|
|
29-06-2008, 10:48 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 6
NhÆ°ng nó giống nhÆ° ông nói. Biết tất cả má»i cái để mà rút kinh nghiệm thôi. Cái gì xảy ra, nó vẫn cứ xảy ra. Cái gì đã qua, nó vẫn phải qua Ä‘i. NghÄ©a là , cả hai cái tin: không được kết nạp Äảng trong năm nay và HÆ°Æ¡ng đã Ä‘i lấy chồng tháng trÆ°á»›c vẫn cứ đến vá»›i Sà i, và anh vẫn không thể phát Ä‘iên, không thể nổi khùng, không thể nằm ỳ, không thể nói năng vô trách nhiệm và thiếu tÃnh tổ chức. Sáng dáºy táºp thể dục, chiá»u tăng gia, vẫn soạn bà i đầy đủ, lên lá»›p Ä‘á»u đặn. Tối thứ sáu sinh hoạt Ä‘oà n, tối thứ năm há»c hát... Không thể uể oải, không thể thiếu vắng, dù đã gần má»™t tuần nay, hầu nhÆ° không đêm nà o anh chợp mắt được!
Cho đến bây giá» chÆ°a ai lý giải được chÃnh xác và sâu xa vá» má»™t lý tưởng thiêng liêng của ngÆ°á»i chiến sÄ© thá»i bấy giá». Äấy là cuối năm má»™t chÃn sáu tÆ°. Những Ä‘Æ¡n vị bổ sung cho chiến trÆ°á»ng đã lên tá»›i quy mô cỡ trung Ä‘oà n. NhÆ°ng những tiếng “đi B†còn là tiếng thì thầm, những ngÆ°á»i Ä‘i “B†còn phải chá»n lá»±a, lá»±a mÆ°á»i ngÆ°á»i trong số hà ng dăm bảy trăm, lá»±a hà ng trăm trong số và i ba nghìn lá Ä‘Æ¡n tình nguyện. NgÆ°á»i đã là quân nhân viết Ä‘Æ¡n tình nguyện Ä‘i “Bâ€. NgÆ°á»i Ä‘ang là thanh niên ở nông thôn, ở nhà máy, ở trÆ°á»ng há»c viết Ä‘Æ¡n xin nháºp ngÅ©. Hầu nhÆ° đã là thanh niên hồi bấy giá» Ãt ra ai cÅ©ng đã má»™t lần tình nguyện cầm súng sẵn sà ng hy sinh cho Tổ quốc, cho thắng lợi của miá»n Nam. Tất cả vì đồng bà o miá»n Nam ruá»™t thịt, những lá Ä‘Æ¡n viết bằng bút má»±c, những lá Ä‘Æ¡n viết bằng bút chì, có cả những lá Ä‘Æ¡n viết bằng máu. Hà ng vạn, hà ng triệu lá Ä‘Æ¡n chân thà nh sôi sục không ai biết hết nguyên nhân mà ta vẫn hay gá»i là động cÆ¡, nhÆ°ng chắc chắn những cái tên: Ma đốc, Hạm Ä‘á»™i bảy, khu trục hạm, những máy bay phản lá»±c oanh tạc “trả Ä‘Å©aâ€, những quả bon rÆ¡i xuống Lạch TrÆ°á»ng, Hòn Gai ngà y mồng năm tháng tám nhÆ° má»™t sá»± kÃch thÃch để nổ bùng lên lòng căm giáºn và chà khà quáºt cÆ°á»ng vốn là dÆ° thừa của má»—i ngÆ°á»i dân. Cái sức bùng nổ ấy ầm ầm trên Ä‘Ã i phát thanh, choán đầy trên các tá» báo hà ng ngà y. Ngoà i sá»± sôi sục ở tất cả Ä‘á»u có ra, má»—i con ngÆ°á»i còn có má»™t cái gì đấy mà ngÆ°á»i khác khó biết hoặc có biết cÅ©ng coi nhÆ° không, cÅ©ng phải bá» qua. Nó giống nhÆ° chiếc xe Ä‘ang Ä‘i không thể dừng lại vì má»™t hạt bụi bám và o mắt xÃch. Từ hÆ¡n má»™t năm trÆ°á»›c chÃnh ủy Äá»— Mạnh Ä‘i chiến trÆ°á»ng, trung Ä‘oà n bá»™ đã xôn xao, dò há»i và nghe ngóng xem ai sắp được ra Ä‘i, bao giỠđến lượt mình vinh dá»± lên Ä‘Æ°á»ng là m cái nghÄ©a vụ thiêng liêng bất chấp gian lao, sẵn sà ng đổ máu và không há» nghÄ© đến ngà y trở vỠấy. Trong số những ngÆ°á»i cuồng nhiệt phải kể đến Sà i đầu tiên. Anh đã viết ba lá Ä‘Æ¡n lên Äảng ủy trung Ä‘oà n, Äảng ủy và Bá»™ tÆ° lệnh quân khu. Hai trong số những lá Ä‘Æ¡n ấy anh viết bằng máu chÃch từ tay mình. Hà nh Ä‘á»™ng của Sà i không thể gá»i là đột xuất trong lúc nà y. NgÆ°á»i ta vẫn nhắc nhở tên anh cùng vá»›i hà ng trăm ngÆ°á»i khác trong những thông báo trong các buổi mÃt tinh, há»™i há»p ở Quân khu nhÆ° những ngÆ°á»i chiến sÄ© tiên phong trong nhiệm vụ chiến đấu. Cán bá»™ chiến sÄ© trong trung Ä‘oà n nhìn Sà i trìu mến và khâm phục con ngÆ°á»i lặng lẽ đầy chà khà và nghị lá»±c. Chỉ riêng có Hiểu và Hiá»n thì hiểu rõ Sà i qua từng dòng trong má»—i lá Ä‘Æ¡n. Không thể không công nháºn lòng sôi sục và khát vá»ng trở thà nh dÅ©ng sÄ© ngoà i mặt tráºn của anh nhÆ° hà ng vạn thanh niên khác. NhÆ°ng ở đây Ä‘ang thiếu giáo viên, nhất là giáo viên dạy giá»i nhÆ° Sà i. Phần khác há» thấy thÆ°Æ¡ng Sà i và muốn là m tất cả má»i việc cho “chú em†trong cái nhóm ba ngÆ°á»i ấy. Äặc biệt là Hiểu, Sà i có thể nháºn thấy má»™t ngÆ°á»i duy nhất trên Ä‘á»i nà y lại chứa Ä‘á»ng đầy đủ tình cảm của cha, của mẹ, của má»™t ngÆ°á»i thầy, má»™t ngÆ°á»i bạn, má»™t ngÆ°á»i anh, ngÆ°á»i yêu và tháºm chà nhÆ° má»™t đứa em ngoan ngoãn của Sà i nữa. Hiểu băn khoăn vá» việc của Sà i. Rất lâu sau, nhân má»™t đêm Ä‘i chÆ¡i anh gợi ý: “Mình nghe nói sắp tá»›i có thể Ä‘iá»u nguyên cả má»™t E, má»™t F Ä‘i. Hay là ở lại khi nà o Ä‘i má»™t thể Sà i ạ†- “Thôi, em xin anh, các anh cứ Ä‘á» nghị dấn lên há»™ em. Äi sá»›m ngà y nà o em đỡ khổ ngà y ấyâ€. Hiểu lại im lặng nhÆ° ngÆ°á»i phạm lá»—i. Gần má»™t năm nay, kể từ khi cô Tuyết đã đẻ thằng con trai, nhÆ° vồ được hạnh phúc của cái nhà nà y thì Sà i lại cà ng Ä‘au buồn thêm. Anh buồn cho anh, và lo cho cả số pháºn của đứa con sau nà y rồi không biết sẽ ra sao. Chỉ có Ä‘iá»u chắc chắn là nó chỉ có má»™t trong hai ngÆ°á»i: bố hoặc mẹ. DÆ°á»ng nhÆ° ở cái trung Ä‘oà n nà y, chá»— cách nhà chÆ°a đầy hai trăm cây số chỉ Ä‘i và vá» hết và i ngà y Ä‘Æ°á»ng không thể là chá»— giấu thân “biệt tăm†nhÆ° ý nghÄ© thÆ¡ dại hồi má»›i Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i. Vả lại, sau cái lần cắn răng là m theo Hiá»n “chỉ thị†Sà i thấy Ä‘á»i mình không thể “dÅ©ng cảm†lần thứ hai nhÆ° thế. NhÆ°ng bá» nhau Æ°? Äến lúc nà y thì lại cà ng không thể nà o được. Sà i nghÄ© ra cách khác: Äi Nam. Vượt qua giá»›i tuyến bên kia không ai có thể chạy theo tóm anh lại. Cuá»™c chiến tranh vừa công khai vừa giấu diếm cÅ©ng không ai bắt anh cứ phải viết thÆ° vá», cứ phải “đoà n kết†vá»›i vợ. Trong chiến đấu có bao nhiêu lý do để không ai hà nh hạ anh chuyện vợ con. Äược yên thân cái đó thì khổ cá»±c có là gì, hy sinh có là gì đối vá»›i anh. Hiểu biết tất cả những chuyện ấy. Anh biết cả từ khi có con, Sà i sẵn sà ng gá»i hết tiêu chuẩn Ä‘Æ°á»ng hà ng tháng, mua tôm he nõn gá»i vá» giã nấu cháo cho con, nhÆ°ng Sà i rất sợ phải vá» nhà . Vá» nhà chÆ¡i vá»›i con lại phải nhìn thấy mặt mẹ nó. Sà i Æ°á»›c có lần nà o cô ta Ä‘i đâu, kể cả Ä‘i tằng tịu vá»›i ai đó cà ng hay. Cô ta Ä‘i, để thằng con ở nhà vá»›i ông bà và Sà i xin nghỉ phép vá» bế con, chÆ¡i đùa vá»›i nó.
Cái việc đó không xảy ra thì Sà i vẫn phải vá». Anh là má»™t trong số năm mÆ°Æ¡i hai cán bá»™, chiến sÄ© trong trung Ä‘oà n được chá»n bổ sung cho Ä‘Æ¡n vị Ä‘i B. Hiểu Ä‘i “công tác†và “tranh thủ†để Ä‘i cùng Sà i suốt cả mÆ°á»i lăm ngà y phép của cáºu ta. Biết đâu, đây chả là lần chia tay cuối cùng. Vì thế cả hai Ä‘á»u thấy bịn rịn im lặng, cái tình thÆ°Æ¡ng yêu nhau chứa chất ở má»—i ngÆ°á»i lúc nà o cÅ©ng chỉ chá»±c có cá»› gì đấy để được bá»™c lá»™. Há» vỠđến nhà lúc cháºp tối. Lần nà y không có trẻ con theo, cÅ©ng không có chuẩn bị trÆ°á»›c. Ông đồ là ngÆ°á»i nháºn ra đầu tiên. Từ trong nhà , ông há»i ra phÃa ngõ, nÆ¡i có bóng ngÆ°á»i nháºp nhoạng Ä‘ang giảng giải Ä‘iá»u gì cho nhau: “Ai nhÆ° Sà i vá» hở conâ€. Bà đồ từ trong bếp nhao ra mắng ông: “Sà i đẹn gì mà ông cứ đứng ngây ra thế. Nó đâu rồiâ€. Bà chạy ra phÃa ngõ, vừa lúc hai ngÆ°á»i Ä‘i và o và cùng “chà o mẹâ€. Vẫn nhÆ° má»i lần, bà nắn nắn hai tay rồi từ đầu đến lÆ°ng con, cÆ°á»i, nÆ°á»›c mắt chảy rà n hai má: “Äây là bác Hiá»n hở em?†- “Dạ, con là Hiểu ạ†- “Lần nà y anh Hiểu, chắc anh TÃnh đã nói vá»›i thầy mẹ†- Có, có anh Hiểu quê ở Mỹ Äức bên Hà Äông. Em Æ¡i quý hóa quá, cả nhà cứ mong em vá»›i em Sà iâ€. Chị TÃnh nhÆ° là vô tình Ä‘i qua chà o “Bác vá» chÆ¡i, chú Sà i!†rồi chị Ä‘i và o mãi táºn xóm trong chừng ná»a cây số gá»i thằng em há» vừa được TÃnh xin cho Ä‘i công nhân Ä‘Æ°á»ng sắt: “Chị lại nhá» chú việc nà y quan trá»ng lắm. Chú đạp xe và o ngay huyện bảo anh TÃnh có anh Sà i và anh Hiểu vá»â€. Chị vá» qua nhà anh cả: “Chú Sà i mang bạn vá», anh ra xem thế nà oâ€. Chị cả lạnh nhạt: “Thì đã có ông bà , chú TÃnh rồi. Nhà tôi Ä‘ang dở tay má»™t tý†- “Thôi, anh cứ bỠđấy chạy ra tiếp ngÆ°á»i ta má»™t lúc. Nhà em chÆ°a vá». Ông nhà mình già , nói năng theo lối má»›i bây giá» không hợp, chả nhẽ lại để ngÆ°á»i ta ngồi không†- “Có ai Ä‘i tìm chú TÃnh chÆ°a? Thôi được, thÃm cứ vá» lát nữa tôi raâ€. Dù anh đã liá»u quyết định khi chÆ°a há»i ý kiến vợ nhÆ°ng quay vá» vợ TÃnh cÅ©ng dủm dỉm cÆ°á»i nghÄ© bụng: “Lát nữa của anh ấy cÅ©ng được đến ná»a đêmâ€. Chị vỠđến nhà thì mẹ chồng gắt: “Con mẹ TÃnh nà y hay nhỉ. Äịnh bá» kệ mụ già nà y đấy à ?â€. Chị thản nhiên: “Äá»™ng tý bà cứ cuống lên. Thế không Ä‘i nhá» ngÆ°á»i tìm con giai bà vá» Ã ?†Bà đồ má»›i á»› ra cái việc quan trá»ng báºc nhất ấy bà đã quyên khuấy Ä‘i mất. Bà há»i giá»ng vẫn hÆ¡i gắt để chữa ngượng “Thế bây giỠđịnh thế nà o?†- “Còn thế nà o nữa. Cứ bảo thÃm Tuyết là m gà nấu cÆ¡m, xà o thêm Ä‘Ä©a su hà o, nấu bát canh miến†- “Thế nà o thì chị quà ng quà ng lên há»™ tôi, không khéo rồi đến đêm má»›i được miếng ănâ€. Biết tÃnh mẹ chồng hay cuống cuồng chị đủng đỉnh và o nhà là m tuần tá»± các công việc nhÆ° đã thà nh nếp quen của chị.
Vợ chồng chị đã ra ăn riêng hà ng chục năm nay, không hỠ“liên quan†gì kinh tế vá»›i bố mẹ và em chồng nhÆ°ng má»—i khi có khách, nhất là khách của chú Sà i, “nhà dÆ°á»›i†(anh chị đã xây má»™t ngôi nhà cao rá»™ng khang trang gá»i là “nhà trênâ€) chỉ việc có bắt gà , nấu cÆ¡m còn má»i thứ chị phải lo. CÅ©ng phải nói thêm, giữa “nhà dÆ°á»›i†vá»›i “nhà trên†chỉ cách nhau má»™t khoảng sân và khách xa vá» không thể biết có sá»± tách biệt nà o nhÆ°ng “nhà dÆ°á»›i†vẫn là ngôi nhà nghèo khó tá»a tệch của cái là ng Hạ Vị lụt lá»™i ngà y xÆ°a. Còn “nhà trên†bầy biện và cung cách ăn ở nhÆ° bất cứ má»™t nhà khá giả lịch sá»± nà o trên tỉnh. Mấy năm nay trồng cây nông sản bán cho nhà nÆ°á»›c và được cung cấp gạo hà ng tháng, là ng Hạ Vị không há» biết đến cái đói, nhà nghèo đến đâu thì cÅ©ng có con lợn, dăm bảy con gà , và i chục ba cân gạo. Ngoà i mấy thứ đó ra khi có khách sang trá»ng đến “nhà dÆ°á»›i†cÅ©ng chỉ còn món muối trắng trá»™n vá»›i tiết luá»™c để chám là n nên đặc Ä‘iểm sâu xa, có ngÆ°á»i Ä‘i khá»i là ng đến ba Ä‘á»i vẫn không thể chấm thịt gà luá»™c bằng bất cứ thứ nÆ°á»›c chấm gì ngoà i muối trá»™n tiết luá»™c. Trong khi đó ở “nhà trên†bao giá» cÅ©ng có đủ hà nh tá»i, riá»ng mẻ, gừng nghệ từng chùm, từng khóm hoặc ở ngoà i vÆ°á»n hoặc treo trên gác bếp, để ở lá» trong xó buồng. Hồ tiêu và bá»™t ka ri, á»›t tÆ°Æ¡i, á»›t khô và chanh, dấm, Ä‘Æ°á»ng và mỡ, dâu ngâm, bá»™t sắn dây và rượu thuốc, nÆ°á»›c lá»c đầy chai và phÃc đầy nÆ°á»›c sôi... Bất cứ lúc nà o có khách sang của chồng và bạn bè Ä‘Æ¡n vị chú Sà i đến, vợ TÃnh cÅ©ng phải biết tiếp thứ gì cho hợp mùa, hợp thá»i, vừa lịch sá»± vừa thá»a thuê. Khách “nhà dÆ°á»›i†ở lại ăn cÆ¡m, thì mẹ chồng chỉ là m thịt con gà còn chị sẽ “cung cấp†gia vị. Nếu tÃnh vỠ“tổ chức chuyên Ä‘á»â€, thì phải gá»i chú em con bà gì hÆ¡i nghá»…nh ngãng nhÆ°ng rất tinh nhanh đã được TÃnh “táºp huấn†và cho lên cá»a hà ng ăn của huyện “tham quanâ€. Thà nh ra khách đến ăn cÆ¡m hoặc chỉ uống cốc bá»™t sắn ở nhà TÃnh Ä‘á»u không có cảm giác là ng Hạ Vị lúi xùi, “chém to kho mặnâ€. Khách tháºt sang, chỉ nhìn và o cốc nÆ°á»›c, bữa ăn đã phải khâm phục đây là má»™t là ng quê văn minh.
Vợ TÃnh bà y Ä‘Ä©a bánh quy và đặt phong kẹo lạc Ä‘Æ°a xuống “nhà dÆ°á»›i†gá»i Sà i ra cá»a: “Chú má»i ông và bác Hiểu xÆ¡i tạm kẻo đóiâ€. Nó và đặt và o tay Sà i Ä‘Ä©a bánh xong chị lẳng lặng quay Ä‘i. Sà i kÃnh nể chị nhÆ° má»™t ngÆ°á»i mẹ, không bao giá» anh từ chối hoặc cãi lại chị bất cứ việc gì. Chị ra vÆ°á»n nhổ mấy củ su hà o, khóm hà nh hoa, và o buồng lấy gừng, hồ tiêu rồi rượu thuốc, mâm bát, á»›t tÆ°Æ¡i, á»›t khô... Giao tất cả má»i thứ cho Tuyết và hÆ°á»›ng dẫn cô thứ tá»± từng việc, từng cữ mặn nhạt xong chị rá»a chân tay lên nhà sắp chăn chiếu, mà n gối trên chiếc giÆ°á»ng giải quạt ở gian “buồng khách†rồi má»›i gá»i cả hai đứa con rá»a chân tay mặt mÅ©i cho chúng. “Nhanh lên, bố TÃnh sắp vá»â€. Việc ăn uống khách khứa ra sao chị không há» biết đến. Sá»›m ngà y mai chị dáºy Ä‘un nÆ°á»›c, đánh rá»a ấm chén để khi khách dáºy có nÆ°á»›c nóng rá»a mặt pha trà . Xong những thứ công việc đó không bao giá» chị ăn má»™t miếng thịt, húp má»™t lÆ°ng canh sau khi khách “nhà dÆ°á»›i†đã ăn uống. Ngay cả những đứa trẻ cÅ©ng không được lai vãng, trừ phi các cháu cùng bà giấu giấu giếm giếm mà chị không biết. Hồi đầu bà đồ cứ dấm dứt không yên, sau TÃnh phải gắt lên: “Bà là m để tiếp khách hay tiếp con mẹ TÃnh và bá»n trẻ. Nó thèm, là m lấy mà ăn. Gà đấy, má»i thứ đấy, không thiếu gì cảâ€. Bà biết bố TÃnh nó chúa ghét ai tạ thế có khách để trẻ má» bấu sấu và o. Vả lại, các cháu nhà bà cÅ©ng ngoan, không thèm nhạt gì cho lẵm thà nh ra bà cÅ©ng yên lòng. Phần TÃnh, mẹ nó cÅ©ng dá»… dãi, phần khác nó cÅ©ng sợ chị em mất Ä‘oà n kết. Con mẹ cả không bao giá» dòm ngó đến công việc nhà nà y và nó ở táºn cuối xóm mà má»™t tý gì ở nhà nà y nó cÅ©ng biết. Của đáng tá»™i, có má»™t lần, cÅ©ng đến dăm bảy năm vá» trÆ°á»›c, nhà có khách mà chả có lấy má»™t há»™t gạo. Con mẹ TÃnh chạy ngược, chạy xuôi vay gạo, “mượn†gà vá» là m cÆ¡m. NgÆ°á»i ta ăn xong, còn thừa dăm miếng cổ cánh, bà phải co kéo gắt gá»ng mãi con mẹ má»›i chịu và o bếp húp ná»a bát canh bÃ, và nhai cái đầu và cánh gà . Chỉ có thế, mấy ngà y sau ra đồng chị cả đã chì chiết “Khách ba, chủ nhà bảy. Thá»i buổi nà y ông bà cứ chịu khó vay mượn, có má»™t và i ngÆ°á»i khách cÅ©ng là m và i ba con gà . Khách ăn hÆ°Æ¡ng ăn hoa và i ba miếng còn bao nhiêu con dâu con giai đánh cho kỹ thì tôi cÅ©ng xăm xắn công việc của ông bà được bằng thÃm TÃnhâ€. Từ ngà y ấy, ngà y tÆ° ngà y Tết, có khách có bạn, thừa cái gì đổ Ä‘i thì đổ con mẹ TÃnh không há» nhúng lấy má»™t đầu Ä‘Å©a. Äược cái con mẹ nó cÅ©ng tốt nhịn thà nh ra chị em cÅ©ng vui vẻ. TÃnh vá» nhà lúc sắp bÆ°ng mâm ra. Hiểu nghe tiếp lÃp xe đạp và o sân liá»n chạy ra: “Anh TÃnh hảâ€, TÃnh quẳng chiếc xe đạp ngả và o liếp ôm chầm lấy Hiểu. HỠđã thÆ° từ cho nhau hằng năm nay. Cả hai ngÆ°á»i Ä‘á»u gặp nhau ở tình yêu thÆ°Æ¡ng thằng Sà i, má»™t thằng bé đã là m cho bất cứ ngÆ°á»i thân thiết nà o cÅ©ng vừa thấy tá»± hà o vá» nó vừa thấy ân háºn vá» mình. Vồ váºp nhau, tranh nhau nói đến những vất vả, những may mắn để có cuá»™c gặp gỡ nà y xong, TÃnh cầm đèn xuống nhà bếp soi và o mâm cÆ¡m. Hai Ä‘Ä©a thịt gà xếp ngá»a ở Ä‘Ä©a khác rồi ụp lại phẳng phiu, và ng ngáºy má»™t mà u da, trông nhÆ° con gà không há» có xÆ°Æ¡ng. Má»™t Ä‘Ä©a xu hà o, Ä‘Ä©a miến xà o, hai bát canh cÅ©ng miến và xu hà o. Má»™t bát muối tiết dầm chanh, á»›t, hồ tiêu. ÄÄ©a bát, mâm Ä‘Å©a, bình rượu, má»—i lòng bát má»™t tá» giấy... Tất cả những thứ nà y anh biết có sá»± “bổ sung†và hÆ°á»›ng dẫn cách là m, cách bà y biện của vợ anh. Anh gáºt gù hà i lòng: “Thế nà y được rồi. Tốt lắm. Bê lên Ä‘iâ€. Nói xong, anh Ä‘Æ°a đèn cho mẹ cầm, tá»± tay mình bê mâm cÆ¡m. Äến cá»a anh đã nói má»™t thôi, má»™t hồi: “Thôi má»i thầy, má»i anh Hiểu, Sà i và o Ä‘i em. A bác cả đây rồi. Bác và o ăn cÆ¡m luôn. Thôi nay lỡ ta ăn tạm. May quá, tôi vừa ở dÆ°á»›i xã vá» thì chú em nó và o báo, không kịp thay cả cái áo, báo cáo anh Hiểu, năm nay toà n huyện tôi được mùa chÆ°a từng thấy. Bình quân 37 phẩy năm cân thóc má»™t đầu ngÆ°á»i. Ngay nhÆ° ngoại bối trồng Ä‘ay trồng Ä‘áºu tÆ°Æ¡ng trồng mÃa bán cho nhà nÆ°á»›c, ăn gạo “bông†cÅ©ng bình quân mÆ°á»i hai, mÆ°á»i ba cân đầu ngÆ°á»i. Khối nhà hiện nay còn dăm tạ gạo. Ngô, khoai lang, dong diá»ng ngà y trÆ°á»›c là thức ăn chÃnh của ngÆ°á»i, có khi má»™t bữa không đủ, nay dùng để chăn nuôi. Nà o ta bắt đầu Ä‘i. Má»i thầy, má»i anh. Bác cả để chân lên cho Ä‘Ã ng hoà ng. Cái rượu thuốc nà y chú em nó xẻ gá»— trên rừng vá» cho má»™t bá»™ tắc kè, tôi lại ngâm vá»›i ba cân thục địa. Báo cáo anh, huyện tôi năm nay có xã thu hà ng tấn thục địa. Nà o má»i anh, tá»± nhiên Ä‘i. Năm nay huyện tôi tuyển quân gấp ba lần của số quân từ mÆ°á»i năm nay cá»™ng lại. Quân Ä‘i nhiá»u, Ä‘á»i sống bà con háºu phÆ°Æ¡ng no ấm, không còn gì phấn khởi cho bằng. Bác cả vá»›i há»™ em cái đóm. Anh Hiểu vỠđây cứ coi các cụ và anh chúng tôi nhÆ° ngÆ°á»i nhà nhé. Sà i ăn Ä‘i em. Kỳ nà y nếu em thấy cần thiết thì mang xe đạp Ä‘i...â€
DÆ°á»ng nhÆ° cả bữa cÆ¡m anh chỉ ngồi nói và tiếp cho khách cho bố. Ä‚n cÆ¡m xong chỉ còn anh và Hiểu ngồi nói chuyện. Ông đồ và anh cả Ä‘á»u ngủ gáºt, nhÆ°ng vẫn phải ngồi ở trà ng kỉ để “tiếp kháchâ€. Mãi khi thấy câu chuyện chỉ cần hai ngÆ°á»i vá»›i nhau TÃnh má»›i giục bố và anh Ä‘i ngủ. Cả hai nhÆ° được “giải phóngâ€, “xin phép bác ngồi chÆ¡iâ€... Hiểu nói cho TÃnh nghe những lý do Sà i chÆ°a được kết nạp. Äã hÆ¡n má»™t năm xem xét rồi vẫn còn thấy phức tạp. “Vấn Ä‘á» lịch sá»â€ biết là m thế nà o. Tất cả những ngÆ°á»i có trách nhiệm của chi bá»™, của liên chi Ä‘á»u than vãn, Ä‘á»u tiếc, Ä‘á»u thấy quý mến Sà i. NghÄ©a là từ chÃnh ủy Äá»— Mạnh trÆ°á»›c đây cho đến anh em cùng má»™t bá»™ pháºn Ä‘á»u yêu mến Sà i, má»™t tình yêu không nhÆ°ng không giảm bá»›t mà cà ng ngà y cà ng tăng lên, cà ng thấy sức chịu Ä‘á»±ng của nó là ghê gá»›m. Tất cả những cái đó là m cho TÃnh yên tâm vá» khả năng phấn đấu của em mình. Anh cÅ©ng nhÆ° Hiểu Ä‘á»u cảm thấy chắc chắn trÆ°á»›c sau thằng Sà i sẽ và Äảng, sẽ là m được má»i việc. Khi Hiểu nó vá»›i anh cái tin Sà i “đi Bâ€, TÃnh thấy bà ng hoà ng. Khắp ngÆ°á»i anh nóng lên, choáng váng. Anh luôn luôn khát vá»ng những ngÆ°á»i thân thiết của mình có mặt ở những nÆ¡i nguy hiểm. Em anh là ngÆ°á»i đầu tiên của xã nà y Ä‘i Bê, cái nÆ¡i còn chứa đầy bà máºt của những xa cách và hy sinh nhÆ°ng đầy niá»m kiêu hãnh, nó thá»±c sá»± thiêng liêng nhÆ° ngÆ°á»i anh hùng ra tráºn. Anh viết thÆ° đầy lá»i lẽ trang trá»ng “kÃn kÃn hở hở†cho ngÆ°á»i Ä‘em xuống tỉnh tìm ông Hà . Anh tìm mua đồng hồ Polzốt, mua thêm pin, mua thuốc bổ, mua sâm củ, sâm viên... Tất cả những thứ nó cần, nó muốn hoặc nghe phong phanh ở chiến trÆ°á»ng cần phải có cái gì, anh sắm cái đó hoà n hảo cho em mình. Hà ng chục bạn bè chạy vạy mua sắm cấp tốc giúp anh. Nếu cần phải dỡ nhà mà sắm sá»a cho nó anh cÅ©ng là m.
Năm đêm ở nhà , Sà i toà n nằm chung vá»›i Hiểu. Không ai giục giã săn Ä‘uổi gì anh phải Ä‘i ngủ vá»›i vợ. Ông bà đồ phần thấy mình Ãt còn tác dụng, phần đã thá»a mãn vá» thằng cháu giai khoẻ mạnh giống bố nhÆ° lá»™t. Dù nó có Ä‘i đâu (ông bà và cả nhà chÆ°a há» biết chuyện Sà i Ä‘i B) thì ông bà cÅ©ng yên tâm “Thằng bố con mẹ mà y thế nà o kệ xác. Cháu ông, cháu bà đếch cần đứa nà oâ€. Cái hạnh phúc Tuyết đã “vồ†được cÅ©ng có phần nà o là m cô yên tâm. NhÆ°ng Tuyết lúc nà o cÅ©ng thấy hao háo thèm thuồng, thèm cả từ câu quát mắng, thèm má»™t quả đấm, má»™t cái tát... Những cái ấy là tục tằn, thô lá»— vẫn là được tiếng là cô có chồng, chồng đánh, chồng chá»i, chồng giáºn há»n, hắt hủi. Äằng nà y, có chồng cÅ©ng nhÆ° không. Hai ngÆ°á»i gặp nhau nhÆ° là gá»— xếp và o đá không bao giá» nhếch mép nói lấy ná»a câu trông thấy mình nhÆ° trông thấy má»™t con hủi anh ấy phải né ngÆ°á»i quay Ä‘i lối khác. Có lúc chỉ có anh ấy ở “nhà trên†Tuyết ở “nhà dÆ°á»›i†cô bế con lên bảo nó gá»i “ố ốâ€. Anh ấy vá»™i và ng chạy ra cá»a nhÆ° có ngÆ°á»i Ä‘uổi. Ra táºn nhà anh cả sai các cháu và o bế em ra đấy chÆ¡i vá»›i bố. Không bao giá» anh ấy đón con từ tay Tuyết. CÆ¡ cá»±c là thế, tủi nhục là thế, Tuyết Ä‘Ã nh chịu. Cô biết lần nà y anh ấy vá», má»i áp lá»±c để giúp cô được yêu thÆ°Æ¡ng hình nhÆ° không có nữa. Anh Hiểu cÅ©ng há»i han chuyện trò vui vẻ vá»›i cô nhÆ°ng tịnh không đả Ä‘á»™ng gì đến chuyện vợ chồng ăn ở vá»›i nhau ra sao? ÄÆ¡n vị sẽ giúp đỡ anh Sà i nhÆ° thế nà o? Còn anh TÃnh, cÅ©ng không nhắc nhở gì em trai và anh có vẻ xa lánh bá»±c bá»™i Tuyết. Hay là đã có chuyện gì? Äêm nà o cÅ©ng phải nghÄ© má»™t mình, ôm con khóc mà nghÄ©. Cuối cùng, cô cÅ©ng bất cần vá»›i cái lý của bố và anh trai cô đã dặn: “Nhà nó có năm đầu, sáu tay cÅ©ng không bỠđược mà y. Cả lão Hà và thằng TÃnh, thằng Sà i có muốn vá» Ä‘uổi gà thì cứ giá»i bá» mà y Ä‘i. Thách cả lò nhà nó đấyâ€.
Sau năm ngà y ở nhà , hôm ra Ä‘i, cả chú Hà từ tỉnh vá», cả bạn bè của TÃnh ở huyện và ủy ban, cả bao bạn bè thân thiết và gia đình tiá»…n Sà i lên Ä‘Æ°á»ng. Còn những mÆ°á»i lăm ngà y phép nữa anh má»›i lên Ä‘Æ°á»ng đến nÆ¡i táºp trung quân. Hiểu biết Sà i không muốn ở nhà lâu. Anh định những ngà y còn lại Sà i ở nhà mình. Bằng sá»± yêu mến chăm lo của bố mẹ, của vợ, Hiểu hy vá»ng những ngà y ở quê anh Sà i sẽ khuây khoả. Sà i cÅ©ng chỉ ở đấy ba ngà y. Anh đòi Hiểu vá» Hà ná»™i: “Thôi đừng ở nhà ai, mất tá»± do anh ạâ€. Sà i giao hẹn, Hiểu lại chiá»u. Há» và o ở trong trạm 66. Ngà y ngà y Hiểu Ä‘i đặt mua sắm má»™t số dụng cụ câu lạc bá»™, Ä‘i lÄ©nh sách giáo khoa và nằm Ä‘á»c sách. Sà i Ä‘i tà u Ä‘iện lên Cầu giấy rồi lững thững Ä‘i bá»™ vá» phÃa Mai Dịch. Anh cứ Ä‘i, không và o nhà ai, không mua bán gì. Cả bốn ngà y trá»i Ä‘á»u lên phÃa ấy và cÅ©ng Ä‘á»u không để là m gì. Chiá»u ngà y thứ tÆ° ăn cÆ¡m xong Sà i má»›i rủ Hiểu: “Anh lên Cầu Giấy vá»›i em Ä‘i†Hiểu là m nhÆ° không biết gì há»i lại: “Äể là m gì?†- “Anh có biết chá»— HÆ°Æ¡ng ở không?†- “Có†- “Äi vá»›i em đến đấyâ€. ChÆ°a há» có ý định đến thăm HÆ°Æ¡ng dịp nà y nên Hiểu không biết sẽ ăn nói thế nà o khi có cả Sà i và vợ chồng cô ta. Mà để là m gì? Nếu thái Ä‘á»™ của HÆ°Æ¡ng nhÆ° lá thÆ° cuối cùng gá»i cho anh trÆ°á»›c khi lấy chồng? Nó khổ sở ở chá»— là Sà i chÆ°a há» biết đến lá thÆ° đó. Tất cả những Ä‘iá»u khó xỠấy anh không thể nói ra. Còn Sà i chỉ cần nhìn thấy HÆ°Æ¡ng má»™t lần trÆ°á»›c khi rá»i khá»i miá»n Bắc là nhÆ° đã thấy tất cả thà nh thị, cả ruá»™ng đồng là ng xóm, cả bãi bồi ngáºp lụt và là ng Bái Ninh già u có, cả những ngà y hè ồn à o nhÆ° bão của biển và cái trung Ä‘oà n 25 vừa khắc nghiệt vừa yêu thÆ°Æ¡ng da diết ghi dấu cả má»™t thá»i trà n đầy sức lá»±c và những khát khao trong im lặng Ä‘au Ä‘á»›n của mình.
Hai ngÆ°á»i dắt nhau Ä‘i từ năm giá» chiá»u nhÆ°ng mãi hÆ¡n bảy giá» tối há» má»›i đến nÆ¡i. Vợ chồng HÆ°Æ¡ng ở ngay gian đầu của cÆ¡ quan. Khu nhà xây lá»›p lá giữa vÆ°á»n chuối um tùm cạnh má»™t là ng ngoại thà nh. Trông nó ẩm thấp và ngổn ngang những gá»—, lá đã ủi má»t. Ãt nhất cái nguyên liệu thừa thãi nà y đã để hà ng năm ở ngoà i vÆ°á»n chuối quanh dãy nhà chừng mÆ°á»i hai gian và má»™t nhà ngang kiểu nhÆ° thÆ°á»›c thợ, dáng chừng là nhà bếp. Hiểu chÆ°a biết sẽ nên thế nà o khi được chỉ Ä‘Ãch xác và o gian phòng của HÆ°Æ¡ng. Sà i thì thà o: “Hay là anh ở ngoà i nà y em và o trÆ°á»›c†- “Thế cÅ©ng được†- “Hay là anh cùng và o vá»›i em!†Nghe giá»ng Sà i đã lạc Ä‘i Hiểu biết là cu cáºu Ä‘ang run nhÆ°ng anh không thay đổi ý định. Sà i sá»a quần áo, lấy năm đầu ngón tay cà o cà o mái tóc rối bù dÆ°á»›i lòng chiếc mÅ© cứng. HÆ°Æ¡ng Ä‘ang ngồi tá»±a và o thà nh giÆ°á»ng, hÆ¡i cúi, Ä‘á»c mê mải má»™t quyển sách bìa cứng dà y cá»™p, chốc chốc cô ngẩng mặt lẩm nhẩm rồi ghi và o quyển sổ con ở bên cạnh. Qua khe cá»a khép há» nhìn và o ánh Ä‘iện sáng lóa trong phòng, má»™t ná»a khuôn mặt cô lại bị che khuất bởi mái tóc uốn ngắn, nhÆ°ng Sà i vẫn thấy đôi mắt rất long lanh lúc nà o cÅ©ng nhÆ° cÆ°á»i, cái miệng vá»›i hà m răng rất trắng và đá»u đặn, khi cÆ°á»i dù sảng khoái đến đâu đôi môi tÆ°Æ¡i mòng má»ng không bao giỠđể lá»™ đến chân răng khiến không cho ai cái quyá»n được quên cái miệng cÆ°á»i ấy dù chỉ được thấy má»™t lần. HÆ°Æ¡ng có hÆ¡i gầy Ä‘i, nhÆ°ng lại cà ng xinh ra. Chao Æ¡i, sao đêm nay đẹp thế nà y. PhÃa trong cái mà n gió buông ở sát tÆ°á»ng kia có phải là chồng em không? Anh ta là ai mà phúc đức, may mắn đến thế! Sà i muốn đẩy tung cá»a và o nhà ôm chầm lấy HÆ°Æ¡ng, hai ngÆ°á»i rón rén dắt tay nhau nhẹ nhà ng khép cá»a lại, Ä‘i vá»›i nhau suốt đêm nay, cả đêm nay anh sẽ gục đầu và o lòng em, chỉ cần má»™t đêm sống vá»›i nhau là có tất cả, rồi từ ngà y mai trở Ä‘i toà n có Ä‘i bá»™, nhịn đói, sốt rét và chỉ có bom đạn, nà o đã thấm gì vá»›i sá»± sung sÆ°á»›ng đêm nay em dà nh cho anh! Mồ hôi anh đã tóa ra Æ°á»›t đầm áo, anh thở gằn và bấu tay và o bá» tÆ°á»ng. DÆ°á»ng nhÆ° HÆ°Æ¡ng đã có cảm giác có ngÆ°á»i đứng ngoà i sân, chốc chốc cô lại quay ra. Khi cô đứng dáºy thì Sà i vá»™i vã Ä‘i bằng mÅ©i giầy chạy ra chá»— Hiểu. HÆ°Æ¡ng bê ca nÆ°á»›c ra ngồi và o chá»— cÅ©, cắm cúi Ä‘á»c nhÆ° cÅ©.Hiểu suýt báºt cÆ°á»i vì cái cảnh luống cuống tá»™i nghiệp của Sà i. Äã biết tất cả, anh vẫn há»i: “HÆ°Æ¡ng Ä‘ang là m gì?†- “Có lẽ Ä‘ang há»c ngoại ngữ†- “Má»™t mình à ?†- “Có lẽ chòng nằm giÆ°á»ng trong†- “Thôi vá» nhỉ?†- “Khoan đã anh!†- “Là m gì?†- “Có lẽ anh và o nhà má»™t tý. Em ra ngoà i kia chá» anh†- “Theo mình thì không nênâ€. Nói xong câu đó Hiểu má»›i ra ý định của Sà i. Cáºu ta muốn xem cô nhắc nhở những gì, dò há»i Sà i sống ra sao và có nhắn gá»i, hẹn hò gì không! Thôi thì lần cuối cùng chiá»u nó. Khuya khoắt thế nà y và o tháºt bất tiện. NhÆ°ng bản thân mình việc gì phải lo, cốt được việc cho nó. Cố không để nó phải ân háºn Ä‘iá»u gì. Sà i Ä‘i tháºt xa ra ngoà i Ä‘Æ°á»ng chÃnh. Hiểu Ä‘i và o. Anh Ä‘iá»m tÄ©nh gõ cá»a. HÆ°Æ¡ng vẫn cầm quyển sách trên tay, quay ra: “Ai?†- “Xin lá»—i tôi há»i, đây có phải nhà cô HÆ°Æ¡ng không ạ?†- “HÆ°Æ¡ng nà o cÆ¡ bác†- “HÆ°Æ¡ng bách khoa má»›i vá» cÆ¡ quan nà y†- “Xin lá»—i, bác há»i có việc gì ạ†- “Tôi là Hiểu bá»™ Ä‘á»™i†- “Trá»i Æ¡i anh Hiểu, Kim Æ¡i, anh Hiểu, Kim Æ¡iâ€. HÆ°Æ¡ng vứt quyển sách xuống giÆ°á»ng chạy ra mở cá»a. Từ phÃa trong mà n gió Kim báºt dáºy, xô tấm vải chắn, há»i không kịp để anh trả lá»i. Nà o anh có biết em ở đây không, nà o anh Hiá»n có nhắn gì em? Hà ng tháng nay cÅ©ng chÆ°a nháºn được thÆ° của anh ấy. HÆ°Æ¡ng cÅ©ng vồn vã giải thÃch rằng từ ngà y Ä‘i há»c bác sỹ đến giá» chủ nháºt nà o Kim cÅ©ng vá» vá»›i cô. Rằng chồng cô Ä‘á»™ nà y phải Ä‘i thÆ° viện, anh ấy sắp Ä‘i thi nghiên cứu sinh, rằng cô vỠở đây còn bừa bá»™n chÆ°a đâu và o đâu nhÆ°ng cả hai vợ chồng cùng chúi đầu và o há»c ngoại ngữ. “Anh ấy há»c để Ä‘i, còn em phải Ä‘á»c nhiá»u tà i liệu kỹ thuáºt và những thông tin khoa há»c bằng tiếng nÆ°á»›c ngoà i. Bắt buá»™c phải há»c má»›i là m việc đượcâ€. Rằng chủ nháºt chúng em và Kim má»›i nấu ăn vá»›i nhau còn ngà y thÆ°á»ng báo cÆ¡m táºp thể để có thá»i gian há»c táºp. Rằng tối nay anh nghỉ ở đâu, ở lại đây vá»›i chúng em! “Anh ấy nhà em còn quý bạn hÆ¡n cả quý em đấy, anh đừng ngạiâ€. Hiểu nói anh lên khu văn công quân Ä‘á»™i là m việc tiện qua đây sá»±c nhá»› HÆ°Æ¡ng nói ở khu nà y má»›i và o cho biết chá»— khi khác anh đến thăm lâu. Anh nói rất nhiá»u chuyện vui vẻ và đá»u có ý nhắc nhở đến những ngà y HÆ°Æ¡ng Ä‘i nghỉ hè ở bá» biển và những công việc của anh em trong đó có Sà i. NhÆ°ng HÆ°Æ¡ng không hỠđể ý hoặc cố lÆ°á»›t qua những gì có liên quan đến ngÆ°á»i anh vừa nhắc tá»›i. Ngay cả khi anh bảo: “Sà i Ä‘i B rồi đấy Kim ạâ€. Kim má»›i kêu lên ngạc nhiên và há»i dồn dáºp bao nhiêu chuyện. HÆ°Æ¡ng vẫn coi nhÆ° không biết đến chuyện đó, không há» quen biết ngÆ°á»i đó. Cuối cùng Hiểu gợi ý: “Tôi vẫn còn “nợ†HÆ°Æ¡ng đấy, có lẽ khi nà o có Ä‘iá»u kiện tôi sẽ trả nợ†- “Khi nà o có Ä‘iá»u kiện đến đây chÆ¡i vá»›i vợ chồng em lâu lâu anh nhé. Còn “chuyện ấy†có lẽ cÅ©ng chả cần nói nữa anh ạ. Em hiểu cả rồi!â€. HÆ°Æ¡ng vẫn chÆ°a dịu bá»›t ná»—i căm giáºn. Ngay cả khi má»›i đến, chuyện gì cô cÅ©ng cố gán “nhà em†“chúng em†và khéo léo khen chồng, cÅ©ng muốn biểu hiện lòng mình chÆ°a há» nguôi ngoai, chÆ°a thể tha thứ cho con ngÆ°á»i phụ bạc. May mà Sà i không và o đây. NhÆ°ng ngÆ°á»i Hiểu cứ thấy “chết†dần Ä‘i, nguá»™i lạnh dần Ä‘i. Anh muốn quát lên khi gặp Sà i: “Việc quái gì cáºu phải nghÄ© ngợi cho mệt xác. Hạng ngÆ°á»i nhÆ° thế không đáng cho cáºu phải nhá»› nhung, Ä‘au khổâ€. Äến lúc thấy cáºu ta anh lại không nỡ nói, đúng ra là không dám là m việc đó. Sà i vẫn lẳng lặng Ä‘i cạnh anh, anh hiểu cáºu ta rất muốn há»i, rất muốn anh kể cà ng nhiá»u cà ng tốt, cà ng tỉ mỉ cà ng tốt. Cố giết cái chết đã ở trong lòng mình anh tÆ°Æ¡i cÆ°á»i: “Vui lắm!†- “Thế hả anh. HÆ°Æ¡ng có buồn phiá»n gì vá» ngÆ°á»i chồng má»›i của mình không†- “Chắc là có nhÆ°ng có ngÆ°á»i khác ở đấy nói ra không tiện†- “HÆ°Æ¡ng có bá»±c em lắm không?†- “Chắc là có!†- “Liệu HÆ°Æ¡ng có hiểu hết hoà n cảnh của em không?†- “Có lẽ cÅ©ng không hiểu hết đâuâ€. Sà i im lặng, nén những hÆ¡i thở dà i xong, không kìm nổi sá»± im lặng: “HÆ°Æ¡ng có biết em Ä‘i xa không?†- “Mình có nói†- “Liệu HÆ°Æ¡ng có phà n nà n gì chuyện em Ä‘i!†- “Cô ta vẫn phục cáºu là ngÆ°á»i có ý chÆ- “Tại sao HÆ°Æ¡ng lại gầy Ä‘i anh nhỉ?†- “Phải há»c, vừa là m việc, vừa tranh thủ há»c ngoại ngữ. TrÆ°á»ng há»c ở táºn giữa ná»™i thà nh†- “Không hiểu thế nà o HÆ°Æ¡ng lại lên ở táºn đây. TÃnh HÆ°Æ¡ng cÅ©ng rát tối lắm anh ạ. Lại Ä‘i há»c đêm hôm khuya khoắt!†- “Thì cÆ¡ quan ngÆ°á»i ta ở đấy mà mình lại chÆ°a có nhà riêng†- “Khổ, liệu anh chồng có quan tâm gì đến chuyện Ä‘i lại của HÆ°Æ¡ng không?†Im lặng. “A anh nà y, em sẽ biên thÆ° cho anh TÃnh em. NhÆ°ng... sợ anh ấy lại không Æ°a HÆ°Æ¡ng lắm... Thôi được, em sẽ nói bằng má»i giá anh phải giúp HÆ°Æ¡ng há»™ em. Nếu không giúp HÆ°Æ¡ng thì coi nhÆ° anh từ bá» em đấy. Em sẽ bảo: Anh cứ yên chÃ, HÆ°Æ¡ng không “là m hại†em anh nữa đâu mà phải lo. Em sẽ biên thÆ° nó vá»›i anh TÃnh em nhÆ° thế. Ở nhà anh thÆ° từ hoặc có dịp nà o lên Hà ná»™i, anh cố vá» gặp anh TÃnh em nói thêm và o†- “Chuyện gì kia?†- “Các cụ vá» tản cÆ° nhà em hồi xÆ°a hiện có nhà rất rá»™ng còn thừa hai phòng chÆ°a có ngÆ°á»i ở. Các cụ hứa vá»›i nhà em nếu em hoặc bạn bè thân thiết của em được Ä‘i há»c, Ä‘i là m ở Hà ná»™i không có chá»— ở, đến nhà các cụ dà nh cho má»™t buồng. Anh nói vá»›i anh TÃnh tìm má»i cách, mà cÅ©ng chả cần tìm, chỉ cần anh ấy thÆ°Æ¡ng em†- “Anh TÃnh có thể sẻ ngÆ°á»i cho cáºu anh ấy đâu có tiếc†- “Em biết thế. Anh phải nói há»™ em là nếu không là m được việc nà y cho HÆ°Æ¡ng thì không bao giá» cần là m bất cứ việc gì cho em nữa†- “Thôi được, cáºu cứ yên tâm ra Ä‘i. Ở nhà mình sẽ bà n vá»›i anh TÃnh, tùy tình hình cụ thể sẽ là m theo ý của Sà i†- “Tại sao lại tùy ạ†- “Ngá»™ nhỡ cô ta kiếm được nhà khác thuáºn lợi hÆ¡n thì sao?†- “Vâng! NhÆ° thế cÅ©ng được. NhÆ°ng nhất thiết phải tạo Ä‘iá»u kiện cho HÆ°Æ¡ng Ä‘i há»c đỡ trở ngại. Có khi vì ngại tối, sợ ma, sợ Ä‘Æ°á»ng vắng mà cô ấy bá» há»câ€.
Có thể hà ng chục năm sau giữa bom đạn cá»±c khổ của ngÆ°á»i lÃnh anh vẫn hăm hở bất chấp hết thảy vì niá»m khoan khoái của đêm nay. Hiểu im lặng Ä‘i bên cạnh sá»± sung sÆ°á»›ng của ngÆ°á»i sắp sá»a ra Ä‘i trà n đầy niá»m tin và khát vá»ng nhÆ° là sá»± mô tả của những bà i ghi nhanh trên báo chÃ, Ä‘Ã i phát thanh lúc bấy giá» nói rằng ngÆ°á»i chiến sÄ© ra mặt tráºn nhÆ° Ä‘i xem há»™i! Anh biết rằng Ä‘iá»u đó cÅ©ng rất tháºt và rất cần nhÆ° thế.
Không có ai dại dá»™t Ä‘i nuối tiếc cái cÅ© khi Ä‘ang trà n trá» vá»›i hạnh phúc má»›i. CÅ©ng chẳng việc gì cứ phải gà o lên phô trÆ°Æ¡ng tất cả sá»± đầy đủ tốt đẹp nếu quả thá»±c nó có nhÆ° thế. Bởi vì, nó giống nhÆ° kẻ có miếng ăn ngon không bao giá» khoe khoang chiá»ng bầy ra trÆ°á»›c mặt những ngÆ°á»i Ä‘ang đói. HÆ°Æ¡ng chán ngÆ°á»i chồng của mình ngay từ khi chÆ°a cÆ°á»›i. Có thể nói nhÆ° thế nếu ai đã từng há»c ở Bách Khoa những năm ấy. Hà ng “trung Ä‘á»™i†bị cô “bắn†ra vừa đủ cá»± ly là m thầy, là m bạn má»™t cách vui vẻ, hoặc Ãt ra cÅ©ng phải cố mà vui vẻ để chứng tá» mình không phải là kẻ thất bại. Trong những ngÆ°á»i “cùng thá»i†ấy có thầy Thịnh, chồng cô bây giá». Chẳng những không bị “bắn†Thịnh còn được vồ váºp. Thịnh chịu khó há»c hà nh và là m việc. Anh và o loại cán bá»™ giảng dạy lâu năm của trÆ°á»ng. Không tà i hoa cÅ©ng chẳng kém cá»i, anh là con ngÆ°á»i “đá»u Ä‘á»uâ€, “nhà n nhạt†trong tất cả má»i lÄ©nh vá»±c. Äã hÆ¡n ba mÆ°Æ¡i lăm tuổi anh chÆ°a hỠ“cùng aiâ€. Bá»n con gái Ä‘á»™c miệng lúc đầu gá»i là “giám đốc†sau chuyển thà nh “tiến sÄ© hấpâ€. Hoặc thầm vụng má»™t mình hoặc được gán ghép trêu trá»c anh có tất cả các “hoa khôi†của trÆ°á»ng trong nhiá»u khóa là “ngÆ°á»i yêu†của mình. Vá»›i HÆ°Æ¡ng, anh có cả hai phÃa: thầm vụng ngẩn ngÆ¡ và sá»± trêu chá»c của xung quanh. Ngay chÃnh HÆ°Æ¡ng, rất nhiá»u lần cÆ°á»i nó trÆ°á»›c bạn bè: Mình “đá†anh bá»™ Ä‘á»™i rồi, yêu “tiến sĩ†thôi. Kệ, cốt mình yêu là được. Cô nà o “hưởng ứng†thì tốt, mà không cÅ©ng chẳng quan trá»ng gì. Anh chung thuá»· dai dẳng vá»›i “tình yêu má»™t mình†không há» lay chuyển. Anh sẵn sà ng đạp xe ròng rã cả năm há»c theo sau má»™t đôi sinh viên Ä‘ang yêu nhau. Kệ há». Anh yêu cô bé thì theo. Há» vừa Ä‘i vừa nói rÃu rÃt ở phÃa trÆ°á»›c. Anh cứ thủng thẳng đạp theo sau. Vá» nhà , đợi cho cô và o hẳn phÃa trong cá»a anh má»›i quay vá». Cả hà ng năm không cần há»i han, chuyện trò, không cần cả cô ta có để ý đến mình Ä‘i phÃa sau hay không. Äến khi “yêu HÆ°Æ¡ng†anh lại hăm hở mang từ nhà mình đến cho cô bi đông nÆ°á»›c sôi để nguá»™i, cái ba lô bá»™ Ä‘á»™i cÅ© để cô Ä‘i “cắm trại†ở chá»— Sà i đóng quân mà chẳng cần biết cô ta có cần những thứ ấy hay không! Có lần HÆ°Æ¡ng Ä‘i thá»±c táºp ở má»™t cÆ¡ sở cách Hà ná»™i bốn chục cây, chủ nháºt nà o anh cÅ©ng đạp xe đến “thăm†ở phÃa ngoà i cổng nhà máy. Lần thì HÆ°Æ¡ng “đi vắng†lần thì “ốmâ€. Có má»™t hôm anh ta “bắt được†HÆ°Æ¡ng ngay phÃa ngoà i cổng buá»™c HÆ°Æ¡ng phải đứng lại nói chuyện. Biết là không đùa được nữa và cÅ©ng không cần ý tứ, cô bảo: “Em biết là thầy rất nhiệt tình nhÆ°ng em đã có ngÆ°á»i yêu, thầy thông cảm†- “Không sao, không sao, em cứ yêu đồng chà bá»™ Ä‘á»™i của em. Tôi không há» là m gì ảnh hưởng đến em. NhÆ°ng em cÅ©ng cho tôi cái quyá»n tá»± do của tôi, tôi có thể là m những gì tôi muốn. Nếu em không muốn gặp tôi cÅ©ng không sao kia mà â€. Ừ thì ông cứ là m cái việc ông muốn Ä‘i. HÆ°Æ¡ng xin phép vỠđể kệ con ngÆ°á»i tá»± do ấy đứng ngoà i cổng hà ng giá» má»›i đạp xe vá» Hà ná»™i. Mấy hôm sau HÆ°Æ¡ng ốm. Không biết cách nà o anh ta lại mang đến cho HÆ°Æ¡ng ná»a cân Ä‘Æ°á»ng và chục quả chanh. HÆ°Æ¡ng từ chối. Anh ta bảo. “Äá»™ nà y chanh rẻ, có bảy hà o má»™t chục, HÆ°Æ¡ng cứ dùng Ä‘i đừng ngạiâ€. HÆ°Æ¡ng cÆ°á»i phá lên rồi nghiêm mặt nói nhÆ° ra lệnh: “Em yêu cầu thầy bá» tất cả những thứ nà y và o túi xách Ä‘i há»™ em. Thầy thông cảm, giữa trÆ°a, chị em mệt Ä‘á»u muốn ngủ, thầy ngồi đây không tiệnâ€. Anh ta theo lệnh HÆ°Æ¡ng lùi lÅ©i xách túi ra khá»i cá»a. Chị em mắng HÆ°Æ¡ng “Tệ†nhÆ°ng cô thấy không thể để lão ta “nhá»n†được nữa. NhÆ°ng “thầy†không há» tá»± ái. Suốt mấy năm trá»i chân thà nh và ngoan ngoãn ông ta không hỠđòi há»i, không há» mong đợi ở HÆ°Æ¡ng má»™t Ä‘iá»u gì. Còn HÆ°Æ¡ng, vì không mấy ai biết rõ hoà n cảnh của Sà i nên luôn luôn Ä‘em đến cho cô “anh bá»™ Ä‘á»™i đẹp trai và thông minh của mà y†là m cô bất chấp hết thẩy để giữ gìn thiêng liêng má»™t mối tình hiện tại thì câm lặng mà tÆ°Æ¡ng lai thì mịt mùng. Chỉ biết trượt theo cái Ä‘Ã của những năm ká»· niệm, những ấn tượng vá» má»™t tấm lòng chân tháºt, đầy ná»—i đắng cay và má»™t nghị lá»±c phi thÆ°á»ng chứa chất trong im lặng thăm thẳm ở con ngÆ°á»i bá» ngoà i hiá»n là nh, nhút nhát. Cô còn chỠđợi ở Sà i những việc Ä‘á»™t ngá»™t là m cô phải ngỡ ngà ng khâm phục nhÆ° sá»± lặng lẽ nhÆ°á»ng chá»— há»c cho cô. Lặng lẽ Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i, lại lặng lẽ và o đại há»c, và trở thà nh sinh viên xuất sắc mà nhiá»u năm sau ngÆ°á»i ta còn nhắc nhở... Không ngá». Tháºt không thể ngá» cái Ä‘á»™t ngá»™t nhÆ° sét đánh ấy lại là cái tin anh ta đã trở lại yêu vợ rất tha thiết. Ngà y hôm ấy HÆ°Æ¡ng và cô bạn cùng lá»›p từ nhà mình đã qua sông còn Ä‘i đò trở lại là ng Hạ Vị tìm cách gặp Tuyết. Lúc ấy Tuyết Ä‘ang kiêu hãnh vác cái bụng chá»a nhÆ° vác má»™t quả bom Ä‘i đến đặt và o lồng ngá»±c của HÆ°Æ¡ng. Dù đã cố giữa không cho bạn biết chuyện gì, mặt HÆ°Æ¡ng cÅ©ng tái Ä‘i. Cô đứng chết lặng, Tuyết Ä‘i qua má»™t Ä‘oạn xa cô má»›i nhÆ° tỉnh lại. Trở vá» trÆ°á»ng cô nằm li bì suốt ba ngà y. “Tiến sĩ†lại mang cho cô mấy quả chanh. Hai mắt cô nhìn nhÆ° tên bắn và o ngÆ°á»i khiến hai chân anh run run. Cô muốn quát “Cút Ä‘i, đồ khốn nạn!†NhÆ°ng cô là ngÆ°á»i Ä‘ang quyết chà trả thù mà không có vÅ© khÃ. Tất cả những ngÆ°á»i cô có thể yêu, có thể tạo nên hà nh phúc cho cô, có thể còn hÆ¡n cả Sà i, trong suốt mấy năm qua cô Ä‘á»u “loại†mà không há» vÆ°Æ¡ng vấn. Äến bây giá»... Kẻ sôi sục mù quáng chỉ còn cái que gai cÅ©ng coi là vÅ© khÃ, vẫn có thể đâm mù mắt ngÆ°á»i khác. Cô cÆ°á»i, tiếng cÆ°á»i nghe ma quái là m cho ngÆ°á»i thầy giáo phải Ä‘i giáºt lùi ra phÃa cá»a. Tiếng cÆ°á»i tắt lạnh trên môi, cô há»i: “Thầy yêu tôi tháºt không?†NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông bá»—ng run rẩy quỳ xụp xuống, chắp hai tay lạy nhÆ° thể cô gái Ä‘ang ở trÆ°á»›c mặt mình đã biến thà nh ma quái: “Sợ à ? Nói Ä‘i. Anh có yêu tôi tháºt không?†Giá»ng HÆ°Æ¡ng đã bình tÄ©nh trở lại. Anh ta cÅ©ng bình tÄ©nh trở lại. “Xin em đừng há»i câu đó. Nếu được chết ngay lúc nà y dÆ°á»›i chân em tôi cÅ©ng không ngần ngại†- “Thôi thầy ạ, cải lÆ°Æ¡ng lắm. Äứng dáºy Ä‘i báo cáo tổ chức Ä‘i. Äứng dáºy báo cáo tổ chức là tôi yêu anh và chúng ta chuẩn bị cứơi!†Tất nhiên lúc bấy giá» dù có choáng váng đến đâu thì anh ta cÅ©ng phải đứng dáºy Ä‘i là m ngay cái việc mà cô đã ra lệnh, nhÆ° chúa ban phát tình thÆ°Æ¡ng cho lÅ© con chiên. Và ná»a tháng sau cả trÆ°á»ng rùm beng trong đám cÆ°á»›i rất giản dị diá»…n ra trong vòng mÆ°á»i lăm phút tại nhà bố mẹ chú rể. Äể đến bây giá» trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i cô phải cố trở thà nh ngÆ°á»i vợ dịu dà ng, hãnh diện vá» ngÆ°á»i chồng biết chiá»u chuá»™ng, biết lắng nghe từng cá» Ä‘á»™ng của vợ. Và , cái trách nhiệm là m mẹ đã lá»›n dần trong cô từ ba tháng nay thì không thể nà o khác những cá» chỉ, lá»i nói cô đã là m chứng tá» cho Hiểu nháºn ra cái hạnh phúc trà n trá» má»›i mẻ trong cái gia đình tưởng nhÆ° tạm bợ, há» hững của cô.
Nếu cứ để cho Sà i biết tất cả sá»± đối xá» của HÆ°Æ¡ng trong thá»i gian qua có lẽ đỡ khổ hÆ¡n. Anh có thể gục ngã để không bao giỠđứng dáºy nổi nhÆ° má»™t Ä‘oạn Ä‘á»i tÆ°Æ¡i đẹp và đau khổ đã được chấm dứt, được ngã ngÅ© để rồi những năm tháng sau thà nh kẻ què quặt bệnh hoạn để anh sẽ có má»™t lối sống, má»™t nhân cách dù nó là cung cách lá» lối của kẻ bệnh hoạn, què quặt thì vẫn là của kẻ ấy, không chung chiêng pha tạp. Không dám là m, không dám mất má»™t cái gì, chỉ bằng sá»± yên lặng và tránh né, sá»± tránh né gần nhÆ° chốn chạy vừa chiá»u ý má»i ngÆ°á»i vừa toại nguyện cho mình, rốt cục chẳng những không tránh né nổi, anh lại tá»± giác là m cái công việc lúc ban đầu khi còn là đứa trẻ con cố sức giãy giụa. Lá»›n lên cà ng Ä‘i xa, chuyện vợ con của anh cà ng bế tắc. Bé hy vá»ng lúc lá»›n lên sẽ vượt ra khá»i roi vá»t của bố mẹ và các anh. Äi bá»™ Ä‘á»™i tưởng được thăm thẳm xa vá»i, cô ta và gia đình không thể tìm đến. Bây giá» lại hy vá»ng và o bom đạn, chết chóc của cuá»™c chiến đấu ác liệt sẽ là hà ng rà o ngăn cách giữa anh và vợ, giữa quá khứ và mai sau. NhÆ°ng nhÆ° thế để là m gì khi anh đã có con và HÆ°Æ¡ng đã lấy chồng? Không thể biết Ä‘iá»u gì sẽ xảy ra trong tháng sau, năm sau nhÆ°ng đến bây giá» thì anh không thể thay đổi, anh sẽ Ä‘i, Ä‘i suốt cả Ä‘á»i mình trong gian truân, trong chết chóc, chỉ cần để không phải là m chồng của cô Tuyết, không thể “đội trá»i chung†vá»›i cô ta. Má»™t lần nhu nhược đã nuôi ná»—i đắng cay cả Ä‘á»i rồi. Còn vá»›i HÆ°Æ¡ng, anh không thể trách móc, không thể đòi há»i gì hÆ¡n những Ä‘iá»u Hiểu đã nói lại vá»›i anh: HÆ°Æ¡ng vẫn há»i han, vẫn lo Sà i Ä‘i B gian khổ. Chỉ cần có thế là anh có thể sung sÆ°á»›ng trong Ä‘au khổ, nuối tiếc và hy vá»ng, đôi khi cÅ©ng chẳng biết hy vá»ng và o đâu, hy vá»ng cái gì. NhÆ°ng vẫn cứ khắc khoải chỠđợi nó.
Nhìn cái dáng tất báºt quê mùa của anh ai cÅ©ng tưởng Sà i là ngÆ°á»i ăn no vác nặng và o loại nhất nhì đại Ä‘á»™i. NhÆ°ng vá»›i việc rèn luyện ngặt nghèo: “Vai trăm cân, chân ngà n dặmâ€, cái nghỠ“dà i lÆ°ng tốn vải†của những năm Ä‘i há»c và dạy há»c ở trung Ä‘oà n bá»™, anh trở thà nh “đối tượng†có nguy cÆ¡ phải rá»›t lại ngay từ đầu. Suốt tám tháng trá»i táºp Ä‘eo đất, Ä‘eo gạch, táºp bắn súng, táºp tiểu Ä‘á»™i, trung Ä‘á»™i tiến công, đánh chiếm từng căn nhà trong thà nh phố, táºp giấu mình giữa đồng bằng, táºp vượt núi, lá»™i sông Ä‘uổi địch... Hà ng mấy chục khoa mục anh Ä‘á»u cắn răng để chịu Ä‘á»±ng, cắn răng lại để đạt tá»›i mục tiêu: Ä‘i “Bâ€. Cái khó nhất của Sà i là sức khoẻ, sức chịu Ä‘á»±ng dẻo dai của cÆ¡ thể. PhÆ°Æ¡ng châm của anh vẫn chỉ là : cắn răng mà chịu. Hà nh quân, hai chân phồng nhÆ° phải bá»ng. Khi những “bá»c nÆ°á»›c†vỡ ra, hai gót và xung quanh bà n chân tuá»™t hết má»™t lượt da rồi lại đến lượt khác, máu tứa ra nhÆ° cây sung vạc vỠứa nhá»±a. Anh vẫn nhắm mắt, nghiến răng lại chịu Ä‘au để không bị rá»›t lại. Khoác sá»t đất ba bốn chục cân trên vai Ä‘i cả ngà y, cả đêm có lúc cả hai chân run, mắt hoa, đầu óc quay cuồng choáng váng, ngã dúi xuống bá» ruá»™ng, thấy vẫn có thể ngồi dáºy được là anh lại chống gáºy đứng dáºy chạy theo Ä‘Æ¡n vị. Cả tám tháng táºp và bốn tháng Ä‘i bá»™ ròng rã và o chiến trÆ°á»ng anh trở thà nh cán bá»™ trung Ä‘á»™i tin cáºy của đồng Ä‘á»™i và cấp trên. Chiến trÆ°á»ng, giáp mặt vá»›i kẻ thù, cầm súng bắn trá»±c tiếp và o nó đã là chuyện có thá»±c. Chỉ cách hai ki lô mét rưỡi, có chá»— chỉ cách dăm bảy trăm mét là có thể nổ ra cuá»™c chiến đấu dữ dá»™i giữa ta và địch. NhÆ°ng nhiệm vụ của Ä‘Æ¡n vị lần nà y “giao quân cho B2†thà nh ra phải tránh địch mà đi cho tá»›i Ä‘Ãch. Äã hÆ¡n má»™t năm ròng khoác lên vai ná»—i vất vả nặng ná» của ngÆ°á»i lÃnh, cái mÆ¡ Æ°á»›c từng ngà y tháºt giản dị, được má»™t đêm nghỉ cho thá»a thuê, má»™t giấc ngủ cho tròn đã là vô cùng hạnh phúc. CÅ©ng không thể nghÄ© ngợi gì nữa ngoà i những nhẩm đếm Æ°á»›c tÃnh đã Ä‘i thêm được mấy cây số, vượt qua được mấy ngá»n núi, đêm nay, ngà y mai sẽ bÆ¡i qua con sông nà o, liệu còn đủ sức lên đến dốc “ông cụ†không? Kiếm măng ở đâu, khu rừng nà o có nhiá»u rau môn thục, vượt qua bãi B52 bằng cách nà o, nấu cÆ¡m là m sao không có khói, mắc võng ở “bãi khách†theo kiểu nà o để tháo cho nhanh cÅ©ng là những tÃnh toán chi li. Vì cái chết lại có thể xảy ra ngay ở những công việc thông thÆ°á»ng nhá» nhặt ấy. Giữa sống chết, ngÆ°á»i lÃnh không có gì ngoà i tình yêu thÆ°Æ¡ng đùm bá»c của ngÆ°á»i xung quanh mình mà ngÆ°á»i ta vẫn quen gá»i là đồng Ä‘á»™i, đồng chÃ. Nó không giống nhÆ° khi còn ở háºu phÆ°Æ¡ng lúc ngÆ°á»i ta nổi khùng định choảng nhau má»›i gá»i nhau bằng đồng chÃ. Ở đây hai tiếng ấy tháºt sá»± thiêng liêng, tháºt sá»± là sống chết, mất còn, không thể cách biệt, thù oán. Thù oán nhau, đẩy cái chết đến cho nhau dá»… dà ng nhÆ° má»™t phút rong chÆ¡i và nó cÅ©ng lại dá»… dà ng bóc trần những thủ Ä‘oạn thâm hiểm, lúc ấy tiếng đồng chà không thể nà o che Ä‘áºy nổi, bằng cách gì cÅ©ng không thể lẩn trốn nổi sá»± phán xét.
* * * * *
Vượt qua sông Bạc được má»™t đêm Sà i phải nằm lại. Äã ba ngà y lên cÆ¡n sốt li bì bá» cÆ¡m, đến chiá»u anh vẫn cuốn võng chống gáºy ra Ä‘i. Äêm nay anh không còn biết gì nữa. Mắt đã dại Ä‘i, da tÃm bầm và quai hà m cứng ngắc không thể nuốt nổi chén sâm cô y tá vừa pha. Äợi tiêm má»™t loạt ba mÅ©i thuốc xong hai chiến sÄ© của Ä‘Æ¡n vị phải ở lại cùng cô y tá, ngÆ°á»i còn lạ cuối cùng ở bãi khách khiêng Sà i đến trạm quân y binh trạm cách đấy má»™t ngà y Ä‘Æ°á»ng. NhÆ° tất cả những ngÆ°á»i chiến sÄ© ra mặt tráºn lúc bấy giá» mục Ä‘Ãch thiêng liêng và cao cả của há» là được giết giặc láºp công nhÆ°ng hai ngÆ°á»i đã phải ở lại trạm quân y suốt sáu tháng trá»i. Khiêng Sà i đến nÆ¡i, há» phải nuôi quân thay cho má»™t cô nuôi quân bị thÆ°Æ¡ng trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i lấy nÆ°á»›c và má»™t cô Ä‘ang lên cÆ¡n sốt. Má»›i đầu do yêu cầu của trạm và không nỡ bá» bạn Ä‘ang từng giá» không biết sống chết ra sao, vá» sau trạm phải di chuyển liên miên và thÆ°Æ¡ng binh cà ng nhiá»u hai chiến sÄ© nháºn quyết định thà nh quân số chÃnh thức của binh trạm 37.
Những ngà y sốt liên miên, những cÆ¡n co giáºt của tráºn sốt ác tÃnh tưởng không thể nà o qua được, sáu tháng Sà i má»›i ra khá»i bệnh viện. Anh được Ä‘iá»u là m trung Ä‘á»™i trưởng thuá»™c đại Ä‘á»™i công binh giữ ngầm ông Thao ở phÃa Nam Xê Băng Hiêng. Vốn là con ngÆ°á»i sôi sục bao nhiêu dá»± định, bao nhiêu khao khát phÃa trong cái vẻ ngoà i Ãt nói, đến bây giá» tÃnh anh lại lặng lẽ nhÆ° má»™t ông già . Những mÆ¡ Æ°á»›c cầm súng đánh giặc, trở thà nh ngÆ°á»i anh hùng nhÆ° bất cứ ngÆ°á»i nà o và o Nam chiến đấu, anh bằng lòng vá»›i nhiệm vụ được giao, nói đúng ra anh sẵn sà ng nháºn bất cứ nhiệm vụ gì. Äiá»u đó hoà n toà n không phải anh cố lên. Äã gần má»™t năm kể từ ngà y rá»i khá»i miá»n Bắc và o chiến trÆ°á»ng, anh chÆ°a há» là m được việc gì. Bao nhiêu anh em đồng Ä‘á»™i đã khó nhá»c, khốn khổ vì anh. Nếu anh là m được bất cứ việc gì nhÆ° là sá»± trả Æ¡n, nhÆ° để xứng đáng vá»›i há» anh cÅ©ng không ná» hà . VỠđến Ä‘Æ¡n vị anh ra mặt Ä‘Æ°á»ng ngay. Äại Ä‘á»™i trưởng quyết định anh ở nhà nghỉ thêm má»™t tuần. Có má»™t ngÆ°á»i trình Ä‘á»™ văn hóa cao, đã từng là giáo viên và công tác ở ban chÃnh trị trung Ä‘oà n, đại Ä‘á»™i trưởng chắc sẽ có ngÆ°á»i giúp mình được nhiá»u việc. TrÆ°á»›c mắt, Sà i phải dạy cho anh em lÃnh má»›i ngÆ°á»i dân tá»™c há»c chữ và viết há»™ mấy bản báo cáo của đại Ä‘á»™i. Äược nghỉ thêm Ãt ngà y Sà i có khoẻ ra nhÆ°ng anh thèm rau quá và rất muốn Ä‘i kiếm, bất kể là rau gì. Còn là lÃnh má»›i anh không thể vượt qua những núi đá và rừng cây đã bị chất Ä‘á»™c hóa há»c là m cháy khô. Chiá»u ý anh, ngà y hôm sau đại Ä‘á»™i trưởng cho liên lạc dẫn Sà i Ä‘i kiếm rau, kiếm măng, nấm và quả chua. Äi và vá» phải hai ngà y nhÆ°ng cứ mang ruốc, lÆ°Æ¡ng khô đủ tiêu chuẩn cho bốn ngà y. Hai anh em khoác súng, ba lô Ä‘i từ sáng sá»›m, khoảng quá chiá»u đã đến khu rừng thÆ°a, cao ráo, phần nhiá»u là lim, săng lẻ và cây bông tà u tròn thẳng tuồn tuá»™t, vá» trắng nhợ nhÆ°ng lại rắn Ä‘inh. Cáºu liên lạc tên là Thêm. Cáºu ta Ä‘i thoăn thoắt, nói thoăn thoắt dÆ°á»ng nhÆ° khu rừng nà y là vÆ°á»n của nhà cáºu ta. Chá»— nà o có rau, con suối ở dÆ°á»›i chân chảy Ä‘i đâu, chá»— nà o sẽ có nấm má»›i? Anh có thÃch uống máºt ong không? Thôi để đến mai, lúc nà o uống hết nÆ°á»›c có bi đông Ä‘á»±ng máºt ong ta má»›i “dứt Ä‘iểmâ€. Cứ tưởng cáºu ta đã ở vùng nà y nhiá»u, sau má»›i biết Thêm cÅ©ng chỉ đến đây lần đầu. Vừa tinh nhanh, vừa liá»u lÄ©nh, Ä‘i đến bất cứ chá»— nà o Thêm cÅ©ng không bá» qua má»™t chi tiết nhá». Chỉ cần và i tiếng buổi chiá»u hai ngÆ°á»i đã lấy được má»™t ba lô măng nứa và má»™t bá»c phải đến hai cân má»™c nhÄ©. Chuyến Ä‘i có thể gá»i là vô cùng thắng lợi nếu không có tráºn mÆ°a đêm mà há» không thể ngá» tá»›i. Thá»±c ra cÆ¡n mÆ°a rừng đã có sá»± chuẩn bị từ lúc chÃn giá» sáng. Há» Ä‘i trong oi nồng Æ°á»›t dầm hai lần áo. Lúc cháºp tối rừng cÅ©ng xà o xạc sáng lên mà u và ng nhợ. NhÆ°ng cả ngà y Ä‘i hăm hở, lúc gặp khu rừng còn là nguyên sÆ¡, lại chăm chú tìm kiếm rau, măng, ngay những Ä‘iá»u cần là m thân của hai ngÆ°á»i há» cÅ©ng không kịp nghÄ© đến thì còn để ý gì đến nắng, gió. Chiá»u tối, ngồi nhai lÆ°Æ¡ng khô, chiêu nÆ°á»›c xong, trèo lên võng là cả hai Ä‘á»u ngủ không há» biết trá»i đất xoay chuyển ra sao. Mãi đến gần sáng nÆ°á»›c dá»nh lên, thấy lạnh ở lÆ°ng, Sà i sá» tay đã thấy nÆ°á»›c òng á»c ở trong võng. Anh quay sang lay gá»i Thêm. Hai ngÆ°á»i bấm Ä‘á»n. Nhìn xung quanh đã trắng đầy nÆ°á»›c và má»™t dòng chảy cách há» và i chục mét nÆ°á»›c Ä‘ang cuồn cuá»™n lao Ä‘i. Tiếng nÆ°á»›c à o ạt át cả tiếng mÆ°a rÆ¡i lá»™p bá»™p trên mái tăng. Há» nhảy à o xuống nÆ°á»›c khoác súng, ba lô, cởi tăng chùm lên ngÆ°á»i rồi cuốn mà n, võng tìm Ä‘Æ°á»ng kéo nhau lên núi. Leo được đến chá»— đất bằng, từ Ä‘Ã u đến chân nhây nhá»›t bùn, võng mà n, quần áo Ä‘á»u Æ°á»›t và bẩn. CÅ©ng đã ngấm lạnh, không thể mắc võng nằm, há» kiếm củi gây lá»a sưởi. Không có gì cháºt váºt khốn khổ bằng gây lá»a giữa trá»i Ä‘ang mÆ°a mà củi lại sÅ©ng nÆ°á»›c. Cháºt váºt mãi, xoay sở hì hụi mãi hai anh em cÅ©ng nhóm được đốnglá»a mù mịt khói. Khói từ lúc trá»i chÆ°a sáng và ngay cả khi sáng ra máy bay cÅ©ng chÆ°a thể phát hiện được khói. Há» không nghÄ© ra việc giấu khói giữa mÆ°a gió, rét mÆ°á»›t ở khu rừng hoang vắng. Có nghÄ© tá»›i, há» cÅ©ng sẽ tin là máy bay không thể ngá»i thấy mùi khói để má»›i tá» má» sáng má»™t tốp phản lá»±c đã ném bom quanh đống lá»a. Bom nổ từng loạt Ä‘á»™t ngá»™t, chỉ cách chá»— há» ngồi chừng mÆ°Æ¡i lăm mét. Hai mắt tối sầm Sà i nằm và o khe của má»™t múi cây chò đồ sá»™. Có lẽ nhá» nó mà mảnh bom găm hết và o cây, dù chÆ°a nằm kịp Sà i cÅ©ng không việc gì. Thêm ngồi chếch ra ngoà i má»™t chút bị ngay từ loạt đầu tiên. Dứt loạt cuối cùng Sà i nhổm dáºy, vẫn thấy Thêm nằm phủ phục không Ä‘á»™ng Ä‘áºy. Anh vá»™i vã nhảy qua đống lá»a, ôm chầm lấy bạn. Má»™t mảnh bom đã vạc cả mảng quần và mảng thịt gần bằng bà n tay ở phÃa mông bên trái của Thêm. PhÃa đùi bên ấy cÅ©ng bị ba miếng nữa. Máu chảy thà nh vÅ©ng ở phÃa dÆ°á»›i. Cuống cuồng chùi hai tay và o áo, và o mà n, Sà i gỡ cả hai cuá»™n băng cá nhân băng cho bạn. Chỉ đủ băng được ba vết thÆ°Æ¡ng. Vết còn lại anh lấy gói thuốc là o đã sÅ©ng nÆ°á»›c ở túi áo ngá»±c của mình đắp và o đấy rồi cởi chiếc áo lót cá»™c tay xé buá»™c. Băng bó xong cho Thêm, sá» ngá»±c bạn vẫn thấy thở anh má»›i hoà n hồn vá» những gì vừa xảy ra. NhÆ°ng chÃnh lúc nà y nghe tiếng nÆ°á»›c chảy ầm ầm anh tưởng nhÆ° nó Ä‘ang thúc và o ruá»™t gan mình. NÆ°á»›c bao quanh dÆ°á»›i chân, Ä‘i bằng Ä‘Æ°á»ng nà o? Bằng cách gì để Ä‘Æ°a Thêm vá»? Máu ra nhiá»u liệu Thêm có chịu Ä‘á»±ng nổi đến khi vỠđến Ä‘Æ¡n vị và đi viện không? Äây là đâu, máy bay địch còn đánh nữa hay thôi. Tại sao nó lại đánh khu đồi nà y sá»›m! Äể là m gì. Sá»± nguy hiểm nà o sẽ xảy ra trong ngà y hôm nay và có thể ngà y mai, ngà y kia? Anh không dám nghÄ© tiếp. Anh lấy áo, lấy mà n lau sạch tấm tăng trải trên hai chiếc mà n ở hõm cây rồi bê bạn đặt nằm và o đấy. Chiếc tăng còn lại cÅ©ng được lau sạch căng phÃa trên che mÆ°a. Thêm vẫn rên nho nhá». Nó cố nén Ä‘au, chỉ rên nhỠđể mình khá»i sốt ruá»™t và đỡ hoảng. Anh dặn bạn nằm im cho đỡ mệt để mình quanh quẩn xem tình hình thế nà o còn liệu. Những câu anh lẩm bẩm ấy không hiểu Thêm có nghe thấy không. Cáºu ta vẫn nằm im. NhÆ° thể nói cốt để lệnh cho mình nên anh vẫn lặng lẽ xách súng Ä‘i. Äược dăm bÆ°á»›c Thêm kêu “NÆ°á»›c, cho em há»›p nÆ°á»›c!†Nghe tiếng “em†tá»™i nghiệp quá. Khắp ngÆ°á»i Sà i nhÆ° nhủn ra. Anh quay lại lấy bi đông nÆ°á»›c chiết má»™t Ãt sang chiếc bi đông không, nhÆ° kiểu chiết rượu. Anh giấu bi đông đầy nÆ°á»›c sang ngách cây bên kia rồi Ä‘em chiếc bi đông có chừng hÆ¡n chén nÆ°á»›c đổ và o miệng cho bạn. Hai bà n tay Thêm bá»—ng vÆ°Æ¡n ra bấu lấy bi đông, giữ chặt cái miệng nó và o miệng mình nhÆ° thể sợ Sà i giằng ra mất. Chỉ nuốt á»±c hai lần đã hết chá»— nÆ°á»›c Sà i Ä‘Æ°a. Thêm mút mút miệng bi đông rồi liếm cả ra xung quanh. NÆ°á»›c mắt Sà i ứa ra, nhÆ°ng không thể để Thêm uống cho đã cÆ¡n khát được. Tay vẫn giữ chiếc bi đông giốc xuống miệng bạn anh lẩm bẩm nhÆ° van lạy nó. Trong tiá»m thức của nó, Thêm cÅ©ng biết nguy cÆ¡ của việc uống nhiá»u nÆ°á»›c lúc nà y. Nó chỉ liếm miệng chiếc bi đông cho đến khi lưỡi và môi khô Ä‘i, nó nằm lả thiếp nhÆ° ngÆ°á»i ngủ và báºt lên tiếng rên nho nhá». Sà i xách súng chạy Ä‘i các sÆ°á»n đồi um tùm cây gai. Những tầng lá mục dÆ°á»›i chân phùng phìu nhÆ° má»™t chiếc đệm mút, má»—i bÆ°á»›c Ä‘i ngÆ°á»i lại thấp xuống. Bốn xung quanh nÆ°á»›c vẫn cuồn cuá»™n lao sầm sáºp, đâm và o cá má»m đá bắn tung toé để rồi đổ xuống ầm ầm nghe nhÆ° thúc và o lòng núi. Chạy cuống cuồng đến đứt cả hÆ¡i vẫn chÆ°a thể tìm thấy dấu hiệu của lối Ä‘i. Sá»± Ä‘e dá»a vá» vết thÆ°Æ¡ng của Thêm má»—i lúc lại nhÆ° chẹn lấy hÆ¡i thở của Sà i là m anh không thể bÆ°á»›c tiếp, anh ngồi sụp xuống má»™t hòn đá, úp mặt và o cái váºt cứng lạnh ấy, nhÆ° muốn thỉu Ä‘i. Chừng và i phút sau anh quyết định phải bắn súng cấp cứu. May ra quanh đây có Ä‘Æ¡n vị trú quân hoặc có ai đó Ä‘i kiếm rau, lấy gạo! Không buồn nhấc súng lên, anh tì và o đá lên quy lát. HÆ¡i nghếch nòng lên bắn liá»n hai Ä‘iểm xạ. Cả núi rừng ầm à o giây lát theo Ä‘Æ°á»ng đạn bay. Anh lại gục xuống báng súng. Vẫn không thể nằm thiếp Ä‘i theo ý muốn, anh vùng dáºy cầm súng giÆ¡ lên chừng mÆ°á»i lăm Ä‘á»™ phÃa trÆ°á»›c thấp thoáng hai bóng ngÆ°á»i Ä‘ang lá»™i qua bên kia. Nhìn bá»™ quần áo rằn ri anh chắc chắn là hai tên lÃnh nguỵ! Thì ra đêm qua chúng cùng ngủ chung má»™t quả đồi vá»›i Sà i và Thêm. ChÃnh sáng nay nó gá»i máy bay đến bá» bom chứ không thể ai khác. Sà i đứng dáºy, tỳ súng và o má»™t chạc cây lá»±a theo khe rừng anh bắn thêm hai loạt nữa. Cả hai tên giặc Ä‘á»u đã sang bá» bên kia, men theo sÆ°á»n núi chạy vá» phÃa trái. Không trông thấy chúng, anh vẫn quay súng bắn vá» phÃa đó má»™t Ä‘iểm xạ dà i đến dăm viên. Biết mình không còn đủ sức truy kÃch chúng, bắn cốt Ä‘uổi nó Ä‘i để mình có Ä‘Æ°á»ng chạy. Nó đã dò giúp mình lối sang bên kia mà anh Ä‘i tìm dòng suối phồng lên sôi sục từ sáng đến giá» không biết chá»— nà o có thể sang được. Vượt qua lối ấy và lại Ä‘i theo hÆ°á»›ng chúng chạy, nhÆ° là đùa vá»›i cái chết, nhÆ°ng bắt buá»™c phải Ä‘i theo hÆ°á»›ng nÆ°á»›c chảy má»›i có thể tá»›i Ä‘Æ°á»ng được. Nhẩm tÃnh xong anh chạy vá» lay gá»i bạn. CÆ¡n khát vẫn Ä‘ang hoà nh hà nh Thêm. Anh lấy bi đông nÆ°á»›c đổ cho Thêm hai há»›p rồi nâng lên. Thêm liếm liếm khoé môi nhÆ°ng không lấy thay giữ bi đông lại. Sà i lấy chiếc võng trong ba lô buá»™c hai đầu và o vá»›i nhau, khoác chéo qua vai, má»™t tay giữ và o vai Sà i má»™t tay Thêm chống gáºy, cái chân bị thÆ°Æ¡ng đặt trên võng. HÆ¡i nhÅ©ng nhẵng khó Ä‘i nhÆ°ng vá»›i sức lá»±c của Sà i không thể có cách nà o khác hÆ¡n để vượt khá»i khu rừng nà y. Hai ngÆ°á»i dò dẫm xuống núi, dò dẫm nhÆ° ngÆ°á»i mù lá»™i qua suối. Äặt đầu gáºy xuống trÆ°á»›c, dò dò không thấy bị hẫng, Sà i nhÃch chân Ä‘i. NhÃch má»™t chân là m trụ để khá»i lạng rồi nhÃch chân thứ hai. Äồng thá»i vá»›i anh, chân Thêm và gáºy của cáºu ta cùng nhÃch Ä‘i. NÆ°á»›c đã rút xuống dÆ°á»›i thắt lÆ°ng nhÆ°ng sóng chao Æ°á»›t cả áo, vết thÆ°Æ¡ng của Thêm cÅ©ng bị nÆ°á»›c ngấm và o. Cả hai Ä‘á»u không ai để ý đến chuyện đó. Äến bá», vẫn phải Ä‘i nặng nhá»c, dè dặt, má»—i bÆ°á»›c chân đặt xuống nghe phì phá»p trong những chiếc giầy õng nÆ°á»›c. Äêm nay nếu không tìm thấy Ä‘Æ°á»ng mòn, không gặp Ä‘Æ¡n vị nà o qua đây thì hai tên không rõ biệt kÃch hay thám báo có tha cho các anh không? Nguy hiểm đè nặng vai anh, cái chết của bạn và của chÃnh mình có thể xảy ra bất cứ lúc nà o! Anh không dám dừng lại. NhÆ°ng Thêm thì không thể chịu Ä‘á»±ng nổi những cÆ¡n Ä‘au, cÆ¡n khát. Lên cách bá» chừng ná»a giá» Thêm đã buông thõng cây gáºy trong tay, cả trá»ng lượng của ngÆ°á»i cáºu đổ theo từng bÆ°á»›c run lẩy bẩy của Sà i. Äi thêm được ná»a giá» nữa Thêm bá»—ng thở hồng há»™c, ẩy Sà i ngã dúi Ä‘i, còn mình cÅ©ng ngã lăn ra, miệng há hốc: “NÆ°á»›c, nÆ°á»›c... Æ°á»›c. Giá»i... á»i... Æ°á»›c...â€. Sà i cố chống tay ngồi dáºy mở bi đông nÆ°á»›c đổ và o miệng cho Thêm. Lần nà y cái sức của tay Thêm mạnh hÆ¡n cả Sà i. Cáºu ta ghì chặt lấy bi đông. Dòng nÆ°á»›c chảy ồng á»™c và o miệng ứa ra hai bên, rà n xuống Æ°á»›t đẫm cổ áo. Sà i để im chừng mÆ°á»i giây rồi dùng sức bẻ bi đông nằm ngang và giáºt khá»i tay Thêm. Bị hẫng Thêm chá»i tục rồi nhìn Sà i trừng trừng bằng đôi mắt đầy vẻ căm thù. Sà i không dám nhìn và o sá»± khổ sở tá»™i nghiệp hiện lên mặt bạn, anh quay Ä‘i xoáy nắp bi đông cho tháºt chặt lại. Ngồi lặng lẽ cởi băng vắt kiệt nÆ°á»›c rồi băng lại cho Thêm, Sà i hoảng hốt thấy máu ở đùi Thêm vẫn chảy ra ri rỉ. Không có chá»— để “ga rô†không có thuốc, có băng. CÅ©ng không biết tìm thứ lá gì đắp. Nhìn những giá»t máu cứ ứa ra loang đỠở đùi bạn anh không thể biết mình phải là m gì ngoà i việc phải nhanh chóng tìm Ä‘Æ°á»ng vá» Ä‘Æ¡n vị. Lúc nà y mặt trá»i đã đứng bóng. Ngoà i những tiếng ồn à o của suối, không thấy má»™t Ä‘á»™ng tÄ©nh gì. Vắng lặng quá. Má»—i bÆ°á»›c Ä‘i Sà i có cảm giác hai tên địch buổi sáng nhÆ° hai con hổ ở má»™t hang hốc, má»™t má»m đá, má»™t bụi gai góc um tùm nà o đấy, sẵn sà ng nhẩy ra vồ lấy hai con ngÆ°á»i yếu Ä‘uối không thể chống đỡ nà y. Bao nhiêu tâm trÃ, sức lá»±c Ä‘á»u dồn cả và o việc luồn lách, chống, bám vượt qua những má»m đá, những bụi gai, có chá»— phải lá»™i hẳn xuống suối má»›i Ä‘i được. Phải cố sức trông từng bÆ°á»›c. BÆ°á»›c nà y qua được là chá»— tá»±a cho sức lá»±c để cố lên bÆ°á»›c nữa. Bất chấp gai cà o, bất chấp đầu Ä‘áºp và o cây, và o đá, bất chấp đầu mình và chân tay nhÆ° rá»i ra không liên quan gì vá»›i nhau, bất chấp cả đói và mồ hôi chảy ròng ròng nhÆ° tắm. Ná»a là cõng, ná»a là kéo bạn Ä‘ang nén hết mức cÆ¡n Ä‘au để theo mình. Rừng đã khép lại. Thêm vẫn ngoẹo đầu và o vai anh yên lặng. Chắc là Thêm ngủ thiếp Ä‘i. Gặp má»™t tảng đá phẳng phiu to bằng cả gian nhà . Chỉ cao đến ngang đầu gối mà Sà i không đủ sức bÆ°á»›c lên. Anh nằm gục xuống lấy sức. NhÆ°ng còn sức đâu nữa mà lấy. Tất cả những cái cần cho má»™t cÆ¡ thể sống đã mất Ä‘i. Anh nằm mê mệt không còn biết gì kể cả bom nổ hất ngÆ°á»i bay Ä‘i, lúc rÆ¡i xuống chá»— nà o há»a may anh má»›i tỉnh ra được.
Nằm im được má»™t lúc, sá»± tÄ©nh lặng gá»i cả cÆ¡n Ä‘au cÆ¡n khát cháy ngÆ°á»i là m Thêm không thể nén nổi tiếng thở và tiếng kêu. Kêu mãi vẫn không thấy Sà i Ä‘á»™ng Ä‘áºy. Có cảm giác Sà i Ä‘ang ngủ, Thêm chống tay rá»i khá»i lÆ°ng Sà i, kéo lê cái chân bị thÆ°Æ¡ng theo hai bà n tay bò. Äêm mù mịt không thấy gì. Tiếng nÆ°á»›c chảy nhÆ° lá»i kêu gá»i anh bò đến vá»›i nó. CÆ¡n khát nổ bùng không thể nà o kìm giữa dù có bất cứ má»™t nguyên tắc gì cÅ©ng không thể kìm giữ. Hãy chết ngay sau cái phút được uống nÆ°á»›c thá»a thuê thì cÅ©ng còn hÆ¡n để sống má»™t trăm năm nữa mà đêm nay lá»a của cÆ¡n khát Ä‘ang đốt ngÆ°á»i mình thà nh than. Thêm vẫn cố sức bò theo kiểu bò nghiêng, kéo lê cái chân bị thÆ°Æ¡ng theo. Cái sức mạnh của dòng suối đã Ä‘Æ°a anh đến bên nó. Chống hai tay xuống phiến đá, úp mặt và o mặt nÆ°á»›c, anh uống lấy uống để, không kịp thở. Uống đến căng bụng vẫn chÆ°a hết cÆ¡n thèm. Anh cứ áp mặt mình vá»›i mạt nÆ°á»›c mát lạnh chốc chốc lại xô lên đầu nhÆ° đùa rỡn vá»›i anh, con ngÆ°á»i Ä‘ang giang hai tay, áp mình và o phiến đá và áp khuôn mặt cháy bá»ng vì cÆ¡n khát và o dòng nÆ°á»›c suối hà o phóng và vô tình đã Ä‘em đến cho anh niá»m sung sÆ°á»›ng mãn nguyện mà cả cuá»™c Ä‘á»i từ bé đến bây giá» chÆ°a có má»™t lần nà o có được cái hạnh phúc lá»›n lao ấy để rồi vÄ©nh viá»…n chấm dứt má»i gian khổ và hy vá»ng, chấm dứt cái lý tưởng và tình yêu từ đêm nay, cái Ä‘em kể từ khi anh tiếp xúc vá»›i cháºu sà nh nÆ°á»›c ấm nóng đầu tiên của bà đỡ đến giá» phút nà y đã là hai mÆ°Æ¡i năm hai tháng, sáu ngà y.
Không hiểu má»›i ná»a đêm hay đã gần sáng. Không hiểu mình Ä‘ang nằm ở bãi biển hay trong gian buồng xây kÃn quanh năm ngà y cÅ©ng nhÆ° đêm! Chỉ thấy hÆ¡i là nh lạnh ở lÆ°ng. Muốn giÆ¡ tay lên nhÆ°ng không tà i nà o nhấc nổi. Phải ú á»› nhÆ° muốn giãy giụa, muốn vùng đạp má»›i mở được mắt ra. Sà i sá» lên lÆ°ng. Không có Thêm. Quá» ra xung quanh cÅ©ng không thấy. Mồ hôi anh tóa ra, hai chân muốn khuỵu xuống. Anh bấm đèn loang loáng ra tứ phÃa. Chá»— nà o cÅ©ng thấy um tùm Ä‘en tối, cÅ©ng nhÆ° là nÆ¡i rình ráºp của kẻ địch. Äịnh cất tiếng gá»i, lưỡi rÃu lại cổ há»ng nghẹn khô, Sà i không sao cất nổi má»™t lá»i, dù là nhá» nhoi. Sau phút choáng váng, anh lá»™i xuống suối bấm đèn tìm bạn. Lá»™i giáºt lùi được đến đầu gối nÆ°á»›c anh nháºn ra Thêm Ä‘ang giang hai tay nằm sấp ở bá» suối. Sà i mừng rỡ xô đến gá»i bạn. Vừa chạm đến ngÆ°á»i Thêm, anh đã run bắn lên. Nhìn bạn gục xuống mặt nÆ°á»›c anh hiểu vì sao nên nông ná»—i nà y. Anh muốn kêu lên. Không kêu nổi. Anh muốn khóc, khóc không ra nÆ°á»›c mắt. Ná»—i căm giáºn chÃnh mình trà o lên trong anh. Bất chấp cả sợ hãi anh xốc bạn lên cổ cõng Thêm lá»™i theo bá» suối. Lúc bấy giá» anh chÆ°a há» có cảm giác hoặc không còn cảm giác là bạn đã chết, chỉ thấy có bạn trên lÆ°ng, anh thấy vững tâm hÆ¡n. Và cÅ©ng không hiểu, mãi sau nà y cÅ©ng không ai giải thÃch được tại sao anh lại cõng nổi ngÆ°á»i bạn đã hy sinh trên ngÆ°á»i luồn rừng, lá»™i suối suốt mÆ°á»i lăm tiếng đồng hồ. Äến con Ä‘Æ°á»ng giao liên, anh ngã váºt ra. Hai ngÆ°á»i nằm nghiêng úp mặt và o nhau nhÆ° hai ngÆ°á»i bạn tri ká»· Ä‘ang trò chuyện, tay anh ôm ngang lÆ°ng bạn, và bạn gác cái chân bị thÆ°Æ¡ng qua ngÆ°á»i anh. Äến gần má»›i biết cả hai ngÆ°á»i lÃnh trẻ ấy Ä‘á»u nhÆ° Ä‘ang ngủ rất ngon là nh.
* * * * *
HÆ°Æ¡ng quyết định vá» quê viếng cụ đồ Khang, bố Sà i. Má»™t ngÆ°á»i cùng quê há»c vá»›i HÆ°Æ¡ng và Sà i hiện cÅ©ng Ä‘ang công tác tại Hà Ná»™i đến báo cho HÆ°Æ¡ng tin đó. HÆ°Æ¡ng là ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà không há» yêu chồng nhÆ°ng lại vô cùng thÆ°Æ¡ng con, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà “của gia đình†ấy tháºt sá»± đảm Ä‘ang lo toan chu đáo vá»›i chồng con, vá»›i há» hà ng hai bên, vá»›i bạn bè. Có thể nói cái hạnh phúc mà anh chồng cô, cÅ©ng giống nhÆ° Tuyết, “vồ†được quả là và ng, là mặt trá»i soi sáng cuá»™c sống lạnh nhạt và buồn tẻ của anh. Cô bảo vá»›i chồng: “Hôm nay em cho các con vá» quê thăm bà ngoại, tuần sau ra. Ở nhà các thứ có sẵn rồi, tôm và thịt ăn hai ngà y, trứng ăn hai ngà y vá»›i lạp sÆ°á»n. Chủ nháºt em đã gá»i bác An mua cá. Bác ấy là m và rán há»™, khi nà o xong bác ấy gá»i sang bê vá». Má»—i ngà y chịu khó nấu hai bữa cÆ¡m nóng và luá»™c rau mà ăn khá»i xót ruá»™t†- “Äể đến hôm khác Ä‘i cho khá»i cáºp ráºp được không?†- “Có gì mà cáºp ráºp†- “Anh cÅ©ng vá» thăm bà má»™t thể†- “Thôi, không thể thức gì cả. Lần khácâ€. Biết mình nói hÆ¡i quá, cô Ä‘i lại gà i chiếc cúc áo cổ và vuốt lại những nếp nhăn trên áo chồng: “Em nói bao nhiêu lần ăn mặc phải gá»n gà ng, anh tá»a tệch lắm!â€. NgÆ°á»i chồng lại đần mặt lặng lẽ táºn hưởng niá»m sung sÆ°á»›ng được ban phát, để rồi lại ngoan ngoãn câm lặng, không được bà n cãi, không được thay đổi những quyết định của cô.
HÆ°Æ¡ng bảo xÃch lô dừng lại ở cá»a Nam mua chục hoa huệ và dăm bó hÆ°Æ¡ng. Xuống ô tô chợ Và ng, hai ngÆ°á»i bạn há»c cÅ© đã chá» sẵn lai hai mẹ con HÆ°Æ¡ng. Ba cây số má»›i ra bến đò và từ bến vá» nhà Sà i cÅ©ng phải hÆ¡n má»™t cây. Trên Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng gần năm cây số ấy đã thấy những ngÆ°á»i mang hÆ°Æ¡ng và nến, hoa huệ và hoa vòng từ Hà Ná»™i vỠđám tang ông cụ Äồ. Nghe ngÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng bà n tán HÆ°Æ¡ng và bạn cô biết là há» vá» còn kịp. “Phải đến bốn năm giá» cÆ¡. Äang giỠ“phòng không cao Ä‘iểm†đã Ä‘Æ°a là m sao được. Chao Æ¡i, cÆ¡ man nà o là ngÆ°á»iâ€.
Quả là đám tang của cụ đồ Khang là hiện tượng có má»™t không hai ở vùng nà y. Ngà y xÆ°a đám ma bố tổng Lợi mổ hà ng trăm con lợn, trâu bò, giã giò ăn uống ráºm rịch cả hà ng mÆ°á»i ngà y giá»i cÅ©ng không đông được nhÆ° đám nà y. Cái đó có nhiá»u lý do. Thứ nhất, cụ đồ có nhiá»u há»c trò ở khắp nÆ¡i, ai cÅ©ng chứng tá» mình có hiếu vá»›i ngÆ°á»i thầy vừa yêu thÆ°Æ¡ng vừa hiá»n là nh. Vá»›i lại việc tôn sÆ° trá»ng đạo vẫn là cái đức của các cụ thá»i bấy giá». Thứ hai, cụ là bố của dÅ©ng sỹ Ä‘ang chiến đấu ở trong Nam, má»™t mình bắn rÆ¡i máy bay giặc Mỹ và bao nhiêu công trạng khác. Báo đăng là chiến sỹ quân giải phóng quê ở là ng V, bên con sông H nhÆ°ng ai cÅ©ng biết anh Sà i ấy là con trai cụ đồ Khang. Từ trên tỉnh, trên Quân khu và những ngÆ°á»i ở Ä‘Æ¡n vị cÅ© của Sà i Ä‘á»u đến viếng cụ đồ. “Cụ là ngÆ°á»i cha đã nuôi dạy và giáo dục cho ngÆ°á»i con trai út của mình láºp nên chiến công vẻ vang, cả nÆ°á»›c biết đếnâ€, thÆ° chia buồn của ông chủ tịch tỉnh nói thế. Thứ ba, há» hà ng đông, là ng xã ai cÅ©ng kÃnh nể đức Ä‘á»™ của cụ “giấy rách phải giữ lấy lá»â€, đói thì ăn rau ăn cháo chứ đừng ăn trá»™m ăn nhặt của ai. Hồi các em và các con còn nhá» cụ dạy dá»— Ä‘e nẹt thế. Lá»›n lên Ä‘i hoạt Ä‘á»™ng, cụ lo toan, chạy vạy, theo Ä‘uổi và o tù ra tá»™i và hầu hạ má»—i khi có khách của con, của em, há»a hoằn cụ chỉ nhắc má»™t Ä‘iá»u: “Ăn ở nên để phúc đức vá» sau. Chú và anh TÃnh là m việc gì phải nhá»› để lúc lui vá» vẫn có ngÆ°á»i vồ váºp vị nể mìnhâ€. Cả Ä‘á»i cụ chỉ có má»™t lần ân háºn là đã Ä‘uổi thằng Sà i ra đồng để con suýt chết đói, chết rét. Ná»—i ân háºn ấy trÆ°á»›c khi tắt thở cụ còn gá»i: “Sà i Æ¡i, con tha lá»—i cho bố. Bố ăn ở ác vá»›i con nên lúc nhắm mắt bố không được gặp con, Sà i Æ¡i!â€. Xóm mạc ai cÅ©ng òa ra nức nở thÆ°Æ¡ng tiếc cụ, thÆ°Æ¡ng nhá»› thằng con út của cụ Ä‘ang biá»n biệt ở táºn đâu đâu, có biết đến cái giá» phút vÄ©nh viá»…n xa rá»i ngÆ°á»i cha kÃnh yêu nà y không?
Những lẽ ấy đã Ä‘em đến nÆ°á»m nượp đông đúc sá»± thÆ°Æ¡ng tiếc, kÃnh trá»ng, sá»± linh thiêng của mất, còn tá»a ra từ đám tang cụ đồ. NhÆ°ng cÅ©ng còn cÆ¡ man nà o là ngÆ°á»i không biết từ huyện xã nà o ngÆ¡ ngác và tháºm thụt, cung kÃnh và cÆ°á»i cợt, nghênh ngang và khúm núm, há» là vô số ngÆ°á»i chÆ°a há» biết cụ đồ là ai, cÅ©ng không phải vì lòng ngưỡng má»™ má»™t gia đình cách mạng, má»™t cuá»™c sống mẫu má»±c hoặc vì sá»± yêu mến chân tháºt ngÆ°á»i em, ngÆ°á»i con của cụ.
Há» Ä‘i đám chỉ vì không Ä‘i sẽ không tiện. Thà nh ra không phải há» Ä‘i Ä‘Æ°a đám cụ đồ mà đưa đám ông Hà đã vá» là m bà thÆ° huyện ủy được ná»a năm nay và đưa đám anh TÃnh ủy viên trá»±c phụ trách ná»™i chÃnh của ủy ban hà nh chÃnh huyện. Có ngÆ°á»i đến ngay từ chiá»u hôm kia, khi vừa phát tang. Ở ngoà i Ä‘Æ°á»ng hỠđùa nghịch huyên náo, và o đến nhà há» lặng lẽ nghiêm trang. Ở ngoà i Ä‘Æ°á»ng há» còn dò la xem phong tục là ng nà y ra sao, và o đến nhà há» thà nh thạo má»i nghi lá»… và là m má»i việc tá»± nhiên nhÆ° má»™t ngÆ°á»i chủ. Há» phải liếc mắt xem thắp hÆ°Æ¡ng và khấn và o lúc nà o, đứng đâu để ông Hà hoặc TÃnh chứng kiến ná»—i lòng Ä‘au khổ, cung kÃnh của há»: “Con là Trần văn Äáºt phó chủ nhiệm phụ trách chăn nuôi thôn Thượng, xã Hồng Thuá»· kÃnh viếng lin hồn cụ Äồ sống khôn chết thiêng chút lòng thà nh nhá» má»n của con...†Tút Tam Thanh và chục bó hÆ°Æ¡ng dâng lên trÆ°á»›c mặt anh khấn rồi quỳ sụp xuống lá»… ba lá»…, đứng dáºy, hai mắt Ä‘á» hoe anh lẩy bẩy đặt lên bà n thá» chá»— đã chồng chất hÆ°Æ¡ng hoa khiến TÃnh sau khi vái đáp lá»… phải cám Æ¡n anh và nháºn lấy tấm lòng thà nh cung kÃnh ấy.
Äi quay ra Äáºt vẫn cúi vẻ Ä‘au Ä‘á»›n nhÆ°ng trong bụng đã có thể chắc chắn vá» cái Ä‘Æ¡n xin hai nghìn ngói Ä‘ang nằm ở chá»— TÃnh mà hai tuần sau anh sẽ đến xin hẳn là TÃnh không thể từ chối. Và nếu cần, anh sẽ “khấn†lại tên tuổi của anh để TÃnh khá»i quên. Lại có ngÆ°á»i đến từ sáng nhÆ°ng cứ quanh quẩn ngoà i ngõ đợi ông Hà lên trá»±c bên linh cữu má»›i và o thắp hÆ°Æ¡ng viếng. Hầu hết những ngÆ°á»i không quen thuá»™c vá»›i cụ Äồ trÆ°á»›c hoặc sau khi Ä‘Æ°a đám Ä‘á»u tạt và o thăm ông Hà , nắm lấy bằng được bà n tay ông để chia buồn. Vá»›i TÃnh cÅ©ng thế. Tất cả những cá» chỉ ấy cốt để hai con ngÆ°á»i không thể quên rằng hỠđã có mặt trong cái đám tang lá»›n của gia đình các anh. NgÆ°á»i xa lạ đã váºy, ngay con cháu và anh chị em gần xa, ai hà ng năm hà ng Ä‘á»i không lai vãng, không bẻ cho ná»a của khoai lúc đói kém thì gà o khóc to nhất, thảm thiết đến nẫu lòng. Trong những tiếng khóc của ngÆ°á»i thân thÃch ai cÅ©ng cảm Ä‘á»™ng vá» ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n, sá»± mất mát lá»›n lao ở ngÆ°á»i con dâu cả. Chị váºt vã, đã có lúc ngất Ä‘i và tiếng đã khản, chị vẫn kêu van thống thiết “á»i cha Æ¡i, cha chết Ä‘i, con lá»›n con bé của cha biết trông cáºy và o ai, cha Æ¡i á»i...†- “á»i cha Æ¡i, từ nay các cháu của cha biết tìm đâu thấy ông, để ông dạy bảo các cháu lá»›n khôn nhÆ° ông đã nuôi dạy con cái, có Ä‘i đến chân trá»i góc biển nà o cÅ©ng không thua anh kém chị... cha á»i...†- “á»i cha Æ¡i, má»›i trÆ°a hôm kia con há»i cha có thèm của ngon váºt lạ gì con hầu cha, cha bảo con rằng cha đã đầy đủ rồi bây giá» cha đã bá» chúng con, bá» Ä‘Ã n cháu thÆ¡ dại, cha Ä‘i đâu rồi cha Æ¡i...â€
Tuyết cÅ©ng là ngÆ°á»i khóc “thÆ°á»ng trá»±c†cùng chị cả. Duy chỉ có vợ TÃnh chỉ òa khóc nhÆ° gà o lên lúc ông cụ vừa tắt thở và khi liệm, còn chị phải chạy tất báºt vá»›i bao công việc: cau trầu, chè thuốc, lo cÆ¡m phÆ°á»ng kèn, phÆ°á»ng trống... Chá»— nà o cần, việc gì thiếu hụt chị Ä‘á»u phải là m, phải lo. Nhiá»u khi bạn bè đến không thấy vợ TÃnh, anh ngượng tìm gá»i chị: “Mẹ TÃnh cứ Ä‘i đâu thế†- “Thế bao nhiêu việc cứ bỠđấy à ? Bố nó xem những việc dÆ°á»›i nà y có ai giúp tôi được việc gì không!†Anh lại phải bảo vợ: “Thì mẹ nó lại phải trông nom cho chu tất há»™ tôiâ€. Anh biết rằng sẽ không ai chê cÆ°á»i vợ anh bất hiếu vì cả là ng, cả xã Ä‘á»u nói vá»›i anh suốt mấy tháng trá»i vá» việc vợ anh trông nom phụng dưỡng bố chồng ốm nhÆ° thế nà o.
HÆ°Æ¡ng và hai bạn vỠđến nÆ¡i khi má»i ngÆ°á»i đã bắt đầu khiêng linh cữu ra nÆ¡i trồng đòn. Ná»—i tang thÆ°Æ¡ng cồn lên theo dần ra ngõ. Cô và o bà n thỠđặt hÆ°Æ¡ng hoa, ngÆ°á»›c mắt nhìn tấm ảnh của cụ giữa lặng vắng, lạnh lẽo, phút linh thiêng rà o lên mắt cô. Cô nhìn lên tấm ảnh hồi còn trẻ của cụ nhÆ° bắt gặp Sà i của mÆ°á»i lăm, hai mÆ°Æ¡i năm sau. Äứa con gái nhÆ° sợ hãi cảnh vắng vẻ, nó túm lấy áo mẹ. Cô lén lau nÆ°á»›c mắt quay ra. Hai anh bạn vẫn đứng chỠở cá»a, cả ba ngÆ°á»i lặng lẽ lẫn và o đám đông Ä‘ang ùn ùn giạt xô lại phÃa nhà . Trên Ä‘Æ°á»ng ra nÆ¡i an táng, HÆ°Æ¡ng không thể cầm được nÆ°á»›c mắt. Cô cố giấu mình giữa đám đông đảo ồn à o. Cô khóc vá» ná»—i Ä‘au thÆ°Æ¡ng do bao nhiêu tiếng khóc quanh mình, do tiếng kèn cÅ©ng thảm thiết nhÆ° tiếng khóc, tiếng trống, tiếng thanh la, tiêng hai thanh tre cách cách là m chịch...
Tất cả Ä‘á»u nhÆ° là sá»± chia li, cách trở, sá»± mất mát không thể bù đắp. Cô khóc vì thÆ°Æ¡ng tiếc cụ đồ. Cô khóc vì sá»± xa vắng của Sà i. Cô khóc cho cả ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n của mình vì sao gắn bó vá»›i gia đình nà y, giá» phút thiêng liêng cô tá»± coi mình nhÆ° má»™t đứa con dâu, phải khóc cho cả ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n của ngÆ°á»i Ä‘i xa. Anh Sà i Æ¡i, anh có hiểu lúc nà y em khổ sở nhÆ° thế nà o vì tình yêu trắc trở của chúng ta, vì sá»± há» hững của hai đứa mình. Chiếc khăn mùi xoa Æ°á»›t đầm nÆ°á»›c mắt cô vẫn phải giấu má»i ngÆ°á»i, giấu cả đứa con gái bốn tuổi Ä‘ang túm chặt lấy Ä‘uôi áo mẹ. Gần đến huyệt chú Hà từ dÆ°á»›i len lên. Äến chá»— HÆ°Æ¡ng chú dừng lại: “Chú biết cháu vá» từ lúc ở trong nhà . Bấn quá, thông cảm cho chúâ€. Chôn cất xong, HÆ°Æ¡ng và các bạn chà o anh TÃnh, rẽ Ä‘Æ°á»ng vá» chợ bái. Anh cảm Æ¡n tấm lòng tốt của những ngÆ°á»i bạn Sà i rồi há»i HÆ°Æ¡ng “Em còn được ở nhà mấy ngà y? Chủ nháºt anh sẽ đến rồi lên cÆ¡ quan anh chÆ¡iâ€. Tất cả sá»± âu yếm, trìu mến của chú, của anh sao không có được từ dăm bảy năm trÆ°á»›c? Hay đến bây giá», biết là tôi không thể phá vỡ sá»± nghiệp và hạnh phúc của con em các ngÆ°á»i, các ngÆ°á»i má»›i há»i han. Hay vì má»™t cái gì? Hay các ngÆ°á»i đã thÆ°Æ¡ng xót thằng cháu, thằng em khốn khổ ấy và nuối tiếc? Äể là m gì lúc nà y nữa! Ä‚n cÆ¡m xong “con Ä‘i ngủ vá»›i bà , mẹ báºn việcâ€, HÆ°Æ¡ng ngồi vá»›i ngá»n đèn và tá» báo trên mặt bà n. Má»™t tá» báo quân giải phóng đã nhầu mà anh bạn đến báo tin cụ đồ mất, đã cho HÆ°Æ¡ng. Äầy hai trang giữa đăng ảnh của Sà i và bà i viết nói vá» chiến công của anh. Cô Ä‘á»c đã thuá»™c từ cái dấu chấm, dấu phẩy nhÆ°ng vẫn Ä‘á»c lại từ chữ đầu đến chữ cuối cùng. Äá»c xong lại nhìn tấm ảnh mù má», cà ng nhìn cà ng má» Ä‘i, chả nháºn ra đặc Ä‘iểm gì. NhÆ°ng để xa, nhìn đại thể cô vẫn tháy đôi mắt buồn buồn xa xôi, vẫn thấy đôi môi dầy dặn mÃm lại lặng lẽ mà vẫn nhÆ° gợi má»i ngÆ°á»i phải nhìn và o nó, tìm ở phÃa trong nó má»™t cái “duyên thầm†và bao nhiêu Ä‘iá»u sâu xa. NgÆ°á»i ta bảo Ä‘Æ°á»ng nhân trung sâu là ăn ở phúc háºu, có trÆ°á»›c có sau phải không? Kim Æ¡i, sao bạn nói vá»›i tôi những chuyện đó muá»™n thế. Äã hà ng trăm đêm phá núi lấy đá tôn ngầm, phá bom lấp Ä‘Æ°á»ng giữa ác liệt trung Ä‘á»™i trưởng công binh do anh phụ trách không để má»™t chiếc xe phải chá» ngầm, không để má»™t cân hà ng ra phÃa trÆ°á»›c rÆ¡i vãi vì dốc “bung trôi†và ngầm “mất tÃchâ€. TrÆ°á»›c đây không mấy đêm là không có xe đổ, hà ng bung ra vì Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng ngầm và đoạn Ä‘Æ°á»ng dốc quá hiểm trở. Hà ng năm nay chốt giữ trên khu vá»±c ấy các anh phải đối phó vá»›i bom đạn địch mà đêm nà o cÅ©ng xảy ra. Có đêm năm lần bị oanh tạc, cả năm lần chỉ trong vòng ná»a giá» Ä‘oà n xe đã được giải phóng. Các anh đã tôn ngầm, cải tạo cả hai bá», biến nó thà nh con ngầm dá»… Ä‘i nhất trên tuyến Ä‘Æ°á»ng váºn tải chiến lược. Dốc “bung trôi†cÅ©ng được thay bằng con Ä‘Æ°á»ng tắt qua rừng Khôộc vừa ngắn vừa bằng phẳng thà nh Ä‘Æ°á»ng “êm trôiâ€. Bằng kiến thức khoa há»c và ý chà kiên cÆ°á»ng, trung Ä‘á»™i anh là m đến ba Ä‘oạn ngầm và đưá»ng “êm trôi†nhÆ° thế.
Bá»n địch không ngỠở má»™t khu liên hoà n trá»ng Ä‘iểm nối hai con Ä‘Æ°á»ng A và H trÆ°á»›c đây mà dá»±a và o sá»± hiểm trở của nó, chúng có thể khống chế dá»… dà ng, hà ng năm nay lại không có cách gì ngăn chặn nổi. Tên đại úy tiểu Ä‘oà n trưởng tiểu Ä‘oà n Năm khai: “Chúng tôi dá»± Ä‘oán đã có từ hai đại Ä‘á»™i đến má»™t tiểu Ä‘oà n chốt giữ cho hai khu vá»±c ngầm và cung Ä‘Æ°á»ng quanh núi nên đã bố trà lá»±c lượng hà nh quân má»™t trung Ä‘oà n có phi pháo oanh kÃch yểm trợ cùng vá»›i các Ä‘Æ¡n vị tại chá»— nống ra chiếm giữ khu vá»±c trá»ng Ä‘iểm cắt đứt cái mắt xÃch quan trá»ng trên con Ä‘Æ°á»ng váºn chuyển bằng cÆ¡ giá»›i và đưá»ng giao liên của các ôngâ€.
Trung Ä‘á»™i trưởng Giang Minh Sà i kể rằng có hai Ä‘iá»u khả nghi. Thứ nhất, đây là lần đầu tiên chúng đánh bom và o lúc năm giá» sáng, khác hẳn cái quy luáºt đánh từ trÆ°a ngà y hôm trÆ°á»›c đến ba giá» sáng ngà y hôm sau. Tất nhiên có lúc khả nghi chúng cÅ©ng đánh phá vô tá»™i vạ. Thứ hai: hà ng trăm quả bom dá»™i xuống chỉ có năm quả và o khu vá»±c ngầm và dốc còn hầu hết táºp trung và o khu rừng sau lÆ°ng chá»— ở của chúng tôi quanh má»™t khu đồi trá»c. Chắc chắn hiện tượng gì sẽ xảy ra. Tôi báo Ä‘á»™ng táºp hợp trung Ä‘á»™i. Tất cả sẵn sà ng chiến đấu. Má»™t tiểu Ä‘á»™i ở lại là m lá»±c lượng dá»± trữ và bám ngầm, bám và o Ä‘Æ°á»ng bảo đảm xe Ä‘i trong đêm. Hai tiểu Ä‘á»™i sẵn sà ng cÆ¡ Ä‘á»™ng ứng phó vá»›i tình hình má»›i. Äược chừng ná»a giá» có tiếng máy bay trá»±c thăng. Linh tÃnh báo cho tôi biết chắc chắn là chúng sẽ đổ bá»™. Tôi hô anh em chạy lên phÃa đồi trá»c.
Do chủ Ä‘á»™ng nên tôi vác khẩu trung liên chạy ngay sau tiếng hô của mình. Anh em chạy theo. Tôi phân công má»—i tiểu Ä‘á»™i thà nh má»™t mÅ©i chiếm hai khu rừng ở hai phÃa cách đồi trá»c má»™t con suối. Tiểu Ä‘á»™i do tôi chỉ huy chiếm ở phÃa nam tức là phÃa chúng tôi trú quân. Rừng còn cháy. Khói bo còn xá»™c và o đắng cả mÅ©i, tôi hô anh em nhanh chóng chá»n vị trà có lợi, dùng súng trÆ°á»ng bắn tỉa nếu chúng thả thang, còn tiểu liên trung liên thì nhằm và o máy bay khi chúng hạ cánh. Tôi vừa tìm được phiến đá chỉnh khẩu trung liên thì ba chiếc trá»±c thăng đã xoáy cái âm thanh nhÆ° Ä‘inh đóng và o đầu. Trá»i Æ¡i, và von. Ở nhà có bao giá» dám cãi lại ai câu nà o. ức cái gì, hai và nh tai chỉ Ä‘á» nhừ nhÆ° hÆ¡ lá»a. Cà ng ức, cà ng chết lặng Ä‘i để rồi là m gì, Ä‘i đâu không hé răng nói ná»a lá»i. Äã nghÄ© chỉ có mình má»›i hiểu hết anh, đến cái việc quyết định nhất thì lại không hiểu gì. ảnh chụp có tháºt ngÆ°á»i hay không mà già và gầy gò đến mức ấy! Chiếc thứ nhất hạ Ä‘á»™ cao quay ngang bay dá»c suối. Tôi bám nó qua tấm kÃnh buồng lái tên giặc nằm gá»n trong vòng ngắm của tôi. Äây là cÆ¡ há»™i thuáºn lợi nhất, nếu cháºm má»™t chút, nó chỉ hÆ¡i lạng Ä‘i thì chỉ còn máy bay mà mất thằng lái. Tôi nghiến răng lại siết cò. Cùng vá»›i tiếng nổ của tôi chiếc máy bay chao lạng và cứ thế rÆ¡i nghiêng xuống sÆ°á»n núi, lặn ụp xuống suối. Anh em nhảy lên reo hò, còn tôi thì toát mồ hôi, không dám tin và o cái Ä‘iá»u Ä‘ang xảy ra nữa. Hai chiếc sau vá»™i vã vá»t lên. Tôi bắn hết già ná»a băng còn lại. Bắn Ä‘uổi “xua†nó Ä‘i để mình còn trấn tÄ©nh chứ “vuốt†theo Ä‘uôi nó có trúng chÆ°a chắc đã rÆ¡i. Tên đại úy là má»™t trong ba tên còn sống trong số ba mÆ°Æ¡i mốt tên trên chiếc máy bay ấy. Äược lôi ra, mặt mÅ©i còn xám ngoét đã khinh khỉnh và bất cần. Tôi Ä‘oán hắn là ngÆ°á»i thà nh phố hoặc Ãt ra hắn đã từng ăn há»c ở đấy. Nói nhá» vá»›i hai chiến sÄ© nhÆ°ng tôi cố tình để cho hắn nghe. Quả nhiên mặt hắn nhợt hẳn Ä‘i. Hắn tiến đến gần tôi lắp bắp: “ThÆ°a ông... chỉ huy...†- “Ông chỉ được sống khi nói rõ kế hoạch của các ông†- “Tôi xin phép gặp riêng ông†Hắn nói nhá» chỉ đủ cho tôi nghe. Tôi và hắn Ä‘i cách các chiến sÄ© và hai tên nguỵ má»™t Ä‘oạn nữa. Trong vòng năm phút tôi và hắn đã đối thoại xong vá» kế hoạch của má»™t cuá»™c hà nh quân và sá»± cam kết vá» tÃnh chÃnh xác trong lá»i khai của hắn. Tôi cÅ©ng biết hắn có má»™t vợ, má»™t con ở Sà i Gòn. Vợ hắn đã xin cho hắn được chuyển vá» biệt khu thủ đô trong tháng tá»›i. Má»™t kế hoạch tác chiến được vạch ra. Má»™t trung Ä‘á»™i thiếu sẵn sà ng chỠđánh má»™t trung Ä‘oà n đủ của đối phÆ°Æ¡ng. Sao những ngà y ở nhà anh không thể táo bạo đến liá»u lÄ©nh được nhÆ° thế? Có phải trÆ°á»›c khi Ä‘i anh đã tha thẩn suốt má»™t tuần lá»… ở gần chá»— em không? Anh đã nhìn em hà ng giỠđồng hồ trÆ°á»›c khi anh Hiểu và o nhà ư?
Anh giục anh Hiểu và o cốt để xem em có nói gì đến anh! NhÆ°ng lúc ấy nà o em có thể nhắc đến anh mà không đầy ná»—i uất ức căm giáºn. CÅ©ng chỉ tại anh thôi. Nếu không dÅ©ng cảm thì có thể là m được việc gì! Sau ba giá» Ä‘á»™c láºp chiến đấu vá»›i má»™t lá»±c lượng gấp hÆ¡n hai mÆ°Æ¡i lần có bom pháo yểm trợ trung Ä‘á»™i của hỠđã bắn rÆ¡i bảy máy bay và diệt hà ng trăm tên lÃnh. Há» giữ vững tráºn địa cho đến khi có lá»±c lượng chi viện của “bãi kháchâ€, của trạm và các chiến sÄ© lái xe. Quân địch phải tháo chạy trÆ°á»›c sá»± áp đảo của quân ta, bá» lại mÆ°á»i hai máy bay lên thẳng và hai trăm bảy mÆ°Æ¡i ba xác chết. NgÆ°á»i trung Ä‘á»™i trưởng của Trung Ä‘á»™i Anh hùng ấy trở thà nh chiến sÄ© Æ°u tú và vinh dá»± đứng trong hà nh ngÅ© của Äảng nhân dân cách mạng ngay đêm chiến thắng. Giá anh cứ Ä‘i chiến trÆ°á»ng trÆ°á»›c đấy má»™t và i năm là m gì đến ná»—i. Anh Hiá»n Æ¡i, anh có đến ná»—i nà o! Sao anh bắt ngÆ°á»i ta là m cái việc tá»™i lá»—i ấy. Mà tại sao Kim không nói vá»›i tôi ngay từ những lần đến bệnh viện thăm chị gái để tôi khá»i phát Ä‘iên lên khi nghe tin anh trở lại yêu vợ, phản bá»™i tôi. Gặp bất cứ cán bá»™, chiến sÄ© nà o ở binh trạm YN nà y cÅ©ng Ä‘á»u biết đến Giang Minh Sà i, biết đến con ngÆ°á»i bất chấp gian khổ, bất chấp hy sinh hay nói má»™t cách khác đối vá»›i anh trong cuá»™c chiến đấu má»™t mất má»™t còn từng giây, từng phút nà y không há» có gian khổ, hy sinh bởi vì không bao giá» anh nghÄ© tá»›i nó, cÅ©ng không bao giá», ở đâu những hy sinh gian khổ lại có thể cản được nhiệt tình cách mạng, ý chà kiên cÆ°á»ng của anh.
Cái là m nên bản lÄ©nh kiên cÆ°á»ng của ngÆ°á»i dÅ©ng sÄ© Æ°u tú ấy Ä‘Æ¡n giản thế nà y thôi. CÅ©ng chÃnh những ngá»n núi cây rừng và dòng suối cách đây ba năm vá» trÆ°á»›c đã chứng kiến cái chết cay đắng của ngÆ°á»i bạn anh. ThÆ°Æ¡ng anh thèm má»™t bữa rau bạn đã dẫn anh Ä‘i lấy! Rau chÆ°a lấy được máy bay giặc Mỹ theo tá»a Ä‘á»™ chỉ Ä‘iểm của bá»n thám báo đến bá» bom giết chết bạn anh. Ná»—i Ä‘au vô cùng thà nh lòng căm thù vô hạn vá»›i bá»n giặc cÆ°á»›p nÆ°á»›c và bán nÆ°á»›c. Và sâu xa hÆ¡n nữa, cái là ng V suốt Ä‘á»i ngáºp lụt của anh, bá»n đế quốc phong kiến đã bóc lá»™t đến táºn xÆ°Æ¡ng, tủy ngÆ°á»i nông dân, mối háºn thù nuôi lá»›n từng ngà y, vừa đến tuổi mÆ°á»i tám anh đã xung phong nháºp ngÅ© và tìm má»i cách xin ra chiến trÆ°á»ng giết giặc láºp công. Còn má»™t nguyên nhân nà o khác nữa không? Cái đêm trăng giữa ngà y lụt ấy anh đã bảo em: anh sẽ Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i cà ng Ä‘i xa cà ng tốt, cà ng là m việc gì nguy hiểm cà ng tốt. Dù lao và o lá»a và o bom mà chết còn hÆ¡n là phải sống vá»›i “cô taâ€. Anh kể hay nhà báo “bịa raâ€! NhÆ°ng nên nhÆ° thế thì hÆ¡n. Không hiểu những năm tháng qua táºn thăm thẳm xa xôi anh đã nghÄ© những gì? Äừng nên liá»u lÄ©nh nhÆ° những lá»i đã nói vá»›i em anh nhé. Em vẫn ở bên anh, má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã có chồng, bá» con để trở vá» vá»›i anh nhÆ°ng em vẫn là tình yêu suốt Ä‘á»i của anh cÅ©ng nhÆ° anh mãi mãi là tình yêu duy nhất Ä‘á»i của Ä‘á»i em.
Äừng khóc khi trở vá» thấy em âu yếm vá»— vá» chồng con mà câm lặng, lẩn tránh em. Anh bé bá»ng của em Æ¡i. NhÆ°ng... anh Æ¡i... NhÆ°ng đến bao giá» em má»›i có thể để anh hiểu ná»—i lòng em, để anh bá»›t Ä‘au Ä‘á»›n, tủi háºn. Bao giá»! đến bao giá» hở anh!!!
|
29-06-2008, 10:50 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 7
Sà i không thể ngá» rằng cuá»™c sống cá»±c nhá»c của ngÆ°á»i lÃnh đối vá»›i anh lại thiêng liêng đến thế. MÆ°á»i bảy năm và o bá»™ Ä‘á»™i thì mÆ°á»i má»™t năm ở chiến trÆ°á»ng. MÆ°á»i má»™t năm nguyên vẹn, không má»™t lần vá» phép, mÆ°á»i má»™t năm phải đếm từng giá», già nh giáºt vá»›i cái chết để cá»™ng lại má»›i thà nh cái con số mÆ°á»i má»™t ấy.
Äã có bao nhiêu ná»—i bá»±c tức, cáu giáºn, oán ghét và buồn phiá»n. NhÆ°ng nó chả bao là gì trÆ°á»›c cái sống, cái chết. Nếu không vì “dÃnh†lai lịch nhà vợ anh đã trở thà nh anh hùng lá»±c lượng vÅ© trang quân giải phóng thì cÅ©ng không là gì trÆ°á»›c cái chết của bạn bè, có ngÆ°á»i vì chÃnh anh mà đã ngã xuống. Hà ng chục ngÆ°á»i đã không tiếc thân mình cứu vá»›t anh giữa những cÆ¡n sốt ác tÃnh, giữa những tá»a Ä‘á»™ bom, giữa cả vòng vây của giặc. Cảm Ä‘á»™ng và đá»i Ä‘á»i mang Æ¡n những ngÆ°á»i bạn đã cứu sống mình nhÆ°ng suốt mÆ°á»i má»™t năm anh không nghÄ© đến ngà y trở vá». Ngay ngà y đất nÆ°á»›c hoà n toà n giải phóng ngÆ°á»i từ các miá»n nhao Ä‘i tìm kiếm nhau, tìm vá» quê hÆ°Æ¡ng bản quán, hà n gắn, bù đắp lại những cắt chia, mất mát. Äồng Ä‘á»™i anh cả trăm ngÆ°á»i nhÆ° má»™t Ä‘á»u tìm cách vá» phép, Ä‘i tranh thủ, Ä‘i công tác để được vá» quê. Không chỉ là thá»a mãn những mong đợi nhá»› thÆ°Æ¡ng biá»n biệt mà còn nhÆ° để trình diện sá»± sống sót của mình vá»›i bố mẹ, vợ con, anh em là ng xóm.
Riêng anh, má»—i lần nhá»› đến quê hÆ°Æ¡ng nÆ°á»›c mắt lạ ứa ra vì ná»—i cồn cà o nhá»› từng miếng bánh đúc ngô chấm tÆ°Æ¡ng kho tép. Nhá»› mẹ và chị TÃnh có lần bÆ¡i mủng Ä‘i hà ng bốn năm cây số Ä‘Æ°a lên trá» há»c lá»›p má»™t ở nhà cô trên Năm Mầu. Giữa mênh mang sóng nÆ°á»›c vẫn nằm ngá»a giãy Ä‘Ã nh đạch trong lòng mủng chỉ vì có lẻ ngô rang anh TÃnh đã bốc mất mấy hạt. Mẹ và chị cứ phải dá»— dà nh nhÆ° van, nhÆ° lạy và thay nhau ngÆ°á»i giữ, ngÆ°á»i bÆ¡i kẻo mủng ụp Ä‘i. Nhá»› những đêm bố kiệu trên cổ, nÆ°á»›c ngáºp đến bụng, đến ngá»±c bố, bố vẫn phải lò dò từng bÆ°á»›c kiệu con hà ng hai cây số xuống đình Hà Châu chỉ vì con đòi Ä‘i xem hát trống quân. MÆ°á»i má»™t năm Ä‘i, cả bố và mẹ Ä‘á»u không còn nữa, con trở vá» vá»›i ai! Äà nh rằng các anh chị có thể thÆ°Æ¡ng em nhÆ° cha mẹ thÆ°Æ¡ng con nhÆ°ng đã hÆ¡n ba mÆ°Æ¡i tuổi đầu con không thể lang thang ăn gá»i nằm nhá» nhÆ° thuở lên bảy, lên mÆ°á»i. Lại cà ng không thể ăn má»™t bữa cÆ¡m chung, ở cùng má»™t nhà vá»›i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà khiến anh giáºt thót ngÆ°á»i má»—i khi có ai cất lên tiếng nói “vợ†anh. Sà i đã nhá» anh TÃnh lÄ©nh há»™ chế Ä‘á»™ Ä‘i B để may sắm chi tiêu cho đứa con trai của mình. Anh tin là anh chị TÃnh còn lo cho cháu gấp nhiá»u lần nhÆ° thế. Quê hÆ°Æ¡ng Ä‘au đáu da diết trong những đêm cháºp chá»n mất ngủ trong từng miếng cÆ¡m, há»›p nÆ°á»›c nhÆ°ng anh nhÆ° kẻ tá»™i lá»—i phải chạy trốn, giải phóng rồi cả hai miá»n Bắc-Nam xum há»p, cả đất nÆ°á»›c Ä‘oà n tụ và hà n gắn những vết thÆ°Æ¡ng chiến tranh vá»›i những háºu quả của nó. Sau những cÆ¡n sốt rét anh vẫn nguyên là nh chÆ°a má»™t lần bị thÆ°Æ¡ng nhÆ°ng anh không còn nÆ¡i chốn để trở vá». Äà nh là thế. Äã đánh đổi hết ná»a cuá»™c Ä‘á»i trai trẻ để đến bây giá» chỉ còn má»™t quyết định cho riêng mình.
Không ai có thể bằng cách gì bắt tôi phải trở vá» sống vá»›i má»™t ngÆ°á»i mà cả Ä‘á»i tôi không đủ can đảm để nói má»™t tiếng “yêuâ€. Giữa những ngà y bối rối không biết Ä‘i đâu, vỠđâu anh nháºn quyết định chuyển vá» trÆ°á»ng đại há»c kỹ thuáºt quân sá»±. Anh sẽ Ä‘i há»c thêm và là m cán bá»™ giảng dạy của trÆ°á»ng. Váºy là anh sẽ có má»™t cái nghá», má»™t cái “cần câu cÆ¡m†cho phần còn lại của Ä‘á»i mình. NhÆ°ng khi không còn những biến Ä‘á»™ng của công việc anh có chịu Ä‘á»±ng nổi má»™t sá»± ổn định cô Ä‘Æ¡n không? Má»™t ngÆ°á»i nhÆ° từ trên trá»i rÆ¡i xuống cởi phá cho anh niá»m u uất xa ấy: ChÃnh ủy Äá»— Mạnh! Äã mÆ°á»i hai năm không gặp nhau, ông đã qua bao nhiêu chiến trÆ°á»ng, qua bao nhiêu nhiệm vụ: Chủ nhiệm chÃnh trị, phó chÃnh ủy rồi chÃnh ủy SÆ° Ä‘oà n. Hiện ông Ä‘ang là chủ nhiệm chÃnh trị má»™t quân Ä‘oà n “con cÆ°ng†của bá»™ tổng. Sà i chỉ nghe đồn đại thế, có bao giá» anh lại dám nghÄ© ông còn nhá»› đến mình. NgÆ°á»i đần dại hẳn Ä‘i, luống cuống mà không biết là m gì, anh, nhìn ông nhÆ° chỉ chá»±c òa khóc. Ông cÅ©ng nhìn anh từ đầu đến chân, cái miệng lúc nà o cÅ©ng cÆ°á»i, cái mắt lúc cÅ©ng nhÆ° cÆ°á»i hóm hỉnh có phần hÆ¡i khô lại. Mái tóc má»m mại cắt thấp nhÆ°ng ngắn chỉ đủ Ä‘á»™ dà i để hÆ¡i cụp xuống trông đã lấm tấm nhÆ° rắc phấn trên đầu.
Trên khuôn mặt quắc thÆ°á»›c có phần đã xám Ä‘en tai tái và hai Ä‘uôi mắt đã hÆ¡i chảy xuống. “Gầy, xanh quáâ€. Ông lẩm nhẩm nhÆ° nói vá»›i riêng mình. Rồi sợ cái không khà nó nặng ná» không cần thiết, ông tiếp “Cáºu Ä‘i bao giá», và o đâu mình không biết. Những năm đầu cÅ©ng không liên lạc được gì ra ngoà i ấy. Dăm bảy năm sau nà y Ä‘á»c những bà i báo mình má»›i biết cáºu đã và o chiến trÆ°á»ng. Tốt lắm, rất tốtâ€. Ông gáºt đầu nhÆ° để những ý nghÄ© tốt đẹp của ông vá» Sà i lắng lại.
Äã Ä‘á»™t ngá»™t vá» chuyện ông đến, lại cảm Ä‘á»™ng không ngỠông vẫn quan tâm theo dõi mình mặt Sà i Ä‘á» bừng, anh đứng vụt dáºy xin phép Ä‘i lấy nÆ°á»›c. “Thôi ngồi đây nói chuyện, mình còn Ä‘i. Mình vừa má»›i ở Hà Ná»™i, gặp Hà đã chuyển lên Bá»™ công tác. Hà cho mình xem tất cả thÆ° từ của cáºu. Gá»›m khiếp, là m gì mà anh kêu la rên rỉ ghê quá...†Äôi mắt ông hóm hỉnh nhìn anh và ông cÆ°á»i cợt chế giá»…u. Sà i vừa ngượng, vừa nhÆ° chạm phải cái gì cố tránh, anh cÅ©ng Ä‘á» mặt cÆ°á»i rồi cúi gầm xuống. Giá»ng ông nghiêm chỉnh nhÆ° má»i việc Ä‘á»u dá»… dà ng chả có gì đáng phải quan tâm lắm. “Mình có bà n vá»›i Hà tìm cách “giải phóng†cho các cáºu. Thá»±c ra thì cô ta cÅ©ng chả sung sÆ°á»›ng gì†Sà i há mồm để há»›p lấy từng lá»i của ông. “Hà sẽ vá» bà n vá»›i gia đình chuẩn bị tÆ° tưởng cho cô ấy. Bằng giá nà o cÅ©ng dứt Ä‘iểm Ä‘i. Cứ giam hãm nhau mãi để là m gì chứâ€. “Trá»i Æ¡i, tháºt thế Æ°?†“Mình cÅ©ng vừa bà n vá»›i Quang Văn. Cáºu là m cái Ä‘Æ¡n xin ly hôn Ä‘i. Cục chÃnh trị sẽ là m công văn Ä‘á» nghị vá»›i tòa án. Nếu cần cá» cán bá»™ vá» trình bà y vá»›i địa phÆ°Æ¡ng thái Ä‘á»™ của Ä‘Æ¡n vị trÆ°á»›c vấn Ä‘á» nà yâ€. Cà ng nghe Sà i cà ng muốn nhảy tung ngÆ°á»i lên mà kêu, mà reo hò giống nhÆ° mẹ kể năm đói ngÆ°á»i Ä‘ang đổ ra, nhÆ° chuối đổ bão thì được lệnh và o ấp Cụ Hiên phá kho lấy thóc. Cả là ng, cả xã, cả tổng chạy Ä‘i kêu la đến khi xúc được thúng thóc vá» vẫn kêu gà o, vẫn nhảy cẫng lên mà kêu, mà bà n tán. Không hiểu sao lại có sá»± lạ Ä‘á»i nhÆ° thế. Cái công cuá»™c khởi nghÄ©a tháng Thám, cái cuá»™c cách mạng lại đến vá»›i Sà i giản dị nhÆ° thế nà y sao! Tim anh nhÆ° thắt lại, cổ nghẹn ứ không thể nói được Ä‘iá»u gì lúc nà y. “Äiá»u cÆ¡ bản ở cáºu bây giá» là tìm má»i cách lo toan cho thằng cháu. Dù có ở vá»›i mẹ thì mình cÅ©ng phải có trách nhiệm đến cùng và lo cho nó hÆ¡n hẳn những đứa trẻ khác để nó khá»i tủi háºnâ€. Vâng, vá»›i cháu, nếu xẻ được ngÆ°á»i tôi ra tôi cÅ©ng không tiếc. Anh vẫn ngồi lặng hai hà ng nÆ°á»›c mắt rà o xuống má, lặng lẽ chảy. ChÃnh ủy không nén nổi xúc Ä‘á»™ng, ông đứng dáºy bá»±c dá»c :
- Chỉ khổ thân thằng bé vô tội.
- Giá cách đây và i chục năm gia đình tôi và các thủ trưởng đừng bó buộc tôi thì là m gì đến nỗi.
- Äúng thế. Äúng? NhÆ°ng anh có biết tại sao không? Biết Sà i chÆ°a thể trả lá»i, ông tiếp :
- ChÃnh bản thân anh chất đầy cách sống của má»™t anh là m thuê. Sẵn cÆ¡m thì ăn, sẵn việc thì là m chỉ hong hóng chá» chủ sai bảo chứ không dám quyết Ä‘oán định Ä‘oạt má»™t việc gì. Lúc bé đã Ä‘Ã nh, khi há»c hà nh Ä‘á»— đạt anh đủ tÆ° cách là m má»™t công dân, má»™t ngÆ°á»i chiến sÄ© tại sao anh không dám chịu trách nói thẳng rằng: hoà n cảnh của tôi bị ép buá»™c nhÆ° thế, nếu các anh bắt ức tôi, tôi sẵn sà ng đánh đổi tất cả dù phải trở vá» là m anh cà y thuê, tôi cÅ©ng sẵn sà ng để được sống tá»± do. Kẻ bị trói buá»™c không dám cá»±a mình giẫy giụa, chỉ hong hóng chỠđợi, thấp thá»m cầu may, chã nhẽ má»™t chÃnh ủy trung Ä‘oà n nhÆ° tôi lại xui anh bá» vợ!
- Báo cáo thủ trưởng, thực ra lúc bấy giỠem rất sợ.
- Äúng. Nói nhÆ° thế thì còn được. ChÃnh tôi cÅ©ng sợ không dám can thiệp nhiá»u và o công việc của liên chi và của ban chÃnh trị. Sợ ai, sợ cái gì? Không biết. NhÆ°ng cả má»™t thá»i nhÆ° thế biết oán trách ai. Mà để là m gì! Cái quan trá»ng là xá» lý cái công việc trÆ°á»›c mắt nà y. Bây giá» thì tá»± mình định Ä‘oạt lấy cuá»™c sống riêng của mình chắc anh sẽ không phạm sai lầm nữa. NhÆ°ng tôi vẫn mong anh có má»™t cái gì khác thế. Tôi vá»›i Hà bà n nhau “giải phóng†việc nà y cốt là tạo Ä‘iá»u kiện cho anh phấn đấu.
DÆ°á»ng nhÆ° má»i sá»± khổ hạnh của thuở nhá» và những năm gian lao mà anh dÅ©ng ở chiến trÆ°á»ng cốt để dà nh khi vỠđến Hà Ná»™i niá»m sung sÆ°á»›ng hạnh phúc má»›i òa tóa bao bá»c quanh ngÆ°á»i anh. Sà i trở thà nh con ngÆ°á»i ở tất cả m á»i lÄ©nh vá»±c khiến nhiá»u kẻ phải mÆ¡ tưởng thèm khát. Äảng ủy viên nhà trÆ°á»ng. Lá»›p trưởng lá»›p sau đại há»c. Má»™t dÅ©ng sÄ© má»›i nghe tên đã thuá»™c từ lâu. Ba mÆ°Æ¡i tÆ° tuổi đã mang hà m thượng úy lúc nà y còn là trẻ, hiếm hoi. Äẹp trai, khá»e mạnh, thông minh mà hiá»n, há»c nhÆ° chÆ¡i mà vẫn xuất sắc nhất lá»›p... NghÄ©a là anh đã trở thà nh nhân váºt hoà n hảo cho sá»± lá»±a chá»n khắt khe của những cô gái kiêu kỳ.
Hiểu chuyển ngà nh là m trưởng phòng tổ chức của má»™t bệnh viện từ năm năm nay. Anh có má»™t căn phòng riêng trong khi táºp thể của cÆ¡ quan. Căn phòng hẹp ở ngay đầu hồi của tầng má»™t có thể nói nó tiện lợi nhất trong khu nhà nà y. Sà i vỠở cùng anh. Những ngà y đầu, hai anh em lấy cÆ¡m ở bếp táºp thể. Chiá»u thứ bảy Hiểu vá» quê, Sà i hoà n toà n là m chủ căn phòng cho đến sáng ngà y thứ hai. NhÆ°ng nhà thÆ°á»ng khóa cá»a, có hôm Hiểu Ä‘i nhÆ° thế nà o thì lúc vá» vẫn y nguyên thế. Nhìn đôi dép cói Ä‘i trong nhà vẫn nghếch mÅ©i và o nhau anh biết Sà i chÆ°a há» bÆ°á»›c và o nhà . Những ngà y ấy Sà i đến ăn cÆ¡m ở nhà bạn. Nếu má»—i tuần chỉ ăn ba bữa và o chiá»u thứ bảy và ngà y chủ nháºt Sà i tưởng phải đến hà ng năm má»›i hết lượt. Có vô số bạn từ thá»i cùng há»c phổ thông, ở đại há»c, bạn ở chiến trÆ°á»ng, bạn hiện tại, bạn của bạn, bạn của chú Hà , anh TÃnh, há» hà ng và ngÆ°á»i là ng Ä‘ang ở Hà Ná»™i. NgÆ°á»i nà o cÅ©ng muốn Sà i đến ăn vá»›i há» má»™t bữa cÆ¡m và hà n huyên thuở hà n vi của anh mà nhất định há» là ngÆ°á»i chứng kiến nhiá»u nhất, thông cảm hoặc khâm phục nhất. Má»—i lần vỠđến nhà bao giá» cÅ©ng có dăm bảy mảnh giấy gà i và o cá»a. “Sà i vỠđến nhà ngay tôi nhéâ€. “Äúng kế hoạch tám giá» sáng ngà y mai mình đợi Sà i ở nhà â€. - “Tại sao cáºu lại lỡ hẹn. Há»ng bét cả. Hẹn lại: Äúng 19 giá» 30 tối mai chủ nháºt tại nhà mình†- “Anh Sà i Æ¡i, em và bạn em đến thăm anh nhÆ°ng anh Ä‘i vắng, thôi để đến dịp khác váºy!â€. Không cần xem chữ ký cÅ©ng biết ngÆ°á»i hò hẹn là những ai, ở đâu! Những ngÆ°á»i đầy nhiệt tình ấy Ä‘á»u cùng má»™t nhiệm vụ: giá»›i thiệu vá»›i Sà i má»™t cô gái mà theo hỠ“Äẹp đôi nhấtâ€, “hợp hoà n cảnh của Sà i nhất†“Äảm Ä‘ang chiá»u chồng hết ýâ€, “Nghá» nghiệp vững, không bệnh táºt gìâ€. “Có nhà cá»a Ä‘Ã ng hoà ng, bà mẹ còn khá»e trông con cái sau nà yâ€. Có đến hà ng mấy chục cô gái đẻ cho Sà i lá»±a chá»n và ngán ngẩm. Anh chán đến mức vá» sau anh từ chối tất cả sá»± hẹn hò của những ngÆ°á»i “đã tìm được má»™t đám cho cáºuâ€. Anh TÃnh và chú Hà đá»u khuyên Sà i nên lấy vợ ở quê. Anh TÃnh đã để ý cho Sà i má»™t cô bán bách hoá, hai cô “cấp ba†và má»™t cô ở huyện Ä‘oà n. Sà i có phần pháºt ý vá»›i chú và anh. Anh có thừa khả năng để lấy má»™t cô vợ công tác ở Hà Ná»™i, việc gì phải vá» quê. Anh chỉ cần má»™t tình yêu. Má»™t tình yêu có thể bù đắp những ngà y tháng khao khát đốt cháy cả cuá»™c Ä‘á»i ép buá»™c của anh chứ cần gì thứ khác. Äã từng là m cho Sà i khốn khổ vá» chuyện vợ con nên những ngÆ°á»i thân thÃch không ai nà i ép anh.
Má»™t lần bạn của chú Hà gặp Sà i ở giữa Ä‘Æ°á»ng, ông dừng xe vồn vã “Tá»› đã để ý cho cáºu má»™t con bé, lúc nà o đến tá»› Ä‘i†- “Vâng ạ†- “Hôm nà o?†- “Chú cứ để cháu thÆ° thÆ°. Äá»™ nà y cháu báºn quá†- “Hay là mình Ä‘Æ°a nó đến đấy†- “Thôi chú ạ. Cháu cÅ©ng chả mấy khi ở nhà †- “Thế nà y nhé, lúc nà o cáºu có thá»i gian gá»i Ä‘iện cho tá»›. Tá»› sẽ báo cho nó đến chá»— tá»› hoặc đến chá»— cáºu cÅ©ng được. Nghe tên cáºu nó biết đấy. Nó bảo hồi còn là há»c sinh phổ thông đã nghe kể chuyện vá» gÆ°Æ¡ng chiến đấu của cáºu, cảm Ä‘á»™ng lắm. Yên trÃ, Hà nói vá»›i tá»› cáºu muốn hình thức phải tÆ°Æ¡ng đối nên tá»› cÅ©ng chá»n cho cáºu má»™t cô vừa ýâ€. Sà i phì cÆ°á»i “Cháu cÅ©ng đã được thấy nhiá»u cô “đẹp†lắm rồi ạ. Chắc cô nà y không bị tà mắt “gián rấm†thì cÅ©ng khá phải không chú†- “Báºy. Cứ gặp rồi anh sẽ mê†- “Cháu xin lá»—i chú, cháu mệt cái trò nà y lắm rồi. Hay là thế nà y. TrÆ°a thứ bảy tuần sau chú bảo cô ấy đến chá»— chú, cháu sẽ đến đấy. Nếu được, cháu má»i chú vá»›i cô ấy lại chá»— cháu chÆ¡i. Thấy cháu không nói gì thì coi nhÆ° giải tán tại chá»— khá»i mất thì giá» chú nhéâ€.
NhÆ°ng chÃnh Châu, tên cô gái, lại không có thì giỠđể nháºn lá»i má»i của anh. Chiá»u nay cô phải há»p cÆ¡ quan, Sà i há»i nhá» khi tiá»…n cô “Mai rá»—i đến chÆ¡i†- “Em có chút việc không Ä‘i được†- “Có thể lúc nà o tôi đến thăm Châu được không?†- “Thôi được, nếu rảnh chủ nháºt sau em đếnâ€. Äã bà ng hoà ng khi má»›i nhìn thấy cô ta bây giá» cà ng khó hiểu trÆ°á»›c những câu nói máºp má». Cả má»™t tuần lá»… anh pháºp phồng mong đến ngà y chủ nháºt. Chiá»u thứ bảy được nghỉ anh Ä‘i đã là bá»™ quân phục mùa đông bằng dạ của sÄ© quan và chiếc áo pôpÆ¡lin trắng.
Äôi già y Ä‘en cÅ©ng được đánh xi bóng nhoáng. Rồi cạo râu, rồi Ä‘un nÆ°á»›c nóng tắm, rồi dá»n dẹp, lau chùi bà y biện lại căn phòng cả má»™t tuần bừa bá»™n vì Hiểu nghỉ phép. Khoảng hÆ¡n mÆ°á»i giỠđêm, và o giá» nà y giữa đêm mùa đông đã là khuya khoắt anh vẫn cà i cá»a tháºt chắc để mặc quần áo và đi giầy. Quần áo là của anh, chiếc áo sÆ¡ mi trắng và áo len xanh cánh chả là của anh. Äôi già y Ä‘en cÅ©ng là của anh. Tất cả Ä‘á»u vừa vặn nhÆ°ng mặc và o ngÆ°á»i cứ cứng nhắc, chân tay ngượng ngùng thừa thãi nhÆ° là quần áo mượn. Äêm thức khuya, sáng dáºy lại rất sá»›m vẫn thấy rá»™n rà ng sảng khoái. Äun nÆ°á»›c pha và o phÃch, và o trái bếp hút Ä‘iếu thuốc là o (chiếc Ä‘iếu cà y đã tìm chá»— giấu từ tối hôm trÆ°á»›c). Vừa lá» Ä‘á» say nhả khói vừa nhóm từng chiếc trên bá»™ đồng phục, đứng trÆ°á»›c gÆ°Æ¡ng “má» neo†gà i và ngắm. Lần nà y đã thấy “má»m†hÆ¡n tối qua. Anh Ä‘i Ä‘i,lại lại vung tay và bÆ°á»›c Ä‘i cho nó quen, cho nhịp nhà ng. Lúc bấy giá» má»›i bảy giá» rưỡi, cái giá» nà y anh bắt đầu phải để ý từng Ä‘á»™ng tÄ©nh nhỠở phÃa cồng “thÆ°á»ng trá»±câ€. Anh khoanh hai tay trÆ°á»›c ngá»±c rồi chắp tay ra sau, đứng và đi, nhìn các thứ trong phòng và nghe ngóng ngoà i cổng cho đến mÆ°á»i má»™t giá» trÆ°a không há» ngồi dù rất má»i, không há» hút thuốc là o dù rất thèm. Có tiếng kêu “Anh Sà i có khácâ€, anh giáºt thót lao bắn ra khá»i cá»a. Lại hóa ra anh TÃnh khệ nệ ôm cặp và xách ba bốn chiếc túi nhá»±a đầy nứt nở các thứ. Sà i hÆ¡i “lỡ tà u†nhÆ°ng không buồn vì đã được “tiếp tế†và nhân tiện anh em “thống nhất†luôn. Sà i nói vá»›i anh công việc cho ngà y hôm nay nhÆ°ng mãi hÆ¡n mÆ°á»i hai giá» vẫn không thấy tăm hÆ¡i gì. Báºn việc, quên số nhà hay vì sao? NgÆ°á»i bạn của chú Hà cÅ©ng chỉ là bạn của anh trai cô ta và “tá»› để ý thấy nó có vẻ mến cáºu chứ tá»› đã biết gì đâuâ€. Tại sao má»™t cô gái nhÆ° thế đã hai mÆ°Æ¡i lăm tuổi mà chÆ°a có ngÆ°á»i yêu? “Bao nhiêu cáºu lao đến nó, có những cáºu rất đẹp trai, phó tiến sÄ©, có cả con cái thứ trưởng nó Ä‘á»u không Æ°ng cáºu nà oâ€. Thế thì đã chắc gì cô ta yêu mình!
Buổi trÆ°a, hai anh em ra ăn phở ngay quán trÆ°á»›c cá»a để Sà i còn “gácâ€. CÅ©ng không có dấu hiệu gì. Sà i tá»± trách mình không hợp đồng, dù không thể hiện giá» chÃnh xác thì cÅ©ng phải biết sáng hay chiá»u để khá»i mất thì giá». Anh TÃnh ở lại theo ý Sà i. Cả buổi trÆ°a hai anh em cÅ©ng ngồi uống nÆ°á»›c trà để đợi. TÃnh sốt ruá»™t “Liệu thế nà o?†- “Cháºc! Em cÅ©ng má»›i được giá»›i thiệu, cô ta không đến cÅ©ng chả có vấn Ä‘á» gì†Ba rưỡi chiá»u, anh TÃnh bảo để anh đạp xe vá», tối có trăng chả lo gì. Sà i chÆ°a kịp nói thì cô ta cùng “NghÄ©a bạn em†xuất hiện ở cá»a. Hai chân Sà i nhÆ° rÃu lại, anh quay ra má»i má»c rÃu rÃt dù các cô đã rất tá»± nhiên bá» dép bÆ°á»›c và o nhà . Châu Ä‘Æ°a bó hoa hồng cho Sà i tá»± nhiên và nói cÅ©ng tá»± nhiên “Anh tìm lá» hoa cắm Ä‘i. Qua chợ thấy có hoa đẹp, tiện em muaâ€. Anh tưởng là thế. Ra vòi lấy nÆ°á»›c và o bình NghÄ©a cÅ©ng ra rá»a tay bảo: “Nhân năm má»›i, chị Châu mua hoa tặng anh đấyâ€. Anh hồi há»™p nhá»› hôm nay là ngà y Tết dÆ°Æ¡ng lịch. Chỉ má»™t lá»i mách, anh đã thấy tin cáºy ở NghÄ©a rất nhiá»u: “Em là m gì?†- “Năm thứ hai trÆ°á»ng thÆ°Æ¡ng nghiệp ạ†- “Nhà em có xa không?†- “Ngay trên gác nhà chị Châu, lúc nà o đến đấy anh lên nhà em nhứ†- “Biết chị Châu có cho đến không?†- “Tốt ấy chứ†- “Là lÃnh, nhÆ°ng anh sợ đấu súng lắm†- “Hiện tại anh là kiện tÆ°á»›ng không có đấu thủ†- “NhÆ°ng anh vụng vá» lắm†- “Anh có thế mạnh của anh chứ†- “Là gì?†- “Em không hiểu nhÆ°ng chắc anh phải biết chứâ€.
Ngay tối hôm dó, buổi Ä‘i chÆ¡i đầu tiên của hai ngÆ°á»i anh má»›i có phần tin cô ta không đùa rỡn mình. Tiá»…n hai ngÆ°á»i vỠđến ná»a Ä‘Æ°á»ng thì NghÄ©a xin phép rẽ và o nhà bạn có việc. Hai ngÆ°á»i đạp xe quá khu nhà Châu lên đến Ä‘Æ°á»ng Thanh niên. Chỉ chá»›m đến đầu Ä‘Æ°á»ng rồi đạp xe quay lại. Hình nhÆ° Châu ngại con Ä‘Æ°á»ng không “đứng đắn†ấy. Từ sáu giá» tối, đạp xe đến hÆ¡n mÆ°á»i giá», hết phố nỠđến Ä‘Æ°á»ng kia, vòng Ä‘i, vòng lại không dừng ở đâu, không ăn uống gì. Nhiá»u lúc anh muốn ngồi lại chá»— nà o đó, ăn, ăn má»™t cái gì đó vì cả hai ngÆ°á»i cùng quá đói nhÆ°ng Châu nhất định không nghe.
“Ở chiến trÆ°á»ng anh nhịn mấy ngà y còn được kia mà ! Thôi chịu khó má»™t tý†- “Nếu cứ bắt em ăn, em vỠđấy†- “Äồng chà bá»™ Ä‘á»™i phải gÆ°Æ¡ng mẫu chịu Ä‘á»±ng gian khổ chứâ€
Má»—i lần anh yêu cầu lại có má»™t sá»± phản đối dịu dà ng nhÆ° thế. Nếu anh là cánh đồng khô nẻ thì co là cÆ¡n giông, má»™t cÆ¡n giông báo hiệu sá»± dịu mát rồi tan Ä‘i, sá»± khô héo cà ng tăng lên gấp bá»™i. Cô nói: Có lẽ em chả xây dá»±ng gia đình nữa đâu. Trá»i Æ¡i, má»™t ngÆ°á»i con gái đẹp nhÆ° tiên, thông minh và dịu dà ng thế kia là m sao lại nói đến cái Ä‘iá»u tuyệt vá»ng ấy. Thú tháºt vá»›i anh, em chán tất cả má»i thứ rồi. Ở Ä‘á»i nà y không có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nà o tốt đâu.
Xin lá»—i, các anh bá»™ Ä‘á»™i em chÆ°a hiểu lắm những thanh niên ở thà nh phố bây giá» há» hÆ° há»ng không thể tin và o ai. Em rất ngại buổi tối ra khá»i nhà . NghÄ©a cÅ©ng bảo chÆ°a bao giá» thấy chị ấy Ä‘i buổi tối mà không có bạn gái Ä‘i cùng. TrÆ°á»ng hợp ngoại lệ đầu tiên lại là đêm nay? Chả trách khi NghÄ©a rẽ và o nhà bạn, cô ta đắn Ä‘o mãi má»›i để cho mình Ä‘Æ°a vá» và vì mải câu chuyện thuáºn đà đạp xe chứ chả chịu ngồi đâu. Cảm Ä‘á»™ng mãi vá»›i những giây phút đầu tiên, Sà i má»›i nói được những ý nghÄ© đầu tiên của mình :
- Anh biết em đã vượt qua thói quen rất nghiêm ngặt để chúng mình có dịp nói chuyện với nhau.
- Không phải đâu, em cÅ©ng chả là ngÆ°á»i khắt khe gì nhÆ°ng anh thông cảm con gái chúng em không được buông thả nhÆ° con trai các anh.
- Chả nhẽ bá»n con trai các anh buông thả, hÆ° há»ng đến ná»—i em không thể kiếm được má»™t ngÆ°á»i ra hồn để xây dá»±ng gia đình.
- Từ trước đến giỠthì chưa.
- Tại sao thế.
- Có rất nhiá»u ngÆ°á»i đến vá»›i em, nhÆ°ng ngÆ°á»i thì yêu hai mÆ°Æ¡i mét vuông nhà , và mẹ em còn khá»e mạnh, ngÆ°á»i yêu cái công việc nhà n nhã và gần nhà của em, ngÆ°á»i yêu ông anh em là m vụ trưởng vụ tổ chức ở má»™t cÆ¡ quan có thể cất nhắc há» nhanh chóng. Có ngÆ°á»i lại yêu bà chị gái em là cá»a hà ng phó cá»a hà ng thịt, có hai ngÆ°á»i bạn rất thân ở cá»a hà ng gạo, sau nà y chắc chắn hai cái khoản đó không phải lo lắng gì. Có ngÆ°á»i sau khi tìm hiểu đã yêu em đến Ä‘iên cuồng chỉ vì biết chắc em không mắc bệnh truyá»n nhiá»…m, bệnh kinh niên nà o, không phải hầu hạ vất vả. Không có ai vứt bá» tất cả những cái đó để yêu em. Chỉ có riêng em không nhà cá»a, không nghá» nghiệp đầy bệnh táºt và không nÆ¡i nÆ°Æ¡ng tá»±a, chắc chả ai yêu em đâu.
Cà ng nghe, cà ng muốn nổi khùng kinh tởm cả lÅ© ngÆ°á»i thá»±c dụng thô bạo. Vốn là thằng lÃnh ở chiến trÆ°á»ng không cần gì ngoà i yêu thÆ°Æ¡ng và sống chết, anh cảm Ä‘á»™ng đến kÃnh nể má»™t tâm hồn cao thượng, má»™t quan niệm hiếm hoi ở cô gái má»›i hai mÆ°Æ¡i lăm tuổi. Anh trân trá»ng đến lặng Ä‘i. Phải đạp trên má»™t Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng khá dà i anh má»›i há»i :
- Có bao giá» em nghe nói ngÆ°á»i lÃnh ở chiến trÆ°á»ng suy nghÄ© và sống nhÆ° thế nà o không?
- Có chứ. Hồi nghe kể chuyện ngÆ°á»i bạn anh chỉ vì kiếm mấy nắm rau cho anh mà chết em đã khóc. Em rất thèm cuá»™c sống hồn nhiên vô tÆ° của các anh.
- Em có tin những cái đó bây giỠcòn không.
Cô hÆ¡i quay mặt nhìn anh gáºt đầu.
- Tin.
NhÆ° sợ Sà i ngầm hiểu rằng anh là tiêu chuẩn trong sá»± lá»±a chá»n của cô, Ä‘i má»™t Ä‘oạn nữa cô nói nhÆ° chỉ để khẳng định cho bản năng tá»± vệ của mình.
- Nhưng cũng chả biết thế nà o.
- HỠđã biến chất.
- Không hẳn như thế.
- Tại sao?
- Thú tháºt vá»›i anh em cÅ©ng đã yêu má»™t ngÆ°á»i tuy chÆ°a có gì sâu sắc nhÆ°ng ngÆ°á»i đó đã là m mất niá»m tin của em.
- Anh cũng là kẻ như thế?
- Anh khác. Nhưng đừng bắt em phải tin ngay một cái gì.
Äấy là kết quả của cả má»™t buổi tối mùa đông đạp xe rạc cả ngÆ°á»i. Vừa mệt má»i, sốt ruá»™t trÆ°á»›c sá»± bay lượn chá»n vá»n của má»™t tình yêu nhÆ° là chÆ°a có, chÆ°a phải thế. NhÆ°ng có lúc đã thấy rất gần, chỉ cần nghiêng mặt má»™t chút đã chạm và o là n da ấm áp khiến anh không thể nà o yên, không thể nà o không chá»›i vá»›i túm vuốt lấy từng chi tiết nhá» nhặt “mổ xẻ†từng lá»i nói xem còn gì sâu xa ẩn giấu cho má»™t mối tình sẽ tiến tá»›i!
Biết em hay háo, xà o su hà o xong TÃnh bá»›t lại má»™t Ãt đổ nÆ°á»›c Ä‘um là m canh. Trừ xoong cÆ¡m Ä‘ang ủ còn Ä‘Ä©a trứng tráng, Ä‘Ä©a su hà o, bát canh Ä‘á»u đã nguá»™i tanh váng mỡ hằn thà nh ngấn trắng ở quanh bát. Ná»u cÆ¡m từ lúc 5 giá», tức là ngay lúc em tiá»…n khách Ä‘i. HÆ¡n mÆ°á»i giỠđêm vẫn chÆ°a thấy em vá», anh ngồi hút thuốc là o vặt. Ngồi chán rồi nằm, nằm chán quá anh dáºy mang ấm chén và xách Ä‘iếu cà y ra máy cá» rá»a.
Rồi móc đôi giầy vải ở gầm giÆ°á»ng đầy *** gián, cặn rác và đôi tất cứng quèo đã có thể bẻ gãy nhÆ° bẻ bánh Ä‘a, má»™t bá»™ quân phục vo tròn nhét ở chân giÆ°á»ng, chiếc áo sÆ¡ mi trắng Ä‘en kịt ghét ở cổ trải dÆ°á»›i chiếu. Tất cả được lôi ra máy nÆ°á»›c vò xát xà phòng rÅ© đến lần thứ ba nÆ°á»›c trong cháºu vẫn Ä‘en đặc. Giặt giÅ©, lau chùi, quét tÆ°á»›c móc máy má»i chá»— trong ná»a gian phòng ấy xong vẫn chÆ°a thấy em. Anh sốt ruá»™t nhÆ°ng không bá»±c bá»™i, ở huyện anh là ông vua sẵn sà ng cáu giáºn vá»›i nhân viên trong cÆ¡ quan và bà thÆ° chủ tịch ở các xã lên khi há» là m trái ý mình. Ở đây, vá»›i em trai anh nhÆ° kẻ hầu hạ không ná» hà bất cứ việc gì. Ở huyện từ sáng sá»›m đến tối mịt anh phải nghiêm chỉnh gắt gá»ng và cau có chìa tay há» hững cho kẻ khác bắt. Ở đây, anh phải cÆ°á»i cợt vui vẻ, nói năng nhá» nhẹ, dạ vâng vồn vã bất cứ kẻ lạ ngÆ°á»i quen há»i em mình, anh cÅ©ng chạy ra cá»a Ä‘Æ°a cả hai bà n tay mà bắt mà nhÆ° vồ lấy bà n tay của khách.
Hà Ná»™i ngÆ°á»i ta phải lịch sá»± thế. Trà thức là phải bừa bá»™n bẩn thỉu. Äấy là cái ý nghÄ© má»›i mẻ mà anh tin rằng ngay từ ông bà thÆ° và bà chủ tịch ở huyện chÆ°a nháºn ra Ä‘iá»u đó. Tháºt lòng, đến bây giá» má»—i lần lên vá»›i em anh vẫn thấy gò bó, tù túng nhÆ°ng phải sống nhÆ° để bù đắp lại cho nó tất cả những mất mát Ä‘au khổ nên phải cố. Phần khác quan trá»ng hÆ¡n, sá»± chạy vạy lo toan cho em suốt mấy chục năm qua của anh đã là m nên má»™t thằng Sà i đáng được kiêng nể quý trá»ng không những chỉ ở xã, ở huyện mà ngay ở Hà Ná»™i nhiá»u ngÆ°á»i có tiếng tăm cÅ©ng quý mến, chầm váºp nó. Nó và anh không thể là hai. Rất nhiá»u lần anh lặng lẽ thưởng thức niá»m sung sÆ°á»›ng vá»›i những lá»i trầm trồ khen: “Thằng Sà i nhà ông TÃnh†- “Em trai ông TÃnh†- “Phải nói không ai lo toan cho em nhÆ° vợ chồng anh TÃnh†- “Cáºu Sà i được nhÆ° bây giá» chÃnh nhá» có công lao nuôi dạy của anh TÃnhâ€. NghÄ©a là không ai nhắc đến Sà i lại có thể quên anh, dù không biết tên anh thì vẫn phải biết “Sà i có ông anh cá»±c kỳâ€. Bởi thế anh gánh chịu tất thảy má»i tai tiếng trong chuyện bá» vợ của nó: “Tại vợ chồng nhà TÃnh không Æ°a em dâu má»›i sinh chuyện†- “Vợ chồng nó Ä‘ang ăn ở yên là nh vá»›i nhau, chỉ vì nhà anh TÃnh thâm thù bố nó, cáºy thế ở trên huyện dể rẽ duyên nóâ€. Anh phải trả lá»i hà ng chục Ä‘oà n kiểm tra vá» những Ä‘Æ¡n kiện của bố mẹ há» hà ng nhà Tuyết, của cả những ngÆ°á»i vốn kiá»m khÃch vá»›i anh ở các xã, và các cÆ¡ quan trong huyện. Tất cả Ä‘á»u được bắt mối, được mách bảo, được cung cấp tà i liệu, được chỉ dẫn để Tuyết đứng tên hà ng chục lá Ä‘Æ¡n tố cáo đến tất cả các cÆ¡ quan tổ chức cán bá»™ và cÆ¡ quan pháp luáºt ở tỉnh và trung Æ°Æ¡ng. Nếu không có sá»± bảo vệ chân lý của huyện ủy, ủy ban và sá»± quen biết của ông Hà , Ãt ra TÃnh cÅ©ng mất mặt trÆ°á»›c sá»± ồn ã của khắp nÆ¡i. “Phen nà y thì tay TÃnh khốn đốnâ€. Mà dù có mất hết TÃnh cÅ©ng sẵn sà ng Ä‘Æ°Æ¡ng đầu để Sà i không “dÃnh lÃu†gì đến chuyện kiện tụng do sá»± phẫn ná»™ của Tuyết.
Gần năm mÆ°Æ¡i tuổi đầu sá»± phấn đầu của anh cÅ©ng đến thế, cứ túc tắc dăm bảy năm rồi cÅ©ng đến vá» hÆ°u. Anh dồn tất cả tình cảm sức lá»±c, uy tÃn và cả tiá»n của, và o niá»m hy vá»ng ở thằng em trai mà ai cÅ©ng thấy ở nó đầy những hứa hẹn tốt đẹp. Ä‚n cÆ¡m xong anh vẫn phấp phá»ng vá» công việc của em. Suốt má»™t ngà y ăn uống thất thÆ°á»ng, đạp xe ngược gió rồi vất vả là m lụng đến lúc đã hÆ¡n mÆ°á»i má»™t giá» khuya anh còn pha ấm trà có ý để anh em ngồi chuyện trò vá»›i nhau. Sá»± thể thế nà o sáng mai anh đạp xe vá» cÅ©ng yên tâm. Anh chÆ°a kịp nói gì Sà i đã há»i :
- Anh thấy thế nà o?
- Cũng được.
Sà i có ý không bằng lòng vá»›i chữ “cÅ©ng†ấy. So vá»›i tất cả những cô gái má»i ngưòi giá»›i thiệu cho Sà i mà anh biết và ngay cả những cô anh định giá»›i thiệu thì là m sao lại không kêu lên tiếng: “Khá quáâ€. Biết em không vui anh vẫn dè dặt nói những nháºn xét của mình.
- Hình thức thì rất khá, khá»e mạnh, còn trẻ mà lÆ°Æ¡ng sáu ba là cao. Nhà cá»a Ä‘Ã ng hoà ng...
Sà i nghĩ bụng: như thế còn phân vân nỗi gì. Nhưng anh lại nói :
- Nhà cá»a cần gì. Lá»™ cái đó ra cô ta nghÄ© mình chỉ cốt lấy cái nhà .
- Ừ, mình cÅ©ng chả cần thiết. Anh đã gá»i tiết kiệm được dăm nghìn, “há»a hồng†chá»— nà o đó cÅ©ng được và i ba chục mét. Nếu không, kiếm chá»— đất anh ngâm xoan rồi. Gạch, ngói, xi măng, vôi để anh bảo bên váºt tÆ° huyện nó cho, là m và i ba gian cÅ©ng chả khó.
- Thế thì tÃnh những cái đó là m gì. Căn bản anh xem tÃnh tình cô ta thế nà o?
- Nói chung có vẻ ngoan ngoãn, dịu dà ng, nói năng hoạt bát lắm.
Con gái Hà Ná»™i có há»c hà nh, nó phải nhÆ° thế còn nói chung nói riêng gì nữa. Có thể nói, má»i phÆ°Æ¡ng diện không có gì anh phải chê, anh sẽ hãnh diện vá» cô em dâu của anh nhÆ°ng sao anh vẫn có vẻ chÆ°a tháºt thoải mái. Anh rất sợ tình cảm của Sà i phải chia sẻ cho ngÆ°á»i khác, anh không còn cái quyá»n được chăm lo cho nó nên anh mong muốn có được ngÆ°á»i em dâu phải lắng nghe, phải ngoan ngoãn chấp nháºn má»i sá»± vun đắp, có thể coi nhÆ° phục dịch cÅ©ng được, của anh chị và các cháu, phục dịch cho các em. NhÆ°ng vá»›i Châu, chỉ qua hÆ¡n má»™t giá» tiếp xúc, rõ rà ng Châu sẽ là m chồng, có quyá»n chi phối má»i tình cảm của sà i. Em mình đã bị lép vế huống hồ là anh chị thì có nghÄ©a lý gì.
- Anh chỉ sợ cô ta là trà thức, ngÆ°á»i thà nh phố, nhà mình quê mùa lụt lá»™i, chị chú thì ngÆ°á»i tốt nhÆ°ng cục mịch chém to, kho mặn, các cháu thì nhem nhếm lúc chị em, thÃm cháu gặp nhau nó không được thoải mái.
- Äằng nà o em cÅ©ng phải ở trên nà y. Má»™t năm bất quá vá» quê và i ba lần, em nghÄ© chả có vấn Ä‘á» gì. Mà còn tìm hiểu chán, đã đâu và o đâu. Chắc gì cô ta đã yêu em.
- Thì anh cứ phải đặt vấn đỠnhư thế. Trong quá tình tìm hiểu em cũng trao đổi để cô ta thấy rõ hoà n cảnh nhà mình. Nhưng tình hình hôm nay thế nà o?
- Chưa đâu và o đâu.
- Chắc có thế nà o nó mới đem hoa đến tặng. Mà nói năng với anh có vẻ “anh em†thân tình lắm.
- Cũng không biết thế nà o với con giá Hà Nội.
- Ừ, cứ phải tìm hiểu cho kỹ, không Ä‘i đâu mà vá»™i. Äằng nà o mình cÅ©ng lỡ là ng rồi. Khổ, các cụ bảo cÅ©ng là cái số. Giá ngà y xÆ°a giải quyết quách Ä‘i vừa đỡ khổ vừa khá»i lỡ là ng chuyện cô HÆ°Æ¡ng. Cà ng ngà y cà ng thấy cô ta tốt quá.
Không ngá» kết cục câu chuyện lại ở chá»— ấy. Sá»± vô tình của TÃnh nhắc đến cô gái không há» liên quan gì trong chuyện nà y lại là m cả hai anh em cùng ngồi lặng lẽ. Hai chục năm trÆ°á»›c đây hỠđã cùng ngồi vá»›i nhau lặng Ä‘i và có những nháºn xét rất khác nhau. Cho đến bây giá» cái tình cảm của hai anh em nghÄ© vá» cô ta trong lúc lặng lẽ nà y cÅ©ng vẫn khác nhau, rất khác.
Mãi đến gần bảy giá» tối Sà i má»›i Ä‘i gặp Hiệu trưởng. ông hẹn anh sau giá» há»c buổi chiá»u tức là sau bốn giá» rưỡi nhÆ°ng đến bảy giá» Sà i má»›i ra khá»i lá»›p. Cả tháng nay hôm nà o Sà i cÅ©ng đạp xe đến trÆ°á»ng từ trÆ°á»›c bảy giá» sáng và , sau bảy giá» tối má»›i vá». Ngoà i giá» há»c, anh phải phụ đạo cho những ngÆ°á»i trong lá»›p há»c chÆ°a tháºt vững. Vá» nhà , anh thÆ°á»ng há»c và đá»c sách đến quá ná»a đêm, có hôm Ä‘á»c luôn đến giá» Ä‘i và o trÆ°á»ng. Há»c và phụ đạo cho bạn bè, há»p hà nh vá»›i trÆ°á»ng, công việc của chi bá»™, của Ä‘oà n trÆ°á»ng, của lá»›p... Việc gì anh cÅ©ng táºn tuỵ đạt tá»›i chất lượng gần nhÆ° Ä‘iển hình của toà n trÆ°á»ng. Báºn bịu mà ăn ngủ lại kém, ngÆ°á»i anh vẫn khá»e ra, lúc nà o cÅ©ng cÆ°á»i hồn nhiên nhÆ° cái sức lá»±c trong anh còn dÆ° thừa, còn có thể là m được nhiá»u việc nữa. Cái lý do tạo nên sức lá»±c ấy nó Ä‘Æ¡n giản đến mức ai cÅ©ng có thể biết. Anh là con ngÆ°á»i hoà n toà n tá»± do, ăn ngủ, là m việc và yêu Ä‘Æ°Æ¡ng hoà n toà n của mình, cho mình. Äến những ngà y nà y anh má»›i thấy mình thá»±c sá»± cần thiết sống, há»c và là m việc nhÆ° để “trả thù†cho những ngà y “đã mấtâ€, những ngà y nhÆ° là sống há»™ ngÆ°á»i khác, là m há»™ ngÆ°á»i khác.
NhÆ°ng còn Ä‘iá»u quan trá»ng nữa chÆ°a mấy ai biết: Anh Ä‘ang yêu, má»›i được yêu, lần đầu tiên trong Ä‘á»i được biểu hiện má»™t tình yêu không phải vụng trá»™m, không thì thụt sợ hãi. Cái Ä‘iá»u ông hiệu trưởng thông báo cho anh tối nay nhÆ° là cái giấy chứng nháºn vá» sá»± cố gắng của anh trong sáu tháng qua. Anh sẽ chuẩn bị để sau tết thi Ä‘i nghiên cứu sinh ngoà i nÆ°á»›c. Cái đó không thể coi là chuyện gì ghê gá»›m và o lúc nà y nhÆ°ng ở anh nó vẫn là quan trá»ng. Nó chứng tỠở bất cứ môi trÆ°á»ng nà o, suốt mấy chục năm qua anh cÅ©ng là ngÆ°á»i đứng ở phÃa trÆ°á»›c. Nên tất cả thá»i gian Ä‘á»u thoải mái nhÆ° hiện nay chắc chắn anh đã là m được nhiá»u việc đáng kể nữa.
Tối hôm sau, thứ bảy, Sà i sẽ Ä‘i chÆ¡i vá»›i Châu. Sau ngà y mồng má»™t, lần đầu tiên (tất cả vá»›i anh Ä‘á»u là lần đầu tiên trong Ä‘á»i) được má»™t ngÆ°á»i con gái Ä‘em hoa đến tặng có hai lần nữa anh gặp Châu. Má»™t lần Châu Ä‘i vá»›i NghÄ©a đến chá»— anh và o sáng chủ nháºt và lần nữa anh đến thăm Châu và được cô giá»›i thiệu vá»›i mẹ: “Anh Sà i bạn con và NghÄ©a!â€. Sau lần thứ nhất tiá»…n cô ra cổng anh nói nhỠ“Tối rá»—i, Ä‘i chÆ¡i!â€. Cô lắc đầu nhè nhẹ: “Em chÆ°a thể Ä‘i đượcâ€. Lần thứ hai tiá»…n anh ra cá»a nghe câu đó xong cô cÆ°á»i: “Cứ từ từ đồng chà bá»™ Ä‘á»™i ạ. Thôi được, tối thứ bảy tuần sau†- “Mấy giá»â€ - “Bảy†- “Ở đâu†- “Äợi em ở đầu phốâ€. Gần hai tuần lá»… là m việc không há» biết má»i mệt để đến chiá»u thứ bảy lại sá»a sang bá»™ quân phục đã mặc trong lần đầu tiên cô đến thăm anh. Cả buổi chiá»u tháºm thá»™t phấp phổng nên má»›i sáu giá» anh đã tưởng là muá»™n. Äi sá»›m má»™t giá» Ä‘á» phòng xe cô há»ng. Äạp tháºt từ tốn cháºm rãi đến nÆ¡i cÅ©ng má»›i có sáu giá» mÆ°á»i lăm phút. Còn thảnh thÆ¡i chán. Và o hà ng uống chén nÆ°á»›c, hút Ä‘iếu thuốc là o cho đã.
Phải và o đến ba hà ng uống nÆ°á»›c và hút thuốc cùng vá»›i ba lần dắt xe Ä‘i Ä‘i, lại lại má»›i bảy giá» kém mÆ°á»i phút. Từ cái phút nà y thì anh phải “chốt†lại ở gốc cây sấu ngay ngã tÆ°, quay mặt và o số nhà 57 có bạn công vòng chìa ra Ä‘Æ°á»ng nhÆ° cái nhòng tát nÆ°á»›c ở nhà quê. CÅ©ng từ lúc nà y anh chỉ còn có hai việc: Chốc chốc lại nhìn đồng hồ và hút thuốc lá vặt. Từng phút, từng phút nhÃch đến bảy giỠđúng. NhÆ° thói quen hợp đồng giá» thông Ä‘Æ°á»ng cho xe Ä‘i anh hồi há»™p sá»a sang lại đầu tóc, quần áo chỠđón má»™t khuôn mặt rạng rỡ nhÆ° bông hoa, nhÆ°ng lại từng phút, từng phút khắc khoải trôi Ä‘i. Bảy giá» mÆ°á»i phải nén lại nhÆ°ng hÆ¡i thở dà i. Bảy giá» mÆ°á»i lăm: sá»± sôi sục ở trong ngÆ°á»i đã bốc lên nóng bừng ở mặt. Bảy giá» hai mÆ°Æ¡i, hÆ¡i dịu Ä‘i vì những giả thiết cho má»™t tình huống bất trắc không lÆ°á»ng trÆ°á»›c được đặt ra. Bảy giá» hai mÆ°Æ¡i nhăm bắt đầu nghi ngá» và lòng tá»± ái trá»—i dáºy. Lần đầu tiên, chao ôi má»›i má»™t tháng trá»i sao mà lắm lần đầu tiên đến thế. Lần đầu tiên anh bị cô bé kém mình gần chục tuổi đầu không giữ đúng giá» giấc quy định. Äúng bảy giá» rưỡi quyết định dắt xe quay lại. NhÆ°ng chá» thêm và i phút nữa Ä‘á» phòng cho sá»± lỡ là ng nà o đấy. Chẳng hạn nhÆ° sá»± sai lệch đồng hồ và trừ thá»i gian Ä‘i trên Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng từ nhà ra đây mất hai phút. Bảy giá» ba ba phút dứt khoát dắt xe Ä‘i. Mình có tÆ° cách, có cái thế của mình, việc quái gì phải để cô ta coi thÆ°á»ng.
Xong, vẫn không thể ngồi lên xe, phải dắt, dắt xe Ä‘i chầm cháºm và vẫn phải ngoái lại nhìn cái ngã tÆ°. Sá»± ấm ức đã kéo anh Ä‘i quá tầm nhìn không thể phân biệt ngÆ°á»i xe qua lại ngã tÆ°, anh lại vá»™i và ng cho xe xuống lòng Ä‘Æ°á»ng, hấp tấp nhảy lên đạp trở lại nhÆ° còn bá» quên váºt gì quý giá ở chá»— ngã tÆ° ấy. Nhìn ngược, nhìn xuôi, theo hút những bóng ngÆ°á»i qua lại, anh cảm thấy có phần nhẹ nhõm. Coi nhÆ° chấm dứt. TrÆ°á»›c khi lên xe anh châm Ä‘iếu thuốc. Lúc ngẩng lên đã thấy má»™t khuôn mặt tÆ°Æ¡i cÆ°á»i vừa Ä‘i qua cá»™t đèn vá» phÃa mình. Tá»± nhiên lại thấy ná»—i bá»±c bá»™i dâng lên. Sẽ nói má»™t câu gì đấy, sẽ biểu hiện má»™t cá» chỉ nà o đấy để cô ta biết rằng mình không thể nà o chấp nháºn sá»± sai lệch đến mức nà y. NhÆ°ng tiếng nói ngá»t ấm nhÆ° cốc nÆ°á»›c giải khát là m anh không có cá»› gì mà bắt bẻ, mà cáu giáºn :
- ChỠem có lâu không?
Anh mỉm cÆ°á»i.
- Cũng kha khá.
Phải đến hà ng chục năm sau anh má»›i có thể hiểu những cô gái từng trải ở thà nh phố không bao giá» hỠđến đúng giá» trong những buổi hẹn hò khi anh chÆ°a khiến tình yêu trong há» thà nh lá»a khói mù mịt. Còn lúc nà y dù chÆ°a biết tà gì cái nguyên nhân bắt anh phải phÆ¡i mặt giữa từng cháºp gió mùa đông bấc lạnh buốt, anh cÅ©ng không thể cáu giáºn.
- Lai em được không?
- Thì anh sẽ định cả Ä‘á»i sẽ lai em kia mà .
- Thôi Ä‘i, đừng có mà lÆ¡i dụng, chú lÃnh ạ.
- Chả nhẽ khi anh nói “yêu em†lại mắc tội lợi dụng?
- Anh láu cá lắm. Thế mà anh TÃnh lại kêu em mình là nh nhÆ° bụt.
- Bụt cũng còn lang thang để gà nó mổ và o mắt kia mà .
- Äúng là bá»™ Ä‘á»™i. ông nà o tán cÅ©ng khiếp lên được.
Cái phút “xuất thần†ấy có được là nhá» và o thói quen tà o lao của lÃnh tráng, tuế tóa cho qua cÆ¡n bá»±c bá»™i, cho cô ta khá»i nháºn ra mình là thằng hay dá»—i vặt. Äến khi đứng trÆ°á»›c sá»± trang nghiêm, trÆ°á»›c má»™t tình cảm vốn đã ao Æ°á»›c ở ngay trÆ°á»›c mặt, cái bản tÃnh rụt rè, thụ Ä‘á»™ng chỉ biết bầy tá» lòng thà nh tháºt nhÆ° má»™t cái bánh đã bóc sẵn lại trở vá» nguyên vẹn trong anh. Hai ngÆ°á»i ngồi bên nhau đã khá lâu ở chiếc ghế đá dÆ°á»›i chân tượng Ä‘Ã i Lý Tá»± Trá»ng ở đầu Ä‘Æ°á»ng Thanh Niên, anh vẫn cứ run lên, không hiểu trá»i vá» khuya lạnh hay vì chÆ°a tìm ra được cá»› gì để biểu lá»™ cái tình yêu Ä‘ang rạo rá»±c trong mình. Anh cúi xuống, hai tay che bá»›t khuôn mặt đầy ná»—i xúc Ä‘á»™ng của mình. Cô gái tủm tỉm cÆ°á»i nhÆ° đã Ä‘á»c được tất cả những gì anh vẫn tưởng mình chÆ°a thể hiện ra ngoà i.
- Em bảo anh nhé.
Anh ngẩng lên nhìn và o mắt cô hứng đợi má»™t lá»i nói tiếp.
- Có yêu em tháºt không?
Anh chỉ muốn kêu toáng lên vì sung sướng, vì cả nỗi oan ức phải được than thở, giãi bà y :
- Tại sao em lại có thể há»i anh Ä‘iá»u đó.
- Tại sao anh lại yêu em?
Giá»ng cô gái đã lạnh, nét mặt cà ng trang nghiêm. Äã nuốt mấy lần nÆ°á»›c miếng cho cổ khá»i mắc má»›, tiếng anh vẫn cứ rá»i ra từng chữ :
- Anh chả biết nói vá»›i em thế nà o. Những ngÆ°á»i lÃnh các anh không ai có thể là m được việc gì khi lòng mình đã lạnh, há» hững vá»›i nó.
Nghe anh nói tá»™i nghiệp nhÆ° má»™t đứa trẻ mắc lá»—i. Cô vẫn nhìn anh chằm chằm, đôi mắt nhÆ° lúc nà o cÅ©ng bốc lá» ngùn ngụt sức trẻ trung, nhìn anh nhÆ° má»™t lá»i cầu khẩn: Nói Ä‘i, anh nói nữa cho em nghe Ä‘i.
- Qua anh TÃnh và bạn của chú anh chắc em biết tất cả những gì đã xảy ra trong anh từ năm lên chÃn tuổi. Từ đấy anh chỉ muốn lao Ä‘i bất cứ đâu để tìm chá»— có thể chết, có thể không có ngà y trở vá»... Anh đã đánh đổi tất cả để mong đợi có được những lúc nhÆ° thế nà y. Äến lúc nà y anh còn nỡ đùa cợt lừa dối em Æ°.
Cô vẫn nhìn anh. Hai hà ng nÆ°á»›c mắt từ từ chảy ra ở cái vòm sáng nhÆ° thiên thần ấy. Bá»—ng cô úp hai bà n tay và o mặt gục xuống khóc nức nở, má»—i luác ngÆ°á»i cứ rung lên không thể kìm giữ, không thể dá»— dà nh. Có lẽ nà o cái quá khứ nặng ná»n của anh lại trút lên đôi vai còn non trẻ của em, bắt em phải gánh chịu cả sá»± ngăn cản của gia đình, cả dÆ° luáºn của xã há»™i! Em không đủ sức. Em không thể vượt qua? Anh cứ ngồi nhÆ° kẻ tá»™i lá»—i đã gây ra tai há»a không biết mình phải là m gì! Bằng những cá» chỉ dứt khoát cô gái lấy khăn lau nÆ°á»›c mắt và chải lại tóc, đứng dáºy nói nhÆ° ra lệnh :
- Thôi vỠđi.
Anh chỉ còn biết im lặng là m theo yêu cầu của cô. Thế là hết. Không hiểu sá»± ngu dốt nà o lại đẩy anh đến hà nh Ä‘á»™ng mù quáng nói ra những lá»i nhÆ° là hù doạ, nhÆ° Ä‘Ã o má»™t cái hố trÆ°á»›c mặt khiến cô không thể nà o bÆ°á»›c qua. Äoạn Ä‘Æ°á»ng im lặng của cả hai ngÆ°á»i là lá»i tuyên bố tuyệt vá»ng của má»™t tình yêu má»›i nhen chá»›m nếu nhÆ° không có má»™t cá» chỉ dịu dà ng âu yếm và má»™t lá»i dặn ở chá»— ngã tÆ° đầu phố :
- Tối mai đến đây đón em.
Em yêu từ năm chÆ°a đầy mÆ°á»i tám tuổi. Hồi ấy em má»›i thi Ä‘á»— và o đại há»c. TrÆ°á»ng chúng em sÆ¡ tán ở má»™t là ng vùng núi trung du. Cả tháng đầu tiên là m hầm hố đắp ná»n, cắt cá» tranh, là m nhà xây dá»±ng trÆ°á»ng. Công việc của bá»n con gái chúng em được khoán hai chục tranh. Tá»± cắt cá» phÆ¡i khô, tá»± xin tre chẻ hom, đánh lấy hai chục cái tranh, má»—i cái dà i mét rưỡi ná»™p cho nhà trÆ°á»ng. Sáng Ä‘i lên núi bòn cá» tranh, chiá»u xuống suối nhặt đá cuá»™i và hứng thá»n bÆ¡n đá. Những con cá má»ng dÃnh, mình tròn có Ä‘uôi trông nhÆ° cái quạt lá Ä‘á» nhÆ°ng chỉ to hÆ¡n cái cúc áo. Nó bám và o đá. Bắt nó chỉ việc nhắc hòn đá lên hứng ở dÆ°á»›i, tá»± nó rÆ¡i xuống là tha hồ mang vỠ“cải thiệnâ€. Chiá»u nà o cÅ©ng reo hò rầm rÄ© và lo lắng hốt hoảng xô nhau lá»™i té tát đến chá»— “cá thá»n bÆ¡n†và tranh nhau hứng. Có đứa bá» cả khăn mùi xoa trắng tinh ra hứng cá. NhÆ°ng chiá»u nà o cÅ©ng chỉ đủ cá bÆ¡n để thả lại con suối trong vắt. Rồi chiá»u hôm sau hà ng chục đứa lại lôi nhau xuống suối bắt cá bÆ¡n “cải thiệnâ€. Nếu không có cái trò ấy và lên đồi hái hoa thì buồn đến phát khóc lên được. Cùng sÆ¡ tán vá»›i chúng em có cÆ¡ sở của má»™t xà nghiệp dược phẩm.
HỠđến đây từ mấy năm trÆ°á»›c. Chúng em ở xen kẽ và o những nhà há» chÆ°a ở hoặc há» dồn lại “nhÆ°á»ngâ€. Em và đứa bạn nữa ở sau nhà má»™t “chú†công nhân Ä‘iện. Gá»i thế để “đẩy†các “chú†ra xa. NhÆ°ng nếu tá»± xÆ°ng “chú†để mà khinh thÆ°á»ng chúng em là trẻ con thì sẽ bị “hạ bệ†ngay. “Chú†thợ Ä‘iện hÆ¡n em chÃn tuổi, bằng tuổi anh nhÆ°ng đừng tá»± ái nhé, trông chú ta trắng trẻo đẹp trai tưởng má»›i Ä‘á»™ hăm hai, hăm ba. Äi đứng, nói năng Ä‘Ã ng hoà ng, lịch lãm. Không biết ở chá»— là m, ăn mặc thế nà o, lúc vá» bao giỠ“chú†cÅ©ng gá»n gà ng giản dị mà đẹp. Trá»i nóng vẫn quần xanh, sÆ¡ mi trắng. Trá»i lạnh mặc chiếc áo len gụ cá»™c tay, há»a hoằn má»›i khoác chiếc áo bông xanh phÃa ngoà i. Hà ng chục ngà y Ä‘i qua sân, hôm nà o cÅ©ng trông thấy nhau nhÆ°ng không ai há»i ai. Äến hôm guốc của hai đứa Ä‘á»u tung hết quai mà không kiếm ra Ä‘inh, bá»n nó cứ đẩy em Ä‘i xin. Thì Ä‘i. Vì biết chắc bên ấy có rất nhiá»u loại Ä‘inh mà . Em và o gần đến cá»a cứ chần chừ không biết xÆ°ng hô thế nà o vì thấy anh ta đã xÆ°ng chú vá»›i nhiá»u bạn em ở lá»›p. Äang ngáºp ngừng nghe tiếng há»i rất dịu dà ng: “Cần gì đấy cháu?†ức vì cái kiểu khinh thÆ°á»ng ấy nhÆ°ng không thể phản đối: “Dạ, bên nà y có Ä‘inh không ạ†- “Äóng guốc hả, chú có đâyâ€. Giá thá» má»™t đồng má»™t cái Ä‘inh cÅ©ng mua để khá»i nghe cái kiểu cách xÆ°ng hô của anh ta. Äã thế thì cứ tôn anh ta lên đã sao. “Dạ, thÆ°a chú, chú có kìm búa không?†- “Có†- “Chú có da hoặc cao su cho cháu là m nẹp†- “Không có. à để chú cắt má»™t tà dây buá»™c xe đạp có được không?†- “CÅ©ng được ạ. Cháu cảm Æ¡n chúâ€. Cả hai bên Ä‘á»u nói năng ngá»t xá»›t, dù Ä‘á»u sẵn sà ng phì cÆ°á»i vá» cái trò ấy. NhÆ°ng phải nói “chú†đóng vai khá nhuần nhuyá»…n. Cần gì thì giúp táºn tình nhÆ°ng không vồ váºp vồn vã. CÅ©ng nhÆ° đánh Ä‘Ã n ghi ta và hát rất hay nhÆ°ng chÆ°a hôm nà o nghe thấy “chú†đà n hát. Äêm nà o cánh công nhân, có ngÆ°á»i trông còn già hÆ¡n “chú†cÅ©ng đến “thăm†bá»n em. “Chú†thì dá»ng dÆ°ng, nằm nhà đá»c sách. Cả mấy tháng trá»i nhÆ° thế. Em đến khốn khổ vá» sá»± quấy rầy của các kỹ sÆ°, dược sÄ© của xà nghiệp, các thầy, các anh ở các lá»›p trên của trÆ°á»ng. Äã đến lúc không chịu được nữa em trốn sang “chú†mượn sách Ä‘á»c. Sách “chú†không nhiá»u nhÆ°ng toà n những chuyện “chất†của Aimatốp, Puskin. Pautôpski. Cả “là m gìâ€, “Giên ErÆ¡â€, “Con Ä‘Æ°á»ng Ä‘au khổ†và “Anna Kalêninaâ€. Chú cho mượn cả bản đánh máy truyện “Bức thÆ° của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà không quen†của Stêphanxvai nhà văn áo hay Hà Lan gì đấy do bạn “chú†vừa dịch ở trÆ°á»ng tổng hợp chÆ°a in thà nh sách. Em mê Ä‘á»c sách từ bé, từ khi há»c cấp II, nhất là mấy năm há»c cấp III. Mẹ em sợ ảnh hưởng đến há»c táºp cấm Ä‘á»c truyện. Thà nh ra những quyển sách đã nhầu nát, vá»›i em vẫn là má»›i mẻ. Có truyện Ä‘á»c em có cá»› để không tiếp khách và đỡ khá»i lên đồi hái hoa, xuống suối hứng cá bÆ¡n để giải buồn. Em cÅ©ng trở nên thân vá»›i “chúâ€. Bất cứ lúc nà o cần Ä‘á»c sách và nghe Ä‘Ã n, nghe hát, “chú†cÅ©ng chiá»u. Hai “chú cháu†cứ tá»± nhiên, thoải mái nhÆ° há» hà ng tháºt. ChÃnh những ngà y ấy anh ta yêu em. Lúc đầu em thấy Ä‘á»™t ngá»™t và sợ. Vá» sau em yêu tháºt sá»±. Lúc yêu em má»›i biết anh ta đã có vợ hai con. Em giáºt mình và đau khổ khi biết chuyện đó. Song em không thể cưỡng được mình. Em chỉ cần yêu ngÆ°á»i nà o yêu em thá»±c sá»±, không cần biết có ai. Em bảo anh ta Ä‘Æ°a em vá» nhà để em nói vá»›i chị vợ là giữa em vá»›i chị là hai ngÆ°á»i phụ nữ Ä‘á»u không có tá»™i tình gì, Ä‘á»u có quyá»n yêu ngÆ°á»i mình yêu. Bây giá» tùy anh ấy, anh có quyá»n lá»±a chá»n tình yêu ở má»™t trong hai chị em mình. Anh bảo em liá»u đến thế kia mà . NhÆ°ng anh ta không là m. Anh ta bảo cứ để anh ta liệu, không cần gì phải là m ầm ã lên. Em tin anh ta, em tin những lúc anh ta khóc bên em vá» ná»—i khổ bị bó buá»™c, khóc cả vì sá»± sung sÆ°á»›ng được đến vá»›i em. Anh ta bảo: “Nếu ở Ä‘á»i nà y hạnh phúc là có tháºt, tình yêu là có tháºt, thì chÃnh em đã Ä‘em đến cho anh cái chân lý ấy. Em là ngÆ°á»i bạn lá»›n, ngÆ°á»i thầy lá»›n của anhâ€. NhÆ°ng anh ta có là m gì đâu. Nói đúng ra cÅ©ng là m má»™t cách thụ Ä‘á»™ng chứ không phải có sá»± kiên quyết dứt bá». Nháºn ra Ä‘iá»u đó, em đã bắt anh ta phải chấm dứt kể cả trong ý nghÄ© vá» em. Tuy má»›i là những lá»i nói, chÆ°a có gì phải ân háºn, thú tháºt vá»›i anh khi yêu anh ta, em chÆ°a má»™t lần Ä‘i chÆ¡i nhÆ° thế nà y. NhÆ°ng dù sao, cái niá»m tin trong em cÅ©ng đã mất. Bây giá» chả còn gì để mà tin ai nữa.
- Chả nhẽ đến lúc nà y em vẫn không phân biệt được giữa giả dối và lòng thà nh tháºt?
Cô im lặng trút má»™t hÆ¡i thở dà i. Sá»± xúc Ä‘á»™ng thá»±c sá»± đến lặng Ä‘i lại ở ngÆ°á»i con trai. Không ngá» có má»™t ngÆ°á»i con gái thà nh tháºt vá»›i tình yêu của mình nhÆ° thế. Mạnh mẽ và sòng phẳng. Chỉ cốt má»™t tình yêu thá»±c, không cần che giấu, không lẩn tránh sá»± lầm lỡ đã qua. Không sợ bất cứ má»™t cái gì. Hiếm có má»™t ngÆ°á»i con gái tá»± nghiêm khắc vá»›i mình nhÆ° thế. Sà i ngẩng nhìn và o khuôn mặt hÆ¡i cúi của em.
- Chả nhẽ anh cũng là kẻ tiếp tục đánh cắp tình yêu của em!
Cô bé rụt rè nhìn và o ná»—i dằn vặt hiện ra cả ở cái miệng Ä‘ang khép lại, đôi mắt Ä‘au đáu nhìn và o đêm sÆ°Æ¡ng má» mịt phủ trên mặt hồ lạnh ngắt. Bằng sá»± từng trải của mình, cô biết ngay từ khi má»›i gặp, con ngÆ°á»i nà y không há» dối trá Ä‘iá»u gì. Äấy là điá»u cô Ä‘ang cần, rất khát khao má»™t con ngÆ°á»i không biết dối trá, không biết mà u mè, yêu cô thá»±c sá»± và lo toan cho cô cÅ©ng là sá»± tháºt. Anh vẫn nói nhÆ° kẻ phạm lá»—i chÃnh là mình.
- Anh có thể bù đắp những gì em cảm thấy thất vá»ng trong tình yêu của mình, được không.
Cô bé gáºt đầu chấp nháºn. Anh tiếp :
- Những ngà y vừa qua má»›i chỉ yêu em ở cái vẻ đẹp cả vá» con ngÆ°á»i lẫn vẻ dịu dà ng, thông minh vốn có ở em. Cho đến lúc nà y anh cà ng thấy sá»± va vấp đã khiến em trở nên sâu sắc rất nhiá»u. Anh chỉ muốn là m bất cứ việc gì để em hiểu rằng anh đã yêu em cả những gì tốt đẹp, cả những gì còn là khuyết táºt nếu có. Sà i sợ không nói ra, cô ta không hiểu hết mình, anh vẫn nháºn ra mình Ä‘ang nói và o khoảng trống giữa hai ngÆ°á»i. Châu Ä‘ang cúi nhÆ° suy tÃnh Ä‘iá»u gì. Sà i im lặng, lúc lâu cô má»›i bảo.
- Anh nói nữa đi.
- Hình như em không yêu anh.
- Anh thÃch thế à .
- Anh chỉ còn thiếu nhảy xuống Hồ Tây và o lúc nà y nếu em muốn.
- Nhảy xuống đi.
Anh có cá»› để đứng phắt dáºy để cô nháºn thấy sá»± kiên quyết của mình rồi ngồi xuống sát lại hÆ¡n.
- Khổ nhiá»u quá rồi, anh rất sợ sá»± đùa bỡn.
- Anh cho là em đùa bỡn à ?
- Chưa bao giỠanh nghĩ thế. Nhưng anh rất sợ sự im lặng của em.
- Chả nhẽ em thÃch thú đến chá»— nà y để đùa bỡn vá»›i anh cho vui.
- Có bao giá» em nói được vá»›i anh cái Ä‘iá»u anh mong đợi ấy đâu.
- Anh chỉ thÃch nói ra mồm Æ°?
- Hoà n toà n không nhÆ°ng anh lại thÃch nghe cái tiếng mà anh cho là rất thiêng liêng ấy.
- Thế bao giá» anh há»i em má»™t cách nghiêm chỉnh chÆ°a.
- Bây giỠnhé.
Cô hÆ¡i mỉm cÆ°á»i gáºt đầu. Rồi cô lại mỉm cÆ°á»i lắc đầu. Vốn có má»™t thói quen “ăn chắc, mặc bá»n†anh không thể tin má»™t cái gì chÆ°a thá»±c sá»± nắm chắc ở tay mình. Bồng khuôn mặt anh sụp xuống, dù đã cố nén má»™t tiếng thở dà i. Anh ngồi, đầu hÆ¡i cúi, quay nghiêng mặt ra phÃa hồ à o à o gió. Äá»™t nhiên má»™t tiếng “chút†rất nhanh ở má anh. Quên hết má»i sá»±, anh nhanh nhẹn quay lại giữ lấy khuôn mặt Ä‘ang tÆ°Æ¡i cÆ°á»i sung sÆ°á»›ng và áp khuôn mặt lạnh giá của mình, đôi môi khô se của mình trùm lên hà m răng trắng bóng Ä‘ang cÆ°á»i ấy. Cái phút trở ngại lá»›n lao đã qua rồi, hai cánh tay anh ghì xiết lấy tấm lÆ°ng tròn lẳn của em, cả hồ nÆ°á»›c, cả cây cối, cả khách sạn Thắng Lợi bên kia lung linh ánh sáng Ä‘á»u chao đảo, nghiêng ngả, không thể nà o buông lÆ¡i, không thể nà o kìm giữ ná»—i khát cháy của cả hai con ngÆ°á»i trà n đầy sức lá»±c. Cho đến khi các ghế đá, gốc cây xung quanh đã hết bóng ngÆ°á»i cô gái há»i trong hÆ¡i thở gấp gáp nhÆ° đã nghẹt lại: “Có thÃch không?â€. Tất nhiên là ngÆ°á»i con trai gáºt đầu và để rồi từ giá» phút nà y há» không phải nói năng bóng gió, dò xét nông sâu. Má»™t cuá»™c sống thá»±c sá»± của hai con ngÆ°á»i đã bắt đầu phải lo toan, tÃnh đếm kể từ cái đêm nay, cái đêm ở bên Hồ Tây nà y không thể nà o quên.
|
29-06-2008, 10:53 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 8
Hương bảo :
- Hay là Sà i để em giá»›i thiệu cho má»™t cô váºy.
Trong căn phòng vắng vẻ chỉ cà ng nặng ná» thêm. Kể từ khi Sà i ở chiến trÆ°á»ng ra hầu nhÆ° tuần nà o HÆ°Æ¡ng cÅ©ng đến vá»›i anh má»™t và i lần và o những ngà y “hà nh chÃnh†mà Sà i được nghỉ. Sáng HÆ°Æ¡ng vẫn là m đủ má»i thủ tục cho chồng con ăn uống xong xuôi, chị xách cặp lồng cÆ¡m đến cÆ¡ quan. Ngồi và o bà n Ä‘á»c hoặc viết má»™t cái gì đó chừng hÆ¡n má»™t giá» sau chị dặn ngÆ°á»i ngồi bên cạnh “Ai há»i, bảo mình chạy ra chợ má»™t týâ€. Hoặc là đi cÆ¡ sở nắm tình hình, hoặc sang cÆ¡ quan nà y, cÆ¡ quan khác, liên hệ, trao đổi việc gì đó. NghÄ©a là những cÆ¡ quan là m việc ở thà nh phố trong những năm tháng nà y, nếu cần lý do chÃnh đáng để vắng mặt trong giá» là m việc là chuyện thÆ°á»ng tình không ai quan tâm. Những đôi “nhân tình†đã có sá»± rà ng buá»™c nà o đấy há» thÆ°á»ng gặp nhau và o giỠ“hà nh chÃnh†là thuáºn tiện nhất. NgÆ°á»i lá»›n Ä‘i là m, trẻ con Ä‘i nhà trẻ, mẫu giáo, Ä‘i há»c, khu táºp thể vắng tanh. Trong má»—i căn há»™ là thế giá»›i riêng biệt của há». Hết giỠ“hà nh chÃnh†lại trở vá» cÆ¡ quan để thà nh ngÆ°á»i đứng đắn, không há» có bạn trai, (hoặc gái) không Ä‘i chÆ¡i đâu, không lả lÆ¡i chá»›t nhả. NgÆ°á»i “đứng đắn†ấy có quyá»n hạch sách, bắt bẻ, dạy dá»— con em mình phải sống nghiêm túc, phải giữ gìn và tu luyện. HÆ°Æ¡ng không phải là loại ngÆ°á»i ấy. Bá» ngoà i, chị vẫn phải lén chồng con, cÆ¡ quan để Ä‘i gặp ngÆ°á»i “tình†cÅ©. NhÆ°ng trong chị, bao giá» cÅ©ng được phân định ranh giá»›i rõ rà ng giữa gia đình và tình yêu. Vá»›i má»™t mối tình có thể gá»i là duy nhất đối vá»›i Sà i khiến chị thÆ°Æ¡ng và lo toan cho Sà i nhÆ° má»™t ngÆ°á»i vợ lo cho chồng. NhÆ°ng nó hoà n toà n mang ý nghÄ©a tinh thần hết sức thiêng liêng vì chị đã có má»™t gia đình, Ä‘au khổ chịu Ä‘á»±ng và vun đắp cho nó hÆ¡n mÆ°á»i năm nay. Äã ba mÆ°Æ¡i tÆ° tuổi đầu không đủ sức từ bá» những gì đã có, chị rất sợ sá»± tanh bà nh, đổ vỡ của má»™t gia đình. Ở chị thÆ°á»ng nảy sinh những mong muốn trái ngược nhau. Rất mong Sà i lấy vợ để mình đỡ day dứt, lại rất sợ má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà o đó là m khổ Sà i thêm. Rất muốn Sà i vẫn chỉ là tình yêu của riêng mình, lại rất sợ gia đình bị phá vỡ. Tất cả những cái đó dù chỉ là ý nghÄ© thì trong má»—i cá» chỉ của chị vẫn bá»™c lá»™ thà nh tháºt ý nghÄ© đó. Ở Sà i có phần ngược lại. Những năm tháng ở chiến trÆ°á»ng anh chỉ Æ°á»›c mình được “giải phóngâ€, Æ°á»›c có má»™t phép gì đó để HÆ°Æ¡ng trở vá» vá»›i anh hoặc Ãt ra HÆ°Æ¡ng vẫn Ä‘em đến cho anh má»™t tình yêu vừa đủ để anh nói vá»›i má»i ngÆ°á»i rằng chúng tôi đã từng yêu nhau, tình yêu của chúng tôi xÆ°a kia là có tháºt, nó sâu nặng đến ná»—i hà ng chục năm sau vẫn không thể phai nhạt. Nói tóm lại, khi ấy chỉ cần nhắc đến tên HÆ°Æ¡ng, anh đã rạo rá»±c sung sÆ°á»›ng, đã thấy bất chấp má»i chuyện xảy ra hà ng ngà y, má»i công việc hà ng ngà y Ä‘á»u là dá»… dãi không há» có bất cứ má»™t trở ngại vÆ°á»›ng mắc nà o. Chao Æ¡i, nếu cuá»™c Ä‘á»i anh mãi mãi có HÆ°Æ¡ng, ở cạnh HÆ°Æ¡ng!!! NhÆ°ng ngay sau khi được ly hôn cô vợ cÅ©, cÅ©ng chẳng cần đợi ly hôn, anh má»›i ở miá»n Nam ra, biết tin anh được phép ly hôn vợ đã có ba bốn đám nhắm nhe. Lúc ấy HÆ°Æ¡ng chỉ còn là má»™t ká»· niệm thiêng liêng của những ngà y đã qua, má»™t thần tượng là m cho Sà i sống dáºy sá»± linh thiêng vô cùng nhÆ°ng lại không phải là HÆ°Æ¡ng hôm nay, không thể là những xao Ä‘á»™ng của những đòi há»i ngà y hôm nay. Con ngÆ°á»i tá»± do hoà n toà n, có quyá»n lá»±a chá»n những cô gái trẻ trung son rá»—i, má»™t tình yêu chÃnh mình định Ä‘oạt, Sà i cÅ©ng có thể yêu má»™t ngÆ°á»i con gái nhÆ° HÆ°Æ¡ng ngà y xÆ°a khiến nhiá»u chà ng trai trẻ khác thèm muốn, là ng xóm phải ngÆ¡ ngác và sẽ cách biệt khá xa ở má»i phÆ°Æ¡ng diện vá»›i ngÆ°á»i gá»i là vợ của anh trÆ°á»›c đây. Hạnh phúc của má»—i ngÆ°á»i còn phải do niá»m khao khát Æ°á»›c muốn của nhiá»u ngÆ°á»i xung quanh thì nó má»›i trở nên lá»›n lao, vô giá. NhÆ°ng Sà i không là m cho HÆ°Æ¡ng thất vá»ng. Ngay từ ngà y đầu tiên vỠđến Hà Ná»™i anh đã nhá» Hiểu tìm HÆ°Æ¡ng đến. Rồi anh đòi Ä‘Æ°a chị vá», đòi Ä‘i chÆ¡i vá»›i chị, HÆ°Æ¡ng cuống quÃt từ chối: “Äừng anh ạ. Anh lấy vợ Ä‘i. Äể em giá»›i thiệu cho anh má»™t cô váºy†- “Có lẽ anh chả lấy ai nữa đâuâ€. Ngay những ngà y anh theo bạn bè sục đến khắp nÆ¡i “xem mặt†hà ng chục cô gái, lúc gặp HÆ°Æ¡ng anh vẫn giữ được bá»™ mặt Ä‘au khổ khiến chị cà ng ân háºn day dứt ná»—i cô Ä‘Æ¡n của anh. Chị lo gá»i gắm xếp hà ng mua hết các ô trong phiếu thá»±c phẩm khi anh và Hiểu nấu ăn riêng. Nhiá»u lúc có cá chị phải là m, rán qua rồi mang gia vị đến. Nếu Hiểu Ä‘i vắng HÆ°Æ¡ng lại phải hÆ°á»›ng dẫn cho Sà i là m từng việc. Äáºu, thịt, mì chÃnh, nÆ°á»›c mắm cÅ©ng phải bà y vẽ cách là m, cách pha chế, liá»u lượng dùng. Có anh Hiểu ở nhà còn đỡ, anh ấy Ä‘i vắng là nhà cá»a bếp núc bừa bá»™n, ăn uống thất thÆ°á»ng. Không có ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà o cá»±c là thế. Cùng má»™t lúc chị vừa lo cho cả hai ngÆ°á»i. Má»™t gia đình không có hạnh phúc nhÆ°ng không thể phá bá», má»™t ngÆ°á»i yêu trà n đầy rạo rá»±c mà không thể bÆ°á»›c tá»›i.
Không thể đánh giá được chÃnh xác vá» anh trà thức là ng Hạ Vị. Anh có thể thà nh thục trong từng cá» chỉ, từng lá»i nói và tạo nên má»™t bá»™ mặt tháºt thà , là m chủ được tình cảm vá»›i má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà hÆ¡n ba mÆ°Æ¡i tuổi nhÆ°ng lại vụng dại, ngây ngô dá»… dà ng tin theo ngoan ngoãn tất cả những gì được biểu hiện ở cô gái má»›i lá»›n. Sá»± im lặng quá lâu nhÆ° tÃnh toán dằn vặt đã phải đến lúc quyết định :
- Có lẽ anh cũng phải lấy một cô nà o đấy cho nó xong đi.
Thấy nét mặt Hương buồn hẳn, anh tiếp :
- Giá em nghe anh, chúng mình cùng là m lại cả thì đâu đến nỗi.
Sự cảm động dâng lên là m cho nước mắt Hương già n ra, chị vội lấy khăn lau, an ủi anh :
- Nhiá»u lúc em cÅ©ng muốn nhÆ° thế nhÆ°ng không thể được.
- Nếu anh lấy vợ rồi có đến với anh nữa không?
- Thôi.
- Thế là em không muốn rồi.
- Còn phải tuỳ thuá»™c lúc bấy giá» ngÆ°á»i đó đối xá» nhÆ° thế nà o.
- Thì mình cứ bình thÆ°á»ng nhÆ° những ngÆ°á»i bạn khác.
HÆ°Æ¡ng không trả lá»i. Anh vá»™i và ng chữa.
- Tất nhiên, cái tình cảm của riêng mình ai biết được.
Gần nhÆ° đấy là lần gặp nhau cuối cùng trong sá»± gìn giữ trân trá»ng má»™t mối tình suốt mấy chục năm của hai ngÆ°á»i. Thá»±c ra, còn má»™t lần nữa, đấy là khi nghe Sà i rục rịch cÆ°á»›i vợ, không thể nén được chị tìm đến anh. Sau má»™t lúc khá lâu nghẹn lặng chị má»›i há»i :
- Sao anh vội và ng thế?
- Từ hôm em giục, anh đã bảo lấy cho xong chuyện đi mà .
Cô cÆ°á»i lạt Ä‘ai lại :
- Em giục! Sao bảo thấy cô ta đẹp anh cứ cuống cả lên.
- Thế chả nhẽ anh lấy má»™t ngÆ°á»i nhÆ° ma mút thì má»›i vừa lòng em Æ°?
- Em thì có quyá»n gì
Sà i có cớ đẻ nổi nóng. Một sự nổi nóng rất cần thiết lúc nà y.
- Anh không thể hiểu em là ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o nữa
- Gần hai chục năm nay an vẫn còn nhầm à ?
- Em còn nhớ đã bao nhiêu lần anh bà n với em thế nà o không?
- Nhưng em có cấm anh lấy vợ ddaaua.
- Không cấm mà nghe tin anh lấy vợ lại giáºn dá»—i không bằng lòng vá»›i anh. Gần má»™t tháng trÆ°á»›c, cÅ©ng ở đây chúng mình bà n vá»›i nhau và anh đã là m theo ý em, đến bây giá»...
- Anh sẽ không là m được việc gì nữa.
- Tại sao thế.
- Tại vì anh sẽ không còn là anh nữa.
- Tại sao.
- Tại vì anh cứ phải cố lên má»›i theo kịp được những đòi há»i của ngÆ°á»i ta, không còn gì để nghÄ© đến những chuyện khác.
- Anh sẽ không là m như thế.
- Anh vẫn cứ phải là m đấy.
- Tại sao.
- Tại vì anh không đủ sức cưỡng lại.
- Em dựa trên cơ sở nà o thế.
- CÆ¡ sở của gần hai chục năm Ä‘eo Ä‘uổi má»™t mối tình tuyệt vá»ng vá»›i anh. CÅ©ng gần hai mÆ°Æ¡i năm sống trong má»™t tình cảm khắc khoải ở đây.
- Anh không còn hiểu em định nói gì nữa. Thôi, bây giỠphải thế nà o, em bảo anh. Là m được gì để em vừa lòng anh cũng là m.
NgÆ°á»i con gái nhÆ° được an ủi, cô phân trần :
- Không phải em Ãch ká»·, chỉ biết mình có gia đình, con cái đầy đủ không lo lắng gì đến anh, thấy anh hạnh phúc hÆ¡n lại ghen tức. Em lấy chống trong hoà n cảnh nà o và sống từ bấy đến nay ra sao anh biết cả rồi đấy. Rất nhiá»u đêm nằm ôm con khóc vì không hiểu tại sao mình lại tá»± là m khổ mình nhÆ° thế nà y. Phải nói, anh chồng em là ngÆ°á»i rất là nh và tốt, chỉ có Ä‘iá»u là em không hợp, cứ thấy thế nà o! Chắc anh hiểu ná»—i khổ ấy hÆ¡n em. Chỉ có Ä‘iá»u là tại em quyết định lấy anh ấy, em phải gánh chịu má»i ná»—i bất hạnh. Những ngà y anh Ä‘i B, ở nhà em má»›i biết nguyên nhân để có đứa con, em thÆ°Æ¡ng anh, giáºn anh và cÅ©ng thÆ°Æ¡ng thân pháºn mình, giáºn mình vô cùng. Em chỉ có Æ°á»›c ao gia anh được trở lại miá»n Bắc ngay những ngà y ấy, bằng giá nà o cÅ©ng phải vá» vá»›i nhau vì em biết rằng không ai hiểu anh hÆ¡n em, không ai yêu anh hÆ¡n em và ngược lại anh cÅ©ng váºy. Những ngà y mong Æ°á»›c ấy không đến, em sống nhá» và o sá»± rÃu rÃt của các cháu. Vì chúng, tất cả Ä‘á»i mình nhìn và o mấy đứa con mà sống. Em đã cố vun dắp cho cái gia đình ấy, lo toan cho các cháu há»c hà nh. NhÆ°ng không lúc nà o em nguôi ná»—i nhá»› anh, lo sợ anh ở chiến trÆ°á»ng sống chết ra sao. Bao nhiêu tình yêu của anh trong em, em Ä‘em sống hết vá»›i gia đình, vá»›i chú Hà , anh TÃnh, anh Hiểu. Anh có ai ruá»™t thịt, thân thÃch thì em có tất cả những ngÆ°á»i ấy. Và em rất lo sợ ngà y anh trở vá» không nÆ¡i bấu vÃu. Em đã gặp Tuyết khi em có hai cháu. Em khuyên Tuyết đừng là m khổ nhau là m gì. Thá»±c ra chị ta cÅ©ng tá»™i. Chị ấy khóc bảo em: “Chị Æ¡i, em biết anh Sà i khổ quá mà em cÅ©ng có sung sÆ°á»›ng gì. Em yêu anh ấy lắm nhÆ°ng anh ấy không thể yêu được em, em phải cắn răng và o mà chịu. Chị bảo, cả má»™t thá»i con gái được chồng nhòm ngó đến má»™t lần rồi nuôi con má»™t mình. Cả hà ng chục năm trá»i, những khi anh ấy chÆ°a Ä‘i xa em cứ nằm mong tưởng được chồng há»i đến. Chị là phụ nữ chị biết thá»i con gái Ä‘ang Ä‘á»™ ăn không biết no, ngủ không biết chán nhÆ° em mà cứ phải ép mình xuống giÆ°á»ng chịu cho qua hết đêm nà y đến đêm khác còn có ná»—i cÆ¡ cá»±c nà o hÆ¡n. NhÆ°ng bố mẹ em chỉ có chém khi em tá»± bá» vá». “Sống là m ngÆ°á»i, chết là m ma nhà nó, cấm mà y được dẫn xác vỠđây. Bao giá» thằng Sà i Ä‘uổi mà y Ä‘i sẽ hayâ€. Hồi bé thì không chấp, lá»›n lên có lúc em mong anh ấy Ä‘uổi em, đánh em mấy cái rồi Ä‘uổi em Ä‘i để em có cá»› vá» nhà nhÆ°ng anh ấy cÅ©ng sợ thầy mẹ em, sợ chú Hà , anh TÃnh rồi sau nà y sợ cả Ä‘Æ¡n vị nên không dám Ä‘uổi em Ä‘i. Anh ấy cứ lẳng lặng tìm cách để tránh xa em, cà ng xa cà ng tốt. Em biết chuyện anh ấy Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i rồi Ä‘i B là thế nà o chứ. Äến bây giỠđược đứa cháu, em cứ ở váºy nuôi cháu, anh ấy Ä‘i lấy ai thì kệ, em cứ sống vá»›i con em chẳng ai Ä‘uổi được em Ä‘i đâu nữaâ€. Äấy, em cÅ©ng nhÆ° cô Tuyết, cứ nhìn và o những đứa con mà sống. Chỉ có khác là những Ä‘á»™ng cÆ¡ khác nhau. Vì thÆ°Æ¡ng con mà em không dám sống vá»›i ngÆ°á»i mình yêu. Tháºt lòng, em chỉ muốn tìm má»™t ngÆ°á»i tháºt hợp vá»›i anh, hiểu anh, có thể thay em chăm lo cho anh. Vừa để anh bù lại những năm tháng đã mất, vừa tạo Ä‘iá»u kiện cho anh phấn đấu. Em tin là anh còn là m được những việc có Ãch mà số ngÆ°á»i nhÆ° thế đâu phải là nhiá»u.
Gần năm nay, đây là lần đầu Sà i có dịp dừng lại nhìn mình, nháºn ra những tình cảm của ngÆ°á»i yêu vá»›i những ná»—i niá»m sâu xa mà anh chắc chắn rằng từng lá»i nói ấy Ä‘á»u là nÆ°á»›c mắt và ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n của không biết bao nhiêu đêm dồn lại. NhÆ°ng anh vẫn tin là khi anh và Châu đã yêu nhau thá»±c sá»± sẽ không có việc gì là không là m được. Châu đâu phải là ngÆ°á»i thô thiển, dốt nát để đến ná»—i. Anh cÅ©ng chÆ°a thấy có Ä‘iá»u gì không hợp nhau. Ngược lại, có rất nhiá»u chuyện cả hai cùng ồ lên không ngá» lại nghÄ© giống nhau đến thế. Anh nói nhÆ° má»™t lá»i thá».
- Em yên tâm, anh sẽ là m tất cả để em khá»i buồn phiá»n.
Biết rằng không thể thay đổi, không thể nà o khác cái việc đã rồi nên sá»± hứa hẹn của Sà i cÅ©ng là m cô cảm thấy mình còn được má»™t cái gì đấy. NhÆ°ng đến ngà y cÆ°á»›i của Sà i cô đã ngồi khóc cả má»™t đêm. Khóc cho ai, khóc vì cái gì, HÆ°Æ¡ng không thể biết, chỉ biết rằng cái ngà y ấy nó đến vá»›i cô sao mà quay cuồng, chóang váng, suốt mấy ngà y thẫn thá», ngÆ°á»i nhÆ° dại hẳn Ä‘i, và đến đêm, lúc mÆ°á»i chÃn giá» ba mÆ°Æ¡i phút, cái giá» chắc chắn từng trà ng pháo sẽ nổ trÆ°á»›c cá»a phòng cÆ°á»›i thì cô báºt lên tiếng khóc.
Bất chấp sá»± gièm pha, can ngăn của HÆ°Æ¡ng và những ngÆ°á»i thân, Sà i quyết chà yêu Châu. Những ngà y yêu cô, anh cảm thấy hạnh phúc đến vá»›i mình nó à o ạt gấp rút tuy có đôi lúc bá»±c mình vặt những chuyện không đâu nhÆ° là sá»± tất nhiên, không ai tránh khá»i, anh thấy nhÆ° Ä‘ang bÆ¡i mênh mang trong hạnh phúc, trong niá»m sung sÆ°á»›ng đến ngạt thở. Cái đêm đầu tiên “ăn ở†vá»›i nhau nhÆ° là má»™t lá»i tuyên bố chung vá» xuá»™c sống của hai ngÆ°á»i được ký kết bên bá» hồ Tây, hỠđã thá»±c sá»± má»™t cuá»™c sống vợ chồng. Trong giây phút sung sÆ°á»›ng đến cá»±c Ä‘á»™ Châu đã ghì xiết lấy anh rên lên trong nÆ°á»›c mắt già n giụa: “Giá»i Æ¡i, anh đừng bá» em anh nhéâ€. Và cÅ©ng trong cái phút cuồng loạn ấy anh thanh niên gốc là ng Hạ Vị vốn tÃnh toán chắc ăn đã bao nhiêu lần thá» thách đến lúc nà y vẫn phải há»i lại má»™t câu hết sức thô bỉ: “Nếu mẹ Ä‘ang ngồi đây mà chúng mình vẫn... có được không?†- “Nếu anh muốn, em sẽ chiá»uâ€. Thì ra Ä‘Ã n bà dù thanh cao đến đâu cái phút nà y há» cÅ©ng thÃch thú vuốt ve bằng sá»± tầm thÆ°á»ng bỉ ổi. Khi đã bình tÄ©nh trở lại cô gái sợ hãi kêu: “Anh Æ¡i, không khéo em “bị†rồi!†Ná»—i lo lắng của ngÆ°á»i con gái lại là niá»m hạnh phúc vô giá của ngÆ°á»i con trai. NhÆ° đã túm chắc trong tay mình niá»m khao khát bấy nay vẫn sợ nó trượt tuá»™t Ä‘i, anh ghì lấy ngÆ°á»i yêu đến ná»—i cô phải cong ngÆ°á»i lên má»›i khá»i nghẹt thở. “Äã chắc chắn chÆ°a emâ€. Cô gái gáºt đầu nhè nhẹ: “Ngay hôm đầu vá» em đã thấy ngÆ°á»i nôn nao thế nà o ấy. Mấy hôm sau vẫn không thấy gì, em sợ quá†- “Trá»i Æ¡i, sao em lại sợ. Em không thÃch chúng mình có con Æ°?†Cô gái ngồi dáºy kéo anh áp mặt và o bầu vú căng cứng Ä‘anh, má»™t tay ôm má»™t tay vá»— vá»— trên lÆ°ng anh nhÆ° là cho con bú, nhÆ° là hai mÆ°Æ¡i năm trÆ°á»›c HÆ°Æ¡ng đã vá»— vá» Sà i nhÆ° thế, nhÆ° là đã già nh lại tất cả những gì đã mất Ä‘i từ hai mÆ°Æ¡i năm qua lại ngoan ngoãn chá»™p chạp nhÆ° má»™t đứa trẻ háu đói. Cô cúi xuống ngắm bầu bên kia rồi bóp cho nó nhá»n ra nÅ©ng nịu: “Thâm và o rồi đây nà yâ€. Anh ngÆ°á»›c đôi mắt Ä‘ang cÆ°á»i chứa chan nhìn em rồi lại khép lại lim kim: “Anh Æ¡i!†Anh không ngẩng lên. “Hay là ...†Thấy anh vẫn im lặng cô rụt rè: “Hay là ...†- “Em định đến bệnh viện? Cô khẽ khà ng gáºt đầu uể oải. Sà i ngồi phắt dáºy sá»a lại quần áo: “Nếu em định thế, chúng mình chia tay nhau luôn Ä‘i!†- “Anh định dá»a em đấy à ?†- “Anh không dá»a nhÆ°ng tại sao em không nghÄ© là chúng mình sẽ vô cùng hạnh phúc khi có má»™t đứa con†- “Äể rồi dÆ¡ mặt ra vá»›i má»i ngÆ°á»i!†- “Tại sao em không nghÄ© chúng mình phải cÆ°á»›i nhau!†- “CÆ°á»›i nhau! Ba tháng có con!†- “Tại sao lại ba. Cứ gá»i cho là gần má»™t tháng Ä‘i!†- “NgÆ°á»i ta phải tÃnh từ khi “sạch†của lần trÆ°á»›c kia†- “Thì gá»i hẳn cho gần hai tháng!†- “Anh cÆ°á»›i được ngay hôm nay đấy†- “Trong vòng ná»a tháng nữa chúng ta đủ sức để tổ chức cÆ°á»›i. Thiếu gì những đứa trẻ chỉ có bảy tháng. Mà cần quái gì. Ai nghÄ© chúng ta Ä‘i lại vá»›i nhau trÆ°á»›c khi cÆ°á»›i thì kệ há». Äã sao†- “Con trai các anh thì chả sao nhÆ°ng anh phải nghÄ© đến con gái chúng em chứ†- “Trá»i Æ¡i, em Æ¡i, bây giá» ngÆ°á»i ta báºn Ä‘i xếp hà ng Ä‘ong mì, Ä‘ong gạo, mua dầu, mua củi không ai còn hÆ¡i sức đâu để bà n chuyện em. Mà nếu thấy ai bà n, em gá»i anh, chỉ cho ngưòi ta thấy: Äây, kẻ phạm tá»™i đây! Chả nhẽ ngÆ°á»i ta lại há»i tá»™i tại sao anh lại có con vá»›i vợ anh†Cô gái phì cÆ°á»i gắt: “Thôi tán vừa vừa chứ. Lúc nà o anh cÅ©ng xồn xồn lên. Là m sao trong vòng ná»a tháng nữa tổ chức được†- “Chuyện đó em để anh lo. Sáng sá»›m mai anh sẽ Ä‘em đến em má»™t bản kế hoạch tỉ mỉ má»i phÆ°Æ¡ng diện. Xong, em chỉ cần theo anh Ä‘i là m và i thủ tục cần thiết còn tất cả má»i việc em không phải lo gìâ€. Äã biết ngÆ°á»i yêu của mình nhÆ° má»™t con hổ ngà y bình thÆ°á»ng thì lá» Ä‘á» nằm im nhÆ°ng khi cần thiết nó sẽ bất chấp, chả phải lo gì. Có lẽ cuá»™c Ä‘á»i lÃnh tráng đã tạo cho anh được sá»± tháo vát chÆ°a chịu bất lá»±c trÆ°á»›c má»™t hoà n cảnh nà o. Cô thấy yên tâm ngay khi anh “tánâ€. Há» ngồi lại âu yếm bên nhau cho đến khi cÆ¡n Ä‘au bụng dá»™i lên quằn quại ở Châu. Anh giữ lấy cô rối rÃt há»i vì sao, Ä‘au ở đâu, cần gì? NhÆ°ng Châu không thể nói được. “Anh Ä‘Æ°a em vá» nhéâ€. Châu gáºt đầu để anh dìu cô ngồi ở sau xe. Trên Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng vá», Châu vẫn Ä‘au, ná»—i Ä‘au dá»™i lên ở cô nhÆ° đã truyá»n sang anh khiến anh lặng ngÆ°á»i vì lo sợ. Äã rất lâu anh há»i: “Liệu thế nà o? Nhà có thuốc gì không? Hay là cấp cứu!†Cô lắc đầu. Không hiểu lắc vì không có thuốc, không Ä‘i bệnh viện hay không thể nói được. VỠđến cá»a, anh định đợi bà cụ mở Ä‘Æ°a Châu và o xem tình hình thế nà o nhÆ°ng cô lấy tay ra hiệu cho anh Ä‘i. Có lẽ Châu sợ mẹ biết cô Ä‘i chÆ¡i vá»›i anh bị Ä‘au bụng nên không muốn để anh đứng đấy. Anh nghÄ© thế, nhanh chóng đạp xe ra đầu ngã tÆ°. Quay lại, đợi lúc đèn trong nhà báºt sáng và Châu Ä‘i và o anh má»›i đạp thốc tháo vá» nhà dá»±ng Hiểu dáºy, tả tất cả những tình trạng Ä‘au Ä‘á»›n, rất có thể gây nên nguy hiểm. NhÆ°ng Ä‘au gì, ở vùng nà o thì anh không biết. Hai anh em tìm đến nhà các bác sÄ© bạn Hiểu. Sáng sau, từ rất sá»›m Sà i đã đến nhà Châu. Anh phải chá» hÆ¡n ná»a giá» bà cụ má»›i dáºy. Äợi cụ đánh răng rá»a mặt xong, ra bếp nấu cÆ¡m anh má»›i “con chà o bác†rồi ngồi xuống bên Châu. “Liệu có sao không em? Anh xin thuốc giảm Ä‘au, bê má»™t, bê mÆ°á»i hai, vitamin tổng hợp cho em đây. Nếu không khá»i các anh bác sÄ© bạn anh Hiểu bảo Ä‘Æ°a đến các anh ấy xem thế nà o?†Anh bầy các gói thuốc ở đầu giÆ°á»ng cạnh gối của Châu. Cô Ä‘ang nằm quay và o, lấy tay quÆ¡ nắm thuốc ném và o ngÆ°á»i anh: “Mang Ä‘i. Anh tà n tệ lắmâ€. Bất ngá» cả việc là m, cả lá»i nói, anh tưởng không bao giá» xảy ra ở cô gái có há»c, con má»™t gia đình ná» nếp. Anh tái mặt, giáºn đến phát run lên. Lặng Ä‘i má»™t lúc, anh đứng dáºy Ä‘i ra cá»a. Châu nhổm dáºy nhà o theo túm lấy tay anh :
- Buông tôi ra.
- Em xin lá»—i anh.
Phải lặng Ä‘i má»™t lúc lâu nữa anh má»›i há»i :
- Tại sao em lại có thể đối xỠvới anh như thế nà o?
- Äã bảo em sai, em xin lá»—i rồi mà .
- Nhưng tại sao mới được chứ
Giá»ng cô nÅ©ng nịu khiến không ai có đủ sức giáºn dá»—i được nữa.
- Anh chả thương em gì cả.
- Suốt đêm qua anh Ä‘i tìm bác sÄ©, xin thuốc rồi tức tốc chạy đến đây đứng hà ng giỠđồng hồ. Thấy em ngủ được, trở vá» nhà đã gần ba giá» sáng. Äén bây giá» lại đến đây mà chÆ°a được coi là thÆ°Æ¡ng em, anh cÅ©ng Ä‘Ã nh chịu.
- Không phải thế. Anh chả hiểu gì con gái chúng em cả. Äáng nhẽ anh chỉ cần an ủi, Ä‘á»™ng viên em má»™t và i lá»i, dá»— dà nh âu yếm em má»™t chút là em thấy cÆ¡n Ä‘au của mình được san sẻ. Äằng nà y anh cứ lặng Ä‘i là m em thấy tủi thân quá.
- Anh há»i em có nói đâu.
- Äang Ä‘au chết Ä‘i được mà há»i nhÆ° quan tòa há»i cung ấy ai mà trả lá»i được.
Thế thì còn biết đầu Ä‘uôi là m sao nữa. Chỉ để dá»— dà nh vuốt ve mấy câu, bất cứ thằng con trai lÆ°á»i biếng giả dối nà o chả là m được việc ấy.
- Anh bảo, lúc Ä‘au ốm buồn bá»±c ngoà i ngÆ°á»i yêu của mình ra còn biết san sẻ cho ai.
- Äể lo toan, san sẻ cho nhau nhÆ° thế thì Ä‘Æ¡n giản quá, cần gì phải mất công, mất sức, chạy ngược chạy xuôi.
- Em tin chúng mình sống gần nhau anh sẽ sá»a được. Rồi cÅ©ng quen Ä‘i thôi mà .
Anh không ngá» nhiá»u cái bắt anh phải là m quen, dù chả to tát, chả khó khăn gì, để ý má»™t chút là là m ngay được, nó cÅ©ng hợp lý nhÆ°ng sao mà phiá»n toái, xét nét vụn vặt đến khó chịu.
Xuống thăm nhà anh trai cô, Sà i vồn vã chà o há»i, chủ Ä‘á»™ng Ä‘i pha nÆ°á»›c, rút thuốc của mình ra má»i bằng cả hai tay nâng bao thuốc rất lịch sá»±. Ra đến cá»a ngồi lên xe đạp là cô lầu nhầu :
- Việc gì anh phải là m thế.
- Ô kìa, từ xưa đến nay với ai anh chả thế.
- Em biết, anh có tấm lòng chân thà nh rất đáng quý. Không thế đừng hòng em yêu. NhÆ°ng ở đây sá»± chân thà nh quý giá của anh bị nghi ngá» và xem thÆ°á»ng.
Lại còn thế.
- Anh ấy là vụ trưởng vụ tổ chức, đã quen khinh thÆ°á»ng những ngÆ°á»i không Ä‘Ã ng hoà ng chững chạc, vì luôn luôn nghÄ© rằng há» sẽ nịnh bợ, xin xá» nhá» vả gì đây.
- Nhưng anh chưa hỠxuất hiện ý nghĩ sẽ nhỠvả anh ấy việc gì.
- Äúng. Bằng năng lá»±c của mình em tin anh không phải nhá» vả lạy lục gì anh ấy. NhÆ°ng anh quên là anh sắp cÆ°á»›i em gái anh ta à . Nhìn cá» chỉ của anh, anh ấy sẽ nghÄ© chắc thằng cha nà y cÅ©ng chả ra gì, vá»› được em gái mình cứ cuống quýt lên. Thế là anh ấy coi thÆ°á»ng cả hai chúng ta. Lẽ ra anh cứ bình thản,Ä‘Ä©nh đạc, chứng tá» cho anh ấy biết rằng em gái anh yêu tôi, thì tôi yêu, nếu không, tôi cÅ©ng chẳng cần. Hôm nay tôi đến thăm và báo cáo vá»›i anh chuyện của hai chúng tôi là anh đã thấy mình được tôn trá»ng. Tiếp tôi thế nà o tuỳ anh. Anh là chủ, tôi là khách, tôi phải được má»i má»c lịch sá»±, nếu không, tôi cÅ©ng có quyá»n lạnh nhạt, há» hững vá»›i anh chứ. Còn khi nà o anh nhá» tôi việc gì đó lại là chuyện khác.
Cà ng nghe, anh cà ng á»› ngÆ°á»i ra, trông mặt cứ đần nhÆ° má»™t chú bé nghe giảng bà i há»c đầu tiên.
Äến má»™t lần khác, Hiểu và anh má»i chú Hà , bạn chú, “ông mối†và Châu ăn cÆ¡m. Cả bữa ăn, nhìn Châu ăn uống rụt rè lÆ°á»i biếng, vừa ăn anh vừa phải nhăm nhăm chá»n miếng ngon gắp cho cô. Buổi tối cô gắt :
- Anh buồn cÆ°á»i tháºt, đã nói bao nhiêu lần là phải ý tứ. Có má»™t ngÆ°á»i chồng hết lòng cho vợ con nhÆ° anh ai mà chả mừng. NhÆ°ng phải tuỳ từng lúc. Bữa cÆ¡m chiá»u nay anh là m cho cả chú Hà , anh Hiểu và bạn của chú nghÄ© gì anh biết không? Má»i ngÆ°á»i sẽ nghÄ© thằng ngà y nó cứ xoắn xuýt lấy vợ con, rồi nó chỉ có vợ con nó chứ chả nghÄ© gì đến ai. NgÆ°á»i ngoà i nghÄ© thế đã không nên, để những ngÆ°á»i thân thiết nghÄ© thế là tá»± tách mình ra khá»i ngÆ°á»i ta. Anh còn hạnh phúc gì khi chỉ có vợ mà không có ai! ấy là chÆ°a kể có lúc anh gắp cho em miếng thịt em đã ngấy đến phát oẹ lên nhÆ°ng anh đã dúi nó dÃnh đầy cÆ¡m của bát em, em còn bá» lại là m sao nữa.
NhÆ°ng nếu chỉ rá»i khá»i ý nghÄ© vá» cô để là m công việc khác anh nhÆ° trở thà nh má»™t con ngÆ°á»i khác. Những chá»— đông ngÆ°á»i anh thÆ°á»ng nói từ đầu đến cuối, có khi lại ngồi lì ra từ đầu đến cuối nhÆ°ng dù ngÆ°á»i lá»›n tuổi hay bạn bè cùng lứa đã ngồi vá»›i anh hay dù chóng hay lây, ăn hay chÆ¡i, tán tỉnh nhá»™n nhạo hay bà n chuyện nghiêm túc là hoà n toà n tuỳ thuá»™c và o anh. Cái đó là vì quý mến sá»± há»c hà nh thông minh của Sà i và chủ yếu há» nhìn thấy sá»± táºn tình của anh vá»›i tất cả bạn bè. Phần khác, bằng cái ma lá»±c nà o đó của cái vẻ mặt “đần Ä‘á»™n†rất “dá»… thÆ°Æ¡ng†anh “và o†được rất “nhiá»u cá»aâ€, khi bạn bè cần anh cho công việc của há». Nên ai có việc gì nan giải khó lòng hy vá»ng thÆ°á»ng giục nhau “gá»i thằng Sà i†và thằng Sà i đã “xuất quân†thÆ°á»ng là niá»m hy vá»ng cuối cùng, nếu Sà i bất lá»±c,thì coi nhÆ° kết thúc, đừng theo Ä‘uổi nữa mất thì giá». Cho nên, khi yêu Châu bạn bè ai cÅ©ng tiếc “Thế là mất thằng Sà iâ€. Má»™t cái thằng nhÆ° thế mà bị con bé “nó ámâ€, lúc nà o cÅ©ng nhÆ° mất hết hồn vÃa. Có anh nhà báo đã lá»›n tuổi ở chiến trÆ°á»ng coi Sà i nhÆ° em và viết hà ng chục bà i vá» anh. Con ngÆ°á»i ấy lúc nà o cÅ©ng trịnh trá»ng Sà i thấy hÆ¡i cổ cổ thế nà o ấy. Vá»›i vẻ trịnh trá»ng anh mắng Sà i “Cáºu yêu con bé ấy không được đâu. Äể tá»› giá»›i thiệu cho con bé khác hợp vá»›i cáºu hÆ¡n. Vá»›i cáºu, phải là chân chỉ hạt bá»™t kiaâ€. Anh vẫn nhìn tôi bằng con mắt của hà ng chục năm trá»i trÆ°á»›c giữa rừng rú bom đạn? Sà i tá»± ái “Cám Æ¡n anh. Äã đến ba bốn chục ngÆ°á»i nhÆ° anh khuyên em Ä‘á»u chịu không thể “kham†nổi†- “Tá»› đảm bảo sẽ Ä‘em đến cho cáºu má»™t đám khá xinh, hợp vá»›i cáºuâ€. Ôi chao, má»™t thằng đã ba mÆ°Æ¡i tÆ° tuổi đầu, má»™t Ä‘á»i vợ rồi còn có there mÆ¡ tưởng má»™t ngÆ°á»i xinh đẹp hÆ¡n cả Châu! Anh tưởng tôi là quý giá lắm đấy Æ°? NgÆ°á»i bảo tôi không thể vá»›i tá»›i Châu, ngÆ°á»i lại kêu có thể kiếm được đứa khác khá hÆ¡n. NgÆ°á»i bảo Châu sẽ là ngÆ°á» vợ đảm Ä‘ang, tháo vát, ngÆ°á»i lại Ä‘e “Nó tiêu ma cả cuá»™c Ä‘á»i mà y lúc nà o không biết đâuâ€. Tôi yêu và lấy vợ cho tôi, chứ tôi có yêu và lấy vợ há»™ các vị đâu. Giá nhÆ° từ hai chục năm trÆ°á»›c tôi được tá»± do yêu Ä‘Æ°Æ¡ng bây giá» không đến ná»—i ngỡ ngà ng, dè dặt. MÆ°á»i tám, hai mÆ°Æ¡i lầm lá»—i vá»›i ngÆ°á»i nà y có thể là m lại, có ngay sá»± tốt đẹp vá»›i ngÆ°á»i khác, cần thì ngÆ°á»i khác nữa, những ngÆ°á»i khác. Cái uy lá»±c của thá»i trai trẻ khiến ngÆ°á»i ta thoải mái, nói năng bông phèng, bừa phứa. “Anh yêu em†con thô bạo trÆ¡ trẽn vá»›i cô nà y rồi láºp tức “Em là linh hồn của anh†vá»›i cô khác. Có mấy chữ ấy có thể nói vá»›i rất nhiá»u cô gái, nó tin đâu thì dừng lại đấy, cần quái gì phải cân nhắc ý tứ từng cá» chỉ nhá» nhặt, từng lá»i nói, chÆ°a biểu hiện cá» chỉ gì đã sợ nó đánh giá tÆ° cách, sợ khinh thÆ°á»ng, sợ mất. Cứ phải nghÄ© ngợi, cân nhắc đắn Ä‘o mãi má»™t việc sẽ là m, má»™t lá»i sẽ nói, luôn luôn sợ sai, sợ há»ng không thể sá»a chữa, không thể là m lại thà nh ra nó hấp tấp, cuống cuồng, có gì là lạ. Phải ngồi má»™t lúc lâu anh má»›i nói được những lá»i bình tÄ©nh: “Nói tháºt vá»›i anh chúng em sắp tổ chức rồi†- “Thì chúng mình cÅ©ng chỉ góp ý để cáºu tham khảo, quyết định vẫn là cáºuâ€. Sà i biết là anh ấy sẽ không bằng lòng nhÆ°ng chả là m cách nà o khác. NhÆ°ng anh ta vẫn không há» pháºt ý, vẫn có mặt trong buổi há»p “ban tổ chức†và lo toà n bá»™ khâu phim ảnh ở cả hai há», cả ảnh mà u lẫn ảnh Ä‘en trắng, in thiếp má»i và giấy báo hỉ lấy ngay và o ngà y mai.
Chỉ sau năm ngà y, kể từ khi hai ngÆ°á»i quyết định cÆ°á»›i “chạy†ban “Tổ chức†đã há»p phiên đầu tiên cÅ©ng là phiên cuối cùng. Tất nhiên, trÆ°á»›c đấy Sà i đã gặp và giao việc cho từng ngÆ°á»i. Hôm nay, chỉ là “báo cáo†kết quả và xem có gì phải bổ sung, Ä‘iá»u chỉnh, uốn nắn.
ChÃnh thức từ ngà y hôm nay Châu má»›i nghỉ phép. Cô đến chá»— Sà i thì má»i ngÆ°á»i đã đông đủ. Tất cả Ä‘á»u là bạn bè chà cốt ở rất nhiá»u cÆ¡ quan, trung Æ°Æ¡ng và bá»™ Ä‘á»™i, ở Hà Ná»™i và ở quê. Sà i tá» ra là ngÆ°á»i có năng lá»±c tổ chức vừa bao quát, vừa tỉ mỉ. Anh Ä‘iá»u khiển má»i ngÆ°á»i nhÆ° “thủ trưởng†đầy tÃn nhiệm Ä‘iá»u khiển nhân viên của mình. Ông Quang “đối ngoại†xem các thủ tục đăng ký và o ngà y giá» nà o. Anh Thụ. “nhà đất†cho biết cái nhà xong chÆ°a? Ông Hoa tổng cục Háºu cần lo bánh kẹo, bia rượu đến đâu rồi. Thanh “lâm nghiệp†đã chuẩn bị xong giÆ°á»ng tủ, bà n chÆ°a†Ông Äinh há»a sÄ© chuẩn bị trình bà y xem trang trà há»™i trÆ°á»ng kiểu nà o để má»i ngÆ°á»i tham gia. Äến lượt mình, ai cÅ©ng kêu “bị Ä‘á»™t kÃch†bất ngá» ghê quá và kÃn đáo nhìn Châu tủm tỉm cÆ°á»i khiến Châu ngượng ngùng má»™t cách thú vị trÆ°á»›c sá»± táºn tình, tháo vát và hóm hỉnh của tất cả bạn bè Sà i.
MÆ°á»i mấy con ngÆ°á»i đứng cháºt nÃch trong căn phòng của Hiểu cÆ°á»i nói ồn ã thá»a mãn vì công việc của ngÆ°á»i nà o cÅ©ng khó, cÅ©ng gấp gáp, cÅ©ng đầy trắc trở mà vẫn hoà n thà nh xuất sắc. Châu không thể ngá» tất cả Ä‘á»u nhanh chóng, Ä‘á»u tốt đẹp đến thế. Äi trên Ä‘Æ°á»ng đến thăm nhà má»›i cô cà u nhà u sung sÆ°á»›ng.
- Việc của mình mà anh cứ nói nhÆ° sai khiến má»i ngÆ°á»i ấy.
- Bạn bè, lÃnh tráng cÅ© thằng nà o có việc chả thế.
- Nhưng là m gì anh cũng xồn xồng ghét ghê cơ.
- Ngà y xưa các cụ bảo, con gái hỠnói ghét tức là yêu lắm đấy.
- Äừng hòng nhé.
- Ấy nói khẽ khá»i con nó nghe thấy nó cÆ°á»i cho.
Cô xuýt báºt cÆ°á»i nhÆ°ng vá»™i và ng cắn chiếc răng nanh và o và nh môi dÆ°á»›i nhÆ° ghìm ná»—i bồi hồi thoáng chút lo sợ, buồn tủi. Sà i nháºn ra ná»—i niá»m mênh mang từ cái nhin ấy. Chắc vợ mình vừa mừng, vừa lo sợ cái niá»m hy vá»ng Ä‘ang lá»›n lên kia liệu có vuông tròn không? Anh thấy má»™t tình yêu thÆ°Æ¡ng trân trá»ng nhÆ° trà o ra khắp ngÆ°á»i. Anh muốn nói vá»›i em má»™t lá»i an ủi, má»™t lá»i cảm Æ¡n ngÆ°á»i Ä‘ang nuôi lá»›n niá»m hạnh phúc lá»›n lao của cả Ä‘á»i anh. NhÆ°ng không nói được, không nên nói gì lúc nà y. Anh vẫn đạp xe chầm cháºm, má»™t tay giữ lấy ghi đông xe em nhÆ° dìu em Ä‘i, miệng hÆ¡i mỉm cÆ°á»i nhìn và o đôi mắt em đã hÆ¡i nhìn xuống bẽn lẽn.
Sà i Ä‘Æ°a ngÆ°á»i yêu vá» quê báo cáo và để há» hà ng xem mặt. Sau khi hai ngÆ°á»i thống nhất ngà y giá» cÆ°á»›i, anh đã cá» má»™t “nhân viên†trong “ban tổ chức†đem thÆ° vá» cho anh TÃnh: “Sau Tết em phải Ä‘i há»c táºp trung để chuẩn bị “đi xaâ€, bà cụ nhà Châu lại rất yếu, em đã báo cáo và được gia đình đồng ý, chúng em định tổ chức và o ngà y 17 nà y. Tuy rất Ä‘á»™t ngá»™t nhÆ°ng em tin chắc anh sẽ tìm được má»i cách lo cho em. Cụ thể là : Anh chuẩn bị để ngà y mồng chÃn nà y hai chúng em vỠ“báo cáoâ€. Các thứ để ăn há»i gồm: má»™t trăm quả cau tÆ°Æ¡i, má»™t cân chè Thái, má»™t cân hạt sen (hôm nà o lên đây mua cÅ©ng được) má»™t tút Thủ Äô (chú Hà đã liên hệ mua ở giao tế) má»™t chai lúa má»›i. Anh vay tạm tiá»n để Ä‘Æ°a ngay nhà gái, má»™t “há»a hồng†nhà . Nếu thiếu, ở trên nà y bạn em chạy thêm. Chúng em định sau hôm tổ chức bạn bè ngồi lại vá»›i nhau liên hoan nhẹ má»™t chút, anh lo cho em nhé. Khoảng Ä‘á»™ trên dÆ°á»›i ba chục ngÆ°á»i gì đấy. Ngoà i ra...â€
Má»i việc chỉ nhÆ° thế là xong, không cần biết chuyện ấy chạy vạy vất vả nhÆ° thế nà o, tình hình cụ thể ở nhà ra sao, cần việc gì, Sà i chỉ quen viết mấy chữ vá» là sẽ đầy đủ nhÆ° thể TÃnh là thủ kho, chỉ biết xuất, là trưởng phòng hà nh chÃnh quản trị chỉ biết phục vụ đúng ý thủ trưởng. Có lần, cÅ©ng nhen lên ý nghÄ© ấy nhÆ°ng chÆ°a bao giá» TÃnh có cá» chỉ khó chịu hoặc nhắc nhở gì em chuyện đó. NhÆ° tất cả má»i lần, kể cả khi ở Miá»n Nam ra Sà i Ä‘á»u “dẫn xác†vá» không. Quen nếp ấy TÃnh không há» trông đợi ở em Ä‘iá»u gì. NhÆ°ng lần nà y việc là m của Châu đã là m anh cảm Ä‘á»™ng, vừa sung sÆ°á»›ng, vừa hãnh diện. Cô chà o má»i ngÆ°á»i xong há»i nhá» TÃnh “Anh Æ¡i, bà n thá» tổ nhà mình...†- “À, à ở nhà ngoà i anh cả cÆ¡. Gì thế em†- “Dạ... em dâng hÆ°Æ¡ng hoa khấn các Cụâ€. TÃnh hiểu ra, anh gá»i to :
- Bác cả ra đây, cô em dâu mua hương hoa vỠthỠCụ.
Anh cả dang ngồi bên Hiểu đứng dáºy sang gian giữa cạnh em trai và Châu. Châu trịnh trá»ng bà y đặt lên mặt tủ chè năm thẻ hÆ°Æ¡ng, gói hoa cúng, chục quả cau tÆ°Æ¡i, gói lá trầu, nải chuối tiêu, chục cam. Ông Hà nói sang để phá bá»›t không khà trịnh trá»ng có phần gượng gạo :
- Trên nhà có láºp bà n thá» không cháu?
- Dạ, Không ạ. Nhưng tết nhất mẹ cháu vẫn thắp hương khấn các Cụ ạ.
Nói xong Châu Ä‘Æ°a gói thuốc Thủ Äô cho anh TÃnh :
- Anh má»i các chú, các anh hút thuốc há»™ em.
Rồi cô khoác túi xuống bếp chà o vợ TÃnh, ngÆ°á»i chị dâu mà qua Sà i cô biết chị ấy rất nhân háºu nhÆ° má»™t ngÆ°á»i mẹ :
- Chị ơi, em chả có gì, mua biếu chị chút quà để chị chia cho các cháu.
Chỉ có mấy gói bánh qui, mấy gói kẹo socola, những thứ đó không phải ở nhà không có nhÆ°ng cả vợ chồng TÃnh đứng ở cá»a bếp Ä‘á»u cảm Ä‘á»™ng đến run lên. Lần đầu tiên ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà chỉ biết hầu hạ chồng con và gia đình nhà chồng được trá»ng vá»ng, biếu xén, được quyá»n chia phôi,ban phát cho các con cháu. CÅ©ng là những thứ nà y trÆ°á»›c đây mua hoặc có ai cho quyá»n TÃnh tá»± chia hoặc Ä‘Æ°a cho chúng chia nhau là m cho vợ TÃnh cảm thấy nhÆ° mình là ngÆ°á»i ngoà i, mình chả được gì, không can dá»± gì và o những bổng lá»™c của chồng con. Vợ TÃnh không há» khách sáo, chị nháºn lấy những gói quà ở tay Châu.
- Chị xin em. Chị đưa cho chồng :
- Bố nó cầm há»™ tôi, gá»i các cháu chia cho chúng nó
Chị túm lấy hai bà n tay Châu :
- Chị bảo nhé, lần sau vỠđây vá»›i chị đừng mua gì tốn tiá»n lắm em ạ. Em là kỹ sÆ° tháºt nhÆ°ng ở tỉnh cái tăm cÅ©ng phải mua, cố dà nh dụm để sau nà y còn sinh nở. Mà em phải quản lý lấy má»i thứ chi tiêu, chứ để chú Sà i nó toang toà ng lắm. Äà n ông Ä‘Ã n ang há» biết gì đâu. Mai kia chị sẽ cho các cháu hà ng tháng nó mang tÆ°Æ¡ng lên cho. TÆ°Æ¡ng chấm rau kho cá còn ngon hÆ¡n nÆ°á»›c mắm. Bá»›t được khoản nà o hay khoản ấy. Bố mẹ mất rồi, các anh các chị ở xa em sẽ vất vả. NhÆ°ng thôi, bất cứ lúc nà o em báºn bịu hoặc sinh nở, chị sẽ cho các cháu nó lên giặt giÅ©, cÆ¡m nÆ°á»›c, chợ búa. Em lên nhà uống nÆ°á»›c, nói chuyện vá»›i anh và các chú, kệ chị. Lên Ä‘i, bụi bám cả và o tóc rồi đây nà y.
TÃnh cÅ©ng tÆ°Æ¡i cÆ°á»i hồn háºu nói năng xởi lởi, phóng khoáng.
- Thôi thế được rồi. Lên nhà đi em. Các bác, các chú đến chơi, có cả mấy anh ở huyện ủy, ủy ban nữa.
Anh rất bằng lòng vá» những cá» chỉ của cô em dâu. Má»i chạy vạy vất vả đến khốn khổ hà ng tuần nay để lo cho những yêu cầu của em đến hôm nay má»›i thá»±c sá»± thấy nhẹ nhõm, thanh thản. Cả nhà vui vầy xum há»p. Cô em dâu đã chiếm được cảm tình của tất cả má»i ngÆ°á»i. Rồi không biết thế nà o nhÆ°ng bá» ngoà i không thể chê được Ä‘iá»u gì. Anh rất thá»a mãn vá»›i ba mâm cÆ¡m Ä‘á»u có các món hoà n hảo: Thịt gà béo và ng ngầy ngáºy, giò lụa trắng, giòn, nem rán, bóng xà o xúp lÆ¡, tôm nõn, tim gan, xúp thịt gà , cua bể, tôm he giã lấy nÆ°á»›c đánh lòng Ä‘á» trứng gà giả là m yến. CÆ¡m tám và xôi vò... Có thể nó bữa ăn ở Hà Ná»™i còn phải “nểâ€. Khi má»i ngÆ°á»i uống nÆ°á»›c, uống cà phê, vợ anh và gần chục đứa cháu đóng kÃn cá»a bếp xì xụp bên những bát Ä‘Ä©a thừa thãi đã được dồn lại. Äứa con gái lá»›n Ä‘ang gắp chia và o các bát cho các em. Chỉ đánh soà n soạt và i cái chúng đã nhếu nháo xong lÆ°ng bát cÆ¡m trắng chan nÆ°á»›c xà o. Gặp miếng giò hoặc thịt gà , hoặc chả hoặc nem, cái phần duy nhất được phân phát ấy đặt xuống mâm vẫn giữ kẹp giữa hai đầu Ä‘Å©a, chúng chìa bát xin mẹ múc cho thìa bánh đúc ngô. TÃnh giữ vẻ mặt cÆ°á»i cÆ°á»i, đảo xuống nhÆ° để phân phát cho vợ con cái niá»m vui hoà n hảo của ngà y hôm nay. Anh “ơ†lên má»™t tiếng ngạc nhiên. Các con rÃu rÃt má»i bố ăn cÆ¡m. Anh lấy tay ra hiệu cho chúng biết phải khẽ khà ng “Sao lại thế nà y hở mẹ TÃnh?â€. Chị vợ không nói năng gì lặng lẽ đứng dáºy đến bên anh nói chỉ đủ anh nghe :
- Có tạ gạo phải để cho chúng nó ăn đủ ba ngà y tết và đem lên chỗ chú Sà i. Hôm nà y cho chúng nó ăn no nê lấy gì mang đi. Thôi bố nó lên nhà đi, kệ mẹ con tôi.
Äứa con gái lá»›n cÅ©ng giục :
- Bố lên Ä‘i, không thÃm Châu thÃm ấy xuống bây giá».
Từ lúc vá» Sà i chạy Ä‘i khắp nÆ¡i má»i cô dì chú bác sang xÆ¡i nÆ°á»›c. Äấy là cách tốt nhất để anh khá»i phải Ä‘Æ°a Châu Ä‘i trình diện vừa mệt, mất thá»i gian vừa để Châu khá»i phải khó xá». NgÆ°á»i ta đồn đại nhau từ mấy ngà y nay ở khắp cánh đồng chuyện Sà i sắp cÆ°á»›i cô đại há»c đẹp nhÆ° tranh vẽ. Dù được má»i hay không gần nhÆ° cả xóm bồng bế dắt dÃu nhau đến từ khi má»›i bÆ°ng mâm. NgÆ°á»i ta tạt và o nhà bên cạnh phá»ng Ä‘oán và bình phẩm chá» khi ăn xong má»›i đùn đẩy, nhấm nháy nhau. Äầu tiên là những ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông và cụ già dắt theo má»™t và i đứa con hoặc cháu. Rồi đến những bà cô, bà dì. Rồi đến các chị, các em trÆ°á»›c khi Ä‘i là m mang vá» trẩu, xin vôi má»i nhau ăn trầu thuốc, và thì thà o. NhÆ°ng đông đúc nhốn nháo nhất vẫn là trẻ con. Chúng có cá»› theo mẹ, theo chị để tháºp thò Ä‘en đặc ở ngoà i liếp không bị ai quát nạt xua Ä‘uổi. Tất cả má»i con mắt Ä‘á»u nhÆ° xói và o khuôn mặt Châu cÆ°á»i cÆ°á»i “thÆ°á»ng trá»±c†đang bê trâu, bê nÆ°á»›c Ä‘i má»i má»i ngÆ°á»i. Má»™t thằng bé chừng lên chÃn, lên mÆ°á»i Ä‘en và gầy mặc áo bá»™ Ä‘á»™i cho và o trong quần lót bá»™ Ä‘á»™i trông nhÆ° đùm rạ chẽn ở giữa. Nó là ngÆ°á»i của xóm nà o, con nhà ai, không biết. Cùng đến vá»›i nó có năm đứa khác, dáng chừng các cu cáºu Ä‘ang thả trâu bò hoặc chăn ngá»—ng. Những đứa kia Ä‘á»u đứng ở ngoà i sân, nó nhâng nháo Ä‘i qua má»i ngÆ°á»i, nhâng nháo và o nhà , nhâng nháo nhìn Châu, rồi nhảy tót ra cá»a kêu: “Cô dâu xinh Ä. chịu được chúng mà y ạâ€. Những tiếng “xuỵt†đuổi theo nó. Bá»n trẻ Ä‘i theo nó cÅ©ng chạy ùa theo sau. Äể đỡ ngượng cho cháu dâu và giải tán đám ngÆ°á»i “không má»i mà đến†ông Hà đứng dáºy trịnh trá»ng :
- Báo cáo vá»›i bà con, các cháu Sà i và Châu qua quá trình tìm hiểu cÅ©ng đã lâu, hôm nay các cháu vá» báo cáo vá»›i há» hà ng ná»™i ngoại để thá»i gian không xa nữa các cháu sẽ tổ chức. Bây giá» trá»i cÅ©ng đã chiá»u, Ä‘Æ°á»ng xa sợ xe cá»™ trục trặc xin phép để cho các cháu được trở vá» Hà Ná»™i mai lại tiếp tục công tác.
Châu ngÆ°á»›c nhìn nhÆ° vô cùng biết Æ¡n chú, cô chà o những ngÆ°á»i ở quanh rồi nhanh chóng xuống bếp. Sà i và TÃnh Ä‘á»u xuống đấy. Vợ TÃnh :
- Nhanh chóng mà đi kẻo tối các em ạ. Bố nó nà y, tiện có túi đây Ä‘Æ°a các thứ ăn há»i chú thÃm mang Ä‘i trÆ°á»›c được không?
- Tốt lắm. Mẹ nó mang túi của thÃm lên cho các thứ và o đây.
Chợt chị nói nhỠ:
- Còn hạt sen và thuốc, bố nó Ä‘Æ°a tiá»n cho chú ấy Ä‘i nhá» ngÆ°á»i ta giúp.
- Äược được.
Sà i cÅ©ng cuống quýt sai bảo các cháu lấy khăn, áo khoắc găng tay cho thÃm.
Äấy là những lá»i nói đầu tiên anh già nh cho các cháu kể từ lúc vỠđến giỠđể rồi lại phải gấp rút ra Ä‘i,à o à o náo Ä‘á»™ng khắp là ng bởi tiếng xe máy và tiếng reo hò của trẻ con lốc nhốc chạy theo sau.
Chỉ còn lại ba ngÆ°á»i. Má»™t “bá»™ tham mÆ°u tối cao†định Ä‘oạt tất cả má»i việc cho Sà i khi đã không thay đổi được ý định của anh ta. Má»™t bá»™ óc “tổng hợp†đã nháºn biết rất tinh tÆ°á»ng, xác đáng trên nhiá»u phÆ°Æ¡ng diện quá khứ và tÆ°Æ¡ng lai, cả tình cảm lẫn lý trÃ, cả triển vá»ng tốt đẹp và háºu quả chÆ°a hay nhÆ°ng không thể lui lại ngà y cÆ°á»›i tá»± Sà i ấn định quá sức vá»™i và ng. Cả ba Ä‘á»u đóng những vai trò hết sức quan trá»ng: Hà đại diện cho nhà giai cả Ä‘i ăn há»i lẫn hôm cÆ°á»›i. Hiểu, trưởng ban tổ chức “háºu trÆ°á»ng†phải bao quát tất cả má»i việc đã và sắp là m, cho đến ngà y “liên hoan nhẹâ€. TÃnh, tất nhiên là phải lo toan chạy vạy hết thẩy má»i khoản chi tiêu. NhÆ°ng cả hai chú cháu Ä‘á»u cảm thấy ngÆ°á»i “chịu Ä‘á»±ng†nhiá»u nhất trong chuyện nà y là Hiểu. Kể từ khi Sà i Ä‘i B Hiểu đã trở thà nh ngÆ°á»i con của gia đình, ngÆ°á»i anh kết nghiã của Sà i. Anh có mặt trong hết thảy má»i công việc. Bao giá» cÅ©ng hăm hở và lặng lẽ là m. NhÆ°ng má»i sá»± bà n bạc anh chỉ đóng góp ý kiến nháºn xét và biện pháp nên thế nà y, thế kia cho tốt hÆ¡n, không bao giỠ“biểu quyếtâ€. Từ khi ở miá»n Nam ra, Sà i đến ở vá»›i anh, láºp tức biến căn phòng yên tÄ©nh, ngăn nắp ấy trở thà nh cái ổ chuá»™t má»™t ná»a, “phá†toang toà ng má»i ná»n nếp ăn ở, sinh hoạt nhÆ°ng không bao giá» anh tá» thái Ä‘á»™, dù nhá» không vui vẻ, thoải mái. Ngay cả ná»—i éo le trong mối tình vá»›i HÆ°Æ¡ng, anh thấy có lúc cần là m khác hÆ¡n, anh vẫn im lặng. Từ ngà y yêu Châu Sà i “đột kÃch†anh rất nhiá»u chuyện. Äang đêm lôi dáºy Ä‘i, giữa trÆ°a buồn ngủ dÃp cả mắt phải bá» ra ngoà i để cô cáºu tâm sá»±. Rồi, anh là m việc nà y, anh phải là m việc kia. Rất nhiá»u khi cần đến việc cáºu ta má»›i sai, anh không hỠđược bà n bạc, được báo trÆ°á»›c. TÃnh cho rằng Hiểu còn có tình cảm, trách nhiệm vá»›i Sà i hÆ¡n cả anh cả lo cho em út. Lúc nà o cần có “trên, dÆ°á»›i†để “đối ngoại†cho phải lẽ thì má»i anh cả. Khi cần quyết định những việc hệ trá»ng nhất của gia đình nhất định không thể vắng Hiểu. Äấy là cái lý do vì sao Hiểu phải vá» từ chiá»u hôm qua và sáng ngà y mai má»›i được Ä‘i. Cả ba con ngÆ°á»i Ä‘á»u nhất trà nháºn định vá» phần chuẩn bị cho đám cÆ°á»›i của Sà i cÆ¡ bản là xong. Rất tốt đẹp. Phải là tay anh em mình má»›i là m được. Ngà y mai TÃnh sẽ cùng Ä‘i vá»›i Hà và Hiểu lên Hà ná»™i “trá»±c†cho đến hôm cÆ°á»›i. Thằng cháu con bác cả cùng bạn nó là bá»™ Ä‘á»™i Ä‘ang nghỉ phép sẽ là m liên lạc. Má»i việc nhÆ° thế là ổn. Há» Ä‘á»u hãnh diện vá» cái khả năng có thể là m cho đám cÆ°á»›i không há» có sá»± cách biệt giữa quê và tỉnh. Anh trai cô ta là vụ trưởng vụ tổ chức sẽ thay mặt há» nhà gái thì Hà cÅ©ng là vụ trưởng vụ tà i vụ, kế toán, thay mặt cho há» nhà trai. Phù dâu hẳn là những cô gái xinh đẹp “mốt†nhất, thì hai thằng em há» Sà i đẹp trai nhÆ° “Tây†vừa ở nÆ°á»›c ngoà i vá» phù rể nhất định sẽ át “bên kiaâ€. Toà n bá»™ số ngÆ°á»i Ä‘i đón dâu là bạn bè Sà i và há» hà ng xa gần, kể cả ngÆ°á»i cùng xã đã từng ở Hà Ná»™i. Anh em, con cháu ở quê lên sẽ “chạy ngoà iâ€. Hà còn quyết định mấy việc quan trá»ng nữa. Ông sẽ mượn má»™t máy nổ kiểu má»›i nhất của Nháºt công suất bốn ki lô oát tám chạy êm nhÆ° ru, đặt sẵn ở cạnh gốc cây ngoà i hỠđể phòng mất Ä‘iện. Hiểu nhá» thằng em trai ở công ty du lịch mượn há»™ má»™t xe nữa đón dâu, vừa rá»™ng rãi vừa Ä‘á» phòng xe kia trục trặc. TÃnh báo ông cáºu vợ của anh là thợ là m pháo hÆ¡n hai chục năm nay đã vá» nghỉ sẽ lên Hà Ná»™i từ chiá»u hôm trÆ°á»›c để kiểm tra, bảo quản và trá»±c tiếp đốt pháo. NhÆ° váºy không còn má»™t kẽ hở nà o có thể là m ảnh hưởng đến đám cÆ°á»›i. NhÆ°ng vẫn còn má»™t cái gì đó thiêu thiếu, chÆ°a tháºt yên tâm. Thá»±c ra, vá»›i sá»± có mặt của Châu chiá»u hôm nay đã là m hoà n hảo thêm niá»m hãnh diện của gia đình ông Hà , má»™t gia đình từ xÆ°a đến nay chÆ°a há» thua kém bất cứ má»™t gia đình nà o ở xã nà y. Từ rất xa xÆ°a, là ng có ngÆ°á»i là m quan huyện thì nhà ông cÅ©ng có ngÆ°á»i Ä‘á»— đạt nhất tỉnh. Thá»i Ä‘en tối tổng LÆ¡i phản Ä‘á»™ng khét tiếng má»™t vùng thì ông lại là ngÆ°á»i cách mạng kiên cÆ°á»ng đầu tiên của xã. Cần giữ gìn má»™t ná» nếp đạo đức, luáºt lệ và danh dá»± gia đình thì nhà ông cÅ©ng được coi là mẫu má»±c. Äến bây giá» quan niệm xã há»™i có chiá»u hÆ°á»›ng má»›i mẻ, ông rất muốn gia đình mình vẫn Ä‘i tiên phong. Ngay từ khi biết Sà i yêu Châu ông và TÃnh Ä‘á»u không ngá» là có má»™t con bé khá thế. Cà ng vá» sau cà ng thấy nó hoà n chỉnh trên má»i phÆ°Æ¡ng diện. ChÃnh vì sá»± tốt đẹp quá đáng ấy mà lo. Cái duy nhất để con em há» có thể chi phối được cô gái nà y là sức Ä‘i xa của sá»± há»c hà nh nghiên cứu, những Ä‘á»™t biến có thể tạo nên những giá trị cao quý của má»™t thá»i Ä‘ang cần đến tà i năng mà vá»›i nó chuyện ấy đâu có phải là viển vông, xa lạ. Cái sức mạnh duy nhất của Sà i có nguy cÆ¡ bị phá vỡ bằng sá»± choáng ngợp trÆ°á»›c cô bé. Mất cái đó, cả gia đình lẫn bản thân hai ngÆ°á»i trở nên “cá»c cạchâ€. Sà i hÆ¡i “luốt†cứ phải cố lên là mất hết. Cái Ä‘iá»u đó ai cÅ©ng cảm thấy nhÆ°ng chẳng ai nói ra. Thà nh thá» sau cái phút bà n bạc công việc đầy sáng suốt cả ba con ngÆ°á»i cùng gượng gạo, không khà lặng Ä‘i nhÆ° chết.
Nếu nhÆ° ông Chánh án xá» vụ ly hôn biết được hai bên gia đình và o những ngà y nà y hẳn là đỡ được bao nhiêu công phu Ä‘iá»u tra và tốn giấy ghi lai hà ng táºp hồ sÆ¡ giữa lúc trẻ con còn thiếu giấy ghi há»c. Trong khi sá»± tất báºt đến hốt hoảng, sá»± trịnh trá»ng đến thiêng liêng, sá»± ồn ã đến huyên náo cả huyện Ä‘á»u biết đám cÆ°á»›i của nhà trai thì nhà gái vẫn dá»ng dÆ°ng há» hững. Tháºt lòng, nghe tin con em mình lấy chồng không háo hức mong đợi bằng tin ngà y mai cá»a hà ng có cá mè tÆ°Æ¡i bán theo phiếu. Äiá»u đó hoà n toà n không phải há» thiếu trách nhiệm vá»›i nhau. Cái chÃnh, hỠđã nghe quen những từ “sắp cÆ°á»›iâ€, “ngÆ°á»i yêu†của Châu. Vì thế, cô Ä‘Æ°a Sà i vá» giá»›i thiệu là ngÆ°á»i yêu của cô cÅ©ng nhÆ° khi “xin tổ chức†đá»u dá»… dà ng nhÆ° nhau. Không có ai can ngăn, không há» có sá»± phản đối. Lý do, thứ nhất: đã tám năm nay, kể từ khi cả mẹ, cả hai anh trai và chị gái đầu phẫn ná»™ ẫm ã chuyện cô yêu anh chà ng thợ Ä‘iện đến nay co có bao nhiêu bạn trai không ai nhá»›. Trong đó có ba ngÆ°á»i “sắp tổ chứcâ€. Tất cả những ngÆ°á»i bạn trai đến nhà đá»u được quà mến, cô có thể “tổ chức†vá»›i bất cứ ai trong số đó cÅ©ng được. Chỉ vì há» Ä‘á»u là những ngÆ°á»i chÆ°a có vợ hoặc do hoà n cảnh éo le nà o đó nhÆ°ng đã rõ rà ng và hiện tại anh ta “chÆ°a có gìâ€. Những anh chà ng ấy, Ä‘á»u đẹp trai, há»c hà nh, công tác nghiêm chỉnh Ä‘á»— đạt cao, “đẹp đôi†cả vá» hình thức lẫn ná»™i dung. Sá»± “vun và o†của cả nhà đá»u có ngầm ý tách cô khá»i tay thợ Ä‘iện. Ngay ngÆ°á»i anh cả là m Vụ trưởng vụ tổ chức lo lắng cho cô nhÆ° má»™t ngÆ°á»i cha và bình đẳng vá»›i cô nhÆ° bạn bè rất nhiá»u lần tâm sá»± vá»›i em nhÆ°ng kết quả là bao nhiêu anh bạn ấy Ä‘á»u có “táºt†để cuối cùng cô vẫn trở lại yêu thầm nhá»› vụng tay thợ Ä‘iện. Thứ hai: biết không thể khuyên ngăn, má»i ngÆ°á»i ấy Ä‘á»u chép miệng: kệ nó, nó có đầy đủ sá»± khôn ngoan từng trải để tá»± quyết định lấy cuá»™c Ä‘á»i của nó. Cho nên buổi chiá»u nhân tiện đến cÆ¡ quan là m việc anh trai rẽ qua ủy ban khu dá»± lá»… đăng ký kết hôn của cô em anh má»›i tin là nó lấy chồng tháºt. Tuy váºy, vẫn chÆ°a ai dám mừng nhiá»u. Vá»›i tÃnh cách của cô và cáºu bá»™ Ä‘á»™i tháºt thà kia chÆ°a ai dám bảo đảm chắc chắn vá» má»™t hạnh phúc trăm năm của nó ngoà i trừ má»™t niá»m tin rất mÆ¡ hồ, má»ng manh ở ngÆ°á»i chị gái Ä‘i xem tá» vi nói rằng hai tuổi ấy lấy nhau là đắc cách.
* * * * *
Chẳng ai hiểu được cô dâu. Äã đến lúc chán vô cùng, mệt má»i vô cùng vá»›i những mối tình nhạt nhẽo vô nghÄ©a. Không phải cô không muốn dứt bá» má»™t mối tình gần nhÆ° chỉ má»™t phÃa là mình. NhÆ°ng hà ng chục ngÆ°á»i con trai đến vá»›i cô Ä‘á»u nông nổi phiến diện. Äẹp trai, há»c giá»i nhÆ°ng ngoà i sách vở ra chẳng còn hiểu gì. Äà ng hoà ng lịch lãm lại thiếu má»™t tình yêu say đắm cuồng nhiệt. Chặt chẽ nghiêm khắc, không có sá»± đồng cảm bạn bè trong tình yêu, trong cuá»™c sống gia đình. Biết lo toan được những việc lá»›n lại không biết chiá»u chuá»™ng quan tâm những cái nhá» nhặt. Chân tháºt quá lại dá»… Ä‘Æ¡n Ä‘iệu, nhà m chán. Có những lần định lấy cho xong Ä‘i nhÆ°ng cà ng “xáp†lại gần, “chá»— hổng†cà ng lá»›n, không thể nà o nhắm mắt cho qua. ChÆ°a có má»™t ngÆ°á»i con trai nà o bứt được cô ra khá»i anh thợ Ä‘iện ấy. ChÃnh anh đã Ä‘em đến cho Châu tất cả sá»± nháºn xét tinh tế vá» má»—i loại ngÆ°á»i trong xã há»™i. Anh dạy cô cách xá» thế khôn ngoan trong Ä‘á»i sống. Yêu anh, Châu thấy mình bé bá»ng, được dá»— dà nh, chiá»u chuá»™ng, được cả sá»± Ä‘e nẹt nghiêm khắc. Anh đã từng khóc nức nở trÆ°á»›c sá»± xỉ vả Ä‘ay nghiến của Châu, từng quỳ xuống chân Châu mà van xin. NhÆ°ng lại rắn lạnh nhÆ° đá dứt khoát quay Ä‘i khi cô đụng đến nghá» nghiệp bình thÆ°á»ng của anh. Anh là ngÆ°á»i yêu, lại là ngÆ°á»i bạn, ngÆ°á»i anh, ngÆ°á»i thầy trong cuá»™c sống. Và , ngoà i ra, còn má»™t Ä‘iá»u nà y nữa không ai thể biết, không há» có mảy may ngá» vá»±c. Cô đã trao cả cuá»™c Ä‘á»i trong trắng của mình cho anh từ những ngà y hè của năm há»c đại há»c đầu tiên. Ngay từ ngà y ấy cô muốn vượt thoát khá»i anh ta nhÆ°ng cả gần chục năm, hà ng mấy chục ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông đến vá»›i Châu Ä‘á»u là những đứa trẻ so vá»›i Toà n- tên anh. Châu vô cùng căm giáºn và thù oán nhÆ°ng lại không thể nà o quyên, không thể nà o thiếu anh trong những đòi há»i nóng bá»ng hết sức dữ dá»™i của ngÆ°á»i con gái đã nếm mùi hạnh phúc ở ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông. Vì thế, khi yêu “dá»± phòng†cho “phÆ°Æ¡ng án hai†cô vẫn Ä‘i lại thầm vụng và o những ngà y “đi là m†ở nhà riêng của anh. Cô sẵn sà ng hứng chịu tất cả, sẵn sà ng vứt bá» tất cả để trở thà nh “gia đình†vá»›i anh, khi đã thấy tất cả những ngÆ°á»i con trai khác không thể Ä‘em đến sá»± hoà n hảo nhÆ° cô mong muốn. Anh ta hứa hẹn đầy những triển vá»ng tốt đẹp và bắt cô phải kiên trì chỠđợi. Sá»± chỠđợi kiên trì đã gần chục năm, đã má»™t lần hoảng hốt thuê má»™t bác sÄ© không há» quen biết “giải quyết†cái háºu quả do sá»± nhỡ nhà ng của hai ngÆ°á»i. Cô vẫn tin và o sá»± kiên trì chỠđợi. Äến lần nà y, chÃnh cô là ngÆ°á»i giữ anh lại trong niá»m sung sÆ°á»›ng đến cuồng nhiệt và cái háºu quả của nó đã được bá»™c lá»™ ngay sau đó, khi đã quá hạn mÆ°á»i ngà y trong sá»± Ä‘iá»u tiết rất Ä‘á»u đặn của cô, cô báo tin đó cho anh. Anh ta lại bà n sẽ tìm đến chá»— quen thuá»™c, “giải quyết†cho cô.
- Không. Anh phải là m đúng nhÆ° lá»i hứa. Anh sẽ là ngÆ°á»i chồng chÃnh thức của em.
- Bình tĩnh đã nà o. Chưa được đâu.
- Anh còn sợ gì?
- Anh không sợ, nhÆ°ng việc gì cÅ©ng phải tháºt tỉnh táo má»›i giải quyết được.
- Em vẫn chỠsự tỉnh táo của anh đấy.
- Váºy thì hãy cứ nghe anh, ta là m nhÆ° lần trÆ°á»›c đã.
- Không được. Anh biết tÃnh em rồi. Em sẽ không để anh lại tiếp tục đánh lừa em nữa đâu.
- Thế thì em định là m gì anh đấy.
- Em sẽ bắt anh phải là m đúng lá»i hứa vá»›i em từ xÆ°a đến giá».
- Nếu không thì sao?
- Không có trÆ°á»ng hợp ấy.
- Hừ... ừ... khi yêu thì thằng con trai nà o chả hứa được đủ má»i Ä‘iá»u.
- Anh nói gì thế.
- Anh bảo rằng, cánh Ä‘Ã n ông sẵn sà ng kéo cả mặt trá»i xuống cho ngÆ°á»i yêu chÆ¡i khi há» phải hứa hẹn.
Hai mắt Châu đã thấy hoa lên, cô vẫn cố nói tiếp.
- Tôi khác đấy. Tôi sẽ không để cho anh tháo chạy đâu.
- Nếu em dá»a anh thì anh cÅ©ng nói thẳng vá»›i em rằng ở Ä‘á»i nà y chÆ°a ai bắt được anh là m việc gì mà anh chÆ°a thấy cần là m.
- Tôi sẽ bắt.
- Không. Äùa thôi. Không có chuyện ấy xảy ra đâu. Nhân đây anh cÅ©ng xin nói thẳng vá»›i em là hoà n cảnh của anh không thể nà o khác hiện nay. Nếu em yêu anh, chúng ta sẽ duy trì má»™t tình yêu mãi mãi...
Má»™t cái tát nhÆ° trá»i giáng đã dáºp tắt cái thói giả dối của anh ta. Chuyện ấy xảy ra sau gần má»™t tuần cô được ngÆ°á»i giá»›i thiệu đến gặp Sà i. Äấy má»›i là cái lý do xác đáng có thể giải thÃch được vì sao má»™t ngÆ°á»i dà y dạn yêu Ä‘Æ°Æ¡ng nhÆ° cô lại dá»… dà ng trao gá»i cuá»™c Ä‘á»i của mình cho Sà i. NhÆ°ng đừng ai nghÄ© rằng đấy là hà nh Ä‘á»™ng lừa dối cốt đổ lên ngÆ°á»i Sà i cái tá»™i lá»—i do cô gây nên nhÆ° kẻ mắc bệnh giăng gió Ä‘em đổ cho ngÆ°á»i khác để mình thoát nợ. Không! Má»™t ngà n lần không. Cô đầy đủ Ä‘iá»u kiện và khả năng để giải quyết êm thấm má»i chuyện. Cái uy lá»±c của sắc đẹp và tÃnh Æ°u việt của các Ä‘iá»u kiện khác ở cô còn dÆ° thừa đến mức nếu Ä‘em công bố má»i lá»—i lầm của cô hà ng chục năm qua thì vẫn có hà ng chục thanh niên trai tráng danh vá»ng của thá»i nay kể cả kẻ tÃnh toán và ngÆ°á»i si tình, tình nguyện chấp nháºn tất cả để yêu cô má»™t cách trân trá»ng. Cô yêu Sà i nhÆ° sá»± cần thiết không thể tránh khá»i của ngÆ°á»i con gái phải trả mối thù vá»›i kẻ đã “ăn cắp†cuá»™c Ä‘á»i mình nhÆ° Sà i nói. Cô cÅ©ng cần ở Sà i má»™t tình thÆ°Æ¡ng yêu hết lòng, sá»± chân thà nh ở anh nhÆ° má»™t ngá»n lá»a sưởi ấm ná»—i lạnh giá tái tê trong lòng cô. Sà i cÅ©ng “thÆ°á»ng trá»±c†đúng lúc cô muốn giết chết những cảm xúc yêu Ä‘Æ°Æ¡ng, muốn chôn vùi má»i ká»· niệm của má»™t thá»i đã qua, cô thá»±c sá»± mong muốn má»™t gia đình, được là m nghÄ©a vụ má»™t ngÆ°á»i vợ, ngÆ°á»i mẹ. Bởi thế biết Sà i còn đầy nhược Ä‘iểm, chÆ°a tháºt thÃch hợp, cô vẫn quyết định yêu anh trong má»™t tình cảm vừa trân trá»ng vừa đầy ắp những dá»± định của sá»± vun đắp để nó không thua kém bất cứ má»™t gia đình bạn bè nà o của cô. NhÆ°ng bản tÃnh của con ngÆ°á»i vốn chứa Ä‘á»±ng sá»± trái ngược. Má»™t mặt không thể ai bắt cô phải ngay má»™t lúc quyên Ä‘i tất cả, để hòa hợp vá»›i niá»m vui má»›i. Mặt khác, cô lại không thể cho phép ai được quyá»n nhắc nhở đến cái quá khứ ấy. Từ sau hôm đăng ký, há» dá»n vá» nhà má»›i nhÆ°ng chỉ ở vá»›i nhau ban ngà y còn đêm, trÆ°á»›c mÆ°á»i giá» cô phải vá» nhà mình để khá»i bị dị nghị.
Má»™t buổi sáng, chÃnh ủy Äá»— Mạnh, ngÆ°á»i thủ trưởng rất kÃnh trá»ng của Sà i đến thăm anh. Trong ý nghÄ© của mình an không thể nghÄ© có chuyện đó. Anh cuống quýt tiếp ông và và o phÃa sau ri-đô gá»i Châu. Cô Ä‘ang khóc cả vì sá»± uất háºn, cả vì ná»—i nhá»› da diết những phút giây đầu tiên vá»›i ngÆ°á»i con trai trong Ä‘á»i mình. NÆ°á»›c mắt rà n ra Æ°á»›t đầm cả áo gối. Sà i không hiểu chuyện gì xảy ra, nói nhÆ° van lạy cô lau mặt rồi ra chà o thủ trưởng. Nhất định cô không muốn dứt bá» dòng suy nghÄ© của mình. Anh ức đến nghẹn cổ Ä‘Ã nh phải sượng sùng nói dối là cô bị cảm chÆ°a dáºy được. Sẵn ná»—i “căm há»n†ấy buổi trÆ°a hai ngÆ°á»i ngồi Ä‘iểm lại bạn bè má»—i bên xem còn thiếu ai chÆ°a má»i, anh há»i: “Äã má»i anh Toà n chÆ°a?â€. Châu không há» nghÄ© có câu há»i đó, cô buá»™t mồm há»i lại. “Toà n nà o?†- “Em quên, để anh Ä‘i má»i trá»±c tiếp nhé!â€. Tưởng vợ cố tình nói dối, cái tÃnh Ãch ká»·, chấp vặt vốn có tá»± nhiên nổi lên khiến mặt anh lạnh Ä‘i. Châu nhìn nhÆ° xói và o mặt anh, khiến anh hÆ¡i cúi bẽn lẽn. Hai hà ng nÆ°á»›c mắt từ từ chảy cô lặng lẽ đứng dáºy lấy nón, dắt xe trở vá» nhà mình. Sá»± tức giáºn kiên quyết của cô khiến hôm sau Hiểu phải đến dá»— dà nh nhÆ° van lạy và bắt Sà i phải trá»±c tiếp xin lá»—i, cô má»›i chấp thuáºn có mặt ở đám cÆ°á»›i. Äấy là sá»± kiện thứ nhất ghi ở trang đầu tiên trong táºp hồ sÆ¡ của tòa án nói rằng: trÆ°á»›c khi tổ chức lá»… cÆ°á»›i má»™t ngà y hai bên đã mâu thuẫn căng thẳng, tuy chỉ là chuyện sinh hoạt bình thÆ°á»ng nhÆ°ng do không hiểu ý nhau chị Châu đã có ý định bỠđám cÆ°á»›i. Nhá» sá»± dà n xếp của gia đình và bạn bè, anh Sà i tá»± thấy mình có lá»—i đã đến xin lá»—i chị Châu nên đám cÆ°á»›i vẫn được tiến hà nh tốt đẹp.
|
29-06-2008, 11:01 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 9
Sà i choà ng tỉnh đã thấy vợ ngồi ở cuối giÆ°á»ng. LÆ°ng tá»±a và o tÆ°á»ng tay bó lấy gối, hai mắt cô mở to nhìn đăm đắm và o ngá»n đèn ngủ trên mặt tủ. LÆ°á»›t thấy khuôn mặt buồn rầu của vợ, anh muốn choà ng dáºy nhÆ°ng chỉ há»i nhá» :
- Không ngủ được hở em.
Hoặc chÆ°a nghe thấy, hoặc không muốn trả lá»i, cô vẫn ngồi trong dáng im lặng mệt má»i. Sà i báºt dáºy lo lắng :
- Là m sao thế em?
Cô nhÆ° choà ng tỉnh, đôi mắt nhìn xa xăm hÆ¡i nheo lại, mỉm cÆ°á»i vuốt vuốt mái tóc rối bá»i của chồng, tay kia cầm lấy tay anh đặt và o là n da bụng căng lên lùm lùm. Sà i khẽ xoa nhÆ° chỉ sợ chạm mạnh là m Ä‘au “đứa conâ€, theo anh má»›i khoảng hÆ¡n má»™t tháng gì đấy. Sà i cÆ°á»i tà tá»ng nhìn vợ. Cô kéo áo hất lên, ấn đầu anh và o bá»™ ngá»±c nở nang của mình rồi cúi xuống nhÆ° để giấu anh Ä‘i, mỉm cÆ°á»i thÃch thú vá» cái trò chÆ¡i ấy. Sà i bị ngẹt thở. Anh phải lúc lắc đầu nhoai lên cho hai cánh mÅ©i hở ra lấy hÆ¡i, nhÆ°ng cô lại vá»— vá»— lên đầu ra hiệu cho anh phải để im. Anh ngoan ngoãn là m theo sá»± Ä‘iá»u khiển của vợ. Äấy là những ấn tượng không thể quên của tuần lá»… đầu tiên trong “tuần trăng máºt†của hai ngÆ°á»i. Vì nó, anh sẵn sà ng là m được tất cả những gì để vừa lòng vợ. Äược báo tin Ä‘i ôn thi để nghiên cứu sinh anh há»i vợ :
- Thế nà o em.
- Anh Ä‘i há»c thêm thì tốt nhÆ°ng...
Cô chÆ°a nói được cái Ä‘iá»u ngáºp ngừng thì anh đã hiểu những ngà y nà y vợ rất cần sá»± chăm sóc của anh. Khi sinh nở, mình Ä‘i vắng hoặc Ãt ra cÅ©ng vùi đầu và o há»c ngoại ngữ, lá»›n tuổi há»c ngoại ngữ mồm miệng cứng nhÆ° cái cạp rổ suá»™t, gò nắn rất khó. ấy là chÆ°a kể đầu óc không thể táºp trung nhÆ° khi son rá»—i. Äể há»c cho đạt kết quả, là m sao có thể trông nom được vợ con. Ai giúp mà không có mình cÅ©ng không thể yên tâm.
- Hay anh để đến đợt sau. Khi nà o em sinh nở xong.
- Tuỳ anh quyết định.
- Thế thì còn gá»i gì là bà n bạc nữa.
- Em thì bao giỠchả muốn ở gần anh nhưng sợ ảnh hưởng đến dự định của anh.
- Dá»± định của anh là tất cả vì em. Thôi quyết định để đến đợt sau- Và , anh lại được ban thưởng bằng cái nhìn chan chứa, tưởng cả Ä‘á»i em và anh cứ bay giữa mênh mông của đôi mắt ấy. Anh cÅ©ng đã quyết định xin chuyển ngà nh là m công tác thi Ä‘ua, công Ä‘oà n ở má»™t bá»™. Vá»›i công việc của mình anh có Ä‘iá»u kiện chăm lo, giữ gìn cho vợ. Sáng, khi vợ dáºy nấu cÆ¡m, anh cÅ©ng dáºy, lúc đầu thì ngồi bên em và nghe sai vặt, cầm đôi Ä‘Å©a cả, cái muôi, lấy chai nÆ°á»›c mắm, bóc củ tá»i, cầm lá» mì chÃnh, dù những thứ đó ở ngay chạn chỉ cần đứng dáºy vá»›i tay là tá»›i. Vá» sau thì anh là m luôn má»i việc: luá»™c rau, nấu cÆ¡m, Ä‘un lại xoong thịt, tráng trứng. Dần dần, anh có vẻ thÃch thú vá»›i công việc mình là m, mà cô thì má»—i ngà y má»™t nặng ná» mệt má»i thêm. Thôi em cứ ngủ để anh má»™t mình anh dáºy. Khi xong xuôi, bắt đầu dá»n mầm bát, anh gá»i vợ dáºy đánh răng rá»a mặt. Äược ngủ tròn giấc cô thấy mình hoà n toà n khoẻ khoắn thoải mái. NhÆ°ng bao giá» ngồi dáºy cô cÅ©ng hÆ¡i uể oải má»™t chút, nhăn nhó má»™t chút, nhÆ° thể cái lý do để cô được chiá»u chuá»™ng là ở chá»— ấy. Cô ngồi ăn, anh Ä‘i lấy cặp lồng của hai ngÆ°á»i xá»›i cÆ¡m, sẻ thức ăn. Bao giá» anh cÅ©ng gạt sẻ cho vợ phần nhiá»u khiến cô phải gắt lên: “Thì cứ để đấy ăn xong rồi là m, việc gì anh cứ phải vá»™i vã tất báºt†- “Là m xong rồi ăn cho nó yên chÃâ€. Ä‚n xong, trong khoảng thá»i gian vợ chải chuốt, thay quần áo anh rá»a bát Ä‘Å©a, bÆ¡m xe. Vợ bảo để em rá»a. Anh bảo mất thá»i gian. Vợ chuẩn bị xong thì anh cÅ©ng xong. Vợ gà n: “BỠđấy để đến chiá»uâ€. Anh gạt Ä‘i. Anh chúa ghét kiểu để dà nh việc. Lai vợ đến cÆ¡ quan rồi anh má»›i đạp trở lại cÆ¡ quan mình. Chiá»u cÅ©ng ngần ấy Ä‘á»™ng tác chuẩn bị má»™t bữa ăn và giặt giÅ©. Ngà y hôm sau cÅ©ng thế. Những ngà y sau nữa cÅ©ng nấu ăn, giặt giÅ©. Anh cảm thấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông sức dà i vai rá»™ng nhÆ° anh là m lụng nhÆ° bay. Còn thừa thãi thá»i gian sức lá»±c anh bảo vợ Ä‘Æ°a sổ gạo và toà n bá»™ tem phiếu tranh thủ lúc rảnh việc và buổi trÆ°a Ä‘i xếp hà ng, gá»i chá»— và nhá» ngÆ°á»i mua. Anh mua dầu và gạo mì, thịt, cá, Ä‘áºu phụ, mì chÃnh và nÆ°á»›c mắm, Ä‘Æ°á»ng và xà phòng. Nói chung, việc xếp hà ng mua bán đối vá»›i anh tuy có vất vả má»™t chút nhÆ°ng không đến ná»—i ghê gá»›m nhÆ° ngÆ°á»i ta kêu. Má»™t cuá»™c sống yên ả Ä‘á»u đặn, vợ chồng anh là niá»m mÆ¡ Æ°á»›c của nhiá»u ngÆ°á»i. Chồng cán sá»± sáu, vợ kỹ sÆ°, nhà cá»a giÆ°á»ng tủ bà n ghế Ä‘Ã ng hoà ng. ChÆ°a phải nuôi con, há» có quyá»n kiêu hãnh vá» sá»± đầy đủ của mình so vá»›i cuá»™c sống váºt chất khốn khổ của mấy nhà xung quanh. NhÆ°ng ngÆ°á»i đầu tiên xuất hiện sá»± lo ngại chô há» lại là TÃnh. Từ khi cÆ°á»›i nhau đã ba tháng Sà i không há»i han gì đến ngÆ°á»i ở quê. Kể cả Tết, TÃnh cho con mang gà và gạo nếp lên cho chú thÃm, Sà i cÅ©ng chỉ nhắn má»™t câu: “Bảo bố, chú báºn quá không thể vỠđượcâ€. TÃnh sốt ruá»™t lên thăm em. Anh qua chá»— Hiểu rủ cùng đến chá»— Sà i. Hiểu cÅ©ng phà n nà n cáºu ấy có vẻ lo lắng cho gia đình quá, Ãt khi lại đây. Vẫn giữ cái quyá»n được lo toan, săn sóc, anh mang cho em hai chục trứng, mấy cân lạc và dặn vợ chồng phải ăn uống giữ gìn sức khoẻ. Châu bắt chồng lên nhà tiếp anh chồng và Hiểu để các việc cô là m. NhÆ°ng vốn quen thói của ngÆ°á»i đầu bếp anh không thể yên. Lên nhà pha ấm nÆ°á»›c chÆ°a kịp rót anh lại xuống bếp lấy Ä‘Å©a so nồi cÆ¡m trong khi vợ Ä‘ang rán cá. Chạy lên nhà lấy bao thuốc và rót nÆ°á»›c má»i, hai anh chÆ°a kịp uống Sà i lại chạy xuống cho cÆ¡m cạn và bắc nÆ°á»›c luá»™c rau. Vợ gắt: “Anh buồn cÆ°á»i tháºt. Bảo cứ kệ emâ€. Anh gạt Ä‘i: “á»i giá»i, anh em nhà , việc gì phải tiếp†- “Không được, anh lên Ä‘iâ€. Anh miá»…n cưỡng phải lên. Lần nà y thì ngồi uống nÆ°á»›c Ä‘Ã ng hoà ng. Äịnh tham gia câu chuyện giữa TÃnh và Hiểu vá» sá»± hÆ° há»ng của bá»n trẻ con hiện nay chá»t nhá»› ra rổ rau sống má»›i nhặt chÆ°a kịp rá»a còn để trên nắp thùng phuy Ä‘á»±ng nÆ°á»›c dá»± trữ. Anh vá»™i và ng xuống rá»a rau và hòa nÆ°á»›c muối ngâm. Mặc dầu anh chỉ “chạy cá»â€ những việc lặt vặt còn toà n bá»™ bữa cÆ¡m giản dị và hết sức ngon là nh khéo léo Ä‘á»u do tay vợ là m, khi tiá»…n má»™t Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng, nét mặt TÃnh vẫn trịnh trá»ng bảo em: “Phải chú ý. Anh thấy em cứ lao và o những công việc lặt vặt rồi chả là m được việc gì đâuâ€. Sà i hÆ¡i khó chịu vá» quan niệm không thức thá»i của anh. Thá»i buổi nà y ai chỉ nghÄ© đến việc to tát là viển vông. Mà là m sao lại có thể nhÆ° anh ấy được. Anh không há» thông cảm gì cuá»™c sống và những mối quan hệ ở thà nh phố. Mình trình Ä‘á»™ đại há»c, há» cÅ©ng kỹ sÆ°, cả trình Ä‘á»™ lẫn đồng lÆ°Æ¡ng không hÆ¡n kém nhau là bao. Mình lên mặt trịnh thượng vá»›i há» thì chỉ có vá» quê may ra má»›i không phải nhúng tay và o công việc vặt vãnh. Sà i nhÆ° nghẹn lại vá» sá»± phê phán nhắc bảo rất cổ lá»— của anh trai. Mãi sau anh má»›i nói được :
- Anh bảo, cùng Ä‘i là m giá» giấc nhÆ° nhau, khi vá» cÅ©ng phải má»—i ngÆ°á»i má»™t tay, cô ấy lại nặng ná» khó khăn hÆ¡n em.
- Thì anh cứ nói chung thế để em chú ý. Mình phải giúp đỡ thÃm ấy chứ. Mình bá» mặc thế nà o được.
Quay trở vá» nhà vừa xếp dá»n xong mâm bát vẫn chÆ¡ chá»ng giữa nhà vừa nghe vợ cà u nhà u.
- Em bảo anh bao nhiêu lần rồi vẫn không được.
- Gì thế?
Sẵn ná»—i bá»±c, anh há»i sẵng. Cô vợ lặng Ä‘i vì sá»± phản ứng của anh.
- Chỉ có má»—i việc bảo là là m gì cÅ©ng phải cho nó Ä‘Ã ng hoà ng. Tại sao anh không dá»n cÆ¡m ở trên giÆ°á»ng lai trải chiếu ở má»™t góc dÆ°á»›i đất trông lúi xùi nhÆ° đám ngÆ°á»i Ä‘i ngồi nhá».
Tưởng gì, cái cô nà y đúng là đà n bà . Toà n để ý những chuyện vụn vặt. Anh thấy ngÆ°á»i nhẹ Ä‘i.
- Thì anh em trong nhà cả, có ai mà phải lo.
- Nếu chỉ có anh em nhà anh, anh muốn là m thế nà o tuỳ anh. NhÆ°ng có em thì anh đã không được để anh TÃnh ngồi đấy, huống hồ lại có cả anh Hiểu. Ở vá»›i anh Hiểu mãi anh có biết tÃnh anh ấy cẩn tháºn, lịch lãm nhÆ° thế nà o không? Anh là m thế, các anh ấy nghÄ© là em sợ bẩn cái giÆ°á»ng nằm.
- Thì anh chủ động, nếu nghĩ gì thì các anh ấy nghĩ anh, chứ tại sao lại trách em được.
- Anh là m em phải chịu. NgÆ°á»i ta sẽ nghÄ© tÃnh Ä‘Ã n bà hay tiếc của. Chắc thằng nà y sợ vợ không dám má»i khách ăn trên giÆ°á»ng.
- ừ thì sợ vợ đã sao. Sợ vợ mình chứ sợ vợ ngÆ°á»i khác đâu mà thiệt. Anh nói tuế tóa cho xong cái chuyện vặt vãnh ấy. Việc gì phải ý tứ giữ gìn vá»›i anh em bạn bè, và nhất là vợ con trong nhà .
NhÆ°ng cô thì không thể nà o coi là chuyện nhá». Ngược lại, nó là m lá»›n dần lên mối nghi ngá» của cô cho rằng sống gần sẽ hiểu và xóa dần cái khoảng cách vá» các tÃnh giữa hai ngÆ°á»i. ấy là chÆ°a kể những khi có khách, ngồi kéo quần lên táºn đùi và thượng cả hai bà n chân Ä‘i xa vá» chÆ°a kịp rá»a lên ghế. Ä‚n uống thì húp háp xì xoạp, mồ hôi mồ kê đầm đìa nhá»… nhại. Ä‚n xong ngồi xỉa răng nhanh nhách, đôi khi há mồm vẹo cả mặt để thò ngón tay và o cáºy các thứ mắc kẹt ở kẽ răng. Nhắc xong lại quên. Chả nhẽ việc gì cÅ©ng phải nhắc nhở. Có lúc xấu hổ Ä‘á» nhừ cả mặt, cô giáºn đến ná»—i coi những cái đó nhÆ° má»™t mối háºn Ä‘Ã nh nuốt và o lòng. Những chuyện đó sau nà y không có ai khai để ghi và o văn bản nhÆ°ng lại là những mấu chốt đầu tiên và sâu xa có khi còn lá»›n hÆ¡n cả sá»± quát tháo đánh mắng của má»™t kẻ là m chồng vÅ© phu.
Thá»±c ra, Sà i cÅ©ng để ý xem xét xung quanh và nghe vợ sá»a được nhiá»u cái theo anh nó không phải là xấu mà cốt để chiá»u cô. Khốn ná»—i, từ trong tiá»m thức của mình anh thấy những việc ấy rất vô lý. Chẳng hạn cái phép lịch sá»± ngà y xÆ°a cha mẹ dạy dá»— sá»± cung kÃnh, lá»… phép bây giá» nó lại thà nh cung cách của má»™t kẻ yếu Ä‘uối, hèn má»n. Cái tình cảm chan hòa à o ạt vá»›i hà ng xóm và cuá»™c sống lÃnh tráng bây giá» bị xem nhÆ° là xuồng sã. Má»™t thằng bạn mÆ°á»i năm trÆ°á»›c dúi mình xuống khe đá nằm đè lên trên chịu hai mảnh bom giặc găm và o đùi bây giá» gặp nhau cÅ©ng chỉ bắt tay, dù là tháºt chặt nhÆ°ng chỉ cần giÆ¡ má»™t bà n tay thẳng thắn cho nó bắt, nói vá»›i nhau dù thân thiết nhÆ°ng chỉ nên vừa đủ nghe, không được kêu toáng lên, không được ôm lấy nhau mà quay cuồng trông nó trẻ con lắm. Bây giá» má»i thằng bạn chà cốt từ quê lên, từ xa vá» chỉ cần biểu lá»™ sá»± nhiệt tình thà nh tháºt trong má»™t và i lá»i nói không được túm tay giằng kéo nhau giấu mÅ©, giấu túi. Bây giá» khách của ai ngÆ°á»i ấy tiếp, không việc gì cứ phải bắt vợ hong hóng ngồi vá»›i khách của mình mệt đến bã cả ngÆ°á»i. Toà n những chuyện hình thức phù phiếm. Nhiá»u lúc anh thấy tá»± ái, mình không còn là mình. Xá» sá»± việc gì cÅ©ng không phải là của mình, vì mình, tá»± mình quyết định. Tất cả là của cô ta, phải là m theo ý cô ta. NhÆ°ng yêu nhau phải thế biết là m thế nà o. Thà nh ra, anh cứ phải cố. Cố bù đắp chá»— chÆ°a thÃch hợp bằng công việc, bằng sức lá»±c thÆ°á»ng trá»±c của mình cho sá»± hòa hợp êm thấm. NhÆ°ng cà ng ngà y Châu cà ng lặng lẽ, thoắt buồn, thoắt vui, nhiá»u khi gắt gá»ng, giáºn dá»—i vô cá»›. Anh than phiá»n vá»›i mấy bà cùng khu nhà . Ai cÅ©ng bảo: Chú thì tốt quá rồi, nhÆ°ng phải thông cảm cho cô ấy bụng mang dạ chá»a. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà lúc có mang là hay cáu gắt chứ không có chuyện gì đâu. Sinh con xong là hết thôi mà . Có lẽ là thế. Anh thấy mình được an ủi, cà ng nén chịu và thÆ°Æ¡ng vợ hÆ¡n. Cái tháng thứ ba đã qua, nghe ngÆ°á»i ta dặn dò mách bảo,lai vợ Ä‘i là m anh có cảm giác nhÆ° ở phÃa sau mình là bát nÆ°á»›c đầy chỉ hÆ¡i chao lạng má»™t chút là rà o sóng Ä‘i mất. Nhiá»u lúc anh cứ định để vợ ngồi yên trên xe còn mình xuống dắt thì má»›i được yên tâm. Thá»±c ra, sá»± nhẩm tÃnh của anh sai lệch đến hà ng tháng. Hoặc chiá»u anh, hoặc chÃnh mình cÅ©ng muốn tÃnh theo cái thá»i gian của chồng, Châu ngoan ngoãn chấp nháºn những lo lắng trịnh trá»ng khi sá»± nguy hiểm kiêng cữ đã qua. Chỉ khổ ná»—i, chồng không phải là kẻ đần Ä‘á»™n ngu si mà không há» hiểu gì những cái Ä‘Æ¡n giản, là m cho những ká»· niệm của mối tình cay đắng cô muốn vùi lấp, nó cứ cá»™m lên không sao kìm giữ. Ngà y xÆ°a, không bao giá» Châu phải nói ra Ä‘iá»u gì anh ta vẫn nhÆ° nghe thấy tất cả đòi há»i của tình cảm và thói quen của Châu. ChÆ°a má»™t lần nà o anh ta Ä‘em đến cho Châu thứ gì mà cô không thÃch và ngược lại cái gì Châu không thÃch chẳng bao giá» anh ta nà i ép. Bây giá»... Châu ốm phải ở nhà . Sà i cÅ©ng chạy đến cÆ¡ quan má»™t lúc rồi vá». Ghé Ä‘Ãt và o thà nh giÆ°á»ng đặt tay lên trán vợ nhÆ° kiểu thầy thuốc thăm bệnh an ủi: “Lát nữa bạn anh ở viện 354 sẽ đến đây xem tình hình thế nà o. Em thấy mệt lắm không?†Không thấy vợ mở mắt trả lá»i anh biết mình lại lỡ, há»i Ä‘iá»u không cần há»i. Äứng dáºy châm thuốc hút, anh có cá»› đê ngồi xuống gần vợ hÆ¡n. Anh lấy tay bóp nhẹ hai bên thái dÆ°Æ¡ng rồi hai vai, hai cánh tay. Cá» chỉ của anh là m cho cô cảm Ä‘á»™ng. Cô cầm lấy tay anh đặt lên bụng mình. Dù bà n tay ở phÃa ngoà i áo anh vẫn có cảm giác ở phÃa trong trồi lên cái cục Ä‘ang di Ä‘á»™ng. Anh luồn tay và o nhẹ nhà ng lÆ°á»›t theo nó. Cô đặt hai tay mình lên tay chồng, nét mặt có phần tÆ°Æ¡i tỉnh lên. Ngồi má»™t lát anh lại há»i: “Ăn gì để anh Ä‘i mua?â€
- “Thôi cứ ngồi đây vá»›i em má»™t lúcâ€. Anh thấy ná»—i lo sợ hoảng hốt được nhẹ vợi. “Em phải cố chịu để anh khá»i ảnh hưởng đến con nhé!†Cô gáºt đầu ngoan ngoãn. Cái cá» chỉ sao mà đáng yêu, khiến Sà i cÅ©ng nhÆ° nhiá»u chà ng trai trÆ°á»›c anh đến “khốn khổ†vá» cái gáºt đầu nà y. Bác sÄ© quân y bạn của Sà i đến thăm bệnh, cho thuốc, dặn Châu và Sà i không có gì đáng ngại, uống hết chá»— thuốc anh ta cho là khá»i. “Chịu khó ăn uống má»›i lại sức đượcâ€. Thế là Sà i lại săn đón gặng há»i vợ thèm gì, thÃch ăn gì để anh Ä‘i là m, Ä‘i mua. Nể chồng và nghe lá»i dặn của bác sÄ©, dù mồm miệng nhạt thếch không thiết bất cứ má»™t thứ gì cô vẫn phải nói đẻ anh yên lòng: “Mua cho em bát phở váºyâ€. Anh hà o hứng xách cặp lồng ra hiệu phở đầu phố. Äến nÆ¡i, anh má»›i nhá»› không biết vợ thÃch ăn phở gà hay phở tái. Lưỡng lá»± má»™t chút anh mượn bát của chủ mua cả hai thứ. Châu phải nhắm mắt, nhắm mÅ©i để ăn hết bát phở gà . Anh nà i vợ ăn thêm Ãt phở tái. Cô rùng mình xin nÆ°á»›c rồi nằm. NgÆ°á»i cô vẫn nôn nao sá» sợ mùi phở. Thấy vợ ăn được, buổi chiá»u anh lại mua phở. Rồi cả hai ngà y sau toà n mua phở gà cho vợ. Có bữa ăn được má»™t tý, có bữa bá», nhÆ°ng anh vẫn cứ mua Ä‘á»u đặn. Äến ngà y thứ ba mua phở vá» cho vợ rồi anh phải Ä‘i há»p ở cÆ¡ quan. Châu nhìn thấy cặp lồng phở chỉ chá»±c nôn. Cô phải xuống bếp để nó và o chá»— khuất. Lên nhà , vẫn còn mùi phở bay theo. Nén được cÆ¡n nôn, nÆ°á»›c mắt lại ứa ra, cô thấy tủi thân vì sá»± khổ hạnh của mình. Tháºt không có ná»—i khổ nà o bằng chồng con là ngÆ°á»i gần gÅ©i, nghe rõ từng hÆ¡i thở của mình mà không hiểu. Có chồng cÅ©ng nhÆ° không, vẫn cô Ä‘Æ¡n, má»™t mình gánh chịu má»i ná»—i Ä‘au Ä‘Æ¡n, không thể san vợi ná»—i há»n tủi khi ốm Ä‘au. Ngồi má»™t lúc cô vÆ¡ lấy Ãt quần áo cần thiết rồi gá»i xÃch lô vá» nhà mẹ đẻ.
Sà i trở vá», hoảng hốt không biết chuyện gì đã xảy ra. Äược xung quanh mách bảo việc là m của vợ vá»›i lý do ốm Ä‘au chồng không quan tâm, anh ức nghẹn đến táºn cổ. Cả ba ngà y tiếp theo anh nấu ăn hai lần rồi Ä‘i là m và đi lang thang, không đến nhà vợ. Lại thêm má»™t tá»™i nữa. Bá» mặc vợ con ốm Ä‘au Ä‘i chÆ¡i không thèm nhìn ngó. Má»™t thằng đã bá» má»™t Ä‘á»i vợ, nó sợ gì mà không bá» Ä‘á»i vợ nữa. Biết tin ấy, chị gái Châu vốn không nghÄ© Sà i là con ngÆ°á»i nhÆ° thế, chị đến khu nhà táºp thể của em để “điá»u traâ€. Vỡ lẽ má»i chuyện, chị đến cÆ¡ quan tìm Sà i..
- Tại sao mấy ngà y nay chú lại không đến đón cô ấy?
- Em không còn biết là m như thế nà o nữa. Thôi đã mang tiếng em chịu mang tiếng một thể.
- Tá»± ái là m gì. Biết chú là ngÆ°á»i thế nà o tôi má»›i nói nhÆ° thế. Chú phải thông cảm, nó còn trẻ, thÃch chiá»u chuá»™ng ve vuốt má»™t tý. Chị thông cảm chú là bá»™ Ä‘á»™i, cÅ©ng không được khéo cái khoản nà y. NhÆ°ng phải dần dần, nó má»›i hiểu được. Bây giá» chịu khó chiá»u vợ. Không phải là chị nói hay vá» em gái mình nhÆ°ng nó cÅ©ng không phải là con bé Ä‘ua đòi gì đâu. Con gái nó Ä‘ang nặng ná», tÃnh nết cÅ©ng hÆ¡i thất thÆ°á»ng mình phải chịu khó. Biết là m thế nà o.
- Chị bảo, em có tiếc nhà em một thứ gì...
- Biết rồi. Chuyện vặt thôi. Chồng tưởng vợ chỉ thÃch ăn phở, cả ba bốn ngà y toà n mua phở. Còn vợ thì sợ phở nhịn đói, thà nh ra giáºn nhau.
- Em đã bảo thÃch ăn gì cứ bảo em, cô ấy không há» nói.
- Con gái ai nó lại dám đòi ăn thứ nà y thứ kia. Tự mình phải hiểu chứ lại.
- Thế thì em chịu tháºt. Sà i đứng lặng không nói được gì nữa. Äến tối thì cả chú Hà , Hiểu và má»™t bác ngÆ°á»i hà ng xóm cùng Sà i xuống nhà Châu để giảng hòa. PhÃa nhà cô cÅ©ng có đủ các anh, các chị và mẹ. Cả hai bên Ä‘á»u cÆ°á»i nói vui vẻ, mắng má» má»™t cách âu yếm vá»›i cả hai ngÆ°á»i vá» cái chuyện không đâu để há» lại lai nhau vá» tiếp tục má»™t cuá»™c sống Ä‘ang có nhiá»u lý do phải tồn tại vÄ©nh viá»…n. NhÆ°ng hồ sÆ¡ của tòa án thì không bá» qua: “Sau ngà y cÆ°á»›i được bốn tháng, chị Châu đã tá»± Ä‘á»™ng bá» vá» nhà mình trong khi Ä‘ang ốm lý do là ...â€
* * * * *
Cãi nhau bao giá» cÅ©ng dá»… mà là m là nh thì khó vô cùng. NgÆ°á»i chủ Ä‘á»™ng có bị mất thế không. Có cá»› gì để được tá»± nhiên và nhỡ “bên kia†không chấp nháºn thì sao? Nhún má»™t lần dá»… bị lép vế mãi mãi. Cả hai ngÆ°á»i Ä‘á»u im lặng “thủ thếâ€. Suốt Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng Ä‘i vá» nhà há» không há» nói má»™t câu nà o. Rất may, chÃnh ủy Äá»— Mạnh và ngÆ°á»i cháu ruá»™t của ông là phó tiến sÄ© cÆ¡ khà nông nghiệp vừa ở nÆ°á»›c ngoà i vỠđã là cái cá»› rất bảo đảm để há» là m là nh vá»›i nhau. Hai chú cháu đến thăm Sà i đã định quay vá» thì gặp vợ chồng anh. Sà i không dám bảo vợ cùng ngồi tiếp khách vá»›i mình. NhÆ°ng Châu biết không thể để ông chỉ là khách riêng của chồng. Pha nÆ°á»›c rồi kéo ghế ngồi, khép nép và dịu dà ng cô trả lá»i những câu há»i vá» công việc, vá» sức khoẻ, vá» Ä‘á»i sống của mình cho chÃnh ủy. Sà i định nhấp nhổm đứng dáºy, cô hiểu ý Ä‘Æ°a mắt nhÆ° bảo anh ngồi yên. Cô khép nép há»i :
- ThÆ°a chú, cháu pha cà phê má»i chú và anh dùng.
- Cám ơn. Chú đang mất ngủ.
- Thôi thế em Ä‘i lấy bánh kẹo má»i thủ trưởng.
Tuy chÃnh ủy gà n nhÆ°ng Châu vẫn phải đứng lên lấy Ä‘Ä©a bà y bánh kẹo. Cô rất khổ vá» cái thói quen của chồng. Há»… có ngÆ°á»i mình quý đến nhà là nhất thiết phải ăn uống cái gì đó má»›i coi là thân máºt hết lòng. Châu không há» tiếc nhÆ°ng phải tuỳ từng loại khách mà tiếp. Mấy gói bánh quy vừa được phân phối rắn Ä‘anh và gói kẹo chanh, chỉ có thể để dá»— trẻ con và tiếp bạn bè thông thÆ°á»ng suồng sã. Ai lại Ä‘em ra má»i má»c má»™t vị thiếu tÆ°á»›ng chÃnh ủy má»™t quân Ä‘oà n mà theo anh kể thì ông nhÆ° là má»™t ân nhân, má»™t ngÆ°á»i đã cứu Ä‘á»i anh. Chả nhẽ chồng nói thế mình lại chần chừ, Châu ngượng ngáºp bê Ä‘Ä©a bánh, Ä‘Ä©a kẹo ra đặt ở bà n rồi định quay Ä‘i. ChÃnh ủy vồn vã :
- Cháu ngồi xuống đây. Chú đau dạ dà y, thứ “thuốc†nà y là hợp đấy.
Sà i lại nhanh nhhẹn nâng chiếc bánh bằng cả hai tay má»i ông và má»i ngÆ°á»i gạn má»›i quen nhÆ° kiểu chia phần. Châu định gắt “Anh cứ bá» xuống nà oâ€. Cô im lặng vui vẻ cầm chiếc bánh cùng ăn vá»›i má»i ngÆ°á»i. Dù cả cô và chÃnh ủy không thể ăn chiếc thứ hai, Sà i lại định nhấc bánh ở Ä‘Ä©a má»i. Lần nà y thì cô phải nhìn rất nhanh để cấm anh không được là m thế. Cô dịu dà ng :
- Má»i chú xÆ¡i nÆ°á»›c ạ.
- Có nước sôi pha loãng cho chú một chút.
ChÃnh ủy giá»›i thiệu Sà i vá»›i cháu mình rồi khuyên hai ngÆ°á»i nên đến thăm nhau luôn. NgÆ°á»i cháu của ông Ãt hÆ¡n Sà i dăm ba tuổi. Anh to cao và dáng Ä‘iệu lại có vẻ Ä‘iá»m tÄ©nh hÆ¡n Sà i. Há» nói chuyện vá»›i nhau rất thoải mái. ChÃnh ủy nói chuyện riêng vá»›i Châu. NhÆ° ngÆ°á»i đã thông hiểu hết má»i chuyện ở gia đình nà y, ông chủ Ä‘á»™ng nói đến những Ä‘iá»u tốt cÆ¡ bản của Sà i rất quý giá cho má»™t gia đình. Ông nói cả đến những khuyết táºt cÅ©ng không phải là nhỠở môi trÆ°á»ng má»›i nhÆ° hiện nay của cáºu ta. Châu nghe ông thà nh tháºt và cảm Ä‘á»™ng cÅ©ng nhÆ° những gì cô nháºn biết ở Sà i và những ngÆ°á»i thân thiết khác đã nói vá» anh. Cô biết sá»± bá»±c bõ hầu nhÆ° ngà y nà o cÅ©ng có trong cô không hoà n toà n khuyết Ä‘iểm ở phÃa Sà i. Anh cÅ©ng có rất nhiá»u cái đáng yêu, phải nói là rất cÆ¡ bản nhÆ° má»i ngÆ°á»i nháºn xét. Chỉ có Ä‘iá»u, trong tiá»m thức của mình cô. Rất mong ngÆ°á»i chồng có đầy đủ tÆ° thế để “chỉ huy†cô. Sà i thì hầu nhÆ° không có cái bản lÄ©nh ấy. Äôi khi cáu lên cÅ©ng quát mắng, bá»™c lá»™ tÃnh gia trưởng thiếu hẳn sá»± lịch lãm cần thiết của má»™t ngÆ°á»i có văn hóa “gốcâ€. Còn phần lá»›n là tá»± ái vặt. Dá»—i lẩy nhÆ° má»™t đứa trẻ và cÅ©ng lại muốn được nuông chiá»u nÅ©ng nịu nhÆ° Ä‘Ã n bà . Châu cần má»™t sá»± tin cáºy vững và ng ở ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông thì anh lại không có. Nói tóm lại, anh chÆ°a phải là nÆ¡i dừng lại khiến cà ng ngà y Châu cà ng thấy ân háºn vá» quyết định có phần vá»™i vã của mình. Song cô cÅ©ng nhÆ° Sà i, chÆ°a ai xuất hiện ý nghÄ© vá» má»™t cuá»™c chia tay có thể xảy ra. Cả hai Ä‘á»u hy vá»ng chỠđợi sá»± ra Ä‘á»i của đứa con. Sinh con, tâm sinh lý của ngÆ°á»i phụ nữ sẽ thay đổi, đứa trẻ sẽ là m cho ngÆ°á»i lá»›n sống rá»™ng lượng và đúng đắn hÆ¡n.
Cái ngà y thấp thá»m mong chỠấy đã đến. Sá»± hốt hoảng tất báºt của Sà i chuẩn bị cho ngà y sinh con khiến cô hoà n toà n mất hẳn ý nghÄ© lo ngại vá» má»™t đứa bé không phải là con chung của hai ngÆ°á»i. Theo thá»i gian vợ chồng tÃnh toán thì thiếu ba mÆ°Æ¡i lăm ngà y. Thá»i gian so vá»›i ngà y cÆ°á»›i thiếu hai thán bảy ngà y. Chuyện đó hoà n toà n không thà nh vấn Ä‘á» gì. Sà i không má»™t chút mảy may nghi ngá» lòng chung thuá»· của vợ má»—i khi cảm thấy loáng thoáng sá»± xì xầm xung quanh. Lai vợ đến nhà há»™ sinh, anh trở vá» lúc mÆ°á»i giỠđêm. Từ đấy đến sáng hầu nhÆ° không chợp mắt. Hết sá»a soạn tã lót, mà n chụp, quần áo, già y tất sÆ¡ sinh đến cái chai Ä‘á»±ng sữa, phÃch ná»a lÃt giữ cho sữa nóng, xoong quấy bá»™t, rồi bóng bay, ngá»±a gá»—, búp bê. NghÄ©a là , sắm sá»a được cái gì, ai tặng cái gì từ hồi cÆ°á»›i anh Ä‘á»u Ä‘em ra lau chùi, bó buá»™c sắp xếp lại cho dá»… nhá»›, dá»… lấy nhÆ° hồi còn là lÃnh má»›i, ngồi chá» tiếng còi báo Ä‘á»™ng.
CÅ©ng cả đêm Châu phải bÃu và o thà nh giÆ°á»ng kêu giá»i, kêu đất vì những cÆ¡n Ä‘au. Mồ hôi đầm đìa, có lúc cô muốn cắn lưỡi chết để khá»i phải chịu ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n. Nếu không có sá»± nguyá»n rủa chá»i bá»›i tháºm tệ những “thằng chồng mất dạyâ€, những “đồ chó chếtâ€, những “kẻ giết ngÆ°á»i†của những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà cÅ©ng Ä‘ang Ä‘au đẻ ở xung quanh, Châu sẽ cảm thấy ở Ä‘á»i nà y không còn ai Ä‘au Ä‘á»›n bằng mình, không thể có ná»—i Ä‘au nà o hÆ¡n thế. Năm giá» kém mÆ°á»i lăm cô lên bà n đỡ. Chỉ trong vòng má»™t giá» dã xong xuôi, cô trở vá» giÆ°á»ng cảm thấy kiêu hãnh nhÆ° má»™t vị anh hùng đã là m nên má»™t chiến công lá»›n lau: Äẻ ra cho nhân loại má»™t cáºu ba cân hai. Chỉ thiếp Ä‘i chừng mÆ°á»i lăm phút, cô tỉnh dáºy phấp phá»ng chỠđợi cái giá» phút chồng và bạn bè sẽ ùa và o. Anh chạy đến quỳ xuống đầu giÆ°á»ng hôn lên đôi môi khô nẻ của cô, thì thầm và o tai cô: “Anh cám Æ¡n em, ngÆ°á»i mẹ vÄ© đại của anhâ€. Anh cắm những bông hoa cẩm chÆ°á»›ng, loại hoa Châu thÃch và o bình hoa trên mặt tủ ở đầu giÆ°á»ng để cô được mỉm cÆ°á»i chia xẻ niá»m sung sÆ°á»›ng đầu tiên và cÅ©ng được nháºn lấy cái hạnh phúc đầu tiên của ngÆ°á»i là m cha má»™t vị thiên thần bé bá»ng. Bao nhiêu bÆ°á»›c chân xô và o phòng, bao nhiêu lá»i chúc tụng đẹp đẽ, tiếng cÆ°á»i nói rối rÃt, sá»± săn sóc vồn vã ở tất cả các giÆ°á»ng. Chỉ riêng có cô vẫn nằm trÆ¡ trá»i má»™t mình nhÆ° kẻ không gia đình, không bạn bè thân thÃch, phải giả vá» Ä‘ang ngủ quay mặt úp và o tÆ°á»ng. Cả căn phòng tá»a ra mùi ngà o ngạt của xôi gà , của cháo tim gan, cÆ¡m tám giò chả và tiếng va chạm của bát Ä‘Å©a, ca thìa, tiếng dá»— dà nh âu yếm... Tất cả nhÆ° cà o và o ruá»™t Châu. Cô thấy ngÆ°á»i mình rá»—ng không, đói đến thiếp Ä‘i mà vẫn không thấy chồng đâu. Tất cả những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà chá»i bá»›i xỉ vả chồng thì bây giá» Ä‘á»u được chầm váºp vá»— vá». Cô cố nén Ä‘au Ä‘á»›n để khá»i báºt ra những lá»i thô bỉ thì đến giá» lại bị bá» rÆ¡i. NhÆ° là tiếc rẻ sá»± giữ gìn của mình, ná»—i uất ức trà o lên trong lòng cô: “Tiên sÆ° cái đồ ngu nhÆ° lợn. Äến bây giá» còn chết chìm chết ngạt ở đâuâ€.
Sà i đến đứng ở phÃa ngoà i cổng sắt từ bốn giá» sáng. Cả khu nhà hai tầng vắng lặng. Không thể bằng cách nà o và o há»i xem vợ đã sinh chÆ°a. Äịnh đến báo tin cho mẹ và chị gái vợ thì trá»i còn tối. Anh Ä‘Ã nh phải Ä‘i lang thang ngoà i Ä‘Æ°á»ng đợi đến sáng. Anh trở lại nhà há»™ sinh lúc hÆ¡n sáu giá». NgÆ°á»i há»™ lý trá»±c Ä‘ang ghi trên bảng: Nguyá»…n Thủy Châu - Trai - Giang Minh Thùy 3,2 KÃnh gá»i. Anh muốn xô ngay vòa cổng để nhìn mặt con và xem vợ cần gì. Cổng chÃnh chÆ°a được mở. Không biết Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tá»›i cổng sau, anh đạp nhÆ° bay đến nhà mẹ vợ rồi đến nhà chị gái của Châu báo tin vợ anh đã sinh con trai 3,2 KÃnh gá»i. Vá» nhà , anh nhá» má»™t bác già và mấy cháu ở trong khu táºp thể đến là m gà , nấu xôi, nấu cÆ¡m gạo má»›i. Không biết lúc nà y vợ thÃch ăn những thứ gì. Anh tức tốc đạp xe ra chợ mua trứng luá»™c và giò lụa, chả quế và bánh dầy, chuối và cam. Mang các thứ vá» cùng vá»›i gà và xôi, cÆ¡m và ruốc thịt nạc, thứ gì cÅ©ng phải có gừng nÆ°á»›ng, hồ tiêu rang chÃn và muối cÅ©ng phải rang ròn. Những ca bát, chai lỠđầy lủng củng ở hai chiếc là n nhá»±a, còn phải treo trên ghi đông nải chuối, má»™t cặp lồng, phÃa sau xe buá»™c cháºu nhôm, khoác trên ngÆ°á»i túi cam và tay trái cầm phÃch Ä‘á»±ng nÆ°á»›c sôi. Rất khẩn trÆ°Æ¡ng và hợp lý từng giây, xong xuôi má»i thứ anh đến nhà há»™ sinh cÅ©ng đã hÆ¡n chÃn giá». NhÆ° thói quen những ngà y nghỉ ở nhà trÆ°á»›c khi đẻ Châu thÆ°á»ng không ăn sáng, chuyển bữa chÃnh và o buổi trÆ°a, thì giá» nà y vẫn còn là sá»›m. Thá»a mãn vá»›i công lao vất vả lo toan cho vợ, anh tin là không mấy thằng Ä‘Ã n ông có thể được nhÆ° thế. Tay xách, nách mang ôm đồm, lếch thếch anh hý há»ng bÆ°á»›c và o gian phòng đầy sá»± há»› hênh khiến ai đến đây chỉ được phép nhìn thẳng và o má»™t nÆ¡i duy nhất: giÆ°á»ng nằm của ngÆ°á»i thân mình. Châu Ä‘ang nằm quay ra, nhìn thấy chồng cÆ°á»i tý toét ngoà i cá»a, cô nhanh chóng quay ngoắt và o. Mẹ và chị gái cô cÅ©ng Ä‘ang giáºn Sà i đến tÃm lặng cả ngÆ°á»i. Yên trà đã có nó, cả hai mẹ con Ä‘á»u hÆ¡n tám giá» má»›i đến. Khi ấy con em hỠđã đói xỉu Ä‘i, nằm trÆ¡ trá»ng má»™t mình, hai mẹ con phải cuống quÃt mua bán các thứ dá»— dà nh, kèm bón cho Châu ăn, cô má»›i tỉnh lại. Sà i vồn vã chà o rồi xếp tất cả má»i thứ ra mặt bà n nhá» mẹ và chị xem cho vợ anh kiêng khem nhÆ° thế nà o. Xem xét từng thứ Sà i Ä‘Æ°a đến, cả hai ngÆ°á»i hiểu ra nguyên nhân sá»± cháºm trá»… của Sà i. Há» rất hà i lòng vá» những chi tiết nhá» nhặt phải là há»i han kỹ lưỡng má»›i biết được cung cách của ngÆ°á»i đẻ. NhÆ°ng là m sao mà lắm món thế nà y hở giá»i. Thôi cÅ©ng là cuống cuồng lên không hiểu. NghÄ© nó bá» vợ chết đói, tá»™i nghiệp cho nó. Mà cô Châu nhà mình cÅ©ng quá thể lắm. Chồng con nó đã thế, phải bảo ban, nhắc nhở nó. Cứ lặng thinh bắt con ngÆ°á»i ta vừa là m vừa phải Ä‘oán, là m gì chả có lúc sÆ¡ xuất. Vốn là ngÆ°á»i nông thôn, hà ng chục năm ở bá»™ Ä‘á»™i nó biết đâu những đòi há»i, những sở thÃch của con gái, mà lại là con gái Hà Ná»™i phức tạp nhÆ° cô. Äã nhiá»u lần chị an ủi Châu và giải thÃch cho má»i ngÆ°á»i trong gia đình. NhÆ°ng quả tháºt, những lúc nhÆ° thế nà y cÅ©ng khó bắt bẻ má»™t đứa nà o. Ai bảo, các cô, các cáºu tìm hiểu nhau không kỹ còn kêu. Không muốn để Sà i biết vợ Ä‘ang giáºn dá»—i, ngÆ°á»i chị giá bảo anh mang bá»›t các thứ vá» và nghỉ ngÆ¡i, ở đây đã có mẹ và chị. Khoảng ba bốn giá» lại đến, lúc ấy cần mua bán, là m lụng gì chị sẽ bà y cách cho chú. Äối vá»›i nhà vợ, bất cứ ai Sà i cÅ©ng quý mến. Riêng vá»›i ngÆ°á»i chị gái, Sà i cảm thấy chị nhÆ° chị TÃnh. Chị thÆ°Æ¡ng Sà i má»™t cách thà nh tháºt và hết lòng. Chị cÅ©ng giục mẹ vá». “Chú Sà i lai cụâ€. Còn má»™t mình ở lại vá»›i em gái, chị giặt giÅ©,rá»a dá»n, hấp tẩy các đồ dùng cho em. Chị dặn em phải ăn những gì, và o giá» nà o, cung cách ăn uống, Ä‘i đứng ra sao. Buổi trÆ°a, để em ngủ chị chạy vá» qua nhà . Äược chị gái khuyên giải và nhìn và o những món ăn chồng mang đến, ná»—i uất giáºn của Châu có phần dịu Ä‘i. NhÆ°ng những cá» chỉ là m cho Sà i cảm Ä‘á»™ng đến ngạc nhiên lúc cháºp tối hoà n toà n do má»™t nguyên nhân khác, cái nguyên nhân xảy ra và o lúc mÆ°á»i hai rưỡi, hay gần má»™t giá» gì đấy. Châu Ä‘ang nằm ngủ thiếp Ä‘i. Ngủ không được say nhÆ°ng mệt quá cứ thiếp Ä‘i không tà i nà o Ä‘iá»u khiển nổi những cá» Ä‘á»™ng của mình. Hình nhÆ° có ngÆ°á»i đứng đầu giÆ°á»ng lặng lẽ ngắm Châu Ä‘ang ngủ. Châu định ngÆ°á»›c mắt lên nhìn, song, lại không muốn mở mắt ra. NgÆ°á»i đó loay hoay là m gì! Cô định há»i “ai!â€, lại sợ xung quanh mất ngủ cho là mình nằm mê giáºt mình. Vá»›i lại, ngoà i thức ăn để trong tủ, trên mặt bà n không có gì để kẻ cắp lấy. Cô nghÄ© nhÆ° váºy nên nằm im cố lấy lại giấc ngủ cháºp chá»n. NgÆ°á»i ấy rón rén Ä‘i ra. Cô xoay mình nằm quay nghiêng và o phÃa trong để khá»i ám ảnh những ý nghÄ© không đâu và o đâu. HÆ¡n hai giá» chiá»u. Cả phòng đã dáºy còn Châu vẫn mê mệt chÆ°a muốn mở mắt. Chợt cô gái ở phÃa ngoà i reo :
- Trá»i Æ¡i, chị Châu có lá» hoa cẩm chÆ°á»›ng tháºt tuyệt vá»i.
Châu giáºt thót ngÆ°á»i mở choà ng mắt nhìn lên. Nhìn thoáng qua đã biết bình hoa của ai Ä‘em tá»›i. Trá»i Æ¡i, mÆ°á»i hai bông hoa! Con số mÆ°á»i ba đã bao nhiêu lần Châu muốn cà o xé nó, muốn chôn vùi và lẩn tránh nó. Ngà y mÆ°á»i ba! Äến hôm nay vừa tròn chÃn tháng mÆ°á»i ngà y. Hắn lại còn đến đây Æ°? TrÆ°á»›c khi Ä‘i ngủ, lên gác cho con bú Châu đã chá»™t dạ vì mái tóc Ä‘en nhẫy và dầy, tóc mai rất dầy của con. Cô đã định trÆ°á»›c khi vá» phải cắt hết tóc sữa của nó Ä‘i. Thế mà ! Cô tiếc không mở mắt để nhìn thấy hắn, ra hiệu cho hắn lặng lẽ Ä‘i ra cá»a để co nói má»™t câu, chỉ má»™t câu thôi: “Thằng mất dạy. Tao cấm mà y vác mặt đến đâyâ€
- “Ông xã†đem đến đấy à ?
- Ừ
- Trông thế mà cũng tay chơi nhỉ
- Äùa thôi, của vợ chồng cô bạn mình.
Äấy là cái lý do để chiá»u hôm đó cô tÆ°Æ¡i tỉnh, ngoan ngoãn và đến cháºp tối chỉ còn hai ngÆ°á»i co kéo tay chồng :
- Ngồi gần lên đây với em
- Sáng nay anh để em đói hả.
- Không.
- Lần đầu tiên anh chả biết thế nà o. Em thấy cần gì cứ bảo anh nhé.
Cô gái lại gáºt đầu, cái gáºt đầu là m bao nhiêu chà ng trai cứ phải “chếtâ€.
- Từ nay cần gì em bảo, anh đừng tá»± Ä‘á»™ng mua,lãng phÃ. Anh cÅ©ng phải ăn uống ngủ nghê cẩn tháºn kẻo ốm thì ai trông con khi em còn yếu.
- Anh sẽ cố gắng giữ gìn.
Những ná»—i nghẹn ngà o của anh nhÆ° má»™t lá»i thá». Bởi vì lúc nà y đây nghe những tiếng dặn dò, khuyên bảo của vợ anh cảm thấy nhÆ° ở Ä‘á»i nà y không còn má»™t mệnh lệnh nà o nghiêm ngặt bằng thế, không má»™t tình thÆ°Æ¡ng nà o mênh mông bao la đến thế. Äang lúc nhiệt Ä‘á»™ ngoà i trá»i dÆ°á»›i mÆ°á»i Ä‘á»™, nếu nhÆ° cô bảo: Anh lá»™i xuống Hồ Tây để cho em cảm thấy đỡ nóng ruá»™t má»™t chút, anh cÅ©ng không há» chần chừ. Giá»ng anh run run cảm Ä‘á»™ng.
- Thôi từ nay có con rồi có Ä‘iá»u gì không phải bảo anh, đừng giáºn dá»—i, anh khổ tâm lắm em nhé.
Cô gái lại nhìn anh âu yếm gáºt đầu ngoan ngoãn. Cái cá» chỉ ấy khiến anh vẫn cảm đông và tin và o nó nhÆ° tin và o chÃnh lá»i thá» thốt của mình. NhÆ°ng có là thằng Ä‘Ã n ông ngu ngốc thì má»›i Ä‘i tin và o lá»i hứa hẹn của Ä‘Ã n bà lúc há» Ä‘ang mê man niá»m sung sÆ°á»›ng.
Em dâu đẻ, TÃnh đã “há»p†cả nhà báo tin và xác định trách nhiệm của má»—i ngÆ°á»i phải quan tâm để chứng tá» má»™t gia đình ná» nếp. Dù bố mẹ chết rồi vẫn trên, dÆ°á»›i phân minh, anh bảo em nghe, đùm bá»c che chở lẫn nhau. Má»™t “đoà n đại biểu†được thà nh láºp do chị cả dẫn đầu gồm: TÃnh, bà dì, em ruá»™t mẹ, chị dâu con bác hai và bốn đứa chau. Dáng chừng chị cả ngại, nhấp nhá»m mấy lần định nói, nghÄ© thế nà o lại thôi. Nét mặt chị cố là m ra vui trông lại buồn buồn. Lúc tưởng đã xong xuôi vợ TÃnh má»›i “Tôi có ý kiến nà yâ€. Chị bảo rằng chị cÅ©ng Ä‘i vì khi cÆ°á»›i xin, các chị dâu đã không có mặt. Thôi thì lúc cui vẻ không có mình cÅ©ng không sao, những khi nhÆ° thế nà y mình không đến ngÆ°á»i ta sẽ nghÄ© thế nà y, thế khác mang tiếng ra. Cho nên các cháu không cần Ä‘i đông, má»™t và i đứa lên thăm em và giúp chú thÃm chứ đâu phải là lên đùa vui, thăm thú. Muốn xem Hà Ná»™i Ä‘i và o lần khác. Riêng HÆ°ng, con lên thăm em rồi ở lại luôn, giặt giÅ© cÆ¡m nÆ°á»›c, chợ búa và trông em cho chú thÃm. Con Ä‘Ã nh nghỉ há»c má»™t năm, sau vá» lại há»c tiếp. Bố mẹ sẽ lo cho con há»c hà nh đến nÆ¡i đến chốn. Con bé mÆ°á»i ba tuổi Ä‘ang há»c lá»›p sáu phải nghỉ. Nó mếu máo nhÆ°ng vẫn phải Ä‘i. Lên vá»›i chú thÃm nhà mình chứ Ä‘i ở vá»›i ai mà sợ. Ngà y hôm sau thà nh phần của “đoà n†có sá»± thay đổi nhá». Anh cả Ä‘i thay vợ; “Thôi để bố nó Ä‘i còn biết Ä‘Æ°á»ng ăn nói, tôi có biết gì!â€. Trá»i rét mà từ rất sá»›m tất cả đã táºp trung ở nhà TÃnh để Ä‘iểm lại xem có những gì mang cho em. NgÆ°á»i cân Ä‘áºu xanh, mấy bÆ¡ gạo nếp, ngÆ°á»i con gà , ngÆ°á»i Ãt lạc, nải chuối, chục trứng. Tuỳ lòng thà nh của má»—i ngÆ°á»i. Cốt gá»i là có tấm lòng, còn tất cả vợ chồng TÃnh đã phải chuẩn bị rồi. Thôi thì ta nhịn bá»›t cái tết Ä‘i. Năm ngoái cÆ°á»›i cho em còn tốn kém nhiá»u lần cÅ©ng chạy vạy được, huống hồ năm nay em dâu đẻ. Tất cả có bảy con gà thì nhà TÃnh năm. MÆ°á»i tám cân gạo má»›i trắng muốt trong số hai nhăm cân. Bảy cân trong số mÆ°á»i cân gạo nếp. Ba trong số năm chục trứng. Bốn trong số năm cân Ä‘áºu xnah. Chỉ có hai cân lạc, má»™t cân bá»™t sắn dây, ba nải chuối là anh không có phần, nhÆ°ng lại có thêm ba chục quả chanh và hai ki lô ruốc thịt nạc. Sáu cái xe đạp lai có hai ngÆ°á»i ngồi đằng sau còn lại lai đồ ăn thức Ä‘á»±ng cho em. Chỉ nghe tiếng thì thòm trong gió, những nhà ở cạnh Ä‘Æ°á»ng ra bến đò, đã biết nhà ông TÃnh chá» của Ä‘i nuôi em dâu đẻ trên Hà Ná»™i. Dù cả là ng không ai cấy má»™t cây lúa (trừ má»™t Ãt luá lốc gieo bằng hạt gạo, gạo vừa Ä‘á» vừa Ä‘á»›n nhÆ° gạo rÆ¡m) nhÆ°ng tất cả Ä‘á»u là “cây nhà lá vÆ°á»nâ€, những thứ “tăng gia được†mang lên cho em. Trong căn nhà cháºt chá»™i của Sà i đã che kÃn má»™t ná»a nhÆ° buồng trò. Ná»a còn lại không thể Ä‘á»±ng hết ngần ấy khách ở quê. Anh cả và TÃnh sang nhà bên cạnh ngồi hút thuốc là o. Bà dì ngồi nhai trầu. Vợ TÃnh và chị dâu con bác hai ngồi bế cháu và nói chuyện vá»›i Châu. Sà i và lÅ© cháu hối hả, tất báºt vá»›i bữa cÆ¡m. Châu bảo chồng là m con gà nhÆ°ng vợ TÃnh nhất quyết không cho. Không cho là m gì, không cho mua bán gì, không cho nấu gạo má»›i. Nấu gạo máºu dịch và phải cho kha khá mì “ăn đỡ cho chúâ€. Thức ăn cÅ©ng chỉ có Ä‘Ä©a su hà o xà o, Ä‘Ä©a rau muống luá»™c chấm nÆ°á»›c mắn chanh tá»i, bát dÆ°a kho cá biển vốn là thức ăn từ mấy ngà y nay của Sà i, Ä‘Ä©a thịt đông Châu đã bảo Sà i “giải quyết†há»™ từ sáng hôm qua mà anh để được đến trÆ°a hôm nay tiếp khách lại hóa hay. Chỉ có thế, bốn năm chú cháu cÅ©ng chạy lên chạy xuống ráºm rà ráºm rịch và những ngÆ°á»i ở quê đã thấy thá»a mãn sá»± no đủ, sang trá»ng. Rồi, lại sấp ngá»a ra vỠđể hà ng tháng sau vẫn còn cảm Ä‘á»™ng vá» má»™t bữa cÆ¡m lịch sá»±, vá» thÃm Châu có phần lại xinh đẹp ra, vá» sá»± dịu dà ng lá»… phép của ngÆ°á»i Hà Ná»™i. Không há» có gì phân biệt khinh thÆ°á»ng nhà chồng. ThÃm ấy chứ ân háºn là báºn bịu công tác và gia đình không có dịp vá» quê, nhá» bà , nhá» các chị vá» nói há»™ vá»›i má»i ngÆ°á»i thông cảm tha lá»—i cho em. NgÆ°á»i có há»c cÅ©ng có khác. Nói năng sao mà ngá»t ngà o, dá»… nghe. Chỉ cần được mấy nhá» nhÆ° thế cÅ©ng đủ để mấy dì cháu, mẹ con thấy bõ công vất vả, đủ để cÆ°á»i nói vồn vã giữa mÆ°a phùn giá lạnh. VỠđến nhà , ai cÅ©ng Æ°á»›t nhÆ° chuá»™t lá»™t, vẫn râm ran niá»m vui, vì mình được trá»ng vá»ng kÃnh nể. TÃnh rất hà i lòng vá»›i kết quả công việc đầy ý nghÄ©a mà mình đã quyết định. Anh cÅ©ng rất yên tâm con gái anh nó sẽ quen. Äược ở vá»›i chú thÃm nó sẽ mở mang ra. Há»c hà nh có cháºm má»™t năm nhÆ°ng nó sẽ hiểu biết rất nhiá»u. Quan trá»ng hÆ¡n, cái Ä‘iá»u anh lo lắng vá» sá»± cách biệt quá xa giữa vợ anh và Châu, qua lần nà y anh không há» thấy cái khoảng cách ấy. Nói tóm lại, hôm nay anh hoà n toà n thá»a mãn. Khi ra vá», con gái anh chà o bố vá»›i đôi mắt Ä‘á» hoe anh vẫn cÆ°á»i pha trò: “Giá bố được ở đây vá»›i chú thìm bố cÅ©ng ở cho sÆ°á»›ng cái thân bốâ€.
Rất xứng đáng vá»›i sá»± lá»±a chá»n của bố mẹ, nó là đứa tinh nhanh, tháo vát, trong số bảy đứa con. Là đứa thứ ba nhÆ°ng nó khôn ngoan và tá» ra hiểu biết hÆ¡n cả anh và chị. Khi bà , bác, bố mẹ và anh chị em vá» rồi, nó lau nÆ°á»›c mắt, ra máy nÆ°á»›c rá»a mặt, trở vá» thu dá»n mâm bát, quét dá»n và ngay chiá»u hôm đó má»™t mình thay chú giặt má»™t cháºu đầy tã lót của em, quần áo của thÃm. Nó còn tá»± Ä‘á»™ng mang Ä‘i giặt cả chiếc áo bá»™ Ä‘á»™i chú nhét và o khe cá»a từ hôm nà o đã chua lòm lòm. Những ngà y sau, bao nhiêu chai lá», bát Ä‘Ä©a, xoong nồi dùng dở hoặc Ä‘á»±ng thức ăn bá» quên đã thà nh dòi, hoặc mốc meo được moi móc đánh rá»a phÆ¡i phóng, xếp dá»n lại sạch sẽ gá»n gà ng. Trong gian bếp quang đãng, rá»™ng hẳn. Chợ búa, tem phiếu mua gì ở đâu, xếp hà ng ở chá»— nà o dá»… dà ng hÆ¡n, nó Ä‘á»u biết, mua được má»i tiêu chuẩn. Sau má»™t tuần giúp em ở bệnh viện và mấy ngà y đầu vá» nhà , chị gái Châu thỉnh thoảng má»›i đến thăm. Chị rất hà i lòng vỠđứa cháu của Sà i. Châu cÅ©ng đồng tình vá»›i chị: “Cháu nó tinh nhanh, thông thạo, có khi còn hÆ¡n cả ông chú†- “Nói thế, Sà i nó cÅ©ng là thằng tháo vát†- “Tháo vát ở đâu, vá» nhà nà y, nói tháºt vá»›i chị em không thể Æ°ng được việc gìâ€. Äà n bà vốn có cái táºt là không bao giá» khen chồng trÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i khác. CÅ©ng nhÆ° tất cả những ngÆ°á»i con gái quen thân chồng mình bao giá» cÅ©ng là con bé lăng nhăng, ** thõa. Vì thế, Sà i cứ phải cố cho vừa lòng vợ. Sá»± chiá»u chuá»™ng của anh đã tạo nên thói quen lÆ°á»i biếng trong cô. Cô nháºn ra, không có má»™t kẻ đầy tá»› nà o hầu hạ lý tưởng bằng chồng, khi anh ta còn sức lá»±c và tá»± nguyện hết lòng, hết sức, hết hÆ¡i vì vợ con. Dù sao thì anh ta cÅ©ng hiểu mình hÆ¡n má»™t thằng ở. Dá»… sai bảo, không e ngại bất cứ công việc gì, không cần ý tứ giữ gìn bất cứ má»™t trÆ°á»ng hợp nà o. Äược giáºn dá»—i xỉ vả hết mức, cÅ©ng đồng thá»i lại được vuốt ve thÆ°Æ¡ng yêu hết lòng. Khi thấy bá»™c lá»™ của bất cứ phÃa nà o trong tình cảm của mình Ä‘á»u được tá»± do. Vá»›i “giang sÆ¡n†của mình, sá»± có mặt của bố mẹ hoặc chị em ruá»™t thịt còn bà bách gò bó huống hồ là cháu chồng. HÆ¡n má»™t tháng sau ngà y đẻ, Châu đã gá»n gà ng nhÆ° ngÆ°á»i son rá»—i. Tuy cò nghỉ thêm má»™t tháng không lÆ°Æ¡ng cô đã thấy có phần khoẻ hÆ¡n cả thá»i con gái. Cả má»™t tháng trá»i ngà y nà o cÅ©ng tam thất nhét bụng gà đem cách thuá»·, chân giò, Ä‘áºu xanh, gạo nếp, hạt sen hầm trong nồi áp suất, khiến ai gặp cÅ©ng ngạc nhiên vì cô lại trẻ ra, trắng hồng, béo đẹp còn hÆ¡n cả “thá»i oanh liệtâ€, có thể gá»i là hoa khôi của Hà Ná»™i được. Còn hai chú cháu cứ Ä‘á»u đặn rau muống luá»™c, há»a hoằn má»›i có cá mè cá biển, Ä‘áºu phụ mua theo phiếu hoặc tà mỡ, tà bì lá»c ra để lấy thịt nạc “rim cho thÃmâ€. CÅ©ng có khi anh húp háp má»™t chút ninh chân giò “há»™ emâ€. Ngà y Ä‘i là m, chạy vạy xoay xở nhá» vả để có các thứ tẩm bổ cho vợ, Ä‘em vá» cnah hai bữa sữa cho con ăn đêm và má»—i lần ăn lại ba lần đái phải thay ngay không được đẻ tã Æ°á»›t ngấm lạnh thằng bé. ấy là chÆ°a kể hà ng mấy chục đầu việc cháu là m trong má»—i ngà y, mà việc nà o chú cÅ©ng phải chỉ bảo uốn nắn, phải che đỡ khá»i sÆ¡ suất thÃm không vừa lòng. Vốn đã nhiá»u hÆ¡n vợ hà ng chục tuổi, lại hÆ¡n má»™t tháng nuôi vợ đẻ hai hố mắt anh đã sâu xuống, hai gò má nhá»n ra, râu túa lên lởm chởm, bừa bãi. Thà nh ra trông vợ thì nhÆ° má»™t cô gái hăm hai mà anh “má»›i khoảng bốn bảy, bốn tám chứ mấyâ€. Khách lạ đến nhà toà n “chà o chị†và “cháu chà o bác ạâ€. Má»—i lần khách của cÆ¡ quan mình hoặc bạn cÅ© chÆ°a biết anh. Châu Ä‘á»u khéo léo giá»›i thiệu “nhà tôi†hoặc “anh Æ¡i†trÆ°á»›c khi khách bÆ°á»›c và o nhà . CÅ©ng lại chÃnh những ngà y nà y tình cảm giữa cô và gia đình nhà chồng bắt đầu rạn nứt. Bắt đầu là sá»± bức bách cháºt chá»™i trong căn phòng hẹp. Äứa cháu ngủ ở chiếc giÆ°á»ng má»™t còn ba ngÆ°á»i ở chiếc giÆ°á»ng đôi bừa bá»™n tã lót, chai, phÃch sữa, cháºu Ä‘á»±ng tã, lá»i để “hứng chim†khi đái, không còn chá»— để mà cá»±a mình, mà thở. Huống hồ, những lúc con ăn, con đái ỉa, đèn Ä‘iện mất không còn biết lối nà o mà lần. Hiểu ná»—i khó chịu của vợ anh đã lùng mượn bằng được chiếc giÆ°á»ng gấp. Khi nà o xong hết má»i việc không còn Ä‘á»™ng chạm gì đến dÆ°á»›i bếp thì giÆ¡ giÆ°á»ng ra đặt dá»c theo bếp. PhÃa dÆ°á»›i là chai lá», xoong nồi rổ rá, rau, gạo. Rất may nó vừa lá»t và o giữa má»™t bên là chạn bát, má»™t bên là hai chiếc xe đạp. Từ khi và o giÆ°á»ng cho đến khi dáºy không được Ä‘á»™ng Ä‘áºy, không được Ä‘i lại gây nên đổ vỡ là m giáºt mình em. NhÆ° thế còn chịu được. Ngá»i mùi dầu tây, nÆ°á»›c mắm, mùi chai lá» mốc, mùi dấm chua, mùi mỡ khét muốn phát oẹ đứa cháu cÅ©ng phải nén để thÃm khá»i biết chuyện đó. NhÆ°ng thÃm thì đã thấy cháu thá»±c sá»± thừa ra ở cái nhà nà y. Thấy má»™t và i việc là m không đúng ý mình Châu bắt đầu xét nét từng việc là m của nó. “Anh xem xoong nấu sữa pha cho con còn nhoe nhoét những vết rà o trà n ra phÃa ngoà i cháy xuống đáyâ€. Sà i biết con bé vừa vò tã vừa Ä‘un sữa chạy và o không kịp. “Em đã bảo anh là cứ để đấy cho em†Sà i lại được nhìn táºn mắt những vết ố và ng của phân con. Anh cầm chiếc tã Ä‘i giặt lại. NhÆ°ng vò mãi thì những chiếc tã trắng vẫn không sao hết được những chiếc tã trắng vẫn không sao hết được những dấu vết ố và ng. “Giá»i Æ¡i, là m ăn thế nà y thì ai sắm kịp, để chú cháu nhà anh pháâ€. Cô lại giÆ¡ má»™t chiếc xoong khác ở đáy do thắng Ä‘Æ°á»ng là m “nÆ°á»›c hà ngâ€, con bé mải mổ cá để quên. Sau mõi lần ấy bao nhiêu ná»—i bá»±c bá»™i Sai lại trút cả lên đầu con bé mÆ°á»i ba tuổi. Nà o là ngu si nhÆ° con lợn, bảo ban bao nhiêu lần vẫn không sáng mắt ra. Nà o, là m gì cÅ©ng lau cha lau chau, ăn đổ là m há»ng. Nà o, đã bảo là m việc gì xong việc ấy rồi má»›i là m việc khác, ai khiến cái kiểu nhanh nhảu Ä‘oảng nhÆ° thế. Nà o, quen thói tá»a tệch, đểnh Ä‘oảng ở nhà đến đây phải há»c há»i, phải rèn luyện là m ăn ná» nếp chứ. Nà o... Chú muốn dùng tất cả những lá»i lẽ nặng ná» cay cú nhất thì má»›i hả giáºn và nó má»›i có thể nên ngÆ°á»i. Có lúc chú quát, cháu giáºt bắn ngÆ°á»i lên nhÆ°ng cháu vẫn không sợ bằng sá»± im lặng của thÃm. Thấy cháu là m việc gì không vừa lòng, thÃm cÅ©ng không nói năng, không tá» thái Ä‘á»™ gì. Khi nà o nó Ä‘i đâu đó thÃm má»›i chiá»ng bà y chì chiết chú. Con bé mÆ°á»i ba tuổi biết tất cả những Ä‘iá»u đó, nó chỉ thÆ°Æ¡ng chú, tá»± nó chú phải khổ, chú phải chịu thÃm dầy vò Ä‘ay nghiến. Äã hà ng chục đêm nằm khóc má»™t mình giữa hôi hám của gian bếp nó vẫn không biết bằng cách nà o để xin chú thÃm cho nó vá». Rồi bố mẹ ở nhà liệu có hiểu cho nó để nó yên không. Cho đến má»™t hôm nó Ä‘i chợ vá» phÃa cá»a sau. Ở trên nhà , thÃm Ä‘ang than phiá»n vá»›i bạn: “Ở vá»›i má»™t mình lão nhà quê tao đã khổ, bây giá» lại thêm cô cháu gái giống hệt tÃnh chú. CÅ©ng buông quăng bá» vãi, cÅ©ng tùy tiện lúi xùi, cÅ©ng bẩn thỉu nhÆ° ma. Cứ thế nà y tao cÅ©ng phát Ä‘iên lên mấtâ€. Con bé lẳng lặng xách là n rau, thức ăn quay ra Ä‘Æ°á»ng. Ngồi chừng ná»a giá» sau nó má»›i Ä‘i vá» phÃa cá»a chÃnh trên nhà . Và , mãi ba ngà y sau, nhân ngà y chủ nháºt nó má»›i xin phép chú thÃm cho nó vá» và i hôm, thăm mẹ thăm các em. Sà i gạt Ä‘i: “Thôi để hôm nà o bố ra đây sẽ hayâ€. Châu gắt: “Anh buồn cÆ°á»i tháºt, cháu nó nhá»› mẹ, nhá»› em nó cÅ©ng cấm Ä‘oánâ€. Bao giá» sau ý kiến của vợ Sà i cÅ©ng tá» ra là ngÆ°á»i có quyá»n hà nh nhất ở nhà nà y “Thế thÃch vá» mấy hômâ€- “Dạ, Ä‘á»™ và i ba hôm ạ†- “Ừ được. Và i ba hôm lên trông em cho thÃm Ä‘i là m nhéâ€.
Lúc ấy Châu quay và o bế con đánh thức nó dáºy chuẩn bị ăn. Cô coi nhÆ° việc của hai chú cháu cô không há» tham gia. Kệ. NhÆ°ng khi con bé không lên nữa cô đã phẫn uất mà nói vá»›i má»i ngÆ°á»i rằng cô bị đứa bé nhãi ranh nhà chồng đánh lừa. Việc gì nó phải là m cái trò lừa đảo ấy. Không có nó cô đã chết đâu mà nó phải lẩn tránh. Cả nhà nó, lá»›n có, bé có mà quen thói mất lịch sá»±, không ai thèm lên nói lại má»™t câu. Äấy là cái lý do để cô có quyá»n khinh bỉ bất cứ ai trong gia đình, há» hà ng nhà Sà i: “Nhà há» có ai coi tôi ra cái gì mà bắt tôi phải tôn trá»ng, kÃnh nể há»â€. Vẫn ngần ấy công việc bây giá» dồn cả lên đầu Sà i. Thá»±c ra, cái khái niệm ngà y và đêm đối vá»›i anh không rõ rà ng lắm nhÆ°ng nếu lấy buổi sáng là điểm xuất phát có thể kể nhÆ° sau: Bốn giá» dáºy Ä‘un nÆ°á»›c sôi, thay nÆ°á»›c trong phÃch đã nguá»™i đổ và o ấm tÃch để lá»c. Äầu vú cao su, chai và phÃch Ä‘á»±ng sữa Ä‘á»u tráng bằng nÆ°á»›c sôi ở các Ä‘á»™ nóng lạnh khác nhau. Äun sữa đổ và o chai, ăn bữa sáu giá» và đổ và o phÃch mang Ä‘i gá»i. Nấu má»™t nồi cÆ¡m nhÆ°ng hai loại gạo: Gạo máºu dịch có ghế mì ở má»™t ná»a, ná»a kia gạo má»›i. Thức ăn cÅ©ng có hai xoong riêng biệt. Má»™t xoong thịt gà , thịt nạc, hoặc tim gan, bầu dục. Thứ nà o cÅ©ng đầy gừng, bá»™t nghệ và hồ tiêu. Äã ngoà i sáu tháng rồi mà phải giữ đúng cái quy cách đó. Má»™t nồi Ä‘áºu phụ, hoặc cá bể, hoặc cá mè, hoặc tôm vá»›i bì lợn. Cái món nà y cÅ©ng đã hÆ¡n sáu tháng rồi không há» thay đổi. Chỉ có rau muống hoặc Ä‘á»— Ä‘Å©a luá»™c là chung nhÆ°ng phải hai bát nÆ°á»›c chấm khác nhau. Vợ dáºy lau lưỡi và xi con đái. Anh ra máy giặt hà ng mấy chục tã xô, tã chéo và hai đến ba cái chăn chiên trẻ con, và i ba chiếc áo len, quần bông. Tất cả là do háºu quả của những bữa ăn đêm đã thà nh lệ của thằng bé “tiện thể giÅ© cho em cái áoâ€. NhÆ°ng kèm theo áo bao giá» cÅ©ng đủ bá»™: áo sÆ¡ mi, quần lót, quần dà i, áo lót. Äể hợp lý hóa từng Ä‘á»™ng tác, mở mắt dáºy dù có là mùa đông rét chết chim, chết cò thì anh cÅ©ng phải mang hai cái xô ra máy xếp hà ng và má»™t thùng Ä‘á»±ng chừng hai gánh nÆ°á»›c đặt cạnh máy để chứa. Trong khi là m các công việc khác anh vẫn Æ°á»›c lượng đến lượt mình chạy ra ghé xô hứng. Äổ và o thùng rồi lại đặt hai xô xuống cuối, dặn ngÆ°á»i xung quanh nhÃch lên há»™. Những tháng sau nà y việc hứng nÆ°á»›c dá»± trữ của anh có nhà n hÆ¡n. Hà ng trăm ngưòi từ ông già đến đứa trẻ Ä‘á»u thuá»™c xô của “ông Sà iâ€. Tá»± há» chuyển dịch đến vòi rồi đổ và o thùng và lại “xếp nốt†cho anh. Dù ngÆ°á»i Ä‘anh đá, ngÆ°á»i vá»™i vã đến mấy, nghe nói đến “xô Sà i†không ai nỡ tranh. Bá»›t được sá»± thấp thá»m lấy nÆ°á»›c dá»± trữ trong khi nấu cÆ¡m, luá»™c rau anh chỉ việc xát xà phòng và vò, đến khi mang ra máy chỉ còn việc giÅ©. Không phải chỠđợi thà nh ra vừa nhanh vừa sạch, đã được vợ khen: “Äá»™ nà y có tiến bá»™ hÆ¡n rồi đấyâ€. Giặt xong, vá» dá»n cÆ¡m cho vợ ăn trÆ°á»›c. Cô ta ăn cháºm nhÆ° sên cứ phải ăn trÆ°á»›c hà ng mÆ°á»i phút má»›i kịp anh. Vợ ngồi ăn, anh phÆ¡i tã lót, quần áo. Äá»™ nà y vợ anh đã giúp anh xá»›i cÆ¡m và o hai cặp lồng. Và bao giá» ngăn thức ăn mang Ä‘i của anh chị cÅ©ng gắp má»™t hai miếng thịt ở phần mình sang. Ä‚n xong, vợ cho con ăn, anh rá»a dá»n và bÆ¡m xe. Má»i việc xong xuôi anh bế con, xách là n quần áo, tã lót, vợ xách phÃch sữa và má»™t là n khác Ä‘á»±ng chai lá» cốc chén uống nÆ°á»›c và uống thuốc Ä‘em Ä‘i gá»i trẻ ở nhà má»™t bà cụ phÃa đầu phố. Rồi Ä‘i là m. Không phải lai vợ nhÆ°ng hai vợ chồng cùng Ä‘i hết ná»a Ä‘Æ°á»ng má»›i rẽ. Bao giá» trên xe anh cÅ©ng có bao tải, là n, cặp lồng và túi ni lông. Trong thá»i gian “là m việc cÆ¡ quan†anh phải giải quyết xong việc mua bán các loại tem phiếu của hai vợ chồng và con. Mua xong, thứ nà o không để được phải luá»™c, xà o, rán, nấu để khá»i Æ°Æ¡n, ôi, thiu vữa. Buổi chiá»u, vợ vỠđón con còn anh tạt qua chợ xếp hà ng mua rau máºu dịch hoặc “rau ngoà iâ€. Khi vợ chÆ¡i đùa ná»±ng con thì anh giặt giÅ© tã lót dồn lại từ sáng, và nấu cÆ¡m. Ä‚n xong nếu vợ có bảo trông con, cho con ăn để cô rá»a dá»n thì anh lại cảm thấy cái việc rá»a bát bây giá» mình má»›i là ngÆ°á»i thông thạo, nó nhÆ° má»™t cái nghá» khó ai thay thế. Thôi thì em cứ cho con ăn, chÆ¡i vá»›i con để anh rá»a bát. Lên nhà ngồi xỉa răng, uống nÆ°á»›c, chÆ°a nóng chá»— lại có dăm bảy cái tã Ä‘ang chá». Rồi xách nÆ°á»›c, nhặt rau cho sáng mai. Rồi Ä‘un nÆ°á»›c rá»a chai lá» và dá»± trữ nÆ°á»›c sôi ban đêm. Rồi cắm Ä‘iện sấy tã lót chÆ°a khô. Rồi Ä‘un sữa đổ và o chai ăn bữa chÃn giá» và đổ và o phÃch để cho bữa ăn mÆ°á»i má»™t giỠđêm và má»™t giá» sáng. Rồi, thay tã và cho con ăn để cho vợ ngủ tròn giấc, lấy sức nuôi con. Äêm nà o anh cÅ©ng thức đến mÆ°á»i má»™t giá» má»›i và o mà n. Nằm cháºp chá»n trong vòng hai giỠđồng hồ chá» con ăn bữa má»™t giò và lại “giải quyết†háºu quả của nó xong thÆ°á»ng là má»™t rưỡi, hai giá» má»›i chÃnh thức xong xuôi công việc của má»™t ngà y. Cái “chu trình khép kÃn†má»™t ngà y ấy đã được tinh giản tá»›i mức tối Ä‘a vì nó chÆ°a có những trở ngạy của nắng muâ, của tắc Ä‘Æ°á»ng, mất cắp, chÆ°a có cái khó khăn của việc mua bán, cái Ä‘á»™t xuất của con ốm, con há»n, cái va đổ, dáºp vỡ khi vá»™i vã luống cuống gây nên. CÅ©ng chÆ°a có cái thiếu thốn, hẫng hụt, cái mặn nhạt, đặc lá»ng không hợp ý nhau và hà ng trăm thứ phiá»n phức tai há»a Ä‘á»™t xuất áºp đến. Và , đặc biệt, chÆ°a có cái giáºn há»n cáu kỉnh đôi khi có những lá»i lẽ mạt sát láo xược của vợ. Má»›i nói ddesen cái chu trình êm Ä‘á»m hạnh phúc nhất, Ä‘Æ¡n giản nhất của má»™t ngà y trong hÆ¡n ba trăm ngà y kể từ khi lấy vợ và 196 ngà y kể từ khi sinh con thì anh chà ng Sà i đã phải mất Ä‘i mÆ°á»i má»™t cân bốn lạng, già đi đến hÆ¡n chục tuổi, nhom nhem và bê tha nhÆ° anh đạp xÃch lô trá»±c đêm trÆ°á»›c của ga. Bốn tháng nay há» hà ng anh em ruá»™t thịt, kể cả TÃnh không ai lai vãng đến nhà Sà i. Bạn bè cÅ©ng vô cùng ngại. Không ai còn đủ can đảm đến và ngồi chÆ¡i vá»›i anh giữa những đống tã lót và chai lá». Có việc gì cần nhá» bạn, chạy đến nhà há» anh cÅ©ng mất tròn, mắt dẹt nhÆ° thằng ăn cắp Ä‘ang bị Ä‘uổi. Gần má»™t năm trá»i, không có lúc nà o Ä‘á»c hết má»™t bà i báo, nghe trá»n má»™t bản tin, dù vẫn mở Ä‘Ã i Ä‘á»u đặn. Còn xem ti vi nhá» nhà hà ng xóm thì tất nhiên là không rồi. NhÆ°ng đừng ai bảo anh là thằng yếm thế, thằng hèn, “con nhái nhảy trên Ä‘Ä©aâ€. Äứa nà o nói nhÆ° thế là đồ ngu, kẻ ghen ăn tức ở. Dù có là bá» trên hay là bạn bè chà cốt thì anh cÅ©ng khinh nhÆ° má»™t con váºt và muôn Ä‘á»i không thèm nhìn mặt kẻ đó. Những kẻ không biết chÃnh mình ngu đã không thấy rằng tất cả má»i thứ trong cái nhà nà y từ đôi Ä‘Å©a cho đến cái nhà đá»u do năng lá»±c và sá»± tần tảo cảu anh mà ra. Cái tình yêu mà anh Ä‘ang có, cái gia đình mà anh Ä‘ang sống khiến nhiá»u kẻ phát ghen, Ä‘á»™c mồm Ä‘á»™c miệng nói láo. ChÃnh anh đã yêu Ä‘Æ°Æ¡ng Ä‘Ã ng hoà ng, không cần bất cứ má»™t sá»± tác Ä‘á»™ng nà o, không cần nhá» cáºy uy tÃn bất cứ ai. Má»™t mình anh, chÃnh vì anh mà Châu đã phải yêu say đắm, phải có những lúc thốt lên nhÆ° van nà i “Äừng bao giá» bá» em anh nhéâ€. Chỉ có Ä‘iá»u, chÆ°a có dịp tìm hiểu nhau kỹ, lại trải qua những ngà y có chá»a và nuôi con nên tâm tÃnh ngÆ°á»i phụ nữ có khác, anh phải chiá»u. Nhiá»u khi cÅ©ng thấy khó chịu đến nghẹt thở nhÆ°ng cÅ©ng phải cố nén, cóo lên mà chiá»u cho nó qua những ngà y “máu gái đẻâ€. NhÆ°ng đến bao giá» thì hết cái tÃnh nết ấy. Äấy là cái Ä‘iá»u day dứt thầm kÃn của anh, nó sâu sắc đến ná»—i hôm ra trÆ°á»›c tòa án nghe ông chánh án nói những lá»i lẽ bằng hình ảnh khiến ông chánh án phiên tòa phải hÆ¡i nhìn xuống nhÆ° Ä‘á»c và o hồ sÆ¡ để nén má»™t nụ cÆ°á»i vì sá»± và von của anh. “Những ngà y sống bên chị ta tôi bÆ¡i trong cái hạnh phúc giống nhÆ° bÆ¡i trong cánh đồng nÆ°á»›c lụt của là ng tôi, nó mênh mông không biết đâu là bá», không biết đến đâu là kiệt sức và mình sẽ chết Ä‘uối và o lúc nà oâ€.
|
29-06-2008, 11:15 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 10
Châu há»i :
- Anh nói lại xem nà o!
Sẵn mặc cảm sá»± nhÆ°á»ng nhịn chiá»u chuá»™ng của mình lại hóa thà nh kẻ mất thế, Sà i bá»±c dá»c :
- Em bảo sao anh là m thế.
- Là m cả một cái hoa hồng?
- Tất.
Châu muốn thét lên: “đồ nguâ€. Giá cứ quát được lên nhÆ° thế thì cô đỡ phải nuốt ná»—i uất giáºn và o ngÆ°á»i đẻ nó tÃch tụ, lá»›n mãi lên. NhÆ°ng cô vẫn nói giá»ng dịu dà ng :
- Em bảo anh lấy mÆ°Æ¡i cánh, anh Ä‘em tÆ°Æ¡ng cả cái hoa nhÆ° thế là m gì chả sinh chuyện. Thôi trông con để em Ä‘i lấy thuốc cho nó. Nói xong, cô nhanh chóng bÆ°á»›c ra khá»i cá»a nhÆ° chỉ sợ đứng lại thêm má»™t và i giây nữa là cô không thể kìm giữ nổi những câu nói nặng ná» thô bạo cứ muốn hắt và o mặt nhÆ° hắt má»™t bát nÆ°á»›c bẩn và o mặt cái con ngÆ°á»i đần Ä‘á»™n, vô ý. Mấy ngà y nay anh ta bế thốc thằng bé ra Ä‘Æ°á»ng để khoe khi nói chuyện vá»›i ngÆ°á»i quen là m nó nhiá»…m lạnh. Sáng nay Châu xin được má»™t bông hồng bạch to nhÆ° cái chén vại và mấy quả quất hồng bì rồi phải xuống cÆ¡ quan giải quyết mấy việc gấp. Äã dặn ở nhà lấy má»™t quả quất và mÆ°Æ¡i cánh hoa để và o chén cho mấy giá»t máºt ong Ä‘em “cách thủy†cho con uống má»™t lần má»™t và i giá»t. Cái tÃnh sÄ© diện luôn luôn sợ vợ dạy, cái gì cÅ©ng tá» ra “biết rồi, biết rồi†đem tÆ°Æ¡ng cả ba quả quất, và cái hoa hÆ¡n má»™t trăm cánh và o bát rồi Ä‘em cho con uống nhÆ° uống nÆ°á»›c để thằng bé đâm ra ỉa chảy. Má»›i hÆ¡n bảy tháng trá»i mà đã ỉa chảy mất nÆ°á»›c! Châu nghe mẹ, nghe chị dặn chú ý đừng để con bị ỉa chảy là thà nh thói quen khó chữa. Tá»± nhiên nÆ°á»›c mắt Châu ứa ra, cô thấy thân pháºn mình sao lại đến nông ná»—i nà y. Bao nhiêu ngÆ°á»i Ä‘Ã ng hoà ng, lịch lãm không yêu, đâm đầu và o cái thằng nhà quê thô kệch, dốt đủ má»i thứ mà cứ luôn vá»— ngá»±c ở chiến trÆ°á»ng sống được, đấu trà đấu lá»±c được vá»›i thằng Mỹ thì ở đâu cÅ©ng sống được, là m việc gì cÅ©ng được. Có được hÆ¡n má»™t năm há»c sau đại há»c là thá»a mãn, coi thÆ°á»ng tất cả không thèm nghe ai, không thèm há»c thêm, cầm tá» báo, quyển sách cốt là để che mặt để ngáy. Từ ngà y lấy nhau đến giá» có bao giá» Châu thấy anh ta xem xét nghiá»n ngẫm, suy nghÄ© má»™t cái gì cho thấu Ä‘ao, Châu phải ê mặt vá»›i bạn bè, khu phố bảo cô bắt chồng hầu hạ bá» mất nhiá»u khả năng triển vá»ng của anh ta. Hai ngÆ°á»i cùng Ä‘i là m ở cÆ¡ quan, vá» nhà thấy chồng ngồi chÆ¡i chả nhẽ không nhá» việc nà y, việc khác. Mà anh ta lại thÃch là m lụng chân tay chứ đâu có ý thÃch tìm tòi nghiên cứu. Nếu anh ta cứ vùi đầu theo Ä‘uổi má»™t công trình má»™t mục Ä‘Ãch nà o đấy thì không những Châu là m lấy má»i việc mà còn có niá»m tá»± hà o vá» chồng mình. Cô có ná» hà gì mà không cố lên tạo Ä‘iá»u kiện cho chồng phát triển. Tháºt không ngá» Châu đã lầm đến mức nà y!
Lấy được thuốc vá» thì con đã “đi†thêm dăm bảy lần nữa. HÆ¡n má»™t giỠđồng hồ Ä‘i bảy lần. Thế là chÆ°a đầy ná»a ngà y đã Ä‘i mÆ°á»i sáu lần. Châu luống cuống nhét viên thuốc và o quả chanh nÆ°á»›ng rồi lấy ra đốt bằng lá»a than cho cháy thà nh than trắng Ä‘em pha và o nÆ°á»›c sôi để nguá»™i cho con uống. Thứ thuốc gia truyá»n ấy hà ng trăm đứa trẻ ở khắp nÆ¡i chỉ uống ba viên đã khá»i mà thằng bé uống đến sáu viên vẫn chảy ra tuồn tuá»™t. Bao nhiêu ngÆ°á»i quanh khu táºp thể chạy đến mách bảo. NgÆ°á»i ta lấy há»™ lá thèn lèn, búp ổi rang và ng sắc đặc, cho uống. Cây cá» sữa và rau sam rang và ng hạ thổ sắc uống cÅ©ng không khá»i. Không được cho ăn sữa nữa. Rang gạo cháy Ä‘i nấu nÆ°á»›c cho uống. Uống và o đến đâu vẫn chảy ra tuồn tuá»™t đến đấy. Bao nhiêu loại thuốc, loại là hiệu nghiệm của những thầy lang nổi tiếng nhất ở Hà Ná»™i cÅ©ng bất lá»±c. Mẹ, chị gái và các cháu của Châu chạy đến mắng má» và giục giã và thu dá»n để vợ chồng nhanh chóng Ä‘Æ°a con Ä‘i viện. Xe của cÆ¡ quan anh trai cô cÅ©ng đến Ä‘Æ°a cháu Ä‘i cấp cứu. Trong mê man hoảng hốt cô chỉ thấy sá»± đùm bá»c của những ngÆ°á»i ruá»™t thịt nhà mình. Còn phÃa nhà Sà i, nếu không có những câu gắt gá»ng sai bảo việc nà y việc khác vá»›i anh thì cô cÅ©ng nghÄ© chÃnh anh cÅ©ng là kẻ há» hững vô trách nhiệm vá»›i đứa con của cô. Äấy là chÆ°a kể ná»—i háºn vá» kẻ gây ra tai há»a lại chÃnh là anh.
Tại sao ở ngay ná»™i thà nh mà để cháu bé mất quá nhiá»u nÆ°á»›c má»›i Ä‘Æ°a đến bệnh viện? Mạch Ä‘áºp chìm và huyết áp cÅ©ng tụt đến mức nguy cấp. Mắt cháu đã dại Ä‘i, hai môi khô nẻ không còn đủ sức nhao lên há»›p há»›p và nhÆ° muốn nhai, muốn nuốt cả cái chén uống nÆ°á»›c. NhÆ°ng lại không thể truyá»n nÆ°á»›c vì nhiệt Ä‘á»™ Ä‘ang là 41 Ä‘á»™ 2. Và lúc ấy má»™t cháu bé ba tháng đã tắt thở trên bà n cấp cứu cÅ©ng vì ỉa chảy mất quá nhiá»u nÆ°á»›c. Nhìn ngÆ°á»i bế đứa bé Ä‘i qua Châu hét lên rồi gục xuống. NgÆ°á»i ta phải khiêng cô sang phòng cấp cứu của ngÆ°á»i lá»›n. TrÆ°á»›c cảnh cháu, con em mình “ngà n cân treo sợi tóc†ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n hoảng hốt hiện trên hà ng chục khuôn mặt của những ngÆ°á»i ruá»™t thịt của Châu. NgÆ°á»i ta nhìn Sà i nhÆ° má»™t tên tá»™i phạm. Nếu có chuyện gì xảy ra thì chÃnh anh là kẻ má»™t lúc giết hai mạng ngÆ°á»i. Sà i còn nháºn biết Ä‘iá»u đó nhÆ°ng khắp ngÆ°á»i anh cÅ©ng nhÆ° tê dại, choáng váng, mặt mÅ©i hốc hác, mếu máo, anh nhÆ° má»™t con rối, chạy ra chạy và o theo lá»i sai bảo quát mắng, gắt gá»ng của bất cứ ai để là m bất cứ việc gì mà anh cÅ©ng không biết sẽ để là m gì. Bằng sá»± từng trải của mình ngay phút đầu tiên nguy cấp anh trai của Châu đã đánh xe Ä‘i đón bạn anh là bác sÄ© phó giám đốc của bệnh viện nổi tiếng vá» khoa nhi của cả thà nh phố. Má»™t táºp thể bác sÄ© và y sinh được táºp trung xá» lý “ca†nà y. Dù còn những ý kiến hoặc phản đối, hoặc Ãt tin tưởng bác sÄ© phó giám đốc vẫn quyết định tiến hà nh truyá»n trong khi vẫn tiếp tục các biện pháp hạ sốt và chống co giáºt. MÆ°á»i hai ngà y, đêm ngồi đặt ngón tay trá» giữ kim cho khá»i chệch ven và nhìn từng giá»t nÆ°á»›c, giá»t máu rÆ¡i từ chiếc bình giốc ngược xuống ống dẫn má»™t cách cháºm chạp Ä‘á»u Ä‘á»u, trên dÆ°á»›i sáu mÆ°Æ¡i giá»t má»™t phút, nhanh quá thì sốc mà cháºm thì hoặc là bị tắc, hoặc không đủ Ä‘á»™ nÆ°á»›c, Ä‘á»™ kháng tố cho cÆ¡ thể. Từng giá»t, từng giá»t, hà ng chục lÃt nÆ°á»›c và máu chảy và o cái thân thể của con; anh không được lÆ¡ là , không được phép bá» qua má»™t giá»t nÆ°á»›c, giá»t máu chảy nhanh hÆ¡n hoặc cháºm lại so vá»›i sá»± Ä‘iá»u chỉnh ban đầu của há»™ lý. Cho đến năm năm sau anh vẫn không hiểu tại sao suốt cả mÆ°á»i hai ngà y đêm ấy anh đã không há» chợp mắt má»™t giá». Năm năm sau vẫn còn cảm thấy Ä‘au khổ, má»—i lần ngÆ°á»i ta lách kim và o thái dÆ°Æ¡ng, và o trán, và o hai cổ chân tìm ven của con. Thằng bé chỉ còn nhÆ° con mèo ốm. Má»—i lần không tìm thấy ven, rút kim ra, máu lại ứa ra theo. Cái cô ý tá mặt béo xị xuống nhÆ° cái bị, ngón tay nhÆ° quả chuối mắn chá»c và o đầu con ngÆ°á»i ta hà ng chục lần là m vỡ hết ven vẫn không thấy. Xót ruá»™t quá Sà i kêu lên: “Chị Æ¡i, chị xem... thế nà o... hay là ...†- “Các ông, các bà sợ con Ä‘au sao không để ở nhà mà chữaâ€. Năm năm sau vẫn thấy rùng mình hoảng sợ vá» những ngà y ấy. Äến ná»—i, chợt nghe thấy ai nói ở đâu có tiếng “ỉa chảy†là ngừá»i giáºt thót nhÆ° bị đánh bất ngá». Châu chỉ hoảng hốt ngất Ä‘i trong đêm cấp cứu con. Những ngà y sau cô vẫn và o ngồi cùng chồng bên bà n tiếp nÆ°á»›c. Cô giữ kim há»™ Sà i lúc anh Ä‘i ăn cÆ¡m, Ä‘i ra sau hoặc thèm thuốc quá ra quán nÆ°á»›c là m hÆ¡i thuốc là o. Äêm, Sà i bắt vợ phải vá» nghỉ để anh trông con. Nếu không có những ngà y tiếp theo sau đêm cấp cứu ấy có lẽ không có dịp nà o để anh có thể xoa dịu được ná»—i giáºn dữ của cả gia đình nhà vợ. TrÆ°á»›c ngÆ°á»i ta yêu anh vì anh chịu khó, tháºt thà , chất phác. Dù có láu cá nhÆ°ng vẫn là cái láu cá của anh nhà quê, chÆ°a thể là sá»± lá»c lõi xảo trá. NgÆ°á»i ta thÆ°Æ¡ng, vì anh ngá» nghệch dại dá»™t, trÆ°á»›c ngÆ°á»i vợ từng trải không ngoan. Äến bây giá», ngay lúc bình tÄ©nh nhất, má»i ngÆ°á»i vẫn có thêm má»™t ấn tượng nữa vá» anh. Äấy là sá»± ngu. Äã là thằng ngu ai cÅ©ng có quyá»n khinh bỉ, coi thÆ°Æ¡ng. Dù bằng lòng tin ngÆ°á»i dá»… dãi của mình anh cÅ©ng có thể nháºn ra cái ý nghÄ© ấy của má»i ngÆ°á»i trong gia đình vợ. Sau khi rá»i phòng cấp cứu, Châu ở lại bệnh viện trông con để Sà i ngà y ngà y mang tã lót, quần áo vá» giặt và mang cÆ¡m và o viện cho vợ. Châu không thể ăn được cÆ¡m của bệnh viện. Vẫn giữ “chế độ†ăn nhÆ° từ khi đẻ, Sà i cố gắng là m những món ăn Châu thÃch nhÆ° để chuá»™c lại lá»—i lầm của mình, Châu cÅ©ng rất hà i lòng khi cả phòng bệnh khen cô ăn sÆ°á»›ng, được chồng chiá»u “hết ýâ€. Dù thế vẫn có má»™t cái gì đó phải kìm lại. Cô trở nên Ãt nói. Chỉ có những công việc cần nhắc nhở, sai khiến cô má»›i nói vá»›i chồng nhÆ° bất cứ ngÆ°á»i nà o khác. Khi má»›i yêu nhau, gia đình há» hững, anh nghÄ© chỉ cần má»™t mình Châu yêu anh là được. Lá»y anh rồi, Châu hạch sách, bắt bẻ, gia đình ái ngại thÆ°Æ¡ng anh, anh thấy mình có chá»— dá»±a vô cùng ấm áp. Äến bây giá» bắt gặp những cá» chỉ dù là rất nhá» của sá»± coi thÆ°á»ng ở “hai phÃaâ€, anh có cảm giác nhÆ° mình Ä‘ang cố sức leo cây cứ ngá»a mặt, cố lên mãi đến lúc tưởng chỉ cần giÆ¡ tay ra là hái được quả má»›i ngá»› ra rằng nó vẫn còn má» xa mà mnfh thì kiệt sức hết hÆ¡i, tụt xuống sợ cÆ°á»i chê, mà leo nữa thì không đủ sức. Từ khi lấy vợ đến giỠđây là lần đầu tiên anh cảm thấy cô Ä‘Æ¡n quá, bất lá»±c quá. CÅ©ng là lần đầu tiên Sà i thấy sợ hãi những cái nhìn lạnh nhạt, những lá»i nói lạnh nhạt của vợ và cả gia đình cô. Hình nhÆ° nó Ä‘ang chứa chất má»™t cái gì đấy mà anh không thể nà o “kê bằng†cái hạnh phúc của hai vợ chồng. Anh cà ng cố, cà ng thấy nó bấp bênh thêm.
TÃnh lên thăm cháu khi nó đã vá» nhà . Không đến thì mang tiếng, mà đến anh sẽ rất khó xá». Hồi con gái bá» vá», suốt má»™t ngà y má»™t đêm vợ chồng vừa dá»— dà nh,vừa Ä‘e nẹt để nó phải lên trông em. Nó cứ lặng Ä‘i không nói năng gì. Äến khi anh quyết định: “Chuẩn bị quần áo, sáng mai Ä‘i. Không phải bà n bạc gì nữaâ€. Biết khó lòng là m trái quyết định của bố, nó liá»n òa khóc, quỳ xuống chắp hai tay nhÆ° khấn: “Con lạy bố, con lạy mẹ. Giết con thì con chịu, con không thể lên được nữaâ€. Nghe con kể sá»± tình khiến nó phải trốn vá», TÃnh đã lên Hà Ná»™i để há»i Hiểu và bạn bè của Sà i. Äã từ lâu không ai đến nhà nhÆ°ng Ä‘á»u có rất nhiá»u chuyện đồn đại khiến TÃnh nháºn ra không chỉ con anh mà ngay em mình cÅ©ng bị đối xá» còn quá má»™t thằng ở. TÃnh Ä‘au Ä‘á»›n trở vá» nhà . Äợi gần má»™t tháng sau ông Hà ở miá»n Nam ra TÃnh than phiá»n vá»›i ông và yêu cầu chú hôm nà o gá»i Sà i và báo cho anh lên, ba chú cháu “há»pâ€.
- Äể là m gì?
Nghe chú há»i lại lạnh nhạt TÃnh ngồi lặng Ä‘i.
- Gần nhÆ° ngà y nà o tôi cÅ©ng bắt gặp sá»± nhá»›n nhác, sấp ngá»a của em anh. Có lúc muốn quát và o mặt nó: việc gì mà y phải khốn khổ, bệ rạc thế. NhÆ°ng nó rất thá»a mãn, có phần vênh vang cái tà i ba của nó đã có được vợ con, nhà cá»a. Nó đã sẵn sà ng từ bá» tất cả những thằng bạn lên án nó. Biết đâu nó chả từ bá» mình luôn. Tôi vá»›i anh chỉ là mối háºn của nó vá» chuyện vợ con trÆ°á»›c đây. Tốt nhất là kệ.
Äấy là cái chÃnh để gần bốn tháng nay TÃnh đã ba lần lên Hà Ná»™i, nhÆ°ng không đến chá»— Sà i. Cái Ä‘au Ä‘á»›n nhất trong anh là tất cả má»i hy vá»ng vá» má»™t thằng em trai vá»›i sá»± “là m nên†của nó bị sụp đổ. Cái hy vá»ng vá» má»™t gia đình Ä‘oà n tụ êm đẹp, cô em dâu ngÆ°á»i Hà Ná»™i vẫn có thể quý trá»ng, kÃnh nể, nghe lá»i ngÆ°á»i chị dâu ở nhà quê cÅ©ng sụp đổ. Không cần cái đó là thá»±c tế, chỉ cần nó có những biểu hiện chứng tá» sá»± kÃnh nể ấy má»™t và i lần trong má»™t năm là vợ chồng anh có thể bán cả nhà cá»a, bán cả xe đạp và đà i để mà lo liệu, chạy vạy cho vợ chồng của em. Anh tiếc cái công lao vun đắp hà ng mấy chục năm nay của mình. Lần nà y vì đứa cháu và vợ giục, anh phải đến em vá»›i má»™t tâm trạng chứ chất ná»—i bá»±c bá»™i ấy. Châu Ä‘ang ngồi ở giÆ°á»ng trông thấy TÃnh từ ngoà i Ä‘Æ°á»ng, cô nhanh chóng đẩy ri đô ra phÃa ngoà i, nằm ôm con nhÆ° Ä‘ang ngủ. TÃnh ngó và o cá»a sổ trông thấy Sà i Ä‘ang lúi húi ở bếp, nhÆ°ng anh lại gõ cồm cá»™p và o cánh cá»a. Sà i vừa vá»›t rau vừa há»i. Nghe tiếng anh trai, anh vá»™i và ng chạy lên, TÃnh há»i hững há» :
- Cháu đỡ chưa?
- Rồi ạ.
Quay và o biết vợ vừa nằm chÆ°a ngủ, anh gá»i nhá»: “Châuâ€. Vợ không thÆ°a. TÃnh bảo để cho thÃm ngủ. TÃnh biết thừa và o giá» nà y không ai ngủ sau đến mức không biết gì nhÆ°ng anh vẫn coi nhÆ° Châu không biết anh đến. Anh nói chuyện vá»›i em trai nhÆ° nói vá»›i ngÆ°á»i ngoà i Ä‘Æ°á»ng.
- Cháu ra viện từ hôm nà o?
- Äược ba hôm.
- Äá»™ nà y ông Hà đi vắng, không có ai vá» quê thà nh ra không biết tin tức gì. CÅ©ng chả thấy Sà i nhắn vá». Hôm nay Ä‘i Hà Ná»™i có chút việc gặp mấy ngÆ°á»i nói cháu ốm má»›i biết. Anh nhồi thuốc và o nõ, hút má»™t Ä‘iếu thuốc là o, uống má»™t chén nÆ°á»›c rồi xách túi :
- Thôi, biết cháu khá»i là yên tâm.
- Anh ở đây em dá»n cÆ¡m ăn đã.
- Ăn rồi.
- Anh ăn đâu mà !
- Äạp xe dá»c Ä‘Æ°á»ng thấy mấy cái quán có vẻ lịch sá»± ăn luôn.
Biết tÃnh anh từ bé không hỠăn cÆ¡m hà ng trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, dù Ä‘Æ°á»ng đất có xa hà ng mấy ngà y thì cÅ©ng nắm cÆ¡m, gói xôi, mua sẵn bánh mì, hoặc bánh chÆ°ng ở chá»— quen biết mang theo chứ không chịu ăn quà dá»c Ä‘Æ°á»ng. NhÆ°ng vợ anh đã tránh không muốn tiếp anh trai mình, anh có ở lại cÅ©ng không vui gì. Sà i Ä‘Ã nh lặng lẽ tiá»…n anh.
- Sà i là m gì cứ tiếp tục đi, tiễn là m gì.
Nghe giá»ng có phần dá»—i lẩy của anh trai, Sà i nghẹn Ä‘i. Lẽo đẽo theo anh má»™t Ä‘oạn khá xa Sà i má»›i há»i :
- Tình hình ở nhà độ nà y thế nà o anh.
- Gì cơ.
- Chị với các cháu...
- Cháºc! Chỉ có ốm Ä‘au liểng xiểng chứ chả có chuyệng gì.
- á»’ thế là m sao? Nãy anh không bảo em để lấy Ãt thuốc.
- Chà , đói ăn, nhà quê ốm mấy ai uống thuốc.
- Anh nói với chị độ nà y em chưa vỠđược.
- Thôi Sà i báºn, vá» là m gì.
Sà i đã nóng bừng ở mặt vá» cái kiểu dá»—i lẩy của anh. Anh ấy chẳng hiểu những ngà y qua thằng bé suýt chết đã phải khổ sở nhÆ° thế nà o. Những lúc ấy nhà mình không thấy má»™t ai trong khi vẫn tá»± hà o vá»›i nhà há» vá» sá»± thÆ°Æ¡ng yêu đùm bá»c của anh em nhà mình. Con HÆ°ng nói dối để vá» mất tăm cÅ©ng không ai nói lại má»™t câu. Sà i đã phải dà y mặt vá» tá»™i thiếu Ä‘Ã ng hoà ng sòng phẳng của gia đình nhà mình. Anh không hiểu hết hoà n cảnh của em, má»—i lần đến thăm anh lại chì chiết bóng gió là m sao chịu nổi. NhÆ°ng cái là m cho Sà i Ä‘iếng ngÆ°á»i muốn ứa nÆ°á»›c mắt lúc quay vá» là câu nói trÆ°á»›c khi anh lên xe.
- Có lẽ vỠphải bán cái xe nà y chạy gạo cho mẹ con nó. Bây giỠkiệt quệ hết rồi.
Câu nói đó có khác gì anh nói rằng: Tôi có đồng nà o dốc và o bồi thÆ°á»ng công sức cho con Tuyết ly hôn, dốc và o mua nhà , cÆ°á»›i vợ má»›i cho chú, bây giá» vợ con tối chết đói chú có biết đâu. Không thể còn gì nhục nhã bằng má»™t thằng bốn mÆ°Æ¡i tuổi đầu phải ngá»a tay Ä‘i ăn xin, dù là ăn xin của anh ruá»™t cÅ©ng bị khinh rẻ, bị nhiếc mắng và còn mắc nợ suốt Ä‘á»i.
Sẵn ná»—i căm giáºn chồng từ ngà y con ốm, sá»± xuất hiện của anh chồng là m trá»—i dáºy trong Châu những ấn tượng xấu vá» má»™t gia đình mang đầy ná» nếp cổ hủ khiến cô lẩn tránh không muốn tiếp anh. Lẩn tránh nhÆ°ng vẫn nghe thấy hết những lá»i nói lạnh nhạt, cố nói to để cho cô nghe. Rồi hai anh em dẫn nhau Ä‘i, chắc hẳn lại thì thá»t trịnh trá»ng những chuyện của Ä‘Ã n bà cÅ©ng không đáng để ý. Cô cà ng khinh rẻ cung cách sống của anh em nhà Sà i. Chừng mÆ°á»i lăm hai mÆ°Æ¡i phút không thấy Sà i vá» cô dáºy dá»n mâm bát ăn cÆ¡m. Äã cùng ăn chung “má»™t chế Ä‘á»™â€, cô cÅ©ng cố tạo ra sá»± riêng biệt: gắp rau ra Ä‘Ä©a, xúc thịt rang tôm và o bát, pha nÆ°á»›c chấm, thứ gì cÅ©ng chỉ vừa đủ má»™t ngÆ°á»i ăn. Nếu anh có vá» hãy tá»± lấy bát Ä‘Å©a, tá»± gắp nốt rau và xúc lấy thịt mà ăn. Äến khi Sà i vá» cô đã ăn xong, bát Ä‘Å©a còn vứt ở cháºu, cô Ä‘i nằm. Nhìn Ãt rau còn lại ở rổ, nồi cÆ¡m toà n cháy không thèm đánh, anh hình dung ra khuôn mặt và cá» chỉ của vợ dù cô đã nằm quay và o phÃa trong tÆ°á»ng. Không khi nà o vợ báºn bịu hoặc Ä‘i vắng anh ăn cÆ¡m mà không ủ nóng phần còn lại, sắp sẵn bát Ä‘Å©a và gạt sẻ phần cÆ¡m còn lại gá»n ghẽ ở mâm. Thì ra ngÆ°á»i Hà Ná»™i nhiá»u lúc cÅ©ng mất lịch sá»± nhÆ° thÆ°á»ng. Anh mẩm bụng và mỉm cÆ°á»i chua chát rồi lặng lẽ dá»n mâm bát ngồi ăn má»™t mình. Ä‚n xong, rá»a dá»n bát Ä‘Å©a xoong nồi của cả hai ngÆ°á»i, giặt má»™t cháºu tã lót rồi Sà i dắt xe đạp đến cÆ¡ quan. Hết giá» là m việc, giữ cảnh tất báºt vá»™i vã của má»i ngÆ°á»i tá»± nhiên thấy má»i sá»± háo hức vất vả là vô nghÄ©a, anh cảm thấy nhà n nhã má»™t cách nhạt nhẽo. Không còn muốn bắt trÆ°á»›c, mắt sau cắm đầu đạp xe vá» nhà nhÆ° má»i chiá»u nữa. Anh lững thững dắt xe ra cổng mà không biết rẽ Ä‘Æ°á»ng nà o và đi đến đâu. Anh đạp xe quanh hồ Hoà n Kiếm, quanh hồ Thuyá»n Quang. Rồi cả má»™t vòng quanh Hồ Tây mà không biết để là m gì. Phố nà o cÅ©ng có ngÆ°á»i quen, thân mà không dám và o. Phần vì sợ ai cÅ©ng có gia đình vợ con có công việc hoặc sá»± hẹn hò. Phần khác, cÅ©ng thấy xấu hổ vì sau sá»± vất vả lo cÆ°á»›i xin, chá»— ăn, ở cho mình xong có bao giá» mình “mở mắt†để đến nhà ai ngoà i mấy ngÆ°á»i cần nhá» thuốc men hoặc việc gì đó. Bây giá» lại vác bá»™ mặt Ä‘au khổ nà y đến trút bá» cho ngÆ°á»i ta! Äến hÆ¡n mÆ°á»i giỠđêm, không biết Ä‘i đâu, đến đâu, anh Ä‘Ã nh quay vá» nhà . Phải gá»i đến câu thứ mÆ°á»i má»™t Châu má»›i mở cá»a. Là m xong cái việc bắt buá»™c ấy cô lại và o mà n. Anh báºt Ä‘iện dắt xe xuống bếp. Cô ngồi dáºy tắt Ä‘iện và nói nhÆ° ra lệnh.
- Äể cho thằng bé nó ngủ
Anh tìm diêm châm đèn dầu. Má»™t cháºu tã lót đầy ụ. Má»™t cháºu bát Ä‘Å©a cÅ©ng đầy nhÆ°ng nồi thì đã hết cÆ¡m. Thịt và rau cÅ©ng hết. Sà i hiểu vợ chỉ nấu cÆ¡m đủ má»™t mình ăn. Anh vo gạo, bắc bếp. Trong khi đợi cÆ¡m sôi anh xát xà phòng và o tã lót. CÆ¡m cạn, ra máy giÅ©. Ä‚n xong lại rá»a dá»n bát Ä‘Å©a, nồi xoong của cả hai ngÆ°á»i. Äêm vẫn cho con ăn và thay tã nhÆ° thÆ°á»ng lệ. Mấy ngà y sau vẫn nấu cÆ¡m ăn riêng và Sà i vẫn là m tất cả má»i việc nhÆ° ngà y hôm nay đã là m. Tình trạng ấy diá»…n ra trong năm ngà y. Cả năm ngà y ấy vẫn còn là bà máºt, ngay đến nhà sát tÆ°á»ng cÅ©ng không hiểu. Vì há» thấy hai cô chú Ä‘á»u nói chuyện vá»›i mình vui vẻ. Ngà y chủ nháºt, hai đứa con của chị gái Châu đến chÆ¡i vá»›i em, chúng già nh lấy việc Ä‘i chợ và nấu cÆ¡m cho cả bốn ngÆ°á»i. Cái lý do để hỠăn chung trở lại dá»… dà ng nhÆ° má»™t thứ trò chÆ¡i của trẻ con. Song, vá»›i cả hai ngÆ°á»i cái ấn tượng xảy ra trong năm ngà y vừa qua không thể gá»i là nhá».
NhÆ°ng vì những lý do khác nhau cả hai Ä‘á»u phải cố. Ở Châu, dù sao cÅ©ng không thể thoát ly cái bản tÃnh vốn có của Ä‘Ã n bà . Sợ những dấu ấn không thể nà o xóa bá» của má»—i cuá»™c tình duyên. Ngoà i cái đó, cô là ngÆ°á»i con gái luôn sống vá»›i tình cảm “hết mìnhâ€, nhÆ°ng lại rất ngại tai tiếng. Lấy Sà i xong, coi nhÆ° xong ná»—i lo sợ cái háºu quả của cuá»™c tình dấm dúi, cô trở thà nh ngÆ°á»i con gái hoà n toà n đứng đắn có thể dạy bảo các cháu gái phải nghiêm túc và kinh tởm lên án những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà lăng nhăng. Ngay từ khi chÆ°a cÆ°á»›i cô đã biết rằng sống vá»›i Sà i sẽ rất khổ sở vá» những chuyện vặt vãnh. Cô đã định sẵn cho mình má»™t phÆ°Æ¡ng án là chỉ cần có con, chẳng cần bất cứ má»™t thằng Ä‘Ã n ông nà o. Khốn ná»—i cô còn trẻ quá, xinh đẹp và trà n đầy sức lá»±c là m sao có thể yên ổn được. Khi con đã lẫm chẫm biết Ä‘i, cô có thể tá»± do hÆ¡n, cà ng thấy mình có đầy uy lá»±c hÆ¡n cả thá»i con gái. Bằng sá»± khôn ngoan lịch lãm của mình cô biết cách sai khiến hà ng chục ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông, có cả những lão ngoà i năm mÆ°Æ¡i tủôi bá» vợ, bá» con Ä‘i xếp hà ng rồi gò lÆ°ng lai mì, lai gạo cho “cô cháuâ€. Rồi dầu, nÆ°á»›c mắm, Ä‘Æ°á»ng và xà phòng, là m tem phiếu cuối năm và đổi sổi gạo, xin thuốc cho cháu và cả vé Ä‘i xem phim... Việc gì khó khăn đã có các “chúâ€, các anh giúp đỡ táºn tình. Cô vừa “đảm Ä‘ang†chiá»u chồng nuôi con vừa có mối quan hệ thoải mái vá»›i những ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông khác. Bất cứ ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà o cÅ©ng tá»± tin mình đứng đắn nhất nên há» chỉ nghiêm ngặt chê bai Ä‘á»™c ác vá»›i ngÆ°á»i khác còn mình thì được quyá»n buông thả mà không bao giá» có “khuyết Ä‘iểmâ€. Tuy rằng các “chú†và các anh chÆ°a há» có biểu hiện thiếu nghiêm túc nhÆ°ng cô cÅ©ng cảm thấy chán cuá»™c sống ở nhà . Sao má»i ngÆ°á»i tốt thế, ung dung thế mà chồng mình thì lúc nà o cÅ©ng nhem nhếch đến khốn khổ. Nhiá»u khi cô xin được giấy má»i múôn rủ chồng Ä‘i xem, lại sợ ngượng vá»›i xung quanh Ä‘Ã nh phải ở nhà . Ở cô hình thà nh hai con ngÆ°á»i. Phần ở cÆ¡ quan, ở ngoà i Ä‘Æ°á»ng gặp ai, là m gì cÅ©ng duyên dáng, lịch thiệp cÆ°á»i nói phóng khoáng mà vẫn tế nhị, má»™t cô gái nết na hiá»n dịu có thể gá»i là ngừoi phụ nữ lý tưởng hiện nay. Phần ở nhà thì cau có quyết Ä‘oán thô lá»—, bất chấp và lạnh lùng. Bao nhiêu lần cái nhau, Sà i phải đến ngủ trên bà n là m việc của cÆ¡ quan hoặc cô trở vá» nhà mình Ä‘á»u do cô chủ Ä‘á»™ng xÆ°á»›ng sá»± gay gắt, nói vá»›i chồng những lá»i không thể nhắc lại vá»›i ngÆ°á»i khác. NhÆ°ng bao giá» Sà i cÅ©ng là ngÆ°á»i có lá»—i nhiá»u hÆ¡n. Không nói ra nhÆ°ng ai cÅ©ng nghÄ© thế. Vì anh là ngÆ°á»i cục cằn, thô lá»— không thể thÃch hợp vá»›i má»™t cô gái gốc Hà Ná»™i thÃch vuốt ve êm ái. Không thể trách ai, chÃnh con ngÆ°á»i Sà i vá»›i từng dáng dấp, cá» chỉ đã tạo ra cho má»i ngÆ°á»i cái ấn tượng ấy. Ở cÆ¡ quan và ngoà i Ä‘Æ°á»ng không bao giá» anh nhượng bá»™ từ việc nhá» nhặt. Anh lạnh lùng, im lặng kiên quyết và thẳng thắn, sống “hết mìnhâ€. Bản tÃnh anh thế nà o, thói quen của cuá»™c sống bá»™ Ä‘á»™i gần hai chục năm ra sao anh không há» giữ gìn giấu giếm. Lâu dần ngÆ°á»i ta thông cảm và trân trá»ng sá»± thà nh tháºt của anh,tuy rằng ai cÅ©ng mong muốn giá anh khéo léo tế nhị tà nữa thì tốt hÆ¡n. NhÆ°ng vá» nhà , anh hoà n toà n là kẻ nhu nhược dá»… tÃnh,việc gì cÅ©ng cho qua, miá»…n là vợ thÃch. Cà ng chứng tá» mình là má»™t thằng Ä‘Ã n ông thì cà ng hèn hạ yếu Ä‘uối hÆ¡n cả má»i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà n. Cà ng tá» ra mình Ä‘Ã ng hoà ng chiá»u vợ, thì cà ng tuỳ tiện biến mình thà nh kẻ nheo nhếch đến xấu hổ. Giữ vẻ ung dung, thÆ° thái được cả ngà y đến bữa cÆ¡m tối không biết con chÆ¡i đâu chÆ°a vá» phải hốt hoảng chạy Ä‘i. Vấp ngã tuá»™t cả dép, báºt cả móng chân cái,thế là bong tuá»™t luôn cả cái ý chà tu luyện trÆ°á»›c mặt vợ và xung quanh. Nói tóm lại, do sá»± “tÆ°Æ¡ng quan lá»±c lượng†anh muốn chứng minh là kẻ mạnh thì cà ng yếu thà nh ra cứ phải cố. Cà ng cố, khoảng cách của hai ngÆ°á»i cà ng xa. NgÆ°á»i ta chê trách anh rằng ngay từ đầu đã để mất thế, anh sợ ngay từ đầu, nên nó thà nh quen. Anh bá»±c mình vá»›i những nháºn xét ấy. Anh đâu có sợ. Anh chỉ nhÆ°á»ng nhịn, chiá»u chuá»™ng, nói chung là nể chứ đâu có chuyện sợ. Dù biện bạch thế, anh vẫn thấy thèm cuá»™c sống của những nhà xung quanh. Má»™t đôi vợ chồng công nhân, chồng đứng máy báºc hai, vợ trông trẻ, lÆ°Æ¡ng hai ngưòi cá»™ng lại chỉ bằng lÆ°Æ¡ng Sà i mà há» sống rất vui vẻ tÆ°Æ¡i tỉnh. Chiá»u chiá»u chồng lai vợ ngồi phÃa sau bế con, treo á» ghi đông hai túi, má»™t quần áo con, má»™t Ä‘á»±ng các thứ rau và thá»±c phẩm. Dá»±a xe và o nhà , chồng bé con rong chÆ¡i hoặc sang nhà hà ng xóm đánh cá». Vợ nấu nÆ°á»›ng xong đến đón: “ÄÆ°a con vá» em tắmâ€. “Nà o “chÃt†chà o bố rồi vỠ“trắm trắm†nà oâ€. Mẹ con tắm xong giặt xong, sang má»i anh nghỉ tay vỠăn cÆ¡m. Trên bà n há» lúc nà o cÅ©ng có cốc hoa cắm mấy bông hồng hoặc hao đồng tiá»n.
Má»™t kỹ sÆ° hóa chất, vợ là m thợ may ở công ty xuất nháºp khẩu bao giá» chồng có khách cÅ©ng tá»± tay xách ấm Ä‘un nÆ°á»›c, pha trà , rồi “xin phép bác ngồi chÆ¡i vá»›i nhà em, em Ä‘ang dở chút việcâ€.
Má»™t anh phó quản đốc, vợ là kỹ sÆ° kém chồng mÆ°á»i lăm tủôi, lÃt nhÃt ba đứa con. Anh ta cÅ©ng hay gặp Sà i ở máy nÆ°á»›c nhÆ°ng ngoà i công việc ra anh ta vẫn Ä‘i xem đá bóng, bóng chuyá»n, bóng bà n, không bá» sót má»™t tráºn nà o.
Anh “nhạc sĩ†của xà nghiệp ngói, thì không đêm nà o không có ngÆ°á»i đến hò hát đến khuya. Chị vợ cho con ngủ trong chiếc giÆ°á»ng mù mịt khói thuốc rồi dáºy Ä‘un nÆ°á»›c cho đến khi khách vá». Xếp lại bà n ghế và quét đầu mẩu thuốc lá, đổ bã chè, hà ng ná»a tiếng đồng hồ má»›i thu dá»n quét tÆ°á»›c xong. Có đêm phải rang lạc Æ°á»›t đẫm mồ hôi, hoặc đạp xe Ä‘i tìm “cái nhắm†để há» ngồi đến hai ba giá» sáng, có ngÆ°á»i nôn má»a cả ra nhà , chị vẫn mắng các con: “Äể im cho bố ngủ†- “Im lặng cho bố là m việc†- “Bố Ä‘ang sáng tác, ai bảo các con là m ồnâ€.
NghÄ©a là nhìn và o nhà ai trong khu táºp thể Sà i cÅ©ng thèm, cÅ©ng ao Æ°á»›c. Còn vợ mình bao giá» cÅ©ng tìm cách kéo ri đô che kÃn giÆ°á»ng hoặc Ä‘i đâu đó để chá» khách của chồng ra khá»i nhà má»›i trở vá» vá»›i bá»™ mặt nặng ná» nhÆ° nói: “Tôi mệt lắm rồi đấy. Lần sau anh định tiếp khách hay Ä‘uổi mẹ con nhà nà y Ä‘i rồi sẽ má»i khách và o nhà . Má»™t chá»— ở bằng cái lá»— mÅ©i nà y không chịu được khói thuốc là o, thuốc lá đâuâ€.
Khách đến, anh Ä‘ang dở công việc gì phải bá» lại thì khi khách ra vỠđược nghe má»™t câu dặn “Nếu báºn tiếp khách, anh bảo trÆ°á»›c để còn liệu nhéâ€. Lúc đầu Sà i cÅ©ng “quặc lạiâ€. Kết quả má»—i lần quặc nhau xong anh lại Ä‘i lang thang ngoà i Ä‘Æ°á»ng để đến đêm đến ngủ trên bà n là m việc ở cÆ¡ quan. Vá» sau, cô không nói gì và anh cÅ©ng không to tiếng vá»›i vợ nhÆ°ng má»—i lần có bạn đến anh giáºt thót ngÆ°á»i, mắt trÆ°á»›c, mắt sau nhìn xem thái Ä‘á»™ của vợ ra sao còn liệu. Nếu là bà n bạc công việc hoặc không thân thiết thì anh chỉ đứng ra cá»a nhÆ° sắp sá»a Ä‘i đâu đó để nói vá»›i nhau và i câu rồi khách quay ra luôn. Nếu là bạn bè thân thì: “Cứ ngồi chÆ¡i mình rá»a mấy cái bát†- “Mình giÅ© mấy cái tã†- “Mình nấu nồi cÆ¡m†v.v... Có khi rủ bạn ra máy nÆ°á»›c, hoặc xuống bếp vừa là m vừa nói chuyện hoặc nhá» bạn là m há»™ việc gì đó cho nhanh. Sà i sợ nhất là gia đình anh ở quê lên. May hà ng năm nay không ai đến, bá»›t cho anh cái khoản lo cÆ¡ bản. Cái lý do để anh mất dần gia đình, bạn bè là thế. NhÆ°ng không phải Sà i là con ngÆ°á»i hoà n toà n ngu si để Châu múôn Ä‘iá»u khiển chỉ huy anh thế nà o nên thế. Má»™t con ngÆ°á»i há»c hà nh giá»i giang tháo vát và kiên nhẫn là m được tất cả má»i việc đâu có dá»… để cô bé dù là con gái Hà Ná»™i cứ lấn tá»›i mãi mãi.Vá»›i má»™t anh nông dân có há»c, không quen nói ra những ý định của mình, Sà i đã tÃnh toán cân nhắc tất cả má»i Ä‘iá»u và anh cam tâm nén chịu. Äã má»™t lần mang tiếng bá» vợ anh không muốn để ngÆ°á»i ta hỉêu anh là con ngÆ°á»i lăng nhăng. Mặt khác, thá»±c tình anh cÅ©ng mê Châu. Äã “trót nhỡ†rồi, anh phải giải quyết cho êm thấm. Không ngá» anh đã nhanh chóng lao và o cuá»™c chạy Ä‘ua vô cùng vất vả. Äến lúc thấm mệt có phần chán nản anh lại không muốn thú nháºn cái Ä‘iá»u má»i ngÆ°á»i nháºn xét. Anh vá»›i Châu “cá»c cạch†quá. Anh biết rằng cái tÃnh nết của anh trá»i sinh ra nhÆ° thế, cái thói quen từ bé đến giá» là nhÆ° thế, không thể thay hẳn con ngÆ°á»i mình để phù hợp vá»›i Châu. Anh chỉ còn biết sống tháºt thà , hết mình. Äến bây giá» không còn gì cho riêng mình kể cả danh dá»± và lòng tá»± trá»ng, kể cả cái “gia tà i†trong chiếc ba lô “cóc†cÅ©ng không chá»— để. HÆ¡n ba năm lấy Châu chiếc ba lô hết đặt lên mặt tủ lại nhét xuống gầm giÆ°á»ng, treo hết sau cánh cá»a lại buá»™c và o dui má» trên mái nhà . Sáng nay Châu bắc ghế treo gói chăn bông vô tình đụng đầu và o hăng gô trong túi “cóc’, láºp tức cô lấy dao cắt luôn cả hai quai, quăng nó xuống chiếc giÆ°á»ng má»™t. Mãi khi Ä‘i ngủ gối đầu lên cái đống lục cục. Sà i má»›i biết chuyện. HÆ¡i ngá»› ra, nhÆ°ng nhìn vết dao cắt và o quai ba lô rồi, nhìn lên mái nhà chá»— treo chăn bông anh hiểu ra và nhÆ° nhìn thấy cả bá»™ mặt của vợ lúc vứt nó xuống đây. Cổ anh nhÆ° có cái gì chặn ngang thấy khó thở, không tà i nà o chợp mắt được dù rất mệt má»i. Lặng lẽ nuốt những hÆ¡i thở dà i, đến khi vợ tắt đèn anh má»›i lần sá», nắn từng thứ trong túi “cócâ€. Sá» và o những thứ đồ dùng gần nhÆ° quên lãng Ä‘i năm năm nay bá»—ng anh cảm thấy nhÆ° hụt hÆ¡i, nhÆ° lại bÆ°á»›c và o những tráºn bom, những lần đái và o bi đông, để lấy nÆ°á»›c uống. Cái đêm thằng Thêm “nằm†xuống bá» suối! Cái bi đông nà y, cái ba lô nà y đã đè lên ngÆ°á»i mình và thằng Thêm nằm đè lên những thứ đó để mình cõng Ä‘i. Nó không còn biết Ä‘au đã Ä‘Ã nh, ngay mình cÅ©ng không có cẩm giác Ä‘au Ä‘á»›n khi thằng bạn đã tắt thở, nằm trên lÆ°ng. Cả cái bát sắt nà y! Má»›i đêm qua mình rót nÆ°á»›c Ä‘Æ°a cho nó chiêu vá»›i lÆ°Æ¡ng khô nó còn kêu: “Cho em tà nữa. Sao anh “kiết†thế?â€. Má»›i đêm qua thôi Æ°? Thêm Æ¡i, mấy năm rồi tao không đến thăm bố mẹ và các em! Tao không còn thì giá», không còn Ä‘iá»u kiện, không còn tâm trà để nhá»› tá»›i mà y và bây giá» thì không còn cả cái chá»— ở nữa. Ở đây không còn chá»— cho tao, không phải là chá»— của tao.
Cả má»™t đêm thức trắng, ngÆ°á»i xá»m Ä‘i, trông mặt anh nhÆ° sắt lại. Anh bằng lòng vá»›i sá»± day dứt dằng xé suốt đêm qua để đến sáng nay có má»™t quyết định. Anh không thể tiếp tục má»™t cuá»™c sống không phải là mình, không còn là mình, cái mình có thì thừa ra, cái không có thì phải ứng xá» hà ng ngà y, cố mãi từng ngà y vẫn thiếu hụt, vẫn thấy không phải, vẫn bị chê trách. Anh không há» có ý định xé đôi hạnh phúc má»™t lần nữa. NhÆ°ng quả thá»±c, anh không thể thÃch hợp vá»›i nó, không thể tiếp tục ngá»a mặt lên để “vun đắp†má»™t tình yêu,má»™t cuá»™c sống gia đình nhÆ° là má»›i xuất hiện trong ý nghÄ© vụt đến của cái phút Ä‘am mê mù quáng. Phải tìm cách sống khác thôi! cách gì? Anh chÆ°a thể biết, nhÆ°ng nhất định phả có má»™t cách khác. Anh trở thà nh con ngÆ°á»i lặng lẽ, âm thầm. Nén chịu thuần thục những ná»—i tức giáºn để không ai thấy anh bỠđến ngủ ở cÆ¡ quan. Gần đến tháng sinh đứa con thứ hai, anh vẫn không há» Ä‘Æ°a đón cô má»™t ngà y nà o. Äến gần đây Châu lại thấy anh ăn nói lạnh lùng và bóng gió, khiến cô có phần hoảng sợ. Äấy có phải là nguyên nhân chÃnh để nổ ra chuyện cô quyết định bá» vá» nhà mình?
Sà i vỠđến đầu Ä‘Æ°á»ng thấy má»™t chiếc ô tô phanh két lại trÆ°á»›c đám trẻ chạy qua Ä‘Æ°á»ng sang bên kia. Anh nháºn ra con mình, anh tái mặt vứt chiếc xe đạp vá»™i và ng chạy sang bên kia bế con. Mặt mÅ©i nhem nhếch, mồ hôi nhá»… nhại thằng bé vẫn chÆ°a biết sá»± nguy hiểm, xảy ra. Nó cÆ°á»i nhÆ° nắc nẻ xoa bà n tay đầy đất lên khuôn mặt của anh đã tÃm lại vì giáºn và hoảng sợ. Má»™t tay bế con, má»™t tay dắt xe đạp, vỠđến nhà nhìn thấy vợ Ä‘ang ngồi Ä‘á»c sách, cổ anh nhÆ° nghẹn lại. Anh quẳng xe và o bá» tÆ°á»ng rồi Ä‘Æ°a con và o nhà bắt nó đứng úp mặt và o cánh tủ. Thằng bé không nghe lá»i bố, nó nhìn sang mẹ cÅ©ng vừa ngẩng mặt nhìn nó.
- Thùy, quay mặt và o.
Thằng bé khóc òa lên, chạy sà đến lòng mẹ. Má»™t tay Châu cầm quyển sách tiếp tục Ä‘á»c, tay kia vòng ra ôm lấy con. Sà i kéo thằng bé :
- Ra đứng và o tủ, bố bảo.
Thằng bé trằn lại, kêu rú lên ôm chầm lấy mẹ. Châu ngá»ng mặt bá»±c dá»c :
- Là m cái trò gì thế?
- Em biết chuyện gì xảy ra không? Cứ ngồi đấy Ä‘á»c sách, con sống chết thế nà o không hay.
Châu vẫn Ä‘á»c.
- Chuyện gì thì với trẻ con cũng không thể trị nó như kiểu Pôn Pốt được.
- Nuông chiá»u con nhÆ° em rồi cÅ©ng có ngà y mất xác.
- Äừng Ä‘á»™c mồm. Con tôi, tôi đẻ ra, tôi không khiến ai phải xót há»™.
Sà i không thể ngá» có những tiếng ấy. Cô không nói tiếp nhÆ° má»i lần: “Nếu không có anh chị tôi thì anh đã đầu Ä‘á»™c con tôi bằng bông hoa hồng rồiâ€. NhÆ°ng anh vẫn đứng lặng Ä‘i. Nếu là trÆ°á»›c đây thì sẽ đùng đùng cãi nhau và anh lại bá» Ä‘i. Lần nà y anh quay ra tìm thuốc là o, giá»ng dịu hẳn lại.
- Tùy cô, muốn nói thế nà o cÅ©ng được. Sẵn ná»—i háºn ấy, chiá»u hôm sau anh bắt gặp vợ Ä‘i vá»›i “ông chúâ€. Anh quyết định phải đẩy thêm sá»± căng thẳng giữa hai ngÆ°á»i, để múôn ra sao thì ra. Nếu không, anh cảm thấy đã Ä‘uối sức vá»›i má»™t cuá»™c sống vợ chồng nhÆ° thế nà y. Äến những ngà y nà y anh cÅ©ng biết mình không đủ sức quản lý vợ, anh mất luôn cái bản năng Ãch ká»· là sá»± ghen tuông. Anh theo hai ngÆ°á»i cốt để có chứng cá»› cụ thể. Chuyện ấy diá»…n ra nhÆ° sau: Lúc ba giá» mÆ°á»i lăm phút anh định tạt qua má»™t công ty để nắm tình hình rồi ra xếp hà ng mua rau và vá» sá»›m đón con, vô tình, anh nhìn thấy ở trÆ°á»›c mặt má»™t “ông chú†lai tải gạo Ä‘ang cÆ°á»i nói bải lải vá»›i vợ mình. Anh cho xe Ä‘i cháºm lại vừa đủ khoảng cách đẻ anh có thể nhìn thấy há» mà vợ không thể nhìn thấy anh. Hai ngÆ°á»i và o quán giải khát ở đầu Ä‘Æ°á»ng Äiện Biên. Anh đứng khuất ở má»™t quán sách bên kia Ä‘Æ°á»ng mua tá» báo Ä‘á»c. Hai mÆ°Æ¡i phút sau há» ra và đi tiếp. Theo đến khi há» rẽ Ä‘Æ°á»ng Thanh niên thì anh quay lại. Không đến công ty, cÅ©ng không Ä‘i mua rau, anh vá» nhà nằm váºt ra gÆ°á»ng đợi đến bốn rưỡi Ä‘i đón con. Anh cố gồng mình lên để là m má»i việc má»™t cách bình thÆ°á»ng, đầy đủ, Tắm rá»a giặt giÅ© cho con, nấu cÆ¡m cho con thấy vợ nặng ná» dá»±a xe và o tÆ°á»ng. Lúc ấy đã sáu giá» mÆ°á»i phút. Dù “chú†đã lai gạo đến đầu Ä‘Æ°á»ng rẽ và o ngõ má»›i đặt sang xe “cháuâ€, nhÆ°ng Châu vẫn có đầy đủ dáng Ä‘iệu của má»™t ngÆ°á»i vất vả Ä‘i xếp hà ng và lai gạo vỠđến đây. Má»i ngÆ°á»i trong khu táºp thể trông thấy cô, ai cÅ©ng ái ngại. Tại sao anh ấy lại để cô vất vả và o những ngà y nà y. Sà i hấp tấp chạy ra bê bì gạo và mắng :
- Äã bảo để anh Ä‘i mua, em cứ tham, nhỡ ra...
- ối dà , tiện thì là m. Việc gì cũng cứ để chỠanh, lại mang tiếng chồng hầu.
Sà i mở tải gạo ra xem :
- Ồ gạo hôm nay ngon. Chắc là phải xếp hà ng đông lắm.
- Xếp từ bốn rưỡi. Äến lượt mình há» lại nghỉ giao ca ná»a tiếng, gần sáu giá» má»›i Ä‘ong được, phải sấp ngá»a vá» ngay.
Sà i nhÆ° có cái gì Ä‘au nhói trong ngÆ°á»i nhÆ°ng anh lại vui vẻ ngay. Mà n kịch ấy có thể gá»i là đạt nếu khi anh rá»a bát Châu không há»i :
- Tối mai anh có đi xem phim không?
- Phim gì?
- Chưa biết. Nhưng là phim nghiên cứu của Mỹ.
- Hay quá. Nhưng ai trông con.
- Nếu đi, mang con xuống bà .
- Thôi em Ä‘i, anh ở nhà trông con khá»i vác nó Ä‘i lại đêm hôm nhỡ ra...
- Anh buồn cÆ°á»i tháºt. Có hai vợ chồng mà bảo vợ Ä‘i má»™t mình.
Sà i lại thấy như có một luồng giá lạnh chạy từ xương sống lên đỉnh đầu. Anh thủng thẳng.
- Rủ ai đó đi cho vui.
- Rủ ai?
Câu nói hơi xẵng của Châu khiến Sà i buột miệng :
- Chú hoặc anh nà o đấy.
- Chú nà o, anh nà o?
- Chả nhẽ từ khi lá»›n đến giá» em không có chú nà o, anh nà o để má»i Ä‘i xem à ?
- Nà y, nà y, đừng có giở cái giá»ng nhà quê ghen tuông vá»› vẩn nhé.
Sà i đã thấy ngÆ°á»i nhÆ° nhão ra, tim Ä‘áºp tháºp thình đến run lên. Anh vẫn cố lấy lại bình tÄ©nh :
- Anh chưa ghen đâu.
- Äừng có quen thói dá»a dẫm con mẹ nhà quê mà bắt nạt ở đây nhé.
- Nhà quê sao bắt nạt được thà nh thị. NhÆ°ng nhà quê đã nói là có chứng cá»› từng chi tiết cụ thể, không hồ đồ đâu. Chỉ có Ä‘iá»u đã nên nói chÆ°a và nói nhÆ° thế nà o thôi.
- Nói đi
- Thôi cứ bình tÄ©nh, đã vá»™i và ng gì. Mà anh cÅ©ng chả cần nói. Äể ngÆ°á»i khác há» tá»± nói ra thì hÆ¡n. Sà i cứ thủng thẳng đầy lòng tá»± tin và tỉnh táo khác hẳn vá»›i sá»± hấp tấp của anh. Anh chỉ định nói đến cái việc xảy ra chiá»u nay mà Châu đã nói dối anh. Anh cÅ©ng định lúc nà o đó, anh chỉ gợi ra để Châu phải thú nháºn không những má»™t việc mà nhiá»u chuyện khác trong mối quan hệ “thoải mái†của cô. Không thể tiếp tục má»™t cuá»™c sống mà anh đã đánh đổi nhiá»u thứ quá nhÆ°ng lại chỉ nháºn được của giả. Bằng lá»i lẽ và cách nói không bình thÆ°á»ng của Sà i, Châu hoảng sợ chuyện giữa cô và Toà n cách đây má»™t tháng. Äã đến tai Sà i rồi Æ°? Hôm ấy Châu có việc phải lên phÃa Mai Dịch, khi trở vá» Toà n đạp xe lặng lẽ theo cô. VỠđến cá»a nam anh ta vượt lên ngoặt bánh xe trÆ°á»›c xe cô. Châu sững ngÆ°á»i chÆ°a biết nói gì, anh ta đã há»i: “Xin lá»—i em, chỉ cho anh há»i má»™t câu: Con có khá»e không?†Châu nghiêm mặt “Tôi đã bảo cấm anh kia mà †- “Anh biết thế nhÆ°ng nhiá»u lúc nhá»› con cứ tha thẩn Ä‘i suốt đêm ở ngoà i Ä‘Æ°á»ng†- “Äừng có giở cái giá»ng lừa gạt ấy ra vá»›i tôi nữa, tôi kinh tởm lắm rồi†- “Em định là m gì?†Châu muốn chạy trốn nhÆ°ng anh ta kèm sát, cô không thể rẽ qua Ä‘Æ°á»ng Hà ng Bông, con Ä‘Æ°á»ng mà chồng cô hoặc ngÆ°á»i quen trông thấy nên cô phải quặt sang phố Phan Bá»™i Châu xem anh ta định giở trò gì. “Em cấm Ä‘oán anh, nhá»› con quá anh cứ liá»u đến thăm con. Mà nếu cần anh sẽ nói thẳng vá»›i thằng chồng em biết là nó không có quyá»n gì chăm sóc con anhâ€. Châu muốn vác cả cái xe đạp mà quăng cho vỡ mặt anh ta. Có bao nhiêu lá»i nặng ná», tục tÄ©u cô ném cả và o mặt hắn. “Tao nói lại, thằng đểu cáng ạ. Nếu mà y còn cứ theo Ä‘uổi là m hại Ä‘á»i tao thì chỉ có má»™t trong hai ngÆ°á»i, tao hoặc mà y sẽ phải chết!â€. Bằng đôi mắt căm há»n ngùn ngụt nhÆ° lá»a của Châu hắn phải lùi lÅ©i đạp xe rẽ Ä‘Æ°á»ng khác. Châu bất chấp cả ổ gà , cả xe cá»™, cô đạp nhÆ° lao để chạy trốn, để thóat khá»i ná»—i hoảng sợ mà Toà n vừa Ä‘em đến. Lẽ nà o hắn ta đã đến đây má»™t cách liá»u lÄ©nh và đểu giả. Tại sao và i tuần nà y Sà i lại có vẻ tỉnh táo và không giáºn dá»—i vặt, không tranh cãi, chấp nháºn thoải mái những Ä‘iá»u cô là m cho anh bá»±c dá»c! Cô ôm lấy mặt khóc nấc lên: “Trá»i Æ¡i, có chồng con ai thế nà y không? Có ai nỡ hà nh hạ vợ lúc bụng mang dạ chá»a nhÆ° thế nà y. Là m sao mà tôi chịu nổi†- “Nếu ở nhà không chịu được em lại Ä‘i Ä‘i†- “Anh Ä‘uổi tôi đấy à †- “Anh không đủôi nhÆ°ng anh cÅ©ng không cản trở em†- “Cà ng ngà y tôi má»›i thấy rõ bá»™ mặt bỉ ổi của anh†- “Thế cÅ©ng là muá»™n, nhÆ°ng không phải không có cách sá»a chữa đâuâ€. Cách nói nhÆ° chá»c tức của Sà i là m cô vừa tức tối, vừa lo sợ. Cô quyết định phải ra Ä‘i. Phần để lên án sá»± tà n nhẫn của chồng, phần có Ä‘iá»u kiện tìm ngay đến Toà n xem thá»±c hÆ° ra sao. “Äược anh Ä‘uổi, tôi sẽ Ä‘i để cho hả cái thói Ãch ká»· ti tiện của anh trà thức tỉnh lẻ†Sà i vừa nhồi thuốc và o Ä‘iếu vừa cÆ°á»i lạt: “Em đã quá khen. Anh chÆ°a được là dân hà ng tỉnh đâu†- “Câm mồm Ä‘i quân dã manâ€.
Nếu không có những ngÆ°á»i trong khu táºp thể và đám trẻ con đã đứng đầy ngoà i cá»a sổ cô sẽ nói những lá»i nặng ná» hÆ¡n thế cho hả cÆ¡n giáºn. Cô cÅ©ng không thể mang con Ä‘i vì má»i ngÆ°á»i khuyên cô và ủng há»™ Sà i giữ con lại. Thằng bé cứ gà o thét nhao theo mẹ. Má»™t đứa cháu ở hà ng xóm phải bế nó chạy biệt Ä‘i kẻo không ai chịu được ná»—i chia ly của má»—i cặp vá» chồng nhÆ° xé đứa trẻ ra là m hai. Không tá»™i tình gì mà nó phải chịu Ä‘á»±ng ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n ngay từ khi má»›i báºp bẹ, gá»i bố, gá»i mẹ. Sà i nhanh chóng quét dá»n, thu vén má»i thứ bừa bá»™n trong cái căn phòng tá»± nhiên nhÆ° rá»™ng ra, trống trếch, nhÆ° là ngÆ°á»i bá» Ä‘i mãi mãi không bao giá» trở vá» nữa. Bốn mÆ°Æ¡i tuổi đầu vẫn toang hoang không biết cuá»™c Ä‘á»i sẽ Ä‘i đến đâu! Là m thế nà o được! Châu đã không trừ hco mình chá»— để lùi nữa rồi. Anh vá»™i và ng chạy ra khá»i nhà đi đón con. Cu Thùy thấy bố sà ngay mếu máo: “Bố Æ¡i mẹ Ä‘i đâu!†- “Mẹ Ä‘i cÆ¡ quan†- “Bao giá» mẹ vá»?†- “Khi nà o con ngủ ngoan mẹ vá»â€ - “Bố có ngủ ngoan hông†- “Có†- “Ừ hai bố con ngủ ngoan mẹ vá» nhìâ€. Hai bố con nói chuyện rÃu rÃt má»™t lÃc nó lại xệu xạo: “Mẹ đã vá» chÆ°a bố†- “Bố bảo, khi nà o Thùy ngủ ngoan cÆ¡ mà !†- “Sao lúc hôm qua Thùy chÆ°a ngủ mẹ cÅ©ng vá»â€ - “Ừ... ừ... Tại vì lúc ấy mẹ chÆ°a phải Ä‘i cÆ¡ quan†- “Là m việc là gì?†- “Là m việc là là ... chá»— để cho ngừoi ta lấy lÆ°Æ¡ng†- “Lấy lÆ°Æ¡ng để là m gì†- “Lấy lÆ°Æ¡ng để mua kẹo†- “Ừ, Ä‘i mua kẹo Ä‘i bố Ä‘i. Hai bố con Ä‘i mua kẹo nhì. á»’ hay quáâ€. Thằng bé hà o hứng hẳn lên. Sà i mua đủ thứ: bánh Ä‘áºu xanh, kẹo vừng, kẹo lạc... bất cứ thứ gì con thÃch anh cÅ©ng mua. Nếu Châu ở nhà mà cho con ăn đêm những của ngá»t ấy là ầm lên ngay. NhÆ°ng biết dá»— con bằng cách nà o! Những thứ bố mua còn nắm đầy hai tay bé Thùy đã ngủ ngặt nghẽo trên vai bố. Chiếc bánh Ä‘áºu xanh ở tay thóng ra phÃa trÆ°á»›c rÆ¡i xuống. Sà i dẫm lên má»›i biết. Äến ná»a đêm tá»± nhiên nó thét rú lên, nhÆ° có ai đánh Ä‘uổi: “á»i mẹ Æ¡i, mẹ Æ¡i. Bố Æ¡i mẹ đâu, mẹ đâu. Mẹ Ä‘i cÆ¡ quan vá» chÆ°a?†- “Con ngủ Ä‘i sáng mẹ vá»â€ - “Không... Thùy hông ngủ nữa. Ngủ mẹ vá» hông biết mẹ lại Ä‘i mất. Há», hệ... bố Æ¡i, cho con Ä‘i vá»›i mẹ. Bố Ä‘uổi mẹ Ä‘i ứ phải mẹ đến cÆ¡ quan đâu... hÆ¡ hợ mẹ Æ¡i...†Nghe tiếng con khóc nẫu cả ruá»™t. Tá»± nhiên nÆ°á»›c mắt anh ứa ra. Là m sao cuá»™c Ä‘á»i lại cay cá»±c đến mức nà y. Anh ôm con ngồi dáºy, báºt Ä‘iện rồi há»i con thÃch chÆ¡i gì, ăn gì. Anh bà y tất cả đồ chÆ¡i ra nhÆ°ng nó Ä‘á»u gạt Ä‘i. Nó há»i anh bánh Ä‘áºu xanh để đâu. Anh Ä‘Æ°a cho con thanh kẹo lạc “ứ phảiâ€. Nó lại há»n đòi trả bánh Ä‘áºu. Bằng đủ thứ từ dá»a ông ngoáo á»™p, ông ba bị chÃn quai rồi kể chuyện và hát. Hai giá» sau con má»›i ngủ lại. Gần sáng anh chợp mắt được má»™t lúc thì nó đã ngồi dáºy khóc ti tỉ ở ngoà i mà n. Anh báºt dáºy ôm lấy con. NhÆ°ng nó nhất định đòi Ä‘i vá»›i mẹ. Anh Ä‘Ã nh lau miệng cho con rá»a mặt thay quần áo buá»™c chắc lại cái ghế mây, bÆ¡m xe rồi hai bố con Ä‘i ăn phở. Anh cÅ©ng mua bánh Ä‘áºu xanh, chuối, trứng luá»™c, bánh chÆ°ng. Còn đồng lÆ°Æ¡ng nà o trong túi anh bá» ra mua quà dá»— con. Cả ngà y thằng bé cứ ăn uống không ra bữa nà o cho hẳn hoi. Giá» là m việc thì chạy theo các cô công vụ, văn thÆ° của cÆ¡ quan, hết giá», hai bố con nhong nhóng trên chiếc xe đạp. Cả trÆ°a và tối bố chỉ có má»™t chiếc bánh mì bá»™t Ä‘en, rắn nhÆ° cục gạch để trong túi, thỉnh thoảng thá»c tay và o bẻ từng tà ăn dần. Vừa bẻ, vừa dứt, vừa đạp xe vừa nahi ăn nhÆ° ngÆ°á»i ăn vụng. ÄÆ°a con Ä‘i hết chùa Má»™t Cá»™t, ra ngồi trÆ°á»›c cá»a lăng bác ra ghế Hồ Tây, hÆ¡n chÃn giỠđêm má»›i vá» nhà . Căn phòng tối om, lạnh lẽo. Lấy nÆ°á»›c từ tối hôm qua còn âm ấm ở trong phÃch lau qua ngÆ°á»i cho con và cho nó ngủ, anh má»›i Ä‘i Ä‘un nÆ°á»›c rót và o ấm để cho nguá»™i cho và o chai và đổ và o phÃch, giặt giÅ© quần áo của hai bố con, xách thêm mấy xô nÆ°á»›c đổ và o phuy, cho con gà ăn và uống nÆ°á»›c. Xong xuôi má»i việc, ngồi hút Ä‘iếu thuốc, ngá»a mặt từ từ nuốt chầm chạp và o ngÆ°á»i là n khói nhÆ° nuốt và o mình cái giây phút hoà n toà n tá»± do, hoà n toà n là m chủ căn phòng bấy lâu nay vẫn ấm ách bức bối. Chỉ má»›i có má»™t lúc được hoà n toà n rảnh rang, không bị ai sai khiến, không sợ ai xét nét bắt bẻ. NhÆ°ng khi đã thá»±c sá»± là m chủ nó, đã thả sức nhà n rá»—i lại không biết phải là m gì, Sà i thấy nhạt nhẽo vô vị quá. Suốt ba ngà y trá»i hai bố con má»›i nấu má»™t bữa cÆ¡m và o trÆ°a ngà y chủ nháºt mà vẫn tất báºt, vất vả suốt ngà y để rồi đến đêm khi con ngủ anh ngồi má»™t mình không biết ngà y mai sẽ ra sao. Bé Thùy không chịu Ä‘i nhà trẻ. Anh phải chiá»u nó. Hai bố con ngà y nà o cÅ©ng lang thang trên Ä‘Æ°á»ng. Ä‚n không có bữa, ngủ không có giá». Thằng bé ngồi phÃa sau nhÆ° con nhái nhoà i lên ôm lấy lÆ°ng bố. Ngà y nà o cÅ©ng mếu máo, nÆ°á»›c mắt ngắn dà i vì nhá»› mẹ. Anh đã tiêu gần hết má»™t trăm bạc vay của cô kế toán cÆ¡ quan. Không biết rồi sẽ vay tiếp ở ai trong khi chỠđến tháng lÆ°Æ¡ng. Äang nghÄ© cách nhắn ai vỠđể anh trai cho cháu lên giúp thì con lăn ra ốm. Hôm ấy là ngà y thứ năm kể từ khi mẹ nó Ä‘i. Con đã biếng ăn từ hôm trÆ°á»›c nhÆ°ng anh vẫn không biết. NhÆ° má»i ngà y, ha bố con đến cÆ¡ quan, anh “quẳng†nó chÆ¡i đùa vá»›i các cô và mấy đứa trẻ khác. Gần trÆ°a thì cô văn thÆ° bế thằng bé đến mắng té tát: “Chết chá»a, anh trông con thế nà o, con sốt nằm còng queo ở góc phòng hà nh chÃnh mà bố không biếtâ€. Sà i cuống cuồng ôm lấy con. HÆ¡i nóng từ nó tá»a ra hầm háºp. Anh vá»™i và ng cởi áo ngoà i trùm lên ngưòi cho con rồi nhá» bạn lai xe Ä‘Æ°a hai bố con vá» nhà . Lấy mấy thứ quần áo, chai lá», cốc thìa của con rồi anh nhá» bạn Ä‘Æ°a đến bệnh viện. Bà cụ hà ng xóm chạy đến bế cháu má»™t lúc rồi bảo anh để ở nhà . “Mặt Ä‘á» bừng bừng, mắt nhoèn dá», tai lạnh và ho thế nà y là cháu lên sởi rồi. Anh cho cháu ở nhà kiêng nÆ°á»›c, kiêng gió, kiêng cho ăn lạnh. Äừng Ä‘iâ€. Sà i nghe lá»i cụ. Vốn quý tÃnh anh và thÆ°Æ¡ng tình cảnh ngá»™ “gà trống nuôi con†dÆ°á»ng nhÆ° cả khu táºp thể đến mách bảo, chỉ vẽ cho anh cách trông nom con những ngà y nà y. Suốt ngà y anh ôm con ngồi trong giÆ°á»ng buông mà n che kÃn ri đô. Còn cá»a ở hai phÃa trên nhà và dÆ°á»›i bếp Ä‘á»u mở để các chị các cháu thay nhau nấu cÆ¡m, nấu cháo cho cả hai bố con. Äã sẵn gạo và anh chỉ việc Ä‘Æ°a tiá»n còn ngà y nà o bố ăn gì, con ăn gì Ä‘á»u do bà cụ “chỉ huyâ€. Äêm cụ lại lên dá»— cháu há»™ để anh Ä‘i giặt giÅ© dá»n dẹp. Sá»± đùm bá»c của bà con khu táºp thể là m cho Sà i bá»›t hoảng sợ. Những ngà y Châu má»›i ra Ä‘i tưởng không thể nà o hai bố con có thể sống được, dần dần cÅ©ng quen Ä‘i. NhÆ°ng được tin con ốm đã hai ngà y, cô vẫn không vá». Ngay tối hôm ở nhà đi cô đã nhá» ngÆ°á»i lai đến gá»i Toà n. Khi biết chắc chắn anh ta không há» là m má»™t việc gì mà cô không muốn, cô yên tâm trở vá». Lúc nghe giá»ng nói lấp lá»ng của Sà i cô sợ má»i chuyện do Toà n đã là m vỡ lở. Cụng má»™t lúc cô muốn băm vằm cả hai thằng Ä‘Ã n ông, má»™t thằng lừa lá»c, giả dối, đểu cáng và má»™t thằng nông dân sẽ trả thù cô man rợ vì cái tình yêu mù quáng của nó bị đánh lừa. NghÄ© lại, cô thấy mình hÆ¡i cuống. NhÆ°ng nhÆ° thế cà ng hay, cô sẽ trị cho anh chà ng nhà quê bá»›t tÃnh ghen tuông bóng gió Ä‘i. Cô đã kêu “ối†lên khi có ngÆ°á»i bảo là con ốm, nhÆ°ng lại cố ghìm mình để bắt Sà i phải đến xin lá»—i nhÆ° má»i khi. Có nhiá»u ngÆ°á»i ở khu táºp thể cÅ©ng khuyên Sà i nhÆ° thế. “Thôi thì tất cả vì con cái bá» qua cho cô ấy Ä‘ang bụng mang dạ chá»aâ€. Sà i chỉ im lặng. Nể ai lắm anh cÅ©ng chỉ cÆ°á»i cÆ°á»i vâng dạ cho qua. Anh đã thá» vá»›i mình dù hai bố con có ôm nhau mà chết ở trong giÆ°á»ng nà y anh cÅ©ng không Ä‘i tìm, không thể xin lá»—i để chiá»u ý định vun đắp tốt đẹp của má»i ngÆ°á»i. Cả cuá»™c Ä‘á»i Ä‘i nghe má»i ngÆ°á»i, chiá»u theo ý má»i ngÆ°á»i để đến bây giá» nháºn ra Ä‘iá»u đó đã là quá muá»™n rồi. Ngà y thứ tÆ° hai mắt con đã bị lá»›p dỉ đùn lên phủ kÃn mi mắt không sao mở được. Không cất nổi tiếng khóc, nó chỉ eo eo nhÆ° con mèo ốm. “Bà ơi, chú nó sốt li bì nặng lắm!†- “Nó Ä‘ang tấy mụn, bà mua hạt mùi đây rồi, hôm nay bà đánh rồi bà ủ cho nó lên. Anh Ä‘Æ°a cháu đây. Nà y nà y để bà bế “chó cún†cho bố mà y đỡ cuồng cẳng. Anh Ä‘i rang hạt mùi để bà đánh cho con. Äánh xong, bà quả quyết là cứ khiêng khem cho con kỹ thì không sợ gìâ€. “Bà ơi, con nấu cÆ¡m bà ăn cả thể bà nhéâ€. “Không, đừng nghÄ© gì đến tôi. Anh ra ngoà i Ä‘Æ°á»ng mà thở cho nó khoan khoái, hút Ä‘iếu thuốc Ä‘iếu men rồi tắm giặt Ä‘i. CÆ¡m nÆ°á»›c nhÆ° má»i hôm, đã có các cháu nó lo anh không phải nhúng và oâ€. Äã từ lâu lắm Sà i má»›i thấy nhÆ° mẹ mình sống lại. Anh nghÄ©, không biết sau nà y lấy gì để Ä‘á»n Æ¡n bà cụ. Äang ngồi hút Ä‘iếu thuốc ở quán, NghÄ©a gá»i: “Ôi, sao bảo cháu ốm, anh lại có vẻ thÆ° thái thế nà y!â€. Cho đến nay chị Châu vẫn là thần tượng của NghÄ©a. Từ khi hai ngÆ°á»i lấy nhau, NghÄ©a vẫn thỉnh thoảng lên thăm anh chị và cháu. Khi đến nhà mẹ vợ Sà i cÅ©ng gặp cô luôn nhÆ°ng ngoà i những câu chuyện vui đùa không có việc gì phải bà n bạc vá»›i “liên lạcâ€. Hôm nay NghÄ©a :Ä‘i công tác†qua đây nghe tin cháu ốm và o thăm. Sà i cám Æ¡n, khiến NghÄ©a phải kêu lên “Sao Ä‘á»™ nà y anh khách sáo thếâ€. Rồi, NghÄ©a mắng Sà i bao nhiêu là tá»™i. Nà o là lấy được chị Châu nhÆ° vá»› được và ng không biết giữ, không biết sá»a chữa những thói quen không phù hợp. Nà o Ä‘Ã n ông gì lại hay ghen không đâu. “Nà y, ở Hà Ná»™i nà y đứng đắn được nhÆ° chị Châu không phải có nhiá»u đâu ông anh nhé! Anh cÆ°á»i gì? ChÃnh cái tÃnh tà o tháo Ä‘a nghi của anh đã là m bản thân anh khổ sở và tan nát gia đình!†- “Chết ná»—i, chÆ°a má»™t lần nà o anh ghen†- “Tháºt không?†- “Ghen tuông là m gì. Có thằng Ä‘Ã n ông nà o buá»™c được tất cả tiếng cÆ°á»i, che được tất cả những cái nhìn của vợ? Không là m được những cái đó há»a có thằng ngu má»›i ghen tuông cấm Ä‘oán†- “Anh nói thì có vẻ hay ho má»›i mẻ. Thế mà việc là m lại ngược lại hoà n toà nâ€. Biết tÃnh cô bé hết sức vô tÆ°, tháºt thà và thẳng thắn, dù cô ta có nói nặng ná» thế nà o Sà i cÅ©ng không giáºn. Anh há»i lại “NghÄ©a cho anh má»™t dẫn chứng vá» sá»± ghen tuông của anh xem nà o?†- “Nhá†- “Ừ†- “Không ghen sao đùng đùng Ä‘uổi vợ Ä‘i†- “Châu nói thế?†- “Chị ấy không nói nhÆ°ng em biết†- “Thế thì cái biết của cô em hồ đồ lắm†- “Còn hồ đồ. Em nói riêng chuyện nà y đẻ anh liệu mà xá» trà nhé. Chị Châu định Ä‘i phá thai đấyâ€. Sà i thấy hai tai ù Ä‘i. Anh đứng lặng, ngừá»i nhợt ra. NghÄ©a ân háºn: “Biết thế em chả nói vá»›i anh†Sà i nhÆ° tỉnh ra. Mắt nhìn xa xa anh há»i há» hững mệt má»i: “Châu nói vá»›i em?†- “Không, nhÆ°ng em biết. Anh không được nói lại vá»›i ai kể cả chị Châu†- “Anh sẽ là m đúng nhÆ° lá»i em dặn†- “Em nghÄ©, anh phải chủ Ä‘á»™ng ngăn việc nà y lại. Em thấy hai ngÆ°á»i căng thẳng, sợ thế†- “Không bao giá» anh ngăn Châu. Muốn là m gì cô ấy cứ là m theo ý mình†- “Giá»i Æ¡i, sao các ngÆ°á»i lại Ä‘á»™c ác đến mức Ä‘á»™ ấyâ€. Hai anh em lặng lẽ cho đến khi và o nhà nhìn thấy đứa cháu nằm mê mệt trong lòng bà cụ thì cô muốn kêu lên vá» sá»± Ãch ká»· của cả hai con ngÆ°á»i cô hằng kÃnh trá»ng. Há» lại nỡ bá» rÆ¡i má»™t thằng bé ốm Ä‘au thế nà y Æ°?
|
|
|
| |