Hỏi: Tôi xem phim Tiếu ngạo giang hồ thấy có nói đến “Quỳ hoa bảo điển” [1]. Xin hỏi “Quỳ hoa” ở đây có phải là loài hoa tên quỳ hay không, và có liên quan đến hải quỳ hay không? Xin cho biết thêm về loài hoa này. Hoa quỳ nhắc đến trong Tiếu ngạo giang hồ là loài hoa quỳ nào? (Ông/Cô Lê Huyền Anh - Q5, TPHCM)
Trả lời: Cám ơn cô đã cho chúng tôi một câu hỏi thật thú vị. Ắt hẳn cô là một “fan” của Kim Dung? Quỳ hoa bảo điển là tên một kỳ thư võ học trong tác phẩm Tiếu ngạo giang hồ. Còn quỳ hoa đúng là loài hoa mang tên quỳ, tức hoa hướng dương (sunflower). Theo các tự điển Trung Quốc thì hoa quỳ gồm các loại sau:
1. Hướng nhật quỳ 向日葵 là hoa hướng dương, thuộc họ Helianthus [2], hoa màu vàng luôn hướng về phía mặt trời, hạt hoa dùng làm dầu ăn.
2. Bạch thục quỳ 白蜀 葵 thuộc họ Iberis, hoa kết thành chùm nhiều màu như tím, hồng, trắng.
3. Sở quỳ 楚 葵 tức cây cải xoong, thuộc họ Lepidium sativum.
4. Hoàng thục quỳ 黃 蜀 葵 , thuộc họ Hibiscus, có hạt màu xanh dùng làm thức ăn, có sách dịch là cây mướp tây.
5. Cẩm quỳ 錦 葵 , thuộc họ Malva, hoa màu trắng hoặc hồng, trái giống hình chiếc đĩa.
6. Long quỳ 龍 葵 , tức cây cà dược, thuộc họ Solanum, có chất độc.
7. Lạc quỳ 落 葵 , tức rau bina, thuộc họ Spinacia oleracea, lá ăn được.
8. Bồ quỳ 蒲 葵 , thuộc nhóm cây hương bồ.
9. Thu quỳ 秋 葵 , một loại cây cao thuộc họ Alcea rosea, hoa sặc sỡ nhiều màu.
10. Mậu quỳ 戎 [3] 葵 , thuộc họ Alcea rosea
11. Sơn quỳ 山 葵 , thuộc họ Armoracia rusticana, rễ dày màu trắng ngà, lá to, hoa màu trắng.
12. Thập biện hướng nhật quỳ 十 瓣 向日 葵, thuộc họ với hướng nhật quỳ.
13. Thục quỳ 蜀 葵 , thuộc họ Alcea rosea.
14. Thiên trúc quỳ 天 竺 葵 , là cây phong lữ thuộc họ Geranium, hoa màu trắng hoặc hồng.
15. Dã thục quỳ 野 蜀 葵 , tức loại thục quỳ mọc hoang.
16. Dã hướng nhật quỳ 野 向 日 葵 , tức loại hướng dương mọc hoang.
17. Thố quỳ 菟 葵 , cùng họ với cẩm quỳ.
Trên đây là 17 loài hoa quỳ mà chúng tôi đã tra cứu đươc. Còn hải quỳ 海 葵 cũng là “quỳ” nhưng là loài động vật ruột khoang thuộc lớp Anthozoa ở dưới biển, hình dáng như loài thực vật. Thố quỳ cũng dùng để chỉ hải quỳ.
Loài hoa quỳ trong Tiếu ngạo giang hồ, chúng tôi đoán có lẽ là loại hướng nhật quỳ, còn đích xác đó là loại quỳ nào thì có lẽ chỉ có ông Kim Dung hoặc những người có liên quan đến “Quỳ hoa bảo điển” như Lâm Viễn Đồ, Nhậm Ngã Hành, Đông Phương Bất Bại mới biết rõ! Thân mến.
(KTNN số 633, ngày 10.03.2008)
----------------------
Chú thích của Goldfish:
[1] Xin trích một đoạn trong Tiếu ngạo giang hồ:
“Lão (tức Phương Chứng đại sư) ngừng lại một chút rồi chậm rãi nói tiếp:
- Trong võ lâm thường đồn đại pho Quỳ hoa bảo điển của một cặp vợ chồng hợp tác, nhưng hai vị cao nhân tiền bối này họ tên gì thì không khảo cứu vào đâu mà biết rõ được. Có thuyết nói họ tên người đàn ông có chữ Quỳ và người đàn bà có chữ Hoa. Vì thế mà kêu bằng Quỳ hoa bảo điển. Nhưng chỉ là lời phỏng đoán. Có điều ai nấy đều nói đôi vợ chồng này ban đầu mối ân ái rất mật thiết. Sau vì sáng tác bí lục này mà thành ra xích mích. Hai vợ chồng nhà này soạn bộ Quỳ hoa bảo điển vào hồi tráng niên cường lực. Võ công đang độ tối cao như vầng thái dương lên tới giữa trời. Sau khi xảy chuyện xích mích rồi cả hai ông bà đi ẩn lánh, không thấy đâu nữa. Pho bí lục võ công cũng chia làm hai bộ. Bộ của ông chồng gọi là Càn kinh. Bộ của bà vợ kêu bằng Khôn kinh”.
[2] Chúng tôi không rành về thực vật, chưa phân biệt được họ, chi, loài… nên chỉ “thấy sao gõ vậy”!
[3] Theo Tự điển Hán Việt Thiều Chửu thì chữ 戎 đọc là “nhung” có nghĩa là đồ binh khí, binh lính, to lớn… Chữ “nhung” không khác nhiều với chữ “mậu” 戊 (can mậu) và “mậu” 茂 (tốt đẹp).
|