Pie Đệ Nhất - Aleksey Nicolaievich Tolstoy

[ngudoc]

Chương 25

- Soniuska em, nguồn ánh sáng của đời anh…

Không trả lời, Sofia ngẩng khuôn mặt cau có lên nhìn Vaxili Vaxilievich chằm chặp với cặp mắt màu lục tựa như mắt đàn ông. Phân vân, Vaxili Vaxilievich dừng bước, không đi tới chỗ giường.

- Có tai hoạ gì chăng, thưa nữ thánh thượng?

Mùa đông đó Sofia đã kín đáo phá thai. Khuôn mặt của công chúa xị ra, hai bên mép bắp thịt nổi hẳn lên, chẳng còn được hồng hào tươi tỉnh như trước nữa. Những nỗi lo âu bận bịu, thấp thỏm đã để lại trên nét mặt công chúa một vẻ chán ngán. Sofia ăn mặc xa hoa, theo lối thiếu nữ, nhưng dáng đi đứng đường bệ của công chúa là dáng đi của một người đàn bà đã đứng tuổi. Sự cần thiết phải giấu diếm mối tình với Vaxili Vaxilievich làm công chúa đau khổ. Tuy rằng mọi người, cho đến kẻ ăn người ở hèn kém nhất trong nhà chẳng ai còn lạ gì chuyện ấy và mặc dầu ít lâu nay người ta đã thay mấy chữ nhân tình nhân ngãi nhục nhã và tội lỗi bằng mấy chữ ngoại lai nghe đoan trang hơn, - người bạn tình - nhưng không theo pháp luật, không lấy nhau, mà đem cái thân thể không còn trẻ nữa hiến cho người yêu thì thật là sai trái, thật là khổ tâm. Đáng lẽ sang xuân, công chúa được đem hết sức lực của một phụ nữ ra để sinh nở trong những cơn đau đớn sung sướng… người ta đã buộc công chúa phải huỷ bỏ cái thai… Vả lại mối tình của công chúa với Vaxili Vaxilievich không phải là một mối tình êm đềm, hợp với tuổi công chúa: yêu với những nỗi lo âu vô tận, luôn luôn phải giấu diếm, lúc nào cũng chỉ tưởng nhớ đến người yêu, đêm đêm trằn trọc trên giường, tinh thần hao tổn, cái đó chỉ hợp với những cỏ thiếu nữ mười bảy tuổi thôi. Và đôi lúc căm thù cuồn cuộn dâng lên đến tận cổ công chúa - Vaxili Vaxilievich chẳng phải là nguyên nhân của tất cả những nổi dày vò đó sao? Cái thai phải cho ra kia chẳng là của chàng sao?

Vậy mà chàng chẳng chút bận tâm, phủi tay mặc kệ, rồi bỏ đi… Ngồi trên giường, chân không chạm tới sàn, thân hình bè bè nhơm nhớp mồ hôi và nóng hầm hập dưới bộ y phục nặng trình trịch, Sofia nhìn Vaxili Vaxilievich từ đầu đến chân với con mắt lạnh lùng.

- Ăn mặc gì mà trông lố bịch thế, - công chúa gằn giọng nói. - Thế là cái gì? Một kiểu áo Pháp à? Nếu không có cái quần chẽn ống, thì nhất định ai cũng phải cho là áo dài của phụ nữ… Thiên hạ sẽ tha hồ mà cười… - Sofia quay mặt đi, cố nén thở dài - Thưa bố trẻ, vâng ạ, một tai hoạ đã đến. Chúng ta chẳng có lý do gì để vui sướng đâu…

Ít lâu nay, mỗi khi đến với Vaxili Vaxilievich, Sofia thường tỏ ra không vui, trong lòng có điều gì giấu diếm.

Vaxili Vaxilievich biết rằng hai mụ theo hầu để mua vui cho công chúa suốt ngày lảng vảng ở khắp các xó xỉnh trong lâu đài dỏng tai nghe ngóng xem bọn quý tộc đại thần xì xào bàn tán gì để rồi đến giờ đi ngủ kể lại cho Sofia biết.

- Không vui gì đâu, thánh thượng ạ, - Vaxili Vaxilievich nói. - Thiên hạ nói thì còn thiếu điều gì nửa, thây kệ họ, hơi đâu mà em sầu não.

- Thây kệ ư? - Sofia khẽ gõ đầu móng tay lên cột giường rồi từ từ nhếch mép một cách dữ tợn. - Thế anh có biết ở Moskva họ nói gì không? Họ báo chúng ta nhu nhược quá không cai trị nổi đế quốc… và chúng ta chẳng lập được công trạng gì lớn cả…

Vaxili Vaxilievich đặt mấy ngón tay lên bộ ria mép, nhún vai. Sofia liếc trộm: chao ôi, chàng đẹp trai làm sao… ôi, thật là tai hoạ cho tôi… nhưng chàng nhu nhược uỷ mị như đàn bà… bây giờ lại đầy người diêm dúa đăng-ten.

- Đúng như thế đấy. Anh chỉ được cái đọc sách, viết văn là giỏi, mà lại sáng ý, chính em cũng biết thế. Nhưng chiều hôm qua, sau khoá lễ chiều, cậu em là Ivan Mikhailovich đã nói về anh thế nầy: "Vaxili Vaxilievich đã đọc cho cậu nghe những lời nói về bọn tiện dân nông dân trong một cuốn sổ làm cậu lấy làm lạ về hắn. Cậu tự hỏi không hiểu vương hầu đầu óc có thật tỉnh táo không". Và bọn đại thần đều phá lên cười…

Vaxili Vaxilievich bỗng đỏ bừng mặt như một cô gái, cặp mắt màu lam ần dưới hàng mi dài, vụt lóe sáng:

- Bọn họ ngu ngốc quá. Anh có viết cho họ đâu!

- Họ như thế đấy, chúng ta không có được bọn tay chân thông minh hơn… Chính em cũng khổ với họ: ví dụ như em cũng muốn khiêu vũ như hoàng hậu Ba Lan hay ngồi nghiêng trên mình ngựa, váy dài thướt tha dự những cuộc săn bằng chim ưng mà vẫn phải im lìm chẳng dám nói ra… Sơ hở một tí là người ta sẽ bảo em là kẻ tà giáo ngay. Giáo trưởng đã tỏ ra lạnh nhạt với em rồi.

- Chúng ta sống giữa bầy quái vật, - Vaxili Vaxilievich lẩm bẩm nói.

- Em phải nói với anh điều nầy… Anh hãy bỏ đăng-ten, bít tất, mặc chiến bào vào, cầm lấy gươm và lên đường lập chiến công đi.

- Sao thế? Họ lại nói đến phiên vương Krym phải không?

- Hiện nay đầu óc mọi người đều để cả vào việc đó: chiếm lấy Krym… Không lảng tránh được việc đó đâu, anh chàng ngây thơ của tôi ạ. Hãy chiến thắng trở về rồi thì anh muốn làm gì cũng được. Lúc đó anh sẽ là kẻ mạnh.

Sofia Alekseyevna, em hãy nên hiểu cho, chúng ta không thể nào theo đuổi chiến tranh được… Chúng ta cần tiền đế làm việc khác…

- Sau việc Krym, sẽ đến việc khác, - Sofia gằn giọng cương quyết nói. - Em đã chuẩn bị xong một sắc chỉ phong anh làm đại đô thống. Ngày đêm em sẽ cầu nguyện cho anh, em sẽ quỳ đến mòn đầu gối cũng không thôi, em sẽ đi bộ lần lượt thăm viếng tất cả các tu viện, ông anh ạ: Nếu anh chiến thắng trở về thì đứa nào còn dám ho he gì? Chúng ta sẽ chẳng còn phải giấu diếm sự tủi nhục của chúng ta nữa. Em rất tin tường, rất tin tưởng! Chúa sẽ giúp ta đánh bại phiên vương Krym. - Sofia từ trên giường đứng xuống, người nhìn lên hòng bắt gặp cặp mắt của Vaxili Vaxilievich đang lảng tránh. - Vaxia, em sợ phải nói với anh việc nầy… Anh có biết họ còn xì xào gì nữa không? Họ nói: "Ở Preobrazenski, một Sa hoàng mạnh đang lớn lên… và công chúa có tham quyền cố vị cũng bằng vô ích mà thôi". Anh hãy thương đến những ý nghĩ của em, nó chẳng tốt lành gì cá. - Sofia nắm lấy bàn tay bắt đầu run run của vương hầu trong đôi bàn tay nóng hầm hập của mình. - Nó đã mười lăm tuổi rồi đấy, cao lênh khênh như cái sào. Nó vừa ra chiếu chỉ đòi phải tuyển mộ tất cả những bọn coi ngựa và bọn dạy chim ưng đi săn vào đội cận vệ trẻ của nó… Chớ quên rằng gươm và súng của chúng đều bằng sắt… Vaxia, anh hãy cứu em thoát khỏi tội lỗi… Người ta thì thầm bên tai em, người ta nói với em về Dimitri, về Uglich. Nhưng đó là một tội lỗi phải không anh? - Vaxili Vaxilievich vội rút bàn tay ra khỏi lòng bàn tay Sofia. Một nụ cười thảm hại từ từ hiện trên môi công chúa. -Thật đúng như em nói, chỉ nghĩ đến những chuyện đó cũng đã là tội lỗi rồi… Xưa kia thì mới xảy ra những chuyện đó… Toàn châu Âu sẽ biết những chiến công của anh. Khi đó thì nó chẳng đáng sợ nữa, mặc nó tha hồ vui chơi…

- Chúng ta không thể theo đuổi chiến tranh được? - Vaxili Vaxilievich chua chát kêu lên. - Chúng ta không có một đội quân thiện chiến, chúng ta không có tiền… Mà anh thì đang có những dự kiến to tát biết nhường nào. Tất cả những cái đó đều là vô ích cả! Ai là người có thể nhận chân được giá trị của những dự kiến đó, hiểu được những dự kiến đó? Ôi, lạy Chúa, ước gì được ba năm hay hai năm không có chiến tranh!

Hắn vung ống tay áo viền đăng ten một cách thất vọng… Dẫu cho có nói khéo, tìm cách thuyết phục hay cưỡng lại cũng là bằng thừa mà thôi.

[ngudoc]

Chương 26

Natalia Kirilovna quở mắng Nikita Zotov: "Hãy chạy đi xem hoàng thượng ở đâu nào, phải tìm bằng được chứ, tờ mờ sáng hoàng thượng đã đi khỏi nhà rồi, chẳng làm dấu và cũng chẳng ăn gì cả?

Tìm được Piotr đâu có phải là chuyện dễ như thế; trừ phi nghe thấy tiếng súng nổi hàng loạt hay tiếng trống dồn đâu đấy trong rừng, nơi Sa hoàng đang đùa nghịch với đội cận vệ trẻ. Biết bao lần Nikita đã bị bắt làm tù binh trói vào một thân cây để khỏi quấy rầy Sa hoàng với những lời khẩn khoản mời về dự lễ nhà thờ hay nghe lời tường trình của một đại thần từ Moskva đến. Để cho Nikita khỏi buồn ở gốc cây, Piotr ra lệnh cho đặt trước mặt hắn một chai vodka. Vì thế cho nên Zotov dần dần đâm ra thích rượu thậm chí có khi hắn còn yêu cầu được bắt trói vào một gốc cây phong. Khi trở về bên cạnh Natalia Kirilovna, hắn dang tay tỏ vẻ ăn năn hối hận:

- Tâu thái hậu, thần van nài đến hết cả hơi nhưng con phượng hoàng của chúng ta từ chối không chịu theo thần về…

Piotr rất ham thích trò chơi. Nhà vua có thể chơi bất cứ một trò chơi nào suốt ngày, không ăn, không ngủ, miễn sao có sự ồn ào, vui đùa, miễn sao có bắn đại bác, có đánh trống khua chiêng. Hiện giờ nhà vua có gần ba trăm cận vệ trẻ gồm những tay trước đây chuyên trông nom ngựa hay nuôi dạy chim ưng cho Sa hoàng và cả những thanh niên con nhà khá giả nữa. Vua Piotr dẫn đầu cả bọn sục sạo trong các làng và tu viện vùng lân cận Moskva. Đôi khi họ tìm cách trêu đùa làm cho đám tu sĩ khiếp sợ: đang giữa trưa trời nóng như thiêu như đốt, không một ngọn lá phong nào đụng đậy chỉ có đàn ong vo ve dưới bóng cây bồ đề, mọi người đang chập chờn buồn ngủ thì đột nhiên, một lũ quỷ sứ la hét om sòm, mặc áo nẹp màu lục, bề ngoài trông có vẻ là người ngoại quốc, từ khu rừng xông ra, rồi bùm bùm… Thế là họ bắn đại bác với những viên đạn bằng gỗ vào những bức tường yên lành của tu viện. Đám tu sĩ lại càng thêm khiếp sợ khi họ nhận ra gã thanh niên cao lênh khênh, ngỗ nghịch, người đầy bùn và đen ngòm khói thuốc súng lại chính là Sa hoàng.

Sự phục dịch trong đội cận vệ trẻ rất khó nhọc - ăn ngủ đều không được như ý muốn. Dù trời mưa hay nóng như thiêu như đốt, Sa hoàng mà chợt nảy ra ý kiến, là lại phải ra đi, có quỷ mà biết được đi đâu và tại sao, để khủng bố những người dân lành. Đôi khi đang đêm, người ta đánh thức bọn cận vệ trẻ dậy: "Lệnh truyền phải đánh bọc hậu quân địch. Bơi qua sông…"

Có người đã chết đuối trong đêm tối mù mịt.

Lười biếng hay vắng mặt, - có nhiều người chán cái cảnh leo đèo lội suối vô bổ đã nấp vào một chỗ rồi bỏ trốn về nhà, - đều bị trừng phạt bằng roi vọt. Gần đây người ta cắt một vị tổng trấn hay như người ta quen gọi bấy giở, một vị tướng, tên là Artamon Golovin đứng đầu đội quân. Ông ta là một người rất ngu xuẩn nhưng thông thạo cách thức luyện tập quân sự và đặt ra một kỷ luật rất nghiêm ngặt. Có ông ta ở cạnh, Piotr không đùa nghịch không có mục đích rõ ràng như trước nữa mà bắt đầu nghiêm chỉnh học tập nghệ thuật quân sự trong tiểu đoàn đầu tiên lấy tên là tiểu đoàn Preobrazenski.

Franx Lơfo, bận phục vụ ở điện Kreml, không giữ một nhiệm vụ nào bên cạnh Piotr cả, nhưng thường cưỡi ngựa đến thăm đội quân luôn và góp ý kiến. Qua sự trung gian của Franx Lơfo, đại uý Fedor Xomme, một người ngoại quốc, được tuyển mộ để dạy cách sử dụng súng ống. lựu đạn và được phong cấp tướng. Bộ pháo thủ cho chở đến mười sáu cỗ đại bác và từ đó người ta dạy bọn cận vệ trẻ bắn với đạn đại bác bằng gang. Sự học tập rất nghiêm ngặt: Fedor Xomme không muốn ăn không đồng lương của mình. Không phải lúc đùa nghịch nữa. Vô số súc vật đủ mọi loại bị bắn chết ở ngoài đồng và khối người bị bắn què.

[ngudoc]

Chương 27

Ở Kukui, người ngoại quốc thường nói đến vị Sa hoàng trẻ tuổi Piotr luôn. Chiều tối, họ tụ tập nhau trên một nền đất rải cát, giữa những khóm cây được xén tỉa và đập bàn tay xuống mặt những chiếc bàn con, gọi:

- Nầy bác Monx, cho một cốc bia đây!

Monx, đầu chụp mũ vải, mình mặc áo gi-lê xanh, từ khuôn cửa sáng sủa ánh đèn của quán rượu, bệ vệ đi ra mỗi tay mang năm cốc vại bằng sành bọt bia trùm cả lên miệng cốc.

Buổi tối êm đềm, dễ chịu. Ánh sao mọc trên nền trời Nga thật quả không chói lọi huy hoàng bằng ở vùng Turingơ hay ở công quốc Bado hay ở miền Vurtembec, nhưng cũng có thể sống được dưới ánh sao của bầu trời Nga.

- Bác Monx! Hãy kể chuyện Sa hoàng Piotr đến thăm bác cho chúng tôi nghe đi.

Monx ngồi vào bàn của đám khách toàn những người danh giá, tợp một hớp bia ở cốc của một khách hàng rồi nháy mắt, kể:

- Sa hoàng Piotr rất hiếu kỳ. Người đã biết có cái hộp âm nhạc đặc sắc để ở trong buồng ăn của tôi. Ông nhạc tôi đã mua cái hộp đó ở Nuremberg…

- Ừ phải rồi, tất cả chúng tôi đều biết cái hộp tuyệt diệu của bác, - cử toạ công nhận đưa mắt nhìn nhau và vẩy những chiếc tẩu dài.

- Tôi hơi hoảng khi Lơfo và Sa hoàng Piotr bước vào phòng ăn của tôi. Tôi không biết đứng ngồi thế nào cho phải… Trong những trường hợp như vậy, người Nga quỳ thụp xuống: tôi không muốn làm như thế. Nhưng Sa hoàng hỏi ngay: "Cái hộp của nhà ngươi đâu?". Tôi trả lời: "Tâu Chúa thượng thiêng liêng, đây ạ". Sa hoàng liền bảo tôi: " Johan, đừng gọi ta là Chúa thượng thiêng liêng nữa, ta đã chán ngấy cái lối xưng hô như thế ở nhà rồi, hãy gọi ta như ta là bạn của nhà ngươi". Và Lơfo nói: "Ừ phải đấy, bác Monx ạ, chúng tôi đều gọi nhà vua là Herr(1) Pete". Thế là cả ba chúng tôi phá lên cười một hồi lâu vì lời bông đùa đó. Rồi gọi Ansen, con gái tôi, và bảo nó lên dây cót cái hộp. Bình thường chúng tôi mỗi năm chỉ lên dây có một lần vào đêm Noen, bởi vì đó là một cái hộp rất quý. Cháu Ansen nhìn tôi, và tôi bảo cháu: "Không hề gì, con cứ lên dây đi". Và cháu nó đã lên dây - thế là các công tử và tiểu thư nhảy múa, chim hót véo von - Pete ngạc nhiên nói: "Ta muốn xem bên trong có gì". Tôi nghĩ bụng: "Cái hộp âm nhạc của mình đi đời nhà ma mất thôi. Nhưng Ansen là một con bé rất tinh khôn. Nó nghiêng mình chào một cách duyên dáng rồi nói với Pete và được Lơfo dịch ra tiếng Nga. Ansen nói: "Tâu bệ hạ, thiếp cũng biết múa hát, nhưng hỡi ôi! Nếu bệ hạ muốn nhìn xem bên trong cơ thể thiếp có gì, tại sao thiếp lại múa hát thì sau đó trái tim tội nghiệp của thiếp hẳn là sẽ tan nát mất thôi…" Lơfo dịch xong rồi phá lên cười. Tôi cũng cười rất to và Ansen mặt bỗng đỏ ửng như gấc và nhìn Ansen như thể cháu là một con chim non. Và tôi bụng bảo dạ: "Chà, hàng nghìn ma quỷ đang ám ảnh chàng thanh niên nầy". Đến lượt Ansen cũng đỏ mặt lên và cháu nó bỏ chạy, cặp mắt xanh ứa lệ…

Monx khịt mũi rồi tợp một hớp bia ở cốc của một người trong đám khách hàng. Bác ta biết kể chuyện một cách đặc sắc và cảm động. Một làn gió mát mẻ trong đêm tối lay động những quả tua trên mũ vải bông của những người đang chuyện gẫu. Bỗng Ansen hiện ra trong khung cửa sáng trưng: nàng người cặp mắt hồn nhiên nhìn những vì sao, thở dài một cách sung sướng rồi biến mất. Đám khách hàng phì phèo tẩu thuốc lá nói rằng Chúa đã ban cho bác Monx một cô con gái ngoan. Chà, một cô con gái như cô bé đó sẽ đem lại giàu sang cho gia dình. Bác thợ rèn Gherit Kixt, vốn người Hà Lan, sinh ở Zandam, to lớn như hộ pháp, râu ria xồm xoàm, mặt mũi đỏ gay, nói:

- Tôi thấy nếu biết xử sự khôn ngoan thì sẽ có thể lợi dụng vị Sa hoàng trẻ tuổi nầy được nhiều đấy.

Lão thợ đồng hồ Ludvic Pfepfe đáp:

- Ồ không được đâu, như thế là đặt hy vọng không đúng chỗ. Sa hoàng Piotr thiếu lực lượng. Bà nhiếp chính Sofia sẽ không bao giờ để Sa hoàng trị vì. Bà ta là một người độc ác và cương quyết. Hiện giờ bà ta đang tập hợp một đạo quân hai trăm ngàn người để đánh phiên vương xứ Krym. Khi nào đạo quân từ Krym trở về thì đánh cuộc mười pfenning(2) về phía Sa hoàng tôi cũng chẳng dại…

- Lý luận như vậy là sai, bác Ludvic Pfepfe ạ, - Monx đáp lại. - Biết bao lần tướng Feodor Fon Xomme mà mới gần đây chỉ là Xomme thôi… - Monx há miệng phá lên cười và mọi người đều cười rộ về câu nói dí dỏm của bác… - Biết bao lần ông ta bảo tôi: "Hãy kiên nhẫn, đợi một hay hai năm nữa là Sa hoàng Piotr sẽ có hai tiểu đoàn quân mà đích thân và Pháp hay vương hầu Morice xứ Sase được chỉ huy cũng không lấy làm xấu hổ…" Đấy, Xomme đã nói với tôi như thế.

- Ồ tốt đấy - bọn người tiếp chuyện nói, đưa mắt nhìn nhau đầy ngụ ý.

Những buổi chuyện trò nầy đã diễn ra lúc chiều tối trên nền đất quét tước sạch sẽ trước cửa quán rượu của bác Johan Monx.

Chú thích:

(1) Tiếng Đức: ông, ngài.

(2) Thứ tiền nhỏ nhất của Đức, bằng một phần trăm đồng Mác.

[ngudoc]

Chương 28

Trong những gian phòng cuốn vòm của Bộ Nội Điện, không khí nóng bức ngột ngạt không sao thở được. Mấy thầy ký ngồi bên những chiếc bàn dài, đầu ngoẹo sang một bên, tóc xoã xuống mất, hí hoáy viết, tiếng ngòi bút cạo giấy sột soạt. Trong mực có ruồi. Ruồi bâu vào môi, bâu vào mũi nhớp nháp. Viên thơ lại bụng đã tọng đầy bánh nướng có nhân, đang ngủ gà ngủ gật trên ghế. Viên ký lục Ivan Vaxkov đang chép lại nguyên bản một tờ giấy vào sổ:

"Theo lệnh các Thánh thượng, đã may một bộ y phục kiểu Đức để dâng lên Đức Hoàng đế Sa hoàng kiêm Đại quận công Piotr Alekseevich trị vì trên khắp đất Đại Nga, Tiểu Nga và Bạch Nga, và vì mục đích đó đã mua của tướng Franx Lơfo những thứ hàng hoá sau đây: hai cuộn chỉ kim tuyến giá một rúp mười ba antin(1) hai denghi(2) và đã mua chín tá khuy theo giá sáu antin một tá và còn mua thêm cho chiếc áo nẹp mặc trong sau tá khuy theo giá hai antin bốn denghi một tá, và mua lụa, vải mất mười antin và những mớ tóc vụn mất ba rúp…"

Vaxkov thổi một con ruồi, mở cặp mi nặng trĩu:

- Nầy Petrukha, viết chữ "mớ tóc vụn" thế nào, viết hoa hay viết thường?

Viên phó thơ lại ngồi đối diện suy nghĩ rồi đáp:

- Viết chữ thường.

- Hay vị Sa hoàng trẻ tuổi không có tóc chăng?

- Coi chừng, với những lời lẽ như vậy…

Vaxkov đầu ngoẹo về bên trái để viết cho tiện cố nín cười - hắn thấy phải mua tóc của bọn người Đức ở xloboda cho Sa hoàng và phải trả cái của vứt đi đó những ba rúp thì thật là chuyện rất ngộ.

- Petrukha, Sa hoàng đeo những mớ tóc nầy vào đâu bây giờ?

- Sa hoàng muốn đeo vào đâu thì đeo, đó là ý muốn của Sa hoàng. Và nếu anh còn hỏi tôi nữa, tôi sẽ kêu với ông thơ lại đấy.

Lũ ruồi cũng đang quấy nhiễu viên thơ lại. Hắn rút trong túi ra một chiếc khăn tay bằng lụa, vung vẩy chiếc khăn quanh người rồi thấm mồ hôi trên mặt, trên bộ râu dê của hắn.

- Kìa nầy, bọn bây ngủ đấy à? - hắn uể oải kêu lên. - Bây có phải là những ông ký, ông lục không đấy? Bây định ăn không tiến có Ngân khố chắc? Bây chẳng còn sợ gì cả, bây quên cả Chúa, rõ đồ ăn hại! Đợi đấy ta sẽ đánh bét đít cả lũ để dạy cho bọn bây phải xắn tay áo lên mà làm việc… Và bây dùng đến tốn mực tốn giấy!… Cầu Trời đánh cho bọn bây tan xác đồ vô lại!

Viên thơ lại uể oải phe phẩy chiếc khăn tay rồi lại thiu thiu ngủ. Thời buổi nầy đến chán, chẳng có ai kêu xin việc gì và cũng chẳng có bổng lộc gì cả. Moskva đã rỗng tuếch người, bọn xtreletz, bọn con em quý tộc bọn lãnh chúa, tất cả đều đã ra đi chinh chiến ở Krym. Chỉ còn ruồi nhặng, tất cả đều đã ra đi chinh chiến ở Krym. Chỉ còn ruồi nhặng, bụi bặm và những công việc lặt vặt hàng ngày mà thôi.

- Chà, Petrukha ạ, bây giờ mà được uống kvas thì thú nhỉ! - Vaxkov dằn giọng nói, rồi, sau khi liếc mắt nhìn viên thơ lại, hắn vươn vai, ngả người về đằng sau đến nỗi chiếc áo nẹp của hắn vải đã bở sẵn xoạc toang ở dưới nách. - Tối nay mình sẽ gặp một quả phụ mà mình quen, mình sẽ tha hồ mà uống kvas.

Hắn lắc đầu rồi lại hí hoáy viết:

"Theo lệnh của Đại Sa hoàng kiêm Đại quận công Piotr Alekseevich, trị vì trên toàn cõi Đại Nga, Tiểu Nga và Bạch Nga truyền phải đưa đến làng Kolomenskoe cho Đức Đại Sa hoàng kiêm Đại quận công trị vì trên toàn cõi Đại Nga, Tiểu Nga và Bạch Nga những tên mã phu Iakim Voronin, Xecgey Bukhvostok, Danila Kartin, Ivan Naghibin, Ivan Ieplep, Xecgey Tseckov và Vaxili Bukhbustov. Những tên mã phu đó sẽ được cử làm pháo thủ trong đội cận vệ của Sa hoàng và sẽ lĩnh mỗi tên một số tiền lương là năm rúp bạc, năm hộc lúa mạch và từng ấy hương mạch…"

- Petrukha, bọn họ may mắn nhỉ…

Viên thơ lại nửa thức nửa ngủ, đe:

-Đứa nào còn nói chuyện đấy, hả, đồ chó chết!


Chú thích:

(1) Một antin ăn ba kopeik.

(2) Bằng nửa kopeik.

[ngudoc]

Chương 29

Viên dapife Vaxili Volkov ký nhận bộ y phục kiểu Đức và bộ tóc giả rồi cẩn thận mang những thứ đó vào phòng ngủ của Sa hoàng.

Trời vừa mới hửng sáng, nhưng vua Piotr ngủ trên bục trải một tấm thảm dạ, mình đắp một chiếc áo lông cừu, đã vùng dậy. Trước hết nhà vua cầm lấy bộ tóc giả đội thử: chật quá! Nhà vua định lấy kéo xén bớt những mớ tóc quăn màu nâu, Volkov phải nói mãi nhà vua mới thôi. Sau cùng vua Piotr đã chụp được bộ tóc giả lên đầu rồi soi gương mỉm cười một cách hóm hỉnh. Hôm nay, nhà vua rửa tay bằng xà phòng và cạy hết ghét móng tay rồi vội vàng mặc bộ y phục mới vào. Theo như Lơfo đã chỉ dẫn, nhà vua quấn quanh cổ một chiếc khăn quàng trắng và thắt ngang lưng ra ngoài chiếc áo nẹp hở tà, một dải lụa cũng màu trắng. Volkov giúp nhà vua mặc áo, lấy làm ngạc nhiên: vua Piotr thường chẳng chú ý gì đến quần áo. Nhà vua nghiến răng lại cố xỏ chân vào đôi giầy chật. Tên nông nô Xtiovka Medved một gã to lớn được gọi đến để nong giầy cho rộng ra. Sau khi đã đút được đôi chân bàn cuốc vào giầy một cách chật vật, Xtiovka liền chạy lùng khắp các cầu thang. Lúc chín giờ (theo cách tính mới về thời gian), Nikita Zotov đến mời vua Piotr dự khoá lễ đầu. Sa hoàng cáu kỉnh trả lời:

- Ngươi nói với mẹ ta rằng ta đang bận việc quốc sự cần kíp… Ta sẽ cầu nguyện một mình. Rồi nhà ngươi phải trở lại đây nhanh lên đấy, hiểu chưa?

Bỗng nhà vua ngửa đầu về phía sau cười rộ: cũng như mọi bận, người ta tưởng chừng nhà vua cố rặn ra tiếng cười. Nikita hiểu ngay là Sa hoàng đã lại bày ra một trò tinh nghịch gì đây, một trong rất nhiều trò Sa hoàng đã học được ở xloboda người Đức. Nhưng hắn khúm núm vâng lệnh, rảo cẳng rút lui trong đôi ủng mềm rồi trở lại thật nhanh, biết chắc chắn rằng mình sẽ lại bị một phen điêu đứng. Hắn đã không lầm. Vua Piotr trợn mắt ra lệnh cho hắn:

- Với tư cách là đại sứ thần của thần Hy Lạp Baccux(1), nhà ngươi hãy kính cẩn đến chào Franx Lơfo và chúc mừng ngày sinh của ông ta.

- Muôn tâu Sa hoàng Piotr Alekseevich, thần xin tuân lệnh, - Zotov kính cẩn đáp lại.

Lập tức, theo lời trên phán bảo, hắn mặc một chiếc áo lông thỏ, mặt trong lộn ra ngoài, đầu chụp một bộ tóc giả bằng sợi gai thô, trên đặt một chiếc mũ miện làm bằng cành bạch dương nhỏ - loại cành vẫn dùng để quất vào người khi tắm hơi nước - và cầm một cái cốc. Để tránh khỏi phải chuyện vãn dài dòng với mẹ, vua Piotr ra khỏi lâu đài bằng lối cửa dành cho gia nhân và chạy thẳng đến chỗ bọn mã phu. Ngoài sân, tất cả bọn gia nhân đang vừa cười vừa đuổi bắt bốn con lợn kếch xù. Vua Piotr xông vào giúp họ một tay vừa hò hét vừa xô đẩy, chạy người chạy xuôi. Họ bắt được lợn, đặt chúng nằm nghiêng, lấy dây đóng như đóng ngựa rồi buộc chúng vào một cái xe ngựa nhỏ thấp thếp vàng, bốn bánh có trạm trổ (đó là đồ lễ đính hôn của cố Sa hoàng Aleksey Mikhailovich biếu Natalia Kirilovna và thái hậu đã truyền phải gìn giữ hết sức cẩn thận). Viên thơ lại trông coi chuồng ngựa, môi run run, theo dõi vụ cướp đoạt om sòm đó. Giữa tiếng huýt còi và tiếng cười rộ của bọn gia nhân, người ta đẩy Nikita Zotov ngồi vào trong xe ngựa. Vua Piotr trèo lên ngồi xuống chỗ của xà ích. Volkov, đầu đội một chiếc mũ ba sừng, đeo gươm, đi trước xe, tay vứt cà rốt và cú cải cho lợn. Bọn mã phu đi hai bên, cầm roi quất lợn thúc chúng. Người xe tiến về Kukui.

Ở cổng xloboda của người Đức, một đám đông người, ngoại quốc đón tiếp họ. "Hay đấy, vui lắm, cười đến vỡ bụng mất", họ vỗ tay kêu lên. Vua Piotr, mặt đỏ bừng, môi mím chặt mặt hầm hầm, ngồi cứng đơ trên xe. Toàn thể dân trong xloboda đổ ra xem, ôm bụng cười rộ, tay chỉ vào Sa hoàng và bộ tóc giả tết bằng sợi gai thô. Zotov đang sợ chết khiếp trong xe. Lũ lợn mỗi con kéo một ngả làm cho dây thắng lợn rối tung. Bỗng vua Piotr dằn lấy roi của một mã phu, quất đàn lợn túi bụi. Chúng kêu eng éc lồng lên chạy… Cỗ xe xô ngã một người, một người khác ngã nằm dưới bánh xe, đám phụ nữ vội ôm lấy con bế đi chỗ khác. Vua Piotr đứng trên xe, vẫn không ngừng ra roi, đỏ mặt tía tai, hai lỗ mũi phập phồng, cặp mắt tròn xoe đỏ ngầu, tựa hồ nhà vua đang cố cầm nước mắt.

Trước cửa nhà Lơfo, bọn mã phu gắng sức thì lũ lợn kéo xe lại rồi đẩy chúng vào cái cổng mở toang.

Lơfo vội chạy ra, tay vung vẩy gậy và mũ, theo sau là khách khứa của hắn, quần áo lịch sự, màu sắc lộng lẫy.

Vua Piotr từ trên xe nhảy xuống một cách vụng về, rồi túm lấy cổ áo Zotov, kéo hắn ra khỏi xe. Nhà vua hầm hầm nhìn chòng chọc vào mặt Lơfo như sợ mắt lác trật đi sợ nhận được ra ai trong đám đông và dằn giọng hổn hển nói:

- Mein liebergenet ư? (1) tôi dẫn đến cho tướng quân một vị đại sứ thần với lời chúc tụng nhiệt liệt của vị thần Hy Lạp Baccux…

Mồ hôi lấm tấm nhỏ giọt trên mặt nhà vua. Vua Piotr liếm môi, mắt vẫn nhìn chòng chọc vào mặt Lơfo, gắng gượng nói thêm:

- Mit Herrlichem Gruss… nghĩa là thần Baccux kính cẩn gửi lời chào ông… gửi đến biếu ông mấy con lợn và cỗ xe… - Bàn tay siết chặt lấy cổ áo Zotov, vua Piotr thì thầm:

- Quỳ xuống chào đi.

Lơfo lộng lẫy trong bộ y phục bằng nhung màu hồng đính đầy đăng ten, mặt thoa phấn, người sực nước hoa, hiểu ra ngay. Hắn giơ cao tay lên, vỗ tay hoan nghênh, cười phá lên một cách vui vẻ rồi hết quay về phía vua Piotr lại quay về phía khách khứa, hắn nói:

- Đây là một trò bông đùa hay tuyệt, tôi chưa từng thấy gì ngộ nghĩnh hơn… Chúng tôi cứ tưởng mình dạy nhà vua những trò vui ngộ nghĩnh, ai ngờ chính nhà vua lại sẽ dạy chúng tôi cách bông đùa. Ban nhạc đâu, hãy cử một điệu hành khúc để chào mừng sứ giả của thần Baccux!

Phía sau những bụi hoa tử đinh hương, chiêng trống nổi lên, tiếng kèn thổi vang. Hai vai vua Piotr rũ xuống, sắc mặt không còn đỏ gay như trước nữa. Đầu ngửa về đằng sau, nhà vua cười lớn. Lơfo nắm lấy cánh tay nhà vua. Vua Piotr đưa mắt nhìn đám khách và trông thấy Ansen đang mỉm cười với mình, đôi hàm răng nhỏ lấp lánh, đôi vai để trần, trông nàng như vươn về phía nhà vua, trong chiếc áo dài tráng lệ trông nàng như một bông hồng đang nở.

Một lần nữa, một sự bối rối man rợ lại làm cổ họng vua Piotr nghẹn ngào. Nhà vua đi bên cạnh Lơfo, dẫn đầu đám khách bước vào nhà, chân bước cao như một con sếu. Trên khoảng đất trước thềm, mấy kép hát đang đứng, mình mặc sơmi kiểu Nga đỏ chói. Họ cất tiếng hát một điệu nhảy, vừa hát vừa huýt sáo đệm theo. Một người trong bọn, một gã trâng tráo, mắt xanh, nhảy dài về phía trước, miệng hét: "Ay, đuđu, đuđu, đuđu rồi ngồi xổm mà nhảy, gót sắt nện xuống đất đánh nhịp, tay đập mạnh xuống mặt đất cát, khi lộn, khi chồm lên, quay cưồng như một con quay: "Hốp-là! Hốp-là!".

-Hoan hô, Alexaska!

Chú thích:

(1) Baccux: thần rượu.

(2) Tiếng Đức: Thưa tướng quân thân mến.