|
|
25-09-2008, 11:54 PM
|
|
Anh Khùng Trốn Viện
|
|
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 6
Sau đó hai tháng tôi lại và o Hiệp Mỹ, không kể những lần và o liên tiếp. ở Hiệp Mỹ bấy giá» anh TrÆ°Æ¡ng đã chuyển sang phụ trách ba ấp từ Cầu Sắt trở vô. Anh DÅ©ng phụ trách ba ấp từ Cầu Sắt trở ra. Tôi và o Hiệp Mỹ lần đó để gặp tổ công tác anh DÅ©ng bà n má»™t việc đặc biệt, đồng thá»i thẩm tra lại các cÆ¡ sở: Công việc thẩm tra chÃnh là do cán bá»™ ở cÆ¡ sở đó, nhÆ°ng tôi thì phải nắm được tình hình cụ thể. Vì tình hình thay đổi của cÆ¡ sở rất quan hệ cho những chuyến Ä‘Æ°a tá»›i.
Nhá»› lại lần ấy tôi ra tá»›i nhà anh MÆ°á»i trá»i đã sụp tối. Giông mÆ°a sắp kéo đến. Dạo đó còn giữa mùa mÆ°a. Äêm đêm trá»i cứ đổ mÆ°a từ đầu hôm tá»›i suốt sáng. Anh MÆ°á»i Ä‘i há»p tổ du kÃch bà máºt vừa vá» tá»›i nhà . Tôi tưởng anh DÅ©ng ở dÆ°á»›i hầm, định đến gõ nắp hầm, nhÆ°ng anh MÆ°á»i khoát tay ra hiệu bảo không có. Tôi há»i:
- Anh Dũng đi đâu rồi?
- Hồi nãy ảnh há»p vá»›i chúng tôi. NhÆ°ng tối nay ảnh không có ngủ nhà đâu.
- Ngủ chỗ khác à ?
Anh MÆ°á»i đến bên, khẽ nói và o vai tôi:
- Ngủ ngoà i bá». Mấy bữa nay không ngủ nhà được đâu. ở dÆ°á»›i hầm cÅ©ng ngủ không được. MÆ°a cứ là m sụp vách hầm luôn. Nằm trên nhà thì không đặng thÃm à . Tụi Cầu Sắt, Long HÆ°ng cứ rõn vô luôn. Vì anh DÅ©ng anh TrÆ°Æ¡ng đã tổ chức váºn Ä‘á»™ng phá kế hoạch bắt cu ly của nó. Bà con xé giấy cu ly tá»›i tám phần, bắt đầu trốn không chịu Ä‘i xây cốt nữa. Bốn lượt tụi nó và o bắt, chỉ bắt được mấy thằng cha hÆ°Æ¡ng chủ vá»›i mấy ông già . Sá»± bắt cu ly của tụi nó bá»—ng nhiên hết linh nghiệm. Do đó tụi nó má»›i sanh nghi có cán bá»™ vá» nằm vùng. Ba bốn đêm nay, giữa khuya tụi nó cứ sục và o gõ cá»a xét nhà .
- Có xét nhà mình và những nhà anh em ở không?
- Không... Choạng vạng là anh DÅ©ng phải ra bá» rồi. Mà dạo nà y ông trá»i ổng cứ mÆ°a đêm. Anh DÅ©ng đâu có ngủ nghê được mấy. Tá»™i quá. Tôi bảo, anh thôi cứ ở nhà ngủ, bất quá tôi vá»›i vợ tôi thay nhau gác cho mà ngủ. Nói hết sức mà anh không chịu là không chịu.
Äang nói chuyện, chợt nghe tiếng mÆ°a lắc rắc rá»›t trên mái nhà . Chị MÆ°á»i bÆ°á»›c ra quÆ¡ tay ngoà i trá»i, lo lắng kêu:
- MÆ°a rá»›t há»™t rồi. ThÃm coi, khổ chÆ°a?
Tôi nói: - Không còn trú ở đâu được à ?
Anh MÆ°á»i đáp: Tôi định Ä‘Æ°a ảnh ra ngủ ngoà i chòi dÆ°a. NhÆ°ng không ổn thÃm à . Tụi "ba trui" nó chú ý mấy cái chòi dÆ°a lắm. Äêm qua nó Ä‘i rõn vô chòi dÆ°a của ông TÆ° Nhân...
Tôi nói: - Thôi được, để tìm cách sau. Bây giá» anh MÆ°á»i là m thế nà o Ä‘Æ°a tôi ra gặp anh DÅ©ng. Có công chuyện cần bà n gấp vá»›i ảnh.
- Thôi, mÆ°a rồi. ThÃm ở đây, tôi ra đồng kêu ảnh vô.
- Không nên đâu. Anh MÆ°á»i cứ Ä‘Æ°a tôi ra ngoà i Ä‘i.
- Váºy cÅ©ng được!
Chị MÆ°á»i chạy và o nhà lấy má»™t cái nón lá, Ä‘á»™i lên đầu tôi. Tôi vá»›i anh MÆ°á»i ra cá»a háºu. Qua khá»i vÆ°á»n cau thì tá»›i má»™t vùng lau ráºm. Anh MÆ°á»i vạch lau Ä‘i trÆ°á»›c, tôi theo sau. MÆ°a bắt đầu trút xuống dữ dá»™i. Trên trá»i, thỉnh thoảng má»™t là n chá»›p lóe lên. Giữa lau sáºy, thấy rải rác có những cây giá trụi cà nh. Äi đến cây giá cuối cùng, anh MÆ°á»i rẽ sang tay phải mấy bÆ°á»›c. Anh tắc lưỡi giả nhÆ° có tiếng tắc kè kêu. Kế đó bóng lau Ä‘á»™ng Ä‘áºy. Má»™t cái đầu nhô lên. Cái đầu ngÆ°á»i ấy là DÅ©ng khẽ cất tiếng:
- MÆ°á»i đó hả?
- á» MÆ°á»i đây.
Anh MÆ°á»i kéo tôi chui tá»t và o bụi. Tôi há»i nhá»:
- Anh Dũng đó à ?
- Ai, chị Háºu hả? - Giá»ng DÅ©ng nhÆ° kêu lên.
- Phải, tôi đây.
- Có chuyện gì váºy chị?
- Có công việc cần bà n với anh. Thư trên Huyện gởi cho anh đây.
Tôi móc túi lấy bức thÆ° trao cho DÅ©ng. Anh cầm lấy. Bà n tay tôi chợt chạm phải bà n tay Æ°á»›t át, là nh lạnh của DÅ©ng. Tôi ngồi bên. DÅ©ng lấy đèn pin trong túi ra, chắn che trÆ°á»›c mặt đèn rồi bấm đèn, coi thÆ°. Trong lúc DÅ©ng chăm chú xem thÆ°, tôi nhìn thấy khắp ngÆ°á»i anh Ä‘á»u Æ°á»›t cả. Chiếc nốp của anh ngủ cÅ©ng Æ°á»›t sÅ©ng. Má»™t tấm vải nhá»±a che giữa kẽ lau bị gió thổi rung phần pháºt. MÆ°a đổ xuống ngà y má»™t to. DÅ©ng Ä‘á»c thÆ° xong, vá»›i tay kéo lại tấm vải nhá»±a che cho tôi và anh MÆ°á»i. NhÆ°ng tấm vải không đủ sức ngăn được cÆ¡n mÆ°a to nặng hạt. Chúng tôi Ä‘á»u Æ°á»›t hết. Song lúc đó tôi không thấy lạnh lẽo, mà thấy hai mà mắt cứ nóng lên. Gần suốt má»™t tuần lá»… rồi, DÅ©ng và nhiá»u đồng chà khác của tôi phải chịu qua suốt những đêm mÆ°a nhÆ° thế.
Dũng bảo tôi:
- Äược rồi. Chị Háºu vá» báo cáo vá»›i Huyện ủy rằng tình hình gần đây có khó khăn. Äịch hình nhÆ° đánh hÆ¡i được tụi tôi rồi. NhÆ°ng Ä‘iá»u đó không quan trá»ng. Khi chúng nó bắt đầu sục cÆ¡ sở thì chúng tôi và bà con đã lên tiếng vá»›i nó. Bà con hầu hết đã xé bá» thẻ cu ly. Hai tổ du kÃch đầu tiên đã thà nh láºp hồi đêm... Còn vấn đỠđón vÅ© khÃ, thuốc đạp lôi, chị nhá»› nói vá»›i các đồng chà cứ cho Ä‘Æ°a và o, đúng mồng chÃn tá»›i.
- Äi công khai hay bà máºt.
- Nên Ä‘i bà máºt. Chỉ cần Ä‘Æ°a số thuốc đó tá»›i đầu Hiệp Lá»™. Tôi sẽ cho anh em ra đón. Äúng 12 giỠđêm mồng chÃn, chị Háºu nhá»› rõ nghe!
- Nhớ rồi!
DÅ©ng quay sang anh MÆ°á»i:
- Nhân tiện tôi phân công luôn. Äồng chà MÆ°á»i ngà y kia chuẩn bị bố trà hai anh em Ä‘i.
- Tôi đi nữa chứ?
- Äồng chà sẽ Ä‘i vá»›i anh em.
ánh chá»›p nhoáng lên, sáng xanh. GÆ°Æ¡ng mặt DÅ©ng đẫm nÆ°á»›c, vẻ trầm tÄ©nh và vui. Vừa nói anh vừa luôn tay vuốt nÆ°á»›c mÆ°a chảy ròng ròng trên mặt. Anh há»i tôi:
- Còn gì cần bà n nữa không?
- Thế thôi!
- Váºy thì hai đồng chà vá» Ä‘i. MÆ°a to quá.
Anh nói và ngÆ°á»›c nhìn mÆ°a rÆ¡i. Có vẻ nhÆ° tá»± nãy giá» anh không để ý đến mÆ°a gió gì hết. Tôi vá»›i anh MÆ°á»i đứng dáºy. DÅ©ng còn há»i:
- Bé Thủy mạnh không chị?
- Cháu vẫn khá»e lắm anh à .
Tôi theo anh MÆ°á»i rá»i khá»i bụi lau. Äi mấy bÆ°á»›c, tôi lại thấy mà mắt nóng lên. MÆ°a vẫn tuôn xối xả. Từ phÃa Long HÆ°ng, đèn bót rá»i thà nh hình dẻ quạt. Qua mà n mÆ°a giăng, ánh đèn trở nên đục và sáng trắng.
... Rạng ngà y tôi đến những cÆ¡ sở khác. Tình hình Ä‘á»u ổn. Nhiá»u cÆ¡ sở đã tá»a rá»™ng ra được nhiá»u nÆ¡i khác. Có hai nÆ¡i bị chúng sục và o, nhÆ°ng không bắt được ai, vì tình cá» thôi chứ không phải là chúng đã biết.
Chiá»u hôm sau, tôi vững dạ trở vá». Cùng Ä‘i có chú TÆ° BÆ°á»ng. Trên Ä‘Æ°á»ng Hiệp Mỹ vá» bãi Sao, chú TÆ° BÆ°á»ng ái ngại nhìn tôi nói:
- ThÃm TÆ° Ä‘i chuyến nà y vá» nghỉ sanh là vừa?
- Tôi cÅ©ng định váºy.
Thá»i gian trôi qua tháºt là nhanh. Trong tám tháng kể từ khi nhà tôi vá» rồi Ä‘i, đã có bao nhiêu việc xảy đến là m thay đổi Ä‘á»i tôi. TÃnh cả chuyến Ä‘i nà y là vừa đúng sáu lần tôi chịu trách nhiệm Ä‘Æ°a anh em cán bá»™ và o các cÆ¡ sở mà tôi xây dá»±ng lên. ở Hiệp Mỹ cÅ©ng nhÆ° ở Hiệp Lá»™, nói chung những cÆ¡ sở của chúng tôi Ä‘á»u là tốt. Sáu chuyến qua chÆ°a có chuyến nà o bị vỡ lở, tuy cÅ©ng có nÆ¡i phải chuyển. Kết quả của công việc ấy khiến tôi cà ng tin nÆ¡i tôi, tin nÆ¡i bà con. Cái công việc mà trÆ°á»›c kia chị Ba DÆ°Æ¡ng bà n vá»›i tôi, tôi cảm thấy khó khăn hầu nhÆ° không gánh vác nổi, giỠđã quen dần vá»›i tôi. ChÃnh công việc ấy đã mang đến cho tôi niá»m vui và ná»—i sung sÆ°á»›ng má»›i. Äến hôm nay, tôi sắp tạm nghỉ việc để là m nhiệm vụ sinh con.
Trên Ä‘Æ°á»ng vá» bãi, nắng chiá»u và ng nhÆ° máºt. ở miá»n biển chúng tôi, giữa mùa mÆ°a bất chợt có những ngà y nắng rất đẹp, rất nồng nhiệt. Là là trên mặt biển, chim nhạn liệng từng Ä‘Ã n. Và những lá»›p sóng đẫm nắng vá»— rối rÃt. Ngoà i khÆ¡i, hòn Con Nghê hiện lên rất rõ. Má»—i lần nhìn cái hòn cù lao nhỠấy, tôi không sao quên được ká»· niệm cÅ©, không sao tránh được mủi lòng. Cái đêm tôi tiá»…n nhà tôi, lúc xuồng chÆ°a tá»›i, chúng tôi ngồi bên nhau âu yếm, cùng ngắm hòn đảo đắm lặng trong sÆ°Æ¡ng đêm. Nhà tôi đã mất, nhÆ°ng hòn Con Nghê nà y vẫn còn đó. DÆ°á»›i ná»n trá»i xôn xao ánh nắng, nó hiện ra vá»›i mà u tÃm ngắt. Tôi không ngá» rằng cái đêm ấy lại là đêm vÄ©nh biệt. Thá»±c sá»± thì nhà tôi đã mất, nhÆ°ng hình ảnh của nhà tôi vẫn ở lại vá»›i tôi. Và giòng máu sau cùng của anh ấy để lại trong tôi giỠđã hình thà nh. Ngà y mai đứa bé sẽ ra Ä‘á»i...
Bụng tôi đã to nhiá»u hÆ¡n trÆ°á»›c. Cái thai mấy ngà y rà y đã bắt đầu cá»±a quáºy mạnh. Tôi thầm mÆ¡ Æ°á»›c có má»™t đứa con trai. Tôi tin là đứa con tôi sẽ khá»e đẹp, cứng cát, nghÄ© ngợi mong Æ°á»›c nhÆ° váºy rồi, lòng tôi lại bùi ngùi Ä‘au xót. Sao nhà tôi mất Ä‘i sá»›m quá, không còn kịp ở lại trông thấy mặt con.
Äi quá Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng sá»i, ra tá»›i bãi cát chúng tôi Ä‘i cháºm lại. Chúng tôi yên trà là đã qua khá»i chặng Ä‘Æ°á»ng nguy hiểm. Không ngá» má»™t tai há»a đã tá»›i sau lÆ°ng chúng tôi. Lúc chúng tôi ở Hiệp Lá»™ vượt qua Ä‘Æ°á»ng thì bá»n địch ở lô-cốt Cây Sao đã trông thấy. Bá»n chúng đâm nghi và tức tốc phái bốn tên Ä‘uổi theo. Lúc chúng tôi nghe tiếng giầy Ä‘inh dẫm lạo sạo sau lÆ°ng, quay lại thấy chúng chỉ còn cách non trăm thÆ°á»›c. Chú TÆ° BÆ°á»ng biến sắc bảo tôi:
- ThÃm TÆ°, tụi nó theo mình!
Tôi nói:
- Cứ bình tĩnh!
Từ đằng sau, bốn tên địch giơ súng quát:
- Con Háºu vá»›i thằng kia đứng lại.
Tôi lấy là m lo quá, không hiểu vì sao bá»n nó lại gá»i đúng tên tôi. Tôi bảo chú TÆ°:
- Chạy!
Rồi chúng tôi cùng chạy vá» xóm nhà đầu vạn lÆ°á»›i. Bá»n địch liá»n nổ súng theo. Tôi vừa chạy vừa nói:
- Ráng chú Tư, một bước cũng chạy, hai bước cũng chạy!
Chúng tôi lên đến đầu xóm, liá»n và o má»™t nhà ná». NgÆ°á»i chủ nhà biết chúng tôi. Không nói dà i dòng anh chủ nhà liá»n dắt chúng tôi và o má»™t cái hầm đứng, gần ngõ háºu. Chúng tôi đứng khom lÆ°ng trong hầm. Lát sau nghe bốn tên ngụy xá»™c và o há»i anh chủ nhà :
- Có hai đứa vô đây phải không?
- Không có ai vô đây hết. à , có hai ngÆ°á»i chạy ngang qua đây thôi.
- Chạy Ä‘Æ°á»ng nà o?
- Ngõ kia kìa!
Anh chủ nhà chạy một hướng khác. Hình như sau đó một tên ngụy thúc nhẹ súng và o ngực anh:
- Nói láo. Rõ rà ng tao thấy nó chạy vô đây!
- Dạ thÆ°a ông có thiệt mà , không tin mấy ông cứ xét, nếu có tôi xin chịu tá»™i liá»n!
- Chịu tá»™i gì? - Tiếng tên ngụy há»i gằn. Và nó nói tiếp:
- Nếu có tao tỠhình mà y nghe?
Tiếng anh chủ nhà đáp lại:
- Xét mà có mấy ông là m gì tôi cũng xin chịu.
Tên cầm đầu gá»i bá»n lÃnh và o. Lục soát khắp nhà không thấy, nó dằn mặt anh chủ nhà :
- Chắc mà y giấu nó ở dưới hầm.
- Dạ, thiệt là không có. - Tiếng nói anh chủ nhà vẫn không thay đổi. Tên ngụy bá»—ng cÆ°á»i lên khanh khách:
- Coi bản mặt của mầy tao đủ biết rồi. Äáng lẽ tao Ä‘em bắn mầy vì mầy không chịu khai ra. NhÆ°ng chÆ°a có cá»›, tao chÆ°a bắn mầy. Tánh tao là m việc gì cÅ©ng có bằng cá»›, không là m oan ức ai... Thôi, váºy thì bây giá» mầy Ä‘i ra khá»i nhà , cho phép mầy dá»n đồ đạc ra trong mÆ°á»i phút. Mau lên!
Tôi đứng trong hầm, nghe chúng nó nói rõ cả, nhÆ°ng không biết chúng nó định là m gì. Chỉ nghe sau đó trong nhà có tiếng dá»n đồ, tiếng chì lÆ°á»›i kéo lết nghe lách cách. Chú TÆ° BÆ°á»ng và tôi Ä‘á»u không dám thở mạnh. Chốc sau tên ngụy quát há»i:
- Dá»n rồi chÆ°a?
- Dạ, nhơn cho tôi một chút để tôi kéo bộ vạt ra đã.
Kế đó có tiếng "xạch xạch", rõ rà ng là tiếng đánh báºt lá»a. Bấy giá» tôi đã Ä‘oán ra. Giá»ng anh chủ nhà kêu van:
- Mấy ông, thương cho tôi, tôi không có tội gì, xin mấy ông đừng đốt nhà tôi!
- ChÃnh mắt tao trông thấy hai đứa vô đây mà mầy còn chối, giá» mầy chịu khai ra không? Khai ra thì tao không đốt.
ắng im một giây, anh chủ nhà lại kêu:
- Quả tháºt là không có, xin mấy ông...
Tôi đứng trong hầm, tim Ä‘áºp mạnh. Tôi không ngá» bá»n địch lại khôn xảo đến nhÆ° thế. Chúng nó định đốt nhà thiêu chết chúng tôi, hoặc bắt chúng tôi phải bò ra. Lúc đó tôi nghÄ©: "Ra hà ng thì tôi nhất định không ra, còn đứng chịu chết thì cÅ©ng không dại gì mà đứng chịu chết. Mà lẽ nà o lại chết hôm nay..." Tôi nghÄ© đến con Thủy tôi.
Bên ngoà i, mồi lá»a bén mái lá cháy rà o rạo. Bá»—ng nhÆ° có ai đứng tá»±a lÆ°ng và o vách hầm. Hai chúng tôi nÃn thở. Rất lâu, vẫn không thấy tiếng chân ngÆ°á»i đó rá»i tÆ°á»ng Ä‘i. Gian nhà hình nhÆ° đã cháy lan rá»™ng. Lá»a đốt kèo tre nổ lốp bốp. Sá» bà n tay và o vách hầm đã thấy nóng.
Có tiếng tên ngụy la lên:
- Thằng kia bộ muốn chết cháy sao còn đứng đó!
Tôi nghe thế Ä‘oán chừng ngÆ°á»i dá»±a tÆ°á»ng hầm nãy giá» chắc là anh chủ nhà . NÆ°á»›c mắt tôi tá»± dÆ°ng ứa ra. Kế nghe tiếng cùi thúc cồm cá»™p vô vách hầm mấy cái, và tiếng chân ngÆ°á»i bÆ°á»›c ra sau. Anh chủ nhà xổ chuồng vịt, thét vịt:
- Ra mau!
Vịt bị lùa khá»i chuồng kêu cạp cạp. Tôi hiểu ý anh chủ nhà nói lóng bảo chúng tôi chạy. Tôi bấm chú TÆ°. Äất hầm nóng ran nhÆ° sắp bị nung tá»›i. Mồ hôi trong ngÆ°á»i tôi vã ra nhÆ° tắm. Khói theo lá»— thông hÆ¡i từ ngoà i luồn và o. Tôi ngá»™t ngạt khó chịu quá, suýt muốn nhảy mÅ©i. Tôi bịt lấy mÅ©i cố dằn. Äám cháy đã đến lúc dữ dá»™i. Hầm đất nóng nhÆ° lò nung gạch. Tôi lắc mạnh tay chú TÆ°, rồi xô cá»a hầm chạy lao ra. Chúng tôi chạy trong lá»a. Lá»a nhuốm lên ngÆ°á»i, táp và o mặt. NhÆ°ng lúc đó, tôi còn biết nóng là gì, chỉ biết là phải thoát ngay khá»i nÆ¡i nà y. Ra khá»i cá»a sau, chúng tôi chạy miết lên hà ng dÆ°Æ¡ng. Bá»n giặc trông thấy, bỠđám cháy rượt theo. Chúng nó nổ súng. Tôi và chú TÆ° BÆ°á»ng chạy lẫn qua những gốc dÆ°Æ¡ng to. Bá»n giặc chạy má»™t quãng đứng lại ngắm bắn. Súng nổ, đạn bay véo ở hai bên hông chúng tôi là thế, mà không có viên nà o trúng chúng tôi cả.
Chạy gần tá»›i miá»…u Voi thì trá»i đã choạng vạng tối. Tôi mệt quá, cổ há»ng khô khản không còn má»™t tà nÆ°á»›c bá»t. Tôi vừa chạy vừa thấy cái thai trong bụng nhÆ° là đang trụt xuống, bắp chân cứng và nặng khiến chân nhấc không muốn lên. May mà lúc tá»›i đầu bãi Sao, trá»i tối sẫm, bá»n giặc không Ä‘uổi nữa. Chú TÆ° dìu tôi Ä‘i. Tôi nói:
- Chú để tôi nghỉ một chốc, tôi mệt quá!
Rồi tôi ngồi xuống bãi cát, ôm bụng thở dốc. Mồ hôi khắp ngÆ°á»i tôi cứ tuôn ra. Mấy cÆ¡n gió lùa qua má»›i sợ chứ, y nhÆ° là bắt mình phải rùng mình. Gắng gượng lắm tôi má»›i không lả Ä‘i. Ngồi má»™t chốc thấy hÆ¡i khá»e lại, tôi đứng lên. Chú TÆ° dìu tôi Ä‘i chầm cháºm vá» vạn lÆ°á»›i.
... Khi tôi chuyển bụng sanh, cha tôi lo lắm. - Chị TÆ° Háºu kể tiếp vá»›i tôi, vừa nói chị vừa cÆ°á»i. - Äêm hôm ấy cha tôi châm dầu và o đèn rồi chạy cho lối xóm hay. Mấy chị Ä‘Ã n bà sang. Há» ngồi nói chuyện vá»›i tôi má»™t hồi rồi lăn ra ngủ, dặn tôi gần đẻ thì gá»i há» dáºy. Tôi tức cÆ°á»i quá. Há» sang thá»±c ra chỉ để có bạn và giúp việc vặt thôi, chá»› có ngÆ°á»i nà o biết đỡ đẻ đâu. Anh coi, nhÆ° tôi, cứ Ä‘i đỡ đẻ cho má»i ngÆ°á»i từ ngà y nà y sang tháng khác, váºy mà tá»›i lúc bản thân mình đẻ thì không có ai đỡ cho. Cái chuyện đó không có gì lạ đâu. Cho nên tôi định nếu chị Ba DÆ°Æ¡ng không đến kịp thì tôi tá»± sanh lấy. Chị Ba DÆ°Æ¡ng không rà nh đỡ lắm nhÆ°ng có biết qua. Tôi sá»a soạn những váºt liệu cần thiết để sẵn bên giÆ°á»ng. May sao má»™t lúc thì chị Ba DÆ°Æ¡ng đến. Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
Chị ngồi xuống bên tôi nói:
- Tối nay chị có hai cái mừng.
- Chị Ba nói cho em nghe với!
Chị Ba Dương sẽ vuốt tóc cho tôi:
- Cái mừng thứ nhất là em sanh. Em sanh nghÄ©a là có thêm má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông ra Ä‘á»i. Chị tin chắc chắn con em nó sẽ là con trai.
Tôi nắm tay chị Ba cÆ°á»i nói:
- Sao chị biết được. Có thể em sanh con gái chá»›. Con trai hay con gái em cÅ©ng Ä‘á»u nuôi hết. Chỉ lo là ...
- Lo sao?
- Sau cái bữa chạy đó em thấy đau nhói bên hông. Chẳng biết cái thai nó có hỠgì không?
- GiỠchỗ ấy còn đau không?
- GiỠthì đỡ rồi, chỉ đau mấy bữa đó.
Chị Ba Dương vẫn vuốt tóc tôi.
- Không sao, em đừng lo. Em cứ Ä‘inh ninh là em sẽ sanh má»™t đứa nhá» tốt đẹp. Em sanh đủ tháng, Ä‘iá»u ấy có thể là m cho em tin được.
Tôi im lặng. Chị Ba há»i:
- Con Thủy ngủ rồi à ?
- Ba em dỗ nó ngủ sớm rồi.
Tôi ngÆ°á»›c há»i:
- Nãy giỠchị mới nói có một cái mừng. Còn cái mừng thứ hai?
Chị Ba DÆ°Æ¡ng chÆ°a trả lá»i ngay, lấy trong túi áo ra má»™t cái đồng hồ quả quÃt. Xem giá» xong, chị siết chặt tay tôi khẽ bảo:
- Tối nay đúng mÆ°á»i giá» có má»™t cuá»™c võ trang tuyên truyá»n của ta ở dá»c hệ thống lô cốt Hiệp Mỹ, Hiệp Lá»™.
- Tháºt à ?
- Chị mới hay hồi sáng. Ban Chấp hà nh tỉnh ủy lại gởi giấy khen phụ nữ huyện mình.
Tôi há»i:
- Khen vỠviệc gì?
Chị Ba DÆ°Æ¡ng ngừng má»™t cháºp, Ä‘oạn nhìn thẳng và o tôi, trang trá»ng nói:
- Äáng lẽ thì khen riêng em.
- Chị nói chơi, em có gì mà khen.
- Chị nói thiệt. Tỉnh uy khen thế nà o em biết không? Ná»™i dung là đỠcao Ban chấp hà nh phụ nữ huyện ta đã lãnh đạo các xã xung yếu tÃch cá»±c hoạt Ä‘á»™ng xã há»™i kết hợp vá»›i công tác trung tâm gây cÆ¡ sở ngụy địch váºn. Và đỠnghị Ban Chấp hà nh khen cá nhân chị em nà o đã tá» ra xuất sắc nhất.
Tôi lặng thinh không nói gì. Chị Ba đang nắm tay tôi bỗng buông ra:
- ở mấy xã khác nhÆ° Hiệp VÄ©nh, Hiệp TrÆ°á»ng có nhiá»u chị em xuất sắc, Ban Chấp hà nh đã quyết định khen rồi. Còn lại Hiệp Mỹ, Hiệp Lá»™...
- Nói đến đấy, chị Ba Dương lại cầm cả hai tay tôi:
- Em, khen em, em biết không? Không phải chị khen riêng em mà là cả Ban Chấp hà nh... Em xứng đáng Háºu à . Chị đã tin em và em đã đáp được lòng tin của chị. Những nÆ¡i em Ä‘Æ°a các đồng chà vá» tháºt là tốt. Cán bá»™ nà o cÅ©ng phản ảnh nhÆ° thế. Từ những cÆ¡ sở đó, các đồng chà ấy đã mở rá»™ng ra rất nhanh... Nay mai ngÆ°á»i ta gởi giấy khen tá»›i cho em. Riêng chị, chị cám Æ¡n em...
Tôi nói:
- Sao lại không khen chị, chÃnh chị má»›i đáng cho em phải cám Æ¡n.
Chị Ba Dương lắc đầu:
- Tiếc là chị còn nhiá»u thiếu sót.
- Thiếu sót gì?
- Và dụ nhÆ° chuyến rồi, đáng lẽ lúc anh TÆ° BÆ°á»ng Ä‘i vá» chung vá»›i em, chị biết chị phải ngăn lại. Anh BÆ°á»ng Ä‘i thÆ° từ không dÃnh dấp gì đến chuyện của em. Chị muốn để anh ấy Ä‘i có gì thì giúp em. Quên phứt là tụi địch nó biết mặt anh ta. Cho nên nó má»›i rượt theo, may mà em vá»›i ảnh thoát được. NhÆ°ng nhÆ° thế là em bị lá»™ rồi.
Tôi nói:
- Không phải vì chú TÆ° mà em bị lá»™ đâu chị Ba à ? Hình nhÆ° tụi nó biết em từ trÆ°á»›c rồi. ChÃnh hôm đó nó kêu: "Con Háºu đứng lại!"
- Chị biết. Äúng nhÆ° em nói. Nó để ý em từ chuyến thứ ba.
- Bót nà o?
- Không phải bót nà o hết, cái quán Cầu Sắt.
- Quán mụ TÆ° Bá»u à ?
Chị Ba DÆ°Æ¡ng gáºt đầu:
- Äồng chà TrÆ°Æ¡ng, DÅ©ng vừa nắm được má»™t anh chuyên chở rượu trong quán nó. Anh nầy cho biết thế. ChÆ°a kịp cho em hay.
Tôi bực tức xoắn hai bà n tay và o nhau:
- Em biết lắm, con mụ đó ghê lắm!
- Tiếc quá... Em mà không lộ, còn lợi biết bao nhiêu.
Tôi vội nói:
- Không Ä‘i công khai được thì em Ä‘i bà máºt.
- Hoạt động công khai được vẫn là tốt hơn.
- Chuyến Ä‘Æ°a thuốc nổ và o trót lá»t không chị?
- ổn rồi!
Tôi nói chuyện với chị Ba đến đấy thì bụng đau oặn. Chị Ba vội và ng đỡ tôi xuống và bảo:
- Thôi, Háºu Ä‘i nằm. Äừng nói chuyện nữa.
Chị Ba lấy má»™t chai dầu "Nhị thiên" còn má»›i, bóc vá» Ä‘Æ°a cho tôi xoa. Rồi chị Ä‘i xuống bếp nấu nÆ°á»›c. Cha tôi lÃnh quýnh chạy ra chạy và o. Tôi nằm yên. CÆ¡n Ä‘au nhấm nhẩm trong bụng tôi. Tôi đã qua má»™t lần sinh, tôi hiểu được. Vá»›i lại ở cÆ°Æ¡ng vị của tôi, má»™t ngÆ°á»i há»™ sinh, tôi cà ng biết rõ cái Ä‘au Ä‘á»›n mà ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà phải vượt qua lúc nà y. Tôi đã từng lặn lá»™i Ä‘i đỡ đẻ cho má»i ngÆ°á»i, thế mà chÃnh lúc mình sắp Ä‘e thì không có má»™t bà n tay mụ thá»±c thụ há»— trợ. NghÄ© tá»›i nhà tôi, tôi muốn ứa nÆ°á»›c mắt. Äá»i tôi hai lần sinh nở, hai lần Ä‘á»u vắng mặt chồng. NhÆ°ng dẫu sao lần sinh con Thủy, vẫn có hy vá»ng là nhà tôi sẽ vá» vá»›i mẹ con tôi. Lần nà y, không hy vá»ng gì nhÆ° thế nữa. Tôi nói vá»›i anh, cái tủi thân của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà bình thÆ°á»ng lúc vượt cạn cô Ä‘Æ¡n đã là thấm thÃa, huống chi là hoà n cảnh của tôi lại Ä‘i quá mức bình thÆ°á»ng ấy. Nếu không có chị Ba, không có cha tôi ở bên cạnh thì có lẽ tôi đã khóc, khóc vì tủi thân mình và tủi thân cho chồng, khóc thÆ°Æ¡ng đứa con tôi sắp ra Ä‘á»i đã mất cha từ tám tháng trÆ°á»›c.
- Gắng lên, chịu khó một chút thôi em à .
Chị Ba dịu dà ng nói. Tôi ngÆ°á»›c mắt nhìn chị. Äau lắm, nhÆ°ng tôi cố gượng cÆ°á»i. Chị Ba DÆ°Æ¡ng nhìn tôi vá»›i đôi mắt lo lắng, đầy vẻ trìu mến:
- Có chị đây, có chị bên em đây!
Bá»—ng tôi thấy ruá»™t mình cÆ¡ hồ nhÆ° bị tuốt xé. CÆ¡n Ä‘au cuối cùng dồn lên táºn ngá»±c. Tôi thấy bụng nhẹ hẫng Ä‘i, rồi cả ngÆ°á»i bị dãn ra. Mắt tôi hoa lên không còn biết gì nữa, chỉ nghe má»™t tiếng nói: "Con trai rồi!" Nghe xa lạ nhÆ° tiếng trong giấc mÆ¡.
Tôi sinh con trai. Những ngà y tôi chÆ°a dáºy Ä‘i được, bé Thủy cứ và o ngồi vuốt ve tay tôi. Nó không dám nhìn em, vì em nó còn Ä‘á» há»n. Bé Thủy có khi ngồi suốt buổi bên tôi. Nó thÆ°Æ¡ng tôi lắm, và coi tôi nhÆ° Ä‘ang ốm váºy. Má»™t buổi trÆ°a nó và o ngồi nhÆ° thế và há»i:
- Má ơi! Má có đau không má!
Tôi ôm con nói:
- Không, má có Ä‘au đâu, bây giá» má nghỉ. Và i bữa nữa khá»e rồi má dắt con ra biển chÆ¡i, lấy cho bé Thủy vá» hến, con tà u buồm.
Con bé há»i:
- Chừng nà o đi hả má?
- Ba bốn bữa nữa, nhÆ°ng Thủy há»i ná»™i, coi ná»™i có cho Thủy Ä‘i không đã.
Con tôi nó buông tay tôi ra, tụt xuống chạy Ä‘i tìm ông ná»™i để há»i. Tôi ngồi dáºy định cho con bú. Vừa lúc đó cha tôi hấp tấp chạy và o:
- TÆ° à , có tụi bót Äầu Cầu vô. Chú ChÃn nói hình nhÆ° nó Ä‘ang tìm nhà mình.
Tôi nói:
- Có lẽ là nó đi đâu đó thôi.
- Ba nghi lắm.
Rồi cha tôi trở ra ngoà i. Má»™t hồi sau ngÆ°á»i trở lại bảo tôi:
- Con xuống hầm liá»n Ä‘i. Bồng thằng nhá» theo nữa. Äể thằng nhá» trên nà y nó gặp ắt biết con có nhà .
Tôi nghe váºy, vá»™i và ng lấy chăn túm con, theo cha tôi xuống hầm. Cha tôi giở gấp nắp hầm, dìu tôi xuống:
- Con cứ ở dÆ°á»›i, ba vá»›i con Thủy ở trên nà y. Bá»n nó tá»›i rồi! Xuống liá»n Ä‘i.
Tôi bế con chui xuống hầm. Bên dÆ°á»›i, hầm lá» má» tối. Äất cát Ä‘Ã o sâu thấm nÆ°á»›c âm ẩm. Ngồi thì Æ°á»›t, thà nh ra tôi cứ bế con đứng. Äứa con tôi má»›i sinh sáu hôm, chỉ có biết khóc và bú, giá» lại phải xuống hầm rồi. Có sinh con và o buổi đó, má»›i biết phụ nữ trong chiến tranh là khổ, má»›i thấy trẻ nhá» trong chiến tranh tháºt là đáng tá»™i nghiệp. Con tôi má»›i ra Ä‘á»i có mấy ngà y, chÆ°a quen thuá»™c vá»›i má»i váºt chung quanh, Ä‘em nó và o hầm tối om nhÆ° thế nó cÅ©ng không biết gì để lo sợ. Cà ng thấy sá»± hoà n toà n không biết của con nhÆ° thế, tôi cà ng thêm thÆ°Æ¡ng nó.
Hầm kÃn mÃt, trừ mấy lá»— thông hÆ¡i xuyên chéo ở hông hầm, không còn có má»™t ngõ nà o khác. Äứng dÆ°á»›i, tôi nghe rất rõ từng tiếng Ä‘á»™ng trên mặt đất. Tôi áp tai và o vách lắng nghe. Có tiếng già y Ä‘inh xéo Ä‘i trên cát. Tôi Ä‘oán là chúng nó đã tá»›i. Lát sau, tiếng già y thình thịch bÆ°á»›c và o nhà . Bá»n chúng há»i cha tôi:
- Con dâu ông đâu rồi?
Cha tôi đáp:
- Con tôi nó đi vắng.
- Äi đâu?
- Dạ nó đi Hiệp Hưng.
- Nói láo, tụi tao ở Hiệp Hưng mới vỠđây!
Chúng nó dá»a cha tôi. NhÆ°ng cha tôi bảo:
- Thiệt, nó lên Hiệp Hưng hồi sáng, chắc mấy ông không thấy.
- Con nhỠnà y là con nhỠcủa ai?
- Dạ, cháu tôi.
- Con của con mụ Háºu phải không?
- Dạ.
Kế đó tôi không nghe rõ gì nữa. Hình nhÆ° chúng nó Ä‘i ra gian nhà ngoà i, sục sạo. Và hồi sau tiếng già y chúng bÆ°á»›c ra khá»i nhà . Tôi nghÄ© bụng có lẽ tìm không thấy nên chúng bá» Ä‘i. NhÆ°ng đợi rất lâu, không thấy cha tôi đến gá»i tôi lên. Tôi hết sức chú ý lắng nghe, cÅ©ng không thấy tiếng nói của cha tôi hay tiếng con Thủy tôi. Tôi đứng ôm con nhÆ° thế, lÆ°ng má»i nhừ. Cha tôi và con Thủy Ä‘i đâu? Hay không tìm thấy tôi, chúng nó đã bắt cả hai dẫn Ä‘i rồi. Tôi lo quá. NhÆ°ng cháºp sau, lại có tiếng chân Ä‘i và o nhà . Tôi mừng rỡ. Bá»—ng nhiên má»™t tiếng nổ "ầm" là m rung chuyển mặt đất. Tôi Ä‘ang đứng, bị ngã dúi và o vách hầm. Con tôi khóc oe oe. Tôi hốt hoảng ghì sát con và o lòng. Má»™t tiếng nổ nữa tiếp theo nhÆ° bÆ°ng cả ngÆ°á»i tôi lên. Tôi tối tăm cả mà y mặt. Con tôi lại khóc. Là m sao trách nó được. Hai quả lá»±u đạn nổ ra đã là m cát sụp đổ, từ trên nóc hầm tuôn xuống rà o rà o. Tôi kéo khăn che mặt cho con, cho cát không lá»t và o mắt nó. NgÆ°á»i mẹ con tôi dÃnh đầy cát. Hai bà n chân tôi dầm dÆ°á»›i nÆ°á»›c tá»± nãy giỠđã tái lạnh.
Thá»i khắc cháºm chạp, nặng ná» trôi qua trong gian hầm nhá» hẹp. Sau hai tiếng nổ, tôi chẳng còn nghe thấy gì nữa. Lâu sau, đâu từ ngoà i bãi vá»ng tá»›i tiếng thét văng vẳng, rồi tiếng rên rỉ, rõ là tiếng của cha tôi, sau cùng thì im Ä‘i.
Trá»i lúc ấy đã vá» chiá»u. ánh nắng từ lá»— thông hÆ¡i không còn rá»i và o hầm nữa. Có má»™t tiếng đồng hồ qua, liệu chừng bá»n chúng nó đã bá» Ä‘i, tôi má»™t tay bế con nhá» má»™t tay nhấc cá»a hầm. Cánh tay tôi suốt buổi bế con trÄ©u má»i, nhấc cá»a hầm muốn không nổi. Gắng sức lắm tôi má»›i đẩy được cá»a ra. Lên đến nhà , má»™t cảnh tượng phá phách sụp đổ bà y ra trÆ°á»›c mắt tôi. GiÆ°á»ng chiếu lÆ°á»›i cá bị xốc tung lên. Những vạt lÆ°á»›i bị mảnh lá»±u đạn cà o nhÆ° nát, có vạt lÆ°á»›i bị xén nhÆ° cầm dao rạch. Äất ná»n nhà cÅ©ng bị cà o lên nhÆ° chó bÆ°Æ¡i. Còn những lu mái chứa nÆ°á»›c, nó Ä‘áºp vỡ tan cả anh ạ. ở chá»— tôi, chúng nó mà đáºp lu tháºt còn ác Ä‘á»™c hÆ¡n là đốt nhà . ánh sáng nhợt nhạt của ngà y choạng vạng soi rá»i yếu á»›t. Tìm khắp nhà không thấy hai ông cháu đâu cả, tôi vá»™i bế con chạy ra ngoà i.
Và tôi đã tìm thấy cha tôi ở ngoà i bãi cát. Cha tôi nằm sấp, mặt úp xuống cát. Con Thủy tôi bÆ¡i bÆ¡i tay và o ngÆ°á»i ông nó. Nó gà o. Cái tiếng gà o của nó giỠđã khản giá»ng. Hai ông cháu ở bên nhau, nằm ắng lặng, dÆ°á»›i bóng đêm bắt đầu phủ xuống. Tôi chạy tá»›i, cúi xuống vá»±c cha tôi lên. Nghe thấy ngÆ°á»i rên nho nhá». Tôi sá» khắp ngÆ°á»i cha tôi, rồi Ä‘Æ°a bà n tay lên táºn mắt.
Tôi không tìm thấy má»™t vết máu. Lúc đó cha tôi há»i:
- Ai đó? Con Tư phải không?
NgÆ°á»i ngÆ°á»›c mắt lên. Tôi chỉ kịp thét má»™t tiếng, rồi ôm chầm lấy cha tôi mà khóc. Cha tôi không còn nháºn ra tôi nữa. Lúc đó đêm chÆ°a tối hẳn. Tôi nhìn đôi mắt của ngÆ°á»i, thấy máu ở trong khóe mắt chảy tuôn ra xuống má, xuống cằm. Lá»›p máu trÆ°á»›c khô lại, dán má»™t lá»›p Ä‘á» xạm trên má, và máu bện chòm râu của ngÆ°á»i dÃnh chặt lại. Tôi kêu giáºt giá»ng:
- Ba, ba là m sao váºy ba?
- Không... ba... không có sao hết.
Cha tôi phá»u phà o đáp bằng cá» chỉ khẩn thiết, ngÆ°á»i quÆ¡ tay kéo tôi sát bên, nói gấp:
- Con Tư, lại đây coi.
Tôi kỠsát mặt lại run run:
- Con đây nè ba, con ở trước mặt ba đây.
Cha tôi sá» soạng, ngÆ°á»›c mắt lên. Cuối cùng ngÆ°á»i thất vá»ng, Ä‘Æ°a cả hai bà n tay ôm chầm lấy mặt mình và kêu rú:
- Trá»i Æ¡i, nó giết tôi rồi!
- Ba, ba có trông thấy con không?
- Có... có, ba thấy. Con có sao không, thằng nhỠđâu rồi?
Tôi láºp cáºp đáp:
- Dạ, con bồng đây.
Cha tôi giÆ¡ tay rá» rẫm đứa con trên tay tôi. Lúc ấy tôi nhÆ° chết Ä‘iếng cả ngÆ°á»i. Äịnh rút khăn lau máu đẫm trên mặt cha, nhÆ°ng cả hai bà n tay tôi Ä‘á»u báºn. Má»™t tay ôm đứa con nhá», má»™t tay thì con Ngá»c Thủy nó cứ bÃu lấy. Cả hai đứa lại cùng khóc thét má»™t lúc.
- Thôi, để mặc ba, lo dỗ mấy đứa nhỠđi, rồi bồng nó vô nhà đi.
Äoạn cha tôi Ä‘Æ°a tay quá» quạng trên không:
- SÆ°Æ¡ng xuống rồi, sÆ°Æ¡ng xuống nhiá»u quá!
- Ba để con dắt ba đi.
Rồi tôi dáºy bảo con Thủy:
- Con vô nhà trước đi, Thủy.
- Không Thủy không đi một mình đâu, Thủy sợ...
Bé Thủy ấm ứ muốn khóc, không chịu buông tay tôi ra. Tôi mắng:
- Thủy hư lắm nghe, có đi không, má còn phải dắt nội.
- Má... má...
- Con TÆ° cứ dắt nó Ä‘i Ä‘i. Ba không há» gì, tức khắc ba Ä‘i được liá»n. Dứt lá»i, cha tôi nhổm dáºy. Hai tay ngÆ°á»i bợ ngá»±c Ä‘i tá»›i. NhÆ°ng không đầy năm bÆ°á»›c cha tôi ngã váºt xuống cát. Tôi liá»n vung tay con Thủy ra. Con bé sợ cứ bÃu lấy tôi. Bá»±c quá tôi tát và o má nó má»™t cái. Sau đó tôi ôm con nhá» chạy và o nhà . Äặt con nằm sát trong giÆ°á»ng xong, tôi vá»™i trở ra bãi dìu cha tôi Ä‘i. Tôi để ngÆ°á»i nằm trên cái bá»™ vạt tÆ°Æ¡ng đối còn vững. Chạy soạn bông băng. Sau khi thắp đèn lên xem kỹ lại, tôi thấy bên hông cha tôi bị má»™t dấu dao đâm xốc và o. Vết thÆ°Æ¡ng sâu hút, rạch phạm và o mạng mỡ. Tôi nấu nÆ°á»›c sôi rá»a vết thÆ°Æ¡ng, dặn cha tôi nằm yên, rồi chạy ra bãi tìm con Thủy. Con bé nó đã mò và o đứng ở hè nhà , thút thÃt khóc, không dám và o trong. Thá»±c là từ trÆ°á»›c tá»›i giá» tôi chÆ°a hỠđánh con. Hôm ấy là lần đầu tiên tôi đánh con Thủy. NghÄ© đến cái tát và o má đứa con nhá» Ä‘ang sợ hãi ban nãy, tôi thấy mình vô lý và đâm hối háºn. Tôi má»›i đến nắm tay con Thủy dắt vô:
- Con sợ gì, má dắt ná»™i Ä‘i mà con không cho, ná»™i Ä‘au, con không thÆ°Æ¡ng ná»™i à . Bữa nay con Thủy của má hÆ° lắm nghe. Thôi, nÃn Ä‘i!
Con bé Thủy rón rén Ä‘i và o. Tôi dắt nó và o giÆ°á»ng trong bảo:
- Ngồi coi em cho má!
Tôi trở ra pha nÆ°á»›c nóng vá»›i thuốc Ä‘á», lau rá»a vết thÆ°Æ¡ng cho cha tôi. Lau qua lá»›p máu trên mặt cha tôi xong, khi rá»a đến khóe mắt, tôi Ä‘au Ä‘á»›n lặng ngÆ°á»i. Äôi mắt cha tôi không còn là má»™t đôi mắt sống nữa. Lòng con ngÆ°Æ¡i của mắt đã tÃm bầm, và máu nó cứ rỉ rỉ ứa ra.
Qua má»™t ngà y. Cho đến đêm hôm sau, má»—i lần cha tôi gá»i tôi đòi uống nÆ°á»›c, giá»ng nói của ngÆ°á»i đã yếu lắm. Má»—i lần nhÆ° thế, tôi chỉ rót lÆ°ng má»™t thìa nÆ°á»›c. Vá» sau cÆ¡n khát của cha tôi cứ tăng dần lên. Má»™t chút nÆ°á»›c trong thìa lúc đó đối vá»›i cha tôi nà o có thấm gì. NgÆ°á»i lâm và o má»™t cÆ¡n khát ghê gá»›m. ở biển lắm lúc thiếu nÆ°á»›c ngá»t, những khi ra khÆ¡i, giữa biển rá»™ng cha tôi đã nhiá»u phen bị cÆ¡n khát già y vò. NhÆ°ng cái khát hôm nay dữ dá»™i hÆ¡n nhiá»u. CÆ¡ thể già nua của cha tôi bị thÆ°Æ¡ng tÃch là m cho oằn oại, hai ngay qua chịu Ä‘au Ä‘á»›n nhức nhối. Äến nay tôi còn nhá»› rất rõ là lần ấy đã có lúc ngÆ°á»i trách tôi, bảo là cho ngÆ°á»i uống nhÆ° cho con nhá» tôi uống không bằng. Tôi không tiếc gì má»™t miếng nÆ°á»›c, nhÆ°ng đâu thể nà o cho má»™t ngÆ°á»i bị thÆ°Æ¡ng nặng nhÆ° cha tôi uống nhiá»u nÆ°á»›c. Cà ng ngà y cha tôi cà ng rên rỉ. Tôi không chịu nổi, bèn rót má»™t thìa nữa. Cha tôi nghe tiếng nÆ°á»›c rá» nhẹ và o thìa, đã giÆ¡ tay lên nhÆ° đón lấy. Tôi sắp để thìa nÆ°á»›c và o miệng cha, nhÆ°ng chú ChÃn Tốt và bà con ngồi chung quanh khoát tay cản lại. Cha tôi kêu lên:
- Trá»i Æ¡i... tôi chết khát mất...
- Ráng một chút ba à .
Cha tôi lần ấy lặng yên, nghẹo đầu sang má»™t bên, không thốt ra lá»i nà o nữa. Chú ChÃn Tốt lắc đầu, bÆ°á»›c đến, khe khẽ nắm bà n tay gầy guá»™c của cha tôi:
- Bác Bảy, chịu khó một chút bác Bảy...
- Ai đấy?
- Tôi, tôi là ChÃn Tốt đây!
- Chú ChÃn... chú ChÃn, chú giặt lÆ°á»›i rồi chá»›. Bao giá» thì chú mua lÆ°á»›i má»›i...
Cha tôi nói sảng rồi. Äầu ngÆ°á»i váºt nghiêng hẳn sang má»™t bên. Tôi vá»™i chạy tá»›i quỳ gối nâng mặt cha tôi mà gá»i. Từ đêm qua đến nay, cha tôi liên tiếp bị ngất Ä‘i nhÆ° thế. Tôi cầm khăn Æ°á»›t nhè nhẹ đắp lên trán ngÆ°á»i. Rất lâu sau, ngÆ°á»i má»›i hồi tỉnh. Tôi thì vẫn thụp hai gối chân dÆ°á»›i đất. TrÆ°á»›c mắt tôi, cha tôi tuy là cha chồng, nhÆ°ng lòng tôi Ä‘au xót nhÆ° đứng trÆ°á»›c ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n của má»™t ngÆ°á»i cha ruá»™t. Thá»i gian qua, từ lúc tôi vỠđây, ngÆ°á»i đã coi tôi không khác nhÆ° má»™t đứa con gái ruá»™t. Tin tôi, ngÆ°á»i không chút ngần ngại gì khi giao cho tôi coi sóc các khoản chi dụng trong nhà . Sá»± cÆ° xỠấy từ lâu đã khiến tôi đầy lòng cảm kÃch và kÃnh mến. NhÆ° tôi đã kể, là tôi trÆ°á»›c kia vốn đã sống những ngà y bÆ¡ vÆ¡ cô Ä‘á»™c, thiếu tình cha mẹ, từ ngà y vá» gặp má»™t ngÆ°á»i cha chồng nhÆ° thế, tôi tá»± coi đó là má»™t may mắn lá»›n cho tôi. GiỠđây, vì tôi và các con tôi mà cha chồng tôi mù lòa. Bá»n giặc chẳng những đã là m cho cha tôi không nhìn thấy má»i váºt, mà còn là m cho bị trá»ng thÆ°Æ¡ng, hấp hối. Tôi đâm hoảng lên trong ná»—i xót Ä‘au.
Trong tình thế đó, tôi mệt lả Ä‘i, anh biết đấy, tôi má»›i sinh chÆ°a đủ má»™t tuần. NgÆ°á»i tôi hãy còn yếu, mà hai ba ngà y đêm thức suốt. Bên cạnh thì hai đứa con bé bá»ng nó cÅ©ng đòi mình phải chăm sóc nó. May là nhá» là ng xóm vạn lÆ°á»›i tá»›i lui giúp đỡ, nếu không mẹ con tôi không biết sẽ liệu nhÆ° thế nà o nữa.
Từ đó vá» sau, cha tôi có tỉnh lại má»™t lần. NgÆ°á»i gá»i tôi đến bên, cầm lấy tay tôi, im lặng. Phút im lặng báo trÆ°á»›c cho tôi những lá»i lẽ quan trá»ng mà ngÆ°á»i không thể không nói được. Tôi cảm thấy nhÆ° thế. Lòng tôi chan hòa má»™t cảm giác vừa xót xa vừa hồi há»™p. Và tôi cứ để yên tay tôi trong bà n tay gầy guá»™c của ngÆ°á»i. Sóng biển vỠđêm vá»ng tá»›i rõ quá, cứ rì rầm, rì rầm. Qua khung cá»a, sÆ°Æ¡ng mù thì cứ phủ xuống trên bá» bãi, trắng mịt.
Bá»—ng cha tôi duá»—i thẳng ngÆ°á»i, cố giÆ°Æ¡ng cặp mắt tối đục nhÆ° tìm kiếm váºt gì:
- Con bồng hai đứa nhỠlại đây!
Tôi Ä‘em hai con đến. Cha tôi sá» chúng nó cẩn tháºn từ đầu đến chân. Hết sá» thằng Nhã lại sá» con Ngá»c Thủy. Sá» cháu xong, khóe mắt cha tôi ngáºp đầy. Không biết bao nhiêu là nÆ°á»›c mắt. Tôi nghẹn ngà o không chịu nổi. ChÃn Tốt lúc đó má»›i bảo:
- ThÃm TÆ° rót cho bác Bảy má»™t miếng nÆ°á»›c Ä‘i!
Tôi nghe lá»i, vá»™i rót cốc nÆ°á»›c Ä‘em đến. Cha tôi uống má»™t hÆ¡i. Uống nÆ°á»›c xong, cha tôi có phần tỉnh hÆ¡n. Mà cái tỉnh táo đó cà ng khiến cho tôi lo sợ. Giá»ng nói của cha tôi bấy giá» rất sõi:
- Con ở lại ráng nuôi sấp nhá». Chồng con đã mất, còn ba... phần số của ba cÅ©ng chỉ đến chừng nà y. Con TÆ°, lâu nay ba coi con nhÆ° con của ba... Ba biết, từ nay... rồi con sẽ cá»±c khổ...
Cha tôi Ä‘ang nói bá»—ng dừng lại. Chú ChÃn Tốt Ä‘i ra ngoà i. Cha tôi quà ng tay ôm hai cháu, rá» rẫm chúng nó hồi lâu, rồi nói tiếp:
- Con TÆ°, con hãy còn trẻ, không lẽ con cứ sống nhÆ° vầy. Lâu nay ba định nói vá»›i con... giá» thì ba phải nói... Ä‘á»i con còn dà i, con cứ tá»± ý liệu lo. Miá»…n cho sấp nhá» của con sau nà y khá»i cá»±c.
Tôi nghe cha tôi nói tá»›i đó liá»n vùng khóc nức.
- Con Tư có nghe ba nói không?
- Con có nghe.
- Ba chết... thằng Khoa nó là con ba, là chồng của con. Con thương sấp nhỠlà thương nó.
Tiếng nói của cha tôi đến đây yếu dần. Bà n tay ngÆ°á»i Ä‘ang cầm tay tôi tá»± nhiên ngay ra. Tôi thấy cha tôi vùng nghiêng ngÆ°á»i sang má»™t bên rồi không Ä‘á»™ng Ä‘áºy gì nữa. Tôi ôm cha tôi lay gá»i, song ngÆ°á»i không đáp lá»i tôi nữa. Lúc ấy là khoảng má»™t giá» khuya. Tôi mất ngÆ°á»i cha thứ hai. Có thể nói nhÆ° váºy. Không nhá»› là lần thứ mấy trong Ä‘á»i, tôi trở lại cái cảm giác chá»›i vá»›i nhÆ° cây bị báºt gốc. Tôi nhìn cánh tay của ngÆ°á»i cha Ä‘á»™ lượng quà ng lấy hai con tôi. Cánh tay từ từ trá»›t ngay ra dần. Tôi khóc lặng. Bà con xóm lÆ°á»›i chung quanh vá»™i dìu tôi ra khá»i giÆ°á»ng, sợ tôi khóc nhÆ° thế nÆ°á»›c mắt rÆ¡i xuống ngÆ°á»i cha tôi. ở biển, bà con rất kiêng Ä‘iá»u ấy. Há» bảo không nên để ngÆ°á»i đã khuất còn vÆ°Æ¡ng mang theo ná»—i Ä‘au thÆ°Æ¡ng của ngÆ°á»i ở lại...
Chị TÆ° Háºu kể cho tôi nghe tá»›i đây thì ngừng nói. Trong mÆ°á»ng tượng, tôi thấy thoáng hiện cảnh Ä‘au lòng. Kế lại hình dung thấy những ngôi nhà vạn lÆ°á»›i, những lượn sóng xô và o bá» bãi, và những ánh sÆ°Æ¡ng đêm trên mặt biển Ä‘ang trầm tÆ°, im lặng. Tôi đăm đăm nhìn chị TÆ°, bồi hồi nghÄ© ngợi. Tôi miên man nghÄ© đến những ngà y qua của chị. Mãi sau, tôi khẽ há»i:
- Chị TÆ°, sau lúc ông cụ mất rồi thì thế nà o, chị nói nữa Ä‘i! - Chị Háºu Ä‘an hai bà n tay và o nhau ngÆ°á»›c nhìn tôi. Vẫn vá»›i đôi mắt hiá»n dịu và lặng lẽ. Nhìn kỹ má»›i thấy ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n, thấy cái nghị lá»±c chất chứa trong đôi mắt đó. Sau má»™t lúc im lặng, chị kéo chiếc khăn rằn xanh quấn kÃn cổ rồi đứng dáºy. Chị cháºm rãi bảo tôi:
- Sau khi cha tôi chết thì tôi gởi mấy đứa con tôi và thoát ly hẳn... Mà thôi, tối quá rồi anh ạ. Äể mai, mai tôi nói tiếp cho anh nghe. Kìa, cô há»™ lý đã ra rồi kia kìa!
Tôi đứng dáºy. Buổi chiá»u đã tắt từ lâu. Bóng đêm phủ xuống bệnh viện. Chị há»™ lý dịu dà ng vẫy gá»i chúng tôi và o. Câu chuyện chiá»u nay của chị TÆ° Háºu tạm kể cho tôi nghe đến đấy...
|
25-09-2008, 11:54 PM
|
|
Anh Khùng Trốn Viện
|
|
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 7
... Äêm đó, là má»™t đêm tháng tÆ° má» trá»i. tôi cõng con trai má»™t tuổi, tay dắt con gái lên bốn, băng đồng. Gần má»™t năm trá»i tôi má»›i thá»±c hiện được ý định ấy, sau bao nhiêu sá»± cấu xé giằng co trong lòng. Xa các con là xa nguồn an ủi lá»›n nhất đối vá»›i tôi. NhÆ°ng không có cách nà o nữa - khi bản thân tôi đã thấu hiểu ý nghÄ©a vá» những lá»i nói của chị Ba DÆ°Æ¡ng, thấu hiểu nguyên nhân những Ä‘au Ä‘á»›n mà đám phụ nữ chúng tôi phải chịu. Tôi cần có mặt trong trÆ°á»ng hợp sinh đẻ của bất cứ ngÆ°á»i mẹ nà o, nhất thiết phải nhóm lên trong những gian nhà tôi đã sinh đỡ, những tấm lòng bá»n chặt vá»›i kháng chiến, những ngá»n lá»a sau nà y có thể xua Ä‘uổi bóng thù địch từ các lô-cốt tá»a xuống xóm là ng.
Vì tôi muốn nhÆ° váºy, nên tôi Ä‘em gởi các con tôi. Mẹ con tôi ăn cÆ¡m từ sá»›m và cháºp choạng tối thì từ giã cái nhà bãi Sao. LÆ°ng cõng con, tay dắt con, tôi Ä‘i băng qua những cánh đồng dâu Hiệp HÆ°ng. Không còn bao xa nữa thì đến nhà thÃm nông dân đón nuôi con tôi. Xa xa phÃa đồng dâu mông quạnh đã thấy có ánh đèn le lói.
Cái nhà ở giữa đồng, vắng vẻ trÆ¡ vÆ¡. Mặt ngoà i là bãi biển. Hai bên và mé trong háºu toà n là ruá»™ng dâu, rẫy bÃ. Những con chồn Ä‘en ban đêm mò Ä‘i ăn, chạy nghe sá»™t soạt. Con Ngá»c Thủy bÃu lấy tay tôi. Tôi chỉ ánh đèn bảo nó:
- Thủy, tới nhà bác Ba rồi kìa!
Con bé lấy là m thÃch lắm. Nó đã tá»›i đây và i báºn vá»›i tôi, những lần Ä‘i thăm con thÃm ba Tuất ốm. Vá» sau đứa con thÃm Ba chết, thÃm buồn bã khóc lóc mấy ngà y trá»i. Lần nà o tôi dắt con Thủy và o, thÃm cÆ°ng nó nhÆ° và ng, thÃm dắt nó ra rẫy hái bÃ, hái dÆ°a, là m bánh nấu chè cho nó ăn. Thà nh thá» nó cứ nhắc thÃm vá»›i tôi mãi. Khi đến nÆ¡i, chÃnh nó vùng khá»i tay tôi chạy lại Ä‘áºp cá»a mà kêu. ThÃm Ba vá»™i xô cá»a ra. ThÃm ôm con Thủy, há»i:
- Con ăn cơm rồi chưa?
- Dạ con ăn cơm rồi.
- Äợi mãi, tưởng mẹ con bây không lên chá»›.
ThÃm Ba vừa nói vừa quà ng má»™t cánh tay bế luôn cả thằng Nhã tôi, má»—i bên má»™t đứa, cứ thế mà nói chuyện vá»›i chúng không ngá»›t. Con Ngá»c Thủy thì há»›n hở lên, lúc nà o cÅ©ng lẩn quẩn bên thÃm. Vá» khuya, thằng Nhã đã ngủ, nhÆ°ng con Ngá»c Thủy vẫn ngồi bên tôi và thÃm Ba. Do đó, tôi tháºt khó mà nói chuyện vá» chúng nó vá»›i thÃm Ba. Tôi bảo con Thủy:
- Äi ngủ con!
- Thủy không buồn ngủ.
- Äi ngủ rồi sáng bác Ba cho Ä‘i rẫy.
Khi cả hai đứa Ä‘á»u ngủ cả, tôi nói vá»›i thÃm Ba Tuất:
- ThÃm Ba à , giá» tôi phải Ä‘i đây.
- Äi đâu, ở ngủ rồi mai hẵng Ä‘i.
Tôi lắc đầu: - Äêm nay tôi phải Ä‘i Hiệp Lá»™ có công chuyện.
Tôi nói xong ngồi thừ ra đó. Sắp sá»a tá»›i giá» tạm biệt hai con, lòng tôi bùi ngùi vô hạn. Bắt đầu từ đêm nay tôi sẽ xa chúng nó, và những ngà y tá»›i đầy nguy hiểm, gian khổ, Ä‘ang chỠđợi tôi. Trong những ngà y ấy tôi sẽ không còn các con bên cạnh để âu yếm thÆ°Æ¡ng yêu chúng nó nữa. Gởi con cho thÃm Tuất, tôi yên lòng, nhÆ°ng vẫn có cái gì bắt tôi cứ áy náy, lo lắng. Tôi móc túi lấy món tiá»n trăm bạc xanh dà nh dụm được bấy lâu Ä‘Æ°a cho thÃm Ba và nói:
- Nói thiệt vá»›i thÃm, nhà cá»a của tôi bị tụi nó phá phách, gạo lúa cÅ©ng không còn...
Thấy cảnh tôi bồng bế con cái tá»›i, thÃm Ba đã xót lòng, giá» thấy tôi Ä‘Æ°a tiá»n nói thế, thÃm khóc. Tôi lại nói:
- Tôi còn có má»™t trăm, thÃm cầm lấy. Nhá» thÃm trông nom các cháu thay tôi, còn tôi, tôi phải Ä‘i công tác.
ThÃm Ba chùi nÆ°á»›c mắt, cầm tiá»n nhét trả lại túi tôi, nghiêm giá»ng nói:
- Cô Tư cất đem theo mà xà i, tôi không có lấy đâu.
- ThÃm không nháºn thì tôi không dám nhá» thÃm đâu.
- Tôi đủ sức nuôi các cháu. Cô coi tôi là ngÆ°á»i thế nà o mà cô nói váºy. Tôi không nuôi mÆ°á»›n, tôi là m việc chung, việc của cô tôi là m không được thì tôi nuôi mấy cháu thay cô, đó là pháºn sá»± của tôi.
Tôi nghe thÃm Tuất nói, nghẹn ngà o ôm chầm lấy thÃm. Hai thÃm cháu chúng tôi cùng thông cảm, ôm nhau vá»›i cả chân tình. Lát sau tôi buông thÃm ra, buá»™c lại khăn cổ, khoác bá»c quần áo lên vai định Ä‘i. NhÆ°ng lúc ấy chừng nhÆ° có sức mạnh gì nÃu kéo tôi lại. Tôi đặt bá»c áo quần xuống, nhè nhẹ bÆ°á»›c trở và o buồng. Hai con tôi Ä‘ang yên giấc. ánh đèn má» chiếu vẻ mặt thÆ¡ ngây của hai đứa. Tôi đứng ngây ngất nhìn chúng nó rất lâu. Rồi nghÄ© tá»›i lúc sáng sá»›m mai dáºy, các con nó không thấy mình, tôi xót cả lòng. Lần cuối cùng, tôi lặng lẽ cúi xuống hôn hai đứa, rồi má»›i trở ra.
ThÃm Ba Tuất cầm há»™ bá»c quần áo, Ä‘Æ°a chân tôi qua má»™t thá»a ruá»™ng dâu.
Ra đến nhà anh MÆ°á»i, tôi đã gặp anh DÅ©ng chá» tôi ở đấy. Thấy vắng mặt anh TrÆ°Æ¡ng, tôi há»i:
- Anh Trương đâu rồi anh?
- Äi bố trà rồi. Còn tôi ở nhà đợi chị nãy giỠđây.
- Tôi phải đưa mấy cháu đi thà nh ra hơi trễ.
Dũng xem đồng hồ tay và nói:
- Không, má»›i mÆ°á»i rưỡi. Sao, hai cháu mạnh không chị?
- Nó vẫn mạnh. Con Ngá»c Thủy biết coi chừng em rồi.
- Tôi nhá»› nó quá. Nói hồi Tết vá» thăm nó mà vá» không được. Tôi cúi đầu không đáp, Ä‘Æ°a bá»c quần áo cho anh MÆ°á»i cất dùm rồi cùng Ä‘i vá»›i anh DÅ©ng. Chúng tôi đến nhà chị Tám vợ lÃnh. Khi chúng tôi đến ấp ngoà i đã gặp chị MÆ°á»i đón ở đầu Cầu Sắt. Gặp nhau, chúng tôi trở vá» nhà chị. Chị Tám, tức là vợ Tám Tân, ngÆ°á»i lÃnh đã gặp tôi má»™t lần ở bãi Sao. Nhà chị Tám ở cách Cầu Sắt non trăm thÆ°á»›c. Sau khi tôi căn dặn chị lần chót, chị liá»n ra Ä‘i. Còn chị MÆ°á»i thì bế con chị Tám Ä‘i ngõ tắt vá» trÆ°á»›c trong ấp trong.
Anh DÅ©ng, anh TrÆ°Æ¡ng dắt tiểu Ä‘á»™i du kÃch ra đầu cầu. Tôi cÅ©ng cùng theo. Trá»i tối Ä‘en nhÆ° má»±c. Äứng ở đầu cầu nhìn và o quán TÆ° Bá»u thấy rõ cả. Äèn măng-xông thắp sáng. Trong buồng bá»n lÃnh đánh "dì dách" rì rầm to nhá», ăn thua nhau quyết liệt. Tiếng cái vừa tiá»n, tiếng mụ TÆ° Bá»u lấy xâu cÅ©ng nghe rõ. Bá»n TÆ° Bá»u từ lâu coi vùng Cầu Sắt nà y nhÆ° vùng tá»± do của chúng. Má»™t bên là bót Long HÆ°ng, má»™t bên là lô-cốt, chúng nó cứ tha hồ lui tá»›i quán uống rượu, chÆ¡i gái, đánh bà i. Mụ vợ TÆ° Bá»u dung chứa hết, lấy tiá»n mối, ăn xâu. Äôi khi TÆ° Bá»u tá»›i, muốn ngủ vá»›i mụ, nhÆ°ng nhằm lúc mụ báºn lo toan, mụ tìm cho TÆ° Bá»u má»™t con Ä‘iếm hạng khá. Thế là hai đứa Ä‘á»u được việc.
Äêm nay, sòng bà i rất đông tay con. TÆ° Bá»u có mặt từ đầu hôm, đóng vai thủ cái. Mụ TÆ° vừa lấy xâu vừa là m hổ cho chồng.
Anh lÃnh Tân, ngÆ°á»i lÃnh có vợ được tôi sinh cho, đêm nay cÅ©ng có mặt trong sòng bà i. ChÃnh anh ta là m ná»™i ứng đêm nay. Giác ngá»™ được anh Tám Tân, tôi đã mất má»™t thá»i kỳ lui tá»›i khá lâu. Vợ anh - chị Tám là ngÆ°á»i cÆ°Æ¡ng quyết nhất trong việc thúc giục chồng rá»i bót mà đi. Bấy lâu nay, sau khi gây được má»™t số cÆ¡ sở ná»™i ứng ở các bốt, chúng tôi gặp khó khăn - không rõ vì sao vừa rồi - TÆ° Bá»u Ä‘á»u đổi số lÃnh đó Ä‘i. Tôi bá»±c quá. Song tôi gắng sức theo dõi Ä‘iá»u tra nÆ¡i đến má»›i của số lÃnh ấy. Vất vả lắm má»›i biết được chá»› không phải dá»… đâu. Sau khi biết chÃnh xác rồi, tôi báo cáo vá» huyện. Huyện báo cáo lên Tỉnh. Tỉnh ủy liá»n máºt thị cho những địa phÆ°Æ¡ng ấy bắt liên lạc vá»›i số lÃnh tốt đó. NhÆ° váºy tác dụng của cÆ¡ sở ná»™i ứng vẫn không mất mát Ä‘i đâu. Trừ phi các địa phÆ°Æ¡ng chÆ°a phát triển phong trà o. NhÆ°ng mà , anh nghÄ© lúc đó thì ở trong mình, vùng nà o lại không là m ngụy địch váºn kia chá»›... Còn nói vá» số lÃnh má»›i tá»›i, tuy bắt đầu được ta váºn Ä‘á»™ng tuyên truyá»n, nhÆ°ng chÆ°a thấm, kế đó TÆ° Bá»u tuyên bố vá»›i chúng nó: "Việt Minh chỉ có cái miệng tà i. Tôi mà còn ở đây, các anh đừng có lo. Các anh cứ ngồi trong lô-cốt, tá»›i tháng tôi phát lÆ°Æ¡ng cho xà i".
Thá»±c ra, sở dÄ© có Ä‘á»™i võ trang tổ chức ná»™i ứng hôm nay không phải vì lá»i nói của TÆ° Bá»u. Nếu anh đã từng qua công tác đó, chắc anh cÅ©ng hiểu. Äá»™i công tác võ trang không thể chỉ có bắc loa thét và o bót mà còn phải có sức mạnh gây hiệu lá»±c cho tiếng loa ấy...
Chị TÆ° Háºu nói cách linh lợi. Tôi thấy gÆ°Æ¡ng mặt chị hÆ¡i khác trÆ°á»›c, và đôi mắt sáng ánh dữ dá»™i. Tôi Ä‘ang nghe chị giảng má»™t lý luáºn. Cái lý luáºn rút trong thá»±c tế, do lòng căm thù sinh ra. ChÃnh trong trÆ°á»ng hợp ấy, là m tôi má»›i hiểu sâu sắc, căm thù là ngá»n lá»a nóng bốc dáºy mãnh liệt hÆ¡n má»i ngá»n lá»a thÆ°á»ng. Và cÅ©ng chÃnh lúc ấy tôi má»›i tháºt rõ vì sao chị TÆ° Háºu dám Ä‘em hai con mình gởi Ä‘i, dám tạm rá»i nguồn an ủi yêu thÆ°Æ¡ng nhất của mình... Tôi nói vá»›i chị:
Chị hãy kể tiếp cho tôi nghe câu chuyện xảy ra đêm đó đi!
Chị TÆ° Háºu gáºt đầu và nói:
- Chị Tám rá»i chúng tôi Ä‘i sang quán gá»i chồng. Tám Tân thấy vợ tá»›i thì biết rồi. Anh nói vá»›i sòng bà i:
- Con nhỠtôi nóng đầu, tôi xin nghỉ chơi.
Mụ TÆ° Bá»u tiếc mất tay chÆ¡i, nà i nỉ:
- Thì có gì đâu, con nó nóng sÆ¡ sÆ¡ mà vá» gì... ở chÆ¡i hồi nữa Ä‘i. Anh Tám Tân nói vá» má»™t chút rồi sẽ lại liá»n, Ä‘oạn bá» sòng bà i bÆ°á»›c ra. Anh nháy mắt ra hiệu cho hai ngÆ°á»i lÃnh cùng bá»n, rồi lấy cây súng khoác lên vai Ä‘i. Bá»n lÃnh còn lại bảy đứa cá»™ng vá»›i chồng TÆ° Bá»u là chÃn, tiếp tục sát phạt nhau. Bên ngoà i anh DÅ©ng ra lệnh anh em du kÃch xông và o bao kÃn ngôi quán. Tám Tân dắt ba du kÃch trở lại chÄ©a súng và o sòng bà i. TÆ° Bá»u vùng chạy. NhÆ°ng hắn đã bị má»™t anh lÃnh túm lại. Cả bá»n trở tay không kịp, Ä‘á»u bị bắt sống. Tốp du kÃch lùa chúng qua đầu cầu. Tôi nháºp và o cùng Ä‘i. Con mụ TÆ° Bá»u Ä‘i má»™t cháºp thì dừng lại không chịu Ä‘i. Du kÃch dà súng và o lÆ°ng mụ, mụ cÅ©ng không nhúc nhÃch. Nó khôn lắm, biết là bá»n chúng tôi còn ở trong vùng cốt, không dám nổ súng. Anh em du kÃch lôi cái thân béo máºp của mụ lên. Kéo được mụ ta qua khá»i ngõ rẽ, mụ lại nằm rị xuống, cất tiếng rống nhÆ° heo, ai nấy Ä‘á»u lo. Chợt tôi thấy anh DÅ©ng Ä‘i lui lại bà n nhá» vá»›i đồng chà TrÆ°Æ¡ng. Sau đó DÅ©ng bÆ°á»›c tá»›i chá»— mụ ta nằm, rút súng lục ká» và o đầu mụ. Và tôi chỉ kịp nghe má»™t tiếng chát. Rồi thân hình của con mụ chỉ Ä‘iểm không Ä‘á»™ng Ä‘áºy nữa.
Lần đó tên TÆ° Bá»u biến sắc khi gặp mặt tôi. Lúc du kÃch Ä‘em hắn vá» tá»›i ấp trong, tôi định bụng đến trÆ°á»›c mặt hắn kể tá»™i hắn và xem hắn có nháºn ra tôi không nhÆ° câu hắn đã há»i tôi ba năm trÆ°á»›c. NhÆ°ng đến khi tôi sắp và o nhà giam hắn, bá»—ng nhiên tôi lại do dá»± không muốn và o. Gian nhà không đến ná»—i tồi lắm. Hắn vẫn có thể nhìn ra tôi. Khi thoạt trông thấy tôi, cặp mắt hắn vụt nhìn xuống. Còn tôi, bao nhiêu lá»i định kể tá»™i hắn cÅ©ng vụt biến Ä‘i cả. Tôi nhìn thẳng và o mặt hắn má»™t cháºp, thế rồi Ä‘i ra ngoà i. Hai tay tôi ôm lấy mặt bÆ°á»›c Ä‘i từng bÆ°á»›c. DÅ©ng nhìn thấy há»i:
- Chị Háºu khóc à ? Sao váºy?
- Không, tôi có khóc hồi nà o đâu.
Sự thực thì tôi đã khóc. Tuyện không phải là vì tôi sợ hắn. Hắn đã không còn đáng sợ nữa. Song le tôi sợ cái bộ mặt của hắn. Cái bộ mặt khả ố khiến tôi không chịu nổi và bỗng chốc gợi lại chuyện đau đớn cũ. Tôi bảo anh Dũng:
- Anh DÅ©ng à , nhÆ° váºy là xong, chiá»u tôi vỠđồng dâu.
Anh Dũng nhìn tôi bảo:
- Có thể đợi tôi cùng đi với!
- Anh cũng vỠà !
- Tôi lên huyện, định tối ngủ lại ở bãi.
Tôi ngẫm nghĩ rồi bảo:
- Äợi anh có lâu không?
- Bố trà công việc sâm sẩm tối thì đi!
Tôi có vẻ ngần ngại: - Tối quá... tôi muốn vá» sá»›m gấp coi mấy cháu thế nà o. DÅ©ng bấy giá» cÅ©ng không nà i ép. Anh bảo rằng nếu thế thì tôi cứ vá» trÆ°á»›c. Nói xong anh quay Ä‘i. Tôi thì tôi vẫn còn đứng ở đấy. Tôi tần ngần hối háºn ngay sau những câu tôi vừa nói. Cái gìn giữ ý tứ của tôi nó bá»™c lá»™ ra rõ quá, đến Ä‘á»—i DÅ©ng nháºn thấy được. Và ăn cÆ¡m xong rồi tôi cÅ©ng chÆ°a Ä‘i. Lát sau DÅ©ng trở vá». Thấy tôi vẫn còn đó, anh lá»™ vẻ ngạc nhiên:
- Chị Háºu chÆ°a Ä‘i sao?
- Lỡ cỡ rồi, đợi anh cùng đi luôn thể!
Chúng tôi từ giã anh MÆ°á»i. Chúng tôi ra khá»i Hiệp Lá»™. Vầng trăng đã lấp ló treo trên đầu các ngá»n sao. ánh trăng chiếu vô vòm lá, khiến lá sao lấp loáng nhÆ° có thoa mỡ. Rặng sao hứng lấy ánh trăng, chỉ buông rÆ¡i xuống mặt Ä‘Æ°á»ng sá»i vắng vẻ những đốm sáng lá»— chá»—. Lúa tháng mÆ°á»i ở bên Ä‘Æ°á»ng thoảng ngát mùi thÆ¡m ngá»t của sữa gạo má»›i Ä‘á»ng lại trong vá» hạt. Chúng tôi lặng lẽ Ä‘i bên nhau. Vẫn chÆ°a ai nói chuyện vá»›i ai má»™t câu nà o. Kể ra cái chuyến Ä‘i trên xe ngá»±a từ năm trÆ°á»›c có lẽ giữa tôi vá»›i anh ấy còn được tá»± nhiên hÆ¡n nhiá»u. ChÆ°a quen biết mà lại dá»… nói. Chừng hÆ¡i quen hÆ¡i thân rồi sao lại khó nói. NgÆ°á»i cán bá»™ trẻ đã là m tôi hÆ¡i khó chịu khi má»›i gặp, lâu nay anh ta tháºt là ngÆ°á»i đáng sợ đối vá»›i tôi. Cái bóng dáng của anh cứ xen và o cuá»™c Ä‘á»i tôi, muốn tháo gỡ mà tháo gỡ không xong, Ä‘Ã nh cứ để nó xen và o. Äôi lúc cảm thấy được an ủi, cảm thấy bá»›t trống trải. Song lẽ má»™t chốc chi đó tôi lại đâm lo ngại rồi.
- Chị Háºu à , gởi hai cháu Ä‘i, chị có nhá»› chúng nó nhiá»u không?
Äang im lặng, chợt DÅ©ng há»i tôi, tôi thẫn thỠđáp:
- Tôi cắn rứt quá. Không biết có thể quen dần được không, chớ như thế nà y... chắc là chịu không nổi.
Dũng yên lặng nhìn và o mắt tôi. Lâu sau, anh hất mớ tóc ngược ra sau nói:
- Nói là xa mấy cháu, nhưng chị có xa gì cho lắm, vẫn có thể gặp luôn. Và dụ như chốc nữa thì gặp rồi. Chỉ có như tôi, không biết chừng nà o tôi mới gặp con gái nhỠtôi. Có lẽ là ngà y kháng chiến thắng lợi.
Tôi há»i, mặc dù đã biết chuyện riêng của DÅ©ng do anh TrÆ°Æ¡ng kể lại:
- Dạo trÆ°á»›c anh DÅ©ng có nói là cháu nhỠở vá»›i bác, còn chị mất. Tại sao váºy.
DÅ©ng nghe há»i, anh lặng thinh lùi lÅ©i Ä‘i tá»›i. Dáng Ä‘iệu DÅ©ng trông hÆ¡i ảo não. Tiếng chân anh dẫm sá»i rà o rạo, nghe khô và lạnh. Hồi sau DÅ©ng nói vá»›i tôi:
- Vợ tôi mất tháºt là đau Ä‘á»›n...
- Sao váºy anh? Chị đã mất lâu chÆ°a? Bệnh gì?
- Không...
Kế đó DÅ©ng thở ra má»™t cái. Anh nói, giá»ng nhÆ° lắng xuống:
- Kể cÅ©ng hÆ¡i dà i dòng. Năm 49 tôi bị địch bắt ở địch háºu VÄ©nh Châu. Dạo đó tôi cÅ©ng hoạt Ä‘á»™ng nhÆ° thế nà y. Gián Ä‘iệp nó chỉ Ä‘iểm thế nà o mà bá»n giặc nó sục đúng ngay hầm tôi. Trong hầm gồm có ba ngÆ°á»i, tôi và hai anh nữa. Chúng nó chất rÆ¡m đốt. Khói luồn và o hầm là m chúng tôi ngá»™t không thể tả. Hầm bà máºt ở VÄ©nh Châu Ä‘á»u có ngách trổ ra đồng cả. NhÆ°ng tại ngách đó cÅ©ng bị chúng nó chặn. Liệu ở lâu dÆ°á»›i hầm chắc là phải chết ngạt. Tôi má»›i quyết định lên cái ngách giữa đồng. Có chết thì cÅ©ng chết sao cho đáng. Tôi dá»n Ä‘Æ°á»ng bằng má»™t loạt lá»±u đạn, rồi cầm súng lục nhảy lên. Anh em cứ thế lên theo. Chúng nó sáu thằng toà n Tây trắng bu lại. Tôi bắt chết ngay hai thằng. NhÆ°ng chúng nó bắn lại chết ngay má»™t anh. Tôi vừa kịp nhìn thấy thế, thì sau gáy Ä‘au nhói má»™t cái. Mắt tôi đổ lá»a, chân quỵ xuống...
Kể đến đó, Dũng ngừng nói, chắp hai tay ra sau lưng:
- Ngã xuống tôi ngất Ä‘i. Lúc sá»±c tỉnh, thấy mình đã nằm trên xe "gÃp". Tôi má»›i biết là mình chÆ°a chết, nhÆ°ng hai tay thì bị sợi dây dù trói chặt... Tôi nghÄ© phải chi lúc đó đạn chui tá»t vô óc, thế mà yên... Äi tù, tôi cÅ©ng quen dần vá»›i cảnh tù tá»™i, tra tấn. NhÆ°ng má»›i và o tù là tôi đã nuôi cái ý chỉ muốn thoát ra. Cuối cùng thì thoát ra được tháºt. Thà nh thỠở tù chỉ có má»™t năm. Má»™t năm thôi mà thấy dà i ghê quá, bị đánh Ä‘áºp nhiá»u phen, ăn uống còn thua thú váºt. Váºy nhÆ°ng vẫn chịu nổi để mà trốn ra được. Trốn ra được rồi, tôi định bụng trÆ°á»›c khi trở lại công tác, thế nà o cÅ©ng phải vá» thăm vợ con má»™t chuyến. TrÆ°á»›c khi bị bắt, vì báºn bịu công tác nên chÆ°a vá» nhà lần nà o... Vợ tôi, anh TrÆ°Æ¡ng biết, không đẹp nhÆ°ng coi được. Có duyên nhứt là cái răng hÆ¡i khểnh má»™t chút, vá»›i lại tÃnh tình hiá»n háºu quá. Còn con gái nhá» tôi, sanh nó hồi tôi còn là m thợ ở Ba Son, dá»… thÆ°Æ¡ng biết chừng nà o.. nhÆ°ng việc Ä‘á»i xảy ra lại ngược vá»›i mong muốn của mình, tôi vá» tá»›i An Thá»›i, quê vợ tôi, thì vợ tôi đã chết trÆ°á»›c đó má»™t tháng. Má»™t viên đạn đại bác chÃn mÆ°Æ¡i của đồn An Thá»›i đã giết vợ tôi trong lúc vợ tôi chạy Ä‘i bế con bé xuống hầm. May mà mảnh đạn nó không trúng con tôi... Bà con đùm bá»c nuôi con tôi má»™t tháng trá»i, ở từ nhà nà y sang nhà khác...
DÅ©ng nói tá»›i đấy lại nÃn lặng. Chúng tôi đã Ä‘i vượt khá»i Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng sá»i ra tá»›i bãi cát. DÅ©ng bÆ°á»›c cháºm cháºm, lắng nghe tiếng sóng cuá»™n dồn má»™t chốc rồi kể tiếp:
- Tôi ở lại hai đêm vá»›i con tôi. Sau đó tôi nhắn má tôi ở ngoà i thà nh và o. Tôi gởi con cho má tôi và ra Ä‘i ngay. Lòng tôi nặng ná» nhÆ° có dằn đá. Thá»i hạn Ä‘i phép của tôi chÆ°a hết nhÆ°ng không thể nấn ná lại má»™t ngà y nà o nữa. Tốt hÆ¡n hết là đi. Ra Ä‘i, tôi nghÄ© tá»™i nghiệp cho con tôi vá»›i má tôi. Con nhá» còn bé quá... Mà sau chuyến ấy tai con bé nó nghe không rõ nữa chị à . ChÆ°a Ä‘iếc, nhÆ°ng nó chỉ nghe tiếng được tiếng không. Thế má»›i khổ chứ. Còn má tôi... bà già quá, trÆ°á»›c đã phải oằn lÆ°ng xuống lo nuôi các anh em tôi, giá» vẫn phải Ä‘i may vá mÆ°á»›n nuôi con tôi...
Nghe DÅ©ng nói, trong đầu tôi cứ nghÄ©: Trá»i, nhÆ° váºy thì có phải riêng gì tôi đâu. Trên khắp các ngõ Ä‘Æ°á»ng, chiến tranh cứ Ä‘Ã o thà nh những hà o hố thê thảm. Bao giá» thì những hà o hố ấy được lấp bằng nhÆ° cÅ©. Tôi nghÄ© tá»›i đứa con bé của anh DÅ©ng. Äứa bé sá»›m mang táºt nguyá»n và mất mẹ, vắng cha. Từ lâu, qua những chuá»—i ngà y dà i, em chỉ sống vá»›i bà ... Tôi Ä‘Æ°a mắt nhìn DÅ©ng, thấy vẻ mặt hÆ¡i ảo não má»™t chút thôi. DÅ©ng bấy giá» không nói thêm tiếng nà o nữa. Anh lần lần trong túi áo tìm cái ống vố nhồi thuốc và o, rồi anh ngồi thụp xuống báºt lá»a đốt. NhÆ°ng gió quá đốt mấy lần không cháy. Tôi tháo khăn cầm chắn gió cho anh, chừng ấy cối thuốc má»›i cháy. DÅ©ng hÃt mấy hÆ¡i, cối thuốc Ä‘á» rá»±c lên, khói bay tản ra sau. Äêm cà ng khuya, trăng cà ng chiếu sáng xuống bãi. Sóng biển nghe ồ ạt, gần ká». DÆ°á»›i ánh trăng, những đợt sóng ngoà i xa nhảy cỡn lên, tóe mà u xanh lam biếc. Sau khi hút mấy hÆ¡i thuốc rồi, DÅ©ng khoan thai bÆ°á»›c. Tôi yên lặng nhìn anh. Lòng tôi chợt trà n ngáºp má»™t thứ cảm giác ná»a nhÆ° tá»™i nghiệp ná»a nhÆ° khâm phục. Bất chợt tôi nghÄ© đến má»™t sá»± bù đắp nà o đó. NhÆ°ng vừa nghÄ© tá»›i đấy, tôi vá»™i xua Ä‘i. Không, không lý nà o... Tôi gạt qua má»i ý nghÄ© và hấp tấp Ä‘i vượt lên. Ngoà i khÆ¡i xa hòn Con Nghê đêm trăng trong hiện lên rõ quá. DÅ©ng thấy tôi bá»—ng Ä‘i nhanh thì hÆ¡i ngạc nhiên nhìn tôi. Anh vẫn cháºm rãi bÆ°á»›c. Tôi Ä‘i gấp mấy cÅ©ng không lÆ°á»›t qua được cái bóng của DÅ©ng Ä‘ang in dà i trên cát. Cho tá»›i khi vá» tá»›i nhà thÃm Ba Tuất, tôi má»›i bình tÄ©nh trở lại. ThÃm Ba Tuất sau khi sá»a soạn chá»— ngủ cho DÅ©ng, đã Ä‘i ngủ. Chỉ còn có tôi là thức. Tôi ngồi xuống giÆ°á»ng, nÆ¡i hai con tôi Ä‘ang yên giấc. Con Ngá»c Thủy vá»›i em nó, hai đứa nằm cuá»™n trong chăn, ló đầu ra ngoà i. Äôi mắt chúng nó nhắm cách êm ái, nhịp thở Ä‘á»u Ä‘á»u, tôi hấp tấp cúi hôn chùn chụt và o má hai đứa, rồi lòn tay qua, kéo cả hai sát và o lòng. Hai chị em nằm gá»n trong cánh tay tôi, vẫn không hay biết. Chốc sau thấy con Thủy liếm môi chút chút. Tôi muốn báºt cÆ°á»i. Táºt con gái tôi khi ngủ hay thế... Má»›i có Ä‘i mấy bữa, nay trở vá», tôi thấy nhÆ° xa các con tôi hà ng tháng. Nhất là tâm trạng tôi vừa qua má»™t diá»…n biến má»›i, có quan hệ tá»›i số pháºn mẹ con tôi. Tôi lăn xả và o ôm ấp các con, tin là hai chị em nó có thể giữ gìn cho tôi bảo vệ sá»± trong sáng cho tâm hồn tôi. Ngá»n đèn treo trên vách hết dầu, phụt sáng rồi tắt. Gian buồng tuy thế cÅ©ng không tối, nhỠánh trăng chiết lá»t và o. Ngoà i tấm phản trÆ°á»›c, DÅ©ng trở mình, ván phản báºt kêu rin rÃt. Tôi lắng nghe biết DÅ©ng hãy còn thức. Sá»±c nghÄ© tá»›i câu chuyện trên Ä‘Æ°á»ng vá», lâu lắm tôi má»›i chợp mắt được.
|
25-09-2008, 11:55 PM
|
|
Anh Khùng Trốn Viện
|
|
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 8
ở bệnh viện, má»™t tháng qua rồi. CÅ©ng nhÆ° bao bệnh nhân khác, tôi nhỠăn uống, nghỉ ngÆ¡i và điá»u trị, nên sức khá»e dần dần hồi phục lại. Riêng tôi, khi những buổi chiá»u đến, là tôi lại mải mê theo dõi chuyện Ä‘á»i ngÆ°á»i chị đồng hÆ°Æ¡ng của tôi. Cái câu chuyện vừa là của má»™t ngÆ°á»i chị, vừa là của má»™t ngÆ°á»i mẹ trẻ, đã đến vá»›i tôi trong suốt những ngà y đông tháng giá. Lâu nay trong cuá»™c sống yên ổn, dÆ°á»ng nhÆ° những chuyện nhÆ° thế cứ qua dần, má» dần. Rất Ä‘á»—i có lúc hầu nhÆ° quên Ä‘i. Cho đến khi bị gợi lại cảnh tình cÅ©, là ng quê cÅ©, những ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng anh dÅ©ng cÅ©, tôi bà ng hoà ng nhÆ° sá»±c tỉnh.
Buổi trÆ°a mùa đông không phân biệt được vá»›i buổi chiá»u. MÆ°a bụi không lúc nà o ngá»›t. Bệnh viện vá»›i những bức tÆ°á»ng vôi trắng, vá»›i những bá»™ quần áo trắng, chốc chốc đó đây thoảng thấy mùi thuốc tá»±a nhÆ° mùi nhãn chÃn. Các y sÄ©, y tá, nữ há»™ lý thu ngÆ°á»i trong áo bá»-lu qua lại thoăn thoắt trên ngõ rải sá»i. Tôi ngồi trên giÆ°á»ng nhìn qua cá»a kÃnh. CÆ¡n mÆ°a phùn nhÆ° rây bụi. Là n mÆ°a dệt má»ng nhÆ° sÆ°Æ¡ng, là m cảnh váºt quạnh quẽ và là m tôi bÆ¡ phá» nhá»› lại bao chuyện cÅ©. Chợt lúc ấy, thấy có má»™t tốp ngÆ°á»i từ ngoà i cổng Ä‘i và o. Hai đồng chà cán bá»™ và ba bốn cô gái mặc áo cánh trắng. Có má»™t cô xách cái là n Ä‘á»±ng những gì đầy ăm ắp. Chị thÆ°á»ng trá»±c dắt há» Ä‘i ngang trÆ°á»›c cá»a phòng tôi, rồi rẽ qua phòng chị TÆ° Háºu. Tôi nhá»m dáºy, áp sát mặt và o cá»a kÃnh. Chốc sau, tôi thấy chị TÆ° Háºu từ trong phòng bệnh chạy ra. Tốp các cô reo lên, và lại vây quanh chị. Há» lao xao há»i:
- Thế nà o? Có khá»e chÆ°a? Chúng em đến thăm chị nếu khá»e rồi, chúng em đón chị vỠđây.
Chị Háºu nắm lấy tay há». Vẻ vui mừng chan vá»›i cảm Ä‘á»™ng là m mắt chị sáng lên:
- Vẫn còn nghỉ đợi mổ. Äi hồi nà o mà bây giá» tá»›i đây?
- Má»›i Ä‘i đấy chị ạ. May quá, chúng em há»i tên chị là ngÆ°á»i ta trỠđúng và o đây. Chúng em có Ä‘em cho chị Ãt cam và trứng để chị bồi dưỡng.
- Cảm ơn các chị quá!
Thế là cả bá»n há» ngồi quây quần lên băng. Chị TÆ° Háºu ngồi giữa nói chuyện vá»›i há».
- ở nhà đã hoà n thà nh quý hai chưa?
- Xong rồi chị ạ. Báºn quá, chứ không thì đã Ä‘i thăm chị từ lâu.
- Có lẽ tôi còn ở đây mấy tháng nữa.
Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u há»i:
- Sao thế?
- Ông bác sĩ bảo thế!
... Tôi lắng nhìn và nghe há» nói. Lâu nay tôi má»›i thấy ná»—i vui của chị TÆ° Háºu lá»™ ra nhÆ° thế. Mấy cô gái vừa ngồi nghe chị nói vừa nhè nhẹ vuốt cổ tay chị. Tôi Ä‘oán chắc là bà con ở nhà máy lên thăm chị. ở chÆ¡i rất lâu, các anh chị ấy má»›i ra vá». Chị TÆ° Háºu Ä‘i vá»›i há» ra tá»›i cổng.
Chiá»u đến, chị dúi và o tay tôi hai quả cam chÃn:
- Anh ăn cam đi! Của anh chị em xưởng tôi hồi trưa lên thăm hỠđem cho. Xa hỠlâu, gặp lại mừng quá.
Nói rồi móc túi lấy dao gá»t cam. Tôi há»i:
- Chị Tư à , bà con đó ở nhà máy lên đấy phải không?
- Phải rồi. Äồng chà thay mặt chi bá»™ và anh chị em công nhân.
Gá»t cam xong, chị TÆ° Háºu trao cả cho tôi. Tôi Ä‘Æ°a chị má»™t quả:
- Chị Tư ăn đi chứ?
- Tôi ăn ban nãy rồi, anh cứ ăn, cam ngá»t lắm!
Rồi chị cÅ©ng cầm lấy má»™t góc mà ăn. NhÆ°ng con ho của chị lại nổi lên từng cháºp. Thân hình mảnh dẻ của chị, nhất là đôi vai cứ báºt rung theo tiếng ho. Lúc đó tôi cảm thấy nhÆ° chÃnh cổ tôi cÅ©ng rát Ä‘au, khô khan. Tôi nói:
- Chị TÆ° quấn kÃn khăn nÆ¡i cổ lại. Hôm nay trá»i rét lắm, ngÆ°á»i ta cho hay là tối sẽ xuống tá»›i chÃn Ä‘á»™. Chị mệt, thôi nghỉ Ä‘i thôi!
- Không sao, tôi sắp hết ho rồi đây.
Tôi không tin, ái ngại nhìn chị. NhÆ°ng chị đã bá»›t ho tháºt, có lẽ nhá» miếng cam thấm giá»ng. Tôi cầm miếng cam còn lại Ä‘Æ°a nốt cho chị. Lần nà y chị cầm lấy không từ chối. Nhai cam xong, chị TÆ° liếm nhẹ môi, lặng lẽ Ä‘an mấy ngón tay và o nhau. Gió sẽ sẽ thoảng tá»›i. Cà nh lá run rẩy se mình. Những chiếc lá dÆ°á»ng nhÆ° không chịu nổi giá rét, tá»± bứt mình rá»i khá»i cà nh cao, bay lả tả xuống đất. DÆ°á»›i các hà ng cây, con Ä‘Æ°á»ng sá»i qua tráºn mÆ°a bụi ban trÆ°a, giá» trông sạch sẽ, khô ráo.
- Chiá»u hôm qua tôi đã nói cho anh nghe đến đâu rồi?
Chị TÆ° Háºu chợt há»i tôi. Tôi đáp:
- Chị đang kể lúc chị trở vỠthăm mấy cháu ở đồng dâu...
Chị Háºu gáºt đầu, quấn lại chiếc khăn nÆ¡i cổ, Ä‘oạn tiếp tục kể:
- CÆ¡ sở vững lên, mặc dù địch bao vây dữ dá»™i. CÅ©ng trong thá»i gian đó, tôi được kết nạp và o Äảng. NgÆ°á»i đầu tiên giá»›i thiệu tôi là đồng chà TrÆ°Æ¡ng. Khó mà nói lại cái tâm trạng tôi lúc đó quá. Vừa sung sÆ°á»›ng mà vừa lo. Sung sÆ°á»›ng lo lắng lẫn lá»™n vá»›i nhau. Buổi kết nạp tôi tháºt khá đặc biệt. Nhằm ngay giữa lúc giặc mở cà n quét lá»›n và o vùng bãi và những xã kế cáºn. Chúng nó táºp trung lÃnh các lô-cốt, các bốt đánh và o từ má» sáng. Nhá» có tin báo từ các xã vùng ngoà i, nên chúng tôi hay trÆ°á»›c cả. Du kÃch bãi Sao bắt đầu cháºn chúng tại Voi Miá»…u. Tôi cùng vá»›i má»™t số anh em ở trên ghe lÆ°á»›i là m nhiệm vụ Ä‘Æ°a đón anh em du kÃch. Má»—i lần kết thúc má»™t tráºn lá»±c đạn gà i ở đầu bãi thì ghe cặp và o bá» Ä‘Æ°a anh em Ä‘i bá»c trong các lèn đá vá» cuối bãi tổ chức tráºn địa má»›i. Có hà ng chục chiếc ghe lÆ°á»›i là m việc ấy. Äịch bắn rát nhÆ°ng khó lòng trúng được. Các lèn đá dá»±ng là cái địa hình che chở tốt nhất cho chúng tôi. Chiá»u đến giặc vẫn chÆ°a rút. Choạng vạng tối, ghe chúng tôi tạm náu trong lèn đá. Vì kế hoạch đã định trÆ°á»›c nên lá»… kết nạp tôi vẫn tiến hà nh. Äồng chà bà thÆ° chi bá»™ Hiệp Mỹ treo cá» trong mui ghe. Sau khi giá»›i thiệu lý lịch và thà nh tÃch của tôi, chị Ba DÆ°Æ¡ng đốt cây đèn lÆ°á»›i lên để tôi tuyên thệ. Lúc ấy trong bãi vẫn chà chát rá»™ lên tiếng súng, tiếng lá»±u đạn. Thỉnh thoảng nổi dáºy tiếng hồ reo của du kÃch, tiếng nhốn nháo của địch. ánh lá»a nhà cháy báºp bùng soi sáng các ngá»n sao, ngá»n dừa. Ghe chúng tôi bị sóng ngang nhồi lắc nhÆ° trứng vịt. Tôi đứng lên Ä‘á»c lá»i thá». Nhìn lá cá» Äảng trong mui ghe bay phần pháºt trÆ°á»›c gió biển, tôi thấy nóng cả mặt. Rồi là tôi khóc. Giá»t nÆ°á»›c mắt bây giá» của tôi khác xa những giá»t nÆ°á»›c mắt ngà y trÆ°á»›c. Má»—i má»™t giá»t nÆ°á»›c mắt lúc đó nhá» ra có thể xóa sạch bao giá»t nÆ°á»›c mắt Ä‘au tủi trÆ°á»›c. Bấy giá» tôi nhìn các đồng chà của tôi ngồi từ mÅ©i chà lái thấy ngÆ°á»i nà o cÅ©ng tháºt là chà thiết. Quanh tôi, cặp mắt của đồng chà nà o cÅ©ng nhìn tôi má»™t cách yêu thÆ°Æ¡ng. Tôi nghÄ©, cái gì đã Ä‘Æ°a Ä‘Æ°á»ng tôi Ä‘i đến tình yêu thÆ°Æ¡ng cao đẹp nhÆ° váºy. Chẳng có cái gì mÆ¡ hồ cả. Äó là chị Ba DÆ°Æ¡ng Ä‘ang ngồi trên sạp ghe kia, là anh TrÆ°Æ¡ng, là những ngÆ°á»i đã từng thá» dÆ°á»›i cá» Äảng trÆ°á»›c tôi kia. Nó còn vốn là hình ảnh những ghe lÆ°á»›i cháy, những ngÆ°á»i chết... Vốn là cái Ä‘au Ä‘á»›n của ngÆ°á»i thân, của chÃnh tôi...
Sóng biển vẫn vá»— á»™p oạp và o mạn ghe. ánh lá»a từ trên bãi soi rá»i tá»›i, chốc chốc là m rạng sáng các lèn đá. Chợt tiếng súng nổ trên bãi rá»i rạc dần. Và có ghe ra báo là địch sắp sá»a rút Ä‘i. Chúng tôi Ä‘á»u biết trÆ°á»›c và mừng rÆ¡n lên vì sá»± rút lui ấy của địch. Äồng chà TrÆ°Æ¡ng nói:
- Dũng ngoà i Hiệp Mỹ nó lên tiếng rồi!
Quả nhiên, ai nấy Ä‘á»u nghe tiếng súng từ phÃa Hiệp Mỹ rá»™ lên. Äồng chà bà thÆ° tuyên bố kết thúc cuá»™c há»p. Các ghe lÆ°á»›i được lệnh tức tốc cáºp Voi Miá»…u. Tôi thổi tắt cây đèn trong mui ghe. Buồm được giÆ°Æ¡ng lên. Quai chèo nghiến cá»™t ken két. Ghe chúng tôi lÆ°á»›t sóng Ä‘i nhÆ° những con thoi. Äêm hôm ấy nhá» ngoà i Hiệp Mỹ phối hợp, du kÃch bãi Sao mở má»™t tráºn địa cuối cùng dà i hai cây số từ bãi dà i ra khá»i Voi Miá»…u giết thêm hai mÆ°Æ¡i tên. Äến sáng ghe chúng tôi cáºp bá». Lên bãi cát, thấy máu cứ rây dà i. Máu giặc thấm cát thẫm lại dÆ°á»›i nắng sáng trông nhÆ° mà u sét sắt. Quạ biển, chim chằng bè cứ lượn Ä‘i lượn lại trên những xác giặc bị nÆ°á»›c thủy triá»u kéo ra biển.
... Cái đêm ấy đáng gá»i là má»™t đêm ká»· niệm sâu xa nhất trong Ä‘á»i tôi. Bây giá» má»—i khi há»p chi bá»™, ở cÆ¡ quan hay xà nghiệp chẳng hạn, trông thấy cá» Äảng thì y nhÆ° là cái đêm đó lại hiện rõ rệt trong đầu. Tá»›i chết khó mà quên được. Äó là má»™t đêm tháng bảy năm 1952, tôi tá»± nguyện Ä‘i theo là m ngÆ°á»i đảng viên của Äảng.
... Từ đó vá» sau báºn công tác tôi cứ Ä‘i luôn, thỉnh thoảng má»›i vá» nhà thÃm Ba. Nhiá»u lúc thấy tình cảnh con cái xa xôi vất vả, tôi cÅ©ng lo lắm. NhÆ°ng công tác ngà y cà ng phát triển, tôi không thể vắng mặt, Ä‘Ã nh cứ phải gởi chúng nó nhÆ° thế, cố sao vừa công tác vừa tranh thủ chăm sóc cho con được từng nà o hay từng ấy. Con Thủy tôi lên sáu, đã đến tuổi phải Ä‘i há»c, nhÆ°ng không có ai dạy, không biết là m sao! Äến giữa năm năm hai, có anh thÆ°Æ¡ng binh vá» Hiệp HÆ°ng mở trÆ°á»ng, tôi liá»n cho nó Ä‘i há»c. TrÆ°a nà o thÃm Ba Tuất cÅ©ng Ä‘Æ°a nó Ä‘i, chiá»u phải đến rÆ°á»›c, vì Ä‘Æ°á»ng xa mà nó còn bé quá. Má»i việc Ä‘á»u nhá» má»™t tay thÃm Ba bao bá»c. Tôi thì Ä‘i Ä‘i vá» vá». Äêm đêm trÆ°á»›c khi và o vùng địch tôi tạt ngang thăm con, hôn chúng nó rồi má»›i yên tâm Ä‘i. Nhiá»u đêm tôi hôn chúng nó trong khi chúng nó ngủ say. Có đêm mÆ°a to, tôi cÅ©ng ghé thăm các con tôi. Không thì không chịu nổi...
Chị TÆ° Háºu Ä‘ang kể bá»—ng dừng lại. Tôi Æ°á»›c chừng là chị hồi tưởng và sắp xếp câu chuyện lại cho mạch lạc hÆ¡n. NhÆ°ng tôi ngồi im đợi rất lâu, vẫn không thấy chị nói tiếp. Chợt thấy đôi mắt chị lấp láy. Trong đôi mắt đó tuồng nhÆ° Ä‘ang Ä‘á»ng sâu má»™t chuyện gì chất chứa Ä‘au xót lẫn thÆ°Æ¡ng yêu. Lát sau, chị xoắn hai bà n tay và o nhau, chép miệng thở dà i:
- Tá»™i và thÆ°Æ¡ng cho thÃm ấy quá!
Tôi há»i: - Chị nói gì, chị nói thÃm nà o?
Giá»ng chị TÆ° Háºu bây giá» trở nên Ä‘au Ä‘á»›n hẳn:
- ThÃm Ba Tuất nuôi mấy con tôi đấy. ThÃm ấy chết. ThÃm cứu hai con tôi rồi chết. Bá»n phản Ä‘á»™ng biệt kÃch và o. ThÃm Ä‘ang hái dâu, thấy dạng chúng, thÃm liá»n và o dắt hai con tôi chạy. Chúng rượt theo. Liệu chạy không kịp, thÃm giấu hai con tôi và o lùm cây rồi chạy thẳng ra ruá»™ng trốn. Bá»n nó rượt theo bắt được, tra tấn nhÆ°ng thÃm không khai. Äến chiá»u chúng giết thÃm trên đồng rạ. Tôi hay tin mò vá». Äến nÆ¡i thì thấy thÃm đã bắt đầu Ä‘á» cứng. Trá»i nhá nhem tối, chúng tôi Ä‘Æ°a thÃm Ä‘i chôn. Mãi tá»›i nay tôi vẫn nhá»› rõ đêm ấy, và có lẽ suốt Ä‘á»i, tôi không thể nà o quên Ä‘i được. Trong đêm ấy, tại cánh đồng dâu Hiệp HÆ°ng tôi đã Ä‘Æ°a đám má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nông dân bình thÆ°á»ng, nhÆ°ng rất có lòng dạ. Má»™t ngÆ°á»i lúc sống đã đùm bá»c các con tôi, coi việc là m đó là phần đóng góp của mình và o cách mạng. Cho đến lúc chết vì các con tôi, cÅ©ng coi cái chết đó là hữu Ãch. Äấy, anh cứ nghÄ© xem, theo anh có thể nà o quên hỠđược không, hoặc giả nếu chÆ°a quên nhÆ°ng nếu là m Ä‘iá»u gì không xứng đáng vá»›i ý nghÄ©a cái chết của há», có được không? Nhiá»u lúc tôi cứ nghÄ© ngợi, tá»± há»i tôi nhÆ° thế đấy anh ạ. Nhất là vỠđêm, qua má»™t ngà y có chuyện gì mếch lòng, tiêu cá»±c... Không phải tá»± dÆ°ng mình đặt Ä‘iá»u để suy nghÄ©... mà đó là những dÄ© vãng anh dÅ©ng trong mÆ°á»i năm, có thá»±c, rà ng buá»™c lÆ°Æ¡ng tâm mình, bắt mình phải suy nghÄ©...
Chị TÆ° Háºu nói dồn dáºp. Trong lúc nói có câu nhÆ° bảo tôi phải trả lá»i. Tôi không đáp được. Là vì, khi đó má»™t luồng máu nóng Ä‘ang chạy khắp ngÆ°á»i tôi. Trong buổi chiá»u đông tại cái bệnh viện ở đất Bắc yên ổn nà y, nghe lại má»™t chuyện hy sinh cÅ© của quê hÆ°Æ¡ng tôi rùng mình. Sau đó muốn báºt kêu: "Chị Háºu Æ¡i, có lẽ nà o chị phá»ng Ä‘oán ná»™i cuá»™c tinh thần của tôi hiện nay rồi chị gợi lại cảnh ấy để răn tôi đó sao?" Chị nhắc lại, tháºt khiến tôi bà ng hoà ng. Bà ng hoà ng đến ná»—i không muốn ngồi nghe chị nói nữa, để được nằm, được nghÄ© ngợi.
... Thế là tôi phải tìm cách gởi các con tôi nÆ¡i khác, chị TÆ° Háºu lại kể. Việc ấy đồng chà bà thÆ° phụ nữ huyện đã giúp tôi. Chị Ba DÆ°Æ¡ng đó, anh vẫn nhá»› chứ. Nhá» chị cắt đặt cho. NgÆ°á»i đứng ra lãnh nuôi con tôi lần nà y là chị Lụa, má»™t chị nông dân trẻ có chồng Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i. Äá»i tôi gặp nhiá»u sá»± gian khó, nhÆ°ng nhÆ° tôi đã nói vá»›i anh, khi mình giúp Ãch cho má»i ngÆ°á»i, thì má»i ngÆ°á»i ăn ở có tình nghÄ©a vá»›i mình. Äúng nhÆ° váºy. Lần trÆ°á»›c thÃm Ba Tuất, lần nà y có chị Lụa chăm sóc hai con tôi.
Bây giá» nhá»› lại những chuyến Ä‘em con Ä‘i gởi cho tôi vẫn thấy nao nao. Lần nà o cÅ©ng mang hai đứa Ä‘i ban đêm cả. Lần trÆ°á»›c Ä‘i sá»›m hÆ¡n. Lần nà y nhà chị Lụa mãi Hiệp Lá»™, Ä‘Æ°á»ng xa hÆ¡n, nên Ä‘i tá»›i khuya mà chÆ°a đến. Hồi chiá»u anh DÅ©ng nhân Ä‘i Hiệp Lá»™ đã mang há»™ những bị quần áo của bá»n trẻ Ä‘i trÆ°á»›c. Chuyến ấy, dá»c Ä‘Æ°á»ng con tôi cÅ©ng cảm biết rằng tôi Ä‘em nó Ä‘i gởi. Con Ngá»c Thủy từ dạo xa tôi nó sá»›m lá»›n khôn quá. Tôi không còn phải báºn bịu vì nó nữa, trái lại luôn đỡ đần tôi nhiá»u việc.
Äoạn Ä‘Æ°á»ng tắt, trá»i tối rất khó Ä‘i, thỉnh thoảng phải dừng lại ngồi nghỉ. Thằng Nhã cứ bám chắc tay tôi nhÆ° sợ tôi Ä‘i. Tôi ôm sát nó và o lòng. Má»™t phút gần chúng nó là má»™t phút đỡ nhá»›. Thá»±c tình để chúng nó ở nhà tôi cÅ©ng lo lắm. Chỉ sợ con nó còn dại men ra bãi bị sụp hồ. Anh biết sụp hồ là thế nà o không. Bãi biển trong mình nó có nhiá»u nÆ¡i không được bằng phẳng. Gò cát hay lồi lên lõm xuống. Äất cát thÆ°á»ng có chá»— trống chân. NÆ°á»›c lá»›n lên bò lòn vô mép trong bất ngá» cuốn ụp mấy cái cát chống chân đó. Trẻ con mò ra bãi chÆ¡i, đánh bẫy chim nhạn hoặc lượm vá» sò, lúc vá» bị sụp hồ chết là thÆ°á»ng lắm.
- Má... má đừng Ä‘i nữa nghe má... - Thằng Nhã báºp bẹ bảo tôi thế. Tôi má»›i há»i: - Má Ä‘i con có nhá»› má không? ở nhà con có Ä‘i chÆ¡i xa, ra bãi không?
Nó đáp:
- Không, con không có đi xa. Chị Thủy nhớ khóc, con còn dỗ chị nữa. Má má đừng đi nữa!
Nghe nó nói tôi không nhịn được cÆ°á»i. Thằng con trai tôi, tôi biết tÃnh nó, lém hÆ¡n chị nhiá»u. Nó có nhá»› tôi, thế nhÆ°ng nói thẳng ra là không khi nà o nó nói, lại đổ cho chị. ở má»™t số trÆ°á»ng hợp khác cÅ©ng thế, con Thủy có gì cÅ©ng thổ lá»™ thẳng vá»›i tôi, còn nó, hình nhÆ° nó không muốn cho ai thấy là nó yếu á»›t má»™t chút nà o cả. Con Thủy há»i nó:
- Nhã không nhớ má thiệt chơi?
Con Thủy vừa há»i vừa bấm nhẹ tay tôi, ra hiệu cứ để yên.
- Không nhá»›, sao hôm đó thÃm Ba Ä‘i rẫy, Nhã ở nhà tháo chuồng gà ra hết. ThÃm Ba vá» rầy, Nhã khóc đòi chị tìm má cho Nhã liá»n. Chị bảo má chÆ°a vá» thì Nhã khóc.
Con Thủy há»i rồi bẹo nhẹ gò má em. Thằng Nhã thẹn quá rúc đầu và o sau vạt áo tôi. Má»™t lúc chợt ngẩng ra nói:
- Hồi nà o... Nhã khóc hồi nà o đâu.
- Thôi, đừng chối. Nhã chối thì chị không chơi với Nhã nữa!
ThÆ°á»ng thÆ°á»ng câu chuyện giữa hai chị em nó tá»›i đó là tôi phải lo tháo gỡ. Là m thế nà o bảo cho đứa em biết nói dối là không tốt. Vá»›i lại, trong lá»i nói, là m sao cho con chị cà ng tăng thêm trách nhiệm của nó đối vá»›i em. Tôi liá»n há»i:
- Nhã, con có nhÆ° váºy không?
- Không, chị Thủy... chị ấy...
Tiếng "không" của thằng Nhã đáp rất yếu, tá» ra là nó đã nháºn, nhÆ°ng nó không thể mở miệng bảo "có" được. Tôi nhẹ nhà ng bảo:
- Nhã nói dối, má không thÆ°Æ¡ng. Từ nay Nhã phải nghe lá»i chị nghe không?
Tôi day há»i con Thủy:
- Bữa đó chồn có ăn thịt con gà nà o của thÃm Ba không?
- May mà không có, má à . ThÃm Ba nói rủi thÃm không vá» lùa gà kịp thì chồn ở rừng lên ăn thịt hết. ThÃm đâu có nói gì, chỉ dặn lần sau đừng mở chuồng nữa, váºy mà Nhã khóc thôi là khóc.
Thằng Nhã bấy giỠrúc đầu và o ngực tôi, không đáp. Biết là nó đã chịu lỗi, tôi bảo:
- ThÃm Ba nuôi mấy con đáng lẽ phải giúp đỡ thÃm ấy chá»› sao lại quấy rầy thÃm.
- Có, chị Thủy Ä‘i hái dâu, còn con chiá»u nà o cÅ©ng cho gà ăn.
Thằng Nhã lanh lảu đáp. Tôi nhấc đầu nó lên há»i:
- Giá» con có biết thÃm Ba ở đâu không?
Cả hai cùng yên lặng. Tôi nói:
- Mấy con không còn gặp thÃm ấy nữa đâu!
Con Thủy ôm lấy vai tôi, sụt sịt khóc. Tôi lặng lẽ vuốt tóc nó, bùi ngùi nói:
- Con thÆ°Æ¡ng thÃm Ba lắm phải không?
Con Thủy vẫn im lặng, áp cặp mắt Æ°á»›t và o tai tôi. Xung quanh nÆ¡i mẹ con tôi ngồi nghỉ, cảnh váºt im lìm chìm trong đêm tối. Äoạn Ä‘Æ°á»ng nà y trÆ°á»›c kia có đến hai lô-cốt địch, má»›i vừa bị du kÃch bức phải rút. Chỉ còn lại hai đống gạch đổ sụp, má» má» hiện ra ở bên kia Ä‘Æ°á»ng. Tôi nghÄ© rằng cái chết của những lô-cốt đó tháºt nhÆ° má»™t việc quả báo. Nó má»c lên ở đây nhÆ° những ung nhá»t là m bao ngÆ°á»i bị thiệt mạng, trong đó có cha tôi, có thÃm Ba, giỠđến lúc nó lần lượt chết Ä‘i trong đêm tăm tối là phải lắm.
- Con thÆ°Æ¡ng thÃm Ba lắm phải không, Thủy?
Tôi buột miệng lặp lại một lần nữa, rồi nói tiếp:
- Con có nhá»› ná»™i không? Nhá»› ba không? Ná»™i vá»›i ba con cÅ©ng chết nhÆ° thÃm Ba váºy.
Thằng Nhã rục rịch muốn khóc. Con Thủy thấy thế thì cất đầu ra khá»i vai tôi, vá»™i Ä‘Æ°a tay quệt nÆ°á»›c mắt, cố gượng không cho em biết, nó nói vá»›i giá»ng của má»™t ngÆ°á»i chị:
- Nhã, nÃn Ä‘i... nÃn Ä‘i không? Chốc nữa gặp chú DÅ©ng chị mách chú ấy.
Tôi liá»n đứng dáºy. Má»™t là vì thấy đã khuya, hai là muốn phá tan sá»± buồn bã cho các con. Nhất là chúng nó lại sắp xa tôi. Tôi giục:
- Thủy, đi thôi con!
Tôi cõng thằng Nhã. Bé Thủy ngoan ngoãn Ä‘i sau lÆ°ng tôi. Mẹ con tôi Ä‘i tiếp Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng. Mùa tháng tÆ°, vÆ°á»n tược trong xóm gần đó thoảng tá»›i mùi hÆ°Æ¡ng bông bưởi thÆ¡m ngát. Bưởi lại ra hoa rồi. Lòng tôi dìu dịu mối hy vá»ng, thầm Æ°á»›c sau ngà y kháng chiến, tôi sẽ sống yên ổn nuôi con. Lúc đó, thú thá»±c vá»›i anh tôi có nghÄ© tá»›i DÅ©ng, khi còn bé tôi nó vừa nhắc tá»›i anh ấy. Tôi không hiểu sao, chỉ có thấy DÅ©ng thì tôi đỡ trÆ¡ trá»i hÆ¡n. Tôi nghÄ© nhÆ° thế, nhÆ°ng vẫn thấy buồn buồn. NhÆ° váºy không biết phải hay quấy, anh cắt nghÄ©a há»™ tôi, cho tá»›i bây giá» tôi vẫn không rõ... Tôi nói tháºt lòng, anh đừng cÆ°á»i...
Tôi bảo:
- Lẽ nà o tôi lại cÆ°á»i chị... Theo tôi...
Chị TÆ° Háºu hÆ¡i cúi ngÆ°á»i xuống. Tôi định nói thẳng là theo tôi nghÄ© nhÆ° thế là không có lá»—i gì cả. Song nghÄ© lại mình chỉ má»›i biết qua câu chuyện, nên nói không dứt khoát là hÆ¡n.
- Cái đó tùy nÆ¡i chị, không ai chê trách gì chị Ä‘iá»u ấy. NhÆ°ng rồi sao? Giữa chị vá»›i anh ấy vá» sau thế nà o?
- Chẳng ra thế nà o cả? Chỉ trở ngại anh ấy thôi.
- Anh ấy là m sao thế?
Chị Háºu ngắt lá»i: - Không, anh rất tốt, không có sao cả. Con ngÆ°á»i tháºt có nhiá»u cái giống nhÆ° ba con Thủy váºy. Trên công tác gần gÅ©i, chúng tôi lấy tình đồng chà đối xá» vá»›i nhau. Anh ấy là đồng chà thân nhất, gần gÅ©i nhất của tôi...
Nói chÆ°a dứt câu, chị Háºu ngáºp ngừng, im lặng dà mÅ©i chân dép xuống đá sá»i. Trăng lên sá»›m, vằng vặc chiếu sáng xuống khu vá»±c bệnh viện. Thứ trăng mùa đông nà y, dÆ°á»ng nhÆ° cái ánh sáng của nó cÅ©ng tái lạnh. DÆ°á»›i ánh trăng, khuôn mặt ngÆ°á»i chị đồng hÆ°Æ¡ng tôi hÆ¡i á»ng Ä‘á». Gió thổi qua ve vuốt những sợi tóc còn Ä‘en nhánh, má»m mại xõa trên trán chị. Và đôi mắt, trong ánh trăng chiếu rá»i, nó xanh biếc, coi đẹp mà buồn. Tôi nhìn chị, nghÄ© đến những ngà y qua của chị mà không khá»i kinh ngạc. Ngà y má»›i đến, tôi thấy chị đại khái là má»™t thiếu phụ dá»… coi, không xấu mà cÅ©ng không đẹp. Bây giá» tôi thấy chị có phần đẹp thêm ra. Cái gian khổ của ngà y tháng chÆ°a là m tà n tạ nổi vẻ đẹp hiá»n háºu của chị. Từ chá»— ngạc nhiên, tâm trạng tôi trở nên ái ngại. Sau hà ng chấn song sắt bệnh viện kia, là con Ä‘Æ°á»ng phố, chiá»u nà o cÅ©ng không ngá»›t những tà áo lả lÆ°á»›t nép và o vai tình nhân, má»›i có, cÅ© có, sánh vai nhau mà đi trong hạnh phúc không kể gì giá lạnh. Äến nhÆ° rét giá mà há» không đếm tá»›i, thì e chừng trong phút ấy há» rất dá»… quên má»i lẽ.
- Anh Ä‘ang nghÄ© gì thế? - Chị Háºu ngẩng lên, lấy vẻ mặt tÆ°Æ¡i tỉnh mà há»i tôi. Tôi vá»™i đáp:
- Không có gì, có gì đâu!
Tôi đáp xong thấy hình nhÆ° là chị Ä‘oán biết tôi Ä‘ang thÆ°Æ¡ng xót cho thân chị. Äiá»u đó là m tôi lo lắng. TrÆ°á»›c ná»—i thống khổ của má»™t ngÆ°á»i nà o, bụng dạ mình tháºt xót Ä‘au, nhÆ°ng tôi muốn cố ẩn Ä‘i không để lá»™ vẻ thÆ°Æ¡ng hại ngÆ°á»i ta. Là vì khi mà chÃnh mình chÆ°a có cách gì giúp được, chỉ tá» vẻ Ä‘au xót há»™, sợ lắm khi là m ngÆ°á»i ta thêm tủi mà thôi.
Chị TÆ° Háºu cÅ©ng có vẻ rất không muốn tôi phải ngá» lá»i an ủi chị. Chị nói:
- Tôi kể tiếp nhé!
Tôi vừa má»›i gáºt đầu, chợt nghe có tiếng chân giẫm sá»i sau lÆ°ng. Quay lại thấy cô há»™ lý lên tiếng, giá»ng trong trẻo nhÆ° cÆ°á»i:
- Và o nghỉ thôi các đồng chà ạ, khuya rồi!
Tôi há»i: - Mấy giá» mà chị bảo là khuya!
- Tám giá», nhÆ°ng tôi nói khuya đây...
- Nghĩa là đối với bệnh nhân, phải không?
Cô há»™ lý gáºt đầu dứt khoát rồi tiến đến trÆ°á»›c mặt tôi vá» nghiêm trang nói:
- Tôi yêu cầu anh... Ai lại bắt chị tôi kể cho nghe mãi thế, rồi suốt ngà y cứ hà hoáy ghi chép. Anh là ngÆ°á»i phạm và o thá»i khắc biểu nhất đấy nhé.
- Vâng, tôi xin nháºn.
- Khi nà o anh ra vá», tôi Ä‘á» nghị anh phải tá»± ghi và o bản kiểm thảo thá»i gian nằm bệnh viên của anh.
- Vâng, thì ghi.
Cô há»™ lý bụm miệng day qua cÆ°á»i vá»›i chị Háºu và nắm tay kéo chị Ä‘i. Äi mấy nÆ°á»›c, còn quay lại nói vá»›i:
- Nà o, anh chép được bao nhiêu rồi, cho tôi mượn xem có được không nà o?
Tôi cÆ°á»i nói: - Thôi, thôi, tôi xin cô...
Hai ngÆ°á»i cùng cÆ°á»i và đi và o. Tôi vẫn ngồi nán lại trên ghế đá. Trên má»™t tháng qua, sống tại đây, tôi quen gần hết những nhân viên trong bệnh viện, dần dà đến lúc nói đùa vá»›i há» mà không sợ mếch lòng. NhÆ° cô há»™ lý kia chẳng hạn. Cô ta tên là Hiá»n, bất ngá» gắn liá»n vá»›i tên ngÆ°á»i chị đồng hÆ°Æ¡ng tôi thà nh ra má»™t tiếng kép "Hiá»n Háºu". Có lần Hiá»n nói là sẽ nháºn chị Háºu là m chị nuôi mình để ká»· niệm cái thá»i kỳ mà cùng trên má»™t mảnh đất có nhiá»u ngÆ°á»i Nam Bắc sống chung vá»›i nhau nhất. Lần đó, tôi trêu và o, bảo cô rằng tôi cÅ©ng có ý định xin chị Háºu nháºn tôi là m em nuôi đấy. Tức thì cô ta nguýt tôi, và mặt cô ta Ä‘á» á»ng lên. Tôi vá»›i chị TÆ° Háºu phá lên cÆ°á»i. Cô ả bá» chạy, cái Ä‘uôi tóc tết nhÆ° Ä‘uôi chồn của cô ta liá»n quất qua quất lại sau lÆ°ng vun vút coi rõ vui. Song đùa là đùa thế thôi, chứ tình thá»±c tôi chả có ý nghÄ© gì đáng gá»i là sâu xa cả.
Còn mấy ngà y gần đây, đối vá»›i tôi chị TÆ° Háºu không thoái thác chẳng chịu nói nhÆ° ban đầu nữa. Nhiá»u lần tôi muốn chị nghỉ để giữ gìn sức khá»e cho chị, và tôi cÅ©ng được rảnh rang sắp xếp, nghÄ© ngợi vá» những Ä‘iá»u chị đã nói. NhÆ°ng ngược lại chị cà ng muốn kể hết cho tôi nghe. Äã đến lúc chị tha thiết và ray rứt muốn Ä‘em chuyện Ä‘á»i chị, cả hạnh phúc và ná»—i khổ não của chị phân bà y vá»›i tôi, dÆ°á»ng nhÆ° không thể nà o không phân bà y được. Thì tôi, tôi cÅ©ng không thể dừng lại mà không chép tiếp.
... Äêm hôm đó mẹ con tôi tá»›i nhà chị Lụa. Äã khuya lắm rồi, nhÆ°ng DÅ©ng vẫn còn thức đợi chúng tôi. Cháu Nhã đã ngủ từ lâu ở dá»c Ä‘Æ°á»ng, ngoẹo đầu và o vai tôi. Con Thủy đến nÆ¡i cÅ©ng buồn ngủ hÃp cả mắt. Tôi thu xếp chá»— ngủ cho hai đứa xong, chị Lụa bảo tôi cố ngủ má»™t chút, Ä‘á»™ ba giá» chị sẽ gá»i dáºy Ä‘i. Còn chị thì Ä‘em cái xa ngồi quay sợi, canh cho chúng tôi ngủ. Äi Ä‘Æ°á»ng mệt, nằm xuống là tôi thiếp Ä‘i. Äêm trá»i hÆ¡i lạnh. Äang ngủ bá»—ng tôi có cảm giác là có ai vừa đắp chăn lên ngÆ°á»i tôi. Äến lúc gà gáy hiệp nhất, chị Lụa gá»i tôi dáºy. Quả nhiên tôi thấy trên mình có má»™t chiếc chăn phủ qua thá»±c. Tôi há»i chị Lụa:
- Hồi đêm chị Lụa đắp cho tôi phải không?
Chị Lụa nghe tôi há»i thì lắc đầu không đáp, chỉ tủm tỉm cÆ°á»i. Tôi chợt hiểu ra. Bất chợt thấy đôi mắt DÅ©ng nhìn mình, lại có chị Lụa ở đấy, tôi nóng bừng cả mặt.
- Tôi đắp đấy, ngủ thế có ngà y ốm đấy đồng chà ơi!
DÅ©ng thốt nói, giá»ng tá»± nhiên. Tôi biết DÅ©ng không nỡ để tôi lúng túng. Rồi tôi Ä‘i rá»a mặt, gặp DÅ©ng đã ở tại lu nÆ°á»›c. Anh cầm gáo nÆ°á»›c nhÆ°á»ng cho tôi rá»a trÆ°á»›c:
- Nhanh lên. Trá»i gần sáng rồi, chuẩn bị Ä‘i là vừa.
Tôi rá»a mặt xong, múc lại đầy má»™t gáo nÆ°á»›c Ä‘Æ°a cho DÅ©ng rồi chạy và o nhà . Lại sắp tá»›i giá» tạm biệt các con. Tôi hấp tấp, hối hả mà già nh lấy những phút quý báu đó. Tá»™i nghiệp cho hai đứa. Vừa trải qua Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng xa, giá» Ä‘ang ngủ mê man. Con Thủy tôi, ngay trong lúc ngủ, bao giá» cÅ©ng ra tÆ° thế của má»™t đứa chị. Nó nằm yên để thằng Nhã quà ng lấy ngÆ°á»i nó, và bà n tay nó đặt trên mái tóc em. Hình nhÆ° con bé hiểu ná»—i trÆ¡ trá»i của tôi, ngần tuổi ấy nó đã biết gánh vác em thay tôi rồi. Thú tháºt, đứng ngắm chúng nó ngủ tôi không biết chán là gì. Lần trÆ°á»›c tôi đã qua phút bịn rịn ấy, lần nà y có quen hÆ¡n má»™t chút, nhÆ°ng vẫn buồn quá. Anh ạ, tôi nói vá» các con tôi chắc là hÆ¡i dà i dòng phải không? Nếu có dà i dòng anh cÅ©ng thứ bá» cho. Anh chÆ°a có vợ con, chừng nà o có rồi thì chừng ấy tôi tin có lẽ anh sẽ cho rằng những lá»i của tôi bây giá» vẫn là ngắn ngủi. Tháºt, tôi thì có thể nói suốt ngà y vá» các con tôi. Lạ quá, trong chiến tranh không biết có ngÆ°á»i nà o nhÆ° tôi không anh nhỉ? Chắc cÅ©ng có chá»›. Nếu có những ngÆ°á»i nà o na ná nhÆ° tôi, tôi tin rằng bây giá» nhắc lại, ai cÅ©ng chá»i sa sả và o cái thá»i buổi đó cho mà coi. Thá»i khắc của dạo đó nhiá»u khi gió giá»±t phắt đôi môi mình ra khá»i cái gò má của con mình. Tháºt nó không nhân nhượng mình má»™t chút nà o hết.
- Còn bây giá» thì sao? - Tôi buá»™t miệng há»i.
- Bây giá» thì đỡ hÆ¡n, nhÆ°ng nó cÅ©ng chÆ°a tháºt ủng há»™ tôi.
Chị Háºu nói xong báºt cÆ°á»i. Tiếng cÆ°á»i nhÆ° xà xóa thông qua, nhÆ°ng là m tôi bứt rứt thế nà o. GÆ°Æ¡ng mặt chị Háºu lúc đó coi nhÆ° có vẻ giáºn dá»—i ai váºy. Còn cặp mắt thì vẫn le lói sáng. Tôi cố ý dò xét, nhÆ°ng không hiểu sao hết, Ä‘Ã nh ngồi im mà không nói gì. Chị lại kể:
- Tôi lại hôn con. Hôn má»™t chiếc, bắt đầu muốn hôn chiếc nữa... Gần sáng tôi vá»›i DÅ©ng ra Ä‘i. Tai há»a lại đến. Tai há»a trong kháng chiến khó lÆ°á»ng trÆ°á»›c đặng. Khoảng trá»i tá» má» sáng, chúng tôi vừa ra khá»i xóm, thì nghe súng nổ bốn phÃa. Chúng tôi chạy má»™t quãng, lên đến gò cao, trông lại thấy khói tá»a mù mịt. Có tiếng trẻ con khóc văng vẳng. Hình nhÆ° là tiếng con tôi. Tôi nói vá»›i DÅ©ng:
- Anh Dũng, đâu như là mấy đứa nhỠcon tôi khóc.
- Bình tĩnh, để tôi coi coi!
Rồi DÅ©ng leo lên má»™t cây cao. Tôi đứng dÆ°á»›i, thấy DÅ©ng nhìn xuống chầm cháºp. Tôi há»i:
- Có thấy gì không?
- Có thấy...
- Thấy cái gì?
Không đợi DÅ©ng đáp tôi tìm má»™t thân cây dá»… leo, trèo lên. Lên đến cà nh cao, tôi nhìn xuống. Trá»i Æ¡i, tôi thấy rõ cả. Trá»i sáng bạc. Trên cây cao, nhìn xuống xóm nhà ở dÆ°á»›i chân, tôi đâu có lầm. Bá»n giặc Ä‘ang dẫn chị Lụa và lùa mấy đứa nhá» tôi Ä‘i. Chị Lụa dùng dằng không chịu Ä‘i, thì má»™t tên giặc thúc báng súng và o lÆ°ng chị. Tôi bÆ°ng mặt. Ngồi trên cây, mặt tôi xây xẩm, lòng Ä‘au nhÆ° xé. Tôi nghÄ© tá»›i ná»—i khổ nhục sẽ đến vá»›i chị Lụa, cÅ©ng nhÆ° đã đến vá»›i tôi trÆ°á»›c đây. Tôi vẫn chÆ°a rõ nó bắt các con tôi Ä‘i là m gì. Lúc ấy tôi nghÄ© bụng: "Phải chi mình không đảm nhiệm cÆ¡ sở, để lo gìn giữ các con thì đâu đến ná»—i thế nà y". Nói tháºt vá»›i anh, khi đó tôi muốn buông tay té xuống. NhÆ°ng buông không được. Bởi có hằng hà cặp mắt hiện đến trách móc tôi. Huống chi lúc bấy giá» tôi đã là má»™t đảng viên. Lúc ấy tôi không có nghÄ© ngợi gì nhiá»u đâu. Chỉ nghÄ© rằng là đảng viên của Äảng thì không được phép chá»n lấy cái chết vô bổ nhÆ° thế. Vá»›i lại dù sao cái hy vá»ng cuối cùng đã ghì chặt tôi lại. Bên cây ná», DÅ©ng vừa tuá»™t xuống vừa lo lắng kêu:
- Háºu, xuống Ä‘i.
Mắt tôi lóa lên. Từ trên cây tụt xuống, mặt tôi cứ tái đi. Dũng đứng dưới gốc đỡ tôi xuống. Tôi vừa khóc vừa nói:
- Tụi nó bắt chị Lụa với hai đứa nhỠtôi rồi. Anh đi đi, tôi không đi nữa đâu.
- Háºu, bình tÄ©nh lại. Äể xem thế nà o?
Tôi lắc đầu, khuỵu xuống trên bãi cá», chẳng khác nà o nhÆ° má»™t con nai mẹ bị tên xuyên trúng tim. Lát sau tôi vùng đứng dáºy nói:
- Tôi phải trở lại xóm mới được!
Dũng năn nỉ tôi:
- Trở lại là m gì, đã trông thấy rồi. Trở lại bây giỠđể bị bắt luôn sao?
Tôi nhất quyết không nghe. Sá»± thá»±c thì đã rõ lắm rồi. Tuy tôi không biết là trở lại cÅ©ng không còn gặp các con tôi nữa. NhÆ°ng lúc ấy tôi nhÆ° mất hết trà khôn, hy vá»ng mù quáng rằng là may có khi còn sót lại đứa nà o chăng. Äợi má»™t lúc cho bá»n giặc rút đã xa. Tôi quầy quả chạy xuống gò. DÅ©ng ngăn tôi không được, anh vá»™i và ng chạy theo tôi.
........................
Chị TÆ° Háºu ngừng kể. Mắt chị lấp láy. Má»™t giá»t nÆ°á»›c mắt đó vừa là m nhòe Æ°á»›t những lông mi. Buổi chiá»u cuối đông nhuốm lòng tôi tê tái. Tôi nhìn chị Háºu không dám giục chị kể tá»›i. Chỉ sợ Ä‘á»™ng thêm ná»—i Ä‘au xót của chị. Mãi sau tôi má»›i khẽ bảo:
- Chị Tư, ta dạo quanh một tý đi!
NhÆ°ng chị Háºu không để ý tá»›i lá»i tôi. Chị nói mải mê:
- Thế là tôi trở lại xóm. Không có đứa con nà o của tôi còn sót lại cả. Dĩ nhiên là không có.
|
25-09-2008, 11:58 PM
|
|
Anh Khùng Trốn Viện
|
|
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 9
... Ban đầu tôi không hiểu thế nà o cả. Vá» sau má»›i biết mÆ°u mô ác hiểm của chúng nó. Chúng định bao vây bắt tôi và anh DÅ©ng. Không gặp chúng tôi, bá»n chúng má»›i nghÄ© ra việc bắt con tôi... Không, nó không giết con tôi đâu anh ạ. Anh có biết tụi nó bắt hai con tôi vỠđồn để là m gì không. Äể đánh má»™t miếng đòn ghê gá»›m và o tâm não tôi, để bức bách tôi vì các con tôi mà phải ra hà ng, khai báo cho chúng tất cả những cÆ¡ sở ở địch háºu. Nguyên là TÆ° Bá»u bị ta bắt rồi trốn thoát vá», nó biết tôi và công việc là m của tôi. Chúng Ä‘em chị Lụa vá»›i con tôi vỠđồn Long HÆ°ng. Chị Lụa bị chúng hiếp rồi thả vá». ChÃnh thằng TÆ° Bá»u bảo vá»›i con tôi: "Tao bắt tụi bây cho con gái mẹ tụi bây và đồng đảng lòi ra!". Chúng nó đánh Ä‘áºp, không cho hai con tôi ăn uống. Bá»n nó cố ý hà nh hạ hai con tôi trÆ°á»›c mặt những bà con ở Hiệp Lá»™, Hiệp Mỹ bị chúng bắt Ä‘i xây bót. Những việc ấy, bà con vá» kể lại, thà nh ra tôi Ä‘á»u rõ hết. Äó là ý định của chúng, mong sao cho tôi nghe rõ từng chi tiết chúng nó hà nh hạ con tôi... Con Thủy tôi đói quá Ä‘i xin cÆ¡m của mấy chị vợ lÃnh vá» cùng ăn vá»›i thằng Nhã. Vá» sau, tên Tô-ma ra lệnh cấm ngặt má»i ngÆ°á»i không được cho cÆ¡m con tôi. Äến nÆ°á»›c con Thủy phải Ä‘i bắt chuá»™t vá» nÆ°á»›ng ăn. Mặc dù thế, nhÆ°ng đêm đến, các chị vợ lÃnh và mấy ngÆ°á»i lÃnh tốt vẫn lén lút mang cÆ¡m cho hai đứa.
Nghe đâu có má»™t lần TÆ° Bá»u tát và o má con Ngá»c Thủy, há»i vá» tôi. Anh biết con tôi nói sao không? Nó bảo: "Má tôi chết rồi!". Tá»± con tôi tôi biết nó chÆ°a đủ trà khôn để nói thế. Vá» sau má»›i biết là anh em lÃnh tốt của mình căn dặn nó nói thế.
Chiá»u nà o có bà con Ä‘i cu-ly vá» kể chuyện, ruá»™t tôi nhÆ° bị trăm ngà n mÅ©i kim châm chÃch. Vá» sau tôi không dám gặp há» nữa. Tôi sợ gặp há», nghe há» nói riết rồi không chịu nổi. Song le vắng tin con má»™t Ãt lâu thấy khó chịu lạ lùng. Lại phải tìm đón bà con mà há»i thăm. Há»i thăm biết được sá»± khổ sở của chúng nó, lại váºt vã Ä‘au Ä‘á»›n. Cứ thế, tôi bị
già y vò từ ngà y nà y qua ngà y khác. Có khi trong giấc ngủ, tôi nằm mê thấy con Thủy dắt em vá» chạy à o lại ôm tá»›i. Tôi mừng quá chÆ°a kịp ôm lấy con, bá»—ng giáºt mình tỉnh dáºy. Rõ rà ng là hai đứa vừa ở trong tay mình, mà đã biến Ä‘i đằng nà o... Hóa ra là chiêm bao. Mồ hôi liá»n tháo ra khắp ngÆ°á»i. Tôi cứ nằm khắc khoải cho tá»›i sáng. Nhiá»u đêm ở trong là ng tá», nghe tiếng con ngÆ°á»i ta khóc, tưởng là tiếng con mình, tức thá»i bị đánh thức dáºy ngay.
Nghe nói có má»™t hôm, bá»n giặc Ä‘i cà n vá», chúng vá» nói vá»›i con Thủy tôi:
- Tụi tao vừa bắn chết má chúng bây rồi. Tụi tao đã chặt đầu má bay treo lên một cà nh cao, mai có muốn đi coi tụi tao dắt đi!
Con Thủy vẫn nói:
- Má tôi chết lâu rồi, chắc ngÆ°á»i nà o đó chá»› không phải má tôi đâu!
Nghe chuyện đó tôi cÆ°á»i ứa nÆ°á»›c mắt. Tôi biết con tôi có nói tôi chết là buá»™c lòng lắm nó má»›i nói thế. NgÆ°á»i kể chuyện bảo rằng mặc dù con Thủy nghe lá»i anh em lÃnh nói thế, nhÆ°ng nó vẫn lo là tôi chết thá»±c. Sau đó nó dắt thằng Nhã trốn và o xó tối khóc mùi và khẽ kêu "... Má Æ¡i, má Æ¡i! Má đừng chết nghe má...!".
Anh coi, nhÆ° thế có khổ tôi không. Nếu nhÆ° anh ở và o hoà n cảnh đó thì anh sẽ rõ. Chắc chắn anh cÅ©ng sẽ Ä‘au Ä‘á»›n. Có thể cái Ä‘au Ä‘á»›n của Ä‘Ã n ông con trai các anh khác hÆ¡n bá»n phụ nữ chúng tôi, tuy cÅ©ng là đau Ä‘á»›n, nhÆ°ng không bằng chúng tôi đâu. Bởi vì tôi đẻ con tôi ra, ôm ấp chúng nó hằng ngà y. Chúng nó là máu thịt của tôi, vì chúng nó mà dòng sữa trong ngÆ°á»i tôi sau ngà y thai sản chảy không bao giá» cạn... tôi nói váºy để anh hiểu cho tôi. Bị giầy vò quá chịu không nổi, vá» sau tôi có viết má»™t bức thÆ° gá»i ra bót Long HÆ°ng. Anh Ä‘oán thá» xem tôi viết nhÆ° thế nà o. Chắc anh tưởng là lòng dạ tôi đổi thay. Không, tôi không đến ná»—i nhÆ° thế đâu. Trong thÆ° tôi nói: "... Hai đứa đó chÃnh là con tôi, mấy ngÆ°á»i có tha thì tha, giết nó thì giết Ä‘i, chá»› đừng đánh Ä‘áºp nó tá»™i nghiệp. Còn tôi, tôi không ra hà ng đâu...".
Äấy, đại ý bức thÆ° nhÆ° váºy. Giá» nghÄ© lại thấy buồn cÆ°á»i quá. Kêu nó đừng đánh Ä‘áºp con mình tá»™i nghiệp. Chúng nó mà biết thÆ°Æ¡ng đến trẻ con sao nó lại hà nh hạ con tôi, phải không anh? Tôi viết câu đó tháºt là ngây thÆ¡ lắm. Giá bây giá» ai có chê, tôi cÅ©ng xin chịu. Chẳng qua là vì lúc đó tinh thần tôi bị già y vò quá, má»›i thốt câu van lÆ¡n chúng nó. Tôi viết thÆ¡ gởi cho địch nhÆ° thế là sai, sau đó tôi đã kiểm thảo. Hay tin tôi viết thÆ°, chị Ba DÆ°Æ¡ng có tìm gặp tôi. Lần đầu tiên chị tá» vẻ không bằng lòng vá» hà nh Ä‘á»™ng tá»± ý của tôi. Chị Ba DÆ°Æ¡ng không nạt ná»™ lá»›n tiếng gì đâu. Gặp tôi, cặp mắt chị nhìn tôi vẫn đằm thắm nhÆ° má»i khi, nhÆ°ng toát đầy vẻ trách móc. Chị im lặng không nói gì cả. Cho đến ná»a tiếng đồng hồ nhÆ° thế. ChÃnh cái im lặng trách móc đó là m tôi hoảng sợ. Hồi lâu tôi khẽ đến sau lÆ°ng chị, ấp úng:
- Chị Ba... chị Ba, em... nhÆ° váºy là không phải. Lẽ nà o chị lại hất hủi em.
Chị Ba DÆ°Æ¡ng quay lại nhìn tôi giây lâu, cÅ©ng chÆ°a nói gì cả. Tôi chạy lại giÆ°á»ng ôm mặt khóc. Cháºp sau, chị bÆ°á»›c đến đứng sau tôi nói:
- Sao em lại khóc. NÃn Ä‘i, đừng có khóc nữa!
Rồi chị ngồi xuống nhẹ đặt bà n tay lên vai tôi:
- TÆ° à , chị buồn là tại sao em là m việc đó mà không há»i qua chị má»™t lá»i nà o?
Tôi chùi nước mắt đáp:
- Em không biết lúc đó tại sao em nhÆ° thế nữa. NhÆ°ng em không có nói cái gì trong thÆ° hết mà . Em chỉ nói: "Có giết con tôi thì giết, tha thì tha, chứng đừng đánh Ä‘áºp chúng nó, còn tôi, tôi không ra hà ng đâu...".
Em chỉ viết nhÆ° váºy thôi...
Chị Ba Dương kéo mặt tôi đối diện mặt chị:
- NhÆ° chị thì chị có thể tin em. Những ngÆ°á»i khác nghe em nói liệu ngÆ°á»i ta có thể tin em nhÆ° chị tin em không?
Tôi cúi đầu bối rối. Thực không ngỠchuyện một bức thư lại đưa tôi đến chỗ bối rối thế ấy. Tôi nói:
- Nếu không tin lá»i em thì em phải chịu. Từ đây trở Ä‘i nếu cÆ¡ sở mà bị lá»™ ngay ở các xã, ở trên có cho là em khai báo vá»›i địch, em sẽ chịu hoà n toà n trách nhiệm.
- Em có gan thiệt. Chị khen em giá»i. - Chị Ba DÆ°Æ¡ng nói và nhìn tôi lắc đầu, nhếch miệng cÆ°á»i.
- Sao chị lại khen?
Chị Ba không trả lá»i, kéo tôi ngồi sát bên chị rồi nói:
- Thôi, không có gì đâu, đừng buồn. Chị nói thế cốt để em biết, sau nà y cẩn tháºn hÆ¡n. Chứ bức thÆ° em viết, chị cÅ©ng đã rõ. Nên nhá»› là m công tác cách mạng, nhất là công tác địch ngụy váºn nà y phải biết thấy trÆ°á»›c, Ä‘á» phòng bất trắc. Trong thÆ° em nói: "Tôi không ra hà ng đâu" thì khác nà o nhÆ° em đã tá»± nháºn là mình có hoạt Ä‘á»™ng rồi?
- Không nói tụi nó cũng đã biết - Tôi đáp.
Chị Ba DÆ°Æ¡ng ngắt lá»i:
- Äã Ä‘Ã nh váºy. NhÆ°ng khi địch nó chỉ má»›i biết má»™t cách mÆ¡ hồ, em nói thế tức là xác nháºn thêm cho chúng nó má»™t mức cao hÆ¡n. Em thấy có đúng nhÆ° váºy không?
Nghe những lá»i chị Ba phân tÃch, tôi không nói và o đâu được nữa. Kế đó chị móc túi lấy má»™t mảnh giấy, vừa Ä‘Æ°a cho tôi vừa há»i:
- Nà y em thỠcoi coi. Có phải bức thư của em viết hôm nỠđây không?
Tôi vá»™i đón lấy mảnh giấy. Má»›i nhìn qua, tôi sá»ng sốt. Vì đúng là bức thÆ° chÃnh tay tôi viết hôm trÆ°á»›c. Tôi kêu lên:
- ủa, phải rồi. Kỳ quá, chị lượm ở đâu ra?
- Không phải lượm, ngÆ°á»i ta chuyển vá» cho chị. Hôm trÆ°á»›c em nhá» má»™t anh ở Hiệp Lá»™ bị bắt xây bót chuyển thÆ° chứ gì. Anh ta lại nhá» má»™t chị vợ lÃnh trao cho TÆ° Bá»u. Chị vợ lÃnh ấy lại là vợ má»™t anh lÃnh nòng cốt của mình. Chị ta nghi là thÆ° báo cáo chỉ Ä‘iểm liá»n bà máºt chuyển vá» huyện. Huyện ủy coi không thấy có gì, lại là chuyện mấy đứa con, nên trao cho chị.
Äoạn chị Ba gạt bức thÆ° qua má»™t bên, bảo tôi:
- Thôi, giỠhẵng dẹp chuyển cái thư đó đi.
Bụng dạ tôi lúc đó mới yên trở lại:
- Háºu à , chị biết em Ä‘au Ä‘á»›n vá» việc mấy cháu. Chị đâu có thá» Æ¡, chị lo lắm chá»›. Chị tÃnh mãi... Không còn cách nà o khác hÆ¡n là bố trà đánh tháo cho mấy cháu ra.
Nghe nói, tôi trố mắt nhìn chị Ba, hồi há»™p. Chị gáºt đầu:
- Chỉ có cách đó thôi. Chị Ä‘á» nghị và Huyện ủy đã chấp thuáºn rồi. Giá» em nghÄ© thế nà o?
TrÆ°á»›c những lá»i nói đó, tôi còn nghÄ© thế nà o nữa. Tôi sung sÆ°á»›ng vì thấy các con tôi hy vá»ng được giải thoát, đồng thá»i rất xúc Ä‘á»™ng. Tôi cứ nghÄ© ngợi và ngạc nhiên, không ngá» chuyện mẹ con tôi mà trên lại chú ý tìm cách tháo gỡ nhÆ° thế. Tôi ngáºp ngừng há»i:
- Chị Ba nói tháºt à ?
- Chứ sao?
- Äó là má»™t việc khó. Bá»™ Ä‘á»™i, du kÃch ngà y đêm lo đánh giặc lẽ nà o phải Ä‘i lo chuyện đó cho mẹ con em sao?
Chị Ba nói:
- Lo cho mẹ con em là phải, vì em đã lo nhiá»u cho ngÆ°á»i khác.
Tôi không biết nói sao, cứ đặt tin tưởng và o kế hoạch của trên. Nhưng tôi lo lắng hết sức. Chỉ sợ nguy hiểm xảy ra.
... Nghe chị TÆ° Háºu kể đến đây, tôi nóng lòng chá»™p há»i:
- Rồi có thực hiện được không? Có cứu được hai cháu ra không?
Chị TÆ° Háºu gáºt đầu, khoát tay ra dấu bảo tôi để yên chị nói:
- Có, có cứu được hai con tôi... Trên huyện các đồng chà đó thấy không thể để tôi Ä‘au Ä‘á»›n tinh thần mãi được. Huyện Ä‘á»™i bố trà má»™t tiểu Ä‘á»™i đánh tháo cho con tôi. Äem được hai cháu ra cÅ©ng không đến ná»—i khó khăn lắm. Má»™t phần nhá» anh em lÃnh tay trong giúp. Há» giả cách sai con Thủy tôi Ä‘i ra khá»i bốt mua tôm. Bấy lâu lÃnh bốt vẫn hay sai con tôi Ä‘i nhÆ° thế. Mà con Thủy Ä‘i thì dắt em theo. Thá»±c ra, lúc đó nó cÅ©ng chÆ°a biết ngÆ°á»i ta Ä‘ang chuẩn bị cứu nó. Mấy ngÆ°á»i bán tôm lại chÃnh là du kÃch mình. Thế là các anh cứ việc cõng xốc hai đứa lên vai chạy. Chúng nó sợ quá khóc thét. Anh em du kÃch chạy qua Cầu sắt, băng qua tá»›i vÆ°á»n Hiệp lá»™ bá»n địch má»›i hay, nhÆ°ng Ä‘uổi theo không kịp.
Chiá»u đó tôi ra đón tại Gò Cát. Hai anh du kÃch cõng con tôi vá» tá»›i. Gặp con, tôi nghẹn ngà o không khóc được, cứ ôm siết hai đứa và o lòng. Lúc đó chỉ nÆ¡m ná»›p sợ con mình lại bị bắt Ä‘i nữa.
Chị TÆ° Háºu vừa nói nét mặt rạng lên. Chị nhếch môi cÆ°á»i. Cái nụ cÆ°á»i của má»™t ngÆ°á»i đã từng quen chịu Ä‘á»±ng chỉ hé ra má»™t ná»a. Lâu nay qua những buổi chiá»u tê tái, tôi má»›i gặp được má»™t nụ cÆ°á»i nở ra trên đôi môi ngÆ°á»i chị đồng hÆ°Æ¡ng của tôi. Tôi bắt há»›n hở lên và cảm thấy nhÆ° chÃnh nụ cÆ°á»i ấy Ä‘ang nở ra, nô rỡn giữa tâm hồn tôi.
- Khổ cho thân bé bá»ng của hai con tôi - Chị TÆ° Háºu nói tiếp - Chỉ có bốn tháng giam lá»ng ở bốt mà con Thủy ốm tong. Thằng Nhã cÅ©ng thế. Quần áo chúng nó Ä‘á»u rách mÆ°á»›p ra cả. Äem hai đứa vá» tá»›i Hiệp Mỹ, tôi Ä‘Æ°a chúng và o nhà anh MÆ°á»i, và gá»i lá»›n:
- Anh MÆ°á»i chị MÆ°á»i Æ¡i, hai đứa nhá» tôi vá» rồi đây nè!
Vợ chồng anh MÆ°á»i mừng rối rÃt. Chị MÆ°á»i vá»™i lo là m cÆ¡m. Tôi không sao rá»i được con Thủy vá»›i thằng Nhã ra. Tôi Ä‘i tắm cho chúng nó. Chị MÆ°á»i chạy vay mượn quần áo trong xóm thay cho cháu. Trong buổi cÆ¡m tôi không ăn được, suốt buổi chỉ nhìn chúng nó ăn. Bữa cÆ¡m có nhiá»u thức ăn. Hai đứa ăn có vẻ ngon là nh lắm. Con Thủy thì ăn trầm tÄ©nh hÆ¡n, nhÆ°ng thằng Nhã thì ăn hau háu. Äứng nhìn cảnh tượng đó, tá»± nhiên nÆ°á»›c mắt tôi chảy ròng... Không phải riêng gì con tôi, trẻ con đứa nà o cÅ©ng váºy anh à , thấy chúng nó đói khát, mình tháºt khổ tâm. NgÆ°á»i lá»›n còn chịu Ä‘á»±ng được, chá»› trẻ con nó há»… đói là khóc đòi ăn. Ba tháng qua, có lẽ con tôi nó cÅ©ng đã nhiá»u lần khóc vì đói. GiỠđây, nhìn cá» chỉ ăn vá»™i và ng của chúng nó, mình xót tủi quá.
Hai đứa ăn xong đến bên tôi, má»—i đứa bÃu lấy má»™t cánh tay tôi. Thấy tôi khóc, chúng nó gục đầu và o ngá»±c tôi thút thÃt. Tôi nghẹn ngà o hồi lâu má»›i bảo:
- Thôi, mẹ con mình đừng khóc nữa. Từ nay má không để mấy con phải khổ cực nữa đâu...
Tôi nói lá»i ấy vá»›i các con tôi rất đúng. Dạo đó tình hình có nhiá»u thay đổi. ở ngoà i nà y ta Ä‘ang tấn công Äiện Biên Phủ. Còn trong mình, hẳn anh còn nhá»›, đồn bốt cứ bị bức rút liên miên. Äịa phÆ°Æ¡ng tôi du kÃch nổi rất mạnh, bốt lá»›n bốt nhá» cứ phải rạt dần ra. Có nhiá»u xã từ địch háºu trở thà nh xã du kÃch nhẹ. NhÆ° Hiệp Mỹ, Hiệp HÆ°ng và phân nữa Hiệp Lá»™.
Mặt tráºn Äiện Biên Phủ kết thúc.
Hiệp định đình chiến ký kết. ở chá»— chúng tôi, đồn Long HÆ°ng bị bao vây năm ngà y đêm liá»n. Bốn tiếng đồng hồ trÆ°á»›c khi ngừng súng thì bị hạ. Các lô-cốt khác ở Hiệp Lá»™ mình buông tha cho nó vì đã đúng giá» hiệp định thi hà nh. Du kÃch tháo lá»±u đạn gà i, tháo mìn vá»›i tâm trạng tiếc rẻ... đại khái những việc đó chắc anh đã biết.
Thắng lợi rồi. Nói là vui thì có vui đó, song tôi cà ng dá»… nháºn ra ở tôi ná»—i cô Ä‘Æ¡n trÆ¡ trá»i. Bao ngÆ°á»i thân của tôi trong tráºn giông bão lá»›n vừa qua, từ nay đã vÄ©nh biệt tôi. Khi cái vui lá»›n dồn dáºp đến, sau đó lòng tôi bâng khuâng vô hạn. Khi nhá»› lại những tháng ngà y qua. Không biết anh thì có bao giá» anh mang tâm trạng nhÆ° thế không. Chá»› tôi, tôi thÆ°á»ng có tâm trạng đó lắm. NghÄ©a là vừa vui đấy, tức thá»i cái quạnh quẽ cái lo lắng cÅ©ng tá»›i liá»n theo đấy. Thắng lợi là m thay đổi tình hình cả nÆ°á»›c đã thay đổi hẳn Ä‘á»i sống của tôi và các con tôi. Hòa bình lại má»™t tháng, tôi được trên báo cho biết là hai đứa nhá» tôi, con Thủy và thằng Nhã có tiêu chuẩn được cho Ä‘i há»c. Tôi không biết con tôi ở và o tiêu chuẩn nà o, chỉ Ä‘oán chừng là cái chết của chồng tôi đã già nh cho nó tiêu chuẩn đó. NghÄ© tá»›i tÆ°Æ¡ng lai của con, lòng tôi sáng bừng lên. NhÆ°ng ánh sáng chỉ vụt chá»›p má»™t cái, là bóng tối của ná»—i lo xa cách tối sầm lại. Lòng tôi bà ng hoà ng. Những ngà y sắp tá»›i, nếu xa con, trÆ¡ trá»i má»™t mình, tôi sẽ sống thế nà o được. TrÆ°á»›c đây xa con Thủy, thằng Nhã mÆ°Æ¡i bữa ná»a tháng, lâu nhất là ba tháng, tôi đã phải nhá»› thÆ°Æ¡ng dằn vặt khổ sở là dÆ°á»ng nà o. Bây giỠđể chúng nó rá»i tôi, lại rá»i xa tá»›i hà ng ngà n cây số, biệt những hai năm tháºt tôi không tưởng tượng mình có đủ sức chịu nổi sá»± xa cách lâu đến thế. Tôi quyết định không cho các con tôi Ä‘i. Liá»n viết má»™t bức thÆ° trả lá»i cho huyện, nói rõ: "... Vì hoà n cảnh Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c nên tôi không thể xa các cháu được, xin cứ thay và o đó và o những em khác..." Anh tưởng tôi viết được bức thÆ° ấy dá»… dà ng lắm sao, không, cả má»™t sá»± khó. Viết mấy lần, suy nghÄ© lại bèn xé bá», xé rồi lại viết. Con Thủy và thằng Nhã cứ đến bên há»i:
- Má, má viết gì váºy?
Tôi dừng bút nhìn chúng nó, thầm há»i: "Má viết vá» mấy con đây". Quả là tôi Ä‘ang viết vá» tÆ°Æ¡ng lai chúng nó. Má»™t đằng sợ xa con, má»™t đằng lại nghÄ© tá»›i ngà y mai của con. Xé thÆ° lần nà y xong, tôi vất bút chạy lại ôm chầm hai đứa, hai bà n tay cứ run bây bẩy. Con Thủy há»i tôi:
- Má là m sao váºy má?
Tôi gượng nói:
- Không, má có sao đâu!
Rồi tôi bảo chúng:
- Hai đứa đi chơi để má nghỉ một chút.
Hai con tôi ngoan ngoãi dắt nhau ra ngoà i. Tôi nằm má»™t mình lăn qua trở lại. Sóng biển ban trÆ°a từ xa vá»ng tá»›i rì rà o. Giữa trÆ°a im vắng, tiếng sóng Ä‘Æ°a và o bá» bãi khiến tôi tưởng chừng nhÆ° thấy được ná»—i hiu quạnh sắp tá»›i bao bá»c lấy tôi. Tôi rùng mình lo sợ. Những lúc nhÆ° thế tôi thÆ°á»ng sá»±c nhá»› tá»›i chị Ba DÆ°Æ¡ng. Nhiá»u lúc tôi cảm thấy ngÆ°á»i bà thÆ° phụ nữ huyện đó giống nhÆ° má»™t bà tiên trong các chuyện Ä‘á»i xÆ°a. Có sá»± gì khó khăn là chị cÅ©ng giúp tôi vượt qua được. Lần ấy tôi, giữa cÆ¡n bối rối, tôi lại tìm đến chị. Chị Ba DÆ°Æ¡ng dạo đó báºn nhiá»u việc lắm. Hòa bình rồi, nhÆ°ng chị cÅ©ng không được rảnh rang. Có Ä‘iá»u là lúc ấy trông chị cứ tÆ°Æ¡i luôn, lúc nà o cÅ©ng nhÆ° là cÆ°á»i. Gặp tôi chị nói:
- Chị định đi tìm em đây, may quá:
- Chị kiếm em có chuyện gì?
Chị Ba nhìn và o tôi há»i:
- Háºu có muốn Ä‘i không?
- Äi đâu, táºp kết à ?
- Phải, Ä‘i táºp kết.
Tôi nói:
- Em đi mà là m gì?
Chị Ba nắm tay tôi, vẫn cái bà n tay trụi ngón của chị, bảo tôi:
- Thôi, nhân thể chị nói luôn cho em rõ. TrÆ°á»›c thì dá»± định để em ở lại, nhÆ°ng các đồng chà thấy em lại không có lợi. Thá»i gian em hoạt Ä‘á»™ng bá»n địch nó đã biết em rồi, sau nà y khó mà chúng nó để cho em yên. Vả lại các cháu Ä‘á»u Ä‘i mà em ở lại, tá»™i cho mấy cháu mà cÅ©ng khổ cho em. Lẽ nữa là em có chuyên môn. ở ngoà i đó cÅ©ng rất cần cái chuyên môn của em. Sau khi nháºn xét lợi hại. Huyện ủy thấy nên để em Ä‘i. Riêng chị, chị thấy các đồng chà đó nói cÅ©ng phải. Em Ä‘i chị đây rất tiếc, tình cảm chị buồn lắm... chị nói váºy, chắc em rõ rồi. Em thấy sao?
Tôi không đáp được. Chị Ba DÆ°Æ¡ng đặt lại vấn Ä‘á» tôi Ä‘i cách bất ngá». Tôi chÆ°a há» nghÄ© tá»›i chuyện Ä‘i. Dẫu sao, giữa lúc nà y tôi Ä‘ang sợ hãi là sẽ phải rá»i xa hai con tôi, hay cái tin Ä‘i, tôi thấy sá»± gần gÅ©i giữa mẹ con tôi được hoà n trả lại. NhÆ°ng hết sợ xa con rồi, lại nảy ra bâng khuâng khác. Dạo đó tâm trạng tôi cứ thay đổi luôn. Mà thay đổi là phải. Vì chuyện Ä‘á»i đến vá»›i tôi thÆ°á»ng hay Ä‘á»™t ngá»™t. Äịnh là ở lại, tôi đã chuẩn bị tình cảm ở lại, trong đầu đã phác vạch ra hÆ°á»›ng sống má»›i, nay Ä‘á»u đảo lá»™n, anh nghÄ©, tâm trạng không bâng khuâng là m sao được.
NhÆ°ng lần đó thì không thay đổi nữa. Chuyện tôi Ä‘i táºp kết kể nhÆ° là dứt khoát.
Con Thủy, thằng Nhã phải Ä‘i gấp trong chuyến Cao Lãnh thứ hai. Còn tôi thì chÆ°a Ä‘i ngay. Thế là tôi phải lo thu xếp cho hai cháu lên Ä‘Æ°á»ng, nghe nói mùa đông miá»n Bắc là tôi lo lắm. Còn có được bao nhiêu tiá»n tôi Ä‘á»u sắm sá»a đồ rét cho chúng nó. Tiá»n bạc tôi còn có bao nhiêu đâu. Kháng chiến rồi thì gia tà i tôi chỉ còn lại có gian nhà cÅ©, mấy công ruá»™ng dâu, mấy cái khung cá»i. Bán các thứ vá»n vẹn được ba ngà n đồng bạc. May sắm các váºt cần thiết cho con rồi thì chỉ còn thừa lại không tá»›i má»™t ngà n. Cứ lo cho con mình có ấm đã, còn mình thá»i thế nà o cÅ©ng xong.
... Trá»i, cái đêm rạng ngà y Ä‘Æ°a chúng nó Ä‘i tháºt là khổ. Hai đứa cứ ôm lấy tôi không thể nà o rứt ra được. Là m tôi thức suốt đêm. Thằng Nhã không khóc, hôn tôi chùn chụt rồi ngủ. Duy có con Thủy tôi thì khóc ghê quá. Con bé nó không khóc bù lu bù loa lên đâu. Nó áp đầu và o ngá»±c tôi, nÆ°á»›c mắt cứ trà n ra thấm Æ°á»›t cả áo tôi. Nó đã từng cá»±c khổ vì phải xa tôi rồi, trách sao được nó. Chỉ nghe tiếng khóc của nó mà tôi phát sợ. Cái thứ khóc không ra tiếng tôi Ãt thấy ở má»™t đứa trẻ, chỉ có ở đứa trẻ sá»›m khôn biết. Con gái tôi má»›i có chÃn tuổi đầu. NhÆ°ng tôi nháºn thấy nó có phần lá»›n trÆ°á»›c tuổi. Äêm đó, mãi đến khuya nó vẫn thức. Tôi bảo nó ngủ Ä‘i. Nó vẫn không ngủ, sau đó nó nói:
- Má nói má đi... chớ má có đi đâu. Má bỠcon với em Nhã đi một mình.
Tôi phát sợ vì câu nói của con tôi. Sá»± thá»±c thì từ khi nhà tôi mất, hai đứa nó là nguồn hy vá»ng, nguồn an ủi lá»›n nhất của tôi. Có chăng là vì công việc vừa qua phải cáng đáng, chúng nó phải vất vả bÆ¡ vÆ¡ mất má»™t dạo. Gần đây, tôi lo sợ sẽ xa chúng nó. NhÆ°ng giỠđã yên tâm, vì tôi cÅ©ng Ä‘i. NhÆ°ng con tôi nó vẫn không tin là tôi Ä‘i thá»±c. Tôi nâng mặt con Thủy lên, lấy khăn, lau nÆ°á»›c mắt cho nó rồi nghiêm giá»ng nói:
- Thủy, má nói là không Ä‘i được má»™t chuyến vá»›i con và em, nhÆ°ng rồi má sẽ Ä‘i chuyến sau. Váºy mà con cứ khóc. TrÆ°á»›c, nay má có nói dối con lần nà o chÆ°a?
ThÆ°á»ng thÆ°á»ng cÆ¡n giáºn của tôi đối vá»›i con Ngá»c Thủy, dù dữ dá»™i mấy tôi cÅ©ng chỉ nói đến thế là cùng. Con Thủy nghe tôi nói bằng giá»ng nghiêm nghị nhÆ° thế là nó biết tôi Ä‘ang không bằng lòng. Mà nó thì không khi nà o muốn tôi phải pháºt ý vá» nó. Cho nên từ đó, tuy không ngủ nhÆ°ng nằm im thin thÃt.
Hai con tôi Ä‘i rồi. Tôi sá»a soạn Ä‘i chuyến gần cuối. Ngà y tạm biệt xóm là ng tháºt là bịn rịn là m sao. Buổi chiá»u tôi lên Ä‘Æ°á»ng ra bến tà u, bà con kéo đến rất đông. Có nhiá»u ngÆ°á»i ở mãi Hiệp Mỹ, Hiệp Lá»™. Cả mấy chị vợ lÃnh cÅ©ng lẻn và o. NgÆ°á»i bồng bế, kẻ dắt dÃu con cái. Há» nói: "Bá»n tôi tá»›i Ä‘Æ°a chân thÃm đây, Ä‘i rồi đừng có quên bá»n tôi nghe, hai năm rồi trở vỠđây nghen"... Nghe há» nói, tá»± dÆ°ng nÆ°á»›c mắt tôi ứa ra. ChÃn mÆ°á»i năm qua tôi sống vá»›i há», lúc thì ở tại má»™t cánh đồng dâu, khi thì ở bên má»™t giÆ°á»ng đẻ, khổ cá»±c và sung sÆ°á»›ng của há» tôi Ä‘á»u rõ.
Những đứa trẻ Ä‘ang còn ẵm ngá»a, những đứa trẻ Ä‘ang lÃu rÃu Ä‘i bên các ngÆ°á»i mẹ kia, tôi Ä‘á»u biết rõ chúng nó, khi chúng nó vừa má»›i ra Ä‘á»i. Có thể còn nhá»› cái tiếng khóc riêng, cái cá» dạng co đạp riêng của má»—i đứa khi chúng nó chỉ má»›i biết khóc và co đạp. Bây giá» nhiá»u đứa đã Ä‘i vững, nói sõi. Chúng nó nô đùa vá»›i nhau trên bãi cát, chạy nhảy nhÆ° má»™t bầy chim sẻ. Thỉnh thoảng chúng lại cÆ°á»i vang lên. Giữa lúc bùi ngùi lÆ°u luyến, tôi thấy sung sÆ°á»›ng lạ. Liá»n nghÄ© bụng rằng suốt Ä‘á»i mình chắc có lẽ mãi mãi mình sẽ không bá» cái nghỠđỡ đẻ nà y mà là m nghá» gì khác nữa.
DÆ°á»›i bãi, ghe bầu đã cáºp và o. LÅ© trẻ ùa nhau lại. Mẹ của chúng nó nói:
- ThÃm TÆ° thÃm Ä‘i kia. ThÃm ấy đẻ tụi bây đó, Ä‘Æ°a thÃm ra ghe Ä‘i!
LÅ© trẻ bu quanh tôi, rÃu rÃt lên:
- ThÃm TÆ° Ä‘Æ°a cháu Ä‘eo cái túi cho!
- ÄÆ°a cháu cầm cái má»n cho.
- ThÃm TÆ° Ä‘i đâu váºy, cho bé Ä‘i theo vá»›i.
Äứa nà o cÅ©ng già nh mang má»™t thứ, Ä‘em xuống ghe há»™ tôi. Những cháu nhá» còn trên tay mẹ, giÆ¡ bà n tay nhá» xÃu Ä‘áºp Ä‘áºp y nhÆ° là vẫy tôi váºy. Và mẹ chúng bồng chúng đến:
- Hôn thÃm Ä‘i!
- Hôn thÃm để thÃm Ä‘i thÃm nhá»›, con.
Rồi nhiá»u cháu hôn tôi. Tôi lần lượt hôn lại từng đứa. Hôn xong thấy mắt nhòe Æ°á»›t. NgÆ°á»›c lên thấy mắt mấy chị mấy thÃm ngÆ°á»i nà o cÅ©ng nhòe Æ°á»›t nhÆ° tôi cả.
Nghẹn ngà o hồi lâu, tôi mới nói được một câu từ biệt:
- Thôi, mấy chị mấy thÃm ở lại mạnh khá»e, tôi Ä‘i hai năm tôi vá».
- Chị TÆ°... ThÃm TÆ° Ä‘i mạnh giá»i nghe. Hai năm nữa bá»n tôi đợi đón thÃm ở đây.
- Dạ...
Khi tôi xuống ghe thì chợt thấy từ trên bãi cát, chị Ba Dương chạy riết xuống.
- Háºu Ä‘i đó à ?
Dứt lá»i chị Ba vén quần lá»™i xuống má»±c nÆ°á»›c, tá»›i bên ghe nắm lấy tay tôi:
- Äi mạnh giá»i nghe Háºu. Thôi, đừng buồn, thế nà o rồi cÅ©ng có ngà y chị em mình gặp nhau.
Chị Ba DÆ°Æ¡ng nói xong ngoảnh mặt Ä‘i, giấu mấy giá»t nÆ°á»›c mắt vừa lăn xuống trên khuôn mặt khắc khổ của chị. Tôi bÃu tay chị không muốn buông. Cái bà n tay trụi ngón nhiá»u lần đã cầm tay tôi, bấy giá» nóng hổi. Sức nóng ấy rần rất truyá»n qua ngÆ°á»i tôi. Nó thổi bừng dáºy, qua trà nhá»› của tôi, má»i hình ảnh gian khó, Ä‘au thÆ°Æ¡ng, dÅ©ng cảm.
Lúc sau, chị Ba Dương buông tay tôi ra, lấy lại vẻ tươi tỉnh:
- Cố gắng lên Háºu nghe!
- Dạ!
Ghe bầu rá»i bãi. Bà con đứng trông theo lâu lắm. LÅ© trẻ giÆ¡ những bà n tay nhá» xÃu lên ngoắc lia lịa. Ghe ra xa dần. Trong số những bà n tay vẫy tiá»…n tôi đó, tôi nháºn thấy bà n tay trụi ngón của chị Ba giÆ¡ lên ngoắc ngoắc. Ghe Ä‘i má»™t Ä‘á»—i xa, tôi ngoái xa khuất dần. Những mái nhà xóm lÆ°á»›i mà u xam xám, rặng sao cao vút vẫn nhô lên khá»i cánh đồng dâu xanh mÆ°á»›t. Tất cả Ä‘á»u đắm mình dÆ°á»›i bóng chiá»u Ä‘ang xuống, trong tiếng sóng Ä‘á»u Ä‘á»u vá»— và o bãi. Lòng tôi buồn vô hạn. Lúc ghe đã Ä‘i xa, tôi vẫn còn nhìn thấy ánh lá»a nÆ°á»›ng cá thấp thoáng ở mạn bãi Sao.
...............................................
Chị Háºu kể tá»›i đây thì dừng lại. Chị cúi xuống, tay chống cằm, đôi mắt ngó mông vá» phÃa hà ng cây xa. Tầm mắt đó không nhìn hẳn má»™t cái gì hết. Nhá»› lại lúc má»›i tá»›i bệnh viện, tôi đã gặp nhiá»u lần chị nhìn nhÆ° thế. Song le, lần đó tôi chỉ hÆ¡i ngạc nhiên. Bây giá» má»›i hiểu rõ hÆ¡n. Tôi liá»n mÆ¡ hồ nghÄ© rằng, thoạt tiên má»›i gặp má»™t ngÆ°á»i nà o đó, coi đôi mắt có thể mÆ°á»ng tượng được phần nà o tÃnh cách, cuá»™c Ä‘á»i ngÆ°á»i đó được lắm. Trông qua đôi mắt chị TÆ° Háºu, lòng tôi lấy là m bồi hồi. Nháºn thấy chị không nhắc gì đến DÅ©ng, tôi má»›i há»i:
- Chị Tư, câu chuyện giữa chị và đồng chà Dũng ấy thì sao?
Chị Háºu lặng thinh. Chốc sau, tôi thấy chị mỉm cÆ°á»i. Rồi dáºp tắt ngay nụ cÆ°á»i, chị nhìn má»™t nÆ¡i khác nói:
- Anh DÅ©ng à ? Tôi quên... anh ấy táºp kết ngay sau đình chiến, Ä‘i trÆ°á»›c cả mấy đứa nhá» tôi. Từ đó tá»›i nay, tôi biệt có gặp ảnh, nhÆ°ng được cái thÆ° từ thì Ä‘á»u lắm. DÅ©ng Ä‘i há»c vá» luyện kim ở Liên Xô anh ạ. Táºp kết ra, Ä‘i luôn tá»›i nay. ThÆ° nà o gởi vá» cÅ©ng nói...
Chị TÆ° Háºu ngÆ°ng lại, cÆ°á»i nho nhá».
Tôi há»i:
- ThÆ° gá»i vá» nói thế nà o?
Chị Háºu nhìn tôi chăm chắm, cÆ°á»i bảo:
- Sợ anh lại cÆ°á»i.
- CÆ°á»i gì, tôi mà cÆ°á»i chị à . Nói cho tôi nghe Ä‘i!
- Trong thÆ°, ảnh nói là kiên quyết không quên tôi. Bạn bè Liên Xô ngÆ°á»i ta há»i anh ấy có gia đình chÆ°a, anh ấy bảo là có rồi Ä‘Æ°a ngÆ°á»i ta xem ảnh tôi. Cái ảnh tôi gởi ảnh hồi năm xÆ°a. Äó là trong thÆ° anh ấy nói thế, còn thì không biết thế nà o... không biết sao nữa...
Tôi nói:
- Có váºy mà chị không nói. Tôi tin là anh ấy thÆ°Æ¡ng chị lắm.
- Anh chỉ nói... Anh biết gì mà tin.
- Như chị kể, thì có thể tin chớ.
- Thôi bữa nà o tôi Ä‘Æ°a thÆ°a cho anh xem. Äừng có Ä‘i nói vá»›i ai nghe!
Chị Háºu lại im, hồi sau bắt sang chuyện khác.
- Vừa qua tôi kể chuyện cho anh nghe có lợi gì cho anh không? Chắc anh nghe mãi cũng chán.
Tôi láºt Ä‘áºt Ä‘Ãnh chÃnh:
- Không đâu, tôi không chán đâu. Có lẽ rồi sau tôi phải há»i lại chị cho cặn kẽ là khác.
- Tôi không tin là anh cần đến thế!
Nói rồi chị TÆ° Háºu nhìn soi sói và o tôi, có vẻ nhÆ° nghi hoặc tôi lắm váºy. ý chừng nhÆ° coi chuyện ghi chép của tôi bấy nay chỉ là bà y vẽ ra thế thôi chứ chắng có sá»± quyết tâm chi hết. Chị nói:
- Äấy, tôi đã kể cho anh nghe hết vá» Ä‘á»i tôi rồi đấy... Anh thấy sao? TrÆ°á»›c kia có may mắn sung sÆ°á»›ng lắm không? Mà quên, tôi quên nói ra đây hai năm rồi tôi cÅ©ng chÆ°a há» gặp mặt hai con tôi.
Tôi ngạc nhiên há»i:
- Sao lại không gặp?
- Tôi táºp kết ra sau, hai cháu nó Ä‘á»u đã sang Trung Quốc há»c cả, thà nh thá» không gặp được. Chúng nó há»c ở Quế Lâm. Con Ngá»c Thủy năm nay lên lá»›p bốn rồi, còn thằng Nhã há»c lá»›p ba. Tôi gởi thÆ°, chúng nó nháºn được và viết thÆ° cho tôi luôn. Lại có gởi cả ảnh nữa. Thằng Nhã có phần béo ra. Còn con Thủy trông xinh lắm. Tôi biết, con bé lá»›n lên thế nà o cÅ©ng xinh. Chà , tóc tết bÃm buá»™c nÆ¡, miệng tủm tỉm cÆ°á»i. Chụp ảnh ra dáng cô há»c sinh lắm... Äể mai, mai tôi Ä‘Æ°a ảnh nó cho anh xem.
Chị Háºu nói và theo lá»i nói nét mặt chị rạng lên. Lâu nay tôi để ý, thấy má»—i lần nhắc đến con, chị Ä‘á»u thay đổi tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế. Tôi ngắm nhìn gÆ°Æ¡ng mặt chị, thấy vẻ u sầu biến Ä‘i đâu cả. Ước chừng là chị Ä‘ang sung sÆ°á»›ng. Trong lúc đó, hình nhÆ° chị quên tất cả, coi nhÆ° không có tôi ngồi cạnh chị nữa. Tôi cÅ©ng há»›n hở theo mà nói:
- Nghe đâu mùa hè tá»›i, há»c sinh ta ở Trung Quốc có vá» nÆ°á»›c nghỉ đấy!
- Phải tôi có nghe. Hè nà y, chúng nó sẽ vá» nÆ°á»›c. Tôi định xin phép bệnh viện Ä‘i đón cháu. Äợi hoà i cái ngà y đó, thấy nó lâu đến là m sao.
Giá»ng chị Háºu trở nên tha thiết, nhÆ° còn muốn nói nhiá»u vá» các con chị nữa. NhÆ°ng trên hà nh lang, cô há»™ lý đã dịu dà ng má»i chúng tôi và o rồi. Tôi và chị Háºu đứng dáºy. Tiết trá»i hôm nay bá»—ng chuyển ấm. Những y tá, há»™ lý khoác "bÆ¡-lui" trắng Ä‘i Ä‘i lại lại có vẻ mạnh bạo, chứ không thu ngÆ°á»i co ro nhÆ° trÆ°á»›c. Và bóng đêm xuống trong bệnh viện cÅ©ng có vẻ sắp trút bá» cái giá rét của những đêm đông mà đi theo tiếng gá»i của má»™t mùa má»›i.
Buổi chiá»u, những chiếc ghế đá không còn buốt lạnh nữa. Quanh bệnh viện cây lá đã hóng được ánh nắng mặt trá»i. Chiá»u nay là buổi chiá»u cuối cùng của tôi ở bệnh viện. Äáng lẽ ra khá»i nhà thÆ°Æ¡ng thì dá»… chịu. Tôi thì vừa dá»… chịu lại vừa ái ngại. Là vì tôi vừa khá»e lại thì cÆ¡n bệnh của ngÆ°á»i chị đồng hÆ°Æ¡ng tôi lại có phần tăng lên.
Chiá»u nay, cÅ©ng bên chiếc ghế đá cÅ©, chị Háºu ngồi xuống. Chị tá»±a lÆ°ng và o thà nh ghế má»™t cách mệt nhá»c. Tay trái chị luôn luôn áp và o cổ. Cổ chị mấy ngà y rà y bị sÆ°ng lên. Hạch lao gì đó, đã tá»›i lúc hà nh hạ chị nhiá»u hÆ¡n trÆ°á»›c. Nó là m đầu chị luôn nhức nhối. Và má»—i lần ho là má»™t lần chị Ä‘au Ä‘á»›n vất vả. Tôi má»›i ngồi xuống chÆ°a kịp nói gì, thì chị đã ho rung lên má»™t cháºp dà i. Tôi thu hai tay và o lòng, miết mấy ngón tay lại nhÆ° cố cháºn bá»›t tiếng ho kia. CÆ¡n ho dịu rồi, mặt chị bừng Ä‘á», nÆ°á»›c mắt trải già n giụa. Chị lấy khăn chùi vá»™i và đưa tay vuốt cổ. Qua má»™t cÆ¡n ho váºt vã nhÆ° thế, sắc diện chị cÅ©ng không thay đổi mấy. Nhìn chung dáng vẻ chị vẫn gá»n gà ng. Từ nếp áo lụa trắng đến chiếc khăn quà ng cổ, má»i cái vẫn tinh tÆ°Æ¡m thẳng thá»›m. Vá»›i lại, đôi con mắt vẫn ánh lên tia sáng dìu dịu. Hình nhÆ° cảnh sắc và không khà mùa xuân Ä‘Æ°Æ¡ng vá» tá»›i, là m chị yêu mến cuá»™c sống hÆ¡n. Lúc cÆ¡n bệnh trên Ä‘Ã Ä‘i tá»›i, đối vá»›i cuá»™c sống và tạo váºt chung quanh, chị cà ng lá»™ rõ vẻ tha thiết hÆ¡n.
Qua hà ng chấn song bệnh viện, Ä‘Æ°á»ng phố rá»™n rịp, xôn xao dÆ°á»›i nắng chiá»u. NgÆ°á»i Ä‘i là m vá» tấp náºp. Má»™t tốp em gái há»c sinh nhá» từ má»™t trÆ°á»ng nà o đó ra, nói cÆ°á»i rÃu rÃt nhÆ° má»™t bầy chim. Tôi nhìn những cảnh ấy, theo hÆ°á»›ng mắt của chị Háºu. Từ nãy tá»›i giá» tôi định nói mấy lá»i từ biệt, thế mà vẫn chÆ°a nói được. Cứ lo nói ra tức thì chị sẽ nháºn thấy ná»—i khoan khoái của má»™t ngÆ°á»i được rá»i bệnh viện, rồi đối chiếu vá»›i bản thân và cà ng sốt ruá»™t hÆ¡n.
- Sáng sớm anh vỠcơ quan à ?
Thình lình chị há»i tôi trÆ°á»›c. Tôi gáºt đầu. Chị lại nói:
- VỠrồi khi nà o rảnh và o thăm tôi nhé!
Tôi nói:
- Thế nà o tôi cũng đến thăm chị.
- Anh có sách gì hay nhớ có và o, đem cho tôi mượn và i quyển.
- Äược rồi.
Tôi ngồi im một lúc rồi nói:
- Chị Tư à , tôi thấy có lẽ là chị nên mổ thôi.
- Cái đó thì bác sÄ© đã há»i ý kiến tôi. Tôi hoà n toà n bà n giao bệnh trạng tôi cho bác sÄ©. Mổ cÅ©ng tốt thôi, Ä‘au Ä‘á»›n mấy tôi cÅ©ng ráng chịu được. Chỉ cần là để cho tôi sống. Nói váºy không phải là tôi chỉ sợ thiệt cái thân tôi đâu. Sợ là sợ... Anh biết đấy, nếu tôi còn sống thì tôi vẫn không đến ná»—i vô dụng. Vá»›i lại tôi chỉ còn hai con, tôi mà chết...
- Chị cứ nói chết chết. Ai lại để cho chị chết.
- Phải rồi, nhưng tôi nghe đâu là cái bệnh tôi mổ nguy hiểm lắm.
- Có thể nguy hiểm, nhưng cũng có thể không có gì nguy hiểm. Tôi nghe ông bác sĩ nói rồi.
- Nói sao?
Chị Háºu chụp há»i là m tôi lúng túng:
- Nói... đại khái như thế!
Chị nghe tôi đáp, vùng cÆ°á»i. Tôi bèn lảng sang chuyện khác:
- Chị TÆ° à , tôi định sắp xếp những lá»i chị kể viết thà nh truyện, chị có bằng lòng không?
Chị Háºu thản nhiên đáp:
- Cái đó thì tùy anh, tôi không có ý kiến.
Ngưng một chốc, chị lại bảo:
- Anh viết thì viết nhÆ°ng chá»› để tên tháºt của tôi.
- Sao váºy?
- Các anh thÆ°á»ng hay thêm thắt. Nói quá Ä‘i, mà lại để nguyên tên tháºt, có khi là m cho ngÆ°á»i ta mang tiếng là nói khoác.
Tôi nghe nói mà sá»ng sốt. Cái chuyện nhÆ° thế tưởng chỉ có má»™t số ngÆ°á»i biết, té ra chị TÆ° Háºu cÅ©ng biết. NhÆ°ng tôi cảm thấy hà o hứng, bèn há»i:
- Chị nghe ai nói thế?
- NgÆ°á»i quen nói.
Rồi chị lại vụt cÆ°á»i:
- Nếu anh viết ra, anh định đặt cho cuốn truyện anh tên gì?
- Tôi chưa đặt. Khi nà o viết xong tôi mới đặt tên.
Chị TÆ° Háºu gáºt gáºt đầu:
- á»... phải, cái tên cÅ©ng không quan hệ lắm...
Tôi há»i:
- Nhưng theo chị, nên đỠlà gì?
Chị TÆ° Háºu cÆ°á»i:
- Tôi biết đâu được.
Chợt nhiên, chị kéo tay tôi chỉ vá» khu ná»™i thÆ°Æ¡ng. ở cuối tÆ°á»ng, thấp thoáng có má»™t vạt áo trắng, trên vai áo hai cái bÃm tóc Ä‘uôi chồn quất qua quất lại.
- Thế nà o mai anh Ä‘i, cÅ©ng phải có lá»i từ giã cô em chá»›?
Tôi lặng thinh cÆ°á»i, không đáp. Chị Háºu nói tiếp:
- Có gì thì nói vá»›i tôi, tôi lo cho. Còn không có gì cÅ©ng tá» ra là không có gì. Chá»› đừng ná»a giỡn ná»a tháºt, không nên đâu. Dẫu sao nó cÅ©ng là em tôi rồi Ä‘a...
Tôi cứ im lặng mà cÆ°á»i. Tôi biết chị TÆ° Háºu nói đùa. Thá»±c tình tôi cÅ©ng không có ý nghÄ© gì vá» cô em ấy. Song lẽ tá»± nhiên thấy buồn rÆ°á»i rượi. Trên hai tháng sống ở bệnh viện, tôi gặp nhiá»u ngÆ°á»i táºn tâm, từ ông bác sÄ© già đến cô há»™ lý trẻ. ở đấy, tình yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i, lòng vị tha xuất hiện rất rõ, rất sâu sắc. ở đấy, tôi gặp chị TÆ° Háºu, má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà của quê hÆ°Æ¡ng tôi, đã thuáºt lại cho tôi nghe truyện Ä‘á»i bình thÆ°á»ng mà cao đẹp. Äó là cái sá»± kiện khiến tôi suy nghÄ©, ghi nhá»› nhất. Vá» ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ấy, hiện tại ở miá»n Bắc, hiện tại ở cái xưởng dệt của chị thế nà o thì tôi chÆ°a tháºt rõ. NhÆ°ng cái Ä‘iá»u tôi biết rõ, thì chị là má»™t ngÆ°á»i thợ dệt đứng bốn máy và o loại giá»i. Tôi không lấy là m ngạc nhiên gì cho lắm. Cái quá khứ cÅ© của chị đã là các đảm bảo rất chắc chắn cho hiện tại và ngà y mai của chị rồi. Má»™t con ngÆ°á»i đã trải qua bao thá» thách nhÆ° thế, khiến cho tôi tin được rằng trong công cuá»™c xây dá»±ng má»›i của đất nÆ°á»›c, chị sẽ không bao giá» là má»™t ngÆ°á»i rụt rè, do dá»±.
|
25-09-2008, 11:59 PM
|
|
Anh Khùng Trốn Viện
|
|
Tham gia: Aug 2008
Äến từ: hÆ° vô
Bà i gởi: 639
Thá»i gian online: 21 giá» 15 phút 21 giây
Thanks: 821
Thanked 262 Times in 71 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 10
Mùa xuân năm nay hÆ¡i ngắn. Chừng nhÆ° nó chỉ vừa xuất hiện thì mùa hè lại đến. Ve sầu ở các cây Ä‘Æ°á»ng phố đã há»p bầy kêu ra rả. Từ sau khi tôi ra khá»i bệnh viện thì bệnh trạng chị TÆ° Háºu tăng lên cách Ä‘á»™t ngá»™t. Không có dịp gặp chị, nói chuyện nhÆ° trÆ°á»›c nữa. NhÆ°ng tôi vẫn thÆ°á»ng tá»›i lui thăm chị. Y hẹn, tôi Ä‘em đến cho chị mấy quyển sách. CÅ©ng không rõ là chị có Ä‘á»c được hết chÆ°a. Cổ chị cà ng sÆ°ng lên nhiá»u và óc chị nhức nhối. Chị đã không thể Ä‘i dạo quanh nhÆ° trÆ°á»›c, ngà y ngà y nằm liệt trên giÆ°á»ng. Ngà y mát trá»i thì chị tỉnh, những đêm oi bức chị bắt đầu mê sảng. Nhiá»u khi tôi đến thăm ngồi bên đầu giÆ°á»ng mà chị không há» hay biết.
Má»™t chiá»u mát tôi đến. Cô Hiá»n há»™ lý Ä‘Æ°a tôi và o. Vừa Ä‘i cô ta vừa nói giá»ng rầu rầu:
- Anh biết không, hồi trưa chị ấy lại nói mê nữa đấy.
Tôi há»i:
- Chị ấy nói những gì?
- Toà n gá»i tên con thôi anh ạ. Gá»i con xong, ú á»› má»™t lúc, khi tỉnh dáºy chị ấy quá» quạng tay trên giÆ°á»ng nhÆ° tìm thứ gì, mà nÆ°á»›c mắt cứ già n giụa cả ra. Em ở liá»n bên chị cả ngà y lẫn đêm, nhiá»u lúc khổ tâm quá.
Tôi chau mà y. Chân bÆ°á»›c vá»™i vã theo Hiá»n, lòng tôi bồn chồn lo lắng. Và o đến nÆ¡i, Hiá»n dắt tôi đến bên chị TÆ° Háºu:
- Chị TÆ°, có ngÆ°á»i đến thăm chị.
Tôi nhấc chiếc ghế đến ngồi bên. Chị Háºu nằm ruá»—i thẳng chân. NgÆ°á»i chị có gầy hÆ¡n trÆ°á»›c, da mặt thì trắng nhợt. Nhìn chung thấy chị yếu Ä‘i nhiá»u, nhÆ°ng đôi mắt vẫn y nguyên, vẫn sáng dịu. Chị nằm nhìn tôi, gượng nhếch miệng cÆ°á»i. Tôi há»i:
- Chị Tư hôm nay có đỡ không/
Chị gáºt đầu, có vẻ nhÆ° đỡ, cÅ©ng có vẻ nhÆ° không đỡ. Hiá»n đặt lên trán chị má»™t chiếc khăn trắng dúng nÆ°á»›c. Chị đặt nhẹ tay lên khăn. Lâu lắm chị má»›i nói vá»›i tôi:
- Anh ạ... Tôi sắp mổ. Cùng lắm là năm hôm nữa.
- Thế à ?
- Bác sĩ đã quyết định và tôi cũng đã đồng ý rồi!
- Mổ được thì khá»i hẳn đấy chị ạ.
- Tôi cũng tin thế, nhưng...
- Sao?
Chị chép miệng nói:
- Rủi quá. Không biết chừng nà o sắp nhỠtôi nó vỠnước.
Tôi ngẫm nghĩ hồi lâu rồi nói:
- Chị cứ yên tâm lo mổ. Äừng nghÄ© ngợi nhiá»u. Nếu các cháu có vá» tôi Ä‘i đón há»™ cho.
Chị TÆ° Háºu nói:
- Nếu anh giúp được... thì cám ơn anh lắm.
- Sao tôi lại không giúp được. Chị đừng lo.
Chị TÆ° Háºu nằm yên không nói. Hình nhÆ° chị Ä‘ang suy nghÄ© Ä‘iá»u gì lung lắm. Má»™t lúc sau chị nói cháºm rãi:
- Anh ạ, tôi nói là nói thế. Chứ rủi ro mà tôi có sao Ä‘i nữa, tôi cÅ©ng không còn phải lo ngại lắm vá» các con tôi, phải không anh. Ngà y nay, tÆ°Æ¡ng lai của con cái mình đã nắm chặt trong tay, cuá»™c Ä‘á»i má»›i nà y sẽ dạy chúng thà nh ngÆ°á»i. Tôi tiếc là tiếc chÆ°a táºn mắt nhìn thấy sá»± lá»›n khôn của chúng nó thôi...
- Chị TÆ° nói phải lắm. Tôi cÅ©ng nghÄ© nhÆ° chị. Nói và dụ, có há» gì thì các cháu nó vẫn bÆ°á»›c Ä‘i trên má»™t Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng rất đẹp, rất sáng sủa. NhÆ°ng mà ... sao chị lại cứ nghÄ© đến cái chết thế nhỉ? Äừng nghÄ© lẩn quẩn thế chị TÆ° à . Tôi không bao giá» nghÄ© rằng chị lại mất Ä‘i được...
Chị TÆ° Háºu nghe mấy lá»i tôi nói thì lừ lừ nhìn tôi có ý hÆ¡i giáºn. NhÆ°ng nét mặt chị dịu ngay xuống. Chị đặt hai tay lên ngá»±c, nhìn lên trần nhà thong thả nói:
- Không bao giá» tôi nghÄ© đến cái chết nữa. Kể từ những ngà y đầu, khi tâm hồn tôi còn yếu Ä‘uối nhất đã có lần tôi nghÄ© tá»›i cái phÆ°Æ¡ng sách đáng chê đó... Thế mà tôi vẫn sống đến bây giá». Anh ạ bây giá» thì tôi không thể bá» cuá»™c sống nà y mà đi đâu cả. Ngoà i các con tôi ra, tôi còn có nhiá»u Ä‘iá»u khác phải nghÄ© đến. Tôi còn có những đồng chà của tôi... Vả lại Ä‘á»i sống hiện nay cÅ©ng còn phải khổ nhá»c nhiá»u má»›i sÆ°á»›ng được. Tôi có thể góp phần. ở xưởng, tôi dệt được... Vá»›i lại, anh biết đấy, chúng ta còn có quê hÆ°Æ¡ng hiện Ä‘ang oằn oại...
Nói tá»›i đó, chị TÆ° Háºu dừng lại mÃm chặt nhẹ môi. Cái đôi môi bấy giá» trông hÆ¡i nhà n nhạt chứ không được thắm nhÆ° trÆ°á»›c. Sợ nói chuyện lâu là m chị mệt, tôi ngồi im má»™t chốc rồi đứng dáºy:
- Thôi chị Tư nghỉ nhé, tôi vỠđây!
- Anh vá», có gì mong anh giúp tôi.
- Chị cứ yên tâm.
Tôi quay ra. Hiá»n há»™ lý nãy giỠđứng im sau lÆ°ng tôi, giá» rón rén bÆ°á»›c tá»›i giÆ°á»ng kéo chăn đắp kÃn ngá»±c chị TÆ° Háºu. Tôi chÆ°a kịp Ä‘i thì Hiá»n gá»i tôi lại. Cô nhấc chồng sách trên kệ trao cho tôi.
- Chị Tư nhỠtrả anh.
- Chị ấy đã Ä‘á»c hết rồi à ?
Hiá»n lắc đầu:
- Chị ấy má»›i Ä‘á»c cuốn "NgÆ°á»i mẹ". Còn cuốn "Dôi-a", Ä‘á»c đâu má»›i được táºp má»™t thì bác sÄ© không cho Ä‘á»c nữa. Nói Ä‘á»c nhiá»u, suy nghÄ© có hại cho óc. Chị ấy Ä‘á»c sách mê quá. Chị nói trả lại anh, sau sẽ mượn Ä‘á»c tiếp, sợ anh cần mà không có... Mà anh có cần không, nếu không thì cho tôi mượn.
- Cô cứ giữ lấy mà đá»c.
Tôi nói rồi Ä‘i thẳng ra ngoà i. Vừa Ä‘i tôi vừa ngẫm nghÄ©, buồn rầu và căm tức sá»± bệnh hoạn. Chiến tranh đã dà y vò chị TÆ° Háºu chÆ°a đủ, hòa bình rồi, con bệnh lại tiếp tục dà y vò chị. Sắp mổ má»™t sống má»™t chết mà chÆ°a gặp được con. Bất Ä‘á»—i đã nằm liệt giÆ°á»ng, đến sách còn không được Ä‘á»c.
Dá»c Ä‘Æ°á»ng ra cổng, tình cá» tôi gặp bác sÄ©. Tôi há»i thăm vá» bệnh trạng chị TÆ° Háºu. NgÆ°á»i thầy thuốc già thá»c sâu tay và o túi áo "bá»-lui", Ä‘oạn rút tay ra nhấc cặp kÃnh xuống, nhìn tôi suốt lượt. Tôi biết rằng ông không còn lạ gì tôi nữa, nhÆ°ng đó là cái táºt của ông. Nhìn tôi xong, ông rút khăn vừa lau kÃnh, vừa nói:
- Chúng tôi đã xét kỹ. Nhất thiết là phải mổ rồi. NhÆ°ng trÆ°á»ng hợp nà y, nói riêng vá»›i anh, rất gay go đấy. Hạch lao đã phát triển từ lâu. Do cÆ¡ thể gian khổ nhiá»u, mất sức nhiá»u, bị nhiá»…m trùng sá»›m. Trong y há»c, khoa giải phẫu cÅ©ng thÆ°á»ng gặp nó. NhÆ°ng có trÆ°á»ng hợp nặng, trÆ°á»ng hợp nhẹ. Äây là má»™t trÆ°á»ng hợp nặng. Mổ được hạch lao, lưỡi dao phải tránh nhiá»u tÄ©nh mạch và động mạch. Vô ý trệch giao má»™t tà thôi, là nguy ngay.
Nói tá»›i đây ông ngừng lại, nhìn tôi và há»i:
- Anh là thế nà o, ở cùng quê với chị ấy à ?
Tôi gáºt đầu. Ông ta cÅ©ng gáºt đầu tá»± trá» và o ngÆ°á»i:
- Anh lo lắm phá»ng. Lo là phải. NhÆ°ng tôi còn lo hÆ¡n anh nhiá»u. Tuần lá»… nay, tôi để tâm nghiên cứu vị trà chÃnh xác của hạch lao. Ngoà i ra còn phải nghiên cứu tà i liệu, tham khảo ý kiến các bác sÄ© bạn Liên Xô, Hung...
Rồi ông lẩm bẩm một mình:
- Äối vá»›i chị ấy, tôi biết... Chị ta là má»™t phụ nữ đặc biệt. Má»™t nữ cán bá»™, má»™t ngÆ°á»i mẹ. Cán bá»™ ra cán bá»™, ngÆ°á»i mẹ ra ngÆ°á»i mẹ... ở Nam Bá»™ các anh, còn nhiá»u chị cán bá»™ nhÆ° thế lắm phải không?
Tôi nói:
- Rất nhiá»u ngÆ°á»i tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° váºy.
- Tôi là ngÆ°á»i ngoà i mà , nhÆ°ng tôi có và o Nam Bá»™ Ãt lâu. Thà nh tháºt mà nói, tôi thú nÆ¡i các anh lắm. Äất Ä‘ai phì nhiêu, cái đó đã Ä‘Ã nh. NhÆ°ng con ngÆ°á»i... con ngÆ°á»i thì dá»… chịu lắm.
- Dễ chịu à ?
- Phải, rất dá»… chịu, phóng khoáng, rá»™ng rãi và tháºt lòng. Bụng dạ nghÄ© sao là cứ nói thế. Tôi không có nịnh các anh đâu, nhÆ°ng tháºt thế. ở trong bệnh viện nà y, tôi biết lắm... Có lần má»™t anh Nam Bá»™ nói thẳng là ghét tôi, bảo là tôi cứ gặp anh ta nhìn chằm chặp, coi anh ta nhÆ° là gián Ä‘iệp ở đâu lá»t và o bệnh viện. ấy, thế đấy... nhỠđó mình thấy ra ngay, vá» sau anh ta lại rất thân vá»›i tôi...
Nghe bác sĩ thổ lộ, tôi hơi bối rối. Cuối cùng ông vỗ vỗ và o vai tôi:
- Anh cứ yên trÃ, không sao đâu.
- Tôi tin ở các đồng chÃ.
- Anh vẫn và o thăm chị ấy thÆ°á»ng chứ?
- Vâng.
- Thế hôm mổ anh có đến được không?
Tôi nói:
- Thế nà o tôi cũng đến.
- Äược rồi. Giá» tôi báºn Ä‘i thăm bệnh, thôi chà o anh.
- Chà o đồng chÃ.
Bác sÄ© già hấp tấp Ä‘i. Tôi nhìn theo khổ ngÆ°á»i gầy gầy của ông. Không phải riêng gì tôi, đúng là ông ta cÅ©ng đã thấu hiểu Ä‘á»i chị TÆ° Háºu. Äiá»u đó khiến cho tôi cà ng vững tâm hÆ¡n. Rõ rà ng là ông ta Ä‘ang chuẩn bị, táºn tâm để cứu lấy má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà dÅ©ng cảm của quê hÆ°Æ¡ng tôi. Tôi thầm chúc cho ông ta thà nh công, hết lòng mong má»i ông ta cứu được chị, để mang đến hạnh phúc chứ không Ä‘em lại Ä‘au thÆ°Æ¡ng cho các con chị.
Tôi vỠđến nhà trá»i đã sẩm tối. Tôi ngồi lại bà n Ä‘em sấp bản thảo ghi chép chuyện chị Háºu ra Ä‘á»c từng Ä‘oạn má»™t. Äá»c lại xong rồi, tôi cứ ngồi suy nghÄ© miên man. Xem đồng hồ đã thấy mÆ°á»i má»™t giá». Tôi đứng dáºy đến bên cá»a sổ. Tôi nghÄ© đến má»™t cái tên cho truyện. NhÆ°ng nghÄ© mãi mà vẫn chÆ°a chá»n được má»™t cái tên nà o cho dứt khoát. Tôi thấy mình nhÆ° Ä‘ang đứng trÆ°á»›c má»™t mà n kịch sắp kết thúc. Chừng kết thúc, má»›i rõ được tÃnh chất mà đặt tên được. Nhan Ä‘á» của truyện có thể mang ý nghÄ©a Ä‘au thÆ°Æ¡ng, cÅ©ng có thể nói lên những niá»m vui lá»›n. Ngoà i kia, đêm khuya dần. Phố phÆ°á»ng đã bắt đầu trở vá» yên tÄ©nh. Tôi nhìn xuyên qua đêm, trong đầu vụt mÆ°á»ng tượng ra má»™t cảnh bão biển. Bên dÆ°á»›i sóng cả gà o thét. ở trên quả biển bay lượn từng bầy chá»±c cắp lấy mấy con gà con trên bãi mà ăn thịt. Biển lặng rồi, gà con lá»›n lên và gà mẹ bị trá»ng thÆ°Æ¡ng...
Trong đêm khuya tôi hình dung ra thế. NghÄ© rằng cảnh sống côi cút của mẹ con chị TÆ° Háºu trÆ°á»›c kia cÅ©ng không khác gì thế. Bây giá», bóng đêm bao bá»c quanh tôi cà ng lắng sâu xuống. Trong bóng tối ấy, nồng lên cái oi ả của thá»i tiết trá»i sang hạ.
Buổi sáng ngà y Chị Háºu mổ, tôi đến bệnh viện. Má»™t chị há»™ lý cản tôi trÆ°á»›c phòng mổ không cho tôi và o. Kinh nghiệm tôi biết là năn nỉ cÅ©ng vô Ãch. Tôi bèn há»i dò chị ta:
- Chị Háºu đã mổ chÆ°a, và ra thế nà o rồi, cho tôi biết vá»›i!
Chị hộ lý chớp mắt, nói khẽ và o tai tôi:
- ChÆ°a mổ, nhÆ°ng sắp sá»a. Tôi cÅ©ng chÆ°a biết ra sao cả. Có lẽ là vừa chụp thuốc mê xong. Anh tá»›i sá»›m thế. Không được và o đâu!
Tim tôi Ä‘áºp mạnh. Ná»—i lo lắng kéo tá»›i quấy Ä‘á»™ng trong đầu tôi. Qua khung cá»a chá»›p của phòng mổ, tôi chợt nhìn thấy dạng những chiếc áo "bá»-lui" trắng thấp thoáng qua lại. Và cái sống áo của má»™t nà o giống nhÆ° bác sÄ©, cúi xuống rất lâu không Ä‘á»™ng Ä‘áºy.
Chị há»™ lý tá»±a lÆ°ng và o tay thang gác, nhìn tôi há»i:
- Anh lo lắm phải không? Tôi không đáp. Chị ta tiếp lá»i:
- Không phải chỉ có má»™t mình anh lo. Tôi cÅ©ng lo lắng cho chị ấy còn hÆ¡n anh lo. NhÆ°ng ná»—i lo lắng của tôi và anh vẫn còn thua bác sÄ©. Mấy đêm trÆ°á»›c, anh biết không, ông ta Ä‘á»u thức đến má»™t hai giỠđể theo dõi bệnh tình của chị Háºu. Hồi hôm thì ông ta Ä‘i ngủ sá»›m để bữa nay là m việc... Tôi thì tôi tin. Còn anh, anh cÅ©ng phải tin là ...
- Tin sao?
- Tin là chị ấy sẽ sống. Ba giá» nữa anh đến đây, má»i việc rồi sẽ rõ hết!
Tôi im lặng và chà o chị ta.
Ra khá»i cổng, tôi rảo bÆ°á»›c trên Ä‘Æ°á»ng phố, đầu óc cứ bị ná»—i lo lắng quấy nhiá»…u. Má»™t cuá»™c đấu tranh giữa sinh mệnh và cái chết, giữa hy vá»ng vá»›i Ä‘au thÆ°Æ¡ng giỠđây Ä‘ang diá»…n ra trong gian buồng mổ bệnh viện. Nếu ngÆ°á»i chị đồng hÆ°Æ¡ng của tôi có mệnh hệ nà o thì các con chị sắp vá» chuyến nghỉ hè tá»›i tháºt là không may mắn. Hai đứa trẻ xinh xắn kia sẽ trở nên đáng tá»™i nghiệp nhất trong Ä‘á»i. Còn nhÆ° DÅ©ng, ngÆ°á»i đồng chà thân thiết đã nhóm lại hạnh phúc tuổi xuân cho chị, hiện ở nÆ°á»›c bạn xa xôi, lúc nà o cÅ©ng nghÄ© đến chị, nếu mà nháºn được tin ấy, anh sẽ Ä‘au Ä‘á»›n là dÆ°á»ng nà o. Bản thân tôi, ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng đã hiểu rõ cảnh tình và đá»i sống của chị, chắc cÅ©ng không tránh sao được ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n sẽ già y xéo tâm can.
Phố xá trÆ°á»›c mặt, ngÆ°á»i và xe cá»™ Ä‘i trên Ä‘Æ°á»ng không ngá»›t rá»™n rịp. Tôi không chú ý gì đến. Cảnh váºt ấy hôm nay đối vá»›i tôi, dÆ°á»ng nhÆ° Ä‘ang ở giữa lằn ranh giá»›i của hai ý nghÄ©a. Má»™t là nó sẽ cà ng rá»™n rịp tÆ°Æ¡i vui hÆ¡n, hoặc rồi tôi sẽ thấy nó ảm đạm. Song sau đó hình ảnh lúi húi táºn tình của bác sÄ© và những nhân viên phục vụ ở cá»a kÃnh phòng mổ lại hiện ra. Tôi gìn giữ lấy hình ảnh đó mà tin, mà hy vá»ng... Tôi bÆ°á»›c Ä‘i từ hè phố nà y sang hè phố khác. Cứ thế mà đi mãi, lẩn quẩn loanh quanh. Khi còi hụ lên, bụng đã thấy đói, nhÆ°ng nghÄ© đến vá» tá»›i nhà thì ngại. Liá»n tạt và o vÆ°á»n hoa nhà hát, đến ngồi bên má»™t ghế đá. Những chiếc ghế đá ban trÆ°a rất vắng ngÆ°á»i. ở gần cuối vÆ°á»n hoa, sau đám cúc tÃm, Ä‘á»™c nhất chỉ có má»™t cặp tình nhân Ä‘ang trò chuyện thủ thỉ. Giữa ban trÆ°a giá» nghỉ thế nà y, tháºt chỉ có thể còn những đôi lứa yêu Ä‘Æ°Æ¡ng và ngÆ°á»i có tâm trạng lo lắng chỠđợi nhÆ° tôi là lÆ°u lại. Bầu trá»i âm âm u u... Hè rồi, mà khà tượng bấy giá» xem chẳng có gì là hè cả. Tôi ngồi má»™t lúc lại nhìn đồng hồ. Còn tá»›i hai mÆ°Æ¡i phút nữa, nhÆ°ng tôi đứng dáºy Ä‘i trở lại bệnh viện.
Một chị khác đã thay chị hộ lý ban nãy, đứng trước phòng mổ. Tôi tiến đến trước chị ta nói:
- Xin cho tôi và o thăm ngÆ°á»i bệnh Ä‘ang mổ, tôi là thân nhân...
Chị há»™ lý nhìn tôi suốt lượt và lắc đầu. Trá»i, trông chị ta khó tÃnh là m sao. Äã không cho và o mà cÅ©ng không nói vá»›i tôi má»™t lá»i. Không kể thế nà o, tôi dẫm chân lên báºc thang, tá» vẻ nhÆ° bất cần cái lắc đầu của chị ta. Chị liá»n chụp lấy tôi. Hai bà n tay béo nung núc của chị ta bÆ¡i bÆ¡i trÆ°á»›c mắt tôi:
- Cái đồng chà nà y, ai cho phép đồng chà và o.
Ngừng má»™t chút, vả lại, thấy tôi có vẻ thà nh khẩn nháºn lá»—i, chị dịu giá»ng:
- Mổ rồi. Chị ấy Ä‘ang mê man. ChÆ°a biết ra sao. Hai tiếng đồng hồ qua bác sÄ© cÅ©ng chÆ°a cho tôi và o đâu. Äồng chà đừng nóng, đợi má»™t tà nữa thôi!
Tôi bóp chặt hai bà n tay, tim Ä‘áºp gấp. Rồi liá»n quà y quả trở ra, quên cả chà o chị há»™ lý. Tôi không đủ cam đảm đứng ở đấy lâu nữa, chỉ sợ cái tin cuá»™c mổ kết thúc thất bại từ trong phòng mổ bất thần xổ ra đâm thẳng và o tim mình. Ra khá»i cổng tôi Ä‘i má»™t mạch vá» nhà . Khi vỠđến nhà tôi chÆ°a kịp lên thang gác thì gặp bà cụ già nấu cÆ¡m giữ tôi lại:
- Anh Ä‘i đâu mà không vỠăn cÆ¡m. Tôi dá»n cho anh ăn nhé.
Tôi nói:
- Thôi cụ ạ, cháu không ăn đâu.
Nói xong tôi lại trở ra, đi như chạy đến bệnh viện.
Lần nà y khi tá»›i đến nÆ¡i, trÆ°á»›c phòng mổ không còn chị há»™ lý nữa. Cánh cá»a phòng mổ mở hoác. Trong phòng vắng ngắt chẳng có ai. Chiếc bà n mổ bằng đá trắng trÆ¡i trá»i, lấp loáng nÆ°á»›c. Tôi lặng ngÆ°á»i giây lâu. Cố lấy lại bình tÄ©nh tôi chạy Ä‘i tìm chị há»™ lý thÆ°á»ng trá»±c. Tìm mãi mà không gặp chị ta. Không luáºn thế nà o, tôi thẳng tá»›i phòng bác sÄ©. Nghe tiếng gõ cá»a, bên trong má»™t tiếng vá»ng ra:
- Cứ và o!
Tôi đẩy cá»a. Trong phòng, bác sÄ© già thoáng thấy tôi liá»n nở má»™t nụ cÆ°á»i. Ông ngồi im lặng, tay không rá»i chiếc thìa quấy cốc cà phê nóng khói. Tôi nhìn bấy nhiêu cá» chỉ đó của ông, mắt lóe lên vì sung sÆ°á»›ng. Bác sÄ© chÆ°a nói nhÆ°ng tôi Ä‘oán ra được rồi. Bác sÄ© đứng dáºy nắm lấy tay tôi. Tôi miết chặt mấy ngón tay đó, cố sao cho nÆ°á»›c mắt khá»i ứa ra. Bác sÄ© nói má»™t câu rất gá»n: "Giá» thì chúng ta có thể yên tâm lắm rồi!". Giá»ng nói của ông lá»™ rõ xúc Ä‘á»™ng và sung sÆ°á»›ng. Tôi muốn vụt ôm lấy khổ ngÆ°á»i cao gầy của ông mà nói mấy lá»i cảm tạ. Bà n tay của bác sÄ© vẫn nắm chặt lấy tay tôi. Cái nắm tay của chúng tôi nhÆ° biểu hiện sá»± khánh chúc thắng lợi. Phải rồi, hai bà n tay chúng tôi Ä‘ang siết chặt nhau đó chÃnh Ä‘ang nói lên cái thắng lợi của sá»± hà n gắn những mất mát và đau thÆ°Æ¡ng. Trong hòa bình ngà y nay, cuá»™c giao tranh vá»›i cái chết do chiến tranh để lại đã chiến thắng.
Bấy giá» giữa cÆ¡n cảm xúc của tôi, thình lình truyện Ä‘á»i cÅ© của chị TÆ° Háºu vụt hiện ra. Tai tôi hình nhÆ° nghe thấy có tiếng sóng vá»— dìu dịu, xa xôi... Tá»± nhiên tôi nghÄ© tá»›i những cái gì rất đẹp đẽ Ä‘ang chỠđợi ngÆ°á»i chị đồng hÆ°Æ¡ng của tôi. Mối tình giữa DÅ©ng và chị rồi sẽ ra sao. Hai đứa cháu sắp vá» nghỉ hè sẽ gặp gỡ chị rồi mẹ con sẽ sung sÆ°á»›ng nhÆ° thế nà o... Cuá»™c sống chân chÃnh và có ý nghÄ©a của chị rồi đây sẽ cứ tiếp tục.
Nắng trÆ°a trong bệnh viện vẫn chói chang. Cởi mở và nồng nhiệt, nắng trang trải tắm Ä‘á»u má»i váºt. Từ con Ä‘Æ°á»ng nhá» rải sá»i cho đến các ghế đá. Và ng nhÆ° máºt, nắng tráng chảy trên cá»a kÃnh. ánh nắng Ä‘em theo niá»m vui rá»™n rã của má»™t ngà y sang hạ tá»a rá»±c cả lòng tôi.
Hà Nội, mùa đông 1957
|
|
|
| |