|
|
10-09-2008, 02:40 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
Hồi thứ hai mươi
Äất Trà ng An Khuông Siêu Nhân cao hứng
Cá»a Vu Hồ NgÆ°u Bố Y chết Ä‘Æ°á»ng
Khuông Siêu Nhân nhìn thấy tá» công văn thì mặt tái ngắt tháºt là :
Äầu nhÆ° bị vỡ là m hai mảnh
NÆ°á»›c lạnh tê ngÆ°á»i giá»™i buốt xÆ°Æ¡ng. Tuy ngoà i miệng không nói ra, nhÆ°ng Khuông đã nghÄ© thầm trong bụng: ta đã phạm và o hai tá»™i trong những tá»™i kể ở đây. Nếu nó bị lục vấn, há»i kỹ đầu Ä‘uôi, thì ta là m thế nà o
Ngay đó Khuông Siêu Nhân và Cảnh Lan Giang từ biệt ngÆ°á»i kia rồi Ä‘i ra Ä‘Æ°á»ng. Cảnh Lan Giang cÅ©ng từ biệt Khuông trở vá» nhà .
Khuông vá» nhà băn khoăn má»™t đêm, không sao ngủ được... Vợ há»i vì sao, Khuông không dám nói thá»±c, mà chỉ nói:
- Ta nay Ä‘á»— cống sinh, cần phải lên kinh để là m quan. Mình ở nhà má»™t mình tháºt không tiện. Ta phải Ä‘Æ°a mình vá» Lạc Thanh cùng ở vá»›i mẹ ta để ta có thể lên kinh nháºm chức. Nếu công việc xong xuôi, ta sẽ cho ngÆ°á»i Ä‘Æ°a mình lên.
Vợ nói:
- Mình cứ Ä‘i là m quan. Em sẽ ở đây, má»i mẹ vá» nữa cho có bạn. Chứ bây giá» mình bảo em vá» quê thì em có quen công việc nhà quê đâu, vá» là m sao được?
- Mình tháºt không hiểu cái gì cả. Khi ta ở đây thì còn kiếm ra đồng tiá»n; chứ khi nà o ta Ä‘i rồi mình là m sao mà sống? Thầy ở bên ấy sinh sống cÅ©ng cháºt váºt còn có tiá»n đâu mà nuôi mình được? Vả chăng, ta không thể nà o Ä‘Æ°a mình đến đấy được. Ở đấy cháºt chá»™i. Mình phải nhá»› rằng nay ta đã là m quan thì mình tức là má»™t vị phu nhân. Mình ở đấy thì con ra thể thống gì. Thôi, mình cứ vá» nhà mẹ ta mà ở. Bây giá» ta cho thuê lại cái nhà nà y lấy bốn mÆ°Æ¡i lạng. Ta lấy má»™t Ãt là m lá»™ phà lên kinh. Còn bao nhiêu mình cứ Ä‘em vá» gá»i ở hiệu buôn của anh ta. Má»—i tháng lấy ra má»™t Ãt mà tiêu. Ở nhà ta cái gì cÅ©ng rẻ. Ngà y nà o mình cÅ©ng có thể ăn gà , cá, thịt, vịt. Có gì là trở ngại đâu?
Vợ hai ba lần từ chối không chịu vá» là ng. Thấy chồng cứ thúc bách suốt ngà y, má»—i lần má»™t gấp, vợ bèn vùng vằng la khóc om sòm. Khuông không cần vợ Ä‘i hay không, cứ chá» ngÆ°á»i hà ng sách cho thuê cái nhà và đem tiá»n vá». Vợ cÅ©ng vẫn khăng khăng không chịu. Khuông nhỠông gia và bà gia đến khuyên vợ, nhÆ°ng bà gia cÅ©ng không nghe. Riêng ông gia thấy chà ng rể sẽ là m quan nên chẳng hiểu đầu Ä‘uôi, mắng con gái má»™t tráºn cho là không biết tÃá gì. Vợ Khuông không biết là m thế nà o Ä‘Ã nh phải chịu. Khuông thuê má»™t chiếc thuyá»n, Ä‘em tất cả đồ đạc trong nhà lên thuyá»n nhá» anh vợ Ä‘Æ°a vợ vá» nhà . Lại viết má»™t bức thÆ° cho anh ruá»™t nói rằng vợ mình sẽ Ä‘em vốn bá» và o hiệu buôn để có thể hà ng ngà y lấy ra má»™t Ãt mà chi dùng. Ngà y ra Ä‘i, vợ khóc lóc thảm thiết, bái biệt cha mẹ xuống thuyá»n.
Khuông Siêu Nhân cÅ©ng thu tháºp hà nh lý lên kinh ra mắt cụ Lý là m cấp sá»± trung. Cụ Lý mừng rỡ. Khi há»i, thấy Khuông đã có lÆ°Æ¡ng lại được chá»n và o hạng cống sinh báºc Æ°u và o thái há»c nên lại cà ng vui mừng há»›n hở. Lý nói:
- Triá»u đình sắp mở khoa thi lấy ngÆ°á»i là m giáo táºp(Chức tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i giáo sÆ°) ta Ä‘ang lo việc ấy. Chắc chắn thế nà o anh cÅ©ng Ä‘á»—. Anh hãy Ä‘em hà nh lý đến đây ở vá»›i ta và i hôm.
Khuông Siêu Nhân vâng dạ mang hà nh lý sang.
Và i ngà y sau, Lý há»i Khuông Siêu Nhân xem y đã có vợ chÆ°a. Khuông nghÄ© thầm: thầy ta là vị quan to, nếu mình nói rằng ông gia của mình là má»™t sai nhân ở nha môn quan tuần vÅ© thì sợ thầy sẽ khinh và cÆ°á»i mình.
Khuông trả lá»i:
- Con chưa vợ.
- Tuổi anh đã lá»›n mà vẫn chÆ°a vợ! NhÆ° thế là cháºm rồi đấy để ta kiếm cho má»™t đám.
Chiá»u hôm sau, Lý sai má»™t quản gia già và o thÆ° phòng nói vá»›i Khuông:
- Cụ lá»›n có lá»i thÆ°a vá»›i ông! Hôm qua, ông nói rằng chÆ°a có phu nhân. Cụ có má»™t cô cháu ngoại gá»i cụ bằng cáºu, cụ lá»›n bà nuôi nấng ân cần từ thuở nhá», năm nay tuổi má»›i mÆ°á»i chÃn, tà i mạo tuyệt vá»i. Cô ta hiện nay ở đây và cụ lá»›n muốn gá»i gả cho ông. Bao nhiêu tiá»n phà tổn vá» việc cÆ°á»›i xin cụ lá»›n sẽ lo liệu hết, ông không phải báºn tâm gì cả. Cụ lá»›n sai con đến để há»i ý kiến ông.
Nghe xong, Khuông Siêu Nhân giáºt mình đánh thót má»™t cái. Trong bụng nghÄ© muốn thÆ°a lại rằng mình đã có vợ. NhÆ°ng nhÆ° thế thì lại trái vá»›i lá»i vừa nói hôm qua, Khuông cÅ©ng muốn bằng lòng Ä‘i, nhÆ°ng lại sợ trở ngại. Äá»™t nhiên nghÄ© đến: có má»™t vở tuồng vá» Thái trạng nguyên đã có vợ rồi lại lấy thêm con quan tể tÆ°á»›ng há» NgÆ°u. NgÆ°á»i ta xÆ°a nay vẫn cho đó là má»™t câu chuyện lý thú. Váºy có gì là không được? Khuông liá»n bằng lòng.
Lý mừng lắm và o bà n vá»›i phu nhân chá»n ngà y là nh tháng tốt, treo đèn kết hoa, cho cô cháu gái má»™t số của hồi môn và i trăm lạng và gả cho Khuông Siêu Nhân. Äến ngà y ấy, trống chiêng inh á»i, Khuông Ä‘á»™i mÅ© sa tròn, mang Ä‘ai và ng, Ä‘i già y Ä‘en ra lạy quan cấp sá»± trung và phu nhân. Tiếng nhạc nhẹ nhà ng Ä‘Æ°a và o Ä‘á»™ng phòng. Khi cất cái khăn che mặt vợ ra, Khuông thấy vợ mình, tức là Tân tiểu thÆ°, nhan sắc nhạn sa cá lặn, trăng thẹn hoa nhÆ°á»ng. Không những ngÆ°á»i đẹp mà đồ cÆ°á»›i lại chỉnh tá», tháºt là má»i vẻ má»i Æ°a. Bây giá» Khuông bà ng hoà ng nhÆ° ngÆ°á»i nhìn thấy nà ng tiên ở giao Ä‘Ã i, nà ng Hằng Nga từ trên vầng trăng bay xuống, hồn bay phÆ¡i phá»›i ra ngoà i chÃn từng mây.
Từ đấy, Khuông sống cuá»™c Ä‘á»i gấm vóc rèm châu, vui sÆ°á»›ng vá»›i ngÆ°á»i vợ má»›i, hưởng phúc trá»i luôn mấy tháng ròng.
Không ngá», sau khi thi Ä‘á»— giáo táºp, Khuông phải vá» tỉnh để lấy giấy chứng nháºn. Khuông Siêu Nhân không biết là m sao, Ä‘Ã nh gạt nÆ°á»›c mắt từ biệt Tân tiểu thÆ° trở vá» Chiết Giang. VỠđến thà nh phố Hà ng Châu, công việc đầu tiên là đến thăm nhà ông gia cÅ© há» Trịnh. NhÆ°ng vừa và o nhà thì Khuông rất Ä‘á»—i ngạc nhiên vì ông gia hai mắt khóc Ä‘á» ngầu. NgÆ°á»i anh của Khuông là Khuông Äại Ä‘ang ngồi đấy, còn bên cạnh là bà gia Ä‘ang kêu trá»i gà o đất. Khuông bối rối vái chà o ông gia, và há»i anh:
- Anh đến đây bao giá»? Tại sao thầy mẹ Ä‘á»u khóc nhÆ° thế?
Khuông Äại nói:
- Hãy Ä‘em hà nh lý và o đã, rá»a mặt uống trà rồi anh nói cho mà nghe.
Khuông rá»a mặt xong Ä‘i và o chà o bà gia. NhÆ°ng bà ta Ä‘áºp bà n, Ä‘áºp ghế vừa khóc vừa nhiếc:
- Má»i tai há»a Ä‘á»u là do mà y gây ra hết cả! Con tao má»m mại, xinh đẹp nhÆ° thế, mà y Ä‘em giết nó Ä‘i!
Khuông bấy giá» má»›i hiểu rằng ngÆ°á»i vợ há» Trịnh của mình đã chết. Y vá»™i và ng chạy ra nhà ngoà i há»i anh. Khuông Äại nói:
- Từ khi chú Ä‘i rồi, thÃm vá» nhà . ThÃm là ngÆ°á»i rất tốt nên mẹ rất yêu rất thÃch. NhÆ°ng thÃm vốn là ngÆ°á»i tỉnh thà nh không quen công việc nhà quê. Thấy mẹ và chị là m việc, thÃm cÅ©ng không muốn ngồi không, không muốn mẹ và chị phải chăm sóc đến mình. Vì thế mà nghÄ© ngợi nhiá»u quá và ho ra máu. May nhá» mẹ còn mạnh, săn sóc thÃm được. NhÆ°ng chÃnh vì váºy, thÃm lại cà ng áy náy. Sức khá»e má»—i ngà y má»™t kém, trong là ng lại không có thầy thuốc ra hồn, cho nên mắc bệnh chÆ°a đầy má»™t trăm ngà y thì mất. Anh vừa đến đây. Ông Trịnh bà Trịnh nghe tin liá»n khóc. Khuông nghe xong cầm nÆ°á»›c mắt không được, bèn há»i:
- Việc chôn cất như thế nà o?
- ThÃm mất Ä‘i, nhà không còn má»™t đồng tiá»n. Anh cÅ©ng không lấy ra được đồng nà o ở hiệu buôn. Mà dù có lấy ra thì cÅ©ng không sao lo liệu được đủ. Không biết là m thế nà o, Ä‘Ã nh phải lấy áo quần, quan tà i để dà nh cho mẹ mà chôn cất cho thÃm.
- Như thế cũng được.
- Khâm liệm rồi, nhà không có chá»— để, Ä‘Ã nh phải để tạm ở sau miếu đợi chú vá». Nay chú vỠđây tháºt vừa gặp dịp. Chú mau mau thu xếp hà nh lý cùng anh vá» nhà .
- Bây giá» chÆ°a đến lúc chôn cất. Hiện nay em còn mấy lạng bạc. Anh Ä‘em vá» xây thêm hai tầng gạch xung quanh quan tà i cho nhà em, xây cho nó chắc chắn để có thể chịu được và i năm. NhÆ° lá»i ông gia của em vừa nói, nhà em bây giá» là phu nhân rồi, anh vá» nhà thuê ngÆ°á»i vẽ cho má»™t bức hình mÅ© phượng, áo thêu. Äến ngà y giá»—, anh bảo con gái em thắp hÆ°Æ¡ng để cho linh hồn nhà em cÅ©ng ngáºm cÆ°á»i nÆ¡i chÃn suối. Ngà y trÆ°á»›c khi em vá» nhà , em có may cho mẹ má»™t cái áo thêu. Nếu có bà con thân thÃch đến nhà thì bảo mẹ mặc áo ấy để tá» rằng mình không phải nhÆ° là ngÆ°á»i ta. Còn anh ở nhà thì cÅ©ng bảo ngÆ°á»i ta gá»i bằng “ôngâ€. Bất kỳ việc gì thì cÅ©ng phải giữ lấy thể thống, không có thể tá»± hạ thấp mình được. Em rồi sẽ nháºn chức. Lúc ấy sẽ má»i anh chị cùng lên hưởng phú quà vinh hoa.
Khuông Äại nghe thấy nói thế mà y quáng mắt hoa gần nhÆ° muốn ngất Ä‘i và hứa là m đúng nhÆ° lá»i em trai dặn. Buổi tối, nhà ông Trịnh lo cÆ¡m rượu cho Khuông Siêu Nhân và Siêu Äại ngủ ở đây. Hôm sau, y Ä‘i mua Ãt đồ vặt và đưa ra mÆ°á»i lạng bạc cho anh Ä‘em vá» nhà .
Ba bốn ngà y sau, Cảnh Lan Giang và ông Tưởng giữ việc hình ở huyện đến thăm Khuông. Thấy nhà ông Trịnh cháºt chá»™i, há» muốn má»i Khuông đến má»™t quán trà . Bây giá» Khuông Siêu Nhân không còn là chà ng Khuông ngà y xÆ°a nữa. Tuy ngoà i miệng không nói ra, nhÆ°ng trong ý thì Khuông không chịu đến quán trà .
Cảnh Lan Giang đoán biết ý ấy nói:
- Khuông tiên sinh ở đây đợi lấy giấy chứng nháºn rồi Ä‘i là m quan, bây giá» má»i tiên sinh đến má»™t tiệm trà thì sợ không tiện. Riêng tôi, tôi muốn má»i tiên sinh ăn má»™t bữa tiệc. Bây giá» chúng ta cùng nhau đến má»™t tá»u lâu. NhÆ° thế nó Ä‘Ã ng hoà ng hÆ¡n.
Cảnh Lan Giang liá»n má»i hai ngÆ°á»i cùng đến má»™t tá»u lâu.
Rót rượu xong, Cảnh Lan Giang há»i:
- ThÆ°a tiên sinh, chức giáo táºp tiên sinh là m có thể Ä‘i thẳng lên quan không?
- Sao lại không? Xuất thân nhÆ° thế nà y là đi theo Ä‘Æ°á»ng thẳng. Chức giáo táºp là để dạy con cái những nhà quyá»n quý.
- Nó có nhÆ° các chức dạy há»c bình thÆ°á»ng khác không?
- NhÆ° sao được! NhÆ° sao được! TrÆ°á»ng há»c của tôi nhÆ° nÆ¡i nha môn váºy, có công Ä‘Æ°á»ng, son, má»±c, bút, nghiên Ä‘Ã ng hoà ng bà y ra! Má»—i buổi sáng, tôi lên ghế ngồi. Há»c sinh Ä‘em bà i đến thì tôi chỉ chấm má»™t chấm son và o đấy cho há» Ä‘i. Há»c sinh Ä‘á»u là hạng táºp ấm, tối thiểu là con các quan tam phẩm trở lên và nếu bổ ra là m quan là là m tổng đốc, tuần vÅ©, đỠđốc, trấn thủ cả. NhÆ°ng há» Ä‘á»u phải lạy chà o trÆ°á»›c mặt tôi. Cứ xem nhÆ° ông thầy của tôi thì biết, ông ta là m Tế Tá»u Quốc tá» giám. Ông ta là con quan tể tÆ°á»›ng hiện tại. Quan tể tÆ°á»›ng lại là thái lão sÆ° của tôi. Hôm trÆ°á»›c thái lão sÆ° có bệnh, tất cả triá»u đình đến há»i thăm sức khá»e nhÆ°ng ngà i không tiếp ai, ngà i chỉ có gá»i tôi đến ngồi trên giÆ°á»ng bệnh nói chuyện má»™t lúc rồi ra.
Nghe Khuông nói xong, Tưởng dần dần đứng lên:
- Ông Phan Tam hiện nay còn bị giam giữ. Hôm trÆ°á»›c ông ta hai lần nói vá»›i tôi rằng nghe tin ông trở vá», ông ta muốn gặp má»™t chút để trình bà y tình cảnh khổ cá»±c của mình. Không biết ý ông nhÆ° thế nà o?
- Ông Pham Tam là má»™t ngÆ°á»i “hà o kiệtâ€. TrÆ°á»›c kia khi ông ta chÆ°a bị tá»™i, má»—i lần má»i chúng tôi đến tá»u Ä‘iếm là Ãt nhất ông ta cÅ©ng gá»i Ä‘em lên hai con vịt, đó là không kể bao nhiêu thịt dê, thịt lợn, thịt gà , cá. Chứ cứ cái thứ đồ ăn ở đây thì ông ta không có thèm ăn đâu! Tiếc thay bây giỠông ta mắc nạn! Tôi cÅ©ng muốn đến nhà giam thăm ông ta má»™t chút nhÆ°ng bây giá» tôi không còn nhÆ° lúc còn há»c trò. Mình đã là m việc cho triá»u đình thì phải tuân theo sá»± thưởng phạt của triá»u đình. Nếu nhÆ° đến đó mà thăm thì việc thưởng phạt hóa ra không minh.
Tưởng nói:
- Ông không phải là quan ở đây và ông chỉ đến đấy thăm má»™t ngÆ°á»i bạn, có cái gì là trở ngại đến việc thưởng phạt không minh đâu?
- Tôi nói nhÆ° thế nà y thì tháºt là không tiện. NhÆ°ng đã là tri ká»· vá»›i nhau thì tôi cÅ©ng không giấu giếm gì. Những việc anh Phan là m nếu nhÆ° tôi là quan địa phÆ°Æ¡ng ở đây thì tôi cÅ©ng phải bắt giam. Äằng nà y tôi lại Ä‘i và o nhà giam để thăm anh ta. Thế có phải tôi cho rằng việc xá» lý của triá»u đình là không đúng không? NhÆ° thế không phải là đạo của kẻ là m tôi. Vả chăng, tất cả nha môn ở đây Ä‘á»u biết rằng tôi vỠđây để lấy giấy chứng nháºn. Nếu tôi lại Ä‘i và o thăm thì việc nà y đến tai các quan trên của tôi. Thế là cái thanh danh quan trÆ°á»ng của tôi bị “nhÆ¡ nhuốc†đi. NhÆ° thế thì còn là m việc sao được. NhỠông Tưởng chịu khó nói lại vá»›i anh Phan Tam để anh ta hiểu ná»—i lòng tôi. Chuyến nà y nếu nhÆ° tôi may mắn được bổ đến nÆ¡i nà o tốt, thì má»™t năm, năm sáu tháng tôi sẽ gá»i cho anh mấy trăm lạng bạc để tiêu dùng.
Hai ngÆ°á»i thấy y đã nhất quyết nhÆ° váºy rồi, không còn cách nà o nói lại nữa. Ä‚n xong, má»i ngÆ°á»i ra vá». Tưởng vá» nhà giam Ä‘em câu chuyện kể lại cho Phan Tam.
Nháºn được giấy chứng nháºn, Khuông thu tháºp hà nh lý xuống thuyá»n, thuê má»™t chá»— nằm ở trong khoang để Ä‘i DÆ°Æ¡ng Châu. Y xuống thuyá»n ở bến Äoạn Hà . Khuông xuống thuyá»n, thấy trong khoang có hai ngÆ°á»i, má»™t ngÆ°á»i già , mặc áo tÆ¡, thắt dây lÆ°ng tÆ¡, Ä‘i già y Ä‘á». Má»™t ngÆ°á»i và o trạc trung niên mặc áo mà u lam, già y Ä‘en đế trắng. Hai ngÆ°á»i Ä‘á»u Ä‘á»™i mÅ© vuông. Khuông thấy há» Ä‘á»u là hạng áo mÅ©, bèn vái chà o và cùng ngồi. Há»i há» tên thì ngÆ°á»i già nói:
- Tôi hỠNgưu, tự là Bố Y.
Khuông Siêu Nhân đã nghe Cảnh Lan Giang nói đến tên Ngưu Bố Y nên nói:
- Tôi mong gặp ngà i đã lâu.
Lại há»i đến ngÆ°á»i kia. NgÆ°u Bố Y nói:
- Vị nà y hỠPhùng tự là Trác Am, là vị tân khoa vừa đỗ ở tỉnh nay lên kinh thi hội.
Khuông Siêu Nhân há»i:
- Ngưu tiên sinh cũng lên kinh sao?
- Không. Tôi chỉ đến huyện Vu Hồ ở bên sông thăm mấy ngÆ°á»i bạn. Ông Phùng vá»›i tôi là bạn, ngẫu nhiên gặp nhau trên thuyá»n. Äến DÆ°Æ¡ng Châu thì tôi từ biệt thuê thuyá»n vá» Nam Kinh xuống mãi TrÆ°á»ng Giang. Tiên sinh ở đâu, quý tÃnh là gì và hiện nay Ä‘i đâu?
Khuông Siêu Nhân nói rõ hỠtên, Phùng Trác Am nói:
- À! Thế ra tiên sinh là một nhà là m văn tuyển ở Chiết Giang! Tôi đã được xem qua mấy bộ sách hay của tiên sinh.
Khuông Siêu Nhân nói:
- Tôi cÅ©ng có má»™t Ãt tiếng tăm trong là ng văn. Năm, sáu năm nay, khi tôi đến Hà ng Châu, tôi có là m những tuyển táºp những bà i thi, của những ngÆ°á»i thi cá» nhân, tiến sÄ© và của những ngÆ°á»i có danh tiếng. Tôi có soạn “Tứ thÆ° giảng thoạiâ€, “NgÅ© Kinh giảng thÆ°â€, “Cổ Văn tuyển bảnâ€. Theo con số tôi tÃnh, tôi đã soạn chÃn mÆ°Æ¡i lăm quyển tất cả. Sách nà o in ra cÅ©ng bán đến vạn quyển. SÆ¡n Äông, SÆ¡n Tây, Hà Nam, Thiểm Tây, Bắc Trá»±c, các khách hà ng tranh nhau mua, chỉ sợ không có mà xem. Năm ngoái có má»™t quyển đã in Ä‘i in lại tá»›i ba lần. Không giấu gì hai vị, những ngÆ°á»i Ä‘á»c sách trong năm tỉnh nà y rất kÃnh trá»ng tôi. Há» Ä‘á»u đốt hÆ°Æ¡ng thắp đèn ở án sách gá»i tôi là “tiên nho(Tiên nho: nghÄ©a Ä‘en là nhà nho có danh tiếng đã qua Ä‘á»i nhÆ° Chu Tá», Trình Tá». â€Tá»" chỉ những há»c giả có danh vá»ng lá»›n nhÆ° Khổng Tá», Mạnh Tá». Khuông Siêu Nhân ăn nói khoe khoang cho nên biến thà nh lố bịch, buồn cÆ°á»i) Khuông Tá»".
Ngưu Bố Y nói:
- Có lẽ ông nói lầm! Gá»i “tiên nho†thì phải là ngÆ°á»i đã qua Ä‘á»i rồi. Nay tiên sinh còn sống đấy tại sao lại gá»i nhÆ° thế?
Khuông Siêu Nhân đỠmặt nói:
- Không phải! Nói “tiên nho†cũng như là nói tiên sinh đấy thôi!
NgÆ°u Bố Y thấy thế cÅ©ng không buồn tranh luáºn vá»›i hắn nữa.
Phùng Trác Am nói:
- Có ông Mã Thuần Thượng cũng là m văn tuyển. Ông cho ông ấy như thế nà o?
Khuông Siêu Nhân nói:
- Ông ta là bạn thân của tôi đấy? Ông Mã thì thông thạo “lý pháp†nhÆ°ng thiếu sót vá» tà i năng cho nên sách in ra bán không chạy lắm. Cái việc bán chạy là việc quan trá»ng nhất. Nếu bán không chạy, hiệu sách lá»— vốn. Còn tuyển táºp của tôi thì ở ngoại quốc cÅ©ng Ä‘á»u có cÆ¡?
Nói chuyện mấy ngà y, thuyá»n đã đến DÆ°Æ¡ng Châu. Khuông Siêu Nhân, Phùng Trác Am đổi sang thuyá»n ở Hoà i An Ä‘i VÆ°Æ¡ng Gia Dinh rồi Ä‘i lên kinh.
NgÆ°u Bố Y má»™t mình thuê thuyá»n xuống TrÆ°á»ng Giang, qua Nam Kinh đến Vu Hồ, rồi tìm má»™t cái am nhỠở Phù Kiá»u để ở. Am nà y gá»i là Cam Lá»™. TrÆ°á»›c cá»a có ba gian. Gian giữa thá» Vi Äà Bồ Tát. Gian bên trái khóa chặt, để củi, rÆ¡m. Gian bên phải thông ra má»™t cái sân rá»™ng, Ä‘i và o trong là ba gian Ä‘iện thá». Sau Ä‘iện thá» có hai gian phòng. Má»™t gian là nÆ¡i hòa thượng già ở. Má»™t gian là phòng khách. NgÆ°u Bố Y ở đây. Ban ngà y, NgÆ°u Bố Y Ä‘i thăm bè bạn. Äến tối vá», thắp má»™t Ä‘Ä©a đèn dầu ngâm thÆ¡, Ä‘á»c từ. Hòa thượng thấy NgÆ°u có má»™t mình, thÆ°á»ng thÆ°á»ng pha trà đưa và o phòng cùng ngồi nói chuyện mãi đến canh má»™t, canh hai. Gặp lúc trăng trong, gió mát, hai ngÆ°á»i cùng ra ngồi ngoà i sân nói chuyện xÆ°a rất là tÆ°Æ¡ng đắc. Không ngá» má»™t hôm, NgÆ°u Bố Y mắc bệnh. Má»i thầy thuốc đến. NgÆ°u uống liá»n mấy mÆ°Æ¡i chén, bệnh cÅ©ng không bá»›t. Hôm ấy NgÆ°u má»i hòa thượng và o ngồi bên giÆ°á»ng và nói:
- Tôi là ngÆ°á»i khách xa nhà ngà n dặm. Hiện nay ở đây, nhá» Æ¡n sÆ° phụ chăm sóc. Tôi cÅ©ng không ngá» lại Ä‘au yếu nhÆ° thế nà y. Tôi liệu tôi không sống được nữa. Tôi không có con cái gì, chỉ có má»™t ngÆ°á»i vợ tuổi đã ngoà i bốn mÆ°Æ¡i. NgÆ°á»i bạn cùng tôi hôm trÆ°á»›c đến đây, nay đã lên kinh thi há»™i. NhÆ° váºy sÆ° phụ là ngÆ°á»i cốt nhục, chà thân của tôi. Ở trong hòm tôi có sáu lạng bạc. Nếu tôi chết Ä‘i, phiá»n sÆ° cụ mua cho tôi má»™t cái quan tà i. Còn mấy bá»™ áo quần vải thô đó thì xin sÆ° phụ bán Ä‘i cho. Nhá» mấy vị hòa thượng Ä‘á»c cho tôi má»™t quyển kinh, tụng kinh siêu Ä‘á»™ cho tôi để tôi có thể lên trá»i. Nhá» sÆ° phụ tìm cho má»™t miếng đất đặt linh cữu tôi ở đấy và ở Ä‘Ã ng đầu viết cho mấy chữ: “Ông NgÆ°u Bố Y Ä‘á»i Minh.†Äừng đốt xác tôi Ä‘i. Nếu sau nà y cố hÆ°Æ¡ng, thân thÃch Ä‘em xác tôi vá» nhà được mà chôn thì tôi ở dÆ°á»›i chÃn suối cÅ©ng là cảm kÃch cái Æ¡n của sÆ° phụ.
Hòa thượng nghe váºy hai dòng nÆ°á»›c mắt rÆ¡i lã chã, nói:
- Xin cư sĩ cứ an tâm. Nói việc dữ nhưng sẽ được việc là nh. Nếu cư sĩ có mệnh hệ gì, già nà y xin lo liệu chu tất.
NgÆ°u Bố Y gượng dáºy lấy ở dÆ°á»›i chiếu lên hai quyển sách Ä‘Æ°a cho hòa thượng và nói:
- Hai quyển sách nà y là gồm những lá»i thÆ¡ tôi sinh bình vẫn là m. Nó không đáng giá là bao, nhÆ°ng trong Ä‘á»i tôi chÆ¡i vá»›i ai thì Ä‘á»u có thÆ¡ ở đấy cả. Tôi cÅ©ng không muốn nó mai má»™t Ä‘i, cho nên tôi giao lại sÆ° phụ. Sau nà y nếu có ai truyá»n bá nó giúp tôi thì tôi chết cÅ©ng được nhắm mắt.
Hòa thượng hai tay đỡ lấy quyển sách. Thấy NgÆ°u hÆ¡i thở yếu hẳn, Ä‘ang hấp hối, hòa thượng vá»™i và ng chạy và o phòng mình nấu má»™t Ãt nÆ°á»›c long nhãn và hạt sen, Ä‘em đến cạnh giÆ°á»ng vá»±c NgÆ°u dáºy để cho ăn. NhÆ°ng NgÆ°u không ăn được nữa. NgÆ°u cố gắng húp hai húp rồi quay đầu và o tÆ°á»ng nhÆ° cÅ©. Äến tối cÆ¡n Ä‘á»m lên, NgÆ°u khò khè má»™t hồi rồi tắt thở. Hòa thượng khóc nức nở.
Bấy giá» là ngà y mồng ba tháng tám năm Gia TÄ©nh thứ chÃn(Năm 1530). Trá»i còn nóng, hòa thượng vá»™i và ng lấy tiá»n mua má»™t cái quan tà i, thay y phục cho NgÆ°u, nhá» mấy ngÆ°á»i láng giá»ng quanh am, má»—i ngÆ°á»i má»™t tay giúp việc khâm liệm ở trong phòng. Trong lúc báºn rá»™n, hòa thượng còn Ä‘i và o phòng mình lấy ra bá»™ áo cà sa để mặc và đem mõ đến trÆ°á»›c linh cữu tụng niệm. Khâm liệm xong hòa thượng nghÄ©: Bây giá» tìm đâu ra chá»— đất không? Chi bằng kéo củi, rÆ¡m ra khá»i cái gian phòng kia và để quan tà i và o đấy.
Hòa thượng Ä‘em việc ấy ra bà n vá»›i mấy ngÆ°á»i láng giá»ng rồi cởi cà sa, cùng những ngÆ°á»i hà ng xóm dá»n cÆ¡m, củi và o sân trong và đặt linh cữu và o gian phòng bên trái. Hòa thượng lại lấy má»™t cái bà n đặt lÆ° hÆ°Æ¡ng trÆ°á»›c bà n thá» khóc nức nở.
Sau đó hòa thượng má»i má»i ngÆ°á»i ra ngồi ngoà i sân và nấu nÆ°á»›c chè cho má»i ngÆ°á»i uống. Hòa thượng lại còn nấu cháo, mang đến và i chục cân rượu, miến, Ä‘áºu phụ, rau, nhá» những ngÆ°á»i hà ng xóm nấu há»™. Khi đã bà y biện xong đâu và o đấy, hòa thượng rót rượu trÆ°á»›c linh cữu NgÆ°u Bố Y, lạy mấy lạy và mang các món ăn ra ngoà i sân cho khách ăn. Hòa thượng nói:
- Ông NgÆ°u là ngÆ°á»i xa lạ. Ông ta đã mất ở đây, chẳng để lại cái gì. Bần tăng chỉ có Ä‘á»™c má»™t mình không sao lo liệu tất cả được. A di Ä‘Ã pháºt! Là m các vị báºn mất má»™t ngà y tròn! Bần tăng là ngÆ°á»i tu hà nh thà nh chẳng có thức nhắm, món ăn gì ra hồn! Chỉ có má»™t chén rượu và mấy Ä‘Ä©a rau má»i các vị xÆ¡i. Xin các vị nghÄ© đến việc thiện, còn có gì sÆ¡ suất thì bá» quá Ä‘i cho.
Má»i ngÆ°á»i nói:
- Chúng tôi Ä‘á»u là láng giá»ng lân cáºn cả thôi. Bổn pháºn chúng tôi là phải giúp sÆ° phụ. Chúng tôi đã là m sÆ° phụ mất tiá»n mà chÆ°a giúp được gì nên rất là áy náy. Sao sÆ° phụ lại nói nhÆ° váºy?
Sau khi đã ăn cháo, uống rượu và ăn mấy Ä‘Ä©a thức ăn xong, má»i ngÆ°á»i ra vá». Mấy ngà y sau, hòa thượng má»i tám vị tăng ở chùa Cát TÆ°á»ng đến tụng kinh sám hối cho NgÆ°u Bố Y má»™t ngà y. Từ đấy vá» sau, sáng và chiá»u má»—i ngà y hòa thượng tụng kinh, lúc mở hay đóng cá»a am, bao giá» hòa thượng cÅ©ng đến trÆ°á»›c linh cữu NgÆ°u Bố Y mà thắp hÆ°Æ¡ng rót rượu và gạt nÆ°á»›c mắt vái.
Hôm ấy và o lúc tối, hòa thượng tụng kinh xong định ra đóng cá»a thì thấy má»™t ngÆ°á»i thiếu niên trạc Ä‘á»™ mÆ°á»i sáu, mÆ°á»i bảy tuổi, tay phải cầm má»™t quyển sổ nợ, tay trái cầm má»™t quyển sách đến ngồi dÆ°á»›i chân Vi Äà Bồ Tát Ä‘á»c sách dÆ°á»›i ánh sáng của đèn lÆ°u ly. Hòa thượng cÅ©ng không há»i, để y Ä‘á»c đến canh hai rồi ra vá». Hòa thượng ra đóng cá»a và đi nghỉ. Äến ngà y hôm sau y lại đến Ä‘á»c. Cứ nhÆ° thế bốn năm ngà y liá»n. Hòa thượng ngạc nhiên lắm, thấy y đến cá»a bèn há»i:
- Nà y con! Con là con nhà ai? Tại sao tối nà o cÅ©ng đến đây Ä‘á»c sách?
NgÆ°á»i thiếu niên cúi đầu vái chà o “Lão sÆ° phụâ€, hai tay để ở trÆ°á»›c ngá»±c, nói há» tên của mình.
Nhân phen nà y khiến cho: láºp tâm là m danh sÄ© có chà thì thà nh sá»± là thÆ°á»ng; vô ý sá»a nhà , vÆ°á»n, sáng nghiệp mà thủ thà nh thì khó..
Muốn biết ngÆ°á»i thiếu niên kia tên há» là gì, xin xem hồi sau phân giải.
Last edited by quykiemtu; 16-12-2008 at 05:04 PM.
|
10-09-2008, 02:42 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
Hồi thứ hai mốt
Mạo há» tên, cáºu bé cầu danh;
NhÆ¡ thân thÃch, ông già mắc bệnh.
NgÆ°u Phố Lang đến am Cam Lá»™ Ä‘á»c sách, hòa thượng há»i há» tên là gì, y liá»n vái chà o mà rằng:
- ThÆ°a lão sÆ° phụ, con há» NgÆ°u, ở phố đằng trÆ°á»›c mặt đây. Vì con sinh trưởng ở nhà bà ngoại ở Phố Khẩu, cho nên ngÆ°á»i ta gá»i là Phố Lang. Không may cha mẹ qua Ä‘á»i. Con chỉ còn ông ná»™i năm nay đã ngoà i bảy mÆ°Æ¡i, mở má»™t hiệu buôn hÆ°Æ¡ng nến nhỠđể sinh sống. Má»—i ngà y, ông con giao cho con cái sổ nợ nà y Ä‘i đòi nợ. Con Ä‘i ngang qua trÆ°á»ng há»c, nghe tiếng ngÆ°á»i ta Ä‘á»c sách vui tai cho nên con cÅ©ng ăn trá»™m má»™t Ãt tiá»n trong hiệu để mua sách Ä‘á»c. Con thấy con là m phiá»n sÆ° phụ quả tháºt là không phải.
- Ta vẫn thÆ°á»ng nói có ngÆ°á»i mất tiá»n đón thầy cho con cái há»c mà con cái cÅ©ng không chịu há»c! Bây giá» thì anh trá»™m tiá»n mua sách mà đá»c, tháºt là má»™t việc đáng khen! NhÆ°ng con ngồi ở dÆ°á»›i đất thì lạnh, đèn lÆ°u ly lại không sáng. Ta có cái bà n ở trong Ä‘iện, có cả ngá»n đèn treo ở đấy. Con và o đó mà đá»c thì tốt hÆ¡n.
Phố Lang cảm tạ hòa thượng và bÆ°á»›c và o. Quả nhiên có má»™t cái bà n vuông ở trên treo má»™t ngá»n đèn dầu. Phòng rất là yên tÄ©nh. Phố Lang từ đấy thÆ°á»ng đến am Ä‘á»c sách. Hòa thượng ngồi tÄ©nh tá»a ở phòng bên, đêm nà o y cÅ©ng Ä‘á»c cho đến canh ba.
Má»™t hôm nghe y ngâm thÆ¡, hòa thượng đến há»i:
- Nà y con! Ta tưởng rằng con há»c để Ä‘i thi cho nên mua sách văn chÆ°Æ¡ng để mà đá»c. Không ngá» hôm nay nghe con Ä‘á»c thì lại là thÆ¡. ThÆ¡ thì Ä‘á»c để là m gì?
- Äi buôn nhÆ° con thì mÆ¡ việc thi cá» là m sao được? Chỉ Ä‘á»c và i ba câu thÆ¡ cho nó thanh cao nhuần nhã con ngÆ°á»i thôi.
Hòa thượng thấy y ăn nói khác ngÆ°á»i thÆ°á»ng bèn há»i:
- Con Ä‘á»c thÆ¡ váºy có hiểu được không?
- Nhiá»u chá»— con không hiểu. NhÆ°ng há»… hiểu được má»™t hai câu thì trong lòng thấy hứng thú.
- Con đã thÃch thÆ¡ nhÆ° thế, thì hôm nà o ta sẽ cho con xem hai táºp thÆ¡. Chắc chắn con sẽ cà ng thÃch thú nữa.
- SÆ° phụ nói thÆ¡ ở đâu? Cho con xem vá»›i! Hòa thượng cÆ°á»i mà rằng:
- Khoan đã! Äợi và i hôm nữa hẵng xem.
Qua má»™t thá»i gian, hòa thượng xuống là ng để tụng kinh, Ä‘i luôn mấy ngà y không vá». Hòa thượng khóa cá»a phòng lại và nhá» Phố Lang giữ há»™ Ä‘iện thá». Phố Lang trong lòng nghi hoặc:
- Sư phụ có những bà i thơ gì mà không chịu cho ta xem là m ta nóng cả ruột?
Phố Lang cứ nghĩ mãi, và nói:
- Ba xin không bằng một trộm.
Chiá»u hôm ấy nhân lúc hòa thượng không ở nhà , y mở cá»a lẻn và o phòng. Thấy ở trên bà n có má»™t cái lÆ° hÆ°Æ¡ng, má»™t Ä‘Ä©a đèn dầu, má»™t chuá»—i trà ng hạt. Trên bà n lại có mấy quyển kinh đã nhà u nát. Xem má»™t lượt không thấy thÆ¡ đâu cả. Phố Lang ngá» vá»±c nói:
- Lẽ nà o sư phụ dối ta?
Y lại tìm ở đầu giÆ°á»ng thì thấy má»™t cái hòm khóa bằng má»™t cái khóa đồng. Phố Lang mở khóa ra thấy có hai quyển bìa gấm gói rất cẩn tháºn trên Ä‘á»: “NgÆ°u Bố Y thi cảoâ€. Phố Lang mừng rỡ, nói:
- Äây rồi!
Y vá»™i và ng lấy sách ra, khóa hòm lại, chạy ra khá»i phòng và đóng cá»a phòng lại nhÆ° cÅ©. NgÆ°u cầm hai quyển thÆ¡ Ä‘em đến dÆ°á»›i ánh đèn xem má»™t lượt, bá»—ng nhiên mặt mà y tÆ°Æ¡i tắn, đứng dáºy hoa tay múa chân. Vì sao? Thì ra hà ng ngà y Ä‘á»c thÆ¡ ÄÆ°á»ng, nghÄ©a thÆ¡ sâu sắc y không hiểu lắm. Còn đây là thÆ¡ của ngÆ°á»i Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i xem ra thì mÆ°á»i phần hiểu được năm, sáu cho nên rất Ä‘á»—i vui mừng. Lại thấy thÆ¡ có những Ä‘á» mục nhÆ°: “Trình tÆ°á»›ng quốc má»— đại nhânâ€, “Nhá»› đốc há»c Chu đại nhânâ€, “Äi chÆ¡i hồ Oanh Äáºu vá»›i Lâu công tỠđồng tặng Thông ChÃnhâ€, “Từ biệt Lá»— Thái SÆ°â€, “Tặng VÆ°Æ¡ng Quan Sátâ€,, ngoà i ra có những bà i thÆ¡ tặng các quan thái thú, tÆ° mã, tri phủ, thiếu doãn v.v... Phố Lang nghÄ© bụng:
- TÆ°á»›ng quốc, đốc há»c, thái sÆ°, thông chÃnh rồi đến thái thú, tÆ° mã, tri phủ Ä‘á»u là tên gá»i những chức quan Ä‘á»i nay. Thế ra chỉ cần biết là m dăm câu thÆ¡ không cần phải há»c há»i Ä‘á»— đạt cÅ©ng có thể tá»›i lui các nhà quan! Tháºt là vinh hạnh!
Lại nghĩ:
- Ông ta há» NgÆ°u, ta cÅ©ng há» NgÆ°u. ThÆ¡ ông chỉ viết Ä‘á»™c có NgÆ°u Bố Y không có tên tháºt. Bây giá» ta cứ cho tên ta và o, lấy hiệu của ông ta. Ta cho thợ khắc hai con dấu đóng lên trên thế là sách nà y đã thà nh của ta rồi! Từ nay ta lấy hiệu là NgÆ°u Bố Y.
Äêm ấy y vá» nhà tÃnh toán xong mừng quá không ngủ được. Hôm sau, y lại lấy trá»™m thêm Ãt tiá»n ở hiệu, chạy đến hiệu khắc của Quách Thiết Bút ở cá»a chùa Cát TÆ°á»ng. Y vái chà o Quách Thiết Bút và ngồi xuống:
- NhỠông khắc cho tôi hai con dấu vuông. Quách Thiết Bút đưa ra một tỠgiấy:
- Xin ông viết tên và hiệu. Phố Lang bá» tên của mình là “Lang†viết má»™t con dấu khắc chìm “NgÆ°u Phố Chi ấnâ€, má»™t con dấu khắc nổi hai chữ “Bố Yâ€.
Quách Thiết Bút cầm tỠgiấy lên nhìn Phố Lang một lượt và nói:
- Ông là ông Ngưu Bố Y?
- Bố Y là tên tự của tôi.
Quách Thiết Bút hoảng hốt chạy ra khá»i quầy hà ng vái chà o má»™t lần nữa, má»i ngồi, rót nÆ°á»›c má»i uống và nói:
- Tôi lâu nay nghe nói có ông NgÆ°u Bố Y trú tại am Cam Lá»™, ông ta không thiết tiếp khách, bạn bè Ä‘á»u là những vị tai to mặt lá»›n. Xin lá»—i thất lá»…, xin lá»—i! Tôi xin khắc dấu biếu ông, và không dám lấy tiá»n. Ở đây có mấy ngÆ°á»i bạn của tôi cÅ©ng ngưỡng má»™ ông, hôm nà o chúng tôi đến hầu thăm.
Phố Lang sợ ông ta đến am sẽ biết rõ tông tÃch nên phải đáp:
- Äược tiên sinh yêu quà nhÆ° thế tôi rất cảm Æ¡n. NhÆ°ng Ä‘á»™ rà y tôi có má»™t ông bạn là m quan ở huyện bên hẹn tôi đến để là m thÆ¡. Tôi phải vắng mặt má»™t Ãt hôm. Äến mai phải Ä‘i sá»›m. Tiên sinh đừng đến là m gì. Khi nà o trở vá», chúng ta sẽ nói chuyện. Còn cái dấu thì để sáng mai tôi cÅ©ng xin lấy luôn.
Quách Thiết Bút vâng lá»i. Hôm sau Phố Lang lấy được con dấu đóng và o sách và đem cất kỹ. Má»—i buổi tối lại Ä‘em sách ra Ä‘á»c ở trong am.
Má»™t buổi chiá»u ngÆ°á»i ông của Phố Lang là cụ NgÆ°u Ä‘ang ngồi rảnh trong là ng, thấy cụ Bốc chủ hiệu buôn gạo ở sát tÆ°á»ng qua chÆ¡i nói chuyện. Cụ NgÆ°u có sẵn rượu thuốc ở trong hiệu, bèn Ä‘i hâm má»™t hồ. Cụ lấy ra hai miếng Ä‘áºu phụ, má»™t Ãt măng khô, dÆ°a muối đặt lên quầy hà ng và bắt đầu nói chuyện.
Cụ Bốc nói:
- Cụ thế mà khá đấy, buôn bán năm nay phát tà i. Cái thằng cháu lá»›n lại lanh lợi. Cụ có ngÆ°á»i nối dõi nhÆ° thế thì tháºt là có phúc sau nà y.
- Cụ nói gì thế! Tôi nay không may con trai và dâu thì chết cả, chỉ còn để lại má»™t thằng cháu quái quá»· ấy vợ con chÆ°a có, năm nay đã mÆ°á»i tám tuổi đầu rồi! Ngà y nà o tôi cÅ©ng bảo nó Ä‘i đòi nợ mà nó thì mãi đến khuya cÅ©ng chÆ°a chịu vá». Nói ra cụ không tin, việc nà y đã nhiá»u lần lắm rồi! Bây giá» nó đã khôn lá»›n rồi, thôi tha hồ mà đi theo bá»n du đãng hÆ° thân mất nết. Nó cứ chÆ¡i bá»i lêu lổng há»ng cả má»™t Ä‘á»i, nhÆ° thế thì sau nà y còn ai lo chôn cất cái thân già nà y nữa?
Nói xong, cụ Ngưu có vẻ rất buồn. Cụ Bốc nói:
- Chuyện đó không khó khăn gì! Nếu nhÆ° ông lo ngại cáºu ta chÆ°a có vợ thì sao không cÆ°á»›i cho cáºu ta má»™t cô vợ để lo liệu cá»a nhà ? Vả chăng việc đó thì sá»›m muá»™n thế nà o cÅ©ng phải lo!
- Ông Æ¡i! Cái nghá» buôn của tôi nuôi miệng ăn chÆ°a đủ, kiếm đâu ra tiá»n mà lo cho nó?
Cụ Bốc trầm ngâm, nói:
- Bây giá» có má»™t nÆ¡i, không biết ông có Æ°ng ý không. Nếu ông Æ°ng thuáºn thì không mất má»™t đồng tiá»n nà o hết.
- Là m gì có cái việc như thế?
- Tôi trÆ°á»›c đây có má»™t gái út gả cho nhà há» Giả là m việc chuyển váºn thóc lúa. Không may nó mắc bệnh mất. Thằng rể của tôi lo buôn bán ở xa để lại má»™t cháu gái ngoại cho tôi nuôi, năm nay mÆ°á»i chÃn, lá»›n hÆ¡n cháu trai cụ má»™t tuổi. Nếu cụ không nghÄ© gì, thì tôi gả cháu gái tôi cho cháu cụ. Tôi vá»›i cụ là chá»— láng giá»ng vá»›i nhau, yêu con ngon của. Tôi cÅ©ng không đòi lá»… váºt, tiá»n bạc gì, cụ cÅ©ng không đòi tôi của hồi môn là m gì, chỉ cần mấy bá»™ áo quần vải to là đủ. Nhà chúng ta ở sát vách nhau, chúng ta chỉ phải mở má»™t cái cá»a là đưa cháu sang. Má»i tiá»n cÆ°á»›i xin Ä‘á»u có thể bá» Ä‘i được.
Cụ NgÆ°u nghe váºy mừng rỡ nói:
- Tháºt thì cụ tốt quá. Ngà y mai tôi sẽ Ä‘Æ°a ngÆ°á»i mối lái sang nhà cụ.
- Cái đó cÅ©ng không cần! Nó không phải cháu ná»™i tôi, tôi vá»›i cụ khách sáo vá»›i nhau là m gì! Bây giá» ngÆ°á»i là m chủ là tôi, ngÆ°á»i là m mối cÅ©ng là tôi. Cụ chỉ phải mua hai cái thiếp. Tôi sẽ Ä‘em thiếp Ä‘á» ngà y sinh tháng đẻ của cháu, cụ nhá» má»™t ngÆ°á»i xem ngà y tốt. NhÆ° thế là công việc xong.
Cụ NgÆ°u nghe váºy liá»n rót má»™t chén rượu Ä‘Æ°a cho cụ Bốc và bÆ°á»›c ra khá»i ghế vái má»™t vái. Ngay đó, công việc bà n xong. Cụ Bốc trở vá» nhà .
Buổi tối hôm ấy, Phố Lang vá» nhà . Cụ NgÆ°u Ä‘em việc nà y nói lại vá»›i y má»™t lượt. NgÆ°u Phố không dám trái lá»i. Sáng hôm sau y viết hai cái thiếp Ä‘á», má»™t cái má»i cụ Bốc là m mối, má»™t cái để xin cô con gái ở nhà há» Giả. Khi nhà gái nháºn được thiếp, bèn Ä‘Æ°a lá số sang. Cụ NgÆ°u nhá» thầy bói há» Từ chá»n ngà y hai mÆ°Æ¡i bảy là ngà y tốt để là m ngà y cÆ°á»›i. Cụ NgÆ°u bán mấy đấu gạo bấy lâu còn giữ lại để mua má»™t cái áo vải ngắn mà u lục lót bông, má»™t cái quần vải Ä‘á», má»™t cái áo ngoà i vải xanh, má»™t cái quần vải tÃm, tất cả bốn cái Ä‘á»u bằng vải. Lại sắm bốn cái đồ trang sức cà i đầu Ä‘Æ°a sang ba ngà y trÆ°á»›c hôm cÆ°á»›i.
Ngà y hai mÆ°Æ¡i bảy, cụ NgÆ°u dáºy từ sáng sá»›m, Ä‘em chăn nệm đặt lên quầy hà ng vì từ nay giÆ°á»ng cụ là ở đấy. Trong nhà chỉ có má»™t gian má»™t chái, chái để quầy hà ng còn lại má»™t gian thì ná»a ngoà i là chá»— tiếp khách và phÃa trong là buồng cô dâu. Sau khi đã nhÆ°á»ng cái giÆ°á»ng của mình cho cháu, cụ NgÆ°u giúp chú rể sá»a soạn chăn, mà n, đệm. Cụ lại còn khiêng má»™t cái bà n nhỠđến đặt ở dÆ°á»›i mái sau nhà , có ánh sáng cá»a sổ rá»i và o để cho cô dâu đặt gÆ°Æ¡ng soi mà chải đầu.
Sau khi dá»n dẹp trong buồng đâu và o đấy rồi, cụ bèn dá»±ng má»™t cái mái bằng chiếu ở sân trong là m nhà bếp. Báºn rá»™n mất má»™t buổi sáng. Sau đó Ä‘Æ°a tiá»n cho NgÆ°u Phố Ä‘i mua các đồ váºt. Cụ Bốc đã sắm sá»a gÆ°Æ¡ng, giá đèn, bình trà , cháºu rá»a mặt, hai cái gối, bảo con cả là Bốc Thà nh gánh đến. Bốc Thà nh đến ngoà i cá»a vái chà o cụ NgÆ°u. Cụ NgÆ°u trong lòng áy náy, má»i ngồi, vá»™i và ng lấy ở sau quầy hà ng ra má»™t cái há»™p Ä‘em ra hai miếng mứt cam và má»™t Ãt kẹo, rót má»™t chén trà cầm hai tay Ä‘Æ°a cho Bốc Thà nh và nói:
- NhÆ° thế nà y tháºt là là m phiá»n anh quá, lòng tôi áy náy hết sức!
- Bác không nên nói thế. Việc nà y là việc của cháu.
Nói xong, ngồi xuống uống trà .
Bá»—ng thấy NgÆ°u Phố đầu Ä‘á»™i mÅ© hình miếng ngói má»›i, mình mặc áo xanh má»›i may, Ä‘i đôi già y má»›i ở ngoà i bÆ°á»›c và o. Äằng sau có má»™t ngÆ°á»i nữa tay cầm mấy miếng thịt tÆ°á»›ng, hai con gà , má»™t con cá to, má»™t Ãt măng khô, rau. NgÆ°u Phố thì tay bÆ°ng mỡ, muối và các đồ gia vị. Cụ NgÆ°u nói:
- Äây là cáºu của cháu! Cháu lại mà chà o cáºu Ä‘i.
NgÆ°u Phố đặt đồ đạc xuống, cúi chà o Bốc Thà nh, rồi đứng dáºy cho ngÆ°á»i gánh đồ mấy đồng tiá»n. Còn mình mang các thức ăn xuống bếp.
Vừa lúc ấy Bốc TÃn, con thứ hai của cụ Bốc bÆ°ng má»™t cái hòm sang. Ở trong ấy có đủ kim, chỉ, mặt hà i của cô dâu. Lại Ä‘em đến má»™t cái khay lá»›n. Trên khay có mÆ°á»i cái chén Ä‘á»±ng kẹo bá»c hoa giấy để ngà y mai là m lá»… cúng tổ tiên. Cụ NgÆ°u giữ lại uống trà . NgÆ°u Phố cÅ©ng ra chà o. Bốc Thà nh và em ngồi má»™t lúc rồi từ tạ vá». Cụ NgÆ°u xuống nhà bếp chuẩn bị dá»n tiệc, báºn rá»™n suốt má»™t ngà y.
Äến tối, cụ NgÆ°u thắp hai cây sáp Ä‘á» cao, má»—i cây sáp trang Ä‘iểm thêm mấy bông hoa giấy và má»i hai bà già hà ng xóm Ä‘Æ°a cô dâu và o lạy trÆ°á»›c Ä‘uốc hoa. Cụ NgÆ°u lại bà y má»™t bữa tiệc cho hỠở trong buồng cô dâu để há» cùng cô dâu ngồi ăn. Sau đó, cụ lại đặt má»™t cái bà n ở trong phòng khách, thắp má»™t ngá»n nến, bà y bát Ä‘Å©a ra má»i ba cha con cụ Bốc ngồi. Cụ NgÆ°u trÆ°á»›c tiên rót má»™t chén rượu để cảm tạ trá»i đất, rồi rót má»™t chén nữa Ä‘Æ°a cho cụ Bốc, má»i cụ Bốc ngồi lên ghế trên nói:
- Việc kết hôn nà y trăm sá»± nhá» cụ có lòng yêu. Tôi cảm kÃch khôn xiết. NhÆ°ng chúng ta Ä‘á»u là ngÆ°á»i nghèo cả không là m sao dá»n má»™t bữa tiệc cho nó kha khá. Cho nên chỉ có má»™t chén rượu nhạt. Tôi lại là m phiá»n cả hai cáºu đến đây. Có việc gì xin thứ lá»—i cho.
Cụ NgÆ°u nói xong đứng vái dà i. Cụ Bốc cÅ©ng đáp lá»… lại. Cụ NgÆ°u lại má»i Bốc Thà nh, Bốc TÃn ngồi và o bà n. Hai ngÆ°á»i hai ba lần từ chối má»›i chịu ngồi xuống.
Cụ Ngưu nói:
- Thá»±c ra thì thế nà y không phải là bữa tiệc, nhÆ°ng là chá»— thân thiết chắc các vị cÅ©ng không cÆ°á»i. Nhà chúng tôi không có gì khác ngoà i lá chè và than. Cho nên hôm nay chúng tôi có nấu má»™t ấm chè để giữ các vị cùng ở lại nói chuyện đến canh năm, cho đến khi hai cháu ra lạy chà o. Tôi chỉ biết là m thế để tá» lòng biết Æ¡n sâu sắc.
Cụ Bốc nói:
- Nà y ông! Cháu tôi nó trẻ ngÆ°á»i chÆ°a biết gì là lá»… phép. Cha nó lại không ở đây, của hồi môn thà nh ra cÅ©ng không có. Tôi xấu hổ chết Ä‘i được! Nếu nói chuyện đến sáng thì tôi cÅ©ng xin vâng, vá» mà là m gì?
Tiệc xong, Bốc Thà nh và Bốc TÃn Ä‘á»u trở vá». Cụ Bốc ở lại đến canh năm. Hai vợ chồng ăn mặc xong ra, má»i cụ NgÆ°u ngồi ở trên để cùng lạy. Cụ NgÆ°u nói:
- Nà y cháu! Ông nuôi cháu đến ngà y nay không phải là việc dá»…. Nay may nhá» có ông ngoại cháu giúp ông lo việc trăm năm cho cháu nên cháu đã nên vợ nên chồng. Từ nay trở Ä‘i, tất cả má»i việc trong cá»a hà ng, ông Ä‘á»u giao cho cháu lo liệu hết. Tất cả má»i việc mua bán, lãi lá»— cho vay cháu Ä‘á»u phải tá»± mình lo liệu lấy. Ông thì già mệt rồi, chỉ có thể ngồi xem xét, giúp đỡ cháu trông hà ng. Cháu xem ông nhÆ° ngÆ°á»i già giúp việc váºy. Cháu được má»™t ngÆ°á»i vợ tốt. Ông mong hai vợ chồng cháu sẽ bách niên giai lão, đông con nhiá»u cháu.
Lạy cụ NgÆ°u xong, hai vợ chồng má»i cụ Bốc ngồi lên để nháºn lá»…. Hai ngÆ°á»i lại cúi đầu lạy.
Cụ Bốc nói:
- Nếu cháu ngoại của tôi có là m Ä‘iá»u gì trái, xin anh chỉ bà y cho. Cháu phải kÃnh trá»ng ngÆ°á»i trên, chá»› có trái lá»i cha, lá»i chồng. Cháu là ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà duy nhất trong nhà . Phà m việc gì cÅ©ng phải chăm chỉ, chu đáo, chá»› để cho ông cháu phải lo.
Nói xong cụ Bốc đỡ hai ngÆ°á»i dáºy. Cụ NgÆ°u giữ ông thông gia lại ăn sáng. Cụ Bốc cáo từ ra vá». Từ đấy nhà cụ NgÆ°u có tất cả ba ngÆ°á»i, sống qua ngà y qua tháng.
Sau khi lấy vợ, trong má»™t thá»i gian, NgÆ°u không đến am. Má»™t hôm nhân việc Ä‘i đòi nợ, NgÆ°u thuáºn Ä‘Æ°á»ng Ä‘i ngang qua am. Vừa tá»›i cá»a Phù Kiá»u, trông thấy ở ngoà i cá»a am có năm sáu con ngá»±a, trên ngá»±a Ä‘á»u có hà nh lý, có ngÆ°á»i coi ngá»±a. Äến gần thì thấy ở phÃa tây Ä‘iện Vi Äà có ba bốn ngÆ°á»i ngồi trên ghế dà i, đầu Ä‘á»™i mÅ© lông chiên rá»™ng, mình mặc áo lụa. Tay phải thì vuốt râu, tay trái ve vẩy cái roi ngá»±a, há» ngồi vắt chân cho nên thấy cả cái già y đầu Ä‘en đế trắng. NgÆ°u Phố không dám và o, nhÆ°ng hòa thượng đã nhìn thấy, vá»™i và ng vẫy tay:
- Nà y con! Sao mấy lâu nay không thấy con đến chơi! Ta đang đợi con đến nói câu chuyện đây. Mau mau và o đây!
NgÆ°u Phố thấy hòa thượng gá»i, đánh bạo bÆ°á»›c và o. Thấy hòa thượng đã thu xếp hà nh lý chỉnh tá» nhÆ° sắp Ä‘i đâu NgÆ°u Phố bèn kinh ngạc há»i:
- Sư phụ! Sư phụ mang hà nh lý định đi đâu7?
- Mấy ngÆ°á»i đợi ở ngoà i là do cụ lá»›n Tá» là m đỠđốc ở kinh sai đến. Cụ lá»›n Tá» trÆ°á»›c đây là môn đệ của ta, lúc ta còn ở kinh. Nay cụ đã là m quan to, nên đặc biệt cho ngÆ°á»i má»i ta vá» kinh để coi chùa Bảo Quốc. Ta vốn không muốn Ä‘i, nhÆ°ng vì trÆ°á»›c đây có má»™t ngÆ°á»i bạn của ta chết ở chùa nà y, ông ta có má»™t ngÆ°á»i bạn lên kinh thi há»™i. Ta muốn nhân cÆ¡ há»™i nà y lên kinh để nói vá»›i ngÆ°á»i kia Ä‘em quan tà i ngÆ°á»i nà y vá» nhà mà chôn. NhÆ° thế cÅ©ng là thá»a Ä‘iá»u mong Æ°á»›c của ta. Hôm trÆ°á»›c ta nói có hai quyển thÆ¡ muốn cho con, đó là thÆ¡ của ngÆ°á»i chết nà y. Hiện nay để ở trong hòm. Ta cÅ©ng không có thì giá» mở ra xem. Con cứ mở hòm ra lấy xem. Lại có cái nệm lót giÆ°á»ng và mấy cái đồ vặt vãnh ta không mang Ä‘i được, con giữ há»™, đợi khi ta vá».
NgÆ°u Phố muốn há»i thì mấy ngÆ°á»i kia và o nói:
- Hôm nay trá»i còn sá»›m cần phải Ä‘i và i mÆ°Æ¡i dặm. Xin má»i sÆ° phụ mau mau lên ngá»±a để cho chúng con Ä‘i kẻo trá»….
Nói xong, mang hà nh lý, đỡ hòa thượng lên ngá»±a và mấy ngÆ°á»i nà y cÅ©ng Ä‘á»u nhảy lên ngá»±a Ä‘i theo. NgÆ°u Phố tiá»…n ra ngoà i, chỉ nói được má»™t câu: “Chúc sÆ° phụ lên Ä‘Æ°á»ng bình anâ€, thì Ä‘oà n ngá»±a đã phi nhÆ° bay.
NgÆ°u Phố nhìn không thấy hòa thượng má»›i quay và o, thân hà nh xem lại các đồ váºt, lấy cái khóa ở cá»a phòng của hòa thượng Ä‘em ra khóa cá»a am rồi vá» nhà nghỉ.
Hôm sau y lại đến am, nghĩ bụng:
- Hòa thượng Ä‘i rồi, không còn ai biết nữa. Tại sao ta không nháºn phắt là NgÆ°u Bố Y?
Bèn lấy má»™t tá» giấy viết năm chữ lá»›n: “NgÆ°u Bố Y ở đâyâ€. Và từ đấy, ngà y nà o cÅ©ng đến am.
Má»™t tháng qua, cụ NgÆ°u ngồi trong hiệu không có việc gì là m, má»›i Ä‘em sổ sách ra xem thì thấy số ngÆ°á»i mắc nợ mình không còn lại bao nhiêu. Má»—i ngà y bán được và i chục đồng tiá»n chỉ dùng và o tiá»n gạo, tiá»n củi là hết nhẵn. Sau khi tÃnh toán thấy số tiá»n vốn mÆ°á»i phần đã mất Ä‘i bảy phần, cá»a hà ng nà y sắp đến ngà y đóng cá»a, cụ giáºn lắm chỉ trợn mắt không nói má»™t lá»i. Äến tối NgÆ°u Phố vá» nhà , cụ Ä‘em việc nà y há»i y. NgÆ°u Phố trả lá»i ấp úng, trong miệng chỉ thấy “chi, hồ, giả, dãâ€( Chi, hồ, giả, dã là bốn trợ từ thÆ°á»ng dùng trong văn ngôn nên nói văn ngôn thÆ°á»ng gá»i là “chi, hồ, giả, dãâ€) không đâu và o đâu hết.
Cụ NgÆ°u tức quá sinh ốm. NgÆ°á»i đã già bảy mÆ°Æ¡i tuổi, nguyên khà suy nhược, lại không có thuốc thang tẩm bổ, bệnh chỉ trong mÆ°á»i ngà y là táºn số quy tiên.
Hai vợ chồng NgÆ°u Phố khóc, la ầm Ä©. Cụ Bốc nghe váºy vá»™i và ng chạy sang thấy xác cụ NgÆ°u đặt ở ngoà i cá»a liá»n gá»i:
- Anh!
Và hai dòng nước mắt chảy như mưa. Nhìn thấy Ngưu Phố đứng bên cạnh khóc nức nở không nói ra tiếng, cụ Bốc nói:
- Việc đã như thế nà y không phải là lúc khóc than. Cháu hãy bảo vợ cháu giữ gìn ông cháu, còn cháu thì cùng ta lo liệu việc khâm liệm.
NgÆ°u Phố gạt lệ cảm tạ cụ Bốc. Hai ngÆ°á»i cùng Ä‘i tá»›i má»™t cái hiệu cụ Bốc quen, mua chịu má»™t cái quan tà i, lại mua mấy thÆ°á»›c vải nhá» thợ may cắt áo quần. Äến buổi chiá»u thì khâm liệm. Hôm sau thuê tám ngÆ°á»i khiêng quan tà i Ä‘i đến chá»— phần má»™ của tổ tiên để an táng. Cụ Bốc lại má»i má»™t ngÆ°á»i thầy bói là ông Từ. Cụ cỡi con lừa, cùng Ä‘i vá»›i ông Từ đến huyệt. Nhìn ngÆ°á»i thân hạ huyệt, cụ khóc má»™t hồi rồi cùng thầy bói trở vá», để lại NgÆ°u Phố trông coi phần má»™ ba ngà y.
Cụ Bốc vừa vỠđến nhà thì ngÆ°á»i đủ má»i lá»›p đến đòi tiá»n. Cụ Bốc Ä‘á»u hứa trả cho há». NhÆ°ng khi NgÆ°u Phố vá», nhặt nhạnh trong nhà chỉ còn đủ năm lạng để trả tiá»n áo quan. Ngoà i ra tiá»n vải, tiá»n thợ may, tiá»n ngÆ°á»i khiêng Ä‘á»u không biết lấy đâu ra. Không biết là m thế nà o, NgÆ°u Ä‘Ã nh Ä‘em cầm cái nhà mình ở cho ngÆ°á»i giữ Ä‘áºp nÆ°á»›c ở cầu Phù Kiá»u lấy mÆ°á»i lăm lạng bạc. Sau khi trả má»i thứ nợ, NgÆ°u Phố còn lại hÆ¡n bốn lạng. Cụ Bốc bảo giữ lại để đến tiết thanh minh sang năm đắp má»™ cho cụ NgÆ°u. Thấy NgÆ°u Phố và vợ không có nÆ¡i ở, cụ Bốc dá»n má»™t gian nhà của mình cho hai ngÆ°á»i đến ở để giao nhà lại cho ngÆ°á»i kia. Hôm dá»n nhà , cụ Bốc soạn má»™t bữa cÆ¡m để đón hai ngÆ°á»i vá» và ngồi vá»›i há» má»™t lát. NhÆ°ng nghÄ© đến ngÆ°á»i thân đã chết thì cụ lại nức nở, nghẹn ngà o.
Thấm thoắt đến ngà y ba mÆ°Æ¡i tết. Cụ Bốc sá»a soạn ăn mừng năm má»›i. Dâu, con trong phòng chuẩn bị rượu, đồ ăn và má»™t lò than. Cụ Bốc Ä‘Æ°a mấy cân than cho NgÆ°u Phố bảo NgÆ°u Phố đốt than ở trong phòng. Lại Ä‘Æ°a và o má»™t bà n rượu thịt bảo y láºp bà i vị mà cúng ông ná»™i. Ngà y mồng má»™t đầu năm, lại bảo y Ä‘i ra má»™ đốt và ng giấy. Cụ vừa nói vừa khóc:
- Anh ra ngoà i má»™, thÆ°a vá»›i cụ rằng tôi tuổi già , năm nay trá»i lạnh, tôi không thể ra chúc cụ năm má»›i được.
Ngưu Phố vâng dạ, đi ra.
Äến mãi ngà y mồng ba, cụ Bốc má»›i Ä‘i mừng lại các nhà khác. Sau khi uống và i chén rượu, ăn và i miếng ở nhà bạn, cụ Ä‘i qua cầu Phù Kiá»u. Nhìn thấy nhà ngÆ°á»i giữ Ä‘áºp nÆ°á»›c dán đôi câu đối mừng xuân Ä‘á» chói, cụ không sao cầm được ná»—i lòng, khóc hoà i khóc mãi. Äang định trở vá» thì bá»—ng gặp ngÆ°á»i cháu rể nắm lấy tay cụ má»i và o nhà . NgÆ°á»i cháu gái mặc quần áo đẹp ra chúc mừng năm má»›i. Chà o xong, há» giữ cụ lại uống rượu, ăn bánh nếp. Cụ ăn được hai cái thì thôi. Äứa cháu gái má»i mãi, cụ má»›i lại ăn thêm hai cái nữa. Lúc trở vá» nhà thì gặp phải cÆ¡n gió Ä‘á»™c, cụ biết mình mắc bệnh. Äến tối nhức đầu sốt nóng và phải Ä‘i nằm. Má»i thầy thuốc đến, nói là cụ lo lắng nhiá»u nên sinh chứng Ä‘á»m. NgÆ°á»i thì bảo phải dùng thuốc phát tán.
NgÆ°á»i bảo phải dùng thuốc ôn trung. NgÆ°á»i lại cho là tuổi già phải dùng thuốc bổ, không ai giống ai. Bốc Thà nh, Bốc TÃn hoảng hốt, cả ngà y ở bên cạnh. NgÆ°u Phố sáng chiá»u và o phòng há»i thăm.
Hôm ấy trá»i tối, cụ Bốc nằm trên giÆ°á»ng thấy có hai ngÆ°á»i trèo qua cá»a sổ đến trÆ°á»›c giÆ°á»ng tay cầm má»™t tá» giấy Ä‘Æ°a cho cụ xem. NhÆ°ng lúc cụ há»i má»i ngÆ°á»i, thì tất cả Ä‘á»u trả lá»i rằng không thấy ai cả. Cụ Bốc cầm tá» giấy trong tay, nhìn ra là má»™t danh sách tên ngÆ°á»i viết bằng chữ son, có tất cả ba mÆ°Æ¡i bốn, ba mÆ°Æ¡i lăm tên, tên đầu là NgÆ°u TÆ°Æ¡ng, tên ngÆ°á»i thông gia của cụ, tên chót là Bốc Sùng Lá»… chÃnh là tên của cụ. Cụ lại định há»i ngÆ°á»i mang giấy đến nhÆ°ng chợp mắt má»™t cái, cả ngÆ°á»i lẫn giấy Ä‘á»u không thấy ở đâu.
Nhân phen nà y là m cho cá»a quan giao kết nên chi thân thÃch khôn nÆ°Æ¡ng, Ä‘Æ°á»ng hoạn ngao du, may được há» hà ng khá cáºy.
Muốn biết cụ Bốc tÃnh mạng ra sao hãy xem hồi sau phân giải.
Last edited by quykiemtu; 16-12-2008 at 05:07 PM.
|
10-09-2008, 02:46 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
Hồi thứ hai hai
Nháºn ông cháu, Ngá»c Phố tìm tông;
Ưa giao du, Tuyết Trai lưu khách.
Cụ Bốc nằm ngủ thấy có giấy ở dÆ°á»›i âm phủ gá»i vá», biết rằng số mình đã hết, liá»n gá»i hai con trai và con dâu đến bên cạnh, trối trăng mấy lá»i, kể lại Ä‘iá»u mình vừa thấy. Cụ nói:
- Mau mau đem áo quần lại cho cha mặc! Cha sắp đi đây.
Hai ngÆ°á»i con khóc lóc, vá»™i và ng lấy áo quần ra mặc cho cụ. Mặc xong cụ nói:
- Ta vui mừng, vì thấy cùng ở chung một danh sách với ông thông gia của ta. Ông ta đứng đầu, ta ở cuối. Ông ta đã đi trước ta xa lắm, ta phải theo kịp.
Nói xong, ngÆ°á»i duá»—i ra, đầu ngả xuống gối. Hai con lạy không được. Nhìn ra, thì cụ đã tắt thở. Việc chôn cất đã sẵn sà ng, lại còn phải lo việc ma chay, cúng thất, báo tang, là m rạp cho ngÆ°á»i ta đến Ä‘iếu. NgÆ°u Phố lo việc tiếp khách.
NgÆ°u Phố cÅ©ng có mấy ngÆ°á»i nhà nho là bạn quen biết. Nhân lúc tang gia bối rối, há» cÅ©ng lăn và o ăn uống. Lúc đầu, nhà há» Bốc cÅ©ng vui vui vì có thêm những ngÆ°á»i má»›i quen biết. NhÆ°ng sau thấy hỠđến đông, nhà mình lại là nhà buôn bán, miệng há» cứ nói “chi, hồ, giả, dã†đâu đâu nghe không chịu được. Cho nên nhà há» Bốc cảm thấy chán cứ than phiá»n luôn.
Má»™t hôm, NgÆ°u Phố Ä‘i đến am, cá»a am đóng. Mở ra thì thấy má»™t tá» danh thiếp đút qua khe cá»a rÆ¡i ở dÆ°á»›i đất. NgÆ°u cầm lên xem. Trên tá» danh thiếp viết:
- “Tiểu đệ là Äổng Anh. Khi lên kinh thi há»™i, đến nhà ông Phùng Trác Am, tiểu đệ có được Ä‘á»c những bà i thÆ¡ của ngà i trong lòng khao khát, mong sao được gặp. Tiểu đệ Ä‘i đến đây để tìm ngà i, nhÆ°ng không được gặp, rất lấy là m ân háºn. Sáng mai mong ngà i lÆ°u lại má»™t lát để cho tiểu đệ được thỉnh giáo. Rất hân hạnh.â€
NgÆ°u Phố xem xong biết rằng ngÆ°á»i kia đến tìm NgÆ°u Bố Y. NhÆ°ng thấy trong danh thiếp nói: “Lòng khao khát mong sao được gặpâ€, NgÆ°u Phố Ä‘oán biết ông nà y chÆ°a gặp NgÆ°u Bố Y bao giá», nghÄ© bụng:
- Tại sao ta không cứ nháºn mình là NgÆ°u Bố Y để tiếp ông ta? Rồi lại nghÄ©:
- Ông ta nói rằng ông ta lên kinh thi há»™i, váºy chắc chắn là má»™t ông quan to. Ta phải bảo ông ta đến nhà há» Bốc để gặp ta. NhÆ° thế ta sẽ là m cho anh em há» Bốc khiếp sợ má»™t mẻ chÆ¡i.
Chủ ý đã định, NgÆ°u Phố và o am lấy giấy bút viết má»™t cái thiếp Ä‘á»:
“NgÆ°u Bố Y gần đây ở nhà ngÆ°á»i bà con há» Bốc. Ai đến thăm xin má»i đến hiệu buôn gạo há» Bốc ở đầu Ä‘Æ°á»ng phÃa nam cầu Phù Kiá»uâ€.
Viết xong, NgÆ°u Phố Ä‘i ra, khóa cá»a lại, dán tá» giấy ở ngoà i cá»a. Y vá» nói vá»›i Bốc Thà nh, Bốc TÃn rằng:
- Ngà y mai có má»™t ông há» Äổng đến thăm tôi. Ông ta sắp là m quan, chúng ta không nên khinh thÆ°á»ng. Nhá» cáºu cả sáng mai quét cái nhà khách cho sạch sẽ. Nhá» cáºu hai bÆ°ng cho chúng tôi hai chén trà . Việc ông ta đến thăm sẽ là m cho tất cả má»i ngÆ°á»i mở mà y mở mặt. Hai cáºu giúp cho má»™t chút.
Anh em há» Bốc nghe nói có quan đến thăm, mừng rỡ vô cùng, vui lòng nháºn ngay.
Sáng hôm sau, từ tinh mÆ¡, Bốc thà nh đã dáºy quét nhà khách và dá»n những thùng Ä‘á»±ng gạo ra ngoà i mái hiên sau cá»a sổ. Y lấy sáu cái ghế đặt đối diện nhau, bảo vợ quạt than để pha má»™t ấm trà , tìm má»™t cái khay, hai chén trà , hai cái thìa lại bóc bốn hạt nhãn. Má»—i chén bá» hai hạt: Má»i việc chuẩn bị sẵn sà ng. Ä‚n cÆ¡m sáng xong má»™t ngÆ°á»i mặc áo xanh, tay cầm tá» danh thiếp Ä‘á» Ä‘i và o há»i:
- Ở đây có ông NgÆ°u không? Ông Äổng muốn và o thăm. Bốc Thà nh nói:
- Ông ta ở đây.
Bốc Thà nh nháºn tá» thiếp, chạy và o báo. NgÆ°u Phố ra đón, thấy kiệu Ä‘á»— ở ngoà i cá»a. Äổng hiếu liêm(Cá» nhân Ä‘á»i Minh và đá»i Thanh gá»i là hiếu liêm) xuống kiệu, đầu Ä‘á»™i mÅ© sa, mình mặc áo lam cổ tròn, chân Ä‘i già y Ä‘en đế trắng. NgÆ°á»i râu ba chòm, da trắng, trạc Ä‘á»™ ba mÆ°Æ¡i tuổi. Thi lá»… xong, hai ngÆ°á»i phân ngôi chủ khách cùng ngồi. Äổng hiếu liêm nói ngay:
- Tôi đã lâu nghe đại danh của ông, lại được Ä‘á»c những bà i thÆ¡ hay của ông, trong lòng vô cùng hâm má»™. Tôi nghÄ© rằng ông là báºc túc nho nhiá»u tuổi, không ngá» nay thấy ông là má»™t trang thanh niên, lại cà ng thêm kÃnh phục.
- Vãn sinh là ngÆ°á»i ở chốn quê mùa, viết lăng nhăng mấy câu thÆ¡, được ông Phùng Trác Am quá khen tháºt là rất thẹn.
Äổng nói: - Không dám!
Bốc Thà nh bÆ°ng ra hai chén trà , Ä‘i từ phÃa trÆ°á»›c mặt đến Ä‘Æ°a cho Äổng. Äổng cầm lấy chén trà , NgÆ°u cÅ©ng cầm má»™t chén, Bốc TÃn đứng sừng sững trÆ°á»›c mặt Äổng ở giữa nhà . NgÆ°u Phố vá»™i vái Äồng hiếu liêm và nói:
- NgÆ°á»i nhà của tôi là ngÆ°á»i quê mùa, không biết lá»… nghÄ©a xin tiên sinh chá»› cÆ°á»i.
Äổng cÆ°á»i và nói:
- Tiên sinh là một vị cao sĩ, khác tục, tôi dám đâu nghĩ thế!
Bốc TÃn nghe nói váºy cúi đầu lẩm bẩm bÆ°á»›c ra mang theo khay trà , mặt Ä‘á» gay. NgÆ°u Phố lại há»i:
- Lần nà y tiên sinh đi đâu?
- Tiểu đệ đã được bổ là m tri huyện. Nay đến phủ Ứng Thiên đợi nháºm chức. Tất cả hà nh lý còn ở dÆ°á»›i thuyá»n. Vì khao khát muốn được gặp ông, cho nên tôi hai lần đến tìm. Nay may mắn được thỉnh giáo, chiá»u nay sẽ đáp thuyá»n Ä‘i Tô Châu.
- Vãn sinh may mắn được lá»t và o mắt xanh của ngà i nhÆ°ng chỉ má»›i gặp nhau má»™t ngà y chÆ°a là m hết nghÄ©a vụ của ngÆ°á»i chủ tiếp khách, tại sao ngà i đã vá»™i và ng Ä‘i ngay nhÆ° thế?
- Chúng ta là những khách văn chÆ°Æ¡ng chá»— thanh khà quen nhau cần gì phải theo thế tục! Khi nà o nháºm chức xong, tôi sẽ má»i tiên sinh đến nhà tôi để được thỉnh giáo. Äổng nói xong, đứng dáºy ra Ä‘i. NgÆ°u Phố giữ lại không được nói:
- Vãn sinh xin xuống thuyá»n tiá»…n tiên sinh.
- Không dám báºn đến tiên sinh, tôi xuống thuyá»n là đi ngay, sợ không có thì giá» nói chuyện vá»›i tiên sinh được.
Hai ngÆ°á»i chà o nhau rồi từ biệt. NgÆ°u Phố tiá»…n ra ngoà i cá»a. Äổng lên kiệu Ä‘i.
NgÆ°u Phố trở vá», thấy Bốc TÃn giáºn dữ, hai má Ä‘á» gay đón y ở ngoà i cá»a và mắng:
- Nà y anh NgÆ°u! Tôi vụng vá» nhÆ° thế nà o thì cÅ©ng vẫn là ngÆ°á»i cáºu của anh, vẫn là báºc lá»›n hÆ¡n anh. Thế mà anh lại gá»i tôi bÆ°ng trà lên. Cái đó thì không nói gì, cÅ©ng được Ä‘i. NhÆ°ng tại sao anh lại xỉa xói tôi trÆ°á»›c mặt cụ Äổng, nhÆ° thế để là m gì?
- Nà y câu, phà m quan đến thăm thì theo lá»… phép là phải rót trà ba lượt. Cáºu chỉ rót có má»™t lượt. Tôi đã không trách cáºu thì thôi nay cáºu lại còn nói tôi nhÆ° thế! Tháºt là buồn cÆ°á»i!
Bốc Thà nh nói:
- Nà y anh! Anh không nên nói nhÆ° thế. Mặc dầu cáºu hai có bÆ°ng trà từ đằng trÆ°á»›c Ä‘i lại thì anh cÅ©ng không được Ä‘em việc ấy ra nói vá»›i ông Äổng để cho ông ấy cÆ°á»i!
Ngưu Phố nói:
- Ông Äổng thấy hai cáºu lẩm cà lẩm cẩm nhÆ° thế là ông ta đã cÆ°á»i rồi, chẳng cần cho đến lúc bÆ°ng trà lên không đúng phép tắc nữa.
Bốc TÃn nói:
- Chúng tôi là con nhà buôn không cần các quan thăm há»i. Äến chẳng được ân huệ gì hết lại để cho há» cÆ°á»i.
Ngưu Phố nói:
- Tôi không dám nói cái nà y, nhÆ°ng tháºt ra nếu tôi không ở nhà hai cáºu thì dù đến má»™t, hai trăm năm cÅ©ng không có ông quan nà o đến nhà nà y đâu.
Bốc Thà nh nói:
- Äừng có nói láo! Anh có bạn là m quan tháºt đấy nhÆ°ng anh có phải là quan cách gì đâu!
- Cáºu cứ há»i bất kỳ ai xem. Ngồi vá»›i các ông quan vái chà o nhau tiếp chuyện nhau là hÆ¡n, hay là bÆ°ng trà má»i há» lại là m sai bét để há» cÆ°á»i cho là hÆ¡n?
Bốc TÃn nói:
- Anh không được ăn nói há»—n xược nhÆ° thế! Nhà chúng tôi không quý trá»ng gì những ông quan nhÆ° thế đâu!
Ngưu Phố nói:
- Ngà y mai tôi sẽ viết giấy Ä‘Æ°a cho ông Äổng, ông ta sẽ Ä‘Æ°a giấy đến huyện VÅ© Hồ để ngÆ°á»i ta đánh cho các cáºu má»™t tráºn má»›i được.
Hai ngÆ°á»i kia tru tréo lên:
- Loạn thá»±c! Loạn thá»±c! Cháu rể ngoại mà lại muốn là m cho các cáºu bị đánh à ? Chúng ta nuôi mà y trong nhà suốt cả năm nay tháºt là toi cÆ¡m. Mà y cứ đến huyện nói xem đứa nà o bị đánh.
- Tôi sợ các cáºu sao! Nà o cùng Ä‘i nà o!
Hai ngÆ°á»i kia kéo NgÆ°u Phố đến trÆ°á»›c cá»a huyện. Bấy giá» mõ má»›i đánh hai lần quan huyện chÆ°a ra công Ä‘Æ°á»ng. Ba ngÆ°á»i đứng chỠở ngoà i bình phong. Bá»—ng nhiên thấy Quách Thiết Bút Ä‘i qua. Quách Thiết Bút há»i có việc gì, Bốc Thà nh nói:
- Ông Quách! Từ xÆ°a đã có câu “má»™t đấu gạo là m thà nh má»™t ân nhân, mÆ°á»i đấu gạo là m thà nh má»™t kẻ thùâ€. Chúng tôi nuôi cái thằng nà y mấy lâu nay tháºt là nhÆ° váºy!
Quách Thiết Bút cũng trách Ngưu Phố:
- Từ xÆ°a đến nay đã có kẻ trên ngÆ°á»i dÆ°á»›i, kẻ già ngÆ°á»i trẻ. Ông nói nhÆ° thế là không được. Thân thÃch vá»›i nhau cả mà kéo nhau lên quan là việc không hay chút nà o.
Quách Thiết Bút bèn kéo há» và o tiệm trà . Quách bảo NgÆ°u Phố rót trà má»i hai cáºu. Bốc Thà nh nói:
- Anh NgÆ°u! Tôi có Ä‘iá»u nà y muốn nói vá»›i anh. Ngà y nay, cha chúng tôi trăm tuổi rồi, trong nhà miệng ăn thì đông. Anh em chúng tôi lo lắng không nổi. Nhân có ông Quách ở đây chúng tôi cÅ©ng Ä‘em câu chuyện nà y ra nói nốt. Chúng tôi Ä‘Ã nh phải nuôi cháu gái của chúng tôi, nhÆ°ng còn anh NgÆ°u thì anh phải kiếm lấy việc mà là m, nếu anh chỉ lo nhá» vả chúng tôi thì không được.
- Các cáºu muốn nhÆ° thế à ? Tốt lắm! Cái đó thì dá»…, hôm nay tôi sẽ mang hà nh lý Ä‘i để tá»± kiếm kế sinh nhai, không cần nhá» vả đến hai cáºu nữa.
Uống trà xong, việc chá»i lá»™n cÅ©ng xong nốt. Ba ngÆ°á»i cám Æ¡n Quách Thiết Bút. Quách Thiết Bút cÅ©ng từ biệt mà vá».
Bốc Thà nh, Bốc TÃn trở vá» nhà . NgÆ°u Phố hầm hầm vá» nhà lấy chăn nệm mang đến am ở. Không có gì ăn, y Ä‘em cầm tất cả thanh la, não bạt của hòa thượng. Ngồi rảnh không có việc gì, y Ä‘i đến nhà Quách Thiết Bút. Thiết Bút không ở hiệu. Ở quầy hà ng, có má»™t quyển ghi danh sách những ngÆ°á»i là m quan, NgÆ°u Phố giở ra xem thấy Äổng Anh tá»± là Ngạn PhÆ°Æ¡ng, ngÆ°á»i phủ Nhân Hòa, tỉnh Chiết Giang hiện má»›i bổ là m tri huyện ở huyện An Äông phủ Hoà i An, bèn nói:
- Äược rồi! Tại sao ta không Ä‘i tìm ông ta?
Bèn vá»™i và ng vá» am xếp chăn lại, Ä‘em lÆ° hÆ°Æ¡ng và khánh đá của hòa thượng Ä‘i cầm, được tất cả hai lạng bạc. Y không vá» nhà há» Bốc mà đáp thuyá»n Ä‘i ngay. Gặp được lúc xuôi gió má»™t ngà y má»™t đêm đã đến má»m Yến TỠở Nam Kinh. Y định đáp thuyá»n Ä‘i DÆ°Æ¡ng Châu. Khi và o má»™t hà ng cÆ¡m, ngÆ°á»i chủ hà ng nói:
- Hôm nay thuyá»n Ä‘á»u Ä‘i cả rồi! Phải nghỉ lại má»™t đêm chiá»u mai sẽ Ä‘i.
NgÆ°u Phố đặt hà nh lý xuống, bÆ°á»›c ra cá»a hà ng thấy ở bá» sông buá»™c má»™t chiếc thuyá»n lá»›n. Y gá»i ngÆ°á»i chủ quán há»i:
- Thuyá»n nà y bao giá» Ä‘i? Chủ quán cÆ°á»i mà rằng:
- Ông không Ä‘i thuyá»n ấy được đâu! Thuyá»n ấy Ä‘ang chá» má»™t ông quan to má»›i Ä‘i.
NgÆ°u Phố lại bÆ°á»›c và o hà ng. NgÆ°á»i hầu bà n Ä‘em đến má»™t đôi Ä‘Å©a, hai Ä‘Ä©a rau, má»™t Ä‘Ä©a thịt lợn, má»™t Ä‘Ä©a Ä‘áºu phụ rán, má»™t bát canh, má»™t bát tô cÆ¡m tÆ°á»›ng. NgÆ°u Phố há»i:
- ÄÄ©a rau và bát cÆ¡m bao nhiêu? NgÆ°á»i hầu bà n nói:
- CÆ¡m thì hai ly má»™t bát, thịt má»™t phân má»™t Ä‘Ä©a, rau ná»a phân má»™t Ä‘Ä©a.
NgÆ°u Phố ăn hết cả rau và cÆ¡m rồi bÆ°á»›c ra cá»a. Y thấy ở bên sông có má»™t cái kiệu Ä‘ang chỠở đấy, có ba gánh hà nh lý và bốn ngÆ°á»i tùy tùng. Ở trong kiệu bÆ°á»›c ra má»™t ngÆ°á»i đầu Ä‘á»™i mÅ© vuông, mình mặc áo lụa mà u gá»— trầm hÆ°Æ¡ng, chân Ä‘i già y Ä‘en đế trắng, tay cầm má»™t cái quạt giấy trắng. Y đầu bạc hoa râm, trạc tuổi trên năm mÆ°Æ¡i, đôi mắt nhÆ° con nhÃm, hai gò má cao. NgÆ°á»i nà y bÆ°á»›c xuống kiệu thì bảo chủ thuyá»n:
- Ta muốn đến thăm quan coi sở muối ở DÆ°Æ¡ng Châu, anh phải lo lắng cẩn tháºn, khi đến DÆ°Æ¡ng Châu ta sẽ thưởng cho. Nếu anh sÆ¡ suất ta sẽ viết giấy cho quan huyện Giang Äô bắt anh trị tá»™i đấy.
Chủ thuyá»n vâng dạ luôn miệng, dắt y xuống thuyá»n. Chủ thuyá»n cÅ©ng mang giúp hà nh lý xuống thuyá»n.
ChÃnh Ä‘ang lúc báºn rá»™n, ngÆ°á»i chủ quán nói vá»›i NgÆ°u Phố:
- Ông mau mau xuống thuyá»n Ä‘i!
NgÆ°u Phố mang hà nh lý lên vai, chạy ra đằng Ä‘uôi thuyá»n. Chủ thuyá»n nắm lấy tay y lôi xuống thuyá»n, giÆ¡ tay ra hiệu bảo y không được nói năng gì và đưa y và o ngồi ở bếp.
Khi tất cả hà nh lý Ä‘á»u mang xuống thuyá»n, NgÆ°u Phố thấy ngÆ°á»i tùy tùng Ä‘em ra cái đèn lồng có Ä‘á» mấy chữ: “Việc công ở Lưỡng Hoà i†treo ở cá»a thuyá»n, lão chủ thuyá»n Ä‘em cái lò ra đốt má»™t Ãt lá»a để nấu trà đưa và o khoang. Bấy giá» trá»i còn tối, bốn ngÆ°á»i tùy tùng Ä‘á»u ngồi ở đằng sau thuyá»n sá»a soạn các món ăn. Há» hâm rượu, sắp sẵn đâu và o đấy rồi Ä‘Æ°a và o khoang, đốt má»™t ngá»n sáp Ä‘á». NgÆ°u Phố liếc mắt nhìn trá»™m qua khe hở thấy ngÆ°á»i kia ngồi trÆ°á»›c ngá»n nến, trên bà n bà y bốn Ä‘Ä©a ăn, tay trái cầm chén rượu, tay phải cầm má»™t quyển sách xem chăm chú, vừa xem vừa gáºt đầu, xem má»™t lúc rồi ăn cÆ¡m. Má»™t lát sau thổi tắt ngá»n đèn Ä‘i ngủ. NgÆ°u Phố cÅ©ng thiu thiu ngủ. Äêm ấy, gió đông bắc thổi mạnh. Äến canh ba, mÆ°a bắt đầu rÆ¡i lách tách. Cái chiếu che sau bếp bị dá»™t nÆ°á»›c chảy lá»™p bá»™p, NgÆ°u Phố trằn trá»c trở mình không ngủ được. Äến canh năm nghe tiếng trong khoang nói:
- Ông lái! Tại sao không cho thuyá»n Ä‘i?
NgÆ°á»i chủ thuyá»n nói:
- Gió rất mạnh, đằng trÆ°á»›c là vịnh Hoà ng Thiên Äãg. Tối hôm qua mÆ°á»i mấy chiếc thuyá»n phải dừng lại ở đây, không có cái nà o dám Ä‘i hết!
Má»™t lát sau, trá»i sáng rõ. NgÆ°á»i chủ thuyá»n nấu nÆ°á»›c rá»a mặt mang và o khoang. Những ngÆ°á»i tùy tùng ra rá»a mặt ở sau thuyá»n. Äợi cho há» rá»a mặt xong hết cả, ngÆ°á»i chủ thuyá»n má»›i Ä‘Æ°a má»™t cháºu nÆ°á»›c cho NgÆ°u Phố rá»a. NgÆ°u thấy hai ngÆ°á»i tùy tùng cầm dù lên bá». Má»™t ngÆ°á»i khác Ä‘ang rá»a má»™t cái chân giò ở bên cạnh thuyá»n. Má»™t lát sau hai ngÆ°á»i tùy tùng kia vá» mang má»™t con cá, má»™t con vịt quay, má»™t miếng thịt, măng tÆ°Æ¡i, rau cần Ä‘em lên thuyá»n. Chủ thuyá»n lấy gạo thổi cÆ¡m. Mấy ngÆ°á»i tùy tùng Ä‘á»u quay lại lo việc nấu ăn. Khi tất cả má»i việc Ä‘á»u xong, há» dá»n lên bốn Ä‘Ä©a to tÆ°á»›ng, lại có má»™t bầu rượu và bà y tất cả và o khoang để ngÆ°á»i kia ăn sáng. Bốn ngÆ°á»i tùy tùng mang những thức ăn còn lại ra sau thuyá»n cùng ăn. Ä‚n xong, há» lau ván thuyá»n sạch sẽ. Lúc đó, chủ thuyá»n má»›i lấy ở bếp ra má»™t Ä‘Ä©a củ cải và má»™t bát cÆ¡m cho NgÆ°u Phố ăn. NgÆ°u Phố cÅ©ng ăn.
MÆ°a đã ngá»›t, gió vẫn còn mạnh. Lúc gần trÆ°a, ngÆ°á»i ở trong khoang mở miếng ván ở sau thuyá»n và nhìn thấy NgÆ°u Phố, bèn há»i:
- NgÆ°á»i kia là ai?
Chủ thuyá»n nhăn nhở nói:
- Äó là má»™t ngÆ°á»i tôi chở thêm để kiếm Ãt tiá»n mua rượu.
- Như thế tại sao không đưa anh ta và o trong khoang?
NgÆ°u Phố chỉ chá» có thế. Y vá»™i và ng từ phÃa sau bÆ°á»›c ra vái chà o và quỳ xuống. NgÆ°á»i kia giÆ¡ tay ra nói:
- Trên thuyá»n cháºt chá»™i không phải là m lá»…! Anh cứ ngồi! NgÆ°u Phố há»i:
- Không dám, xin tiên sinh cho biết quý danh. NgÆ°á»i kia nói:
- Anh há»i tôi sao? Tôi há» NgÆ°u tên là Giao, tá»± là Ngá»c Phố. Tôi vốn là ngÆ°á»i ở Huy Châu. Anh ở đâu? NgÆ°u Phố nói:
- Con cũng hỠNgưu, tổ tiên con ở Tân An.
NgÆ°u Ngá»c Phố không đợi y nói hết, liá»n nói ngay:
- Nếu nhÆ° anh há» NgÆ°u thì năm trăm năm trÆ°á»›c đây anh cÅ©ng là ngÆ°á»i má»™t nhà vá»›i ta, cÅ©ng cùng chung má»™t tổ tiên cả. Ta ở Huy Châu, nhÆ° thế ta là ông mà anh là cháu, từ nay anh phải gá»i ta bằng ông nhé.
NgÆ°u Phố nghe váºy rất lấy là m ngạc nhiên, nhÆ°ng ngÆ°á»i kia xem ra rất oai vệ, cho nên không dám từ chối bèn nói:
- ThÆ°a ông, lần nà y ông Ä‘i DÆ°Æ¡ng Châu có việc gì? NgÆ°u Ngá»c Phố nói:
- Chẳng giấu gì cháu, ta quen nhiá»u ngÆ°á»i bạn là m quan, to ai cÅ©ng muốn má»i ta và o là m việc ở nha môn há», nhÆ°ng tÃnh ta lÆ°á»i không muốn ra khá»i cá»a. Hiện nay ta Ä‘ang Ä‘i đến nhà ông Vạn Tuyết Trai. Ông ta không phải là má»™t ngÆ°á»i quan trá»ng lắm, nhÆ°ng ông ta má»i ta vì ta quen biết các quan và có thanh thế. Ta ở đây, má»—i năm ông ta Ä‘Æ°a cho mấy trăm lạng bạc gá»i là tiá»n giấy má»±c. Nói rằng tiá»n giấy má»±c, chẳng qua là lấy danh nghÄ©a mà thôi. Ta cÅ©ng không muốn đến nhà ông ta vì đó là má»™t nÆ¡i thế tục, cho nên đến ở cung Tý Ngá». Nay anh đã biết ta thì ta có cách giúp anh.
Và y nói ngay vá»›i chủ thuyá»n:
- Ông Ä‘Æ°a hà nh lý của anh ấy và o đây! Tôi sẽ trả tiá»n đò cho anh ấy.
Chủ thuyá»n nói:
- Ông lại nháºn ra bà con! NhÆ° thế thì phải thêm tiá»n thưởng để chúng tôi uống rượu chứ!
Hôm đó NgÆ°u Phố ăn cÆ¡m chiá»u vá»›i NgÆ°u Ngá»c Phố. Äến đêm lặng gió, trá»i lại tạnh. Canh năm, thuyá»n đã đến Nghi TrÆ°ng Ä‘á»— ở bến Hoà ng Nê. NgÆ°u Ngá»c Phố rá»a mặt xong, dắt tay NgÆ°u lên bá» và nói:
- Ä‚n cÆ¡m ở dÆ°á»›i thuyá»n mất thì giá». Ở đây có tiệm “Äại quan lâu†nấu ăn rất ngon. Chúng ta Ä‘i đến đó, ăn má»™t bữa Ä‘i!
Và quay lại bảo ngÆ°á»i lái thuyá»n:
- Các anh cứ ăn cÆ¡m Ä‘i! Chúng tôi đến “Äại quan lâu†ăn không cần phải ngÆ°á»i Ä‘i theo nữa.
Hai ngÆ°á»i Ä‘i đến “Äại quan lâu†và cùng lên gác. Ở trên lầu thấy má»™t ngÆ°á»i Ä‘á»™i mÅ© vuông. Khi nháºn thấy NgÆ°u Ngá»c Phố ngÆ°á»i kia giáºt nẩy mình kêu lên:
- Thế nà o! Lại gặp “ông anh†ở đây! NgÆ°u Ngá»c Phố nói:
- À, thế ra anh cũng ở đây sao!
Hai ngÆ°á»i vái chà o nhau. NgÆ°á»i kia há»i:
- Ông nà y là ai? NgÆ°u Ngá»c Phố nói:
- Äây là thằng cháu của tôi. Và nói vá»›i NgÆ°u Phố:
- Anh chà o ông ta mau Ä‘i! Ông ta là ngÆ°á»i “bạn thân thiết†vá»›i ta đã hai mÆ°Æ¡i năm nay, tên là VÆ°Æ¡ng NghÄ©a An, trÆ°á»›c thÆ°á»ng cùng là m việc ở “nha môn†vá»›i ta.
NgÆ°u Phố vái chà o. Phân ngôi chủ khách cùng ngồi, NgÆ°u Phố ngồi má»™t bên. NgÆ°á»i hầu bà n Ä‘em cÆ¡m lên: má»™t bát mì xà o, má»™t Ä‘Ä©a nem, ba ngÆ°á»i cùng ăn. NgÆ°u Ngá»c Phố nói:
- Từ khi chúng ta từ biệt nhau ở nha môn cụ TỠđến nay, giỠmới lại gặp nhau.
Vương Nghĩa An nói:
- Cụ TỠnà o?
- Cụ Tá» là m Cá»u môn đỠđốc ấy mà !
- Cụ TỠđối đãi vá»›i hai chúng ta tháºt là không chê trách và o đâu được.
Äang nói chuyện thân máºt thì ở dÆ°á»›i lầu bÆ°á»›c lên hai ngÆ°á»i tú tà i Ä‘á»™i mÅ© vuông. NgÆ°á»i Ä‘i trÆ°á»›c mặc áo lụa trừu ở trÆ°á»›c áo có má»™t vết dầu. NgÆ°á»i Ä‘i sau mặc áo mà u tro, hai ống tay áo rách tả tÆ¡i. Hai ngÆ°á»i vừa tá»›i thấy VÆ°Æ¡ng NghÄ©a An thì ngÆ°á»i mặc áo lụa há»i:
- Äó có phải là cái thằng cha VÆ°Æ¡ng NghÄ©a An kiếm gái cho các nhà thổ ở Ä‘Æ°á»ng Phong Gia Hạng không?
NgÆ°á»i mặc áo mà u tro nói:
- Hắn chứ còn ai nữa.
- Hắn là m thế nà o lại dám đội mũ vuông vác mặt đến đây?
Hai ngÆ°á»i kia liá»n chạy đến, giằng lấy cái mÅ© vuông của VÆ°Æ¡ng NghÄ©a An tát má»™t cái rất mạnh và o má. VÆ°Æ¡ng ta ngã lăn quay ra đất, dáºp đầu lạy nhÆ° tế sao. Hai ngÆ°á»i kia lại cà ng nổi giáºn. NgÆ°u Ngá»c Phố đến can thì bị mắng má»™t tráºn:
- Ông là ngÆ°á»i áo mÅ© nhà nho tại sao lại còn ngồi ăn cÆ¡m má»™t bà n vá»›i cái thằng kiếm gái cho nhà thổ. Ông đã không biết thì thôi, ông lại còn đến xin xá» cho nó. NhÆ° thế thì cả ông nữa cÅ©ng đáng chết. Nếu ông không Ä‘i ngay, chúng tôi cÅ©ng không nể mặt đâu.
NgÆ°u Ngá»c Phố thấy việc chẳng là nh vá»™i và ng kéo NgÆ°u Phố Ä‘i xuống lầu trả tiá»n cÆ¡m vá» thuyá»n.
Hai ngÆ°á»i tú tà i kia định cho tên kiếm gái má»™t tráºn nhừ tá». Mặc dù chủ quán đến xin há»™, và cả VÆ°Æ¡ng NghÄ©a An xin lá»—i, hai ngÆ°á»i tú tà i vẫn không chịu thôi lại còn dá»a Ä‘em y lên quan. Tên kiếm gái bị đánh Ä‘au sợ hãi, phải sá» lấy ở lÆ°ng ra ba lạng bảy mÆ°Æ¡i đồng Ä‘Æ°a cho hai ngÆ°á»i để là m lá»… ra mắt, há» má»›i tha cho y Ä‘i.
NgÆ°u Ngá»c Phố và NgÆ°u Phố xuống thuyá»n Ä‘i Hà ng Châu. Thuyá»n Ä‘á»— ở cung Tý Ngá». Äạo sÄ© ra tiếp. Hai ngÆ°á»i xếp đặt hà nh lý xong đâu đấy rồi Ä‘i ngủ. Sáng hôm sau, NgÆ°u Ngá»c Phố Ä‘Æ°a ra má»™t cái mÅ© vuông cÅ© và má»™t cái áo lam cho NgÆ°u Phố và nói:
- Hôm nay tôi cùng anh đi đến nhà ông Vạn Tuyết Trai. Anh mặc áo đội mũ và cùng đi với tôi.
Hai ngÆ°á»i gá»i hai cái kiệu đến, bảo hai ngÆ°á»i đầy tá»› Ä‘i theo mang bá»c chăn áo. Há» Ä‘i thẳng đến bến sông thấy má»™t cái cá»a lầu cao lá»›n, có bảy, tám ngÆ°á»i Ä‘ang ngồi trên ghế nói chuyện vá»›i má»™t vú em. Kiệu dừng trÆ°á»›c cá»a. Hai ngÆ°á»i xuống kiệu, Ä‘i và o. Äầy tá»› Vạn Tuyết Trai nháºn ra và nói:
- Ông NgÆ°u đã vá»! Má»i ông và o thÆ° phòng!
Hai ngÆ°á»i Ä‘i qua má»™t cái cổng có đắp hai con hổ. Äi qua má»™t cái sân trong lát gạch phẳng phiu, rồi đến phòng khách. Ở giữa sảnh treo má»™t cái biển lá»›n có ba chữ và ng: “Thân tÆ° Ä‘Æ°á»ngâ€. Ở bên cạnh có má»™t hà ng chữ: “Tuân Mai, là Diêm vụ sỠở Lưỡng Hoà i viếtâ€. Hai bên là má»™t đôi câu đối chữ và ng:"Äá»™c thÆ° hảo, canh Ä‘iá»n hảo, há»c hảo tiện hảo"; “Sáng nghiệp nan, thủ thà nh nan, trị nan bất nan (Äá»c sách là việc tốt, cà y là việc tốt, há»c hai Ä‘iá»u ấy tốt là tốt. Khai sáng cÆ¡ nghiệp là điá»u khó, giữ gìn nó là điá»u khó, nhÆ°ng nếu biết Ä‘iá»u đó là khó thì không còn khó nữa.) Ở dÆ°á»›i treo má»™t bức há»a của Nghê Vân Lâm. Ở án thÆ° bà y má»™t hòn ngá»c lá»›n chÆ°a giÅ©a. Trong nhà có mÆ°á»i hai cái ghế gá»— hoa lê. Ở bên trái là má»™t cái gÆ°Æ¡ng soi Ä‘á»™ cao sáu thÆ°á»›c. Luồn qua phÃa sau cái gÆ°Æ¡ng là má»™t cái cá»a, hai cánh mở toang, dÆ°á»›i sân lát toà n đá cuá»™i. Há» Ä‘i men theo bá» ao có dãy lan can sÆ¡n Ä‘á». Và o sâu nữa má»™t cái sảnh gồm ba gian. Ở gian giữa treo má»™t cái rèm trúc, có hai tiểu đồng vá»™i và ng kéo rèm và má»i và o. ÄÆ°a mắt nhìn thấy những đồ đạc Ä‘á»u bằng gá»— quà đánh bóng loáng. Ở giữa treo má»™t cái biển dán giấy trắng viết chữ Ä‘en â€Xem hoa, là m thÆ¡".
Hai ngÆ°á»i ngồi uống trà . Chủ nhân là Vạn Tuyết Trai ở trong nhà bÆ°á»›c ra, đầu Ä‘á»™i mÅ© vuông, tay phe phẩy cái quạt lụa mà u và ng, mình mặc áo lụa, chân Ä‘i già y Ä‘á». Y Ä‘i ra vái chà o NgÆ°u Ngá»c Phố. NgÆ°u Ngá»c Phố bảo NgÆ°u Phố ra chà o và nói:
- Äây là cháu của tôi đến chà o tiên sinh.
Ba ngÆ°á»i phân ngôi chủ khách cùng ngồi. NgÆ°u Phố ngồi ở dÆ°á»›i. Khi trà bÆ°ng lên, Vạn Tuyết Trai nói:
- Ông là m gì ở Nam Kinh mãi thế? Ngá»c Phố nói:
- Chỉ vì danh tiếng tôi to quá! Tôi vừa đến Nam Kinh ở tại chùa Thừa Ân thì đã có bao nhiêu ngÆ°á»i đến thăm. NgÆ°á»i mang giấy, kẻ mang quạt, mang sách đến. Ai cÅ©ng muốn xin tôi và i chữ hay má»™t bà i thÆ¡. Có ngÆ°á»i, tôi đã ra Ä‘á» văn, Ä‘á» thÆ¡ cho là m cÅ©ng đến tìm tòi há»i ý kiến và xin chỉ giáo. Tháºt cả ngà y cả đêm không lúc nà o rảnh. Äến khi rảnh thì cáºu hai con Từ quốc công không biết tại sao, biết tôi đến, nên lại năm lần bảy lượt cho ngÆ°á»i đến má»i. Quản gia nhà công tá» Ä‘á»u là hạng chỉ huy bá»n Cẩm y vệ, chức từ ngÅ© phẩm trở lên. HỠđến má»i tôi nhiá»u lần thà nh ra tôi cÅ©ng phải đến nhà công tá» chÆ¡i mấy hôm.
Tôi xin Ä‘i hai ba lần không được. Sau tôi phải nói ông Tuyết Trai muốn gặp tôi có việc gấp, lúc đó há» má»›i để tôi Ä‘i. Cáºu hai rất hâm má»™ thÆ¡ ông, và tá»± tay chấm những bà i thÆ¡ của ông.
Ngá»c Phố nói xong, lấy trong ống tay áo ra hai táºp thÆ¡ Ä‘Æ°a cho Vạn Tuyết Trai. Vạn cầm lấy và há»i:
- Tôi chÆ°a há» gặp ngÆ°á»i cháu của ông bao giá»! Năm nay bao nhiêu tuổi? Hiệu là gì?
NgÆ°u Phố nói không ra lá»i, Ngá»c Phố nói:
- Nó năm nay hai mươi tuổi, còn trẻ nên chưa có hiệu.
Vạn Tuyết Trai Ä‘ang xem táºp thÆ¡ thì thấy ngÆ°á»i đầy tá»› chạy và o bẩm:
- Có ông Tống xin và o!
Vạn Tuyết Trai đứng dáºy nói:
- Tôi muốn tiếp ông nhÆ°ng ngÆ°á»i thiếp thứ bảy của tôi ốm, tôi có má»i ông Tống đến xem bệnh nên phải và o tiếp ông ta má»™t lát. Tôi xin lá»—i. Ông cứ tá»± nhiên, dùng cÆ¡m xong xin cứ ở lại đến chiá»u.
Vạn nói xong đi và o.
NgÆ°á»i quản gia bÆ°ng ra bốn Ä‘Ä©a đồ ăn, hai bát, hai đôi Ä‘Å©a và khiêng má»™t cái bà n để hai ngÆ°á»i ngồi ăn cÆ¡m. Ngá»c Phố nói vá»›i NgÆ°u Phố: Há» má»›i xếp đặt chén bát, còn má»™t lát nữa má»›i có cÆ¡m. Ta ra ngoà i chÆ¡i má»™t lát. Ở đây có mấy cái phòng đẹp lắm!
Y dẫn NgÆ°u Phố qua má»™t cái cầu nhá» và đi men theo bá» ao. Nhìn xa xa, thấy có nhiá»u lầu, cái cao, cái thấp. Bá» ao hẹp, trồng liá»…u. Ngá»c Phố quay lại nói vá»›i NgÆ°u Phố:
- Tại sao lúc nãy ông Vạn há»i anh, anh lại không trả lá»i?
NgÆ°u Phố nhìn Ngá»c Phố trừng trừng, không ngá» trượt chân rÆ¡i tõm xuống ao. Ngá»c Phố vá»™i và ng chạy đến kéo lên. CÅ©ng may, ở đấy có mấy cây liá»…u, NgÆ°u bám lấy mà lên được. Già y và áo Æ°á»›t sÅ©ng. Ngá»c Phố bá»±c bá»™i nghiêm sắc mặt nói:
- Anh không biết nói năng, cÆ° xá» trÆ°á»›c má»i ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o hết.
Bèn gá»i đầy tá»› lấy má»™t bá»™ áo quần ra cho y thay và bảo y vá» nhà trÆ°á»›c.
Nhân việc đó thà nh ra: NgÆ°á»i bên nói chuyện, vạch toang tông tÃch chủ nhân; con trẻ ác tâm, nên ná»—i ngÆ°á»i ta cụt hứng.
Muốn biết sự việc thế nà o hãy xem hồi sau phân giải.
Last edited by quykiemtu; 16-12-2008 at 05:08 PM.
|
10-09-2008, 02:47 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
Hồi thứ hai ba
Lộ âm mưu, thi nhân bị đánh;
Than cảnh già , quả phụ tìm chồng
NgÆ°u Ngá»c Phố thấy NgÆ°u Phố sểnh chân ngã xuống ao chẳng còn ra thể diện gì nữa, bèn bảo đầy tá»› Ä‘Æ°a y lên kiệu vá» nhà . NgÆ°u Phố trở vá» nhà rất bá»±c mình, ngồi cứ lẩm bẩm. Má»™t lát tìm được đôi già y khô để thay. Äạo sÄ© há»i y đã ăn cÆ¡m chÆ°a, y phải nói dối rằng mình đã ăn rồi. Kết quả là phải nhịn đói ná»a ngà y. NgÆ°u Ngá»c Phố ở nhà há» Vạn uống rượu mãi đến chiá»u tối má»›i trở vá». Vừa lên lầu, thấy mặt NgÆ°u Phố, y đã mắng cho má»™t tráºn. NgÆ°u Phố không dám ho he. Sau đó, hai ngÆ°á»i Ä‘i nghỉ.
Hôm sau, không có chuyện gì. Sang ngà y thứ ba, Vạn Tuyết Trai lại cho ngÆ°á»i đến má»i. NgÆ°u Ngá»c Phố dặn dò NgÆ°u Phố ở nhà giữ nhà , còn mình thì Ä‘i kiệu đến nhà Vạn Tuyết Trai. NgÆ°u Phố ở nhà ăn sáng vá»›i đạo sÄ©. Äạo sÄ© nói:
- Tôi phải Ä‘i đến viện Má»™c Lan ở cá»a thà nh thăm má»™t đạo sÄ© khác. Ông ở nhà giữ nhà nhé!
Ngưu Phố nói:
- Tôi ở nhà chẳng có việc gì, cũng muốn đi chơi với ông cho vui.
NgÆ°u Phố bèn khóa trái cá»a chùa, cùng đạo sÄ© Ä‘i đến má»™t cái thà nh cÅ©. Hai ngÆ°á»i và o má»™t tiệm trà . NgÆ°á»i hầu trà mang đến má»™t ấm trà , má»™t Ä‘Ä©a kẹo và má»™t Ä‘Ä©a Ä‘áºu. Äạo sÄ© há»i:
- Ông là bà con thế nà o vá»›i ông NgÆ°u Ngá»c Phố? TrÆ°á»›c đây tôi chÆ°a bao giá» thấy ông đến đây cả?
- Tôi gặp ông ta trên Ä‘Æ°á»ng, lúc nói chuyện má»›i biết là bà con. Tôi xÆ°a nay ở nha môn quan huyện Äổng ở An Äông. Cụ Äổng rất tốt vá»›i tôi. Nhá»› lần đầu tiên, tôi Ä‘Æ°a danh thiếp và o, cụ vá»™i và ng cho hai ngÆ°á»i sai nhân ra đón và đỡ tôi xuống kiệu. NhÆ°ng lúc bấy giá», tôi không Ä‘i kiệu lại cưỡi lừa. Tôi muốn xuống lừa, hai ngÆ°á»i sai nhân không cho, dắt con lừa Ä‘i thẳng và o nhà trong, lừa bÆ°á»›c lên tấm ván nhà nghe lóc cóc. Cụ Äổng thân hà nh ra mở cá»a, chà o tôi, cầm tay tôi mà dắt và o. Cụ giữ tôi lại hai mÆ°Æ¡i ngà y. Tôi muốn xin từ biệt trở vá», cụ lại cho tôi bảy mÆ°Æ¡i lạng, bốn đồng cân, năm phân bạc. Cụ dắt tôi Ä‘i qua công Ä‘Æ°á»ng, nhìn tôi lên mình lừa và nói: “Anh Ä‘i, nếu vừa ý thì thôi, nếu không vừa ý thì cứ lại đây tìm tôiâ€. Con ngÆ°á»i nhÆ° thế thá»±c là khó kiếm. Bây giá» tôi lại muốn trở lại tìm cụ...
- Những ngÆ°á»i nhÆ° thế thá»±c là hiếm có?
- Ông Vạn Tuyết Trai là ngÆ°á»i danh vá»ng nhÆ° thế nà o? Sau nà y ông ta có là m quan không?
Äạo sÄ© khịt mÅ©i cÆ°á»i, nói:
- Ông há»i ông Vạn Æ°? Chỉ có ông NgÆ°u của anh má»›i kÃnh trá»ng ông ta mà thôi! Còn chuyện là m quan thì dù mÅ© sa kia biết bay, bay khắp gầm trá»i rồi rÆ¡i và o đầu ông ta, cÅ©ng vẫn cứ có ngÆ°á»i giáºt Ä‘i.
- Tại sao lại thế? Ông ta không phải là con hát, không phải là nô tì, lÃnh tráng, nhÆ° thế nếu mÅ© sa rÆ¡i và o đầu ông ta, còn ai dám giáºt!
- Anh chÆ°a biết ông ta xuất thân nhÆ° thế nà o à ! Äể tôi nói anh nghe, nhÆ°ng cấm anh không được nói vá»›i ai đấy nhé! Ông Vạn lúc nhá» là tôi tá»› ông Trình Minh Khanh, ngÆ°á»i trÆ°á»›c đây là m chủ hiệu Vạn Hữu Kỳ ở bên sông. Lúc nhá», ông ta hầu hạ ở thÆ° phòng, ngÆ°á»i chủ là Trình Minh Khanh thấy ông ta thông minh, nên năm ông mÆ°á»i tám tuổi cho ông ta là m tiểu tÆ° khách...
- Là m tiểu tư khách là thế nà o?
- Những ngÆ°á»i buôn muối ở đây, nếu thuê má»™t ngÆ°á»i bạn để thay mình tiếp khách, tiếp các quan thì má»—i năm hưởng mấy trăm lạng và gá»i là đại tÆ° khách. Còn nếu nhÆ° là m những việc vặt vãnh trong việc buôn bán, hay để sai vặt thì gá»i là “tiểu tÆ° kháchâ€. Ông ta là m “tiểu tÆ° khách†má»™t Ãt lâu rất là chăm chỉ. Má»—i năm gom góp được mấy lạng bạc, và bắt đầu buôn bán nhá». Sau đó, ông ta thuê giấy phép buôn muối. Trong mấy năm, gặp số Ä‘á», giấy phép buôn muối rất cao, ông ta kiếm được bốn năm vạn lạng bạc. Ông bèn chuá»™c được thân mình ra khá»i địa vị nô tỳ, mua má»™t cái nhà và bắt đầu tá»± mình đứng ra buôn muối. Công việc là m ăn phát tà i, ông thà nh má»™t ngÆ°á»i già u, vốn liếng đến mấy chục vạn. Trong lúc đó, ông Trình Minh Khanh trÆ°á»›c kia là chủ hiệu “Vạn Hữu Kỳ†lại nghèo túng, sa sút, hết cả vốn liếng, nên trở vá» Huy Châu. Vì váºy không còn ai biết việc cÅ© của ông ta nữa. Năm ngoái, ông Vạn cÆ°á»›i vợ cho con. NgÆ°á»i con dâu là con gái má»™t ông Hà n lâm. Nhà há» Vạn tốn mất mấy ngà n lạng bạc má»›i cÆ°á»›i được cô dâu vá». Hôm cÆ°á»›i, tiếng trống, tiếng sáo inh tai, đèn lồng thắp đầy ná»a phố, tháºt là náo nhiệt. Sang ngà y thứ ba, há» hà ng đến chà o. Trong lúc trong nhà đang hát xÆ°á»›ng, bà y tiệc rượu thì không ngỠông chủ cÅ© là Trình Minh Khanh từ sáng sá»›m đã Ä‘i kiệu đến đấy, ngồi ngay ở ngoà i nhà khách. Há» Vạn vừa bÆ°á»›c ra thấy váºy, liá»n phải quỳ xuống vái chà o ông chÅ© cÅ© mấy cái và phải “nhét†cho ông ta đến vạn lạng bạc, má»›i không bị lá»™. Äang nói chuyện nhÆ° váºy, thì hai đạo sÄ© ở Má»™c Lan Viện đến má»i đạo sÄ© Ä‘i ăn chay. Äạo sÄ© cáo từ ra Ä‘i.
NgÆ°u Phố ở lại uống thêm và i chén trà rồi ra vá». VỠđến cung Tý Ngá», đã thấy NgÆ°u Ngá»c Phố ở đấy. Y Ä‘ang ngồi ở dÆ°á»›i lầu, ở trên bà n có má»™t gói bạc tÆ°á»›ng. Cá»a lầu vẫn còn khóa. NgÆ°u Ngá»c Phố thấy NgÆ°u Phố vá», liá»n bảo mau mau mở cá»a Ä‘em số bạc lên lầu và mắng NgÆ°u Phố:
- Ta bảo mà y ở nhà trông nhà , sao mà y còn lảng vảng ngoà i Ä‘Æ°á»ng?
- Cháu vừa đứng ở ngoà i cá»a thì thấy ông phó tri huyện ở huyện cháu. Ông ta thấy cháu liá»n xuống kiệu nói: Äã lâu không gặp nhau. Ông ta Ä‘Æ°a cháu xuống thuyá»n nói chuyện, cho nên cháu có Ä‘i má»™t lúc.
NgÆ°u Ngá»c Phố thấy y đã gặp quan nên cÅ©ng không há»i nữa, bèn nói:
- Ông ta tên hỠlà gì?
- Ông ta há» Lý, ngÆ°á»i Bắc Trá»±c. Ông ta cÅ©ng biết ông.
- Nếu ông ta ở trong quan trÆ°á»ng thì cố nhiên là biết tiếng ta.
- Ông ta cũng nói rằng ông ta quen cả ông Vạn Tuyết Trai.
- Ông Vạn Tuyết Trai giao du khắp cả thiên hạ... NgÆ°u Ngá»c Phố bèn chỉ tay và o gói bạc mà nói:
- Gói bạc nà y là của ông Vạn Tuyết Trai Ä‘Æ°a đến đây! NgÆ°á»i “phu nhân†thứ bảy của ông ta mắc bệnh, thầy thuốc bảo “bà †ta mắc chứng hà n, phải dùng má»™t con “ếch tuyếtâ€. Ở DÆ°Æ¡ng Châu, ông ta bá» ra đến má»™t trăm lạng bạc mà không mua được. Nghe nói ở Tô Châu có thể tìm được, cho nên ông ta lấy ra ba trăm lạng bạc bảo ta Ä‘i mua. Ta không có thì giá», cho nên đã tiến cá» anh. Nếu anh Ä‘i mua thì anh sẽ kiếm được mấy lạng bạc. NgÆ°u Phố không dám trái lá»i. Ngay đêm đó, NgÆ°u Ngá»c Phố mua má»™t con gà và má»™t Ãt rượu để là m bữa tiệc tiá»…n hà nh. Hai ngÆ°á»i ăn uống trên lầu. NgÆ°u Phố nói:
- Cháu muốn nói với ông một câu. Câu ấy là ông Lý ở huyện cho cháu biết.
- Câu gì thế?
- Ông Vạn Tuyết Trai vá»›i ông tháºt là tÆ°Æ¡ng đắc, nhÆ°ng má»›i chỉ là bạn bè văn chÆ°Æ¡ng, sách vở. Chứ việc tiá»n nong, việc lá»›n thì chÆ°a thấy nhỠông là m. Ông Lý nói: Ông Vạn bình sinh có má»™t ngÆ°á»i tâm phúc, ông chỉ cần nói rằng ông quen ngÆ°á»i ấy là bất cứ việc gì ông ta cÅ©ng tin. NhÆ° thế thì không những ông phát tà i mà cả cháu mai đây cÅ©ng có phần nhá» cáºy.
- NgÆ°á»i bạn tâm phúc của ông ta là ai?
- Là ông Trình Minh Khanh, ngÆ°á»i ở Huy Châu. NgÆ°u Ngá»c Phố cÆ°á»i và nói:
- Äó là ông bạn “kết nghÄ©a†của ta đã hai mÆ°Æ¡i năm nay! Ta không biết sao được!
Ä‚n uống xong, hai ngÆ°á»i Ä‘i nghỉ. Hôm sau NgÆ°u Phố mang bạc cáo từ
NgÆ°u Ngá»c Phố lên Ä‘Æ°á»ng, đáp thuyá»n Ä‘i Tô Châu.
Hôm sau, há» Vạn lại má»i NgÆ°u Ngá»c Phố đến uống rượu, NgÆ°u Ngá»c Phố lên kiệu, đến nhà há» Vạn. Ở đấy, đã có hai ngÆ°á»i buôn muối, má»™t ngÆ°á»i há» Cố, má»™t ngÆ°á»i há» Uông. Sau khi vái chà o xong, hai ngÆ°á»i nói rằng mình là thân thÃch vá»›i ông Vạn nên không dám ngồi trÆ°á»›c NgÆ°u, má»i NgÆ°u và o ngồi ghế đầu. Uống trà xong, há» bắt đầu nói đến việc buôn bán. Sau đó, tiệc bà y ra, hai ngÆ°á»i ngồi và o bà n. Rượu bÆ°ng lên. Món ăn đầu tiên là món “đông trùng hạ thảo†Vạn Tuyết Trai má»i hai vị ngồi ăn và nói:
- Cái món nà y ở xa đến! Ở đây không có, nhÆ°ng ở DÆ°Æ¡ng Châu thì có nhiá»u. Chỉ có cái con “ếch tuyết†thì tuyệt nhiên không tìm ở đâu ra!
Cố nói:
- Vẫn chưa tìm ra sao? Vạn Tuyết Trai nói:
- Chưa! Ở Dương Châu không có! Hôm qua đã nhỠông
Ngá»c Phố sai ngÆ°á»i cháu Ä‘i Tô Châu tìm. Uông nói:
- Váºt khó kiếm nà y, ở Tô Châu vị tất đã có! Có lẽ phải đến những nhà gia thế ở Huy Châu may ra má»›i có được.
Vạn Tuyết Trai nói:
- Ông nói có lẽ đúng! Bất kì cái gì ở Huy Châu chúng ta cũng tốt hơn.
Cố nói:
- Không phải chỉ sản váºt mà thôi đâu! Ngay đến nhân váºt ở Huy Châu cÅ©ng hÆ¡n.
NgÆ°u Ngá»c Phố Ä‘á»™t nhiên nhá»› ra má»™t việc bèn nói:
- Ông Tuyết Trai! Ở Huy Châu có ông Trình Minh Khanh, ông ta có phải là bạn thân của ông không?
Vạn Tuyết Trai nghe váºy, má Ä‘á» gay không đáp. NgÆ°u
Ngá»c Phố nói:
- Ông ta là “bạn kết nghÄ©a†vá»›i tôi đấy! Hôm trÆ°á»›c, ông ta có viết thÆ° cho tôi nói rằng chẳng bao lâu nữa sẽ đến DÆ°Æ¡ng Châu. Thế nà o ông ta cÅ©ng sẽ đến thăm ông Vạn. Vạn Tuyết Trai nghe váºy hai tay lạnh ngắt, không nói được má»™t câu. NgÆ°á»i buôn muối há» Cố nói:
- Ông Ngá»c Phố! Cổ nhân có câu “Giao du khắp thiên hạ, mấy kẻ biết lòng ta!†Hôm nay, chúng ta hãy uống rượu, hà tất phải nhắc chuyện cÅ© là m gì!
Buổi chiá»u hôm ấy, tiệc tan má»™t cách miá»…n cưỡng, má»i ngÆ°á»i trở vá» nhà . NgÆ°u Ngá»c Phố cÅ©ng vá» nhà . Mấy hôm sau, không thấy có ngÆ°á»i nhà Vạn đến má»i. Hôm ấy, NgÆ°u ở trên lầu vừa ngủ dáºy thì thấy có ngÆ°á»i đầy tá»› mang lên má»™t cái thÆ° nói:
- Cái thÆ° nà y của ông Vạn ở dÆ°á»›i sông. NgÆ°á»i nhà ông Vạn Ä‘ang đứng dÆ°á»›i lầu đợi trả lá»i. NgÆ°u Ngá»c Phố mở thÆ° ra xem:
“Bà cụ ông VÆ°Æ¡ng Hán Sách ở Nghi Trung là m lá»… ăn mừng thất tuần. Muốn nhá» tiên sinh là m má»™t bà i văn chúc thá» và viết giùm cho. Mong tiên sinh đến đó ngay!â€
NgÆ°u Ngá»c Phố xem xong bảo đầy tá»› gá»i má»™t chiếc thuyá»n nhá» Ä‘i rất nhanh vá» Nghi Trung. Äêm ấy xuống thuyá»n, sáng sau đã đến bá» Sá»u Bá. Ngá»c Phố và o hà ng buôn gạo há»i thăm nhà há» VÆ°Æ¡ng.
Chủ hiệu buôn gạo nói:
- Ông tìm nhà ông VÆ°Æ¡ng Hán Sách ở bên sông phải không? Nhà ông ta là má»™t cái lầu má»›i là m nhìn ra hÆ°á»›ng đông Ä‘Æ°á»ng Pháp Vân. NgÆ°u Ngá»c Phố Ä‘i thẳng đến đó, thấy ba gian nhà khách, trong nhà khách mấy cái ghế để đầy những bà i văn chúc thá» viết chữ và ng. Ở bên trái cá»a sổ là má»™t cái bà n dà i, má»™t ngÆ°á»i tú tà i Ä‘ang cúi đầu, hà hoáy viết. Thấy NgÆ°u Ngá»c Phố và o, y liá»n bá» bút xuống bÆ°á»›c ra; Ngá»c Phố thấy y mặc áo lụa, trÆ°á»›c ngá»±c có má»™t vết dầu to tÆ°á»›ng bèn giáºt mình. NgÆ°á»i kia cÅ©ng nháºn ra NgÆ°u Ngá»c Phố và nói;
- Ông có phải là ngÆ°á»i ăn cÆ¡m vá»›i cái thằng kiếm gái ở “Äại quan lâu†không? Hôm nay ông đến đây có việc gì? Ngá»c Phố Ä‘ang định mắng cho hắn má»™t tráºn thì VÆ°Æ¡ng
Hán Sách ở trong nhà đi ra, nói vá»›i ngÆ°á»i tú tà i:
- Ông hãy ngồi xuống! Cái đó không liên quan gì đến ông cả!
Vị tú tà i nà y má»›i chịu ngồi xuống. VÆ°Æ¡ng Hán Sách chắp tay chà o NgÆ°u nhÆ°ng không vái. Hai ngÆ°á»i cùng ngồi. VÆ°Æ¡ng nói:
- Ông có phải là NgÆ°u Ngá»c Phố không?
- ChÃnh tôi.
- Tôi là ngÆ°á»i đại lý buôn muối của nhà ông Vạn. Hôm qua, ông Vạn có viết thÆ° cho tôi nói rằng ông không phải là ngÆ°á»i đứng đắn. Ông hay chÆ¡i bá»i vá»›i những bá»n côn đồ trá»™m cÆ°á»›p. Từ nay vá» sau không dám phiá»n đến ông nữa.
Y bèn lấy ra một lạng bạc đưa cho Ngưu nói:
- Tôi cÅ©ng không giữ ông. Má»i ông Ä‘i! NgÆ°u giáºn lắm, nói:
- Ta không cần lạng bạc nà y của anh, ta sẽ vỠnói với ông Vạn Tuyết Trai.
Và ném lạng bạc xuống ghế. Vương Hán Sách nói:
- Ông đã không nháºn, tôi đâu dám ép! Tôi khuyên ông không nên vá» nhà ông Vạn Tuyết Trai nữa, vì ông ta không tiếp ông đâu.
NgÆ°u Ngá»c Phố vùng vằng bÆ°á»›c ra. VÆ°Æ¡ng Hán Sách nói theo:
- Xin lỗi, không tiễn nữa.
Y chắp tay chà o một cái rồi quay và o.
NgÆ°u Ngá»c Phố Ä‘Ã nh Ä‘em đầy tá»› đến má»™t hà ng cÆ¡m ở
Sá»u Bá, miệng lẩm bẩm:
- Thằng cha Vạn Tuyết Trai tháºt chó má! Tại sao hắn lại đối đãi vá»›i ta nhÆ° thế?
Má»™t ngÆ°á»i hầu bà n Ä‘i qua cÆ°á»i mà rằng:
- Ông Vạn Tuyết Trai rất tốt vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i, trừ khi ông có nói đến ông Trình thì ông ta má»›i phát cáu.
NgÆ°u nghe váºy, bảo đầy tá»› đến há»i, thì ngÆ°á»i hầu bà n nói:
- Ông Vạn trÆ°á»›c là quản gia ông Trình Minh Khanh. Ông ta rất sợ ngÆ°á»i ta nói việc ấy. Chắc chắn là ông đã nói, cho nên ông ta nổi giáºn.
NgÆ°á»i đầy tá»› Ä‘em việc nà y nói lại vá»›i NgÆ°u Ngá»c Phố. Ngá»c Phố tỉnh ngá»™ nói:
- Thôi chết rồi! Cái thằng “chó chết†ấy hại ta rồi! Ngá»c Phố ở lại má»™t đêm, hôm sau gá»i thuyá»n Ä‘i Tô
Châu tìm NgÆ°u Phố. Sau khi xuống thuyá»n, tiá»n nong Ä‘á»u nhẵn, y bá» hai ngÆ°á»i đầy tá»› lại, mang theo hai ngÆ°á»i lá»±c lưỡng Ä‘i thẳng đến Tô Châu. Äến hiệu thuốc Hồ Khẩu, thì gặp NgÆ°u Phố Ä‘ang ngồi ở đấy. NgÆ°u Phố thấy Ngá»c Phố đến bèn ra má»i ngồi:
- “Ôngâ€Ä‘ã đến Æ°? Ngá»c Phố há»i:
- Cháu đã tìm được con “ếch tuyết†chưa?
- Dạ, chưa ạ.
- Gần đây có má»™t nhà ở Trấn Giang có má»™t con, mau mau Ä‘em tiá»n cùng ta đến mua. Thuyá»n của ta hiện nay ở ngoà i cá»a Xưởng Môn.
NgÆ°u Ngá»c Phố lấy lại số tiá»n và dẫn NgÆ°u Phố xuống thuyá»n. Trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, NgÆ°u Ngá»c Phố không nói năng gì. Äi được mấy ngà y, đến đất Long Bà o Châu là nÆ¡i bốn bá» vắng vẻ. Hôm ấy, ăn cÆ¡m sáng xong, Ngá»c Phố trợn hai con mắt tròn xoe và thét lá»›n:
- Mà y có biết tao phải đánh mà y không?
Ngưu Phố hoảng hốt, nói:
- Cháu không hiểu cháu có tội gì! Tại sao ông lại đánh cháu?
- Äồ chó! Mà y chÆ¡i tao má»™t vố mà y có biết không?
Và chẳng nói chẳng rằng, Ngá»c Phố bảo hai ngÆ°á»i kia lá»™t trần NgÆ°u Phố ra, không cho mang già y dép gì hết, đánh cho má»™t tráºn gần chết, rồi Ä‘em lên bá» trói gò ở đấy. Sau đó, má»i ngÆ°á»i xuống thuyá»n giÆ°Æ¡ng buồm Ä‘i mất.
NgÆ°u Phố bị vứt đấy, mê mệt không còn biết gì nữa. Há» lại vứt y gần cái hố tiêu, há»… cá»±a quáºy má»™t cái là rÆ¡i tõm xuống hố. Y Ä‘Ã nh phải nằm im, không dám rên la và cÅ©ng không dám cá»±a quáºy gì hết. Y đợi đến ná»a ngà y, thấy má»™t con thuyá»n giữa dòng sông. Thuyá»n đến bên bá» Ä‘á»— lại, má»™t ngÆ°á»i khách đến đấy Ä‘i ỉa. NgÆ°u Phố kêu cầu cứu. NgÆ°á»i khách há»i:
- Ông là ai mà bị lột trần trói gò ở đây? Ngưu Phố nói:
- ThÆ°a ông, tôi là má»™t anh “tú tà i†ở huyện Vu Hồ. Cụ tri huyện Äổng má»i tôi đến giúp việc. Tôi Ä‘i Ä‘Æ°á»ng bị cÆ°á»›p lá»™t hết quần áo, lấy hết hà nh lý rồi bá» Ä‘i, may còn sống sót ở đây. Tôi Ä‘ang gặp nạn, mong ông cứu vá»›t.
NgÆ°á»i khách nói:
- Ông đến nha môn quan huyện Äổng ở An Äông phải không? Tôi là ngÆ°á»i huyện An Äông đây. Äể tôi cởi trói cho ông đã.
Nhìn thấy NgÆ°u mình trần nhÆ° nhá»™ng, không còn ra thể thống gì nữa, ngÆ°á»i kia bèn nói:
- Ông đứng đợi đấy má»™t lát để tôi xuống thuyá»n lấy quần áo già y mÅ© cho ông mặc.
Rồi y xuống thuyá»n lấy má»™t bá»™ quần áo vải, má»™t đôi già y, má»™t cái mÅ© hình miếng ngói Ä‘Æ°a cho NgÆ°u Phố mặc và nói:
- MÅ© nà y không phải là mÅ© nhà nho, nhÆ°ng ông cứ Ä‘á»™i tạm. Äến thị trấn trÆ°á»›c mặt, tôi sẽ mua cho ông má»™t cái mÅ© vuông.
Sau khi đã mặc áo quần, NgÆ°u Phố quỳ xuống cảm tạ ân nhân. NgÆ°á»i kia đỡ dáºy Ä‘Æ°a xuống thuyá»n. Má»i ngÆ°á»i trên thuyá»n nghe nói đến việc vừa xảy ra Ä‘á»u kinh ngạc và há»i:
- Ông hỠtên là gì?
- Tôi há» NgÆ°u. NgÆ°u há»i lại:
- Vị ân nhân tên là gì?
- Tôi há» Hoà ng, ngÆ°á»i huyện An Äông, vốn là m nghá» buôn quần áo phÆ°á»ng tuồng. Hôm trÆ°á»›c, tôi Ä‘i Nam Kinh, mua bảy bá»™ đồ tuồng cho má»™t ban hát, nhân Ä‘i qua đây vô tình lại cứu được ông. Nếu ông muốn Ä‘i đến nha môn cụ Äổng thì ông cùng Ä‘i vá»›i tôi và vá» nhà tôi, rồi tôi lo liệu áo quần để cho ông đến nha môn.
Ngưu Phố cảm tạ. Từ đó y cùng ăn cơm với hỠHoà ng.
Hôm ấy trá»i nắng to, NgÆ°u Phố bị lá»™t trần phÆ¡i nắng ná»a ngà y, lại bị mùi hôi thối của hố tiêu xông lên, cho nên vừa xuống thuyá»n thì mắc bệnh lỵ. Bệnh lỵ nà y lại là bệnh lỵ cấm khẩu, ỉa luôn. Từ sáng đến chiá»u, cứ phải ngồi lỳ ở Ä‘uôi thuyá»n, hai tay nắm lấy ván thuyá»n. Äược đâu ba bốn ngà y nhÆ° thế, thì ngÆ°á»i nhÆ° con ma, lại thêm mình mẩy bị đánh Ä‘au nhức nhối, hai đùi gác lên cạnh thuyá»n là m thà nh hai cái rãnh. Nghe má»™t ngÆ°á»i khách trong thuyá»n nói thì thà o:
- Thằng kia xem ra không sống được đâu! Bây giỠhắn còn sống, ta đưa hắn lên bộ đi, nếu để hắn chết ở đây thì chỉ thêm tốn sức mà thôi!
NhÆ°ng Hoà ng không nghe. NgÆ°u Ä‘au đến ngà y thứ năm, Ä‘á»™t nhiên mÅ©i ngá»i thấy mùi Ä‘á»— xanh, bèn nói vá»›i hà ng thuyá»n:
- Tôi muốn ăn cháo đỗ xanh!
Tất cả thuyá»n Ä‘á»u không cho. Y lại nói:
- Tôi muốn ăn lắm! Ä‚n rồi, dù chết cÅ©ng không dám oán thán. Má»i ngÆ°á»i không biết là m sao Ä‘Ã nh phải mang y lên bá» mua má»™t bát cháo Ä‘á»— xanh cho ăn. NgÆ°u Phố ăn xong thấy sôi bụng và ỉa má»™t bãi tÆ°á»›ng. Lúc xuống thuyá»n thì khá»e hẳn. Y bò xuống thuyá»n cám Æ¡n tất cả má»i ngÆ°á»i rồi ngủ thẳng má»™t giấc.
Äược hai ngà y thì dần dần bình phục.
Äến An Äông, việc trÆ°á»›c tiên của NgÆ°u là đến nhà Hoà ng, Hoà ng mua cho y má»™t cái mÅ© vuông, cho thêm má»™t bá»™ áo quần, má»™t đôi già y để Ä‘i chà o tri huyện Äổng. Äổng tri huyện nghe tin, mừng rỡ, má»i ở lại ăn uống, muốn giữ lại ở nha môn. NgÆ°u Phố nói:
- Tôi có ngÆ°á»i thân thÃch ở đây, tôi muốn ở nhà ông ta cho tiện hÆ¡n.
- NhÆ° thế cÅ©ng được! Tiên sinh ở nhà ngÆ°á»i bạn, còn sáng chiá»u đến đây chÆ¡i cho tôi được thỉnh giáo.
NgÆ°u cáo từ ra vá». Hoà ng thấy y quả là bạn bè vá»›i quan cho nên hết sức kÃnh trá»ng. NgÆ°u Phố hai, ba ngà y lại đến nha môn má»™t lần, lấy việc là m thÆ¡ để mua danh. Lại nhân đó y nói vá»›i quan huyện má»™t số việc, kiếm được Ãt tiá»n. Há» Hoà ng gả con gái thứ tÆ° cho NgÆ°u và NgÆ°u sống ở An Äông những ngà y hạnh phúc.
Không ngá», Äổng tri huyện thăng chức Ä‘i nÆ¡i khác. NgÆ°á»i đến nháºn chức là há» HÆ°á»›ng, cÅ©ng ngÆ°á»i Chiết Giang. Lúc bà n giao, HÆ°á»›ng tri huyện há»i Äổng tri huyện có việc gì dặn lại. Äổng tri huyện nói:
- Không có việc gì! Chỉ có một ông bạn thơ của tôi tên là Ngưu Bố Y, hiện nay ở đây tôi rất cám ơn ngà i nếu ngà i để ý đến ông ta một chút.
HÆ°á»›ng tri huyện nháºn lá»i. Äổng tri huyện lên Bắc Kinh. NgÆ°u tiá»…n ngoà i trăm dặm đến ngà y thứ ba má»›i trở vá» nhà . Vợ nói:
- Hôm qua có má»™t ngÆ°á»i đến nói là ngÆ°á»i cáºu của mình ở Vu Hồ, trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i nhân tiện ghé thăm. Tôi giữ ông ta lại đây ăn cÆ¡m, ông ta nói đến cuối năm sẽ trở lại.
NgÆ°u Phố trong lòng nghi hoặc: “Mình không có ông cáºu nà o cả. Không biết ông nà y là ai! Thôi hãy đợi ná»a năm nữa xem công việc ra sao!â€.
Äổng tri huyện Ä‘i thẳng lên kinh, đến bá»™ Lại báo tin mình đã đến. Hôm sau Äổng đến để xem được bổ Ä‘i đâu. Bấy giá» Phùng Trác Am đã Ä‘á»— tiến sÄ© là m ở bá»™, nhà ở cạnh đấy, cho nên Äổng đến nhà Phùng trÆ°á»›c. Phùng má»i ngồi. Äang lúc hà n huyên, Äổng tri huyện má»›i nói được má»™t câu:
- NgÆ°á»i bạn của ông là NgÆ°u Bố Y ở trong am Cam Lá»™ huyện Vu Hồ...
Äổng chÆ°a có thì giá» nói đến việc mình đến thăm NgÆ°u Bố Y và NgÆ°u Bố Y đã đến ở huyện An Äông, thì thấy má»™t ngÆ°á»i đầy tá»› chạy và o quỳ bẩm:
- Cụ lá»›n đã ra công Ä‘Æ°á»ng!
Äổng tri huyện vá»™i và ng từ biệt. Y đến bá»™ thấy mình được bổ là m tri châu ở Quý Châu, vá»™i và ng sá»a soạn hà nh lý Ä‘i Quý Châu, không đến thăm Phùng chủ sá»± nữa.
Sau đó mấy hôm, Phùng chủ sá»± viết má»™t bức thÆ° Ä‘Æ°a cho ngÆ°á»i nhà , lại lấy ra mÆ°á»i lạng bạc nói:
- Mà y có biết nhà ông Ngưu Bố Y không?
- Dạ có.
- Váºy mà y Ä‘em mÆ°á»i lạng bạc đến nhà ông NgÆ°u Bố Y, nói vá»›i bà NgÆ°u rằng ông NgÆ°u hiện nay ở am Cam Lá»™ huyện Vu Hồ. ÄÆ°a cái thÆ° nà y cho bà và nói rằng số tiá»n nà y là ta biếu để bà đi Ä‘Æ°á»ng.
NgÆ°á»i quản gia vâng lá»i, vá» nhà gặp bà chủ, thu xếp việc nhà xong, ra Ä‘i, Ä‘i và o má»™t cái ngõ hẹp, đến má»™t cái nhà rà o trúc. Quản gia gõ cá»a chỉ thấy má»™t đứa trẻ chạy ra, trong tay cầm má»™t cái rá con Ä‘i mua gạo. Quản gia nói rằng mình là ngÆ°á»i cụ Phùng ở kinh đến. Äứa trẻ Ä‘Æ°a ngÆ°á»i quản gia đến phòng khách. Nó Ä‘i và o nhà trong báo rồi ra há»i:
- Ông đến đây có việc gì? Quản gia há»i đứa trẻ:
- Bà NgÆ°u là ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o của cháu?
- Là cô của cháu.
Quản gia lấy ra mÆ°á»i lạng bạc Ä‘Æ°a cho nó và nói:
- Số tiá»n nà y là của ông chủ tôi sai Ä‘em đến Ä‘Æ°a cho bà để là m tiá»n lá»™ phÃ. Nói vá»›i bà rằng ông nhà hiện nay ở am Cam Lá»™ huyện Vu Hồ. Ông chủ tôi có Ä‘Æ°a bức thÆ° đến cho bà để bà khá»i lo ngại.
Äứa trẻ má»i y ngồi rồi Ä‘em bạc và o. Quản gia thấy trong nhà treo má»™t bức tranh cổ đã rách, dán mấy đôi câu đối. Sáu cái ghế trúc đã hÆ° là tất cả đồ đạc trong nhà . Ở ngoà i sân có má»™t cái bồn hoa, và i cái hoa và bên cạnh là hà ng rà o. Ngồi má»™t lát, thấy đứa trẻ bÆ°ng ra má»™t chén trà , tay cầm má»™t cái gói Ä‘Æ°a cho quản gia, trong gói có hai đồng cân bạc, và nói:
- Cô tôi cám Æ¡n ông đã chịu khó, cô tôi có Ãt tiá»n để ông uống nÆ°á»›c. NhỠông vá» nhà nói vá»›i bà chủ và khi nà o ông vá» kinh thì nói vá»›i ông chủ rằng cô tôi xin Ä‘a tạ. Những Ä‘iá»u nói trong thÆ° cô tôi Ä‘á»u nhá»› cả.
Quản gia cảm tạ ra vá».
Bà NgÆ°u nháºn số tiá»n, trong lòng bồn chồn nói:
- Ông nhà ta nay đã già rồi! Cứ ở xa nhà lại không có con cái gì là m sao mà sống nổi! Nay ta Ä‘em mấy lạng bạc nà y đến Vu Hồ tìm vá».
Chủ ý đã định, bà liá»n khóa trái cá»a phòng nhá» ngÆ°á»i hà ng xóm trông nhà há»™, còn mình mang đứa cháu gái, đáp thuyá»n Ä‘i huyện Vu Hồ. Khi tìm đến am Cam Lá»™ ở cá»a Phù Kiá»u, chỉ thấy hai cánh cá»a am đóng. Bà đẩy cá»a và o, đến trÆ°á»›c Ä‘á»n thá» Vi Äà Bồ Tát không thấy lÆ° hÆ°Æ¡ng, đèn sáp đâu cả. Lại Ä‘i và o thì thấy các cá»a Ä‘á»u đã xiêu vẹo hÆ° há»ng. Ở sân trong, má»™t ngÆ°á»i đạo sÄ© già đang ngồi vá áo. Há»i y thì y chỉ lấy tay là m hiệu. Thì ra, y đã câm lại Ä‘iếc. Há»i ở đấy có ai là NgÆ°u Bố Y không, thì y chỉ ra má»™t cái gian phòng ở đằng trÆ°á»›c. Bà NgÆ°u mang đứa cháu đến nÆ¡i thấy ở bên cạnh Ä‘iện có má»™t gian phòng không có cá»a. Äi và o trong thấy má»™t cá»— quan tà i lá»›n. TrÆ°á»›c mặt có má»™t cái bà n ba chân nằm nghiêng má»™t bên. Trên quan tà i không thấy bà i vị chỉ còn má»™t cái gáºy. Ở đầu quan tà i có chữ nhÆ°ng vì nhà không có ngói, mÆ°a dá»™t là m cho chữ má» hết cả chỉ còn hai chữ “Äại Minhâ€, chữ thứ ba chỉ còn má»™t nét ngang. Bà NgÆ°u nhìn thấy bá»—ng nhiên rùng mình, tóc dá»±ng ngược. Bà lại Ä‘i ra há»i đạo sÄ©:
- Ngưu Bố Y chết rồi chăng?
Äạo sÄ© hoa tay chỉ ra ngoà i cổng. Äứa cháu nói:
- Ông nói cáºu không chết, lại Ä‘i đâu rồi!
Bà NgÆ°u lại ra ngoà i am, Ä‘i há»i các nÆ¡i. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u nói không nghe nói ông ta chết. Äi đến hiệu của Quách Thiết Bút ở chùa Cát TÆ°á»ng, Quách nói:
- Ông nhà ấy à ! Ông nhà đã đến ở huyện An Äông vá»›i cụ Äổng rồi!
Lần nà y bà má»›i thá»±c tin, quyết đến An Äông tìm
nhân việc ấy khiến cho: đã lầm rồi lại lầm nữa, bá»—ng dÆ°ng gây việc ba Ä‘Ã o; ngoà i ngÆ°á»i ấy, tìm ngÆ°á»i kia, cố ý là m nên giao kết.
Last edited by quykiemtu; 16-12-2008 at 05:10 PM.
|
10-09-2008, 02:48 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
Hồi thứ hai tư
Ngưu Phố Lang mắc vòng kiện tụng.
Bão Văn Khanh kiếm kế sinh nhai.
NgÆ°u Phố từ khi lấy con gái há» Hoà ng ở An Äông, há» Hoà ng cho cả má»™t dãy ba bốn gian nhà ở trÆ°á»›c mặt để ở. TrÆ°á»›c cá»a nhà NgÆ°u dán má»™t tá» giấy Ä‘á» mấy chữ: “NgÆ°u Bố Y, là m thÆ¡ là m vănâ€v.v... Sáng hôm ấy, NgÆ°u Ä‘ang ngồi trong phòng thì có ngÆ°á»i gõ cá»a. NgÆ°u ra mở cá»a má»i và o. Thì chÃnh là ngÆ°á»i hà ng xóm cÅ© ở huyện Vu Hồ há» Thạch biệt hiệu là “chuá»™t nhắtâ€. Hắn nổi tiếng là tên lÆ°u manh, nhÆ°ng ngà y nay đã già . NgÆ°u Phố thấy hắn thì giáºt mình đánh thót má»™t cái, Ä‘Ã nh phải vái chà o má»i ngồi, và thân hà nh rót trà . NgÆ°á»i vợ ở sau bình phong nhìn ra, nói vá»›i chồng:
- Ông nà y chÃnh là ngÆ°á»i cáºu của mình năm ngoái đến đây, bây giỠông ta lại đến.
Ngưu nói:
- Hắn có bà con gì với ta đâu!
Trà bÆ°ng ra, NgÆ°u má»i “chuá»™t nhắt†uống. “Chuá»™t nhắt†nói:
- Tôi nghe nói “cáºu†gặp may lại má»›i lấy vợ ở đây, tháºt là khoái!
- Äã lâu không gặp ông! Lâu nay ông là m ăn có phát tà i không?
- Tôi Ä‘i lÆ°u lạc khắp cả Hoà i Bắc, SÆ¡n Äông, nhân qua đây, bao nhiêu tiá»n Ä‘i Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»u hết sạch. Tôi đến thăm “cáºu†vay “cáºu†và i lạng bạc để tiêu. Thế nà o “cáºu†cÅ©ng phải giúp tôi má»™t Ãt đấy!
-Tôi vá»›i ông tuy trÆ°á»›c là láng giá»ng, nhÆ°ng không bao giá» cùng là m ăn vá»›i nhau cả. Vả chăng, tôi là ngÆ°á»i lạ ở đây, sống vá»›i cha vợ tôi, tiá»n của đâu mà cho ông!
“Chuá»™t nhắt†cÆ°á»i nhạt:
- Mà y là thằng bất nhân lắm! Thế mà y không nhá»› cái ngà y tao tiêu tiá»n nhÆ° nÆ°á»›c sao? Lúc ấy mà y tiêu mất bao nhiêu tiá»n của tao. Nay tao thấy mà y đã lấy được vợ, tao cÅ©ng muốn giữ mà y giữ mặt cho mà y má»›i không nói toạc ra. Bây giá» mà y còn ăn nói nhÆ° thế à ?
Ngưu Phố bực mình:
- Ông nói gì váºy? Ông tiêu tiá»n nhÆ° nÆ°á»›c nhÆ°ng tôi thấy tiá»n của ông mấy lần? Thấy “nÆ°á»›c†của ông mấy lần? Già nhÆ° ông, thì phải lo là m ăn. Äằng nà y cứ lo suốt Ä‘á»i Ä‘i bịp ngÆ°á»i ta!
- NgÆ°u Phố Lang! Mà y đừng có mở miệng nói cái câu ấy! Mà y không nhá»› những việc xấu xa mà y đã là m từ lúc còn nhá» sao? Mà y chỉ lừa được ngÆ°á»i ta chứ không lừa được tao đâu! Äồ bá» vợ để lấy vợ khác! TrÆ°á»›c kia mà y lừa con gái há» Bốc nay lại bịp con gái há» Hoà ng... nhÆ° thế thì đáng tá»™i gì? Nếu mà y không “xuỳ†ngay ra mấy lạng bạc thì tao sẽ đến báo ngay cho quan huyện An Äông cho mà xem.
NgÆ°u Phố chồm dáºy:
- Mầy tưởng tao sợ mà y lắm à ! Tao vá»›i mà y cùng lên huyện An Äông nà o!
Hai ngÆ°á»i kéo nhau ra ngoà i cá»a nhà há» Hoà ng Ä‘i thẳng đến huyện, thì gặp hai ngÆ°á»i lÃnh ở huyện. Nháºn ra NgÆ°u Phố, mấy ngÆ°á»i lÃnh vá»™i và ng cản lại há»i có việc gì.
“Chuá»™t nhắt†kể lại lúc nhá» NgÆ°u Phố là ngÆ°á»i hÆ° há»ng nhÆ° thế nà o. Sau khi đã lừa cháu gái cụ Bốc, hắn ta đến đây lừa con gái nhà há» Hoà ng, lại còn mạo danh là m việc báºy. NgÆ°u Phố nói:
- Thằng nà y nổi tiếng lÆ°u manh ở quê tôi! NgÆ°á»i ta đặt tên cho nó là thằng “chuá»™t nhắtâ€. Äến nay cà ng già hắn lại cà ng vô sỉ. Năm ngoái, hắn đến nhà tôi. Không có tôi ở nhà , hắn xÆ°ng bừa là cáºu tôi để kiếm cÆ¡m ăn. Năm nay, hắn lại đến tìm tôi vòi tiá»n tháºt là vô lý hết sức!
Mấy ngÆ°á»i lÃnh nói:
- Thôi! Ông NgÆ°u! Ông ta tuổi tác đã già , tuy không là thân thÃch nhÆ°ng cÅ©ng là láng giá»ng cÅ©. Bây giỠông ta không có tiá»n Ä‘i Ä‘Æ°á»ng. Từ xÆ°a có câu: “Nghèo nhà chÆ°a phải nghèo đâu; ra Ä‘Æ°á»ng nghèo má»›i giết nhau phen nà yâ€. Nếu ông có tiá»n chắc ông cÅ©ng không muốn cho vay bây giỠđâu. Chúng tôi sẽ Ä‘Æ°a ông ta và i trăm đồng giúp ông để cho ông ta Ä‘i cho rồi.
“Chuá»™t nhắt†còn muốn tranh cãi nữa. Mấy ngÆ°á»i lÃnh nói:
- Äây không phải nÆ¡i ông là m ồn. Ông NgÆ°u là chá»— thân vá»›i quan huyện. Ông đã già cả rồi, không nên là m cái trò xấu xa ấy chỉ mang khổ và o thân mà thôi.
“Chuá»™t nhắt†nghe váºy không nói nhiá»u, nháºn lấy số tiá»n, cám Æ¡n má»i ngÆ°á»i rồi Ä‘i.
NgÆ°u Phố cÅ©ng cảm tạ má»i ngÆ°á»i rồi vá» nhà . Vừa Ä‘i được mấy bÆ°á»›c, bá»—ng thấy ở ngoà i cá»a có ngÆ°á»i hà ng xóm chạy ra nói:
- Ông NgÆ°u! Ông lại đây tôi nói cho mà nghe. NgÆ°á»i ấy kéo NgÆ°u đến má»™t chá»— vắng rồi nói:
- Bác gái Ä‘ang ở nhà ngoà i to tiếng vá»›i ngÆ°á»i ta.
- To tiếng với ai?
- Ông vừa ra cá»a thì có má»™t cái kiệu và má»™t ngÆ°á»i quẩy hà nh lý đến. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trên kiệu bÆ°á»›c xuống. Bác gái tiếp bà ta, thì ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà kia nói rằng bà ta là vợ trÆ°á»›c của ông muốn đến đây nhìn mặt ông. Hiện nay bà ta Ä‘ang to tiếng vá»›i bà vợ há» Hoà ng của ông, bác gái nhá» tôi bảo vá»›i ông mau mau vá» nhà .
NgÆ°u Phố nghe váºy, nhÆ° ngÆ°á»i bị giá»™i má»™t gáo nÆ°á»›c lạnh và o sống lÆ°ng, nghÄ© bụng:
- Thôi! Cái thằng “chuá»™t nhắt†nó Ä‘Æ°a ngÆ°á»i vợ há» Giả của ta đến đây gây sá»± để là m phiá»n ta rồi!
Không biết là m thế nà o, y Ä‘Ã nh liá»u mạng bÆ°á»›c và o nhà . Äến cá»a, y đứng nghe má»™t lát thì không phải tiếng nói của ngÆ°á»i vợ há» Giả mà là tiếng Chiết Giang. Y bèn đẩy cá»a và o. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà kia cùng y đối diện, hai ngÆ°á»i không nháºn ra nhau, ngÆ°á»i vợ há» Hoà ng nói:
- Äấy! Nhà tôi đấy! Bà xem có phải là chồng bà không? NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà kia nói:
- Ông nà y là Ngưu Bố Y sao được? Ngưu Phố nói:
- Tôi không là Ngưu Bố Y thì là ai? Nhưng tôi không biết bà là ai cả.
Bà Ngưu nói:
- Tao chÃnh là vợ NgÆ°u Bố Y. Mà y mạo nháºn tên chồng tao treo bảng ở đây, rõ rà ng là mà y đã giết chết chồng tao rồi! Äừng tưởng tao tha cho mà y đâu.
Ngưu Phố nói:
- Trong thiên hạ, ngÆ°á»i cùng tên cùng há» cÅ©ng nhiá»u. Tại sao bà lại dám đổ cho tôi giết chồng bà ? Sao lại có cái việc quái gở nhÆ° thế?
- Chứ lại không à ! Tao đến Cam Lá»™ huyện Vu Hồ, trên Ä‘Æ°á»ng há»i ra thì chồng tao ở An Äông. Nay mà y mạo tên hiệu chồng tao thì phải trả chồng tao đây!
Bà vừa nói vừa khóc, bảo đứa cháu lại nắm lấy NgÆ°u Phố. Bà NgÆ°u lên kiệu, Ä‘i thẳng đến cá»a huyện, vừa Ä‘i vừa kêu gà o. Quan huyện HÆ°á»›ng ra cá»a nghe tiếng kêu oan, liá»n bảo ngÆ°á»i viết giúp bà má»™t cái Ä‘Æ¡n. Quan huyện nháºn Ä‘Æ¡n, cho sai nhân gá»i má»i ngÆ°á»i đến, treo biển đợi đến ngà y thứ ba sẽ ra công Ä‘Æ°á»ng xét xá».
Hôm ấy quan huyện ra công Ä‘Æ°á»ng xét ba vụ kiện.
Vụ thứ nhất “Vụ kiện giết chaâ€. Bên nguyên là má»™t vị hòa thượng. Hòa thượng nà y Ä‘ang ở trong núi kiếm củi thì thấy ngÆ°á»i ta lùa má»™t Ä‘Ã n bò đến. Ở trong Ä‘Ã n, có má»™t con bò thấy hòa thượng thì hai con mắt nhìn trừng trừng. Hòa thượng Ä‘á»™ng tâm chạy đến trÆ°á»›c mặt con bò. Thấy hòa thượng, con bò rÆ¡i nÆ°á»›c mắt. Hòa thượng đến trÆ°á»›c mặt quỳ xuống. Bò kia lè lưỡi ra liếm trên đầu. Vừa liếm vừa rÆ¡i nÆ°á»›c mắt, cà ng liếm nÆ°á»›c mắt cà ng trà o ra. Hòa thượng biết con bò nà y là cha mình hóa thân, bèn khóc và nói vá»›i chủ Ä‘Æ°a nó cho mình để mình nuôi. Không ngá» ngÆ°á»i hà ng xóm lấy con bò Ä‘i giết mất. Cho nên hòa thượng đến đây kiện, Ä‘em theo ngÆ°á»i chủ bò để là m chứng.
HÆ°á»›ng tri huyện nghe lá»i cung của hòa thượng quay sang há»i ngÆ°á»i láng giá»ng. NgÆ°á»i nà y nói:
- Ba, bốn hôm trÆ°á»›c đây, hòa thượng nà y có Ä‘em má»™t con bò đến bán cho con. Con mua xong là giết ngay. Hòa thượng hôm qua lại đến nói vá»›i con rằng con bò nà y là hóa thân của cha ông ta cho nên phải trả thêm hai lạng bạc nữa. Số tiá»n hôm trÆ°á»›c nhÆ° váºy là không đủ. Con không chịu, ông ta liá»n mắng con. Con nghe ngÆ°á»i ta nói: con bò kia không phải hóa thân của cha ông ta đâu! Hòa thượng mấy năm nay thÆ°á»ng cạo trá»c và bôi muối lên đầu. Thấy bò nhà ai béo nhất là ông ta quỳ xuống để cho nó liếm lên đầu. Bò liếm phải muối, cố nhiên rÆ¡i nÆ°á»›c mắt. Ông ta bèn nói đó là hóa thân của cha ông ta và khóc xin vá»›i ngÆ°á»i ta. Sau khi nháºn bò rồi, ông ta Ä‘em bán để lấy tiá»n. Việc nà y không phải xảy ra má»™t lần. Xin quan xét cho.
HÆ°á»›ng tri huyện há»i ngÆ°á»i chủ bò:
- Có phải ông cho hòa thượng con bò mà không lấy tiá»n không?
NgÆ°á»i kia nói:
- Thực quả con không, không lấy một đồng! Hướng tri huyện nói:
- Chuyện luân hồi là chuyện hoang Ä‘Æ°á»ng, là m gì có! Vả chăng, nếu là cha hóa thà nh bò thì cÅ©ng không ai Ä‘em bán bò lấy tiá»n tiêu bao giá»! Lão trá»c nà y chÃnh là má»™t thằng lÆ°á»ng gạt!
Tri huyện bèn ra lệnh đánh hòa thượng hai mươi roi và không xét nữa.
Vụ hai: “Dùng thuốc Ä‘á»™c giết anhâ€.
Cáo nhân là Hồ Lại, ngÆ°á»i bị cáo là thầy thuốc Trần An. HÆ°á»›ng tri huyện há»i cáo nhân:
- Ông ta dùng thuốc độc giết anh của ông như thế nà o? Hồ Lại nói:
- Anh con mắc bệnh, má»i ông Trần An đến xem. Ông ta cho má»™t Ä‘Æ¡n thuốc, anh con uống xong thì phát Ä‘iên lên và nhảy xuống nÆ°á»›c chết Ä‘uối. Rõ rà ng là ông ta cho thuốc giết chết anh con.
Hướng tri huyện nói:
- ThÆ°á»ng ngà y, hai bên có thù hằn gì nhau không? Hồ Lại nói:
- Bẩm không.
HÆ°á»›ng tri huyện há»i Trần An:
- Ông chữa bệnh cho ngÆ°á»i anh Hồ Lại, dùng thuốc gì?
-Trần An nói:
- Ông ta mắc chứng hà n, con dùng thuốc phát tán. Ở trong các vị thuốc có tám đồng tế tân. Lúc bấy giá» trong nhà ông ta có ngÆ°á»i bà con. Ông nà y ngÆ°á»i lùn, mặt tròn, cứ nói ra nói và o rằng dùng ba đồng cân tế tân thì cÅ©ng đủ chết rồi! Sách “Bản thảo†có câu ấy không? NgÆ°á»i anh ông ta đến ba bốn ngà y sau má»›i nhảy xuống nÆ°á»›c chết thì liên quan gì đến thuốc của con! Quan lá»›n đèn trá»i soi xét, xin quan xem lại tất cả dược tÃnh của bốn trăm vị, có vị nà o mà uống xong thì phát Ä‘iên nhảy xuống sông chết không. Tháºt là vô lý. Còn là m thầy thuốc là là m phúc là m đức, lại bị vu cáo nhÆ° thế nà y, xin quan xét cho!
Hướng tri huyện nói:
- Thế thì quả là nói láo! Là m thuốc là thÆ°Æ¡ng xót yêu quý bệnh nhân! Nhà anh có ngÆ°á»i mắc bệnh đã không giữ gìn cẩn tháºn để cho ngÆ°á»i ta nhảy xuống sông. Cái đó liên quan gì vá»›i thầy thuốc? NhÆ° thế mà anh cÅ©ng Ä‘i kiện!
Liá»n sai Ä‘uổi cả ra.
Vụ thứ ba là vụ bà NgÆ°u: “MÆ°u giết chồng ngÆ°á»i†HÆ°á»›ng tri huyện gá»i bà NgÆ°u há»i. Bà kể lại mình Ä‘i Chiết Giang đến Vu Hồ nhÆ° thế nà o rồi từ Vu Hồ đến An Äông nhÆ° thế nà o và nói:
- Nay hắn mạo tên chồng tôi. Tôi không há»i chồng tôi ở hắn thì há»i ai bây giá»!
Hướng tri huyện nói:
- Là m sao lại có việc nà y? Bèn há»i NgÆ°u Phố:
- Ông Ngưu có biết bà nà y không? Ngưu Phố nói:
- Tôi có biết bà ta bao giỠđâu? Tôi cÅ©ng không biết chồng bà ta là ai hết. Bá»—ng nhiên bà ta đến nhà tôi đòi chồng, tháºt là má»™t việc ở đâu trên trá»i rÆ¡i xuống, oan uổng cho tôi vô cùng.
Hướng tri huyện nói với bà Ngưu:
- Xem ra ông NgÆ°u nà y là NgÆ°u Bố Y. Trong thiên hạ ngÆ°á»i trùng tên trùng há» cÅ©ng nhiá»u. Cố nhiên ông ta không biết tung tÃch chồng bà . Bà nên Ä‘i nÆ¡i khác mà há»i. Bà NgÆ°u khóc lóc thảm thiết, đòi HÆ°á»›ng tri huyện thân oan cho mình. Tri huyện bá»±c mình nói:
- Äược! Tôi sẽ cho hai ngÆ°á»i sai nhân Ä‘Æ°a bà vá» Thiệu HÆ°ng, bà cứ vá» quê mà kiện! Tôi không phải là ngÆ°á»i lo những việc không đầu không Ä‘uôi nhÆ° thế nà y. Ông NgÆ°u! Ông cứ vá» Ä‘i!
Nói xong tri huyện và o nhà trong.
Hai ngÆ°á»i sai nhân Ä‘Æ°a bà NgÆ°u vá» Thiệu HÆ°ng.
Việc nà y Ä‘Æ°a lên quan trên. Quan trên cho rằng tri huyện HÆ°á»›ng bạn bè vá»›i ngÆ°á»i văn nhân và bá» qua việc án mạng không chịu xét đến bèn đòi xét xá» lại việc đó. Quan Ãn sát há» Thôi xét há»i việc nà y.
Hôm ấy quan Ãn bảo thÆ° kà viết lại vụ kiện, mình ngồi dÆ°á»›i ngá»n đèn để xem: “Vá» việc trừng trị viên tri huyện mỠám không là m tròn trách nhiệm để nêu cao chức vụ ngÆ°á»i là m quan...†Ở trong bản án kể nhiá»u sá»± việc của tri huyện HÆ°á»›ng Äỉnh ở An Äông. Y má»™t mình Ä‘ang ngồi xem rồi Ä‘á»c, Ä‘á»c rồi xem. DÆ°á»›i ánh sáng ngá»n đèn nến, bá»—ng thấy má»™t ngÆ°á»i quỳ ở dÆ°á»›i. Thôi Ãn sát Ä‘Æ°a mắt nhìn, thì ra ngÆ°á»i Ä‘ang quỳ ở dÆ°á»›i đất là ngÆ°á»i hát tuồng tên là Bão Văn Khanh.
Ãn sát há»i:
- Anh muốn nói gì thì đứng dáºy mà nói! Bão Văn Khanh nói:
- Vừa rồi, con nghe cụ lá»›n muốn xét xá» việc của ông huyện HÆ°á»›ng ở An Äông. Con chÆ°a từng gặp mặt ông ta. NhÆ°ng lúc bảy tám tuổi, con đã há»c tuồng. Thầy con dạy con há»c những vở tuồng do ông ta là m. Ông ta là má»™t báºc danh sÄ© đại tà i thế mà láºn Ä‘áºn hai mÆ°Æ¡i năm nay má»›i là m má»™t chức tri huyện. Kể cÅ©ng đáng thÆ°Æ¡ng. Vả chăng việc nà y, ông ta là m cÅ©ng vì kÃnh trá»ng những nhà văn, không biết nhÆ° thế có được cụ lá»›n tha thứ cho phần nà o chăng?
Ãn sát nói:
- Ai ngá» má»™t ngÆ°á»i nhÆ° anh mà cÅ©ng biết tiếc ngÆ°á»i tà i! NhÆ° anh mà còn biết thÆ°Æ¡ng nhà nho sÄ© thì ta há lại không nghÄ© tá»›i hay sao! NhÆ°ng nếu bây giá» ta miá»…n việc cách chức ông ta, thì ông ta vẫn không biết chÃnh anh đã cứu ông ta. Bây giá» ta sẽ viết nguyên do trong má»™t bức thÆ°, rồi anh Ä‘Æ°a đến cho ông ta, bảo ông ta Ä‘em và i trăm lạng ra để tạ Æ¡n cho anh có món tiá»n là m vốn.
Bão Văn Khanh dáºp đầu lạy tạ. Ãn sát bảo đầy tá»› đến nói vá»›i thÆ° ký: Việc ông huyện An Äông không xét nữa. Mấy hôm sau, quả nhiên có sai nhân cầm thÆ° cùng Ä‘i vá»›i Bão Văn Khanh đến huyện An Äông. Tri huyện HÆ°á»›ng mở thÆ° ra xem, kinh ngạc, vá»™i và ng bảo mở cá»a má»i ông Bão và o. Tri huyện HÆ°á»›ng chạy ra đón. Bão Văn Khanh mặc áo xanh, mÅ© Ä‘á», bÆ°á»›c và o cá»a, quỳ xuống lạy chà o tri huyện. Tri huyện Ä‘Æ°a hai tay đỡ dáºy, vái chà o Bão. Bão nói:
- Con là ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o dám bắt quan thi lá»…! HÆ°á»›ng tri huyện nói:
- Ông là ngÆ°á»i ở nhà môn quan trên. Ông đã là m Æ¡n vá»›i tôi, tại sao tôi không thi lá»…? Ông mau mau đứng dáºy để cho tôi lạy tạ.
Nói hai, ba lần, Bão vẫn không chịu. Tri huyện đẩy Bão ngồi xuống, Bão vẫn không dám ngồi. Tri huyện không biết là m sao, nói:
- Cụ lớn Thôi đưa ông đến đây. Nếu tôi đãi ông như thế, sợ ngà i không bằng lòng!
Bão Văn Khanh nói:
- Tuy ngà i đối đãi vá»›i con má»™t cách khác thÆ°á»ng, nhÆ°ng việc nà y quan hệ đến cả tôn ti triá»u đình, nhất định con không dám nháºn.
Bão đứng dáºy, buông thẳng hai tay, trả lá»i tri huyện rồi bÆ°á»›c và o hà nh lang. Tri huyện bảo ngÆ°á»i thân thÃch trong nhà ra tiếp, Bão vẫn không chịu. Sau Ä‘Ã nh bảo ngÆ°á»i quản gia ra tiếp. Bão rất mừng rỡ, ngồi trong phòng khách vừa nói vừa cÆ°á»i.
Hôm sau, tri huyện sá»a soạn tiệc rượu bà y trong thÆ° phòng, tá»± mình ngồi tiếp, rót rượu má»i Bão. Bão quỳ xuống đất không dám nháºn rượu. Tri huyện bảo Bão ngồi, Bão nhất định không chịu ngồi. Tri huyện không biết là m sao Ä‘Ã nh phải bảo đặt tiệc xuống đất, gá»i ngÆ°á»i quản gia ra cùng ăn. Bấy giá» Bão rất mừng rỡ. Tri huyện viết má»™t bức thÆ° cảm tạ quan Ãn sát, gói năm trăm lạng bạc Ä‘Æ°a cho Bão để cảm Æ¡n. Bão không nháºn má»™t ly, nói:
- Tiá»n nà y là tiá»n bổng lá»™c triá»u đình cấp cho ngà i, con là ngÆ°á»i bần tiện, dám đâu dùng bạc triá»u đình! Nếu con lấy tiá»n nà y mà nuôi gia đình thì gia đình con chết mất. Xin quan là m Æ¡n giữ tÃnh mạng cho con!
HÆ°á»›ng tri huyện thấy Bão nói thế, cÅ©ng không dám ép; bèn Ä‘em những lá»i nói nà y viết lại trong thÆ° bẩm vá»›i Ãn sát. Lại giữ Bão ở lại mấy hôm rồi sai ngÆ°á»i Ä‘Æ°a vá».
Ãn sát nghe váºy, cho Bão là má»™t thằng ngốc, rồi thôi. Má»™t thá»i gian sau, Ãn sát lại thăng lên Äô sát viện nên Ä‘em Bão Văn Khanh lên kinh. Không ngá» lên kinh, Ãn sát mắc bệnh mất, Bão Văn Khanh không còn chá»— nÆ°Æ¡ng tá»±a, lại vốn là ngÆ°á»i Nam Kinh nên phải thu tháºp hà nh lý trở vá» Nam Kinh.
Nam Kinh là nÆ¡i Minh Thái Tổ đóng đô. Thà nh trong mÆ°á»i ba cá»a, thà nh ngoà i mÆ°á»i tám cá»a. Äi xuyên qua dá»c bốn mÆ°Æ¡i dặm, Ä‘i vòng quanh má»™t trăm hai mÆ°Æ¡i dặm. Trong thà nh có mấy mÆ°Æ¡i con Ä‘Æ°á»ng lá»›n, mấy trăm con Ä‘Æ°á»ng nhá», Ä‘á»u là những nÆ¡i phố xá nhÆ° nêm, lâu Ä‘Ã i tráng lệ. Trong thà nh có má»™t con sông gá»i là sông Tần Hoà i, từ bến sông phÃa đông sang bến sông phÃa tây dà i hÆ¡n mÆ°á»i dặm. Lúc nÆ°á»›c sông đầy, những chiếc thuyá»n hoa mang theo những ngÆ°á»i thổi sáo, đánh Ä‘Ã n, ngà y đêm không ngá»›t. Trong thà nh, ngoà i thà nh, cung Ä‘iện nguy nga, Ä‘á»n chùa lá»™ng lẫy. Trong thá»i Lục Triá»u, có tất cả bốn trăm tám mÆ°Æ¡i ngôi nhà . Äến nay, Ãt nhất cÅ©ng đến bốn ngà n tám trăm ngôi. ÄÆ°á»ng lá»›n, Ä‘Æ°á»ng nhá», có tất cả sáu ngà n bảy trăm quán rượu, và tiệm trà nà o cÅ©ng Ä‘á»u thấy treo đèn lồng, cắm bó hoa tÆ°Æ¡i, Ä‘un ấm nÆ°á»›c mÆ°a trong vắt. Những tiệm trà nà y bao giá» cÅ©ng đông khách. Äến chiá»u tối, hai bên quán rượu, đèn thắp sáng nhÆ° ban ngà y. NgÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng không phải mang đèn lồng. Những đêm có trăng trên sông Tần Hoà i, cà ng khuya cà ng nghe tiếng nhạc, tiếng ca ở các thuyá»n Ä‘Æ°a lại. Tháºt là thánh thót du dÆ°Æ¡ng, là m rung Ä‘á»™ng cả lòng ngÆ°á»i! Những cô gái ở các nhà hai bên bá» sông, mặc áo quần lụa má»ng, giắt hoa là i trên đầu, cÅ©ng Ä‘á»u cuốn rèm lên tá»±a và o lan can lặng lẽ đứng nghe. Cho nên há»… tiếng trống trong các thuyá»n vang lên, thì rèm ở các nhà hai bên sông cÅ©ng đồng thá»i cuốn lên và mùi thÆ¡m của long diên hÆ°Æ¡ng và trầm hÆ°Æ¡ng ở các nhà cÅ©ng bốc lên ngà o ngạt, hòa lẫn vá»›i ánh trăng tá»a khắp dòng sông. Nhìn ra xa, nhÆ° ngÆ°á»i tiên sống nÆ¡i Lạc Uyển, Giao Trì! Lại có những kỹ nữ của nhà nÆ°á»›c trên mÆ°á»i sáu cái lầu, áo quần lá»™ng lẫy, đón tiếp khách tứ phÆ°Æ¡ng. Tháºt là : “đêm đêm hà n thá»±c, ngà y ngà y nguyện tiêu!â€
Bão Văn Khanh ở cá»a Thủy Tây. Cá»a Thủy Tây ở gần cá»a Tụ Bá»u. Ngà y trÆ°á»›c ở Tụ Bá»u, má»—i ngà y có má»™t trăm con bò, má»™t ngà n con lợn, hà ng vạn gánh lÆ°Æ¡ng thá»±c Ä‘i qua. Bấy giá» thì có đến má»™t ngà n con bò, má»™t vạn con lợn và lÆ°Æ¡ng thá»±c thì vô kể! Bão Văn Khanh và o cá»a Thủy Tây - vá» nhà gặp vợ. Nhà Bão vốn mấy Ä‘á»i đóng trò. Nay lại trở vá» nghá» cÅ©.
Ở cầu Hoà i Thanh, có hai xóm tuồng và má»™t nhà thá» Tổ sÆ°. Ở cá»a Thủy Tây cÅ©ng có má»™t xóm tuồng và má»™t nhà thá» Tổ sÆ°. Ở xóm tuồng treo bảng danh sách các ban tuồng. Ai muốn diá»…n thì trÆ°á»›c đấy mấy ngà y, phải đến ghi tên mình và ngà y mình định diá»…n và o má»™t cái bảng. Tên Bão Văn Khanh ghi ở xóm Thủy Tây. Luáºt lệ của phÆ°á»ng tuồng rất là chặt chẽ! Phà m ai trong ban hát là m má»™t việc gì sai lầm thì tất cả ban Ä‘á»u đến nhà thá» Tổ sÆ°, đốt hÆ°Æ¡ng rồi Ä‘em việc đó ra bà n, đáng đánh thì đánh, đáng phạt thì phạt. NgÆ°á»i lầm lá»—i không được cãi lại má»™t lá»i. Lại có những ban bắt đầu thà nh láºp từ niên hiệu Hồng VÅ©, má»—i ban mấy mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i, dá»±ng má»™t cái bia đá ở Ä‘á»n thá» Tổ sÆ°, cả mÆ°á»i mấy ngÆ°á»i khắc tên và o má»™t cái bia. HÆ¡n nữa, ai có tên cha ông được khắc và o bia thì con cháu Ä‘i há»c diá»…n tuồng Ä‘á»u được xem là “con nhà nòiâ€, mặc dầu Ãt tuổi cÅ©ng được gá»i là “báºc Ä‘Ã n anhâ€. Lúc bà n việc gì chung Ä‘á»u phải nói vá»›i các báºc Ä‘Ã n anh trÆ°á»›c rồi má»›i dám là m. Tên của ông ná»™i Bão Văn Khanh ở và o cái bia thứ nhất.
Bão vá» nhà . Sau khi lo sắm những việc cÆ¡m nÆ°á»›c trong nhà , Bão bảo lấy sáo, tiêu, Ä‘Ã n tì bà , Ä‘Ã n tam huyá»n ra xem. Có cái thủng cả mặt, có cái bụi bặm bám đầy. Bão xem xong, để lại má»™t nÆ¡i và đi đến má»™t cái quán trà bên cạnh xóm hát để xem những ngÆ°á»i bạn hát. Vừa bÆ°á»›c và o quán đã thấy má»™t ngÆ°á»i Ä‘ang ngồi ở đấy, đầu Ä‘á»™i mÅ© cao, mình mặc áo ngá»c thạch, chân Ä‘i già y Ä‘en đế trắng, Ä‘ang ngồi má»™t mình uống trà . Bão Văn Khanh đến gần nhìn xem thì ra ngÆ°á»i cùng ban hát vá»›i mình là Tiá»n Mặt Rá»—. Mặt Rá»— thấy Bão bèn nói:
- Ông Văn Khanh, ông vá» từ bao giá» thế? Má»i ông và o quán uống trà chÆ¡i!
Bão Văn Khanh nói:
- Tôi má»›i ở xa vá». Nhìn ông tưởng đâu là ông cụ Hà n Lâm, Há»c đạo nà o bÆ°á»›c lầm đến đây uống trà ! Té ra ông bạn nối khố ngà y nảo ngà y nà o!
Bão liá»n ngồi xuống uống trà . Mặt Rá»— nói:
- Ông Văn Khanh! Ông ở Kinh SÆ° thấy quan nhiá»u rồi. Bây giá» vá» nhà đem trò Hà n Lâm, Há»c đạo ra dá»a anh em phải không?
- Nà y anh! Chá»— anh em vá»›i nhau tôi đâu dám thế? NhÆ°ng anh ăn mặc, già y dép thế kia thì chắc chắn là bá»n hát tuồng chúng tôi không dám là m. Anh ăn mặc nhÆ° thế, rồi hạng nhà nho ngÆ°á»i ta ăn mặc cái gì?
- Bây giá» khác! Hai mÆ°Æ¡i năm trÆ°á»›c đây quả nhÆ° thế thá»±c! NhÆ°ng nay bá»n hÆ°Æ¡ng thân ở Nam Kinh nếu có tiệc mừng thá» hay tiệc vui mà tôi cầm má»™t ngá»n đèn sáp đến là há» sẽ giữ tôi lại ngồi ở bà n. Dù há» là ông quan to đến đâu cÅ©ng cứ phải ngồi dÆ°á»›i! Còn trong bà n tiệc mà có anh chà ng nà o má»›i thi Ä‘á»—, tháºt tôi không có thèm liếc mắt nhìn đâu!
- Nà y anh! Anh nói thế là anh không biết an pháºn. NhÆ° thế thì đến kiếp sau anh vẫn còn phải là m anh hát tuồng, rồi còn phải là m lừa, là m ngá»±a cÅ©ng là đáng Ä‘á»i!
Mặt Rá»— cÆ°á»i vá»— vai Bão má»™t cái. NgÆ°á»i hầu bà n mang đồ Ä‘iểm tâm lên. Ä‚n xong, thấy ở ngoà i có má»™t ngÆ°á»i bÆ°á»›c và o, đầu Ä‘á»™i má»™t cái mÅ© cao, mình mặc áo lụa, chân Ä‘i già y Ä‘en đế trắng, tay chống má»™t gáºy trúc đầu rồng.
Mặt Rỗ nói:
- Cụ Hoà ng! Má»i cụ đến đây uống trà ! Cụ Hoà ng nói:
- Tôi tưởng là ai! Té ra hai ông! Äến trÆ°á»›c mặt má»›i nháºn ra. Lạ tháºt! Năm nay tôi đã tám mÆ°Æ¡i hai tuổi rồi, mắt cÅ©ng kém Ä‘i. Ông Văn Khanh! Ông vá» bao giá» thế?
- Tôi má»›i vá» nhà được và i hôm thôi, chÆ°a đến thăm cụ được. Tháºt là thì giá» thấm thoắt, cách nhau nhÆ° thế mà đã mÆ°á»i bốn năm rồi! Nhá»› hôm tôi ra Ä‘i, tôi thấy cụ diá»…n tuồng “NgÆ°á»i Hầu Trà †ở phủ Từ quốc công. Bây giá» cụ có ở trong ban không?
Cụ Hoà ng hoa tay nói:
- Äã lâu tôi không đến nữa.
Mấy ngÆ°á»i lại ngồi xuống và đem thêm đồ Ä‘iểm tâm ra ăn. Cụ Hoà ng nói vá»›i Mặt Rá»—:
- Hôm trÆ°á»›c ông Cá» TrÆ°Æ¡ng ở ngoà i Cá»a Nam má»i tôi vá»›i ông đến chÆ¡i cá», tại sao ông lại không Ä‘i?
Mặt Rỗ nói:
- Hôm ấy ban hát tôi có việc. Ngà y mai là ngà y sinh nháºt ông Tiết ở ngoà i Cổ Lâu. Ông ta má»i ban hát của tôi đến diá»…n má»™t buổi. Mai chúng tôi phải đến hát mừng ông ta.
Văn Khanh há»i:
- Ông Tiết là ai? Cụ Hoà ng nói:
- Ông ta đã từng là m tri phủ Äinh Châu thuá»™c tỉnh Phúc Kiến. Ông ta cùng tuổi vá»›i tôi - tám mÆ°Æ¡i hai tuổi. Triá»u đình cho ông ta là m tiên chỉ.
Bão Văn Khanh nói:
- Nhìn thấy cụ chống gáºy Ä‘i bá»™ ung dung nhÆ° thế, theo tôi cÅ©ng đáng là tiên chỉ đấy?
Lại nói:
- Anh em xem cụ Hoà ng có thua gì một ông tri phủ không? Ngay đến cả thượng thư và thị lang cũng đến như cụ Hoà ng là hết nước!
Cụ Hoà ng không hiểu rằng Bão lấy mình ra đùa, nên lấy là m đắc ý. Mấy ngÆ°á»i uống trà xong, ra vá». Mặc dầu Bão Văn Khanh không thÃch cách cÆ° xá» của há», Bão vẫn không nói gì. Bão muốn tìm má»™t và i đứa trẻ để láºp má»™t ban má»›i của mình, vì váºy, Bão Ä‘i tìm khắp cả phố. Hôm ấy đến Cổ Lâu, gặp má»™t ngÆ°á»i.
Nhân việc nà y: Dịp may gặp gỡ, bạn bè kết nghĩa thêm thân; phải lúc kết hôn, con em chịu ân cà ng nặng.
Muốn biết ngÆ°á»i Bão Văn Khanh gặp là ai, hãy xem hồi sau phân giải.
Last edited by quykiemtu; 16-12-2008 at 05:11 PM.
|
|
|
| |