Anh Keng
Tác giả: Nguyễn Kiên
Năm Keng mÆ°á»i tám tuổi, ông Keng bắt đầu tÃnh chuyện há»i vợ cho anh. Liá»n trong hai năm, đánh tiếng ba đám, Ä‘á»u không được. Các cô gái không thÃch Keng, còn đối vá»›i ông Keng thì các cô sợ.
Quả thá»±c ông Keng cÅ©ng có chá»— khác ngÆ°á»i. Ãầu tóc ông bao giá» cÅ©ng để dà i, tóc chá»m xuống gần kÃn cổ áo. Còn đầu tóc anh em Keng thì trá»c, cắt bằng kéo, nham nhở nhÆ° lông sâu róm. Thá»i kháng chiến, lÃnh Tây hay vá» là ng sục sạo, ông bảo: là m thế để đánh lừa thằng Tây. NhÆ°ng bây giá» thằng Tây đã cuốn xéo rồi, việc gì còn phải đánh lừa ai? ChÃnh là vì ông kiệt. Mái gà nhà ông đẻ, ông không bán trứng ở là ng, sợ chá»— thân tình phải để rẻ. Bà Keng mang lên táºn chợ huyện bán. MÆ°á»i chÃn quả trứng, má»—i quả tám xu, vị chi má»™t đồng năm hà o hai xu, ngÆ°á»i mua bá»›t hai xu, còn má»™t đồng rưỡi.
- Ãồ khôn nhà dại chợ, đã lên đến trên ấy, không bán được chÃn xu thì thôi chứ, của thêm và o chẳng có lại có của bà o ra!
Bà vợ cãi:
- Dà o, hai đồng xu thì là m gì, cũng coi như là tôi uống bát nước chè tươi...
Ông Keng quắc ngay mắt lên:
- Lại còn quạc cái mồm ra nữa à ? Uống bát nÆ°á»›c nó khác, nó bổ béo và o thân mình. Ãằng nà y Ä‘i ném ra chá»— giá»i Æ¡i đất hỡi, dá»… rồi ngÆ°á»i ta Æ¡n Ä‘á»i mình đấy. Nay hai xu, mai hai xu...
Bà vợ im bặt. Trong nhà nà y ngÆ°á»i ta đã sống quen nhÆ° thế, vợ con chỉ được quyá»n nghe, còn ông có quyá»n nói. Và ngÆ°á»i ta tin nhÆ° thế là phải. Thì cứ xem, nó rà nh rà nh ra đấy: không nhỠông mÆ°u tÃnh, xếp đặt, thu ha hà vén thá» há»i lấy đâu ra nhà gá»—, sân gạch, bể nÆ°á»›c nhÆ° thế nà y?
Ãối vá»›i các con, ông Keng lại cà ng khắc nghiệt. Ãấy là cách biểu lá»™ lòng thÆ°Æ¡ng yêu con cái của ông: ông muốn anh em Keng sau nà y phải kế tục được ông, vun đắp cho cao to thêm mãi phần gia tà i do ông để lại chứ không thể ăn tà n phá hại Ä‘i. Keng còn phải vác ngược bừa, sợ răng bừa chạm đất, đã suốt ngà y chà i chãi ngoà i đồng. Hết việc đồng đến việc nhà , bố Keng ốp Keng là m đến xâm tối mắt. Lâu dần thà nh quen, há»… không cất nhắc chân tay là không chịu được. Ngoà i cái hứng thú trong công việc là m ăn ra, anh chẳng còn hứng thú nà o khác. Anh cÅ©ng chẳng cần phải lo lắng gì: ngay cả tÆ°Æ¡ng lai của anh, bố anh cÅ©ng đã xếp đặt sẵn cho cả rồi... Anh sống, vừa cằn cá»—i nhÆ° má»™t cụ già , vừa ngây thÆ¡ nhÆ° má»™t trẻ nhá».
Và o hợp tác xã, Keng đứng đầu bảng lao Ä‘á»™ng hạng A. Việc gì khó khăn, nặng nhá»c hợp tác cÅ©ng gá»i đến anh. Rồi phong trà o chung lôi anh và o cuá»™c há»p hà nh, há»c táºp, tranh cãi...
- Nay há»p. Mai há»p. Ãể rồi xem có được thêm công Ä‘iểm há»p nà o không? - Bố Keng cằn nhằn.
- NgÆ°á»i ta há»p kiểm Ä‘iểm ông Ä‘á»™i trưởng xui vợ tÆ°á»›i nÆ°á»›c và o phân mà lại không Ä‘i à ! - Keng trả lá»i bố, cá»™c lốc.
- Dà o, dá»… không có mà y, ngÆ°á»i ta không kiểm Ä‘iểm được! - Ông Keng không Æ°a cái thói cãi lại, nghiến răng chì chiết. - Tao còn lạ gì chúng mà y, chỉ giá»i Ä‘Ã n đúm, Ä‘Ã n đúm... Liệu mà giữ lấy thân đấy, con ạ, không ai nắm tay được đến tối, gối tay được đến sáng đâu!
Cà ng ngà y Keng cà ng hay cưỡng lại bố. Anh không bằng lòng cái việc bố anh cứ Ä‘i há»i hết đám nà y đến đám khác cho anh. Ãúng là anh phải lấy vợ rồi, nhÆ°ng vợ anh là "đứa nà o" ở là ng nà y nhỉ? ChÃnh Ä‘iá»u bà ẩn đó hấp dẫn anh, Ä‘em lại cho anh ná»—i lo lắng và niá»m say mê riêng, bố anh không thể nà o hiểu thấu được.
ở đầu xóm nhà Keng có cô Ngá», Ä‘ang tuổi dáºy thì. Ngá» béo khá»e, lại khéo giữ nÆ°á»›c da cứ hồng á»ng lên và gặp ai cÅ©ng mủm mỉm cÆ°á»i, chẳng hiểu có ý gì. Ngá» hay diện quần lanh Ä‘en, áo sÆ¡ mi cổ cánh nhạn mà u lòng tôm cháºt căng, trông phây phây. Keng biết bố anh không Æ°a gì cái vẻ mà u mè của Ngá» nhÆ°ng chÃnh vẻ mà u mè ấy lại là m anh choáng ngợp. Anh vốn là ngÆ°á»i Ãt giao thiệp, thiếu từng trải, tình cảm bị đè nén, lòng dù khát khao nhÆ°ng chÆ°a há» dám say mê má»™t cái gì theo ý thÃch riêng, nay tình yêu bá»—ng cháy bùng lên... Má»™t đêm, Ä‘i há»p Ä‘á»™i sản xuất vá», Keng gặp NgỠở đầu xóm. May quá, chỉ có hai ngÆ°á»i. Keng bÆ°á»›c vá»™i lên, vấp má»™t cái Ä‘au Ä‘iếng, nhÆ°ng cÅ©ng chẳng há» gì. Anh liá»u hắng giá»ng, rồi khẽ gá»i, giá»ng nhÆ° ngÆ°á»i ngạt mÅ©i:
- Ngá» Æ¡i!
NgỠdừng lại, ngơ ngác...
- Ãằng ấy... Ä‘i chÆ¡i vá»›i tá»› cái Ä‘i!
- Bây giỠ�
- Khô... ông - Keng cuống lên, vì thá»±c bụng Keng chÆ°a dám nghÄ© đến việc rủ Ngá» Ä‘i chÆ¡i ngay bây giá».
- Mai nhá?
- ừ, mai... - Keng lắp bắp nhắc lại, như cái máy.
Ngà y hôm sau, trá»i chÆ°a kịp tối câu chuyện đã vỡ bung. Mấy cô gái trong xóm cứ trông thấy Keng là nhấm nháy nhau rồi vá» nói tÆ°á»›ng lên:
- Nà y, đằng ấy đi chơi... ơi với tớ cái đi!
Keng nói chuyện thá»±c, Ngá» lại đùa. Vì sao thế nhỉ? Keng ngẫm nghÄ© mãi, cuối cùng anh thấy có nhẽ Ngá» Ä‘á»m dáng, còn anh cục mịch nên cô nà ng không thÃch Ä‘i chÆ¡i vá»›i anh.
Váºy Keng phải may má»™t bá»™ cánh. Việc nà y không thể cho bố biết được. Anh năn nỉ vá»›i mẹ, bà mẹ xiêu lòng, dúi cho anh mÆ°á»i lăm đồng, anh may má»™t cái quần ka-ki và má»™t chiếc áo sÆ¡ mi vải phin xanh Nam Ãịnh. Ãã may rồi thì phải mặc. Và bố anh là m ầm Ä© ngay lên:
- à , thằng nà y giá»i. Tao nuôi mà y của chất cao hÆ¡n ngÆ°á»i, thá» há»i mà y đã là m được cái gì báo đáp tao chÆ°a mà tấp tểnh há»c đòi rồi phá của đấy há»?
Ông Keng nói ra nói và o suốt buổi chiá»u. Ãến tối, ông vẫn còn nói. Keng không cãi, chỉ lùi lÅ©i trốn sang nhà bạn ngủ nhá». Ông Keng lại cà ng Ä‘iên máu. Bá»™ quần áo, dù sao Keng cÅ©ng đã may rồi, của vẫn còn đấy, thôi cÅ©ng cho là được Ä‘i. NhÆ°ng con mà dám vượt quyá»n bố là không thể được. Vợ nuông con, vượt quyá»n chồng cÅ©ng không thể được. Bao nhiêu lá»i chì chiết, ông đổ cả lên đầu vợ.
Ông Keng nằm phản nhà ngoà i. Bà vợ nằm trong buồng vá»›i thằng Chỉnh, cái Trình. Bà vợ nghe mệt quá đã ngủ từ lúc nà o nhÆ°ng ông vẫn cứ dẫn dụ, quát nạt và lôi cả những chuyện từ hồi hai ngÆ°á»i má»›i lấy nhau ra mà kể lể. Hôm sau, bà cụ Tỵ bên hà ng xóm gặp ai cÅ©ng lÃu lại, lắc đầu lè lưỡi kêu rằng Ä‘ang đêm bà cụ choà ng tỉnh dáºy, thấy nhà ông Keng có tiếng ngÆ°á»i, đèn lại sáng, tưởng là trá»i sắp rạng, vá»™i và ng quang gánh lên chợ huyện. Ãến nÆ¡i, chợ chẳng có ma nà o, bà cụ ngồi gục dÆ°á»›i gốc Ä‘a, đánh má»™t giấc dà i...
Má»—i khi Keng diện bá»™ quần áo má»›i, Ngá» lại vỠđứng sững, nheo mắt nhìn anh và khen: "Bảnh quá nhỉ!". Keng để ý thấy cứ ngà y chủ nháºt lại có mấy thanh niên ở công trÆ°á»ng vá» chÆ¡i nhà Ngá». Há» diện quần tây, Ä‘i dép da, Ä‘eo đồng hồ. Keng cÅ©ng đã có má»™t đôi dép lốp, mua từ lâu nhÆ°ng chẳng mấy khi Ä‘i nên còn má»›i nguyên. Anh chỉ kém cái đồng hồ Ä‘eo tay.
Váºy Keng lại phải mua má»™t cái đồng hồ Ä‘eo tay. Lần nà y anh không xin mẹ nữa. Anh Ä‘i gánh gạch thuê, mặc bố mắng chá»i, nhất định không Ä‘em tiá»n vá» nhà . Dà nh dụm Ãt lâu, rồi cÅ©ng mua được má»™t cái đồng hồ cÅ©, mặt đã ố và ng, hai cái kim tróc cả mạ lân tinh. Có đồng hồ thì phải thạo xem giá». Ãã có lần Ngá» há»i giá», anh trả lá»i nhầm, may mà cô ta không có đồng hồ nên không biết. Bấy giá» Keng má»›i thấy văn hóa mình kém quá. Bố anh có cho anh Ä‘i há»c mấy đâu: "Há»c lắm rồi nghiá»n chữ ra mà ăn à !" NgỠđã há»c hết lá»›p bốn. Còn anh, trong chiến dịch bổ túc văn hóa năm ngoái má»›i chá»›m há»c lá»›p ba được dăm buổi. Phen nà y nhất định anh phải Ä‘i há»c...
Việc Keng Ä‘i há»c là m cho lá»›p bổ túc văn hóa vui vẻ hẳn lên. Số thanh niên tinh quái trong lá»›p từ lâu đã biết chuyện Keng và Ngá» liá»n xúm và o trêu anh. Keng không biết chối. Anh chỉ văng tục và đỠmặt lên. Má»i ngÆ°á»i lại cà ng trêu anh tợn. Anh chạy chá»— mãi, nhÆ°ng chẳng chạy đâu cho thoát. Cuối cùng, chị cả Lạt nói:
- Anh Keng xuống ngồi đây với tôi nà o!
- Keng ngồi chưa nóng chỗ, một thanh niên đã lại kêu lên.
Anh Keng ngồi với chị cả Lạt, trông đẹp đôi không kìa!
Chị cả Lạt chẳng phải tay vừa. Chị lấy chồng từ năm mÆ°á»i tám tuổi. Năm mÆ°á»i chÃn, chị đẻ đứa con giai, sau đó chồng mắc bệnh, ốm liá»n trong hai năm rồi chết. Chị là m quần quáºt, phụng dưỡng cha mẹ chồng, hầu hạ chồng, bú má»›m cho con. Có những ngà y ngắn ngủi, cÆ¡n bệnh lui Ä‘i, ngÆ°á»i khá»e khoắn ra, chồng chị yêu thÆ°Æ¡ng chị nhÆ° ngÆ°á»i phát cuồng. NhÆ°ng rồi chồng chị lại đổ ụp ngay xuống, rất nhanh chóng và ngà y cà ng Ä‘uối dần Ä‘i. Còn chị thì cứ hÆ¡ há»› ra. Vô số trai là ng, cả mấy ông trung niên đã có con gái lá»›n sắp đến tuổi gả chồng Ä‘ua nhau quấy rầy chị: "Thấy cái hoa thÆ¡m, tá»™i gì chẳng ghé mÅ©i ngá»i qua má»™t tý!". Chồng chị nằm đó, bất lá»±c, cứ ghen lồng lên. Thà nh thá», chị chịu khổ gấp đôi.
Sau khi con lá»›n, chị thÆ°á»ng hay vá» nhà mẹ đẻ ở, cả là ng Ä‘á»u Ä‘inh ninh chỉ ngà y má»™t ngà y hai là chị Ä‘i lấy chồng khác. NhÆ°ng đã ngót bốn năm qua, chị vẫn chẳng lấy ai, mặc dầu những chà ng trai lượn quanh chị còn đông hÆ¡n trÆ°á»›c gấp bá»™i. ấy là vì chị sợ. Cái hạnh phúc của chị, nó ngắn ngủi quá và tà n nhẫn quá. Và do đó khát vá»ng vá» hạnh phúc của chị trở nên to lá»›n quá. Chị muốn ngÆ°á»i chồng sau của chị phải là ngÆ°á»i có thể bù đắp lại cho chị tất cả những gì chị đã phải chịu thiệt thòi. Chị tiến đến gần ngÆ°á»i nà y, rồi ngÆ°á»i khác, ngẫm nghÄ© vá» há» và lại lùi ra xa... NgÆ°á»i ta bắt đầu bà n tán. Có ngÆ°á»i vì không được yêu xoay ra hằn há»c, có ngÆ°á»i vì ghét, cÅ©ng có ngÆ°á»i chỉ là rá»—i mồm nói cho vui chuyện. Ãại để, toà n những Ä‘iá»u ong tiếng ve, chẳng hay ho gì. Ban đầu, chị hết sức buồn bá»±c, Ä‘au khổ, nhìn ai cÅ©ng nhÆ° thù địch. Sau rồi cÅ©ng quen Ä‘i, gác ngoà i lá»— tai tất, có đôi lúc còn lấy thế là m vui vẻ và để đối lại những lá»i trêu chá»c chị chỉ cÆ°á»i trà n.
Khi mấy anh chà ng tinh quái trong lá»›p há»c gán ghép chị vá»›i anh Keng, chị cho là chuyện hết sức nhảm. Chị quay phắt vá» phÃa bá»n há», lá»›n tiếng nói, ná»a đùa ná»a tức giáºn:
- Báºn gì đến các chú đấy? Các chú không được nhÆ° ngÆ°á»i ta, các chú ghen à ?
Bá»n thanh niên cÆ°á»i ầm lên, lại cà ng buá»™c chặt hai ngÆ°á»i và o. Keng không thể chịu Ä‘á»±ng được, phát khùng vá»›i má»i ngÆ°á»i và bảo chị cả Lạt:
- Còn nhà chị ấy, vừa vừa cái mồm chứ. Nhà chị là ngÆ°á»i đứng đắn...
Chị cả Lạt tái mặt Ä‘i vì bất ngá». Nà o đã mấy ai, trong những lúc đùa cợt lại bảo chị là ngÆ°á»i đứng đắn. NhÆ°ng Keng nói tháºt hay nói mỉa mai? Chẳng lẽ Keng cÅ©ng biết mỉa mai?
Từ đấy, cứ ngấm ngầm một mình, cà ng ngà y chị cà ng chú ý đến Keng.
Má»™t hôm, hợp tác xã há»p, cá» Keng đánh má»™t chiếc xe bò lên huyện chở phốt phát, cùng vá»›i hai ngÆ°á»i nữa. Chị cả Lạt nghÄ©: "Hay mình thá» Ä‘i má»™t chuyến xem anh ta cầm cà ng nhÆ° thế nà o!" Liá»n rủ bà Thủy ngồi cạnh giÆ¡ tay xin Ä‘i.
Từ là ng lên huyện xa tám cây số. Ãi đã được quá ná»a Ä‘Æ°á»ng. Keng vẫn không chịu nghỉ, cứ lùi lÅ©i, chẳng há» mở miệng. Bà Thủy đẩy xe phÃa sau, cùng vá»›i Lạt, cÅ©ng chẳng nói năng gì, chỉ ra công nhai trầu và nhổ toèn toẹt. Vừa nắng vừa mệt, Lạt đâm ra buồn. Tá»± nhiên chị lại nhá»› không khà lá»›p bổ túc văn hóa, vá»›i những lá»i đùa cợt, gán ghép vô tÆ°, đôi khi hÆ¡i sá»— sà ng của bá»n thanh niên. NghÄ© cho cùng, thế mà hóa ra vui. Lạt thèm có má»™t cái gì cÅ©ng vui vui, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế...
- Bác Thủy ơi, bác có chuyện gì vui vui kể đi nà o!
- Tôi thì là m gì có chuyện vui - Bà Thủy đáp bằng má»™t giá»ng uể oải - Già rồi! Bảo anh Keng ấy, anh ấy Ä‘ang trai...
- Khỉ cái bà nà y. Cứ phải đang trai mới vui!
Lạt phát mạnh và o lÆ°ng bà Thủy, tiện đà đẩy cái xe bò lên má»™t cái mạnh. Chiếc xe chồm tá»›i, ván xe rung bần báºt, dúi Keng vá» phÃa trÆ°á»›c là m anh nhỡ bÆ°á»›c, suýt ngã chúi. Keng chỉ khẽ gắt: "Dá»ng mỡ vừa vừa chứ!". Anh không bắt chuyện. CÅ©ng không dám quay lại, sợ hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trông thấy mặt mình Ä‘ang Ä‘á» bừng lên.
- Thôi, không ai nói chuyện gì thì tôi ngủ váºy đây!
Lạt ghìm xe, nhảy lên, nằm nép và o má»™t phÃa để tránh ánh nắng, chân co lại, chiếc nón lá che kÃn mặt và ngá»±c. Hai cà ng xe trong tay Keng trÄ©u ngay xuống. Anh nghÄ© bụng: "Cái nhà chị nà y thế mà nặng". NhÆ°ng chÃnh lúc đó, không hiểu sao anh lại thấy cái xe nhẹ tênh, kéo cứ Ä‘i băng băng.
Lạt không ngủ. Ngủ là m sao được. Chị nhá»m dáºy, nhảy xuống đất:
- Bác Thủy ơi, hay là bác kể chuyện buồn cũng được. Chuyện nà o buồn nhất ấy!
- Chuyện buồn thì có đấy. Dưng mà cả xóm biết cả rồi, việc gì phải kể!
- Chuyện gì thế bác? - Lạt chá»™t dạ, vá»™i há»i lại.
- à , chuyện ông đội Lung!
- Thôi Ä‘i, đừng nói đến ông Lung nữa, ngứa cả ruá»™t! - Ãá»™t nhiên Keng quay lại, gạt Ä‘i bằng má»™t giá»ng hằn há»c.
Lạt vui hẳn lên. Chị cÆ°á»i lạc cả giá»ng và buá»™c chặt ngay Keng và o câu chuyện:
- A, anh Keng giá»i, anh nói xấu sau lÆ°ng ngÆ°á»i ta nhá!
- Thì nó sỠsỠra đấy, bánh đúc bà y sà ng việc gì còn phải nói xấu!
Lạt là m ra bá»™ ngá»› ngẩn, cứ gặng dần, buá»™c Keng phải nói ra những nháºn xét của anh vỠông Ä‘á»™i trưởng Ä‘á»™i sản xuất Lung. Rồi Ä‘á»™t nhiên Lạt trở nên tinh quái, bắt bẻ những nháºn xét của Keng. Keng nổi nóng cãi lại Lạt, má»—i lúc má»™t hăng, tưởng chừng nhÆ° chÃnh Lạt là ngÆ°á»i đứng ra bao che cho những chuyện tÆ° túi của ông Lung. Giá»ng Keng dấm dẳn, thô bạo, nhÆ°ng anh không nói vu vÆ¡. Chẳng hạn nhÆ° chuyện ông Lung dà nh ruá»™ng mượt bùn cho vợ cấy, ruá»™ng Ãt cá» cho vợ Ä‘i vÆ¡ lá dà nh thá»a nà o, ở đồng nà o; chuyện ông Lung bà y cho vợ gánh phốt phát bằng thúng Æ°á»›t rồi Ä‘em thúng vá» giặt, lấy nÆ°á»›c tÆ°á»›i rau là và o hôm nà o, Ä‘ang kỳ chăm bón cánh nà o... Lạt kêu lên:
- Giá»i đất Æ¡i, cái nhà anh nà y y nhÆ° thổ công! Nói đến con kiến trong lá»— cÅ©ng phải bò ra. Sao ở há»™i nghị anh cứ ngồi im nhÆ° thóc, hứ?
- Tôi chẳng nói là gì! - Keng cãi lại một cách yếu ớt.
- Anh á? Có nói, toà n nhìn trá»™m bố, rồi nói vuốt Ä‘uôi ngÆ°á»i ta! Phen nà y, bác Thủy ạ, bà con ta phải bầu anh Keng lên là m Ä‘á»™i trưởng má»›i được, để cho anh ấy...
Thấy Lạt vui, bà Thủy cÅ©ng hùa theo. Và Keng lại rÆ¡i ngay và o tình trạng lúng túng nhÆ° sa lÆ°á»›i: anh không quen đùa. NhÆ°ng dù sao cái ý kiến Ä‘á»™t ngá»™t của Lạt vừa rồi cÅ©ng là m Keng nghÄ© ngợi. Quả là anh biết cặn kẽ má»i chuyện là m ăn trong hợp tác xã hÆ¡n Lạt nhÆ°ng anh không chăm há»p hà nh, không hăng hái nói năng, không chú trá»ng đến công việc chung được nhÆ° Lạt. Anh luôn luôn bị giằng co và má»™t ná»—i sợ hãi ngấm ngầm cứ bám riết lấy anh. Anh sợ bố. Vì sao sợ, anh không rõ, nhÆ°ng đúng là anh sợ. CÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i trong gia đình anh, anh sợ...
Lượt vá», còn cách là ng khoảng ba cây số, trá»i bá»—ng đổ mÆ°a rà o. NÆ°á»›c sa trắng xóa cánh đồng. Nhìn vá» phÃa trÆ°á»›c, chỉ má»™t quãng ngắn, con Ä‘Æ°á»ng đã mất hút sau những hà ng mÆ°a xiên chéo. Chiếc xe bò bị trượt má»™t bánh xuống cái hố tát nÆ°á»›c. Xe chở khá nặng vì ngoà i số phốt phát còn mấy chục chiếc lưỡi cà y cải tiến. Cà ng kéo, cà ng đẩy, xe cà ng lún và nghiêng Ä‘i, hai cà ng xe đòi báºt lên là m cho hai bắp tay Keng bị giáºt mạnh, nhức suốt lên táºn vai. Keng bám tháºt chắc mÆ°á»i ngón chân xuống bùn, lÆ°ng cong, gáºp hai vai nhô hẳn lên và anh nói, giá»ng rÃt qua kẽ răng:
- Bắt bánh lên!
Hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà sợ cuống. Má»™t ngá»n gió lạnh xô tá»›i, xé rách mảnh nilông phủ trên xe và giáºt cái nón Keng Ä‘á»™i ném xuống ruá»™ng, kéo thà nh má»™t Ä‘Æ°á»ng vòng cung dà i. Lạt vá»™i và ng Ä‘uổi theo, cÆ°á»›p lại cái nón, Ä‘á»™i lên đầu cho Keng. Keng không chú ý đến cái nón. Anh ngẩng lên, môi mÃm chặt, đôi mắt mở trừng trừng, giáºn dữ, quả quyết, sáng rá»±c trên khuôn mặt chan hòa nÆ°á»›c mÆ°a lạnh giá. Anh nói nhÆ° quát:
- Bắt bánh nhanh lên! Ãổ mẹ nó xe bây giá»!
"Anh ấy không bằng lòng, anh ấy gắt..." Lạt nghÄ© váºy vá»›i má»™t ná»—i lo âu vừa mÆ¡ hồ vừa rõ rệt. Chị vá»™i nhảy xuống chá»— đầy bùn lá»ng, cùng vá»›i bà Thủy cúi gáºp ngÆ°á»i xuống, chúi đầu và o cái bánh xe trÆ¡n nhầy nhụa. NhÆ°ng chị vẫn để mắt nhìn Keng. Chị thấy anh vÆ°Æ¡n dà i cổ ra, ngÆ°á»i nhoai vá» phÃa trÆ°á»›c, chân đạp mạnh, ngón chân miết xuống bùn thà nh những rãnh sâu đầy nÆ°á»›c, toà n thân căng thẳng nhÆ° má»™t cánh cung sắp báºt. Và chiếc xe bắn vá»t lên, nhảy chồm vá» phÃa trÆ°á»›c.
Sau chuyến Ä‘i xe phốt phát, chị cả Lạt luôn luôn bị đôi mắt của Keng - đôi mắt giáºn dữ của anh lúc anh mắng chị, giữa cÆ¡n mÆ°a - ám ảnh. Chị bà ng hoà ng nháºn ra rằng đôi mắt đó chứa Ä‘á»±ng má»™t sức mạnh gì hết sức bà ẩn, chÆ°a ai biết và chÃnh chị cÅ©ng chÆ°a biết rõ, chị chỉ má»›i cảm thấy nó thôi. Chị bắt đầu tin rằng, cái nhà anh Keng lầm lì, vụng dại thá»±c ra không phải nhÆ° má»i ngÆ°á»i vẫn tưởng... Chị đâm ra ngÆ¡ ngẩn, cứ nhá»› mãi tráºn mÆ°a, chỉ mong sao có dịp lại được Ä‘i nhÆ° thế, anh Keng lại giáºn dữ vá»›i chị nhÆ° thế và buổi há»c nà o chị cÅ©ng chăm chú nhìn khuôn mặt vuông vức, gồ ghá», nhìn cái áo bạc phếch, cái lÆ°ng to rá»™ng hÆ¡i gù xuống của Keng.
- Keng, có ai Ä‘ang nhìn cáºu kìa! - Má»™t thanh niên láu lỉnh bá»—ng kêu lên.
- Nà y, tôi bảo cho nhà chú biết, nhà chú chỉ đáng tuổi em tôi thôi - Chị cả Lạt công khai thú nháºn và lá»›n tiếng át Ä‘i - Chú đừng có lỡm!
Lạt vẫn nhìn Keng, nhÆ°ng Keng không nhìn lại. Lạt biết Keng đã bị cô Ngá» hÆ¡ há»› thu mất hồn anh rồi. Ná»—i ghen tức ngấm ngầm nhói lên trong lòng chị. Chị cá»±a quáºy ngÆ°á»i trên ghế, chấm má»±c má»™t cách giáºn dữ rồi lại vô cá»› vẩy hết má»±c ở ngòi bút Ä‘i.
Keng há»c các môn bình thÆ°á»ng, riêng môn tÃnh rất giá»i. Anh toà n tÃnh nhẩm. TÃnh đố anh cÅ©ng nhẩm.
- Anh Keng nà y, anh là m tÃnh giá»i thế, anh giúp tôi má»™t tý vá»›i - Má»™t đêm, sau khi tan há»c, chị cả Lạt trùng trình đợi Keng ở chá»— vắng, giữ anh lại và nói.
- Ngữ tôi thì giúp thế nà o được chị!
- Anh sợ à ? - Ãá»™t nhiên Lạt ngẩng lên há»i Keng.
- Không! Không Ä‘á»i nà o! - Keng vá»™i và ng chối.
- Thế thì anh đến Ä‘i. Anh bảo tôi cách nhẩm, còn tôi sẽ bảo lại anh cách là m nhá»i giải. NhÆ° thế là tÆ°Æ¡ng trợ... Tối mai anh đến nhà tôi nhá. Không phải nhà tôi đâu, nhà mẹ đẻ tôi ấy!
Anh ruá»™t Lạt Ä‘i là m xa, ở nhà chỉ có bà mẹ Lạt, ngÆ°á»i chị dâu và ba đứa cháu nhá», thá»±c thuáºn tiện cho Keng Ä‘i lại.
Nếu Keng không đến thì đúng là anh sợ bố anh rồi. Anh đã nói rằng anh không sợ. Anh là con giai. Anh đã lá»›n. Và công việc là m ăn chung hà ng ngà y đã kéo anh vượt ra ngoà i bốn bức tÆ°á»ng gia đình... Ban đầu, cứ đến lúc ngÆ°á»i nhà đi ngủ là Keng vá». Cà ng vá» sau Lạt cà ng giữ anh ở lại khuya hÆ¡n. Trong không khà vắng lặng và thân thuá»™c của nhà mình, đúng là nhà mình chứ không phải ở nÆ¡i nà o khác, chị cảm thấy có cái gì đó rất cÅ© kỹ và cÅ©ng rất má»›i mẻ tiến đến gần chị , nháºp và o chị, lôi cuốn chị Ä‘i, chị muốn kìm mình lại nhÆ°ng vẫn cứ bị nó lôi cuốn và không biết nó sẽ lôi cuốn chị Ä‘i tá»›i đâu. Ãầu óc chị dần dần trở nên má» mịt. Chị là m tÃnh sai tuốt ráo cả.
- Æ cái nhà chị nà y, tÆ¡ tưởng chuyện gì mà ngồi Ä‘á» ra thế?
- Không! - Chị cả Lạt giáºt mình, mặt Ä‘á» lên. NhÆ°ng Ä‘á»™t nhiên chị trấn tÄ©nh lại và chị nói không che giấu - Tôi chẳng tÆ¡ tưởng chuyện gì. Tôi Ä‘ang nghÄ© đến anh đấy!
- Nghĩ đến tôi là m sao?
- NghÄ© đến anh vá»›i cô Ngá». Anh đừng có hoà i công Ä‘eo Ä‘uổi. Cô ta... không... hợp... vá»›i anh đâu!
Giá»ng Lạt run run và yếu á»›t dần. Chị không dám tin và o Ä‘iá»u chị vừa nói. Biết đâu, bá»—ng má»™t lúc nà o đó Ngá» chẳng bừng tỉnh và nháºn ra Keng nhÆ° chị từng nháºn ra. Chị không thể cứ để mặc cho sá»± Ä‘á»i trôi chảy... NhÆ°ng Keng đã đứng dáºy, cuá»™n vở lại.
- Không. Anh đừng vá». Anh... - Chị cả Lạt vá»™i và ng nói, ngÆ°á»i chị lạnh Ä‘i vì hoảng sợ và chị nhìn thẳng và o Keng bằng đôi mắt dữ tợn nhÆ° mắt thú rừng.
Keng choáng váng nhÆ° bị xô và o cÆ¡n lốc mãnh liệt, bốn phÃa Ä‘á»u mù mịt và cứ xoay tÃt Ä‘i. ChÃnh trong lúc đó, má»™t ý nghÄ© loé lên trong đầu anh: "Sao Ngá» nó không nắm cánh tay mình, nó không nhìn mình nhÆ° thế nhỉ?" và láºp tức cÆ¡n lốc chấm dứt, để lại má»™t mình anh đứng sững trên mặt đất trống trÆ¡n, lòng nguá»™i ngắt... Keng khẽ nhắc lại, giá»ng dứt khoát:
- Thôi, khuya rồi, tôi vỠđây!
Chị cả Lạt láºt Ä‘áºt chạy theo Keng ra táºn cổng má»›i dừng lại. NgÆ°á»i chị nhÆ° lên cÆ¡n sốt, phải vịn và o cái cá»c rà o, chỉ muốn gục xuống. NhÆ°ng đầu óc chị rất tỉnh táo và má»™t ý nghÄ© hết sức khủng khiếp cứ bám chặt lấy chị: "Giá»i Æ¡i, mình yêu anh ấy rồi Æ°? Trong là ng biết bao nhiêu ngÆ°á»i, sao mình lại chẳng yêu ai, mình lại Ä‘i yêu anh ấy?".
*
* *
Ãại há»™i hợp tác xã xong, các Ä‘á»™i sản xuất lần lượt há»p bầu lại Ä‘á»™i trưởng. Kỳ nà y, ông Lung nhất định đổ rồi. NhÆ°ng bà con còn phân vân không biết nên bầu ai, vì những ngÆ°á»i được tÃn nhiệm Ä‘á»u đã có chân trong quản trị hoặc trong ủy ban cả. Má»™t hôm, nhân gặp ông chủ nhiệm, chị cả Lạt nói:
- Ông ạ, cháu đỠnghị các công cứ dự kiến anh Keng ấy.
- Ai?
Ông chủ nhiệm còn Ä‘ang rối bù lên vì công việc, ngÆ¡ ngác há»i lại. Chị cả Lạt tưởng ông không bằng lòng, sợ quá, lúng túng mãi má»›i nói tiếp được:
- Anh Keng ý, ông ạ. Anh ý... còn hÆ¡n là những ngÆ°á»i nhÆ° ông Lung.
- Thì đã hẳn rồi! - Ông chủ nhiệm giá» má»›i vỡ nhẽ, cÆ°á»i vui vẻ - NhÆ°ng mà cÅ©ng gay đấy, là m Ä‘á»™i trưởng còn cần phải...
- Còn cần phải ... đủ các tiêu chuẩn, có phải không ạ? - Chị cả Lạt đã bình tÄ©nh lại, liá»n dấn lên - Thì các ông giúp đỡ anh ý. Vá» phần xã viên, má»™t khi chúng cháu đã bầu, chúng cháu cÅ©ng sẽ giúp đỡ. Kỳ vừa qua, nhà ông Lung là m chúng cháu thiệt hại biết bao công của rồi...
Má»™t số cán bá»™ và xã viên cÅ©ng có ý kiến nhÆ° chị cả Lạt. Ông chủ nhiệm liá»n Ä‘á» nghị Ä‘Æ°a ra thảo luáºn ở Ä‘á»™i. Bà con tuy chÆ°a tin Keng hẳn nhÆ°ng lại nghÄ©, thà cháºm việc còn hÆ¡n nát chuyện nên cuối cùng Ä‘á»u giÆ¡ tay bầu anh. Ông Keng cÅ©ng Ä‘Ã nh phải giÆ¡ tay theo má»i ngÆ°á»i.
- Thế nà o, được giữ chân đội trưởng có sướng không? - vừa vỠđến nhà , ông Keng đốp luôn:
- NgÆ°á»i ta bầu tôi thì tôi phải đứng ra. Bố Ä‘ay gì tôi?
- à , "Phải đứng ra" à ? Mà y nhất định không chịu đứng ra thì ai bắt bò được mà y! Tao truyá»n Ä‘á»i cho mà y biết, đến nhÆ° tao, cai quản Ä‘á»™c má»™t cái nhà nà y, bạc cả đầu mà vẫn chÆ°a đâu và o đâu nữa là cái ngữ mà y... ?n cÆ¡m nhà vác ngà voi... lắm ngÆ°á»i nhiá»u Ä‘iá»u... nÆ°á»›c Ä‘á»i khó lắm đấy, con Æ¡i!
- Thôi, bố đừng nói nữa!
Thấy bố cứ dà i dòng mãi, Keng sốt ruá»™t, gạt phắt. Ông Keng tắc cuống há»ng: Ông trợn mắt, khạc ra má»™t tiếng "hứ" nặng nhÆ° chì và bÄ©u môi dà i ra, nhÆ° có ý Ä‘e ngầm: "Mà y không nghe tao, để rồi tao xem mà y là m nên được cái thá gì?".
Thực ra ở hội nghị, Keng cũng đã chối giẫy lên.
NhÆ°ng má»—i ngÆ°á»i má»™t câu cứ buá»™c anh và o. Rồi NgỠđứng phắt dáºy, cÆ°á»i toe toét và réo ầm lên:
- Hoan hô anh Keng! Tôi cũng xin bầu anh Keng đấy ạ!
Keng ngồi nÃn thÃt, không dám ló mặt ra trÆ°á»›c ánh đèn. Anh vừa ngượng vừa uất... Cô ta giá»…u anh. Cô ta coi thÆ°á»ng anh. Thì anh đứng ra là m, là m tháºt tốt cho cô ta trắng mắt ra! TrÆ°á»›c đây, chẳng bao giá» anh dám tin mình có khả năng là m được Ä‘á»™i trưởng. Bây giá», chÃnh bà con nói anh có khả năng là m được Ä‘á»™i trưởng kia mà ! Biết đâu, sau nà y Ngá» lại chẳng chết mệt vì cái chuyện Ä‘á»™i trưởng của anh.
Năm ấy Ä‘ang có phong trà o tăng vụ, hợp tác xã quyết định mở chiến dịch cấy thêm mấy chục mẫu Nam Ninh xuân. Keng triệu táºp há»p Ä‘á»™i sản xuất, phổ biến kế hoạch má»›i và láºp tức xã viên là m ồn lên nhÆ° chợ vỡ:
- Xem ở bên Võ Lăng kia kìa, năm ngoái cấy Nam Ninh, sâu ăn sạch, mất cả chì lẫn chà i!
- Yêu cầu không cấy Nam Ninh. Cấy Nam Ninh bạc đất, đến vụ mùa rồi ăn bùn!
- Tôi có ý kiến...
- Tôi đã. Tôi xin há»i ông Ä‘á»™i trưởng, chá»a xong chiêm đã bắt cấy Nam Ninh, mà giá»i đất nhÆ° thế nà y, chết trâu, ChÃnh phủ có bồi thÆ°á»ng không ạ?
- Lại còn khoản phân..
- Khoản thóc giống...
Chung quy lại má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u ngại vất vả, sợ há»ng ăn, cứ hai bát úp má»™t hÆ¡n là bà y vẽ ra nhÆ° thế. Keng không biết giải thÃch. Vả lại anh cán bá»™ huyện vá» chỉ đạo cÅ©ng giải thÃch chán ra rồi. Anh cứ để mặc má»i ngÆ°á»i nói ra nói và o. Nói cho kỳ hết.
- Bà con tráºt tá»±! - Cuối cùng, Keng giÆ¡ đèn lên, huÆ¡ má»™t vòng và nói nhÆ° quát - Tôi có ý kiến thế nà y: Ta đã là m là phải có ăn, không ăn nhiá»u thì ăn Ãt, ăn Ãt còn hÆ¡n không. Trên đã nghiên cứu kỹ, thấy vùng ta cấy chiêm Ãt quá nên má»›i bổ sung cấy Nam Ninh, mà Nam Ninh cÅ©ng có thà điểm rồi. Bà con nà o còn thắc mắc thì lên trên mà há»i chứ cứ "tranh đấu" vá»›i nhau ở đây mãi thì khuya mất, mai lấy sức đâu mà đi là m. Bây giá» tôi Ä‘á»c bảng phân công, nếu không ai bổ sung gì thì giải tán.
Keng rút trong túi ra má»™t mảnh giấy nhà u nát, vuốt thẳng, ghé và o gần đèn, Ä‘á»c rà nh rá»t tên từng ngÆ°á»i và công việc ngÆ°á»i đó phụ trách. Thế là cả cái chiến dịch là m Nam Ninh vá»›i muôn và n khó khăn rút lại chỉ còn toà n là những công việc đồng áng quen thuá»™c... Thắc mắc vẫn còn đó, nhÆ°ng chẳng lẽ lại giãy ra không chịu Ä‘i là m. NgÆ°á»i ta tặc lưỡi đứng dáºy, phủi quần, kéo nhau vá».
Keng trá»±c tiếp phụ trách nhóm thợ cà y. Hôm nà o anh cÅ©ng dáºy từ tá» mỠđất, Ä‘i dẻo má»™t lượt, khua các ông thợ cà y dáºy. Trở vá», nuốt vá»™i mấy lÆ°ng cÆ¡m, anh lại Ä‘i dẻo lần nữa, kỳ khi nà o các ông ấy đã Ä‘i hết, anh má»›i đánh trâu theo.
Tuy váºy công việc cÅ©ng chỉ chạy được và i ba ngà y đầu. Bị ốp, các ông thợ cà y phát khùng.
- Ông Tuy Æ¡i, ông có Ä‘i là m không thì bảo, để còn Ä‘iá»u trâu cho ngÆ°á»i khác?
- Có đấy ạ. Tôi đi ngay đây ạ.
NhÆ°ng ông Tuy vẫn nằm lì ở nhà . Keng lại đến gá»i. Ông lại trả lá»i y nhÆ° thế. Và ông vẫn không nhúc nhÃch...
Keng đứng nhÆ° bị trá»i trồng ở ngõ nhà ông Tuy, mồ hôi vã ra đẫm trán.
- Ẳng...! - Một con chó đi qua bị Keng đá cho một cái mạnh. Con chó cắm đầu chạy, đâm sầm và o NgỠvừa ở ngõ ngang bước ra.
- Con khỉ cái nhà anh Keng nhá! NgÆ°á»i đâu có ngÆ°á»i... - Ngá» lÆ°á»m Keng, trách móc bằng má»™t giá»ng õng ẹo.
- NgÆ°á»i là m sao? - Keng trợn mắt lên quát.
NgỠsợ quá, vội và ng lủi mất.
Lúc ấy, chị cả Lạt vừa gánh phân đi tới. Chị đỗ gánh xuống, nói nhỠnhẹ:
- Là m sao mặt lại nặng như đeo đá thế kia?
- Là m sao à ? Không Ä‘i cà y thì tôi Ä‘iá»u trâu cho ngÆ°á»i khác!
Chị cả Lạt hiểu ngay:
- Không được, anh Keng Æ¡i! NgÆ°á»i ta nuôi trâu, phải Æ°u tiên cho ngÆ°á»i ta Ä‘i cà y. Anh là m thế rồi rối nhÆ° canh hẹ.
- Rối tôi cÅ©ng là m. Dứt khoát... - Keng đáp liá»u.
- Anh có biết vì sao ông ấy không Ä‘i cà y không? Ãi cà y thì phải cắt thêm cá» trâu, ông ấy sợ thiệt...
Keng đứng ngớ ra nhìn chị cả Lạt: chị ta nói khéo chừng thực.
- Bây giá» phải Ä‘á» nghị ban quản trị cho thêm Ä‘iểm cá» trâu. Tôi sẽ xung phong láºp nhóm Ä‘i cắt cá», đồng gần hết cá» thì Ä‘i đồng xa - Lạt dừng lại, nhìn thẳng và o mắt Keng, không chá»›p và chị hạ giá»ng xuống - Anh cứ là m thế Ä‘i, Anh cứ tin tưởng ở tôi, cứ là m thế Ä‘i.
Ãủ cá» trâu, ông Tuy đã chịu Ä‘i là m. NhÆ°ng ông là m câu dầm, ná»a ngà y má»›i đánh trâu Ä‘i, nhoáng má»™t cái đã thấy vá». "CÆ¡ đồ nà y rồi há»ng!" Chị cả Lạt nghÄ© váºy và chị Ä‘i tìm Keng, thì thầm vá»›i anh:
- Anh phải Ä‘iá»u ngÆ°á»i Ä‘i bừa ngả mạ ngay Ä‘i. Có mạ, nhất thiết phải cấy. Há» trùng trình thế, lỡ vụ là hỠđể ruá»™ng là m mùa đấy. Tôi thì Ä‘i guốc và o bụng...
Chị cả Lạt cứ cặp kè bên Keng như thế, Keng không thể nà o không nghĩ đến chị.
Má»™t buổi sáng, chị cả Lạt vừa trở dáºy, tay còn cầm cái gáo dừa, Ä‘ang đứng súc miệng bên chum nÆ°á»›c dÆ°á»›i gốc cau, chợt thấy buồn buồn ở sau gáy. Chị quay lại, bắt gặp Keng đứng bên kia hà ng rà o Ä‘ang đăm đăm nhìn chị. Lạt hết cả ngái ngủ, vá»™i và ng chạy lại.
- Gì thế? - Lạt há»i khẽ, phấp phá»ng mong chá» Keng sẽ nói vá»›i chị ngay lúc nà y đây, má»™t Ä‘iá»u gì chị vẫn cháºp chá»n trong lúc mê ngủ. NhÆ°ng không...
- Chị ngâm mạ nhá.
- Ngâm mạ?
- ừ, ngâm mạ. Ruộng mạ bừa mượt rồi.
- à , ngâm mạ Nam Ninh - Bây giá» chị cả Lạt má»›i sá»±c tỉnh - Ãược rồi, tôi Ä‘i lấy thóc giống nhá, tôi ngâm ngay hôm nay nhá!
Lạt theo chân Keng Ä‘i luôn. Ãến đầu xóm thì gặp Ngá». Hôm nay chủ nháºt. Ngá» diện quần lanh Ä‘en, áo sÆ¡ mi mà u hoa cà , tóc buá»™c má»™t cái khăn tay in bông hoa Ä‘á» loè. Cô lên phố huyện chÆ¡i vá»›i bạn là m công trÆ°á»ng trên đó.
- Anh Lạt Æ¡i! - Keng giáºt mình quay lại. Ngá» phá lên cÆ°á»i và cô lại cà ng réo to hÆ¡n - Không, tôi gá»i chị Keng cÆ¡. Chị Keng Æ¡i!
- Con bà cô, là m chẳng là m, chỉ Ä‘i nhởn - Keng Ä‘á» mặt lên, nhổ toẹt má»™t bãi nÆ°á»›c bá»t, rủa theo Ngá» và trong lúc đó anh bá»—ng cảm thấy má»™t Ä‘iá»u hết sức lạ lùng ngấm ngầm khÃch Ä‘á»™ng anh: anh muốn thách thức Ngá», chỉ riêng Ngá» thôi, hãy cứ trêu anh Ä‘i!
Cuối chiến dịch cấy Nam Ninh, Ä‘á»™i sản xuất quyết định ngả má»™t con lợn, cho bõ cái công phÆ¡i nắng suốt từ đầu vụ. Má» sáng, lợn đã bắt ra chuồng, nằm thở hồng há»™c trên tấm cánh cá»a đặt ở đầu hiên. Các ông thợ cà y cÅ©ng đã tá» tá»±u đông đủ.
- Phải hãm một tà tiết, anh đội trưởng ạ!
- Dà o, hãm là m gì, má»™t đống ngÆ°á»i.
- Ãống thì mặc đống chứ. Chỉ kể riêng cánh ta thôi. Theo trâu vắt diệt, mồ hôi không kịp vuốt chẳng nhẽ lại không Æ°u tiên được bát tiết canh. - Cánh ta cÅ©ng phải có tiêu chuẩn: ai không biết uống rượu thì miá»…n. NhÆ° là anh Keng...
Keng cÆ°á»i cái cÆ°á»i tháºt dá»… thÆ°Æ¡ng:
- Vâng, ông nà o tiện tay bốc cho cháu xin dúm muối. Phần cháu, thế nà o cũng được, chỉ xin nhớ cho phần bố cháu. Ông cụ thế nà o cũng phải có tý cay.
- Còn phần thợ cấy thì sao đây? - Vừa lúc ấy chị cả Lạt te tái chạy tá»›i và la lên - Cả tháng bán mặt cho đất, bán lÆ°ng cho giá»i, dá»… kém các ông thợ cà y!
- Nhà chị đà n bà , và o bếp đun ù nồi nước lên đi!
- Æ hay, nam nữ bình đẳng, sao các ông lại Ä‘á»™c quyá»n...
- Thôi không có lý sự. Ông Tuy đâu, mượn được dao rồi đây nà y. Sắc ra sắc!
- Không... - Lạt vẫn không chịu lép, mặt đỠlên, nói như thách thức.
- Không thì anh Keng nhÆ°á»ng cho chị ý váºy - Ông Tuy tiếp luôn, chẳng hiểu đùa hay tháºt và ông thá»c má»™t nhát, con dao bầu sáng loáng ngáºp giữa ức con lợn đến táºn chuôi. Ngà y hôm ấy, bao nhiêu thắc mắc, đố kỵ, bao nhiêu chuyện phiá»n toái bá»±c mình ngÆ°á»i ta Ä‘á»u quên sạch. Bếp nhà nà o cÅ©ng thÆ¡m inh cả lên. Giữa lúc rượu đã ngà ngà say, ông Keng cÆ°á»i hể hả, bảo Keng:
- Dạo má»›i và o vụ, là ng xóm ngÆ°á»i ta nói anh nhiá»u quá, tôi rát cả mặt. Bây giá» cà y cấy đã xong xuôi, ăn nhiá»u ăn Ãt thế nà o chÆ°a biết nhÆ°ng tôi cÅ©ng lấy là m mừng cho anh. Nhân tiện lúc rá»—i rãi, tôi há»i anh, anh định cái chuyện vợ con nhÆ° thế nà o, anh có còn theo Ä‘uổi con Ngá» nữa hay không thì anh bảo để tôi còn liệu?
Keng ngồi ngẩn ngÆ°á»i ra. A, Ngá»... anh đã quên cô ta từ lâu rồi. Vả lại, cái chiến dịch Nam Ninh vừa qua nó quần anh má»™t tráºn nhược ngÆ°á»i, lúc nà o cÅ©ng tối mắt vì báºn rá»™n, còn thì giỠđâu... Thấy Keng ngồi im, ông Keng bắt đầu Æ°á»›m ý anh vá» các cô gái là ng, giá»›i thiệu Æ°u, khuyết Ä‘iểm từng cô, khuyên bảo anh, dá»a dẫm và thuyết phục anh. Ông không tá»± quyá»n nhÆ° trÆ°á»›c, vì ông nghÄ©: "Chẳng gì nó cÅ©ng là m Ä‘á»™i trưởng Ä‘á»™i sản xuất rồi!". NhÆ°ng Keng vẫn cứ trÆ¡ ra, chẳng mảy may xúc Ä‘á»™ng. Các cô gái là ng, không hiểu sao lúc nà y đối vá»›i anh chỉ hiện lên nhÆ° những cái bóng. Anh cảm thấy chẳng có gì dÃnh dáng giữa anh và các cô...
- Thôi đi, bố đừng có dà i dòng văn tự. Vợ với chả con!
Keng phát khùng, buông bát Ä‘Å©a xuống, Ä‘i ra ngõ. Anh cứ Ä‘i, Ä‘i mãi dá»c Ä‘Æ°á»ng là ng. Và anh nghÄ© vÆ¡ vẩn má»™t mình : "Mình cÅ©ng phải lấy vợ chứ nhỉ? Vợ mình là cô nà o ở là ng nà y nhỉ?"
Keng đã đi đến ngõ nhà Lạt lúc nà o không biết.
- Anh Keng Æ¡i, má»i anh và o chÆ¡i.
Chị cả Lạt đứng ở góc sân. Chừng như chị đợi anh từ lâu lắm, mâm cơm còn nguyên, cả đĩa tiết canh, phần lòng thì vẫn để trong sanh nước xuýt, chưa thái:
- Chẳng mấy khi, anh ngồi ăn lưng cơm với chúng tôi cho vui đi!
Bà mẹ và ngÆ°á»i chị dâu Lạt cÅ©ng Ä‘on đả má»i. Anh giãy ra:
- Tôi ăn rồi.
- Thì tôi cÅ©ng ăn rồi. ăn ở đằng... kia (Lạt định nói ăn ở nhà chồng, nhÆ°ng chị lái lại được ngay). Anh ngồi xuống đây má»™t tà cho vui - Lạt vừa nói vừa kéo Keng ngồi xuống, nhanh nhảu xẻ tiết canh, so Ä‘Å©a, dúi và o tay anh - Nà y thôi ăn Ä‘i, vẽ vá»i, khách khứa đâu mà ... Từ khi anh lên là m Ä‘á»™i trưởng, vất vả biết bao nhiêu...
Rồi Lạt ép anh uống rượu. Má»™t cút rượu nhá» xÃu thôi. Keng định bụng chỉ tợp và i ngụm gá»i là - cái giống rượu, anh chúa ghét! - nhÆ°ng không được. Lạt cứ tiếp cho anh đầy cả bát: nà o miếng gan, miếng tim, nà o miếng dồi, miếng cổ hÅ©... Keng đâm say. Ngoà i Lạt ra, anh chẳng nhìn thấy ai nữa. Ãôi mắt Lạt nhá» dà i ẩn dÆ°á»›i hà ng lông mà y ráºm trông cà ng Ä‘en nhánh và cái mÅ©i dá»c dừa thanh thanh má»›i xinh là m sao. Anh sợ không dám nhìn lâu và o mắt Lạt, anh chỉ nhìn Ä‘á»™c cái mÅ©i thôi, cà ng nhìn cà ng thấy kỳ lạ, sao cái mÅ©i dá»c dừa đẹp thế mà từ trÆ°á»›c đến nay anh không biết. Anh chỉ biết cái mÅ©i của Ngá», gãy và ngắn ngủn. Anh bá»—ng tin má»™t cách chắc chắn rằng béo và gẫy mÅ©i nhÆ° Ngá» nhất định vô duyên, phải nhá» nhắn và mÅ©i dá»c dừa nhÆ° Lạt má»›i duyên. Những ý nghÄ© má»›i mẻ và tháºt thà ấy lúc tá» lúc má», lúc gần lúc xa, lúc lá»›n lên, lúc nhá» Ä‘i, cứ xoay tÃt trong đầu Keng. Hai con mắt Keng Ä‘á» ngầu, Ä‘á» ra. Toà n thân anh chao đảo. Rồi anh nằm váºt xuống, chẳng còn biết trá»i đất gì nữa...
Xế chiá»u, Keng thất thểu vá» nhà . Chuyện anh say rượu Lạt phải bôi vôi và o gan bà n chân và nấu nÆ°á»›c Ä‘áºu xanh cho anh uống đã bay vá» trÆ°á»›c anh từ lúc nà o. Vừa trông thấy mặt anh, ông Keng đã gầm lên:
- Thằng kia, tao tưởng mà y giá»i giang thế nà o, để con mẹ góa nó bá» bùa mê thuốc lú cho ăn mà không biết nhục à ?
- Nhục? - Keng giÆ°Æ¡ng mắt lên nhìn bố. ChÆ°a bao giá» trông anh lại dữ tợn nhÆ° váºy.
- Muốn sống thì khai ra: mà y với nó là thế nà o, h�
- Chẳng thế nà o!
- Thế thì cút mẹ mà y Ä‘i, cho khá»i vÆ°á»›ng mắt tao!
Cá»a nhà ầm Ä© lên má»™t lúc. Bà Keng phải can hai ngÆ°á»i, kéo Keng xuống nhà ngang. Keng đánh má»™t giấc thẳng đến tối. Tỉnh dáºy, vẫn thấy bố Ä‘ang cáu kỉnh vá»›i mẹ ở nhà trên, vá» chuyện của anh, những "gái khôn tránh khá»i đò Ä‘Æ°a, trai khôn tránh khá»i vợ thừa ngÆ°á»i ta" và biết bao nhiêu tá»™i lá»—i khác từ ngà y đầu anh còn trá»c lốc.
"Vợ thừa! Ông cứ ra là m Ä‘á»™i trưởng, quan hệ vá»›i ngÆ°á»i ta má»™t dạo thá» xem. NgÆ°á»i ta nhÆ° thế mà bảo là vợ thừa à ?" Keng ấm ức nghÄ© váºy, rồi lẳng lặng bá» Ä‘i. CÅ©ng chẳng định trÆ°á»›c là đi đâu. Và cứ tá»± nhiên, anh lại đến nhà Lạt...
*
* *
Bây giá» thì Keng nhất quyết lấy Lạt. Là ng xóm Ä‘iá»u ra tiếng và o cÅ©ng nhiá»u, nhÆ°ng lấy Lạt đâu phải là má»™t cái tá»™i nên chẳng ai dại gì dây dÆ°a và o. Lúc đầu bà mẹ Keng cÅ©ng không đồng ý. Vá» sau, vốn tÃnh ôn hòa, bà xiêu xiêu dần: "Thôi, mặc mẹ nó, Ä‘á»i cua cua máy, Ä‘á»i cáy cáy Ä‘Ã o!" Rút cục, chỉ còn Ä‘á»™c ông Keng là khăng khăng phá. Cà ng phá, Keng cà ng lỳ ra. Anh chẳng cãi, cÅ©ng chẳng van xin, chẳng gì hết.
- Thôi được, mà y đã chó Ä‘en má»™t má»±c thì ông cho mà y miếng đất ở bìa là ng, vợ chồng Ä‘em nhau ra đấy mà ở. Còn cái cÆ¡ ngÆ¡i nà y ông để cho thằng Chỉnh, ông láºp nó là m trưởng, ông không cần mà y. Ãồ ngu nhÆ° chó, là m cá»— bÆ°ng đến táºn miệng cho ăn còn bá». Chúng mà y giá»i chúng mà y tu tạo lấy, túng thiếu đừng có vác rá đến nhà ông!
Cái dinh cÆ¡, đối vá»›i Keng lúc nà y chẳng còn nghÄ©a lý gì: nó không Ä‘em lại sá»± yên ấm cho anh. Còn Ä‘á»i sống của vợ chồng anh thì đã có hợp tác đảm bảo rồi. Vả lại đã cho vợ chồng anh ra ở riêng, thế nà o cÅ©ng phải cho anh mấy cây xoan vá»›i bè tre ngâm vẫn dà nh sẵn để là m nhà cho thằng Chỉnh. Còn thiếu thốn gì thì giáºt mượn bà con, chồng cà y vợ cấy, cháo nóng húp quanh, công nợ trả dần cÅ©ng phải xong.
Thấm thoắt, chỉ tháng trÆ°á»›c, tháng sau Lạt đã có mang. Bụng chị má»—i ngà y má»™t tròn căng ra, thoi loi, hÆ¡i nhòn nhá»n. Chị Ä‘i ngoà i Ä‘Æ°á»ng, bụng cứ Ä‘Æ°a ra phÃa trÆ°á»›c hai tay ve vẩy, dẻo nhÆ° múa. Chị mua cá chép tÆ°Æ¡i nấu cháo ăn bổ thai. NgÆ°á»i chị tÆ°Æ¡i ra. Chị cÆ°á»i, chị nói. Và chị là m ra là m.
- Nà y, các bà ơi, sao các bà lại cắt công cấy của cháu? Cuối năm cháu đã nằm xó rồi, phải ưu tiên cho cháu mới phải chứ!
- Thì việc bỠbỠra đấy. Dưng mà anh Keng anh ấy bảo...
- Dà o, anh ấy bảo gì thây kệ anh ấy!
Keng yêu vợ, muốn vợ nhà n. Lạt thÆ°Æ¡ng chồng, nhất định không nghe anh. Chị cấy giá»i, được bầu là m tổ trưởng.
Hai vợ chồng bao giá» cÅ©ng dáºy sá»›m nhất xóm. Keng Ä‘i đốc thúc công việc toà n Ä‘á»™i. Lạt Ä‘i gá»i các bà thợ cấy. Bao giá» chị cÅ©ng có ý vá» sá»›m hÆ¡n anh má»™t chút để lo cÆ¡m nÆ°á»›c. NhÆ°ng nhiá»u buổi chị vỠđến nhà đã thấy anh hà húi ở dÆ°á»›i bếp rồi. Chị vá»™i và ng cất nón, giằng lấy que cá»i. Anh quắc mắt lên, gạt tay chị ra, Ä‘Æ°a cho chị cái quạt mo và quát chị bằng má»™t giá»ng vui vẻ: - Mặt chÃn rừ ra nhÆ° sốt thế kia kìa! Lên đầu hè ngồi quạt Ä‘i má»™t chốc rồi ra ao mà rá»a ráy!
Nà o chị có sốt. Chị sung sÆ°á»›ng quá đấy thôi. Quãng Ä‘á»i góa bụa trẻ trung của chị kéo dà i nhÆ° má»™t mối nghi vấn nặng nỠđã chấm dứt rồi. NgÆ°á»i ta bắt đầu nhìn cuốn sổ công Ä‘iểm dà y đặc những con số của vợ chồng chị bằng đôi mắt thèm muốn, hÆ¡i có chút ghen tị và cái nếp nhà nhá» bé, mái rạ chÆ°a kịp ngả mầu ngà y cà ng thu hút bà con chòm xóm đổ lại chÆ¡i.
*
* *
Cuối năm, gặt hái còn chÆ°a xong thì Lạt thấy nặng bụng không Ä‘i là m được. Bao nhiêu công việc đổ cả lên đầu Keng. Anh báºn tối mắt tối mÅ©i, mÆ°á»i giỠđêm vẫn còn ở sân phÆ¡i. Thóc lúa rÆ¡m rạ cứ bá»™n lên quanh ngÆ°á»i, bụi báºm đầy đầu tóc. Rồi nháºp kho, xuất kho, cân kéo, sổ sách vá»›i biết bao nhiêu chuyện phiá»n toái. ấy thế mà còn việc nhà : vại gạo đã hết nhẵn, thóc vẫn chÆ°a xay. Keng mệt quá, chỉ nghÄ© đến cái cối thôi anh đã phát hoảng. Anh Ä‘Ã nh vác rá vá» nhà , há»i vay riêng bà mẹ mấy bát. Bà mẹ thÆ°Æ¡ng con, cho giấu ná»a nồi gạo. Ãêm, bà lại ra xay đỡ cho mấy cối lúa. Vừa lúc ấy, Lạt chuyển dạ.
Thằng bé con ra Ä‘á»i, chắc nịch, đôi môi Ä‘á» chót, tiếng khóc vang choe chóe. Bao nhiêu chuyện không vui trong lòng bà Keng bay biến Ä‘i đâu sạch. Bà cứ quanh quẩn bên giÆ°á»ng con dâu suốt đêm không chợp mắt. Tá» má» sáng hôm sau, bà tất tưởi vá» nhà , vừa bÆ°á»›c chân qua cổng đã là m toáng lên:
- Ông nó ra mà chơi với cháu. Nhà Keng nở con giai rồi!
- Con gi... ai à ?
- ừ, con giai. Tai nó to to là . Y nhÆ° tai Pháºt!
Ông Keng cÆ°á»i khẩy, cố là m ra vẻ lạnh nhạt. Và ông mang rượu ra uống, uống suông má»™t mình. Bữa rượu thá»±c vô vị, chỉ thấy cay sè. NhÆ°ng ông vẫn cứ uống. Ông cÅ©ng chẳng biết mình vui hay buồn...
Những ngà y đầu, nhiá»u lúc Keng không dám tin mình đã có con. Anh đã có con tháºt, con giai, má»›i lạ lùng chứ. Thằng bé con anh nó khóc, nó đòi bú, nó tè, rồi nó cÆ°á»i - bé bằng cái hạt mÃt mà đã biết cÆ°á»i! - Tất thảy Ä‘á»u má»›i mẻ đối vá»›i anh. Anh không dám bế nó, sợ lá»t tay. Chú Chỉnh thì dứt khoát anh không cho bế rồi. Ngay cả cô Trinh bế cháu gá»n ghẽ thế, anh cÅ©ng sợ. "Trai nuôi vợ đẻ gầy mòn" nhÆ°ng anh chẳng ná» hà gì. CÆ¡m nÆ°á»›c, giặt giÅ©, tã lót... lúc nà o bà ná»™i, bà ngoại cháu bé chạy lại giúp thì thôi, còn không anh là m tuốt. Và anh cứ chạy ra chạy và o ngắm con suốt buổi.
Ngà y đầu cữ thằng bé, anh thịt con gà , mua cút rượu, má»i bố ra chÆ¡i.
- Thôi ông Æ¡i, ông bá»›t giáºn... - Thấy chồng chần chừ, bà Keng giục khéo.
- Tôi đã bảo với bà rằng hỠnhà tôi không phải hỠnhà tôm, *** lộn lên đầu, bà đã hiểu chưa? - Ông Keng đã toan đi, vội quay ngoắt lại.
- Sao tôi lại không biết! DÆ°ng mà , nói cho cùng mình cÅ©ng chẳng thể chê trách vợ chồng nó được Ä‘iá»u gì. Ông cứ ra nhà nó thá» xem...
- Tôi không phải thá». Tôi biết tá»ng Ä‘i là chúng nó tà i giá»i lắm rồi. Không ở cái lò nhà nà y ra mà tà i giá»i được nhÆ° thế à ? Tôi đã ra là tôi ra để dạy bảo chúng nó... - Ông Keng gầm lên, chấm dứt câu chuyện má»™t cách Ä‘á»™t ngá»™t và hầm hầm Ä‘i ra ngõ.
*
* *
Hôm ngồi uống rượu vá»›i bố, Keng nhá»› rất rõ lúc đầu ông cụ có vẻ miá»…n cưỡng và đôi mắt nhìn vừa lạnh nhạt vừa soi mói của ông nhÆ° muốn nói: "Chẳng qua là vì thằng cháu tao chứ tao mà thèm ngồi uống rượu cùng chiếu vá»›i ngữ mà y à !" NhÆ°ng Keng không há» nao núng. Anh cứ lẳng lặng uống rượu, còn nhiá»u hÆ¡n cả bố anh và cứ lầm lì nhÆ° thế, anh lôi cuốn bố anh và o cuá»™c vui khiến ông không sao cưỡng lại được. Tuy váºy, nhìn vợ Keng ông vẫn cứ thấy vÆ°á»›ng mắt thế nà o. Nó ná»±ng nịu con nó thì tha hồ. Ãằng nà y, nó lÆ°á»m chồng, giáºt lấy cái chai trong tay chồng, dốc tất cả rượu và o chén cho ông! Ông giáºn dữ san rượu sang chén của Keng, sai vợ Keng lấy nÆ°á»›c mắm rồi nói, lưỡi lÃu lại:
- Nó không muốn cho anh uống, anh lại cà ng phải uống. Cứ uống cho say và o. Anh hãy thá» ngẫm Ä‘á»i bố anh mà xem. Là m thằng Ä‘Ã n ông muốn dá»±ng nên cÆ¡ nghiệp thì không được để vợ nó xá» mÅ©i, nghe chÆ°a!
ChÃnh qua giá»ng nói bầu bạn và hÆ¡i suồng sã ấy, Keng bá»—ng nháºn ra má»™t sá»± thay đổi rất lá»›n lao trong quan hệ giữa hai bố con anh. Từ trÆ°á»›c tá»›i nay, bố anh vẫn là ngÆ°á»i to nhất nhà . Bây giá» anh cÅ©ng đã có gia đình riêng. Anh cÅ©ng là ngÆ°á»i to nhất nhà . Không anh thì còn ai nữa: Suốt vụ gặt mùa, Ä‘á»™c má»™t mình anh là m quần quáºt. Anh bảo đảm cÆ¡m áo cho tất cả - vợ anh, con anh. Ãá»i nà o anh lại để cho vợ xá» mÅ©i! Há»… vợ nói gì là anh gạt phắt ngay Ä‘i:
- U em không phải lo lắng gì cả. Cứ ở nhà mà ôm con. Con nó không Æ°Æ¡n sà i là tốt rồi. Còn má»i việc để mặc tôi!
Ban đầu, Lạt cÅ©ng cho thế là phải. Chị chỉ quanh quẩn ở nhà vá»›i con, lúc nà o cÅ©ng nâng thằng bé nhÆ° nâng trứng. Ãt hôm sau, Lạt đã khá»e, ra gió không thấy chóng mặt nữa, ná»—i nhá»› đồng dần dần thức dáºy trong lòng chị. Ãêm nà o Ä‘á»™i sản xuất há»p chị cÅ©ng không ngủ được, cứ ôm con Ä‘i ra Ä‘i và o, lắng nghe những tiếng ồn à o từ bên kia rà o vá»ng sang, cố Ä‘oán xem ngÆ°á»i ta Ä‘ang bà n bạc, tranh cãi nhau chuyện gì. Vừa thấy tiếng kẹt cổng, chị đã há»i luôn:
- Thầy em vỠđấy Æ°? Há»p gì mà ồn lên thế?
- Gần ná»a đêm rồi sao không Ä‘i ngủ Ä‘i? - Keng trừng mắt nhìn vợ, tá» vẻ không bằng lòng. NhÆ°ng Lạt cÅ©ng chẳng kém, chị nhìn lại anh trân trân. Keng Ä‘Ã nh phải trả lá»i, gắt gá»ng - Há»p chia công Ä‘iểm vụ chiêm!
- Thế nhà ta nháºn bao nhiêu?
- Tôi xin rút hăm nhăm công.
- Sao lại rút?
- Thì u em tÃnh, có Ä‘á»™c mình tôi, lại còn công tác. U em thì vụ cấy nà y hẵng cứ "cho ra ngoà i vấn Ä‘á»!"
- Ngoà i vấn Ä‘á»! Lạt báºt ngay dáºy - Tôi khá»e rồi, mai tôi Ä‘i là m cho xem. Quanh quẩn ở nhà mãi, cuồng cả chân cả tay lên!
- Dà o, sợ rồi không có sức - Keng kéo dà i giá»ng mỉa mai - DÆ°ng mà bây giá» tôi thá» há»i, u em Ä‘i là m thì vứt con cho ai?
- Tôi gá»i nhà trẻ.
- Nhà trẻ? Hay há»›m lắm đấy! NgÆ°á»i ta con Ä‘Ã n con lÅ©, ngÆ°á»i ta má»›i gá»i nhà trẻ. Ãằng nà y mình...
- Mình là m sao? Ãừng có mà giở chứng!
Lạt bế con ra gá»i nhà trẻ thá»±c. Chị Ä‘i trồng mà u.
Bấy giỠđã cuối tháng chạp. Lúa tháng chạp, đạp không đổ. Hợp tác dồn toà n bá»™ nhân lá»±c ra đồng, quyết giáºt cá» thi Ä‘ua cấy chiêm xong trÆ°á»›c tết của huyện. Keng Ä‘i suốt ngà y, đêm đến lại há»p hà nh, má» cả mắt. Anh phải tổ chức nhổ mạ thi, cấy thi và hà ng đống công việc tuyên truyá»n Ä‘á»™ng viên khác. ấy thế mà vỠđến nhà , nhiá»u khi cÆ¡m nÆ°á»›c vẫn chÆ°a xong, con chÆ°a Ä‘i đón vá», là vì tổ trồng mà u cứ bị rút ngÆ°á»i dồn sang bá»™ pháºn là m chiêm. Lạt không thể vá» sá»›m được... "Chuyện má»›i lạ lùng chứ, Ä‘Ã n bà không ở nhà cÆ¡m nÆ°á»›c, không trông nom bú má»›m cho con là nghÄ©a là m sao?" Keng nghÄ© váºy và anh gắt toáng lên.
áp Tết, đội Keng cấy vẫn chưa xong, lại toà n phải cấy vá đồng. Rồi còn phải cà y mà u gấp, đợi mưa xuân. Giữa lúc ấy ông chủ nhiệm đến gõ đầu anh:
- Sao không Ä‘iá»u trâu sang tÆ°Æ¡ng trợ Ä‘á»™i ba, hỠông anh?
- Thì tôi đã bảo... - Keng Ä‘ang nóng ruá»™t nhÆ° lá»a đốt, giá»ng cà u nhà u.
- Bảo cái con tÆ°á»u! Ông chủ nhiệm la lên - Anh chỉ biết khÆ° khÆ° ôm lấy cái Ä‘á»™i của anh thôi. Ãá»™i ba nó để chết trâu, lá»—i ở nó, nhÆ°ng giá» nó cà y chiêm còn chÆ°a xong, mình là cán bá»™ của hợp tác xã, mình phải nghÄ© đến quyá»n lợi chung chứ... Thôi, anh Ä‘iá»u ngay hai con trâu Ä‘ang cà y mà u vá» Ä‘i. Keng Ä‘i nhổ mạ, lòng ấm ức không yên. NghÄ© đến hai con trâu của Ä‘á»™i mình phải cho Ä‘á»™i ngÆ°á»i mượn ruá»™t anh xót nhÆ° bá» muối. Cứ nhÆ° ý anh, các Ä‘á»™i đã được chia phần Ä‘á»u nhau rồi, anh nà o vụng tay thì sảy miệng, cho thế má»›i trắng mắt ra. NhÆ°ng vỠđến nhà , tuyệt nhiên anh không hé răng nói cho vợ biết câu chuyện đó. Anh tá»± hiểu, "đứng trên tinh thần cán bá»™", nghÄ© nhÆ° anh là sai. Vả lại đó là chuyện công tác của hà ng ngÅ© cán bá»™, chuyện Ä‘Ã n ông vá»›i nhau, chuyện riêng của anh. Anh là chủ gia đình. Còn vợ anh, dù sao cÅ©ng là đà n bà ... Kể từ hôm đó, anh đâm ra lì lợm, bắn gắt, vợ nói gì cÅ©ng gạt phắt Ä‘i.
Hai mÆ°Æ¡i chÃn Tết, Keng vẫn phải chạy suốt ngà y vì theo quyết định chung, Ä‘á»™i anh phải dốc toà n lá»±c ra đồng cấy cho xong. Tối nhá» mặt ngÆ°á»i, Keng má»›i vá» nhà , bụng đói meo, chân tay má»i rã rá»i.
Bữa cÆ¡m đã dá»n sẵn, có lòng lợn, nÆ°á»›c suýt và má»™t cút rượu nhá», xem ra đã có mùi Tết rồi. Hai vợ chồng ngồi ăn, vừa trò chuyện, vừa nhìn ngắm nhau thá»±c vui vẻ. Keng bá»—ng nhá»› hôm nà o, anh say rượu ở nhà Lạt. Hôm nay anh cÅ©ng phải say nhÆ° thế, hoặc hÆ¡n thế. Thì đã sao! Anh say ở nhà anh, ngÆ°á»i vợ đảm Ä‘ang và rất má»±c yêu chồng sẽ săn sóc anh kia mà ! Giữa lúc Keng Ä‘ang mÆ¡ mà ng. Lạt đứng dáºy:
- Ãêm nay thầy em ở nhà trông nồi bánh nhá. Tôi Ä‘i đây... Ãến khuya tôi má»›i vá».
Keng choà ng tỉnh ngay khá»i cÆ¡n say:
- Ãi đâu mà khuya má»›i vá»?
- Ãi cấy.
- Cấy hứ?
- Chứ gì. Phải hùa và o cấy cho chóng xong còn vá» ngủ để mai Ä‘i chợ huyện sá»›m mua thức nấu. Ba ngà y Tết chẳng nhẽ ăn thịt không à ? - Lạt dừng lại, rồi hạ giá»ng xuống nhÆ° dá»— dà nh - Thầy em xem, ngÆ°á»i ta đã đốt đèn măng sông sáng trÆ°ng lên ở ngoà i đồng kia kìa.
ánh đèn măng sông hắt qua bụi tre chiếu và o táºn sân nhà Keng, soi tá» những vạt sÆ°Æ¡ng xanh má»ng bay ráºp rá»n nhÆ° khói. ChÃnh Keng đã bà n vá»›i tổ thanh niên xung kÃch đốt đèn măng sông Ä‘em ra đồng. NhÆ°ng đấy là chuyện khác...
- Không Ä‘i đâu cả - Keng bá»—ng quát lên - Ãi rồi vứt con ở nhà cho ai?
- Còn cho ai?
- Tôi hứ? Tôi không có vú để bịt miệng nó!
- Không có thì chạy sang bà Thủy cho nó bú nhá» - Lạt dừng lại rồi bá»—ng chạy và o buồng bế con ra - Hay thôi, để tôi Ä‘em gá»i dì nó quách cho anh được nhẹ mình!
Thấy vợ Ä‘i, dáng quả quyết, Keng đứng phắt ngay dáºy:
- U em, không đi đâu cả. Tôi đã bảo...
- Anh bảo cÅ©ng chẳng bằng chị em ngÆ°á»i ta bảo tôi. Trái lè lè...
Lạt hất tay chồng rồi bế con Ä‘i ra ngõ, vừa Ä‘i vừa hôn hÃt ná»±ng nịu thằng bé, nhÆ° để trêu tức chồng.
Keng ngồi trÆ¡ má»™t mình. Anh không dá»n mâm bát, không nhóm bếp luá»™c bánh, không gì hết. Anh Ä‘i nằm, trùm chăn kÃn mÃt, ấm ức má»™t mình. Rồi sau anh Ä‘iên tiết lên, không ấm ức nữa. - Mình thÆ°Æ¡ng yêu nó, mà nó tệ. Ãược giữ cái chân tổ trưởng tổ cấy má»™t vụ, bén mùi rồi mà , cứ tá»›n mãi lên. Nó đã bảo mình trái thì mình trái cho nó biết! - Và anh quay ra ngủ luôn.
Lát sau, Keng choà ng tỉnh dáºy. Bên hà ng xóm có tiếng gà kêu quang quác và ánh lá»a ninh bánh chÆ°ng hắt qua kẽ vách nhà anh thà nh những Ä‘Æ°á»ng kẻ và ng rá»±c. Keng đã dã rượu, nhá»› ra ngay tại sao nhà mình lại vắng vẻ và tối nhÆ° hÅ© nút. Anh bà ng hoà ng cảm thấy bầu không khà bao quanh anh sao căng thẳng , nặng ná», giống nhÆ° bầu không khà trong gia đình anh cÅ©, bầu không khà đã từng là m anh bức bối và anh đã cố thoát ra. Thá»±c quả anh không chủ bụng ngủ. Không hiểu sao anh lại ngủ, cứ y nhÆ° bị ma là m... Anh vá»™i và ng chạy ra sân, vã nÆ°á»›c lên mặt và kiá»…ng chân nhìn qua rặng tre, dõi tìm vầng sáng xanh trong của ngá»n đèn măng sông ngoà i đồng xa. Rồi láºt Ä‘áºt xuống bếp, xòe diêm, nhóm lá»a Ä‘un nồi bánh. Anh Ä‘un thốc Ä‘un tháo, bao nhiêu củi gá»™c chất và o cÅ©ng không thấy vừa, cứ chốc chốc lại mở vung nồi ra ngó xem nÆ°á»›c đã sôi chÆ°a.