|
|
21-07-2009, 01:51 AM
|
|
|
|
Tham gia: Sep 2008
Bà i gởi: 105
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 20 Times in 7 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 6
William Kane lá»›n rất nhanh. Chú được má»i ngÆ°á»i chung quanh yêu quý, nhất là những năm đầu chung quanh chú thÆ°á»ng chỉ có bà con trong nhà và những ngÆ°á»i hầu hạ được chá»n lá»c
Tầng trên gác của ngôi nhà thuá»™c há» Kane xây theo kiểu thế ká»· mÆ°á»i tám Ở Quảng trÆ°á»ng Louisburg trên đồi Beacon đã bị biến thà nh trung tâm nuôi trẻ, chất đầy các thứ đồ chÆ¡i. Bên cạnh đó là má»™t phòng ngủ và phòng khách dà nh cho cô bảo mẫu má»›i thuê được vá» Từ đây xuống đến nhà dÆ°á»›i còn má»™t quãng xa nên Richard Kane không thể hay biết gì vá» những chuyện nhÆ° trẻ con má»c răng, tã Æ°á»›t, hoặc nó khóc bất thÆ°á»ng đòi ăn Tiếng khóc đầu tiên, chiếc răng má»c đầu tiên, bÆ°á»›c Ä‘i đầu tiên, tiếng nói đầu tiên của đứa bé Ä‘á»u được mẹ của Wiìliam ghi và o sổ gia đình cùng vá»›i những tiến bá»™ của nó vá» chiá»u cao và cân nặng. Anna ngạc nhiên thấy những con số thống kê nà y chẳng khác gì lắm vá»›i bất cứ đứa trẻ nà o mà chỉ đã biết Ở trên đồi Beacon.
CÔ bảo mẫu là má»™t ngÆ°á»i thuê Ở táºn bên Anh mang vá» CÔ nuôi thằng bé theo má»™t chế Ä‘á»™ mà đến má»™t sÄ© quan ky binh của nÆ°á»›c Phổ cÅ©ng phải lấy là m hà i lòng. Chiá»u chiá»u cứ sáu giá» là bố của William lên thăm. Vì không biết nói chuyện vá»›i con nhÆ° thế nà o nên hai bố con chỉ biết nhìn nhau. William nắm chặt lấy ngón tay trá» cúa bố, ngón tay mà ngÆ°á»i bố đã dùng để kiểm tra những bảng cân bằng thu chi Ở ngân hà ng. Richard nhìn con mỉm cÆ°á»i. Sau năm đầu, thủ tục có hÆ¡i thay đổi Ä‘i má»™t chút. Thằng bé được Ä‘Æ°a xuống nhà dÆ°á»›i để thăm bố. Richard ngồi Ở chiếc ghế da có lÆ°ng tá»±a rất cao nhìn đứa con đầu lòng của mình bò dÆ°á»›i chân bà n ghế, lúc ẩn lúc hiện, khiến
Richard tưởng nhÆ° con mình rồi sẽ trở thà nh má»™t Thượng nghị sÄ© cÅ©ng chÆ°a biết chừng. MÆ°á»i ba tháng là Wilham đã cháºp chững biết Ä‘i và bám và o Ä‘uôi áo eủa bố. Tiếng đầu tiên của nó nói ra là Dada, là m má»i ngÆ°á»i rất thÃeh, ká» cả bà ná»™i Kane và bà ngoại Cabot, hai bà là những ngÆ°á»i đến thăm nó thÆ°á»ng xuyên. Các bà không Ä‘i theo chiếc xe đẩy William Ä‘i quanh Boston, nhÆ°ng và o những chiá»u thứ năm thÆ°á»ng bÆ°á»›c theo sau cô bảo mẫu trong công viên và nhìn những ngÆ°á»i trông trẻ khác cÅ©ng ra đó. Những trẻ con khác cho vịt ăn Ở những vÆ°á»n công cá»™ng, nhÆ°ng William thì được chÆ¡i vá»›i thiên nga trong hồ của biệt thá»± rất sang trong nhà ông Jack Gardner.
Sau hai năm thì các bà ná»™i bà ngoại Ä‘á»u có ý nói khéo rằng đã đến lúc thằng William phải có em Ä‘i là vừa. Anne Ä‘Ã nh nghe theo các cụ và để có mang lần nữa, nhÆ°ag được đến tháng thứ tÆ° thì chị rất thất vá»ng thấy ngÆ°á»i mình cứ má»—i lúc má»™t ốm yếu nhợt nhạt Ä‘i.
Lúc khám thai cho ngÆ°á»i mẹ, bác sÄ© MacKenzie không còn cÆ°á»i vui vẻ được nữa, và đến tuần thứ mÆ°á»i sáu khi Anne bị sẩy thai thì ông ta tuy không ngạc nhiên nhÆ°ng cÅ©ng không để cho chị Ä‘au buồn vô cá»›. ông ta nói:
- Anne, cái lý do khiến bà cảm thấy mình không khá»e đó là do huyết áp của bà quá cao, và nếu cứ nhÆ° thế thì cà ng có mang nhiá»u tháng huyết áp cà ng cao lên nữa. Tôi e rằng các bác sÄ© hiện nay chÆ°a có cách gì ngăn được huyết áp cao. Mà chúng tôi thì chỉ có thể biết được là điá»u đó nguy hiểm cho má»i ngÆ°á»i, nhất là cho Ä‘Ã n bà có mang.
Anne cố cầm nước mắt và hiểu rằng như thế có nghĩa là trong tương lai mình sẽ không thể có con
được nữa.
- NhÆ°ng nếu tôi có mang lần sau thì chắc không thế nữa chứ~ - chị lá»±a lá»i há»i để bác sÄ© dá»… trả lá»i
mình hơn.
- Tôi sẽ rất ngạc nhiên nêu nhÆ° không còn nhÆ° váºy. Tôi phải lấy là m tiếc mà nói Ä‘iá»u nà y, nhÆ°ng tôi thà nh tháºt khuyên bà là không nên có mang nữa.
- Nhưng dù có ốm đau và i tháng cũng không sao, nếu như...
- Tôi không nói vá» chuyện ốm Ä‘au đâu, bà Anne. Mà tôi nói là bà không nên mạo hiá»m vá»›i mạng sống của mình má»™t cách không cần thiết nhÆ° váºy.
Richard và Anne rất lấy là m lo ngại, vì bản thân hai ngÆ°á»i cÅ©ng là con má»™t và hai ngÆ°á»i Ä‘á»u sá»›m mất cha. HỌ đã tưởng mình sẽ tạo ra má»™t gia đình tÆ°Æ¡ng xứag vá»›i quy mô của nhà nà y và trách nhiệm đối vá»›i những thế hệ tiếp theo. Hai bà ná»™i bà ngoại Cabot và Kane Ä‘á»u nói: pháºn sá»± của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà chỉ có thế thôi chứ còn gì khác nữa đâu? Lâu dần, không ai nhắc nhở đến vấn đỠđó nữa, và William trở thà nh trung tâm chú ý của má»i ngÆ°á»i.
Richard, sau sáu năm có chân trong ban giám đốc đã lên thay thế ngÆ°á»i cha qua Ä‘á»i năm 1904 là m
chủ tịch Ngân hà ng và Công ty TÃn dụng Kane và Cabot. Từ đó anh chỉ biết lao và o công việc của ngân hà ng. Ngân hà ng nà y có trụ sở tại phố State, má»™t tòa nhà đồ sá»™ được xây dá»±ng đẹp và chắc chắn, và có chi nhánh Ở New York, l ondon và San Francisco. Cái chi nhánh thứ ba nà y thà nh má»™t vấn đỠđáng lo ngại cho Richard và o đúng ngà y William ra Ä‘á»i, vì nó đã bị sáºp cùng má»™t lúc vá»›i Ngân hà ng quốc gia Crocker, Ngân hà ng Wells Fargo và California trong vụ Ä‘á»™ng đất lá»›n năm 1906, không phải sáºp vá» mặt tà i chÃnh mà sáºp đúng vá»›i nghÄ©a Ä‘en của nó. Richard vốn là má»™t ngÆ°á»i biết lo toan từ trÆ°á»›c nên tà i sản của anh được hãng Lloyd s của London bảo hiểm. Äá»u là những ngÆ°á»i đứng đắn cả, nên sau vụ đó há» bồi thÆ°á»ng cho đến từng xu má»™t, do đó Richard có thể xây dá»±ng lại ngân hà ng. Richard phải mất cả má»™t năm vất vả di lại bằng xe lá»a giữa Boston vá»›i San Francisco, má»—i lượt Ä‘i mất bốn ngà y trá»i, để theo dõi giám sát việc xây dá»±ng lại.
Anh cho khánh thà nh nhà ngân hà ng má»›i trên Quảng trÆ°á»ng liên hiệp, tháng mÆ°á»i năm 1907, sau đó lại phải quay sang bá» biá»n phÃa đông ngay để giải quyết những vấn Ä‘á» má»›i nẩy sinh. Lúc nà y ở các ngân hà ng New York ngÆ°á»i ta Ä‘ang rút bá»›t tiá»n gá»i. Nhiá»u ngân hà ng nhá» không đối phó nổi vá»›i tình hình ấy và bắt đầu phá sản. J.P.Morgan, chủ tịch của má»™t ngân hà ng lá»›n mang tên ông ta và đã nổi tiếng từ lâu, đã má»i Richard cùng cá»™ng tác vá»›i ông ta để láºp má»™t ngân hà ng hùn vốn nhằm đối phó vá»›i tình hình nà y.
Richard đồng ý. Thái Ä‘á»™ dÅ©ng cảm của anh đã có hiệu quả và vấn Ä‘á» khó khăn đã bị đẩy lùi dần. Tuy .thế, Richard cÅ©ng đã phải mất nhiá»u đêm không ngủ được.
William, trái lại ngủ rất kỹ, không cần biết gì đến những chuyện Ä‘á»™ng đất và ngân hà ng sáºp. Chú còn có việc phải cho những con thiên nga ăn và phải Ä‘i Ä‘i lại lại Milton, Brookline và Beverley để được gặp những bà con há» hà ng quyá»n quý.
Äầu mùa xuân năm sau đó Richard nháºn được má»™t món quà do anh đã đầu tÆ° vốn má»™t cách tháºn trá»ng và o cho má»™t ngÆ°á»i tên là Henry Ford và ngÆ°á»i nà y tuyên bố có thể sản xuất ra má»™t loại xe hÆ¡i để phục vụ nhân dân. Ngân hà ng má»i ông Ford đến ăn trÆ°a, và ngÆ°á»i ta đã váºn Ä‘á»™ng Richard mua má»™t chiếc xe mẫu T vá»›i các giá cá»±c sang là 850 đô-la. Henry Ford đảm bảo vá»›i Richard rằng nếu được ngân hà ng ủng há»™ ông ta sẽ có thá» chỉ trong và i năm giảm giá xe xuống 350 đô-la má»™t chiếc và nhÆ° váºy thì má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u có thể mua xe được, thế là những ngÆ°á»i ủng há»™ ông ta sẽ thu
được lợi nhuáºn rất lá»›n. Richard ủng há»™. ÄÓ là lần đầu tiên anh Ä‘Æ°a đồng tiá»n có hiệu quả và o tay má»™t ngÆ°á»i có thá» hạ giá thà nh sản phẩm xuống còn má»™t ná»a. Richard cÅ©ng còn băn khoăn rằng chiếc xe hÆ¡i của mình, mặc dầu sÆ¡n mà u Ä‘en ảm đạm nhÆ° thế, vân có thể chÆ°a được coi là phÆ°Æ¡ng tiện chuyên chở xứng đáng vá»›i má»™t ông thống đốc và chủ tịch ngân hà ng. Tuy nhiên, anh cÅ©ng yên tâm thấy những ngÆ°á»i Ở hai bên Ä‘Æ°á»ng liếc nhìn và trầm trồ khen ngợi. Vá»›i tốc Ä‘á»™ mÆ°á»i dặm má»™t giá», nó còn là m ầm Ä© hÆ¡n cả má»™t con ngá»±a, nhÆ°ng dù sao cÅ©ng có cái tốt là nó không để lại má»™t đống phân trên Ä‘Æ°á»ng phố Vemon. Äiá»u duy nhất anh phải cãi cá» vá»›i ông Ford là ông ta không chịu nghe lá»i Ä‘á» nghị vá» việc mẫu T của xe hÆ¡i không nên chỉ có mà u Ä‘en mà nên sÆ¡n nhiá»u mà u khác nữa. ông Ford nhất định là xe nà o cÅ©ng chỉ sÆ¡n mà u Ä‘en để
giảm giá bán. Anne nháºy cảm hÆ¡n chồng trong cái quan hệ xã há»™i mà chị nghÄ© phải tá» ra khiêm tốn lá»… Ä‘á»™ hÆ¡n, đã quyết định là chỉ ngồi xe khi nà o bên nhà Cabot cÅ©ng có xe nhÆ° mình.
NhÆ°ng William thì rất thÃch cái "ô-tô" đó. Báo chà đã đặt cho nó cái tên nhÆ° váºy rồi. Chú thÃch hÆ¡n vì cho rằng bố mua cái xe đó là mua cho chú, để thay và o chiếc xe đẩy không có máy móc gì. Chú cÅ©ng thÃch cả ngÆ°á»i lái xe hÆ¡n là cô bảo mẫu. NgÆ°á»i lái xe có đôi mắt kÃnh rất to vá»›i chiếc mÅ© dẹt xuống đầu. Bà ná»™i Kane và bà ngoại Cabot tuyên bố sẽ chẳng bao giá» ngồi và o chiếc xe máy gá»›m khiếp đó, và đúng là các cụ không chịu ngồi tháºt.
Tuy váºy bà ná»™i Kane vẫn đòi thông báo là bà có ngồi trong xe hÆ¡i Ä‘á» Ä‘i dá»± tang lá»….
Trong hai năm sau đó, ngân hà ng tiếp tục phát triển lá»›n mạnh. Wilìiam cÅ©ng lá»›n theo vá»›i nó. Những ngÆ°á»i Mỹ lại má»™t lần nữa đầu tÆ° và o những công trình mở rá»™ng và những khoản tiá»n lá»›n theo nhau kéo vá» ngân hà ng Kane và Cabot, rồi tiá»n đó lại tái đầu tÆ° và o những công trình nhÆ° nhà máy thuá»™c da Lowell Ở Massachusetts. Richard theo dõi sá»± lá»›n mạnh của cả ngân hà ng và con trai mình vá»›i má»™t tâm lý thá»a mãn tỉnh táo. Và o ngà y sinh nháºt lần thứ năm
của William, anh rút thằng bé ra khá»i bà n tay quản lý của Ä‘Ã n bà và giao nó cho má»™t ông thà y dạy tÆ° và trả lÆ°Æ¡ng cho ông ta 450 đô-la má»™t năm. ông thà y tên là Munro, má»™t ngÆ°á»i do Richard Ä‘Ãch thân chá»n lá»±a trong số tám ngÆ°á»i được cô thÆ° ký riêng của anh giá»›i thiệu lên. ông thà y Murro được giao nhiệm vụ là phải đảm bảo cho William đến năm mÆ°á»i hai tuổi có thể sẵn sà ng và o trÆ°á»ng St Paul được. William láºp tức yêu thÃch ngay ông thà y Munro, má»™t ngÆ°á»i chú tưởng là đã già và tà i giá»i nhÆ°ng thá»±c ra ông thà y ấy chỉ má»›i có hai mÆ°Æ¡i ba tuổi, đã tốt nghiệp loại Æ°u vá» Anh ngữ Ở Äại há»c Edinburgh.
William há»c Ä‘á»c và viết rất nhanh chóng dá»… dà ng, nhÆ°ng chú đặc biệt rất thÃch thú vá»›i những con số. Äiá»u phà n nà n duy nhất của chú là trong tám bà i há»c má»—i tuần chỉ có má»™t bà i là toán. NhÆ°ng William cÅ©ng đã có thể cho bố chú thấy được là má»™t phần tám thá»i gian ấy coi nhÆ° má»™t thứ đầu tÆ° nhá» cho ai đó má»™t ngà y kia sẽ trở thà nh thống đốc và chủ tịch của má»™t ngân hà ng. Äể bù và o chá»— thiếu nhìn xa thấy rá»™ng của ông thà y, William Ä‘em những bà i toán chú nhẩm trong đầu ra đánh đố những ngÆ°á»i khác trong nhà . Bà ngoại Cabot chả bao giá» biết chia số ìẻ ra ìà m bốn má»—i khi trả lá»i chú chỉ toà n sai, nên bà đà nh nháºn là thằng cháu giá»i hÆ¡n bà . NhÆ°ng bà ná»™i Kene thì lại biết chút Ãt vá» phân số nên khôn khéo hÆ¡n, mặc dầu nhÆ° váºy cÅ©ng không giải quyết được bà i toán chia tám chiếc bánh cho chÃn đứa trẻ nhÆ° thế nà o.
Äến lúc bà chịu thua thì Wilham nói: Bà ơ , bà cá» mua cho cháu má»™t cái thÆ°á»›c lô-ga-nt, là cháu sẽ không quấy rầy bà nữa. Bà ngạc nhiên không ngá» thằng cháu mình lại sá»›m tinh khôn đến thế, nhÆ°ng bà vẫn cứ mua thÆ°á»›c cho nó mặc dù bà chÆ°a biết là nó có dùng được cái đó hay không. ÄÓ cÅ©ng là lần đầu tiên trong Ä‘á»Ã của bà ná»™i Kane giải quyết vấn Ä‘á» má»™t cách chóng vánh nhÆ° váºy. Còn những vấn Ä‘á» của Richard thì lại bắt đầu chuyển sang phÃa Äông. NgÆ°á»i chủ tịch cbi nhánh ngân hà ng của anh Ở London Ä‘á»™t nhiên chết tại chá»—
là m việc và Ở đó ngÆ°á»i ta cần anh có mặt để giải quyết Anh gợi ý vá»›i Anne là chị vá»›i thằng con William cùng Ä‘i vá»›i anh sang châu âu. Anh nghÄ© có Ä‘á» thằng bé nghỉ há»c Ãt ngà y cÅ©ng không sao, hÆ¡n nữa nó lại còn có thể được thăm tất cả những chá»— mà thà y Munro đã dạy nó và thÆ°á»ng nhắc đến luôn. Anne chÆ°a được sang châu âu bao giá» nên nghe nói thế rất phấn khởi Chị chất đầy những áo má»›i hch sá»± và đắt tiá»n và o ba chiếc hòm gởi xuống tà u để Ä‘em sang mặc Ở Thế giá»›i cÅ© . William không bằng lòng vá»›i mẹ là đã không cho chú mang theo chiếc xe đạp là thứ rất cần thiết Ä‘á» Ä‘i lại của chú.
Gia đình nhà Kena Ä‘i xuống New York bằng xe lá»a, và từ đó xuống tà u Aquitania để Ä‘i Southampton.
Anne lấy là m lạ thấy Ở New York sao có nhiá»u ngÆ°á»i má»›i di cÆ° đến và đẩy xe bán hà ng rong thế. Chị chỉ đám ngồi trên toa nhìn xuống thôi. William trái lại, rất ngạc nhiên vá»›i thà nh phố New York mà chú không ngá» to nhÆ° váºy: XÆ°a nay chú chỉ cho ngân hà ng của bố chú là tòa nhà lá»›n nhất Ở Mỹ mà có lẽ cÅ©ng là lá»›n nhất thế giá»›i. Chú rất muốn mua chiếc kem có mà u Ä‘á» và và ng của má»™t ngÆ°á»i Ä‘ang đẩy chiếc xe nhá», nhÆ°ng bố chú coi nhÆ° không nghe thấy gì. Vả lại, Richard không bao giá» có tiá»n lẻ trong túi. William vừa trông thấy chiếc tà u to đã lấy là m thÃch ngay, vÃ
chú là m bạn ngay vá»›i ông thuyá»n trưởng được, ông ta Chỉ cho chú xem tất cả những cái lý thú nhất trên tà u thủy. Richard và Anne cố nhiên được ngồi cùng bà n vá»›i thuyá»n trưởng, phải xin lá»—i là thằng bé đã là m mất thì giá» của ông nhiá»u quá.
- Không đâu, - ông thuyá»n trưởng có bá»™ râu đã bạc trả lá»i william vá»›i tôi đã là bạn thân vá»›i nhau rồi đấy Tôi chỉ tiếc là không trả lá»i được tất cả những câu há»i của nó vá» thá»i gian, tốc Ä‘á»™ và cá»± ly mà thôi. ChÃnh tôi vẫn cứ phải má»—i tối nghe ông kỹ sÆ° thứ nhất giảng giải cho để có thể dá»± Ä‘oán được tình hình ngà y hôm sau thì má»›i sống nổi được.
Sau mÆ°á»i ngà y vượt biển, tà u Aquitania Ä‘i và o con sông nhỠđể Ä‘áºu Ở Southampton. William còn luyẽn tiếc không chịu rá»i tà u. Chú suýt khóc nhÆ°ag rồi lại vui ngay vì thấy đã có má»™t xe Rolls-Royce sang trá»ng vá»›i lái xe chá» sẵn Ở dÆ°á»›i bến để Ä‘Æ°a há» vá» London. Ngay lúc đó Richard đã có ngay má»™t quyết định là khi xong việc trở vá» sẽ cho chở chiếc xe nà y sang New
York. ÄÓ là má»™t quyết định biểu lá»™ tÃnh khà của anh hÆ¡n bao giá» hết. Anh nói vá»›i Anne là muốn để cho Henry Ford được táºn mắt trông thấy chiếc xe ấy.
Trong khi Ở London, gia đình Kane bao giá» cÅ©ng Ở khách sạn Ritz trong khu Piccadilly, tiện cho cÆ¡ quan của Richard trong thà nh phố. Những lúc Richard báºn công việc Ở ngân hà ng, Anne tranh thủ Ä‘Æ°a Willian Ä‘i thăm Tháp London, Cung Ä‘iện Buckingham và xem cảnh đổi gác. William thấy má»i thứ Ä‘á»u rất "hay" chỉ trừ có ngữ Ä‘iệu tiếng Anh Ở đây chú thấy hÆ¡i khó hiểu.
- Tại sao há» không nói nhÆ° chúng ta, hả mẹ? – chú há»i thế, và chú lấy là m lạ thấy mẹ bảo chÃnh ra là câu há»i phải đặt ngược lại má»›i đúng, vì "há»" có trÆ°á»›c.
Wilham rất thÃch xem những ngÆ°á»i lÃnh gác mặc bá»™ quân phục mà u Ä‘á» tÆ°Æ¡i có những khuy đồng bóng loáng đứng gác Ở bên ngoà i Äiện Buckingham. Chú muốn nói chuyện vá»›i há», nhÆ°ng chỉ thấy há» nhìn thẳng Ä‘i đâu mà không chá»›p mắt nữa kia.
- Chứng ta có thể mang má»™t ngÆ°á»i vá» nhà được không mẹ? - chú há»i.
Không, con ạ, hỠcòn phải đứng đây để gác cho Vua chứ.
NhÆ°ng ông Vua có nhiá»u ngÆ°á»i gác quá, con không có được má»™t ngÆ°á»i sao?
Richard bá» ra má»™t buổi chiá»u "đặc biệt để Ä‘Æ°a Aune và Wilìiam sang vùng phÃa Tây London xem
kịch câm truyá»n thống của ngÆ°á»i Anh biểu diá»…n Ở Quần Ngá»±a. William xem vừa thÃch và sợ tưởng nhÆ° đằng sau má»—i ngá»n cây Ä‘á»u có ma quá»· nấp Ở đó. Xem xong, há» lại quay vá» Fortnum uống trà . Anne và William được nếm món bánh rán bá»c kem rất ngon. William rất thÃch nên mấy ngà y sau đó chú được dẫn đến phòng trà Ở Fortnum để tiếp tục ăn món bánh ấy.
William và mẹ chú thấy những ngà y nghỉ trôi qua rất nhanh. Riêng Richard thì hà i lòng vá»›i công việc Ở phố Lombard và lấy là m mừng đã cỠđược má»™t chủ tịch má»›i của chi nhánh ngân hà ng, do đó trong đầu đã nghÄ© đến ngà y vá». Hà ng ngà y Ä‘á»u có Ä‘iện Ở Boston gá»i tá»›i khiến anh sốt ruá»™t muốn trở vá» là m việc Ở nhà ngay. Cuối cùng có má»™t bức Ä‘iện dà i báo cho anh biết
2.500 công nhân Ở nhà máy sợi Lawrence, Massachusetts, nÆ¡i ngân hà ng đã đầu tÆ° khá nhiá»u và o đó hiện nay Ä‘ang đình công. May mà chỉ còn ba ngà y nữa anh đã lên Ä‘Æ°á»ng vá» nÆ°á»›c.
William thì mong vá» nhà để kể lại cho ông thà y Munron nghe mình đã là m những gì Ở Anh, và cÅ©ng vá» vá»›i bà ná»™i bà ngoại nữa. Chú Ä‘oán các bà mình chÆ°a bao giỠđược xem hát Ở ngoà i trá»i vá»›i đông đảo công chúng nhÆ° Ở đây. Anne phấn khởi vá»›i chuyến Ä‘i không kém gì William, nhÆ°ng bây giá» có phải vá» nhà cÅ©ng vẫn thÃch, vì chị cho là mình đã được dịp khoe vá»›i ngÆ°á»i Anh vốn không Æ°a lòe loẹt lắm nhữag bá»™ áo má»›i và cả sắc đẹp của mình nữa. TrÆ°á»›c ngà y xuống tà u vá» William còn được mẹ Ä‘Æ°a đến dá»± bữa tiệc trà Ở Quảng trÆ°á»ng Eaton do bà vợ ông chủ tịch má»›i của chi nhánh ngân hà ng đứng ra chiêu đãi. Bà ta cÅ©ng có đứa con lên tám tuổi, tên là Stuart. William đã cùng vá»›i nó là m bạn được hai tuần rồi, và chÆ¡i vá»›i
nhau khá thân. Bữa tiệc trà không được vui lắm vì Stuart bị ốm. Äể chia sẻ ná»—i buồn vá»›i bạn mình, Wiììiam cÅ©ng bảo vá»›i mẹ là có lẽ chú sắp ốm. Thế là hai mẹ con trở vá» khách sạn Ritz sá»›m hÆ¡n dá»± định. NhÆ°ng Anne cÅ©ng không thất vá»ng lắm, vì vá» sá»›m cà ng có thá»i gian xem lại những đồ đạc đóng gói gá»i xuống tà u. Chị biết William muốn chia sẻ ốm Ä‘au vá»›i bạn đó thôi. NhÆ°ng đến tối lúc cho William lên giÆ°á»ng ngủ, chị bá»—ng thấy thằng bé cÅ©ng có hÆ¡i sốt tháºt, và chị báo cho Richard biết.
CÓ lẽ đó là do phấn khởi sắp được vỠnhà thôi, - Richard nói, như có vẻ không quan tâm lắm.
- Em cÅ©ng mong thế, - Anne đáp, - Em không muốn nó ốm trong sáu ngà y Ä‘i Ä‘Æ°á»ng.
- Mai là nó khá»e thôi, - Richard nói và không để ý gì thêm nữa. NhÆ°ng đến sáng hôm sau lúc Anne và o đánh thức con dáºy thì thấy ngÆ°á»i nó có nhiá»u chấm Ä‘á» và sốt cao hÆ¡n trÆ°á»›c, có lẽ đến bốn mÆ°Æ¡i Ä‘á»™. Bác sÄ© của khách sạn đến khám bảo là thằng bé bị sởi và dứt khoát không thể cho Ä‘i biển được, đó là vì nó và vì cả các hà nh khách khác nữa. Không có cách nà o khác hÆ¡n là cứ phải để nó nằm đó cho đến khi khá»i hẳn má»›i vỠđược. Richard thì không thể nà o Ở lại chỠđược hai tuần, nên anh quyết định cứ lên Ä‘Æ°á»ng theo dá»± kiến. Anne phải miá»…n cÆ°á»ng thay đổi lại. kế hoạch Ä‘i đứng William nằng nặc đòi bố cho Ä‘i theo, vì Ở đây chá» mÆ°á»i bốn ngà y cho con tà u trở lại Southompton thì lâu quá. NhÆ°ng Richard kiên quyết nhất định không chiá»u con, thuê má»™t cô bảo mẫu đến phục vụ và thuyết phục Wilham là chú Ä‘ang bị ốm rất nặng không Ä‘i đâu được.
Anne cùng đi với Richard xuống Southompton bằng chiếc xe Rolls-Royce mới.
Lúc chia tay, chị mạnh bạo nói một câu, chỉ sợ chồng cho mình là đà n bà hay xúc động quá đáng:
Richard, không có anh, em Ở lại London cô đơn quá
- Thì Ở Boston không có em, anh cÅ©ng cô Ä‘Æ¡n không kém, - anh nói váºy, nhÆ°ng đầu óc nghÄ© đến những công nhân nhà máy sợi Ä‘ang đình công.
Aune trở vá» London bằng xe ìá»a, trong bụng nghÄ© không biết hai tuần sắp tá»›i Ở London chị sẽ là m gì.
Wilìiam được má»™t đêm ngủ yên hÆ¡n và đến sáng hôm sau những vết sởi đã dịu dần. Bác sÄ© và y tá vẫn cứ bắt chú phải nằm yên trên giÆ°á»ng. Aune tranh thủ rá»—i rãi viết những bức thÆ° tháºt dà i vá» cho gia đình. William phản đối không chịu nằm mãi Ở giÆ°á»ng, và đến sáng hôm thá» ba chú dáºy sá»›m tìm sang phòng mẹ. Lúc nà y chú đã gần nhÆ° trở lại bình thÆ°á»ng. Chú trèo lên giÆ°á»ng, và đôi tay lạnh của chú là m mẹ tỉnh dáºy. Aune yên tâm thấy con đã khá»i bệnh. Chị bấm chuông gá»i mang đồ ăn sáng lên cho cả hai mẹ con Ở trên giÆ°á»ng, Ä‘iá»u mà bố của William trÆ°á»›c đây chả bao giá» cho phép là m nhÆ° thế.
CÓ tiếng gõ cá»a nhẹ rồi má»™t ngÆ°á»i mặc áo vừa Ä‘á» vừa và ng bÆ°á»›c và o vá»›i chiếc khay bạc to vá»›i đủ các món trên đó, trứng, thịt rán, cà chua, bánh mì nÆ°á»›ng và mứt hoa quả, chẳng khác nà o má»™t bữa tiệc. William nhìn khay thức ăn mà bụng đói nhÆ° cà o. Chú không nhá»› là mình đã ăn má»™t bữa tháºt no và o hôm nà o. Anne liếc nhìn và o tá» báo buổi sáng. Thá»i gian Ở London, Richard thÆ°á»ng vẫn Ä‘á»c Thá»i báo, vì váºy ban giám đốc khách sạn cho là chị vẫn có yêu cầu Ä‘á»c tá» báo đó.
- Ô mẹ nhìn nà y, - William nói và chỉ và o tấm ảnh Ở trang bên trong, - đây là ảnh chiếc tà u của Bố. Tai nạn là cái gì, hả Mẹ?
ảnh con tà u Titanic chiếm hết cả bỠngang của trang báo.
Không cần nghÄ© đến ngÆ°á»i của há» Cabot hay há» Kane phải xá» sá»± nhÆ° thế nà o, Anne bá»—ng ôm chặt lấy con mà khóc nức nở. Hai mẹ con cứ ôm nhau ngồi trên giÆ°á»ng nhÆ° thế má»™t lúc lâu. William không hiểu đầu Ä‘uôi thế nà o. Anne biết là hai mẹ con đã mất Ä‘i ngÆ°á»i thân yêu nhất của mình trên Ä‘á»i nà y. ông Piers Campbell, bố của anh bạn Stuart, đến phòng thượng khách 107 của khách sạn Ritz. ông ta chỠỞ hà nh lang trong khi ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà góa báºn đồ Ä‘en và o ngÆ°á»i. Chị chỉ mang Ä‘i theo có má»™t bá»™ đồ sẫm đó thôi. William cÅ©ng được mặc quần áo chỉnh tá». Cho đến lúc nà y chú vẫn chÆ°a hiểu tai nạn là thế nà o. Anne Ä‘á» nghị ông Piers giải thÃch nhÆ° thế nà o đó cho đứa con của chị hiểu được. NhÆ°ng William chỉ nói:
Cháu muốn cùng Ä‘i tà u vá»›i bố cháu, nhÆ°ng bố cháu không cho Ä‘i. Chú không khóc, vì chú không thể nà o tin rằng bố chú lại có thể bị chết được. Thế nà o trong số những ngÆ°á»i sống sót cÅ©ng có bố chú.
Suốt Ä‘á»i ông Piers là m má»™t nhà chÃnh trị, nhà ngoại giao, và bây giá» là m chủ tịch ngân hà ng Kane và Cabot Ở London, ông chÆ°a há» thấy má»™t ngÆ°á»i nà o còn nhá» tuổi mà có nhiá»u nghị lá»±c nhÆ° váºy. Ãt ngÆ°á»i có cá tÃnh nhÆ° chú nhá» nà y. Nhiá»u năm sau ông vẫn
còn thấy đúng nhÆ° váºy. Cá tÃnh ấy đã từng có Ở Richard Kane và truyá»n lại cho đứa con duy nhất của anh. Và o ngà y thứ năm của tuần đó, William đã lên sáu tuổi. NhÆ°ng chú không há» mở bất cứ gói quà nà o đến tặng chú.
Anne xem Ä‘i xem lại rất kỹ những danh sách ngÆ°á»i còn sống sót được gá»i dần từ Mỹ sang. Danh sách nà o cÅ©ng Ä‘á»u xác nháºn là Richard Lowell Kane còn Ä‘ang mất tÃch trên biển, coi nhÆ° đã bị chết Ä‘uối. Má»™t tuần sau nữa, ngay cả đến William cÅ©ng không còn hy vá»ng
gì là bố chú còn sống. Anne Ä‘au Ä‘á»›n bÆ°á»›c lên tà u Aquitania trở vá» Mỹ. William muốn được ra ngay biển khÆ¡i. Chú ngồi hà ng giá» trên boong tà u nhìn xuống mặt nÆ°á»›c phẳng lặng. Ngà y mai con sẽ tìm thấy bố, - chú cứ nói mãi vá»›i mẹ nhÆ° thế. Lúc đầu, bằng má»™t giá»ng tin tưởng, nhÆ°ng dần dần tá»± chú cÅ©ng thấy khó mà tin được.
- William con ạ, chả ai có thá» sau ba tuần Ở Bắc Äại Tây DÆ°Æ¡ng nà y mà còn sống được đâu.
- Cả bố con cũng thế ư?
- Cả bố con cũng thế.
Khi Anne trở vỠđến Boston, cả bà ná»™i bà ngoại Ä‘á»u đã chá» sẵn chị Ở nhà rồi. Trách nhiệm bây giá» giao lại cho hai bà . Anne để mặc eho hai cụ là m chủ má»i thứ.
Chị thấy cuá»™c Ä‘á»i đối vá»›i mình bây giá» chả có ý nghÄ©a gì mấy nữa. Äiá»u quan trá»ng là William, mà số pháºn của chú bây giá» là các cụ nhất định phải nắm lấy. William thì tá» ra rất lá»… Ä‘á»™, nhÆ°ng không muốn gần hai bà . Ban ngà y, chú yên lặng ngồi há»c vá»›i ông thà y Munro, và đến đêm lại khóc trong lòng mẹ.
- NÓ cần phải có những đứa trẻ khác là m bạn má»›i được - các cụ tuyên bố nhÆ° váºy, và liá»n sau đó cho cả ông thà y Munro và cô bảo mẫu nghỉ việc, và cho William đến Viện Sayre theo há»c vì các cụ tin rằng cho nó sống vá»›i thế giá»›i thá»±c tế bên ngoà i và có thêm nhiá»u bạn khác thì thằng bé sẽ trở lại bình thÆ°á»ng.
Richard đã để lại phần lá»›n tà i sản cho William, vá»›i sá»± ủy nhiệm của gia đình, cho đến khi nà o chú hai mÆ°Æ¡i mốt tuổi. Trong chúc thÆ° của bố chú có má»™t bản phụ lục. Richard muốn rằng con trai mình sau nà y sẽ xứng đáng là Thống đốc và Chủ tịch của ngân hà ng Kane và Cobot. Chỉ có má»—i Ä‘iểm đó trong chúc thÆ° là William thấy hứng thú, còn những cái khác tất nhiên Ä‘á»u là quyá»n của chú được hưởng cả. Aune được nháºn má»™t số tiá»n gốc là 500 nghìn đôla vá»›i thu nháºp hà ng năm là 100 nghìn đô-la cho đến chót Ä‘á»i trừ các khoản thuế, và số tiá»n đó chỉ chấm dứt ngay nếu chị tái giá. Chị cÅ©ng được hưởng cả ngôi nhà trên đồi Beacon, biệt thá»± mùa hè trên BỜ Bắc, ngôi nhà Ở Maine vá»›i cả má»™t hòn đảo nhá» ngoà i khÆ¡i MÅ©i Cá Thu, và tất cả những tà i sản ấy sau khi chị qua Ä‘á»i sẽ trao lại cho William. Hai cụ ná»™i ngoại má»—i ngÆ°á»i được hưởng 250 nghìn đô-la cùng những thÆ° dặn lại là nếu Richard chết trÆ°á»›c các cụ thì trách nhiệm của các cụ là nhÆ° thế nà o. Toà n bá»™ tà i sản của gia đình do ngân hà ng quản lý và được ủy thác cho những cha mẹ đỡ đầu của William. Thu nháºp do tất cả những thứ trên đây Ä‘em lại được tái đầu tÆ° má»—i năm và o những xà nghiệp đã
săn có.
CÅ©ng phải mất đến má»™t năm trá»i các cụ má»›i cảm thấy hết tang tóc, còn Aune thì mặc dầu chị chỉ má»›i hai mÆ°Æ¡i tám tuổi nhÆ°ng đến bây giá» chị má»›i thấy mình lần đầu tiên trong Ä‘á»i sống lại được cái tuổi đó.
Các cụ không như Anne, không che giấu nỗi buồn của mình là m gì. William thấy thế không bằng lòng, lên tiếng trách các cụ.
- Bà không nhá»› bố cháu hay sao? - chú ngÆ°á»›c đôi mắt xanh lên há»i bà ná»™i Kena khiến bà nhá»› đến đứa con trai của mình.
CÓ chứ cháu, nhưng bố cháu không muón cho chúng ta cứ ngồi đó để mà thương thân được. . .
- NhÆ°ng cháu muốn tất cả chúng ta lúc nà o cÅ©ng phải nhá»› đến bố cháu cÆ¡, luôn luôn nhá»› đến, - Wilham xẵng giá»ng nói.
- William nà y, bây giá» bà sẽ nói vá»›i cháu nhÆ° lần đầu tiên nói chuyện vá»›i má»™t nguá»i lá»›n nhé. Tất cả chúng ta sẽ luôn luôn có hình ảnh thiêng liêng của bố cháu trong lòng, còn cháu thì cháu sẽ phải là m thế nà o cho xứng vá»›i Ä‘iá»u bố cháu mong muốn Ở cháu.
Bây giá» cháu là ngÆ°á»i đứng đầu trong gia đình và là ngÆ°á»i thừa kế má»™t tà i sản lá»›n. Váºy cháu phải chuẩn bị là m thế nà o cho xứng đáng vá»›i sá»± thừa kế đó, cÅ©ng vá»›i tinh thần mà bố cháu đã là m để đến lượt cháu được thừa hưởng nhÆ° váºy.
William không trả lá»i. NhÆ°ng nhÆ° váºy là chú đã hiểu được mình sống có mục Ä‘Ãch nhÆ° thế nà o. TrÆ°á»›c đây chú không biết. Bây giá» chú sẽ nghe theo lá»i khuyên của bà ná»™i. Chú há»c cách sống vá»›i ná»—i Ä‘au buồn của mình nhÆ°ng không má»™t lá»i phà n nà n kêu ca.
Từ đó trở Ä‘i, chú chăm chỉ há»c táºp, và chỉ khi nà o thấy bà ná»™i Kena có vẻ bằng lòng thì chú má»›i yên tâm. Chú giá»i tất cả các môn há»c, và riêng trong môn toán không những chú đứng đầu lá»›p mà còn vÆ°Æ¡n tá»›i cả những lá»›p trên nữa. Bất cứ gì bố chú đã là m được, chú quyết tâm là m được hÆ¡n thế. Chú gần gÅ©i vá»›i mẹ hÆ¡n bao giá» hết, và trở thà nh hoà i nghi đối vá»›i tất cả những ai không phải trong gia đình. Cứ nhÆ° váºy, chú trở thà nh má»™t đứa trẻ cô Ä‘Æ¡n, Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c, và hóa ra má»™t con ngÆ°á»i hợm mình.
Các cụ đã tÃnh rằng khi nà o William bảy tuổi thì sẽ đến lúc dạy cho nó hiểu biết vá» giá trị của đồng tiá»n. Các cụ cho chú bắt đầu được có tiá»n túi cứ má»—i tuần má»™t đô-la, nhÆ°ng bắt chú phải là m bản khai vá» má»—i đồng xu tiêu và o việc gì. Vá»›i chủ trÆ°Æ¡ng đó, các cụ tặng chú má»™t cuốn sổ bìa da mà u xanh giá 95 xu và trừ ngay và o khoản má»™t đô-la của tuần đầu. Từ tuần thứ hai trở Ä‘i, các cụ cứ má»—i sáng thứ bảy lại phát má»™t đô-la cho chú. William đầu tÆ° năm mÆ°Æ¡i xu và o quỹ tiêu hai mÆ°Æ¡i xu, Ä‘em mÆ°á»i xu cho bất cứ đối tượng từ thiện nà o mà chú muốn, còn giữ lại hai mÆ°Æ¡i xu dá»± trữ. Cứ đến cuối má»—i quý, các cụ lại rà soát sổ sách và xem chú báo cáo vá» các khoản chi tiêu nhÆ° thế nà o. Sau ba tháng đầu, William đã hoà n toà n sẵn sà ng tá»± xá» lý lấy má»i thứ. Chú đã hiến 1,30 đô-la cho tổ chức HÆ°á»›ng đạo sinh Mỹ má»›i thà nh láºp, đầu tÆ° 5,55 đô-la và yêu cầu bà ná»™i Kane gá»i và o quỹ tiết kiệm theo tà i khoản của cha đỡ đầu J.P. Morgan đã quá cố Chú chi 2,60 đô-la không phải thanh toán và để 2,60 đô-la và o quỹ dá»± trữ. Sá»” thu chi của chú khiến cho các cụ rất hà i lòng. RÕ rà ng William là đứa con của Richard Kane, không còn nghi ngá» gì nữa.
Ở trÆ°á»ng, William không có mấy bạn, phần vì chú ngại không muốn chÆ¡i vá»›i những ai không thuá»™c gia đình Cabot và Lowell, hoặc đám trẻ thuá»™c những gia đình già u có hÆ¡n mình. Äiá»u đó khiến chú trở thà nh má»™t con ngÆ°á»i hay tÆ° lá»±. Mẹ chú lo ngại, thâm tâm chỉ muốn chú sống má»™t cuá»™c sống bình thÆ°á»ng, không thÃch chú lao và o những chuyện sổ sách chi thu hoặc chÆ°Æ¡ng trình đầu tÆ° gì hết. Anne muốn William có nhiá»u bạn trẻ hÆ¡n là mấy vị cố vấn già , muốn chú cứ chÆ¡i nghịch cho bẩn thỉu và xây xát còn hÆ¡n là lúc nà o cÅ©ng sạch sẽ trắng bong, muốn chú sÆ°u táºp ếch nhái và rùa hÆ¡n là chú ý đến chứng khoán và báo cáo của công ty, tóm lại muốn chú nhÆ° tất cả má»i đứa bé khác Tuy nhiên chị không bao giá» dám có can đảm nói vá»›i các cụ vá» những Ä‘iá»u chị suy nghÄ©, vả lại các cụ cÅ©ng chẳng quan tâm gì đến bất cứ đứa trẻ nà o khác
Và o ngà y sinh nháºt thứ chÃn của chú, William Ä‘Æ°a sổ cho các cụ kiểm soát lần thứ hai trong năm. Cuốn sổ bá»c da mà u xanh cho thấy trong hai năm qua chú đã tiết kiệm được hÆ¡n năm đô-la. Äặc biệt chú rất tá»± hà o nêu ra cho các cụ thấy má»™t khoản đã ghi từ lâu đánh dấu "B6", tức là khoản tiá»n chú đã rút Ở ngân hà ng J.P. Morgan ra ngay sau khi chú được tin nhà tà i chÃnh lá»›n nà y qua Ä‘á»i, vì chú nhá»› là ngay những chứng khoán của ngân hà ng bố chú đã bị tụt xuống sau khi có tin bố chú mất. Wilham đã tái đầu tÆ° số tiá»n đó ba tháng sau, và chú cÅ©ng nhÆ° công chúng hiá»u rằng má»™t công ty bao giá» cÅ©ng lá»›n hÆ¡n má»™t cá nhân
Các cụ thấy thế rất cảm động, cho phép William bán chiếc xe đạp cũ của chú đi và sắm chiếc xe mới.
Mua xong, vốn liếng của chú vẫn còn trên 100 đô-la. Bà ná»™i Kane Ä‘em số tiá»n đó của chú đầu tÆ° và o công ty dầu há»a Standard của bang New Jersey. William biết rằng dầu há»a là thứ chỉ có má»—i ngà y má»™t đắt lên. Chú giữ cuốn sổ thu chi đó rất kỹ và ghi hên tục và o đó cho đến ngà y chú hai mÆ°Æ¡i mốt tuổi. Giá nhÆ° đến lúc đó các bà ná»™i ngoại của chú còn sống, thì chắc các cụ sẽ là m tá»± hà o vá» mục cuối cùng ghi và o cá»™t bên phải của cuốn sổ, nhan Ä‘á» "Tà i sản".
|
21-07-2009, 01:52 AM
|
|
|
|
Tham gia: Sep 2008
Bà i gởi: 105
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 20 Times in 7 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 7
Wladek là ngÆ°á»i duy nhất trong những ai còn sống sót được biết kỹ các gian hầm của lâu Ä‘Ã i. Hồi còn chÆ¡i ú tim vá»›i Leon, chú đã từng sống rất nhiá»u giá» thoải mái tá»± do trong những gian hầm bằng đá ấy, lúc nà o thÃch thì lên lâu Ä‘Ã i, không thì thôi.
DÆ°á»›i đó có tất cả bốn gian hầm, chia là m hai tầng. Hai ngăn, má»™t lá»›n má»™t nhá», Ở ngang tầm vá»›i mặt đất. Ngăn nhá» liá»n vá»›i tÆ°á»ng của lâu Ä‘Ã i và có chút ánh sáng rá»i xuống qua tấm lÆ°á»›i sắt đặt lẩn và o trong đá Ở phÃa trên. Äi xuống năm báºc còn có hai căn phòng bằng đá Ở phÃa trên. Äi xuống năm báºc còn có hai căn phòng bằng đá nữa nhÆ°ng quanh năm tối om và không có mấy không khÃ. Wladek Ä‘Æ°a Nam tÆ°á»›c và o căn phòng con Ở tầng hầm phÃa trên. ông cứ ngồi yên trong góc, không Ä‘á»™ng Ä‘áºy, chỉ nhìn và o khoảng không mà không nói má»™t lá»i. Chú cá» chị Florentyna là m ngÆ°á»i hầu riêng của Nam tÆ°á»›c.
Vì Wladek là ngÆ°á»i duy nhất dám Ở lại trong cùng ngăn hầm ấy vá»›i Nam tÆ°á»›c, những ngÆ°á»i hầu khác không ai há»i chú là có quyá»n gì. Thế là má»›i chÃn tuổi, chú đứng ra đảm Ä‘Æ°Æ¡ng trách nhiệm đối vá»›i các bạn tù nhân khác Ở đây. Má»i ngÆ°á»i, vốn hà ng ngà y rất bình thản nhÆ°ng quá khiếp sợ vá»›i cảnh tá»± nhiên bị giam giữ Ở nhà hầm nà y chẳng lấy gì là m lạ vá» việc má»™t chú bé chÃn tuổi nắm váºn mệnh của há». Trong nhà hầm, chú trở thà nh ngÆ°á»i chủ của các tù nhân.
Chú chia số ngÆ°á»i hầu ra là m ba nhóm, má»—i nhóm tám ngÆ°á»i, cá»™ng tất cả hai mÆ°Æ¡i bốn, cố xếp cho các gia đình được cùng Ở vá»›i nhau má»™t chá»—. Ba nhóm ngÆ°á»i nà y luân phiên nhau đổi chá»—, tám giỠđầu trong ngà y được lên tầng hầm trên để có ánh sáng, không khÃ, ăn uống và váºn Ä‘á»™ng thân thể. Tốp thứ hai và là phổ biến nhất trong tám giỠđó là là m việc phục vụ bá»n chiếm đóng lâu Ä‘Ã i, còn tám giá» cuối trong ngà y là xuống ngủ Ở tầng hầm dÆ°á»›i. Không ai, trừ Nam tÆ°á»›c và Florentyna, có thể biết được Wladek ngủ và o lúc nà o, vì cuối má»—i ca chú Ä‘á»u có mặt tại chá»— để giám
sát việc há» luân chuyển. Cứ mÆ°á»i hai tiếng đồng hồ lại chia thức ăn má»™t lần. Bá»n lÃnh gác sẽ giao cho chú má»™t bá»c sữa dê, bánh mì Ä‘en, kê hoặc thỉnh thoảng là má»™t Ãt lạc. Wladek chia số đó ra là m hai mÆ°Æ¡i tám phần, bao giá» cÅ©ng nhÆ°á»ng cho Nam tÆ°á»›c hai suất nhÆ°ng không Ä‘á» cho ông ta biết.
Má»—i khi thu xếp xong má»™t ca là m việc rồi, chú trở vá» chá»— Nam tÆ°á»›c Ở căn hầm nhá». Lúc đầu, chú chỠđợi Ở Nam tÆ°á»›c đôi Ä‘iá»u hÆ°á»›ng dẫn nà o đó, nhÆ°ng lâu dần chú thấy cái nhìn của ông cÅ©ng dữ dá»™i và lạnh nhạt chả kém gì cái nhìn của bá»n lÃnh gác ngÆ°á»i Äức.
Từ khi bị bắt giam Ở chÃnh lâu Ä‘Ã i của mình đến giá», Nam tÆ°á»›c không há» thốt ra má»™t lá»i nà o. Râu của ông đã má»c dà i đến ngá»±c. Cáì dáng khá»e mạnh của ông đã bắt đầu hom hem. Cái vẻ tá»± hà o trÆ°á»›c kia của ông đã chuyển sang nhịn nhục. Wladek hầu nhÆ° không còn nhá»› lại được cái giá»ng nói dá»… thÆ°Æ¡ng của ông trÆ°á»›c đây nữa. Chú nghÄ© có lẽ không bao giá» còn nghe lại được tiếng nói ấy. Dần dà , chú cÅ©ng im lặng, không nói gì, chỉ là m theo những gì Nam tÆ°á»›c muốn nhÆ°ng không nói thà nh lá»i mà thôi.
TrÆ°á»›c đây sống trong cảnh an toà n của lâu Ä‘Ã i, Wladek không bao giá» nghÄ© đến chuyện đã xảy ra ngà y hôm trÆ°á»›c, vì hà ng ngà y hà ng giá» chú có những việc báºn má»›i. NhÆ°ng bây giá» thì chú cÅ©ng không thể nhá»› được chuyện gì vừa xảy ra lúc nãy, vì cuá»™c sống không há» có tà gì thay đổi. Những phút hy vá»ng biến thà nh giá», giá» biến thà nh ngà y, ngà y biến thà nh tháng, và cứ thế trôi Ä‘i không để lại dấu vết gì. Chỉ
có thức ăn Ä‘Æ°a đến, chỉ có ánh sáng và bóng tối, cho biết là mÆ°á»i hai tiếng đồng hồ đã trôi qua Chỉ có ánh sáng nhiá»u hay Ãt, tuỳ Ở trá»i quang hay có giông bão, rồi đến băng tuyết đóng trên tÆ°á»ng hầm, và khi có ánh sáng rá»i và o nó lại chảy ra, là báo cho biết từ mùa nà y chuyển sang mùa khác, mà Wladek thì không thể nà o rút được bà i há»c gì của thiên nhiên cả.
Qua những đêm dà i, Wladek cảm thấy cái mùi ghê tởm của thần chết đã thấp thoáng ngay Ở nhữag góc xa xa của tÆ°á»ng hầm, chỉ đến lúc có chút nắng của buổi sáng chiếu và o, hoặc má»™t là n gió lạnh, hoặc có tráºn mÆ°a kéo đến thì má»›i xua tan được nó Ä‘i phần nà o mà thôi.
Cuối má»™t ngà y giông bão liên miên, Wladek và Florentyna lợi dụng trá»i mÆ°a ra tắm rá»a Ở vÅ©ng nÆ°á»›c hình thà nh trên ná»n đá của tầng hầm trên. Cả hai ngÆ°á»i Ä‘á»u không để ý đến cặp mắt của Nam tÆ°á»›c Ä‘ang trợn trừng lên nhìn Wladek khi chú cởi chiếc sÆ¡ mi rách ra cuá»™n bá» xuống chá»— nÆ°á»›c còn tÆ°Æ¡ng đối sạch, và lấy tay kỳ cá» ngÆ°á»i chú đến trắng bệch. Bá»—ng nhiên, Nam tÆ°á»›c lên tiếng. - Wladek, - tiếng nói nghe không rõ lắm, - ta không nhìn rõ được cháu lắm. Cháu lại đây coi.
Wladek hoảng hồn khi nghe thấy tiếng nói của ông chủ mình, vì đã lâu lắm chú chỉ thấy ông im lặng. Tháºm chà chú không nhìn vá» phÃa có tiếng nói nữa. Chú chợt nghÄ© ngay đó là cái Ä‘iá»m báo trÆ°á»›c má»™t tình trạng Ä‘iên dại đã từng xảy đến vá»›i hai ngÆ°á»i hầu già trÆ°á»›c đây
-Lại đây, cháu.
Wladek sợ hãi bÆ°á»›c đến trÆ°á»›e mẳt Nam tÆ°á»›c. ông nheo đôi mắt và giÆ¡ tay ra sá» và o ngÆ°á»i chú. ông lần ngón tay trên ngá»±c Wladek rồi nhìn chú rất kỹ.
Wladek, cháu có thể giải thÃch cho ta biết tại sao lại có chút khiếm khuyết trên cÆ¡ thể cháu thế nà y không?
- Không, thÆ°a ông, - Wladek lúng túng nói. - Từ khi cháu sinh ra đã thế rồi. Mẹ nuôi cháu thÆ°á»ng nói đó là dấu Äức Chúa Cha đã để lại trên ngÆ°á»i cháu.
- Những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà n ngốc thế. Äây là cái dấu của chÃnh cha đẻ của cháu.
- Nam tÆ°á»›c nhẹ nhà ng nói, rồi im lặng mấy phút. Wladek vẫn cứ đứng trÆ°á»›c mặt ông, không Ä‘á»™ng Ä‘áºy.
Nam tÆ°á»›c lại lên tiếng, lần nà y giá»ng dứt khoát hÆ¡n.- Ngồi xuống, cháu.
Wladek tuân theo lá»i ông ngay. Lúc ngồi xuống, má»™t lần nữa chú lại đỠý cái vòng bạc Ä‘eo lủng lẳng Ở cổ tay Nam tÆ°á»›c. Chút ánh sáng từ khe tÆ°á»ng rá»i và o khiến cho huy hiệu Rosnovski của ông lóe lên trong bóng tối của căn hầm.
- Ta không biết bá»n Äức có ý muốn giam giữ chúng ta Ở đây bao nhiêu lâu nữa. Lúc đầu ta nghÄ© cuá»™c chiến tranh nà y chỉ mấy tuần lá»…. NhÆ°ng ta nhầm. Bây giá» chúng ta phải xét đến khả năng nó sẽ còn tiếp tục má»™t thá»i gian rất lâu nữa. Vì nghÄ© nhÆ° váºy, cho nên chúng ta phải biết sá» dụng thá»i gian má»™t cách có tÃnh chất xây dá»±ng hÆ¡n, mà ta thì biết mình cÅ©ng sắp chết rồi.
- Không, không, - Wladek lên tiếng ngăn lại, nhưng Nam tước vẫn nói tiếp, coi như không nghe thấy chú.
- Còn Ä‘á»i cháu thì bây giá» má»›i bắt đầu. Do đó, ta sẽ tiếp tục là m cái việc dạy dá»— cho cháu.
Ngà y hôm đó, Nam tÆ°á»›c không nói thêm gì nữa. Hình nhÆ° ông Ä‘ang suy ngẫm vỠý nghÄ©a lá»i tuyên bố eủa mình. Thế là Wladek đã có được má»™t ông thầy há»c má»›i. Do hai ngÆ°á»i không có sách vở và phÆ°Æ¡ng tiện viết lách gì, nên Nam tÆ°á»›c nói câu nà o là bắt chú phải nhắc lại câu đó. ông dạy chú những Ä‘oạn thÆ¡ dà i của Adam Mickiewicz và Jan Kochanowski cùng những phần trÃch từ Aeneid. Trong cái lá»›p há»c Ä‘Æ¡n giản ấy Wladek đã được biết thế nà o là địa lý, toán, và chú nắm thêm được bốn ngoại ngữ nữa là Nga, Äức, Pháp và Anh. NhÆ°ng thú vị nhất đối vá»›i chú là những lúc chú được há»c vá» sá». Äó là . sá» của đất nÆ°á»›c hà ng trăm năm bị chia cắt, của những hy vá»ng bất thà nh vá» má»™t nÆ°á»›c Ba lan thống nhất, của ná»—i lo âu của những ngÆ°á»i dân Ba lan khi Napoleon thất bại thảm hại trÆ°á»›c quân Nga năm 1812. Chú được há»c vá» những chuyện dÅ©ng cảm của những thá»i quang vinh đã qua do Vua Jan Casimir đánh lui ngÆ°á»i Thụy Äiển Ở Czestochowa và hiến dâng đất nÆ°á»›c nà y cho Äức mẹ đồng trinh, vá» chuyện Hoà ng tá» Radziwill, má»™t ngÆ°á»i rất nhiá»u quyá»n thế, má»™t đại địa chủ và má»™t nhà săn bắn nổi tiếng, đã lên ngôi và thiết triá»u của mình Ở lâu Ä‘Ã i lá»›n gần Warsaw nhÆ° thế nà o. Bà i há»c cuối má»—i ngà y của Wladek là vá» lịch sá» gia đình của dòng há»
Rosnovski. Chú được nghe nhắc Ä‘i nhắc lại không biết bao nhiá»u lần vá» tổ tiên vẻ vang của Nam tÆ°á»›c đã phục vụ trong quân ngÅ© năm 1794 dÆ°á»›i quyá»n TÆ°á»›ng
Dabrowski, rồi năm 1809 dÆ°á»›i quyá»n chỉ huy của chÃnh Napoleon, và sau đó được Hoà ng đế thưởng công, cấp đất và ban danh tÆ°á»›c. Chú cÅ©ng được biết là ông ná»™i của Nam tÆ°á»›c đã từng có chân trong Há»™i Äồng Warsaw, rồi sau đó bố đẻ của Nam tÆ°á»›c cÅ©ng có má»™t vai trò trong việc xây dá»±ng đất nÆ°á»›c Ba-lan má»›i.
Wladek cảm thấy rất hạnh phúc việc Nam tÆ°á»›c đã biến căn hầm nhá» nà y thà nh má»™t lá»›p há»c.
LÃnh gác đứng ngoà i cá»a hầm cá» bốn giá» lại má»™t lần đổi phiên. Chúng bị cấm không được nói chuyện vá»›i tù nhân. Thoáng nghe nhữag mẩu chuyện giữa chúng vá»›i nhau, Wladek có thể biết được vá» diá»…n tiến của chiến tranh, vá» những việc chúng tiến hà nh Ở Hindenburg và Ludendorff, vá» cách mạng nồi lên Ở nÆ°á»›c Nga và nÆ°á»›c nà y đã rút khá»i chiến tranh bằng Hòa Æ°á»›c Brest-Litovsk.
Wladek bắt đầu nghÄ© rằng con Ä‘Æ°á»ng thoát duy nhất của tất cả những ngÆ°á»i Ở dÆ°á»›i hầm nà y là chỉ có chết. Trong hai năm sau đó, cánh cá»a dẫn xuống địa ngục đã mở ra chÃn lần, và Wladek cÅ©ng tá»± há»i nếu nhÆ° mình không được tá»± do thì tất cả những kiến thức chú được trang bị nà y sẽ coi nhÆ° vô Ãch.
Nam tÆ°á»›c tiếp tục dạy cho chú mặc dầu tai và mắt ông đã dần dần kém Ä‘i. Má»—i ngà y Wladek lại phải ngồi xÃch lại gần ông thêm má»™t Ãt. Florentyna, ngÆ°á»i vừa là chị vừa là mẹ lại vừa là bạn gần gÅ©i nhất của chú, đã phải rất vất vả đối phó vá»›i tình trạng Ô uế trong căn hầm. Thỉnh thoảng bá»n lÃnh gác Ä‘em đến cho má»™t cháºu cát hoặc má»™t Ãt rÆ¡m rạ để trải lên ná»n nhà . NhÆ° váºy cÅ©ng đỡ được hôi thối trong và i ngà y. Chuá»™t bá» chạy ra chạy và o chá»— tối nhặt nhạnh những mẩu bánh hay mầu khoai rÆ¡i vãi, nhÆ°ng chúng cÅ©ng Ä‘em theo đủ các thứ bẩn thỉu vá»›i bệnh táºt. Mùi nÆ°á»›c tiểu vá»›i phân của cả ngÆ°á»i lẫn súc váºt hòa và o nhau xông lên . sặc sụa đến không thở được Wladek lúc nà o cÅ©ng thấy mình nhÆ° ngÆ°á»i ốm, chỉ muốn nôn má»a. Chú rất thèm khát là m sao được sạch sẽ trở lại. Chú ngồi hà ng giá» nhìn lên trần hầm nhá»› lại những bồn nÆ°á»›c tắm bốc hÆ¡i và có cả xà phòng của cô bảo mẫu mang đến cho Leon vá»›i chú sau má»™t
ngà y há» chÆ¡i đùa thá»a thÃch. Chá»— đó cÅ©ng Ở trong lâu Ä‘Ã i nà y, cách chá»— chú Ä‘ang ngồi không xa lắm, nhÆ°ng chuyện ấy đã từ bao giở bao giá» rồi.
Äến mùa xuân 1918, chỉ còn mÆ°á»i lăm trong số hai mÆ°Æ¡i sáu ngÆ°á»i bị giam cùng vá»›i Wladek là còn sống. Nam tÆ°á»›c vẫn được má»i ngÆ°á»i đối xá» nhÆ° vá»›i má»™t ông chủ, còn Wladek thì được coi nhÆ° ngÆ°á»i quản lý của ông Wladek cảm thấy rất buồn cho Florentyna mà chú rất yêu quý. Florentyna đến giỠđã hai mÆ°Æ¡i tuổi rồi. CÔ đã hoà n toà n thất vá»ng vá» cuá»™c Ä‘á»i mình và cô tin rằng những ngà y còn lại của Ä‘á»i mình sẽ chỉ là sống trong những căn hầm nà y thôi. TrÆ°á»›c mặt cô, Wladek không bao giá» tá» ra đã mất hết hy vá»ng, nhÆ°ng dù bây giá» chỉ má»›i mÆ°á»i hai tuổi chú cÅ©ng đã bắt đầu tá»± há»i không biết mình còn có dám tin Ở tÆ°Æ¡ng lai nữa không.
Má»™t buổi chiá»u, và o đầu mùa thu, Florentyna đến bên Wladek lúc đó Ä‘ang Ở căn hầm lá»›n phÃa trên.
- Nam tÆ°á»›c gá»i chú đấy
wladek đứng ngay dáºy, Ä‘Æ°a suất ăn của mình cho ngÆ°á»i hầu lá»›n tuổi rồi xuống gặp Nam tÆ°á»›c. ông Ä‘ang Ä‘au nặng. Wladek nhìn thấy ông đã hốc hác Ä‘i ghê gá»›m, hầu nhÆ° chỉ còn xÆ°Æ¡ng vá»›i da. Nam tÆ°á»›c đòi uống nÆ°á»›c. Florentyna Ä‘em đến cho ông lÆ°ng bÆ¡ nÆ°á»›c vẫn treo bên ngoà i tÆ°á»ng đá. Uống xong rồi, ông từ từ nói vá»›i má»™t giá»ng hổn há»n.
Wladek, cháu đã trông thấy nhiá»u cái chết rồi, nên trông thấy má»™t ngÆ°á»i chết nữa cÅ©ng váºy thôi. Ta thú tháºt là bây giá» có chết ta cÅ©ng không sợ nữa.
- Không, không, không thể thế được, - Wladek kêu lên, ôm lấy ông già . - Chúng ta sắp gần đến ngà y thắng rồi. Nam tÆ°á»›c đừng bá» Ä‘i. Bá»n lÃnh cho cháu biết là chiến tranh sắp kết thúc và chúng ta sắp được thả ra rồi.
- Chúng hứa nhÆ° váºy từ nhiá»u tháng nay rồi, Wladek. Ta không thể tin chúng được nữa. Dù sao ta cÅ©ng không muốn sống trong cái thế giá»›i mà chúng tạo ra đâu. - ông ngừng lại nghe chú khóc. Nam tÆ°á»›c nghÄ© giá nÆ°á»›c mắt ấy mà uống được cÅ©ng đỡ, nhÆ°ng ông nhá»› ra nÆ°á»›c mắt là rất mặn nên cÆ°á»i khẩy vá»›i mình. - Cháu Ä‘i gá»i ông quản gia và ngÆ°á»i hầu bà n của ta đến đây, Wladek.
Wladek là m theo nhÆ°ng trong bụng không hiểu sao lại Ä‘i gá»i những ngÆ°á»i đó.
Hai ngÆ°á»i hầu Ä‘ang ngủ say được đánh thức dáºy đến đứng trÆ°á»›c mặt Nam tÆ°á»›c. Sau ba năm bị bắt giam, đối vá»›i há» chỉ có việc ngủ là dá»… là m nhất. HỌ vẫn còn mặc bá»™ đồng phục thêu hoa, nhÆ°ng những mà u xanh và và ng của nhà Rosnovski mà há» . tá»± hà o mặc trên ngÆ°á»i mình bây giá» không còn ra mà u gì nữa. HỌ đứng yên lặng nghe ông chủ nói.
HỌ đã đến đây chÆ°a, Wladek? - Nam tÆ°á»›c há»i.
- Dạ, đã. ông không nhìn thấy nữa sao? - Wladek bây giỠmới hiểu ra là Nam tước đã mù hẳn rồi.
- Bảo hỠđến gần đây để ta sá» và o ngÆ°á»i há». Wladek Ä‘Æ°a hai ngÆ°á»i đến gần Năm tÆ°á»›c sá» và o mặt.
- Hãy ngồi xuống đây, - Nam tước nói. - Các anh có nghe được ta nói không, Ludwik, Alfors?
Dạ có.
Tên ta là Nam tÆ°á»›c Rosnovski. - ThÆ°a ngà i, chúng tôi biết, - ngÆ°á»i quản gia đáp.
- Äừng ngắt lá»i ta, - Nam tÆ°á»›c nói. - Ta sắp chết rồi.
Chết đã thà nh chuyện bình thÆ°á»ng nên hai ngÆ°á»i không có phản ứng gì.
Ta không thá» là m được bản di chúc má»›i Ở đây vì không có giấy bút hay má»±c gì hết. Vì váºy ta là m bản di chúc đó trÆ°á»›c mặt các ngÆ°á»i Ở đây, hai anh hãy là m chứng cho ta, theo luáºt cổ của nÆ°á»›c Ba-lan đã thừa nháºn nhÆ° váºy. Hai anh hiểu ta nói gì không?
Dạ, hÃểu, - hai ngÆ°á»i cùng đáp.
- Äứa con đầu lòng của ta là Leon đã chết rồi, - Nam tÆ°á»›c ngừng lại má»™t lát. - Vì váºy, ta để lại toà n bá»™ đất Ä‘ai tà i sản của ta cho đứa nhá» có tên là Wladek Koskiewicz.
Wladek đã nhiá»u năm không nghe nói đến tên há» của mình nên chú chÆ°a hiá»u ngay được ý nghÄ©a những lá»i Nam tÆ°á»›c vừa nói.
- Và để chứng minh cho quyết định của ta, - Nam tước nói tiếp - ta giao cho nó cái vòng tay của gia đình.
ông già từ từ giÆ¡ cánh tay phải lên, rút chiếc vòng ra khá»i cổ tay và đưa nó ra phÃa trÆ°á»›c cho Wladek.
Chú im lặng. không biết nói gì. Nam tước chỉ nắm chặt lấy chú, đưa ngón tay sỠlên ngực chú để biết chắc đó là Wladek.
- Con ta, - ông thốt lên và lồng chiếc vòng bạc và o cổ tay chú bé .
Wladek khóc và suốt đêm nằm trong cánh tay Nam tÆ°á»›c cho đến lúc chú không còn nghe tiếng tim ông Ä‘áºp nữa và cảm thấy những ngón tay ôm và o ngÆ°á»i chú đã cứng ra. Äến sáng, xác Nam tÆ°á»›c được bá»n lÃnh gác Ä‘em ra bên ngoà i, và chúng cho phép Wladek được Ä‘em ông chôn lên cạnh má»™ con trai ông, Leon, Ở trong sân nhà thá», gần tháp chuông. Wladek lấy tay không bá»›i đất. MỘ nông choèn. Lúc đặt xác Nam tÆ°á»›c xuống, chiếc áo sÆ¡ mi rách của ông báºt tung ra. Wladek nhìn và o ngá»±c Nam tÆ°á»›c. ông chỉ có má»™t bên vú
Thế là Wladek Koskiewicz, mÆ°á»i hai tuổi, thá»a kế 30 000 mẫu đất, má»™t lâu Ä‘Ã i, hai trang viên, hai mÆ°Æ¡i bảy ngôi nhà nông thôn, má»™t bá»™ sÆ°u táºp tranh quý giá nhiá»u bà n ghế đồ đạc châu báu khác, trong khi đó chú sống Ở căn hầm bằng đá dÆ°á»›i đất. Từ hôm đó trở Ä‘i, tất cả những ngÆ°á»i bị bắt giam còn lại Ä‘á»u coi nhÆ° ông chủ có đầy đủ quyá»n hà nh đối vá»›i há». Giang sÆ¡n của chú bây giá» là bốn căn hầm. Hầu hạ thì có
mÆ°á»i ba kẻ ốm yếu vá»›i má»™t ngÆ°á»i duy nhất còn lại cho chú yêu quý là Florentyna.
Chú trở vá» vá»›i nếp sống tưởng nhÆ° vô táºn Ở dÆ°á»›i hầm cho đến cuối mùa đông năm 1918. Và o má»™t ngà y ấm áp, khô ráo, bá»—ng có má»™t loạt tiếng súng nổ vang gần đó và nghe nhÆ° có váºt lá»™n gì Ở phÃa trên. Wladek tin chắc là quân Ä‘á»™i Ba lan đã vá» cứu sống và bây giá» chú sẽ có thể Ä‘Ã ng hoà ng đòi há» nháºn quyá»n thừa kế của mình. Bá»n lÃnh gác ngÆ°á»i Äức không còn đứng ngoà i cá»a hầm nữa. Các tù nhân lặng lẽ ngồi xÃch lại gần nhau Ở tầng hầm phÃa dÆ°á»›i. Wladek đứng má»™t mình Ở cá»a ra và o, xoay chiếc vòng bạc Ở cổ tay vá»›i má»™t vẻ đắc thắng, và chá» ngÆ°á»i đến giải phóng.
Những ngÆ°á»i thắng trà n quả đã đến. NhÆ°ng há» nói bằng thứ tiếng Xla-vÆ¡ khà n khà n, thứ tiếng mà hồi Ä‘i há»c chú đã được biết và nghe còn sợ hÆ¡n cả tiếng Äức nữa. Wladek và tất cả bị lôi ra bên ngoà i ngồi chá». HỌ bị khám xét lục soát má»™t lần nữa rồi lại bị tống trở lại các căn hầm. Bá»n má»›i chiếm đóng Ở đây không há» biết rằng chú bé mÆ°á»i hai tuổi nà y chÃnh là ngÆ°á»i chủ của tất cả những gì Ä‘ang diá»…n ra trÆ°á»›c mắt há». HỌ không nói tiếng Ba lan. NhÆ°ng những gì há» nói chú Ä‘á»u hiá»u hết: ai chống lại hòa Æ°á»›c Brest-Litovsk là giết luôn, phần đất Ba lan nà y là thuá»™c vá» há», còn những ai không chống lại cÅ©ng cho tất cả vá» Trại 201 để sống nốt những ngà y cuối cùng. Bá»n Äức chỉ chống lại qua loa rồi bá» chạy, rút vá» sau Ä‘Æ°á»ng ranh giá»›i má»›i. Wladek và má»i ngÆ°á»i lại chá» xem sẽ còn những gì xảy ra, không biết số pháºn của mình thế nà o.
|
21-07-2009, 01:53 AM
|
|
|
|
Tham gia: Sep 2008
Bà i gởi: 105
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 20 Times in 7 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 8
Tháng ChÃn, William trở lại Viện Sayre để tiếp tục há»c vá»›i tâm lý ổn định và sẵn sà ng hòa vá»›i má»i ngÆ°á»i hÆ¡n. Chú láºp tức tìm cách ganh Ä‘ua vá»›i những ngÆ°á»i lá»›n tuổi hÆ¡n mình. Vá»›i bất cứ môn há»c gì, nếu chú thấy mình không giá»i hÆ¡n ngÆ°á»i thì không yên tâm. Những ngÆ°á»i cùng lá»›p vá»›i chú xem ra không ai địch nổi được chú. Dần dần Wilham hiểu ra là phần lá»›n những ai xuất thân từ hoà n cảnh quyá»n quý nhÆ° chú thì Ä‘á»u không có gì để kÃch thÃch Ä‘ua tranh được, mà muốn có được địch thủ thì phải tìm được những ai so vá»›i chú nhá» hÆ¡n và có Ãt Ä‘iá»u kiện há»c hà nh hÆ¡n kia.
Năm 1915, trong trÆ°á»ng có má»™t phong trà o sÆ°u táºp nhãn diêrn. William đứng ngoà i quan sát phong trà o nà y má»™t cách rất thÃch thú nhÆ°ng không tham gia.
Chỉ trong mấy ngà y, những nhãn diêm bình thÆ°á»ng đã trao tay vá»›i giá mÆ°á»i xu má»™t nhãn, thứ nà o hiếmcó giá tá»›i năm mÆ°Æ¡i xu. William nghiên cứu tình hình đó rồi quyết định sẽ không là m chuyện sÆ°u táºp mà là m viêc kinh doanh.
Và o ngà y thứ bẩy sau đó, chú đến nhà hà ng Leavitt và Peirce, má»™t trong những nhà buôn thuốc lá»›n nhất Boston, và ngồi cả má»™t buối chiá»u ghi lại tên và địa chỉ của những nhà sản xuât diêm chủ yếu trên thế giá»›i, đặc biệt ghi tên những nÆ°á»›c nà o không tham gia chiến tranh. Chú bá» ra năm đô la mua giâý, phong bì và tem, viết thÆ° cho tất cả những chủ tịch hay giám đốc công ty mà chú đã có trong danh sách. ThÆ°
chú viết rất đơn giản, nhưng cùng đã phải viết đi viết lại đến bẩy lần.
Thưa ông Chủ tịch,
Tôi là má»™t nguá»i rât thÃch sÆ°u táºp các thứ nhãn diêm, nhÆ°ng tôi không có tiá»n để
mua tất cả má»i thứ diêm đượC. Tiá»n túi của tôi má»—i tuần có má»™t đô-la thôi, nhÆ°ng tôi
xin gá»i kèm theo đây chiếc tem ba-xu để chứng thá»±c rằng việc sÆ°u táºp nhãn diêm
của tôi là nghiêm túc. Tôi xin lá»—i đã là m ông phải phiá»n lòng, nhÆ°ng tôi chỉ có thể
tìm được tên ông để viết thư nà y.
KÃnh thÆ°,
William Kane (9 tuổi)
T.B. Nhãn diêm của ông là một trong
những thứ tôi thÃch nhất.
Trong vòng hai tuần, William có được 55 phần trăm thÆ° trả lá»i và có được 78 loại nhãn diêm khác nhau. Hầu hết những ngÆ°á»i trả lá»i thÆ° cho chú Ä‘á»u gá»i lại chiếc tem ba xu, mà William cÅ©ng dá»± kiến trÆ°á»›c là há» sẽ là m nhÆ° váºy.
Trong bẩy ngà y sau đó, William dá»±ng lên má»™t thị trÆ°á»ng vá» nhãn diêm Ở ngay trong trÆ°á»ng. Chú luôn luôn nghÄ© xem cái gì có thể bán được thì má»›i mua. chú để ý thấy có má»™t số bạn há»c không quan tâm mấy đến loại nhãn diêm hiếm, mà chỉ xem nó đẹp hay
không thôi. Thế là vá»›i những ngÆ°á»i nà y, chú Ä‘em những nhãn đẹp đổi lấy nhãn hiếm để bán lại cho những ai sÆ°u táºp công phu hÆ¡n. Sau hai tuần mua bán, chú cảm thấy thị trÆ°á»ng đã đạt đến má»™t đỉnh cao vì chú tÃnh nếu mình không cẩn tháºn thì sắp đến
những ngà y nghỉ lá»… là sẽ không mấy ai quan tâm đến chuyện nà y nữa. Chú bèn nghÄ© ra má»™t cách quảng cáo, thuê in má»™t loạt giấy thông báo, má»—i tá» mất ná»a xu, và chú để tá» giấy đó và o từng chá»— ngồi của các lá»›p, báo cho biết chú sẽ tổ chức bán đấu giá tất cả 211 nhãn diêm chú đã sÆ°u táºp được. Cuá»™c bán đấu giá tiến hà nh trong phòng tắm rá»a của trÆ°á»ng và o giỠăn trÆ°a. Sá» ngÆ°á»i tham gia còn đông hÆ¡n cả những tráºn đấu khúc côn cầu trong trÆ°á»ng.
Kết quả là William đã thu được 57,32 đô-la, so vá»›i số tiá»n đầu tÆ° ban đầu của chú đã lãi được 51,32 đô-la. William gá»i 25 đô-la và o ngân hà ng vá»›i lãi suất 2,5 phần trăm, mua chiếc máy ảnh 10 đô-la, Ä‘em 5 đô-la biếu cho Há»™i Thiên Chúa những ngÆ°á»i trẻ tuổi lúc nà y Ä‘ang mở rá»™ng hoạt Ä‘á»™ng cứu trợ cho những ngÆ°á»i má»›i nháºp cÆ°, mua má»™t Ãt hoa tặng mẹ, còn mấy đô la cất và o túi. Thị trÆ°á»ng nhãn diêm bị xẹp xuống trÆ°á»›c khi kết thúc khóa há»c. ÄÓ là má»™t trong những cÆ¡ há»™i đầu tiên William há»c là m chủ được tình hình thị trÆ°á»ng. Bà ná»™i bà ngoại của chú nghe kể lại chuyện nà y rất lấy là m tá»± hà o vá» chú. Các cụ thấy rất giống nhÆ° trÆ°á»ng hợp các cụ ông ngà y xÆ°a đã là m
già u trong thá»i kỳ há»—n Ä‘á»™n của năm 1873.
Äến kỳ nghỉ hè, William nghÄ© có lẽ có má»™t cách khác Ä‘em lại lãi suất nhiá»u hÆ¡n cho số vốn chú gá»i ngân hà ng tiết kiệm. Trong ba tháng sau đó, chú nghe bà ná»™i Kane Ä‘em tiá»n bá» và o những chứng khoán do tá» Nháºt báo phố Wall quảng cáo. Chú đã bị mất quá ná»a số tiá»n thu được do kinh doanh nhãn diêm, vì váºy bây giá» chú chỉ tin và o những lá»i khuyên vá» chuyên môn của tá» báo trên đây, hoặc cùng lắm là dá»±a và o những thông tin chú thu nhặt được Ở ngoà i Ä‘Æ°á»ng phố.
Tức mình vì bị mất Ä‘i 20 đô-la, William quyết định trong những ngà y nghỉ lá»… Phục sinh thế nà o cÅ©ng phải tìm cách thu hồi lại. Chú tÃnh xem trừ những buổi chiêu đãi và các việc khác mà mẹ chú cần chú tham gia, còn lại chú chỉ có mÆ°á»i bốn ngà y được hoà n
toà n tá»± do. Chừng đó thôi là đủ cho chú có thể tÃnh chuyện là m ăn được. Chú Ä‘em bán hết những cổ phần còn lại trong tá» Nháºt báo phố Wall, được 12 đô-la. Vá»›i số tiá»n nà y, chú mua má»™t mảnh gá»—, hai bá»™ bánh xe, trục, và má»™t sợi dây thừng, tất cả hết 5 đô-la sau khi đã mặc cả nhiá»u lần. Rồi chú Ä‘á»™i má»™t chiếc mÅ© vải và mặc bá»™ quần áo cÅ© đã cháºt và ra ga xe lá»a địa phÆ°Æ¡ng kiếm ăn. Chú đứng Ở ngoà i cá»a ra và o, trông có vẻ đói và mệt, chá» má»™t số hà nh khách bÆ°á»›c ra ngoà i và nói vá»›i há» rằng những khách sạn chÃnh Ở Boston Ä‘á»u gần ga xe lá»a, không cần phải thuê tắc xi hoặc xe cá»™ gì khác, mà chú sẵn sà ng chở hà nh lý cho há» vá»›i 20 phần trăm giá tắc xi thôi. Chú còn thuyết phục há» là đi bá»™ cho khá»e ngÆ°á»i. Cứ nhÆ° thế là m má»—i ngà y sáu
tlếng chú đã có thể kiếm được suýt soát 4 đô-la. Năm ngà y trÆ°á»›c khi kỳ há»c má»›i bắt đầu, chú đã có thể phục hồi được những khoản bị mất và còn kiếm thêm được 10 đô-la lợi nhuáºn. NhÆ°ng đến đây chú gặp phải má»™t vấn Ä‘á». Những tay lái xe tắc xi đã bắt đầu khó chịu vá»›i chú. William bèn nói vá»›i há» là chú chỉ má»›i có chÃn tuổi, nhÆ°ng chú sẵn sà ng rút lui khá»i chá»— nà y nếu má»—i ngÆ°á»i giúp cho chú 50 xu để chú bù và o cái tiá»n chú đã phải mua váºt liệu để là m lấy chiếc xe chở đồ. HỌ đồng ý ngay. Thế là chú lại kiếm được thêm 8,50 đô-la nữa. Trên Ä‘Æ°á»ng trở vá» nhà trên đồi Beacon, William bán lại chiếc xe đó vá»›i giá 2 đô-la cho má»™t bạn há»c lá»›n hÆ¡n chú hai tuổi, anh bạn kia tưởng có thể kiếm ăn bằng chiếc xe đó được, nhÆ°ng những tay lái xe tắc xi không cho, vả lại trá»i mÆ°a suốt những ngà y còn lại trong tuần.
Ngà y trở vá» trÆ°á»ng há»c, William lại gá»i tiá»n và o ngân hà ng vá»›i lãi suất 2,5 phần trăm. Trong suốt năm há»c sau đó, chú không có Ä‘iá»u gì đáng lo ngại vì tiá»n tiết kiệm của chú vẫn tiếp tục tăng lên. Việc con tà u Lusitania bị đắm và o tháng năm 1915 và lá»i tuyên chiến của Tổng thống Wilson đối vá»›i Äức năm 1917 không là m cho William báºn tâm. Chú cam Ä‘oan vá»›i mẹ chú là chẳng có gì và chẳng có ai đánh nổi nÆ°á»›c Mỹ đâu. William còn bá» ra 10 đô-la mua công trái Tá»± do để chứng minh nháºn định của chú là đúng.
Äến ngà y sinh nháºt lần thứ mÆ°á»i má»™t của William, cuốn sổ thu chi riêng của chú cho thấy chú đã thu được lợi nhuáºn 412 đô-la. Chú mua tặng mẹ chiếc bút máy và tặng hai cụ bà ná»™i ngoại hai chiếc trâm cà i áo mua Ở hà ng và ng bạc địa phÆ°Æ¡ng. Chiếc bút máy có nhãn hiệu Parker, còn hai chiếc trâm được gói và o những há»™p đồ trang sức đặc biệt gá»i vá» táºn nhà cho hai cụ. Không phải là chú có ý lừa dối gì các cụ bằng
những thứ bao bì rất đẹp ấy, mà chÃnh là chú đã rút được kinh nghiệm hồi bán nhãn diêm, biết rằng bao bì cà ng đẹp cà ng dá»… bán sản phẩm. Các cụ thấy há»™p đồ mang nhãn hiệu Shreve, Crump và Low, lấy là m hãnh diện vá» những chiếc trâm của mình và luôn luôn cà i trên áo.
Các cụ theo dõi từng bÆ°á»›c cúa William và quyết định rằng đến tháng ChÃn năm tá»›i sẽ chuyển chú lên há»c Ở trÆ°á»ng St Paul, Ở Concord ban New Hamphires nhÆ° trÆ°á»›c đây đã dá»± kiến. Chú lại được hưởng há»c bổng cho môn toán, đỡ được khoản 300 đô-la má»™t năm cho gia đình mà thá»±c ra Ä‘iá»u đó không cần thiết. Vì vây mặc dầu William nháºn há»c bống nhÆ°ng các cụ vẫn trả lại tiá»n cho nhà trÆ°á»ng để "nhÆ°á»ng cho những đứa trẻ Ãt may mắn hÆ¡n". Anne không thÃch chuyện William phải xa mẹ để và o trÆ°á»ng ná»™i trú, nhÆ°ng các cụ đã muốn nhÆ° váºy, hÆ¡n nữa, chị biết rằng trÆ°á»›c đây Richard cÅ©ng đã muốn nhÆ° váºy. chị thêu tên đánh dỉấu và o những đồ dùng của William, giầy dép, quần áo, và cuối cùng chị Ä‘Ãch thân sá»a soạn hòm xiểng cho chú, không nhá» ai giúp đỡ. Khi William sắp sá»a lên Ä‘Æ°á»ng, mẹ chú há»i chú cần bao nhiêu tiá»n túi cho há»c
kỳ sắp tới
- Con không cần, - chú trả lá»i gá»n.
William hôn và o má mẹ. Chú không hiểu được mẹ chú sẽ nhớ chú như thế nà o.
Chú Ä‘i xuống Ä‘Æ°á»ng, mặc chiếc quần dà i đầu tiên trong Ä‘á»i, tóc cắt rất ngắn, tay xách chiếc va-li nhá», và tiến đến chá»— anh lái xe Roberts. Chú ngồi lên phÃa sau chiếc xe Rolls Royce. Chiếc xe Ä‘Æ°a chú Ä‘i. Chú không ngoái cổ lại. Mẹ chú cứ vẫy tay mãi rồi khóc.
William cÅ©ng muốn khóc, nhÆ°ng chú biết giá bố còn sống thì bố sẽ không bằng lòng nhÆ° váºy. Äiá»u đầu tiên Wilham Kane thấy rất lạ là Ở trÆ°á»ng nà y, tất cả những há»c sinh khác không ai cần biết rằng chú là ai. Ở đây không còn những cái nhìn trầm
trồ hoặc im lặng thừa nháºn sá»± có mặt của chú nữa. Má»™t đứa nhiá»u tuổi hÆ¡n há»i tên chú là gì, nhÆ°ng sau khi chú nói tên rồi, không thấy nó tá» vẻ xúc Ä‘á»™ng gì hết. Tháºm chà có đứa gá»i chú là Bill. Chú đã phải cải chÃnh ngay và giải thÃch rằng xÆ°a kia không ai gá»i bố chú là Dick cả
CÆ ngÆ¡i má»›i của chú là má»™t căn phòng nhá» vá»›i những giá sách bằng gá»—, hai chiếc bà n, hai ghế, hai giÆ°á»ng vá»›i má»™t chiếc ghế dà i bá»c da đã hÆ¡i cÅ©. Bà n ghế và chiếc giÆ°á»ng kia là của má»™t cáºu há»c sinh khác từ New York đến, có tên là Matthew Lester. Bá» cáºu ta là Chủ tịch công ty Lester Ở New York, cÅ©ng là má»™t gia đình ngân hà ng cÅ©.
William đã sá»›m quen ngay vá»›i những giá» giấc hà ng ngà y Ở trÆ°á»ng. Bẩy rưỡi sáng ngủ dáºy, tắm rá»a, ăn sáng Ở phòng ăn lá»›n vá»›i cả trÆ°á»ng, 220 há»c sinh hối hả vá»›i những món trứng, thịt rán và cháo kê. ăn sáng xong và o nhà thá», rồi và o lá»›p, trÆ°á»›c bữa ăn trÆ°a có ba tiết má»—i tiết 50 phút, sau bữa ăn trÆ°a có hai tiết nữa, rồi tiếp theo đó là bà i há»c nhạc mà William rất ghét vì chú không thể nà o hát được cho đúng nốt và chú
cÅ©ng không há» có ý muốn há»c chÆ¡i bất cứ má»™t thứ nhạc cụ nà o. Bóng đá và o mùa thu, khúc côn cầu và bóng quần và o mùa đông, chèo thuyá»n và quần vợt và o mùa xuân, ngoà i những thứ đó ra, chú không còn mất thá»i giá» là m gì khác. Vì là há»c lá»›p chuyên toán nên má»—i tuần William lại có ba buổi được phụ đạo đặc biệt do ông thà y thuê riêng tên là G. Raglan phụ trách. Bá»n trẻ cho ông thà y nà y má»™t biệt danh, gá»i lÃ
ông "Xấu tÃnh".
Trong năm há»c đầu, William tá» ra rất xứng đáng vá»›i há»c bổng của chú, luôn luôn dẫn đầu Ở tất cả các môn và cả trong lá»›p chuyên toán. Chỉ có anh bạn má»›i, Matthew Laster, là đối thủ thá»±c sá»± vá»›i chú, vì hai ngÆ°á»i cùng Ở má»™t phòng vá»›i nhau. Trong khi theo há»c chÃnh quy nhÆ° váºy, William vẫn tá» ra mình là má»™t nhà tà i chÃnh. Mặc dầu chuyến đầu tÆ° đầu tiên của chú không thà nh công, chú vẫn không từ bá» niá»m tin
của mình là thế nà o rồi cÅ©ng thu vỠđược món tiá»n lá»›n, và chú cho rằng già nh được nó trên thị trÆ°á»ng chứng khoán má»›i là quan trá»ng. Chú theo dõi tá» Nháºt báo phố Wall và báo cáo của các công ty. Má»›i mÆ°á»i hai tuổi, chú đã bắt đầu thà nghiệm là m những cuá»™c đầu tÆ° và o má»™t hồ sÆ¡ giả. Chú ghi lại tất cả những cuá»™c mua bán giả, cái tốt và cái không tốt lắm, và o má»™t cuốn sổ khác mà u, rồi đến cuối tháng Ä‘em so sánh những dá»± tÃnh của mình vá»›i thị trÆ°á»ng xem sao. Chú không theo những chứng khoán đã có trong danh sách, mà táºp trung và o má»™t số những công ty vô danh nà o đó không có khả năng mua và o nhiá»u hÆ¡n những cổ phần há» có được. Wilham tá»± quy Æ°á»›c cho mình bốn Ä‘iá»u trong đầu là : bá»™i số thu nháºp thấp, tá»· lệ phát triển cao, cÆ¡ sở tà i sản mạnh và triển vá»ng kinh doanh thuáºn lợi. Chú thấy Ãt có chá»— nà o cổ phần đáp
ứng được đầy đủ những tiêu chuẩn chú đặt ra nhÆ° váºy NhÆ°ng chú tÃnh nếu mình đã là m thì phải trông thấy lợi nhuáºn má»›i được.
Äến lúc chú thấy rằng chÆ°Æ¡ng trình đầu tÆ° ma của mình đã có thể liên tục thắng được những chỉ tiêu Dow Jones, thế là William biết rằng đã có thể bá» tiá»n ra đầu tÆ° được rồi. Chú bắt đầu vá»›i 100 đô-la và luôn luôn cải tiến phÆ°Æ¡ng pháp của mình. Chú theo sát lợi nhuáºn và giảm bá»›t hao hụt. Má»™t khi chứng khoán tăng lên gấp đôi, chú Ä‘em bán ngay má»™t ná»a cổ phần, giữ lại nguyên má»™t ná»a không suy chuyển và kinh doanh phần chứng khoán còn lại của chú, coi nhÆ° đó là má»™t phần thưởng của lãi suất. Má»™t số những công ty chú phát hiện ra lúc đầu, nhÆ° Eastman Kodak và I.B.M sau trở thà nh nhữag công ty đứng đầu Ở quy mô toà n quốc. Chú cÅ©ng ủng há»™ cả công ty Sears, má»™t công ty kinh doanh hà m thụ, vì chú cho rằng cà ng vá» sau nà y nó sẽ là má»™t khuynh hÆ°á»›ng phổ biến trong cách mua bán.
Và o khoảng cuối năm há»c đầu tiên Ở trÆ°á»ng, chú đã trở thà nh cố vấn cho ná»a số nhân viên và má»™t số phụ huynh há»c sinh vá» chuyện là m ăn. William Kane thấy mình Ở trÆ°á»ng rất hạnh phúc. William Ä‘i há»c Ở St. Paut nên Ở nhà chỉ còn có má»™t mình Aune Kane Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c vá»›i hai bà ná»™i và ngoại giỠđã má»—i lúc má»™t già thêm. Chị lấy là m buồn thấy mình đã ngoà i ba mÆ°Æ¡i rồi, và cái tÆ°Æ¡i đẹp của tuổi trẻ trÆ°á»›c đây bây giỠđã biến Ä‘i đâu mất. Chị bắt đầu liên hệ lại vá»›i những bạn cÅ© do cái chết của Richard
là m cho đứt Ä‘oạn. John và Milly Preston, mẹ đỡ đầu của William, lại má»i chị Ä‘i ăn và đi xem hát, lần nà o cÅ©ng chú ý kéo thêm má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông để cho Anne có bạn. Những ngÆ°á»i mà vợ chồng Preston má»i Ä‘i theo thÆ°á»ng là những ngÆ°á»i mà Anne thấy khủng khiếp, và chị cÆ°á»i thầm vá»›i mình má»—i khi há» tá» ra muốn ve vãn.
Cho đến má»™t hôm và o tháng giêng 1919, sau ngà y William vá» nghỉ đông và đã trở lại trÆ°á»ng, Anne được má»i đến dá»± bữa ăn thân máºt bốn ngÆ°á»i. Milly thú tháºt vá»›i chị là há» chÆ°a há» gặp ngÆ°á»i khách nà y bao giá», chỉ biết đó là Henry Osborue và nghe nhÆ° trÆ°á»›c đây cùng há»c vá»›i John Ở Harvard.
Milly nói trên điện thoại:
- Thá»±c ra John không biết rõ lắm vá» anh ấy, có Ä‘iá»u John bảo anh ta khá đẹp trai.
Vá» Ä‘iá»u nà y, cả Anne và Milly Ä‘á»u công nháºn ý kiến của John là đúng. Lúc Anne đến, anh ta Ä‘ang ngồi bên lò sưởi. Anh ta đã đứng ngay dáºy để chá» Milly giá»›i thiệu. NgÆ°á»i cao lá»›n, tóc Ä‘en, mắt Ä‘en, dong dá»ng và có dáng thể thao. Anne cảm thấy hà i lòng
được ngồi nói chuyện buổi tối vá»›i má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông trẻ đẹp và có vẻ cÆ°Æ¡ng nghị, còn Milly thì cÅ©ng bằng lòng vá»›i ông chồng Ä‘ang bÆ°á»›c và o tuổi trung niên so vá»›i anh bạn há»c cÅ© kia. Henry Osborne phải Ä‘eo tay và o má»™t sợi băng gần che lấp chiếc ca-vát Harvard trên ngá»±c.
- Anh là thÆ°Æ¡ng binh Æ°? - Anne há»i vá»›i giá»ng thÆ°Æ¡ng cảm.
Không, tá»™i bị ngã cầu thang ngay sau cái tuần Ở mặt tráºn phÃa Tây vá», - anh ta cÆ°á»i nói.
ÄÓ là má»™t trong những bữa ăn khá hiếm đối vá»›i Anne, vì thá»i gian trôi Ä‘i má»™t cách vui vẻ nhẹ nhõm. Henry Osbome trả lá»i tất cả nhữag gì Anne tò mò muốn há»i. Sau khi rá»i trÆ°á»ng Harvard, anh ta là m việc cho má»™t công ty quản lý nhà đất Ở Chicago là nÆ¡i
anh ta sinh trưởng. Chiến tranh nổ ra, anh không thể không tham gia. Anh có cả má»™t kho chuyện lý thú vá» Châu âu và vá» cuá»™c Ä‘á»i anh đóng vai má»™t trung úy đứng ra bảo vệ danh dá»± của nÆ°á»›c Mỹ Ở tráºn Mame. Từ sau khi Richard mất Ä‘i, Milly và John chÆ°a từng thấy Anne cÆ°á»i nhiá»u nhÆ° thế bao giá», và lúc Henry Ä‘á» nghị đánh xe Ä‘Æ°a chị vá» nhà thì há» mỉm cÆ°á»i nhìn nhau ra vẻ hiểu ý.
Bây giá» sau khi đã trở vá» vá»›i đất của những anh hùng nà y, anh định sẽ là m gì đây? - Anne há»i trong khi Henry Osbome đánh chiếc xe Stutz ra ngoà i và đi và o phố Charles.
- Tôi chÆ°a định gì hết, - anh ta đáp. - May mà tôi còn má»™t Ãt tiá»n riêng nên chÆ°a vá»™i lao và o chuyện gì hết. CÓ thể tôi sẽ tiến hà nh đặt ngay công ty nhà đất của tôi Ở Boston nà y. Từ hồi Ở trÆ°á»ng Harvard, tôi vẫn luôn luôn cảm thấy gần gÅ©i vá»›i thà nh phố nà y.
- Váºy anh không quay vá» Chicago nữa Æ° ?
- Không, tôi chả còn gì Ở đó. Cha mẹ tôi đã chết cả, và tôi lại là con má»™t, vì váºy tôi có thể lại bắt đầu Ở bất cứ chá»— nà o cÅ©ng được. Quay phÃa nà o đây?
- Ô rẽ sang phải Ở ngã tư đầu, - Aune nói.
- Chị Ở trên đồi Beacon ư?
- Vâng. Khoảng hÆ¡n má»™t trăm thÆ°á»›c phÃa bên phải trên Ä‘Æ°á»ng Chesnut, có ngôi nhà đỠỞ góc quảng trÆ°á»ng Louisburg ấy.
Henry Osborne Ä‘á»— xe lại và đưa Anne đến táºn cá»a nhà Chà o và chúc ngủ ngon xong, anh ta Ä‘i ngay mà Anne chÆ°a kịp cảm Æ¡n. Chị nhìn theo xe anh ta từ từ Ä‘i xuống đồi Beacon, biết rằng thế nà o cÅ©ng còn gặp lại: Ngay sáng hôm sau, chị lấy là m sung sÆ°á»›ng tuy không ngạc nhiên lắm thấy anh ta gá»i Ä‘iện thoại lại cho chị.
- Dà n nhạc giao hưởng Boston, Mazart vá»›i má»™t nhân tà i má»›i rất ầm Ä©, Mahler, và o thứ hai tá»›i, má»i chị Ä‘i được không.
Anne bối rối thấy mình mong cho chóng đến thứ hai. Hình nhÆ° đã lâu lắm chị má»›i thấy có má»™t ngÆ°á»i mà chị cho là hấp dẫn theo Ä‘uổi chị. Henry Osbonle đến rất đúng giá» hẹn. Hai ngÆ°á»i bắt tay nhau hÆ¡i ngượng ngáºp. Chị má»i anh ta uống má»™t cốc wisky.
- Ờ trên quảng trÆ°á»ng Louisburg nà y cÅ©ng thú vị lắm nhỉ. Chị tháºt là má»™t ngÆ°á»i may mắn.
Vâng, có lẽ thế. Thá»±c ra tôi cÅ©ng không để ý lắm. Tôi sinh trưởng trên Äại lá»™ Commonwealth kia. Tôi thì lại cho là Ở chá»— nà y hÆ¡i bÃ.
Tôi đang nghĩ nếu tôi quyết định Ở lại Boston thì có thể mua một ngôi nhà Ở ngay trên đồi nà y.
NgÆ°á»i ta không có sẵn nhà bán nhÆ° váºy nhiá»u lắm đâu, - Anne nói. - NhÆ°ng có thể anh sẽ may mắn mua được. Ta Ä‘i thôi chứ) Äi nghe hòa nhạc mà đến
muá»™n và phải giẵm lên chân ngÆ°á»i khác để và o chá»—
lgồi của mình thì chán lắm.
Henry liếc nhìn đồng hồ tay.
- Vâng, tôi cũng thấy thế. Vả cũng còn phải xem nhạc trưởng bước và o nữa chứ. Tuy nhiên, chị không phải lo giẵm lên chân ai trừ chân tôi, vì chúng ta ngồi đầu hà ng ghế.
Sau buổi hòa nhạc thú vị ấy, Henry cầm tay Anne dẫn chị và o nhà hà ng Ritz, và anh ta cho Ä‘iá»u đó là tá»± nhiên. Từ sau khi Richard mất, chỉ có William là ngÆ°á»i đã cầm tay chị nhÆ°ng phải nói mãi chú má»›i là m vì chú cho rằng nhÆ° thế là có tÃnh Ä‘Ã n bà . Lại má»™t lần nữa, thá»i gian trôi qua nhanh, không biết đó là do rnón ăn ngon hay do có Henry cùng Ä‘i? Lần nà y, anh ta kể những chuyện vá» Harvard là m cho chị cÆ°á»i, vÃ
những kỷ niệm vỠchiến tranh khiến chị phải khóc.
Mặc dầu chị rất biết rằng trông bá» ngoà i anh ta trẻ hÆ¡n chị, nhÆ°ng Ä‘á»i anh ta đã trải qua rất nhiá»u sá»± kiện nên ngồi trÆ°á»›c mặt anh ta, chị cảm thấy mình bé nhá» và ngây thÆ¡ hÆ¡n nhiá»u. Chị nói lại cho anh ta biết vá» cái chết của chồng chị, và lại khóc. Anh ta cầm lấy tay chị. Chị nói vỠđứa con trai của mình vá»›i má»™t niá»m kiêu hãnh và trìu mến. Anh ta nói là vẫn mong muốn có má»™t đứa con trai. Henry rất Ãt nói đến Chicago hay Ä‘á»i sống gia đình riêng của mình, nhÆ°ng Anne biết chắc là anh ta thấy thiếu gia đình lắm.
Äêm đó Ä‘Æ°a chị vá» nhà , anh ta nán ngồi lại uống rượu má»™t lát rồi lúc ra vá» hôn và o má chị. TrÆ°á»›c khi ngủ, Anne ôn lại trong đầu từng phút hai ngÆ°á»i đã sống vá»›i nhau.
Ngà y thứ ba, há» lại cùng nhau Ä‘i xem hát. Thứ tÆ°, há» rủ nhau lên thăm ngôi nhà nghỉ hè của Anne Ở BỜ Bắc. Thứ năm, rủ nhau vá» nông thôn Massachusetts phủ đầy băng tuyết. Thứ sáu, Ä‘i mua đồ cổ và thứ bẩy thì là m tình vá»›i nhau. Sau ngà y chủ nháºt, hai ngÆ°á»i hầu nhÆ° không rá»i nhau nữa. Milly và John Preston hoà n toà n sung sÆ°á»›ng thấy việc giá»›i thiệu của mình nhÆ° thế là đã rất thà nh công. Milly đến khắp nÆ¡i Ở Boston khoe vá»›i má»i ngÆ°á»i rằng chÃnh chị đã là m cho hai ngÆ°á»l gắn bó vá»›i nhau được.
Không ai ngạc nhiên đối vá»›i việc hai ngÆ°á»i tuyên bố Ä‘Ãnh hôn vá»›i nhau mùa hè năm đó, trừ có má»™t ngÆ°á»i là William. Chú đã tá» ra không thÃch Henry ngay từ cái hôm Anne, vá»›i má»™t vẻ ngần ngại, đã giá»›i thiệu hai ngÆ°á»i vá»›i nhau. Câu chuyện đầu tiên diá»…n ra dÆ°á»›i dạng Henry thì há»i rất nhiá»u, tá» ra muốn thân máºt, nhÆ°ng Wilham thì toà n trả lá»i nhát gừng, ra vẻ không Æ°a anh ta. Từ đó William vẫn cứ nhÆ° thế. Anne
cho rằng chẳng qua con mình ghen đó thôi, vì sau Richard qua Ä‘á»i chỉ có William là ngÆ°á»i thân yêu nhất. HÆ¡n nữa, William ìuôn luôn cho rằng sau khi bố chú mất Ä‘i, trên Ä‘á»i nà y không thể có ai thay thế và o được nữa. Anne cố thuyết phục Henry rằng vá»›i thá»i gian rồi William sẽ thay đổi tÃnh nết và thái Ä‘á»™ lạnh nhạt của chú.
Anne Kane trở thà nh bà Henry Osborne và o tháng mÆ°á»i năm đó Ở nhà thá» lá»›n của giáo phái E-pi-xcô-panli St. Paul, đúng và o lúc lá và ng bắt đầu rụng, tức là khoảng hÆ¡n chÃn tháng kể từ ngà y há» má»›i gặp nhau. William giả vỠốm để khá»i đến dá»± đám cÆ°á»›i, và chú cÅ©ng quyết định Ở lại trÆ°á»ng luôn. Các cụ bà ná»™i ngoại Ä‘á»u có tham dá»± nhÆ°ng không giấu được sá»± bất bình của các cụ đối vá»›i việc Anne tái giá, nhất là lại Ä‘i lấy má»™t ngÆ°á»i có vẻ trẻ hÆ¡n chị rất nhiá»u. Bà ná»™i Kane nói: - Thế nà o rồi cÅ©ng kết thúc bằng má»™t tai há»a.
Äôi vợ chồng má»›i ngay ngà y hôm sau đáp tầu Ä‘i Hy Lạp cho đến táºn giữa tháng chạp má»›i trở vá» căn nhà đỠtrên đồi, vừa đúng lúc để đón Wilham vá» nghỉ những ngà y lá»… Giáng sinh. William khó chịu thấy ngôi nhà đã trang hoà ng lại, hầu nhÆ° không còn dấu vết gì của cha chú nữa. Qua lá»… Giáng sinh, thái Ä‘á»™ của William đối vá»›i ông bố dượng vẫn không tá» ra dịu Ä‘i chút nà o, mặc dầu Henry đã tặng chú chiếc xe đạp má»›i và chú cÅ©ng hiểu đó là má»™t thứ hối lá»™. Henry Osbome vẫn kiên nhẫn chịu Ä‘á»±ng thái Ä‘á»™ ấy và không thèm nói gì nữa. Anne lấy là m buồn thấy ông chồng má»›i tuyệt vá»i của mình không tá» ra cố gắng tranh thủ cảm tình gì của con mình nữa.
William cảm thấy bá»±c dá»c vá» chuyện ngôi nhà của mình bị ngÆ°á»i khác xâm chiếm, chú thÆ°á»ng biến Ä‘i đâu chÆ¡i cả ngà y. Khi Anne há»i chú Ä‘i đâu, chú chỉ áºm ừ hoặc không nói gì. Các cụ bà cÅ©ng thấy vắng chú nhÆ°ng không há»i. Những ngà y nghỉ lá»… Giáng sinh vừa hết là William trở lại trÆ°á»ng ngay. Thấy chú Ä‘i, Henry cÅ©ng không lấy gì là m buồn. Còn Anne thì lấy là m lo ngại đối vá»›i cả chồng và con.
|
21-07-2009, 01:54 AM
|
|
|
|
Tham gia: Sep 2008
Bà i gởi: 105
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 20 Times in 7 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 9(a)
Dáºy Ä‘i! Bé con? Dáºy Ä‘i!
Má»™t tên lÃnh thúc báng súng và o cạnh sÆ°á»n Wladek. Chú giáºt mình ngồi dáºy, nhìn nấm má»™ của chị chú, cả Leon và của Nam tÆ°á»›c. Rồi chú ngÆ°á»›c nhìn tên lÃnh. Chú không còn giá»t nÆ°á»›c mắt nà o nữa.
- Tôi sẽ sống. Anh không giết tôi được, - chú nói bằng tiếng Ba-Lan. - Äây là nhà của tôi. Các anh Ä‘ang Ở trên đất của tôi.
Tên lÃnh nhổ toẹt và o Wladek má»™t cái và đẩy chú vá» bên bãi cá» Ä‘ang có tất cả đám ngÆ°á»i hầu Ở đó, ngÆ°á»i nà o cÅ©ng mặc bá»™ áo ngủ mà u xám trên lÆ°ng Ä‘á»u có ghi số. Vừa trông thấy thế Wladek đã khiếp sợ. Chú biết là mình sẽ không tránh khá»i số pháºn ấy. Tên lÃnh dẫn chú vá» phÃa sau lâu Ä‘Ã i và bảo quỳ xuống.
Chú nghe có tiếng dao trên đầu và thấy má»› tóc Ä‘en ráºm của chú rụng xuống cá». Chỉ Ä‘á»™ mÆ°Æ¡i nhát nhÆ° thế là hỠđã cạo sạch tóc trên đầu chú, chẳng khác gì ngÆ°á»i ta cắt lông cừu. Sau đó chú được lệnh mặc và o ngÆ°á»i bá»™ đồng phục má»›i, tức bá»™ áo ngủ mà u xám gồm
má»™t chiếc sÆ¡ mi rá»™ng thùng thình và má»™t chiếc quần. Wladek cố giấu chiếc vòng bạc Ä‘eo Ở cổ tay. Rồi chú được dẫn ra nháºp bá»n vá»›i đám ngÆ°á»i hầu Ở phÃa trÆ°á»›c lâu Ä‘Ã i
HỌ đứng chá» trên bãi cá». Bây giá» không ai còn tên gì nữa, chỉ có số. Wladek bá»—ng nghe xa xa có tiếng ồn rất lạ tai. Chú quay vá» hÆ°á»›ng có tiếng ghê rợn ấy. Má»™t chiếc xe từ ngoà i cổng sắt lá»›n tiến và o. Xe nà y có bốn bánh, không có ngá»±a hay bò kéo mà nó di chuyển được Tất cả tù nhân Ä‘á»u nhìn và o đó mà không tin Ở mắt mình. Khi chiếc xe đó dừng lại, bá»n lÃnh kéo đám tù nhân đến gần và bắt trèo lên xe. Rồi chiếc xe không có ngá»±a kéo ấy quay đầu Ä‘i ra ngoà i những hà ng cổng sắt. Không má»™t ai dám mở miệng nói gì.
Wladek ngồi phÃa sau xe, đăm đăm nhìn lại tòa lâu Ä‘Ã i của chú cho đến lúc không còn thấy những tháp gôtÃch trên nóc nó nữa.
Chiếc xe không có ngá»±a kéo chạy vá» phÃa là ng Slonim. Wladek vừa không hiểu sao chiếc xe đó chạy được vừa không biết nó Ä‘Æ°a má»i ngÆ°á»i Ä‘i đâu. Chú bắt đầu nháºn ra những con Ä‘Æ°á»ng chú đã từng Ä‘i há»c trÆ°á»›c đây. Ba năm sống dÆ°á»›i hầm lâu Ä‘Ã i khiến chú không còn nhá»› được những con Ä‘Æ°á»ng ấy Ä‘i đến táºn nÆ¡i nà o. Äi được mấy dặm thì chiếc xe dừng lại và má»i ngÆ°á»i bị xua xuống. Ra đây là nhà ga xe lá»a.
Wladek chỉ má»›i trông thấy chá»— nà y má»™t lần trong Ä‘á»i, tức là khi chú cùng Leon ra đón Nam tÆ°á»›c Ở Warsaw vá» . Chú còn nhá»› là khi há» bÆ°á»›c và o sân ga thì ngÆ°á»i
lÃnh gác Ở đó đã giÆ¡ tay chà o. Lần nà y không có ai chà o, và tù nhân thì chỉ được uống sữa dê, ăn . súp củ cải và bánh mì Ä‘en. Wladek lại được đứng ra nháºn thức ăn vá» Ä‘em chia cho mÆ°á»i ba ngÆ°á»i còn lại vá»›i chú. Chú ngồi trên má»™t chiếc ghế gá»— và đoán rằng há» Ä‘ang chá» má»™t chuyến xe lá»a. Äêm đó, má»i ngÆ°á»i nằm ngủ trên đất nhìn trá»i sao. Nếu so vá»›i căn hầm thì đây đã là thiên Ä‘Æ°á»ng rồi. Chú cảm Æ¡n Chúa là mùa
đông nà y không lấy gì là m rét lắm.
Äến sáng hôm sau, má»i ngÆ°á»i vẫn chỠđợi. Wladek hÆ°á»›ng dẫn má»i ngÆ°á»i váºn Ä‘á»™ng má»™t chút, nhÆ°ag chỉ được và i phút thì phần lá»›n đã gục xuống. Chú bắt đầu nhẩm trong bụng để nhá»› tên những ngÆ°á»i cho đến hôm nay còn sống sót. Tất cả còn lại có mÆ°á»i hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông, hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , trong số hai mÆ°Æ¡i bảy ngÆ°á»i đã bị giam trong hầm trÆ°á»›c đây. Cả ngà y hôm ấy há» vẫn cứ phải ngồi chá» chuyến xe lá»a mÃ
không thấy nó đến. CÓ má»™t chuyến tà u đến nhÆ°ng chỉ thả thêm lÃnh xuống đây, rồi lại Ä‘i mà không chở đám ngÆ°á»i của Wladek. HỌ lại ngủ má»™t đêm nữa trên đất.
wladek nằm nhìn lên trá»i sao trong bụng nghÄ© không biết có thể là m thế nà o để trốn Ä‘i được. Trong đêm, má»™t trong số mÆ°á»i ba ngÆ°á»i của chú bá» chạy sang bên kia Ä‘Æ°á»ng xe lá»a, nhÆ°ng chÆ°a sang được đến nÆ¡i đã bị lÃnh bắn chết. Wladek chăm chăm nhìn và o chá»— đồng bà o của chú vừa ngã xuống. Chú sợ không dám cbạy ra cứu vì rất có thể lại cùng chịu số pháºn ấy Sáng hôm sau, bá»n lÃnh gác cứ để xác chết đó nằm
trên Ä‘Æ°á»ng để Ä‘e những ngÆ°á»i khác đừng có bắt chÆ°á»›c chạy mà chết.
Không ai nói gì vá» chuyện đã xảy ra, nhÆ°ng suốt ngà y hôm đó mắt Wladek không rá»i được ngÆ°á»i đã chết. NgÆ°á»i đó chÃnh là Ludwik, má»™t trong hai ngÆ°á»i đã đến là m chứng lúc Nam tÆ°á»›c dặn dò. để lại gia tà i cho Wladek.
Và o buổi tối ngà y thứ ba, má»™t chuyến xe lá»a khác từ từ lăn bánh và o ga. Má»™t chiếc đầu tầu rất to chạy bằng hÆ¡i nÆ°á»›c kéo theo má»™t lô toa chở hà ng và chở hà nh khách. Những toa chở hà ng chất đầy rÆ¡m và hai bên sÆ°á»n có viết chữ Gia Súc. Má»™t số toa khác đã chở toà n những tù nhân mà Wladek trông há» cÅ©ng nhem nhuốc nhÆ° đám ngÆ°á»i của chú váºy. Chú và tốp ngÆ°á»i của chú bị vứt ìên má»™t trong những toa đó để bắt đầu má»™t cuá»™c hà nh trình. Phải chá» mấy tiếng đồng hồ nữa Ä‘oà n tà u má»›i bắt đầu ra khá»i ga và đi vá» má»™t hÆ°á»›ng mà Wladek Ä‘oán là hÆ°á»›ng Äông vì mặt trá»i Ä‘ang lặn
phÃa sau.
Cứ ba toa lá»™ thiên thì có má»™t lÃnh gác ngồi bắt tréo chân Ở toa trên có mái. Suốt dá»c Ä‘Æ°á»ng tưởng nhÆ° không bao giá» hết ấy, thỉnh thoảng lại có tiếng súng bắn trên tà u, khiến Wladek nghÄ© có muốn chạy trốn cÅ©ng vô Ãch.
Lúc tà u Ä‘á»— lại Ở Minsk, hỠđược cho ăn má»™t bữa đầu tiên gồm bánh mì Ä‘en, nÆ°á»›c uống, lạc và kê. Rồi lại Ä‘i tiếp CÓ khi há» Ä‘i đến ba ngà y trá»i mà chẳng thấy má»™t ga nà o. Rất nhiá»u ngÆ°á»i trên tà u nà y bị đói lả và chết. HỌ bị vứt xuống Ä‘Æ°á»ng trong khi tà u Ä‘ang chạy. Khi tà u dừag lại, có khi há» phải chỠđến hai ngà y Ä‘á» nhÆ°á»ng Ä‘Æ°á»ng cho tà u khác Ä‘i vá» phÃa Tây.
Những chuyến tà u ấy thÆ°á»ng là chở đầy lÃnh. Wladek hiểu ra là tà u chở quân Ä‘á»™i bao giá» cÅ©ng được Æ°u tiên Ä‘i trÆ°á»›c. Trong đầu Wladek lúc nà o cÅ©ng chỉ nghÄ© đến chuyện trốn, nhÆ°ng có hai Ä‘iá»u khiến chú chÆ°a dám thá»±c hiện tham vá»ng ấy. Thứ nhất là chú thấy hai bên Ä‘Æ°á»ng tà u chỉ toà n là rừng thẳm không biết đến đâu má»›i hết, và thứ hai là tất cả những ngÆ°á»i còn sống sót Ở nhà hầm ra đây Ä‘á»u chỉ biết dá»±a và o chú. ChÃnh Wladek là ngÆ°á»i lo ăn uống cho há» và cố Ä‘á»™ng viên cho há» còn muốn sống. Chú là ngÆ°á»i trẻ nhất trong cả bá»n và cÅ©ng là ngÆ°á»i cuối cùng tin Ở cuá»™c sống.
Từ đây trở Ä‘i, đêm nà o cÅ©ng rất lạnh, có khi lạnh tá»›i 30 Ä‘á»™ dÆ°á»›i không. HỌ phải nằm sát và o nhau trên sà n để ngÆ°á»i ná» truyá»n hÆ¡i ấm sang cho ngÆ°á»i kia.
Wladek thầm Ä‘á»c lại những Ä‘oạn Aeneid để cố ngủ cho được. Nếu má»™t ngÆ°á»i muốn giở mình thì tất cả những ngÆ°á»i khác Ä‘á»u phải đồng ý giở mình má»™t lượt má»›i được. Wladek nằm Ở đằng đầu và cứ qua má»—i giỠđồng hồ, chú Ä‘oán nhÆ° váºy vì chỉ có thể căn cứ và o bá»n lÃnh đổi gác, thì chú lại ìấy tay gõ và o thà nh xe và má»i ngÆ°á»i lại cứ thế trở mình quay sang phÃa kia.
Má»™t đêm, có má»™t ngÆ°á»i không trở mình được nữa. HỌ báo cho Wladek biết và chú báo lại cho tên lÃnh gác biết. ÄÓ là má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trong nhóm, và bà ta đã chết. Phải bốn ngÆ°á»i má»›i nhấc được xác bà ta lên và vứt xuống cạnh Ä‘Æ°á»ng trong khi tà u vẫn Ä‘ang chạy.
Tên lÃnh gác còn bắn theo xác chết má»™t loạt đạn nữa Ä‘á» biết chắc rằng đó không phải là ngÆ°á»i định trốn.
Äi quá Minsk hai trăm dặm, hỠđến má»™t thị trấn tên là Smolensk. Ở đây hỠđược ăn súp củ cải nóng hÆ¡n vá»›i bánh mì Ä‘en. Trong toa xe của Wladek có thêm mấy tù nhân nữa, và mấy ngÆ°á»i nà y nói cùng má»™t thứ tiếng vá»›i bá»n lÃnh gác. NgÆ°á»i cầm đầu nhóm
má»›i nà y hình nhÆ° cÅ©ng cùng tuổi vá»›i Wladek. Wladek vá»›i mÆ°á»i má»™t ngÆ°á»i còn lại trong nhóm, mÆ°á»i Ä‘Ã n ông, má»™t Ä‘Ã n bà , đã thấy nghi ngá» ngay bá»n má»›i lên nà y. HỌ chia toa xe ra là m hai ná»a, má»—i nhóm Ở má»™t bên toa.
Má»™t đêm trong khi Wladek Ä‘ang nằm thức và ngắm nhìn trá»i sao, chá» cho ngÆ°á»i nóng lên, chú bá»—ng thấy tên cầm đầu của nhóm ngÆ°á»i má»›i lên Ở Smolenski bò đến chá»— ngÆ°á»i nằm ngoà i của nhóm chú, tay hắn cầm má»™t sợi dây thừng. Chú trông rõ thấy
hắn luồn sợi dây và o cổ Alfons lúc nà y Ä‘ang ngủ. Alfons là ngÆ°á»i hầu cáºn của Nam tÆ°á»›c trÆ°á»›c đây. Wladek biết rằng nếu mình nhổm dáºy ngay thì hắn sẽ nghe thấy và chạy vỠđầu toa bên kia, vì thế chú khẽ bò dá»c theo nhóm ngÆ°á»i của chú. HỌ biết chú bò qua mình nhÆ°ng không ai lên tiếng. . Äến cuối hà ng, chú nhảy chồm lên ngÆ°á»i tên kia. Má»i ngÆ°á»i trong toa thức dáºy ngay. Ai nấy kéo dồn vá» má»™t đầu toa, trừ có
Alfons nằm lại đó không Ä‘á»™ng Ä‘áºy. Tên cầm đầu đám Smolenski cao lá»›n và nhanh
nhẹn hÆ¡n Wladek. NhÆ°ng váºt nhau trên sà n toa thì cÅ©ng nhÆ° nhau cả. Cuá»™c đấu diá»…n ra đến mấy phút.
Bá»n gác nhìn cÆ°á»i và đánh cuá»™c xem ai được. Má»™t tên thấy đánh nhau mà không có máu thì không thÃch, bèn quẳng má»™t chiếc lưỡi lê xuống giữa sà n tà u. Cả hai tranh nhau già nh lấy lưỡi lê sáng loáng. Tên Smolenski vá»› được trÆ°á»›c. Hắn đâm má»™t nhát và o cạnh chân Wladek tóe máu. Bá»n ngÆ°á»i Smolensk thấy thế hoan hô. Nhát đâm thứ hai trượt qua tai Wladek cắm xuống sà n tà u. Hắn chÆ°a kịp rút lÆ°á»i lê lên được thì
Wladek đã dùng hết sức mình thúc má»™t cái tháºt mạnh và o *** hắn. Hắn ngá»a ngÆ°á»i ra sau và phải rá»i tay khá»i lưỡi lê, wladek chồm lên, nắm lấy cán lưỡi lê và đè lên ngÆ°á»i tên Smolenski, thá»c má»™t nhát và o miệng hắn. Hắn thét lên má»™t tiếng là m náo Ä‘á»™ng cả Ä‘oà n tà u . Wladek rút lưỡi lê ra rồi lại liên tiếp thá»c xuống mấy nhát nữa cho đến khi tên kia hết cá»±a quáºy.
Wladek quỳ lên ngÆ°á»i hắn thở dốc rồi lát sau nhấc ngÆ°á»i hắn lên vứt ra ngoà i tà u. Chú nghe rõ tiếng xác hắn rÆ¡i đánh huych xuống cạnh Ä‘Æ°á»ng tà u và cả tiếng
súng của bá»n gác bắn theo.
Wladek loạng choạng Ä‘i đến chá»— Alfons còn nằm đó. Chú quỳ xuống bên cạnh. Anh ta đã chết tháºt rồi. Thế là ngÆ°á»i là m chứng thứ hai của chú cÅ©ng chết nốt.
Bây giá» còn có ai tin được Wladek là ngÆ°á»i Nam tÆ°á»›c đã chá»n ra để thừa kế gia sản của ông nữa? Cuá»™c Ä‘á»i thế là không còn mục Ä‘Ãch gì nữa rồi.
Chú cúi gục xuống, nắm chặt hai tay và o cán và xoay mÅ©i lưỡi lê và o bụng. Bá»—ng má»™t tên lÃnh gác nhảy xuống giằng lưỡi lê ra khá»i tay chú.
Ô không được, không được, - hắn cà u nhà u.
"Chúng tao cần có những ngÆ°á»i sống nhÆ° mà y Ở trong trại giam. Äừng hòng chúng tao là m má»i việc, nghe không".
Wladek ôm hai tay lên đầu. Bây giá» chú má»›i thấy Ä‘au buốt Ở chá»— chân bị lưỡi lê đâm lúc nãy. Chú đã mất hết cả gia tà i, để bây giá» cầm đầu luôn cả lÅ© ngÆ°á»i Smolenski kia nữa. Cả toa tà u bây giá» là giang sÆ¡n của chú, và chú phải quản hai chục tù nhân. Chú láºp tức chia há» ra để má»—i ngÆ°á»i Ba-lan bao giá» cÅ©ng nằm ká» vá»›i má»™t ngÆ°á»i Smolenski, và nhÆ° váºy giữa hai nhóm không còn có chuyện lục đục vá»›i nhau được nữa.
Wladek bá» thì giá» ra Ä‘á» há»c cái ngôn ngữ quái lạ của há». Mãi sau chú má»›i biết đó chÃnh là tiếng Nga, rất khác vá»›i thứ tiếng Nga cổ Ä‘iển mà Nam tÆ°á»›c đã dạy cho chú. Và bây giá» thì chú biết là đoà n tà u Ä‘i vá» hÆ°á»›ng nà o.
Ban ngà y, chú lấy ra hai ngÆ°á»i Smolenski để dạy tiếng của há» cho chú. Khi nà o hai ngÆ°á»i đó mệt quá rồi, chú lại lấy hai ngÆ°á»i khác, cứ thế cho đến lúc cả bá»n ngÆ°á»i đó mệt rÅ©.
Dần dần chú đã có thể nói chuyện dá»… dà ng vá»›i bá»n ngÆ°á»i má»›i phụ thuá»™c và o chú. Chú phát hiện ra má»™t số trong bá»n đó là lÃnh Nga, sau khi vá» nÆ°á»›c bị Ä‘i Ä‘Ã y ngay vá» cái tá»™i đã để cho bá»n Äức bắt là m tù binh. Sá» còn lại là ngÆ°á»i Bạch Nga, toà n là dân là m ruá»™ng, là m má» và lao Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng nhÆ°ag Ä‘á»u là những ngÆ°á»i rất chống đối cách mạng.
Äoà n tà u Ä‘i tiếp đến những vùng đất trÆ¡ trụi mà Wladek chÆ°a há» thấy bao giá». HỌ Ä‘i qua những thị trấn chú cÅ©ng chÆ°a từng nghe nói đến bao giá», nhÆ° Omsk, ovosibirsk, Krasnoyarsk. Chỉ những nghe đến tên thôi chú cÅ©ng đã thấy sợ. Cuối cùng, sau hai tháng trá»i và qua hÆ¡n ba ngà n dặm hỠđến được Irkutsk, và đến đây là hết Ä‘Æ°á»ng sắt.
HỌ bị xua ra khá»i tà u, được cho ăn uống và được phát những đôi già y bằng da thô, và những chiếc áo choà ng rất nặng. HỌ phải tranh nhau để già nh lấy áo ấm nhÆ°ng cÅ©ng chẳng có thứ áo nà o chống nổi cái lạnh má»—i lúc má»™t ghê gá»›m hÆ¡n.
Lúc sau thấy xuất hiện những chiếc xe không có ngá»±a kéo, giống nhÆ° loại xe Wladek đã thấy lúc rá»i khá»i lâu Ä‘Ã i. HỌ quẳng xuống má»™t loạt những dây xÃch. Các tù nhân bị khóa má»™t tay và o dây xÃch dà i ấy má»—i bên hai mÆ°Æ¡i lăm ngưởi. Bá»n lÃnh gác trèo lên
xe, còn đám tù nhân Ä‘i theo vá»›i dây xÃch buá»™c và o xe.
HỌ cứ Ä‘i bá»™ nhÆ° thế liá»n trong mÆ°á»i hai tiếng đồng hồ, được nghỉ lại hai tiếng rồi lại Ä‘i tiếp. Sau ba ngà y. Wladek tưởng mình sẽ chết vì lạnh và mệt, nhÆ°ng ra khá»i những vùng có dân cÆ° rồi, há» chỉ phải Ä‘i ban ngà y, còn ban đêm được nghỉ. Má»™t bếp lÆ°u Ä‘á»™ng của tù nhân trong trại cứ sáng ra và tối trÆ°á»›c khi nghỉ cho hỠăn xúp củ cải và bánh mì. Wladek há»i những tù nhân trong trại thì được biết rằng tình hình Ở đó
còn tệ hơn.
Trong tuần đầu, há» không được tháo ra khá»i xÃch nhÆ°ng dần dà thấy không ai có thể nghÄ© đến trốn chạy được nữa, hỠđược tháo xÃch và o ban đêm để ngủ. Tù nhân phải tá»± Ä‘Ã o lấy hố trong tuyết để tìm chá»— ấm. Äôi khi và o những ngà y nắng ráo há» tìm được má»™t khu rừng để ngả lÆ°ng, nằm ngổn ngang khắp chá»—. HỌ vẫn tiếp tục Ä‘i qua những hồ nÆ°á»›c rất rá»™ng và những con sông băng giá. HỌ Ä‘i mãi vá» phÃa bắc, gió cà ng
lạnh, tuyết cà ng dầy. Chỗ chân bị thương của Wladek luôn luôn đau buốt, nhưng đến giỠthì hai tai và các đầu ngón tay bị giá lạnh còn buốt hơn nữa. Chung quanh là cả một khoảng mênh mông trắng toát, không có dấu hiệu gì của sự sống và thứ gì ăn được.
Wladek biết rằng ban đêm có trốn Ä‘i đâu thì cÅ©ng sẽ chỉ chết mòn vì đói. Những ngÆ°á»i già yếu ốm Ä‘au thì đêm đêm chết dần, và nhÆ° thế há» cÅ©ng còn là may mắn. Còn những ngÆ°á»i không may, không bÆ°á»›c Ä‘i được nữa, thì được tháo ra khá»i xÃch và bá» lại má»™t mình trong bãi tuyết vô táºn. Những ngÆ°á»i còn sống sót vá»›i dây xÃch lại Ä‘i tiếp, Ä‘i mãi vá» phÃa bắc, cho đến lúc Wladek hoà n toà n không còn khái niệm gì vá»
thá»i gian nữa, chỉ còn biết tay mình vẫn bị khoá và o xÃch. Chú cÅ©ng không còn nhá»› là mình đã Ä‘Ã o hố và o trong tuyết Ä‘á» ngủ đêm và sáng hôm sau tỉnh dáºy nhÆ° thế nà o nữa. Những ai không còn biết được nhÆ° váºy coi nhÆ° đã sắp Ä‘Ã o mồ để chôn chÃnh mình rồi. Sau má»™t chặng dà i chÃn trăm dặm, những ngÆ°á»i nà o còn sống sót thì được dân Ostyak Ä‘em xe trượt do hÆ°Æ¡u kéo ra đón. Ostyak là dân du mục trên thảo nguyên Nga. Bây giá» tù nhân lại bị xÃch và o những xe trượt ấy và được dẫn Ä‘i tiếp . Gặp má»™t tráºn bão tuyết lá»›n Ä‘oà n tù phải dừng lại mất gần hai ngà y. Wladek tranh thủ nói chuyện được vá»›i má»™t tay Ostyak trẻ trên chiếc xe trượt mà chú Ä‘ang bị xÃch và o đó. Chú dùng thứ tiếng Nga cổ vá»›i giá»ng Ba lan để nói lõm bõm vá»›i anh ta được Ãt câu. Chú phát hiện ra má»™t Ä‘iá»u là dân Ostyak cÅ©ng rất ghét những ngÆ°á»i Nga Ở phÃa nam, vì hỠđối đãi vá»›i dân nà y tồi tệ chẳng khác gì vá»›i các tù nhân. Dân Ostyak do đó cÅ©ng có phần
nà o cảm tình vá»›i những ngÆ°á»i tù tá»™i nghiệp không có tÆ°Æ¡ng lai nà y. HỌ gá»i tù nhân ìà những ngÆ°á»i bất hạnh.
* *
ChÃn ngà y sau, trong ánh sáng má» má» của đêm mùa đông Bắc cá»±c, hỠđến được Trại 201. Wladek không thể nà o ngỠđược rằng mình còn có cái may mà trông thấy chá»— nà y. TrÆ°á»›c mắt chú là má»™t dãy những căn lá»u bằng gá»— và má»™t khoảng không gian mênh mông trống rá»—ng. Những căn lá»u cÅ©ng đánh số nhÆ° tù nhân váºy. Lá»u của Wladek số 33. Giữa căn lá»u có má»™t chiếc lò nhá» Ä‘en sì. Chung quanh là những dãy
giÆ°á»ng ván có đệm rÆ¡m Ở trên vá»›i chiếc chăn má»ng.
Trong đêm đầu không có mấy tù nhân ngủ được. Tiếng gà o tiếng khóc trong Lá»u 33 có khi còn to hÆ¡n cả tiếng gầm rú của chó sói Ở bên ngoà i.
Sáng hôm sau, ngay từ lúc mặt trá»i chÆ°a má»c, hỠđã bị tiếng gõ và o thanh sắt tam giác đánh thức dáºy.
SÆ°Æ¡ng giá đóng đầy cả hai mặt cá»a sổ khiến Wladek nghÄ© thế nà o mình cÅ©ng chết rét. ăn sáng chỉ được kéo dà i mÆ°á»i phút trong má»™t gian chung lạnh buốt vá»›i má»™t bát cháo kê hÆ¡i âm ấm trong có và i miếng cá mòi và má»™t cá»ng rau cải nổi lá»nh bá»nh. Những ngÆ°á»i má»›i đến bá» xÆ°Æ¡ng cá lên bà n, nhÆ°ng những tù nhân đã quen vá»›i cảnh Ở đây rồi thì ăn hết xÆ°Æ¡ng và cả mắt cá nữa.
ăn sáng xong, hỠđược giao nhiệm vụ. Wladek trở thà nh anh chặt củi. Anh được dẫn Ä‘i bảy dặm đến má»™t khu rừng hoang và được lệnh má»—i ngà y phải chặt được má»™t số cây nhất định. Tên lÃnh gác bá» anh lại đó vá»›i nhóm sáu ngÆ°á»i và suất ăn của há» gồm có má»™t Ãt cháo kê và ng nhạt nhẽo và bánh mì. Bá»n lÃnh gác không sợ có tù nhân nà o dám trốn, vì đến được thị trấn gần đó nhất cÅ©ng phải má»™t nghìn dặm và dù có biết hÆ°á»›ng Ä‘i cÅ©ng không Ä‘i nổi.
Äến cuối ngà y tên lÃnh gác sẽ quay lại đếm số củi đã chặt được. Anh ta cÅ©ng đã nói trÆ°á»›c vá»›i tù nhân là nếu chặt không đủ số củi quy định thì anh ta sẽ giữ thức ăn lại đến hôm sau má»›i phát. NhÆ°ng lúc anh ta quay lại thì đã bảy giá» tối, chỉ còn thu tháºp được cho đầy đủ tù nhân thôi, chứ không nhìn được xem hỠđã chặt bao nhiêu củi. Wladek bà y cho những ngÆ°á»i trong nhóm biết cách để má»™t phần thá»i gian buổi chiá»u quét dá»n tuyết trên đống củi đã chặt hôm trÆ°á»›c và xếp và o cùng vá»›i củi chặt hôm sau. Cách đó của anh rất có hiệu quả, vì váºy nhóm của Wladek không ngà y nà o bị cắt suất ăn cả. Äôi khi há» cố gắng Ä‘em theo má»™t Ãt củi vá» trại bằng cách buá»™c nó và o chân Ở trong quần, để đến đêm có thể cho và o lò mà sưởi.
NhÆ°ng há» cÅ©ng phải rất cẩn tháºn vì má»—i lần ra và o Ä‘á»u bị khám xét kỹ lưỡng. Nếu chẳng may bị bắt mang theo gì trong ngÆ°á»i, há» có thể bị phạt ba ngà y không được ăn.
Qua mấy tuần nữa, cái chân củạ Wladek bị cứng ra và rất Ä‘au. Anh mong cho có những ngà y cá»±c rét, vì khi nà o thá»i tiết xuống tá»›i 40 Ä‘á»™ dÆ°á»›i không thì há» không phải Ä‘i là m Ở ngoà i trại, mặc dầu ngà y Ở nhà ấy sẽ phải thế bằng má»™t ngà y chủ nháºt khác, mà chủ nháºt thì há» thÆ°á»ng được phép nằm nghỉ cả ngà y trên giÆ°á»ng
Má»™t buổi tối trong khi Wladek Ä‘ang vác củi, anh bá»—ng thấy chân mình Ä‘au nhức không thể chịu nổi. Nhìn xuống vết sẹo do tên Smolenski gây ra, anh thấy nó sÆ°ng vù lên và bóng Ä‘á». Äêm đó anh giÆ¡ vết thÆ°Æ¡ng cho tên lÃnh gác xem. Hắn bảo anh đến sáng mai sá»›m phải báo cho bác sÄ© của trại biết. Wladek ngồi suốt đêm áp chân và o gần lò. Chung quanh lò toà n những ủng Æ°á»›t. Lá»a trong lò quá yếu nên không
là m cho anh bớt đau tà nà o.
Hôm sau Wladek dạy sá»›m hÆ¡n bình thÆ°á»ng má»™t giá» vì anh nghÄ© nếu không gặp được bác sÄ© trÆ°á»›c giá» là m việc thì sẽ lại phải để đến hôm sau nữa. Nếu để qua má»™t ngà y nữa thì Wladek không thể chịu Ä‘au nổi.
Anh đến báo cáo vá»›i bác sÄ©, ghi tên và số tù của anh. Pierre Dubien hóa ra là má»™t ông già dá»… tÃnh. ông ta hói đầu, hÆ¡i gù lÆ°ng. Wladek nghÄ© có lẽ ông ta còn già hÆ¡n cả Nam tÆ°á»›c trÆ°á»›c khi qua Ä‘á»i. Bác sÄ© khám chân Wladek và không nói gì.
- Vết thÆ°Æ¡ng có việc gì không, thÆ°a bác sÄ©? - Wladek há»i.
Anh nói tiếng Nga được à ?
- Thưa được.
- Mặc dầu, anh sẽ bị thá»t, nhÆ°ng chân anh rồi sẽ khá»i. NhÆ°ng khá»i để là m gì? Äể suốt Ä‘á»i Ä‘i chặt củi Æ°?
- Không, thưa bác sĩ, cháu có ý muốn trốn và trở vỠBa-lan, Wladek nói.
Bác sĩ chằm chằm nhìn anh.
Nói khẽ chứ, ngốc Ở đâu... Äến bây giá» thì anh biết là không trốn được chứ. ChÃnh tôi đã bị bắt Ở đây mÆ°á»i lăm năm nay rồi, và không má»™t ngà y nà o là tôi không nghÄ© đến trốn. NhÆ°ng không có cách nà o được. ChÆ°a há» có ai trốn mà lại sống được, mà chỉ nói đến chuyện trốn không thôi cÅ©ng đã bị phạt giam mÆ°á»i ngà y dÆ°á»›i xà -lim, mà Ở đó thì ba ngà y ngÆ°á»i - ta má»›i cho anh ăn má»™t lần, còn lò thì đốt chỉ đủ để tan giá Ở trên tÆ°á»ng thôi. Qua được cái Ä‘oạn trừng phạt ấy mà anh còn sống là may lắm rồi đấy.
- Cháu sẽ trốn, nhất định trốn, - Wladek nhìn ông già nói.
Bác sÄ© nhìn và o mắt Wladek và mỉm cÆ°á»i.
- Nà y anh bạn Æ¡i, chá»› có nhắc đến chuyện trốn nữa, kẻo há» có thể giết anh đấy. Anh trở vá» là m việc Ä‘i, cố giữ cho cái chân tiếp tục váºn Ä‘á»™ng, rồi má»—i sáng đến
đây cho tôi xem.
Wladek trở vá» rừng chặt củi, nhÆ°ng anh thấy bây giá» mình chỉ kéo được gá»— Ä‘i mấy bÆ°á»›c thôi. Chân Ä‘au đến mức anh tưởng nhÆ° nó sắp rụng ra. Sáng hôm sau trở lại chá»— bác sÄ©, ông ta khám chân anh cẩn tháºn hÆ¡n.
- Chà , gay go đây, - bác sĩ nói. - Anh bao nhiêu tuổi rồi?
- CÓ lẽ cháu mÆ°á»i ba rồi, - Wladek nói. Năm nay là năm bao nhiêu ạ?
Má»™t nghìn chÃn trăm mÆ°á»i chÃn, - bác sÄ© đáp.
Vâng, mÆ°á»i ba. Còn ông bao nhiêu? - Wladek há»i. ông ta nhìn xuống đôi mắt xanh của cáºu thanh niên, hÆ¡i lấy là m ngạc nhiên vá» câu há»i.
- Ba mươi tám, - ông khẽ nói. - ôi lạy Chúa, - Wladek nói.
- Nếu anh bị tù mÆ°á»i lăm năm thì cÅ©ng sẽ già nhÆ° tôi thôi, - bác sÄ© nói vá»›i má»™t giá»ng bình thản.
Nhưng tại sao ông lại Ở đây chứ? - Wladek nói. Tại sao đã bao nhiêu lâu thế mà hỠkhông để cho ông đi?
Tôi bị bắt Ở Moscow năm 1904, ngay sau khi, tôi có danh nghÄ©a bác sÄ©. Tôi là m việc cho sứ quán Pháp Ở đó HỌ bảo tôi là gián Ä‘iệp, nên bá» tôi và o tù Ở Moscow. Tôi nghÄ© cho đến sau cách mạng cÅ©ng váºy.
HỌ tống tôi và o cái địa ngục nà y đây. Ngay cả đến những ngÆ°á»i Pháp cÅ©ng quên rằng tôi còn sống. Cả thế giá»›i chả ai tin được là có má»™t chá»— nhÆ° thế nà y. Ở cái Trại Hai-Không-Má»™t nà y chÆ°a từng có ai Ở cho đến hết hạn được, vì váºy tôi sẽ chết Ở đây nhÆ° má»™t ngÆ°á»i khác mà thôi. CÓ Ä‘iá»u chÆ°a chết ngay được đâu.
- Không, ông không nên mất hy vá»ng, Bác sÄ© ạ.
- Hy vá»ng ? Tôi đã mất hết hy vá»ng từ lâu rồi. CÓ lẽ anh thì không, nhÆ°ng anh nên nhá»› là đừng có nhắc đến hy vá»ng ấy vá»›i bất cứ ai. Ở đây có những tù nhân há» chỉ nghe nói thế là đi báo cáo ngay, để nháºn vá» má»™t phần thưởng hoặc đó là thêm má»™t miếng bánh hoặc má»™t chiếc khăn mà thôi. Bây giá» thế nà y nhé. Wladek, tôi sẽ cho anh là m việc phụ bếp trong má»™t tháng, và suốt thá»i gian đó sáng nà o anh cÅ©ng phải
đến báo cáo. ÄÓ là cÆ¡ há»™i duy nhất để anh khá»i mất cái chân kia, mà tôi có cÆ°a chân của anh Ä‘i thì cÅ©ng chẳng sung sÆ°á»›ng gì. Ở đây chúng tôi không có những dụng cụ giải phẫu tốt lắm đâu, - ông vừa nói vừa nhìn
lên một con dao to.
Wladek rùng mình sợ hãi.
Bác sĩ Dubien viết tên Wladek lên một mẩu giấy. Sáng hôm sau Wladek xuống trình diện dưới nhà bếp.
Anh được giao việc rá»a bát Ä‘Ä©a trong nÆ°á»›c lạnh cóng và chuẩn bị thức ăn không cần phải Æ°á»›p lạnh. Sau má»™t thá»i gian phải chặt củi suốt ngà y, anh thấy đây là má»™t sá»± thay đổi đáng mừng. Äược ăn thêm súp cá, thêm bánh mì Ä‘en, và nhất là được Ở trong nhà ấm áp. CÓ hôm anh được nhà bếp chia cho má»™t ná»a quả trứng mà không ai biết rằng đó là trứng con gì. Chân anh đã dần dần khá»i, tuy phải hÆ¡i chịu thá»t má»™t chút. Bác sÄ© Dubien không thể có được thứ thuốc gì tá» tế mà chữa cho anh, chỉ biết theo dõi từng ngà y váºy thôi.
Ngà y giá» trôi qua, bác sÄ© trở thà nh ngÆ°á»i bạn của Wladek, tháºm chà còn tin Ở hy vá»ng của tuổi trẻ đối vá»›i tÆ°Æ¡ng lai. Má»—i sáng hai ngÆ°á»i thÆ°á»ng nói chuyện vá»›i nhau bằng các thứ ngôn ngữ, nhÆ°ng ngÆ°á»i bạn má»›i kia thÃch nhất là được nói tiếng Pháp vì đó là tiếng mẹ đẻ.
- Trong bảy ngà y nữa, Wladek, anh sẽ phải trở lại vá»›i nhiệm vụ Ở trong rừng. Bá»n lÃnh gác sẽ khám phá cái chân của anh, và tôi sẽ không thể giữ anh Ở lại trong bếp nữa. Váºy anh nghe kỹ tôi nói đây nhé, vì tôi đã có má»™t kế hoạch cho anh trốn Ä‘i.
Cùng trốn, bác sĩ. - Wladek. - Chúng ta cùng trốn.
- Không, chỉ mình anh thôi. Tôi nhiá»u tuổi rồi, không Ä‘i được xa nhÆ° thế, mặc dầu hÆ¡n mÆ°á»i lăm năm nay lúc nà o tôi cÅ©ng mÆ¡ đến chuyện trốn. Tôi sẽ chỉ là m vÆ°á»›ng chân anh thôi. Biết có ai trốn Ä‘i được là tôi đủ hà i lòng rồi, và anh là con ngÆ°á»i đầu tiên tôi gặp khiến tôi tin rằng anh có thể thà nh công được.
Wladek yên lặng ngồi trên sà n nghe bác sĩ nói kế hoạch của ông.
- Trong mÆ°á»i lăm năm qua, tôi đã dà nh dụm được hai trăm rúp. Äây là tiá»n là m "ngoà ì giá»" nhÆ°ng không phải nhÆ° má»™t tù nhân Nga đâu. - Wladek nhăn nhó cÆ°á»i. - Tôi giấu tiá»n trong má»™t chai thuốc. CÓ bốn tá» má»—i tá» năm mÆ°Æ¡i rúp. Khi nà o anh Ä‘i thì phải
khâu tiá»n đó và o trong áo. Tôi sẽ là m việc đó cho anh.
- áo nà o? - Wladek há»i.
Tôi có má»™t bá»™ quần áo và má»™t sÆ¡ mi trÆ°á»›c đây mÆ°á»i hai năm đã mua lại được của má»™t tên lÃnh gác, và hồi đó tôi còn tin Ở chuyện trốn được. BỘ quần áo không má»›i lắm, nhÆ°ng có thể phục vụ cho mục Ä‘Ãch của anh được.
MÆ°á»i lăm năm dà nh dụm được hai trăm rúp, má»™t chiếc sÆ¡ mi và má»™t bá»™ quần áo, thế mà bác sÄ© sẵn sà ng chỉ trong chốc lát hy sinh tất cả những cái đó cho wladek. Suốt Ä‘á»i mình, Wladek sẽ chẳng còn bao giỠđược thấy má»™t hà nh Ä‘á»™ng quên mình nhÆ° thế nữa.
- Thá» năm tá»›i sẽ là cÆ¡ há»™i duy nhất của anh, - bác sÄ© nói tiếp. - Tù nhân má»›i sẽ đến Irkutsk bằng xe lá»a. Bá»n ìÃnh gác bao giá» cÅ©ng lấy bốn ngÆ°á»i của nhà bếp để tổ chức những chuyến xe thức ăn cho bá»n ngÆ°á»i má»›i đến.
Tôi đã thu xếp vá»›i "bếp trưởng" - ông ta buồn cÆ°á»i vá»›i cái từ đó để anh được lên xe thức ăn. Tôi Ä‘em má»™t Ãt thuốc đánh đổi cho anh ta đấy. Không khó khăn gì lắm đâu. Thá»±c ra không ai muốn Ä‘i má»™t chuyến đến táºn đó rồi lại quay vỠđây, nhÆ°ng anh thì
chỉ đi một lượt ra đến đó thôi. Wladek vẫn nghe rất kỹ.
- Ra .đến ga, anh hãy chá» cho đến khi nà o tà u chở tù nhân và o ga. Má»™t khi hỠđã xuống sân ga cả rồi thì anh chạy qua Ä‘Æ°á»ng sắt rồi nhảy lên chuyến tà u sẽ Ä‘i Moscow, mà chỉ sau khi tà u chở tù nhân đến rồi thì tà u đó má»›i khởi hà nh được vì bên ngoà i ga chỉ có má»™t Ä‘Æ°á»ng tà u thôi. Anh phải mong là m sao cho đến lúc có hà ng trăm tù nhân má»›i chạy Ä‘i chạy lại nhÆ° thế thì bá»n gác má»›i không để ý đến chuyện anh biến mất được. Từ lúc đó trở Ä‘i là tuỳ anh định liệu. Nên nhá»› rằng nếu chúng trông thấy anh là chúng bắn liá»n chứ không cần há»i han gì hết. Tôi chỉ có thể giúp anh được má»™t Ä‘iá»u nà y nữa. MÆ°á»i lăm năm từ khi tôi bị Ä‘Æ°a đến đây, tôi đã vẽ trong đầu óc má»™t bản đồ con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i từ Moscow đến Thổ nhÄ© kỳ. CÓ lẽ đến bây giá» nó
không còn chÃnh xác nữa nhÆ°ng có thể đáp ứng cho mục Ä‘Ãch của anh được. Anh phải tìm hiểu cho chắc chắn xem ngÆ°á»i Nga hỠđã chiếm đóng Thổ-nhÄ©-kỳ chÆ°a. CÓ Trá»i mà biết được cho đến nay hỠđã là m những gì. Theo tôi biết thì có thể há» cÅ©ng đã kiểm soát được cả nÆ°á»›c Pháp nữa.
Bác sÄ© bÆ°á»›c và o phòng thuốc và lấy ra má»™t cái chai lá»›n trông nhÆ° Ä‘á»±ng má»™t chất gì đó mà u nâu. ông mở nút và lấy ra má»™t tấm da khô đã cÅ©. Nét má»±c Ä‘en qua năm tháng đã bị nhạt mà u, mang chữ "Tháng mÆ°á»i 1904". Trên mảnh da vẽ con Ä‘Æ°á»ng từ Moscow đến Odessa và từ Odessa Ä‘i Thổ nhÄ© kỳ, tất cả 1.500 dặm Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đến tá»± do.
Trong tuần nà y, mỗi sáng anh cứ phải đến đây và chúng ta sẽ lại bà n thêm vỠkế hoạch nà y. Nếu như không thà nh công thì đó không phải là do thiếu chuẩn bị.
Má»—i đêm, Wladek thức giấc nhìn ra ánh sáng má» má» ngoà i cá»a sổ, thá» nghÄ© trÆ°á»›c những tình huống bất ngá» xem mình sẽ đối phô nhÆ° thế nà o. Äến sáng, anh lại Ä‘em bà n thêm vá»›i bác sÄ©. Và o tối thứ tÆ° trÆ°á»›c ngà y WTladek định trốn, bác sÄ© gấp mảnh bản đồ đó là m tám, cùng để vá»›i bốn tá» bạc 50 rúp và o má»™t gói nhá» và ghim nó và o bên trong tay áo của bá»™ đồ. Wladek cởi bá» quần áo cÅ©, mặc chiếc sÆ¡ mi và o ngÆ°á»i rồi lại mặc quần áo tù ra ngoà i. Lúc anh mặc lại thì cặp mắt của bác sÄ© bá»—ng trông thấy chiếc vòng bạc của Nam tÆ°á»›c
Từ khi mặc áo tù, anh vẫn luôn luôn Ä‘eo nó lên trên khuá»·u tay vì sợ bá»n lÃnh gác trông thấy sẽ cÆ°á»›p mất của quý duy nhất còn lại đó của anh.
Cái gì thế? - bác sÄ© há»i. - Trông rất đẹp đấy
- Äây là quà tặng của cha tôi, - Wladek nói. Tôi có thể tặng lại ông để tá» lòng cảm tạ của tôi được không? Anh trút chiếc vòng xuống cổ tay và đưa cho bác sÄ©.
Bác sĩ nhìn chiếc vòng bạc một lúc lâu rồi cúi đầu nói:
Không nên. Thứ nà y chỉ có thể thuá»™c vá» má»™t ngÆ°á»i thôi. - ông im lặng nhìn anh. - Hẳn cha anh là má»™t ngÆ°á»i cao quý lắm.
Bác sĩ đeo trả lại chiếc vòng bạc và o cổ tay Wladek, rồi bắt tay anh nồng nhiệt.
- Chúc anh may mắn, Wladek. CÓ lẽ chúng ta không bao giỠcòn gặp nhau nữa.
HỌ ôm chầm lấy nhau và bÆ°á»›c ra ngoà i. Anh cầu cho đây là đêm cuối cùng của mình Ở trong lá»u trại giam. Anh không sao ngủ được suốt đêm đó, chỉ sợ má»™t trong những tên lÃnh gác phát hiện ra bá»™ quần áo dÆ°á»›i áo tù Tiếng chuông buổi sáng vừa vang lên, anh đã mặc xong quần áo và xuống bếp sá»›m. Tù nhân bếp trưởng đẩy Wladek Ä‘i lên trÆ°á»›c khi bá»n lÃnh gác đến kiểm soát xe thức ăn. Tá»” phục vụ chá»n ra có bốn
ngÆ°á»i tất cả. Wladek là trẻ nhất trong đám.
Tại sao lại thằng nà y? - má»™t tên gác chỉ tay và o Wladek há»i:
Wladek nhÆ° chết đứng và khắp ngÆ°á»i lạnh run. Kế hoạch của bác sÄ© thế là há»ng, và phải ba tháng nữa má»›i lại có má»™t đợt tù nhân nữa đến trại. Äến lúc đó thì anh sẽ không còn Ở bếp nữa.
NÓ nấu bếp rất giá»i, - tù nhân bếp trưởng nói. - NÓ được rèn luyện trong lâu Ä‘Ã i của má»™t Nam tÆ°á»›c đấy Chỉ có nó má»›i nấu ăn được ngon là nh cho lÃnh gác thôi.
À thế đấy, - tên lÃnh gác nói, nghi ngá» không bằng tham ăn. Váºy thì nhanh lên.
Cả bốn ngÆ°á»i chạy ra xe, rồi Ä‘oà n xe lên Ä‘Æ°á»ng. Cuá»™c hà nh trình lại má»™t lần nữa cháºm chạp, vất vả, nhÆ°ng lần nà y Ãt nhất anh không phải Ä‘i bá»™ và cÅ©ng không lạnh chết ngÆ°á»i vì bây giá» Ä‘ang là mùa hè. Wladek là m việc cáºt lá»±c Ä‘á» chuẩn bị thức ăn. Anh không muốn để ai chú ý đến mình. Suốt dá»c Ä‘Æ°á»ng anh chỉ nói và i câu vá»›i bếp trưởng là Atanislaw. Cuối cùng, sau khi hỠđã đến được Irkutsk tÃnh ra hết gần mÆ°á»i sáu ngà y. Chuyến tà u chá» Ä‘i Moscow đã nằm sẵn Ở ga. NÓ đã đến đây mấy tiếng đồng hồ rồi nhÆ°ng không thể bắt đầu cuá»™c hà nh tnnh quay trở vá» Moscow chừng nà o chuyến tà u chở tù nhân má»›i chÆ°a đến được. Wladek cùng vá»›i mấy ngÆ°á»i là m bếp ngồi chỠỞ sân ga bên nà y, ba ngÆ°á»i không quan tâm đến gì khác chung quanh, còn má»™t ngÆ°á»i chú ý theo dõi Ä‘oà n tà u Ở bên kia sân ga. CÓ nhiá»u cá»a lên tà u, nhÆ°ng Wladek đã ngắm trÆ°á»›c má»™t cá»a để đến lúc là anh sẽ nhảy lên đó.
Anh có định trốn không? Atanislaw chợt há»i.
Wladek toát mồ hôi nhÆ°ng không trả lá»i.
- Äúng là anh định trốn rồi - Atanisla chăm chăm nhìn anh.
Wladek vẫn không nói gì.
ông bếp già vẫn nhìn anh thanh niên mÆ°á»i ba tuổi, rồi ông ta gáºt đầu ra vẻ tán thà nh. Giá nhÆ° anh có cái Ä‘uôi thì nó đã vẫy ngay rồi.
-Chúc anh may mắn. Tôi sẽ cố là m cho hỠkhông để ý đến chuyện anh vắng mặt, được chừng nà o hay chừng đó .
Atanislaw nắm lấy tay anh. Wladek nhìn thấy đòà n tà u chở tù nhân Ở ngoà i xa Ä‘ang từ tá» tiến đến chá»— há» ngồi. Anh cảm thấy căng thẳng, tim dồn dáºp, mắt theo dõi cá» chỉ của từng tên lÃnh. Anh chá» cho đến khi Ä‘oà n tà u kia dừng hẳn, nhìn theo đám tù
nhân trên tà u đổ xuống sân ga. HỌ có hà ng trăm ngÆ°á»i, dáng mệt má»i, không tên không tuổi. Trong lúc sân ga .Ä‘ang bá» bá»™n má»™t đống ngÆ°á»i và bá»n lÃnh gác báºn rá»™n, Wladek chui xuống dÆ°á»›i gầm Ä‘oà n tà u chở tù nhân rồi nhẩy lên Ä‘oà n tà u sẽ Ä‘i Moscow. Không má»™t ai trên tà u để ý đến anh lúc đó và o phòng vệ sinh Ở cuối toa. Anh cà i cá»a lại rồi đứng bên trong chá», bụng lâm râm cầu nguyện, chỉ sợ có ai gõ cá»a. Wladek cứ đứng nhÆ° thế không biết bao nhiêu lâu rồi má»›i thấy Ä‘oà n tà u bắt đầu lăn bánh ra khá»i ga. Thá»±c ra, chỉ có mÆ°á»i bảy phút.
- Thế là xong, thế là xong, - anh thốt lên. Anh nhìn qua khung cá»a sồ con của buồng vệ sinh, thấy nhà ga nhá» dần và xa dần, đám tù nhân má»›i đã bị xÃch tay và o nhau sắp sá»a lên Ä‘Æ°á»ng vá» Trại 201, và bá»n lÃnh gác thì vừa cÆ°á»i vừa xÃch há» lại. Không biết sẽ có bao nhiêu ngÆ°á»i sống sót khi vỠđến trại? Bao nhiêu ngÆ°á»i sẽ là m mồi cho chó sói? Bao lâu nữa thì há» biết là thấy thiếu anh?
Wladek ngồi trong buồng vệ sinh thêm mấy phút nữa, không dám Ä‘á»™ng Ä‘áºy và không biết bây giá» mình phải là m gì. Bá»—ng có tiếng Ä‘áºp cá»a. Wladek nghÄ© ngay, không biết đó là tên ìÃnh gác hay ngÆ°á»i soát vé? Bao nhiêu hình ảnh diá»…n ra trong óc anh, má»—i hình ảnh má»™t ghê sợ hÆ¡n. Anh thấy cần phải sá» dụng buồng vệ sinh má»™t lần xem sao. Tiếng Ä‘áºp cá»a vẫn tiếp tục.
- Nhanh lên, nhanh lên, - má»™t giá»ng Nga ồm ồm lên tiếng.
Wladek không chần chừ được nữa. Nếu là má»™t tên lÃnh thì anh sẽ không có lối thoát. Cá»a sổ nhá» thì đến má»™t chú bé tà hon cÅ©ng không chui lá»t qua được.
NhÆ°ng nếu không phải là má»™t tên lÃnh thì việc anh Ở lâu trong nà y chỉ cà ng khiến ngÆ°á»i ta chú ý. Anh cởi bá» bá»™ áo tù, cuá»™n nó lại thà nh má»™t túm nhá» rồi vứt ra ngoà i cá»a sổ. Sau đó lấy ra má»™t chiếc mÅ© má»m để sẵn trong túi bá»™ đồ Ä‘á»™i lên đầu bị cạo trá»c và mở cá»a bÆ°á»›c ra. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông sốt ruá»™t đẩy cá»a bÆ°á»›c và o Wladek chÆ°a ra khá»i thì thấy ông ta đã tụt quần ngồi xuống.
Ra đến hà nh lang rồi, Wladek thấy mình bÆ¡ vÆ¡ ghê gá»›m, lại thêm khiếp sợ đối vá»›i bá»™ đồ lạc háºu mình Ä‘ang mặc trên ngÆ°á»i, khác nà o nhÆ° má»™t quả táo nằm giữa đống cam. Anh láºp tức lại Ä‘i tìm ngay má»™t chá»— nà o khác có buồng vệ sinh. Tìm được má»™t chá»— không có ngÆ°á»i, anh chui tá»t ngay và o đó, khóa cá»a lại, rồi tháo gỡ mấy tá» bạc 50 rúp giấu Ở trong tay áo ra. Anh giấu trở lại ba tá», rồi quay ra hà nh lang. Anh tìm đến má»™t toa nà o đông ngÆ°á»i nhất rồi rúc và o ngồi trong má»™t góc toa. Mấy ngÆ°á»i ngồi giữa toa Ä‘ang đánh súc sắc ăn và i rúp Wladek đã quen chÆ¡i trò nà y vá»›i Leon Ở lâu Ä‘Ã i và lần nà o cÅ©ng được, nên anh rất muốn nháºp và o đám ngÆ°á»i kia nhÆ°ng lại sợ đánh được thì há» chú ý đến mình ngay. HỌ vẫn ngồi đánh rất lâu, và Wladek dần dần nhá»› lại những thủ thuáºt của mình. Anh chợt thấy thèm Ä‘em 200 rúp của mình ra mà sá» dụng lúc nà y.
Má»™t tay chÆ¡i bị thua khá nhiá»u bá»—ng rút ra và ngồi xuống bên cạnh Wladek, miệng chá»i thá».
- SỠông không may rồi, - Wladek lên tiếng. Anh cÅ©ng muốn nói lên xem giá»ng mình thế nà o.
- A, đúng là không may, - tay kia nói. - Ngà y nà o tá»› cÅ©ng đánh được vá»›i bá»n nông dân ấy, nhÆ°ng tá»› cạn mất tiá»n rồi.
- ông có muốn bán cái áo của ông không? - Wladek há»i.
Tay chÆ¡i nà y là má»™t trong số Ãt hà nh khách trên toa khoác chiếc áo lông cừu dầy đẹp và ấm nhÆ° váºy.
ông ta nhìn cáºu thanh niên.
- Cáºu không mua nổi đâu. - Wladek nghe giá»ng nói của ông ta thì biết là mình sẽ có thể mua được. - TỚ sẽ đòi bảy mÆ°Æ¡i lăm rúp.
Tôi trả ông bốn chục, - Wladek nói.
- Sáu chục, - tay chơi kia nói.
Năm chục, - Wladek nói.
- Không. Sáu chục là Ãt nhất thì tá»› má»›i bán được. Chiếc áo nà y giá hÆ¡n má»™t trăm rúp kia đấy, - tay chÆ¡i nói.
áo cÅ© rồi, - Wladek nói và nghÄ© bụng sẽ lấy tiá»n trong tay áo ra cho đủ, nhÆ°ng rồi anh lại thôi vì sợ là m ngÆ°á»i ta chú ý đến mình. Anh Ä‘Ã nh chá» má»™t dịp khác váºy. Wladek không muốn tá» ra mình có thể mua được chiếc áo. Anh sá» tay và o cái cổ và nói vá»›i má»™t giá»ng khinh khỉnh? - ông bạn Æ¡i, đắt quá đấy. Thôi, năm chục rúp, không thêm má»™t xu nà o nữa. - Wladek đứng dáºy là m nhÆ° sắp bá» Ä‘i chá»— khác.
Khoan, khoan, - tay chÆ¡i kia nói. - TỚ để cho cáºu năm chục rúp váºy.
Wladek móc túi lấy ra tá» bạc năm mÆ°Æ¡i rúp và tay chÆ¡i kia cÅ©ng cởi tấm áo đổi lấy tá» bạc đỠđã cÅ©. Chiếc áo đối vá»›i Wladek quá rá»™ng và dà i gần chấm đất, nhÆ°ng chÃnh anh Ä‘ang cần nhÆ° thế để che bá»™ đồ bên trong hÆ¡i lá»™ liá»…u. Anh nhìn tay chÆ¡i trở lại chá»— đánh bạc và thấy ông ta lại thua nữa. Từ ông thà y má»›i trÆ°á»›c đây, anh đã há»c được hai Ä‘iá»u, đó là : chá»› bao giỠđánh bạc trừ phi anh có thủ thuáºt giá»i và chắc ăn, và khi đã mặc cả đến mức nhất định nà o đó thì nên bá» Ä‘i là vừa.
Wladek bá» sang ngồi toa khác, trong bụng cảm thấy yên tâm hÆ¡n vá»›i chiếc áo má»›i mua được. Anh bắt đầu nhìn ngắm toa tà u Ä‘á» tìm hiểu. Hình nhÆ° các toa chia là m hai hạng, hạng phổ thông trong đó hà nh khách chỉ có đứng hoặc ngồi trên những dẫy ghế gá»—, và hạng đặc biệt trong đó anh rất lạ thấy chỉ có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ngồi mà thôi. Bà ta cỡ trung niên và ăn mặc có vẻ sang trá»ng hÆ¡n má»i hà nh khách khác trên
tà u Bà ta mặc chiếc áo xanh thẫm và quà ng má»™t tấm khăn trên đầu. Wladek nhìn bà ta ngáºp ngừng. Bà ta mỉm cÆ°á»i, khiến anh yên tâm bÆ°á»›c và o trong toa.
Tôi ngồi được không?
- Xin má»i, - ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nhìn anh nói.
Wladek không nói gì nữa. Anh đỠý nhìn ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà và những đồ đạc chung quanh. Bà ta có nÆ°á»›c da nhợt và hÆ¡i nhăn nheo, to béo quá khổ, có lẽ vì ăn nhiá»u. MỚ tóc ngắn và đen, mắt nâu, có thể nhÆ° đã từng má»™t thá»i hấp dẫn. Bà có hai chiếc túi to bằng vải để Ở giá trên đầu vá»›i má»™t chiếc va-li con để bên cạnh.
Mặc dầu Ä‘ang trong hoà n cảnh nguy hiểm nhÆ° váºy, nhÆ°ng Wladek thấy mình đã mệt quá không chịu nổi nữa. Anh Ä‘ang nghÄ© không biết mình có dám ngủ Ä‘i Ở đây không, thì nguá»i Ä‘Ã n bà lên tiếng.
Anh đi đâu?
Câu há»i bất chợt là m Wladek giáºt mình.
Moscow, - anh nói và nÃn thở.
- Tôi cũng đi Moscow, - bà ta nói.
Wladek bắt đầu cảm thấy toa xe nảy vắng vẻ quá và lấy là m chá»™t dạ vá» Ä‘iá»u mình vừa nói ra, dù chỉ là má»™t câu. Anh nhá»› là bác sÄ© đã dặn: "Chá»› nói chuyện vá»›i ai. Nhá»› đấy đừng có tin ai hết.
NhÆ°ng Wladek cÅ©ng yên tâm thấy bà ta không há»i gì thêm nữa. Anh vừa cảm thấy thế thì ngÆ°á»i soát vé đến. Wladek bắt đầu toát mồ hôi, mặc dầu lúc đó thá»i tiết là hai mÆ°Æ¡i Ä‘á»™ âm. NgÆ°á»i soát vé cầm lấy tấm vé của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , xé má»™t Ä‘oạn rồi trả lại cho bà ta và quay sang Wladek.
- Vé, anh bạn, - ông ta nói gá»n lá»n, bằng má»™t giá»ng trầm buồn.
Wladek không biết nói gì, chỉ sá» và o túi áo để tìm Ãt tiá»n.
- NÓ là con tôi, - ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nói ngay.
NgÆ°á»i soát vé quay lại nhìn bà ta, rồi lại nhìn Wladek, cúi đầu chà o bà ta rồi bá» Ä‘i không nói câu gì.
Wladek ngước nhìn bà ta.
Cảm ơn bà - anh khẽ nói, và không biết là m gì hơn nữa.
- Tôi đã trông thấy anh chui dÆ°á»›i gầm Ä‘oà n xe tù,- ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà bình thản nói. Wladek cảm thấy rụng rá»i, - NhÆ°ng tôi không tố cáo anh đâu. Tôi cÅ©ng có má»™t ngÆ°á»i anh em hỠỞ trong cái trại khủng khiếp ấy, và tất cả chúng tôi ai cÅ©ng biết vá» những trại ấy Ä‘á»u sợ rằng sẽ có má»™t ngà y mình phải và o đấy. Anh mặc đồ gì dÆ°á»›i chiếc áo nà y?
Wladek định bụng chạy ra ngoà i cởi chiếc áo lông, nhÆ°ng nếu chạy ra ngoà i kia thì trên tà u không còn chá»— nà o khác mà trốn được. Anh Ä‘Ã nh chỉ cá»i khuy ngoà i.
- Thế nà y cũng không có gì đáng ngại lắm đâu, - bà ta nói.
- Váºy còn bá»™ áo tù anh để đâu?
- Tôi vứt ra ngoà i cá»a sổ.
- Mong rằng hỠkhông tìm thấy nó trước khi anh đến Moscow.
- Anh có chỗ nà o Ở Moscow không?
Anh lại nghÄ© đến lá»i dặn eủa bác sÄ© là đừng có tin ai, nhÆ°ng anh nghÄ© tin bà nà y thôi.
Tôi không có chỗ nà o cả.
Váºy anh có thể Ở vá»›i tôi đến khi nà o anh tìm được má»™t chá»— khác. Chồng tôi là trưởng ga Ở Moscow, và toa xe nà y chỉ già nh cho những quan chức chÃnh phủ thôi - bà ta giải thÃch. - Nếu anh lại nhầm má»™t lần nhÆ° thế nữa thì há» cho anh ngồi xe trở vá» Irkutsk ngay.
Bây giỠtôi có nên đi không? - Wladek hồi hộp.
Không, vì ngÆ°á»i soát vé đã trông thấy anh rồi. Lúc nà y anh Ở đây vá»›i tôi thì được yên. Anh có giấy tá» gì không?
- Không. Giấy tỠnhư thế nà o?
Từ sau cách mạng, má»—i ngÆ°á»i công dân Nga Ä‘á»u phải có giấy chứng minh để ngÆ°á»i ta biết mình là ai, Ở đâu là m gì, nếu không sẽ phải ngồi tù cho đến khi có được những giấy tỠấy. Nếu không có được thì sẽ ngồi tù mãi, - bà ta thủng thẳng nói. - Váºy đến Moscow, anh phải Ä‘i sát bên tôi, và nhá»› là đừng có mở miệng.
- Bà đối với tôi tốt quá, - Wladek nói với vẻ ngỠvực
- Bây giá» Nga hoà ng đã chết rồi, trong chúng ta đây chẳng có ai yên thân được đâu. Tôi may mắn mà lấy được má»™t ngÆ°á»i có thế, - bà ta nói tiếp. - Còn không có ngÆ°á»i công dân nà o Ở nÆ°á»›c Nga nà y, kể cả các quan chức chÃnh phủ, mà lại không sống trong ná»—i lo sợ là có thể bị bắt và đưa và o trại giam. Tên anh là gì?
- Wladek.
- Tốt. Bây giá» anh ngủ Ä‘i, Wladek, vì trông anh mệt má»i lắm. ÄÆ°á»ng thì còn rất xa, mà anh thì cÅ©ng chÆ°a an toà n được đâu.
Wladek ngủ ngay.
Lúc anh tỉnh dáºy thì mấy tiếng đồng hồ đã trôi qua nhÆ°ng trá»i bên ngoà i đã tối. Anh nhìn ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã che chở cho mình, bà ta mỉm cÆ°á»i nhìn lại.
Wladek thầm mong có thể tin được bà ta, đừng có nói vá»›i các quan chức rằng anh là ai. Hay là bà ta đã nói rồi? Bà ta lấy ra Ãt. thức ăn trong gói Ä‘Æ°a cho Wladek. Anh yên lặng ăn. Tà u dến ga sau, hầu hết hà nh khách bÆ°á»›c xuống. Má»™t số xuống hẳn, má»™t số chỉ Ä‘á» ruá»—i chân ruá»—i tay, nhÆ°ng phần lá»›n là tìm xem có gì uống được không.
NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà trung niên đứng dáºy nhìn Wladek nói:
- Äi theo tôi.
Anh đứng dáºy theo bà ta xuống sân ga. Bà ta Ä‘em anh ná»™p lại chăng? NhÆ°ng không, bà ta giÆ¡ tay ra và anh cầm lấy tay bà nhÆ° bất cứ đứa trẻ mÆ°á»i ba tuổi nà o Ä‘i theo mẹ váºy. Bà đi đến má»™t nhà vệ sinh có chữ để dà nh cho phụ nữ. Wladek ngáºp ngừng đứng lại. Bà cứ bảo anh và o. Và o đến bên trong rồi, bà bảo Wladek cá»i bá» quần áo ra. Anh ngoan ngoãn nghe theo. Từ sau khi Nam tÆ°á»›c qua Ä‘á»i, anh chÆ°a nghe theo ai nhÆ° váºy. Trong khi anh cởi quần áo, bà mở vòi nÆ°á»›c gần đó Má»™t là n nÆ°á»›c vừa lạnh vừa đục chầm cháºm chảy ra. Bà thấy kinh tởm, nhÆ°ng vá»›i Wladek thì nÆ°á»›c nà y còn khá hÆ¡n nhiá»u so vá»›i nÆ°á»›c trong trại giam. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà bắt đầu lấy mảnh giẻ Æ°á»›t lau những vết xây xát trên ngÆ°á»i anh. Bà nhăn mặt khi trông thấy vết thÆ°Æ¡ng xù xì Ở chân. Wladek Ä‘au nhÆ°ng không xuýt xoa tà nà o, và bà lau rất nhẹ.
- VỠđến nhà , tôi sẽ chữa chạy cho anh tỠtế, - bà nói. - Còn Ở đây hãy tạm thế nà y đã.
Bà trông thấy chiếc vòng bạc Ở tay anh. Bà đá»c những chữ trên đó rồi nhìn kỹ Wladek, và há»i:
- Cái nà y có phải của anh không? Anh lấy nó của ai thế ?
Wladek hÆ¡i giáºn.
- Tôi không lấy của ai. BỠtôi cho tôi trước khi ông chết.
Bà ta lại chăm chăm nhìn anh, nhÆ°ng cái nhìn lần nà y khác. Không biết đó là sợ hay tôn kÃnh? Bà ta cúi đầu nói :
- Anh phải cẩn tháºn đấy, Wladek. NgÆ°á»i ta có thể giết anh vì cái của quý nà y đấy.
Anh gáºt đầu và bắt đầu mặc vá»™i quần áo và o. HỌ quay trở lại toa xe. Tà u cháºm lại Ở ga má»™t giỠđồng hồ là chuyện thÆ°á»ng. Äến khi Ä‘oà n tà u lại bắt đầu lăn bánh, Wladek cảm thấy mừng lại được nghe tiếng bánh xe lạch cạch Ở dÆ°á»›i. Tà u Ä‘i mất mÆ°á»i hai ngà y rưỡi thì đến Moscow. Khi ngÆ°á»i soát vé má»›i xuất hiện, Wladek và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà lại diá»…n lại những Ä‘á»™ng tác nhÆ° cÅ© Wladek thì tá» ra còn nhá» dại và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà thì tá» ra má»™t ngÆ°á»i mẹ. NgÆ°á»i soát vé cúi chà o ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trung niên ấy, và Wladek bắt đầu nghÄ© rằng Ở nÆ°á»›c Nga thì những trưởng ga hẳn phải là những ngÆ°á»i rất quan trá»ng.
Sau khi đã hoà n thà nh chuyến Ä‘i má»™t ngà n dặm đến Moscow, Wladek coi nhÆ° đã tin hẳn Ở ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà và mong chóng được trông thấy ngôi nhà của bà ta.
Tà u đến ga và o đầu buổi chiá»u. Mặc dầu đã trải qua má»™t Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng dà i nhÆ° thế. Wladek vẫn thấy khiếp sợ không hiá»u rồi tình hình sẽ ra sao. Anh chÆ°a được thấy má»™t thà nh phố lá»›n nà o bao giá», nói gì đến thủ đô của toà n nÆ°á»›c Nga. Anh cÅ©ng chÆ°a được thấy nhiá»u ngÆ°á»i nhÆ° thế bao giá», và ai cÅ©ng Ä‘i lại vá»™i vã NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà hiểu được tâm trạng anh lúc nà y.
Äi theo tôi, đừng nói gì và đừng có bá» mÅ© ra.
Wladek lấy hai cái túi của bà Ở trên giá xuống, kéo chặt cái mÅ© lên đầu lúc nà y đã lởm chởm Ãt tóc Ä‘en, rồi bÆ°á»›c theo bà xuống sân ga. Má»™t đống ngÆ°á»i Ä‘ang nối nhau Ở trÆ°á»›c thang chắn để chá» ra khá»i má»™t cánh cá»a rất nhá».
HỌ ùn lại vì má»—i ngÆ°á»i phải xuất trình giấy tá» cho lÃnh gác. BÆ°á»›c đến gần cái thang chắn ấy, Wladek thấy tim mình Ä‘áºp thình thình nhÆ° trống tráºn.
NhÆ°ng đến lượt há» thì ná»—i sợ lại tan bỉến Ä‘i rất nhanh. NgÆ°á»i lÃnh gác chỉ liếc nhìn và o giấy tá» của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà .
- Äồng chÃ, - anh ta nói và giÆ¡ tay chà o. Rồi nhìn Wladek.
Con tôi, - bà nói.
À vâng, má»i đồng chÃ. - Anh ta lại chà o.
Thế là Wladek đã Ở Moscow.
Mặc dầu đã đặt hết lòng tin và o ngÆ°á»i đồng hà nh má»›i nà y, linh tÃnh đầu tiên của Wladek là muốn bá» chạy. NhÆ°ag vá»›i 150 rúp thì không thể sống được nên anh quyết định hãy chỠđã, để khi nà o có dịp sẽ chạy.
Má»™t chiếc xe ngá»±a đã chá» sẵn Ở ngoà i ga để Ä‘Æ°a ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà vá»›i đứa con má»›i của bà ta vá» nhà . ông trưởng ga không có đấy, nên bà đã tranh thủ xếp ngay má»™t cái giÆ°á»ng cho Wladek nằm. Rồi bà đun nÆ°á»›c đổ và o má»™t chiếc thùng kẽm lá»›n và bảo anh ngồi và o đó. Äây là lần tắm đầu tiên của anh sau hÆ¡n bốn năm, trừ lần hụp xuống sông trÆ°á»›c đây. Bà lại Ä‘un thêm nÆ°á»›c nóng nữa và bảo anh tắm vá»›i xà phòng. Bà cá» lÆ°ng cho anh.
NÆ°á»›c tắm dần dần đục ngầu. Wladek lau khô ngÆ°á»i rồi, bà bôi thuốc lên chân tay cho anh và băng bó và o những chá»— bị nặng. Bà nhìn và o bá»™ ngá»±c chỉ có má»™t bên vú và lấy là m lạ. Anh mặc vá»™i quần áo và theo
bà và o bếp. Bà đã chuẩn bị má»™t bát súp nóng vá»›i Ä‘áºu. Wladek háo hức ăn nhÆ° ăn tiệc. Hai ngÆ°á»i không ai nói gì. Anh ăn xong rồi, bà khuyên anh tốt nhất là lên giÆ°á»ng ngủ má»™t giấc. .
- Tôi không muốn cho ông nhà .tôi trông thấy anh trÆ°á»›c khi tôi cho ông ấy biết tại sao anh Ở đây - bà giải thÃch. - Anh có muốn Ở đây vá»›i chúng tôi không, Wladek, nếu chồng tôi đồng ý?
Wladek gáºt đầu cảm Æ¡n.
- váºy anh Ä‘i ngủ ngay Ä‘i, - bà nói.
|
21-07-2009, 01:55 AM
|
|
|
|
Tham gia: Sep 2008
Bà i gởi: 105
Thá»i gian online: 0 giây
Thanks: 0
Thanked 20 Times in 7 Posts
|
|
ChÆ°Æ¡ng 9(b)
Wladek nghe lá»i bà , trong bụng thầm mong ông chồng bà sẽ cho phép anh được Ở lại đây. Anh cháºm chạp cởi quần áo và trèo lên giÆ°á»ng. NgÆ°á»i anh đã sạch sẽ lắm rồi, khăn trải giÆ°á»ng cÅ©ng rất sạch, đệm rất má»m. Anh bá» chiếc gối lên sà n nhà . Tất cả những tiện nghi đó Ä‘á»u rất má»›i lạ nhÆ°ng anh đã quá mệt rồi nên nằm ngủ thiếp Ä‘i từ lúc nà o không biết. Mấy tiếng đồng hồ sau, anh bá»—ng tỉnh dáºy vì nghe có tiếng
nói to Ở trong bếp. Anh không biết là mình đã ngủ được bao lâu. Bên ngoà i trá»i đã tối. Anh bò ra khá»i giÆ°á»ng bÆ°á»›c đến mở hé cá»a và nghe rõ hai ngÆ°á»i Ä‘ang nói chuyện trong bếp.
- Bà tháºt ngốc, - Wladek nghe má»™t giá»ng hÆ¡i gắt. - Bà không hiểu là nếu há» bắt được thì sẽ rắc rối nhÆ° thế nà o Æ° CÓ thể là bà bị ngÆ°á»i ta tống và o trại giam
đấy
- Nhưng, Poitr, ông không biết là nó như một con thú bị săn đuổi ấy.
- Thế là bà muốn bản thân chúng ta sẽ nhÆ° những con thú bị săn Ä‘uổi chứ gì, - ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nói. – CÓ ai trông thấy nó không?
- Không, không có ai đâu, - ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nói.
- Thế thì cảm ơn Chúa. Phải cho nó đi ngay trước khi có ai biết là nó Ở đây. Chỉ còn cách đó thôi.
- NhÆ°ag Ä‘i đâu, Poitr? NÓ lạc lõng và không quen biết má»™t ai, - ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà che chở cho Wladek nói. - Mà tôi thì vẫn mong có đứa con trai.
- Tôi không cần biết bà muốn gì hay là nó đi đâu. NÓ không phải là trách nhiệm của chúng ta, và chúng ta phải tống nó đi cho nhanh chóng.
- Nhưng, Poitr, tôi nghĩ nó là dòng dõi quý tộc. Hình như bố nó là một Nam tước. NÓ có đeo một chiếc vòng bạc Ở cổ tay, trên đó có những chữ...
- NhÆ° thế lại cà ng rắc rối. Bà không biết là các nhà lãnh đạo má»›i đã ra lệnh nhÆ° thế nà o Æ°? Không Nga hoà ng, không vua chúa, không đặc quyá»n đặc lợi gì hết. Mà chúng ta cÅ©ng chẳng cần phải đến trại giam nữa cÆ¡, các nhà cầm quyá»n có thể bắn chết mình luôn chÆ°a biết chừng.
Chúng ta vẫn mong có đứa con trai, Poitr. Chẳng lẽ chúng ta không dám mạo hiểm chuyện nà y được ư?
- Bà mạo hiểm được, nhưng tôi thì không. Tôi bảo nó phải đi và đi ngay.
Wadek không cần nghe há» nói gì thêm nữa. Anh nghÄ© cách duy nhất để đỡ cho bà ta là ngÆ°á»i đã có Æ¡n vá»›i anh là iến hẳn và o đêm tối. Anh vá»™i mặc quần áo và o và nhìn lại chiếc giÆ°á»ng, chỉ mong không phải chá» thêm bốn năm nữa má»›i lại được nằm má»™t chiếc giÆ°á»ng nhÆ° thế Anh Ä‘ang tìm cách.mở cứa sổ thì cá»a ra và o phòng bá»—ng báºt tung và ông trưởng ga bÆ°á»›c và o NgÆ°á»i ông ta nhá» bé, không cao hÆ¡n Wladek nhÆ°ng có cái bụng to và cái đầu hói chung quanh chỉ còn Ãt sợi bạc chải qua loa tưởng nhÆ° má»™t bá»™ tóc giả.
ông ta Ä‘eo đôi mắt kÃnh không có gá»ng khiến dÆ°á»›i má»—i con mắt có nét hằn Ä‘á» trÅ©ng xuống. Tay ông ta cầm chiếc đèn nến. ông ta đứng nhìn Wladek. Wladek nhìn lại nhÆ° thách thức.
- Äi xuống dÆ°á»›i nà y, - ông ta ra lệnh. Wladek miá»…n cưỡng theo ông ta xuống bếp. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà đang ngồi khóc bên bà n.
- Bây giỠchú bé nghe đây nhé - ông ta nói.
- Tên nó là Wladek, - ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà chen và o.
- Bây giá» chú bé nghe đây, - ông ta nhắc lại. - Anh sẽ gây ra chuyện rắc rối Ở đây, vì váºy tôi muốn anh phải Ä‘i khá»i chá»— nà y và đi cà ng xa cà ng tốt.
Tôi cho anh biết là tôi sẽ là m như thế nà y để giúp anh nhé.
Giúp ư? Wladek nhìn ông ta không nói.
- Tôi sẽ cho anh một cái vé tà u. Anh muốn đi đâu?
- Odessa, - Wladek nói. Anh không biết nÆ¡i đó là Ở đâu và đây đến đó hết bao nhiêu tiá»n. Anh chỉ biết đó là thà nh phố thứ hai bác sÄ© vẽ trên bản đồ để từ đó mà đi đến tá»± do.
- Odessa, hừ, nÆ¡i sản sinh ra tá»™i ác, tháºt là má»™t địa chỉ thÃch hÆ¡p đấy, - ông trưởng ga cÆ°á»i khẩy. - Äến đó thì anh chỉ gặp toà n những ngÆ°á»i nhÆ° anh và rắc rối thêm mà thôi.
- Thế thì đỠnó Ở lại đây, Piotr. Tôi sẽ chăm nom cho nó, tôi sẽ...
- Không, không bao giá». Tôi thà mất tiá»n cho nó còn hÆ¡n.
NhÆ°ng là m sao nó Ä‘i lá»t được? - ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà van nà i.
- Tôi sẽ cho nó tấm vé và má»™t giấy thông hà nh Ä‘i là m việc Ở Odessa. - ông ta quay sang Wladek. - Anh lên tà u đó Ä‘i rồi, nếu tôi còn trông thấy anh hay nghe nói đến anh Ở Moscow, tôi sẽ báo cho ngÆ°á»i ta bắt và giam anh Ở má»™t nhà tù nà o gần đây nhất. Rồi ngÆ°á»i ta sẽ tống anh trở lại cái trại đó ngay, nếu không thì há» cÅ©ng bắn anh luôn.
ông ta nhìn lên chiếc đồng hồ trên bếp: đã mÆ°á»i má»™t giá» năm phút. ông ta quay sang phÃa vợ.
- CÓ chuyến tà u Ä‘i Odessa và o mÆ°á»i hai giỠđêm. Tôi sẽ tá»± Ä‘Æ°a nó ra ga. Tôi muốn biết chắc chắn là nó đã rá»i Moscow rồi. Anh có hà nh lý gì không?
Wladek vá»a sắp trả lá»i không thì ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã nói ngay:
- CÓ để tôi đi lấy cho nó.
Wladek vá»›i ông trưởng ga nhìn nhau hằn há»c. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà đi má»™t lúc lâu. Chuông đồng hồ đánh lên má»™t tiếng. Hai ngÆ°á»i vẫn không ai nói gì. Mắt ông trưởng ga không rá»i khá»i WlaÄ‘ek. Bà vợ ông ta quay lại tay cầm má»™t gói giấy mà u nâu có buá»™c dây cẩn
tháºn Wladek nhìn gói giấy, định lên tiếng từ chối nhÆ°ng thấy trong ánh mắt của bà có cái gì nhÆ° sợ hãi, nên anh chỉ biết nói:
- Cảm ơn bà .
- Hãy ăn cái nà y đi đã, - bà ta nói và đẩy bát súp nguội đến chỗ anh.
Anh nghe theo. Mặc dầu bụng anh lúc nà y vẫn còn Ä‘ang rất no, nhÆ°ng anh cÅ©ng ăn bát súp tháºt nhanh để bà ta khá»i phiá»n lòng.
Súc váºt - ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nói.
Wladek ngÆ°á»›c nhìn ông ta, mắt đầy căm giáºn. Anh lấy là m tá»™i nghiệp cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà phải sống vá»›i má»™t ông chồng nhÆ° váºy suốt Ä‘á»i.
- Äi thôi, chú bé, - ông trưởng ga nói. - Mau kẻo lỡ tà u thì phiá»n lắm.
Wìadek theo ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông ra khá»i bếp. Anh ngáºp ngừng má»™t chút khi Ä‘i qua chá»— ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đứng. Anh giÆ¡ tay ra và bà ta khẽ nắm lấy tay anh. Không ai nói gì, nhÆ°ng có nói cÅ©ng không nói được gì. ông trưởng ga vá»›i con ngÆ°á»i tị nạn ấy vừa Ä‘i vừa nấp qua mấy phố tối của Moscow và đến ga. ông ta lấy má»™t chiếc vé Ä‘i má»™t lượt đến Odessa và đưa cho Wladek.
Còn giấy thông hà nh của tôi đâu? - Wladek há»i. ông ta rút Ở túi trong ra má»™t tấm giấy, ký vá»™i và o đó rồi kÃn đáo Ä‘Æ°a cho Wladek. ông ta để ý nhìn quanh xem có thể có gì nguy hiểm không. Trong bốn năm qua, Wladek đã từng trông thấy những đôi mắt giống nhÆ° của ông trưởng ga nà y nhiá»u lần rồi. ÄÓ là đôi mắt của má»™t anh hèn.
- Äừng để tôi trông thấy anh hay nghe nói đến anh nữa nhé, .- ông trưởng ga nói. Giá»ng nói thì ra vẻ hách dịch. Trong bốn năm qua,Wladek cÅ©ng đã được nghe những giá»ng nói nhÆ° thế nhiá»u lần.
Anh nhìn lên ông ta, định nói lại, nhÆ°ng ông ta đã Ä‘i và o bóng đêm mất rồi. Wladek nhìn và o những ngÆ°á»i Ä‘i qua trÆ°á»›c mặt anh. CÅ©ng những đôi mắt sợ sệt nhÆ° nhau cả. Trên Ä‘á»i nà y không ai được tá»± do cả sao? Wladek cắp cái gói giấy nâu và o nách, sá»a lại mÅ© trên đầu rồi bÆ°á»›c ra chá»— thang chắn. Lần nà y, anh cảm thấy tá»± tin hÆ¡n. Anh xuất trình giấy thông hà nh cho ngÆ°á»i gác và đi qua không có chuyện gì. Anh trèo
lên toa tà u. Thế là anh chỉ được thấy Moscow có má»™t lúc ngắn ngủi, Và trong Ä‘á»i anh sẽ chẳng còn bao giá» thấy lại thà nh phố nà y nữa. Anh sẽ nhá»› mãi lòng tốt
của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà vợ ông trưởng ga ấy. Äồng chà gì nhỉ... Anh cÅ©ng không biết đến cả tên bà ta nữa.wladek ngồi Ở toa thÆ°á»ng. Odessa gần Moscow hÆ¡n nhiá»u so vá»›i Irkutsk. Trên bản đồ của bác sÄ©, khoảng cách chỉ bằng ngón tay, váºy mà trên thá»±c tế những 800 dặm. Wladek Ä‘ang nhìn và o chiếc bản đồ sÆ¡ sà i ấy thì Ở đầu toa cÅ©ng Ä‘ang diá»…n ra má»™t vụ cá» bạc. Anh giấu bản đồ và o trong áo rồi bắt đầu để ý đến chá»—
đánh bạc ấy. Anh thấy má»™t ngÆ°á»i dù chÆ¡i thế nà o cÅ©ng vẫn thắng, không lần nà o bị thua cả. Wladek nhìn kỹ má»™t lúc thì hiểu ra anh chà ng kia là má»™t tên bịp bợm.
Anh chuyển sang đứng phÃa bên kia, đối diện vá»›i tên bạc bịp để xem hắn là m ăn thế nà o. NhÆ°ng đứng chá»— nà y khó nhìn nên anh cố chen và o ngồi được bên trong. Anh thi hà nh má»™t cái mẹo là chá» cho tên bạc bịp giả vá» thua thi anh bá» tiá»n và o đó gấp đôi lên cho đến lượt hắn được. Tên bạc bịp không thấy ngay được thủ thuáºt ấy của anh nên không để ý. Chỉ mãi đến lúc tà u Ä‘á»— Ở ga sau hắn má»›i hiểu ra. Wladek đánh
được mÆ°á»i bốn rúp. Anh bá» ra hai rúp mua quả táo và má»™t chén súp nóng. Anh đã kiếm được đủ tiá»n cho cả chuyến Ä‘i xuống đến Odessa. Anh thầm nghÄ© nếu cứ tiếp tục chÆ¡i kiểu nà y thì sẽ kiếm thêm được Ãt tiá»n nữa. NghÄ© thế, anh quay trở lại sòng bạc và sẵn sà ng theo Ä‘uổi cál mẹo cÅ© của mình. NhÆ°ng vừa bÆ°á»›c và o đến trong toa, anh đã bị đánh má»™t nhát ngã dúi và o góc. Tay bị bẻ quặt ra sau lÆ°ng và đầu bi Ä‘áºp và o thà nh toa. Máu mÅ©i anh chảy ra. Má»™t mÅ©i dao ká» và o sau gáy.
- Mà y nghe tao nói không, thằng nhóc?
- Dạ, - Wladek hoảng sợ đáp.
- Mà y còn quay lại toa nà y nữa, tao sẽ cắt cái tai nà y đi, biết chưa? Tao mà cắt tai thì mà y không còn nghe được nữa, biết chưa?
- Vâng ạ, - Wladek nói.
Wladek cảm thấy mũi dao ấn và o sau mang tai rồi máu bắt đầu chảy xuống cổ.
- Tao cảnh cáo cho mà y biết thế.
Một cái đầu gối bỗng thúc mạnh và o bụng anh. Wladek nằm lăn ra sà n tà u. Một bà n tay sục và o mấy túi áo của anh, lấy đi mấy rúp anh vừa kiếm được.
- Tiá»n của tao, - hắn nói.
Máu vẫn còn chảy Ở mÅ©i và Ở cổ Wladek. Lúc anh mở mắt ra nhìn lên thì không thấy tên bạc bịp đâu nữa. Anh cố đứng dáºy nhÆ°ng không đứng được, Ä‘Ã nh cứ ngồi lại trong góc toa má»™t lúc. Äứng dáºy được rồi, anh lê bÆ°á»›c ra đầu toa đằng kia, tránh xa chá»— tên bạc bịp chừng nà o hay chừng đó. Anh chui và o má»™t toa chỉ có Ä‘Ã n bà trẻ con rồi ngủ thiếp Ä‘i. Äến ga sau, Wladek không dám xuống tà u. Anh mở gói giấy xem trong đó Ä‘á»±ng gì. Hóa ra trong đó có đủ thứ táo bánh mì, lạc, má»™t chiếc sÆ¡ mi, má»™t chiếc quần và có cả má»™t đôi giầy nữa. Tháºt là cả má»™t kho báu. Anh bèn thay ngay những quần áo má»›i và o ngÆ°á»i. ôi, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà quý hóa quá. Còn ông chồng, sao mà quá đáng thế.
Anh ăn rồi lại ngủ, lại mÆ¡. Cuối cùng, sau năm đêm bốn ngà y, Ä‘oà n tà u lừ đừ lăn bánh và o ga Odessa. Ở cá»a chắn vẫn kiểm soát vé và giấy tá» nhÆ° cÅ© Giấy tá» của anh hợp lệ nên tên lÃnh gác không để ý gì hết. Từ lúc nà y trở Ä‘i, anh phải tá»± do lấy hết.
Anh vẫn còn 150 rúp giấu trong tay áo. Anh chưa dám tiêu đi đồng nà o và o lúc nà y.
Wladek Ä‘i lang thang cả ngà y trong thà nh phố để là m quen vá»›i Ä‘Æ°á»ng xá Ở đây, nhÆ°ng có nhiá»u cảnh lạ mắt quá nên anh không nhá»› được chá»— nà o vá»›i chá»— nà o.
Toà n những nhà to, cá»a hà ng lá»›n, rất nhiá»u những ngÆ°á»i Ä‘i bán rong trên Ä‘Æ°á»ng phố, tháºm chà có cả má»™t con khỉ ngồi trên đầu gáºy của ngÆ°á»i bán hà ng rong nữa. Wladek cứ Ä‘i mãi đến lúc anh ra tá»›i bến cảng và trông thấy biển. À ra đây rồi, đúng cái mà Nam tÆ°á»›c gá»i là biển đây. Wladek đứng lặng nhìn khoảng mênh mông xanh ngắt. NÆ¡i xa kia là tá»± do, là trốn thoát khá»i nÆ°á»›c Nga. Thà nh phố nà y hẳn là vừa trải qua tráºn chiến ghê gá»›m, vì còn những căn nhà cháy trụi và nhiá»u chá»— nhếch nhác, rất không hÆ¡p vá»›i là n gió biển thÆ¡m mát Ä‘ang thổi và o đây. Wladek không biết trong thà nh phố còn đánh nhau không. Anh không biết há»i ai được. Mặt trá»i đã lặn xuống sau những ngôi nhà cao tầng. Anh phải bắt đầu Ä‘i tìm má»™t chá»— nà o để ngủ đêm. Wladek Ä‘i và o má»™t ngõ bên Ä‘Æ°á»ng cái Khoác chiếc áo lông dà i chấm đất và cắp má»™t gói giấy nâu trong tay, trông anh tháºt lạc lõng giữa khung cảnh Ở đây. Anh không tìm thấy má»™t chá»— nà o an toà n được. Lát sau anh ra đến khu Ä‘Æ°á»ng sắt, thấy
có má»™t toa tà u nằm Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c má»™t chá»—. Anh ngó nhìn và o bên trong, chỉ thấy tối và yên lặng. Trong toa không có ngÆ°á»i. Anh quẳng gói giấy lên đó, trèo và o bên trong và chui và o má»™t góc nằm ngủ. Anh vừa đặt mình xuống thì má»™t thân hình đè lên ngÆ°á»i anh và hai tay ghì chặt lấy cổ há»ng. Anh hầu nhÆ° không thở được
- Mà y là ai? - giá»ng má»™t đứa bé gầm lên. Trong bóng tối, anh Ä‘oán tên kia không lá»›n tuổi hÆ¡n mình được
- Wladek Koskiewicz.
- Mà y Ở đâu đến?
- Moscow. - Lúc đó Wladek đã định nói là Slonim.
- Mà y không được ngủ trong toa của tao, dù là mà y Ở Moscow đến, - tên kia nói.
Xin lá»—i, - Wladek nói. - Tôi không biết.- Mà y có tiá»n không? - Hai ngón tay cái của tên .kia ấn chặt xuống cổ há»ng anh.
Ãt thôi, - Wladek nói.
- Bao nhiêu?
Bẩy rúp.
- ÄÆ°a đây .
Wladek thá»c tay và o túi áo. Tên kia cÅ©ng bá» má»™t tay ra mò và o túi áo khác. Còn má»™t tay hắn bá» lá»ng. Wladek chợt dồn hết sức và o đầu gối thúc lên hạ bá»™ của nó má»™t nhát. Tên kia ôm lấy *** lăn ra. Wladek chồm dáºy đánh liên hồi. Tá»± nhiên tình hình
thay đổi hẳn. Tên kia không thể địch lại Wladek. Thế là nằm ngủ trong một toa tà u bỠhoang chẳng khác nà o như một khách sạn năm sao so với những căn hầm và trại giam mà anh vừa trải qua.
Wladek chỉ ngừng tay khi tên kia đã chịu nằm bẹp xuống sà n tà u, cá»±a quáºy gì được nữa. Hắn phải van xin Wladek.
- Mà y ra tÃt đầu toa kia mà nằm và cứ Ở yên đấy,- Wladek nói. - Mà y mà động Ä‘áºy nữa tao giết.
- Vâng, vâng, - tên kia cố bò di.
Wladek theo dõi thấy hắn đã bò đến đầu toa. Anh ngồi nghe động tĩnh một lúc không thấy gì mới từ từ đặt mình xuống sà n toa và lát sau ngủ thiếp đi.
Lúc anh tỉnh dáºy đã thấy mặt trá»i chiếu qua khe ván của toa tà u. Anh quay ngÆ°á»i lại và bây giá» má»›i nhìn thấy rõ tên địch thủ đêm qua. Hắn vẫn nằm co rúm và còn ngủ Ở đầu toa đằng kia.
- Lại đây, - Wladek ra lệnh. Tên kia từ từ thức dáºy.
- Lại đây, - Wladek nhắc lại, giá»ng to hÆ¡n trÆ°á»›c. Tên kia vâng lá»i ngay. Lần đầu tiên Wladek má»›i nhìn kỹ được hắn. Hai ngÆ°á»i chạc tuổi nhau nhÆ°ng rõ rà ng tên kia cao lá»›n hÆ¡n Wladek má»™t chút, mặt mÅ©i trông trẻ hÆ¡n và má»› tóc hắn bù xù.
- Việc đầu tiên là kiếm cái gì ăn đã, - Wladek nói.
- Anh theo tôi, - tên kia nói và nhảy luôn ra ngoà i toa. Wladek thất thểu Ä‘i theo hắn lên đồi và và o trong thà nh phố lúc đó Ä‘ang há»p chợ sáng.
Kể từ sau những bữa ăn tuyệt vá»i Ở chá»— Nam tÆ°á»›c đến giá», anh chÆ°a từng thấy Ở đâu có nhiá»u thức ăn nhÆ° thế. Các thứ hoa quả, rau cá», kể cả thứ lạc mà anh thÃch, chất đầy trên các ngăn hà ng. Tên kia cÅ©ng có thể thấy Wladek bị ngợp trÆ°á»›c cảnh nà y.
- Bây giá» chúng mình là m thế nà y nhé, - tên kia nói bằng má»™t giá»ng tin tưởng. - Tôi sẽ Ä‘i và o má»™t góc ngăn hà ng ăn cắp má»™t quả cam rồi bá» chạy. Anh sẽ đứng đó và hét tháºt to: Bắt lấy thằng ăn cắp? NgÆ°á»i trông hà ng sẽ Ä‘uổi theo tôi, thế là lúc đó anh nhặt ngay lấy mấy quả nhét và o túi. Äừng có lấy nhiá»u, chỉ đủ ăn má»™t bữa thôi. Xong rồi, anh quay lại chá»— nà y, hiểu chÆ°a nà o?
- CÓ lẽ thế, - Wladek nói.
- Äể xem dân Moscow nhÆ° anh có là m được chuyện đó không. - Hắn nhìn anh cÆ°á»i khẩy má»™t cái rồi bÆ°á»›c ra. Wladek nhìn theo hắn vá»›i má»™t vẻ khâm phục. Hắn Ä‘Ã ng hoà ng Ä‘i và o góc má»™t sạp chợ nhấc lấy má»™t quả trên cả má»™t đống cam cao ngất, nói câu gì đó vá»›i ngÆ°á»i bán hà ng rồi thủng thẳng bÆ°á»›c Ä‘i. Hắn nhìn lại Wladek lúc đó đã hoà n toà n quên cả câu nói "Bắt lấy thằng ăn cắp", nhÆ°ng ngÆ°á»i bán hà ng ngá»ng lên trông thấy vá»™i chạy ra Ä‘uổi. Má»i ngÆ°á»i Ä‘ang chú ý nhìn theo tên kia thì Wladek vÆ¡ quà ng lấy ba quả cam, má»™t quả táo và má»™t củ khoai nhét cả và o túi áo ngoà i. Lúc
ngÆ°á»i bán hà ng đã sắp đến gần tên kia thì hắn ném quả cam trả lại cho ông ta. NgÆ°á»i đó đứng lại vừa nhặt quả cam vừa chá»i rủa, giÆ¡ nắm đấm lên dá»a rồi quay lại quầy hà ng phà n nà n vá»›i những ngÆ°á»i khách quanh đó.
Wladek đang có vẻ khoái trá với cảnh vừa rồi thì một bà n tay đã đặt mạnh lên vai. Anh hoảng sợ quay lại tưởng mình bị bắt.
- Anh có vớ được gì không, anh Moscow, hay chỉ đứng đó xem thôi? .
wladek cÆ°á»i và đưa ra ba quả cam, quả táo vá»›i củ khoai. Tên kia cÅ©ng cÆ°á»i theo.
- Tên cáºu là gì? - Wladek há»i.
- Stefan.
Stefan nà y, mình lại là m một lần nữa đi.
- Thôi Ä‘i anh Moscow, anh đừng tưởng thế là khôn nhé Nếu muốn là m nữa thì phải ra đầu chợ đằng kia và phải chá» Ãt ra má»™t giá» nữa. Tôi đã chuyên là m Ở đây rồi, nhÆ°ng anh đừng tưởng là thỉnh thoảng không bị bắt đâu.
Hai anh chà ng lặng lẽ Ä‘i ra đầu chợ đằng kia. Stefan Ä‘i vá»›i má»™t vẻ rất Ä‘Ã ng hoà ng khiến Wladek nghÄ© bụng giá mình không biết thì đã mất hết vá»›i hắn rồi. HỌ trà trá»™n và o chá»— những ngÆ°á»i mua hà ng buổi sáng, và khi Stefan cho rằng đã đến lúc thì há» tái diá»…n hai lần cảnh đã là m lúc trÆ°á»›c. Cả hai ngÆ°á»i Ä‘á»u rất thá»a mãn, quay trở vá» toa xe bá» hoang để hưởng những gì đã ăn cắp được: sáu quả cam, năm quả táo,
ba củ khoai, má»™t quả -lê, rất nhiá»u loại lạc vá»›i má»™t phần thưởng đặc biệt là quả dÆ°a to. TrÆ°á»›c kia Stefan không bao giá» có túi đủ to để cho quả dÆ°a và o đó được Chiếc áo ngoà i của Wladek bây giá» má»›i là m được chuyện ấy.
- ăn được, - Wladek cắn và o củ khoai và nói.
- Cáºu ăn cả vá» Æ°? - Stefan ngạc nhiên nói.
- Mình đã Ở những chỗ được ăn vỠkhoai đã là sang lắm rồi, - Wladek nói.
Stefan nhìn anh bằng con mắt khâm phục.
- Vấn Ä‘á» nữa ìà chúng ta là m thế nà o có . tiá»n đây?- Wladek nói.
- Trong má»™t ngà y mà cáºu muốn có đủ thứ thế Æ°, hả ông chủ? - Stefan nói. - Nếu cáºu định là m ăn to thì phải nháºp bá»n vá»›i đám Ở ngoà i bến kia, ông Moscow ạ.
- Cáºu chỉ cho tá»› xem. - Wladek nói.
HỌ ăn hết ná»a số quả và giấu chá»— còn lại xuống dÆ°á»›i đống rÆ¡m Ở góc toa xe, rồi Stefan dẫn Wladek xuống bến chỉ cho anh xem rất nhiá»u tà u Ä‘áºu dÆ°á»›i đó. Wladek không tin Ở mắt mình nữa. Anh đã được nghe Nam tÆ°á»›c kể cho biết vá» những tà u to chạy xuyên qua các biển lá»›n Ä‘em hà ng đến cho nÆ°á»›c ngoà i, nhÆ°ng những chiếc tà u anh được thấy táºn mắt đây còn to hÆ¡n nhiá»u so vá»›i Ä‘iá»u anh tưởng tượng, và chúng Ä‘áºu thà nh má»™t hà ng dà i không thể nhìn thấy hết được.
Stefan nói là m anh sực tỉnh.
- Cáºu trông thấy chiếc tà u to tÆ°á»›ng mà u xanh kia không? Nếu muốn là m thì cáºu chỉ việc xuống dÆ°á»›i gầm cái ván cầu, nhặt má»™t cái rổ, chất đầy thóc và o đó rồi trèo lên thang và đổ xuống khoang tà u. Cứ bốn chuyến nhÆ° thế thì cáºu được má»™t rúp. Cáºu phải đếm cho đúng, không thì cái thằng cầm đầu ấy sẽ bịp và ăn chặn tiá»n của cáºu đấy.
Cả buổi chiá»u, Stefan và Wladek là m cái việc vác thóc lên thang. Hai ngÆ°á»i kiếm được hai mÆ°Æ¡i sáu rúp. Sau má»™t bữa ăn no nê vá»›i số lạc, bánh và hà ng ăn cắp được, hai ngÆ°á»i lăn ra ngủ trong cái toa xe lúc trÆ°á»›c.
Sáng hôm sau Wladek dáºy trÆ°á»›c và Stefan thấy anh ngồi xem bản đồ.
- Cái gì thế? - Stefan há»i.
- Äây là bản vẽ con Ä‘Æ°á»ng để tá»› chạy ra khá»i nÆ°á»›c Nga.
- Cáºu có thể Ở đây và nháºp bá»n vá»›i tá»› thì việc gì phải bá» nÆ°á»›c Nga? - Stefan nói. - Chúng mình cùng là m ăn vá»›i nhau được chứ!
- Không, tá»› phải Ä‘i đến Thổ nhÄ© kỳ. Äến đó tá»› sẽ được là ngÆ°á»i tá»± do lần đầu tiên trong Ä‘á»i. Sao cáºu không cùng Ä‘i vá»›i tá»›, hả Stefan?
- TỚ chả bao giá» có thể bá» Odessa được. Äây là nhà tá»› ÄÆ°á»ng sắt là nÆ¡i tá»› sống, những ngÆ°á»i Ở đây tá»› đã quen biết từ bé đến giá» rồi. Ở đây chẳng hay gì lắm, nhÆ°ng có khi Ở Thổ nhÄ© kỳ còn tệ hÆ¡n. NhÆ°ng nếu cáºu muốn Ä‘i thì tá»› sẽ giúp.
- TỚ là m sao biết được tà u nà o Ä‘i Thổ nhÄ© kỳ? - Wladek há»i.
- Dá»… thôi, tá»› có thể biết tất cả những tà u nà o sắp Ä‘i đâu Tụi mình sẽ há»i ông Joe Má»™t Răng Ở cuối cầu tà u là biết ngay. NhÆ°ng cáºu phải trả ông ấy má»™t rúp.
- Chắc hai ngÆ°á»i lại chia nhau chứ gì?
- Má»—i ngÆ°á»i má»™t ná»a. - Stefan nói. - Cáºu há»c được nhanh đấy, cáºu Moscow ạ. - Nói đến đây, hắn liá»n nhảy ngay ra ngoà i toa.
Wladek chạy theo hắn len lá»i giữa những toa tà u. Anh cà ng thấy bá»n chúng đứa nà o cÅ©ng nhanh nhẹn, chỉ có mình là phải Ä‘i cà nhắc thôi. Äến cuối cầu tà u, Stefan dẫn anh và o má»™t căn lá»u nhá» có những đống sách phủ đầy bụi và những bảng giá» tà u đã cÅ©. Wladek không nhìn thấy ai, nhÆ°ng bá»—ng có tiếng nói từ đằng sau đống sách:
Chúng mà y muốn gì thế? Tao không có thì giỠđâu nhé.
- Há»i má»™t tà cho anh bạn tôi đây, Joe. Chuyến tà u sang sắp tá»›i Ä‘i Thổ nhÄ© kỳ là bao giỠđấy?
- BỎ tiá»n ra đã, - má»™t ông già thò đầu từ phÃa sau đống sách nói. Mặt mÅ©i ông rõ ra má»™t ngÆ°á»i đã trải qua nhiá»u nắng gió. Äầu Ä‘á»™i mÅ© lÃnh thủy. Äôi mắt Ä‘en nhìn xoáy và o Wladek.
- ông ấy là ngÆ°á»i Ä‘i biển giá»i lắm nhé, - Stefan nói thầm vá»›i Wladek nhÆ°ng đủ để Joe nghe thấy.
- Äừng nói lôi thôi, mà y. Rúp đâu?
- ông bạn tôi cầm tiá»n, - Stefan nói. - Wladek, -cáºu Ä‘Æ°a đồng rúp cho ông ấy.
Wladek lấy ra đồng tiá»n. Joe cắn thá» và o đồng tiá»n xem có tháºt không, rồi Ä‘i ra tủ sách rút lấy má»™t bảng giá» tà u mà u xanh rất to. Bụi bay tứ tung. ông ta vừa ho vừa láºt mấy trang trong đó, Ä‘Æ°a ngón tay sần sùi dò tìm các tên tà u.
- Thứ năm sau tà u Renaska sẽ đến lấy than, rồi có lẽ Ä‘i và o thứ bảy. Nếu nó lấy được nhanh thì có thể Ä‘i và o đêm thứ sáu để đỡ tiá»n thuê cảng. NÓ sẽ Ä‘áºu Ở cảng mÆ°á»i bảy.
Cảm Æ¡n ông Má»™t Răng nhé, - Stefan nói. - Äể tôi xem có thể dẫn và i ông bạn già u đến đây được không.
Joe Má»™t Răng giÆ¡ nắm đấm lên chá»i, còn Stefan vá»›i Wladek kéo nhau chạy ra ngoà i.
Trong ba ngà y sau đó, hai anh chà ng lại tiếp tục Ä‘i ăn cắp lÆ°Æ¡ng thá»±c, khuân vác thuê và lăn ra ngủ. Äến hôm thứ năm tuần sau đó, chiếc tà u Thổ nhÄ©. kỳ đến cảng thì Stefan hầu nhÆ° đã thuyết phục được Wladek Ở lại Odessa. NhÆ°ng cuối cùng vì ná»—i sợ hãi đối vá»›i ngÆ°á»i Nga ám ảnh Wladek nên anh thấy cuá»™c sống má»›i vá»›i Stefan dù sao cÅ©ng không thể hấp dẫn anh hÆ¡n được nữa.
HỠđứng trên cầu tà u nhìn con tà u má»›i đến Ä‘áºu Ở cảng mÆ°á»i bảy.
- Mình là m thế nà o lên tà u được? - Wladek há»i.
- Dá»… thôi, - Stefan nói, - Sáng mai mình sẽ nháºp bá»n vá»›i đám ngÆ°á»i khuân vác. TỚ sẽ Ä‘i sát ngay sau cáºu. Chá» lúc nà o than đổ gần đầy thì cáºu nhảy ùm ngay xuống đó, tìm chá»— trốn, còn tá»› thì nhặt cái giá» của cáºu và quay ra phÃa bên kia.
- Rồi cáºu lÄ©nh luôn cả phần tiá»n của tá»› chứ gì, - Wladek nói.
- Tất nhiên, - Stefan đáp. - TỚ có sáng kiến thế thì phải được thưởng tiá»n chứ, nếu không thì ai ngÆ°á»i ta còn tin Ở chuyện là m ăn tá»± do được nữa?
Sáng hôm sau, há» nháºp há»™i vá»›i đám khuân vác than. HỌ lên lên xuống xuống trên chiếc ván cầu đồ than, nhÆ°ng than đổ xuống mãi chỉ thấy lá»t thá»m. Cho đến táºn chiá»u tối mà vẫn chÆ°a được ná»a khoang. Äêm đó, hai ngÆ°á»i ngủ tháºt say. Rồi lại đến sáng hôm sau nữa, há» tiếp tục khuân vác cho đến giữa buổi chiá»u thì khoang tà u chở than má»›i gần đầy. Stefan đá và o gót chân Wladek là m hiệu.
- Lần sau nhé, cáºu Moscow, - hắn nói. Lên đến đầu ván cầu, Wladek đổ thúng than của mình xuống, bá» lại cái thúng trên cầu tà u, vịn và o lan can và nhẩy xuống đống than. Stefan nhặt cái thúng của Wladek lên rồi tiếp tục Ä‘i sang phÃa bên kia, vừa Ä‘i vừa huýt sáo.
- Tạm biệt anh bạn nhé, - Stefan nói. - Và chúc cáºu may mắn vá»›i bá»n Thổ vô đạo nhé.
WlaÄ‘ek ép ngÆ°á»i và o góc khoang tà u và nhìn đống than tiếp tục đổ xuống bên cạnh mình. Bụi than bay mù lên, và o cả mÅ©i mồm, chui cả và o phổi và và o mắt anh. Anh cố gắng chịu Ä‘au không dám ho lên, sợ thủy thủ trên tà u nghe thấy. Äúng đến lúc anh thấy không thể nà o chịu được cái không khà ngá»™t ngạt, đã định quay lên vá»›i Stefan để rồi sau nà y tìm cách khác mà trốn thì ngÆ°á»i ta đóng cá»a khoang lại. Wladek được thể, ho ran má»™t hồi.
Má»™t lúc sau, anh thấy có cái gì nhÆ° cắn và o gót chân. Anh rùng mình nhìn xuống xem là cái gì, hóa ra đó là chuá»™t rất to. Anh cầm cục than nén và o con váºt khủng khiếp ấy, nhÆ°ng nó vừa chạy Ä‘i thì con khác, rồi lại con khác nữa kéo đến. Con sau còn mạnh bạo hÆ¡n, leo cả lên chân anh. Không biết nó Ở đâu ra.
Vừa to, vừa Ä‘en sì và rất Ä‘ang đói ăn. Anh cúi xuống nhìn kỹ. Lần đầu tiên trong Ä‘á»i Wladek thấy chuá»™t có mắt Ä‘á». Anh vá»™i trèo lên đống than và cố mở cái nắp trên cá»a khoang. ánh nắng rá»i và o và lÅ© chuá»™t chui tá»t xuống hầm dÆ°á»›i. Anh định trèo ra ngoà i, nhÆ°ng con tà u vừa ra khá»i bến cảng. Anh hoảng sợ, lại rút và o trong khoang. Nếu nhÆ° con tà u nà y buá»™c phải quay lại và giao Wladek cho nhà cầm quyá»n thì anh
biết chắc mÆ°á»i mÆ°Æ¡i là sẽ phải trở vá» trại giam 201 bá»n Bạch Nga mà vÄ©nh viá»…n không bao giá» ra khá»i được nữa. Anh Ä‘Ã nh Ở lại vá»›i lÅ© chuá»™t. Anh vừa Ä‘áºy cái nắp và o là chúng lại kéo đến. Anh phải nhặt than ném liên tiếp và o chúng, nhÆ°ng con nà y vừa Ä‘i thì con khác lại xuất hiện. Chốc chốc anh phải hé mở cái nắpcho ánh sáng lá»t và o, vì chỉ có ánh sáng má»›i là đồng minh duy nhất giúp cho anh có thể xua lÅ© chuá»™t Ä‘i
được Suốt hai ngà y ba đêm Wladek phải váºt lá»™n chiến đấu vá»›i lÅ© chuá»™t, không được má»™t lúc nà o ngủ yên vá»›i chúng. Cuối cùng khi con tà u đến cảng Constantinople và ngÆ°á»i ta mở nắp khoang ra thì Wladek Ä‘en kịt suốt từ đầu đến chân, còn từ đầu gối xuống đến ngón chân thì đầy những máu, Thủy thủ trên tà u kéo anh ra khá»i đống than. Wladek cố đứng dáºy, nhÆ°ng rồi lại ngã gục xuống trên boong tà u.
* *
Lúc Wladek tỉnh lại - anh không biết mình Ở đâu và sau đó bao lâu - thấy mình nằm trên chiếc giÆ°á»ng trong má»™t căn phòng nhá», có ba ngÆ°á»i mặc áo dà i trắng đứng chung quanh Ä‘ang nhìn anh rất kỹ, và há» nói má»™t thứ tiếng gì đó anh chÆ°a từng nghe thấy bao giá» Trên thế giá»›i nà y có bao nhiêu thứ ngôn ngữ nhỉ?
Anh nhìn lại mình, vẫn còn Ä‘en kịt và đầy những máu me. Anh định ngồi dáºy thì má»™t trong ba ngÆ°á»i mặc áo trắng, nhiá»u tuổi nhất và có bá»™ râu dê trên khuôn mặt gầy nhá», lại đẩy anh nằm xuống. ông ta nói vá»›i Wladek bằng má»™t thứ tiếng gì lạ lắm. Wladek lắc đầu ông ta lại nói tiếng Nga. Anh vẫn lắc đầu. Anh biết là nếu mình trả lá»i bằng tiếng đó thì láºp tức bị Ä‘Æ°a vá» chá»— cÅ© ngay. Thứ tiếng sau đó ông bác sÄ© thá» nói là tiếng Äức. Wladek biết rằng mình còn giá»i hÆ¡n ông ta vá» tiếng nà y.
- Anh nói được tiếng Äức?
- Vâng.
A, thế ra anh không phải ngÆ°á»i Nga?
- Không.
- Váºy anh là m gì Ở Nga?
- Tôi trốn.
- À ra thế. - ông ta quay lại nói vá»›i những ngÆ°á»i kia bằng thứ tiếng của mình, rồi ba nglIá»i Ä‘i ra ngoà i.
Má»™t cô y tá bÆ°á»›c và o lau sạch ngÆ°á»i cho Wladek, mặc cho anh kêu Ä‘au. CÔ ta buá»™c thuốc và o chân cho anh, rồi bá» anh nằm đó ngủ tiếp. Lần thứ hai Wladek tỉnh dáºy thấy chỉ có má»—i mình anh trong phòng. Anh nhìn lên trần nhà trắng toát, suy nghÄ© xem sẽ là m gì.
Anh vẫn không biết được mình Ä‘ang Ở xứ nà o. Anh trèo lên bệ cá»a sổ nhìn ra ngoà i. Anh thấy có má»™t cái chợ, không khác gì lắm vá»›i chợ Ở Odessa, chỉ trừ có những nguá»i Ở đây mặc áo dà i trắng và da dẻ há» thẫm hÆ¡n. HỌ cÅ©ng Ä‘á»™i những chiếc mÅ© có nhiá»u mà u, trông những cháºu hoa con Ở trên đầu, còn chân thì Ä‘i dép.
Äà n bà thì mặc toà n đồ Ä‘en, cả đến mặt há» cÅ©ng che kÃn chỉ chừa hai con mắt cÅ©ng Ä‘en. Wladek nhìn há» Ä‘i lại tấp náºp trong chợ, nhìn các bà mua bán, và anh cảm thấy có lẽ Ở xứ nà o thì cÅ©ng chỉ là nhÆ° váºy thôi.
Lát sau anh nhìn thấy bên cạnh cá»a sổ có chiếc thang Ä‘á» bằng sắt gắn và o tÆ°á»ng và xuống đến táºn đất Anh bÆ°á»›c xuống và khẽ ra mở cá»a, ngó nhìn hà nh lang bên ngoà i. Má»i ngÆ°á»i Ä‘i Ä‘i lại lại nhÆ°ng không ai để ý gì đến anh. Anh lại khẽ đóng cá»a và o, tìm ra mấy thứ đồ váºt của anh trong ngăn tủ Ở góc phòng rồi vá»™i mặc quần áo và o. Quần áo của anh vẫn còn bám đầy than, cá» sát và o da thịt anh lúc nà y đã được rá»a ráy sạch sẽ. Anh quay trở ra cá»a sổ. Cánh cá»a sổ mở rất dá»…. Anh bám lấy thang vịn chữa cháy nhảy ra ngoà i cá»a sổ rồi theo cái thang sắt xuống đến đất.
Äiá»u đầu tiên là anh thấy nóng, nóng hết sức. Anh chỉ muốn mình đừng khoác cái áo lông nặng ná» nà y nữa.
Xuống đến đất, Wladek đã định chạy ngay, nhÆ°ng đôi chân anh còn yếu và rất Ä‘au nên chỉ có thể Ä‘i được cháºm. Anh Æ°á»›c gì mình thoát được cái cảnh cà nhắc nà y. Anh không quay lại nhìn bệnh viện nữa mà đi lẫn và o đám đông trong chợ.
wladek nhìn và o những thứ bầy trên quầy hà ng mà thèm. Anh định mua má»™t quả cam và Ãt lạc. Anh lần tìm trong áo, nhá»› là tiá»n còn giấu Ở trong tay áo.
NhÆ°ng anh không thấy gì, và cả đến chiếc vòng bạc cÅ©ng không còn nữa. Ra những ngÆ°á»i mặc áo trắng trong bệnh viện đã lấy mất của anh rồi. Anh định quay lại bệnh viện đòi cái di sản ấy những nghÄ© bụng phải ăn má»™t cái gì đã, rồi có Ä‘i đâu má»›i Ä‘i được. CÓ lẽ trong túi còn tiá»n. Anh sục tay và o các túi bá»—ng thấy cả ba tá» bạc và má»™t Ãt tiá»n đồng. Cả tấm bản đồ của bác sÄ© và chiếc vòng bạc cÅ©ng còn trong đó.
Wladek vui mừng hết sức. Anh Ä‘eo lại chiếc vòng bạc và o tay và kéo nó lên táºn trên khuá»·u tay. Wladek chá»n lấy má»™t quả cam to nhất vá»›i má»™t gói lạc NgÆ°á»i bán hà ng nói cái gì đó anh không hiểu.
Wladek nghÄ© cách dá»… dà ng nhất để ông ta hiểu được ìà đưa ra tá» bạc 50 rúp. NgÆ°á»i bán hà ng nhìn và o tá» giấy bạc, cÆ°á»i và giÆ¡ hai tay lên trá»i.
- Lạy Thánh Allah? - ông ta kêu lên, giằng lấy gói lạc và cam trong tay Wladek rồi giÆ¡ ngón tay trá» xua anh Ä‘i. Wladek buồn rầu bÆ°á»›c ra ngoà i. Anh nghÄ© là có lẽ tiếng nói khác thì phải dùng thứ tiá»n khác. Ở Nga thì nghèo, còn Ở đây thì anh không có má»™t xu nà o. CÓ lẽ anh phải ăn cắp má»™t quả cam thôi, Nếu sắp bị bắt thì vứt trả lại cho ngÆ°á»i bán hà ng. Wladek Ä‘i ra đầu chợ đằng kia nhÆ° kiểu Stafan đã là m, nhÆ°ng anh không bắt chÆ°á»›c được kiểu Ä‘i Ä‘Ã ng hoà ng và tin tưởng nhÆ° Stefan. Anh chá»n quầy hà ng cuối cùng, và liếc nhìn thấy không có ai trông hà ng, anh vá»™i nhặt má»™t quả cam rồi bá» chạy. Bá»—ng có tiếng ồn à o phÃa sau. Anh tưởng nhÆ° có đến ná»a thà nh phố nà y Ä‘ang Ä‘uổi theo mình.
Má»™t ngÆ°á»i to lá»›n nhẩy đến túm lấy Wladek váºt xuống đất. Sáu bảy ngÆ°á»i nữa nắm lấy anh kéo trở lại quầy hà ng. Má»™t đám đông xúm lại chung quanh. Má»™t viên cảnh sát đứng đó chá». NgÆ°á»i ta là m biên bản. NgÆ°á»i bán hà ng vá»›i viên cảnh sát to tiếng vá»›i nhau. Viên cảnh sát quay sang quát tháo vá»›i Wladek, nhÆ°ng anh chẳng hiểu ông ta nói gì. Viên cảnh sát nhún vai rồi lấy tai Wladek dẫn Ä‘i. Những ngÆ°á»i chung quanh
đó nhìn anh quát mắng. Má»™t số ngÆ°á»i còn nhổ và o mặt anh. VỠđến trạm cảnh sát, Wladek bị tống xuống má»™t gian xà lim cháºt hẹp trong đó đã có sẵn và i ba chục những tên lÆ°u manh ăn cắp mà anh không biết ai và o ai nữa. Wladek không nói năng gì vá»›i chúng, và bá»n chúng cÅ©ng có vẻ không muốn nói gì vá»›i anh.
Anh ngồi dá»±a lÆ°ng và o tÆ°á»ng, co rúm ngÆ°á»i lại, im lặng và khiếp sợ. HỌ để anh ngồi đó má»™t ngà y má»™t đêm không cho ăn uống gì. Ngá»i mùi hôi thối trong xà lim khiến anh nôn má»a hết không còn gì trong bụng.
Anh không thể ngỠrằng lại có một ngà y mà ngay cả đến những căn hầm Ở Slonim cũng còn yên ấm dễ chịu hơn.
sáng hôm sau có hai ngÆ°á»i hnh gác đến kéo Wladek ra khá»i nhà hầm để ra bên ngoà i cùng xếp hà ng vá»›i nhiá»u tù nhân khác. HỌ bị buá»™c và o vá»›i nhau bằng má»™t sợi dây thừng vòng quanh ngá»±c rồi Ä‘Æ°a ra phố. Má»™t đám đông ngÆ°á»i đã đứng chá» sẵn Ở đây. HỌ reo hò khi thấy tù nhân được dẫn ra. Rồi há» kéo theo Ä‘oà n tù ra chợ, vừa vá»— tay vừa hét. Wladek không hiểu tại sao há» là m nhÆ° váºy. Ra đến chợ, tất cả dừng lại Tên tù đầu tiên được cởi tróỉ và dẫn ra giữa chợ:
Ở đây đã có hà ng trăm ngÆ°á»i đứng chung quanh, và ai cÅ©ng hò hét rầm trá»i
Wladek nhìn quang cảnh mà không thể tưởng tượng được. Khi tên tù đầu tiên ra đến quảng trÆ°á»ng, hắn bị tên lÃnh gác đánh cho quỳ xuống rồi bà n tay phải của hắn bị buá»™c lên má»™t cục gá»— to. Má»™t ngÆ°á»i khác to lá»›n giÆ¡ cao lưỡi kiếm lên khá»i đầu và chặt
xuống cổ tay tên tù đó. NgÆ°á»i kia chỉ chặt và o đúng mấy đầu ngón tay. Tên tù hét lên Ä‘au Ä‘á»›n. NgÆ°á»i kia lại giÆ¡ cao lưỡi kiếm lên. Lần nà y chặt và o đúng cổ tay, nhÆ°ng bà n tay chÆ°a đứt hẳn, còn lủng lẳng Ở cánh tay tên tù và . máu tuôn xuống mặt đất. Lưỡi kiếm lại giÆ¡ lên lần thứ ba và lần nà y thì bà n tay của tên tù rụng hẳn xuống đất. Äám ngÆ°á»i chung quanh rồ lên tán thưởng. Tên tù được cởi dây trói và lăn ra
đó, ngất Ä‘i. Má»™t tên lÃnh gác đến kéo hắn ra ngoà i, vứt dÆ°á»›i chân đám ngÆ°á»i đứng đó. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà khóc lóc, - Wladek Ä‘oán đó là vợ anh ta - và vá»™i lấy má»™t mảnh vải ra buá»™c cho cầm máu. Tên tù thứ hai đã chết luôn sau nhát kiếm thứ tÆ°. Tên Ä‘ao phủ to lá»›n kia không quan tâm đến chuyện ai sống ai chết.
Hắn chỉ vá»™i vã là m nhiệm vụ của hắn. Hắn được trả lÆ°Æ¡ng để chuyên chặt tay những ngÆ°á»i khác.
Wladek nhìn ra chung quanh mà khiếp sợ đến nghẹt thở. Giá nhÆ° còn cái gì trong bụng thì anh cÅ©ng đến nôn ra hết. Anh quay ra các phÃa xem có ai cứu giúp hoặc có cách gì trốn được. Không ai nói cho anh biết là theo luáºt của Hồi giáo, nếu định chạy trốn thì sẽ bị chặt chân. Trong các khuôn mặt đứng trong đám đông, anh nhìn ra má»™t ngÆ°á»i ăn mặc bá»™ đồ sẫm nhÆ° kiểu Châu âu. NgÆ°á»i đó đứng cách Wladek chỉ Ä‘á»™ và i
chục mét và rõ rà ng là ông ta nhìn cảnh nà y vá»›i má»™t thái Ä‘á»™ kinh tởm. NhÆ°ng ông ta không nhìn vá» phÃa Wladek, cÅ©ng không nghe tiếng anh gà o lên kêu cứu má»—i khi có nhát kiếm hạ xuống. Không biết ông ta là ngÆ°á»i Pháp, hay Äức, hay Anh, hoặc có thể là Ba-lan nữa? Wladek không biết ông ta là ngÆ°á»i nÆ°á»›c nà o nhÆ°ng hẳn phải có lý do gì má»›i đứng xem cái cảnh rùng rợn nà y. Wladek vẫn cứ nhìn vá» phÃa ông ta, chỉ
mong ông ta quay ra nhìn vá» phÃa mình. NhÆ°ng không, ông ta vẫn nhìn Ä‘i chá»— khác. Wladek còn má»™t bên tay không bị trói giÆ¡ lên vẫy nhÆ°ag ông ta không để ý HỌ cởi trói ngÆ°á»i thứ hai đứng trÆ°á»›c Wladek và kéo anh ta Ä‘i. Lưỡi kiếm lại vung ìên đám đông lại reo hò. NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông mặc bá»™ đồ sẫm quay mặt Ä‘i không dám nhìn. Wladek lại giÆ¡ tay vẫy ông ta lần nữa. ông ta nhìn Wladek rồi quay sang nói vá»›i ngÆ°á»i bên cạnh mà Wladek từ nãy không để ý thấy. Lúc nà y tên lÃnh gác Ä‘ang giằng co vá»›i má»™t tù nhân đứng trÆ°á»›c Wladek. Anh ta đặt bà n tay tù nhân xuống dÆ°á»›i sạp. Lưỡi kiếm vung lên và chỉ má»™t nhát là bà n tay đó rụng. Äám đông thấy thế thất vá»ng. Wladek lại quay lại nhìn mấy ngÆ°á»i châu âu kia. Lúc nà y cả hai ngÆ°á»i đó Ä‘á»u nhìn anh. Anh muốn há» bÆ°á»c đến, nhÆ°ng há» chỉ đứng đó nhìn.
Tên lÃnh gác bÆ°á»›c đến, vứt chiếc áo 50 rúp của Wladek xuống đất, mở khóa và xắn tay áo của anh lên. Hắn lôi Wladek Ä‘i nhÆ°ng anh cố giẫy giụa. Anh không đủ sức cưỡng lại tên lÃnh. Ra đến gần cục gá»—, hắn đá và o khoeo chân cho anh quỳ xuống đất. Sợi dây da lại được quấn và o cổ tay anh. Anh không còn biết là m gì nữa, chỉ nhắm mắt lại trong khi tên Ä‘ao phủ giÆ¡ cao lưỡi kiếm lên trên đầu hắn. Anh hồi há»™p
chỠđợi nhát kiếm hạ xuống, nhÆ°ag tá»± nhiên thấy trong đám đông im lặng hẳn Ä‘i, và chiếc vòng bạc của Nam tÆ°á»›c từ trên khuá»·u tay anh rÆ¡i tụt xuống lăn trên cục gá»—. Äám ngÆ°á»i chung quanh im lặng nhìn chiếc vòng bạc di sản kia óng ánh dÆ°á»›i nắng. Tên Ä‘ao phủ ngừng lại, bá» kiếm xuống và ngắm nghÃa chiếc vòng bạc. Wladek mở mắt ra. Tên lÃnh đứng đó định lồng chiếc vòng bạc trở lại cổ tay Wladek, nhÆ°ng còn
vÆ°á»›ng sợi dây da nên không kéo lên được. Má»™t ngÆ°á»i mặc quân phục Ở đâu vá»™i chạy đến bên tên Ä‘ao phủ. Anh ta cÅ©ng nhìn và o chiếc vòng bạc vá»›i nhÆ°ng chữ viết trên đó rồi chạy đến má»™t ngÆ°á»i khác, có lẽ là cấp chỉ huy, vì ngÆ°á»i đó cÅ©ng Ä‘ang chầm cháºm bÆ°á»›c đến chá»— Wladek. Thanh kiếm vẫn nằm trên mặt đất. Äám đông lại bắt đầu gà o hét. Tên lÃnh thứ hai cÅ©ng định kéo chiếc vòng bạc lên nhÆ°ng không được vì muốn thế thì hắn phải cởi sợi dây da má»›i được. Hắn quát mấy tiếng và o mặt Wladek, nhÆ°ng anh không hiểu gì và chỉ đáp lại bằng tiếng Ba-lan:
- Tôi không nói được tiếng của ông.
Tên sÄ© quan tá» vẻ ngạc nhiên, giÆ¡ hai tay lên trá»i và hét ìên má»™t tiếng:
- Allah?
Wladek nghÄ© có lẽ đó cÅ©ng giống nhÆ° câu "Lạy Chúa". Tên sÄ© quan bÆ°á»›c đến chá»— hai ngÆ°á»i mặc bá»™ đồ Châu âu đứng trong đám đông và hoa tay múa chân má»™t lúc. Wladek thầm cầu nguyện. Trong hoà n cảnh nà y, ngÆ°á»i ta cầu nguyện bất cứ thần linh nà o, dù đó là thánh Allah hay là Äức mẹ đồng trinh. Hai ngÆ°á»i Châu âu nhìn vá» phÃa Wladek và Wladek cÅ©ng gáºt đầu rối rÃt. Má»™t trong hai ngÆ°á»i đó bÆ°á»›c theo tên sÄ©
quan Thổ NhÄ© Kỳ đến chá»— anh. NgÆ°á»i đó quỳ má»™t chân xuống bên cạnh Wladek, nhìn chiếc vòng bạc rồi nhìn anh rất kỹ. Wladek chỠđợi. Anh có thể nói chuyện được bằng năm thứ tiếng, và anh thầm mong ông ta sẽ nói má»™t trong năm thứ tiếng ấy. Khi nghe thấy ngÆ°á»i âu Châu đó quay sang nói vá»›i tên sÄ© quan kia bằng tiếng Thổ NhÄ© Kỳ thì anh thất vá»ng. Äám đông lúc nà y Ä‘ang rÃt lên và ném những quả thối và o phÃa trong. Tên sÄ© quan kia gáºt đầu rồi ngÆ°á»i âu Châu quay sang nhìn Wladek.
- Anh nói được tiếng Anh không?
Wladek thở dà i nhẹ ngÆ°á»i.
Thưa ông có. Tôi nói được. Tôi là công dân Ba-lan.
- Tại sao anh có được chiếc vòng bạc ấy?
NÓ là của cha tôi, thÆ°a ông. Cha tôi chết trong nhà tù của ngÆ°á»i Äức Ở Ba lan, còn tôi thì bị bắt và tống giam và o má»™t trại tù Ở Nga. Tôi đã trốn được và đến đây bằng tà u thủy. Äã nhiá»u ngà y nay tôi không được ăn uống gì. Khi ngÆ°á»i bán hà ng không chịu bán cho tôi quả cam bằng tiá»n rúp, tôi phải lấy má»™t quả vì tôi đói quá rồi.
NgÆ°á»i Anh từ từ đứng dáºy, quay sang phÃa tên sÄ© quan và nói vá»›i má»™t giá»ng cứng rắn. Tên sÄ© quan lại nói vá»›i tên Ä‘ao phủ. Tên Ä‘ao phủ ngáºp ngừng má»™t chút, nhÆ°ng tên sÄ© quan gắt lên hắn má»›i cúi xuống miá»…n cưỡng tháo sợi dây da. Wladek lại nôn á»e.
- Äi theo tôi, - ngÆ°á»i Anh nói, - Äi mau lên, kẻo há» thay đổi ý kiến . wladek vẫn còn hoang mang chÆ°a hiểu, vá»™i vá»› lấy chiếc áo rồi Ä‘i theo ông ta. Äám đông đứng ngoà i la Ó kêu hét và ném theo các thứ há» có sẵn trong tay. Tên Ä‘ao phủ nhanh chóng đặt bà n tay má»™t tù nhân khác lên cục gá»—, rồi bằng nhát kiếm đầu hắn chỉ chặt Ä‘i
một ngón tay cái thôi. Hình như chỉ có cách đó mới là m yên được đám đông.
NgÆ°á»i Anh lách qua được đám đông nhốn nháo ra đến ngoà i quảng trÆ°á»ng, và ngÆ°á»i bạn cùng Ä‘i vá»›i ông ta cÅ©ng ra theo.
Chuyện gì thế, Edward?
Chú bé nà y nà y nó là ngÆ°á»i Ba-lan và trốn khá»i nÆ°á»›c Nga. Tôi nói vá»›i tên sÄ© quan trong kia bảo nó là ngÆ°á»i Anh, vì váºy nó thuá»™c thẩm quyá»n của chúng ta.
Bây giá» hãy Ä‘Æ°a nó vá» sứ quán rồi tìm hiểu xem nó có nói tháºt hay không.
Wladek chạy theo giữa hai ngÆ°á»i rảo bÆ°á»›c qua chợ và đi và o phố Bẩy ông Vua. Anh vẫn còn nghe loáng thoáng tiếng ngÆ°á»i trong đám đông má»—i khi lưỡi kiếm của tên Ä‘ao phủ hạ xuống lại reo hò tán thưởng.
Hai ngÆ°á»i Anh Ä‘i qua má»™t cái cổng cuốn và o má»™t mảnh sân rải sá»i và đến trÆ°á»›c má»™t ngôi nhà lá»›n quét sÆ¡n mà u xám. Há» bảo Wladek Ä‘i theo. Trên cá»a có tấm biển Ä‘á» ÄẠI SỨ QUÃN ANH. BÆ°á»›c và o trong nhà rồi, Wladek má»›i cảm thấy an toà n. Anh Ä‘i theo sau hai ngÆ°á»i qua má»™t dãy hà nh lang dà i trên tÆ°á»ng có treo những bức tranh vẽ lÃnh và thủy thủ ăn mặc rất lạ Ở cuối hà nh lang là bức chân dung má»™t ngÆ°á»i già trong bá»™ quân phục mà u xanh của Hải quân và trên ngá»±c Ä‘eo rất nhiá»u huân chÆ°Æ¡ng. BỘ râu của nglrá»i đó khiến Wladek nhá»› đến Nam tÆ°á»›c. Má»™t ngÆ°á»i lÃnh Ở đâu bÆ°á»›c ra chà o.
- ông cai Smithers, ông nháºn lấy chú bé nà y, cho nó Ä‘i tắm. Rồi cho nó ăn Ở trong bếp. Bao giá» nó ăn xong và đỡ cái mùi hôi thối thì ông kiếm cho nó và i cái quần áo má»›i rồi dẫn nó lên chá»— tôi nhé.
- Thưa vâng, - ông cai nói và lại giơ tay chà o.
- Cáºu bé, Ä‘i theo tôi. - ông ta bÆ°á»›c Ä‘i và Wladek ngoan ngoãn theo sau. Anh phải chạy má»›i theo kịp bÆ°á»›c chân ông ta được. ông ta Ä‘Æ°a anh xuống tầng hầm sứ quán và dẫn và o má»™t căn phòng nhá», có cá»a sổ bé tÃ. ông ta bảo anh cởi quần áo ra rồi chỠđó. Lát sau ông ta quay lại vá»›i mấy chiếc quần áo má»›i, nhÆ°ng thấy Wladek vẫn mặc nguyên quần áo và ngồi Ở cạnh giÆ°á»ng xoay xoay chiếc vòng bạc quanh cổ tay.
- Nhanh lên cáºu bé. Äây không phải chá»— dưỡng bệnh nhé.
- Xin lỗi ngà i ạ. - Wladek nói.
- Äừng gá»i tôi là ngà i. Tôi là ông Cai Smithers. Gá»i tôi là Cai thôi. _
- Dạ, tôi là Wladek Kogkiewicz. ông gá»i tôi là Wladek -
- Nà y, đừng có đùa. Trong quân Ä‘á»™i Anh đã có khối ngÆ°á»i đùa rồi, không cần phải có thêm cáºu và o đấy nữa.
Wladek không hiá»u ông ta nói gì. Anh vá»™i cởi quần áo.
- Theo tôi nhanh lên. Wladek lại được tắm má»™t lần tắm tuyệt vá»i vá»›i xà phòng và nÆ°á»›c nóng. Wladek nghÄ© đến ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Nga đã che chở cho anh. Suýt nữa thì anh đã trở thà nh con trai bà ta, nếu nhÆ° không có chồng bà ta.
Và lại một bộ quần áo mới nữa. Lạ, nhưng sạch sẽ thơm tho. Không biết nó là của con ai thế nhỉ. Nhưng kia, ông ấy đã đến rồi kìa.
ông cai Smithers dẫn Wladek và o bếp và giao anh cho má»™t bà là m bếp to béo có bá»™ mặt hồng hà o, má»™t bá»™ mặt dá»… thÆ°Æ¡ng nhất kể từ khi anh rá»i đất Ba lan đến giá». Bà ta khiến anh nhá»› đến mẹ nuôi nhÆ°ng không biết bây giá» bà đã ra sao Ở Trại 201 rồi.
- Chà o chú, - bà ta tÆ°Æ¡i cÆ°á»i nói, - Tên chú là gì nà o? .
Wladek xưng tên.
- Nà y chú, tôi sẽ cho chú ăn má»™t bữa Ä‘Ã ng hoà ng của ngÆ°á»i Anh, chứ những cái món Thồ NhÄ© Kỳ Ở đây là không ăn được đâu. Bắt đầu bằng súp nóng vá»›i thịt bò. TrÆ°á»›c khi Ä‘i gặp ông Prendergast, thì chú phải chén cho đã và o chứ. -bà ta cÆ°á»i " Chú nhá»› là đừng có sợ ông ấy nghe không. Mặc dầu ông ấy là ngÆ°á»i Anh, nhÆ°ng ông ấy cÅ©ng khá tốt bụng đấy.
- Thế bà không phải ngÆ°á»i Anh Æ°? - Wladek ngạc nhiên há»i.
- Trá»i Æ¡i, không đâu chú ạ. Tôi là ngÆ°á»i Xcốt-len. Khác lắm chứ. NgÆ°á»i Xcốt-len chúng tôi ghét ngÆ°á»i Anh hÆ¡n cả bá»n Äức ghét ngÆ°á»i Anh nữa kia, - bà ta vừa nói vừa cÆ°á»i. Bà ta đặt xuống trÆ°á»›c mặt Wladek má»™t Ä‘Ä©a súp nóng có rất nhiá»u thịt và rau trong đó.
Anh đã hoà n toà n quên mất rằng thức ăn có thể thÆ¡m và ngon nhÆ° váºy. Anh ăn từ từ, trong bụng chỉ sợ rằng có thể còn rất lâu nữa má»›i lại được ăn nhÆ° thế nà y.
ông Cai lạỉ xuất hiện.
- Cáºu bé ăn no chÆ°a?
- Dạ, no rồi, cảm ơn ông lắm.
ông Cai nhìn Wladek với vẻ nghi hoặc, nhưng thấy Wladek không có vẻ đùa, bèn nói:
- Tốt. Thôi, Bây giỠđi thôi. Phải lên trình diện với ông Prendergast cho sớm.
ông Cai đã Ä‘i khuất sau cá»a bếp nhÆ°ng Wladek còn nán lại nhìn bà bếp. Anh rất không thÃch chia tay vá»›i ngÆ°á»i nà o má»›i gặp, nhất là ngÆ°á»i đó lại tốt vá»›i mình.
Thôi chú đi đi, chúc chú gặp may nhé. - Cảm ơn bà , - Wladek nói. Thức ăn của bà là ngon nhất. Tôi sẽ nhớ mãi.
Bà bếp nhìn anh mỉm cÆ°á»i. Anh lại phải nhẩy cà nhắc để chạy theo ông cai có những bÆ°á»›c Ä‘i rất dà i.
ông ta dừng lại bất ngá» trÆ°á»›c má»™t khung cá»a khiến Wladek suýt đâm sầm và o. Nà y, cáºu bé cẩn tháºn đấy, phải nhìn chứ. ông ta Ä‘Æ°a tay lên gại và o cá»a.
- Và o - má»™t giá»ng nói bên trong vẳng ra. ông cai mở cá»a và chà o.
- Cáºu bé Ba lan, thÆ°a ngà i. Äã tắm rá»a ăn uống tá» tế rồi.
- Cảm ơn ông Cai. CÓ lẽ nhỠông nói giùm với ông Grant bảo ông cùng đến đây cho.
EÄ‘wart Prendergast ngồi phÃa sau bà n giấy nhìn lên. ông ta ra hiệu cho Wladek ngồi xuống. ông không nói gì và lại tiếp tục xem giấy tá». Wladek ngồi nhìn ông ta rồi lại nhìn lên nhữag bức chân dung trên tÆ°á»ng. Lại thấy những ông tÆ°á»›ng và đô đốc và cả ông có râu anh đã thấy lúc trÆ°á»›c, nhÆ°ng trong tranh nà y ông ta mặc quần áo ka-ki của quân Ä‘á»™i. Và i phút sau, má»™t ngÆ°á»i Anh khác mà anh nhá»› là đã thấy Ở ngoà i
chợ bước và o phòng.
Cảm Æ¡n anh cùng đến, Harry. Má»i anh ngồi. - ông Prendergast quay sang Wladek. - Nà o, chú bé, bây giá» chú nói lại từ đầu Ä‘i xem nà o. Chú phải nói đúng sá»± tháºt, không được nói quá, hiểu không?
- Thưa ông vâng.
Wladek bắt đầu câu chuyện từ những ngà y sống Ở Ba lan. Anh phải dừng lại má»™t đôi chá»— để tìm cho đúng những từ tiếng Anh. Cứ xem nét mặt hai ngÆ°á»i Anh nà y, Wladek cÅ©ng thấy là lúc đầu há» tá» ra không tin. Thỉnh thoảng há» ngắt lá»i và há»i anh và i câu há»i, rồi nhìn nhau gáºt đầu sau khi anh trả lá»i. Sau má»™t giá» nói chuyện, những Ä‘iá»u Wladek kể má»›i Ä‘i đến chá»— lúc nà y anh Ä‘ang ngồi trong cÆ¡ quan lãnh sá»± của Nữ hoà ng Anh tại Thổ NhÄ© Kỳ.
- Harry ạ, - ông phó lãnh sá»± nói, - tôi nghÄ© bổn pháºn chúng ta là phải báo ngay cho Ä‘oà n Ba-lan biết rồi trao chú Koskiewicz nà y lại cho há». Tôi thấy trong trÆ°á»ng hợp nà y thì dứt khoát đó là trách nhiệm của há».
- Äồng ý, - ngÆ°á»i có tên là Harry nói. - Chú bé nà y, hôm nay chỉ má»™t suýt nữa là chú chết Ở ngoà i chợ. Cái luáºt Hồi giáo đã cÅ© nà y, ngÆ°á»i ta gá»i là Sher, quy định há»… ai ăn cắp là phải chặt má»™t tay, vá» lý thuyết mà nói, đã bị chÃnh thức bãi bá» từ lâu rồi. Thá»±c ra, trong bá»™ luáºt hình Ottoman thì xá» nhÆ° thế là phạm tá»™i ác rồi. Tuy nhiên, trên thá»±c tế thì bá»n man rợ vẫn tiếp tục thá»±c hiện Ä‘iá»u đó. - ông ta nhún vai.
Tại sao há» không chặt tay tôi? - Wladek há»i và ôm lấy cổ tay.
- Tôi bảo há» là muốn chặt tay tất cả những ngÆ°á»i Hồi giáo thì tuỳ, nhÆ°ng không được chặt tay ngÆ°á»i Anh, - Edward Prendergast nói.
- ôi tạ ơn Chúa, - Wladek nói.
- Tạ Æ¡n Edward Prendergast chứ, ông phó lãnh sá»± nói và bây giỠông ta má»›i mỉm cÆ°á»i. - Äêm nay chú có thể nghỉ lại đây, rồi mai chúng tôi sẽ Ä‘Æ°a sang Ä‘oà n đại diện bên đó. NgÆ°á»i Ba lan không có sứ quán Ở Constantinople, - ông ta nói bằng má»™t giá»ng hÆ¡i khinh thÆ°á»ng, - nhÆ°ng ông bạn đồng sá»± của tôi bên đó là má»™t ngÆ°á»i tốt, vì là ngÆ°á»i ngoại quốc. - ông ta bấm chuông gá»i, và ông cai xuất hiện ngay.
- Ngà i gá»i gì ạ.
- ông Cai, ông Ä‘Æ°a chú bé Koskiewicz nà y vá» phòng. Sáng mai cho chú ấy ăn sáng rồi chÃn giỠđúng Ä‘Æ°a đến chá»— tôi .
- Vâng. Äi lối nà y, cáºu bé, mau lên.
Wladek Ä‘i theo ông cai. Anh không kịp cảm Æ¡n hai ngÆ°á»i Anh đã cứu cho bà n tay của anh, có lẽ cứu cả mạng sống của anh nữa. Trở vá» căn phòng nhá» có chiếc giÆ°á»ng sạch sẽ chẳng khác gì nhÆ° anh là khách danh dá»± Ở đây, anh cởi quần áo ra, vứt chiếc gối xuống sà n rồi lăn ra ngủ má»™t mạch cho đến táºn sáng hôm sau khi mặt trá»i chiếu và o qua khung cá»a sổ nhá» tÃ.
Dáºy rá»a mặt, cáºu bé, rnau lên.
ÄÓ là ông cai, mặc bá»™ quân phục trắng bong và là thẳng tắp, nhÆ° ông ta không nằm giÆ°á»ng bao giá».
Trong khoảnh khắc bừng tỉnh dáºy, Wladek tưởng nhÆ° mình Ä‘ang còn trong Trại 201, vì tiếng Ä‘áºp bằng chiếc gáºy của ông cai và o khung giÆ°á»ng sắt giống nhÆ° tiếng gõ của thanh sắt tam giác mà Wladek vẫn nghe quen trong trại. Anh trÆ°á»n ra khá»i giÆ°á»ng và vÆ¡ lấy quần áo.
- Äi rá»a đã, cáºu bé, Ä‘i rá»a đã. Chúng ta không nên Ä‘á» cho ông Prendergast sáng sá»›m ra phải ngá»i cái mùi của cáºu, phải thế không nà o?
Wladek không biết là mình phải rá»a ráy nhÆ° thế nà o nữa, vì anh thấy đã sạch lắm rồi. ông cai chăm chú nhìn anh.
- Chân cáºu là m sao thế?
- Không sao, không sao, - Wladek nói và quay mặt đi chỗ khác.
- Thôi được, ba phút sau tôi trở lại. Ba phút đấy, nghe không? Phải sá»a soạn cho xong đấy. WlaÄ‘ek rá»a tay rá»a mặt tháºt nhanh rồi mặc quần áo Anh ngồi Ở đầu giÆ°á»ng ôm chiếc áo lông cừu chỠông cai đến Ä‘Æ°a anh Ä‘i gặp ông phó lãnh sá»±. ông
Prendergast tá» vẻ ôn hòa hÆ¡n hôm qua rất nhiá»u.
- Chà o chú Koskiewicz.
- Dạ thưa chà o ông.
Chú ăn sáng ngon không
- Dạ tôi không ăn sáng,. thưa ông?
- Tại sao không? - ông phó lãnh sự nói, và quay sang nhìn ông cai.
Ngủ quá giá», thÆ°a ngà i. Nếu ăn sẽ đến muá»™n.
- Ồ thế thì phải là m thế nà o chứ nhỉ. ông cai, nhỠông nói với bà Henderson đem cho một quả táo hay cái gì đó
- Vâng, thưa ngà i.
Wladek cùng ông phó lãnh sá»± cháºm chạp bÆ°á»›c theo hà nh lang Ä‘i ra phÃa cá»a sứ quán, rồi Ä‘i tiếp qua sân rải sá»i ra má»™t chiếc xe Ä‘á»— bên ngoà i. ÄÓ là chiếc xe Austin, má»™t trong những xe hiếm có Ở Thổ NhÄ© Kỳ và cÅ©ng là lần đầu tiên Wladek được ngồi trên má»™t chiếc xe riêng. Anh lấy là m tiếc phải rá»i sứ quán Anh. Äây là nÆ¡i an toà n đầu tiên mà từ bao nhiên năm nay anh má»›i cảm thấy được. Anh không biết là suốt Ä‘á»i mình còn có dịp nà o được ngủ má»™t đêm nữa trên chiếc giÆ°á»ng nhÆ° Ở đó nữa không. ông cai chạy xuống ngồi và o tay lái. ông Ä‘Æ°a cho Wladek má»™t quả táo vá»›i và i tấm bánh còn nóng.
- Cáºu ăn Ä‘i và đừng để vãi trong xe nhé. Bà bếp gởi lá»i chà o cáºu đấy.
Chiếc xe từ từ chạy qua những phố đông đúc và nóng ná»±c. Tốc Ä‘á»™ nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘i bá»™. NgÆ°á»i Thổ NhÄ© Kỳ luôn luôn cho rằng chẳng có gì có thể Ä‘i nhanh hÆ¡n má»™t con lạc Ä‘Ã , vì váºy há» cÅ©ng không tránh Ä‘Æ°á»ng cho chiếc xe Austin Ä‘i lên là m gì. Xe mở tất cả các cá»a kÃnh mà Wladek vẫn thấy nóng đến ngạt thở, nhÆ°ng ông Prendergast thì vẫn cứ tỉnh nhÆ° không, không há» tá» ra khó chịu gì. WlaÄ‘ek chúi ngÆ°á»i và o sau xe, sợ có
ai đã chứng kiến sá»± việc hôm trÆ°á»›c và nháºn ra anh trong xe có thể lại hô hoán lên chăng. Chiếc xe Austin nhá» và sÆ¡n Ä‘en Ä‘á»— lại trÆ°á»›c má»™t ngôi nhà nhỠđã cÅ© có biển Ä‘á» LÃNH Sá»° QUÃN BA-LAN. Wladek cảm thấy xúc Ä‘á»™ng pha lẫn vá»›i thất vá»ng.
Cả ba ngÆ°á»i bÆ°á»›c xuống xe.
- Hạt táo đâu, cáºu bé, - ông cai há»i.
- Tôi ăn rồi.
ông cai cÆ°á»i rồi gõ cá»a. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nhá» bé, tóc Ä‘en, cằm vuông và có vẻ thân máºt ra mở cá»a. ông ta mặc áo sÆ¡-mi ngắn tay, ngÆ°á»i sạm Ä‘en, rõ rà ng là do cái nắng Thổ NhÄ© Kỳ. ông ta nói tiếng Ba Lan.
Äây là những tiếng mẹ đẻ đầu tiên Wladek được nghe thấy kể từ hôm rá»i trại giam đến nay. Wladek nhanh chóng trả lá»i ngay và giải thÃch tại sao anh đến đây. ông ta quay sang ông phó lãnh sá»± Anh.
- Xin má»i ông Ä‘i lối nà y, ông Prendergast , - ông ta nói tiếng Anh rất thạo. - ông Ä‘Ãch thân Ä‘Æ°a cáºu bé đến đây, tháºt là quý hóa quá.
HỌ trao đổi vá»›i nhau và i câu ngoại ngữ lịch sá»± rồi ông Prendergast và ông cai ra vá». Wladek nhìn theo há», cố nghÄ© ra xem có câu tiếng Anh nà o nói đầy đủ hÆ¡n chữ "Cảm Æ¡n" không. ông Prendergast thân máºt xoa lên đầu Wladek. ông ra theo ông Cai rồi nháy mắt nói vá»›i Wladek.
- Chúc chú may mắn nhé. Chúa phù hộ cho chú được hưởng may mắn đấy.
ông lãnh sá»± Ba lan tá»± giá»›i thiệu mình vá»›i Wladek là Pawel Zaleski. Wladek lại má»™t lần nữa kể lại câu chuyện của mình và anh thấy mô tả bằng tiếng Ba Lan dá»… hÆ¡n tiếng Anh nhiá»u. Pawel Zaleski yên lặng nghe anh nói, và lắc đầu buồn bã.
- Tá»™i nghiệp chú quá, - ông- khẽ nói. - Chú còn trẻ thế mà đã phải chịu Ä‘á»±ng quá nhiá»u cái Ä‘au khổ của đất nÆ°á»›c ta. Bây giá» phải là m gì cho chú đây?
- Tôi phải trở vỠBa lan để đòi lại cái lâu đà i của tôi -Wladek nói.
- Ba Lan Æ° - Pawel Zaleski nói. - ÄÓ là đâu? - Mảnh đất chú đã sống ấy hiện nay còn Ä‘ang tranh chấp, và chiến sá»± còn Ä‘ang nổ ra giữa ngÆ°á»i Ba Lan vá»›i ngÆ°á»i Nga. TÆ°á»›ng Pilsudski còn Ä‘ang là m má»i cách để bảo vệ toà n vẹn lãnh thổ của tổ quốc chúng ta. NhÆ°ng nếu chúng ta lạc quan thì sẽ là điên rồ. Ở Ba Lan bây giá» chẳng còn mấy chút gì cho chú đâu.
Không, Ä‘iá»u tốt nhất cho chú bây giá» là bắt đầu má»™t cuá»™c sống má»›i hoặc Ở Anh hoặc Ở Mỹ.
NhÆ°ng tôi không muốn Ä‘i sang Anh hay sang Mỹ. Tôi là ngÆ°á»i Ba lan.
- Chú vẫn cứ là Ba lah, Wladek ạ. Dù chú quyết định sống Ở đâu thì cũng chẳng ai lấy đi được cái danh nghĩa đó của chú. Nhưng chú phải thực tế đối với cuộc sống của mình, mà cuộc sống ấy bây giỠmới chỉ là bắt đầu thôi.
Wladek cúi đầu thất vá»ng. Anh đã phải trải qua tất cả những Ä‘iá»u trên đây để rồi bây giỠđược nghe nói là sẽ chẳng bao giá» trở lại vá»›i quê cha đất tổ nữa hay sao? Anh cố nÃn không khóc.
Pawel Zaleski quà ng tay ôm lấy vai anh. Chú đừng bao giỠquên rằng chú là một trong
những ngÆ°á»i may mắn đã có thể trốn thoát và sống sót được Chú chỉ cần nhá»› đến ông bạn bác sÄ© Dubien để thấy rằng cuá»™c sống có thể nhÆ° thế nà o.
Wladek không nói gì.
- Bây giá» chú phải gạt bá» tất cả những chuyện quá khứ lại phÃa sau, vả chỉ nên nghÄ© đến tÆ°Æ¡ng lai thôi. CÓ thể, trong Ä‘á»i chú, má»™t ngà y kia lại trông thấy đất nÆ°á»›c Ba Lan đứng dáºy, mà điá»u đó thì ai cÅ©ng mong muốn lắm.
Wladek vẫn im lặng, không nói gì.
- NhÆ°ng thôi, chú không cần phải có ngay má»™t quyết định gì, - ông lãnh sá»± thân máºt nói. - Chú có thể Ở lại đây muốn bao lâu cÅ©ng được, rồi sẽ tÃnh đến tÆ°Æ¡ng lai của chú sau.
|
|
|
| |