Chuyện xứ Lang Biang là má»™t bá»™ truyện dà i gồm 4 phần (phát hà nh 28 táºp) cá»§a nhà văn viết cho thiếu nhi nổi tiếng Nguyá»…n Nháºt Ãnh, được xuất bản những táºp đầu tiên và o năm 2004 và kết thúc và o tháng 8 năm 2006. Câu chuyện kể vá» chuyến phiêu lưu kỳ thú cá»§a hai nhân váºt chÃnh Nguyên và Kăply bị lạc và o xứ phù thá»§y Lang Biang và tình cá» trở thà nh hai "Chiến binh giữ Ä‘á»n" có nhiệm vụ tiêu diệt phe Hắc Ãm. Tuy được đặt và o bối cảnh là thế giá»›i phù thá»§y đầy huyá»n bà nhưng tên cá»§a các nhân váºt lại mang Ä‘áºm mà u sắc Tây Nguyên. ÄÆ°á»£c coi là Harry Potter cá»§a Việt Nam, bá»™ truyện ra Ä‘á»i đã nháºn được sá»± đón nháºn nồng nhiệt từ phÃa độc giả
Các táºp truyện
Truyện được phát hà nh thà nh 28 táºp nhá» cỡ 10,5 x 17cm, được chia thà nh 4 táºp lá»›n:
* Táºp 1: Pho tượng cá»§a Baltalon (5 quyển)
* Táºp 2: Biến cố ở trưá»ng Äămri (7 quyển)
* Táºp 3: Chá»§ nhân núi Lưng Chừng (8 quyển)
* Táºp 4: Báu váºt ở lâu đà i K'Rahlan (8 quyển)
Ná»™i dung
Cảnh báo: Phần sau đây có thể cho bạn biết trước nội dung của tác phẩm.
Pho tượng của Baltalon
Nguyên và Kăply là hai đứa trẻ ở là ng Ke, bị bắt cóc và o xứ Lang Biang - thế giá»›i phù thá»§y. Dưới lốt cá»§a K'Brăk và K'Brết, cả hai trở thà nh tiểu chá»§ nhân bất đắc dÄ© cá»§a lâu đà i K'Rahlan, kết bạn vá»›i Êmê, K'Tub, Suku và Păng Ting - những đứa trẻ cùng lứa. Là kẻ tá» thù cá»§a lâu đà i K'Rahlan, sứ giả thứ ba cá»§a trùm Hắc Ãm là Baltalon đã sai con chim cắt Boumboum gá»i đến K'Brăk (tức Nguyên) má»™t pho tượng tạc chÃnh hình K'Brăk. Theo thông lệ, bất cứ ai nháºn được pho tượng cá»§a chÃnh mình do Baltalon gá»i tá»›i, ngưá»i đó coi như đã lãnh án tá» hình. Äúng 30 ngà y sau khi gá»i Ä‘i pho tượng, Baltalon sẽ tìm đến nạn nhân để lấy mạng, vì váºy hắn được mệnh danh là "Sát thá»§ ngà y thứ 30". Không ngỠđến ngà y định mệnh đó, Baltalon lại tiêu tùng bởi má»™t nguyên nhân hoà n toà n bất ngá»: nhầm tay trái vá»›i tay phải. Nhưng trùm Hắc Ãm không chỉ có má»™t tên sứ giả. Cùng lúc đó, Nguyên và Kăply phải đến há»c trưá»ng Äà o tạo Tà i năng Äămri, ngôi trưá»ng phù thá»§y lá»›n nhất cá»§a xứ Lang Biang, trong lốt K'Brăk và K'Brết. Từ đây má»i chuyện má»›i thá»±c sá»± bắt đầu vá»›i má»™t âm mưu má»›i...
Biến cố ở trưá»ng Äămri
Buriam, sứ giả thứ tư cá»§a trùm Bastu, bị phát hiện chÃnh là vị giáo sư khả ái Hailixiro và sau đó đã bị bắt. Suốt má»™t thá»i gian dà i hắn đã bắt cóc con trai cá»§a cô Kemli Trinh, giáo viên trưá»ng Äămri, rồi dùng thuáºt Quá»· má»™ng để sai khiến cô là m việc cho hắn. Thầy N'Trang Long, hiệu trưởng, phải nhá» cặp ma nhoc song sinh Pôcô - Pôca má»›i bắt được Buriam. Nhưng đứa con cá»§a cô Kemli Trinh lại bị Buriak dùng bùa Ngốc là m cho tưng tá»ng. Nguyên và Kăply được thầy N'Trang Long giao nhiệm đến núi Lưng Chừng để hái táo và ng, má»™t việc xưa nay chưa ai từng là m được ngoại trừ Äại tiên ông Mackeno, ngưá»i đứng đầu Tam Tiên.
Chủ nhân núi Lưng Chừng
Sau khi ăn quả táo và ng ở núi Lưng Chừng, Nguyên và Kăply đã chÃnh thức trở thà nh "Chiến binh giữ Ä‘á»n" (CBGD) - trình độ pháp thuáºt ngang ngá»a vá»›i các siêu phù thá»§y hạng nhất ở xứ Lang Biang. Cùng lúc đó, nhiá»u bà máºt đựoc vén mà n: trùm Bastu lâu nay chÃnh là Ka Ming, còn sứ giả Badd là do Thá»§ lÄ©nh phe Ãnh Sáng giả trang. Và giáo sư nhóc tì Akô Nô chÃnh là phân ná»a (mặt tốt) cá»§a Chá»§ nhân núi Lưng Chừng (CNNLC), còn ná»a kà (mặt xấu) là lão Ôkô Na độc ác tác oai tác quái. Hiệu trưởng N'Trang Long đã tiết lá»™ cho bá»n trẻ biết nguyên nhân sau xa cá»§a bi kịch nà y chÃnh là do cuá»™c gặp gỡ giữa CNNLC và Äại phù thá»§y Păng Sur, má»™t nhân váºt trong Tam Tiên. Sứ mạng cá»§a CBGD vần chưa tiến triển gì nhiá»u. Vợ chồng K'Rahlan và Ka Ming tạm thá»i chưa lá»™ mặt để còn thá»±c hiện nhiệm vụ ngăn chặn sá»± quay lại cá»§a trùm Bastu.
Báu váºt ở lâu đà i K'Rahlan
Phần kết cá»§a series chuyện vá»›i rất nhiá»u nút thắt được mở ra. Trùm Bastu chÃnh là Pô Palay Tà n phế, tên trùm Hắc Ãm được cho rằng là đã chết cách đây 300 năm dưới tay cá»§a Äại tiên ông Mackeno (chÃnh là thầy N'Trang Long), anh trai cá»§a hắn. Ông K'Tul, má»™t nhân váºt bà hiểm, cha cá»§a K'Tub, lại là tay sai cá»§a Bastu. Bastu đã luyện được thần chú "Cá»±c lạc tiêu diêu", má»™t loại thần chú có sức mạnh vô địch. Báu váºt lâu đà i K'Rahlan, má»™t thứ bị các phe phái tranh nhau tìm kiếm vì cho rằng đó là câu Thần chú Kim Cương số 7, tháºt ra chỉ là má»™t chiếc há»™p đặc ruá»™t được Tam Tiên dùng để đánh lừa Pô Palay. Uy lá»±c cá»§a câu thần chú "Cá»±c lạc tiêu diêu" mạnh đến ná»—i ngay cả Tam Tiên cÅ©ng không thể đối phó. ChÃnh lúc đó, Kăply vá»›i con chim thần há»™ mệnh Garuda đã đánh bại Bastu. kết thúc truyện, Kăply và Nguyên được đưa vá» là ng Ke, không rõ có gặp lại bạn bè ở xứ Lang Biang nữa không.
Hết phần cho biết trước nội dung.
Các nhân váºt
Nhân váºt chÃnh
Nguyên: Nhân váºt chÃnh, đầu óc rất thông minh sáng suốt, ra dáng đại ca. Sống ở là ng Ke cùng Kắply. Sống dưới lốt cá»§a K'Brắc ở xứ Lang Biang.
Kăply: Thấp hÆ¡n Nguyên má»™t cái đầu, Nguyên và Kăply là bạn rất thân vá»›i nhau. Thưá»ng bị Nguyên cho là đầu gạch, mến Mua ở xứ Lang Biang. Sống dưới lốt K'Brết ở xứ Lang Biang.
Thầy Râu Bạc: Thầy giáo ở là ng Ke. Thá»±c ra là pháp sư K'SrêgÆ¡l, cha cá»§a K'Brêt, bị phe Hắc Ãm truy Ä‘uổi phải trốn vá» là ng Ke ở thế giá»›i thứ ba, ông cÅ©ng biến khá»i là ng cuối truyện cùng vá»›i K'Brăk và K'Brêt.
K'Brắc và K'Brết: Hai đứa nhá» nà y ở xứ Lang Biang. Pháp thuáºt giá»i giang. Ngưá»i đã bắt cóc Nguyên và Kắply đến má»™t nÆ¡i khác để thay thế mình. Hai nhân váºt nà y chỉ xuất hiện chút xÃu.
K'Tul: Ông pháp sư có vẻ nghiêm nghị. Là ngưá»i quản gia lâu Ä‘á»i nhất sống ở lâu đà i K'Rahlan. Kắply rất sợ ông nà y. Ông K'tul có vẻ quan tâm cho Nguyên và Kắply nhưng ổng lại chÃnh là tay sai cá»§a trùm Bastu.
K'Tub: Con trai cá»§a pháp sư K'tul. Rất thương yêu hai anh K'Brắc và K'Brết. TÃnh tình dá»… thương, có má»™t ngưá»i bạn thân là Suku.
Äam Pao và ChÆ¡ Leng: Hai đứa giúp việc nhà cho lâu đà i K'Rahlan. Lúc nà o cÅ©ng im ru bà rù. Hai đứa nhóc nà y lại chÃnh là mấy ông bà cụ là ng Ke bị Ka Ming phù phép thanh trẻ con.
Êmê: Là con gái rất dá»… thương. ThÃch K'Brắc.
Êmô: Mẹ của Emê.
Suku: Là cháu cá»§a Äại tiên ông Pi Năng Súp, bị ông nhốt và o thư viện không cho Ä‘i há»c. Suku đã nhồi hà ng vạn cuốn sách và o đầu. Là má»™t ngưá»i uyên bác. Bá»n trẻ lâu đà i K'rahlan hay gá»i nó là "Suku biết tuốt".
Păng Tin: Là con gái, có mốt ăn mặc kiểu ngưá»i bình thưá»ng: tóc Ä‘en, quần jean trong khi những đứa trẻ ở Lang Biang Ä‘á»u là tóc xanh lá cây hay và ng, và áo dà i thụng. Có thân quen vá»›i Tam Phù Thuá»·. Lúc nà o cÅ©ng nghÄ© đến tiá»n.
Thầy Hailixiro: Là má»™t ông thầy béo tròn mÅ©m mÄ©m. Ông nà y tá» ra rất hiá»n từ và nhân nhượng, nhưng tháºt ra ông chÃnh là xứ giả cá»§a trùm Bastu - Buriam.
Buriăk: Là ngưá»i đã gieo lá»i nguyá»n tan xác cho hai anh em K'Brắc và K'Brết. Sứ giả cá»§a trùm Bastu.
Baltalon: Sứ giả thứ ba cá»§a trùm Bastu, đã gởi pho tượng báo tỠđến cho K'Brắc kèm theo đó là những con số ghi thá»i gian nạn nhân còn sống. Vì má»™t chi tiết nhá» nên ông ta không thể giết chết K'Brắc và khi không giết Ä‘c nạn nhân, ổng đã bị chết dưới lá»i nguyá»n cá»§a chÃnh mình.
Haifai: Là hai ngưá»i trong má»™t cÆ¡ thể. Hai vợ chồng Krazanh không hiểu sao lại bị nháºp chung như váºy. Thỉnh thoảng hầy lại phát ra cái giá»ng eo éo - đó là giá»ng vợ cá»§a thầy - bà Kim.
Steng: Má»™t đứa mặt đầy mụn. Có ý muốn rất độc địa là ước cho cả trưá»ng Äămri chết hết Ä‘i. Hay bám nhằng nhẵng theo Nguyên và Kắply để buông ra những lá»i lẽ khó chịu. Cả trưá»ng rất ghét tên nà y.
Tam:Bị má»i ngưá»i gá»i là quái nhân Tam. Thầy Haifai và đa số há» sinh rất ghét đứa nà y Trong mấy táºp đầu, Tam bị lầm là quái nhân (thá»±c ra là Bolobala). ThÃch Bolobala.
Bolobala: Lúc đầu thÃch K'Brắc nhưng sau thÃch Tam. Tên ra sao thì ngưá»i cÅ©ng y váºy.Ngoà i ta, cô là quái nhân có tà i nguyá»n rá»§a.
Mua: Là ngưá»i mà Kăply rất thÃch. Có cái răng sún nhưng Kăply lại cho rằng nó rất dá»… thương.
Phe Hắc Ãm ngoà i má»™t số ngưá»i đã liệt kê ở trên còn có: Trùm Bastu và 5 Sứ giả cá»§a hắn.
Nhân váºt phụ
Amara: Là ngưá»i chuyên nịnh thầy Haifai và bà vợ ông.
Tác phẩm
Quá trình sáng tác
Äể viết bá»™ truyện nà y, Nguyá»…n Nháºt Ãnh đã gặp khá nhiá»u thách thức. Vá» sáng tạo, nhà văn đã phải váºn dụng và khai thác tối Ä‘a trà tưởng tượng để xây dá»±ng các tình tiết má»™t cách hợp lý. Các chi tiết cÅ©ng phải được sắp xếp theo má»™t bố cục chặt chẽ và lôgic. Nhà văn tâm sá»± ông đã phải mất ná»a năm tìm tà i liệu trên Internet và đá»c các loại sách liên quan như Phù thá»§y và pháp sư, Ma thuáºt và thuáºt phù thá»§y ở Philippines, Các huyá»n thoại phương Äông, Thần thoại Hy Lạp và La Mã, Má»™t số vấn đỠphát triển kinh tế xã há»™i buôn là ng các dân tá»™c Tây Nguyên, Há» và tên ngưá»i Việt Nam, Các dân tá»™c Ãt ngưá»i ở Việt Nam, Các ná»n văn minh cổ đại...[2] Tuy nhiên, thách thức lá»›n nhất đối tác giả đó chÃnh là sá»± đón nháºn cá»§a độc giả nhá» tuổi vá»›i bá»™ truyện nà y. Ông mong muốn tác phẩm nà y Ä‘em lại sá»± thÃch thú cho độc giả như KÃnh vạn hoa.[3]
ÄÆ°á»£c biết, nhà văn đã từng sáng tác má»™t số truyện có tÃnh thần thoại như các bá»™ truyện tranh Bim và những chuyện thần kỳ và Ba đứa trẻ và những chuyện rắc rối. Nháºn thấy có thể khai thác theo hướng viết nà y để viết truyện cho trẻ em, ông ấp á»§ dá»± định sáng tác má»™t tác phẩm thần thoại từ khá lâu nhưng vì lúc đó Ä‘ang viết dở bá»™ KÃnh Vạn Hoa nên đến năm 2004, Chuyện xứ Lang Biang má»›i ra mắt bạn Ä‘á»c.[2]
Theo diá»…n tiến cá»§a câu chuyện và dá»± định ban đầu cá»§a Nguyá»…n Nháºt Ãnh, Chuyện xứ Lang Biang đáng lẽ phải kéo dà i 6 táºp nhưng do mất nhiá»u thá»i gian viết (trung bình 1 năm má»™t táºp) nên ông quyết định rút ngắn thà nh 4 táºp.[4] Ngà y 23/10/2006, bá»™ truyện ra táºp cuối cùng (táºp 28 khổ nhá»), kết thúc cuá»™c phiêu lưu cá»§a hai nhân váºt chÃnh Nguyên và Kăply.
Quan Ä‘iểm nghệ thuáºt
Nguyá»…n Nháºt Ãnh viết bá»™ truyện nà y vá»›i trong thá»i Ä‘iểm truyện dịch Ä‘ang rất phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là bá»™ truyện phù thá»§y nổi tiếng gây sốt toà n thế giá»›i Harry Potter. Trong má»™t buổi phá»ng vấn, ông tâm sá»±:
Tôi muốn Ä‘em lại nhiá»u tác phẩm cho trẻ em khi trà o lưu truyện dịch ở ta Ä‘ang nở rá»™. Nhưng trách nhiệm và tá»± ái cá»§a má»™t nhà văn ná»™i không cho phép mình chịu thua.[3]
Nguyá»…n Nháºt Ãnh không cho rằng đây là sá»± "chạy theo trà o lưu" mà ông muốn thiếu nhi Việt Nam được Ä‘á»c những câu chuyện thần thoại do chÃnh các nhà văn Việt Nam viết. Vá»›i sá»± ra Ä‘á»i cá»§a tác phẩm nà y, Nguyá»…n Nháºt Ãnh hi vá»ng đây sẽ là bước khởi đầu cho sá»± ra Ä‘á»i những tác phẩm má»›i vá»›i ná»™i dung và cách thể hiện phong phú, Ä‘a dạng và hấp dẫn.
Tác phẩm còn thu hút độc giả bởi sá»± gần gÅ©i và thân thuá»™c Ä‘áºm bản chất văn hóa Việt. Tên các nhân váºt mang Ä‘áºm mà u sắc Tây Nguyên và đặc biệt là địa danh Lang Biang, mặc dù Lang Biang trong truyện là cá»§a má»™t thế giá»›i hoà n toà n khác. à định cá»§a tác giả là vừa muốn mang yếu tố khác lạ cho câu chuyện, đồng thá»i vẫn giữ được bản sắc truyá»n thống cá»§a Việt Nam.[2]
Khác vá»›i Harry Potter, cái ác và cái chết trong Chuyện xứ Lang Biang không được đẩy đến táºn cùng, đôi khi nhà văn dùng giá»ng văn hà i hước để là m nó nhẹ nhà ng hÆ¡n. Theo ông, viết văn cho thiếu nhi thì không nên viết quá nặng ná» bởi "Trẻ em khác ngưá»i lá»›n, tâm hồn má»ng manh, trong sáng như cây non, nháºn thức chưa chÃn, kinh nghiệm sống chưa có, Ä‘em giông bão đến cho các em để là m gì?" Truyện còn mang tÃnh nhân bản sâu sắc ở việc đỠcao những giá trị cao đẹp cá»§a tình bạn, được thể hiện qua những khó khăn và thá» thách. Nhà văn chá»§ trương không xây dá»±ng hình tượng anh-hùng-cá-nhân như hầu hết các truyện nước ngoà i khác. Äây cÅ©ng chÃnh là má»™t trong những Ä‘iểm đặc trưng rõ nét cá»§a truyện Nguyá»…n Nháºt Ãnh.