Sáng sớm ngày mười ba, Chu Mẫn ngủ dậy lao ngay vào bếp sửa soạn. Bởi thuê nhà tạm thời, nên dụng cụ nhà bếp không đủ, phải đích thân đến quán cơm gần đó thuê mượn ba cái bát, mười cái đĩa to, năm cái đĩa nhỏ, một cái lồng chưng, một cái nồi lẩu. Khi về thấy vợ quét dọn trong nhà ngoài sân, đã đặt ngay mấy quyển truyện và tuyển tập Tân văn của Trang Chi Điệp mua về lên bàn, the thé hỏi tấm bản đồ Đồng Quan đem theo khi đến Tây Kinh để ở đâu. Chu Mẫn nói:
- Đang bận bỏ mẹ lên còn rắc rối, tìm cái đó làm gì?
Đường Uyển Nhi bảo:
- Dán lên tường chứ làm gì!
Chu Mẫn ngẫm nghĩ rồi bảo "Con cáo ranh ma!" liền véo vào mông Đường Uyển Nhi một cái. Chị ta kêu lên một tiếng ái chà, rồi nhõng nhẽo vén váy lên cho chồng xem chỗ bị véo thâm tím. Sau đó tuyên bố thẳng thừng rằng chị ta không làm việc gì nữa, chị ta phải chưng diện và bôi son đánh phấn đã. Chu Mẫn bắt đầu mổ cá, chốc chốc Đường Uyển Nhi lại ra bảo nhìn xem bộ váy áo đỏ có đẹp không, chiếc váy mini màu đen này thế nào. Từ áo lót đôi giày, chiếc tất, dây chuyền, thứ nào cũng phải thử. Chu Mẫn bảo:
- Em là cái giá treo quần áo, đi ăn xin lại cứ đòi mặc đẹp! Thầy Trang Chi Điệp là nhà văn, một con người đứng đắn, lại gặp mặt lần đầu, vẫn cứ mặc giản dị chất phác hay hơn.
Đường Uyển Nhi liền chọn trong đống quần áo trên ghế xa lông lấy ra một chiếc váy màu vàng mặc vào, đứng trước gương bôi sáp phấn, kẻ lông mày tô môi son. Lúc này, vợ chồng Mạnh Vân Phòng đã đến, xách một chai rượu nặng Quế Hoa, lại một gói quả mơ. Chu Mẫn nói:
- Ai bảo đem đến nào, làm thế chẳng phải trả nợ ư?
Hạ Tiệp dí ngón tay vào trán Chu Mẫn nói:
- Rượu này tôi đem cho Uyển Nhi, thầy Điệp của anh thích ăn mơ nhất đấy, tôi e anh chị không biết thị hiếu của anh ấy. Uyển Nhi đâu, cho mình ngó cô em xem đẹp đến đâu nào?
Đường Uyển Nhi vội vàng ra tiếp, nói:
- Dạ em đây, ngó rồi không muốn nhận em này nữa.
Chu Mẫn nói:
- Thế nào em, gọi là cô mới phải chứ!
Hạ Tiệp bảo:
- Tôi không đòi hỏi danh phận ấy đâu! Quả nhiên người đẹp hiếm có!
Hai người đàn bà gặp nhau rối rít nói nhiều chuyện của đàn bà, không ngoài những câu quần áo này đẹp, em còn trẻ thế này, dùng loại mỹ phẩm nào, có dùng đệm vú không, Đường Uyển Nhi liền bảo:
- Anh Chu Mẫn ơi, anh bày cỗ nhé, em phải tiếp cô Tiệp mấy ván cờ.
Thế là bê luôn bàn cờ và quân cờ lôi Hạ Tiệp lên cái chòi ở gác hai. Ba hôm trước, cả gia đình người cho thuê nhà đi du lịch, ba gian gác hai khoá chặt, trên sàn nhà dựng cái chòi gỗ, bên trong đặt một cái bàn đá, bốn cái đôn đá, hai người vừa nói chuyện vừa đánh cờ, liếc nhìn đại lộ dưới gác. Chu Mẫn đã bưng nước trà, kẹo, dưa hấu và đào lên. Hạ Tiệp hỏi:
- Cậu Mẫn này, hôm nay xem cậu cho bọn tôi ăn sơn hào hải vị gì?
Chu Mẫn đáp:
- Hôm nay áy náy với cô Tiệp đấy, một là không có thứ gì ngon, hai là không biết nấu nướng, chỉ là biểu lộ tấm lòng.
Hạ Tiệp nói:
- Tôi cũng không muốn cậu bày vẽ, chờ sau này cậu ăn nên làm ra, chỉ cần không quên tôi là được.
Liền gọi Mạnh Vân Phòng ở nhà dưới:
- Này, hôm nay anh phải vào bếp đấy, cũng đừng ra cái vẻ thầy giáo ngồi xếp bằng uống trà nhé!
Mạnh Vân Phòng bảo:
- Ở nhà anh nấu cơm, đi ra ngoài cũng phải nấu cơm hả? Hôm nay anh thế nào nhỉ, Trang Chi Điệp mà ra mắt, thì anh sẽ thành ma cho mà xem?
Nói thì nói vậy, song cũng ra bể nước rửa tay.
Hai người đàn bà cùng liếc xuống, chỉ cười hi hí trên chòi.
Vốn hẹn mười giờ Trang Chi Điệp đến, đã mười giờ mười phút trước cửa vẫn im hơi. Mạnh Vân Phòng thái xong thịt, rán xong viên, ngâm xong mộc nhĩ hoa vàng, chiên xong cá, ba ba cũng hầm trong nồi lẩu, anh nói:
- Biển số ngõ phố đã nói đầy đủ cả, anh ấy không đến nõi tìm không ra đâu nhỉ? Mình thử ra đầu đường trước mặt xem sao.
Mạnh Vân Phòng đi ra phố, chỗ đầu đường người qua lại thưa thớt, đứng một lúc rồi rẽ vào ngõ nhỏ, hấp ta hấp tấp đi vào am ni cô.
Hôm nay am ni cô không tu sửa, cổng am khép. Mạnh Vân Phòng đẩy cửa đi vào. Một sãi già hỏi tìm ai, Mạnh Vân Phòng đáp tìm sư phụ Tuệ Minh, sãi già liền dẫn Mạnh Vân Phòng đến điện to ở đằng sau. Trong điện mát rượi, mồ hôi trên người lập tức không ra nữa, song vì từ ở ngoài có ánh nắng đu vào, chẳng nhìn rõ gì cả. Đứng một lúc mới nhìn thấy ở góc điện đặt một cái giường, mắc chiếc màn ny lông, có một người đang ngủ trên giường. Mạnh Vân Phòng cảm thấy không tiện, liền quay ra. Người trong màn đã tỉnh dậy, liền gọi một tiếng "Thầy giáo Phòng!", Mạnh Vân Phòng quay người lại, người ngồi trên giường chính là Tuệ Minh, cổ áo chưa cài, sắc mặt đỏ ửng, tự thấy xinh đẹp hơn ngày thường. Tuệ Minh gọi và giắt cánh màn lên, song không đi dép xuống đất, vẫn ngồi co ro trên giường, bảo:
- Ngồi xuống đây nào, hôm nay đi qua tạt vào chứ?
Mạnh Vân Phòng nuốt nước miếng đáp:
- Có người mời cơm.
Tuệ Minh nói:
- Em biết thầy chỉ ngồi một lát rồi đi – quay đầu bảo sãi già – bà cứ đi làm việc của mình.
Vãi già cười rồi kéo cửa điện đi ra.
Nửa tiếng sau, Mạnh Vân Phòng ra khỏi am ni cô, chạy gằn ra ngã tư. Ngẩng đầu lên liền nhìn thấy chiếc xe máy mác "Mộc lan" đỗ cạnh đường, cảm thấy quen quen, nhìn kỹ thì ở càng bên phải đã tróc một mảng sơn, ở chỗ ngồi đàng sau có một hòn gạch to tướng buộc bằng dây thừng. Ngó bên trái, bên phải, quả nhiên ở cạnh đường có một hiệu sách cũ, Trang Chi Điệp đang đứng ở đó. Mạnh Vân Phòng đi đến, thì Trang Chi Điệp cũng đã nhìn thấy anh, liền cất tiếng:
- Anh Phòng ơi, mau lại mà xem, ở đây có chuyện buồn cười đáo để.
Mạnh Vân Phòng lại xem thì là một quyển sách cũ, song lại ghi "Tác phẩm chọn lọc của Trang Chi Điệp", trên bìa phụ có chữ ký của Trang Chi Điệp "Xin tặng Cao Văn Hành tiên sinh, hân hạnh được tiên sinh chỉ bảo", ở dưới là ngày x tháng x năm x. Trên ba chữ Trang Chi Điệp còn có đóng dấu. Ngay lúc đó thấy khó xử thay cho Trang Chi Điệp, Phòng liền chửi:
- Cái thằng cha này, có bán sách của người ta tặng, thì cũng phải xé bỏ bìa phụ đi mới phải. Sách của Trang Chi Điệp đâu có đến nỗi không đáng gì như vậy.
Trang Chi Điệp hỏi:
- Anh có nhớ Cao Vân Hành là ai không?
Mạnh Vân Phòng không nhớ ra, Trang Chi Điệp nói:
- Là một người bạn của Triệu Kinh Ngũ. Hồi ấy gặp mình, nói là người sùng bái mình, cứ nằng nặc đòi mình tặng một quyển sách.
Trang Chi Điệp liền mua lại quyển sách theo giá rồi viết luôn ở chỗ ký tên "Xin tặng lại Cao Văn Hành tiên sinh, hân hạnh được tiên sinh chỉ bảo. Hiệu sách cũ ngày y tháng y năm y".
Mạnh Vân Phòng nói:
- Anh cho tôi cuốn sách này, như thế mới có giá trị bảo quản.
Trang Chi Điệp nói:
- Mình phải gửi đi cho ông ta mới được.
Mạnh Vân Phòng nói:
- Anh làm thế bằng treo cổ ông ta rồi còn gì.
Hai người quay lại đẩy xe máy. Mạnh Vân Phòng bảo, Chu Mẫn ở nhà đợi sắp phát điên lên rồi sao bây giờ mới đến, Trang Chi Điệp bảo, đi qua chân tường thành phiá đông thấy ở đó xếp một đống gạch đá vỡ, bới tìm được cục gạch này, loại gạch đời nhà Hán đấy, đào đâu ra được hòn gạch nguyên vẹn như thế này hả anh. Liền hỏi:
- Chỗ này cách am ni cô gần lắm, anh không đến đấy à?
Mạnh Vân Phòng đỏ mặt đáp:
- Mình đến đó làm cóc gì. Đi mau lên!
Trang Chi Điệp bảo Mạnh Vân Phòng cứ về trước, mình còn ra bưu điện gởi sách tặng. Mạnh Vân Phòng về báo tin Trang Chi Điệp sẽ đến ngay, đi luôn vào bếp xào thức ăn. Đường Uyển Nhi hốt hoảng từ chòi gác hai đi xuống, khe khẽ hỏi Chu Mẫn nhìn xem mái tóc mình có mượt không. Chu Mẫn bảo hai bên thường có sợi tóc rời xoà xuống, phải nhớ kẹp nó về sau tai. Đường Uyển Nhi liền bảo, anh sẵn sàng nhắc em đấy. Chu Mẫn nói, anh ho một cái làm ám hiệu nhé! Đường Uyển Nhi lại lên chòi chơi cờ với Hạ Tiệp. Lúc này ngoài cửa có tiếng máy nổ. Mạnh Vân Phòng ở trong bếp gọi to "Đến đấy!" rồi cùng Chu Mẫn bước ra. Đường Uyển Nhi nhìn thấy một chiếc "Mộc lan" đỗ ở trước cổng, một người vừa gầy vừa lùn nhảy xuống, phần trên người mặc chiếc áo sơ mi cộc tay vải ráp màu đỏ sẫm, phần dưới mặc quần dài màu trắng xám, không đi tất, đi một đôi dép rọ màu tro. Ngay tức khắc có phần nào ngạc nhiên: Đây là Trang Chi Điệp ư? Tên tuổi thì rung trời chuyển đất, mà người thì loắt choắt thế này, lại đi chiếc xe máy "Mộc lan" kiểu đàn bà thế kia? Điều lạ lùng hơn là vừa bước xuống xe không móc lược chải đầu, ngược lại đã cố ý làm rối bung mái tóc. Liền nghe Mạnh Vân Phòng ở cổng đang giới thiệu Chu Mẫn. Trang Chi Điệp bắt tay Chu Mẫn một cách khách sáo rồi nói: "Cậu tươi tỉnh gớm nhỉ, mái tóc chải dầu thơm?", lại nhìn xung quanh, "Sao ở đây lại tĩnh mịch gớm nhỉ?". Bước vào sân nói ngay: "Có sân hay đấy, trong sân lại có cây lê này hay đấy. Trên tường có giàn nho này hay đấy! Nhà mình ở giống con chim, không có hơi đất!"
Đường Uyển Nhi cảm thấy vị danh nhân này dễ dãi thú vị, trong lòng bớt căng thẳng. Đến khi Chu Mẫn ở dưới gọi lên, Đường Uyển Nhi vội vàng đi xuống, nào ngờ cúi đầu xuống một cái, chiếc cặp xương voi Vân Nam kẹp trên đầu, thế quái nào lại rơi ngay trước chân Trang Chi Điệp vỡ tan…
Trang Chi Điệp và Mạnh Vân Phòng nói chuyện, nghe Chu Mẫn gọi Đường Uyển Nhi xuống chào thầy, mới đầu không để ý, bất thình lình chiếc cặp rơi xuống chân vỡ vụn, liền ngẩng lên. Trên cầu thang hai người đàn bà đều "a" lên một tiếng, một người có mái tóc chảy dài rơi xoà xuống thành đống, vội vàng đưa tay túm lấy, ngay lập tức vừa đi vừa vấn ra sau gáy, khi người xuống đến nơi thì tóc cũng đã vấn xong.
Hai người đàn bà trước mặt, Hạ Tiệp ngoài bốn mươi tuổi mặc bộ váy áo đỏ lộng lẫy, chân để trần, bắp chân béo sù lên, trên mặt tuy lớp phấn rất dày, nhưng cảm thấy không sạch sẽ. Đường Uyển Nhi trạc hai lăm hai sáu tuổi, chiếc váy chui màu vàng nhạt bó sát người, căng tới mức chỗ nên béo đã béo ra, chỗ nên gầy đã gầy hết. Khuôn mặt không phải hình hạt dưa, trắng bóng, cặp lông mày nhổ cong cong, sống động nhất là cái cổ nhỏ dài, nõn nà như ngọc, đeo một sợi dây chuyền, nổi rõ hai xương quai xanh rất đẹp. Trang Chi Điệp nghĩ bụng, Mạnh Vân Phòng nói Chu Mẫn dẫn được một người đàn bà, bỏ nhà bỏ cửa đến Tây Kinh, liền suy tính đây là con người tuyệt diệu gì đó, quả nhiên là một tinh người, trong thành Tây Kinh cũng hiếm thấy.
Đường Uyển Nhi thấy Trang Chi Điệp nhìn mình mỉm cười, liền nói:
- Em mất mặt quá cơ! – Song lại ngẩng mặt tự nhiên thoải mái rồi đưa tay ra bắt tay xin chào thầy Điệp – Hôm nay mời thầy giáo đến được nhà chúng em thật là tạo hoá, vừa nãy cứ tưởng thầy không chịu đến cơ đấy!
Trang Chi Điệp nói:
- Sao lại không đến, cũng không thể không đi gặp đồng hương?
Đường Uyển Nhi hỏi:
- Thầy giáo Điệp vẫn nói tiếng Đồng Quan kia ư?
Trang Chi Điệp đáp:
- Vậy thì tôi nói tiếng gì?
Đường Uyển Nhi nói:
- Ai đến Tây Kinh dăm bữa nửa tháng, khi trở về cũng thay đổi giọng. Em cứ tưởng thầy nói tiếng phổ thông cơ!
Trang Chi Điệp nói:
- Mao chủ tịch cũng có nói tiếng phổ thông đâu, tôi nói làm gì.
Ai nấy cùng vui cười. Chu Mẫn nói:
- Xin mời tất cả vào trong nhà nói chuyện, đứng ngoài sân nóng lắm!
Vào trong nhà rồi, Chu Mẫn đương nhiên đứng lên rót trà mời thuốc. Cứ nói đi nói lại nhà chật chội, mong thầy giáo thông cảm. Hạ Tiệp nói:
- Cậu Mẫn ơi, đừng dài dòng khách sáo nữa. Cậu và thầy Phòng của cậu xuống bếp sắp cơm, tôi tiếp thay cậu được rồi!
Mạnh Vân Phòng và Chu Mẫn đi vào bếp. Đường Uyển Nhi đứng tại chỗ phun nước hoa nhài trên cánh quạt điện đang quay. Hạ Tiệp nói:
- Chi Điệp ơi, lại đây ngồi bên tôi, anh đi dài ngày thế, mong nhớ đến nỗi ngày nào người ta cũng hỏi thăm anh đấy.
Trang Chi Điệp cười đáp:
- Cám ơn chị vẫn còn có tấm lòng ấy. Dạo này chị bận việc gì, chị có biên soạn dàn dựng được điệu múa nào hay không?
Hạ Tiệp nói:
- Thì vì chuyện này mà yêu cầu anh đấy! Thị trưởng chị định cho chúng tôi đưa ra một chương trình biểu diễn, nhưng dàn dựng được mấy tiết mục, lại cảm thấy không được, buồn đến nỗi tóc cứ rụng từng mảng.
Trang Chi Điệp nói:
- Hiện giờ chị đã có anh Phòng, lại còn bảo tôi à?
Hạ Tiệp đáp:
- Anh ấy không ăn thua. Mây phủ mù che đấy thôi, mở mồm ra là vũ đạo cổ điển Trung Quốc thế nào, vũ đạo hiện đại Tây dương ra sao, hơi một tí là đứng ra đạo diễn, diễn viên người ta ngán hết rồi. Anh đến thử xem, tôi tin ở cảm giác của anh.
Trang Chi Điệp hỏi:
- Nội dung thế nào chị?
Hạ Tiệp đáp:
- Một cái là "Đập táo chua", một cái là "Đấu mồm", một cái là "Gánh nước". Viết về đôi trai gái, bởi ra giếng gánh nước gặp nhau nên yêu nhau, tiếp theo là cưới và nô đùa, cuối cùng là có thai thèm chua.
Trang Chi Điệp bảo:
- Cấu từ hay đấy!
Hạ Tiệp nói:
- Hay phải không? Có điều ngôn ngữ múa không nhiều.
Trang Chi Điệp nói:
- Chị đã xem tranh "Treo tranh" kịch Hoa cổ của Trần Tôn Tài của Đồng Quan chưa?
Đường Uyển Nhi nói xen vào:
- Kịch của nghệ nhân già họ Trần em xem rồi, người đã sáu mươi tuổi, đi đôi giày bé cỏn con bằng ngần này, có thể nhảy một cái lên lưng ghế, hay nhất là cầm quả trứng giấy, tung lên không trung mà dùng mũi chân đá một phát trúng! Trước ngày giải phóng, ông ấy diễn ăn khách lắm. Người Đồng Quan bảo "Thà xem Tồn Tài "Treo tranh", không ngồi gầm trời Quốc dân đảng".
Hạ Tiệp nói:
- Kịch là kịch, múa là múa, hai thứ khác nhau.
Đường Uyển Nhi ngượng đỏ mặt, liền ngồi im thin thít trong ghế xa lông, mơ hồ như nghe mà không phải nghe. Trang Chi Điệp nói:
- Chị có thể tiếp thu hình thức nhảy ghế ấy, ví dụ gánh nước ở sân giếng, có thể để diễn viên nhảy hai chân lên rìa thùng được không?
Hạ Tiệp nghĩ một lát rồi nói:
- Đúng, đúng, để thể hiện nỗi sung sướng của cô ta, cũng là để khoe đôi giày mới của cô ta, để mỗi chân của cô ta giẫm lên một mép thùng, đòn gánh vẫn ở trên vai, vậy thì hai chân thay nhau đi từng bước từng bước.
Hạ Tiệp liền bảo Đường Uyển Nhi tìm cho một tờ giấy, nhờ thầy giáo Điệp thiết kế cho. Thấy không thể nói chen vào được, Đường Uyển Nhi lại rót thêm trà cho hai người, rồi ra ngoài sân.
Ở trong nhà một lúc, Trang Chi Điệp kiếm cớ đi tiểu cũng ra ngoài sân. Đường Uyển Nhi ở dưới giàn nho, bóng nắng lốm đốm khoác lên người, đang lúc buồn chán, thấy Trang Chi Điệp đi ra, lập tức tươi cười. Trang Chi Điệp nói:
- Nghe giọng em là người Đông Hương Đồng Quan phải không?
Đường Uyển Nhi nói:
- Thầy giáo tài tình thật, thầy giáo đã đến vùng Đông Hương bao giờ chưa?
Trang Chi Điệp nói:
- Ở đó ngon nhất là món thịt xào đậu thái nhỏ.
Đường Uyển Nhi nói:
- Thế thì hay rồi, em bảo thầy đến chơi. Mình làm món thịt xào đậu thái nhỏ. Chu Mẫn lại cười em, bảo thông thường người ta ăn không quen.
Trang Chi Điệp nói:
- Thế thì tốt quá.
Đưa mắt nhìn Uyển Nhi, Uyển Nhi chớp chớp mắt, Trang Chi Điệp vẫn còn nói, nho này giống gì mà bây giờ vẫn còn xanh, liên nhảy lên định hái một quả, nhưng không với tới. Đường Uyển Nhi cười hư hứ. Trang Chi Điệp hỏi cười cái gì. Đường Uyển Nhi nói:
- Họ bảo thầy thích ăn chua, em không tin. Một người đàn ông có tuổi lại thích ăn chua, lại chẳng phải thai nghén. Quả nhiên thầy thích ăn chua thật.
Thế là đứng lên ghế hái nho. Dây nho còn cao, một chân phải kiễng lên, ngón chân kia đẩy mạnh, người cong thành cái cung, ống tay phải tụt xuống, để lộ cánh tay trần trắng nõn nà. Trang Chi Điệp nhìn rõ một nốt ruồi ở khuỷu tay. Chu Mẫn bưng thức ăn ra khỏi bếp nhìn thấy, nói:
- Sao em lại để thầy giáo ăn nho xanh? Ê răng thầy giáo mất, thì ăn cơm thế nào được?
Trang Chi Điệp cũng cười, vội đi ra nhà vệ sinh. Trở về rửa tay xong, thì ba món rau trộn đã bày sẵn trên bàn, lại đã mở mấy lon đồ hộp. Đương nhiên Trang Chi Điệp ngồi ở ghế thượng khách. Hạ Tiệp uống rượu Quế hoa mang đến, Mạnh Vân Phòng chỉ dùng nước quả hạnh nhân, Chu Mẫn liền bê đầy chén rượu trắng lên nói:
- Thưa thầy giáo Điệp, thầy là danh nhân ở Tây Kinh, càng là niềm kiêu hãnh của Đồng Quan mình. Học trò được thầy quan tâm đã được làm việc ở toà soạn, ơn đức này suốt đời không dám quên. Điều em muốn nói hôm nay là, để được đến làm việc ở toà soạn, trong đó có những việc làm không thoả đáng, đã mượn danh phận của thầy viết giấy giả mạo, mong thầy tha thứ cho em. Còn bài viết về thầy, em cũng mới tập viết, xin thầy đừng cười.
Trang Chi Điệp nói:
- Công việc đã thành, khỏi cần nói nữa. Còn bài cậu viết tôi cũng chưa đọc. Hiện giờ loại bài này nhiều người viết, tuy bảo tuyên truyền tôi, nhưng cũng là văn người ta. Trước đây có người viết đưa tôi xem, tôi xem xong bảo đừng đăng, nhưng cuối cùng người ta vẫn đăng. Người viết bài, ai cũng muốn đăng mà, cho nên từ đó trở đi loại bài này tôi đều không xem nữa.
Chu Mẫn nói:
- Thầy giáo rộng lòng như thế, thật không ngờ đấy ạ. Vậy thì xin thầy nhận của đứa học trò này một chén đầy.
Trang Chi Điệp nhận rượu, ngửa cổ uống nói:
- Anh Phòng cai thật à?
Mạnh Vân Phòng nói:
- Đương nhiên là cai rồi.
Trang Chi Điệp nói:
- Việc gì phải thế! Chúng mình học nào Phật, nào đạo, chủ yếu là học những cái trong lĩnh vực triết học mỹ học, đừng có hạ cấp đến mức đốt hương khấn vái như các bà già dân gian. Thật ra, những sư sãi trong nhà chùa cũng là một nghề nghiệp.
Mạnh Vân Phòng nói:
- Chuyện này thì anh không hiểu, không ở trong cuộc không biết nội tình. Luyện khí công, không cai rượu, thịt, hành, tỏi thì khí cảm không nhập thân. Đã có khí thân rồi, ăn rượu thịt hành tỏi vào sẽ bị thấy khó chịu.
Trang Chi Điệp nói:
- Tu luyện, tu luyện, những người giỏi giang thật sự trên đời đều do tu mà nên, chỉ có con cháu học trò mới cả ngày luyện.
Đường Uyển Nhi cười hí hí, mọi người nhìn chị ta, thì chị ta mím môi quay đầu nhìn cây lê ngoài cửa sổ. Cây lê khoe lá xanh đầy cành, trên thân cây già nua cong queo có một cái hang. Thấy nét mặt Đường Uyển Nhi rất đẹp, Trang Chi Điệp liền hỏi:
- Em định nói gì phải không?
Đường Uyển Nhi đáp:
- Các thầy nói toàn học vấn, em nghe cho vui thôi!
Mạnh Vân Phòng nói:
- Học vấn gì đâu! Chúng tôi thường tranh cãi quen rồi. Độ này tôi càng ngày càng bất đồng với anh ấy.
- Tôi cảm thấy anh thích đi đến cực đoan. Nói cai rượu là cai luôn, ý chí ấy tôi xin chịu, không làm nổi. Nhưng không động đến một giọt rượu thật ư? Loại này "Ngũ lương dịch" thật sự đấy!
Mạnh Vân Phòng nói:
- Có là Mao đài cũng không uống.
Hạ Tiệp đã uống một bát rượu Quế hoa, lại bảo Chu Mẫn rót thêm bát nữa, nói:
- Chi Điệp này, anh nói đúng đấy. Cả cuộc đời Vân Phòng chịu thiệt vì hay cực đoan. Khi đến Tây Kinh, anh ấy đã có tiếng tăm, nhưng mấy năm qua, anh thì huy hoàng xán lạn, còn anh ấy vẫn là anh ấy. Hiện nay văn chương cũng đã chững lại, suốt ngày đọc nào Phật, nào luyện công, không ăn cái này, không động đến thứ kia, cũng khiến luôn cái bụng mình chỉ có canh có nước, không có mỡ.
Chu Mẫn nói:
- Như vậy là thầy Phòng không được sướng mồm. Trên đời có những hộ cá thể đi buôn bán, họ giàu mà không sang. Còn thầy Phòng sang mà không giàu.
Mạnh Vân Phòng nói:
- Đúng đấy, đúng đấy. Thầy Điệp của các vị giàu sang song toàn, sống đến mức ấy phong lưu lắm, cần gì có nấy.
Trang Chi Điệp nghe xong, chăm chú nhìn tia nắng chiếu qua song cửa rọi vào đĩa thức ăn. Trong tia nắng có những vật sống động đang trôi, nét mặt hơi nhăn lại, nói:
- Cái gì cũng có rồi, nhưng mình cần phải "phá thiếu".
Mạnh Vân Phòng ngạc nhiên hỏi:
- Anh nói cái gì vậy?
Trang Chi Điệp nhắc lại một lần nữa:
- "Phá thiếu".
Mạnh Vân Phòng nói:
- Tôi bây giờ cũng khó nắm bắt được anh. Nói thật, tôi không ngờ anh đi đến nhà máy bia lâu đến thế. Gần đây, một số bài đăng trên báo, dường như quan điểm cũng đã khác trước nhiều.
Trang Chi Điệp nói:
- Mình cũng đã từng ngạc nhiên chính mình, không hiểu là thuận theo xã hội hay là đang truỵ lạc?
Mạnh Vân Phòng nói:
- Điều ấy thì mình không thể kết luận, e rằng sẽ giống mình mê khí công như thế nào và đòi cai rượu thịt. Tất cả đều là dòng chảy tự nhiên của mạng sống, như nước đun lên, tất nhiên sẽ xuất hiện hiện tượng tổ chức phá thiếu đối xứng.
Hai người nói như thế, Chu Mẫn và Đường Uyển Nhi nghe cứ tưởng như hiểu mà không hiểu. Tuy nhiên vẫn còn cười, cười gượng gạo. Hạ Tiệp liền chà chà tặc lưỡi, chép miệng nói:
- Đồng chí Mạnh Vân Phòng, hôm nay được mời ăn cỗ, chứ có phải hội thảo học thuật đâu, xin các đồng chí đừng rao bán những danh từ ấy nữa.
Trang Chi Điệp hươ tay, nói:
- Không nói nữa, không nói nữa, chúng mình uống rượu đi. – rồi nâng cốc lên tự uống.
Uống đi uống lại chỉ có Trang Chi Điệp và Chu Mẫn uống với nhau, không khí không bốc lên được. Chu Mẫn liền đề nghị, có thể chơi oẳn tù tì với thầy Điệp cho vui được không, Trang Chi Điệp từ chối mãi. Chu Mẫn vẫn cứ luôn nài nỉ. Đường Uyển Nhi thì cứ cười hoài. Thấy hai bên đều giằng kéo, liền nói:
- Chu Mẫn ơi, đừng mang cái lối của bọn người ăn không ngồi rồi các anh ra đối xử với thầy giáo Điệp như vậy. Thầy Điệp ơi, cũng xin chúc thầy một chén.
Trang Chi Điệp vội vàng đứng lên, nâng chén rượu. Đường Uyển Nhi nói:
- Quen biết thầy giáo Điệp chúng em mới được ở lại Tây Kinh. Từ nay về sau, thầy giáo còn phải nhận học trò Chu Mẫn, anh ấy theo thầy giáo học viết văn.
Trang Chi Điệp nói:
- Chu Mẫn bây giờ là người của toà soạn, sau này, tôi gửi bài còn phải nhờ cậu ấy.
Đường Uyển Nhi nói:
- Vậy thì em xin uống trước.
Một hơi cạn chén, sắc mắt ửng đỏ. Trang Chi Điệp cũng uống hết chén rượu. Đường Uyển Nhi lại uống liền ba chén, Chu Mẫn ho một tiếng. Đường Uyển Nhi đưa tay gạt tóc loà xoà ở hai bên kẹp ra sau tai, khuôn mặt ấy càng thêm xinh tươi, mê hồn. Trang Chi Điệp cũng đang hăng, uống luôn ba chén, không khí tẻ nhạt vừa nãy đã gạt hết, lại còn cầm cả chai rượu trong tay, không chịu thua tửu lượng của Đường Uyển Nhi. Mọi người hỉ hỉ hả hả ầm ĩ một chầu. Mạnh Vân Phòng lại đi xào ba món thịt cá, ba món rau, lại bưng lên một đĩa cá chiên, một đĩa thịt lưng sốt, một đĩa thịt ếch, một nồi lẫu hầm ba ba. Hạ Tiệp khen rối rít ba ba ngon, bảo ai ăn được xương kim người ấy sẽ có phúc. Ở nước ngoài, xương kim làm tăm mỗi cái năm đô la. Chia thịt ra gắp vào đĩa nhỏ trước mặt mỗi người một suất. Đường Uyển Nhi lấy đũa lật đi lật lại phần của mình trong đĩa, phát hiện có xương kim trong một miếng, liền nói:
- Ở Đồng Quan em được ăn nhiều ba ba trong sông Hoàng, cứ thấy có mùi tanh bùn, thầy giáo Điệp ơi, sức khoẻ của thầy quan trọng, xin dành thầy phần này.
Không cho nói lôi thôi, Đường Uyển Nhi đổ luôn vào đĩa của Trang Chi Điệp, Trang Chi Điệp biết Đường Uyển Nhi quan tâm đến mình, cũng gắp luôn một miếng cho chị ta, bảo:
- Thứ này ngon, em không thể không ăn.
Đường Uyển Nhi nhìn xem, thì đó là cái đầu con ba ba vừa đen vừa dài trông dữ tợn, sợ quá giật nảy người đưa mắt lườm Trang Chi Điệp. Trang Chi Điệp cố làm ra vẻ bình thản. Đường Uyển Nhi liền gắp đầu ba ba mút chùn chụt, nhai sồn sột ngon lành. Khi Trang Chi Điệp đưa mắt nhìn lai, thì hai tai và mặt bỗng đỏ bừng lên xấu hổ. Hạ Tiệp đã nhìn thấy, định nói đùa một câu, thì Trang Chi Điệp đã cướp lời nói trước:
- Ái chà, mình ăn phải xương kim rồi!
Hạ Tiệp liền bảo:
- Chi Điệp gặp số đỏ, mồng một tết năm ngoái mình gói một đồng xu vào bánh chẻo, không ai ăn phải, Trang Chi Điệp đến chúc tết mời anh ấy ăn, anh ấy không ăn, mình bảo, cứ nếm thử một cái xem nào, liền gắp một cái mời ăn, không ngờ trong bánh có đồng xu.
Đường Uyển Nhi nuốt xong đầu ba ba, không đỏ mặt xấu hổ nữa, song không dám nhìn vào mặt Hạ Tiệp, bảo xuống bếp làm món thịt xào đậu thái nhỏ, liên đứng lên đi ra ngoài.
Trang Chi Điệp còn uống thêm nhiều rượu, bất giác đầu nặng chình chịch, nghe thấy từ bếp vang lên những tiếng xèo xèo, nói:
- Hễ ngửi thấy mùi là tôi không thể ngồi yên, để tôi đi xem cách xào nấu.
Hạ Tiệp bảo:
- Có gì mà xem, nếu anh thích ăn, sau đây bảo Đường Uyển Nhi đến nhà xào nấu cho anh. Anh cứ thật thà ngồi đó, uống chén rượu tôi chúc đây, mượn hoa dâng Phật, xin được bài toả lời cám ơn anh về điệu múa của tôi.
Trang Chi Điệp cười, lại uống một chén nữa, đưa mắt nhìn ra ngoài cửa. Cửa ra vào trong nhà vừa vặn đối diện với nhà bếp, cửa bếp không khép. Đường Uyển Nhi đang xào nấu ở trong.
Đường Uyển Nhi xuống bếp thái thịt, bật hơi ga, lửa cháy lép bép, liền nảy ra nhiều ý nghĩ. Chị ta đặt một cái gương con lên sàn trước bếp, tấm gương vừa vặn soi đúng Trang Chi Điệp đang ngồi, liền nghĩ: "Nếu xét về hình dáng, thì nhà văn không điển trai, nhưng cũng lạ, vừa tiếp xúc một lúc, lại cảm thấy người này đáng yêu. Hơn nữa, cái tướng càng nhìn càng hấp dẫn. Ngày trước ở huyện lỵ Đồng Quan chỉ biết Chu Mẫn vừa thông minh tháo vát, biết viết văn, thì ra Tây Kinh xét cho cùng là Tây Kinh. Trước mặt anh ấy, Chu Mẫn chỉ tỏ ra thông minh chút xíu mà thôi…" Nghĩ miên man như vậy mỡ đã nóng tới, vội vàng đổ đậu thái nhỏ vào, song đã bỏ luôn vào một miếng gừng chưa cắt, miếng gừng có nước, xèo một cái, mỡ bắn tứ tung, một giọt mỡ bắn vào người, chỉ cảm thấy mặt rát rát như kim châm, kêu lên một tiếng úi chà, ngồi xổm xuống.
Nghe tiếng Đường Uyển Nhi hét to, Chu Mẫn từ nhà trên chạy xuống gỡ tay vợ ra, thì trên tay đã bị cháy thành một chỗ phồng rộp. Đường Uyển Nhi vội cầm gương soi, nước mắt liền trào ra. Mọi người xúm lại hỏi sao thế, Chu Mẫn nói:
- Không việc gì, có một giọt mỡ bắn vào mặt.
Chu Mẫn dìu vợ vào buồng ngủ bôi mỡ chồn. Mạnh Vân Phòng nói:
- Đàn bà bây giờ ngoài việc đẻ con, chẳng biết làm gì khác.
Hạ Tiệp nói:
- Anh đừng nói thế, ngay một đứa con cũng có đẻ cho anh được đâu!
Mọi người lại cười rộ lên, đương nhiên Mạnh Vân Phòng lại đâm đầu vào bếp.
Trong buồng ngủ, Đường Uyển Nhi lủng bủng:
- Xúi quẩy quá, mình đi gặp người ta thế nào đây?
Chu Mẫn nói:
- Không sao, thầy giáo Điệp chẳng phải là người cầu kỳ đâu mà, anh thấy anh ấy ăn mà phát khiếp, người mà anh kể với em ngửa mặt bú sữa bò ấy mà, em biết không, chính là thầy Điệp đó.
Đường Uyển Nhi nói:
- Anh ấy không cầu kỳ không thể so với cái không cầu kỳ của anh và em. Anh và em không cầu kỳ là lôi thôi lếch thếch, anh ấy không cầu kỳ là tự do thoải mái.
Chu Mẫn lại đi ra ngoài tiếp khách, tự xé thịt gà gắp miếng đầu gà bỏ vào bát của Trang Chi Điệp, Trang Chi Điệp cũng gắp một chân gà cho Hạ Tiệp, lại gắp một cánh gà đưa vào đĩa của Chu Mẫn đem vào cho Đường Uyển Nhi. Chu Mẫn nói:
- Uyển Nhi ơi, em mau mau ra đi. Thầy giáo Điệp đã gắp thức ăn cho em đây này.
Đường Uyển Nhi đi ra, e thẹn che mặt đáp:
- Hết sức xin lỗi!
Hạ Tiệp nói:
- Sao lại xin lỗi?
Đường Uyển Nhi nói:
- Đưa cái mặt phồng rộp ra tiếp khách là không tôn trọng mọi người.
Trang Chi Điệp nghĩ bụng: người đàn bà này tình cảm lắm đây.
Mạnh Vân Phòng cười bảo:
- Mặt cô em da mịn thịt non, bị phồng rộp một chút cũng là phá thiếu đối xứng đấy.
Đường Uyển Nhi ngồi xuống, nét mặt vẫn đỏ ửng, vừa bắt gặp ánh mắt của Trang Chi Điệp liền cười ngượng nghịu. Trang Chi Điệp uống rượu vào, người thấy rạo rực lâng lâng, kiếm cớ đi ra nhà vệ sinh. Vừa bước vào, liền đóng chặt cửa, cái của nợ kia đã dựng ngược lên, không sao tiểu tiện được, nhắm mắt lại thở hổn hển, tưởng tượng ra nhiều hình ảnh trong đầu, tự dưng…Trở lại ngồi vào mâm ăn tiếp, khí thế xẹp hẳn xuống.
Đến bốn giờ chiều, tiệc rượu kết thúc. Trang Chi Điệp đứng dậy ra về. Chu Mẫn níu giữ khéo léo thế nào cũng không được. Trang Chi Điệp có việc quan trọng phải đến chỗ Nguyễn Tri Phi. Chu Mẫn tiễn khách ra tận ngã tư, quay về thấy Đường Uyển Nhi vẫn tựa ở cổng, liền gọi một tiếng, chị ta vẫn không có phản ứng. Chu Mẫn bảo:
- Em làm sao mà thừ người ra thế?
Nhìn lên mặt thì vết bỏng đã hết rộp, hình thành một mụn nhỏ, Đường Uyển Nhi tỉnh táo lại, vội hất hàm hỏi:
- Hôm nay em không xấu mặt chứ?
Chu Mẫn nói:
- Không, hôm nay em xinh đẹp hơn bất cứ lúc nào.
Nói xong hôn chị ta một cái, Đường Uyển Nhi cứ để yên cho hôn, song lại nói:
- Cả ba đêu vui vẻ lắm, mọi thứ đều hay, chỉ tiếc phu nhân của Trang Chi Điệp không đến.
Chu Mẫn bảo:
- Nghe thầy giáo Phòng nói, mấy hôm vừa rồi chị ấy ở nhà mẹ đẻ, mẹ chị ấy ốm.
Đường Uyển Nhi nói:
- Chị Tiệp bảo phu nhân của anh ấy xinh đẹp vào loại nhất.
Chu Mẫn nói:
- Ai cũng bảo thế. Trang Chi Điệp đời nào lại chịu lấy một bà vợ xấu xí cơ chứ?
Đường Uyển Nhi thở dài, ngồi lại trên giường đực mặt ra.
Tối hôm đó Trang Chi Điệp không về nhà ở khu tập thể của Hội văn học nghệ thuật. Nguyễn Tri Phi mời anh cùng lãnh đạo thành phố duyệt một chương trình mới dàn dựng, giúp sửa lời giới thiệu của cả chương trình, một tốp diễn viên cứ đòi chơi cờ với anh cho vui. Mãi tới đêm khuya, Trang Chi Điệp định ra về, thì Phi cứ bắt về nhà Phi uống rượu. Nguyễn Tri Phi vừa xây xong ngôi nhà mới, cũng có ý muốn ra oai với Trang Chi Điệp. Trang Chi Điệp phớt lờ hết, chỉ ngồi im uống rượu thầm nghĩ, trước đây cứ tưởng Nguyễn Tri Phi là lãnh tụ của kịch, người cầm đầu lang thang, đóng dựng một đoàn ca múa, có biết bao cô gái xinh đẹp bao vây. Song, thì ra băng diễn viên này, cô nào cũng như quả thị còn xanh chưa khai phá, sắc mặt còn thua Đường Uyển Nhi. Ngấm ngầm nhớ lại nhiều chi tiết trên bữa tiệc ban ngày, Trang Chi Điệp không khỏi có những thú vui nho nhỏ, càng nốc rượu hăng hơn. Anh cũng biết đêm nay bà xã của Nguyễn Tri Phi vắng nhà. Đôi vợ chồng này một người gánh củi bán, một người mua củi đun, thường ngày không ai can thiệp vào việc riêng của ai, chỉ quy định tối thứ bảy phải ngủ chung. Cho nên cũng cởi áo ra, vừa uống vừa tán vung thiên địa, mãi đến khi cả hai mụ mị cả đầu óc, mới chen vào cái giường riêng trong buồng ngủ của Nguyễn Tri Phi ngáy khò khò. Hôm sau thức dậy thì mặt trời đã chiếu vào bệ cửa sổ. Trang Chi Điệp cứ tấm tắc khen ngôi nhà của Nguyễn Tri Phi trang trí rất trang trọng hào hoa. Nguyễn Tri Phi cũng mượn gió căng buồm khoe luôn, giấy dán tường nhập của Pháp, kính màu cửa chính cửa sổ của Itaty sản xuất, chỉ riêng gỗ dán nổi tiếng của Thượng Hải, đã mua ba mươi bảy tấm vẫn không thừa bao nhiêu. Lại dẫn Trang Chi Điệp đi xem chậu tắm ở buồng tắm, xem bếp ga ở nhà bếp, xem tủ tổ hợp cao thấp ở hai gian phòng nhỏ. Chỉ có gian kế phòng khách khoá trái. Nguyễn Tri Phi nói:
- Đây là buồng của phu nhân, chị cậu đấy. Trong ấy lắp đèn treo hàng Nhật Bản nghiêm chỉnh, cậu vào xem hàng quý hiếm nhé!
Móc luôn chìa khoá, vặn mở ra. Trang Chi Điệp hết sức ngạc nhiên. Trên giường đệm mút ấy rất rộng, có hai người đang ngủ chung gối, một người là phu nhân của Nguyễn Tri Phi, một người là đàn ông, mép người đàn ông chảy dãi, không nhận ra là ai. Đầu Trang Chi Điệp bỗng choáng váng, mê hoặc như cõi mộng, song vẫn nghe Nguyễn Tri Phi giới thiệu:
- Đây là vợ mình. Cô ấy về lúc nào, bọn mình ngủ say không nghe thấy chuông cổng nhỉ?
Trang Chi Điệp không biết trả lời ra sao, mà không nói thì lại cảm thấy không trọn vẹn với Nguyễn Tri Phi, càng định nói hay, lời nói ra càng đỡ, lại nói luôn:
- Còn người đàn ông kia?
Nguyễn Tri Phi đáp:
- Người đó là mình.
Nói xong khép cửa buồng, dắt Trang Chi Điệp lại trở về buồng ngủ, lách cách mở cửa tủ tường. Bên trong có năm tầng giá, toàn là giày phụ nữ các kiểu dáng kích cỡ khác nhau.
- Mình thích giày da – Nguyễn Tri Phi nói – mỗi đôi giày này đều có một câu chuyện lý thú.
Trang Chi Điệp không rõ ông Phi đang nói gì, nhìn gỉ trắng ở đuôi mắt Nguyễn Tri Phi, nói:
- Anh chùi ghèn mắt đi!
Loáng thoáng nảy ra ý nghĩ, nếu là mua cho các chị các cô, thì tại sao không dám tặng? Có lẽ tặng một đôi lại mua một đôi, để vào đây lập một loại hồ sơ khác chăng? Nguyễn Tri Phi lấy một đôi tặng cho Trang Chi Điệp, nói:
- Đôi này giám đốc Chu ở thương trường đại lộ Tây tặng mình hôm nọ. Nó không có số, không có câu chuyện, mình tặng lại em cậu, nhất định phải nhận đấy!
Trang Chi Điệp xách giày da, vội vàng rời khỏi nhà Nguyễn Tri Phi. Xe máy đã rẽ qua ngã tư phố Quảng Tế, mới nhớ ra trong người có một giấy lĩnh nhuận bút, liền quay xe trở về bưu điện Gác Chuông lĩnh tiền. Chẳng đáng mấy, chỉ có hơn hai trăm đồng. Lúc đó thấy người qua lại trên phố đông hẳn lên, nhìn đồng hồ thì đã đến giờ tan ca, tay xách hộp đựng giày, hấp tấp ra chỗ để xe, song cảm thấy sao mình lại nhận đôi giày da này, đã làm một việc chẳng thích thú gì. Vẫn đang cười , thì chợt xao xuyến trong lòng, liền đi vào buồng điện thoại, bấm số điện thoại gia đình Cảnh Tuyết Ấm.
Một giọng đàn ông vang lên trong ống nghe, hỏi thẳng:
- Ai đấy? Ai đấy?
Trang Chi Điệp biết đó là chồng của Cảnh Tuyết Ấm, liền bỏ ống nghe xuống kêu lạch cạch. Lại gọi đến đơn vị Cảnh Tuyết Ấm. Hỏi ra mới biết. Cảnh Tuyết Ấm đã đi phép thăm bố mẹ đẻ chưa về, liền vỗ vỗ vào hộp giấy, hậm hực ra khỏi buồng điện thoại, ngán ngẩm ra bảng dán báo bên cạnh xem báo. Một thanh niên nhoáng một cái đã sà đến gần, khe khẽ nói:
- Có mua kính không? – rồi phanh áo ra, một chiếc kính gọng cứng hình tròn treo ở may ô trước ngực – chẳng giấu gì ông anh, kính này thằng em thó được, kính đá thật đấy, trong cửa hàng để giá tám trăm đồng, thằng em cần tiền tiêu, sốt ruột đem bán đi. Ông anh cho ba trăm đồng nhá, rẻ thôi mà.
Trang Chi Điệp ngẩng mặt nhìn trời, mặt trời trắng loá, cười tít mắt lại, móc trong người lấy ra, không phải tiền mà là tấm danh thiếp, nói:
- Chú em, chẳng giấu gì chú em, anh đây cũng là dân buôn bán, ta kết bạn nhé. Đây là cạc vi sít của anh.
Chàng trai nhận danh thiếp xem, rồi quì sụp xuống chào, rồi bảo:
- Thì ra là Trang Chi Điệp, thật là vinh hạnh! Em đã nghe ông nói chuyện một lần, nhưng ông đã béo ra, bụng phệ, em không nhận ra nữa.
Trang Chi Điệp nói:
- Cậu cũng thích sáng tác sao?
Chàng trai đáp:
- Từ hồi còn bé đã ao ước làm nhà văn. Năm ngoái, báo thành phố đã đăng báo của em một bài thơ ngắn.
Trang Chi Điệp nói:
- Tây Kinh ghê gớm quá, trên trời có một hòn đá rơi xuống, đập chết mười người, thì có đến bảy người yêu chuộng văn học.
Anh chàng kia xấu hổ bỏ đi, vừa đi còn vừa quay lại nhìn Trang Chi Điệp. Trang Chi Điệp vừa cảm thấy buồn cười vừa bực, liền đi vào cửa hàng tạp hoá, coi hai trằm ngàn đồng nhuận bút chẳng đáng bao nhiêu, mua luôn một bộ đĩa chén sứ của thị trấn Cảnh Đức, một cái muôi xào nấu, một cái bếp than tổ ong, và một bộ ấm chén, viết luôn địa chỉ của gia đình Đường Uyển Nhi, dặn cửa hàng chuyển đến tận nơi. Sau đó đi chiếc "Mộc lan" phóng thẳng đến nhà mẹ vợ ở phố Song Nhân Phủ.
Năm mươi lăm năm trước, trên bờ sông Vị ngoại ô xa ở phiá bắc thành phố có một người kỳ lạ họ Ngưu, xuất quỷ nhập thần, "ngẩng lên thì xem được tượng trời trong sự huyền ảo, cúi xuống thì trông thấy cách thức của đất trong hình dáng muôn loài". Lúc ấy Dương Hổ Thành vừa kết thúc cuộc binh đao ở Quan Trung Đạo, kéo cờ vào thành Tây Kinh làm võ quan oai phong lẫm liệt, đã mời ông làm quan dưới trướng. Con người kỳ lạ này chỉ có một trái tim hoang dã, không muốn ở trong thành, vẫn sống thoải mái trong gian nhà tranh ở làng quê với một mẫu ruộng bạc màu. Mỗi khi tư lệnh Dương Hổ Thành có việc gì quan trọng mới vào thành một lần. Không bao lâu quân phiệt Hà Nam Lưu Trấn Hoa vây đánh Tây Kinh, ròng rã tám mươi ngày không chiếm nổi, liền dùng mưu kế của người Nhật bản, đáng đường hầm từ bên ngoài vào. Người trong thành đều biết phiá địch đang đào đường hầm, song không biết cửa ra ở đâu. Ngày đêm chôn chum vại xuống đất, đựng nước vào, nhìn động tĩnh của nước, chỗ nào cũng nơm nớp lo âu. Con người lạ lùng đã đến, mặc quần chùng áo dài, đi một lượt khắp các ngõ phố, rồi ngồi nghỉ trên một hòn đá ở ngoài cổng bãi tập hút thuốc lào, hút hết mười hai lần thổi còi, thì bảo:
- Gánh đất đục đá ở đây, làm một cái hồ chứa nước.
Dương Hổ Thành nửa tin nửa ngờ, nhưng vẫn dẫn nước của cả thành phố chứa ở đó. Quả nhiên cửa ra đào đúng đáy hồ. Một hôm lòng hồ tụt xuống, nước tràn ra ngoài thành, Lưu Trấn Hoa đành phải rút chạy tan tác. Dương Hổ Thành cảm ơn người này, đã thưởng một ngõ phố ở Song Nhân Phủ để ông ở, ông vẫn trở về bên bờ sông Vị, nhường cho con trai ở ngõ đó. Bởi vì nơi này chính là nơi có cái giếng lớn nhất trong bốn cái giếng nước ngọt lớn ở thành Tây Kinh, nên người con trai liền thiết lập Cục quản lý nước Song Nhân Phủ, hàng ngày xe chở lừa thồ, chuyên cung cấp nước ngọt. Trang Chi Điệp rất thích nhắc đến giai đoạn lịch sử này, hễ có khách đến nhà, lại bảo phu nhân Ngưu Nguyệt Thanh đem bức ảnh của ông chị ra xem, đem cái biển bằng xương của Cục quản lý nước ra xem, xem xong, còn đi ra phố Song Nhân Phủ chỉ trỏ giới thiệu quang cảnh nhà họ Ngưu ở riêng hẳn một ngõ ngày nào. Ngưu Nguyệt Thanh đã từng cằn nhằn Trang Chi Điệp:
- Anh phô trương khắp nơi, là để chê cười người đời sau nhà họ Ngưu này lụn bại phải không? Mẹ em không sinh được một đứa con trai, nếu có con trai, thì đâu đến nỗi hiện giờ chỉ ở mấy gian nhà bình thường này.
Trang Chi Điệp thường vênh mặt lên nói:
- Anh đâu có chê cười, gia đình họ Ngưu này có lụn bại, thì chẳng phải đã có anh con rể này đó sao?
Lúc này Ngưu Nguyệt Thanh liền gọi mẹ:
- Mẹ ơi mẹ nghe rõ chưa? Con rể mẹ đang lên giọng danh nhân đây này, anh ấy đã mang lại sĩ diện cho nhà họ Ngưu. Mẹ thử nói xem, danh phận hiện giờ của anh ấy có lớn bằng danh phận của ông con, của bố con ngày xưa không hả mẹ?
Bà già vẫn ở ngôi nhà nhỏ của phố Song Nhân Phủ, sống chết thế nào bà vẫn cứ khăng khăng không muốn dọn đến ở nhà gác của khu tập thể Hội văn học nghệ thuật, làm khổ cho Trang Chi Điệp và Ngưu Nguyệt Thanh cứ phải qua lại cả hai nơi. Mỗi lần Trang Chi Điệp bước chân vào ngõ phố này, tự nhiên như sống lại giai đoạn lịch sử đã qua, cứ đứng trên thành giếng đã phủ lấp, chăm chú nhìn rất lâu những đường rãnh như răng cưa trên đá xanh thành giếng bị dây thừng mài mọn tưởng tượng ra quang cảnh trong ngõ phố ngày xưa, liền cảm thấy Ngưu Nguyệt Thanh cằn nhằn mình là đúng.
Mặt trời đã ở đỉnh đầu, hơi nóng rát ràn rạt. Trang Chi Điệp cưỡi chiếc "Mộc lan" rẽ vào đường ngõ, một luồng hơi nóng ngột ngạt trùm lên người, mồ hôi lập tức làm mờ mắt. Một con chó chạy rông nằm lù lù chắn đường, thò cái lưỡi dài thè lè ra thở. Trang Chi Điệp tránh không kịp, chiếc "Mộc lan" lao sát vào cạnh tường. Xe máy không đổ, song ngón tay út bên trái xước một mảng da. Vào đến cổng ngôi nhà nhỏ, thì Triệu Kinh Ngũ đang nói chuyện với Ngưu Nguyệt Thanh trong nhà, nghe thấy tiếng xe máy liền chạy ra, bảo:
- Coi như đã đợi được anh về.
Liền giúp bê hòn gạch tường thành đèo sau xe vào nhà trước. Ngưu Nguyệt Thanh nói to:
- Đừng có bê cái rách nát ấy vào trong nhà.
Trang Chi Điệp nói:
- Em nhìn kỹ mà xem, đấy là viên gạch đời nhà Hán.
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Anh đã xếp trong căn nhà của Hội văn học nghệ thuật chật kín không có lối đi, lại còn định bày ở đây nữa! Một hòn gạch tường thành nói là đời nhà Hán, thì con ruồi trong nhà này là đời nhà Đường cũng nên.
Trang Chi Điệp thấy Triệu Kinh Ngũ khó xử liền bảo:
- Câu nói ấy có tính nghệ thuật, chỉ khi nào nóng nảy, thì tế bào nghệ thuật của em mới sôi nổi hơn cả.
Liền bảo Triệu Kinh Ngũ buộc lại hòn gạch vào sau xe máy, rồi vào trong nhà ngồi.
Đây là mấy gian nhà cũ có chiều sâu rất rộng, Cột và tường ngăn hai bên đều là gỗ thông đỏ hảo hạng. Tuy hình người, côn trùng, chim, hoa chạm nổi đã tróc đi kha nhiều, song rút cuộc vẫn nhận ra sự phồn hoa của ngày xưa. Gian sau tường ngăn bên trái là buồng ngủ của bà già tám mươi tuổi. Nghe thấy tiếng Trang Chi Điệp bà liền gọi sang, bà mất chồng lúc năm mươi tuổi, nếu sáu mươi ba tuổi bà đâm ra lẫn cẫn. Năm kia bà ốm nửa tháng trời, cứ tưởng không qua khỏi, nhưng vẫn sống, từ đó toàn nói lảm nhảm như ma làm chẳng đâu vào đâu và làm những việc kỳ quái như điên dại. Mùa đôn năm ngoái đột nhiên bắt Trang Chi Điệp mua cho một cỗ quan tài, phải là gỗ bách, gỗ bách lõi nhẵn. Trang Chi Điệp bảo, người mẹ còn khoẻ mạnh thế này phải sống hai mươi năm nữa, mua quan tài bây giờ làm gì, hơn nữa người thành phố chết lại không được chôn. Bà già bảo, tôi mặc kệ, tôi cứ sắm, tôi nhìn thấy quan tài của tôi tôi sẽ biết còn tôi. Bà bỏ ăn bỏ uống cứ đòi bằng được. Trang Chi Điệp chịu thua, đành phải nhờ người đi tận núi Chung Nam mua một cỗ. Bà già liền tháo bỏ giường đi, bê chăn đệm đặt vào quan tài nằm ngủ. Ngưu Nguyệt Thanh cãi lại mẹ, chị bảo làm thế ai đến khó coi lắm, họ sẽ bảo con cái ngược đãi mẹ già. Trang Chi Điệp bảo vợ, mẹ đã có đến bảy tám mươi phần trăm mắc bệnh tâm thần,mẹ thích thế nào cứ để mẹ làm thế. Điều lạ lùng là sau khi lấy quan tài làm giường ngủ, mỗi lần đi ra ngoài, bao giờ bà cũng đeo vào mặt một chiếc mặt nạ bằng giấy. Ngưu Nguyệt Thanh tức đến mức không dám cho mẹ đi phố nhiều nữa. Còn Trang Chi Điệp thì thích trêu mẹ, bảo mẹ có chức năng đặc biệt. Nếu mình được như thế, khỏi phải đọc tiểu thuyết ma quái của nước ngoài, cứ viết tự nhiên theo trực cảm sẽ là tiểu thuyết kỳ dị ma quái. Bà mẹ vợ gọi anh, anh liền đi sang. Trong căn buồng ấy, cửa sổ đóng im ỉm, lại kéo rèm che kín mít. Trang Chi Điệp liền toát hết mồ hôi. Mẹ vợ bảo:
- Thế này mà nóng à? Lúc mẹ còn trẻ mới gọi là trời nóng. Mồng sáu tháng sáu mặt trời như đổ lửa, nhà nào cũng đem chăn đệm tơ lụa ra phơi, áo tang của người già cũng đem phơi, xong ông ngoại con lại cắp cái ô đi trong ngõ xóm, chẳng nói chẳng rằng, người làng mải móng cất quần áo, người cất nhanh người cất chậm, thì mưa rào rào đổ xuống. Ngày nay trời không nóng mà con cảm thấy nóng là nóng lòng đấy, con lấy nước bọt bôi vào đầu vú sẽ không nóng nữa.
Trang Chi Điệp cười không bảo sao, bà gia lấy ngón tay nhúng nước bọt bôi vào đầu vú cho anh, cũng tự nhiên cảm thấy hai luồng khí lạnh truyền thẳng vào trong tim, rùng mình một cái. Bà mẹ nói:
- Chi Điệp này, bố con vừa về đấy, ngồi ở chỗ con đang ngồi. Bảo với mẹ bố con buồn lắm, bố con bảo người hàng xóm mới đến của bố không phải là láng giềng tốt, hai vợ chồng trẻ suốt ngày cãi nhau, thằng con cũng ương bướng, thường hay mò sang ăn trộm bánh bao của bố con. Con châm cho bố con một nén hương đi.
Trên bàn thờ trong buồng đặt thờ bức ảnh của bố vợ, trong lư hương đầy ăm ắp tro hương. Trang Chi Điệp thắp một nén nhang, ngẩng lên thấy ở góc tường có một mạng nhện cũ, bụi dính bám vào to như sợi dây thừng. Trang Chi Điệp liền cầm gậy định gạt đi. Bà già nói:
- Chớ động vào, đó là chỗ bố con về thích ngồi.
Trang Chi Điệp còn định hỏi, thì mẹ vợ đã nói:
- Bố con về đấy, hương đốt lên là bố con về liền. Con ma chết rấp như ông, vừa rồi ở đâu mà về nhanh thế hả?
Trang Chi Điệp quay đầu nhìn bốn chung quanh, chẳng thấy gì cả. Nén hương đang cháy, khói dài như tơ, xộc thẳng lên nóc nhà. Bà già lại bảo ông lão đang mở cái hộp đựng tấm biển nước và chửi: đồ cổ trong nhà lưu truyền lại chỉ có cái biển của Cục quản lý nước, mà anh cũng định lấy đi ư? Lần trước ông thị trưởng cũng đến nhà xem rồi, người ta còn đến nữa, liệu sẽ lấy cái gì cho họ xem?
Bà già liền đặt mông đè lên cái hộp nhỏ làm gối, luôn gối ở dưới đầu. Trang Chi Điệp chỉ cảm thấy buồn cười, đang định nói câu gì thì ở ngoài Ngưu Nguyệt Thanh đã nói:
- Anh cứ ở trong đó nói chuyện ma quỷ với mẹ. Nói xong anh bỏ đấy anh đi, làm em sợ hú viá còn dám bước vào nhà nữa hay không?
Trang Chi Điệp đi ra, bảo:
- Những sự việc mẹ nói cũng lạ, có lẽ là một loại cảm ứng tâm linh. Ngày mười chín tháng sáu là ngày sinh của bố, tuy đã mười năm không tổ chức ăn mừng, năm nay đến ngày ấy đừng quên mua một xấp giấy tiền đốt cho bố.
Liền hỏi Triệu Kinh Ngũ có việc gì. Triệu Kinh Ngũ nói:
- Xét ra thì cũng không có việc gì lớn, định mời anh đến nhà em xem xem. Nhà em xây bốn mặt kiểu cũ, thị trường có quyết định xây một cung thể dục thể thao ở chỗ chúng em, một loạt nhà phải dỡ hết, nếu anh không đi xem, thì chẳng bao giờ xem được nữa.
Trang Chi Điệp nói:
- Cứ bảo đi, rồi cũng chẳng có thời gian mà đi. Nhưng mình vẫn phải nhắc cậu, cậu bảo sẽ tặng mình mấy cái đồ cổ đấy nhé!
Triệu Kinh Ngũ đáp:
- Không thành vấn đề, tuỳ ý lấy ở gầm giường một thứ gì đó cũng sánh được với hòn gạch tường thành của anh. Hôm nay chị không phải nấu cơm trưa, em đăng cai, chúng mình đi ăn món "quả bầu", em còn nói với anh một chuyện quan trọng.
Ngưu Nguyệt Thanh bảo:
- Trời nắng chang chang ăn sao được quả bầu, hôi xì xì, tôi không đi đâu!
Trang Chi Điệp nói:
- Thế là em không hiểu rồi. Món ăn quả bầu là số một trong các quán ăn bình dân ở Tây Kinh. Tuy là lòng gà với bánh bao, nhưng gia vị khác, nên mùi vị cũng khác. Trước đây em ăn ở "Phúc Lai Thuận" Cửa Đông đương nhiên là kém rồi, chính cung là phải kể đến "Xuân Sinh Phát" ở cổng Nam Viện, nghe đâu ông nội có được liều thuốc thật của Tôn Tư Mạc, ăn vào khác hẳn. Em táo bón kinh niên, là vì ruột có bệnh, ăn thứ gì bổ thứ ấy, nên ăn đi.
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Ăn thứ gì bổ thứ đó, vậy thì Triệu Kinh Ngũ không ăn được!
Trang Chi Điệp hỏi:
- Kinh Ngũ sao cơ?
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Kinh Ngũ vừa kể cho em nghe nỗi oan uổng. Cậu ấy nhằm trúng một cô phố Trung Đường Phường, song xấu hổ không dám nói toạc với người ta. Ngày nào cũng ra đầu đường chờ cô ấy đi ca về ca. Tương tư một tháng nay, ba hôm trước ra đầu phố nghe tiếng pháo nổ giòn tan, lại gần xem, thì mới biết cô ấy đã lấy chồng, chàng rể đâu phải là cậu ấy. Kinh Ngũ được mọi mặt, chỉ không biết tỏ tình thôi. Đã có hai cái óc lợn, lại còn đòi đi ăn lòng lợn làm gì?
Trang Chi Điệp hỏi:
- Kinh Ngũ thất tình à? Ăn gì bổ đấy, vậy thì ăn đàn bà.
Triệu Kinh Ngũ cười ha ha, cậu ta bảo sẵn sàng sống độc thân, đứng dậy kéo Trang Chi Điệp đi. Ngưu Nguyệt Thanh ngăn lại bảo:
- Hượm đã, việc của em làm xong, các anh đi ba ngày ba đêm cũng mặc.
Trang Chi Điệp hỏi:
- Việc gì thế?
Ngưu Nguyệt Thanh đáp:
- Sớm hôm nay em ra cửa hàng bách hoá Chu Tước mua cho mẹ một cái tay gãi, mẹ cứ bảo trên người có rận, làm gì có rận cơ chứ! Người già thì da hay ngứa. Mua về rồi thì ngờ đâu bà Vương cạnh nhà cũng kính biếu mẹ một cái tay gãi, cái của bà Vương hay hơn cái em mua, em định đem trả lại cái mình mua, chỉ e người ta không cho trả lại, các anh thử cho biết xem nên trả bằng cách nào?
Trang Chi Điệp bảo:
- Một cái tay gãi đáng mấy đồng, phí tổn tâm tư!
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Anh rộng rãi gớm nhỉ, anh đâu phải là Cung Tịnh Nguyên chứ!
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Chị sống cặn kẽ tử tế đấy!
Ngưu Nguyệt Thanh bảo:
- Đàn ông làm ra tiền, đàn bà không biết dành dụm chi tiêu cũng bằng không. Huống hồ anh ấy là cái bừa không răng, cái ví tôi đâu dám không có đáy? Kinh Ngũ này, tôi định ra cửa hàng, đương nhiên phải khen trước, khen tay gãi chất lượng tốt, đầy công phu, tôi thành tâm mua về, nào ngờ bố cháu cũng mua cho mẹ già một cái, lại đều là hàng ở đây cả. Bạn thử nghĩ xem, một bà già gài ngứa, dùng làm gì những hai cái cơ chứ? Chúng tôi đều là người ăn lương, một xu cũng khó kiếm, mua thêm một cái để đấy, chẳng phải lãng phí ư? Cho nên mong được trả lại một cái. Nếu người ta khăng khăng không nhận trả, thì nói lý, nói mua bán phải công bằng sòng phẳng, bây giờ Đảng viên thậm chí có thể xin ra khỏi Đảng, mà mua một đồ dùng cũng không trả lại được sao? Nhân viên bán hàng hiện nay đều trẻ, người ta nghe cái lý ấy họ quay ra cài nhau thì làm thế nào? Vậy thì mình cãi, anh nói thử xem, nếu cãi nhau thì dùng ngôn ngữ sách vở hày dùng lời thô tục?
Trang Chi Điệp hỏi:
- Em thử cho anh nghe, ngôn ngữ sách vở chửi như thế nào?
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Các người cãi lấy được, đồ hỗ nó, ranh con bị cắm sừng, loài súc vật chơi cái con mẹ mày!
Trang Chi Điệp nói:
- Em chửi tục thì xuôi, nói ngôn ngữ sách vở thì càng nói càng chệch. Chơi cái con mẹ mày, nên nói là chơi mẫu thân nhà mày sẽ văn minh hơn.
Ngưu Nguyệt Thanh tức tới mức phải nói:
- Kinh Ngũ, cậu xem đấy, thầy giáo Điệp nhà cậu là loại đàn ông thế đó, xưa nay chưa bao giờ che mưa chắn gió cho vợ!
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Ra ngoài thầy giáo Điệp là hình tượng mà cánh thanh niên sùng bái đấy chị ạ!
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Tôi lấy chồng chứ không lấy hình tượng. Cánh trẻ ở ngoài cứ nuông chiều làm hư hỏng anh ấy. Bọn họ đâu có biết thầy giáo Điệp bị nâm chân, sâu răng, ngủ thì nghiến răng ken két, ăn cơm thì đánh rắm um ủm, vào nhà xí thì ngồi xổm đọc hết tờ báo mới đi ra.
Triệu Kinh Ngũ chỉ cười hì hì, nói:
- Em xin mách nước cho chị, nếu quay ra cãi nhau vẫn không ăn thua thì chị cứ tìm lãnh đạo của họ, không gặp được lãnh đạo thì gọi điện thoại dành riêng cho chủ tịch thành phố.
Ngưu Nguyệt Thanh bảo:
- Thế thì tôi phải đi ngay. Các anh chờ tôi về hẵng đi nhé?
Bà già nghe thấy Ngưu Nguyệt Thanh sắp sửa đi, cứ nhất định đòi Ngưu Nguyệt Thanh phải son phấn hoá trang rồi mới đi. Ngưu Nguyệt Thanh không thích bôi phấn sáp lên mặt, mặc kệ mẹ cứ thế đi luôn. Bà già nằm trong giường luôn mồm ca cẩm, bảo đeo mặt nạ không đeo, ngay đến son phấn cũng không nốt, bộ mặt thật của mình sao lại để người ngoài nhìn thấy cơ chứ?
Ngưu Nguyệt Thanh vừa đi ra, thì Trang Chi Điệp nói:
- Mình đi ra ngoài thì tiền hô hậu ủng, về nhà thì cuộc sống như thế đấy!
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Chị ấy thế là phải, trình độ văn hoá hơi non, nhưng nết thảo hiền thì hơn hẳn mọi người.
Trang Chi Điệp nói:
- Bà ấy mà cáu tiết lên, thì đá cũng đau đầu, khi đã tốt với cậu thì chẳng khác gì cầm bánh nướng, cậu đã ăn no cứ khăng khăng bắt nhét vào mồm.
Trang Chi Điệp bảo Triệu Kinh Ngũ cứ ngồi chờ đây, còn bản thân thì phóng xe máy đưa hòn gạch tường thành đến nhà riêng ở Hội văn học nghệ thuật.
Vừa quay về, chưa uống hết một chén trà, thì Ngưu Nguyệt Thanh đã bước vào cổng, xách một gói bánh bao nhân thịt vừa hấp xong còn nóng sốt, bảo mẹ mau mau ăn trước đi. Khuôn mặt ửng hồng lên, phơi phới chị nói:
- Các anh đoán thử xem, kết quả thế nào?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Về nhanh thế, chắc người ta không cho trả lại?
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Trả lại rồi!
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Chị được đấy, đi ra ngoài xét cho cùng giỏi ra trò, mạnh đấy!
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Đâu có mạnh, tôi đến đó cứ đứng cạnh quầy hàng, người bán hàng hỏi mua gì, tôi úp úp mở mở không nói rõ, người ta liền cười, hỏi, trả lại hàng chứ gì! Tôi lập tức trả lời vâng, xin trả lại. Người ta nhận lại và trả tiền, thế là xong.
Triệu Kinh Ngũ ngạc nhiên:
- Xong rồi ư?
Ngưu Nguyệt Thanh đáp:
- Chẳng phải xong rồi sao, dễ dàng thế đấy, tôi đâm ra xấu hổ.
Cả ba người đều im lặng, Trang Chi Điệp nói:
- Bọn mình thường nghĩ quá ư đơn giản những việc phức tạp, nhưng cũng thường nghĩ quá ư phức tạp những chuyện đơn giản.
Ngưu Nguyệt Thanh bĩu môi:
- Nhà văn lại giảng bài cho tôi đấy!
Bà già ăn bánh bao còn chê nhạt, liền lấy bát múc dấm trong vại để ở buồng ngủ của bà. Vại to lắm, tháo vải mở nắp đậy, mùi toả ngào ngạt khắp nhà. Triệu Kinh Ngũ hỏi:
- Mùi gì thơm nồng thế nhỉ?
Ngưu Nguyệt Thanh đáp:
- Mẹ ơi, mẹ mở vại dấm đấy à?
Ủ dấm ngày nào cũng phải lấy que sạch khuấy lên, bà già đáp:
- Không khuấy nữa, nhuyễn rồi.
Triệu Kinh Ngũ hỏi:
- Gia đình chị tự làm dấm ư?
Ngưu Nguyệt Thanh trả lời:
- Thầy giáo Điệp của anh có tật lạ, không ăn dấm hun ở phố, chỉ ăn dấm trắng, tôi ủ hẳn một vại tương, mùi vị sạch lắm, múc cho anh một can nhé?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Em không kén như thầy giáo Điệp, ăn được mọi thứ, nếu có dưa muối, dưa ướp. Hôm nào em nếm thử.
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Vậy thì cậu tìm đúng chỗ rồi đấy, nhà chị có dưa muối, dưa ướp, tỏi ngọt, ớt, chỉ cần cậu thích ăn.
Lập tức lấy túi ny lông, gắp mỗi thứ một ít để khi đi Triệu Kinh Ngũ đem theo.
Trang Chi Điệp nói mấy câu, gia đình anh có khẩu vị của người nhà quê, đột nhiên nhớ đến chuyện đôi giày, liền lấy trong túi ra đưa cho Ngưu Nguyệt Thanh, Ngưu Nguyệt Thanh hỏi:
- Anh mua cho em à?
Trang Chi Điệp không nói Nguyễn Tri Phi tặng. Vợ anh ghét Nguyễn Tri Phi, chửi là "đồ lưu manh", liền bảo hôm qua ở nhà Mạnh Vân Phòng, Hạ Tiệp gởi tặng. Ngưu Nguyệt Thanh nhìn thấy một đôi giày mũi nhọn bằng da trâu màu đen cao gót nho nhỏ, liền bảo:
- Trời ơi, gót cao như thế này à, đâu phải là giày, mà là cái cùm chân.
Trang Chi Điệp nói:
- Anh rất ớn em nói thế, nếu cùm chân, thì đàn bà đầy đường đầy phố đều là phạm nhân à?
Ngưu Nguyệt Thanh vừa tháo giày cũ ra thử, vừa nói:
- Anh cứ mong em chưng diện theo mốt, đi đôi giày này chẳng làm được việc gì nữa, anh có hầu hạ em được không?
Đưa được chân vào, thì mũi giày phồng lên, đứng dậy một cái liền kêu đau. Chân Ngưu Nguyệt Thanh to lại rộng, thường đi giày đế bằng, vì thế Trang Chi Điệp thường than vãn, bảo chân đàn bà là quan trọng nhất, chân không đẹp thì mười phần đã đánh mất ba, ngay lúc ấy Ngưu Nguyệt Thanh đã buồn buồn nói:
- Em đi giày cao gót, chỉ đi được loại Bắc Kinh sản xuất, không đi được mác Thượng Hải!
Trang Chi Điệp đành phải thu lại, bảo, vậy thì trả lại người ta để khỏi mất lòng. Thế là cùng với Triệu Kinh Ngũ đi ra, cái túi đựng đôi giày treo vào xe máy.
Ra đến ngoài phố, thấy Trang Chi Điệp đã vui vẻ lên, Triệu Kinh Ngũ liền kể, ở Thập Lý Phố ngoại ô phiá nam có một nhà doanh nghiệp nông dân họ Hoàng giỏi giang lắm, đóng dựng hẳn một nhà máy thuốc bảo vệ thực vật, đã đến tìm anh ba lần, bảo nhất định phải nhờ Trang Chi Điệp viết cho nhà máy của ông ấy một bài, bài viết dài cũng được ngắn cũng được, viết thế nào cũng được, chỉ cần được đăng trên báo. Trang Chi Điệp liền cười, bảo:
- Cậu đã cầm tiền của ông ta rồi, cậu dắt cắp bò, bắt tôi nhổ cọc hả?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Em đâu dám, không giấu gì anh, ông giám đốc này là thân thích trong họ nhà dì em. Trước đây dì có nói với em, em đã từ chối. Ông giám đốc lại đến nhà em xoành xoạch yêu cầu giúp đỡ nên em đã đến tìm anh. Em cũng nghĩ, tại sao không viết cơ chứ? Loại văn này đâu có phải sáng tác, ít đi một ván bài mạt chược là viết xong chứ gì? Nhuận bút em định rồi, trả năm ngàn đồng.
Trang Chi Điệp nói:
- Vậy thì mình ký một bút danh!
- Thế không được – Triệu Kinh Ngũ đáp – người ta cần là cần cái tên ba chữ của anh cơ.
Trang Chi Điệp nói:
- Tên mình đáng giá năm ngàn đồng ư?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Anh cứ thanh cao. Sự đời bây giờ thanh cao chỉ có nghèo thôi, năm ngàn đồng cũng chẳng phải ít, anh viết một truyện dài cũng không hơn số ấy đâu.
Trang Chi Điệp nói:
- Để mình suy nghĩ đã.
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Người ta đã hẹn rồi, hôm nay cũng đến nhà em. Anh quyết định đi, không cần nhắc tới tiền, em đòi ông ta đưa tiền mới viết bài. Hiện nay ông chủ này phất to, tiền vào như nước.
Trong khi nói chuyện, hai người tới nhà Triệu Kinh Ngũ. Một chỗ nhỏ nổ ngô dựng lều ở trước cổng, bắc lò nhóm lửa, khói mù mịt, Triệu Kinh Ngũ đạp đổ bếp, chửi:
- Không đâu có chỗ, lại đến cổng nhà người ta hun chồn hả?
Người buôn nổ ngô, tay và mặt đen nhẻm, trợn mắt định đánh lại, sấn đến mấy lần, song vẫn phải nuốt nước bọt dịch bếp sang một bên. Chờ khói tan hẳn, Trang Chi Điệp nhìn biển đề ở cổng, số nhà ba bảy phố Tứ Phủ. Lầu cổng quả thật cầu kỳ, bên trên là máng ngói lăn, nóc có con thú lưu ly, tường gạch ở hai bên xây cao vống lên, thì chạm cảnh sông núi và hình người, chỉ có điều, trên khung cửa đã rơi mất một tấm chắn, hai cánh cửa sơn đen đã tróc, thiếu sáu cái đinh tán, mà trụ cổng thì to quá, dùng đá xanh đục thành mỗi bên chạm nổi một đôi kỳ lân. Trên tường gạch ở cạnh gắn một vòng sắt, bên dưới đặt một tấm đá dài màu tím. Thấy Trang Chi Điệp chăm chú xem, Triệu Kinh Ngũ bảo, vòng sắt này để buộc ngựa, còn dải đá dài màu tím là để đứng leo lên lưng ngựa. Ngày xưa nhà giàu cưỡi ngựa đi phố, có gắn chuông vào yên kêu leng keng, vó ngựa kêu lốc cốc, rất giòn oách như quan chức bây giờ đi xe con. Trang Chi Điệp rất thích trang trí trên đôn cổng, anh bảo trong thành Tây Kinh cảnh vật gì cũng bị người ta đào đi chỉnh lý, chỉ có phù điêu đôn cổng là không ai để ý, mình phải khai thác một vài tấm, hoàn toàn có thể xuất bản một cuốn sách rằng có giá trị. Bước vào cổng một bức tường bình phong đập vào mắt, lại là một cây trúc của Trịnh Nhiếp điêu khắc bằng gạch, hai bên có câu đối. Một bên là "Thương trúc nhất can phong vũ" (một cây trúc xanh trước gió bão), một bên là "Trường niên trực tả thanh vân" (Quanh năm viết thẳng vào mây xanh), Trang Chi Điệp vỗ đùi bảo:
- Mình vẫn chưa nhìn thấy cây trúc đứng một mình của Trịnh Nhiếp đâu nhé. Sao cậu không sớm sớm làm mấy tấm?
Triệu Kinh Ngũ bảo:
- Bây giờ sắp dỡ nhà rồi, em sẵn sàng dỡ toàn thứ này, nếu anh thích anh hãy cất giữ đi.
Trang Chi Điệp nói:
- Hai câu thơ này rõ ràng là hay rồi, nhưng xét cho cùng gắn vào tường bình phong không hợp, không khỏi đem đến cho người ta cảm giác tiêu điều.
Đi được vào sân, phải qua ba đoạn đường tất cả, mỗi đọan đường vào đều có sảnh và hành lang, lắp tấm cửa sổ song có hoa. Nhưng các gia đình ở lung tung đã chia cắt bãi trống của sân rộng, chỗ này dựng một lều, chỗ kia xây một gian nhà thấp lè tè, trước cửa mỗi ngôi nhà đều có một xô nước bẩn và một sọt rác, tắc đến nỗi đường đi cứ vòng vòng vèo vèo. Trang Chi Điệp và Triệu Kinh Ngũ cứ xẹo xẹo xọ xọ đi vào trong, người đi ra đi vào, ai cũng chỉ mặc mỗi cái quần, người thì xào nấu một bên, kẻ thì chống cái bàn nhỏ ra dánh mạt chược ngay trước cửa, quay đầu nhìn khách lạ. Đến sân rộng ở đoạn cuối cùng, càng kinh khủng, dưới gốc cây hương toàn có ba gian nhà to, một cây gậy chống cửa gỗ, cửa ra vào treo rèm trúc. Triệu Kinh Ngũ nói:
- Em ở đây!
Bước vào nhà tối om, một lúc lâu mới nhìn thấy da tường quét vôi trắng gần như lồi cả lên. Dưới cửa sổ, kê một chiếc bàn gỗ đỏ kiểu ngày xưa, sau bàn là giường, trên giường xếp la liệt các loại sách và tạp chí, gầm giường rải một lớp vôi khá dày. Trang Chi Điệp biết rải vôi để chống ẩm. Triệu Kinh Ngũ mời cùng ngồi trên một chiếc ghế lùn. Trang Chi Điệp mới phát hiện chiếc ghế lùn tinh xảo tuyệt vời, cứ tấm tắc khen mãi, nói:
- Mình ở Tây Kinh lâu lắm rồi, đây là lần đầu tiên thực sự bước vào kiểu kiến trúc cũ bốn bên là nhà giữa là sân. Trước đây người ta thường bảo kiểu nhà này dễ chịu thoải mái lắm, thật ra hoàn toàn có một khu sân chung. Cả nhà nhét vào đây chịu sao nổi?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Nơi này trước kia chỉ có một gia đình em. Năm năm mươi, dân nghèo ở thành phố vào ở, vào ở rồi thì không bao giờ ra được, hơn nữa người mỗi ngày mỗi đông, phá hết cái sân rộng.
Trang Chi Điệp nói:
- Nhà cậu đây ư, trước đây chưa hề nghe cậu nói! Có một ngôi nhà to thế này, đời ông cha chắc là gia đình giàu có, lắm tiền phải không?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Nói ra thế nào anh cũng giật mình, đâu chỉ giàu có lắm tiền! Anh có biết đời nhà Thanh liên quân tám nước tấn công Bắc Kinh, bà Từ Hy thái hậu bốn lần chạy trốn về Tây Kinh do ai bảo vệ không? Ông nội em đấy! Ông nội em là thượng thư bộ hình, là nhà luật lớn tên tuổi lừng lẫy bốn phương. Cả đường phố này toàn là gia đình họ Triệu. Liên quân tám nước đánh chiếm kinh thành, ông là lãnh tụ của năm người chủ trương dánh lại trong triều đình, hơn nữa còn ngấm ngầm ủng hộ Nghĩa Hoà Đoàn. Triều đình chống chọi lại không nổi người Tây, Từ Hy bốn lần bỏ chạy, Lý Hồng Chương ở lại Kinh Đô ký điều ước Tân Sửu với giặc, bọn Tây liền nêu ra phải nghiêm trị phái chủ trương chống lại, đọc tên đòi phải trao ông nội cho chúng treo cổ! Từ Hy không biết làm thế nào, liền hạ thánh chỉ ở Tây Kinh. Thị dân Tây Kinh biểu tình phản đối ở dưới gác chuông đông tới sáu vạn người, tuyên bố nếu trao ông nội em cho giặc, thì Từ Hy không thể ở lại Tây Kinh. Từ Hy một mặt bởi dân tình o ép, một mặt cũng không nỡ giao đại thần của mình cho bọn Tây, nên đã xuống chỉ "ban thưởng chết" ông nội em liền nuốt vàng, nuốt xong vẫn chưa chết, lại sai người lấy giấy nhúng ướt bịt vào miệng vào mũi mà chết, lúc chết năm mươi tuổi. Từ đó về sau, một lũ đàn bà nhà họ Triệu bán dần bán mòn nhà ở của dãy phố để sinh sống, chỉ còn lại một khu nhà này. Anh xem đấy, những thứ để lại cho đời sau em đây, chỉ còn hai chiếc ghế lùn.
Trang Chi Điệp nói:
- Ồ, thì ra cậu có một gia thế hiển hách như vậy. Sáu tháng trước thị trưởng tổ chức người viết cuốn "Tây Kinh năm nghìn năm", mình phụ trách chương văn học nghệ thuật. Sách viết xong, có một phần viết về thượng thư bộ hình của triều đình nhà Thanh là người Tây Kinh, mình biết câu chuyện này, nào ngờ lại là ông nội cậu, nếu nhà Thanh không đổ, ông nội cậu về già nằm ở nhà chính, thì bây giờ gặp cậu khó lắm!
Triệu Kinh Ngũ cười đáp:
- Vậy thì "bốn cậu ác lớn" của Tây Kinh sẽ không phải là bọn nhóc con hiện nay.
Trang Chi Điệp đứng lên, qua bức rèm trúc, nhìn thấy một người con gái mặc áo đỏ ở bậc đá đối diện, vừa đưa nôi ru cháu, vừa đọc sách, nói:
- Chuyện đời dâu bể. Khu nhà hào hoa ngày nào bao giờ đã thành thế này, mà sắp sửa lại chẳng còn gì nữa. Đồng quan quê mình là cửa lớn số một ở Quan Trung trong lịch sử, đã xảy ra rất nhiều câu chuyện oanh liệt, mười năm trước huyện lỵ rời đi nơi khác, thành phố cũ trở thành đống gạch vụn. Cách đây không lâu mình về thăm, ngồi trên nhà gác của thành phố hoang phế, than thở mãi, về nhà đã viết một bài tản văn đăng trên báo thành phố, không biết cậu đã đọc chưa?
Triệu Kinh Ngũ đáp:
- Đọc rồi, cho nên em mới mời anh đến đây xem xem, chưa biết chừng tới đây có thể viết được gì đó.
Người con gái mặc áo đỏ ngoài rèm trúc đã thay thế ngồi, mặt quay sang bên này, song vẫn cúi xuống đọc sách, nhìn rõ lông mi mắt đen dài, sống mũi thẳng. Trang Chi Điệp thuận mồm nói một câu:
- Cô bé kia kháu quá nhỉ?
Triệu Kinh Ngũ hỏi:
- Nói ai thế - rồi thò đầu ra nhìn, nói tiếp – coi trẻ cho gia đình đối diện đấy, người Thiểm Bắc. Cái chốn Thiểm Bắc khỉ ho cò gáy chẳng có thứ gì sống nổi, chỉ có đàn bà là được!
Trang Chi Điệp nói:
- Mình cứ định thuê một người trông coi gia đình, song chưa tìm được ai thích hợp, thị trường dịch vụ lao động giới thiệu, thì không yên tâm. Cô gái này thế nào? Liệu có thể bảo cô ấy tìm giúp một người cùng làng cô ấy được không?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Cô bé này nói năng lưu loát, cử chỉ tự nhiên thoải mái, nếu làm người ở trong nhà anh, chắc chắn sẽ tiếp khách được. Nhưng người trong sân xì xầm đằng sau rằng, chủ nhà đi vắng, cô bé đã cho đứa bé uống thuốc ngủ, đứa trẻ ngủ suốt cả buổi sáng. Em không tin đâu, có lẽ cô bảo mẫu ở nhà bên cạnh thấy cô này xinh đẹp, chủ nhà lại giàu có, nên ghen tuông thêu dệt ra đấy thôi!
Trang Chi Điệp nói:
- Thế thì nói láo thật rồi, đàn bà con gái có loại người như vậy sao?
Hai người lại ngồi xuống. Triệu Kinh Ngũ liền khép cửa, bắt đầu mở hòm gỗ lấy ra những đồ cổ anh thu thập cho Trang Chi Điệp xem. Toàn là những tranh chữ cổ, gốm sứ, đồ đồng xanh, tiền đúc, bảng biển, vật điêu khắc. Trang Chi Điệp lại thích mười một cái nghiên mực. Triệu Kinh Ngũ đắc ý hơn cả chính là những nghiên mực này. Nó không chỉ là Nghiên Đoan, Nghiên Triệu, Nghiên Huy, Nghiên Nê, mà trên mỗi cái nghiên mài mực còn khắc tên họ của người dùng nghiên. Triệu Kinh Ngũ đưa từng cái cho Trang Chi Điệp xem, phân biệt màu đá, nhìn bằng mắt, lấy tay sờ xem cảm giác, lại đưa sát tai gõ nghe tiếng kêu. Sau đó nói rõ cái nghiên này đầu tiên ai dùng, sau đó ai dùng, người đó đã từng làm quan mấy phẩm, tranh chữ đã để lại cho đời ra sao, nổi tiếng như thể nào, kể say tới mức Trang Chi Điệp phải ngạc nhiên, hỏi ngay:
- Cậu làm thế nào thu thập được tư liệu đó?
Triệu Kinh Ngũ đáp:
- Mấy cái nghiên kia thu thập lâu lắm rồi, có cái đổi cho người ta, còn cái này mua ba ngàn đồng.
Trang Chi Điệp nói:
- Những ba ngàn đồng, đắt gớm nhỉ?
Triệu Kinh Ngũ bảo:
- Chứ không ư? Bây giờ đem bán cái này đi, hai vạn đồng em cũng không để đâu. Tháng trước đi viện bảo tàng khu Hồ sen, bởi vì thành phố đã xây bảo tàng lớn, văn vật của các khu đều phải nộp lên, viện bảo tàng của khu vực định xử lý những vật nhỏ đã cất giữ, nhưng chưa cho vào sổ đăng ký để làm phúc lợi cho công nhân viên chức. Em đã đến xem, rất mê cái nghiên mực này, hỏi mua họ quát một vạn đồng, mặc cả mãi, xét cho cùng có người quen vẫn hơn, đưa ra ba ngàn đồng rồi cầm đi.
Trang Chi Điệp nửa tin nửa ngờ, lại cầm cái nghiên ra xem kỹ, quả nhiên nặng hơn vài lần nghiên mực thông thường, cắn vào rằng, để bên tai có tiếng kêu khe khẽ của kim loại, còn ở mặt sau của nghiên mực có hàng chữ nhỏ ghi rõ "Văn Chinh Minh ngoạn thưởng". Trang Chi Điệp nói:
- Kinh Ngũ này, cậu hiểu nghề này, nếu có chuyện hay như thế này nữa đừng có quên mình là không xong đâu , mình cũng sẽ mặc thây mọi việc của cậu đấy!
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Anh cứ từ từ, gần đây có một người tiết lộ với em, con trai Cung Tịnh Nguyên, Cung Tiểu Ất có một nghiên mực đẹp trong tay. Cậu ta nghiện hút thuốc phiện, bảo là chỉ chờ ông bố ra thăm nước ngoài là bán luôn. Để em đến xem đã, nếu là hàng thật sẽ lấy về, chắc chắn thoả mãn ông anh đầu tiên. Em đã bảo phải tặng anh mấy thứ, hai thứ này thế nào?
Trang Chi Điệp nhìn xem, thì ra là hai đồng tiền cổ, lật đi lật lại một lúc, cười hì hì:
- Kinh Ngũ này, cậu ranh ma vừa vừa chứ, bịp ai chẳng bịp lại lừa mình hả? Đồng Hiếu Kiến nặng bốn thù này (thù là đơn vị đo trọng lượng ngày xưa, hai mươi bốn thù bằng một lạng) quý thì quý đấy nhưng đã thay da đổi thịt, thoát thai từ đồng năm thù đời Hán mà ra, còn đồng "Tịnh Khang Nguyên Bảo" này cũng là tiền đúc phổ thông đời Tống.
Triệu Kinh Ngũ ngượng ngùng nói:
- Em thử con mắt của anh một chút đấy, anh đúng là con nhà nghề. Vậy thì em tặng anh đồ thật, thứ này quý hiếm.
Liền lấy ra một gói nhỏ bằng nhung đỏ, mở ra là hai cái gương đồng. Triệu Kinh Ngũ so sánh định chọn ra một cái cho Trang Chi Điệp. Trang Chi Điệp nhận ra một cái là gương đồng có hai con hạc ngậm dải lụa uyên ương có hoa văn khắc chữ, một là cái gương đồng có ngựa trời thiên thu ngựa dải lụa cành loan phượng có hoa văn khắc chữ. Trong lòng hớn hở vô cùng, đưa tay cầm cả hai bảo:
- Rõ ràng đây là một đôi gương, có tặng, tặng cả hai. Cậu thu thập nghiên mực nhiều vào, hôm nào mình cũng tặng cậu một cái, cậu gom đủ một trăm cái nghiên mực thì tốt.
Trong lòng mừng thầm, Triệu Kinh Ngũ đâm ra khó xử, bảo:
- Em cho anh, nhưng anh phải xin Uông Hy Miên cho em một bức tranh cơ.
Trang Chi Điệp nói:
- Vậy thì còn không còn khó à? Hôm nào mình sẽ dẫn cậu đến nhà anh ta, cần cái gì về cái ấy. Anh ta còn chiêu đãi thịt rượu là đàng khác.
Lập tức cầm gương ra trước cửa sổ đứng xem. Lúc này có người gõ cửa. Triệu Kinh Ngũ hỏi:
- Ai đó?
Không có tiếng trả lời, vội đưa mắt ra hiệu, Trang Chi Điệp lập tức cho gương vào trong túi. Triệu Kinh Ngũ cũng khoá hòm gỗ đặt vào một chỗ, xếp lại đống sách báo cũ lên trên, hỏi:
- Ai đấy?
Trả lời:
- Tôi đây!
Triệu Kinh Ngũ kéo cửa ra, liền bảo:
- Giám đốc Hoàng phải không? Sao bây giờ mới đến, thầy giáo Điệp chờ ông đã lâu lắm rồi, cùng đi ăn cơm chứ, bụng chúng tôi réo ục lên đây này.
Trang Chi Điệp nhìn thấy người đó vừa thô vừa lùn, khuôn mặt đen sạm béo tốt, song lại mặc một chiếc sơ mi trắng tinh, thắt cà vạt, tay xách một gói tướng. Trang Chi Điệp đứng lên bắt tay. Giám đốc Hoàng bắt tay lâu lắm, nói:
- Đại danh của ngài Điệp như sét đánh ngang tai, hôm nay coi như đã được gặp. Khi đến đây, tôi bảo đi gặp Điệp tiên sinh, bà xã nhà tôi còn cười bảo tôi nói mơ. Tay này của tôi không rửa nữa, để về nhà bắt tay bà xã, cho bà xã cũng được thơm lây.
Trang Chi Điệp nói:
- Ồ! Vậy thì bàn tay tôi đã trở thành bàn tay của Mao chủ tịch rồi sao?
Ba người cùng cười ha ha. Giám đốc Hoàng nói:
- Điệp tiên sinh rất giỏi pha trò, đúng là người càng to càng bình dị.
Trang Chi Điệp nói:
- Tôi to tát cái gì kia chứ? Làm văn học chẳng qua chỉ nổi cái tên hão, anh mới là người tai to mặt lớn, lắm của nhiều tiền.
Giám đốc Hoàng vẫn còn nắm tay Trang Chi Điệp, nắm đến mức mồ hôi thấm ra, nói:
- Điệp tiên sinh, không thể nói thế được, tôi đã từng đọc một số bài báo của ngài, mình đều xuất thân từ nhà quê nghèo khổ, trước kia tiền hại tôi khổ sở, bây giờ đã có nhiều tiền, liệu có chọi nổi đại danh của ngài không? Có thể tôi cao tuổi hơn ngài, nói một câu không khách sáo nhé, sau đây lúc nào đó thấy chật vật, cần tiêu ngay, thì cứ nói với anh một tiếng, tôi có thì chú có. Nhà máy thuốc bảo vệ thực vật của mình đang gặp lúc ăn nên làm ra, loại thuốc 101 đang bán rất chạy trên thị trường. Lúc nào đó mời Điệp tiên sinh đến thăm, chúng tôi sẵn sàng hầu hạ.
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Sự việc tôi đã nói với thầy giáo Điệp. Mình khỏi phải vòng vo làm gì, ai cũng bận, thầy giáo Điệp xưa nay chưa viết loại văn này bao giờ, nay đã phá lệ lớn. Anh thu xếp thời gian, hôm nào đến nhà máy thăm trước đã, sau đó là năm ngàn đồng giao cho tôi. Đăng báo không thành vấn đề. Nhưng cũng phải nói rõ, chỉ có năm ngàn chữ thôi đấy!
Lúc này giám đốc Hoàng mới buông tay, cúi người chào Trang Chi Điệp, rối rít nói:
- Xin cám ơn, xin cám ơn!
Trang Chi Điệp hỏi:
- Thế bao giờ đi nhỉ?
Giám đốc Hoàng đáp:
- Chiều nay được không?
Trang Chi Điệp nói:
- Vậy thì không được rồi. Chiều ngày kia được chứ?
Giám đốc Hoàng đáp:
- Được, ngày kia tôi đến đón, Kinh Ngũ này, Điệp tiên sinh đã coi trọng tôi như thế, tôi phấn khởi vô cùng! Anh xem nên vào nhà hàng nào?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Hôm nay tôi đăng cai, chúng tôi đã bàn ăn món bầu.
Giám đốc Hoàng nói:
- Ăn món bầu úi xùi quá!
Trang Chi Điệp bảo:
- Ăn món ấy tiện hơn, ở đây lại gần "Xuân Sinh Phát".
Giám đốc Hoàng nói, vậy thì theo các anh, liền móc từ trong túi ra một chai rượu Tây Phượng, ba lọ cà phê, hai gói kẹo vừng hoa liễu, một tút thuốc lá thom mác ba con số năm, bảo Triệu Kinh Ngũ nhận cho, Triệu Kinh Ngũ ngần ngại, nói:
- Gặp mặt ấy à, chia đôi, thầy giáo Điệp, thầy nhận cho thuốc lá thơm.
Trang Chi Điệp từ chối, anh bảo thuốc lá ngoại nặng quá, hút không quen. Hoàng Giám đốc liền bảo:
- Kinh Ngũ, anh cứ nhận đi, Điệp tiên sinh thích hút thuốc nội, hôm nào tôi sẽ mua dăm ba tút "Hồng tháp sơn" đem biếu, một chút quà cỏn con này cứ nhường nhau mãi, tôi còn mặt mũi nào nữa!
Triệu Kinh Ngũ đã nhận quà, song ngẩng mặt cười với Trang Chi Điệp, cười xong, nói:
- Bụng đói rồi, song hiếm có dịp anh đến chỗ em một chuyến, liệu có thể để lại bút tích không, chỉ viết một bức thôi, chẳng tốn thời gian đâu!
Trang Chi Điệp nói:
- Cậu là con hổ cười, hễ cười một cái là mình biết lại có chuyện. Nhưng cậu đòi cái gì chẳng đòi sao lại đòi chữ của mình hả?
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Tranh chữ của danh nhân mà, em cũng phải bảo tồn vài bức chứ!
Ngay lập tức, chiếc bàn được kê lại tử tế, giấy tờ rô ki hảo hạng được trải ra. Trang Chi Điệp nâng bút lên, song chưa tìm được lời, liền nghẹo đầu hỏi:
- Viết những gì đây?
Triệu Kinh Ngũ đáp:
- Tuỳ anh, tốt nhất là viết sự việc anh mới cảm nhận được, sau này trở thành nhân vật rung trời chuyển đất thật sự thì nhgiên cứu về anh, em sẽ có tài liệu số một.
Trang Chi Điệp hơi trầm ngâm do dự rồi vung bút viết:
"Điệp lai phong hữu trí" (Bướm đến gió reo vui) "Nhân khứ nguyệt vô liêu" (Người đi trăng buồn tẻ)
Triệu Kinh Ngũ xem rồi nói:
- Thế này có ý nghĩa gì? Câu trên có chữ "Điệp", ám chỉ anh, câu dưới có chữ "Nguyệt", chẳng phải lại ám chỉ chị Ngưu Nguyệt Thanh, "hữu trí", "vô liêu", có thể hiểu được, còn chữ "lai" và chữ "khứ" thì em không rõ.
Trang Chi Điệp cũng chẳng nói chẳng rằng, lại cầm bút viết một dòng chữ nhỏ:
- Triệu Kinh Ngũ đòi viết chữ, liền ghi lại câu thơ của người xưa. Biết thì bảo biết, không biết bảo không biết. Một chữ của tôi không đáng ngàn vàng nhưng ba trăm năm sau cũng phải là văn vật một chữ có thể bán tám trăm ngàn đồng đấy! Cứ thế mà tính ra, Triệu Kinh Ngũ nếu có người nối dõi, đã được của tôi hàng vạn đồng! không viết nữa, không viết nữa!
Trang Chi Điệp quăng bút ở đây, Triệu Kinh Ngũ đọc xong từng chữ hớn hở vỗ tay cười to:
- Thế này là tốt nhất, thế này tốt hơn cả, đúng là đáng giá hàng vạn đồng!
Giám đốc Hoàng đứng bên cạnh nhìn thèm cả đôi mắt, nói:
- Điệp tiên sinh cũng thưởng cho tôi một bức nhé, tôi sẽ đóng khung tử tế treo giữa nhà.
Không chờ Trang Chi Điệp có đồng ý hay không, liền đi đến cho thêm mực, nào ngờ cho mạnh quá, mực đổ cả vào tay, liền chạy ra bể nước ngoài sân rửa. Trang Chi Điệp khe khẽ bảo:
- Ông ấy đi rửa tay, thì "tiếng thơm" của mình mất sạch.
Hai người cười hềnh hệch, Triệu Kinh Ngũ nói:
- Viết cho ông ấy một bức đi gia đình phất lên nhanh, có tiền, thích ăn chơi phong nhã.
Trang Chi Điệp nói:
- Ừ, hiện giờ chỉ cần làm quan một cái, là việc gì cũng như người trong nghề. Thị trường của chúng mình vốn là sinh viên thổ nhưỡng học, lên làm chủ tịch uý ban một cái là nói về công nghiệp trong Hội nghị công nghiệp, phát biểu về thương nghiệp trong Hội nghị thương nghiệp, giảng cả về sáng tác văn học nghệ thuật trong hội nghị Hội văn nghệ thuật, cậu cứ phải ghi lại từng câu từng chữ! Còn những hộ phất lên nhanh chóng này hễ có tiền một cái, là thứ gì cũng có!
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Ông ta có bao nhiêu tiền đi nữa không phải cũng cần bám vào sự phong nhã của anh đó sao?
Trang Chi Điệp liền viết:
"Bách quỷ tranh ninh thượng đế vô ngôn" (hàng trăm con quỷ hung ác dữ tợn mà thượng đế thì cứ im re) "Tinh hữu mang giác kiến nguyệt ảm đạm" (Sao có những góc sáng, thì nhìn trăng thấy mờ nhạt)
Triệu Kinh Ngũ đang định nói "Tuyệt diệu" thì cánh rèm trúc tung lên, một giọng nói vọng vào trước:
- Ông nào là nhà văn Trang Chi Điệp thế nhỉ?
Trang Chi Điệp nhìn ra, thì người nhảy vào trong cửa chính là cô gái coi trẻ ở đối diện. Thì ra giám đốc Hoàng ra bể nước rửa tay, cô bảo mẫu hỏi tại sao mà tay ông dính đầy mực, giám đốc Hoàng nói mời nhà văn Trang Chi Điệp viết chữ. Cô bảo mẫu đang đọc sách của Trang Chi Điệp liền nhét vội vú nhựa vào mồm cháu bé rồi chạy sang. Xưa nay Trang Chi Điệp chưa thấy người nào gọi thẳng trước mặt như thế bao giờ, ngay đến chữ thầy giáo cũng không xưng hô, song không hiểu tại sao lại thích cái tự nhiên thẳng thắn của cô gái này, liền nhìn vào khuôn mặt xinh đẹp kia, nói:
- Tôi là Trang Chi Điệp đây.
Cô bảo mẫu nhìn người vừa nói, nhưng lại hỏi:
- Ông nói dối cháu, ông đâu có phải là Trang Chi Điệp, phải không nào?
Giám đốc Hoàng giật mình ngạc nhiên, đưa mắt ra hiệu cho Triệu Kinh Ngũ, Triệu Kinh Ngũ hỏi:
- Theo em Trang Chi Điệp có hình dáng thế nào?
Cô bảo mẫu nói:
- Ông ấy ít nhất cũng cao hơn anh, cao bằng ngần này này.
Cô gái đưa tay lên minh hoạ, Trang Chi Điệp nói:
- Ái chà, vật giá thì ngày ngày tăng lên, còn cái đầu thì không sao lên được, có muốn làm Trang Chi Điệp cũng không thành.
Cô bảo mẫu lúc này mới cẩn thận ngắm kỹ lại một lần nữa, mặt đỏ ửng, song đã nói ngay:
- Thật tình xin lỗi ông, cháu đã vô lễ.
Trang Chi Điệp hỏi:
- Cháu làm bảo mẫu ở nhà đối diện kia phải không?
Cô bảo mẫu đáp:
- Là một con bé coi trẻ, ông có cười cháu không ạ?
Trang Chi Điệp nói:
- Đâu dám cười cơ chứ! Tôi vừa mới nói với Triệu Kinh Ngũ, cô gái kia vừa coi trẻ vừa đọc sách, ít thấy trong các cô bảo mẫu.
Cô bảo mẫu nói:
- Ông không chê cười cháu, vậy ông nên tặng cháu một bức tranh chữ.
Trang Chi Điệp nói:
- Giọng nói của cháu thế, thì ta dám không được sao? Cháu tên là gì?
Cô gái đáp:
- Cháu là Liễu Nguyệt, thưa ông.
Trang Chi Điệp ngẩn người lẩm bẩm:
- Lại là một Nguyệt nữa ư?
Liền viết câu thơ đối cổ:
"Dã khoáng thiên đê thụ" (đồng rộng, trời sà xuống ngọn cây) "Giang thanh nguyệt cận nhân" (Sông trong, trăng gần lại với người)
Triệu Kinh Ngũ ở bên cạnh nói:
- Liễu Nguyệt, em có phúc lắm, nghiên mực bút giấy, anh bỏ ra, nhưng em đã được hời! Thầy giáo Điệp đã viết chữ cho em, em phải gíới thiệu một cô bé trong thôn đến làm bảo mẫu cho thầy giáo Điệp đấy nhé!
Liễu Nguyệt nói:
- Thầy giáo Điệp là người như thế nào, người làng em chân tay vụng về, làm sao lọt mắt được!
Trang Chi Điệp nói:
- Nhìn một người biết cả làng, nhất định cháu phải tìm cho ta một người tốt.
Liễu Nguyệt nghĩ rồi đáp:
- Vậy thì chỉ có cháu thôi ạ!
Triệu Kinh Ngũ không ngờ cô gái lại nói như thế, vội vã đưa mắt lườm Liễu Nguyệt, song Chi Điệp vỗ tay nói:
- Ta chờ cháu nói ra câu ấy đó!
Liễu Nguyệt đắc ý kêu lên một tiếng "a", cười giễu Triệu Kinh Ngũ:
- Anh còn lườm em nữa đi. Không hiểu sao, em vừa chứng minh được ông ấy là Trang Chi Điệp là em liền cảm thấy em phải là người giúp việc trong nhà ông ấy.
Triệu Kinh Ngũ nói:
- Đâu có được, em đã ký hợp đồng với nhà đối diện kia, em đi rồi, họ biết anh giới thiệu cho một người khác, liệu họ chửi anh đến mức nào?
Liễu Nguyệt nói:
- Em có là vợ nuôi còn trẻ của người ta đâu cơ chứ!
Nét mặt Trang Chi Điệp đã bình tĩnh lại, nói:
- Thế này nhé, chờ khi nào hết hạn hợp đồng với gia đình bên kia, cháu sẽ bảo Triệu Kinh Ngũ tìm ta.
Ba người ra phố ăn cơm, Trang Chi Điệp nói, Liễu Nguyệt chẳng giống người nhà quê, ngoan đấy! Triệu Kinh Ngũ nói:
- Ai ngờ con bé thay đổi nhanh thế. Dạo mới đến ăn mặc quần vải thô, thấy người cứ cúi gằm mặt xuống, không chịu nói gì cả. Một hôm, gia đình kia đi làm, mở luôn tủ, lấy quần áo của chị chủ nhà mặc từng cái vào, đứng soi gương, vừa vặn bị người nhà bên nhìn thấy, bảo một câu "Cô giống Trần Xung", cô ta bảo "Thế ư?" nhưng lại khóc hu hu chẳng ai hiểu tại sao nó khóc! Tháng đầu tiên trả tiền coi trẻ, chủ nhà bảo, cháu gởi tiền cho bố cháu một ít, cuộc sống ở vùng cao đất vàng cực khổ lắm. Cô ta không gửi, đem mua hết quần áo. Người đẹp vì lụa, lúa tốt vì phân, cô ta bỗng nổi hẳn lên, mọi người trong khu ấy ai cũng bảo giống Trần Xung. Từ đó mỗi ngày một khác, đã thay đổi toàn bộ tính cách.
Trang Chi Điệp nhắc tới Liễu Nguyệt, là cảm thấy cô bé ấy có tính cách đáng yêu, vô tình nói ra một câu, song đã làm cho Triệu Kinh Ngũ tuôn ra hàng đống, thấy Triệu Kinh Ngũ lại bảo:
- Anh định nhận cô ta đến nhà anh thật sao? Đừng có thuê bảo mẫu, hãy mời một tiểu thư!
Trang Chi Điệp không muốn bàn nhiều, liền một mình đi thẳng lên phiá trước. Đi qua một ngõ nhỏ, nhìn thấy sân nhà ai cạnh đó có một cây thị cành lá rậm rạp, một chiếc lá vàng chợt bị một cơn gió thổi, rơi đúng vào tròng mắt bên phải, liền hỏi đột ngột:
- Kinh Ngũ ơi, từ ngõ này rẽ đi, có phải là am ni cô không?
Triệu Kinh Ngũ đáp:
- Phải đấy!
Trang Chi Điệp nói:
- Mình mới quen một người bạn ở gần đây, tại sao không gọi đi ăn món bầu cho vui nhỉ?
Triệu Kinh Ngũ hỏi:
- Có phải là ni cô Tuệ Minh không hả anh?
Trang Chi Điệp nói:
- Người ta là người cửa Phật, đi ăn lòng già lợn thế nào được cơ chứ?
Triệu Kinh Ngũ bảo:
- Xúc phạm đấy, đã là bạn của anh, thì cũng nên mời đến làm quen!
Trang Chi Điệp nói:
- Mình sẽ đi nhanh về nhanh.
Liền nổ máy xe "Mộc lan" bình bịch phóng đi luôn. Xe máy vừa nổ trước cổng, trên bờ tường sân thấp lè tè, một cái đầu thò lên bóng mượt, gọi:
- Thầy giáo Điệp ơi!
Trang Chi Điệp quay sang nhìn thì chính là Đường Uyển Nhi đứng nhìn mình cười toe toét. Trên mặt tường phủ đầy dây leo, Trang Chi Điệp nghĩ không hiểu tại sao người đàn bà này lại phát hiện ra mình khéo đến vậy, thì cái đầu bóng và khuôn mặt phấn mất hút trong màu xanh lá cây từ trong bức tường vọng ra tiếng nói:
- Xin chờ cho một lát, em ra mở cổng.
Thì ra người đàn bà đang đi đại tiện, ngồi xổm trong chuồng tiêu, nhìn chân tường bị xước ngấm mòn, để lại những vết tích lốm đốm, đã nhìn ra khá nhiều hình người ở đó, không hiểu tại sao liền nghĩ đến Trang Chi Điệp, tự nhiên mặt đỏ lên xấu hổ. Giữa lúc ấy nghe tiếng xe máy, liền cuống quít đứng dậy nhìn ra, thì vừa vặn là Trang Chi Điệp vội vàng kéo cái váy màu vàng nhạt tụt đến tận cổ chân lên, xồn xồn chạy ra. Trang Chi Điệp nhìn qua khe cổng, thấy Đường Uyển Nhi vừa chạy, những thắt dải váy, song không chạy ra mở cổng, mà đi vào trong nhà, nhìn rõ cái mông phốp pháp hơi cong lên đang vặn bên này vẹo bên kia, trong lòng chợt thấy rạo rực.
Ở trong nhà Đường Uyển Nhi đang soi gương sửa lại mái tóc, lấy một miếng mút chấm vào sáp xoa vào chỗ gò má, bôi môi son, rồi chạy ra mở cổng. Sau đó cứ tựa vào cánh cổng, tươi cười âu yếm nhìn khách mãi.
Trang Chi Điệp nhìn vào đôi mắt kia, đã nhìn rõ trong đó có một con người nhỏ xíu, hiểu ra con người nhỏ xíu đó là mình, liền nói ngay:
- Chu Mẫn đâu? Chu Mẫn không ở nhà ư?
Đường Uyển Nhi nói:
- Hôm nay anh ấy đi xưởng in, đi ngay từ sáng sớm. Thầy giáo Điệp vào nhà đi. Trời nắng chang chang thế này cũng không đội mũ.
Trang Chi Điệp cảm thấy mơ hồ, không rõ Chu Mẫn vắng nhà đối với mình là một thất vọng hay là một hy vọng, liền xách túi đi vào. Ngồi vào ghế, Đường Uyển Nhi rót trà lấy thuốc, mở quạt điện, nói:
- Thưa thầy giáo Điệp, chúng em biết cám ơn thầy thế nào đây. Con người nổi tiếng như thầy, người ta muốn gặp cũng chẳng được gặp, mà chúng em lại được nhận ân huệ quá nhiều đến thế.
Trang Chi Điệp hỏi:
- Nhận ơn huệ gì của tôi mới được chứ?
Đường Uyển Nhi đáp:
- Thầy gởi nhiều dụng cụ ăn uống như thế, chẳng cần nói hiện giờ đúng là dùng không hết, cho dù sau này chính thức đi vào cuộc sống gia đình cũng không dùng hết đâu.
Lúc này Trang Chi Điệp mới nhớ tới cửa hàng tạp hoá chuyển dụng cụ gia đình đến tặng, liền cười bảo:
- Có đáng mấy đâu, chỉ tiêu hết nhuận bút của một bài báo nhỏ.
Đường Uyển Nhi cũng bê chiếc ghế đặt trước mắt Trang Chi Điệp, ngồi xuống, vắt chân lên bảo:
- Một bài văn nhỏ màu mua được nhiều thứ thế kia ư? Anh Chu Mẫn bảo, trả tiền nhuận bút tính số chữ, dấu chấm dấu phẩy cũng được coi là chữ, vậy thầy viết một cuốn sách, chỉ riêng dấu chấm dấu phẩy cũng được bao nhiêu là tiền.
Trang Chi Điệp phì cười:
- Nếu chỉ có dấu chấm, dấu phẩy, thì không ai trả tiền nhuận bút đâu.
Đường Uyển Nhi cũng cười ngặt nghẽo, cười thành tiếng, nhưng lập tức, chị ta nhấc chiếc áo sơ mi cổ tròn tụt xuống cổ, bởi vì khi cười áo sơ mi cổ tròn đã thõng xuống, để lộ rõ một mảnh ngực rất to rất trắng. Song nhấc áo lên như vậy đã làm Trang Chi Điệp chột dạ, về sau ánh mắt mỗi khi chạm đến đấy lại trượt đi. Đường Uyển Nhi nói:
- Thưa thầy Điệp, em xin hỏi thầy một vấn đề. Trong tác phẩm của thầy, nhân vật nào cũng có mốt phải không?
Trang Chi Điệp đáp:
- Nói thế nào nhỉ? Nhiều cái do tôi suy nghĩ tưởng tượng ra đấy.
Đường Uyển Nhi hỏi:
- Sao thầy tưởng tượng được chi tiết như thế? Em bảo với anh Chu Mẫn, thầy giáo Điệp là con người tinh tế giàu tình cảm, có một người chồng như vậy, thì vợ thầy hạnh phúc vô cùng.
Trang Chi Điệp nói:
- Bà ấy bảo, kiếp sau còn làm người sẽ không bao giờ làm vợ nhà văn nữa.
Đường Uyển Nhi dường như hết sức ngạc nhiên, lặng đi một lúc, buồn buồn, nói:
- Vậy thì sống trong hạnh phúc chị ấy không biết sướng chị ấy đâu được nếm trải nỗi khổ của người vợ lấy phải người chồng thô tục!
Tự nhiên Đường Uyển Nhi sụt sịt khóc. Trang Chi Điệp liền nghĩ đến thân thế chị ta. Anh không biết người chồng kia của chị ta, song có thể tưởng tượng ra người đàn ông kia thế nào. Thế là Trang Chi Điệp an ủi:
- Là người có phúc, dáng vóc em thế này cũng không phải là người bạc mệnh đâu, chuyện đã qua thì cho qua, hiện giờ chẳng phải rất tốt đó sao.
Đường Uyển Nhi nói:
- Thế này mà gọi là cuộc sống ư? Tây Kinh tuy tốt nhưng đâu phải là nơi em ăn ở lâu dài! Thầy Điệp coi biết xem tướng, thầy thử xem cho em xem nào.
Đường Uyển Nhi liền đưa bàn tay nhỏ nhắn trắng trẻo ra, đặt lên đầu gối Trang Chi Điệp, Trang Chi Điệp cầm bàn tay, trong lòng có cảm giác khác lạ, nói lung tung một hơi, liền giảng giải những đặc trưng về sang hèn của đàn bà trong sách tướng, người trán phẳng như thế nào thì sang, người gồ ghề thì hèn, người mũi thẳng cao thì sang, tẹt thì hèn, tóc mượt thì sang, tóc khô ráp thì hèn, người có mu bàn chân cao thì sang, bẹt mỏng thì hèn. Đường Uyển Nhi lắng nghe, đối chiếu từng thứ với bản thân, tỏ ra dương dương tự đắc. Chỉ có điều không rò chân thế nào thì coi là mu bàn chân cao, Trang Chi Điệp đưa tay bóp vào chỗ mắt cá chân, tay đã chạm vào nhưng dừng lại, chỉ vào chỗ trống. Đường Uyển Nhi liền tụt giày ra, duỗi thẳng chân, gần như sát mặt Trang Chi Điệp. Trang Chi Điệp ngạc nhiên, sức bàn chân của chị ta dẻo đến thế, bàn chân nhỏ nhắn xinh xinh, mu bàn chân cao gần như bằng cẳng chân, còn lòng bàn chân thì lõm hẳn vào, có thể nhét vừa một quả mơ, mà đầu ngón chân thì nõn nà như những búp măng, ngón chân cái rất dài, tiếp theo lần lượt ngắn dần lại, ngón chân út thì cứ động đậy, khép khép mở mở. Trang Chi Điệp chưa hề thấy bàn chân nào xinh đẹp như thế, gần như muốn thốt lên. Đường Uyển Nhi lại đi tất và giày vào. Trang Chi Điệp hỏi:
- Em đi giày số bao nhiêu?
Đường Uyển Nhi đáp:
- Số ba mươi lăm. Dáng em to thế này, chân nhỏ quá, có phần mất cân đối.
Trang Chi Điệp chợt mỉm cười đứng lên bảo:
- Thế thì cái này xứng đáng là giày của em – liền móc từ trong túi ra một đôi giày da đưa cho Đường Uyển Nhi. Đường Uyển Nhi nói:
- Đẹp quá, bao nhiêu tiền?
Trang Chi Điệp nói:
- Em định trả tiền sao? Thôi nhé, tặng em đấy!
Đường Uyển Nhi nhìn Trang Chi Điệp, Trang Chi Điệp giục:
- Đi vào xem nào?
Đường Uyển Nhi không nói cám ơn nữa, đi giày mới vào, quẳng luôn đôi giày cũ vào gầm giường đánh xoạch một tiếng.
Trang Chi Điệp về đến nhà hàng, trong lòng hớn hở vô cùng. Thấy Trang Chi Điệp lâu lắm mới quay về, mà người quen cũng chẳng thấy đâu, Triệu Kinh Ngũ và giám đốc Hoàng có phần cụt hứng. Bảo bụng đói lép kẹp vào rồi, hỏi Trang Chi Điệp không thấy đói hay sao? Trang Chi Điệp bảo:
- Chỉ muốn uống rượu.
Cả bữa cơm, ba người đều uống nhiều hơn ăn. Đầu tiên nửa chai rượu trắng vào bụng, còn ngọt ngào đường mật, uống cạn một chai thì trở nên hùng hồn với nhau, lại mua một phần tư lít nữa, thì nói vung tít mẹt, tiếp tục một phần tư lít nữa, thì chẳng nói năng gì nữa. Ngồi ở nhà hàng đến nửa buổi chiều, sau đó Trang Chi Điệp định đi. Triệu Kinh Ngũ nói:
- Em phải đưa anh về.
Trang Chi Điệp xua tay, ngất nga ngất ngưởng cưỡi xe máy "Mộc lan", dọc đường đi, vẫn còn phân biệt được chữ viết sai trên tấm biển quảng cáo ở trước cổng các cửa hàng trên đường phố. Vừa đi vào chiếc sân nhỏ ở phố Song Nhân Phủ, liền bước luôn vào cửa ngã lăn ra ngủ cho đến tối mịt. Ngưu Nguyệt Thanh nấu cơm xong đâu vào đấy mới thức dậy. Thức dậy ngồi thừ ra một lúc, rồi bảo không đói, cũng không ăn cơm, định đi xe về ngủ đêm ở căn hộ bên Hội văn học nghệ thuật. Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Tối nay ngủ đây không sang bên đó nữa.
Trang Chi Điệp ấp a ấp úng bảo, tối nay còn phải viết bài.
Ngưu Nguyệt Thanh nói:
- Anh đi thì đi, tối nay em không đi đâu.
Trang Chi Điệp hiểu ý vợ, nghĩ bụng anh muốn trốn đi để được yên tĩnh, song nét mặt lại nhăn nhó, thở dài đi ra cổng.
Ánh nắng cuối ngày trải dài đầu phố cuối ngõ. Trên gác trống bầy chim nháo nhác, dưới gác mấy chủ nhỏ bán hủ tiếu và xâu thịt dê nướng, căng đèn bắc bếp ở ngay cạnh cổng, một đám trẻ con vây quanh ông già vấn kẹo bông, nô đùa ầm ĩ. Trang Chi Điệp vừa mới đến xem vấn kẹo bông như thế nào, chỉ một thìa đường trắng mà quay kéo ra được những sợi như bông, khi ngẩng lên thì nhìn thấy chị Lưu bán sữa bò và con bò của chị đang từ phiá bên kia cổng đi đến. Sau khi đã cung ứng sữa bò cho các điểm đặt tuyệt vời ,chị Lưu và con bò nghỉ hẳn cho đến lúc trời dịu mát mới đi ra ngoài thành. Vừa gặp mặt con bò đã rống lên một tiếng dài, khiến lũ trẻ giật mình, ù té chạy. Chị Lưu hỏi:
- Mấy hôm rồi anh Điệp đi đâu lại không thấy mua sữa, không ở Hội văn học nghệ thuật phải không?
Trang Chi Điệp nói:
- Ngày mai ở đó, tôi chờ chị.
Liền bước đến, vừa vỗ vỗ vào lưng con bò, vừa nói chuyện với chị Lưu về chất lượng và giá sữa. Chị Lưu liền phàn nàn mỗi cân thức ăn giá lại lên một hào, nhưng giá sữa thì vẫn không nâng lên được, trời nóng nực như thế này, chẳng bõ số tiền vất vả đi cả ngày vào thành phố. Trong khi nói chuyện con bò sữa đứng một bên, bốn vó không động đậy, ngó bên này ngó bên kia, cái lưỡi quẫy trong mồm, cái đuôi thong thả vẫy đi vẫy lại.
Trang Chi Điệp nói:
- Chị phải suy nghĩ thông thoáng đi một chút, nếu không dắt đi lại, chẳng phải một xu kiếm không ra, mà vẫn phải mua rau mua cám như thường đấy thôi. Ái chà, chị nhìn con bò này, nó cứ thong dong không sốt ruột, chẳng khác gì một triết gia.
Trang Chi Điệp nói câu ấy đương nhiên là nói một cách tuỳ tiện, nào ngờ con bò này lại nghe vào tai từng chữ. Người ta bảo chó hiểu tính người, mèo thông tính người, thật ra bò càng thông hiểu tính người.
Một năm trước, Trang Chi Điệp đi thực tế ở vùng ngoại ô, đã ở tại nhà chị Lưu, người đàn bà này lúc đầu trồng rau, rau trồng đã không tốt, khi bán lại không biết ranh ma trên đòn cân nên đương nhiên quang cảnh chẳng sáng sủa cho lắm.
Một hôm Trang Chi Điệp gợi ý: "Sữa cung ứng cho thành phố thường bị pha nước, dân chúng nhao nhao phản đối. Nhưng người dùng sữa nhiều, trại sữa lại muốn kiếm tiền, nước vẫn pha vào như cũ, nhưng người đặt mua sữa, vừa chửi bậy, cũng lại vừa đặt mua. Vậy thì sao không nuôi một con bò sữa, rồi dắt vào thành phố, vắt sữa đến đâu bán đến đó, cho dù giá cao một chút cũng được người ta hoan nghênh, thu nhập chắc hẳn hơn trồng rau."
Chị Lưu nghe theo, do đó đã mua con bò này ở tận núi Chung Nam. Bò đã vào Tây Kinh theo đề nghị của Trang Chi Điệp. Mỗi lần uống sữa, Trang Chi Điệp lại chống tay ngửa cổ bú vú bò, nên bò đã xúc động đối với Trang Chi Điệp. Lần nào nhìn thấy Trang Chi Điệp, con bò cũng rống lên chào hỏi. Từ lúc nghe Trang Chi Điệp lại nói: "Bò chẳng khác nào một triết gia", thì từ đó quả thật, nó đã có tư duy, đã nhìn nhận thành phố này bằng con mắt của một "Triết gia". Chỉ có điều không biết nói tiếng người, cho nên con người đã không hiểu.
Hôm nay bán xong sữa lúc sáng sớm, chị Lưu đã dắt con bò nghỉ mát ở chân tường thành, chính là lúc Chu Mẫn thổi huyên trên tường thành, tiếng huyên trầm lắng vang vọng, u u như gió đêm rít trước cửa sổ, như ma khóc ở mộ cổ, người và bò nghe thấy đều có phần rờn rợn, song lại cứ thích nghe, mà tiếng huyên lại dừng, liền ngẩng lên nhìn người thổi huyên như tranh cắt giấy từ từ đi xa dần. Trong cảm giác có phần xúc động thở than, song không có ngôn từ miêu tả nổi, đã cúi đầu ngủ gật và thiếp đi. Con bò đã gặm no một bụng cỏ, cũng nằm xuống nhai lại, hễ nhai lại là bắt đầu suy nghĩ: Khi ta ở tận núi Chung Nam đã biết có lịch sử của con người, liền biết có lịch sử của con bò, hay nói một cách khác, thật ra con người biến hoá từ con bò, hay con bò biến hoá từ con người đấy nhỉ? Nhưng con người không nhận xét như thế, con người bảo họ biến hoá từ con khỉ. Con người tại sao biến hoá từ con khỉ kia chứ? Cái thằng cha mông đít đỏ lòm, dầy bì bì như mặt đấy, mà lại là tổ tông của con người ư? Để vĩnh viễn nô dịch chúng ta, lại muốn tâm chân lý đúng, con người đã hoàn toàn nói dối. Nếu vụ án oan này không thể làm sáng tỏ, thì chúng ta có thể nhận định thế này: tổ tiên của con người và con bò đều là con khỉ. Khỉ đã biến hoá thành hai loại, một loại biết nói và một loại không biết nói. Nói là biểu hiện của tư duy của con người, còn tư duy của con bò thì biến thành nhai lại. Như thế mà thôi! A ha! Trong đất trời mịt mù hỗn độn, con bò có cần thiết phải nhỏ lại như con bọ chó hầu như không tồn tại hay không? Không, bò là con vật bề thế, có thân hình cao to, có bốn chân mạnh khoẻ, có cặp sừng chiến đấu sắc nhọn bền chắc. Nhưng trong một thế giới mọi dã thú đều tấn công con người, thì chỉ có một mình bò đứng về phiá người, hợp tác với con người, chịu sự chỉ huy của con người. Điều đó hoàn toàn là dòng máu gần gũi tâm linh tương thông. Nhưng con người đã coi bò như gà như lợn, hoàn toàn phục vụ cho mình, gà và lợn, con người còn phải chăn nuôi mới được ăn trứng của chúng, được ăn thịt của chúng, còn bò thì phải cày bừa cho người, kéo cối xay cho người, thồ hàng cho người và phát triển tới mức vắt ra sữa bò! Người ơi người, sở dĩ chiến thắng bò, là con người có trái tim vong ơn bội nghĩa và đã chế tạo ra roi vọt. Con bò sữa này đã bất bình bởi nỗi oan nhục của chủng tộc mình, lỗ mũi bắt đầu hít thở phì phò phun ra hai luồng hơi mạnh, khiến bụi đất trước mặt tung lên hình thành hai hố nhỏ. Nhưng nó ngẩng đầu lên nhìn bầu trời trắng trong, cuối cùng đã ôn hoà trở lại, mà cười một cái thật dài, điệu cười dài của bò tức là phát ra một tiếng "Rống". Nguyên nhân của điệu cười dài là: " Trên thế giới này trong mọi động vật, ngoài loài bò ra, thì đều hung dữ. Im lặng chỉ có Thượng Đế và bò. Chính vì bị con người nô dịch, bò mới khác với dã thú khác mà theo con người bước vào xã hội văn minh. Tốt lắm, nền văn minh của xã hội, xét cho cùng sẽ làm khánh kiệt các cơ quan của con người, thông minh quá hoá lỡ trớn "Có tài mà cậy chi tài, chữ tài liền với chữ tai một vần". Sẽ đi đến tiêu diệt. Vậy thì thay thế con người, mà sẽ làm chúa tể xã hội này là ai nhỉ? Là bò, chỉ có thể là bò! Điều này đâu phải là lời bông đùa không có căn cứ. Trong lịch sử đời sống của con người, chẳng phải thường xảy ra chuyện đầy tớ trong nhà phản chủ đó sao? Huống hồ, chủng tộc của bò, trên thực tế, đã đi vào đội ngũ loài người đầu tiên. Bạn không thấy trong loài người, tại sao lại có nhiều người thích mặc áo khoác, ao bờ lu dông và giày làm bằng da bò đến thế. Những người mặc áo da, đi giày da đó, đều là đặc vụ của bò. Sau khi chúng lẫn lộn vào loài người tự nhiên lưu luyến chủng tộc của bò, hoặc nhắc nhở nhiệm vụ của mình, mới dùng những thứ của bò ngấm ngầm rêu rao và ám thị trên một bộ phận nào đó của cơ thể mà bản thân con bò này đã đương đương tự đắc. Quả tình là nhiệm vụ to lớn trời giao, lại là kẻ đầu tiên trần trùng trục đi vào thành thị phồn hoa nhất của con người với thân phận con bò, thử hỏi ở thành thị nào, có con bò nghênh ngang đàng hoàng trên phố lớn?
Con bò này nghĩ đến đây, thì vô cùng cảm ơn Trang Chi Điệp. Do Trang Chi Điệp đề nghị, mà một người đàn bà đã mua nó từ vùng núi hoang hẻo lánh về, rồi lại dắt nó vào thành, vắt sữa đến đâu bán đến đấy, lại còn nói một câu "bò chẳng khác gì một triết gia", một chữ ngàn vàng, ném đi kêu sang sảng, làm cho nó chợt tỉnh ngộ sứ mạng thiêng liêng của mình.
Ôi! Ta là triết gia, ta là triết gia thật sao? Ta phải quan sát thật cẩn thận thành phố của những con người này, suy nghĩ về đời sống của con người trong thành phố này, làm một tiên tri giác bò vĩ đại trong thế kỷ quá độ.
