4vn.eu - Xem bài viết đơn

#32 11-08-2008, 08:26 PM

Đất mới

“Đất mới tất nhiên phải màu đỏ, còn đất cũ rồi thì sẽ màu đen”
Khi đoàn xe đưa những người lập nghiệp lên miền cao nguyên này dừng bánh, tôi đã giải thích rất chi là ngô nghê cho hai thằng bạn mới quen trên xe nghe như vậy. Đã quá mệt mà chúng nó cũng phải phì cười. Bốn năm trôi qua, mái tóc cũn cỡn chĩa tứ tung của đứa con gái tôm tôm tép tép ấy giờ đã tròn lưng. Hai đôi vai gầy còm xương xóc của hai thằng láu cá nay cũng đủ sức gánh vác việc nhà. Thế nhưng cao nguyên trên môi ba đứa vẫn là “Đất mới”. Cao nguyên lạ lùng. Mưa dài nắng chói cứ như là phải vậy mới xứng đáng với cái rộng ngút ngàn của đất. Những ngày ngồi học với nhau trong căn phòng loáng thoáng học trò, mắt ba đứa luân phiên chúi vào chiếc đồng hồ không mặt kính của thằng Chí để ngóng tới giờ về. Vườn cà phê xanh mướt nông trường rủ rê ba đứa chạy ào đến phí sức. Đất đỏ ngày nào từng ghì chặt chân người khiến thằng Hùng cũng phải thốt lên: “Trời ơi, đất này muốn mình ở luôn hay sao ấy bọn bây ơi!”, đã nuôi lũ chúng tôi lớn nhanh vùn vụt như những cây cà phê và những dây tiêu bao bọc quanh nhà. Ba đứa hoàn toàn không ngờ rằng nếu về thành phố cũ, cả bọn sẽ trông giống như những kẻ hoang dã. Học xong lớp 12 Hùng khăng khăng không đi học nữa. Ba nó sau những trận sốt rét già đi nhanh như chiếc lá bàng đổi sắc. Cái chân trái bị tật của nó đã cùng chân phải trụ vững trên đất nước mới này. Tôi và Chí để Hùng ở lại cao nguyên, hai đứa mang theo giấy triệu tập, sách vở và hai cái cổ họng nhức nhói vì gào thét bài “Ngọn lửa cao nguyên” trong đêm chia tay để nhập vào gia đình sinh viên xa nhà của một ký túc xá ngoại ô.
Vào trường. Hy vọng có bạn gái khi trở thành sinh viên của tôi hao mòn đi như cục xà bông. Hóa ra cái gọi là “nữ tính” ở tôi hoàn toàn đi vắng. Mà các cô gái cùng phòng thì quá ư e ngại trước cái mộc mạc đến ngờ nghệch của người xứ núi. Tôi thích chạy tới chạy lui qua khu có thằng Chí ở. Trong lớp, hai đứa được gọi là “Vợ chồng A Phủ”. Tôi sợ bị lẻ loi, sợ bị cô lập ở đất lắm người này nên tôi níu lấy Chí như một con ma ám, mặc dù nó đã bắt đầu có vẻ có người yêu. Khi thấy Chí hát bằng chất giọng nghe đến bỏng tai, để tặng một cô miền biển nào đó, tôi biết mình rất hoang mang giữa những sách vở chất chồng. Nhiều đêm trùm mền bật đèn pin gạo bài, các sợi chỉ thô của cái mền cứ như những con đường dẫn lòng tôi về đất đỏ. Câu ví von hóm hỉnh của thằng Hùng sánh bộ ba bọn tôi như cặp bánh dầy mà tôi là miếng chả lụa giờ nghe đã rất xa xôi. Có những nỗi buồn và những nỗi đơn côi không thể làm người ta khóc được, chúng chỉ khiến người ta chẳng biết làm gì. Những ngày ấy tôi rất gầy.
Cơn mưa cuối cùng của năm vừa ngớt thì tôi và Chí nhận hai giò phong lan thằng Hùng gửi xuống. Cô gái miền biển của thằng Chí đã đi theo một chàng thành phố, giò phong lan Hùng gửi nó biết tặng ai? Nó đành nhờ tôi treo hộ ngoài cửa sổ. Tôi tưới nước đều mà những cành lan cứ nhuôm nhuốm úa vàng, có lẽ tại chúng phải xa xứ. Khu bên kia, thằng Chí lại hát vang chắc để tặng một cô gái đồng bằng. Tiếng hát ngọt ngào nhưng không thắm chạy khắp hành lang lốm đốm nước ai đã làm sánh ra ngoài. Sắp đến ngày thi, tôi không dám mê tín rằng khi người xứ cao nguyên đỏ sẽ có số đỏ khi làm bài. Tôi thay pin cho cây đèn. Những con đường về núi gần hơn.
Một chiều tàn đông, Chí chạy sang phòng tôi, tay nó hốt hoảng hưo hưo tờ giấy, miệng thét :
- Hương, phải về nhà thôi. Ba thằng Hùng chết rồi.
Tôi về cao nguyên với cái cớ không bao giờ mong đợi. Chí cũng đánh rơi đâu mất thói quen rên rỉ trong họng những bài buồn buồn khi đi tàu đi xe. Hình như ba thằng Hùng là người đầu tiên nhắm mắt trên miền đất mới. Tôi lờ mờ nhớ lời bà tôi từng bảo: “Những người chết chôn trên đất cư ngụ xương sẽ đen lại”. Tôi nhớ vậy mà vừa sợ vừa buồn. Dòng sông đã qua mùa thác lũ cho xe sang cầu dễ dàng.
Hơn nửa năm rồi bộ ba mới ngồi lại với nhau. Thế nhưng suốt một tuần về đây, tôi hết sức bàng hoàng khi nhận ra đất cao nguyên không thần thoại như tôi vẫn hình dung trong hoài niệm. Tạm biệt cao nguyên, tôi vĩnh biệt luôn đôi mắt tuổi thơ của mình? Đất vẫn mới mà lòng tôi hẳn đã cũ. Chắc nó đen thủi đen thui. Theo chiếc xe nông trường về thành phố, lên xe tôi quay lại trên áo ngả màu nâu hồng là lạ. Bạn tôi siết chặt tay tôi khi xe sắp nổ máy :
- Hương này, nhớ về nhé! Đất đỏ sẽ mới hoài cho Hương coi.
Tôi không dám hứa. Tôi không tin vào tôi của ngày mai.
Xe xa dần. Dáng Hùng đứng trên cao nguyên rất vững.

----------------- Bài viết của đc ghép lại-----------------------

Cõng hoa

Thằng Còm theo cha nó chuyển về ngõ khi bọn trẻ nhóc chúng tôi sắp vào lớp ba, lớp bốn. Lũ trẻ con rủ nhau leo lên mấy nhánh cấy sú rồi nghiêng ngó dòm vào căn nhà nhỏ có người đàn ông luống tuổi cao gầy và một thằng con trai bé loắt choắt đầu to. Chúng kháo nhau: “Đầu thằng ấy giống hệt đầu phỗng đá, mắt nó cứ như là mắt cá vàng!”. Cuối cùng một đứa sợ hãi thầm thì: “Tụi mình đừng chơi với thằng Còm đó. Nó không có gì giống tụi mình cả”. Khi tan nhóm về nhà cả lũ đi ngang căn nhà ấy có phần rón rén ngập ngừng. Đang mùa hè chẳng có ai đi học, buổi sớm cha thằng Còm dắt xe đi đâu đó, tôi chạy qua lé mắt trông vào thấy nó ngồi trên bậu cửa sổ đọc sách, có khi ôm cây đàn cũ kỹ cao hơn cả thân mình rải vào những bài ca xa lạ. Mỗi lần tôi phóng qua nó đều ngẩng đầu lên nhìn. Tôi không nghĩ mình chạy qua ngôi nhà nhỏ, mà thực ra tôi vừa vụt ngang đôi mắt to nâu, ngẩn ngơ và vời vợi đến vô chừng.
Gần mùa hè, người ta thôi tách nhụy hoa phượng vĩ để đá gà hay nhặt hoa cho lên mồm nhâm nhấm vị chua. Tôi tha thẩn sau vườn trường, nhìn lên mấy trái điệp đang dần sẫm lại, hẹn những tháng sau một vị ngọt găn gắt, nhớ nhớ quên quên. Tôi tìm hoa dại lẫn quất đâu đây đem về bầy chơi đồ hàng. Bà tôi bảo con gái, chẳng có đứa nào theo lũ con trai nhong nhóng đánh nhau. Chơi chán, tôi đi lang thang, cuối cùng đứng ngoài căn nhà nhỏ nghe thằng Còm miệt mài chơi nhạc. Nó ra, tôi lại bỏ đi. Cha nó vô tình lần kia bắt gặp tôi đứng rình mò. Ông dắt tôi vào nhà. Thằng Còm ngạc nhiên tôi vặn vẹo tay chân bối rối. Đôi mắt nó có nắng ban trưa ấm nóng, rạng rỡ và mừng vui. Bắt đầu những ngày ấy, tôi theo thằng Còm đi qua tuổi thơ êm ả, bình yên như lá trong vườn. Nó tên thật là gì, tôi không nhớ. Mỗi khi ngẩng đầu lên nhìn bầu trời xa tít, nó hay gọi khẽ. “Hương này!” để chỉ cho tôi những đám mây hàng trăm nghìn vẻ hay những con chim đập cánh theo bầy. Nó vào học cùng tôi một lớp, hai đứa men theo mấy rào cây xanh các buổi trưa oi bức đi về. Bóng tôi và bóng nó gầy guộc đổ dài. Nó bảo tôi: “Bóng tao với bóng mày giống hai chữ “i”. Nhưng chữa “i” của tao có cái chấm lớn hơn”. Gió ở đâu thổi qua xao xác. Tôi mách thằng Còm: “Mai mốt lớn lên đầu mày sẽ không to nữa đâu. Bà tao bảo vậy”. Nó nghiêng đầu lắng nghe, xách hộ tôi cái cặp nhét đầy hoa và cỏ dại hai đứa hái buổi ra chơi, bây giờ có khi đang héo rũ. Sau đoạn dài im lặng, gần đến nhà, nó hẹn tôi: “Chiều tao qua nhà mày, học bài xong, tụi mình đi chơi hén!”. Tôi gật đầu. Nắng lên cao hơn khi chuông đồng hồ nhà ai gõ một hồi dài uể oải, trầm trầm.
Thằng Còm chưa bao giờ từ chối những trò chơi của tôi đề nghị. Nó tò mò xem tôi nấu các món ăn trong mấy cái nồi đất cỏn con, nín thở nuốt những thứ tôi nổi lửa thổi đun bán hàng cho nó. Chơi xong còn đen nhẻm như than, nó với tôi cầm que nhựa mít đi tìm chuồn chuồn ớt, những con chuồn chuồn đuôi đỏ thắm tinh mắt bay nhanh mà mỗi khi bắt hụt, nó và tôi cứ theo mãi, ngẩn ngơ. Nó leo lên rào gai hay mô đất bắt cho tôi chiếc phi cơ màu đỏ. Có lần bị gạch xếp rơi đỗ vào chân, nó đứng yên mắm môi nắm chặt hai tay, không nhìn sang tôi đang há mồm hoảng hốt. Bầm tím chân nhưng nó với tôi vẫn hay đi bắt chuồn chuồn. Hiếm hoi được con nào, nó nhường tôi rón rén cầm đôi cánh mỏng tờ. Chẳng nhớ ai xui dại xui khôn, một lần tôi bẻ những cái chân chuồn chuồn ớt nghều ngoào. Thằng Còm thảng thốt :
- Mày ngắt chân chuồn chuồn làm chi vậy?
- Để nó bay hoài không đậu nữa.
Tôi lí nhí phân bua.
Khi tôi thả con chuồn chuồn ớt bay đi, đôi cánh trong suốt còn mờ dấu tay tôi rung nhẹ ngơ ngác rồi bay vụt vào bóng lá trên cao. Thằng Còm khum tay trông theo vết đỏ lẫn vào màu xanh lá, thầm thì nói chuyện một mình :
- Không đậu được đâu, thế nào nó cũng chết.
Ngày sau ra vườn, tôi với nó bắt gặp xác con chuồn chuồn ớt cụt chân bị kiến tha đi. Thằng Còm đào lỗ chôn để tôi đặt lên ngôi mộ nhỏ. Tôi hỏi nó: “Chắc là tao sẽ bị Trời phạt phải không?”. Lần đầu tiên, đôi mắt nâu ấy nhìn đi chỗ khác, lãng tránh nỗi thắc mắc riêng tôi. Tôi không khóc, nhưng đọng lại trong ký ức tôi buổi ấy một cái gì không tên lặng lẽ, rưng rưng.
Sau lần đó, tôi với nó bỏ trò đi bắt chuồn chuồn. Lấp đầy khoảng trống sau những giờ học chung, tôi rủ nó leo lên chạc ổi trước nhà. Nó, tôi và những quả ổi da rám nắng vàng. Ôi mỗi vườn có một hương riêng, chẳng ở đâu giống ở đâu. Lẫn trong xanh lá và xanh trời, nó với tôi đong đưa trên cây nói hoài những chuyện cả hai đều đã biết. Nói không phải để nghe điều lạ mà hình như chuyện trò để có tiếng người đối đáp giữa không gian. Lần kia bất giác sẩy tay, tôi ngã từ cành cao xuống đất như con cò đậu phải cành con, chỉ kịp nghe tiếng thằng Còm trên cao hét vang. Chân tôi bó bột ngồi nhà, có hôm nó qua cõng tôi đi đây đi đó cho đỡ buồn chán. Tôi sau lưng nó thắc thỏm :
- Tao có nặng không?
- Mày thì như cái lá ổi, nhẹ tênh - Nó thở mạnh.
Dừng chân ở đầu phố trải dài hoàng điệp, tôi phủi những hoa vàng run rẩy trên áo và tóc, cười bảo nó :
- Mày cõng tao, tao lại cõng cả hoa rơi. Thế là mày thêm mệt.
Nó xốc tôi trên lưng đi tiếp, nhắc chừng :
- Tao sợ té nữa là chân mày lâu lành. Chỉ còn mấy tháng nữa thôi, tụi mình thi hết tiểu học.
- Lên lớp sau tụi mình lại học chung Còm hén.
Bám vào đôi vai xương xóc của nó, tôi nghĩ những ngày sắp tới.
Tôi với nó học cùng nhau đến trung học. Nó cao hơn nhưng vẫn gầy, cái đầu to hay chống trên tay nghe giảng, thảng hoặc quay sang bàn tôi mỉm cười. Sáng mùa đông có nó đi học cùng, tôi ủ đôi tay lạnh buốt trong áo khoác, lắng nghe lá khô trong gió sớm sột soạt trở mình. Nhìn sang nó nhíu mày nhẩm lại bài học, tôi bâng quơ :
- Sao Còm lúc nào cũng lặng lẽ như người già vậy?
Nó cắm cúi trên hè phố chẳng đáp lời. Lớn lên, thêm bạn bè, tôi có những ngày rong ruổi khắp nơi, có các câu chuyện dễ cười, nhưng không bao giờ nhớ. Đi ngang căn nhà có nó ngồi học bài bên cửa, tôi rảo nhanh lo mắt nó nhìn ra, bỏ lại sau lưng tiếng đàn buổi chiều một mình lủi thủi. Sang năm nó thi vào trường Đại học Sư phạm gần nhà. Có lẽ tôi lên Sài Gòn học trường Đại học Ngoại Ngữ. Dọc đường về, nó nghe tôi kể mơ ước viển vông, tiếp lời :
- Ừ, Hương ráng học nhiều, đi đây đi đó mở mang đầu óc. Cha mình có tuổi, mình học ở đây để được gần nhà. Thế là tụi mình chẳng con học chung nữa, phải không?
Khúc phố hoa vàng xưa cây đã cao hơn, hoa rực vàng hơn và hình như cũng rụng nhiều hơn trên phố. Nó hỏi tôi như những ngày cũ hồi nào :
- Hương xách cặp mỏi tay chưa? Đưa đây mình xách đỡ cho.
* * * * *
Sắp xuân, tôi để lại những buồn vui sinh viên trong ngăn tủ để về nhà đón Tết. Bà tôi nhắc chuyện nhà chuyện phố, không quên thằng Còm. Bà thở dài :
- Thỉnh thoảng buổi chiều, tao thấy nó ra chợ vác hàng phụ người ta. Nhà neo người, cha nó lại ốm đau luôn...
Tôi ngồi yên giữa vắng lặng, thẫn thờ.
Nấn ná mãi, xế nắng hôm sau tôi mở ra phố lang thang. Ở một khúc quanh có xe hàng mới về đỗ lại. Từ xa, tôi trông thấy bạn tôi cong lưng cõng những ôm hoa. Tháng chạp hoa bỗng nhiều và rực rỡ, che khuất một dáng người cặm cụi, gầy gò.