|
|
06-08-2008, 10:54 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Phần 9 - Chương 20
Việc mà Luân và Dung linh cảm sẽ đến đã đến. Jones Stepp và Saroyan rá»i Sà i Gòn theo lệnh của Bá»™ Quốc phòng Mỹ, vá»›i lý do “Thiếu tÆ°á»›ng Jones Stepp đã hoà n thà nh xuất sắc nhiệm vụ tại Việt Nam Cá»™ng hòa†và đồng thá»i vinh thăng lên Trung tÆ°á»›ng. Cái không bình thÆ°á»ng là hạn kỳ rá»i Sà i Gòn của trung tÆ°á»›ng - trong vòng ba hôm.
Jones Stepp không tá» ra bối rối trÆ°á»›c quyết định của chÃnh phủ Mỹ, hình nhÆ° ông đã biết từ lâu. Má»i Luân đến nÆ¡i là m việc, Jones Stepp tá» vẻ hà i lòng thá»i gian gian ông có mặt ở Việt Nam. Cuá»™c trao đổi bên ngoà i coi nhÆ° rất cởi mở nhÆ°ng má»—i bên Ä‘á»u thăm dò lẫn nhau.
- Tình hình Nam Việt tất nhiên là xấu, có thể Ä‘i đến chá»— tồi tệ nữa. Song, xét vá» chức trách cá nhân tôi cố gắng hết mức. Tổ chức tình báo quân sá»± do tôi lãnh đạo đạt nhiá»u kết quả hÆ¡n tôi hy vá»ng, và nếu tình hình không ổn thì rõ rà ng do ngÆ°Æ¡i ta chÆ°a biết sá» dụng các kiến nghị của tôi và do ná»™i bá»™ chÃnh trị xứ nà y quá phức tạp... Tôi cảm Æ¡n đại tá vá» tình cảm dà nh cho Saroyan và tôi cÅ©ng nhÆ° vá» những đóng góp của đại tá và o chÃnh sách chung của chÃnh phủ Việt Nam Cá»™ng hòa. Äại tá dá»± định sẽ là m gì trong tÆ°Æ¡ng lai?
- NgÆ°á»i cần phải cảm Æ¡n tÆ°á»›ng quân là tôi. Tình bạn mà tÆ°á»›ng quân và phu nhân không ngừng thể hiện vá»›i tôi và nhà tôi khiến tôi xúc Ä‘á»™ng. Trong tÆ°Æ¡ng lai, tôi là m gì? Tôi là má»™t quân nhân và sẽ theo sá»± Ä‘iá»u Ä‘á»™ng của cấp trên...
- Rất tiếc tôi không ở Sà i Gòn nữa và cà ng tiếc hÆ¡n tôi sẽ nghỉ hÆ°u khi vỠđến Mỹ, nên không thể cá»™ng tác vá»›i đại tá. Dù sao, tôi không bao giá» quên đại tá và khi cần, đại tá và phu nhân báo vá»›i chúng tôi má»™t tiếng, láºp tức đại tá sẽ được há»— trợ của chúng tôi, dÄ© nhiên, vá»›i tÆ° cách riêng. Tại sao đại tá không váºn Ä‘á»™ng ra Ä‘Æ¡n vị, nÆ¡i đó phù hợp vá»›i thói quen năng nổ của đại tá.
Luân cÆ°á»i :
- Tôi không bao giá» váºn Ä‘á»™ng cho mình má»™t cái gì đó.
- NhÆ°ng bạn bè của đại tá rất thÃch đại tá cầm quân.
Luân nhún vai :
- Chúng ta là quân nhân và quân nhân cần ká»· luáºt...
Mắt của Jones Stepp ánh lên một thoáng giễu cợt :
- Äúng... tôi đồng ý. Tôi sẽ không cần giá»›i thiệu đại tá vá»›i ngÆ°á»i tiếp nhiệm tôi. Ông James Casey chẳng lại gì vá»›i đại tá - ông ta cÅ©ng vừa được thăng đại tá. Tôi không được ủy quyá»n thay mặt cho nÆ°á»›c Mỹ nói mấy lá»i sau đây, song tôi nghÄ© bổn pháºn buá»™c tôi phải nói: NÆ°á»›c Mỹ tá»± hà o có ở đây những ngÆ°á»i bạn tốt nhÆ° đại tá.
Saroyan đến nhà Luân. Cuá»™c chia tay tháºt buồn.
- Ai biết được cái gì sẽ xảy ra vá»›i anh Luân, Thùy Dung và bé Lý... Tất cả Ä‘á»u kỳ quặc. James Casey thà nh thạo má»i thứ và tôi rất lo. - Saroyan ngáºp ngừng, liếc Dung - Gã thuá»™c hạng dâm đãng... Ngay vá»›i tôi, há»… có dịp là hắn sá»— sà ng...
- Cái đáng lo không phải từ gã James Casey đâu. - Luân bùi ngùi bảo Saroyan... - Cuá»™c tranh già nh ghế bất kể sống chết từ khi ông Diệm chết, đến đỉnh cao. NgÆ°á»i Mỹ, qua thà nghiệm, Ä‘ang sá»a soạn tốp kéo cá»— xe má»›i và há» quyết định chÆ¡i má»™t canh bạc lá»›n, tháºm chà lá»›n hÆ¡n canh bạc Triá»u Tiên. Vai trò của Jones Stepp chấm hết, dù Saroyan ở lại hay vá» Mỹ, tình hình vẫn không thay đổi.
- Anh lo lắng Ä‘iá»u gì? - Saroyan há»i.
- Tôi và Dung mến Saroyan. Chúng ta gần nhÆ° cùng má»™t nhà vá»›i nhau. Tôi nhá»› lại, có lần Saroyan nói rằng ở lâu trên mảnh đất nà y, Saroyan hiểu thêm và kÃnh trá»ng thêm dân tá»™c chúng tôi. Má»™t dân tá»™c nhÆ° thế mà bị vùi dáºp bằng bom, bằng pháo, bằng hà ng trăm nghìn quân ngoại quốc. Saroyan có thấy ná»—i bất công, ná»—i Ä‘au không? Tại sao? Tại sao ngÆ°á»i ta nhất quyết bắt dân tá»™c chúng tôi phải sống theo mẫu của ngÆ°á»i ta? Tôi bất lá»±c ngăn ngừa thảm há»a đó...
- Em hiểu. NhÆ°ng, nếu anh cho phép, em có lẽ khuyên: anh bất lá»±c vá»›i cả má»™t ý đồ khó mà cưỡng lại nổi, song lẽ nà o anh không đủ sức bảo vệ anh, Thùy Dung và bé Lý? Äiá»u đó chẳng khó khăn mấy, tháºm chà dá»… dà ng nữa...
- Saroyan khuyên tôi khom lưng là m ngựa à ?
- Không! Không Ä‘á»i nà o! Em trá»ng anh và dù có mặt Thùy Dung ở đây, em cÅ©ng không dấu em yêu anh... vì anh không chịu khom lÆ°ng. Tại sao anh không xin giải ngÅ© và sống ở nÆ°á»›c ngoà i?
- Saroyan! Em hiểu cho anh, anh ghét thói khom lưng ngang thói đà o ngũ...
- Anh đâu có Ä‘Ã o ngÅ©? Anh đã phục vụ hết mình và anh có quyá»n nghỉ ngÆ¡i...
Dung nãy giỠlặng lẽ theo dõi cuộc đối thoại, chợt lên tiếng :
- Saroyan, má»—i ngÆ°á»i có má»™t lý do riêng. Cám Æ¡n Saroyan quan tâm đến chúng tôi. NhÆ°ng, Saroyan yên tâm. Chúng ta biết cÆ° xá» thế nà o cho phù hợp...
Bữa cÆ¡m tiá»…n biệt không có lấy má»™t tiếng cÆ°á»i.
- Anh đã từng cứu mạng sống em, suốt Ä‘á»i em không quên... Em nghÄ© cách trở lại Sà i Gòn... - Saroyan nói.
Luân hốt hoảng :
- Chớ! Saroyan đừng ly dị Jones. Nguy hiểm lắm.
- Và tai tiếng nữa - Dung thêm và o.
- Nguy hiểm? Tai tiếng? Em đâu cần. Em cần cái khác chỉ có anh, Thùy Dung má»›i giúp em đủ can đảm mà sống. Tại sao em không thể sống có Ãch hÆ¡n?
- Bất kể như thế nà o, tôi van Saroyan đừng trở lại đây... - Luân nói thiểu não.
- Äó là quyá»n của em... Thôi, ta từ biệt. Chúc may mắn.
Saroyan và o phòng, hôn bé Lý, trở ra hôn Dung tháºt lâu rồi hôn Luân - nÆ°á»›c mắt đầm đìa.
Vợ chồng Saroyan lên máy bay được hai hôm thì Luân đựoc công lệnh: bổ nhiệm là tùy viên báo chà của tòa đại sư Việt Nam Cộng hòa tại Mỹ.
Nháºn công lệnh, Luân gặp Quốc trưởng Phan Khắc Sá»u; vị quốc trưởng ngá»› ra: Tại sao Ä‘iá»u Ä‘á»™ng ngÆ°á»i phát ngôn của Quốc trưởng mà không tham khảo Quốc trưởng lấy má»™t tiếng?
Luân thấy không cần trao đổi vá»›i Phan Khắc Sá»u - ông ta vẫn có thể nháºn má»™t công lệnh tÆ°Æ¡ng tá»±!
- Tổng trưởng ngoại giao Phạm Äăng Lâm ký công lệnh à ? - Sá»u há»i.
Luân biết Phạm Äăng Lâm chỉ là cái máy ký, nÆ¡i quyết định là ở chá»— khác.
- Chắc há» thấy tôi nghe lá»i đại tá trong má»™t loạt vụ hủy bỠán tá» hình, thả sinh viên há»c sinh bị bắt nên muốn đẩy đại tá Ä‘i xa. Thôi, đại tá cứ thi hà nh, tôi sẽ bà n lại vá»›i ông HÆ°Æ¡ng...
Hẳn là Phan Khắc Sá»u chẳng bao giá» bà n lại vá»›i ông Huong. Trong đầu Luân, má»™t kế hoạch hà nh Ä‘á»™ng hiện rõ dần.
Dung không Ä‘i theo Luân. Tổng giám đốc cảnh sát quốc gia Trần Thanh Bá»n dứt khoát bác bá» Ä‘Æ¡n xin nghỉ việc của Thùy Dung :
- Bà chÆ°a thể nghỉ, dù nghỉ có thá»i hạn... Bao giá» tôi thôi nhiệm vụ Tổng giám đốc, lúc đó sẽ tùy bà ...
Luân chà o tướng Dương văn Minh tại nhà riêng.
- Thưa đại tướng...
Luân chưa nói hết câu, Big Minh đã ngăn anh :
- Äừng gá»i tôi là đại tÆ°á»›ng... Tôi không nháºn cấp báºc đó, đại tá hiểu từ lâu...
- ThÆ°a trung tÆ°á»›ng, - Luân sá»a cách xÆ°ng hô - Tôi trình vá»›i trung tÆ°á»›ng tôi được lệnh sang Mỹ, là m tùy viên báo chà đại sứ quán Việt Nam Cá»™ng hòa...
Tướng Minh không tỠmột chút ngạc nhiên :
- Váºy đó! TÆ°á»›ng Khiêm Ä‘i, bây giá» anh. Và , sắp tá»›i, tôi cÅ©ng Ä‘i, lần nà y giống anh, Ä‘i luôn!
- Là m sao đi luôn được, thưa trung tướng?
- Ờ... NhÆ°ng, há» nắm quyá»n...
- Ta Ä‘Ã nh chịu mãi số pháºn cá nằm trên thá»›t hay sao?
TÆ°á»›ng Minh nhìn Luân mệt má»i :
- Không chịu cÅ©ng không được! Ngay mấy bạn của tôi nay chỉ đóng vai trò hụ hợ... Cỡ ông Äôn mà trợ lý cho ông Nguyá»…n Khánh tháºt tức cÆ°á»i... Anh có biết ông Hinh sang Pháp là m chức gì không?
Luân không theo dõi việc nà y nên lắc đầu.
- Nguyá»…n văn Hinh, bạn của ông Äôn, hà m tÆ°á»›ng bốn sao Pháp, TÆ° lệnh không quân Pháp kiêm Tổng tham mÆ°u phó!
Trong cách nói của tÆ°á»›ng Big Minh, Luân tìm thấy nhiá»u ẩn ý: NgÆ°á»i Pháp biết trá»ng dụng nhân tà i hÆ¡n ngÆ°á»i Mỹ, loại tÆ°á»›ng lÄ©nh do Pháp Ä‘Ã o tạo giá»i hÆ¡n loại tÆ°á»›ng lÄ©nh do Mỹ Ä‘Ã o tạo...
Luân thở dà i. Anh mong chỠmột Dương văn Minh khác.
- Thưa trung tướng, nghe tin ông Dưong văn Nhựt đang cầm quân...
Tướng Minh không phản ứng gì cả, nói rất bình thản :
- Gia đình tôi chia là m hai xu hÆ°á»›ng. Chú Nhá»±t theo Việt Minh từ ngà y đầu. Tôi không giống chú Nhá»±t... Äó là chuyện mấy chục năm qua...
- Còn bây giá»? - Luân há»i, hÆ¡i lá»™ liá»…u.
- Bây giá», có lẽ chú Nhá»±t đúng... Việt Minh, Việt Cá»™ng có cái gì đó nhÆ° lý tưởng. Còn tôi, anh nhiá»u bạn bè, chúng ta có cái gì?
- Nếu ngÆ°á»i Mỹ má»i trung tÆ°á»›ng ra là m Quốc trưởng, trung tÆ°á»›ng có chấp nháºn không?
TÆ°á»›ng Minh cÆ°á»i, cái cÆ°á»i vừa há»™c hạc vừa chua chát :
- Lúc nà y, Mỹ không nghÄ© đến tôi đâu. Nếu há» nghÄ© đến tức là tách tôi khá»i Nam Việt. Há» Ä‘ang thà nghiệm má»™t lý thuyết và tôi phản đối. Tôi đã gặp tÆ°á»›ng Taylor, khuyên ông ta tháºn trá»ng. Chết hà ng triệu ngÆ°á»i không phải chuyện chÆ¡i. Má»—i ngà y nghe tin chiến sá»± gia tăng tôi buồn lắm. Taylor há»i tôi chịu ném bom miá»n Bắc không, tôi lắc đầu: ném bom ở đâu cÅ©ng không được.
- Nhưng, theo tôi biêt, ông Trần văn Hương đồng ý...
- á»’! Ông HÆ°Æ¡ng là thầy dạy tôi, nhÆ°ng ông tìm lối Ä‘i khác tôi, ông muốn tiêu diệt Cá»™ng sản, cả Cá»™ng sản miá»n Bắc. Ông thÃch là m lãnh tụ, nhÆ°ng...
- Xin nghe trung tÆ°á»›ng...
- Nhưng ngà y cái ghế Thủ tướng của ông cũng chẳng vững và ng gì. Ông hạ thấp mình trước Nguyễn Khánh...
- Trung tÆ°á»›ng có nhiá»u bè bạn, anh em, há»c trò, cấp dÆ°á»›i Ä‘ang nắm quân... - Luân gợi ý chẳng lấy gì là m khéo.
- Anh, đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân, cÅ©ng có nhiá»u bè bạn, anh em, há»c trò, cấp dÆ°á»›i Ä‘ang nắm quân. Anh là m được cái gì? Trừ khi anh là Tổng thống Mỹ hoặc đại sứ Mỹ ở Sà i Gòn. Tôi không Æ°a lối là m lÆ¡ lá»ng của anh DÆ°Æ¡ng văn Äức, Lâm văn Phát.
- Thưa trung tướng, tôi biết trung tướng rất quả quyết trong vụ 1-11-1963.
- Cám ơn anh, nhưng anh phải trừ cho tôi tội giết anh em ông Diệm...
- Trong tương lai, trung tướng sẽ là m gì?
- Sẽ gặp anh ở một nước nà o đó, ngoà i Việt Nam Cộng hòa!
TÆ°á»›ng DÆ°Æ¡ng văn Minh rõ rà ng thối chÃ, bi phẫn. Luân từ giã “thần tượng 1-11-1963†và đến gặp Nguyá»…n Khánh.
- Tôi biết quyết định cá» anh là tùy viên báo chà tại Mỹ. - Nguyá»…n Khánh nói liá»n - Quyết định đó do áp lá»±c của tÆ°á»›ng Thiệu và Kỳ. Anh chịu khó má»™t thá»i gian, rồi đâu sẽ vô đó...
- Liệu “đâu sẽ vô đó†không? - Luân cÆ°á»i mỉm.
- Ờ! Thì nói váºy... Biết ngà y mai ra sao? Tôi Ä‘ang được thổi lên mây đây. NhÆ°ng, có khi tôi gặp anh ở Mỹ... Huê Kỳ mà ! Há» là m chÃnh trị y nhÆ° trên phim, biến các cấp chức y nhÆ° Garry Cooper, cần giáºt gân thì rút hai khẩu Colt 45 bắn lia lịa...
- Nhưng đại tướng...
- Trá»i đất! Äại tÆ°á»›ng ăn thua mẹ gì, Chủ tịch cÅ©ng chẳng ăn thua mẹ gì. Tụi nó Ä‘iếm Ä‘Ã ng lắm. Tôi hÆ¡i cháºm hiểu...
- “Tụi nó†là ai?
- Trá»i đất! Anh còn há»i đố tôi. Thằng Thiệu, thằng Kỳ, chá»› ai!
- NhÆ°ng, hai ngÆ°á»i đó khó hợp tác vá»›i nhau lắm...
- Äúng, rồi hai đứa nó sẽ lôi ông bà ông vãi ra chá»i nhau, trong khi trÆ°á»›c mặt, hai Ä‘Æ°a phải ngoi lên cái đã.
- Còn tướng Nguyễn Chánh Thi nữa?
- á»i! Thằng bá láp. Äại xạo. Nó không nằm trong thá»±c Ä‘Æ¡n của Mỹ đâu.
- Äại tÆ°á»›ng căn dặn gì tôi trÆ°á»›c khi tôi sang Mỹ?
- Căn dặn anh là kiếm cho tôi một tiệm ăn nà o đó để tôi sang có chỗ mà sống!
- Äại tÆ°á»›ng bi quan quá!
- Kép hát nà o cÅ©ng chỉ má»™t thá»i ăn khách. Tôi tÃnh toán rồi, bá»n Mẽo xà i tôi bấy nhiêu thôi...
- Và đại tÆ°á»›ng cam chịu số pháºn?
- Không cam chịu thì là m cái gì? - Anh có má»™t cái đầu để Mẽo suy tÃnh cách đối phó vá»›i anh. Tôi thua anh xa quá!
Luân không nói nhiá»u vá»›i Dung. Hai vợ chồng biết rõ bÆ°á»›c ngoặc trong Ä‘á»i há» bắt đầu.
- Cố liên lạc với A.07, báo cáo... - Luân dặn.
- Anh nên tin cho anh Nguyá»…n Thà nh Äá»™ng, LÆ°u Khánh NghÄ©a, cả anh Lâm biết anh ra Ä‘i...
- Báo chà sẽ công bố. Anh đỠnghị báo công bố... Anh lo cho em. Có gì bất trắc, nên và o khu ngay...
- Anh yên tâm. Em đủ sức Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i má»i bất trắc. Nhất là em biết chúng ta xa nhau chẳng bao lâu.
Luân ghì vợ và o lòng, hôn thắm thiết. Äó là đêm cuối cùng của Luân và Dung trên chiếc giÆ°á»ng quen thuá»™c, vÆ°Æ¡ng hÆ¡i của cả hai gần mÆ°á»i năm...
Thông cáo của Bộ Ngoại giao:
ChÃnh phủ Việt Nam Cá»™ng hòa vừa cỠđại tá Nguyá»…n Thà nh Luân là m tùy viên báo chà tòa đại sứ Việt Nam Cá»™ng hòa tại Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ.
Tin các báo:
Sáng hôm nay, ngà y 1-1-1965, đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân lên Ä‘Æ°á»ng sang châu Âu và sẽ từ châu Âu sang Mỹ nháºn nhiệm vụ má»›i: tùy viên báo chà đại sứ quán Việt Nam Cá»™ng hòa.
Ra tiá»…n đại tá có bà đại tá và con, phó đại sứ Mỹ ở Sà i Gòn William Porter, đại diện đại tÆ°á»›ng Nguyá»…n Khánh, đại diện Tổng trưởng Ngoại giao, đại diện Bá»™ Quốc phòng và nhiá»u thân hữu của đại tá, các nhà báo trong ngoà i nÆ°á»›c. Äại tá Nguyá»…n Thà nh Luân đã trả lá»i phá»ng vấn ngắn của nữ ký giả Hélen Fanfani tá» Financial Afairs...
Luân tạm biệt Sà i Gòn vá»›i bao nhiêu sá»± cố dồn dáºp. Tráºn Bình Giã lại nổ ra, vá»›i mức Ä‘á»™ và quy mô lá»›n hÆ¡n lần trÆ°á»›c. Quân Ä‘á»™i Sà i Gòn rÆ¡i và o cái bẫy giăng sẵn, cuá»™c truy kÃch của quân Ä‘á»™i Sà i Gòn thá»±c tế là sai lầm vá» chiến thuáºt: ngỡ rằng quân Giải phóng đã rút xa, nên tung hằng mấy trung Ä‘oà n cốt giÆ°Æ¡ng oai và cÅ©ng cốt chứng minh vá»›i ngÆ°á»i Mỹ khả năng đối phó của lá»±c lượng tổng trù bị, can thiệp nhanh ở những nÆ¡i sôi bá»ng nhất, đạt hiệu quả cao nhất cùng khả năng chỉ huy và tham mÆ°u vững và ng của sÄ© quan trong các chiến dịch mang tÃnh chất binh chủng hợp thà nh. Những tham vá»ng ấy Ä‘á»u tiêu tan giống nhÆ° các Ä‘Æ¡n vị bị băm nát có Ä‘Æ¡n vị mất luôn phiên hiệu. Äà i Giải phóng và đà i Hà Ná»™i đánh giá tráºn Bình Giã là bÆ°á»›c ngoặc trong loạt chiến tranh được mệnh danh “không tuyên chiến†hoặc “chiến tranh đặc biệt†- Mỹ cung cấp khà tà i và cố vấn là chủ yếu. Bình Giã tuyên án tá» hình chiến lược mà Taylor là cha đẻ: má»™t kiểu tiết kiệm nhân mạng Mỹ.
Taylor sẽ phải rá»i Sà i Gòn thôi - Luân nghÄ©. NgÅ© Giác Äà i dứt khoát xem xét phÆ°Æ¡ng án thứ hai - đổ bá»™ thá»±c binh Mỹ lên Nam Việt vá»›i má»™t số lượng nhất định, chắc chắn đợt đầu phô trÆ°Æ¡ng, không thể Ãt hÆ¡n má»™t trăm ngà n. ChÃnh Taylor đã thú nháºn: Mỹ phải trả Ä‘Å©a - tức Mỹ phải tá»± mình gánh vác trách nhiệm ở Nam Việt. Dá»n Ä‘Æ°á»ng cho phÆ°Æ¡ng án thứ hai. Mỹ gợi ý các nÆ°á»›c Äông Nam à chi viện cho Sà i Gòn. Philippines đáp ứng sá»›m nhất nhÆ°ng chỉ bằng má»™t Ä‘á»™i y tế gồm 34 ngÆ°á»i. Äại Hà n hưởng ứng tiếp theo: Gởi 2.000 quân trong sÆ° Ä‘oà n Mãnh Hổ. Dù sao Mỹ cÅ©ng gặp khó khăn hÆ¡n lúc chiến tranh Triá»u Tiên: lúc ấy, lợi dụng được lá cá» Liên hiệp quốc, còn bây giá» thì không. Äồng minh Mỹ ở Tây Âu phản đối sá»± can thiệp quân sá»± của Mỹ và o Việt Nam. De Gaulle không phải là loại dá»… khuất phục. Tuy nhiên, Mỹ vẫn sá»a soạn cho phÆ°Æ¡ng án đã chá»n. Các vụ ném bom bắc vÄ© tuyến 17 nhặt hÆ¡n, cho phép Sà i Gòn bắn phá VÄ©nh Linh. ChÃnh Nguyá»…n Cao Kỳ trá»±c tiếp lái máy bay Skyraider cùng cả má»™t phi Ä‘á»™i là m việc đó. Mỹ đặt ở Äà Nẵng già n há»a tiá»…n đất đối đất Hawks. Và , cố vấn an ninh của Tổng thống Mỹ L.B. Johnson vừa nháºm chức, William Bundy, bay sang Sà i Gòn.
Muốn triển khai quân, Mỹ cần hai Ä‘iá»u kiện: quân Ä‘á»™i Sà i Gòn phải đảm bảo Ä‘Æ°Æ¡ng nổi vai trò há»— trợ và bình định để quân Mỹ đứng trên tuyến 1, tình hình chÃnh trị Sà i Gòn phải ổn.
Äiá»u kiện thứ nhất không Ä‘Æ¡n giản. Các tÆ°á»›ng Sà i Gòn chẳng ai chịu ai và há»™i đồng tÆ°á»›ng lãnh cứ há»p liên miên, khi ở thủ đô, khi ở VÅ©ng Tà u, khi ở Äà Lạt, khi ở Nha Trang. Kết quả đầu tiên là tÆ°á»›ng tÆ° lệnh vùng IV Nguyá»…n văn Thiệu trở thà nh tÆ°á»›ng ba sao - trung tÆ°á»›ng. Äại tá đầu 1963, trung tÆ°á»›ng đầu 1965, Thiệu leo lên chiếc thang quân hà m vá»›i tốc Ä‘á»™ phi mã.
Äiá»u kiện thứ hai còn gay cấn hÆ¡n gấp bá»™i. Thượng há»™i đồng quốc gia - má»™t kiểu nghị viện - bị giá»›i quân sá»± giải tán, có ngÆ°á»i bị bắt, chÆ°a biết xoay xở là m sao để chÃnh phủ có được cái áo hợp pháp thì Phan Khắc Sá»u và Trần văn HÆ°Æ¡ng hục hặc. Nguyá»…n Khánh đứng ra hòa giải: HÆ°Æ¡ng phải nháºn Sá»u và Sá»u phải nháºn HÆ°Æ¡ng trên chức danh do thằng cha tà o lao nà o đó đặt ra. Rồi, đến lượt Sá»u má»i hết các phe - cả dân lẫn quân sá»± - đến phủ Quốc trưởng để “tìm tiếng nói chungâ€. Trong lúc đó, thiếu tÆ°á»›ng Nguyá»…n Cao Kỳ Ä‘á»™t nhiên nhảy ra tiếp xúc giá»›i Pháºt giáo gá»i là tham khảo thà nh láºp má»™t há»™i đồng quân dân. Nguyá»…n Chánh Thi, tÆ° lệnh vùng I không chịu lép vế: gã há»p báo, tuyên bố lia lịa vỠđủ thứ chuyện, kể luốn chuyện gã dốt trân. Nguyá»…n Khánh Ä‘iên tiết, bảo Trần văn HÆ°Æ¡ng tuyên bố danh sách chÃnh phủ cải tổ: HÆ°Æ¡ng vẫn Thủ tÆ°á»›ng, Nguyá»…n LÆ°u Viên Äệ nhất Phó thủ tÆ°á»›ng kiêm Tổng trưởng Ná»™i vụ, trung tÆ°á»›ng Thiệu Äệ nhị Phó thủ tÆ°á»›ng, tiến sÄ© Nguyá»…n Xuân Oánh Äệ tam Phó thủ tÆ°á»›ng, trung tÆ°á»›ng Trần văn Minh - biệt danh là Minh nhá» - Tổng trưởng Quân lá»±c, Phạm Äăng Lâm Tổng trưởng Ngoại giao, Lữ văn VÄ© Tổng trưởng TÆ° pháp, thiếu tÆ°á»›ng Linh Quang Viên Tổng trưởng Tâm lý chiến, Nguyá»…n Duy Xuân Tổng trưởng Kinh tế, Huỳnh văn Äao Tổng trưởng Tà i chÃnh, Ngô Ngá»c Äối Tổng trưởng Cải tiến nông thôn, Nguyá»…n văn TrÆ°á»ng Tổng trưởng Văn hóa giáo dục, Trần Quang Diệu Tổng trưởng Y tế, Äà m SÄ© Hiến Tổng trưởng Xã há»™i, Nguyá»…n Hữu Hùng Tổng trưởng Lao Ä‘á»™ng, thiếu tÆ°á»›ng Nguyá»…n Cao Kỳ Tổng trưởng Thanh niên và thể thao, Phạm văn Hoà n Tổng trưởng Phủ thủ tÆ°á»›ng.
ChÃnh phủ dá»± định trình diện ngà y 19-1-1965, phải đình hoãn vì bốn tÆ°á»›ng không đến há»p, mãi ngà y 21 má»›i ra mắt được. DÆ° luáºn đón chÃnh phủ Trần văn HÆ°Æ¡ng bằng các cuá»™c biểu tình mà xu hÆ°á»›ng chống Mỹ má»—i ngà y má»—i rõ: Phòng thông tin Mỹ ở nhiá»u nÆ¡i bị ngÆ°á»i biểu tình đốt phá, quy mô biểu tình khá lá»›n, xô xát vá»›i cảnh sát cÅ©ng dá»± dá»™i. Äặc biệt cuá»™c biểu tình trÆ°a 22-1, tức má»™t ngà y sau khi ná»™i các Trần văn HÆ°Æ¡ng ra mắt, hà ng nghìn ngÆ°á»i đứng trÆ°á»›c sứ quán Mỹ Ä‘Æ°á»ng Hà m Nghi, vá»›i các biểu ngữ: Hãy để cho dân Việt tá»± quyết định công việc của nÆ°á»›c Việt. Äám biểu tình Ä‘áºp phá thÆ° viện Mỹ. Trần văn HÆ°Æ¡ng bẽ mặt, công khi xin lá»—i đại sứ Taylor và chá»i rủa dân chúng tháºm tệ. Trong má»™t bà i phát thanh, HÆ°Æ¡ng gá»i phần tá» biểu tình là “lÅ© lÆ°u manh cạo trá»c đầu để là m trò khỉâ€. HÆ°Æ¡ng Ä‘iá»u quân dù canh gác Viện Hóa đạo, lÃnh dù có thái Ä‘á»™ cá»±c kỳ khả ố đối vá»›i nữ sinh Pháºt tá». Ở Huế, Phòng thông tin Mỹ bị đốt cháy, phó lãnh sá»± Mỹ can thiệp, bị dân biểu tình ném đá.
Taylor Ä‘Ã nh phải há»p vá»›i Phan Khắc Sá»u, Trần văn HÆ°Æ¡ng và Nguyá»…n Khánh. Cuá»™c há»p chẳng thu kết quả. Sá»u đòi quyá»n Quốc trưởng tháºt sá»±, HÆ°Æ¡ng đòi chức Thủ tÆ°á»›ng không lệ thuá»™c và o Sá»u, Khánh đòi hai ngÆ°á»i phải tôn trá»ng quân Ä‘á»™i, Taylor đòi má»i lá»™n xá»™n phải được thu xếp tháºt nhanh.
Hà ng nghìn tăng ni khắp Nam Việt tuyệt thá»±c. Há»c sinh, sinh viên tiếp tục xuống Ä‘Æ°á»ng, ở Sà i Gòn và hầu nhÆ° không sót tỉnh nà o, từ Quảng Trị trở và o. TrÆ°á»ng Bồ Äá» trở thà nh má»™t thứ bản doanh của thanh niên. Lại tá»± thiêu: nữ sinh Äà o thị Yến Phi 17 tuổi; tá»± thiêu giữa thà nh phố Nha Trang.
Há»™i đồng quân lá»±c quyết định: giao cho tÆ°á»›ng Nguyá»…n Khánh giải quyết cuá»™c khủng hoảng nhÆ°ng theo hÆ°á»›ng của tÆ°á»›ng Kỳ: triệu táºp há»™i đồng quân dân.
Lần nà y, Sá»u thắng HÆ°Æ¡ng: HÆ°Æ¡ng nhÆ°á»ng ghế cho tiến sÄ© Nguyá»…n Xuân Oánh. Tiến sÄ© Oánh chỉ lót Ä‘Æ°á»ng thôi. Ngà y 16-12-1965, Há»™i đồng quân lá»±c tuyên cáo :
“NhÆ° đã nhiá»u lần trình vá»›i quốc dân đồng bà o, các tÆ°á»›ng lãnh Việt Nam Cá»™ng hòa chỉ mong muốn ở Nam Việt thiết láºp được má»™t thể chế dân chủ, thế nhÆ°ng thá»i gian qua chứng tá» dân tình ly tán, chÃnh phủ không Ä‘iá»u khiển được công việc quốc gia, không đủ sức Ä‘oà n kết các đồng bà o, là m cho uy tÃn của Việt Nam Cá»™ng hòa suy giảm, an ninh rối loạn, tạo cÆ¡ há»™i tốt cho Việt Cá»™ng đánh mạnh. Má»™t lần nữa, Há»™i đồng quân lá»±c buá»™c phải hà nh Ä‘á»™ng cứu nÆ°á»›c. Há»™i đồng tuyển nhiệm quốc trưởng, chỉ định Thủ tÆ°á»›ng, thà nh láºp há»™i đồng quân dân, triệu táºp quốc dân đại há»™i. Sau khi xong nhiệm vụ lịch sá», Há»™i đồng trở lại vị trà của mình. Há»™i đồng quân lá»±c tuyên bố chÃnh sách quốc gia nhÆ° sau: ná»— lá»±c chiến đấu để xây dá»±ng tá»± do và thanh bình cho xứ sở, liên kết thân thiện vá»›i các nÆ°á»›c tá»± do, chống xâm lược Cá»™ng sản, xây dá»±ng dân chủ, cải tiến xã há»™iâ€.
Äại tÆ°á»›ng Nguyá»…n Khánh, Tổng tÆ° lệnh quân Ä‘á»™i, theo ná»™i dung tuyên cáo của Há»™i đồng quân lá»±c, ký quyết định tuyển nhiệm kỹ sÆ° nông há»c Phan Khắc Sá»u là m Quốc trưởng và bổ nhiệm Phan Huy Quát là m Thủ tÆ°á»›ng.
Phan Huy Quát nhanh nhẩu nêu danh sách ná»™i các ngay trong ngà y: Quát Thủ tÆ°á»›ng, trung tÆ°á»›ng Nguyá»…n văn Thiệu Phó thủ tÆ°á»›ng kiêm Tổng trưởng Quân lá»±c, luáºt sÆ° Trần văn Äá»— Phó thủ tÆ°á»›ng kiêm Tổng trưởng Ngoại giao, luáºt sÆ° Trần văn Tuyên Phó thủ tÆ°á»›ng phụ trách kế hoạch, bác sÄ© Lê văn Hoạch Quốc vụ khanh, bác sÄ© Nguyá»…n Tiến Há»· Quốc vụ khanh kiêm Tổng trưởng Giáo dục, thiếu tÆ°á»›ng Linh Quang Viên Tổng trưởng Thông tin tâm lý chiến, Trần văn Ân, Tổng trưởng Chiêu hồi, giáo sÆ° Nguyá»…n văn VÄ©nh Tổng trưởng Kinh tế, giáo sÆ° Trần văn Kiện Tổng trưởng Tà i chÃnh, kỹ sÆ° Nguyá»…n Ngá»c Tố Tổng trưởng Canh nông, kỹ sÆ° Ngô Trá»ng Anh Tổng trưởng Giao thông công chánh, giáo sÆ° Trần Quang Thuáºn Tổng trưởng Xã há»™i, bác sÄ© Nguyá»…n Tăng Nguyên Tổng trưởng Y tế, Nguyá»…n văn Hoà ng Tổng trưởng Lao Ä‘á»™ng, Y sÄ© trung tá Nguyá»…n Tấn Hồng Tổng trưởng Thanh niên, Bùi Diêm Bá»™ trưởng Phủ thủ tÆ°á»›ng, Nguyá»…n văn TÆ°Æ¡ng Thứ trưởng Ná»™i vụ, kỹ sÆ° Bùi Hữu Tuấn Thứ trưởng Công chánh.
Danh sách trên cho thấy tham vá»ng của Phan Huy Quát: lôi kéo đủ phe nhóm, từ Pháºt giáo, Thiên Chúa, Cần Lao, đến Bình Xuyên, Cao Äà i...
Há»™i đồng quân lá»±c cÅ©ng ra quyết định thà nh láºp Há»™i đồng quốc gia láºp pháp gồm 20 ngÆ°á»i thuá»™c nhiá»u xu hÆ°á»›ng: Luáºt sÆ° Nguyá»…n Huy Chiểu, bác sÄ© Phạm Hữu ChÆ°Æ¡ng, trung tÆ°á»›ng Phạm Xuân Chiểu, ÄỠđốc Chung Tấn Cang, thiếu tá Äá»— Äăng Công, giáo sÆ° Cao Hữu Äịnh, giáo sÆ° Nguyá»…n LÆ°Æ¡ng HÆ°ng, bác sÄ© Phạm văn Hạt, giáo sÆ° Bùi Hữu Tuấn, Trịnh Quốc Khánh, đại tá Äoà n Chà Khoa, giáo sÆ° Phạm An Khoang, Nguyá»…n Long, đại tá Bùi văn Mạnh, Hùynh văn Nhiệm, thiếu tá Nguyá»…n Phúc Quế, luáºt sÆ° Nguyá»…n Lâm Sanh, Nguyá»…n văn Thanh, Nguyá»…n Trân, Trần Quang Vinh. Phạm Xuân Chiểu được bầu là m Chủ tịch há»™i đồng.
Äà i phát thanh BBC dà nh cho đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân má»™t buổi phá»ng vấn đặc biệt, nhân đại tá trên Ä‘Æ°á»ng sang Hoa Kỳ nháºn nhiệm vụ tùy viên báo chà đại sứ quán Việt Nam Cá»™ng hòa, ghé thăm Anh quốc: “NhÆ° Ä‘a số thÃnh giả bản Ä‘Ã i biết, đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân là má»™t nhân váºt nổi tiếng ở Việt Nam Cá»™ng hòa, ông cùng cố vấn chÃnh trị Ngô Äình Nhu thảo ra ná»n tảng lý thuyết Cần lao Nhân vị cho chế Ä‘á»™ Ngô Äình Diệm và ná»n tảng đó tá» ra hữu hiệu ngót mÆ°á»i năm trên má»™t đất nÆ°á»›c mà Cá»™ng sản giữ Æ°u thế trên nhiá»u phÆ°Æ¡ng diện. Sau đây xin má»i quý vị thÃnh giả nghe cuá»™c phá»ng vấn bằng tiếng Việt. Äại tá nhã nhặn dà nh cho thÃnh giả tiếng Anh buổi phá»ng vấn mà bản Ä‘Ã i sẽ phát liá»n khi chấm dứt chÆ°Æ¡ng trình Việt Ngữ.
BBC: ThÆ°a đại tá, xin đại tá cho thÃnh giả của Ä‘Ã i BBC má»™t cái nhìn tổng quát tình hình hiện nay ở Việt Nam Cá»™ng hòa.
ÄẠI Tà NGUYỄN THÀNH LUÂN: Tôi cám Æ¡n Ä‘Ã i BBC đã tổ chức buổi phá»ng vấn nà y, tạo cÆ¡ há»™i cho tôi trình bà y và i suy nghÄ© vá» vị thế hiện tại của Việt Nam Cá»™ng hòa. Nhìn tổng quát, tình hình không khả quan so vá»›i trÆ°á»›c chÃnh biến 1-11-1963, cách nay hÆ¡n má»™t năm. Lúc bấy giá», trên cả ba bình diện Việt Nam Cá»™ng hòa Ä‘á»u khá ổn định. Vá» bình diện chÃnh trị, đất nÆ°á»›c có má»™t quốc há»™i, má»™t hiến pháp, má»™t Tổng thống và má»™t ná»™i các khả thi các chÃnh sách, tuy xảy ra vụ Pháºt giáo song Ä‘ang trên Ä‘Ã già n xếp ổn thá»a, dan tâm xao xuyến mức nà o đó nhÆ°ng vẫn chÆ°a sứt mẻ niá»m tin ở chÃnh nghÄ©a quốc gia và khả năng phục hồi an ninh. Việt Nam Cá»™ng hòa giữ được uy tÃn quốc tế và mối quan hệ thân thiết vá»›i thế giá»›i tá»± do, không nảy sinh tranh chấp gì quan trá»ng vá»›i các quốc gia theo xu hÆ°Æ¡ng Bangdun trong vùng Nam à và Thái Bình DÆ°Æ¡ng. Việt Nam Cá»™ng hòa là đồng minh trung thà nh của Hoa Kỳ. Vá» bình diện kinh tế và xã há»™i, các mặt nông, kỹ nghệ, kinh tế, thÆ°Æ¡ng mại, các mặt há»c Ä‘Æ°á»ng và ngôn luáºn, tất cả Ä‘á»u phát triển bình thÆ°á»ng, có tăng hà ng năm, số tiá»n viện trợ của Hoa Kỳ và các nÆ°á»›c bạn được dùng đúng mục tiêu, không có tệ nạn tham nhÅ©ng. Vá» bình diện quân sá»±, Việt Cá»™ng quấy phá từng nhóm nhá» an ninh lãnh thổ nói chúng không đáng lo ngại, quân lá»±c Việt Nam Cá»™ng hòa đảm Ä‘Æ°Æ¡ng không quá vất vả các quân khu, sÄ© quan không tham chÃnh, ká»· luáºt được tôn trá»ng.
BBC: ThÆ°a đại tá theo cách trình bà y của đại tá chế Ä‘á»™ của ông Diệm là lý tưởng. NhÆ°ng tại sao dân chúng Việt Nam lại ủng há»™ chÃnh biến 1-11-1963?
ÄẠI Tà LUÂN: Tôi không bao giá» cho rằng chế Ä‘á»™ ông Diệm là lý tưởng. Nó có má»™t số khuyết táºt, tá»· nhÆ° nó tá»± giá»›i thiệu gần nhÆ° Ä‘á»™c quyá»n của những ngÆ°á»i Thiên Chúa giao di cÆ°, nhÆ° thuá»™c địa phÆ°Æ¡ng của miá»n Trung, quê quán của ông Diệm và vá» sau nó mang dáng dấp cung đình. Tuy nhiên, tôi so sánh thá»i kỳ ông Diệm vá»›i hiện nay là ai cÅ©ng thấy sá»± hoán đổi đáng phà n nà n: từ trị ra loạn, từ hiến chế ra quân phiệt, từ vững và ng ra suy yếu...
BBC: NghÄ©a là đại tá kết án chÃnh biến 1-11-1963 và các vị chủ xÆ°á»›ng chÃnh biến đó?
ÄẠI Tà LUÂN: Vá» má»™t khÃa cạnh nà o, chÃnh biến có nhu cầu khách quan của nó. Má»™t số vị chủ xÆ°á»›ng cuá»™c láºt đổ ông Diệm, theo tôi nghÄ©, vì lòng yêu dân tá»™c. NhÆ°ng, sát hại anh em ông Diệm dứt khoát là sai lầm. Sai lầm nối tiếp là không kịp thá»i định hÆ°á»›ng chÃnh trị, thiếu những ngÆ°á»i sáng suốt cai trị đất nÆ°á»›c, quá má»m yếu trÆ°á»›c nguy cÆ¡ kiêu binh. Tôi cho rằng ngÆ°á»i Mỹ hối háºn đã hại anh em ông Diệm và xóa mà không có cái thay thế.
BBC: ThÆ°a đại tá, có phải đại tá cho rằng má»i sá»± nay Ä‘á»u quá muá»™n?
ÄẠI Tà LUÂN: Tôi không nghÄ© má»™t cách tuyệt đối nhÆ° váºy. Song, nếu ngÆ°á»i Mỹ từ trÆ°á»›c đến nay Ä‘á»u lo lắng sá»± dÃnh liệu của bản thân mình quá sâu và o má»™t đất nÆ°á»›c xa lạ và luôn muốn tránh Ä‘iá»u ấy thì tình thế chÆ°a quá muá»™n...
BBC: NgÆ°á»i Mỹ, Tổng thống Johnson chắc chắn ngại má»™t Triá»u Tiên thứ hai?
ÄẠI Tà LUÂN: Nam Việt không phải là má»™t Triá»u Tiên theo nghÄ©a sao chép sá»± kiện cách chúng ta 15 năm. NhÆ°ng, Nam Việt có thể dà nh cho nÆ°á»›c Mỹ má»™t số pháºn bi đát hÆ¡n Triá»u Tiên dù ở đây rất Ãt khả năng Mỹ chạm trán vá»›i Trung Cá»™ng hay Nga Sô mà chỉ chạm trán vá»›i Cá»™ng sản Việt Nam thôi.
BBC: Xin đại tá nói rõ hÆ¡n ý vá»a rồi.
ÄẠI Tà LUÂN: Không hoặc Ãt khả năng chạm trán trá»±c diện vá»›i Trung Cá»™ng và Nga Sô, tình cảnh Mỹ không vì váºy mà Ãt phức tạp hÆ¡n. Chạm trán vá»›i cả là n sóng thế giá»›i kết án chiến tranh xâm lược, vá»›i sá»± thiếu nồng nhiệt của má»™t số đồng minh lá»›n nhÆ° Pháp, Anh, vá»›i thái Ä‘á»™ bất bình của Ấn Äá»™, Indonésia và sau cùng, vá»›i chÃnh các tầng lá»›p ngÆ°á»i Mỹ...
BBC: Theo đại tá, đâu là lối thoát?
ÄẠI Tà LUÂN: Phải đặt vấn Ä‘á» Nam Việt, vấn Ä‘á» Nam Việt và Äông DÆ°Æ¡ng trên mối cân bằng chÃnh trị. Äây là bà i toán chÃnh trị cần đáp số chÃnh trị. Theo Ä‘uôi má»™t phÆ°Æ¡ng pháp khác giải bà i toán sẽ không bao giá» tìm được chìa khóa và háºu quả thì vô cùng nặng ná», cho cả Việt Nam lẫn Mỹ.
BBC: Xin được há»i câu cuối cùng: Äại tá dá»± định là m gì ở Hoa Kỳ?
ÄẠI Tà LUÂN: Tôi thà nh thá»±c vui mừng trở lại Mỹ, gặp lại bạn bè. Trong nhiệm vụ tùy viên báo chÃ, tôi cố là m cho dÆ° luáºn hiểu thá»±c chấp vấn Ä‘á» Nam Việt.
BBC: Thế thì đại tá sẽ là m ngược lại ý kiến của chÃnh phủ Việt Nam Cá»™ng hòa!
ÄẠI Tà LUÂN: Miá»…n tôi không là m ngược lợi Ãch lâu dà i và cÆ¡ bản của Việt Nam Cá»™ng hòa và Mỹ.
BBC: Xin cảm ơn đại tá.
* * * * *
Äiện khẩn: Gá»i đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân.
Sứ quán Việt Nam Cộng hòa tại Washington.
Thủ tÆ°á»›ng chÃnh phủ không hà i lòng vá» những câu trả lá»i của đại tá vá»›i Ä‘Ã i BBC. Thủ tÆ°á»›ng yêu cầu từ nay đại tá không được lên tiếng nếu không xin ý kiến đại sứ.
Văn phòng Phủ thủ tướng - Sà i Gòn.
Sai lầm và sai lầm
(Bà i của cựu đại sứ ở Nam Việt F. Rheinardt trên báo New Yorker Magazine).
Má»™t ngÆ°á»i bạn của tôi - và đương nhiên cÅ©ng là má»™t ngÆ°á»i bạn của nÆ°á»›c Mỹ- vừa đến thủ đô Washinton trong má»™t nhiệm vụ hết sức khiêm tốn: tùy viên báo chà tòa đại sứ Việt Nam Cá»™ng hòa tại Mỹ. Vợ tôi và tôi ra sân bay đón ông cùng vá»›i vị đại diện sứ quán Việt Nam Cá»™ng hòa. Buổi đón tiếp, trong bụi tuyết lả tả sẽ hết sức lạnh lẽo nếu không có mặt tÆ°á»›ng hồi hÆ°u Jones Stepp và phu nhân, cùng má»™t số nhà báo, truyá»n thanh, truyá»n hình đông đảo khác thÆ°á»ng. Vị đại diện lên máy bay và chúng tôi biết ông trao cho đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân, ngÆ°á»i bạn mà tôi nói, bức Ä‘iện khẩn của Sà i Gòn yêu cầu không được tuyên bố Ä‘iá»u gì vá»›i báo chà Mỹ. Tất nhiên, nhÆ° tôi biết vỠông trong những ngà y đầu khó khăn của chế Ä‘á»™ Sà i Gòn, ông vẫn là ông. Ông tÆ°Æ¡i cÆ°á»i bắt tay và ôm hôn chúng tôi, tÆ°Æ¡i cÆ°á»i vá»›i các ống kÃnh. Ông đã thoải mái trả lá»i ná»a giá» liá»n các câu há»i của báo chà và đà i truyá»n hình nhÆ° ông đã là m ở London. Vị đại diện sứ quán mặt tái, còn ông, ông hẹn các nhà báo lần khác, nhiá»u thì giá» hÆ¡n, sẵn sà ng thá»a mãn má»i tò mò của công luáºn Mỹ. Tuy nhiên, 30 phút cÅ©ng đủ cho chÃnh giá»›i Mỹ hiểu được hai Ä‘iá»u trá»ng yếu: má»™t là , nếu Tổng thống Johnson tiếp tục Ä‘Æ°á»ng lối hiện nay thì Nam Việt là con Ä‘Æ°á»ng hầm nhÆ° bá»™ tiêu hóa cá»±c kỳ tốt nuốt hà ng nghìn tỉ dollar và hà ng trăm nghìn binh sÄ© Mỹ, nuốt luôn uy tÃn của má»™t đại cÆ°á»ng quốc Ä‘ang lãnh đạo thế giá»›i tá»± do; hai là ông đầy bản lÄ©nh. Äiá»u trá»ng yếu thứ nhất, vá»›i tôi, chÆ°a phải đã tháºt hoà n hảo, tôi còn nhiá»u Ä‘iểm để tranh luáºn và tôi chỠđợi dịp thuáºn lợi, chá» bà i báo mà ông hứa sẽ viết ngay cho tá» Washington Post. Äiá»u trá»ng yếu thứ hai, cÅ©ng vá»›i tôi, thì không còn gì để bà n cãi. Nguyá»…n Thà nh Luân, má»™t sÄ© quan cấp cao của Việt Minh kiến thức phong phú, hợp tác vá»›i Ngô Äình Diệm khi ông nà y lên cầm quyá»n ở Sà i Gòn. Là sÄ© quan (ông bổ túc ở há»c viện Fort Bragg), Nguyá»…n Thà nh Luân đúng hÆ¡n là nhà tÆ° tưởng chiến lược, tổ chức và chỉ đạo. Tôi từng trao đổi vá»›i ông và tìm thấy ở ông má»™t tiá»m năng trà tuệ đặc sắc. TÆ°á»›ng Collins cÅ©ng đồng ý vá»›i tÆ°á»›ng Taylor nháºn định vỠông không khác. Lúc còn là Phó tổng thống, ông L.B. Johnson từng nói vá»›i tôi: Äó là ngÆ°á»i cần cho nÆ°á»›c Mỹ.
Thế nhÆ°ng, chÃnh ông Cabot Lodge đã là m há»ng tất cả. Hạ bệ ông Diệm chỉ là má»™t khÃa cạnh, khÃa cạnh kia quan trá»ng hÆ¡n, là hình thà nh Ä‘á»™i ngÅ© kế tiếp. Chúng ta lún sâu và o sai lầm. Táºp Ä‘oà n Ä‘ang thống trị Nam Việt bát nháo chÆ°a từng thấy và bây giá» chÃnh nÆ°á»›c Mỹ bị há» xá» mÅ©i dẫn Ä‘i chẳng biết vỠđâu và đến đâu. Lẽ nà o nÆ°á»›c Mỹ phải thá»a mãn thói Ä‘Ã ng Ä‘iếm, thói bốc đồng của các tÆ°á»›ng và chÃnh khách Nam Việt tối dạ nhất vá» chÃnh trị? Và , má»™t con ngÆ°á»i, cha đẻ má»i chủ thuyết hoà n hảo, chống Cá»™ng khôn ngoan, con ngÆ°á»i đó Ä‘á»™t nhiên bị Ä‘uổi ra khá»i Tổ quốc mình và nháºn má»™t chân thÆ¡ lại tại má»™t sứ quán. Cách là m của tÆ°á»›ng Nguyá»…n Khánh, chắc chắn được ông Colby ngầm ủng há»™, nhằm thải loại tất cả những ai nhiệt thà nh tiết kiệm máy cho Mỹ và thuế cho công dân Mỹ. Tổng thống Johnson, ngoại trưởng Dean Rusk cần hiểu: sai lầm nhÆ° thế là đủ, quá đủ. TÆ°á»›ng Westmoreland Ä‘ang xin quân. Tôi, vá»›i tÆ° cách nguyên đại sứ Mỹ ở Nam Việt xin cái khác: Hãy biết dùng ngÆ°á»i Việt, hỠđủ tà i năng và kinh nghiệm hÆ¡n chúng ta. Ngăn chặn Cá»™ng sản ở Nam Việt không thể bằng các sÆ° Ä‘oà n Mỹ, không thể bằng hạm Ä‘á»™i và không quân Mỹ.
Công chúng Mỹ cần biết: ở Việt Nam không chỉ có Nguyá»…n Khánh lố bịch mà còn có những ngÆ°á»i nghiêm túc nhÆ° đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân.
Xem tiếp Phần 9 - Chương kết
|
06-08-2008, 10:55 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Phần 9 - Chương kết
Tết Nguyên Äán Ất Tỵ là má»™t cái Tết không vui của mẹ con Thùy Dung. Nhà vắng vẻ, tuy vẫn có đủ má»i thứ của ngà y Tết, vẫn nháºn được quà và thiệp chẳng kém hÆ¡n bất kỳ năm nà o. Luân không ở nhà , lý dó đó chÆ°a tháºt sá»± quan trá»ng, quan trá»ng là tÆ°Æ¡ng lai của Luân.
Luân Ä‘i rồi, Dung bình tÄ©nh là m má»™t cuá»™c tÃnh sổ mÆ°á»i năm. SÆ¡ hở không Ãt trong từng ấy thá»i gian há»at Ä‘á»™ng song cô tin chắc rằng không có sÆ¡ hở nà o đến Ä‘á»™ bá»™c lá»™ chân tÆ°á»›ng của Luân cÅ©ng nhÆ° cô. Xét cho cùng, kẻ đáng gá»m nhất là John Hing, qua đánh giá của cô chÆ°a vượt qua những dấu há»i nghi ngá», phân vân thông thÆ°á»ng trÆ°á»›c má»™t nhân váºt kiểu Luân.
Thế thì, Ä‘iá»u nguy hiểm chỉ có thể từ hai hÆ°á»›ng: má»™t là chÃnh sách Mỹ thay đổi sâu xa, thay đổi ở tầm vóc chiến lược và Luân không phải là con bà i đáp ứng cho chiến lược Mỹ tại Nam Việt, Mỹ cần má»™t tay sai ngoan ngoãn đảm bảo trang trà mặt tiá»n nhằm giảm nhẹ phản ứng của các nguồn dÆ° luáºn bản địa và quốc tế khi Mỹ Ä‘Æ°a má»™t khối lượng thá»±c binh lá»›n và o đây, biến cuá»™c chiến tranh Ãt nhiá»u mang ý nghÄ©a ná»™i chiến thà nh cuá»™c chiến tranh Mỹ. Luân bá»—ng nhiên hóa ra má»™t trở lá»±c Mỹ cần thu xếp; hai là các tay sai Mỹ ganh tị, chúng Ä‘á»u tá»± thấy bé nhá» trÆ°á»›c Luân và cố loại Luân bằng má»i giá để giữ chân Ä‘á»™c quyá»n chấp hà nh ý muốn của Mỹ - các tay sai quân phiệt nà y Ä‘á»u liên quan vá»›i các công ty Mỹ, vá»›i các phe nhóm “diá»u hâu†Mỹ, Ä‘á»u phần nà o ý thức vai trò cai trị mà mÆ°á»i năm qua Mỹ đã táºp tà nh cho chúng, chúng Ä‘Ãch thị là tầng lá»›p già u có và không bao giá» chịu rá»i quyá»n lá»±c gắn chặt vá»›i của cải, giống bá»n Ä‘á»™c tà i Nam Mỹ, châu Phi, má»™t số nÆ°á»›c châu Ã...
Thái Ä‘á»™ chÃnh trị của Luân có quá cứng không? HÆ¡n ai hết, Dung hiểu chồng mình: ná»—i Ä‘au khổ dằn vặt anh là viá»…n cảnh chiến tranh quy mô và hiện đại tà n phá quê hÆ°Æ¡ng, không thu hẹp ở miá»n Nam và anh tá»± đặt cho mình ngăn ngừa tai há»a ấy, tai há»a dân tá»™c. NhÆ°ng, lãnh đạo hÆ¡n má»™t lần dặn Luân: trong má»i tình huống, phải giữ đúng thân pháºn phần tá» quốc gia, tháºm chà thân Mỹ, để tồn tại trong lòng địch cà ng lâu cà ng tốt, leo cà ng cao cà ng tốt. Sá»± can thiệp của Mỹ ở Nam Việt biến thà nh cuá»™c chiến tranh xâm lược, theo Dung, đã quá hiển nhiên. Vấn Ä‘á» là Luân có thể đóng vai trò má»™t gã há»— trợ cho cuá»™c chiến tranh xâm lược ấy, cuá»™c tà n sát đại quy mô không?
Äến tÆ°á»›ng Big Minh còn không cam tâm thá»±c hà nh ý định của Mỹ thì Luân là m sao nháºn thân pháºn tên bù nhìn để má»—i ngà y chứng kiến hà ng vạn đồng bà o mình chết vì bom đạn Mỹ? Luân giữ cá tÃnh riêng: anh phản đối má»i hình thức chiến tranh xâm lược. Trong má»™t bối cảnh nà o đó, cá tÃnh của anh phù hợp vá»›i mÆ°u toan của Mỹ, nhÆ°ng nay thì rõ rà ng mÆ°u toan của Mỹ khác xa vá»›i quan Ä‘iểm của Luân từng bảo vệ. Tuy váºy, theo Dung, chiến tranh ở cÆ°á»ng Ä‘á»™ cao không thể kéo dà i. Rồi, Mỹ cÅ©ng phải theo các giáo Ä‘iá»u của cuá»™c chiến tranh xâm lược quy mô lá»›n: đánh nhanh; khi không đánh nhanh Ä‘Æ°Æ¡c, má»™t lần nữa, Mỹ sẽ thay đổi chiến lược. Luân có thể ẩn nhẫn chá» thá»i cÆ¡ không? Äáng tiếc, Dung là vợ của Luân, cô giãi bà y suy nghÄ© chứ không ra lệnh được cho Luân - cô biết, Luân rất tôn trá»ng ká»· luáºt.
Phần Dung, cô luôn giữ thân pháºn má»™t sÄ© quan cảnh sát mẫn cán, chÆ°a má»™t lần bị khiển trách vá» công vụ. Thái Ä‘á»™ của Mỹ, của các tÆ°á»›ng Nam Việt khiến cô yên lòng - không phải yên lòng cho cô mà cho chồng cô. Ãt nhất, ngÆ°á»i ta chÆ°a quyết xóa bá» Luân bằng má»™t hình thức nà o đó. DÄ© nhiên, cần xin chỉ thị của cấp trên, của anh Sáu Äăng hay của chú Thuáºn. Dung nghÄ© cách trá»±c tiếp báo cáo và xin chỉ thị...
Giữa lúc ấy, M. George Bundy, cố vấn đặc biệt của Tổng thống Mỹ Johnson đến Sà i Gòn. Má»™t trong những ngÆ°á»i mà Bundy Ä‘á» nghị gặp và là m việc là Dung.
Bundy tiếp Dung tại phòng khách đại sứ quán Mỹ.
- Tôi rất hân hạnh chà o bà . - Bundy mở lá»i rất nhã nhặn - Tôi nghe tin đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân sang Washington, nhÆ°ng chÆ°a được gặp... Bà đã biết nhiệm vụ của tôi trong chuyến khảo sát tại chá»— tình hình Nam Việt, tôi muốn trình vá»›i Tổng thống Johnson má»™t hoà n cảnh Nam Việt tháºt trung thá»±c. Tôi đã là m việc vá»›i đại sứ nÆ°á»›c chúng tôi, vá»›i tÆ° lệnh Westmorland và phó của ông ta, tÆ°á»›ng Throckmorton, vá»›i quyá»n Thủ tÆ°á»›ng chÃnh phủ Việt Nam Cá»™ng hòa Nguyá»…n Xuân Oánh, vá»›i má»™t số tÆ°á»›ng lãnh và vá»›i đại tá Tổng giám đốc cảnh sát quốc gia. Nếu bà vui lòng, thÆ°a bà thiếu ta, tôi xin phép há»i bà má»™t số khÃa cạnh mà tôi tin bà rất am tÆ°á»ng, khÃa cạnh dÃnh đến ngà nh mà bà là m việc.
- Thưa ông cố vấn đặc biệt, tôi rất sẵn lòng, tuy nhiên, tôi xin thưa trước: sự hiểu biết của tôi có giới hạn...
Bundy xua tay :
- TrÆ°á»›c khi gặp bà , tôi đã được nghe nói vá» bà ... Ta hãy tiết kiệm thá»i gian. Theo bà , tình hình an ninh Nam Việt hiện nay nhÆ° thế nà o? Tốt, xấu? Tại sao?
- Câu há»i của ông hÆ¡i rá»™ng. ThÆ°a ông, nÆ°á»›c chúng tôi Ä‘ang ở trong má»™t dạng chiến tranh, tùy cách gá»i của má»—i phÃa, “chiến tranh đặc biệtâ€, “chiến tranh không tuyên chiến†và “chiến tranh chống du kÃchâ€... Vá»›i thá»±c tế nhÆ° thế, an ninh cần được hiểu theo nghÄ©a nà o, thÆ°a ông?
Bundy mỉm cÆ°á»i :
- Bà đúng là má»™t sÄ© quan cảnh sát... Tôi xin thu hẹp nghÄ©a an ninh ở các vùng do chÃnh phủ kiểm soát, chủ yếu, ở các thà nh thị...
- Äiá»u nà y, có lẽ ông không cần há»i cÅ©ng đã nắm được các diá»…n biến: chÆ°a lúc nà o ở Việt Nam Cá»™ng hòa nhiá»u cuá»™c bãi công, bãi khóa, chiếm trÆ°á»ng biểu tình và xung Ä‘á»™t trên Ä‘Æ°á»ng phố nhÆ° lúc nà y...
- Xin lá»—i bà . - Bundy ngắt lá»i Dung - Từ tháng 5-1963 đến chÃnh biến 1-11, xáo trá»™n chÃnh trị không kém bây giá»...
- Ông nháºn xét không sai. - Dung nhá» nhẹ - NhÆ°ng, đó chỉ là nháºn xét vá» hình thức, vá» cái biểu hiện bên ngoà i...
- Tôi chưa hiểu ý bà ...
- TrÆ°á»›c kia, xung Ä‘á»™t xuất phát từ những bất đồng quan Ä‘iểm giữa thế lá»±c chống ông Diệm và ông Diệm, trong khuôn khổ chủ nghÄ©a quốc gia. Còn bây giá»...
Bundy chăm chú nghe, gáºt đầu nhÆ° đã nắm được ý của Dung.
- Còn bây giá», má»™t sá»± phân hóa sâu sắc trong cách nhìn váºn mệnh Nam Việt. Không Ãt ngÆ°á»i cho rằng quân Ä‘á»™i Mỹ cần đến Việt Nam Cá»™ng hòa cà ng đông cà ng tốt, không giá»›i hạn khu vá»±c và cÆ°á»ng Ä‘á»™ chiến tranh dÆ°á»›i vÄ© tuyến 17, xóa bá» các hình thức cai trị đất nÆ°á»›c bằng bầu cá» và dân sá»± mà có ngay má»™t chế Ä‘á»™ Ä‘á»™c tà i quân sá»± đủ cứng rắn. PhÃa khác, đông hÆ¡n, cho rằng quân Ä‘á»™i Mỹ và o Việt Nam Cá»™ng hòa tức ná»n Ä‘á»™c láºp Æ¡ đây bị sứt mẻ, Mỹ khôi phục hình ảnh của Pháp ngà y xÆ°a, là quốc gia xâm lăng và để bảo đảm cho ý định xâm lăng Mỹ chỉ dùng những ngÆ°á»i bản xứ dá»… sai bảo... Äáng quan tâm là lối nhìn sau không phải chịu tác Ä‘á»™ng của Việt Cá»™ng, và nó được chia sẻ bởi nhiá»u giá»›i kể cả giá»›i thượng lÆ°u, tu hà nh, tầng lá»›p trà thức, đặc biệt là số trẻ.
Dung ngừng nói. Bundy ngó lên trần nhà .
- Xin bà nói tiếp... Những lá»i vừa rồi của bà hết sức bổ Ãch đối vá»›i tôi, chắc chắn nó sẽ là môt bá»™ phần hợp thà nh bản báo cáo mà tôi sẽ trình cho Tổng thống Johnson.
- Do đó khÃa cạnh an ninh của Việt Nam Cá»™ng hòa khá phức tạp. Từ hoà n cảnh khách quan xáo trá»™n nên an ninh và sinh nở các nhân tố mất an ninh có vẻ ngà y cà ng thêm Ä‘áºm nét và sẽ triá»n miên. NhÆ° ông có thể xác minh, sá»± ổn định đòi há»i má»™t loạt Ä‘iá»u kiện mà trung tâm phải là đá»i sống chÃnh trị trở lại trạng thái bình thÆ°á»ng, luáºt pháp vá»›i các Ä‘iá»u khoản chi tiết hÆ°á»›ng đất nÆ°á»›c chứ không phải các tuyên cáo, tuyên ngôn, quân luáºt... Tôi không ngại Việt Cá»™ng quấy rối an ninh - giải quyết vấn Ä‘á» Việt Cá»™ng là cả má»™t chiến lược lâu dà i - mà tôi ngại những xáo trá»™n từ bản thân chế Ä‘á»™ Việt Nam Cá»™ng hòa. Tôi chÆ°a rõ cấp trên của tôi phát biểu vá»›i ông ra sao, riêng tôi, nếu không thu xếp ổn thá»a ná»™i bá»™ chúng ta, thì, ngà nh an ninh Ä‘Ã nh bất lá»±c. Là m sao chúng tôi dám nổ súng và o các đám biểu tình?
- Bà có lý... Cà ng không dám nổ súng và o đám biểu tình khi đám biểu tình chống quân Mỹ đổ bá»™ lên đây, đất nÆ°á»›c đầy ý thức quốc gia. Chỉ có thể ngăn ngừa Ä‘iá»u đó bằng má»™t cuá»™c váºn Ä‘á»™ng lá»›n, rá»™ng rãi, để má»i ngÆ°á»i Việt Nam Cá»™ng hòa hiểu sá»± cần thiết phải có mặt quân Ä‘á»™i Mỹ...
- Nhưng đó không phải là trách nhiệm của ngà nh cảnh sát chúng tôi.
- Tôi hiểu... Bây giá», tôi xin được há»i bà má»™t câu hoà n toà n riêng: Bà có tán thà nh sá»± có mặt của quân Ä‘á»™i Mỹ ở Việt Nam Cá»™ng hòa không?
Bundy ngó thẳng và o Dung.
- ThÆ°a ông cố vấn đặc biệt, tôi chỉ là má»™t sÄ© quan cảnh sát trung cấp, má»™t ngÆ°á»i thừa hà nh. - Dung tránh đôi mắt của Bundy, là m ra vẻ nghiêm túc.
- Bà vẫn có quyá»n có ý kiến riêng. Bà đỗ cao há»c luáºt, má»™t trà thức. - Bundy không rá»i khá»i mắt Dung.
- Thưa ông, nếu thế thì tôi xin nói: tôi không tán thà nh!
- Lý do?
- Không cần thiết!
- Không cần thiết hay bà cho đó là một hà nh động xâm lược?
Äến lượt Dung ngó thẳng và o mắt Bundy :
- Không cần thiết để phải mang tiếng xâm lược.
- Nếu tôi hay ai đó chứng minh với bà sự cần thiết có mặt của quân đội Mỹ, chứng minh đầy thuyết phục, bà sẽ nói sao?
- Tôi sẵn sà ng nghe ông chứng minh!
- Tôi không đủ sức là m việc đó. NgÆ°á»i khác sẽ là m...
Dung mỉm cÆ°á»i.
- Bà không tò mò há»i ai sẽ chứng minh sao?
- Không! Vì tôi đã biết...
- Ai?
- Quân đội Mỹ!
- Bà cực kỳ thông minh.
- NhÆ°ng, quân Ä‘á»™i Mỹ sẽ thuyết phục tôi hay ông, Ä‘iá»u đó tÆ°Æ¡ng lai sẽ trả lá»i.
- Tôi khâm phục bà , bà thiếu tá! - Bundy đứng lên.
- Rất cám ơn ông cố vấn...
... Hôm sau Trần Thanh Bá»n gặp Dung :
- Bundy nể bà lắm, bà Luân... Ông ta bảo không dễ gì có được một trợ tá cỡ như bà . Bà là m tôi vinh dự lây!
... Tá» Ngôn luáºn và và i tá» báo đăng mẩu rao vặt :
“Äồn Ä‘iá»n cà phê rá»™ng 20 mẫu gần thị xã Ban Mê Thuá»™t cần bán gấp. Äồn Ä‘iá»n đã khai thác mùa thứ hai, có nhà ở, Ä‘iện nÆ°á»›c. Liên lạc vá»›i Madame VÅ©, 96 Äồng Khánh trong giá» là m việcâ€.
Bốn ngà y sau mẩu rao vặt xuất hiện tren báo, trong giá» là m việc, Sa gá»i Ä‘iện thoại cho Dung :
- Chà o chị! Sáu giá» chiá»u thứ bảy, má»i chị đến nhà tụi em ăn cÆ¡m.
Dung nén xúc động.
- Vụ gì mà má»i chị ăn cÆ¡m?
- Nhà em sinh cháu, có bữa cơm mừng.
- Thế à ? Tốt quá... Trai hay gái?
- Dạ trai... Chị nhớ nhà tụi em không?
- Nhá»› chứ. ÄÆ°á»ng TrÆ°Æ¡ng Minh Giảng...
- Dạ đúng...
... Chiá»u thứ bảy, Dung dặn chị Sáu há»… ai há»i thì bảo Dung Ä‘i chÆ¡i cuối tuần đâu đó, mang Lý gởi nhà bác sÄ© Soạn, lái xe qua cầu TrÆ°Æ¡ng Minh Giảng. Sa, ăn váºn nhÆ° má»™t sÄ© quan bá»™ binh, đón Dung quá chợ má»™t quãng, thay Dung cầm lái rẽ và o má»™t con Ä‘Æ°á»ng nhá». Xe chui và o má»™t gara. Sau đóng kÃn cá»a gara hai ngÆ°á»i chuyển sang xe Peugeot, vẫn do Sa cầm lái, phóng lên ngã tÆ° Bảy Hiá»n.
- Có việc gì gấp lắm sao chị nhắn tin trên báo?
- Gấp. Chị muốn báo cáo trực tiếp với cấp trên một số tình hình và xin chủ trương.
- Anh Luân có tin gì vỠkhông?
- Có, anh gá»i Ä‘iện cho chị luôn... Ta Ä‘i đâu đây?
- Suối Cụt. Em định đón chị và đưa đến Ä‘iểm hẹn. Khi nà o em ngừng xe, chị cứ xuống, ngay tay mặt có má»™t con Ä‘Æ°á»ng đất nhá». Chị Ä‘Æ°á»ng hoà ng theo con Ä‘Æ°á»ng đất, Ä‘i chừng non trăm mét, thấy ngôi nhà nà o cổng gạch thì và o. Sáng mai, trá»i má» má», sẽ có ngÆ°á»i Ä‘Æ°a chị bằng ô tô trở ngược vá» Sà i Gòn, em đón chị phÃa trên ngã tÆ° Hóc Môn...
- Chị sẽ gặp ai?
- Em không rõ...
- Sa láºp gia đình chÆ°a?
- Thá»i buổi nà y, vá»›i công tác của em, Ä‘á»™c thân dá»… xoay sở hÆ¡n.
- Em có há»c hà nh gì thêm không?
- Có chá»›. Em há»c trÆ°á»ng tÆ°, vừa há»c kỹ thuáºt cÆ¡ khà vừa há»c ngoại ngữ. Sắp dá»± thi theo lối ghi danh để lấy bằng kỹ sÆ°.
- Chà , giá»i quá!
- Em còn theo lá»›p hà m thụ Ä‘iện trÆ°á»ng đại há»c Canberra ở Úc nữa...
- Chị mừng cho em. Sống thế nà o?
- Má»—i ngà y em là m thợ ná»a ngà y trong má»™t xưởng, lÆ°Æ¡ng khá. Chỉ má»—i má»™t cái là chÆ°a xoay được giấy miá»…n quân dịch. NhÆ°ng, thế nà o cÅ©ng xoay cho xong.
- Có tìn gì vỠQuyến không?
- Ảnh lại đi tu nghiệp bên Mỹ.
- À! Chị nhớ rồi... Thảo nà o!
- Sao?
- Chá»— chị là m có cô thiếu úy, cô ấy vá»›i Quyến hình nhÆ° yêu nhau. Má»™t hôm, tình cá» chị thấy cô ta Ä‘á»c má»™t lá thÆ° mà phong bì đóng dấy bÆ°u Ä‘iện Philadelphia.
- Em biết. Chị Hằng mà . Anh Quyến đã hứa hôn với chị Hằng...
- Hằng hiểu rõ Quyến không?
- Không đâu! Anh Quyến giữ nguyên tác kỹ lắm. Say nà y, thà nh vợ chồng rồi chắc anh Quyến phải nói thiệt thôi. Nghe đâu chị Hằng tốt...
- Cô ấy tốt. Gia đình cũng tốt. Cô ấy là thư ký của chị.
- Chà ! Ngá»™ quá há! Váºy là lão Quyến yên chà lá»›n rồi. Có chị kiểm tra, lão khá»i lo.
- Sa thÆ°á»ng gặp Hằng không?
- Không... Em nghe anh Quyến nói lúc em còn công tác chung, trÆ°á»›c khi anh Quyến Ä‘i Mỹ. Bây giá», tụi em sinh hoạt Ä‘Æ¡n tuyến, không được quyá»n gặp nhau. Chị Hằng đẹp không hả chị?
- Rất đẹp!
- Tình hình coi bộ rối quá. - Sa đổi chủ đỠ- Mỹ vô nước mình đông quá, em lo bên mình vất vả...
- Tất nhiên là vất cả rồi.
Trá»i tối. Xe giảm tốc Ä‘á»™ Ä‘á»— ngay đầu má»™t con Ä‘Æ°á»ng đất, giữa khu phố đèn leo lét. Dung xuống xe, khuất và o bóng đêm. Xe Sa tiếp tục lao vá» hÆ°á»›ng Trảng Bà ng.
Dung tìm ngôi nhà cổng gạch không khó - nó nằm thụt sâu trong xóm và là ngôi nhà duy nhất có cổng gạch. Qua khá»i cổng đã có ngÆ°á»i đón.
- À, cô Hai bây vá» tá»›i rồi... - Giá»ng má»™t phụ nữ lá»›n tuổi.
NgÆ°á»i phụ nữ đó kéo Dung ra phÃa sau nhà .
- Cô vòng phÃa cá»a hông, mấy ảnh Ä‘ang đợi cô. - Bà nói và o tai Dung.
Cá»a hông hé mở. Dung lách và o và cá»a khép lại. Ngá»n đèn Ä‘iện đủ sáng căn phòng và đủ cho Dung nháºn ra ông Thuáºn, chú cô, Ä‘ang dang rá»™ng tay đón cô.
- Chú!
- Con!
Chú Thuáºn trá» ngÆ°á»i kia - trạc 40, da ngăm, mặt mÅ©i khôi ngô, mặt đồ bà ba Ä‘en.
- Äây là anh ChÃn...
Tá»± nhiên, Dung Ä‘oán ra ngay ngÆ°á»i mà lần đầu cô gặp.
- ThÆ°a anh... Có phải anh là ChÃn DÅ©ng...
NgÆ°á»i kia cÆ°á»i :
- Chà ! Bà thiếu tá Tổng nha theo dõi kỹ các nhân váºt Việt Cá»™ng quá... Xem hình tôi ở Tổng nha, phải không?
Dung bẽn lẽn. VỠđây, cô thấy như vỠnhà , nên không giữ ý tứ.
- Ngồi xuống! - NgÆ°á»i mà Dung gá»i là ChÃn DÅ©ng má»i Dung ngồi trên má»™t trong các chiếc ghế tá»±a kê quanh má»™t bà n.
- Dạ có ảnh của anh... Có khá nhiá»u báo cáo vá» anh.
- Chúng nói giống gì vỠtôi?
- Dạ, Tổng nha biết anh ChÃn là m bà thÆ° khu ủy, có chân trong Trung Æ°Æ¡ng Äảng, trong vụ Pháºt giáo năm 1963, anh ChÃn Ä‘á»™t nháºp và o Sà i Gòn, nay đóng căn cứ ở vùng Hố Bò. Chúng biết tên tháºt, quê quán, bà danh của anh ChÃn.
- Váºy là quá đủ! - Anh ChÃn cÆ°á»i - Cô đã dùng cÆ¡m chÆ°a?
- Dạ, em ăn rồi.
- Có tin gì anh Bảy không?
- Dạ, nhà em gá»i Ä‘iện cho em, lần má»›i nhất hôm thứ năm rồi. Nhà em Ä‘ang Ä‘i các bang phÃa đông nÆ°á»›c Mỹ.
- Cháu khá»e không?
- Cám Æ¡n, cháu khá»e.
- Bây giá», chúng ta là m việc. Tôi được ủy nhiệm của A.07 gặp cô. Lẽ ra, anh Sáu Äăng cÅ©ng gặp, song anh ấy ở xa, được tin cô nhắn khẩn trên báo, tôi nghÄ© là cô không thể chỠđợi, nên má»™t mặt báo vá» trên, má»™t mặt nhá» anh Thuáºn tổ chức gặp cô. Tôi không dám dùng Ä‘iện thoại, e máºt mã bị phát hiện, nên viết thÆ° tay báo vá» trên, thÆ¡ tay Ä‘i hÆ¡i cháºm. Tôi và anh Thuáºn sẽ nghe cô. Lúc đầu, tôi định phái anh Thuáºn và o Thà nh, song đầu mối Ä‘i vắng, đến nhà cô không tiện nên Ä‘Ã nh má»i cô ra. Liệu kế hoạch Ä‘i lại của cô đảm bảo không?
- Thưa, em nghĩ là đảm bảo.
- Dù váºy, cÅ©ng không nên ở lâu. Sáng mai cô phải có mặt ở Sà i Gòn. Cẩn tháºn tối Ä‘a Mỹ cÅ©ng không thừa đâu. Cô có thể nói hết...
- Con báo cáo tháºt chi tiết. - Chú Thuáºn nói - Anh ChÃn là ngÆ°á»i chịu trách nhiệm cao trong Äảng.
- Dạ, con biết...
- Cô chia thá»i gian để sau chót hai chú cháu còn nói chuyện gia đình nữa.
- Cám Æ¡n anh ChÃn nhiá»u.
- TrÆ°á»›c khi cô thông báo, tôi há»i mấy việc: Từ khi anh Bảy Ä‘i, ai thÆ°á»ng liên lạc vá»›i cô?
- Dạ, John Hing gá»i Ä‘iện mÆ°Æ¡i lần...
- Giục cô chuyển tin tức của nội tuyến, phải không?
- Dạ, phải. Nhưng gã quan tâm hơn là em liên hệ với các bạn nhà em.
- Các ông bạn đó có điện hay thư từ gì không?
- ThÆ° từ thì không. Äiện thoại thì có Nguyá»…n Thà nh Äá»™ng, TrÆ°Æ¡ng Tấn Phụng, thiếu tÆ°á»›ng Lâm, đại tá Tồn, trung tÆ°á»›ng Äức, trung tá DÆ°Æ¡ng Hiếu NghÄ©a, James Casey...
- Trừ James Casey, các ông kia Ä‘iện đến nhà cô, dá»… gây chú ý... - Anh ChÃn nháºn xét.
- Dạ, há» chỉ há»i thăm sức khá»e em và cháu Lý.
- Tất nhiên... Song, là m má»™t bảng liệt kê danh sách ngÆ°á»i ta thấy ngay là đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân quan hệ thân máºt vá»›i ai, xu hÆ°á»›ng chÃnh trị nhÆ° thế nà o? Tháºm chà có ngÆ°á»i đã đảo chÃnh. - Giá»ng anh ChÃn không vui.
- Em hiểu, nhưng em là m sao ngăn h�
- Tôi không trách cô. Cô không là m gì được. Chúng tôi sẽ giúp cô...
- Cách đây bốn hôm, em gặp George Bundy...
- Váºy sao? Tay cố vấn đặc biệt của Johnson gặp cô thì có nhiá»u ý nghÄ©a đây... Thôi, bây giá», cô nói Ä‘i, nói từ đầu...
Dung cố gắng tóm tắt các mặt tình hình, Ä‘Æ°a ra các nháºn xét. Mất đến hai tiếng đồng hồ. Anh ChÃn và ông Thuáºn lặng lẽ nghe, thình thoảng há»i thêm và o chi tiết. Dung trình bà y khá thoải mái.
- Bây giỠđã gần 10 giá». Ta giải lao má»™t chút! - Anh ChÃn bảo, mà mặt vẫn còn trầm ngâm.
Ông Thuáºn gõ nhẹ lên vách.
Má»™t mâm cháo gà do ngÆ°á»i phụ nữ đón Dung ở cổng mang và o.
- Sắp tá»›i giá» giá»›i nghiêm rồi. Há»… ăn xong thì đèn tắt. Tôi thay bằng đèn dầu. Chú ý, nghe tôi gõ nhẹ lên vách thì vặn lu đèn, im lặng, bởi tụi dân vệ tuần tra. Còn có Ä‘á»™ng, tôi sẽ dẫn cả ba và o chá»— bà máºt. Cứ yên tâm. Bảo đảm trăm phần trăm. Chung quanh, có bảo vệ võ trang, ná»™t quá há» nổ súng... - NgÆ°á»i phụ nữ nói mà không ngó Dung.
- Gì mà phải nổ súng? - Anh ChÃn cÆ°á»i - Dân vệ cÅ©ng có anh em mình...
- Ậy, tôi nói cho hết lý váºy thôi. Tôi vá»›i con Út canh cho tá»›i sáng...
Cháo gà nấu ngon. Dung ăn cứ ngỡ lần đầu dùng món nà y.
Äèn tắt. Tiếng kẻng giá»›i nghiêm vang trong đêm vắng. Ngá»n đèn dầu thay đèn Ä‘iện.
- Ta đợi má»™t chút! - Anh ChÃn nói - Dân vệ sắp tuần tra.
Äúng váºy, Ä‘á»™ và i phút sau, bên ngoà i vá»ng và o tiếng giầy khua trên Ä‘Æ°á»ng, tiếng huýt gió, tiếng cÆ°á»i và chá»i thá».
- Tôi có và i ý kiến. Cô Dung cố nhá»›. À! Mimôsa cố nhá» và truyá»n đạt bằng cách nà o cho Kỵ sÄ©. - Anh ChÃn bắt đầu trình bà y suy nghÄ© của anh.
- Sau chiến dịch Bình Giã, chiến lược chiến tranh đặc biệt của Mỹ ở Nam Việt Nam phá sản. Mỹ không còn hy vá»ng dùy trì chủ nghÄ©a thá»±c dân má»›i nguyên bản nữa. TrÆ°á»›c đây, chúng láºp luáºn rằng tiá»m năng chống Cá»™ng tại chá»— bị ức chế do chÃnh sách không được lòng dân và không liên minh được các phe phái của Ngô Äịnh Diệm, nên ra tay gạt bá» Diệm. Chúng vẫn tin và o công thức viện trợ Mỹ cá»™ng vá»›i má»™t chÃnh quyá»n và quân Ä‘á»™i tay sai đủ sức dánh bại Mặt tráºn Giải phóng. NhÆ°ng, vá»›i nhóm DÆ°Æ¡ng văn Minh, chúng thấy nguy hiểm. Kéo dà i thêm má»™t thá»i gian nữa, chÃnh quyá»n Sà i Gòn dá»… ngã theo xu hÆ°á»›ng thân Pháp, theo hÆ°á»›ng trung láºp kiểu Cao Miên, Là o thì Mỹ phải thua thiệt. Cho nên, chúng cho Nguyá»…n Khánh “chỉnh lýâ€. Äến đây, má»™t yếu tố Mỹ không lÆ°á»ng trÆ°á»›c nhảy lên vÅ© Ä‘Ã i, tôi muốn nói lá»±c lượng quần chúng Sà i Gòn và các thà nh thị. TrÆ°á»›c kia, vì Mỹ còn giấu mặt nên đối tượng đấu tranh của quần chúng là Ngô Äình Diệm, nhÆ°ng sau vụ “chỉnh lýâ€, đối tượng phÆ¡i bà y má»—i lúc má»—i rõ rà ng hÆ¡n. Nguyá»…n Khánh phải nhượng bá»™, tức Mỹ phải thay đổi chiến thuáºt. Thế là vở tuồng “chÃnh phủ dân sự†ra Ä‘á»i. NhÆ°ng, vở tuồng không hấp dẫn. Mỹ lại quay trở vá» vá»›i nhóm quân sá»±. Cái vòng lẩn quẩn ấy khiến chúng vừa suy yếu vá» lá»±c, vừa rối loạn vỠý chÃ. Ta lại đánh mạnh. Ná»™i bá»™ Mỹ phân chia là m hai: duy trì công thức cÅ© và thay đổi công thức. Phe diá»u hâu mạnh hÆ¡n. Tức Mỹ sẽ Ä‘Æ°a quân và o, số lượng chắc chắn đông. Mỹ cần nhóm tay sai lo cung cấp quân há»— trợ, còn quân chủ công thì Mỹ đảm Ä‘Æ°Æ¡ng. Mỹ mở rá»™ng phạm vi oanh tạc ra Bắc vÄ© tuyến 17, trá»±c tiếp khiêu khÃch ở Vịnh Bắc bá»™. Nói cách khác, chiến tranh sẽ ác liệt. Lá»±c lượng chÃnh trị trong các thà nh phố Ä‘ang phân hóa, số tiến bá»™ lần lần xây dá»±ng thà nh tổ chức nhÆ°ng chÆ°a đủ sức ngăn chặn ý đồ của Mỹ. Chúng ta cần má»™t thá»i gian sá»a soạn đồng thá»i cÅ©ng là thá»i gian đụng Ä‘á»™ thẳng vá»›i quân Ä‘á»™i Mỹ. Chừng nà o, vá»›i má»™t số lượng lá»›n, mà Mỹ không thắng được thì bấy giá» má»™t giải pháp sẽ ra Ä‘á»i. Tuy nhiên, cần hết sức chú ý thái Ä‘á»™ của đông đảo quần chúng các thà nh thị khi Mỹ vứt bá» mặt nạ “chỉ há»— trợ cho chÃnh quyá»n Nam Việt†mà trá»±c tiếp tham chiến, tức công khai xâm lược nÆ°á»›c ta, kéo theo các háºu quả xấu khác vỠđạo lý, vá» kiểu sống; quần chúng sẽ được cổ vÅ© ý thức dân tá»™c. Äồng thá»i, ná»™i bá»™ tay sai cÅ©ng vì già nh ăn đồng thá»i má»™t bá»™ pháºn chịu tác Ä‘á»™ng ý thức quần chúng sẽ bị chia rẽ nghiêm trá»ng. ChÃnh giá»›i Mỹ không thể thuần nhất được. Các đồng minh quan trá»ng hà ng đầu của Mỹ chắc chắn không hoà n toà n tán thà nh Ä‘Æ°á»ng lối của Mỹ. Các quốc gia theo chủ nghÄ©a dân tá»™c ở châu à nhÆ° Ấn Äá»™, Nam DÆ°Æ¡ng sẽ phản ứng. Phe xã há»™i chủ nghÄ©a dÄ© nhiên cà ng tăng cÆ°á»ng ủng há»™ chúng ta, trừ Trung Quốc bắt đầu bá»™c lá»™ bản chất cÆ¡ há»™i, vá» khách quan tiếp tay cho Mỹ.
Từ tầm nhìn chung ấy, tôi xin lÆ°u ý Kỵ sÄ© và Mimôsa mấy Ä‘iểm sau đây: cuá»™c chiến đấu cảu dân tá»™c ta nhất định phải lâu dà i, khó khăn, phá»±c tạp, đòi há»i nhiá»u hy sinh và đòi há»i nhiá»u sách lược khôn khéo. Tráºn địa không chỉ ở nông thôn và rừng núi mà cả các thà nh thị, phÆ°Æ¡ng thức không chỉ bằng vÅ© trang mà cả chÃnh trị, đôi khi chÃnh trị giữ vai trò Ä‘á»™t phá ở những thá»i Ä‘iểm nà o đó. Xoáy sâu và o ná»™i bá»™ kẻ thù, gây xáo trá»™n cÅ©ng là má»™t cách đánh địch hiệu quả. Cuá»™c đảo chÃnh 1-11-1963 và các mâu thuẫn bùng nổ trong ná»™i bá»™ chế Ä‘á»™ Sà i Gòn trong hÆ¡n năm nay đã hủy hoại nghiêm trá»ng thế lá»±c của kẻ thù. Nay mai, đến lượt quần chúng Mỹ và các nÆ°á»›c sẽ tá» thái Ä‘á»™, chúng ta tin Ä‘iá»u đó.
Kỵ sÄ© và Mimôsa len sâu và o bá»™ máy ngụy, lại có quan hệ vá»›i Mỹ, kẻ cả cÆ¡ quan tình báo, nên cố bảo tồn, chỉ hà nh Ä‘á»™ng khi tháºt sá»± cần thiết, khi xét hà nh Ä‘á»™ng của mình mang lại giá trị chiến lược. Kỵ sÄ© đôi lúc thiếu bình tÄ©nh. Hiện nay, Mỹ và ngụy đánh hÆ¡i thấy Kỵ sÄ© là mối lo cho chúng, bởi váºy, phải hết sức tháºn trá»ng. Ta cần đặt ra nhiá»u phÆ°Æ¡ng án. Nếu bị uy hiếp, thì cả hai láºp tức rá»i Sà i Gòn và o chiến khu. CÅ©ng có thể Kỵ sÄ© rá»i Sà i Gòn, còn Mimôsa thì tiếp tục bám trụ, tất nhiên vá»›i Ä‘iá»u kiện an toà n tuyệt đối. Tôi tin là Kỵ sÄ© không ở Mỹ lâu, bản thân Kỵ sÄ© không thÃch mà má»™t bá»™ pháºn tình báo Mỹ cÅ©ng muốn Kỵ sÄ© có mặt ở Sà i Gòn đóng vai trò đối tượng vá»›i các nhóm cầm quyá»n dù trÆ°á»›c mặt Mỹ chÆ°a dùng Kỵ sÄ© nhÆ° con chủ bà i. Äể bảo vệ Kỵ sÄ©, chúng tôi quyết định tuyển chá»n má»™t trung Ä‘á»™i tin cẩn, hai vệ sÄ©, má»™t lái xe và má»™t cán bá»™ là m thÆ° ký cho Kỵ sÄ©. Há» Ä‘ang lần lượt đăng ký và Dân vệ và Bảo an các tỉnh, chúng tôi sẽ cung cấp danh sách để Kỵ sÄ© thông qua thủ tục hợp pháp Ä‘iá»u Ä‘á»™ng há» vá» quanh Kỵ sÄ©. Trong hoạt Ä‘á»™ng Kỵ sÄ© hẳn cần má»™t số tiá»n, chúng tôi đã bố trà cách cung cấp cho Kỵ sÄ© rất bà máºt...
Dung chú ý lắng nghe từng lá»i anh ChÃn. Khi anh ChÃn dứt lá»i thì Dung thÆ°a :
- Nhà em nóng ruá»™t quá. Xin anh ChÃn tìm cách dặn trá»±c tiếp nhà em, coi nhÆ° mệnh lệnh... Thú thá»±c, em chỉ góp ý thôi còn nhà em bao giá» cÅ©ng suy nghÄ© và hà nh Ä‘á»™ng không phải lúc nà o cÅ©ng trao đổi vá»›i em.
Anh ChÃn cau mà y, còn chú Thuáºn thì thở ra.
- Tôi hiểu... Anh Bảy rất nhạy bén và cÅ©ng dá»… kÃch Ä‘á»™ng. Tôi sẽ gởi thÆ¡ cho anh ấy... NhÆ°ng...
Anh ChÃn ngáºp ngừng má»™t thoáng. Dung chăm chú ngó, chỠđợi.
- NhÆ°ng nếu má»™t cái gì đó xảy ra ngoà i dá»± kiến của chúng ta thì tôi mong cô chú mình tháºt vững. à tôi muốn nó tuy vợ chồng, song Kỵ sÄ© và Mimôsa nháºn hai nhiệm vụ khác nhau, trÆ°á»›c kia, Mimôsa trợ thủ cho Kỵ sÄ©, từ nay trở Ä‘i, má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»™c láºp tác chiến. Äiá»u nà y rất khó, tôi biết, song nguyên tắc công tác đòi há»i hai đồng chà phải chấp hà nh. Tôi còn băn khoăn cháu Lý. Nên chăng Ä‘Æ°a cháu ra Hà Ná»™i?
Dung lắc đầu :
- Không cần, thưa anh. Vả lại...
Mặt Dung bừng Ä‘á».
- À, ông bà sẽ có cháu thứ hai?
Dung dạ tháºt nhá» :
- Khoảng tháng 7 em sinh...
- Tùy cô... Không có vấn đỠgì. Ta sẽ xoay và đâu rồi vô đó thôi.
Toán dân vệ tuần canh đợt hai, vẫn bÆ°á»›c chân rà o rạo ngoà i Ä‘Æ°á»ng.
- Tôi đã nghe và đã nói. Bây giá», tôi phải vá» căn cứ. Chúc cô và Kỵ sÄ© thắng lợi!
Anh ChÃn bắt tay Thùy Dung tháºt chặt.
- Anh Thuáºn ở lại vá»›i cô. Hai chú cháu cần trò chuyện riêng. Có gì cần dặn thêm, anh Thuáºn sẽ dặn cô.
Anh ChÃn ra cá»a. Dung ngồi yên khá lâu, cho đến lúc tiếng chó cuối xóm ngừng sủa.
Từ đó cho đến hết giá» giá»›i nghiêm, hai chú cháu to nhá». Rồi Dung, rá»i Suối Cụt, trên má»™t mô tô do má»™t cô gái đèo, đến chá»— hẹn vá»›i Sa, khi quốc lá»™ đã rá»™n rà ng xe cá»™. Má»™t Ä‘iá»u mà Dung không biết: Chú Thuáºn đã giấu cô vá» tin bố đẻ Dung qua Ä‘á»i...
* * * * *
Äiện khẩn:
Nơi gởi: Bộ Ngoại giao Việt Nam Cộng hòa - Sà i Gòn.
NÆ¡i nháºn: Äại sứ Việt Nam Cá»™ng hòa - Washington.
Thủ tÆ°á»›ng chÃnh phủ quyết định triệu hồi đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân, tùy viên báo chà của sứ quán. Yêu cầu đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân vá» Sà i Gòn bằng chuyến bay gần nhất. Lúc nà o lên Ä‘Æ°á»ng, Äại sứ quán Ä‘iện báo cho biết.
Phúc trình của Äại sứ quán Việt Nam Cá»™ng hòa tại Mỹ gởi Bá»™ Ngoại giao Sà i Gòn:
Từ khi đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân sang Mỹ, ông rất Ãt đến Äại sứ quán. Các giá»›i Mỹ, trong đó có những giá»›i quan trá»ng nhÆ° má»™t số thượng và hạ nghị sÄ©, tÆ°á»›ng lãnh, nhà chÃnh trị, nhà báo, giáo sÆ° ở nhiá»u bang má»i ông há»p mặt, nói chuyện. Ảnh hưởng của ông khá lá»›n trong dÆ° luáºn do các cuá»™c diá»…n thuyết và má»™t số bà i báo của ông. Hiện nay, ông Ä‘ang ở Cá»±u Kim SÆ¡n theo lá»i má»i của Thống đốc bang California. Chúng tôi đã Ä‘iện thoại cho ông báo quyết định của chÃnh phủ. Ông trả lá»i chÆ°a thu xếp được nhanh. Chúng tôi xin lÆ°u ý ở nhà : Ông cùng Ä‘i vá»›i vợ chồng tÆ°á»›ng hồi hÆ°u Jones Stepp và hình nhÆ° ông George Bundy từ Sà i Gòn vỠđã há»a tốc bay đến Cá»±u Kim SÆ¡n gặp đại tá Luân, có lẽ môi giá»›i cho gặp gỡ giữa đại tá và ngoại trưởng Dean Rusk, Bá»™ trưởng Quốc phòng Mac Namara, không loại trừ ông Colby.
Äiện khẩn:
Trung tÆ°á»›ng Nguyá»…n văn Thiệu, đệ nhất Phó chủ tịch Há»™i đồng quân dân gởi Äại sứ Việt Nam Cá»™ng hòa tại Mỹ.
Thu xếp cho đại tá Nguyễn Thà nh Luân vỠSà i Gòn nhanh nhất.
Phúc trình của Äại sứ Việt Nam Cá»™ng hòa ở Mỹ gởi Há»™i đồng quân dân:
Chúng tôi đã truyá»n đạt lệnh triệu hồi đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân vá» Sà i Gòn. NhÆ°ng, hôm qua, văn phòng Bá»™ ngoại giao Mỹ Ä‘iện thoại cho chúng tôi: Äại tá Nguyá»…n Thà nh Luân còn má»™t cuá»™c tiếp xúc quan trá»ng vá»›i Ngoại trưởng Mỹ, Cố vấn đặc biệt của Tổng thống, chủ tịch Há»™i đồng các tham mÆ°u trưởng Mỹ nên chÆ°a thể vá» nÆ°á»›c sá»›m được.
Äiện khẩn:
Gởi Bộ ngoại giao Việt Nam Cộng hòa - Sà i Gòn.
Äại tá Nguyá»…n Thà nh Luân lên Ä‘Æ°á»ng vá» nÆ°á»›c chuyến bay thứ nhất của hãng Pan American và o 18 giá», giá» Washington hôm nay.
Äại sứ quán Việt Nam Cá»™ng hòa tại Mỹ.
Äiện khẩn:
Bá»™ ngoại giao Việt Nam Cá»™ng hòa gởi Äại sứ quán Việt Nam Cá»™ng hòa tại Mỹ.
Chuyến bay mà Äại sứ quán bảo là đại tá Nguyá»…n Thà nh Luân vá» Sà i Gòn đã hạ cánh tại sân bay Tân SÆ¡n Nhất song không có mặt đại tá. Yêu cầu xác minh đại tá ở đâu? Trên Ä‘Æ°á»ng bay, máy bay chỉ ghé Honolulu và không có ai ở lại đó. Danh sách hà nh khách không có tên đại tá.
Äiện khẩn:
Äại sứ quán Việt Nam Cá»™ng hòa tại Mỹ gởi Bá»™ Ngoại giao - Sà i Gòn.
ChÃnh Äại sứ Trần Thiện Khiêm cùng nhiá»u nhân viên sứ quán và cả vợ chồng tÆ°á»›ng Jones Stepp cùng nhiá»u quan chức Mỹ tiá»…n đại tá Luân táºn cầu thang máy bay. Chúng tôi đã kiểm tra danh sách ở hãng hà ng không. Äúng là không có tên đại tá. Bá»™ Ngoại giao Mỹ thông báo vá»›i chúng tôi, đại tá là khách quý của chÃnh phủ Mỹ, do Ä‘Ã i thá» riêng của Hãng hà ng không khá»i mua vé.
Chúng tôi sẽ Ä‘iá»u tra và báo cáo sau.
Mệnh lệnh của Hội đồng quân nhân:
Ra lệnh cho đại tá Nguyễn Thà nh Luân, tùy viên báo chà của sứ quán Việt Nam Cộng hòa tại Mỹ, trong vòng 24 giỠđồng hồ phải ra trình diện với trung tướng Trần văn Minh, Tổng tham mưu trưởng tại Bộ Tổng tham mưu.
Sà i Gòn ngà y 15 tháng 2 năm 1965.
Ký :
Trung tướng Nguyễn văn Thiệu.
HẾT
|
|
|
| |