08-06-2008, 11:46 PM
Tiếp Nháºp Ma Äạo
Tham gia: May 2008
Äến từ: NÆ¡i có lá và ng rÆ¡i.
Bà i gởi: 392
Thá»i gian online: 2 tháng 0 tuần 2 ngà y
Thanks: 185
Thanked 41 Times in 24 Posts
Chuyện 6
VÆ¯Æ NG THÀNH
VÆ°Æ¡ng Thà nh, con nhà thế tá»™c lâu Ä‘á»i ở Bình Nguyên, tÃnh lÆ°á»i biếng, sinh nhai ngà y cà ng sa sút, chỉ còn mấy gian nhà nát, vợ chồng đêm nằm đắp mảnh vải bố, nhiếc móc nhau Ä‘Å© Ä‘iá»u. Bấy giá» là tiết đại thá», khà trá»i nung nấu. Trong là ng có cái vÆ°á»n cÅ© của há» Chu, tÆ°á»ng vách đã đổ nát, chỉ còn má»™t cái đình, ngÆ°á»i là ng vẫn đến đấy ngủ nhá», VÆ°Æ¡ng cÅ©ng thế. Má»™t hôm trá»i sáng , má»i ngÆ°á»i Ä‘i cả rồi, mặt trá»i đã lên cao ba con sà o, VÆ°Æ¡ng má»›i dáºy, quanh quẩn muốn vá», chợt thấy trong đám cá» có chiếc thoa và ng, nhặt lên xem thấy có khắc mấy chữ nhá» 'Phủ Nghi Tân chế tạo' .
Ông ná»™i của VÆ°Æ¡ng là Nghi Tân trong phủ Hà nh. Những váºt cÅ© trong nhà phần nhiá»u Ä‘á»u có dấu hiệu ấy, nên chà ng nhân cầm chiếc thoa có dáng chần chừ.
Bá»—ng có má»™t bà cụ đến tìm thoa. VÆ°Æ¡ng tuy nghèo nhÆ°ng tÃnh vốn liêm khiết , liá»n Ä‘Æ°a trả lại.
Bà cụ mừng lắm, hết sức khen ngợi tấm lòng cao thượng, bà nói rằng:
- Chiếc thoa có đáng giá trị là bao, nhÆ°ng là chút ká»· váºt của ông nhà tôi ngà y xÆ°a để lại.
VÆ°Æ¡ng há»i:
- Cụ nhà xưa là ai?
Ãáp rằng:
- Ãó là quan Nghi Tân, há» VÆ°Æ¡ng tên Giản Chi đã quá cố.
Vương kinh ngạc, nói rằng:
- Ông nội tôi đấy! Sao mà gặp nhau với bà được?
Bà cụ cũng kinh ngạc nói:
- Anh là cháu cụ VÆ°Æ¡ng Giản Chi đó sao? Ta là hồ tiên má»™t trăm năm trÆ°á»›c đây có trao duyên gắn bó vá»›i cụ cố nhà anh. Cụ cố mất Ä‘i, già nà y tu ẩn, Ä‘i qua đây đánh rÆ¡i chiếc thoa lại và o tay anh, đó chẳng phải là số trá»i hay sao?
VÆ°Æ¡ng cÅ©ng đã nghe nói ông ná»™i mình có vợ hồ, cho nên tin lá»i bà cụ, bèn má»i bà hạ cố đến nhà . Bà cụ theo vá», VÆ°Æ¡ng gá»i vợ ra chà o; áo rách bù đầu, sắc mặt đói ăn tối sầm.
Bà cụ than rằng:
- Ôi! Con cháu Vương Giản Chi mà nghèo khổ đến thế nà y sao?
Lại nhìn vá» phÃa cái bếp lạnh tanh không có khói lá»a mà nói:
- Gia thế như thế nà y thì lấy gì mà sống?
NgÆ°á»i vợ bèn kể hết ná»—i khổ, nghẹn ngà o sÆ°á»›t mượt.
Bà cụ Ä‘Æ°a chiếc thoa cho chị vợ, bảo hãy cầm cho ngÆ°á»i ta lấy tiá»n để Ä‘ong gạo, rồi ba ngà y nữa bà sẽ đến thăm. VÆ°Æ¡ng cố giữ lại, bà nói:
- Anh có má»™t vợ mà nuôi không nổi; ta ở lại đây thì chỉ ngồi mà ngắm xà nhà chứ có Ãch gì?
Nói xong Ä‘i liá»n. VÆ°Æ¡ng kể lại đầu Ä‘uôi, ngÆ°á»i vợ sợ quá.
VÆ°Æ¡ng ngợi khen tấm lòng ân nghÄ©a của cụ và bảo vợ phải thá» bà nhÆ° mẹ. NgÆ°á»i vợ xin vâng.
Qua ba ngà y, quả nhiên bà già lại đến, đưa ra mấy đồng và ng để đong lúa và mạch, mỗi thứ một thạch.
Tối đến, bà cụ và ngÆ°á»i vợ nằm chung má»™t cái giÆ°á»ng bé. Chị vợ lúc đầu còn sợ, nhÆ°ng xét thấy tình rất má»±c ân cần, nên cÅ©ng không ngá» nữa.
Ngà y hôm sau, bà cụ bảo Vương rằng:
- Cháu đừng lÆ°á»i, nên tìm má»™t nghá» má»n mà là m, chứ ngồi không mà ăn thì lâu thế nà o được?
Vương nói mình không có vốn liếng gì cả. Bà đáp:
- Khi ông ná»™i nhà anh Ä‘ang còn, thì và ng lụa tha hồ mà lấy, vì ta không phải là ngÆ°á»i trần, không dùng đến những thứ ấy, nên cÅ©ng không lấy nhiá»u, chỉ dà nh giữ món tiá»n phấn sáp được bốn mÆ°Æ¡i lạng và ng, đến nay vẫn còn, tà ng trữ cÅ©ng chẳng là m gì. Anh hãy Ä‘em Ä‘i mà mua vải cát cho hết, rồi mang gấp và o kinh thà nh, có thể có chút lãi.
VÆ°Æ¡ng theo lá»i, Ä‘i mua hÆ¡n năm mÆ°Æ¡i tấm mang vá».
Bà cụ giục thu xếp hà nh trang, tÃnh rằng sáu, bảy ngà y có thể đến Yên Kinh. Dặn rằng:
- Chá»› lÆ°á»i, nên siêng! Chá»› hoãn nên kÃp! Cháºm trá»… má»™t ngà y ăn năn chẳng kịp.
VÆ°Æ¡ng xin kÃnh vâng, xắp hà ng và o bao tải rồi lên Ä‘Æ°á»ng.
Giữa Ä‘Æ°á»ng Ä‘i gặp mÆ°a, áo già y Æ°á»›t sÅ©ng. Suốt Ä‘á»i VÆ°Æ¡ng chÆ°a từng dầu dãi gió dầm sÆ°Æ¡ng. Vì váºy mệt rÅ©, chịu không thấu bèn và o nhà trá» tạm nghỉ.
NgỠđâu mÆ°a cứ tầm tã mãi đến chiá»u hôm, nÆ°á»›c trên rèm chảy xuống nhÆ° thừng. Qua má»™t đêm, Ä‘Æ°á»ng cà ng lầy lá»™i, ngÆ°á»i Ä‘i ngáºp đến cổ chân.
VÆ°Æ¡ng trong lòng nản lắm. Chá» mãi đến giá» ngá», Ä‘Æ°á»ng má»›i hÆ¡i khô, nhÆ°ng mây Ä‘en lại kéo lên, rồi trá»i lại mÆ°a to. Phải ngủ đến hai đêm ở nhà trá» má»›i Ä‘i được.
Gần đến kinh, nghe đồn giá vải lên cao vá»t, trong lòng mừng thầm. Và o kinh nghỉ ở quán trá».
Chủ quán lấy là m tiếc là VÆ°Æ¡ng đến cháºm. TrÆ°á»›c đó Ä‘Æ°á»ng giao thông vá»›i phÃa Nam vừa má»›i được mở, vải cất đến rất Ãt, các nhà buôn lá»›n ở kinh đô mua khá nhiá»u, giá cao gấp ba so vá»›i thÆ°á»ng ngà y, nhÆ°ng má»™t ngà y trÆ°á»›c thì hà ng vải ùn đến giá bá»—ng xuống rất thấp, những ngÆ°á»i đến sau thất vá»ng.
Chủ quán nói rõ đầu Ä‘uôi cho VÆ°Æ¡ng biết, VÆ°Æ¡ng Æ°u uất không vui. Qua má»™t ngà y qua, vải cát đến cà ng nhiá»u, giá cà ng xuống. VÆ°Æ¡ng cho là không có lãi, không chịu bán. Nấn ná đến hÆ¡n mÆ°á»i ngà y, tiá»n cÆ¡m chÆ°a tÃnh ra đã tốn nhiá»u, nghÄ© cà ng thêm lo buồn.
Chủ quán khuyên Vương nên bán rẻ đi, để xoay cách khác.
VÆ°Æ¡ng nghe theo bán tháo hết, lá»— vốn mÆ°á»i lượng. Sáng dáºy, soạn sá»a ra vá», mở đẫy ra xem thì bạc đã mất rồi. Hoảng loạn lên báo vá»›i chủ quán. Chủ quán không biết là m thế nà o. Có kẻ bảo VÆ°Æ¡ng lên kêu quan, bắt chủ quán bồi thÆ°á»ng, VÆ°Æ¡ng than rằng:
- Ấy là cái số của ta, chứ chủ quán có lỗi gì?
Chủ quán nghe váºy, rất mến tấm lòng trung háºu của VÆ°Æ¡ng, tặng năm lạng và ng, kiếm lá»i an ủi, khuyên vá».
VÆ°Æ¡ng nghÄ© bụng, không còn mặt mÅ©i nà o gặp lại bà tổ mẫu, loanh quanh hết ra lại và o, tiến thoái Ä‘á»u khó. Chợt thấy có ngÆ°á»i chá»i chim Thuần, má»—i lần chá»i đặt cuá»™c đến mấy ngà n, mua má»—i con chim Thuần nhiá»u khi hÆ¡n má»™t trăm đồng tiá»n.
Chà ng bá»—ng nảy ra má»™t , tÃnh nhẩm tiá»n còn trong đáy, may ra chỉ đủ buôn chim Thuần, bèn Ä‘em cái nà y bà n vá»›i chủ quán. Chủ quán khuyến khÃch táºn tình, lại hứa cho ở nhá» nhà trá», ăn uống không phải trả tiá»n, VÆ°Æ¡ng mừng lắm, bèn ra Ä‘i, mua đầy má»™t gánh chim Thuần Ä‘em vá» trong thà nh. Chủ quán cÅ©ng mừng, chúc cho bán được nhanh. Ãến đêm, mÆ°a to mãi đến má» sáng. Khi trá»i đã sáng hẳn, nÆ°á»›c trên Ä‘Æ°á»ng cái nhÆ° sông, mà trá»i vẫn rả rÃch mÆ°a. Ngồi chá» tạnh liên miên mấy ngà y, mÆ°a không ngá»›t há»™t. Dáºy nhìn chim Thuần trong lồng thì đã chết mất nhiá»u. VÆ°Æ¡ng sợ lắm, không biết là m thế nà o. Sang ngà y sau, chết cà ng nhiá»u, chỉ còn được mấy con, Ä‘em bá» chung và o má»™t lồng để nuôi. Qua đêm, lại ra thăm thì vẻn vẹn còn được má»™t con, bèn chạy và o nói vá»›i chủ quán, bất giác ứa nÆ°á»›c mắt, chủ quán cÅ©ng thÆ°Æ¡ng cảm. VÆ°Æ¡ng tá»± liệu, tiá»n hết không vỠđược, chỉ muốn tìm Ä‘Æ°á»ng chết. Chủ quán khuyên giải an ủi, rồi cùng nhau ra xem con chim còn lại, ngắm nghÃa rất kỹ, nói rằng:
- Ãây hình nhÆ° là má»™t con chim quà ! Những con kia mà chết biết đâu không phải là bị con nà y chá»i chết? Anh bây giá» cÅ©ng rá»—i không có việc gì, hãy chăm chút táºp tà nh cho nó. Nếu quả là con chim hay, thì mang nó Ä‘i đánh cÅ©ng mÆ°u sinh được. VÆ°Æ¡ng nghe theo. Khi con chim đã thuần thục, chủ quán bảo Ä‘em ra Ä‘Æ°á»ng phố, đánh cuá»™c lấy rượu thịt. Chim khoẻ lắm, luôn luôn thắng. Chủ quán mừng, Ä‘Æ°a tiá»n cho VÆ°Æ¡ng, bảo Ä‘em ra quyết ăn thua vá»›i đám con em trong là ng chÆ¡i chim Thuần ở kẻ chợ. Ba lần chá»i ba lần Ä‘á»u thắng. Chừng ná»a năm, góp nhóp được hai mÆ°Æ¡i lạng và ng, trong lòng cÅ©ng được an ủi, xem con chim nhÆ° tÃnh mệnh của mình.
Thuở đó có má»™t vị Thân VÆ°Æ¡ng rất thÃch chim Thuần; má»—i năm gặp tiết thượng nguyên, thách dân gian ai có nuôi chim Thuần thì Ä‘em đến phủ đệ để chá»i. Chủ quán bảo VÆ°Æ¡ng rằng:
- GiỠđây, cái cÆ¡ đại phú đã có thể đến ngay rồi đấy. Chỉ có Ä‘iá»u không biết váºn may của anh nhÆ° thế nà o thôi!
Bèn nói rõ sự tình và đem Vương cùng đi, dặn rằng:
- Và thá» có thua thì nÃn hÆ¡i mà đi ra thôi! Còn nhÆ° vạn nhất con Thuần mình đấu thắng thì Thân VÆ°Æ¡ng thế nà o cÅ©ng há»i mua, anh đừng nháºn bán; nếu gạn há»i thì cứ nhìn và o cái đầu của tôi, chá» khi nà o đầu tôi gáºt thì hẵng ngả giá!
Vương nói:
- Ãược!
Và o đến phủ thì thấy những ngÆ°á»i chá»i chim sát vai nhau đứng cả ở dÆ°á»›i thá»m. Chốc lát Thân VÆ°Æ¡ng ngá»± ra trên Ä‘iện, tả hữu truyá»n rằng có ai muốn chá»i thì cho lên. Liá»n có má»™t ngÆ°á»i xách lồng bÆ°á»›c báºc mà lên trên Ä‘iện. Thân VÆ°Æ¡ng sai thả chim Thuần ra. Khách cÅ©ng thả. Má»›i nhảy đá qua loa, con chim của khách đã thua chạy. Thân VÆ°Æ¡ng cả cÆ°á»i. Chỉ má»™t lúc, ngÆ°á»i đến chá»i mà thua đã có đến mấy vị. Chủ quán nói:
- Ãến lúc rồi!
Bèn cùng nhau bÆ°á»›c tá»›i báºc mà lên. Thân VÆ°Æ¡ng xem tÆ°á»›ng con chim của VÆ°Æ¡ng mà nói:
- Tròng mắt có vằn máu giáºn dữ,cÅ©ng là má»™t cánh hùng kiện đây! không nên khinh địch.
Bèn truyá»n lệnh cho Ä‘em con Má» Sắt ra nghênh chiến. Má»›i nhảy vá»t đấu đá và i lần mà con chim của Thân VÆ°Æ¡ng đã sả cánh. Lại chá»n má»™t con chim giá»i hÆ¡n Ä‘em ra, hai lần đổi, hai lần thua. Thân VÆ°Æ¡ng cấp tốc truyá»n lệnh và o lấy con Ngá»c Thuần của ná»™i cung. Má»™t lát má»›i thấy Ä‘em ra, lông trắng nhÆ° cò, thần khà hùng dÅ©ng khác thÆ°á»ng.
Vương Thà nh thấy thế, trong lòng nao núng, bèn quỳ xuống xin thôi, nói rằng:
- Con chim của Ãiện Hạ là chim thần, sợ đánh giết mất chim tôi thì tôi sạt nghiệp mất!
Thân VÆ°Æ¡ng cÆ°á»i rằng:
- Cứ thả ra cho nó chá»i, chẳng may nó chết thì ta sẽ Ä‘á»n bù cho tháºt háºu.
Thà nh bèn thả chim mình ra. Con Ngá»c Thuần xông thẳng đến. NhÆ°ng khi Ngá»c Thuần Ä‘ang chạy tá»›i thì con Thuần của VÆ°Æ¡ng nằm phục xuống nhÆ° con gà dữ để đợi. Con Ngá»c Thuần mổ và o nó tháºt mạnh, nó liá»n nhảy phắt lên nhÆ° con hạc bay liệng để đánh lại. Khi tiến, khi lui, khi trên, khi dÆ°á»›i, cầm cá»± vá»›i nhau áng chừng má»™t khắc, thì con Ngá»c Thuần lÆ¡i dần, mà con Thuần của chà ng giáºn cà ng sôi, đánh đá cà ng gấp. Chẳng mấy chốc bá»™ lông tuyết của Ngá»c Thuần rụng xÆ¡ ra, rồi sã hai cánh chạy trốn. Cả ngà n ngÆ°á»i đứng xem, không ai là không tấm tắc khen ngợi. Vị Thân VÆ°Æ¡ng bèn bảo bắt nó lên, thân hà nh cầm lấy xem xét má»™t lượt từ đầu mỠđến móng chân, rồi há»i Thà nh rằng:
- Con chim nà y anh có bán không?
Thà nh đáp:
- Tiện nhân nghèo khó, phải nương nhỠvà o nó mà sống, không dám bán.
Thân Vương nói:
- Ta trả giá cao, anh sẽ có má»™t gia tÆ° báºc trung, có bằng lòng không?
Thà nh cúi đầu suy nghĩ giây lâu mới nói:
- Tháºt quả không muốn để lại, nhÆ°ng nay Ãiện Hạ đã yêu thÃch nó; nếu khiến cho tiện dân được có ăn mặc, thì còn đòi gì hÆ¡n.
Thân VÆ°Æ¡ng há»i giá, Thà nh xin ngà n lạng và ng. Thân VÆ°Æ¡ng cÆ°á»i rằng:
- Cái anh ngốc nà y, nà o có phải châu ngá»c gì mà giá ngà n và ng?
Vương nói:
- Ãiện hạ không cho nó là m báu, nhÆ°ng vá»›i hạ thần thì ngá»c bÃch liên thà nh cÅ©ng chẳng bằng!
Thân VÆ°Æ¡ng há»i:
- Thế nà o?
Thà nh đáp:
- Tiện dân Ä‘em nó ra chợ, má»—i ngà y được và i đồng, đổi thÆ°ng đấu gạo, má»™t nhà mÆ°á»i miệng ăn, nhỠđó mà không đến ná»—i đói rét, còn của báu nà o bằng?
Thân Vương nói:
- Tôi không để anh thiệt đâu, thôi trả anh hai trăm đồng.
Thà nh lắc đầu; lại trả thêm má»™t trăm. Thà nh Ä‘Æ°a mắt nhìn chủ quán. Chủ quán không Ä‘á»™ng Ä‘áºy. Thà nh bèn nói:
- ThÆ°a mệnh Ãiện Hạ, xin bá»›t má»™t trăm.
Thân Vương nói:
- Thế thì thôi váºy, ai Ä‘á»i lại Ä‘em chÃn trăm lạng đổi lấy má»™t con chim Thuần bao giá»?
Thà nh xách lồng chim lên định Ä‘i thì Thân VÆ°Æ¡ng gá»i:
- Nà y anh chá»i chim, lại đây! Lại đây! Tôi dứt khoát trả anh sáu trăm đồng. Bằng lòng thì để, không bằng lòng thì thôi váºy!
Thà nh lại Ä‘Æ°a mắt vá» phÃa chủ quán. Chủ quán vẫn Ä‘iá»m nhiên. à nguyện của Thà nh đã hoà n toà n thoả mãn, chỉ sợ nhỡ mất thá»i cÆ¡, bèn nói:
- Vá»›i cái giá của Ãiện Hạ, tháºt không hà i lòng, nhÆ°ng đã y Æ°á»›c vá»›i nhau mà lại không xong, sợ mắc lá»—i thất kÃnh cà ng lá»›n cá»±c chẳng đã, xin y theo mệnh lệnh của Ãiện Hạ.
Thân VÆ°Æ¡ng mừng rỡ, cho ngÆ°á»i cân và ng Ä‘Æ°a ngay, Thà nh nháºn và ng, lạy tạ mà đi ra. Chủ quán giáºn, trách rằng:
- Tôi bảo anh thế nà o mà đã vội vã bán đi như thế ? Nếu kéo thêm một chút nữa thì đã có tám trăm cầm tay rồi!
Thà nh vá» nhà trá», đặt và ng lên án má»i chủ quán tá»± lấy. Chủ quán không chịu, Thà nh ép mãi má»›i Ä‘em bà n tÃnh ra, tÃnh toán đủ tiá»n phà tổn ăn uống mà nháºn.
Thà nh xắp đặt hà nh lý ra vá».
Ãến nhà , thuáºt lại những việc đã là m, bá» và ng ra cùng mừng vá»›i nhau.
Bà cụ bảo táºu ba trăm mẫu ruá»™ng tốt, dá»±ng nhà cá»a, sắm đồ đạc, nghiá»…m nhiên là má»™t thế gia.
Bà cụ dáºy sá»›m, đôn đốc cho Thà nh trông nom việc cà y bừa, vợ trông nom việc canh cá»i, hÆ¡i lÆ¡ là thì quát tháo, mà vợ chồng vẫn không há» oán thán.
Qua ba năm, nhà cà ng già u, bà cụ ngỠý muốn đi, vợ chồng cố giữ lại, đến chảy nước mắt. Bà bèn ở lại.
Sáng ngà y và o hầu, thì đã mất hút.
Tà i sản của Adamsmith
Chữ ký của Adamsmith
Last edited by Adamsmith; 21-06-2008 at 05:52 AM .
08-06-2008, 11:47 PM
Tiếp Nháºp Ma Äạo
Tham gia: May 2008
Äến từ: NÆ¡i có lá và ng rÆ¡i.
Bà i gởi: 392
Thá»i gian online: 2 tháng 0 tuần 2 ngà y
Thanks: 185
Thanked 41 Times in 24 Posts
Chuyện 7
ANH NINH
VÆ°Æ¡ng Tá» Phục, ngÆ°á»i La Ãiếm, huyện Cá». Sá»›m mồ côi cha, thông tuệ rất má»±c, mÆ°á»i bốn tuổi đã và o há»c nhà phán. Mẹ hết Ä‘á»—i cÆ°ng yêu, bình thÆ°á»ng không cho Ä‘i chÆ¡i ra ngoà i đồng ruá»™ng. Ãã há»i con gái há» Tiêu, chÆ°a cÆ°á»›i thì nà ng mất. Vì thế việc nhân duyên vẫn chÆ°a thà nh.
Gặp tiết Thượng Nguyên, có ngÆ°á»i con nhà cáºu là chà ng Ngô đến rủ Ä‘i chÆ¡i. Vừa ra đến đầu xóm thì có đầy tá»› nhà cáºu sang gá»i Ngô vá». Chà ng thấy con gái Ä‘i chÆ¡i lÅ© lượt nhÆ° mây, hứng lên cÅ©ng má»™t mình ngao du.
Có má»™t cô gái dắt con hầu Ä‘i theo, tay cầm má»™t cà nh hoa mai, nhan sắc tuyệt vá»i, nụ cÆ°á»i xinh tưởng có thể vốc được. Chà ng nhìn đăm đăm đến ná»—i quên cả giữ ý tứ. Cô gái Ä‘i vượt lên mấy bÆ°á»›c, quay sang nón cả giữ
- NgÆ°á»i đâu mà mắt chòng chá»c nhÆ° giặc.
Rồi bá» cà nh hoa xuống đất, cÆ°á»i nói mà đi. Chà ng nhặt cà nh hoa, buồn thiu, hồn phách xiêu lạc đâu mất, lầm lÅ©i quay vá».
Ãến nhà đặt hoa dÆ°á»›i gối, gối đầu lên mà ngủ, không nói cÅ©ng không ăn. Mẹ đâm lo, Ä‘i cầu cúng thì bệnh cà ng nặng, da thịt gầy tóp. Thầy thuốc thăm bệnh, cắt cho thang phát tán, nhÆ°ng chà ng cứ hốt hoảng nhÆ° ngÆ°á»i mê. Mẹ dá»— dà nh há»i nguyên do, chà ng lặng thinh không đáp.
Vừa lúc đó chà ng Ngô đến, bà dặn nhá» chà ng há»i dò riêng xem sao. Ngô và o trÆ°á»›c giÆ°á»ng; vừa nhìn thấy, chà ng đã chảy nÆ°á»›c mắt. Ngô ghé sát bên giÆ°á»ng an ủi, lân la gặng há»i. Chà ng bèn thổ lá»™ thá»±c tình, lại nhá» lo toan há»™. Ngô cÆ°á»i đáp:
- Anh cÅ©ng lại ngố rồi! Ước muốn đó thì khó gì mà chẳng toại! Ãể đấy tôi há»i dùm cho. Cuốc bá»™ ở giữa đồng, thì hẳn không phải là con nhà thế gia. Nếu chÆ°a có đám nà o thì việc xong là cái chắc. Bằng không, cứ liá»u vứt nhiá»u tiá»n ra thì toan tÃnh gì cÅ©ng phải thà nh. Chỉ cần anh thuyên giảm, xong việc là ở tôi.
Chà ng nghe váºy bất giác nở nụ cÆ°á»i. Ngô trở ra bảo vá»›i bà mẹ rồi để dò tìm là ng ở của cô gái; song thăm há»i đã cùng khắp vẫn không dò ra tin tức. Mẹ lo lắm, chẳng biết tÃnh thế nà o. NhÆ°ng từ sau khi Ngô vá» rồi thì sắc mặt con tá»± nhiên tÆ°Æ¡i tỉnh, ăn uống đã có phần khá hÆ¡n .
Mấy hôm sau, Ngô trở lại. Chà ng há»i đã lo giúp đến đâu. Ngô vá» vịt nói:
- Xong rồi! Cứ tưởng ngÆ°á»i nà o, hoá ra là con gái bà cô tôi, tức là và o hà ng em con nhà dì vá»›i anh đấy. Hiện vẫn còn đợi gả chồng. Dẫu há» hà ng vỠđằng mẹ kết thông gia không tiện, nhÆ°ng cứ tình thá»±c mà nói thì cÅ©ng chẳng có gì không xuôi.
Chà ng mừng, rạng rỡ cả mặt mà y, há»i Ngô:
- Thế ở là ng nà o?
Ngô thác rằng:
- ở trong núi, vá» phÃa Tây Nam cách đây ngoà i ba mÆ°Æ¡i dặm.
Chà ng lại dặn dò nhá» cáºy đến năm lần bảy lượt. Ngô cÅ©ng sốt sắng tá»± xin đảm nháºn, rồi lui gót. Từ đấy chà ng ăn uống ngà y má»™t khá hÆ¡n, sức khoẻ dần dần bình phục. Láºt gối lên xem, hoa tuy khô nhÆ°ng vẫn chÆ°a tà n héo hẳn. Mải mê cầm ngắm, tưởng nhÆ° còn thấy được ngÆ°á»i.
Mãi sau lấy là m lạ sao Ngô không đến, bà n viết giấy má»i, thì Ngô kiếm cá»› chối từ không chịu đến. Chà ng tức giáºn, buồn bã không vui. Mẹ lo bệnh con lại tái phát, vá»™i bà n chuyện hôn nhân, nhÆ°ng má»›i trao đổi sÆ¡ qua, đã lắc đầu không chịu, chỉ ngà y ngà y ngóng đợi chà ng Ngô. Cuối cùng tin tức vá» Ngô cÅ©ng bặt, chà ng cà ng thêm ức. Rồi bá»—ng vụt nghÄ© rằng ba mÆ°Æ¡i dặm cÅ©ng chằng lấy gì là m xa, hà tất phải á»· lại và o ngÆ°á»i khác. Bà n giấu cà nh mai và o tay áo, tức mình cất bÆ°á»›c ra Ä‘i, mà ngÆ°á»i nhà chẳng má»™t ai hay.
Lủi thủi cuốc bá»™ má»™t mình, không có ai để há»i Ä‘Æ°á»ng, chỉ nhắm mắt hÆ°á»›ng núi Nam Ä‘i tá»›i. Ãược chừng hÆ¡n ba mÆ°Æ¡i dặm, thấy núi má»c ngổn ngang, lô nhô chồng chất; xanh rợp tầng không, mát rợi da thịt; vắng vẻ tịch mịch không má»™t bóng ngÆ°á»i, chỉ có Ä‘Æ°á»ng chim bay. Xa xa trông xuống dÆ°á»›i khe núi trong chá»— cây cối um tùm chằng chịt hoa nở từng đám dà y, thấp thoáng nhÆ° có má»™t xóm nhá». Xuống núi, và o trong xóm, thấy nhà cá»a thÆ°a thá»›t, toà n là nhà tranh, mà xem chừng lại rất thanh nhã. Má»™t ngôi nhà hÆ°á»›ng Bắc, trÆ°á»›c cá»a buông đẳu tÆ¡ liá»…u, trong tÆ°á»ng Ä‘Ã o hạnh lại cà ng sum suê, chen lẫn vá»›i những khóm trúc vÆ°Æ¡n dà i; chim rừng kêu lách chách ở trong. Chà ng cho là nÆ¡i vÆ°á»n cảnh của ai, không dám Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»™t bÆ°á»›c và o. Quay nhìn phÃa đối diện vá»›i cánh cổng, thấy có hòn đá lá»›n trÆ¡n nhẵn, sạch sẽ, bà n ngồi lên đó tạm nghỉ. Giây lát nghe phÃa trong tÆ°á»ng có tiắng má»™t ngÆ°á»i con gái dà i giá»ng gá»i: Tiểu Vinh , tiếng nghe êm ái, nhá» nhẹ. Ãang chăm chú lắng nghe, thấy má»™t cô gái từ phÃa Ãông rảo sang phÃa Tây, tay cầm đóa hoa hạnh, cúi đầu cà i lên mái tóc; vừa ngẩng đầu lên trông thấy chà ng liá»n không cà i nữa, mỉm cÆ°á»i cầm đóa hoa Ä‘i và o. Nhìn kỹ lại thì đúng là ngÆ°á»i mình đã gặp hôm trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i chÆ¡i tiết Thượng Nguyên. Trong lòng mừng quýnh lên, chỉ nghÄ© không lấy cá»› gì mà và o được, muốn gá»i bằng cô em con dì, lại e từ thuở nà o đến giá» không há» Ä‘i lại, nhỡ ra có nhầm lẫn chăng
Trong cá»a không có má»™t ai để há»i, Ä‘Ã nh quẩn quanh hết ngồi lại đứng từ sá»›m mãi đến táºn trÆ°a, đăm đăm trông ngóng, quên cả đói khát. Thỉnh thoảng thấy cô gái hé ná»a mặt ra nhòm, tá»±a hồ lấy là m lạ sao mình vẫn không bá» Ä‘i. Bá»—ng có má»™t bà già chống gáºy Ä‘i ra, hÆ°á»›ng và o chà ng mà há»i:
- Chà ng trai ở đâu, nghe nhÆ° từ giá» thìn đã đến đây, ở mãi cho đến bây giá». giả cần gì? Không đóy giá».
Chà ng vá»™i đứng dáºy vái chà o, đáp rằng:
- Ãịnh tìm thăm ngÆ°á»i bà con.
Bà cụ nghá»…nh ngãng nghe không rõ. Chà ng lại phải nói to lên. Bèn há»i:
- Váºy chứ quý vị thân thÃch há» gì ?
Chà ng không sao trả lá»i được. Bà cÆ°á»i bảo:
- Kỳ chÆ°a! Ãến há» tên còn không biết thì biết bà con nhÆ° thắ nà o mà tìm thăm? Tôi xem bá»™ cáºu cÅ©ng chỉ là tay nghiện sách mà thôi. Chi bằng hãy theo tôi và o đây, lót lòng lÆ°ng cÆ¡m hẩm; nhà có chiếc giÆ°á»ng con cÅ©ng ngả lÆ°ng được. Ãợi sáng mai vế há»i lại cho biết há» gì, rồi đắn tìm thăm cÅ©ng chÆ°a muá»™n.
Chà ng Ä‘ang lúc bụng đói muốn ăn, lại được và o đó lân la gần gụi ngÆ°á»i đẹp, thì mừng quá, bèn theo bà già đi và o. Thấy trong cổng, lối Ä‘i lát toà n đá trắng, hai bên Ä‘Æ°á»ng, hoa hồng từng cánh từng cánh rụng trên thẳm. Quanh co Ä‘i vá» phÃa Tây, lại mở ra má»™t cá»a ngăn nữa, phên Ä‘áºu già n hoa lan đầy giữa sân. Cung kÃnh dẫn khách và o nhà , tÆ°á»ng phấn sáng rỡ nhÆ° lồng kÃnh; ngoà i song, những cà nh hoa hải Ä‘Æ°á»ng thò và o cả trong nhà ; đệm chiếu, ghế giÆ°á»ng, không má»™t thứ gì không bóng lá»™n, sạch sẽ.
Vừa ngồi xuống đã thấy có bóng ngÆ°á»i từ ngoà i cá»a sổ thấp thoáng nhòm trá»™m. Bà cụ gá»i:
- Tiểu Vinh! Khá là m cơm mau!
Bên ngoà i có tiắng dạ to của con hầu.
Ngồi đâu đấy rồi bà n bảy tá» dòng dõi. Bà già há»i:
- Ông ngoại của cáºu chẳng biết có phải há» Ngô không?
Ãáp:
- Thưa phải.
Bà cụ kinh ngạc nói:
- Thắ thì cáºu là cháu của ta. Mẹ cáºu là em gái ta. Mấy năm nay vì gia cảnh bần hà n, lại không có chút con trai, nên việc thăm há»i má»›i để đến thÆ°a bẵng Ä‘i. Cháu đã khôn lá»›n thế nà y rồi mà vẫn không biết.
Chà ng đáp:
- Lần nà y cháu đến đây là để há»i thăm dì, mà trong khi vá»™i và ng thà nh ra quên mất cả há».
Bà cụ đáp:
- Già đây lấy vá» há» Trần, không sinh nở báºn nà o cả. Chỉ có má»™t mụn con gái, cÅ©ng là con dì hai nó sinh ra. Mẹ nó Ä‘i bÆ°á»›c nữa, để nó lại cho ta nuôi nấng. Kể cÅ©ng chẳng đến ná»—i đần, chỉ hiá»m Ãt được dạy dá»—, nên cứ cÆ°á»i cợt suốt, chẳng biết buồn lo gì cả. Chốc nữa sẽ bảo ra chà o anh cho biết.
Chẳng mấy lúc, con hầu đã dá»n cÆ¡m lên; có món gà tÆ¡ Ä‘ang Ä‘á»™ béo. Bà cụ ngồi tiếp chà ng; cÆ¡m xong rồi con hầu lại đến dá»n Ä‘i. Bà bảo:
- Gá»i cô Ninh ra đây!
Con hầu vâng lá»i Ä‘i và o. Lúc lâu, nghe nhÆ° ngoà i cá»a có tiắng cÆ°á»i, bà cụ lại gá»i:
- Anh Ninh! Có ngÆ°á»i anh con dì mà y ở đây đấy!
Ngoà i cá»a tiếng cÆ°á»i khúc khÃch vẫn không ngừng. Con hầu đẩy cô gái và o, vẫn còn che miệng cÆ°á»i không nÃn được. Bà già chừng mắt bảo:
- Nhà đương có khách, mà cứ khúc kha khúc khÃch, là cung cách gì thế?
Cô gái nhịn cÆ°á»i đứng yên. Chà ng vái chà o. Bà cụ nói:
- Ãây là cáºu VÆ°Æ¡ng, anh con dì của mà y. NgÆ°á»i trong má»™t nhà mà không biết nhau, thế má»›i đáng cÆ°á»i chứ!
Chà ng há»i:
- Em đây năm nay bao nhiêu tuổi?
Bà già chÆ°a nghe kịp. Chà ng bèn nhắc lại. Cô gái lại rÅ© ra cÆ°á»i, không ngẩng đầu lên nhìn ai được nữa. Bà cụ bảo chà ng:
- Tôi vừa nói nó Ãt được dạy dá»—, giá» thì thấy rồi đấy. Tuổi đã mÆ°á»i sáu mà vẫn ngây dại nhÆ° trẻ con.
Chà ng đáp:
- Thua cháu một tuổi.
Bà nói:
- Cháu đã mÆ°á»i bảy rồi, thắ chẳng hóa ra là tuổi canh ngá», cầm tinh con ngá»±a Æ°?
Chà ng gáºt đầu thừa nháºn. Lại há»i:
- Thế vợ cháu là ai?
Ãáp rằng:
- Vẫn ở không ạ!
Bà bảo:
- Tà i mạo nhÆ° cháu, sao mÆ°á»i bảy tuổi rồi còn chÆ°a cÆ°á»›i vợ? Anh Ninh cÅ©ng chÆ°a hứa gả vỠđâu, kể sánh vá»›i nhau tháºt xứng đôi, chỉ hiá»m có chút há» hà ng đằng mẹ.
Chà ng không đáp, mắt cứ nhìn dán và o Anh Ninh, không còn rá»i Ä‘i đâu má»™t chá»›p. Con hầu quay sang cô gái nói nhá» rằng:
- Vẫn con mắt chòng chá»c nhÆ° giặc cấm không có thay đổi.
Nà ng lại cÆ°á»i to, ngoảnh lại bảo con hầu:
- Ta Ä‘i xem bÃch Ä‘Ã o nở chÆ°a Ä‘i!
Rồi vụt đứng ngay dáºy, láy tay áo che miệng, rón rén gót sen bÆ°á»›c nhanh ra, khá»i cá»a rồi tiếng cÆ°á»i má»›i phá lên. Bà già cÅ©ng đứng dáºy, gá»i con hầu mang chăn chiếu để xắp đặt chá»— nghỉ cho chà ng. Bà bảo:
- Cháu má»™t lần đắn không phải dá»…, hẵng ở chÆ¡i dăm ba hôm thÆ° thả rồi sẽ tiá»…n mà y vá». Nếu hiá»m vì vắng vẻ buồn chán thì sau nhà có mảnh vÆ°á»n con, cÅ©ng đủ là m nÆ¡i tiêu khiển; có cả sách nữa, cháu có thể Ä‘á»c chÆ¡i.
Hôm sau, chà ng ra phÃa sau nhà , quả có thá»a vÆ°á»n chừng ná»a mẫu, cá» mịn nhÆ° rải thảm, hoa dÆ°Æ¡ng rắc lấm tấm đầy lối Ä‘i. Ba gian nhà cá», cây và hoa vây phủ bốn chung quanh. Ãang luôn trong hoa nhÃch từng bÆ°á»›c, chợt nghe trên ngá»n cây có tiếng khinh khÃch , ngẩng lên nhìn thì ra Anh Ninh Ä‘ang ở trên đó, thấy chà ng đến cÆ°á»i rÅ© lên muốn ngã. Chà ng vá»™i kêu:
- Ãừng thế, ngã đấy!
Nà ng vừa tụt xuống vừa cÆ°á»i, không sao nhịn được. Gần đến đất, tuá»™t tay ngã, tiếng cÆ°á»i má»›i tắt. Chà ng đỡ dáºy, ngầm chạm và o cổ tay, lại rÅ© ra cÆ°á»i, phải dá»±a và o thân cây, không sao bÆ°á»›c được nữa, má»™t lúc lâu má»›i hết. Chá» cho ngá»›t cÆ¡n cÆ°á»i, chà ng má»›i rút cà nh hoa trong tay áo ra cho xem. Cô gái cầm lấy, nói:
- Khô rồi, còn giữ là m gì?
Vương đáp:
- Ãây là hoa em bá» lại hôm tiết Thượng Nguyên, nên má»›i giữ.
Anh Ninh há»i:
- Giữ thế là có ý gì
Vương đáp:
- Ãể tá» rằng yêu thÆ°Æ¡ng nhau không quên được. Kể từ hôm tiết Thượng Nguyên, được gặp, cứ tÆ¡ tưởng đến thà nh bệnh. Những tưởng pháºn mình đã hóa ra ma rồi, nà o ngá» lại còn được thấy mặt. Xin hãy rủ lòng thÆ°Æ¡ng xót.
Cô gái đáp:
- Ãấy là việc quá nhá» má»n. Chá»— há» thân nà o có tiếc gì. Ãợi hôm nà o anh Ä‘i, các thứ hoa trong vÆ°á»n, sẽ gá»i lão bá»™c đến, bẻ hẳn má»™t ôm lá»›n Ä‘á»™i theo tiá»…n anh.
Chà ng nói:
- Em ngây đấy ư?
- Thế nà o là ngây?
Vương đáp:
- Anh chẳng phải yêu hoa mà yêu ngÆ°á»i cầm hoa cÆ¡.
Nà ng nói:
- Tình thân hỠhà ng, yêu nhau còn phải nói gì?
Chà ng đáp:
- Anh nói yêu, chẳng phải là cái tình yêu hỠhà ng giây mơ rễ má, mà là tình yêu vợ chồng kia.
Cô gái nói:
- Có gì khác nhau sao?
Vương đáp:
- Ãêm thì cùng chung chăn gối.
Cô gái cúi đầu nghĩ ngợi giây lâu, nói:
- Em không quen ngủ vá»›i ngÆ°á»i lạ
Nói chÆ°a dứt lá»i, con hầu đã rón rén Ä‘i đến. Chà ng hoảng sợ, vá»™i lẩn Ä‘i. Lát sau, cùng há»p mặt ở chá»— bà mẹ. Mẹ há»i Ä‘i đâu, cô gái đáp rằng ở trong vÆ°á»n trò chuyện.
Bà cụ há»i:
- CÆ¡m đã chÃn lâu, có gì dà i lá»i mà con cà con kê mãi thế?
Nà ng đáp:
- Anh cả muốn cùng con ngủ chung.
Nói chÆ°a hết câu chà ng đã cuống cả lên, vá»™i Ä‘Æ°a mắt lÆ°á»m. Nà ng mỉm cÆ°á»i ngừng ngay lại. May bà già không nghe rõ, còn phải lẵng nhẵng há»i lại. Chà ng vá»™i Ä‘em chuyện khác lấp liếm Ä‘i. Nhân đó, khẽ rỉ tai trách riêng nà ng. Cô gái há»i:
- Thế chuyện ấy không nên nói à ?
Chà ng đáp:
- Ãó là chuyện phải giấu ngÆ°á»i khác.
Nà ng bảo:
- Giấu ngÆ°á»i khác, chứ giấu mẹ già sao được. Vả lại, ngủ đâu là chuyện thÆ°á»ng, việc gì phải kiêng không nói.
Chà ng bực vì nỗi ngố, không cách gì là m cho hiểu ra được.
Ä‚n vừa xong thì gia nhân dắt hai con lừa đến tìm chà ng. Số là , bà mẹ đợi lâu không thấy con vá», sinh nghi, cho tìm kiếm hầu khắp má»i chá»— trong là ng, cÅ©ng không thấy tăm hÆ¡i gì cả, bà n đến há»i Ngô. Ngô nhá»› ra lá»i mình nói trÆ°á»›c đây, liá»n bảo đến xóm núi Tây Nam mà tìm. Ãi lần qua hết mấy hôm má»›i đến được đây. Chà ng tình cá» ra cá»a thì gặp nhau, bèn trở và o thÆ°a bà già , lại xin được dẫn cô gái vá» cùng. Bà cụ mừng nói:
- Ta vẫn có ấy từ lâu rồi, hiá»m vì tấm thân già yếu không thể Ä‘i xa được. Nay được cháu dẫn em nó vá», để nháºn dì, thì tốt quá
Bà n gá»i Anh Ninh., Ninh cÆ°á»i, bÆ°á»›c ra. Bà nói:
- Có gì vui mà cÆ°á»i hoà i không ngá»›t thế? Giá không cÆ°á»i thì cÅ©ng được là ngÆ°á»i toà n vẹn rồi đấy.
Bà nhân đấy lừ mắt giáºn dữ, rồi bảo:
- Anh cả muốn mà y Ä‘i cùng, hãy và o sắm sá»a hà nh trang Ä‘i!
Lại dá»n cÆ¡m rượu thắt đãi ngÆ°á»i giai nhân, rồi má»›i tiá»…n ra cá»a, nói:
- Nhà dì ruá»™ng nÆ°Æ¡ng dÆ° dáºt, đủ sức nuôi ngÆ°á»i ăn dÆ°ng. Ãến đấy hãy khoan vá», cố há»c lấy chút thi lá»…, để biết Ä‘Æ°á»ng thá» phụng bố mẹ chồng rồi sẽ cáºy bà dì kiếm cho mà y má»™t tấm chồng xứng đáng.
Hai ngÆ°á»i bà n khởi hà nh. Ãến vạt núi trÅ©ng, quay lại nhìn, còn lá» má» thấy bà cụ tá»±a cá»a trông vá» hÆ°á»›ng Bắc.
Vá» tá»›i nhà , mẹ nhìn thấy cô gái xinh đẹp, kinh ngạc há»i là ai. Chà ng đáp là con bà dì. Mẹ nói:
- Những Ä‘iá»u anh Ngô nói vá»›i con dạo trÆ°á»›c là dối đấy. Mẹ chÆ°a từng có chị, sao lại có cháu con dì được?
Há»i cô gái, nà ng đáp:
- Tôi không phải là do mẹ đẻ ra. Bố vốn hỠTần, lúc mất, con còn nằm trong tã, nên không thể nhớ được gì.
Bà mẹ nói:
- Ta có má»™t ngÆ°á»i chị lấy chồng há» Tần tháºt, nhÆ°ng mất đã lâu, là m sao lại còn được?
Nhân há»i kỹ những dấu vết trên mặt, nốt ruồi, cục bÆ°á»›u, nhất nhất Ä‘á»u phù hợp.
Lại ngỠngợ mà nói:
- Thế thì phải đấy! Nhưng chết đã bao năm nay rồi, là m gì mà còn được đến gi�
Giữa lúc Ä‘ang ngẫm nghÄ© nghi hoặc thì chà ng Ngô đến, cô gái lánh và o nhà trong. Ngô há»i biết duyên cá»›, ngẩn ra má»™t lúc hồi lâu rồi chợt há»i:
- Cô gái nà y có phải tên là An Ninh không?
Chà ng bảo phải. Ngô vá»™i nói ngay là chuyện lạ lùng. Há»i vì sao mà biết. Ngô đáp:
- Từ sau khi cô Tần mất, dượng ấy ở góa, bị hồ ám, mang bệnh má»i mòn mà chết. Hồ sinh má»™t gái tên là An Ninh, vẫn quấn tã giữa Ä‘Æ°á»ng, gia nhân Ä‘á»u trông thấy cả. Dượng mất rồi, hồ thỉnh thoảng còn tá»›i, sau xin bùa của thiá»n sÆ° dán lên vách, hồ má»›i ôm con gái bá» Ä‘i. Chẳng lẽ lại là đấy chăng?
Bên nà o bên ấy cÅ©ng bà n qua tán lại những đìêu còn nghi ngá». Chỉ nghe buồng trong vẳng ra những tiếng khúc khÃch, Ä‘á»u là tiếng cÆ°á»i của An Ninh. Bà mẹ bảo:
- Con bé nà y cũng ngớ ngẩn quá thể!
Ngô xin cho xem mặt. Mẹ và o nhà trong, nà ng còn rÅ© ra cÆ°á»i không ngoái lại. Mẹ giục bảo ra, má»›i cố sức nÃn cÆ°á»i, lại phải ngoảnh mặt và o vách mất má»™t lúc má»›i ra được. Vừa má»›i vái chà o, đã xoay mình trở và o rất lẹ, rồi buông tiếng cÆ°á»i to. Ãà n bà con gái đầy nhà , ai cÅ©ng Ä‘á»u cÆ°á»i vui theo nà ng.
Ngô xin Ä‘i dò xét sá»± lạ, tiện thể sẽ là m mối luôn. Tìm đến xóm ná», nhà cá»a Ä‘á»u chẳng thấy đâu, chỉ có hoa rừng rÆ¡i rụng mà thôi. Ngô nhá»› lại nÆ¡i chôn bà cô, phảng phất đâu đây không xa lắm, nhÆ°ng phần má»™ đẫ bị lấp mất, chẳng còn nháºn ra được, Ä‘Ã nh thở than mà quay vá».
Bà mẹ ngá» cô gái là ma. Và o buồng thuáºt lại những lá»i Ngô vừa nói, nà ng không mảy may tá» sợ hãi. Lại xót cho nà ng không có nhà cá»a gì, cÅ©ng không há» có buồn rầu, cứ rúc rÃch cÆ°á»i hoà i mà thôi. Má»i ngÆ°á»i không mảy may tá»
Mẹ bảo cùng ngủ vá»›i bá»n con gái; sáng tinh mÆ¡ đã đến vấn an. Giữ việc nữ công, tinh xảo không ai bì. Chỉ phải cái táºt hay cÆ°á»i, cấm cÅ©ng không nhịn được. Song nét cÆ°á»i rất tÆ°Æ¡i, dẫu cÆ°á»i đến phát rồ cÅ©ng không giảm vẻ yểu Ä‘iệu, ai thấy cÅ©ng vui thÃch. Ãà n bà con gái láng giá»ng thÆ°á»ng tranh nhau má»i đón nà ng.
Mẹ đã chá»n ngà y tốt để cho là m lá»… hợp cẩn, mà vẫn cứ sợ là ma; bèn rình lúc nà ng đứng dÆ°á»›i bóng mặt trá»i nhòm xem, thì hình bóng không có gì khác lạ. Ãến ngà y đã định, bảo nà ng trang sức đẹp đẽ để là m lá»… cô dâu. Cô gái cÆ°á»i quá, không thể cúi xuống, ngẩng lên được, Ä‘Ã nh phải thôi.
Chà ng thấy vợ ngây dại, sợ nà ng Ä‘em những chuyện kÃn trong phòng riêng tiết lá»™ ra ngoà i, nhÆ°ng cô gái lại hết sức kÃn đáo, má»™t câu cÅ©ng không nói.
Má»—i khi mẹ có Ä‘iá»u lo giáºn, nà ng dâu đến, chỉ cÆ°á»i má»™t tiếng là láºp tức nguôi hết. Ãầy tá»›, con hầu có lá»—i nhá», sợ bị roi vá»t liá»n cầu xin nà ng đắn nói chuyện vá»›i mẹ; nhá» thế chúng đến chịu tá»™i thÆ°á»ng được tha. Mà nà ng yêu hoa thà nh nghiện, vẫn tìm kiếm khắp nÆ¡i trong thân thÃch xóm là ng, lại phải cầm trá»™m cả thoa và ng Ä‘i, để mua cho được giống hoa đẹp, má»›i có và i tháng mà thá»m hè, bá» giáºu, chuồng lợn hố tiêu, không chá»— nà o không có hoa.
Sân sau có má»™t già n má»™c hÆ°Æ¡ng, vốn ăn liá»n vá»›i nhà láng giá»ng phÃa Tây. Nà ng vẫn thÆ°á»ng vin cây trà o lên, hái hoa cà i đầu chÆ¡i. Mẹ thỉnh thoảng bắt gặp lại mắng, mà nà ng rốt cuá»™c vẫn không chừa. Má»™t hôm, con trai nhà phÃa Tây trông thấy, ngây ra nhìn, lòng dÆ°á»ng Ä‘iên đảo. Cô gái không tránh mặt mà lại cÆ°á»i. Con trai nhà phÃa Tây nghÄ© rằng nà ng đã thuáºn, bụng cà ng khao khát. Nà ng chỉ tay và o chân tÆ°á»ng, rồi cÆ°á»i mà trèo xuống. Con trai nhà phÃa Tây cho là nà ng trá» nÆ¡i hò hẹn, sÆ°á»›ng quá Ä‘á»—i. Ãến tối mò ra, thì nà ng đã ở đấy tháºt. Sáng đêm hà nh dâm, thì chá»— kÃn nhÆ° bị mÅ©i dùi đâm, Ä‘au buốt đắn táºn tim, kêu rú lên mà ngã váºt ra. Nhìn kỹ lại thì chẳng phải là cô gái, chỉ là má»™t cây khô nằm ở bên tÆ°á»ng, chá»— mình chá»c và o là má»™t cái hốc rịn nÆ°á»›c. Ông bố nhà láng giá»ng nghe tiếng con kêu, vá»™i chạy ra há»i xem, chỉ rên rỉ không nói. Vợ đến, má»›i chịu nói thá»±c. Ãốt Ä‘uốc soi và o thấy trong hốc cây có má»™t con bá» cạp lá»›n nhÆ° con cua con. Ông bố bổ cây ra, bắt giết Ä‘i, rồi vá»±c con vá», ná»a đêm thì rằng
Nhà láng giá»ng đâm Ä‘Æ¡n kiện chà ng, cáo giác Anh Ninh là yêu quái. Quan huyện vốn ngưỡng má»™ tà i há»c của chà ng, lại biết chà ng là má»™t há»c trò năng trau dồi đức hạnh, cho rằng nhà láng giá»ng kiện xằng, toan ná»c ra đánh. Chà ng xin cho, má»›i được phóng thÃch mà vá». Bà mẹ bảo rằng:
- Cứ ngây dại nhÆ° thế mãi, từ sá»›m đã biết vui quá hoá lo mà . May được quan huyện sáng suốt nhÆ° thần nên má»›i không liên luỵ, chứ nếu gặp phải hạng quan hồ đồ hẳn đã bắt Ä‘Ã n bà con gái đến chất vấn ở công Ä‘Æ°á»ng, thì con ta mặt mÅ©i nà o nhìn thấy há» hà ng là ng xóm nữa?
Cô gái liá»n nghiêm sắc mặt lại, kể từ nay không cÆ°á»i nữa. Mẹ bảo:
- NgÆ°á»i ta ai mà không cÆ°á»i, nhÆ°ng cÆ°á»i cÅ©ng phải có lúc.
Thế mà từ đấy vá» sau nà ng không cÆ°á»i nữa tháºt, dù cố trêu, vẫn không bao giá» cÆ°á»i, nhÆ°ng suốt ngà y chÆ°a há» lúc nà o có vẻ mặt đăm chiêu.
Một đêm, nà ng nhìn chà ng ứa nước mắt. Chà ng lấy là m lạ, thì nà ng nghẹn ngà o nói:
- TrÆ°á»›c đây, vì gần gÅ©i chÆ°a lâu, nói ra sợ cho là quái gở mà đâm hoảng. Nay xét ra, mẹ và chà ng Ä‘á»u quá yêu, không có bụng gì khác, Ä‘Ã nh xin thÆ°a thá»±c, may không hại gì chăng? Thiếp vốn do hồ sinh ra. Lúc mẹ thiếp sắp bá» Ä‘i, Ä‘em thiếp gá»i lại cho bà mẹ ma, nÆ°Æ¡ng nhá» nhau đã hÆ¡n mÆ°á»i năm má»›i có ngà y nay. Thiếp lại không có anh em, chỉ trông cáºy và o má»™t mình chà ng. Mẹ già nằm cô quạnh nÆ¡i góc núi, không ai thÆ°Æ¡ng xót mà hợp táng cho, dÆ°á»›i chÃn suối vẫn còn sầu tủi. Nếu chà ng không tiếc chút phà tổn, khiến cho ngÆ°á»i nằm dÆ°á»›i đất tiêu tan được khối háºn đó, thì ngõ hầu những kẻ nuôi con gái vế sau không còn nỡ Ä‘em con dìm nÆ°á»›c bá» Ä‘i nữa.
Chà ng nháºn lá»i, nhÆ°ng lo phần má»™ đã bị lẫn, giữa cá» ráºm. Cô gái nói rằng không lo. Bèn định ngà y, vợ chồng xe quan tà i Ä‘em Ä‘i. Giữa đám mây khói hoang vu, gai góc chằng chịt, cô gái chỉ đúng phần má»™,quả Ä‘Ã o được thi thể bà già , da thịt vẫn còn. Nà ng ôm lấy khóc thảm thiết. Rồi cùng Ä‘Æ°a vá», tìm má»™ ngÆ°á»i chồng há» Tần mà hợp táng.
Ãêm hôm đó chà ng nằm mÆ¡ thấy bà già trở vá» tạ Æ¡n. Tỉnh dáºy thuáºt lại vá»›i nà ng. Nà ng đáp:
- Hồi đêm thiếp có trông thấy, chỉ dặn đừng là m chà ng kinh động mà thôi.
Chà ng ân háºn không giữ bà cụ lại chÆ¡i. Nà ng đáp:
- Ãấy là ma, nÆ¡i có ngÆ°á»i sống nhiá»u, khà dÆ°Æ¡ng thịnh, ở lâu sao được?
Chà ng há»i đến Tiểu Vinh. Nà ng đáp:
- Nó cÅ©ng là hồ, rất linh lợi, mẹ hồ thiếp giữ lại để trông nom thiếp, thÆ°á»ng vẫn đút bánh cho thiếp ăn, nên nhá»› Æ¡n nó không bao giá» quên. Ãêm qua há»i mẹ, thì nói đã gả chồng cho nói rồi.
Từ đó hà ng năm, gặp ngà y hà n thá»±c vợ chồng lại Ä‘i thăm má»™ ông bà Tần khấn vái quét dá»n, không năm nà o bá» sót. Ãược hÆ¡n má»™t năm, cô gái sinh được má»™t con trai, lúc còn bế ẵm đã không sợ ngÆ°á»i lạ, thấy ngÆ°á»i là cÆ°á»i, hệt nhÆ° phong thái của mẹ.
Tà i sản của Adamsmith
Last edited by Adamsmith; 25-06-2008 at 03:47 AM .
08-06-2008, 11:49 PM
Tiếp Nháºp Ma Äạo
Tham gia: May 2008
Äến từ: NÆ¡i có lá và ng rÆ¡i.
Bà i gởi: 392
Thá»i gian online: 2 tháng 0 tuần 2 ngà y
Thanks: 185
Thanked 41 Times in 24 Posts
Chuyện 8
KHÔNG ÄỀ
Tôn Tá» Sở ngÆ°á»i Việt Tây là má»™t danh sÄ©, sinh ra có má»™t ngón tay chẽ, lại có tÃnh vẩn vÆ¡, lẩn thẩn, ai nói dối Ä‘iá»u gì cÅ©ng tin là tháºt, hoặc khi gặp đám tiệc mà có ca nhi kỹ nữ thì từ xa nhác thấy đã bá» chay. Có ngÆ°á»i thấy váºy, dụ chà ng đến nhà , cho kỹ nữ đến ôm ấp để bỡn chà ng chÆ¡i thì mặt đỠđến táºn cổ, mồ hôi chảy xuống thà nh giá»t. Há» nhân đó cÆ°á»i vá»›i nhau, rồi xa gần chuyá»n nhau vẽ vá»i cái trạng mạo ngây ngô của chà ng để là m má»™t trò cÆ°á»i, lại đặt cho chà ng cái tên Tôn khá».
Trong huyện có ông ná» là nhà buôn lá»›n, già u lÆ°á»›t cả vÆ°Æ¡ng hầu, thông gia há» mạc Ä‘á»u là dòng dõi quý phái. Ông cụ có má»™t con gái tên là A Bảo, là ngÆ°á»i tuyệt sắc. Ãến tuổi kén duyên, con cái các nhà đại gia tranh nhau Ä‘Æ°a sÃnh lá»… đến giạm, nhÆ°ng không ai vừa ông cả. Chà ng Tôn bấy giá» vừa goá vợ, có ngÆ°á»i đùa nên cáºy mối đến há»i. Chà ng không biết pháºn, quả nhiên nghe theo lá»i khuyên. Ông cụ vốn biết tiếng chà ng nhÆ°ng chê nghèo. Khi mụ mối vừa ở chá»— ông Ä‘i ra thì gặp A Bảo, há»i Ä‘i đâu, mụ nói tháºt. Cô gái nói bỡn rằng:
- Nếu chà ng ta bỠđược ngón tay chẽ đi thì tôi vỠvới ngay.
Mụ vỠkể lại với chà ng. Chà ng nói:
- Cái đó thì khó gì.
Mụ Ä‘i rồi, chà ng lấy búa chặt ngón tay chẽ, Ä‘au thấu ruá»™t, máu phụt ra chảy lênh láng, suýt chết, qua mấy ngà y má»›i dáºy được, sang nhà mụ mối chìa tay xem. Mụ thất kinh, chạy sang nói vá»›i cô gái. Nà ng cÅ©ng lấy là m lạ, nhÆ°ng lại nói bỡn rằng còn phải bá» cái ngây Ä‘i nữa. Mụ vá» nói lại, chà ng cãi ầm lên, bảo nà o tôi có ngây đâu! NhÆ°ng cÅ©ng không có cá»› gì gặp mặt để tá»± giãi bà y. Dần dà bà n chuyện , nghÄ© rằng cô nà ng Bảo chÆ°a chắc đã đẹp nhÆ° tiên sao dám tá»± đánh giá mình quá cao nhÆ° váºy? Từ đó lòng chà ng nguá»™i hết má»™ng tưởng trÆ°á»›c.
Vừa gặp tiết Thanh Minh, lệ thÆ°á»ng cứ đến ngà y ấy phụ nữ Ä‘i chÆ¡i, những thiá»u niên khinh bạc cÅ©ng kết thà nh từng Ä‘á»™i Ä‘i theo, tha hồ bình phẩm. Mấy ngÆ°á»i bạn là ng văn đến rủ chà ng, bắt Ä‘i cho được. Có ngÆ°á»i lại nói đùa rằng:
- Lại không muốn xem mặt ngÆ°á»i mình Æ°ng hay sao?
Chà ng cÅ©ng biết hắn nói bỡn mình, nhÆ°ng vì đã bị cô gái hợm hÄ©nh đùa cợt nhiá»u phen, nên cÅ©ng muốn nhìn mặt má»™t lần xem sao, bèn vui vẻ nháºp bá»n Ä‘i tìm.
Thấy đằng xa có má»™t cô gái Ä‘ang nghỉ dÆ°á»›i gốc cây, những cáºu trai mất nết vây quanh nhÆ° bức tÆ°á»ng. Cả bá»n nói:
- Chắc là cô nà ng Bảo đấy rồi.
Chà ng rảo bÆ°á»›c đến xem thì quả là Bảo. Nhìn kỹ, thì thấy vẻ xinh đẹp yểu Ä‘iệu có má»™t không hai. Má»™t lát, ngÆ°á»i xem lại cà ng xúm đông. Cô gái vá»™i đứng dáºy bá» Ä‘i. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u nhá»™n nhạo bà n tán, kẻ khen cái đầu, ngÆ°á»i tán cái chân, nhao nhao cả lên nhÆ° má»™t lÅ© Ä‘iên. Chỉ riêng chà ng là đứng lặng lẽ. Ãến lúc cả bá»n đã tản Ä‘i nÆ¡i khác, ngoái lại, vẫn trông thấy chà ng vẫn đứng ngây ra ở chá»— cÅ©, gá»i chẳng thÆ°a, chẳng rằng. Há» bà n kéo nhau Ä‘i, nói:
- Hồn theo A Bảo rồi ư?
CÅ©ng không đáp. Biết tÃnh chà ng vốn lẩn thẩn, nên há» cÅ©ng không thấy là m lạ, ngÆ°á»i thì đẩy, ngÆ°á»i thì kéo, dẫn vá».
Ãến nhà thì lên ngay giÆ°á»ng nằm, suốt ngà y không dáºy, li bì nhÆ° ngÆ°á»i say rượu, gá»i mấy cÅ©ng không tỉnh. NgÆ°á»i nhà nghi là mất hồn, Ä‘i gá»i hồn ở ngoà i đồng, nhÆ°ng cÅ©ng vô hiệu. Lay ngÆ°á»i tháºt mạnh để há»i thì ú á»› nói rằng: Tôi ở góc nhà cô Bảo.
Há»i kỹ lại thì lại là m thinh không nói nữa. NgÆ°á»i nhà hoang mang không biết ra sao.
Nguyên hôm ấy, khi chà ng thấy cô gái đứng dáºy, bá» Ä‘i thì lòng không nỡ dứt, bá»—ng cảm thấy mình đã bén gót Ä‘i theo rồi; dần dần Ä‘i sát và o cạnh tà áo, Ä‘ai lÆ°ng, cÅ©ng không ai la mắng gì cả. Cứ nhÆ° thế, theo mãi cô ta vá» nhà , khi ngồi khi nằm Ä‘á»u tá»±a ká» má»™t bên, đêm lại thì cùng ân ái, rất lấy là m thÃch; nhÆ°ng thấy trong bụng đói quá, muốn trở vá» nhà mà quên mất cả Ä‘Æ°á»ng. Còn nà ng thì má»—i lần chiêm bao thấy mình giao hợp vá»›i má»™t ngÆ°á»i nà o đó,há»i tên nói là Tôn Tá» Sở, lòng lấy là m lạ, nhÆ°ng không thể nói vá»›i ai được.
Ở bên nhà , chà ng đã nằm ba ngà y, hÆ¡i thở chỉ còn thoi thóp. NgÆ°á»i nhà hoảng lên, cho lấy lá»i má»m má»ng đến nói vá»›i ông cụ xin tá»›i nhà để chiêu hồn cho chà ng. Ông cụ cÆ°á»i rằng:
- Bình nháºt không từng vãng lai thăm há»i gì cả, là m sao mất hồn ở nhà tôi được?
NgÆ°á»i nhà năn nỉ van lÆ¡n mãi, ông má»›i chịu. Thầy pháp cầm áo cÅ© và đồ cúng bằng rÆ¡m sang nhà , cô gái bắt gặp, há»i biết lý do, mặt thất sắc, không cho Ä‘i tìm chá»— khác mà dẫn thẳng và o phòng mình, để cho mặc y kêu gá»i xong rồi ra. Thầy pháp vừa vỠđến cá»a thì ở trên giÆ°á»ng chà ng đã rên lên má»™t tiếng. Tỉnh rồi, phòng nà ng có bao nhiêu tráp hÆ°Æ¡ng, há»™p phấn, bao nhiêu đồ đạc, sắc gì, tên gì, kể ra vanh vách không sai. Nà ng nghe tin lại cà ng kinh hãi và thầm cảm cái thâm tình của chà ng. Chà ng đã dáºy khá»i giÆ°á»ng được rồi thì khi đứng khi ngồi, trầm ngâm nghÄ© ngợi chợt nhá»› chợt quên. ThÆ°á»ng thăm dò tin tức cô Bảo, chỉ mong tìm được cÆ¡ há»™i để gặp lại.
Ãến ngà y tắm Pháºt nghe tin nà ng sẽ dâng hÆ°Æ¡ng ở chùa Thủy Nguyên, chà ng dáºy tháºt sá»›m, đến đứng ở má»™t bên Ä‘Æ°á»ng chá» nà ng Ä‘i qua. Trông ngóng đến hoa cả mắt, mãi khi mặt trá»i đứng ngá», nà ng má»›i đến, ngồi trong xe dòm ra thấy chà ng, lấy bà n tay xinh nhá» vén mà n, mắt nhìn đăm đắm không chuyện. Chà ng cà ng xao xuyến, Ä‘i theo xe luôn. Nà ng bá»—ng sai thị nữ đến há»i há» tên. Chà ng ân cần kể lại. Hồn vÃa rung chuyển, xe Ä‘i đã xa rồi má»›i quay vá». Ãến nhà thì ốm trở lại, mê man không ăn uống, trong giấc mÆ¡ thÆ°á»ng gá»i tên Bảo, những giáºn hồn mình sao không thiêng nhÆ° trÆ°á»›c nữa. Trong nhà nguyên có nuôi má»™t con vẹt, bá»—ng lăn ra chết, đứa bé cầm chÆ¡i ở trên giÆ°á»ng. Chà ng nghÄ© nếu thân được là m con vẹt thì có thể vá»— cánh bay đến phòng nà ng. Còn Ä‘ang chú tâm mÆ¡ tưởng thì mình đã là con vẹt nhẹ nhà ng phÆ¡i phá»›i bay vụt lên, thẳng sang nhà A Bảo. Cô gái thấy vẹt bay xuống mừng quá, chá»™p bắt, xÃch chân lại, lấy hạt vừng cho ăn. Vẹt kêu to lên rằng:
- Cô đừng xÃch! Tôi là Tôn Tá» Sở đây mà !
Nà ng kinh hoảng, mở dây buộc, vẹt cũng không bay. Nà ng khấn rằng:
- Tình thâm đã khắc táºn đáy lòng, nhÆ°ng nay ngÆ°á»i và chim khác loà i, là m sao nhân duyên còn vuông tròn được!
Vẹt nói:
- Ãược gần vóc thÆ¡m là mãn nguyện lắm rồi!
NgÆ°á»i khác cho mồi thì không ăn, nà ng cho má»›i ăn. Nà ng ngồi thì đâu trên vá», nằm thì đứng mé giÆ°á»ng. NhÆ° thế ba ngà y, cô gái rất lấy là m thÆ°Æ¡ng, cho ngÆ°á»i sang nhà chà ng thăm dò, thì biết chà ng thiếp Ä‘i, nằm sóng sượt tắt thở đã ba ngà y, chỉ còn má»™t chút trên tim chÆ°a lạnh.
Nà ng lại khấn rằng:
- Nếu chà ng trở lại là m ngÆ°á»i, thì xin thá» chết cÅ©ng theo nhau.
Vẹt nói:
- Lừa tôi đấy!
Nà ng bèn thá» thốt. Vẹt nghiêng mắt, ra dáng nghÄ© ngợi. Má»™t lát, nà ng bó chân, cởi già y để dÆ°á»›i gầm giÆ°á»ng. Vẹt nhảy vụt xuống, ngáºm già y bay Ä‘i, nà ng kÃp gá»i lại thì đã bay xa rồi. Nà ng cho mụ ở sang dò thăm thì thấy chà ng đã tỉnh. NgÆ°á»i nhà thấy con vẹt ngáºm chiếc già y bay vá», ngã xuống đất mà chết, Ä‘ang cùng lấy là m lạ thì chà ng vừa hồi sinh, há»i ngay đến chiếc già y. Không ai hiểu ra sao cả. Vừa lúc ấy thì mụ ở bên nhà kia đến, và o thăm chà ng, há»i chiếc già y ở đâu. Chà ng nói rằng:
- Ãó là váºt là m tin của cô Bảo. Xin gá»i lá»i vá» nhắn há»™, rằng tiểu sinh không dám quên lá»i và ng đá.
Mụ ở vá» bẩm, nà ng lại cà ng lấy là m lạ, cố bảo thị tỳ tiết lá»™ sá»± tình cho mẹ biết. Mẹ xét thấy Ä‘Ãch xác, bảo rằng:
- Anh chà ng ấy tà i danh cÅ©ng chả vừa, chỉ hiá»m nghèo nhÆ° TÆ°Æ¡ng NhÆ°. Kén chá»n mấy năm được rạ nhÆ° thế, sợ các nhà quý hiển ngÆ°á»i ta cÆ°á»i cho.
Cô gái vin cá»› chiếc già y, thá» không lấy ngÆ°á»i khác.Ông bà cÅ©ng phải theo váºy, cho ngÆ°á»i kÃp báo vá»›i chà ng. Chà ng mừng, bệnh khá»i ngay. Ông muốn cho chà ng ở gá»i rể, nà ng thÆ°a rằng:
- Con rạ không nên ở nhà cha vợ lâu, huống chà ng lại nghèo, ở lâu cà ng bị coi rẻ. Con đã vá» tay ngÆ°á»i, thì ở nhà gianh, nhà lá cÅ©ng cam, ăn rau lê rau hoắc cÅ©ng không dám oán trách.
Chà ng bà n là m lá»… rÆ°á»›c dâu; hai ngÆ°á»i gặp nhau nhÆ° có cái vui cách thế. Từ đó, nhà chà ng nhá» có của hồi môn của nà ng cÅ©ng khá hÆ¡n trÆ°á»›c, mua sắm thêm của cải. Chỉ phải cái chà ng mê sách, không biết chăm lo việc sinh kế trong nhà . NhÆ°ng nà ng khéo chắt lót, những việc trong nhà không phải phiá»n đến chà ng.
Ãược ba năm, nhà thêm già u, bá»—ng chà ng mắc bệnh tiêu khát mà chết. Nà ng khóc lóc thảm thiết, nÆ°á»›c mắt không lúc nà o ráo, bá» cả ăn ngủ, ai khuyên giải cÅ©ng chẳng được. Thừa lúc đêm khuya, bèn thắt cổ, may có con ở biết được, vá»™i cứu sống lại, nhÆ°ng cÅ©ng không chịu ăn. Ãược ba ngà y, má»i há» hà ng đến để liệm chà ng, bá»—ng nghe trong quan tà i có tiếng rên và tiếng thở nhẹ. Mở ra, chà ng đã sống lại. Tá»± nói rằng:
- Khi ra mắt Diêm vÆ°Æ¡ng, ngà i bảo: NgÆ°á»i nà y bình sinh thà nh thá»±c, chất phác, cho là m chức Bá»™ Tà o . Bá»—ng có ngÆ°á»i đến thÆ°a rằng: Vợ của Bá»™ Tà o há» Tôn sắp tá»›i . Ngà i tra sổ ma rồi bảo: NgÆ°á»i ấy chÆ°a đáng chết . Lại tâu rằng: Không ăn đã ba ngà y rồi Diêm vÆ°Æ¡ng ngoảnh lại nói rằng: Ta cảm vợ ngÆ°Æ¡i tiết nghÄ©a, cho ngÆ°Æ¡i sống lại , bà n sai lÃnh thắng ngá»±a Ä‘Æ°a tôi vá».
Từ đó bình phục dần.
Gặp năm có kỳ thi HÆ°Æ¡ng, trÆ°á»›c khi và o trÆ°á»ng bá»n thiếu niên muốn bà y trò trêu chà ng, bèn cùng đặt ra bảy đầu Ä‘á» rất hiểm hóc rồi kéo chà ng ra chá»— vắng nói riêng rằng:
- Ãây là nhá» thế lá»±c của đại gia má»›i có, xin bà máºt trao tay nhau.
Chà ng tin là tháºt, đêm ngà y mà i miệt, là m cả bảy bà i. Chúng cÆ°á»i thầm.
Không ngá» năm ấy, viên chủ khảo nghÄ© rằng ra Ä‘á» quen thuá»™c thì thÆ°á»ng có cái tệ sao chép văn cÅ©, bà n cố sức thay đổi cho tháºt má»›i lạ. Giấy đầu bà i Ä‘Æ°a xuống thì cả bảy bà i chà ng là m Ä‘á»u phù hợp. NhỠđó, chà ng Ä‘á»— thủ khoa. Năm sau Ä‘á»— tiến sÄ©, được chá»n và o viện Hà n lâm. Vua nghe thấy chuyện lạ, triệu và o há»i, chà ng khải tấu lên, vua hết lòng ngợi khen, liá»n cho gá»i A Bảo và o bệ kiến, tặng thưởng rất nhiá»u.
Tà i sản của Adamsmith
Last edited by Adamsmith; 21-06-2008 at 05:53 AM .
08-06-2008, 11:52 PM
Tiếp Nháºp Ma Äạo
Tham gia: May 2008
Äến từ: NÆ¡i có lá và ng rÆ¡i.
Bà i gởi: 392
Thá»i gian online: 2 tháng 0 tuần 2 ngà y
Thanks: 185
Thanked 41 Times in 24 Posts
Chuyện 9
HỒNG NGỌC
Ông cụ há» Phùng ngÆ°á»i Quảng Bình có má»™t con trai tên chữ là TÆ°Æ¡ng NhÆ°. Hai bố con cùng là ChÆ° sinh. Ông Phùng tuổi gần sáu mÆ°Æ¡i, tÃnh Æ°Æ¡ng ngạnh mà nhà vẫn thiếu thốn. Trong khoảng và i năm, vợ và con dâu lại cùng mất cả, việc cÆ¡m nÆ°á»›c Ä‘á»u phải tá»± là m lấy.
Má»™t đêm, TÆ°Æ¡ng NhÆ° ngồi dÆ°á»›i bóng trăng, chợt thấy ngÆ°á»i con gái láng giá»ng từ bên kia tÆ°á»ng nhòm sang. Chà ng nhìn thấy đẹp, đến gần thấy hé cÆ°á»i, lấy tay vẫy, không đến, cÅ©ng không di, cố nà i mãi má»›i trèo thang sang. Liá»n ăn nằm vá»›i nhau. Há»i há» tên, cô gái nói:
- Thiếp là con gái nhà láng giá»ng, tên là Hồng Ngá»c.
Chà ng rất yêu, xin cùng nà ng tÃnh chuyện lâu dà i. Cô gái nháºn lá»i. Từ đấy, đêm đêm thÆ°á»ng Ä‘i lại, được Ä‘á»™ ná»a năm. Má»™t đêm, ông Phùng thức dáºy, nghe có tiếng con gái cÆ°á»i nói, nhòm và o gian nhà của con thì nhìn thấy cô gái. Giáºn lắm, gá»i chà ng ra mắng:
- Ãồ súc sinh, là m cái trò gì thế? Cá»a nhà sa sút nhÆ° thế, còn không biết chịu khó gìn giữ, lại còn há»c thói Ä‘Ã ng Ä‘iếm Æ°? NgÆ°á»i ta biết ra thì phẩm hạnh của mà y còn ra gì nữa! Dẫu ngÆ°á»i ta không biết thì tuổi thá» của mà y cÅ©ng giảm.
Chà ng quỳ xuống nháºn lá»—i, khóc xin hối cải. Ông cụ mắng cô gái:
- Con gái không biết giữ phép buồng khuê, đã nhuốc mình lại là m nhuốc cả ngÆ°á»i. Nếu việc vỡ lở ra, hẳn không chỉ má»™t mình nhà nà y xấu hổ.
Mắng xong, bực tức trở vỠnhà ngủ. Cô gái chảy nước mắt nói:
- Lá»i bố quở trách tháºt là thẹn nhục! Duyên pháºn hai ta thôi thế là hết.
Chà ng nói:
- Còn cha, con không được tá»± quyết định. Nếu nà ng còn có tình, thá»i nên cố gắng ngáºm tủi là m là nh.
Cô gái muốn quyết tuyệt. Chà ng nghe, sa nước mắt. Cô gái lại khuyên giải, nói:
- Thiếp vá»›i chà ng không có lá»i của mối lái, không có lệnh của cha mẹ, chỉ là trèo tÆ°á»ng chui gạch mà theo nhau, thì sao có thể cùng nhau đầu bạc được? Vùng nà y có má»™t ngÆ°á»i tốt đôi vá»›i chà ng, có thể há»i là m vợ.
Chà ng phà n nà n nhà nghèo, cô gái nói:
- Tối mai xin đợi, tôi sẽ mÆ°u tÃnh cho.
Ãêm hôm sau, cô gái quả nhiên đến, bá» bốn mÆ°Æ¡i lạng bạc ra tặng chà ng, nói rằng:
- Cách đây sáu mÆ°Æ¡i dặm, ở thôn Ngô có ngÆ°á»i con gái há» Vệ, tuổi đã mÆ°á»i tám, còn cao giá nên chÆ°a ai lấy; chà ng Ä‘Æ°a nhiá»u tiá»n thì ắt phải xong việc.
Nói xong, từ biệt mà đi. Chà ng tá»±a lúc thuáºn tiện, thÆ°a vá»›i bố, muốn xin Ä‘i xem mặt, nhÆ°ng câu chuyện số tiá»n thì giấu Ä‘i, không dám nói cho bố biết. Ông Phùng tá»± lượng nhà nghèo, lấy cá»› đó gạt Ä‘i. Chà ng lại tìm lá»i ôn tồn nói vá»›i bố cứ thỠđến xem cho biết thôi. Ông cụ gáºt đầu.
Chà ng bà n thuê đầy tá»› và ngÆ°á»i ngá»±a Ä‘i đến nhà há» Vệ. Vệ vốn là ngÆ°á»i là m ruá»™ng. Chà ng gá»i ra ngoà i nói chuyện riêng. Vệ biết chà ng là con nhà dòng, lại thấy dáng vẻ Ä‘Ã ng hoà ng, trong bụng đã bằng lòng, nhÆ°ng còn ngại chà ng kỳ kèo tiá»n nong chăng.
Chà ng nghe ông cụ nói ngáºp ngừng, đã biết , bà n dốc tiá»n trong túi ra, bà y trên bà n. Vệ mừng, nhá» ngÆ°á»i há»c trò bên láng giá»ng đứng giữa, viết tá» giấy Ä‘á» mà giao Æ°á»›c vá»›i nhau. Chà ng và o nhà chà o lạy cụ, thấy nhà cÅ©ng cháºt hẹp, cô gái đứng nấp sau mẹ. Chà ng Ä‘Æ°a mắt nhìn, tuy ăn mặc xuá»nh xoà ng mà thần sắc tinh anh rá»±c rỡ, bụng mừng thầm. Vệ mượn tạm nhà bên để tiếp đãi chà ng rể và nói:
- Công tá» không cần đón dâu, đợi may được Ãt quần áo sẽ Ä‘Æ°a đến táºn nÆ¡i
Chà ng liá»n hẹn ngà y rồi vá», nói dối vá»›i bố rằng:
- Há» Vệ mến nhà ta dòng dõi thanh bạch nên không đòi tiá»n.
Ông cụ cũng mừng.
Ãến ngà y hẹn, Vệ quả Ä‘Æ°a cô gái đến. Cô gái siêng năng dè sẻn, lại thuần tục nết na, tình nghÄ©a vợ chồng tháºt là thắm thiết. HÆ¡n hai năm sau, sinh được má»™t con trai, đặt tên là Phúc Nhi.
Nhân ngà y tết Thanh Minh, bố con Ä‘i thăm má»™, gặp kẻ thân hà o trong huyện há» Tống. Tống nguyên là m quan Ngá»± Sá» trong triá»u, phạm tá»™i tham tang, phải cách chức vá» là ng, những vẫn giÆ°Æ¡ng oai hà hiếp ngÆ°á»i. Hôm đó cÅ©ng Ä‘i thăm má»™ vá», thấy cô gái cho là đẹp, há»i ngÆ°á»i trong thôn biết là vợ chà ng. NghÄ© Phùng là há»c trò nghèo, Ä‘em nhiá»u của ra dụ dá»—, có thể là m cho đổi lòng. Liá»n sai ngÆ°á»i bắn tin cho chà ng. Chà ng nghe thấy, giáºn hiện ra mặt, rồi lại nghÄ© thế không địch nổi vá»›i Tống, bà n nén giáºn là m vẻ tÆ°Æ¡i cÆ°á»i, vá» nói vá»›i bố. Ông Phùng giáºn lắm, chạy ra trÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i nhà há» Tống, trá» trá»i vạch đất mắng nhiếc tà n tệ. Tên ngÆ°á»i nhà ôm đầu lủi Ä‘i mất. Há» Tống cÅ©ng tức giáºn, sai mấy đứa xông và o nhà chà ng, đánh cả bố lẫn con, là m sôi sùng sục. Cô gái nghe thấy, bá» con xuống giÆ°á»ng, xoã tóc chạy ra kêu cứu. Chúng bèn cÆ°á»›p lấy, khiêng lên rồi ầm ầm kéo Ä‘i. Hai bố con bị đánh sụm, rên rÄ© trên đất; đứa bé khóc oe oe trong nhà . Hà ng xóm láng giá»ng cùng thÆ°Æ¡ng hại, xóc đỡ đặt lên giÆ°á»ng. Qua ngà y sau, chà ng chống gáºy má»›i đứng lên được, còn ông cụ thì tức giáºn không ăn rồi thổ huyết mà chết.
Chà ng lăn khóc, ẵm con Ä‘i kiện Ãốc Phủ. Kiện hầu khắp má»i nÆ¡i, rút cục vẫn không thắng, sau lại nghe nói vợ không chịu khuất phục mà chết, lại cà ng Ä‘au xót. Khà oan đầy bụng, không lối nà o giãi bà y được. ThÆ°á»ng nghÄ© muốn đón Ä‘Æ°á»ng đâm Tống chết, nhÆ°ng lo đầy tá»› nó đông, con nhá», lại không gá»i được. Ngà y đêm buồn bã nghÄ© ngợi, hai mắt không chá»›p nổi.
Chợt có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông đến viếng nhà , râu quăn, hà m bạnh, xÆ°a nay chÆ°a từng quen. Chà ng má»i ngồi, toan há»i há» tên quê quán, khách đã vá»™i nói trÆ°á»›c:
- Ông có cái thù ngÆ°á»i ta giết mất bố, cÆ°á»›p mất vợ mà không báo Æ°?
Chà ng ngỡ là ngÆ°á»i của Tống sai đến dò há»i, nên chỉ trả lá»i áºm ừ cho xong. Khách giáºn, mắt trợn tròn muốn rách khóe, liá»n bÆ°á»›c ra nói:
- Tôi tưởng anh là ngÆ°á»i, nay má»›i biết anh là thằng hèn không đáng đếm xỉa.
Chà ng xét thấy có cái gì là lạ, liá»n quỳ xuống, kéo áo khóc nói rằng:
- Thá»±c ra vì sợ là ngÆ°á»i nhà há» Tống đến dò la, nay xin giãi bà y hết tâm can. Cái Ä‘iá»u nằm gai nắm máºt của tôi, kể đã nhiá»u ngà y rồi váºy; chỉ thÆ°Æ¡ng hòn máu trong bá»c nà y, sợ rồi tuyệt tá»± mất. Ngà i là báºc nghÄ©a sÄ©, liệu có thể vì tôi mà là m chà ng Chữ Cu được chăng?
Khách nói:
- Ãó là việc của Ä‘Ã n bà con gái, tôi không là m được. Cái việc ông muốn nhá» ngÆ°á»i, xin hãy tá»± là m lấy, còn cái việc ông muốn tá»± là m thì tôi xin là m thay cho.
Chà ng nghe nói, Ä‘áºp đầu xuống đất. Khách chẳng thèm ngoái lại, bá» Ä‘i ra. Chà ng chạy theo há»i há» tên, đáp rằng:
- Việc không xong, không oán; việc xong không nháºn Æ¡n.
Rồi Ä‘i liá»n.
Chà ng sợ vạ đến mình, ẵm con đi trốn.
Ãến đêm, cả nhà há» Tống Ä‘ang ngủ, có ngÆ°á»i vượt qua mấy lần tÆ°á»ng, giết ba cha con nhà Ngá»± Sá» vá»›i má»™t thị tì, má»™t con dâu. Nhà há» Tống là m tá» trạng cáo quan, quan rất kinh hãi. Tống cố vu cho TÆ°Æ¡ng NhÆ°. Vì thế quan cho lÃnh Ä‘i bắt chà ng. Chà ng trốn không ai biết là đi đâu, vì thế cà ng cho là tháºt. Ãầy tá»› nhà há» Tống cùng vá»›i nhà quan Ä‘i lùng khắp nÆ¡i, đêm đến núi Nam SÆ¡n, nghe có tiếng trẻ khóc, lần tìm ra được, liá»n trói mang vá». Ãứa bé cà ng khóc dữ, chúng liá»n giáºt lấy vứt Ä‘i. Chà ng oan ức muốn chết. Khi gặp quan lệnh ở huyện, quan há»i tại sao giết ngÆ°á»i? Chà ng thÆ°a:
- Thá»±c là oan! Nhà há» Tống chết vỠđêm, tôi ra Ä‘i từ ban ngà y; vả lại ẵm đứa nhá» khóc oe oe nhÆ° váºy thì leo tÆ°á»ng giết ngÆ°á»i sao được?
Quan lệnh nói:
- Không giết ngÆ°á»i sao lại Ä‘Ã o tẩu?
Chà ng Ä‘uối lý, không biện bạch được nữa. Liá»n giam và o ngục. Chà ng khóc nói rằng:
- Tôi chết cũng không tiếc nhưng đứa bé mồ côi kia có tội tình gì?
Quan lệnh nói:
- Mà y giết con ngÆ°á»i ta đã nhiá»u, thì giết con mà y còn oán gì nữa?
Chà ng bị lốt áo mÅ© nho sinh lại bị cùm kẹp, đánh Ä‘áºp khổ sở nhÆ°ng cung không xÆ°ng nháºn Ä‘iá»u gì.
Quan lệnh đêm hôm ấy nằm ngủ bá»—ng nghe có váºt gì cắm pháºp và o giÆ°á»ng, kêu bần báºt thà nh tiếng, sợ quá kêu lên. Cả nhà giáºt mình thức dáºy, xúm lại đốt Ä‘uốc soi, thấy má»™t con dao ngắn lưỡi sắc nhá»n sáng loáng, găm và o giÆ°á»ng, sâu xuống gá»— đến hÆ¡n má»™t tấc, chặt cứng không thể rút ra được. Quan lệnh trông thấy, sợ hết hồn vÃa, cho ngÆ°á»i cầm giáo Ä‘i lùng khắp nÆ¡i cÅ©ng không thấy tung tÃch gì cả. Bụng cÅ©ng nản, lại nghÄ©: ngÆ°á»i nhà há» Tống đã chết rồi, không có gì phải kiá»ng há» nữa, bà n trình bẩm lên quan trên để giải oan cho chà ng rồi tha vá».
Chà ng vỠđến nhà , trong hÅ© không còn má»™t đấu gạo,má»™t mình má»™t bóng ngồi trông bốn bức tÆ°á»ng mà thôi. May được nhà hà ng xóm thÆ°Æ¡ng xót cho ăn uống, tạm bợ sống qua ngà y. NghÄ© đến cái thù lá»›n đã trả được thì mừng đến tÆ°Æ¡i tỉnh lại; nhÆ°ng nghÄ© đến cái hoạ thảm khốc, sut nữa chết cả má»™t nhà thì nÆ°á»›c mắt lại đầm đìa sa xuống; lại nghÄ© ná»a Ä‘á»i nghèo xác dòng dõi không ai nối, thì ở nÆ¡i vắng ngÆ°á»i bá»—ng khóc rống lên, khản cả tiếng không tá»± nén giữ được.
NhÆ° thế chừng ná»a năm, việc bắt bá»› cÅ©ng nhạt dần, bà n kêu xin vá»›i quan huyện được mang hà i cốt há» Vệ vá». Chôn cất xong, Ä‘au xót muốn chết. Má»™t mình trằn trá»c trên giÆ°á»ng, nghÄ© không còn cách gì để sống.
Bá»—ng có ngÆ°á»i gõ cá»a, chà ng chú lắng nghe, thấy ngoà i cá»a có tiếng má»™t ngÆ°á»i Ä‘ang nói chuyện vá»›i trẻ con. Chà ng vá»™i dáºy, dòm xem thì hình nhÆ° má»™t ngÆ°á»i con gái. Cánh cá»a vừa mở, liá»n há»i:
- Cái oan lá»›n đã được rá»a, may không việc gì chứ?
Tiếng nói nghe quen lắm,mà trong lúc thảng thốt không thể nhá»› được. Ãánh lá»a soi thì ra Hồng Ngá»c, dắt má»™t đứa nhá» cÆ°á»i đùa ở dÆ°á»›i đầu gối. Chà ng chẳng kịp há»i, ôm lấy cô gái mà khóc oà . Cô gái cÅ©ng thảm đạm lắm. Rồi đẩy đứa bé mà nói:
- Mà y quên bố mà y rồi ư?
Ãứa bé nắm lấy áo cô gái, mắt chòng chá»c nhìn chà ng. Chà ng nhìn kỹ thì ra Phúc Nhi. Giáºt mình kinh hãi, khóc mà nói rằng:
- Sao con lại vỠđây được?
Cô gái nói:
- Nói thá»±c vá»›i chà ng, trÆ°á»›c kia thiếp nói là con gái bên láng giá»ng là nói dối đấy, thiếp thá»±c là hồ. Nhân Ä‘i đêm thấy tiếng trẻ khóc trong hang, liá»n bế vá» nuôi ở Tần. Nghe nạn lá»›n đã yên nên Ä‘em con vá» cùng chà ng Ä‘oà n tụ.
Chà ng gạt nÆ°á»›c mắt lạy tạ. Ãứa bé ngồi trong lòng cô gái y nhÆ° nÆ°Æ¡ng tá»±a và o mẹ đẻ, tháºt không nháºn ra bố nữa. Trá»i chÆ°a sáng, cô gái đã trở dáºy. Há»i thì đáp:
- Kẻ hèn má»n nà y muốn Ä‘i đây.
Chà ng chÆ°a mặc áo, quỳ ở đầu giÆ°á»ng, khóc không ngẩng mặt lên được nữa. Cô gái cÆ°á»i nói rằng:
- Thiếp nói dối chà ng đấy. Nay nhà đương gây dá»±ng lại, không thức khuya dáºy sá»›m sao được?
Rồi phát cá», quét dá»n, là m nhÆ° Ä‘Ã n ông váºy. Chà ng lo nhà nghèo túng, không thể đủ ăn. Cô gái nói:
- Chỉ xin chà ng cứ việc buông mà n Ä‘á»c sách không phải há»i đến thiếu đủ, may không đến ná»—i chết đói nà o.
Rồi bá» tiá»n sắm khung cá»i dệt vải, lại thuê và i mÆ°Æ¡i mẫu ruá»™ng, mÆ°á»›n ngÆ°á»i cà y cấy, vác phạng Ä‘i phát tranh, kéo lá lợp nhà , hà ng ngà y nhÆ° thế, coi là việc thÆ°á»ng. Là ng xóm nghe nói có vợ hiá»n cà ng vui lòng giúp đỡ. Chừng ná»a năm sau, cảnh nhà thịnh vượng, nhÆ° thể má»™t nhà già u lá»›n.
Một hôm chà ng nói:
- Sau lúc tro tà n, nhỠmình tay trắng gây dựng lại, nhưng còn một việc chưa được thoả mãn, biết là m thế nà o?
Há»i là việc gì, chà ng đáp:
- Kỳ thi sắp đến, mà khăn áo chưa lấy lại được?
Cô gái cÆ°á»i nói:
- TrÆ°á»›c đây thiếp đã lấy bốn lạng và ng gá»i lên quan quảng văn đã lấy lại được tên và o sổ. Ãợi chà ng nhắc thì đã lỡ lâu rồi còn gì?
Chà ng cà ng cho là thần. Khoa ấy, chà ng Ä‘á»— thi HÆ°Æ¡ng. Bấy giá» tuổi vừa ba mÆ°Æ¡i sáu, ruá»™ng tốt liá»n bá», nhà cá»a cao rá»™ng. Cô gái ngÆ°á»i vẫn mảnh dẻ tưởng nhÆ° gió thổi là bay, mà là m lụng quá con nhà nông. Tuy mùa đông rét buốt vẫn chịu khó là m, mà bà n tay vẫn má»m mại nhÆ° mỡ đông. Tá»± nói là ba mÆ°Æ¡i tám tuổi, ngÆ°á»i ta trông chỉ chừng đôi mÆ°Æ¡i.
Tà i sản của Adamsmith
Last edited by Adamsmith; 21-06-2008 at 05:53 AM .
09-06-2008, 12:00 AM
Tiếp Nháºp Ma Äạo
Tham gia: May 2008
Äến từ: NÆ¡i có lá và ng rÆ¡i.
Bà i gởi: 392
Thá»i gian online: 2 tháng 0 tuần 2 ngà y
Thanks: 185
Thanked 41 Times in 24 Posts
Chuyện 10
BÀNH HẢI THU
Nho sinh ở Lai Châu, là Bà nh Hiếu Cồ, há»c ở cÆ¡ ngÆ¡i khác cách nhà khá xa. Trung thu không vá» kịp, má»™t mình hiu quạnh, nghÄ© trong thôn chẳng có ai trò chuyện được. Chỉ có chà ng thÆ° sinh há» Khâu là danh sÄ© trong huyện, nhÆ°ng vốn có táºt kÃn, Bà nh thÆ°á»ng khinh bỉ.
Trăng lên, cà ng thấy buồn tênh, cá»±c chẳng đã Ä‘Ã nh viết thiếp má»i Khâu. Rượu ná»a chừng, có má»™t ngÆ°á»i gõ cá»a lạch cạch, tiểu đồng chạy ra xem thì là má»™t thÆ° sinh muốn yết kiến chủ nhân. Bà nh đứng lên cung kÃnh má»i khách và o. Vái chà o xong, cùng ngồi quanh chiếu rượu, há»i há» hà ng quê quán, khách đáp:
- Tiểu sinh ngÆ°á»i Quảng Lăng, cùng há» vá»›i ngà i, tên chữ là Hải Thu. Gặp đêm trăng đẹp thế nà y, ở nhà trá» cà ng buồn khổ. Nghe tiếng ngà i là báºc cao nhã, bà n Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»™t yết kiến.
Nhìn xem, ngÆ°á»i ấy áo vải mà sạch sẽ chỉnh tá», nói cÆ°á»i phong lÆ°u. Bà nh mừng lắm nói:
- Váºy ra là ngÆ°á»i đồng tông vá»›i tôi. Ãêm nay là cái đêm gì mà gặp được khách quý thế nà ch
Liá»n sai rót rượu, khoản đãi nhÆ° bạn thân từ trÆ°á»›c. Xem , khách dÆ°á»ng nhÆ° cÅ©ng rất khinh Khâu, Khâu ngẩng lên bắt chuyện, thì ngạo mạn không đáp lá»…. Bà nh thẹn thay cho Khâu, bà n đánh lảng câu chuyện, xin hát trÆ°á»›c má»™t khúc dân ca cho vui. Rồi ngá»a mặt dặng hắng lần nữa, hát khúc Hà o SÄ© Phù Phong, cùng nhau vui cÆ°á»›c.
Khách nói:
- Tiểu sinh không biết hát, không lấy gì đáp lại khúc dÆ°Æ¡ng xuân của ngà i. Xin nhá» ngÆ°á»i hát thay được chăng?
Bà nh đáp:
- Xin vâng.
Khách há»i:
- Ở thà nh Lai Châu nà y có danh kỹ nà o không?
Bà nh trả lá»i:
- Không có.
Khách nÃn lặng hồi lâu rồi bảo tiểu đồng:
- Ta vừa gá»i má»™t ngÆ°á»i đến ở ngoà i cá»a, hãy ra dẫn và o đây!
Tiểu đồng Ä‘i ra, quả thấy má»™t cô gái Ä‘ang loanh quanh ngoà i cá»a. Nà ng khoảng đôi tám, xinh đẹp nhÆ° tiên. Bà nh ngạc nhiên hết sức, kéo nà ng cùng ngồi. Cô gái mặc áo mà u lá liá»…u, choà ng khăn mà u và ng, hÆ°Æ¡ng thÆ¡m sá»±c nức bốn bên.
Khách an ủi:
- Lặn lá»™i ngà n dặm tá»›i đây, tháºt phiá»n nà ng quá!
Cô gái mỉm cÆ°á»i vâng dạ. Bà nh lấy là m lạ, gạn há»i, khách đáp:
- Quê quán khổ ná»—i không có giai nhân, tiểu nhân vừa phải gá»i cô nà y trên thuyá»n ở Tây Hồ đến đâ-
Ãoạn bảo nà ng:
- Khúc Chà ng Bạc Tình cô vừa hát ở trên thuyá»n hay lắm, xin hát lại lần nữa.
Cô gái hát rằng:
Chà ng bạc tình,
Tắm ngá»±a ao xuân ná»,
Tiếng ngÆ°á»i xa,
Tiếng ngá»±a bá».
Trá»i sông cao,
Trăng núi nhá»,
Ngoảnh đầu Ä‘i không vá»,
Trong sân trá»i rạng tá».
Chẳng oán xa nhau nhiá»u,
Sầu há»™i vui Ãt có,
Ngủ nơi nao?
Ãừng nhÆ° bông theo gió.
Cho dù chẳng phong hầu,
Chớ vỠLâm Cùng đó!
Khách lấy cây sáo ngá»c dắt trong tất ra hoà theo tiếng hát, hết khúc thì sáo cÅ©ng dừng.
Bà nh sá»ng sốt khen mãi không thôi, rồi há»i:
- Từ Tây Hồ đến đây đâu chỉ ngà n dặm? Thế mà trong phút chốc vá»i đến được, chẳng là tiên hay sao?
Khách đáp:
- Ãâu dám nói đến tiên, nhÆ°ng có thể coi muôn dặm gần nhÆ° ngoà i cá»a. Ãêm nay trăng gió trên Tây Hồ đẹp hÆ¡n má»i khi nhiá»u, không lẽ không đến xem má»™t chuyến? Ngà i theo chÆ¡i được chăng?
Bà nh Ä‘ang để tâm xem sá»± lạ liá»n nháºn lá»i đáp:
- Rất hân hạnh.
Khách há»i:
- Ngà i Ä‘i thuyá»n hay cưỡi ngá»±a?
Bà nh nghÄ© ngồi thuyá»n nhà n nhã hÆ¡n bà n nói:
- Xin cho Ä‘i thuyá»n.
Khách bảo:
- NÆ¡i đây gá»i thuyá»n hÆ¡i xa, trên sông Ngân hẳn có ngÆ°á»i chở đò.
Bà n giÆ¡ tay vẫy lên không, gá»i:
- Thuyá»n Æ¡i! thuyá»n xuống đây! Bá»n tôi muốn đến Tây Hồ, không sẳn tiá»n thưởng đâu.
Lát sau, má»™t chiếc thuyá»n hoa từ trên không lÆ°á»›t xuống, khói mây quấn quýt. Há» cùng lên thuyá»n. Thấy má»™t ngÆ°á»i cầm bÆ¡i chèo ngắn, Ä‘oạn cuối gà i kÃn lông chim dà i, hình dáng nhÆ° cái quạt lông, phẩy má»™t cái là gió mất vi vu. Thuyá»n dần dần lên tÃt mây xanh, nhằm hÆ°á»›ng Nam lÆ°á»›t tá»›i, vùn vụt nhÆ° têy
Khoảnh khắc thuyá»n đã hạ xuống nÆ°á»›c. Chỉ nghe sáo Ä‘Ã n rá»™n rã, chiêng trống vang lừng. Ra khá»i khoang nhìn, trăng in khói sóng, thuyá»n chÆ¡i há»p chợ, ngÆ°á»i lái buông chèo, mặc thuyá»n tá»± trôi. Nhìn kỹ, quả là Tây Hồ tháºt.
Khách lấy ra từ sau khoang món nhắm lạ và rượu ngon, vui vẻ đối ẩm. Lát sau, má»™t chiếc thuyá»n lầu tá»›i gần rồi Ä‘i sát ngay bên cạnh. Nhòm qua song cá»a thấy trong thuyá»n có hai ngÆ°á»i Ä‘ang cÆ°á»i rá»™ bên bà n cá».
Khách Ä‘Æ°a chén rượu má»i cô gái, nói:
- Cạn chén, rồi Ä‘Æ°a cô vá».
Trong lúc cô gái nâng chén, Bà nh bịn rịn bồi hồi, chỉ sợ nà ng đi mất, bà n lấy chân bấm khẽ. Nà ng đưa mắt liếc ngang, Bà nh cà ng xao xuyến, xin hẹn ngà y gặp lại.
Cô gái nói:
- Nếu chà ng có lòng thÆ°Æ¡ng, cứ há»i tên Quyên NÆ°Æ¡ng là ai cÅ©ng biết.
Khách lấy ngay khăn lụa của bà nh trao cho nà ng, bảo:
- Tôi thay ông ấy Ä‘Ãnh Æ°á»›c lá»i hẹn ba năm sau.
Ãoạn khách đứng lên, đặt cô gái trên lòng bà n tay nói:
- Tiên chăng! tiên chăng!
Rồi kéo cá»a sổ thuyá»n bên, bá» cô gái sang. Mắt cá»a chỉ bằng cái Ä‘Ä©a nà ng ép mình trÆ°á»n và o, không cảm thấy bị cháºt hẹp chút nà o. Lát sau nghe thuyá»n bên có tiếng nói:
- Quyên Nương tỉnh rồi!
Tức thì thuyá»n ấy chèo Ä‘i ngay. Xa trông thuyá»n nỠđã ghé bến, ngÆ°á»i dÆ°á»›i thuyá»n kéo cả lên bá», Bà nh bá»—ng mất hứng chÆ¡i, bèn nói vá»›i khách muốn lên bá» cùng xem qua đây đó. Vừa má»›i thÆ°Æ¡ng lượng, thuyá»n đã tá»± cáºp bá», nhân đó bá» thuyá»n lên bá»™ dạo quanh chừng hÆ¡n má»™t dặm. Khách đến sau, dắt má»™t con ngá»±a, bảo Bà nh giữ lấy. Rồi khách lại Ä‘i ngay, dặn rằng:
- Ãợi tôi mượn thêm hai con ngá»±a nữa.
Mãi không thấy khách đến, Ä‘Æ°á»ng đã vắng ngÆ°á»i, ngìng trông trăng đã xế vá» Tây, trá»i đã sắp rạng. Khâu cÅ©ng không biết Ä‘i Ä‘Æ°á»ng nà o. Bà nh dắt con ngá»±a tá»›i lui, không biết nên Ä‘i hay ở. Khi giong cÆ°Æ¡ng cho ngá»±a tá»›i nÆ¡i Ä‘áºu thuyá»n thì cả ngÆ°á»i lẫn thuyá»n Ä‘á»u chẳng thấy đâu. Bà nh nghÄ© lÆ°ng túi rá»—ng không, cà ng thêm lo sợ. Trá»i đã sáng rõ, thấy trên mình ngá»±a có má»™t túi nhá», thò tay xem, được ba bốn lạng bạc, bà n mua thức ăn rồi cứ đợi, bất giác gần trÆ°a. Bà nh tÃnh chi bằng há»i thăm Quyên NÆ°Æ¡ng dần dà sẽ há»i được tin Khâu nhÆ°ng khi há»i đến tên Quyên NÆ°Æ¡ng thì chẳng má»™t ai biết cả. Bà nh cụt hứng buồn tênh, hôm sau lên Ä‘Æ°á»ng. Ngá»±a chạy tốt, may không liệt nhược, ná»a tháng vá» tá»›i nhà .
Lúc ba ngÆ°á»i cưỡi thuyá»n bay lên, tiểu đồng vá» báo:
- Ông chủ đã lên tiên rồi!
Cả nhà đau buồn khóc lóc, nghÄ© rằng không vá» nữa. Bà nh vá» tá»›i nhà , buá»™c ngá»±a bÆ°á»›c và o, ngÆ°á»i nhà sá»ng sốt mừng rỡ, xúm lại há»i han, bấy giá» Bà nh má»›i kể hết những sá»± lạ. Nhân nghÄ© chỉ má»™t mình vá» quê quán, e bên nhà Khâu nghe tin sẽ đến gạn há»i, bà n răn ngÆ°á»i nhà chá»› nói rá»™ng ra. Trong lúc chuyện trò, Bà nh kể đến lai lịch con ngá»±a. Má»i ngÆ°á»i nghe nói của tiên cho bà n kéo cả ra chuồng xem. Tá»›i nÆ¡i chẳng thấy ngá»±a đâu, chỉ thấy chà ng Khâu bị buá»™c cạnh chuồng ngá»±a bằng giây cÆ°Æ¡ng cá». Ai nấy kinh hãi quá sức, gá»i Bà nh đến xem. Thấy Khâu gục đầu dÆ°á»›i máng cá», mặt mà y xám ngắt, há»i không nói, duy hai mắt lúc nhắm lúc mở mà thôi. Bà nh thấy bất nhẫn quá,sai ngÆ°á»i cởi giây cÆ°Æ¡ng vá»±c lên giÆ°á»ng.
Khâu nhÆ° ngÆ°á»i mất hồn, đổ nÆ°á»›c cháo nóng cho, nuốt được chút Ãt, giữa đêm hÆ¡i tỉnh vá»™i đòi ra nhà tiêu. Xốc nách nách Ä‘Æ°a Ä‘i. Khâu xón ra được mấy cục phân ngá»±a. Lại cho ăn uống tà chút, bấy giá» má»›i nói được, Bà nh đến bên giÆ°á»ng há»i han, Khâu kể:
- Sau khi rá»i thuyá»n, hắn dẫn tôi Ä‘i nói chuyện phiếm. Ãến chá»— vắng, hắn vá»— đùa và o gáy, tôi liá»n mê mẩn ngã lăn ra. Nằm phục giây lát, nhìn lại thấy mình đã hoá ngá»±a. Tâm trà vẫn tỉnh táo nhÆ°ng không nói được. Tháºt là chuyện vô cùng nhục nhã, không sao nói vá»›i vợ con được. Xin bác chá»› tiết lá»™.
Bà nh nháºn lá»i, sai ngÆ°á»i hầu thắng ngá»±a Ä‘Æ°a Khâu vá».
Từ đấy Bà nh không sao quyên được Quyên NÆ°Æ¡ng. Ba năm sau, vì có ngÆ°á»i anh rể là m chức quan Phán ở DÆ°Æ¡ng Châu, Bà nh nhân đến thăm. Châu nà y có LÆ°Æ¡ng công tá» là chá»— thân quen vá»›i Bà nh, mở tiệc má»i chà ng đến uống rượu. Trong tiệc có mấy Ä‘Ã o hát Ä‘á»u đến vái chà o. Công tá» há»i đến Quyên NÆ°Æ¡ng, ngÆ°á»i nhà thÆ°a là bị ốm.
Công tá» giáºn dữ nói:
- Con tiện tỳ cao ngạo thanh giá, hãy mang thừng trói đem đến đây!
Bà nh nghe đến tên Quyên NÆ°Æ¡ng, giáºt mình há»i là ai. Công tỠđáp:
- Nó là con hát số má»™t ở Quảng Lăng. Cáºy có chút tiếng tăm má»›i dám kiêu căng vô lá»….
Bà nh ngỠtên hỠngẫu nhiên trùng nhau, nhưng lòng vẫn xúc động hồi hộp, chỉ mong được thấy mặt ngay. Lát sau, Quyên Nương đến, công tỠhầm hầm kể tội.
Bà nh nhìn kỹ, quả là ngÆ°á»i đã gặp trong tiết trung thu, bèn thÆ°a vá»›i công tá»:
- Cô nà y là chỗ tôi quen biết cũ, mong ông tha thứ
Quyên NÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°a mắt ngắm Bà nh, dÆ°á»ng nhÆ° cÅ©ng ngạc nhiên.
Công tá» chÆ°a vá»™i há»i kỹ đã sai ngÆ°á»i má»i rượu. Bà nh há»i:
- Khúc Chà ng Bạc Tình nà ng còn nhớ chăng?
Quyên Nương cà ng kinh hãi, chăm chú nhìn Bà nh rồi mới hát khúc xưa. Lắng nghe, đúng là tiếng hát đêm trung thu năm ấy.
Rượu tà n, công tá» sai nà ng chăn gối hầu khách. Bà nh nắm lấy tay nà ng há»i:
- Lá»i hẹn ba năm hôm nay má»›i thá»±c hiện được chăng?
Quyên Nương đáp:
- Năm xÆ°a theo ngÆ°á»i Ä‘i chÆ¡i thuyá»n Tây Hồ, em uống chÆ°a được mấy chén đã nhÆ° say. Trong lúc choáng váng bị má»™t ngÆ°á»i nhấc Ä‘em đến má»™t thôn ná». Má»™t tiểu đồng dẫn em và o nhà trên chiếu rượu có ba ngÆ°á»i, chà ng là má»™t trong số đó. Sau lại Ä‘i thuyá»n đến Tây Hồ , ngÆ°á»i ta má»›i Ä‘Æ°a em vá» thuyá»n cÅ© qua mắt cá»a sổ. Má»—i khi nhá»› lại lúc cầm tay ân cần, cứ bảo là má»™ng ảo. NhÆ°ng khăn lụa còn đây, em vẫn gói kỹ cất Ä‘i.
Bà nh kể nguyên do rồi cùng nhau than thở. Quyên Nương ngả mình và o lòng Bà nh, nức nở nói:
- Tiên đã là m mối, xin chà ng đừng cho em là kẻ phong trần đáng vứt bá» mà thôi không nghÄ© đến ngÆ°á»i Ä‘ang ở trong bể khổ nà y.
Bà nh đáp:
- Lá»i hẹn trên thuyá»n chÆ°a ngà y nà o tôi lãng quên. Nếu nà ng có đó, dù có phải dốc túi bán ngá»±a, tôi cÅ©ng không từ.
Sáng hôm sau, thÆ°a chuyện vá»›i công tá», lại vay mượn quan Biệt giá ngà n và ng, xoá sổ cho nà ng rồi Ä‘Æ°a nhau vá» quê. Tình cỠđến cÆ¡ ngÆ¡i ná», nà ng vẫn nháºn ra nÆ¡i uống rượu năm nà o.
Tà i sản của Adamsmith
Last edited by Adamsmith; 21-06-2008 at 05:53 AM .