|
|
25-12-2009, 05:12 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Äông Chu Liệt Quốc
Tác giả: Phùng Mộng Long
hồi 15
Ung-lẫm láºp mÆ°u giết tân chúa
Lá»—-công bại tráºn nÆ¡i Kiá»u-thá»i
Nói vá» Quản di-ngô tên chữ là Trá»ng, má»™t ngÆ°á»i tÆ°á»›ng mạo khôi ngô, thông minh xuất chúng, há»c rá»™ng, mÆ°u cao, Ä‘Å© tà i kinh thiên vÄ© địa. Lúc còn là hà n sÄ©, là m bạn vá»›i Bảo thúc-Nha. Hai ngÆ°á»i thÆ°á»ng Ä‘i buôn chung. NhÆ°ng má»—i khi kiếm được lá»i, Quản di-ngô bao giá» cÅ©ng nháºn lấy phần hÆ¡n, chỉ chia cho Bảo thúc-nha chút Ãt mà thôi. Tuy-nhiên, Bảo thúc-nha chẳng há» tỠý phà n-nà n.
NgÆ°á»i ngoà i thấy nói vá»›i Bảo thúc-nha :
- Cùng công cán như nhau, sao ông lại để cho Quản di-ngô hiếp mình như thế ?
Bảo thúc-nha đáp :
- Quản di-ngô đâu phải tham-lam, ấy chỉ vì nhà nghèo, tiêu không đủ, nên ta nhÆ°á»ng cho va đó.
Sau đến lúc ra phò Tá» tÆ°Æ¡ng-công giúp việc quân-vụ, má»—i lần ra tráºn, Quản di-ngô Ä‘i sau, nhÆ°ng đến lúc lui binh vá» thì Quản di-Ngô lại Ä‘i trÆ°á»›c. Ai nấy cho Quản di-ngô là nhát gan.
Bảo thúc-nha nói :
- Không phải Quản di-ngô nhát gan đâu, chỉ vì va còn mẹ già nên muốn giữ lấy thân để phụng dưỡng mẹ.
Việc là m của Quản di-ngô phần nhiá»u bị thất bại. Ai nấy cho là kẻ bất trÃ.
Bảo thúc-nha nói :
- Äó là con ngÆ°á»i chÆ°a gặp thá»i . Nếu lúc Quản di-ngô đã gặp thá»i , thì nói mÆ°á»i lá»i không sai má»™t.
Quản di-ngô nghe Bảo thúc-nha nháºn xét mình nhÆ° thế, lòng rất khâm phục, than thầm :
- Sinh ra ta ấy là cha mẹ, mà hiểu biết ta thì trong Ä‘á»i chỉ có má»™t Bảo thúc-nha mà thôi.
Từ lúc đó, hai ngÆ°á»i trở nên tÆ°Æ¡ng đắc.
Quản di-ngô cÅ©ng nhÆ° Bảo thúc-nha được tiếng là há»c rá»™ng , Ä‘á»u được Tá» tÆ°Æ¡ng-công chá»n là m SÆ°-phó.
Nguyên Tá» tÆ°Æ¡ng-công có hai ngÆ°á»i con, ngÆ°á»i lá»›n là Công-tá» Cả mẹ ngÆ°á»i nÆ°á»›c Lá»—, ngÆ°á»i nhá» là Tiểu-bạch, mẹ ngÆ°á»i nÆ°á»›c CÆ° .
Hai vị Công-tá» nầy tuy không phải con dòng Ä‘Ãch, nhÆ°ng Tá» tÆ°Æ¡ng-công thấy đã khôn lá»›n cần phải tìm thầy dạy dá»—.
Quản di-ngô nói với Bảo thúc-nha :
- Tá»-hầu có hai ngÆ°á»i con tuy là dòng thứ mặc lòng, song không có dòng Ä‘Ãch thì ngà y sau dòng thứ phải được nối ngôi. Bây giá» chúng ta lãnh má»—i đứa má»™t ngÆ°á»i mà dạy dá»— , sau nầy nếu ngÆ°á»i nà o được nối ngôi thì chúng ta tiến cá» lẫn nhau để được trá»ng dụng.
Bảo thúc-nha khen phải.
Hai ngÆ°á»i và o triá»u yết kiến Tá» tÆ°Æ¡ng-Công.
Bảo thúc-nha thì lãnh Công-tỠTiểu-bạch còn Quản di-Ngô lãnh Công-tỠCủ, có Thiệu-hốt giúp đỡ.
Má»™t thá»i gian sau Tá» tÆ°Æ¡ng-công ham mê săn bắn , thÆ°á»ng đến đất ChÆ°á»›c để tÆ° tình vá»›i Văn-khÆ°Æ¡ng .
Thúc-Nha mới tỠý với Tiểu-bạch rằng :
- Chúa-công dâm loạn, dân tình không phục, tôi e trong nÆ°á»›c sanh biến chẳng lâu, Công-tá» nên có lá»i can gián.
Tiểu-bạch y lá»i.
Một hôm và o tâu với TỠtương-công :
- Lá»—-hầu bị thác, thiên hạ dị-nghị rất nhiá»u, xin phụ thân nên tị hiá»m, đừng Ä‘i săn bắn mà sinh háºu-hoạn.
Tá» tÆ°Æ¡ng-công nổi giáºn xách già y liệng Tiểu-bạch, hét :
- Mà y là đứa con nÃt biết gì đến công việc ta mà nói .
Tiểu-bạch thất-kinh, bõ chạy vỠnói lại với Thúc Nha.
Thúc-Nha buồn bã nói :
- Äã không bỠđược lòng tà , ắt tai há»a phải đến. Váºy Công-tá» nên cùng tôi sang má»™t nÆ°á»›c khác lánh nạn, ngà y sau sẽ tÃnh.
Tiểu Bạch há»i :
- Bây giỠphải qua nước nà o ?
Thúc-nha nói :
- NÆ°á»›c lá»›n thÆ°á»ng cáºy thế cáºy thần , tánh tình hay thay đổi. Còn nÆ°á»›c nhá» thủ pháºn, Ãt sinh chuyện lôi thôi . Váºy ta nên sang nÆ°á»›c Cá», gần gÅ©i vá»›i nÆ°á»›c Tá», sau nầy có trở vá» cÅ©ng dá»….
Tiểu bạch thuáºn tình. Hai ngÆ°á»i cùng trốn qua nÆ°á»›c Cá».
Cách đó không lâu, Tá» tÆ°Æ¡ng-công bị giết . Công-tôn Vô-tri nên Ä‘oạt ngôi và sai ngÆ°á»i đến triệu Quản di-ngô và o triá»u nghị việc .
Quản di-ngô nói :
- Bá»n ấy gÆ°Æ¡m đã sắp ká» cổ mà không biết đến mình còn muốn là m phiá»n luỵ đến kẻ khác nữa sao ?
Nói rồi bà n với Thiệu-hốt phò Công tỠCủ chạy sang nước Lỗ.
NÆ°á»›c Lá»— vốn là bên ngoại của Công-tá» Củ , nên Công-tá» Củ được Lá»— trang-công trá»ng đãi, cho ở nÆ¡i đất Sinh-dáºu .
Còn Vô-tri từ khi lên kế vị, quần thần không phục, Liên-xứng và Quản chÃ-phủ được tin dùng nên má»—i lúc má»™t là m cao, khiến ai nấy bất bình ra mặt.
Ung Lẫm thấy tình trạng ấy, má»™t hôm tìm cách thá» lòng má»i ngÆ°Æ¡i, bèn phao lên má»™t tin đồn, nói :
- Có ngÆ°á»i nÆ°á»›c Lá»— cho biết Lá»—-hầu sắp Ä‘em quân phạt Tá» . Tá» Ä‘Æ°a Công-tá» Củ lên ngôi . Chẳng hay các ngà i có ai nghe tin ấy chăng ?
Các quan Ä‘á»u ngÆ¡ ngÆ¡ ngác nhìn nhau thầm tá» vẻ đắc ý.
Khi bãi triá»u, các quan lần lượt đến dinh Ung-lẫm để thăm dò.
Ung-lẫm há»i :
- Nếu việc đó là sá»± tháºt các ngà i sẽ tÃnh sao ?
Äông quách-nha nói :
- Tiên-quân ta vô-đạo, nhÆ°ng con của ngÆ°á»i đâu có tá»™i chi, lẽ nà o chúng ta lại phò má»™t ngÆ°á»i khác.
Ung-lẫm Ä‘Æ°a mắt nhìn má»i ngÆ°á»i thấy ai nấy Ä‘á»u có vẻ cảm Ä‘á»™ng, bèn nói :
- TrÆ°á»›c kia sở dÄ© tôi lạy lục xin tha tá»™i là có ý muốn dà nh thân nầy đặng dùng và o việc ngà y nay . Nếu các ngà i giúp tôi trừ bá»n phản-nghịch Ä‘em ngôi lại cho con cái Tiên-quân thì tháºt là việc đại nghÄ©a.
Äông quách-Nha há»i :
- Nhưng ngà i đã có kế hoạch gì để mưu việc đại nghĩa ấy chưa ?
Ung-lẫm nói :
- Cao-quốc là má»™t lão thần, được nhiá»u ngÆ°á»i kÃnh trá»ng, cả đến Liên-xứng và Quản chÃ-Phủ cÅ©ng phải sợ, chẳng dám cáºy quyá»n-uy mà lên mặt. Nay ta đến bà n vá»›i Cao-quốc mở má»™t tiệc rượu má»i Liên-xứng và Quản chÃ-phủ đến dá»± thì thế nà o hai đứa ấy cÅ©ng đến. Lúc bấy giá» chúng ta và o triá»u, gạt Vô-tri ra khá»i cung mà giết, đồng thá»i, đóng cá»a nhốt Quản chÃ-phủ và Liên-Xứng nÆ¡i dinh Cao-quốc, để lo việc láºp vua má»›i .
Äông quách-nha nói :
- Cao-quốc lâu nay vì ghét bá»n nịnh thần nên chẳng thèm ngó đến việc triá»u chÃnh. Nay Ä‘em mÆ°u ấy mà bà n ắt Cao-quốc không từ chối . Váºy tôi xin lãnh việc ấy cho.
Nói rồi, Äông quách-Nha vá»™i vã đến dinh Cao-quốc, Ä‘em ý kiến của Ung-lẫm thuáºt lại.
Cao-quốc nháºn lá»i, sai Äông quách-Nha Ä‘i má»i Liên-Xứng và Quản chÃ-phủ.
Liên-xứng và Quản chÃ-phủ lâu nay thấy Cao Quốc không trá»ng mình nên lòng không vui.
Nay được tin Cao-Quốc đặt tiệc khoản đãi lấy là m há»›n hở, láºp tức đến dá»±.
Trong bữa tiệc , Cao-quốc nói vá»›i Liên-xứng và Quản chÃ-phủ :
- XÆ°a Tiên-quân thất đức, lão phu chi sợ e nÆ°á»›c phải mất , không ngỠđược nhị vị tÆ°á»›ng quân ra tay cứu nÆ°á»›c, láºp lên tân quân nắm giữ giá»ng má»›i tháºt là may mắn. Nay pháºn tôi già yếu, không còn sức lá»±c để chung lo việc triá»u chÃnh, váºy có chén rượu lạt nầy nhá» nhị vị tÆ°á»›ng quân tưởng tình mà che chở cho con cháu tôi, tôi rất mang Æ¡n .
Liên-xứng và Quản chÃ-phủ tá» lá»i khiêm nhượng , rồi cả hai uống đến say vùi .
Cao-quốc khiến ngÆ°á»i đóng chặt cá»a dinh lại.
Giữa lúc ấy, Ung-lẫm dắt dao trong mình, đi và o cung nói với Vô-Tri :
- Công-tá» Củ sắp Ä‘em quân Lá»— vỠđánh, xin Chúa-công lâm triá»u mà nghị kế.
Vô-tri há»i :
- Liên-xứng và Quản chÃ-phủ không có mặt ở đây sao ?
Ung-lẫm tâu :
- Hai ngÆ°á»i ấy Ä‘i uống rượu chÆ°a vá», song việc binh rất gấp các quan đã há»™i đủ mặt xin Chúa-công ra mà thÆ°Æ¡ng-nghị.
Vô-trị tin lá»i, khoác long bà o bÆ°á»›c ra.
Ung-lẫm bước theo sau thừa cơ hội đâm lén Vô-tri một dao, ngã quỵ xuống đất máu tuôn lai láng.
Giết Vô-tri xong, Ung-Lẫm liá»n khiến đốt lá»a là m hiệu .
Cao-quốc cùng vá»›i Liên-xứng và Quản chÃ-Phủ uống rượu trong dinh, thấy lá»a cháy, biết việc đã thà nh, liá»n bõ đứng dáºy hô võ sÄ© bắt Liên-xứng và Quản chÃ-phủ trói lại, dẫn ra ngoà i chợ chém đầu.
Ung-lẫm cùng các quan lại nhóm há»p nÆ¡i nhà Cao-quốc để bà n việc cho ngÆ°á»i sang nÆ°á»›c Lá»— , rÆ°á»›c Công-tá» Củ vá» nối nghiệp.
Còn Liên-thị, vợ Vô-Tri hay được tin cả sợ, rút gÆ°Æ¡m tá»±-váºn .
TÃnh lại, từ lúc Vô-tri lên ngôi đến nay chỉ có má»™t tháng mà thôi .
Ngà y kia, Lỗ trang-công đang ngồi nghị việc, xảy có nước TỠđem thư đến , kể rõ việc giết Vô-Tri và xin rước Công-tỠCủ vỠnước .
Lá»— trang-công cả mừng, muốn cho ngÆ°á»i cất quân Ä‘Æ°a Công-tá» Củ Ä‘i .
Xảy có Thi-bá bước và o tâu :
- Tâu Chúa-công, nÆ°á»›c Tá» bị tai biến, đó là việc tốt. Há»… Tá» yếu thì Lá»— mạnh xin Chúa-công hãy thÆ° thả mà tÃnh việc.
Lỗ trang-công nghe nói lòng dù dự chưa quyết .
Lại nói đến nà ng Văn-khÆ°Æ¡ng , từ khi nghe Tá» tÆ°Æ¡ng-công bị giết liá»n bõ đất ChÆ°á»›c trở vá» Lá»— , khuyên Lá»— trang-công cất quân đánh TỠđể báo thù cho anh mình. Nay được nghe kẻ thù Vô-tri bị giết liá»n hối thúc Lá»— trang-công Ä‘Æ°a Công-tá» Củ vá» kế vị.
Lá»— trang-công tuy ná»… lá»i Thi-bá nhÆ°ng không dám cãi lá»i mẹ, liá»n khiến ngÆ°á»i Ä‘em quân há»™ tống Công-tá» Củ vá» nÆ°á»›c.
Quản di-Ngô nghe được tin vá»™i vã và o triá»u tâu vá»›i Lá»— trang-Công :
- Tâu Chúa-công, Tá» tÆ°Æ¡ng-công hiện còn hai đứa con là Công-tá» Củ và Công-tá» Tiểu-bạch. Hiện nay Tiểu-bạch Ä‘ang trú nÆ¡i nÆ°á»›c Cá» là nÆ°á»›c giáp liá»n vá»›i Tá». Tôi e Tiểu-bạch được tin vá» nÆ°á»›c trÆ°á»›c mà lên ngôi. Váºy xin Chúa-công cho tôi mượn má»™t con ngá»±a hay và má»™t Ãt quân binh đặng đón Ä‘Æ°á»ng Tiểu-bạch . NhÆ° thế má»›i tranh ngôi cho Công-tá» Củ được .
Lá»— trang-công há»i :
- Ngươi muốn đem bao nhiêu quân ?
Quản di-ngô đáp :
- Không cần nhiá»u lắm. Chỉ Ä‘á»™ ba mÆ°Æ¡i cá»— xe là đũ .
Lá»— trang-công liá»n phát binh.
Quản di-ngô lãnh mạng kéo quân đi.
Ngay lúc ấy, bên nÆ°á»›c Cá», Công-tá» Tiểu-bạch cÅ©ng đã hay tin Vô-Tri bị giết, liá»n bà n vá»›i Bảo thúc-nha mượn má»™t trăm cá»— xe của nÆ°á»›c Cá», há»™ tống trở vá» Tá».
Cá» và Tá» sát biên giá»›i, Công-tá» Tiểu-bạch Ä‘i chÆ°a bao lâu đã khá»i biên giá»›i nÆ°á»›c Cá».
Còn Quản di-ngô đem binh đuổi theo, đến biên giới thì đã nghe tin Tiểu-bạch đi qua rồi .
Quản di-ngô vội vã đuổi theo hơn ba mươi dặm nữa mới theo kịp.
Vừa thấy Tiểu-Bạch .
Quản di-ngô gá»i lá»›n :
- Từ ngà y các mặt nhau đến nay Công-tá» vẫn được mạnh giá»i chứ ? Chẳng hay Công-tá» cất binh Ä‘i đâu mà gấp lắm váºy ?
Công-tỠTiểu-bạch đáp :
- Tôi muốn vỠnước lo việc cư-tang cho phụ-thân tôi .
Quản di-ngô nói :
- Việc cư-tang đã có Công-tỠCủ là anh cả , còn Công-tỠlà em thì vội là m gì . Xin hãy đình lại đã.
Thúc-nha nói :
- Chúng ta, ai vì chúa nấy xin Di-ngô chá»› nhiá»u lá»i.
Nói xong, thúc quân tiến bước.
Quản di-ngô muốn cản lại, nhÆ°ng thấy binh cá»a Tiểu-bạch đông hÆ¡n binh mình gấp bá»™i, liệu thế khó Ä‘Æ°Æ¡ng bèn rút cung tên nhắm ngay Tiểu-bạch bắn má»™t mÅ©i.
Tiểu-bạch la lên má»™t tiếng , trà o máu miệng té ngá»a trong xe.
Thúc-nha thất kinh, láºt Ä‘áºt đến cứu.
Bá»n tùy tùng trông thấy khóc rống lên.
Quản di-ngô tin chắc Tiểu-bạch đã thác, vội vã quảy xe lui binh trỡ vỠlòng hớn hở, nghĩ thầm :
- Công-tỠCủ có phước lắm ! Thế là ngôi báu kia không còn ai tranh đoạt nữa !
Khi vỠđến nÆ¡i, Quản di-ngô thuáºt rõ câu chuyện bắn chết Tiểu-bạch cho Lá»—-hầu nghe.
Lá»—-hầu lấy là m thÃch thú, truyá»n dá»n tiệc ăn mừng rồi lo việc Ä‘Æ°a Công-tá» Củ vá» nÆ°á»›c.
Tuy-nhiên, Quản di-ngô đã lầm, mÅ©i tên kia không giết được Công-tá» Tiểu-bạch , vì mÅ©i tên đó xẹt qua chiếc dây Ä‘ai thắt lÆ°ng. Còn Công-tá» Tiểu-bạch là ngÆ°á»i lanh trÃ, biết tà i bắn của Quản di-Ngô nên giả vá» cắn chót lưỡi phun máu ra, rồi ngả ngá»±a trên xe, để Quản di-ngô khá»i bắn tiếp mÅ©i tên thứ hai. Trà của Tiểu-bạch lanh nhÆ° váºy đến ná»—i Thúc-nha cÅ©ng không ngá». Khi thấy Tiểu-bạch không bị thÆ°Æ¡ng tÃch gì, Thúc-nha vá»™i thay quần áo và giấu và o trong má»™t cá»— xe riêng, hối quân tiến gấp .
Ãến nÆ¡i, Thúc-nha và o thà nh, ra mắt các quan, tiến cá» Công-tá» Tiểu-bạch và xin láºp lên kế vị.
Các quan nói :
- Chúng tôi đã cho ngÆ°á»i qua nÆ°á»›c Lá»—, rÆ°á»›c Công-tá» Củ rồi, nếu bây giá» tôn Tiểu-bạch lên nay mai Công-tá» Củ vá» tá»›i biết liệu .
Thúc-nha nói :
- NÆ°á»›c không nên để má»™t ngà y không có vua. Các quan Ä‘i rÆ°á»›c Công-tá» Củ mà Công-tá» Củ chÆ°a vá», còn Công-tá» Tiểu-bạch lại có mặt. Ãó là lòng trá»i muốn Tiểu-bạch lên ngôi. Vả lại, nếu để nÆ°á»›c Lá»— Ä‘em binh Ä‘Æ°a Công-tá» Củ trở vá» phục nghiệp thế nà o nÆ°á»›c Lá»— cÅ©ng kể công Æ¡n mà đòi hối lá»™ nhÆ° trÆ°á»ng hợp nÆ°á»›c Tống vá»›i Trịnh-hốt ngà y trÆ°á»›c, tháºt là xấu hổ.
Các quan Ãại-phu lại nói :
- Nếu váºy chúng ta phải dùng kế chi mà trả lá»i vá»›i Lá»—-hầu ?
Thúc-nha nói :
- Há»… nÆ°á»›c đã có vua tá»± nhiên Lá»—-hầu phải kéo binh vá», không cần phải dụng kế gì cả.
Quan Ãại-phu Thấp-bằng và Ãông quách-nha Ä‘á»u khen phải.
Bèn mở cá»a thà nh rÆ°á»›c Công-tá» Tiểu-bạch và o tôn lên ngôi, tức là Tá» hoà n-công.
Tá» hoà n-công được Thúc-Nha giúp đỡ, chỉnh đốn việc triá»u chÃnh, ban bố ân-đức cho má»i ngÆ°á»i.
Các quan tuy tôn Tá» hoà n-công lên ngôi, song lòng hồi há»p lo lắng, sợ binh Lá»— kéo đến bất ngá».
Bảo thúc-Nha tâu với TỠhoà n-Công :
- Bây giá» muốn cho cả triá»u thần được an tâm, xin Chúa-công cho má»™t đạo binh ra đón nÆ¡i biên thùy để ngăn quân Lá»— thì khá»i lo gì cả .
Tá» hoà n-công chuẩn tấu, sai Trá»ng tôn-thu dẫn ba trăm chiến xa ra đóng nÆ¡i quan ải, nếu binh Lá»— kéo đến thì nói cho Lá»—-hầu biết là nÆ°á»›c TỠđã có vua.
Ngà y kia, Lá»— trang-công kéo binh rần rá»™, Ä‘Æ°a Công-tá» Củ vá» nÆ°á»›c để phục nghiệp. NhÆ°ng vừa tá»›i biên giá»›i, hay được sá»± tình lòng háºm há»±c, nói :
- Theo thứ tá»±, há»… lá»›n thì được nối ngôi nay Tiểu-bạch là em lại tranh già nh nhÆ° váºy tháºt là vô lá»…. Ta quyết không chịu lui binh .
Trá»ng-thu thấy thái Ä‘á»™ giáºn dữ của Lá»—-hầu láºp tức viết thÆ° vá» triá»u cáo cấp.
Tá» hoà n-công há»i Thúc-nha :
- Quân Lỗ không chịu lui thì là m thế nà o ?
Thúc-nha đáp :
- Nếu không lui binh thì ta phải đem binh chống cự.
Tá» hoà n-công láºp tức khiến VÆ°Æ¡ng-tá» Thà nh-phù và Ninh-việt cầm đạo binh bên tả, Ãông quách-nha cầm đạo binh bên hữu, Ung-Lẫm Ä‘i tiên phuông còn Thúc-nha thì phò xe giá Ä‘i trung quân.
Ãông quách-nha quì tâu :
- Quân Lá»— thế nà o cÅ©ng sợ ta dá»± bị trÆ°á»›c, chẳng dám tiến gấp nay xin Ä‘em quân ra nÆ¡i đất Kiá»u-thá»i mà mai phục, chá» cho quân Lá»— đến đó đồn binh, chúng ta xuất kỳ bất ý xua binh há»—n chiến, là m cho hà ng ngÅ© binh Lá»— rối loạn thì thế nà o cÅ©ng đặng trá»n thắng.
Thúc-nha khen phải, khiến Trá»ng tôn-thu và Ninh-việt kéo binh Ä‘i trÆ°á»›c, cháºn Ä‘Æ°á»ng mai phục sẵn, còn VÆ°Æ¡ng-tá» Thà nh-phủ và Ãông quách-nha thì Ä‘i Ä‘Æ°á»ng tắt, cháºn Ä‘Æ°á»ng vá». Lại khiến Ung-Lẫm dẫn má»™t đạo binh Ä‘i dá» thám, há»… gặp binh Lá»— thì giả thua mà dụ địch. Các tÆ°á»›ng tuân lệnh, kéo binh ra Ä‘i.
Khi Lá»— trang-công và Công-tá» Củ kéo binh đến đất Kiá»u-Thá»i, Lá»— trang-công ra lệnh đóng quân đồn trú.
Quản di-ngô nói :
- Tiểu-bạch vừa lên ngôi, việc quân chưa định, nay phải đánh gấp nếu diên trì e khó thắng.
Lỗ trang-công nói :
- Tiểu-Bạch Ä‘oạt ngôi anh thế nà o cÅ©ng Ä‘á»-phòng nếu ta à o ạt kéo đến không khá»i lầm kế. Váºy cứ đóng quân nÆ¡i đây dò xét tình hình rồi sẽ liệu.
Lá»— trang-công nói vừa dứt lá»i, có quân thám-thÃnh vá» báo :
- Binh Tể đã đến, Ung-lẫm dẫn một đoà n binh đến đây cách chừng và i dặm .
Lỗ trang-công nói :
- Nếu ta không đỠphòng ắt lầm kế của quân TỠrồi.
Liá»n khiến LÆ°Æ¡ng-tá» và Tần-Tá» dà n quân ra hai đạo tiếp ứng .
Còn Lỗ trang-công đốc quân tiến tới.
Vừa gặp Ung-lẫm, Lỗ trang-công chỉ và o một mắng :
- NgÆ°Æ¡i đã ra công giết Vô-tri, cho ngÆ°á»i sang Lá»— rÆ°á»›c Công-tá» Củ vá» tức vị , cá»› sao ngÆ°Æ¡i lại láºp Tiểu-bạch lên . Thế thì còn gì là tÃn nghÄ©a ?
Nói rồi trương cung bắn Ung-lẫm.
Ung-Lẫm giả đò hổ ngươi đem binh trở lại.
Lỗ trang-Công khiến Tà o-Muội đuổi theo .
Ung-lẫm quay xe trở lại đánh.
NhÆ°ng đánh chÆ°a được mÆ°á»i hiệp lại bá» chạy nữa.
Tà o-Muá»™i tức giáºn, đốc binh tiến tá»›i.
Lá»— trang- Công sợ Tà o-Muá»™i có Ä‘iá»u sÆ¡ thất, liá»n khiến Tần-Tá» và LÆ°Æ¡ng-Tá» kéo binh theo tiếp ứng.
Hai tÆ°á»›ng kéo binh Ä‘i chÆ°a khá»i và i dặm Ä‘Æ°á»ng bá»—ng gặp đạo quân của Bảo Thúc-Nha cháºn lại.
Hai bên giao chiến rất hăng.
Lá»— trang-công được tin vá»™i vã kéo đại binh đến tiếp cứu , chẳng ngá» vừa tá»›i nÆ¡i thì binh phục của Ninh-Việt và Tôn trá»ng-Thu đã chá» sẵn nổi dáºy phủ vây bốn mặt.
Binh Lá»— bị cháºn đánh nhiá»u Ä‘oạn, quân-lá»±c không đủ, lại bị đánh bất ngá», hà ng ngÅ© rối loạn bõ chạy.
Bảo thúc-nha xua binh chém giết một hồi, rồi hô lớn :
- Ai bắt được Lá»—-hầu thì được trá»ng thưởng.
Binh TỠđược lịnh xông và o đạo trung quân vây rất ngặt .
Tần-TỠthất kinh vội rút cây cỠhiệu của Lỗ trang-công quăng xuống đất.
Lương-tỠlại nhặt lên, cắm và o xe mình.
Tần-Tá» há»i :
- Ta đã muốn cứu nguy cho Chúa công nên mới quăng cỠđi , sao Tướng-quân lượm là m chi ?
Lương-tỠđáp :
- Ta cũng vì muốn cứu nguy cho Chúa-công mà lượm đó.
Lỗ trang-công hiểu ý cởi cả áo mão bỠtrên xe Lương-tỠ, rồi sang qua xe khác mà trốn .
Lương-tỠtiếp lấy áo mão mặc và o, rồi đốc binh cự địch.
Ninh-việt thấy trên xe có cắm cá» hiệu, lại có ngÆ°á»i mặc long bà o, ngỡ là Lá»— trang-công, nên dồn cả quân-lá»±c vá» phÃa đó, quyết bắt sống cho được để lãnh thưởng.
Lương-tỠchống cự một lúc, rồi cởi áo, nói lớn :
- Ta đây là Lá»—-tÆ°á»›ng chứ đâu phải Lá»—-hầu mà chúng bay đánh hăng nhÆ° váºy ?
Quân Tá» nghe nói, xem lại thấy tÆ°á»›ng Lá»— là LÆ°Æ¡ng-Tá», ná»—i giáºn chưởi rủa om sòm, rồi áp lại bắt sống, Ä‘em nạp cho Tá» hoà n-công.
Tá» hoà n-công truyá»n chém đầu tại chá»—.
Bảo thúc-nha biết Lá»— trang-công đã trốn thoát liá»n xua quân Ä‘uổi theo truy kÃch.
Quân sÄ© la ó vang trá»i.
Lúc đó, Quản di-Ngô Ä‘ang phòng thủ nÆ¡i háºu dinh, nghe tin báo trung quân của Lá»—-hầu bị bại tráºn, liá»n khiến Thiệu-hốt ở lại phò Công-tá» Củ, còn mình xuất quân cứu ứng.
Vừa ra khá»i dinh đã gặp Lá»— trang-công hÆ¡ hải dẫn má»™t số tà n-quân chạy vá».
Lỗ trang-công nói :
- Quân ta đại bại, thế giặc rất hăng. Phải gấp gấp nhổ trại lui binh kẻo không kịp.
Quản di-ngô tuân lệnh , truyá»n nhổ trại tức khắc.
Ãi chÆ°a được bao xa, xảy thấy trÆ°á»›c mặt có má»™t đạo binh kéo đến.
Ấy là binh của VÆ°Æ¡ng-tá» Thà nh-phủ và Ãông Quách-nha vâng lệnh Bảo thúc-nha phục binh đón Ä‘Æ°á»ng vá».
Lỗ trang-công thất kinh than rằng :
- Ta đã lầm kế phục binh, tráºn nầy ắt khó thoát !
Tà o-muội thấy thếm vội nói lớn :
- Chúa công hãy mau Ä‘i trÆ°á»›c, để tôi liá»u thác đây mà cá»± vá»›i giặc.
Nói xong, quay qua há»i Tần-Tá» :
- Tướng-quân có vui lòng cùng tôi hy-sinh chăng ?
Tần-tỠnói :
- Ãiểu đó ngà i khá»i phải báºn tâm.
Hai ngÆ°á»i giục ngá»±a tá»›i trÆ°á»›c, vung gÆ°Æ¡m cản VÆ°Æ¡ng-tá» Thà nh-phù và Ãông quách-nha lại.
Còn Quản di-ngô thì phò Lá»— trang-công, Thiệu-Hốt phò Công-tá» Củ tìm Ä‘Æ°á»ng tắt mà chạy vá» nÆ°á»›c Lá»—.
Hai tÆ°á»›ng Tá» thấy Lá»—-hầu chạy thoát liá»n bá» Tà o-muá»™i và Tần-tá», giục ngá»±a Ä‘uổi theo .
Lỗ trang-Công vội và ng rút cung tên bắn trở lại.
Quản di-ngô cũng tiếp tay .
Lỗ trang-công và Quản di-ngô là hai tay thiện-xạ , nên tướng TỠcả sợ chẳng dám tới gần.
Äến lúc Tà o-muá»™i và Tần-Tá» theo kịp thì hai tÆ°á»›ng Tá» không dám Ä‘uổi theo nữa, quay lại đánh.
Tà o-muá»™i chống cá»± má»™t lúc rồi mở huyết lá»™ thoát thân, còn Tần-tá» thì bị chết giữa tráºn tiá»n.
Giết được tÆ°á»›ng Lá»—, quân TỠđắc thắng trở vá».
Bảo thúc-nha ra lệnh táºp há»p các toán binh sÄ©, rồi cùng nhau há»™ giá hồi loan.
VỠđến Lâm-tri, TỠhoà n-công mở tiệc khao thưởng ba quân. Chúa tôi vui mừng hỉ-hạ.
Bảo thúc-nha nói :
- Công-tỠCủ còn ở bên Lỗ, có Quản đi-Ngô và Thiệu-hốt phò tá lại thêm Lỗ-hầu bị thất bại vừa rồi, hết tình giúp đỡ, như thế thì mầm khởi loạn vẫn còn, chưa phải lúc chúng ta hoan-hỉ.
Tá» hoà n-công há»i :
- Váºy muốn trừ háºu-hoạn phải là m thế nà o ?
Bảo thúc-nha nói :
- Nay nhân Lá»—-hầu vừa thất tráºn, quân sÄ© kinh-hoà ng, chúa tôi thất đởm , ta nhÆ¡n cÆ¡-há»™i nầy kéo binh đến đóng nÆ¡i biên-giá»›i, ép Lá»— hầu phải nạp Công-tá» Củ. Tôi chắc rằng Lá»—-hầu phải sợ mà tuân lá»i .
TỠhoà n-công nói :
- Má»i việc ta cÅ©ng ủy-thác cho khanh, váºy khanh hãy liệu-lượng .
Bảo thúc-nha được lệnh, kiểm điểm ba vạn binh ròng và hai trăm cỗ chiến-xa, kéo đến đóng nơi mé sông Vạn-thủy . Rồi viết một phong thư sai Công tôn Thấp-bằng đem dâng cho Lỗ trang-công .
Bức thư như sau :
Ngoại-thần Bảo thúc-nha kÃnh đệ Lá»—-hầu ngá»± lãm. Thuở nay, nhà không hai chủ, nÆ°á»›c không thể để hai vua. Nay Chúa tôi đã thuáºn theo lòng dân, lên tức vị, nối nghiệp Tiên-quân thế mà Công-tá» vẫn còn tranh láºp là trái lẽ . Tuy nhiên, Chúa tôi vì tình ruá»™t thịt không nỡ nhúng tay trong việc cốt-nhục tÆ°Æ¡ng tà n, cho nên cáºy tay hiá»n- hầu vì Chúa tôi, mà giúp việc ấy. Còn Quản di-ngô và Thiệu-hốt là ngÆ°Æ¡i thù của Chúa tôi, xin hiá»n-hầu bắt nạp vá» cho Chúa tôi trị tá»™i. Äược thế, tình thân của hai nÆ°á»›c Tá» và Lá»— sẽ bá»n vững muôn Ä‘á»i.
Khi Thấp-bằng lãnh thư ra đi, Thúc-nha lại dặn thêm :
- Quản di-ngô là ngÆ°á»i kỳ-tà i trong thiên-hạ, tôi đã tâu vá»›i Chúa-công xin Ä‘em va vá» dùng. Váºy tÆ°á»›ng quân đến đó phải tùy cÆ¡ ứng-biến, đừng để cho Quản di-ngô bị chết hoặc liá»u mình .
Thấp-bắng nói :
- Nếu Lá»—-hầu muốn giết , thì tôi biết lấy lá»i gì mà can đặng ?
Thúc-nha nói :
- Tướng-quản nhắc lại chuyện bắn Chúa-công, ắt Lỗ-hầu phải nghe theo.
Thấp-bằng tuân lệnh, lãnh thư ra đi.
|
25-12-2009, 05:13 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Äông Chu Liệt Quốc
Tác giả: Phùng Mộng Long
hồi 16
Giá» lá»i hứa , Thúc-nha tiến Quản-trá»ng
Láºp mÆ°u cao, Tà o-Quá»›i thắng binh Tá»
iểu-bạch tà i trà hÆ¡n Công-tá» Củ nhiá»u . Nếu vì tình mà bảo vệ Công-tá» CÅ© , e nÆ°á»›c Lá»— phải lâm nguy . Còn giết Công-tá» Củ để bảo vệ nÆ°á»›c Lá»—, lại tổn-thÆ°Æ¡ng đến tình nghÄ©a. Hai việc rất khó tÃnh.
Lá»— trang-công suy nghÄ© má»™t lúc rồi há»i :
- Khanh có cách gì tÃnh cho song toà n chăng ?
Thi-bá nói :
- Äà nh phải hy-sinh Công-tá» Củ váºy .
Lỗ trangCông ứa nước mắt, ruột xót như bà o.
Lúc bấy giá» Công-tá» Củ, Quản di-ngô và Thiệu-hốt Ä‘ang ở tại Sanh-dáºu.
Lỗ trang-công sai Công-tỠYến đem binh đến giết Công-tỠCủ bắt Quản di-ngô và Thiệu-hốt bỠvà o tù xa.
Thiệu-hốt thấy váºy than rằng :
- Là m con nên vì cha mẹ mà chết, là m tôi nên vì Chúa mà hy-sinh , ấy mới phải đạo. Nay Công-tỠCủ đã chết thì Hốt nấy còn sống mà là m chi.
Nói rồi Ä‘áºp đầu và o má»™t cây cá»™t mà tá»± váºn .
Quản di-ngô nói :
- Nếu Thiệu-hốt đã liá»u chết theo Chúa, thì ta cÅ©ng nên vì Chúa mà giữ thân nầy lại, để có ngà y minh oan cho Chúa ta.
Nói rồi bó tay chịu trói mà và o tù xa.
Công-tá» Yến giải Quản di-ngô vá» triá»u .
Thi-bá thấy Quản di-ngô liá»n tâu vá»›i Lá»— trang-công :
- Công-tá» Củ đã chết, lẽ ra Quản di-ngô phải vì Chúa và buồn rầu, nhÆ°ng tôi trông sắc mặt của va vẫn tÆ°Æ¡i tỉnh nhÆ° thÆ°á»ng, tá» rằng va không sợ nÆ°á»›c Tá» bắt vá» giết. Nếu TỠđã không giết ắt dùng va, mà va là má»™t nhân tà i có thể đồ vÆ°Æ¡ng, định bá được. Váºy xin Chúa Công lÆ°u lại mà dùng.
Lỗ trang-công nói Quản di-ngô là kẻ thù của Tiểu-bạch, lẽ nà o Tiểu-bạch lại chịu dùng ?
Thi-bá nói :
- Má»™t ông vua chà lá»›n, biết mÆ°u đồ đại sá»± sẽ không vì má»™t tÆ° thù nhá» má»n mà giết Ä‘i má»™t nhân tà i. Nếu Chúa-công không muốn dùng, xin Ä‘em giết Ä‘i rồi trả xác lại cho Tá» má»›i khá»i lo vá» sau .
Lỗ trang-công còn đang dụ dự , Thầp-bằng vội quỳ tâu :
- Quản di-ngô trÆ°á»›c kia đã bắn Chúa-công, Chúa-công tôi muốn tá»± tay mình giết chết má»›i hả lòng. Nay nếu quÃ-quốc Ä‘em giết Ä‘i, rồi trả xác lại, ắt Chúa-công tôi sẽ không nguôi được giáºn.
Lá»— trang-công giết Công-tá» Củ cốt là m hà i lòng nÆ°á»›c Tá», nay sứ nÆ°á»›c Tá» tỠý nhÆ° thế, nên không dám giết Quản di-ngô, bèn truyá»n Ä‘em Quản di-ngô, giao cho sứ Tá» giải vá» nÆ°á»›c.
Thấp-bằng lãnh tù xa, rồi bái biệt lui vá».
Ngồi trong tù xa, Quản di-Ngô Ä‘oán biết đó là mÆ°u của Bảo thúc Nha muốn cứu mình. Song lại sợ Thi-bá ăn năn cho ngÆ°á»i Ä‘uổi theo bắt giết Ä‘i, nên nóng lòng, muốn cho quân-sÄ© mau mau vượt qua khá»i biên giá»›i Lá»—.
Quản di-ngô bèn đặt ra bà i hát cho vui mà quên cá»±c nhá»c, để Ä‘i cho mau .
Bà i hát như vầy :
Thương chim hồng hộc mắc lồng
Ngoà i kia bát ngát cháºp chổng núi non
Tấm lòng son
Dạ không mòn
Rừng cây còn đó, chim cà ng ước mong
Mà n vũ-trụ , thu phong man-mác
Kiếp hải hồ, mây bạc lá»ng-lÆ¡
Lồng son của kÃn bây giá»
Ngà y mai ai biết mà ngỠngà y mai.
Thá»±c váºy nhá» bà i hát ấy mà quân sÄ© quên cả mệt nhá»c Ä‘i rất mau không mấy lúc qua khá»i biên giá»›i nÆ°á»›c Lá»—.
Lá»— trang-công sau khi Ä‘Ã m luáºn vá»›i Thi-bá, ăn năn hồi háºn, vá»™i sai Côqg-tá» Yến Ä‘em quân Ä‘uổi theo để bắt Quản di-ngô lại, nhÆ°ng theo không kịp, Ä‘Ã nh phải trở vá».
Quản di-ngô ngÆ°á»›c mặt lên trá»i cÆ°á»i lá»›n, nói :
- Mạng ta chắc đặng sống rồi.
Khi Ä‘i tá»›i đất ÄÆ°á»ng-phụ , Bảo thúc-nha đã chá» sẵn nÆ¡i đó để nghênh-tiếp.
Vừa thấy mặt Quản di-ngô, Thúc-nha mừng rỡ chạy đến mở tù xa đưa Quản di-ngô ra.
Quản di-ngô nói :
- Chưa có quân-mạng sao lại mở tù xa.
Bảo thúc-nha nói :
- Không há» chi, tôi sẽ tiến cỠông vá»›i Tá»-hầu. Ông đã quên lá»i hứa của chúng ta ngà y trÆ°á»›c rồi sao ?
Quản di-ngô nói :
- Là m sao mà quên được. NhÆ°ng trÆ°á»›c kia khác, nay khác. Tôi vá»›i Thiệu-hốt phò Công-tá» Củ mà chẳng là m nên việc, lại không trá»n tiết là m tôi, còn mặt mÅ©i nà o dám chịu Æ¡n kẻ địch !
Bảo thúc-nha nói :
- Câu chấp những việc nhá» nhặt không thể thà nh danh được, cÅ©ng nhÆ° không nhẫn nhục được những tiếng xấu nhá» nhen, chẳng bao giá» là m nên đại sá»± . Ông có tà i trị thiên hạ nhÆ°ng chÆ°a gặp thá»i, còn chúa tôi là má»™t ngÆ°á»i đại-lượng, nhÆ°ng thiếu ngÆ°á»i giúp. Nếu ông không tị-hiá»m phò chúa tôi, chẳng khác nà o nhÆ° cây nÆ°á»›c gặp nhau, dá»±ng nên nghiệp bá, oai danh lừng lẫy trong thiên hạ, để tiếng muôn Ä‘á»i, tháºt là quà hóa.
Quản di-Ngô là m thinh nhÆ° Ä‘ang suy nghÄ© Ä‘iá»u gì.
Bảo thúc- Nha mở trói, dắt Quản di-ngô và o nhà Công-quán đãi-đằng, rồi cầm Quản di-ngô ở lại nÆ¡i ÄÆ°á»ng-phụ, má»™t mình trở vá» triá»u ra mắt Tá» hoà n-công, tâu rằng :
- Tôi vỠđây để chia buồn và đồng thá»i cÅ©ng chia vui vá»›i Chúa-công.
Tá» hoà n-công há»i :
- Có việc gì buồn, vui ta chưa hỠbiết ?
Bảo thúc-nha nói :
- Việc buồn là Công-tỠCủ, anh ruột của Chúa-công đã bõ mình. Biết rằng vì nước bất đắc dĩ phải để Công-tỠCủ chết, nhưng tình cốt-nhục không thể không buồn !
TỠhoà n Công nghe nói thở dà i.
Bảo thúc-nha nói tiếp :
- Còn việc vui là Quản di-ngô chưa chết, và đã được đưa vỠnước Chúa-công sẽ gặp được một nhân tà i lẽ nà o lại chẳng vui .
TỠhoà n-công nói :
- Quản di-ngô bắn ta má»™t mÅ©i tên, hiện nay mÅ©i ten ấy ta còn giữ, lòng oán háºn chÆ°a nguôi, lẽ nà o ta lại dùng va được sao ?
Bảo chúc-nha nói :
- Là m tôi thì ai cÅ©ng phải hết lòng vì Chúa. Quản di-ngô bắn Chúa-công là vì lúc đó Quản di-ngô phò Công-tá» Củ, trong lòng chỉ biết có Công-tá» Củ mà không biết đến Chúa-công. Nay Chúa-công dùng Quản di-Ngô, thì Quản di-ngô lại vì Chúa-công mà bắn thiên-hạ. ChÃnh những kẻ nhÆ° thế má»›i đáng là trung thần.
Tá» hoà n-công tÆ°Æ¡i ngay nét mặt, nhÆ° hiểu được sá»± kỳ-diệu của lòng ngÆ°á»i, nói :
- Nếu khanh không nói, thì ta đã nghÄ© đến Ä‘iá»u oán-háºn nhá» nhen mà quên cả đại-sá»±.
Bảo thúc-Nha cả mừng cúi lạy lui ra, đến đón Quản di-Ngô, má»i vá» tÆ°-dinh mà bà n bạc.
Tá» hoà n-công nghị thưởng các công thần đã có công vá»›i nÆ°á»›c, phong cho Cao-Quốc là m chức Thế-khanh, và Bảo thúc-nha là m Thượng khanh, lại muốn giao hết việc triá»u-chÃnh cho Bảo thúc-nha.
Bảo thúc-nha tâu :
- Chúa-công ban Æ¡n cho tôi được no ấm thì cÅ©ng Ä‘Å© rồi , còn việc trị nÆ°á»›c, tà i tôi tháºt không Ä‘Å©.
TỠhoà n-công nói :
- Ta hiểu tà i đức của khanh lắm, khanh chớ khiêm nhượng là m chi .
Bảo thúc-nha nói :
- Chúa-công biết tôi là ngÆ°á»i kÃnh-cẩn , có thể giữ đúng bổn pháºn của mình chứ không phải có tà i chÃnh-trị. Tà i chÃnh-trị phải là kẻ nhìn xa thấy rá»™ng, trên hiểu lòng vua, dÆ°á»›i rõ bụng dân, biết sức mình, lượng sức địch, lúc thái-bình cÅ©ng nhÆ° cÆ¡n nguy biến, Ä‘Å© sức là m chủ được mình mà điá»u khiển công việc. Những Ä‘iá»u đó tôi không thể có được.
Tá» hoà n Công nghe nói mỉm cÆ°á»i, bÆ°á»›c đến bên Thúc-nha há»i nhá» :
- NgÆ°á»i mà khanh vừa nói đến, trong Ä‘á»i nầy có thể có được chăng ?
Bảo thúc-nha nói :
- Có NgÆ°á»i đó Ä‘ang ở trong nÆ°á»›c chúng ta. Nếu Chúa-công xét thấy cần ngÆ°á»i nhÆ° váºy thì đã sẵn có Quản di-ngô.
TỠhoà n-công nói :
- Tà i Quản di-ngô lại hơn khanh được sao ?
Bảo thúc-nha nói :
- Có năm Ä‘iá»u tôi không bằng được Quản di-ngô : Thứ nhất rá»™ng rãi má»m má»ng, ra Æ¡n vá»›i dân, tôi không bằng được Thứ hai : lấy trung tÃn mà mua lòng bá tánh, tôi không bằng được. Thứ ba: trị nÆ°á»›c không sai giá»ng mối, tôi không bằng được. Thứ tÆ°: chế lá»… nghÄ©a ra khắp bốn phÆ°Æ¡ng , tôi không bằng được. Thứ năm : cầm dùi thẳng đứng giữa ba quân giục lòng quân sÄ©, tôi không bằng được .
TỠhoà n-công nói :
- Nếu Quản di-ngô là kẻ có tà i thì khanh đòi và o yết kiến, để ta xem thÆ° tà i há»c vấn của Quản di-ngô đến bá»±c nà o?
Bảo thúcha nói :
- NgÆ°á»i hèn không dám gần gÅ©i vá»›i kẻ sang, kè sÆ¡ không dám sánh vá»›i ngÆ°á»i thân. Nếu Chúa-công muốn dùng Quản di-ngô thì phải cho va là m đến chức TÆ°á»›ng-quốc, đối đãi nhÆ° sÆ°-phụ, thì con ngÆ°á»i tà i ấy má»›i Ä‘em hết sở-năng của mình mà hiến cho Chúa-công được.
TỠhoà n-công nói :
- Theo ý của khanh thì ta phải là m cách nà o để triệu Quản di-ngô ?
Bảo thúc-nha nói :
- Quản di-ngô là báºc phi-thÆ°á»ng trong thiên-hạ. Các báºc Tiên-vÆ°Æ¡ng thuở xÆ°a muốn được ngÆ°á»i hiá»n phải thân hà nh Ä‘em lá»… váºt đến cầu. Lúc ngÆ°á»i hiá»n đã vá» triá»u thì phải để ăn chung má»™t bà n , ngồi chung má»™t chiếu. Xin Chúa-công hãy noi gÆ°Æ¡ng ấy để thiên-hạ thấy Chúa-công là ngÆ°á»i biết quà kẻ hiá»n-sÄ©.
Tá» hoà n-công nghe lá»i, đòi quan Thái-bốc đến há»i ngà y là nh, rồi thân hà nh Ä‘i đón Quản di-ngô.
Bảo thúc-nha tin cho Quản di-ngô biết trước để nghinh đón.
Tá» hoà n-công và Quản di-ngô cùng ngồi chung má»™t xe mà vá» triá»u.
Má»i ngÆ°á»i đón xem đông đặc, ai nấy Ä‘á»u lấy là m lạ lùng.
Quản di-ngô vỠđến Kim-loan điện , phục lạy TỠhoà n-công, và tâu:
- Tâu Chúa-công, tôi là kẻ trá»ng tá»™i, đáng chết, được Chúa-công dung thứ đã là may lắm. Nay Chúa-công lại nhá»c lòng ban Æ¡n nữa . Tháºt tôi không biết phải lấy gì đến đáp cho xứng đáng.
TỠhoà n-công nói :
- Tiên-quân ta có âm-đức rất lá»›n, má»›i khiến ta được gặp khanh . Váºy khanh hãy vì ta mà có đôi lá»i chỉ giáo, chẳng những ta mang Æ¡n, mà cả dân chúng nÆ°á»›c Tá» cÅ©ng lấy là m vinh hạnh .
Nói xong, đỡ Quản di-ngô dáºy, má»i ngồi nÆ¡i chiếc cẩm-đôn bên cạnh.
Quản di-ngô sụp lạy rồi mới lên ghế ngồi.
Tá» hoà n-công há»i :
- NÆ°á»›c Tá» ta vốn là má»™t nÆ°á»›c lá»›n, Tiên-quân ta là Hi-công đã là m cho các chÆ°-hầu kÃnh nể. Äến Ä‘á»i TÆ°Æ¡ng-Công chÃnh lệnh bất thÆ°á»ng, đến ná»—i xẩy ra tai biến. Nay ta vừa má»›i lên ngôi, lòng dân chÆ°a định thế nÆ°á»›c chÆ°a yên, nay muốn cho nÆ°á»›c mạnh dân an phải là m Ä‘iá»u gì trÆ°á»›c ?
Quản di-ngô nói :
- Lá»… , nghÄ©a, liêm, sÄ© là bốn Ä‘iá»u cốt yếu để trị nÆ°á»›c. Nếu thiếu má»™t trong bốn Ä‘iá»u đó tai-biến sẽ xảy ra. Nếu cả bốn Ä‘iá»u đó không có, thì nÆ°á»›c sẽ mất.
Tá» hoà n-Công há»i :
- Nếu đã có bốn Ä‘iá»u đó thì dùng cách nà o mà trị dân ?
Quản di-ngô nói :
- Muốn trị dân trước hết phải yêu dân.
Tá» hoà n-công há»i :
- Muốn yêu dân phải là m cách nà o ?
Quản di-ngô nói :
- Yêu dân phải dạy dân lấy đạo thân ái, chăm sóc Ä‘á»i sống hà ng ngà y cho dân, bá»›t xâu giảm thuế , là m cho dân già u. Há»… dân già u tức là nÆ°á»›c mạnh.
Tá» hoà n-công há»i :
- Dân già u, nhÆ°ng binh-khÃ, quân-cụ trong nÆ°á»›c thiếu-thốn thì phải là m sao ?
Quản di-ngô đáp :
- Muốn Ä‘Å© binh khÃ, quân-cụ thì hình pháp trong nÆ°á»›c nên đặt lệ cho chuá»™c tá»™i : Tá»™i nặng cho chuá»™c má»™t cái tê-giáp, tá»™i nhẹ cho chuá»™c má»™t cái quy-thuẫn, tá»™i nhá» cho nạp kim-khÃ, tá»™i nghi thì tha hẳn. Kẻ nà o tụng lý tÆ°Æ¡ng đối thì bắt ná»™p má»™t bó tên rồi giải hòa . Là m nhÆ° thế ắt quân dụng không thiếu.
Tá» hoà n-công há»i :
- Äã là m nhÆ° váºy nhÆ°ng không Ä‘Å© dùng thì phải là m sao ?
Quản di-ngô nói :
- Khai má», đúc tiá»n , nấu nÆ°á»›c bể là m muối, trữ hà ng hóa lấy lãi , cắt ba trăm nhà nữ-lÆ°u cho các khách buôn bán Ä‘i lại tụ há»p ở đó mà đánh thuế. NhÆ° váºy, công quỹ phải đủ dùng.
Tá» hoà n-công há»i :
- Của dùng đã đủ , nhÆ°ng quân lÃnh còn Ãt, không Ä‘Å© sức mạnh thì là m sao ?
Quản di-ngô nói :
- Quân không cần nhiá»u, chỉ cần tinh nhuệ. Mạnh không vì sức, mà cốt ở tinh thần. Do đó, Chúa-công muốn có binh mạnh chỉ cần giá» vững lòng quân , rèn luyện kỹ thuáºt chiến đấu là đủ .
Tá» hoà n-công há»i :
- Binh thế đã mạnh, có nên đi đánh các nước chư-hầu chăng ?
Quản di-ngô đáp :
- ChÆ°a nên đánh vá»™i . Là m chủ các chÆ° hầu không phải Ä‘em sức mạnh hăm dá»a, mà phải Ä‘em đạo đức ra chinh phục. TrÆ°á»›c hết , phải đặt mình lên má»™t địa vị chÃnh đáng đã, sau sẽ dùng cái địa vị đó mà trấn an các chÆ°-hầu.
Tá» hoà n-công há»i :
- Là m thế nà o để đặt mình và o địa vị chÃnh đáng ?
Quản di-ngô đáp :
- Danh chánh ngôn thuáºn là ý muốn của má»i ngÆ°á»i. Các chÆ°-hầu Ä‘á»u có bổn pháºn phải tuân vÆ°Æ¡ng-mạng. Váºy trÆ°á»›c tiên, Chúa-công phải kÃnh trá»ng nhà Châu và bắt các chÆ°-hầu cÅ©ng phải kÃnh trá»ng nhÆ° mình.
Tá» hoà n-công há»i :
- Rồi là m thế nà o để trấn an các chư-hầu.
Quản di-ngô đáp :
- Phải Ä‘em đạo-đức mà giao hữu vá»›i há». Äem tất cả các đất Ä‘ai đã chiếm được trả cho hỠđể tá» ra mình không tham lam, lại Ä‘em lá»… váºt đến khắp nÆ¡i cầu ngÆ°á»i hiá»n Ä‘em vá» nÆ°á»›c mà dùng . NÆ°á»›c chÆ°-hầu nà o bị loạn tặc, Ä‘em quân đến cứu. Là m nhÆ° váºy nÆ°á»›c nà o không mến phục.
Tá» hoà n-công há»i :
- Xưa nay đất rộng, dân đông là biểu hiệu cho nước già u mạnh mà khanh lại bảo không nên đem quân lấn đất già nh dân thì là m sao cho nước hùng ?
Quản di-Ngô nói :
- Äem sức mạnh chiếm đất cÅ©ng chỉ chiếm được má»™t phần nhá» nà o thôi, vì chiếm rồi còn phải giữ , nếu không đủ sức giữ sẽ bị mất. Còn Ä‘em đạo đức mà chiếm đặt thì đặt không cần phải giữ, do đó có thể chiếm bao nhiêu cÅ©ng được.
TỠhoà n-công cùng Quản di-ngô nói chuyện trong ba ngà y đêm , mà không biết chán.
TỠhoà n-công lấy là m đắc ý, phong cho Quản di-ngô là m Tể-tướng.
Quản di-ngô từ chối không nháºn .
TỠhoà n-Công nói :
- Bởi ta muốn theo sách lược của khanh nên phải dùng khanh bỉnh chánh , cớ gì khanh lại từ chối ?
Quản di-ngô nói :
- Không phải sức một cây gỗ có thể là m nên một nhà lớn, không phải sức một giòng nước tạo nỗi một bể cả . Nếu Chúa-công đã có chà lớn thì nên dùng đến năm kiệt-sĩ.
Tá» hoà n-công há»i :
- Năm kiệt-sĩ ấy là ai ? Tà i năng như thế nà o ?
Quản di-ngô nói :
- Có tà i giao-thiệp, biết giữ lá»… phép thì tôi không bằng Thấp Bằng, xin cho Thấp-bằng là m Äại TÆ°-hanh. Có tà i khai khẩn, biết cách trồng trá»t thì tôi không bằng Ninh-Việt, xin cho Ninh-việt là m Äại TÆ°-Ä‘iá»n. Có tà i luyện táºp quân-sÄ©, khiến cho ngÆ°á»i ta quên chết thì tôi không bằng Thà nh-phủ, xin cho Thà nh-phủ là m Äại TÆ°-mã. Có tà i xá» Ä‘oán, khiến ngÆ°á»i ta khá»i bị hà m oan, thì tôi không bằng Tân tu-vô, xin cho Tân tu-vô là m Äại TÆ°-lý. Có tÃnh cÆ°Æ¡ng trá»±c, thấy Ä‘iá»u trái tất phải nói ngay, thì tôi không bằng Äông quách-nha, xin cho Äông quách-nha là m Äại Giám-quan. Chúa-công trá»ng dụng năm ngÆ°á»i ấy ắt trong nÆ°á»›c được cÆ°á»ng thịnh.
Tá» hoà n-công nghe theo lá»i Quản di-ngô phong-chức cho năm ngÆ°á»i ấy, và quyết-định phong cho Quản di-ngô là m Tể-tÆ°á»›ng.
Quản di-ngô nói :
- Chúa-công đã có chà lá»›n, dẫu tà i tôi hèn má»n cÅ©ng xin cố sức mà vâng lệnh Chúa-công.
Tá» hoà n-công lại há»i :
-Ta bình sanh có tánh Æ°a săn bắn, lại thÃch nữ sắc chẳng hay hay Ä‘iá»u ấy có hại đến nghiệp bá chăng ?
Quản di-ngô đáp :
- Äã rõ được nhược Ä‘iểm của mình tất không hại.
Tá» hoà n-công há»i :
- Thế thì Ä‘iá»u gì má»›i có hại cho nghiệp bá ?
Quản di-ngô nói :
- Không biết ngÆ°á»i hiá»n là hại. Biết ngÆ°á»i hiá»n mà không dùng là hại. Dùng ngÆ°á»i hiá»n mà không dám phú thác việc lá»›n là hại . Phú chác việc lá»›n mà để kẻ tiểu nhÆ¡n xen và o là hại .
TỠhoà n-công khen phải.
Từ đó công việc triá»u chÃnh Ä‘á»u phó thác cho Quản di-ngô, lại gá»i Quản di-ngô bằng Trá»ng-phụ . Há»… có việc gì lá»›n, Ä‘á»u há»i ý kiến Quản di-ngô trÆ°á»›c. Tá» hoà n-công lại cấm ngÆ°á»i trong nÆ°á»›c không được gá»i Quản di-Ngô, mà chỉ gá»i là Quản-Trá»ng. Vì Trá»ng là tên chữ, còn Di-Ngô là tên tá»™c.
Nhắc qua Lá»— trang-công từ ngà y thả Quản-trá»ng vá» nÆ°á»›c Tá» có ý hÆ¡i tiếc, nay lại được nghe Tá»-hầu phong cho Quản-trá»ng là m TÆ°á»›ng-quốc, lòng tức tối không an, kéo binh sang đánh trả thù việc thất tráºn ngà y trÆ°á»›c .
Tá» hoà n-công hay đặng tin, há»i Quản-trá»ng :
- Ta má»›i lên ngôi, không muốn để cho nÆ°á»›c ngoà i tá»›i đánh, váºy nên tÃnh chuyện phạt Lá»— trÆ°á»›c là hÆ¡n.
Quản-trá»ng nói :
- Quân chánh chưa yên, chưa thể dùng chinh phạt được.
Tá» hoà n-công không nghe khiến Bảo thúc-nha là m tÆ°á»›ng, Ä‘em binh thẳng đến đất TrÆ°á»ng-thược mà đánh Lá»— .
Lá»— trang-công hay tin, há»i Thi-bá :
- NÆ°á»›c Tá» khinh ta thái tháºm. Ta muốn Ä‘em binh phạt Tá» nhÆ°ng chÆ°a kịp, thì TỠđã sai tÆ°á»›ng sang đánh nÆ°á»›c ta . Váºy khanh có kế chi cá»± địch chăng ?
Thi-bá nói :
- Tôi xin tiến cá» má»™t ngÆ°á»i đủ tà i trÃ, có thể đánh lui binh TỠđặng.
Lá»— trang-công cả mừng, há»i :
- Chẳng hay ngÆ°á»i ấy là ai ?
Thi-bá nói :
- Tôi có quen biết ai má»™t ngÆ°á»i ở ẩn tại là ng Äông-bình, tên là Tà o-quá»›i , thuở nay chÆ°a ra là m quan, nhÆ°ng kinh luân thao lược gồm Ä‘Å©.
Lá»— trang Công chuẩn tấu, khiến Thi-bá đến Äông-bình rÆ°á»›c Tà o-quá»›i vá» triá»u.
Thi-bá đến nơi, nói rõ ý định của mình.
Tà o-Quá»›i vừa cÆ°á»i vừa nói :
- NgÆ°á»i ăn thịt còn lo chÆ°a ná»—i, huống hồ kẻ Ä‘ang ăn rau.
Thi-bá nói :
- Ä‚n rau mà có tà i rồi cÅ©ng đến ngà y ăn thịt váºy.
Hai ngÆ°á»i dắt nhau đến yết kiến Lá»— trang-công.
Lá»— trang-công há»i Tà o-quá»›i :
- Muốn cự binh TỠphái liệu kế chi ?
Tà o-quới tâu :
- Việc binh phải tùy cơ ứng biến. Chưa nắm được địch tình không thể định trước.
Lá»— trang-công khen phải, bèn cùng vá»›i Tà o-Quá»›i cá» binh kéo đến TrÆ°á»ng-thược.
Bảo thúc-Nha vì trÆ°á»›c đây đã thắng binh Lá»—, nên nay có ý khinh địch. Nghe tin Lá»—-hầu kéo binh tá»›i thì láºp tức hạ lệnh tiến quân.
Trại quân Lỗ vừa đóng xong binh TỠđã à o tới.
Lá»— trang-công muốn Ä‘em binh xuất tráºn, Tà o Quái can rằng :
- Quân TỠỷ mạnh, thế quân đang hăng. Ta nên chống giữ đã.
Nói xong, truyá»n cho quân sÄ© chống giữ các cá»a trại , nhất thiết không được trái lệnh.
Quân TỠthấy quân Lỗ không đánh, buộc phải rút lui.
Bảo thúc-Nha nghĩ thầm :
- Quân Lá»— bị thất tráºn trÆ°á»›c kia đến nay còn khiếp sợ , nếu ta giục trống đến cÆ°á»›p trại, ắt chúng phải bá» chạy.
Nghĩ rồi giục trống cho quân sĩ à o tới trại Lỗ một lần nữa.
Quân Lỗ vẫn cố-thủ, quân TỠkhông là m sao xông và o nỗi, nên một lần nữa lại phải rút lui.
Lúc đó Tà o-quới tâu với Lỗ trang-công :
- Lúc nầy có thể phá quân TỠđược, xin Chúa-công ra lệnh tiến quân.
Lỗ trang-công nghe theo, giục trống ra lệnh cho quân Lỗ à o ra khối trại , áp tới đánh quân TỠnhư vũ bão.
TỠcả thua, bõ chạy.
Lỗ trang-công muốn giục trống đuổi theo.
Tà o-quới nói :
- Hãy khoan, xin để tôi xem lại thế tráºn đã. Nói xong, liá»n xuống xe, leo lên chá»— cao xem xét má»™t hồi , rồi nói : Äúng là nên Ä‘uổi theo truy cản.
Lá»— trang-công xua binh Ä‘uổi theo chém giết binh Tá», Ä‘oạt khà giá»›i và lÆ°Æ¡ng thá»±c không biết bao nhiêu mà kể.
|
25-12-2009, 05:15 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Äông Chu Liệt Quốc
Tác giả: Phùng Mộng Long
hồi 17
NÆ°á»›c Tống ăn lá»… giết TrÆ°á»ng-vạn
Vua sở tham sắc bắt Tức-hầu
Lá»— trang-công phá xong binh Tá», đắc thắng kéo kinh vá» kinh-đô , ngÆ°á»i ngÆ°á»i lòng vui khôn xiết.
Lá»— trang-công má»›i há»i Tà o-quá»›i :
- Thế chiến vừa rồi, tại sao ta lại thắng được giặc ?
Tà o-quới nói :
- Phà m việc quân lấy oai là m sức mạnh. Quân Tá» xông tráºn đã hai phen , mà hai phen phải bị đẩy lui, thì oai của địch đã mất. Ta thừa lúc địch mất oai ta thị oai, nhÆ° thế tất thắng.
Lỗ trang-công nói :
- Lúc quân TỠđã thua chạy, ý gì khanh lại chưa cho truy cản.
Tà o-quới đáp :
- Trong binh pháp có chá»— dÄ© hÆ° vi thiệt. Nhiá»u lúc địch-quân giả thua để mà thắng nếu không Ä‘á» phòng ắt lầm kế. Vì váºy, trÆ°á»›c khi truy cản phải nắm địch tình.
Lá»— trang-công nghe nói khen ngợi chẳng cùng, phong cho Tà o-Quá»›i là m Äại-phu, và trá»ng thưởng Thi-bá vá» việc tiến cá» hiá»n tà i.
Quân Tá» thất tráºn, kéo nhau vá» nÆ°á»›c, manh giáp tÆ¡i bá»i .
Bảo thúc-Nha và o yết kiến TỠhoà n-công mà tạ tội.
Tá» hoà n-công tức giáºn nói :
- Không thắng được binh Lá»— thì là m sao các chÆ°-hầu kÃnh-ná»… ?
Bảo thúc-nha nói :
- So vá»›i quân lá»±c nÆ°á»›c ta không kém Lá»—. TrÆ°á»›c đây Lá»— Ä‘em binh đánh nÆ°á»›c ta, Lá»— là khách, ta là chủ, nên ta thắng được Lá»— . Ngà y nay ta kéo binh sang đánh Lá»—, ta là khách, Lá»— là chủ vì váºy mà Lá»— thắng ta . Xin Chúa-công cho sang Tống mượn thêm quân mà báo thù .
Tá» hoà n-công nháºn lá»i, sai sứ sang nÆ°á»›c Tống cầu viện.
Lúc bấy giá» , vua nÆ°á»›c Tống là Tống mẫn-công Ä‘ang kế vị . Vì muốn giao hảo vá»›i Tá» , nên Tống mẫn-công sai Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn là m Chánh-tÆ°á»›ng , Mảnh-Hoạch là m Phó-tÆ°á»›ng , hiệp binh vá»›i Tá» do Bảo thúc-nha cầm quân, kéo đến đóng nÆ¡i đất Lang-thà nh.
Lá»— trang-công được tin, triệu táºp quần thần bà n kế.
Lỗ trang-công nói:
- Bảo thúc-nha vì thù trÆ°á»›c , quyết hợp binh vá»›i Tống mà đánh ta . TÆ°á»›ng Nam-cung TrÆ°á»ng-Vạn ai có sức mạnh phi thÆ°á»ng , nÆ°á»›c ta là m sao cá»± ná»—i ?
Quan Äại-phu là Công-tá» Yến, tâu :
- Tôi xin ra tráºn để đò xét quân địch rồi sẽ trở vá» nghị kế .
Lá»— trang-công nháºn lá»i.
Công-tỠYến ra Lang-thà nh xem xét rồi trở vỠtâu :
- Bảo thúc-nha lần nà y không khinh địch nhÆ° lần trÆ°á»›c , có ý Ä‘á» phòng cẩn máºt lắm . Duy có tÆ°á»›ng Nam-cung trÆ°á»ng-vạn á»· có sức mạnh không ai địch ná»—i , nên để binh mã lá»™n xá»™n . Tôi thiết tưởng nếu quân ta xuất kỳ bất ý đánh úp má»™t tráºn ắt binh Tống phải chạy. Há»… Tống mà thua thì TỠđâu dám đánh .
Lỗ trang-công nói :
- Ta e không ai cá»± ná»—i Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn !
Công-tỠYến nói :
- Xin Chúa-công cho tôi thỠthi hà nh mưu chước ấy.
Lỗ trang-công nói :
- Nếu khanh đã quyết ta cÅ©ng bằng lòng song phải cẩn-tháºn .
Công-tỠYên bái mạng, kéo quân ra đi .
Lỗ trang-công nói :
- Ta phải tiếp-ứng cho Công-tỠYến mới xong .
Bèn điểm binh kéo theo sau, cách và i dặm.
Äêm ấy trăng lá» má» sáng, Công-tá» Yến lấy và i trăm tấm da cá»p bao lên mình ngá»±a, rồi khiến quân dẹp cá» giấu trống, âm thầm kéo qua cá»a Vu-môn.
Äi đã gần tá»›i dinh Tống mà chẳng ai hay biết gì cả .
Công-tỠYến bèn cho quân ó lên một tiếng , phất cỠgiục trống , xông và o trại Tống.
Binh Tống thấy xa xa có má»™t bầy cá»p kéo tá»›i, thảy Ä‘á»u run sợ, bá» chạy tán loạn.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn thấy quân-sÄ© mình chạy hết, cÅ©ng quà y xe bá» chạy, không dám cá»± địch.
Kế đó Lá»— trang-công tiếp binh tá»›i, rượt theo chém binh Tống rất nhiá»u.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn thấy thế nói vá»›i Mảnh-hoạch :
- Bây giỠnếu không tỠchiến ắt bị giặc bắt.
Mảnh-hoạch nghe nói quà y ngựa lại đánh với Công-tỠYến.
Còn Nam-cung. TrÆ°á»ng-vạn hÆ°Æ¡i thÆ°Æ¡ng xông và o đám quân Lá»— gặp ai đâm nấy .
Lá»— trang-công nói vá»›i Siá»ng tôn-sanh :
- NgÆ°á»i có tiếng là mạnh, nay dám Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn má»™t phen chăng ?
Siá»ng tôn-sanh nói :
- Dẫu va có sức mạnh đến đâu mà một ngựa một thương cũng chưa đủ sợ .
Nói rồi hét lên má»™t tiếng, vung Ä‘ao lÆ°á»›t tá»›i đâm ngay và o bụng tÆ°á»›ng Nam-cung TrÆ°á»ng-Vạn.
Nam-cung TrÆ°á»ng-Vạn đỡ ra má»™t Ä‘ao nẩy lá»a là m cho Siá»ng tôn-sanh bủn rủn cả tay chân.
Lá»— trang-công biết Siá»ng tôn-Sanh không cá»± ná»—i , vá»™i bảo kẻ tả hữu :
- Hãy lấy kim-hộc-cô ra cho ta.
Kẻ tả hữu dâng tên, Lá»— trang-công lắp cung nhắm tÆ°á»›ng TrÆ°á»ng-Vạn bắn ra má»™t mÅ©i .
MÅ©i tên bay đèn găm và o vai phÃa hữu của TrÆ°á»ng-vạn thấu xÆ°Æ¡ng.
TrÆ°á»ng-vạn hét lên má»™t tiếng, Ä‘Æ°a tay rút mÅ©i tên ra.
Siá»ng tôn-Sanh thừa cÆ¡ há»™i đâm bồi má»™t giáo trúng nÆ¡i cánh tay phÃa tả, TrÆ°á»ng-Vạn bị té xuống đất toan vùng dáºy chạy, Siá»ng tôn-sanh liá»n nhẩy xuống xe, bắt sống trói lại.
Mảnh-Hoạch thấy chúa-tướng bị bắt vội bỠxe chạy trốn.
Lá»— trang-công trá»n thắng thu binh vá», truyá»n dẫn TrÆ°á»ng-vạn và o dÆ°á»›i trÆ°á»›ng .
TrÆ°á»ng-Vạn tuy bị thÆ°Æ¡ng song vẫn còn đủ sức mạnh Ä‘i đứng nhÆ° thÆ°á»ng, chẳng há» tá» vá» Ä‘au Ä‘á»›n gì cả.
Lá»— trang-công mến tà i TrÆ°á»ng-vạn nên lấy lá»… mà đãi.
Còn Bảo thúc-nha thấy binh Tống bị thua nghÄ© mình cô thế, phải rút binh vá».
Tá» hoà n-công thấy Thúc-nha hai phen thua nÆ°á»›c Lá»—, mặt buồn dau dà u, tuy không nói ra nhÆ°ng lòng háºm há»±c không an.
Năm ấy, Tá» hoà n-công sai quan Äại hà nh là Thấp-bằng sang nhà Châu để cầu hôn.
Qua năm sau Châu hoà n-vương sai sứ qua nước Lỗ , khiến Lỗ trang-công đứng là m chủ hôn đặng gả Công-chúa Vương-cơ cho TỠhoà n-công .
Nhân việc Chủ hôn ấy mà TỠvà Lỗ lại giao hảo như xưa bỠhết những thù oán cũ.
Bấy giá» nÆ°á»›c Tống bị má»™t tráºn lụt rất lá»›n , các ChÆ° hầu Ä‘á»u cho sứ đến viếng thăm.
Lỗ trang-Công trước kia có thù với Tống , nay đã thân thiện với TỠthì không còn ghét gì Tống nữa, nên cũng cho sứ sang viếng thăm.
NÆ°á»›c Tống cảm nghÄ©a, cÅ©ng cho sứ sang trả lá»… và xin tha cho TrÆ°á»ng-vạn vá» nÆ°á»›c .
Lá»— trang-công nháºn lá»i.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn được Ä‘Æ°a vá» ra mắt Tống mẫn-công .
Tống mẫn-công trông thấy TrÆ°á»ng-vạn bèn nói đùa rằng :
-Ngà y trÆ°á»›c ngÆ°Æ¡i là tÆ°á»›ng, ta rất má»±c kÃnh yêu, nhÆ°ng nay ngÆ°á»i là tù của nÆ°á»›c Lá»—, ta không còn kÃnh yêu nữa.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn nghe nói thẹn Ä‘á» mặt, cáo từ lui ra.
Quan Äại-phu Cá»u-mục hiểu ý nói riêng vá»›i Tống mẫn-công :
- Vua tôi giao tiếp vá»›i nhau cần phải đứng đắn, không nên đùa bỡn. Nếu đùa bỡn là mất lá»… nghi sinh Ä‘iá»u khinh lá»n phản nghịch. Xin Chúa-công xét lại. Tống mẫn-công nói :
- Ta cùng Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn quá Æ° thân thiết. Äã thân thiết mà còn giữ lá»… thì sao gá»i là thân ? Ta tưởng Ä‘iá»u ấy chẳng tai hại gì.
Năm ấy vua Trang-vương nhà Châu mất, Thái-tỠHồ-TỠlên nói gối tức là vua Hi-vương.
Châu hi-vÆ°Æ¡ng gởi tá» cáo phó khắp các chÆ°-hầu. Lúc đến nÆ°á»›c Tống thì gặp lúc Tống mẫn-công Ä‘ang cùng các cung-phi vui chÆ¡i nÆ¡i Mông-trạch. Lại khiến Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn ném kÃch là m trò vui: Nguyên Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn có tà i ném kÃch lên trá»i cao đến mấy trượng rồi lại giÆ¡ tay bắt lấy, trăm cái không tráºt má»™t. Cung-nhân nghe nói ai nấy cÅ©ng muốn xem, nên Tống mẫn-công cho Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn theo hầu, và bảo là m trò ném kÃch ấy.
Các cung-nhân xem thấy tà i của TrÆ°á»ng-vạn Ä‘á»u vá»— tay khen ngợi không dứt lá»i.
Tống mẫn Công không bằng bằng lòng, có ý ghen tà i, liá»n sai ná»™i thị Ä‘em bà n cá» ra để đánh vá»›i Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn, há»… ai thua phải uống má»™t bát rượu rất lá»›n.
Tống mẫn-công vốn là tay cao cá», TrÆ°á»ng-vạn thua luôn năm ván .
TrÆ°á»ng-Vạn đã ngà ngà say nhÆ°ng lòng chÆ°a thua, xin đánh thêm ván nữa.
Tống mẫn-công nói :
- Tù-nhân thì tất phải thua, dù đánh thêm mấy ván cũng chẳng thắng nỗi.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn xấu-hổ, ngồi lặng thinh không nói.
Bỗng có tin sứ nhà Châu đem thiệp cáo phó đến .
Tống mẫn-công nói :
- Thế thì ta phải sai ngÆ°Æ¡i và o triá»u Châu Ä‘iếu tang và chúc mừng vua má»›i. Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn nói :
- Tôi nghe Kinh-đô nhà Châu đẹp lắm, mà mắt chưa từng xem , xin Chúa-công cho tôi đi sứ .
Tống mẫn-công vừa cÆ°á»i, vừa nói :
- Khi nà o nước Tống không còn ai nữa thì mới sai tù-nhân đi sứ .
Các cung-nhân Ä‘á»u cÆ°á»i ầm lên.
TrÆ°á»ng-Vạn mặt Ä‘á» bừng, vì thẹn quá mà hoá giáºn, lại Ä‘ang lúc say rượu chẳng còn nghÄ© gì đến đạo vua tôi, cả tiếng mắng :
- Hôn quân vô lá»… ! NgÆ°Æ¡i phải biết rằng tù-nhân có thể giết ngÆ°á»i được !
Tống mẫn-công nổi giáºn, nói :
- A ! Thằng tù-nhân ! Mà y dám nói cà n đến thế sao ?
Nói xong giáºt cây kÃch của TrÆ°á»ng-vạn, toan đâm má»™t nhát.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn giáºt ngay bà n cá» Ä‘áºp và o đầu Tống mẫn-công té xuống, rồi phang luôn mấy cái , Tống mẫn-công chết tÆ°Æ¡i.
Bá»n cung nhân sợ hãi, bá» chạy tán loạn.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn hÆ¡i giáºn chÆ°a nguôi cầm kÃch ra khá»i ly-cung, gặp quan Äại-phu Cá»u-mục.
Cá»u Mục há»i :
- Chúa-công có ở trong đó chăng ?
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn đáp :
- Hôn quân vô lá»… ! Ta đã giết chết rồi, chá»› há»i là m gì !
Cá»u-Mục ngỡ Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn say rượu, nói sảng, nên mỉm cÆ°á»i nói :
- Uống bao nhiêu rượu mà say đến thế ?
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn nói :
- Ta không say rượu. Ta nói tháºt đấy.
Vừa nói Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn vừa giÆ¡ bà n tay lên cho Cá»u-mục xem. Máu me còn dÃnh rà ng rụa.
Cá»u-mục thất kinh mắng lá»›n :
- Äồ phản-nghịch giết vua ! Tá»™i ấy khó dung.
Nói rồi liá»n giÆ¡ cái hốt lên đánh Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn bá» cây kÃch xuống đất , tay trái đỡ văng cái hốt Ä‘i , tay mặt đấm mạnh và o đầu Cá»u-mục .
Äầu Cá»-mục vỡ nát ra từng mảnh , răng gãy bắn và o má»™t chánh cá»a, ghìm sâu và o đấy.
Giết xong Cá»u-mục, Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn lượm kÃch lên cầm tay thủng thẳng bÆ°á»›c lên xe, coi nhÆ° không có việc gì cả.
Quan Thái-tể Hoa-đốc hay tin, vội và ng dẫn quân đến bắt.
Khi đến gần Äông-cung, gặp Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn Ä‘i tá»›i, nét mặt lầm-lì .
Hoa-đốc chÆ°a kịp múa gÆ°Æ¡m đã bị Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn xáng cho má»™t kÃch , chết không kịp mắng chưởi tiếng nà o.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn và o triá»u, tôn Công-tá» Du lên nối ngôi .
Các Công-tá» khác nghe tin Ä‘á»u bá» trốn ra nÆ°á»›c ngoà i, trong số đó có Công-tá» Nghị-thuyết trốn sang nÆ°á»›c Bạc.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn nói :
- Nghị-thuyết là ngÆ°á»i há»c giá»i có tà i, nay trốn sang nÆ°á»›c Bạc , ắt vá» sau sinh biến. Chỉ cần giết được Nghị-thuyết là xong, còn các Công-tá» khác chẳng là m chi ná»—i mà sợ.
Nói rồi liá»n sai con là Nam-cung-ngÆ°u, cùng vá»›i Mảnh-hoạch Ä‘em quân vây đất Bạc.
Công-tá» Nghị-thuyết hay tin bà n vá»›i Bạc-chúa sai ngÆ°á»i qua nÆ°á»›c Tiêu cầu cứu .
Chúa nÆ°á»›c Tiêu Ä‘em binh đến, lại há»p vá»›i các Công-tá» vừa chạy Ä‘i lánh nạn, mà giải vây.
Công-tá» Nghị Thuyết thấy có cứu binh đến vá»™i mở cá»a thà nh tiếp-ứng.
Hai bên đánh dồn lại, quân Tống vỡ loạn, đầu hà ng Công-tá» Nghị-thuyết rất nhiá»u.
TÆ°á»›ng Nam cung-ngÆ°u bị tá» rạn, còn Mảnh-hoạch không dám trở vá», trốn qua đất Vệ cÆ° trú.
Dẹp được binh Tống, Äái thúc-bì bà y kế cho Nghị-thuyết dá»±ng cá» hiệu của binh Tống, kéo vá» kinh-đô giả là m Ä‘oà n quân của Nam cung-ngÆ°u chiến thẳng kéo vá».
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn ngỡ thiệt không chút Ä‘á» phòng.
Các Công-tỠkéo quân thẳng và o trong thà nh, hô lớn :
- Hãy bắt tên phản nghịch Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn mà giết !
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn thất kinh, láºt Ä‘áºt và o cung phò Công-tá» Du lánh nạn, nhÆ°ng vừa và o đến cá»a đã nghe tin Công-tá» Du bị giết .
TrÆ°á»ng-vạn thở dà i nghÄ© thầm :
- Các nÆ°á»›c chÆ° hầu Ä‘á»u có giao-hảo vá»›i Tống cả, nay chỉ có nÆ°á»›c Trần là nghịch vá»›i Tống mà thôi . Váºy ta qua đó má»›i yên thân .
NghÄ© rồi toan thoát ra cá»a, nhÆ°ng sá»±c nhá»› đến mẹ già hÆ¡n tám mÆ°Æ¡i tuổi, còn ở nÆ¡i dinh thất, bèn quay vá» nhà ôm mẹ lên xe , tay trái cầm kÃch, tay phải đẩy xe cho mẹ, phá cá»a thà nh chạy nhanh nhÆ° bay, không má»™t ai dám cản trở cả.
Từ Tống sang Trần Ä‘Æ°á»ng xa hÆ¡n ba trăm dặm, mà Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn chỉ 41 má»™t ngà y đã đến nÆ¡i . Tháºt là má»™t ngÆ°á»i sức khá»e lạ lùng, xÆ°a nay Ãt có !
Công-tỠDu bị chết, Công-tỠNghị-thuyết lên nối ngôi xưng hiệu là Tống hoà n-công. .
Tống hoà n-công phong cho Äái thúc-bì là m Äại-phu, lại sai sứ sang nÆ°á»›c Trần, yêu cầu Trần bắt giao Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn vá» nÆ°á»›c .
Lúc bấy giá» Công-tá» Mục-di má»›i lên năm tuổi, đứng bên cạnh Tống hoà n-công, nghe nói cÆ°á»i lá»›n, thÆ°a :
- Không bắt được Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn đâu.
Tống hoà n-công hét :
- Mi là con nÃt, biết chi mà nói .
Công-tỠMục-di nói :
- NgÆ°á»i có sức khoẻ ai mà chẳng kÃnh trá»ng. Tống bá» Ä‘i thì Trần tất dùng. Nếu không có lá»…-váºt để mua lòng, chẳng bao giá» Trần chịu bắt TrÆ°á»ng-vạn.
Tống hoà n-công nghÄ© lại, khen phải, liá»n sai sứ Ä‘em nhiá»u lá»…-váºt châu-báu sang cống hiến cho Trần. Äồng thá»i cÅ©ng sai sứ sang nÆ°á»›c Vệ yêu cầu bắt Mãnh-hoạch nữa.
Sứ Tống qua đến Vệ, và o ra mắt .
Vệ huệ-công há»i quần thần.
Quần thần Ä‘á»u thÆ°a :
- Mãnh-hoạch trong lúc nguy cấp sang đầu ta , lẽ nà o ta lại bá».
Quan Äại-phu Công tôn-nhÄ© can :
- Dung dưỡng kẻ hung ác tháºt chẳng Ãch chi. NÆ°á»›c Vệ và Tống xÆ°a nay vẫn giao-hảo vá»›i nhau nay chỉ vì muốn giữ Mãnh-hoạch là m cho hòa-khà hai nÆ°á»›c mất Ä‘i, đó là thất sách !
Vệ huệ-Công khen phải, truyá»n trói Mảnh-Hoạch giải sang nÆ°á»›c Tống .
Lại nói qua việc sứ Tống sang Trần yêu cầu bắt Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn.
Sứ Tống mang lá»… váºt rất nhiá»u, và o ra mắt.
Trần tuyên-Công tham lá»…, thuáºn trả Nam-cung TrÆ°á»ng-Vạn, nhÆ°ng lại sợ sức
mạnh của Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn khó mà bắt được bèn bảo Công-tá» Kết đến nói vá»›i Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn rằng :
- Chúa-công tôi được tÆ°á»›ng-quân đến đây khác nà o nhÆ° được mÆ°á»i thà nh, dẫu nÆ°á»›c Tống cố xin đến đâu, Chúa công tôi cÅ©ng chẳng nghe. Chúa-công tôi sợ tÆ°á»›ng-quân có lòng nghi, nên sai tôi ngá» lá»i tâm-phúc để tÆ°á»›ng-quân được biết. Nếu tÆ°á»›ng quân có chê nÆ°á»›c Trần là nhá» má»n, muốn Ä‘i đến má»™t nÆ°á»›c khác thì cÅ©ng xin thÆ° thả. Chúa-công tôi sẽ vì tÆ°á»›ng quân mà sắp sá»a hà nh trang.
Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn cảm-Ä‘á»™ng nói :
- Chúa-công có lòng bao dung, tôi rất mến phục, xin ở đây để Ä‘em sức mình mà đá»n Æ¡n.
Công-tá» Kết bà y tiệc rượu đãi đằng, rồi xin cùng TrÆ°á»ng-vạn kết là m anh em.
Ngà y hôm sau, Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn thân hà nh đến tÆ°-dinh Công-tá» Kết để tạ Æ¡n.
Công-tá» Kết cÅ©ng bà y tiệc thết đãi, khiến các tỳ-thiếp dâng rượu cho TrÆ°á»ng-vạn uống đến say mèm.
Công-tá» Kết lấy má»™t tấm da dê rất lá»›n khiến bá»n võ sÄ© bó TrÆ°á»ng-vạn lại,
bên ngoà i dùng dây gân trâu cá»™t rất chắc. Lại bắt cả bà mẹ của TrÆ°á»ng-vạn nữa, rồi áp giải má»™t lượt qua Tống.
Äi đến nữa Ä‘Æ°á»ng, Nam-cung TrÆ°á»ng-Vạn tỉnh rượu, vùng vẫy rất dữ, nhÆ°ng da dê bá»n và trói chặt quá không là m sao tung ra được. Khi đến gần thà nh Tống, tấm da dê rách, tay chân TrÆ°á»ng-Vạn lòi ra ngoà i, bá»n quân-sÄ© lấy gáºy đánh đến dáºp cả xÆ°Æ¡ng ống.
Tống hoà n-công truyá»n Ä‘em Nam-cung TrÆ°á»ng-Vạn và Mãnh-Hoạch ra lóc từng mảnh thịt để là m mắm, rồi chia cho các quan má»—i ngÆ°á»i má»™t Ãt và bảo :
- Kẻ nà o là m tôi không trá»n đạo thá» vua hãy trông và o thứ mắm đó.
Mẹ Nam-Cung TrÆ°á»ng-Vạn già hÆ¡n tám mÆ°Æ¡i tuổi cÅ©ng bị giết chết.
Nhắc qua Tá» hoà n-công từ khi thua Lá»— ở đất TrÆ°á»ng-thược, lấy là m hối háºn, nghÄ© thầm :
- Bởi ta không nghe lá»i Quản-trá»ng nên má»›i thất binh nhÆ° váºy. Từ đó, giao tất cả quyá»n-chÃnh cho Quản-Trá»ng, ngà y nà o cÅ©ng ở trong cung uống rượu vá»›i các cung-phi.
Nếu có ai đem việc nước nói đến thì TỠhoà n-công bảo :
- Sao nhà ngÆ°Æ¡i không nói vá»›i Quản-trá»ng ?
Bầy giá» có Thụ-Ä‘iêu là đầy tá»› yêu của Tá» hoà n-công, từ khi Tá» hoà n-công giao việc quốc-chÃnh cho Quản-trá»ng , thÆ°á»ng ở trong cung, Ãt ra ngoà i, nên Thụ-Ä‘iêu không là m sao thân cáºn đặng, vì ra và o ná»™i-đình là chuyện cấm.
Thụ-điêu bèn tự thiến mình rồi xin cho và o cung hầu hạ.
Tá» hoà n-công thấy váºy thÆ°Æ¡ng tình, cho hầu cáºn má»™t bên.
Lại có Dịch-Nha là ngÆ°á»i rất thạo vá» nghỠđánh xe, bắn giá»i, nấu ăn rất khéo.
Ngà y kia, Công-chúa VÆ°Æ¡ng-CÆ¡ có bịnh, Dịch-nha nấu đồ ăn dâng lên, VÆ°Æ¡ng-cÆ¡ ăn xong khá»i bịnh. Do đó, VÆ°Æ¡ng-cÆ¡ Ä‘em lòng yêu mến.
Dịch-nha lại đem nghỠnấu ăn của mình khoe với Thụ-điêu, nhỠThụ-điêu tiến cỠmình được yết kiến vua .
Thụ-Ä‘iêu tâu lại vá»›i Tá»- hoà n-công.
Má»™t hôm Tá» hoà n-công gá»i Dịch-nha đến há»i :
- Ngươi có phải là kẻ nấu ăn khéo không ?
Dịch-nha tâu :
- Tâu Chúa-công , tà i ấy không ai sánh kịp.
TỠhoà n-công nói đùa :
- Các giống Ä‘iểu thú trùng ngÆ° ta đã dùng Ä‘Å©, bây giá» chỉ có thịt ngÆ°á»i ta chÆ°a biết vị mà thôi.
Dịch-nha lui ra. Äến bữa trÆ°a Ä‘em và o dâng má»™t mâm thịt chÃn, má»m nhÆ° thịt dê non, mùi thÆ¡m ngà o ngạt .
Tá» hoà n-công ăn xong, há»i Dịch-nha :
- Thịt gì mà ngon thế ?
Dịch-nha tâu :
- Äó là thịt ngÆ°á»i.
Tá» hoà n-công giáºt mình, kinh ngạc, há»i .
- Nhà ngươi lấy ở đâu ?
Dịch-nha tâu :
- Äứa con trai đầu lòng của tôi má»›i lên ba tuổi. Tôi thiết tưởng đã trung vá»›i vua thì còn kể gì đạo nhà , nên là m thịt con Ä‘em dâng cho Chúa-công ăn.
TỠhoà n-công trầm mặt nói :
- Thôi, ngươi hãy lui ra.
Từ ấy Tá» hoà n-công cho rằng Dich-nha có lòng trung nghÄ©a, nên vẫn yêu quà nhÆ° Thụ-Ä‘iêu váºy.
Thụ-Ä‘iêu và Dịch-nha không Æ°a Quản-trá»ng, nay thấy mình được vua tin dùng, bèn tâu vá»›i Tá» hoà n-công :
- Tâu Chúa-công, chúng tôi thiết tưởng quyá»n hạn vua tôi có giá»›i hạn, nay má»—i má»—i Chúa-công Ä‘á»u giao cho Quản-trá»ng, tá»±a hồ nhÆ° nÆ°á»›c Tá» không còn có vua.
Tá» hoà n-công vừa cÆ°á»i vừa nói :
- Ta đối vá»›i Trá»ng-phụ chẳng khác nà o nhÆ° thân thể đối vá»›i tay chân nếu tay chân mà mất, thân thể bị tà n phế, có dùng được việc gì ? Chúng bây là tiểu-nhân biết gì mà nói.
Thụ-điêu và Dịch-nha từ đó không dám nói nữa.
Quản-trá»ng từ ngà y bỉnh chánh, Ä‘em lại cho nÆ°á»›c Tá» khá thịnh vượng.
Thá»i bấy giá» nÆ°á»›c SÆ° Ä‘Æ°Æ¡ng hồi cÆ°á»ng thạnh, mấy nÆ°á»›c nhỠở miệt Há»›n-đông Ä‘á»u phục tùng cống lá»…, duy có nÆ°á»›c Sái, cáºy thế kết thân vá»›i Tá», nên không chịu tùng phục.
NÆ°á»›c Sái và nÆ°á»›c Tức Ä‘á»u kết-hôn vá»›i nÆ°á»›c Trấn. Sái-hầu cÆ°á»›i ngÆ°á»i chị, Tức-hầu cÆ°á»›i ngÆ°á»i em. Tức phu-nhân là Tức-Vỉ nhan sắc tuyệt vá»i, đã đẹp mà tánh tình lại Ä‘oan chÃnh trông rất khả ái.
Một hôm Tức-Vĩ được phép Tức-hầu cho vỠnước Trần để viếng quê hương. Khi đi ngang qua thà nh nước Sái .
Sái-hầu hay tin , bụng bảo dạ :
- Tức phu-nhân là em vợ ta, nhân lúc đi ngang qua đây lẽ nà o ta lại không rước và o thà nh hội kiến.
Bèn sai ngÆ°á»i đón Tức phu-nhân rÆ°á»›c và o cung đãi tiệc.
Trong lúc ăn uống, Sái-hầu dùng lá»i trêu ghẹo, tá» ra không đứng đắn.
Tức phu-nhân nổi giáºn, bá» tiệc ra Ä‘i.
Tức-hầu hay được chuyện Sái-hầu vô lá»…, chá»c ghẹo vợ mình, lòng căm phẫn nghÄ© cách báo thù, liá»n sai sứ và o triá»u-cống nÆ°á»›c Sở và máºt-cáo vá»›i Sở văn-vÆ°Æ¡ng rằng :
- Sái-hầu cáºy thế có Tá» che chở nên không phục Sở. Váºy xin Sỡ cứ cất binh qua đánh nÆ°á»›c tôi. NÆ°á»›c tôi sẽ sang cầu cứu nÆ°á»›c Sái. Sái-hầu là ngÆ°á»i nông nổi, thì tất Ä‘em binh đến cứu . Bấy giá» quÃ-quốc sẽ hiệp binh vá»›i nÆ°á»›c tôi mà bắt Sái-hầu trị tá»™i.
Sở văn-vương được kế, mừng lắm, cất quân sang nước Tức .
Quân-sĩ rần rộ kéo đến vây thà nh.
Tức hầu liá»n viết máºt thÆ° sai sứ sang nÆ°á»›c Sái cầu cứu.
Äúng nhÆ° lá»i Tức-hầu đã dá»± tÃnh .
Sái-hầu không suy nghĩ gì cả cơ binh đến nước Tức mà giải vây.
NhÆ°ng vừa đến nÆ¡i thì bị binh Sở phục nÆ¡i yếu lá»™, đánh má»™t tráºn tÆ¡i-bá»i, quân sÄ© rối loạn.
Sái-hầu thất kinh, toan chạy và o thà nh nÆ°á»›c Tức mà trốn. NhÆ°ng Tức-hầu đóng chặt cá»a thà nh không cho và o .
Biết mình đã mắc kế, oán háºn thấu trá»i, Sái-hầu Ä‘Ã nh bó tay ná»™p mình cho nÆ°á»›c Sỡ.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng dẫn Sái-hầu vá» nÆ°á»›c, truyá»n quân Ä‘em xá» trảm.
Dục-quyá»n bÆ°á»›c ra can rằng :
- Äại VÆ°Æ¡ng Ä‘ang muốn mở mang thế lá»±c khắp Trung-quốc đáng gì má»™t Sái-hầu mà không thể tha thứ, để cho thiên hạ cho nÆ°á»›c Sở ta không phải là má»™t nÆ°á»›c đại Ä‘á»™ .
Sở văn-vương nói :
- Sái hầu là má»™t đứa ngạo nghá»…, lâu nay không đầu phục, háºn ấy chÆ°a nguôi. Nay đã bắt được lẽ nà o lại tha Ä‘i.
Nói rồi truyá»n quân Ä‘em chém.
Dục-quyá»n cản lại nói :
- Không, không, xin Äại-vÆ°Æ¡ng nghÄ© lại, lẽ nà o vì má»™t oán nhá» mà quên đại-sá»±. Nếu Äại-vÆ°Æ¡ng cho Sái-hầu vá» nÆ°á»›c ắt từ nay Sái-hầu không còn dám ngạo mạn nữa. Äã váºy các chÆ°-hầu khác trông thấy gÆ°Æ¡ng nấy mà mến đức Äại-vÆ°Æ¡ng.
Sở văn-vương nhất định không nghe.
Dục-quyá»n nổi giáºn má»™t tay nắm áo Sở văn-vÆ°Æ¡ng má»™t tay rút gÆ°Æ¡m nói lá»›n :
- Thà tôi cùng chết vá»›i Äại-vÆ°Æ¡ng còn hÆ¡n để Äại-vÆ°Æ¡ng là m mất nghiệp cả.
Sở văn-vương thay thế sợ sệt nói vội :
- Thôi, thôi ta chịu nghe theo lá»i khanh.
Nói xong , truyá»n tha cho Sái-hầu.
Dục-quyá»n thấy vua đã tha chết cho Sái-hầu, vá»™i vã quăng gÆ°Æ¡m, quỳ tâu :
- Tâu Äại-vÆ°Æ¡ng Äại-vÆ°Æ¡ng đã nghe lá»i can gián của tôi, tháºt may mắn cho nÆ°á»›c Sở. NhÆ°ng tôi phạm tá»™i hiếp vua thá»±c đáng chết . Váºy xin cúi đầu chịu tá»™i.
Sở văn-vương nói :
- Lòng trung thà nh của ngươi đã vượt quá tội lỗi. Ta không thể vì lỗi nhỠấy mà là m cho lu mỠtấm gương trung nghĩa.
Dục-quyá»n tâu :
- Tâu Äại-vÆ°Æ¡ng . Äại-vÆ°Æ¡ng tưởng tình tha cho tôi, nhÆ°ng tôi tôi không thể tha cho tôi được.
Nói xong, cúi xuống, lượm thanh gươm cắt đứt một chân, rồi hét to :
- Kẻ nà o là m tôi vô lễ với vua thì hãy xem đây.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng quá cảm-Ä‘á»™ng truyá»n Ä‘em cái chân của Dá»±c-Quyá»n cất và o kho, để ghi cái lá»—i mình không chịu nghe lá»i can gián.
Äoạn sai ngá»± y chuyên chữa cho Dá»±c-Quyá»n.
Sau má»™t thá»i gian , Dục-quyá»n được là nh bịnh, nhÆ°ng không Ä‘i được .
Sở văn-vÆ°Æ¡ng phong cho là m chức Äại-hôn để giữ cá»a thà nh.
Kế đó, Sở văn-vương mở tiệc tiễn hà nh đưa Sái-hầu vỠnước .
Trong tiệc, Sở văn-vÆ°Æ¡ng truyá»n bá»n vÅ©-nữ Ä‘á»n ca hát-xÆ°á»›ng tÆ°ng bừng. Lại truyá»n cho mỹ-nữ dâng rượu. Trong lúc Ä‘ang đối ẩm , Sở văn-vÆ°Æ¡ng chỉ và o má»™t mỹ-nữ, nói :
- Nà ng nầy đã đẹp lại có tà i ht hay.
Nói xong, bảo mỹ-nữ ấy dâng cho Sái-hầu một chung rượu .
Sái-hầu tiếp lấy uống cạn, rồi tự tay rót một chén đầy bước đến dâng cho Sở văn-vương để tạ ơn .
Sở văn-vÆ°Æ¡ng tiếp lấy chén rượu vừa cÆ°á»i vừa há»i :
- Sái-hầu đã bao giá» trông thấy má»™t ngÆ°á»i nà o đẹp tuyệt trần chÆ°a ?
Sái hầu nghe nói, sực nhớ đến mối thù của Tức-hầu vừa rồi đã xui Sở đánh Sái, bèn tâu :
- Tâu Äại-vÆ°Æ¡ng, theo nháºn xét của tôi, trên thế gian nầy không ai đẹp bằng Tức-VÄ©. Nà ng ấy quả sánh vá»›i tiên-nga trên cung Quản.
Sở văn VÆ°Æ¡ng há»i :
- Cái đẹp của Tức-Vĩ như thế nà o ?
Sái-hầu nói :
- Mắt trong nhÆ° thu-thủy, má á»ng nhÆ° nhuỵ Ä‘Ã o mình mai , vóc liá»…u gót sen uyển chuyển nhÆ° án mây chiá»u trÆ°á»›c gió , tưởng không tà i nà o tả hết.
Sở văn-vương nói :
- NgÆ°á»i đẹp đến thế, tiếc rằng ta không là m sao thấy mặt.
Sái hầu nói :
- Uy đức của Äại-vÆ°Æ¡ng dẫu Tá»-khÆ°Æ¡ng, Tống-tá» cÅ©ng chẳng khó gì, huống chi Tức-VÄ© chỉ là má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trong vòng thế lá»±c của mình.
Sở văn-Vương ngh nói rất đẹp lòng.
Tiệc mãn , Sái-hầu bái tạ vỠnước.
Sở văn-VÆ°Æ¡ng muốn thấy mặt Tức-VÄ© liá»n giả kế Ä‘i tuần du qua nÆ°á»›c Tức.
Tức-hầu hay tin ra khá»i thà nh tiếp đón rất trá»ng thể.
Hai vua cùng dắt nhau và o thà nh mở tiệc chung vui.
Tức-hầu bưng chén rượu dâng cho Sở văn-vương mừng cuộc hội ngộ .
Sở Văn-vương tiếp lấy, vui vẻ nói :
- Ngà y trÆ°á»›c ta cÅ©ng có chút công má»n vá»›i quà phu-nhân , váºy nay xin má»i quà phu-nhân ra đây tÆ°Æ¡ng kiến mà má»i ta má»™t chung rượu cho vui .
Tức-hầu không dám trái ý, vá»™i bÆ°á»›c và o cung, gá»i Tức-VÄ© ra .
Giữa lúc ấy, Sở văn-vÆ°Æ¡ng ngồi má»™t mình mắt mÆ¡ mà ng nhìn và o háºu cung, tay mân mê ly rượu, tá» vẻ nóng lòng.
Cánh mà n se sẽ Ä‘á»™ng , những chuá»—i ngá»c lóng lánh vá»›i ánh huyá»n đăng, nà ng Tức-VÄ© từ từ bÆ°á»›c ra, gót hà i thoăn thoắt, hÆ¡i hÆ°Æ¡ng ngạt ngà o, khiến cho Sở văn-vÆ°Æ¡ng cảm thấy nhÆ° mình Ä‘ang lạc và o chốn tiên bồng.
Tức-Vĩ đến sụp lạy Sở văn-vương rồi đưa tay lấy ly rượu rất đầy .
Bà n tay ngá»c, vá»›i ly ngà y không phân biệt mà u sắc.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng ngẩn ngÆ¡ nhìn, rồi đứng dáºy toan tiếp lấy chén rượu, nhÆ°ng Tức-VÄ© đã trao cho má»™t cung-nữ để dâng lên cho Sở văn-vÆ°Æ¡ng.
Sở văn-vương vừa cạn chén thì Tức-vĩ đã bái tạ lui và o cung.
Rèm châu khép kÃn bóng hồng, hÆ¡i hÆ°Æ¡ng còn thoảng, rượu nồng chÆ°a phai.
Ngà y hôm sau, Sở văn-vÆ°Æ¡ng lại bà y tiệc nÆ¡i quán dịch cho quân giáp-sÄ© phục xung quanh, rồi má»i Tức hầu ra dá»± tiệc .
Lòng đã định trÆ°á»›c, nên tiệc đến ná»a chừng , Sở văn-vÆ°Æ¡ng mượn giá»ng say rượu quở trách Tức-hầu :
- Ta có công vá»›i quà phu nhân rất nhiá»u nay quân đến đây , quà phu-nhân lại không vì ta mà khao thưởng ?
Tức-hầu nói :
- NÆ°á»›c tôi nhá» bé, không sẳn váºt thá»±c để khao thưởng quân sÄ© cho đủ, xin Äại-vÆ°Æ¡ng cho phép tôi được sắp đặt đã.
Sở văn VÆ°Æ¡ng Ä‘áºp tay xuống bà n, là m mặt giáºn, nói :
- Tháºt là đứa bá»™i phản, tìm lá»i khéo léo để từa ta, bây đâu , hãy bắt đứa vong-ân trói lại.
Quân giáp-sĩ nhảy xổ ra bắt Sái-hầu tức khắc.
Nà ng Tức-VÄ© hay tin chồng bị bắt, ngữa mặt lên trá»i than :
- Ôi ! Äi rÆ°á»›c cá»p vá» nhà nên má»›i sinh há»a.
Than rồi chạy thẳng ra vÆ°á»n hoa , toan nhảy xuống giếng tá»± váºn.
Giữa lúc đó, Sở văn-vÆ°Æ¡ng đã kéo binh và o cung để tìm bắt Tức-VÄ© , nhÆ°ng không thấy Tức-VÄ© đâu, má»›i truyá»n các tÆ°á»›ng toả ra khắp nÆ¡i lục soát .
Nà ng Tức-Vỉ chÆ°a kịp tá»±-váºn, liá»n bị tÆ°á»›ng nÆ°á»›c Sở là Äấu-Äan bắt lại và nói :
- Phu-nhân không muốn sống để mà cứu mạng cho chồng sao ? Tội gì cả hai vợ chồng chịu chết .
Tức-Vĩ lặng thinh.
Äấu-Äan dẫn và o nạp cho Sở văn-vÆ°Æ¡ng.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng kiếm lá»i dịu ngá»t dá»— dà nh :
- Nếu nà ng chịu vỠSở, ta sẽ tha chết cho Tức-hầu.
Tức-VÄ© đôi dòng lệ Ä‘á»ng trên đôi mà mắt long lanh nhÆ° mặt nÆ°á»›c hồ thu ná»—i sóng , đứng im không thốt ra lá»i.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng phong cho nà ng là m phu-nhân . Và thấy đôi má nà ng tá»±a hoa Ä‘Ã o, nên gá»i nà ng là Äà o-hoa phu-nhân .
Kế đó Sở văn-vương đà y Tức-hầu ra đất Nhữ-thủy, chẳng bao lâu Tức-hầu vì đau buồn mà lìa trần.
|
25-12-2009, 05:16 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Äông Chu Liệt Quốc
Tác giả: Phùng Mộng Long
hồi 18
Tà o-muá»™i vung gÆ°Æ¡m dá»a Tá»-hầu
Hoà n-công thắp Ä‘uốc phong Ninh-thÃch
Năm ấy, và o năm thứ nhứt của vua Ly-VÆ°Æ¡ng nhà Châu, Tá» hoà n-công sau má»™t thá»i gian giao việc triá»u chÃnh cho Quản-trá»ng, thấy trong nÆ°á»›c dân tình yên ổn, binh lÆ°Æ¡ng dồi dà o bèn há»i Quản-trá»ng :
- TrÆ°á»›c kia nÆ°á»›c Tá» chÆ°a đủ sức, trong thì việc triá»u chÃnh chÆ°a an, ngoà i lòng dân chÆ°a ổn , nay đã tạm yên , chẳng hay cái má»™ng là m bá-chủ các nÆ°á»›c chÆ° hầu đã nên thá»±c hiện chÆ°a ?
Quản-trá»ng đáp :
- Các chÆ°-hầu còn nhiá»u nÆ°á»›c mạnh hÆ¡n Tá». NhÆ° phÃa Nam có Sở phÃa Tây có Tần và Tấn. Tuy nhiên, nÆ°á»›c nà o cÅ©ng chỉ mạnh vá» binh-lá»±c chứ không phải mạnh vá» chÃnh nghÄ©a , vì há» không biết tôn vua nhà Châu. Nhà Châu dẫu có suy yếu, vẫn là Thiên-tá» chung của thiên hạ, thế mà từ khi quân Trịnh bắn vua Hoà n VÆ°Æ¡ng , quân Vệ chống vua Trang-vÆ°Æ¡ng, các nÆ°á»›c chÆ°-hầu khinh khi bá» cả việc triá»u cống. Tháºm chà ở nÆ°á»›c Sở, Hùng-thông tiếm xÆ°ng VÆ°Æ¡ng hiệu nÆ°á»›c Trịnh, nÆ°á»›c Tống giết vua mà không ai dám há»i tá»™i.
NÆ°á»›c Tá» ta, muốn mạnh phải nắm cho chÃnh nghÄ©a, luôn luôn thi hà nh theo mệnh lệnh thiên triá»u. Nay nÆ°á»›c Tống tuy vừa giết được Nam-cung TrÆ°á»ng-vạn, khôi phục ngôi vua , nhÆ°ng Tống-hầu vẫn chÆ°a được các nÆ°á»›c công nháºn . Chúa-công nên và o triá»u Châu , xin VÆ°Æ¡ng mệnh , hợp các chÆ° hầu , công nháºn vua nÆ°á»›c Tống, còn các chÆ° hầu nà o suy yếu ta nên giúp đỡ, các chÆ°-hầu nà o ngang-ngược , ta nên há»p sức nhau mà vấn tá»™i. Là m nhÆ° thế các chÆ° hầu phải tùng phục Tá» , không cần phải dùng đến binh lá»±c.
Tá» hoà n-công nghe nói rất hà i lòng, vá»™i sai sứ và o triá»u Châu , xin phép được tổ chức há»™i há»p.
Vua Ly-vương nói :
- Lâu nay các nÆ°á»›c chÆ° hầu Ä‘á»u dá»… ngÆ°Æ¡i không ai vá» triá»u bái, nay Tá» hầu đã có lòng tưởng đến trẫm, váºy trẫm cho phép được thay mặt trẫm mà lo việc ấy.
Sứ giả trở vỠbáo lại với TỠhoà n-công.
Tá» hoà n-công phụng mệnh Thiên-tá», bố cáo khắp chÆ°-hầu triệu-táºp các nÆ°á»›c há»p nhau nÆ¡i đất Bắc-hạnh thuá»™c đất Tá».
Tá» hoà n-công lại há»i Quản-trá»ng :
- Lần nầy hội chư hầu ta phải dùng bao nhiêu binh-sĩ ?
Quản-trá»ng nói :
- Há»™i há»p là để bà n luáºn vá»›i nhau, nếu dùng đến quân sÄ© tá» ra dùng sức mạnh áp-bức, là m sao má»i ngÆ°á»i phục ?
Tá» hoà n-công theo lá»i sai cất má»™t cái Ä‘Ã i cao ba trượng, chÃnh giữa láºp bà n hÆ°Æ¡ng án để vá»ng bái Thiên-tá», còn chung quanh bà y trà các lá»… váºt đâu đó rất uy-nghi.
Äến ngà y há»™i, Tống hoà n-công (Nghị-thuyết) đến trÆ°á»›c, và o tạ Æ¡n Tá» hoà n-công. Kế đến nÆ°á»›c Trần, nÆ°á»›c Châu đến má»™t lượt, sau cùng là nÆ°á»›c Sái, vì Sái-hầu oán nÆ°á»›c Sở bắt mình ngà y ná», quyết đến há»™i để minh oan.
Bốn nước Tống, Trần , Châu, Sái thấy TỠkhông dùng đến quân sĩ , nhìn nhau khen thầm :
- Tá»-hầu quả Ä‘em lòng chân tháºt mà đối đãi vá»›i chúng ta.
Bốn nÆ°á»›c Ä‘á»u bà n vá»›i nhau lui quân ra ngoà i cách mÆ°á»i dặm.
Tá» hoà n-công há»i Quản-trá»ng :
- Nay chư hầu không hội đông đủ, có nên hoãn lại một ngà y khác chăng ?
Quản-trá»ng nói :
- Nay đã có bốn nÆ°á»›c đến Ä‘Å©, nhÆ° váºy cÅ©ng có thể bà n luáºn được , nếu hẹn lại tức là thất tÃn. Mà đã thất tÃn thì sau nầy má»i sẽ không ai đến.
Sáng hôm ấy , TỠhoà n-công thay mặt vua Châu, đứng ra tuyên-bố :
- Tôi phụng mệnh Thiên-tá», má»i quà quốc đến đây, mục Ä‘Ãch gặp nhau thảo luáºn việc chÃnh-trị, chỉnh đốn các cÆ¡-cấu tÆ°Æ¡ng-quan giữa các chÆ°-hầu . Äược nhÆ° thế, chúng ta má»›i cùng nhau giữ vững đạo vua tôi và sá»± công bình trong thiên-hạ. Muốn là m được việc đó , Ä‘iá»u cần thiết chúng ta phải tôn lên má»™t nÆ°á»›c là m minh-chủ, có quyá»n hạn Ä‘iá»u khiển các nÆ°á»›c chÆ°-hầu.
Các nÆ°á»›c chÆ°-hầu Ä‘á»u thì thà o bà n bạc không dứt . NgÆ°á»i thì muốn tôn nÆ°á»›c Tống vì nÆ°á»›c Tống đã rá»™ng mà phẩm-tÆ°á»›c lại cao hÆ¡n nÆ°á»›c Tá». NhÆ°ng có kẻ cho rằng vua nÆ°á»›c Tống má»›i láºp, còn phải nhá» TỠđại diện cho Thiên-tá» mà tấn phong.
Cuộc bà n cãi kéo dà i mãi không dứt . Cuối cùng, nước Trần đứng lên nói :
- Nay Thiên-tỠđã giao quyá»n cho nÆ°á»›c TỠđứng ra triệu-táºp chÆ°-hầu, thì đã mặc nhiên công nháºn nÆ°á»›c Tá» là minh-chủ rồi, lá»±a phải bà n cãi là m chi, xin tôn nÆ°á»›c Tá» là m minh chủ.
Các nước đồng thanh nói :
- Chỉ có nước TỠmới đảm đương nổi nhiệm vụ đó.
TỠhoà n-công đôi ba phen từ chối, rồi mới bước lên đà n tuyên bố thứ vị :
- Nước TỠlà m minh chủ, thứ đến nước Tống , nước Trần, nước Sái, và sau cùng là nước Châu.
Äịnh thứ vị xong, các nÆ°á»›c lần lượt và o trÆ°á»›c Ä‘Ã i bái mạng Thiên-tá» , rồi Trá»ng tôn-thu thay mặt Tá» hầu, Ä‘á»c tá» Æ°á»›c-thệ nhÆ° sau :
Châu ly-vương năm đầu , tháng ba, ngà y mồng một.
Chúng tôi là : Tá»-hầu Tiểu-bạch, cùng vá»›i Tống, Trần , Sái, Châu, vâng lệnh thiên-tá» , há»™i nÆ¡i Bắc-hạnh để là m Æ°á»›c thệ, nguyện trung thà nh vá»›i vua Châu và giúp đở nhau trong lúc cần thiết . Há»… ai trái Æ°á»›c, các nÆ°á»›c có quyá»n há»p binh vấn tá»™i.
Nghe xong, các nÆ°á»›c chÆ° hầu Ä‘á»u nghiêng mình bái mạng.
Quản-trá»ng bÆ°á»›c lên thá»m nói lá»›n :
- Các nÆ°á»›c Lá»—, Vệ, Trịnh, Tà o có ý khinh khi Thiên-tá», miệt hạ chÆ°-hầu, lẽ ra phải hiệp binh vấn tá»™i trÆ°á»›c, xin các nÆ°á»›c quyết-định.
Ba nước Trần, Sái, Châu đồng thanh nói :
- Chúng tôi xin vâng mệnh.
Duy có nước Tống, là m thinh không nói gì cả.
Chiá»u hôm ấy, Tống hoà n-công vá» nhà quán-dịch, nói vá»›i Äái thúc Bì :
- Tá»-hầu có ý tá»±-đắc, không kể ngôi thứ, vượt lên là m minh chủ, lại còn có ý lấy binh các nÆ°á»›c mà thị oai. Nếu ta vâng theo ý ấy ắt sau nầy ta phải bị phục tùng mãi mãi.
Thúc-bì nói :
- Hiện nay chÆ°-hầu không phải má»™t ý, kẻ theo, ngÆ°á»i không, dầu Tá» có muốn là m bá-chủ cÅ©ng chÆ°a thể được . Nếu ta chịu giúp Tá», đánh Lá»— và Trịnh, chẳng khác nà o ta củng cố địa vị cho Tá». NhÆ° thế có hại cho Tống. Hiện nay, trong bốn nÆ°á»›c đến dá»±, chỉ có Tống là lá»›n , nếu Tống không giúp thì ba nÆ°á»›c kia cÅ©ng phải thôi.
Tống hoà n-công nói :
- Mục-Ä‘Ãch ta đến đây dá»± há»™i là để nháºn lấy VÆ°Æ¡ng-mạng. Nay VÆ°Æ¡ng-mạng đã nháºn xong, còn ở đây là m gì ?
Äêm hôm ấy Tống hoà n-công lẵng-lặng Ä‘em quân vá» nÆ°á»›c.
Tá» hoà n-công hay tin tức giáºn nói :
- ChÆ°a chi mà nÆ°á»›c Tống đã tÃnh chuyện bá»™i Æ°á»›c rồi.
Bèn sai Trá»ng tôn-thu Ä‘uổi theo.
Quản-trá»ng nói :
- Tống đã là m sai, mà mình đuổi theo lại là việc trái. Nếu muốn phạt Tống phải tâu với thiên-tỠđem quân đến đánh mới được.
TỠhoà n-công nói :
- Nếu váºy, ta cho sứ vá» triá»u Châu xin việc ấy.
Quản-trá»ng nói :
- Äánh Tống chÆ°a lợi. Tống là nÆ°á»›c xa, Lá»— là nÆ°á»›c gần , muốn cho Tống phục, trÆ°á»›c phải đánh Lá»—.
Tá» hoà n-công há»i :
- Muốn đánh Lá»— phải láºp mÆ°u chi ?
Quản-trá»ng thÆ°a :
- PhÃa Äông-Bắc có nÆ°á»›c Toại, thuá»™c Lá»—. NÆ°á»›c ấy nhá» lắm, dân cÆ° có bốn há», ta Ä‘em quân lấy nÆ°á»›c ấy không khó. Mà chiếm được nÆ°á»›c ấy rồi, Lá»— phải sợ. Chừng ấy ta sai sứ sang trách Lá»—-hầu vá» việc không Ä‘i dá»± há»™i, má»™t mặt thông tin cho Văn-khÆ°Æ¡ng biết việc xÃch mÃch giữa Tá», Lá»— hiện nay. Há»… Văn-khÆ°Æ¡ng biết được Lá»—-hầu không hòa hiếu vá»›i bên ngoại , ắt khiển trách. Trong thì sợ mẹ, ngoà i sợ uy ta , là m sao Lá»—-hầu không xin hòa. Lúc bấy giá» ta má»›i Ä‘em quân đánh Tống.
Tá» hoà n-công khen phải, liá»n hÆ°ng binh Ä‘i đánh nÆ°á»›c Toại.
Lá»— trangCông hay tin vá»™i há»p triá»u thần bà n kế.
Công-tỠKhánh-phủ thưa :
- Binh TỠđã đem binh đến nước ta hai lần, lần nà o cũng bị thua, nay xin Chúa-công cho tôi đem binh ra đánh.
Thi-Bá nghe nói, can rằng :
- Không nên khinh địch. Hiện nay Quản-trá»ng nắm quyá»n bỉnh-chánh , quân luáºt nghiêm minh, ta khó mà thắng ná»—i. Vả lại, nÆ°á»›c Lá»— ta trÆ°á»›c đây rất nhiá»u Æ¡n huệ vá»›i Tá» nhÆ° việc giết Công-tá» CÅ© , đứng là m chủ-hôn cho VÆ°Æ¡ng-cÆ¡, mà Tá»-hầu chÆ°a thể quên được . Nay xin cứ giải-hòa để giữ lấy ân-huệ đó là hÆ¡n.
Các quan còn đang thương nghị , bỗng có thư TỠhoà n-công gởi đến.
Lá»— trang-công cả mừng, mở ra Ä‘á»c.
Thư rằng :
Tôi và hiá»n-hầu cÅ©ng thá» má»™t Thiên-tá» nhà Châu, khác nà o nhÆ° anh em, hÆ¡n nữa hai nÆ°á»›c Tá», Lá»— là chá»— thân thuá»™c, thế mà kỳ há»™i vừa rồi nÆ¡i Bắc-hạnh, hiá»n-hầu không chịu Ä‘i dá»±, đã trái vá»›i lệnh Thiên-tá» lại thÆ°Æ¡ng tổn đến tình thân. Tôi rất Ä‘au lòng khi phải Ä‘em binh sang nÆ°á»›c của hiá»n-hầu để đạo-đạt bức thÆ° nầy.
Tá» hoà n-công lại gởi riêng má»™t bức thÆ° cho Văn-khÆ°Æ¡ng, vì váºy khi được thÆ° , Văn-khÆ°Æ¡ng gá»i Lá»— trang-công và o háºu cung nói :
- Tá», Lá»— là hai nÆ°á»›c thân thuá»™c, nếu Tá»-hầu có Ä‘iá»u không phải vá»›i ta Ä‘i nữa, ta cÅ©ng không nên là m giãm tình thân , huống chi TỠđã có ý muốn cầu hòa vá»›i ta mà con lại không nghe sao ?
Lá»— trang-Công không dám cãi lá»i mẹ liá»n sai Thi-Bá viết thÆ° phúc đáp :
- Kỳ há»™i nÆ¡i Bắc-hạnh, tôi bị Ä‘au không đến dá»± được, tá»± thấy mình có lá»—i. Nay quÃ-quốc trách vấn, tôi rất ăn năn. Tuy-nhiên, nếu bắt tôi phải nháºn những Ä‘iá»u cam kết dÆ°á»›i thà nh, tháºt là điá»u quốc-sÄ©. QuÃ-quốc lui binh ra khá»i biên-giá»›i bấy giá» nÆ°á»›c tôi sẽ tuân mệnh.
Tá» hoà n-công tiếp được thÆ° rất đẹp lòng, truyá»n kéo binh khá»i nÆ°á»›c Lá»—, ra đóng nÆ¡i đất Kha, để chá» Lá»—-hầu đến há»™i-kiến.
Lá»— trang-công sắp sá»a đến đất Kha, há»i triá»u thần :
- Có ai dám theo ta đến đất Kha hội-diện với TỠchăng ?
TÃ o-muá»™i bÆ°á»›c ra xin Ä‘i.
Lỗ trang-Công nói :
- NgÆ°Æ¡i ba lần giao chiến bị thua nÆ°á»›c Tá», nay xin ra đó không sợ nÆ°á»›c Tá» chê cÆ°á»i sao ?
TÃ o-muá»™i thÆ°a :
- Chỉ vì bị thua nÆ°á»›c Tá» ba lần nên tôi má»›i xin theo Chúa-công để rá»a nhục !
Lỗ trang-công nói :
- NgÆ°Æ¡i muốn rá»a nhục mà theo ta trong chuyến nầy chỉ thêm xấu hổ. Vì đến ăn thá» vá»›i há», tá»± nhiên mình đã là kẻ chiến bại rồi .
Tà o-muội nói :
- Tôi quyết không để cho nước Lỗ mang cái danh biểu xấu xa ấy.
Lá»— trang-công nháºn lá»i cùng Tà o-muá»™i lên Ä‘Æ°á»ng.
Khi đến đất Kha, Tá» hoà n-công đã sai ngÆ°á»i đắp má»™t cái Ä‘Ã i rất lá»›n , bà y sẵn lá»… váºt, đợi Lá»— trang-Công đến là m lá»… huyết thệ . Lại truyá»n lệnh chỉ cho má»™t ngÆ°á»i được theo hầu Lá»— trang-công lên Ä‘Ã i thôi, còn bao nhiêu quân sÄ© phải đứng xa, cách hai trăm thÆ°á»›c.
Tà o-Muội trong mặc áo giáp, ngoà i cầm gươm đi theo sau lưng Lỗ trang-công.
Lỗ trang-Công có ý sợ, trái lại Tà o-Muội rất hùng dũng.
Hai ngÆ°á»i vừa bÆ°á»›c khá»i thá»m .
Äông quách-nha bảo Tà o-muá»™i :
- Ngà y nay hai nước giao-hòa, gặp nhau để bà n bạc, xin tướng quân hãy bỠđồ binh khà đi.
Tà o-muá»™i trừng mắt nhìn Äông quách-nha, hai khóe mắt toét ra, rÆ°Æ¡m rÆ°á»›m máu.
Äông quách-nha thấy váºy bÆ°á»›c lùi ra sau .
Tà o-Muội ung-dung bước theo Lỗ trang-công đến trước bà n hương án .
Thấp-Bằng bưng bát máu dâng lên để Lỗ trang-công cùng TỠhoà n-công ăn thỠ.
Tà o-muội mặt hầm hầm, một tay nắm áo TỠhoà n-công , một tay rút gươm nói :
- Hãy khoan !
Quản Trá»ng vá»™i vã xen và o giữa, há»i Tà o-muá»™i :
- Quan Äại-phu là m gì thế ?
Tà o-muội đáp :
- NÆ°á»›c Lá»— bị suy yếu, đã hao tổn nhiá»u vá» chiến-tranh thế mà ngà y nay những nÆ°á»›c tá»± xÆ°ng mình là minh-chủ, hối chÆ°-hầu để cứu giúp những kẻ suy yếu, lại đến là m khổ nÆ°á»›c Lá»— nữa, nhÆ° váºy dám tá»± hà o là chÃnh đáng sao ?
Quản-trá»ng nói :
- NÆ°á»›c tôi đã là m Ä‘iá»u gì hại cho quÃ-quốc ?
Tà o-muội nói :
- Cáºy sức mạnh, Ä‘em quân chiếm lấy đất Vân-dÆ°Æ¡ng của nÆ°á»›c tôi , sao lại bảo là không là m hại . Nếu quÃ-quốc thá»±c-tình giao-hảo , hãy trả đất ấy lại cho Lá»—, Chúa-công tôi má»›i chịu ăn thá». Bằng không tôi nhất-định liá»u chết. .
Quản-trá»ng ngoảnh lại, nói vá»›i Tá» hoà n Công :
- Xin Chúa-công chấp thuáºn lá»i xin ấy.
TỠhoà n-công nói :
- Thôi, quan Äại-phu hãy buông ra. Tôi hứa sẽ trả đất ấy lại.
Tà o-muội nghe nói vội bỠthanh kiếm xuống, bưng lấy bát máu thay cho Thấp-bằng mà dâng lên .
Lỗ trang-công cùng với TỠhoà n-công là m lễ huyết-thệ .
Xong Tà o-muội lại nói :
- Quản-trá»ng giữ quyá»n-binh nÆ°á»›c Tá», tôi xin cùng Quản-Trá»ng ăn thỠđể khá»i có Ä‘iá»u hối-háºn.
TỠhoà n-công nói :
- Bất tất phải là m nhÆ° váºy, lá»i ta đã hứa lẽ nà o lại là nh trái được sao.
Lá»… tuyên-thệ xong các quan nÆ°á»›c Tá» ai nấy háºm-há»±c, muốn tìm cách trả thù Tà o-muá»™i.
TỠhoà n-công nói :
- Ta đã hứa vá»›i Tà o-muá»™i rồi ! Dẫu kẻ thất phu đã Æ°á»›c vá»›i ai câu gì cÅ©ng không nên sai lá»i, huống hồ ta là Chúa má»™t nÆ°á»›c .
Bấy giỠcác quan mới chịu thôi.
Sáng hôm sau, TỠhoà n-công lại bà y tiệc ở nhà Công-quán để tiễn biệt Lỗ trang-công, rồi đem đất Vân-dương trả lại cho nước Lỗ.
Các nÆ°á»›c chÆ°-hầu nghe được việc ấy, kêu Tá» hoà n-công là ngÆ°á»i tÃn nghÄ©a. Hai nÆ°á»›c Vệ và Tà o sai sứ đến tạ tá»™i và xin ăn thá».
TỠhoà n-công sai sứ và o tâu với vua Ly-vương nhà Châu , xin cất quân phạt Tống.
Châu Ly-vÆ°Æ¡ng nháºm lá»i, khiến quan Äại-phu ÄÆ¡n-miệt, kéo binh sang há»™i vá»›i binh Tá».
Lúc ấy nước Trần, nước Tà o hay tin cũng xin đem binh giúp sức.
Tá» hoà n-công khiến Quản-trá»ng dẫn má»™t đạo binh Ä‘i trÆ°á»›c để đón binh hai nÆ°á»›c Trần và Tà o . Còn mình thì Ä‘i vá»›i Thấp-bằng , VÆ°Æ¡ng-tá» Thà nh-phủ và Äông quách-Nha, thống lãnh đại binh, hẹn há»™i nhau nÆ¡i đất Thượng-kỳ.
Quản-trá»ng lãnh mệnh kéo quân ra Ä‘i.
Quản-Trá»ng vốn có má»™t ngÆ°á»i tiểu-thiếp tên TÄ©nh-nÆ°Æ¡ng, nà ng nầy tuy pháºn quần thoa, nhÆ°ng lại thông minh há»c rá»™ng. Vì váºy Quản-trá»ng Ä‘i đâu cÅ©ng Ä‘em nà ng theo hầu.
Ngà y kia, Quản-trá»ng vừa kéo binh đến núi Dao-sÆ¡n, bá»—ng gặp má»™t ngÆ°á»i chăn trâu, mình mặc áo cá»™c , đầu Ä‘á»™i nón rách ngồi trên lÆ°ng trâu, gõ sừng ca hát.
Quản-trá»ng nghe tiếng ca biết không phải là ngÆ°á»i tầm thÆ°á»ng khiến quân sÄ© Ä‘em rượu thịt đến cho.
NgÆ°á»i chăn trâu ăn xong há»i quânsÄ© :
- Tôi muốn được yết kiến quan Tể-tướng.
Quân sĩ đáp :
- Xe của quan Tê-tÆ°á»›ng đã Ä‘i xa rồi. Váºy thì cứ ăn cho no mà thôi, cần chi phải gặp mặt.
NgÆ°á»i chăn trâu nói :
- Tôi có má»™t lá»i muốn nói cùng quan Tể-tÆ°á»›ng.
Quân sÄ© há»i :
- Lá»i gì ? Nếu chỉ nói má»™t lá»i thì bá»n ta nói giúp cho cÅ©ng được.
NgÆ°á»i chăn trâu nói :
- Nước trong leo léo
Quân sÄ© Ä‘em lá»i ấy nói lại vá»›i Quản-trá»ng.
Quản-trá»ng không hiểu gì cả, liá»n há»i TÄ©nh-nÆ°Æ¡ng.
Tĩnh-nương nói :
- Thiếp có nghe, xưa có một bà i thơ "Nước trong" .
Bà i thÆ¡ ấy có câu rằng : "NÆ°á»›c trong leo lẻo , cá lá»™i giữa dòng, ngÆ°á»i đến triệu ta , ta cÅ©ng bằng lòng". à chừng ngÆ°á»i ấy muốn ra là m quan.
Quản-trá»ng khiến dừng xe lại , rồi sai ngÆ°á»i đòi gã chăn trâu đến há»i .
Gã chăn trâu cúi đầu thi lễ chứ không lạy .
Quản-trá»ng há»i tung tÃch, ng Æ°á»i chăn trâu nói :
- Tôi là Ninh-thÃch, ngÆ°á»i đất Vệ, được nghe T Æ°á»›ng-quốc là kẻ Æ°a hiá»n, chuá»™ng sÄ©, nên tìm qua n Æ°á»›c TỠđể tiến thân, ngặt không có ai tiến dẫn nên phải chăn trâu cho ngÆ°á»i trong là ng mà nuôi sống .
Quản-trá»ng thá»-thách trình-Ä‘á»™ há»c thức .
Ninh-thÃch ứng đáp rất rà nh mạch.
Quản-trá»ng nói :
- Kẻ hà o-kiệt lúc chÆ°a gặp váºn cÅ©ng khó thi thố tà i năng của mình được. Äại binh của Chúa-công ta cÅ©ng sắp đến đây , ta viết cho nhà ngÆ°Æ¡i má»™t phong thÆ¡ , nhà ngÆ°Æ¡i an lòng ở đây mà chá», lúc nà o Chúa-công ta đến, hãy xin yết kiến mà trình thÆ¡ , ắt Ä‘ ược trá»ng dụng .
Nói xong Quãn-trá»ng viết má»™t phong thÆ¡ , trao cho Ninh-thÃch.
Ninh-thÃch lãnh thÆ¡ , rồi ở nÆ¡i núi Dao-sÆ¡n chăn trâu nhÆ° cÅ© .
Cách ba ngà y sau, đại binh của TỠhoà n-công kéo đến .
Ninh-ThÃch lại gõ sừng trâu ca hát vang trá»i .
Hát rằng :
Mặt ThÆ°á»ng-lan nhấp nhô đá trắng
Thân lý-ngư thầm lặng xuôi dòng
Äá»i không hiá»n-sÄ©
Äất thiếu minh-quân
Thương thân, ta lại tủi thầm
Hởi con trâu trắng
Hơi cụm rừng thâm
Hùng anh sống với âm thầm mãi ư ?
Tá» hoà n-công nghe giá»ng ca lấy là m lạ , khiến kẻ tả hữu bắt dẫn đến há»i thăm há» tên, quê quán.
Ninh-thÃch tâu :
- Tôi ngÆ°á»i nÆ°á»›c Vệ, lÆ°u lạc nÆ¡i đây .
Tá» hoà n-công há»i :
- Ngươi là một đứa chăn trâu, cớ sao lại dám chê bai thiên hạ ?
Ninh-thÃch nói :
- Tôi đâu có chê bai . Tôi chỉ tiếc rằng Ä‘á»i nay không có ngÆ°á»i hiá»n.
Tá» hoà n-công há»i :
- Sao ngÆ°Æ¡i lại dám chê rằng "Ä‘á»i thiếu minh-quân" , trong lúc Thiên-tá» nhà Châu Ä‘ang trị vì thiên-hạ, còn ta má»™t nÆ°á»›c chÆ° hầu già u mạnh, trên phục tùng Thiên-tá», dÆ°á»›i chế-ngá»± chÆ°-hầu Ä‘em lại thái bình cho thiên hạ .
Ninh-thÃch nói :
- Má»™t minh-quân tất phải biết mình, hiểu ngÆ°á»i rõ được thá»i bình, thấy được lúc biến, Ä‘em ân-đức rãi khắp nhân gian, lấy lòng nhân mà trị thiên hạ. NhÆ° nhà Châu hiện nay váºn nÆ°á»›c má»—i lúc má»™t suy, trong thì dân tình không phục, ngoà i thì chÆ° hầu bất tuân, tà i trị nÆ°á»›c không có, sao gá»i là minh-quân ? Äến nhÆ° Chúa-công, giết anh ruá»™t mình mà cÆ°á»›p ngôi , mượn uy thiên-tỠđể chế ngá»± chÆ° hầu, nlÆ°ng chÆ° hầu Ä‘á»u không phục, sao gá»i là già u mạnh ?
Tá» hoà n-công nghe nói ná»—i giáºn mắng lá»›n :
- Äứa thất phu, dám nói cà n.
Liá»n hô kẻ tả hữu bắt Ninh-thÃch Ä‘em chém.
Ninh-thÃch không chút sợ hãi, ngÆ°á»›c mặt lên trá»i than :
- Ngà y xÆ°a vua Kiệt giết Long-bà ng, vua Trụ giết Tỉ-can, nay tôi cùng vá»›i hai ông ấy kể là ba ngÆ°á»i ?
Thấp-bằng thấy thế tâu với TỠhoà n-công :
- NgÆ°á»i ấy lá»i nói không dua mị, lòng không sợ uy nghiêm, chắc không phải là kẻ tầm thuá»ng, xin Chúa-công chá»› nên giết.
Tá» hoà n-Công sá»±c nghÄ© lại cÆ¡n giáºn đã nguôi, bÆ°á»›c tá»›i mở trói cho Ninh-thÃch, và nói :
- Ta thá» nhà ngÆ°Æ¡i đó thôi . Nhà ngÆ°Æ¡i quã là má»™t ngÆ°á»i khà phách.
Ninh ThÃch thò và o túi lấy phong thÆ° của Quản-trá»ng dâng cho Tá» hoà n-công.
Tá» hoà n-công tiếp lấy Ä‘á»c.
Trong thư viết :
Tôi phụng mệnh Ä‘em quân qua núi Dao-sÆ¡n , có tiếp được má»™t ngÆ°á»i nÆ°á»›c vệ, tên là Ninh-thÃch. NgÆ°á»i nầy là má»™t nhân tà i trong thiên hạ , không phải những kẻ chăn trâu tầm thÆ°á»ng, xin Chúa-công thu dụng, đừng để ngÆ°á»i ấy Ä‘i nÆ°á»›c khác mà hối tiếc.
TỠhoà n-công nói :
- Nhà ngÆ°Æ¡i đã có bức thÆ° của Trá»ng-phụ sao không tâu trình cho sá»›m ?
Ninh-thÃch nói :
- Tôi nghe nói vua hiá»n chá»n ngÆ°á»i ngay , tôi trung chá»n Chúa có đức . Nếu Chúa-công ghét ngÆ°á»i thẳng , Æ°a kẻ nịnh , thì thà tôi chết Ä‘i còn hÆ¡n là đưa thÆ° để được trá»ng dụng.
Tá» hoà n-công rất đẹp lòng, truyá»n ngồi và o má»™t cá»— xe theo sau .
Tối hôm ấy đóng quân lại nghÄ©, Tá» hoà n-công sai thắp Ä‘uốc tìm mÅ© áo Tá» phong chức cho Ninh-ThÃch.
Thụ-điêu tâu :
- Từ đây đến nÆ°á»›c Vệ không xa, xin Chúa-công đợi đến đó há»i xem Ninh-thÃch quả là ngÆ°á»i hiá»n không đã, rồi sẽ phong cÅ©ng chẳng muá»™n.
TỠhoà n-công nói :
- Äã nghi thì không nên dùng, mà đã dùng thì đừng nghi. Giả thá» Ninh-ThÃch trÆ°á»›c kia có má»™t và i lá»—i nhá» Ä‘i nữa, nay ta cÅ©ng không nên vì lá»—i nhỠấy mà bá» phà má»™t nhân tà i.
Nói xong, ngay đêm ấy, phong cho Ninh-thÃch là m quan Äại-phu, lại khiến cùng vá»›i Quản-trá»ng coi việc quốc-chánh.
Ninh-thÃch lạy tạ lui ra.
Tá» hoà n-công truyá»n tấn binh.
Chẳng bao lâu, đại-binh của Tá» hoà n-công đã kéo đến biên-giá»›i nÆ°á»›c Tống , hợp vá»›i binh các nÆ°á»›c chÆ°-hầu đông nhÆ° kiến cá».
Tá» hoà n-công há»p các tÆ°á»›ng bà n kế lấy thà nh.
Ninh-thÃch tâu :
- Chúa-công phụng mệnh Thiên-tá» Ä‘em binh chế-ngá»± chÆ°-hầu . Mục Ä‘Ãch bắt há» phục tùng chứ không phải chiếm đất. Ấy váºy quân lá»±c chỉ là m cho ngÆ°á»i ta sợ uy chứ không mến phục. Theo ý tôi, chá»› nên đánh vá»™i . Tôi dẫu hèn mạt, dám xin Ä‘em ba tấc lưỡi mà bảo vua nÆ°á»›c Tống phải giảng-hòa.
Tá» hoà n-công nghe theo, truyá»n đóng quân lại, sai Ninh-thÃch và o trÆ°á»›c nghị hòa vá»›i Tống hoà n-công.
Ninh-thÃch ngồi má»™t chiếc xe nhá» Ä‘em theo mấy tên gia-nhân thẳng đến ThÆ°-DÆ°Æ¡ng , xin và o yết-kiến.
Tống hoà n-công há»i Äái thúc-bì :
- Ninh-thÃch là ngÆ°á»i thế nà o ?
Äái thúc-Bì thÆ°a :
- Tôi nghe ngÆ°á»i ấy là má»™t kẻ chăn trâu, được Tá»-hầu má»›i dùng là m quan, tất ngÆ°á»i ấy có tà i ứng đối.
Tống hoà n-công nói :
- Váºy thì nên đối xá» nhÆ° thế nà o ?
Äái thúc-bì thÆ°a :
- Xin Chúa-công triệu và o lấy lá»… mà đãi, để xem ý tứ Ninh-ThÃch nhÆ° thế nà o. Nếu va có Ä‘iá»u chi lá»— mãng, tôi sẽ vuốt giải mão là m hiệu, Chúa-công khiến võ-sÄ© bắt giam lại. NhÆ° thế mÆ°u của TỠắt phải hÆ° .
Tống hoà n-công gáºt đầu khen phải, truyá»n võ-sÄ© mai phục xong xuôi , rồi má»›i cho Ninh-thÃch và o.
Ninh-thÃch mặc áo rá»™ng, thắt Ä‘ai lá»›n ung dung bÆ°á»›c và o xá Tống hoà n-công má»™t cái.
Tống hoà n-công ngồi yên không đáp lễ.
Ninh-thÃch ngÆ°á»›c mặt lên trá»i than :
- Nước Tống đã đến lúc nguy khốn rồi.
Tống hoà n-công nghe nói, lấy là m lạ há»i :
- Ta là m đến bá»±c Thượng-công, phẩm tráºt đứng trên các chÆ°-hầu , trong nÆ°á»›c binh hùng tÆ°á»›ng mạnh, dân chúng an vui , sao gá»i là nguy khốn .
Ninh-thÃch nói :
- Hiá»n-hầu có thể sánh được vá»›i Châu-công ngà y xÆ°a chăng ?
Tống hoà n-công nói :
- Châu-công là báºc thánh, ta là m sao sánh được.
Ninh-thÃch nói :
- Châu-công ngà y xÆ°a, trong lúc thiên-hạ thái bình thế mà còn phải hết lòng trá»ng ngÆ°á»i hiá»n-sÄ© . Lúc Ä‘ang ăn cÆ¡m, nghe ngÆ°á»i hiá»n sÄ© và o vá»™i nhả miếng cÆ¡m, để ra tiếp đón . Trong lúc Ä‘ang tắm nghe ngÆ°á»i hiá»n sÄ© đến vá»™i vẫy nắm tóc để ra má»i. Nay Hiá»n-hầu là dòng dõi má»™t nÆ°á»›c đã mất rồi, lại gặp buổi loạn lạc, các liệt-quốc tranh hùng, dẫu bắt chÆ°á»›c nhÆ° Châu-công, hết lòng cầu kẻ sÄ© , chÆ°a chắc hiá»n sÄ© đã chịu đến, huống hồ lại còn tá»±-đắc, kiêu căng thì những lá»i trung-trá»±c có bao giỠđến trÆ°á»›c mặt hiá»n-hầu
được . Thế mà lại không cho là nguy khốn sao ?
Tống hoà n-công nghe nói sững sá», giây lâu má»›i đứng dáºy , nói vá»›i vẻ ăn năn :
- Ta má»›i lên ngôi, chÆ°a được nghe lá»i giáo huấn của quân-tá», váºy xin tiên sinh miá»…n chấp.
Thúc-bì đứng hầu một bên thấy Tống hoà n-công đã tỠý xiêu lòng, vội đưa tay vuốt giải mão. Nhưng vuốt đến đôi ba lần mà Tống hoà n-công vẫn không thèm nói tới.
Tống hoà n-công há»i Ninh-thÃch :
- Chăng hay tiên-sinh đến đây có Ä‘iá»u chi dạy bảo tôi chăng ?
Ninh-thÃch nói :
- Nay Thiên-tá» suy-yếu, chÆ° hầu Ä‘oạt quyá»n, việc tranh chấp cà ng ngà y cà ng khốc liệt, dân gian đồ thán. Tá»-hầu không nỡ để cho thiên hạ lâm cảnh tóc tang, phải phụng mệnh Thiên-tá» liên kết chÆ°-hầu để lo việc tÆ°Æ¡ng thân và trách phạt. Hiá»n-hầu bá»™i tÃn là m cho Thiên tá» nổi cÆ¡n thịnh ná»™, nên sai chÆ° hầu đến đây vấn tá»™i. Nếu Hiá»n-hầu cá»± vá»›i binh triá»u thì chÆ°a đợi giao binh đã thấy được lẽ thắng phụ rồi.
Tống hoà n-công há»i :
- Theo sở kiến của Tiên-sinh thì việc nầy phải thế nà o ?
Ninh-thÃch nói :
- Theo ý tôi, Hiá»n hầu nên dùng chút đỉnh lá»… váºt mà cầu hôn . Trên chẳng trái vá»›i Châu-vÆ°Æ¡ng, dÆ°á»›i vẫn đặng quyá»n cùng minh-chúa. NhÆ° thế nÆ°á»›c Tống không cần phải Ä‘á»™ng binh mà vẫn vững và ng thÆ° non Thái.
Tống hoà n-công nói :
- TrÆ°á»›c kia ta đã không trá»n Æ°á»›c, nữa đêm kéo quân bá» vá» không dá»± há»™i. Nay Tá»-hầu đã Ä‘em binh đến đây biết có chấp thuáºn việc hòa Æ°á»›c của ta chăng ?
Ninh-thÃch nói :
- Tá»-hầu là má»™t ngÆ°á»i đại nhân đại Ä‘á»™, không kể đến lá»—i lầm của kẻ khác. TrÆ°á»›c đây Lá»—-hầu không chịu dá»± há»™i, sau đến xin ăn thá» nÆ¡i đất Kha, Tá»-hầu vẫn Ä‘em đất Vân-dÆ°Æ¡ng trả lại. Huống chi Hiá»n-hầu là kẻ đã có lòng đến dá»± há»™i, lẽ nà o Tá»-hầu lại không cho giảng hòa .
Tống hoà n-công há»i :
- Bây giá» phải dùng những lá»… váºt chi để cống hiến ?
Ninh-thÃch nói :
- Là má»™t kẻ đại nhân đại Ä‘á»™, không bao giá» xem của cải là trá»ng . Hiá»n-hầu chỉ dùng má»™t váºt má»n cÅ©ng Ä‘Å© .
Tống hoà n-công mừng rỡ, sai sứ mang lá»… váºt xin hòa Æ°á»›c vá»›i Tá».
Äái thúc-bì hổ thẹn lui ra.
Sứ Tống đến trại Tá» dâng mÆ°á»i cặp bạch-ngá»c, ngà n nén và ng ròng, mà tạ tá»™i.
TỠhoà n-công nói :
- Có chỉ mạng của Thiên-tá», ta đâu dám tá»± chuyên. Phải cáºy đại thần của Thiên-tá» chuyển tấu vá» triá»u Châu má»›i đặng.
Bèn giao những và ng ngá»c ấy lại cho ÄÆ¡n-miệt.
ÄÆ¡n-miệt nói :
- Quân hầu đã rá»™ng lòng tha lá»—i, nay lại cáºy tôi chuyển tấu vá» triá»u, tôi đâu dám từ chối.
Tá»-hầu tin cho Tống hoà n-Công hay để sắm sá»a qua triá»u Châu, rồi các nÆ°á»›c thâu binh vá».
|
25-12-2009, 05:17 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Äông Chu Liệt Quốc
Tác giả: Phùng Mộng Long
hồi 19
Trịnh lệ-công láºp mÆ°u vá» nÆ°á»›c
Châu huệ-vương tìm kế phục thù
Tá»-hầu kéo binh vá» nÆ°á»›c, mở tiệc khao quân .
Quãn-Trá»ng tâu rằng :
- Từ ngà y nhà Châu thiên sang Äông-đô đến nay, các nÆ°á»›c chÆ° hầu không nÆ°á»›c nà o mạnh bằng Trịnh. Kinh-đô nÆ°á»›c Trịnh là nÆ¡i Äông-quách, chá»— ấy phÃa trÆ°á»›c có núi Trung-sÆ¡n, phÃa sau có sông Hà , phÃa hữu có sông Lạc, phÃa tả có sông Tá», tháºt là nÆ¡i hiểm địa.
Hơn nữa, từ lúc Trịnh trang-công thắng được Tống và Hứa, lại kết thân với Sỡ là nước tiếm xưng vương-hiệu, đất rộng binh hùng. Hai nước ấy cấu kết với nhau, nước TỠta khó bỠthắng được.
Tá» hoà n-công há»i :
- Như thế thì biết là m thế nà o cho hai nước ấy tùng phục ?
Quản-trá»ng nói :
- Nhất định phải hạ cho được Sở. Mà muốn hạ Sở trước phải dẹp Trịnh.
TỠhoà n-công nói :
- Ta vẫn biết Trịnh là nơi cốt yếu, muốn thâu đoạt đã lâu, song không biết dùng kế gì đặng.
Ninh-thÃch nói.
- Công-tá» Äá»™t bên nÆ°á»›c Trịnh, trÆ°á»›c kia lên ngôi chỉ có hai năm, bị Tế-Túc Ä‘uổi ra nÆ°á»›c ngoà i, cÆ° trú nÆ¡i đất Lịch. Hiện nay nÆ°á»›c Trịnh, Công-tá» Nghi Ä‘ang ở ngôi. Tế-Túc là tôi mà dám Ä‘uổi Chúa, Công-tá» Nghi là em mà chiếm ngôi anh đó trái là lá»…. Xin Chúa-công cho ngÆ°á»i đến đất Lịch Ä‘Æ°a Trịnh-Ä‘á»™t vá» nÆ°á»›c , láºp lên ngôi, ắt Trịnh-Ä‘á»™t phải mang Æ¡n Chúa-công mà tùng phục nÆ°á»›c Tá» .
Tá» hoà n-Công khen phải, khiến Tân tu-vô Ä‘em hai trăm binh ra đóng đồn nÆ¡i đất Lịch , rồi sai ngÆ°á»i đến tỠý vá»›i Trịnh-Ä‘á»™t.
Lâu nay Trịnh-Ä‘á»™t nghe Tế-Túc đã qua Ä‘á»i thÆ°á»ng cho ngÆ°á»i dò xét tình hình nÆ°á»›c Trịnh để tÃnh việc phục nghiệp, xảy được tin nÆ°á»›c Tá» muốn giúp mình vá» nÆ°á»›c, lòng mừng khôn xiết cho ngÆ°á»i đến đón Tân tu-vô và o thà nh thết đãi.
Trong lúc Ä‘ang ăn uống, Tân tu-vô há»i :
- Chẳng hay nước Trịnh hiện nay ai thay cho Tế-túc ?
Trịnh-đột đáp :
- Thay Tế-Túc là Thúc-Thiêm. NgÆ°á»i nầy có tà i trị nÆ°á»›c , nhÆ°ng không có tà i cầm binh.
Giữa lúc ấy, bỗng có quân và o báo rằng :
- Kinh-thà nh nÆ°á»›c Trịnh vừa xảy ra má»™t chuyện rất lạ : PhÃa trong cá»a Nam môn có má»™t con rắn dà i tám thÆ°á»›c, đầu xanh Ä‘uôi và ng, cắn lá»™n vá»›i má»™t con rắn phÃa ngoà i cá»a dà i hÆ¡n má»™t trượng, đầu Ä‘á» Ä‘uôi xanh. Hai con cắn nhau đến mÆ°á»i bảy ngà y thì con rắn trong bị con rắn ngoà i cắn chết. Con rắn ngoà i chạy thẳng và o thà nh, đến nhà Thái-Miếu thì biến mất. Thiên hạ đến xem đông nghẹt, nhÆ°ng chẳng ai dám lại gần.
Tân tu-vô nghe nói đứng dáºy chức mừng Trịnh-Ä‘á»™t :
- NhÆ° thế chắc chắn hiá»n-hầu sẽ khôi phục được ngôi nÆ°á»›c Trịnh.
Trịnh-Äá»™t há»i :
- Sao ngà i biết được ?
Tân tu-vô đáp .
- Con rắn ngoà i cá»a tức là hiá»n-hầu, vì hiá»n-hầu là anh, nên rắn ấy dà i hÆ¡n má»™t trượng, còn con rắn trong cá»a tức là Công-tá» Nghi. Công-tá» Nghi là em nên có tám thÆ°á»›c. Äến ngà y thứ mÆ°á»i bẩy , con rắn bên trong chết, nghÄ©a là từ khi hiá»n-hầu bá» ngôi đến nay đã mÆ°á»i bảy năm, nay trở vá» phục-quốc được thà nh công. Äó là điá»m trá»i cho biết trÆ°á»›c.
Trịnh-đột mừng rỡ nói :
- Nếu quả đúng nhÆ° váºy, dầu trá»n Ä‘á»i tôi chẳng đám quên Æ¡n Tá»-hầu .
Nói xong, rót rượu Ä‘Æ°a má»i Tân tu-vô uống .
Hai ngÆ°á»i rất tÆ°Æ¡ng đắc.
Sáng hôm sau , Tân tu-vô bà n vá»›i Trịnh-Ä‘á»™t Ä‘em quân lẻn vá» lấy đất Äại-lăng.
Quan giữ thà nh Äại-lăng là Phó-Hà , nghe được tin Trịnh-Ä‘á»™t kéo quân đến đánh , vá»™i Ä‘iểm quân khai thà nh đối địch .
Chẳng ngá» Tân tu-vô phục binh nÆ¡i phÃa sau, trà n và o chiếm thà nh .
Phó-hà tưởng quân Trịnh-đột, sau biết được có binh TỠgiúp sức , liệu thế không chống lại, phải xin đầu hà ng.
Trịnh-Ä‘á»™t vốn căm há»n Phó-Hà trong mÆ°á»i bảy năm qua, đã giữ thà nh rất gắt chống lại quân mình, nên truyá»n quân Ä‘em chém
Phó-Hà la lớn :
- Nếu muốn vá» nÆ°á»›c Trịnh mà Chúa-công Ä‘em giết tôi tháºt là thất sách .
Trịnh-Ä‘á»™t nghe nói, liá»n bảo Ä‘ao phủ thủ dừng lại há»i :
- Ngươi có kế gì hay sao
Phó-hà nói :
- Tôi có thể lấy đầu Công-tỠNghi được !
Trịnh-đột lắc đầu nói :
- NgÆ°Æ¡i là má»™t tiểu-tÆ°á»›ng, tà i cán, mÆ°u mô chi mà là m được chuyện đó , chẳng qua ngÆ°Æ¡i tham sanh úy tá», kiếm lá»i gạt ta để khá»i chết mà thôi.
Phó-hà nói :
- Quyá»n chÃnh trong nÆ°á»›c ngà y nay thuá»™c vá» tay Thúc-thiêm. Tôi cùng vá»›i Thúc-thiêm thân nhau lắm. Nếu Chúa-công không chê tôi bất tà i, để tôi sống, tôi sẽ vá» bà n mÆ°u vá»›i Thúc-thiêm giết Công tá» Nghi Ä‘em đầu nạp cho Chúa-công.
Trịnh-đột hét to :
- Tên lão tặc ! Äừng gạt ta. Mi muốn trở vá» bà n vá»›i Thúc-Thiêm Ä‘em quân đến đây chống cá»± vá»›i ta, ta đã biết rõ.
Nói rồi truyá»n Ä‘ao-phủ-thủ Ä‘em chém.
Tân tu-vô cản lại, nói :
- Vợ con Phó-hà nay còn trên đất Äại-lăng nầy. Ta hãy giam lại để là m tin .
Phó-hà nghe nói quỳ móp xuống đất rên rỉ :
- Vợ con tôi còn đó, chẳng lẽ tôi ham sống một mình, bỠvợ bỠcon tôi sao .
Nói xong ngÆ°á»›c mặt lên trá»i thá».
Lúc đó Trịnh-Äá»™t má»›i tin , truyá»n quân mở trói thả Ä‘i.
Äêm ấy, Phó-Hà lẻn vá» Kinh-đô nÆ°á»›c Trịnh , và o yết kiến Thúc-thiêm.
Trông thấy Phó-Hà , Thúc-thiêm ngạc nhiên há»i :
- Nhà ngÆ°Æ¡i Ä‘ang trấn thủ Äại-lăng sao lại vỠđây ?
Phó-hà nói :
- Tá»-hầu sai tÆ°á»›ng Tân tu-vô Ä‘em quân Ä‘Æ°a Công-tá» Äá»™t vá» nÆ°á»›c , nay đã chiếm được Äại-lăng . Nay mai ắt đại binh kéo đến Kinh-thà nh. Ngà i nên là m cách nà o chém được Công-tá» Nghi, Ä‘em đầu dâng cho Công-tá» Äá»™t thì má»›i khá»i mất ngôi Công-khanh. Vả lại Công-tá» Äá»™t là anh đáng lý phải ở ngôi má»›i thuáºn.
Thúc-thiêm ngẫm nghĩ một lúc rồi nói :
- TrÆ°á»›c kia ta đã có ý Ä‘Æ°a Công-tá» Äá»™t là vua cÅ©, vá» nÆ°á»›c nối ngôi, nhÆ°ng bị Tế-túc ngăn cản . Nay Tế-túc đã thác, việc nầy không khó.
Phó-hà há»i :
- Nếu váºy thì liệu kế nà o ?
Thúc-thiêm nói :
- Tin cho binh Tá» kéo đến. Lúc đó ta giả đò mở cá»a thà nh Ä‘em quân đối địch, tất nhiên Công-tá» Nghi phải lên mặt thà nh đứng xem . Nhà ngÆ°Æ¡i theo hầu, rút gÆ°Æ¡m chém đầu Công-tá» Nghi, còn ta , ta mở cá»a rÆ°á»›c Công-tá» Äá»™t và o tôn lên ngôi .
Hai ngÆ°á»i bà n tÃnh xong, máºt sai ngÆ°á»i báo tin vá»›i Trịnh-Ä‘á»™t.
Phó-hà lại và o ra mắt Công-tỠNghi, nói :
- Quân Tá» giúp Công-tá» Äá»™t chiếm được Äại-lăng rồi .
Công-tá» Nghi giáºt mình nói :
- Thế thì phải viết thư qua nước Sở cầu cứu mới được.
Thúc-thiêm bên ngoà i tuân lệnh , nhÆ°ng bên trong cố ý chần chá», đã hai ngà y mà không sai sứ qua nÆ°á»›c Sở. Bá»—ng có tin quân Tá» kéo đến vây thà nh.
Thúc-thiêm xin phép Công-tỠNghi khai chà nh chống cự, rồi hẹn Phó-Hà lên mặt thà nh mà phòng giữ.
Công-tỠNghi lầm kế, cũng theo Phó-Hà lên mặt thà nh xem xét binh tình. Vừa đến nơi Phó-hà rút gươm đâm Công-tỠNghi một nhát, ngã quỵ xuống đất tắt thở.
Bên ngoà i Thúc-thiêm mở cá»a , đón Công-tá» Äá»™t và Tân tu-vô , và o Thanh-cung bắt hai con của Công-tá» Nghi giết Ä‘i, rồi cùng nhau tôn Công-tá» Äá»™t lên ngôi, lấy hiệu cÅ© xÆ°ng là Trịnh lệ-công.
NgÆ°á»i nÆ°á»›c Trịnh lâu nay vẫn mến Trịnh lệ-công , nên dân tình vẫn được yên ổn.
Trịnh lệ-công cảm tạ Tân tu-vô, lo việc đãi đằng, khao thưởng binh TỠrồi tiễn Tân tu-vô vỠnước.
Lúc bấy giỠTrịnh lệ-công mới đòi Phó-Hà đến nói :
- NgÆ°Æ¡i giữ đất Äại-lăng trong mÆ°á»i bẩy năm, cố sức cùng ta chống cá»±, tháºt đã hết lòng vá»›i chúa cÅ©. Nay tham sống, sợ chết, vì ta mà giết bá» vua cÅ©, nhÆ° thế ngÆ°Æ¡i là má»™t kẻ nham hiểm, tâm địa không biết đâu mà lÆ°á»ng. Ta phải giết nhà ngÆ°Æ¡i Ä‘i, má»›i khá»i lo háºu hoạn.
Nói xong, truyá»n võ sÄ© Ä‘em Phó-Hà ra chém, còn vợ con thì cho vá».
Nguyên-phồn trÆ°á»›c kia tán thà nh việc láºp Công-tá» Nghi, nay sợ Trịnh lệ-Công bắt tá»™i nên xin từ chức .
Trịnh lệ-Công sai ngÆ°á»i đến trách mắng .
Nguyên-phồn thắt cổ tá»± váºn.
Trịnh lệ-công lại bắt trị tá»™i những ngÆ°á»i Ä‘uổi mình khi trÆ°á»›c.
CÆ°á»ng-thủ trốn và o nhà Thúc-thiêm, nhá» Thúc-thiêm xin cho má»›i khá»i , nhÆ°ng cÅ©ng phải bị chặt chân.
Äịnh-Thúc trốn sang nÆ°á»›c Vệ, nhÆ°ng cách ba năm sau Trịnh lệ-công lại cho triệu vá».
Thúc-thiêm vẫn giữ chức ChÃnh-khanh, Äổ-thúc và SÆ°-thúc Ä‘á»u được phong chức Äại-phu.
NgÆ°á»i nÆ°á»›c Trịnh gá»i là "tam lÆ°Æ¡ng" nghÄ©a là ba ngÆ°á»i hiá»n.
Äây nói qua việc Sở văn-vÆ°Æ¡ng, từ khi lấy được nÆ°á»›c Tức, bắt nà ng Tức-Vỉ là m vợ , đêm ngà y ấp ủ không rá»i. Chỉ ba năm mà sanh đặng hai con. NgÆ°á»i lá»›n là Hùng-hi, ngÆ°á»i nhá» là Hùng-váºn.
Trong ba năm trá»i , Tức-Vỉ không nói chuyện vá»›i Sở văn-vÆ°Æ¡ng câu nà o. Sở văn-vÆ°Æ¡ng lấy là m lạ, má»™t hôm cố há»i Tức-Vỉ vì cá»› gì mà không chịu nói. Tức-Vỉ chỉ ứa nÆ°á»›c mắt, không đáp.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng năn nỉ hết lá»i, nà ng má»›i tấm tức thÆ°a :
- Thần thiếp phải thỠhai chồng, đã không biết giữ tiết thì còn mặt mũi nà o mà chuyện trò với ai .
Sở văn-vương nói :
- Việc nầy cÅ©ng bởi Sái-hầu trÆ°á»›c kia giá»›i thiệu phu-nhân cho ta, nên ngà y nay má»›i sanh ra thảm cảnh nầy. Ta sẽ vì phu-nhân Ä‘em quân đến bắt Sái hầu Ä‘á»n tá»™i.
Nói xong, cất binh đi đánh nước Sái .
Sái hầu hay tin thất kinh, thân hà nh đến đất Phu , quì móp giữ Ä‘Æ°á»ng đợi Sở văn-vÆ°Æ¡ng đến mà tạ tá»™i. Lại Ä‘em tất cả và ng bạc châu báu trong kho ra mà cống lá»….
Sở văn-vÆ°Æ¡ng nháºn lá»… váºt, rồi rút binh vá».
Vừa vỠđến nước Sở, lại có tin Trịnh lệ-công sai sứ đến tỠviệc mình đã phục-vị và xin cầu hoà .
Sở văn-vÆ°Æ¡ng cả giáºn nói :
- Trịnh-Ä‘á»™t vá» nÆ°á»›c đã hai năm , nay má»›i cho cho sứ đến ra mắt nÆ°á»›c ta tháºt là vô lá»… .
Bèn đem binh phạt Trịnh.
Trịnh lệ-công phải ra ngoà i thà nh tạ tá»™i, xin dâng lá»… váºt, Sở văn-vÆ°Æ¡ng má»›i chịu thâu quân.
Từ đó Trịnh lệ-công sợ oai nÆ°á»›c Sở không dám cho sứ sang chầu nÆ°á»›c Tá». Tá» hoà n-công biết được tâm trạng ấy cho ngÆ°á»i đến trách cứ.
Trịnh lệ-công không biết phải là m sao , bèn sai sứ đến thưa với TỠhoà n-công rằng :
- Chúa-công tôi vì báºn lo việc kiên-thủ sợ binh Sở đến đánh, không có dịp để triá»u cống Tá» . Nếu Minh-công lấy oai trị được nÆ°á»›c Sở thì Chúa tôi má»›i an lòng vâng mạng TỠđược.
Tá» hoà n-công nghe lá»i nói của sứ nÆ°á»›c Trịnh không được khiêm tốn, tức giáºn, bắt giam và o ngục.
Sứ nước Trịnh trốn thoát, vỠnước.
Từ đó, nước Trịnh lại phản, vỠđầu Sở như cũ.
Giữa lúc đó, bên nhà Châu , vua Ly-vương thăng hà , con là Ngân lên nối ngôi, tức Châu huệ-vương.
NhÆ¡n lúc nhà Châu má»›i láºp, các chÆ°-hầu báºn việc Ä‘iếu tang, và chúc tụng vua má»›i, Sở văn-vÆ°Æ¡ng kéo quân quấy nhiá»…u nÆ°á»›c Ba , đánh nÆ°á»›c Thân, là m lắm Ä‘iá»u hiếp chế.
Nước Ba căm thù, kéo quân lẻn sang nước Sở chiếm đất Na .
Tướng giữ đất Na là Diêm-ngao cự không lại bỠthà nh trốn vỠtâu lại với Sở văn-vương .
Sở văn-vÆ°Æ¡ng truyá»n Ä‘em Diêm-ngao ra chém.
Thân tá»™c của Diêm-ngao uất háºn vô cùng, quyết lòng rá»a nhục , má»›i tÆ° thông vá»›i nÆ°á»›c Ba , yêu cầu Ä‘em binh phạt Sở, và hứa sẽ đứng ra là m ná»™i ứng.
Nước Ba nghe theo, cỠbinh kéo đến vây thà nh.
Sở văn-vương thân hà nh đem binh ra đối địch, chẳng ngỠthân tộc của Diêm-ngao lẻn và o vòng binh đốt dinh phá trại.
Binh Sở không đỠphòng nên rối loạn.
Quân nước Ba thừa thế đánh tan được quân Sở.
Sở văn-vương bị một mũi tên nơi gò má , giục xe chạy dà i.
Tuy thắng tráºn, nhÆ°ng nÆ°á»›c Ba là nÆ°á»›c nhá», không dám Ä‘uổi theo, vá»™i vã thâu quân vá» nÆ°á»›c.
Còn thân tộc Diêm-ngao cũng theo vỠnước Ba mà cư trú.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng vỠđến PhÆ°á»›ng thà nh đã nữa đêm, bèn gá»i quan giữ cá»a là Dục-quyá»n khai thà nh đón tiếp.
Dục-quyá»n há»i :
- Chúa-công thắng tráºn chăng ?
Sở văn-vương đáp :
- Không, ta vừa bị thất tráºn.
Dục-quyá»n nói :
- Tiên-vÆ°Æ¡ng xÆ°a ra đánh tráºn nà o cÅ©ng thắng, nay. Äại-vÆ°Æ¡ng thân chinh đánh nÆ°á»›c Ba là má»™t tiểu quốc mà bị thua ắt thiên hạ chê cÆ°á»i. Xin chá»› và o thà nh.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng há»i .
- Việc đã rồi, khanh bảo ta phải là m thế nà o bây giỠ?
Dục-quyá»n nói :
- Gần đây có nÆ°á»›c Hoà ng, không chịu chầu Sở đã lâu , nếu Äại vÆ°Æ¡ng Ä‘em binh đánh nÆ°á»›c Hoà ng mà đắc thắng thì má»›i rá»a bá»›t Ä‘iá»u nhục ấy.
Sở văn-vương quay lại nói với quân sĩ :
- Nếu ta đánh không thắng nước Hoà ng quyết không vỠSở.
Nói xong láºp tức kéo binh sang đánh nÆ°á»›c Hoà ng.
Äến nÆ¡i, Sở văn-vÆ°Æ¡ng cầm trống giục quân tá» chiến .
Quân nÆ°á»›c Hoà ng không là m sao cá»± lại kéo nhau bá» chạy, thây nằm cháºt đất , gÆ°á»›m bỠđầy Ä‘Æ°á»ng.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng truyá»n đóng trại nghÄ© ngÆ¡i.
Äêm ấy , Sở văn-vÆ°Æ¡ng ngÅ© trong dinh , nằm má»™ng thấy Tức-hầu, mặt hầm hầm chạy đến trÆ°á»›c mặt hét lá»›n :
- Ta có lỗi gì mà mi giết ta, xâm chiếm đất ta , gian dâm với vợ ta. Nay ta đã minh oan với thượng-đế rồi !
Nói xong giơ tay tát và o mặt Sở văn-vương một cái.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng giáºt mình thức dáºy, thấy vết thÆ°Æ¡ng nÆ¡i mặt lỡ toét ra, máu
chảy đầm đìa, đau nhức khôn xiết.
Sở văn-vÆ°Æ¡ng liá»n truyá»n lệnh thu quân vá» nÆ°á»›c.
Nhưng vừa vỠđến Thu-địa , thuộc đất Sở , thì từ trần.
Tướng sĩ phò thi thể của Sở văn-vương vỠKinh-đô tẩn liệm, là m ma chay. Con trưởng Sở văn-vương là Hùng-hi lên nối ngôi.
Dục-quyá»n sau khi lo việc ma chay cho Sở văn-vÆ°Æ¡ng tá»± nghÄ© :
- Ta đã hai lần phạm đến chúa ta, dẫu vua không bắt tá»™i, ta cÅ©ng không có quyá»n sống.
Nghĩ rồi kêu con cháu dặn rằng :
- Ta có chết, chúng bây Ä‘em chôn ta nÆ¡i cá»a thà nh, để con cháu Ä‘á»i sau biết ta là ngÆ°á»i gát cá»a .
Nói xong rút gÆ°Æ¡m tá»± váºn .
Hùng-hi Ä‘á»™ng lòng, phong cho con cháu nối Ä‘á»i là m chức Äại-hôn.
Trịnh lệ-Công được tin Sở văn-vương chết, có ý mừng thầm nói :
- Sở văn-vương đã chết, ta không còn lo gì nữa .
Thúc-thiêm nói :
- NÆ°á»›c Trịnh nay phải thần phục nÆ°á»›c ngÆ°á»i, má»™t bên là Tá» , má»™t bên là Sở cố tranh nhau bắt chẹt. Tôi tưởng đó là điá»u quốc-sÄ©. Thuở xÆ°a, tiên-quân ta Hoà n-công, Võ-công, Trang-công Ä‘á»u là m đến bá»±c Khanh-sÄ© nÆ¡i triá»u Châu, đứng đầu liệt quốc , xá» phạt chÆ°-hầu, nay xin Chúa-công và o triá»u Châu nhá» Æ¡n Thiên-tá» gia-phong để lấy oai mà chế lại các chÆ°-hầu thì má»›i khá»i bị ai lấn áp.
Trịnh lệ-công khen phải sai quan Äại-phu là SÆ°-thúc qua Châu triá»u Cống.
Sư Thúc đi chưa được mấy ngà y trở vỠbáo :
- Nhà Châu lúc nầy loạn lắm.
Trịnh lệ-công há»i :
- Sao mà loạn ?
Sư Thúc nói :
- Nguyên trÆ°á»›c kia, vua Trang-vÆ°Æ¡ng nhà Châu yêu nà ng Diên-cÆ¡, có sanh đặng má»™t con là VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi, Châu Trang-vÆ°Æ¡ng mến VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi lắm sai quan Äại-phu Vỉ-quốc là m chức sÆ°-phó để dạy dá»—. VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi có tánh thÃch chÆ¡i trâu. Má»™t mình nuôi trong nhà hÆ¡n hai trăm con trâu, ngà y nà o cÅ©ng cho ăn uống , chăm sóc rất kỹ lưỡng, lại cho trâu mặc toà n là gam vóc, và đặt tên là văn thú.
VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi Ä‘i đâu Ä‘á»u có Ä‘Ã n trâu Ä‘i theo, dáºm nát cả ruá»™ng nÆ°Æ¡ng, vÆ°á»n tược mà không ai dám nói. HÆ¡n nữa VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi còn kết thân vá»›i năm quan Äại-phu là : Vỉ-quốc , Biên-bá, Tá»-cầm, Chúc-quỵ và Thiêm-phủ, là những kẻ có thế lá»±c trong triá»u. Vì váºy trong lúc Châu ly-vÆ°Æ¡ng còn ở ngôi cÅ©ng phải kÃnh nể.
Vừa rồi, vua Huệ-vÆ°Æ¡ng lên ngôi, VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi á»· mình là chú, cà ng lên mặt kiêu ngạo hÆ¡n nữa.
Châu huệ-vÆ°á»›ng rất ghét , tìm cách trấn áp VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi cùng bè đảng. Chẳng ngá» má»™t hôm tên thiện phu là Thạch-tốc, dâng đồ ngá»± thiện không được tinh sạch .
Châu huệ-vướng cách chức không dùng nữa .
Thạch-tốc bất bình nháºp bá»n vá»›i VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi là m ná»™i ứng , bà y mÆ°u cho VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi Ä‘em quân đánh Châu huệ-vÆ°Æ¡ng để cÆ°á»›p ngôi, may nhá» có Châu-công Kỵ-phủ và Châu Bá-Liên cố sức chống giữ nên bá»n VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi bị thua chạy trốn sang đất Tô.
Trịnh lệ-công há»i :
- Chúa đất Tô là ai ?
Sư-thúc đáp : .
- Chúa đất Tô tên Pháºn-sanh, trÆ°á»›c kia có nhiá»u công trạng vá»›i Ä‘á»i Võ-vÆ°Æ¡ng nên được phong là m Tô-công. Äến sau Pháºn-Sanh thác, con Pháºn- Sanh bị nÆ°á»›c Äịch hiếp chế cho nên phải bá» vua thỠđịch . Qua đến Ä‘á»i Châu hoà n-vÆ°Æ¡ng má»›i lấy đất Tô-công phong cho Trịnh, vì váºy Tô-công mất đất Ä‘em lòng oán háºn nhà Châu gặp lúc VÆ°Æ¡ng tá» Äồi trốn sang , bà n mÆ°u mượn binh nÆ°á»›c Vệ để phản loạn. Còn Vệ huệ-công tức Vệ-Sóc trÆ°á»›c kia có cÆ° hiá»m vá»›i vua Châu việc phong láºp cho Kiá»m-Mâu, nên cố lòng giúp sức, cỠđại binh sang đánh . Châu công Kỵ-phủ và Châu bá-Liên cá»± không lại phải phò Châu huệ-vÆ°Æ¡ng chạy sang đất Yên. Hiện nay VÆ°Æ¡ng tá» Äồi đã chiếm ngôi , nhÆ°ng lòng dân không phục. Nếu chúa-công Ä‘em quân đến đất Yên rÆ°á»›c Châu Huệ-vÆ°Æ¡ng vá» Lạc-vÆ°Æ¡ng, khôi phục được vÆ°Æ¡ng-vị thì ắt đặng công lá»›n vá»›i triá»u đình.
Trịnh lệ Công khen phải, những lại nghĩ rằng :
- VÆ°Æ¡ng tá» Äồi là nhu nhược, đặng thà nh công là nhá» sá»± giúp đỡ của nÆ°á»›c Vệ. Nay trÆ°á»›c tiên phải Ä‘em lá»i lẽ phân giải, nếu VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi không nghe
ta sẽ dùng đến binh lực cũng chẳng muộn.
NghÄ© nhÆ° váºy , má»™t mặt sai ngÆ°á»i đến đất Yên đón Châu huệ-VÆ°Æ¡ng , má»™t mặt sai ngÆ°á»i Ä‘Æ°a thÆ° cho VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi.
Thư rằng :
Tôi, Trịnh-Ä‘á»™t, được nghe ngÆ°á»i ta nói : há»… là m tôi phạm đến vua là bất trung, là m em nghịch vá»›i anh là bất thuáºn. NgÆ°á»i đã bất trung bất thuáºn ắt trá»i chẳng dung . Nay VÆ°Æ¡ng-tá» nghe lá»i bá»n dua nịnh, Ä‘uổi thiên-tá» Ä‘oạt ngôi là điá»u quấy. Nếu VÆ°Æ¡ng-tá» biết ăn-năn , rÆ°á»›c Thiên-tá» vá» bó mình chịu tá»™i , sẽ không mất phú-quÃ, xin VÆ°Æ¡ng-tá» nên xét lại.
VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi tiếp được thÆ°, lòng lưỡng lá»±, Vỉ-Quốc quỳ tâu:
- Tâu Bệ-hạ, ngà y nay Bệ-bạ chẳng khác nà o nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘ang cởi trên lÆ°ng cá»p. Nếu bÆ°á»›c xuống ắt bị cá»p phân thây. Vả lại mình Ä‘ang là m Thiên-tá» lại trở xuống là m tôi là chuyện không thể được . Trịnh-Ä‘á»™t muốn lừa Bệ-hạ đó, xin Bệ-hạ chá»› nghe theo.
VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi bèn Ä‘uổi sứ Trịnh trở vá» nÆ°á»›c.
Trịnh lệ-công-tức giáºn há»p lá»±c vá»›i Quắc-công (chúa nÆ°á»›c Quắc) , cất quân phò Châu huệ-vÆ°Æ¡ng kéo đến Lạc-dÆ°Æ¡ng vấn tá»™i.
Quân-sÄ© Vỉ-quốc thất kinh chạy và o cung tâu lại vá»›i VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi.
Lúc đó vÆ°Æ¡ng-tá» Äồi Ä‘ang báºn cho Trâu ăn nên không ra tiếp.
Vĩ-quốc nói lớn :
- Việc nguy cấp lắm rồi !
Nói xong giả mệnh vua sai các tướng đem quân đối địch.
Quân sÄ© nhà Châu vốn không phục VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi nên ra khá»i thà nh Ä‘á»u bá» chạy vá» phÃa Châu huệ-vÆ°Æ¡ng.
Vỉ-Quốc thấy váºy vá»™i vã thảo chiếu sang nÆ°á»›c Vệ cầu cứu . NhÆ°ng tá» chiếu thảo chÆ°a xong, đã nghe quân báo :
- Châu huệ-VÆ°Æ¡ng đã và o thà nh ngá»± triá»u rồi.
Vỉ-Quốc biết không thể thoát ná»—i , liá»n đâm gÆ°Æ¡m và o cổ tá»± váºn .
Chúc-quy và Tá»-cầm bị chết giữa đám loạn quân , còn Biên-bá và Thiá»m-phủ thì bị bá tánh bắt trói Ä‘em nạp.
VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi thì chạy ra cá»a phÃa Tây, khiến Thạch-tốc lùa trâu Ä‘i trÆ°á»›c . NhÆ°ng vì trâu quá máºp nên Ä‘i cháºm , quân Trịnh hay được Ä‘uổi theo bắt lại .
Châu huệ-vÆ°Æ¡ng khiến quân dẫn VÆ°Æ¡ng-tá» Äồi, Biên-Bá , Thiá»m-phủ và Thạch-tốc ra pháp trÆ°á»ng xá» trảm .
Äoạn cắt đất Hô-lao thưởng cho nÆ°á»›c Trịnh, và lấy đất Tá»-Toà n thưởng cho nÆ°á»›c Quắc.
Trịnh lệ-công và Quắc-công cáo từ vỠnước.
Trịnh lệ-công vá» má»›i nữa Ä‘Æ°á»ng bị mang bịnh mà thác .
Quần thần lo việc an-táng rồi tôn Thế-tỠTiệp lên ngôi, hiệu là Trịnh Văn-Công.
Lúc đó, Trịnh lệ-công lại còn có má»™t ngÆ°á»i con tên Công-tá» Huấn, tên chữ là Kỉnh-trá»ng, có chÆ¡i thân vá»›i Công-tá» Ngá»±-khấu . Vá» sau Công-tá» Ngá»±-khấu toan cÆ°á»›p ngôi Trần tuyên-công , nên bị Trần tuyên-công giết Ä‘i . Công-tá» Kỉnh-trá»ng sợ liên luỵ đến mình, bá» nhà trốn sang nÆ°á»›c Tá», được Tá» hoà n-công phong chức Công-chÃnh.
Má»™t hôm, Tá» hoà n-công đến chÆ¡i nhà Kỉnh-trá»ng, uống rượu Ä‘Ã m đạo rất vui . Gặp trá»i tối, Tá» hoà n-công sai thắp đèn lên để uống thêm cho trá»n cuá»™c.
Kỉnh-trá»ng nói :
- Tôi không tÃnh đãi tiệc Chúa-công lúc ban đêm, vì váºy nên không dám đốt đèn, xin Chúa-công miá»…n chấp .
Tá» hoà n-công cÆ°á»i lá»›n, nói :
- Kỉnh-trá»ng giữ lá»… vá»›i ta nhÆ° thế thá»±c là hiếm có .
Nói xong, từ giã ra vá».
Từ ngà y ấy Tá» hoà n-công thÆ°á»ng khen Kỉnh-trá»ng là má»™t hiá»n thần, và cắt đất phong cho Kỉnh-Trá»ng . Äến sau con cháu của Kỉnh-trá»ng nối nghiệp và Kỉnh-trá»ng là Thỉ-tổ của há» Äiá»n.
Lại nhắc qua việc Văn-khÆ°Æ¡ng từ ngà y Tá» tÆ°Æ¡ng-công qua Ä‘á»i, lòng thÆ°Æ¡ng tiếc chẳng cùng. Và cÅ©ng vì thÆ°Æ¡ng tiếc thái quá mà mang tâm bịnh.
Má»™t hôm, ná»™i thị Ä‘Æ°a viên thầy thuốc nÆ°á»›c CỠđến xem mạch Ä‘iá»u trị, Văn-khÆ°Æ¡ng chạnh lòng nhá»› đến chuyện xÆ°a, liá»n lÆ°u vị thầy thuốc lại trong cung để ăn uống và vui hưởng hoan lạc.
Thấy Văn-khương quá dâm dục, biết mình không phải là tay đối thủ, vị thầy thuốc vội từ giã trở vỠnước CỠ.
Văn-khương lại giả cách đi tìm thầy thuốc, ghé qua nước CỠ, đến nhà vị thầy thuốc đó đôi ba phen .
Vị thầy thuốc không biết tÃnh sao phải tìm ngÆ°á»i khác thay mình để là m cho Văn-khÆ°Æ¡ng vừa ý . NhÆ°ng Văn-khÆ°Æ¡ng vẫn không hà i lòng, tiếc rằng không bằng được Tá» tÆ°á»›ng-công thuở trÆ°á»›c.
Qua năm thứ tÆ° của Châu huệ-vÆ°Æ¡ng , bịnh của Văn-khÆ°Æ¡ng cà ng ngà y cà ng nặng, tÃnh không sống được lâu, bèn trở vá» nÆ°á»›c Lá»— mà thác.
Trong lúc lâm chung , Văn-khương trối với con là Lỗ trang-công :
- Con của anh ta đã đặng mÆ°á»i tám tuổi, theo lá»i hứa thuở ná», con nên mau cÆ°á»›i vá», đừng câu chắp. Äược nhÆ° thế mẹ má»›i mát lòng nÆ¡i cá»u tuyá»n.
Lá»— trang-công cúi đầu tuân lá»i mẹ, Văn-khÆ°Æ¡ng lại dặn :
- Nước TỠđương dựng nghiệp bá, oai thế cà ng ngà y cà ng mạnh, con chớ nên bỠviệc giao hảo.
Nói rồi trút hơi thở cuối cùng.
Nhắc đến Văn-khÆ°Æ¡ng, ngÆ°á»i sau có thÆ¡ rằng :
Non nÆ°á»›c đầy vÆ¡i tháºt khó lÆ°á»ng
Ngà n Ä‘á»i còn mãi gái Văn-khÆ°Æ¡ng
Trăm năm miệng túi cà n khôn khép
Lòng chá»a phôi-pha mảnh má hÆ°á»ng.
Lá»— trang-công chôn cất xong, tÃnh theo lá»i di-chúc nghị việc hôn nhân
Quan Äại-phu Tà o-quá»›i can :
- Äại tang chá»a mãn , xin Chúa-công hãy thÆ° thả đã.
Lỗ trang-công nói :
- Lá»i mẹ ta đã dạy, nếu trái lá»i e bất hiếu. Song cÆ°á»›i vợ trong lúc tang chế lòng ta không an. Váºy thì, chỠđến giáp năm sẽ tÃnh việc ấy.
Qua năm sau, Lá»— trang.Công cho ngÆ°á»i qua Tá» cầu hôn.
TỠhoà n-công nói :
- Lá»—-hầu chá»a mãn tang. Xin chỠđến hai năm nữa đã.
Và o năm thứ bảy của Châu huệ-vÆ°Æ¡ng, Lá»— trang-công hết tang mẹ thì đã ba mÆ°Æ¡i bẩy tuổi, má»›i cÆ°á»›i được con gái Tá» tÆ°á»›ng-công Ä‘em vá» Lá»—, tức là nà ng Ãi-khÆ°Æ¡ng.
Từ ngà y Khương-thị vỠLỗ, TỠvà Lỗ giao-hảo rất thân thiết.
TỠhoà n-công lại khiến Lỗ trang-công hiệp binh đánh nước Từ và nước Nhung.
Hai nÆ°á»›c nầy không dám chống cá»±, phải Ä‘em lá»… váºt triá»u cống, chịu là m tôi nÆ°á»›c Tá».
|
|
|
Từ khóa được google tìm thấy
|
ãàçïðîì, áèçíåñ, âÿçàíèå, đông chu liệt quốc, đông chu liet quoc prc, dong chau liet quoc 4vn, dong chau liet quoc pdf, dong chau liet quoc.prc, dong chu liet epub, dong chu liet quoc, dong chu liet quoc 4vn, dong chu liet quoc pdf, dong chu liet quoc prc, dong chu liet quoc. prc, dong chu liet quoc.epub, êàìèí, ebook dong chu liet quoc, èñòîðèÿ, ïåñíÿ, ïèêàï, ïëèòêà, ïîòòåð, îòêðûòêè, ïðîãíîç, ïðîñòèòóòêè, ôåäåðàëüíàÿ, òåñòû, ýëåêòðîìîíòàæ |
| |