19-03-2008, 07:52 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
NgÆ°á»i Anh-dieng
Tôi Ä‘i đến má»™t giá» trÆ°a. Không còn rừng ráºm nữa, nhìn đến táºn chân trá»i cÅ©ng không thấy cây cối gì. Mặt biển lấp lánh nhÆ° bạc dÆ°á»›i ánh nắng chói chang. Tôi Ä‘i chân không, đôi già y của tôi vẫn khoác trên vai trái. Äến khi định nằm xuống, tôi trông thấy lá» mỠở phÃa xa năm sáu khóm cây, hoặc là năm sáu tảng đá gì đấy, lùi sâu và o trong bãi biển. Tôi thá» Æ°á»›c lượng khoảng cách: có lẽ chừng mÆ°á»i cây số. Tôi lấy má»™t ná»a lá coca khá to rồi vừa nhai vừa Ä‘i khá nhanh. Má»™t tiếng đồng hồ sau tôi phân biệt được những váºt mà ban hãy tôi gá»i là năm sáu khóm cây: đó là những túp lá»u lợp tranh hay lợp rạ, mà cÅ©ng có thể là lợp má»™t thứ lá gì đó mà u nâu nhạt. Từ má»™t túp lá»u có má»™t là n khói bay lên. Rồi tôi trông thấy ngÆ°á»i. HỠđã trông thấy tôi. Tôi nháºn ra những tiếng reo và những cá» chỉ của má»™t nhóm ngÆ°á»i hÆ°á»›ng ra phÃa biển. Tôi nhìn ra phÃa ấy thì thấy bốn chiếc thuyá»n Ä‘i nhanh và o bá» và từ trên thuyá»n có mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i lên bá». Tất cả tụ táºp lại phÃa trÆ°á»›c mấy túp lá»u và nhìn vá» phÃa tôi. Tôi thấy rõ cả Ä‘Ã n ông lẫn Ä‘Ã n bà đá»u trần truồng, phÃa trÆ°á»›c có má»™t váºt gì vừa đủ che bá»™ pháºn sinh dục. Tôi thong thả Ä‘i vá» phÃa há». Có ba ngÆ°á»i chống tay lên ba cái cung và cầm má»—i ngÆ°á»i má»™t mÅ©i tên. Không có má»™t cá» chỉ nà o, dù là thù địch hay thân thiện. Má»™t con chó cất tiếng sủa và giáºn dữ chồm và o cắn tôi ở phÃa dÆ°á»›i bắp chân, ngoạm mất má»™t mảnh quần... Nó toan xông và o cắn nữa thì má»™t mÅ©i tên nhá» không biết từ đâu bắn ra (vá» sau tôi được biết rằng nó đã được thổi ra từ má»™t cái ống xi đồng) đâm và o mông nó, nó vá»™i chuồn mất, vừa chạy vừa kêu ăng ẳng rồi mất hút trong má»™t cái nhà nà o đấy. Tôi bÆ°á»›c kháºp khiá»…ng vá» phÃa há», vì con chó đã cắn tôi khá Ä‘au. Tôi chỉ còn cách nhóm ngÆ°á»i kia có mÆ°á»i thÆ°á»›c. Không há» có má»™t ngÆ°á»i nà o cá» Ä‘á»™ng hay nói năng gì, bá»n trẻ con Ä‘á»u đứng sau lÆ°ng mẹ chúng. Thân hình há» Ä‘á»u rám nắng, ánh lên nhÆ° đồng Ä‘á», gân guốc, tuyệt đẹp. Mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đá»u có đôi vú thẳng, cứng và chắc, nuốm vú rất to. Chỉ thấy má»—i má»™t bà có đôi vú sệ xuống.
Trong đám có má»™t ngÆ°á»i tÆ° thế uy nghi, nét mặt thanh tú, dáng dấp để lá»™ má»™t sá»± tôn quý rõ rà ng. Tôi Ä‘i thẳng vá» phÃa ngÆ°á»i ấy. NgÆ°á»i ấy không có cung tên gì cả, tầm vóc vừa bằng tôi, tóc cắt gá»n ghẽ có để má»™t cái bá»m ráºm cắt ngang lông mà y. Hai tai ngÆ°á»i ấy lấp trong đám tóc rủ xuống vừa quá *** tai, mà u Ä‘en huyá»n, trông nhÆ° có ánh tÃm. Hai mắt ngÆ°á»i ấy mà u xám sắt. Trên ngá»±c, trên cánh tay và trên đôi chân Ä‘á»u không có lấy má»™t sợi lông. Cặp đùi mà u đồng Ä‘á» rất gân guốc và cặp chân thanh tú vá»›i những Ä‘Æ°á»ng cong rất đẹp cÅ©ng gân guốc nhÆ° váºy. NgÆ°á»i ấy Ä‘i chân không. Khi đã đến cách ngÆ°á»i ấy ba thÆ°á»›c, tôi đứng lại. Bấy giá» ngÆ°á»i ấy bÆ°á»›c tá»›i hai bÆ°á»›c và nhìn thẳng và o mắt tôi. Cuá»™c khảo sát nà y kéo dà i hai phút. Trên khuôn mặt ấy không có má»™t nét nà o cá» Ä‘á»™ng, trông nhÆ° mặt má»™t pho tượng đồng có đôi mắt xếch. Rồi ngÆ°á»i ấy mỉm cÆ°á»i và đưa tay sá» lên vai tôi. Lúc bấy giá» má»i ngÆ°á»i đến chạm tay và o tôi và má»™t cô gái Anh-Ä‘iêng trẻ tuổi cầm lấy tay tôi kéo và o bóng rợp do má»™t túp lá»u hắt xuống. Äến đấy cô ta vén ống quần tôi lên. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u đến ngồi thà nh vòng tròn xung quanh. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ä‘Æ°a cho tôi má»™t Ä‘iếu thuốc quấn bằng lá đã châm sẵn, tôi cầm lấy và bắt đầu hút. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u cÆ°á»i lá»›n khi thấy cách hút của tôi, vì há» hút thuốc bằng cách để đầu có lá»a và o trong miệng, Ä‘Ã n ông cÅ©ng nhÆ° Ä‘Ã n bà đá»u thế. Chá»— bị chó cắn không chảy máu nữa, nhÆ°ng má»™t miếng da bằng ná»a đồng xu đã bị bong mất. Cô con gái nhổ hết lông ở chá»— ấy Ä‘i rồi lấy gáo nÆ°á»›c biển mà má»™t con bé Anh-Ä‘iêng vừa Ä‘i múc vá» rá»a kỹ vết thÆ°Æ¡ng. Cô ta nặn cho nó chảy máu ra. ChÆ°a vừa lòng, cô còn dùng má»™t mảnh sắt mà i nhá»n cà o và o hai vết răng cắn mà cô vừa nong rá»™ng ra. Tôi cố ngồi tháºt yên, không để lá»™ vẻ Ä‘au Ä‘á»›n gì cả, vì má»i ngÆ°á»i Ä‘ang quan sát tôi. Má»™t cô gái Anh-Ä‘iêng khác toan và o giúp má»™t tay, nhÆ°ng cô ta gạt phắt ra. Trông thấy thế, má»i ngÆ°á»i cÆ°á»i phá lên. Tôi hiểu là cô ta muốn tá» ra cho cô kia hiểu rằng tôi thuá»™c quyá»n sở hữu riêng của cô ta: chÃnh vì thế mà há» cÆ°á»i. Rồi cô ta cắt hai ống quần của tôi ở phÃa trên đầu gối má»™t quãng. Cô nghiá»n mấy chùm rong biển mà ngÆ°á»i ta vừa mang tá»›i trên má»™t tảng đá đắp lên vết thÆ°Æ¡ng và buá»™c lại bằng những mảnh vải vừa cắt ở quần tôi ra. Hà i lòng vì công việc đã xong, cô ta ra hiệu cho tôi đứng dáºy.
Tôi đứng dáºy, cởi áo vét ra. Lúc ấy cô gái nhìn và o cổ áo phanh rá»™ng của tôi và trông thấy hình con bÆ°á»›m xăm ở khoảng dÆ°á»›i cổ tôi. Cô nhìn má»™t lúc, rồi thấy có những hình xăm khác nữa, cô tá»± tay cởi áo sÆ¡-mi của tôi ra để nhìn cho rõ. Äà n ông cÅ©ng nhÆ° Ä‘Ã n bà , ai nấy Ä‘á»u lấy là m thú vị vá»›i những hình xăm trên ngá»±c tôi: ở bên phải là má»™t phạm nhân; ở bên trái là má»™t cái đầu phụ nữ; ở phÃa trên bụng là má»™t cái đầu hổ; trên cá»™t sống là má»™t ngÆ°á»i thủy thủ bị đóng Ä‘anh trên giá tháºp tá»±, và chạy dà i suốt có lÆ°ng là má»™t cảnh săn hổ có cả những ngÆ°á»i Ä‘i săn, những khóm cá», những con voi và những con hổ. Khi trông thấy những hình xăm nà y, bá»n Ä‘Ã n ông gạt mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ra và ngắm ngắm, sá» sá» từng hình má»™t cách tỉ mỉ. Sau khi vị thủ lÄ©nh đã phát biểu, má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u góp thêm ý kiến riêng của mình. Kể từ lúc ấy tôi đã được bá»n Ä‘Ã n ông thâu nạp hắn và o bá»™ tá»™c. Mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà thì đã thâu nạp tôi ngay từ phút đầu, sau khi thủ lÄ©nh đã mỉm cÆ°á»i và chạm tay và o vai tôi.
Chúng tôi Ä‘i và o nếp nhà tranh lá»›n nhất, và đến đây tôi hoà n toà n bị lạc hÆ°á»›ng. Ngôi nhà là m bằng đất nện mà u Ä‘á» gạch. Vách nhà hình tròn, có tám cá»a ra và o và ở bên trong, sÆ°á»n nhà được dùng là m nÆ¡i mắc mấy cái võng ngÅ© sắc, mà u rất tÆ°Æ¡i, Ä‘an bằng len thuần chất, dồn và o má»™t góc. ở giữa có má»™t tảng đá tròn và dẹp mà u nâu, mặt mà i nhẵn, xung quanh có những phiến đá dẹt dùng để ngồi. Trên vách có treo nhiá»u khẩu súng hai nòng, má»™t thanh gÆ°Æ¡m của nhà binh, và những cánh cung to nhỠđủ cỡ treo la liệt khắp nÆ¡i. Tôi còn nháºn thấy có má»™t cái vá» rùa rất lá»›n, má»™t ngÆ°á»i có thể nằm gá»n và o đấy, má»™t cái lò sưởi là m bằng những phiến đá khô xếp chồng lên nhau rất khá»›p là m thà nh má»™t tổng thể gá»n gà ng mà không há» có vết trát. Trên bà n có đặt má»™t ná»a trái bầu khô Ä‘á»±ng và i ba nắm ngá»c trai. Há» cho tôi uống má»™t thứ nÆ°á»›c quả lên men rất ngon, có vị chua - ngá»t, Ä‘á»±ng trong má»™t thứ bát bằng gá»—, rồi dá»n lên cho tôi má»™t con cá lá»›n nặng Ãt nhất hai ki-lô nÆ°á»›ng bằng than gá»—, đặt trên má»™t tà u lá chuối. Há» má»i tôi ăn: tôi nháºn lá»i và thong thả ăn. Khi tôi đã ăn hết con cá ngon tuyệt vá»i, cô gái ban nãy cầm tay tôi dắt tôi ra bãi biển cho tôi rá»a tay và súc miệng bằng nÆ°á»›c biển. Rồi chúng tôi lại quay vá» ngôi nhà lá»›n. Chúng tôi ngồi quây thà nh vòng tròn, cô gái Anh-Ä‘iêng ngồi cạnh tôi, bà n tay đặt trên đùi tôi. Vừa nói vừa là m cứ chỉ, tôi và những ngÆ°á»i thổ dân cố gắng tìm cách hiểu nhau.
Vị thủ lÄ©nh đứng phắt dáºy Ä‘i và o phÃa trong nhà lấy ra má»™t viên đá trắng rồi đến vẽ lên bà n, thoạt tiên là những ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng trần truồng và khóm là ng của há», rồi đến biển. ở bên phải cái là ng Anh-Ä‘iêng, ông ta vẽ những ngôi nhà có cá»a sổ, mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông và đà n bà mặc áo quần. Äà n ông thì cầm súng hay cầm gáºy. ở bên trái, ông ta vẽ má»™t cái là ng khác, có những ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông cầm súng và đội mÅ©, mặt mà y dữ tợn, Ä‘Ã n bà thì mặc áo. Sau khi tôi đã xem kỹ mấy hình vẽ, ông ta nháºn thấy mình đã bá» sót má»™t cái gì đó bèn vẽ má»™t con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i từ là ng Anh-Ä‘iêng đến khóm nhà bên phải, rồi má»™t con Ä‘Æ°á»ng khác Ä‘i sang cái là ng bên trái. Äể tôi thấy rõ phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng, ông ta lại vẽ ở phÃa Venezuela, tức bên phải, má»™t cái mặt trá»i được thể hiện bằng má»™t vòng tròn và những nét tua tủa ở xung quanh, và bên phÃa là ng Colombia, má»™t cái mặt trá»i có má»™t Ä‘Æ°á»ng khúc khuá»·u cắt ngang. Không thể nhầm lẫn được: má»™t bên là mặt trá»i má»c, bên kia là mặt trá»i lặn. Vị thủ lÄ©nh trẻ tuổi ngắm tác phẩm của mình má»™t cách đầy tá»± hà o, và má»i ngÆ°á»i lần lượt đến xem hình vẽ. Khi thấy tôi đã hiểu rõ ông ta muốn nói gì, vị thủ lÄ©nh lại cầm viên đá phấn lên gạch chi chÃt lên hai là ng kia, chỉ để nguyên là ng của ông ta. Tôi hiểu ông muốn nói vá»›i tôi rằng ngÆ°á»i ở hai là ng kia Ä‘á»u ác, rằng ông không muốn có liên quan gì vá»›i há», và chỉ có là ng ông là tốt. Ông ta nói những Ä‘iá»u ấy vá»›i ai kia chứ!
NgÆ°á»i ta dùng má»™t tấm giẻ bằng len nhúng nÆ°á»›c lau sạch mặt bà n. Khi bà n đã khô, vị thủ lÄ©nh Ä‘Æ°a viên đá phấn cho tôi: bây giỠđến lượt tôi phải kể chuyện mình bằng hình vẽ. Chuyện của tôi thì phức tạp hÆ¡n chuyện của ông ta. Tôi vẽ má»™t ngÆ°á»i hai tay bị trói và hai ngÆ°á»i có vÅ© khà đứng nhìn hắn; rồi vẽ ngÆ°á»i bị trói bá» chạy và hai ngÆ°á»i kia Ä‘uổi theo, súng chÄ©a và o hắn. Tôi vẽ lại cảnh ấy hai lần, lần sau khoảng cách giữa tôi và những ngÆ°á»i Ä‘uổi theo xa hÆ¡n lần trÆ°á»›c, và đến lần cuối cùng thì hai tên cảnh sát đứng lại còn tôi thì chạy tiếp vá» phÃa là ng của há», gồm có mấy ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng và con chó, đứng ở phÃa trÆ°á»›c là vị thù lÄ©nh Ä‘ang dang hai tay vá» phÃa tôi.
Hình vẽ của tôi chắc không đến ná»—i quá tồi, vì sau má»™t cuá»™c bà n tán khá lâu giữa mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông, vị thủ lÄ©nh dang hai tay ra nhÆ° trong hình vẽ của tôi. HỠđã hiểu.
Ngay đêm hôm ấy, cô gái Anh-Ä‘iêng Ä‘Æ°a tôi vá» túp lá»u của cô trong đó còn có sáu ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà và bốn ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông cùng ở. Cô mắc lại cái võng bằng len ngÅ© sắc rất đẹp và rất rá»™ng, hai ngÆ°á»i có thể nằm ngang võng thoải mái. Tôi đến nằm và o cái võng vừa mắc, nhÆ°ng lại nằm dá»c. Thấy thế cô gái đến cạnh má»™t cái võng khác và nằm ngang lên đấy. Tôi cÅ©ng bắt chÆ°á»›c là m theo, và lúc bấy giá» cô liá»n đến nằm cạnh tôi. Cô sá» lên ngÆ°á»i tôi, sá» lên tai, lên mắt, lên miệng tôi vá»›i mấy ngón tay dà i và thon nhÆ°ng rất xù xì, chi chÃt những vết sẹo nhá», nhÆ°ng sắc cạnh. Äó là những vết đứt do san hô để lại khi các cô gái lặn xuống biển nhặt trai có ngá»c. Khi đến lượt tôi, tôi lại vuốt ve khuôn mặt cô, cô cầm lấy tay tôi, rất ngạc nhiên vì thấy nó mịn, không có chai. Sau má»™t tiếng đồng hồ nằm vá»›i nhau trên võng chúng tôi đứng dáºy và đi sang ngôi nhà lá»›n của thủ lÄ©nh. Há» Ä‘Æ°a cho tôi mấy khẩu súng để tôi xem thá» nó tốt hay xấu, đó là những khẩu súng trÆ°á»ng sản xuất tại Saint-Etienne, cỡ 12 và 16. Há» có sáu há»™p Ä‘á»±ng đầy đạn chì double zéro.
Cô gái Anh-Ä‘iêng của tôi tầm vóc trung bình, có đôi mắt mà u xám sắt giống nhÆ° vị thủ lÄ©nh, Ä‘Æ°á»ng nét rất thanh tú, bá»™ tóc tết thà nh bÃm dà i ngang hông, có má»™t Ä‘Æ°á»ng ngôi ở giữa. Vú cô rất đẹp, cao và hình quả lê. Äầu vú thâm hÆ¡n nÆ°á»›c da mà u hồng đỠở xung quanh và nuốm vú rất dà i. Cô không biết hôn, khi cần cô chỉ khẽ cắn cắn và o môi tôi. Chỉ Ãt lâu tôi đã dạy được cho cô cách hôn theo kiểu ngÆ°á»i văn minh. Những khi hai chúng tôi cùng Ä‘i đâu, cô không chịu Ä‘i bên cạnh tôi, nói thế nà o cÅ©ng không được, cô cứ Ä‘i theo sau tôi. Có má»™t túp lá»u không ai ở, nay đã bắt đầu dá»™t nát. Vá»›i sá»± giúp đỡ của mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà khác cô lấy lá dừa lợp lại cái mái, và vá lại vách nhà bằng đất sét Ä‘á» rất dẻo. NgÆ°á»i Anh-Ä‘iêng có đủ các thứ dụng cụ và vÅ© khà bằng sắt: dao, dao găm, dao phát, rìu, cuốc nhá», nạng chÄ©a. CÅ©ng có những dụng cụ bằng đồng bằng nhôm, bình tÆ°á»›i nÆ°á»›c, soong chảo, còn có má»™t thứ đá mà i quay, má»™t thứ lò nÆ°á»›ng, các thứ thùng bằng sắt và bằng gá»—. Há» nằm trên những cái võng hết sức rá»™ng bằng len thuần chất được trang trà bằng những Ä‘Æ°á»ng viá»n Ä‘an và những hoa văn ngÅ© sắc dùng những mà u rất sặc sỡ, mà u Ä‘á» tÆ°Æ¡i mà u xanh lam, mà u Ä‘en huyá»n, mà u và ng hoà ng yến. Ngôi nhà chẳng bao lâu đã sá»a xong, và cô gái bắt đầu Ä‘em vỠđấy những đồ dùng mà mấy ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng khác cho cô: má»™t cái kiá»ng tròn có ba chân, má»™t cái võng vừa cho bốn ngÆ°á»i lá»›n nằm ngang, mấy cái ly, mấy cái hÅ© bằng sắt tây, mấy cái soong, v.v... Lại có cả má»™t bá»™ đồ thắng lừa nữa.
Chúng tôi vuốt ve, mÆ¡n trá»›n nhau đã được mÆ°á»i lăm ngà y, tức từ ngà y tôi đến đây, nhÆ°ng cô gái nhất định không chịu Ä‘i đến cùng và má»—i khi tôi nà i ép cô phản ứng rất mạnh. Tôi không sao hiểu nổi, vì chÃnh cô đã khiêu khÃch tôi mà đến lúc chót thì cô lại không chịu. Trên ngÆ°á»i cô không bao giá» có chút vải vóc gì trừ cái khố hẹp, buá»™c xung quanh cái có rất mảnh của cô bằng má»™t sợi dây nhá», hai mông hoà n toà n để trần. Không há» qua má»™t chút lá»… nghi nà o, chúng tôi đã dá»n đến ở ngôi nhà nhá» vừa sá»a sang xong. Nhà có ba cá»a, má»™t cá»a chÃnh ở giữa, hai cá»a phụ đối diện nhau. Vì vách nhà hình tròn cho nên ba cái cá»a ấy là m thà nh má»™t hình tam giác cân. Má»—i cái cá»a Ä‘á»u có má»™t công dụng riêng: cá»a phÃa bắc dà nh cho tôi, tôi chỉ được ra và o bằng cá»a nà y mà thôi. Cá»a phÃa nam là cá»a dà nh cho cô ấy. Tôi không được ra và o bằng cứa của cô ta, và cô ta không được dùng cá»a của tôi. Bạn bè thì Ä‘i cá»a lá»›n, còn tôi và cô ta chỉ được Ä‘i cá»a nà y khi Ä‘Æ°a khách và o nhà .
Sau khi chúng tôi đã dá»n đến ở hẳn ngôi nhà nà y cô gái má»›i thá»±c sá»± là của tôi. Tôi không muốn Ä‘i và o chi tiết, nhÆ°ng đó quả là má»™t ngÆ°á»i tình nồng nhiệt và nhá» trá»±c giác mà trở nên thà nh thạo. Cô ấy quấn và o tôi nhÆ° má»t sợi dây leo. Dấu kỹ má»i ngÆ°á»i, tôi chải đầu cho cô và tết tóc thà nh bÃm cho cô. Tôi không bao giá» dám là m nhÆ° váºy khi chÆ°a biết chắc là không có ai có thể trông thấy, vì má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông không được chải đầu cho vợ bao giá», cÅ©ng không được xát tay vợ bằng má»™t hòn đá giống nhÆ° đá bá»t, cÅ©ng không được hôn môi và hôn vú vợ theo má»™t kiểu nà o đấy. Cô rất vui sÆ°á»›ng khi được tôi chải đầu, má»™t niá»m hạnh phúc vô biên hiện rõ trên gÆ°Æ¡ng mặt cô, pha lẫn ná»—i lo sợ (nhỡ có ai trông thấy thì chết!).
Lali (đó là tên cô) và tôi đã có nhà riêng. Có má»™t Ä‘iá»u khiến tôi phải lấy là m lạ, là không bao giá» cô ta dùng mấy cái lò hay xoong nồi bằng sắt hoặc bằng nhôm, cô không bao giá» uống nÆ°á»›c bằng cốc thủy tinh, lúc nà o cÅ©ng dùng những thứ bằng đất nung do dân là ng tá»± là m lấy.
Cái bình tÆ°á»›i nÆ°á»›c thì dùng để rá»a ráy, bằng cách hứng nÆ°á»›c ở cái gÆ°Æ¡ng sen ở đầu vòi. Äi ngoà i thì Ä‘i xuống biển.
Tôi thÆ°á»ng tham dá»± và o việc tách vá» trai để tìm ngá»c. Việc nà y do những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà lá»›n tuổi nhất là m. Má»—i ngÆ°á»i thiếu phụ là m nghá» vá»›t trai Ä‘á»u có má»™t cái túi riêng. Những viên ngá»c tìm được trong vá» trai được chia nhÆ° sau: má»™t phần cho vị thủ lÄ©nh vốn là đại diện của cá»™ng đồng, má»™t phần cho ngÆ°á»i chèo thuyá»n, má»™t ná»a phần cho ngÆ°á»i mở trai và má»™t phần rưỡi cho ngÆ°á»i lặn mò trai. Khi còn ở vá»›i gia đình, ngÆ°á»i con gái có được bao nhiêu ngá»c trai Ä‘á»u Ä‘em cho ông bác hay ông chú. Cho đến bây giá» tôi vẫn không hiểu nổi tại sao chÃnh cái ông bác (hay ông chú) ấy cÅ©ng là ngÆ°á»i đầu tiên Ä‘i và o nhà hai ngÆ°á»i sắp lấy nhau: ông ta cầm cánh tay ngÆ°á»i vợ quà ng và o lÆ°ng ngÆ°á»i chồng và cầm cánh tay phải của ngÆ°á»i chồng đặt lên bụng ngÆ°á»i vợ, sao cho ngón tay trỠđặt đúng và o rốn. Là m xong cái thủ tục đó, ông ta ra vá».
Váºy thì tôi có dá»± và o công việc mở trai, nhÆ°ng tôi không dá»± và o việc vá»›t trai, vì há» chÆ°a lần nà o má»i tôi lên má»™t chiếc thuyá»n. Há» vá»›t trai hÆ¡i xa bá», phải gần đến năm trăm mét. Có những ngÆ°á»i Lali Ä‘i vá»›t trai vá», hai đùi hay cạnh sÆ°á»n bị san hô cà o xÆ°á»›c hết. Äôi khi có những vết xÆ°á»›c sâu đến chảy máu. Những khi đó Lali lấy rong biển xát và o chá»— xÆ°á»›c. Tôi không bao giá» là m má»™t việc gì mà ngÆ°á»i ta không ra hiệu bảo tôi là m.
Tôi không bao giá» và o nhà thủ lÄ©nh nếu ông ta hay má»™t ngÆ°á»i nà o khác không cầm tay tôi dắt và o.
Lali có ý nghi ngá» rằng có ba cô gái Anh-Ä‘iêng trạc tuổi cô cứ hay đến nằm trong đám cá» gần sát cá»a nhà chúng tôi để nhìn trá»™m hay nghe trá»™m xem thá» chúng tôi là m những gì khi ở nhà má»™t mình vá»›i nhau. Hôm qua tôi đã gặp ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng đảm Ä‘Æ°Æ¡ng công việc liên lạc giữa là ng thổ dân vá»›i xóm dân cÆ° Colombia gần nhất, cách đồn biên phòng hai cây số. Xóm nà y được gá»i là La Vela. NgÆ°á»i Anh-Ä‘iêng ấy có hai con lừa và đeo má»™t khẩu các-bin Winchester tá»± Ä‘á»™ng. CÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i, anh ta không mặc áo quần gì ngoà i cái khố. Anh ta không biết lấy má»™t chữ Tây Ban Nha nà o, cho nên tôi không thể hiểu tại sao anh ta lại có thể giao dịch đổi chác gì vá»›i những ngÆ°á»i Colombia. Tôi lấy tá»± Ä‘iển Pháp - Tây Ban Nha tra xem những thứ tôi cần thì tiếng Tây Ban Nha viết nhÆ° thế nà o, và ghi ra má»™t tá» giấy: kim, má»±c chà m và má»±c Ä‘á» chỉ khâu - vì ông thủ lÄ©nh đã nhiá»u lần yêu cầu tôi xăm hình cho ông ta. Anh chà ng Anh-Ä‘iêng là m liên lạc nà y ngÆ°á»i bé nhá» và khô đét. Trên ngÆ°á»i anh ta có má»™t vết sẹo khủng khiếp bắt đầu từ cái xÆ°Æ¡ng sÆ°á»n thấp nhất, chạy suốt ngá»±c cho đến vai bên phải. Từ vết thÆ°Æ¡ng cÅ©, thịt lồi lên là m thà nh má»™t Ä‘Æ°á»ng sẹo nổi to bằng ngón tay.
NgÆ°á»i ta bá» ngá»c trai và o trong má»™t cái há»™p Ä‘á»±ng xì-gà . Cái há»™p được chia ra thà nh từng ngăn, má»—i ngăn Ä‘á»±ng má»™t cỡ ngá»c. Khi ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng nà y ra Ä‘i, tôi được phép của thủ lÄ©nh Ä‘i theo anh ta. Äể cho tôi quay vá» chứ đừng Ä‘i thắng, thủ lÄ©nh đã cho tôi mượn má»™t khẩu súng hai nòng và sáu viên đạn. Do má»™t cách suy nghÄ© Ä‘Æ¡n giản, ông ta tin chắc rằng đã mượn súng nhÆ° váºy thì tôi thế nà o cÅ©ng phải quay lại. Vì ông không thể nà o tưởng tượng được rằng Ä‘ang cầm má»™t váºt không phải là của mình mà ngÆ°á»i ta lại có thể bá» Ä‘i hẳn được. Vì hai con lừa Ä‘á»u không phải chở gì hết, nên ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng cÆ°á»i má»™t con, tôi cÆ°á»i má»™t con. Chúng tôi Ä‘i suốt ngà y trên con Ä‘Æ°á»ng mà tôi đã dùng để đến đây nhÆ°ng đến cách đồn biên phòng khoảng ba bốn cây số ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng quay lÆ°ng vá» phÃa biển và đi sâu và o vùng đất liá»n.
Äến năm giá» chúng tôi đến má»™t bá» suối có năm nếp nhà của ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng. Cả xóm kéo ra xem tôi. NgÆ°á»i Anh-Ä‘iêng cùng Ä‘i vá»›i tôi nói, nói mãi cho đến lúc có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông đến: ở ngÆ°á»i nà y cái gì cÅ©ng giống ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng. mắt, tóc, mÅ©i, trừ nÆ°á»›c da. Da hắn trắng nhá» nhá» và mắt hắn Ä‘o Ä‘á» giống nhÆ° ngÆ°á»i bạch tạng. Hắn mặc quần ka-ki. Äến đây tôi hiểu rằng ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng ở là ng tôi không bao giá» Ä‘i quá chá»— nà y. NgÆ°á»i Anh-Ä‘iêng da nhợt nói vá»›i tôi bằng tiếng Tây Ban Nha:
- Buenos dias (chà o). Anh ta là ngÆ°á»i tù đã vượt ngục vá»›i Antonio phải không? Anotnio vá»›i tôi là ngÆ°á»i anh em kết nghÄ©a bằng máu. - Äể “kết nghÄ©a†vá»›i nhau, hai ngÆ°á»i buá»™c tay và o nhau, rồi má»—i ngÆ°á»i lấy dao rạch tay ngÆ°á»i kia và lấy máu của mình bôi lên tay ngÆ°á»i kia, sau đó lại liếm chá»— máu dÃnh trên tay ngÆ°á»i kia.
- Anh cần gì?
Mấy cái kim, má»™t Ãt má»±c chà m và má»±c Ä‘á». Chỉ có thể thôi.
- Một tuần nữa sẽ có.
Hắn nói tiếng Tây Ban Nha giá»i hÆ¡n tôi, và có thể thấy rằng hắn biết cách liên hệ vá»›i những ngÆ°á»i văn minh, tổ chức những cuá»™c đổi chác sao cho có lợi vá» phÃa những ngÆ°á»i cùng chủng tá»™c. Khi tôi chuẩn bị ra vá», hắn trao cho tôi má»™t cái chuá»—i Ä‘eo cổ là m bằng những đồng tiá»n bằng bạc của xứ Colombia xâu lại, nói là gá»i cho Lali.
- Hãy trở lại đây thăm tôi, - ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng da nhợt dặn tôi.
Äể cho chắc bụng là tôi sẽ trở lại, hắn cho tôi mượn má»™t cái cung.
Tôi ra vá» má»™t mình chÆ°a Ä‘i được ná»a Ä‘Æ°á»ng thì đã thấy Lali cùng Ä‘i vá»›i má»™t cô em còn Ãt tuổi, chỉ mÆ°á»i hai hay mÆ°á»i ba là cùng. Lali thì chắc chắn là đã mÆ°á»i sáu hoặc mÆ°á»i tám tuổi. Cô ấy xông và o tôi nhÆ° má»™t con Ä‘iên, cà o cấu ngá»±c tôi vì tôi đã che mặt lại, rồi cắn dữ dá»™i và o cổ tôi. Tôi dùng hết sức bình sinh má»›i giữ được cô. Äá»™t nhiên cô bình tÄ©nh hắn Ä‘i. Tôi bế cô gái nhá» tuổi lên lÆ°ng lừa và ôm lÆ°ng Lali Ä‘i phÃa sau. Chúng tôi thong thả trở vá» là ng. Giữa Ä‘Æ°á»ng tôi giết được má»™t con cú. Tôi đã bắn trúng nó mà chả biết đó là con gì, chỉ thấy hai con mắt sáng lên trong đêm tối. Lali má»™t má»±c đòi mang con cú vá», tôi phải buá»™c nó và o yên lừa. Äến tảng sáng chúng tôi vá» tá»›i là ng. Tôi mệt quá, chỉ muốn tắm má»™t cái. Lali tắm cho tôi, rồi trÆ°á»›c mặt tôi cô cởi khố của cô em gái, bắt đầu tắm cho em, rồi lại tá»± tắm rá»a cho mình.
Khi cả hai chị em vá» nhà thì tôi Ä‘ang ngồi đợi nÆ°á»›c sôi để uống vá»›i chanh và đưá»ng. Äến đây xảy ra má»™t sá»± việc mà mãi vá» sau tôi má»›i hiểu. Lali đẩy em gái và o lòng tôi, cầm hai tay tôi quà ng ngang lÆ°ng cô bé: lúc bấy giá» tôi nháºn thấy cô em của Lali không mặc khố trên cổ Ä‘eo chuá»—i tiá»n mà tôi đã cho Lali. Tôi không biết là m thế nà o để ra khá»i cái tình thế lạ lùng nà y. Tôi Ä‘Ã nh khẽ ấy cô bé ra, nhấc cô bé lên và cho nằm xuống võng. Tôi cởi cái chuá»—i Ä‘eo cổ và đem khoác và o cổ Lali. Lali nằm xuống cạnh em gái, còn tôi thì nằm xuống cạnh Lali. Mãi vá» sau tôi má»›i hiểu rằng cô ta tưởng tôi Ä‘i há»i dò đây đó để tìm cách ra Ä‘i vì có lẽ tôi không được sung sÆ°á»›ng vá»›i cô ta, và chắc em gái cô ta có thể đủ sức giữ tôi lại. Khi tôi thức dáºy thì thấy tay Lali bÆ°ng chặt lấy hai mắt tôi. Lúc bấy giỠđã rất muá»™n: phải đến mÆ°á»i má»™t giá» trÆ°a. Cô em gái không còn đấy nữa. Lali đắm Ä‘uối nhìn tôi vá»›i đôi mắt to mà u xám và khẽ cắn và o khóe môi tôi. Cô sung sÆ°á»›ng bà y tá» cho tôi thấy rằng cô đã hiểu là tôi yêu cô và sở dÄ© tôi Ä‘i không phải vì cô không biết cách giữ tôi lại.
Lúc bấy giá» trÆ°á»›c nhà chúng tôi có má»™t ngÆ°á»i ngồi đợi. Äó là ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng thÆ°á»ng ngà y vẫn chèo thuyá»n cho Lali Ä‘i biển. Anh ta nhoẻn miệng cÆ°á»i vá»›i tôi nhắm mắt lại và là m những Ä‘iệu bá»™ rất dá»… thÆ°Æ¡ng để cho tôi hiểu rằng anh ta biết Lali Ä‘ang ngủ. Tôi ngồi xuống bên cạnh anh ta, nghe anh ta nói những Ä‘iá»u mà tôi không hiểu. NgÆ°á»i anh ta lá»±c lưỡng và trẻ trung lạ thÆ°á»ng, dáng vóc nhÆ° má»™t lá»±c sÄ©. Anh ta ngắm nghÃa hồi lâu những hình xăm trên ngÆ°á»i tôi, xem xét kỹ lưỡng từng hình má»™t, rồi ra hiệu cho tôi là anh ta muốn nhá» tôi xăm hình cho. Tôi gáºt đầu Æ°ng thuáºn, nhÆ°ng hình nhÆ° anh ta cho rằng tôi không biết. Lali bÆ°á»›c ra. Cô đã bôi dầu lên khắp ngÆ°á»i. Cô biết rằng tôi không thÃch nhÆ° váºy, nhÆ°ng cô là m bá»™ Ä‘iệu để tôi hiểu rằng hôm nay không có nắng thà nh thá» nÆ°á»›c biển rất lạnh. Những Ä‘iệu bá»™, cá» chỉ ấy, mà Lali là m má»™t cách vừa nghiêm trang vừa đùa bỡn, duyên dáng và đẹp mắt đến ná»—i tôi cứ giả vá» không hiểu để buá»™c cô phải là m Ä‘i là m lại mấy lần. Khi tôi ra hiệu bảo Lali là m lại, cô bÄ©u môi, và cái bÄ©u môi ấy nói rất rõ: “Có phải là anh ngốc quá không hiểu được, hay tại em vụng quá không là m cho anh hiểu được tại sao em lại phải bôi dầu và o ngÆ°á»i?â€.
Ông thủ lÄ©nh Ä‘i ngang trÆ°á»›c mặt chúng tôi, có hai cô Anh-Ä‘iêng theo sau. Hai cô xách má»™t con thằn lằn xanh to tÆ°á»›ng nặng phải đến bốn năm cân, còn ông thủ lÄ©nh thì cầm cung lên. Ông ta vừa má»›i bắn được con thằn lằn và má»i tôi lát nữa sang nhà ăn thịt nó. Lali nói gì vá»›i ông ta không rõ, chỉ thấy ông ta chạm tay lên vai tôi và chỉ ra biển. Tôi hiểu rằng ông ta cho phép tôi Ä‘i ra biển vá»›i Lali nếu tôi muốn. Cả ba chúng tôi: Lali, ngÆ°á»i chèo thuyá»n thÆ°á»ng ngà y cho cô, và tôi, cùng ra Ä‘i. Chiếc thuyá»n nhá» của há» rất nhẹ, là m bằng má»™t thứ gá»— xốp má»m nhÆ° Ä‘iên Ä‘iển, Ä‘Æ°a xuống nÆ°á»›c rất dá»…. Há» vác chiếc thuyá»n trên vai lá»™i xuống nÆ°á»›c và cứ thế đì má»™t quãng. Cách há» cho thuyá»n xuất phát rất lạ: ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Anh-Ä‘iêng lên thuyá»n trÆ°á»›c, tay cầm má»™t cái chèo to tÆ°á»›ng. Lali, nÆ°á»›c lút ngang ngá»±c, giữ cho chiếc thuyá»n cân bằng và không để cho nó lùi vá» phÃa bá», tôi leo lên ngồi ở giữa, thế rồi bá»—ng nhiên, thoắt má»™t cái, Lali đã ngồi gá»n trên thuyá»n đúng và o lúc ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Anh-Ä‘iêng ấn mạnh chèo dẩy thuyá»n ra biển. Các đợt sóng giống nhÆ° những cuá»™n vải, cà ng xa bá» cà ng lá»›n. Cách bá» khoảng năm sáu trăm mét có má»™t thứ kênh: ở đấy đã có hai chiếc thuyá»n Ä‘ang vá»›t trai. Lali đã buá»™c mấy bÃm tóc lên đầu bằng năm sợi dây da mà u Ä‘á», ba sợi buá»™c ngang, hai sợi buá»™c dá»c, tất cả đầu được quấn và o cổ. Tay cầm má»™t con dao lá»›n, Lali lần theo thanh sắt nặng đến mÆ°á»i lăm cân vốn dùng là m neo mà ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông vừa ném xuống đáy biển.
Chiếc thuyá»n đứng tại chá»— nhÆ°ng không phải là đứng yên, vì cứ má»—i đợt sóng nó lại nhô lên rồi hạ xuống. HÆ¡n ba tiếng đồng hồ Lali cứ trồi lên lặn xuống, từ đáy biển lên mặt biển. ở đây không trông thấy đáy, nhÆ°ng cứ và o khoảng thá»i gian Lali phải mất mà suy ra thì chắc phải sâu từ mÆ°á»i lăm đến mÆ°á»i tám mét. Má»—i lần ngoi lên, trong cái túi của cô Ä‘á»u có trai, ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Anh-Ä‘iêng dốc cái túi cho trai đổ và o lòng thuyá»n. Trong ba tiếng đồng hồ ấy Lali không lần nà o lên thuyá»n. Khi cần nghỉ, cô vịn mạn thuyá»n đứng yên khoảng từ năm đến mÆ°á»i phút. Chúng tôi đã hai lần đổi chá»— mà Lali vẫn không lên thuyá»n. á»› chá»— thứ hai, trong túi thấy có nhiá»u trai hÆ¡n, và kÃch thÆ°á»›c của nó.cÅ©ng lá»›n hÆ¡n. Chúng tôi và o bá». Lali đã leo lên thuyá»n và chẳng mấy chốc sóng đã đẩy chúng tôi và o bãi cát.
NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà Anh-Ä‘iêng Ä‘ang đợi. Lali và tôi để cho bà ta và ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông kia Ä‘Æ°a trai lên bãi cát. Khi má»› trai đã ráo nÆ°á»›c, Lali không để cho bà già tách miệng chúng ra, chÃnh cô bắt đầu là m việc đó. Cô nhanh nhẹn dùng mÅ©i dao mở khoảng ba chục con má»›i thấy được má»™t viên ngá»c. Tôi khá»i phải nói vá»›i các bạn rằng trong khi đó tôi đã chén hết Ãt nhất là hai tá. Chắc nÆ°á»›c ở dÆ°á»›i đáy phải lạnh lắm, vì thịt con nà o cÅ©ng rất mát. Lali khe khẽ moi viên ngá»c ra: nó to nhÆ° má»™t hạt Ä‘áºu cô-ve. Viên ngá»c nà y thuá»™c loại ngá»c trai cỡ lá»›n. Nó sáng quá? Thiên nhiên đã cho nó những sắc thái óng ả, uyển chuyển nhÆ°ng không quá lòe loẹt. Lali dùng hai ngón tay cầm viên ngá»c lên bá» và o miệng ngáºm má»™t lát, rồi lấy ra bá» và o miệng tôi. Bằng má»™t loạt cá» chỉ nhai, cô là m cho tôi hiểu rằng cô muốn cắn vỡ viên ngá»c và nuốt Ä‘i. Tôi từ chối, nhÆ°ng những cá» chỉ van nà i của cô đẹp đến ná»—i tôi phải là m theo ý cô: tôi nhai vỡ viên ngá»c và nuốt cách mảnh vụn. Cô tách bốn năm con trai nữa cho tôi ăn, có lẽ để cho viên ngá»c và o bụng tôi kỳ hết. Cô bắt tôi nằm ngá»a ra bãi cát, rồi nhÆ° đứa con nÃt, cô banh miệng tôi ra nhìn kỹ xem có còn mảnh vụn nà o trong răng không. Sau đó chúng tôi ra vá», để cho hai ngÆ°á»i kia tiếp tục công việc.
Tôi ở đây đã được má»™t tháng. Tôi không tÃnh nhầm được, vì ngà y nà o tôi cÅ©ng ghi ngà y tháng lên má»™t tá» giấy. Mấy cái kim đã được gá»i đến từ lâu cùng vá»›i ba thứ má»±c dùng để xăm hình: Ä‘á», xanh, và tÃm. Tôi đã phát hiện ở nhà ông thủ lÄ©nh ba con dao cạo Sulliguen. Ông ta không bao giá» dùng thứ dao nà y để cạo râu, vì ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng không có râu. Ông chỉ dùng má»™t trong ba con dao cạo để cạo tóc: cạo nhÆ° váºy tóc đứt rất Ä‘á»u thà nh từng lá»›p Ä‘uổi nhau. Tôi đã xăm cho Zato (tên của thủ lÄ©nh). Äược má»™t hình trên cánh tay. Äó là hình má»™t ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng, trên đầu có cắm những chiếc lông chim đủ mà u. Ông ta thÃch mê Ä‘i và ra hiệu dặn tôi đừng xăm cho ai trÆ°á»›c khi xăm xong má»™t hình tháºt lá»›n trên ngá»±c ông. Ông ta muốn có cái đầu hổ nhÆ° của tôi, vá»›i bá»™ răng nanh tháºt nhá»n. Tôi cÆ°á»i, vì tôi không biết vẽ cho tháºt khéo để có được má»™t cái đầu hổ đẹp nhÆ° váºy.
Lali đã nhổ hết lông trên ngÆ°á»i tôi. Há»… phát hiện ra được sợi nà y là cô láºp tức nhổ Ä‘i và lấy rong biển giã nhá» trá»™n vá»›i tro xát và o. Hình nhÆ° thứ thuốc nà y là m cho lông khó má»c lại tháºt.
Cái công xã Anh-Ä‘iêng nà y được gá»i là Guajira. HỠở ven bá» biển và vùng đồng bằng cho đến chân núi. Trong núi có những công xã khác được gá»i là Motilones. Mấy năm sau tôi sẽ có dịp tiếp xúc vá»›i những ngÆ°á»i nà y. NgÆ°á»i Guajiros, nhÆ° tôi đã nói, có tiếp xúc gián tiếp vá»›i thế giá»›i văn minh thông qua những cuá»™c đổi chác. Những ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng ở bá» biển giao cho ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng da nhợt những viên ngá»c trai và cả những con rùa bể nữa. Rùa được đổi sống, nặng đến khoảng má»™t trăm rưỡi ký lô. ở đây không bao giá» có loại rùa to và nặng nhÆ° ở sông Oneroca hay sông Maroni có những con có thể đến bốn trăm ký lô, mai đôi khi dà i đến hai mét trên má»™t mét chiá»u rá»™ng. Khi bị đặt ngá»a, chúng không tá»± láºt sấp lại được. Tôi đã trông thấy mấy con nhÆ° váºy bị đặt nằm ngá»a đến ba tuần, không được ăn uống gì cả mà vẫn sống, trÆ°á»›c khi bị Ä‘em Ä‘i đổi. Còn loại thằn lằn xanh thì thịt rất ngá»t, trắng, má»m và ngá»t, trứng của nó vùi và o cát để cho nắng nung lên cÅ©ng có hÆ°Æ¡ng vị rất mặn mà . Chỉ riêng cái vẻ ngoà i của nó trông không có gì ngon là nh cả.
Cứ má»—i lần Lali Ä‘i vá»›t trai, cô lại Ä‘em vá» nhà những viên ngá»c thuá»™c phần cô. Những viên ngá»c ấy cô Ä‘á»u cho tôi tất. Tôi cất nó và o má»™t cái cốc bằng gá»— không phân biệt viên to, viên trung bình hay viên nhá». Tôi chỉ cất trong má»™t cái há»™p riêng hai viên ngá»c mà u hồng, ba viên Ä‘en và bảy viên có mà u xám kim loại đẹp kinh khủng. Tôi lại còn có má»™t viên ngá»c lá»›n ba mà u hình thù nhÆ° hạt Ä‘áºu, và cÅ©ng to bằng má»™t hạt Ä‘áºu trắng hay Ä‘áºu đỠở châu Âu. Ba mà u ấy là m thà nh ba lá»›p chồng lên nhau, và tùy theo thá»i tiết, má»™t trong ba mà u hiện rõ hÆ¡n và mà u kia: khi thì lá»›p mà u Ä‘en, khi thì lá»›p mà u kia nâu nhÆ° thép cÅ©, khi thì lá»›p mà u bạc có ánh hồng. Nhá» có ngá»c trai và rùa, bá»™ lạc Guajiros nà y không thiếu thứ gì. Chỉ có Ä‘iá»u là há» có những váºt mà há» chẳng biết dùng là m gì, trong khi đó thì lại thiếu những thứ khác lẽ ra có thể có Ãch cho há». Chẳng hạn cả bá»™ lạc không có lấy được má»™t tấm gÆ°Æ¡ng. CÅ©ng may tôi bắt được má»™t mảnh kim loại có lẽ từ má»™t chiếc thuyá»n bị đắm long ra, có má»™t mặt mạ ká»n, tôi dùng nó để soi mặt khi cần cạo râu.
Sách lược của tôi đối vá»›i các bạn tôi rất dá»… dà ng: tôi không là m Ä‘iá»u gì có thể có hại đến uy thế của thủ lÄ©nh, và cà ng tránh những việc có thể xúc phạm đến má»™t ông già Anh-Ä‘iêng sống má»™t mình trong vùng đồng bằng cách đấy bốn cây số giữa má»™t bầy rắn, hai con dê và má»™t tá cừu. Äó là ông thầy mo chung của mấy xóm Guajiros ở xung quanh. Thái Ä‘á»™ đó khiến cho không có ngÆ°á»i nà o ganh tỵ hay có ác cảm vá»›i tôi. Sau hai tháng tôi đã được má»i ngÆ°á»i hoà n toà n coi nhÆ° ngÆ°á»i nhà . Ông thầy mo còn có và i chục con gà . Vì trong hai xóm Anh-Ä‘iêng mà tôi biết không há» thấy có nuôi dê, cừu và gà gì cả, tôi suy ra rằng việc nuôi gia súc là má»™t đặc quyá»n của ông thầy mo. Những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Anh-Ä‘iêng thay phiên nhau cứ má»—i buổi sáng má»™t ngÆ°á»i Ä‘á»™i cái rổ Ä‘á»±ng cá và sò má»›i vá»›t được Ä‘em đến cho ông ta. Ngoà i ra còn có những chiếc bánh bá»™t ngô vừa là m sáng hôm ấy và được nÆ°á»›ng chÃn trên những hòn đá nung lá»a. Thỉnh thoảng há» trở vá» là ng vá»›i mấy quả trứng và má»™t Ãt sữa đóng váng, nhÆ°ng không phải hôm nà o cÅ©ng có. Khi nà o ông thầy mo muốn tôi đến thăm ông ta, ông ta gá»i riêng cho tôi ba quả trứng và má»™t con dao bằng gá»— chuốt tháºt trÆ¡n. Lali Ä‘i theo tôi đến ná»a Ä‘Æ°á»ng và ngồi đợi tôi dÆ°á»›i bóng những cây xÆ°Æ¡ng rồng khổng lồ. Lần đầu tiên chÃnh cô đã đặt con dao bằng gá»— ấy và o tay tôi rồi giÆ¡ tay chỉ hÆ°á»›ng cho tôi Ä‘i.
Ông thầy mo Anh-Ä‘iêng đã già lắm rồi. Ông ta sống trong má»™t cảnh dÆ¡ bẩn cùng cá»±c dÆ°á»›i má»™t cái lá»u căng bằng những tấm da bò, còn nguyên lông, mặt có lông trở và o phÃa trong. ở giữa lá»u có đặt ba hòn đá quây quanh má»™t bếp lá»a mà ngÆ°á»i ta cảm thấy là được để cháy suốt đêm ngà y. Ông ta không ngủ trên võng mà trên má»™t thứ giÆ°á»ng là m bằng cà nh cây, cách mặt đất hÆ¡n má»™t mét. Cái lá»u khá rá»™ng, phải đến hai mÆ°Æ¡i mét vuông. Nó không có vách, chỉ phÃa có gió được che bằng mấy cà nh cây. Tôi đã được nhìn thấy hai con rắn, má»™t con dà i gần ba mét, to bằng cánh tay, còn con kia dà i chừng má»™t mét, có má»™t hoa văn hình chữ V mà u và ng trên đầu. Tôi tá»± nhủ: “Hai con rắn nà y đã ngốn bao nhiêu gà và trứng không biết!†Tôi không hiểu là m thế nà o mà bấy nhiêu dê, cừu, gà và cả con lừa nữa Ä‘á»u có chá»— nÆ°Æ¡ng thân dÆ°á»›i mái lá»u nà y. Ông già xem xét tôi từng li từng tÃ, rồi bắt tôi cởi cái quần mà Lali đã biến thà nh quần soóc, và khi tôi đã trần truồng nhÆ° con nhá»™ng, ông ta bắt tôi ngồi lên má»™t hòn đá bên cạnh bếp lá»a. Rồi ông ta thả và o lá»a những cái lá xanh là m khói bốc lên mù mịt, sặc mùi bạc hà . Äám khói vay kÃn xung quanh tôi là m tôi ngạt thở. NhÆ°ng tôi hầu nhÆ° không ho, cố kiên nhẫn ngồi đợi trong mÆ°á»i phút khói má»›i tan Ä‘i. Sau đó ông ta đốt cái quần của tôi và đưa cho tôi hai cái khố của ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng, má»™t bằng da cừu, má»™t bằng da rắn, má»m mại nhÆ° má»™t chiếc găng tay. Ông ta lại Ä‘eo và o cánh tay tôi má»™t cái vòng Ä‘an bằng dây da đê, da cừu và da rắn. Nó rá»™ng mÆ°á»i phân và được buá»™c và o tay bằng má»™t sợi dây là m bằng da rắn đã thuá»™c có thể thắt chặt lại hay ná»›i rá»™ng ra tùy ở mắt cá chân trái, ông thầy mo có má»™t cái mụt sâu quảng to bằng má»™t đồng bạc hai francs, bâu đầy ruồi nhặng. Chốc chốc ông ta lại Ä‘uổi chúng Ä‘i, và khi nà o bị quấy nhiá»…u quá nhiá»u thì ông ta lấy tro rắc lên chá»— bị loét. Äược ông thầy mo chấp nháºn rồi, tôi định ra vá» thì ông ta Ä‘Æ°a cho tôi má»™t con dao bằng gá»— nhá» hÆ¡n con dao ông đã gá»i cho tôi. Vá» sau Lali sẽ cắt nghÄ©a cho tôi hiểu rằng khi nà o tôi muốn gặp ông thầy mo, tôi phải gá»i cho ông con dao nhá» nà y, và nếu ông ta bằng lòng cho tôi gặp, ông ta sẽ gá»i con dao to.
Tôi từ giã ông thầy mo già sau khi nháºn thấy da mặt và da cổ của ông nhăn nheo đến nhÆ°á»ng nà o. Cái miệng móm mém của ông chỉ còn có năm cái răng, ba ở hà m dÆ°á»›i và hai ở hà m trên, Ä‘á»u là răng cá»a. Mắt ông, cÅ©ng hình quả hạnh nhân nhÆ° tất cả những ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng khác, có đôi mi húp đến má»—i khi nhắm lại thì là m thà nh hai cục thịt tròn. Ông ta không còn lông mà y lông mi gì nữa, nhÆ°ng tóc thì vẫn Ä‘en và cứng, dà i đến táºn vai và được xén rất thắng. CÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng, ở phÃa trÆ°á»›c mặt ông có má»™t bá»m tóc cắt ngang lông mà y.
Tôi ra vá» vá»›i má»™t cảm giác ngượng nghịu vì đôi mông Ä‘Ãt lá»™ thiên. tôi cảm thấy mình buồn cÆ°á»i quá. Thôi, đã vượt ngục thì Ä‘Ã nh phải thế. Không nên đùa vá»›i ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng: vi phạm tục lệ của há» là không xong đâu. Muốn được tá»± do thì cÅ©ng phải chịu khó chấp nháºn má»™t và i Ä‘iá»u bất tiện. Lali nhìn cái khố cÆ°á»i nhÆ° nắc nẻ, phô hai hà m răng đẹp chẳng kém gì những viên ngá»c trai mà cô vá»›t được, cô xem xét cái vòng Ä‘eo tay và cái khố thứ hai bằng da rắn. Äể kiểm tra xem tôi đã được hun khói chÆ°a, cô ngá»i kỹ ngÆ°á»i tôi. CÅ©ng xin mở ngoặc nói thêm rằng khứu giác của ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng rất tinh. Tôi đã quen vá»›i cảnh sống nà y và nháºn thấy không nên tiếp tục sinh hoạt quá lâu theo kiểu nà y, vì đến má»™t lúc nà o đó có thể ngÆ°á»i ta không còn muốn Ä‘i đâu nữa.
Lali thÆ°á»ng xuyên quan sát tôi, cô mong cho tôi tham gia tÃch cá»±c hÆ¡n cuá»™c sống chung của bá»™ lạc. Chẳng hạn cô đã trông thấy tôi Ä‘i đánh cá, cô biết rằng tôi chèo rất giá»i và điá»u khiển chiếc xuồng nhẹ má»™t cách thà nh thạo. Từ đó đến chá»— muốn rằng chÃnh tôi chèo xuồng cho cô Ä‘i vá»›t trai không có gì là xa. NhÆ°ng tôi thì lại không muốn thế. Lali là ngÆ°á»i lặn giá»i nhất trong đám con gái là ng nà y, bao giá» thuyá»n cô cÅ©ng vá»›t được nhiá»u trai hÆ¡n và cÅ©ng là những con trai to hÆ¡n, tức là nằm sâu hÆ¡n cả. Tôi lại biết rằng ngÆ°á»i thanh niên Anh-Ä‘iêng chèo thuyá»n cho cô là em trai của thủ lÄ©nh. Chèo thuyá»n của Lali thay cho anh ta tức là là m cho anh ta thiệt thòi, váºy tôi không được là m Ä‘iá»u đó. NhÆ°ng khi Lali thấy tôi tÆ° lá»±, cô lại Ä‘i tìm em gái. Cô bé nà y mừng rỡ chạy đến và đi và o nhà bằng cái cá»a dà nh cho tôi. Äiá»u đó chắc phải có má»™t ý nghÄ©a quan trá»ng. ThÆ°á»ng hai ngÆ°á»i cùng đến má»™t lúc trÆ°á»›c cái cá»a lá»›n quay ra biển. Äến đây má»—i ngÆ°á»i Ä‘i má»™t phÃa: Lali Ä‘i má»™t vòng rồi và o bằng cá»a của mình, còn Zoraima Ä‘i và o cá»a của tôi. Zoraima vú má»›i to bằng quả mÃt, tóc cÅ©ng chÆ°a dà i, mái tóc cô cắt thà nh Ä‘Æ°á»ng thẳng chấm xuống ngang cằm, cái bá»m trên trán xuống quá lông mà y, gần chấm đến mi. Má»—i lần Lali gá»i em đến nhÆ° váºy, cả hai chị em Ä‘á»u xuống biển tắm, rồi khi và o nhà há» Ä‘á»u cởi khố treo lên võng. Má»—i lần ở nhà chúng tôi ra vá», cô bé lần nà o cÅ©ng rất buồn vì tôi đã không lấy cô ta. Hôm trÆ°á»›c, cả ba chúng tôi Ä‘ang nằm trên võng, Lali Ä‘ang nằm giữa thì chợt đứng dáºy và khi nằm xuống thì lại nằm ra ngoà i để cho tấm thân trần truồng của Zoraima áp và o ngÆ°á»i tôi.
NgÆ°á»i Anh-Ä‘iêng thÆ°á»ng chèo thuyá»n cho Lali bị thÆ°Æ¡ng ở đầu gối, đó là má»™t vết đứt rất rá»™ng và rất sâu. Mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông đã khiêng anh ta đến nhà ông thầy mo, và khi trở vá», đầu gối anh được trát má»™t lá»›p đất sét trắng. Váºy sáng hôm ấy tôi phải chèo thuyá»n cho Lali Ä‘i vá»›t trai. Tôi cÅ©ng cho thuyá»n ra biển đúng nhÆ° ngÆ°á»i kia vẫn là m những lần trÆ°á»›c, và thao tác của tôi đã được thá»±c hiện khá chÃnh xác. Tôi Ä‘Æ°a Lali ra xa hÆ¡n thÆ°á»ng lệ má»™t chút. Cô ta rạng rỡ vì vui sÆ°á»›ng khi thấy chỉ có hai ngÆ°á»i Ä‘i cùng thuyá»n. TrÆ°á»›c khi lặn cô xoa dầu lên ngÆ°á»i. Tôi nhìn xuống đáy biển Ä‘en ngòm, nghÄ© rằng nÆ°á»›c ở đây chắc phải lạnh lắm. Ba cái vây cá máºp nhô lên trên mặt nÆ°á»›c Ä‘i qua khá gần chá»— chúng tôi, tôi chỉ cho Lali xem, nhÆ°ng cô không thèm để ý. Lúc bấy giá» và o khoảng mÆ°á»i giá» sáng, trá»i nắng. Cái túi Ä‘á»±ng ngá»c trai quấn xung quanh cánh tay trái, con dao giắt và o bao da Ä‘eo rất chặt ở thắt lÆ°ng, Lali nhảy xuống nÆ°á»›c mà không há» là m cho thuyá»n tròng trà nh nhÆ° những ngÆ°á»i khác thÆ°á»ng là m khi đạp thuyá»n để lấy Ä‘Ã nhảy xuống. Cô lặn xuống đáy nÆ°á»›c Ä‘en ngòm vá»›i má»™t tốc Ä‘á»™ khó lòng tưởng tượng nổi. Lần lặn đầu tiên nà y chắc chỉ để thăm dò, vì trong túi thấy có Ãt trai. Tôi nảy ra má»™t ý. Trên thuyá»n có má»™t cuá»™n dây da rất lá»›n. Tôi buá»™c má»™t đầu dây và o cái túi, Ä‘Æ°a túi cho Lali và khi cô lặn xuống tôi tháo cuá»™n dây ra: sợi dây da theo cô xuống đến táºn đáy. Chắc Lali đã hiểu ý tôi vì má»™t lát sau cô ngoi lên, không Ä‘em theo cái túi. Tay bám và o thuyá»n để nghỉ sau chuyến lặn khá lâu nà y, cô ra hiệu cho tôi kéo cái túi lên. Tôi kéo, kéo nữa, nhÆ°ng đến má»™t lúc nà o đó thấy dây bị mắc kẹt, chắc là cái túi bị vÆ°á»›ng và o san hô. Lali lặn xuống để gỡ nó ra, cái túi đầy được má»™t ná»a, tôi trút trai và o lòng thuyá»n. Sáng hôm ấy, sau tám lần lặn sâu mÆ°á»i lăm mét, chiếc thuyá»n đã gần đầy. Khi Lali leo lên thuyá»n, mép thuyá»n chỉ còn nhô lên trên mặt nÆ°á»›c có hai phân. Khi tôi định kéo neo lên, chiếc thuyá»n chở quá nhiá»u trai suýt chìm nghỉm. Chúng tôi Ä‘Ã nh phải tháo dây neo ra buá»™c và o má»™t cái chèo cho nó nổi lá»nh bá»nh tại chá»— để đánh dấu nÆ¡i thả neo rồi chèo thuyá»n và o. Chúng tôi và o bá» bình yên vô sá»±.
Bà già đang chá» chúng tôi, và anh chà ng Anh-Ä‘iêng thÆ°á»ng Ä‘i vá»›i Lali cÅ©ng Ä‘ang ngồi trên cát khô ở chá»— thÆ°á»ng tách trai tìm ngá»c. Anh ta rất hà i lòng khi thấy số trai vá»›t được nhiá»u nhÆ° váºy. Lali giảng giải cho anh ta hiểu cách là m của tôi: buá»™c cái túi và o dây để nguyên dÆ°á»›i đáy thì khi lên cô được nhẹ hÆ¡n, do đó tiết kiệm được thá»i gian, cho nên má»›i nhặt được nhiá»u trai hÆ¡n. Anh ta nhìn cái túi để xem tôi buá»™c nhÆ° thế nà o và xem xét rất kỹ cái nút buá»™c. Anh ta tháo nó ra và thá» thắt lại nhÆ° cÅ©: chỉ má»™t lần anh ta đã thắt được ngay. Anh ta Ä‘Æ°a mắt nhìn tôi có vẻ rất tá»± hà o.
Mở hết chá»— trai ra, bà già lấy được mÆ°á»i ba viên ngá»c, Lali thÆ°á»ng ngà y không bao giỠở lại xem bà già là m việc nà y, mà vá» nhà ngay rồi đợi ngÆ°á»i ta Ä‘em phần của mình vá», nhÆ°ng lần nà y thì cô ngồi lại cho đến khi mở con trai cuối cùng. Tôi ăn đến ba tá là Ãt, Lali thì chỉ ăn năm sáu con. Bà già chia phần chá»— ngá»c trai vừa nhặt được. MÆ°á»i ba viên gần bằng nhau, Ä‘á»u xấp xỉ to bằng hạt Ä‘áºu Hà Lan. Bà già tách ra ba viên cho thủ lÄ©nh, ba viên cho tôi, hai viên cho bà ta, và năm viên cho Lali. Lali lấy ba viên phần tôi Ä‘Æ°a cho tôi. Tôi cầm lấy và đưa cho ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng bị thÆ°Æ¡ng. Anh ta không chịu lấy, nhÆ°ng tôi mở tay anh ta ra, giúi ngá»c và o và bóp tay anh lại. Äến lúc ấy anh ta má»›i nháºn. Vợ và con gái anh ta nảy giá» im lặng ngồi cách đấy má»™t quãng nhìn chúng tôi, thấy thế liá»n cất tiếng cÆ°á»i mừng rỡ và đến nháºp bá»n vá»›i chúng tôi. Tôi giúp há» dìu anh ta vá» nhà . Cảnh nà y được lặp Ä‘i lặp lại trong gần hai tuần. lần nà o tôi cÅ©ng giao lại phần ngá»c của tôi cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Anh-Ä‘iêng. Hôm qua tôi giữ lại má»™t trong sáu viên ngá»c thuá»™c phần của tôi. VỠđến nhà tôi đã bắt Lali ăn nó. Lali phát cuồng lên vì vui sÆ°á»›ng, ca hát suốt cá buổi chiá»u.
Thỉnh thoảng tôi lại đến gặp ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng da nhợt. Anh ta bảo tôi gá»i anh là là Zorillo, tiếng Tây Ban Nha có nghÄ©a là con cáo nhá». Anh ta nói vá»›i tôi là thủ lÄ©nh sai anh há»i tôi xem thá» tại sao tôi không xăm cho ông hình đầu hổ Ä‘i, tôi phân trần rằng sở dÄ© tôi chÆ°a dám xăm vì tôi không biết vẽ cho tháºt giống cái đầu hổ của tôi. Vừa nói vừa tra từ Ä‘iển, tôi yêu cầu anh ta kiếm cho tôi má»™t tấm gÆ°Æ¡ng hình chữ nháºt rá»™ng bằng ngá»±c tôi, má»™t tá» giấy trong, má»™t cái bút lông nhá» nét và má»™t lá» má»±c, má»™t Ãt giấy than hay nếu không kiếm được chì má»™t cây bút chì nét tháºt to và tháºt Ä‘áºm. Tôi cÅ©ng nhá» anh ta kiếm má»™t Ãt áo quần vừa khổ ngÆ°á»i tôi và cứ để ở nhà anh ta vá»›i ba cái áo sÆ¡-mi ka-ki. Tôi được anh ta cho biết rằng cảnh sát có há»i anh ta vá» tôi và Antonio. Anh ta đã nói vá»›i há» rằng tôi đã vượt núi sang Venezuela, còn Antonio thì bị rắn cắn chết rồi. Anh ta cÅ©ng biết rằng mấy ngÆ°á»i Pháp vượt ngục hiện Ä‘ang ở nhà tù Santa Marta.
Trong nhà Zorillo cÅ©ng có đủ những thứ đồ đạc linh tinh pha tạp nhÆ° trong nhà ông thủ lÄ©nh: má»™t đống lá»›n những cái hÅ© bằng đất sét có vẽ những hoa văn được ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng Æ°a chuá»™ng, đó là những thứ đồ gốm rất nghệ thuáºt vá» hình dáng cÅ©ng nhÆ° mà u sắc và hoa văn; những cái võng tuyệt đẹp bằng len thuần chất, cái thì trắng muốt, cái thì có mà u sắc, có dải viá»n. Những tấm da rắn, da thằn lằn, da á»…nh Æ°Æ¡ng, tấm nà o cÅ©ng rất lá»›n và được thuá»™c kỹ; những cái giá» Ä‘an bằng dây leo trắng hoặc nhiá»u mà u. Anh ta nói rằng tất cả những váºt ấy Ä‘á»u là sản phẩm của những bá»™ lạc Anh-Ä‘iêng thuá»™c cùng má»™t chủng tá»™c vá»›i bá»™ lạc của tôi nhÆ°ng lại sống trong rừng ráºm cách đây hai mÆ°Æ¡i lăm ngà y Ä‘Æ°á»ng. HÆ¡n hai mÆ°Æ¡i chiếc lá coca mà anh ta cho tôi cÅ©ng từ đấy đến. Khi nà o má»i mệt chán chÆ°á»ng, tôi sẽ nhai má»™t chiếc lá là thấy đỡ ngay. Tôi từ giã Zorillo và yêu cầu anh ta khi nà o tiện thì Ä‘em tất cả những váºt tôi đã kê và thêm và o đấy mấy tá» báo hay tạp chà bằng tiếng Bây Ban Nha, vì vá»›i cuốn từ Ä‘iển, trong hai tháng qua tôi đã há»c thêm được khá nhiá»u. Anh ta không có tin tức gì của Antonio, chỉ biết rằng vừa qua lại có má»™t cuá»™c đụng Ä‘á»™ giữa các Ä‘á»™i canh phòng bá» biển vá»›i bá»n buôn láºu. Năm ngÆ°á»i lÃnh và má»™t ngÆ°á»i buôn láºu đã bị giết, nhÆ°ng chiếc thuyá»n thì không bắt được. ChÆ°a bao giá» tôi trông thấy má»™t giá»t rượu mạnh ở trong là ng, nếu không kể thứ nÆ°á»›c quả lên men mà tôi đã có lần nói đến. Trông thấy má»™t chai rượu hồi trong nhà Zorillo, tôi há»i xin anh ta. Anh ta từ chối. Nếu tôi muốn uống ở đây thì cứ uống, nhÆ°ng Ä‘em vá» thì anh ta không cho.
Cái anh bạch tạng nà y là má»™t báºc hiá»n minh. Tôi từ giã Zorillo và ra vá» vá»›i má»™t con lừa mà anh ta cho tôi mượn để trở lại (anh ta cam Ä‘oan rằng đến mai nó sẽ tá»± tìm Ä‘Æ°á»ng vá» nhà má»™t mình). Tôi chỉ Ä‘em vá» má»™t gói kẹo lá»›n đủ mà u, má»—i cái kẹo Ä‘á»u bá»c giấy mịn, và sáu mÆ°Æ¡i bao thuốc lá. Lali đợi tôi cách là ng hÆ¡n ba cây số cùng vá»›i cô em gái. Cô không gây gổ gì cả và chịu Ä‘i bên cạnh tôi, chịu để cho tôi quà ng lÆ°ng. Thỉnh thoảng cô đứng lại và hôn lên môi tôi theo kiểu văn minh. VỠđến là ng, tôi đến thăm ông thủ lÄ©nh và biếu ông gói kẹo vá»›i chá»— thuốc lá kia. Chúng tôi ngồi trÆ°á»›c cá»a ngôi nhà ông thủ lÄ©nh, quay mặt ra biển.
Chúng tôi uống nÆ°á»›c quả lên men Ä‘á»±ng trong những cái chum bằng đất nên lúc nà o cÅ©ng mát. Lali ngồi ở bên phải tôi, hai tay ôm lấy đùi tôi, còn cô em ngồi ở bên trái, cÅ©ng vá»›i tÆ° thế nhÆ° váºy. Hai cô Ä‘á»u ngáºm kẹo. Gói kẹo để mở trÆ°á»›c mặt chúng tôi, Ä‘Ã n bà trẻ con trong nhà chốc chốc lại ra bốc mấy cái. Ông thủ lÄ©nh khẽ đẩy đầu Zoraima và o đầu tôi và ra hiệu cho tôi hiểu rằng cô ta muốn là m vợ tôi nhÆ° Lali. Lali cầm lấy vú Zoraima ra hiệu nói rằng nó hÆ¡i nhá» cho nên tôi má»›i không muốn lấy em gái cô. Tôi nhún vai, thế là má»i ngÆ°á»i cÆ°á»i rá»™. Tôi thấy hình nhÆ° Zoraima rất khổ sở. Tôi liá»n quà ng tay quanh cổ cô, ôm cô và o lòng và vuốt ve đôi vú của cô: mặt Zoraima láºp tức sáng bừng lên vì hạnh phúc. Tôi hút và i Ä‘iếu thuốc lá. Mấy ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng cÅ©ng thá» hút xem sao, nhÆ°ng được và i hÆ¡i hỠđã vứt Ä‘i để quay trở vá» vá»›i Ä‘iếu thuốc lá quấn của há», đầu có lá»a ngáºm trong miệng. Tôi đứng dáºy chà o má»i ngÆ°á»i rồi cầm tay Lali ra vá». Lali Ä‘i sau tôi và Zoraima Ä‘i sau chị cô. Chúng tôi quạt lò than nÆ°á»›ng mấy con cá tháºt to: món nà y bao giá» cÅ©ng là m thà nh cả má»™t bữa tiệc ngon là nh. Tôi vùi và o than hồng má»™t con tôm hùm nặng Ãt nhất hai cân. Chúng tôi lại ăn hết món nà y má»™t cách ngon là nh.
Tôi đã nháºn được tấm gÆ°Æ¡ng, tá» giấy mịn và tá» giấy trong để đồ hình, má»™t ống keo mà tôi không há» nhá» mua nhÆ°ng có thể có Ãch cho tôi, mấy cây bút chì than, lá» má»±c và cây bút lông. Tôi dùng má»™t sợi dây treo tấm gÆ°Æ¡ng ngang tầm ngá»±c tôi ở tÆ° thế ngồi: Trong gÆ°Æ¡ng hiện ra rõ nét cái đầu hổ xăm trên mình tôi, vá»›i đủ các chi tiết. Lali và Zoraima tò mò nhìn tôi là m việc má»™t cách đầy hứng thú. Tôi cầm bút lông đồ lại từng nét, nhÆ°ng vì má»±c cứ chảy xuống, tôi phải dùng đến keo, pha nó và o má»±c. Từ đấy má»i sá»± Ä‘á»u ổn. Sau ba buổi là m việc nhÆ° thế, má»—i buổi má»™t tiếng đồng hồ, trên tấm gÆ°Æ¡ng đã có được má»™t bán sao chÃnh xác của cái đầu hổ.
Lali đã Ä‘i má»i ông thủ lÄ©nh, Zoraima cầm hai tay tôi để lên ngá»±c cô, cô có vẻ khổ sở và si mê, đôi mắt cô trà n đầy tình yêu và dục vá»ng đến ná»—i tôi phải ôm lấy cô, và cÅ©ng chẳng hiểu rõ mình là m gì, tôi chiếm hữu thân xác cô ngay dÆ°á»›i đất, ở giữa nhà . Cô khẽ buông má»™t tiếng rên, nhÆ°ng thân thể cô rÆ°á»›n thẳng lên vì khoái lạc và dÃnh chặt và o tôi không chịu buông ra nữa. Tôi nhẹ nhà ng gỡ ra rồi xuống biển tắm vì ngÆ°á»i tôi đầy đất. Zoraima Ä‘i theo tôi, và chúng tôi cùng tắm vá»›i nhau. Tôi kỳ lÆ°ng cho cô, cô xát hai chân và o hai tay tôi, rồi chúng tôi cùng vá» nhà . Lali Ä‘ang ngồi ở chá»— chúng tôi vừa nằm vá»›i nhau, khi chúng tôi vá» thì cô đã hiểu hết. Cô đứng dáºy quà ng tay lên cổ tôi và âu yếm hôn tôi, rồi cô lấy cánh tay em gái và dìu nó Ä‘i ra bằng cá»a của tôi, Ä‘oạn quay lại và ra bằng cái cá»a dà nh riêng cho mình. Tôi nghe thấy những tiếng Ä‘áºp vách từ phÃa ngoà i. Tôi ra thì trông thấy Lali, Zoraima và hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà khác nữa Ä‘ang dùng má»™t thanh sắt để đục vách. Tôi hiểu rằng há» muốn khoét thêm má»™t cái cá»a thứ tÆ°. Äể cho vách khá»i nứt ra quá rá»™ng, há» dùng cái bình tÆ°á»›i nÆ°á»›c và o vách. Chỉ má»™t lát sau cái cá»a đã khoét xong. Zoraima xua những mảnh vỡ ra ngoà i. Từ nay trở Ä‘i má»™t mình cô sẽ ra và o cái cá»a nà y, cô sẽ không bao giá» dùng đến cá»a của tôi nữa.
Ông thủ lÄ©nh đến cùng vá»›i ba ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng và ngÆ°á»i em trai (vết thÆ°Æ¡ng ở chân anh nà y nay đã gán thà nh sẹo). Ông ta nhìn cái hình vẽ trên gÆ°Æ¡ng và nhìn bóng mình trong gÆ°Æ¡ng. Ông ta kinh ngạc và vui mừng khi thấy cái đầu hổ được vẽ đẹp nhÆ° váºy và khi thấy mặt mình được phản chiếu trong gÆ°Æ¡ng. Ông ta không hiểu tôi định là m gì. Lúc bấy giá» má»±c đã khô, tôi đặt tấm gÆ°Æ¡ng lên bà n, để tá» giấy trong lên mặt gÆ°Æ¡ng và bắt đầu đồ lại. Công việc nà y rất dá»…, chẳng mấy chốc mà xong. Cây bút chì sao lại đúng từng nét vẽ, không đầy má»™t ná»a giá» sau, trÆ°á»›c khi đôi mắt đầy hứng thú của má»i ngÆ°á»i, tôi đã có được má»™t hình vẽ cÅ©ng hoà n mỹ không kém gì nguyên bản. Má»—i ngÆ°á»i lần lượt cầm tá» giấy lên ngắm nghÃa, so sánh cái đầu hổ trên ngá»±c tôi vá»›i cái đầu hổ trên tá» giấy. Tôi cho Lali nằm lên bà n, nhấp má»™t Ãt nÆ°á»›c lên bụng cô bằng má»™t cái khăn Æ°á»›t rồi đặt má»™t tá» giấy than lên đấy và trên cùng là tá» giấy của hình vẽ. Tôi vẽ má»™t và i Ä‘Æ°á»ng, và sá»± kinh ngạc của má»i ngÆ°á»i lên đến cá»±c Ä‘á»™ khi há» thấy trên bụng của Lali hiện rõ má»™t phần của hình vẽ. Mãi đến lúc ấy ông thủ lÄ©nh má»›i hiểu rằng bao nhiêu công sức của tôi nãy giá» là để là m vừa lòng ông ta.
Những con ngÆ°á»i không biết giả dối, vì chÆ°a được qua má»™t quá trình giáo dục của ngÆ°á»i văn minh, bao giá» cÅ©ng phản ứng má»™t cách tá»± nhiên, cảm thụ nhÆ° thế nà o thì phản ứng nhÆ° thế. Há» hà i lòng hay bất mãn, vui hay buồn, thấy hứng thú hay dá»ng dÆ°ng Ä‘á»u là má»™t cách tá»± phát và hồn nhiên. TÃnh Æ°u việt của những ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng thuần nhất nhÆ° mấy ngÆ°á»i Guajiros nà y tháºt rõ rà ng. Há» vượt chúng ta vá» má»i mặt, vì khi hỠđã thâu nạp má»™t ngÆ°á»i nà o và o khối cá»™ng đồng của há» thì tất cả những gì há» có Ä‘á»u là của ngÆ°á»i ấy, và vá» phần há», khi nháºn được của ngÆ°á»i ấy má»™t sá»± quan tâm dù nhá» nhặt đến đâu thì cái tâm hồn hết sức nhạy cảm của há» cÅ©ng xúc Ä‘á»™ng sâu xa. Tôi đã quyết định vạch trÆ°á»›c những nét chÃnh bằng dao cạo để ngay trong buổi đầu tiên những Ä‘Æ°á»ng viá»n của hình vẽ đã ăn hẳn và o da. Sau đó tôi sẽ dùng ba cây kim đóng và o má»™t cái que nhá» xăm thêm và o những Ä‘Æ°á»ng đã vạch rồi xăm tiếp những Ä‘Æ°á»ng khác. Hôm sau tôi bắt tay và o việc.
Thủ lÄ©nh Zato nằm trên bà n. Sau khi đồ lại má»™t lần nữa cái hình vẽ trên giấy mịn sang má»™t tá» giấy trắng khác dai hÆ¡n, tôi dùng má»™t cây bút chì cứng và má»™t tá» giấy than in cái hình ấy lên da bụng ông. Lá»›p da nà y đã dược bôi sẵn má»™t lá»›p hồ loãng bằng đất sét trắng pha vá»›i nÆ°á»›c, rồi để cho khô. Hình vẽ được in lên rất rõ, tôi để má»™t lúc cho nó khô hẳn. Ông thủ lÄ©nh nằm yên trên bà n, ngÆ°á»i cứng Ä‘Æ¡, không dám nhúc nhÃch, ngay cả cái đầu cÅ©ng không dám nghiêng qua nghiêng lại vì sợ là m há»ng cái hình vẽ mà tôi đã cho ông ta xem trong tấm gÆ°Æ¡ng. Tôi dùng dao cạo vạch tất cả các nét chÃnh. Máu chỉ rỉ ra chút Ãt, rỉ ra đến đâu tôi lau đến đấy, khi tất cả những Ä‘Æ°á»ng nét giấy than hằn lên đã được thay bằng những Ä‘Æ°á»ng rạch mảnh mà u Ä‘á», tôi lấy má»±c chà m bôi lên khắp ngá»±c. Má»±c chỉ khó ăn ở những chá»— tôi rạch hÆ¡i mạnh, vì ở những chá»— ấy máu cứ là m cho má»±c không ngấm xuống được, còn nhìn chung thì hình vẽ nổi lên rất rõ và rất đẹp. Tám ngà y sau Zato đã có cái đầu hổ trên ngá»±c, mồm há to, vá»›i cái lưỡi mà u hồng, bá»™ nanh trắng, cái mÅ© và bá»™ ria Ä‘en, và cả đôi mắt nữa. Tôi rất hà i lòng vá» tác phẩm của mình: nó đẹp hÆ¡n cái đầu hổ của tôi, mà u sắc tÆ°Æ¡i hÆ¡n. Khi vảy đã tróc hết tôi dùng kim xâm lại má»™t và i chá»— chÆ°a được Ä‘áºm. Zato hà i lòng đến ná»—i ông ta bảo Zorillo đặt mua sáu tấm gÆ°Æ¡ng phát cho má»—i nhà má»™t tấm và hai tấm nữa cho nhà ông ta.
Những ngà y, những tuần, những tháng lần lượt trôi qua. Bây giỠđã là tháng tÆ° và nhÆ° váºy tôi ở đây đã được bốn tháng. Sức khá»e tôi rất tốt. CÆ¡ bắp tôi Ä‘á»u mạnh và đôi chân tôi đã quen Ä‘i đất cho nên có thể Ä‘i bá»™ rất xa mà không mệt trong những chuyến Ä‘i săn các giống thằn lằn lá»›n. Vừa rồi tôi quên không nói rằng sau buổi Ä‘i thăm ông thầy mo lần đầu tôi đã yêu cầu Zorillo kiếm cho tôi má»™t Ãt thuốc i-ốt, má»™t Ãt nÆ°á»›c oxy má»™t Ãt bông, mấy cuá»™n bông, mấy chục viên ký ninhvà stovarsol. Dạo trÆ°á»›c ở bệnh viện tôi đã thấy má»™t ngÆ°á»i tù khổ sai có má»™t cái mụn loét to không kém gì cái mụn của ông thầy mo. Tôi thấy Chatal, ngÆ°á»i y tá nghiá»n má»™t viên stovarsol rồi rắc và o đấy. Zorillo đã Ä‘em các thứ đó đến cho tôi, lại tá»± Ä‘á»™ng Ä‘Æ°a thêm má»™t Ãt thuốc mỡ nữa. Tôi đã gá»i con dao gá»— nhá» cho ông thầy mo, và ông ta đã trả lá»i bằng cách gá»i con dao của ông cho tôi. Tôi phải năn nỉ mãi và nói Ä‘i nói lại đủ cách ông ta má»›i chịu để cho tôi chữa. NhÆ°ng tôi má»›i bôi thuốc được và i ba lần thì cái mụn đã thu hẹp lại chỉ còn má»™t nữa, sau đó ông ta tiếp tục tá»± bôi thuốc lấy, rồi đến má»™t ngà y kia ông ta gá»i cho tôi con dao gá»— lá»›n để tôi đến xem ông ta đã khá»i hẳn. Không bao giá» có ai biết rằng chÃnh tôi đã chữa cho ông ta khá»i.
Hai cô vợ của tôi không buông tôi ra được má»™t phút. Khi nà o Lali Ä‘i vá»›t trai thì Zoraima ở nhà vá»›i tôi. Còn há»… Zoraima Ä‘i thì Lali ngồi chÆ¡i vá»›i tôi. Thủ lÄ©nh Zato sinh con trai. Khi chuyển bụng, vợ ông ra bãi biển chá»n má»™t tảng đá lá»›n để tránh ở phÃa sau cho đừng ai trông thấy, má»™t bà vợ khác của Zato bÆ°ng cho bà má»™t cái giá» lá»›n Ä‘á»±ng bánh nÆ°á»›ng, nÆ°á»›c ngá»t và những tảng Ä‘Æ°á»ng Ä‘en hai cân má»™t. Chắc bà ta đẻ và o lúc bốn giá» chiá»u, vì đến khi mặt trá»i lặn bà vừa reo vừa Ä‘i vá» phÃa là ng, hai tay giÆ¡ cao đứa con. TrÆ°á»›c khi bà ta vỠđến nÆ¡i thì Zato cÅ©ng đã biết rằng đó là má»™t đứa con trai. Tôi Ä‘oán được rằng nếu đó là má»™t đứa con gái thì bà vợ sẽ lẳng lặng bế con vá», không reo hò gì cả, không giÆ¡ cao đứa con lên nhÆ° váºy. Lali dùng Ä‘iệu bá»™ giảng giải cho tôi hiểu Ä‘iá»u đó. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà Anh-Ä‘iêng Ä‘i tá»›i rồi dừng lại sau khi giÆ¡ cao đứa con lên. Zato dang hai tay ra phÃa trÆ°á»›c và reo lên, nhÆ°ng vẫn đứng yên tại chá»—. Lúc bấy giá» ngÆ°á»i mẹ lại bÆ°á»›c tá»›i mấy thÆ°á»›c nữa, lại giÆ¡ cao đứa con, reo lên rồi đứng lại. Zato lại reo và dang hai tay ra. Cứ nhÆ° thế năm sáu lần trong khoảng ba bốn chục mét cuối cùng. Zato vẫn đứng yên ở ngưỡng cá»a nhà mình. Ông ta đứng trÆ°á»›c cái cá»a lá»›n, và má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u chen chúc ở hai bên. NgÆ°á»i mẹ đứng lại khi chỉ còn năm sáu bÆ°á»›c, bà ta giÆ¡ cao đứa con và reo lên. Lúc bấy giá» Zato tiến tá»›i luồn hai tay dÆ°á»›i nách thằng bé, bế nó lên cao, rồi quay vá» phÃa đông reo ba tiếng và giÆ¡ nó lên ba lần. Rồi ông ta đặt thằng bé ngồi trên cánh tay phải, cho nó nằm ngang trên ngá»±c, cho đầu nó chui và o nách mình rồi lấy cánh tay trái che nó. Xong ông ta Ä‘i và o cá»a lá»›n mà không quay lại. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u và o theo, ngÆ°á»i mẹ và o sau cùng. Có bao nhiêu nÆ°á»›c quả lên men Ä‘á»u Ä‘em ra cho má»i ngÆ°á»i uống hết.
Suốt cả tuần ấy, từ sáng đến chiá»u ngÆ°á»i ta tÆ°á»›i nÆ°á»›c và o khoảng đất ở trÆ°á»›c mặt nhà của thủ lÄ©nh Zato, rồi cả Ä‘Ã n ông lẫn Ä‘Ã n bà đến giẫm chân cho đất dẽ xuống. Rốt cuá»™c há» có được má»™t cái sân hình tròn rất rá»™ng bằng đất sét nện chặt. Ngà y hôm sau há» dá»±ng má»™t cái lêu lá»›n bằng da bò, và tôi Ä‘oán biết sắp có há»™i hè đến nÆ¡i. DÆ°á»›i lá»u da há» bà y hÆ¡n hai mÆ°Æ¡i cái chum lá»›n bằng đất nung rồi rót nÆ°á»›c quả lên men và o. HỠđặt những phiến đá xếp thà nh hà ng lối và xung quanh chất những đống cui, khô có, xanh có, má»—i ngà y má»™t chất cao thêm. Trong số củi đó có má»™t phần lá»›n đã được biển tấp và o từ lâu, nay đã khô, trắng và nhẵn.
Có những thân cây rất lá»›n đã được kéo từ biển lên không biết từ bao giá»: Trên các phiến đá hỠđã dá»±ng hai cái cá»c phÃa trên chÄ©a đôi cao bằng nhau: đó là hai cá»™t trụ của má»™t cái lò quay khổng lồ. Bốn con rùa láºt ngá»a, hÆ¡n ba mÆ°Æ¡i con thằn lằn khổng lồ hãy còn sống, móng chân bị bất chéo và o nhau không chạy Ä‘i đâu được, hai con cừu: cả Ä‘Ã n hy sinh váºt ấy Ä‘ang chá» ngÆ°á»i ta là m thịt. Ngoà i ra còn có Ãt nhất là hai ngà n cái trứng rùa biển.
Má»™t buổi sáng ná» có khoảng mÆ°á»i lăm ngÆ°á»i cưỡi ngá»±a đến, tất cả Ä‘á»u là ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng, cổ Ä‘eo vòng, Ä‘á»™i mÅ© rÆ¡m và nh rất rá»™ng, đóng khố, chân, đùi và mông để trần, mình mặc áo không tay bằng da cừu lá»™n trái. Ai nấy Ä‘á»u giắt má»™t con dao găm lá»›n ở thắt lÆ°ng, có hai ngÆ°á»i Ä‘eo súng săn hai nòng, ngÆ°á»i cầm đầu có má»™t khẩu các bin tá»± Ä‘á»™ng và mặc má»™t chiếc áo vét rất đẹp, ống tay bằng da Ä‘en, thắt má»™t cái nịt giắt đầy đạn. Ngá»±a há» cưỡi rất đẹp, nhá» nhÆ°ng hăng, con nà o lông cÅ©ng mà u xám có đốm trắng. Trên mông ngá»±a Ä‘á»u có buá»™c má»™t bó cá» khô. Từ xa hỠđã báo hiệu cho má»i ngÆ°á»i biết hỠđến bằng những phát súng, nhÆ°ng vì há» phi nÆ°á»›c đại cho nên vừa nghe tiếng súng đã thấy hỠđến nÆ¡i ngay. Vị thủ lÄ©nh của Ä‘oà n ngÆ°á»i nà y giống Zato và em trai ông má»™t cách kỳ lạ, tuy có lá»›n tuổi hÆ¡n. Xuống ngá»±a, vị thủ lÄ©nh ấy Ä‘i thẳng vá» phÃa Zato và hai ngÆ°á»i chạm tay và o vai nhau. Vị khách Ä‘i và o nhà má»™t mình, Zato theo sau, rồi lại Ä‘i ra, trên tay bế thằng bé má»›i đẻ. Ông ta giÆ¡ nó ra cho má»i ngÆ°á»i trông rõ, rồi là m những cá» chỉ giống nhÆ° Zato đã là m hôm trÆ°á»›c: sau khi Ä‘Æ°a nó vá» hÆ°á»›ng mặt trá»i má»c, ông ta dấu nó dÆ°á»›i nách và che cánh tay trái lên, rồi Ä‘i và o nhà . Bấy giá» tất cả những ngÆ°á»i cưỡi ngá»±a Ä‘á»u nhảy xuống đất, buá»™c ngá»±a cách đấy má»™t quãng, bó cá» khô treo lủng lẳng ở cổ từng con. Và o khoảng giữa trÆ°a má»™t tốp Ä‘Ã n bà Anh-Ä‘iêng Ä‘i trên má»™t cái xe lá»›n có bốn ngá»±a kéo, và o là ng. NgÆ°á»i đánh xe là Zorillo. Trên xe có cả thảy đến hai mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , Ä‘á»u còn trẻ, và bảy tám đứa bé Ä‘á»u là con trai.
TrÆ°á»›c khi Zorillo đến, tôi đã được giá»›i thiệu vá»›i cả Ä‘oà n ngÆ°á»i cưỡi ngá»±a, bắt đầu từ vị thủ lÄ©nh. Zato chỉ cho tôi để ý thấy ngón chân út bên trái của ông ta bắt chéo lên trên ngón thứ tÆ°. Em trai ông ta cÅ©ng thế, và vị thủ lÄ©nh má»›i đến cÅ©ng lại nhÆ° váºy. Sau đó ông ta lại chỉ cho tôi thấy rằng phÃa dÆ°á»›i cánh tay của má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u có má»™t thá» nốt ruồi Ä‘en giống nhau. Tôi hiểu rằng ngÆ°á»i khách má»›i đến là anh ruá»™t của thủ lÄ©nh là ng tôi. Những hình xăm trên ngÆ°á»i Zato được má»i ngÆ°á»i ngắm khÃa khen ngợi, nhất là cái đầu hổ.
Tất cả những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Anh-Ä‘iêng má»›i đến Ä‘á»u có hoa văn đủ các mà u sắc vẽ khắp ngÆ°á»i, chỉ trừ khuôn mặt. Lali khoác những chuá»—i san hô và o cổ mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , và những chuá»—i vỠốc và o cổ mấy ngÆ°á»i khác Tôi để ý đến má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Anh-Ä‘iêng rất đẹp, cao hÆ¡n những ngÆ°á»i khác vốn có tầm vóc trung bình. Cô ta có những Ä‘Æ°á»ng nét của má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ý trông nghiêng giống nhÆ° má»™t bức phù Ä‘iêu trên mặt những chiếc má»-Ä‘ay mà ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng Ä‘eo ở cổ. Tóc cô ta mà u Ä‘en có ánh tÃm, mắt mà u cẩm thạch, rất to, vá»›i đôi hà ng mi rất dà i và đôi mà y cong rất đẹp. Tóc cô ta cắt theo kiểu Anh-Ä‘iêng, phÃa trÆ°á»›c có bá»m xén thắng, phÃa trên có Ä‘Æ°á»ng ngôi ở giữa chia mái tóc ra là m hai phần rÅ© xuống hai bên tai. Mái tóc được cắt rất thẳng ở khoảng giữa cổ. Äôi vú bằng cẩm thạch gần sát nhau ở phÃa góc mở ra hai bên má»™t cách hà i hòa.
Lali giá»›i thiệu tôi vá»›i cô ta và dắt cô ta vá» nhà chúng tôi cùng vá»›i Zoraima và má»™t cô gái Anh-Ä‘iêng khác rất trẻ mang theo mấy cái cốc gá»— và má»™t bó bút lông. Số là mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà má»›i đến nà y có nhiệm vụ vẽ hoa văn cho phụ nữ trong là ng. Tôi được chứng kiến cái công trình nghệ thuáºt mà cô gái xinh đẹp kia thá»±c hiện trên ngÆ°á»i Lali và Zoraima. Bút lông của há» là m bằng má»™t que gá»— có gắn má»™t dúm len ở đầu. Cô gái chấm nó và o mấy cái cốc Ä‘á»±ng thuốc mà u để vẽ. Tôi cÅ©ng lấy cây bút lông của tôi ra, và bắt đầu từ rốn Lali, tôi vẽ má»™t cây hoa có hai cà nh Ä‘i lên hai bá» vú, rồi vẽ những cánh hoa mà u hồng trên hai vú, còn đầu vú thì tôi bôi và ng. Trông nhÆ° má»™t bông hoa hé nở, ở giữa có nhụy và ng. Ba cô con gái kia muốn tôi vẽ cả cho há» nữa. Việc nà y tôi phải há»i Zorillo. Anh ta đến và nói rằng má»™t khi hỠđã bằng lòng thì tôi muốn vẽ gì cho há» cÅ©ng được cả. Tôi đã lâm và o má»™t tình thế tháºt đặc biệt. Suốt hÆ¡n hai tiếng đồng hồ tôi phải vẽ mà u lên bụng và vú của tất cả các cô Anh-Ä‘iêng, khách cÅ©ng nhÆ° chủ. Zoraima nhất định đòi tôi vẽ tháºt giống nhÆ° Lali. Trong khi đó, dân là ng đã quay xong mấy con cừu và nÆ°á»›ng thịt hai con rùa đã được đã được xẻ ra từng miếng. Thịt của nó Ä‘á» tÆ°Æ¡i giống nhÆ° thịt bò, trông rất ngon là nh.
Tôi được ngồi gần Zato và bố ông ta ở dÆ°á»›i lá»u. Äà n ông ăn má»™t bên, Ä‘Ã n bà ăn bên kia, không kể những ngÆ°á»i bÆ°ng dá»n thức ăn cho chúng tôi. Äám há»™i kết thúc bằng má»™t thứ Ä‘iệu vÅ©, khi đã khá khuya. Äể đệm cho Ä‘iệu vÅ©, má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Anh-Ä‘iêng thổi má»™t cây sáo bằng gá»— phát ra những âm thanh cao hÆ¡i Ä‘Æ¡n Ä‘iệu và đánh lên hai cái trống bằng da cừu. Có nhiá»u ngÆ°á»i, cả Ä‘Ã n ông lẫn Ä‘Ã n bà , say rượu, nhÆ°ng không thấy xảy ra chuyện gì khó coi. Ông thầy cÅ©ng cưỡi lừa đến dá»±. Ai cÅ©ng nhìn cái sẹo mà u hồng đã thay thế cho cái mụn sâu quẳng mà má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u biết rõ. Há» Ä‘á»u lấy là m ngạc nhiên khi thấy nó đã khá»i. Chỉ có Zorillo và tôi là biết rõ ngá»n ngà nh, Zorillo giảng giải cho tôi biết rằng thủ lÄ©nh của bá»™ lạc đến dá»± há»™i là ông bố của Zato, thÆ°á»ng được gá»i là Justo, có nghÄ©a là Công Bằng. Ông ta là ngÆ°á»i chuyên xá» các vụ tranh chấp giữa những ngÆ°á»i thuá»™c các bá»™ lạc khác nhau trong chủng tá»™c Guajiros. Anh ta cÅ©ng nói cho tôi biết rằng khi có chuyện xÃch mÃch vá»›i ngÆ°á»i Iapus, má»™t chủng tá»™c Anh-Ä‘iêng khác, hai bên há»p lại để bà n xem sẽ mở cuá»™c chiến tranh vá»›i nhau hay dà n xếp vá»›i nhau. Khi má»™t ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng bị má»™t ngÆ°á»i thuá»™c chủng tá»™c khác giết chết, há» có thể tránh được chiến tranh bằng cách thá»a thuáºn vá»›i nhau là kẻ giết ngÆ°á»i bồi thÆ°á»ng cho bá»™ lạc có ngÆ°á»i bị giết. Nhiá»u khi của bồi thÆ°á»ng có thể lên tá»›i hai trăm con bò, vì các vùng núi và chân núi, bá»™ lạc nà o cÅ©ng nuôi được rất nhiá»u bò. Äáng tiếc là há» không bao giá» tiêm chủng bò để phòng ngừa bệnh sốt lở mồm và các bệnh dịch thÆ°á»ng là m chết rất nhiá»u súc váºt. Zorillo cho rằng tình hình đó cÅ©ng có mặt tốt, vì nếu không có những thứ bệnh ấy thì số súc váºt sẽ quá nhiá»u. Bò của ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng không được Ä‘em bán công khai ở Colombia hay ở Venezuela, mà chỉ được đổi chác quanh quẩn trong phạm vi lãnh thổ Anh-Ä‘iêng, vì ngÆ°á»i ta sợ bệnh sốt lở mồm sẽ lan và o hai xứ nà y. NhÆ°ng, vẫn theo Zorillo, trong vùng núi ngÆ°á»i ta buôn láºu gia súc rất nhiá»u. Vị khách của bá»™ lạc thủ lÄ©nh Công Bằng nhá» Zorillo bảo tôi đến thăm ông ta trong là ng của bá»™ lạc do ông đứng đầu. Là ng nà y hình nhÆ° có đến má»™t trăm mái nhà . Ông ta bảo tôi cùng đến vá»›i Lali và Zoraima, ông ta sẽ cho má»™t nếp nhà riêng, và dặn tôi đừng Ä‘em gì theo vì ở đấy tôi có đủ các thứ cần dùng, chỉ cần mang theo những dụng cụ xăm hình để xăm cho ông ta má»™t cái đầu hổ. Ông ta tháo cái nịt gân bằng da Ä‘en thắt ở cổ tay ra tặng tôi. Theo Zorillo thì đó là má»™t cá» chỉ có ý nghÄ©a quan trá»ng cho biết rằng ông ta là bạn của tôi và trÆ°á»›c những ý muốn của tôi ông ta sẽ không đủ sức từ chối. Ông ta há»i tôi xem tôi có muốn có má»™t con ngá»±a không, tôi trả lá»i là có nhÆ°ng tôi không dám nháºn vì ở đây hầu nhÆ° không có cá». Ông ta liá»n nói rằng Lali hay Zoraima má»—i khi cần có thể đến cắt cỠở má»™t nÆ¡i chỉ cách là ng tôi ná»a ngà y Ä‘i ngá»±a, ông ta chỉ rõ cách Ä‘i đến nÆ¡i ấy và nói thêm rằng ở đấy cá» tốt và ngon. Tôi Ä‘Ã nh nháºn con ngá»±a mà ông nói là chỉ Ãt nữa ông sẽ gá»i đến cho tôi
Nhân dịp Zorillo ở lại đây khá lâu, tôi nói rằng tôi tin anh ta và hy vá»ng rằng anh ta sẽ không phản bá»™i tôi khi tôi cho anh biết ý định Ä‘i Venezuela. Anh ta liá»n nói rõ cho tôi biết những mối nguy hiểm của những vùng nằm trong khoảng ba mÆ°Æ¡i cây số hai bên biên giá»›i. Theo những tà i liệu của dân buôn láºu thì phái Venezuela nguy hiểm hÆ¡n phÃa Colombia. Mặt khác, bản thân anh ta có thể Ä‘Æ°a tôi Ä‘i vá» phÃa Colombia gần đến táºn Santa Marta, và nói thêm rằng tôi đã từng Ä‘i qua Ä‘Æ°á»ng nà y, và theo anh ta thì Ä‘i Colombia có lợi hÆ¡n. Anh ta bằng lòng giúp tôi kiếm má»™t cuốn từ Ä‘iển khác hay tốt hÆ¡n là những cuốn sách há»c tiếng Tây Ban Nha trong đó có những câu mẫu. Theo anh ta nếu tôi táºp giả vá» nói cà lăm tháºt dữ thì sẽ rất có lợi vì khi nghe tôi nói ngÆ°á»i ta sẽ sốt ruá»™t và sẽ tá»± nói nốt những câu dở dang mà không để ý đến cách phát âm lÆ¡ lá»› của tôi. Thế là chúng tôi đã nhất trÃ: anh ta sẽ mua cho tôi mấy cuốn sách, má»™t tấm bản đồ cà ng chi tiết cà ng tốt và khi cần sẽ đảm Ä‘Æ°Æ¡ng việc giúp tôi bán ngá»c trai để lấy tiá»n Colombia. Zorillo giải cho tôi hiểu rằng ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng, bắt đầu từ ông thủ lÄ©nh, chỉ có thể tán thà nh quyết định ra Ä‘i của tôi, vì má»™t khi tôi đã muốn thế, há» sẽ lấy là m tiếc nhÆ°ng cÅ©ng sẽ hiểu rằng tôi tìm cách trở vá» vá»›i đồng chủng là lẽ tá»± nhiên. Cái khó là Zoraima và nhất là Lali. Cả hai ngÆ°á»i, nhất là Lali, Ä‘á»u rất có thể bắn chết tôi. Mặt khác, Zorillo cÅ©ng cho tôi biết má»™t Ä‘iá»u mà tôi không ngá»: Zoraima đã có thai. TrÆ°á»›c đó tôi không để ý, cho nên nghe nói nhÆ° váºy tôi rất kinh ngạc.
Há»™i hè đã kết thúc, khách khứa đã ra vá», cái lá»u da bò đã được tháo gỡ, má»i việc trở lại nhÆ° cÅ©, Ãt nhất là bá» ngoà i. Tôi đã nháºn được con ngá»±a của thủ lÄ©nh Justo tặng, má»™t con tuấn mã mà u xám có đốm trắng, Ä‘uôi dà i sát đất, bá»m mà u xám bạch kim rất đẹp. Lali và Zoraima chẳng bằng lòng chút nà o, và ông thầy mo có cho gá»i tôi đến để nói cho tôi biết rằng Lali và Zoraima có há»i ông ta xem thá» nếu há» cho con ngá»±a ăn thủy tinh đâm vụn cho nó chết Ä‘i thì há» có bị sao không. Ông thầy mo đã trả lá»i hai cô là không được là m nhÆ° thế vì tôi được má»™t ông thần Anh-Ä‘iêng nà o đó che chở cho nên nếu hai cô bá» thủy tinh vụn và o thức ăn của ngá»±a thì chá»— thủy tinh đó tức khắc sẽ chui và o bụng hai cô. Ông ta nói thêm rằng theo ông không có gì đáng sợ vá» phÃa há» nữa, nhÆ°ng Ä‘iá»u đó cÅ©ng không chắc hoà n toà n. Tôi phải coi chừng. Còn vá» phần tôi thì sao? Không sao cả, ông ta nói thế. Nếu hai cô thấy tôi sá»a soạn ra Ä‘i tháºt, quá lắm há» cÅ©ng chỉ có thể giết tôi bằng má»™t phát súng, nhất là Lali. Liệu tôi có thể tìm cách thuyết phục hỠđể há» cho tôi Ä‘i, hứa rằng tôi nhất định sẽ trở lại không? Tối kỵ, không bao giỠđược để cho há» thấy rằng tôi muốn ra Ä‘i.
Ông thầy mo đã nói được cho tôi hiểu tất cả những Ä‘iá»u: đó đúng hôm ấy ông ta cho gá»i cả Zorillo đến là m thông ngôn. Tình hình rất nghiêm trá»ng cho nên phải Ä‘á» phòng hết cách, Zorillo kết luáºn nhÆ° váºy. Tôi vá» nhà . Zorillo cÅ©ng vá» bằng má»™t con Ä‘Æ°á»ng khác - (khi đến đây, anh ta cÅ©ng đã giữ ý Ä‘i má»™t con Ä‘Æ°á»ng khác hẳn con Ä‘Æ°á»ng của tôi). Trong là ng không có ai biết là Zorillo lên chá»— ông thầy mo cùng má»™t lúc vá»›i tôi.
Äã sáu tháng trôi qua, và tôi rất nóng lòng muốn ra Ä‘i. Có má»™t hôm Ä‘i đâu vá», tôi bắt gặp Lali và Zoraima lom khom trên tấm bản đồ. Hai cô Ä‘ang cố Ä‘oán xem những hình vẽ ngoằn ngoèo trên tá» giấy kia là cái gì. Hai cô ngại nhất là cái hình có những mÅ©i tên chỉ ra bốn phÆ°Æ¡ng trá»i. Rốt cục há» chẳng hiểu gì nhÆ°ng vẫn Ä‘oán rằng tá» giấy nà y có má»™t cái gì rất hệ trá»ng đối vá»›i cuá»™c Ä‘á»i của vợ chồng chúng tôi. Bụng Zoraima đã bắt đầu to lên khá rõ. Lali hÆ¡i ghen và bắt tôi phải là m tình và o bất cứ giá» nà o không kể ngà y hay đêm, há»… có nÆ¡i thuáºn tiện má»™t chút là được Zoraima cÅ©ng đòi là m tình, nhÆ°ng may thay, chỉ ban đêm thôi. Tôi đã đến thăm thủ lÄ©nh Công Bằng, ông của Zato. Cả Lali và Zoraima cÅ©ng cùng Ä‘i vá»›i tôi. Rất may là hôm trÆ°á»›c tôi đã giữ lại hình vẽ đầu hổ, cho nên bây giá» tôi có thể dùng nó để đồ lên ngá»±c ông thủ lÄ©nh. Trong sáu ngà y việc xăm hình đã xong, vì lá»›p vảy đầu đã tróc rất nhanh sau khi ông ta rá»a ngá»±c bằng nÆ°á»›c có bá» chút vôi sống. Justo hà i lòng đến ná»—i má»—i ngà y ông soi gÆ°Æ¡ng đến mấy lần. Trong khi tôi còn ở đấy thì Zorillo đến. Vá»›i sá»± đồng ý của tôi, anh ta nói chuyện vá»›i thủ lÄ©nh vá» dá»± định của tôi, vì tôi muốn ông đổi cho tôi con ngá»±a. Ngá»±a của ngÆ°á»i Guajiros mà u xám có đốm trắng không há» có ở Colombia, nhÆ°ng ông thủ lÄ©nh có ba con ngá»±a hồng, vốn là ngá»±a xứ Colombia. Biết được ý định của tôi, ông ta cho ngÆ°á»i Ä‘i bắt ngá»±a ngay. Tôi chá»n má»™t con có vẻ đằm tÃnh nhất ông ta liá»n ra lệnh đóng yên, lắp bà n đạp và má»™t cái hà m thiếc, vì ngá»±a của há» không có yên, và hà m thiết chỉ là má»™t khúc xÆ°Æ¡ng. Sau khi đã trang bị tôi theo kiểu Colombia, thủ lÄ©nh đặt và o tay tôi sợi dây cÆ°Æ¡ng bằng da nâu, rồi trÆ°á»›c mặt tôi ông ta đếm cho Zorillo ba mÆ°Æ¡i chÃn đồng tiá»n và ng má»—i đồng ăn má»™t trăm pesos. Zorillo có nhiệm vụ giữ số tiá»n nà y để trao lại cho tôi khi tôi ra Ä‘i. Ông ta muốn tặng tôi khẩu các-bin Winchester tá»± Ä‘á»™ng của ông ta, nhÆ°ng tôi từ chối. Vả lại Zorillo cÅ©ng đã nói rằng tôi không thể mang vÅ© khà và o Colombia được. Lúc bấy giá» thủ lÄ©nh Công Bằng Ä‘Æ°a cho tôi hai mÅ©i tên dà i bằng ngón tay bá»c trong má»™t cái túi da nhá». Zorillo nói cho tôi biết rằng những mÅ©i tên nà y đã được tẩm má»™t thứ thuốc Ä‘á»™c rất mạnh và rất quý.
Zorillo chÆ°a bao giá» thấy mà cÅ©ng chÆ°a bao giá» có những mÅ©i tên tẩm thuốc Ä‘á»™c. Anh ta có nhiệm vụ giữ mấy mÅ©i tên nà y cho đến khi tôi lên Ä‘Æ°á»ng. Tôi không biết là m thế nà o để bà y tá» lòng biết Æ¡n của tôi đối vá»›i lòng tốt tuyệt vá»i của thủ lÄ©nh Công Bằng. Ông ta nói tôi qua Zorillo rằng ông ta biết được Ãt nhiá»u vá» cuá»™c Ä‘á»i tôi và tôi nghÄ© rằng cái phần mà ông ta chÆ°a biết chắc phải phong phú lắm, vì dÆ°á»›i mắt ông tôi là má»™t con ngÆ°á»i hoà n hảo; ông ta nói lại rằng đây là lần đầu tiên trong Ä‘á»i ông được biết rõ vá» má»™t ngÆ°á»i da trắng, trÆ°á»›c kia ông coi tất cả những ngÆ°á»i da trắng nhÆ° là những kẻ thù, nhÆ°ng từ nay ông sẽ quý mến há» và tìm cách biết thêm má»™t ngÆ°á»i nữa giống nhÆ° tôi. Ông nói:
- Anh hãy nghÄ© cho kỹ trÆ°á»›c khi lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đến má»™t vùng đất có nhiá»u kẻ thù của anh và rá»i bá» vùng đất nà y, nÆ¡i mà anh chỉ có những ngÆ°á»i bạn.
Ông ta lại nói rằng Zato và bản thân ông sẽ trông nom Lali và Zoraima, rằng đứa con của Zoraima bao giỠcũng sẽ có được một vị trà vinh hiển trong bộ lạc (nếu nó sẽ là con trai, dĩ nhiên). Ông nói tiếp:
- Tôi thì tôi chẳng muốn anh ra Ä‘i. Nếu anh ở lại, tôi sẽ cho anh cô gái xinh đẹp mà anh đã gặp trong ngà y há»™i. Äó là má»™t đứa con gái tốt, và nó cÅ©ng yêu anh. Nếu váºy anh có thể ở lại đây vá»›i tôi. Anh sẽ có má»™t ngôi nhà lá»›n và muốn có bao nhiêu bò cÅ©ng được.
Tôi từ giã con ngÆ°á»i tuyệt vá»i đó và trở vá» là ng. Suốt dá»c Ä‘Æ°á»ng, Lali không nói má»™t câu nà o. Cô ngồi sau lÆ°ng tôi, trên con ngá»±a hồng. Cái yên cà và o đùi là m cho cô Ä‘au, nhÆ°ng cô vẫn không hé răng. Zoraima chung ngá»±a vá»›i má»™t ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng. Zorillo trở vá» là ng anh ta bằng má»™t con Ä‘Æ°á»ng khác. Ban đêm trá»i hÆ¡i lạnh. Tôi mặc cho Lali chiếc áo vét bằng da cừu mà thủ lÄ©nh Công Bằng má»›i cho tôi. Cô cứ để mặc, không nói lấy má»™t lá»i, không biểu lá»™ má»™t cảm xúc gì. NgÆ°á»i cô im nhÆ° pho tượng. Cô cứ để cho tôi mặc áo và o ngÆ°á»i, chỉ thế thôi. Ngá»±a chạy có xóc nhiá»u, cô cÅ©ng không ôm lÆ°ng tôi để ngồi cho vững. VỠđến là ng, trong khi tôi ghé chà o Zato, cô dắt ngá»±a vá» trÆ°á»›c, buá»™c dây cÆ°Æ¡ng và o cá»™t nhà , ném má»™t bó cá» trÆ°á»›c mặt nó, không tháo yên, không tháo hà m thiết. Tôi ngồi vá»›i Zato đến má»™t tiếng đồng hồ rồi vá» nhà .
Khi nà o buồn, ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng, nhất là phụ nữ, có má»™t gÆ°Æ¡ng mặt trầm ngâm, kÃn nhÆ° bÆ°ng, không má»™t thá»› thịt nà o cá» Ä‘á»™ng, đôi mắt chìm đắm trong ná»—i buồn nhÆ°ng lại không bao giá» khóc. Há» có thể rên rỉ, nhÆ°ng há» không khóc. Äang nằm, tôi trở mình vô tình chạm phải bụng Zoraima lần nữa. Cái võng nà y mắc rất thấp. Tôi nằm xuống thì cảm thấy có ai chạm và o nó. Tôi giả vá» ngủ. Lali ngồi trên má»™t súc gá»— và im lặng nhìn tôi không nhúc nhÃch. Má»™t lát sau tôi lại cảm thấy sá»± có mặt của Zoraima: cô có thói quen bóp nát mấy bông hoa cam rồi xát lên ngÆ°á»i, cho nên da cô có má»™t mùi thÆ¡m rết riêng biệt. Những bông hoa ấy cô thÆ°á»ng mua từng túi nhá» của má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Anh-Ä‘iêng thỉnh thoảng vẫn ghé và o là ng. Khi tôi thức dáºy hai cô vẫn ngồi ở đấy, im lìm bất Ä‘á»™ng. Mặt trá»i đã lên, lúc ấy và o khoảng tám giá». Tôi dẫn hai ngÆ°á»i ra bãi biển và nằm xuống lá»›p cát khô. Lali và Zoraima Ä‘á»u ngồi cạnh tôi. Tôi vuốt lên đôi vú và lên bụng Zoraima, nhÆ°ng cô vẫn lạnh nhÆ° băng. Tôi kéo Lali nằm xuống và hôn cô, nhÆ°ng cô mÃm chặt môi lại. NgÆ°á»i chèo thuyá»n đã đến đợi Lali. Chỉ nhìn gÆ°Æ¡ng mặt của cô thôi, anh ta cÅ©ng hiểu ngay và lảng Ä‘i nÆ¡i khác. Tôi thà nh tháºt xót xa nhÆ°ng tôi chẳng biết là m cách nà o, chỉ biết ôm ấp vuốt ve hỠđể cho há» thấy rõ tôi yêu há». Há» vẫn chẳng nói không rằng. Chỉ nghÄ© đến cuá»™c sống của há» sau khi tôi ra Ä‘i, tôi cÅ©ng đã thấy rối bá»i cả ruá»™t gan trÆ°á»›c ná»—i Ä‘au lá»›n lao của há». Lali muốn là m tình ngay cho bằng được. Cô hiến thân cho tôi má»™t cách hầu nhÆ° tuyệt vá»ng. Vì nguyên do gì? Nguyên do chỉ có thể có má»™t: cố sao có thai vá»›i tôi. Sáng hôm ấy, lần đấu tiên tôi trông thấy má»™t cá» chỉ ghen tuông của Lali đối vá»›i Zoraima. Lúc bấy giá» tôi Ä‘ang vuốt ve cái bụng và đôi vú của Zoraima còn cô thì cắn nhè nhẹ và o *** tai tôi. Chúng tôi Ä‘ang nằm trên bãi biển ở má»™t nÆ¡i kÃn gió trên cát mịn. Lali Ä‘i tá»›i, cầm lấy cánh tay em, rồi vuốt lên cái bụng hÆ¡i phồng lên của cô em, rồi lại vuốt lên cái bụng phẳng và trÆ¡n của mình. Zoraima láºp tức đứng dáºy nhÆ°á»ng chá»— cho chị bên cạnh tôi, vẻ nhÆ° muốn nói: chị có lý.
Hai cô ngà y nà o cÅ©ng là m hết món nà y đến món ná» cho tôi ăn, nhÆ°ng hai cô thì chả ăn gì hết. Äã ba ngà y rồi há» không ăn gì. Tôi thắng ngá»±a và suýt phạm má»™t sai lầm nghiêm trá»ng, sai lầm đầu tiên kể từ hÆ¡n năm tháng nay: tôi định đến thăm ông thầy mo mà không chỠđược phép. Giữa Ä‘Æ°á»ng tôi sá»±c nhá»› ra, nên không dám và o thẳng mà chỉ Ä‘i qua Ä‘i lại cách lá»u ông ta khoảng hai trăm mét. Ông ta đã trông thấy tôi và ra hiệu gá»i tôi đến. Tôi tìm cách là m cho ông ta hiểu rằng Lali và Zoraima không chịu ăn nữa. Ông ta cho tôi má»™t cái hạt gì giống nhÆ° hạt dẻ, dặn tôi bá» và o chum nÆ°á»›c ngá»t trong nhà . Tôi vá» nhà và bá» cái há»™t và o cái chum lá»›n. Hai cô đã uống nÆ°á»›c nhiá»u lần mà tôi vẫn chẳng thấy hỠăn gì cả. Lali không Ä‘i vá»›t trai nữa. Hôm nay, sau bốn ngà y nhịn đói hoà n toà n, cô đã là m má»™t việc tháºt là điên rồ: cô đã bÆ¡i ra biển cách bá» gần hai trăm mét và đem ba mÆ°Æ¡i con sò vá» cho tôi ăn. Ná»—i tuyệt vá»ng câm lặng của há» là m cho tôi hoang mang đến ná»—i tôi cÅ©ng không ăn được nữa. Tình trạng nà y đã kéo dà i được sáu ngà y. Lali phải nằm, ngÆ°á»i cô hâm hấp sốt. Trong sáu ngà y trá»i cô chỉ mút nÆ°á»›c và i quả chanh, ngoà i ra chẳng có gì nữa. Zoraima ăn môi ngà y má»™t lần và o giữa trÆ°a. Tôi không còn biết là m thế nà o nữa.
Hôm đó tôi ngồi cạnh Lali. Lali nằm trên má»™t chiếc võng mà tôi đã gấp lại trải xuống đất thà nh má»™t thứ nệm, mắt cô nhìn đăm đăm lên mái nhà , ngÆ°á»i cô bất Ä‘á»™ng. Tôi nhìn Lali rồi lại nhìn Zoraima vá»›i cái bụng cá»™m lên, rồi cÅ©ng chẳng hiểu rõ tại sao, nÆ°á»›c mắt tôi trà o ra: tôi khóc. Khóc cho bản thân, hay khóc cho há»? Ai mà biết được! Tôi khóc, nÆ°á»›c mắt chảy ròng ròng trên hai má. Zoraima thấy thế liá»n cất tiếng rên rỉ, lúc bấy giá» Lali ngoảnh lại và thấy mặt tôi già n giụa nÆ°á»›c mắt. Cô đứng phắt dáºy, đến ngồi và o lòng tôi, rên khe khẽ. Cô ôm hôn tôi và vuốt ve tôi. Zoraima quà ng má»™t cánh tay lên vai tôi, Lali thì bắt đầu nói những gì không rõ, vừa nói vừa rên rỉ. Zoraima đáp lại, hình nhÆ° cô trách móc chị. Lali lấy má»™t cục Ä‘Æ°á»ng Ä‘en to bằng nắm tay bá» và o nÆ°á»›c khuấy trÆ°á»›c mặt tôi và uống hai há»›p hết sạch. Rồi cô cùng ra ngoà i vá»›i Zoraima, tôi nghe thấy tiếng há» dắt ngá»±a ra, và đến khi tôi ra thì đã thấy nó được thắng yên cÆ°Æ¡ng đầy đủ, dây cÆ°Æ¡ng buá»™c và o đầu yên. Tôi Ä‘em theo cái áo da cừu cho Zoraima, và Lali đặt lên yên má»™t cái võng gấp lại. Zoraima lên ngá»±a trÆ°á»›c, ngồi sát cổ con ngá»±a, tôi ngồi giữa và Lali ngồi sau. Lúc bấy giá» tôi hoang mang đến ná»—i ra Ä‘i chẳng chà o ai mà cÅ©ng chẳng báo cho thủ lÄ©nh biết.
Lali kéo dây cÆ°Æ¡ng, vì tôi tưởng hỠđịnh Ä‘i đến nhà ông thầy mo nên đã cho ngá»±a Ä‘i vá» hÆ°á»›ng ấy. Hóa ra không phải, Lali kéo dây cÆ°Æ¡ng rồi nói: “Zorilloâ€. Chúng tôi Ä‘i gặp Zorillo, Lali ngồi bám và o thắt lÆ°ng tôi tháºt chặt, mấy lần hôn và o cổ tôi. Tôi thì tay trái cầm cÆ°Æ¡ng còn tay phải tôi vuốt ve Zoraima của tôi. Chúng tôi đến là ng Zorillo vừa đúng lúc anh ta từ Colombia trở vá» vá»›i ba con lừa và má»™t con ngá»±a chở rất nặng. Chúng tôi và o nhà . Lali nói trÆ°á»›c, rồi Zoraima.
Và đây là những Ä‘iá»u Zorillo đã nói lại cho tôi hiểu: kể cho đến khi trông thấy tôi khóc, Lali đã tưởng rằng tôi là má»™t con ngÆ°á»i Da trắng không há» coi cô ta ra gì. Lali biết rằng tôi sắp ra Ä‘i, nhÆ°ng tôi giả dối nhÆ° con rắn vì tôi không bao giá» chịu nói gì hay là m gì cho cô hiểu Ä‘iá»u đó. Cô ấy nói rằng cô thất vá»ng vô cùng, vì cô vẫn nghÄ© rằng má»™t ngÆ°á»i nhÆ° cô có thể là m cho má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông hạnh phúc được. Cô nghÄ© rằng má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông được thá»a mãn thì không bao giá» lại bá» Ä‘i, rằng sau má»™t sá»± đổ vỡ trầm trá»ng nhÆ° váºy không còn lý do gì để cho cô tiếp tục sống nữa. Zoraima cÅ©ng nói đại loại nhÆ° váºy, và thêm và o đấy lại còn lo rằng con trai cô đẻ ra sẽ giống nhÆ° bố nó: má»™t con ngÆ°á»i chẳng biết nói năng, ăn ở dối trá và đòi há»i ở vợ mình những chuyện khó là m đến ná»—i, mặc dầu sẵn sà ng hy sinh tÃnh mạng cho chồng, há» cÅ©ng không tà i nà o hiểu được tại sao tôi lại muốn xa lánh cô ấy nhÆ° thể cô ấy là con chó đã cắn tôi hôm tôi má»›i đến? Tôi trả lá»i:
- Lali ạ, nếu bố em ốm, em sẽ là m gì?
- Em sẽ đi trên chông gai để đến săn sóc bố.
Nếu ngÆ°á»i ta săn Ä‘uổi em nhÆ° má»™t con thú để giết em, thì đến cái ngà y mà em có thể chống trả được em sẽ là m gì?
- Em sẽ Ä‘i tìm kẻ thù của em khắp má»i nÆ¡i, để chôn nó xuống tháºt sâu, sâu đến ná»—i nó không còn có thể nhúc nhÃch trong cái lá»— chôn nó được nữa.
- Là m xong tất cả những việc đó, em sẽ là m gì nếu em có hai ngÆ°á»i vợ tuyệt vá»i Ä‘ang đợi em?
- Em sẽ cưỡi ngá»±a trở vá».
- Äó là điá»u mà anh sẽ là m, chắc chắn nhÆ° váºy.
- Thế nếu khi anh trở vỠem đã già và xấu thì sao?
- Anh sẽ vỠtừ lâu trước khi em già và xấu.
- Phải, nÆ°á»›c trong mắt anh đã chảy ra: nhÆ° váºy là anh không bao giá» có thể cố tình xa lánh chúng em. Cho nên bây giá» anh muốn ra Ä‘i lúc nà o em cÅ©ng bằng lòng, nhÆ°ng anh phải Ä‘i giữa ban ngà y, trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i, chứ không phải ra Ä‘i vụng trá»™m nhÆ° thằng ăn cắp. Anh phải ra Ä‘i đúng nhÆ° anh đã đến đây, đúng và o giỠấy, ăn mặc chỉnh tá». Anh phải nói rõ ngÆ°á»i nà o được anh giao nhiệm vụ trông nom chúng em đêm ngà y. Zato là vị thủ lÄ©nh của chúng em, nhÆ°ng phải có má»™t ngÆ°á»i nữa trông nom chúng em. Anh phải nói cho má»i ngÆ°á»i nghe rằng nhà nà y vẫn là nhà của anh, rằng không có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nà o trừ con trai anh nếu trong bụng Zoraima là má»™t đứa con trai, không có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nà o có quyá»n bÆ°á»›c chân và o nhà anh. Váºy Zorillo phải đến đây và o ngà y anh ra Ä‘i. Äể nói lại cho má»i ngÆ°á»i nghe tất cả những Ä‘iá»u anh cần nói.
Chúng tôi đã ngủ lại nhà Zorillo. Äêm ấy là má»™t đêm dịu ngá»t và êm ái lạ thÆ°á»ng. Những tiếng thì thầm và những âm thanh êm dịu phát ra từ miệng hai đứa con gái của thiên nhiên ấy có những âm hưởng ái ân mạnh mẽ và sâu xa đến ná»—i tôi rung Ä‘á»™ng đến táºn đáy lòng. Cả ba chúng tôi cùng cưỡi ngá»±a trở vá» là ng, Ä‘i rất thong thả để nÆ°Æ¡ng nhẹ cái bụng của Zoraima. Tôi phải ra Ä‘i đúng và o ngà y thứ chÃn sau khi bắt đầu tuần trăng, vì Lali muốn cho tôi biết chắc cô đã có mang chÆ°a. Tuần trăng trÆ°á»›c, cô không thấy kinh nguyệt. Lali sợ mình có thể nhầm, nhÆ°ng nếu tuần trăng nà y lại không thấy nữa thì nhÆ° thế có nghÄ©a là má»™t đứa con đã bắt đầu phôi thai trong mình cô. Zorillo sẽ Ä‘em theo tất cả các thứ áo quần tôi sẽ mặc: tôi sẽ mặc các thứ ấy và o sau khi đã nói chuyện vá»›i dân là ng vá»›i tÆ° cách đầy đủ của má»™t ngÆ°á»i dân Guajiro. NghÄ©a là trong bá»™ trang phục của dân tá»™c - cái khố. TrÆ°á»›c đấy má»™t hôm, chúng tôi sẽ phải cùng đến gặp ông thầy mo, cả ba ngÆ°á»i. Ông ta sẽ nói cho chúng tôi biết là trong nhà phải để ngá» cái cá»a của tôi hay phải đóng nó lại. Vì phải nÆ°Æ¡ng nhẹ cái bụng của Zoraima, chúng tôi cho ngá»±a Ä‘i trên Ä‘Æ°á»ng vá» má»™t cách cháºm chạp. Tuy váºy, chuyến Ä‘i nà y không có gì buồn bã. Hai cô vợ của tôi thà biết rõ sá»± tháºt còn hÆ¡n là bị bá» lại trong má»™t tình thế không minh bạch và chịu Ä‘á»±ng những tiếng chê cÆ°á»i của Ä‘Ã n bà và đà n ông trong là ng. Khi Zoraima sinh con, cô sẽ chá»n má»™t ngÆ°á»i chèo thuyá»n để Ä‘i mò trai, cô sẽ cố gắng mò tháºt nhiá»u ngá»c để dà nh cho tôi.
Lali cÅ©ng sẽ Ä‘i mò trai nhiá»u hÆ¡n trÆ°á»›c để có công việc là m cho đỡ buồn. Tôi rất tiếc là đã không há»c tiếng Guajiro: tôi chỉ biết được mÆ°á»i lăm tiếng là cùng. Giá tôi chịu khó há»c, tôi có thể nói vá»›i Lali và Zoraima biết bao nhiêu Ä‘iá»u cần nói, nhất là những Ä‘iá»u không thể nói qua má»™t ngÆ°á»i phiên dịch. Chúng tôi đã vỠđến là ng. Việc đầu tiên cần phải là m là đến gặp Zato để xin lá»—i vì vừa rồi ra Ä‘i không nói gì vá»›i ông. Zato cÅ©ng cao thượng nhÆ° cha ông. Tôi chÆ°a kịp nói thì ông đã đặt bà n tay lên cổ tôi và nói “Uilu (anh im Ä‘i)â€. Còn mÆ°á»i hai ngà y nữa sẽ có trăng non. Cá»™ng thêm tám ngà y tôi phải đợi nữa là hai mÆ°Æ¡i ngà y: đến ngà y thứ hai mÆ°Æ¡i mốt tôi sẽ lên Ä‘Æ°á»ng.
Tôi xem lại bản đồ, dá»± định thay đổi má»™t và i chi tiết trong cách Ä‘i qua các là ng mạc, vừa xem vừa nghÄ© lại những Ä‘iá»u mà thủ lÄ©nh Công Bằng đã nói vá»›i tôi. Dá»… có nÆ¡i nà o tôi sẽ được sung sÆ°á»›ng hÆ¡n ở đây, nÆ¡i mà má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u yêu quý tôi? Hay là tôi sẽ tá»± mình chuốc lấy tai há»a khi trở vá» vá»›i thế giá»›i văn minh?
TÆ°Æ¡ng lai sẽ trả lá»i cho tôi biết.
Ba tuần ấy đã trôi qua nhÆ° má»™t giấc mÆ¡ kỳ ảo. Lali đã có đủ bằng chứng để biết chắc rằng cô có mang: thế là sẽ có hai hay ba đứa trẻ đợi tôi vá». Sao lại ba? Lali nói vá»›i tôi rằng mẹ cô đã hai lần đẻ sinh đôi. Chúng tôi đã đến gặp ông thầy mo. Không, không được đóng cá»a. Chỉ lấy má»™t cà nh cây chắn ngang cá»a là đủ. Cái võng mà ba chúng tôi thÆ°á»ng nằm phải Ä‘em căng lên trần nhà . Lali và Zoraima lúc nà o cÅ©ng phải cùng Ä‘i ngủ má»™t lúc vì hai cô bây giá» chỉ là má»™t. Rồi ông ta bảo chúng tôi ngồi quanh ngá»n lá»a, bá» má»™t nắm lá xanh và o và hun khói chúng tôi hÆ¡n mÆ°á»i phút. Xong đâu đấy chúng tôi vá» nhà chá» Zorillo đến. Ngay tối hôm ấy anh ta đến tháºt. Chúng tôi đốt má»™t đống lá»a ở phÃa trÆ°á»›c, và dân là ng đến ngồi xung quanh nói chuyện vá»›i chúng tôi suốt đêm. Thông qua Zorillo, tôi nói vá»›i má»—i ngÆ°á»i má»™t đôi lá»i thân ái, và ngÆ°á»i ấy cÅ©ng đáp nhÆ° thế. Khi mặt trá»i má»c tôi lui và o nhà vá»›i Lali và Zoraima.
Suốt ngà y hôm sau chúng tôi quấn quÃt bên nhau Zoraima ôm lấy tôi để cảm thấy rõ hÆ¡n là tôi Ä‘ang ở trong cô, Lali quấn quanh tôi nhÆ° má»™t sợi dây leo, tôi nhÆ° bị đóng chặt và o cô... Äến chiá»u là giá» ra Ä‘i. Tôi nói vá»›i thủ lÄ©nh thông qua Zorillo:
- ThÆ°a thủ lÄ©nh Zato vị tù trÆ°á»›ng lá»›n của cái bá»™ lạc đã tiếp nháºn tôi và đã cho tôi tất cả, tôi buá»™c lòng phải thÆ°a vá»›i thủ lÄ©nh rằng thủ lÄ©nh cần cho phép tôi Ä‘i xa bá»™ lạc trong nhiá»u tuần trăng.
- Tại sao anh lại muốn xa rá»i các bạn anh?
- Tại vì tôi cần phải Ä‘i trừng phạt những kẻ đã săn Ä‘uổi tôi nhÆ° má»™t con thú. Nhá» thủ lÄ©nh, tôi đã có nÆ¡i nÆ°Æ¡ng náu trong là ng nà y, tôi đã được sống hạnh phúc, ăn uống no đủ, có được những ngÆ°á»i bạn cao quý, hai ngÆ°á»i vợ đã Ä‘Æ°a ánh nắng và o lồng ngá»±c tôi. NhÆ°ng tất cả những Ä‘iá»u đó không thể biến má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nhÆ° tôi thà nh má»™t con thú khi đã gặp được má»™t nÆ¡i ẩn nấp ấm cúng thì cứ nằm lại đấy suốt Ä‘á»i vì sợ phải Ä‘au khổ nếu rá»i chá»— ấy lên Ä‘Æ°á»ng đấu tranh. Tôi Ä‘i tìm những kẻ thù của tôi để đối chá»i vá»›i chúng Ä‘i tìm ngÆ°á»i cha già đang cần đến tôi. ở đây tôi để lại linh hồn của tôi, tôi để lại những đứa con nảy mầm từ tình yêu thÆ°Æ¡ng của chúng tôi. Nếp nhà tranh của tôi là của há» và của những đứa con tôi khi chúng ra Ä‘á»i.
Tôi hy vá»ng rằng nếu có ai quên Ä‘iá»u đó thì thủ lÄ©nh Zato sẽ nhắc cho há» nhá»›. Tôi yêu cầu là ngoà i sá»± trông nom riêng của thủ lÄ©nh, thủ lÄ©nh còn cho má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông tên là Usli đêm ngà y bảo vệ gia đình tôi. Tôi đã yêu thÆ°Æ¡ng tất cả các bạn rất nhiá»u và tôi sẽ mãi mãi yêu thÆ°Æ¡ng các bạn. Tôi sẽ là m hết sức mình để chóng trở vỠđây. Nếu tôi chết trong khi là m tròn bổn pháºn, những ý nghÄ© cuối cùng của tôi sẽ hÆ°á»›ng vá» các ngÆ°á»i, Lali, Zoraima và các con tôi, và hÆ°á»›ng vá» các ngÆ°á»i, những ngÆ°á»i dân là ng Anh-Ä‘iêng Guajiros, là gia đình của tôi
Tôi trở và o nhà , Lali và Zoraima và o theo, Tôi mặc áo quần: sÆ¡-mi và quần ka-ki, Ä‘i tất và già y cao cổ. Rất lâu tôi đã ngoảnh lại nhìn kỹ từng chi tiết cái là ng thÆ¡ má»™ng nÆ¡i tôi đã sống qua sáu tháng. Cái bá»™ lạc Guajiro mà ngÆ°á»i ta kinh sợ, mà các bá»™ lạc khác cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i da trắng Ä‘á»u kiêng dè, đối vá»›i tôi đã là má»™t bến bá» yên tÄ©nh để nghỉ ngÆ¡i, má»™t nÆ¡i nÆ°Æ¡ng tá»±a không gì sánh nổi để tránh khá»i sá»± Ä‘á»™c ác của con ngÆ°á»i. Tôi đã tìm thấy ở đây tình yêu, sá»± thanh bình và sá»± tôn quý. Xin từ biệt những ngÆ°á»i Guajiro, những ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng hoang dã của bán đảo Colombia - Venezuela nà y, và xin Thượng đế phù há»™ cho các ngÆ°á»i. Tháºt may là cái lãnh thổ rá»™ng lá»›n của các ngÆ°á»i không thuá»™c hẳn vá» má»™t quốc gia nà o và thoát khá»i sá»± xâm nháºp của hai ná»n văn minh kế cáºn. Cách sống hoang dã và cách tá»± vệ hồn nhiên của các ngÆ°á»i đã dạy cho tôi má»™t Ä‘iá»u rất quan trá»ng cho tÆ°Æ¡ng lai: thà là m má»™t ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng hoang dã còn hÆ¡n là m má»™t ông cá» nhân luáºt.
Xin từ biệt Lali và Zoraima, hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà tuyệt vá»i vá»›i những phản ứng tháºt gần gÅ©i vá»›i thiên nhiên, không há» biết tÃnh toán, những con ngÆ°á»i hoà n toà n hồn nhiên tá»± phát, và o lúc chia tay, bằng má»™t cá» chỉ giản dị đã bá» và o má»™t cái túi vải nhá» tất cả những viên ngá»c trai Ä‘ang có trong nhà . Tôi sẽ trở vá», đó là điá»u chắc chắn, không thể nà o khác được. Bao giá»? NhÆ° thế nà o?
Tôi không biết, nhÆ°ng tôi tá»± hứa là sẽ trở vá».
Cuối buổi chiá»u hôm ấy, Zorillo lên ngá»±a, và chúng tôi Ä‘i vá» phÃa Colombia. Tôi Ä‘á»™i má»™t cái mÅ© rÆ¡m. Tôi Ä‘i bá»™, tay cầm cÆ°Æ¡ng dắt con ngá»±a Ä‘i bên cạnh. Tất cả những ngÆ°á»i dân trong là ng, không trừ má»™t ai, Ä‘á»u Ä‘Æ°a cánh tay trái lên che mặt và dang cánh tay phải vá» phÃa tôi. Cá» chỉ đó há» dùng để nói vá»›i tôi rằng há» không muốn nhìn thấy tôi ra Ä‘i vì Ä‘iá»u đó quá Ä‘au lòng, và tay há» dang ra là để giữ tôi lại. Lali và Zoraima Ä‘i theo tôi trong khoảng gần má»™t trăm mét. Tôi tưởng há» sắp ôm hôn tôi, nhÆ°ng bá»—ng nhiên há» rống lên má»™t tiếng và bá» chạy thắng vá» nhà , không quay lại.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 07:54 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
5. Trở vỠthế giới văn minh
Nhà tù Santa Marta
Ra khá»i lãnh thổ của vùng Guajira thuá»™c ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng không có gì khó, chúng tôi vượt qua các đồn biên phòng Lavela bình yên vô sá»±. Tất cả Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng dà i mà tôi và Antonio phải chạy mất bấy nhiêu ngà y má»›i Ä‘i hết, thì bây giá» Ä‘i ngá»±a mất có hai ngà y. NhÆ°ng không phải chỉ có các đồn biên phòng kia là nguy hiểm: ngoà i ra còn có má»™t dải đất hÆ¡n má»™t trăm hai mÆ°Æ¡i cây số kéo dà i đến Rio Haeha, cái là ng mà tôi đã bá» trốn.
Có Zorillo bên cạnh, tôi đã là m cuá»™c thà nghiệm đầu tiên vá» cách dùng tiếng Tây Ban Nha trong khi nói chuyện trong má»™t thứ quán có bán thức uống và thức ăn, vá»›i má»™t ngÆ°á»i thÆ°á»ng dân Colombia. Kết quả không đến ná»—i tồi, và nhÆ° Zorillo đã nói cho tôi hiểu, táºt nói lắp nặng có tác dụng rất nhiá»u khi ngÆ°á»i ta muốn dấu giá»ng Ä‘iệu và cách nói của ngÆ°á»i ngoại quốc. Chúng tôi lại lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i Santa Marta. Theo dá»± kiến, Zorillo sẽ chia tay vá»›i tôi ở giữa Ä‘Æ°á»ng và quay trở lại đúng sáng hôm nay.
Zorillo đã chia tay vá»›i tôi. Chúng tôi đã quyết định là anh ta sẽ Ä‘Æ°a con ngá»±a của tôi vá». Vì có má»™t con ngá»±a tức là có nÆ¡i ăn chốn ở, là định cÆ° trong má»™t là ng nhất định và do đó rất có thể rÆ¡i và o cái tình thế phải trả lá»i những câu há»i phiá»n phức: “Anh ở lại X, váºy có biết ông Má»— không? ông lý trưởng là ng anh tên là gì? Bà Y hiện nay ra sao? Hiện nay ai là m ở trạm?â€.
Không, tốt hÆ¡n là tôi Ä‘i bá»™, rồi Ä‘i xe buýt hay xe tải và đến Santa Marta thì có thể Ä‘i xe lá»a. Äối vá»›i má»i ngÆ°á»i tôi sẽ là má»™t ngÆ°á»i “forastero†(má»™t ngÆ°á»i ở nÆ¡i khác đến), Ä‘ang Ä‘i kiếm việc nÆ¡i nà y nÆ¡i ná», ở đâu có việc thì là m và là m bất cứ việc gì.
Zorillo đã đổi cho tôi ba đồng tiá»n và ng, má»—i đồng ăn má»™t trăm pesos. Anh ta lại cho tôi má»™t ngà n pesos. Má»™t ngÆ°á»i thợ giá»i kiếm được từ tám đến mÆ°á»i pesos má»—i ngà y, váºy vá»›i số tiá»n kia tôi có thể sống được khá lâu.
Tôi đã lên má»™t chiếc xe váºn tải Ä‘ang Ä‘i đến má»™t nÆ¡i rất gần Santa Marta, má»™t hải cảng khá lá»›n, cách nÆ¡i Zorillo chia tay vá»›i tôi quãng má»™t trăm hai mÆ°Æ¡i cây số. Chiếc xe nà y đến đấy để chở dê hay sÆ¡n dÆ°Æ¡ng gì đấy tôi cÅ©ng không rõ. Cứ cách sáu hay mÆ°á»i cây số lại có má»™t cái quán là nÆ¡i nà o cÅ©ng váºy. Anh lái xe cứ trông thấy quán xuống xe và má»i tôi và o. Anh ta thì má»i còn tôi thì trả tiá»n. Và má»—i lần nhÆ° thế anh ta lại uống năm sáu cốc rượu rất mạnh. Tôi thì chỉ giả vá» uống má»™t cốc. Xe Ä‘i được dăm chục cây số anh ta đã say khÆ°á»›t. Anh ta say đến ná»—i Ä‘i lạc, lái xe và o má»™t Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng bùn lầy: xe bị sa lầy không ra được nữa. Thế mà anh lái xe ngÆ°á»i Colombia kia không há» nao núng: anh ta leo lên thùng xe nằm và bảo tôi lên ca- bin mà ngủ. Tôi chẳng còn biết là m thế nà o nữa. Còn đến bốn mÆ°Æ¡i cây số má»›i đến Santa Marta. Có anh ta thì tôi đỡ phải trả lá»i những câu há»i của những ngÆ°á»i tình cá» gặp giữa Ä‘Æ°á»ng, và tuy xe hay dừng lại nhÆ° váºy, Ä‘i xe vẫn cứ nhanh hÆ¡n Ä‘i bá»™.
Khoảng gần sáng tôi quyết định ngủ má»™t giấc. Khi tôi thức dáºy đã gần bảy giá» sáng. Má»™t chiếc xe chở đồ có hai con ngá»±a kéo Ä‘i đến. Chiếc xe tải Ä‘á»— giữa Ä‘Æ°á»ng là m cho nó không Ä‘i qua được. HỠđánh thức tôi dáºy, tưởng tôi là ngÆ°á»i lái xe vì tôi nằm trong ca-bin. Tôi nói cà lăm, giả bá»™ là m ngÆ°á»i ngủ say má»›i giáºt thót thức dáºy chẳng biết mình Ä‘ang ở đâu nữa.
Anh lái xe cÅ©ng thức dáºy và bà n cãi vá»›i ngÆ°á»i đánh xe ngá»±a. Loay hoay mãi vẫn không sao Ä‘Æ°a chiếc xe tải ra khá»i Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng lầy. Bùn ngáºp đến táºn trục bánh xe, chẳng còn biết là m thế nà o được. Trên chiếc xe ngá»±a kéo kia có hai nữ tu sÄ© mặc đồ Ä‘en, đầu Ä‘á»™i mÅ© xÆ¡, và ba đứa con gái nhá». Sau nhiá»u lần bà n cãi, hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông thá»a thuáºn được vá»›i nhau là sẽ phát quang những bụi ráºm ở bên Ä‘Æ°á»ng để cho chiếc xe kia qua được chá»— mắc nghẽn dà i khoảng hai mÆ°Æ¡i mét.
Má»—i ngÆ°á»i cầm má»™t chiếc “machete†(má»™t con dao phát thÆ°á»ng dùng để chặt mÃa, Ä‘i Ä‘Æ°á»ng ai cÅ©ng cầm má»™t cái) há» chặt tất cả những gì có thể là m vÆ°á»›ng xe, còn tôi thì cố hÆ°á»›ng dẫn cái xe Ä‘i hÆ°á»›ng nà o cho đỡ lăn bánh và o những chá»— còn ráºm và những chá»— có thể lún xuống bùn. Khoáng hai giá» sau, chiếc xe ngá»±a kéo đã có thể Ä‘i tiếp. ChÃnh và o lúc ấy hai bà xÆ¡, sau khi cám Æ¡n tôi, há»i xem tôi Ä‘i đâu. Tôi nói: “Santa Martaâ€
- Thế thì sao lại Ä‘i đến Ä‘Æ°á»ng nà y, phải quay trở lại vá»›i chúng tôi. Chúng tôi sẽ Ä‘Æ°a ông vá» gần đến Santa Marta, chỉ cách tám cây số nữa thôi.
Tôi không thể tá» chối được, vì là m nhÆ° thế sẽ có vẻ không bình thÆ°á»ng. Mặt khác tôi cÅ©ng định nói rằng tôi muốn ở lại vá»›i ngÆ°á»i lái xe tải để giúp anh ta, nhÆ°ng muốn thế phải nói rất dà i, cho nên tôi Ä‘Ã nh nói:
“Graeias, gracias (cám Æ¡n, cám Æ¡n)â€.
Thế là tôi ngồi ở phÃa sau cái xe có hai con ngá»±a kéo cùng vá»›i ba con bé; hai cô tu sÄ© thì ngồi trên chiếc ghế dà i bên cạnh ngÆ°á»i đánh xe.
Chiếc xe lên Ä‘Æ°á»ng, và chúng tôi đã Ä‘i đủ nhanh để vượt qua cái khoảng năm sáu cây số bùn lầy mà chiếc xe tải đã Ä‘i nhầm và o. Ra đến Ä‘Æ°á»ng cái, xe bắt đầu chạy khá nhanh và đến khoảng giữa trÆ°a chúng tôi dừng lại cạnh má»™t cái quán để ăn trÆ°a. Ba đứa bé và ngÆ°á»i đánh xe ngồi ở má»™t bà n, còn hai cô nữ tu sÄ© và tôi ngồi ở bà n bên cạnh. Hai cô Ä‘á»u còn trẻ, từ hai mÆ°Æ¡i lăm đến ba mÆ°Æ¡i tuổi là cùng. Da há» rất trắng.
Má»™t cô ngÆ°á»i Tây Ban Nha còn cô kia ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan. Cô nữ tu ái NhÄ© Lan há»i khẽ tôi.
- Ông không phải là ngÆ°á»i ở đây, phải không?
- Có chứ, tôi là ngÆ°á»i ở Baranquilla.
- Không, ông không phải là ngÆ°á»i Colombia, tóc ông và ng thế... còn nÆ°á»›c da ông thẫm mà u chẳng qua vì rám nắng. Ông từ đâu đến?
- Từ Rio Hacha.
- ở đấy ông là m gì?
- Thợ điện.
- à ! Tôi có má»™t ngÆ°á»i bạn ở Công ty Ä‘iện lá»±c, tên là Perez, ngÆ°á»i Tây Ban Nha. Ông có quen ông ta không?
- Thế thì thÃch quá.
Ä‚n xong, hai nữ tu sÄ© đứng dáºy Ä‘i rá»a tay, rồi cô ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan trở lại má»™t mình. Cô nhìn tôi rồi nói bằng tiếng Pháp:
- Tôi không tố giác ông đâu, nhÆ°ng chị bạn của tôi nói là chị ấy đã trông thấy ảnh của ông trên báo. Ông là ngÆ°á»i tù Pháp đã vượt ngục khá»i nhà tù Hacha phải không?
Tôi mà chối thì tình hình sẽ còn nghiêm trá»ng hÆ¡n.
- Phải, ma soeur ạ. Tôi van ma soeur đừng tố giác tôi. Tôi không phải là ngÆ°á»i xấu nhÆ° ngÆ°á»i ta đăng trên báo đâu. Tôi là ngÆ°á»i vốn kÃnh yêu Chúa.
Cô nữ tu ngÆ°á»i Tây Ban Nha trở ra, cô kia liá»n nói “đúngâ€. Cô ngÆ°á»i Tây Ban Nha trả lá»i má»™t câu gì rất nhanh tôi không hiểu. Hai cô có vẻ nhÆ° Ä‘ang suy nghÄ© Ä‘iá»u gì. HỠđứng dáºy rồi lại và o phòng rá»a tay. Trong khoảng năm phút há» vắng mặt, tôi phản ứng rất nhanh. Phải bá» Ä‘i trÆ°á»›c khi há» trở lại, hay cứ ngồi đây? Nếu hỠđịnh tố giác tôi thì cÅ©ng thế thôi, vì nếu tôi bá» Ä‘i thì ngÆ°á»i ta sẽ tìm ra tôi khá nhanh. Vùng nà y không có má»™t Selva (rừng) ráºm, và những lối Ä‘i ra các con Ä‘Æ°á»ng cái Ä‘Æ°a vá» thà nh phố sẽ được kiểm soát ngay. Tôi quyết định là sẽ phó thác cho số pháºn: cho đến ngà y hôm nay, tôi chÆ°a đến ná»—i quá rủi ro.
Hai cô nữ tu đã trở lại, cả hai Ä‘á»u tÆ°Æ¡i cÆ°á»i. Cô ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan há»i tên tôi.
- Enrique.
- Thế thì ông Enrique ạ, ông sẽ cùng Ä‘i vá»›i chúng tôi vá» tu viện, cách Santa Marta tám cây số. Ngồi cùng xe vá»›i chúng tôi, dá»c Ä‘Æ°á»ng ông không phải sợ gì cả. Ông đừng nói, má»i ngÆ°á»i sẽ tÆ°á»ng ông là ngÆ°á»i là m công trong tu viện.
Hai cô nữ tu sÄ© trả tiá»n ăn cho cả nhóm. Tôi mua má»™t tút thuốc lá mÆ°á»i hai bao và má»™t cái báºt lá»a. Chúng tôi lại lên Ä‘Æ°á»ng. Suốt dá»c Ä‘Æ°á»ng hai cô nữ tu không nói gì vá»›i tôi nữa, và tôi rất biết Æ¡n há» vá» sá»± tế nhị đó Là m nhÆ° váºy ngÆ°á»i đánh xe sẽ không nháºn thấy tôi nói tiếng Tây Ban Nha không sõi. Cuối buổi trÆ°a xe dừng lại cạnh má»™t cái quán lá»›n. ở đấy có má»™t chiếc xe buýt Ä‘á»—, trên xe thấy Ä‘á»: “Rio Hacha - Santa Martaâ€.
Tôi thấy muốn lên xe nà y. Tôi liá»n nói vá»›i cô nữ tu ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan là tôi có ý định dùng chiếc xe buýt nà y.
Nguy hiểm lắm, - cô nói, - vì trÆ°á»›c khi đến Santa Marta có Ãt nhất hai trạm cảnh sát kiểm tra giấy “cedula†(căn cÆ°á»›c) của ngÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng, nhÆ°ng ngồi xe của chúng tôi thì không bị há»i đâu.
Tôi cảm Æ¡n cô má»™t cách nhiệt thà nh, và ná»—i lo âu của tôi từ khi bị há» phát hiện đã hoà n toà n tan biến. Tôi gặp được hai cô nữ tu tốt bụng nà y tháºt là cá»±c kỳ may mắn. Quả nhiên cháºp tối chúng tôi Ä‘i ngang má»™t đồn cảnh sát (“alcabaleâ€). Má»™t chiếc xe buýt Ä‘i từ Santa Marta đến Rio Hacha Ä‘ang bị cảnh sát kiểm tra. Tôi nằm ngá»a trên chiếc xe ngá»±a, cái mÅ© rÆ¡m úp lên mặt, giả vá» ngủ. Má»™t trong ba đứa bé, tuổi chừng lên tám, Ä‘ang gối đầu và o vai tôi ngủ tháºt sá»±. Khi chiếc xe Ä‘i ngang, ngÆ°á»i đánh xe ghìm ngá»±a lại đúng và o giữa chiếc xe buýt và đồn cảnh sát.
- Como estan por qui? (ở đây khá»e cả chứ?) - cô nữ tu ngÆ°á»i Tây Ban Nha nói.
- Muy biến, Hermana (Khá»e lắm ma soeur ạ).
- Me alegro, vamonos, muchanos (Tôi rất mừng, chúng mình đi thôi).
Thế là chúng tôi Ä‘iá»m nhiên Ä‘i tiếp.
Äến mÆ°á»i giá» tối lại gặp má»™t đồn cảnh sát nữa, thắp đèn sáng trÆ°ng: Hai bên Ä‘Æ°á»ng có hai dãy xe Ä‘ang đứng đợi, đủ các thứ xe, thứ gì cÅ©ng có. Má»™t dãy từ bên phải, dãy của chúng tôi từ bên trái. Cảnh sát Ä‘ang mở các thùng xe nhìn và o phÃa trong. Tôi trông thấy há» bắt má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xuống xe, bà ta Ä‘ang lục tìm giấy tá» trong túi xách. Rốt cục bà ta bị Ä‘Æ°a và o đồn, chắc vì không có cedula. Trong trÆ°á»ng hợp đó thì chẳng còn biết là m thế nà o. Các cá»— xe lần lượt Ä‘i qua. Vì có hai dãy xe cho nên không thể vượt hà ng được. Chúng tôi Ä‘Ã nh đợi. Tôi thấy mình nguy mất rồi. PhÃa trÆ°á»›c chúng tôi là má»™t cái xe buýt rất nhá» cháºt nÃch hà nh khách. Trên mui xe có nhiá»u va-li và bó lá»›n, ở phÃa sau cÅ©ng có má»™t thứ lÆ°á»›i to Ä‘á»±ng đầy những bó đồ đạc. Bốn viên cảnh sát xua hà nh khách xuống. Xe chỉ có má»™t cá»a ra ở phÃa trÆ°á»›c. Äà n ông và đà n bà lần lượt xuống xe. Có mấy bà bế con. Rồi há» lại lên xe từng ngÆ°á»i má»™t.
- Cedulai Cedula?
Má»—i hà nh khách Ä‘á»u rút ra má»™t tấm thẻ có dán ảnh Ä‘Æ°a cho cảnh sát xem. ChÆ°a có lần nà o Zorillo nói vá»›i tôi vá» việc nà y. Giá tôi biết trÆ°á»›c, có lẽ tôi có thể tìm cách kiếm má»™t tấm thẻ căn cÆ°á»›c giả. Tôi nghÄ© rằng nếu chuyến nà y mà qua được, tôi sẽ trả vá»›i bất cứ giá nà o để kiếm lấy má»™t cedula trÆ°á»›c khi Ä‘i từ Santa Marta đến Baranqailla, má»™t thà nh phố rất lá»›n trên bá» Äại Tây DÆ°Æ¡ng: hai trăm năm mÆ°Æ¡i ngà n dân, - cuối từ Ä‘iển có ghi nhÆ° váºy.
- Trá»i Æ¡i, sao há» kiểm soát chiếc xe buýt kia lâu đến thế! Cô nữ tu ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan ngoảnh lại nói vá»›i tôi: “Cứ yên tâm, Enrique ạâ€. Tôi láºp tức thấy oán giáºn câu nói bất cẩn nà y, chắc chắn là ngÆ°á»i đánh xe đã nghe thấy.
Äã đến lượt xe của chúng tôi tiến và o khu vá»±c đèn chiếu sáng trÆ°ng kia. Tôi đã quyết định ngồi dáºy. Tôi thấy nằm có thể gây ấn tưởng là tôi có ý trốn tránh. Tôi ngồi tá»±a lÆ°ng và o máy tấm ván tháo ra tháo và o được ở sau xe và nhìn vá» phÃa lÆ°ng hai nữ tu sÄ©. NgÆ°á»i ta chỉ có thể nhìn nghiêng và o mặt tôi, tôi lại Ä‘á»™i mÅ© trùm thụp trên đầu, nhÆ°ng đã chú ý đừng kéo và nh mÅ© xuống quá thấp.
- Como estan todos por qui? (ở đây các ông khá»e cả.chứ?) - cô nữ tu ngÆ°á»i Tây Ban Nha lại há»i.
- May bien, Hermans. Y como viajan tan tarde? (ThÆ°a các xÆ¡ rất khá»e~ Sao các soeur Ä‘i Ä‘Æ°á»ng muá»™n thế?).
- Por una urgencia, por eso no me dentengo. Osmos mấy apuradas (Có việc rất gấp, thà nh thỠxin các ong đừng là m chúng tôi muộn thêm. Chúng tôi đang vội lắm).
- Vayanse con Dios, Hermanas (Xin các xÆ¡ lên Ä‘Æ°á»ng có Chúa phù há»™).
- Gracias, hijos. Que Dios les protège (Cám ơn anh em. Xin Chúa phù hộ tất cả).
- Amen - mấy ngÆ°á»i cảnh sát nói.
Thế là chúng tôi Ä‘iá»m nhiên Ä‘i qua, chẳng bị ai xét há»i gì cả. Những phút hồi há»™p vừa qua hình nhÆ° đã gây chứng Ä‘au bụng cho hai cô nữ tu nhân háºu, vì Ä‘i được má»™t trăm thÆ°á»›c thì hai cô bảo cho xe dừng lại rồi xuống xe Ä‘i khuất và o trong rừng má»™t lát.
Chúng tôi lại lên Ä‘Æ°á»ng. Tôi lấy thuốc ra hút. Tôi xúc Ä‘á»™ng đến ná»—i khi cô ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan lên xe, tôi nói: “Cám Æ¡n ma soeurâ€.
Cô nói vá»›i tôi: “Không có chi, nhÆ°ng vừa rồi chúng tôi sợ đến ná»—i trong bụng rối loạn cả lênâ€.
Và o khoảng ná»a đêm chúng tôi vỠđến tu viện. TÆ°á»ng cao, cổng lá»›n, NgÆ°á»i đánh xe dắt ngá»±a vá» cho ăn, còn cái xe cùng vá»›i ba đứa con gái được Ä‘Æ°a và o phÃa trong tu viện. Trên báºc thá»m, má»™t cuá»™c tranh luáºn rất hăng nổ ra giữa bà nữ tu gác cá»a và hai cô nữ tu của tôi. Cô ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan nói vá»›i tôi rằng cô không thể đánh thức bà Mẹ Bá» Trên để xin phép cho tôi ngủ lại trong tu viện. Äến đáy tôi phân vân không biết quyết định nhÆ° thế nà o. Lẽ ra tôi phải nhanh chóng lợi dụng tình hình nà y dể rút lui và di bá»™ đến Santa Marta, vì tôi biết chỉ còn có tám cây số.
Vá» sau, sai lầm nà y tôi đã phải Ä‘á»n bằng bảy năm khổ sai.
Cuối cùng, khi đã đánh thức được bà Mẹ Bá» Trên, ngÆ°á»i ta cắt cho tôi má»™t căn buồng ở tầng thứ ba. Nhìn ra cá»a sổ tôi có thể trông thấy ánh đèn của thà nh phố. Tôi phân biệt được cả ngá»n hải đăng và những chiếc đèn hiệu của tà u thủy Ä‘áºu ở cảng. Má»™t chiếc tà u rất lá»›n Ä‘ang rá»i cảng.
Tôi ngủ thiếp Ä‘i, và khi ngÆ°á»i ta đến Ä‘áºp cá»a buồng thì mặt trá»i đã má»c. Äêm vừa qua tôi mÆ¡ thấy má»™t giấc chiêm bao khủng khiếp. Lali mổ bụng ra trÆ°á»›c mặt tôi và đứa con của chúng tôi rÆ¡i ra từng mảng má»™t. Tôi cạo râu rá»a mặt tháºt nhanh, rồi mặc áo quần xuống nhà dÆ°á»›i. ở chân cầu thang, cô nữ tu ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan đón tôi, trên môi thoáng má»™t nụ cÆ°á»i:
- Chà o ông Henri. Ông ngủ có ngon không?
- Thưa ma soeur rất ngon.
- Xin má»i ông đến văn phòng Mẹ Bá» Trên. Mẹ muốn gặp ông.
Chúng tôi bÆ°á»›c và o văn phòng. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đang ngồi sau bà n giấy. Má»™t gÆ°Æ¡ng mặt hết sức nghiêm khắc của má»™t ngÆ°á»i trạc năm mÆ°Æ¡i tuổi hay hÆ¡n nữa, Ä‘ang nhìn tôi bằng đôi mắt Ä‘en không có chút gì thân thiện.
- Senor, sa ba usted hablar espanol? (ông có biết nói tiếng Tây Ban Nha không?)
- Muy po co (rất Ãt).
- Bueno, la Hermana va servir de interprete (được, nữ tu sĩ đây sẽ là m thông ngôn).
- Nghe nói ông là ngÆ°á»i Pháp?
- Thưa Mẹ vâng.
- Ông đã vượt ngục ra khá»i nhà tù Rio Hacha?
- Thưa mẹ vâng.
- Khoảng bảy tháng.
- Trong thá»i gian ấy anh là m cái gì?
- Tôi ở vá»›i ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng.
- Cái gì? ông mà ở vá»›i ngÆ°á»i Guajiros? Không thể tin được, nhÆ°ng con ngÆ°á»i má»i rợ ấy chÆ°a bao giá» cho ai ở trên lãnh thổ của há». ChÆ°a có má»™t nhà truyá»n giáo nà o lá»t và o nổi, ông có thể tưởng tượng được không. Tôi không chấp nháºn câu trả lá»i của ông. Vừa qua ông ở đâu? ông nói tháºt Ä‘i.
- ThÆ°a Mẹ, tôi ở vá»›i ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng, và tôi có bằng chứng vá» việc nà y.
- Bằng chứng gì?
- Má»™t số ngá»c trai do há» vá»›t được.
Tôi tháo cái túi cà i và o giữa lưng áo vét của tôi và đưa cho bà Mẹ BỠTrên. Bà ta mở túi, thò tay và o bốc ra một nắm hạt trai.
- Có bao nhiêu viên?
- Tôi không biết ạ, có lẽ khoảng năm sáu trăm gì đấy
- Äây không phải là má»™t bằng.. chứng. Cá»› thể là ông đã lấy trá»™m của má»™t nÆ¡i khác.
- ThÆ°a Mẹ, để cho lÆ°Æ¡ng tâm của Mẹ được thanh thản, nếu Mẹ vui lòng tôi sẽ xin ở lại đây trong má»™t thá»i hạn để Mẹ có thể xác minh xem có má»™t vụ mất trá»™m ngá»c trai nà o má»›i xảy ra hay không. Tôi có tiá»n. Tôi có thể trả tiá»n ăn ở. Tôi xin hứa là tôi sẽ không Ä‘i đâu ra khá»i buồng cho đến ngà y Mẹ quyết định cho tôi Ä‘i.
Bà tu sÄ© nhìn tôi trừng trừng. Tôi nghÄ© ngay, chắc bà ta tá»± nhủ: “Thế nếu anh trốn Ä‘i thì sao? Anh đã từng vượt ngục, mà ở đây thì dá»… trốn hÆ¡n nhiá»uâ€
- Tôi xin để lại túi ngá»c trai nhá» Mẹ giữ dùm. Äây là tất cả tà i sản của tôi. Tôi biết rằng nó nằm trong những bà n tay đáng tin cáºy.
- Thôi được, cứ nhÆ° thế. Không, ông không cần phải tá»± giam hãm trong buồng. Buổi sáng và buổi chiá»u ông có thể xuống vÆ°á»n trong khi các nữ tu sÄ© Ä‘ang ở nhà thá». Ông sẽ ăn dÆ°á»›i nhà bếp cùng vá»›i mấy ngÆ°á»i là m công.
Qua cuá»™c tiếp kiến nà y, tôi yên tâm được má»™t ná»a. Khi tôi sắp trở lên buồng, cô nữ tu sÄ© ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan dẫn tôi xuống nhà bếp. Má»™t chén cà phê sữa lá»›n, má»™t khoanh bánh mì Ä‘en rất tÆ°Æ¡i và má»™t Ãt bÆ¡. Cô nữ tu chứng kiến bữa ăn sáng của tôi không nói má»™t lá»i, và cứ đứng trÆ°á»›c mặt tôi, không ngồi xuống. Cô có chiá»u lo lắng.
Tôi nói:
- Cám ơn ma soeur vì tất cả những gì mà ma soeur đã là m cho tôi.
-Lẽ ra tôi muốn là m nhiá»u hÆ¡n thế, nhÆ°ng từ bây giá» trở Ä‘i tôi không còn là m gì được nữa, anh bạn Henri!
Nói Ä‘oạn cô ra khá»i nhà bếp.
Ngồi bên cá»a sổ, tôi nhìn ra phÃa thà nh phố, hải cảng, lại nhìn ra biển. Những cánh đồng ở xung quanh được chăm bón rất tốt. Tôi không sao thoát ra khá»i cái cảm giác là mình Ä‘ang lâm nguy. Cảm giác đó mạnh đến ná»—i tôi quyết định ngay đêm nay sẽ trốn Ä‘i. Thôi không cần đến mấy viên ngá»c trai kia nữa, bà ta cứ việc giữ lấy cho tu viện hay cho cá nhân bà ta cÅ©ng được, cái bà Mẹ Bá» trên ấy. Bà ta không tin tôi. Vả lại chắc tôi không nhầm, vì là m sao bà lại không nói được tiếng Pháp trong khi bà là ngÆ°á»i Catalonge, lại là Mẹ Bá» trên của má»™t tu viện, tức là ngÆ°á»i rất có há»c: tháºt hiếm có. Kết luáºn: tối nay tôi sẽ bá» Ä‘i.
Phải, chiá»u nay tôi sẽ xuống sân dể xem có thể trèo qua tÆ°á»ng ở chá»— nà o. Khoảng má»™t giá» trÆ°a, có tiếng gõ cá»a:
- Ông Henri, má»i ông xuống ăn.
- Cám ơn, tôi xuống ngay.
Ngồi xuống bà n ăn trong nhà bếp, tôi vừa má»›i Ä‘á»™ng đến món thịt trá»™n vá»›i khoai tây luá»™c thì cánh cá»a mở toang, bốn viên cảnh sát mặc đồ trắng, tay cầm súng trÆ°á»ng, và má»™t viên hạ sÄ© quan tay cầm súng lục hiện ra.
- No tè mueve, o te mao! (Ngồi im không thì chết ngay!)
Viên hạ sÄ© quan khóa tay tôi lại. Cô nữ tu sÄ© ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan thét lên má»™t tiếng rất lá»›n và ngất Ä‘i. Hai bà nữ tu Ä‘ang ở trong bếp vá»™i vá»±c cô ta lên.
- Vamos (Äi)?, hắn nói, rồi cùng tôi Ä‘i lên buồng.
Cái tay nải của tôi bị mở ra lục soát. Há» tìm thấy ngay ba mÆ°Æ¡i sáu đồng tiá»n và ng ăn má»™t trăm peso, nhÆ°ng lại bá» qua cái túi da Ä‘á»±ng hai mÅ©i tên Ä‘á»™c. Chắc há» tưởng đó là hai cây bút chì. Vá»›i má»™t vẻ đắc chà không há» giấu giếm, viên hạ sÄ© quan bá» cả mấy đồng tiá»n và ng và o túi.Há» giải tôi Ä‘i.
Năm tên cảnh sát Ä‘Æ°a tôi lên má»™t chiếc xe cÅ© kỹ. NgÆ°á»i lái xe mặc đồ cảnh sát, da Ä‘en nhÆ° than. Chiếc xe phóng hết tốc lá»±c. Tôi hoà n toà n tuyệt vá»ng, chẳng còn buồn kháng cá»±, chỉ cố giữ má»™t thái Ä‘á»™ tá»± trá»ng. Không việc gì phải tìm cách để cho há» nÆ°Æ¡ng nhẹ hay thÆ°Æ¡ng xót. Hãy là má»™t trượng phu, và phải nhá»› rằng không bao giỠđược mất hy vá»ng. Những ý nghÄ© ấy lÆ°á»›t qua rất nhanh trong trà tôi. Và khi tôi xuống xe, ý chà là m kẻ trượng phu và nhất thiết không để cho mình trông nhÆ° má»™t má»› giẻ rách nó mạnh mẽ đến ná»—i câu nói đầu tiên của viên sÄ© quan ra đón tôi là : “Cái gã ngÆ°á»i Pháp nà y ghê gá»›m tháºt, lá»t và o tay chúng ta mà nó chẳng có vẻ sợ sệt má»™t tý nà oâ€. Tôi được Ä‘Æ°a và o phòng giấy của viên sÄ© quan. Tôi bá» mÅ© và , không đợi cho ngÆ°á»i ta bảo, tôi ngồi xuống ghế, cái tay nải đặt giữa hai chân.
- Tu sabes hablar espanol? (Anh có biết nói tiếng Tây Ban Nha không).
- Không.
- Llame el zapatero (Gá»i thằng thợ già y ra đây).
Má»™t lát sau má»™t ngÆ°á»i thấp bé mặc tạp dá» xanh và o phòng, tay cầm má»™t cái búa thợ già y.
- Anh là ngÆ°á»i tù Pháp đã vượt ngục ở Rio Hacha cách đây má»™t năm?
- Không.
- Anh nói dối.
- Tôi không nói dối. Tôi không phải là ngÆ°á»i tù Pháp đã vượt ngục ở Rio Hacha cách đây má»™t năm.
- Cởi khóa tay cho hắn. Còn anh cởi áo vét và áo sÆ¡-mi ra. (Hắn lấy má»™t tá» giấy rồi xem xét ngÆ°á»i tôi. Tất cả các hình xăm Ä‘á»u được hắn ghi nháºn).
- Tay trái của anh không có ngón cái. Äúng. ChÃnh anh.
- Không phải là tôi, vì tôi ra đi không phải cách đây một năm. Tôi ra đi bảy tháng.
- Thì cũng thế.
- Äối vá»›i anh thì cÅ©ng thế, nhÆ°ng đối vá»›i tôi thì không.
- Rõ: anh là kẻ giết ngÆ°á»i chuyên nghiệp Ä‘iển hình. Dù là ngÆ°á»i Pháp hay là ngÆ°á»i Colombia, tất cả những kẻ giết ngÆ°á»i chuyên nghiệp (matadores) Ä‘á»u nhÆ° nhau: không sao khuất phục nổi. Tôi chỉ là phó chỉ huy của nhà tù nà y. Tôi không biết ngÆ°á»i ta sẽ xá» lý vá»›i anh nhÆ° thế nà o. Hiện giá» thì tôi sẽ cho anh ở chung vá»›i các bạn cÅ© của anh.
- Bạn cũ nà o?
- Mấy ngÆ°á»i Pháp mà anh đã Ä‘Æ°a và o Colombia.
Tôi Ä‘i theo mấy viên cảnh sát, há» dẫn tôi và o má»™t phòng gian có hà ng song sắt trông ra sân. Tôi gặp lại cả năm bạn tôi. Chúng tôi ôm nhau hôn. “Thế mà chúng mình cứ tưởng cáºu đã thoát hẳn được rồiâ€, Clousiot nói. Maturette khóc nhÆ° má»™t thằng con nÃt (vả lại nó cÅ©ng chỉ là thằng con nÃt thôi). Ba ngÆ°á»i kia cÅ©ng rầu rÄ©.
Äược gặp lại há», tôi lại thấy mình có thêm sức.
- Cáºu kể Ä‘i, - há» nói.
- Sau hẵng. Các cáºu thì sao?
- Chúng mình thì ở đây đã được ba tháng.
- HỠđối xỠra sao?
- Chẳng khá mà cÅ©ng chẳng tồi. Chúng mình Ä‘ang đợi chuyển sang Baranquilla, và đến đấy hình nhÆ° ngÆ°á»i ta sẽ trao chúng mình lại cho các nhà chức trách Pháp.
- Tháºt là má»™t lÅ© khốn kiếp! Có cách gì vượt ngục không?
- Vừa mới đến một cái đã nghĩ đến vượt ngục à ?
- Nhiá»u khi cÅ©ng tháºt quá tệ! Cáºu tưởng tôi tá»± dÆ°ng bá» cuá»™c sao? Chúng canh phòng có ngặt lắm không?
- Ban ngà y thì thÆ°á»ng thôi, nhÆ°ng ban đêm có má»™t Ä‘á»™i canh riêng chúng mình.
- Mấy đứa?
- Ba tên giám thị.
- Còn cái chân cáºu thế nà o rồi?
- ổn rồi, tháºm chà đi cÅ©ng không cà nhắc nữa.
- Bị nhốt suốt ngà y à ?
- Không, ngà y nà o cÅ©ng Ä‘i dạo trong sân để phÆ¡i nắng, buổi sáng Hai tiếng đồng hồ, buổi chiá»u ba tiếng.
- Bá»n tù ngÆ°á»i Colombia ra sao?
- Có những tay rất nguy hiểm thì phải, kẻ trá»™m và giết ngÆ°á»i có cả.
Quá trÆ°a hôm ấy, và o giá» Ä‘i dạo trong sân, tôi Ä‘ang nói chuyện riêng vá»›i Clousiot thì há» gá»i. ở đấy tôi gặp viên chỉ huy nhà tù, bên cạnh có viên phó chỉ huy ban sáng. Chiếc ghế danh dá»± được dà nh cho má»™t ngÆ°á»i nÆ°á»›c da rất Ä‘áºm, gần nhÆ° Ä‘en. Mà u da giống má»™t ngÆ°á»i Châu Phi Ä‘en hÆ¡n là má»™t ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng. Mái tóc ngắn và quăn đúng là mái tóc của ngÆ°á»i Châu Phi. Hắn gần xấp xỉ năm mÆ°Æ¡i tuổi, hai mắt Ä‘en và độc ác. Má»™t bá»™ ria cắt rất sát trên má»™t đôi môi dà y, má»™t cái miệng hằn há»c. áo sÆ¡-mi của hắn để phanh ngá»±c, không có ca-vát. ở ngá»±c áo bên trái có gắn má»™t cái dải ná»a trắng ná»a xanh, cuống của má»™t thứ huy chÆ°Æ¡ng nà o đấy. Anh thợ già y cÅ©ng có mặt ở đấy.
- Anh ngÆ°á»i Pháp kia, anh đã bị bắt lại sau bảy tháng vượt ngục. Trong thá»i gian ấy anh đã là m gì?
- Tôi ở vá»›i ngÆ°á»i Guajiros.
- Äừng có giỡn mặt tao, không tao cho má»™t tráºn bây giá».
- Tôi nói sá»± tháºt.
- ChÆ°a từng có ai ở vá»›i ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng được cả. Chỉ trong má»™t năm nay thôi đã có hai mÆ°Æ¡i lăm lÃnh canh phòng bá» biển bị há» giết.
- Không phải đâu, những ngÆ°á»i lÃnh canh bá» biển ấy bị bá»n buôn láºu giết chết.
- Sao anh biết?
- Tôi đã ở đấy bảy tháng. NgÆ°á»i Guajiros không bao giá» ra khá»i lãnh thổ của há».
- Thôi được, cũng có thể đúng. Anh đã lấy trộm ba mươi sáu đồng và ng ăn một trăm pesos ở đâu?
- Äó là tiá»n của tôi. Thủ lÄ©nh của bá»™ lạc vùng núi tên là Công Bằng đã cho tôi số tiá»n ấy.
- Là m sao má»™t thằng Anh-Ä‘iêng lại có thể có được má»™t gia sản nhÆ° váºy để mà cho anh?
- Thế thì thÆ°a xếp, trÆ°á»›c đây có xảy ra vụ trá»™m tiá»n và ng nà o không?
- Äúng là không có. Trong các hồ sÆ¡ chÆ°a bao giá» thấy. Tuy váºy vẫn phải Ä‘iá»u tra thêm.
- Xin ông Ä‘iá»u tra Ä‘i, việc đó có lợi cho tôi.
- Anh đã phạm má»™t tá»™i nặng khi vượt ngục Rio Hacha, và còn phạm má»™t tá»™i nặng hÆ¡n nữa khi giúp Antonio vượt ngục: hắn sắp bị xá» bắn vì giết nhiá»u lÃnh canh phòng bá» biển. Bây giá» ngÆ°á»i ta đã biết rằng chÃnh anh Ä‘ang bị nhà chức trách Pháp truy nã, Anh là tù chung thân. Anh là má»™t tên giết ngÆ°á»i chuyên nghiệp nguy hiểm. Vì váºy ta sẽ không mạo hiểm để cho anh có dịp vượt ngục lần nữa bằng cách giam chung anh vá»›i mấy ngÆ°á»i Pháp khác. Anh sẽ bị nhốt xà -lim cho đến khi chuyển Ä‘i Baranquilla. Mấy đồng tiá»n và ng sẽ được trả cho anh khi đã xác minh được là không có vụ trá»™m tiá»n và ng nà o xảy ra.
Tôi ra ngoà i và há» lôi tôi đến cầu thang dẫn xuống dÆ°á»›i đất. Sau khi xuống hÆ¡n hai mÆ°Æ¡i lăm báºc thì đến má»™t dãy hà nh lang tối má» má» hai bên có những cái chuồng cháºt. Há» mở má»™t chuồng ra và đẩy tôi và o. Khi cánh cá»a sắt mở ra hà nh lang được đóng lại, mùi thối bốc lên từ ná»n đất nhá»›p nháp. Có tiếng gá»i tôi từ bốn phÃa. Má»—i cái chuồng có song sắt Ä‘á»u giam má»™t hay ba tù nhân.
- Francés, Francés: Que a hecho? Por que esta a qui? (Anh ngÆ°á»i Pháp kia Anh phạm tá»™i gì thế? Tại sao anh lại ở đây?). Anh có biết rằng những chuồng giam nà y là những chuồng giam của tá» thần không?
- Im cả Ä‘i! Äể cho anh ta nói - Có tiếng quát.
Phải, tôi là ngÆ°á»i Pháp. Tôi bị giam ở đây vì tôi đã vượt ngục ở Rio Hacha.
Cái tiếng Tây Ban Nha giả cầy của tôi được hỠhiểu ngay.
- Anh cần biết mấy Ä‘iá»u nà y, anh nghe kỹ đây: ở cuối chuồng giam có má»™t tấm ván để nằm. Bên phải có má»™t cái há»™p Ä‘á»±ng nÆ°á»›c. Phải uống dè dè, vì má»—i sáng chỉ được má»™t Ãt, mà xin thêm thì không được đâu. Bên trái có má»™t cái xô Ä‘á» Ä‘i ngoà i. Anh lấy cái áo vét mà bịt lại. ở đây không cần áo ngoà i vì quá nóng, cứ lấy áo mà bịt xô cho đỡ thối. Chúng tôi Ä‘á»u bịt xô bằng áo quần cả.
Tôi đứng sát và o song sắt để cố nhìn mặt các bạn tù. Chỉ thấy rõ được hai ngÆ°á»i ở trÆ°á»›c mặt Ä‘ang ngồi sát song sắt, hai chân thò ra ngoà i. Má»™t trong hai ngÆ°á»i đó có những nét mặt của loại ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng lai Tây Ban Nha, kiểu nhÆ° mấy tên cảnh sát đầu tiên đã bắt tôi ở Rio Hacha; ngÆ°á»i kia là má»™t ngÆ°á»i da Ä‘en có nÆ°á»›c da rất sáng, trẻ và đẹp trai. Anh ta cho tôi biết rằng đến giá» thủy triá»u lên, nÆ°á»›c ngáºp và o các xà lim. Tôi không nên sợ vì không bao giá» nó lên quá bụng. Chuá»™t có leo lên ngÆ°á»i thì đừng bắt, mà phải đánh. Bắt thì nó căn.
Tôi há»i:
- Anh bị nhốt ở đây được bao lâu rồi?
- Hai tháng.
- Còn mấy ngÆ°á»i kia.
- Không bao giỠquá ba tháng. Ai đã qua ba tháng mà không được chuyển ra, thì tức là phải chết ở đây.
- NgÆ°á»i ở đây lâu nhất đã được bao lâu rồi?
- Tám tháng, nhÆ°ng chẳng còn sống được mấy Ä‘á»—i nữa đâu. Äã gần má»™t tháng nay anh ta chỉ quỳ chứ không đứng lên được. Äến ngà y nà o có thủy triá»u lôn, anh ta sẽ chết Ä‘uối thôi.
- Nhưng thế thì nước các anh là một xứ sở man rợ sao?
- Tôi có bao giá» nói là xứ tôi văn minh đâu. Còn nÆ°á»›c anh thì cÅ©ng chẳng văn minh gì hÆ¡n, vì anh bị xá» chung thân đấy thôi. ở xứ Colombia nà y thì hoặc hai mÆ°Æ¡i năm, hoặc xá» tá». NhÆ°ng không bao giá» có chuyện chung thân.
- Thôi đi, đâu cũng thế thôi.
- Anh giết nhiá»u ngÆ°á»i lắm à ?
- Không, chỉ có một thôi.
- Vô lý! Giết có má»™t ngÆ°á»i mà bị lâu thế à ?
- Tôi cam đoan là đúng như thế.
- Thế thì rõ là nÆ°á»›c anh cÅ©ng má»i rợ nhÆ° nÆ°á»›c tôi.
- Thôi đừng cãi nhau vỠchuyện nước anh nước tôi nữa. Anh nói đúng. Cảnh sát thì ở đâu cũng là *** cả.
- Còn anh anh có tội gì?
Tôi đã giết hai vợ chồng và cả thằng con.
- Tại sao?
- Chúng nó đã đem thằng em tôi cho lợn ăn.
- Chẳng lẽ! Chuyện gì mà gớm ghiếc thế
- Thằng em tôi lên năm, ngà y nà o nó cũng ném đá thằng con nhà ấy, mấy lần trúng đầu.
- Äó không phải là má»™t lý do.
- Khi tôi biết chuyện tôi cũng nói thế.
- Là m sao anh biết chuyện?
- Thằng em tôi đi đâu mất từ ba hôm, tôi đi tìm mãi mới thấy một chiếc dép của nó trong đóng phân.
Chá»— phân nà y xúc ra từ chuồng lợn nhà nó. Tôi bá»›i phân lợn lên thì thấy má»™t chiếc tất đầy máu. Tôi đã hiểu. Mụ vợ đã thú nháºn trÆ°á»›c khi tôi giết cả nhà chúng nó.
Tôi đã cho chúng nó cầu kinh trước khi bắn. Phát thứ nhất tôi bắn gãy chân thằng bố.
- Anh giết hỠlà phải. Anh sẽ bị xỠra sao?
- Hai mươi năm là cùng.
- Tại sao anh bị giam xà -lim?
Tôi đã đánh một tên cảnh sát có hỠvới vợ chồng bà kia. Hắn là m ở nhà tù nà y. Bây giỠhắn đã được đưa đi nơi khác. Không có hắn tôi mới được yên.
Cá»a hà nh lang được mở ra. Má»™t tên gác ngục Ä‘i và o vá»›i hai tù nhân khiêng má»™t cái thùng bằng gá»—. Có thể Ä‘oán biết được rằng phÃa sau há» còn có hai tên gác cầm súng nữa. Hai ngÆ°á»i tù và o từng chuồng má»™t bÆ°ng mấy cái xô Ä‘á»±ng phân ra đổ và o cái thúng. Mùi nÆ°á»›c đái và mùi phân xông lên nồng nặc, tÆ°á»ng đến chết ngạt. Không ai nói gì. Khi hỠđến chuồng tôi, ngÆ°á»i tù và o lấy xô đánh rÆ¡i má»™t cái gói nho nhá» xuống đất. Tôi vá»™i lấy chân hất và o phÃa trong. Khi hỠđã ra tôi thấy trong gói có hai bao thuốc lá, má»™t cái báºt lá»a và má»™t mảnh giấy có viết mấy dòng chữ Pháp. TrÆ°á»›c hết tôi châm hai Ä‘iếu thuốc lá ném cho hai ngÆ°á»i ở trÆ°á»›c mặt tôi. Rồi tôi gá»i ngÆ°á»i tù kế bên bảo hắn thò tay ra bắt lấy má»™t bao thuốc lá để chuyá»n cho những ngÆ°á»i tù khác. Phân phát xong tôi châm Ä‘iếu thuốc của tôi lên và đưa bức thÆ° ra sát hà nh lang để Ä‘á»c. NhÆ°ng ánh sáng ở ngoà i hà nh lang không đủ. Tôi bèn lấy tá» giấy gói, cuốn lại rồi báºt lá»a đốt lên. Tôi Ä‘á»c vá»™i:
“Cam đảm lên Papi nhé, cứ tin tÆ°á»ng và o chúng mình. Hãy coi chừng. Mai chúng mình sẽ gá»i giấy và bút chì để cáºu viết cho chúng mình. Chúng mình ở bên cạnh cáºu cho đến chếtâ€.
Mảnh giấy ấy là m cho tôi thấy ấm lòng. Nó đã Ä‘em lại cho tôi bao nhiêu sức lá»±c! Tôi không cô Ä‘á»™c, tôi có thể trông cáºy và o bạn bè.
Không có ai nói. Ai nấy Ä‘á»u mải hút thuốc. Cuá»™c phân phát thuốc lá cho tôi biết rằng có cả thảy mÆ°á»i chÃn ngÆ°á»i trong mấy cái chuồng giam của tá» thần nà y. Thế là lần nà y tôi lại bị Ä‘Æ°a và o con Ä‘Æ°á»ng của sá»± thối nát, và bây giá» sá»± thối nát ấy đã ngáºp lên đến cổ! Mấy bà xÆ¡ tá»± gá»i là những ngÆ°á»i “Em Gái của Chúa lòng là nh†ấy chÃnh là những đứa em gái của Quá»·. NhÆ°ng có Ä‘iá»u hoà n toà n chắc chắn là kẻ đã tố giác tôi không phải là cô nữ tu ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan hay cô ngÆ°á»i Tây Ban Nha. Ôi! Tôi ngu biết chừng nà o khi tin và o các nữ tu sÄ© ấy? Không phải hỠđâu. Có lẽ là ngÆ°á»i đánh xe chăng? Äã hai ba lần tôi và cô nữ tu kia trót nói tiếng Pháp: tháºt là sÆ¡ xuất. Có thể anh ta đã nghe thấy chăng? Thôi, Ä‘iá»u ấy có quan trá»ng gì! Lần nà y thì sa lÆ°á»›i hẳn hoi rồi, lần nà y chỉ có Ä‘i tong. Nữ tu sÄ© ngÆ°á»i đánh xe hay là Mẹ Bá» trên, chung quy kết quả vẫn là má»™t.
Thế là tôi Ä‘Ã nh Ä‘i Ä‘á»i trong cái chuồng ghê tởm cứ má»—i ngà y lại hai lần ngáºp nÆ°á»›c nà y. Trong chuồng nóng ná»±c và khó thở đến ná»—i tôi phải cởi sÆ¡-mi, rồi cởi nốt cả cái quần. Tôi tháo già y và đem móc hết các thứ lên cá»a song sắt.
Thá» tưởng tượng là tôi đã vượt hai ngà n năm trăm cây số để cuối cùng đến nông ná»—i nà y? Kết quả tháºt là mỹ mãn! Lạy Chúa! Chúa đã từng hà o phóng, đại lượng đối vá»›i tôi nhÆ° váºy, mà bây giá» lại bá» rÆ¡i tôi sao? Có lẽ Chúa giáºn tôi chăng, vì dù sao Chúa đã cho tôi tá»± do, sá»± tá»± do chắc chắn nhất, đẹp đẽ nhất. Chúa đã cho tôi má»™t cá»™ng đồng, và cá»™ng đồng ấy đã thâu nạp tôi hoà n toà n. Chúa đã cho tôi không phải là má»™t má»™t mà những hai ngÆ°á»i vợ tuyệt vá»i. Và cả ánh nắng, cả biển khÆ¡i. Lại cả má»™t nếp nhà tranh trong đó tôi là ngÆ°á»i chủ tuyệt đối. Vá»›i cuá»™c sống giữa thiên nhiên, cuá»™c sống nguyên thủy, hoang dã nhÆ°ng êm Ä‘á»m và thanh thản biết bao nhiêu. Äó tháºt là má»™t món quà có má»™t không hai mà Chúa đã tặng tôi: được hoà n toà n tá»± do, không có cảnh sát, không có quan tòa, không có những kẻ ganh tỵ và những kẻ Ä‘á»™c ác xung quanh tôi! Thế mà tôi đã không biết giá trị vô song của nó. Vùng biển ấy nÆ°á»›c xanh đến ná»—i trông nhÆ° Ä‘en huyá»n, những buổi mặt trá»i má»c và mặt trá»i lặn đầy má»™t hÆ°Æ¡ng vị dịu ngá»t và thanh thản, cái nếp sống không há» cần đến tiá»n bạc, trong đó tôi không phải thiếu má»™t thứ gì cần thiết cho sá»± sống của má»™t con ngÆ°á»i: tất cả những cái đó tôi đã chà đạp lên, đã khinh miệt nó. Tôi đã từ bá» những cái đó để Ä‘i đâu? Äể trở vá» vá»›i những xã há»™i không thèm nhìn nháºn đến tôi. Vá»›i những con ngÆ°á»i tháºm chà cÅ©ng chẳng buồn bá» công tìm hiểu xem thá» trong tôi có gì còn vá»›t vát được không. Vá» vá»›i má»™t thế giá»›i Ä‘ang hắt hủi tôi, Ä‘ang đẩy tôi ra xa má»i niá»m hy vá»ng. Vá»›i những táºp thể chỉ nghÄ© đến má»—i má»™t việc: tiêu diệt tôi bằng bất cứ phÆ°Æ¡ng tiện nà o.
Khi được tin tôi bị bắt, chúng nó sẽ mừng lắm đấy: mÆ°á»i hai miếng pho-mát trong há»™i đồng bồi thẩm, thằng Polein thối tha, mấy tên cảnh sát và tên biện lý. Vì thế nà o cÅ©ng sẽ có má»™t nhà báo nà o đấy chuyển cái tin nà y vá» Pháp.
Lại còn những ngÆ°á»i thân của tôi nữa. Khi bá»n cảnh sát đến nhà để báo cho há» biết tôi đã vượt ngục, hỠđã mừng rỡ biết bao nhiêu khi được biết rằng con há» hay anh hỠđã thoát ra khá»i bà n tay của bá»n Ä‘ao phủ nà y! Bây giỠđược tin tôi bị bắt lại, há» lại phải Ä‘au khổ má»™t lần thứ hai.
Tôi đã sai vô cùng khi từ bá» bá»™ lạc của tôi. Phải, tôi có thể nói “bá»™ lạc của tôi†nhÆ° váºy, vì má»i ngÆ°á»i trong bá»™ lạc ấy Ä‘á»u đã chấp nháºn tôi nhÆ° má»™t thà nh viên của bá»™ lạc. Tôi đã sai và tôi xứng đáng phải chịu những gì đã xảy đến vá»›i tôi. ấy thế nhÆ°ng... Tôi vượt ngục đâu phải để là m tăng dân số ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng ở Nam Mỹ? Lạy Chúa, Chúa phải hiểu rằng tôi cần phải sống lại trong má»™t xã há»™i văn minh bình thÆ°á»ng và chứng minh cho má»i ngÆ°á»i thấy rằng tôi có thể là m má»™t thà nh viên của xã há»™i đó mà không gây thà nh má»™t hiểm há»a cho nó. Äó là số mệnh Ä‘Ãch thá»±c của tôi - có sá»± tham dá»± của NgÆ°á»i hay không có sá»± phù há»™ của ngÆ°á»i cÅ©ng váºy. Tôi phải chứng minh cho bằng được rằng tôi có thể, rằng tôi Ä‘ang và sẽ là má»™t con ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng nếu không phải là tốt hÆ¡n những thà nh viên khác của bất kỳ táºp thể nà o của bất kỳ đất nÆ°á»›c nà o.
Tôi hút thuốc. NÆ°á»›c bắt đầu lên. Bây giỠđã ngang mắt cá tôi. Tôi gá»i:
- Anh Da Äen, nÆ°á»›c và o chuồng giam bao nhiêu lâu thì rút hết?
- Còn tùy thủy triá»u mạnh hay nhẹ. Má»™t giá», hai giá» là cùng.
Tôi nghe thấy mấy ngÆ°á»i tù kêu: Esta llegando (Nó đến).
NÆ°á»›c lên từ từ, rất cháºm. NgÆ°á»i lai và ngÆ°á»i Da Ä‘en bám lên song sắt. Chân há» buông thõng ra ngoà i hà nh lang, tay hỠôm lấy mấy cái chấn song. Có tiếng Ä‘á»™ng dÆ°á»›i nÆ°á»›c: đó là má»™t con chuá»™t cống to bằng con mèo Ä‘ang bÆ¡i lõm bõm. Nó Ä‘ang tìm cách leo lên chấn song. Tôi cầm lấy má»™t chiếc già y và khi nó bÆ¡i đến gần tôi đánh má»™t cái tháºt mạnh lên đầu nó. Nó vừa bÆ¡i ra hà nh lang vừa kêu chà chóe. Anh tù Da Ä‘en nói vá»›i tôi;
- Francés, anh nổi máu đi săn rồi đấy. Không sao giết hết được chúng nó đâu. Leo lên chấn song đi, bám chặt và o và ngồi yên đấy.
Tôi là m theo lá»i anh ta, nhÆ°ng mấy cái chấn song hằn và o đùi rất Ä‘au, cứ cái tÆ° thế nà y thì tôi chẳng chịu Ä‘á»±ng được bao lâu. Tôi lấy cái áo vét bịt xô Ä‘á»±ng phân buá»™c lên chấn song và cưỡi lên đấy. Nó là m thà nh má»™t thứ ghế để cho tôi có thể chịu Ä‘á»±ng được cái tÆ° thế không lấy gì là m thoải mái kia, vì váºy giá» tôi gần nhÆ° được ngồi.
Cuá»™c xâm lăng nà y của nÆ°á»›c thủy triá»u, của chuá»™t cống, của các loà i rết và của nhá» li ti được nÆ°á»›c lùa tá»›i là cái Ä‘iá»u kinh tởm nhất, có sức là m mất tinh thần nhất mà má»™t con ngÆ°á»i có thể chịu Ä‘á»±ng. Má»™t giá» sau, khi nÆ°á»›c đã rút hết, trong chuồng còn lại má»™t lá»›p bùn lầy lụa dà y hÆ¡n má»™t phân. Tôi Ä‘i già y và o để khá»i phải lá»™i trong lá»›p bùn nà y. Anh Da Ä‘en ném cho tôi má»™t mảnh ván dà i mÆ°á»i phân, bảo tôi dùng để gạt bùn ra ngoà i hà nh lang, bắt đầu từ chá»— đặt tấm ván dùng là m giÆ°á»ng ngủ, rồi từ cuối chuồng cho đến chá»— ra và o. Công việc choán hết cả ná»a giá» và buá»™c tôi phải nghÄ© đến má»—i má»™t việc ấy thôi. NhÆ° thế cÅ©ng đã có được má»™t chút gì Ãch lợi. Từ bây giỠđến đợt thủy triá»u sau, Tôi sẽ không bị ngáºp nÆ°á»›c: nhÆ° thế có nghÄ©a là trong mÆ°á»i má»™t tiếng đồng hồ, vì sau cùng là giá» nÆ°á»›c trà n và o. Phải tÃnh đủ sáu giá» nÆ°á»›c biển rút xuống và năm giá» nÆ°á»›c biển dâng lên. Tôi tá»± nhủ má»™t cách hÆ¡i lố bịch: BÆ°Æ¡m bÆ°á»›m, số mà y là phải chịu ảnh hưởng của thủy triá»u. Dù mà y muốn hay không, mặt trăng cÅ©ng có má»™t tầm quan trá»ng lá»›n lao đối vá»›i mà y và đá»i mà y. ChÃnh nhá» thủy triá»u lên xuống mà mà y đã ra khá»i sông Maroni má»™t cách dá»… dà ng khi trốn khá»i trại khổ sai. Khi mà y ra Ä‘i từ Trinidad và từ Curacao, mà y cÅ©ng đã phải tÃnh đến ngà y giá» thủy triá»u lên xuống. Sở dÄ© mà y bị bắt ở Rio Hacha chÃnh là vì thủy triá»u xuống không đủ mạnh để mà y rá»i bá» biển tháºt nhanh và cho đến bây giá» mà y lại thÆ°á»ng xuyên phải chịu Ä‘á»±ng nÆ°á»›c thủy triá»u.
Trong số những ngÆ°á»i sẽ Ä‘á»c mấy trang nà y, nếu má»™t ngà y nà o nó sẽ được xuất bản, có lẽ cÅ©ng sẽ có những ngÆ°á»i thÆ°Æ¡ng hại tôi Ãt nhiá»u khi biết những ná»—i cÆ¡ cá»±c mà tôi phải chịu Ä‘á»±ng trong chuồng giam của ngÆ°á»i xứ Colombia. Äó là những ngÆ°á»i tốt. Còn những ngÆ°á»i khác, há» hà ng thân thuá»™c của mÆ°á»i hai miếng pho-mát đã xá» tá»™i tôi, hoặc là có bà con vá»›i viên biện lý thì sẽ nói: “Äáng Ä‘á»i cho nó, ai bảo nó vượt ngục? Nếu nó chịu ở yên trong trại khổ sai thì đâu đến ná»—i!†Thế thì tôi xin nói vá»›i các ngÆ°á»i má»™t Ä‘iá»u, nói vá»›i những ngÆ°á»i tốt cÅ©ng nhÆ° những miếng pho-mát kia.
Tôi không tuyệt vá»ng, không tuyệt vá»ng má»™t chút nà o, và tôi còn nói hÆ¡n thế nữa: tôi thà bị nhất trong những chuồng giam của cái pháo Ä‘Ã i cÅ© do bá»n giáo hình Tây Ban Nha xây lên ở Colombia còn hÆ¡n bị giam ở Quần đảo Salut là nÆ¡i mà lẽ ra tôi phải có mặt và o giá» nà y. ở đây tôi còn phải là m rất nhiá»u má»›i hòng có cÆ¡ vượt ngục, và dù nằm trong cái hầm thối tha nà y, tôi cÅ©ng tá»± hà o là đã cách xa trại tù đến hai ngà n năm trăm cây số. Chúng nó sẽ phải thi hà nh rất nhiá»u biện pháp Ä‘á» phòng má»›i có thể bắt tôi Ä‘i ngược chiá»u Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng hai ngà n năm trăm cây số ấy. Tôi chỉ tiếc có má»™t Ä‘iá»u: bá»™ lạc Guajiros của tôi, Lali và Zoraima, và cuá»™c sống tá»± do trong thiên nhiên, không có những tiện nghi của ngÆ°á»i văn minh, nhÆ°ng cÅ©ng không có cảnh sát, không có nhà tù và cà ng không có những chuồng nhốt ngÆ°á»i nhÆ° thế nà y. Tôi nghÄ© rằng những ngÆ°á»i bạn hoang dã của tôi, há» không bao giá» lại có thể nảy ra cái ý bắt má»™t kẻ thù của há» phải chịu má»™t cá»±c hình nhÆ° thế nà y, và lại cà ng không bao giá» nảy ra cái ý dùng má»™t cá»±c hình nhÆ° thế vá»›i tôi, má»™t ngÆ°á»i không há» là m phÆ°Æ¡ng hại gì đến ngÆ°á»i dân Colombia.
Tôi nằm xuống tấm ván và hút hai ba Ä‘iếu thuốc lá ở táºn trong cùng xà -lim để những ngÆ°á»i khác đừng nhìn thấy. Khi trả tấm ván nhá» lại cho ngÆ°á»i da Ä‘en, tôi đã ném cho anh ta má»™t Ä‘iếu thuốc lá châm sẵn, và anh ta cÅ©ng là m nhÆ° tôi vì hổ ngÆ°Æ¡i vá»›i các bạn tù.
Những chi tiết nà y tưởng chừng như không có gì đáng kể, nhưng đối với tôi nó rất có giá trị. Nó chứng tỠrằng chúng tôi còn giữ lại được chút lịch sự và hổ ngươi tế nhị.
ở đây không phải như ở nhà lao Conciergerie, tôi có thể mơ mộng và thả hồn đi lang thang trong không gian mà không cần phải bịt mắt bằng một chiếc khăn mùi soa cho đỡ chói.
Ai đã báo cho cảnh sát biết là tôi Ä‘ang ở trong tu viện? Ôi, nếu má»™t ngà y kia tôi biết được, thì tá»™i nà y sẽ phải Ä‘á»n. Rồi tôi lại tá»± nhủ: thôi đừng nói nhảm nữa BÆ°Æ¡m bÆ°á»›m! ở Pháp mà y còn bao nhiêu việc phải là m để trả thù, còn cái xứ sở heo hút nà y thì thôi Ä‘i mà y đến đây không phải để là m Ä‘iá»u ác! NgÆ°á»i ấy nhất định sẽ bị chÃnh cuá»™c sống trừng phạt, và nếu má»™t ngà y kia mà y phải trở lại đây, thì đó không phải để trả thù, mà để Ä‘em lại hạnh phúc cho Lali và Zoraima, cho cả mấy đứa con của mà y nữa. Nếu mà y sẽ trở vá» xứ nà y, thì đó sẽ là vì há» và vì tất cả những ngÆ°á»i Guajiros đã ban cho mà y cái vinh dá»± được chấp nháºn trong bá»™ lạc của há» nhÆ° má»™t ngÆ°á»i đồng chủng. Tôi hãy còn ở trên con Ä‘Æ°á»ng của sá»± thối nát, nhÆ°ng tuy bị nhốt trong má»™t cái chuồng thấp hÆ¡n má»±c nÆ°á»›c, dù ngÆ°á»i ta có muốn hay không thì vẫn Ä‘ang vượt ngục, vẫn Ä‘ang bÆ°á»›c trên con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tá»›i tá»± do. Äiá»u đó không thể nà o phủ nháºn đượcâ€.
Tôi đã nháºn được má»™t Ãt giấy, má»™t cây bút chì, hai bao thuốc lá. Tôi ở đây đã được ba ngà y. Nói là ba đêm má»›i đúng. Vì ở đây bao giá» cÅ©ng tối. Trong khi tôi châm má»™t Ä‘iếu Piel Roja, tôi phải lấy là m khâm phục lòng táºn tụy của các tù nhân đối vá»›i nhau. Anh tù ngÆ°á»i Colombia chuyển cho tôi gói đồ kia là là m má»™t việc rất liá»u. Nếu bị chúng bắt được, chắc chắn anh ta sẽ phải nếm mùi chuồng giam dÆ°á»›i đất. Không phải anh ta không biết Ä‘iá»u đó, cho nên nháºn lá»i giúp tôi trong cuá»™c đầy ải nà y không phải chỉ là can đảm mà còn là là m má»™t nghÄ©a cá» cao thượng phi thÆ°á»ng. Vẫn dùng cách đốt cuá»™n giây, tôi Ä‘á»c:
“Papiìlon Æ¡i, chúng mình biết cáºu chịu Ä‘á»±ng được. Cừ lắm! Cho chúng mình biết tin nhé. Chúng mình vẫn thế. Má»™t nữ tu sÄ© biết nói tiếng Pháp có đến thăm cáºu ngÆ°á»i ta không cho cô ấy nói chuyện vá»›i chúng mình, nhÆ°ng má»™t ngÆ°á»i tù Colombia cho chúng mình biết rằng anh ta đã kịp nói cho nữ tu sÄ© biết là anh tù ngÆ°á»i Pháp Ä‘ang bị nhốt và o chuồng tá» thần. Cô ấy nói: Tôi sẽ trở lại. Chỉ có thể thôi. Các bạn cáºu hôn cáºu.
Trả lá»i không phải là việc dá»…, nhÆ°ng tôi vẫn tìm cách viết được mấy chữ: “Cám Æ¡n các cáºu vá» má»i thứ: ở đây ổn cả, tôi chịu Ä‘á»±ng được. Các cáºu hãy viết Ä‘Æ¡n gá»i ông lãnh sá»± Pháp, may ra thì được. Lúc nà o cÅ©ng cá» má»™t cáºu thôi, để khi có chuyện gì thì chỉ má»™t cáºu bị phạt. Äừng chạm tay và o hai mÅ©i tên. Vượt ngục muôn năm!â€
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 07:54 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Vượt ngục ở Santa Marta
Mãi hai mÆ°Æ¡i tám ngà y sau, nhá» sá»± can thiệp của má»™t ông lãnh sá»± Bỉ ở Santa Marta tên là Klausen, tôi má»›i được ra khá»i cái hầm khủng khiếp kia. NgÆ°á»i tù Da Ä‘en, tên là Palacios, đã được ra ba tuần sau khi tôi đến: anh ta đã có cái sáng kiến nhá» bà mẹ (khi bà ấy đến thăm) báo vá»›i lãnh sá»± Bỉ rằng có má»™t ngÆ°á»i Bỉ bị giam trong hầm. Anh nảy ra cái ý đó vì có má»™t ngà y chủ nháºt anh trông thấy má»™t tù nhân ngÆ°á»i Bỉ được ông lãnh sá»± đến thăm. Váºy là má»™t hôm há» dẫn tôi lên phòng giấy viên chỉ huy. Hắn nói vá»›i tôi:
- Anh là ngÆ°á»i Pháp, tại sao anh lại khiếu nại vá»›i lãnh sá»± Bỉ?
Trong phòng giấy có má»™t ông mặc đồ trắng trạc năm mÆ°Æ¡i tuổi, mái tóc và ng nhạt gần nhÆ° trắng ở phÃa trên má»™t gÆ°Æ¡ng mặt tròn trÄ©nh, hồng hà o và tÆ°Æ¡i tắn, Ä‘ang ngồi trong chiếc ghế bà nh, má»™t cái cặp da đặt trên đùi. Tôi hiểu ngay tình thế:
- ChÃnh ông nói tôi là ngÆ°á»i Pháp chứ không phải tôi. Tôi công nháºn là tôi đã vượt ngục từ má»™t nhà tù Pháp, nhÆ°ng tôi là ngÆ°á»i Bỉ.
- à ! ông thấy chưa - ông lãnh sự có bộ mặt cha xứ nói.
- Sao anh không nói từ trước?
- Tôi thiết tưởng Ä‘iá»u đó không có gì quan trá»ng đối vá»›i các ông, vì thá»±c tình tôi không há» có má»™t hà nh dá»™ng nà o đáng coi là phạm pháp thá»±c sá»± trên đất của các ông ngoà i việc tôi bá» trốn, má»™t hà nh Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng đối vá»›i tất cả má»i tù nhân.
- Bueno, tôi sẽ để anh ở chung vá»›i các bạn anh. NhÆ°ng thÆ°a Senor Lãnh sá»±, tôi xin nói trÆ°á»›c rằng há»… có âm mÆ°u vượt ngục là tôi nhốt lại chá»— cÅ©. Các ngÆ°á»i Ä‘Æ°a anh nà y ra chá»— cắt tóc rồi Ä‘Æ°a và o phòng giam bá»n đồng lõa.
- Cám Æ¡n ngà i lãnh sá»± - tôi nói bằng tiếng Pháp, cám Æ¡n ngà i rất nhiá»u đã chịu phiá»n đến đây vì tôi.
- Trá»i Æ¡i! Anh đã phải khổ sở biết chừng nà o trong những cái chuồng giam khủng khiếp ấy? Thôi anh Ä‘i ngay Ä‘i. Không thì nhỡ ra hắn lại đổi ý, cái thằng súc sinh ấy. Tôi sẽ trở lại thăm anh. Tạm biệt.
NgÆ°á»i cắt tóc không có mặt ở đấy cho nên há» Ä‘Æ°a tôi vá» phòng các bạn. Chắc trông mặt mÅ©i tôi kỳ quặc lắm, vì há» cứ nói không ngá»›t:
- Có còn là cáºu đâu nữa? Vô lý quá! Cái lÅ© khốn kiếp ấy đã là m gì cáºu, đến ná»—i cáºu bây giá» nhÆ° thế nà y? Cáºu nói Ä‘i, nói vá»›i chúng mình má»™t cái gì Ä‘i. Cáºu có mù không? Mắt cáºu là m sao thế? Sao lại mở ra nhắm và o lia lịa thế?
- Äó là vì tôi chÆ°a quen được vá»›i thứ ánh sáng nà y. ở đây sáng quá, mắt tôi quen chá»— tối cho nên bị chói đấy thôi.
Tôi ngồi xuống và nhìn và o phÃa cuối phòng:
- Nhìn và o đây đỡ hơn.
Cáºu sặc mùi đồ thối, không thể tưởng tượng được! Mình mẩy cáºu cÅ©ng toà n mùi thối! Tôi đã cởi hết áo quần ra, và các bạn xếp nó và o cạnh cá»a. Hai tay tôi, lÆ°ng tôi, hai ống chân tôi chi chÃt những vết đốt Ä‘o Ä‘á» nhÆ° vết rệp đốt ở nhà , và những vết cắn của Ä‘Ã n của tà hon nổi trên mặt nÆ°á»›c thủy triá»u. Tôi trông rất gá»›m ghiếc, và không cần gÆ°Æ¡ng soi, tôi cÅ©ng biết nhÆ° váºy. Năm ngÆ°á»i tù khổ sai đã chứng kiến biết bao Ä‘iá»u khủng khiếp mà lúc nà y cÅ©ng phải nghẹn ngà o không nói được. Clousiot gá»i má»™t tên cảnh sát đến, nói rằng nếu không có ngÆ°á»i cắt tóc thì ngoà i sân cÅ©ng có nÆ°á»›c để tắm rá»a chứ. Tên kia nói là phải đợi giá» Ä‘i dạo.
Tôi trần truồng bÆ°á»›c ra sân. Clousiot cầm theo mấy thứ đồ sạch cho tôi thay. Äược Maturette giúp má»™t tay, tôi tắm Ä‘i tắm lại mấy lần bằng thứ xà bông Ä‘en ná»™i địa. Tôi cà ng kỳ cà ng ra nhiá»u ghét. Cuối cùng sau nhiá»u lần sát xà -bông và dá»™i nÆ°á»›c, tôi cảm thấy mình đã sạch. Tôi phÆ¡i nắng trong năm phút thì khô, và mặc áo quần và o. NgÆ°á»i cắt tóc đã đến. Anh ta định dùng tông-Ä‘Æ¡ cắt ngắn tóc tôi. Tôi nói:
- Không. Cắt bình thÆ°á»ng thôi và cạo râu cho tôi.Tôi sẽ trả tiá»n.
- Bao nhiêu?
- Má»™t peso.
- Cắt cho cẩn tháºn và o, - Clousiot, nói, - tôi sẽ cho anh hai pesos.
Khi đã tắm rá»a sạch sẽ, tóc tai cắt gá»n, râu ria cạo nhẵn, áo quần thÆ¡m tho, tôi cảm thấy nhÆ° ngÆ°á»i chết Ä‘i sống lại. Các bạn tôi cứ há»i tôi tá»›i tấp:
- Thế nước lên đến đâu? Thế còn chuột cống? Lại còn đà n rết? Bùn thì sao? Lại còn lũ *** nữa? Với lại *** ở trong mấy cái xô nổi lên và các xác chết thì sao?
Äó là những ngÆ°á»i chết tá»± nhiên hay là những ngÆ°á»i treo cổ tá»± sát? Hay là những ngÆ°á»i bị bá»n cảnh sát “tá»± tá» cho chếtâ€?
Những câu há»i cứ kế tiếp nhau bất táºn, và vì nói nhiá»u, tôi đâm khát nÆ°á»›c. Ngoà i sân nhà tù có má»™t ngÆ°á»i bán cà -phê. Trong ba tiếng đồng hồ chúng tôi được đứng ngoà i sân, tôi đã uống đến má»™t chục chén cà - phê đặc pha “papelón†(Ä‘Æ°á»ng và ng chÆ°a lá»c). Thứ cà - phê ấy tôi thấy là món uống ngon nhất trần gian. Anh Da Ä‘en trÆ°á»›c giam ở chuồng đối diện có đến chà o tôi. Anh khẽ kể cho tôi câu chuyện mẹ anh khiếu nại vá»›i ông lãnh sá»± Bỉ. Tôi siết chặt tay anh. Anh ta rất hãnh diện vì đã nghÄ© ra cách giúp tôi. Anh tạm biệt tôi trong má»™t tâm trạng hết sức vui sÆ°á»›ng, nói rằng mai gặp lại sẽ nói chuyện thêm, còn hôm nay thế là đủ.
Tôi có cảm giác phòng giam các bạn tôi là má»™t cung Ä‘iện. Clousiot có má»™t cái võng thuá»™c quyá»n sở hữu của anh, vì anh ta đã bá» tiá»n ra mua được. Anh ta bắt tôi phải nằm cái võng ấy. Tôi nằm ngang lên võng. Anh ta rất lấy là m lạ, nhÆ°ng tôi giải thÃch cho anh ta hiểu rằng chỉ có những kẻ không biết nằm võng má»›i nằm dá»c mà thôi
Ä‚n, uống, ngủ, đánh cá», đánh bà i bằng những con bà i Tây Ban Nha, nói tiếng Tây Ban Nha vá»›i nhau và vá»›i bá»n cảnh sát cÅ©ng nhÆ° vá»›i các tù nhân Colombia để táºp nói cho thạo: tất cả những hoạt Ä‘á»™ng ấy giúp cho chúng tôi qua được ngà y và cả má»™t phần đêm nữa.
Äi nằm từ chÃn giá» tối là rất khổ. Lúc bấy giá» những chi tiết vá» cuá»™c vượt ngục từ bệnh viện Saint-Laurent cho đến Santa Marta thi nhau hiện ra từng má»›, nó diá»…u qua mắt tôi và đòi má»™t sá»± tiếp tục. Cuốn phim không thể dừng lại ở đấy, nó phải được chiếu tiếp, nó sẽ còn tiếp anh bạn ạ. Hãy để cho tôi lại sức, rồi anh có thể biết chắc là sẽ còn nhiá»u diá»…n biến má»›i nữa, anh cứ tin tôi! Tôi đã tìm lại được hai mÅ©i tên nhá» và hai cái lá coca, má»™t đã khô hẳn, má»™t hãy còn hÆ¡i xanh. Tôi nhai cái lá xanh. Cả bá»n nhìn tôi sá»ng sốt. Tôi giảng giải cho các bạn biết rằng đó là thứ lá mà ngÆ°á»i ta dùng để là m thuốc phiện trắng (cocaine).
- Cáºu đùa đấy chứ?
- ThỠnếm mà xem.
- ừ, mà tháºt, nó là m cho lưỡi và môi mất cảm giác.
- ở đây có bán à ?
- Không biết. Clousiot nà y, cáºu là m thế nà o mà thỉnh thoảng lại thấy có tiá»n thế.
Mình đã đổi tiá»n ở Rio Hacha, và từ đấy bao giá» mình cÅ©ng có tiá»n để tiêu trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i. Còn tôi, - tôi nói, - tôi có ba mÆ°Æ¡i sáu đồng tiá»n và ng ăn má»™t trăm pesos, hiện viên chỉ huy Ä‘ang giữ, giá trị hiện nay của má»—i đồng là ba trăm pesos. Äến má»™t ngà y nà o đấy tôi sẽ nêu vấn Ä‘á» nà y lên. Bá»n chúng nó toà n là bá»n chết đói, cáºu nên mặc cả vá»›i hắn thì hÆ¡n.
- Cũng là một ý hay.
Hôm chủ nháºt tôi có nói chuyện vá»›i ông lãnh sá»± Bỉ và ngÆ°á»i tù Bỉ. NgÆ°á»i tù nà y mang tá»™i thất tÃn đối vá»›i má»™t công ty trồng chuối Mỹ. Ông lãnh sá»± đã chấp nháºn yêu cầu của tôi nhỠông che chở cho cả bá»n chúng tôi ông ta đã hợp thức hóa má»™t tá» khai trong đó tôi ghi là ra Ä‘á»i ở Bruxelles trong má»™t gia đình ngÆ°á»i Bỉ.
Tôi có kể cho ông ta nghe chuyện mấy bà xÆ¡ và cái túi ngá»c trai. NhÆ°ng ông ta là ngÆ°á»i theo đạo tin là nh, không há» quen các bà xÆ¡ và các ông linh mục. Ông chỉ hÆ¡i quen đức giám mục má»™t chút mà thôi. Vá» món tiá»n và ng thì ông khuyên tôi đừng đòi. Việc đó quá nguy hiểm. Khi được chuyển đến Branquilla, phải cho ông biết trÆ°á»›c hai mÆ°Æ¡i bốn tiếng đồng hồ, và lúc bấy giỠ“ông có thể đòi số tiá»n đó trÆ°á»›c mặt tôi, - ông lãnh sá»± nói nhÆ° váºy, - vì nếu tôi không hiểu lầm thì có những nhân chứng biết việc nà yâ€.
- Vâng.
NhÆ°ng bây giỠông đừng đòi gì hết, viên chỉ huy rất có thể lại nhốt ông và o mấy cái chuồng khủng khiếp ấy và có lẽ tháºm chà còn có thể sai chúng nó giết ông.
- Mấy chục đồng tiá»n và ng ấy quả là má»™t gia sản. Giá trị hiện nay của má»—i đồng không phải là ba trăm pesos nhÆ° ông tưởng đâu, mà là năm trăm năm mÆ°Æ¡i pesos. Váºy thì đó là má»™t món tiá»n lá»›n. Không nên cám dô quá»·. Còn vá» mấy hạt ngá»c trai thì đó là chuyện khác. Ông cứ để cho tôi có thì giá» suy nghÄ©.
Tôi há»i anh tù Da Ä‘en xem thá» anh có muốn vượt ngục vá»›i tôi không, và theo anh nên hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế nà o. Da mặt anh ta xám hắn Ä‘i khi nghe nói chuyện vượt ngục.
- Tôi van anh, anh bạn ạ. Anh đừng nghÄ© đến chuyện ấy nữa. Nếu bại lá»™, anh sẽ phải nháºn lấy má»™t cái chết dần dà khủng khiếp nhất. Anh đã được nếm qua rồi đấy. Anh phải đợi đến Baranquilla đã. Còn ở đây thì là m nhÆ° thế chẳng khác nà o tá»± sát. Anh muốn chết lắm à ? Nếu không, anh hãy ngồi yên. Trong cả xứ Colombia nà y không có má»™t nÆ¡i nà o có thứ chuồng giam nhÆ° anh đã từng biết đâu. Váºy thì việc gì phải lÄ©nh ở đây?
- Phải nhÆ°ng ở đây tÆ°á»ng không cao, chắc tÆ°Æ¡ng đối dá»….
- Hombre, facil o no, anh đừng trông mong gì và o tôi Tôi không Ä‘i mà cÅ©ng không giúp anh đâu. Tháºm chà tôi không thể nghe anh nói chuyện nà y nữa đâu.
Cuối cùng anh ta bá» Ä‘i, vẻ hết sức sợ hãi, sau khi nói: “Francés, anh không phải là má»™t ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng, anh phải là ngÆ°á»i Ä‘iên loạn má»›i có thể nghÄ© đến những chuyện nhÆ° thế ở đây, ở Santa Martaâ€.
Sáng nà o và trÆ°a nà o tôi cÅ©ng nhìn các tù nhân Colombia bị giam ở đây vì những tá»™i nặng. Há» Ä‘á»u có những bá»™ mặt sát nhân, nhÆ°ng có thể cảm thấy hỠđã chịu khuất phục. Ná»—i kinh hoà ng bị giam xuống những cái chuồng kia đã là m cho há» hoà n toà n tê liệt vá» má»i phÆ°Æ¡ng diện. Cách đây bốn năm hôm chúng tôi đã thấy ngÆ°á»i ta Ä‘Æ°a từ dÆ°á»›i hầm lên má»™t ngÆ°á»i cao lá»›n hÆ¡n tôi đến má»™t cái đầu, được gá»i là “El Caiman†(Cá sấu). Anh ta nổi tiếng là má»™t ngÆ°á»i hết sức nguy hiểm. Tôi nói chuyện vá»›i anh ta, rồi sau ba bốn lần cùng Ä‘i dạo, tôi nói:
- Caimán, quieres fugarte con mi go? (Anh có muốn vượt ngục với tôi không?)
Anh ta nhìn tôi như thể nhìn quỷ Sa tan, và nói:
- Äể lại bị giam xuống đấy nếu thất bại? Không đâu, xin cảm Æ¡n. Tôi thà giết mẹ tôi còn hÆ¡n trở vỠđấy
Äó là thà nghiệm cuối cùng của tôi. Không bao giá» tôi nói vá»›i ai vá» việc vượt ngục nữa.
Chiá»u hôm ấy tôi thấy viên chỉ huy nhà tù Ä‘i qua.
Hắn dừng lại nhìn tôi rồi nói:
- Thế nà o, ổn chứ?
- ổn, nhÆ°ng sẽ còn ổn hÆ¡n nếu tôi có mấy đồng tiá»n và ng của tôi.
- Tại sao?
- Tại vì tôi sẽ có tiá»n thuê trạng sÆ°.
- Và o đây
Hắn Ä‘Æ°a tôi và o phòng giấy. ở đây chỉ có hắn và tôi. Hắn Ä‘Æ°a cho tôi má»™t Ä‘iếu xì gà - tình hình khá đây - châm lá»a cho tôi - má»—i lúc má»™t khá hÆ¡n.
- Anh có biết tiếng Tây Ban Nha đủ để hiểu và trả lá»i cho rõ nếu chúng ta nói vá»›i nhau rất cháºm không?
- Có
- Tốt. Anh vừa nói là anh muốn bán hai mÆ°Æ¡i sáu đồng tiá»n và ng của anh.
- Không, ba mÆ°Æ¡i sáu đồng tiá»n và ng của tôi.
- à phải, phải? Và dùng để thuê trạng sư phải không? Nhưng chỉ có anh và tôi biết là anh có mấy đồng ấy.
- Không, còn có viên trung sÄ© và năm ngÆ°á»i Ä‘i bắt tôi, ngoà i ra còn có viên phó chi huy đã nháºn món tiá»n ấy trÆ°á»›c khi trao lại cho ông. Rồi lại có ông lãnh sá»± nÆ°á»›c tôi nữa.
- à ! à ! Bueno. Äã nhiá»u ngÆ°á»i biết nhÆ° thế thì cà ng tốt, vì nhÆ° thế ta sẽ hà nh Ä‘á»™ng má»™t cách quang minh chÃnh đại. Anh có biết không, tôi đã giúp anh má»™t việc rất lá»›n. Tôi đã ỉm Ä‘i, không chuyển phiếu Ä‘iá»u tra cho các lá»±c lượng cảnh sát của các nÆ°á»›c anh đã Ä‘i qua để biết rõ há» có hồ sÆ¡ gì vá» má»™t vụ trá»™m tiá»n và ng hay không.
- Lẽ ra ông phải là m việc đó mới đúng.
- Không, không là m thì có lợi cho anh hơn.
- Xin cám ơn ông chỉ huy.
- Anh muốn tôi đem bán hộ anh à ?
- Giá bao nhiêu?
- Thì cái giá mà anh nói là ngÆ°á»i ta đã trả cho anh lần anh bán ba đồng ấy: ba trăm pesos. Anh sẽ cho tôi ăn hoa hồng má»—i đồng má»™t trăm pesos để Ä‘á»n đáp cái công của tôi đã giúp anh. Anh thấy thế nà o?
- Không. Anh trả cho tôi từng mÆ°á»i đồng má»™t và tôi sẽ cho anh không phải là má»™t trăm mà là hai trăm pesos má»—i đồng. Việc mà anh đã là m cho tôi đáng được trả công nhÆ° thế.
- Francés, anh quá tinh ma. Tôi thì chỉ là má»™t anh sÄ© quan Colombia hèn má»n, quá tin ngÆ°á»i và hÆ¡i ngốc nghếch, còn anh là ngÆ°á»i thông minh, và nhÆ° tôi đã nói, quá tinh ma.
- Váºy anh có Ä‘á» nghị gì phải chăng hÆ¡n không?
- Ngà y mai tôi sẽ gá»i ngÆ°á»i mua đến đây, trong phòng giấy nà y. Hắn sẽ xem mấy đồng tiá»n và ng, sẽ trả giá, sau đó được bao nhiêu ta chia Ä‘á»u. Má»™t là thế hai là không có gì hết. Tôi gá»i anh Ä‘i Baranquilla, kèm theo món tiá»n, hoặc tôi giữ nó lại để Ä‘iá»u tra.
- Không, đây là đỠnghị cuối cùng của tôi: ngÆ°á»i ấy sẽ đến đây xem, rồi toà n bá»™ số dÆ° trên ba trăm năm mÆ°Æ¡i pesos má»—i đồng tiá»n và ng sẽ là của anh.
- Esta biên (Äược rồi), tu tienes mi palabra (anh có thể tin ở lá»i hứa của tôi). NhÆ°ng má»™t số tiá»n lá»›n nhÆ° thế, anh cất và o đâu?
Khi nháºn tiá»n, anh sẽ má»i ông lãnh sá»± Bỉ đến. Tôi sẽ Ä‘Æ°a tiá»n cho ông ta để thuê trạng sÆ°.
- Không, tôi không muốn có nhân chứng.
- Anh không có gì phải lo, tôi sẽ ký giấy xác nháºn rằng anh đã trả cho tôi đủ ba mÆ°Æ¡i sáu đồng tiá»n và ng. Anh cứ nháºn Ä‘i, và nếu anh xá» sá»± đứng đắn vá»›i tôi, tôi sẽ bà n vá»›i anh má»™t việc khác.
- Việc gì?
- Anh cứ tin tôi. Việc nà y cÅ©ng há»i nhÆ° việc kia, và trong việc thứ hai ta sẽ chia Ä‘á»u
- Cual es? (Cái gì đấy?) Anh nói đi.
- Mai anh là m nhanh Ä‘i, rồi đến năm giá» chiá»u, khi tiá»n của tôi đã được an toà n trong tay ông lãnh sá»± của tôi, tôi sẽ nói cho anh biết việc kia.
Cuộc thương lượng đã diễn ra khá lâu. Khi tôi hà i lòng trở ra sân, các bạn tôi đã vỠphòng giam.
- Thế nà o, ông việc ra sao?
Tôi kể cho há» nghe hết cuá»™c nói chuyện vừa qua các bạn lăn ra cÆ°á»i, tuy tình cảnh há» chẳng có gì đáng lấy là m vui.
- Cái thằng cha ấy cáo tháºt! NhÆ°ng cáºu đã át giá»ng hẳn. Cáºu có tin là hắn sẽ thá»±c hiện đúng nhÆ° thế không? Tôi cuá»™c má»™t trăm pesos lấy hai trăm là hắn chịu rồi. Có ai đám cuá»™c vá»›i tôi không?
- Không, tôi cũng nghĩ là hắn sẽ chịu.
Suốt đêm hôm ấy tôi suy nghÄ©. Vụ thứ nhất thì thế là xong. Vụ thứ hai cÅ©ng sẽ xong thôi, vì hắn sẽ mừng rÆ¡n lên khi được Ä‘i lấy túi ngá»c trai. Còn lại vụ thứ ba. Vụ thứ ba... là tôi định đút cho hắn tất cả số tiá»n tôi thu lại được để hắn là m ngÆ¡ cho tôi lấy trá»™m má»™t chiếc thuyá»n trong cảng. Chiếc thuyá»n nà y tôi có thể mua bằng số tiá»n tôi còn giữ lại trong plan: Äể xem hắn có cưỡng nổi sá»± cám dá»— hay không. Tôi mất gì mà sợ? Sau hai vụ thứ nhất hắn không còn dám trừng phạt tôi nữa. Sau sẽ biết. Äừng bán da gấu, v.v... Việc gì phải đợi khi đến Baranquilla? Thà nh phố lá»›n hÆ¡n thì nhà tù cÅ©ng vừng chắc hÆ¡n, được giám sát kỹ hÆ¡n và tÆ°á»ng cao hÆ¡n. Tôi phải quay vá» sống vá»›i Lali và Zoraiam: tôi sẽ vượt ngục tháºt nhanh, vỠđấy đợi mấy năm, rồi sẽ Ä‘i và o vùng núi vá»›i cái bá»™ lạc nuôi bò, và sẽ bắt mối liên hệ vá»›i ngÆ°á»i Venezuela. Bằng bất cứ giá nà o tôi cÅ©ng phải thà nh công trong chuyến vượt ngục nà y. Suốt đêm tôi nằm suy nghÄ© Ä‘Æ°á»ng Ä‘i nÆ°á»›c bÆ°á»›c để thá»±c hiện vụ thứ ba.
Hôm sau, công việc được tiến hà nh khá chóng vánh. Và o lúc chÃn giá» sáng hỠđến gá»i tôi ra gặp ông khách Ä‘ang đợi tôi ở phòng giấy viên chỉ huy. Khi tôi đến, tên cảnh sát đã Ä‘i gá»i tôi đứng ngoà i, để má»™t mình tôi và o. TrÆ°á»›c mặt tôi là má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông trạc sáu mÆ°Æ¡i tuổi mặc đồ mà u xám nhạt, thắt ca-vát xám. Trên bà n đặt má»™t chiếc mÅ© dạ mà u xám rá»™ng và nh kiểu nhÆ° mÅ© cao bồi. Má»™t viên ngá»c trai lá»›n mà u xám lẫn mà u xanh bạc nổi báºt lên trong má»™t thứ khung cà i trên ca-vát. NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông gầy gò và khô đét nà y không phải không có má»™t vẻ trang nhã nhất định.
- Chà o ông.
- Ông có nói được tiếng Pháp không?
- ThÆ°a ông có, tôi vốn là ngÆ°á»i Liban. Äược biết ông có những đồng tiá»n và ng má»™t trăm pesos, tôi rất quan tâm. Vá»›i giá năm trăm pesos má»—i đồng, ông có nhượng lại được không?
Không, sáu trăm năm mươi pesos.
- NhÆ° váºy là ông không biết giá rồi? Giá tối Ä‘a bây giá» là năm trăm năm mÆ°Æ¡i pesos.
- Ông ạ, vì ông lấy hết nên tôi xin nhượng lại với giá sáu trăm.
- Không, năm trăm năm mươi.
Cuối cùng hai bên ngã giá là năm trăm tám mươi pesos. Thế là việc mua bán đã xong xuôi.
- Qué han dicho? (Anh vừa nói gì thế?)
- Chúng tôi đã ngã giá năm trăm tám mÆ°Æ¡i. Chiá»u nay sẽ giao hà ng.
Ông khách ra vá». Viên chỉ huy đứng dáºy nói vá»›i tôi:
- Rất tốt, thế thì tôi được bao nhiêu?
- Hai trăm năm mÆ°Æ¡i pesos má»—i đồng. Ông thấy không, tôi cho ông má»™t số tiá»n gấp hai lần rưỡi cái số mà ông yêu cầu, tức má»™t trăm pesos má»—i đồng.
Hắn mỉm cÆ°á»i rồi nói: “Thế còn việc kia?â€
- TrÆ°á»›c hết ông lãnh sá»± chiá»u nay phải có mặt để tôi trao tiá»n. Sau khi ông ấy ra vá» tôi sẽ nói cho anh biết việc thứ hai.
- Thế thì có má»™t việc nữa tháºt à ?
- Anh có thể tin tôi.
- Biên, ojalá (tháºt đấy nhé).
Äến hai giá», ông lãnh sá»± và ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Liban đã có mặt. NgÆ°á»i nà y Ä‘Æ°a cho tôi hai mÆ°Æ¡i ngà n tám pesos. Tôi trao mÆ°á»i hai ngà n sáu trăm cho ông lãnh sá»± và năm ngà n hai trăm tám mÆ°Æ¡i cho viên chỉ huy. Tôi ký cho viên chỉ huy má»™t tá» biên lai nói là đã nháºn đủ ba mÆ°Æ¡i sáu đồng tiá»n và ng má»™t trăm pesos. Khi chỉ còn lại viên chỉ huy trong phòng giấy, tôi kể cho hắn nghe câu chuyện giữa tôi và bà Mẹ Bá» trên.
- Bao nhiêu hạt ngá»c?
- Năm sáu trăm gì đấy.
- Cái bà Mẹ Bá» trên ấy là má»™t mụ ăn cắp. Lẽ ra mụ ta phải Ä‘em trả cho anh lúc anh bị bắt, hay là gá»i đến đây cho anh, nếu không thì ná»™p cho cảnh sát. Tôi sẽ tố giác mụ ta.
- Không, anh sẽ đến gặp bà ta và trao cho bà ta má»™t bức thÆ°, anh sẽ yêu cầu bà ta má»i cô nữ tu sÄ© ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan đến.
- Tôi hiểu: cô nà y sẽ Ä‘á»c bức thÆ° viết bằng tiếng Pháp của anh và dịch ra cho mụ ấy nghe. Äược, tôi Ä‘i đây.
- Hãy đợi tôi viết bức thư đã.
- à , ừ nhỉ? José, chuẩn bị xe và hai cảnh sát viên - Hắn gá»i qua cánh cá»a hé mở.
Tôi ngồi và o bà n giấy viên chỉ huy, và trên một tỠgiấy có ăng-tét của nhà tù, tôi viết bức thư sau đây:
“KÃnh gởi bà Bá» trên của tu việnâ€, nhá» vị nữ tu sÄ© ái NhÄ© Lan tốt bụng và đầy tình nhân ái chuyển giúp.
Khi chúa đã dẫn dắt tôi đến nhà bà , nÆ¡i tôi tưởng sẽ nháºn được sá»± giúp đỡ mà theo luáºt CÆ¡ đốc giáo bất cứ ai Ä‘ang bị truy nã lùng bắt Ä‘á»u có quyá»n được hưởng, tôi đã trao gá»i bà má»™t túi ngá»c trai thuá»™c quyá»n sở hữu cá»a tôi để bà có cÆ¡ sở để tin rằng tôi sẽ không lén lút ra Ä‘i khá»i ngôi nhà mà Chúa đã giao cho bà cai quản. Má»™t kẻ ti tiện nà o đó đã nghÄ© rằng bổn pháºn của hắn và tố giác tôi vá»›i cảnh sát, và hỠđã nhanh chóng đến bắt tôi ngay dÆ°á»›i mái nhà bà . Tôi hy vá»ng rằng cái linh hồn đê tiện đã có hà nh Ä‘á»™ng nà y không phải là linh hồn của má»™t trong những ngÆ°á»i con gái của Chúa Ä‘ang tu tại viện của bà . Tôi không thể nói vá»›i bà rằng tôi tha thứ cho cái linh hồn thối nát ấy, vì nói nhÆ° váºy không đúng sá»± tháºt. Ngược lại, tôi sẽ thiết tha xin Chúa hoặc má»™t trong các vị thánh của Chúa trừng phạt không thÆ°Æ¡ng tiếc kẻ đã phạm má»™t tá»™i lá»—i quái đản nhÆ° váºy. ThÆ°a bà Bá» trên, tôi xin bà trao lại cho ông chỉ huy Cesario cái túi ngá»c trai mà tôi đã gá»i bà giữ há»™. Ông ấy sẽ Ä‘Æ°a lại cho tôi má»™t cách trung thá»±c, tôi tin chắc nhÆ° váºy. Bức thÆ° nà y có giá trị nhÆ° má»™t tá» biên lai. KÃnh xin bà nháºn ở đây, v.v...â€
Vì tu viện cách Santa Marta có tám cây số, nên chỉ má»™t tiếng rÆ°á»i sau là xe đã trở vá». Viên chỉ huy nhà tù cho gá»i tôi.
- Xong. Anh đếm thỠxem có thiếu không.
Tôi đếm. Không phải để biết là thiếu viên nà o không vì tôi không hỠbiết trong túi có bao nhiêu viên, mà để biết hiện nay có bao nhiêu viên trong tay gã ma-cô nà y: có cả thảy năm trăm bảy mươi hai viên.
- Äúng cái túi nà y chứ?
- Äúng.
- No falta? (không thiếu chứ?)
- Không. Bây giỠanh kể đi.
- Khi tôi đến tu viện, bà Mẹ Bá» trên Ä‘ang ở trong sân. Hai viên cảnh sát cùng Ä‘i đã đứng nghiêm hai bên, tôi nói: “ThÆ°a bà , vì má»™t việc rất hệ trá»ng mà chắc bà có thể Ä‘oán được, tôi cần nói chuyện vá»›i vị nữ tu sÄ© ngÆ°á»i ái NhÄ© Lan trÆ°á»›c mặt bà â€.
- Rồi sao nữa?
- Cô nữ tu sÄ© run run trong khi Ä‘á»c bức thÆ° cho bà Bá» trên nghe. Bà nà y không nói gì cả. Chỉ cúi đầu xuống, rồi lên mở ngăn kéo bà n giấy ra lấy túi ngá»c và nói vá»›i tôi: “Äây, cái túi ngá»c trai vẫn y nguyên. Xin chúa tha thứ cho kẻ đã phạm.má»™t tá»™i ác nhÆ° váºy đối vá»›i ngÆ°á»i ấy. Xin ông nói lại vá»›i ngÆ°á»i ấy rằng chúng tôi Ä‘ang cầu nguyện cho anh taâ€. Thế đấy, Hombre - Viên chỉ huy kết thúc, mặt mà y rạng rỡ. Bao giá» thì có thể bán chá»— ngá»c nà y?
- Mãnana (mai).
- Tôi sẽ không há»i anh những viên ngá»c nà y ở đâu ra, tôi biết anh là má»™t matador nguy hiểm, nhÆ°ng bây giá» tôi cÅ©ng biết anh là má»™t ngÆ°á»i trung thá»±c và có danh dá»±. Anh hãy cầm lấy súc giăm- bông, chai rượu nà y và mấy ổ bánh mì Pháp nà y nữa, để cùng vá»›i các bạn ăn mừng cái ngà y đáng ghi nhá»› nà y.
- Chà o anh.
Thế là tôi Ä‘em vá» trại giam má»™t chai rượu Chianti hai lÃt, má»™t súc giăm-bông hun khói gần ba ký lô và bốn ổ bánh mì dà i của Pháp. Quả là má»™t bữa tiệc ngà y há»™i. Giăm-bông, bánh mì và rượu vÆ¡i Ä‘i rất nhanh. Ai nấy Ä‘á»u ăn uống hết sức ngon là nh.
- Cáºu có tin là má»™t ông trạng sÆ° sẽ có thể là m được cho chúng mình má»™t cái gì không?
Tôi báºt cÆ°á»i. Tá»™i nghiệp, đến nhÆ° há» mà cÅ©ng tin và o cái chuyện trạng sÆ° nà y!
- Tôi không biết. Cần phải nghiên cứu và há»i ý kiến trÆ°á»›c khi trả tiá»n.
- Tất hÆ¡n cả là chỉ trả tiá»n trong trÆ°á»ng hợp có kết quả. - Clousiot nói.
- Äúng đấy, phải tìm má»™t ông luáºt sÆ° nà o chấp nháºn Ä‘iá»u kiện ấy.
Tôi không nói chuyện nà y nữa. Tôi hÆ¡i xấu hổ. Hôm sau, cái ông ngÆ°á»i Liban lại đến: “Việc nà y phức tạp lắm, - ông ta nói. - TrÆ°á»›c hết phải phân loại ngá»c theo kÃch thÆ°á»›c, rồi theo mà u sắc, rồi theo hình dáng, xem thá» ngá»c tròn hay có hình dáng không Ä‘á»u.
Nói tóm lại, không những việc nà y phức tạp, mà ngoà i ra ngÆ°á»i Liban còn nói rằng ông ta phải tìm má»™t ngÆ°á»i mua thông thạo hÆ¡n ông. Trong bốn ngà y công việc đã xong. Ông ta trả ba mÆ°Æ¡i ngà n pesos. Và o lúc chót tôi đã lấy ra má»™t viên ngá»c mà u hồng và hai viên mà u Ä‘en để tặng bà vợ ông lãnh sá»± Bỉ. Äúng nhÆ° những thÆ°Æ¡ng gia là nh nghá», há» nhân dịp nói vá»›i tôi rằng riêng ba viên ngá»c ấy đã trị giá năm ngà n pesos rồi. NhÆ°ng tôi vẫn lấy vá».
Ông lãnh sá»± Bỉ là m khó dá»… mãi rồi má»›i chịu nháºn ba viên ngá»c. Ông sẽ giữ số tiá»n mÆ°Æ¡i lăm ngà n pesos. Váºy là bây giá» tôi có cả thảy hai mÆ°Æ¡i bảy ngà n pesos.
Cần phải hoà n thà nh tốt đẹp việc thứ ba.
Tôi cần phải là m thế nà o để thá»±c hiện việc nà y đây? ở Colombia má»™t ngÆ°á»i thợ giá»i được trả công từ tám đến mÆ°á»i pesos má»—i ngà y. Váºy hai mÆ°Æ¡i bảy ngà n pesos là má»™t món tiá»n lá»›n. Tôi phải tranh thủ thá»i cÆ¡. Viên chỉ huy đã lÄ©nh hai mÆ°Æ¡i ba ngà n pesos. Thêm hai mÆ°Æ¡i bảy ngà n nữa hẳn sẽ có được năm mÆ°Æ¡i ngà n pesos.
- Ông chỉ huy nà y, nếu là m nghỠbuôn bán, cần phải có bao nhiêu vốn mới có được một mức sống cao hơn mức sống của ông?
Muốn buôn bán khá giả thì phải có một số vốn từ bốn mươi lăm đến sáu mươi ngà n pesos.
- Số vốn nà y đẻ được bao nhiêu lãi? Có được gấp ba lần tiá»n lÆ°Æ¡ng của ông không? Hay bốn lần?
- Nhiá»u hÆ¡n. Phải năm sáu lần số tiá»n tôi được hưởng.
- Thế tại sao ông không chuyển sáng là m nghỠbuôn bán?
- Vì tôi chỉ có được một nứa số vốn cần thiết.
- Ông chỉ huy ạ, tôi có một việc thứ ba muốn bà n với ông.
- Thôi anh đừng đùa.
- Không, tôi không đùa đâu. Anh có muốn lấy số hai mươi bảy ngà n pesos của tôi không? Nó sẽ là của anh khi nà o anh muốn.
- Bằng cách nà o?
- Anh để cho tôi đi.
- Francés nà y, tôi biết anh không tin tôi. TrÆ°á»›c đây có lẽ anh có lý. NhÆ°ng bây giá», khi tôi đã nhá» anh mà thoát khá»i cảnh bần cùng, có thể mua má»™t cái nhà và cho con Ä‘i há»c trÆ°á»ng tÆ°, thì anh phải biết rằng tôi là bạn của anh. Tôi không muốn ăn gian của anh mà cÅ©ng không muốn ngÆ°á»i ta giết chết anh: ở đây tôi không thể là m gì cho anh được, dù anh có biếu tôi cả gia tà i. Tôi không có cách gì giúp anh vượt ngục vá»›i Ãt nhiá»u hy vá»ng thà nh công đâu.
- Thế nếu tôi chứng minh được cho anh thấy là có cách thì sao?
- Thì ta sẽ xem, nhưng anh phải nghĩ cho kỹ đi đã
- Anh có quen ai là m nghỠđánh cá không?
- Có.
- NgÆ°á»i đó có thể Ä‘Æ°a tôi ra biển và bán thuyá»n cho tôi không?
- Tôi không biết.
- Thuyá»n của anh ta giá chừng bao nhiêu?
- Hai ngà n pesos.
- Nếu tôi cho ngÆ°á»i ấy bảy ngà n và cho anh hai mÆ°Æ¡i ngà n, thì nhÆ° thế đã được chÆ°a?
- Francés ạ, vá»›i tôi thì mÆ°á»i ngà n là đủ, anh phải giữ lấy Ãt nhiá»u mà dùng chứ.
- Anh thu xếp má»i việc Ä‘i.
- Anh sẽ đi một mình à ?
- Không.
- Mấy ngÆ°á»i?
- Ba ngÆ°á»i cả thảy.
- Äể tôi thá» nói chuyện vá»›i anh bạn đánh cá đã.
Tôi rất kinh ngạc trước sự thay đổi thái độ của gã nà y đối với tôi. Với cái mặt sát nhân của hắn, hắn che giấu ở đáy lòng những tình cảm khá tốt đẹp.
Ra sân, tôi đã nói chuyện vá»›i Clousiot và Maturette há» nói vá»›i tôi rằng tôi thÃch thế nà o thì cứ thế mà là m, há» sẵn sà ng theo tôi. Tôi rất xúc Ä‘á»™ng và hà i lòng khi thấy há» giao phó tÃnh mạng của há» và o tay tôi nhÆ° váºy. Tôi sẽ không phụ lòng tin của há», tôi sẽ tháºn trá»ng đến cùng cá»±c, vì tôi đã lÄ©nh lấy má»™t trách nhiệm lá»›n lao. NhÆ°ng tôi phải nói cho ba bạn kia biết. Lúc bấy giỠđã gần chÃn giá» tối. Chúng tôi vừa đánh xong má»™t ván domino. Äây là thì giá» cuối cùng trong ngà y mà chúng tôi có được để uống cà ~phê. Tôi gá»i: “Cafe-tero!†Rồi chúng tôi bắt đầu ngồi uống sáu chén cà -phê nóng.
- Tôi cần nói chuyện vá»›i các bạn. Äây. Tôi nghÄ© là bây giá» tôi đã có thể lên Ä‘Æ°á»ng vượt ngục. Tiếc thay, chỉ Ä‘i được ba ngÆ°á»i thôi. Lẽ tá»± nhiên là tôi phải Ä‘i vá»›i Clousiot và Maturette là hai ngÆ°á»i đã cùng vượt ngục vá»›i tôi từ đầu. Nếu má»™t trong các bạn thấy có Ä‘iá»u gì chÆ°a thông, bạn đó hãy nói thẳng ra, tôi sẽ lắng nghe.
- Không, - anh chà ng ngÆ°á»i Bretagne nói, - là m nhÆ° váºy là đúng vá» má»i phÆ°Æ¡ng diện. TrÆ°á»›c hết vì các anh đã cùng ra khá»i trại khổ sai vá»›i nhau. Thứ đến, sở dÄ© các anh lâm và o tình cảnh nà y chÃnh là tại chúng tôi đã muốn đổ bá»™ xuống Colombia, Papillon ạ, dù sao cÅ©ng cảm Æ¡n anh đã há»i ý kiến chúng tôi. NhÆ°ng anh hoà n toà n có quyá»n là m nhÆ° thế. Chúng tôi cầu mong Chúa giúp các anh thà nh công, vì nếu các anh bị bắt thì chắc mÆ°á»i phần là phải chết trong những Ä‘iá»u kiện hết sức kinh khủng.
- Chúng tôi biết, - Clousiot và Maturette cùng nói một lúc.
Chiá»u hôm sau viên chỉ huy nói chuyện vá»›i tôi rằng bạn hắn bằng lòng. Hắn há»i tôi xem chúng tôi cần chở theo những gì trên thuyá»n.
- Má»™t thùng năm mÆ°Æ¡i lÃt nÆ°á»›c ngá»t, hai mÆ°Æ¡i kÃ-lô bá»™t ngô và sáu lÃt dầu. Chỉ thế thôi.
- Carajo! - Viên chỉ huy kêu lên. - Ra biển mà chỉ đem theo ngần ấy thôi?
- Thế thôi.
- Anh tháºt cừ khôi, Francés ạ.
Thế là xong cả. Hắn đã quyết tâm là m vụ thứ ba.
Hắn lạnh lùng nói thêm:
- Anh có tin hay không thì tùy, nhÆ°ng tôi là m việc nà y cho các con tôi và sau đó là cho anh. Má»™t ngÆ°á»i gan gốc nhÆ° anh xứng đáng được giúp nhÆ° váºy.
Tôi biết rằng hắn nói tháºt. Tôi cảm Æ¡n hắn.
- Anh sẽ là m thế nà o để ngÆ°á»i ta đừng thấy rõ quá là tôi đồng lòng để cho anh trốn?
Anh sẽ không bị liên lụy đâu. Tôi sẽ đi và o ban đêm, lúc đã sang phiên gác của viên phó chỉ huy.
- Kế hoạch của anh như thế nà o?.
Ngà y mai anh bắt đầu bá»›t má»™t viên cảnh sát trong Ä‘á»™i gác đêm. Ba ngà y sau anh bá»›t thêm má»™t đứa nữa. Khi chỉ còn má»™t đứa gác, anh cho dá»±ng má»™t cái chòi canh đối diện vá»›i cá»a phòng giam. Äến đêm mÆ°a đầu tiên, tên lÃnh gác sẽ và o trú mÆ°a trong chòi canh và tôi sẽ nhảy ra cái cá»a sổ phÃa sau. Vá» hệ thống đèn xung quanh tÆ°á»ng, anh phải tìm cách tá»± mình là m cháy cầu chì. Äó là việc duy nhất tôi yêu cầu anh phải tá»± là m. Anh có thể là m cháy cầu chì bằng cách ném má»™t sợi dây đồng dà i má»™t mét, hai đầu buá»™c hai hòn đá, quà ng lên hai sợi dây Ä‘iện Ä‘i từ cá»™t Ä‘iện đến dãy đèn mắc ở phÃa trên bức tÆ°á»ng. Vá» phần anh bạn đánh cá thì cái thuyá»n phải được buá»™c và o bá» bằng má»™t sợi xÃch có khóa, nhÆ°ng anh ta phải phá há»ng cái khóa Ä‘i để tôi khá»i mất thì giá» mở bằng chìa, mấy lá buồm phải xếp thế nà o cho chúng tôi có thể kéo ngay lên được, và đặt sẵn ba cái chèo lá»›n để rá»i bá» trÆ°á»›c khi hứng được gió.
- NhÆ°ng thuyá»n đã có má»™t Ä‘á»™ng cÆ¡ nhá», - viên chỉ huy nói.
- à ! Thế thì cà ng tốt: anh ta phải để máy nổ ở số không nhÆ° thể để sưởi máy, trong khi anh ta ghé và o quán cà phê gần nhất bể uống chén rượu. Khi thấy chúng tôi đến, anh ta phải đứng cạnh thuyá»n, mặc áo tráng nhá»±a Ä‘en.
- Thế còn tiá»n thì sao?
- Tôi sẽ cắt đôi xấp tiá»n hai mÆ°Æ¡i ngà n pesos của anh là m hai ná»a. Cái món bảy ngà n pesos tôi sẽ trả trÆ°á»›c cho anh bạn đánh cá. Tôi sẽ Ä‘Æ°a trÆ°á»›c cho anh má»™t ná»a xấp bạc đã cắt đôi, ná»a kia thì má»™t trong mấy ngÆ°á»i khác ở lại sẽ Ä‘Æ°a cho anh sau. NgÆ°á»i đó là ngÆ°á»i nà o thì tôi sẽ nói cho anh biết.
- Anh vẫn không tin tôi à ? Tệ quá.
- Không, không phải là tôi không tin anh, nhÆ°ng anh có thể thất bại thế nà o đấy trong khi là m cháy cầu chì và lúc bấy giá» tôi sẽ không trả tiá»n, vì không cháy cầu chì thì tôi không thể Ä‘i được.
- Äồng ý.
Má»i thứ đã sẵn sà ng. Thông qua viên chỉ huy, tôi đã trả bảy ngà n pesos cho ngÆ°á»i đánh cá. Äã năm ngà y nay chỉ có má»™t tên cảnh sát gác đêm trong má»—i phiên. Cái chòi canh đã dá»±ng xong. Chỉ còn đợi trá»i mÆ°a đêm, nhÆ°ng vẫn chÆ°a có đêm nà o mÆ°a cả. Chấn song đã được cÆ°a bằng những lưỡi cÆ°a do viên chỉ huy cấp, vết cÆ°a đã được ngụy trang rất kÃn, ngoà i ra lại còn được che khuất bằng má»™t cái lồng chim trong đó có nuôi má»™t con vẹt đã bắt đầu biết chá»i “merde†(***) bằng tiếng Pháp. Chúng tôi Ä‘á»u nhÆ° Ä‘ang ngồi trên đống than hồng. Viên chỉ huy đã nháºn được má»™t ná»a xấp giấy bạc cắt đôi. Äêm nà o chúng tôi cÅ©ng đợi. Trá»i vẫn không mÆ°a.
Theo kế hoạch, há»… mÆ°a được má»™t tiếng đồng hồ là viên chỉ huy phải là m cháy cầu chì từ bên ngoà i dãy tÆ°á»ng. Vẫn không mÆ°a. Mùa nà y mà nhÆ° váºy tháºt hết sức vô lý. Từ sá»›m, há»… thấy má»™t đám mây nho nhỠở bên kia chấn song là lòng chúng tôi lại trà n trá» hy vá»ng. NhÆ°ng cuối cùng vẫn chẳng thấy mÆ°a đâu. Có thể phát cuồng lên được. Má»i thứ đã được chuẩn bị xong xuôi từ mÆ°á»i sáu ngà y nay: mÆ°á»i sáu đêm thao thức đợi chá», quả tim thót lên táºn há»ng. Má»™t sáng chủ nháºt, viên chỉ huy thân hà nh ra sân tìm tôi và đưa tôi và o phòng giấy.
Hắn trả cho tôi xấp bạc cắt đôi và ba ngà n pesos nguyên.
- Có chuyện gì thế?
- Bạn Æ¡i, bạn chỉ còn má»™t đêm nay nữa mà thôi. Ngà y mai đến sáu giá» sáng là cái bạn bị Ä‘Æ°a Ä‘i Baranquilla. Tôi chỉ giao cho anh ba ngà n pesos của anh bạn đánh cá, vì phần còn lại anh ta đã tiêu hết cho các anh rồi. Nếu Chúa cho trá»i mÆ°a đêm nay, anh bạn sẽ đợi anh và khi nháºn thuyá»n anh sẽ trả số tiá»n nà y cho anh ta. Tôi tin anh, tôi biết là tôi không có gì phải lo sợ cả.
Äêm ấy trá»i không mÆ°a.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 07:55 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Những chuyến vượt ngục ở Baranquilla
Äến sáu giá» sáng, tám ngÆ°á»i lÃnh và hai ngÆ°á»i cảnh binh do má»™t trung úy chỉ huy khóa tay chúng tôi lại và đưa chúng tôi lên má»™t chiếc xe tải nhà binh.
Chúng tôi lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i Baranquilla. Xe vượt qua cái khoảng cách má»™t trăm tám mÆ°Æ¡i cây số trong ba tiếng rưỡi đồng hồ. Äến mÆ°á»i giá» sáng chúng tôi đã đến cái nhà tù được gá»i là “80â€, calle Medellin ở Baranquilla. Bấy nhiêu cố gắng để đừng Ä‘i Baranquilla mà rốt cục vẫn đến đây rồi! Äây là má»™t thà nh phố lá»›n. Hải cảng quan trá»ng nhất của xứ Colombia trên Äại Tây DÆ°Æ¡ng, nhÆ°ng đặt ở phÃa trong cá»a sông Rio Magdalena. Nhà tù của nó cÅ©ng là má»™t nhà tù lá»›n: bÆ¡n trăm tù nhân và gần má»™t trăm giám thị. Nó được tổ chức nhÆ° má»i nhà tù ở châu Âu. Hai bức tÆ°á»ng có Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tuần tra, cao hÆ¡n tám mét.
Bá»™ chỉ huy của nhà tù, đứng đầu là viên giám đốc Don Gregorio, đón tiếp chúng tôi. Nhà tù có bốn khoảng sân. Hai bên nà y, hai bên kia. Giữa hai bên là má»™t cái nhà thá» dà i trong đó thÆ°á»ng là m lá»… mi-sa, những cÅ©ng dùng là m nÆ¡i tiếp khách. Chúng tôi được phân và o cái sân dà nh cho những tù nhân nguy hiểm nhất. Khi lục soát hỠđã phát hiện được số tiá»n hai mÆ°Æ¡i ba ngà n pesos và hai mÅ©i tên. Tôi tá»± thấy có bổn pháºn phải nói trÆ°á»›c cho ông giám đốc biết là mấy mÅ©i tên nà y có tẩm thuốc Ä‘á»™c, và điá»u đó chẳng có gì là m tăng được mối thiện cảm của hỠđối vá»›i chúng tôi.
- Mấy thằng Pháp ấy có cả tên độc nữa đấy?
Bị giam trong cái nhà tù Baranquilla nà y đối vá»›i chúng tôi là thá»i Ä‘oạn nguy nhất trong cuá»™c phiêu lÆ°u của chúng tôi. Tháºt váºy, chÃnh đây là nÆ¡i mà chúng tôi sẽ bị giao lại cho nhà chức trách Pháp. Phải, Baranquilla đối vá»›i chúng tôi chung quy là cái nhà tù khổng lồ của nó, là m thà nh má»™t Ä‘iểm mốc. Nhất định phải vượt ngục bằng bất cứ giá nà o, dù có phải hy sinh đến đâu cÅ©ng bất chấp. Canh bạc nà y tôi phải đánh xả láng.
Phòng giam của chúng tôi ở chÃnh giữa sân. Vả chăng dấy không phải là má»™t căn phòng mà là má»™t cái chuồng: má»™t cái mái bằng xi-măng đặt trên những dãy chấn song lá»›n, ở bốn góc có chá»— rá»a mặt và đi ngoà i.
Những ngÆ°á»i tù khác, có khoảng chừng má»™t trăm, được phân và o những căn buồng khoét trong bốn bức tÆ°á»ng của khoảng sân rá»™ng hai mÆ°Æ¡i mét trên bốn mÆ°Æ¡i, má»—i buồng có má»™t dãy chấn song trông ra sân. Má»—i dãy chấn song có lợp má»™t thứ mái hiên bằng tôn để cho mÆ°a khá»i hắt và o buồng giam. Chỉ có sáu tù nhân ngÆ°á»i Pháp chúng tôi trong cái chuồng trung tâm để hở bốn bên, đêm ngà y Ä‘á»u phô ra trÆ°á»›c mắt các tù nhân khác, nhÆ°ng nhất là trÆ°á»›c mắt bá»n lÃnh gác. Suốt ngà y chúng tôi có thể ra sân hay và o chuồng tùy ý từ sáu giá» sáng đến sáu giá» tối. ở ngoà i sân có thể nói chuyện, Ä‘i dạo, tháºm chà ăn uống cÅ©ng được.
Chúng tôi đến được hai ngà y thì há» táºp trung cả sáu ngÆ°á»i trong nhà thá» trÆ°á»›c mặt ông giám đốc, mấy viên cảnh sát và bảo toán phóng viên nhiếp ảnh. Các anh là tù vượt ngục từ trại khổ sai Pháp ở Guyane?
- Chúng tôi chÆ°a bao giá» phủ nháºn Ä‘iá»u đó.
- Má»—i ngÆ°á»i trong các anh đã phạm những tá»™i gì mà bị xá» nghiêm khắc nhÆ° váºy?
Äiá»u đó không có gì quan trá»ng. Äiá»u quan trá»ng là chúng tôi không há» là m Ä‘iá»u gì phạm pháp trên đất Colombia, thế mà nÆ°á»›c các ông không những khÆ°á»›c từ cái quyá»n của chúng tôi được là m lại cuá»™c Ä‘á»i, mà còn cam tâm là m kẻ săn ngÆ°á»i, là m hiến binh cho chÃnh phủ Pháp.
- NÆ°á»›c Colombia nghÄ© rằng mình không được chấp nháºn các anh và o lãnh thổ.
- NhÆ°ng bản thân tôi và hai ngÆ°á»i nữa, trÆ°á»›c đây cÅ©ng nhÆ° hiện giá», chúng tôi Ä‘á»u nhất quyết không ở trên đất nà y. NgÆ°á»i ta đã bắt ba chúng tôi giữa biển chứ không phải trong khi Ä‘ang đổ bá»™ lên đất nà y. Ngược lại lúc ấy chúng tôi Ä‘ang cố hết sức Ä‘i tháºt xa nÆ°á»›c các ông.
Phóng viên một tỠbáo công giáo nói:
- NgÆ°á»i Pháp hầu hết Ä‘á»u là ngÆ°á»i công giáo, cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i Colombia chúng tôi váºy.
- Có thể các ngÆ°á»i Ä‘á»u được rá»a tá»™i theo công giáo, nhÆ°ng cách xá» sá»± của các ngÆ°á»i Ãt có gì giống vá»›i cách xá» sá»± của ngÆ°á»i thá» Chúa.
- Thế anh trách cứ chúng tối những gì?
- Các ngÆ°á»i là những kẻ cá»™ng tác vá»›i bá»n cai ngục Ä‘ang săn Ä‘uổi chúng tôi. HÆ¡n nữa các ngÆ°á»i là m chÃnh cái việc của bá»n há». Các ngÆ°á»i đã tÆ°á»›c Ä‘oạt chiếc thuyá»n của chúng tôi vá»›i tất cả những đồ đạc thuá»™c quyá»n sở hữu của chúng tôi, mà đó lại là quà tặng của những ngÆ°á»i công giáo trên đảo Curacao được Äức Giám mục Irénée de Bruyne tôn quý đại diện. Chúng tôi không thể chấp nháºn rằng các ngÆ°á»i không chịu để cho chúng tôi tìm cách tá»± phục hồi, và tệ hÆ¡n nữa các ngÆ°á»i không cho chúng tôi Ä‘i tiếp bằng phÆ°Æ¡ng tiện của chÃnh chúng tôi để tìm đến má»™t đất nÆ°á»›c nà o có thể thừa nháºn khả năng đó. Äiá»u nà y thì không ai có thể dung thứ được.
- Các anh oán trách ngÆ°á»i Colombia chúng tôi Æ°?
- Không phải bản thân ngÆ°á»i Colombia, mà cái hệ thống luáºt pháp và công an của há».
- Anh muốn nói gì?
Tôi muốn nói rằng má»i sai lầm Ä‘á»u có thể sá»a lại khi ngÆ°á»i ta muốn. Các ngÆ°á»i hãy để cho chúng tôi ra Ä‘i bằng Ä‘Æ°á»ng biển đến má»™t nÆ°á»›c khác.
- Chúng tôi sẽ cố gắng đòi quyá»n đó cho các ông.
Khi chúng tôi trở ra sân Maturette nói với tôi:
- Äấy? Anh hiểu rồi chứ? Lần nà y thì không còn ảo tưởng gì nữa anh ạ! Chúng mình đã nằm trên chảo, và nhảy xuống chẳng dá»… gì đâu.
- Các bạn Æ¡i, tôi không biết là nếu hợp quấn lại chúng ta có mạnh hÆ¡n không, nhÆ°ng tôi xin nói vá»›i các bạn rằng má»—i ngÆ°á»i từ nay có quyá»n muốn là m gì thì là m. Còn tôi, nhất định tôi phải vượt ngục ra khá»i cái nhà tù số “80†trứ danh nà y.
Hôm thứ năm há» gá»i tôi ra phòng tiếp khách trong nhà thá». Tôi trông thấy má»™t ngÆ°á»i ăn mặc sang trá»ng trại bốn mÆ°Æ¡i lăm tuổi. Tôi cà ng nhìn cà ng thấy giống Louis Dega lạ lùng.
- Anh là Papillon phải không?
- Vâng.
- Tôi là Joseph, em trai của Louis Dega. Tôi có Ä‘á»c báo, cho nên bây giá» tôi đến thăm anh.
- Cám ơn.
- Anh có gặp anh tôi ở bên ấy không? Anh có quen anh ấy không?
Tôi kể lại cho Joseph nghe câu chuyện của Dega cho đến ngà y hai chúng tôi chia tay ở bệnh viện. Anh ta cho tôi biết rằng Louis bây giá» Ä‘ang ở Quần đảo Salut: anh ta biết tin nà y nhá» má»™t bức thÆ° gá»i từ Marseille. Khách đến thăm tù ở nhà thá» của trại giam là và o ngà y thứ năm và ngà y chủ nháºt. Joseph nói vá»›i tôi rằng ở Baranquilla có Ä‘á»™ mÆ°Æ¡i, mÆ°á»i hai ngÆ°á»i Pháp Ä‘em vợ con sang đây để tìm cách là m già u. Há» Ä‘á»u là m nghá» trùm Ä‘iếm. Trong má»™t khu vá»±c riêng của thà nh phố có khoảng gần hai mÆ°Æ¡i gái Ä‘iếm Ä‘ang duy trì cái truyá»n thống cao cả của nÆ°á»›c Pháp vá» nghệ thuáºt mãi dâm trang nhã và khôn khéo. ở đây cÅ©ng vẫn những kiểu ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông và đà n bà đúng hệt nhÆ° từ Le Caire đến Liban, từ nÆ°á»›c Anh đến nÆ°á»›c úc, từ Buenos-Aires đến Caracas, từ Sà i Gòn đến Brazzaville, Ä‘ang truyá»n bá trên khắp trái đất cái nghá» chuyên môn xÆ°a cÅ© nhÆ° nhân loại: nghá» mãi dâm và cách sá» dụng nghá» nà y để sống sung túc. Joseph Dega cho tôi biết má»™t Ä‘iá»u tháºt hay ho: mấy ông trùm Ä‘iếm ở ngÆ°á»i Pháp ở Baranquilla Ä‘ang lo lắng. Há» sợ rằng chúng tôi đến ở nhà tù của thà nh phố nà y sẽ kinh Ä‘á»™ng đến sá»± yên ổn của há», là m phÆ°Æ¡ng hại đến cái ngà nh thÆ°Æ¡ng mại Ä‘ang phồn vinh của há». Quả nhiên, nếu trong chúng tôi có ngÆ°á»i vượt ngục, cảnh sát sẽ đến tìm những ngÆ°á»i đó trong các “casetas†của mấy cô Ä‘iếm ngÆ°á»i Pháp, dù ngÆ°á»i vượt ngục không bao giỠđến nhá» cáºy gì các cô hay các ông trùm cả. Háºu quả gián tiếp là công an có thể phát hiện ra khá nhiá»u Ä‘iá»u: giấy tá» giả mạo, giấy phép cÆ° trú quá hạn hay mất hiệu lá»±c. Äi tìm chúng tôi sẽ Ä‘Æ°a đến những cuá»™c kiểm tra căn cÆ°á»›c và quyá»n cÆ° trú. Trong khi đó có những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà và cả những ngÆ°á»i dà n ông nữa mà nếu bị lá»™ thì có thể phiá»n to.
NhÆ° thế là tôi đã được thông báo kỹ tình hình. Joseph Dega nói thêm rằng anh ta sẵn sà ng giúp đỡ tôi bất cứ việc gì, thứ năm và chủ nháºt nà o anh cÅ©ng sẽ và o thăm tôi. Tôi cảm Æ¡n con ngÆ°á»i tốt bụng ấy: vá» sau anh ta đã cho tôi thấy rõ rằng, theo các báo, nhà chức trách Colombia đã chÃnh thức đồng ý trao trả chúng tôi cho nÆ°á»›c Pháp.
Tôi gá»i các bạn lại.
- ThÆ°a các Ngà i. Tôi có rất nhiá»u Ä‘iá»u cần thÆ°a lại các Ngà i.
- Gì thế - Cả năm cùng đồng thanh thốt lên một lượt
- TrÆ°á»›c hết là đừng có ảo tưởng. Việc trao trả đã quyết định xong xuôi. Má»™t chiếc tà u đặc biệt của Guyane thuá»™c Pháp sẽ đến đây chở chúng ta vá» trại khổ sai. Thứ đến là sá»± có mặt của chúng ta gây ra nhiá»u lo âu cho mấy ông trùm ** đồng hÆ°Æ¡ng vá»›i chúng ta đã láºp nghiệp trong thà nh phố nà y. Không phải cái ông vừa đến thăm tôi đâu. Ông nà y thì cóc cần. NhÆ°ng các bạn đồng nghiệp của ông ta sợ rằng má»™t ngÆ°á»i trong chúng ta vượt ngục thì há» sẽ gặp phải nhiá»u phiá»n hà .
Cả bá»n cÆ°á»i phá lên. Há» tưởng tôi nói đùa. Clousiot nói:
- Thưa ngà i ma-cô Jean Mỗ, xin ngà i vui lòng chuẩn y cho tôi vượt ngục, có được không ạ?
- Thôi đừng giỡn nữa. Nếu mấy con ** có đến thăm ta, phải báo nó đừng đến nữa. Äồng ý chứ?
- Äồng ý.
NhÆ° tôi đã nói, trong sân của chúng tôi có khoảng má»™t trăm tù nhân ngÆ°á»i Colombia. Há» tuyệt nhiên không phải là những thằng ngốc. Có nhiá»u tay thứ thiệt: kẻ trá»™m Æ°u tú, chuyên gia là m bạc giả, giấy giả, những tên bịp bợm tinh xảo, những tên chuyên cÆ°á»›p của có vÅ© khà những tên buôn láºu ma túy mà mấy tên sát nhản chuyên nghiệp đã nhá» kinh nghiệm phong phú mà trở thà nh Ä‘iêu luyện trong cái nghá» nà y, má»™t nghá» rất tầm thÆ°á»ng ở Châu Mỹ. ở đây những kẻ già u có, các chÃnh khách và các phần tá» lÆ°u manh đã thà nh đạt Ä‘á»u thuê những tên sát nhân chuyên nghiệp nà y là m việc cho há».
Mà u da của há» rất khác nhau. Từ trÆ°á»›c da Ä‘en nhánh của ngÆ°á»i Sénégalais đến nÆ°á»›c da mà u lá trà của ngÆ°á»i Créoles ở Martinique thuá»™c Pháp; từ mà u gạch của ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng thuá»™c chủng tá»™c Mongoloid vá»›i bá»™ tóc trÆ¡n mà u Ä‘en có ánh tÃm đến mà u da trắng thuần chủng. Tôi thá» bắt liên lạc vá»›i há», tìm hiểu khả năng và ý chà vượt ngục của má»™t và i cá nhân được chá»n lá»c kỹ cà ng. Phần đông những ngÆ°á»i đó Ä‘á»u nhÆ° tôi: vì bị xá» dà i hạn hoặc sợ bị xá» dà i hạn, há» sống trong tÆ° thế luôn sẵn sà ng vượt ngục.
Trên chá»›p bốn bức tÆ°á»ng của khoảng sân hình chữ nháºt nà y có má»™t con Ä‘Æ°á»ng tuần tra ban đêm thắp đèn rất sáng, ở má»—i góc tÆ°á»ng Ä‘á»u có má»™t cái chòi canh nhá» có má»™t tên lÃnh gác đứng ở trong. NhÆ° váºy đêm ngà y lúc nà o cÅ©ng có bốn tên lÃnh canh thÆ°á»ng trá»±c, cá»™ng thêm má»™t tên nữa đứng trong sân, ở cạnh cá»a nhà thá». Tên nà y không cầm vÅ© khÃ. Thức ăn khá đầy đủ, và có nhiá»u tù nhân bà y bán những món ăn và những món uống nhÆ° cà phê hay nÆ°á»›c ngá»t là m bằng các thứ quả vùng nà y: cam, dứa, Ä‘u đủ, v.v... mua từ bên ngoà i và o. Thỉnh thoảng mấy gã tiểu thÆ°Æ¡ng nà y lại bị má»™t vụ cÆ°á»›p bằng vÅ© lá»±c được thá»±c hiện má»™t cách nhanh chóng lạ thÆ°á»ng. ChÆ°a kịp thấy có ai đến thì hỠđã bị trùm lên má»™t tấm khăn lá»›n không sao kêu cứu được nữa, kèm theo đấy là má»™t mÅ©i dao gà và o sÆ°á»n hay và o cổ, chỉ cần nhúc nhÃch má»™t cái là bị đâm sâu và o thịt. Nạn nhân bị lá»™t hết số tiá»n thu được trÆ°á»›c khi có thì giá» hiểu được việc gì đã xảy ra. Khi tấm khăn được bá» ra thì đồng thá»i cÅ©ng có má»™t quá đấm nện và o gáy. Không bao giá» có ai hở miệng nói gì sau khi sá»± việc đã xảy ra. Äôi khi ngÆ°á»i bán hà ng “đóng cá»a hiệu†nghÄ©a là cất hết những thứ hà ng Ä‘ang bán, và dò xem ai đã cÆ°á»›p mình. Nếu hắn dò ra được thì sẽ có má»™t tráºn huyết chiến, bao giá» cÅ©ng dùng dao.
Hai tên kẻ trộm Colombia đến gặp tôi để bà n việc. Tôi lắng nghe hỠrất chăm chú. Theo hỠthì trong thà nh phố có những tên cảnh sát đồng lõa với kẻ trộm. Mỗi khi đến phiên tuần phòng của hỠtrong một khu vực nà o đấy, hỠbáo cho đồng lõa biết để đến hà nh nghỠtrong khu vực nà y.
Hai ngÆ°á»i khách của tôi biết hết những tên cảnh sát nà y và nói vá»›i tôi rằng nếu trong tuần nà y không có má»™t trong những tên cảnh sát đó đến gác cá»a nhà thá» thì tháºt là không may. Tôi phải là m sao có được má»™t khẩu súng ngắn, do má»™t ngÆ°á»i khách và o thăm Ä‘Æ°a lén cho. Tên cảnh sát kiêm kẻ trá»™m kia sẽ dá»… dà ng nháºn lá»i giả vá» bị chúng tôi bắt phải gõ và o cánh cá»a sau của nhà thá» dẫn và o má»™t trạm gác nhá» gồm có bốn hay sáu tên lÃnh canh. Trong lúc bất ngá», bị chúng tôi chÄ©a súng và o mặt, bá»n nà y sẽ phải để cho chúng tôi chạy ra Ä‘Æ°á»ng. Lúc bấy giá» chỉ còn có việc trà trá»™n và o những ngÆ°á»i qua Ä‘Æ°á»ng Ä‘i lại tấp náºp ở Ä‘oạn nà y.
Tôi không thấy vừa lòng lắm với kế hoạch nà y.
Muốn Ä‘Æ°a má»™t khẩu súng ngắn và o tù, đó phải là má»™t khẩu súng cỡ rất nhá», tối Ä‘a là má»™t khẩu 6,35. Má»™t khẩu súng nhá» nhÆ° váºy rất có thể không đủ sức là m cho bá»n lÃnh gác hoảng sợ. Hoặc giả má»™t trong bá»n chúng có thể có má»™t phản ứng bất giá» và chúng tôi sẽ Ä‘Ã nh phải giết hắn. Tôi từ chối.
Không phải chỉ có tôi đứng ngồi không yên vì khát khao hà nh Ä‘á»™ng, mà các bạn tôi cÅ©ng váºy. Chỉ có chá»— khác nhau là thỉnh thoảng, trong những ngà y buồn nản, há» có khi Ä‘Ã nh lòng chấp nháºp rằng chiếc tà u đến chở chúng tôi sẽ gặp được chúng tôi còn ở trong nhà tù. Từ đó đến chá»— chịu thua không xa. Tháºm chà há» còn bà n bạc xem thá» vỠđến trại chúng tôi sẽ bị xá» lý ra sao, phải chịu những hình phạt gì.
- Tôi không thể nghe nổi những câu chuyện ngu xuẩn của các cáºu. Khi nà o các cáºu muốn nói muốn bà n đến cái thứ tÆ°Æ¡ng lai ấy, các cáºu chá»› để tôi nghe thấy, hãy kéo nhau ra má»™t góc nà o đấy mà bà n. Miá»…n đừng có lôi cái số pháºn mà các cáºu nói tá»›i chỉ có thể chấp nháºn được nếu chúng ta Ä‘á»u là những kẻ tà n phế bất lá»±c Các cáºu đã tà n phế cả rồi sao? Trong đám các cáºu có cáºu nà o bị thiến? Nếu có thì cho tôi hay. Vì tôi nói cho các cáºu biết: khi tôi nghÄ© đến vượt ngục, thì đó là vượt ngục cho cả bá»n. Tôi nghÄ© đến long óc ra để thu xếp cách vượt ngục chỉ vì tôi muốn cả bá»n chúng mình cùng vượt ngục. Sáu ngÆ°á»i cùng vượt ngục không phải là chuyện dá»…. Vì nếu chỉ má»—i má»™t mình tôi thì khi thấy cái ngà y ấy đã quá gần mà mình chÆ°a là m được gì cả, tôi rất dá»… giải quyết: tôi giết má»™t tên cảnh sát Co-lom-bia để kéo dà i thá»i gian. Tôi mà giết má»™t tên cảnh sát thì há» không Ä‘á»i nà o lại trao trả tôi cho nhà chức trách Pháp. Lúc bấy giá» tôi sẽ có thì giá» rá»™ng rãi. Và vì trong trÆ°á»ng hợp nà y tôi vượt ngục má»™t mình, cho nên má»i sá»± sẽ dá»… dà ng hÆ¡n.
Hai ngÆ°á»i tù Colombia chuẩn bị má»™t kế hoạch khác, cÅ©ng khá tinh xảo. Sáng chủ nháºt và o giá» xem lá»…, nhà thá» bao giá» cÅ©ng đầy những tù nhân và những ngÆ°á»i khách và o thăm. Lúc đầu má»i ngÆ°á»i cùng xem lá»… rồi khi buổi lá»… đã xong, trong nhà thá» chỉ còn lại những tù nhân có khách đến thăm. Hai ngÆ°á»i Colombia yêu cầu tôi chủ nháºt tá»›i sẽ và o nhà thá» xem lá»… để nắm vững cách diá»…n biến và thu xếp chÆ°Æ¡ng trình hà nh Ä‘á»™ng cho chủ nháºt sau. Há» Ä‘á» nghị tôi đứng ra là m ngÆ°á»i cầm đầu cuá»™c nổi loạn. NhÆ°ng tôi từ chối cái vinh dá»± ấy: tôi chÆ°a biết được tháºt kỹ những ngÆ°á»i sẽ cùng hà nh Ä‘á»™ng.
Tôi nắm vững được trong tay bốn tù nhân Pháp.
Anh chà ng ngÆ°á»i Bretange và anh chà ng “Bà n là †không đồng ý tham gia. CÅ©ng chẳng sao, há» chỉ có việc đừng đến nhà thá». Äến ngà y chủ nháºt, chúng tôi, tức bốn ngÆ°á»i trong cuá»™c, sẽ đến dá»± buổi xem lá»…. Cái nhà thá» nà y hình chữ nháºt. Trong cùng là bà n thá»; ở khoảng giữa nhà thá», má»—i bên có má»™t cái cá»a mở ra sân. Cá»a chÃnh Ä‘Æ°a thẳng và o trạm gác. Cá»a nà y có má»™t dãy chấn song, ở bên kia là đội gác, gồm khoảng hai mÆ°Æ¡i cảnh binh. Cuối cùng, sau lÆ°ng há» là cá»a ra phố.
Vì trong má»—i buổi lá»…, nhà thá» bao giá» cÅ©ng đông nghịt, bá»n lÃnh gác mở chấn song và xếp hà ng sát cạnh nhau đứng chắn cá»a trong suốt buổi lá»…. Trong số những ngÆ°á»i khách và o thăm tù nhân sẽ có hai ngÆ°á»i đồng lõa và mấy ngÆ°á»i khác giấu vÅ© khà trong ngÆ°á»i. Äó là mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà mang những khẩu súng ngắn buá»™c và o phÃa trong bắp vế. Khi má»i ngÆ°á»i đã và o trong nhà thá», há» sẽ tuồn súng cho hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông kia. Äó sẽ là hai khẩu súng cỡ to, 38 hay 45. NgÆ°á»i tù đứng đầu cuá»™c nổi loạn sẽ nháºn được má»™t khẩu súng ngắn từ tay má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , và ngÆ°á»i nà y sẽ láºp tức ra khá»i nhà thá». Há»… cáºu bé giúp lá»… rung chuông lần thứ hai, cả bá»n phải hà nh Ä‘á»™ng và o cùng má»™t lúc. Phần việc của tôi là gà má»™t con dao lá»›n và há»ng viên giám đốc nhà tù Don Grégorio, nói: “Da la orden de nos dejar, panar, sinh, te maoâ€. (Hãy ra lệnh bảo hỠđể cho chúng tôi Ä‘i ra, nếu không tôi giết anh).
Má»™t ngÆ°á»i khác cÅ©ng sẽ là m nhÆ° váºy vá»›i ông linh mục. Ba ngÆ°á»i kia, từ ba gốc khác nhau, sẽ chÄ©a súng và o mấy tên cảnh sát đứng ở cá»a chấn song của lối vò chÃnh. Há»… tên nà o không bá» súng xuống thì phải bắn chết ngay. Những ngÆ°á»i tham cuá»™c không có vÅ© khà sẽ ra trÆ°á»›c. Ông linh mục và ông giám đốc sẽ được dùng là m bình phong cho háºu quân. Nếu má»i việc diá»…n biến má»™t cách bình thÆ°á»ng, tốp cảnh sát Ä‘á»u sẽ bá» súng xuống đất. Những tù nhân có súng ngắn sẽ lùa há» và o nhà thá». Chúng tôi sẽ ra ngoà i, sau đó đóng cá»a chấn song trÆ°á»›c, rồi đến cánh cá»a gá»—. Căn phòng dùng là m trạm canh sẽ bá» trống vì cả tốp cảnh sát Ä‘á»u phải đứng dá»± buổi xem lá»…. ở bên ngoà i, cách đây năm mÆ°Æ¡i mét, sẽ có má»™t chiếc xe tải Ä‘áºu sẵn, phÃa sau có móc má»™t cái thang nhỠđể lên xe tháºt nhanh. Chiếc xe tải sẽ khởi hà nh sau khi ngÆ°á»i đứng đầu cuá»™c nổi loạn lên xe. NgÆ°á»i nà y sẽ lên xe sau cùng. Sau khi dá»± má»™t buổi xem lá»…, tôi đồng ý vá»›i kế hoạch nà y. Má»i việc Ä‘á»u diá»…n ra nhÆ° Fernando đã miêu tả.
Joseph Dega sẽ không và o thăm chúng tôi và o chủ nháºt tá»›i. Anh ta biết rõ tại sao. Anh ta sẽ chuẩn bị má»™t chiếc xe tắc-xi giả để cho chúng tôi khá»i phải lên xe tải, và sẽ Ä‘Æ°a chúng tôi đến má»™t chá»— trống cÅ©ng là do anh ta chuẩn bị. Suốt tuần ấy tôi ở trong má»™t tình trạng kÃch thÃch cao Ä‘á»™ và rất nóng lòng chá» lúc hà nh Ä‘á»™ng. Fernando đã tìm cách có được má»™t khẩu súng lục bằng má»™t phÆ°Æ¡ng tiện khác. Äó là má»™t khẩu 45 của quân Cảnh vệ Colombia, má»™t vÅ© khà rất đáng sợ. Äến thứ năm, má»™t cô gái trong nhóm “chị em†của Joseph và o thăm tôi. Cô ta rất hòa nhã ân cần, và cho tôi biết rằng chiếc tắc-xi sẽ đón chúng tôi là má»™t chiếc xe sÆ¡n mà u và ng, chúng tôi sẽ không thể nhầm lẫn được. O K., cám Æ¡n.
- Chúc các anh may mắn.
Cô ta hôn lên hai má tôi má»™t cách dịu dà ng và không khá»i có phần xúc Ä‘á»™ng.
- En tra, en tra (má»i và o, má»i và o). Hãy và o cho cháºt ngôi nhà thá» nà y để lắng nghe tiếng nói của Chúa, ông linh mục nói.
Clousiot đã sẵn sà ng từ đầu đến chân. Maturette hai mắt sáng long lanh, còn ngÆ°á»i kia không rá»i tôi má»™t tấc. Rất Ä‘iá»m tÄ©nh, tôi đứng và o chá»— đã định. Don Grégorio, viên giám đốc nhà tù, ngồi trên má»™t chiếc ghế tá»±a bên cạnh má»™t bà béo. Tôi đứng sát Ä‘Æ°á»ng. Bên phải tôi là Clousiot, bên trái tôi là hai bạn kia, Ä‘á»u ăn mặc tá» tế để đến khi ra Ä‘Æ°á»ng không bị ngÆ°á»i ta để ý. Con dao của tôi đã mở sẵn, được áp sát và o cánh tay phải bằng má»™t sợi dây thun và khuất hắn trong ống tay áo sÆ¡-mi ka-ki cà i kỹ ở cổ tay. Bây giá» phải chỠđến lúc “nâng mình thánhâ€, khi má»i ngÆ°á»i cúi đầu xuống nhÆ° thể để tìm má»™t cái gì ở dÆ°á»›i đất, và cáºu bé giúp lá»… sau khi rung chuông rất nhanh, sẽ cho nghe ba hồi chuông tách bạch. Hồi chuông thứ hai là hiệu lệnh của chúng tôi, má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u biết rõ lúc ấy mình phải là m gì.
Hồi chuông thứ nhất, hồi thứ hai... Tôi lao và o Don Grégorio, con dao dà sát cái cổ to và nhăn nheo của ông ta. Ông linh mục kêu: “Misericordia, no me ma ta (Xin tha cho, đừng giết tôi)†và tuy không nhìn thấy, tôi nghe rõ ba ngÆ°á»i kia ra lệnh cho bá»n lÃnh gác bá» súng xuống. Má»i việc Ä‘á»u trôi chảy. Tôi nắm chặt cái cổ áo bá»™ com-lê rất đẹp của Don Grégorio, nói: Sigua y no tengas miedo, no te ha ré dao. (Theo tôi và đừng sợ, tôi không là m gì ông đâu). Ông linh mục được giữ yên bằng má»™t con dao cạo dà sát há»ng, gần nhóm chúng tôi. Fernando nói: vamos, Francès, vamos a la salida. (Ta Ä‘i thôi, anh bạn Pháp, ra cá»a Ä‘i).
Lòng khấp khởi vì niá»m vui đắc thắng, tôi xua các bạn vá» phÃa cá»a dẫn ra Ä‘Æ°á»ng, thì bá»—ng nhiên có hai tiếng súng nổ cùng má»™t lúc. Fernando gục xuống, và má»™t trong những ngÆ°á»i có súng cÅ©ng ngã lăn ra Tôi vẫn tiến thêm được má»™t thÆ°á»›c nữa, nhÆ°ng lúc bấy giá» bá»n lÃnh gác đã đứng dáºy và giÆ¡ súng chặn lại. May thay giữa há» vá»›i chúng tôi có mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , nên há» không dám bắn. Lại hai phát súng trÆ°á»ng nữa, sau đó là má»™t phát súng lục. NgÆ°á»i bạn có súng thứ ba của chúng tôi vừa bị bắn chết sau khi đã bịp bắn má»™t phát hú há»a là m bị thÆ°Æ¡ng má»™t ngÆ°á»i con gái. Don Grégorio mặt xanh nhÆ° tà u lá, nói vá»›i tôi:
- ÄÆ°a dao đây.
Tôi Ä‘Æ°a dao cho ông ta. Tiếp tục đánh nhau chẳng có Ãch gì. Trong khoảng không đầy ná»a phút tình thế đã bị đảo ngược lại.
HÆ¡n má»™t tuần sau tôi được biết rằng cuá»™c nổi loạn đã thất bại vì má»™t tù nhân thuá»™c má»™t sân khác lúc bấy giỠđứng ở ngoà i nhà thỠđể xem má»i ngÆ°á»i là m lá»…. Ngay những giây đầu tiên chúng tôi hà nh Ä‘á»™ng, hắn đã báo cho bá»n lÃnh canh ở trên thà nh. Những tên nà y đã nhảy từ trên bức tÆ°á»ng cao hÆ¡n sáu mét nà y xuống sân, hai tên nhảy xuống hai bên nhà thá», rồi qua những chấn song cá»a hai cá»a ngang, há» bắn và o hai ngÆ°á»i Ä‘ang đứng trên má»™t chiếc ghế dà i chÄ©a súng và o tốp cảnh sát. Sau đó và i giây há» lại bắn gục ngÆ°á»i thứ ba lúc bấy giá» Ä‘i qua tầm bắn của há». Sau đó là má»™t cuá»™c “corridaâ€* (*tráºn đấu bò tót, trong đó những ngÆ°á»i đấu bò (toreadores) phải giết chết con bò) ngoạn mục. Tôi lúc bấy giá» Ä‘ang đứng cạnh viên giám đốc bắt ông ta ra lệnh nà y ná». Rốt cục mÆ°á»i tù nhân trong đó có bốn chúng tôi bị xÃch lại và nhốt và o xà lim, chỉ được ăn bánh mì vá»›i nÆ°á»›c lã.
Don Grégorio đã tiếp Joseph Dega. Ông ta cho gá»i tôi lên nói rằng để là m vui lòng Joseph, ông ta sẽ cho tôi trở ra sân cùng vá»›i các bạn tôi. Nhá» có Joseph, mÆ°á»i ngà y sau cuá»™c nổi loạn, tất cả chúng tôi Ä‘á»u được trở vá» khoảng sân cÅ© và cùng được giam chung trong phòng giam trÆ°á»›c kia. Khi vỠđến phòng giam, tôi yêu cầu các bạn im lặng và i phút để tưởng nhá»› đến Fernando và hai ngÆ°á»i bạn của anh ta đã chết trong khi hà nh Ä‘á»™ng. Trong má»™t buổi và o thăm Joseph cho tôi biết rằng anh ta đã tổ chức má»™t cuá»™c quyên tiá»n, và trong giá»›i trùm Ä‘iếm anh ta đã thu được năm ngà n pesos để đút cho Don Grégorio. Cá» chỉ nà y là m cho chúng tôi có phần coi trá»ng bá»n trùm Ä‘iếm hÆ¡n trÆ°á»›c chút Ãt. Bây giá» tôi sẽ là m gì? Biết phát minh ra cách gì khác đây? Chẳng lẽ tôi lại chịu thua và đợi chuyến tà u kia mà không hà nh Ä‘á»™ng gì cả hay sao?
Nằm trong phòng rá»a mặt chung, tránh được ánh nắng gay gắt, tôi có thể kÃn đáo theo dõi cách thức Ä‘i lại của bá»n lÃnh canh trên con Ä‘Æ°á»ng tuần tra. Ban đêm cứ mÆ°á»i phút há» lại lần lượt gá»i nhau: “LÃnh canh, hãy coi chừng.†Là m nhÆ° váºy viên chỉ huy Ä‘á»™i canh có thể kiểm tra xem trong bá»n tên lÃnh canh có tên nà o ngủ không. Nếu có ai không trả lá»i, ngÆ°á»i kia gá»i lại cho đến khi hắn trả lá»i má»›i thôi.
Tôi tưởng đã tìm được má»™t chá»— sÆ¡ hở. Số là ở má»—i chòi canh đặt ở bốn góc Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tuần Ä‘á»u có treo má»™t cái lon buá»™c và o má»™t sợi dây. Khi má»™t ngÆ°á»i lÃnh canh muốn uống cà phê, hắn gá»i ngÆ°á»i cafetero đến rót cho hắn má»™t hay hai chén cà phê và o lon, rồi kéo dây lên mà uống. Cái chòi canh ở cuối sân bên phải hÆ¡i nhô ra phÃa sân má»™t chút. Tôi tá»± nhủ là nếu tôi có được má»™t cái móc to buá»™c và o đầu má»™t sợi dây Ä‘an, nó sẽ có thể mắc và o cái chòi canh ấy má»™t cách dá»… dà ng. Chỉ trong mấy giây tôi có thể vượt qua bức tÆ°á»ng trông ra Ä‘Æ°á»ng. Vấn Ä‘á» duy nhất là là m sao vô hiệu hóa được tên lÃnh canh. Bằng cách nà o?
Tôi trông thấy tên lÃnh canh đứng dáºy Ä‘i mấy bÆ°á»›c trên con Ä‘Æ°á»ng tuần tra. Tôi thấy hình nhÆ° hắn nóng quá không chịu nổi và đang ra sức chống lại cÆ¡n buồn ngủ. Thôi đúng rồi, phải là m thế nà o cho hắn ngủ? TrÆ°á»›c hết tôi sẽ Ä‘ang sợi dây, và nếu kiếm được má»™t cái móc chắc chắn, tôi sẽ tìm cách là m cho hắn ngủ và cố thể phen nữa. Trong hai ngà y má»™t sợi dây dà i gần bảy mét đã được tết bằng tất cả những chiếc áo sÆ¡- mi bằng vải bá»n mà chúng tôi kiếm được, nhất là những chiếc áo bằng vải ka-ki. Cái móc thì tìm tÆ°Æ¡ng đối dá»…, đó là thanh sắt đỡ má»™t cái mái hiên lắp ở cá»a các phòng giam cho mÆ°a khá»i hắt và o. Joesph Dega đã Ä‘em đến cho tôi má»™t chai thuốc ngủ rất mạnh. Theo lá»i chỉ dẫn thì má»—i lần chỉ được uống mÆ°á»i giá»t. Cái chai Ä‘á»±ng gần mÆ°á»i thìa xúp lá»›n. Tôi tìm cách là m cho tên lÃnh canh chịu uống cà phê của tôi biếu và quen dần vá»›i việc ấy. Hắn thòng cái lon xuống, tôi rót cho hắn má»—i lần ba cốc cà phê. Vì dân Colombia Ä‘á»u hay rượu, mà thứ thuốc ngủ kia lại có vị giống nhÆ° rượu hồi, cho nên tôi nhá» kiếm má»™t chai rượu hồi. Tôi nói vá»›i tên lÃnh canh:
- Anh muốn uống cà phê pha kiểu Pháp không?
- Nó là thế nà o.
- Có cho cả rượu hồi và o đấy.
- Äể thá» xem, cho tôi nếm đã.
Nhiá»u tên lÃnh canh đã được nếm mùi cà phê rượu hồi của tôi. Bây giá» má»—i lần tôi má»i cà phê há» Ä‘á»u nói: “kiểu Pháp nhé!â€.
- Có ngay. - Tôi cứ thế rót rượu hồi và o.
Giá» G đã đến. ấy là và o giữa trÆ°a má»™t ngà y thứ bảy. Trá»i nóng kinh khủng. Các bạn tôi biết không thể nà o có thì giá» cho hai ngÆ°á»i vượt qua tÆ°á»ng được, nhÆ°ng má»™t ngÆ°á»i tù Colombia có má»™t cái tên A-ráºp là Ali nói vá»›i tôi là hắn sẽ trèo sau tôi. Tôi đồng ý. Tôi Ä‘i vá»›i anh nà y thì các bạn tôi khá»i bị nghi là đồng lõa và khá»i bị phạt vá» sau. Mặt khác tôi không thể cầm sẵn dây và móc được vì tên lÃnh canh có đủ thì giá» quan sát tôi trong khi tôi chuyển cà phê lên. Theo ý kiến chung của các bạn tôi, ná»™i trong năm phút hắn phải bị Ä‘o ván.
Lúc bấy giỠđã đến “kém nămâ€. Tôi gá»i tên lÃnh canh.
- Thế nà o?
- Vẫn thế thôi.
- Anh có uống cà phê không?
- Có pha kiểu Pháp ấy, ngon hơn.
- Äợi tà nhé, có ngay đấy.
Tôi đến cafetero: “Hai cà phêâ€. Trong cái lon của tôi đã rót sẵn cả chai thuốc ngủ. Nếu uống chừng ấy mà sau năm phút hắn không lăn đùng ra thì tháºt hết chá»— nói! Tôi đến góc tÆ°á»ng và hắn trông thấy tôi rót rượu hồi và o lon rõ rà nh rà nh.
- Uống tà nhé?
- ừ!
Tôi rót thêm chút nữa, rồi trút cả sang lon của hắn. Hắn láºp tức kéo lên.
Năm phút, mÆ°á»i, mÆ°á»i lăm, hai mÆ°Æ¡i phút trôi qua! Hắn vẫn chÆ°a ngủ. Tệ hÆ¡n nữa, đáng lẽ ngồi xuống thì hắn lại cầm súng Ä‘i Ä‘i lại lại má»™t lát. Thế mà hắn đã uống hết sạch chứ không phải không. Äến má»™t giá» trÆ°a đã đổi gác rồi.
NhÆ° ngồi trên đống than hồng, tôi theo dõi từng cá» Ä‘á»™ng của hắn. Không có dấu hiệu gì thấy hắn đã thấm thuốc. à ! hắn vừa vấp chân má»™t cái. Hắn ngồi xuống trÆ°á»›c chòi canh, khẩu súng trÆ°á»ng chống giữa hai chân. Äầu hắn nghiêng sang má»™t bên. Các bạn tôi và hai ba ngÆ°á»i tù Colombia biết chuyện cÅ©ng Ä‘ang theo dõi những phản ứng của hắn má»™t cách mải mê không kém gì tôi.
- Nà o bắt đầu Ä‘i, - tôi nói vá»›i gã ngÆ°á»i Colombia.
- Dây đâu!
Anh ta Ä‘ang sá»a soạn ném dây thì tên lÃnh canh đứng dáºy, để khẩu súng rÆ¡i xuống đất, vÆ°Æ¡n vai rồi co chân bÆ°á»›c mấy bÆ°á»›c tại chá»—. Gã ngÆ°á»i Colombia ngừng lại vừa đúng lúc. Chỉ còn mÆ°á»i tám phút nữa là đến giỠđổi gác. Tôi thầm cầu cứu Chúa: “Lạy Chúa giúp chúng tôi má»™t lần nữa! Tôi van Chúa đừng bá» rÆ¡i tôi!†NhÆ°ng tôi kêu mãi vẫn chẳng thấy gì: cái ông Chúa của ngÆ°á»i CÆ¡ đốc giáo nhiá»u khi cÅ©ng Ãt thông cảm vá»›i ngÆ°á»i ta lắm, nhất là đối vá»›i tôi, má»™t ngÆ°á»i vô thần.
Clousiot lại gần tôi nói:
- Thế nà y thì tháºt! Äến bây giá» mà thằng kia vẫn chÆ°a ngủ thì là tháºt!
Tên lÃnh canh định cầm súng lên nhÆ°ng lúc cúi xuống nhặt khẩu súng hắn bá»—ng ngã nhà o ra Ä‘Æ°á»ng tuần tra, nhÆ° thể bị sét đánh. Gã ngÆ°á»i Colombia ném cái móc lên, nhÆ°ng nó lại trượt xuống. Anh ta ném lần nữa. Lần nà y thì mắc. Anh ta kéo xuống mấy cái để xem thỠđã chắc chÆ°a. Tôi cÅ©ng kiểm tra lại má»™t lần nữa và khi tôi đạp chân và o tÆ°á»ng và co tay lại để leo lên, Clousiot nói:
- Coi chừng Nó đến đổi gác kia kìa.
Tôi vừa kịp rút lui trÆ°á»›c khi bị há» nhìn thấy. Äược sá»± thôi thúc tá»± nhiên của bản năng tá»± vệ và bản năng Ä‘oà n kết của những ngÆ°á»i tù, má»™t tốp tù nhân Co-lom-bia, khoảng mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i, chạy đến vây quanh lấy tôi, tôi liá»n trà trá»™n và o bá»n há». Chúng tôi Ä‘i dá»c bá» tÆ°á»ng, để mặc sợi dây lủng lẳng ở phÃa sau. Má»™t tên cảnh sát trông Ä‘á»™i đến đổi gác đã trông thấy cái móc và tên lÃnh canh nằm sấp bên cạnh khẩu súng. Hắn chạy hai ba bÆ°á»›c đến ấn và o nút còi bóng Ä‘á»™ng, yên chà rằng vừa xảy ra má»™t cuá»™c vượt ngục. NgÆ°á»i ta Ä‘Æ°a cáng đến khiêng tên lÃnh Ä‘ang ngủ. Bây giá» có đến hÆ¡n hai chục tên cảnh sát trên Ä‘Æ°á»ng tuần tra. Don Grégorio cÅ©ng có mặt trong đám ấy. Ông ta ra lệnh kéo sợi dây lên. Cái móc Ä‘ang nằm trong tay ông ta. Má»™t lát sau bá»n cảnh sát đã vây quanh sân, súng chÄ©a và các tù nhân. Há» bắt đầu gá»i tên. Gá»i đến tên ai thì ngÆ°á»i ấy phải trở vá» buồng giam. Lạ thay! Không thiếu ai cả. Há» liá»n lấy khóa khóa trái các buồng giam lại.
Lại Ä‘iểm danh lần thứ hai, và kiểm tra từng buồng. Không, không có ai mất tÃch cả. Äến ba giá», há» lại cho chúng tôi ra sân. Chúng tôi được biết rằng tên lÃnh canh kia hiện Ä‘ang ngáy nhÆ° sấm, và tất cả các biện pháp được Ä‘em ra dùng không sao đánh thức hắn dáºy được: ngÆ°á»i đồng lõa Colombia của tôi cÅ©ng thất vá»ng không kém gì tôi. Vừa qua anh ta tin chắc mÆ°á»i phần thế nà o cÅ©ng thà nh công! Anh ta lá»›n tiếng chá»i bá»›i các thứ hà ng Mỹ, vì thuốc ngủ vừa rồi là thuốc Mỹ.
- Biết là m thế nà o bây gi�
- Là m lại chứ còn thế nà o nữa! - Tôi chỉ biết trả lá»i có thế.
Anh ta tưởng tôi muốn nói là phải tìm cách đánh thuốc ngủ má»™t tên lÃnh canh má»™t lần nữa. Tháºt ra tôi Ä‘ang nghÄ© là phải tìm má»™t cách khác.
Anh ta nói:
- Anh tưởng là bá»n cảnh sát ấy ngu đến ná»—i sẽ có má»™t thằng nữa chịu uống cà phê theo kiểu Pháp à ? Mặc dầu không khà lúc bấy giá» tháºt bi đát, tôi vẫn không sao nhịn cÆ°á»i được.
- Chắc chắn là sẽ có chứ!
Tên lÃnh canh đã ngủ ba ngà y và bốn đêm. Äến khi hẳn thức dáºy, dÄ© nhiên hắn báo cáo là chÃnh tôi đã đánh thuốc ngủ cho hắn khi tôi cho hắn uống cà phê pha theo kiểu Pháp. Don Grégorio cho gá»i tôi lên để đối chất vá»›i hắn. Viên chỉ huy Ä‘á»™i lÃnh canh rút gÆ°Æ¡m định đánh tôi. Tôi nhảy lùi và o góc phòng và thách thức hắn. Hắn giÆ¡ cao gÆ°Æ¡m lên, Don Grégorio xông và o can liá»n bị má»™t nhát sống gÆ°Æ¡m và o vai. Ông ta gục xuống, xÆ°Æ¡ng đòn gánh gãy là m đôi. Ông ta kêu to đến ná»—i viên sÄ© quan kia chỉ còn quan tâm đến ông ta. Hắn đỡ ông ta dáºy. Don Grégorio kêu cứu om sòm.
Từ các phòng giấy bên cạnh, tất cả các nhân viên dân sá»± Ä‘á»u chạy sang. Thế là nổ ra má»™t cuá»™c ẩu đả giữa viên sÄ© quan, hai viên cảnh sát khác và tên lÃnh canh đã bị tôi đánh thuốc ngủ vá»›i khoảng má»™t chục viên chức dân sá»± Ä‘ang muốn trả thù cho ông giám đốc. Trong cuá»™c “tangana†nà y, nhiá»u ngÆ°á»i bị thÆ°Æ¡ng nhẹ. NgÆ°á»i duy nhất bình yên vô sá»± là tôi. Vấn Ä‘á» quan trá»ng bây giá» không còn là trÆ°á»ng hợp của tôi nữa mà là vụ xô xát giữa ông giám đốc và viên sÄ© quan. Khi ông giám đốc đã được trở và o bệnh viện, ngÆ°á»i thay thế ông dẫn tôi trở ra sân:
- Việc anh sẽ được xét sau, Francés ạ.
Hôm sau viên giám đốc, vai bó bá»™t, đến yêu cầu tôi viết má»™t bản khai báo tố cáo viên sÄ© quan. Tôi khai lại má»™t cách thÃch thú tất cả những gì ngÆ°á»i ta muốn tôi khai. HỠđã quên hắn câu chuyện thuốc ngủ. Chuyện nà y đối vá»›i há» không có gì thú vị nữa: cà ng may cho tôi.
Mấy ngà y sau, Joseph Dega tình nguyện tổ chức má»™t cuá»™c vượt ngục từ bên ngoà i. Vì tôi có nói vá»›i anh ta rằng vượt ngục ban đêm là không thể được vì đèn thắp quanh Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tuần trên thà nh phố rất sáng, anh ta tìm cách để cắt dòng Ä‘iện. Nhá» má»™t thợ Ä‘iện mách bảo anh ta đã tìm ra: cần phải hạ cầu giao ở má»™t cái trạm biến thế ở bên ngoà i nhà tù. Vá» phần tôi, tôi đã mua tên lÃnh canh ở phÃa Ä‘Æ°á»ng cÅ©ng nhÆ° ở cá»a nhà thá». Việc đó hóa ra phức tạp hÆ¡n là ngÆ°á»i ta tưởng. TrÆ°á»›c hết tôi buá»™c lòng phải thuyết phục Don Grégorio trả lại cho tôi mÆ°á»i ngà n Pesos lấy cá»› là để nhá» Joseph gá»i cho gia đình tôi, dÄ© nhiên đồng thá»i tôi cÅ©ng “cưỡng bách†ông ta nháºn hai ngà n pesos để mua quà tặng vợ ông, rồi sau khi đã xác định được ngÆ°á»i phân bố các phiên gác và giỠđổi gác, lại phải mua cả ngÆ°á»i nà y nữa. Hắn sẽ được ba ngà n pesos, nhÆ°ng hắn không chịu can thiệp và o những cuá»™c thÆ°Æ¡ng lượng vá»›i hai tên lÃnh canh kia. Má»™t mình tôi phải Ä‘i tìm há» và thÆ°Æ¡ng lượng vá»›i há». Sau đó tôi sẽ cho anh ta biết tên và anh ta sẽ cắt phiên gác cho hỠđúng và o giá» tôi yêu cầu. Công việc chuẩn bị cho cuá»™c vượt ngục má»›i nà y phải mất hÆ¡n má»™t tháng. Cuối cùng, má»i việc đã được ấn định từng phút má»™t. Vì không phải giữ gìn gì vá»›i tên cảnh sát gác ngoà i sân, chúng tôi sẽ cÆ°a chấn song bằng má»™t cái cÆ°a kim loại có đủ bá»™ sáºu. Tôi có ba lÆ°á»i cÆ°a. NgÆ°á»i tù Colombia ném cái móc hôm trÆ°á»›c đã được báo trÆ°á»›c. Anh ta sẽ cÆ°a chấn song của mình là m nhiá»u lần. Và o đêm hà nh Ä‘á»™ng, má»™t ngÆ°á»i bạn của anh ta, Ãt lâu nay đã giả vá» Ä‘iên, sẽ đánh choang choang lên má»™t miếng tôn kẽm và gân cổ lên hát tháºt to. Anh bạn tù Colombia biết rằng tên lÃnh canh chỉ thá»a thuáºn cho hai ngÆ°á»i Pháp vượt ngục và đã nói trÆ°á»›c rằng nếu có thêm má»™t ngÆ°á»i thứ ba lên thà nh hắn sẽ bắn. Tuy váºy anh ta vẫn muốn cầu may và nói vá»›i tôi rằng nếu cứ theo sát nhau mà trèo thì trong bóng tối tên lÃnh canh không thể trông thấy rõ là có má»™t ngÆ°á»i hay hai. Clousiot và Maturette đã bốc thăm để quyết định ai sẽ cùng Ä‘i vá»›i tôi. Clousiot đã thắng.
Cái đêm không trăng mà chúng tôi chỠđợi đã đến. Viên Ä‘á»™i và hai viên cảnh sát đã nháºn má»™t ná»a số tiá»n mà má»—i ngÆ°á»i được hưởng. Lần nà y tôi không phải cắt đôi nữa, vì đã có những tá» giấy bạc được cắt đôi sẵn. Sau nà y há» sẽ đến lÄ©nh ná»a còn lại ở Barrio Chino, cá»a hiệu của vợ Joseph Dega.
Äèn tắt. Chúng tôi cÆ°a chấn song. Không đầy mÆ°á»i phút đã đứt. Mình mặc quần dà i và áo sÆ¡-mi sẫm mà u, chúng tôi ra khá»i buồng giam. NgÆ°á»i tù Colombia ra nháºp bá»n khi chúng tôi Ä‘i ngang. Anh ta chỉ mặc má»™t cái si-lÃp Ä‘en. Tôi leo lên chấn song cá»a của má»™t buồng giam xây trong tÆ°á»ng, Ä‘i vòng qua mái hiên, ném cái móc buá»™c và o ba thÆ°á»›c dây. Chỉ ba phút sau tôi đã đứng trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tuần, không má»™t tiếng Ä‘á»™ng. Nằm sấp sát đất, tôi đợi Clousiot. Äêm tối nhÆ° má»±c. Tôi bá»—ng trông thấy, hay nói cho đúng hÆ¡n cảm thấy má»™t bà n tay giÆ¡ ra, tôi cầm lấy và kéo mạnh. Má»™t tiếng Ä‘á»™ng khủng khiếp vang lên. Äó là vì khi ngÆ°á»i Clousiot trÆ°á»n qua giữa mái hiên và bức tÆ°á»ng, cái khóa thắt lÆ°ng của anh đã vÆ°á»›ng và o cái mái tôn. DÄ© nhiên khi nghe tiếng Ä‘á»™ng tôi ngừng kéo. Tấm tôn không kêu nữa. Tôi lại kéo Clousiot, tưởng rằng anh ta đã gỡ được, và mặc cho tấm tôn kêu vang dá»™i, tôi kéo tháºt mạnh là m cho chá»— vÆ°á»›ng bị báºt ra, rồi lôi anh ta lên trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tuần.
Có mấy phát súng nổ từ các chòi canh của các khu vá»±c khác nhÆ°ng ở khu vá»±c chúng tôi vẫn im lặng. Vì hốt hoảng khi nghe tiếng súng, chúng tôi nhảy xuống má»™t con Ä‘Æ°á»ng thấp cách bá» tÆ°á»ng đến chÃn mét trong khi đáng lẽ phải Ä‘i sang bên phải rồi nhảy xuống má»™t con Ä‘Æ°á»ng khác chỉ cách có năm mét. Kết quả: Clousiot bị gãy lại chân phải. Tôi cÅ©ng không đứng dáºy được: tôi bị gãy xÆ°Æ¡ng cá hai bà n chân. Vá» sau tôi sẽ biết rõ đó là hai cái xÆ°Æ¡ng gót chân. NgÆ°á»i tù Colombia bị sái má»™t bên đầu gối. Mấy phát súng đã là m cho Ä‘á»™i gác đêm chạy ra phố. Há» chiếu má»™t ngá»n đèn pin lá»›n và o chúng tôi và chÄ©a súng bắt chúng tôi đứng im. Tôi báºt khóc vì uất ức. Tệ hÆ¡n nữa là bá»n cảnh sát không chịu tin rằng tôi không đứng dáºy được. Tôi phải dùng hai đầu gối bò dÆ°á»›i hà ng trăm mÅ©i lưỡi lê thúc và o ngÆ°á»i mà lê và o phòng giam. Clousiot thì nhảy lò cò má»™t chân, ngÆ°á»i Colombia cÅ©ng váºy. Äầu tôi chảy máu dữ dá»™i vì má»™t phát báng súng.
Mấy phát súng đã đánh thức Don Grégorio Ä‘ang ngủ trong phòng giấy: may thay, đêm hôm ấy ông ta trá»±c ở nhà tù. Không có ông ta hỠđã đánh chết chúng tôi bằng báng súng và lÆ°á»›i lê rồi. Kẻ hăng máu nhất trong khi đánh Ä‘áºp tôi chÃnh là viên Ä‘á»™i mà tôi đã đút tiá»n để cắt phiên gác cho hai tên lÃnh canh đồng lõa.
Don Grégorio chặn đứng ngay tráºn đánh Ä‘áºp dã man ấy ông Ä‘e dá»a sẽ Ä‘Æ°a há» ra tòa nếu hỠđánh chúng tôi trá»ng thÆ°Æ¡ng. Câu thần chú ấy là m cho há» tê liệt ngay. Hôm sau cái chân của Clousiot bó bá»™t ở bệnh viện. NgÆ°á»i tù Colombia được má»™t ông thầy lang ở tù nắn lại đầu gối và được mang má»™t cái băng Velpeau. Trong đêm ấy thấy hai chân tôi sÆ°ng lên to bằng cả cái đầu, bị bầm giáºp đến cùng cá»±c, máu me bê bết, ông bác sÄ© cho tôi ngâm hai chân và o nÆ°á»›c muối ấm, rồi sai y tá cho đỉa hút máu ba lần má»™t ngà y. Khi đã hút máu no căng, mấy con đỉa tá»± rÆ¡i ra, ngÆ°á»i ta bá» nó và o dấm cho nó nhả máu. Vết thÆ°Æ¡ng ở đầu tôi phải khâu sáu mÅ©i. Má»™t nhà báo khát tin cho đăng má»™t bà i báo nói vá» tôi. Hắn kể rằng tôi là ngÆ°á»i đứng đầu cuá»™c nổi loạn ở nhà thá», rằng tôi đã đầu Ä‘á»™c má»™t tên lÃnh canh, và cuối cùng tôi đã tổ chức má»™t cuá»™c vượt ngục táºp thể có sá»± há»— trợ từ bên ngoà i vì có ngÆ°á»i đã cắt Ä‘iện ở khu phố bằng cách hạ cầu giao ở trạm biến thế. “Ta hãy hy vá»ng rằng ở nÆ°á»›c Pháp sẽ cho ngÆ°á»i đến tháºt sá»›m để cho chúng ta thoát khá»i tên gangster số 1 của há». Hắn kết luáºn.
Joseph có và o thăm tôi, cùng Ä‘i vá»›i vợ là Annie. Viên Ä‘á»™i và ba viên cảnh sát đã đến đòi lÄ©nh ná»a số tiá»n còn lại, má»—i ngÆ°á»i đến và o má»™t lúc khác nhau. Annie đến là để há»i tôi xem chị ta phải xá» sá»± nhÆ° thế nà o. Tôi nói vá»›i chị là phải Ä‘Æ°a tiá»n cho há», vì hỠđã là m đúng lá»i cam kết. Chúng tôi thất bại không phải tại há».
Từ má»™t tuần nay các bạn phải chở tôi Ä‘i dạo trong sân trên má»™t chiếc xe kÃt kÃt bằng sắt vốn cÅ©ng là giÆ°á»ng nằm của tôi. Tôi nằm trên xe, hai chân gác cao lên má»™t tấm vải căng giữa hai miếng ván lắp thẳng đứng trên hai cà ng xe. Äó là tÆ° thế duy nhất không là m cho tôi Ä‘au quá. Hai chân tôi, đầy ứ những máu đông đặc, sÆ°ng to tÆ°á»›ng, không thể đặt lên má»™t cái gì hết, dù là ở tÆ° thế nằm. Äược gác chân lên tháºt cao nhÆ° váºy, tôi đỡ Ä‘au được má»™t chút. Gần mÆ°á»i lăm ngà y sau, nó đã xẹp Ä‘i được má»™t ná»a, và ngÆ°á»i ta cho tôi Ä‘i chiếu Ä‘iện. Hai cái xÆ°Æ¡ng gót tôi Ä‘á»u gãy. Suốt Ä‘á»i tôi sẽ có hai bà n chân bẹt.
Tá» nháºt báo ra hôm nay đăng tin là cuối tháng chuyến tà u chở Ä‘á»™i áp giải của cảnh sát Pháp đến nháºn chúng tôi sẽ cặp bến. Chiếc tà u tên là “Manaâ€, tá» báo viết nhÆ° váºy. Hôm nay là ngà y mÆ°á»i hai tháng mÆ°á»i. Chúng tôi còn mÆ°á»i tám ngà y nữa: bây giá» phải đánh con bà i cuối cùng. NhÆ°ng đánh con bà i gì vá»›i hai bà n chân gãy của tôi?.
Joseph tuyệt vá»ng. Hôm và o thăm, anh ta kể cho tôi nghe rằng tất cả những ngÆ°á»i Pháp ở đây và tất cả các cô là m ở Barrio Chino Ä‘á»u rất khổ tâm khi thấy tôi đã váºt lá»™n dữ dá»™i bấy nhiêu lâu để dà nh tá»± do mà chỉ còn mÆ°á»i mấy ngà y nữa đã bị trao trả cho nhà chức trách Pháp. Tình cảnh của tôi là m cho tất cả giá»›i Pháp kiá»u ở đây xao xuyến. Äó là má»™t trợ lá»±c tinh thần đã an ủi tôi rất nhiá»u.
Tôi đã từ bá» ngay cái dá»± định giết má»™t tên cảnh sát Colombia. Tháºt váºy, không có lý do gì tôi lại nỡ là m thiệt mạng má»™t ngÆ°á»i chẳng có thù oán gì vá»›i tôi. Tôi nghÄ© rằng ngÆ°á»i ấy có thể có má»™t ông bố, má»™t bà mẹ cần được nuôi dưỡng. Tôi mỉm cÆ°á»i khi nghÄ© rằng cần phái tìm má»™t tên cảnh sát tháºt ác mà lại không có gia đình. Chẳng hạn, tôi có thể há»i hắn: “Nếu tôi giết anh thì có ai thiệt hại gì không, có ai mất nÆ¡i nÆ°Æ¡ng tá»±a không?†Sáng hôm nay ngà y 13 tháng mÆ°á»i, tôi rất ủ ê chán chÆ°á»ng. Tôi nhìn má»™t mẫu đá acid picric mà nếu ăn và o thì tôi sẽ mắc bệnh hoà ng đản. Nếu ngÆ°á»i ta cho tôi nằm bệnh viện, có lẽ tôi sẽ có thể nhá» Joseph thuê ngÆ°á»i đánh tháo tôi ra ngoà i. Ngà y hôm sau da tôi đã và ng nhÆ° nghệ. Don Grégorio Ä‘i ra sau thăm tôi: lúc bấy giá» tôi Ä‘ang nằm trên chiếc xe cút kÃt để ở má»™t chá»— có bóng râm, hai chân gác cao lên. Láºp tức, không quanh co, không chút tháºn trá»ng, tôi tấn công:
- Tôi biếu ông mÆ°á»i ngà n pesos nếu ông cho tôi nháºp viện.
- Äể tôi thá» xem. Không phải vì mÆ°á»i ngà n pesos kia, mà vì tôi rất phiá»n lòng khi thấy anh váºt vã dữ dá»™i nhÆ° váºy để tìm tá»± do mãi mà vẫn không được. Chỉ có Ä‘iá»u tôi không tin rằng há» sẽ giữ anh lại ở bệnh viện, vì cái bà i báo kia đã là m cho há» quá sợ anh.
Má»™t giá» sau, bác sÄ© cho tôi đến bệnh viện. Tôi chÆ°a kịp chạm đất thì đã được Ä‘Æ°a ra khá»i bệnh viện ngay.
Äược Ä‘Æ°a từ trên xe cứu thÆ°Æ¡ng xuống trên má»™t cái cáng, tôi được khám rất kỹ, có xét nghiệm nÆ°á»›c tiểu, trong khi vẫn nằm trên cáng. Hai giá» sau há» Ä‘Æ°a tôi trở vá» nhà giam.
Hôm ấy là ngà y 19, má»™t ngà y thứ năm. Annie, vợ của Joseph, đến trại giam vá»›i má»™t cô ngÆ°á»i Corse. Há» cố Ä‘em và o cho tôi má»™t Ãt thuốc lá và bánh kẹo. Vá»›i những lá»i lẽ ân cần, trìu mến của há», hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y đã Ä‘em lại cho tôi má»™t niá»m an úi lá»›n lao. Äẹp đẽ nhất là sá»± thể hiện của tình bạn trong trẻo của há», đã thá»±c sá»± biến cái ngà y cay cá»±c nà y thà nh má»™t ngà y chan hòa ánh nắng. Tôi sẽ không bao giá» có thể diá»…n đạt được hết niá»m an ủi mà tình Ä‘oà n kết của những ngÆ°á»i cùng giá»›i đã Ä‘em lại cho tôi trong thá»i gian bị giam ở nhà tù “80â€. Tôi cÅ©ng không sao nói hết được lòng biết Æ¡n của tôi đối vá»›i Joseph Dega đã không ngần ngại giúp tôi vượt ngục, mặc dầu là m nhÆ° váºy anh ta có thể Ä‘i đến chá»— mất quyá»n tá»± do và mất phÆ°Æ¡ng tiện sinh sống.
Nhưng có một câu nói của Annie đã gợi cho tôi một ý hay. Trong khi chuyện trò, cô nói:
- Anh Papillon, anh đã là m tất cả những gì mà sức con ngÆ°á»i có thể là m được để tìm cách dà nh lại tá»± do. Số pháºn đối vá»›i anh tháºt quá tà n nhẫn. Anh chỉ còn thiếu cách là m nổ tung cái nhà tù “80†nà y? ừ nhỉ! Sao lại không? Tại sao tôi lại không là m nổ tung cái nhà tù cÅ© kỹ nà y Ä‘i nhỉ? Äó sẽ là má»™t việc rất có Ãch cho dân Colombia. Nếu tôi cho nổ cái nhà tù nà y, may ra há» má»›i quyết định cho xây má»™t cái nhà tù má»›i, vệ sinh hÆ¡n.
Khi ôm hôn hai ngÆ°á»i thiếu phụ dá»… thÆ°Æ¡ng nà y để vÄ©nh biệt há», tôi nói vá»›i Annie:
- Chị nói vá»›i Joseph chủ nháºt và o gặp tôi nhé.
Ngà y chủ nháºt 22, Joseph đã có mặt.
- Joseph ạ, anh phải là m tất cả những gì có thá» là m được để đến thứ năm có ai Ä‘Æ°a và o cho tôi má»™t thá»i thuốc nổ dynamite, má»™t cái kÃp nổ và má»™t sợi dây ngòi. Vá» phÃa tôi, tôi sẽ tìm cách có được má»™t cái khoan để khoan gạch.
- Anh sẽ là m gì váºy?
Tôi sẽ là m nổ bức tÆ°á»ng của nhà tù giữa ban ngà y. Anh cứ hứa trả năm ngà n pesos cho chiếc xe tắc-xi giả hôm trÆ°á»›c. Xe phải có mặt trên con Ä‘Æ°á»ng phÃa sau nhà tù từ tám giá» sáng đến sáu giá» chiá»u, ngà y nà o cÅ©ng váºy. NgÆ°á»i lái xe sẽ được năm trăm pesos má»™t ngà y nếu không có gì xảy ra, năm ngà n pesos nếu có gì xảy ra. Qua cái lá»— sẽ được mở trên tÆ°á»ng khi mìn nổ, má»™t tù nhân Colombia to khá»e sẽ cõng tôi ra xe, và bây giỠđến lượt ngÆ°á»i lái xe hà nh Ä‘á»™ng. Nếu anh ta bằng lòng, anh hãy gá»i thá»i mìn đến. Nếu không thì thế là hết, không còn hy vá»ng gì nữa.
- Anh cứ tin và o tôi, - Joseph nói.
Äến năm giá» tôi nhá» má»™t bạn cõng tôi và o nhà thá». Tôi bảo là tôi muốn cầu nguyện má»™t mình. Các bạn cõng tôi và o đấy. Tôi nhắn Don Grégorio và o gặp tôi trong nhà thá». Ông ta đến.
- Hombre, chỉ còn tám ngà y nữa là anh phải ra đi.
- ChÃnh vì thế mà tôi nhắn ông đến đây. Ông còn giữ há»™ tôi mÆ°á»i lăm ngà n pesos. TrÆ°á»›c khi Ä‘i tôi muốn chuyển số tiá»n ấy cho bạn tôi để anh ta gá»i vá» cho gia đình tôi. Xin ông nháºn cho ba ngà n pesos, tôi xin biếu ông số tiá»n đó vá»›i tất cả lòng thà nh vì ông trÆ°á»›c sau vẫn luôn luôn che chở cho tôi đỡ bị hà nh hạ. Xin ông là m Æ¡n Ä‘Æ°a số tiá»n lại cho tôi vá»›i má»™t cuá»™n băng dÃnh để từ đây đến thứ năm tôi dán nó lại và đưa cho bạn tôi.
- Äược!
Ông ta trở lại và giao cho tôi mÆ°á»i hai ngà n pesos vẫn còn bị cắt đôi. Ông giữa lại ba ngà n.
Khi đã trở vá» nằm trên xe cút kÃt, tôi gá»i ngÆ°á»i tù Colombia ra má»™t góc vắng vẻ, nói cho anh ta biết dá»± định của tôi và há»i xem anh ta liệu có đủ sức cõng tôi Ä‘i hai ba mÆ°Æ¡i mét ra đến xe tắc-xi không. Anh ta cam Ä‘oan là sẽ là m được. Váºy phÃa nà y có thể coi nhÆ° xong. Tôi cứ hà nh Ä‘á»™ng thể đã biết chắc là Joseph sẽ thà nh công. Sáng ngà y thứ hai tôi bảo các bạn Ä‘Æ°a tôi ra phòng rá»a mặt từ sá»›m, và bảo Maturette, ngÆ°á»i mấy hôm nay cùng vá»›i Clousiot thay phiên nhau là m “tà i xế†đấy xe cút kÃt cho tôi, liá»n Ä‘i tìm tên Ä‘á»™i mà tôi đã cho ba ngà n pesos và đã đánh Ä‘áºp tôi dã man trong vụ vượt ngục vừa rồi.
- Trung sĩ Joseph, tôi cần nói chuyện với anh.
- Anh muốn gì?
- Tôi cần má»™t cái khoan máy rất mạnh có ba tốc Ä‘á»™ và sáu cái mÅ©i khoan để khoan gạch, hai cái cỡ ná»a phân, hai cái cỡ má»™t phân và hai cái cỡ má»™t phân rưỡi Ä‘Æ°á»ng kÃnh.
- Tôi không có tiá»n để mua.
- Năm trăm pesos đây.
Ngà y mai thứ ba đến lúc đổi phiên gác má»™t giá» trÆ°a anh sẽ có các thứ đó. Chuẩn bị số tiá»n hai ngà n pesos kia Ä‘i.
Má»™t giá» trÆ°a ngà y hôm sau tôi đã có đủ cái thứ đó để trong cái thùng rác rá»—ng ở ngoà i sân - đó là má»™t cái thùng Ä‘á»±ng giấy lá»™n, cứ má»—i lần đổi gác lại đổ má»™t lần. Pablo, ngÆ°á»i tù Colombia vạm vỡ, ra nhặt các thứ đồ khoan Ä‘em cất Ä‘i.
Ngà y thứ năm 26 mãi không thấy Joseph và o. Äến cuối buổi thăm tù má»›i có ngÆ°á»i gá»i tôi. Äó là má»™t ngÆ°á»i Pháp già , nhăn nheo, do Joseph phái đến.
- Trong ổ bánh mì nà y có thứ anh cần. Äây là hai ngà n pesos cho ngÆ°á»i lái tắc-xi. Má»—i ngà y năm trăm. NgÆ°á»i lái tắc-xi là má»™t ông già Peru rất hăng. Vá» phÃa ấy anh đừng lo gì cả. Ciao* (*chà o - tiếng ý, gần nhÆ° đã trở thà nh má»™t cách chà o quốc tế).
- Ciao.
Trong má»™t cái túi giấy lá»›n, để cho hỠđừng chú ý đến ổ bánh mì, các bạn tôi đã để mấy bao thuốc lá, mấy bao diêm, má»™t chuá»—i xúc xÃch hun khói, má»™t khúc saucisson, má»™t gói bÆ¡ và má»™t lá» dầu ô-liu Ä‘en. Trong khi ngÆ°á»i lÃnh canh lục soát cái túi giấy, tôi cho hắn má»™t bao thuốc lá, và i bao diêm và hai cái xúc xÃch.
Hắn nói:
- Anh cho tôi một miếng bánh mì đi. Chỉ còn thiếu có thể nữa thôi!
- Không, bánh mì thì Ä‘i mua lấy mà ăn. Năm pesos đây, cầm lấy. Vì từng nà y bánh mì sao đủ cho sáu ngÆ°á»i ăn.
ừ. Tháºt may mà thoát. Ai lại Ä‘i nảy ra cái ý cho thằng ấy ăn xúc xÃch! Cái xe cút kÃt vá»™i và ng lánh xa tên cảnh sát lắm chuyện kia. Việc tên cảnh sát xin bánh mì đã là m cho tôi phát hoảng đến ná»—i bây giá» tôi vẫn còn toát mồ hôi.
- Ngà y mai là ta bắn pháo hoa đấy. Má»i thứ đã đâu và o đấy, Pablo ạ. Phải khoan lá»— đúng ở phÃa dÆ°á»›i chá»— chòi canh nhô ra. Thằng mú ở bên trên không thể trông thấy cáºu được.
Nhưng hắn có thể nghe thấy.
- Tôi đã liệu trÆ°á»›c việc nà y. Lúc mÆ°á»i giá» sáng, khoảng sân phÃa nà y sẽ có bóng rợp. Phải là m sao cho má»™t ngÆ°á»i trong cái kÃp gò đồng Ä‘ang là m việc ở nhà lao gõ búa và o má»™t tấm đồng áp và o tÆ°á»ng cho thẳng cách chúng ta và i mét, ngay ngoà i sân. Có hai ngÆ°á»i cà ng tốt. Tôi sẽ cho há» má»—i ngÆ°á»i năm trăm pesos. Cố tìm hai ngÆ°á»i ấy Ä‘i.
Anh ta đã tìm ra.
- Hai anh bạn của tôi sẽ gõ đồng liên tiếp. Tên lÃnh canh sẽ không nghe được tiếng khoan đâu. Có Ä‘iá»u là anh vá»›i cái xe cút kÃt phải ở và o má»™t vi trà xê ra ngoà i má»™t chút, xung quanh có mấy anh bạn ngÆ°á»i Pháp là m nhÆ° Ä‘ang bà n bạc việc gì vá»›i anh. Äể cho tên lÃnh canh ở góc bên kia khó trông thấy tôi.
Trong má»™t tiếng đồng hồ cái lá»— đã khoan xong. Nhá» những tiếng búa đánh lên đồng và nhá» có má»™t ngÆ°á»i giúp việc rót dầu lên mÅ©i khoan, tên lÃnh canh không thấy gì khả nghi cả. Thá»i mìn được nhét và o lá»— ngòi nổ được lắp và o mìn, thò ra ngoà i có hai mÆ°Æ¡i phân ngòi. Thá»i mìn được chêm bằng đất sét. Chúng tôi lui ra. Nếu má»i việc Ä‘á»u ổn, đến khi mìn nổ trên tÆ°á»ng sẽ có má»™t lá»— hổng. Tên lÃnh canh sẽ rÆ¡i xuống cùng vá»›i cái chòi canh và Pablo sẽ cõng tôi chui qua lá»— hổng ra xe tắc-xi. Mấy ngÆ°á»i kia sẽ tá»± lo liệu lấy.
Trên lý thuyết thì Clousiot và Maturette dù có ra sau chúng tôi cÅ©ng sẽ đến xe tắc-xi trÆ°á»›c chúng tôi. Ngay trÆ°á»›c khi châm ngòi Pablo báo cho má»™t nhóm tù ngÆ°á»i Colombia biết.
- Nếu các anh muốn vượt ngục, chốc nữa sẽ có má»™t lá»— hổng trên tÆ°á»ng.
- NhÆ° thế cÅ©ng tốt vì bá»n cảnh sát sẽ vÆ°á»›ng chân, và có bắn thì bắn những ngÆ°á»i chạy ở phÃa sau. Chúng tôi châm ngòi. Má»™t tiếng nổ khủng khiếp là m cả khu phố rung chuyển. Cái chòi canh rÆ¡i xuống vá»›i cả tên lÃnh canh. Bức tÆ°á»ng nứt nẻ thà nh những khe hở chạy ra tứ phÃa, hở rá»™ng đến ná»—i có thể nhìn thấy dãy phố bên ngoà i, nhÆ°ng không có má»™t chá»— hở nà o đủ rá»™ng để má»™t ngÆ°á»i có thể lá»t qua. NhÆ° váºy là vụ nổ dã không tạo được má»™t Ä‘á»™t phá khẩu cho chúng tôi, và mãi đến lúc ấy tôi má»›i thừa nháºn rằng mình đã thất bại. Số tôi đúng là phải trở vá» trại khổ sai ở Cayenne. Sau tiếng nổ, cả nhà tù nhốn nháo lên má»™t cách không có gì tả xiết. Trong sân có đến hÆ¡n năm chục tên cảnh sát. Don Grégorio hiểu rất rõ đầu Ä‘uôi câu chuyện. Ông ta nói vá»›i tôi:
- Bueno (Tốt), Francés ạ. Lần nà y là lần cuối cùng, tôi chắc thế.
Viên chỉ huy Ä‘á»™i lÃnh gác giáºn dữ Ä‘iên cuồng. Hắn không thể ra lệnh đánh Ä‘áºp má»™t ngÆ°á»i bị thÆ°Æ¡ng nằm trên xe cút kÃt, trong khi tôi, để khá»i liên lụy đến các bạn khác, cứ lá»›n tiếng tuyên bố rằng chÃnh tôi và chỉ má»™t mình tôi gây ra vụ nà y. Sáu tên cảnh sát được cắt đứng canh trÆ°á»›c cái tÆ°á»ng nứt nẻ, sáu tên trong sân nhà tù, sáu tên đứng ngoà i Ä‘Æ°á»ng, sẽ canh gác thÆ°á»ng xuyên cho đến khi thợ ná» sá»a xong bức tÆ°á»ng. Tên lÃnh gác ở trên chòi rÆ¡i xuống, may thay, không bị thÆ°Æ¡ng tÃch gì cả.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 08:49 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Trở vỠtrại khổ sai
Ba ngà y sau, ngà y 30 tháng mÆ°á»i, và o lúc mÆ°á»i má»™t giá» sáng, mÆ°á»i hai viên giám thị của trại khổ sai mặc quân phục trắng, đến nháºn chúng tôi. TrÆ°á»›c khi khởi hà nh có má»™t nghi lá»… chÃnh thức nho nhá»: má»—i ngÆ°á»i trong chúng tôi Ä‘á»u phải được xác định căn cÆ°á»›c và nháºn dạng. HỠđã Ä‘em theo những tá» phiếu ảnh đạc hình: chụp dấu lăn tay, đầy đủ bá»™ sáºu, của từng ngÆ°á»i, để là m việc ấy. Sau khi đã xác minh căn cÆ°á»›c, viên lãnh sá»± Pháp đến ký má»™t văn kiện trao cho viên chánh án của quáºn nà y là ngÆ°á»i có nhiệm vụ chÃnh thức trao trả chúng tôi cho nÆ°á»›c Pháp. Tất cả những ngÆ°á»i có mặt tại đấy Ä‘á»u ngạc nhiên vì cái thái Ä‘á»™ thân hữu của bá»n giám thị đối vá»›i chúng tôi. Không có má»™t lá»i nói nặng, cÅ©ng không có lấy má»™t cứ chỉ thù địch. Ba ngÆ°á»i tù đã ở trại lâu hÆ¡n chúng tôi quen vá»›i nhiá»u viên giám thị, há» nói chuyện và đùa cợt vá»›i mấy gã nà y nhÆ° vá»›i những ngÆ°á»i bạn cÅ©. Viên chỉ huy Ä‘á»™i áp giải là thiếu tá Boural rất quan tâm đến tình trạng của tôi, ông ta nhìn đôi bà n chân của tôi và nói vá»›i tôi rằng lên tà u há» sẽ chăm sóc cho tôi, rằng trong Ä‘á»™i áp giải có má»™t ngÆ°á»i y tá rất tốt sẽ cho việc ấy.
Chuyến vượt biển dÆ°á»›i căn hầm tà u thủy rất gian khổ vì ở đấy nóng ná»±c khó thở, hai chân chúng tôi lại phải cùm từng hai ngÆ°á»i má»™t và o những thanh sắt được dùng cho phạm nhân từ thá»i trại khổ sai Toulon.
Trong chuyến Ä‘i chỉ xảy ra má»™t việc đáng ghi lại: chiếc tà u phải ghé Trinidad để lấy than. Khi tà u ghé và o cảng, má»™t sÄ© quan hải quân Anh yêu cầu phái tháo cùm của chúng tôi ra. Hình nhÆ° công pháp quốc tế cấm xÃch hay trói ngÆ°á»i Ä‘ang Ä‘i trên tà u. Tôi đã lợi dụng cÆ¡ há»™i nà y để tát tai má»™t sÄ© quan thanh tra Anh khác. Tôi là m nhÆ° váºy là để nhà chức trách Anh bắt tôi và đưa tôi lên bá»™. Viên sÄ© quan nói vá»›i tôi:
- Tôi sẽ không bắt anh và sẽ không Ä‘Æ°a anh lên bá»™ vì cái hà nh Ä‘á»™ng nghiêm trá»ng mà anh vừa là m. Bị Ä‘Æ°a vá» chá»— ấy là má»™t trừng phạt nặng hÆ¡n nhiá»u đối vá»›i anh.
Thế là tôi đã phà công vô Ãch. Quả tháºt cái số của tôi là phải trở vá» trại khổ sai. Tháºt quá rủi ro, mÆ°á»i má»™t tháng vượt ngục, mÆ°á»i má»™t tháng váºt vã đấu tranh căng thắng đã kết thúc má»™t cách tháºt là thảm hại. Thế nhÆ°ng bất chấp tất cả, bất chấp cái hồi âm vang dá»™i của những cuá»™c phiêu lÆ°u dồn dáºp, chuyến quay vá» trại giam vá»›i tất cả những háºu quá cay đắng của nó, vẫn không thể xóa nhòa những giá» phút khó quên mà tôi vừa sống qua.
Gần hải cảng Trinidad mà chúng tôi vừa từ giã, chỉ cách đấy mấy cây số là nÆ¡i ở của gia đình Bowen nhân háºu tuyệt vá»i. Tà u cÅ©ng đã Ä‘i qua khá gần Curagac, nÆ¡i trú ngụ của má»™t báºc vÄ© nhân là m giám mục xứ nà y: Irénée de Bruyne. Chắc chắn là tà u chúng tôi cÅ©ng đã Ä‘i qua gần lãnh thổ của ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng Guajiros, nÆ¡i mà tôi đã được biết tình yêu đắm say và trong sáng nhất dÆ°á»›i cái hình thức hồn nhiên, nguyên thủy của nó. Tất cả sá»± trong sáng mà chỉ có trẻ thÆ¡ má»›i có được, cách nhìn sá»± váºt má»™t cách thÆ¡ ngây của cái tuổi diá»…m phúc nà y, tôi Ä‘á»u đã tìm thấy trong những ngÆ°á»i con gái Anh-Ä‘iêng đầy ý chÃ, có má»™t tâm hồn già u có vá» khả năng thông cảm, vá» tình yêu Ä‘Æ¡n sÆ¡ và trong sạch.
Và những ngÆ°á»i hủi của đảo Bồ câu nữa! Những ngÆ°á»i tù khổ sai khốn khổ bị mắc cái bệnh ghê tởm nà y mà vẫn còn đủ sức tìm thấy trong lòng mình bấy nhiêu tình thÆ°Æ¡ng cao thượng để giúp đỡ chúng tôi?
Cho đến viên lãnh sá»± Bỉ vá»›i lòng nhân háºu hồn nhiên của ông ta, cho đến Joseph Dega, ngÆ°á»i không há» quen biết tôi mà vẫn vì tôi sẵn sà ng là m những việc nguy hiểm cho bản thân nhÆ° váºy. Tất cả những ngÆ°á»i mà tôi đã được biết trong chuyến vượt ngục nà y Ä‘á»u xứng đáng để cho nó được thá»±c hiện. Tuy đổ vỡ tan tà nh, cuá»™c vượt ngục của tôi là má»™t chiến thắng, Ãt nhất là vì nó là m cho tâm hồn tôi phong phú thêm khi được là m quen vá»›i những con ngÆ°á»i hiếm có đó. Không, tôi không há» hối tiếc là đã vượt ngục.
Và đây là sông Maroni vá»›i dòng nÆ°á»›c đục ngầu. Chúng tôi Ä‘ang đứng trên boong tà u Mana. ánh nắng nhiệt Ä‘á»›i đã bắt đấu thiêu đất dải đất nà y. Lúc bấy giá» là chÃn giá» sáng. Tôi thấy lại cái cá»a biển rá»™ng mênh mông kia: chúng tôi Ä‘ang từ từ tiến và o nÆ¡i mà tôi đã ra Ä‘i vá»›i má»™t tốc Ä‘á»™ bão tố nhÆ° váºy. Các bạn tôi im lặng không nói. Mấy ngÆ°á»i giám thị rất hà i lòng là đã vỠđến nÆ¡i. Vừa rồi biển xấu trong suốt chuyến Ä‘i, cho nên bây giá» nhiá»u ngÆ°á»i trong bá»n há» cảm thấy nhẹ nhõm.
16 tháng mÆ°á»i má»™t 1934.
Trên bến má»™t đám ngÆ°á»i rất đông đã táºp hợp lại. Có thể cảm thấy há» Ä‘ang tò mò chỠđợi, nô nức muốn xem mặt những con ngÆ°á»i gan góc đã dám Ä‘i xa nhÆ° váºy. Vì hôm ấy là ngà y chủ nháºt cho nên đây cÅ©ng là má»™t cÆ¡ há»™i giải trà cho cái xã há»™i nhá» nà y, vốn không có nhiá»u phÆ°Æ¡ng tiện giải trÃ. Há» bảo nhau: Äấy cái ngÆ°á»i bị thÆ°Æ¡ng là BÆ°Æ¡m bÆ°á»›m. Còn ngÆ°á»i kia là Clousiot. Còn anh nà y là Maturette... - Và cứ thế mãi.
Trong trại tù, sáu trăm ngÆ°á»i được xếp hà ng thà nh từng khối trÆ°á»›c mặt các lán. Cứ má»—i khối lại có mấy viên giám thị đứng cạnh. NgÆ°á»i đầu tiên tôi nháºn ra được là Francois Sierra. Anh ta khóc công khai, không há» giấu giếm. Anh ta đã leo lên má»™t khung cá»a sổ của bệnh xá để nhìn thấy tôi. Có thể cảm thấy rõ rằng ná»—i Ä‘au lòng của anh là tháºt. Chúng tôi dừng lại ở giữa trại. Viên chỉ huy trại cầm loa lên nói:
- Các phạm nhân, các ngÆ°á»i có thể thấy rõ rằng vượt ngục là vô Ãch. Dù các ngÆ°á»i có đến nÆ°á»›c nà o thì cÅ©ng sẽ bị bắt lại và trao trả cho nÆ°á»›c Pháp. Không đâu ngÆ°á»i ta thu nháºn các ngÆ°á»i. Váºy tốt hÆ¡n cả là các ngÆ°á»i nên khuất phục và có hạnh kiểm cho tốt. Cái gì Ä‘ang chỠđợi năm ngÆ°á»i kia? Má»™t hình phạt rất nặng mà há» phải chịu ở nhà tù cấm cố trên đảo Saint-Joseph rồi sau đó há» sẽ bị cấm cố chung thân ở quần đảo Salut. Äó, kết quả mà hỠđã thu được trong chuyến vượt ngục là nhÆ° váºy. Tôi hy vá»ng rằng các ngÆ°á»i đã hiểu. Giám thị, hãy dẫn mấy ngÆ°á»i kia và o khu trừng giá»›i.
Mấy phút sau, chúng tôi được giam và o má»™t buồng giam riêng ở khu giám sát nghiêm ngặt. Vừa đến má»™t cái là tôi yêu cầu há» chăm sóc đôi bà n chân hãy còn giáºp nặng và sÆ°ng khá to. Clousiot kêu là chá»— bó bá»™t ở chân rất Ä‘au. Chúng tôi thá» cầu may... Nếu há» cho chúng tôi và o bệnh viện thì hay quá! Francois Sierra đến vá»›i viên giám thị của anh ta. Tên lÃnh gác nói:
- Y tá đến kìa.
- Anh có khá»e không Papi?
- Tôi ốm, tôi muôn đi bệnh viện.
- Tôi sẽ cố đưa anh và o bệnh viện, nhưng sau những việc anh đã là m ở đằng ấy, việc nà y chắc không thể nà o thực hiện được. Clousiot cũng thế.
Sierra xoa chân cho tôi, xức cho tôi má»™t Ãt thuốc mỡ, xem lại chá»— bó bá»™t cho Clousiot rồi bá» Ä‘i. Chúng tôi không nói gì vá»›i nhau được vì bá»n cảnh sát Ä‘ang đứng đấy, nhÆ°ng mắt anh ta nhìn tôi dịu dà ng trìu mến đến ná»—i tôi xúc Ä‘á»™ng táºn đáy lòng.
Hôm sau, Sierra nói trong khi xoa bóp cho tôi một lần nữa:
- Không có cách gì có thể đưa anh và o bệnh viện được. Anh có muốn tôi chạy cho anh được đưa và o một phòng giam chung không? Ban đêm anh có phải cùm chân không?
- Có
- Nếu váºy anh vá» phòng giam chung thì hÆ¡n. Anh vẫn bị cùm, nhÆ°ng không bị cô Ä‘á»™c. Mà lúc nà y bị cô Ä‘á»™c thì rất khổ cho anh.
- Äồng ý.
Phải, và o lúc nà y tình trạng bị cô Ä‘á»™c còn khó chịu Ä‘á»±ng hÆ¡n trÆ°á»›c kia nữa. Trong tâm trạng của tôi hiện nay, tháºm chà chẳng cần nhắm mắt tôi cÅ©ng có thể thả hồn Ä‘i lang thang trong dÄ© vãng cÅ©ng nhÆ° trong hiện tại. Và vì tôi không Ä‘i được, cho nên bị giam xà -lim bây giá» sẽ khổ hÆ¡n trÆ°á»›c nhiá»u.
Thế là tôi đã thá»±c sá»± trở vỠ“con Ä‘Æ°á»ng của sá»± thối nátâ€. Thế mà trÆ°á»›c đây tôi đã thoát ra khá»i con Ä‘Æ°á»ng ấy rất nhanh, và đã bay trên mặt biển vá» phÃa tá»± do, vá» phÃa niá»m vui được là m ngÆ°á»i trở lại, vá» phÃa sá»± phục thù nữa. Món nợ mà bá»™ ba Polein, cảnh sát và biện lý hãy còn mắc đối vá»›i tôi, tôi không được quên. Vá» phần cái rÆ°Æ¡ng, tôi không cần giao nó cho bá»n cảnh binh gác ngoà i cổng sở Cảnh sát tÆ° pháp. Tôi sẽ mặc giả là m nhân viên của hãng chuyên chở Cook, đầu Ä‘á»™i má»™t cái mÅ© lưỡi trai rất đẹp mang huy hiệu của hãng.
Trên rÆ°Æ¡ng dán má»™t cái nhãn tháºt to: ủy viên Quáºn cảnh sát Benoit, 36 Quai des Orfevres à Paris (Seine). Tôi sẽ thân hà nh Ä‘Æ°a cái gÆ°Æ¡ng lên phòng báo cáo, và vì tôi đã tÃnh chÃnh xác cho cái đồng hồ đánh thức khởi Ä‘á»™ng ngòi nổ đúng và o lúc tôi đã ra vá», cho nên vụ nà y không thá» thất bại được. Tìm được giải pháp rồi tôi thấy lòng nhẹ hắn Ä‘i. Vá» phần tên công tố viên, tôi có đủ thì giá» nhổ lưỡi hắn. Cách thức chÆ°a được quyết định, nhÆ°ng việc nà y coi nhÆ° đã giải quyết xong. Tôi sẽ cắt lÆ°á»i hắn từng miếng má»™t, cái lưỡi chuyên là m ** ấy.
Còn bây giá» thì mục tiêu nhãn tiá»n trÆ°á»›c tiên là phải chữa cho khá»i đôi bà n chân. Tôi phải Ä‘i lại được cà ng nhanh cà ng tốt. Phải ba tháng nữa tôi má»›i bị Ä‘Æ°a ra tòa xá», mà trong ba tháng thì có khối việc xảy ra. Má»™t tháng để Ä‘i, má»™t tháng để thu xếp má»i việc, thế là xin chà o các ngà i. Mục tiêu: Honduras thuá»™c Anh, nhÆ°ng lần nà y thì sẽ không có ai bắt được tôi nữa.
Hôm qua, ba ngà y sau khi chúng tôi trở vá» trại, ngÆ°á»i ta đã khiêng tôi và o phòng giam chung. ở đấy có bốn mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i Ä‘ang chá» bị Ä‘Æ°a ra há»™i đồng trừng giá»›i. NgÆ°á»i thì bị buá»™c tá»™i ăn trá»™m, ngÆ°á»i thì tá»™i ăn cÆ°á»›p, cố ý đốt nhà , giết ngÆ°á»i, mÆ°u sát, vượt ngục hay tìm cách vượt ngục, và tháºm chà cả tá»™i ăn thịt ngÆ°á»i nữa.
Phòng giam chia ra là m hai bên, má»—i bên có hai mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i nằm trên dãy ván gá»—, chân quay ra phÃa giữa, và đá»u bị cùm và o má»™t thanh sắt dà i mÆ°á»i lăm mét: cứ đến sáu giá» chiá»u, chân trái má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u được mắc và o thanh sắt ấy bằng má»™t cái vòng sắt lá»›n có thể khóa lại được. Äến sáu giá» sáng ngÆ°á»i ta tháo mấy cái vòng sắt ấy ra, và suốt ngà y chúng tôi có thể ngồi, Ä‘i lại đánh cá», nói chuyện trên cái lối Ä‘i rá»™ng hai mét chạy qua suốt phòng. Ban ngà y tôi không có thì giỠđể buồn chán. Má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u đến thăm tôi từng tốp nhỠđể nghe tôi kể chuyện vượt ngục. Ai cÅ©ng kêu là tôi Ä‘iên khi nghe tôi nói là đã tá»± ý rá»i bá» cái bá»™ lạc Guajiros của tôi, bá» cả Lali và Zoraima.
Má»™t ngÆ°á»i Paris nói:
- Anh còn Ä‘i tìm cái gì nữa, hở anh bạn? Xe Ä‘iện chăng? thang máy? rạp xi-nê? đèn Ä‘iện và các đồ dùng chạy Ä‘iện nhÆ° ghế Ä‘iện chẳng hạn? hay anh bạn muốn tắm ở cái bể nÆ°á»›c trên quảng trÆ°á»ng Pigalle? Là m sao thế anh bạn? anh cứ tiếp tục ở đấy thì có được hai cô Ä‘Ã o cô nà o cÅ©ng ngon là nh, anh sống trần truồng giữa thiên nhiên vá»›i cả má»™t lÅ© ngÆ°á»i nudistes* (*Nudisme là má»™t phong trà o thịnh hà nh ở Tây Âu, chủ trÆ°Æ¡ng không mặc áo quần để gần thiên nhiên hÆ¡n. Há» sinh hoạt trong những khu trại riêng, ná»™i quy ấn định là ai nấy Ä‘á»u phải khá»a thân) rất dá»… Æ°a anh ăn, anh uống, anh săn bắn, anh có biển, có nắng, có cát ấm, cho chà ngá»c trai cÅ©ng là của anh mà anh chẳng mất công gì cả, thế mà anh lại từ bá» tất cả những cái đó để Ä‘i đâu? Anh nói Ä‘i nà o? Äể phải vượt qua các Ä‘Æ°á»ng phố vừa Ä‘i vừa chạy cho khá»i bị xe cán, để bị bắt buá»™c phải trả tiá»n thuê nhà , tiá»n thợ may, tiá»n Ä‘iện và tiá»n Ä‘iện thoại, và nếu muốn có xe Ä‘i thì phải ăn trá»™m nếu không chịu là m việc nhÆ° má»™t thằng má»i cho má»™t ông chủ để kiếm vừa đủ khá»i chết đói? Tôi tháºt không hiểu nổi anh, anh bạn ạ! Anh Ä‘ang ở trên thiên Ä‘Æ°á»ng, thế mà lại tá»± ý quay xuống địa ngục, nÆ¡i mà ngoà i những ná»—i lo âu của cuá»™c sống anh còn có thêm má»™t mối lo nữa là phải trốn tránh tất cả những tên cảnh sát của toà n thế giá»›i Ä‘ang Ä‘uổi theo anh. Quả tình anh còn giữ được bầu máu Pháp còn tÆ°Æ¡i và chÆ°a có đủ thì giá» thấy những năng lá»±c thể chất và tinh thần của mình sa sút. Tôi đây vá»›i mÆ°á»i năm khổ sai vừa qua, tôi không còn hiểu được anh nữa. NhÆ°ng thôi, dù sao anh đến đây chúng tôi cÅ©ng rất hoan nghênh. Và chắc chắn là anh vẫn giữ ý định là m lại từ đầu: váºy thì anh hãy tin rằng tất cả chúng tôi Ä‘á»u sẵn sà ng giúp anh. Phải không các cáºu? Các cáºu đồng ý chứ?
Tất cả những ngÆ°á»i bị giam trong lán Ä‘á»u tỠđồng tÃnh, và tôi cảm Æ¡n tất cả bá»n há».
Há» Ä‘á»u là những con ngÆ°á»i rất đáng sợ: Ä‘iá»u đó tôi thấy rõ. ở chung chạ thế nà y tháºt khó lòng mà dấu há»: thế nà o rồi ngÆ°á»i nà y hay ngÆ°á»i khác cÅ©ng sẽ nháºn thấy tôi có plan. Vì ban đêm má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u bị cùm chân và o thanh sắt chung, cho nên giết má»™t ngÆ°á»i nà o đó má»™t cách an toà n không phải là việc khó. Chỉ cần bà máºt gặp tên A-ráºp giữ chìa khóa và o ban ngà y rồi đút cho hắn má»™t số tiá»n để hắn nháºn lá»i không khóa kỹ cái vòng cùm chân. Äến đêm, sẽ tháo vòng ra, thá»±c hiện ý định và thản nhiên trở vá» nằm ở chá»— cÅ© sau khi bóp chặt cái vòng lại. Vì tên A-ráºp là đồng lõa gián tiếp hắn sẽ câm nhÆ° hến.
Tôi trở vỠđây đã được ba tuần. Ba tuần ấy đã qua khá nhanh. Tôi bắt đầu Ä‘i lại được chút Ãt bằng cách vịn và o thanh sắt ngăn cách hai dãy ván nằm. Tôi Ä‘ang táºp Ä‘i những bÆ°á»›c đầu. Tuần trÆ°á»›c, trong buổi há»i cung, tôi đã gặp lại ba tên cảnh sát gác ở bệnh viện đã bị chúng tôi đánh ngất và tÆ°á»›c súng. Há» rất hà i lòng khi thấy chúng tôi trở vá» và hy vá»ng rằng má»™t ngà y kia chúng tôi sẽ rÆ¡i và o đúng chá»— há» canh gác. Vì sau chuyến vượt ngục của chúng tôi cả ba Ä‘á»u bị phạt nặng: bãi bó sáu tháng nghỉ phép ở châu Âu; cắt phụ cấp lÆ°Æ¡ng thuá»™c địa trong má»™t năm. Thà nh thừ cuá»™c gặp gỡ giữa hai bên không lấy gì là m thân thiện. Chúng tôi báo cáo rõ những sá»± uy hiếp nà y trong buổi há»i cung Ä‘á» ngÆ°á»i ta ghi nháºn.
NgÆ°á»i A-ráºp giữ chìa khóa có má»™t thái Ä‘á»™ tốt hÆ¡n. Hắn chỉ nói đúng sá»± tháºt, không phóng đại và không nhắc đến vai trò của Maturette trong việc nà y. Viên đại úy kiêm dá»± thẩm đã há»i Ä‘i há»i lại rất nhiá»u xem ai là ngÆ°á»i đã kiếm thuyá»n cho chúng tôi. Chúng tôi đã là m cho ông ta ngá» vá»±c vì trót kể những chuyện không thể nà o tin được, nhÆ° là chuyện chúng tôi tá»± là m lấy bè, v.v...
Vì vụ đánh bá»n giám thị, ông ta nói vá»›i chúng tôi rằng ông ta sẽ cố hết sức mình để đòi xá» cấm cố năm năm cho tôi và Clousiot, ba năm cho Maturette.
- Và một khi anh đã mang biệt hiệu Bươm bướm, anh hãy tin tôi, tôi sẽ cắt hết cánh của anh, và anh chà ng dễ gì bay lên được đâu.
Tôi rất sợ rằng ông ta nói đúng.
Chỉ còn đợi hai tháng nữa là ra tòa. Tôi tá»± trách mình rất nhiá»u là đã không bá» và o plan má»™t hoặc hai mÅ©i tên tẩm thuốc Ä‘á»™c. Giá bây giá» tôi còn hai mÅ©i tên đó có lẽ tôi sẽ có thể chÆ¡i xả láng trong khu trừng giá»›i.
Hiện nay má»—i ngà y tôi Ä‘á»u có tiến bá»™: tôi Ä‘i cà ng ngà y cà ng khá hÆ¡n. Ngà y nà o cÅ©ng váºy, hai lần và o buổi sáng và buổi chiá»u, Sierra đến xoa bóp cho tôi bằng đầu long não rất Ä‘á»u. Những chuyến đến thăm và xoa bóp nà y giúp Ãt cho tôi rất nhiá»u vá» thể chất cÅ©ng nhÆ° vá» tinh thần. Trên Ä‘á»i nà y có được má»™t ngÆ°á»i bạn tháºt quý hóa vô cùng.
Tôi đã nháºn thấy rằng cuá»™c vượt ngục mấy ngà y vừa qua đã Ä‘em lại cho chúng tôi má»™t uy tÃn không thể chối cãi đối vá»›i tất cả các phạm nhân. Tôi tin chắc rằng chúng tôi được an toà n tuyệt đối giữa đám ngÆ°á»i nà y. Chúng tôi không có nguy cÆ¡ bị giết. Tất cả má»i ngÆ°á»i, không trừ má»™t ai, Ä‘á»u kÃnh trá»ng và hÆ¡n nữa còn khâm phục chúng tôi. Việc đánh ngất bá»n gác đã là m cho chúng tôi được liệt và o loại ngÆ°á»i sẵn sà ng là m bất cứ việc gì. Äược cảm thấy mình an toà n cÅ©ng tháºt thú vị.
Má»—i ngà y tôi lại Ä‘i nhiá»u thêm má»™t Ãt, và nhiá»u khi nhá» cái chai dầu nhá» mà Sierra để lại cho tôi, có những ngÆ°á»i tình nguyện xo bóp cho tôi không những hai bà n chân, mà cả các cÆ¡ của bắp chân đã bị teo lại vì lâu ngà y không cá» Ä‘á»™ng.
Tà i sản của tarta12a