Ái tình miếu - Hồ Biểu Chánh

[quykiemtu]

Chương 6

Ở Đà Lạt đi về dọc đường, cô Lý ân cần mời vợ chồng Trường với Phúc chiều bữa sau lên nhà cô mà dùng một bữa cơm tối với cô rồi đi xem hát, muốn xem hát bóng, hát bộ hay là hát cải lương tùy ý Trường với Phúc định. Phúc nói đi chơi lâu quá sợ mẹ ở nhà trông, nên không dám nhậm lời của cô Lý mời, tính hễ về tới Sài Gòn thì đi liền về Bến Súc.

Cô Lý theo năn nỉ, nói anh em biết nhau mà không đến nhà thì tình lợt lạt, cô xin Phúc ráng ở thêm một vài bữa đặng lên ăn cơm cho biết nhà cô và biết ông thân của cô, rồi khi nào rảnh cô cũng sẽ đi với vợ chồng Trường lên Bến Súc mà thăm Phúc cho biết vườn rẫy và biết bà thân của Phúc. Vợ chồng Trường cũng tiếp với cô Lý mà cầm Phúc ở lại chơi vài bữa nữa, hứa rồi sau sẽ cho xe đưa Phúc về, ba người nói quá làm Phúc phải xiêu lòng không cãi nữa song cũng chưa chịu hứa lời.
Đến chiều xe về tới nhà Trường. Bồi đưa một phong thơ cho Phúc, nói thơ mới lại hồi sớm mơi nên để đó không gởi lên Đà Lạt cho Phúc. Phúc xé thơ ra coi thì là thơ của mẹ gởi, nói việc nhà bình an như thường và khuyên Phúc cứ vui chơi chẳng cần lo về gấp.
Vợ chồng Trường với cô Lý hay tin ấy thì vui mừng, theo ép riết Phúc phải ở lại. Phúc cùng đường, không còn mượn cớ nào mà cáo từ nữa được, nên phải chịu.

Hôm mới xuống Sài Gòn, Phúc đi mua đồ, có đặt may hai bộ đồ Tây trắng với một bộ tussor. Khi đi Đà Lạt có để giấy và để bạc lại cho bồi lấy áo quần ấy rồi bỏ giặt sẵn cho Phúc.
Bữa nay sửa soạn đi lên nhà cô Lý mà ăn cơm với vợ chồng Trường, Phúc mặc bộ đồ tussor mới, chơn mang giày da láng, cổ thắt cravate (35) màu tím có đốm trắng, nên hình coi không còn một điểm nhà quê nào nữa, giống hệt người Sài Gòn đến 100 phần trăm. Trường thấy vậy thì nói pha lửng:
- Ê! Phúc, toa mặc đồ đó thì phải ở luôn dưới Sài Gòn đặng ngồi nhà hàng, đi khiêu vũ, hoặc đi trường đua chớ toa về Bến Súc đi trong vườn coi không được.
- Mỏa đặt may lỡ rồi, nãy giờ mỏa bận thử mỏa ăn năn lắm.
- Tại sao mà toa ăn năn?
- Trong ruột đã khô khốc, mà ngoài vỏ trau chuốt cho láng nhuốt có ích gì.
- Không biết chừng nhờ cái vỏ láng nhuốt đó, nó làm cho cái ruột đượm nhuần hết khô nữa.
- Không chắc.
- Để thí nghiệm rồi sẽ biết.
Sửa soạn xong rồi, gần tối, vợ chồng Trường với Phúc mới lên xe mà đi lên nhà cô Lý trên Phú Nhuận.
Biệt xá của ông Thinh là một cái nhà lầu, tuy nhỏ song kiểu vở tối tân, trước có sân rộng để trồng bông, sau có vườn trồng xoài mít rậm rợp.
Cô Lý xin phép trước với cha mà rước khách. Ông Thinh có ý muốn con lấy chồng cho sớm, tưởng vợ chồng ông giáo sư Trường sắp đặt đặng chồng coi con mình, bởi vậy ông cho phép liền, mà lại dặn con phải sửa soạn cuộc tiếp khách cho xứng đáng, cho khỏi người ta chê cười.
Xe của Trường chạy vô sân thì thấy trong nhà đèn đốt sáng lòa, ghế bàn chưng dọn hực hỡ. Xe ngừng, vợ chồng Trường với Phúc bước ra, thì cô Lý mặc quần áo trắng lớp, mặt mày vui vẻ, miệng cười rất có duyên. Cô ngó Phúc, khen bộ đồ Tussor may khéo, rồi mời khách vô nhà.
Ông Thinh tóc đã bạc hoa râm mà ông chải gỡ láng nhuốt, răng đã rụng ba cái mà ông trám răng giả nên không ai dè; ông mặc một bộ đồ Tây nỉ xám, chơn mang giày vàng, cổ thắt cravate rằn ri, mép cạo râu láng bóng, bộ tướng coi sắc lẽm như trai mới lớn lên. Ông đương ngồi sa lông, thấy khách vô thì ông đứng dậy tiếp chào. Cô Lý trình diện mỗi người cho cha biết rồi mới ngồi và liếc mắt dạy bồi đem nước đá đặng dùng rượu khai vị.
Ông Thinh tưởng Phúc là người muốn xin cưới con mình nên cứ ngó Phúc rồi hỏi:
- Ông đây gốc gác ở đâu?
- Dạ, cháu ở trên Bến Súc.
- Ông bà cụ còn song toàn?
- Dạ, cháu mồ côi cha, chỉ còn có bà mẹ mà thôi.
- Ông làm việc chi ở đâu?
- Dạ, cháu làm vườn làm rẫy ở nhà.
Ông Thinh ngó hai bàn tay của Phúc rồi ông châu mày. Trường biết Phúc bị tra vấn thì bực mình lắm, tính kiếm thế cản ông Thinh cho hết nhọc lòng Phúc, nên hỏi ông:
- Năm nay cuộc buôn bán của bác phát đạt hơn mấy năm trước hay không?
- Dễ chịu.
- Đời nầy cháu coi duy có nghề thương mãi thì sung sướng hơn hết, có lợi nhiều mà lại khỏi ai kềm thúc.
- Phải. Nhưng mà buôn bán phải biết tráo trở mới được, chớ lù đù quá, thì đã không có lợi mà lại còn sợ phải bị hại.
Cô Lý nghe câu chuyện không vui, mà cô còn muốn ăn cơm cho mau đặng cô đi xem hát, bởi vậy cô hối bồi sắp đặt tiệc rồi mời cha với khách qua phòng ăn.
Câu chuyện ngoài phòng khách nãy giờ còn kéo luôn vô phòng ăn nữa, bởi vậy cái không khí buồn bực cũng không đổi được.
Ăn mới nửa bữa kế nghe có tiếng xe hơi vô sân. Hườn là một thương gia ở trong Chợ Lớn, tuy trẻ tuổi, song là bạn thiết của ông Thinh, thường ngày hay tới rủ ông đi chơi, đi lốp bốp vô phòng khách, đứng dòm qua phòng ăn, thấy có khách đông thì cúi đầu chào, rồi hỏi ông Thinh:
- Ông ăn cơm hay sao? Ăn gì sớm dữ vậy?
- Có khách nên ăn sớm.
- Vậy tôi tính ra rước ông đi ăn cơm rồi đi chuyện khác nữa.
- Tôi mắc có khách, đi không được.
- Mời ông bước qua bên nầy đặng tôi nói chuyện riêng một chút.
Ông Thinh đứng dậy đi qua phòng khách. Hườn nói nhỏ chuyện gì với ông đó không biết, mà ông trở qua cáo lỗi với khách đặng ông đi, vì có chuyện quan hệ lắm cần phải tính gấp. Hườn hớn hở ngó cô Lý mà nói: "Em Lý ăn cơm cho no nghe hôn. Tôi xin mấy ông bà tha lỗi".
Hườn cúi đầu chào chung, rồi ra cửa lên xe mà đi với ông Thinh.
Câu chuyện của ông Thinh không hạp với trí ý của Trường và Phúc nên cuộc hội hiệp đã mất thú vị rất nhiều, mà còn thêm Hườn đến làm lộn xộn phá đám nữa, thì bữa ăn cô Lý tính sẽ làm cho có vẻ thân mật mà long trọng hóa ra bữa ăn xao xuyến chẳng khác nào trong mấy tiệm cao lầu.
Cô Mỹ thấy cô Lý có sắc buồn thì hỏi:
- Không biết có việc chi quan hệ mà người ta mời bác đi gấp dữ vậy?
- Đi chơi chớ có việc chi đâu.
- Không lẽ.
- Anh Hườn là người thân thiết của ba tôi, ảnh tới rủ đi chơi thường, chớ phải
với một lần đâu.
Cô Lý lại ngó Phúc mà nói tiếp: "Anh Phúc, em vui vẻ, em phấn chí luôn luôn là tại như vậy đó, anh hiểu hay chưa?"

Phúc gặc đầu hai ba cái, mà mắt ngó cái khuôn hình treo trên tường, không nói chi hết.
Ăn cơm rồi, chủ khách bàn tính với nhau rồi nhứt định xuống Sài Gòn xem hát cải lương. Cô Lý với vợ chồng Trường thì hăng hái, còn Phúc thì ép bụng đi theo, nên không vui chút nào hết.
Cô Lý mua 4 cái giấy hạng nhứt rồi mời khách vô. Hai cô ngồi giữa, Trường với phúc ngồi chận hai bên, cô Lý ngồi khít với Phúc.
Đào kép ca thì ăn rập với đờn lắm, tiếc vì tuồng đặt lớp lang không trúng luật, có lớp vô ích, có lớp lãng nhách, còn câu tuồng thì không văn chương, mà lại xen nhiều tiếng hoặc quá thanh tao hoặc quá thô tục, không phù hiệp với địa vị của vai tuồng. Tuy Phúc không phê bình hay dở, nhưng mà cô Lý biết Phúc không thích, nên còn hai màn nữa mới vãn hát, mà cô Lý than khát nước và rủ vợ chồng Trường ra, đặng đi kiếm đồ uống giải khát. Trường dắt hết lại một nhà hàng khiêu vũ, rồi bốn người chọn một cái bàn gần cửa, biểu bồi lấy hai ly nước cam tươi cho hai cô, còn Trường với Phúc thì uống la-ve (36).
Trong nhà hàng đèn bóng xanh bóng đỏ xen nhau làm cho sáng mà không chói mắt. Tiếng nhạc đánh khi phù khi trầm, khi khoan khi nhặt, nam thanh nữ tú vịn nhau mà nhảy theo nhịp đờn. Trường có tánh thích khiêu vũ, nghe tiếng nhạc thì không thể không nhảy được, nên đứng dậy mời cô Mỹ nhảy một chập.
Đờn dứt bản rồi, vợ chồng Trường trở lại bàn. Trường thấy Phúc ngồi trơ trơ, không mời cô Lý, thì nói:
- Ê, Phúc, sao toa không mời cô Lý nhảy chơi một cấp?
- Mỏa không thích nhảy.
- Sao hồi bên Tây toa thích lắm?
- Hồi đó mỏa thích, mà bây giờ mỏa không thích nữa.
- Dầu không thích toa cũng phải làm, bởi vì toa không nên để thất lễ với cô Lý.
Cô Lý cười. Phúc sợ thất lễ, nên nghe tiếng nhạc đánh lại thì liền đứng dậy cúi đầu trước mặt cô Lý. Cô Lý vui vẻ đứng dậy, rồi hai người cặp nhau mà nhảy. Vợ chồng Trường cũng ra nhảy nữa.
Phúc hồi ở bên Tây khiêu vũ thiện nghệ; tuy bỏ cách chơi nầy đã hơn hai năm rồi, nhưng mà nay cặp với cô Lý, mắt ngó mặt cô rất Đẹp, mũi phưởng phất mùi thơm tho, tai nghe đờn rập rình, khiến cho trong lòng khoan khoái, quên hết nỗi sầu bây giờ, nhớ tới nghề hay hồi trước, rồi nhảy với cô Lý một chập xuất sắc.

Tiếng đờn dứt. Phúc cúi đầu cám ơn cô Lý, bộ tịch thiệt là có duyên, chớ không phải quê mùa như hôm trước. Vợ chồng Trường đắc ý, nên ngó nhau mà cười. Bây giờ Phúc như mê như say, nên vừa nghe tiếng đờn trỗi lên lại thì liền đứng dậy mời cô Mỹ. Trường với cô Lý ngồi coi Phúc nhảy với cô Mỹ thiệt là nhẹ nhàng gọn ghẽ, nên trầm trồ khen hoài.
Chừng đờn dứt, hai người trở lại bàn thì cô Lý nói với Phúc: "Anh Phúc nhảy tài quá. Nhảy với anh dầu mấy hiệp em cũng không biết mệt".
Phúc cười mà đáp: "Bỏ đã hơn hai năm, tôi tưởng nhảy không được nữa, té ra cũng còn nhảy được".
Đờn đánh lại, Phúc mời cô Lý nhảy nữa. Hai người đương mê mẫn với điệu nghệ khiêu vũ, thình lình M. Khuyến cặp tay cô Hạnh ở ngoài bước vô, rồi lại cái bàn gần một bên bàn của bọn Trường mà ngồi. Phúc liếc thấy thì biến sắc, bủn rủn tay chơn, nhảy không được nữa, cứ kéo chơn xà lỉa (37), không còn nhẹ nhàng gọn ghẽ như hồi nãy.
Cô Lý lấy làm lạ.
Chừng dứt đờn, cô Lý cặp tay Phúc mà trở lại bàn, cô ngó thấy cô Hạnh, thì cô với hiểu tại có cô Hạnh nên Phúc mới bủn rủn. Cô Lý kéo ghế mà ngồi, còn Phúc thì đứng chống nạnh ngó cô Hạnh trân trân, mắt đỏ au, mặt tái lét.
Cô Lý ngó hai vợ chồng Trường rồi ra dấu chỉ cô Hạnh.
Trường hiểu được rồi, bèn bước lại kéo Phúc mà biểu ngồi. Phúc té ngồi trên ghế, cặp mắt cháng váng, trong lòng bâng khuâng, lấy tay đè cái ngực, dường như sợ trái tim nhảy mạnh quá mà phải bể.
Bây giờ Khuyến với cô Hạnh cặp nhau mà khiêu vũ. Phúc ngồi ngó lườm lườm. Cô Lý theo ngó chừng Phúc rồi mời Phúc nhảy nữa, tưởng làm như vậy đặng giải khuây cho Phúc. Phúc lắc đầu mà từ.
Trường thấy Phúc tức giận đau đớn quá, sợ ngồi trong nhà hàng nữa rồi có việc không hay, nên kêu bồi mà trả tiền rượu rồi đứng dậy cặp tay Phúc mà kéo ra cửa, hai cô theo sau. Ra tới cửa mà Phúc còn day đầu ngó lại và nói với Trường: "Cô Hạnh bội ước với mỏa là người đó; vô ngồi cái bàn gần bên bàn mình, rồi bây giờ đương nhảy kia, toa thấy hôn? Cô bận áo màu xanh lông két, nhảy với người mặc đồ trắng đó".
Trường cười và đáp: "Mỏa biết, nên mỏa mới kéo toa đi cho khỏi gai mắt". Cô Lý bước tới nói: "Anh Trường, vợ chồng M. Khuyến, bác sĩ nhổ răng, em nói với anh hôm trước, là người đó“.
Truờng gặc đầu đáp: "Biết rồi... không có gì hay..."
Phúc đứng lại hỏi Trường:
- Toa kéo mỏa đi đâu?
- Đi đâu cũng được, miễn ra khỏi chỗ nầy.
- Mỏa muốn ở đây.
- Ở đây làm gì?
Phúc rờ tay nơi trán mà suy nghĩ rồi đáp:
- Mỏa muốn nói chuyện với chồng cô Hạnh một chút.
- Ồ! Nói chuyện gì?... không nên... bỏ đi.
- Bỏ không được. Người ta giựt vợ mỏa, nếu mỏa lặng thinh thì khiếp nhược quá.
- Có lẽ không phải tại người ta.
- Vậy chớ tại ai?
- Tại cô Hạnh... hoặc tại cha mẹ cô... biết đâu.
Phúc tức giận, bộ hầm hầm. Trường kéo tay biểu lên xe rồi hối sớp phơ chạy vô Chợ Lớn.
Vì Phúc không có nói tâm sự của mình cho cô Mỹ và cô Lý biết, bởi vậy hai cô không dám xen vô nói tới việc cô Hạnh, chỉ liếc mắt dòm chừng cử chỉ của Phúc mà thôi, Phúc ngồi phía trước với sớp-phơ, cứ khoanh tay trên ngực mà ngó tới không nói chi hết. Xe vô tới Chợ Lớn, Trường không biết phải đi đâu nữa, hỏi Phúc muốn ăn mì ăn cháo hay không thì Phúc lắc đầu nói: "Không. Mỏa muốn về cho mau mà ngủ".
Trường biểu sớp-phơ chạy vòng ra Phú Nhuận mà đưa cô Lý về. Chừng xe ngừng, cô Lý bước xuống cô từ giã mà cô ngó Phúc với cặp mắt rất buồn thảm rồi cô nói với cô Mỹ: "Để mai tôi ra nhà chị chơi rồi chị em mình sẽ nói chuyện".
Cô Mỹ hiểu ý cô Lý muốn nói chuyện Phúc đối với cô Hạnh nên cô gặc đầu rồi biểu sớp phơ chạy trở về nhà.
Sáng bữa sau vợ chồng Trường thức dậy thì thấy Phúc đã thay đồ rồi và đương sắp y phục vào va ly. Trường hiểu ý Phúc muốn về, song cũng hỏi:
- Toa sửa soạn đồ đặng đi đâu? -
Mỏa về Bến Súc.
- Về nhà làm gì mà gấp vậy? Ở chơi vài bữa nữa.
- Thôi, mỏa không nên ở chung một chỗ với cô Hạnh. Mỏa lân la đất Sài Gòn, sợ chẳng khỏi tội sát nhơn.
- Toa nói nghe ghê quá! Sá gì một con đàn bà vong tình bội nghĩa mà toa giận đến thế. Mỏa khuyên toa hãy coi người đê tiện ấy như một chiếc giày rách, toa quăng vô giỏ rác cho rồi, đừng thèm tiếc.
- Toa chưa bị uất vì tình nên toa mới nói như vậy được. Nếu toa ngồi cái địa vị của mỏa thì toa mới hiểu.
- Thiếu gì đàn bà con gái quí bằng mười người ấy. Thứ đồ bạc nghĩa, cần gì mà phải nhọc lòng?
Phúc lắc đầu, không cãi nữa.
Trường biết không thể cầm nữa được, nên hối vợ coi dọn đồ cho Phúc ăn lót lòng, rồi biểu sớp phơ đem xe ra mà đưa Phúc về Bến Súc.

----------------------------------------
35. cà vạt
36. bia
37. cách đi của người có tật một chơn không co được, phải kéo lết

[quykiemtu]

Chương 7

Cách ba tuần lễ sau, cũng còn bãi trường, nên Trường rảnh rang. Một buổi sớm mơi, Trường ngồi tại bàn viết trên lầu mà đọc sách. Cô Mỹ ngồi gần cửa sổ mà thêu khăn mu soa (38). Hai vợ chồng mỗi người đều mắc chú ý về việc riêng của mình, nên không ai nói tới ai, làm cho trong nhà im lìm an tịnh.
Thình lình cô Mỹ kêu chồng mà hỏi:
- Anh, tại sao mà anh Phúc thương tiếc cô Hạnh quá như vậy, anh biết hôn?
- Tại ái tình.
- Em sợ không phải. Cô Hạnh là con một, mà cha mẹ cô lại có tiền nhiều, nghe nói cao su mỗi tháng bán tới năm sáu ngàn đồng. Tôi nghi anh Phúc cưới cô Hạnh không được, ảnh tức về sự hỏng mối lợi lớn, chớ không phải tại tình tự gì hết.
- Ồ! Em xem Phúc rẻ quá! Phúc tuy không phải con nhà giàu lớn, song cũng có huê lợi xài không hết, chớ phải nghèo khổ gì hay sao nên tham tiền.
- Vậy chớ cô Hạnh là gái nhà quê mới học làm tốt bộ như bà bóng, có duyên có sắc gì đó, mà anh Phúc thất tình thất chí gần cuồng trí.
- Cô Hạnh coi cũng được chớ.
- Được giống gì? Chị Lý chỉ nói tuần truớc chỉ đi xem hát bóng, chỉ gặp cô Hạnh, chỉ làm quen rồi nói chuyện chơi. Cô Hạnh nói chuyện nghe lôi thôi lắm, không có duyên dùng gì hết.
- Cô Lý tọc mạch quá! Làm quen chi vậy?
- Chỉ nói với em để chỉ ráng nghiên cứu coi cô Hạnh là người gì mà anh Phúc mê đến nỗi thất chí. Chỉ tính bữa nào rảnh chỉ sẽ đi thăm cô Hạnh rồi mời cô Hạnh lên nhà chỉ. Hễ cô Hạnh chịu, thì chỉ sẽ cho em hay đặng em lên cho giáp mặt nhau.
- Đàn bà bày chuyện quá.
- Anh không muốn cho em làm quen với cô Hạnh hay sao?
- Làm quen có ích gì, nhứt là làm quen với người như vậy; dầu họ giàu mấy mươi cũng chẳng nên gần họ.
- Xin anh đừng cản, để cho em với chị Lý làm quen đặng dọ coi tại cớ nào mà cô đành bỏ anh Phúc để ưng (39) người khác.
- Cô Lý có ý gì với Phúc hay sao mà cô lo lắng việc của Phúc quá như vậy?
- Có ý gì đâu. Tại hôm trước anh nói anh Phúc là người có bịnh, anh biểu phải giúp với anh mà chữa bịnh giùm cho anh Phúc, nên chị Lý mới lưu tâm như vậy chớ.
- Em thân thiết với cô Lý, em có thấy cô Lý có chút tình nào với Phúc hay không?
- Không có đâu. Chị Lý thấy anh Phúc thất tình rồi chán đời thì chỉ tội nghiệp giùm cho thân anh Phúc mà thôi, chớ chỉ không có tỏ lời nào để cho em thấy chỉ có tình.
- Qua coi Phúc cũng không có tình với cô Lý. Cô Lý có sắc đẹp, học thức rộng, văn nói hay, trí khôn ngoan. Phúc gần cô mà Phúc không động tâm, thì rõ ràng bịnh thất tình của Phúc không thể trị được.
- Ý kiến của chị Lý và của em cũng vậy.
- Hôm đi Đà Lạt về, mình tính để mượn những cuộc vui mà làm cho anh Phúc cảm, coi ảnh có bớt buồn hay không. Đi xem hát thì ảnh không vui. Mà chừng khiêu vũ coi bộ ảnh thích lắm. Chị Lý mừng, chỉ tưởng có lẽ cậy cuộc chơi ấy mà giải trí cho ảnh được; té ra vừa thấy mặt cô Hạnh thì sự vui của ảnh tiêu mất, rồi sự buồn lại nhiều thâm bằng hai. Hổm nay chị Lý phiền lung lắm. Hôm nọ chỉ có tính để chỉ lập thế cho anh Phúc gặp vợ chồng cô Hạnh, đặng ảnh chán ngán, hết mơ tưởng cô Hạnh nữa. Té ra chừng gặp rồi, tình anh Phúc còn đậm hơn nữa, thế thì hết phương giải cứu rồi.
- Hết phương!...
- Nầy, hôm qua chị Lý có tính một kế khác ngộ lắm, anh.
- Kế gì nữa?
- Chị tính làm chị em với cô Hạnh rồi chỉ dụ dỗ cô nọ bỏ chồng mà trở về với anh Phúc.
- Ồ! Mấy người phụ nữ nầy độc ác quá!
- Sao mà độc ác? Vợ của anh Phúc, mình đem trở về cho ảnh, ấy là mình làm phước, chớ có ác chỗ nào đâu.
- Mưu sự đặng phá gia cang của người ta, làm như vậy có nhơn lắm hả?
- Ác hữu ác báo. Trước kia Khuyên giựt vợ của Phúc, thì bây giờ mình lập thế cho Phúc giựt lại mà trừ, có ác chi đâu.
- Qua không muốn nghe chuyện đó.
Chị Lý nói: "Mất cô Hạnh, nên anh Phúc có bịnh; được cô Hạnh, chắc anh Phúc hết bịnh. Vậy nếu muốn cứu anh Phúc, thì phải làm cho anh Phúc được cô Hạnh..."
Trường lấy làm khó chịu, nên chắc lưỡi lắc đầu mà đứng dậy và khoát tay biểu vợ đừng nói nữa.
Lúc ấy người bồi lên lầu thưa cho Trường hay rằng có ông Phúc ở trên Bến Súc xuống thăm. Vợ chồng Trường đều chưng hửng, ngó nhau mà cười rồi lật đật xuống từng dưới mà tiếp khách.

Vợ chồng Trường thấy Phúc thì mừng rỡ, mời ngồi và hỏi thăm lăng xăng. Bữa nay Phúc mặc bộ đồ tây trắng mới tinh, chơn mang giầy da đen, bộ đàng hoàng lại nghiêm chỉnh.
Cô Mỹ nhậm lẹ hỏi trước: "Bác trên nhà mạnh hay không anh Phúc? Anh xuống Sài Gòn chơi hay là có việc chi?"
Phúc dụ dự một chút rồi đáp: "Cảm ơn chị, má tôi mạnh. Tôi xuống đây vì có chuyện một chút".
Phúc nói xuống có chuyện, nhưng mà không nói luôn coi có chuyện gì. Trường nóng nảy nên hỏi: "Toa tính xuống đặng kiếm chồng cô Hạnh mà đánh lộn hả?"
Phúc lắc đầu đáp cứng cỏi: "Không, toa đừng nhắc cô Hạnh nữa chớ. Mỏa muốn tưởng cô đã chết rồi, toa còn nhắc làm chi".
Cô Mỹ hỏi: "Anh có đem sầu riêng mà cho chị Lý hay không?" Nghe câu hỏi ấy, Phúc mới sực nhớ nên lật đật bước ra cửa kêu người kéo xe kéo biểu đem giùm cái bao vô rồi lấy tiền trả tiền xe, cô Mỹ cười và nói với Phúc:
- Hôm trước anh có hứa với chị Lý. Nếu bữa nay anh xuống mà không có trái cây cho chỉ, chắc chỉ phiền anh lắm.
- Sầu riêng có nhiều mà chưa chín, tôi kiếm được có hai trái. Nhưng mà tôi có đem thơm với sa-bô-chê nhiều đặng chị với cô Lý ăn chơi.
- Cảm ơn anh lắm.
Cô Mỹ kêu bồi biểu xách bao trái cây vô trong và nói: "Để lát nữa em chia hai rồi em biểu sớp-phơ đem phần của chị Lý lên cho chỉ ".
Trường cười và nói với Phúc: "Hồi nãy vợ chồng mỏa ở trên lầu đương bàn luận việc của toa kế toa vô đó“.
Phúc châu mày hỏi:
- Bàn luận việc của mỏa là việc gì?
- Toa biết ma femme với cô Lý họ tính làm sao hay không? Họ nói vì cô Hạnh phụ tình toa mà ưng Khuyến, làm cho toa thất chí nên toa buồn rầu. Họ tính cụ dỗ cô Hạnh bỏ chồng về ở với toa, đặng toa phỉ tình, toa hết buồn rầu nữa.
- Sao được!
Cô Mỹ xen hỏi Phúc:
- Sao lại không được? Anh cũng như anh Trường, không nỡ phá gia cang của Khuyến hả?
- Phá gia cang của người ta là một việc mình không nên làm. Mà còn điều nầy nữa: tấm gương đã bể rồi, dầu ráp lại cũng không lành như hồi trước được. Cô Hạnh đã phụ tình tôi mà lấy chồng khác, bây giờ dầu cô bỏ người chồng của cô đi nữa, người ấy cũng cứ đứng giữa mà ngăn tôi với cô hoài, làm sao tôi kết nghĩa vợ chồng với cô được. Vợ chồng thế ấy đã không xây nền hạnh phước cho mình được, mà lại còn làm cho tình mình đê tiện không tốt, không tốt.
- Nếu vậy thì anh hết thương cô Hạnh rồi hả?
- Cái tình của tôi đối với cô Hạnh tôi tưởng khó phai lợt được. Nhưng mà cô đã có chồng khác rồi thì không thế nào tôi bằng lòng đem cô về làm vợ tôi.
- Ý anh kỳ quá! Vì bội nghĩa mà lấy chồng khác nên không thế làm vợ anh nữa đựơc. Nhưng mà thương thì anh vẫn thương hoài, chẳng bao giờ anh quên. Phải như vậy hay không?
- Thưa, phải.
- Nếu vậy thì anh làm sao mà cưới vợ cho đựơc?
Phúc châu mày ngồi im lìm, không đáp nữa.
Trường hỏi: "Hồi nãy toa nói toa xuống Sài Gòn có chuyện một chút, là chuyện gì vậy?"
Phúc cũng cứ lặng thinh không trả lời. Cách một hồi lâu Phút vụt nói lớn: "Tôi xuống đây chẳng có chuyện chi khác, chỉ xuống đặng hỏi ý kiến hai ông bà coi tôi có thể nói mà cưới cô Lý được hay không; như được thì cũng phải cho tôi biết coi tôi có nên làm như vậy hay không?"
Vợ chồng Trường ngạc nhiên, nên ngó nhau, không biết phải trả lời thế nào cho hạp chân lý.
Cô Mỹ sợ nếu không trả lời liền, thì thất lễ với Phúc, nên cô hỏi:
- Hồi nãy anh nói tình của anh đối với cô Hạnh thì không bao giờ phai lợt được. Nếu anh vẫn thương cô Hạnh hoài, mà anh cưới chị Lý làm vợ, thì anh không sợ anh sẽ làm buồn cho chị Lý hay sao?
- Tại tôi ái ngại chỗ đó, nên tôi muốn hỏi ý kiến của chị và của Trường.
- Khó lắm! Mà anh muốn cưới chị Lý, vậy chớ anh có chút tình gì với chỉ hay không?
- Có lẽ có.
- Phải nói quả quyết mới được, không nên nói mơ hồ. Có tình hay là không có, chớ sao anh lại nói "có lẽ có"?
- Tôi được gần gụi với cô Lý mười mấy ngày, tôi có dịp đi chơi với cô, nói chuyện với cô, khiêu vũ với cô, thiệt trong lúc ấy tôi không động tâm mà cảm tình chút nào hết. Nhưng mà hổm nay về nằm một mình trên vườn tôi nghe ve kêu dế gáy rồi tôi suy nghĩ các việc quá vãng và tương lai của tôi. Tôi nhớ thái độ của cô Hạnh, tôi đem thái độ ấy mà so sánh với tánh nết của cô Lý rồi tôi sanh cảm trong lòng. Cô Hạnh là người yêu của tôi, mà sao cô phụ bạc tôi, đã lấy chồng khác rồi gặp tôi, cô lại làm mặt lạ. Còn cô Lý đối với tôi thì không có tình nghĩa gì hết mà sao trong mười mấy bữa gần nhau, hễ cô thấy tôi buồn, thì cô kiếm thế làm cho tôi vui. Tôi suy xét so sánh như vậy rồi tôi cảm tình cô Lý lung lắm. Còn một điều nầy nữa: hôm ở trên Đà Lạt tôi có đàm luận về gia đình với cô Lý. Cô có nói mấy câu làm cho tôi hiểu cô biết đạo làm người hơn tôi. Tôi tưởng nếu tôi có người vợ như cô Lý, biết trọng chủ nghĩa gia đình, lại biết chỗ buồn của chồng mà lo khuyên giải giùm, thì có lẽ đời của tôi còn có thú vị chút đỉnh.
- Anh mắc lo cho phận anh, nên anh quên lo cho phận người khác. Ví như anh cưới chị Lý về rồi mà anh cứ thương nhớ cô Hạnh hoài, chị Lý phải lo khuyên giải sự buồn đó cho anh, làm vợ như vậy thì vui sướng chỗ nào đâu? Có chồng mà chồng không thương mình, cứ thương người khác, cái đời như vậy đáng tội nghiệp lắm chớ. Anh nghĩ thử mà coi.
Phúc khoanh tay ngồi thở ra mà suy nghĩ.
Trường ngồi lóng tai nãy giờ thì đã thấu hiểu tâm hồn của Phúc. Phúc được gần gụi với cô Lý, rồi đem cô mà so sánh với cô Hạnh, thì đủ thấy Phúc đã để ý đến cô Lý rồi. Mà Phúc biết cô Hạnh đã có chồng, không còn hy vọng phối hiệp với cô nữa được, tức thị mối tình của cô Hạnh đã dứt. Nếu Phúc còn nhớ cô Hạnh và hễ nhớ thì buồn, ấy là vì chưa gây mối tình khác để thay thế cho mối tình trước. Còn Phúc biết cô Lý có ý chiếu cố nên theo giải buồn cho mình, tức thị đã bắt đầu có tình với cô Lý. Nếu tình ấy chưa phát hiện tỏ rõ, ấy là vì hai người không có dịp bày tỏ niềm riêng với nhau. Hễ hai người bày tình với nhau rồi, thì tình ấy sẽ dan díu nồng nàn không kém gì tình trước. Đã vậy mà Phúc có tánh đa tình đa cảm. Người dường ấy hễ lòng sanh cảm thì tình gắn chặt, chẳng còn phải lo ngại gì nữa. Có diều nầy đáng lo, là Phúc tánh tình chất phát, còn cô Lý tánh lãng mạn; Phúc ăn ở chốn thôn quê, còn cô Lý sanh trưởng nơi thành thị. Hai người tánh ý khác nhau, nền cư xử cũng khác nhau, nếu kết vợ chồng với nhau, thì có thể gây hạnh phúc được mà hưởng hay không?
Trường suy nghĩ như vậy rồi mới nói: "Phúc đã nhứt định kết nghĩa trăm năm với cô Lý, thì không có lòng nào để cho cô Lý phải chịu nhục nhã hay là buồn rầu. Việc ấy tôi không lo. Tôi lo là lỡ hai người tâm ý bất đồng, giáo dục bất đồng, mà tâm hồn cũng bất đồng, nếu bây giờ hăng hái ưng nhau, sợ ngày sau mấy sự bất đồng ấy sanh ra, thì ăn năn đã muộn."
Cô Mỹ nói: "Còn việc đó nữa! Phải suy nghĩ cho kỹ, chẳng nên làm bướng".
Phúc hỏi: "Tôi muốn biết điều nầy: cô Lý là con nhà giàu, mà cô lại lanh lợi mới mẻ lắm. Còn tôi là đứa quê mùa tánh ý thật thà ăn ở lam lũ. Ví như tôi cậy mối đặng xin cưới cô, có thể cô cho sự ấy là sự điên khùng rồi cô khinh bỉ ngạo báng hay không?"
Cô Mỹ cười ngất mà đáp:
- Ồ! Không lẽ có như vậy đâu. Tâm sự của anh nhờ anh Trường thèo lẻo (40) nên chị Lý dã biết rõ đầu đuôi rồi hết. Chỉ thấy phận anh thì chỉ tội nghiệp cho anh lung lắm. Từ ngày quen với anh, thì chỉ cứ lo phương giải giùm tâm bịnh cho anh. Sự ấy em biết rõ.
- Phải, chị Lý là gái tân thời, nên bộ chỉ lau chau (41), hay nói hay cười, tự cao tự đắc. Nhưng mà cái lòng của chỉ quí như vàng, trong như ngọc, không biết ỷ giàu như gái khác, lại dám làm nghĩa mà cứu người. Ấy vậy nếu anh nói mà chỉ không ưng thì thôi, chớ chỉ không khinh bỉ đâu mà anh sợ.
- Còn ông thân của cô?
- Cũng khỏi lo. Việc nhà của chỉ em cũng biết rõ lắm. Ông thân của chỉ trộng tuổi rồi, mà còn tánh ham chơi bời. Mấy năm nay goá vợ, ổng chơi lu bù, bè bạn với kẻ thanh niên, không có cuộc vui nào mà thiếu ổng. Em biết ổng trông cho chị Lý mau có chồng đặng ổng thong thả, vì có chị Lý ở trong nhà, ổng bị phận sự làm cha bó buộc, nên không được hoàn toàn tự do. Hơn một năm nay chỗ nào cậy thì ổng cũng đốc chị Lý ưng. Chị không ưng, coi bộ ổng buồn. Ông là người sẵn lòng gả con cho mau, gả chỗ nào cũng được, chớ không phải là người kén rể đâu mà anh ngại. Vậy chớ anh không thấy hay sao? Hôm chị Lý mời anh lên nhà ăn cơm, ổng tưởng anh muốn xin cưới chị Lý, nên ổng niềm nở quá. Ấy vậy ưng hay là không ưng đều tại chị Lý, chớ không phải tại ổng.
- Theo như lời chị mới nói đó, thì mấy năm nay đã có nhiều người muốn cưới cô Lý tại sao cô Lý không ưng chỗ nào hết?
- Chị Lý tuy bề ngoài bồng chành (42), song bề trong sâu sắc lắm. Chị thường nói với em: chữ trinh là cái tiết trọng nhứt của phụ nữ, mình không nên khinh rẻ, đụng đâu bán đó. Còn chồng là một người bạn trăm năm, mình phải lừa lọc đặng khỏi phú cái đời của mình cho một người tánh tình đê tiện.
- Cô Lý nói như vậy à?
- Phải... ấy vậy chỉ chưa ưng ai hết là tại mấy người muốn cưới chỉ đều không hạp với con mắt, chớ không phải tại cớ nào khác.
- Cao lắm! Cao lắm!...
Phúc than mấy tiếng rồi ngồi buồn xo. Cử chỉ ấy càng làm cho Trường thấy thêm bụng Phúc cảm mến cô Lý.
Phúc là bạn thiết của Trường, còn cô Lý là bạn thiết của cô Mỹ. Nếu Phúc kết tóc trăm năm với cô Lý, thì vợ chồng Trường vừa lòng lắm. Ngặt vì Trường sợ hai người tâm tánh bất đồng rồi không thể thuận hoà, còn cô Mỹ sợ Phúc cưới cô Lý rồi mà cứ nhớ thương cô Hạnh hoài, thì tội nghiệp cô Lý, bởi vậy hai vợ chồng không dám đốc vô.
Phúc ngồi suy nghĩ một hồi rồi nói: "Tánh cô Lý tuy lãng mạn, song trí của cô cao thượng. Trước khi cho cô biết ý tôi muốn xin cưới cô, tôi cần phải tỏ thiệt tâm sự của tôi cho cô rõ hết đầu đuôi mới được, không nên giấu cô. Tôi có thể gặp cô đặng nói chuyện riêng với cô hay không?“
Cô Mỹ lật đật đáp:
- Được chớ. Anh muốn gặp chỉ chừng nào cũng được. Anh muốn lên nhà thăm chỉ hay không?
- Tôi muốn gặp cô một mình đặng nói chuyện, sợ lên nhà cô không tiện.
- Ông thân chỉ thường hay xuống dưới tiệm, bỏ chỉ ở nhà có một mình. Anh muốn thăm chỉ, thì em dắt anh đi.
Trường cản rằng: "Không nên. Nhà của cô Lý không phải là chỗ để Phúc đến tỏ tâm sự được. Tôi muốn Phúc gặp cô Lý chỗ khác dễ nói chuyện hơn".
Cô Mỹ hỏi: "Chỗ nào? Anh muốn em mời chị Lý xuống nhà mình cho anh Phúc nói chuyện hay sao?"
Trường lắc đầu đáp: "Không. Tôi muốn Phúc mời cô Lý lên nhà trên Bến Súc chơi cho biết, rồi nhơn dịp ấy muốn nói chuyện gì với cô thì nói".
Phúc dụ dự một chút rồi mới nói với Trường:
- Mỏa sẵn lòng mời cô lắm, song không biết cô chịu đi hay không. Toa với chị Trường làm ơn mời dùm được hôn?
- Được. Để ma femme với mỏa mời giùm cho. Có vợ chồng mỏa đi, thì chắc cô chịu đi.
- Mà toa với chị Trường phải hứa chắc với mỏa một điều nầy; đừng nói trước cho cô Lý biết sự mỏa muốn xin cưới cô, nghe hôn.
- Nói trước làm chi. Sự ấy để cho toa nói chớ.
- Mỏa cũng chưa chắc mỏa phải nói hay không. Để mỏa tâm sự của mỏa cho cô hiểu, mỏa dọ dẫm ý cô, rồi mỏa sẽ nhứt định.
- Toa muốn bữa nào vợ chồng mỏa dắt cô Lý lên?
- Bữa nào cũng được, tự ý toa định.
- Bữa nay thứ ba, vậy bữa chúa nhựt tới đây tụi mỏa lên chơi được hôn? - 0ược. Lên sớm ở chơi tới chiều mát rồi sẽ về.
- Được. Cũng như mỏa lên hôm trước vậy.
Cô Mỹ mừng và nói: "Anh Trường bày chuyện đó hay lắm. Hổm nay chị Lý đòi lên thăm anh Phúc hoài, bởi vậy hễ em rủ thì chắc chỉ chịu liền. Để chiều nay em lên mời chỉ".
Hẹn hò xong rồi, Phúc từ giã vợ chồng Trường mà về liền, không chịu ở lại ăn cơm trưa.

------------------------------------------------
38. (mouchoir) khăn tay
39. lấy làm chồng vợ
40. học chuyện người này với người khác
41. lăng xăng, vúc vắc
42. bồng bột

[quykiemtu]

Chương 8

Phúc đi Sài Gòn về, thì liền thưa cho mẹ hay rằng bữa chúa nhựt sẽ có vợ chồng giáo sư Trường với cô Lý lên chơi. Bà giáo Viễn hỏi cô Lý là ai, thì Phúc cắt nghĩa cô ấy là chị em bạn của vợ Trường, hôm đi Đà Lạt có cô đi nữa. Bà giáo thấy con trước kia không ưa đờn bà con gái, mà bây giờ lại rước khách phụ nữ, thì bà lấy làm lạ, song bà không nói ra, thầm tính để dọ ý con coi có phải nó đã đổi tánh hay không. Nếu thiệt quả nhờ giáo sư Trường khuyên giải mà con bà đổi ý, chịu cưới vợ, thì bà mừng lắm vậy.
Mấy bữa rày bà giáo Viễn biểu bạn, đứa quét trong nhà, đứa dọn ngoài vườn cho sạch sẽ. Bà lại sai người kiếm vịt mập gà tơ mà mua sẵn đặng để dành đãi khách. Còn Phúc mỗi ngày cứ đi rảo ngoài vườn, kiếm coi những trái cây nào chín, những trái thơm nào già rồi ghi nhớ đặng chúa nhựt hái mà đãi bạn Sài Gòn.
Phúc lại gia công dọn dẹp cái nhà mát ở phía sau vườn, là chỗ hôm nọ Trường thích hơn hết, biểu bạn lau bàn sạch sẽ, đem ghế thêm mà để cho đủ 4 cái, lại để ít cái ly đặng múc nước dưới suối mà uống hoặc rửa tay rửa mặt cho tiện.

Đến bữa chúa nhựt, mới tảng sáng thì Phúc đã thay y phục rồi, mặc quần kaki vằn, mặc áo sơ mi cũng kaki, chơn mang giày cao su xám, bộ coi gọn gàng lắm.
Tuy vậy mà bà giáo không vừa ý nên bà nói:
- Có khách Sài Gòn mà con mặc đồ như vậy coi sao được. Con có đặt may mấy bộ đồ Tây mới, sao con không lấy ra mà bận?
- Con ở chốn vườn rẫy thì phải mặc y phục theo vườn rẫy, chớ mặc đồ tốt sao được. Đồ tốt đó để khi nào đi xuống Thủ Dầu Một, hoặc xuống Sài Gòn sẽ bận.
- Có đờn bà con gái, con phải ăn mặc cho tử tế chớ.
- Người ta kính trọng mình là tại cái gì, chớ có phải tại y phục đâu. Nếu người ta vì y phục nên kính trọng thì con không màng sự kính trọng ấy.
- Tánh ý con khác hơn người ta quá. Thôi, con làm sao tự ý con, má không cãi nữa. Bây giờ má hỏi con vậy chớ con có coi rượu chát còn mà đãi khách hay không?
- Thưa còn. Rượu cũ ở nhà còn ít chai. Mà hôm đi Sài Gòn con có mua thêm
một chục chai nữa, khách uống sao cho hết.
- Rượu tốt hôn?
- Thưa, tốt lắm.
- Đồ ăn má sắp đặt xong rồi hết. Má cũng đã có sai bầy trẻ lên chợ mua thịt heo sốt rồi nữa.
- Mình ở vườn, khách tới thì mình đãi đồ theo vườn, cần gì má phải lo lắm.
- Khách Sài Gòn mình phải đãi kha khá một chút, chớ đãi theo khách vườn họ ăn sao được, con.
- Anh em bạn của con, chớ phải quan quyền gì hay sao mà má ngại.
- Anh em bạn cũng vậy chớ, người ta tuởng mình nên lên thăm chơi, con phải tiếp đãi cho tử tế.
Hai mẹ con nói chuyện tới đó, kế nghe có tiếng xe hơi ở phía Thủ Dầu Một chạy lên. Phúc ngó ra ngoài lộ thì thấy xe của Trường. Vì Trường đã quen chỗ rồi nên chuyến nầy biểu sớp phơ chạy thẳng vô sân mà đậu.
Phúc bước ra tiếp chào. Truờng mở cửa xe leo xuống trước. Cô Mỹ với cô Lý tiếp theo sau. Hai cô mặc y phục sắc sảo, lại trang điểm đẹp đẽ, nhứt là cô Lý mặc quần trắng áo xanh, màu áo dọi nước da mặt của cô làm cho sắc cô càng thêm xinh đẹp.
Trường nói với Phúc:
- Hai cô muốn lên thiệt sớm đặng thừa trời mát đi dạo vườn chơi, nên bắt mỏa phải đi hồi 5 giờ khuya.
- Ồ! Tôi không dè hai cô ham vườn đến nỗi chịu cực thức dậy sớm mà đi như vậy.
Cô Lý nói : "Anh Phúc nầy, anh Trường gạt em, anh nói Bến Súc xa lắm, 6 giờ đi mười giờ mới tới, tại vậy nên em biểu phải đi khuya. Té ra gần quá, có xa đâu. Đường đi có dốc, mà lại có truông (43), phong cảnh xem thiệt là đẹp. Em vui lắm".
Phúc gặc đầu đáp: "Vui theo thú trên nầy. Cái vui ấy khác hơn cái vui ở thị thành; nếu cô biết vui với cái vui nầy thì có lẽ cô ở vườn ở rẫy được".
Cô Lý cười mà hỏi: "Sao anh lại nói như vậy? Người sanh trưởng ở chợ, thì phải ở chợ hoài, không thể ở vườn được hay sao?"
Phúc ngó vợ chồng Truờng mà cười rồi mới đáp: "Người quen thú chợ thì họ không ưa thú vườn. Tôi tưởng cô cũng như họ vậy chớ."
Cô Mỹ rước mà trả lời: "Chị Lý lãng mạn nên tuy ở chợ mà chỉ ưa thú vườn, chớ không phải như họ vậy đâu".

Phúc vui vẻ mời khách vô nhà. Lúc bước lên thềm, cô Lý ngó qua phía tay mặt, thấy có một cây sầu riêng đơm trái lòng thòng thì cô la lớn: "Ý! Sầu riêng kia kìa!" Truờng nói: "Thì sầu riêng chớ sao. Để vô nhà chào bác rồi sẽ đi coi, cô vội chi lắm vậy".
Bà giáo đứng sẵn tại cửa giữa chờ tiếp khách, Phúc tiến dẫn hai cô cho mẹ biết. Bà giáo vui vẻ nói: "Ông giáo sư dắt hai cô lên chơi thiệt tôi mừng lắm. Mời ông giáo sư và hai cô vô nhà". Bà thấy hai cô hình vóc yểu điệu, mặt mày tốt tươi, tướng mạo dễ thương, y phục lòe loẹt, thì bà nhìn không nháy mắt, nhứt là cô Lý vừa có sắc vừa có duyên, lại tai đeo hai hột xoàn trưu trứu, chói mặt cô sáng rỡ, thì bà mê mẩn muốn ngó cô hoài!"
Chủ khách ngồi yên thì cô Mỹ nói với bà giáo:
- Hôm trước anh Trường lên trên nầy thăm bác, cháu mắc có việc nên đi với ảnh không được, cháu tiếc hết sức. Bữa nay cháu theo ảnh lên chơi đặng biết bác. Ở trên nầy thanh tịnh mát mẻ quá.
- Phải. Ở trên nầy mát lắm. Thằng Phúc tôi về hổm nay nó cứ khen cô giáo sư vui vẻ tử tế, thiệt nó khen không lầm. Cô giáo sư năm nay được bao nhiêu tuổi?
- Dạ cháu được 21 tuổi.
- Còn cô đây?
- Chị Lý cùng một tuổi với cháu.
Bà giáo ngó hai cô rồi cười mà nói: "Hai cô lên nhà tôi chơi thiệt tôi mừng lắm".
Cô Lý nói: "Anh Trường đi lên trên nầy rồi về cứ khoe vườn của anh Phúc. Hôm đi Đà Lạt về, hai chị em cháu xin ảnh dắt dùm lên, trước thăm bác với anh Phúc, sau coi vườn chơi, mà ảnh không chịu dắt đi, đợi tới anh Phúc xuống mời ảnh mới chịu đi đây ".
Bà giáo đáp: "Hai cô lên bữa nay thì biết đường rồi. Vậy từ nay về sau, nếu hai cô có buồn muốn lên chơi, mà ông giáo sư mắc việc đi không được, thì hai cô đi với nhau. Có xe nhà, đi trên một giờ thì tới, có xa đâu."
Cô Mỹ nói: "Thưa phải. Đường không xa. Từ rày hễ buồn thì hai cháu đi, khỏi cậy anh Trường dắt nữa."
Cô Lý nói: "Trời còn mát xin phép bác đặng anh Phúc dắt đi coi vườn chơi". Bà giáo nói: "Được, được. Mà để tôi biểu bầy trẻ làm cà phê uống lót lòng sơ sịa rồi sẽ đi chơi."
Trường và hai cô lật đật cản, nói đã lót lòng hồi khuya rồi mới đi, nên không đói.
Bà giáo mới biểu con dắt khách đi dạo vườn chơi. Phúc dắt hai cô ra sân. Trường cởi áo máng trong nhà rồi theo sau.
Cô Lý phăng phăng đi lại cây sầu riêng cô thấy hồi nãy rồi đưa tay lên mà đếm trái. Đếm rồi cô nói: "Có 16 trái thiệt lớn, không kể trái nhỏ. Có trái nào ăn được hay không, anh Phúc?"
Phúc gặc đầu nói: "Có vài trái ăn được. Để chút nữa, ăn cơm rồi tôi sẽ hái cho cô ăn mà uống cà phê."
Cô Lý liếc ngó Phúc rất hữu duyên và hỏi:
- Anh để dành đợi em lên đặng anh đãi em đó hả?
- Phải tôi để dành cho cô với chị Trường đó.
- Còn mấy cây kia sao không thấy trái?
- Trái chín sớm đã hái hết rồi.
- Vườn anh hết thảy được mấy cây sầu riêng?
- Nội phía trước nầy được 20 cây.
- Có trái anh để ăn hết hay là có bán?
- Ăn sao hết. Họ mua tôi phải bán bớt chớ.
- Nếu em được làm chủ vườn sầu riêng thì em để dành em ăn, chớ em không bán.
Trường cười mà nói:
- Nếu cô muốn làm chủ vườn sầu riêng thì cô năn nỉ xin Phúc để lại cho, rồi chừng cây có trái mặc sức mà ăn.
- Sợ anh Phúc không chịu chớ. Nếu ảnh chịu để lại cho em, thì em xin phép ba em mà mua liền. Em là con sâu sầu riêng mà!
Cô Mỹ thấy dựa mương có một đám cải sà lách với một đám rau thơm, lá lớn đại mà non nhớt, thì kêu cô Lý mà trầm trồ. Cô Lý thấy dọc theo mé lộ có một giồng mía tây (44), cây suôn đuột lại vàng tươi, thì kêu cô Mỹ mà chỉ rồi tỏ ý muốn ăn thử.
Phúc kêu thằng Biện mà nói nhỏ, biểu nó đốn vài cây mía thiệt ngon rồi đem vô nhà róc vỏ cho sạch đặng hai cô dùng.
Trường đã có đi xem một lần rồi, nên bữa nay thấy nữa tuy trong lòng cũng vui song mắt xem không lạ. Cô Mỹ với cô Lý mới được thấy lần thứ nhứt, thấy tương đào thẳng băng chứa nước trong veo, thấy cây trồng ngay hàng sum sê nhành lá, thì trong lòng khấp khởi cứ trầm trồ với nhau hoài.
Trường nói: "Phía trước nầy không có chi lắm mà khen. Ra phía sau rồi thấy cảnh u nhàn, nghe đờn suối, nghe giọng hát ve kia mới khoái lạc. Phúc dắt ra phía sau chơi, toa, mỏa thích phía sau hơn. Bữa nay mỏa có con dao nhỏ theo đây."
Cô Mỹ hỏi chồng:
- Đem theo dao chi vậy?
- Có chỗ dùng. Để lát nữa rồi em sẽ biết.
- Bí mật quá! Đi, đi riết ra phía sau coi. Mấy người dắt nhau đi vòng theo chái nhà mà đi ra phía sau. Cô Lý thấy dài theo chái nhà có một hàng đu đủ, cây nào cũng có trái đầy cổ lại có ba bốn trái chín vàng khè, thì kêu Phúc mà hỏi:
- Anh Phúc, đu dủ chín nhiều quá, sao anh không hái, cho chim ăn hoặc rụng dập còn gì.
- Đu đủ đó tôi cũng để dành cho hai cô.
- Vậy hả?...Cảm ơn.
Trường lấy cây thọc rớt một trái đu đủ nhỏ mà chín, lượm đem để trên một hòn đá, rồi móc trong túi quần tây lấy dao nhỏ ra mà gọt vỏ. Hai cô lại đứng coi.
Chừng gọt rồi, Trường cắt chia cho mỗi cô một miếng. Đu đủ chín cây ngọt và thơm, lại vừa mới mềm, nên ăn ngon lắm. Hai cô khen nức khen nở, nói chừng về mỗi người xin một trái đem về Sài Gòn.
Phúc đem lại đưa cho cô Lý một chùm dâu mà nói: "Dâu miền dưới đây ngọt lắm, cô ăn thử mà coi?"
Cô Lý hỏi:
- Sao anh lại mời em ăn dâu?
- Tôi muốn cô ăn thử.
- Dâu ở đâu mà anh hái đây?
- Cây dâu đó.
Thuở nay cô Lý chưa biết cây dâu, bởi vậy ngó cây của Phúc chỉ cô lấy làm lạ hết sức. Cô lột một trái mà ăn thử còn bao nhiêu thì trao cho cô Mỹ. Hai cô đều khen dâu ngon cũng như khen đu đủ hồi nãy.
Ra tới phía sau rồi, Trường với Phúc để cho hai cô thong thả mà trầm trồ khen ngợi vườn cau, vườn trầu, rẫy thơm liếp trà. Hai cô dắt nhau đi xem trà.
Trường với Phúc xông vô mấy liếp thơm kiếm thơm chín mà cắt. Chừng hai cô ngó lại mới hay họ kiếm thơm, thì bương bả xông qua phụ kiếm với họ. Phúc chỉ cho Trường cắt 6 trái thơm chín rồi xách đem ra. Hai cô ráp lại mà xem rồi chia nhau mà xách.
Trường nói: "Thôi bây giờ đi kiếm chỗ nằm nghe mu-sich mà ăn thơm chơi. Trường ngó cái nhà mát rồi xâm xâm đi lại đó. Phúc với hai cô thủng thẳng đi theo sau. Phúc cắt nghĩa cách đốn trà, cách bán trà cho hai cô hiểu.
Chừng hai cô lại tới nhà mát, thì thấy Trường đã nằm ngửa trên võng, trong nhà có bàn ghế đủ hết. Phúc mời hai cô ngồi. Thằng Biện róc hai cây mía rồi, nên đem ra mà trao cho hai cô.
Trường cản không cho ăn, biểu để ăn thơm rồi mới ăn mía, bởi vì mía ngọt, nếu ăn mía trước rồi sau ăn thơm không ngon.
Phúc lo gọt thơm. Trường chỉ cái suối và chỉ các cảnh đẹp xa xa cho hai cô xem. Bầy ve trong rừng cấm cất lên kêu. Rồi chim cúc trên đầu nhành cũng tiếp mà kêu nữa. Trường nói: "mu-zích của Phúc đánh mừng hai cô đó, nghe chưa?"
Hai cô chưng hửng ngồi lóng tai nghe.
Trường nói tiếp: "Hôm trước tôi nói vườn của Phúc có nhiều thú vị thanh cao, nhàn lạc, chẳng khác nào cảnh tiên. Hôm nay hai cô lên tới đây, hai cô tin tôi hay chưa? Đây là chỗ Phúc nằm đọc sách và ngủ trưa. Nằm đây mà nhìn thảo mộc trước mắt, nghe ve đờn bên tai, đói thì hái trái cây kia mà ăn, khát thì múc nước dưới suối đó mà uống, cảnh đời của Phúc như vầy há chẳng phải là cảnh đời thần tiên hay sao? Người chán đời, hết ham lợi danh, hết trọng tài sắc, nếu thấy cảnh như vầy thì tự nhiên phải mê mẩn. Hôm trước lên đây rồi tôi muốn ở đây hoài, là tại như vậy đó."
Phúc gọt thơm rồi đưa cho hai cô với Trường mỗi người một trái. Cô Lý cầm trái thơm đứng dựa lan can mà ăn. Cô ngó cây xoài lớn, ngó xuống nước trong, ngó cùng trong vườn, ngó mông ra ngoài bưng, trong lòng cảm xúc quá, không muốn nói chuyện nữa.

Ăn thơm rồi ăn tới mía, thơm thì ngon mía lại ngọt, hai cô ăn thứ nào cũng khen dồi.
Trường muốn Phúc dắt đi coi sở mía của Phúc trồng. Phúc sẵn lòng, bèn mời khách lại suối mà rửa tay, rồi dắt trở vô nhà đặng lấy xe hơi mà đi, bởi vì sở mía ở xa, hai cô đi bộ không nổi.
Phúc trồng hơn 10 mẫu mía, nên coi minh mông, lại mía gần đúng lứa, nên xem rất đẹp.
Cô Lý không hiểu cuộc làm ăn trong thôn quê nên hỏi Phúc:
- Mía anh trồng để làm chi mà trồng nhiều dữ vậy anh Phúc?
- Để bán cho họ mua đem về ép nước làm đường.
- Sở mía nầy bán chừng bao nhiêu?
- Có người trả sáu ngàn rưỡi mà tôi chưa chịu bán.
- Cha chả! Bán nhiều tiền dữ há?
- Vốn tôi ra cũng nhiều. Về công làm, về phân, tôi tốn trên ba ngàn. Dầu tốn ba ngàn sở phí cũng còn lời nhiều.
-Thấy cảnh ở vườn em thích quá. Anh Trường nói lên đây rồi muốn ở đây hoài, nghĩ cũng phải lắm.
Phúc coi đồng hồ tay thì đã 11 giờ. Phúc sợ khách đói bụng nên mời trở về nhà đặng dùng bữa trưa.
Bà giáo đã coi cho người nhà sắp đặt bữa ăn xong rồi hết. Đồ ăn cơm thì dọn một bàn lớn ở phía trong, còn trên cái bàn tròn để ở ngoài thì có sáu bảy dĩa đựng đầy nhóc trái cây, nào thơm, nào mít, nào đu đủ, nào sa bô chê, nào vú sữa, nào dâu miền dưới, nào sầu riêng, thứ nào cũng nhiều và cũng tuơi.
Trở về nhà, Cô Lý bước vô cửa, cô thấy bàn trái cây để tráng miệng, thì cô nói lớn: "Chị Mỹ bữa nay tôi mất trí rồi tại sao vậy không biết! Tôi có làm một hộp bánh đem theo đặng cho anh Phúc. Hồi sớm mai lên tới tôi thấy ảnh tôi mừng tôi quên lửng. Hồi nãy lên xe đi ra sở mía, cái hộp bánh sau lưng chỗ mình ngồi đó chớ đâu, mà tôi cũng không nhớ. Tánh tôi tầm phào quá rồi. Chừng tôi có chồng chắc không khỏi bị mẹ chồng mắng chửi."
Nói dứt lời cô vội vã trở ra xe lấy hộp bánh tây bưng vô. Cô để lên trên bàn một chỗ với mấy dĩa trái cây rồi nói với Phúc đương lui cui mở nút ve rượu chát: "Anh Phúc, em lên thăm anh mà chẳng biết anh ưa vật chi, nên em làm đỡ ít cái bánh tây đặng đem theo để làm lễ đi thăm, xin anh vui lòng nhậm lễ ấy, gọi là anh chiếu cố hảo ý của em".
Phúc nghiêm chỉnh đáp: "Cô Lý, cô chẳng nệ đường xa, không khí thôn dã, cô dời gót đến tệ xá, cái ơn hạ cố ấy đã nặng lắm rồi, mà cô còn làm bánh đem theo đặng cho tôi thì nghĩa còn dài nhiều nữa, của cô cho tôi rất vui lòng thâu nhận và lát nữa tôi sẽ dùng mà tráng miệng liền, Tuy chưa ăn mà tôi chắc bánh của cô ngon, ngon hơn bánh của thiên hạ hết thảy."
Người nói người đáp đều có ý giễu cợt song cách giễu cợt ấy có lễ nghĩa, bởi vậy vợ chồng Trường cười ngất, mà bà giáo cũng tức cười, vì thuở nay ở Bến Súc bà chưa từng thấy gái dạn dĩ như vậy.
Cô Lý nói thêm: "Anh cho em trái cây tới hai lần. Anh cho trái thì em cho bánh chớ sao."

Bà giáo hối con mời khách đi dùng cơm, vì đã trưa rồi. Khách lại bàn ăn thấy có bốn chỗ ngồi. Hai cô không chịu, theo nài nỉ bà giáo phải ngồi chung mà ăn. Trường nhắc ghế để trên đầu bàn phía ngoài, rồi mời bà giáo ngồi. Bà giáo muốn vừa lòng khách, nên kêu thằng Biện biểu lấy thêm chén đũa rồi bà ngồi lại đầu bàn. Hai cô ngồi hai bên, rồi Trường với Phúc ngồi tiếp theo đó. Vợ chồng Trường ngồi một phía, cô Lý vói Phúc ngồi một phía.
Hai cô cứ xin lỗi về sự làm cực bà giáo. Bà giáo nói: "Không, không có cực chi hết. Tôi vui lắm, tôi mừng lắm. Nếu mỗi chúa nhựt được hai cô lên chơi luôn luôn thì tôi càng vui nhiều nữa."
Bữa ăn thân mật mà lại vui vẻ lung lắm, cô Lý cứ kiếm chuyện hỏi bà giáo, hoặc chọc ghẹo Phúc, cô nói không ngớt. Bà giáo gắp đồ ép hai cô ăn, bà cứ liếc ngó cô Lý, ngó mặt cô sáng rỡ, ngó miệng cô hữu duyên, ngó mắt cô long lanh, ngó tay cô dịu nhiễu, bà ngó rồi bà thương thầm, bà tưởng trong trí nếu bà được một con dâu như vầy, thì trong nhà bà chắc là vui vẻ lắm.
Ăn cơm rồi Phúc kêu thằng Biện biểu đem cà phê và mời khách ra bàn ngoài đặng ăn bánh tráng miệng. Phúc mở hộp bánh của cô Lý rồi lấy một cái mà ăn. Cô Lý rất vui lòng, cô lựa một cái mà đưa cho bà giáo và mời bà ăn. Bà giáo không từ, cô Lý càng mừng hơn nữa.
Trường nói: "Ê! Hai cô muốn ăn thứ trái cây nào cũng được, tôi xin trừ sầu riêng ra. Sầu riêng phải để dành đặng chừng uống cà phê mình chấm chút mà dống mới có thú vị. „
Bà giáo nói không sao đâu. Ông giáo sư cứ dùng đi. Còn hai trái ngoài cây cũng chín rồi. Ăn có hết, tôi biểu bầy trẻ hái thêm nữa."
Cô Lý cản: "Thưa bác, thôi, đừng biểu hái nữa. Nếu còn thì chừng về cháu xin đem về, chớ hái vô đây anh Trường ảnh ăn hết."
Ai nấy đều cười rộ.
Cô Lý ăn sầu riêng mà uống cà phê, cô cũng thích như Trường, bởi vậy cô khen Trường khéo tìm cách ăn phong lưu cao thượng.
Vợ chồng Trường quen thói ngủ trưa, nên ăn uống rồi Trường liền lại cái ghế bố mà nằm, còn cô Mỹ thì lại bộ ván cẩm lai phía bên nầy tính nghỉ một chút.
Cô Lý thấy cô Mỹ sửa soạn nằm thì hỏi:
- Chị tính ngủ trưa hay sao chị?
- Ăn cơm trưa rồi tôi phải nghỉ một chút.
- Lên vườn chơi mà ngủ trưa nỗi gì. Tôi muốn đi ra sau vườn chơi nữa.
- Chị muốn thì đi đi. Tôi ngủ.
- Thôi anh Trường đi với em.
Trường nói:
- Tôi buồn ngủ lắm. Bây giờ ông Trời biểu tôi cũng không đi được.
Phúc nói:
- Cô Lý còn muốn ra vườn hứng mát, thì tôi dắt cô đi. Ra sau nhà mát nằm nghỉ cũng được.
Cô Lý cười và đáp:
- Thôi, họ muốn ngủ thì để cho họ ngủ. Hai anh em mình đi.
Phúc với cô Lý ra cửa mà đi dạo vườn.
Cô Mỹ hỏi nhỏ bà giáo:
- Bác coi chị Lý tánh nết thế nào?
- Cô vui vẻ, lanh lợi, dễ thương lắm.
- Anh Phúc có thưa cho bác hay rằng ảnh muốn cưới chị Lý hay không?
- Không. Trời ơi! Nó muốn vậy sao được.
- Thưa bác, bác nghĩ sao mà bác nói không được?
- Cô Lý bộ sang trọng quá, có lẽ nào cô ưng thằng Phúc tôi.
- Việc đó không biết chừng. Nếu phải duyên nợ thì con vua cũng lấy thằng bán than được vậy. Mà chị Lý là con của một người buôn bán chớ không phải con vua. Còn anh Phúc là một vị điền chủ có học thức, chớ không phải thằng bán than. Hai người kết tóc trăm năm với nhau cũng vừa, có ai cao, ai thấp gì đâu.
- Thằng Phúc tôi nó có nói với cô nó muốn cưới cô Lý hay sao?
- Thưa, có. Hôm ảnh xuống lần sau, ảnh có tỏ ý đó cho vợ chồng cháu biết và ảnh hỏi coi có nên cưới hay không. Vợ chồng cháu khuyên ảnh phải suy nghĩ lại, bởi vì nếu ảnh cưới chị Lý mà ảnh còn thương cô Hạnh, thì tội nghiệp cho chị Lý. Đã vậy mà anh Phúc với chị Lý tâm tánh bất đồng, lại giáo dục cũng bất đồng, nếu kết vợ chồng thì sợ khó thuận hòa. Tại như vậy nên vợ chồng cháu không dám đốc vô, mà cũng không dám ngăn cản.
Bà giáo ngồi suy nghĩ một hồi rồi bà nói:
- Thằng Phúc tôi nó bị người ta bội ước nên nó thất tình rồi oán tất cả đàn bà con gái, nhứt định không cưới vợ. Nó gần hai ông bà, nhờ hai ông bà khuyên giải, nên bây giờ nó biết muốn vợ, thiệt tôi mừng lung lắm. Tôi thường nói với nó hễ nó đành ai thì tôi cưới nấy cho nó, tôi không kén chọn. Nếu nó cưới được cô Lý thì tôi mừng lắm, ngặt tôi sợ cô không ưng.
Cô Mỹ đáp:
- Việc nầy cháu nói lén cho bác biết, xin bác để bụng, đừng lộ cho anh Phúc hiểu. Bác giả bộ không hay biết việc chi hết, để cho hai người đó thong thả, họ tính lẽ nào tự ý họ.

Cô Mỹ nói tới đó, rồi buồn ngủ quá, nên cô nhắm mắt ngủ khò. Trường nằm trên ghế bố ngủ đã lâu rồi. Bà giáo sẻ lén đi vô cửa sau đứng ngó ra vườn. Bà thấy Phúc với cô Lý đương thủng thẳng đi dọc theo mấy liếp thơm, thế muốn ra chỗ nhà mát. Bà khấp khởi trong lòng, nhắm dạng cô Lý, rồi nhắm tướng con, miệng chúm chím cười.
Trời trưa nắng gắt, nhưng mà nhờ lá cây che phủ, nhờ nước chứa đầy mương, nhứt là nhờ ngọn gió chướng thổi lao rao, bởi vậy trong vườn mát mẻ, chớ không nóng nực.
Cô Lý đi trước bộ hâm hở gọn gàng. Phúc đi theo sau bộ nghiêm nghị suy nghĩ.
Cô Lý thấy một trái thơm lớn thì đứng lại chỉ mà nói:
- Trái thơm lớn quá kia. Ăn được hay chưa vậy anh Phúc?
- Được. Cô muốn ăn thì tôi bẻ cho.
- Thôi, em no quá, ăn hết vô rồi. Hồi sớm mơi mình cũng đi đường nầy phải hôn?
- Không. Hồi sớm mơi mình đi phía bên kia.
Cô Lý ngó quanh quất rồi nói nữa:
- Cái nhà mát kia kìa. Đường nầy cũng ra đó được chớ?
- Được. Cô muốn ra nhà mát hay là đi đâu?
- Đi đâu cũng được tự ý anh. Anh là chủ vườn, anh biết chỗ nào đẹp thì anh đem em đi xem chơi.
- Trong vuờn tôi duy có chỗ nhà mát đó là đẹp hơn hết, có suối chảy nước ro re, có cây soài lớn che tàn mát mẻ. Bên vườn trà thì nắng lắm, lại không có chỗ ngồi chơi.
- Thôi mình ra nhà mát.
- Tôi muốn như vậy lắm, song tôi chưa dám bày cho cô.
- Tại sao mà anh không dám?
- Vì hồi sớm mơi cô đã biết chỗ đó rồi, nếu mời cô ra đó nữa sợ cô không vui.
- Chỗ đó cảnh đẹp lắm, nếu nhà em có cảnh như vậy thì em ở đó tối ngày.
- Hứ! Cái cảnh chỗ nhà mát của tôi đó là cảnh tôi sắp đặt đặng nằm mà dưỡng trí. Cảnh ấy thì vui cho người chán ngán mùi đời, chớ không phải cho người đương hăng hái trong thế đạo. Cô là người phấn chí về cuộc đời, sao cô lại vui với cái cảnh ấy?
- Hôm ở trên Đà Lạt, anh em mình ngồi chơi tại hồ Than Thở, em đã có nói với anh rằng em không phải là người vui vẻ phấn chí. Anh quên rồi hay sao?
- Tôi nhớ lắm chớ nhưng tôi không tin những lời ấy.
Cô Lý ngó Phúc cười và đáp:
- Anh không tin thì thôi, em không có quyền bắt anh phải tin. Hai người và đi và nói chuyện, chừng nói tới đây thì đi cũng đã tới trước nhà mát.

Cô Lý đứng dòm tứ phía, rồi trong lòng cũng cảm xúc như hồi sớm mai nữa. Bây giờ ve với cúc không kêu nữa, mà một lát thì nghe tiếng gà rừng gáy te te phía sau xa. Cô Lý đứng tần ngần dựa gốc xoài, tâm hồn lơ lửng sắc mặt ưu tư.
Phúc thấy vậy mới nói:
- Mời cô vô nhà đặng nằm trên võng mà nghỉ một chút . Cô Lý riu ríu đi lại cái thang mà bước lên nhà rồi ngồi trên võng, không nói một tiếng chi hết.
Phúc kéo một cái ghế mà ngồi ngay mặt cô, song cũng không nói chuyện. Tư bề vắng vẻ, gió thổi hiu hiu, suối chảy ro re, lá cây lúc lắc. Cách một hồi lâu, Phúc thình lình kêu cô Lý mà hỏi:
- Cô Lý, tôi mời cô lên nhà tôi chơi cô biết tôi có ý gì hay không?
Cô Lý nhìn Phúc cười và đáp:
- Em không biết.
- Vợ chồng Trường không tỏ ý của tôi cho cô hiểu hay sao?
- Chị Mỹ rủ em đi thăm anh chơi thì em đi, chớ chỉ có nói chuyện chi khác đâu.
Phúc ngồi lặng thinh dụ dự một hồi rồi nói:
- Tôi mời cô lên chơi là có ý muốn giáp mặt cô đặng hỏi riêng cô một việc quan hệ lắm. Tôi muốn hỏi cô coi cô có thể kết nghĩa vợ chồng với tôi hay không?
Cô Lý chưng hửng, biến sắc. Cô ngó sững Phúc rồi thủng thẳng hỏi lại:
- Anh quên cô Hạnh được rồi hay sao? Trước khi hỏi em như vậy, anh có suy nghĩ kỹ lưỡng hay không?
Phúc châu mày, day chỗ khác rồi mới đáp:
- Về câu hỏi thứ nhứt thì tôi chưa dám trả lời quả quyết. Còn về câu hỏi thứ nhì thì tôi trả lời liền được. Việc tôi muốn xin cưới cô thì tôi đã suy nghĩ kỹ lắm. Còn việc cô Hạnh thì tôi xin cô cho phép tôi tỏ tâm hồn hiện thời của tôi cho cô nghe ...Không hiểu tại ai xuôi khiến mà tôi với cô Hạnh tuy chưa có nghĩa vợ chồng, song đối với cô tôi có cảm tình nồng nàn, sâu xa không có tình nào bằng. Từ ngày cô phụ bạc tôi mà lấy chồng khác thì tôi thất tình thất chí, tôi chán ngán quá, hết muốn danh lợi, hết ham tài sắc, chán ngán đến nỗi ghét hết thảy đàn bà con gái. Tôi thệ tâm chôn cái đời của tôi trong chốn vườn rẫy, không thèm cuới vợ, mà cũng không thèm giao thiệp với anh em nữa. Ngày tôi gặp cô thì tâm hồn của tôi như vậy đó.
- Phải. Em biết anh có tâm bịnh nặng lắm.
- Vì tâm bịnh ấy mà tôi được gần cô mười mấy ngày, lại cô là gái xinh đẹp và thông minh, song tôi không lưu tâm đến cô một chút nào hết ...Vì tôi trọng cô nên tôi phải tỏ thiệt. Xin cô tha cái lỗi khiếm nhã cho tôi.
- Em sẵn lòng tha. Anh cứ nói đi, chẳng cần phải ái ngại.
- Cho tới cái ngày tôi từ biệt cô mà trở về Bến Súc, thì tôi cũng chưa để ý đến cô. Chừng về trên nầy rồi, tôi nằm một mình mà chiêm nghiệm nhơn tình thế thái, tôi nhớ lại trong mười mấy ngày gần nhau, cô cứ chăm lo giải cái tâm bịnh của tôi luôn luôn, tôi nhớ cử chỉ của cô như vậy rồi tôi sanh cảm trong lòng. Tôi nói thiệt với cô, nhờ cô mà hôm nay bịnh của tôi tuy tôi không dám đoán chắc đã tuyệt hay chưa, song tôi biết đã giảm nhiều lắm vậy.
- Phải. Sự ấy em đã thấy rõ. Em lên hồi sớm mơi thì em liền thấy anh khác hôm trước xa lắm.
- Tôi tưởng nếu tôi được vinh hạnh được gần cô luôn luôn, đặng cô điều trị căn bịnh của tôi, thì có lẽ tôi sẽ mạnh được. Cô có can đảm, cô có thiện tâm, mà chịu lãnh trách nhiệm cải tử huờn sanh dùm cho một người bịnh trầm trọng, đem cái đời vui vẻ hữu dụng mà thay cái đời ảo nảo chán ngán dùm cho một sanh linh của tạo hóa hay không?
Cô Lý cúi mặt, thở ra và ứa nước mắt.
Phúc lật đật nói tiếp:
- Tuy tôi hỏi như vậy, song tôi xin cô đừng trả lời gấp. Cô hãy suy nghĩ cho kỹ, rồi trong năm mười bữa nữa, hoặc một vài tháng cô sẽ trả lời cũng được.
Cô Lý cứ ngồi trân trân, không nói một tiếng chi hết.
Phúc thấy sắc mặt cô thì biết cô bối rối lung lắm, nhưng mà Phúc sợ cô trả lời liền rồi câu trả lời ấy, hoặc vì cảm xúc, hoặc vì bất bình, mà không được chính chắn thành thật, bởi vậy Phúc lật đật nói tiếp:
- Tôi không muốn cô trả lời gấp, là vì việc hỏi cô đó là một việc quan hệ cho đời của tôi và đời của cô, bởi vì nó có thể làm cái lòng khô héo của tôi trở ra xanh tươi lại, mà nó cũng cò thể làm cho cái đời vui vẻ tốt đẹp của cô trở ra buồn rầu hư hỏng được. Vậy tôi xin cô hãy suy xét cái vấn đề ấy đủ các phương diện, hãy xem bề trong bề ngoài, hãy cân chỗ phải chỗ quấy, rồi sẽ trả lời. Tôi sanh trưởng nơi thôn quê, nên tâm tánh của tôi thật thà, cách ăn ở của tôi giản tiện, không thích hạp với đời mới. Cô sanh trưởng nơi thành thị, nên tâm tánh của cô lỗi lạc, cách ăn ở của cô sang trọng rực rỡ. Hai tâm tánh ấy có thể hiệp nhau rồi khắng khít cả đời được hay không? Hai cách ăn ở ấy có thể nhập nhau lại mà làm ra một cách ăn ở mới được hay không? Đó là những điều cần phải suy nghĩ ...
Cô Lý cũng cứ lặng thinh hoài.
Phúc thấy cử chỉ mấy thì sợ Cô Lý hoặc hờn giận, hoặc khinh bỉ thái độ của mình, bởi vậy chậm rãi nói nữa:
- Tôi chẳng khác nào người mang bịnh trầm trọng tưởng đã chết rồi, may gặp lương y cứu chữa, mới cho uống thang thuốc đầu thì bịnh đã giảm, bịnh nhơn định tâm tĩnh trí, rồi quơ níu sự sống, nên cầu khẩn lương y. Cô cũng như vị lương y ấy. Ví như trong cách cầu khẩn của bịnh nhơn có lời nào không vừa lòng hiệp ý lương y, thì xin lương y nghĩ dùm tâm hồn tán loạn của bịnh nhơn mà dung thứ, chớ đừng có hờn giận hoặc khinh bỉ bịnh nhơn tội nghiệp.
Bây giờ cô Lý biết rõ lòng dạ của Phúc được rồi, bởi vậy cô chảy nước mắt dầm dề, nhưng mà mặt cô hớn hở, miệng cô chúm chím cười, cô ngó ngay Phúc mà đáp:
- Anh Phúc, anh hỏi em vậy chớ em có thể kết nghĩa vợ chồng với anh được hay không? Em xin trả lời liền: "Được."
Phúc vừa nghe đến tiếng "Được" thì biến sắc, Phúc nhướng mắt nhìn cô Lý trân trân và nói:
- Cảm ơn cô, cảm ơn một ngàn lần ...Nhưng mà tôi ái ngại quá ...
- Vì sao mà anh ái ngại?
- Vì cô trả lời gấp cô không suy nghĩ cho kỹ.
- Em suy nghĩ rồi.
- Cô có nghĩ nếu cô ưng làm vợ tôi thì cô phải bỏ cái đời cao sang rực rỡ của cô mà sống với cái đời quê mùa vườn rẫy của tôi hay không?
- Em có nghĩ chỗ đó. Cái đời cao sang rực rỡ là cái đời giả dối bề ngoài, còn cái đời quê mùa vườn rẫy là cái đời chơn chánh ở trong. Đổi cái giả dối mà lấy cái chơn chánh thì em không giục giặc gì hết.
- Cô có nghĩ nếu cô ưng làm vợ tôi thì cô phải chịu một nguời chồng có cái tâm hồn áo não nên không vui vẻ gì hết hay không?
- Em cũng có nghĩ chỗ đó. Em sẽ ra công sửa đổi cái tâm hồn áo não của chồng em ra cái tâm hồn hân hoan hỉ lạc.
- Cô có lòng từ thiện đến nỗi hủy bỏ cái cảnh đời vui vẻ để cứu tôi hay sao?
- Phải. Em nhứt định làm như vậy là vì em chắc em sẽ được hưởng hạnh phước tràn trề.
- Cô có lòng cam đảm đến nỗi dám ưng một người chồng có bịnh tâm hồn hay sao?
- Phải. Em dám làm như vậy là vì em chắc em sẽ trị bịnh cho chồng em được. Nghe những lời thâm tình ấy Phúc cảm động quá, không thể bình tĩnh nữa được, nên vùng đứng dậy bước lại đưa tay muốn nắm tay cô Lý, mà rồi Phúc ngừng lại, ngó cô Lý trân trân, nước mắt tuôn dầm dề. Phúc ngó một chút rồi nói lớn: "Người tánh tình cao thượng như vầy thì đáng kính đáng trọng lắm. Tánh tình như vầy lẽ nào không được thưởng. Tôi xin thảo mộc trong vuờn nầy, tôi xin nước suối chim rừng chung quanh đây hãy ráng giúp cho tôi xây nên cái nền hạnh phước hoàn toàn để cho vợ tôi hưởng, đặng tôi đền đáp cái tình cao thượng của vợ tôi."
Phúc phát hiện ái tình như vậy làm cho cô Lý vui lòng không biết chừng nào. Cô đứng dậy đối diện với Phúc rồi cười mà hỏi:
- Bây giờ anh còn sợ hai cái buồn nhập lại rồi nó lớn bằng hai nữa thôi?
- Tôi hết sợ rồi. Tôi hết sợ là vì tôi chắc tôi sẽ quên cô Hạnh ...À cô Hạnh, cô chê tôi không đủ tài lực mà làm cho cô huởng được hạnh phước hả? Cô dại lắm, cô lầm to! Cô ráng chống mắt mà coi tôi. Cô sẽ ăn năn, cô sẽ tiếc cái hạnh phước của cô mà cô không biết, cô để cho người khác hưởng. Cô sẽ ganh ghét cô Lý cho mà coi ...
Cũng còn nhắc cô Hạnh! Té ra chưa quên cô Hạnh được...
Cô Lý nghe Phúc nhắc cô Hạnh liền bước thối lui và la lớn:
- Anh Phúc, nín đi. Em không muốn anh nhắc cô Hạnh. Anh đừng đem cô Hạnh mà so sánh với em chớ.
Cô Lý nói mà sắc mặt cô giận lắm.
Phúc chắc lưỡi lắc đầu nói:
- Xin cô tha lỗi cho tôi. Vì tôi còn nhớ cô Hạnh, nên tôi giận rồi tôi nói bậy.
Đem cô mà để đứng ngang hàng với cô Hạnh thì nhục cô lắm. Tôi vô ý nên tôi nói điên.
Cô Lý hết giận mà rồi cô buồn. Cô ngó Phúc mà nói dịu ngọt:
- Em có thể kết nghĩa vợ chồng với anh được. Song em buộc anh một điều, nếu anh chịu thì em mới ưng.
- Cô buộc điều chi?
- Anh phải quên đứt cô Hạnh, anh không được nhớ đến người đó nữa.
Phúc do dự một chút rồi mới đáp:
- Tôi sẽ làm y lời cô buộc.
- Anh dám hứa chắc như vậy hả?
- Tôi hứa chắc.
- Vậy thì em nhứt định hiệp với anh mà sùng bái chủ nghĩa gia đình, cho tròn đạo làm người. Thôi bây giờ trở vô nhà coi chị Mỹ ngủ trưa đã thức vậy hay chưa.
Cô Lý thủng thẳng bước xuống thang. Phúc đi theo và nói:
- Chừng thành hôn rồi, tôi sẽ xin phép với má tôi mà cất cái nhà mát nầy lại cho đẹp.
- Cất lại làm chi?
- Cất lại để làm cái miễu đặng chúng ta sùng bái ông thần ái tình của chúng ta.
- Theo ý em thì nên để y nguyên như vầy đặng bảo tồn kỷ niệm về cuộc nói chuyện của chúng ta hôm nay.
- Đó là cái ý hay. Nhưng mà cái chòi lèo tèo như vầy không xứng Đáng với cái tình cao thượng của chúng ta.
- Tại cái chòi lèo tèo đó nên ái tình mới cao thượng chớ. Em đã quyết bỏ cái đời cao sang rực rỡ, sao anh còn tưởng tới làm chi?
- À phải. Tôi sơ sót chỗ đó ...Hễ đôi ta được thành hôn rồi, cô muốn thế nào, tôi cũng sẽ làm y theo ý cô định.
- Em muốn anh đừng nhớ tới người phụ rảy anh nữa. Anh sẽ làm y theo ý em hay không?
- Tôi sẽ ráng.
Hai người vô tới nhà. Cô Lý thấy Trường với cô Mỹ, mỗi người nằm một chỗ, đương mê mang giấc điệp, thì cô la lớn:
- Trời ơi! Tính lên Bến Súc mà chơi, té ra lên đây đặng ngủ chớ! Chị Mỹ thức dậy nói chuyện chơi để tối rồi sẽ ngủ mà.
Cô Mỹ với Trường đều mở mắt. Trường ngồi dậy vung vai và nói:
- Cô có chuyện thì cô nói, còn người ta không có chuyện gì hết thì người ta ngủ, chớ nói giống gì bây giờ.
Cô Lý nói:
- Anh với chị Mỹ thức dậy đặng em nói chuyện cho mà nghe.
- Nói chuyên gì?
- Anh có biết nãy giờ anh Phúc dắt em đi đâu hay không?
- Người ta mắc ngủ, làm sao mà biết được.
- Ảnh dắt em ra sau vườn, vô ngồi chơi trong cái nhà mát chỗ mình ăn thơm
rồi sớm mơi đó rồi ảnh nói chuyện ngộ lắm.
- Nói chuyện gì mà bộ cô vui dữ vậy?
- Ảnh hỏi em ví như ảnh xin cưới em, thì em ưng hay không?
Cô Mỹ nghe nói như vậy thì lồm cồm ngồi dậy mà hỏi:
- Anh Phúc hỏi như vậy rồi chị trả lời làm sao?
- Tôi trả lời tôi ưng.
- Ạ! ...Chị có suy xét sự quan hệ của câu chị trả lời đó hay không?
- Có ...Tôi suy xét đã lâu rồi ...Tôi suy xét từ hôm anh Trường khuyên tôi với chị phải ráng giúp với ảnh mà cứu chữa tâm bịnh cho anh Phúc.
- Té ra chị đã biết trước sự anh Phúc xin cưới chị hay sao?
- Đường đi đến "Cực lạc thế giới" chỉ có một mà thôi. Anh Phúc tu theo đạo ái tình, tự nhiên sớm muộn gì ảnh cũng phải đi theo đường ấy, làm sao mà không biết trước được.
- Bà giáo Viễn nãy giờ đứng phía trong, bà nghe rõ hết các câu chuyện, bà vui mừng không kể xiết bởi vậy bà bước ra, miệng cười ngỏn ngoẻn.
Cô Lý thấy bà giáo thì cô nói:
- Áo mặc sao qua khỏi đầu được. Làm con dầu việc gì cũng phải do cha mẹ.
Anh Phúc muốn như vậy, để tôi thưa cho bác hay coi bác có bằng lòng hay không đã .
Bà giáo vừa bước lại bộ ván mà ngồi với cô Mỹ, vừa rước mà đáp với cô Lý:
- Tôi bằng lòng, tôi bằng lòng lắm. Cô ưng làm vợ thằng Phúc tôi ấy là cô gieo trong gia đình tôi một cái nghĩa lớn, dầu đến chừng nào tôi cũng không quên được. Cái ơn làm cho đời của thằng Phúc tôi được vui vẻ thì còn ơn nào lớn bằng. Còn tôi có một nàng dâu xinh đẹp, khôn ngoan, cao sang, vui vẻ như cô, thì làm sao mà tôi không bằng lòng.
Cô Lý ngó bà giáo mà cười rồi cô nắm tay Phúc kéo lại đứng trước mặt bà giáo và cô nói:
- Anh Phúc, anh hỏi em có thể kết nghĩa vợ chồng với anh hay không. Em nói được. Bây giờ bác nói bác cũng bằng lòng nhận em là dâu của bác. Vậy thì anh cậy mai nói với ba em mà xin cưới em đi. Anh muốn nói chừng nào cũng được. Để em về thưa trước cho ba em hay.
Trường nói:
- Vợ chồng tôi lãnh làm mai cho. Làm mai đặng ăn đầu heo chơi.
Cô Lý day lại nói với Trường:
- Tại anh gây chuyện thì anh phải lo chớ sao.
- Tại tôi làm sao? Tôi ngủ từ hồi trưa cho tới bây giờ tôi có biết chuyện chi đâu mà đổ thừa cho tôi.
- Tại anh tiến dẫn anh Phúc làm quen với em, rồi anh khuyên em ráng giúp với anh mà chữa tâm bịnh cho anh Phúc. Việc ấy có chị Mỹ làm chứng, anh chối sao được.
- Tôi giới thiệu đặng làm quen với Phúc, tôi cậy giải dùm tâm bịnh của Phúc, chớ tôi có xúi ưng làm vợ Phúc đâu?
- Nếu không ưng làm vợ anh Phúc, thì làm sao mà giải tâm bịnh cho ảnh được.
Bà giáo vui vẻ can rằng: "Thôi, con chẳng nên cãi với ông giáo sư. Đầu dây mối nhợ là tại nơi tôi trước hết. Tôi cậy ông giáo sư kiếm vợ dùm cho thằng Phúc tôi, nên mới có sự nầy. Tôi cám ơn ông bà giáo sư lung lắm. Để vài bữa rồi tôi biểu thằng Phúc tôi dắt tôi xuống nhà mà tạ ơn hai ông bà và cậy hai ông bà chịu khó làm mai dùm cho hai trẻ mau thành gia thất. Không biết chừng sáng mai tôi đi."
Cô Lý mồ côi mẹ đã lâu, nay nghe bà giáo kêu mình là con thì cô động lòng đứng ngơ ngẩn.
Cô Mỹ cười và hỏi bà giáo:
- Bác muốn tính gấp hay sao?
- Trong việc hôn nhơn hễ hai bên ưng thuận thì tính phức cho rồi, để dây dưa làm chi.
- Bác muốn có cháu nội cho mau đặng nựng nịu chớ gì.
- Bà giáo sư nói trúng ý tôi lắm. Tôi mong cái đó đa, mong thằng Phúc có gia đình theo như ý thầy nó muốn, đặng ổng vui lòng nơi âm cảnh. Cô Lý với Phúc nghe bà giáo nói như vậy thì ngó nhau mà cười chúm chím. Phúc kêu thằng Biện biểu múc nước cho khách rửa mặt.

Trường rửa mặt gội đầu, còn hai cô thì lại đứng trước tấm kiếng lớn soi mặt mà trang điểm . Bà giáo ngồi ngắm cô Lý, bà phỉ lòng đắc ý, nên sắc mặt hân hoan khác thường. Phúc cũng vui vẻ lo sắp đặt trà nước mà đãi khách.

Đồng hồ gõ 3 giờ. Vợ chồng Trường bàn tính đặng đi về. Bà giáo nói: "Khoan, trời còn nắng lắm, ở chơi một chút nữa dịu nắng rồi sẽ về. Để tôi đi kiếm trái cây tôi hái đặng tôi gởi cho bà giáo sư và con dâu tôi. Chuyến nầy bổn thân tôi đi kiếm mà hái mới có tình."
Bà giáo nói dứt lời, bà liền đứng dậy đi vô trong kêu người nhà đi theo bà mà hái trái cây.
Cô Lý với cô Mỹ biểu Phúc dắt đi vô trong đặng cho hai cô biết hết trong nhà từ trước ra sau. Phúc sẵn lòng dắt đi liền, rồi dắt luôn đi kiếm bà giáo đặng phụ mà hái trái cây với bà.
Cô Mỹ thấy bà giáo cắt thơm, hái dâu, hái sa bô chê, hái trái vú sữa cả thúng thì cô nói:
- Bác hái làm chi nhiều dữ vậy? Xin bác thôi, đừng hái nữa.
- Để tôi hái thêm một mớ nữa đặng tôi cho con dâu tôi.
- Bác hái hết vườn còn gì.
- Dễ hết đâu!
Cô Mỹ lắc đầu mà cười, Còn cô Lý cảm xúc nên không nói được một tiếng nào hết, chỉ ngó bà giáo với cặp mắt dan díu.

Hái trái cây xong rồi mới dắt nhau trở vô nhà. Khách đem đồ ra xe rồi từ giả mẹ con bà giáo mà lên xe. Bà giáo vịn vai cô Lý mà nói: "Ngày nào má được rước con về ở chung một nhà với má thì má vui lắm."
Mấy lời thân thiết ấy làm cho cô Lý động lòng, cô không suy nghĩ kịp, nên cô nói bướng: "Con cũng vui như má."
Được cô Lý kêu bằng má bà giáo hớn hở phỉ lòng, bà ngó cô Mỹ mà nói tiếp: "Chắc chắn sáng mai sẽ có tôi xuống."
Xe hơi chạy đã khuất rồi, mà bà giáo với Phúc vẫn còn đứng ngó theo.

-----------------------------------------------------
43. vùng đất hoang có cây cỏ rậm rạp
44. mía đường do Pháp đem từ thuộc địa gây giống, thân màu vàng, khác với "mía đường ta"có màu mốc lóng dài.

[quykiemtu]

Chương 9

Phúc được gần cô Lý, rồi nhờ cô Lý nhen nhúm lại bếp lửa lòng đã nguội lạnh, nên chàng nhứt định quên cô Hạnh mà kết nghĩa vợ chồng với cô Lý.
Cô Lý vì chán ngán cảnh đời rực rỡ bề ngoài mà giả dối bề trong, lại vì cảm tánh tình chất phác mà thâm trầm của Phúc, nên đành xa lánh các cuộc vui sướng về hình thức để vùi thân trong chốn vườn rẫy mà cứu chữa dùm tâm bịnh cho Phúc rồi thưởng thức cái tình chơn chánh của Phúc.
Bà giáo Viễn hay con đã đổi trí nên chịu cưới vợ, thì bà mừng rỡ, lại thấy cô Lý vừa xinh đẹp, vừa lanh lợi, thì bà thương yêu, nên bà nong nả (45) muốn nói mà cưới dâu cho mau.
Ông Thinh sẵn lòng gả con gái lấy chồng đặng ông thong thả, hễ con ưng đâu thì ông gả đó, ông không kén chọn.

Vợ chồng giáo sư Trường vì tình bạn hữu với hai bên, nên vui lòng lãnh làm mai, đặng gây dựng cuộc gia thất nầy mà làm cho tình bằng hữu nọ càng thêm khắng khít.
Mọi người đều xuôi thuận hết, tự nhiên cuộc hôn nhơn tán thành rất dễ dàng.
Bữa trước vợ chồng Trường với cô Lý đi Bến Súc về, thì sớm mơi bữa sau bà giáo Viễn với Phúc xuống mà nói chánh thức cậy vợ chồng Trường làm mai. Vợ chồng Trường liền lên nhà ông Thinh mà tỏ việc Phúc muốn cầu hôn cho ông biết, rồi xin ông cho phép mẹ con Phúc đến nhà thăm. Ông Thinh hỏi con thì con chịu, nên liền cậy vợ chồng Trường mời mẹ con Phúc buổi chiều đó lên nhà uống nước trà đặng biết nhau và nhơn dịp nói chuyện hôn nhơn luôn thể.
Ông vui vẻ tiếp khách và nói với bà giáo rằng đời nay mình có con, trong cuộc hôn nhơn mình phải để cho con tự do lựa chọn, hễ con đành đâu thì mình định đó, không nên ép duyên con. Mà đã nhứt định gả rồi thì không nên làm khó, đòi đủ tục lễ, phải nhập các lễ lại mà làm một lễ cưới cho tiện. Bà giáo thấy suôi gái dễ như vậy bà càng thêm mừng, bà xin phép về chọn ngày tốt rồi bà sẽ cậy vợ chồng Trường cho ông Thinh hay đặng sắp đặt lễ cưới. Ông Thinh nhận lời, song xin hãy cho ông biết trước vài tuần lễ.
Mẹ con bà giáo về chọn ngày rồi cách ba bữa sau Phúc xuống Sài Gòn cậy vợ chồng Trường dắt lên nhà ông Thinh mà trình ngày cưới.
Đám cưới thì Phúc không chịu làm rình rang bề ngoài, mời khách thì chỉ mời bà con cô bác trong thân mà thôi. Nhưng mà Phúc lo lắng dọn nhà dọn vườn rất kỹ lưỡng, bổn thân coi sắp đặt cái chỗ để rước người yêu cho xứng đáng.
Còn ông Thinh là một nhà giàu mới, làm việc gì ông cũng muốn se sua. Ông gởi thiệp mời khách nhóm họ trên một trăm, ông cậy các nhựt báo đăng tin mà bố cáo đám cưới, ông dọn nhà cửa hực hỡ, ông đặt cỗ bàn ê hề.
Đến bữa cưới, họ đàng trai đi bốn xe hơi. Lúc làm lễ từ đường rồi, ông Thinh biểu Phúc cởi áo rộng đặng ra ngoài ngồi dự tiệc cưới với họ.
Phúc ngồi chung một bàn với Trường và sáu ông khách lạ Phúc chưa biết. Cô Lý mặc y phục thiệt quý, trang điểm thiệt đẹp, cô cũng ra ngoài ngồi ăn cơm với cô Mỹ và nhiều chị em khác.
Lúc tiệc gần mãn, Phúc nghe phía sau lưng có một người nói: "Ê, toa coi phải cô Lý đẹp hơn các cô hết thảy hay không? Mỏa tiếc quá, lúc mỏa quen với M. Thinh thì mỏa đã có vợ rồi. Nếu mỏa chưa có vợ, thì cô Lý làm sao mà lọt vào tay người khác được."
Phúc nghe ngưới ta khen nhan sắc vợ mình thì đắc ý, song muốn coi người khen ấy là ai, nên day mặt ra phía sau mà dòm. Phúc thấy người ấy còn trai, mặt mày sáng sủa, bộ tướng bảnh trai, mặc một bộ đồ nỉ xám rất đẹp.
Tiệc mãn rồi, họ đàng trai trình lễ rước dâu. Phúc mặc áo rộng lại, hiệp với cô Lý, cũng mặc áo rộng, mà bái từ đường rồi ra cửa đặng lên xe. Phúc cứ ngó người trai mặc đồ nỉ xám hồi nãy hoài, thấy người ấy Đi khít một bên cha vợ mình rồi cũng lên chung một xe với ông.
Chừng xe chạy, Phúc muốn biết coi người mặc đồ nỉ xám đó là ai, nên hỏi vợ:
- Ai đi chung một xe với ba đó?
- Em không thấy.
- Người đó còn trai, mặc bộ đồ nỉ xám.
- Người anh nói đó chắc là anh Huờn, bởi vì họ nhà gái có một mình anh Huờn mặc đồ nỉ xám. Anh hỏi chi vậy?
- Hỏi cho biết vậy mà!
- Anh biết anh Huờn mà.
- Qua biết hồi nào?
- Bữa mình đi Đà Lạt về, em mời anh lên nhà ăn cơm. Ăn được nửa bữa rồi anh Huờn ghé xe rước ba đi đó. Anh quên hay sao?
- À, qua nhớ rồi. Té ra người đó hả?
- Phải.
- Huờn có vợ phải hôn?
- Phải. Có vợ con rồi.

Rước dâu về tới nhà, mẹ con bà giáo Viễn đãi họ hai bên cũng hẳn hòi đúng đắn. Chừng mãn tiệc họ đàng gái cáo từ mà về. Bà giáo biểu con và dâu phải đưa họ ra tới xe.
Từ nay ông Thinh sẽ xa cách con, ông không biết cái đời tương lai của con sẽ ra thế nào nhưng mà lúc từ biệt nhau ông không cảm không buồn, mà bộ ông lại hân hoan mãn ý.
Huờn bắt tay từ giả Phúc, mà Huờn liếc mắt ngó cô Lý, miệng chúm chím cười và nói: "Em Lý bỏ cảnh vui sung sướng Sài Gòn mà về ở chỗ quê mùa như vầy, chắc em sẽ buồn lắm, Sài Gòn mất một gái xinh đẹp như em, Sài Gòn cũng hết vui, Sài Gòn sẽ trông đợi em, vậy dầu vui đạo vợ chồng xin em cũng đừng quên Sài Gòn nghe."
Phúc nghe những lời ấy thì châu mày tái mặt.
Cô Lý lấy làm bất bình về mấy câu diễu cợt trái mùa đó, song cô vừa muốn dạy Huờn một bài học về cách lịch sự ở đời, thì ông Thinh đã kéo Huờn lên xe, rồi xe tuốt chạy, làm cho cô Lý nói không kịp.
Xe của họ nhà gái chạy hết rồi, vợ vhồng Phúc ngó nhau mà cười, rồi thủng thẳng trở vô nhà, chồng chan chứa ân tình vợ ngại ngùng đời mới.

Đến tối trong nhà dọn dẹp xong rồi, bà con cũng đã về hết. Bà giáo Viễn ngồi trên bộ ván ngoài trước mà ăn trầu, bà thấy con với dâu ra vô nói chuyện vui vẻ, thì bà đắc ý, nên bà nói:
- Đến bữa phản bái, hai vợ chồng con lựa mua một chiếc xe hơi nghe hôn con.
Cô lý chưng hửng hỏi:
- Má biểu mua xe hơi mà mua thứ nào?
- Mua thứ nào tùy ý con. Lựa thứ nào đẹp mua để hai con đi chơi. Cô Lý day lại hỏi chồng:
- Anh muốn mua xe hơi đặng đi chơi hay không?
Phúc lắc đầu đáp:
- Không...Đi chơi ở đâu?...Chơi giống gì?
Bà giáo nói:
- Con hai ở Sài gòn từ nhỏ chí lớn. Bây giờ về vườn chắc nó buồn lắm. Vậy má muốn mua xe hơi đặng con đi xuống Sài Gòn thường thường mà chơi với nó cho nó vui. Hay là con muốn đem nó đi Đà Lạt, hoặc chỗ nào xa cũng được, đi chơi cho khỏi buồn vậy mà.
Cô Lý nghe nói như vậy thì cô cười mà đáp:
- Xin má đừng lo cho phận con. Về ở trên nầy con không buồn đâu.
- Con thương chồng nên con nói như vậy chớ sao lại không buồn. Ở vườn mà vui sao được.
- Khi con ưng anh Phúc, thì con đã biết con phải về ở chỗ nầy. Sài Gòn có thú vui theo Sài Gòn, Bến Súc có thú vui theo Bến Súc, nên con mới ưng anh Phúc. Xin má đừng lo cho con buồn.
- Anh sanh có một mình con. Anh gả con lấy chồng chắc anh nhớ lắm. Bề nào má cũng phải cho con về Sài Gòn thường thường mà thăm anh. Vậy phải có một chiếc xe hơi để vợ chồng con lên xuống cho tiện.
- Thưa má, bữa nào má muốn cho con về thăm ba con, thì con gởi thơ trước, rồi ba con cho xe dưới nhà lên rước vợ chồng con cũng được, chẳng cần phải sắm xe riêng cho vợ chồng con. Ba con mắc buôn bán, nên ít khi đi đâu xa. Xe dưới nhà nằm không hoài, ba con cho đưa rước được.
- Gái có chồng không nên làm nhọc lòng cha mẹ nữa.
- Thưa chẳng có điều chi nhọc lòng đâu.
- Phúc, vợ con nói như vậy, con nghĩ sao? Con muốn sắm xe hơi hay không?
Phúc suy nghĩ một chút rồi mới đáp:
- Vợ con không muốn sắm xe hơi thì thôi. Còn về phần con, thì hiện bây giờ con không cần dùng xe.
- Tùy ý con. Má sẵn lòng làm cho hai con hưởng chút sung sướng với thiên hạ. Như hai con không muốn sắm xe, mà muốn làm việc gì khác, thì cứ nói cho má biết, đừng ngại chi hết.
Sáng bữa sau, Phúc thức dậy rửa mặt, thấy vợ đã trang điểm rồi thì nói:
- Bữa nay chúng ta phải đi bái tạ ông Thần ái tình của chúng ta, không nên để trễ nữa.
Cô Lý ngó chồng với cặp mắt chứa chan ân ái và nhích miệng cười rất có duyên, mà hỏi:
- Ông Thần ái tình ở đâu?
- Ở ngoài cái miễu sau vườn, em quên rồi hay sao?
- À, em nhớ rồi. Anh lau mặt chải đầu đi. Để em đi bận áo.
- Em phải mặc cái áo xanh với cái quần trắng hôm trước mới đụơc.
- Đồ đó cũ rồi nên em để lại dưới nhà, em không có đem theo.
- Qua lấy làm tiếc lắm.
- Không hại gì. Em có đồ khác cũng giống như vậy.
Cô Lý vội vã trở vô phòng thay đồ, Phúc cũng đi thay áo và mặc đồ y như bữa tiếp khách hôm nọ. Cách một hồi cô Lý trở ra, cô mặc quần trắng áo xanh như hôm trước, song áo quần còn mới tinh, lại màu áo tươi hơn, nên làm cho sắc cô càng thêm đẹp.
Phúc ngó vợ mà gặc đầu. Vợ chồng dắt nhau vô trong cho mẹ hay rồi đi thẳng ra sau vườn.
Mặt trời vừa mới mọc, giọt sương chưa khô, nên ngọn cỏ lá cây còn đầm đầm oằn oại. Hoa ngâu đương nở rộ, mùi thơm phưởng phất, làm cho không khí vừa mát mẻ vừa ngọt ngào.
Phúc lựa đường trống mà dắt vợ đi đặng cho ngọn cỏ lá cây khỏi quất cô Lý ướt quần áo. Cô Lý lửng thửng đi theo chồng, chơn bước khoan thai, mặt mày hớn vở, cô ngó thấy vườn thơm thì cô chỉ mà nói:
- Thơm kia!
Phúc day lại nói:
- Phải thơm đó. Từ rày vườn thơm đó thuộc về của em, vườn trà nầy cũng của em, sở mía dưới kia cũng của em. Em làm chủ các cây trong vườn nầy hết thảy cũng như qua vậy. Qua rất tiếc, qua không có của quý nào khác nữa, qua chỉ có bao nhiêu đó mà thôi. Mà có bao nhiêu qua dâng hết cho em, mong rằng em sẽ vui lòng mà thâu nhận, rồi đôi ta chung lo trồng tỉa, vun phân tưới nước, đặng cộng hưởng hoa quả với nhau. Mấy năm nay qua vì lợi nên qua không trồng bông. Bây giờ có em, vậy đến mùa mưa, qua sẽ dọn liếp phía trước mà trồng huệ, trồng vường để em chơi.
Cô Lý cười mà đáp:
- Anh cưng em quá, em sẽ nhõng nhẽo cho mà coi.

Hai người mắc nói chuyện nên đi gần tới nhà mát mà cô Lý không hay. Chừng cô ngó thấy cái nhà bây giờ nóc lợp lại bằng tranh mới, cột và lan can đều sơn xanh như màu áo của cô, trong nhà để có hai cái ghế ngồi, song có để thêm một cái ghế canapé và giăng tới hai cái võng, còn chung quanh nhà thì quét dọn sạch sẽ, không có một cộng cỏ, không có một lá khô. Cô đứng chưng hửng rồi ngó chồng mà nói:
- Anh sửa soạn cái nhà mát lại đẹp quá!
- Qua muốn cất lại bằng ngói gạch cho đẹp đẽ chắc chắn đặng thờ Thần ái tình của chúng ta cho xứng đáng. Tại hôm trước em không chịu, nên qua không dám cãi. Qua có sửa sơ lại cho sạch sẽ mà thôi.
- Như vậy thì đủ rồi.
- Qua muốn cất một cái nhà nhỏ tại đây đặng vợ chồng mình ở riêng ngoài nầy.
- Ý! Không nên. Anh đừng có tính như vậy má nghe má buồn. Mình phải ở chung với má, lúc nào rảnh mình ra đây nằm chơi vậy thôi.
- Tự ý em.

Phúc nắm tay dắt cô Lý bước lên thang mà vô nhà, rồi mời cô ngồi tại ghế canapé. Phúc ngồi một bên vợ, rồi vợ chồng ngó mông trong vườn. Cũng như hôm trước, dưới suối nước vẫn chảy ro re, trong rừng cúc vẫn kêu từng nhịp.
Ngắm cảnh rồi động tình, cô Lý day qua ôm mặt chồng mà hun, chớ không nói chi hết.
Phúc khoái lạc tràn trề nên nói nhỏ nhỏ:
- Cám ơn em. Qua cám ơn em nhiều lắm. Nhờ em mà qua được biết ý nghĩa của sự sống, được hưởng chút hạnh phước của thế gian.
- Anh còn nhớ cô Hạnh nữa hay không?
Phúc đương hân hoan mãn ý, mà nghe câu hỏi ấy thì liền châu mày ủ mặt rồi thủng thẳng đáp:
- Cô Hạnh đã chết mất rồi. Chuyện cô Hạnh là chuyện thuộc về kiếp trước của qua. Em nhắc lại làm chi? Hôm trước em cấm qua không được nhắc tới tên đó. Em nhớ nghe hôn?
- Vưng . Em không dám nhắc tới nữa đâu. Lỡ lần nầy, Thôi em xin anh tha lỗi cho em.
- Qua tha.
Phúc ngồi lơ lửng khí sắc không còn hân hoan như hồi nãy nữa. Bây giờ cô Lý cũng buồn hiu, cô ăn năn sự cô nhắc cô Hạnh, mà nhứt là cô thấy cử chỉ của Phúc như vậy, cô nghi Phúc chưa dứt tình với cô Hạnh được.
Phúc ngồi lặng thinh ngó mông một hồi, rồi thình lình một tay thì nắm tay cô Lý, còn một tay thì choàng ôm sau lưng cô mà hỏi nhỏ nhỏ:
- Thiệt em thương qua hay không?
- Nếu em không thương thì có lẽ nào em ưng làm vợ anh.
- Tại sao mà em thương?
- Câu anh hỏi đó khó trả lời quá. Em không hiểu tại sao mà em thương anh.
Trái tim có nhiều lý luận, mình không thể dùng chánh lý mà giải được.
- Đó là câu sách.
- Phải. Tuy là câu sách, song hạp với thế tình lắm.
- Qua thương em là tại qua thấy em có sắc đẹp đẽ, có trí thông minh, mà lại có lòng tốt quyết chữa dùm tâm bịnh cho qua, nên qua thương. Qua thương em có cớ như vậy đó. Qua muốn biết em thương qua là tại cớ nào.
- Có lẽ tại em thấy anh bị tâm bịnh nên em thương.
- Đó là thương vì tội nghiệp, chớ không phải thương vì tình ái.
- Có lẽ tại em có cái tâm hồn chán đời mà em gặp anh có cái tâm hồn chán đời còn hơn em nữa, vì đồng bịnh tương lân, nên em thương anh.
Phúc gật đầu, nhưng mà ngẫm nghĩ một chút, rồi lại hỏi nữa:
- Tại sao mà em chán đời?
- Hôm trước đã có cắt nghĩa cho anh nghe rồi. Từ nhỏ em ở trong cảnh đời rực rỡ vui sướng. Chừng em lớn khôn, em dòm thấy cảnh đời ấy là cảnh đời giả dối nên em chán ngán.
- Phải hôm nọ em có tỏ ý ấy với qua ...Qua xin em đừng chấp qua hỏi đon hỏi ren. Những câu qua hỏi nãy giờ đó chẳng có ý nghĩa nào khác hơn là muốn vợ chồng ta thấu hiểu tình nhau, chẳng nên nghi ngại chỗ nào hết. Qua tỏ thiệt với em qua nhờ có em, nên qua mới biết vui với sự sống. Qua cần dùng em lung lắm. Vậy xin em ráng thương dùm qua. Thương luôn luôn đừng bỏ qua. Nếu ngày nào qua dòm thấy em hết thương qua, thì ngày ấy là ngày cuối cùng của qua.
- Em sẽ thương anh cho tới mãn đời em. Mà chừng em chết em cũng còn đem sự thương ấy xuống cửu tuyền với em.
- Cảm ơn. Qua được người vợ như vầy thì hạnh phước của qua đầy đủ, chẳng còn thiếu chút nào hết. Qua vái ông Thần ái tình giúp qua làm cho em cũng được hưởng hạnh phước tràn trề như qua. Em muốn việc gì thì em cứ tỏ thiệt cho qua biết. Qua sẽ làm y theo ý em muốn.
- Hiện bây giờ em muốn có một việc mà thôi.
- Em muốn việc gì? Em nói đi em nói cho mau.
- Em muốn anh tập dùm cho em thông thạo cách làm vườn làm rẫy, đặng em giúp đỡ cho anh.
- Không nên. Làm vườn bị nắng mưa cực khổ lắm. Em cứ ở không mà chơi, đừng có làm theo qua.
- Ở không mà chơi thì em vui sao được. Ở vườn phải làm công việc theo vườn mới hưởng thú vui vườn được chớ. Để mai em về phản bái em, lấy hết áo quần cũ đem lên trên nầy đặng bận đi coi họ làm vườn làm rẫy với anh. Bây giờ anh dạy trước cho em biết hái trái cây, biết trồng rau trồng cải, dần lần rồi em sẽ học trồng thơm, trồng mía.
- Chắc má sợ em cực má không cho đâu
- Em sẽ năn nỉ với má.
Phúc ôm mặt vợ mà hun và nói: "Ai dè gái đời nay, nhứt là gái sanh trưởng tại đất Sài Gòn, mà lại có gái như vầy! Tôi có phước lắm! Tôi có phước lắm!“
Cô Lý cười, mặt mày ửng lòa hạnh phước. Mặt trời lên đã cao, chói nắng vào vườn sáng trưng mà chào mừng cái ngày đầu của cuộc vợ chồng Phúc.

----------------------------------------------------
45. hăm hở

[quykiemtu]

Chương 10

Đã gần hai tháng rồi, Phúc với cô Lý sống trong cảnh đời tiêu diêu đầm ấm, tuy phần xác thì lam lụ mệt nhọc, song phần trí thì vui sướng vô cùng.

Có bữa thừa trời mát Phúc dắt vợ xuống sở mía mà coi chừng cho sắp bạn làm việc và cắt nghĩa cách thức trồng tỉa cho vợ nghe, có bữa Phúc mướn xe ngựa mà đi với vợ lên Đường Long là chỗ phúc có khẩn 10 mẫu đất, đặng thăm chừng coi mình mướn người ta trồng tiêu, trồng nghệ mà họ có nong nả hay không.
Đi theo chồng, cô Lý thường đội một cái nón nan (46) cho mát, thường mặc đồ cũ đặng chịu bụi bặm đất cát, mà y phục lam lụ càng làm tỏ rõ sắc đẹp của cô, lại chịu nắng gió mà khí sắc của cô hân hoan, bởi vậy cô đi đứng trong chốn điền viên coi chẳng khác tiên nga mắc đọa.

Mà việc cô Lý thích hơn hết, không có ngày nào cô không thích làm, là hễ trời mát là cô ra ngoài vườn mà trồng rau trồng đậu, hoặc tưới cây tưới cải, hoặc kiếm trái chín mà hái. Cô làm việc gì cũng có Phúc theo một bên đặng chỉ cho cô hiểu cách giâm rau (47), cách tỉa đậu, đặng khuyên cô thứ nào nên tưới ít, thứ nào phải tưới thường, đặng cắt nghĩa cho cô biết trái nào mới già, trái nào gần chín.
Ăn cơm trưa rồi vợ chồng Phúc thường dắt nhau đi ra nhà mát, rồi mỗi người nằm một cái võng mà lóng nghe tiếng nước chảy, giọng chim kêu, hoặc nói chuyện chơi đặng trao đổi tình tứ với nhau, hoặc vợ đọc sách cho chồng nghe đặng thúc giục giấc ngủ.
Bà giáo Viễn thấy dâu biết yêu thú điền viên, thấy con hết âu sầu áo não, thì bà mừng thầm, bà thường vái van niềm vợ chồng dan díu ấy bền vững luôn luôn, cảnh trời thanh bạch ấy đừng có một khóm mây nào phưởng phất.
Bà là người tôn trọng lễ nghĩa, mà bà lại có trí lo xa, bà thầm lo dâu bà buồn rồi hư hỏng cảnh vui vẻ trong nhà bà, bởi vậy bà thường khuyên Phúc phải dắt vợ xuống Sài Gòn, đặng trước thăm cho trọn niềm phụ tử, sau thăm vợ chồng Trường rồi đàm luận vui chơi mà giải trí.

Cô Lý lại không muốn rời Bến Súc, bà giáo nhắc lại hai ba lần cô mới chịu viết thơ xin cha cho xe lên rước một lần. Mà hễ đi sớm mơi thì chiều tối vợ chồng Phúc trở về, không chịu ở đêm dưới Sài Gòn. Bà giáo hỏi tại sao không ở đặng coi hát chơi cho vui, thì cô Lý đáp rằng cô bỏ bà ở nhà một mình quạnh hiu nên cô không muốn ở. Nghe lời ấy bà giáo lấy làm cảm động, mừng thầm có con thảo lại gặp dâu hiền, hạnh phước nầy chẳng còn hạnh phước nào hơn nữa.

Tiếc thay ở trên thế gian có nắng mà cũng có mưa, có phước mà cũng có họa. Đã vậy mà kiếp của con người là kiếp khổ, nào có ai được hưởng hạnh phước hoàn toàn trọn đời.
Bà giáo Viễn rước hạnh phước về nhà mới được vài tháng, rồi coi mòi hạnh phước ấy lần lần muốn tan rã!

Tại ai phá cái hạnh phước của bà như vậy? Tại Phúc.

Phúc thấy rõ vợ không chê cái thú điền viên của mình, Phúc biết chắc vợ thương mình thiệt, bởi vậy Phúc quên cô Hạnh được, ngặt vì những lời pha lửng của Huờn nói hôm đám cưới, nó khắn vào trí rồi Phúc không thể quên đụơc. Hễ Phúc nhớ những lời ấy thì trí bắt suy nghĩ, suy nghĩ riết rồi sanh nghi. Tại sao cô Lý có chồng mà Huờn tiếc? Tại sao lúc từ giả mà về, mà Huờn lại dám nói Sài Gòn trông đợi cô Lý và xin cô Lý đừng quên Sài Gòn? Huờn là bạn thiết của cha vợ mình, tới lui chơi thường rồi có lẽ giao tình với vợ mình! Vì Huờn lỡ có vợ con, vợ mình không thể tính cuộc trăm năm với Huờn được, nên vợ mình mới ép bụng mà ưng mình. Có lẽ tại như vậy nên lúc ăn tiệc ở đàng gái, Huờn tỏ ý tiếc, rồi lúc từ biệt mà về, Huờn mới kín đáo mà bày tình như vậy chớ gì.
Cha chả! Mà sự nghi của mình nó can hệ đến danh giá của vợ mình nhiều lắm. Mình có nên tỏ thiệt với vợ mình, rồi buộc vợ mình phải giải nghi cho mình hay không? Nếu mình nghi trúng thì còn gì hạnh phước gia đình nữa. Còn nếu mình nghi lầm, thì vợ mình phiền muộn rồi hạnh phước ấy cũng giảm bớt. Khó nói ra lắm! Hễ nói ra thì tổn danh giá của vợ mình, mà cũng hại hạnh phước của mình nữa!
Bởi Phúc nghi mà phải ôm ấp trong lòng, không dám nói ra, nên nhiều khi đang dan díu vui vẻ với vợ, rồi Phúc nhớ lại sự ấy, thì trí lơ lửng, sắc hân hoan liền đổi ra sắc buồn bực.
Cô Lý tuy thông minh, tuy hiểu tâm hồn của chồng nhiều, song chỗ nghi của chồng, cô có dè đâu mà định phương giải phá được. Cô thấy chồng khi vui khi buồn, thì cô tưởng chồng nằm ngồi với cô mà vẫn còn nhớ cô Hạnh, là tình nhơn trước nhứt, khó quên được. Cô lo giữ lời hứa, quyết đổi tâm hồn áo não của chồng ra tâm hồn hỉ lạc. Hễ thấy chồng buồn thì cô mơn trớn, kiếm thế làm cho chồng vui. Bịnh một đường mà cho thuốc một ngã thì làm sao mà lành mạnh được. Cô Lý gia công làm hết sức, mà không phá nổi khối buồn ngầm ngầm của chồng. Lần lần rồi cô thất chí ngã lòng, bởi vậy hễ thấy chồng buồn thì cô ứa nước mắt, tức giận vì mình hết sức thương chồng mà chồng không đền đáp trọn tình, cứ nhớ cô Hạnh hoài.

Có bữa vợ chồng ngồi chơi ngoài nhà mát, rồi chồng nhớ việc Huờn nên buồn hiu. Vợ thấy vậy tưởng chồng nhớ cô Hạnh nên cũng buồn. Vợ chồng nhìn nhau mà mỗi người nghĩ một ngã, thành ra xác gần trong gang tấc mà trí cách xa muôn dặm.
Mùa mưa đã tới rồi. Nhiều khi trời mưa, cô Lý ngồi ngó giọt mưa trót giờ, không nói một tiếng chi hết.
Ban đêm Phúc thường chong đèn ngồi đọc sách, có bữa đọc tới gần rựng (48) đông mới đi nghỉ.

Tại thương nhau quá rồi sợ người ta chia cái thương của mình nên sanh ghen, chớ chẳng có chi lạ. Ghen mà không chịu nói ra, cứ ôm ấp trong lòng để nghi nhau, tự nhiên phải gây cái bầu không khí buồn bực trong nhà như vậy.

Bà giáo Viễn vì thương con thương dâu, nên bà để ý đến cách cử động của con dâu luôn luôn. Cái không khí buồn bực vừa phát hiện thì bà đã thấy liền, song bà tưởng dâu bà buồn là tại chán ngán thú quê mùa, bởi vậy lúc ăn cơm chiều với con và dâu bà nói: "Lúc nầy trời mưa gió, ở trên nầy bùn lầy dơ dáy lắm, mà lại ban đêm nhái ếch dưới bưng nó kêu thiệt là buồn. Vậy má muốn hai con xuống thăm anh rồi xin phép anh đặng ở dưới chơi ít tháng, chừng bớt mưa rồi sẽ trở về trên nầy."
Phúc nghe mẹ dạy như vậy thì châu mày, song liếc mắt ngó chừng coi vợ có vui mà vưng lời hay không.
Cô Lý bình tỉnh đáp với mẹ chồng:
- Con đợi trời mưa đặng con trồng bông chơi. Con đã có biểu thằng Biện kiếm củ huệ đặng con giâm mà trồng.
- Như con muốn trồng thứ bông gì thì con nói cho má biết rồi má kiếm giống mà trồng cho. Con về ở dưới chơi ít tháng, chừng nào con trở lên má trồng đủ hết.
- Con thấy họ trồng môn, họ mua củ bên tây, thứ nào lá cũng đẹp lắm. Con đã viết thơ mua 12 thứ khác nhau đặng con trồng thử. Nếu lên tốt thì con sẽ mua thêm nữa. Nội tháng nầy củ môn sẽ qua tới. Nếu con đi chơi, thì làm sao mà lãnh đồ đó.
- Má lãnh cho.
- Anh Phúc tính ít bữa nữa muớn cày đất đặng giâm mía lại. Nếu vợ chồng con đi rồi ai coi làm. Con nhắm đi chơi không tiện.
- Có má ở nhà mà con lo nỗi gì. Vậy chớ hồi thằng Phúc còn bên Tây, ai vô đây mà coi. Thầy con mắc dạy học, có một mình má mà cũng xong vậy.
- Bây giờ má già rồi. Có vợ chồng con thì vợ chồng con phải lo đặng cho má nghỉ chớ.
- Chỉ cho người ta làm, có mệt nhọc gì lắm mà phải nghỉ.
- Vợ chồng con không đành đi chơi mà để cho má làm việc.
Bà giáo ép dâu không được thì bà day qua nói với con:
- Tuy hai con nói vậy, song con cũng cứ dắt nó đi chơi. Ở trên nầy nó buồn, má chịu không được.
- Nó không muốn xuống Sài Gòn thì thôi, má ép làm chi. Con cũngkhông muốn đi đâu hết.
- Má coi lúc nầy sao bộ con cũng không vui như mấy tháng trước. Như không muốn xuống Sài Gòn, thôi thì dắt nhau đi Đà Lạt, hoặc đi Hà Nội mà chơi.

Phúc lặng thinh, ăn hết chén cơm rồi đi rửa tay, không trả lời mẹ nữa.
Sáng bữa sau Phúc đi Đường Long, vì sợ mắc mưa dọc đường ướt lạnh, nên không dắt vợ theo.
Cô Lý ở nhà cô biểu thằng Biện xúc phân đặng cô rải vô đám rau rồi cô dọn một liếp mà giâm huệ. Cô lui cui làm đến nổi nắng, cô mới đi rửa mặt rồi vô phòng nằm nghỉ. Cô nhớ tới tâm sự của cô thì trong lòng bát ngát, không vui chút nào hết. Mình thương chồng, mà chồng không thương mình, cứ nhớ người khác! Trước kia mình tưởng dùng thang thuốc ái tình mà giải tâm bịnh cho chồng được, té ra thang thuốc ấy không công hiệu.
Bây giờ phải làm sao? Vì mình có cái óc lãng mạn, nên ngày nay mới phải chịu vô duyên bạc phận như vầy, chớ nếu mình làm theo chị em, mình chọn người tâm hồn bình tịnh, tình ái trong sạch mà trao thân thì niềm vợ chồng dầu không được nồng nàn cho lắm, song cũng không đến nỗi phải chầm ngầm (49) ức uất.

Mình thấy anh Phúc thống khổ về tâm bịnh mình động lòng thương xót, mình tính làm quen với cô Hạnh rồi lập thế đem tình của cô mà trả lại cho anh Phúc ấy là kế hay quá. Mình đi lên trên nầy làm chi cho anh Phúc tỏ tình với mình và xin cưới mình mà dẫu ảnh muốn cưới, biết rõ ảnh nặng tình với cô Hạnh, thì mình từ phức đi, mình động lòng từ bi, mình làm mặt can đảm mà ưng ảnh làm chi rồi bây giờ mình bức tức.
Tại sao mình bức tức? Tại sao mình ghen....Phải. Tại mình ghen, nên mình mới phiền não. Sao mình phiền? Tại anh Phúc nhớ cô Hạnh. Tuy trước khi cưới mình, anh Phúc có hứa ảnh sẽ quên cô Hạnh, không thèm nhớ nữa, song sự quên hay sự nhớ không phải muốn được, nó xảy ra trong trí thình lình, không ai có tài nào mà ngăn cản. Ấy vậy anh Phúc không có lỗi gì hết, mình không nên phiền trách ảnh. Ảnh là người bịnh, mình vô duyên bất lực nên mình trị bịnh cho ảnh không được thì mình chịu, chớ mình trách ảnh thì không công bình...Lỗi tại mình chớ nào có tại ai. Tại mình muốn đoạt tình của cô Hạnh, mà tình ấy không chịu về tay mình, vậy mình phải trả lại cho cô Hạnh mới công bình ...Làm sao mà trả?....Nhơn dịp má ép mình về ở Sài Gòn mà chơi ít tháng, mình xúi anh Phúc vưng lời má đặng mình đem ảnh xuống ở Sài Gòn cho ảnh gần cô Hạnh ...Được...Cha chả! Mà nếu anh Phúc chấp mối tình xưa lại với cô Hạnh, rồi phận mình phải làm sao?...Khó lắm, khó hơn nữa!

Cô Lý suy nghĩ tới đó rồi cô buồn hiu, cô nằm im lìm mà nước mắt chảy dầm dề. Cô khóc một hồi rồi cô ngồi dậy, vói tay mở cửa sổ trong phòng cho sáng, lại bàn viết mà ngồi và lấy viết một bức thơ cho cô Mỹ, cô và viết và suy nghĩ, viết trót giờ mới rồi. Cô niêm lại kín đáo đề ngoài bao đặng gởi cho cô Mỹ, rồi kêu thằng Biện biểu đi bỏ dùm thơ.
Cô Lý vừa trao thơ cho thằng Biện thì Phúc về tới, Phúc bước lên thềm, gặp thằng Biện cầm phong thơ đi ra, Phúc chận lại mà coi ngoài bao rồi trả cho nó và khoát tay biểu đi.
Cô Lý thấy chồng thì đổi buồn làm vui, tuy vậy mà sắc mặt vẫn còn vấn vít nét tư lự nên Phúc thấy liền.

Ăn cơm trưa rồi Phúc một mình ra sau vườn đi thơ thẩn mà suy nghĩ, không quyết định đi đâu. Đi quanh quất rồi cũng ra nhà mát. Phúc lên võng mà nằm. Phúc nghĩ đến tâm sự rồi trong lòng cũng bồi hồi như cô Lý, không vui chút nào hết. Vợ mình có tình với Huờn hay không?...
Trước khi mình xin cưới, mình có dọ tình ý vợ mình. Vợ mình nói nhiều câu đáng quý đáng phục lắm. Mà từ ngày kết nghĩa vợ chồng với mình, thì cử chỉ của vợ mình cũng đúng đắn luôn luôn, không có chỗ nào để cho mình phiền trách được. Người cao thượng như vậy không lẽ gạt mình, người đúng đắn như vậy không lẽ có ngoại tình.
Mình nghi quấy cho vợ mình thì mình có lỗi nặng lắm ... Mà nếu vợ mình không có ngoại tình, sao ở với mình mà lại buồn? Sao Huờn nói nhiều câu nghe trái tai như vậy? Mình quê mùa lam lụ, lại có tâm bịnh. Huờn lỗi lạc rực rỡ lại đẹp trai. Vợ mình ưng mình rồi bây giờ nó ăn năn hối hận nên nó buồn chớ gì ...Mình quấy lắm, mình như vầy, mình không nên cưới một người vợ như vậy. Trèo cao tự nhiên té nặng. Mình đã thất vọng một lần rồi mà chưa tởn, còn đèo bồng nên mới khổ tâm ...Phải...Chắc vợ mình hồi trước có tình với Huờn. Có tình mà không tính việc trăm năm với nhau được, nên phải kiếm nơi khác trao thân đặng tránh tiếng. Mình thật thà mới dễ gạt. Bến Súc là xứ quê mùa, lên đó mà trốn tự nhiên tiếng thị phi không theo được. Tại như vậy nên vợ mình vừa gặp mình thì chọc ghẹo liền. Tại muốn che đậy những tiếng không tốt, nên mình xin cưới thì cha vợ mình chịu gả liền, gả mà còn cho cưới mau mau, không đòi lễ vật nữ trang chi hết ...Ạ! Đời nầy người ta khôn lanh quá! Mình giữ thói chơn chánh, nghĩ lại thiệt mình dại không biết chừng nào.

Phúc suy nghĩ tới đó kế thấy cô Lý ra gần tới nhà mát. Phúc đương bồi hồi bực tức, không muốn nói chuyện với vợ, nên nhắm mắt giả đò ngủ.
Cô Lý bước lên thang thấy chồng nằm im lìm, tưởng chồng ngủ thiệt, nên đi nhè nhẹ lại cái võng thứ hai mà nằm.
Cũng như mọi bữa, nước suối vẫn chảy ro re, gà rừng vẫn gáy te tét, lá cây gió đùa vẫn lúc lắc, quanh nhà nắng dọi vẫn sáng lòa.
Phúc đem những thói xấu xa đê tiện mà trút cho vợ rồi Phúc ăn năn, nên giả đò ngủ một giây lâu rồi Phúc mở mắt ngồi dậy ngó vợ mà hỏi:
- Em ra đây bao giờ qua không hay?
- Em mới ra!
- Ăn cơm rồi nực quá, qua ra đây nằm hứng mát té ra ngủ quên.
- Em ra em thấy anh đương ngon giấc, em không giám đi mạnh sợ anh giựt mình.
- Từ sớm mơi tới giờ qua bỏ em ở nhà một mình, chắc em buồn lắm há?
- Không. Anh đi, em ở nhà em vô phân đám rau, em giâm một liếp huệ, rồi em viết thơ thăm chị Mỹ. Em có công việc làm luôn luôn nên em không buồn.
- Trưa nay em không buồn ngủ hay sao?
- Hồi nãy nói chuyện với má rồi em buồn ngủ. Em tính đi ngủ, té ra vô phòng em không thấy anh. Em không biết anh đi đâu, nên em đi vòng ra vườn mà kiếm anh đây.
- Nếu vậy thì trở vô nhà đặng em nghỉ một chút.
- Bây giờ hết buồn ngủ rồi. Để em nằm đây chơi cho mát.

Phúc ngó vợ trân trân mà suy nghĩ. Người có tư cách ôn hòa khả ái như vầy không lẽ trắc nết. Người có nét mặt hiền lương chơn chánh như vầy không thể giả dối được. Ngặt vì gái đời nay khôn ngoan xảo quyệt lắm, làm sao mà mình dám tin.
Cô Lý liếc thấy bộ chồng lo ra, thì cô bát ngát trong lòng, nước mắt muốn tuôn ra cô phải ráng cầm nó lại, rồi cô mơn trớn rủ chồng với cô qua phía vườn trà mà thăm coi hàng mít Tố nữ mới trồng mấy bữa trước có héo hay không.
Phúc đi với vợ mà bộ không hăng hái, sắc không hân hoan. vợ chồng đi giáp vườn rồi trở vô nhà.

Chiều mát cô Lý đi tưới rau.
Phúc vô phòng ngồi tại bàn viết ngó ra cửa sổ mà suy nghĩ. Có tâm sự mà không tỏ bày ra được, cứ ôm ấp trong lòng, thiệt là khó chịu. Phúc không thể chịu nữa được, ngó trên vách thấy cái khuôn kiếng lộng hình vợ chồng Trường thì nhớ tới bạn nên cũng làm như cô Lý hồi sớm mơi, lấy giấy viết một bức thơ gởi cho Trường mà tỏ nỗi nghi ngờ áo não. Viết thơ rồi Phúc bỏ vào túi áo, bổn thân đi lên chợ mà gởi, chớ không sai ai hết.
Đến tối Phúc trở về nhà thì cơm dọn sẵn rồi. Có lẽ nhờ viết thơ bày tỏ được nỗi lòng rồi trong mình nhẹ nhàng nên ngồi ăn cơm với mẹ và vợ, Phúc vui vẻ nói chuyện không ngớt. Ăn cơm chưa rồi thì trời nổi giông rồi mưa một đám thiệt lớn.

Cô Lý nói: "Huệ mới giâm bị mưa lớn chắc ngã hết." Bà giáo Viễn cười mà đáp: "Sáng mai con phải trồng lại. Trồng rau, trồng bông kỵ mưa lớn, hễ mưa rồi thì phải sửa soạn lại hết thảy ."
Mưa lớn một hồi rồi mưa nhỏ, song rỉ rả mưa hoài không dứt. Ăn cơm rồi Phúc coi chừng cho đứa ở đóng cửa rồi vợ chồng rút vô phòng.
Phúc nằm ngay trên giường và biểu vợ lấy bộ truyện "Nặng gánh cang thường" đọc nghe chơi. Cô Lý để cái đèn trên bàn viết rồi cô ngồi mà đọc truyện.

Phúc nằm ngó vợ một hồi, rồi trong lòng cảm xúc khó chịu. Phúc quyết định phải giải nghi mới đươc, dầu hư dầu thiệt cũng nên biết cho minh bạch, chớ không nên ôm ấp rồi phiền não ngầm ngầm.
Phải xuống Sài Gòn ở ít ngày cho vợ mình gần gụi Huờn đặng mình dọ tình ý hai người. Nếu hai người có tình với nhau thì dầu giấu giếm kín đáo thế nào cũng khó thoát khỏi cặp mắt quan sát của mình được. Ví như thiệt vợ mình có tư tình với Huờn thì mình lên án về tội gạt gẫm mình rồi mình trừng trị bọn giả dối đặng làm gương cho kẻ khác sợ mà tránh.
Phúc nghĩ như vậy rồi kêu vợ mà nói:
- Em đừng đọc nữa. Em ngừng lại đặng qua nói chuyện một chút. Cô Lý day qua ngó chồng mà hỏi:
- Anh nói chuyện chi?
Phúc dụ dự một chút mới đáp:
- Qua buồn quá. Qua muốn vợ chồng mình xuống Sài Gòn ở chơi ít ngày.
Cô Lý chưng hửng rồi chua xót trong lòng nên cô châu mày. Cô muốn hỏi: "Anh nhớ con Hạnh lắm chịu không nổi, nên anh muốn kiếm nó phải hôn?“
Nhưng mà cô dằn lòng, không nỡ hỏi như vậy, cô chậm rãi nói:
- Hôm qua má biểu đi, anh nói anh không muốn đi đâu hết. Sao bữa nay anh lại muốn đi xuống Sài Gòn mà ở?
- Qua đổi ý rồi.
- Em không hiểu tại sao mà anh đổi ý.
- Có lẽ xuống Sài Gòn ở ít ngày rồi em sẽ hiểu. Em không muốn đi hay sao?
Cô Lý muốn nói: "Nếu anh chắp mối tơ tình lại với con Hạnh thì chắc em phải chết. Vì em thương anh quá, nên em không muốn chết“. Nhưng mà cô cũng ráng dằn lòng nữa, cô gượng mà đáp:
- Em muốn ở trên nầy đặng trồng bông chơi. Nhưng nếu anh muốn đi thì em
cũng phải làm cho vừa ý anh.
- Lúc nầy trời mưa ở nhà buồn quá. Phải xuống Sài Gòn ở chơi cho bớt buồn.
- Tự ý anh. Anh muốn bữa nào đi?
- Bữa nào cũng được. Em viết thơ xin ba gởi xe lên đi. Ba cho xe lên rước bữa nào thì mình đi bữa nấy.
- Để em viết thơ đặng sáng mai em gởi.
Phúc day mặt vô vách nằm im lìm.
Cô Lý lấy giấy mà viết thơ cho cha, cô ngồi viết mà hai hàng nước mắt rưng rưng .
Ngoài tường giọt mưa vẫn rỉ rả rớt hoài không dứt.

----------------------------------------------------
46. nón đương bằng nan tre
47. nhơn cây bằng cũ, cành hay thân
48. rạng
49. chầm vầm : cau có, buồn bực