22-07-2008, 08:39 PM
Nháºp Môn Tu Luyện
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: Hanoi.
Bà i gởi: 29
Thá»i gian online: 2 ngà y 0 giá» 40 phút
Thanks: 0
Thanked 9 Times in 5 Posts
Äất - Anh Äức
Äất
Anh Äức
Hồi gần Tết Giáp Thìn, đâu tối hăm ba Tết thì phải, anh Äịnh phụ trách tòa soạn tá» báo tỉnh bảo tôi:
- Nè, hay là cáºu Ä‘i Xẻo ÄÆ°á»›c má»™t chuyến Ä‘i. ấp chiến lược Xẻo ÄÆ°á»›c đã bị phá dứt Ä‘iểm rồi. Cáºu viết má»™t bà i nói vá» cái Tết đầu tiên của bà con má»›i thoát vòng ká»m kẹp ở đó thì hay lắm. Nhân tiện cáºu giải quyết luôn chuyện chiếc xuồng...
Tôi nói:
- Ờ được, để tôi đi!
Và hôm sau tôi sá»a soạn lên Ä‘Æ°á»ng, vá»›i ná»—i vui xen lẫn hồi há»™p. Trở lại Xẻo ÄÆ°á»›c giải phóng, tôi sẽ gặp lại những bà con quen suốt mấy năm ròng lăn lá»™n đấu tranh. Thế là , vá»›i thói quen thÆ°á»ng có, trong đầu tôi chÆ°a chi đã phác ra những tình tiết: bà con nông dân trở vỠôm chầm lấy những gốc cây bị giặc đốn mà khóc, những bá» lÅ©y ấp chiến lược bị san bằng, từng đống dây thép gai bị vo cuá»™n lại, và tôi còn mÆ°á»ng tượng ra cả tiếng mái chèo vá»— nhịp trên sông v.v... Theo tôi, trong má»™t thiên phóng sá»± nói vá» sá»± tá»± do của đất thì không thể nà o không đả Ä‘á»™ng đến má»i thứ ấy.
NhÆ°ng mà , hỡi các bạn Ä‘á»c thân mến của tôi Æ¡i, còn má»™t Ä‘iá»u tôi chÆ°a nói rõ vá»›i các bạn. Äấy là câu chuyện vá» chiếc xuồng mà Äịnh vừa căn dặn tôi giải quyết trong chuyến Ä‘i nà y. Nguyên do thế nà o mà Äịnh dặn tôi nhÆ° váºy? ThÆ°a các bạn, vì chiếc xuồng ấy mà bấy nay lòng tôi cứ thấp thá»m không yên. CÅ©ng chẳng phải chỉ riêng tôi, cả anh phụ trách tòa soạn nói trên, phải chÃnh Äịnh đấy, anh ta đã cùng tôi mượn má»™t chiếc xuồng của bà con Xẻo ÄÆ°á»›c Ä‘i mấy năm nay mà chÆ°a có dịp Ä‘em trả.
Xẻo ÄÆ°á»›c và o năm ấy tình hình tháºt sức khó khăn. Ban đầu chúng tôi còn ở ngoà i xóm, vá» sau bá»n giặc tổ chức "tá»± vệ hÆ°Æ¡ng thôn" lùng riết quá, chúng tôi không ở xóm được nữa. Và o ở trong cứ rừng, vá»›i má»™t cái "raÄ‘iô" cổ lá»— sÄ© và cái máy quay "rônêô" lâu Ä‘á»i, chúng tôi vừa bắt vá»p ăn vừa chép tin, in tin. Là m công việc đó được năm sáu tháng, tá»›i cuối tháng chạp ta năm 59, chúng tôi nháºn được lệnh cấp ủy bảo phải cấp tốc di chuyển vá» má»™t vùng khác để xây dá»±ng công tác in ấn. ThÆ° cấp ủy dặn chúng tôi tối hôm ấy ra bá» sông sẽ có xuồng đón. Hai chúng tôi vác máy lá»™i từ trong cứ rừng ra bá» sông. Quần áo hai đứa Ä‘á»u Æ°á»›t hết cả. Chúng tôi chui và o má»™t lùm ráng ngồi đợi. NhÆ°ng đợi mãi mà chẳng có xuồng bá»™ng nà o đến đón. Má»™t tiếng đồng hồ trôi qua... Rồi hai tiếng. CÅ©ng chẳng thấy bóng xuồng. Tôi và Äịnh sốt ruá»™t quá. ở đây không thể Ä‘i Ä‘Æ°á»ng bá»™ được. Mà thÆ° thì dặn phải Ä‘i gấp. Bấy giá» giữa đêm hai mÆ°Æ¡i tám Tết, chúng tôi cứ lom khom bò ngược bò xuôi trên bá» sông, ngóng đợi, Äịnh nói:
- Tôi e anh em đi đón mình gặp chuyện không hay rồi!
Tôi lưỡng lự đáp:
- Có thể... Nhưng rán đợi một chút nữa coi!
SÆ°Æ¡ng đêm cuối năm xuống má»›i lạnh lẽo là m sao. Bá» sông quạnh vắng. Äêm tối ngá»a bà n tay không thấy. Trá»i lạnh, nhÆ°ng chúng tôi không dám đốt thuốc hút. Muá»—i cắn cÅ©ng không dám Ä‘áºp mạnh. Tôi và Äịnh ngồi trong lùm ráng dõi mắt nhìn ra sông. Vẫn không thấy gì cả. Äịnh khẽ nói:
- Hết hy vá»ng rồi Bảy à . Có lẽ phải vô xóm kiếm mượn má»™t chiếc xuồng thôi!
Tôi tán thà nh ý kiến đó của Äịnh và xung phong Ä‘i. Äịnh dặn tôi:
- Phải cẩn tháºn nghe. Lúc nà y không phải là lúc chúng ta hy sinh hoặc để bị bắt đâu!
Tôi cầm trái lá»±u đạn, nhón bÆ°á»›c ra khá»i lùm ráng. Cái nhà trÆ°á»›c tiên tôi nghÄ© tá»›i chuyện mượn xuồng là nhà ông Tám, má»™t gia đình quyết không rá»i bá» Äảng và Cách mạng những ngà y Ä‘en tối nhất. Ông Tám là má»™t ông già trạc ngót bảy mÆ°Æ¡i, hãy còn gân guốc, và là ngÆ°á»i duy nhất ở Xẻo ÄÆ°á»›c hồi thuở heo rừng còn vô ỉa trong chòi, lúc cá»p còn rình ráºp những ngÆ°á»i tá»›i khẩn đất, và con chim Ä‘i theo cá»p đêm đêm cứ kêu nghe "boong boong... krá»i... krá»i". Nói không ngoa, ông Tám chÃnh là má»™t cuốn trong bá»™ sá» biên niên của xứ U Minh Hạ nà y đó váºy. Ông là má»™t tay bẫy heo rừng và chồn cái tháºt kỳ tà i. Trá»i ban cho ông má»™t cái mÅ©i tinh nhạy đến ná»—i chỉ cần ngá»i nÆ°á»›c rạch buổi sáng ông cÅ©ng biết ngay là có heo rừng hay là chồn đến đây uống nÆ°á»›c hồi đêm. Äứng gần ngÆ°á»i ông, lắm lúc tôi cứ nghe nhÆ° toát ra mùi hÆ°Æ¡ng vị của rừng nê địa, của cây Ä‘Æ°á»›c, dòng kinh biển, ngá»n lá»a không bao giá» tắt dÆ°á»›i đất xốp mỡ mà u.
... Khi tôi lần đến cái ụ xuống nhà ông thì thấy có xuồng Ä‘áºu trong ụ. DÆ°á»›i xuồng có cả chèo nữa. Tôi định lên nhà . Thình lình nghe tiếng chó sủa ran. Tôi dừng lại. Từ trong nhà có tiếng chân hấp tấp Ä‘i ra. Tiếng ông Tám quát:
- Ai đó?
Tôi khẽ đáp:
- Tôi...
Ông Tám ôm chầm lấy tôi trong bóng tối. Ông cho tôi biết vừa rồi tụi tá»± vệ hÆ°Æ¡ng thôn má»›i Ä‘i tuần ngang. Tôi liá»n trình bà y tình cảnh chúng tôi và há»i mượn xuồng. Ông Tám nói ngay:
- Äược, được, cứ việc lấy Ä‘i!
Tôi quay trở lại lấy xuồng. Rủi cho tôi, dây buá»™c xuồng là dây xÃch sắt. Lúc tay tôi vá»›i lấy, sợi xÃch báºt kêu rủng rẻng. Kế đó lại có tiếng chân thình thịch Ä‘i tá»›i. Ông Tám đằng hắng. Tôi biết ngay là có Ä‘á»™ng. Chắc bá»n tá»± vệ hÆ°Æ¡ng thôn Ä‘i tuần đã trở lại. Ghìm sợi dây xÃch trong tay, tôi nÃn thở, hồi há»™p. Bá»n tá»± vệ hÆ°Æ¡ng thôn Ä‘i qua, tôi nhè nhẹ tháo từng mắt xÃch má»™t. Xong rồi, tôi kéo chiếc xuồng ra khá»i ụ, dong vá» phÃa bá» sông mà Äịnh Ä‘ang ngồi đợi.
Giữa đêm trừ tịch đó, tôi vá»›i Äịnh vượt khá»i Xẻo ÄÆ°á»›c trên chiếc xuồng của ông Tám. Dá»c Ä‘Æ°á»ng, trong lúc tìm quai chèo, tôi phát hiện ra sau lái xuồng còn có bốn đòn bánh tét lá»›n và hai gói trà "Thiết La Hán" giấu kỹ dÆ°á»›i sạp. Tôi cầm đòn bánh lên, thấy vẫn còn ấm. Tháºt là lạ. Chẳng biết ông Tám để bánh và trà dÆ°á»›i xuồng là m gì. Chúng tôi Ä‘oán chắc ông Tám tÃnh Ä‘em cho bà con.
Sau khi rá»i Xẻo ÄÆ°á»›c, chúng tôi không Ä‘em trả chiếc xuồng ngay được. Má»™t phần vì công việc ngà y đồng khởi dồn dáºp quá nhiá»u. Lẽ khác là sau đó Ãt lâu Xẻo ÄÆ°á»›c bị đóng thêm bốt, đồng bà o bị giặc vây ép gắt gao hÆ¡n. Cho tá»›i lúc Xẻo ÄÆ°á»›c trở thà nh ấp chiến lược, tôi chẳng biết sá»± thể đó ra sao nữa.
Mãi đến hôm nay, tôi má»›i vá» lại Xẻo ÄÆ°á»›c. CÆ¡ quan xuất cho tôi má»™t số tiá»n tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i chiếc xuồng để tôi hoà n lại ông Tám.
Tôi vỠđến Xẻo ÄÆ°á»›c và o hôm hai mÆ°Æ¡i Tám Tết. Xóm là ng ở ven sông có vẻ huyên náo hẳn lên. DÆ°á»›i các bến, mấy thÃm mấy chị Ä‘ang kỳ cá» tách Ä‘Ä©a, cÆ°á»i cÆ°á»i nói nói. Trên bá» các em túm tụm múa hát. Má»™t cái lò bún Ä‘ang ồn à o. Trong buổi chạng vạng, tôi nhìn thấy những cá»ng bún trắng nõn thòng xuống miệng ảng. Trên các mái nhà , khói ấm bốc lên. Quả nhiên, tôi nhìn thấy cả dây thép gai. NhÆ°ng dây thép gai không vo cuá»™n lại, mà dà n ra, vây kÃn lấy xóm ấp. Cả những bá» lÅ©y cÅ©ng còn sá» sá» trÆ°á»›c mặt. Má»™t tấm biển cắm sát ven sông, tôi chèo sát, và nhìn thấy dòng chữ "Quyết tá» giữ là ng". Tôi tá»± nhủ: "Váºy là ấp chiến lược đã xoay ngược chiá»u lại rồi!".
Äêm xuống dần. ánh đèn bắt đầu nhảy nhót trên các nhà . Tôi thấm Ä‘oán: "Có lẽ những trã bánh tét muá»™n mà ng nhứt giá» nà y cÅ©ng bắc lên rồi!"
Cho dù trá»i tối, tôi vẫn không quên cái bến nhà ông Tám, chá»— tôi đã rón rén kéo chiếc xuồng dạo ná». Bây giá» trên bỠán ngữ má»™t bức thà nh đất dà y, cao có tá»›i bốn lá»— châu mai sâu hun hút. Bên ngoà i ụ xuồng, dây thép gai rà ng rịt sát mặt nÆ°á»›c, chỉ còn để hở má»™t lối nhá» vừa đủ chen lá»t mÅ©i xuồng.
Tôi lách xuồng và o ụ, buá»™c dây. Sợi xÃch sắt nay cÅ©ng rủng rẻng khua lên trong tay tôi. NhÆ°ng tôi không hồi há»™p nÃn thở nhÆ° trÆ°á»›c nữa. GiỠđây, giá tôi có vung sợi dây xÃch xuồng lên, cho nó tha hồ kêu thì việc gì ấy chỉ có nghÄ©a là báo cho ông Tám biết là có khách tá»›i mà thôi. ChÃnh bây giá» cái ý niệm vá» hai chữ tá»± do trong tôi má»›i tháºt rõ, tháºt cụ thể. Tá»± do nhÆ° có thể sá» nắn được trong tiếng Ä‘á»™ng thoải mái của má»™t sợi dây xÃch. Tá»± do ở bÆ°á»›c chân tôi đặt lên con Ä‘Æ°á»ng đất. Và tá»± do được đánh dấu chá»— cổng nhà ngà y trÆ°á»›c bá»n giặc vẫn thÆ°á»ng ráºm rịch kéo qua.
NgÆ°á»i tôi gặp đầu tiên trong nhà không phải là ông Tám mà là anh Hai Cần, con của ông, và má»™t số anh em du kÃch. Há» Ä‘ang ngồi quây quần trên bá»™ ván giữa, ăn uống, súng ống để bên cạnh.
Tôi bÆ°á»›c và o. Má»i ngÆ°á»i ngẩng lên. NhÆ°ng há» chÆ°a nháºn ra được tôi. Mãi má»™t lúc sau, anh Hai Cần vụt kêu "a" lên má»™t tiếng rồi nhảy từ trên bá»™ ván xuống, vồ lấy hai vai tôi. Anh ngó tôi vá»›i đôi con mắt nhÆ° bị chóa đèn và la:
- Trá»i Æ¡i, chú Bảy...
- Phải, tôi đây anh Hai!
- Trá»i đất, chú Ä‘i đâu mà đi biệt Xẻo ÄÆ°á»›c mấy năm nay váºy chú Bảy?
- Äi công tác chá»› Ä‘i đâu... Sao, cả nhà mạnh giá»i bình yên hết hả? Bác Tám đâu rồi?
- Ba tôi?
Anh Hai Cần chỉ nói thế, rồi đứng sá»ng. Äoạn anh nói tiếp giá»ng buông thõng:
- Ba tôi chết rồi!
Ông Tám chết. Tôi chÆ°ng há»ng đứng lặng. Anh Hai Cần không nói thêm tiếng nà o nữa. Anh nắm tay tôi kéo lại bá»™ ván, ra ý bảo tôi ngồi xuống. Má»™t anh ngồi phÃa trong nói:
- Thôi, chuyện cÅ© để rồi nói sau... Bây giá» chú Bảy ngồi đây nháºu chÆ¡i vá»›i tụi tôi và i ly đã...
Tôi ngồi ghé xuống. Giá» tôi má»›i nháºn ra từng ngÆ°á»i. NgÆ°á»i vừa nói là chú TÆ° ÄÆ°Æ¡ng. Chú nà y hồi đó cÅ©ng ở trong Ä‘á»™i tá»± vệ của địch, có lần bị xua Ä‘i lùng "cứ", chÃnh chú đã bÆ°á»›c giẫm lên ngÆ°á»i tôi, kéo ráng phủ kÃn cho tôi và nói: "Nằm cho kỹ má»™t chút nghe!". Tất cả mấy anh em ngồi nháºu tôi Ä‘á»u biết cả. Hầu hết anh nà o trÆ°á»›c kia cÅ©ng bị bắt ép và o Ä‘á»™i tá»± vệ hÆ°Æ¡ng thôn, anh nà o cÅ©ng từng vác gáºy rượt chúng tôi, nhÆ°ng cÅ©ng chÃnh há» là những ngÆ°á»i bảo vệ chúng tôi tÃch cá»±c nhất. Há» là những ngÆ°á»i trải qua cái thá»i kỳ xóm là ng bị chìm ngáºp trong tăm tối, bị vây bá»c bởi dây thép gai, và bây giá» thì há» là những ngÆ°á»i du kÃch đứng sau lÅ©y chiến đấu. Khi há» nâng ly rượu trao cho tôi, tôi nháºn ra rượu Xẻo ÄÆ°á»›c vẫn trong vắt nhÆ° xÆ°a. Nhìn những tăm rượu trà o lên trong ly, tôi thẫn thá» nghÄ© tá»›i ông Tám. Ông Tám chết trong trÆ°á»ng hợp nà o, tôi chÆ°a được rõ. Anh Hai Cần vẫn chÆ°a nói cho tôi biết. Má»™t anh nà o đó lại cất tiếng giục tôi:
- Là m đi, chú Bảy!
Tôi uống ly rượu là m nhiá»u lần, uống từng há»›p má»™t. Cái chai lÃt sau đó lại ghé và o miệng ly tôi, rót nữa. Tôi giÆ¡ tay ngăn lại:
- Nói thiệt với mấy anh, tôi còn phải đi...
- Äi đâu, Tết nhứt mà còn lặn lá»™i Ä‘i đâu?
Anh Hai Cần thì nà i nỉ thà nh thực:
- Ở lại chơi chú Bảy. ở ngủ với tôi một đêm, rồi tôi nói chuyện cho nghe...
Tiệc rượu nhỠđêm cuối năm kéo dà i không lâu. Anh em du kÃch lần lượt xách súng Ä‘i hết, ngÆ°á»i Ä‘i bám lá»™, kẻ Ä‘i gác. Chị Hai Cần dá»n cÆ¡m cho tôi ăn và nói vá»›i chồng:
- Ở nhà chÆ¡i vá»›i chú Bảy, tôi Ä‘i há»p phụ nữ tÃnh chuyện ngà y mai Ä‘em bánh trái ủy lạo anh em bá»™ Ä‘á»™i coi...
Chị Hai Cần Ä‘i rồi, chỉ còn lại có tôi vá»›i anh Hai. Tôi há»i chuyện vá» cái chết của bác Tám. Anh Hai Cần lặng thinh. Lát sau anh cháºm rãi bảo tôi:
- Chú Bảy à , tối đó ba tôi tÃnh Ä‘em bánh, trà vô "cứ" cho mấy chú. Ba tôi ổng lo lắm, sợ Tết nhứt mấy chú ở trong "cứ" buồn. Chiá»u đó vợ tôi luá»™c bánh chÃn rồi, ba tôi liá»n lấy bốn đòn Ä‘em ém dÆ°á»›i sạp xuồng... ổng sợ tụi nó thấy. TÃnh khuya là chống xuồng vô mấy chú. Ai ngá» khuya tụi nó cứ Ä‘i rá»n hoà i.
Tôi nói:
- Hèn chi tôi rá» mấy đòn bánh tét thấ còn nóng. Anh Hai Æ¡i, váºy là tụi tôi có lá»—i vá»›i bác Tám lắm. Bữa nay chẳng giấu gì anh, tôi Ä‘em hoà n lại gia đình má»™t số tiá»n. Chiếc xuồng dạo ná»...
Anh Hai Cần im lặng, không nói gì hết. Hồi sau, anh ngước lên, mắt đỠhoe. Anh không nhắc nhở gì tới chuyện chiếc xuồng nữa:
- Ba tôi mất hồi năm ngoái, chú Bảy à . Lúc đó tụi nó ráo riết dồn bà con vô ấp. Không ai chịu Ä‘i. Chú biết nhà tôi thì ở ngay đầu xóm nên má»—i lần tụi nó kéo vô là ghé trÆ°á»›c. Năm lần bảy lượt o ép, ông già tôi Ä‘á»u kiếm cách lÆ°á»›t qua hết. Ba tôi nói: "Nhà mình ở đầu xóm mà núng thế thì không là m gÆ°Æ¡ng được cho lối xóm!". Tháºt, nhà tôi không Ä‘á»™ng Ä‘áºy, cả xóm cÅ©ng không nhúc nhÃch. LÃnh tráng gặp ba tôi thảy Ä‘á»u ngán. Ban đầu ba tôi nói: "Nhà tôi cÅ©ng nhÆ° nhà mấy chú, đừng có nghe lá»i ngÆ°á»i ta tá»›i đây đòi dá»n đòi dá»i, tôi không Ä‘i đâu!". Lượt sau chúng lại vô, hùng hổ dỡ nhà , ba tôi Ä‘em cây mác mà i bén ngót ra phóng cắm giữa nhà , nói:
- Tôi nói thiệt chá»› không phải giỡn đâu. Chú nà o leo lên rút má»™t cá»ng lá tôi chém cho coi! - Ba tôi nói tỉnh khô vẫn gá»i tụi lÃnh bằng "chú". Không thằng nà o dám leo lên dỡ nhà hết. Tụi nó nhắm không êm, bá» nhà tôi kéo qua nhà thÃm Sáu Æ n, tưởng đâu Ä‘Ã n bà góa thì dá»… ăn hiếp. Nà o ngá» thÃm Sáu Æ n cÅ©ng không chịu Ä‘i. Tụi nó báºt lá»a đòi đốt nhà . ThÃm Sáu bồng bế kêu hết mấy đứa con ra ngồi giữa nhà nói:
- Äốt cho mẹ con tôi chết luôn thể!
Thằng lÃnh sắp đốt nhà nghe thÃm nói thì buông mồi lá»a, ngẩn ngÆ¡. Váºy là lần đó, tụi nó cÅ©ng bó tay kéo vá». Thằng quáºn trưởng Sông Äốc tức lắm. Nó cách chức thằng đồn trưởng Xẻo ÄÆ°á»›c, đổi thằng khác tá»›i. Thằng đồn trưởng má»›i nà y tên là thằng Äởm, chánh cống ác ôn. Má»›i vá», nó tuyên bố:
- Tôi không lùa được dân Xẻo ÄÆ°á»›c thì tôi chết sao?
Rồi má»›i tá»›i ngà y hôm trÆ°á»›c, hôm sau nó đã dắt lÃnh vô. Hay tin, ba tôi vẫn Ä‘iá»m tÄ©nh ngồi tại bá»™ ván giữa nà y. Cá» chỉ ba tôi lúc đó coi khác lắm chú Bảy à . Phần tôi, tôi biết lần nà y gay go, vì thằng Äởm là thằng gian ác có tiếng. Cho nên, tôi luôn ở sát bên ba tôi, mắt không rá»i cây búa bá»a củi giấu sau cánh cá»a. Tất nhiên nhà tôi là cái nhà đầu tiên tụi nó ghé. ChÆ°a vô tá»›i sân, thằng đồn trưởng Äởm đã nổ súng. Sau phát súng, nó ká» miệng thổi phù phù vô nòng cây "côn 12" rồi thét:
- Ai là chủ nhà đây?
- Tôi!
Ba tôi đáp gá»n.
Tên đồn trưởng xộc vô. Nó ngó quanh quất, ngó tôi và ba tôi, đoạn vẫy súng nói:
- Ê, ông là chủ nhà hả? Ông biết tôi tới đây có chuyện gì không?
Ba tôi từ trên ván bước xuống đất:
- Äược, chuyện chi cÅ©ng được. NhÆ°ng mấy ngÆ°á»i đình đãi cho tôi má»™t chút...
Tên đồn trưởng nghe nói, tưởng đâu ba tôi ngán nó rồi, nên nó đắc chà ngó mấy tên lÃnh, nháy mắt. Äoạn nó ngồi lên ván, trẻo ngoảy chân, đốt thuốc thÆ¡m hút:
- Äược, ông già lo cụ bị đồ đạc Ä‘i. Có ghe chá»›?
Ba tôi đáp:
- Có, tôi có ghe!
NhÆ°ng ba tôi không Ä‘i cụ bị đồ đạc, cÅ©ng không Ä‘i lấy ghe. Ba tôi mở tủ thá» lấy cái áo dà i bằng xuyến Ä‘en ra. Äây là chiếc áo ba tôi chỉ báºn khi có giá»— kỵ. Bấy giá» ba tôi thong thả báºn vô. Ba tôi báºn áo rất kỹ lưỡng, vuốt từng nếp nhăn trên áo. Xong rồi ba tôi Ä‘Æ°a tay xổ đầu tóc, xõa ra. Tụi nó không biết ba tôi là m cái gì. Mà ba tôi cÅ©ng chẳng ngó ngà ng để ý gì tá»›i tụi nó. Hình nhÆ° bấy giá» ba tôi chỉ biết có việc ba tôi là m. Sau khi báºn áo và xõa tóc, ba tôi rút mấy nén nhang, bảo tôi:
- Hai, con đốt đèn lên!
Tôi rùng mình quẹt lá»a đốt đèn. Cái ống quẹt cứ run lên trong tay tôi. Ba tôi đốt nhang quỳ xuống trÆ°á»›c bà n thá», lầm rầm khấn:
- ThÆ°a ông bà , cha mẹ, thÆ°a các hÆ°Æ¡ng hồn liệt sÄ©, nhà cá»a đất Ä‘ai đây là của ông bà , cha mẹ và cách mạng đã tạo láºp cho con. Bữa nay ngÆ°á»i ta tá»›i ép buá»™c con phải bá» Ä‘i. Con không thể phụ bạc công Æ¡n cha mẹ, công Æ¡n cách mạng. Váºy con xin chết cho cha mẹ và các vị liệt sÄ© ngó thấy. Khấu đầu xin cha mẹ và các vị chứng miệng cho...
- Ông già câm miệng!
Thằng đồn trưởng la lên. Nó không chịu nổi những giây phút rùng rợn ấy nữa. Cũng vừa lúc ba tôi khấn vái xong. Bước tới góc nhà chụp cây mác, ba tôi quay phắt tới trước mặt tên đồn trưởng:
- Việc của tôi đã xong, bây giá» mấy ngÆ°á»i muốn gì?
Thằng đồn trưởng xanh mặt. Nó không nói rằng nó muốn gì cả. Nó Ä‘Æ°a khẩu súng "côn 12" lên, chÄ©a vô ngá»±c ba tôi. Tức khắc ba tôi cÅ©ng chÄ©a mÅ©i mác nhá»n hoắt vá» phÃa nó. Và tôi, không chần chá», láºp tức vá»› ngay cây búa bá»a củi giấu sau cánh cá»a. Bá»n lÃnh lên đạn rốp rốp. Ba tôi nhÃch mÅ©i mác tá»›i. Thằng đồn trưởng lùi lại. Tay súng nó run lẩy bẩy. Thình lình tôi thấy lòng súng trong tay nó gặc mạnh má»™t cái. Phát súng nổ "đùng". Ba tôi Ä‘Æ°a tay lên mặt. Má»™t dòng máu chảy xuống mặt ba tôi. NhÆ°ng ba tôi vẫn Ä‘i tá»›i. Thằng đồn trưởng cứ lùi. Bá»—ng nhiên, nó buông rÆ¡i khẩu súng, hoảng hốt rú lên quay ngÆ°á»i bá» chạy. NhÆ°ng tôi đâu để nó chạy. Cây búa trong tay tôi đã bay theo. Lưỡi búa cắm ngáºp vô gáy thằng đồn trưởng. Nó kêu "trá»i Æ¡i" rồi té sấp, hai tay vã xuống ná»n nhà ...
Kể tá»›i đây, anh Hai Cần dừng lại. Anh chụp hai rượu rót vô ly. Anh rót rượu trà n cả ra ngoà i. Nhắc ly rượu uống cạn, anh dằn cái ly không đánh cốp xuống ván, ngó chằm chằm ra đêm tối. Bóng anh in trên vách, bất Ä‘á»™ng. Tôi khẽ há»i:
- Còn tụi lÃnh, nó không bắn à ?
Anh Hai Cần lắc đầu:
- Không, há» không bắn tôi. Khi đó, tôi cÅ©ng không chém há». Tôi vứt búa, bÆ°á»›c tá»›i đỡ lấy ba tôi, ba tôi đã tắt thở. Chợt má»™t ngÆ°á»i lÃnh cầm ngá»n mác của ba tôi Ä‘Æ°a cho tôi và bảo:
- Chạy trốn Ä‘i, để đây tụi tôi tÃnh.
Tôi sá»ng sốt nhìn anh ta. NhÆ°ng hai anh lÃnh khác cÅ©ng giục tôi:
- Chạy mau đi!
Nói rồi há» khiêng ba tôi đặt dá»±a vô vách. Má»™t anh Ä‘i lượm cây búa tôi chém thằng đồn trưởng ban nãy, Ä‘em lại đặt kế bên ba tôi. Tôi hiểu, liá»n cầm cây mác vá»t ra vÆ°á»n. Lúc chạy má»™t Ä‘á»—i, tôi nghe há» la:
- Tụi bây ơi, thằng già nó chém chết ông trung úy rồi!
Anh Hai Cần đưa tay lên quà o quà o ngực:
- Sau đó cả tháng tôi má»›i bị bắt. NhÆ°ng không có đứa nà o nghi tôi đã chém chết thằng đồn trưởng, trừ mấy ngÆ°á»i lÃnh kia. Lúc tôi được thả, vá» tá»›i nhà thì tất cả xóm ấp Ä‘á»u bị nó dùng dây thép gai bủa chặt lại rồi. Sau cái chết của ba tôi, cÅ©ng không có ai chịu dá»i Ä‘i. Lùa bà con không được, tụi nó má»›i Ä‘em dây thép gai tá»›i rà o thà nh ấp chiến lược luôn. Gần má»™t năm, bà con bứt nà i tháo ống cả chục lần. Có lần tụi nó cho cả đại Ä‘á»™i vá» ká»m giữ. Rốt cuá»™c...
Anh Hai Cần dừng lại, há»i tôi:
- Chú có biết tụi tôi phá ấp ra sao không?
- Chỉ nghe nói sơ sơ chớ không rõ lắm!
Anh Hai Cần cÆ°á»i hà hà :
- Nè, phá khác hÆ¡n má»i chá»— hết thảy, nghe, phá ban ngà y!
- Phá ban ngà y? - Tôi há»i lại.
Anh Hai Cần gáºt đầu:
- Ừ, váºy má»›i "đã chá»›". Tụi tôi tÃnh nếu là m ban đêm thì khó ém anh em lá»±c lượng.
- Anh em lực lượng nà o?
- Anh em bá»™ Ä‘á»™i vô tiếp chá»› lá»±c lượng nà o. Chú nên biết, sá»± phá ấp ở đây không phải phá "ên" mà được, phải Ä‘i đôi vá»›i sá»± đánh bót. Tụi tôi móc nối vá»›i anh em địa phÆ°Æ¡ng quáºn huyện. Gay nhứt là là m sao Ä‘Æ°a anh em lá»t vô ấp.
- Ém quân ngay trong ấp?
- Chá»› sao. Coi váºy mà cÅ©ng không khó lắm đâu. Nhà nà o tụi tôi thÆ°Æ¡ng lượng thu xếp để ém quân cÅ©ng Ä‘á»u đồng ý. Bà con nói: "Xin miá»…n là phải đánh cho dứt má»›i được". Tôi nói: "Äã đánh là phải đánh dứt, bà con đừng lo!" Há» nói: "Nếu là m thiệt thì tụi tôi xin chứa ngay anh em ở trong mùng, để anh em bắt chết mẹ tụi nó, rồi mình tháp tùng phá ấp luôn!". Äêm đó, tụi tôi Ä‘Æ°a anh em vô ém. Sáng ngà y, bá»n lÃnh thả ra khá»i bót Ä‘i nghá»…u nghện bị anh em tốc mùng nổ súng. Tụi nó bị bắn gục trong các ngõ, có thằng vừa kêu "trá»i" vừa chạy vá» bót mà chạy không kịp. Tụi tôi réo mấy thằng trong bót ra hà ng. Bà con áp phá bót tanh banh, nhÆ°ng không phá ấp. ấp chiến lược vá» mình thì mình xà i, không thèm phá...
Anh Hai Cần thôi nói.
Anh thôi nói đã lâu. ấy thế mà trong đêm tối, tôi vẫn còn nghe. Tôi nghe đây là nghe tiếng súng nổ giữa ban ngà y, tiếng rú của lũ giặc, và tiếng của ông Tám, tiếng nói của ông già nông dân ngót bảy mươi tuổi ấy cất lên vang rợn:
- ThÆ°a ông bà , cha mẹ, thÆ°a các hÆ°Æ¡ng hồn liệt sÄ©, nhà cá»a đất Ä‘ai đây là của ông bà , cha mẹ và cách mạng tạo láºp cho con...
Cứ thế, tôi nghe tiếng nói ấy. Và thÆ°a các bạn Ä‘á»c, tôi xin nói ra cái Ä‘iá»u kỳ lạ là cÅ©ng ngay bấy giá» tôi cảm thấy nhÆ° đất ná»n nhà dÆ°á»›i chân tôi nóng hâm hấp, cÆ¡ hồ nhÆ° đất Ä‘ang Ä‘á»™ng cá»±a, tái hiện lại những vÅ©ng máu tÆ°Æ¡i. Thế rồi, khi tôi quay lại, tôi không thấy anh Hai Cần ngồi cạnh tôi nữa. Anh Ä‘ang quỳ trÆ°á»›c bà n thá». Cái bà n thá» mà cha anh đã quỳ dạo đó. Mùi nhang lại tá»a lên.
Giữa lúc năm cũ đi qua. Và một năm mới đến.
Tháng 3-1964
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
Tà i sản của c0ldb0y
Last edited by khungcodangcap; 30-09-2008 at 08:09 PM .
23-07-2008, 01:01 PM
Nháºp Môn Tu Luyện
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: Hanoi.
Bà i gởi: 29
Thá»i gian online: 2 ngà y 0 giá» 40 phút
Thanks: 0
Thanked 9 Times in 5 Posts
Xôn xao đồng nÆ°á»›c - Anh Äức
Xôn xao đồng nước
Anh Äức
Luồn qua khá»i cụm trà m xÆ¡ xác vì bom đạn, Ä‘oà n khách chúng tôi dừng lại trên má»™t bá» trâm bầu ráºm lá. Sau kẽ hở của những thân cây trâm bầu nhú gai sắc, cánh đồng ngáºp nÆ°á»›c lấp loáng nhÆ° má»™t tấm gÆ°Æ¡ng lá»›n. Anh giao liên nhấc cái nón sắt Mỹ trên đầu xuống nói:
- Tới chỗ đổi trực rồi, mình nghỉ đợi bên kia qua, mấy anh lo bẻ lá ngụy trang đi. Cánh đồng mấy anh sắp qua đây rộng tới ba bốn cây số, mà trống lắm!
Nói rồi anh vặt một nhánh trâm bầu trước mặt, giơ tay chỉ:
- Äó, mênh mông váºy đó!
Tôi để nguyên ba lô ngồi bệt xuống, dòm ra đồng. Hồi mùa khô năm ngoái tôi có Ä‘i qua đây. Váºy mà bây giá» cách đồng ngó coi khác quá. Ông trá»i đổ mÆ°a chÆ°a đầy má»™t tháng mà nÆ°á»›c đã ngáºp mênh mông nhÆ° biển. Tôi đặt balô đứng lên Ä‘Æ°a mắt trầm ngâm nhìn quãng đồng lát nữa đây mình sẽ phải vượt qua. Giữa trá»i trÆ°a không hé má»™t tia nắng, đồng nÆ°á»›c nhấp nhô những là n sóng nhá», mải miết nhÆ° trẩy vá» má»™t bến bá» xa xăm nà o. Trên cánh đồng nÆ°á»›c đìu hiu đó không có gì ngoà i những chòm gáo thÆ°a vá»›i những khóm Ä‘iên Ä‘iển trổ đầy những bông và ng rá»±c giống nhÆ° sắc lông chim hoà ng yến. Bên trên, bầu trá»i âm âm má»™t mà u tro. Äấy chÃnh là bầu trá»i Tháp MÆ°á»i tháng Bảy, trông nhÆ° thấp hẳn xuống và trÄ©u nặng những nÆ°á»›c. Tôi vừa bẻ vá»™i mấy nhánh trâm bầu để ngụy trang vừa nói vá»›i anh giao liên:
- Nè, sao không cho tụi tôi đi đêm, có phải tiện hơn không hở ông bạn trẻ?
Anh giao liên bảo:
- Ôi, bây giỠban đêm thì có khác chi ban ngà y. Ban đêm tụi "cá nhái" đi soi còn dữ nữa đa anh!
Tôi lo lắng ngó nhìn Ä‘oà n ngÆ°á»i chúng tôi. MÆ°á»i ba ngÆ°á»i. Súng ngắn thá»i nhiá»u mà súng dà i thá»i Ãt, đâu chỉ có hai cây cạcbin của hai anh chiến sÄ© cáºn vệ trẻ. Ngồi xuống bên cạnh má»™t anh cán bá»™ Ä‘eo khẩu "Braonin CanaÄ‘a" loại bắn mÆ°á»i lăm phát, tôi nói:
- Anh à , mình Ä‘i công tác Ä‘eo súng ngắn có gá»n, nhÆ°ng tác dụng đánh trả kém lắm!
Anh gáºt đầu:
- á», tôi cÅ©ng tÃnh kỳ nà y vá» Ä‘Æ¡n vị tôi cÅ©ng sẽ rán kiếm má»™t cây cạcbin, há»… Ä‘i Ä‘Æ°á»ng đụng biệt kÃch là mình có thể té xuống quáºt lại liá»n. Hay là gặp trá»±c thăng, mình "chiếu" lên, nó cÅ©ng phải kiêng!
Anh giao liên đang ngồi vấn điếu thuốc, chợt nói chen:
- Trá»i đất, ngÆ°á»i ta kiếm súng ngắn không ra mà mấy anh chê. Mấy anh không nghe phụ nữ há» hát à ?
- Hát sao?
- Súng dà i súng lớn em cũng chớ có mà ng.
Dây dù "côn ná»›p" má»›i chÃnh là chà ng em yêu!
Anh giao liên Ä‘á»c luôn câu đó rồi nhoẻn cÆ°á»i má»™t cách rất là hóm. Anh xin tôi lá»a đốt thuốc và báºt đứng lên, ngó qua ven đồng phÃa bên kia. Anh nói:
- Bữa nay tới phiên chị Ba trưởng trạm đi chuyển qua, bộ mắc còn lo dỗ con hay sao mà tới trễ quá!
Tôi ngẩng lên:
- ủa, lần trước tôi có qua trạm đó thấy trưởng trạm là anh gì đó mà ?
- á», anh Ba. NhÆ°ng ảnh đã hy sinh. CÅ©ng trên cánh đồng nà y, hồi tháng nắng. Bữa đó ảnh bắn cây bá Ä‘á», tả xông hữu Ä‘á»™t vá»›i mấy con trá»±c thăng cá nhái, giải thoát cho Ä‘oà n khách. ảnh là chồng của chị Ba. ảnh chết rồi, chị Ba má»›i lên thay. Hoà n cảnh gia đình chị có hÆ¡i bê bối, có má»™t đứa con còn nhá»... Tụi tôi vẫn gá»i chị là chị Ba TÆ°Æ¡ng Lai.
Anh cán bộ mang khẩu "Braonin" bảo:
- Chị đó có cái tên nghe hay quá. Thá»i buổi cách mạng nà y, anh chị em mình ai cÅ©ng đặt tên tốt.
Anh giao liên vội thanh minh:
- Không, cái tên đó không phải do chị Ba tá»± đặt cho mình đâu. Mấy anh cán bá»™, bá»™ Ä‘á»™i qua Ä‘Æ°á»ng đặt đó chá»›. Chẳng là cái trạm của chị hấp dẫn, không "hẻo" nhÆ° trạm của tụi tôi. ở đó thÆ°á»ng có nhiá»u chất tÆ°Æ¡i, lÆ°Æ¡n cá dá»… kiếm, nhiá»u khi có cả dừa xiêm, chuối chÃn, còn trà thuốc kể nhÆ° dá»± trữ thừa sức. Cho nên mấy anh khách thÆ°á»ng qua lại đây kêu chỉ là chị Ba TÆ°Æ¡ng Lai, nghÄ©a là tá»›i trạm của chị thì có tÆ°Æ¡ng lai lắm. Tôi nói thiệt, chiá»u nay mấy anh tá»›i đó rồi biết, đám nữ giao liên em út của chị Ba cÅ©ng đông, chá»› không phải Ä‘á»u là dân Ä‘á»±c rá»±a nhÆ° bên trạm tụi tôi đâu!
Dứt câu, anh giao liên lại nhoẻn cÆ°á»i cái nữa, nụ cÆ°á»i nà y cÅ©ng không kém phần ranh mãnh. Những Ä‘iá»u mà anh giao liên vừa nói dÄ© nhiên là khiến cho cả Ä‘oà n khách chúng tôi phấn chấn hẳn lên. NhÆ°ng riêng tôi, cái khiến tôi lÆ°u ý suốt tá»± nãy giá» chÃnh là chuyện vá» cái chết của ngÆ°á»i chồng và sá»± thay thế của ngÆ°á»i vợ. Tôi định gợi há»i thêm, nhÆ°ng anh giao liên đã buông chuyện, rÆ°á»›n ngÆ°á»i đặt ngón tay cái và ngón trá» vòng quanh mắt ngó qua ven đồng bên kia. Lần nà y, anh há»›n hở reo lên:
- Mấy anh Æ¡i, tôi bỠống dòm ngó thấy chị Ba qua rồi. Äó, đó, mấy anh thấy chÆ°a?
Tôi nhá»m dáºy, nhìn theo hÆ°á»›ng tay của anh giao liên. Quả là thấy có dạng ngÆ°á»i mặc quần áo Ä‘en nhô ra khá»i ven vÆ°á»n tháºt. Lát sau, đã thấy nÆ°á»›c tóc trắng dÆ°á»›i chân há». Rõ rà ng là hỠđã bắt đầu băng đồng. Hình nhÆ° có hai ngÆ°á»i. Há» băng ngay vá» hÆ°á»›ng chúng tôi. Lúc ấy chợt có mÆ°a. MÆ°a rÆ¡i nhẹ nhà ng, lâm râm khắp mặt đồng nÆ°á»›c. Tháng Bảy bao giá» mà chẳng thế. Bầu trá»i âm âm sÅ©ng nÆ°á»›c của Tháp MÆ°á»i rất sẵn sà ng mÆ°a. Khi ta nghe hÆ¡i gió trở lạnh là sắp mÆ°a đấy thôi. Những cÆ¡n mÆ°a nhá», những tráºn mÆ°a to. Trong mÆ°a, cánh cò vẫn bay lả cháºp chá»n từ mặt ruá»™ng nÆ°á»›c nà y tá»›i mặt ruá»™ng nÆ°á»›c khác. Và những con le le, bói cá vẫn te rẹt ngoi lặn. Äâu đây nghe vẳng tá»›i tiếng kêu ré của những con trÃch sống nÆ¡i lùm bụi ná»a ngáºp ná»a nổi. Cảnh Tháp MÆ°á»i mÆ°a là cái cảnh quê hÆ°Æ¡ng dầm tắm sau suốt sáu tháng ròng chang chang nắng lá»a, là cái cảnh lặn lá»™i kiếm ăn miệt mà i của con chim ruá»™ng, con cá đồng. Äối vá»›i tôi thì cảnh Tháp MÆ°á»i mÆ°a dá»… khÆ¡i dáºy bao ká»· niệm thấm lòng vá» những năm tháng gian lao, vá» những ná»—i đắng cay căm uất, vá» cái thá»i chúng ta chỉ có trái tim sôi sục mà trong tay chÆ°a có sắt.
MÆ°a vẫn rÆ¡i nhẹ nhà ng trên đồng nÆ°á»›c. Hai bóng ngÆ°á»i bên kia má»—i lúc má»™t gần lại. Nếu anh giao liên không nói trÆ°á»›c, bây giá» tôi cÅ©ng có thể nháºn ra há» là phụ nữ. Cả hai Ä‘á»u vén quần lên tá»›i vế, do đó mà tôi biết được nÆ°á»›c đồng chỉ lên quá gối má»™t chút. Chốc sau, cÆ¡n mÆ°a ngÆ¡i ngá»›t dần, và cánh đồng lại trở nên quang tạnh. NgÆ°á»i phụ nữ Ä‘i đầu có vẻ cao lá»›n, còn ngÆ°á»i Ä‘i sau thì thấp bé hÆ¡n. Anh giao liên nói:
- NgÆ°á»i Ä‘i đầu là chị Ba đó.
Dần dà hai ngÆ°á»i đã hiện rõ trÆ°á»›c mặt. Váºy là tôi đã hình dung không đúng cho lắm. Cái chị Ba TÆ°Æ¡ng Lai nà y cao lá»›n chá»› không nhá» nhắn nhÆ° tôi tưởng. Chị ta coi vạm vỡ, tÆ°á»›ng Ä‘i xốc xáo, và có má»™t cái búi tóc rất to. Còn cách bá» trâm bầu chá»— chúng tôi ngồi nghỉ chừng và i công đất, chị ta đã nói vá»ng và o nghe oang oang:
- ừ, tới rồi đó hả, mấy ông nh�
Anh giao liên đáp:
- Tá»›i lâu rồi, bá»™ còn lo dá»— con sao mà tá»›i trá»… váºy chị Ba?
- Trễ gì?
Chị Ba TÆ°Æ¡ng Lai bác luôn. Chị há»i anh giao liên:
- Giấy tỠcủa mấy ảnh đâu?
Anh giao liên liá»n giÆ¡ cái nón sắt, rút ra má»™t cuá»™n giấy Ä‘i Ä‘Æ°á»ng Ä‘Æ°a cho chị Ba. Chị Ba coi giấy tá». Äang coi, bá»—ng chị ngÆ°á»›c lên:
- Mấy anh chú ý nghe, tôi xÆ°á»›ng danh tánh há»… tôi kêu tên ai, ngÆ°á»i đó hô "có" giùm!
Thế rồi chị bắt đầu xÆ°á»›ng tên chúng tôi, giá»ng ồ ồ nhÆ° giá»ng Ä‘Ã n ông. Anh khách nà o đáp "có" thì chị liếc nhìn anh ấy nhÆ° để nháºn mặt. Xong xuôi, chị cuá»™n má»› giấy nhét và o túi áo, Ä‘i lịch phịch từ đằng đầu cho chà đằng Ä‘uôi Ä‘oà n khách, dòm ngó coi từng nhánh lá ngụy trang. Anh nà o ngụy trang kỹ thì chị không nói chi, còn anh nà o ngụy trang sÆ¡ sà i thì chị không chịu:
- Äồng chà là m Æ¡n bẻ Ãt nhánh trâm bầu giắt thêm cho tôi nhá» coi!
Hoặc chị bác bá»:
- Ngụy trang nhÆ° váºy đâu có được!
Bá»—ng nhiên giá»ng chị trở nên khe khắt, mà lại có vẻ hÆ¡i hách dịch nữa. Tôi cảm thấy thú vị, bởi vì lâu nay tôi thÆ°á»ng thấy những cô giao liên năn nỉ thuyết phục khách nhiá»u hÆ¡n, còn ở chị trưởng trạm nà y chị tá» rõ chị có cái uy quyá»n của chị. Nhất là có những anh bạn cùng Ä‘i vá»›i tôi còn lần chần chÆ°a chịu cải sá»a, nên chị ta nói nếu chừng nà o tình trạng ngụy trang còn lôi thôi thì chị chÆ°a thể dẫn Ä‘i được. ấy, chị dõng dạc nói nhÆ° thế. Nói rồi còn cÆ°á»i nữa chá»›. NhÆ°ng chị chỉ cÆ°á»i mỉm, rồi liá»n láºp nghiêm lại ngay.
Chuyện ngụy trang tất nhiên rồi cÅ©ng đâu và o đấy cả. Chúng tôi khoác ba lô lên vai chuẩn bị lên Ä‘Æ°á»ng. Chị Ba tay cầm trái lá»±a đạn da láng láºn trở vô lÆ°ng. Chị nhắc nhở chúng tôi khi Ä‘i qua đồng phải cố vượt cho nhanh, cà ng nhanh cà ng tốt. Há»… có máy bay cÅ©ng cứ bình tÄ©nh đợi lịnh chị, chá»› dứt khoát không được mạnh ai nấy là m theo ý mình. Chị bảo cô nữ giao liên:
- Em dắt mấy anh đi trước, cho giãn cự ly ra chừng hai tầm đất, để chị đi sau.
Äoà n khách chúng tôi lần lượt theo cô giao liên lá»™i xuống đồng nÆ°á»›c. Tôi là ngÆ°á»i Ä‘i áp chót, tức là sau tôi chỉ còn có chị Ba. NÆ°á»›c đồng sâu quá gối má»™t chút. Äây là cái tháng vất vả nhất cho những ai ngược xuôi qua Äồng Tháp. Thà nhÆ° Ä‘i sá»›m hÆ¡n má»™t tháng thì còn khô, hay là đi muá»™n hÆ¡n má»™t tháng thì lúc đó sẽ được Ä‘i xuồng. Chá»› bây giá» cá» Tháp MÆ°á»i bị mÆ°a còn chÆ°a đủ chết. Biển cá» dầm mình trong là n nÆ°á»›c ná»a chua ná»a ngá»t bởi phèn xì lên và mÆ°a trút xuống. NÆ°á»›c trên đồng nhá» có chất phèn nên trong veo, có thể ngó thấy rõ từng Ä‘Ã n cá chạy, từ con cá rô Ä‘en mun tá»›i con cá sặc anh ánh sắc tÃm. Trên mặt đồng nổi lá»nh bá»nh nhiá»u ốc bÆ°u ốc lát, con ốc nà o cÅ©ng đóng rêu xanh rá»n. Ban nãy cánh đồng còn tÄ©nh lặng, bây giá» tiếng chân chúng tôi lá»™i bì bõm khua Ä‘á»™ng á»m cả lên. MÆ°a đã ngá»›t hẳn. Tôi Ä‘i ngang qua những bụi bông súng nở bông to nhÆ° hoa quỳ, và những cá»ng bông súng mà u và ng rêu lả lay dÆ°á»›i là n nÆ°á»›c bị khuấy Ä‘á»™ng là m cho tôi cứ nhÆ° ngá»i thấy mùi mắm kho từ ven xóm ở bên kia phất tá»›i. Äồng bằng tháng nÆ°á»›c thiệt không có gì thân thuá»™c bằng cái mùi mắm kho, khi mà trên đồng đã rất sẵn bông súng. Ven xóm ngan ngát khói lam phÃa trÆ°á»›c mặt chúng tôi má»›i thiệt là ấm cúng, thiệt là hứa hẹn là m sao. Tôi háo hức muốn tá»›i đó cho sá»›m sủa, vì ở đó chắc chắn sẽ có đủ những thứ mà khi ở rừng tôi hằng khao khát: nà y là tiếng há»i thăm trìu mến của các mẹ già , nà y là tiếng đánh vần của các em vang vang từ má»™t ngôi trÆ°á»ng, rồi thì mùi rÆ¡m mục, mùi hÆ°Æ¡ng của những bông cau... Xóm là ng giải phóng của chúng ta quả là cái Ä‘Ãch chan chứa hy vá»ng của má»—i chặng Ä‘Æ°á»ng. Khi chân tôi đã thấy má»i, thì chÃnh là n khói lam trong xóm kia lại nhÆ° vẫy gá»i tôi Ä‘i nhanh tá»›i. Thỉnh thoảng tôi dòm ngoái lại phÃa sau, nhìn bá» cây trâm bầu chá»— xuất phát ban nãy để Æ°á»›c lượng coi mình đã Ä‘i bao xa. Rặng trâm bầu ấy cứ lùi dần, má» dần. Có lẽ chúng tôi đã Ä‘i được ná»a cánh đồng, hoặc quá ná»a má»™t chút. Tuy váºy, chúng tôi cÅ©ng chÆ°a được yên tâm. Khi chúng tôi còn lá»™i sồn sá»™n giữa đồng nÆ°á»›c quang trống thế nà y thì má»i sá»± bất trắc vẫn còn có thể xảy đến. Tôi còn lạ gì những cuá»™c đổ quân chá»›p nhoáng, há»—n hà o của tụi trá»±c thăng, và tôi cÅ©ng chẳng lạ gì những chiếc L.19 chúa hay bắn rốc két. Äi giữa đồng nÆ°á»›c nà y, tôi có cảm tưởng giống nhÆ° Ä‘ang qua sông Tiá»n sông Háºu. Nói chung đây là cái cảm tưởng thấp thá»m ở những chá»— căng nhất của những lá»™ trình.
Chị Ba TÆ°Æ¡ng Lai vẫn Ä‘i phÃa sau, cách tôi chừng má»™t công đất. Tôi biết rõ là chị có thừa sức vượt qua tôi, vì chị là dân đồng nÆ°á»›c. Äó là tiếng chân chị bá» xuống nÆ°á»›c nghe tom tõm gá»n hÆ¡ chứ không khua ầm lên nhÆ° chúng tôi đâu. Tôi nghÄ© chị đã Ä‘i rốn cháºm lại, bởi tôi không tà i nà o Ä‘i nhanh hÆ¡n được nữa. NhÆ°ng giá nhÆ° tôi có nhÆ°á»ng chị lên trÆ°á»›c, chắc chắn chị cÅ©ng sẽ không lên đâu. Dẫu sao, đó cÅ©ng là chá»— Ä‘i của chị. Những ngÆ°á»i công tác Ä‘Æ°á»ng dây bao giá» cÅ©ng Ä‘i đúng chá»— của há». Và hầu hết các chá»— ấy Ä‘á»u là chá»— hiểm nguy.
Ven vÆ°á»n không còn bao xa nữa. PhÃa trÆ°á»›c, cô giao liên dẫn đầu Ä‘i rất nhanh. Bá»—ng nhiên tôi nghe có tiếng gì ù ù. Ban đầu tôi ngỡ là gió lá»™ng. NhÆ°ng ở đằng sau, chị Ba đã la lá»›n:
- Có hơi "cá nhái" nhen, chuyến đà ng trước vượt mau lên!
Tôi lặp lại:
- Có hơi trực thăng đó, đi mau lên anh em!
Cả Ä‘oà n ngÆ°á»i tức khắc hối hả ra sức vượt nhanh. Lát sau, tiếng trá»±c thăng HU.1B vá»ng tá»›i rất rõ. Tôi nhìn thấy cô giao liên phÃa trÆ°á»›c đã bắt đầu chạy. Rồi cả Ä‘oà n chúng tôi Ä‘á»u chạy theo. Tiếng chị Ba vang lên:
- Nó đi vỠhướng mình đó. Anh em cố rán chạy mau chút nữa đi!
Tôi chạy, và áo quần Ä‘á»u bị Æ°á»›t hết. Lúc nà o mệt quá, tôi dừng lại thở. Bây giá» tiếng trá»±c thăng đã vá»— nghe phà nh phạch. Vừa may lúc ấy tốp anh em Ä‘i đầu đã vô tá»›i mà vÆ°á»n. Cô giao liên lẫn và o trÆ°á»›c. Rồi những anh khách kế đó cÅ©ng nháºp và o vÆ°á»n nhÆ° cô. Tôi má»›i đứng lại thở được má»™t hÆ¡i, liá»n láºp tức chạy tá»›i nữa. Má»™t chiếc trá»±c thăng cá nhái xuất hiện trên vòm trá»i. Nó lù lù lủi tá»›i, in hình má»™t đốm Ä‘en tròn quay trÆ°á»›c mặt. Nhìn thấy nó tròn nhÆ° váºy, tôi cà ng thêm lo, vì nhÆ° váºy chÃnh là nó Ä‘i ngay vá» hÆ°á»›ng chúng tôi rồi. Tôi chỉ kịp trông thấy chiếc trá»±c thăng cá nhái đó, và bây giá» tôi chỉ biết dồn sức chạy sao cho thiệt nhanh và o mà vÆ°á»n. Chợt lại thoáng nghe tiếng chị Ba:
- Nó sà xuống nhen. Coi chừng nó bắn!
Chị Ba vừa la lên xong thì má»™t trà ng đại liên đã nổ chát chúa. Loạt đại liên từ trên chiếc "cá nhái" bắn kéo dà i tá»›i cả phút. Äạn rÆ¡i lá»m chá»m ngay trÆ°á»›c mặt tôi. Chiếc trá»±c thăng bắn từ mà vÆ°á»n bắn ra. Äoà n chúng tôi đã lá»t và o vÆ°á»n được má»™t ná»a. Chỉ còn lại trên đồng nÆ°á»›c sáu ngÆ°á»i, bốn anh ở trÆ°á»›c tôi, và chị Ba ở sau lÆ°ng tôi. Chợt má»™t trong bốn anh phÃa trÆ°á»›c đứng lại. Äó là anh cáºn vệ trẻ. Anh chÄ©a khẩu cạc bin nhằm trá»±c thăng mà nổ "Ä‘oà ng... Ä‘oà ng". ánh lá»a nháng lên phÃa dÆ°á»›i bụng chiếc trá»±c thăng. Cả hai phát đạn của anh bảo vệ Ä‘á»u bắn trúng. Chiếc trá»±c thăng vá»t lên cao hÆ¡n. NhÆ°ng nó vẫn bay phà nh phạch, phà nh phạch. Cái dạ bá»c thép của nó đã chịu được hai phát đạn. Nó bay trá» tá»›i, tiếp tục nã đại liên xuống. Tôi chạy rấn trong cÆ¡n mÆ°a đạn. Chạy mấy bÆ°á»›c thì đã thoát khá»i tầm đạn của chiếc trá»±c thăng bắn xuống. Năm ngÆ°á»i chúng tôi Ä‘á»u lần lượt và o được mà vÆ°á»n, nhảy thót lên bá» mÆ°Æ¡ng và chạy dá»c theo những gốc dừa lùn. Bấy giá» tôi ngoái nhìn ra sau để coi chị Ba vô tá»›i chÆ°a, thì không thấy chị đâu cả. Tôi ngó quá ra đồng nÆ°á»›c, bà ng hoà ng thấy chị còn ở ngoà i, mà chiếc trá»±c thăng thì Ä‘ang sà xuống ngáng ngay Ä‘Æ°á»ng chạy của chị. Chiếc chong chóng gá»— ép trên thân máy bay quay cháºm lại, bạch bạch. Không nghe chúng nổ súng nữa. Và bóng chị Ba từ từ bị cái lÆ°á»n to tÆ°á»›ng của chiếc trá»±c thăng Ä‘ang hạ đó che khuất. Máy bay gần nhÆ° đã Ä‘á»— hẳn, nhÆ°ng Ä‘á»™ng cÆ¡ của nó vẫn gầm vang. Mặt nÆ°á»›c cuá»™n sóng, ráºp vã và o nhau. Tôi hiểu ngay rằng bá»n giặc trên máy bay rắp tâm tÃnh bắt sống chị Ba. Tôi la lên cho mấy anh trÆ°á»›c biết. Anh em quay trở lại. Anh nà o cÅ©ng kêu:
- Trá»i Æ¡i, chắc tụi nó bắt được chị Ba quá!
Äứng lại ven vÆ°á»n, chúng tôi nhìn thấy táºn mắt bá»n Mỹ từ trên máy bay xổ xuống. Anh cáºn vệ bắn cạcbin chÄ©a thẳng súng ra đồng:
- Äể tôi "giã" nó mấy phát, may ra nó hoảng nó hay lên.
- ừ, bắn đi!
Ba phát "cạcbin" nổ "Ä‘oà ng Ä‘oà ng Ä‘oà ng". Chiếc trá»±c thăng vẫn lì lợm gầm thét. Chốc sau bá»n Mỹ túm được chị Ba. Chúng hấp tấp lôi chị đẩy đến cá»a hông máy bay. Mấy thằng đứng trên vá»›i tay kéo chị Ba lên. Anh cáºn vệ trẻ lại nổ súng. Anh đứng xổng lÆ°ng mà bắn. Bá»n Mỹ còn ở dÆ°á»›i rối rÃt chen nhau nhảy lên. Khẩu đại liên của chúng bắt đầu day há»ng khạc đạn vá» phÃa chúng tôi. Các gốc dừa lùn trên bá» mÆ°Æ¡ng bị đạn đại liên cà y sÆ°á»›t. Chúng tôi nhảy xuống mÆ°Æ¡ng. Äứng dÆ°á»›i mÆ°Æ¡ng tôi nghe đạn bay viu vÃu, và khi tôi chồm lên ghé mắt nhìn ra đồng thì chiếc trá»±c thăng đã từ từ bốc mình lên. Tôi gà o:
- Bắn, bắn nó!
Anh cáºn vệ đã bắn hết má»™t băng đạn, nhÆ°ng chiếc trá»±c thăng vẫn không há» hấn gì, nó vẫn cứ ầm ã bay. Tôi thất vá»ng quá, hai bà n tay cấu nát cả bụi cá» bá» mÆ°Æ¡ng, bất lá»±c nhìn chiếc trá»±c thăng lên cao dần. Tôi nhủ: thôi thế là hết! Chị Ba coi nhÆ° đã bị chúng bắt Ä‘i rồi. Tai tôi tá»± nhiên váng ù lên, và tiếng chong chóng trá»±c thăng bà nh bạch quay nhanh kia nhÆ° Ä‘áºp túi bụi và o giữa tim tôi. Lòng tôi má»—i lúc cà ng bị vò xé hÆ¡n lên vì suốt nãy giá» tôi nhìn thấy cái ý định chị Ba dùng thân chị là m mồi dụ địch bá»™c lá»™ rất rõ. Tôi thẫn thá» nhìn chiếc trá»±c thăng quái quá»· Ä‘ang bay, khi mà đồng nÆ°á»›c bên dÆ°á»›i hãy còn cuồn cuá»™n, dà o sóng. Bá»—ng có anh kêu:
- Cái gì rớt, cái gì rớt xuống kia kìa!
Nghe tiếng kêu, tôi trố mắt nhìn và thấy có má»™t váºt gì nhÆ° má»™t bóng ngÆ°á»i vừa thoát ra bên hông chiếc trá»±c thăng, rÆ¡i xuống. Tôi thét:
- Trá»i Æ¡i, in nhÆ° chị Ba nhảy xuống, mấy anh Æ¡i!
Khi tôi vừa thét lên nhÆ° thế thì phÃa chiếc trá»±c thăng Ä‘ang bay bá»—ng nổ ầm má»™t tiếng, cả chiếc trá»±c thăng vụt chao nghiêng Ä‘i. Kế đó chiếc trá»±c thăng bốc khói cuồn cuá»™n, rồi lá»a bùng dáºy Ä‘á» rá»±c. Còn cái bóng Ä‘en trên không trung giá» cÅ©ng vừa rÆ¡i tòm xuống đồng nÆ°á»›c. Tôi thấy cái bóng đó nhổm ngay dáºy, chạy thẳng và o bá» vÆ°á»n chúng tôi Ä‘ang núp.
- Äúng là chị Ba rồi!
Tất cả mấy anh em chúng tôi không ai bảo ai Ä‘á»u vá»t lên khá»i mÆ°Æ¡ng, chạy ngược ra. Chị Ba bÆ°Æ¡n bÆ°Æ¡n, vấp ngã, rồi lại bÆ°Æ¡n tá»›i. Gần đến chúng tôi, chị dừng lại má»™t chút, rồi vừa Ä‘i cà nhắc vừa vuốt nÆ°á»›c chảy ròng trên mặt. Chị hổn hển há»i:
- Mấy anh có... có sao không?
- Không. Còn chị?
- CÅ©ng không... chỉ có cái chân nghe hÆ¡i Ä‘au chút. Lúc nhảy xuống gần tá»›i tôi co dúm chân lại, váºy mà ... mà vẫn bị quệt đất... Bá»™... bá»™ mấy anh tưởng tôi bị... bị nó lượt rồi hả?
- Nghỉ một chút đi, chị Ba.
Chị Ba ngừng nói, thở dồn. Lát sau chị tiếp:
- Nó lôi tôi lên, nó đâu dè tôi láºn trái lá»±u đạn ở lÆ°ng quần. Máy bay vừa bay lên, tôi lấy lá»±u đạn ra rút chốt tống vô đám Mỹ trên máy bay rồi nhảy đại ra cá»a...
- Trá»i đất!...
Anh cáºn vệ trẻ la lá»›n và nhảy tá»›i trÆ°á»›c mặt chị Ba, khom lÆ°ng xuống:
- Chân chị Ä‘au, váºy lên lÆ°ng tôi cõng chị Ä‘i!
- Thôi thôi... ai là m kỳ cục váºy mà .
Trong lúc anh bạn trẻ đòi để được cõng chị Ba, tôi ngẩng nhìn chiếc trá»±c thăng. Nó Ä‘ang cố gượng bay. Thân hình con "cá nhái" Mỹ khốn kiếp đó Ä‘ang bốc lá»a dữ dá»™i, chao qua chao lại. Lết tá»›i được má»™t quãng ngắn nữa, nó nổ thêm mấy tiếng "phùm phùm" rồi láºt ngá»a bụng rÆ¡i xuống mặt đồng nÆ°á»›c bấy giá» cÅ©ng vẫn lồng bóng cái bầu trá»i âm âm má»™t mà u tro. Mấy anh em chúng tôi sÆ°á»›ng quá, đồng thanh kêu "rá»›t rồi, rá»›t rồi!" và nhảy tung tóe cả nÆ°á»›c lên đầu lên cổ. Riêng có má»—i chị Ba là vẫn đứng yên. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà trưởng trạm to lá»›n đó chống nạnh đôi tay nÆ¡i mạn sượn, đăm đăm ngó mãi vá» phÃa cái đống Ä‘en lù lù ngút khói của chiếc trá»±c thăng vừa rÆ¡i. Tôi chợt nghÄ© chá»— đó có thể là chá»— anh Ba chồng chị đã ngã xuống hồi tháng nắng. Rất có thể nhÆ° váºy. Vì anh giao liên chẳng đã nói cho chúng tôi biết là anh Ba đã hy sinh tại quãng đồng nà y đó sao. Cả mấy anh em chúng tôi Ä‘á»u im lặng. Chắc ai cÅ©ng thoáng có ý nghÄ© nhÆ° tôi.
Bỗng chị Ba bảo:
- Thôi mình Ä‘i, mấy anh! Äi vỠđặng còn báo tin cho mấy ông du kÃch ra phanh thây nó. Nó cháy dữ quá, chẳng biết súng ống có còn được cây nà o không?
1967
Tà i sản của c0ldb0y
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 07:11 PM .
26-07-2008, 08:41 AM
Nháºp Môn Tu Luyện
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: Hanoi.
Bà i gởi: 29
Thá»i gian online: 2 ngà y 0 giá» 40 phút
Thanks: 0
Thanked 9 Times in 5 Posts
Ông lão vÆ°á»n chim - Anh Äức
ÔNG LÃO VƯỜN CHIM
Anh Äức
Khoảng rừng trà m cuối cùng bị bom dầu đốt cháy đã được dáºp tắt. ánh mặt trá»i nhạt dần trên những ngá»n trà m. Sức nóng của má»™t ngà y nắng hạ và cháy lá»a đã dịu hẳn xuống. Chiá»u lại đến, buổi chiá»u bảng lảng của U Minh và biển nhÆ° Ä‘ang lặng lá» ve vuốt các đám cháy còn nghi ngút khói. NhÆ° Ä‘ang rá» rẫm những vết thÆ°Æ¡ng chÆ°a trút cÆ¡n Ä‘au của rừng.
Äứng bên cái khoảng rừng bị cháy má»›i được dáºp tắt đó, má»™t ông lão Ä‘en đúa cứ chống cuốc đứng nhìn trân trối những cây trà m bị cháy trụi gốc. Ông lão ở trần, đầu buá»™c khăn xÆ°á»›c, mặc cái quần không ra quần ngắn mà cÅ©ng chẳng thà nh quần dà i. Mồ hôi tÆ°Æ¡m tÆ°Æ¡m chảy Æ°á»›t cả lÆ°ng ông lão, tấm lÆ°ng cháy nắng, Ä‘en thui thủi và dăn deo. Äôi mắt ông lão từ nãy giá» không chá»›p lấy má»™t cái, mà cả ngÆ°á»i ông cÅ©ng váºy, cứ im nguyên, nhÆ° tì hẳn lên cái cán cuốc. Quanh ông còn có chừng má»™t chục ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đứng tuổi, mấy cô du kÃch khoác súng bá Ä‘á» và ba bốn đứa con nÃt. Tất cả hình nhÆ° Ä‘á»u ở dÆ°á»›i quyá»n chỉ huy của ông lão thì phải, bởi vì sau khi đứng ngó đám cháy má»™t lúc lâu, bá»—ng thình lình ông lão đá hất cán cuốc, vung cao lưỡi cuốc lên và hô lá»›n:
- Thôi Ä‘i vá», Ä‘i vá»!
Äám ngÆ°á»i kéo Ä‘i sau lÆ°ng ông lão, men ra phÃa bá» kinh. Dá»c Ä‘Æ°á»ng, ông lão thá»™p được mấy con rùa bị bom nóng quá chạy trốn xuống dÆ°á»›i gió. Ông lão gá»i mấy đứa nhá» tá»›i, Ä‘Æ°a cho nó. Mấy đứa nhá» tay bợ rùa, chân bám sát theo ông lão. Há»… hÆ°á»›ng mắt ông lão ngó chá»— nà o là tụi nó te te chạy tá»›i chá»— đó, kiếm rùa. Äang Ä‘i lầm lÅ©i, chợt ông lão quay ra sau nói:
- Nè, ai là m siêng xuống phÃa dÆ°á»›i gió mấy chá»— bị cháy, thế nà o cÅ©ng kiếm được rùa ăn... Mẹ cha ba thằng Mỹ, nó cứ chÆ¡i cái má»ng nà y đôi ba tráºn nữa thì rùa rắn gì cÅ©ng bá» Ä‘i hết ráo.
Äi tá»›i má»™t cụm rừng trà m có tiếng cò, diệc kêu vang rân, ông lão dừng lại. TrÆ°á»›c khi lẩn vô cụm trà m đó, ông lão còn dặn vá»›i:
Hừng đông, mấy đứa phải có mặt đông đủ ở chòi của tao nghe. Nhớ đem theo dao phảng để chặt rễ cây.
Äám ngÆ°á»i nghe ông lão dặn thế thì Ä‘á»u dạ. Mặc dù ông lão nói câu nà o câu nấy cứ nhÆ° là hạ lịnh, nhÆ°ng ngó bá»™ ai nấy Ä‘á»u nghe ông răm rắp, chừng nhÆ° há» có vẻ tin tưởng và kÃnh nể ông dữ lắm.
Äám ngÆ°á»i đó Ä‘á»u Ä‘i vá» xóm bìa rừng, trừ má»™t cô du kÃch thì cÅ©ng ghé vô cụm trà m vá»›i ông lão.
Ông lão vá» tá»›i chòi, trá»i đã sụp tối. Cô du kÃch theo kịp ông lão luồn trÆ°á»›c và o chòi. Trong phút chốc, ánh đèn đã cháy lên. ánh đèn chá»n vá»n soi rá»i gian chòi có sà n lót bằng những cây trà m lá»™t vá». Kể ra cái chòi cÅ©ng khá tÆ°Æ¡m, tuy không lá»›n nhÆ° cái nhà , nhÆ°ng coi gá»n ghẽ và kÃn đáo. Những thân trà m lót sà n lên nÆ°á»›c bóng láng. Trong chòi có cả bếp nấu, sống chén, và ở cây cá»™t giữa có treo má»™t cây Ä‘á»n gáo.
Ông lão dá»±ng cuốc ở hè, nhÆ°ng chÆ°a và o chòi. Trong khi cô gái nổi lá»a bếp và bắt cá rá»™ng nÆ¡i lu Ä‘em Ä‘áºp đầu bôm bốp thì ông lão vẫn còn đứng ngoà i sân. Bóng tối má»—i lúc má»™t Ä‘en thẫm. Thế mà bên trái mái chòi, bên trên đầu ông lão, cò diệc vẫn còn bay loạn xạ. Chúng kêu lên, vá»— cánh soà n soạt. Hình nhÆ° những con cò con diệc ấy ná»a muốn Ä‘áºu xuống, ná»a muốn lìa khá»i cụm rừng. Ông lão đứng trong bóng đêm nháºp nhoạng, Ä‘Æ°a hai bà n tay nứt nẻ dÃnh đầy tro bụi sá» sá» bấu bấu lên ngá»±c.
- Trá»i Æ¡i... - Ông lão buá»™t miệng rên rỉ.
Là vì giữa lúc đó, ông lão Ä‘au Ä‘á»›n quá. Giữa lúc đó, ông lắng tai nghe thấy được những tiếng Ä‘áºp cánh phân vân, rõ rà ng là lÅ© chim của ông Ä‘ang không nỡ bá» Ä‘i, nhÆ°ng đáp xuống thì lại không dám.
- ChÆ°a có tráºn nà o nhÆ° váºy, thiệt là chÆ°a có mà !
Ông lão lẩm bẩm tự nói.
Äêm tối trùm phủ cái vÆ°á»n chim xao xác, trùm phủ bóng ông lão đứng ngÆ°á»›c mặt nhìn lên. Tối nay thiệt là má»™t đêm tối khác biệt, có thể nói là má»™t đêm tối tai biến nhất đã xảy ra trong gần suốt bốn mÆ°Æ¡i năm kể từ khi ông lão tá»›i đây coi giữ vÆ°á»n chim. Tại góc rừng U Minh hạ miệt giáp biển Hòn Äá bạc nà y, ông lão đã sống gần trá»n má»™t Ä‘á»i. Trong ngót bốn mÆ°Æ¡i năm, bên mái chòi ông lão ngủ, hầu nhÆ° không có lúc nà o ngừng nghỉ tiếng chim kêu, tiếng chim vá»— cánh, tiếng của những chuyến Ä‘i và vá» của không biết cÆ¡ man nà o là cò cùng diệc.
Những năm tháng dà i dặc đã gắn liá»n Ä‘á»i ông lão vá»›i khu vÆ°á»n chim. Lâu rồi, ông có niá»m vui sÆ°á»›ng bình dị của riêng ông là chiá»u nà o lÅ© chim cÅ©ng trở lại vá»›i ông, kêu lên những tiếng kêu nhÆ° tiếng khánh, là m rá»™n rịp cả cụm rừng và vui vẻ bầu trá»i. Äá»i ông lão vất vả cá»±c nhục đã nhiá»u, cho nên nguồn vui của ông nó cÅ©ng Ä‘Æ¡n sÆ¡: tình ông đối vá»›i cái vÆ°á»n chim nà y là má»™t, và tình ông đối vá»›i bá»™ Ä‘á»™i giải phóng là hai. Thì chÃnh có lần ông đã thốt: - Cái chi tao dứt bỠđược chá»› cái vÆ°á»n chim nà y vá»›i mấy thằng bá»™ Ä‘á»™i thì tao không dứt ra được đâu!
Nói mấy thằng bá»™ Ä‘á»™i tức là trong đó có cả thằng cháu ná»™i của ông hiện tại ngÅ©, mà chÃnh cô du kÃch nổi lá»a nấu cÆ¡m trong chòi là vợ chÆ°a cÆ°á»›i của anh ta.
Cho tá»›i bây giá», cả xã Ãt có ai biết tên thiệt ông lão là gì.
Bà con nÆ¡i xóm bìa rừng đây thì vẫn thÆ°á»ng gá»i ông là ông TÆ° VÆ°á»n Chim.
Nay ông TÆ° VÆ°á»n Chim tuổi đã dÆ° sáu mÆ°Æ¡i rồi đó, thế mà cái vÆ°á»n chim ông coi giữ đây còn cao tuổi hÆ¡n ông nhiá»u. Theo lá»i ông thì cò, diệc kéo đến là m tổ ở đây đã lâu, lâu lắm. Khi ông cùng vợ vác nóp tá»›i cắm chòi, cụm rừng trà m nà y chim cò đã tá»›i nhiá»u. Ông nói trong buổi Ä‘i kiếm đất khai khẩn bị lạc lối, ông leo lên cây cao nhắm hÆ°á»›ng, xảy thấy giữa khoảng rừng trà m xanh ngăn ngắt nổi lên má»™t cụm rừng nhấp nhô những cánh chim lên lên xuống xuống, và ông thấy tất cả những ngá»n trà m ở đó Ä‘á»u nhuốm trắng, trắng xóa. Bấy giá» tuy còn ôm chặt thân cây nhÆ°ng ông đã kêu vá»›i vợ đứng dÆ°á»›i:
- Mình Æ¡i, khá»e rồi, vợ chồng mình sống đặng rồi!
Quả là vợ chồng ông TÆ° VÆ°á»n Chim đã sống ngay được từ buổi đầu lặn lá»™i tá»›i U Minh, nhỠở cái vÆ°á»n chim trá»i cho ấy, nhỠở những con diệc con cò má»›i ra rà ng mà hai vợ chồng cà o móc cho rá»›t xuống, bắt Ä‘em bán và đổi gạo. Rõ rà ng thiên nhiên U Minh đã khoản đãi ông, đã bù đắp cho ông sá»± vất vả cá»±c nhục mà thá»i con trai ông sá»›m chịu Ä‘á»±ng, nhÆ°ng chịu Ä‘á»±ng riết không nổi phải bá» là ng dắt vợ Ä‘i miết tá»›i chốn nà y. NhÆ°ng hỡi ôi, thiên nhiên nà o có khoản đãi ông được lâu. Sau khi vợ chồng ông cắm chòi giáp năm thì bá»—ng thình lình ngà y ná» có mấy ngÆ°á»i mặc áo "bà nh tô" và ng ngồi xuống Ä‘i từ Xép Biển vô báo cho vợ chồng ông hay rằng cái vÆ°á»n chim nà y đã có chủ chá»› không phải vÆ°á»n chim hoang, và ngÆ°á»i chủ phóng bông tiêu lâu rồi, cá»› sao hai vợ chồng dám lá»n vô ở, tá»± tiện bắt chim Ä‘em bán. Ông TÆ° nghe váºy má»›i báºt ngá»a, mồ hôi toát Æ°á»›t cả ngÆ°á»i. Khi ông há»i ngÆ°á»i chủ là ai, thì mấy ngÆ°á»i mặc áo bà nh tô và ng đó không thèm đáp, cứ chắp tay sau Ä‘Ãt Ä‘i rảo rảo quanh chòi ngó coi chim cò, xầm xì to nhá» cái chi vá»›i nhau. Lúc sắp xuống xuồng vá», há» má»›i nói tạt và o mặt ông là ông không lo sá»a soạn Ä‘i ở tù còn ở đó gân cổ lên mà há»i. "NgÆ°á»i chủ là ai à ? Là ông há»™i đồng ở bên Phong Thạnh, biết chÆ°a?".
Cái ông há»™i đồng ở bên Phong Thạnh mà ông TÆ° không há» biết mặt mÅ©i ra sao đó, bá»—ng chốc trở thà nh ông chủ vÆ°á»n chim. Còn ông TÆ° thì cÅ©ng chÆ°a đến ná»—i Ä‘i ở tù. NgÆ°á»i ta nói là để giảm tá»™i cho ông, ông phải ở lại chòi mà coi giữ vÆ°á»n chim, mà bắt chim giao cho ông há»™i đồng. Tóm lại, đáng ra ông má»›i chÃnh là chủ vÆ°á»n, thì trong nháy mắt ông biến thà nh kẻ đầy tá»›. Ức quá, ông muốn dắt vợ bá» Ä‘i chá»— khác thá» kiếm kế mÆ°u sinh lần nữa, nhÆ°ng ngặt vì lúc ấy vợ ông đã có thai. HÆ¡n nữa chốn nà y kể nhÆ° là "thủy đã cùng, sÆ¡n đã táºn" rồi còn biết Ä‘i đâu nữa.
Váºy là ông TÆ° VÆ°á»n Chim Ä‘Ã nh ở coi vÆ°á»n cho ông há»™i đồng Phong Thạnh. Vá» sau ông há»™i đồng nà y bán đất cho Tây La Ghi, ông TÆ° lại là kẻ ở coi chim cho Tây La Ghi. Cách mạng tháng Tám thà nh công, ông TÆ° VÆ°á»n Chim nhÆ° ngÆ°á»i chết Ä‘i sống lại. Lúc nà y vợ ông đã qua Ä‘á»i và đứa con trai cÅ©ng đã thà nh niên. Ông lo cÆ°á»›i vợ cho con. Khi Tây bắt đầu tấn công xuống miệt nà y, ông liá»n cho con trai Ä‘i Vệ quốc Ä‘oà n. Mấy tháng sau, đứa con trai Ä‘á»™c nhất của ông hy sinh trong tráºn Xẻo Rô, để lại vợ và má»™t đứa con, cÅ©ng là con trai. Ông TÆ° VÆ°á»n Chim bao bá»c cho con dâu và nuôi thằng cháu ná»™i.
Hồi kháng chiến lần trÆ°á»›c, vÆ°á»n chim vẫn thuá»™c đất giải phóng nên ông TÆ° là ngÆ°á»i quản thủ vÆ°á»n chim cho quốc gia. Hòa bình láºp lại, không lâu sau, bá»n Diệm đóng đồn lá»›n ở Xép Biển, luồn sâu tá»›i xóm bìa rừng láºp há»™i đồng hÆ°Æ¡ng chÃnh, tổ chức tá»± vệ hÆ°Æ¡ng thôn. Chúng bắt đầu giết ngÆ°á»i kháng chiến cÅ© má»™t cách ác hại. NhÆ°ng là m chi thì là m, khu vá»±c vÆ°á»n chim của ông và các cánh rừng trà m kế cáºn suốt những năm Ä‘en tối vẫn là chá»— tốt nhất cho anh em cán bá»™ cách mạng lánh né, ẩn náu. Trong mấy năm đó, ông chứng kiến biết bao cảnh thÆ°Æ¡ng tâm, và ông lại mất nốt đứa con dâu, má»™t đứa con dâu mà ông lão thÆ°Æ¡ng yêu rất má»±c. Äã nhiá»u lần, vì cảm thÆ°Æ¡ng cho tuổi trẻ góa bụa, ông đã lá»±a lá»i khuyên con dâu hãy gây dá»±ng cuá»™c Ä‘á»i má»›i. Và cứ để đứa con cho ông nuôi. NhÆ°ng chị vợ góa của ngÆ°á»i Vệ quốc Ä‘oà n ấy chỉ khóc, và cứ nhÆ° váºy, ngà y ngà y Ä‘i bắt chim vá»›i ông lão, nuôi con. Hồi Ä‘en tối, chị vẫn thÆ°á»ng lẻn Ä‘i Ä‘em cÆ¡m cho anh em cán bá»™ trốn ngoà i vÆ°á»n trà m. Bá»n ác ôn tay sai của Mỹ Diệm bắt được chị giữa lúc chị Ä‘i tiếp tế. Chúng mổ bụng chị tại vÆ°á»n chim, nÆ¡i chị sống qua những ngà y góa bụa để nuôi con khôn lá»›n.
... Trá»i đã tối rồi. Ông lão vẫn còn đứng ở vÆ°á»n chim của ông. Hai bà n tay ông vẫn sá» bấu lên ngá»±c. Trong phút chốc, ông lão thấy lại nhÆ° in, từng cảnh Ä‘á»i của ông, của con cái ông.
Sá»± biến trong vÆ°á»n chim do bom đạn Mỹ gây nên đêm nay chÃnh là cái nguyên cá»› tái hiện trÆ°á»›c mắt ông lão má»i sá»± Ä‘á»i ông đã trải. Nó cấy và o lòng ông ná»—i Ä‘au xót và phẫn ná»™ lặng thầm, má»—i lúc má»™t nghiến ngấu, má»—i lúc má»™t sôi sục. Cá»™ng và o đấy là ná»—i lo âu không dứt vá» khu rừng đã bắt đầu bị phá phách, vá» con Ä‘Æ°á»ng rừng dẫn ra sông Trẹm mà bá»™ Ä‘á»™i thÆ°á»ng Ä‘i lại, bấy lâu kÃn đáo là thế, nay Ä‘á»™t nhiên bị chúng thả bom dầu đốt. ý định của bá»n giặc đã rõ. Vì bị đánh mạnh bên kia sông Trẹm, bá»™ Ä‘á»™i luồn qua rừng trà m dà y bịt nà y để tiến đánh chúng và rút lui. Thế là từ pháºn sá»± coi vÆ°á»n, ông lão lại cáng thêm pháºn sá»± chỉ huy má»™t Ä‘á»™i cứu rừng. Hôm giao nhiệm vụ nà y cho ông, đồng chà trưởng ban quân sá»± xã bảo:
- Ông TÆ° à , trách nhiệm của bà con mình ở đây là phải giữ sao cho rừng được kÃn. Phải giữ lấy địa hình. Rừng không thể để cháy hết được, đây là vấn Ä‘á» sống chết. Anh em bá»™ Ä‘á»™i trông cáºy ở bà con mình, cụ thể là bà con xã mình. Phần ông TÆ°, tụi tôi tin tưởng ông TÆ° lắm đó nghe!
Vẫn đứng giữa vÆ°á»n chim, trong bóm đêm mịt mùng và trong tiếng chim xao xác trên đầu, ông lão từ từ nắm chặt hai bà n tay lại. Ông thấy tay mình hãy còn săn chắc lắm: "Tao đã già , nhÆ°ng chÆ°a đến ná»—i đâu. Tao sẽ cho tụi bây biết tay. Rừng nà y là của tao, dòng kinh nà y là của tao, cả vÆ°á»n chim nà y nữa, tất cả Ä‘á»u là của tụi tao hết!". Ông lão gầm gừ nhÆ° muốn thét thiệt to những lá»i ấy.
Trong chòi bếp đã Ä‘á» lá»a. Củi trà m cháy kêu nghe lách tách. Cô gái Ä‘ang nÆ°á»›ng cá, và cô Ä‘ang bện lại tóc. CÆ¡n phẫn ná»™ trong ngÆ°á»i ông lão chợt lắng xuống dần. Có cái chi tÆ°Æ¡i mát lan và o, dìu dịu xoa nhẹ lòng ông. Chợ ông lão có cảm tưởng nhÆ° nhìn thấy má»™t cảnh cÅ©. XÆ°a kia con dâu ông cÅ©ng có lúc ngồi chụm bếp nhÆ° váºy. Nay thì lại đứa cháu dâu rồi. Má»™t lá»›p ngÆ°á»i sau nữa rồi.
Ông lão cúi mình bước và o chòi. Cô gái quay lại vui vẻ:
- CÆ¡m cạn nÆ°á»›c rồi. Nãy giá» ná»™i ở đâu? Ná»™i Æ¡i, con nÆ°á»›ng cá cho ná»™i nháºu đây nè!
Ông lão không nói gì, ngồi xếp bằng giữa sà n nhà , tháo cái khăn xước trên đầu xuống:
- Rượu còn không con?
- Còn. Hồi sáng con má»›i Ä‘em vô má»™t lÃt. Ba con gởi cho ná»™i. Nghe ba con nói rượu ngon lắm!
Cô gái trở con cá lóc trên bếp lá»a rồi Ä‘i lấy chai rượu Ä‘em ra. Ông lão rót má»™t ly, nhấm nháp. Mùi cá lóc nÆ°á»›ng nghe thÆ¡m sá»±c khắp chòi. Lát sau, cô gái Ä‘em cÆ¡m và cá ra. Ông lão nói:
- Con ăn cơm đi. Tối nay con có đi tuần không?
- Có nội à , khuya khuya mấy đứa nó đi ngang sẽ kêu con.
Cô gái Ä‘em chén xá»›i cÆ¡m, ngồi ăn. Cô gắp bá»™ lòng cá to đặt và o chén của ông lão. Bên ngoà i, vÆ°á»n chim lao xao thêm má»™t chặp nữa rồi im lắng dần. Thỉnh thoảng, má»™t và i con cò lạc Ä‘Ã n kêu há»›t hải giữa thinh không. Ông lão uống rượu cháºm rãi. Äến lúc cô gái ăn xong cÆ¡m, ông lão vẫn chÆ°a đả Ä‘á»™ng tá»›i chén cÆ¡m của ông. Ông trìu mến nói:
- Con bỠmùng đi ngủ sớm đi. Mai chắc tụi nó lại liệng bom nữa đó. Chừng nà o đi tuần, mấy đứa nó kêu, lo gì!
Cô gái dạ, nhÆ°ng sau khi rá»a chén, cô cÅ©ng chÆ°a Ä‘i ngủ. Cô soạn lấy áo rách của ông lão Ä‘em ra vá. Gian chòi có vẻ ấm cúng hẳn lên. Cái không khà đe dá»a của lá»a bom gieo rắc trá»n má»™t ngà y giỠđây nhÆ° bị xua tan, khi mà các bầy chim đã chá»n được chá»— ngủ, khi tiết trá»i mát dịu vỠđêm của U Minh Ä‘uổi dần hÆ¡i nóng của bom dầu, khi trong gian chòi yên tÄ©nh nà y có má»™t cô gái ngồi chăm chỉ khâu vá và má»™t ông lão ung dung ngồi uống từng há»›p rượu nếp trong veo.
Ở phÃa Hòn Äá Bạc, biển vẫn rì rà o vá»ng tá»›i đây tiếng sóng triá»n miên không ngá»›t.
Ông lão chợt há»i:
- Nè, con có đem mấy cái thơ của thằng Thắng gởi vỠđó không?
- Dạ có, - Cô gái đáp, rồi há»i: - Chi váºy ná»™i?
- Con để đó, Ä‘em mấy cái thÆ¡ ra Ä‘á»c lại cho ná»™i nghe coi!
Ông lão bảo thế và lại rót rượu ra ly. Cô gái nghe lá»i ông lão, móc chiếc và trong túi ra mấy lá thÆ° mà cô xếp rất kỹ sau má»™t tấm ảnh bá»c nilông, ảnh má»™t chiến sÄ© giải phóng quân vai Ä‘eo súng trông vừa hiên ngang vừa chất phác. Äó là cháu của ông lão, ngÆ°á»i yêu của cô gái.
- Con Ä‘á»c nghe ná»™i?
- Ờ Ä‘á»c Ä‘i. Äá»c cho có thứ tá»±, cái gởi vá» trÆ°á»›c Ä‘á»c trÆ°á»›c, cái gởi vá» sau Ä‘á»c sau.
Cô gái khẽ đằng hắng má»™t cái rồi bắt đầu nhá» nhẻ Ä‘á»c. Từ lá thÆ° thứ nhất tá»›i lá thÆ° thứ hai, thứ ba, cô Ä‘á»c Ä‘á»u Ä‘á»u không vấp má»™t chữ. Trong lá thÆ° nà o, anh chiến sÄ© cÅ©ng há»i thăm sức khá»e của ông lão và cô gái, há»i thăm vÆ°á»n chim và xóm bìa rừng. Anh ta há»i han thiệt là nhiá»u thứ. Nà o là ở vÆ°á»n dạo nà y có nhiá»u chim nhÆ° trÆ°á»›c không, mùa khô vừa rồi có bắt được rùa nhiá»u không. Anh ta còn há»i những ống trúm cÅ© ở nhà đã thay chÆ°a, rồi bảo rằng ở Ä‘Æ¡n vị rất thèm lÆ°Æ¡n. ThÆ° anh cÅ©ng có kể chuyện đánh chác, nói là đã đánh nhau vá»›i lÃnh Mỹ. Anh ta kể lại má»™t tráºn má»›i đây, Ä‘Æ¡n vị anh rình liá»n ba ngà y, hứng tụi Mỹ trên trá»±c thăng đổ xuống nhÆ° thể hứng sung, hốt sạch không chừa má»™t thằng Mỹ nà o kể cả những thằng má»›i thoạt trông thấy quân ta giÆ°Æ¡ng lê ra là nó đã bụm mặt ù té chạy.
Ông lão ngồi nghe Ä‘á»c thÆ°, cứ gáºt gù, vê vê chòm râu. DÆ°á»ng nhÆ° là ông má»›i nghe Ä‘á»c những thÆ° ấy lần đầu váºy. Nghe thằng cháu kể chuyện đánh Mỹ, ông lão cứ là mê Ä‘i, ông rÆ°á»›n cả ngÆ°á»i tá»›i, vá»— đùi kêu: "Thiệt là đồ chết nhát mà chỉ giá»i là m phách trên máy bay chá»› đối mặt vá»›i bá»™ Ä‘á»™i mình thì là đồ khốn!".
Ông la váºy rồi bÆ°ng chén cÆ¡m và ăn coi ngon là nh.
Ông trệu trạo nhai cơm nói:
- Cái thằng Thắng coi bộ thèm lươn thèm rùa dữ rồi, tao biết mà .
- Thơ nà o ảnh cũng nói có dịp thì sẽ ghé, mà chớ có thấy ảnh ghé. Gần giáp năm rồi! - Cô gái nói, có ý trách móc.
Ông lão dừng đũa bảo:
- Nói váºy chứ đâu phải dá»… ghé con! Tụi nó đâu có rảnh tay, hết tráºn nà y là mần ăn tá»›i tráºn khác. Lóng rà y Mỹ nó qua nhiá»u, bá»™ Ä‘á»™i phải đánh nó liá»n giết nó má»›i kịp chá»›!
Cô gái lặng lẽ xếp thÆ° cất và o vÃ. Ông lão ăn xong bữa cÆ¡m, vừa xỉa răng vừa nói:
- Con viết thÆ¡ cho nó Ä‘i nghe. Nói cho nó biết là xóm mình rừng mình má»›i bị Mỹ liệng bom, bao nhiêu ngÆ°á»i chết, chim cò rùa rắn hoảng chạy ra sao, viết cho nó hay Ä‘i nghe con!
Ông lão dặn thế Ä‘oạn bò và o góc chòi, kéo tấm đệm trải ra. Cô gái Ä‘i mắc mùng cho ông lão. Má»™t chốc sau ông lão đã cất tiếng ngáy. Cô gái vẫn còn ngồi bên đèn vá má»™t cái áo. Lúc cô vá xong thì đã nghe tiếng gá»i à ới ngoà i kinh. Chị em du kÃch đã gá»i cô Ä‘i gác. Cô gái đứng dáºy khoác súng, thổi tắt đèn và ra khá»i chòi.
Gian chòi chỉ còn lại có ông lão nằm ngủ. Tiếng ngáy của ông nghe rất khá»e. Tá»›i khoảng ná»a đêm, chợt có tiếng súng nổ rá»n ngoà i phÃa sông Trẹm. Ông lão giáºt mình tỉnh dáºy. Ban đầu ông còn nằm, vá» sau súng nổ dữ quá, tiếng "đêka" nổ nghe "phùm phùm phùm" rồi tiếng đại liên, trung liên cứ rà nh roạch, rà nh roạch. Ông lão tức khắc ngồi báºt dáºy: "Chết cha rồi, đánh rồi!". Ông lão thầm la lên. Và cứ nhÆ° má»™t đứa trẻ, ông lão cứ loai choai trên sà n chòi. Sau cùng, nôn quá, ông chui ra khá»i chòi. Äứng ở sân, ông ngó hÆ°á»›ng súng nổ. NhÆ°ng rừng trà m che khuất, đâu để ông ngó thấy được cái gì. Thế là ông lá» má» chạy ra bá» kinh. ở đây, ông lão thấy được những ánh chá»›p xanh lè lóe lên nhÆ° thể trá»i nhoáng chuyển mÆ°a. ánh chá»›p Ä‘á» lóe lên má»™t Ä‘á»—i sau thì tiếng "phùm phùm" má»›i vá»ng tá»›i tai ông. "Rõ rà ng là đêka rồi, chắc đánh ở Biển Bạch!". Ông lão thầm nghÄ©. Khoái quá, ông chạy tá»›i bá» kinh, báºt cÆ°á»i kha kha.
Có tiếng xuồng ai dÆ°á»›i kinh Ä‘ang rẽ nÆ°á»›c Ä‘i tá»›i. Ông lão quát há»i. Té ra là xuồng mấy đứa nữ du kÃch Ä‘i tuần vá». Tiếng cô cháu dâu há»i:
- Nội đó hả?
- Ờ, tao đây.
- Äánh ở Biển Bạch rồi ná»™i Æ¡i!
- Äánh đồn Biển Bạch hả? Trá»i đất, tao cÅ©ng cầm chắc là đánh Biển Bạch mà !
Vừa lúc mÅ©i xuồng rÆ°á»›n và o bá», cô gái xách súng nhảy lên là o phà o:
- Äúng rồi, đã có thông báo của xã.
- Thông báo gì?
- Thông báo chánh thức đêm nay bộ đội mình tấn công đồn Biển Bạch, xã huy động tất cả lực lượng lát nữa ra bám dà i tới bỠsông để sẵn sà ng giữ rừng nếu sáng ngà y máy bay nó phá rừng nữa.
- Váºy hả? Äược rồi, được rồi. Mấy đứa nà o dÆ°á»›i xuồng đó bây, vá» lo chuẩn bị Ä‘i!
- Tụi con chuẩn bị hết rồi ná»™i Æ¡i, tÃnh lại rÆ°á»›c ná»™i Ä‘i luôn thể đây. Bà con trong Ä‘á»™i mình hay hết rồi!
Mấy cô gái nói rồi cũng xô nhau nhảy lên hết. Các cô thì thà o với ông lão:
- Nội à , nghe đâu mai bộ đội sẽ rút qua đây!
Nghe thấy, ông lão nói như nạt:
- Rút qua đây? ối, không có đâu. Mấy đứa bây là m sao mà biết. Bá»™ Ä‘á»™i ngÆ°á»i ta có má»™t trăm con Ä‘Æ°á»ng rút. Chuyện đó là m sao tụi bây biết được!
Tuy nạt thế, nhÆ°ng vừa Ä‘i trở lên chòi, ông lão nghÄ© bụng chừng nhÆ° mấy đứa nữ du kÃch nói có lý. Chá»› nếu không, sao lại huy Ä‘á»™ng cả xã đến cứu rừng má»™t cách gấp rút nhÆ° váºy?
Trá»i vừa rạng sáng, máy bay giặc đã kéo tá»›i vần vÅ© cánh rừng. Những chiếc phản lá»±c bay rú qua rừng trà m còn Æ°á»›t sÆ°Æ¡ng. Bom dầu bắt đầu nổ "phùm phùm" dá»c theo con kinh rừng dà i trên mÆ°á»i cây số; má»™t trái bom rÆ¡i xuống cách Ä‘á»™i cứu rừng của ông TÆ° VÆ°á»n Chim Ä‘á»™ hai công đất. Láºp tức ông lão vung cuốc ra lệnh má»i ngÆ°á»i xông tá»›i. Ông lão mở Ä‘Æ°á»ng để Ä‘Ã o mÆ°Æ¡ng ngắn cắt ở phÃa dÆ°á»›i gió. Lúc bấy giá» không biết cái áo trong ngÆ°á»i ông lão đã liệng đâu mất. NhÆ° má»™t viên tÆ°á»›ng, ông lão nhảy bổ xông xáo từ chá»— nà y đến chá»— khác. Trái bom dầu cháy bùng. HÆ¡i bom thổi cái khăn xÆ°á»›c trên đầu ông lão bay riệt ra phÃa sau. Vá»›i chiếc cuốc vung lên tá»›i tấp, ông lão cắt mÆ°Æ¡ng. Má»i ngÆ°á»i nối Ä‘uôi sau lÆ°ng ông, táºn lá»±c chém trà m, dá»n đất, Ä‘Ã o bá»›i. Ngá»n lá»a khét lẹt từ phÃa trên gió táp dần xuống phÃa há». Mùi xăng nồng nặc tá»a khắp rừng trà m, báo hiệu rằng nó còn tiếp tục cháy rá»™ng ra nữa. Trên đầu má»i ngÆ°á»i, những chiếc phản lá»±c vẫn vút ngang, hú lên ghê rợn. Súng trÆ°á»ng bá Ä‘á» của du kÃch nổ ầm ầm. Tốp bắn máy bay Ä‘á»u là nữ du kÃch, trong đó có cô cháu dâu ông lão. Các cô núp dÆ°á»›i những gốc trà m, nghếch nòng súng lên mà bắn đón những con dÆ¡i sắt khổng lồ.
Cái mÆ°Æ¡ng ngăn cắt ngá»n lá»a bom trong phút chốc đã thà nh hình. Cuốc vá xắn đứt những dây choại, dây dá»›n, những gốc mốp trắng nhểu nÆ°á»›c ròng ròng. Äất Ä‘Ã o lên được há» xúc đổ dáºp và o ngá»n lá»a Ä‘ang cháy. Äược cái đất U Minh nà y vốn là cá»™i cây mục và lá trà m nên Ä‘Ã o cÅ©ng không khó. Ông TÆ° VÆ°á»n Chim Ä‘Æ°a lưỡi cuốc tá»›i đâu là đất ở đó sụp lở à o à o. Quả là ông cuốc đất dà y kinh nghiệm hÆ¡n ngÆ°á»i. Ông cuốc nhanh nhÆ°ng không vung cao, do đó ông Ãt bị mất sức.
ở ven mảng rừng trà m bị phá trống, Ä‘á»™i cứu rừng do ông lão chỉ huy dăng ngang Ä‘Æ°a mÆ°á»i mấy bá»™ ngá»±c ra nhÆ° chống chá»i vầng lá»a Ä‘ang ùa tá»›i. Cái thứ lá»a bom nà y thiệt là hung hiểm là m sao. Nó cháy cuốn tất cả má»i cây trà m tÆ°Æ¡i, và nếu dại dá»™t Ä‘em nÆ°á»›c dÆ°á»›i kinh đổ hắt và o thì nó cà ng cháy lá»›n hÆ¡n. Chỉ có má»™t cách không cho nó cháy lan, là đà o mÆ°Æ¡ng ngăn cắt.
Cái mÆ°Æ¡ng hình vòng cung vây bá»c lấy vùng lá»a cứ má»—i lúc được Ä‘Ã o sâu thêm... Cuối cùng, lúc ngá»n lá»a phả tá»›i nóng rát, ông TÆ° thét lá»›n ra lệnh cho má»i ngÆ°á»i nhảy lên. NgÆ°á»i ta kéo lôi mấy thÃm nông dân cháºm chạp và mấy đứa nhá» phụ khuân đất ở dÆ°á»›i.
Lá»a trà n tá»›i, réo nghe hù hù. Bất ngá», lá»a bị chặn đứng, bởi cái mÆ°Æ¡ng vừa Ä‘Ã o xong đó. Ông TÆ° VÆ°á»n Chim Ä‘Æ°a mắt nhìn ngá»n lá»a tiu nghỉu la liếm bá» bên kia, thầm nói: "Tao chỉ cho mà y cháy má»™t lõm đó thôi, không để mà y cháy lần ra đâu!". Và ông khoái trá nháºn ra trái bom vừa rồi không phá hoại được bao nhiêu. Xung quanh ông, rừng trà m vẫn vÆ°Æ¡n những thân trắng lốp, lá trà m vẫn xanh ngắt che rợp trên đầu. Bá»n máy bay phản lá»±c bây giá» không dám rà sát nữa. Từ bên dÆ°á»›i, các cô du kÃch cứ xoay theo gốc trà m mà nổ súng. Tuy thế, chúng vẫn liệng bom dầu bừa bãi. Mấy trái rÆ¡i ngay giữa kinh. Dòng kinh nÆ°á»›c U Minh ngầu Ä‘á» nhÆ° máu ấy sôi lên sùng sục.
Äến lúc trá»i há»ng nắng, bá»n máy bay giặc lại mở má»™t đợt tấn công dồn dáºp. Ba trái bom dầu rÆ¡i liá»n nhau, bốc cháy ở quãng rừng do Ä‘á»™i ông TÆ° coi giữ. Ông lão la lên:
- Theo tôi!
Thế rồi, ông hÆ°Æ¡i cuốc cho mở ngay má»™t Ä‘Æ°á»ng theo thế hình rắn lượn, vòng vèo vây chặt lấy chá»— bom cháy. Äám ngÆ°á»i bám theo ông lão nhÆ° má»™t Ä‘oà n múa rồng rắn. Há» lại đốn gốc trà m, chém rá»… cây, Ä‘Ã o, cuốc. ÄÆ°á»ng mÆ°Æ¡ng ngăn cắt có dà i hÆ¡n, nên há» phải rải ngÆ°á»i ra và cuá»™c chiến đấu của há» lần nà y so vá»›i lần trÆ°á»›c gay go gấp bá»™i. Tưởng chừng lần nà y ngá»n lá»a sẽ xô giạt há» và cháy lan rá»™ng ra. Äám ngÆ°á»i lúc ẩn lúc hiện sau vùng lá»a khói. Mùi xăng nồng nặc là m cho há» muốn nghẹt thở. HÆ¡i nóng của bom há»±c lên. NhÆ°ng rồi cái mÆ°Æ¡ng lượn vòng quanh lá»a ấy cuối cùng sâu xuống được má»™t lá»›p đất, má»™t lá»›p nữa, rồi thêm má»™t lá»›p nữa. Khi vùng lá»a đã bị cái mÆ°Æ¡ng kỳ diệu ấy hoà n toà n ngăn lại, má»i ngÆ°á»i khiêng lên khá»i mÆ°Æ¡ng má»™t thÃm nông dân và má»™t thằng bé. Cả hai bị nhá»±a xăng phết lên ngÆ°á»i. Ông lão cho khiêng cả hai vá» xóm.
Từ đấy đến xế chiá»u, Ä‘á»™i cứu rừng của ông lão còn đối phó tá»›i gần má»™t chục trái bom xăng do hai đợt máy bay giặc liệng xuống. Không có ai bị thÆ°Æ¡ng vì bom, nhÆ°ng có thêm mấy ngÆ°á»i nữa lả Ä‘i. Lúc mặt trá»i xế bóng, ông lão cùng má»i ngÆ°á»i dáºp tắt má»™t đám cháy cuối cùng. Khi mÆ°Æ¡ng đã móc xong, ông lão ngã váºt ra. Má»i ngÆ°á»i xúm lại khiêng ông lão lên. Ông lão bất tỉnh, vì quá mệt và vì trên lÆ°ng ông bị phá»ng nhiá»u mảng.
Cô cháu dâu và má»™t cô du kÃch nữa võng ông lão Ä‘i qua quãng rừng trà m bị cháy để vá» vÆ°á»n chim. Dá»c Ä‘Æ°á»ng, ông lão tỉnh dáºy ngÆ¡ ngác há»i khiêng ông Ä‘i đâu. Cô gái bảo là khiêng ông vá» chòi thì ông vùng choà ng dáºy nhảy xuống, chạy vá» phÃa tuyến rừng của ông khi nãy. NhÆ°ng được có mấy bÆ°á»›c, ông lão ngã khuỵu xuống. Hai cô gái lại đặt ông lên võng, khiêng Ä‘i.
Vá» tá»›i chòi, cô cháu dâu chạy vá»™i ra bá» kinh ngắt vá»™i mấy lá môn nÆ°á»›c, đỡ ông lão dáºy, lót lÆ°ng cho ông nằm. Từ đó trở Ä‘i, má»—i lần tỉnh dáºy, ông lão lại há»i: "Tụi nó còn liệng bom nữa không?"
Cô gái ứa nước mắt lắc đầu.
Mà thiệt, sau cái đám cháy ông lão cứu chữa rồi ngã xuống đó, máy bay giặc không đến nữa. Ngoà i chòi, rừng trà m đã tắt nắng. Hoà ng hôn U Minh lại đến, cùng vá»›i tiếng sóng biển miệt Hòn Äá Bạc vá»— vá» không ngá»›t. VÆ°á»n chim không xao xác nhÆ° chiá»u hôm trÆ°á»›c nữa. Có lẽ cò và diệc đã lánh bá»›t vá» những cánh rừng còn yên tÄ©nh.Cái chòi đắm mình trong buổi chiá»u đổ xuống, trong tiếng rì rà o của rừng trà m xao gió và trong tiếng sóng biển đồng vá»ng. Sau má»™t ngà y chiến đầu táºn lá»±c, bây giỠông lão nằm im giữa chòi, lúc tỉnh lại, lúc thiếp Ä‘i. Những vết phá»ng ở lÆ°ng ông lão không nặng, nhÆ°ng ông lão mệt Ä‘uối, vì đã ba hôm ròng ông dốc tất cả sức lá»±c của tuổi già để già nh giáºt lại từng khoảng rừng trà m.
Äêm xuống dịu dà ng nhÆ° má»i đêm U Minh tháng hạ. Trong bóng đêm nháºp nhoạng gian chòi, ông lão lại thiếp Ä‘i. Lần nà y ông lão mÆ¡ thấy những cảnh chÆ°a bao giỠông hằng mÆ¡ thấy. Cả rừng trà m bừng lên má»™t sức sống mãnh liệt. Lá trà m chÆ°a có lúc nà o xanh tÆ°Æ¡i đến thế, hÆ°Æ¡ng trà m chÆ°a có lúc nà o ngát thÆ¡m đến thế. Bông trà m rụng trắng cả mặt kinh. Cái vÆ°á»n chim của ông thì má»›i lạ lùng hết chá»— nói, tổ chim cứ Ä‘ong Ä‘Æ°a ken sát nhau đến ná»—i khó mà nhìn thấy kẻ trá»i. Ngoà i cò và diệc còn có nhiá»u loại chim lạ lÅ© lượt bay vá» hà ng Ä‘Ã n, con nà o con nấy lông cánh cÅ©ng sặc sỡ muôn mà u. Ông lão cảm thấy ngÆ°á»i mình cứ lâng lâng, thấy nhÆ° mình không còn ở cõi địa giá»›i nữa mà là đang phiêu diêu tá»›i má»™t miá»n thần tiên cá»±c lạc. Trong mÆ¡, ông còn tá»›i dá»± đám cÆ°á»›i của cháu. Chá»— đám cÆ°á»›i coi y nhÆ° chá»— Ä‘á»™ng tiên. Bá»™ Ä‘á»™i giải phóng mặc quân phục má»›i tinh Ä‘ang múa hát và uống rượu múc ở kinh lên, vì khi ấy nÆ°á»›c dÆ°á»›i kinh Ä‘á»u biến thà nh rượu cả. Mấy đứa nữ du kÃch xã chuyên chuốc rượu, chẳng thiếu má»™t đứa nà o. Chúng nó ăn váºn đẹp quá. Có Ä‘iá»u rất lạ trong đám cÆ°á»›i đó sao chỉ có mình ông lão là ở trần, bịt khăn xÆ°á»›c, và tay nắm chặt cây cuốc. Ông nhìn ngÆ°á»i mình, cÅ©ng lấy là m kinh ngạc cho mình. Thế rồi bá»—ng ông nghe tiếng gì y hệt tiếng bom, ông liá»n vung mạnh cuốc quát bảo tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘i theo ông cứu rừng. Trong tÆ° thế chạy lao lên ông lão đạp mạnh má»™t cái và bừng tỉnh.
TrÆ°á»›c mắt ông lão bây giá» lại là má»™t cảnh mÆ¡ nữa. Ngồi sát bên ông là thằng Thắng cháu ông Ä‘ang nắm tay ông lay gá»i:
- Nội ơi, con vỠđây nè, nội ơi!
Ông lão nhÆ°á»›ng mắt nhìn. Äúng thằng Thắng thiệt rồi! Nó mặc quần áo bá»™ Ä‘á»™i, nhÆ°ng không phải quần áo má»›i nhÆ° hồi nãy, mà là quần áo may bằng vải thô Æ°á»›t đầm mồ hôi. Hồi nãy ông không thấy nó Ä‘eo súng, nhÆ°ng bây giá» nó Ä‘eo súng, thứ súng gì lạ hoắc ông chÆ°a há» gặp. Trông nó cao lá»›n hẳn lên. Ông lão cứ ngỡ là mình còn trong chiêm bao. NhÆ°ng không, chá»— ông nằm là chòi chim rõ rà ng. Äúng là cái vách lá xé ấy, ngá»n đèn bánh ú ấy. Bên cạnh thằng Thắng là vợ chÆ°a cÆ°á»›i của nó. Ông lão trân trối nhìn cháu mình, nghi hoặc. Cô gái run run ôm bà n tay ông lão:
- Anh Thắng, ảnh mới vỠngang nội à ! Tỉnh lại đi! Nội ơi!
Ông lão chợt thấy lÆ°ng mình rát bá»ng, Ä‘au Ä‘á»›n. NhỠđó ông má»›i vỡ lẽ đâu nhÆ° mình không còn nằm mÆ¡ nữa. Trong lúc cô gái láºp cáºp cắt nghÄ©a cho ông biết là bá»™ Ä‘á»™i từ ngoà i sông Trẹm vừa đổ qua rừng, bá»™ Ä‘á»™i đã tiêu diệt đồn Biển Bạch rồi, ông lão ngÆ¡ ngác mất má»™t lúc nữa rồi cầm tay đứa cháu:
- Váºy mà ... tao cứ tưởng... Tao tỉnh rồi, tỉnh rồi. Thắng Æ¡i, tụi đồn Biển Bạch tan hết rồi hả?
- Tan hết, tụi con còn nháºn chìm luôn mấy tà u tiếp váºn nữa ná»™i à . Hồi xế, tụi con ở ngoà i sông má»›i bắt đầu băng rừng.
Ông lão nhổm đầu dáºy há»i:
- Sao, rừng còn đi được chớ, chắc chưa cháy hết chớ? Anh em bây giỠcó yên không?
- Máy bay rà dữ lắm, nó theo tụi con trá»n ngà y nay đó ná»™i à . NhÆ°ng tụi con qua rừng bình yên. Máy bay nó đâu có phát hiện nổi. Nhá» rừng mình chÆ°a cháy hết, nhá» rừng còn xanh nhiá»u. Xã mình giữ rừng hay quá. Ná»™i Æ¡i, ná»™i ở lại rán mạnh, con phải Ä‘i ngay bây giá». ÄÆ¡n vị con đã lên hết rồi.
Mắt cô gái bắt đầu Ä‘á» hoe, rÆ°ng rÆ°ng. Ông lão lặng lẽ nhìn cháu. Lát sau ông gáºt đầu nói:
- Ừ, thôi con đi đi, đi cho kịp anh em...
Anh chiến sÄ© đứng dáºy, xốc lại súng nÆ¡i vai. Anh ta nhìn ông lão, nhìn cô gái, và nói vá»›i ông lão:
- Con Ä‘i ná»™i nghe!
Thình lình anh Ä‘Æ°a tay cho cô gái, nhoẻn miệng cÆ°á»i. Hai ngÆ°á»i bắt tay nhau, ngÆ°á»i cÆ°á»i ngÆ°á»i mếu. Anh ta trêu: ... "Du kÃch gì mà khóc?" Khiến cô gái Ä‘ang mếu báºt cÆ°á»i phì ra. Anh chiến sÄ© ngó bao quát gian chòi lần nữa, rồi quay lÆ°ng bÆ°á»›c ra khá»i chòi. Cô gái báºt choà ng dáºy, chạy theo anh.
Chỉ còn lại ông lão, má»™t mình nằm giữa chòi chim. Bây giỠông lão mở mắt, tỉnh táo hẳn ra. Ông Ä‘ang lắng nghe tiếng chân bá»™ Ä‘á»™i hãy còn thình thịch Ä‘i ngang và tiếng dầm chèo khua chạm và o mạn xuồng ở dÆ°á»›i kinh. Lâu sau, má»i tiếng Ä‘á»™ng đó im Ä‘i, xa Ä‘i. Äêm U Minh lại trở vá» vá»›i tiếng sóng biển nghe rùng rùng nhÆ° những hồi trống, vá»›i tiếng gió xà o xạc những ngá»n trà m cao.
Ông lão VÆ°á»n Chim lại thiếp Ä‘i.
Không biết ông có mÆ¡ giấc mÆ¡ nà o nữa hay không. NhÆ°ng vẻ mặt ông lão bây giá» trông thanh thản, trông nhÆ° Ä‘ang cÆ°á»i.
Cô gái đã trở lại chòi.
Quỳ thụp hai gối xuống sà n chòi, cô cầm má»™t chiếc khăn, mÃm môi và thấm nhẹ những giá»t nÆ°á»›c và ng chảy rỉ ra ở lÆ°ng và vai ông lão.
1965
Tà i sản của c0ldb0y
Last edited by khungcodangcap; 30-09-2008 at 08:53 PM .
25-09-2008, 10:47 PM
Anh Khùng Trốn Viện
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
Cái bà n còn bá» trống - Anh Äức
Anh Äức
Cái bà n còn bỠtrống
Tin chị Ninh mất, từ Hà Ná»™i báo và o cho tôi qua dây nói. Má»™t cô ở văn phòng cÆ¡ quan ngoà i ấy, khi báo tin, còn cho biết rõ chị Ninh lâm bệnh nặng, gan bị phá hoại nhanh chóng bởi má»™t thứ siêu vi trùng có tên gá»i là Pắckin hay Púckin gì đó. Tôi chÆ°a há» nghe nói tên siêu vi trùng nà y. NhÆ°ng tôi tháºt bất ngá», vì cách đây chÆ°a được ná»a tháng, chị Ninh và o thà nh phố Hồ Chà Minh. TrÆ°á»›c khi trở ra Hà Ná»™i, lần ấy gặp tôi, chị Ninh thở dà i nói: "Má»—i lần và o trong nà y, tôi buồn quá anh ạ!". Giá»ng nói của chị nghe nhÆ° có tiếng khóc.
Trong ná»—i thÆ°Æ¡ng tiếc và đau Ä‘á»›n, tôi nhẩm tÃnh, Æ°á»›c chừng tuổi chị năm nay cÅ©ng đã tá»›i năm lăm hoặc năm sáu. Rồi tôi nhá»› lại buổi gặp chị, cách đây hai mÆ°Æ¡i sáu năm.
Äó là má»™t và i năm sau khi táºp kết ra Bắc, tôi từ cÆ¡ quan ná» thuyên chuyển tá»›i má»™t cÆ¡ quan má»›i khác, mà đối vá»›i tôi, má»™t ngÆ°á»i viết trẻ vừa chân Æ°á»›t chân ráo vô nghá», tôi không sao tránh khá»i hồi há»™p, lo lắng. CÆ¡ quan má»›i nà y có chức năng lãnh đạo hết thảy nhà văn nhà thÆ¡, và tại đó từ lâu đã lừng lững không hÆ¡n dÆ°á»›i hai mÆ°Æ¡i con ngÆ°á»i nổi tiếng. HÆ¡n nữa còn có những con ngÆ°á»i đã nổi tiếng trÆ°á»›c cả lúc tôi được sinh ra giữa cái cõi Ä‘á»i nà y. Buổi sáng hôm ấy là má»™t buổi sáng thu sang, tôi vá» cÆ¡ quan má»›i vá»›i tâm trạng pháºp phồng nhÆ° tôi vừa nói, nhÆ°ng cảm giác chung thì lại lâng lâng vui sÆ°á»›ng. Bởi vì, tôi dám tin chắc rằng chẳng phải riêng tôi, bất cứ má»™t anh nà o má»›i cầm bút hẳn cÅ©ng sẽ thấy khoai khoái nhÆ° tôi, má»™t khi anh vừa má»›i nhoi lên, vừa má»›i cá» quáºy là m chÆ°a được hai đầu sách mà lại được chuyển vô má»™t cái cÆ¡ quan chuyên môn sản xuất ra sản phẩm văn há»c nhÆ° thế. Lại thêm buổi sáng chá»›m thu nà y má»›i thiệt dá»… chịu là m sao. Äây là má»™t mùa ngắn ngủi, nhÆ°ng êm Ä‘á»m và gợi cảm nhất trong các mùa đất Bắc. Tôi mê mẩn vá»›i bầu trá»i man mác ở trên đầu, và là n gió hiu hiu xô nhẹ từng chiếc lá dÆ°á»›i lòng Ä‘Æ°á»ng, vá»›i các mặt hồ lăn tăng biết bao là vẩy biếc. Lòng tôi tuy có chút lo âu, nhÆ°ng nói chung là tôi Ä‘ang hứng khởi, Ä‘inh ninh rằng vỠđây thì chắc chắn tôi sẽ gặt hái được nhiá»u thà nh công hÆ¡n nữa trong sáng tác, mặc dù vá» sau nà y sá»± Ä‘á»i diá»…n ra không hẳn nhÆ° tôi nghÄ©. NhÆ°ng đó lại là chuyện khác, để có dịp tôi sẽ nói sau. ở đây, tôi chỉ kể chuyện tôi đến cÆ¡ quan. Tôi không gặp nhiá»u anh chị ở đó, ngoà i mấy anh chị đã quen trÆ°á»›c và anh chánh văn phòng. Anh chánh văn phòng cÅ©ng là má»™t nhà thÆ¡, cÆ°á»i cÆ°á»i bảo tôi xuồng chá»— quản trị để là m má»™t và i thủ tục. Tôi xuống phòng quản trị. Má»™t chị trạc lối trên ba mÆ°Æ¡i tiếp tôi. Khuôn mặt, dáng ngÆ°á»i và áo quần giản dị của chị khiến tôi có ấn tượng là chị sống đạm bạc và khắc khổ. Äó là chị Ninh. Chị chà o tôi rồi Ä‘iá»m đạm nói:
- Nghe nói anh vá» mà bữa nay tôi má»›i gặp.. Tháng nà y anh đã có lÆ°Æ¡ng ở đây. Chỉ còn má»—i mình anh là chÆ°a lÄ©nh, để tôi gá»i anh luôn!
- Cảm ơn chị
- Anh có định báo cơm ăn ở cơ quan không?
Tôi nói có, và đỠnghị chị ghi tên tôi và o sổ chấm cÆ¡m. Chị nhìn tôi vẻ hÆ¡i ái ngại, rồi cÆ°á»i bảo.
- ở đây chị nuôi nấu theo khẩu vị ngoà i nà y, không biết các anh ăn vừa miệng không? Có gì các anh góp ý nhé!
Tôi đáp rằng vấn đỠđó không sao cả. Sá»± tháºt là mấy anh em tôi từ Nam Bá»™ ra mấy năm nay, trÆ°á»›c lạ sau quen, hầu nhÆ° đã ăn được má»i món, có món tôi còn thấy thú vị, và dụ nhÆ° món canh chua nấu vá»›i rau muống kèm rau rút hay là món cà pháo muối.
ở cÆ¡ quan chúng tôi, chị Ninh không phải là ngÆ°á»i đảm trách những chuyện to tát. Chị là ngÆ°á»i lo chuyện giấy má, cÆ¡m áo, gạo tiá»n. Äó là má»™t con ngÆ°á»i là m việc thầm lặng, không có tên tuổi. Chị hoà n toà n không ở trong địa hạt đó, không nghÄ© tá»›i Ä‘iá»u đó, trong lúc chúng tôi quan tâm thÆ°á»ng trá»±c tá»›i nó hà ng tuần, hà ng tháng, hà ng năm. Tuần nà o, tháng nà o, năm nà o tên mình không xuất hiện trên báo, trên sách là chúng tôi áy náy, khổ sở, dằn vặt. Chị Ninh lo phục vụ chúng tôi, từ tá» công lệnh, tá» há»™ chiếu cho tá»›i cốc cà phê, cốc nÆ°á»›c trà má»—i lúc chúng tôi há»p bà n trao đổi vá» những dá»± định, những Ä‘á» cÆ°Æ¡ng sáng tác, đôi khi cả những chuyện dông dà i. Nói cho đúng, thì ngoà i chị Ninh, còn có sáu bảy anh chị nữa, là bá»™ pháºn chuyên lo phục vụ cho sá»± nghiệp của chúng tôi, cái sá»± nghiệp mà khi nà o chúng tôi cÅ©ng thấy nó lá»›n lao, nó cao cả, nó quý trá»ng đến ná»—i có ngÆ°á»i còn gẫm ra mình mang sứ mệnh của đấng tiên tri, đến ná»—i lâu ngà y chà y tháng chúng tôi sinh ra những thói táºt hÆ° xấu thì cÅ©ng được miá»…n chấp, bá» quá và các anh chị em ở khâu phục vụ, trong đó có chị Ninh, dÆ°á»ng nhÆ° cÅ©ng cảm thấy rằng mình phải thế tất, chá»› không nên cáu kỉnh, bởi đó nhÆ° là cái nét cố hữu đặc thù của anh em chúng tôi. Nà o nói ngay, chúng tôi cÅ©ng không có thói táºt nà o lá»›n, thÆ°á»ng chỉ là những việc vặt tháºm chà rất Æ° lặt vặt so vá»›i cái sứ mệnh cao vá»i của kẻ cầm bút. NhÆ°ng tôi cám cảnh chị Ninh, vì chị đứng đầu tổ quản trị, nên tất nhiên những việc vặt ấy chị Ä‘á»u lãnh đủ. Có má»™t hôm tôi sắp bÆ°á»›c vô phòng quản trị tìm chị Ninh có chút việc, thì thấy má»™t ông ở trong đó bÆ°á»›c ra, cÆ°á»i cÆ°á»i, mắt đáo đáo ngó quanh. Chị Ninh khép cá»a phòng, khẽ bảo tôi.
- Anh biết ông ấy ngó tìm gì không? Tìm chai đấy. Tôi còn chai, nhÆ°ng nói dối là không có. Lần nà o có rượu ngon mua vá» chia, lần nà o tôi cho mượn chai, ông ấy cÅ©ng Ä‘á»u quên luôn không trả lạ. Anh nghÄ© thế thì tôi lấy đâu chai mà cho anh mượn chứ!
Nói rồi, chỉ thoáng sau, chị Ninh vụt phì cÆ°á»i. Vẻ cáu kỉnh trên mặt chị cÅ©ng tan Ä‘i. Tôi bèn góp ý:
- Thì chị cứ yết lên bảng, ai nộp chai mới chia rượu!
- Yến lên bảng để có khách và o ngÆ°á»i ta cÆ°á»i cho. Äấy lần nà o tôi cÅ©ng nhắc mà vẫn cứ nhÆ° thế. Chẳng nhẽ có rượu ngon mà mình không mua vá». Các anh ấy thÃch ngâm mÆ¡ ngâm táo lắm. Tôi cÅ©ng má»›i mua cho cả mÆ¡ lẫn rượu rồi đấy, anh có chia không?
Äó, chị Ninh ở cÆ¡ quan tôi là nhÆ° váºy. Chị là má»™t ngÆ°á»i lo lắng cho chúng tôi những việc vặt nhÆ° váºy mà thôi, những việc chẳng có tên ở giữa má»™t cÆ¡ quan có rất nhiá»u tên tuổi. Và chúng tôi, lai rai anh nà o cÅ©ng có gây phiá»n hà cho chị. Tôi cÅ©ng có lần là m cho chị cá»±c khổ. Chả là dạo ấy cÆ¡ quan tôi tÃnh mở trại sáng tác, mua vá» chất trong kho mấy mÆ°Æ¡i bá»™ bà n ghế, giÆ°á»ng tủ. Vì trại sáng tác xây dá»±ng chÆ°a xong, nên số đồ đạc chÆ°a chở lên trại. Mấy anh em Nam Bá»™ chúng tôi, bà n vá»›i nhau đặt vấ Ä‘á» mượn má»—i ngÆ°á»i má»™t bá»™ gồm bà n, giÆ°á»ng, tủ, Ä‘em vá» nhà dùng. Trong lúc bà n soạn, dá»± Ä‘oán là còn lâu sáng tác má»›i mở và có má»™t Ä‘iá»u chẳng ai thốt ra, nhÆ°ng ai cÅ©ng Ä‘á»u nghÄ© tá»›i, là cáºy thế anh em miá»n Nam, thể nà o chị Ninh cÅ©ng cho mượn. Quả nhiên chúng tôi dá»± tÃnh không sai. Chị Ninh không nỡ từ chối, đã cho chúng tôi mượn má»™t bá»™ đồ "má»›p" đó. Chúng tôi hể hả kêu xe chuyên chở vá» nhà . Và cÅ©ng nhÆ° y nhÆ° dá»± Ä‘oán của chúng tôi, tá»›i cả năm sau trại sáng tác vẫn chÆ°a mở được. Chúng tôi sá» dụng các thứ đồ đạc đó riết rồi tá»±a hồ nhÆ° thấy nó là váºt sở hữu của mình, tháºm chà có anh trong chúng tôi còn bảo: "Kể nhÆ° cÆ¡ quan cho mình xà i luôn!". TÃnh là tÃnh nhÆ° váºy, nhÆ°ng dầu có dây dÆ°a thế nà o Ä‘i nữa thì trại sáng tác cÅ©ng tá»›i lúc phải mở, vì phong trà o những ngÆ°á»i viết trẻ ngà y má»™t phát triển. NghÄ©a là đã tá»›i lúc chúng tôi phải hoà n trả các thứ giÆ°á»ng tủ bà n ghế ấy. Chị Ninh đã có nhắc. ấy váºy mà chúng tôi lại cứ dùng dằng. Và o má»™t buổi chiá»u ná», giữa lúc chúng tôi Ä‘ang hăng hái ngồi viết truyện, thì chị Ninh thuê xe tá»›i chở. Bây giá» chúng tôi má»›i hoảng lên, hối hả chạy kiếm dây chạc, thòng giÆ°á»ng, thòng tủ xuống để chị Ninh chuyển lên trại. Sau sá»± việc ấy, chúng tôi biết mình quấy, nên có tá»± phê bình trong chi bá»™. Chị Ninh ngồi trong góc phòng há»p, tủm tỉm cÆ°á»i, vẫn nụ cÆ°á»i Ä‘iá»m đạm của chị. Tôi thấy quá xấu hổ, mãi tá»›i giá» má»—i lần nhá»› tá»›i cÅ©ng còn ân háºn, vì đã là m chị Ninh vất vả cá»±c nhá»c suốt buổi chiá»u hôm ấy.
ở cái cÆ¡ quan ngà y xÆ°a đó của tôi, còn lÆ°u lại những gì Ä‘áºm nét trong trà nhá»› của tôi nữa? Có rất nhiá»u chuyện để nhá»›. Biết bao sá»± cố lá»›n nhá» của văn há»c đã diá»…n ra. Những mùa gặt rá»™ của thÆ¡, của truyện ngắn. Những tiểu thuyết được khởi thảo bá»™ ba, bá»™ tÆ°. Rồi những biến Ä‘á»™ng, nghiên ngả, đấu tranh. Äã Ä‘Ã nh, tôi Ä‘á»u nhá»› các vụ việc đó. NhÆ°ng hằn sâu trong trà nhá»› tôi, lại có những việc nhá» khó quên. NhÆ° và o má»™t ngà y tháng bảy oi ả đã xa, chị Ninh từ trên trại sáng tác Ä‘em vá» những sá»t vải thiá»u đỠối, rồi chị cặm cụi ngồi suốt trÆ°a chia Ä‘á»u cho má»—i anh em chúng tôi má»™t túm vải mà chị bảo là của cây nhà lá vÆ°á»n. Trong tâm trà tôi còn lÆ°u lại cho tá»›i hôm nay, bá»™ quần áo chị Ninh mặc trên ngÆ°á»i hầu nhÆ° không đổi khác, hầu nhÆ° chỉ là quần Ä‘en áo trắng. Mùa đông chỉ có thêm chiếc áo bông trần hoặc chiếc áo may bằng vải ka ki mà u và ng nhạt. Chị Ninh có nhiá»u con, nên cuá»™c sống thiếu thốn. Nhiá»u hôm tôi để ý thấy thằng con của chị chừng mÆ°á»i hai tuổi hay ghé và o chá»— chị lấy bìa Ä‘áºu, rau cá mà chị tranh thủ mua lúc Ä‘i là m. Thằng bé Ä‘em vá» trÆ°á»›c, chắc để thổi nấu trong lúc há»c bà i. Tôi loáng thoáng nghe chị Ninh dặn con xung quanh việc là m món gì cho bữa trÆ°a. ThÆ°á»ng thì thằng bé xách giá» vá» nhà ngay, nhÆ°ng cÅ©ng có lúc nó thÆ¡ thẩn chÆ¡i trong khuôn viên cÆ¡ quan, và đã có lần nó lẳng lặng dòm tôi rồi chạy và o, ghé tai rì rầm to nhá» Ä‘iá»u gì đó vá»›i mẹ nó. Tôi để ý thấy chị Ninh gáºt gáºt đầu. Lát sau khi thằng bé đã vá», chị Ninh gặp tôi cÆ°á»i bảo:
- Thằng bé nhà tôi vừa tìm xem mặt anh đấy. Nó tên thằng VÅ©. Chả là nó Ä‘á»c cái truyện của anh. Nó há»i vặn tôi mãi là có đúng thá»±c của anh không. Tôi bảo là đúng, ấy thế mà xem chừng nó chÆ°a tin hẳn, rõ buồn cÆ°á»i!
Nghe chị Ninh nói, tôi cÅ©ng lấy là m lạ, tá»± nghÄ© sao thằng nhá» con nhà chị Ninh lại há»i thế. Tại sao nó ngó thấy tôi mà vẫn không tin đó là tôi. Sá»± hiện diện của tôi trÆ°á»›c mặt nó bá»™ không giống nhÆ° nó nghÄ© sao. Hoặc có thể những gì tôi miêu tả trong truyện rất là hoang tưởng, khiến nó chẳng thể nà o nghÄ© rằng tôi bà y ra được, trong khi nó ngó bá»™ tÆ°á»›ng tôi không có vẻ chi khác lạ, không có vẻ chi là ngÆ°á»i bà y ra được nhÆ° thế. Trong cái chuyện của tôi mà thằng bé Ä‘á»c, tôi nghÄ© lại, hình nhÆ° tôi có Ä‘Æ¡m những chi tiết dám là m cho nó ngỡ ngà ng, lạ lẫm. Tá»· nhÆ° tôi có nói tá»›i vụ "sụp hồ" ở biển, hay tôi có tả má»™t thứ đồ chÆ¡i của con nÃt ở vùng ấy, những chiếc cà ng cua biển lá»›n ká»nh mà má»™t ông già đã là m thà nh những chiếc lục lạc, treo khua lắc cắc lụp cụp suốt ngà y đêm trÆ°á»›c gió biển. Trong trà tưởng của trẻ thÆ¡, có phải cần chi tá»›i những sá»± lá»›n lao, đôi khi chỉ má»™t và i chi tiết lẻ loi cÅ©ng đủ khÆ¡i Ä‘á»™ng, cÅ©ng đủ ấn sâu cho chúng nhá»› suốt Ä‘á»i, cÅ©ng đủ để chúng mÆ¡ mà ng vui thÃch nghÄ© rằng trên đất nÆ°á»›c mà chúng chà o Ä‘á»i có những vùng đất sinh ra những Ä‘iá»u nhÆ° váºy.
Sá»± suy nghÄ© của tôi lúc bấy giá» vá» chuyện dò há»i, đối chiếu của thằng bé con chị Ninh, mãi vá» sau nà y được chứng minh là tôi đã nói đúng. Bấy giá» tôi phá»ng Ä‘oán, ngá» ngá» nhÆ° thế rồi quên Ä‘i. Vì đó là chuyện chẳng có gì quan tâm. Và i năm sau thằng VÅ© con chị Ninh lá»›n lên, nhÆ° tất cả những đứa trẻ khác, con của các anh chị trong cÆ¡ quan. Thỉnh thoảng nó vẫn tá»›i cÆ¡ quan, nhÆ°ng không lốc thốc Ä‘i bá»™ nữa, mà đi bằng xe đạp, há»… vừa thót lên yên là nó phóng nhÆ° bay. Thế rồi dần dà , tôi cÅ©ng chẳng để ý gì đến nó nữa. Vả lại, và o cái năm đó, hiện tình đất nÆ°á»›c ngà y cà ng trở nên sôi Ä‘á»™ng, má»™t ná»a nÆ°á»›c lo hà n gắn xây dá»±ng nhÆ°ng chẳng thể nà o yên bởi bên kia bá» Bến Hải, má»™t ná»a nÆ°á»›c Ä‘ang Ä‘á»›n Ä‘au oằn oại. ChÃnh vì lẽ đó, cho nên và o má»™t mùa hè nóng bá»ng, cuá»™c Ä‘á»i tôi lại rẽ ngoặc. Tôi chỉ kịp ăn những quả vải cuối cùng của chị Ninh Ä‘em vá», rồi rá»i miá»n Bắc, lên Ä‘Æ°á»ng trở lại quên hÆ°Æ¡ng. Hôm tôi sắp Ä‘i, ở cÆ¡ quan chỉ có và i ngÆ°á»i biết, vì chuyện vá» Nam khi đó được giấu kÃn. Chị Ninh biết tôi Ä‘i, nhÆ°ng lặng lẽ không nói gì, chị dúi và o tay tôi hai lá» cao "Con hổ" rồi rân rấn nÆ°á»›c mắt. Tôi biết chị lo cho tôi, nên vui vẻ nói để chị yên tâm
- Chị ở lại khá»e, tôi sẽ Ä‘i tá»›i nÆ¡i vá» tá»›i chốn!
- Chúc anh Ä‘i Ä‘Æ°á»ng được bình yên!
Con Ä‘Æ°á»ng TrÆ°á»ng SÆ¡n mà chúng tôi phải vượt qua ở năm đầu sáu mÆ°Æ¡i không phải là dá»… dà ng. Có biết bao gian khổ Ä‘ang chỠđợi chúng tôi trên hà ng nghìn cây số núi non sông suối, vá»›i những cÆ¡n sốt rét khó bá» tránh khá»i và những cÆ¡n đói, khát, những cuá»™c phục kÃch bất thần của địch. NhÆ°ng đó má»›i chỉ là con Ä‘Æ°á»ng, còn Ä‘Ãch chúng tôi tá»›i, là quê nhà , thì quê nhà đang ở trong cảnh lá»a đạn. Tất cả những Ä‘iá»u Ä‘ang đón đợi chúng tôi đó khiến chị Ninh lo lắng, ái ngại. Tôi biết váºy, nhÆ°ng Ä‘á»u đã nghÄ© tá»›i, mặc dù mức Ä‘á»™ gian nan vá» sau trải qua trên thá»±c tế còn cao hÆ¡n rất nhiá»u.
Tôi đã vá» Nam năm ấy, năm má»™t chÃn sáu hai. Tôi đã không thể ngỠđược là sau tôi, những chuyến vượt TrÆ°á»ng SÆ¡n còn phải liên tục kéo dà i tá»›i mÆ°á»i ba năm nữa. Thế hệ sinh sau tôi hằng tháºp ká»·, lại Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng ấy trong đó có cả thằng VÅ© con chị Ninh, thằng bé ngà y nà o tá»›i cÆ¡ quan lấy Ä‘áºu phụ. Cuá»™c chiến mở rá»™ng ra tá»›i Ä‘á»™ nÆ°á»›c Mỹ phải đứa năm sáu trăm ngà n lÃnh không kể lÅ© tôi tá»› chÆ° hầu, cho nên đất nÆ°á»›c tôi cÅ©ng phải cho con vừa má»›i qua vịthà nh niên và o tráºn. Chị Ninh tưởng chỉ tiá»…n biệt tôi. Không ngá» chị đã tiá»…n biệt chÃnh con chị. Và bất ngá» là m sao, tôi đã gặp lại VÅ©, giữa má»™t chiá»u mÆ°a tầm tã, trong má»™t cánh rừng miá»n đông căng đầy những cánh võng. Tôi tá»›i đó để nháºp và o Ä‘oà n quân sắp tiến vỠđồng bằng. Cái tăng tôi má»›i vừa căng ra thì mÆ°a đã trút xuống. Mấy chiến sÄ© trẻ xúm lại buá»™c võng há»™ tôi. Sau đó, há» chạy Ä‘i. Má»™t lát, chá»›t lại thấy mấy cáºu Ä‘á»™i mÆ°a tá»›i. Má»™t cáºu vừa vuốt nÆ°á»›c chảy ròng ròng trên mặt vừa kêu:
- Chú!
Tôi báºt dáºy trên võng, chÆ°a kịp nháºn ra ai, thì cáºu ta nói:
- Chú không nháºn ra cháu à , cháu là ..
Bấy giá» qua những dòng nÆ°á»›c mÆ°a Ä‘ang chảy xuống khuôn mặt hãy còn bầu bÄ©nh trẻ thÆ¡ kia, tôi má»›i nháºn ra đó là VÅ©, thằng con của chị Ninh. Tôi nhảy khá»i võng, chụp lấy nó. Thế rồi tôi và nó, hai chú cháu đứng ôm nhau, ngó nhau cÆ°á»i, dÆ°á»›i mái tăng ni lông mÆ°a tuôn xối xả. Tối đó, trá»i dứt mÆ°a, chúng tôi là m má»™t cuá»™c liên hoan nhá», uống trà vá»›i kẹo Ä‘áºu phá»™ng, hút thuốc lá hiệu "Con két". Thằng VÅ© lặt củi trà chôm khô, nhóm lá»a khá thạo, nấu nÆ°á»›c pha trà đáºm và cÅ©ng đốt má»™t Ä‘iếu thuốc nhÆ° đứa khác. Tôi cÆ°á»i nói:
- Cháu lớn quá. Hút thuốc lâu chưa?
VÅ© cÆ°á»i rá»™ng miệng:
- Chắc chú đâu ngá» cháu vô đây phải không? Cháu tốt nghiệp cấp ba xong là đi. Thuốc thì cháu má»›i hút thôi, hồi Ä‘i TrÆ°á»ng SÆ¡n qua mấy ngá»n núi cao ở Trị Thiên mÆ°a dầm dá», cháu rÃt mấy hÆ¡i cho ấm, rồi hút luôn..
Thằng VÅ© để lá»™ cánh tay xâm má»™t dòng chữ "Sinh Bắc tá» Nam". Tôi để ý thấy cả mấy đứa kia, đứa nà o cÅ©ng xâm dòng chữ ấy. Tôi Ä‘áºp nhẹ lên cánh tay VÅ© và nói:
- Không nhất thiết như thế!
VÅ© cÆ°á»i, vẻ ngượng nghịu, nhÆ°ng rồi nó nói:
- Không phải ý chúng cháu suy nghÄ© bi quan chết chóc gì đâu. Chúng cháu xâm dòng chữ đó coi nhÆ° là lá»i thá» quyết tá» vá»›i tụi Mỹ tại miá»n Nam.
- Thế thì được tôi bảo nhưng đừng bao giỠnghĩ rằng mình chết
Tất cả mấy đứa Ä‘á»u đồng ý gáºt đầu vá»›i tôi, rồi tiếp tục ăn kẹo, uống trà . VÅ© còn kể vá»›i tôi rằng nó đã đánh nhiá»u tráºn, đã hà nh quân qua vùng biển mà VÅ© Ä‘á»c ở truyện tôi ngà y còn Ä‘i há»c và thấy ở đó những Ä‘iá»u do tôi tả. VÅ© vui sÆ°á»›ng bảo vá»›i tôi rằng Ä‘Æ¡n vị nó đã ngâm mình nằm phục hai ngà y liá»n ở gần má»™t cá»a biển để bắn hạ má»™t Ä‘oà n tà u giặc, do váºy mà nó má»›i được biết rõ thế nà o là má»™t xẻo biển, biết cây dừa nÆ°á»›c và cây mắm, con cá thòi lòi và con ba khÃa nÆ¡i đất mặn.
Qua hôm sau, tôi và VÅ© chia tay nhau, vì Ä‘Æ¡n vị phân tán nhá» ra. Từ đó, tôi không gặp lại VÅ© nữa. NhÆ°ng tôi có viết thÆ° ra Bắc, kể lại chuyện gặp VÅ© cho chị Ninh biết, chị Ninh nháºn được thÆ° viết và o vá»›i những lá»i lẽ vui mừng chen lẫn vá»›i ná»—i lo âu khôn tả của má»™t ngÆ°á»i mẹ, và chị tha thiết Ä‘á» nghị tôi giữ chặt liên lạc vá»›i VÅ©, Ä‘á»™ng viên giúp đỡ VÅ©. Rất đáng tiếc theo địa chỉ hòm thÆ° VÅ© ghi lại, tôi và VÅ© thÆ° từ cho nhau được và i lần thì bị đứt. Mãi tá»›i sau giải phóng, tôi vá» thà nh phố Hồ Chà Minh, được chừng trên má»™t tháng thì nghe tin VÅ© đã hy sinh trÆ°á»›c đó gần má»™t năm, và nghe đâu chị Ninh từ Hà Ná»™i má»›i và o để Ä‘i tìm má»™ con. Tôi vá»™n vã lần tá»›i địa chỉ nhà ngÆ°á»i bà con mà chị Ninh Ä‘ang ở, nhÆ°ng không gặp chị ở đấy. Mấy hôm sau và o má»™t buổi chiá»u, tôi Ä‘ang ở trong phòng thì bá»—ng nghe thấy tiếng gõ cá»a khe khẽ. Tôi mở cá»a ra. Chị Ninh đứng trÆ°á»›c mắt tôi, già đi nhiá»u, gÆ°Æ¡ng mặt ủ dá»™t. NhÆ°ng vẫn là chị Ninh Ä‘iá»m đạm đó, trên ngÆ°á»i vẫn là chiếc áo trắng và chiếc quần Ä‘en giản dị đó. Tôi cầm tay chị dắt và o, má»i chị ngồi, rồi pha nÆ°á»›c chanh Ä‘em đến.
Chị Ninh nhìn tôi giây lâu rồi nói:
- Anh trông vẫn nhÆ° xÆ°a, chỉ hÆ¡i gầy Ä‘i.. Má»›i đó mà đã mÆ°á»i mấy năm rồi anh nhỉ?
Tôi chưa dám đả động gì vỠVũ, thì chị đã rơm rớm:
- Vũ nó đã hy sinh rồi anh ạ.. Cháu nó mất gần một năm nay. Tôi và o tháng trước, biết anh ở gần đây, định tới anh mà rồi cũng không tới được, tôi xin lỗi anh.. Cả tháng nay, tôi lặn lội đi tìm mộ cháu, nhưng tìm không được anh ạ, thà nh ra chẳng còn bụng dạ nà o lo nghĩ đến chuyện khác.
Chị Ninh dừng lại, sụt sịt khóc, quệt nước mắt rồi tiếp:
- Äược biết cháu hy sinh gần Bến Lức, tôi vỠđó, Ä‘i khắp vùng, há»i thăm tỉ mỉ chá»— xảy ra tráºn đánh, tìm đến các ngôi má»™ chôn rải rác ở ven sông, trên đồng. Có ngôi má»™ có bia nhÆ°ng cÅ©ng có rất nhiá»u ngôi má»™ không bia. Vùng đó trÆ°á»›c gần địch cô bác trong xóm cÅ©ng có ghi dấu, nhÆ°ng không đủ, ngay nhÆ° những cô bác đó cÅ©ng còn có ngÆ°á»i còn kẻ mất, đó là chÆ°a kể có những vùng má»™ nay đã bị bom pháo đánh phá tan hoang, không còn để lại vết tÃch gì ngoà i những hố lá»›n hố nhá». Tôi đã Ä‘i trên các cánh đồng, men theo bá» từng con rạch. Sá»›m, trÆ°a cho đến chiá»u tối, tôi tha thẩn Ä‘i không kể nắng mÆ°a. Cô bác hết lòng giúp đỡ, cho ngÆ°á»i Ä‘Æ°a dắt. Chá»— nà o tôi cÅ©ng chém. Cả má»™t vùng đất Ä‘au thÆ°Æ¡ng hiện ra rà ng rà ng trÆ°á»›c mắt tôi. Và tôi đã gặp bao ngôi má»™ của con tôi. Không, không có phần má»™ nà o của riêng con tôi cả. Vả lại, anh cÅ©ng biết đấy, có những tráºn đánh gá»i là hủy diệt, thì là m gì còn có thể chôn cất được. Váºy là suốt gần má»™t tháng tôi Ä‘i kiếm cháu, nhÆ°ng chỉ biết được vùng đất cháu mất mà thôi. Äiá»u an ủi duy nhất cho tôi là tôi đã nhìn thấy cảnh váºt ở đó, những cây dừa và cây vú sữa, những bÆ°ng trấp có nhiá»u bông súng và những cánh đồng có nhiá»u cây trâm bầu để nghÄ© rằng nó vá»›i anh em đồng Ä‘á»™i đã từng Ä‘i lại chiến đấu, đã từn ngó thấy tất cả má»i thứ đó trÆ°á»›c khi ngã xuống. Cuối cùng, tôi rá»i vùng đất ấy, tuy lòng trÄ©u nặng u buồn nhÆ°ng cÅ©ng được yên lòng trở lại phần nà o vì có má»™t bác nông dân bảo tôi "Cô đừng buồn, chúng tôi hứa sẽ chăm sóc tất cả những ngôi mả ở đây, sẽ Ä‘em hà i cốt của con cháu mình vá» nghÄ©a trang xã. Nếu nhu con cháu nà o hy sinh không mồ mả thì tụi nó vẫn còn ở đây hoà i vá»›i ruá»™ng đồng kinh rạch, vẫn còn ở đây hoà i vá»›i chúng tôi chứ đâu có mất. Cô vá» ngoà i đó, lâu lâu nhá»› trở vô chÆ¡i vá»›i chúng tôi, vá»›i cháu.."
Tôi đã ngồi nghe chị Ninh nói, trong má»™t buổi chiá»u rất Ä‘á»—i yên ổn và chắc chắn, hòa bình Ä‘ang ngá»± trị trong sắc trá»i xanh bên ngoà i khung cá»a, trong tiếng nói cÆ°á»i vui vẻ dÆ°á»›i sân nhà và trong tiếng nhạc của má»™t ca khúc trữ tình đâu đó vẳng lại. Äã hÆ¡n má»™t tháng nay, sau chiến thắng, tôi từ chá»— thỉnh thoảng cứ ngỡ là mÆ¡, giỠđây dần dần thấy đó là hiện thá»±c, hiện thá»±c trong bầu không khà vui mừng lá»›n chÆ°a từng có, hiện thá»±c trong Ä‘oà n tụ, trong gặp gỡ, trong các tiệc tùng không ngá»›t. Má»™t đêm má»›i đây, tôi vừa dá»± má»™t tiệc lá»›n mừng chiến thắng vÄ© đại trong dinh Äá»™c Láºp cÅ©, rượu úytxki và sâm banh rót trà n trá». NhÆ°ng bây giá» ngồi trÆ°á»›c mặt tôi là chị Ninh, là má»™t trong hà ng vạn ngÆ°á»i mẹ đã dâng con mình cho chiến thắng và suốt trong má»™t tháng tÆ°ng bừng há»™i nà y, chị lặn lá»™i Ä‘i tìm con dÆ°á»›i miệt đồng bÆ°ng. Lúc chiá»u tà , chị từ giã tôi. Tôi há»i chị đã mua được thứ gì để Ä‘em vá» chÆ°a. Chị lắc đầu:
- Ngà y kia tôi đã ra rồi, cũng chẳng thiết mua sắm gì cả anh ạ.
Bây giá» chị Ninh không còn nữa. Từ thà nh phố Hồ Chà Minh tôi buông thõng ống nghe, ngỡ nhÆ° tin ấy không có tháºt. NhÆ°ng sá»± tháºt là thế. Trong phút chốc nhá»› lại. Tôi Ä‘iếng ngÆ°á»i trÆ°á»›c sá»± ra Ä‘i của chị Ninh, con ngÆ°á»i mà cuá»™c Ä‘á»i bình thÆ°á»ng thầm lặng Ãt ai để ý. Chẳng qua, trÆ°á»›c sau chị chỉ là ngÆ°á»i ở khâu phục vụ cho sá»± nghiệp sáng tác của chúng tôi mà thôi. Chị đã là m công việc nà y trên ba mÆ°Æ¡i năm trá»i, và bây giá» chị đã nằm xuống. Lâu nay tôi những tưởng má»™t con ngÆ°á»i nhÆ° váºy cÅ©ng dá»… kiếm cÅ©ng dá»… thay thế. NhÆ°ng tháºt không phải nhÆ° tôi nghÄ©. Và i tháng sau khi chị Ninh mất, tôi có việc ra Hà Ná»™i, ghé lại cÆ¡ quan. Dạo ấy cÅ©ng và o Ä‘á»™ thu sang. Tôi lại Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng xÆ°a, giữa ngà y đầu thu hiu hiu gió thổi. Khi và o cÆ¡ quan tôi thấy ngôi nhà vẫn thế, ngôi nhà mà cách đây hai mÆ°Æ¡i sáu năm tôi đã đặt chân đến, mang theo cả má»™t niá»m hy vá»ng, và gặp chị Ninh ở đó. DÆ°á»ng nhÆ° ngôi nhà chẳng chút đổi thay, từ chiếc ghế đá, từ mái ngói rÆ¡m rêu phong, từ những con ngÆ°á»i. Tôi bÆ°á»›c vô phòng khách. Bá»™ xa lông vẫn là bá»™ xa lông đó, chỉ có cÅ© Ä‘i mà thôi. ở phÃa gian buồng dà nh cho văn phòng, bà n ghế Ä‘á»u nhÆ° thế, mà tôi đã biết. NhÆ°ng trá»i Æ¡i, có má»™t cái bà n hãy còn trống, không có ai là m việc ở đó cả. Äó là bà n của chị Ninh. Tôi ngồi má»™t lúc, rồi khẽ há»i cô đánh máy, chÃnh cái cô gá»i Ä‘iện cho tôi, báo tin chị Ninh mất:
- Tới nay chưa có ai thay chị Ninh sao?
Cô dừng tay gõ chữ, nhìn tôi, lắc đầu, rồi mắt rÆ°ng rÆ°ng. Tôi không há»i thêm lá»i nà o nữa, và bây giá» tôi biết rầng chá»— của chị Ninh, chá»— cái bà n cÅ© kỹ còn bá» trống kia, không ắt gì dá»… kiếm ra má»™t ngÆ°á»i ngồi vô đó mà được nhÆ° chị, trong khi chÃnh tại ngôi nhà nà y có bao nhiêu chá»— ngồi Ä‘á»u có thể thay đổi không mấy khó khăn.
1983
Tà i sản của khungcodangcap
Chữ ký của khungcodangcap "Giá đâu đó có ngÆ°á»i đợi tôi"
25-09-2008, 10:48 PM
Anh Khùng Trốn Viện
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
Chuyến lÆ°á»›i máu - Anh Äức
Anh Äức
Chuyến lưới máu
Và o năm má»™t ngà n chÃn trăm bốn mÆ°Æ¡i ba, tôi có lần tá»›i Bãi MÅ©i. Từ thị xã Hà Tiên Ä‘i Bãi MÅ©i cÅ©ng không lâu lắm. Chiếc xe ngá»±a Ä‘Æ°a tôi xuống táºn bãi má»›i dừng lại. Äằng sau lối xe vừa qua, hai hà ng dấu chân ngá»±a in dà i trên lá»›p cát trắng mịn. Lần đầu tiên tôi má»›i tá»›i có cái bãi nà y. Äến Hà Tiên đã Ä‘i Thạch Äá»™ng, lên núi Tô Châu nhÆ°ng không đến đây thì cÅ©ng hoà i. Ông già a đánh xe dừng lại, hà m thiếc của con ngá»±a nghiến ken két chÆ°a dứt thì lão TÆ° HÆ°ng đã chạy ra, tay lão cầm cái vi cá bÆ¡i bÆ¡i nhÆ° đón khách. Lão há»i ông già xe ngá»±a:
- Có khách lên không ông Bảy Hân?
Ông Bảy Hân, trỠtôi nói:
- Có cáºu nà y lên chÆ¡i đó!
Trên xe tôi Ä‘i có bốn ngÆ°á»i, hai ngÆ°á»i là dân biển ở đây. Khi ông Bảy Hân cầm roi vút nhẹ và o mông ngá»±a, đánh chiếc xe lá»™c xá»™c trở vá» nhà ngủ Äông Hồ rồi thì chỉ còn lại tôi vá»›i má»™t thÃm bán hà ng rong. ThÃm ấy ốm yếu, nÆ°á»›c da và ng bủng, cắp cái rổ trong đó còn lại ba bốn cái bánh ếch chÆ°a bán hết.
Sau khi há»i tôi có ở lại chÆ¡i không, và tôi gáºt đầu thì lão TÆ° HÆ°ng quay và o phÃa nhà gá»i lá»›n:
- Vá»i Æ¡i! Ra khiêng đồ!
Nghe tiếng gá»i, từ trên dãy nhà , má»™t thằng bé vấn khố xăm xăm chạy xuống. Nói là thằng bé bởi vì mặt mÅ©i nó coi còn ngây ngô quá, chá»› cÅ©ng Ä‘á»™ mÆ°á»i sáu, lại có phần cao lá»›n khá»e mạnh hÆ¡n tôi nhiá»u. Äến nÆ¡i, chợt nó chạy lại thÃm bán bánh kêu "má" rồi nÆ°á»›c mắt rá»›t lả chả. Bấy giá» tôi má»›i biết ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ấy chÃnh là má nó. Hai mẹ con dÆ°á»ng nhÆ° lâu lắm má»›i gặp nhau. Song chÆ°a nói câu nà o, lão TÆ° HÆ°ng đã la lên:
- Thôi chá»›! Äem đồ cho khách mau lên!
NgÆ°á»i mẹ lấy hai cái bánh ếch Ä‘Æ°a cho con và nói nhá»: "- Thôi, Ä‘i Ä‘em đồ cho ngÆ°á»i ta lên Ä‘i!". Thằng Vá»i chùi nÆ°á»›c mắt. Äến trÆ°á»›c tôi nó chắp tay xá má»™t cái là m tôi nhá»™t nhạt hết sức. Coi da thịt của nó thì biết, nắng và nÆ°á»›c biển đã nhuá»™m da nó Ä‘en sạm, mốc mốc, mắt nó hÆ¡i đục và đá», còn tóc thì và ng cháy nhÆ° hun nắng. NgÆ°á»i lá»›n, con nÃt ở biển đại để Ä‘á»u nhÆ° váºy cả. Cái vali nhẹ nhÆ° không, có gì đâu mà phải xách giùm, nên tôi cứ tá»± xách. Thằng Vá»i ngó tôi coi bá»™ lạ lắm. Từ chá»— xe ngá»±a Ä‘áºu lên chá»— cái nhà ngói nóc Ä‘á» của lão TÆ° HÆ°ng thấy thì gần, nhÆ°ng vì Ä‘i lên dốc, chân tôi má»i cứ lÃu rÃu trên cát. Má»™t Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng ngắn váºy thôi, nhÆ°ng tôi bắt đầu là m quen vá»›i thằng Vá»i. Tôi há»i ở đây có gì vui không.
Vá»i suy nghÄ© hồi lâu rồi nói: - Tôi không biết!
Tôi thấy thằng quê quá. Rải rác trên bãi có trên mÆ°Æ¡i cái nhà bát giác mà u xanh, mà u và ng. Ghế phô tÆ¡i của mấy ngÆ°á»i nghỉ mát nhiá»u đếm không xiết. Ta cÅ©ng có, Tây đầm cÅ©ng có, ăn uống hát xÆ°á»›ng ngáºu lên. Váºy mà thằng Vá»i nó nói không biết, không vui.
Lên đến nhà trá», tôi ở gian buồng liá»n vá»›i lão TÆ° HÆ°ng. Tôi Ä‘em đóng tiá»n trá», gặp mụ TÆ° tôi tưởng nhÆ° gặp pháºt Di Lặc. Sao mụ ta máºp ghê gá»›m quá, quần áo bó lấy mình mụ cháºt cứng. Gió biển thổi suốt ngà y mà ngÆ°á»i mụ ta lúc nà o cÅ©ng đầm đìa mồ hôi. Khi mụ TÆ° chìa tay lấy tiá»n, tôi thấy cổ tay mụ núc thịt, to béo lạ thÆ°á»ng.
Bữa cÆ¡m trÆ°a ấy, có thức ăn ở biển. Cá Ä‘ao hấp má»—i khoanh lá»›n bằng cổ tay của mụ TÆ° HÆ°ng. Cá khoai luá»™c nÆ°á»›c dừa, má»±c tÆ°Æ¡i chÆ°ng cách thủy. Trong lúc tôi ăn cÆ¡m thì thằng Vá»i biến đâu mất. Bên kia nhà , hai vợ chồng lão TÆ° HÆ°ng Ä‘ang báºn rá»™n vá»›i khách. Khách là bốn năm ngÆ°á»i dân lÆ°á»›i đến nạp từng bao lá»›n vi cá cho lão ta. Hai vợ chồng lão TÆ° săm sói mấy bao vi cá, hÃp cả mắt. Ä‚m cÆ¡m xong, tôi đến coi vi cá chÆ¡i cho biết. Bấy giá» lão TÆ° ngồi trên bục cao, gõ bà n toán lốp cốp... Tôi tưởng lão ta tÃnh tiá»n để trả, nhÆ°ng không phải, lão ta có táºt nhÆ° váºy. Há»… ngÆ°á»i nà o mÆ°á»›n lÆ°á»›i và ghe của lão má»—i tháng đến nạp vi cá hoặc bong bóng, thì lão TÆ° gõ con toán quy ngay ra tiá»n thá» coi được bao nhiêu. Tôi có ngỠđâu má»—i cái vi cá bán tá»›i má»™t cắc bạc. Hèn gì lão ta có cái nhà ngói, táºu mÆ°á»i cái nhà bát giác, lại có phần hùn trên nhà ngủ Äông Hồ nữa.
Tôi Ä‘i ra ngoà i. Vừa lúc ấy thằng Vá»i ở đâu vá», vác trên lÆ°ng má»™t giá» lá»›n Ä‘á»±ng đầy sò huyết. Nó đặt giá» sò lên thá»m bếp rồi Ä‘i ra. Tôi liá»n theo nó xuống bãi. Thằng Vá»i nói vá»›i tôi:
- Chiá»u tôi phải ra lÆ°á»›i, lén Ä‘i chÆ¡i má»™t chút... sợ ông chủ biết được thì chết!
- Không sao, có tôi đây... Chơi một chút, chừng nà o đi thì vỠđi, sợ gì!
Vá»i chỉ con dã trà ng bò lểnh nghểnh trên cát, nói:
- Anh ngó thấy chÆ°a, nó Ä‘Æ°Æ¡ng vò cát đó! Vò đã Ä‘á»i rồi để sóng đánh tuốt luốt hết. Nè, váºy mà khó bắt được nó lắm nghe.
Tôi há»i:
- Bắt con đó là m chi!
- ChÆ¡i thôi... Trên bãi nà y không ai bắt được đâu. Khó lắm, há»… tá»›i gần nó trốn xuống hang liá»n!
Tôi nghe nó nói thì rón rén rình bắt thá». NhÆ°ng tá»›i gần, quả nhiên dã trà ng trốn xuống hang không còn má»™t con. Mấy lần Ä‘á»u bắt không được, tôi há»i Vá»i:
- Mà y bắt được không?
Thằng Vá»i nói được, vừa nói nó vừa bảo tôi ngồi im má»™t chá»—, Ä‘oạn nó chạy đến má»™t nÆ¡i khác nằm rạp xuống. Nó nằm nhÆ° váºy rất lâu, không Ä‘á»™ng Ä‘áºy. Tôi ngồi đợi, thấy chốc sau dã trà ng nhú lên hang bốn năm con. Tưởng yên, dã trà ng bò từ từ, quÆ¡ cà ng đằng trÆ°á»›c. Dã trà ng đã mắc lừa, tưởng Vá»i là má»™t váºt gì chứ không phải ngÆ°á»i rình bắt nó. Tôi cÆ°á»i ré lên, vì lúc ấy Vá»i đã quÆ¡ tay chá»™p luôn được ba bốn con. Nó nhổm dáºy, chạy lịch phịch lại Ä‘Æ°a cho tôi, nói:
- Thấy tôi bắt chưa?
Tôi nói:
- Bắt lần nữa má»›i giá»i!
Vá»i nói:
- ừ nghe!
Và dứt lá»i, nó chạy má»™t quãng dà i, nằm chuồi trên bãi cát nhÆ° má»™t khúc cây.
Tôi mê nhìn thằng Vá»i, lão TÆ° HÆ°ng Ä‘i đến hồi nà o tôi không biết. Lão cầm cây Ä‘ao cá mà u và ng và ng, có răng giông giống nhÆ° răng cÆ°a. Lão ta chắp cây Ä‘ao cá sau lÆ°ng Ä‘i tá»›i chá»— thằng Vá»i. Chết chá»a. Thằng Vá»i vẫn nằm im đợi dã trà ng lên hang. Tá»›i nÆ¡i, lão TÆ° vụt thét:
- Vá»i! Mà y biết có bao nhiêu ngÆ°á»i đợi mà y Ä‘em lÆ°á»›i ra ghe không?
Tiếng lão ta gầm rất to. Dứt tiếng, lão ta giÆ¡ cây Ä‘ao cá, thẳng cánh tay giáng xuống. Tôi nhắm mắt, nghe má»™t cái "chát", chừng mở ra thấy ngÆ°á»i thằng Vá»i nhÆ° bẹp dÆ°á»›i cát, trên Ä‘Ãt hằn lên má»™t lằn Ä‘á» lá»›n, in nguyên hình cây Ä‘ao cá. Tôi sợ nếu lão TÆ° trở bá» cạnh răng cÆ°a cây Ä‘ao mà đánh, thì lút vô thịt thằng Vá»i liá»n.
Trong lúc lão ta giang tay muốn Ä‘áºp nhát nữa, thì thằng Vá»i lồm cồm dáºy được, co cẳng chạy lông lốc. Lão TÆ° HÆ°ng rượt theo nhÆ° bay. Song hình nhÆ° lão ta chỉ rượt nó chạy mau vỠđặng Ä‘em lÆ°á»›i ra ghe thôi.
Tôi ngồi một mình trên bãi. Trong hai bà n tay tôi, bốn con dã trà ng vẫn còn rỠrạy.
MÆ°á»i sáu chiếc ghe lÆ°á»›i mà tôi thấy lúc trÆ°a gần bá», bây giá» nÆ°á»›c thủy triá»u lên, dÆ°á»ng nhÆ° có dai dá»i ra ngoà i hai trăm thÆ°á»›c. Sóng đánh à o à o, mấy chiếc ghe cắm ngoà i kia bồng bá»nh muốn giạt Ä‘i, nhÆ°ng không há» giạt được. Xa hÆ¡n đó nữa, đảo Phú Quốc nhÆ° má»™t tảng đá mà u thạch lục, nổi cố định trên mặt biển.
Thằng Vá»i khệ nệ ôm từng tay lÆ°á»›i lá»›n chất lên má»™t cái xe bò. Lâu lắm nó má»›i chất lên hết. Xong đâu đó nó ra trÆ°á»›c tay cà ng, ghé vai vô sợi dây da trâu. Nó rị má»™t cái, chiếc xe không nhúc nhÃch. Lần sau nó đổi vai bÆ°á»›c dấn tá»›i, bánh xe bò má»›i chuyển. Thằng Vá»i kéo má»™t hÆ¡i. Tôi không ngá» nó khá»e đến thế. Kéo tá»›i sát mà nÆ°á»›c nó dừng lại, bá» dây ra, thở phà o. Hai ba mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i Ä‘i lÆ°á»›i mÆ°á»›n hà ng năm cho lão TÆ° HÆ°ng, từ trên cái nhà ngói nóc Ä‘á» lô nhô kéo xuống bãi. Äến nÆ¡i há» bu chung quanh xe bò, xốc lÆ°á»›i trên xe xuống. Cả bá»n lá»™i xuống nÆ°á»›c Ä‘i ra chá»— ghe cắm.
Äất cát cạn xợt, lá»™i đã xa mà vẫn chÆ°a lút đầu gối há». Thằng Vá»i kéo cái xe chạy trở lên. Má»™t hồi nó Ä‘i xuống, trên lÆ°ng mang cái giá» sò huyết, hai tay bê tấm ván, trên tấm ván là má»™t cái há»a lò than Ä‘á» có lót vỉ sắt. Trên cổ nó còn có má»™t xâu chuá»—i, không phải chuá»—i hạt trai, mà là chanh trái xá» qua má»™t sợi kẽm.
Thằng Vá»i Ä‘em từng thứ ấy để tại chá»— xe bò rồi lá»™i ra nÆ¡i ghe Ä‘áºu. Nó không Ä‘i luôn mà ra lôi má»™t chiếc ghe vô, Ä‘em tay lÆ°á»›i còn lại cùng các thứ để lên ghe.
Trên nhà bấy giá» Ä‘i xuống hai ngÆ°á»i, lão TÆ° HÆ°ng vá»›i má»™t bác già , chừng nhÆ° cÅ©ng là ngÆ°á»i ở mÆ°á»›n. Tất cả gồm bốn ngÆ°á»i, trong đó có tôi, sá»a soạn lên ghe. Ra bãi MÅ©i, tôi cốt ý Ä‘i theo ra khÆ¡i cho biết. Lúc đầu lão TÆ° HÆ°ng không khứng chịu, tôi nói mãi, sau cùng chìa ra má»™t đồng bạc nói là chung tiá»n sò, lão ta má»›i thuáºn cho tôi Ä‘i.
Thấy chiếc ghe còn ở ngoà i Ä‘á»™ ba bốn sải tay, lão TÆ° mắng thằng Vá»i om sòm:
- Còn một chút nữa cũng là m biếng không chịu kéo rấn ghe vô, mà y khiến chết, tội mà y bữa nay tao chưa trị đa!
Tháºt là lạ, ở biển mà lão ta ngại đặt chân xuống nÆ°á»›c. Tôi thì có quần áo nà o mặc quần áo nấy, còn lão ta Ä‘i lÆ°á»›i mà ăn mặc nhÆ° Ä‘i chÆ¡i. Quần xá xị Ä‘en, áo cẩm tá»± mà u trứng gà . Cái túi trên áo của lão, cá»™m ló lên gói thuốc Mêlia trắng.
Thằng Vá»i vẫn vấn khố, mặc má»™t cái áo vải ta nhuá»™m chà m, sợi to nhÆ° bố tá»i.
Sau rồi thằng Vá»i cÅ©ng phải lá»™i ra kéo ghe vô sát bá» thêm Ä‘oạn nữa cho lão ta xuống. Bác lÆ°á»›i già dùng sà o chõi ghe ra quãng sâu rồi cùng thằng Vá»i cất buồm lên. Buồm giÆ°Æ¡ng cao bá»c gió chạy nhÆ° tà u. Sóng nhá» thôi mà cÅ©ng hung hăng xốc tá»›i muốn nhảy vô ghe, nhÆ°ng Ä‘á»i nà o được, vì ghe do bác già lái luôn cỡi trên lÆ°ng sóng. Lão TÆ° HÆ°ng móc gói Mêlia, búng cái tách lòi ra má»™t Ä‘iếu, lão ta ngoạm lấy, ấm ứ nói:
- Vá»i, lấy lá»a!
Thằng Vá»i bò tá»›i há»a lò than, cầm Ä‘Å©a sắp gắp lá»a Ä‘Æ°a lão ta mồi thuốc. Lão TÆ° HÆ°ng phà phà khói nói vá»›i bác lái già :
- Mẹ! Con nÆ°á»›c nà y chém chết cÅ©ng mÆ°á»i tạ cá khoai. Mấy ngÆ°á»i là m cho hết mình, vá» tôi cho nháºu say chết cha hết thảy!
Tôi cà ng lấy là m lạ nữa, vá» cái câu nhÆ° vừa nói vừa chá»i của lão ta.
Chiá»u xuống dần, nắng rút vá» phÆ°Æ¡ng Tây. Cái nhà ngói trên bãi chỉ còn là má»™t chấm Ä‘á» bằng ngón tay út. Ghe cà ng ra xa, lão TÆ° HÆ°ng cà ng hút thuốc nhiá»u. Dứt Ä‘iếu nà y lão ta mồi Ä‘iếu khác. Không thấy lão cho bác già đằng lái má»™t Ä‘iếu nà o. Äi đâu quá mà vẫn chÆ°a tá»›i chá»— đánh cá, tôi há»i:
- Äi xa quá váºy?
Lão ta cÆ°á»i, trá» táºn ngoà i khÆ¡i mù mịt bảo:
-Anh khá» quá, má»›i có ná»a Ä‘Æ°á»ng thôi. Hôm nay ra tám cây số, có bữa phải tá»›i mÆ°á»i má»™t cây. Kiếm tiá»n cá»±c thấu trá»i chá»› anh tưởng sung sÆ°á»›ng lắm sao/
Tôi là m thinh, gẫm lại câu nói của lão thiệt vô lý. Cá»±c thì mấy ngÆ°á»i Ä‘i lÆ°á»›i mÆ°á»›n cá»±c chá»› lão ta cá»±c khổ ná»—i gì. Nãy giá» lão ta ngồi trên sạp hút thuốc thÆ¡m, cái áo cẩm tá»± trứng gà chÆ°a dÃnh má»™t giá»t nÆ°á»›c biển. NhÆ°ng tôi cứ là m thinh ngó ra khÆ¡i nữa. Thấy mấy chiếc ghe đằng trÆ°á»›c nhá» xÃu má» trong hÆ¡i nÆ°á»›c biển bốc lên nhÆ° sÆ°Æ¡ng.
Trá»i đã bắt đầu sụp tối. NhÆ°ng lúc bóng tối chÆ°a úp trá»n mà u Ä‘en của nó xuống khắp biển thì trên trá»i sao đã má»c lấp lánh. Äêm cà ng đến thì sao cà ng báºt sáng hÆ¡n lên, muôn ức vì sao đếm không biết. TrÆ°á»›c mÅ©i ghe, nÆ°á»›c biển rẽ ra rá»±c sáng. Những ghe trÆ°á»›c đã thôi chạy, hiện lá» má» má»™t dãy dà i. Lão TÆ° HÆ°ng móc ra cái đồng hồ quả quÃt có kim sáng, coi và nói to:
- Äúng má»™t giá» tám cây số! Thôi, hạ buồm Ä‘i!
Thằng Vá»i nãy giá» bị gió lạnh, cứ giả cách gầy than, ngồi thủ bên cái há»a lò cho ấm. Nghe tiếng lão TÆ°, nó ngồi báºt dáºy nhÆ° lò so, bò ra cá»™t buồm mở dây. Cái rõ rẽ kêu rốc rốc. Bác lái già nÆ°Æ¡ng dây cho buồm từ từ hạ xuống. Cả cá»™t lẫn buồm nằm xếp gá»n bên phải sạp ghe. Ghe Ä‘i lừ đừ, đến cặp song song vá»›i má»™t ghe khác. MÆ°á»i sáu chiếc bắt cặp vá»›i nhau. Trên sạp, tiếng phao và lốp cốp, lÆ°á»›i được dà n ra. Hai ghe đánh chung má»™t lÆ°á»›i, hai tay lÆ°á»›i giáp lại thà nh má»™t, má»—i bên giữ má»™t cáng lÆ°á»›i rồi từ từ buông rá»i ra. ÄÆ°á»ng lÆ°á»›i dà i, ghe tếch ra rất lâu má»›i cuối hết vạt lÆ°á»›i.
Thằng Vá»i bây giá» có muốn thủ bên cái há»a lò cÅ©ng không được. Gió, nÆ°á»›c thốc và o ngÆ°á»i, nó ngồi trên be ghe ghì chặt cáng lÆ°á»›i. Bác lái già thấy lÆ°á»›i buông ra rồi, thả chèo, chèo bá»c lên. Tôi đợi mãi mà hai ghe vẫn chÆ°a giáp nhau. Bác lái già kêu lên, khi ngó thấy trong vòng lÆ°á»›i, ánh sáng xanh chéo ngược loạn xạ. Những ngÆ°á»i Ä‘i nghá» quen nhÆ° bác biết ngay là đã gặp cá bầy. Lão TÆ° HÆ°ng mừng được của, nói toáng lên:
- Hồi Ä‘i tôi đã biết rồi! Con nÆ°á»›c nà y là con nÆ°á»›c kim ngân mà ! Cứ là m khá lên, nhứt định lần nà y vá» tôi sẽ cho má»—i ngÆ°á»i má»™t ly rượu. Không phải rượu nếp đâu nghe, rượu ánÃt... anÃt...!
Hai đầu lÆ°á»›i giáp nhau, thằng Vá»i nhấc cáng lÆ°á»›i Ä‘Æ°a sang ghe bên kia. LÆ°á»›i từ từ kéo lên, cá trắng nhÆ° bạc tháºt, lấp lánh Ä‘á»u trong các kẽ lÆ°á»›i. Chuyến đầu đã trúng mẻ cá to.
NgÆ°á»i bên kia trút cá hết vô khoang, trao lại cáng lÆ°á»›i. Thằng Vá»i vá»›i lấy, ngồi thụp xuống ghì chặt nhÆ° trÆ°á»›c. Ghe lại rá»i ra, Ä‘i bá»c. Trên sạp, lão TÆ° HÆ°ng cÆ°á»i khà khà . Lão kéo cái giá» sò hyuết lại bên há»a lò. Cái xâu chanh hồi chiá»u tôi thấy thằng Vá»i Ä‘eo trên cổ nhÆ° xâu chuá»—i hạt ấy, bây giá» lão sẽ ná»›i ra từng trái, dùng dao con xắc hằng chục miếng dà y chung vá»›i muối tiêu trên Ä‘Ä©a sứ. Lão ta nói vá»›i tôi!
- Phải ăn mừng mới được, lại đây anh!
Há»… ai có tiá»n thì lão TÆ° HÆ°ng má»›i má»i má»c nhÆ° váºy. Lão ta phùng mang thổi mấy hÆ¡i vô há»a lò. Lá»a than Ä‘á» rần ráºt. Bốc má»™t vốc sò huyết, lão đặt từng con lên cái vỉ sắt há»±c nóng. Sò huyết kêu eo éo nhÆ° sôi bụng, má»™t chút sau nắp sò hé báºt ra. Lão vắt chanh và o con sò, dùng Ä‘Å©a gắp ra chấm vá»›i tiêu ăn. Tôi cùng ăn vá»›i lão. Tôi nói:
- DÃ nh cho há» má»™t Ãt!
Lão vừa nhai ngấu nghiến thịt sò một cách ngon là nh vừa đáp:
- Dà nh gì, tụi nó còn lo lưới chớ!
Tôi ăn có ngon nhÆ°ng dÆ°á»ng nhÆ° nhá»™t miệng. Còn lão thì vẫn cứ tiếp tục. Äến lúc cái giá» Ä‘á»±ng sò vÆ¡i Ä‘i, thì cÅ©ng là lÆ°á»›i sắp bá»c tá»›i. Những Ä‘Æ°á»ng sáng xanh lại rạch loạn dÆ°á»›i nÆ°á»›c. Lão TÆ° Hùng vừa ăn và vá»›i vẻ hả hê đắc thắng, lão khoe vá»›i tôi:
- Má»™t chuyến Ä‘i lÆ°á»›i gặp con nÆ°á»›c nhÆ° đêm nay, có thể tạo thêm má»™t cái nhà bát giác nữa... Cho thuê má»™t cái má»—i tháng hai mÆ°Æ¡i đồng, mÆ°á»i cái má»—i tháng hai trăm...
Hai ghe từ từ xáp lại. Lúc cách nhau Ä‘á»™ mÆ°Æ¡i sải bá»—ng có má»™t cÆ¡n gió luồng thổi vùn vụt. Thằng Vá»i nâng cánh lÆ°á»›i đứng dáºy sá»a soạn trao sang... Khi nó vá»›i tay tá»›i, bá»—ng má»™t chân trái nó trượt khá»i ghe. Nó chÆ°a kịp rút chân lên, thì luồng gió đẩy giạt ghe bên kia xô ráºp và o. Tôi hốt hoảng kêu rú lên. Hai be ghe va nhau và o má»™t cái dữ dá»™i, kẹp lấy chân thằng Vá»i và o giữa. Gió thổi vù vù, tay nó vẫn ghì cáng lÆ°á»›i không dám buông. Rá»i cái cáng lÆ°á»›i, để rá»›t xuống biển, tức nhiên cá trong lÆ°á»›i sẽ tuá»™t ra hết. Lão TÆ° HÆ°ng chồm đứng lên. Tiếng thằng Vá»i kêu nhÆ° van lão:
- Tôi buông... Cho tôi buông cáng!
DÆ°á»›i ánh sao, đôi mắt nó thất lạc. Lão TÆ° HÆ°ng hầu nhÆ° không nghe tiếng kêu thảm thiết ấy. Lão Ä‘ang nghe tiếng cá dáºy rá»™n trong lÆ°á»›i... TrÆ°á»›c mắt lão hiện ra vô số cá khoai, cá gá»™c. Cá ấy sẽ cho lão vô và n giấy bạc. Lão TÆ° HÆ°ng giáºm chân má»™t cái rầm trên sạp ghe. Miệng lão còn Ä‘ang nhai sò, huyết sò chÆ°a chÃnh ứ ra mép lão nhÆ° máu ngÆ°á»i, lão ta gằn từng tiếng:
- Không được buông cáng! Vá»i, ráng lên. ÄÆ°a cái cáng qua ghe mau. Má»™t chút nữa... ráng, ráng!
Thằng Vá»i lóa cả mắt rồi. NhÆ°ng tiếng thúc của lão TÆ° HÆ°ng dồn dáºp quá, khiến nó hết sức kinh sợ, cố vá»›i tay qua chừng hai gang nữa. NgÆ°á»i bên kia vá»› lấy được cáng lÆ°á»›i. Lão TÆ° HÆ°ng mừng húm, lè lưỡi liếm máu sò bên mép, trố mắt nhìn từng vạt lÆ°á»›i kéo lên. Tiếng cá choi trút vô khoang nghe lạch đạch. Lão nghe đến khi cái tiếng lạch đạch dứt rồi má»›i quay lại. Tôi đã kéo thằng Vá»i lên để nằm dà i trÆ°á»›c mÅ©i ghe, lấy khăn quà ng nhắm mắt mà buá»™c cái chân gẫy ráºp của nó. Máu ở chân nó chảy tuông nhÆ° xối. Cái khăn trắng biến thà nh mà u Ä‘á».
Tôi vá»›i bác lái già giục vá» gấp. Lão TÆ° HÆ°ng cúi nhìn và gá»i tên thằng Vá»i. NhÆ°ng nó đã ngất rồi đâu đáp lại được. Lão TÆ° HÆ°ng nói:
- VỠđâu bây giá», lâu lâu má»›i gặp cá bầy nhÆ° vầy. Nó chÆ°a há» gì, dẫu có vá», chân nó đã gẫy rồi nà o có nối liá»u lại được đâu? Là m ăn không ý tứ thì khiến váºy nó má»›i tởn. Äược rồi, mai cho xe ngá»±a chở nó lên nhà thÆ°Æ¡ng thÃ!
Lão TÆ° HÆ°ng gá»i lá»›n:
- Bên kia qua đây bá»›t má»™t ngÆ°á»i nghe!
Má»™t anh từ bên ghe kia nhảy sang, thay thằng Vá»i.
Äi hai mẻ lÆ°á»›i nữa... Lão TÆ° HÆ°ng má»›i chịu rúc tù và báo hiệu vá». MÆ°á»i mấy chiếc ghe sá»a soạn trở mÅ©i. Từ đó vỠđến bãi tôi ngồi bên thằng Vá»i. Nó có tỉnh mấy lần, sau đó lại ngất Ä‘i.
Äến nÆ¡i, hai bác dân lÆ°á»›i khiêng nó lên. Tôi xách cây đèn chai Ä‘i sau, thấy máu nÆ¡i chân Vá»i rá» dà i trên cát. Giá»t máu nà o rÆ¡i xuống liá»n bị cát hút ngay giá»t ấy.
Hôm sau, lão TÆ° HÆ°ng sai ngÆ°á»i chở nó lên nhà thÆ°Æ¡ng thÃ. TrÆ°a đó, tôi cÅ©ng ra đón xe ngá»±a ông Bảy Hân vá» má»™t cách vá»™i và ng. Xe chạy ngang bãi lÆ°á»›i, tôi dòm xuyên qua cá»a, thấy những vết máu đêm hôm rá» thà nh má»™t Ä‘Æ°á»ng dà i. Mà u máu thấm cát bị nắng hun trá»n buổi biến thà nh mà u xám sẫm nhÆ° mà u sét sắt.
*
* *
Mãi đến năm sau, cÅ©ng trong mùa nắng ráo, tôi trở lên Hà Tiên, có vá» bãi MÅ©i má»™t lần. Ông Bảy Hân vẫn còn đánh xe ngá»±a nhÆ° cÅ©. Sá»±c nhá»› đến chuyện xÆ°a, trên xe tôi há»i thăm vá» thằng Vá»i. ông Bảy Hân cho tôi biết sau khi lão TÆ° HÆ°ng Ä‘em bá» nó trên nhà thÆ°Æ¡ng thà cÆ°a chân, tá»›i chừng là nh rồi lão bắt nó trở vá» Ä‘i lÆ°á»›i cho lão nhÆ° cÅ©. Má nó bán bánh ếch dà nh dụm mà không đủ tiá»n chuá»™c nó ra. Kể xong, ông Bảy Hân chép miệng, quất con ngá»±a má»™t roi chạy lồng lên. Ông còn cho biết lão TÆ° HÆ°ng đã được Tây bổ là m chủ bãi. Äến nÆ¡i, tôi xuống xe, thấy cái nhà ngói lão TÆ° HÆ°ng xây lại hai từng cao nghệu, nóc ngói Ä‘á» au.
Äá»™t nhiên ông Bảy từ trên xe nhảy xuống kéo tôi chỉ vỠđám ngÆ°á»i lô nhô cuối bãi, hấp tấp nói:
- Ghe lÆ°á»›i của chủ HÆ°ng sắp ra khÆ¡i. Kìa thằng Vá»i nó Ä‘i sau chót kìa.
Tôi nhìn theo tay ông Bảy Hân. Tuy má»™t năm qua, nhÆ°ng tôi nháºn ra đúng là thằng Vá»i. Cái lÆ°ng mốc thÃch của nó phÆ¡i dÆ°á»›i nắng trÆ°a, và tay nó cắp má»™t cây nạng.
Hình nhÆ° nó Ä‘i nạng quen rồi chăng, nên má»™t chốc sau tôi chỉ còn thấy cái dáng Ä‘i của nó táºp tá»…nh, má» dần dÆ°á»›i cuối bãi.
Tà i sản của khungcodangcap
Từ khóa được google tìm thấy
äîìîäåäîâî , anh duc tuyen tap , çàâîä , çîîôèëû , êóëèíàðèÿ , íèæíèé , ïîñóäà , nghe truyen ngan anh duc , nhungtruyenngananhduc , ñîòîâûå , ñòèøêè , truye ngan anh duc , truyen ngan anh đức , truyen ngan anh duc , truyen ngan cua anh duc , truyen ngan cuaanh duc , truyen ngan dat anh duc , truyenngananhduc , tuyen tap truyen anh duc , ÷àñòíûå