|
|
29-06-2008, 02:09 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 11
Thiếu tÆ°á»›ng Äá»— Mạnh hiện là chÃnh ủy quân Ä‘oà n đóng quân vùng ngoại vi Hà Ná»™i. Việc qua lại Thủ Äô đối vá»›i ông gần nhÆ° là thÆ°á»ng xuyên. Qua Hà ông trở thà nh ngÆ°á»i bạn thân quen của HÆ°Æ¡ng. “Nay má»›i gặp nhÆ°ng chú đã biết và rất quý cháu từ mấy chục năm trÆ°á»›câ€. Lần đầu tiên gặp HÆ°Æ¡ng ở chá»— Hiểu ông đã nói thế. Nhân ngà y chủ nháºt Há» bà n nhau cả “há»™i†vá» thăm thằng cháu ruá»™t Ä‘ang là m bà thÆ° huyện ủy huyện của Hà . Từ ngà y Sà i lấy vợ đến giỠông chỉ đến thăm anh má»™t lần cùng thằng cháu trÆ°á»›c khi nó vá» nháºn công tác ở huyện nà y nhÆ°ng chuyện gì của Sà i ông cÅ©ng biết. Äến lúc ăn cÆ¡m “chiêu đãi†của cháu xong ngồi uống nÆ°á»›c ông má»›i nhÆ° là chợt nhá»› ra há»i chuyện má»i ngÆ°á»i chuyện gia đình, vợ con Sà i. Cả Hà , Hiểu và TÃnh Ä‘á»u có cách nói há» hững và những nháºn định giống nhau vá» sai lầm của Sà i, vá» sá»± chán ngán của má»i ngÆ°á»i, không ai muốn quan tâm đến nó. Ông chép miệng: “Má»i việc đã thế rồi, nó tÃnh sai thì phải chịu háºu quả. Chúng mình có đứa em, đứa cháu dâu tốt cÅ©ng quý, mà không thì cÆ¡m nó nó ăn, việc mình mình là m có ảnh hưởng gì lắm đâu. ChÃnh qua thá»±c tế ấy cáºu ta sẽ nháºn ra má»i Ä‘iá»u thôi. Tôi Ä‘á» nghị anh Hà vá»›i các anh đừng ai xa cách, hắt hủi nó. Là thằng biết nghÄ©, nó cÅ©ng khổ nhiá»u đấyâ€. Chỉ có thế rồi lại ăn kẹo uống nÆ°á»›c, hút thuốc và nói những chuyện khác. NhÆ°ng đấy là công việc chÃnh của các ông trong chuyến Ä‘i nà y. Bằng sá»± tinh nhạy của mình ông biết hà ng năm nay cả Hà và TÃnh Ä‘á»u bất bình vá»›i cháu, vá»›i em mình. Ông nảy ra ý định rủ má»i ngÆ°á»i Ä‘i chÆ¡i cốt để là m cho má»i ngÆ°á»i thân thiết của Sà i đừng ai quay lÆ°ng lại sá»± Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c của cáºu ta. Cái công việc cốt yếu ấy lại được xem nhÆ° là vô tình, không há» quan trá»ng gì. Äấy là thói quen từ xÆ°a tá»›i giá». Ông biết những câu nói “bâng quơ†ở bà n trà sau bữa cÆ¡m sẽ được cả Hà , TÃnh và Hiểu lÆ°u ý. Riêng vá»›i HÆ°Æ¡ng, ông quý cái tình cảm tốt đẹp của cô dà nh cho những ngÆ°á»i thân thiết của Sà i. Song, HÆ°Æ¡ng lại thấy mình không thể được nhÆ° thế. Sà i lấy vợ, HÆ°Æ¡ng buồn rầu lẩn tránh. Phẫn ná»™ vá»›i anh, cô xa lánh luôn cả bạn bè và gia đình anh. Bẵng Ä‘i hà ng năm, chỉ biết hà ng chục lần Sà i đã phải bá» nhà đi lang thang cô má»›i lại đến thăm Hiểu, chú Hà và vá» quê thăm TÃnh. NhÆ° thế để là m gì? Và , tại sao? Cô không biết. Cô thầm cảm Æ¡n Thiếu tÆ°á»›ng đã quan tâm đến Sà i là m cho má»i ngÆ°á»i gần lại vá»›i anh. Cô cÅ©ng cảm thấy mÆ¡ hồ là nhÆ° thế má»i ngÆ°á»i sẽ gần lại vá»›i cô hÆ¡n. Khi hai anh em đạp xe trở vá» nhà , HÆ°Æ¡ng đã kể cho anh TÃnh nghe bao nhiêu chuyện vá» tình cảnh khốn khổ của Sà i trong mấy năm qua. Anh dặn HÆ°Æ¡ng tháºt thà nhÆ° giao việc cho má»™t đứa em gái. “Ở trên ấy có Ä‘iá»u kiện em Ä‘á»™ng viên săn sóc nó há»™ anhâ€. HÆ°Æ¡ng “vâng†nhÆ°ng cô biết lúc nà y mình là m sao có thể là m được việc đó. Có những khi Ä‘i là m vá» cô đạp xe vòng quanh cÆ¡ quan Sà i, đến khi nhìn thấy anh cô lại nhanh chóng vượt lên tránh sang Ä‘Æ°á»ng khác. Tuy váºy, cô vẫn tìm cách để chăm lo cho Sà i. Cô Ä‘an cho anh đôi găng tay, cái áo len cá»™c tay mà u ghi, cái mÅ© len tÃm, đôi tất mà u nÆ°á»›c biển và bà n cạo râu của Nga do thằng con lá»›n của cô há»c ở bên ấy gá»i vá». Rồi thuốc bổ, thuốc kháng sinh, và đôi khi cho cả tiá»n để anh mua thuốc là o. Tất cả những thứ đó cô giao cho anh Hiểu và bắt anh phải giấu má»i ngÆ°á»i, kể cả Sà i. Cô là m nhÆ° thế hoà n toà n không há» mảy may có má»™t ý nghÄ© tranh chia già nh giáºt nà o. Ở tuổi cô không còn cái háo hức liá»u lÄ©nh của tuổi hai mÆ°Æ¡i nữa. Chỉ vì thÆ°Æ¡ng Sà i quá. Và thú tháºt, có cả tình yêu nữa. Má»™t tình yêu của những ká»· niệm đã qua. Ngà y nay không bao giá» cô cho phép mình được bá»™c lá»™ hoặc chấp nháºn nó. Lắm khi cô rất thèm có cách gì đó đến vá»›i Châu, trở thà nh má»™t ngÆ°á»i chị của Châu để khuyên bảo cô ta thÆ°Æ¡ng yêu, trân trá»ng sá»± Ä‘au khổ và tấm lòng thà nh tháºt của Sà i để cô ta đừng là m khổ anh ấy. NhÆ°ng mình là ai? Liệu có giải thÃch được khi vỡ lở rằng mình vốn là ngÆ°á»i yêu cÅ© của anh ấy không? Lắm lúc cô lại thấy kệ nó, cứ để nhÆ° thế má»›i đáng cái tá»™i của Sà i. Ai bảo thấy con gái trẻ, đẹp là lao và o nhÆ° con thiêu thân, để phải cÆ°á»›i chạy nhÆ° chạy tang. Cô lại bá»±c tức vá»›i chÃnh mình. Tại sao cứ phải lo nghÄ© dằn vặt đến những chuyện ấy? Äể Ä‘em lại cái gì? Có lần Ä‘em các thứ đến Ä‘Æ°a anh Hiểu để gá»i cho Sà i, lúc quay ra lại thấy vô lý, thấy mình là m việc đó là hấp tấp, vô nghÄ©a. NhÆ°ng lại không dám quay lại bảo anh Hiểu hãy cứ để đấy. Rồi cuá»™c sống của há» sẽ ra sao khi Châu đẻ thêm đứa con nữa. Có thể có thêm đứa con, Châu sẽ thÆ°Æ¡ng sá»± vất vả của chồng và tủôi tác lá»›n hÆ¡n sẽ chấp nháºn cuá»™c sống ổn định để vợ chồng con cái, vui vẻ đầm ấm! Äến lúc Sà i được yên ổn, hạnh phúc, thì tình cảm của mình sẽ nhÆ° thế nà o? Tá»± nhiên HÆ°Æ¡ng dùng cả hai bà n tay tát mạnh vao hai má mình rồi ôm lấy mặt, không dám nghÄ© tiếp má»™t Ä‘iá»u gì sẽ xảy ra!
Châu không Ä‘i phá thai nhÆ° lá»i NghÄ©a nói vá»›i Sà i. Cô bắn tin để dá»a Sà i hay vì gia đình ngăn cản? Hoặc vì má»™t lý do nà o khác! Sà i không há» quan tâm. Chỉ có Ä‘iá»u anh bắt đầu chá»n vá»›i ngÆ°á»i vợ được xem là ngừoi “Có trÆ°á»›c, có sauâ€. Má»™t con ngÆ°á»i đã nói ra được những lá»i Ä‘á»™c ác cÅ©ng dám liá»u lÄ©nh là m nên tá»™i ác. Biết váºy anh im lặng. Châu cùng mẹ, chị gái rồi chị dâu và cả NghÄ©a trở lại nhà sau khi NghÄ©a hốt hoảng nói đến bệnh tình của bé Thùy. Vứt xe đạp ở bá» tÆ°á»ng, chạy lao và o nhà , cô muốn òa khóc vì thÆ°Æ¡ng con, vì căm giáºn chồng, vì cả ná»—i hoảng hốt. Thấy bà cụ hà ng xóm Ä‘ang ôm con mình, cô lấy ngay vẻ bình tÄ©nh: “Bà ơi, con Æ¡n bà lắm! Bà cho con xin cháu. Trá»i Æ¡i, không ngá» mấy ngà y nay con bị ốm, chắc có bố trông coi ở nhà !†- “Trẻ con đứa nà o cÅ©ng phải qua cái Ä‘áºn nà y. Mấy ngà y nay bố nó cÅ©ng vất vả. Chị cứ ủ và o cho cháu nó “nở Ä‘á»uâ€. Châu cúi xuống nhìn con đã teo tóp lại tá»›i mức không thể ngá» tá»›i. NÆ°á»›c mắt cô ứa ra rà o cả xuống chiếc tã bông cuốn cho con. Trong cÆ¡n mê man thằng bé mÆ¡ thấy mẹ nó Ä‘ang ôm nó trong lòng nhÆ°ng lại gỡ tay nó ra, sẽ sà ng đặt nó xuống giÆ°á»ng, chạy lao ra cá»a. Nó hoảng hốt chạy theo: “Ới mẹ Æ¡i, mẹ Æ¡i đợi con, đợi con†- “Mẹ đây, mẹ đâyâ€. Châu nắm lấy tay con ghì nó chặt lại: “Con Æ¡i, Thùy Æ¡i, mẹ đây. Tỉnh lại Ä‘i con, tỉnh lại con, mẹ đây mà . Mẹ Châu vá» vá»›i con đây mà â€. Thằng bé đã nháºn ra tiếng mẹ, nó Ä‘á»™ng Ä‘áºy bà n tay bé xÃu nhÆ° cái tai con thá» con lần sá» tìm bà n tay mẹ. Nháºn đúng là mẹ nó rồi, nó khum bà n tay nhÆ° thể nắm lấy ngón tay giữ mẹ lại, không cho mẹ chạy Ä‘i. NhÆ°ng tay nó không nắm được nữa. Nó tủi thân, nÆ°á»›c mắt rà o qua lá»›p dỉ đã kéo thà nh mà ng trên vòm mắt. Châu vá»™i và ng lấy khăn lau nÆ°á»›c mắt và lá»›p dỉ đã má»m rữa. Thằng bé cố lắm má»›i lại mở được mắt. Những lá»›p mụn lấm tấm nhÆ° kê đã má»c Ä‘á»u trong mắt nó. Äôi môi bong rá»™p của bé hÆ¡i ánh lên tÆ°Æ¡i tắn, nhÆ° muốn biểu lá»™ hết ná»—i sung sÆ°á»›ng vô cùng của nó. NgÆ°á»i mẹ đã nháºn ngay ra dấu hiệu tốt là nh ấy, nó nhÆ° sá»± ban thưởng lá»›n lao không có gì sánh nổi. Châu cúi sát mặt con - “Con mẹ giá»i lắm. Có thÆ°Æ¡ng mẹ hông?†Nó cố gắng gáºt đầu - “Mẹ thÆ°Æ¡ng Thùy của mẹ dÅ©ng cảm lắm. Con ngoan cố chịu Ä‘au cho chóng khá»i mẹ Ä‘Æ°a Thùy Ä‘i bà nhéâ€. Nó phấn chấn gắng gượng gáºt đầu. Äứng chống tay vòa thà nh giÆ°á»ng ngóng đợi niá»m vui của hai mẹ con là bà ngoại, là bác, là cô và các anh, các chị trong khu táºp thá». Bà cụ già trong khu nhà lại phải “chỉ huy†đám ngÆ°á»i ấy “giải tán†và dặn Châu những Ä‘iá»u cần thiết phải kiêng cữ cho con rồi bà má»›i cÆ°á»i cÆ°á»i yên lòng trở vá» nhà mình. Sà i pha nÆ°á»›c má»i mẹ vợ và má»i ngÆ°á»i cùng uống xong anh theo sá»± Ä‘iá»u khiển của chị gái Châu đạp xe Ä‘i mua rau để chị nấu cÆ¡m há»™. NgÆ°á»i chị ý tứ và thÆ°Æ¡ng hại cả hai em đã lôi hết quần áo, xoong nồi trong tủ và trong chạn sau hà ng tháng trá»i không được ai nhìn ngó tá»›i. Căn phòng và bếp được “tân trang†lại đâu và o đấy. Chị nhÆ° ngÆ°á»i đại diện cho niá»m kiêu hãnh luôn luôn của Châu vá» ná» nếp của gia đình mình. Còn chú cháu của Sà i lại là hiện thân của sá»± tá»a tệch, luá»™m thuá»™m nhiá»u lúc Châu bắt “quả tang†má»™t trong những việc là m mang dấu vết ấy khiến anh không thể cãi lại. Khốn ná»—i, cái bệnh sÄ© diện hão là m cho anh ta không dám thú nháºn nghiêm túc vá»›i chÃnh mình để nghiêm túc sá»a đổi. Ở trong nhà không là m cho nhau vui được cô phải tìm kiếm sá»± đồng cảm ở bên ngoà i. Äó là lẽ thÆ°á»ng gì mà khó hiểu. Cái láºp luáºn vững chắc trong cô được hình thà nh khi sống vá»›i Sà i. Cô tin đến muôn Ä‘á»i, anh và những ngÆ°á»i xung quanh không thể tìm đến cái ý nghÄ© sâu xa ấy. Dá»n dẹp, nấu cÆ¡m ăn xong, chị gái lên bế cháu để “vợ chồng má»i bà đi ăn cÆ¡m rồi bà ở lại vá»›i cháu má»™t đêmâ€. Câu nà o chị cÅ©ng nhắc đến “vợ chồngâ€, “các emâ€, “hai đứaâ€, “cô cáºuâ€. Mãi hÆ¡n chÃn giỠđêm chị má»›i trở vá» nhà để ăn cÆ¡m chiá»u. Dù đã yên lòng vợ chồng “cô cáºu†có vẻ hòa hợp vá»›i nhau chị vẫn phải kéo em gái ra Ä‘Æ°á»ng dặn dò: “ChÃn bá» là m mÆ°á»iâ€, giữ gìn êm thấm đừng để xung quanh cÆ°á»i chêâ€. Dù chị không dặn Châu cÅ©ng biết trong những ngà y tá»›i không có cách nà o khác là phải vui vẻ nói vá»›i nhau mà ngÆ°á»i Ä‘iá»u khiển cái tình cảm ấy là cô. Sáng hôm sau nhân bà cụ vá» Châu bắt đầu sai chồng câu đầu tiên có dùng chữ “emâ€: “ÄÆ°a cụ vá», nhân tiện đến cÆ¡ quan em xin nghỉ tiếp để trông conâ€. Giá nhÆ° trÆ°á»›c đây được câu đó Sà i đã hý há»ng, hấp tấp là m theo mệnh lệnh của cô. Bây giá» anh chỉ thủng thẳng “ừ đượcâ€. Äủng đỉnh lấy Ä‘iếu cà y xuống bếp hút thuốc để tránh khá»i là m sặc con rồi má»›i thong thả dắt xe Ä‘i. Cách sống hÆ¡i “ngang†của anh là m Châu vừa bá»±c vừa có phần nể sợ, dè chừng. Tuỳ. Anh không quan tâm lắm đến thái Ä‘á»™ của cô. Anh đã nhất quyết sống nhÆ° thế. Chỉ có tình thÆ°Æ¡ng yêu, nhất quyết không còn sợ. Sợ cái gì mất cái đó. Anh biết thế nên cứ sống hết lòng vá»›i vợ con. Cái gì là m được không tiếc. Cái gì không là m được không cố mãi lên để chứng tá» cho vợ biết mình có năng lá»±c. “Chỉ có thế†cô muốn chấp nháºn hay phản đối Ä‘á»u được hết. Con chạy Ä‘i chÆ¡i và ăn “giả bữa†rất khá»e anh má»›i “hoà n hồnâ€, được ngủ thẳng cánh má»™t đêm từ sáu giá» tối đến tám giá» sáng hôm sau. Vợ gá»i dáºy trông con để cô Ä‘i là m đầu, anh má»›i biết mình đã được ngủ má»™t giấc khoan khoái đến thế. Äược mấy ngà y rảnh rang đã tưởng có thá»i gian “hả hÆ¡iâ€. Năm ngà y sau khi con khá»e vợ Ä‘au quằn quại phải mang Ä‘i cấp cứu. Ngỡ Ä‘á»™ng thai hoặc Ä‘au ruá»™t, gan gì đấy, không ngá» cô đã trở dạ đẻ. Má»›i có thai được bảy tháng rưỡi đã đẻ. Gần bốn năm trá»i lấy nhau, bằng đồng lÆ°Æ¡ng của hai ngÆ°á»i phải nuôi vợ đẻ, con ốm và sắm sá»a. Äấy là nhà , giÆ°á»ng tủ, anh TÃnh và bạn bè đã giúp bây giá» còn “mang nợâ€. Lần trÆ°á»›c gia đình và bạn bè còn há»— trợ, đến lần nà y má»™t mình phải cáng đáng mà chÆ°a há» chuẩn bị được tà gì. May còn toà n bá»™ tã lót, quần áo của thằng nhá»›n. NhÆ°ng chạy ăn lúc nà y đâu phải là chuyện dá»… dà ng. Mấy trăm bạc vay trong dịp nuôi con ốm Sà i đã phải xin khất lại. Những ngÆ°á»i chủ Ä‘á»u thÆ°Æ¡ng tình, không những cho anh khất mà còn thÆ°Æ¡ng tình, không những cho anh khất mà má»—i ngÆ°á»i còn cho mượn thêm dăm ba chục. Ngoà i số tiá»n lÆ°Æ¡ng, tiá»n mượn Sà i bà máºt nhá» ngÆ°á»i bán bá»™ quân phục ốt pho được phát trÆ°á»›c khi ra khá»i quân Ä‘á»™i. Äôi già y Ä‘en và cái chăn dù váºt ká»· niệm cuối cùng ở chiến trÆ°á»ng cÅ©ng bán. Äược hÆ¡n má»™t nghìn. Anh dồn tất cả sức lá»±c gắng gượng, nuôi vợ, nuôi con trong ná»—i âm thầm Ä‘au Ä‘á»›n. Äứa con được bảy tháng rưỡi bệnh viện phải nuôi trong lồng kÃnh. Vợ khóc tấm tức má»—i lần lên nhìn con bao bá»c bởi lá»›p da Ä‘en tai tái. Có ngÆ°á»i Ä‘á»™c mồm bảo trông nhÆ° con chó con bị thui. Anh an ủi vợ: “Thôi, đằng nà o cÅ©ng là con mình, không may con thế sau nà y mình cà ng thÆ°Æ¡ng nóâ€. Chẳng ngá» mấy ngà y sau cả gia đình nhà vợ Ä‘á»u đổ tại Sà i đã mang bệnh sốt rét từ TrÆ°á»ng SÆ¡n, mang cái tai há»a của chất Ä‘á»™c hóa há»c từ rừng rú vá» bắt con cháu há» phải chịu háºu quả. Sà i cắn răng im lặng trÆ°á»›c cái nhìn của vợ mà anh biết cô đã nhìn anh, kẻ thủ phạm gieo rắc tá»™i lá»—i lên ngÆ°á»i cô, lên danh dá»± của gia đình cô. Ngoà i các cháu, các bà cụ ở khu táºp thể đỡ đần má»™t và i việc và những ngÆ°á»i thân của Châu thỉnh thoảng đến bệnh viện thăm, cho cô chục trứng, há»™p sữa ra... hầu nhÆ° cả hai bên gia đình không ai giúp việc gì trong hà ng đống công việc. Là m khai sinh, nháºp há»™ khẩu, là m tem phiếu, Ä‘i xếp hà ng, giặt giÅ©, nấu ăn cho vợ, Ä‘un sữa cho con bé, tắm rá»a cÆ¡m nÆ°á»›c cho con lá»›n, Ä‘Æ°a đón nó Ä‘i vá» nhà trẻ... suốt ngà y quần quáºt sấp ngá»a, vất vả đến đứt hÆ¡i, đêm vá» hai mắt cứ chong chong, đầu óc buốt giáºt, không sao chợp mắt được. Có những đêm trằn trá»c váºt vã anh ngồi dáºy muốn vác xe đạp đến đấm cá»a những ngừoi anh em chú bác nhà Châu mà thét và o mặt há»: “Không có những thằng sốt rét, Ä‘á»™i bom, Ä‘á»™i đạn ở chiến trÆ°á»ng hà ng chục năm trá»i, là m sao các ngÆ°á»i được phè phỡn rong chÆ¡i “gá†mình và o các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c để lấy lÆ°Æ¡ng và ăn cắp, để móc ngoặc và ăn đút lót. Ti vi, tủ lạnh, xa lông và hà ng trăm thứ khác nứt nở đầy nhà mà vẫn ngoạc mồm kêu to nhất vá» sá»± thiếu thốn khó khăn và những báºy bạ của xã há»™iâ€. NhÆ°ng nói Ä‘iá»u đó ra lúc nà y há» sẽ mỉm cÆ°á»i “Ai bảo mà y dại mà kêu. Kể công lao không được quái gì đâu, chỉ tổ ngÆ°á»i ta chê cÆ°á»i. Chỉ có thằng hâm má»›i lên án ngÆ°á»i khác là m ăn không chÃnh đáng†Châu cÅ©ng đã có lần thách thức và dá»…u: “Nà y, cái dÅ©ng sÄ© của anh mà đổi được má»› rau muống khá»i phải xếp hà ng thì cÅ©ng giá trị lắm rồi, đừng sÄ© diện hão vá»›i danh từ sang trá»ng ấy. Có ngà y chết đói đấy!â€. Chao Æ¡i, những con ngÆ°á»i ấy Ä‘ang được coi là “tân tiếnâ€, “thức thá»i†được nhiá»u kẻ khác chầm váºp thèm muốn? Còn nói được gì vá»›i ai nữa! Äà nh phải nuốt và o lòng mình ná»—i bất lá»±c để mà im lặng, để trở thà nh con ngÆ°á»i biết Ä‘iá»u. Lá»›p da ngoà i của con dần dần bong rá»™p nhÆ° bóc được lá»›p vá» mà u Ä‘en để hiện ra má»™t lá»›p da khác cùng trắng dần lên nhÆ° má»i đứa trẻ bình thÆ°á»ng khác. Cái ấn tượng vá» má»™t di chứng bệnh hoạn do Sà i gây nên cÅ©ng bong dần Ä‘i theo lá»›p da mà u Ä‘en của đứa trẻ. Ãt hôm sau lại có chuyện khác. Sà i Ä‘i Ä‘ong gạo, rồi lại phải xếp hà ng mua Ä‘Æ°á»ng. Chỉ mang má»™t bao tải, không ngá» lại có cả mì trắng. Anh đổ gạo xuống dÆ°á»›i buá»™c chẽn ở giữa rồi đổ mì và o ngăn trên. Do vá»™i và ng phải Ä‘i sang bách hóa xếp hà ng tiếp, anh không kiếm được dây chắc buá»™c ở miệng. Äể tải lên sau chá»— ngồi, phần gạo nằm trên gác ba ga còn phần mì thõng xuống. Äi giữa Ä‘Æ°á»ng dây đứt, mì đổ tóa ra. Anh ngồi bốc mì, gặp NghÄ©a. Cô ta lại kêu lên hoảng hốt và ngồi xuống giúp anh. Cô còn nháºn Ä‘Æ°a anh ra cá»a hà ng quen nhá» mua Ä‘Æ°á»ng khá»i phải xếp hà ng. Vừa Ä‘i cô vừa than vãn thÆ°Æ¡ng cảnh long Ä‘ong vất vả của anh.
- Em thấy anh tá»™i nghiệp ghê lắm cÆ¡. Phải nói, em rất thÆ°Æ¡ng anh nhÆ°ng... - Vẫn giá»ng chân thà nh - em nói chuyện nà y cấm anh được nói lại vá»›i chị Châu nhé.
- Sao lại...
- Em rất tin ở anh nhÆ°ng cứ phải dặn thế để anh chú ý. Em há»i nhé - Sà i gáºt đầu khuyến khÃch - Có phải tại anh hắt hủi nhiá»u quá khiến chị Châu phải đẻ non không?
- Châu nói thế
- Không, em biết.
- Em biết kể cũng tà i đấy.
- Vì thế em má»›i phải há»i anh.
- Thế em có tin là anh như thế không!
- Thì không tin. Thấy khu nhà em nói ầm lên em má»›i bảo để lúc nà o há»i anh mà .
- Chuyện ầm lên ở chỗ em?
- Cấm anh không được nói là em nói đấy.
Sà i hÆ¡i nhăn mặt lại nhÆ° cố dìm má»™t ná»—i Ä‘au khác muốn trồi lên. Anh gáºt đầu nhÆ° má»™t lá»i thá» phải giữ kÃn tất cả má»i chuyện. NghÄ©a đã nói vá»›i anh. Cho đến mãi sau nà y chuyện đó thà nh câu há»i chÃnh thức của nhiá»u bạn bè thân thiết và gia đình ở quê. Sà i Ä‘á»u im lặng không há» hé răng nói ná»a lá»i thanh minh. Chỉ có riêng ngà y hôm nay, sau khi chia tay NghÄ©a đạp xe vá» nhà đầu óc quay cuồng nhÆ° chong chóng, anh má»›i thấy mắt hoa lên, tay lái chệch choạng thế nà o, chiếc xe đạp tá»± nhiên đổ. Anh ngã chúi đầu xuống bên Ä‘Æ°á»ng. Không rõ vì Ä‘au Ä‘á»™t ngá»™t hay tủi thân pháºn mình quá nÆ°á»›c mắt anh ứa ra, vá»™i và ng giÆ¡ cánh tay áo lên gạt nÆ°á»›c mắt. May mà đoạn Ä‘Æ°á»ng vắng chÆ°a có ngÆ°á»i Ä‘i đến nhìn rõ mặt anh. NhÆ°ng còn biết kêu ai, trách ai khi mình đã phẫn ná»™ vá»›i tất cả má»i sá»± dị nghị, can ngăn của tất cả má»i ngÆ°á»i.
Chuẩn bị cho con ra viện cô há»i anh :
- à mẹ và các anh chị định mẹ con em vá» vá»›i cụ má»™t thá»i gian để tiện các bác, các cô chạy Ä‘i chạy lại giúp và nhỡ khi có chuyện gì đỡ lo. Anh thấy thế nà o.
Giá nhÆ° trÆ°á»›c đây anh đã sốt sắng: “Ừ tốt quá. Nhá» cụ, nhá» các bác đỡ cho anh Ãt ngà yâ€. NhÆ°ng bây giá» anh há»i lại :
- Vợ chồng con cái má»—i ngÆ°á»i má»™t nÆ¡i... Äang lúc em và con ốm yếu anh lại...
Bằng lá»i nói đánh lừa ý nghÄ© trong lòng mình của má»™t anh nhà quê lại là m cho má»™t cô gái sà nh sá»i của Hà ná»™i cảm Ä‘á»™ng. Có lẽ lần đầu tiên Châu má»›i được nghe những lá»i nói của chồng quan tâm đến cô âu yếm nhÆ° thế. Cô thà nh tháºt :
- Cứ nhỠbà , nhỠcác bác để bố cũng đỡ vất vả một chút.
- Như thế có tiện không?
- Việc gì mà không tiện.
- Tuỳ em. Nếu em thấy thuáºn lợi cứ đến bà Ãt hôm. Có Ä‘iá»u là cho cu Thùy xuống nữa thì khổ bà , mà để nó ở nhà cáºu ta không chịu, hay là anh cho con vá» quê Ãt ngà y.
- Cũng được. Nhưng anh phải để ý ao chuôm đấy, em sợ lắm.
- Không bao giỠem tin anh ngần nà y tuổi đầu có thể trông được con.
- Anh hay quên, nhỡ ra... Mà nÆ°á»›c nôi tắm rá»a cẩn tháºn không lại ghẻ lở hắc là o ra đấy.
Sà i hơi khó chịu
- Thôi không bà n nữa. Cứ thế. Nếu em xuống bà , anh cho con Ä‘i Ãt ngà y nó phóng khoáng ra.
Cốt thoát khá»i cái không khà ngá»™t ngạt tù túng Ãt ngà y, song lại không muốn phiá»n ai ở quên, ngay đến anh chị TÃnh nhÆ° cha mẹ sống lại Sà i vẫn không thể cứ quấy quả phiá»n nhiá»…u mãi. Anh chị cÅ©ng Ä‘ang túng. HÆ¡n nữa, bằng cá» chỉ, lá»i nói khi anh TÃnh đến thăm, Sà i đã thấm thÃa ná»—i nhục nhã của kẻ ăn xin, ăn mượn. Anh đã tá»± nhủ lòng mình: Cái thế còn chạy vạy được, phải cố. Nhá» vả ngÆ°á»i khác để mang nợ biết bao giá» trả được. Dù há» cho không thì cÅ©ng có cách há» bắt mình phải trả. Không trả được, suốt Ä‘á»i phải chịu Æ¡n và mang tiếng xấu.
Anh đã từng lên án những ngÆ°á»i ở quê nhÆ°ng chÃnh anh lại giống há»: Rất khó thay đổi, nhÆ°ng khi đã thay đổi thị chạy luôn từ cá»±c nà y sang cá»±c khác. Äể không phải nhá» vả ai, anh đã giấu vợ mua chục cân phiếu gạo và dá»± trù trả tiá»n ăn ở bất cứ nhà ai nếu đến ăn cÆ¡m nhà há». Äến khi vợ bảo mang dăm cân gạo Ä‘i anh đã nói xẵng :
- Mang củi vỠrừng để là m gì?
- Cứ mang theo, ở nhà quê đang túng.
- Dù có chết đói ngay ngà y mai cÅ©ng không ai ngÆ°á»i ta là m thế.
Äúng là nhà quê Ä‘ang đói. Má»—i ngà y gia đình phong lÆ°u nhất má»›i giữ được ngà y hai bữa: bữa sáng rong riá»ng non tèo tẽo và bữa chiá»u cháo nấu lẫn vá»›i su hà o, bắp cải, rau cải và khoai lang. Những gia đình khác thá»±c ra chỉ có má»™t trong hai bữa nhÆ° thế nhÆ°ng há» chia đôi để cÅ©ng có hai bữa ăn trong ngà y. Äang vất vả chạy ăn vợ chồng TÃnh cÅ©ng đã chuẩn bị được đôi gà hai chục trứng, mÆ°Æ¡i cân gạo quê. Vợ giục giã mang cho em từ mÆ°Æ¡i lăm ngà y trÆ°á»›c, TÃnh vẫn chần chừ chÆ°a tìm ra lý do để giải thÃch tại sao lại cháºm trá»…. May quá, bố con Sà i vá». Nghe em kể sÆ¡ qua má»i chuyện anh cÆ°á»i dá»… dãi :
- Äược rồi, anh chị đã chuẩn bị các thứ cho Châu, Sà i chịu khó ngồi xe máy cháu nó lai lên rồi lại lai vá».
Không hiểu tại sao anh đã trở lại tình yêu thÆ°Æ¡ng mình nhÆ° hồi chÆ°a lấy Châu. Song, vẫn thấy chá»n chợn, Sà i gạt Ä‘i :
- Thôi ở nhà má»i thứ có đủ cả rồi.
- Chuyện! Äây là trách nhiệm của anh chị, chả nhẽ nhà mình không có ai.
Äể rồi em lại nghe những lá»i ca thán vì chú mà tôi kiệt quệ, con cái nheo nhóc!
Vợ TÃnh thấy hai anh em im lặng vẻ khó khăn, chị lấy hai ngón tay gon cốt trầu ở hai khoé môi lại, nói. Bao giá» chị nói cÅ©ng Ä‘Æ¡n giản nhÆ°ng không thể phản đối :
- Äừng ngại chú ạ. Anh chị không nhÆ° ngÆ°á»i khác giúp ai má»™t tý bằng cái móng tay, ngồi kể công hết năm nà y, tháng khác. Chị vẫn bảo anh chú, sức mình lo được cho em đến đâu cÅ©ng không tiếc. Không lo được nó cÅ©ng không bắt vạ mình. Tôi không đồng ý vá»›i bố nó khi bốc đồng lên thì chả tiếc gì nhÆ°ng có lúc lại Ä‘i nhắc lại chuyện cÅ©. NhÆ° thế, có khác gì mình đòi nợ. Tôi xin bố nó và chú từ nay anh em nhà mình có gì không nên không phải bảo nhau, còn đồng tiá»n bát gạo xong đâu bỠđấy, không khi nà o được đả Ä‘á»™ng đến nhÆ° kiểu anh chị em con cháu nhà khác.
Cả hai anh em Ä‘á»u sượng sùng. May có cu Thùy há»›t hải chạy vá» mách bố: “Anh gì, nhà bác gì lại bảo bố Thùy không phải tên là Sà i bố ạâ€.
Những ngà y ở quê hoà n toà n khác hẳn vá»›i sá»± chuẩn bị của anh. Ai cÅ©ng quý mến vồ váºp. Những ngÆ°á»i mà cả mấy chục năm nay há»a hoằn má»›i vá» quê dù Ä‘i xe đạp, xe máy hay Ä‘i bá»™ anh cÅ©ng không tÆ°á»ng mặt ai, không nghe rõ tiếng má»™t ngÆ°á»i nà o, anh chỉ lÆ°á»›t qua sá»± cặm cụi lam lÅ© của hỠở hai bên Ä‘Æ°á»ng. Bây giá» gặp ai cÅ©ng là há» hà ng thân thiết: Äá»™ nà y thÃm ấy có khoẻ không? Sao cáºu không Ä‘Æ°a mợ và cháu bé vá». Giá»i Æ¡i dạo nà y trông em chị rạc Ä‘i nhÆ° má»™t ông lão, chị không nháºn ra cứ tưởng lão hà ng tre ở chợ Bái. Anh trai không biết em đâu. Em là Äược con gái đầu của cô ThÆ¡ em ruá»™t cụ đồ nhà mình đây mà . Eo Æ¡i, trông anh già hÆ¡n cả anh TÃnh. Có nhẽ già nhÆ° ông Hà chứ không Ãt. Ở Hà Ná»™i là m việc trà óc của ngÆ°á»i ta, không già lại thế nà o. Ai cÅ©ng má»i má»c, hẹn hò. Má»™t cô bé chừng mÆ°á»i bảy tuổi rất xinh gái đứng lặng nhìn má»i ngÆ°á»i Ä‘ang quây quần rÃu rÃt quanh ngÆ°á»i Sà i nói cÆ°á»i hÆ¡ há»›. Cuối cùng nó nÃu tay anh: “Tối nay chú ra nhà cháu nhá»›?†- “Mà y là con nhà ai?â€. Má»i ngÆ°á»i cùng cÆ°á»i òa ra. Trá»i Æ¡i, con nhà anh cả đấy. Con bé cÅ©ng cÆ°á»i. Ngà y thÃm sinh em Thùy cháu cÅ©ng ra nhà đấy thôi. Tất cả lại cÆ°á»i thú vị vá» sá»± nhầm lẫn không thể nà o ngá» tá»›i của ông chú ruá»™t quý tá» lại đãng trà đến thế. Thằng con vợ cÅ© được anh xin và o trÆ°á»ng văn hóa quân Ä‘á»™i cÅ©ng nghỉ mùa.Nó là m được má»i trò, má»i việc cho thằng em thá»a chà thì thôi. Cu Thùy thÃch chÆ¡i vá»›i anh hÆ¡n là đi vá»›i bố, Sà i dặn con: “Không được rá»i em ná»a bÆ°á»›c nghe khôngâ€. Má»™t lá»i của anh là má»™t mệnh lệnh vô cùng thiêng liêng hệ trá»ng đối vá»›i nó. Anh tin là không bao giá» nó là m sai. Chỉ cho con theo đến các gia đình quanh xóm, rồi để nó chÆ¡i vá»›i anh, Sà i theo TÃnh Ä‘i hết há» hà ng ná»™i ngoại, các gia đình cán bá»™ cÅ© và má»›i, ở thôn nhà và các thôn khác. Ngà y nà o cÅ©ng Ä‘i. Má»—i nhà chỉ dăm mÆ°á»i phút, Ä‘i cả hà ng tuần lá»… vẫn chÆ°a hết lượt. Bằng những cá» chỉ rất chủ Ä‘á»™ng, những lá»i nói xô bồ, phóng khoáng, gặp ai Sà i cÅ©ng nói năng hoạt bát. Già hay trẻ, lầm lì hay ngang ngược anh cÅ©ng là m thân ngay được. Äến nhà ai cÅ©ng được khen: Anh Sà i vui tÃnh đến thế. NgÆ°á»i ấy Ä‘i đến đâu mà chả được quý mến. Ông em có vẻ hoạt bát nhanh nhẹn hÆ¡n ông anh. NgÆ°á»i có há»c hà nh Ä‘i nhiá»u cÅ©ng có khác. Cái gì cÅ©ng biết, chuyện gì cÅ©ng nói được.
Hà ng tuần lá»… đến nhà nà o cÅ©ng nhÆ° vá» nhà mình. Hoặc là bạn bè của bố mẹ hoặc bạn của anh chị, hoặc há» hà ng, cháu chắt, hoặc chả há» quen biết gì vá»›i anh nhÆ°ng ai cÅ©ng thà nh tháºt tốt bụng. Bà con mình tốt quá. Chịu thÆ°Æ¡ng chịu khó lam lÅ© cá»±c nhá»c quá. Cứ ở phố xá gặp và nghe không Ãt những kẻ Ä‘Ã i các và già u sang, kẻ du côn và trá»™m cắp, phe phẩy, ăn nói và tìm cách lẩn tránh trách nhiệm và nghÄ©a vụ vá»›i xã há»™i thì tưởng chủ nghÄ©a xã há»™i mất đến nÆ¡i rồi. VỠđến quê, thấy yên tâm hẳn, tin ngay là chủ nghÄ©a xã há»™i còn, nhất định sẽ vượt qua được những thá» thách quyết liệt để Ä‘i lên vững chắc. Những ngÆ°á»i nông dân tốt bụng thế, chịu khó thế, bảo gì cÅ©ng nghe, ăn gì cÅ©ng được, mặc gì cÅ©ng xong, khổ mấy cÅ©ng chịu, khó bao nhiêu cÅ©ng là m. NÆ¡i nà o có gì là ng nà y có đấy, có khi còn sá»›m sủa hÆ¡n các nÆ¡i khác. NghÄ©a là từ tổ đổi công lên hợp tác thấp, hợp tác cao, từ xóm hợp nhất thà nh thôn rồi lên cấp cao toà n xã, rồi khoán trắng khoán Ä‘en đến năm ba khâu quản... Äủ tất táºt má»i thứ, nhÆ°ng những con ngÆ°á»i tốt cá»±c kỳ ấy tại sao mấy chục năm qua vẫn khổ sở đói khát chÆ°a từng gặp bất cứ ở đâu. Không biết nó ở nguyên nhân cao xa nà o? Không biết. NhÆ°ng bằng con mắt thÆ°á»ng của ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng cÅ©ng đã nháºn ra được khối Ä‘iá»u. HÆ¡n hai chục năm nay thay hà ng chục ông chủ nhiệm và quản trị mà cái kẻng treo ở chá»— cổng nhà tổng Lợi ngà y xÆ°a là m hiệu lệnh Ä‘i là m cá» và đi há»p cho cả sáu Ä‘á»™i sản xuất vẫn không thay và không chuyển nó đến chá»— trung tâm. Nó bằng non ná»a thanh tà vẹt du kÃch phá Ä‘Æ°á»ng lấy vá» từ cuối năm bốn chÃn. Vứt vạ váºt mãi đến khi có tổ đổi công Ä‘em vá» treo lên là m kẻng. Äến bây giá» nó đã bục ở giữa, phÃa dÆ°á»›i giáºp, phÃa trên rỉ hết lá»›p nà y tở ra lại đến lá»›p khác. Má»—i lần gõ và o nó chỉ cạch... ạch... ạc mà vẫn cứ Ä‘á»u đặn ngà y năm lần phó chủ nhiệm phụ trách sản xuất sai con ra đánh kẻng giá» là m, giá» nghỉ, giá» há»p. Và cái giá» giấc Ä‘i là m không biết ai quy định từ khi Sà i má»›i Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i đến giá» vẫn đúng nhÆ° thế. Bất chấp mùa nà o. Bất chấp thứ hoa mà u gì. Bất chấp thá»i tiết ra sao. Sáng bảy giỠđánh kẻng. Tám rưỡi đủ ngÆ°á»i. Chiá»u hai giỠđánh kẻng. Ba rưỡi hoặc hÆ¡n má»›i à ới gá»i nhau. Chiá»u nà o Sà i cÅ©ng lang thang Ä‘i khắp cánh đồng. Nhìn đến khoảng nà o anh cÅ©ng phì cÆ°á»i. Nó vừa lá»™n xá»™n, tuỳ tiện vừa máy móc: Chá»— cao thì trồng lúa. Chá»— thấp trồng khoai lang, ở dÆ°á»›i đầm lầy thì có mÆ°Æ¡ng dẫn nÆ°á»›c.Trên cánh đồng bãi rá»™ng mênh mông trồng lúa thì không có lấy má»™t cái rạch. Cần nÆ°á»›c thì phải chạy ngược chạy xuôi, mổ gà lợn lạy lục trên huyện, thuê trong, thuê ngoà i các loại máy vá» bÆ¡m. Chỉ tÃnh tiá»n công thì đã quá tiá»n thóc thu được. Äấy là chÆ°a kể lợn gà và gạo, rượu, phải “xân xiu†ở các khoản khác. Công má»™t lao Ä‘á»™ng chÃnh của các Ä‘á»™i cấy lúa là ná»a lạng thóc. CÅ©ng là do đã “bắn†má»™t số khoản sang chá»— khác má»›i được thế.
Còn ở phÃa bãi bồi sông dà i gần mÆ°á»i ki-lô-mét chạy dá»c phÃa ngoà i xã, có chá»— rá»™ng gần má»™t ki-lô-mét, chá»— hẹp nhất cÅ©ng hÆ¡n năm trăm mét thôi thì đủ thứ tùy tiện. Xoan và xà cừ, phi lao và chuối, lạc Ä‘áºu, vừng, ngô, lúa lốc, sắn và khoai lang, dong riá»ng và sắn dây, bà ngô và su su, dÆ°a gang, dÆ°a Ä‘á», dÆ°a lê, dÆ°a chuá»™t, su hà o thuốc lá, hà nh và mÃa. NgÆ°á»i ta bảo vá»›i Sà i đấy là đất khoán. Mùa nà o thức ấy, ai muốn trồng gì thì trồng rồi quy ra ngô ná»™p cho hợp tác. Sà i nhìn thấy việc gì, nghe thấy chuyện gì, đến chá»— nà o cÅ©ng thấy ngứa mắt, thấy bá»±c bá»™i, thấy ao Æ°á»›c, thèm khát má»™t cung cách, má»™t sá»± thay đổi. NhÆ°ng góp ý vá»›i ai? Sẽ Ä‘i tá»›i đâu? Äã bao nhiêu cÆ¡ quan, chuyên viên đến đây chắc há» cÅ©ng đã góp ý, chỉ thị, đã có hà ng loạt những nghị quyết và biện pháp! NgÆ°á»i Ä‘i là m cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i ở nhà , ngÆ°á»i Ä‘i Tây cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘i buôn, cÅ©ng quần loe áo chẽ, hon Ä‘a các loại, raÄ‘iô, cát sét các loại, đám cÆ°á»›i cÅ©ng Ä‘Ã i loa. Có đám cÅ©ng có cả Micrôfôn, không cần dây để “kÃnh thÆ°a há»™i hônâ€... NghÄ©a là cÅ©ng có những thứ tiên tiến, những con ngÆ°á»i má»›i mẻ, nhÆ°ng vì sao mấy chục năm qua vẩn luẩn quẩn, vẫn tù túng, vẫn không thoát khá»i đói nghèo. Có nên nhân danh má»™t đứa con của là ng xã, má»™t ngÆ°á»i cá»™ng sản phát biểu thẳng thắn những suy nghÄ© của mình không???.
Tiến, bà thÆ° huyện ủy xuống xe định bÆ°á»›c và o phòng, nghe tiếng gá»i, anh quay lại. Ngá»› ra và i giây nhìn ngÆ°á»i Ä‘ang cÆ°á»i Ä‘i vá» phÃa mình :
- Ô anh Sà i! Vá» khi nà o? Chết chá»a, Ä‘á»™ nà y trông già quá, tôi không nháºn ra nữa.
Không phải từ hôm cùng chú đến thăm Sà i và nhìn và o tình cảm của ông, Tiến má»›i quý mến anh. Năm Sáu Ba Tiến là cáºu há»c sinh lá»›p tám đến thăm chú trong dịp hè đã nghe chuyện há»c hà nh của Sà i và mấy lần xuống bếp trung Ä‘oà n bá»™ lấy cÆ¡m của cáºu đã tìm cách “xem mặt†anh. Hôm đến nhà , Tiến nháºn ngay ra Sà i nhÆ°ng phần Ä‘i cùng chú, phần biết Sà i không để ý đến mình anh vẫn là m ra vẻ chÆ°a quen. Kéo Sà i và o phòng vừa pha nÆ°á»›c, Ä‘Æ°a thuốc má»i anh Tiến vừa kể vá» cái ká»· niệm ấy. Rồi Ä‘i Liên Xô há»c ngà nh cÆ¡ khÃ, rồi vá» nÆ°á»›c được Ä‘iá»u và o công tác á» má»™t huyện thuá»™c khu Bốn, hai năm sau và o Äảng. Rồi trúng thÆ°á»ng vụ. Äảng ủy là m trưởng trạm máy kéo sau được Ä‘iá»u là m phó chủ tịch phụ trách nông nghiệp. Rồi trở lại Liên Xô, há»c nghiên cứu hai năm sau vá» công tác ở Bá»™ Nông nghiệp, sau đó được Ä‘iá»u xuống tỉnh là m phó ty nông nghiệp Tiến đã “khai lý lịch†theo những câu há»i “sau đó†của Sà i.
- Anh vá» từ hôm nà o? Sao hôm nay má»›i và o đây. Gần má»™t tháng nay tôi phải nằm dÆ°á»›i xã cÅ©ng không gặp anh TÃnh. Mấy lần lên Hà Ná»™i nhÆ°ng lần nà o cÅ©ng cáºp ráºp, không sao và o anh được
Tiến báo văn phòng là m “cái gì†để anh tiếp khách. Sà i từ chối vì anh đã chuẩn bị chiá»u nay hai bố con vá» Hà Ná»™i.
- Xong! Anh cứ chuẩn bị đi. Sáng mai sáu giỠtôi qua đón anh. Cũng may tôi vỠHà Nội ngà y mai nếu không anh cũng chẳng tìm được tôi ở chỗ nà o
Sau những “thủ tục†ấy Sà i má»›i há»i Tiến :
- Anh xuống Hạ Vị luôn không?
- Thú thực với anh hơn hai năm vỠđây mới xuống đó được ba lần.
- Anh thấy tình hình ở đây thế nà o?
- ChÃnh tôi cÅ©ng Ä‘ang Ä‘au đầu vá» nó. Má»™t vùng đồng đất mà u mỡ nhất huyện mà lại nghèo đói, lạc háºu nhất. Hà ng chục năm nay nó không có sản phẩm gì đóng góp cho Nhà nÆ°á»›c ngoà i mấy tấn lợn, dăm trăm con gà , và i chục tạ chuối tiêu, mÆ°Æ¡i lăm tạ Ä‘áºu xanh, Ãt lạc, Ãt Ä‘áºu nà nh... - vá»›i nó là to, nhÆ°ng chỉ đủ là m “gia vị†cho các cuá»™c liên hoan, có ra tấm ra món gì đâu. Ngoà i các thứ đó ra năm nà o huyện cÅ©ng phải cứu tế, phải bán hà ng trăm tấn gạo mà đói vẫn hoà n đói.
- Nhưng nó lại và o loại xã trung bình khá của huyện?
- Ấy nó khó thế đấy. Những “thằng†Dại, Thuần, “thằng†Bình Má»… sản lượng bao giá» cÅ©ng tăng, ná»™p và bán nghÄ©a vụ cho Nhà nÆ°á»›c, năm nà o cÅ©ng vượt Ä‘á»i sống nông dân cao và o loại nhất nhì trong tỉnh, nhÆ°ng nghÄ©a vụ quân sá»± không năm nà o là không vất vả mà vẫn không đạt. Dân công đắp đê, Ä‘Ã o sông, đắp Ä‘áºp, là m Ä‘Æ°á»ng những “thằng†ấy cÅ©ng thay nhau bét huyện. Nhiá»u lần Hạ Vị là m xong suất của mình rồi còn Ä‘i là m thuê cho các xã kia. Mấy năm gần đây, anh nà o nháºn phần các công trình Ä‘á»u gạ thuê Hạ Vị. Äược cùng là m má»™t khu vá»›i dân “PhÆ°á»ng thổ†thì hoà n toà n yên tâm. NghÄ©a vụ quân sá»± nó nhất. NghÄ©a vụ dân công nó nhất. Äóng góp tre, rà o kẻ đê, là m trÆ°á»ng cấp ba, bệnh viện, há»p hà nh... cái gì nó cÅ©ng có. Cứ Ä‘i thi và là m tổng kết, báo cáo thì bao giá» nó cÅ©ng nhất. Chỉ má»—i tá»™i đói. Kể ra mà huyện không bán cÅ©ng không chết. NhÆ°ng ai nỡ nhẫn tâm. Thú tháºt vá»›i anh tôi Ä‘i chÆ°a được nhiá»u nhÆ°ng những nÆ¡i tôi đã đến không thấy ở đâu đầu tắt mặt tối, lam lÅ© nhÆ° là ng anh. Có nhà hà ng năm không biết đến hạt gạo, trừ ngà y tết, lúc ốm Ä‘au. Gạo cứu tế há» toà n phải để phòng xa chứ đâu dám ăn.
- Theo anh thì do cái gì?
Ngẫm nghĩ một chút Tiến tiếp :
- Mấy năm nay tôi cÅ©ng đặt câu há»i đó. Äến bây giá» vẫn chÆ°a được kết luáºn chÃnh thức ở thÆ°á»ng vụ. Riêng tôi, nguyên nhân chủ yếu vẫn là đội ngÅ© cán bá»™ chủ chốt của xã. Nói đúng ra nếu chỉ có được má»™t ngÆ°á»i chủ trì biết cách là m ăn và dám chịu trách nhiệm thì nó cÅ©ng khác Ä‘i.
- Chả nhẽ mấy chục năm nay cả xã không có được ngÆ°á»i nà o nhÆ° anh nói.
- Tôi không rõ lắm. NhÆ°ng tôi tin là có. Có ngÆ°á»i nhÆ° thế lại phải có ngÆ°á»i của cấp trên dám tin. Dám giao trách nhiệm, dám nhìn thẳng và o thá»±c chất của xã. Không vì sÄ© diện, không vì thà nh tÃch các mặt khác, dám phá bá» má»™t ná» nếp, má»™t thói quen, tìm ra má»™t cung cách phù hợp nhất, đúng vá»›i nó nhất. Tôi cho là khi ở xã có ngÆ°á»i nhÆ° thế thì huyện lại không ủng há»™, hoặc không Æ°a, hoặc không nhìn ra, hoặc vì trăm thứ khác rà ng buá»™c, ngÆ°á»i ná» nhìn ngÆ°á»i kia, cÆ¡ quan nà y sợ cÆ¡ quan khác, sợ không đúng quy cách của tỉnh. Khi huyện thèm má»™t ngÆ°á»i nhÆ° thế thì lại kiếm không ra. Những ngÆ°á»i kỳ cá»±u nhất của xã có kinh nghiệm, hiểu biết thì bản thân há» vốn “tròn†hoặc “bị gá»t tròn†cho vừa huyện, vừa tỉnh.
- Tệ tham ô ăn cắp trong ban quản trị có là nguyên nhân chÃnh khiến bà con là m được miếng nà o bị ăn hết miếng ấy?
- Không, chuyện ấy có. NhÆ°ng không phải là quyết định. Nó là m ra mÆ°á»i, cứ cho là nó đã ăn cắp bảy Ä‘i, thì ngÆ°á»i là m cÅ©ng còn được ba. Äằng nà y, không là m được cái gì mà lại ăn cắp, ăn chặn, má»›i khổ dân chúng. Nói thế không có nghÄ©a là mình dung túng bá»n ăn cắp. Trong hai năm qua tôi đã giải tán hai chi bá»™ vì tá»™i đó. Mình có đủ công an, tòa án, kỉêm sát, chÃnh quyá»n, hà ng chục cÆ¡ quan của huyện, có pháp lý, luáºt lệ, có nghiệp vụ, có quần chúng ủng há»™, đầy đủ sức mạnh để bóp chết cái tệ nạn ấy sợ gì. Khổ ná»—i những nÆ¡i nhÆ° ở Hạ Vị không có ngÆ°á»i để mà bấu vÃu, phất nó đứng dáºy.
- Bà thÆ° Hạ Vị táºn tình tốt bụng và cÅ©ng má»›i mẻ đấy chứ.
- Anh ấy là ngÆ°á»i rất tốt. NhÆ°ng thiếu “cái đầu†cÅ©ng không ra của được. Ngà y xÆ°a các cụ bảo “má»™t ngÆ°á»i lo bằng má»™t kho ngÆ°á»i là mâ€.
- Huyện đầu tư cán bộ và “vực†nó.
- Äã là m nhiá»u rồi chứ. NhÆ°ng dá»±ng dáºy xong mình vá» huyện nó lại “ngãâ€. Vá»›i lại huyện đâu chỉ có má»™t xã đẻ mà là m thay má»i việc.
Äã định gặp bà thÆ° cốt để “kêu†há»™ ná»—i thống khổ của dân chúng Hạ Vị, nhÆ°ng không ngá» Tiến đã biết má»i chuyện ngóc ngách còn hÆ¡n mình. Thà nh ra Sà i chỉ đóng vai “tìm hiểuâ€. Hai ngÆ°á»i nói chuyện vá»›i nhau đến khi chánh văn phòng má»i sang nhà khách ăn cÆ¡m, Tiến má»›i nháºn ra mình vẫn mặc bá»™ quần áo lao Ä‘á»™ng mà u xanh, hằn trắng từng vệt mồ hôi muối. Anh bảo đợi cho anh dá»™i qua mấy gầu nÆ°á»›c nhÆ°ng vẫn không quên há»i Sà i :
- Anh thấy có cách gì gỡ cho “thằng†Hạ Vị?
Tiến ngồi xuống rót nÆ°á»›c, cá» chỉ nhÆ° bảo Sà i “ta cứ bình tÄ©nh trao đổi vá»›i nhau đãâ€. Sà i tháºn trá»ng :
- Bé Ä‘i há»c, lá»›n Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i, ngÆ°á»i ở quê cÅ©ng coi nhÆ° ngÆ°á»i thiên hạ, tôi hiểu không tháºt chắc lắm. Chỉ có má»™t Ä‘iá»u tôi cứ tá»± há»i và ước ao: Tại sao không chuyên canh má»™t loại cây trồng nà o đó vừa thÃch hợp vá»›i đồng đất, vừa có giá trị thu hoạch cao mà tôi tin là không thể nÆ¡i nà o cÅ©ng cho năng suất cao bằng nó.
Tiến nhổm hẳn ngÆ°á»i vÆ°Æ¡n hai tay nắm lấy bà n tay Sà i :
- Rồi. Rồi! Từ hôm đầu tiên vá» huyện Ä‘i qua Hạ Vị cho đến nay tôi vẫn phẫn uất vá» sá»± nham nhở trên cánh đồng của nó. Anh rá»i tay Sà i ngồi xuống buồn rầu :
- Chả nhẽ tôi lại xuống là m chủ nhiệm ở đây. Còn nói thì các anh cÅ© ở đây bảo là nói vá»›i nó nhiá»u rồi và cÅ©ng có là m rồi đấy.
Cả hai ngÆ°á»i Ä‘á»u còn băn khoăng vá» cái là ng Hạ Vị khốn khổ, chánh văn phòng Ä‘i qua cá»a, Tiến nhÆ° giáºt mình đứng dáºy :
- Có dịp nà o tôi với anh bà n thêm. Ta quan tâm đến nó vừa là tình cảm, vừa là trách nhiệm.
Khi ăn cÆ¡m và uống nÆ°á»›c Tiến má»›i có dịp há»i thăm Châu và tình hình cháu thứ hai. Lúc anh ra vá», Tiến gá»i cho cháu hai há»™p sữa và cho cu Thùy gói kẹo của ngÆ°á»i bạn vừa ở nÆ°á»›c ngoà i vá». Buổi gặp nà y cùng vá»›i những ngà y ở là ng đã gây cho Sà i má»™t tâm trạng vừa gần gÅ©i, yêu thÆ°Æ¡ng vừa day dứt bá»±c bõ, vá»›i là ng quê, nÆ¡i đã sinh và nuôi lá»›n mình. Vừa không thể nà o dứt nó. Vừa thấy nó vá»›i mình tách biệt khó có thể chấp nháºn. Anh đạp xe vỠđến chợ Bái thì nghe tiếng gá»i dù mấy năm không gặp nhau anh vẫn nháºn ra tiếng HÆ°Æ¡ng và anh trở nên luống cuống. Những thứ gì HÆ°Æ¡ng gá»i, anh Hiểu Ä‘á»u nói là của ngÆ°á»i nà y, ngÆ°á»i kia nhÆ°ng Sà i Ä‘á»u biết đó là của ai. Anh thầm cảm Æ¡n HÆ°Æ¡ng. Äã biết HÆ°Æ¡ng không bao giá» thÃch mà u mè khách sáo, anh vẫn múôn có dịp nà o gặp để nói câu gì đó, không biết là sẽ nói gì, nhÆ°ng bằng má»i cách phải chứng tỠđể HÆ°Æ¡ng biết là tất cả những thứ HÆ°Æ¡ng gá»i cho Ä‘á»u rất quý rất có tác dụng giúp Sà i vượt qua những ngà y rét buốt. Cả hai Ä‘á»u không biết nhau vá» quê. HÆ°Æ¡ng đã ở nhà được hai ngà y, cÅ©ng chÆ°a đến được anh TÃnh. HÆ°Æ¡ng Ä‘i vá» nhà mình để Sà i dắt xe theo. Äến Ä‘oạn vắng ngÆ°á»i, anh Ä‘i gần lại há»i :
- Lấy tiá»n đâu mà sắm sá»a cho anh lắm thứ thế.
Hương giãy nảy lên :
- Nà y nà y ông Æ¡i, cẩn tháºn đấy. Ở nhà đã ai biết chÆ°a?
- Là m sao mà biết được kia chứ. Nhiá»u lúc em cứ lo quá không cần thiết.
- Không thể cứ tô tô như anh để mà tan nát hết à .
- Cẩn tháºn được nhÆ° anh đã có mấy ngÆ°á»i!
- Phải cẩn tháºn lắm má»›i thế.
Sà i hÆ¡i lặng Ä‘i. HÆ°Æ¡ng biết mình lỡ lá»i nhÆ°ng cô không cần chữa lại. VỠđến nhà cô bắt Sà i kể đầu Ä‘uôi vì sao để đến ná»—i tiá»u tuỵ nhÆ° thế nà y.
- Má»i chuyện xảy ra ở gia đình anh chắc em biết!
- ChÆ°a.
- Anh Hiểu, anh TÃnh không nói gì?
- Không bao giá» em Ä‘i há»i nhÆ° thế.
Quả là HÆ°Æ¡ng không há» há»i các anh ấy. NhÆ°ng chuyện gì xảy ra ở nhà Sà i, HÆ°Æ¡ng Ä‘á»u biết cả. Cô muốn anh kể, vừa nhÆ° là kiểm tra tình cảm của anh vá»›i vợ, vừa kiểm tra lòng thà nh tháºt đối vá»›i cô. Phần khác, cô muốn bắt anh là m má»™t cuá»™c “thú tá»™i†vá» những sai lầm do trÆ°á»›c đây không nghe lá»i cô. Sà i kể thà nh tháºt vá» mối quan hệ của vợ chồng anh. HÆ°Æ¡ng thở dà i khuyên anh đằng nà o cÅ©ng lỡ, nên vì những đứa con mà nhÆ°á»ng nhịn bá» qua cho nhau. Sà i bảo :
- Cũng phải thế thôi, bằng cách nà o khác được.
Cô lại phải cố nén môt hÆ¡i thở dà i rất buồn rầu. Và , đến lúc ra vá», trong nhà chỉ có hai ngÆ°á»i Sà i nắm lấy tay cô, cô giáºt phắt, mạt cau lại khó chịu.
- Anh rất buồn cÆ°á»i, không còn ra thế nà o nữa
Có lẽ từ khi yêu HÆ°Æ¡ng đến giá», đây là lần đầu tiên Sà i cảm thấy xấu hổi cho đến ba năm sau khi gặp lại HÆ°Æ¡ng ở quê Sà i vẫn thấy mình sượng sùng, không dám nhìn và o khuôn mặt cô Ä‘ang nóng bừng bừng trong cái đêm trăng khuyết của ngà y 26 ta.
|
29-06-2008, 02:42 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 12
- Chị đã biết tin gì chưa?
Cô gái lúc đầu là bạn của Châu vá» sau là bạn chung của cả hai ngÆ°á»i. Cô ta nhiá»u tuổi và khôn ngoan hÆ¡n NghÄ©a. NhÆ°ng NghÄ©a đối vá»›i Sà i thế nà o cô cÅ©ng bênh và thÆ°Æ¡ng Toà n hệt nhÆ° thế. Ngà y xÆ°a má»—i lần gặp Châu, nhìn vẻ mặt trịnh trá»ng của cô ta Châu biết thế nà o cÅ©ng có má»™t chuyện gì đó ở Toà n. Äã và i ba năm nay, thỉnh thoảng Ä‘i Ä‘Æ°á»ng trông thấy nhau gáºt đầu má»™t cái rồi Ä‘Æ°á»ng ai nấy Ä‘i, việc ai nấy là m. Lần nà y thấy Châu, cô ta reo quá»› lên xuýt nữa đâm xe và o ngÆ°á»i khác. Äã lấy chồng có con, tÃnh nết vẫn không thay đổi chút nà o. Äáp lại vẻ hà o hứng trịnh trá»ng của cô là sá»± chán chÆ°á»ng của Châu :
- Vá»›i mình lúc nà y không có gì quan trá»ng cả.
- Vợ chồng anh Toà n ly hôn rồi đấy.
Châu nổi cáu :
- Thế thì có liên quan gì đến mình.
Cô gái kia bị hẫng, đần mặt “chịu tá»™iâ€. Má»™t lúc sau cô má»›i dè dặt thanh minh.
- Em tưởng... chị...
- Cáºu vẫn tưởng mình đánh Ä‘u theo Ä‘uổi hắn đấy à ?
Cái mẩu tin ngắn ngủi đã là m Châu giáºn dữ trÆ°á»›c mặt bạn sao lại có thể bám riết lấy cô suốt Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng từ cÆ¡ quan vá» nhà ! Có thể anh ta đã là m đúng nhÆ° là đã bà n vá»›i mình: “Anh còn nóng ruá»™t gấp mÆ°á»i lần em. Nhiá»u mối phức tạp lắm, phải từ từ lá»±a thá»i cÆ¡. Lúc nà o đặt vấn Ä‘á» là chắc ăn nếu không khéo há» phát hiện ra quan hệ của chúng ta, khó lòng giải quyết được. Cứ để cho anh lo việc nà y em nhé! Äồng ý không nà o? Em anh ứng phó má»i việc rất giá»i mà đôi lúc cÅ©ng hÆ¡i nóng nảy đấy...†ChÆ°a bao giá» anh ta giáºn dá»—i, chấp nhặt và cãi nhau vặt vá»›i mình, kể cả lúc mình đã tát anh ta. Äi vá»›i anh ta mình luôn luôn chỉ là đứa trẻ con Ä‘Ã nh hanh. Anh ta nghe theo mình tất để lúc khác lại nói lại là m mình cứ phải đần mặt ra nghe. Vừa ân háºn vừa xấu hổ cứ phải bịt mồm anh ta lại: “Thôi thôi, em không cho nói nữaâ€. Mặt Châu bá»—ng nóng bừng lên. Cô căm tức vá»›i những ý nghÄ© của mình. Cô xua đủôi nó bằng cách đạp xe nhÆ° lao vá» nhà , quên cả mua rau. Nhìn thấy chồng bế con ở nhà trẻ vá», cô vá»™i và ng thú nháºn :
- Em quên không rẽ qua chợ mua rau rồi. Sợ anh vỠmuộn con mong.
- Thôi ta ăn “khan†má»™t bữa váºy. Em chÆ¡i vá»›i con để anh nấu ăn.
ChÆ°a mấy khi cô cảm thấy yêu chồng, yêu con nhÆ° buổi chiá»u hôm nay. Anh ấy cÅ©ng Ä‘á»™ lượng quá, tốt bụng quá. Má»™t tình cảm vừa bùng cháy vừa hoảng sợ khiến Ä‘ang đêm khi các con đã ngủ, cô sang chiếc giÆ°á»ng má»™t ôm chầm lấy anh và “chiá»u em má»™t týâ€. Äến khi ngây ngất trong niá»m sung sÆ°á»›ng cô siết chặt lấy anh nhÆ° thể lÆ¡i ra thì anh sẽ chạy mất. Vừa rên rỉ cô vừa dặn: “Yêu em anh nhéâ€. Anh gáºt đầu uể oải.
- Sao Ä‘á»™ nà y anh Ãt nói thế.
- Anh mệt.
- Em là m anh buồn phải không?
- Không.
- Nói dối em.
Vẫn là ấm ức giáºn há»n, lúc nà y anh chồng đã cảm Ä‘á»™ng tin và o tình yêu mãnh liệt mãi mãi của vợ dà nh cho mình. NhÆ°ng. Sáng hôm, từ rất sá»›m, nấu cÆ¡m xong khi vợ chÆ°a dáºy là m phần việc của cô tiện bếp anh Ä‘un sữa cho con. Khi vợ dáºy rá»a mặt cho bé Thùy và đánh răng, anh bế đứa nhá» lau miệng nÆ°á»›c muối rồi cho con ăn. Vừa dốc ngược chai sữa và o miệng con anh đã thấy cô nhảy từ cá»a bếp lên giáºt lấy chai sữa: “Sao ngu thế? Ai bảo cho con ăn cái sữa nà y!†Cô vừa dốc ồng á»™c chai sữa xuống rãnh nÆ°á»›c vừa than vãn :
- Khổ ghê cÆ¡. Là m gì cÅ©ng lau cha lau chau. Ngần ấy tuổi đầu không há» biết tà gì. Nhìn há»™p sữa và ng khè vẫn Ä‘em cho con ăn. Liá»u lÄ©nh đến thế là cùng. Tại sao thấy sữa thế anh không há»i.
Anh ngồi lặng không thể nói được câu gì. CÅ©ng nhÆ° má»i lần “va chạmâ€, không bao giá» cô là ngÆ°á»i phải “xuống thế†là m là nh nên cuá»™c “chiến tranh lạnh†lại xảy ra nhÆ° hà ng trăm lần trÆ°á»›c đây. Chỉ có khác là hÆ¡n tám tháng nay kể từ khi có đứa con thứ hai má»—i lẫn giáºn nhau Châu không nấu ăn riêng và Sà i không đến ngủ ở bà n là m việc của cÆ¡ quan.
Sá»± im lặng nÃn nhịn của Sà i là m cho Châu có phần nể sợ, đồng thá»i cô phải dè chừng sá»± thay đổi “tốt†lên má»™t cách khó hiểu. Có thể bạn bè và gia đình đã là cho anh ta chán ngán cuá»™c sống vá»›i vợ con! Châu tá»± đặt câu há»i rồi lại gạt Ä‘i. Biết mình còn thừa sức “dắt mÅ©i†anh ta theo, cô hoà n toà n tin ở cách sống và sá»± Ä‘iá»u khiển của mình đối vá»›i anh ta. Cả tuần lá»…, vẫn việc ai ngÆ°á»i ấy là m. Sà i nấu cÆ¡m, giặt giÅ©, đón Thùy ở nhà trẻ, Ä‘i xếp hà ng mua gạo mì, dầu, và các tiêu chuẩn Ä‘á»™t xuất khác. Châu cho đứa bé ăn, tắm cho cả hai, mua các tem phiếu thá»±c phẩm và trông con. Há» chỉ nói vá»›i nhau những gì tháºt cần thiết mà cu Thùy không thể truyá»n đạt nổi. Thằng bé rất thÃch vá»›i công việc nghe ngÆ°á»i nà y xui để sai bảo bắt bẻ ngÆ°á»i khác. Cả bố và mẹ Ä‘á»u phải nghe lệnh của thằng bé.
Giáºn nhau hÆ¡n má»™t tuần, theo lệ thÆ°á»ng cÅ©ng đã đến hạn phải là m là nh vá»›i nhau, nhÆ°ng chÆ°a có cá»› thì Châu gặp Toà n ở giữa Ä‘Æ°á»ng. Äang lai con Ä‘i mừng đám cÆ°á»›i của má»™t đứa bạn, tá»± nhiên con giáºt Ä‘uôi áo: “Mẹ Æ¡i, bác Phòng, bác Phòng†- “Bác Phòng nà o†- “Bác Phòng vẫn đến nhà trẻ cho con kẹo vá»›i bao nhiêu là thứ đấyâ€. Châu chÆ°a kịp nhìn lại, Toà n đã Ä‘i đến bên. Cu Thùy nhảy nhôm nhổm ở sau xe reo: “A bác Phòng đây rồi, hay, hay quá, cháu chà o bác Phòng ạâ€. Châu không ngá» các thứ đồ chÆ¡i và bánh kẹo con mang vá» khoe bác Phòng bố của bạn con cho lại là Toà n. NhÆ°ng cô không xỉ vả chạy trốn anh nhÆ° má»i lần. Cô chỉ chau mặt lại.
- Sao anh liá»u thế?
Toà n hiểu Châu mắng anh tội gì. Anh đi gần ngang mặt cô nói nhỠ:
- Tha lá»—i cho anh, anh nhá»› con - Thấy Châu trợn mắt ngoái vá» phÃa sau - Anh nhá»› cháu quá. Ngoà i công việc ra, anh có ai chÆ¡i bá»i ngoà i Thùy đâu.
Châu không dám nhìn anh. Cô vẫn hình dung ra nỗi đau khổ hiện trên khuôn mặt trái xoan và trong đôi mắt đầy nỗi u buồn của anh. Kể cũng tội, hai đứa con lớn đi cả, một thân một mình. Thấy chiếc xe của mình hơi chệnh choạng, nhưng cô vẫn phải cố nói một câu đầy kiên quyết :
- Em nói lại: từ nay anh không được đến chỗ nó nữa.
Câu nói nhÆ° má»™t nhát chém ngang mặt khiến Toà n hÆ¡i so ngÆ°á»i nhắm mắt lại. Anh trút ra hÆ¡i thở dà i Ä‘au Ä‘á»›n.
- Thôi được, anh không dám là m trái ý em. Em cầm hộ cho con à cho cháu cái nà y hộ anh.
Nói rồi anh nhanh chóng quà ng chiếc bị cói Ä‘ang là “mốt†của những ngÆ°á»i sang trá»ng hiện nay sang ghi đông xe Châu. Châu chÆ°a kịp phản ứng đã nghe má»™t câu tháºt tá»™i nghiệp.
- Thôi mẹ con Ä‘i kẻo có ngÆ°á»i trông thấy.
Không để cho cô nói gì anh đã vòng xe quay lại. Ruá»™t gan Châu tháºm thá»™t không yên. Cu Thùy lại giáºt áo: “Mẹ Æ¡i bác Phòng đâu rồi?†- “Bác ấy vá» nhà bác†- “Nhà bác ở đâu hở mẹ?†- “Mẹ không biết†- “Sao mẹ không biết?†- “Không quen bác ấy†- “Thế mẹ có thÃch chÆ¡i vá»›i bác Phòng không?†- “Không†- “Sao mẹ lại không? Bác ấy yêu Thùy lắm†- “Thôi không nói nữa. Mẹ mệt lắm rồi†- “Ứ, ừ Ä‘i vá» nhà bác Phòng cÆ¡â€.
Châu Ä‘Æ°a con đến đám cÆ°á»›i rồi nhanh chóng trở vè nhà mẹ. Äợi con chÆ¡i vá»›i bà , Châu má»›i và o buồng xem những gì trong chiếc bị cói. Má»™t bá»™ quần áo “bò†và áo len, quần len, mÅ© len cho Thùy. Cả bánh kẹo, Ä‘Æ°á»ng và sữa. Má»™t miếng “sẹc†mà u cà phê sữa, cô chắc chắn là dà nh cho mình. Má»›i hai tuần trÆ°á»›c Châu than vãn vá»›i má»™t chị trong cÆ¡ quan là trông miếng “sẹc†mà u cà phê sữa thèm quá, em thÃch vô cùng nhÆ°ng không có tiá»n Ä‘Ã nh chịu. Tại sao anh ta lại biết chuyện nà y! Châu luống cuống xếp má»i thứ nhÆ° sợ ai thấy. Ngoà i bánh kẹo, Ä‘Æ°á»ng sữa “bà và các bác cho†còn vải và quần áo cô để lại chá»— mẹ. NhÆ° rất nhiá»u lần khác gặp Toà n hoặc có chuyện gì liên quan tá»›i anh khi trở vá» nhà cô vừa lo ngại vừa cảm thấy thÆ°Æ¡ng chồng hÆ¡n. Muốn là m tất cả má»i việc để chứng tá» mình rá»™ng lượng, bao dung vá»›i chồng con, thấy thèm sá»± đầm ấm khi lòng mình Ä‘ang trống trải. Ở nhà , Sà i Ä‘ang nói chuyện vá»›i “chú†lai gạo hôm trÆ°á»›c. Thấy “chú†Châu mừng rỡ thá»±c sá»± vì nhiá»u lẽ. Thứ nhất Châu rất quý sá»± táºn tình của “chúâ€. Thứ hai Ä‘ang lúc ruá»™t gan rối bá»i nếu lại gặp khuôn mặt lạnh giá của chồng thì khổ vô cùng. Phần khác, quan trá»ng hÆ¡n: Châu biết Sà i nghi kỵ những mối quan hệ của cô vá»›i các “chú†các “anhâ€. Vá»›i những ngÆ°á»i đó Châu chỉ thấy há» rất tốt vá»›i Châu, giúp đỡ Châu bao nhiêu việc lá»›n nhá» mà không hỠđòi há»i, nhá» vả ở Châu việc gì. Ngoà i đó ra Châu thấy há» hoà n toà n vô tÆ° và cô cÅ©ng rất “trong sángâ€. Nếu Sà i nghi há» tức là đánh và o chá»— trống. Nhân ông “chú nuôi†đến đây Châu tá» rõ má»i sá»± thân thiết quý mến để Sà i có biểu hiện sá»± nghi kỵ nà o đó, cô sẽ là m to chuyện lên. Má»i ngÆ°á»i nhìn sá»± “cá»c cạch†quá thể giữa Châu và “chú†sẽ nghÄ© anh chà ng nà y Ä‘a nghi, ghen tuông vá»› vẩn không đâu và o đâu. Cái tiá»n lệ của sá»± vô lý giúp cô nếu không may có chuyện gì nghi vấn vá» mối quan hệ giữa cô và Toà n sẽ không ai coi chuyện đó là có tháºt, tháºm chà ngÆ°á»i ta không thèm để ý đến nó. Má»™t trong những dá»± kiến của Châu đã xảy ra. Cô rất hà i lòng. Sà i tiếp “chú†rất nhiệt tình và thà nh tháºt. Châu không hỉêu hết lý do vì sao hai ngÆ°á»i lại có vẻ rất thân thiết. Ãt hôm sau Sà i chỉ bảo: “Em quý mến ai anh cÅ©ng quý mến ngÆ°á»i đó có gì là lạâ€. NhÆ°ng cái chÃnh là từ lâu, khi phát hiện thấy vợ có vẻ không thà nh tháºt trong cuá»™c sống vợ chồng anh quyết định không “theo†là m gì những mối quan hệ của cô cho mệt. Äược đến đâu hay đến đó. Khi ông “chú†má»›i đến, nhìn mặt ông ta Sà i cÅ©ng biết ông “chú†nà y chắc cÅ©ng có nhiá»u “cháu†gái nuôi. Ngồi má»™t lúc thấy ông vén quần gãi ghẻ sồn sá»™t và quần áo mặt mÅ©i Ä‘á»u rất “cũ†anh biết cô vợ ranh ma của mình chỉ lợi dụng ông già khốn khổ nà y hầu hạ. Tá»± nhiên anh thấy thÆ°Æ¡ng hại ông. Hai ngÆ°á»i trở nên thân thiết nhÆ° bạn, nhÆ° là chú cháu tháºt. Châu bảo :
- Chú ở đây ăn cÆ¡m. Äằng nà o cÅ©ng đến bữa rồi. Mà ăn mãi vá»›i bà lão, hôm nay ở đây vá»›i các cháu má»™t bữa.
Ông chú đang ngần ngừ Sà i tiếp :
- Chú ngại tối, ăn xong cháu Ä‘Æ°a chú vá».
- Không ngại gì nhưng...
- Thôi, không nhưng gì nữa. Anh bế con ngồi với chú để em là m.
- Thôi đưa cháu cho ông, cùng là m cho nhanh.
Thế là gần hai tuần lá»… má»›i lại có cá»› để mặt mÅ©i được giãn nở má»™t chút, lòng dạ đỡ âu sầu u uẩn. Sau những ngà y là m lụng vất vả, những đêm Ä‘au đáu trong ná»—i bá»±c bá»™i, cái hy vá»ng êm thấm lại hé mở. Sà i đặt mình xuống đã ngủ say. Nghe tiếng ngáy Ä‘á»u đặn rất vô tình của chồng ở giÆ°á»ng bên Châu lại cà ng thấy mình lẻ loi. Lúc vui vầy cÅ©ng nhÆ° khi buồn Ä‘au không có ai chia sẻ, san vÆ¡i, sống vá»›i chồng nhÆ° sống vá»›i hà ng xóm trái tÃnh. Tiếng rè rè của đứa con nhá» cắt đứt ná»—i dằn vặt của ngÆ°á»i mẹ. Cô vùng dáºy báºt đèn thay tã cho con. Äứa bé không ăn đêm nhÆ° anh. Chỉ đến tám giỠđặt xuống là ngủ lăn, ngủ lóc không khác gì bố. Còn thằng Thùy đêm nà o cÅ©ng ngủ cháºp chá»n. Cả khi ngủ rất say mặt mÅ©i vẫn nhăn nhó Ä‘au khổ trông nó có má»™t cái gì đấy khiến nhiá»u khi nếu không phải là khuya khoắt cô không dám nhìn. Äến bây giá» tá»± nhiên cô vÆ°Æ¡n ngÆ°á»i trùm cả khuôn mặt mình lên mặt con hôn hÃt chùn chụt và o má, và o mái tóc cum cúp của nó. Thằng bé giáºt mình khóc ré lên. Cô vá»™i và ng: “Mẹ đây, mẹ đâyâ€. Rồi cứ ôm con ngồi nhÆ° thế. Ngoà i mình ra không còn bất cứ ai có thể thÆ°Æ¡ng yêu nó, chăm lo cho nó nên ngÆ°á»i.
Vá»›i tình yêu, kẻ biết dối trá thuần thục bao giá» cÅ©ng lôi cúôn ngÆ°á»i con gái hÆ¡n rất nhiá»u những ngÆ°á»i chỉ biết biểu hiện lòng thà nh tháºt. NgÆ°á»i con gái má»›i lá»›n đã yêu ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông có vợ, có con và chung sống vá»›i nhau má»™t cách tá»± nguyện thì không bao giá» lại có thể yêu đắm Ä‘uối được cáºu con trai “chay tịnh†cùng lứa tuổi vá»›i mình. Toà n biết rất rõ Châu cà ng “căm thùâ€, cà ng xỉ vả và cà ng chứng tá» cô yêu anh. Gục và o lòng hay tát và o mặt Ä‘á»u là những biểu hiện của tình yêu, có gì là lạ. Anh cÅ©ng biết anh chà ng bá»™ Ä‘á»™i nhà quê không thể là m sống dáºy tình cảm thiêng liêng của Châu nên anh không việc gì phải lo sợ hốt hoảng khi cô Ä‘i lấy chồng. Từ hÆ¡n mÆ°á»i năm trÆ°á»›c, đánh “cắp†được tình yêu của Châu nhÆ° cô nói, dù không còn yêu vợ, Toà n vẫn quyết định duy trì má»™t gia đình song song vá»›i má»™t tình yêu mà sau nà y ngÆ°á»i ta gá»i nó bằng cái danh từ không lấy gì là m đẹp đẽ: “Bồâ€. Không ai hầu hạ mình bằng mụ vợ đã có hai con lá»›n và “mất thế†cả vá» tuổi tác lẫn sá»± hấp dẫn. Ra khá»i nhà lại không có gì đốt cháy lòng khao khát bằng tình yêu vụng trá»™m. Nhất là vá»›i Châu, má»™t cô gái từng đánh báºt hà ng chục hà ng trai trẻ lại thuá»™c vá» mình, cam chịu là ngÆ°á»i vợ không chÃnh thức, đã có hai mặt con kể cả sống và chết thì không có gì thá»a mãn hÆ¡n thế. Bằng bá»™ mặt Ä‘au khổ, giá»ng nói và cá» chỉ Ä‘au khổ, anh đã tạo ra má»™t mụ vợ nanh ác Ä‘á»™c địa là m khổ cuá»™c Ä‘á»i anh để Châu phải thÆ°Æ¡ng xót và tin là anh Ä‘ang tìm cách “giải phóng†để đến vá»›i mình. Nếu không hoảng hốt khi có thai bé Thùy cô không nổi khùng quyết liệt đến mức ấy. Và i ba năm nay, thằng con lá»›n Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i, thằng bé Ä‘i há»c công nhân nÆ°á»›c ngoà i, cái mối rà ng buá»™c giữa anh vá»›i gia đình nhÆ° bị đứt. Chỉ còn hai vợ chồng. NgÆ°á»i vợ lại sinh bệnh tâm lý luôn luôn hoảng sợ chồng khinh thÆ°á»ng, chồng chán mình. Ra khá»i nhà là chị đánh phấn bôi son, tháºm chà đi công việc gì vỠđến nhà là nghi ngá», tra há»i. Cái giống Ä‘Ã n bà kỳ cục tháºt. Lúc ngÆ°á»i ta Ä‘i ngủ vá»›i gái thì tin là chồng đứng đắn nhất, đến khi bị ruồng bá» múôn quay vá» vá»›i vợ con lại bị nghi ngá». Ngà y nà o cÅ©ng có Ä‘iá»u to, tiếng nhá». Tuần nà o cÅ©ng xảy ra xô xát, giáºp vỡ. Toà n là m Ä‘Æ¡n ra tòa không có chữ ký của vợ. HÆ¡n má»™t năm “hòa giải†không được, tòa cho hai ngÆ°á»i ly hôn. Không cần há»i ai, Châu tin ngay việc Toà n bá» vợ có từ xÆ°a, nhÆ°ng chÆ°a có thá»i cÆ¡ nhÆ° anh nói. Cô ân háºn vá» sá»± vá»™i và ng Ãch ká»· của mình. Chả để là m gì nhÆ°ng thấy tồi tá»™i thế nà o ấy. “Bác Phòng nhà ai?†- “Bác Phòng nhà bạn con†- “Bạn con là gì†- “Bạn con là không biết...†- “Không được, bạn con là Lá»™ng†- “Bạn Lá»™ng là ai?†- “Bạn Lá»™ng là con bác Phòng†- “Ừ đúng rồi giá»i lắm con nhá»› chÆ°a?†- “Con nhá»› rồi ạ†- “Thế hôm nay Thùy Ä‘i đâu?†- “Thùy đến cÆ¡ quan mẹâ€.
Cho con đến cÆ¡ quan chÆ¡i, Ä‘ang trên Ä‘Æ°á»ng vá» gặp “bác Phòng†nà o đó là bố bạn Lá»™ng ở lá»›p con ngà y trÆ°á»›c thế là cáºu cứ đòi và o chÆ¡i nhà bạn Ä‘Ã nh phải cho con rẽ và o đấy má»™t tý. Äã hà ng chục ngà y ráºp rá»i trong cái “cớ†ấy và trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, cả trÆ°á»›c và sau khi đến cÆ¡ quan Châu đã luyện cho con thuá»™c lòng những lá»i dặn, lai con đến trÆ°á»›c cá»a nhà Toà n Châu lại thấy run bắn lên nhÆ° cảm lạnh. Cái căn phòng trên gác hai, má»™t mình nó má»™t cầu thang riêng biệt phÃa ngoà i năm năm vá» trÆ°á»›c, và o giá» hà nh chÃnh khi vợ Toà n Ä‘ang là m việc ở nhà máy phân lân tại Văn Äiển thì Châu đến đây hà ng giá», hà ng buổi, có khi ăn cÆ¡m và nghỉ trÆ°a tại đây, tá»± nhiên và chủ Ä‘á»™ng nhÆ° ở nhà mình. Bây giá» nhìn thấy nó Châu lại hoảng sợ. Toà n lang thang má»™t mình mấy tháng nay. Bị cấm không được đến thăm Thùy cÅ©ng tá»™i cho Toà n. NghÄ© thế, Châu đã định mấy lần cho con đến đây. Chần chừ mãi hôm nay má»›i liá»u. Tần ngần má»™t lúc bên hiệu kem, cuối cùng cô quyết định không và o - “Mẹ Æ¡i đứng đây là m gì?†- “Mua kem nhÆ°ng đông lắm không mua được†- “Ừ, ừ phải mua kem cÆ¡â€. Châu nhá» ngÆ°á»i mua được que kem cho con xong, vừa dắt xe Ä‘i má»™t Ä‘oạn Toà n đứng ngay trÆ°á»›c mặt: “Mẹ con Ä‘i đâu thế nà y?†Châu Ä‘á» bừng mặt lúng túng: “Äến cÆ¡ quan, cháu nó đòi mua kemâ€. Cu Thùy reo “Bác Phòng, hoan hô bác Phòng!â€. Nó nhoai ngÆ°á»i ra, Toà n chìa má»™t tay cho nó bÃu, anh nhắc thằng bé ra khá»i chiếc ghế mây.
- Cho con và o chơi với anh một tý.
- Không, không được đâu.
Châu nói yếu á»›t khi Toà n đã má»™t tay dắt xe, má»™t tay bế cu Thùy Ä‘i và o trong ngõ. Châu đứng tần ngần má»™t lúc đợi anh Ä‘i khuất, nhìn quanh không thấy ai quen cô má»›i dắt xe và o ngõ nhà Toà n. Châu lên cầu thang gặp Toà n Ä‘i xuống: “Em lên vá»›i con, anh Ä‘i mua mấy Ä‘iếu thuốcâ€.
Vẫn căn nhà sà n gá»— lim bóng nhẫy quen thuá»™c, chỉ có cái khác là tủ đứng và quạt trần, máy khâu và chiếc giÆ°á»ng há»™p gá»— lát không còn. Chắc là bà ta khuân Ä‘i hết rồi. Trong căn phòng rá»™ng hai mÆ°Æ¡i tám mét vuông, chỉ có chiếc bà n con và mấy chiếc ghế kỉểu bà n ghế của bà hà ng nÆ°á»›c. Chiếc giÆ°á»ng má»™t còn buông mà n xô cÅ© vá vÃu, phÃa trên đầu có má»™t Ä‘oạn xÃch đông treo lÆ¡ lá»ng và o tÆ°á»ng Ä‘á»±ng chiếc chăn bông và mấy gói bá»c chắc là quần áo. Tất cả thấy rõ ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông, dù ngăn nắp cẩn tháºn nhÆ° Toà n thiếu bà n tay của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà sẽ biến căn phòng thà nh cái quán trá». Toà n Ä‘em vá» hai cái bánh tẻ và má»™t miếng giò lụa to tÆ°á»›ng cho bé Thùy. Má»™t nải chuối tiêu “trứng cuốc†và má»™t gói lá sen phải đến hà ng cân cốm, cái món quà trÆ°á»›c đây Châu rất thÃch. Lên căn phòng hoà n toà n Ä‘á»™c láºp và yên tÄ©nh Châu thấy yên tâm hÆ¡n. Cô nói năng có phần tá»± nhiên.
- Anh mua vỠlà m gì. Mẹ con em đi đây.
Cu Thùy đã phản đối :
- Con ăn chuối với cốm đã.
Toà n nhÆ° không biết đến lá»i từ chối của Châu.
- Mẹ cho Thùy ăn cốm hộ bác đi.
Thùy bê ngay bá»c cốm đặt và o lòng mẹ. Châu miá»…n cưỡng ngồi cho con ăn. Äấy là cái cá»› để cô không nỡ từ chối trÆ°á»›c lá»i má»i nhÆ° van của anh :
- Không ăn nhiá»u em ăn và i hạt để anh khá»i tủi thân.
Bé Thùy cÅ©ng giục mẹ, bốc hẳn nắm cốm và o ấp bà n tay tà xÃu và o miệng mẹ. Anh hÆ¡i nhìn Châu nhÆ° muốn nói khi cô vừa ngẩng mặt lên “Äấy, bố con anh hiểu ý nhau đến thế là cùngâ€. Châu Ä‘á» mặt vá»™i quay Ä‘i. Äúng giá» nghỉ trÆ°a Châu cho con vá» cÆ¡ quan. Thằng bé lon ton chạy Ä‘i trÆ°á»›c. Toà n nói nhá».
- Anh không ngỠđược một ngà y hạnh phúc như thế nà y. Anh cám ơn em lắm lắm đấy Châu ạ.
Châu hÆ¡i né ngÆ°á»i, nhặt chiếc nón bÆ°á»›c ra cá»a nhÆ° muốn chạy.
- Anh không tiễn mẹ con em nhé.
- Thôi
Chiá»u ấy Ä‘i là m vá» gặp Hiểu, anh má»i má»™t câu “xã giaoâ€. Châu nháºn lá»i ngay và cô cho con chÆ¡i bá»i thoải mái đến gần tối má»›i vá» nhà . Trên Ä‘Æ°á»ng vá» cu Thùy đã phải há»c thuá»™c và nhá»› câu “thần chú†khi vỠđến nhà nó phải reo: “Con và o nhà bác Hiểu bố ạâ€.
Sà i vá» từ bốn giá». Äến năm giá» chÆ°a thấy vợ và con lá»›n vá», anh phải sang nhà bên đón đứa bé. Hai bố con vừa chÆ¡i vá»›i nhau, vừa nấu cÆ¡m và là m má»i thủ tục cho con ăn, và giặt giÅ© xong xuôi má»i việc, vẫn chÆ°a thấy vợ và con lá»›n. Äang bá»±c vá» sá»± chỠđợi không há» biết nguyên nhân thì cu Thùy ton tót từ ngoà i cá»a :
- Bố ơi, con với mẹ đến nhà bác Hiểu, bác Hiểu cho bố cả thuốc là o đây nà y. Trong túi của mẹ ấy.
Anh vui ngay khi biết lý do mẹ con cô vá» muá»™n. NhÆ°ng nếu không phải đến chá»— anh Hiểu và anh khồng biết mẹ con đã Ä‘i đâu thì cÅ©ng không có gì đáng phải nói, đáng há»n giáºn nếu không có cái buổi tối anh cÅ©ng vá» muá»™n sau đấy hai ngà y. Do phải tổng hợp số liệu cho bá»™ trưởng Ä‘i và o miá»n Nam sáng sá»›m mai, Sà i phải là m đến tám giá» tối. Äói và mệt lả nhÆ°ng trong túi không có đến năm đồng bạc. Không biết ăn uống cái gì, mà có cÅ©ng không dám ăn. Hà ng hai năm nay anh không há» biết mùi phở Hà Ná»™i, hiện nay cứng hay má»m, ngá»t hay nhạt. VỠđến nhà thấy vợ Ä‘ang giắt mà n, nét mặt nặng chình chịch anh đã phải nói cái lý do để anh phải vá» muá»™n. Cô lặng lẽ và o mà n. Anh và o bếp lục cÆ¡m. Má»™t nồi cÆ¡m đóng chóc để ở dÆ°á»›i đất. Má»™t Ä‘Ä©a rau không Ä‘áºy. Anh lục tìm nÆ°á»›c, bữa cÆ¡m nà o không có nÆ°á»›c rau anh ăn nhÆ° nhét rác và o miệng, nhất là đang mệt mà cÆ¡m lại nguá»™i khô. Tìm mãi không thấy, bất đắc dÄ© anh phải há»i :
- Nước canh đâu thế em nhỉ?
Im lặng.
- Còn nước canh không em?
- Äổ cho lợn rồi.
- Em nói gì thế?
- Nói gì? Tưởng không vỠđổ cho lợn nó ăn rồi.
Má»™t là n hÆ¡i cá»™n lên nóng bừng ở mặt, bà n tay cầm Ä‘Ä©a rau nhÆ° không chắc nữa, anh phải quay ngÆ°á»i lại đặt nó và o chạn rồi đứng gục đầu và o đấy, hai tay bÃu và o nóc chạn. Không rõ vì đói, mệt hay vì cay cá»±c quá, ngÆ°á»i anh lả thiếp muốn khuỵu xuống. Phải đến ná»a giá» sau anh má»›i lững thững ra phÃa cá»a Ä‘i Ä‘i lại lại cho thoáng rồi và o nhà hút thuốc và lấy sổ sách giấy tá» xuống bếp báºt đèn Ä‘iện, kê sổ và o ghế con ngồi cặm cụi viết. HÆ¡n mÆ°á»i hai giỠđêm má»›i xong công việc, anh lên nhà đứng phÃa ngoà i mà n nhìn hai đứa con Ä‘ang ngủ. Anh muốn ôm lấy các con nhÆ°ng vÆ°á»›ng Châu nằm phÃa ngoà i và sợ con thức giấc. Cứ đứng nhìn hai đứa trẻ ngây thÆ¡ vô tá»™i rồi đây sẽ phải chia ra, đứa có bố, không còn mẹ, đứa có mẹ thì mất bố. Các con Æ¡i, tha lá»—i cho bố, không bao giá» bố muốn má»™t lần nữa tan tác chia ly, nhÆ°ng bố không còn chá»— nà o để lùi nữa rồi. Không còn gì để mà tiếp tục là m cho các con vui vầy sung sÆ°á»›ng. Nếu sau nà y lá»›n lên có kết tá»™i bố thì xin các con đừng lên án hà nh Ä‘á»™ng của bố trong đêm nay. Bố đã có tá»™i vá»›i các con từ dăm năm trÆ°á»›c và xa hÆ¡n, từ khi bắt đầu cuá»™c Ä‘á»i của bố kia. Hà ng tiếng đồng hồ đứng lặng nhÆ° chết, chỉ còn hai là n môi Ä‘á»™ng Ä‘áºy run run và khuôn mặt nhÆ° méo mó hẳn Ä‘i.
Châu ngồi dáºy là m cho anh giáºt mình. Cô báºt Ä‘iện thay tã cho con. Anh ngồi và o chiếc giÆ°á»ng má»™t của mình Ä‘iá»m nhiên không có chuyện gì xảy ra. Cô ra khá»i mà n mang tã xuống bếp vứt và o cháºu nÆ°á»›c và là m việc riêng rồi quay lên. Sà i đứng dáºy chặn cô ở cá»a :
- Anh định bà n với em một việc.
- Không có việc gì phải bà n bây giỠcẩ.
- Nếu em không muốn thì để anh nói một câu.
- Muốn nói gì thì nói. Xê ra cho tôi còn ngủ, mai đi là m.
- Cho anh nói đã. Có lẽ chúng mình không ăn ở được với nhau nữa đâu.
Châu cÆ°á»i :
- Tưởng gì, thế thì dễ thôi, là m đơn đi.
- ÄÆ¡n anh viết rồi em Ä‘á»c rồi ký và o.
- Việc quái gì phải Ä‘á»c cho mệt xác. ÄÆ°a bút đây. Cô cầm bút ký và o bên cạnh chữ ký của Sà i ở phần cuối tá» giấy Ä‘á» ÄÆ¡n xin lý hôn rồi quẳng bút sang giÆ°á»ng anh, nhanh chóng chui và o giÆ°á»ng mình nhÆ° không há» có chuyện gì xảy ra.
Bằng lòng tin của mình. Châu Ä‘inh ninh là Sà i dá»a cô, “Không thể có chuyện ấy†nếu ngÆ°á»i Ä‘á» xÆ°á»›ng không phải là cô. Äến khi tòa án có giấy gá»i cô má»›i á»› ngÆ°á»i ra, Ä‘á» bừng mặt xấu hổ vá»›i xung quanh. NhÆ°ng vẫn mỉm cÆ°á»i nhÆ° muốn nói vá»›i má»i ngÆ°á»i “Có má»™t ông chồng hâm, Ä‘á»™ng tý vác nhau ra tòa sung sÆ°á»›ng thế đấyâ€. Tuy váºy, cô vẫn chÆ°a cảm thấy má»™t vấn Ä‘á» hệ trá»ng sắp sá»a xảy ra. Cho đến buổi đầu tiên đến tòa lấy lá»i khai và ba lần “hòa giải†trong vòng sáu tháng giá»i cô vẫn “yêu†còn Sà i thì khăng khăng “không còn tình cảmâ€. Vá»›i lý do “mÆ°á»i chÃn lần nấu cÆ¡m riêng và mÆ°á»i má»™t lần trong hai bên bá» nhà ra Ä‘i trong vòng bốn năm chung sốngâ€. Lúc nà y cô má»›i hỉêu sá»± im lặng chuẩn bị của Sà i cả năm nay và cái nguy cÆ¡ đổ vỡ không thể cứu vãn. Vá»›i Châu đã thế, những ngÆ°á»i ngoà i kể cả ngÆ°á»i thân thiết cà ng Ä‘á»™t ngá»™t vá»›i thái Ä‘á»™ của Sà i. Cho đến hôm nháºn được giấy báo mÆ°á»i ba ngà y sau đến dá»± phiên tòa “xét xá» vụ ly hôn giữa anh Sà i và chị Châu†TÃnh má»›i vá»™i và ng đạp xe lên Hà Ná»™i bà n vá»›i chú Hà và Hiểu và để là m cái việc “gia đình quyết địnhâ€. Hà lạnh nhạt há»i lại: “Anh quyết định cái gì? Nó có thân nó phải lo, anh có ôm được nó từ nay đến già không?†TÃnh hẫng, thuá»™i mặt nhÆ° đứa trẻ bị đòn... NhÆ°ng đạp xe đến đây, chả nhẽ lại vá» không: “Sểnh cha còn chú, cháu nghÄ© dù sao gia đình nhà mình cÅ©ng phải biết rõ đầu Ä‘uôi ra sao, có ai ngÆ°á»i ta Ä‘iá»u ra tiếng và o mình còn biết Ä‘Æ°á»ng†- “Khốn khổ, việc mình mình là m, việc gì cứ phải ráºp rình xem ngÆ°á»i khác khen hay chê, nhìn ý tứ má»—i ngÆ°á»i má»™t tý để bóp mình theo há». Thôi được anh đến chá»— Hiểu báo Ä‘iện thoại trÆ°a nay thằng Sà i đến đấyâ€.
TÃnh nói dà i dòng vá» má»™t ná» nếp gia đình, vá» sá»± thống nhất từng nhá» nhặt, vá» sá»± bà n bạc, tÃnh toán lÆ°á»ng trÆ°á»›c háºu quả của má»—i công việc là rất cần thiết khiến cả Hà , Hiểu và Sà i Ä‘á»u sốt ruá»™t. HỠ“tráºt tự†và “nghiêm trang†giả vỠđể anh đỡ ngượng. Anh nói được những lá»i rất chân thà nh sâu xa, chỉ có Ä‘iá»u ai cÅ©ng biết cả rồi. HÆ¡n má»™t giá» nghỉ trÆ°a để rồi má»i ngÆ°á»i lại phải đến cÆ¡ quan bù đầu vá»›i bao nhiêu công việc vất vả, những lá»i nói của TÃnh không đúng lúc cứ truá»™i ra khá»i ý nghÄ© của má»i ngÆ°á»i. Nói tóm lại, nó chẳng và o ai. Mắt ai cÅ©ng dÃp lại, cả ba ngÆ°á»i vẫn phải tá» ra mình Ä‘ang nghe chăm chú. Anh kết luáºn: “Bây giá» chú Sà i trình bà y để các ông và các anh tham gia. Thôi thì anh Hiểu đây cÅ©ng coi nhÆ° anh em ruá»™t thịt, ta bà n tháºn trá»ng việc nà y. Äây cÅ©ng là lần thứ hai rồiâ€.
Sà i đã rất mệt vì nhiá»u ngÆ°á»i “góp ý†quá đến bây giá» lại nghe đến câu “lần thứ hai†anh cÆ°á»i lạt cay cú :
- Äến lần thứ mÆ°á»i cÅ©ng không sao. Còn bà n, có lẽ hÆ¡n má»™t tuần nữa đến tòa án rồi bà n má»™t thể.
- Phải rồi, ông đây và anh em chúng tôi còn là cái thớ gì nữa.
- Anh đừng nói thế. Không bao giá» em là kẻ bá»™i bạc. Thú tháºt, em sợ sá»± bà n bạc của ngÆ°á»i nà y để quyết định số pháºn cho má»™t ngÆ°á»i khác lắm rồi.
- Thế thì việc chú lấy cô ta do những ngÆ°á»i ở đây đấy à ?
- Vẫn tại em. Chuyện nà y hoà n toà n tại em. Em biết từ bé đến lá»›n em cứ phải sống vá»›i má»™t ngÆ°á»i vợ em không thể yêu để đến lúc luống tuổi, hoắng lên chạy theo cái mình không có, không phải là mình. Thá»i trai trẻ không được yêu, đến khi được phép yêu Ä‘Æ°Æ¡ng thì lại lá»› ngá»› nhÆ° má»™t thằng trẻ con. Má»™t thằng “vỡ lòng†trong lÄ©nh vá»±c nà y lại phải đóng vai ngÆ°á»i đã từng trải lịch lãm chỉ vì không dám thú nháºn mình là thằng thua kém những con bé má»›i mÆ°á»i tám đôi mÆ°Æ¡i đã yêu Ä‘Æ°Æ¡ng lá»c lõi, có thể là m thầy dạy cho mình những bà i há»c đầu tiên vá» cuá»™c sống.
- Chắc là tại má»i ngÆ°á»i.
- Không.
Sà i nhăn mặt lại nói nhÆ° rút từ ruá»™t mình ra những lá»i ấy :
- Äã bảo là tất cả tại em. Ngay từ nhỠđã tại em. Giá ngà y ấy em cứ sống vá»›i tình cảm của chÃnh mình, mình có thế nà o sống nhÆ° thế, không sợ má»™t ai, không chiá»u theo ý ai,sống há»™ ý định của ngÆ°á»i khác, cốt để cho đẹp mặt má»i ngÆ°á»i, chứ không phải cho hạnh phúc của mình. Nếu em, cứ kiên nhẫn và quyết liệt nhÆ° thế, chắc bố mẹ, anh em, Ä‘Æ¡n vị cÅ©ng không Ä‘em giết em. Vá» sau nà y nếu em có kinh nghiệm, em có hiểu biết và không hoa mắt choáng ngợp trÆ°á»›c sá»± hấp dẫn của thà nh thị, bình tÄ©nh hÆ¡n, tỉnh táo hÆ¡n, xem tạng ngÆ°á»i mình thì hợp vá»›i ai, có lẽ em không phải lao Ä‘ao, lúc nà o cÅ©ng cảm thấy hụt hÆ¡i trong suốt mấy năm qua. Ná»a Ä‘á»i ngÆ°á»i phải yêu cái ngÆ°á»i khác yêu, ná»a còn lại Ä‘i yêu cái mình không có, đến bây giá» má»›i biết mình nhÆ° thế nà o thì lại...
- Ông Hà và anh em chúng tôi bắt chú phải là m Ä‘iá»u gì không phải?
- Vâng! Em biết chả ai nỡ bắt em và cũng đến lúc không ai có thể bắt được chuyện gì nữa. Nhưng đã bốn mươi tủôi đầu không biết mình là thế nà o để tự định đoạt lấy cuộc sống của mình thì em cũng chả nên sống là m gì.
Cả Hà và Hiểu Ä‘á»u biết không ai thấm thÃa hÆ¡n Sà i vá»›i cái gá»i là hạnh phúc của anh. Nếu nhÆ° thế nà o chắc Sà i phải tá»± tìm cho mình má»™t lối thoát chÃnh xác. Nếu không, nhÆ° anh ta nói bốn mÆ°Æ¡i tuổi đầu còn hồ đồ không biết mình là thế nà o lại cứ hoảng lên vì cái nà y, vì cái khác thì cứ để anh ta tá»± kết luáºn lấy Ä‘á»i mình kể cả việc quyết định ly dị vợ và xin chuyển công tác vỠđịa phÆ°Æ¡ng. CÅ©ng chả nên tham gia là m gì. Nể TÃnh, hai ngÆ°á»i ngồi lại “bà nâ€. Thấy anh em căng thẳng không cần thiết và những đìêu Sà i nói thá»±c ra va chạm đến cả chú và ngÆ°á»i phụ trách trá»±c tiếp của mình trÆ°á»›c đây.
NhÆ°ng cả hai con ngÆ°á»i từng trải nà y Ä‘á»u biết mình phải có những cá» chỉ, những lá»i nói nhÆ° thế nà o để đạt tá»›i mục Ä‘Ãch của buổi hôm nay. Phải cho hai anh em vui vẻ và cả hai Ä‘á»u cảm thấy có cái lý của mình không nên vạch vòi chỉ trÃch nhau là m gì lúc nà y. Nói để đạt tá»›i mục Ä‘Ãch ấy song cả hai Ä‘á»u Ä‘á» cáºp đến việc phải bà n khiến Sà i cảm thấy ân háºn vá»›i những lá»i lẽ bất cần của mình vá»›i má»i ngÆ°á»i. Äấy là chuyện con cái. Nuôi thằng Thùy là chắc chân. Nhất định tòa sẽ xá» nhÆ° thế. Chỉ có Ä‘iá»u là để cháu ở đâu cho tiện việc trông nom nó. Äừng tạo nên cảnh bố con tha nhau nay chá»— nà y mai chá»— khác. Bà n Ä‘i tÃnh lại mãi há» quyết định cho cháu vỠở vá»›i bác TÃnh gái. VỠđấy có các anh, các chị chÆ¡i đùa, cháu cÅ©ng đỡ nhá»› mẹ. Khi nà o Sà i vá» công tác ở huyện, có thể hai bố con mang nhau lên cÆ¡ quan. Hai anh em thay nhau nuôi má»™t đứa trẻ là m gì mà không được. Cái quyết định ấy Sà i chÆ°a tháºt bằng lòng. Việc ăn uống, tắm giặt tuy ở Hà Ná»™i có khó khăn nhÆ°ng có Ä‘iá»u kiện để giữ gìn cho con sạch sẽ. Vá» quê, không có mình, chị dâu và các cháu không quen các sinh hoạt của con, nó ốm Ä‘au ghẻ lở thì khổ lắm. Phần khác, anh vẫn giữ má»™t quan niệm: hết sức tránh sá»± nhá» vả dù là ngÆ°á»i ruá»™t thịt. NhÆ°ng thôi hãy tạm thế. Tránh vác con lang thang nhÆ°ng nó ở đâu anh sẽ ở đấy. Anh không thể rá»i nó. Cả cuá»™c Ä‘á»i anh chỉ còn lại có nó. Nó nhÆ° niá»m an ủi, nhÆ° má»™t thằng bạn. Má»—i lần nó hắt hÆ¡i, sổ mÅ©i anh cÅ©ng giáºt mình thon thót. Bây giá» lại để con má»™t nÆ¡i là m sao chịu nổi.
Trong khi Sà i vá» quê để lo việc ăn ở cho con và liên hệ công việc thì Châu đã đến nhà Toà n. Cầm tá» giấy báo của tòa án Châu thá»±c sá»± choáng váng. Có những chiá»u Ä‘i là m vỠđón cả hai con, không tắm rá»a, nấu nÆ°á»›ng, mua phở cho các con ăn, nÆ°á»›c mắt cứ rà n ra phải quay Ä‘i để giấu chúng. Thằng Thùy vẫn biết “Mắt mẹ là m sao mà chảy nÆ°á»›c thế†- “Mắt mẹ Ä‘au†- “Äể con lấy thuốc con tra cho nhá†- “Ừ ăn nhanh lên†- “Mẹ Æ¡i bố Ä‘i đâu?†- “Bố chết rồi†- “Ã, không phải bố vá» quê. Con cÅ©ng vá» quê, Ä‘i đò mà có cái bÆ¡i ý mẹ biết không?†- “Mẹ không biết. Äã bảo ăn quà ng lên mẹ còn rá»a dá»nâ€. Mấy hôm sau Ä‘Æ°a con xuống mẹ đẻ, má»—i chiá»u Ä‘i là m vá» cô đạp Ä‘i hết Ä‘Æ°á»ng nà y đến phố khác, đến tối mịt má»›i vá». Cô đến nhà Toà n chỉ vì không biết đến đâu trong khoảng thá»i gian trông trênh vô cùng. Má»—i buổi chiá»u hết giá» là m việc ra khá»i cÆ¡ quan không biết Ä‘i đâu thì Toà n đã đến đón cô. Hà ng tháng nay, chiá»u nà o hết gìơ là m việc Toà n cÅ©ng đạp xe Ä‘i đến gần chá»— là m của cô. Äợi cô dắt xe ra cá»a, lên xe đạp Ä‘i, rồi từ má»™t gốc cây sấu ở mãi xa đằng đầu Ä‘Æ°á»ng anh má»›i đạp xe theo. Cứ Ä‘i theo quanh quẩn, đến khi cô vỠđến lối rẽ và o nhà mình anh má»›i quay lại. Mấy chiá»u nay thấy Châu đạp xe Ä‘i lang thang anh quyết định gặp cô và o chiá»u ngà y thứ sau. CÅ©ng nhÆ° má»i chiá»u theo Châu, đến gần lối rẽ vá» nhà mình Toà n đạp dấn lên nhÆ° má»™t sá»± vô tình anh há»i :
- Ồ sao hôm nay em vỠmuộn thế.
Châu giáºt mình quay lại, trả lá»i thẫn thá» :
- Việc nhiá»u phải là m thêm.
- Và o anh một chút được không?
- Äể là m gì.
- Nếu em không báºn anh má»i em đến chÆ¡i, chả có việc gì. Rồi anh buồn bã há»i
- Anh đi với em một đoạn có được không?
- Tùy, nếu anh rỗi rãi.
Phải đi một đoạn khá xa Toà n mới nói :
- Anh biết tất cả ná»—i khổ tâm của em trong thá»i gian gần đây.
- Anh cũng còn thương xót đến tôi?
Ná»—i Ä‘au khổ lại dâng trà n đầy khuôn mặt trái xoan của Toà n. Anh lặng Ä‘i khiến Châu cảm thấy ân háºn vì mình đã quá lá»i.
- Anh biết vì anh nên em mới khổ. Nếu em không tha thứ cho anh, chỉ xin cho anh được là m một việc gì đó nếu em thấy cần san sẻ nỗi vất vả của mình.
- Bây giỠanh mới biết là anh đã là m tôi khổ à ?
- Anh biết vì quá yêu em anh đã không kìm giữ được. Nhưng nếu em bình tĩnh nghe anh thì đâu đến nỗi.
- Bình tĩnh. Anh cứ bình tĩnh sống với vợ con anh còn tôi bình tĩnh để trở thà nh một con **.
- Cho đến bây giá» má»i việc đã rõ rà ng cả rồi em vẫn nghi ngá» anh. Anh cÅ©ng Ä‘Ã nh chịu biết là m thế nà o.
- Bây giỠanh được giải phóng rồi thiếu gì con gái trẻ đẹp.
- Em cho anh là loại ngÆ°á»i nhÆ° thế à ?
- Äà n ông các anh có thằng nà o khác thế.
- Thôi được, em múôn cho anh là loại ngÆ°á»i thế nà o cÅ©ng được. Anh chỉ nói vá»›i em má»™t Ä‘iá»u. Từ nay anh hoà n toà n không có gì rà ng buá»™c. Anh Ä‘á» nghị: trong cuá»™c sống của mình, nếu em cần đến anh vá»›i tÆ° cách nà o cÅ©ng được. Thằng ở, má»™t ngÆ°á»i bạn, ngÆ°á»i anh, em cho phép anh được là m việc gì đó đỡ mẹ con em nếu không muốn nói là nghÄ©a vụ của anh. Còn tình cảm của chúng ta em có nghÄ© lại hay không là quyá»n của em. Anh không dám đòi há»i gì. NhÆ°ng anh sẵn sà ng đón nháºn tất cả.
- Thôi Ä‘i, tôi chán tất cả nhÆ°ng lá»i ấy rồi.
Cô đạp xe dấn lên nhÆ° chạy trốn, nhÆ° kinh sợ hoảng hốt. NhÆ°ng trÆ°á»›c khi ra tòa hai ngà y cô đã đến ở trá»n vá»›i Toà n cả đêm. Äến khi đứng trÆ°á»›c bản tuyên bố cuối cùng của phiên tòa cô đã là m má»™t việc mà chÃnh từ trÆ°á»›c tá»›i nay cô luôn hoảng sợ.
Má»i anh Giang Minh Sà i trả lá»i tiếp câu há»i của toà .
Sà i đứng dáºy chá» nhân viên thẩm phán ghi chép cái gì đó rồi ngẩng lên trịnh trá»ng :
- Nếu tòa xá» ly hôn giữa anh và chị Nguyá»…n Thùy Châu anh cho biết nguyện vá»ng của anh vá» tà i sản và con.
- Vá» tà i sản tôi để chị Châu hoà n toà n sá» dụng. Vá» con cái: Vì cháu nhá» chÆ°a thể tách khá»i mẹ, tôi xin nuôi cháu lá»›n là Giang Minh Thùy.
- Anh ngồi xuống - Giá»ng anh ta lại vá»›i lên - Má»i chị Nguyá»…n Thùy Châu.
Châu đứng lên nét mặt lạnh lùng. Viên thẩm phán dỗ dỗ đầu bút xuống mặt giấy như thể gõ nhịp :
- Chị đã nghe rõ ý kiến của anh Sà i chưa?
- Tôi nghe rõ rồi ạ.
- Chị có ý kiến gì vỠtà i sản và con cái.
- VỠtà i sản, tuỳ tòa quyết định như thế nà o tôi cũng xin chấp hà nh. Riêng phần con: Cháu Giang Minh Thùy không phải là con của Sà i.
- Chị có chứng cớ.
- Chứng cá»› là tÃnh từ ngà y chúng tôi Ä‘i lại vá»›i nhau đến khi sinh cháu có bảy tháng ba ngà y.
- Chị sinh cháu thứ hai cũng không được đủ tháng.
- Vâng, nhưng cháu Thùy nặng 3,2 Kg không có biểu hiện gì của sự thiếu tháng.
- Äã bao giá» chị cho anh Sà i biết chuyện nà y chÆ°a?
- ChÆ°a.
- Chị nói tiếp.
- Vâng. Nguyện vá»ng của tôi là anh Sà i không được phép nuôi cháu Giang Mình Thùy.
- NhÆ°ng chị cÅ©ng xác nháºn anh ấy là ngÆ°á»i vất vả chịu khó nuôi con.
- Thưa tòa. Vì không phải là dòng máu của mình, nhất là đến hôm nay anh Sà i mới biết chuyện nà y, anh sẽ không đủ sức mà thương yêu, nuôi dưỡng một đứa trẻ không phải là con của mình.
Có những lúc Sà i đã chạnh nghÄ© đến nó nhÆ°ng không bao giá» ngá» tá»›i những lá»i của Châu nhÆ° lúc nà y. Äầu óc anh choáng váng, mắt vẫn nhìn lên mà không còn thấy gì, không nghe được Châu nói tiếp những gì. Trong anh chỉ còn những hình ảnh hà ng trăm lần con “đi†trong má»™t ngà y đêm, hà ng tháng trá»i ngồi thâu đêm giữ kim và ôm con vợ ngủ. Những lá»i thông minh hóm hỉnh đầy tình cảm của nó: “Thùy thÆ°Æ¡ng bố nhất. Nhá»›n lên Thùy sẽ Ä‘i bán kem cho bố tha hồ ăn nhì†- “Sao mắt bố chảy nÆ°á»›c? Bố khóc, Thùy buồn lắmâ€. Con Æ¡i! Thùy Æ¡i! Nếu các bác ở nhà quê biết rõ chuyện nà y thì sẽ nghÄ© đến con nhÆ° thế nà o! Anh giáºt mình khi nhân viên thẩm phán gá»i đến tên mình. Anh đứng dáºy nhÆ° má»™t cái máy :
- Anh đã nghe rõ hết lá»i của chị Châu chÆ°a?
- Rồi ạ.
- à kiến của anh như thế nà o.
- Tôi không có ý kiến gì.
Chiá»u hôm đó còn đồng nà o trong túi Sà i mua hết bánh kẹo cho các con. Anh bế và hôn lên khắp ngÆ°á»i má»—i đứa. Anh khoác chiếc ba lô có cái mà n và mấy bá»™ quần áo nói vá»›i các con: “Bố Ä‘i công tác xaâ€. Rồi vá»™i vã bÆ°á»›c ra khá»i nhà . Vá»›i bá»™ mặt lạnh lẽo cay Ä‘á»™c Châu vẫn nhìn anh nhÆ° kẻ thù nhÆ°ng đến khi anh Ä‘i khá»i, hai đứa trẻ khóc òa chạy theo bố, cô cÅ©ng gục đầu xuống gối nức nở. Cho đến khi hai con chạy và o má»—i đứa má»™t bên mếu máo lay gá»i mẹ thì những ngÆ°á»i ở khu táºp thể đã đứng đầy phÃa ngoà i. Nhìn qua khe cá»a thấy cảnh ba mẹ con kêu khóc trên má»™t chiếc giÆ°á»ng, nÆ°á»›c mắt ai cÅ©ng muốn rà o ra, ai cÅ©ng muốn kêu to lên vá»›i những chà ng trai, cô gái rằng: Các ngÆ°á»i hãy cứ yêu nhau say đắm và mê mẩm rồi lại cắn xé nhau nhÆ° chó mèo Ä‘i. Tất cả Ä‘á»u là quyá»n của các ngÆ°á»i. NhÆ°ng đừng có kẻ nà o dã man tạo ra những đứa trẻ để lại trút lên cái cÆ¡ thể bé bá»ng ngây thÆ¡ của nó những tá»™i lá»—i sinh ra từ lòng Ãch ká»· không cùng của các ngÆ°á»i.
|
29-06-2008, 02:58 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Phần kết
HÆ°Æ¡ng bần thần giữa căn phòng lần đầu tiên cô má»›i bÆ°á»›c tá»›i. Không ngá» nó lại đến mức nà y. Má»™t ngôi nhà hai gian của là ng Hạ Vị là m kho chứa phân đạm, đến khi hợp tác lên cấp cao toà n xã, ngÆ°á»i ta dỡ ngói để trÆ¡ lại những hà ng dui mè nhÆ° hai bà n tay xÆ°Æ¡ng xẩu ấp và o nhau chống trên những bức tÆ°á»ng đầy hình hà i và những chữ nghệch ngoạc thô tục bằng than và gạch non. Sau ba tháng “tìm hiểu†tình hình ở huyện Sà i vá» Hạ Vị vá»›i tÆ° cách là trưởng ban thanh tra nhân dân của huyện vá» Ä‘iá»u tra, xá» lý những Ä‘Æ¡n tố giác của quần chúng. Anh đã mượn xã ngôi nhà kho nà y mua rạ và mÃa lợp lên trên. Nó được ngăn đôi bởi má»™t tấm “Tăng†bằng ni lông. Gian bên phải là chá»— của anh vá»›i chiếc giÆ°á»ng cá nhân, má»™t chiếc mà n căng quanh năm. Ná»a ở phÃa trong đặt chiếc hòm vừa bằng cái va ly và chạn Ä‘á»±ng bát. Cả hai thứ Ä‘á»u do thằng cháu con anh cả kỳ cạch đóng cho chú. Khuất sau chạn và hòm là “bếpâ€. Gian bên trái có má»™t chiếc bà n và bốn chiếc ghế vuông vá»›i bốn cái chén và siêu nÆ°á»›c sôi để nguá»™i. Chiếc Ä‘iếu cà y để gác đầu lên miệng há»™p bằng tôn vuông, dà i nhÆ° má»™t hòm sá»›. Äấy là nÆ¡i tiếp khách, “Tiếp dânâ€. Sà i nói vá»›i các anh chị và má»i ngÆ°á»i rằng anh ở nhÆ° thế cho tiện việc tiếp xúc vì công việc của anh cần phải được giữ kÃn. NhÆ°ng thá»±c chất của nó là anh không muốn nhá» vả, lệ thuá»™c và o các anh, các chị, hoặc bất cứ ngÆ°á»i bà con thân thÃch nà o. Những gì mình có thể chịu Ä‘á»±ng hoặc tá»± lo được thì phải cố. Sáu tháng sau thôi chức trưởng ban thanh tra, vẫn ăn lÆ°Æ¡ng chuyên viên má»™t, anh được Ä‘iá»u là m chủ nhiệm hợp tác xã nông nghiệp Hạ Vị. Chỉ trừ khi báºn rá»™n quá, phải nhá» gá»i, nếu không, tháng nà o anh cÅ©ng lên Hà Ná»™i má»™t lần thăm con và mang má»™t ná»a lÆ°Æ¡ng, kèm theo gạo má»›i hoặc Ä‘á»—, lạc, bánh, kẹo, hoặc quần áo, già y tất cho chúng. Khi trở vá» lại ăn ngủ ở gian nhà kho ấy. Gần ba năm rồi, Hạ Vị đã nhÆ° từ má»™t nÆ¡i nà o khác bÆ°ng đến đặt ở đất nà y. Xã được hình thà nh nhÆ° má»™t chữ “Tê in†hÆ¡i lệch má»™t chút. Cái gạch ngang trên đầu là con đê bồi đắp cao to nhÆ° đê chÃnh, được viá»n bằng những bụi tre Ä‘ang lên xanh. PhÃa ngoà i tre là hà ng chuối tây, hà ng nghìn cây Ä‘á»u bị những buồng vÃt cong xuống. Ngoà i nó là lạc. Cả bãi bồi mênh mông mà u xanh Ä‘áºm xôn xao cả lá lạc, phải ngồi lên máy bay chuồn chuồn má»›i nhìn thấy chiá»u dà i của nó. Viá»n sát lÆ¡i nÆ°á»›c, chá»— doi đất bồi, thêm hà ng năm là khoai lang. Chỉ trừ ba tháng mùa mÆ°a lÅ© còn cái vòm xanh dây khoai ấy có cả quanh năm.
Thân chữ “Tê†là con Ä‘Æ°á»ng từ đê bối và o đê chÃnh hÆ¡n bốn cây số nó cÅ©ng cao to, đủ cho hai chiếc xe tải tránh nhau. Äứng từ đê quai nhìn và o con đê chÃnh, phÃa bên trái là cánh đồng cao rá»™ng gần gấp đôi phÃa đồng trÅ©ng. Äồng cao chuyên canh cây Ä‘áºu nà nh do tiến sÄ© di truyá»n há»c Phan Tân cùng những đồng nghiệp của ông là chá»— quen biết của Sà i vá» giúp vụ đầu. Äến nay nó đã mang ký hiệu khoa há»c ÄC5. Loại ÄC5 nà y chỉ thấy quả lúc lỉu lăn lóc quanh thân mà không thấy lá. Hà ng chục héc ta Ä‘áºu nà nh má»›i hai vụ đã cho tổng sản lượng hà ng trăm tấn. PhÃa bên nà y Ä‘Æ°á»ng là kho, ao thả cá, trại chăn nuôi bò, lợn, và hai mÆ°Æ¡i ba lò gạch, mÆ°á»i tổ là m Ä‘áºu phụ. Tất cả tạo thà nh má»™t chu trình khép kÃn: Äáºu nà nh là m thà nh Ä‘áºu phụ. Lợn ăn bã Ä‘áºu và lá khoai lang. Bò ăn lạc và thân dây lang cùng vá»›i cá». Phân bò bón lá, phân các loại khác bón ruá»™ng. Các nhà máy, công trÆ°á»ng, cÆ¡ quan mua Ä‘áºu phụ, lạc, thịt bò và cá thì phải cung cấp gạo, than, vôi, xi măng, sắt và những thứ khác. Hạ Vị đã ăn ba bữa cÆ¡m bằng gạo vá»›i cá hoặc Ä‘áºu hoặc thịt. Xã có Ä‘Ã i truyá»n thanh, đèn Ä‘iện, nhà văn hoá, nhà trẻ, trÆ°á»ng cấp hai Ä‘á»u được xây dá»±ng hai tầng. Chủ nhiệm Sà i cÅ©ng đã trúng ủy viên thÆ°á»ng vụ của huyện nhÆ°ng vẫn ở ngôi nhà kho hai gian vốn là nÆ¡i chứa phân đạm ở đầu thôn Hạ Vị, ngoảnh mặt ra cánh đồng lạc cạnh Ä‘Æ°á»ng. Mấy năm nay, HÆ°Æ¡ng vá» thăm mẹ cÅ©ng qua thăm Sà i, nhÆ°ng anh Ä‘á»u Ä‘Æ°a chị vá» uống nÆ°á»›c ở nhà anh TÃnh hoặc gặp nhau ở ban quản trị rồi, vừa ra bến đò vừa nói chuyện. Má»—i lần vá» qua là ng Hạ Vị đỡ lầm lá»™i và lại ngÆ¡ ngác trÆ°á»›c sá»± trồi lên má»™t phong cảnh má»›i lạ. Không nhìn hết nét mặt của những ngÆ°á»i dân, không nghe hết lá»i thì thầm háo hức của há», chị đã biết ngÆ°á»i là m nên sá»± phấn chấn ấy và ngầm hưởng má»™t niá»m vui pha lẫn chút chua xót. Chị không thể ngá» rằng anh lại ăn ở nhÆ° để tá»± Ä‘Ã y Ä‘á»a mình thế nà y. HÆ°Æ¡ng cÅ©ng nhÆ° anh TÃnh, chú Hà , anh Hiểu và những ngÆ°á»i thân khác nhìn thấy má»—i thay đổi ở là ng Hạ Vị lại bá»›t được ná»—i lo vì cái quyết định xin trở vá» quê hÆ°Æ¡ng của Sà i mà ai cÅ©ng cho là anh đã quẫn trà đâm ra liá»u. TrÆ°a nay khi anh Ä‘ang baó cáo vá»›i Ä‘oà n tham quan và các báo chÃ, Tiến ở dÆ°á»›i nói chuyện riêng vá»›i HÆ°Æ¡ng.
- Chị thấy không, anh ấy khá»e, trẻ ra rất nhiá»u so vá»›i những năm trÆ°á»›c. Ä‚n nên là m ra nó cÅ©ng có khác.
- Căn bản là được các anh ủng hộ.
- Thì trÆ°á»›c khi anh ấy vá» tôi có phản đối ai ở là ng nà y có ý định thay đổi cách là m ăn cho nó già u có lên đâu. Căn bản đồng đất nà y anh ấy thuá»™c. Tình cảm và tÃnh nết của những con ngÆ°á»i vùng nà y anh ấy cÅ©ng thuá»™c. Thuá»™c nó, lại Ä‘au đáu lo nghÄ© cho nó bằng tất cả sá»± hỉêu biết và tấm lòng của mình thì “ăn†thôi.
Hương tủm tỉm :
- Có những việc Ä‘au đáu lo cho nó mà vẫn há»ng đấy thôi.
Anh bà thÆ° huyện ủy trẻ tuổi và hóm hỉnh nà y biết ngÆ°á»i tình của bạn mình định nói gì, anh cÆ°á»i gáºt đầu phản đối :
- Dù không hiểu anh ấy bằng chị, nhÆ°ng tôi cÅ©ng biết anh ấy Ä‘au đáu lo nghÄ© và tất báºt khổ sở chắp vá những cái anh ấy không có để cho nó phù hợp, cho vừa ý ngÆ°á»i vợ vốn rất khác biệt vá»›i anh vá» má»i phÆ°Æ¡ng diện. Tôi rất đồng ý vá»›i anh ấy nói vá»›i các nhà báo sáng nay là : “Tôi mong các nÆ¡i khác đừng há»c gì ở chá»— chúng tôi. Những Ä‘iá»u tôi kể lại cung cách là m ăn cÅ©ng nhÆ° những bản tuyên truyá»n có đôi chá»— “phóng đại†của các anh chỉ nhÆ° má»™t sá»± gợi ý để má»—i nÆ¡i ngẫm nghÄ© vỠđồng đất của mình, sức lá»±c mình, vốn liếng mình, trình Ä‘á»™ mình, tâm tÆ° tình cảm của dân mình thì nên là m ăn cách nà o cho hợp, cho kết quả. Cứ ồn lên, thấy ai có cái gì cÅ©ng hay, cÅ©ng bắt dân là m bằng được nhÆ° nÆ¡i nà y rồi lại phá Ä‘i là m bằng được nhÆ° nÆ¡i khác, hôm nay bảo là m ai không là m là kẻ chống phá, ngà y mai bảo phá, ai không phá lại là kẻ phản Ä‘á»™ng. Suốt Ä‘á»i trong là ng có “địch†và dân đói khổ mà năm nà o cÅ©ng “hÆ¡n hẳnâ€, “vượt xa†những năm trÆ°á»›c. Tôi rất sợ sau đây là ng nà o cÅ©ng trồng lạc vá»›i Ä‘á»— tÆ°Æ¡ng, có khi cả vùng chiêm trÅ©ng cÅ©ng trồng rồi sau nà y mất mùa phá Ä‘i lại chá»i chúng tôi là những thằng nói khoácâ€.
Nghe bà thÆ° kể lại chuyện đó HÆ°Æ¡ng thấy má»™t cái gì đó nhÆ° là niá»m kiêu hãnh dâng khắp ngÆ°á»i. Chị khen
- Tôi nghĩ cũng may có anh, anh Sà i mới là m việc được.
- Ngược lại. Nếu không có anh ấy vỠđây, bằng cuá»™c Ä‘á»i láºn Ä‘áºn của mình để tôi nhìn ra cái gì mình có, vá»›i chÃnh mình thì có lẽ tôi đã hô cả huyện là m theo cái khuôn mẫu ở xã của chị phÃa trong đê: tất cả phải trồng hai vụ lúa và má»™t vụ khoai tây.
- Nhưng dù sao là cấp trên anh vẫn nhìn rõ hơn.
Tiến hóm hỉnh :
- Chết ở chá»— đã là cấp trên không bao giá» chịu thua cấp dÆ°á»›i nên có lần quá ná»a số xã bị đói mà huyện thì vẫn “trăm phần trăm†no để tỉnh khá»i chê cÆ°á»i trách cứ. Äến khi bà quá lên tỉnh kêu xin gạo vá» cứu tế thì lại bảo xã nó không nắm hết dân tình.
Bằng buổi nói chuyện riêng, rất “mất tráºt tự†của bà thÆ° vá»›i mình HÆ°Æ¡ng thấy không thể nà o bá» Ä‘i khi Ä‘oà n tham quan của các cÆ¡ quan trung Æ°Æ¡ng lên xe trở vá». Sà i Ä‘i tiá»…n há» và bảo chị: “Em và o nhà chá» anh má»™t chútâ€. Chị đã ngẩn ngÆ¡ Ä‘i và o “căn phòng†anh chỉ. Gáºp lại quần áo, quét tÆ°á»›c, sắp đặt xong cho cái “ổ chuá»™t†ngăn nắp lại và nghe đứa con gái của TÃnh kể “sá»± tÃch†gian nhà nà y xong, cháu đã vá» mà Sà i vẫn chÆ°a quay lại. Chị sốt ruá»™t vì trá»i đã sáºp xuống chị vẫn chÆ°a vỠđược. Sà i hấp tấp trở lại. Nhìn vẻ sốt ruá»™t của chị anh trách :
- Sao em đã có vẻ cuống lên thế?
- Em sợ lắm. Thôi đưa em vỠmột đoạn đi.
Sà i không nói gì. Chị biết anh buồn trÆ°á»›c những cá» chỉ của mình. NhÆ°ng biết là m thế nà o! Cái tình của tuổi bốn mÆ°Æ¡i không thể bốc nóng ngùn ngụt lên mặt và máu chảy rình rịch khắp cÆ¡ thể nhÆ° năm mÆ°á»i bảy, mÆ°á»i tám để nó có đủ sức mạnh Ä‘i tá»›i liá»u lÄ©nh, bất chấp cả má»™t Ä‘á»i chỉ cốt có má»™t phút giây, trá»i đất lúc ấy cÅ©ng là nhá», chỉ có hai ngÆ°á»i là vÅ© trụ mênh mang. Còn bây giá»! Không thắp đèn lên, không đứng ở giữa sân, dù hai ngÆ°á»i vẫn cách nhau mà cùng ở trong nhà , nhỡ ai Ä‘i ngang qua biết được, há» sẽ đánh giá tÆ° cách, sẽ có lá»i ồn aò bà n tán hại uy tÃn của cả hai ngÆ°á»i. Cái bóng đêm đã tạo nên sá»± run rẩy trong ná»—i hoảng sợ khiến HÆ°Æ¡ng bÆ°á»›c thẳng ra giữa sân chá» Sà i hút xong Ä‘iếu thuốc là o rồi khóa cá»a Ä‘Æ°a chị Ä‘i. HÆ°Æ¡ng mừng rỡ bao nhiêu, Sà i cà ng lặng Ä‘i bấy nhiêu. Ná»—i cô Ä‘Æ¡n không có ngÆ°á»i chia sẻ, nói đúng ra anh chỉ cần có HÆ°Æ¡ng nhÆ°ng chị lại “lịch sự†vá»›i anh nhÆ° má»™t ngÆ°á»i bạn tốt bụng.
Hai ngÆ°á»i Ä‘i đã cách là ng khá xa vẫn không nói gì. HÆ°Æ¡ng Ä‘Ã nh phải lên tiếng :
- Anh giáºn em đấy à ?
- Không.
- Thì cÆ°á»i Ä‘i em xem nà o.
- Em muốn anh là m thằng hỠà ?
Äến bây giá» thì HÆ°Æ¡ng lại không thể nói được gì nữa. Có bao giá» chị đùa bỡn vá»›i tình cảm của hai ngÆ°á»i mà anh lại nói ra Ä‘iá»u ấy.
- Anh xin lá»—i.
Thấy im lặng, đi mươi bước nữa, anh sát lại.
- Nhiá»u lúc buồn, nhá»› em quá mà em lần nà o gặp anh cÅ©ng chỉ ban phát cho anh được và i câu nói rồi lại vá»™i vã hốt hoảng ra Ä‘i. Còn anh... bây giá»...
Hai ngÆ°á»i chững lại, HÆ°Æ¡ng vẫn lặng lẽ nhÆ° lắng nghe.
- Có giáºn anh nữa không?
Cái đầu hơi ngả và o cánh tay anh lắc nhẹ.
- Mở mắt ra nhìn anh một chút nà o.
DÆ°á»ng nhÆ° có hai vòm sáng rất lung linh vừa rà o lên cái ánh sáng diệu kỳ khiến anh phải giữ lấy nó, nhÆ° nuốt nó và o trong lồng ngá»±c Ä‘ang dồn dáºp của mình.
- Hay chúng mình vỠvới nhau đi em.
- Không được.
Giá đừng êm nhẹ và nÅ©ng nịu, đừng vuốt vuốt mái tóc và đừng gà i lại chiếc cúc áo quân phục cho anh, em cứ “không được†má»™t cách cáu giáºn hoặc bằng bất cứ má»™t cá» chỉ nà o đó “giết†ngay tức khắc niá»m hy vá»ng bá»™t phát của anh thì còn dá»… chịu hÆ¡n sá»± vuốt ve chá»n vá»n: hãy cố chịu Ä‘á»±ng. Tuổi chúng mình không thể liá»u lÄ©nh được nữa đâu. Thôi khuya rồi, chúng mình chia tay nhau. Chịu khó nghe lá»i em Ä‘i.
Và , trÆ°á»›c đó em đã nói những gì? Anh đã Ä‘au Ä‘á»›n vá» sá»± chia ly rồi. Lại xé đôi sá»± ổn định, dù nó là chắp vá của cuá»™c Ä‘á»i em thì là m sao có thể bù đắp được cho anh. Xóa bá» sá»± cá»c cạch nà y để chắp vá vá»›i sá»± cá»c cạch khác là đánh lừa nhau, được cái gì.
Không! Em biết. Ngà y xÆ°a thì được. Vì thế mãi mãi chúng mình phải giữ gìn nó. Còn bây giá» là m gì còn thì giỠđể hẹn hò chỠđợi nhau nữa. Äừng buồn.
Dù bằng tất cả những lá»i lẽ rất có lý, những tình cảm chân thà nh của HÆ°Æ¡ng bắt anh phải chấp nháºn, nhÆ°ng Ä‘i quay vá» má»™t mình giữa lạnh lẽo của đêm trăng cuối tháng, anh vẫn cảm thấy những cÆ¡n gió nhÆ° à o ạt ùa và o cái cÆ¡ thể dÆ°á»ng nhÆ° rá»—ng rá»…nh của mình. Anh bÆ°á»›c Ä‘i rá»™n rạo giữa mênh mang vắng lạnh. Mãi khi gần vỠđến là ng nghe tiếng vượt đất và o quả ở thùng đấu và tiếng khuôn đóng mốc vang lên bì bạch ở ngay bên Ä‘Æ°á»ng anh má»›i nhÆ° choà ng tỉnh nhìn sang phÃa cánh đồng trÅ©ng.
Cả hai mÆ°Æ¡i ba lò gạch Ä‘á»u rá»±c Ä‘á» nở nứt từ dÆ°á»›i lên trên vá» phÃa là ng những tổ là m Ä‘áºu phụ vẫn sáng đèn. Anh nhá»› là cả hai ngà nh sản xuất nà y há» Ä‘ang là m ca ba, cái cung cách là m việc tá»± anh đặt ra cho nó và chÃnh nó đã giúp anh những đêm trằn trá»c mất ngủ vùng dáºy đến chá»— đốt lò, là m gạch và các tổ gói Ä‘áºu phụ xem xét, chuyện trò vá»›i há». Äể rồi sáng ra lại xì xụp bát óc Ä‘áºu, là m tượp rượu, nhón mấy viên lạc, ngÆ°á»i thấy khoan khoái thêm. Ai cÅ©ng bảo anh khoẻ ra. Có lẽ nó bắt đầu từ những ngà y anh trở vá» vá»›i vùng đất quen thuá»™c của mình dù nó còn ngổn ngang bừa bá»™n nhÆ°ng nó là chá»— của anh, của chÃnh cái là ng Hạ Vị nà y.
HẾT
|
|
|
| |