Ngày vĩnh viễn thay đổi cuộc đời tôi bắt đầu bằng một buổi bình minh đẹp đẽ. Tôi chào bình minh bằng cách quay mặt về hướng đông đọc lượt kinh cầu nguyện đấng Alla đầu tiên trong số năm lần cầu nguyện hằng ngày. Đó là một ngày xuân năm 1994, tôi khoảng 12 tuổi. Cầu nguyện xong, tôi đi bộ một giờ để đến trường học. Tôi học rất chăm và mơ ước khi lớn lên sẽ trở thành một bác sĩ.
Lửa
Mende Nazer hiện khoảng 25 tuổi. Cô đang sống tại London, Anh. Damien Lewis là một nhà báo Anh, người giúp Mende đào thoát và ghi chép lại câu chuyện của cô. Là một chuyên gia về Sudan, ông đồng thời là nhà hoạt động chống nạn chiếm hữu nô lệ.
Đối với một cô gái châu Phi như tôi thì đó là một mơ ước lớn. Tôi thuộc tộc người Nuba trong vùng núi Nuba ở Sudan. Ngôi làng toàn những ngôi nhà mái tranh vách đất lọt thỏm trong thung lũng giữa những ngọn đồi lớn. Bộ lạc của tôi săn bắn và làm nương rẫy, hầu hết theo đạo Hồi.
Cha tôi sở hữu một bầy gia súc 50 con, chẳng giàu có nhưng cũng không nghèo. Sau một ngày học hành chăm chỉ ở trường, tôi về nhà làm phần việc được giao. Mẹ tôi nấu cơm chiều.
Cha tôi và các anh đã ở ngoài đồng cả ngày nên khi trở về tất cả đều đói ngấu. Ăn tối xong, chúng tôi ra sân ngồi nghe cha kể chuyện, ông rất vui tính, một cây hài chính hiệu. Tôi ngồi bên đống lửa giữa sân và cười luôn miệng. Tôi vô cùng yêu quý mọi người trong gia đình.
Đó là một đêm trời lạnh nên chúng tôi không ở ngoài sân lâu. Như thường lệ, tôi vào giường nằm cuộn mình ôm cha, con mèo nhỏ Uran nằm khoanh trên bụng. Giữa nhà, một bếp lửa đang cháy để giữ ấm. Mẹ tôi nằm trên giường bên kia bếp lửa.
Chúng tôi nhanh chóng ngủ say. Nhưng chưa được bao lâu thì bên ngoài bỗng có một chấn động khủng khiếp. Tôi thức giấc, hoảng hốt nhìn khắp nhà loáng nhoáng một ánh sáng kỳ lạ màu cam. “Ook tom gua! Cháy!” - cha nhảy ra khỏi giường thét to.
Chúng tôi chạy ra cửa và thấy ngọn lửa đang bốc cao từ phía cuối làng. Chắc ai đó không may làm cháy nhà, chuyện này vẫn thường xảy ra. Nhưng sau đó chúng tôi nhìn thấy nhiều bóng người cầm đuốc đang cháy bỏ chạy. Họ ném những ngọn đuốc lên mái nhà. Người trong nhà chạy túa ra, liền bị chúng tấn công và lôi xềnh xệch dưới đất. “Mujahedin! - cha tôi thét - Bọn Ả Rập tấn công chúng ta!”.
Tôi sợ hãi đến cứng người. Cha chụp lấy cánh tay tôi. “Go lore akone?! Chúng ta biết chạy đi đâu bây giờ?!” - ông thét lên. Tôi nhận ra mẹ đang đứng run rẩy cạnh tôi. Tôi rất kinh hãi. Một tay tôi ôm chặt con mèo Uran, tay kia nắm chặt tay cha. Chúng tôi bắt đầu chạy. “Chạy lên đồi! - cha tôi la to - Theo cha đây! Chạy đi! Chạy đi!”.
Chúng tôi chạy băng qua những quang cảnh khủng khiếp - cha tôi chạy trước, tôi níu chặt tay ông, còn mẹ chạy ngay đằng sau. Một tay tôi vẫn ôm chặt con mèo Uran. Có rất nhiều nhà đang cháy, cả một vùng trời đêm sáng rực ánh lửa. Phụ nữ và trẻ con chạy tán loạn khắp mọi hướng, kêu khóc la thét. Tôi nhìn thấy những kẻ tấn công đang cắt cổ người, dao găm lưỡi cong sáng lóe trong ánh lửa. Những đứa trẻ bị giật khỏi tay bố mẹ chúng. Cha tôi lạc giọng: “Nếu có ai túm bắt con, phải hết sức mà bấu chặt lấy cha, nghe không Mende?”.
Qua màn khói và lửa, tôi thấy cha đang chạy về phía ngọn núi. Nhưng khi sắp đến được với sự che chở của núi rừng, chúng tôi gặp một đoàn nhốn nháo những tên mujahedin cưỡi ngựa ngay trước mặt, đang vung vẩy lưỡi kiếm. Chúng có đôi mắt man rợ, râu dài tua tủa, ăn mặc rách rưới và bẩn thỉu, và chúng chốt chặn đường thoát thân duy nhất.
Cha ơi!
Khi chạy ngược trở lại, tôi nghe cha thét gọi mẹ một cách tuyệt vọng. Trong cơn sợ hãi và bối rối chúng tôi đã lạc mất bà. Giờ chỉ còn tôi và cha cùng chạy. Cha giục tôi chạy nhanh hơn, nhanh nữa. Nhưng tôi vấp ngã, con mèo Uran nhảy ra khỏi tay. Khi tôi gượng đứng lên, một tên mujahedin chộp lấy tôi và kéo lê đi.
Cha tôi nhảy xổ vào tên mujahedin, vật y xuống đất, thụi vào đầu hắn. Hắn ngã xuống và không đứng dậy được. Cha nắm lấy tay tôi chạy ra khỏi chỗ đó. Hai chân tôi như thể bị rách toạc ra từng miếng bởi những viên đá sắc cạnh. “Chạy đi, Mende! Nhanh lên! Nhanh hết sức đi con! - cha hét lên - Bọn Ả Rập muốn bắt con thì chúng phải bước qua xác cha trước!”.
Chúng tôi chạy trở lại đầu kia của ngôi làng. Nhưng lúc này tôi đã mệt quá, rất mệt. Tôi đuối dần đi từng phút. Phổi tôi đau thắt. Bỗng dưng một bầy gia súc chạy tránh lửa lao về phía chúng tôi, và tôi ngã lần thứ hai. Khi co quắp trên mặt đất, tôi cảm thấy móng guốc của chúng nện lên người. Từ một khoảng xa, tôi nghe tiếng cha tôi đang thảng thốt gọi: “Mende agor! Mende ơi con ở đâu?!”.
Tôi cố gắng đáp, nhưng cổ họng tôi tắt nghẹn vì đau đớn và đất bụi. Tiếng kêu của tôi phát ra khò khè yếu ớt: “Cha ơi! Cha ơi!”. Nhưng cha tôi không nghe được. Một kẻ nào đó tóm lấy tôi từ phía sau. Y đè tôi xuống, bộ râu lởm chởm chọc vào gáy. Tôi nghe được mùi hôi hám từ hơi thở của y.
Tôi biết cha đang ở đâu đó quanh đây, tuyệt vọng tìm kiếm tôi. Tôi cố gọi ông. Nhưng gã đàn ông đã áp bàn tay bẩn thỉu của y bịt miệng tôi. “Câm họng lại - y rít lên bằng tiếng Ả Rập - Ngậm họng lại và nằm im, mày la nữa là bọn kia sẽ phát hiện ra, giết mày cho coi”.
Y lôi tôi đứng dậy và dẫn qua ngôi làng. Dưới ánh lửa những mái nhà đang cháy, tôi thấy y có một con dao găm lưỡi cong và một khẩu súng lục giắt ở thắt lưng. Khi bị dẫn đi, tôi vẫn nghe tiếng cha gọi: “Mende! Mende! Mende!”. Cha tôi là người dũng cảm nhất thế gian. Chỉ cần nhìn thấy tôi, ông sẽ chiến đấu với mọi tên mujahedin. Tôi muốn hét lên: “Cha ơi! Con ở đây! Con nghe tiếng cha”, nhưng bàn tay của kẻ tấn công chẹn ngang miệng.
Khi bị lôi đi, tôi trông thấy ngôi làng đang cháy, nghe nhiều tiếng la hét xung quanh. Tôi thấy những phụ nữ Nuba nằm trên mặt đất, những tên mujahedin đè lên người họ, vầy vò thân thể họ. Tôi ngửi thấy mùi cháy khét, mùi hôi tanh của máu và của nỗi kinh hoàng.
Tôi cầu nguyện: “Ôi thánh Allah, xin hãy cứu con, xin người hãy cứu chúng con”. Đến bìa rừng, dưới các tàn cây có khoảng ba mươi đứa trẻ túm tụm vào nhau. Càng lúc càng có nhiều tên mujahedin đến, mang theo các bé trai bé gái người Nuba. Quần áo và dao kiếm của chúng nhuộm đầy máu. Chúng hát to: “Allahu Akhabar! Thượng đế vĩ đại!”.
Quãng đời thơ ấu hạnh phúc của tôi chấm dứt như thế.
MENDE NAZER - DAMIEN LEWIS (Thiếu Khanh dịch)
___________________
Một chuyến đi kinh hoàng băng qua rừng sâu rướm những giọt máu con gái. Những lạc lõng giữa thành phố Khartoum rộng lớn, đông đúc. Căn phòng chật hẹp cho những đứa con gái nhỏ và những công việc bất tận. Mende được học một từ mới: chủ nhân.