Tái Sanh Duyên-Mộng Bình Sơn

[phongvan]

Hồi Thứ Bốn Mươi Sáu

Vua Thành Tôn kén nạp Chánh cung.
Lệ Minh Đường vinh thăng Thừa tướng.

Sau khi bãi chầu, Lương Giám và Lệ Minh Đường về phủ kể lại chuyện phong quan tấn tước cho cả nhà nghe, Tố Hoa vui mừng khôn xiết, xảy có nữ tỳ cầm tấm danh thiếp vào thưa:
- Có cha con Võ hiếu vương và chư tướng xin vào bái yết.
Lệ Minh Đường bèn hối gia nhơn dọn tiệc cho sẵn sàng rồi sai người mời nội cha con Hoàng Phủ Kính , Hùng Hiệu, Vệ Hoán, Xích Nam Anh, Vương Hào , kỳ dư các tướng kia thì hẹn khi khác sẽ tiếp sau.
Trưởng Hoa Tiểu thơ thấy vậy bèn mời Vệ Dõng Nga cùng mình đi về nhà họ Doãn chơi. Các tướng cũng lui gót trở về công quán.
Khi cha con Hoàng Phủ Kính và các tướng vào đến nơi, Lệ Min,h Đường bước xuống thềm niềm nở nghinh tiếp . Cha con Hoàng Phủ Kính và chư tướng đều quỳ xuống thưa:
- Chúng tôi vào bái yết, quả đã làm phiền cho đại nhơn nhiều lắm.
Lệ Minh Đường thầm nghĩ :
“ Ta nỡ lòng nào để cho cha chồng phải quỳ lạy ta như vậy”.
Nghĩ rồi nàng lại quỳ xuống đáp:
- Lão đại nhơn cùng các niên huynh thủ lễ đối với tôi quá như vậy, thật khiến tôi ái ngại vô cùng. Tuổi tôi còn niên thiếu, có lẽ tổn thọ cho tôi lắm đấy.
Hoàng Phủ Kính nói:
- Cả nhà tôi cùng chư tướng đây đều nhờ có đại nhơn đề bại cho, nên ngày nay mới được đoàn tụ và vinh hiển như vầy, dù có lạy trăm lạy cũng chưa đáp đền được cái ơn to tát ấy.
Khi chư tướng lạy xong, Hòng Phủ Kính nói:
- Xin mời Lương Thừa tướng ra cho chúng tôi được lạy chào.
Lệ Minh Đường nói:
- Nhạc phụ của tôi có việc đi vắng chưa về, tôi xin đa tạ lòng hảo tâm ấy.
Dứt lời, Lệ Minh Đường mời cha con Hoàng Phủ Kính và các tướng vào nhà . Sau khi nhấp xong mấy chén trà, Lệ Minh Đường đứng dậy lễ phép mời mọi người nhập tiệc, ân cần khoản đãi, chuyện trò rất vui.
Rượu được vài tuần, cha con Hoàng Phủ Kính cùng chư tướng vội cáo từ lui về hết.
Khi cha con Hoàng Phủ Kính về đến nhà, Doãn Phu nhơn kêu Hoàng Phủ Thiếu hoa đến trách mắng:
- Năm trước ở tại xứ Xuy Đài sơn , ta đã bảo con nên cưới Vệ Dõng Nga làm vợ, thế mà hôm nay đã có Thánh thượng đứng tứ hôn , sao con lại không vâng lời, để nhượng cho Hùng Hiệu. Con không nghe lời mẹ như thế, có phải là bất hiếu lắm sao.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa chắp tay thưa:
- Xin thân mẫu bớt cơn giận dữ, cho con phân đôi lời trái phải để thân mãu tường. Chỉ vì con cảm cái lòng tiết nghĩa của Mạnh thị, nên đã dốc một lòng trọn nghĩa thủy chung, nghĩa là sau này con chỉ cưới một người hầu thiếp để kiếm con kế tự song đường mà thôi, chớ ngôi chánh thất bao giờ con cũng dành riêng cho Mạnh Lệ Quân . Hơn nữa Vệ Dõng Nga là ân nhân của nhà ta mà lại là nghĩa nữ của thân mẫu nữa, không lẽ con cưới người làm thứ thất sao cho phải. Nay nàng kết duyên cùng Hùng Hiệu thì địa vị nàng là chị dâu của con, không phải là vuông tròn lắm sao!
Hoàng Phủ Kính xen vào nói:
- Con có nghĩ như thế là phải lẽ lắm đây, vậy phu nhơn cũng chẳng nên quở trách làm chi.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa lại thưa với cha:
- Con xin phép qua Mạnh phủ để bái yết nhạc phụ con.
Hoàng Phủ Kính gật đầu khen phải. Thiếu Hoa mừng rỡ liền tung mình lên ngựa , nhắm Mạnh phủ thẳng xông.
Khi đến nơi, Mạnh Sĩ Nguyên hay được, liền sai Mạnh Gia Linh ra nghinh tiếp. Hoàng Phủ Thiếu Hoa cúi chào rồi theo Mạnh Gia Linh vào nhà bái yết Mạnh Sĩ Nguyên.
Cha vợ, chàng rể tay bắt mặt mừng trông rất đượm tình. Khi trà nước xong, Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói với Mạnh Sĩ Nguyên:
- Thưa nhạc phụ, chẳng hay phần mộ của lịnh viên an táng tại nơi nào? Tiện tế muốn đến đó để lễ người một tuần rượu cho trọn nghĩa phu thê. Dù cho chúng con sống không được đồng sàng thì khi chết phải chôn đồng huyệt mới hả dạ.
Mạnh Sĩ Nguyên nghe nhắc đến con mình, động lòng rơi lụy đáp:
- Xưa kia, khi tiện nữ hành thích Lưu Khuê Bích thì gieo mình xuống sông, thi hài phó mặc cho ngọn thủy triều vùi dập có tìm thấy đâu mà có phần mộ.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nghe vậy, khóc òa lên thưa:
- Thế thì số kiếp của tiện tế này oan khổ biết bao. Khi lịnh viên còn sống đã không trông được mặt nhau, mà khi thác rồi cũng không được viếng mộ phần đặng lạy nhau vài lạy. Nay càng nghĩ càng thêm đau lòng.
Mạnh Sĩ Nguyên thấy Thiếu Hoa quá ưu phiền , liền khuyên giải:
- Thôi, dầu sao việc cũng đã rồi, hiền tế chớ nên phiền não mà hao tổn tâm thần. Nếu hiền tế muốn trông thấy mặt tiện nữ gẫm chẳng khó gì. Vì trước kia tiện nữ rất tinh thông về nghề hội họa, nên khi ra đi có vẽ một bức chân dung rất giống để lưu lại đến ngày nay. Vừa rồi ta đã sai người về quê đem gia quyến đến kinh, có lã vài ngày nữa đến đây. Chừng ấy hiền tế có thể đến nhận lấy bức chân dung thì cũng như trông thấy tiện nữ vậy.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nghe nói mừng rỡ vô cùng, chàng nói:
- Nếu còn bức chân dung của lịnh viên thì may cho tiện tế biết bao, nhưng tiện tế chỉ sợ khi nhạc mẫu ra đi lại quên đem theo chăng.
Mạnh Sĩ Nguyên nói:
- Tiện nữ ta được cả nhà quý mến, vì vậy bức chân dung ấy thường treo ở trong phòng để được trông thấy luôn luôn. Thế thì ra đi làm gì cũng có đem theo, hiền tế chớ lo ngại việc ấy.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nghe nói mừng lắm, kế Mạnh Sĩ Nguyên truyền gia đình dọn tiệc, nhưng Hoàng Phủ Thiếu Hoa lại từ chối rồi bái tạ lui về.
Sáng hôm sau, Thái Hậu truyền chỉ đòi Lương Giám và Mạnh Sĩ Nguyên vào cung dạy:
- Ta nhờ nhị vị tiên sinh hãy đến nói cho Hoàng Phủ Kính biết rằng: Ta muốn tuyển Hoàng Phủ Trưởng Hoa vào bậc Chánh cung Hoàng hậu. Vậy tin cho người biết hãy chọn ngày tốt để làm lễ tấn cung.
Hai vị đại thần vâng lịnh ra khỏi cung thẳng đến nhà Doãn Thượng Khanh , Hoàng Phủ Kính trông thấy lật đật chạy ra nghinh tiếp vào. Hai vị đại thần liền đem mấy lời Thái hậu bày tỏ cho Hoàng Phủ Kính nghe.
Hoàng Phủ Kính nghe qua mừng lắm, liền cầm hai vị đại thần ở chơi giây lát mới từ giã ra về.
Hai người về rồi , Hoàng Phủ Kính liền vào nhà trong thuật lại việc ấy cho Doãn Phu nhơn nghe. Doãn Phu nhơn vội vàng sai nữ tỳ đi bào tin cho Trưởng Hoa biết. Lúc ấy Trưởng Hoa đang trò chuyện với Lan Đài và Vệ Dõng Nga ở nhà sau, xảy thấy nữ tỳ vào thưa rõ. Lan Đài mỉm cười nói:
- Nay đã được lập làm Chánh cung Hoàng hậu thì chúng ta cần phải triều kiến mới được.
Lan Đài nói dứt lời, vội cúi đầu lạy một lạy. Trưởng Hoa Tiều thơ thẹn đỏ mặt , nói:
- Tại sao hiền muội lại làm như vậy?
Vệ Dõng Nga cười, nói:
- Trong đạo chúa tôi cần phải thủ lễ là phải chớ sao?
Ngày thứ , vua Thành Tôn lâm triều, bèn truyền cho quan Hộ độ lo xuất tiền để sửa sang dinh thự cho Hoàng Phủ Kính ở , kế co quan Khân thiên giám vào tâu:
- Hạ thần đã coi ngày hai mươi hai tháng bảy là ngày tốt , có thể làm nạp sinh, rồi đến ngày hai mươi sáu làm lễ tấn cung.
Vua Thành Tôn chuẩn y rồi bảo Lễ bộ quan lo sửa sang mọi nghi tiết đặng tiếp rước Chánh cung.
Vua Thành Tôn phán dứt lời , lại có quan Huỳnh môn quỳ tâu:
- Muôn tâu bệ hạ, quan Tả Thừa tướng Kỳ Thạnh Đức mới vừa dâng biểu về cho biết người bị đau nặng lắm, xin Thánh thượng liệu định.
Vua Thành Tôn nói:
- Thừa tướng năm nay đã bảy mươi tuổi rồi nên thường hay đau ốm mãi, vậy để trẫm cho Thừa tướng về hưu đặng an hưởng cảnh già.
Nói rồi, vua gia phong cho Kỳ Thạch Đức chức Thái sư và ban thưởng năm mươi thạch kim cho về hưu trí. Lại buộc quan địa phương mỗi tháng hai kỳ sóc vọng phải đến thăm rồi dâng biểu lên cho vua biết sức khoẻ.
Quan Lại bộ lại bước ra quỳ tâu:
- Muôn tâu bệ hạ cho Kỳ Thừa tướng về hưu thì tất nhiên ngôi Tả Thừa tướng phải bị khuyết trống , xin bệ hạ hãy chọn một vị hiền thần khác thay thế.
Vua Thành Tôn gật đầu khen phải, rồi truyền cho Hữu Thừa tướng Lương Giám sang làm Tả Thừa tướng , còn Binh bộ Thượng thơ Lệ Minh Đường lên làm Hữu Thừa tướng.
Lệ Minh Đường nghe phán xong, vội quỳ xuống tâu:
- Tâu bệ hạ, hạ thần còn trẻ tuổi quá, làm sao dám cả gan đứng đầu trăm quan. Hơn nữa , cha con mà làm Thừa tường hết thì tránh sao cho khỏi lời dị nghị của chúng dân. Vì vậy hạ thần không dám tuân mạng, xin bệ hạ xét lại cho.
Vua Thành Tôn mỉm cười phán:
- Khanh là một người đã có tiếng là thanh liêm chánh trực lại học rộng tài cao, hết thảy bá quan trong triều ai ai cũng đều khâm phục, nay trẫm phong cho khanh làm Hữu Thừa tướng là xứng đáng lắm đấy, khanh cứ vâng mạng, chớ nên e ngại mà phụ lòng trẫm.
Bất đắc dĩ, Lệ Minh Đường phải cúi đầu lãnh chỉ, đoạn vua bãi chầu hồi cung, các quan ai về dinh nấy.
Chẳng bao lâu đã đến ngày nạp sính, Lương Giám và Mạnh Sĩ Nguyên vâng lệnh mang các đồ châu báu đến dinh Doãn Thượng Khanh.
Hoàng Phủ Kính và Doãn Thượng Khanh ra nghinh tiếp rồi bày tiệc khoản đãi hai vị đại thần. Qua đến ngày hai mươi sáu tháng bảy làm lễ
tấn cung. Các quan triều thần kéo nhau đến Doãn phủ chúc mừng rất đông.
Khi đưa Trưởng Hoa Tiểu thơ lên kiệu, Doãn Phu nhơn căn dặn:
- Nay con đươọc hân hạnh làm Chánh cung Hoàng hậu , vậy con có cư xử cùng kẻ dưới cần phải nhớ bốn chữ: “Khiêm, cung , khoan, nhu” mới được.
Phu nhơn vửa dặn xong thì nhạc trống nổi lên vang dậy, tiếng pháo nổ tưng bừng náo nhiệt. Kiệu hoa đưa tiểu thơ thẳng vào đại điện.
Đến nơi, quan xướng lễ dắt tiểu thơ đến triều kiến Thái hậu và Thiên tử. Sau đó Vua cùng Hoàng hậu tham bái thiên địa rồi vào cung làm lễ hiệp cẩn. Bên ngoài thì yến tiệc hậu đãi các quan triều thần. Cuộc vui chơi hỉ hạ mãi đến chiều tối mới tan .
Hôm sau, các cung phi kéo nhau đến bái yết Hoàng hậu rất đông. Lúc bấy giờ vua Thành Tôn cậy ngoài triều có Lệ Minh Đường là người mẫn thiệp cho nên quá ỷ lại, cứ tham luyến theo tân nhơn suốt sáu ngày mà không ra ngự triều. Hoàng hậu thấy vậy bèn quỳ tâu:
- Muôn tâu bệ hạ, bệ hạ đối với các cung nữ trong nội cung thì cầu ơn võ lộ phải giao tình cho công bằng mới tránh khỏi sự oán than, còn ngoài việc triều chính thì bữa bữa phải ra ngự triều, cho việc triều chính khỏi tiếng thị phi. Người ta sẽ cho thần thiếp là ngừơi đố kỵ, làm mê hoặc lòng bệ hạ. Xin bệ hạ xét lại.
Vua Thành Tôn nghe mấy lời hiền đức của Hoàng hậu , như tỉnh ngộ hồi tâm . Từ đó, ngày nào vua cũng ngự ra triều , Thái hậu hay đặng lấy làm mừng rỡ.
Lúc bấy giờ Hoàng Phủ Kính sai Lữ Trung trở về Giang Lăng đặng hỏi các thầy tăng đòi sản nghiệp của mình lại. Lữ Trung về thâu hồi sản nghiệp xong xuôi liền trở về Nam tran,g để thăm mẹ con Trưởng thị. Thế là cha con chồng vợ gặp nhau mừng rỡ bội phần. Lữ Trung bèn bày tiệc ăn mừng rồi dẫn gia quyến thẳng về kinh.
Bây giờ Hoa đình hầu đã lập xong một dinh thự to lớn gần bên Vương phủ của Hoàng Phủ Kính, Hùng Hiệu cũng ở chung tại đó. Lúc ấy Hoàng Phủ Kính thấy nhà Doãn Thượng Khanh chật hẹp , bèn dọn qua ở chung với Vệ Hoán. Vệ Dõng Nga thưa với Doãn Phu nhơn, cậy nói với Doãn Thượng Khanh cho Vệ Dõng Bưu được kết duyên cầm sắt cùng với Lan Đài.
Doãn Thượng Khanh bằng lòng ngay cà cách ít ngày sau tiệc cưới hỏi đã xong.
Năm ấy nhằm kỳ thi hương . Thôi Phàn Phụng thi đỗ Cử nhơn thứ mười ba, chàng vào ngục báo tin cho Lưu Tiệp biết, Lưu Tiệp mừng rỡ vô cùng.
Hôm ấy, Lệ Minh Đường và quan chủ khảo vào trào bái mạng. Thiên tử gia phong cho quan chủ khảo một cấp. Lệ Minh Đường bèn soạn các quyển văn của Thôi Phàn Phụng thì thấy phía dưới văn bài có đính thêm mấy chữ “ rễ của Nguyên thành hầu Lưu Tiệp”. Lệ Minh Đường giựt mình nghĩ thầm:
“Thế mà ta vẫn tưởng cậy có nàng Lưu Yến Ngọc thay thế cho ta để việc của ta được hoãn chậm lại, ngờ đâu nay nàng lại thất tiết rồi!”.
Sau đó Lệ Minh Đường cầm quyển văn ấy về cho Tố Hoa xem. Bỗng thấy nữ tỳ vào báo:
- Có Trung hiếu vương xin vào ra mắt.
Lệ Minh Đường liền bước ra nghinh tiếp. Trà nước xong rồi, Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói:
- Mấy hôm nay tôi định đến hỏi thăm ân sư mượn ít quyển trường văn đặng xem chơi những câu đắc ý. Nhưng vì ân sư mới đi chấm trường về còn mệt nhọc nên không dám đến làm rộn ân sư.
Lệ Minh Đường nói:
- Nếu vậy, nhân tiện hôm nay tôi rảnh việc, chúng ta hãy vào thơ phòng cùng xem chơi.
Nói rồi lệ Minh Đường bèn dắt Thiếu Hoa vào thơ phòng , lấy hết các quyển văn xuống trao cho Thiếu Hoa xem và nói:
- Cứ xem trong các quyển văn của các vị tân khoa năm nay, thấy có xảy ra một việc kỳ lạ lắm.
Thiếu Hoa ngạc nhiên hỏi:
- Chẳng hay việc ấy thế nào mà ân sư gọi là kỳ lạ.
Lệ Minh Đường lựa quyển văn của Thôi Phàn Phụng trao cho Thiếu Hoa rồi nói:
- Niên huynh cứ bình tĩnh xem hết quyển văn thì rõ.
Thiếu Hoa giơ hai tay tiếp lấy xem; còn Lệ Minh Đường khi trao quyển văn cho Thiếu Hoa rồi giả ý bỏ ra ngoài ngắm xem mấy chậu kiểng.
Thiếu Hoa xem hết quyển văn thấy sau cùng đề Cử nhơn thứ mười ba Thôi Phàn Phụng và phía dưới lại đính một hàng chữ nhỏ:“ rể của Nguyên thành hầu Lưu Tiệp”.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa biến sắc mặt, nghĩ thầm:
“Đáng khinh thay cho con gái đứa gian thần không biết giữ gìn danh tiết. Lúc trước hắn thấy ta còn phú quý nên đính ước với ta tại Tiểu Xuân đình, ngờ đâu lúc ta gặp cơn hoạn nạn lại nhẫn tâm đi kết duyên cùng người khác. Thế mà bấy lâu ta vẫn có lòng muốn tâu lên Thánh thượng xin ân xá cho họ Lưu. Ngày nay mới rõ con đàn bà lòng muông dạ thú, ta quyết báo cừu cho hả giận chứ không hề tâu xin làm gì cho nhọc sức.
Lời bình:
- Hết cơn bĩ cực đến hồi thái lai. Đó cũng là quan niệm Á Đông, cho cuộc sống con người như một khúc sông, lúc quanh co, lúc ngay thẳng, lúc bình thản, lúc thác ghềnh.
Mọi sự vật trong vũ trụ đều như thế cả, không có cái gì phẳng phiu, thì đời con người không mấy ai được luôn luôn tươi sáng.
Nếu cho đường đời con người là một khúc sông , thì lúc này là lúc gia đình họ Hoàng Phủ tiến đến chỗ trầm hùng, như một khúc sông đang thoát khỏi một rặng núi chảy vào một đồng bằng tươi đẹp.
Trong lúc gia đình Hoàng Phủ được minh oan, cha con, chồng vợ được đoàn tụ, thì nàng Mạnh Lệ Quân được vinh thăng Thừa tướng , nàng Trưởng Hoa được làm Hoàng hậu, chẳng phải là đoạn đời tươi sáng sao?
Về quan niệm sống, có kẻ cho rằng nếu không gặp những gian nan khổ sở thì chẳng bao giờ cảm thấy được sung sướng cho đời mình. Quan niệm này cũng không phải không đúng. Nếu gia đình họ Hoàng Phủ không bị tan rả vì một mối tình thù trong cung điện, đến nỗi cha lìa con, vợ xa chồng, cứ ngồi lì trên cái địa vị sẵn có, hưởng lấy một cuộc sống bình thản, thanh nhàn thì ngày nay chẳng có gì vui.
Quan niệm Á Đông lại còn cho rằng: càng cao danh vọng, càng dày gian nan. Nếu mối tình thù ấy ở trong dân dả, không nằm trong cung điện vàng son thì cũng không đến nỗi đi đến chỗ cừu hận quá to tát nguy hại như vậy.
Nhưng luật đền bù lại thường nói: Càng thất bại to, càng thành công lớn. Càng gian nan nhiều càng đạt được mục đích to. Thế thì trong đời gian nan cũng không có nghĩa, nguy hiểm cũng không cần, cái quan trọng là ở chỗ đi đúng với đường lối tốt đẹp mà thôi.

[phongvan]

Hồi Thứ Bốn Mươi Bảy

Hiểu lầm Yến Ngọc, Thiếu Hoa căm hận.
Tưởng nghĩa Lưu gia, Long Dược báo tin.

Hoàng Phủ Thiếu Hoa nghĩ càng căm giận nên vô tình bưọng rớt quyển văn xuống đất; chẳng dè lúc ấy Lệ Minh Đường đứng ngoài rình xem thấy, liền bước vội vào nói:
- Chắc quyển văn ấy không thông lắm, nên niên huynh mới bất bình đến thế?
Thiếu Hoa sợ hãi vội nhặt lên nói:
- Quyển văn này thông lắm, chỉ vì sức học tôi còn kém nên mới ngẫm nghĩ nhiều đó thôi!
Lệ Minh Đường cười gằn:
- Nếu lời văn cao kiến, sao niên huynh lại quăng xuống đất, chẳng phải bất bình là gì?
Thiếu Hoa đáp bằng giọng lúng túng:
- Thưa ân sư, vì tôi phải nghĩ nhiều nên mới lỡ tay, xin ân sư làm ơn cho mượn đem về nhà coi lại để nghiên cứu thêm.
Lệ Minh Đường lại sợ chàng đem về nhà sanh phiền não cho mẹ cha, nên vội đáp:
- Hôm nay chúng ta đều rảnh rang, vậy hãy ở đây cùng nhau xem chơi cũng được, cần chi phải đem về nhà.
Lệ Minh Đường nói đếnh đây , xảy thấy Vĩnh Phát chạy vào thưa:
- Phu nhơn tôi bảo ra thưa cùng Thừa tướng hãy mời Trung hiếu vương vào dùng cơm.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nghe nói có ý chối từ, nhưng Lệ Minh Đường lại cố lòng mời nên bất đắc dĩ chàng phải vâng theo.
Khi ăn cơm xong, lệ Minh Đường lại chất vấn về việc làm rớt quyển văn, Hoàng Phủ Kính túng thế phải khai thiệt đầu đuôi tự sự cho Lệ Minh Đường nghe.
Chàng nói:
- Tôi không ngờ nàng là con của một vị Hầu tước mà đem lòng thất tiết như vậy, càng nghĩ tôi càng căm hận vô cùng.
Lệ Minh Đường giả vờ không biết, tỏ lời xin lỗi:
- Chỉ vì tôi đem quyển văn ấy cho niên huynh coi, thành thử mới sanh việc giận dữ cho niên huynh, thật tôi có lỗi nhiều lắm.
Thiếu Hoa nói:
- Ân sư dạy quá lời. Đó tại nơi nàng ta thất tiết, chứ nào phải tại ân sư đâu!
Lệ Minh Đường nói:
- Theo tôi thì tôi không tin, vì nàng là con của một vị Hầu tước lại là em của một bà Hoàng hậu thì lý nào lại đi thất tiết sao? Việc này tôi tin chắc rằng do cha mẹ nàng ép gả chứ nàng không bằng lòng đâu, xin niên huynh chớ vội giận hờn.
Thiếu Hoa nói:
- Nếu cha mẹ nàng có ép gả, sao nàng lại không bắt chước Mạnh Lệ Quân thủ tiết cùng tôi.
Lệ Minh Đường cười nói:
- Niên huynh nghĩ lầm rồiTại sao niên huynh có thể đem việc Mạnh Lệ Quân sánh vơí Lưu Yến Ngọc, hoàn cảnh của hai người khác nhau kia mà?
- Thưa khác nhau thế nào.
- Vì Lưu Yến Ngọc cùng niên huynh chẳng qua là tư ước với nhau thôi, nếu học đòi theo Mạnh Lệ Quân tự tử thì chỉ để tiếng cho thiên hạ chê cười chớ ích gỉ! Tôi thiết tưởng Lưu Tiệp cũng một nhà thế gia vọng tộc, trưỡng nữ là Hoàng hậu thì lẽ nào thứ nữ lại chịu thất tiết sao. Biết đâu nàng đã bỏ nhà trốn đi rồi trao gánh cho một người khác cũng không biết chừng, xin niên huynh chớ vội trách móc mà oan tình cho nàng.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói:
- Đó chẳng qua ân sư viện mọi lẽ để an ủi tôi thôi, chứ có căn cứ chi đâu.
Lệ Minh Đường nói:
- Tôi cứ lượng tình xét lý mà nói, chứ nào tôi có bênh vực chi họ Lưu, vậy xin niên huynh hãy bình tĩnh tin lời tôi, đợi đến sau này thì rõ. Còn ngày nay niên huynh chưa vợ, để tôi tìm cho ùột người tài mạo kiêm toàn kết duyên cùng niên huynh chẳng hay niên huynh nghĩ thế nào?
Thiếu hoa nói:
- Mạnh Lệ Quân đã giấu dao trong mình hành thích kẻ thù để báo thù cho nhà tôi, đáng lẽ ra suốt đời tôi không kết duyên cùng ai nữa, song vì việc nối dõi tông đường nên tôi định đdể tang cho nàng trrọn ba năm, rồi sau này tôi chỉ lấy một người thứ thất mà thôi.
Thiếu Hoa nới đến đây, hai hàng nước mắt tuôn xuống ròng ròng,. Lệ Minh Đường thấy vậy động lòng thương xót, khuyên giải:
- Nay Mạnh Lệ Quân chết rồi, niên huynh tìm người thay ngôi chánh thất tưởng cũng hạp lẽ, can chi niên huynh phải chối từ.
Thiếu Hoa nói:
- Tôi làm như vậy chỉ vì mối thâm tình giữa tôi và Mạnh Tiểu thơ thôi, chứ nào có ai ép buộc .
Thiếu Hoa nói dứt lời, cảm thấy trong lòng buồn vô hạn nên đứng dậy cáo biệt ra về.
Lệ Minh Đường theo tiễn chân ra tận ngoài ngõ mới trở vào.
Vừa bước vào nhà, Tố Hoa nắm tay Lệ Minh Đường nói:
- Chàng thật là người hữu tình hữu chí quá nhỉ?
Lệ Minh Đường thở dài nói:
- Chàng đã thâm tình với em như vậy, thật em không nỡ để cho chàng ngày đêm hiu quạnh, nhưng ngặt vì trong lúc triều đình đang trọng dụng , em làm sao mà cải trang cho được.
Tố Hoa nói:
- Thế thì tiểu thơ hãy ráng đợi vài năm nữa, chớ có vị đại thần nào đủ sức đảm đương trách nhiệm ấy rồi sẽ tìm cách cải trang.
Lệ Minh Đường gật đầu khen phải.
Nhắc lại khi Hoàng Phủ Thiếu Hoa về đến nhà, Hoàng Phủ Kính hỏi:
- Hôm nay con đi dự tiệc nhà ai vậy?
Thiếu Hoa thưa:
- Hôm nay con đến thăm Lệ Thừa tướng, chẳng dè người quá trọng đãi, cầm con ở lại dùng cơm rồi mới cho về.
Hoàng Phủ Kính nói:
- Vợ chồng Lệ Thừa tướng tử tế quá, thật đáng khâm phục.
Thiếu Hoa nói:
- Cũng nhờ người cầm con ở lại ăn cơm mà con biết được Lưu Yến NGọc đã phụ bạc con, cải giá lấy người khác rồi!
Hoàng Phủ Kính hỏi:
- Sao Lệ Thừa tướng lại biết việc ấy?
Thiếu Hoa bèn đem hết đầu đuôi tự sự thuật lại cho Hoàng Phủ Kính nghe. Doãn Phu nhơn nghe qua, phàn nàn:
- Vệ Dõng Nga là người hiền đức, lại có ơn riêng với ta. Trước kia được Thiên tử tứ hôn vinh diệu biết bao nhiêu mà con vì đắm say con Lưu Yến Ngọc nên chối từ , nay Lưu Yến Ngọc nó phụ bạc bỏ con đi lấy người khác, thật không gì hổ thẹn cho bằng! Vả lại, ta đây đã đường đường là một vị mạng phụ mà không được một chút dâu hầu hạ, nghĩ có đáng buồn không?
Thiếu Hoa lại phân biện:
- Thưa thân mẫu, chỉ vì con cảm đội ơn sâu của Vệ thị nên không nỡ cưới nàng làm thứ thất nên mới từ hôn. Nay con xin để tang cho Mạnh thị mãn ba năm rồi, con sẽ cưới người hầu thiếp , xin mẫu thân chớ phiền.
Nói dứt lời, Hoàng Phủ Thiếu Hoa uể oải đứng dậy lủi thủi đi thẳng vào thư phòng, kêu tên tiểu đồng đem rượu đến uống cho đỡ buồn.
Thiếu Hoa càng nghĩ đến Lưu Yến Ngọc, chàng càng tức giận bồi hồi, vội thò tay vào túi lấy chiếc khăn lụa ra rồi nhìn chăm chăm vào cái khăn, nói một mình:
- Bấy lâu nay ta chịu bao phen cam khổ cũng bởi cái khăn này, ngờ đâu hôm nay mới rõ đứa đê tiện nhơn kia đã nhẫn tâm bỏ ta đi cải giá. vậy thì cái khăn này ta còn giữ trong mình làm gì cho thêm nhục;
Nói dứt lời, Thiếu Hoa lấy cái khăn ném xuống đất lấy giày đạp lên. Nhưng chàng chưa hả giận, còn nhặt lên liệng đi cho xa; chẳng dè lúc ấy Hùng Hiệu đi chơi về vừa bước vào thư phòng; trông thấy Thiếu Hoa sắc mặt hầm hầm liền hỏi:
- Chẳng hay hôm nay có việc gì mà hiền đệ uống rượu một mình, xem vẻ mặt lại giận dữ lắm vậy?
Thiếu Hoa bèn đem hết câu chuyện thuật lại cho Hùng Hiệu nghe. Hùng Hiệu liền đem lời khuyên giải:
- Chúng ta ở đời chỉ không nên trang nam tử, chớ có lo chi không có mỹ nử nâng khăn. Hiền đệ hãy an lòng rồi tìm nơi khác kết duyên, hơi đâu mà giận.
Lúc ấy Thiếu Hoa đã say vùi nên bưng chén rượu đổ ngay vào ngực, tên tiểu đồng thấy vậy lật đật chạy lượm cái khăn lau cho chàng rồi bỏ luôn vào túi chàng.
Hùng Hiệu thấy trời đã tối mà Thiếu Hoa thì say nên cáo từ lui ra. Bấy giờ Thiếu Hoa say không còn biết đầu đuôi gì nữa nên chẳng thay y phục cứ để vậy nằm lăn ra ngủ..
Sáng hôm sau , Thiếu Hoa thức dậy thấy c&i khan vẫn còn nằm trong túi, chàng lấy làm lạ, kêu tên tiểu đồng vào hỏi:
- Có phải hôm qua mi lượm cái khăn này bỏ vào túi ta không?
Tên tiểu đồng thấy hôm qua Thiếu Hoa giận dữ chà đạp cái khan ấy, nên hắn không dám nói thật, chỉ thưa:
- Bẩm, việc ấy tôi không rõ.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa lấy làm nghi hoặc nghĩ thầm:
“ Hay là Lưu Yến Ngọc trốn đi rồi chứ không hề thất tiết, nên quỷ thần mới xui khiến đem khan này bỏ vào túi ta”.
Nghĩ rồi, chàng đem cái khăn cất vào rương rất lỹ lưỡng.
Bây giờ xin nói qua vợ Thôi Phàn Phụng là nàng Mai Tuyết Trinh
thọ thai trọn mười hai tháng mà chưa thấy khai hoa nở nhụy. Cố Phu nhơn lấy làm lo sợ , mới kêu Giang Tấn Gỉ vào, sai qua nhà họ Thôi hỏi thăm . Giang Tấn Hỉ vâng lịnh qua đến nhà họ Thôi thì mẹ Thôi Phàn Phụng cười nói:
- Việc này ta cũng lo lắng lắm, nhưng may mắn thay, mới đêm hôm qua Mai Tuyết Trinh sanh hạ được cháu trai trông dể thương lắm, ta định sai người qua tin cho Cố Phu nhơn hay để bày tiệc ăn mừng, nhưng chưa kịp đi đã ggạp người qua đây, vậy ngươi hãy uống chơi vài chén rượu rồi hãy về.
Giang Tấn hỉ vâng lời , ở lại uống mấy chén rượu mời cáo từ. Mẹ Thôi Phàn Phụng lại cho Giang Tấn Hỉ ba lượng bạc. tấn Hỉ ra khỏi nhà nghĩ thầm:
“Ta ở đây thường ngày được no cơm ấm áo, còn mẹ ta và tiểu thơ hẩm hút tương rau ở trên chùa chịu bao khổ cực, thật là tội nghiệp, vậy ta hãy đem ba lượng bạc này đến đó để tiểu thơ và mẹ ta dùng mới phải”.
Nghĩ vậy nên Tấn Hỉ không về nhà ngay , cứ việc nhấm thẳng đường lên chùa đi một mạch.
Khi Cố Phu nhơn sai Giang tấn Hỉ đi rồi, ở nhà bà ta nóng lòng trông đợi . Bỗng nghe ngoài cửa đánh ầm lên một tiếng , bà ta giật mình , kế thấy nữ tỳ chạy vào báo:
- Có Long tri phủ đến báo việc trọng yếu nên chúng tôi vào báo cho phu nhơn rõ.
Cố Phu nhơn biết rõ Long Dược là quan tri phủ Vân Châu vốn học trò Lưu Tiệp , nên bà vội truyền gia nhơn ta rước người vào.
Long Dược bước vào với vẻ mặt hoảng hốt , cúi chào Cố Phu nhơn . Cố Phu nhơn đoán biết có việc chẳng lành , nhưng cũng cố trấn tỉnh miờ Long Dược ngồi tử tế rồi hỏi:
- Chẳng hay có việc chi mà trông ngài có dáng hấp tấp và kinh hãi như vậy?
Long Dược mở miệng muốn đáp nhưng lại nín đi. Cố Phu nhơn biết ý, liền đuổi nữ tỳ lui ra ngoài hết.
- Bẩm sư mẫu, tai họa đã đến rồi mà sư mẫu không hay biết gì sao? Nguyên trước đây con trai của Hoàng Phủ Kính đã thay tên đổi họ vào thi đậu võ trạng, vào triều lãnh ấn Nguyên soái đi dẹp giặc Phiên cứu được hoàng Phủ Kính về triều. Hiện giờ cả cha con đều được phong Vương hết , vì vậy triều đình mới hạch cái tội mạo tấu của ân sư rồi bắt giam vào ngục thất, lại còn s ai quan ra đây nã bắt gia quyến nữa. Hiện giờ Khâm sai đã đến gần đây rồi, các quân võ đang lo nghinh tiếp , vậy sư mẫu hãy mau mau tìm phương đào tẩu, kẻo bị bắt về kinh thì tánh mạng khó bảo toàn.
Cố Phu nhơn nói:
- Ngài đã có lòng tốt báo tin cho tôi hay trước, thật ơn ấy tôi cảm đội vô cùng, nhưng tôi nthiết nghĩ hôm nay cả nhà tôi đều bị hại, tôi đây có sống cũng chẳng ích gì, chi bằng đồng về kinh chịu chết với phu quân tôi thì hay hơn.
Cố Phu nhơn vừa nói đến đây, xảy thấy gia tướng ở huyện chạy vào thưa với Long Dược:
- Quan Khâm sai sắp đến nơi rồi, xin mời lão gia ra nghinh tiếp.
Long Dược vội nói với Cố Phu nhơn:
- Thì giờ quá gấp không cho phép tôi được nói nhiều, vậy xin sư mẫu hãy lo sắp đặt trước thì hay hơn.
Long Dược nói xong liền bái từ lui về.
Cố Phu nhơn bèn vào trong lấy chút ít vàng bạc để dùng làm lộ phí, rồi gọi hết tôi tớ trong nhà cho chúng hết thảy đồ đạc bảo chúng hãy về sanh phương lập nghiệp, đoạn ra phía trước ngồi chờ Khâm sai đến bắt. Giây phút sau, Khâm sai dẫn năm trăm quân đến vây chặt Lưu phủ, đồng thời cho Cố Phu nhơn ra nghinh tiếp thánh chỉ.
Cố Phu nhơn vội vàng bước ra quỳ xuống, quan Khâm sai trịnh trọng cầm thánh chỉ đọc lớn lên. Đọc xong, quân sĩ lập tức áp vào bắt Cố Phu nhơn trói bỏ vào tù xa.
Khâm sai truyền quân lục soát trong nhà , nhưng không tìm thấy một ai, liền quay ra hỏi quan địa phương:
- Nhà họ Lưu còn thân nhân nào nữa không?
Quan địa phương đáp:
- Bẩm dòng họ Lưu chỉ có Cố Phu nhơn, chứ không còn ai nữa cả.
Quan Khâm sai tin lơiờ truyền quân đẩy tù xa đến phủ đường, rồi ở đó nghỉ ngơi đợi hôm sau sẽ khởi hành giải về kinh.
Lời Bình:
- Nàng Mạnh Lệ Quân, người hứa hôn của Thiếu Hoa , tình nghĩa đôi bên đang tươi đẹp , nồng nàn. Thế mà sau này rốt cuộc gặp nhau , cõi lòng của Mạnh Lệ Quân vẫn đóng kín, không tỏ ra bồng bột, hối hả lố lăng, đối với người đời nay thật là một chuyện không tưởng.
Nhưng chúng ta chớ cho đó là một chuyện phinlý, vì giữa thời phong kiến, một cô gái trâm anh thế phiệt, mặc dầu tình yêu của họ cũng nồng nàn thắm thiết, nhưng tư cách của họ chịu ảnh hưởng nền lễ giáo mà khác hẳn thời bây giờ. Cái tình yêu không trở nên thù tánh là nhờ ở lý trí, chịu ảnh hưởng một luồng tư tưởng tốt đẹp.
Đã không tỏ tình cho người yêu biết, mà vẫn nặng tình với người yêu, lại đem mưu trí mình để thử thách kẻ khác thì thật là một cô gái phi thường.
- Trong truyện Kiều đã có cái ghen của Hoạn Thư, thì trong Tái Sanh Duyên có cái yêu cao thượng của Mạnh Lệ Quân, cũng là chuyện hi hữu.
- Trường hợp Long Dược cứu nạn gia đình họ Lưu là điển hình cho một công chức thời xưa, chỉ biết phục tùng và yêu mến kẻ bề trên mình. Khi đã làm việc dưới quyền ai, kẻ ấy chỉ biết người trên mình và bênh vực triệt để, không cần hiểu kẻ lãnh đạo mình xấu tốt, sai đúng gì cả.
Đời nay, những kẻ có tư tưởng như vậy cũng không phải ít, chỉ biết làm một kẻ tay sai, hưởng lợi, và trung thành một cách vô ý, chứ ngoài ra không hiểu gì khác.

[phongvan]

Hồi Thứ Bốn Mươi Tám

Mến chủ cũ, Giang Tấn Hỉ lo lắng.
Xót xa cha, Lưu Yến Ngọc đến kinh.

Khi Giang Tấn Hỉ ở chùa về, hắn vô cùng ngạc nhiên vì thấy cửa phủ bỗng nhiên khóa chặt, trong ngoài đều vắng teo, hắn chạy trước, chạy sau kêu réo vẫn không thấy một bóng người.
Giang Tấn Hỉ đang đứng ngẩn ngơ, bỗng thấy tên bán quán Đặng Cửu Thông (bạn thân của hắn) đi ngang qua. mừng quá, hắn lật đật chạy đến hỏi:
- Thông ơi! Ngươi có biết vì cớ gì cửa phủ lại niêm khóa chặt, còn người nhà đâu mất hết không?
Đặng Cửu Thông đáp:
- Anh hãy vào quán tôi rồi tôi thuật lại cho anh nghe.
Giang Tấn Hỉ vâng lời theo gót gã bán quán.
Đặng Cửu Thông vỗ vai Giang Tấn Hỉ nói:
- Thật may phước cho anh lắm đấy, nếu không thì anh đã bị bắt rồi!
Càng ngạc nhiên hơn nữa, Giang TBác và anh gặp đại nạn mà thoát khỏi, thật là đại phước, vì vừa rồi ấn Hỉ hỏi:
- Anh nói gì lạ vậy? Tôi có tội gì đâu, và tại sao tôi lại bị bắt?
Đặng Cửu Thông không đáp, lại hỏi:
- Còn lịnh đường có trốn thoát được không?
Giang tấn Hỉ càng thắc mắc, hắn cau mày nói:
- Thân mẫu tôi mắc đi thăm dì tôi trên chùa, chớ có làm gì đâu mà phải trốn!
Đặng Cửu Thông mừng rỡ nói:
- Bác và anh gặp dại nạn mà thoát khỏi, thật là đại phước, vì vừa rồi có quan Khâm sai và quan địa phương đến đây vây bắt hết cả gia quyến họ Lưu. Lúc ấy có hai tên lính ngự lâm vào quán tôi, tôi hỏi thăm mới rõ rằng: Hoàng Phủ Thiếu Hoa đổi tên là Vương Thiếu Phủ , thi đỗ Trạng nguyên lãnh chức Chinh Đông Nguyên soái, đi đánh giặc Phiên cứu đặng Hoàng Phủ Kính về triều, còn Lưu Quốc trượng thì tư thông với quân giặc, bị Vương Thiếu Phủ bắt được phản thơ, nên Thiên tử nổi giận bắt Lưu Quốc trượng tống giam vào ngục thất, rồi mới sai quan đi tróc nã gia quyến, bắt hết về kinh để trị tội.
Giang Tấn Hỉ nghe Cửu Thông nói dứt lời, khóc òa lên nói:
- Tôi thọ trọng ơn của Lưu gia hơn mười năm nay, bây giờ tôi muốn đến đó thăm Cố Phu nhơn, ngặt trong túi không tiền, chẳng biết làm thế nào có thể vào thăm được.
Cửu Thông nói:
- Không nên đâu! Việc này là việc phản nghịch , nếu anh đến đó sẽ bị bắt và tánh mạng khó bảo toàn?
Tần Hỉ nói:
- Nếu vậy thì tôi phải đến kinh để lo liệu việc hậu sự cho Lưu Quốc trượng thì tôi mới yên lòng, ngặt nỗi không tiền, chẳng biết đi bằng cách nào đây.
Cửu Thông nói:
- Nếu anh có lòng với chủ như vậy thì để chiều nay tôi họp các bạn lại quyên tiền giúp anh nhé!
Giang Tấn Hỉ mừng rỡ nói:
- Nếu được như thế, tôi cảm đội ơn anh vô cùng, nhưng anh có định giúp, hãy giúp cho mau mau nhé!
Cửu Thông nói:
- Anh hãy yên tâm.
Sau đó Giang Tấn Hỉ vội vàng cáo từ Cửu Thông rồi chạy sang nhà họ Thôi để báo tin dữ.
Lúc ấy, mẹ Thôi Phàn Phụng và Mai Tuyết Trinh đang ngồi đàm đạo sau hậu đường, xảy thấy Giang Tấn Hỉ từ ngoài hơ hãi chạy vào kêu khóc và thưa :
- Phu nhơn ơi ! Bà tôi đã bị quan Khâm sai đến bắt đi và niêm phong nhà cửa lại hết rồi !
Thôi Phu nhơn và Mai Tuyết Trinh hoảng kinh hỏi :
- Trời ơi ! Tại sao ra nông nổi , hãy cho ta biết nào ?
Giang Tấn Hỉ vừa thở vừa thuật lại y như lời của Cửu Thông . Thôi Phu nhơn nghe qua, khóc rống lên nói :
- Cảm thương thay cho hiền muội ta, nay đã tuổi già sức yếu, chịu tai nạn như vậy thì đau đớn biết bao !
Mai Tuyết Trinh cũng khóc lóc một hồi rồi nói với Giang Tấn Hỉ :
- Ngươi hãy mau mau qua báo tin cho nhà họ Cố biết, vì họ Cố là nhà quan chứng, không biết chừng có thể vào thăm viếng phu nhơn được đấy.
Giang tấn Hỉ nghe nói, lật đật đi ngay. Khi đến nơi, Giang Tấn Hỉ vào báo cáo việc cho họ Cố hay. Cả nhà họ Cố , ai nấy đều khóc rống lên, Cố Hoằng Nghiệp vội vã lên kiệu ra đi. Lát sau Cố Hoằng Nghiệp về thuật lại :
- Quả thật việc này Lưu Quốc trượng tư thông cùng quân giặc. Ta có vào ngục thăm xá muội, quan Khâm sai bảo ba hôm nữa sẽ giải xá muội về kinh. Ta thấy việc này là việc phản nghịch đã quả tang, chắc chắn không thể nào cứu ra được.
Giang tấn Hỉ khóc lóc thưa :
- Tôi thọ ơn Quốc trượng quá nặng, thế nào tôi cũng phải đến kinh thăm dò tin tức, tôi mới an lòng.
Cố Hoằng Nghiệp nói :
- Ngươi thật có lòng trung nghĩa, trên đời ít có.
Sau đó Giang Tấn Hỉ cáo từ Cố Hoằng Nghiệp lui ra, thẳng đến chùa Vạn Duyên . Tấn Hỉ đem hết mọi việc thuật lại cho Lưu Tiểu thơ và Giang Tam Tẩu hay.
Lưu Yến Ngọc khóc rống lên nói :
- Chỉ vì ta thủ tiết với Hoàng Phủ Công tử mà phải chịu khổ cực trên hai năm trời. Hay đâu hôm nay công tử cứu đặng thân phụ người hồi triều, lại nỡ giết cả nhà ta như vầy. Hơn nữa , anh ta tuy là phạm trọng tội nhưng dù sao công tử cũng nghĩ chút tình xưa chớ. Than ôi ! Nếu cha mẹ ta chết hết rồi đối với Hoàng Phủ Công tử , ta là kẻ thù không đội trời chung, làm sao mà kết duyên cho được?
Lưu Yến Ngọc khóc ngất một hồi rồi quay qua nói với Giang Tam Tẩu:
- Lúc trước thân mẫu tôi báo mộng , người có dạy tôi hể cứu đặng quý nhơn và đính ước tơ duyên thì sau này có thể cứu thoát cả nhà. Vậy bây giờ tôi muốn đến kinh xin vào yết kiến công tử, xin người tha hết, chỉ trị một mình anh tôi thôi. Nếu công tử đoạn tình không thuận thì chừng ấy tôi liều thân vào tâu xin với triều đình. Bằng đến đó Thánh thượng không tha, tôi nguyện quyên sinh giữa triều cho đặng thơm danh muôn thuở, chẳng hay ý mụ nghĩ sao?
Giang Tấn Hỉ xen vào nói:
- Lúc nãy tôi có lượm chút ít đồ vật trong phủ, nếu đem bán chắc cũng có ít tiền, nhưng ngặt vì tiểu thơ yếu đuối, nếu có đi thì phải đi đường thủy, mà đường thủy thì đắt tiền lắm, biết kiếm tiền đâu cho đủ?
Lưu Yến Ngọc nói:
- Bao nhiêu đồ đạc của tôi đều bị kẻ trộm lấy hết, nhưng may mắn còn sót lại một cây trâm và một đôi xuyến bạc, nay đem đi bán chắc trên mười lượng đấy.
Giang tấn Hỉ nói:
- Từ đây đến kinh ba người phải tốn ít nhứt ba bốn chục lượng, mà nay mới có hai chục lượng thì làm sao cho đủ?
Lưu Yến Ngọc nghe nói như vậy, chỉ ngồi gục mặt khóc ròng. Lúc ấy xảy có Phạm Như bước vào thấy vậy mới hỏi rõ đầu đuôi rồi nói:
- Nếu tiểu thơ đến được kinh thành thì thế nào Hoàng Phủ Công tử cũng vị tình mà dung thứ. Vậy tôi đây cũng có số bạc trên mười lượng do phu quân tôi để lại , thôi để tôi theo tiểu thơ đến kinh quyên hóa luôn thể, chứ ở đây mãi cũng chẳng ích gì.
Lưu Yến Ngọc nói:
- Nếu có mụ cùng đi nữa thì càng hay. Để khi đến kinh , tôi sẽ nói với Hoàng Phủ Công tử lập một ngôi chùa lớn cho mụ ở tu hành. Vậy mụ hãy lấy tiền trao cho Giang Tấn Hỉ để hắn mướn thuyền cho chúng ta đi kẻo trễ.
Phạm Như gật đầu khen phải rồi về phòng lấy bạc trao cho Giang Tấn Hỉ, còn Giang Tam Tẩu thì đi rang cơm nguội cho Tấn Hỉ ăn.
Cơm xong, Giang tân Hỉ xách gói ra đi. Vừa đi vừa nghĩ:
“Họ Thôi vốn là thông gia cùng Cố Phu nhơn ta. Hơn nữa nhờ có Cố Phu nhơn đứng ra gả Mai Tuyết Trinh nên ngày nay mới sanh quý tử, cả nhà được vui vẻ. Thôi, bây giờ ta đến đó nói rõ tình trạng thế nào người cũng giúp cho chút ít bạc tiền để có đủ lộ phí đến kinh”.
Giang Tấn Hỉ nghĩ vậy rồi lập tức đến nhà họ Thôi khóc lóc kể lể sự tình. Thôi Phu nhơn động lòng thương lấy ra cho ba lượng bạc, còn Mai Tuyết Trinh cũng đem cho sáu lượng .
Giang tấn Hỉ lãnh bạc tạ ơn lui ra rồi thẳng đến nhà họ Cố, nhưng đến nơi không có Cố Hoằng Nghiệp ở nhà, chỉ có hai bà phu nhơn thôi, Giang Tấn Hỉ cũng khóc lóc kể lể sự tình, hai bà lấy ra cho mỗi bà năm lượng . Giang tấn Hỉ bái tạ lui ra rồi, chạy thẳng đến nhà Đặng Cửu Thông .
Tấn Hỉ vừa bước vào quán đã thấy Cửu Thông đang họp bạn bè đủ mặt để thuật lại sự tình của Giang tấn Hỉ. Ai nấy đều vui lòng giúp đỡ kẻ ít người nhiều. Cửu Thông tính hết được hai chục lượng, nên khi Giang Tấn Hỉ vào thì Cửu Thông trao số bạc ấy ra và trao sổ quyên
góp cho Tấn Hỉ xem.
tấn Hỉ lấy làm cảm động , vội vã quỳ lạy tạ ơn và lói:
- Các bạn đã thương tôi giúp một số tiền khả dĩ, nếu sau này tôi làm ăn khá, tôi sẽ lo đáp đền.
Mấy người anh em bạn xúm đỡ Tấn Hỉ dậy và nói:
- Xin anh chớ nói đến sự báo đáp làm gì, vì chỗ anh em chúng mình giao du với nhau, nay anh có việc chúng tôi nghèo quá nên góp nhóp không có là bao, thật thấy làm hổ thẹn. Vậy chẳng hay anh định bao giờ mới khởi hành?
Giang Tấn Hỉ nói:
- Tôi định đi gấp nay mai, nhưng đi theo còn có mẹ tôi, dì tôi và một người em gái nữa , nên cần phải đì đường thủy.
Lúc ấy trong đám bạn bè có một người tên Lưu Phước nói:
- Về việc mướn thuyền thì tôi thạo lắm, chẳng hay anh đã mướn thuyền nào chưa? Nếu chưa thì tôi xin đi mướn hộ cho.
Giang Tấn Hỉ nghe nói mừng rỡ, vội vàng lấy ra sáu lượng bạc trao cho Lưu Phước và nói:
- Tôi chưa mướn thuyền nào hết, vậy xin phiền anh mướn hộ cho tôi một chiếc.
Lưu Phước lãnh bạc ra đi, trong giây lát trở về hớn hở nói:
- Thật là dịp may hiếm có! Hiện có hai người phú thương ở Bắc Kinh đến đây mua thuốc, mướn hai chiếc thuyền lớn chở về. Hai ông ấy tuổi đã ngũ tuần, trông người trông nguời rất thành thật. Người bảo thuyền còn dư một khoang sau nên cho phép chủ thuyền chở thêm bốn hoặc năm người hành khách nữa. Thuyền ấy sắp nhổ neo. Vậy anh hãy cùng tôi đến đó xem thử, vì ông ta bảo mỗi người một ngày chỉ nạp hai tiền thôi.
Nói dứt lời, Lưu Phước lấy sáu lượng bạc giao cho Tấn Hỉ rồi hai người cùng đến đó bàn tính với hai vị phú thương.
Hai vị phú thương nói:
- Thuyền chúng tôi sắp nhổ neo, vậy ngươi hãy về kêu người xuống đi kẻo trễ.
Giang Tấn Hỉ mừng rỡ, vội tạ từ Lưu Phước rồi lật đật chạy thẳng về chùa Vạn Duyên.
Khi đến nơi, Giang Tấn Hỉ giao tất cả đồ tư trang lại, đồng thời trao bốn chục lượng bạc ra và kể lại chuyện quyên góp của mình. Mọi người nghe qua mừng rỡ lắm. Lưu Yến Ngọc nói:
- Ngươi quả là con người đảm đương! Thôi , hãy đi ăn cơm nhanh lên rồi còn đi mướn kiệu.
Nói rồi, Lưu Yến Ngọc cùng Giang Tam Tẩu và Phạm Như lo đi thu xếp đồ đạc. Lát sau đã thấy Giang Tấn Hỉ về, lại thấy trên tay hắn có cầm bó nhang để cho Lưu Yến Ngọc làm lễ Phật.
Lưu Yến Ngọc tiếp lấy bỏ nhang, đi đến trước bàn Phật đốt lên rồi quỳ lạy xin Phật hộ trì cho nàng về kinh cứu đặng thân phụ ra khỏi cơn tai ách.
Nàng vái rồi, lấy năm phân bạc gói trong tờ giấy đỏ định đem ra tạ ơn sư Thiện Linh . Giang Tam Tẩu liền cản lại:
- Chúng ta ở đây bị người khinh bỉ hành hạ khổ cực trăm bề, ngày nay may đặng thoát khỏi còn tạ ơn nỗi gì?
Lưu Yến Ngọc nói:
- Tánh người đã tham của mà ta không cho tiền thì làm gì sau này người cũng đặt điều nói xấu chúng ta chớ chẳng không?
Giang tấn Hỉ nói:
- Tiểu thơ nói phải lắm, cứ cho lão ta chút ít cũng chẳng hề chi.
Sau đó, Phạm Như vào lạy tạ từ sư Thiện Linh cùng các tăng chúng, kế Lưu Yến Ngọc vào để gói bạc trên bàn rồi lễ phép nói với sư Thiện Linh:
- Lâu nay tôi mang ơn sư phụ rất nhiều, nay ra đi xin dâng chút ít của mọn , mong sư phụ nhận cho.
Sư Thiện Linh nghe nói mừng rỡ, vội lấy bỏ túi ngay.
Rồi Lưu Yến Ngọc cáo từ lên kiệu, hai chị em Giang Tam Tẩu theo sau, còn Giang Tấn Hỉ đi trước dẫn đường.
Đến nơi, mọi người xuống thuyền chào hai vị phú thương rồi đem đồ ra khoang sau mà ở.
Tên lái thuyền thấy hành khách xuống rồi, liền nhổ neo trương buồm nhắm Bắc Kinh thẳng tiến.
Lời Bình:
- Không ai bảo rằng xã hội tiến bộ sẽ không còn nhân đạo . Cũng không ai hiểu rằng nhân đạo một ngày nào đó sẽ mất. Không ai rõ nhân đạo có từ bao giờ , mà tại sao muôn đời mến chuộng.
Giang Tấn Hỉ trước kia cứu Hoàng Phủ Thiếu Hoa không phải vì phản chủ, cũng không phải vì thương Hoàng Phủ Thiếu Hoa, mà chỉ vì lòng nhân đạo. Rồi đến ngày gia đình Lưu Tiệp bị tai nạn. Giang Tấn Hỉ vẫn tận tình lo lắng, đó cũng chỉ vì lòng nhân đạo. Một kẻ biết sống trên nhân đạo, ai cũng mến. Một kẻ nô bộc sống trong một gia đình mưu mô độc ác, thế mà Giang Tấn Hỉ giữ được lòng mình, thật hiếm có.
Đến như Lưu Yến Ngọc dù cha nàng , anh nàng có lầm lỗi đi nữa, thì cũng không vì cái lầm lỗi ấy mà tình cha con , anh em bị mất đi.
Trong lúc tác giả diễn tả những nhân cách cao thượng hoặc hèn mạt, thì tác giả cũng đã cho chúng ta thấy những cái gì cao quý, thiêng liêng về tình cảm. Cho nên Tái Sanh Duyên là một bộ truyện gần gũi với xã hội, với tâm trạng con người trong thời ấy.

[phongvan]

Hồi Thứ Bốn Mươi Chín

Nhìn bức họa, xót thương người trinh liệt.
Thấy hình dung, giống vợ nhưng sợ lầm

Ngày kia, Thiên tử lâm triều, quan Hình bộ bước ra quỳ tâu:
- Hạ thần đã phụng chỉ ra Sơn Đông bắt đặng Bành Như Trạch về đây rồi, hiện đang còn để ngoài Ngọ môn chờ lịnh.
Vua Thành Tôn bèn truyền lịnh tống giam vào ngục thất , rồi giao Tòa Tam pháp tư tra xét. Tòa Tam pháp tư phụng chỉ, dẫn Lưu Tiệp và Bành Như Trạch đến hỏi tra. Việc làm của hai người bút tích rõ ràng, không còn chối cãi được nữa, nên hai người buộc lòng phải lập tờ cung trạng, khai thiệt đầu đuôi.
Tòa Tam pháp truyền quân đem hai người giam lại, rồi dâng tờ lên Thiên tử xin xử tử.
Vua Thành Tôn xem xong, phán:
- Hãy đợi đem gia quyến tội nhân đến rồi cùng đem ra xử tử một lượt.
Vua phán dứt lời rồi bãi triều di giá hồi cung. Hôm sau, khi vua Thành Tôn lâm triều, quan Công bố quỳ tâu:
- Hạ thần đã phụng mạng xây cất xong phủ cho Trung hiếu vương rồi, xin lịnh trên chỉ định.
Vua Thành Tôn liền truyền lịnh cho Tòa Khâm thiên giám chọn ngày tốt mời Trung hiếu vương nhập phủ, và xuất ra tám chục muôn lượng bạc để sắm đồ dùng trong phủ.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa mừng rỡ, vội bước ra quỳ lạy tạ ơn.
Cách ít hôm sau, Trung hiếu vương dọn về phủ mới, các quan triều thần đến chúc mừng rất đông . Quang cảnh ấy vô cùng náo nhiệt, nào yến tiệc suốt ngày, nào pháo nổ liên thinh.
Khi mãn tiệc, các quan từ giã ra về hết, chỉ còn trong phủ rộng thênh thang mà chỉ có ba người cùng ít tên gia tướng hầu hạ, khiến Doãn Phu nhơn cảm thấy buồn teo, nhưng nhờ có Vệ Dõng Nga và Lan Đài qua lại chuyện trò nên phu nhơn cũng đở buồn phần nào.
Ngày kia, Mạnh Sĩ Nguyên sai người về rước gia quyến nay đã đến kinh sư, Hoàng Phủ Thiếu Hoa hay tin mừng quá, lập tức hối gia tướng thắng ngựa cỡi qua thăm.
Đến nơi, thấy Mạnh Gia Linh ra tận bên ngoài rước vào.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói với Mạnh Sĩ Nguyên:
- Xin nhạc phụ cho mời nhạc mẫu ra cho tiện tế lạy chào.
Mạnh Sĩ Nguyên nói:
- Nay tiện nữ đã tạ thế , đâu dám làm phiền đến hiền tế như vậy.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói:
- Xin nhạc phụ chớ ngại, nếu nhạc mẫu chẳng chịu ra thì tiện tế xin phép vào trong làm lễ vậy.
Mạnh Sĩ Nguyên nói:
- Nếu hiền tế đã có tình như vậy thì để ta vào bảo nội nhơn ta ra cho.
Mạnh Sĩ Nguyên nói rồi vội bước vào trong, nhưng chẳng dè lúc nãy giờ Hàn Phu nhơn đứng nấp sau bình phong trộm nghe cậu chuyện. Khi thấy Mạnh Sĩ Nguyên vào, bà ta ứa nước mắt, nói:
- Con gái tôi đã không còn nữa, nếu tôi ra đó thấy rể lại càng thêm tủi lòng , thà rằng đừng ra thì hơn.
Mạnh Sĩ Nguyên nói:
- Bấy lâu nay chàng vẫn nghĩ đến tình cũ nghĩa xưa nên cứ qua lại thăm viếng hoài, vậy phu nhơn cũng nên ra đó cho người làm lễ mới phải lẽ.
Cực chẳng đã, Hàn Phu nhơn phải theo Mạnh Sĩ Nguyên bước ra rồi sụt sùi nói với Thiếu Hoa:
- Tiện nữ phước bạc sớm lánh cõi đời, ngày nay hiền tế cư xử trọn tình như vậy khiến già này càng thêm chua xót.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa bèn nhắc hai chiếc ghế mời vợ chồng Mạnh Sĩ Nguyên ngồi rồi khép nép lạy. Mạnh Sĩ Nguyên liền bước tới đỡ dậy, truyền gia nhơn dọn tiệc đãi Thiếu Hoa.
Ba người đang ăn uống, Hoàng Phủ Thiếu Hoa đứng dậy hỏi Hàn Phu nhơn :
- Tiện tế được nhạc phụ thuật lại cho biết rằng trước kia lịnh viên có họa một bức chân dung để lại, chẳng hay nhạc mẫu có đem theo ra đây không?
Hàn Phu nhơn nói:
- Bức chân dung ấy không lúc nào ta rời ra được, hôm nay ta có đem theo đây.
Thiếu Hoa nói:
- Nếu vậy, xin nhạc phụ hãy vui lòng cho tiện tế xem tường.
Hàn Phu nhơn liền sai nữ tỳ đi lấy bức chân dung Mạnh Lệ Quân đem ra treo lên vách . Hoàng Phủ Thiếu Hoa vừa bước lại xem qua thì ngạc nhiên không ít, chàng nói:
- Lạ thật! Gương mặt này đối với tôi hình như quen lắm.
Lúc ấy nội nhà Mạnh Sĩ Nguyên đều nín lặng, không ai thốt nữa lời. Thiếu Hoa tiếp tục đọc mấy câu thơ dưới bức chân dung rồi lên tiếng hỏi:
- Thưa, mấy câu thơ này có phải do lệnh viên viết không?
Mạnh Sĩ Nguyên đáp:
- Phải đấy! Chính là bút tích của tiện nữ đó.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói :
- Cứ xem mấy câu thơ này thì lịnh viên trốn chứ chưa chết, chẳng hay người gieo mình xuống sông khi trước là ai ?
Mạnh Sĩ Nguyên nghe hỏi, liền truyền nữ tỳ lui ra hết rồi thuật lại rõ đầu đuôi cho chàng nghe việc Mạnh Lệ Quân trốn đi và đem nàng Tô Yến Tuyết trá hôn.
Hoàng Phủ Tuyết Hoa nge xong mừng lắm, nói :
- Lịnh viên chưa chết và hiện còn trốn tránh ở ngoài, cớ sao lâu nay nhạc phụ không nói thiệt cho con biết.
Mạnh Sĩ Nguyên nói :
- Vì trước kia giữa triều đình ta tâu rằng tiện nữ chết, vì vậy nếu lậu ra, tất nhiên mang tội khí quân.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói :
- Lịnh viên chưa chết thì thế nào mai đây con cũng trao ấn từ quan quyết đi tìm tận chân trời góc bể cho gặp mặt mới thỏa dạ .
Mạnh Sĩ Nguyên thở dài nói :
- Hiền tế nghĩ sai rồi ! Từ ngày hiền tế bình được giặc Phiên, cứu thân phụ về triều và được phong vương tước đến nay, khắp trong dân gian ai mà không hay biết. Nếu tiện nữ còn sống tất nhiên xuất hiện rồi, chớ còn trốn tránh làm gì nữa.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa vẫn cả quyết :
- Con tin tưởng trời cao có mắt, bao giờ lại phụ người ngay, con chắc lệnh viên hãy còn sống và hiện còn lưu lạc phương ngoài. Hơn nữa cứ xem tướng mạo của nàng thì thật không phải là hạng người yểu tướng. Nhưng còn nàng Tô Yến Tuyết con chưa rõ là ai, sao nàng lại giấu dao trong mình hành thích Lưu Khuê Bích rồi lại gieo mình xuống sông ?
Mạnh Sĩ Nguyên bèn đem hết lai lịch của Tô Yến Tuyết thuật lại cho Hoàng Phủ Thiếu Hoa nghe.
Thiếu Hoa nghe xong lấy làm lạ, hỏi :
- Nếu vậy Tô Yến Tuyết vốn con nhà thường dân may ra được kết duyên cùng Lưu Khuê Bích đã vinh dự lắm rồi. Thế mà nàng lại quyết liều thân không thèm sang cả ngôi cao, quyết để lại tiếng thơm cho lịnh viên và cũng báo thù cho con nữa. Sự hy sinh cao cả của nàng làm sao con dám làm ngơ đi được. Vậy chẳng hay nàng có bà con anh em gì không ?
Mạnh Sĩ Nguyên đáp :
- Nàng không có chị em gì hết, chỉ có một bà mẹ là Tô Đại nương hiện ở với nội nhơn tôi đây.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói :
- Thế thì xin nhạc mẫu hãy cho mời Tô Đại nương ra đây đặng cho tiện tế tạ lễ người.
Mạnh Sĩ Nguyên nói :
- Tô Đại Nương vốn kẻ thường dân, bao giờ lại dám nhận lễ của hiền tế.
Thiếu Hoa nói :
- Được rồi, để tôi đi mời người cho.
Vừa nói, Mạnh Gia Linh vừa bước vào trong. Chẳng dè lúc ấy Tô Đại nương rình nghe rõ mọi việc, nên vừa trông thấy Mạnh Gia Linh, bà ta đón lại nói:
- Thật Trung hiếu vương có lòng tử tế quá. Nhưng tôi đây là bậc thấp hèn, chắc không dám ra đó tiếp kiến đâu.
Mạnh Gia Linh nói:
- Trung hiếu vương người đã quyết tính như vậy, xin Đại nương chớ nên từ chối.
Cực chẳng đã, Tô Đại nương khép nép theo chân Mạnh Gia Linh bước ra. Vợ chồng Mạnh Sĩ Nguyên kéo ghế mời ngồi và thuật lại mấy lời của Thiếu Hoa cho Tô Đại nương nghe.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa bước tới lễ phép nói:
- Lịnh viên đã vì tôi mà thủ tiết thì người đương nhiên là nhạc mẫu của tôi rồi.
Nói xong, cúi xuống lạy, Tô Đại nương lật đật đõ dậy rồi mọi người cùng ngồi.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa hỏi Tô Đại Nương:
- Lưu Khuê Bích là kẻ giàu có quyền cao chức trọng, nhưng có sao lịnh viên lại không bằng lòng kết duyên, người có được biết rõ không?
Tô Đại nương nói:
- Thật tình việc ấy tôi cũng không rõ. Chỉ vì trước kia ngài đến thi bắn, tiện nữ có khen ngài là người quý tướng và giận Lưu Khuê Bích không biết tự lượng nên tranh hôn, và khi Mạnh Tiểu thơ trốn đi có viết thư để lại cậy tiện nữ thay thế thì tiện nữ khóc than cứ nhắc đến ngài, cho là người quý tướng , thế nào sau này ngài cũng có thể báo thù nhà được, nên quyết một lòng không chịu kết duyên cùng Lưu Khuê Bích. Nhưng vì tôi thọ ơn sâu của họ Mạnh nên cố tình ép tiện nữ, chẳng dè lại xảy ra nông nỗi, thiệt quả là tôi vô phước lắm.
Tô Đại Nưong nói đến đây, hai hàng nước mắt tuôn xuống ròng ròng. Kế đó gia nhơn dọn tiệc lên, mọi người ăn uống. Hoàng Phủ Thiếu Hoa lại hỏi Tô Đại nương :
- Chẳng hay nhạc mẫu còn có bà con thân thích nào nữa không?
Tô Đại nương liền đem hết việc mình tố trần cho Thiếu Hoa biết.
Thiếu Hoa nói:
- Nay tiện tế nguyện để tang cho lịnh viên ba năm sau sẽ cưới một tiểu thiếp; vì vậy nên hiện giờ bên nhà tôi thiếu người coi sóc, thân mẫu tôi trông nom vất vả, thế thì tiện đây, tiện tế xin mời nhạc mẫu về đó để cho tiện tế phụng sự cho tròn chữ hiếu và giúp đỡ cùng thân mẫu tôi.
Mạnh Sĩ Nguyên nói:
- Hiền tế tính như vậy, thật là phải lẽ .
Hàn Phu nhơn cũng xen vào nói:
- Nếu vậy thì mai đây Đại nương phải lo thu xếp đồ đạc rồi tôi sẽ sai người đưa qua Vương Phủ.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa mừng rỡ hỏi Hàn phu nhơn :
- Tiện tế bấy lâu vẫn có lòng ái mộ bức chân dung của lịnh viên lắm, vậy nay xin nhạc mẫu cho tiện tế đem về treo trong phòng cho trọn niềm chồng vợ.
Hàn Phu nhơn nói:
- Bức chân dung của tiện nữ, già không khi nào xa rời nữa bước. Nếu nay hiền tế muốn thì để tôi mướn họa thêm một bức khác, còn bức này chính tay tiện nữ họa thì để cho già hôm sớm được gần.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói:
- Tiện tế được trông thấy bức chân dung này chẳng khác nào trông thấy lịnh viên trước mắt, còn bức nào khác chắc tiện tế không được vui lòng.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa năn nỉ hết lời, nhưng Hàn Phu nhơn nhất quyết không chịu lìa di vật của con gái mình. Mạnh Sĩ Nguyên thấy vậy, dịu giọng khuyên Hàn Phu nhơn :
- Nếu phu nhơn không đem ra đây cho hiền tế xem thì thôi, chớ đã đem ra đây rồi thì phải giao cho hiền tế mới phải lẽ. Phu nhơn cứ việc cho hiền tế đi rồi sau này hiền tế sẽ mướn thợ khéo vẽ một bức khác cho phu nhơn.
Cực chẳng đã, Hàn Phu nhơn phải bảo nữ tỳ lấy bức chân dung của Mạnh Lệ Quân trao cho Thiếu Hoa.
Thiếu Hoa tiếp lấy rồi quay qua nói với Tô Đại nương:
- Xin nhạc mẫu hãy sửa soạn, sáng mai tiện tế sẽ sai gia tướng đem kiệu qua đây rước về.
Tô Đại nương nói:
- Người đã có lòng tưởng đến tôi như vậy, tôi xin vâng mạng.
Rồi Hoàng Phủ Thiếu Hoa bái từ, lên ngựa về phủ. Về đến nhà , chàng đem hết đầu đuôi mọi việc thuật lại cho nội nhà nghe.
Hoàng Phủ Kính nói:
- Tô Yến Tuyết quả con người tiết liệt trên đời ít có vậy. Nàng cũng có con mắt tinh đời nên mới trông qua đã biết họ Hoàng Phủ ta sau này thế nào cũng thực hiện trung nghĩa, nên nàng quyết một lòng hy sinh. Vậy thì sau này ta nên dùng hậu lễ để đem linh hồn nàng vào tổ miếu để đền đáp lại tấm thịnh tình ấy. Còn dâu hiền của ta! Mạnh Lệ Quân trốn đi, nhưng ta e ngày nay không còn trên dương thế này nữa !
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói :
- Con thiết tưởng người hiền bao giờ cũng gặp lành, con chắc nàng chưa chết đâu, nhưng chắc chắn nàng bị việc chi ngăn trở nên chưa chết đâu, nhưng chắc chắn nàng bị việc chi ngăn trở nên chưa có điều kiện về đó thôi. Lúc này đang tiết đông thiên giá buốt, vậy để qua xuân con sẽ dâng biểu từ quan ra đi tìm nàng cho kỳ được mới nghe.
Hoàng Phủ Kính và Doãn Phu nhơn thấy con mình quá si tình, bèn kiếm lời khuyên giải rồi bảo đem trao bức chân dung Mạnh Lệ Quân lên xem.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa vâng lời, vào lấy bức chân dung nàng đem ra treo lên vách. Doãn Phu nhơn vừa trông thấy dung mạo Mạnh Lệ Quân thì giựt mình nói :
- Ta không ngờ dâu của ta lại quá xinh đẹp như vầy !
Hoàng Phủ Kính nói :
- Ủa, lạ này. Sao dâu ta lại giống Lệ Thừa tướng đến thế cơ ! Thôi đúng là Lệ Thừa tướng rồi đây mà !
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói :
- Hèn chi lúc con mới xem qua đã cảm thấy quen quen . Và mấy hàng chcữ dưới đây, trông giống hệt tuồng chữ của Lệ ân sư.
Hoàng Phủ Kính nói :
- Ừ, phải rồi ! Lệ Thừa tướng tên Quân Ngọc, nếu bỏ chữ Ngọc đi thì còn hai chữ Lệ Quân chứ gì ! Quả nhiên là Mạnh Lệ Quân giả trang rồi, nên người đối đãi với ta rất tử tế.
Nghe mấy lời, Hoàng Phủ Thiếu Hoa mới tỉnh ngộ, chàng nói :
- Đúng đấy ! Hèn chi Thừa tướng đối đãi với con rất tận tình. Mỗi khi con đến thì nét mặt người tươi như hoa, lại cầm lại uống rượu chuyện trò, người lại thường đến thăm con rất hậu. Rõ ràng là nghĩa vợ chồng nên mới quá thân mật đến thế.
Doãn Phu nhơn nghe nói mừng quá, nói :
- Bởi vậy cho nên trước kia nàng hết lòng bảo tấu khiến ngày nay chúng ta được sum hiệp và làm đến tướng vương, quả nàng là ân nhân của ta đó. Nhưng chẳng biết lý do gì nàng lại không chịu cải trang đặng làm lễ thành hôn cho rồi.
Hoàng Phủ Kính nói :
- Việc này ta không thể hiểu nổi, nhưng có một điều thật đáng cho ta quả quyết lắm, xét Lệ Thừa tướng mới mười bảy tuổi đã đậu tam nguyên rồi lên làm đến chức Thừa tướng thì chắc bậc thường nhơn không thể có. Nhưng sao lâu nay ta chẳng thấy bà con nào của người đến viếng thăm cả ?
Hoàng Phủ Thiếu Hoa bấm trán suy nghĩ hồi lâu rồi bật cười ngất lên, nói :
- Ôi thôi ! Mình đoán lầm rồi ! Bây giờ con mới nhớ ra Lệ ân sư đã có vợ và vợ chồng người tương đắc lắm, nếu người là hạng nữ lưu thì làm sao dám cưới vợ !
Doãn Phu nhơn nghe Thiếu Hoa nói, bà ngẫm nghĩ hồi lâu cũng bật cười nói :
- Phải rồi, khi trước tôi có nghe Lệ Thừa tướng tánh hay vui vẻ thường trửng giởn với vợ luôn, vợ chồng người đầm ấm lắm. Thôi, thế là chúng ta bàn luận sai rồi !
Hoàng Phủ Kính lắc đầu nói :
- Theo ta thì vô cùng nghi hoặc, vì nếu không phải nàng sao gương mặt và tuồng chữ đều giống nhau ? Nếu không phải nàng thì sao lại giống hệt đến thế !
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói :
- Dầu cho có quả thật là nàng đi nữa cũng không dám tìm hiểu, vì hiện người đang làm Hữu Thừa tướng đứng đầu trăm quan, con đây chính là môn sanh của người, nếu nói ra mà người không phải là Mạnh Tiểu thơ, ắt phải tội khi dễ đại thần, không dễ đâu. Vậy thì nếu quả nàng thì cứ để tự ý nàng cải trang chứ nhứt thiết không dám đá động đến.
Hoàng Phủ Kính nói :
- Con nói phải lắm, nhưng con hãy xem bức chân dung nàng treo trong phòng rồi giả ý mời Thừa tướng sang chơi, nếu quả Lệ Thừa tướng là nàng thì làm gì cũng có sự ngạc nhiên , chừng ấy con liệu lời dò hỏi mới được.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa cho là kế hay và hứa sẽ vâng theo.
Lời bình :
- Nền lễ giáo Á Đông xưa ràng buộc nam nữ không có quyền tự do chọn lựa. Trai lớn lên, khi cha mẹ thấy chỗ nào xứng đáng, nghĩa là môn đăng hộ đối thì đến cầu thân, còn con gái thì cha mẹ đặt đâu phải ngồi đó vì các cụ các bà quan niệm rằng trẻ thơ lớn lên lòng dạ bồng bột không biết suy sâu nghĩ kỹ, nếu để cho chúng lựa chọn , tự do kết hôn sẽ không khỏi lâm vào tình trạng hứng nhứt thời rồi bỏ nhau dễ dàng như việc thay xiêm đổi áo. Quan niệm này không phải là không có chỗ đúng, vì làm thân con gái như một kiếp hoa chóng nở, chóng tàn, cái duyên chỉ có giá trị một thời gian ngắn, không khéo sẽ bị những anh chàng sở khanh lường gạt để rồi phải uất hận mãn kiếp.
Tuy nhiên, các ông bà thường lại không để ý đến đôi lứa, không thèm để ý đến tâm trạng, tư tưởng của hai trẻ có hợp lý tưởng hay không, mà chỉ căn cứ vào đương môn đối hộ , thành thử có nhiều cặp vợ chồng không xứng , bắt buộc chúng phải ăn đời ở kiếp với nhau trong lúc chúng không thích, thật là đau khổ.
Bởi quan niệm gái mười hai bến nước đục trong phải chịu, nên khi hai chàng công tử đến nhà họ Mạnh thi tiễn tranh hôn. Mạnh Lệ Quân không cần ra xem tài mạo của hai người làm gì, đến nỗi sau khi nhận sính lễ hứa hôn rồi mà đôi trai gái vẫn không thấy mặt nhau. Thế thì khi Mạnh Lệ Quân ra đi không phải vì yêu chàng Thiếu Hoa, mà chỉ vì nghĩa vụ của người con gái phải vậy! Ta có thể nói nàng bắt đầu tơ tưởng đến Thiếu Hoa từ khi nàng đến chùa thấy bút tích của chàng, tâm lý người con gái nào lại không tham tài, phương chi Mạnh Lệ Quân cũng là bậc văn chương lỗi lạc thì làm sao nàng chẳng cảm thông nhau trên văn từ cú pháp.
Còn Thiếu Hoa , trải qua thời gian lưu lạc, chàng chỉ cảm vì tấm lòng trinh liệt của Mạnh Lệ Quân thôi, mãi đến khi nàng thấy bức chân dung nàng đẹp quá mới bắt đầu yêu tha thiết , vì vậy lúc gặp Lưu Yến Ngọc chàng sẵn sàng trao đổi quả tim vàng.

[phongvan]

Hồi Thứ Năm Mươi

Tô Đại nương nơi Hoàng Phủ an thân
Cố Phu nhơn bị giam trong ngục thất

Tối hôm ấy, Hoàng Phủ Thiếu Hoa treo bức chân dung của Mạnh Lệ Quân trên vách trong thơ phòng, dưới có để một bàn hương án đèn nhang rực rỡ rồi rót trà dâng cung.
Chàng cất tiếng than :
“Tiểu thơ ôi! Tiểu thơ thất lạc nơi nào, sao không về đây, để cho tôi ngày đêm thê thảm! Không biết đến bao giờ đôi ta mới đặng tương phùng!”
Hoàng Phủ Thiếu Hoa than dứt lời, đôi dòng lệ tuôn trào như suối đổ, chàng đứng ngẩn ngơ nhìn chân dung của Mạnh Lệ Quân hồi lâu rồi cất tiếng ngâm:
“ Băng tâm bất thú tử châu tuôn,
“ Tự thế lưu đồ tự tả chơn,
“ Tú tịnh tố nga truyền diệu ý,
“ Trừng chanh thu thủy nghĩ phấn hương,
“ Ngưng mâu tí đại sâu trung sắc,
“ Phất ngạch tương mai túy hậu xuân,
“ Loan đài lám phong lui bội vận,
“ Bán thường khinh võ khước toàn thân » .
Ngâm xong, Thiếu Hoa lấy giấy chép bài thơ ấy đem dán vào một bên bức họa rồi ngồi suy nghĩ vẩn vơ cho đến canh hai. Thình lình chàng thở dải rồi cất tiếng than :
« Trời ơi ! Ta cảm thấy ta bị cô đơn nhất trần đời. Vậy đêm nay ta phải ôm bức ảnh này ngủ chung một giường và cứ xem như đã được hân hạnh chung chăn gối với nàng. »
Nói rồi chàng lấy bức chân dung cuốn lại, đoạn cởi áo leo lên giường ôm ngủ cho đến sáng.
Hôm sau thức dậy, bầu trời u ám, gió bấc từ ngoài thổi tạt vào phòng, chàng cảm thấy lạnh buốt xương. Thiếu Hoa vừa bước xuống giường, xảy nữ tỳ chạy vào báo :
- Có Thừa tướng Lệ Minh Đường đến.
Thiếu Hoa vội mặc áo bước ra nghinh tiếp vào Ngân An điện rồi hối gia tướng pha trà bưng lên. Vì hôm nay trời trở lạnh bất giờ nên Lệ Minh Đường mặc một chiếc điêu thử bào, bên ngoài còn choàng thêm một cái áo lông, tuy thế vẫn không chống nổi với khí lạnh.
Lệ Minh Đường xuýt xoa nói :
- Hôm nay sao trời lạnh quá, tôi mặc những hai cái áo mà còn cảm thấy tê cả người.
Thiếu Hoa nói :
- Vì ở đây trống trải quá, xin mời ân sư vào thơ phòng cho ấm.
Lệ Minh Đường gật đầu rồi theo gót Thiếu Hoa bước thẳng vào thơ phòng.
Vừa bước vào, Lệ Minh Đường đã thấy bức chân dung của mình treo trên vách, nàng biết ngay Thiếu Hoa muốn thử mình nên nghĩ thầm:
“Ta đoán không sai. Thế nào thân mẫu ta về kinh cũng đem bức chân dung tặng cho chàng ».
Nghĩ rồi, Lệ Minh Đường ung dung bước tới trước bức họa cất tiếng khen :
- Bức họa này vẽ khéo quá, thoạt giống như người thật vậy.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa xét không thấy Lệ Minh Đường có vẻ gì ngạc nhiên cả, lại nói một cávch tự nhiên. Chàng thầm nghĩ:
“Thế thì may cho ta đấy, chứ nếu đã nói ra điều gì, chắc đắc tội với ân sư lắm”
Thiếu Hoa đáp:
- Thưa phải đấy, bức chân dung này giống như người thật, không sai một đường nét nào cả.
Lệ Minh Đường lắc đầu:
- Tôi không tin . Có lẽ nào trên thế gian này lại có người đẹp đến thế?
Thiếu Hoa nghe nói động lòng ứa nước mắt đáp:
- Đây chính là bức chân dung của vong thê tôi tên là Mạnh Lệ Quân đó ân sư ôi!
Lệ Minh Đường nói:
- Chắc bức chân dung này do nàng vẽ ra phải không?
Thiếu Hoa gật đầu đáp:
- Thưa, cả đến mấy câu thơ phía dưới cũng do nàng viết ra nữa đấy.
Lệ Minh Đường tắc lưỡi khen:
- Nếu vậy quả là một thiếu nữ tài mạo kiêm toàn, thế gian ít có vậy!
Thiếu Hoa lấu khăn lau nước mắt đáp:
- Kẻ môn sanh này thật là vô phước nên ngày nay bóng hình còn đó mà người thì biệt tăm, nên càng nghĩ càng chua xót can trường.
Lệ Minh Đường xem qua mấy câu thơ rồi giả vờ suy nghĩ hồi lâu miớ nói:
- Cứ theo ý tứ trong bài thơ này thì Mạnh Lệ Quân quyết chí trốn đi lập công danh. Quả vậy thì tôn nhạc phụ phạm tội khi quân rồi. Thế khi trước, người gieo mình xuống sông là ai vậy?
Hoàng Phủ Thiếu Hoa liền thuật rõ mọi việc cho Lệ Minh Đường nghe. Lệ Minh Đường giả vờ khuyên giải:
- Theo tôi nghĩ thì một người con gái đã có chí khí như vậy không thể nào bị thiệt hại đến tánh mạng đâu. Thế nào vài năm nữa đây, vợ chồng cũng đặng trùng phùng, xin niên huynh chớ nhọc lòng lo ngại.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa nói:
- Tôi định qua Xuân sang năm đây sẽ dâng biểu từ quan để phiêu lưu khắp chốn giang hồ, đến tận chân trời góc biển tìm cho được nàng mới thôi.
Lệ Minh Đường nghe nói động lòng thương xót liền khuyên giải:
- Sao niên huynh lại nghĩ vậy? Đấng tu mi như niên huynh thì trên phải chọn chữ trung, dưới cho tròn chữ hiếu, chớ chẳng lẽ vì một người đàn bà đành bỏ bổn phận làm trai sao? May mà niên huynh nói với tôi mấy lời chớ rủi thổ lộ ra ngoài, tránh sao cho khỏi tiếng đời cười chê!
Thiếu Hoa nói:
- Ân sư dạy những lời châu ngọc tôi rất cảm ơn, song tôi thiết nghĩ phàm con người ở đời trung, hiếu, tình đều phải giữ cho vẹn toàn mới phải, nếu sơ suất đi một, lòng tôi không an.
Lệ Minh Đường lại khuyên :
- Mạnh Lệ Quân vốn người thao lược, thiết tưởng niên huynh cũng khó mà nhìn thấy mặt nàng được. Vả chăng nàng đã quyết không đành phụ nghĩa rồi đây nàng sẽ tìm đến với niên huynh, chớ hà tất niên huynh phải nhọc lòng tìm kiếm. Niên huynh hãy tin lời tôi đi và kết quả sẽ thấy lời bàn của tôi là đúng.
Thiếu Hoa nói:
- Nếu may đặng như lời ân sư thì hạnh phúc cho kẻ môn sanh này biết bao.
Lệ Minh Đường nói:
- Niên huynh cứ yên tâm, ông xanh kia có mắt , thế nào cũng chiều lòng người chớ không can chi đâu mà sợ.
Nói dứt lời, Lệ Minh Đường cáo từ lên kiệu trở về phủ.
Khi Lệ Minh Đường về rồi, Hoàng Phủ Thiếu Hoa vội vã ra hậu đường thuật lại việc gặp gỡ Lệ Minh Đường cho song thân hay, Hoàng Phủ Kính và Doãn Phu nhơn đều cho lời phân giải của Lệ Minh Đường là phải.
Sau đó, Hoàng Phủ Thiếu Hoa sai gia tướng đem kiệu qua Mạnh phủ rước Tô Đại nương.
Khi kiệu về đến, vợ chồng Hoàng Phủ Kính và Hoàng Phủ Thiếu Hoa ra tận bên ngoài nghinh tiếp Tô Đại nương vào rồi bày tiệc ăn mừng.
Từ đó, bao nhiêu công việc trong phủ đều giao phó cho một tay Tô Đại nương đảm đương.
Còn Lệ Minh Đường, khi về đến phủ , lập tức thuật lại việc gặp gỡ Thiếu Hoa hôm nay, thuật rõ mấy ứng đáp của mình cho Tố Hoa nghe.
Tố Hoa khen:
- Tiểu thơ quả có tài ứng biến, nếu không thì lậu sự rồi.
Hai người đang trò chuyện , xảy thấy nữ tỳ vào báo:
- Có Cừu Cử nhơn ở Quí Châu mới đến. Lão gia dạy vào mời ngài ra tiếp kiến.
Lệ Minh Đường vội đứng dậy ra ngay ( Nguyên con gái của Lương Giám tên Đan Hoa gả cho Cừu Huệ Lâm đã thi đỗ Cử nhơn, cha là Cừu Tăng Vinh đã tạ thế, mẹ là Bồ thị. Vì năm trước đến kỳ đại lục tuần cho Thái Hậu, triều đình mới mở khoa thi. Cừu Huệ Lâm mới đến kinh thi Hội. Năm ấy, tuổi chàng đã hai mươi lăm, tài học ít người sánh kịp).
Khi Lệ Minh Đường ra tiếp rước, cả hai ân cần chào hỏi nhau rồi ngồi ngang nhau uống trà.
Cừu Huệ Lâm thấy Lệ Minh Đường còn nhỏ tuổi mà đã làm quan to thì trong lòng không phục, cho rằng chàng gặp may mắn được vậy mà thôi chứ chẳng phải tài cán gì.
Một lát sau, gia nhơn dọn tiệc lên, cả nhà vào bàn ăn uống. Lương Giám thấy hôm nay con rể đông đủ, trong lòng vui như mở hội, tiệc rượu vui say mãi đến canh hai mới tan.
Mãn tiệc rồi, Lương Giám sai gia nhân đưa Cừu Huệ Lâm vào phòng riêng an nghỉ.
Sáng hôm sau, Cừu Huệ Lâm đem một xấp quyển văn yêu cầu Lương Giám chấm dùm. Lương Giám xem qua mừng rỡ, nói:
- Sức học của hiền tế đến hôm nay thấy tiến bộ nhiều lắm , nếu hiền tế ráng đôi chút nữa, chắc chắn sẽ trở thành một đấng kỳ tài đấy.
Cừu Huệ Lâm nói:
- Sở dĩ tiện tế đến kinh sớm như vầy là cố ý nhờ nhạc phụ tậm rèn thêm.
Lương Giám nói:
- Nay ta đã già cả lờ lệch, vậy hiền tế có điều chi không thông suốt, hãy nhờ vả Lệ Minh Đường thì hay hơn.
Cừu Huệ Lâm nói:
- Nhạc phụ là bậc lão thành, còn Lệ Minh Đường còn măng trẻ, chỉ gặp may mắn nên danh , chứ làm sao bì nổi nhạc phụ.
Lương Giám cười, nói:
- Hiền tế lầm rồi! Lệ Minh Đường quả thật là một bậc thiên tài, khi trước làm ở tòa Hàn lâm , mọi người thảy đều kính phục gọi là Phi hổ tướng quân đó. Vì vậy, chẳng những ta đây già cả không bì kịp mà cả bá quan triều thần cũng phải khâm phục, cho nên các thi văn thường gởi đến nhờ người chấm dùm. Hiền tế chớ nên vội khinh người như thế.
Cừu Huệ Lâm nghe nói rõ, vội thưa:
- Nói vậy thì Lệ Minh Đường quà là một nhà bác học uyên thâm, nhưng người hãy còn nhỏ tuổi mà làm quan to thế tất có tánh kiêu căng, chắc người không chỉ dạy cho hiền tế đâu.
Lương Giám nói:
- Lệ Minh Đường vốn là ngưòi khiêm cung lễ phép, bất cứ ai nhờ cậy việc chi cũng hết lòng giúp đỡ, hiền tế chớ nên nghi ngại.
Lương Giám nói dứt lời đã thấy Lệ Minh Đường mặc áo lụa trắng chân mang giầy nhung từ ngoài lững thững đi vào. Lương Giám nhìn Lệ Minh Đường nói:
- Cừu Huệ Lâm đây có nghe tài học của hiền tế nên mới đem mấy quyển văn đến đây có ý nhờ hiền tế chấm giùm. Vừa rồi lão có xem qua, thấy nhiều đoạn cũng thông, văn chương cũng bóng bẩy nhưng xét cũng cần phải học thêm. Nay Cừu Huệ Lâm muốn nhờ hiền tế chỉ thêm nhưng không dám nói, vậy hiền tế hãy vui lòng chỉ dạy thêm.
Lệ Minh Đường thưa:
- Xin nhạc phụ chớ dạy quá lời, tiện tế tuổi trẻ tài sơ đâu dám múa rìu qua mắt thợ.
Lương Giám nói:
- Việc học ccan cứ trên tài ba chứ tuổi tác có ăn thua gì, mong hiền tế hãy vui lòng.
Lệ Minh Đường quay qua nói với Cừu Huệ Lâm :
- nếu người đã có lòng quý tôi thì khi nào có điều chi cần hỏi, tôi nguyện có bao nhiêu kiến thức xin trình bày hết.
Cừu Huệ Lâm mừng rỡ nói:
- Nay ngài đã nhận lời dạy bảo thì tức đạo thầy trò, xin ngài hãy ngồi cho tôi lạy.
Lệ Minh Đường từ chối không nhận lễ, rồi từ đó Lệ Minh Đường hết lòng chỉ bảo cho Huệ Lâm nên tấn bộ rất nhanh chóng.
Cách vài hôm sau, Khâm sai giải Cố Phu nhơn đến kinh thành, khiêng tù xa vào để tại Ngọ môn, nhưng rủi thay gặp lúc bãi chầu, nên quan Hình bộ đem giam vào ngục thất đợi đến sáng hôm sau sẽ tâu lại.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa bấy lâu nay vẫn nhớ ơn mẹ con Giang Tấn Hỉ cứu mình tại Tiểu Xuân đình và tin chắc thế nào Khâm sai đến bắt gia quyến họ Lưu cũng bắt mẹ con Giang Tấn Hỉ nữa, nên chàng căn dặn quan Hình bộ phải báo cho chàng biết khi thấy gia quyến họ Lưu giải đến kinh. Vì vậy, trước khi giam Cố Phu nhơn vào ngục thất, quan Hình bộ có đến báo cho Thiếu Hoa biết.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa đến Ngọ môn trông thấy chỉ có một mình Cố Phu nhơn , còn mẹ con Giang tấn Hỉ thì trốn thoát rồi nên trong lòng buồn bực vì không được đem về nuôi dưỡng để báo đáp ơn sâu.
Sáng hôm ấy Thiên tử lâm triều, quan Hình bộ bước ra quì tâu:
- Khâm sai phụng chỉ đến Vân Nam để bắt gia quyến họ Lưu, nhưng đến đó thì bao nhiêu tôi tớ trong nhà đều trốn mất hết, chỉ bắt được một mình Cố Phu nhơn mà thôi, hiện đã tống giam vào ngục thất, xin bệ hạ liệu định.
Vua Thành Tôn phán:
- Việc này trẫm đã giao cho tòa Tam Pháp xét xử rồi. vậy nay đã bắt được Cố Phu nhơn tồi thì ngày mai quan Hình bộ hãy đem hết cả nhà Lưu Tiệp và Bành Như Trạch ra pháp trường xử trảm.
Quan hình bộ vâng lịnh lui ra, vua cũng tuyên bố bãi triều.
Thôi Phàn Phụng hay được tin ấy thì kinh hồn lạc phách, vội vã chạy vào gục thất báo tin cho Lưu Tiệp hay. Lưu Tiệp và Bành Như Trạch cũng hoảng vía kinh hồn, cứ ngồi than thờ với nhau mãi.
Lời Bình:
- Tuy Tô Yến Tuyết tài mạo kiêm toàn, so với hàng nữ lưu quý tộc cũng không thua sút, nhưng dầu sao nàng cũng là con một bà vú, mà ytrong chế độ đương thời, địa vị của nàng không cho phép nàng được quyền để ý những hạng công tử như Thiếu Hoa và Khuê Bích được, nhưng nếu khờ dại đem lòng trộm dấu thầm yêu thì chỉ mang lấy thất bại chốn tình trường chớ không ích gì.
Tuy nhiên, ở đây Tô Yến Tuyết lại được Thiếu Hoa đoái tưởng đến, chỉ là trường hợp đặc biệt trong muôn một mà thôi. Vì nàng dã đem thân mình hy sinh cho nội vụ nên Thiếu Hoa dù muốn dù không cũng không thể bỏ nghĩa được, thế thì Tô Yến Tuyết đối với chàng vì tình, mà Thiếu Hoa lại đáp với nàng vì nghĩa. Điều may mắn cho Tô Yến Tuyết là trong giờ phút quyên sinh, nàng lại được một vị Thừa tướng đùm bọc, cho nên về sau đương nhiên nàng là con một nhà quý tộc danh giá, không thể bảo là hạng hạ lưu đê tiện được.
Phỏng như sau này mà Yến Tuyết không phải là thiên kim tiểu thơ của Lương Giám thì tin chắc rằng dù Thiếu Hoa có trọng nghĩa đến đâu cũng chỉ đáp lại bằng bạc vàng châu báu, hay giúp đỡ phần nào để an ủi thôi, chứ không đời nào cưới Tô Yến Tuyết làm vợ. Muốn chứng minh điều này, ta xét trường hợp Lưu Khuê Bích thì rõ.
Lưu Khuê Bích một anh chàng tham dâm háo sắc mà được chị mình làm Vhánh cung Hoàng hậu , trong cung điện thiếu chi nàng con gái có sắc đẹp trầm ngư lạc nhạn, thế mà Khuê Bích chỉ có quyến dùng để sanh con như một cái máy sanh sản chứ không thể lấy làm vợ được, đủ biết thời ấy việc « môn đăng hộ đối » quan trọng đến dường nào!