|
|
25-09-2008, 02:18 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P6 - 3
4.
Mấy ngà y sau, Zhivago má»›i tá»± phát hiện ra sá»± cô Ä‘Æ¡n của chà ng tá»›i mức nà o. Chà ng không oán trách ai vá» Ä‘iá»u ấy. Rõ rà ng tá»± chà ng đã muốn nhÆ° thế và đã đạt được.
Bạn hữu của chà ng trở nên má» nhạt và buồn tẻ má»™t cách lạ lùng. Chẳng còn má»™t ai còn giữ được thế giá»›i riêng, quan Ä‘iểm riêng của mình. TrÆ°á»›c đây há» từng rạng rỡ hÆ¡n nhiá»u trong các hồi ức của chà ng. Hiển nhiên là bấy giá» chà ng đã đánh giá há» quá cao.
Chừng nà o tráºt tá»± sá»± váºt còn cho phép những kẻ dÆ° dáºt sống an nhà n và bà y đủ trò kỳ dị ngông cuồng trên lÆ°ng những ngÆ°á»i nghèo khổ, thì chừng đó vẫn có thể dá»… dà ng lầm tưởng là độc dáo cái sá»± ngông cuồng và cái quyá»n sống an nhà n mà má»™t thiểu số được táºn hưởng, trong khi Ä‘a số phải cắn răn chịu Ä‘á»±ng kia?
NhÆ°ng khi những ngÆ°á»i bần cùng vừa vùng dáºy, và các đặc quyá»n của bá»n ăn trên ngồi trốc bị bãi bá», láºp tức tất cả bá»n há» liá»n trở nên má» nhạt má»›i nhanh chóng là m sao, há» không chút hối tiếc từ bá» tÆ° tưởng Ä‘á»™c láºp mà té ra là chẳng ai trong số há» từng có cả!
Bây giá» những ngÆ°á»i duy nhất gần gÅ©i vá»›i bác sÄ© Zhivago là những ngÆ°á»i giản dị, không hợm hÄ©nh khoa trÆ°Æ¡ng, không nói năng hoa mỹ, là vợ và nhạc phụ, và i ba bạn đồng nghiệp, mấy nhân viên khiêm tốn và táºn tuỵ, chẳng có chức tÆ°á»›c gì.
Bữa tiệc mà tiết mục hấp dẫn nhất là con vịt trá»i và rượu nặng đã được tổ chức đúng nhÆ° dá»± kiến, hai, ba, ngà y sau khi chà ng trở vá», nhÆ°ng trÆ°á»›c đó chà ng đã kịp Ä‘i thăm tất cả những ngÆ°á»i được má»i, thà nh thá» bữa ăn đó không phải là cÆ¡ há»™i đầu tiên để há»p mặt.
Con vịt béo má»ng là món xa xỉ phẩm Ãt ai dám nghÄ© tá»›i trong thá»i buổi đã bắt đầu đói kém ấy. NhÆ°ng không đủ bánh mì ăn vá»›i thịt vịt, thà nh thá» món ăn cao cấp ấy trở nên vô vị, tháºm chà còn là m cho ngÆ°á»i ta bá»±c mình.
Món rượu do Misa Gordon mang tá»›i, Ä‘á»±ng trong má»™t cái lá» thuốc nút đã cÅ©. Rượu mạnh lúc nà y Ä‘ang là món hà ng trao đổi Æ°a thÃch của dân buôn láºu. Tonia cứ giữ khÆ° khÆ° lá» rượu và khi cần lắm má»›i dè sẻn rót ra má»™t chút, pha vá»›i Ãt hay nhiá»u nÆ°á»›c là tuy hứng. Ai nấy nháºn ra rằng uống Ä‘á»u Ä‘á»u thứ rượu mạnh, biết rõ nồng Ä‘á»™, còn dá»… chịu hÆ¡n hẳn phải uống cái nÆ°á»›c pha chế luôn luôn thay đổi nồng Ä‘á»™ nà y. Äiá»u đó cÅ©ng là m cho ngÆ°á»i ta bá»±c mình.
Song buồn nhất là ai cÅ©ng cảm thấy bữa tiệc nho nhá» nà y chẳng hợp chút nà o vá»›i Ä‘iá»u kiện sinh sống lúc đó. Không thể tá»± nhủ rằng ở các ngôi nhà đối diện bên kia Ä‘Æ°á»ng phố, và o giá» nà y, ngÆ°á»i ta cÅ©ng Ä‘ang được ăn uống nhÆ° thế nà y. Bên ngoà i cá»a sổ là thà nh phố Moskva im lìm, tối tăm và đói khát Các cá»a hà ng Ä‘á»u trống trÆ¡n, còn vá» những món nhÆ° vịt quay và vodka, thì chẳng ai dám nghÄ© tá»›i.
Hoá ra chỉ có cuá»™c sống giống nhÆ° cuá»™c sống của những ngÆ°á»i xung quanh và chìm lẫn không chút dấu vết giữa nó má»›i là cuá»™c sống chân chÃnh; hạnh phúc bị biệt láºp không phải là hạnh phúc; thà nh thá» món vịt quay và rượu nặng, là hai thứ có vẻ Ä‘á»™c nhất ở thà nh phố nà y, tháºm chà hoà n toà n chẳng còn là món vịt quay và rượu mạnh nữa. Và đó là điá»u khiến má»i ngÆ°á»i buồn phiá»n hÆ¡n cả…
Khách khứa cÅ©ng gợi ra những ý nghÄ© chán chưởng. Misa còn đáng yêu, chừng nà o anh ta còn suy xét vất vả và bá»™c bạch tÆ° tưởng má»™t cách vụng vá», uể oải. Anh ta từng là ngrÆ°á»i bạn tốt nhất của Zhivago. Ở trÆ°á»ng trung há»c, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u yêu mến Misa.
NhÆ°ng bây giá» anh ta lại chán chÃnh bản thân mình và bắt đầu bổ sung và o diện mạo nhân cách của mình những Ä‘iểm sá»a đổi chẳng đạt chút nà o. Anh ta là m bá»™ phấn chấn, sắm vai má»™t kẻ vui nhá»™n, luôn miệng kể chuyện vá»›i hy vá»ng được cá» toạ cho là hóm hỉnh và thÆ°á»ng thốt lên mấy tiếng "chết ngÆ°á»i" vá»›i "ngá»™ ghê" vốn không nằm trong kho từ ngữ của anh ta, bởi lẽ hồi trÆ°á»›c Misa chÆ°a bao giá» quan niệm cuá»™c sống nhÆ° là trò giải trÃ.
TrÆ°á»›c lúc Nica Dudorov tá»›i, anh ta kể chuyện Nica lấy vợ má»™t câu chuyện mà anh ta cho là khôi hà i, thÆ°á»ng được truyá»n miệng trong đám bạn bè, Zhivago chÆ°a biết chuyện đó.
Thì ra Nica đã cưới vợ cách đây ngót một năm, sau đó ly dị luôn. Thực chất khó tin của chuyện phiêu lưu ấy là như sau.
Vì má»™t sá»± nhầm lẫn, Nica bị gá»i và o lÃnh. Trong thá»i gian tại ngÅ© và chỠđợi ngÆ°á»i ta là m sáng tá» sá»± nhầm lẫn ấy, anh ta luôn luôn bị phạt là m tạp dịch vì táºt đãng trà và không chà o cấp trên ngoà i Ä‘Æ°á»ng phố. Sau khi đã được giải ngÅ©, suốt má»™t thá»i gian dà i, há»… thấy mặt các sÄ© quan là anh ta lại tá»± Ä‘á»™ng Ä‘Æ°a tay lên chà o, và mắc cái bệnh hoa mắt, chá»— nà o cÅ©ng thấy toà n các thứ lon quân Ä‘á»™i.
Thá»i gian ấy, anh ta là m gì cÅ©ng vụng vá», hết nhầm lại lẫn, chẳng đâu và o đâu. ChÃnh dạo đó, hình nhÆ° trên má»™t bến tà u ven sông Volga, anh ta là m quen vá»›i hai cô gái, là hai chị em ruá»™t Ä‘ang đợi cùng má»™t chuyến tà u thuá»· vá»›i anh ta. Anh ta cuống lên bối rối vì thấy số pháºn quân nhân ở xung quanh, vì cái cố táºt chà o há»i theo kiểu nhà binh của mình, chÆ°a chi anh ta đã mê cô em và vá»™i và ng, cÅ©ng chÆ°a đâu và o đâu, đã xin há»i cÆ°á»›i cô ta ngay. "Ngá»™ ghê. - phải không các vị" - Misa há»i.
NhÆ°ng anh ta Ä‘Ã nh cắt ngang câu chuyện đó vì có tiếng nhân váºt chÃnh vang lên ngoà i cá»a. Nica Dudorov bÆ°á»›c và o phòng.
Vá»›i Nica, sá»± thay đổi diá»…n ra theo hÆ°á»›ng ngược lại. Cái anh chà ng nhẹ dạ, tÃnh khà thất thÆ°á»ng ngà y trÆ°á»›c, nay đã biến thà nh má»™t há»c giả trầm mặc.
Sau khi anh chà ng bị Ä‘uổi khá»i trÆ°á»ng trung há»c vì tá»™i phạm gia chuẩn bị má»™t cuá»™c vượt ngục của chÃnh trị phạm, có má»™t dạo anh ta lê gót qua nhiá»u trÆ°á»ng nghệ thuáºt, nhÆ°ng rốt cuá»™c lại thả neo ở bá» cổ Ä‘iển. Bị trá»… so vá»›i các bạn đồng khoá, anh ta má»›i tốt nghiệp đại há»c trong mấy năm chiến tranh gần đây và được lÆ°u lại dạy ở hai ban, ban lịch sá» Nga và ban lịch sá» thế giá»›i. Äể Ä‘oạt chức giáo sÆ° môn thứ nhất, anh ta đã viết luáºn văn vá» chÃnh sách Ä‘iá»n địa của Ivan Hung đế (1), còn vá» môn thứ hai thì viết má»™t thiên khảo luáºn vá» Saint-Giuýt.
Tối nay, anh ta láºp luáºn vá» má»i sá»± bằng má»™t giá»ng lịch lãm trầm trầm nghèn nghẹn nhÆ° bị nghẹt mÅ©i, mắt thì cứ mÆ¡ mÆ¡ mà ng mà ng nhìn và o má»™t Ä‘iểm xa xôi nà o đó y nhÆ° ngÆ°á»i ta Ä‘ang diá»…n giải.
Cuối bữa tiệc, khi bà Sura Sledingle xá»™c và o phòng hoạch há»e chuyện nà y chuyện ná», còn tất cả thá»±c khách vốn đã hăng lên từ lúc bà ta chÆ°a và o, bắt đầu thi nhau lá»›n tiếng, thì Misa, ngÆ°á»i mà Yuri Zhivago vẫn tôn trá»ng trong cách xÆ°ng hô từ hồi ở ban trung há»c, há»i chà ng không biết đến lần thứ mấy:
- Anh đã Ä‘á»c "Chiến tranh và hoà bình" và "Cây sáo xÆ°Æ¡ng sống" chÆ°a?
Zhivago đã trả lá»i từ nãy cho anh ta biết chà ng nghÄ© gì vá» hai tác phẩm đó, nhÆ°ng Misa không nghe thấy vì cuá»™c tranh cãi ồn à o xung quanh, nên má»™t lát sau lại há»i lần nữa:
- Anh đã Ä‘á»c "Cây sáo xÆ°Æ¡ng sống" và "Con ngÆ°á»i" chÆ°a?
- Anh Misa, tôi đã trả lá»i anh rồi mà . Anh không nghe thấy đâu phải lá»—i tại tôi. Äược, thì tôi nhắc lại, nếu anh muốn.
XÆ°a nay tôi vẫn thÃch Maiakovski. Má»™t cách nà o đó, Maia là ngÆ°á»i tiếp nối Dostoievsky. Hay nói đúng hÆ¡n, đó là loại thÆ¡ trữ tình được viết bởi má»™t trong những nhân váºt nổi loạn trẻ tuổi của Äôt, đại loại nhÆ° Ippolit, Rasconnikov hoặc nhân váºt chÃnh của "Gã thiếu niên". Sức mạnh của tà i năng có sức cuốn hút má»›i mãnh liệt là m sao! Äiá»u đó được nói lên má»›i đứt khoát, quyết liệt và thẳng thừng là m sao? Và chủ yếu là Maia đã táo bạo xiết bao khi đốp thẳng tất cả những cái ấy và o mặt xã há»™i, tÆ°ng Ä‘i xa hÆ¡n nữa, và o giữa không trung!
NhÆ°ng cái Ä‘inh, vai chÃnh của bữa tiệc hôm đó dÄ© nhiên là cha Nicolai. Tonia đã lầm, khi nói rằng ông Ä‘ang ở nhà nghỉ ngoại ô. Ông đã quay lại đúng hôm Zhivago vỠđến Moskva và hiện Ä‘ang có mặt trong thà nh phố. Zhivago đã gặp ông cáºu hai, ba lần gì đó và đã kịp hà n huyên, cÆ°á»i nói thoả thÃch trÆ°á»›c bao Ä‘iá»u má»›i lạ đáng kinh ngạc.
Hai cáºu cháu gặp nhau lần đầu và o buổi tối má»™t ngà y âm u, ảm đạm, mÆ°a bụi lất phất. Zhivago tá»›i thăm ông cáºu ở khách sạn. Hồi nà y khách sạn bắt đầu chỉ nháºn những khách trá» theo giấy giá»›i thiệu của chÃnh quyá»n thà nh phố. NhÆ°ng cha Nicolai thì ai cÅ©ng biết. Ông vẫn còn những mối quen biết cÅ©.
Khách sạn khiến ngÆ°á»i ta có cảm tưởng đây là má»™t nhà thÆ°Æ¡ng Ä‘iên mà ban quản trị đã từ bá» má»™t cách vá»™i và ng. Các cầu thang và hà nh lang Ä‘á»u trống trải, đồ đạc vứt lung tung, bừa bãi.
Và o trong căn phòng không được dá»n dẹp, nhìn qua chiếc cá»a sổ lá»›n, ngÆ°á»i ta thấy má»™t quảng trÆ°á»ng thênh thang vắng tanh vắng ngắt, nhÆ° thÆ°á»ng thấy trong những ngà y Ä‘iên rồ ấy, có vẻ ghê sợ, tá»±a hồ thấy nó trong lúc má»™ng mị, chứ không phải là nó đăng nằm ưỡn trÆ°á»›c mắt, phÃa dÆ°á»›i cá»a sổ.
Cuá»™c gặp gỡ má»›i cam Ä‘á»™ng, lạ lùng, đáng nhá»› là m sao! Thần tượng thá»i thÆ¡ ấu của chà ng, vị bá chủ chi phối các suy hrởng tuổi trẻ của chà ng, lại Ä‘ang dứng trÆ°á»›c mặt chà ng, bằng xÆ°Æ¡ng bằng thịt.
Mái tóc bạc rất hợp vá»›i ông Nicolai. Bá»™ complê rá»™ng, may ở ngoại quốc cÅ©ng váºy. Ông còn rất trẻ và đẹp so vá»›i tuổi của mình. DÄ© nhiên, bên cạnh tầm vóc lá»›n lao của các biến cố Ä‘ang xảy ra, ông bị lu má» Ä‘i rất nhiá»u. Các biến cố che lấp ông.
Nhưng có bao giỠZhivago nghĩ đến chuyện đánh giá ông theo cái thước đo như thế
Chà ng kinh ngạc trÆ°á»›c thái Ä‘á»™ bình tÄ©nh, giá»ng nói pha trò lạnh lùng của ông cáºu lúc ông Ä‘á» cáºp các Ä‘á» tà i chÃnh trị.
Khả năng tá»± chủ của ông cao hÆ¡n hẳn khả năng hiện thá»i của ngÆ°á»i dân Nga, chứng tỠông má»›i từ ngoại quốc vá». Nét nổi báºt ấy Ä‘áºp ngay và o mắt, xem ra có vẻ lá»—i thá»i và khiến ngÆ°á»i ta mất tá»± nhiên.
Ôi nhÆ°ng hoà n toà n không phải cái đó, dứt khoát không phải cái đó tạo nên không khà của buổi đầu gặp gỡ. Hai cáºu cháu chạy đến ôm chầm lấy nhau mà khóc, và vì cảm Ä‘á»™ng nghẹn ngà o, chốc chốc há» lại phải ngắt quãng câu chuyện hấp tấp và sôi nổi đầu tiên của há».
Hai tÃnh cách sáng tạo, được liên kết bởi tình máu mủ, được gặp nhau, và mặc dù dÄ© vãng có trá»—i dáºy, có sống lại vá»›i bao hồi ức và bao nhiêu biến cố xảy ra suốt thá»i gian xa cách, nhÆ°ng khi vừa bà n đến Ä‘iá»u chÃnh yếu, đến những Ä‘iá»u nằm trÆ¡ng phạm vi am hiểu của những ngÆ°á»i có đầu óc sáng tạo, thì má»i mối liên hệ Ä‘á»u láºp tức biến mất, trừ má»™t mối liên hệ duy nhất. Không còn phân biệt cáºu cháu, không còn sá»± chênh lệch tuổi tác, chỉ còn lại sá»± gần gÅ©i giữa tá»± nhiên vá»›i tá»± nhiên, năng lá»±c vá»›i năng lá»±c, nguyên lý vá»›i nguyên lý.
Suốt mÆ°á»i năm qua, ông Nicolai chÆ°a bao giá» có dịp nói đến sức hấp dẫn của việc sáng tác và thá»±c chất của thiên chức sáng tạo đúng nhÆ° ông nghÄ© và hợp chá»—, hợp thá»i nhÆ° hôm nay. Còn vá» phÃa Zhivago cÅ©ng chÆ°a bao giá» chà ng được nghe những lá»i hưởng ứng sâu sắc, xác dáng và đầy cảm hứng nhÆ° buổi phân tÃch nà y.
Cả hai cáºu cháu chốc chốc lại reo lên, Ä‘i Ä‘i lại lại nhÆ° chạy trong phòng, kinh ngạc trÆ°á»›c sá»± Ä‘oán biết hoà n toà n chÃnh xác của ngÆ°á»i kia, hoặc đứng lặng bên cá»a sổ, gõ gõ ngón tay và o mặt kÃnh, xúc Ä‘á»™ng sâu xa vì thấy đôi bên thấu hiểu nhau đến thế.
Lần đầu tiên gặp gỡ thì nhÆ° váºy, nhÆ°ng sau đó Zhivago còn gặp ông cáºu mấy lần nữa ở chá»— đông ngÆ°á»i, và khi đó ông thay đổi hẳn, đến mức không nháºn ra được.
Ông cảm nháºn mình là má»™t ngÆ°á»i khác lạ ở Moskva và ông không muốn từ bá» cảm giác đó. Chẳng rõ khi ấy ông có coi Petersburg hay má»™t nÆ¡i nà o khác là nhà của mình hay không. Ông thÃch thú vá»›i vai trò má»™t ngÆ°á»i có tà i ăn nói hùng hồn vá» chÃnh trị, má»™t nhà hoạt Ä‘á»™ng xã há»™i có sức lôi cuốn. Có lẽ ông tưởng rằng rồi đây, ở Moskva sẽ mở ra các phòng khách chÃnh trị, kiểu nhÆ° xa-lông chÃnh khách của madam Rôlăng ở Paris trÆ°á»›c thá»i Quốc Æ°á»›c (2).
Ông thÆ°á»ng lui tá»›i nhà những bà bạn của mình, những bà quà phái hiếu khách ở các Ä‘Æ°á»ng phố nhá» yên tÄ©nh tại Moskva. Ở đấy, ông thân máºt chế giá»…u vợ chồng các bà ấy vá» quan Ä‘iểm nữa vá»i, lạc háºu, vá» thói quen xét Ä‘oán má»i việc má»™t cách thiển cáºn, hẹp hòi của há». Và dạo nà y ông phô trÆ°Æ¡ng tất cả những Ä‘iá»u ông Ä‘á»c trên báo chà hệt nhÆ° có thá»i ông vẫn ra các cuốn sách cấm và các bản văn huyá»n bà váºy.
NgÆ°á»i ta đồn rằng ông còn để lại ở Thuỵ SÄ© má»™t cô nhân tình trẻ măng, nhiá»u công việc dở dang, má»™t cuốn sách chÆ°a được viết xong, rằng rồi đây ông sẽ bị cuốn chìm xuống dòng nÆ°á»›c xoáy cuồn cuá»™n ở tổ quốc, sau đó nếu có may mắn ngoi lên được, ông sẽ lại cuốn gói vá» miá»n núi Alp ngay thôi.
Ông đứng vá» phÃa những ngÆ°á»i bolsevich và thÆ°á»ng nhắc đến hai đảng viên xã há»™i cách mạng khuynh tả (3) nhÆ° là hai ngÆ°á»i đồng tÆ° tưởng vá»›i ông: má»™t phóng viên lấy bút danh Miroska Pomo và nhà chÃnh luáºn Sinvia Koteri.
Giáo sư Alexandr Gromeko cà u nhà u trách:
- Tháºt đáng sợ khi thấy ông Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng ấy, ông Nicolai ạ! Mấy cha kiểu nhÆ° Miroska của ông. Äúng là đi xuống hố. Lại còn cái mụ Lidia Pokori của ông nữa chứ.
- Sinvia Koteri, chứ không phải Lidia Pokori, thưa giáo sư, - cha Nicolai chữa lại.
- Pokori hay Koteri thì cũng thế cả. HỠtên đâu có thay đổi được gì.
- Dẫu sao, tên chị ta cũng là Koteri, giáo sư đừng nhầm lẫn, - cha Nicolai kiên nhẫn nhắc lại.
Và đôi bên đã trao đổi với nhau những ý kiến đại loại thế nà y:
- Chúng ta Ä‘ang tranh luáºn cái gì? Tháºt xấu hổ khi phải chứng minh những chân lý sÆ¡ đẳng nhÆ° thế nà y. Bao thế ká»· nay, đại bá»™ pháºn nhân dân đã tồn tại má»™t cách khó tưởng tượng nổi. Thá» giở bất cứ cuốn sách giao khoa lịch sá» nà o ra mà xem. Dầu gá»i bằng danh từ gì, chế Ä‘á»™ phong kiến hay chế Ä‘á»™ nông nô, hoặc chủ nghÄ©a tÆ° bản và công nghiệp xưởng may, thì tÃnh phi tá»± nhiên và bất công của những thể chế kiểu ấy Ä‘á»u đã bị xác nháºn từ lâu và từ lâu thế giá»›i đã chuẩn bị má»™t cuá»™c chÃnh biến nhằm Ä‘em lại ánh sáng cho nhân dân và xếp đặt má»i thứ đúng và o chá»— của nó.
Giáo sÆ° thừa biết rằng sá»± thay thế má»™t phần cái cÅ© ở đây là không thÃch hợp, mà phải phá vỡ táºn gốc cái tráºt tá»± cÅ©, phải Ä‘Ã o táºn móng. Rất có thể việc đó sẽ là m sụp đổ cả toà nhà . Thì đã sao? Äiá»u đó đáng sợ tháºt, nhÆ°ng chẳng phải vì thế mà nó sẽ không xảy ra. Äó là vấn Ä‘á» của thá»i đại. Sao lại có thể phủ nháºn cái đó kia chứ?
- Ê, tôi đâu có nói với ông vỠchuyện đó? Tôi nói gì nà o? giáo sư Alexandr Gromeko nổi cáu, thế là cuộc tranh cãi nổ ra.
Cái bá»n Povuri và Miroska của cha là những kẻ thiếu lÆ°Æ¡ng tâm. Há» nói má»™t đằng, là m má»™t nẻo. HÆ¡n nữa, lô-gÃch của chuyện nà y là ở đâu? Chẳng ăn khá»›p gì vá»›i nhau cả. Ô khoan, xin cha chá» cho má»™t lát, tôi sẽ cho cha xem cái nà y.
Và giáo sư bắt đầu tìm kiếm một tạp chà nà o đó có đăng một bà i báo đầy mâu thuẫn. Giáo sư cứ mở đóng các ngăn kéo bà n viết ầm ầm và tiếng động ấy đánh thức khả năng hùng biện của ông.
Giáo sÆ° Gromeko thÃch có má»™t cái gì đó là m vÆ°á»›ng trở câu chuyện, để trở ngại ấy biện minh cho những tiếng ê, a, Æ°, há» trong lúc ông Ä‘ang lưỡng lá»±. Lá»i lẽ của ông trở nên lÆ°u loát khi ông tìm kiếm má»™t váºt gì bị mất hoặc bị lẫn, chẳng hạn khi tìm má»™t chiếc ủng di tuyết cho dù đôi trong ánh đèn má» má» của phòng để áo, hoặc khi ông dừng lại ngáºp ngừng ở cá»a buồng tắm vá»›i chiếc khăn bông vắt vai, hoặc trong lúc rót rượu cho các khách má»i.
Zhivago thÃch thú nghe ông nhạc. Chà ng rất mê cái giá»ng ngân nga quen thuá»™c ấy của những ngÆ°á»i già ở Moskva, cá»™ng vá»›i sắc thái trầm trầm, nhẹ nhà ng, hÆ¡i trÆ¡n trá»›t của gia đình Gromeko.
Môi trên của giáo sÆ° Gromeko hÆ¡i nhô ra, mang má»™t bá»™ ria mép được xén tỉa cẩn tháºn. Chiếc nÆ¡ hình bÆ°á»›m của ông cÅ©ng hÆ¡i trá»… ra trên ngá»±c ông đúng nhÆ° váºy. Có cái gì giống nhau giữa cái môi trên và chiếc nÆ¡, khiến giáo sÆ° mang má»™t dáng vẻ cảm Ä‘á»™ng và cả tin của trẻ thÆ¡.
Vá» khuya, gần nhÆ° lúc khách khứa sắp ra vá», thì bà Sura Sledinghe xuất hiện. Từ má»™t cuá»™c há»p nà o đấy, bà đến thẳng nÆ¡i đây. Bà mặc chiếc áo jắckét và đội chiếc mÅ© jắckét của thợ thuyá»n. Bà quả quyết bÆ°á»›c và o phòng, bắt tay lần lượt tất cả má»i ngÆ°á»i, rồi chÆ°a kịp ngồi đã lá»›n tiếng trách móc và buá»™c tá»™i:
- Chà o cô Tonia. Chà o ông Gromeko. Dầu sao thì các vị cÅ©ng tệ bạc quá, đúng không nà o. Äâu đâu cÅ©ng nghe nói cáºu ấy đã vá», cả Moskva bà n tán việc đó, thế mà tôi là kẻ cuối cùng được cha con nhà ông cho biết. Tệ quá Ä‘i mất. Chắc là tôi chẳng xứng đáng. Äâu, đâu, ngÆ°á»i được chá» má»i mắt đâu? Tránh ra cho tôi Ä‘i nhá» nà o. NgÆ°á»i ta cứ vây kÃn cả cáºu thế kia. A, chà o ông! GÃá»i, giá»i lắm. Tôi Ä‘á»c rồi. Tôi chả hiểu gì, nhÆ°ng tháºt là thiên tà i: Ngó qua là biết ngay. Chà o cha Nicolai ạ. Tôi sẽ trở lại gặp cáºu Yuri ngay đây. Tôi có chuyện lởn, chuyện dặc biệt, cần nói riêng vá»›i cáºu. Chà o các bạn trẻ. À, cả chú cÅ©ng ở đây hả, Gogoska? Chú miêu, chú miêu, đói meo chÆ°a, đói meo, đói meo, đói meo!
Câu cuối cùng bà nhằm và o Gogoska, má»™t ngÆ°á»i bà con há» hà ng bắn đại bác không tá»›i của gia đình Gromeko, má»™t kẻ hăng hái phù thịnh, chỉ ủng há»™ kẻ mạnh, bị ngÆ°á»i ta đặt cho biệt hiệu "Cả đẫn" vì anh ta ngu ngốc, ngây ngô tức cÆ°á»i, hoặc "Sếu vÆ°á»n", vì anh ta cao và gầy nghêu gầy ngao.
- Chà , các vị tụ táºp ăn uống linh đình gá»›m chá»a? Tôi phải Ä‘uổi kịp các vị má»›i được. Ãi chà chà , các vị quý phái, các ngà i thượng lÆ°u! Các vị chẳng biết gì hết, chẳng hiểu gì hết! Bao nhiêu là chuyện Ä‘ang xảy ra ngoà i Ä‘á»i, bao nhiêu là biến cố! Các vị nên đến dá»± má»™t cuá»™c há»p thá»±c sá»± của tầng lá»›p cần lao, vá»›i những anh em Ä‘Ãch thá»±c là thợ thuyá»n, vá»›i những anh em Ä‘Ãch thá»±c là binh lÃnh, chứ không phải là những bác thợ và chú lÃnh được miêu tả trong sách vở. Các vị cứ thá» mở miệng khuyên há» tiếp tục cuá»™c chiến cho đến thắng lợi cuối cùng xem nà o. Há» sẽ cho ngay các vị biết thế nà o là thắng lợi cuối cùng! Tôi vừa nghe má»™t anh lÃnh thuá»· phát biểu! Cáºu Yuri thân mến, cáºu mà nghe chắc sẽ thÃch mê Ä‘i! Say sÆ°a biết bao! Nhất quán biết bao!
Bà Sura bị ngắt lá»i luôn. Má»—i ngÆ°á»i hét má»™t câu, chẳng ăn nháºp gì vá»›i nhau, ông nói gà , bà bảo vịt. Bà ngồi xuống bên cạnh Yuri Zhivago, nắm lấy tay chà ng, ghé sát mặt và o phÃa chà ng để át tiếng những ngÆ°á»i khác, Ä‘oạn hét to Ä‘á»u Ä‘á»u, không lên mà cÅ©ng chẳng xuống giá»ng, y nhÆ° Ä‘ang nói chuyện Ä‘iện thoại:
- Lúc nà o cáºu Ä‘i vá»›i tôi, Yuri thân mến. Tôi sẽ giá»›i thiệu cáºu vá»›i má»i ngÆ°á»i. Cáºu phải chạm đất, dứt khoát phải chạm đất nhÆ° Asin ấy, cáºu hiểu chÆ°a? Sao cáºu lại trố mắt ra thế? Tôi là m cho cáºu ngạc nhiên hả? Chẳng lẽ cáºu không biết tôi là má»™t con ngá»±a chiến già , má»™t nữ nghÄ©a quân. Tôi cÅ©ng đã biết thế nà o là bót tạm giam,, tôi từng chiến đấu trên các chiến luỹ. ÄÆ°Æ¡ng nhiên! Thế cáºu tưởng sao? á»’, chúng ta chÆ°a hiểu gì vá» nhân dân? Tôi vừa từ chá»— há», từ giữa lòng quần chúng đến đây. Tôi Ä‘ang lo bố trà cho há» má»™t thÆ° viện.
Bà nhấp rượu và chắc bắt đầu chếnh choáng. Nhưng cả Yuri Zhivago cũng cảm thấy đầu óc choáng váng. Chà ng không hiểu là m thế nà o mà bà Sura đã ở cuối phòng, còn mình lại ở đầu bà n đằng nà y. Chà ng đang đứng nói, và rõ rà ng là trái với cả dự định của mình. Phải một lúc sau chà ng mới buộc được cỠtoạ im lặng nghe chà ng phát biểu.
- ThÆ°a các vị… Tôi muốn… Misa! Gogoska!… Tonia Æ¡i, há» chẳng chịu nghe thì biết là m sao bây giá»? Nà o các vị, hãy để cho tôi nói đôi lá»i. Äang xảy ra má»™t biến cố chÆ°a từng có. TrÆ°á»›c khi nó áºp đến vá»›i chúng ta, tôi xin cầu chúc cho các vị nhÆ° sau. Khi chuyện đó bùng nổ, xin Thượng Äế phù há»™ cho chúng ta đừng lạc nhau và đừng lạc mất linh hồn. Gogoska, để lát nữa anh hãy hoan hô tôi. Tôi chÆ°a nói xong mà . Yêu cầu các góc nhà dừng nói chuyện riêng nữa và hãy chú ý lắng nghe. BÆ°á»›c sang năm thứ ba của cuá»™c chiến tranh, nhân dân tin rằng sá»›m muá»™n gì ranh giá»›i phân cách giữa mặt tráºn và háºu phÆ°Æ¡ng cùng sẽ bị xoá nhoà , má»™t biển máu sẽ trà n đến chá»— má»—i ngÆ°á»i, phủ lấp cả những kẻ ẩn trốn trong hầm hố, nhà cá»a. Cách mạng chÃnh là tráºn lụt máu đó. Lúc bấy giá», các vị cÅ©ng sẽ tưởng, nhÆ° khi chúng tôi ở ngoà i mặt tráºn, là cuá»™c sống chấm dứt, má»i cái riêng tÆ° Ä‘á»u kết thúc chẳng còn gì xảy ra trên Ä‘á»i nữa, trừ cảnh giết hại và chết chóc, còn nếu chúng ta sống được đến lúc Ä‘á»c các bà i bút ký và hồi ký vá» thá»i kỳ ấy, hẳn chúng ta sẽ nháºn thức được rằng trong vòng năm mÆ°á»i năm ta nếm trải nhiá»u hÆ¡n những ngÆ°á»i từng sống cả trăm năm. Tôi chÆ°a biết liệu có phải tá»± nhân dân sẽ vùng lên và trà n Ä‘i nhÆ° nÆ°á»›c triá»u dâng, hay má»i sá»± sẽ được thá»±c hiện trên danh nghÄ©a nhân dân. Má»™t sá»± kiện lá»›n lao nhÆ°á»ng ấy không đòi há»i kiểu chứng minh kịch tÃnh. Khá»i cần chứng minh, tôi vẫn sẽ tin nó. Äi tìm nguyên nhân của những biến cố bão táp và việc là m tâm thÆ°á»ng: Chúng không há» có nguyên nhân. Chỉ những cuá»™c cãi vã trong gia đình mởi có nguyên nhân phát sinh và sau khi ngÆ°á»i ta túm tóc giằng co hoặc Ä‘áºp vỡ nồi niêu chén bát chán chê rồi, há» vẫn chẳng hiểu kẻ nà o gây sá»± trÆ°á»›c. Còn má»i cái thá»±c sá»± vÄ© đại Ä‘á»u không có khởi thuá»·, hệt nhÆ° vÅ© trụ váºy Äó Ä‘á»™t nhiên hiện diện, không thấy nguồn gốc phát sinh, tá»±a hồ nó vẫn tồn tại bao lâu nay hoặc vừa sa từ trên trá»i xuống. Tôi cÅ©ng nghÄ© rằng nÆ°á»›c Nga được số mệnh chỉ định là vÆ°Æ¡ng quốc xã há»™i chủ nghÄ©a đầu tiên từ thuở khai thiên láºp địa. Khi Ä‘iá»u đó xảy ra, nó sẽ khiến ta bà ng hoà ng rất lâu, rồi khi tỉnh lại ta sẽ không còn trà nhá»› nữa. Ta sẽ quên hắn má»™t phần quá khứ và sẽ không tìm cách lý giải các biến cố chÆ°a từng có kia. Tráºt tá»± má»›i sẽ bao quanh ta và trở nên thân quen nhÆ° cánh rừng ở phÃa chân trá»i hay các đám mây trên đầu. Nó sẽ bao quanh ta ở khắp má»i nÆ¡i, sẽ không có gì khác nữa.
Chà ng còn nói và i lá»i gì đó và dần dần tỉnh rượu hẳn. NhÆ°ng lại nhÆ° lúc trÆ°á»›c, chà ng chỉ nghe loáng thoáng những gì má»i ngÆ°á»i nói xung quanh, nên cứ trả lá»i tráºt lấc. Chà ng thấy má»i ngÆ°á»i dểu tá» thái Ä‘á»™ yêu mến chà ng, nhÆ°ng chà ng không sao xua tan ná»—i buồn khiến chà ng muốn Ä‘iên cái đầu.
Chà ng bèn nói:
- Cám ơn, cám ơn. Tôi hiểu tình cảm của các vị. Tôi chưa xứng đáng được như thế. Nhưng không nên yêu một cách vội và ng, là m như phòng bị vì sợ rằng sau nà y sẽ phải yêu mãnh liệt hơn.
Tất cả cá» toạ cÆ°á»i phá lên và vá»— tay, tưởng đó là má»™t câu nói có dụng ý hóm hỉnh, trong khi chà ng chẳng biết tránh đâu cho thoát cái cảm giác tai hoạ Ä‘ang treo lÆ¡ lá»ng, cái ý thức vá» sá»± bất lá»±c của mình trong tÆ°Æ¡ng lai, mặc dầu chà ng rất khao khát Ä‘iá»u thiện và có khả năng hưởng hạnh phúc.
Khách khứa lục đục ra vá». Vẻ mặt ai nấy Ä‘á»u tiá»u tuỵ vì mệt má»i. Những cái ngáp dà i là m cho hà m há» há ra ngáºm và o trông từa tá»±a mặt ngá»±a.
Khi chia tay, ngÆ°á»i ta kéo rèm và mở toang cá»a sổ. Bình minh và ng nhợt, bầu trá»i ẩm Æ°á»›t vá»›i những đám mây đùng đục, mà u vá» Ä‘áºu sà m sạm nhÆ° đất.
- Trong lúc cánh ta tán dóc, rõ rà ng trá»i có cÆ¡n giông kia mà , - má»™t ngÆ°á»i lên tiếng nháºn xét.
Bà Sura xác nháºn:
- Trên Ä‘Æ°á»ng đến đây tôi gặp mÆ°a. Phải gắng sức chạy má»›i thoát.
Ngoà i Ä‘Æ°á»ng vắng vẻ, vẫn chÆ°a sáng hẳn, những giá»t nÆ°á»›c mÆ°a từ trên cây rÆ¡i xuống h tách, xen lẫn vá»›i tiếng kêu rÃu rÃt của bầy chim sẻ bị Æ°á»›t.
Má»™t hồi sấm lan vang, tá»±a hồ ngÆ°á»i ta cà y má»™t luống suốt ná»n trá»i, rồi vạn váºt yên lặng. Kế đó vang lên bốn tiếng sấm muá»™n mà ng, nghe lịch bịch, nhÆ° vá» mùa thu những củ khoai lá»›n bị xẻng hắt báºt ra khá»i luống đất xốp.
Tiếng sấm quét sạch căn phòng khá»i bụi báºm và khói thuốc Äá»™t nhiên ngÆ°á»i ta bắt đầu cảm nháºn các hợp phần của tồn tại, nÆ°á»›c và không khÃ. Æ°á»›c vá»ng vui sÆ°á»›ng, đất và trá»i, nhÆ° các nguyên tố mang Ä‘iện.
Ngoà i phố vang lên tiếng nói của những ngÆ°á»i Ä‘ang từ biệt nhau. Há» còn tiếp tục bà n luáºn ầm Ä© Ä‘iá»u gì đó ở ngoà i Ä‘Æ°á»ng y nhÆ° lúc nãy ở trong nhà . Tiếng há» xa dần, nhá» Ä‘i rồi lắng bặt.
- Gần sáng rồi em ạ, Yuri Zhivago bảo vợ. - Mình Ä‘i ngủ thôi Trong số hết thảy má»i ngÆ°á»i trên Ä‘á»i nà y, anh chỉ yêu có em và ba thôi.
Chú thÃch:
(1) Ivan Hung đế (1530 - 1584). Má»™t Sa hoà ng có nhiá»u cải cách và đỠra má»™t chÃnh sách đối ná»™i tà n bạo, Ä‘Ã n áp hà ng loạt nông nô.
(2) Quốc Æ°á»›c há»™i nghị là cÆ¡ quan láºp pháp tối cao của nÆ°á»c Cá»™ng hoà Pháp đầu tiên, hoạt Ä‘á»™ng từ 1792 - 1795, gồm ba phái: GirôngÄ‘anh. Giacôbanh và "Äầm lầy".
(3) ChÃnh đảng của giai cấp tiểu tÆ° sản Nga, tồn tại từ 1901 đến 1923. Thá»i Sa hoà ng, là má»™t tổ chức tiến bá»™, nhÆ°ng từ tháng 7- 1917 đứng vá» phe phản cách mạng, chống chÃnh quyá»n Xô viết và bị tan rã và năm 1923.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:47 AM.
|
25-09-2008, 02:18 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P6 - 4
5.
Tháng tám đã qua, tháng chÃn cÅ©ng sắp hết. Äiá»u không thể đảo ngược vẫn lÆ¡ lá»ng Ä‘e doạ. Mùa đông đã gần ká», còn trong thế giá»›i loà i ngÆ°á»i thì có má»™t cái gì giống nhÆ° sá»± tê cóng vì rét mÆ°á»›t, má»™t cái gì đã được tiên quyết, cứ cháºp chá»n trong không khà và ở cá»a miệng hết thảy má»i ngÆ°á»i.
Äã đến lúc phải chuẩn bị đối phó vá»›i các đợt giá rét, phải dá»± trữ thá»±c phẩm và củi. NhÆ°ng trong những ngà y thắng thế của chủ nghÄ©a duy váºt, thì váºt chất đã biến thà nh khái niệm, vấn Ä‘á» lÆ°Æ¡ng thá»±c và chất đốt đã thay thế cho thá»±c phẩm và cui NgÆ°á»i dân đô thị bất lá»±c nhÆ° trẻ em bất lá»±c trÆ°á»›c má»™t cái gì chúng không hay biết Ä‘ang tiếp cáºn chúng và đe doạ láºt nhà o má»i kỹ năng kỹ xảo đã có và hốt sạch hết thảy má»i thứ trên Ä‘Æ°á»ng nó đã Ä‘i qua, mặc dù bản thân cái ấy cÅ©ng là con đẻ của dô thị và do dân đô thị tạo nên.
Xung quanh ngÆ°á»Ã ta bà n tán huyên thuyên vì bị lừa dối. Cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y vẫn cứ kháºp khiá»…ng, cố vùng vẫy, thất thểu lê bÆ°á»›c Ä‘i đâu đó theo thói quen cÅ©. NhÆ°ng bác sÄ© Zhivago nhìn Ä‘á»i đúng chốn tÆ°á»›ng của nó. Số pháºn bị cáo chung của nó không thể trốn đâu cho thoát mắt chà ng. Chà ng cho rằng bản thân mình và giá»›i của mình đã mất chá»— đứng, chắc sẽ bị diệt vong. Sắp tá»›i là những thá» thách, có thể, tháºm chà cả cái chết. Những ngà y cuối cùng dà nh cho há», những ngà y ngắn ngủi nà y Ä‘ang biến dần trÆ°á»›c mắt chà ng…
Hẳn chà ng đã phát Ä‘iên, và thá» không có những chuyện lặt vặt trong sinh hoạt, những công việc cần là m và những mối lo toan. Vợ, đứa con thÆ¡, nhu cầu cấp bách phải kiếm ra tiá»n là những Ä‘iá»u đã cứu chà ng. Phải, chÃnh cái bức thiết, nhu cầu sinh hoạt hà ng ngà y, công việc ở bệnh viện và sá»± Ä‘i lại thăm nom bệnh nhân đã cứu chà ng.
Chà ng hiểu rằng chà ng chỉ là ngá»n cá» trÆ°á»›c cái bánh xe khổng lồ của tÆ°Æ¡ng lai và thầm tá»± hà o vá» nó; lần cuối cùng, nhÆ° thể sắp vÄ©nh biệt, chà ng thèm khát và say sÆ°a nhìn các đám mây, nhìn cây lá, nhìn những ngÆ°á»i qua lại trên Ä‘Æ°á»ng phố, nhìn cái thà nh phố Nga rá»™ng lá»›n Ä‘ang cố Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i tình thế bất hạnh; chà ng sẵn sà ng hiến thân là m váºt hy sinh để má»i sá»± trở nên tốt đẹp hÆ¡n, song chà ng lại không thể là m gì cả.
Cái bầu trá»i nà y và những khách bá»™ hà nh qua lại kia, chà ng thÆ°á»ng nhìn thấy từ giữa mặt Ä‘Æ°á»ng má»—i lần chà ng Ä‘i cắt ngang Ä‘Æ°á»ng Arbat, ở góc phố Starokonius (Chuồng Ngá»±a CÅ©), ngay cạnh hiệu thuốc tây của Há»™i bác sÄ© Nga.
Chà ng đã trở lại là m việc ở bệnh viện cÅ© của mình. NgÆ°á»i ta vẫn còn gá»i nó bằng cái tên cÅ©: Crestovozdvigien (Xiển DÆ°Æ¡ng Thánh Giá), tuy cái há»™i mang tên ấy đã bị giải tán. Song ngÆ°á»i ta vẫn chÆ°a tìm được cái tên thÃch hợp cho bệnh viện.
Ở bệnh viện nà y đã bắt đầu sá»± phân hoá. Những kẻ ôn hoà , mà sá»± ngu ngốc đần Ä‘á»™n của há» khiến bác sÄ© Zhivago rất bá»±c bá»™i, coi chà ng là má»™t nhân váºt nguy hiểm; còn những ngÆ°á»i đã Ä‘i rất xa vá» phÆ°Æ¡ng diện chÃnh trị, thì lại cho là chà ng chÆ°a đủ Hồng. Thà nh thá» chà ng chẳng ở phe nà y mà cÅ©ng không ở phe kia, đã rá»i bá» bên nà y song chÆ°a cáºp bến bên kia, cứ lÆ¡ lá»ng giữa dòng.
Ngoà i trách nhiệm trá»±c tiếp vá» chuyên môn của chà ng, giám đốc bệnh viện còn giao cho chà ng theo dõi toà n bá»™ công việc thống kê báo cáo. Biết bao nhiêu là bản bút vấn, phiếu trả lá»i câu há»i, phiếu Ä‘iá»u tra dÆ° luáºn chà ng phải xem xét, biết bao nhiêu là bản báo cáo thống kê theo yêu cầu của các cÆ¡ quan khác nhau chà ng phải viết! Nà o tỉ lệ tá» vong, nà o mức tăng số ngÆ°á»i mắc bệnh, nà o hoà n cảnh kinh tế của công nhân viên, nà o mức Ä‘á»™ giác ngá»™ ý thức công dân và mức Ä‘á»™ tham gia bầy cá» của há», nà o nhu cầu không được đáp ứng vá» chất đốt, lÆ°Æ¡ng thá»±c thá»±c phẩm, thuốc men, thôi cái gì Tổng cục Thống kê Trung Æ°Æ¡ng cÅ©ng muốn biết và yêu cầu bên dÆ°á»›i báo cáo lên.
Zhivago thá»±c hiện tất cả những công việc đó bên chiếc bà n cÅ© của chà ng kê cạnh cá»a sổ, trong phòng bác sÄ© Ä‘iá»u trị.
Chà ng dá»n dẹp được má»™t chá»— ngồi giữa những chồng giấy in sẵn đủ cỡ đủ kiểu, cao sừng sững trÆ°á»›c mặt và hai bên. Äôi khi hứng lên, ngoà i những ghi chép dịnh kỳ dà nh cho các công trình nghiên cứu y há»c của mình, chà ng còn ngồi viết tại đây cuốn "Trò chÆ¡i con ngÆ°á»i", má»™t thứ Nháºt ký Ä‘au buồn hoặc "Chuyện thá»i sá»±" gồm văn xuôi, thÆ¡ và dủ các thể loại linh tinh, xuất phát từ ý thức cho rằng má»™t ná»a nhân loại đã hết là chÃnh mình và đang bà y ra có trá»i biết những trò gì.
Căn phòng sáng sủa, tÆ°á»ng quét vôi trắng, trà n ngáºp ánh nắng mà u kem của mặt trá»i mùa thu và ng rá»±c, thÆ°á»ng thấy từ sau ngà y Lá»… Äức Mẹ thăng thiên, khi ánh sáng có giá rét và những chú chim sẻ ngô cùng chim ác là tránh mùa đông cứ bay ra bay và o các cánh rừng rá»±c rỡ sắc và ng đã bắt đầu thÆ°a lá. Những ngà y ấy trá»i cứ cao thăm thẳm và giữa cá»™t không khà trong vắt ngăn cách trá»i và đất thấy hắt vá» từ phÆ°Æ¡ng Bắc má»™t luồng sáng mà u lÆ¡ sẫm của băng giá. Tầm nhìn và sức nghè của vạn váºt, bất kể đó là cái gì, Ä‘á»u tăng lên. Các khoảng cách có khả năng truyá»n dẫn âm thanh. Nghe ngân vang, lạnh lẽo rõ rà ng và tách bạch. Chân trá»i bốn phÃa cứ trong veo nhÆ° muốn mở ra viá»…n cảnh xuyên qua toà n bá»™ cuá»™c Ä‘á»i, cho ngÆ°á»i ta thấy trÆ°á»›c nhiá»u năm. Hẳn ngÆ°á»i ta sẽ không chịu nổi bầu không khà loãng nhạt ấy, nếu nó không ngắn ngủi vá» thá»i gian và không đến và o cuối ngà y thu ngắn ngủi, ngay trÆ°á»›c lúc hoà ng hôn áºp xuống…
Thứ ánh sáng ấy Ä‘ang rá»i chiếu căn phòng., ánh sáng của mặt trá»i mùa thu sá»›m lặn, trong nhÆ° thuá»· tinh và nÆ°á»›c, má»ng nhÆ° má»™t trái táo chÃn.
Zhivago ngồi bên bà n, chấm chấm ngòi bút và o lá» má»±c, vừa trầm ngâm suy nghÄ© vừa viết. Ngay sát các cá»a sổ lá»›n, có những con chim gì đó lặng lẽ bay qua, hắt và o trong phòng những cái bóng im lặng, phủ lên bà n tay Ä‘ang di Ä‘á»™ng của chà ng, chạy lÆ°á»›t trên các táºp phiếu ở trên bà n, trên sà n và tÆ°á»ng, rồi biến Ä‘i cÅ©ng lặng lẽ nhÆ° thế.
- Cây phong Ä‘ang rụng lá dữ quá. Viên trợ lý bác sÄ© vừa bÆ°á»›c và o vừa nói. Ông ta vốn là má»™t ngÆ°á»i máºp mạp, nay đã gầy Ä‘i khiến da dẻ nhăn nheo. - Dãi dầu mÆ°a gió bao nhiêu lâu chẳng sao, bây giá» má»›i gặp má»™t bữa sÆ°Æ¡ng giá đã ra thế đấy!
Bác sÄ© ngẩng đầu lên. Quả váºy, thì ra những con chim bà ẩn bay qua cá»a sổ lúc nãy lại là những chiếc lá phong, mà u rượu vang Ä‘á», rá»i cà nh, bay là là trong không khÃ, rồi nhÆ° những ngôi sao phồng phồng mà u da cam, chúng đáp xuống bãi cá» của bệnh viện nằm cách rặng cây má»™t quãng.
- Các khe cá»a sổ đã được trát kÃn chÆ°a ạ? - Viên trợ lý há»i.
- ChÆ°a. - Zhivago trả lá»i rồi lại cúi xuống viết tiếp.
- Sao váºy? Äã đến lúc phải bịt kÃn rồi.
Zhivago không nói gì vì đang mải viết.
- Äáng tiếc lão Tarasuc không còn ở đây nữa, - Viên trợ lý nói tiếp. - Lão ta có đôi tay quý nhÆ° và ng. Nà o chữa giẩy, sá»a đồng hồ. Việc gì cÅ©ng là m được tất. Là m giá»i là đằng khác. Dầu sao cÅ©ng đã đến lúc phải bịt các cá»a sổ lại rồi. Thôi ta Ä‘Ã nh tá»± là m lấy váºy…
- Không có mát-tÃt đâu.
- Thì bác sÄ© tá»± chế ra. Äây, cách chế thế nà y nà y. - Và viên trợ lý cắt nghÄ©a cách là m mát-tÃt từ dầu gai và phấn viết. - À mà thôi, tôi chỉ quấy rầy ông.
Äoạn ông ta Ä‘i sang chá»— cá»a sổ khác và loay hoay vá»›i các thứ chai lá» cùng tiêu bản giải phẫu của mình. Trá»i bắt đầu chạng vạng. Äược má»™t phút, ông ta lại nói:
- Ông đến hư mắt mất thôi. Tối thế nà y mà hỠchẳng cho ông đèn đóm gì ráo. Ta vỠthôi.
- Tôi còn là m việc một chút, chừng hai mươi phút nữa.
- Vợ lão ta là m khán hộ ở đây đấy ông ạ.
- Vợ ai kia?
- Vợ lão Tarasuc.
- Tôi biết.
- Còn lão ta, chả ai biết lão ta ở đâu. Lão ta chạy rông khắp thiên hạ. Mùa hè vừa rồi, lão ta có đến thăm tôi hai lần. Có ghé qua bệnh viện. Bây giá» lão ta Ä‘ang ở má»™t là ng quê nà o đó. Äang xây dá»±ng Ä‘á»i sống má»›i. Lão giống nhÆ° những ngÆ°á»i lÃnh bolsevich mà ta thÆ°á»ng gặp ở ngoà i Ä‘Æ°á»ng phố và trên xe lá»a. Bác sÄ© có muốn biết nguyên do câu chuyện không? Chuyện lão Tarasuc chẳng hạn? Nó nhÆ° thế nà y. Äó là má»™t ngÆ°á»i thợ hết sức khéo tay và cẩn tháºn. Chạm tay và o bất cứ việc gì là việc đó trôi chảy, thà nh công. Ở ngoà i mặt tráºn, lão ta cÅ©ng là ngÆ°á»i đúng nhÆ° váºy. Lão há»c đánh nhau nhÆ° há»c bất cứ nghá» thủ công nà o. Lão tá» ra là má»™t xạ thụ kỳ tà i. Trong chiến hà o, ở địa Ä‘iểm phục kÃch… lúc nà o cÅ©ng tinh mắt, nhanh tay và o báºc nhất! Lão được thưởng đủ thứ huân chÆ°Æ¡ng, không phải vì can trÆ°á»ng, mà vì tà i bách phát bách trúng. Nói chung, lão ta là m gì cÅ©ng là m má»™t cách say mê. Tráºn mạc lão ta cÅ©ng mê. Lão thấy vÅ© khà là sức mạnh, nên lúc nà o lão cÅ©ng kè kè khẩu súng. Bản thân lão cÅ©ng muốn là má»™t sức mạnh. NgÆ°á»i được trang bị khà giá»›i đã không còn giống nhÆ° má»i ngÆ°á»i khác. Ngà y xÆ°a, những tay thiện xạ nhÆ° thế dá»… trở thà nh kẻ cÆ°á»›p. Bây giá» cuá»™c sống thá» tÆ°á»›c súng của lão xem có tÆ°á»›c nổi hay không! Ấy thế mà vừa nghe thấy ngÆ°á»i ta hô khẩu hiệu "Hãy quay lưỡi lê vá» phÃa các ông chủ" và vân vân, lão ta liá»n quay luôn. Äấy, tất cả nguyên do câu chuyện là ở đấy. Toà n bá»™ chủ nghÄ©a Marx là ở đấy. Mà là chủ nghÄ©a Marx chÃnh cống, chủ nghÄ©a Marx trăm phần trăm, được rút từ bản thân cuá»™c sống. Thế ông nghÄ© sao?
Viên trợ lý quay lại chá»— của mình và lại loay hoay lắc lắc các loại ống nghiệm. Sau đó ông ta há»i:
- À, còn tay thợ sá»a bếp lò ra sao?
- Cảm Æ¡n ông đã giá»›i thiệu. Má»™t ngÆ°á»i hết sức lý thú. Chúng tôi đã Ä‘Ã m đạo vá»›i nhau gần má»™t tiếng đồng hồ vá» Hegen(1) và Benedetto Crose (2).
- Có gì lạ đâu! Ông ấy đã Ä‘á»— tiến sÄ© triết há»c ở Äại há»c Tổng hợp Haidenberg. NhÆ°ng còn cái bếp lò?
- Thôi nhắc đến là m gì.
- Vẫn khói lắm à ?
- Khói đến là khổ.
- Chắc ông ấy không biết đặt ống khói. Phải gắn kÃn và o trong lò sưởi, đằng nà y ông ấy lại Ä‘em chÄ©a ra chá»— cá»a sổ thông hÆ¡i chứ gì.
- Thì đúng là ông ấy đã gắn và o lò sưởi rồi mà . Nhưng vẫn cứ khói mù mịt.
- NghÄ©a là ông ấy không tìm thấy chá»— thoát khói, lại Ä‘em lắp và o ống thông gió hoặc ống lấy không khÃ. Ôi, giá lão Tarasuc còn ở đây thì hay biết mấy! Thôi, bác sÄ© Ä‘Ã nh chịu Ä‘á»±ng Ãt lâu váºy. Cái gì cÅ©ng phải có thá»i gian. Nhóm lò đâu có dá»… nhÆ° chÆ¡i dÆ°Æ¡ng cầm. Phải há»c cách nhóm. Bác sÄ© đã tÃch trữ được nhiá»u củi chÆ°a?
- Lấy đâu ra củi mà tÃch trữ?
- Tôi sẽ bảo má»™t lão bõ nhà thỠđến gặp bác sÄ©. Lão ta chuyên ăn trá»™m củi. Lão gỡ hà ng rà o của ngÆ°á»i ta Ä‘em Ä‘i bán là m củi đốt. NhÆ°ng tôi dặn trÆ°á»›c là phải mặc cả hẳn hoi. Lão ta đòi đắt đấy. Hay là để tôi bảo má»™t mụ chuyên diệt trùng đến.
Há» xuống phòng gá»i áo, mặc áo choà ng và bÆ°á»›c ra Ä‘Æ°á»ng.
- Tại sao lại má»™t bà chuyên diệt trùng? - Zhivago há»i. - Nhà tôi chả có rệp đâu.
Rệp thì dÃnh dáng gì đến chuyện nà y. Tháºt là ông nói gà , bà nói vịt. Äây là vấn Ä‘á» củi, chứ không phải vấn Ä‘á» rệp. Cái mụ chuyên diệt trùng ấy kinh doanh hết thảy má»i thứ. Mụ ta mua nhà và các vách gá»—, kèo cá»™t để dỡ ra là m củi. Má»™t nhà thầu là m ăn Ä‘Ã ng hoà ng. ấy, bác sÄ© cẩn tháºn kẻo vấp bây giá». Tối mò mò ra thế nà y. Ngà y trÆ°á»›c tôi có thể nhắm mắt Ä‘i bất cứ chá»— nà o trong khu phố nà y cÅ©ng được. Tôi biết rõ từng viên đá nhá». Tôi vốn sinh rÆ°Æ¡ng và là thổ công ở đây mà . NhÆ°ng từ dạo ngÆ°á»i ta bắt đầu phá bá» các hà ng rà o thì dù có mở mắt thao láo cÅ©ng chả còn biết đâu và o đâu, cứ y nhÆ° Ä‘ang ở má»™t thà nh phố lạ. Äược cái là phát hiện ra nhiá»u thứ lạ. Những ngôi nhà nhá» kiểu cổ cách đấy hà ng trăm năm, nằm giữa các rặng cây, những cái bà n tròn đặt ngoà i vÆ°á»n, những chiếc ghế dà i mục nát. Hôm vừa rồi tôi có Ä‘i ngang qua má»™t nÆ¡i hoang tà n kiểu đó, ở chá»— ngã ba, thấy má»™t bà cụ già ơi là già đang dùng gáºy bá»›i đất. Tôi bèn nói: "Chà o cố ạ. Lạy Chúa phù há»™ cho cố. Cố Ä‘Ã o giun Ä‘i câu đấy à ?" DÄ© nhiên là tôi há»i đùa. Bà cụ trả lá»i rất nghiêm trang: "ThÆ°a ông, tôi tìm nấm, chứ không phải Ä‘Ã o giun". Mà thá»±c thế thÆ°a bác sÄ©, ở thà nh phố mà nhÆ° ở nÆ¡i rừng rú. Toà n mùi lá mục, mùi nấm.
- Tôi biết chá»— ông nói. Có đúng ở giữa hai phố Serebrianyi (Hà ng Bạc) và Monachanovka không nà o? Bao giá» Ä‘i qua đấy tôi cÅ©ng gặp toà n chuyện bất ngá». Hoặc là gặp má»™t ngÆ°á»i quen đã hai chục năm chÆ°a thấy mặt, hoặc là bắt được má»™t cái gì đấy. Nghe đồn, ở góc phố ngÆ°á»i qua lại thÆ°á»ng bị chặn Ä‘Æ°á»ng ăn cÆ°á»›p. CÅ©ng dá»… hiểu thôi, chá»— ấy tiện tẩu thoát mà . Tụi bất lÆ°Æ¡ng có đến trăm lối dẫn vá» sà o huyệt của chúng ở chợ Smolensk, bây giá» vẫn còn cả đấy. Chúng chỉ việc xông ra cÆ°á»›p giáºt rồi chạy biến, ở đó mà đuổi!
- Còn những ngá»n đèn Ä‘Æ°á»ng thì quá Æ° từ mù. Chẳng thế mà ngÆ°á»i ta vẫn thÆ°á»ng nói "đèn vá»›i chả đóm". Vấp chân phải, má»›i biết là cây cá»™t đèn.
Chú thÃch:
(1) G. V. F. Hegen (1770 - 1831), triết gia Äức nổi tiếng, tác giả phép biện chứng.
(2) B. Crose (1866 - 1952), triết gia duy tâm, sá» gia nhà nghiên cứu văn há»c, nhà hoạt Ä‘á»™ng chÃnh trị Ã.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:47 AM.
|
25-09-2008, 02:19 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P6 - 5
6.
Quả thá»±c bác sÄ© Zhivago đã gặp đủ chuyện tình cá» rình ráºp chà ng ở cái ngã ba ấy. Má»™t buổi tối lạnh lẽo cuối thu, trÆ°á»›c cuá»™c giao tranh tháng MÆ°á»i Ãt lâu, chà ng đã vấp phải má»™t ngÆ°á»i nằm bất tỉnh ngay vỉa hè, hai tay giang rá»™ng, đầu chúi và o cạnh cá»™t đá chân thõng xuống mép Ä‘Æ°á»ng. Thỉnh thoảng ngÆ°á»i ấy lại khẽ rên rỉ. Zhivago thá» tìm cách là m cho ông ta tỉnh lại, há»i khá to, thì ông ta chỉ lắp bắp và i tiếng chẳng rõ đầụ Ä‘uôi, rồi lại ngất Ä‘i. Äầu ông ta bị thÆ°Æ¡ng, chảy máu, nhÆ°ng bác sÄ© xem qua thấy xÆ°Æ¡ng sá» vẫn nguyên vẹn. Hiển nhiên ông ta là nạn nhân của má»™t vụ cÆ°á»›p có hà nh hung. "Cái cặp. Cái cặp" hai ba lần ông ta thá»u thà o.
Zhivago đến hiệu thuốc gần nhất ở phố Arbat, dùng Ä‘iện thoại công cá»™ng gá»i cho ông già đánh xe Ä‘Æ°Æ¡ng phiên trá»±c ở bệnh viện Crestovozdvigien và chở ngÆ°á»i lạ mặt kia vá» bệnh viện.
Nạn nhân hoá ra là má»™t chÃnh khách nổi tiếng. Bác sÄ© Zhivago đã chữa chạy chu đáo cho ông ta, nhỠđó, trong nhiá»u năm sau, chà ng được ông ta che chở, tránh thoát nhiá»u vụ hiểu lầm phiá»n phức và o cái thá»i kỳ đầy những nghi kỵ nà y.
7.
Hôm ấy là chủ nháºt. Bác sÄ© Zhivago được nghỉ, không phải đến bệnh viện, tại ngôi nhà ở Ä‘Æ°á»ng Sipsep, hỠđã dá»n và o ở ba phòng để đối phó vá»›i mùa đông, nhÆ° Tonia dá»± liệu.
Trá»i rét, lá»™ng gió, u ám, tối sầm vì những đám mây tuyết nặng ná» sà xuống sát mái nhà . Bếp lò đã được nhóm lá»a từ sáng. Khói bắt đầu xông ra.
Niusa cứ loay hoay mãi vá»›i những khúc củi ẩm, không chịu bén lá»a. Tonia tuy chả hiểu gì vá» cách nhóm lò, cÅ©ng đứng ra chỉ bảo những Ä‘iá»u khó hiểu, tháºm chà là m cho tình thế rắc rối thêm. Yuri Zhivago vốn biết nên là m thế nà o, thấy váºy định xen và o là m, nhÆ°ng bị vợ khẽ nắm vai đẩy chà ng ra khá»i bếp:
- Má»i anh sang phòng anh ngay cho. NgÆ°á»i ta Ä‘ang rối cả ruá»™t gan, anh lại còn và o phá đám nữa. Anh nên biết rằng những lá»i góp ý của anh chỉ nhÆ° đổ thêm dầu và o lá»a thôi.
- Ô dầu Æ°, Tonia yêu quý, nếu có dầu thì nhất! Lò sẽ cháy bùng lên ngay. Khổ má»™t ná»—i anh chả thấy cả dầu lẫn lá»a đâu để mà đổ.
- Bây giỠkhông phải lúc pha trò. Anh thừa biết rằng có những lúc chẳng có bụng dạ đâu để mà đùa.
Việc nhóm lò không thà nh đã phá vỡ các kế hoạch ngà y chủ nháºt. Ai cÅ©ng hy vá»ng sẽ là m xong má»i việc cần thiết trÆ°á»›c khi trá»i cháºp choạng, để được thảnh thÆ¡i cả buổi tối, nhÆ°ng bây giá» thì hết cả hy vá»ng. Bữa trÆ°a sẽ phải ăn muá»™n, ai định gá»™i đầu bằng nÆ°á»›c nóng hoặc má»i dá»± định khác Ä‘á»u bị huá»· bá».
Chẳng mấy chốc khói đã nhiá»u đến ná»—i không tà i nà o thở nổi nữa. Má»™t luồng gió mạnh lùa khói bay lui và o trong phòng. Má»™t đám mây bồ hóng mà u Ä‘en lÆ¡ lá»ng giữa nhà nhÆ° con quái váºt rừng sâu trong chuyện cổ tÃch.
Zhivago xua tất cả má»i ngÆ°á»i sang hai phòng bên rồi mở cá»a sổ thông gió. Chà ng rút bá»›t ná»a số củi trong lò ra ngoà i, cho vá» bà o và cà i mảnh gá»— bạch dÆ°Æ¡ng chẻ nhá» và o giữa các khúc củi còn lại.
Má»™t luồng gió mát lạnh trà n và o qua cá»a sổ thông gió. Tấm rèm cá»a sổ từ nãy chỉ hÆ¡i pháºp phồng bá»—ng bay cuá»™n lên phÃa trên. Mấy tá» giấy ở trên bà n viết bay lả tả. Gió đóng sáºp má»™t cánh cá»a nà o đó ở đằng xa và lùa và o các xó nhà nhÆ° mèo Ä‘uổi chuá»™t, xua số khói còn lại ra khá»i phòng.
Củi đã bén lá»a bùng cháy, nổ tanh tách. Ngá»n lá»a khiến cái bếp lò nhÆ° thở hổn hển. Trên thà nh sắt của nó hiện ra những cái vòng tròn Ä‘o Ä‘á», nhÆ° các vết trên mặt bệnh nhân lao phổi. Khói má»ng dần rồi hết hẳn trong phòng.
Căn phòng sáng hẳn lên. Mấy cái cá»a sổ, cách đây Ãt ngà y được Yuri Zhivạgo bịt kÃn theo lá»i chỉ dẫn của viên trợ lý, bắt đầu đổ mồ hôi. Mùi mát-tÃt ngầy ngáºy và âm ấm lan Ä‘i nhÆ° sóng. Những thanh củi cÆ°a nhá» chất cạnh bếp lò cho khô cÅ©ng bắt đầu toả mùi: mùi đắng và hắc là m ngứa cổ há»ng của vá» thông và mùi thÆ¡m thÆ¡m nhÆ° nÆ°á»›c hoa tắm của gá»— dÆ°Æ¡ng còn tÆ°Æ¡i.
Lúc ấy ông Nicolai xá»™c và o phòng, nhanh nhÆ° luồng gió lùa qua cá»a sổ, và báo tin:
- Ngoà i phố Ä‘ang đánh nhau. Chiến sá»± Ä‘ang diá»…n ra giữa bá»n há»c sinh sÄ© quan ủng há»™ ChÃnh phủ lâm thá»i vá»›i những binh lÃnh đồn trú theo phe bolsevich. Äụng Ä‘á»™ xảy ra khắp nÆ¡i, quân khởi nghÄ©a có vô số cÆ¡ sở. Trên Ä‘Æ°á»ng tá»›i đây, hai, ba lần tôi bị rÆ¡i và o giữa chá»— Ä‘ang bắn nhau, má»™t lần ở góc phố Bolsaia Dmỉtrovka và má»™t lần nữa ở Nikita. Bây giá» không thể Ä‘i thẳng, mà phải len lá»i vòng tránh. Yuri nà y, cháu hãy mặc quần áo và o, khẩn trÆ°Æ¡ng lên, ta Ä‘i ra phố. Phải ra mà coi. Äó là lịch sá». Cả Ä‘á»i má»›i có má»™t lần thôi.
Nói thế, nhÆ°ng ông lại ngồi ba hoa đến gần hai tiếng đồng hồ, sau đó há» dùng bữa trÆ°a. Lúc ông sá»a soạn ra vá», kéo bác sÄ© Zhivago Ä‘i theo, thì Misa Gordon tá»›i. Anh ta cÅ©ng bay và o nhÆ° cha Nicolai lúc nãy, và cÅ©ng Ä‘em đến các tin tÆ°Æ¡ng tá»±.
NhÆ°ng các biến cố trong mấy tiếng đồng hồ vừa qua đã tiến triển xa hÆ¡n. Có thêm các chi tiết má»›i. Misa nói rằng ngÆ°á»i ta bắn nhau má»—i lúc má»™t dữ và có những ngÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng bị chết vì đạn lạc. Theo lá»i anh ta, giao thông Ä‘Æ°á»ng phố đã ngừng trệ. Anh ta lá»t được tá»›i đây là má»™t phép lạ, nhÆ°ng Ä‘Æ°á»ng vỠđã bị tắc hẳn rồi.
Cha Nicolai không tin, thá» ló mặt ra Ä‘Æ°á»ng xem sao, nhÆ°ng má»™t phút sau đã quay và o. Ông nói không có lối ra khá»i Ä‘oạn phố nà y, đạn cứ bay vèo vèo, là m lở cả vôi gạch ở các góc nhà . Chẳng thấy bóng ai ngoà i Ä‘Æ°á»ng. Má»i sá»± lÆ°u thông trên vỉa hè Ä‘á»u bị gián Ä‘oạn.
Mấy ngà y ấy, bé Xasa lại bị cảm lạnh.
- Tôi đã nói hà ng trăm lần là dừng cho nó lại gần lò sưởi nhÆ° thế! - Zhivago tức giáºn la lên. - Nóng quá còn tai hại gấp trăm lần khi lạnh.
Bé Xasa bị Ä‘au há»ng và sốt cao. Äiểm nổi báºt khi lên cÆ¡n sốt là ná»—i kinh sợ bà ẩn, phi tá»± nhiên trÆ°á»›c lúc ói má»a và dÆ°á»ng nhÆ° luôn luôn nó tưởng sắp bị nôn oẹ.
Nó cứ gạt tay Yuri Zhivago cầm cái ống soi thanh quản ra, mÃm chặt miệng lại mà áºm oẹ trong cổ há»ng nó. Dá»— dà nh hay Ä‘e doạ chán cÅ©ng chẳng ăn thua gì. Chợt nó vô ý há to miệng ngáp dà i má»™t cách dá»… chịu. Lợi dụng cÆ¡ há»™i ấy, nhanh nhÆ° chá»›p, Zhivago nhét ngay chiếc muá»—ng nhá» và o miệng con, đè lưỡi nó xuống má»™t chút và kịp thấy há»ng nó Ä‘á» nhÆ° trái dâu và các hạch trong há»ng bị sÆ°ng lên, có mà ng che. Hiện tượng ấy khiến chà ng lo ngại.
Má»™t lát sau, cÅ©ng bằng Ä‘á»™ng tác lợi dụng cÆ¡ há»™i nhÆ° lúc trÆ°á»›c, chà ng lấy ra được má»™t chút mà ng. Giáo sÆ° Alexandr Gromeko có kÃnh hiển vi. Chà ng mượn kÃnh và tá»± mình là m xét nghiệm má»™t cách cháºt váºt. May thay, không phải bệnh bạch hầu.
NhÆ°ng và o đêm thứ ba, bé Xasa bị má»™t cÆ¡n bệnh bạch hầu giả. NgÆ°á»i thằng bé nóng nhÆ° than, nó thở khó nhá»c, trông đến tá»™i nghiệp. Zhivago không nỡ nhìn con Ä‘ang bị bệnh hà nh hạ, vì bất lá»±c chẳng biết là m cách nà o giảm ná»—i Ä‘au Ä‘á»›n cho nó. Tonia thì cứ tưởng con sắp chết. Hai vợ chồng thay nhau bồng Xasa Ä‘i Ä‘i lại lại trong phòng, và cÆ¡n sốt của nó dịu dần.
Phải kiếm sữa, nÆ°á»›c suối khoáng hay soda cho nó uống để nó toát mồ hôi, hạ nhiệt. NhÆ°ng lúc nà y, ngoà i phố, cuá»™c giao tranh Ä‘ang diá»…n ra ác liệt. Tiếng súng, kể cả đạn trái phá, cứ nổ không ngá»›t. Giả dụ Zhivago có liá»u mạng vượt qua khu vá»±c giao chiến, thì chà ng cÅ©ng sẽ chẳng bắt gặp sá»± sống. Trong lúc tình thế chÆ°a được xác định tháºt rõ rà ng, má»i sinh hoạt trên khắp thà nh phố Ä‘á»u hoà n toà n ngừng trệ.
NhÆ°ng tình hình cÅ©ng đã rõ. Äâu đâu cÅ©ng nghe đồn rằng phe công nhân Ä‘ang thắng thế. Các toán há»c sinh sÄ© quan lẻ tẻ vẫn chống cá»±, nhÆ°ng đã bị cô láºp và mất hẳn liên lạc vá»›i bá»™ chỉ huy của chúng.
Khu phố Sipsep nằm trong phạm vi kiểm soát của những Ä‘Æ¡n vị cách mạng Ä‘ang từ khu vá»±c Drogonilov tấn công vá» phÃa trung tâm thà nh phố. Những ngÆ°á»i lÃnh từng chiến đấu vá»›i quân Äức và những thiếu niên công nhân nấp trong chiến hà o má»›i Ä‘Ã o ở ngoà i Ä‘Æ°á»ng đã biết mặt dân chúng ở các nhà xung quanh và đã thân máºt đùa cợt vá»›i những ngÆ°á»i ngấp nghé ở cổng hoặc bÆ°á»›c ra Ä‘Æ°á»ng. á» khu vá»±c nà y của thà nh phố, giao thông được phục hồi.
Bấy giá» Nicolai và Misa, bị kẹt ba ngà y đêm ở nhà Zhivago, má»›i rá»i khá»i nÆ¡i tạm trú bất đắc dÄ© Zhivago vui mừng vì sá»± có mặt của há» trong thá»i gian bé Xasa Ä‘au nặng, còn Tonia cÅ©ng bá» qua cho sá»± luá»™m thuá»™m mà há» gây ra khiến sinh hoạt gia đình thêm lá»™n xá»™n. NhÆ°ng để cảm Æ¡n lòng hiếu khách, cả hai ngÆ°á»i ấy lại tưởng há» có bổn pháºn phải nói chuyện luôn miệng để là m vui lòng chủ nhà , thà nh thá» sau ba ngà y chuyện phiếm Zhivago đã mệt đến ná»—i chà ng lấy là m mừng rỡ khi chia tay vá»›i há».
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:47 AM.
|
25-09-2008, 02:20 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P6 - 6
8.
HỠđược biết hai vị khách đã lần vỠđến nhà bình an vô sá»± mặc dù chÃnh trong quá trình phối kiểm ấy, há» nháºn thấy những lá»i giải thÃch rằng tình hình đã lắng dịu và lạc quan quá sá»›m. Chiến sá»± vẫn tiếp diá»…n ở các khu vá»±c khác nhau, má»™t số nÆ¡i vẫn chÆ°a qua lại được, bác sÄ© Zhivago cÅ©ng chÆ°a thể đến bệnh viện. Chà ng bứt rứt muốn trở lại vá»›i công việc và vá»›i táºp bản thảo cuốn "Trò chÆ¡i" cùng nhiá»u ghi chép y thuáºt cất trong ngăn kéo bà n ở phòng bác sÄ© Ä‘iá»u trị: Chỉ trong phạm vi má»™t và i nÆ¡i, buổi sáng, má»i ngÆ°á»i má»›i ra phố mua bánh mì ở gần nhà . Há»… thấy ai Ä‘i ngược vá» phÃa mình tay xách mấy chai sữa, là ngÆ°á»i ta lại xúm tá»›i há»i xem có thể kiếm ra sữa ở đâu.
Thỉnh thoảng tiếng súng lại rá»™ lên khắp thà nh phố, dám đông lại chạy toán loạn. Ai cÅ©ng Ä‘oán rằng đôi bên Ä‘ang Ä‘iá»u đình vá»›i nhau và diá»…n biến suôn sẻ hay trục trặc của cuá»™c thÆ°Æ¡ng lượng được thể hiện qua cÆ°á»ng Ä‘á»™ tăng hay giảm của các loạt đại bác.
Má»™t hôm và o cuối tháng mưởi theo lịch cÅ©, khoảng mÆ°á»i giỠđêm, Zhivago Ä‘ang rảo bÆ°á»›c trên Ä‘Æ°á»ng phố, cÅ©ng không có gì cần thiết lắm: chà ng chỉ đến thăm má»™t bạn đồng nghiệp là m cùng bệnh viện, sống ở gần nhà chà ng. Quãng phố nà y thÆ°á»ng ngà y rất nhá»™n nhịp, thế mà bây giá» hầu nhÆ° vắng tanh. Hoạ hoằn lắm má»›i gặp má»™t ngÆ°á»i qua lại.
Zhivago bước nhanh. Tuyết đầu mùa đang rơi lất phất, thưa thớt, nhảy múa theo là n gió mỗi lúc một thổi mạnh và cuối cùng, ngay trước mắt Zhivago, biến thà nh một trần cuồng phong.
Chà ng lầm lÅ©i Ä‘i qua nhiá»u phố nhỠđến ná»—i không nhá»› đã Ä‘i được bao xa, bá»—ng tuyết áºp xuống rất dà y và má»™t cÆ¡n bão tuyết nổi lên, thứ bão tuyết nếu ở ngoà i đồng trống sẽ rìu rÃt trà n à o à o, khắp mặt đất, còn trong thà nh phố cháºt hẹp thì cứ quẩn quanh nhÆ° kẻ lạc Ä‘Æ°á»ng.
Có má»™t cái gì tÆ°Æ¡ng tá»± Ä‘ang diá»…n ra trong thế giá»›i tinh thần và thế giá»›i váºt chất, ở gần và ở xa, trên mặt đất và giữa không trung. Äây đó vẳng lên những loạt súng cuối cùng, lẻ loi của má»™t cuá»™c kháng cá»± đã bị bẻ gãy. Äây đó, phÃa chân trá»i, báºp bùng thoi thóp ánh lá»a tà n của các đám cháy lá»›n. Bão tuyết cứ dồn Ä‘uổi và cuốn các bông tuyết thà nh vòng tròn, thà nh hình nón nhÆ° thế ngay dÆ°á»›i chân Zhivago, suốt dá»c Ä‘Æ°á»ng phố và vỉa hè Æ°á»›t át.
Ở một ngã tư, chú bé bán báo, nách kẹp xấp báo vừa in xong, chạy vượt qua cạnh chà ng, miệng rao to: "Tin cuối cùng đây!"
- Khá»i trả lại tiá»n thừa! - Zhivago bảo chú bé. Thằng bé loay hoay mãi má»›i bóc được ra khá»i táºp báo má»™t tá» chÆ°a ráo má»±c, giúi và o tay Zhivago rồi biến Ä‘i giữa cÆ¡n bão, cÅ©ng chá»›p nhoáng nhÆ° lúc chú hiện đến từ trong cÆ¡n bão.
Bác sÄ© bÆ°á»›c tá»›i châm má»™t cá»™t đèn cách đó hai bÆ°á»›c để ngó qua, ngay láºp tức, những hà ng tÃt lá»›n.
Äây là tá» tin nhanh, chỉ in có má»™t mặt giấy, đăng bản thông báo của ChÃnh phủ từ Petersburg vá» việc thà nh láºp Há»™i đồng Dân uá»·, thiết láºp chÃnh quyá»n Xô viết và ná»n chuyên chÃnh vô sản trên toà n cõi nÆ°á»›c Nga. Tiếp đó là những sắc lệnh đầu tiên của chÃnh quyá»n má»›i và những mẩu tin khác nhau từ các nÆ¡i gá»i vá» bằng Ä‘iện tÃn và điện thoại.
Bão tuyết quất và o mắt bác sĩ Zhivago và phủ một lớp tuyết xám xà o xạc lên các dòng chữ in. Nhưng không phải cái đó khiến chà ng hoa mắt. Sự cao cả và bất diệt của giây phút đó khiến chà ng xúc động mãnh liệt đến ngơ ngác.
Äể có thể Ä‘á»c hết bản thông cáo, chà ng nhìn tứ phÃa để tìm má»™t chá»— sáng sủa, khuất gió. Thì ra chà ng lại Ä‘ang đứng ở cái ngã tÆ° ma quái của mình, ở góc phố Serebrian (Hà ng Bạc) và Monchanovka, cạnh cổng má»™t toà nhà năm tầng, cá»a ra và o lắp kÃnh và má»™t tiá»n sảnh rá»™ng thênh thang có ánh Ä‘iện.
Chà ng bÆ°á»›c và o táºn cuối tiá»n sảnh và đứng dÆ°á»›i má»™t ngá»n đèn Ä‘iện, chăm chú Ä‘á»c các bức Ä‘iện tÃn. PhÃa trên đầu chà ng có tiếng bÆ°á»›c chân. Ai đó Ä‘ang Ä‘i xuống cầu thang, chốc chốc lại dừng chân nhÆ° ngáºp ngừng.
Quả váºy, ngÆ°á»i ấy đã đổi ý, chạy trở lên. Äâu đó có tiếng cá»a mở, rồi vang lên hai giá»ng nói cứ oang oang trong lòng cầu thang nên không thể phân biệt giá»ng Ä‘Ã n ông hay Ä‘Ã n bà . Sau đó cánh cá»a đóng sáºp và o và bÆ°á»›c chân cÅ© lại chạy xuống, lần nà y nghe quả quyết hÆ¡n nhiá»u.
Zhivago vẫn dán mắt và o tá» báo. Chà ng không định ngẩng lên quan sát ngÆ°á»i lạ. NhÆ°ng ngÆ°á»i ấy xuống đến chân cầu thang thì đứng sững lại, nên Zhivago phải ngÆ°á»›c mắt nhìn xem sao.
TrÆ°á»›c mặt chà ng là má»™t thanh niên khoảng mÆ°á»i tám tuổi mặc chiếc áo da hÆ°Æ¡u, lông lá»™n ra ngoà i nhÆ° loại áo vẫn thấy ở Sibiri, đầu Ä‘á»™i chiếc mÅ© cùng má»™t thứ lông và da nhÆ° váºy Cáºu ta có nÆ°á»›c da ngăm ngăm và cặp mắt nhá» của dân Kirgizia. Khuôn mặt ấy có vẻ quý phái, thứ tia sáng ánh qua má»›i mắt và má»™t sá»± tế nhị kÃn đáo mà ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng thấy ở những ngÆ°á»i lai.
Cáºu ta rõ rà ng nháºn lầm Yuri Zhivago vá»›i má»™t ngÆ°á»i nà o đấy cứ bối rối e ngại nhìn bác sÄ©, tá»±a hồ cáºu ta biết chà ng là ai nhÆ°ng không dám lên tiếng. Äể chấm dứt sá»± ngá»™ nháºn ấy, Zhivago nhìn cáºu ta bằng ánh mắt lạ lùng, là m tiêu tan ý định gần gÅ©i…
Cáºu ta lúng tứng, không dám nói má»™t lá»i, Ä‘i ra cổng. Tá»›i cá»a kÃnh, cáºu ta ngoảnh lại nhìn Zhivago má»™t lần nữa, Ä‘oạn mở cánh cá»a kÃnh nặng ná», lung la lung lay, rồi khép lại đánh sầm và bÆ°á»›c ra Ä‘Æ°á»ng.
MÆ°Æ¡i phút sau, Yuri Zhivago cÅ©ng ra theo. Chà ng đã quên hẳn cáºu thanh niên kia và anh bạn đồng nghiệp mà cáºu định tá»›i thăm. Tâm trà chà ng chứa đầy những Ä‘iá»u vừa Ä‘á»c nên chà ng quay vá» nhà luôn. Trên Ä‘Æ°á»ng vá», có má»™t sá»± việc, má»™t chi tiết sinh hoạt vụn vặt nhÆ°ng giữa những ngà y ấy lại có ý nghÄ©a quan trá»ng khôn lÆ°á»ng, đã thu hút toà n bá»™ sá»± chú ý của Zhivago.
Số là khi gần vá» tá»›i nhà , trong bóng tối chà ng vấp phải má»™t đống ván gãy và cây khô nằm chình ình giữa vỉa hè, sát ra tá»›i mép Ä‘Æ°á»ng. Ở khúc nà y có má»™t công sở, chắc mởi được cung cấp chất đốt dÆ°á»›i hình thức tháo gỡ má»™t ngôi nhà gá»— ở ngoại ô Ä‘em vỠđốt. Các cây gá»— để trong sân không hếtà ngÆ°á»i ta bèn chất tạm ngoà i vỉa hè. Má»™t ngÆ°á»i khoác súng canh giữ, Ä‘i Ä‘i lại lại trong sân và thỉnh thoảng má»›i ra phố để dòm chừng đống ván gá»— ấy.
Không nghÄ© ngợi lôi thôi, Yuri Zhivago nhắm lúc tay lÃnh gác quay và o sân và má»™t cÆ¡n gió vừa thổi tung lên má»™t đám tuyết mù mịt, chà ng liá»n lẻn sang phÃa bên kia đống gá»—, chá»— có bóng tối, xa ánh đèn Ä‘Æ°á»ng, và từ từ lay lay rút ra má»™t cây gá»— nặng nằm gần sát mặt đất. Vất vả lắm chà ng má»›i lôi nó ra khá»i đống gá»— và vác được lên vai, nhÆ°ng lúc ấy chà ng không thấy nó nặng nữa (của phi nghÄ©a không nặng), Ä‘oạn chà ng len lén men dá»c các bức tÆ°á»ng nằm trong bóng tối mà đem cây gá»— vá» nhà an toà n.
Cây gá»— kiếm được tháºt đúng lúc: nhà đã hết sạch cả củi. Nó được cÆ°a và chẻ nhá» thà nh má»™t đống củi vụn. Yuri Zhivago ngồi xổm nhóm lò. Chà ng ngồi lặng lẽ trÆ°á»›c cánh cá»a nhá» chiếc lò Ä‘ang rung rung và khẽ kêu ken két, trong lúc giáo sÆ° Alexandr Gromeko kéo chiếc ghế bà nh lại gần bếp lò để ngồi sưởi, Yuri Zhivago rút tá» báo trong túi áo vét, chìa cho nhạc phụ và há»i:
- Ba đã xem chÆ°a? Äây, ba ngắm Ä‘i. Ba Ä‘á»c Ä‘i.
Chà ng tiếp tục ngồi xổm cá»i cá»i các hòn than trong bếp lò vừa nói to vá»›i chÃnh mình:
- Má»™t cuá»™c giải phẫu tuyệt vá»i! Cầm dao lên và chỉ bằng má»™t nhát cắt khéo léo đã xẻo biến ngay Ä‘o cái ung nhá»t thối tha lâu ngà y. Má»™t bản án giản dị, không chút úp mở, khai tá» luôn cái sá»± bất công bao thế ká»· nay vẫn quen được ngÆ°á»i ta quy luỵ, vâng dạ. Cách thá»±c hiện triệt để, đến cùng, không run sợ ấy có má»™t cái gì rất gần gÅ©i vá»›i dân tá»™c, rất Nga, vốn quen thuá»™c từ lâu. Má»™t cái gì quang minh chÃnh đại vô Ä‘iá»u kiện của Puskin, má»™t sá»± trung thà nh không chút xun xoe đối vá»›i sá»± kiện có thá»±c theo kiểu Tolstoy.
- Puskin à ? Anh vừa bảo sao? Hượm đã. Äợi tôi Ä‘á»c xong đã nà o. Tôi đâu có thể vừa Ä‘á»c vừa nghe, - giáo sÆ° Alexandr Gromeko ngắt lá»i chà ng rể, vì ông tưởng rằng những lá»i Ä‘á»™c thoại của Yuri Zhivago là nói vá»›i ông.
- Ở đây cái chÃnh là thiên tà i. Giả sá» ai đó được giao nhiệm vụ tạo láºp má»™t thế giá»›i má»›i, mở đầu má»™t ká»· nguyên má»›i, hẳn thế nà o ngÆ°á»i ấy cÅ©ng đòi trÆ°á»›c hết ngÆ°á»i ta phải dá»n sạch chá»— trÆ°á»›c đã. Hẳn ngÆ°á»i ấy sẽ chá» cho ká»· nguyên cÅ© chấm dứt đã, rồi má»›i bắt tay xây dá»±ng ká»· nguyên má»›i, hắn ngÆ°á»i ấy cần con số chẵn, má»™t trang má»›i tinh.
Äằng nà y khá»i cần nghi thức, xin má»i, có ngay! Äiá»u chÆ°a từng thấy nà y, phép thần kỳ của lịch sá» nà y, sá»± khởi đầu nà y bùng ra ngay giữa khối Ä‘áºm đặc của cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y Ä‘ang tiếp diá»…n, không cần để ý tá»›i diá»…n tiến của nó. Phép lạ ấy được khởi xuất không phải từ đầu, mà từ lúc giữa, khá»i cần định trÆ°á»›c thá»i hạn, và o ngà y bất kỳ trong má»™t tuần lá»…, trong lúc các chuyến tà u Ä‘iện Ä‘ang hối hả chạy trên Ä‘Æ°á»ng phố. Thế má»›i kỳ tà i chứ. Chỉ cái gì vÄ© đại nhất má»›i không hợp thá»i hợp chá»— nhÆ° váºy.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:48 AM.
|
25-09-2008, 02:20 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P6 - 7
9.
Mùa đông đã tá»›i, đúng nhÆ° ngÆ°á»i ta dá»± Ä‘oán. Nó không đến ná»—i ghê sợ nhÆ° hai mùa đông tiếp sau, nhÆ°ng đại loại cÅ©ng nhÆ° váºy, má»™t mùa đông tối tăm, đói kém, rét mÆ°á»›t, phá vỡ những gì đã quen và xây dá»±ng lại má»i ná»n tảng của tồn tại, buá»™c con ngÆ°á»i phải có những ná»— lá»±c ghê gá»›m để bám giữ lại cuá»™c sống Ä‘ang trÆ¡n trượt.
Ba mùa đông liên tiếp, ba mùa đông kinh khủng nhÆ° thế nối theo nhau và không phải tất cả những gì mà hiện nay ta tưởng là xảy ra và o cuối năm 1917 - đầu năm 1918, Ä‘á»u xảy ra và o thá»i ấy thá»±c sá»± là xảy ra muá»™n hÆ¡n. Ba mùa đông liên tiếp ấy hoà lẫn và o nhau, nên ta khó lòng tách riêng chúng ra được.
Cuá»™c sống cÅ© và tráºt tá»± má»›i vẫn chÆ°a trùng hợp nhau. Giữa chúng tuy vẫn chÆ°a có sá»± đối nghịch dữ dá»™i, nhÆ° má»™t năm sau, trong thá»i ná»™i chiến, nhÆ°ng thiếu hẳn mối liên hệ. Äó là hai bình diện riêng biệt, đối diện nhau, không úp lên nhau được Việc bầu lại ban quản trị diá»…n ra ở khắp nÆ¡i: trong các khu nhà các loại tổ chức, ở nÆ¡i là m việc, ở các công sở lo thá»±c hiện các dịch vụ cho dân cÆ°. Thà nh phần các ban quản trị được thay đổi. NgÆ°á»i ta bắt đầu bổ nhiệm và o má»i được các chÃnh uá»· có thẩm quyá»n vô hạn, những ngÆ°á»i có ý chà gang thép, mặc áo da Ä‘en, được trang bị súng ngắn và các biện pháp Ä‘e doạ, râu Ãt khi cạo mà ngủ lại cà ng Ãt hÆ¡n.
Các vị chÃnh uá»· ấy biết quá rõ hạng tiểu tÆ° sản thị dân, bá»n "cạo giấy" ở các công sở, những kẻ nhá» nhen khúm núm sợ sệt và há» cÆ° xá» vá»›i bá»n ngÆ°á»i ấy khồng chút nể nang thÆ°Æ¡ng hại, cứ mỉa mai Ä‘á»™c địa nhÆ° thể bá»n ngÆ°á»i ấy là những tên ăn cắp bị bắt quả tang.
Các vị ấy thao túng, Ä‘iá»u khiển má»i việc, theo chÆ°Æ¡ng trình của há» quy định, các xà nghiệp lần lượt được bolsevich hoá.
Bệnh viện Xiển DÆ°Æ¡ng Thánh Giá (Crestovozdvigien) bây giỠđổi tên thà nh bệnh viện "Cải tổ số 2" vá»›i nhiá»u thay đổi. Má»™t số nhân viên bị sa thải. Má»™t số tá»± bá» việc vì thấy rằng là m ở đây chẳng lợi lá»™c gì. Äấy là những bác sÄ© hái ra tiá»n nhá» có phòng mạch hợp mốt, là con cÆ°ng của giá»›i thượng lÆ°u, khéo mồm khéo miệng theo kiểu "mồm miệng đỡ chân tay".
Há» không quên là m cho sá»± bá» việc vì lợi Ãch riêng ấy của há» mang ý nghÄ©a biểu tình phản đối, ra cái Ä‘iá»u xuất phát từ ý thức công dân và há» bắt đầu lên mặt khinh bỉ, tháºm chà tẩy chay, những ngÆ°á»i ở lại. Trong số những ngÆ°á»i ở lại, bị khinh bỉ, có bác sÄ© Zhivago.
Tối tối, hai vợ chồng Zhivago thÆ°á»ng trao đổi vá»›i nhau những câu đại loại nhÆ° thế nà y:
- Em nhá»› thứ tÆ° nà y đến tầng hầm trụ sở Há»™i bác sÄ© nháºn khoai Æ°á»›p lạnh nhé. Hai bao kia đấy. Anh sẽ há»i lại xem và o giá» nà o anh có thể rá»i bệnh viện để giúp em má»™t tay. Phải hai ngÆ°á»i má»›i đẩy nổi má»™t chiếc xe bằng ván trượt.
- Äược rồi, còn kịp chán, anh ạ. Anh xếp dá»n nhanh lên mà đi nằm. Khuya rồi đấy. Äằng nà o cÅ©ng không thể là m hết má»i công việc. Anh cÅ©ng nên nghỉ ngÆ¡i đôi chút.
- Bệnh dịch Ä‘ang lan trà n. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u suy nhược, nên sức chống chá»i bệnh táºt có yếu Ä‘i. Trông ba và em gầy quá. Mình phải là m má»™t cái gì. NhÆ°ng cụ thể là gì kia chứ? Chúng mình chÆ°a giữ gìn sức khá»e cẩn tháºn. Phải cẩn tháºn hÆ¡n em ạ. Em nà y, em ngủ chÆ°a đấy?
- ChÆ°a.
- Anh không sợ cho anh, anh khá»e nhÆ° váºy, có sức chịu Ä‘á»±ng nhÆ°ng nói dại, lỡ chẳng may anh ngã bệnh, thì em chá»› có dại dá»™t để anh nằm ở nhà nhé. Phải Ä‘em đến bệnh viện ngay láºp tức.
- Äừng nói gở, anh yêu! Cầu Chúa phù há»™ cho anh. Ai lại Ä‘i dại mồm dại miệng nhÆ° thế?
- Em nên nhá»› bây giá» chẳng còn ai tá» tế, chẳng còn bạn bè gì. Những ngÆ°á»i am hiểu lại cà ng Ãt hÆ¡n. Nếu có chuyện gì xảy ra, chá»› nên tin cáºy ai, ngoà i Pichuskin. DÄ© nhiên, nếu ông ấy không bị sao. Em chÆ°a ngủ đấy chứ?
- Chưa…
- Bá»n đê tiện, chúng tá»± bá» việc vì tÆ° lợi, thế mà bây giá» còn mở mồm bảo là chúng có tinh thần ái quốc và tÃnh nguyên tắc. Gặp mình, chúng giÆ¡ tay bắt đã là khá lắm. "Ông vẫn phục vụ bá»n há» Ã ?". Và chúng cau mặt cau mà y. Anh đáp: "Phải, tôi vẫn phục vụ đấy, và nói ông thứ lá»—i cho, chứ tôi rất kiêu hãnh chịu Ä‘á»±ng các thiếu thốn của chúng tôi và tôi kÃnh trá»ng những ngÆ°á»i Ä‘ang cho chúng tôi cái vinh dá»± được chịu Ä‘á»±ng các thiếu thốn ấy".
10
Má»™t thá»i gian dà i, món ăn thÆ°á»ng xuyên của phần đông dân chúng là cháo kê và súp đầu cá trÃch. Mình cá trÃch Ä‘em rán lên là m món chÃnh của bữa ăn. NgÆ°á»i ta ăn lúa mạch Ä‘en chÆ°a xay và lúa tiểu mạch để nguyên hạt. NgÆ°á»i ta dùng chúng nấu cháo.
Má»™t bà vợ giáo sÆ° quen biết Tonia có dạy nà ng cách hấp bánh mì ở ngăn dÆ°á»›i của lò sưởi. Số bánh dÆ° sẽ Ä‘em bán, lấy tiá»n bù cho khoản chi phà sá» dụng lò sưởi, "nhÆ° ngà y xÆ°a" ngÆ°á»i ta vẫn là m. Việc đó sẽ tránh cho ta khá»i phải dùng loại bếp lò vừa khói mù khói mịt, vừa không tạo đủ hÆ¡i ấm để sưởi, vừa chóng nguá»™i.
Tonia hấp bánh rất ngon, nhÆ°ng "chÆ°Æ¡ng trình thÆ°Æ¡ng mại" chẳng ăn thua gì. Rối cuá»™c Ä‘Ã nh từ bá» các kế hoạch viển vông đó và lại quay vá» vá»›i cái bếp lò nhá». Äá»i sống của gia đình Zhivago rất cháºt váºt…
Má»™t buổi sáng, bác sÄ© Zhivago Ä‘i là m nhÆ° thÆ°á»ng lệ. Nhà chỉ còn có má»—i hai thanh củi, Tonia mặc chiếc áo lông, dạo nà y nà ng yếu Ä‘i nhiá»u, nên tuy mặc áo lông mà nà ng vẫn rét run kể cả những ngà y ấm trá»i, và ra phố "tìm nguồn tiếp tế".
Nà ng Ä‘i lang thang ná»a giá» trong các phố lân cáºn nÆ¡i thỉnh thoảng có những ngÆ°á»i nhà quê ở vùng ngoại ô Moskva mang rau và khoai tây ra bán. Tìm được há» không dá»…, vì nông dân Ä‘em thá»±c phẩm Ä‘i bán sẽ bị bắt giữ.
Cuối cùng nà ng cÅ©ng tìm được hà ng. Má»™t anh chà ng lá»±c lưỡng, mặc chiếc áo acmăc Ä‘i theo Tonia, đẩy má»™t chiếc xe trượt tuyết trông nhẹ nhÆ° đồ chÆ¡i, cẩn tháºn ngó trÆ°á»›c ngó sau rồi theo nà ng quà nh ra góc phố, và o táºn trong sân nhà nà ng.
Trong hòm xe bằng gá»— Ä‘oạn, có tấm vải gai che kÃn má»™t đám củi bạch dÆ°Æ¡ng. Các thanh củi nà y không lá»›n gì hÆ¡n những thanh lan có thể ở các trang trại kiểu cổ mà ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng thấy trên những tấm hình chụp từ thế ká»· trÆ°á»›c. Tonia biết giá trị của các thanh củi ấy: tiếng là gá»— bạch dÆ°Æ¡ng tháºt đấy, nhÆ°ng đám củi nà y thuá»™c loại tồi nhất, lại còn tÆ°Æ¡i nguyên, dùng nhóm lò ngay không ổn. Tuy nhiên, chẳng còn gì khác để mà chá»n lá»±a, suy tÃnh thiệt hÆ¡n.
Anh chà ng nhà quê ấy ôm năm, sáu chuyến thì hết số củi lên tầng trên và o đổi lại anh ta lá»… má»… vác chiếc tủ gÆ°Æ¡ng nho nhá» của Tonia, xếp lên xe chở vá» là m quà cho cô vợ trẻ. Trong lúc thoả thuáºn vá» giá cả số khoai anh ta sẽ mang ta kỳ tá»›i, anh ta cứ nhìn chằm chằm và o chiếc dÆ°Æ¡ng cầm kê cạnh cá»a.
Lúc Zhivago vá», chà ng không có ý kiến gì vá» khoản đổi chác của vợ. Giá Ä‘em cái tủ gÆ°Æ¡ng kia chẻ ra là m củi còn có lợi và hợp lý hÆ¡n, nhÆ°ng hai vợ chồng không Ä‘ang tâm là m nhÆ° thế.
- Có mảnh giấy ở trên bà n, anh Ä‘á»c chÆ°a? - Tonia há»i.
- Của ông giám đốc bệnh viện phải không? Anh biết rồi, ngÆ°á»i ta đã nói vá»›i anh. Há» má»i anh Ä‘i thăm má»™t phụ nữ bị bệnh. Nhất định anh sẽ Ä‘i, nhÆ°ng để anh nghỉ má»™t lát đã.
- CÅ©ng khá xa kia đấy mãi táºn cổng Khải Hoà n. Anh có địa chỉ rồi.
- Há» Ä‘á» nghị trả công bác sÄ© đến là lạ. Anh Ä‘á»c chÆ°a? Anh cứ Ä‘á»c thì biết. Há» sẽ trả má»™t chai cônhắc của Äức hoặc má»™t đôi bÃt-tất phụ nữ, cho việc thăm bệnh. Tưởng báu bở lắm! Há» là hạng ngÆ°á»i nà o nhỉ? Tháºt là khiếm nhã và chẳng hiểu gì vá» cuá»™c sống hiện tại. Chắc là đám buôn láºu má»›i phất lên.
- Äúng, chắc là dân cung ứng.
Cùng vá»›i các chủ xà nghiệp tô nhượng, các đại lý, "nhà cung ứng" là tên gá»i những nhà kinh doanh nhá» theo kiểu tÆ° nhân. ChÃnh phủ đã cấm tÆ° nhân buôn bán, nhÆ°ng trong thá»i buổi kinh tế khó khăn gay gắt, Nhà nÆ°á»›c có phần ná»›i lá»ng cho há» bằng cách ký hợp đồng để há» cung ứng các mặt hà ng khác nhau.
Trong số há», không có các chủ hãng hoặc chủ nhà máy cỡ lá»›n đã bị phế truất. Sau cú đòn trá»i giáng, các vị nà y đã không còn khả năng ngóc đầu ngóc cổ lên được nữa. Nhà cung ứng bao gồm những nhà kinh doanh là m ăn có tÃnh chất nhất thá»i, những kẻ từ dÆ°á»›i đáy xã há»™i phất lên nhá» chiến tranh và cách mạng, những dân má»›i và o nghá», không rõ nguồn gốc xuất thân.
Zhivago uống má»™t ly nÆ°á»›c nóng pha chút sữa vá»›i Ä‘Æ°á»ng hoá há»c, rồi Ä‘i thăm bệnh nhân ná».
Vỉa hè và đưởng phố ngáºp dÆ°á»›i má»™t lá»›p tuyết dà y, phủ kÃn toà n bá»™ mặt Ä‘Æ°á»ng từ dãy nhà ná» sang dãy nhà kia. Có chá»— tuyết ngáºp lên tá»›i ngang cá»a sổ các tầng trệt. Trên mặt đất mênh mông ấy, có những bóng ngÆ°á»i vất vưởng âm thầm Ä‘ang vác trên vai hoặc kéo trên xe trượt má»™t Ãt lÆ°Æ¡ng thá»±c thá»±c phẩm gì đó. Hầu nhÆ° không gặp má»™t chiếc xe ngá»±a nà o.
Äây đó trên mặt tiá»n má»™t và i ngôi nhà vẫn còn treo các biển hà ng cÅ©. Äằng sau các tấm biển ấy, những tấm biển nay không còn phù hợp vá»›i ná»™i dung quảng cáo của chúng, là các hợp tác xã,, các hãng tiêu thụ đóng cá»a im lìm, vá»›i những dãy cá»a sổ giăng lÆ°á»›i sắt hoặc bịt kÃn, bên trong rá»—ng tuếch.
Các nÆ¡i ấy đóng cá»a chẳng những vì không có hà ng hoá, mà còn vì công cuá»™c sắp xếp lại má»i mặt Ä‘á»i sống, trong đó việc buôn bán, má»›i chỉ được thá»±c hiện trên những nét lá»›n, chứ chÆ°a Ä‘á»™ng chạm tá»›i các Ä‘Æ¡n vị riêng biệt, nhá» bé nhÆ° các thứ hợp tác xã tiêu thụ nà y.
11
Ngôi nhà có ngÆ°á»i bệnh má»i bác sÄ© Zhivago đến nằm ở cuối Ä‘Æ°á»ng Brets, gần trại lÃnh Tver.
Äó là má»™t toà nhà lâu Ä‘á»i bằng gạch, xây theo kiểu trại lÃnh đằng sau có sân vá»›i ba dãy nhà ngang, là m bằng gá»—, chạy dá»c bức tÆ°á»ng háºu cuối sân.
Hôm nay ở đây có cuá»™c há»p đã được ấn định trÆ°á»›c của hết thảy những ngÆ°á»i thuê nhà , vá»›i sá»± hiện diện của má»™t vị nữ đại diện cho Xô viết quáºn. Há» Ä‘ang ngồi há»p, bá»—ng có má»™t tiếu ban quân sá»± áºp tá»›i kiểm tra giấy phép giữ khà giá»›i và tịch thu những vÅ© khà không khai báo. Viên chỉ huy tiểu ban dá» nghị vị nữ đại biểu cứ ở lại, ông ta quả quyết rằng việc kiểm soát sẽ không chiếm mất nhiá»u thá»i gian, là m xong ở căn há»™ ngÆ°á»i nà o thì ngÆ°á»i ấy sẽ trở lại dá»± há»p nhÆ° thÆ°á»ng.
Khi Zhivago tá»›i cổng nhà đó thì cuá»™c kiểm soát đã sắp xong, trừ căn há»™ có ngÆ°á»i bệnh Ä‘ang chá» bác sÄ© tá»›i thăm. Má»™t anh lÃnh Ä‘eo súng đứng gác ở cầu thang dẫn lên hà ng hiên nhất định không cho Zhivago Ä‘i qua, nhÆ°ng viên chỉ huy đã xuống can thiệp. Ông ta ra lệnh không được gây khó dá»… vá»›i bác sÄ© và đồng ý chá» bác sÄ© khám bệnh xong má»›i kiểm soát căn há»™ ấy.
Chủ căn há»™ ra đón bác sÄ© là má»™t thanh niên lá»… phép, có nÆ°á»›c da hÆ¡i ngăm ngăm, tai tái và cặp mắt Ä‘en rầu rÄ©. Anh chà ng xúc Ä‘á»™ng vì nhiá»u lý do: vì vợ ốm, vì sắp bị khám nhà , vì lòng kÃnh sợ cố hữu của anh ta đối vá»›i y há»c và các đại diện của ná». Äể bác sÄ© đỡ tốn công và đỡ mất thá»i gian, anh ta cố trình bà y tháºt vắn tắt, nhÆ°ng chÃnh sá»± hấp tấp ấy lại là m cho lá»i nói của anh ta dà i dòng và thiếu mạch lạc.
Căn há»™ chất dầy thứ đồ váºt hổ lốn, có thứ rất sang trá»ng, có thứ chẳng ra gì, toà n là những thứ mua vá»™i vã, xô bồ để tÃch trữ vá»›i hy vá»ng sau nà y bán được giá. Các thứ đồ gá»— thì không đủ bá»™, được bổ sung bằng má»™t váºt Ä‘Æ¡n lẻ, trông tháºt là kháºp khiá»…ng.
Chủ nhà cho rằng vợ anh ta mắc má»™t thứ bệnh tâm thần nà o đó vì quá sợ hãi. Vá»›i bao nhiêu chi hết vô Ãch và lòng vòng, chà ng ta kể rằng có ngÆ°á»i Ä‘em bán rất rẻ cho vợ chồng anh ta má»™t chiếc đồng hồ đánh chuông cổ kÃnh đã há»ng, từ lâu không còn chạy nữa. Vợ chồng anh ta mua nó, vì đấy là má»™t kỳ công của kỹ nghệ đồng hồ, má»™t váºt hiếm có (anh chà ng tháºm chà dẫn bác sÄ© sang phòng bên để chỉ cho bác sÄ© xem), há» cÅ©ng chẳng tin rằng có thể sá»a được. Thế rồi đùng má»™t cái, chiếc đồng hồ bao nhiêu năm nay chẳng được lên dây tá»± dÆ°ng lại chạy, đánh hết cả má»™t bà i chuông, má»™t bà i tiểu bá»™ vÅ© khúc phức tạp, rồi chết luôn. Cô vợ sợ quá, chủ nhà nói, vì nhất quyết rằng giá» táºn số của cô ta đã Ä‘iểm, và thế là bây giá» cô ta nằm liệt giÆ°á»ng, mê sảng chẳng chịu ăn uống gì và cÅ©ng không nháºn ra chồng nữa.
- Váºy là anh cho rằng vợ anh bị chấn Ä‘á»™ng thần kinh chứ gì? bác sÄ© Zhivago há»i, giá»ng nghi ngá». - Anh hãy dẫn tôi lại chá»— ngÆ°á»i bệnh.
Há» sang phòng kế bên, nÆ¡i có treo má»™t bá»™ đèn chùm bằng sứ kê hai cái tủ nhá» bằng gá»— hồng sắc ở hai bên chiếc giÆ°á»ng đôi to rá»™ng. Má»™t phụ nữ nhá» bé, mắt Ä‘en và to, nằm sát mép giÆ°á»ng, chăn đắp lên quá cằm. Thấy hai ngÆ°á»i và o, chị ta rút cánh tay ra khá»i chăn và phác má»™t cá» chỉ xua Ä‘uổi khiến ống tay áo ngủ tuá»™t xuống táºn nách. Chị ta không nháºn ra chồng, và khẽ hát má»™t bà i hát buồn nà o đó bằng giá»ng não nỠđến mức chị ta cÅ©ng khóc oà lên, rồi vừa sụt sịt nhÆ° trẻ con, vừa nằng nặc đòi "vá» nhà ". Bác sÄ© tìm hết cách để lại gần chẩn bệnh nhÆ°ng Ä‘á»u bị chị ta quay lÆ°ng lại và không cho đụng tá»›i ngÆ°á»i.
- Äáng lẽ phải khám cẩn tháºn,- bác sÄ© Zhivago bảo anh chồng, - nhÆ°ng thôi, tôi đã rõ cả rồi. Äây là bệnh sốt phát ban, và thuá»™c dạng tÆ°Æ¡ng đối nặng. Nó Ä‘ang hà nh hạ chị ấy, khổ thân. Tôi khuyên anh nên Ä‘Æ°a chị ấy đến bệnh viện. Äây không phải là vấn Ä‘á» tiện hay không tiện, - tôi biết anh có thể săn sóc chị ấy chu đáo ở nhà - mà là vấn Ä‘á» bác sÄ© thÆ°á»ng xuyên theo dõi, má»™t việc rất cần thiết trong hai ba tuần đầu.
Anh có tìm được phÆ°Æ¡ng tiện Ä‘Æ°a chị ấy tá»›i bệnh viện hay không? Má»™t chiếc xe ngá»±a hoặc vạn bất đắc dÄ© thì thuê xe kéo cÅ©ng tạm được. DÄ© nhiên, phải đắp chăn kÃn cho chị ấy trÆ°á»›c khi Ä‘Æ°a ra xe. Äể tôi viết cho anh má»™t giấy nháºn và o bệnh viện.
- Dạ được. Tôi sẽ cố lo. Nhưng hượm đã. Thưa có đúng là bệnh sốt phát ban không ạ? Nếu thế thì khủng khiếp quá!
- Äáng tiếc, đúng bệnh ấy.
- Tôi sợ sẽ mất nhà tôi, nên để nhà tôi Ä‘i. Bác sÄ© không thể Ä‘iá»u trị cho cô ấy ở nhà bằng cách thÆ°á»ng xuyên tá»›i đây được Æ°? Tôi sẵn sà ng trả công tuỳ ý bác sÄ© chá»n.
Tôi đã giải thÃch vá»›i anh rồi. Bệnh nà y cần được theo dõi liên tục. Anh hãy nghe tôi. Tôi khuyên anh má»™t Ä‘iá»u rất hay nhÆ° thế nà y nhé, anh hãy kiếm cho bằng được má»™t chiếc xe ngá»±a vá»›i bất cứ giá nà o, tôi sẽ viết giấy chứng nháºn cho anh mang theo. Tốt nhất, nên là m việc ấy ở trụ sở ban quản lý khu nhà nà y. Giấy chứng nháºn cần có con dấu của ban quản lý và và i thủ tục khác nữa.
12.
Sau khi bị vặn há»i và khám nhà , bà con thuê nhà lại lục tục mặc áo choà ng và quà ng khăn ấm quay trở lại căn phòng không có lò sưởi trÆ°á»›c kia là kho để trứng, bây giá» là trụ sở của ban quản lý nhà ở đầu phòng có má»™t chiếc bà n giấy và và i cái ghế tá»±a không thể đủ chá»— cho ngần ấy ngÆ°á»i ngồi. NgÆ°á»i ta lấy những hòm rá»—ng, vốn để Ä‘á»±ng trứng, láºt úp xuống, xếp thà nh má»™t hà ng ghế dà i hình vòng cung. Äầu phòng đằng kia, cả má»™t đống hòm gá»— nhÆ° thế xếp cao đến táºn trần. Ở góc nhà phÃa ấy ngÆ°á»i ta dùng chổi vun và o sát tÆ°á»ng hà ng đám vá» bà o lạnh cứng dÃnh vá»›i lòng Ä‘á» các quả trứng vỡ thà nh từng búi má»™t. Chuá»™t chạy rà o rà o trong đám vá» bà o, đôi lúc chúng cả gan chạy ra khoảng trống trên ná»n nhà lát đá rồi lại chuồn và o chá»— nấp cÅ©. Cứ má»—i lần chuá»™t chạy ra nhÆ° thế, má»™t mụ thuê nhà béo trÆ°Æ¡ng béo nứt, hay la lối lại thét lên và co hai chân lên mặt hòm gá»—. Mụ Ä‘Æ°a và i ngón tay vén vạt váy má»™t cách rất Ä‘á»m dáng, chân Ä‘i đôi già y cao cổ hợp thá»i trang cứ giáºm thình thịch và o mặt thùng và cố ý kêu to bằng cái giá»ng khà n khà n nhÆ° má»™t ả say rượu:
- Olia! Olia! Sao ở chá»— chị chuá»™t chạy dữ thế nà y. Ê, cút Ä‘i, đồ bẩn thỉu? á»i, ối giá»i Æ¡i, nó hiểu má»›i chết chứ, quân khốn kiếp! Nó lại nhe răng ra doạ mình. Ôi-ối-ối, nó leo lên hòm kìa! Nó định chui và o váy mình đây mà . Eo Æ¡i, tôi sợ quá, eo Æ¡i, tôi kinh quá! Kìa các ông, quay mặt Ä‘i chứ. Ấy chết, tôi xin lá»—i, bây giá» không còn các ông nữa, mà phải gá»i là các đồng chà công dân.
Mụ đà n bà là m náo động ấy mặc chiếc áo da cừu không cà i khuy để lộ cái cằm ba ngấn cứ rung rung như món sương xáo bộ ngực lớn và cái bụng được bó chặt trong chiếc áo lụa.
Rõ rà ng xÆ°a kia mụ từng nổi danh là sÆ° tá» giữa đám lái buôn tầm thÆ°á»ng và đám quản lý của há». Cặp mắt ti hà nhÆ° mắt lợn của mụ gần nhÆ° chỉ hé ra được má»™t tà dưởi hai hà ng mi sùm sụp Ngà y xÆ°a, má»™t tình địch đã tạt axÃt và mặt mụ, nhÆ°ng tạt hụt nên chỉ có hai, ba giá»t bắn và o má bên trái và bên khóe miệng, để lại hai vết sẹo kÃn đáo khiến mụ đâm ra hÆ¡i có duyên.
- Äừng gà o lên thế, bà Khrapughina. Ai còn là m việc được nữa! - ngÆ°á»i phụ nữ ngồi sau bà n đại diện Xô viết quáºn, được bầu là m chủ toạ buổi há»p lên tiếng.
Những ngÆ°á»i sống nhiá»u năm ở khu nhà nà y biết rõ chị ta từ lâu và chị ta cÅ©ng biết rõ vá» há». TrÆ°á»›c khi khai mạc cuá»™c há»p, chị ta đã thì thầm trò chuyện vá»›i bà Phatima, vợ bác gác cổng toà nhà , trÆ°á»›c kia sống chui rúc vá»›i chồng con dÆ°á»›i tầng hầm bẩn thỉu, bây giá» bà và cô con gái được dá»n lên hai phòng sáng sủa ở lầu má»™t.
- Thế nà o dì Phatima, được chứ? - Chị chủ toạ há»i.
Bà Phatima phà n nà n rằng má»™t mình bà không tà i nà o trông coi xuể má»™t khu nhà rá»™ng lá»›n và đông đúc nhÆ° thế nà y, rằng chẳng ai chịu giúp bà , mặc dầu đã cắt phiên các há»™ phải lần lượt quét dá»n sân và vỉa hè, song chẳng được nhà nà o thá»±c hiện.
- Äừng lo, dì Phatima ạ, rồi chúng tôi sẽ trị há», dì cứ yên tâm. Ban quản lý là gì? Có cần hoạt Ä‘á»™ng hay không nà o? Có phần tá» khả nghi lẩn trốn nà y, có kẻ hạnh kiểm đáng ngá» sống không đăng ký há»™ khẩu nà y. Bá»n ấy, chúng tôi sẽ tống cổ Ä‘i, sẽ chá»n má»™t ban quản lý má»›i. Tôi sẽ cá» dì là m trưởng ban, dì đừng ngại má»›i được.
Bà Phatima khẩn cầu chị chủ toạ đừng là m nhÆ° thế nhÆ°ng chị ta chẳng buồn nghe. Chị Ä‘Æ°a mắt nhìn khắp phòng, thấy đã khá đông đủ, bên yêu cầu má»i ngÆ°á»i yên lặng và nói và i lá»i vắn tắt tuyên bố khai mạc cuá»™c há»p. Sau khi lên án Ban quản lý cÅ© bá» bê công việc, chị Ä‘á» nghị nêu danh sách bầu ban quản lý má»›i, Ä‘oạn chuyển sang vấn Ä‘á» khác. Xong xuôi đâu đấy chị kết luáºn:
- NhÆ° váºy là thÆ°a các đồng chÃ, chúng tôi xin nói thẳng thế nà y: khu nhà của các đồng chà rá»™ng rãi, dùng là m chung cÆ° rất tiện. Lắm khi các đại biểu vá» thà nh phố dá»± há»™i nghị, chả biết bố trà hỠở đâu. Äã có quyết định lấy khu nhà nà y cho Xô viết quáºn dùng là m nhà khách cho các đại biểu qua lại và đặt tên là Chung cÆ° Tiverzin, vì đồng chà Tiverzin đã sống ở đây trÆ°á»›c khi bị Ä‘i Ä‘Ã y, nhÆ° má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u biết. Không ai phản đối chứ? Bây giá» sang vấn Ä‘á» di chuyển các há»™ khá»i khu nhà nà y. Äó là biện pháp tÆ°Æ¡ng đối lâu dà i, các đồng chà còn cả má»™t năm chuẩn bị. Bà con dân lao Ä‘á»™ng, chúng tôi sẽ lo liệu giùm chá»— ở, còn dân phi lao Ä‘á»™ng thì xin báo trÆ°á»›c để tá»± liệu ấy và chúng tôi cho há» thá»i hạn mÆ°á»i hai tháng.
- Ai là ngÆ°á»i phi lao Ä‘á»™ng ở đây? Khu nhà nà y chẳng có ai là ngÆ°á»i phi lao Ä‘á»™ng cả? Tất cả Ä‘á»u là dân lao Ä‘á»™ng…
Cả phòng há»p nhao nhao lên, và má»™t giá»ng hét to:
- Äó là chủ nghÄ©a sô-vanh nÆ°á»›c lá»›n! Má»i dân tá»™c bây giá» Ä‘á»u bình đẳng. Tôi biết chị ám chỉ cái gì rồi.
- Yêu cầu phát biểu từng ngÆ°á»i má»™t. Cứ nhao nhao thế nà y thì biết trả lá»i ai. Dân tá»™c nà o má»›i được chứ? Sao lại có vấn Ä‘á» dân tá»™c ở đây, công dân Vandyakin? NhÆ° bà Khrapughina chẳng hạn, hoà n toà n không phải là dân tá»™c dân tiếc gì đâu, song chúng tôi cÅ©ng sẽ má»i Ä‘i chá»— khác.
- Má»i Ä‘i? Äể xem cô sẽ má»i tôi Ä‘i nhÆ° thế nà o! Äồ đệm lõm! Äồ Tháºp chức! - mụ Khrapughina ném ra những biệt hiệu vô nghÄ©a để gá»i vị đại diện Xô viết quáºn mà trong lúc nóng giáºn mụ nghÄ© ra.
- Äồ rắn Ä‘á»™c! Äồ quá»· cái! Mụ đúng là đồ vô liêm sỉ! - Bà Phatima tức tối mắng.
- Dì Phatima đừng dây và o; cứ để mặc tôi vá»›i mụ ta. Nà y mụ Khrapughina, mụ im Ä‘i. Thấy được đằng chân, mụ lân đằng đầu hả! Äã bảo im mồm ngay, nếu không tôi sẽ giao mụ cho cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c, khá»i cần chá» lúc hỠđến bắt vì tá»™i nấu rượu láºu và chứa chấp các phần tá» bất hảo.
Tiếng ồn à o lên đến cá»±c Ä‘iểm. NgÆ°á»i nói chẳng có ngÆ°á»i nghe. Lúc ấy Zhivago bÆ°á»›c và o phòng há»p, chà ng Ä‘á» nghị ngÆ°á»i đầu tiên ngồi cạnh cá»a chỉ cho chà ng má»™t vị nà o đó trong bản quản lý nhà . NgÆ°á»i ấy bèn úp hai bà n tay là m loa trÆ°á»›c miệng và gá»i to át cả tiếng ồn à o nhao nhao:
- Phatima Galiulin! Ra đây. Có ngÆ°á»i há»i.
Bác sĩ Zhivago tưởng mình nghe nhầm. Một bà gà y gò, lưng hơi còng, bà gác cổng, bước ra. Chà ng ngạc nhiên thấy bà ta với anh con trai quá ư giống nhau, nhưng chà ng coi như chưa biết gì, chỉ nói:
- Có má»™t phụ nữ ở trong khu nhà nà y (chà ng nói tên há» chị ta) mắc bệnh thÆ°Æ¡ng hà n. Cần phải Ä‘á» phòng không cho nó lây lan. Ngoà i ra, cần phải chở bệnh nhân Ä‘i bệnh viện. Tôi viết giấy chứng nháºn gá»i chị ta Ä‘i, song phải có dấu của ban quản lý nhà . Tôi có thể là m việc ấy ở đâu và gặp ai?
Bà Phatima lại hiểu rằng bác sÄ© nói đến việc chở bệnh nhân, chứ không phải là việc là m giấy tá» gá»i Ä‘i bệnh viện.
- Có xe của Xô viết quáºn sắp đến đón nữ đồng chà Olia Demia, bà nói. - Äồng chà Olia tốt bụng lắm, tôi sẽ nhá», đồng chà ấy thể nà o cÅ©ng cho mượn xe. Äừng lo, đồng chà bác sÄ© ạ, chúng tôi sẽ chở bệnh nhân của đồng chà đi ngay.
- á»’ tôi không há»i chuyện ấy. Tôi chỉ há»i có thể ngồi chá»— nà o viết giấy chứng nháºn và lấy dấu thôi. NhÆ°ng nếu có má»™t cá»— xe, thì cà ng hay… Xin lá»—i, bác có phải là thân mẫu của trung uý Galiulin không ạ? Tôi vá»›i anh ấy cùng ở má»™t Ä‘Æ¡n vị vá»›i nhau ngoà i mặt tráºn.
Bà Phatima giáºt nảy mình và tái mặt Ä‘i. Bà nắm lấy cánh bác sÄ© mà bảo:
- Ta ra ngoà i kia nói chuyện tiện hơn.
Vừa bÆ°á»›c ra ngoà i ngưỡng cá»a, bà đã nói luôn:
- Äừng nói to, cầu Chúa đừng để há» nghe thấy. Anh đừng hại tôi. Thằng Yuxupka là ai? Má»™t thằng nhá» há»c việc ở xưởng rồi là m thợ. Nó phải hiểu dân nghèo bây giá» sÆ°á»›ng hÆ¡n hẳn hồi xÆ°a, có Ä‘ui mù cÅ©ng thấy được nhÆ° thế, khá»i phải bà n cãi. Tôi không biết anh nghÄ© sao, anh Ä‘i lÃnh có lẽ chẳng sao, chứ thằng Yuxupka là m váºy là có tá»™i, Chúa sẽ không tha thứ cho nó. Bố nó Ä‘i lÃnh đã bị chết, chết thảm chết thÆ°Æ¡ng, nát cả mặt mÅ©i, chân tay.
Bà nghẹn ngà o không nói được nữa, bà phẩy tay, chỠcơn xúc động qua đi. Rồi tiếp:
- Ta Ä‘i nà o. Tôi sẽ lo xe ngá»±a cho anh. Tôi biết anh là ai rồi. Thằng Yuxupka có vỠđây hai hôm, đã kể vá»›i tôi. Nó bảo, anh quen cô Lara Ghisarova. Cô ấy tá» tế. TrÆ°á»›c vẫn đến đây chÆ¡i, tôi nhá»›. Bây giá», ra sao, chả ai biết. Khó lòng có chuyện các ông lá»›n bà lá»›n chống lại nhau. Còn thằng Yuxupka nhÆ° thế là có tá»™i. Nà o ta Ä‘i há»i mượn cá»— xe. Äồng chà Olia sẽ cho mượn. Anh có biết đồng chà Olia là ai không? Ngà y trÆ°á»›c đồng chà ấy là m thợ ở xưởng may của mẹ cô Lara đấy. Thế đấy! Và cÅ©ng đã sống ở đây, ở khu nhà nà y. Nà o, ta Ä‘i thôi.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:48 AM.
|
|
|
| |