|
|
01-01-2010, 06:48 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Äứa con
Tác giả: Thạch Lam
Chị Sen cúi mình dÆ°á»›i gánh nÆ°á»›c nặng trÄ©u, lách cá»a bÆ°á»›c và o những bÆ°á»›c khó nhá»c và cháºm chạp. Cái đòn gánh cong xuống và rên rỉ trên vai, nÆ°á»›c trong thùng sánh tóe ra má»—i bÆ°á»›c Ä‘i. Chị cố hết sức lên khá»i mấy báºc thá»m, đặt gánh nÆ°á»›c trên đất, rồi lấy vạt áo lau mồ hôi rá» giá»t trên trán.
- Trá»i chiá»u rồi mà chị còn gánh nÆ°á»›c cÆ¡ à ?
Chị Sen thong thả má»™t lát rồi má»›i trả lá»i:
- Con phải gánh nÆ°á»›c nữa cho ông tắm chứ đã thôi đâu. Từ sáng đến giá» hÆ¡n mÆ°á»i gánh nÆ°á»›c rồi.
Tôi ái ngại nhìn chị. Sông ở xa, từ nhà ra đến sông phải Ä‘i má»™t quãng Ä‘Æ°á»ng dà i. Bà Cả hà tiện không chịu mua má»™t trinh má»™t gánh nÆ°á»›c của ngÆ°á»i ngoà i chợ chở và o bán, bà bắt chị Sen phải gánh suốt ngà y. Tôi trông chị mà thÆ°Æ¡ng hại; ngÆ°á»i chị bé nhá» da sạm nắng. Chân tay đã bị những công việc nặng nhá»c là m thà nh xấu xà và cằn cá»—i.
Tôi sắp nói với chị một câu an ủi, thì bỗng có tiếng the thé, - tiếng bà Cả - ở trên nhà đưa xuống:
- Không đi mà gánh nước cho ông tắm đi còn đứng đấy mà chầu chuyện. Gần tối rồi còn gì nữa.
Tôi ngoảnh lại thấy bà Cả đứng ở trên thá»m, mặt cau có và giáºn dữ. Chị Sen sợ hãi, lẳng lặng tra đòn gánh và o quang, Ä‘i ra cá»a. Tôi nghe thấy chị khẽ thở dà i.
Chị Ä‘i rồi, tôi cÅ©ng quay vá», sau lÆ°ng mang nặng cái nhìn của bà Cả; chắc bà ta không bằng lòng tôi chút nà o, nhÆ°ng vì tôi là con cháu nên bà không dám nói đấy thôi.
Chúng tôi, và tất cả má»i ngÆ°á»i trong há» không ai Æ°a gì bà Cả, mà còn ghét nữa. Không biết trong cái ghét ấy có lẫn chút ganh tị không, vì bà Cả già u lắm, - nhÆ°ng há»… nói đến tên bà má»i ngÆ°á»i ai cÅ©ng bÄ©u môi khinh bỉ. Hai vợ chồng ông Cả trÆ°á»›c kia cÅ©ng nghèo hèn. Sau nhá» cho vay lãi, lãi rất nặng mà trở nên già u có. NhÆ°ng bà kiệt ác lắm. Má»™t tay bà Cả đã tịch ký không biết bao nhiêu ruá»™ng nÆ°Æ¡ng của ngÆ°á»i ở trong vùng. Những ngÆ°á»i vay nợ, bà bắt phải biếu xén, nên trong nhà bà lúc nà o cÅ©ng có gà vịt, gạo hay chân giò. NhÆ°ng hai ông bà hà tiện không dám ăn gà vịt, Ä‘em bán ở chợ còn chân giò phÆ¡i khô để dà nh. Bữa cÆ¡m chỉ có má»™t Ãt vừng rang tháºt mặn, má»™t Ãt thịt kho rim và má»™t Ä‘Ä©a rau. Hai ông bà thÆ°á»ng kêu rằng khó ở, luôn luôn không ăn được. Chị Sen biết nhiá»u vá» những bữa cÆ¡m ấy vì chị phải ăn cÆ¡m vá»›i muối là thÆ°á»ng. Nhiá»u khi sang chÆ¡i, tôi thấy chị ngồi trÆ°á»›c mâm cÆ¡m chỉ có Ä‘Ä©a không, vá»›i bát nÆ°á»›c mắm. Chị ăn uể oải và thong thả nhÆ° ngÆ°á»i không ăn được, tuy chị đói. Chị bảo rằng, cÆ¡m vá»›i muối khó ăn lắm, nuốt và o nó nghẹn ở cổ.
Chị Sen là con má»™t ngÆ°á»i là ng có nợ ông bà Cả. Nghe đâu thầy chị vì chạy cái Nhiêu, phải lên lạy van bà Cả vay ba chục. Ngà y mùa đã trả được má»™t ná»a và Ãt lãi, còn má»™t ná»a chÆ°a trả được, phải Ä‘em chị Sen gán là m đứa ở không công. NhÆ°ng mẹ chị Sen nói mãi, bà Cả rá»™ng lượng hẹn má»™t năm cho hai áo cánh, má»™t cái áo nâu dà i và hai cái quần sồi. Mẹ chị Sen cám Æ¡n lòng tá» tế cao cả của ngÆ°á»i chủ nợ. Bà dặn con ở lại hầu hạ ông bà Cả chu đáo, rồi vá».
Từ đấy chị Sen quán xuyến hết cả công việc trong nhà . Nà o gánh nÆ°á»›c, bổ củi, là m cÆ¡m, đầu tắt mặt tối suốt ngà y, mà vẫn bị mắng chá»i. Vì bà Cả là ngÆ°á»i to tiếng và lắm Ä‘iá»u lắm. Không lúc nà o hà ng xóm không nghe tiếng bà the thé và rÃt lên, chá»i chó, mắng mèo, hay bá»›i móc chị Sen. Vô phúc cho chị mà hé răng nói lại. Tức thì bà Cả nhảy lên, hai hà m răng nghiến và o nhau, thét:
- Cái con chết băm chết vằm kia! Mà y ăn hại cÆ¡m của bà mà không là m việc cho bà à ! Bố mà y định ăn không ăn há»ng của bà , thì bà má»›i phải nuôi báo cô mà y chứ!
Chị Sen lẩm bẩm: "Thầy con chÆ°a lo được trả bà chứ có phải định quịt nợ đâu mà bà chá»i", nhÆ°ng chỉ lẩm bẩm trong miệng thôi, chứ không dám nói.
Những lúc ấy, các ngÆ°á»i hà ng xóm nghe tiếng bà , lại thì thầm bảo nhau: "Gá»›m ác nghiệt thế chả trách được không có con. Trá»i nà o cho con những ngÆ°á»i nhÆ° thế", và há» thấy hể hả trong lòng nhÆ° má»™t sá»± báo thù. Ông bà Cả không có con. Äó là sá»± phiá»n muá»™n nhất. Hai ông bà bây giỠđã có tuổi, không còn mong má»i gì nữa. TrÆ°á»›c kia bà Cả đã chạy thầy chạy thuốc chán, lá»… hết Ä‘á»n kia phủ nỠđể cầu lấy mụn con; nhÆ°ng ông cà ng ngà y cà ng yếu mà bà thì cứ cằn cá»—i héo hắt lại nhÆ° mấy cây khô, chẳng sinh nở gì cả. NgÆ°á»i trong há» ghét bà thÆ°á»ng bảo: "Không biết kiệt nhÆ° thế rồi giữ của để cho ai?" Những lá»i thị phi ấy đến tai bà Cả, có lẽ khiến cho bà tức tÃm ruá»™t gan. Bà cà ng ghét há» hà ng, và không Æ°a con cháu đến chÆ¡i, tuy chúng tôi đến, bà không dám ghét ra mặt. Bà đối vá»›i chúng tôi vẫn ngá»t nhạt, vẫn dịu dà ng. Thấy chúng tôi ăn mặc rách rÆ°á»›i, bà hay há»i kháy:
- "Sao mẹ không may quần áo là nh cho các cháu mặc, để rách rÆ°á»›i thế nà y?", và quay lại bảo chồng: "Ä‚n tiêu lắm và o rồi để con tồi tệ thế kia!" Rồi bà đem ra những thức của ngÆ°á»i ta biếu phân phát cho chúng tôi má»—i đứa má»™t và i cái kẹo, còn nhiá»u khi phải vứt Ä‘i vì không ăn được.
o0o
Chị Sen ở vá»›i bà Cả được ngót má»™t năm. Bữa hôm ấy, thấy tiếng bà Cả quát tháo đã lâu, tôi chạy sang. Chị Sen Ä‘ang cúi đầu và o đống rÆ¡m khóc. Tôi há»i tại sao, chị nức nở đáp:
- Tôi lỡ tay đánh vỡ một cái chén, bà ấy đánh tôi đau quá.
Chị Sen thâm tÃm cả mình mẩy, má»™t vết roi ấy qua môi là m rÆ°á»›m máu. Chị vừa xoa bóp vừa than thở:
- Bởi thầy u tôi mắc nợ nên tôi mới phải chịu khổ thế nà y.
- Thế chị xin vỠcó được không?
Chị Sen sẽ lắc đầu thở dà i, không nói. Có lẽ chị nghÄ© đến món nợ còn thiếu, nếu chÆ°a trả được nhà cá»a sẽ bị tịch ký.
Cách đó Ãt lâu, mẹ chị Sen hay lên và o hầu chuyện bà Cả. NgÆ°á»i ta nói chị Sen sắp xin vá» Ä‘i lấy chồng. NhÆ°ng há»… có ai há»i là bà Cả trả lá»i:
- Cái đồ cơm toi ấy thì ai lấy mà chồng với con.
Rồi chúng tôi thấy chị Sen cà ng phải chá»i và phải đòn hÆ¡n trÆ°á»›c. HÆ¡i má»™t tà là bà Cả nhắc đến món tiá»n nợ để nhiếc móc chị, nói nay Ä‘uổi Ä‘i, mai Ä‘uổi Ä‘i, không nuôi chị "cái con trÆ°Æ¡ng xác chỉ hay ăn" ấy nữa. Chúng tôi thấy chị khóc luôn; sang lúc nà o cÅ©ng thấy chị mắt Ä‘á» hoe, hay Ä‘ang lấy muối và nÆ°á»›c nóng đắp và o những vết thÆ°Æ¡ng bởi roi ông Cả.
Äầu tháng tám, tôi thấy thà y chị Sen lên hầu bà Cả lá»… má»… mang má»™t cái bu, trong có hai con gà và má»™t con vịt; u chị Sen thì mang má»™t nải chuối và má»™t buồng cau nói là lấy ở vÆ°á»n nhà .
Gặp ở ngõ, ngÆ°á»i vú già của tôi há»i:
- Hai bác Ä‘i đâu mà nhiá»u lá»… váºt thế?
Thầy u chị Sen đáp:
- Chúng tôi lên xin cho con cháu nó vỠđể lấy chồng.
Tôi chạy sang xem. Hai thầy u chị Sen hầu chuyện rất lâu ông bà Cả; chị Sen ngồi cắn rÆ¡m ở thá»m nhà dÆ°á»›i, bên cạnh cái bu gà vịt. Mấy cái quần áo cÅ© vá rách chị đã gói ghém trong cái khăn vuông, cùng vá»›i cái lược con ba xu, má»™t cái gÆ°Æ¡ng tròn nhá» và má»™t há»™p sáp cô Ba, đó là tất cả những thứ chị có.
Äến quá trÆ°a, thầy u chị Sen Ä‘Æ°a chị sang chà o bà tôi. Chị ôm cái gói con bên nách, vẫn mặc cái áo nâu vá hà ng ngà y, mà khói bếp và mồ hôi đã là m Ä‘en Ä‘i từng chá»—. Tôi nháºn thấy thầy u chị vẻ mặt không được tÆ°Æ¡i nhÆ° lúc đến; bấy giá» hai tay bá» không, - lá»… váºt chắc đã được bà Cả nháºn cho rồi - bá»™ dạng buồn rầu và thất vá»ng.
Bà tôi chúc mừng chị Sen và i câu lấy lệ, rồi há»i:
- Bà Cả cho được bao nhiêu là m vốn?
U chị Sen đáp:
- Bẩm, chẳng được đồng nà o cả. Nhà con phải váºt nà i mãi mà bà Cả má»›i thôi không đòi lãi tháng nà y.
Thầy chị Sen nói thêm:
- Bây giá» còn chạy tiá»n lo cho cháu, có đâu mà trả được. Bà tôi lại há»i:
- Thế còn quần áo mới của nó đâu?
- Bẩm, bà Cả không cho, bảo rằng chưa ở được đúng một năm.
Giá»ng u chị Sen tấm tức, rồi nghẹn ngà o trong nÆ°á»›c mắt. Còn chị Sen từ nãy vẫn cứ lặng yên đứng ở góc nhà , tay ôm chặt cái gói quần áo cÅ©. Má»™t lát sau, chị lẳng lặng theo thầy u Ä‘i ra, dáng Ä‘i cháºm chạp và khó nhá»c, nhÆ° còn Ä‘ang gánh gánh nÆ°á»›c ở trên vai.
Mãi hai năm sau tôi lại mới được thấy chị Sen. Hôm ấy, thầy u chị lại lễ mễ buồng chuối và cái bu gà lên tết ông bà Cả, vì món nợ chưa trả hết. Chị Sen đi theo sau, nhưng lần nà y tay chị bồng đứa con trai, đứa con của chị.
Ba ngÆ°á»i và o lúc ông bà Cả Ä‘ang ăn cÆ¡m.
Thầy chị Sen để bu gà và buồng chuối xuống đất, chắp tay vái:
- Lạy ông bà ạ.
Chị Sen nấp sau bố mẹ, cÅ©ng cất tiếng khẽ chà o theo. Bà Cả buông Ä‘Å©a, gáºt đầu đáp lại "tôi không dám"; rồi bảo vợ chồng bác Nhiêu:
- Hai bác ngồi chơi.
Trông thấy chị Sen đứng lẩn và o xó tối, bà Cả há»i:
- Chị Sen đây à ?
Tiếng "vâng" sẽ của chị bị câu nói của bác Nhiêu lấp đi:
- Bẩm vâng. Cháu nó xin lên chà o ông bà đấy ạ.
- Có con rồi kia à ? Mau nhỉ. Nà o, đem cháu lại đây tôi xem nà o...
Chị Sen rụt rè, sợ hãi, bế con lại gần. Bà Cả giÆ¡ tay đón đứa bé, vừa há»i:
- Nó lên mấy?
- Bẩm, cháu má»›i được mÆ°á»i bốn tháng ạ.
Bà Cả xốc đứa bé trên tay rồi nhìn ông Cả, bảo: "Nà y, thằng bé nặng quá". Bà quay mặt đứa bé lại, nhìn nó và "tặc âu" vá»›i nó mấy tiếng. Rồi bá»—ng bà vòng tay ghì chặt đứa bé và o cái sÆ°á»n cằn cá»—i của bà , khiến tấm áo lụa căng thẳng trên ngá»±c lép và đôi vú héo hon. Äứa bé sợ khóc thét lên, ngá»a cổ ra đằng sau. Bà Cả dá»—:
- Ngoan ngoan bà cho cái nà y.
Bà gắp má»™t miếng Ä‘áºu trong mâm Ä‘Æ°a lên miệng đứa bé. NhÆ°ng nó cà ng khóc già và giẫy giụa để nhoà i ra vá»›i mẹ. Chị Sen lại gần:
- Thưa bà để con bế.
Bà Cả ngẩn ngơ nâng đứa bé trả lại mẹ.
Tôi thấy trong mắt bà sáng lên một tia sáng thèm muốn và ao ước. Bà còn nói với:
- Äứa bé trông kháu khỉnh quá nhỉ.
Chị Sen sung sÆ°á»›ng thẹn Ä‘á» mặt, ẵm con lên tay hôn hÃt, chị nhìn đứa bé vá»›i tất cả tình âu yếm và tá»± kiêu của ngÆ°á»i mẹ, rồi thÆ°a:
- Bẩm, cháu nó năm ngoái bị sà i, cứ quặt quẹo mãi; đến bây giỠmới đỡ.
Bà chép miệng nói khéo:
- Nhà thì túng, má»™t đồng, má»™t chữ không có, mà cứ phải lo thuốc cho con tháºt đến khổ.
NhÆ°ng bà Cả hình nhÆ° không nghe thấy gì nữa. Mắt bà đỠra nhÆ° Ä‘ang theo Ä‘uổi má»™t Æ°á»›c vá»ng xa xôi; bà đang nghÄ© rằng không bao giá» bà được biết những ná»—i lo sợ ấy, bởi không bao giá» bà được bồng đứa con trên tay, được nâng niu ấp ủ má»™t cái mầm sống trong lòng. Không bao giá»... Giá bà đánh đổi tất cả của cải để lấy đứa con!
Tôi thấy ngÆ°á»i bà rung Ä‘á»™ng, má»™t tiếng thở dà i sẽ thoát ra môi rồi đôi mắt ráo của bà bá»—ng má» Ä‘i nhÆ° Æ°á»›t lệ. Bà lặng nhìn đứa bé Ä‘ang rúc bú đôi vú căng sữa trong yếm mẹ.
Lúc ấy u chị Sen xin phép vá», bà Cả nhất định không lấy lá»…; bác Nhiêu sợ quá, khẩn khoản váºt nà i mãi, bà cÅ©ng không nghe, bắt phải mang vá», và ôn tồn nói bà có lá»… nhiá»u rồi, không cần lấy của hai vợ chồng nghèo bác nữa. Rồi muốn tá» cho bác biết rằng không phải bà giáºn, bà Cả mở tủ lấy hai đồng bạc má»›i Ä‘Æ°a cho chị Sen, bảo:
- Äây, tôi cho chị cầm vá» may áo cho con mặc. Rồi đến Tết bế nó lên chÆ¡i nhé!
Chị Sen e lệ đút hai đồng bạc và o ruột tượng; chị cảm động quá không cám ơn bà Cả được.
Má»™t lát sau, hai vợ chồng bác Nhiêu há»›n hở xách bu gà và buồng chuối ra vá», chị Sen vui vẻ theo sau, vừa Ä‘i vừa mừng con rối rÃt.
|
01-01-2010, 06:50 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Äứa Con Äầu Lòng
Tác giả: Thạch Lam
Tân nhá»› lại má»™t cách rõ rà ng những giá» chà ng chỠđợi trong căn phòng ở há»™ sinh viện. Thì giá» lúc ấy sao hình nhÆ° Ä‘i cháºm thế! Tân tưởng cái buổi ấy kéo dà i r a mãi không bao giá» hết. Chà ng nóng ruá»™t nhÆ° lá»a đốt, Ä‘i Ä‘i lại lại trong phòng, ngồi xuống chiếc ghế ở bên tÆ°á»ng má»™t lát rồi lại đứng dáºy. Chà ng Ä‘Æ°a mắt nhìn qua những bà n ghế giản dị và sÆ¡n trắng, xếp đặt má»™t cách gá»n ghẽ. Rồi chà ng chăm chú nhìn cái cánh cá»a đóng ở góc phòng. Bên kia cánh cá»a, vợ chà ng Ä‘ang chỠđợi cái bà máºt lạ lùng của sá»± sinh nở. Thỉnh thá»ang cá»a phòng hé mở, má»™t cô đỡ mặc áo trắng rón rén bÆ°á»›c ra. Tân thoáng nghe thấy những tiếng kêu khẽ và đau Ä‘á»›n. Chà ng để ý dò xét nét mặt của cô đỡ nhÆ°ng vẫn thấy cô ta bình tÄ©nh nhÆ° thÆ°á»ng, nhẹ nhà ng Ä‘i ra ngoà i lấy chai nÆ°á»›c hay cái khăn mặt.
Rồi cuá»™c chỠđợi khó chịu ấy hết. Tân nghe thấy mấy tiếng kêu thét trong phòng bên Ä‘Æ°a sang, tiếp đến tiếng trẻ con khóc. Má»™t lát, cánh cá»a phòng mở rá»™ng, má»™t cô đỡ ghé đầu ra ngoà i mỉm cÆ°á»i:
- Má»i ông và o. Xong cả rồi.
Tân theo cô ta bÆ°á»›c và o trong phòng. Chà ng thấy mấy cô đỡ xúm xÃt chung quanh cái nôi mây và thoáng nhìn thấy giữa đống vải trắng má»™t váºt gì Ä‘á» nõn Ä‘ang Ä‘á»™ng Ä‘áºy. Tân đến gần bên giÆ°á»ng. Vợ chà ng nằm ngả đầu trên gối trắng, nét mặt xanh xao và mệt nhá»c. NhÆ°ng hai con mắt sáng lên nhÆ° vui mừng nháºn thấy chà ng.
Trong gian phòng yên lặng vẫn phảng phất cái không khà của má»™t sá»± bà máºt gì quan trá»ng. Các cô đỡ nói vá»›i nhau khe khẽ. Tân ngồi xuống cái ghế đầu giÆ°á»ng, cầm lấy tay vợ. Chà ng thấy bà n tay lạnh và ướt đẫm mồ hôi.
Bà đỡ chÃnh đã lót xong tã cho đứa bé, Ä‘Æ°a đến trÆ°á»›c mặt Tân, vui vẻ nói :
- Ông xem cô bé có khá»e không? Äược hÆ¡n ba cân rưỡi đấy.
Trong khi vợ chà ng giÆ¡ tay ra đón lấy đứa con má»™t cách âu yếm và nâng niu, Tân tò mò ngắm nhìn cái đầu bé phủ tóc Ä‘en và mượt. Chà ng thấy má»™t cảm tưởng lạ, không rõ rệt, nẩy nở trong lòng. NhÆ°ng cái rúm thịt Ä‘á»™ng Ä‘áºy, cái mầm sống nhá» má»n và yếu á»›t kia hình nhÆ° không có má»™t chút liên lạc gì vá»›i chà ng cả. Tân không thấy cảm Ä‘á»™ng nhÆ° chà ng tưởng, và cÅ©ng không thấy có má»™t cảm tình gì đối vá»›i đứa con má»›i đẻ.
Má»™t tuần lá»… sau ở nhà , Tân thấy vợ và vú em báºn rá»™n rối rÃt nhÆ° má»—i khi sắp đến ngà y giá»—. Hai ngÆ°á»i suốt cả buổi chỉ ngồi cắt và khâu những cái áo con con, Ä‘an những đôi tất xinh xinh và sá»a soạn cái nôi mây. Những công việc đó, Tân thấy hay hay, nhÆ°ng chà ng không để tâm đến. Thỉnh thá»ang chà ng má»›i thoáng chú ý má»™t chút đến đứa bé mà chà ng thấy lúc nà o cÅ©ng quấn kÃn trong miếng vải trắng và nhắm mắt ngủ kỹ.
Má»™t buổi sáng, khi sắp sá»a Ä‘i là m, Tân thấy vợ gá»i:
- Nà y cáºu, lại mà xem, hay quá.
Tân cúi xuống giÆ°á»ng vợ chà ng Ä‘Æ°Æ¡ng ngồi, và hai tay giữ chân đứa bé đặt nằm trÆ°á»›c mặt. Hai bà n tay nhá» nhắn của đứa bé Ä‘ang cá» quáºy, giÆ¡ lên giÆ¡ xuống, hai con mắt bé lá» Ä‘á», nhÆ° hÆ¡i gạc nhiên nhìn.
Vợ chà ng sung sÆ°á»›ng há»i:
- Có phải nó nhá»›n hÆ¡n hôm ná» nhiá»u không?
Nà ng giơ ngón tay cho đứa bé nắm rồi tiếp:
- Nà y, cáºu xem nó nắm chặt chÆ°a nà y!
Tân cũng cầm lấy tay đứa bé, đáp:
- Ừ...Nhưng sao cái đầu nó dà i thế nhỉ. Tôi trông nó thế nà o ấy.
- Nó còn bé thì nó thế chứ sao.
- Mà hình nhÆ° má»™t mắt to, má»™t mắt nhá».
Vợ Tân ra ý không bằng lòng, cãi lại:
- Không, hai mắt nó bằng nhau đấy chứ. Cáºu chỉ hay chê nó thôi.
Rồi nà ng bế đứa con lên lòng, âu yếm cho bú.
Dần dần Tân cÅ©ng quen vá»›i đứa trẻ lặng lẽ sống bên mình. Má»—i lần Ä‘i vá», Tân lại đến cạnh cái nôi, vén tấm mà n trắng lên và nhìn má»™t lát đứa bé nằm trong đó vẫn hai tay cá» quáºy và con mắt lá» Ä‘á» nhìn má»i váºt. Tuy váºy, Tân không nháºn thấy rõ rệt cái liên lạc gì vá»›i đứa trẻ. Vả lại chà ng cÅ©ng không nghÄ© sâu xa gì vá» sá»± đó, chỉ thoáng qua trong trà mà thôi.
Má»™t lần, chà ng Ä‘ang ngồi là m việc ở bà n giấy thì nghe tiếng vợ tắm cho đứa bé ở trong buồng. Vợ chà ng gá»i:
- Cáºu và o đây há»™ tôi má»™t tý.
Tân quay mặt và o phÃa buồng, đáp:
- Con sen đâu, sao không gá»i nó?
- Nó còn báºn giặt ngoà i kia. Thì cáºu và o há»™ tôi má»™t tà có là m sao. Giữ há»™ tôi cái đầu để tôi tắm cho nó thôi mà .
Tân ngần ngại bỠdở công việc:
- Nà o thì và o!
Rồi chà ng và o trong buồng ngồi xuống bên cái cháºu, hai tay giữ lấy đầu đứa bé. Vợ chà ng nói lấy lòng:
- Cáºu chỉ cầm má»™t tý thôi. Tôi tắm cho nó xong ngay bây giỠđây.
Tân nhìn đứa bé, không thÃch má»™t chút nà o. Cái thân hình ngắn ngủi và chân tay khẳng khiu của nó là m chà ng khó chịu không muốn để ý đến. Chà ng cà u nhà u mắng đứa bé:
- Nằm im! Mà y cứ cá» quáºy bắn cả nÆ°á»›c lên tao đây nà y.
Cái đầu đứa bé đầy xà phòng nên cà ng trÆ¡n khó giữ. Tân đã thấy má»i tay. Chà ng bảo vợ:
- Thôi, giữ lấy nó, tôi má»i tay lắm rồi.
Vợ chà ng hơi gắt:
- Hãy giữ má»™t chút nữa. Má»›i có má»™t tà thế đã kêu má»i!
Cái giá»ng nói ấy là m cho Tân không bằng lòng. Chà ng buông đứa trẻ, đứng dáºy trả lá»i xaÃœng:
- Không phải công việc của tôi. Với lại tôi trông nó khó chịu lắm.
Tân không nháºn thấy nét mặt ngạc nhiên và buồn rầu của vợ, bÆ°á»›c ra ngoà i. Má»™t chút hối háºn, đến cá»a, là m chà ng quay mặt lại: vợ chà ng Ä‘ang ôm đầu đứa bé trong lòng khóc nức nở.
Ra ngoà i, Tân má»›i nháºn thấy cái cá» chỉ vô lý của mình. Má»™t tình thÆ°Æ¡ng nảy nở trong lòng chà ng. Tân muốn trở và o an ủi vợ, xin lá»—i nà ng vì đã là m nà ng phải buồn rầu. Chà ng đứng lại, định quay và o, nhÆ°ng không biết cái gì vẫn giữ chà ng lại. Tân đến ngồi bên bà n, nghÄ© ngợi.
Từ khi hai vợ chồng lấy nhau, những cuá»™c cãi cá» nhá» má»n, không có nghÄ©a lý gì, vẫn thÆ°á»ng xảy ra luôn. Vì má»™t câu nói, vì má»™t cá»› không đâu, hai vợ chồng lại giáºn nhau. Mà cÅ©ng nhÆ° lần nà y, Tân cảm thấy chà ng chỉ nói má»™t lá»i dịu ngá»t, êm ái, là đủ cho hai bên hòa hợp lại nhÆ° cÅ©. NhÆ°ng những câu ấy tan Ä‘i trên miệng trÆ°á»›c khi nói ra lá»i. Má»™t ý xấu khiến chà ng yên lặng, và xui chà ng giáºn dữ thêm lên để lấy phần phải vá» mình.
Khi Tân trở lại phòng, chà ng thấy vợ Ä‘ang ngồi cho con bú. Äứa bé tắm rá»a sạch sẽ trông hồng hà o nhÆ° đánh phấn. Cái bà n tay máºp mạp xinh xắn của nó nắm chặt lấy tay mẹ nhÆ° để cầu sá»± âu yếm và che chở. Thỉnh thá»ang nó ầm ừ trong miệng có vẻ rất bằng lòng.
Tân lại gần cúi nhìn đứa bé. Chà ng thấy trong lòng má»™t mối cảm Ä‘á»™ng êm Ä‘á»m và phiá»n phức. Nhìn đứa trẻ ngây thÆ¡ nằm trong lòng mẹ, Tân cảm thấy lần đầu cái thiêng liêng sâu xa của sá»± sống, và nháºn thấy chÃnh cái bé nhá», hèn má»n hà ng ngà y phá hoại cuá»™c Ä‘á»i.
Từ đấy, đứa con nhÆ° cái dây giữ sá»± hòa hợp trong hai vợ chồng. Tân và vợ chà ng không cãi nhau nữa. Mà nếu có xảy ra cuá»™c há»n giáºn, hai ngÆ°á»i chỉ cùng trông đứa trẻ mÅ©m mỉm là lại hòa hợp nhÆ° cÅ©.
Thỉnh thá»ang vợ chồng bồng con Ä‘Æ°a đến trÆ°á»›c mặt Tân, chỉ cho chà ng biết những cái thay đổi trong đứa bé.
- Nà y cáºu trông, cái thóp bây giỠđã nhá» Ä‘i rồi đấy.
Tân cÅ©ng chăm chú xem, rồi nói chuyện vá»›i con. Lúc chà ng ngẩng lên nhìn, chà ng thấy vợ ngượng nghịu muốn giấu sá»± vui mừng là m á»ng hồng đôi gò má. Tân cÅ©ng thấy trong tâm can má»™t sá»± vui vẻ khác thÆ°á»ng.
Buổi sáng nay, vừa bÆ°á»›c chân và o trong nhà , Tân đã há»i vợ:
- Em đâu?
- Nó ngủ, cái gì thế?
- Tôi có cái nà y hay lắm.
Tân giÆ¡ lên cho vợ xem má»™t đôi bÃt tất len trắng xinh đẹp. Chà ng bÆ°á»›c lại bên cạnh cái nôi rủ mà n trắng sạch sẽ.
Vợ chà ng vội nói:
- Ấy, khẽ chứ cáºu, để nó ngủ. Tôi vừa má»›i đặt xong.
Tân rón rén, khe khẽ giở tấm mà n tuyn, nhìn thấy đứa trẻ nằm gá»n trong vải trắng. Chà ng cúi mình xuống, yên lặng đợi trên cặp môi nhá» bé má»™t nụ cÆ°á»i.
Và Tân thấy trong lòng rung động khẽ như cánh bướm non, một tình cảm sâu xa và mới mẻ chà ng chưa từng thấy.
|
01-01-2010, 06:51 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Dưới Bóng Hoà ng Lan
Tác giả: Thạch Lam
Thanh lách cánh cá»a gá»— để khép, nhẹ nhà ng bÆ°á»›c và o. Chà ng thấy mát hẳn cả ngÆ°á»i; trên con Ä‘Æ°á»ng lát gạch bát trà ng rêu phủ, những vòng ánh sáng lá»t qua vòm cây xuống nhẩy múa theo chiá»u gió. Má»™t mùi lá tÆ°Æ¡i non phảng phất trong không khÃ. Thanh rút khăn lau mồ hôi trên trán - bên ngoà i trá»i nắng gắt - rồi thong thả Ä‘i bên bức tÆ°á»ng hoa thấp chạy thẳng đến đầu nhà . Yên tÄ©nh quá, không má»™t tiếng Ä‘á»™ng nhá» trong căn vÆ°á»n, tá»±a nhÆ° bao nhiêu sá»± ồn à o ở ngoà i kia Ä‘á»u ngừng lại trên báºc cá»a.
Thanh bÆ°á»›c lên thá»m, đặt vali trên chiếc trÆ°á»ng ká»·, rồi ngó đầu nhìn và o trong nhà : bóng tối dịu và man mát loáng qua những mà u sắc rá»±c rỡ chà ng Ä‘em ở ngoà i trá»i và o; Thanh chÆ°a nhìn rõ thấy gì cả; má»™t lát, quen bóng tối, chà ng má»›i nháºn thấy cảnh tượng gian nhà cÅ© không có gì thay đổi, cÅ©ng y nguyên nhÆ° ngà y chà ng Ä‘i xÆ°a. Sá»± yên lặng trầm tịch đến ná»—i Thanh trở nên nghẹn há»ng; mãi mãi chà ng má»›i cất được tiếng lên gá»i khẽ:
- BÃ Æ¡i!
Má»™t cái bóng lẹ là ng từ trong vụt ra, rÆ¡i xuống mặt bà n; Thanh định rõ nhìn: con mèo của bà chà ng, con mèo già vẫn chÆ¡i đùa vá»›i chà ng ngà y trÆ°á»›c. Con váºt nép chân và o mình khẽ phe phẩy cái Ä‘uôi, rồi hai mắt ngá»c thạch xanh dÆ°Æ¡ng lên nhìn ngÆ°á»i. Thanh mỉm cÆ°á»i lại gần vuốt ve con mãn:
- Bà mà y đâu?
Thanh bÆ°á»›c xuống già n thiên lý. Có tiếng ngÆ°á»i Ä‘i, rồi bà chà ng, mái tóc bạc phÆ¡, chống gáºy trúc, ở ngoà i vÆ°á»n và o. Thanh cảm Ä‘á»™ng và mững rỡ, chạy lại gần.
- Cháu đã vỠđấy ư?
Bà cụ thôi nhai trầu, đôi mắt hiá»n từ dÆ°á»›i là n tóc trắng Ä‘Æ°a lên nhìn cháu, âu yếm và mến thÆ°Æ¡ng.
- Ãi và o trong nhà không nắng cháu.
Thanh Ä‘i bên bà , ngÆ°á»i thẳng, mạnh, cạnh bà cụ gầy còng. Tuy váºy chà ng cảm thấy chÃnh bà che chở cho chà ng, cÅ©ng nhÆ° những ngà y chà ng còn nhá».
- Nhà không có ai ư bà ?
- Vẫn có thằng Nhân, hôm nay nó Ä‘i Ä‘ong thóc bên kia xóm. D- chốc nó vá». Con đã ăn cÆ¡m chÆ°a?
- Dạ chưa. Con ở tà u vỠđây ngay. Nhưng con không thấy đói.
Bà nhìn cháu, giục:
- Con rá»a mặt Ä‘i, rồi Ä‘i nghỉ không mệt. Trá»i nắng thế nà y mà con không Ä‘i xe Æ°?
Thanh cÆ°á»i:
- Có má»™t tý Ä‘Æ°á»ng đất, cần gì phải xe. Con Ä‘i bá»™ hà ng ngà y cÅ©ng được.
NhÆ°ng Thanh cÅ©ng vẫn theo lá»i bà . Chà ng đến bên bể múc nÆ°á»›c và o thau rá»a mặt. NÆ°á»›c mát rợi và Thanh cúi nhìn bóng chà ng lay Ä‘á»™ng trong lòng bể vá»›i những mảnh trá»i xanh tan tác.
Tất cả những ngà y thuở nhá» trở lại vá»›i chà ng. Thanh vắng nhà đã gần hai năm nay, váºy mà chà ng có cảm giác nhÆ° vẫn ở nhà tá»± bao giá». Phong cảnh vẫn y nguyên, gian nhà vẫn tịch mịch và bà chà ng vẫn tóc bạc phÆ¡ và hiá»n từ.
Trên trÆ°á»ng ká»·, ngá»n đèn con và cái Ä‘iếu cÅ© kỹ. Con mèo già tròn mình nằm bên cạnh, mắt lim dim trong sá»± bình yên và nhà n nhã. Thanh trông thấy cảnh ấy đã nhiá»u lần. Lần nà o trở vá» vá»›i bà chà ng, Thanh cÅ©ng thấy bình yên và thong thả nhÆ° thế. Căn nhà vá»›i thá»a vÆ°á»n nà y đối vá»›i chà ng nhÆ° má»™t nÆ¡i mát mẻ và hiá»n là nh, ở đấy bà chà ng lúc nà o cÅ©ng sẵn sà ng chỠđợi để mến yêu chà ng.
- ấy, bà là m gì thế? Bà để mặc cháu.
Bà cụ vẫn không thôi phẩy chiếc phất trần lên đầu giÆ°á»ng:
- Ãã lâu không có ai nằm nên bụi bám đầy khắp cả.
Thanh phải để mặc cho bà sá»a chiếu và xếp lại gối. Chà ng thấy mình bé quá.
- Cháu Ä‘i nghỉ chẳng mệt. Ãể bà hái mấy lá rau nấu canh ăn cho mát.
Bà cụ Ä‘i ra. Thanh bá»—ng thấy mệt má»i. Chà ng lặng nằm xuống giÆ°á»ng, ruá»—i chân tay, khoan khoái. Ngoà i khung cá»a sổ, trá»i xanh ngắt ánh sáng; lá cây rung Ä‘á»™ng dÆ°á»›i là n gió nhẹ. Má»™t thân cây vút cao lên trÆ°á»›c mặt. Cùng má»™t lúc, chà ng lẩm bẩm: "cây hoà ng lan!", mùi hÆ°Æ¡ng thÆ¡m thoang thoảng Ä‘Æ°a và o. Thanh nhắm mắt ngá»i hÆ°Æ¡ng thÆ¡m và nhá»› đến cái cây ấy chà ng thÆ°á»ng hay chÆ¡i dÆ°á»›i gốc nhặt hoa. Ãã từ lâu lắm, ngà y má»›i có căn nhà nà y, ngà y cha mẹ chà ng hãy còn. Rồi đến ngà y má»™t bà má»™t cháu quấn quÃt nhau. Thanh ra tỉnh là m rồi Ä‘i vá» hà ng năm, các ngà y nghỉ. Bây giá» cây đã lá»›n.
Thanh thấy tâm hồn nhẹ nhõm tÆ°Æ¡i mát nhÆ° vừa tắm ở suối. Chà ng tắm trong cái không khà tÆ°Æ¡i mát nà y. Những ngà y báºn rá»™n ở tỉnh giá» xa quá. Khu vÆ°á»n vá»›i các cây quen đã nháºn biết chà ng rồi.
Nghe tiếng bà đi và o. Thanh nằm yên giả vá» ngủ. Bà lại gần săn sóc buông mà n, nhìn cháu và xua Ä‘uổi muá»—i. Gió quạt Ä‘Æ°a nhẹ trên mái tóc chà ng. Thanh vẫn nằm yên, nhắm mắt nhÆ°ng biết bà ở bên mình. Chà ng không dám Ä‘á»™ng Ä‘áºy, yên lặng chá» cho bà lại Ä‘i ra. Bà xuống bếp là m cÆ¡m hẳn. Tiếng dép nhá» dần.
Chà ng cảm Ä‘á»™ng gần ứa nÆ°á»›c mắt. Bà yêu thÆ°Æ¡ng cháu quá, giá» chỉ có mình cháu, vá»›i mình bà . Mà bà là m bếp có má»™t mình thôi Æ°? Không, hình nhÆ° có tiếng ngÆ°á»i khác nữa, tiếng trong và mau hÆ¡n. Thanh lắng nghe: má»™t tiếng cÆ°á»i sẽ Ä‘Æ°a lên. Tiếng ai? Nghe quen quá mà Thanh không nhá»› được.
Chà ng lẳng lặng ngồi dáºy, tỳ trên cá»a sổ, cúi mình nhìn ra phÃa ao. Bóng cây hoà ng lan lay Ä‘á»™ng cả má»™t vùng. Chà ng chợt nhá»›, chạy vùng xuống nhà ngang, gá»i vui vẻ:
- Cô Nga...
NgÆ°á»i thiếu nữ Ä‘Æ°Æ¡ng nhặt rau nghe tiếng gá»i vá»™i ngá»ng đầu: má»™t nụ cÆ°á»i, đôi mắt trong sáng lên; rồi tiếng nhẹ nhà ng:
- Anh Thanh! Anh đã vỠđấy à ?
Thanh đứng tá»±a bên cá»™t, chÆ°a trả lá»i. Chà ng nhìn cô thiếu nữ xinh xắn trong tà áo trắng, mái tóc Ä‘en lánh buông trên cổ nhá», bên cạnh mái tóc bạc trắng của bà chà ng. Cô Nga, cô bé hà ng xóm vẫn sang chÆ¡i vá»›i chà ng trong vÆ°á»n, và má»—i lần vá», chà ng lại gặp ở nhà nhÆ° má»™t ngÆ°á»i thân máºt.
Một lát cô Nga nói:
- Anh Thanh độ nà y khác hẳn trước. Anh chóng nhớn quá.
- Tôi vẫn thế đấy chứ.
Bà cụ cúi trên rổ rau, không nhìn cháu đáp:
- Cô trông em có phải gầy đi không. Không bằng độ còn ở nhà .
Nga ngá»ng nhìn Thanh, cÆ°á»i:
- Ãấy em có nói sai đâu. Anh trông lại Ä‘en Ä‘i nữa.
Lá rau tÆ°Æ¡i xanh ngắt bên bà n tay trắng hồng nhá» nhắn. Thanh cÅ©ng ngồi ghé xuống. Thế là lại nhÆ° lúc còn ở nhà , ngà y ngà y chà ng cÅ©ng vẫn vá»›i Nga xuống bếp xem bà là m cÆ¡m. Câu chuyện vẫn vui vẻ và vẫn Ä‘áºm, có lúc chà ng lầm tưởng Nga chÃnh là em gái ruá»™t của mình.
<><><><><><><><><><><><><>
Lúc Nga bưng cơm đặt lên bà n, bà cụ bảo cô thiếu nữ:
- ở đây ăn cơm một thể, cháu ạ.
Thanh nhìn lên:
- Ăn cho vui, cô Nga.
- Xin phép cụ và anh thôi, em vừa mới ăn cơm xong ở nhà . Em đứng đây cũng được chứ gì.
Thanh ra vẻ không bằng lòng:
- Không, cô phải ngồi ăn cơ. Cô là m khách mãi.
Nga sợ, vén áo ngồi bên cạnh bà cụ, nhÆ°ng nà ng chỉ ăn nhá» nhẻ, cầm chừng, và buông Ä‘Å©a luôn để xá»›i cÆ¡m cho Thanh. Bữa cÆ¡m vui quá. Thanh ăn rất ngon miệng, lòng thÆ° thái và sung sÆ°á»›ng. Thỉnh thoảng chà ng nhìn đôi môi thắm của Nga, hai má hồng. Và nụ cÆ°á»i tÆ°Æ¡i nở, nà ng nhìn lại Thanh, má»™t chút thôi, nhÆ°ng bao nhiêu âu yếm.
Ngoà i vÆ°á»i, trá»i vẫn nắng. Già n thiên lý pha xanh má»™t bên tà áo trắng của Nga. Những búp hoa lý non và thÆ¡m rủ liá»n trong già n, lẫn và o đám lá. Gạch mát và phủ rêu khiến Thanh nhá»› lại hai bà n chân xinh xắn của Nga, ngà y nà o, Ä‘i trên đó. Hai bà n chân nhá», lấm tấm cát, để dấu tá»± ngoà i ao trở vá»... Chà ng Ä‘á»™t nhiên mỉm cÆ°á»i, rồi há»i:
- Cô Nga có còn hay đi nhặt hoà ng lan rơi nữa không?
Nga cÅ©ng cÆ°á»i hÆ¡i thẹn:
- Vẫn nhặt đấy. Nhưng không có ai tranh nữa.
Nà ng nhìn Thanh, nắng nhÆ° tụ lại những hình ảnh tá»± bao giá», và sẽ vuốt mấy sợi tóc mai ra má»™t bên. Thanh thấy quả tim Ä‘áºp nhẹ nhà ng.
Bà cụ thì mải nhìn cháu. Bác Nhân khoanh tay đứng dá»±a bên cá»™t nghe; bác cÅ©ng vui mừng vì thấy cáºu vá», vẫn khá»e mạnh và xinh trai nhÆ° ngà y trÆ°á»›c. Còn cô Nga vẫn tÆ°Æ¡i đẹp và vui vẻ nhÆ° thế. Có cô nhà cÅ©ng đỡ vắng, và bà cáºu cÅ©ng đỡ buồn; hà ng ngà y cô chạy sang chÆ¡i giúp đỡ bà cụ giã cối trầu và nói chuyện đến ngÆ°á»i Ä‘i vắng ở trên tỉnh đã lâu không vá» thăm nhà .
Bữa ăn xong. Thanh vá»›i Nga đã trở lại thân máºt nhÆ° khi còn nhá». Thanh dắt nà ng Ä‘i thăm vÆ°á»n; cây hoà ng lan cao vút, cà nh lá rủ xuống nhÆ° chà o đón hai ngÆ°á»i. Có lúc gần nhau, Thanh thấy mái tóc Nga thoang thoảng thÆ¡m nhÆ° có giắt hoà ng lan. NhÆ°ng hoa lan chÆ°a rụng, vẫn còn tÆ°Æ¡i xanh ở trên cà nh, Nga bảo Thanh:
- Những ngà y em đến đây hái hoa, em nhớ anh quá.
Thanh chẳng biết nói gì; chà ng vÃt má»™t cà nh lan xuống giữ ở trong tay để Nga tìm hoa, rồi nhẹ nhà ng buông ra cho cà nh lại cong lên. Nắng soi và o vai hai ngÆ°á»i, nhÆ°ng dÆ°á»›i chân đất vẫn mát nhÆ° xÆ°a.
- Bao giỠanh lên tỉnh?
- Ngà y mai thôi. Kỳ nà y được nghỉ Ãt. NhÆ°ng mai kia, tôi sẽ vỠở đây lâu hÆ¡n.
Lòng Thanh dịu lại. Nga đến bên bể múc nÆ°á»›c rá»a hoa, rồi xếp bầy lên trên quả trầu. Bà cụ nhìn cô, âu yếm:
- Hoa hãy còn non lắm, sao hái sớm thế, con?
Nga thÆ°a:
- "Anh con hái đấy ạ" và nà ng nhìn Thanh mỉm cÆ°á»i.
Ãêm ấy, má»™t bà , má»™t cháu vá»›i má»™t cô láng giá»ng chuyện trò dÆ°á»›i bóng đèn mãi tá»›i khuya, khi trăng lên. Qua vÆ°á»n, Thanh ti-n Nga ra đến cổng, Ä‘i qua hai bên bá» lá đã Æ°á»›t sÆ°Æ¡ng. Mùi hoà ng lan thoang thoảng bay trong gió ngát. Không lưỡng lá»±, Thanh cầm lấy tay Nga, để yên trong tay mình, Nga cÅ©ng đứng yên lặng. Lâu lâu, Nga rút tay sẽ nói:
- Thôi em vá».
Thanh Ä‘i trở và o rất thong thả. Có cái gì dịu ngá»t chăng tÆ¡ ở đâu đây, khiến chà ng vÆ°Æ¡ng phải. Chà ng đến trÆ°á»ng ká»· ngồi ở bên đèn.
<><><><><><><><><><><>
Sáng hôm sau, Thanh đã phải lên tỉnh. Chiếc vali chà ng nặng những thức quà bà chà ng đã ban cho. Thanh cầm mÅ© đứng nghe lá»i khuyên bảo ân cần của bà dÆ°á»›i già n hoa lý. Chà ng vẫn bé quá và lại Ä‘i xa.
Tá»›i cổng, Thanh còn đứng lại nhìn cây hoà ng lan và các cây khác trong vÆ°á»n. Bác Nhân nhanh nhảu cầm đỡ vali cho chà ng, Thanh dặn khẽ:
- Bảo tôi có nhá»i chà o cô Nga nhé.
Rồi chà ng bÆ°á»›c ra Ä‘i ná»a buồn mà lại ná»a vui. Thanh nghÄ© đến căn nhà nhÆ° má»™t nÆ¡i mát mẻ và sung sÆ°á»›ng để chà ng thÆ°á»ng vá» nghỉ sau việc là m. Và Thanh biết rằng Nga sẽ vẫn đợi chà ng, vẫn nhá»› mong chà ng nhÆ° ngà y trÆ°á»›c. Má»—i mùa cô lại giắt hoà ng lan trong mái tóc để tưởng nhá»› mùi hÆ°Æ¡ng.
|
01-01-2010, 06:52 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Duyên Số
Tác giả: Thạch Lam
Ä‚n cÆ¡m xong, chúng tôi bắc ghế ngồi trong vÆ°á»n. Anh Vân, chủ nhà , Ä‘ang loay hoay pha mấy chén cà phê, mùi thÆ¡m phảng phất bốc trong không khà yên lặng.
Äã hai năm nay anh Bình và tôi má»›i lại gặp Vân.
Ba chúng tôi là bạn bè rất thân máºt. Nhân nói tá»›i việc anh Vân má»›i cÆ°á»›i vợ, câu chuyện cứ quanh quẩn vá» việc vợ con và láºp gia đình.
Bình nói:
- Tôi chỉ Æ°á»›c sao được má»™t ngÆ°á»i vợ tuyệt đẹp thế là đủ.
Tôi tiếp:
- Tôi cÅ©ng Æ°á»›c nhÆ° váºy.
Vân đáp:
- NgÆ°á»i đẹp thì vẫn hay lắm. NhÆ°ng tôi thì tôi cho việc vợ chồng chẳng qua là duyên số.
Chúng tôi phì cÆ°á»i:
- Anh nà y bây giỠthà nh ông thầy tướng chắc! Duyên số là cái quái gì mới được chứ?
- Là má»™t sá»± bà máºt không ai hiểu, mà chÃnh tôi cÅ©ng không hiểu. Các anh hãy lặng yên để tôi kể câu chuyện của tôi cho mà nghe.
Nói xong, Vân Ä‘iá»m nhiên, thong thả châm Ä‘iếu thuốc hút, rồi thong thả kể nhÆ° má»™t ông cụ:
- Chắc các anh cÅ©ng rõ, trÆ°á»›c kia, tôi cÅ©ng lãng mạn nhÆ° những ngÆ°á»i trẻ tuổi khác. NghÄ©a là bình sinh chỉ ao Æ°á»›c được má»™t ngÆ°á»i tuyệt thế giai nhân, nhÆ° Tây Thi chẳng hạn để sánh vai, ká» gối thì má»›i mãn nguyện. Mà việc ấy riêng đối vá»›i tôi thì lại có thể dá»… dà ng lắm, vì nhà tôi già u, mẹ tôi lại chiá»u chuá»™ng. Chỉ còn việc Ä‘i tìm ngÆ°á»i đẹp nữa là xong. Tôi bèn Ä‘i khắp thà nh phố Hà Ná»™i, trong lòng tâm tâm niệm niệm sẽ tìm được con ngÆ°á»i trong lý tưởng.
Một hôm trong hội chợ tôi và o xem một gian hà ng thêu. Lúc quay ra gặp ngay một bà cụ già tóc bạc phơ, với lại, đứng đằng sau... một cô gái.
Thoạt má»›i nhìn đôi mắt cô ta, tôi choáng váng nhÆ° ngÆ°á»i nhắp cốc rượu mạnh. Thế rồi tôi yêu cô ta ngay, yêu tha thiết, yêu say đắm, không biết thế nà o mà tả được. Tôi không biết rõ mặt mÅ©i cô ta ra sao nữa, vì má»—i lần nhìn thì lại bị đôi mắt Ä‘en huyá»n ảo của cô ta là m choáng váng. NhÆ°ng Ä‘iá»u tôi chắc chắn, là cô ta rất đẹp. Ở há»™i chợ ra, tôi cứ theo riết cô ta và bà cụ vỠđến táºn nhà , và sau khi Ä‘i Ä‘i lại lại trÆ°á»›c nhà cô ta cho mãi đến 9 giá» tối, tôi má»›i chịu bá» ra vá».
Từ đấy, không ngà y nà o là tôi không đến đứng ở đầu phố hay qua nhà cô ta để mong được gặp mặt. Có khi đứng yên lặng hà ng ná»a giá» dÆ°á»›i mÆ°a gió, tôi vẫn kiên gan không há» phà n nà n, chỉ mong nhìn mặt cô ta má»™t lần cho đỡ nhá»›. Bây giá» nghÄ© lại Ä‘á»™ ấy tháºt gian nan khó nhoc hÆ¡n má»™t ngÆ°á»i Ä‘i lÃnh.
Tuy váºy mà ba tháng đã trôi qua, tôi vẫn chÆ°a tìm được cách nà o để tá» cho cô ta biết rằng tôi yêu cô ta, mà tôi cÅ©ng chÆ°a rõ cô ta có để ý đến tôi không.
Trong lúc tôi Ä‘ang mê mải vá» cô thiếu nữ ấy, má»™t hôm mẹ tôi gá»i đến bảo:
- Anh đã muốn lấy vợ chưa?
- Con ấy à ? Rất sẳn lòng.
- Thế thì hay lắm. Tôi đã tìm được cho anh một chỗ rất môn đăng hộ đối, mà nhà lại già u. Bà cụ là bạn cũ của tôi, còn cô ta...
Tôi không để cho mẹ tôi nói hết:
- Mẹ cứ để con chá»n lấy, không cần gì già u nghèo hay sang trá»ng, miá»…n là ngÆ°á»i ý hợp tâm đầu vá»›i con là được rồi.
- Nhưng anh có biết mặt cô nà y đâu. Cô ta ngoan ngoãn, có vốn liếng, mà cũng xinh đẹp.
Tôi nghÄ© đến cái nhan sắc lá»™ng lẫy của ngÆ°á»i vẫn mÆ¡ tưởng, nên không thiết gì bà n luáºn nữa. Mẹ tôi cÅ©ng chiá»u tôi không ép, nhÆ°ng còn tiếc:
- Không đám nà o hơn đám nà y đâu, anh ạ. Nếu anh bằng lòng thì được ngay.
Tôi đâm gắt:
- Thì con đã xin mẹ cứ để mặc con mà lại! Con sẽ chá»n lá»±a lấy được ngÆ°á»i hợp ý.
Trong bụng tôi định, há»… là m quen được vá»›i thiếu nữ kia, là sẽ nhá» mẹ tôi Ä‘em trầu cau sang há»i. Cái địa vị và sá»± già u có của tôi chắc sẽ cho tôi được mãn nguyện.
Mẹ tôi không nói gì nữa. Nhưng một tuần sau, bà cụ lại giở đến câu chuyện cũ:
- Thế nà o anh nghÄ© kỹ chÆ°a? Cứ nghe tôi bằng lòng đám nà y Ä‘i, không còn thì muá»™n mất. Vì ngÆ°á»i ta cÅ©ng Ä‘ang có nhiá»u ngÆ°á»i há»i lắm.
- Há»i thì há»i, cà ng hay. Mẹ cứ để mặc con.
Mẹ tôi phát dỗi:
- Ừ đấy thì để mặc anh. Tôi không nhá»c xác!
Từ đấy, mẹ tôi không đả Ä‘á»™ng đến câu chuyện ấy nữa. Tôi mừng rỡ Ä‘em hết trà nghÄ© để tìm cách thu phục con ngÆ°á»i đẹp đẽ kia, nhÆ°ng vẫn chÆ°a có dịp tốt nà o. Chỉ biết thêm được tên cô ta là Bảo.
Má»™t buổi chiá»u vá» nhà , mẹ tôi chỉ mấy cái bánh chÆ°ng, bánh dầy bá»c lạt Ä‘á», mà nói:
- Äây là cái đám hôm ná» tôi nói chuyện ngÆ°á»i ta biếu. Äấy, bảo anh, anh cứ lần khân không lấy, bây giá» ngÆ°á»i ta Ä‘i lấy chồng rồi. Tháºt đáng tiếc.
- Mẹ cứ nói váºy chứ tiếc quái gì. Thiếu gì nÆ¡i còn hÆ¡n thế nữa.
- Äà nh váºy. NhÆ°ng cô Bảo nà y tháºt là được cả ngÆ°á»i lẫn nết.
Tôi sá»ng sốt há»i:
- Mẹ nói cái gì? Cô Bảo à ? Có phải cô Bảo nhà ở ngõ Gia Hưng không?
- Có còn cô Bảo nà o nữa. Anh cũng không biết ư?
Tôi choáng váng không nghe thấy gì nữa, trống ngá»±c đổ dồn nhÆ° ngÆ°á»i bị cảm. Äể mẹ tôi ngạc nhiên đứng đấy, tôi vùng chạy má»™t mạch đến ngõ Gia HÆ°ng, quả nhiên thấy trÆ°á»›c nhà ngÆ°á»i vẫn mÆ¡ Æ°á»›c, xác pháo giải Ä‘á» cả thá»m. Qua bức mà nh, tôi thấy trong nhà đèn nến thắp sáng và có tiếng ngÆ°á»i ăn uống.
Thì ra cô Bảo của tôi đã Ä‘i lấy chồng tháºt!
Từ đó, tôi thất vá»ng, buồn rầu, không thiết gì nữa. Mẹ tôi lo sợ, vá»™i há»i cÆ°á»›i ngay cho tôi má»™t ngÆ°á»i ở thôn quê. Lần nà y, khi mẹ tôi ngỠý, tôi nháºn lá»i ngay, cÅ©ng không buồn Ä‘i xem mặt ngÆ°á»i con gái nữa. Thế rồi mấy tháng sau thì cÆ°á»›i.
Anh Vân ngừng lại. Ở trong nhà má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà mặc áo dà i trắng bÆ°á»›c ra, tay cầm cái ấm chè. Khi đến gần, sẽ cuối đầu chà o chúng tôi rồi pha nÆ°á»›c và o chén. Tôi nhìn tháºt kỹ, thấy ngÆ°á»i đã đứng tuổi, vẻ mặt xấu xà nhÆ° những Ä‘Ã n bà nhà quê thÆ°á»ng thấy. Anh Vân khẽ giá»›i thiệu:
- Äấy, nhà tôi đấy.
Khi ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã bÆ°á»›c và o nhà , anh ta thở dà i nói:
- Thế má»›i biết vợ chồng là việc duyên số không biết thế nà o mà định trÆ°á»›c được. Tuy váºy mà tôi vá»›i nhà tôi hợp ý nhau lắm, trong gia đình rất thuáºn hòa. Biết đâu, nếu tôi lấy cô Bảo kia, rồi sau lại không được nhÆ° thế?
Phải, biết đâu? Chúng tôi còn đồng thanh tá» cho anh Vân biết rằng cÅ©ng đồng ý vá»›i anh vá» chá»— ấy, và hết sức an ủi cho anh hiểu rằng chỉ có sá»± hò thuáºn trong gia đình là đáng quý giá hÆ¡n hết.
|
01-01-2010, 06:53 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Hai Äứa Trẻ
Tác giả: Thạch Lam
Tiếng trống thu không(1) trên cái chợ của huyện nhá»; từng tiếng má»™t vang xa để gá»i buổi chiá»u. PhÆ°Æ¡ng tây Ä‘á» rá»±c nhÆ° lá»a cháy và những đám mây ánh hồng nhÆ° hòn than sắp tà n. Dãy tre là ng trÆ°á»›c mặt Ä‘en lại và cắt hình rÆ¡ rệt trên ná»n trá»i.
Chiá»u, chiá»u rồi. Má»™t chiá»u êm ả nhÆ° ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoà i đồng ruá»™ng theo gió nhẹ Ä‘Æ°a và o. Trong cá»a hà ng hÆ¡i tối, muá»—i đã bắt đầu vo ve. Liên ngồi yên lặng bên mấy quả thuốc sÆ¡n Ä‘en; đôi mắt chị bóng tối ngáºp đầy dần và cái buồn của buổi chiá»u quê thấm thÃa và o tâm hồn ngây thÆ¡ của chị: Liên không hiểu sao, nhÆ°ng chị thấy lòng buồn man mác trÆ°á»›c cái giá» khắc của ngà y tà n.
- Em thắp đèn lên chị Liên nhé?
Nghe tiếng An, Liên đứng dáºy trả lá»i:
- Hẵng thong thả một lát nữa cũng được. Em ra ngồi đây với chị kẻo trong muỗi.
An bá» bao diêm xuống bà n cùng chị ra ngoà i chá»ng ngồi; chiếc chá»ng nan lún xuống và kêu cót két.
- Cái chá»ng nà y sắp gãy rồi chị nhỉ?
- Ừ để rồi chị bảo mẹ mua cái khác thay và o.
Hai chị em gượng nhẹ ngồi yên nhìn ra phố. Các nhà đã lên đèn cả rồi, đèn treo trong nhà bác phở MÄ©, đèn Hoa Kì leo lét trong nhà ông Cá»u, và đèn dây sáng xanh trong hiệu khách...
Những nguồn ánh sáng Ä‘á»u chiếu ra ngoà i phố khiến cát lấp lánh từng chá»— và đưá»ng mấp mô thêm vì những hònđá nhá» má»™t bên sáng má»™t bên tối.
Chợ há»p giữa phố văn từ lâu. NgÆ°á»i vá» hết và tiếng ồn à o cÅ©ng mất. Trên đất chỉ còn rác rưởi, vá» bưởi, vá» thị, lá nhãn và bã mÃa. Má»™t mùi âm ẩm bốc lên, hÆ¡i nóng của ban ngà y lẫn mùi cát bụi quen thuá»™c quá, khiến chị em Liên tưởng là mùi riêng của đất, của quê hÆ°Æ¡ng nà y. Má»™t và i ngÆ°á»i bán hà ng vá» muá»™n Ä‘ang thu xếp hà ng hóa, Ä‘Ì£n gánh đã xá» sẵn và o quang rồi, há» còn đứng nói chuyện vá»›i nhau Ãt câu nữa.
Mấy đứa trẻ con nhà nghèo ở ven chợ cúi lom khom trên mặt đất Ä‘i lại tìm tòi. Chúng nhặt nhạnh thanh nứa, thanh tre, hay bất cứ cái gì có thể dùng được của các ngÆ°á»i bán hà ng để lại, Liên trông thấy Ä‘á»™ng lòng thÆ°Æ¡ng nhÆ°ng chÃnh chị cÅ©ng không có tiá»n để mà cho chúng nó.
Trá»i nhá nhem tối, bây giá» chị em Liên má»›i thấy thằng cu bé xách Ä‘iếu đóm và khiêng hai cái ghế trên lÆ°ng ở trong ngÆ¡ Ä‘i ra; chị TÃ, mẹ nó, theo sau, Ä‘á»™i cái chá»ng trên đầu và tay mang không biết bao nhiêu là đồ đạc: tất cả cái cá»a hà ng của chị.
- Sao hôm nay chị dá»n hà ng muá»™n thế?
Chị Tà để chá»ng xuống đất, bà y biện các bát uống nÆ°á»›c mãi rồi má»›i chép miệng trả lá»i Liên:
- á»i chao, sá»›m vá»›i muá»™n mà có ăn thua gì.
Ngà y, chị Ä‘i mò cua bắt tép; tối đến chị má»›i dá»n cái hà ng nÆ°á»›c nà y dÆ°á»›i gốc cây bà ng, bên cạnh cái mốc gạch. Äể bán cho ai? Mấy ngÆ°á»i phu gạo hay phu xe, thỉnh thoảng có mấy chú lÃnh lệ (2) trong huyện hay ngÆ°á»i nhà thầy thừa (3) Ä‘i gá»i chân tổ tôm, cao hứng và o hà ng chị uống bát nÆ°á»›c chè tÆ°Æ¡i và hút Ä‘iếu thuốc là o. Chị Tà chả kiếm được bao nhiêu, nhÆ°ng chiá»u nà o chị cÅ©ng dá»n hà ng, từ cháºp tối cho đến đêm.
Chị kê xong chá»ng ghế, dịch ngá»n đèn Hoa Kì lại để ngồi têm trầu, còn thằng cu thì loay hoay nhóm lá»a để nấu nồi nÆ°á»›c chè. Lúc bấy giá» chị má»›i ngẩng lên nói chuyện vá»›i Liên:
- Còn cô chÆ°a dá»n hà ng à ?
Liên giáºt mình, kêu khẽ: Chết chá»a! Rồi đứng dáºy giục em:
- Và o đóng cá»a hà ng thôi, không mẹ mắng chết.
An đáp:
- Hôm nay chÆ°a chắc mẹ có ra không, chị ạ. Mẹ còn báºn là m gạo cÆ¡ mà .
Ngà y nà o, cứ cháºp tối, mẹ Liên tạt ra thăm hà ng má»™t lần, và bà dặn há»… cứ trống thu không là phải đóng cá»a hà ng lại. Thế mà Liên mải ngồi nhìn phố quên mất! Bây giá» Liên vá»™i và ng và o thắp đèn, xếp những quả (4) sÆ¡n Ä‘en lại, trong lúc An Ä‘i tìm then để cà i cá»a cho chắc chắn. Cái cá»a hà ng hai chị em trông coi - là má»™t cá»a hà ng tạp hóa nhá» xÃu, mẹ Liên dá»n ngay từ khi cả nhà bá» Hà Ná»™i vá» quê ở, vì thầy Liên mất việc. Má»™t gian hà ng bé thuê lại của bà lão móm ngăn ra bằng má»™t tấm phên nứa dán giấy nháºt trình (5). Mẹ Liên giao cho Liên trông coi - bà còn báºn là m hà ng xáo (6) - và buổi tối thì hai chị em cùng ngủ đây để trông hà ng.
Liên đếm lại những phong thuốc là o, xếp và o hÌ£m các bánh xà phÌ£ng còn lại, vừa lẩm nhẩm tÃnh tiá»n hà ng. Hôm nay ngà y phiên mà bán cÅ©ng chẳng ăn thua gì.
- Có phải buổi trưa em bán cho bà Lực hai bánh xà phòng không?
An ngẫm nghĩ rồi đáp:
- Vâng, bà ta mua hai bánh, còn cụ Chi lấy chịu ná»a bánh nữa.
Liên vá»›i cái bà n tÃnh để cá»™ng số tiá»n. NhÆ°ng trong hà ng nóng và muá»—i quá, chị ngần ngại rồi xếp hết cả tiá»n và o tráp không tÃnh nữa:
- Thôi, để mai tÃnh má»™t thể.
An nhìn chị, chỉ đợi lúc ấy. Hai chị em cùng vá»™i muốn đóng cá»a hà ng để lại ra ngoà i kia, ngồi trên chá»ng ngắm nhìn phong cảnh ngoà i phố. Liên khóa vá»™i tráp tiá»n vá»›i
má»™t chiếc chìa khóa chị Ä‘eo và o cái dây xà tÃch bạc (7) ở thắt lÆ°ng, chiếc xà tÃch và cái khóa chị quý mến và hãnh diện, vì nó tá» ra chị là ngÆ°á»i con gái lá»›n và đảm Ä‘ang.
- A, cô bé là m gì thế?
Nghe câu nói tiếp theo má»™t tiếng cÆ°á»i khanh khách, chị em Liên không cần ngoảnh mặt ra cÅ©ng biết là ai đã và o hà ng. Äó là cụ Thi, má»™t bà già hÆ¡i Ä‘iên, vẫn mua rượu ở hà ng Liên. Liên đã biết tÃnh bà , chị lẳng lặng rót má»™t cút rượu ti (8) đầy Ä‘Æ°a cho cụ; chị không dám nhìn mặt cụ, và trong lòng hÆ¡i run sợ, chị mong cho cụ chóng Ä‘i. Cụ cầm cút rượu soi lên rồi cÆ°á»i giÌ£n giã nói:
- A, em Liên thảo nhỉ. Hôm nay lại rót đầy cho chị đây.
Cụ ngá»a cổ ra đằng sau, uống má»™t hÆ¡i cạn sạch, rồi vừa chép miệng vừa lần ruá»™t tượng trả tiá»n - Cụ để ba đồng xu và o tay Liên, xoa đầu chị má»™t cái rồi lảo đảo bÆ°á»›c ra ngoà i. Hai chị em Liên đứng sững nhìn theo cụ Ä‘i lần và o bóng tối, tiếng cÆ°á»i khanh khách nhá» dần vá» phÃa là ng.
*
* *
Trá»i đã bắt đầu đêm, má»™t đêm mùa hạ êm nhÆ° nhung và thoảng qua gió mát. ÄÆ°á»ng phố và các ngÆ¡ con dần dần chứa đầy bóng tối. Các nhà đã đóng im ỉm, trừ má»™t và i cá»a hà ng còn thức, nhÆ°ng cá»a chỉ để hé ra má»™t khe ánh sáng. Trẻ con tụ há»p nhau ở thá»m hè, tiếng cÆ°á»i nói vui vẻ, khiến An thèm muốn nháºp bá»n vá»›i chúng để nô đùa, nhÆ°ng sợ trái lá»i mẹ dặn phải coi hà ng, nên hai chị em Ä‘Ã nh ngồi yên trên chá»ng, Ä‘Æ°a mắt theo dÆ¡i những bóng ngÆ°á»i vá» muá»™n, từ từ Ä‘i trong đêm.
VÌ£m trá»i hà ng ngà n ngôi sao ganh nhau lấp lánh, lẫn vá»›i vệt sáng của những con Ä‘om đóm bay là trên mặt đất hay leo và o cà nh cây. An và Liên lặng ngÆ°á»›c mắt lên nhìn các vì sao để tìm sông Ngân Hà và con vịt theo sau ông Thần Nông. VÅ© trụ thăm thẳm bao la đối vá»›i tâm hồn hai đứa trẻ nhÆ° đầy bà máºt và xa lạ và là m má»i trà nghÄ©, nên chỉ má»™t lát hai chị em lại chúi nhìn vá» mặt đất, vá» quầng sáng thân máºt chung quanh ngá»n đèn lay Ä‘á»™ng trên chá»ng hà ng của chị TÃ. Vá» phÃa huyện, má»™t chấm lá»a khác nhá» và và ng lÆ¡ lá»ng Ä‘i trong đêm tối, mất Ä‘i, rồi lại hiện ra... An trá» tay bảo chị:
- Kìa, hà ng phở của bác Siêu đã đến kia rồi.
Tiếng đòn gánh kÄ©u kịt nghe rÆ¡ rệt, khói theo gió tạt lại chá»— hai chị em: bác Siêu đã tá»›i gần, đặt gánh phở xuống Ä‘Æ°á»ng. Bác cúi xuống, nhóm lại lá»a, thổi và o cái nứa con. Bóng bác mênh mang ngả xuống đất má»™t vùng và kéo dà i đến táºn hà ng rà o hai bên ngÆ¡. An là Liên ngá»i thấy mùi phở thÆ¡m, nhÆ°ng ở cái huyện nhá» nà y, quà bác Siêu bán là má»™t thứ quà xa xỉ, nhiá»u tiá»n, hai chị em không bao giá» mua được. Liên nhá»› lại khi ở Hà Ná»™i chỉ được hưởng những thức quà ngon, lạ - bấy giá» mẹ Liên nhiá»u tiá»n - được Ä‘i chÆ¡i bá» hồ uống những cốc nÆ°á»›c lạnh xanh Ä‘á». Ngoà i ra, ká»· niệm nhá»› lại không rÆ¡ rệt, chỉ là má»™t vùng sáng rá»±c và lấp lánh. Hà Ná»™i nhiá»u đèn quá! Từ khi nhà Liên dá»n vỠđây, từ khi có cái cá»a hà ng nà y, đêm nà o Liên và em cÅ©ng phải ngồi trên chiếc chá»ng tre dÆ°á»›i gốc bà ng vá»›i cái tối của quang cảnh phố chung quanh.
Äêm tối đối vá»›i Liên quen lắm, chị không sợ nó nữa. Tối hết cả, con Ä‘Æ°á»ng thăm thẳm ra sông, con Ä‘Æ°á»ng qua chợ vá» nhà , các ngÆ¡ và o là ng lại sẫm Ä‘en hÆ¡n nữa. Giá» chỉ còn ngá»n đèn con của chị TÃ, và cái bếp lá»a của bác Siêu chiếu sáng má»™t vùng đất cát; trong cá»a hà ng, ngá»n đèn của Liên, ngá»n đèn vặn nhá», thÆ°a thá»›t từng há»™t sáng lá»t qua phên nứa. Tất cả phố xá trong huyện bây giá» thu nhá» lại nÆ¡i hà ng nÆ°á»›c của chị TÃ. Thêm được má»™t gia đình bác xẩm ngồi trên manh chiếu, cái thau sắt trắng để trÆ°á»›c mặt, nhÆ°ng bác chÆ°a hát vì chÆ°a có khách nghe.
Chị Tà phe phẩy cà nh chuối khô Ä‘uổi ruồi bò trên mấy thức hà ng, cháºm rãi nói:
- GiỠmuộn thế nà y mà hỠchưa ra nhỉ?
Chị muốn nói mấy chú lÃnh trong huyện, mấy ngÆ°á»i nhà của cụ thừa, cụ lục (9) là những khách hà ng quen của chị. Bác Siêu đáp vẩn vÆ¡.
- Hôm nay trong ông giáo cÅ©ng có tổ tôm. Dá»… há» không phải Ä‘i gá»i đâu.
Vợ chồng bác xẩm góp chuyện bằng mấy tiếng Ä‘Ã n bầu bần báºt trong yên lặng. Thằng con bò ra đất, ngoà i manh chiếu, nghịch nhặt những rác bẩn vùi trong cát bên Ä‘Æ°á»ng. Chừng ấy ngÆ°á»i trong bóng tối mong đợi má»™t cái gì tÆ°Æ¡i sáng cho sá»± sống nghèo khổ hằng ngà y của há».
*
* *
An và Liên đã buồn ngủ rÃu cả mắt. Tuy váºy hai chị em vẫn cố gượng để thức khuya chút nữa, trÆ°á»›c khi và o hà ng đóng cá»a Ä‘i ngủ. Mẹ vẫn dặn phải thức đến khi tà u xuống - ÃÆ°á»ng sắt Ä‘i ngang qua ngay trÆ°á»›c mặt phố - để bán hà ng, may ra còn có má»™t và i ngÆ°á»i mua. NhÆ°ng cÅ©ng nhÆ° má»i đêm, Liên không trông mong còn ai đến mua nữa. Vá»›i lại đêm há» chỉ mua bao diêm, hai gói thuốc là cùng. Liên và em cố thức là vì cá»› khác, vì muốn được nhìn chuyến tà u. ChÃn giá» có chuyến tà u ở Hà Ná»™i Ä‘i qua huyện. Äó là sá»± hoạt Ä‘á»™ng cuối cùng của đêm khuya.
An đã nằm xuống gối đầu lên đùi chị, mà mắt sắp sá»a rÆ¡i xuống, còn dặn vá»›i:
- Tà u đến chị đánh thức em dáºy nhé.
- Ừ, em cứ ngủ đi.
Liên khẽ quạt cho An, vuốt lại mái tóc tÆ¡. Äầu em bé nặng dần trên ngÆ°á»i Liên; chị ngồi yên không Ä‘á»™ng Ä‘áºy. Qua khe lá của cà nh bà ng ngà n sao vẫn lấp lánh; má»™t con Ä‘om đóm bám và o dÆ°á»›i mặt lá, vùng sáng nhá» xanh nhấp nháy rồi hoa bà ng rụng xuống vai Liên khe khẽ, thỉnh thoảng từng loạt má»™t. Tâm hồn Liên yên tÄ©nh hẳn, có những cảm giác mÆ¡ hồ không hiểu.
Trống cầm canh (10) ở huyện đánh tung lên má»™t tiếng ngắn, khô khan, không vang Ä‘á»™ng ra xa, rồi chìm ngay và o bóng tối. NgÆ°á»i vắng mãi, trên hà ng ghế chị Tà má»›i có hai ba bác phu ngồi uống nÆ°á»›c và hút thuốc là o. NhÆ°ng má»™t lát từ phố huyện Ä‘i ra, hai ba ngÆ°á»i cầm đèn lồng lung lay các bóng dà i: mấy ngÆ°á»i là m công ở hiệu khách Ä‘i đón bà chủ ở tỉnh vá». Bác Siêu nghển cổ nhìn ra phÃa ga, lên tiếng:
- Äèn ghi đã ra kia rồi.
Liên cÅ©ng trông thấy ngá»n lá»a xanh biếc, sát mặt đất, nhÆ° ma trÆ¡i. Rồi tiếng còi xe lá»a ở đâu vang lại, trong đêm khuya kéo dà i ra theo gió xa xôi. Liên đánh thức em:
- Dáºy Ä‘i, An. Tà u đến rồi.
An nhá»m dáºy, lấy tay dụi mắt cho tỉnh hẳn. Hai chị em nghe thấy tiếng dồn dáºp, tiếng xe rÃt mạnh và o ghi. Má»™t là n khói bừng sáng trắng lên đằng xa, tiếp đến tiếng hà nh khách ồn à o khe khẽ. Mấy năm nay buôn bán kém nên ngÆ°á»i lên xuống Ãt, có khi hai chị em đợi chá» chẳng thấy ai. TrÆ°á»›c kia, ở sân ga, có mấy hà ng cÆ¡m mở đón khách, đèn sáng cho đến ná»a đêm. NhÆ°ng bây giá» hỠđóng cá»a cả rồi, cÅ©ng im lặng tối Ä‘en nhÆ° ngoà i phố.
Hai chị em chá» không lâu. Tiếng còi đã rÃt lên, và tà u rầm rá»™ Ä‘i tá»›i. Liên dắt em đứng dáºy để nhìn Ä‘oà n xe vụt qua, các toa đèn sáng trÆ°ng, chiếu ánh cả xuống Ä‘Æ°á»ng. Liên chỉ thoáng trông thấy những toa hạng trên sang trá»ng lố nhố những ngÆ°á»i, đồng và ká»n lấp lánh, và các cá»a kÃnh sáng. Rồi chiếc tà u Ä‘i và o đêm tối, để lại những đốm than Ä‘á» bay tung trên Ä‘Æ°á»ng sắt. Hai chị em còn nhìn theo cái chấm Ä‘á» của chiếc đèn xanh trên toa sau cùng, xa xa mãi rồi khuất sau rặng tre.
- Tà u hôm nay không đông nhỉ, chị nhỉ.
Liên cầm tay em không đáp. Chuyến tà u đêm nay không đông nhÆ° má»i khi, thÆ°a vắng ngÆ°á»i và hình khÆ° kém sáng hÆ¡n. NhÆ°ng hỠở Hà Ná»™i vá»! Liên lặng theo mÆ¡ tưởng. Hà Ná»™i xa xăm, Hà Ná»™i sáng rá»±c vui vẻ và huyên náo. Con tà u nhÆ° đã Ä‘em má»™t chút thế giá»›i khác Ä‘i qua. Má»™t thế giá»›i khác hẳn đối vá»›i Liên, khác hẳn cái vầng sáng ngá»n đèn của chị Tà và ánh lá»a của bác Siêu. Äêm tối vẫn bao bá»c chung quanh, đêm của đất quê, và ngoà i kia, đồng ruá»™ng mênh mang và yên lặng.
- Thôi đi ngủ đi chị.
Liên vá»— vai em ngồi xuống chá»ng. An cÅ©ng ngồi xuống và ngả đầu và o vai Liên. Tiếng vang Ä‘á»™ng của xe há»a đã nhá» dần, và mất dần trong bóng tối, lắng tai cÅ©ng không nghe thấy nữa. Sao trên trá»i vẫn lấp lánh. Cả phố huyện bây giá» má»›i tháºt là hết náo Ä‘á»™ng, chỉ còn đêm khuya, tiếng trống cầm canh và tiếng chó cắn. Từ phÃa ga, bóng đêm lồng vá»›i bóng ngÆ°á»i Ä‘i vá»; chị Tà đương sá»a soạn đồ đạc và bác Siêu đã gánh hà ng Ä‘i và o trong là ng, còn vợ chồng bác xẩm ngủ gục trên manh chiếu tá»± bao giá».
Liên quay lại nhìn em thấy An cÅ©ng đã ngủ say, tay nắm chặt tà áo chị và đầu vẫn dá»±a và o vai. Liên nhìn quanh đêm tối, gió đã thoáng lạnh và đom đóm không còn nữa. Chị cúi xuống vá»±c em và o trong hà ng, mắt cÅ©ng đã rÃu lại. Chị gà i cá»a cẩn tháºn và vặn nhỠđèn đặt trên cái quả thuốc sÆ¡n Ä‘en. Rồi Liên đến bên em nằm xuống. Chị gối đầu lên tay nhắm mắt lại. Những cảm giác ban ngà y lắng Ä‘i trong tâm hồn Liên và hình ảnh của thế giá»›i quanh mình má» Ä‘i trong mắt chị. Liên thấy mình sống giữa bao nhiêu sá»± xa xôi không biết nhÆ° chiếc đèn con của chị Tà chỉ chiếu sáng má»™t vùng đất nhá». NhÆ°ng Liên không nghÄ© được lâu; mắt chị nặng dần, rồi sau Liên ngáºp và o giấc ngủ yên tÄ©nh, cÅ©ng yên tÄ©nh nhÆ° đêm ở trong phố, tịch mịch và đầy bóng tối.
(Nắng trong vÆ°á»n - Äá»i nay - Hà Ná»™i, 1938)
Chú giải
(1) Thu không: chiá»u tối, lÃnh huyện đánh trống thu quân và đóng cổng thà nh (thà nh bảo vệ huyện Ä‘Æ°á»ng) sau khi xem xét trong thà nh không có gì khả nghi.
(2) LÃnh lệ: lÃnh nhÆ°ng không có vÅ© trang chỉ là m các việc tạp dịch, hầu hạ quan lại, giữ tráºt tá»± trong dinh quan huyện.
(3) Thầy thừa: thừa phái. Má»™t loại viên chức Nhà nÆ°á»›c phụ trách công việc ở các phÌ£ng khác nhau trong má»™t huyện Ä‘Æ°á»ng.
(4) Quả: má»™t thứ dụng cụ dùng để Ä‘á»±ng hà ng khô, hình tròn có nắp, cốt trong bằng tre Ä‘an, bên ngoà i thÆ°á»ng sÆ¡n mầu Ä‘en hoặc mầu nâu, mầu Ä‘á».
(5) Nháºt trình: báo hằng ngà y.
(6) Là m hà ng xáo: đong thóc, xay giã, giần sà ng thà nh gạo rồi đem bán.
(7) Xà tÃch: má»™t thứ đồ trang sức của phụ nữ ngà y xÆ°a thÆ°á»ng là má»™t sợi dây mạ bạc giắt ở thắt lÆ°ng có Ä‘eo chìa khóa, há»™p vôi ăn trầu.
(8) Rượu ti: rượu do công ty rượu được Nhà nÆ°á»›c (thá»i Pháp thuá»™c) bảo trợ sản xuất bán cho dân má»™t cách hợp pháp.
(9) Cụ lục (lục sự): loại viên chức nhà nước ngà nh tòa án (ở đây là cấp huyện).
(10) Trống cầm canh: ngÆ°á»i xÆ°a chia thá»i gian má»™t đêm là m năm canh. Äầu má»—i canh có Ä‘iểm trống.
|
|
|
Từ khóa được google tìm thấy
|
1 so tac pham thach lam, 3 tac pham cua thach lam, 4vn.eu, áèëàí, Ä‘oc tac pham thach lam, bach luyen thanh tien, cac sach cua thach lam, cac tac pham thạh lam, cac truyen cua thach lam, cactacpham cua thach lam, cactpcuathachlam, chuyen cua thach lam, chuyen cua thach lam., chuyen ngan thach lam, chuyen thach lam, doc chuyen cua thach lam, doc truyen cua thach lam, doc truyen thach lam, doc truywn thach lam, ïèùåâûõ, ìèýëü, îòåëè, nhà mẹ lê, tac pham cua thach lam, tac pham cua thach lam., tac pham cuathach lam, tac pham thach lam, tacc pham cua thach lam, tai truyen cua thach lam, taÌc pham cua thach lam, tap truyen cua thach lam, tác pham cua thach lam, tác phẩm thạch lam, thac lam, thach lam, thạch lam, tieuthuyetthachlam, tp cua thach lam, truen ngan cua tahch lam, truen ngan cua thach lam, trujen cua thach lam, truyên của thach lam, truyên ngăn thach lam, truyện thạch lam, truyện thạch lam pdf, truyen của thạch lam, truyen cua thach lam, truyen cuathach lam, truyen gan cua thach lam, truyen hay cua thac lam, truyen hay cua thach lam, truyen hay thach lam, truyen ngan cua thachlam, truyen ngan thach lam, truyen ngan thanh lam, truyen ngan thạch lam, truyen nhan thạch lam, truyen thach lam, truyen.ngan.thach.lam., truyencuathachlam, truyenngancuathachlam, truyennganthachlam, truywn ngan, tryen ngan thach lam, tu luc van doan, vu dong can khon, www.truyen thach lam, xem truyen cua thach lam |
| |