[ngoctulaa]

BRUCE LEE VÀ JEET KUNE DO (TRIỆT QUYỀN ĐẠO):

Triệt Quyền Đạo do Burce Lee (Lý Tiểu Long) sáng lập trong khoảng thời gian 1959-1963 tại Mỹ, nhưng được hệ thống hóa và bắt đầu phát triển mạnh vào cuối thập niên 1970s, tức là sau khi Bruce Lee mất vào năm 1973. Ngày nay tại hầu hết các tiểu bang lớn trên nước Mỹ đều có võ đường của Jeet Kune Do, và con số người theo học rất đông, không thua gì Tae Kwondo, Karate-do, Wingchun,..v...v... Người ta theo học Jeet Kune Do không phải vì yêu chuộng Bruce Lee mà là vì sự đơn giản (đòn thế chỉ có khoảng 5 thế đấm, 4 thế đá, và vài thế tấn tự nhiên mà thôi)nhưng rất lợi hại và tính thực dụng trong chiến đấu của Jeet Kune Do.

Bruce Lee tên thật là Lee Jun-Fan, sinh Nov. 27, 1940 tại bệnh viện Jackson Street, thành phố San Francisco, bang California. Sau đó Bruce Lee theo gia đình trở về HongKong sinh sống lúc mới 1 tuổi. Năm 14 tuổi, Bruce Lee bắt đầu theo học Wingchun (Vịnh Xuân) với võ sư Diệp Mẫn (Grandmaster Yip Man) ở HongKong. Bruce Lee là một người rất thông minh, chăm chỉ và đam mê võ thuật, nên được võ sư Diệp Mẫn thương yêu và dốc túi truyền dạy hết tất cả sở học của mình cho Bruce Lee, ngoài ra còn chỉ điểm tất cả những sở trường sở đoản trong võ công của các môn phái võ cổ truyền Trung Quốc, tạo dựng một nền tảng vững chắc cho sự nghiệp võ thuật của Bruce Lee sau này. Khoảng giữa năm 1957, được sự cho phép của thầy (Diệp Mẫn), Bruce Lee đã dành hết thì giờ tìm hiểu và nghiên cứu thêm các tuyệt kỹ rất đa dạng từ nhiều hệ phái khác nhau của Wingchun. Từ cuối năm 1957 cho đến đầu năm 1959, Bruce Lee lần lượt được rất nhiều võ sư danh tiếng lúc bấy giờ của Wingchun tận tình chỉ điểm, trong đó hai người thân cận nhất là võ sư Wong Sheun-Leung, võ sư William Cheung. Cũng trong thời gian này, Bruce Lee đã làm rạng danh Wingchun ở HongKong bằng cách thách đấu và luôn luôn đánh bại hầu hết các cao thủ của nhiều võ phái khác nhau... (Tàu, Nhật, Đại Hàn...v...v....). Tháng 4 năm 1959, Bruce Lee trở về Mỹ và ghi danh vào học Triết học (Philosophy) tại University of Washington, thành phố Seattle, bang Washington. Vì chưa học hết được tất cả tuyệt kỹ của các hệ phái thuộc Wingchun, và cũng vì sống nơi xứ người, hàng ngày đối đầu với những sắc dân khác nhau mà phần đông đều to con lớn xác hơn người Á Châu, Bruce Lee quyết định tiếp tục nghiên cứu sở trường của rất nhiều môn võ khác nhau, chẳng hạn như là Boxing, Tae Kwondo, Karate-do, Wrestling (Đô vật) và cả Fencing (đánh kiếm)...v...v... Sau đó Bruce Lee sáng chế ra một hệ thống quyền thuật theo đường lối riêng biệt của mình. Jeet Kune Do được hình thành từ đó, nhưng vẫn chưa được hoàn chỉnh cho lắm ...Năm 1963, với sự giúp đỡ của nhiều võ sư tại HongKong, Bruce Lee viết cuốn sách "Chinese Gung Fu: the philosophical art of self defense" (Burbank: Ohara, 1963), và tháng 8 năm 1964, Bruce Lee được mời biểu diển võ công của mình tại Ed Parker's Long Beach Karate Internationals. Trong kỳ biểu diển này, Bruce Lee đã thách đấu và đánh bại nhiều võ sư, mục đích là muốn chứng minh tính thực dụng trong chiến đấu của Jeet Kune Do. Cũng trong năm 1964, Bruce Lee kết hôn với Linda C. Emery rồi sinh ra con trai đầu, Bradon Lee. Tháng 6 năm 1966, Bruce Lee dọn gia đình về Los Angeles, California. Từ năm 1966 trở về sau, Bruce Lee dấn thân vào thế giới phim ảnh và trở nên nổi tiếng cho đến ngày nhắm mắt... Ngoài những lúc ở phim trường ra, Bruce Lee đã dành hết thì giờ cho việc củng cố và hệ thống hóa Jeet Kune Do. Jeet Kune Do từng bước trở thành môn võ được dân chúng Mỹ yêu chuộng, không thua gì Tae Kwondo, Karate-do, Wingchun,..v...v... Bruce Lee mất vào July 20th, 1973 tại Queen Elizabeth Hospital ở Hong Kong, thọ 33 tuổi.....Sau đó xác được đưa về chôn cất ở Lakeview Cemetery, Seattle. Sự ra đi của Bruce Lee đã khiến hàng triệu người trên thế giới bàng hoàng xúc động và tiếc thương, không những chỉ đối với khán giả ái mộ Bruce Lee, mà còn có cả hàng triệu người đam mê võ thuật khắp nơi trên thế giới....

Rất nhiều người cho rằng Jeet Kune Do lợi hại bởi vì nó là sự khắc tinh đối với nhiều môn võ khác nhau. Jeet Kune Do tuy chịu ảnh hưởng nặng nề từ nguyên lý đường thẳng và nguyên lý công thủ cương nhu của Wingchun, nhưng đòn thế lại gọn và ít hơn Wingchun. Đòn thế của Jeet Kune Do rất đơn giản, dể tập vì chỉ có khoảng 5 thế đấm, 4 thế đá, và vài thế tấn tự nhiên mà thôi, nhưng khi đánh ra đòi hỏi tốc độ ra đòn phải nhanh, mạnh và chuẩn, đặc biệt là bao giờ cũng thẳng góc, thẳng hàng và triệt phá đòn tấn công của địch trước khi đòn ra hết đà (triệt quyền), tức là triệt từ trong gốc, nói một cách khác là đánh vào nơi đòn thế được khởi đi...Ngoài ra Jeet Kune Do còn chú trọng vào chiến thuật, chiến lược (strategies) trong khi giao đấu hơn là đặt nặng vào những kỹ thuật phức tạp rườm ra như nhiều môn võ khác, chính vì vậy mà Jeet Kune Do được coi là rất lợi hại. Tuy Jeet Kune Do lấy nguyên lý đường thẳng làm nền tảng, nhưng các đòn đấm móc của Jeet Kune Do lại hơi giống như các đòn đấm 3-6-9-12 của Tae Kwondo, hoặc các đòn đấm móc của Boxing... Các đòn đá có nét giống của Karate (tay che hạ bộ) hoặc các đòn đá của Thiếu Lâm Nam Phái....

Bruce Lee nói rằng: Cách phòng thủ tốt nhất là tấn công địch trước , tiên hạ thủ vi cường (The best defense is a good offense, hit first and ask questions later....).