Trái tim không cần lý lẽ

[Vô Tình]

Chương 10

Ngay trước bữa tối, Martin đi vào phòng khách và bắt gặp Leonor đang ngồi sau đàn dương cầm. Sự rụt rè mà cô gái đã đem đến cho chàng từ ngày đầu tiên quen biết giờ đây trở nên mạnh hơn nữa. Chàng trai cảm thấy nếu như chỉ có hai người với nhau thì Leonor sẽ không khó khăn gì đoán biết được bí mật của chàng, sẽ hiểu rằng chàng yêu nàng. Những người đang sợ bắt gặp ở phụ nữ sự đáp lại tình cảm của mình thường vẫn dè dặt như thế, dù thậm chí họ là những người có nghị lực nhất đi nữa.

"Nàng sẽ đối xử với mình bằng lòng thương hại", Rivas thoáng nghĩ và chàng vội vã lui ra cửa, cảm thấy nhục nhã vì cái ý nghĩ đó đến mức hai má đỏ bừng lên.

Leonor nhìn thấy Martin ngay từ lúc chàng bước vào, lần này nàng không tỏ ra lạnh nhạt như vẫn thường đối xử, nàng đứng bật dậy và đi ra ngoài cửa gọi giật chàng trở lại.
Chàng quay lại và luống cuống đứng im tại chỗ.
- Sao anh lui ra thế? – Leonor nhận thấy sự ngượng ngùng của chàng.
- Tôi nghĩ rằng cô đang bận nên sợ làm phiền – Martin đáp.
- Làm phiền ư? Vì sao cơ chứ? Anh thấy đấy, chính tôi gọi anh.
- Rất cám ơn tiểu thư.
- Xin mời anh ngồi. Chúng ta cần nói chuyện với nhau.
Rivas bực bội nghĩ là Leonor niềm nở với mình như thế chỉ vì nàng lại muốn tra hỏi chàng như hôm trước mà thôi. Chàng theo cô gái vào phòng khách và đứng gần chiếc ghế bành nàng vừa ngồi.
Cô gái xinh đẹp lịch thiệp chỉ cho chàng một chiếc ghế khác.
- Hôm qua thậm chí tôi không nhận ra anh đã đi lúc nào – nàng nhìn thẳng vào mắt Martin.
- Thưa tiểu thư – chàng tự trấn tĩnh trả lời – tôi đã cho rằng cô không còn gì để hỏi tôi nữa.
- Nhưng hôm qua tôi đã mời anh đâu chỉ vì việc ấy. Thực ra thì sau đó do lơ đễnh tôi đã để anh lại một mình, tôi thật là sơ ý. Nói thật, tôi rất lấy làm tiếc. Dù sao anh cũng đã có thể bực mình. Nhưng xin anh tin cho, tôi quá bận trí, tất cả đều là vì thế.
Cần nhận xét rằng giọng nói của Leonor hiểu không giống với người cần xin lỗi. Dường như nàng vượt qua lòng kiêu hãnh một cách khó khăn để có thể thú nhận lỗi của mình và nghĩ trước hết đến việc sao cho Martin, lạy trời, đừng có quên khoảng cách giữa hai người, giống na vẫn giữ vẻ ra lệnh. Song, nếu như nền giáo dục đã làm cho cô gái thành kiêu ngạo, thì tâm hồn nàng vẫn chứa đựng tình cảm công bằng, vì thế lương tâm trong Leonor đã lên tiếng và nàng quyết định xin lỗi Rivas. Hôm qua khi phát hiện ra Martin đột nhiên rời khỏi phòng khách, nàng đã lập tức nghĩ rằng chàng trai giữ địa vị bị lệ thuộc trong nhà và có thể phật ý. Bất kỳ ai trong số những kẻ ăn diện giàu có vẫn ngưỡng mộ nàng thì có lẽ nàng sẽ không thèm động lòng, cũng không bao giờ nghĩ tới việc nghi ngờ tính đúng đắn trong cách cư xử của mình. Nhưng hiểu được tâm trạng của Rivas lúc rời phòng khách, nàng tự thấy xấu hổ và tự nhủ rằng mình đã cư xử không tốt, và lập tức quyết định sẽ thành khẩn thú nhận điều đó.

Song khi có mặt chàng trai thì Leonor cảm thấy nói lời xin lỗi sẽ không dễ dàng như ban đầu vẫn tưởng. Người đẹp kiêu hãnh rơi vào tình thế khác thường tới mức chỉ có lý trí mạnh mẽ mới buộc được nàng thực hiện cái quyết định mà mình hơi hấp tấp đặt ra. Nhưng khi đã bắt đầu thì cô gái lại lo ngại Martin giải thích sai lệch lời nói của mình – vì lẽ đó mà giọng nói của Leonor mới có vẻ kiêu căng như vậy.
Thốt ra những lời xin lỗi, nàng liếc nhìn chàng trai và cố gắng đoán theo vẻ mặt xem chúng gây ấn tượng như thế nào. Cần phải nói rằng hành động không ngờ của cô gái đã làm cho Martin cảnh giác đề phòng và trong mắt chàng lộ rõ sự buồn bực. chàng trả lời cũng không kém phần kiêu căng:
- Thưa tỉêu thư, riêng tôi thì hôm qua rất buồn vì đã không thể trả lời một cách cặn kẽ hơn được về con người mà chắc là cô đã rất đặc biệt quan tâm.
- Ồ, hoàn toàn không phải tôi quan tâm! – Leonor trong chốc lát quên khuấy mất mọi sự thận trọng cũng như ý định kiêu căng trong giọng nói.
- Thật thế sao? – Martin thốt lên, thậm chí không cần che giấu nỗi vui mừng của mình.

Sự tinh ý rằng phụ nữ giúp cho Leonor hiểu ngay vì sao nét mặt chàng trai lại sáng rỡ và vui mừng đến như vậy.
"Chẳng lẽ chàng đã yêu mình?" – nàng chợt nghĩ và bắt gặp ánh mắt cháy rực lửa của Rivas, nàng hơi bối rối.
Sau đó tự bực mình vì đã tỏ ra cởi mở không đúng lúc để xóa bỏ nỗi ngờ vực của Martin, Leonor lại dùng giọng nói trước đó và quyết định trừng phạt Martin vì đã dám bạo gan yêu nàng.
- Trí tưởng tượng của anh có quá phong phú không đấy, thưa công tử? – nàng giễu cợt hỏi – anh rút ra những kết luận từ những điều nghe thấy vội vã quá.
- Tiểu thư chê trách tôi không đủ lễ độ là đúng – Martin lúng túng, hoàn toàn không hiểu nổi cô gái đỏng đảnh vừa mới ngỏ lời xin lỗi xong đã quay sang cảnh cáo chàng, hơn nữa giọng nàng còn nghiệt ngã hơn cả lời nói.
- Điều gì đã làm cho anh có quyền tưởng tượng rằng dường như khi hỏi thăm anh về cuộc sống của San Louis, tôi có mối quan tâm đặc biệt tới chàng?
- Thưa tiểu thư, tôi xin cam đoan một cách thành tâm nhất là nếu như điều ước đoán ấy dù có xảy ra một cách vô tình khi tôi chưa khi nào tận dụng nàng và dĩ nhiên, hiện giờ cũng không.
- Tôi có thể hy vọng như thế - Leonor đáp lời và nhìn chàng trai với một vẻ kênh kiệu làm cho tim chàng thắt lại vì đau đớn.
Đúng ngay giây phút đó, bà Engracia xuất hiện cùng chồng. Ngay lúc mới bước qua ngưỡng cửa căn phòng kế với phòng khách, ngài Damasso đã phát Leonor cùng Martin đang nói chuyện riêng với nhau.
- Tại sao con gái chúng mình lại ngồi riêng với chàng trai này thế? – ngài hỏi bà vợ, vẻ không hài lòng.
Vừa bước vào phòng khách, ngài Ensina gọi ngay Rivas đến chỗ mình và bàn với chàng chuyện công việc còn bà Engracia vội vã nói với con gái rằng cách cư xử của nàng làm cho cha ngạc nhiên.
- Ba nói mà không chịu suy nghĩ! – Leonor nổi nóng – chẳng lẽ ba không quá thích thú với thư ký của mình hay sao? Con sẵn lòng hiểu rằng ba đánh giá rất cao năng lực của Rivas, mà chúng ta cũng mới nghe thấy những lời khen đấy thôi. Nhưng phải chăng ba có nhận xét về anh chàng tỉnh lẻ này tốt đến mức thật sự cho rằng dường như con có để ý đến chàng ta?
Bà Engracia chỉ biết cúi đầu không tìm ra được lời nào để phản bác, hơn nữa Diamela cứ nhảy lên chân bà mà sủa váng lên làm cho bà mệnh phụ quý phái phải bế cô con cưng lên lòng và cố xua đủôi ý nghĩ buồn bã rằng bà không đủ uy tín đối với con gái.
Còn ông Damasso thì ngay cả chuyện nghĩ đến con gái ngồi một mình với Martin cũng đã quên khuấy và đang chăm chú nghe ý kiến của viên thư ký về một vụ đầu cớ béo bở mà ngài quyết không từ bỏ.
Từ những lời của Leonor dĩ nhiên bạn đọc không lơ đễnh đã hiểu được là ông Damasso vẫn thường khen tặng Rivas, người đang nắm giữ những bí mật thương mại của ông vì đã từng viết những bức thư cho những người mà chủ mình uỷ quyền và không phải ít khi chàng đã phải giúp ông những lời khuyên trong công việc. Trong chuyện này, Martin sử dụng trí tuệ bẩm sinh nhiều hơn là kinh nghiệm buôn bán mà phải thú nhận rằng chàng hầu như không hề có. Mong muốn đền đáp sự hiếu khách đã được hưởng, Rivas cố gắng để có thể hoàn thành tốt nhất những nghĩa vụ được giao. Chàng trai muốn được ông Damasso đánh giá cao phẩm chất của mình và không thấy tiếc vì đã cho chàng ở trong nhà. Chính vì thế, mới sau một thời gian ngăn, ngài Ensina đã tin vào khả năng của viên thư ký và chàng trở thành cố vấn tối cần thiết trong tất cả những công việc mà nhà tư bản tháo vát tiến hành hầu tăng thêm gia sản vốn đã khổng lồ của mình.
Lần này như chúng ta đã nói, câu chuyện bàn về những vụ đầu cơ béo bở và Martin đã nêu được ý kiến có khả năng mở ra những triển vọng mới cho hoạt động của chủ mình. Lòng đầy biết ơn, ông bắt đầu tìm cách để bày tỏ với chàng trai sự tri ân của mình.
- Tôi nhận thấy – ông nói – các buổi tối anh không bao giờ ở trong phòng khách.
- Việc học tập hoàn toàn không chừa lại cho cháu thời giờ rỗi rãi, thưa ngài – Rivas trả lời.
Những lời của ông Damsso làm chàng vui sướng không tả được vì chàng có được cơ hội ở bên Leonor và biết được những người ngưỡng mộ nàng nhiều hơn.
- Nhưng dù sao khi nào có được thời giờ thì anh cứ đến nhé – ngài Ensina vẫn nài nỉ - Tôi muốn anh tiếp cận giới thượng lưu nhiều hơn. Đối với một người trẻ tuổi định trở thành luật sư, những mối liên hệ như thế vô cùng có ích.
Ngay tối đó, Martin tận dụng luôn lời mời của chủ nhà và xuất hiện ở phòng khách của bà Engracia vào lúc chín giờ, khi những nhân vật mà bạn đọc quen biết đã tụ họp đầy đủ.
Cũng không thừa nếu chúng ta được biết rằng sau một thời gian ngắn ở Santiago, người hùng của chúng ta đã đổi mới trang phục một cách đáng kể. Biện pháp thực hiện đó là do San Louis nghĩ ra. Theo lời khuyên của chàng, Rivas đã đặt mua theo cách trả dần một bộ y phục ở một tiệm may thời trang với điều kiện mỗi tháng phải trả hai peso. Vì thế, chàng đã có được vẻ lịch thiệp mà hàng tháng vẫn còn lại mười tám peso cho những nhu cầu khác.
Để hiểu được nguyên cớ của tình trạng phấn khích trong nhà ngài Ensina buổi tối ấy, chúng tôi muốn thuật lại cho bạn đọc tình hình thời sự ở thủ đô, khi đó cũng sẽ hiểu được những câu chuyện mà các vị khách của bà Engracia trao đổi với nhau và trạng thái thần kinh của mọi người tại thời kỳ tất cả bị chính trị lôi cuốn mạnh mẽ đó.
Cái Hội bình đẳng mà chúng ta đã nhắc tới, lúc ban đầu vào năm 1850 hoàn toàn có rất ít hội viên nhưng đến thời kỳ đầy những sự kiện này đã nhân đội ngũ của mình lên với tốc độ nhanh chóng không thể tưởng tượng và trở thành đối tượng được quan tâm đặc biệt. Ngay bản thân tên gọi của tổ chức ấy cũng đã buộc chính phủ phải thận trọng, nhưng đáng cẩn trọng hơn nhiều là bản cương lĩnh trong đó nêu lên những nguyên tắc hoạt động và sự hăng hái hưởng ứng những lời kêu gọi của hội từ phía hầu hết mọi tầng lớp nhân dân thủ đô. Sau một thời gian ngắn, số hội viên của Hội Bình đẳng đã tăng lên đến tám phần trăm và họ bàn luận những vấn đề nghiêm trọng nhất về cbsn xã hội cũng như về đường lối chính trị. Thế là dần dần thành phố Santiago mơ ngủ đã thức tỉnh trước cuộc sống mới, còn chính trị là đề tài của mọi cuộc chuyện trò. Nó làm bận rộn mọi trí não, đối với một số người nó đánh thức niềm hy vọng, đối với một số khác thì đem đến nỗi lo sợ.
Kể từ nay trong nhà những công dân cầu an nhất cũng nổi lên những cuộc tranh luận sôi bỏng, mọi người chia thành những đảng phái đôi nghịch. Nhiều cậu con trai không còn phục tùng bố mẹ, các cuộc cãi vã dữ dội phá tan sự yên tĩnh của hàng loạt gia đình. Tóm lại vào năm 1850, và muộn hơn một chút, năm 1851, ở Chi lê không còn sót một nhà nào không om sòm các cuộc tranh cãi hỗn loạn về chính trị và khó mà tìm được dù chỉ một người không tham dự vào một đảng phái nào đó đang chia xé xã hội. Ở Chi lê thời gian ấy có lẽ Likua không thể áp dụng được cái luật lệ của ông về những người thờ ơ với các vấn đề xã hội, bởi vì ông sẽ không tìm thấy ở đây những kẻ vi phạm luật lệ ấy.
Hội Bình đẳng đã tiến hành bốn phiên họp nổi tiếng ngay từ trước ngày 19 tháng 8 năm 1850, khi kỳ họp đáng chú ý của nó được triệu tập và được gọi là "cuộc họp được xua tan bằng dùi cui".
Cuộc họp nói trên diễn ra đúng vào cái buổi tối mà lần đầu tiên Martin quyết định xuất hiện ở phòng khách của người bảo trợ mình, trong giờ tiếp khách hàng ngày.

[Vô Tình]

Chương 11

Đó là buổi tối ngày 19 tháng 8, và đã mấy ngày nay trong thành phố loan đi những tin đồn dường như Hội Bình đẳng sẽ bị giải tán theo quyết định của chính phủ. Người ta lo sợ thuật lại câu chuyện về cuộc tấn công của bốn kẻ có vũ trang ở Chimbo. Cuộc tấn công xảy ra tuần trước, lúc đêm khuya, sau khi trong thành phố xuất hiện nhóm số 7 thuộc Hội Bình đẳng.

Lúc được ông Damasso giới thiệu với các vị khách, Martin ngồi xuống ghế và câu chuyện bị sự xuất hiện của chàng làm ngắt quãng lại tiếp tục sôi nổi.
- Chính phủ - ngài Fidel Elias tuyên bố thay cho câu trả lời sự phản đối của ai đó – có toàn quyền giải tán cuộc tụ họp của bọn mị dân. Bởi vì chính phủ là cái gì? Là những người có quyền lực. Nghĩa là họ có cả quyền truy tố bất cứ ai tuỳ ý.
Nghe được những lý lẽ độc đáo của đức ông chồng, bà Engracia sợ hãi lấy hai tay che mặt.
- Còn tôi xin nói với các vị điều này – ngài Simon Arenal tự cho mình là một nhân vật quan trọng, lên tiếng ủng hộ - bọn dân thường lẽ ra phải sung sướng vì họ được phép chơi đùa trong các ngày hội hè, thế mà họ lại dí mũi vào những việc mà họ chẳng hiểu gì hết. Nếu như bất kỳ tên thợ nào cũng bắt đầu bàn luận về chính trị thì lạy trời, tôi sẽ hết tin vào lợi ích của học vấn.
Đã tiêu tan hy vọng được vào một uỷ ban nào đó của chính phủ mặc dù vẫn mơ ước nó từ lâu, ông Damasso tối hôm ấy chịu ảnh hưởng rõ rệt của những tờ báo tự do mà ông nhớ gần như thuộc lòng các bài viết trong đó.
- Tự do hội họp – ông thốt lên – đó là điều thiêng liêng. Nó là một trong những thành quả trong thắng lợi của nền văn minh đối với chế độ dã man. Khước từ nó có nghĩa là thưa nhận rằng những người tuẫn tử vì tự do đổ máu một cách ủông phí, đồng thời…
- Tôi rất muốn nghe anh sẽ ca hát ra sao về những kẻ tuẫn tử và về tự do lúc nào người ta dọn tài sản của anh đi! – ông Fidel cắt ngang.
- Ông lầm rồi, bạn thân mến ạ! – ngài Simon Arenal xen vào – chẳng lẽ ông ngây thơ đến nỗi cho rằng những người ấy chọn cho mình cái tên như thế một cách vô cớ? Hội Bình Đẳng hướng tới việc thiết lập nền bình đẳng chung, mà sự bất bình đẳng về tài sản ngăn trở nhiều nhất việc đạt được mục tiêu ấy. Vì thế, rõ ràng những người giàu có sẽ trở thành những vật hy sinh.
- Đúng là như thế, họ sẽ là Boue émissaue (kẻ làm bung xung) – Agustin đế theo, không bỏ lỡ cơ hội chêm vào mấy tiếng Pháp.
- Ở đây không thể có hai ý kiến, thưa ngài – Emilio Mendosa trước đó chỉ gật đầu tán thưởng, giờ cũng lên tiếng khẳng định.
Ông Damasso lưỡng lự. Lý lẽ về mối nguy cơ đe doạ tài sản mà ở thời kỳ đó vẫn được sử dụng để hù doạ những người giàu có, có quan đỉêm tự do đã là cho ông bối rối và ngừng bặt.
- Những trụ cột của xã hội chúng ta như ngài – Mendosa tiếp tục – bây giờ cần phải lợi dụng cơ hội thuận lợi mà ra tay trợ giúp chính phủ.
- Tất nhiên, đó là nghĩa vụ của mỗi người con chân chính của tổ quốc – Fidel nhận xét theo tam đoản luận – bởi vì đối với chúng ta, chính phủ như cha đẻ. Và, đứng ra ủng hộ chính phủ, anh sẽ chứng tỏ mình là một con người yêu tổ quốc.
- Nhưng ông ơi – bà Francisca chen lời – lý lẽ của ông là lừa phỉnh, bởi vì…
- Chà chà! – chồng bà cắt ngang – Chính trị không phải công việc của phái nữ. Phải không anh bạn? – ngài hướng vào Martin ngồi gần ngài nhất.
- Tôi giữ quan đỉêm hơi khác, thưa ngài – Rivas điềm tĩnh.
Ông Fidel gần như sợ hãi, dán mắt vào chàng trai.
- Làm sao anh có thể nói… - ông bật nói. Sau đó, dường như vô tình nảy ra một ước đóan, ông hỏi – chắc anh chưa vợ…
- Vâng thưa ngài
- Ờ, vậy thì rõ rồi. Chúng ta sẽ không khi nào hiểu được nhau đâu.
Cánh cửa bật mơ/ và trên ngưỡng cửa phòng khách xuất hiện Clemente Valencia, người bao giờ cũng đến muộn hơn tất cả.
- Tôi từ đường Las Monkhitas đến thẳng chỗ các ngài đây – chàng ta tuyên bố - Tôi bị một đám đông giữ lại.
- Cái gì? Cách mạng nổ ra rồi à? – Hai ông Fidel và Simon cùng thốt lên một lúc, mặt tái đi vì sợ hãi.
- Hiện thời thì chưa nổ ra, nhưng nếu xảy ra chuyện ấy thì đó là do lỗi của chính phủ - Valencia đáp lời làm cho tất cả sửng sốt vì họ đã quen nghĩ rằng chàng tư sản này đến hai chữ cũng không ghép được với nhau.
- Thật đúng là chính trị làm cho cả những kẻ ngu độn trở thành hùng biện! – bà Francisca nói thầm với Leonor đang ngồi bên\/
- Hãy nghe đây, anh bạn. chuyện gì xảy ra với anh thế? Cậu cứ hổn hà hổn hển – Agustin nói với Clemente Valencia đang im bặt trong khi các vị khách đòi chàng ta tiếp tục giảng giải.
- Mà đúng là cái gì xảy ra với anh thế? – tất cả đồng thanh hỏi.
- Cuộc họp toàn thể các hội viên Hội Bình Đẳng đã được triệu tập – Clemente mở đầu.
- Việc ấy chúng tôi biết rồi.
- Nó đã bế mạc lúc 10 giờ tối.
- Một tin tức cực kỳ quan trọng! – bà Francisca tiếp lời.
- Thì nói tiếp đi – Agustin không nén được – cái gì nữa nào?
- Khi trong phòng họp còn lại một số hội viên của hội thì có một nhóm người nào đó nhảy vào và tấn công họ bằng dùi cui.
- Bằng duì cui à? – một vài giọng nói vang lên.
- A coup de batons – Agustin kéo dài giọng mũi.
- Nhưng đấy là sự dã man thật sự! – bà Francisca giận dữ - Lẽ nào những hành động như thế lại được phép xảy ra ở một đất nước văn minh?
- Vợ ơi là vợ! – ông Fidel cố khuyên bà – Chính phủ biết phải làm gì rồi. Đừng có can thiệp vào chính trị.
- Nói gì thì nói chứ việc đó đúng là quá quắt – Agustin nói – Rõ ràng là vượt quá giới hạn.
- Nghĩa vụ của chính quyền – ông Simon lên giọng long trọng – là phải bảo vệ sự yên tĩnh của chúng ta, mà cái hội của bọn nổi loạn này lại đe doạ chính sự yên tĩnh ấy.
- Không thật là khủng khiếp! – bà Francisca tiếp tục khẳng định một cách xúc động.
- Không sao! Dù gì thì sức mạnh cũng ở phía chính phủ!
- Và rất tốt vì bọn họ đã được đối xử xứng đáng – ông Fidel nói thêm – Cứ để cho họ đừng có thò mũi vào việc không phải của mình.
- Việc này có thể dẫn đến một cuộc cách mạng – ông Damasso nhận xét.
- Chuyện nhảm nhí! – ông Simon phản đối - có làm thế thì mới gây được sự kính trọng chứ. Bất cứ chính phủ nào cũng cần phải biểu lộ sức mạnh và chỉ như vậy mới có thể lãnh đạo được nhân dân.
- Nhưng việc làm này có nghĩa là áp chế chứ đâu phải lãnh đạo! – Martin lên tiếng phản đối, vì suy nghĩ đúng đắn và tâm hồn cao nhã của chàng nổI dậy chống lại những lý lẽ của những người theo phái chuyên quyền.
- Ngài Simon hoàn toàn đúng – Emilio Mendosa xen vào – đối với kẻ thù thì phải nghiêm khắc hơn nữa.
- Thật là một lý luận vô cùng lạ lùng, thưa công tử - Martin xúc động đáp lại – Tôi luôn cho rằng những người cao thượng cần phải có lòng khoan dung đối với kẻ thù.
- Đối với bất cứ kẻ thù nào, chỉ loại trừ bọn tự do! – Mendosa buông xõng một cách khinh miệt.
Khó khăn lắm mới nén được phẫn nộ, Rivas bỏ ra phía chiếc bàn.
- Đừng có tranh luận với họ làm gì, anh sẽ không nghe được mớ lý lẽ nào khác đâu – bà Francisca nói với chàng.
Các vị mày râu vẫn tiếp tục bàn cãi về chính trị, các bà thì ngồi quanh chiếc bàn trên đó đã được người hầu đặt sẵn một khay chứa đầy những ly sô cô la.
Suốt cả buổi tối, Martin không rời mắt khỏi Leonor, nhưng chàng cũng không thể hiểu cô gái có thái độ ra sao đối với các lập luận khác nhau của đám khách. Chàng cũng không thể biết Leonor ưa thích ai hơn trong số những kẻ ái mộ, nàng nói chuyện lúc với người này khi với người khác, nhưng vẻ mặt của nàng không hể bỉêu lộ điều gì ngoài vẻ lịch thiệp thường tình và hoàn toàn không có cái nét ngượng ngùng của một người phụ nữ đang lắng nghe những lời mơn trớn trái tim mình. Song phát hiện đó hoàn toàn không làm cho Martin vui mừng. Ngược lại nó làm cho chàng chán ngán.
Chàng trai nghĩ rằng một khi Leonor thờ ơ như thế đối với cả chàng công chức bảnh bao, cả chàng công tử hiếu danh giàu có thì hiển nhiên là đối với mình, không đời nào nàng lại thèm chú ý. Bởi vì chàng không hề có một ưu điểm gì để mà tranh đua với những con người sang trọng dường ấy, những con người mà trong thâm tâm chàng đã coi như đối thủ của mình. Nhưng đồng thời Martin cũng nhận thức càng rõ rệt hơn rằng suốt đời chàng sẽ bị lệ thuộc vào cô gái xinh đẹp đã được tình yêu của chàng phủ lên một vầng hào quang. Những suy tưởng của chàng trai trong giờ phút ấy giống như hai giọt nước với những tình cảm đa sầu hay nảy sinh ở bất cứ kẻ nào đang yêu mà không có hy vọng gì được đáp lại, và có lúc thậm chí chàng còn cảm thấy dường như Leonor quá ư tuyệt vời đến mức nàng không ban tặng tình yêu cho bất cứ ai, kể cả người đã chết.
Chàng kiềm giữ một cách khó khăn để không cho phép mình lúc nào cũng nhìn cô gái vì sợ rằng biết đâu đám khách chẳng đoán biết được những gì đang diễn ra trong lòng mình. Trong khi đó, Matilda cùng cô chị họ rời khỏi bàn và ngồi vào một góc khuất của phòng khách.
- Chàng trai đó chính là bạn của Raphael đấy! – Leonor nói và kín đáo đưa mắt chỉ Martin.
- Chị biết không, em thấy chàng tra trông rất được – Matilda nhận xét.
- Chà, vì em không phải là hoàn toàn không thiên vị - Leonor bác lại với nụ cười ranh mãnh.
- Thế chị không hỏi gì thêm chàng về Raphael à?
- Không. Em hiểu không, chàng ta tưởng rằng chị yêu San Louis và hơn nữa lại còn tỏ ra phật ý vì bị chị gọi đến để đặt ra một lô câu hỏi.
- Thế nghĩa là chàng ta vào loại kiêu hãnh đấy chứ?
- Còn hơn thế nữa, chị rất ngạc nhiên là tối nay chàng ta vào đây, từ trước đến giờ không có chuyện này. Trong bữa ăn, Martin thường im lặng và chỉ nói khi nào có người hỏi điều gì. Những khi như thế chàng ta luôn tỏ thái độ coi thường những thứ chân lý nhàm tai sáo rỗng.
- Em nhận thấy chi nghiên cứu chàng ta rất kỹ càng! – Matilda âu yếm cười chế giễu – Em có cảm tưởng là chị chú ý đến chàng ta nhiều hơn tất cả những người ngưỡng mộ vẫn thường đến đây.
- Thật là nhảm nhí! – Leonor thốt lên và quay đi với vẻ phật ý.
Nhưng dù sao nhận xét của Matilda cũng buộc Leonor phải nghĩ đến thực tế là vô tình nàng đã quan tâm đến Rivas nhiều hơn tất cả các chàng trai khác cộng lại. Ý nghĩ ấy làm cho cô gái ngượng ngùng và hai má nàng ửng hồng khi nhớ lại Martin đã mừng rỡ như thế nào lúc nàng giải thích vì sao mình gạn hỏi chàng về San Louis. Bạn đọc sẽ hiểu một cách dễ dàng vẻ ngượng nghịu bất ngờ và nét mặt ửng đỏ ngoài ý muốn của Leonor nếu như chỉ nhớ tới tính cách của cô tiểu thư được nuông chiều này, người đã kiêu ngạo cự tuyệt những chàng trai giàu có và thanh lịch nhất thủ đô. Mặc dù nàng cũng đã từng nói với cô em họ về ý muốn yêu được một người nào đó, nhưng trên thực tế nàng hết sức tự hào với việc tỏ ra hoàn toàn thờ ơ trước những chàng trai đã làm cho các cô bạn phải thán phục. Chính vì thế, khi hiểu rằng mình đã để ý đến một người , thoe nàng là không có gì đáng để ý, Leonor cảm thấy bực tức và lập tức quyết định thử thách nghị lực của mình hòng thắng lại cái mà nàng tự gọi là sự yếu đuối không chủ tâm – trái tim phụ nữ rất sùng bái những thử nghiệm kiểu ấy. Chính những thử nghiệm này giúp cho các đại diện của phái đẹp lừa phỉnh được nỗi buồn chán và đem đến cho họ sự phong phú trong cuộc sống đơn điệu đôi khi đầy ưu phiền của mình. Kể từ phút ấy, người đẹp nhìn Martin như là kẻ thù, cô gái đáng thương không hề ngờ tôi quyết định nói trên sẽ dẫn đến kết quả trái ngược, nàng không thoát khỏi cái mà nàng gọi là sự yếu đuối không chủ tâm mà trái lại, bắt đầu nghĩ về chàng trai nhiều hơn.
Trong khi đó Martin rời phòng khách với tâm trạng hoàn toàn chán nản. Giống như bất cứ người nào mới yêu lần đầu, chàng không cố gắng kìm nén tình cám và dường như lại thấy thích thú với những đau khổ mà tình yêu đem đến cho mình. Toàn bộ tâm trí chàng chìm đắm trong một bài ca bi ai gắn chặt với những khổ sở ban đầu của con tim. Bị hành hạ trong nỗi bất hạnh, chàng cảm nhận vi .dịu ngọt thấm thía chưa từng thấy của việc làm cho nó sâu sắc the6m. Trong hoàn cảnh ấy, tình yêu đem đến cho tâm hồn ta một cảm giác giống với cảm giác khi nhìn xuống một vực thẳm ngay dưới chân mình. Rivas đo độ sâu của vực thẳm ấy bằng cái nhìn nội tâm và đau đớn hiểu rằng mình không bao giờ chiếm được tình yêu của Leonor.
Sự xao động tâm hồn ấy suýt nữa làm cho Martin quên mất cuộc gặp gỡ mà San Louis đã hẹn vào ngày hôm qua, Martin chỉ nhớ đến điều đó khi Raphael nhắc chàng sau giờ học.
- Cậu có nhớ là tớ đợi cậu tối nay ở nhà không đấy?
- Thế cậu sẽ đưa tớ đi đâu?
- Cậu đến rồi sẽ biết. Tớ định tiến hành chữa trị mà.
- Cậu định chữa trị cho ai đấy?
- Cho cậu. tớ nhận thấy các triệu chứng đã trở nên nguy hiểm.
- Tớ e rằng tất cả đều vô ích – Martin buồn bã bắt tay của Raphael chìa ra tạm biệt.
San Louis không đáp lại nhưng đi cách Rivas vài bước, chàng thở dài buồn rầu, điều đó lập tức cho ta hiểu rằng chàng vừa nói với giọng vui vẻ chỉ vì muốn khích lệ bạn mà thôi

[Vô Tình]

Chương 12

Đúng 8 giờ tôi, Martin đến ngôi nhà cũ kỹ ở đường Senis, nơi Raphael sống. San Louis ra đón, đưa chàng vào một căn phòng được bày biện trang nhã.
- Tổ ấm của tớ đây bằng- chàng nói và chỉ cho bạn một chiếc ghế bành bọc da dê thuộc.
- Đi qua ngôi nhà này – Martin nhận xét – khó có thể tin rằng nó lại có một căn phòng được bày biện xa hoa đến thế.
- Tất cả những gì cậu thấy xung quanh – Raphael trả lời – đó là hồi ức về thời kỳ tuyệt đẹp. Trong cuộc đời tớ đã bị mất nhiều thứ - chàng buồn rầu nói tiếp – nhưng tình yêu đối với các tiện nghi tớ vẫn còn sót lại, và tớ giữ gìn được những đồ gỗ của mình. Mà tốt hơn là ta nên nói chuyện khác đi, tớ muốn làm cho cậu vui để chính mình cũng được vui. Cậu biết là tớ sẽ đưa cậu đi đâu không?
- Tớ không thể đoán được.
- Tớ sẽ vừa cạo râu vừa kể cho cậu nghe tất cả.
San Louis lôi từ trong hộp một bộ đồ cạo, khuấy bọt xà phòng rồi ngồi xuống trước tấm gương quay hình tròn.
Sau khi chủân bị xong xuôi, chàng bắt đầu cạo và thỉnh thoảng quay sang nói chuyện với Martin.
- Cậu nghe đây, tớ sẽ đưa cậu đến một nhà có hai cô nàng rất kiều diễm, và cậu sẽ được dự một buổi dạ hội gia đình mà một số nơi ở Santiago gọi là Picholeo – buổi liên hoan gia đình – nếu cậu biết ý nghĩa của từ này thì cậu sẽ hiểu ngay rằng ở đó tụ họp hoàn toàn không phải những vị quý tộc thủ đô. Những người mà hôm nay cậu sẽ là khách thuộc vào một đẳng cấp xã hội chúng ta vẫn gọi là giai cấp trung lưu.
- Mấy cô gái ấy thế nào? Cậu kể rõ hơn về họ đi chứ - Rivas yêu cầu khi thấy San Louis dừng lại.
- Tớ kể ra ngay đây, ta sẽ theo thứ tự nhé! Gia đình bao gồm bà mẹ goá, một cậu con trai cao lớn và hai cô con gái. Như lẽ thường, ta bắt đầu từ phái đẹp. Bà mẹ goá tên là Bernarda Kordero de Molina. Bà đã ngoài 50 tuổi, nhưng so với những người phụ nữ cùng tuổi thì bà khác ở chỗ ham vui chơi một cách vô độ, cũng như nói chung ham mê nhiều thứ khác nữa. Hai cô con gái tên là Adelaida và Edelmira. Cô chị do cha đỡ đầu đặt tên, còn cô em do bà mẹ. Trong lúc có mang, bà đến rạp hát xem "Othello" thế là bà bỗng muốn đặt cho con út của mình cái tên gợi nhớ tới những ấn tượng từ vở kịch. Cậu sẽ còn được nghe về sự kiện trọng đại này do chính bà ta kể. Adelaida ấp ủ trong lòng niềm hy vọng xứng với nhân vật của một vở kịch. Nàng mơ ước chồng mình sẽ là một công tử - kabaljero. Đối với những người đại diện cho tầng lớp tiểu tư sản không hề có khái niệm thế nào là phòng khách thì công tử hoặc như họ nói, chàng trai nhà giàu – đó là tột đỉnh của sự hoàn thiện, bởi vì trong tầng lớp của họ, mọi người được tiếp đón theo y phục. Cô em Edelmira là một cô gái dịu dàng và mơ mộng giống hệt nhân vật của những tiểu thuyết châm biếm mà nàng đọc trong các tạp chí do một người hàng xóm, vừa bán báo vừa là mọt sách, đưa cho. Hai chị em gái có nét giống nhau, cả hai có bộ tóc màu hạt dẻ, nước da trắng, cặp mắt thẳm và làn môi tuyệt mỹ. Song vẻ mặt của mỗi người lại khác nhau. Diện mạo của Adelaida phản ánh thói hiếu danh bẩm sinh, còn Edelmira là khả năng yêu một cách vô tư lự và quên mình. Trái tim của nàng, như Balzac đã viết về một nhân vật của ông, giống như miếng bọt biển có thể nở phồng lên vì một giọt tình cảm nhỏ nhất.
còn về em trai của hai cô thì như thế này, hắn 26 tuổi, trí tuệ thì không có gì nổi bật. Những chàng trai kiểu đó thường được gọi là phá gia chi tử, ngoài ra hắn ta còn được cha mẹ đặt cho cái tên Amador nữa. Bộ ria và chòm râu nhỏ hoà hợp không chê vào đâu được với tư chất cũng như những trò tiêu khiển của hắn, vừa chơi ghi ta hắn vừa ca một câu không diễn tả được điều gì. "Em – cuộc đợi của anh[1]" Tóm lại, một nhân vật lý thú. Rồi cậu sẽ tự thấy.
bây giờ tớ sẽ thử giải thích cho cậu xem gia đình bà Molina sống ra sao khi không có chỗ nương tựa nào khác ngoài cái đồ bỏ đi ấy. Cần nhận định ngay rằng đây là lãnh địa rộng lớn cho đủ thứ ước đoán. Theo ký ức của bà Bernarda thì chồng bà, ông Damian Molina, thuộc một gia đình nề nếp. Cậu cũng sẽ được nghe bà ấy nói điều này. Hầu như cả đời ông ấy sống trong cảnh nghèo túng, và như tớ được biết, ông có để lại một vốn liếng nho nhỏ là tám nghìn peso mà nhờ đó mẹ con bà goá thoát khỏi cảnh bần cùng. Amador, sau khi phung phí hết tài sản thừa kế của cha, đã cưỡi lên cổ bà mẹ, còn để có những khoản chi tiêu nhỏ thì hắn kếm tiền bằng bài bạc. Khi có bầu cử, hắn hoặc là trở thành người sốt sắng ủng hộ phái tự do nếu như phe đối lập trả nhiều tiền hơn chính phủ, hoặc giữ lập trường vô cùng bảo thủ nếu như chính phủ tỏ ra hào phóng hơn, đôi lúc hắn quyết định, như một triết gia chính cống, phục vụ cùng một lúc cho hai phái vì theo hắn nói, cả những người bảo thủ lẫn tự do đều là đồng bào mình.
Thật là khó tin nếu như trong một ngôi nhà có hai người đẹp mà lại không có tổ ấm cho tình yêu. Và thực tế đã phải có. Nhưng chưa chắc cậu đã tin nếu tớ nói tên của kẻ ái mộ cực kỳ hay ghen của Adelaida.
- Ai thế? Martin hỏi.
- Người nối dõi hào hoa của ông chủ cậu.
- Agustin ư?
- Chính chàng ta. Không bao lâu sau khi từ châu Âu về, chàng ta đã đến ngôi nhà ấy với một người bạn. chàng công tử bột cứ tưởng rằng sẽ chinh phục được Adelaida không khó khăn gì với những bộ y phục và những câu tiếng Pháp, chính vì thế khi vấp phải sự cự tuyệt quyết liệt của nàng thì sự việc đã chuỷên hướng đáng kể. Giá nàng yêu thì có lẽ chàng ta chỉ quyến rũ cho được rồi bỏ rơi ngay. Nhưng sự kháng cự bất ngờ đã làm cho ý muốn nhất thời chốc lát của chàng ta mang tính chất đam mê thật sự.
- Thế còn cô em thì sao? Nàng yêu ai chưa?
- Hiện thời thì chưa. Một sĩ quan cảnh binh có săn đuổi một cách vô vọng, thậm chí còn hỏi cưới nàng, nhưng Edelmira rõ ràng là ước mơ một người tình lãng mạn hơn theo kiểu những nhân vật trong các tiểu thuyết ưa thích của mình và nàng quyết liệt từ chối mọi sự tán tỉnh làm cho vị này phải chất chứa trong trái tim can đảm của mình sự buồn chán nặng nề như thể cả đời không được thăng cấp vậy.
Raphael đã sửa soạn xong và chải đầu lại lần cuối. Đúng lúc dó Martin nhận thấy một bức ảnh nhỏ trên bàn viết.
- Này cậu! – chàng thốt lên – tớ thấy khuôn mặt này rất quen.
- Thật thế à? Cũng có thể - San Louis trả lời và đẩy cây nến xa khỏi bức chân dung – Thế nào, lên đường chứ? – chàng hỏi thêm, tay nhấc cái giá nến ra khỏi bàn, dường như để soi đường cho khách.
- Tớ sẵn sàng – Martin đáp, chân bước ra cửa.
Đôi bạn đi về phía đường Del Kochekhio và chẳng bao lâu họ dừng chân trước một ngôi nhà. Cổng dẫn vào sân khóa chặt theo lẽ thường khi trong nhà có tiệc.
Raphael đập mạnh vào cổng và một cô hầu nhanh chóng chạy ra.
- Chúng mình đến đúng vào lúc cuộc vui sôi động nhất – Raphael nói với Martin khi đôi bạn dừng lại trước cái cửa sổ nhìn ra chiếc sân nhỏ họ đang đứng.
- Số người ở đây động hơn rất nhiều so với tớ nghĩ khi nghe cậu kể chuyện – Rivas nhận xét.
- Đó là các cô bạn của hai cô con gái bà Bernarda, rồi lại bạn của các cô bạn này nữa. Cậu nhìn kìa, kia là Adelaida, cậu nói sao về nàng hả?
- Hiển nhiên là nàng đẹp. Nhưng khi nàng nhíu lông mày thì trên nét mặt đó có nét gì đó tàn nhẫn, và điều đó chứng minh cho tính cách tính toán chi li làm ta phải đề phòng. Cũng có thể tớ cảm thấy như vậy chỉ vì cậu đã kể sơ qua về nàng.
- Không, không, cậu nói đúng, tất cả cái đó in rõ trên vẻ mặt Adelaida. Nhưng những kẻ thỉên cận thì lại nhận thấy trong nét khắc nghiệt ấy dấu hiệu của sự cao cả. Chàng Agustin Ensina nổi tiếng của cậu khẳng định rằng Adelaida dường như giống với một nữ hoàng. Cậu hãy quan sát kỹ xem sự khác biệt lớn thế nào giữa nàng và Edelmira đứng ngay bên cạnh, mặc dù hai chị em tưởng như rất giống nhau. Hãy lược bỏ cái vẻ thẫn thờ thái quá trong ánh mắt do tính mơ mộng đem lại thì Edelmira quá là tuyệt vời.
- Cậu có lý – Rivas đáp lời – nàng hấp dẫn hơn cô chị nhiều.
- Nhìn kìa, nhìn kìa! – San Louis nắm lấy tay Martin. – Còn kia là Amador em trai của họ. Cậu thấy không, hắn vừa nhấc ly rượu pha đường. Cậu có thấy hắn cũng tuyệt vời theo kiểu riêng của mình không? Có đáng giá gì một cái áo gi lê bằng tơ màu trắng mà một cô nàng nào đó cần mẫn thêu vào đó mấy đường chỉ màu! Còn hai sọc màu gạch trên cà vạt nữa! Chẳng lẽ chúng không tạo cho toàn bộ tư chất của hắn một cái mẽ ngoài? Và còn gì hùng hồn bằng mớ tóc uốn quăn kỹ lưỡng như thể tóc giả kia? Ngay cả hoạ sĩ cũng không nghĩ được một chi tiết nào hay hơn để khắc hoạ bản chất của hắn. Cậu xem kìa, hắn đưa ly rượu mùi cho cô gái mới phong nhã làm sao! Hắn đang như cá gặp nước.
Trong khi đó một người bạn đến gần gã trai đang được đôi bạn chú ý và nói thầm điều gì đó vào tai hắn. Amador tiến về phía cửa ra vào và chỉ một phút sau đã ra đến sân, nơi San Louis và Rivas đang đứng.
- Chào các vị - hắn đến gần – xin cho chúng tôi vinh dự được mời các vị vào đại sảnh.
- Chúng tôi cũng vừa mới mang găng tay xong – Raphael đáp – và chủân bị vào – sau đó chàng đưa Rivas lại – Thưa ngài Amador, tôi rất vui sướng được giới thiệu với ngài đây là ngài Martin Rivas, còn đây là ngài Amador Molina – chàng ngoảnh lại nói với Martin.
- Xin hết lòng phục vụ ngài – Amador lịch thiệp đáp lại cái cúi chào của Martin.
Rồi cả ba bước vào gian phòng mà Amador đã gọi một cách long trọng là đại sảnh.


Chú thích:
[1] Chữ cuộc đòi phát âm sai, tạm dịch là "đợi"

[Vô Tình]

Chương 13

Ánh mắt của mọi người trong phòng đổ dồn vào những người mới vào. Các chàng trai đáp lại cái cúi chào của Raphael và Martin với vẻ gượng gạo và dè dặt, còn các nàng thì khúc khích cười rồi thì thầm với nhau.

Sự vui vẻ ồn ào chấm dứt. Nhưng lúc đó bà Bernarda bước ra giữa phòng và, tay chống nạnh, bà nói oang oang phá tan bầu không khí lặng ngắt đang ngự trị trong phòng.
- Này các con bồ câu bé nhỏ! Sao cứ ngây người hết ra như thế? Hay là chưa bao giờ nhìn thấy con người?
Lời hô hào của bà chủ nhà mau chóng có hiệu nghiệm. Các nàng làm bộ cúi đầu bẽn lẽn, còn các chàng công tử trở lại mạnh dạn.
- Mà bà Bernarda nói đúng đấy! – ai đó kêu to – Nào, chúng ta nhảy điệu Kadril đi!

Một trong những người bạn của gia đình ngồi vào chiếc đàn dương cầm do chính mình đã tỏ nhã ý đem tới vào ban sáng để phục vụ đêm hội và lanh lẹ chơi điệu kadril. Các cặp lập tức được hình thành, không câu ne6. tuổi tác cũng như những ước lệ vô bổ, tất cả muốn tham dự vào điệu nhảy. Bên cạnh một bà sồn sồn cỡ tuổi 50 là cô con gái 14 tuổi chỉ thiếu điều nhảy cẫng lên vì sốt ruột. Cô nàng muốn tỏ ra đã trưởng thành và cũng vì thế mà cứ cố kéo cái váy ngắn cũn cỡn xuống.
- Có thôi đi không, mày xé rách cả váy bây giờ - bà mẹ bực bội cằn nhằn, làm cho ông bạn nhảy thấy chán vì đang ham muốn tột độ được nổi bật lên trước Raphael và Martin bằng những điệu bộ lịch lãm của mình.

Tromg một góc khác của căn phòng, một chàng nào đó cố ý nói thật to mấy câu tâng bốc bạn gái để làm ra vẻ mấy vị khác quan trọng không hề làm cho chàng ta phải ngượng ngập.
- Thưa tiểu thư – tiếng chàng ta vang lên – tiểu thư đúng là một kẻ lừa đảo thật sự chỉ chực đánh cắp trái tim người khác.
Cô gái đỏ mặt khẽ đáp:
- Công tử đánh gía về tôi khá cao đấy.
Bà Bernarda, để xứng đáng là bà chủ nhà, đi từ cặp này đến cặp khác, và nói với khách tớ câu đùa vui theo kiểu của mình. Khi đến gần bà sồn sồn mà bạn đọc đã biết, bà Bernarda nheo mắt ranh mãnh rồi lắc đầu thốt lên:
- Các vị xem này, bà già đã ly dị thế nào mà chiếm được một chàng cừ khôi biết bao! Đấy con gái cứ học tập mẹ ấy, đừng có bỏ lỡ.
- Thì sao nào – bà mẹ không hề bối rối – thế nghĩa là theo bà chỉ có các cô gái mới có thể tiêu khiển hay sao?
Amador không sao kiếm được cho mình một cô bạn nhảy – không hiểu sao các nàng không thèm ngó tới hắn.
- Thưa tiểu thư – hắn gạ gẫm một cô nàng – liệu tiểu thư có ban tặng vinh hạnh cho tôi không?
- Nhưng cả đời tôi chưa hề nhảy điệu Kadril. Giá như ông mời tôi nhảy Porka [1] - nàng đáp với giọng khàn khàn.
- Đừng làm bộ làm tịch, Marikita – bà Bernarda ném một câu – cô học được ngay thôi, chẳng có gì là phức tạp đâu.
Sau một phút lưỡng lự, cô nàng thích polka đánh bạo tham dự vào điệu kadril mà mọi người cuối cùng đã bắt đầu nhảy theo nhịp đệm của chiếc dương cầm bị mất điều hướng, chàng nghệ sĩ chơi say sưa đến nỗi chiếc ghế đang ngồi kêu lên kèn kẹt như một nhạc cụ huyền bí nào đó.

Tiếng nhạc Kadril nghe được một cách khó khăn trong tiếng ồn ào náo loạn của những cặp nhảy và khán giả. Marikita và cô bé 14 tuổi chốc chốc lại nhảy sai và tất cả tranh nhau chỉ dẫn cho họ.
- Bước về phía này, Marikita!
- Đúng rồi, còn bây giờ nghiêng người…
- Ồ, không phải, hoàn toàn không phải thế…
- Hãy nhìn tôi và làm theo cho thật đúng – Amador nói với Marikita và ẻo lả lắc lư cùng cô bạn nhảy.
- Xin các vị đừng có la hét nữa, chẳng nghe thấy tiếng nhạc gì hết – nghệ sĩ dương cầm la lên.
- Tốt nhất là uống một chút rượu vang để lấy can đảm đi – bà Bernarda đưa ra một ly lớn cho chàng ta.
Lúc ấy Amador vỗ tay ra hiệu cho nghệ sĩ dương cầm bắt đầu chuyển qua vũ điệu mới. Nhưng cô bé 14 tuổi của bà sồn sồn không hiểu sao cứ nghĩ đến việc lặp lại các bước nảy của vũ hình ban đầu làm cho chàng bạn nhảy rối tung cả lên, điều đó dẫn đến sự nhốn nháo khủng khiếp, một lô những lời quở trách bực bội trút lên những cặp nhảy vụng về. Sự nhốn nháo xảy ra làm não ruột ghê gớm những người đã cố sức tạo cho bữa tiệc tính cách của một buổi vũ hội thượng lưu chính cống. Trái lại đối với bà Bernarda thì toàn bộ cảnh náo động ấy đem lại niềm khoái cảm thật sự và các cặp nhảy càng lẫn lộn bao nhiêu bà càng cười bấy nhiêu.
- Xem kìa, nhảy như thế chứ! Thật hết nói! – bà cười sặc sụa, tay vẫn không rời ly rượu.
Điều làm cho Martin cực kỳ sửng sốt là Raphael vui đùa còn hơn cả những người khác. Giọng nói sang sảng của San Louis át hết tiếng ồn ào và chốc chốc lại vang lên ở những góc khác nhau của căn phòng. Chàng cố ý phá rối các cặp nhảy vốn đã rối trí quá rồi và khi trật tự cuối cùng đã ổn định thì chàng lại nẫng mất cô bạn nhảy trẻ của một anh chàng đang nhìn ngơ ngác làm cho mọi chuyện tiếp tục rối tung lên vô phương cứu chữa.
Rivas đột nhiên khám phá được những nét mới của bạn mình, những nét hoàn toàn không phụ hợp chút nào với bản tính sầu tư nghiêm nghị thường nhật. Hơn nữa chàng cũng đoán nhận trong sự vui đùa buông thả của San Louis có cái gì đó như cố tìn hvà giả tạo.
- Bạn ông được tất cả mọi người ở đây yêu mến – bà Bernarda nói khi đến gần Martin.
- Có lẽ tôi chưa bao giờ nghĩ rằng Raphael lại vui nhộn đến thế - chàng trai đáp lời.
- Ông không biết đấy thôi. Ở đây ông ấy luôn luôn là người đầu tiên nêu sáng kiến và làm chủ trò luôn, nhưng ông ấy có tấm lòng mới thật tuyệt vời. Mà ông có biết ông ấy đã làm gì cho chúng tôi chưa?
- Chưa. Raphael không hề nói gì với tôi cả.
- Ông thấy không, đó cũng là phẩm chất cao đẹp của ông ấy. Không khi nào Raphael hé nửa lời về những việc thiện mình đã làm! Nhưng tôi sẽ kể mọi chuyện để ông hiểu rõ hơn về bạn mình. Năm ngoái tôi bị bệnh rất nặng suýt nữa thì chết. Sau đó, nhờ trời, tôi hết bệnh. Và thế là khi tôi định trả tiền cho bác sĩ và hiệu thuốc thì mới biết rằng Raphael đã thanh toán đầy đủ với họ rồi, vâng, ông ấy là người thật quý hoá.
Những lời chứa đựng lòng biết ơn chân thành của bà Bernarda gây cho Martin một ấn tượng mạnh mẽ và chàng càng chú tâm quan sát bạn mình hơn trong lúc chàng ta đang đùa vui hết cỡ, tạo cho căn phòng một vẻ gì đó không tưởng tượng được.
Cảm nhận ánh mắt chăm chú của Martin hướng vào mình, Raphael vội đi về phía chàng. Bấy giờ trên mặt chàng ta đã không còn dấu vết nào của sự vui đùa mới có trước đó, chàng lại trở nên buồn rầu và ưu tư.
- Cậu biết không, có một nguyên tắc – chàng nói với Martin – càng ít gò bó càng vui hơn.
- Thế sự thật cậu có thấy vui không?
- Ồ vui hay không thì có gì khác nhau? – Raphael chua chát đáp – Điều cốt yếu là lãng quên.
Nói xong mấy lời ấy chàng đi khỏi, còn Martin sang phòng bên và bất ngờ chạm trán Agustin ăn diện cực kỳ bảnh bao. Hai chàng trai nhìn nhau đắn đo một chút, thậm chí hơi đỏ mặt và bối rối.
- Anh cũng ở đây à, Rivas thân mến? – cuối cùng chàng công tử phá tan sự im lặng.
- Như anh thấy đấy – Martin bình tĩnh đáp – và xin thú nhận là tôi không hiểu vì sao anh lại ngạc nhiên, bởi vì anh cũng tới đây mà.
- Ồ không, anh không hiểu ý tôi. Đơn thuần chỉ vì ở nhà chúng tôi thấy anh thích cô độc, còn tôi thì, nói thành thực, rất muốn đến nơi này, các tiểu thư ở đây có cái gì đó làm tôi nhớ đến mấy cô gái Paris.
Dứt lời, Agustin vội vã đến gặp bà Bernarda, người vừa ban cho chàng ta một nụ cười mê ly nhất, người dẹp thuở xa xưa hoàn toàn quên khuấy mất là trong miệng mình chỉ còn tất cả ba cái răng.
Vừa trông thấy chàng Ensina, Raphael lại đến bên Martin và cầm khuỷu tay kéo đi theo mình
- Cậu chào hỏi công tử Paris rồi hả? – chàng hỏi Martin trong lúc bắt tay Agustin – tất cả tiểu thư ở đây đều điên đầu vì chàng ta đấy.
- Tôi thấy anh đang trong tâm trạng vui vẻ, anh bạn ạ - Agustin đỏ mặt khoái chí – tôi rất mừng vì điều đó.
Rồi vung vẩy sợi dây đeo đồng hồ bằng vàng, chàng công tử đi vào phòng, tự dối mình bằng niềm hy vọng cuối cùng sẽ chinh phục được trái tim của nàng Adelaida kênh kiệu.
Điệu Kadril chấm dứt và bà chủ nhà mời những người bạn thân thiết nhất cùng chơi bài monte.
- Giải trí một chút đâu có tội lỗi gì – bà mệnh phụ khả kính tuyên bố khi đặt bộ bài lên chiếc bàn mà xung quanh đã đủ mặt những đối thủ quen thuộc.
Từ phòng khách vọng lại tiếng đàn ghita và cánh trẻ trong đó có Raphael cùng Martin vội vã đến đó.
Amador đang chơi. Ngồi trên một chiếc ghế thấp, hắn gẩy nhẹ lên hàng dây đàn và lướt nhìn đám thính giả với ánh mắt lờ đờ. Chínn cô người hầu đã mở cổng cho Rivas và San Louis mang rượu ra mời khách. Cả nam giới lẫn phụ nữ đều uống. Đặt ghitar sang một bên, Amador lấy từ khay hai ly rượu và yêu cầu Raphael cùng Martin uống cạn.
Mọi người đều uống thật nhiều một cách thích thú và chẳng bao lâu mặt mũi cánh trẻ đã đỏ ửng hết lượt. sự vui vẻ tăng lên. Ai đó khoái chí kêu to:
- Chúng ta nhảy điệu Kueka nào! Kueka[2]!
Những chiếc khăn quàng bay tứ tung lên không, một cô gái trẻ bước ra giữa phòng và Rivas không tin vào mắt mình khi thấy nàng đưa tay cho chính viên sĩ quan đã từng tra hỏi chàng ở trạm cảnh binh.
- Chàng lính này đã trực trong cái đêm tớ bị bắt đấy – chàng nói thầm với Raphael.
- Xin nói thêm là chàng ta say mê Edelmira điên cuồng – Raphael đáp – Không hiểu vì lý do gì mà hôm nay chúng ta đến muộn.
Những âm thanh hân hoan của điệu Kueka ngân vang dưới những ngón tay điêu luyện của Amador và cặp nhảy trẻ trung quay cuồng trong cơn lốc mãnh liệt của vũ điệu. Con trai bà Bernarda, mắt ngước lên trần nhà, vừa đệm ghitar vừa hát mấy đọan mà có lẽ cũng xa xưa như điệu nhảy.
Hai hung thần hắc ám
Hiện ra giữa ban đêm
Bỗng rực rỡ lên sáng lóang
Tưởng gươm – hoá ra mắt em
Khán giả vỗ tay theo nhịp điệu Kueka và hò hét ầm ĩ, và khích lệ các vũ công.
- Này, nàng da nâu! – ai đó cuồng nhiệt la to.
- Chà chà! – từ góc khác của căn phòng vọng lại.
- Hãy cho nàng biết tay, anh bạn!
- Đừng có tha nàng đấy!
- Tóm lấy cái khăn của nàng!
- Ngài sĩ quan, hãy bốc nữa lên!
Không hề lưu ta6m đến những tiếng la ó, Amador tiếp tục hát với giọng điềm tĩnh.
Đôi mắt em lấp lánh
Làm mê đắm hồn anh
Lanh lẹ hơn gà trống
Anh vội đến bên em…
Khi điệu múa sắp kết thúc, viên sĩ quan làm một động tác cầu kỳ với vẻ điệu đàng cổ điển, chàng ta nhẹ nhàng quỳ gối trước cô gái. Từ mọi phía vang lên những tiếng "hoan hô" đầy kích động.
Ly cốc lại kêu lanh canh, rượu vang đốt nóng hưng phấn của đám khách chếch choáng say, các câu vui đùa trở nên suồng sã hơn, những lời tán tỉnh mỗi lúc một trắng trợn hơn. Lúc này chẳng còn ai làm ra vẻ thượng lưu nữa và trong phòng tràn ngập một sự vui vẻ hoàn toàn tự nhiên kết hợp với sự kiểu cách hơi buồn cười, tạo cho những cuộc liên hoan kiểu này một sắc thái đặc biệt. Những người được coi là giai cấp trung lưu ở Chi lê chiếm một địa vị trung gian giữa lớp dân thường mà họ khinh rẻ và lớp quý tộc mà họ căm thù sâu sắc nhưng lại học đòi một cách mù quáng. Tóm lại những người thuộc tầng lớp này là một hỗn hợp ngộ nghĩnh, nơi những tập quán dân tộc cùng với một vài tính cách quý tộc què cụt về tâm hồn núp dưới vẻ hào nhoáng của giàu sang và lịch lãm bị hoà trộn một cách cực kỳ méo mó, có lẽ thậm chí còn vô cùng lố bịch nữa.
Raphael đã nói với Martin đúng về điều đó khi cuối cùng hai người thoát khỏi anh chàng nào đó cứ ám họ như quỷ bằng cách nằng nặc đòi cùng uống cạn một ly lớn rượu chanh.
- Chính vì thế - San Louis nói – những kẻ yêu nhau ở đây không trải qua bước đường dài dặc và mệt mỏi trước khi họ trao gởi tim cho nhau như vẫn xảy ra ở những phòng khách xa hoa của chúng ta. Còn những ánh mắt im lặng, rụt rè, bất tận kia thì sao? Không, ở đây có lẽ cậu sẽ không bắt gặp được cái trò ngu xuẩn ấy đâu. Cậu thích cô gái nào đó, thì cứ nói thẳng với nàng điều đó, khỏi cần vòng vo gì hết. Thật ra cũng đừng tưởng tượng rằng cậu sẽ lập tức nhận được câu trả lời chân thành. Trong tình ái thì phụ nữ ở đây cũng giống như ở bất cứ mọi nơi thôi, họ không đời nào chôi bỏ việc làm khổ kẻ ái mộ mình.
- Phải thú nhận với cậu là tớ không thấy vui vẻ gì lắm ở ngôi nhà này, Raphael ạ.
- Cũng chẳng ai ép cậu phải vui hết – San Louis phản đối – Nhưng cậu nên biết rằng nếu nỗi buồn của cậu không tan biến đi sau khi tớ dựng cho cậu xem một màn diễn ngay bây giờ thì coi như cậu đã chết thật sự. Bởi vì cậu chưa bao giờ được xem một cảnh như thế đâu.
- Cậu nói gì vậy?
- Cậu có muốn nhìn thử xem chàng nhà giàu kiêu ngạo trông đáng thương ra sao khi yêu một cách vô vọng không? Hãy đợi một lát.
Rồi Raphael gọi ngay chàng Ensina đến trong khi chàng ta vẫn đang quấy nhiễu Adelaida bằng những lời tỏ tình sôi nổi. Khuôn mặt Agustin nóng bừng vì men rượu và tuyệt vọng bởi vì cô gái không bỉêu lộ một chút cảm tình nào với chàng ta.
- Thế nào, chuyện tình cảm của anh kết quả thế nào rồi? – San Louis hỏi thăm.
- Thế thôi – Agustin hơi lảo đảo trả lời.
- Anh có muốn tôi cho một lời khuyên hữu ích không?
- Có lẽ tôi sẽ nghe…
- Anh xử sự sai lầm và do đó sẽ không đạt được gì đâu.
- Sao lại thế?
- Đó là vì anh ve vãn Adelaida cứ như là một tiểu thư thượng lưu ấy. Với những người thuộc tầng lớp này anh cần phải mạnh bạo và cư xử chân thật hơn nhiều.
- Nhưng mà làm thế nào?
- Đã có lần nào anh nhảy với nàng chưa?
- Chưa.
- Vậy thì anh hãy mời bằng được Adelaida nhảy Kueka với anh đi, và lúc ấy nàng sẽ tin tưởng rằng anh không cảm thấy hổ thẹn phải là bạn nhảy của nàng.
- Và anh cho là điều đó sẽ giúp ích cho tôi ư?
- Hoàn toàn đúng như thế. - Anh chàng Agustin say mèm thấy những lý lẽ của Raphael quả là rất thuyết phục. thật ra, vẫn còn một trở ngại không nhỏ.
- Nhưng thật là bực mình – chàng công tử lầu bầu – tôi lại không biết nhảy điệu Kueka.
- Thật là chuyện vớ vẩn! chẳng lẽ không phải chính anh đã tự kể rằng anh vẫn nhảy điệu Kanka ở Pháp sao?
- Ồ, không chỉ một lần!
- Thế thì tốt rồi. Điệu Kueka không khác điệu kanka là bao.
Agustin nghĩ ngợi một chút rồi tiến về phía Adelaida mời nàng nhảy.
Cặp nhảy mới xuất hiện kéo theo những tiếng hò reo thích thú, Raphael đưa cho Amador cây ghitar và hắn hát rống lên bằng giọng của người say, vừa đi vừa bịa ra lời ca
Anh căm hờn số mệnh
Đã đem lại khổ đau
Còn em sao tàn nhẫn
Vẫn cứ nhoẻn miệng cười
Chàng Ensina thực sự được những lời của San Louis khích lệ đã bắt đầu nhảy múa với niềm hăng say đến nỗi hầu như bị vấp ngã ngya tức thì và chút xíu nữa là bị váy của Adelaida phủ kín. Cả một trận cười trút xuống chàng vũ công vụng về, ai cũng cho rằng mình có nghĩa vụ châm chọc chàng công tử càng đau càng tốt.
- Dũng cảm lên, đây đâu phải là sân băng?
- Mau lên các bạn, ta ỷêm trợ cho ông ấy nào!
- Việc gì phải sợ khi ngã êm ái như thế?
- Đưa ngay cho ông ấy cái gậy kẻo ông ấy đổ sập xuống bây giờ.
Nhưng, nhờ một phép màu nào đó, Agustin gượng đứng lên được và trong tiếng hò reo ầm ĩ của quan khách chàng ta sáng tác luôn mấy động tác nhảy không ai hiểu nổi. Giờ đây mọi người đều thích thú khi Amador giả giọng nữ cao tiếp tục hát:
Bên bờ sông cuộn sóng
Nàng chân thọt khẩn cầu
"Hãy đỡ tôi đứng vững
kẻo chìm giữa dòng sâu"
khán giả đồng thanh hoà theo câu hát cuối, còn Agustin lại tưởng rằng mọi người thán phục vì chàng ta nhảy giỏi nên khuỵu ngay gối trước mặt Adelaida, giống hệt như viên sĩ quan mới làm khi nãy. Nhìn cái vẻ điệu đàng của anh chàng, người đẹp phá lên cười thoải mái làm cho khách khứa cũng phải cười theo. Chàng vũ công hẩm hiu đờ người bối rối trong cái tư thế ngộ nghĩnh ngay giữa phòng.
rivas qua người ra khỏi phòng khách. Raphael ra theo. Martin thấy buồn bực khi chứng kiến con trai người bảo trợ của mình rơi vào tình cảnh thảm hại vừa rồi và chàng nói với bạn điều đó.
- Thật vớ vẩn! – San Louis cắt lời chàng – chàng ta đơn thuần là một tay công tử ngạo mạn, hơn nữa cũng giống như tất cả bọn giàu có, cứ vênh váo tưởng như một người có của thì không thể trở nên tức cười được. Trong xã hội chúng ta đồng tiền được sùng kính đến mức quá đáng vì thế, nhờ trời, đâu có tội lỗi gì nếu cười giễu một trong những kẻ tín đạo vô sỉ của nó.
Raphael đến bên chiếc bàn mà bà Bernarda và mấy người bạn đang chơi bài, còn Martin quay vào phòng khách.
Nhận thấy có chỗ trống bên cạnh Edelmira, chàng tiến lại phía đó và ngồi xuống chiếc ghế gần nàng.
- Tôi thấy ông hầu như không tham dự vào cuộc vui chung – nàng nhận xét.
- Tôi không thích những cuộc vui ồn ào, thưa tiểu thư.
- Thế nghĩa là ông không thích ở chỗ chúng tôi?
- Sao lại thế, đơn thuần là tôi chưa quen với những cuộc vui như thế này.
- Tôi rất hiểu ông. Tôi cũng không thể nào quen được, mặc dù tôi thường xuyên phải có mặt.
- Nhưng tại sao? – Martin bị những lời của cô gái gây tò mò hỏi.
- Tại vì những cuộc vui này hạ phẩm giá của chúng tôi. Rõ ràng là những chàng trai như ông và bạn ông, San Louis đến đây chỉ để giải trí. Và không phút nào họ quên rằng họ và chúng tôi không bằng vai bằng lứa.
- Ồ, cô lầm rồi, ít nhất là về những gì liên quan đến tôi, và để đáp lại tấm lòng cởi mở của cô dành cho tôi, tôi cũng muốn thổ lộ một điều, ngay một phút trước đây, nhìn vẻ mặt của cô tôi đã phỏng đoán được điều mà cô vừa nói.
- Chà, hoá ra ông tự hiểu điều đó?
- Vâng, phải thừa nhận rằng tôi đã thầm vui thích. Tôi cảm thấy dễ chịu vì cô không ưa cái kiểu đùa này.
- Ông nói đúng, rõ ràng là không đời nào tgquen được những trò ầm ĩ mà mẹ và em trai tôi rất thích thú. Giữa lớp người trẻ tuổi ngoài xã hội và chúng tôi có một khoảng cách quá lớn. Lấy đâu ra ở đây những mối quan hệ trong sáng và không vụ lợi cơ chứ?
"Cô gái tội nghiệp" Rivas thầm nghĩ với sự cảm thông bất ngờ vì hiểu rằng trước mắt chàng là một thực thể mà cũng như chàng không thể tránh khỏi bất hạnh một khi đã bị mang dấu ấn của sự đói nghèo đáng nguyền rủa.
ngay lúc ấy chàng nhớ đến mối tình đơn phương của mình và có cảm tưởng rằng Edelmira cũng yêu mà không được đáp lại.
- Song dù sao thì tôi cũng không thể tin được – chàng nói – rằng những lý do xác đáng để buồn chán lại có thể có ở một cô gái trẻ đẹp như cô. Xin đừng cho đó là phỉnh nịnh – chàng nói thêm khi nhận thấy một bóng tối thoáng qua nét mặt Edelmira – nhưng tôi thành thật nghĩ rằng dĩ nhiên là cô đáng yêu và dứt khoát sẽ hạnh phúc.
- Những cô gái như tôi – Edelmira buồn bã thốt lên – được yêu hoàn toàn không như những tiểu thư con nhà giàu có. Và không hiếm những người mà chúng tôi dại dột gửi gấm trái tim mình đã chỉ lăng nhục và buộc chúng tôi phải cảm nhận một cách sâu sắc hơn sai lầm vô cùng nguy hại của mình khi không tự thoả mãn với những thứ xung quanh vốn có.
- Thế nghĩa là cô không tin rằng mình có thể gặp được một người sẽ hiểu đúng…
- Ai mà biết được? Nhưng tôi tin vào một điều, không khi nào và không một người nào có địa vị xã hội cao hơn tôi lại đi sẽ yêu tôi mãnh liệt đến mức quên đi cái hố ngăn cách giữa chúng tôi cả.
- Đáng tiếc chúng ta mới quen biết và tôi không đủ sức bẻ gãy những lý lẽ của nó – Martin đáp lời.
- Mặc dù chúng ta đúng là biết nhau còn ít, tôi vẫn nói với ông cởi mở như thế bởi vì bạn ông đã kể nhiều điều tốt đẹp về ông cho tôi nghe, và bây giờ thì tôi đã tin rằng ông ấy đúng.
- Xin tạ ơn!
- Đó là vì ông nói chuyện với tôi giản dị và chân tình chứ không có ý ve vãn như tất cả những kẻ khác đến đây để giải khuây.

Chú thích:

[1] Polka, điệu nhảy nhanh, nói sai thành Porka
[2] một điệu nhảy dân gian Chi lê

[Vô Tình]

Chương 14

Men rượu dần dần làm mụ mẫm đầu óc các vị khách và cuộc vui đã lên đến mức cao điểm. Như vẫn thường xảy ra trong những buổi liên hoan như thế này, mọi người ra sức kêu gào với nhau, ngay cả những người lúc đầu giữ được vẻ đạo mạo, mực thước cũng bắt đầu khua môi múa mép và chỉ có lượng rượu thật lớn mới làm cho một vài người bớt mồm mép mà thôi.

Bây giờ thì không phải một mình Amador hát mà song ca với hắn là một nữ ca sĩ hơi có giọng mũi và tự đệm bằng đàn thụ cầm. Nghệ sĩ dương cầm ngưng bặt bởi tiếng ghitar và thụ cầm hoà hợp hơn nhiều với tâm hồn của các thính giả đã chếnh choáng hơi men đang ra sức hoà theo những điệp khúc bằng thứ giọng khàn đặc, làm cho bà Bernarda thỉnh thoảng lại phải rời khỏi sòng bài để ngăn bớt các vị khách đã bốc lên quá mức.
- Ô, xin các vị hãy thương cho! Đừng ồn ào như thế!
Sợ rằng mình bị ép nhảy Kuela lần nữa, Martin rời khỏi chỗ Edelmira. Lập tức bên nàng xuất hiện ngay viên sĩ quan cảnh binh Ricardo Kastanios, chàng ta trách cô gái đã chuyện trò quá lâu với người chưa thật quen biết. Trong khi đó quên cả việc nghĩ đến phong thái thượng lưu, Agustin ừng ực nốc cạn ly rượu lớn do Adelaida đưa cho.
- Nếu như cô không chú ý gì đến chàng ta – viên sĩ quan khăng khăng nói với Edelmira – thì cô to nhỏ gì lâu thế?
- Trái tim tôi chỉ thuộc về một mình tiểu thư mà thôi – Agustin thuyết phục Adelaida một cách hoa mỹ - và tôi xin đặt nó trước đôi chân tiểu thư.
Giọng hát của cô gái và Amador lại hoà thành một bè song ca lộn xộn:
Anh ra đi vĩnh viễn
Nhưng phải cùng với em
Trái tim anh nóng bỏng
Ôm ấp một bóng hình
Đám khách say mèm tay vẫn cầm ly rượu đi từ phòng này qua phòng khác, và hoà theo lời ca một cách hỗn loạn.
- Ôm ấp một bóng hình!

Bản tình ca lần nữa làm thức tỉnh trong tâm hồn Martin cái cảm giác cô đơn cay đắng, và chàng buồn bã nhủ thầm "Mình không bao giờ được tận hưởng niềmk khoái lạc siêu nhiên do tình yêu đầy hạnh phúc mang lại cho những trái tim trẻ trung, trinh trắng". Bị kích động bởi sự ồn ào và những tiếng la hét của người say, chàng trai chán chường nghĩ về sự dễ dãi quá mức của cánh trẻ khi họ coi tình yêu như sự giải khuây chốc lát của men rượu.

Trong lúc Rivas đắm mình vào suy tư buồn chán, Raphael kéo đám khách ra sân và tổ chức ở đó một cuộc đốt pháo bông, những mũi tên lửa muôn màu bay vọt lên trời trong tiếng reo hò hoan hỉ, từ mọi phía vang le6n những lời chúc tụng người đóng vai chủ xướng của cuộc vui, bà Bernarda.
Sau đó nghe thấy giọng nói oang oang của Amador:
- Còn bây giờ thì mời các vị khách yêu quý vào bàn cho!
- Như thế là còn ăn tối nữa! – những lời tán đồng vang lên sôi nổi – thế mới bảnh chứ!
- Thế các vị tưởng sao? – con trai bà Bernarda thốt lên long trọng – Mọi cái ở đây đều là trả ân!
Cả hội vui vẻ ùa vào một căn phòng nhỏ quét vôi trắng tinh trong đó chiếc bàn ăn đã được bày biện sẵn sàng. Chàng nào cũng cố chiếm cho được một chỗ ngồi kề bên thần tượng của trái tim mình, còn mấy chàng chậm chân hơn thì cuống quýt giậm chân đàng sau các nàng.
- Thế nào, mấy chú bồ câu? – bà Bernarda phá lên cười – sai lầm rồi hả? Thôi không sao. Ai không có nĩa thì cứ việc mượn bồ của mình.
Lời bông đùa được vỗ tay tán thưởng ầm ĩ và như theo lệnh, tất cả hăm hở tấn công các món ăn.

Bà Bernarda ngồi ngay đầu bàn và trước mặt bà ngất ngưởng một con gà tây to tướng có tẩm hương vị vàng óng mỡ, đúng cách trình bày phòng tiệc truyền thống trong mọi gia đình Chi lê. Cá chiên, rau sống trộn dầu dấm và món thịt heo rulet hồng tươi kích thích khẩu vị của đám khách đã đói ngấu, nhưng đối tượng hãnh diện đặc biệt của bà chủ là một đĩa lớn ô liu mà theo lời bà đó là món quà mới nhận được sáng nay từ một bà em họ làm tu sĩ trong tu viện. Để cho thực khách dễ tiêu thụ số đồ ăn nhiều như thế, trên bàn còn có mấy bình chứa đầy rượu nho hảo hạng Garcia Pic và một vại khổng lồ rượu chanh. Amador nhã nhặn đề nghị mọi người dùng ly của mình để múc rượu chanh sao cho không ướt các ngón tay. Rồi sau lời nhắc nhở bổ ích ấy, hắn tự múc đầy ly và nốc cạn với vẻ sành sỏi.

Các chàng trai tâng bốc các nàng một cách tao nhã và đua nhau trổ tài ví von lịch lãm nhất mà thậm chí không thể nghe thấy ở bất cứ đâu. Một anh chàng nào đó đặt lên đĩa của cô bạn diễm lệ ngồi bên miếng thịt gà tây – ngay phần từ đó mọc lên lông đuôi và khi cô gái lấy hết sức ấn chiếc nĩa vào miếng thịt, chàng ta nhã nhặn nói rằng chẳng khác gì thần Cupidon, nàng đã xuyên mũi tên vào trái tim mình. Viên sĩ quan cảnh binh thì lúc nào cũng đòi uống rượu vang trong chiếc ly của Edelmira. Còn Amador nốc cạn ly này sang ly khác để chúc tụng cô nàng ngồi với mình mà không thèm nghĩ đến kết cục nguy hại. Agustin sau khi đã tuôn hết mọi lời tán tỉnh trong kho dự trữ ra với Adelaida, bắt đầu hồi tưởng đến những bữa ăn tối ở Paris và trong lúc quan khách chăm cnú nghe các mẩu chuyện về cái món Suprême de Volaille phi thường, chàng ta lại dồn hết sự chú ý vào mấy miếng thịt heo rulet ngon lành.

Rượu chanh làm choáng váng đầu viên sĩ quan đến mửc cả gan hôn luôn Edelmira trước mắt mọi người và không đếm xỉa đến tiếng kêu la bất bình của nàng. Tự coi mình bị xúc phạm trong tình mẫu tử, bà Bernarda đứng bật dậy, nhảy ngay đến và té tát một tràng chửi rủa thậm tệ, lôi cả bà của kẻ xúc phạm ra gọi là mụ già ngu ngốc bệnh họan. Amador cũng muốn dạy cho anh chàng láo xược một bài học, nhưng không đứng vững được nên ngã sóng soài ra sàn. Sự kiện gây nên lộn xộn một chút nhưng ngay lúc đó Agustin làm cho tất cả phải chú ý. Thức uống thừa mứa đã phát huy tác động đến mức chàng ta bị mang đi trong tình trạng bất tỉnh nhân sự chẳng khác nào mang một thương binh ra khỏi trận địa, còn viên sĩ quan cảnh binh say khướt thì cứ oang oang la ầm lên những câu ra lệnh như thể trước mắt mình là những người lính đang xếp hàng diễu hành vậy. Ai đó trong đám khách say đến nỗi nước mắt chảy tràn lan, ngây dại dựa vào tường mà khóc than cho số phận.

Trong một góc phòng khác, một nhóm trai trẻ chụm đầu vào nhau thề thốt thuỷ chung trong tình bạn, còn mấy chiến hữu của viên sĩ quan thì xúm xít chung quanh bà Bernarda mà thuyết phục đến khàn cả giọng để bà thôi tức giận về việc anh ta đã hôn cô con gái của bà. Tóm lại, tất cả những màn kịch do các diễn viên này thủ vai đều không tuân theo lý trí nữa mà chịu ảnh hưởng của men rượu, chúng có tính chất lố bịch làm ta sửng sốt nhớ tới những bức tranh nổi tiếng mà các hoạ sĩ trường phái Flamand đã từng mô tả một cách không thương xót những hậu quả tồi tệ do việc đàn đúm nhậu nhẹt lu bù kiểu như thế này gây ra.

Tất cả diễn tiến đều nói lên rằng cuộc vui đang đi đến chỗ kết thúc, đa phần khách khứa rơi vào tình trạng thảm hại nhất và dù cho các người đẹp có ra sức làm dịu đau khổ các chàng trai đến đâu đi nữa thì nỗi bất hạnh vẫn cứ trở nên tệ hại đến mức mấy nàng mất hết cả lòng kiên trì lẫn hăng hái.

Song vẫn có vài kẻ còn đứng được nên khi nghe thấy Martin và Raphael chuẩn bị ra về thì mấy tay chơi bời bạt mạng đó phản đối ầm ĩ nhất quyết giấu chìa khoá cửa ra vào. Thế là xảy ra cảnh bế mạc của buổi liên hoan kéo dài cả mười lăm phút và cãi vã kịch liệt giữa người muốn đi và kẻ vẫn đòi tiếp tục cuộc vui. Mãi đến cuối cùng mấy tay trác táng hiếu động mới chiều theo lời năn nỉ của bà chủ và đưa chìa khoá ra, cửa được mở để cho những ai còn có thể vận động mà không cần người trợ sức được trở về nhà.

Bà Bernarda cùng hai cô con gái trở vào phòng khách. Ở đây trên sàn nhà viên sĩ quan và một sô khách nữa nằm bất động y như trên một bãi chiến trường, ở phòng kế bên trên giường Amador là người thừa kế của ngài Damasso Ensina đang ngủ say sưa, chàng ta bị đưa đến đây ngay từ lúc cuộc vui náo nhiệt nhật
Sau khi lấy chăn đắp cho mấy người nằm trên sàn nhà, bà chủ nhà cùng các cô con gái đi về phòng ngủ. Amador cũng vào theo, nhậu nhẹt kiểu này đối với hắn chẳng phải mới lạ nên giờ đây hắn đã hoàn toàn tỉnh táo.
- Thế nào, bà chị - chàng ta nói với Adelaida – theo em thì anh chàng kẻng trai ấy mê chị như điếu đổ rồi.
- Còn cô này nghĩ ra cái trò ngu ngốc gì không biết – bà Bernarda quay qua hỏi Edelmira – Con định cù cưa với chàng sĩ quan đến bao giờ thế? Hãy học chị con ấy.
- Nhưng mà con chưa muốn lấy chồng, mẹ ạ - cô gái trả lời.
- Con nói gì hả, định ngồi lên cổ mẹ suốt đời chắc? Đã đến lúc con phải lấy chồng rồi đấy. Ricador nhận lương cao, hơn nữa mai đây lại được lên chức thôi. Cậu trung sĩ người nhà của cô hầu nói với mẹ như vậy.

- Không phải ai cũng được làm hầu tước phu nhân đâu – Amador liếc nhìn Adelaida một cách ẩn ý.
- Nhưng mà ở đây cũng cần xét cả hai phía – bà mẹ thốt lên – cái bọn nhà giàu vô công rồi nghề vẫn thường cố lừa cho được một cô con gái chân thật. Hãy nhớ đấy, Adelaida, sẽ mê mẩn rồi mất tiêu.
- Nếu như hắn không muốn cưới con thì Amador sẽ tống ngay ra khỏi cửa – Adelaida kêu lên.
- Mọi chuyện cứ tin ở con – Amador tự mãn – chẳng cần chờ qua một năm chúng ta sẽ là người thân của bọn người giàu có ấy.
Mọi người chúc nhau ngủ ngon. Họ quyết định sẽ đánh thức sớm mấy vị khách trọ ngoài ý muốn để họ kịp giải tán về nhà trước lúc ăn trưa.
Trong khi đó Agustin nằm ngáy với vẻ bình yên, không ngờ tới những âm mưu thâm độc của những chủ nhân hiếu khách đối với mình.