Ảo vọng tuổi trẻ_ Duyên Anh

Chương 21

Sài Gòn... tháng... 195...
Thân mến Định, Sơn.
Tớ về Sài Gòn hơn một tháng rồi mà nay mới viết thư cho các cậu, kể thì hơi lâu đấy. Mong các cậu đừng giận. Khi bỏ lá thư vào thùng tớ tự hỏi không biết các cậu có còn được “xuống núi” nữa không? Nếu không, chắc các cậu sẽ sung sướng đến hơi thở cuối cùng. Vì tới lúc chết, các cậu vẫn tưởng mình chết vì Đảng, vì lý tưởng cách mạng, vì lãnh tụ đáng mến Hiển và Bình. Nhưng tớ mong các cậu còn sống. Còn sống để nhận chân một sự thực phũ phàng nó đã thiêu hủy tuổi trẻ của chúng mình. Còn sống để trả thù cho đám bạn “đồng chí” của chúng mình đã chết oan uổng, đã gửi xác ở những xó rừng hoang quạnh quẽ.
Tớ chỉ còn trông mong vào các cậu. Cách đây một tuần trong người khó chịu, đêm sốt ngày hơi ho, tớ đi khám bệnh và bác sĩ bảo rằng tớ đã bị lao. Tớ nhấn mạnh :
tớ đã bị lao. Trong buồng phổi của tớ không biết đã có tới vài ngàn con vi trùng “cốc” chưa? Bá sĩ bảo tớ thức đềm nhiều, suy nghĩ lắm, không chịu tẩm bổ nên mới nên nông nỗi.
Được tin mình bị lao tớ không ngạc nhiên lắm. Tớ đã định không về nhà. Nhưng chẳng hiểu thế nào tớ lại trở về. Mẹ tớ không hỏi han gì cả. Bà cụ mừng quýnh đến phát khóc. Tớ nói thật với bà cụ rằng tớ bị lao nên tớ mới trở về. Bà cụ lại càng khóc thương hại. Các cậu thấy khôi hài chưa? Khi bỏ nhà ra đi tớ đã hứa làm được cái gì nên thân mới trở về nhà. Rốt cuộc chẳng thấy gì nên thân mà chỉ vác về hàng ngàn con vi trùng lao “làm cảnh” cho cuộc đời.
Các cậu đang sốt ruột, muốn biết chuyện ông Hiển phải không? Tớ đã gặp ông Hiển và ông Bình rồi.
Hai người đàn anh kính mến của chúng ta chưa bị bắt. Không ai có thể bắt nổi lãnh tụ của chúng ta. Thế mới hách chứ! Vì lãnh tụ đáng kích của chúng ta đã bán đứng đảng “cách mạng dân tộc” cho ông Ngô Đình Diệm rồi...
Bây giờ các cậu mới hiểu tại sao mật vụ của ông Diệm quăng lưới mới có một phát mà quét được một mẻ khá lớn như vậy. Nhưng ông Hiển đã bán anh em của chúng mình với một giá quá rẻ, quá hèn.
Bán trên một trăm người thề sống chết cho “cách mạng” lấy hai cái ghế Tổng giám đốc thì các cậu thử tính xem lãnh tụ kính mến của chúng mình có “dễ tính” không?
Ngồi mà nghĩ lại chuỗi ngày theo đàn anh, tớ đã cười ra nước mắt. Ông Hiển đã nói gì với chúng mình trên nhà sàn vào một đêm tối tăm ở rừng đồi Ban Mê Thuột?
Các cậu đã quên chưa? Riêng tớ thì chưa? Chỉ có Thái là đã quên hẳn. Thật giản dị, vì Thái đã chết. Tớ còn nhớ một buổi trưa, giữa lòng con suối cạn trong khu rừng vắng, ông Hiển đã gọi riêng tớ và Thái để khen ngợi thành tích giết hai người sĩ quan Pháp, để mời chúng tớ hút thuốc lá ba số 9 và cho mỗi đứa chiếc bật lửa. Giọng nói của người lãnh tụ già chĩu nặng tâm sự. Nghe thiết tha quá đỗi. Lúc ấy chúng tớ cảm động: ngỡ rằng trên đời mình chỉ gặp một lần cảm động như thế này thôi.
Chúng tớ tình nguyện làm bất cứ một việc gì gọi là đền đáp sự “chiếu cố” của lãnh tụ. Và các cậu đã thấy, chúng tớ tung hoành không khác gì cọp non mới được mẹ cho phép rời khỏi hang. Chúng tớ tống tiền, giết người không gớm tay, không cần hiểu ý nghĩa của tĩnh từ tàn nhẫn nữa. Mục đích chính: Vì đảng. Rồi chúng tớ được tuyên thệ. Lần tuyên thệ cảm động gấp mấy lần nghe ông Hiển đặt lịch sử vào đôi bàn tay chúng tớ. Hôm ấy tớ muốn khóc. Nhưng tớ nghĩ, một chiến sĩ cách mạng không có quyền ủy mị, nên tớ lại nín tiếng. Tuy vậy, cả đêm tớ không ngủ, chớp mắt là mường tượng ra bàn thờ tổ quốc với những chân dung của lãnh tụ tối cao họ Trần.
Chúng tớ hoạt động quên cả đời sống của mình. Ông Hiển trao một công tác gì là chúng tớ thực hiện ngay. Tớ chắc các cậu cũng giống tớ, nghĩa là ông Hiển trước khi “sai bảo” các cậu thì cũng đã thân mật và thiết tha trao lịch sử cho các cậu. Các cậu đâu nỡ chối từ đấu tranh để làm lại lịch sử. Nên chúng mình, kẻ lên rừng, người xuống núi, kẻ về thành, say sưa “đi làm lịch sử”.
Lãnh tụ kính mến của chúng ta giỏi thật. Ông ấy đã biết khai thác nhiệt tình của tuổi trẻ, tự ái của tuổi trẻ, đã biết treo trái mộng trước mặt người tuổi trẻ, khiến người của tuổi trẻ phát thèm. Để các lãnh tụ lợi dụng.
Đến hôm nay tớ mới hiểu tại sao ông Hiển giấu diếm những cái chết bi đát, phi lý của Mạo, Thịnh, Huấn, Nhân. Chỉ tiếc Bách và Khải trước khi xơi đạn của “kẻ thù” vẫn chưa biết nỗi lòng của lãnh tụ. Như thế là may mắn. May mắn vì không biết mình chết cho một thứ phù thủy nhiều bùa phép. Đến hôm nay tớ mới hiểu tại sao ông Hiển lại sai tớ xuống miền Tây thủ tiêu Huỳnh văn Xiển.
Các cậu còn nhớ bài báo đăng ở tờ “Tin Sớm” đã thuật lại cho các cậu nghe chứ? Bài báo ấy điều tra rất tỉ mỉ. Họ biết được một vài chi tiết và cho rằng vụ tống tiền nhà băng là do một nhóm hoạt động chính trị chủ trương. Nhóm ấy có năm người. Ba người đã chết. Tớ và Chấn thoát. Ông Hiển sợ ngày một ngày hai lọt lưới công an. Bị đánh đau tất phải khai. Mà khai thì ông Hiển ốm đòn. Bởi vậy ông ấy không muốn ra tay thủ tiêu hai nhân chứng quan trọng mà lại nhờ Huỳnh văn Xiển thịt tớ và chú nhỏ Chấn.
Các cậu thấy rồi chứ, lãnh tụ đáng kính mến của chúng ta cao tay nhỉ? Giá không có các cậu chắc chắn giờ đây tớ và chú Chấn đã chết thúi xác trong mật khu của Huỳnh văn Xiển rồi còn gì nữa! Thế mà Bách trước khi gục ngã vẫn còn ca ngợi lãnh tụ Hiển. Duy có một điều tớ chưa hiểu nổi là tại sao ông Hiển bán luôn cả anh Luyến, anh Đăng? Bán chúng mình thì được lắm rồi, vì chúng mình chỉ là những con tép riu.
Chứ bán bọn anh Luyến, anh Đăng quả thật tớ không hiểu. Hay bán cả tép riu lẫn cá chép mới được giá? Hay không bán bọn anh Luyến thì ngày đẹp trời nào đó bọn anh Luyến sẽ bán lãnh tụ?
Thân mến Định, Sơn.
Khi bỏ nhà ra đi, chúng ta đâu có ngờ chuyện mua bán bỉ ổi này. Ừ, chúng ta đâu có ngờ. Lợi dụng lòng nhiệt thành của tuổi trẻ, lợi dụng lòng yêu nước, sự hăng say nhưng khờ khạo của chúng ta, bọn lãnh tụ cướp giật hết những gì chúng ta có, những gì chúng ta làm được để tô điểm lên những tấm thân ghẻ lở hôi thối của chúng. Y hệt những tên cò mồi trong những đám bạc nhỏ của thời thơ ấu của chúng ta, bọn lãnh tụ ra tay “lột” chúng ta không một chút ái ngại.
Hẳn Định và Sơn đã mường tượng ra những tên cò mồi? Tớ có một kỷ niệm nhỏ về cò mồi, tớ nói cho các cậu nghe. Hồi nhỏ, tớ ham đánh cò cua tôm cá lắm. Tết nào tớ cũng được nhiều tiền mừng tuổi. Mà tết thì chẳng gì để tiêu cả. Ăn phở đâu có ngon bằng miến gà ở nhà. Vậy chỉ còn cách đánh cò cua tôm cá là thú vị nhất. Tớ mang tiền mừng tuổi đi đánh bạc. Đám bạc bên đường ngày tết đông khách bạc con nít lắm. Tớ chen mãi mới lọt vào “sòng”.
Ngồi ngắm một lúc, tớ thấy một gã đàn ông (dưới mắt tớ thủa bé gã đàn ông trông hiền lành chứ không đến nỗi tệ) được bạc ghê quá. Hắn đánh cửa nào ăn cửa ấy. Tiền hắn vơ đầy cộm túi. Tớ nóng tai bèn rút tiền khỏi túi. Gã đàn ông nhìn tớ mỉm cười. Hắn nháy mắt khuyến khích tớ chơi. Hắn bảo hắn đang đỏ, nên theo hắn mà đánh sẽ thắng to.
Không những tớ nghe hắn mà vô số thằng nhãi bằng tuổi tớ cũng nghe hắn. Hễ hắn đánh cửa cua, tớ đánh theo cửa cua. Hễ hắn đánh cửa cò, tớ theo cửa cò. Thoạt đầu tớ được năm bảy cái liền. Sau đó, gã đàn ông thua hoài, tớ cũng thua luôn. Hắn lại bảo hết đen rồi đến đỏ, cứ theo mà đánh tất phải được. Cả lũ nhãi chúng tớ tin lời hắn. Bấy giờ hắn ta là ông tướng. Cứ theo hắn mà đánh, cuối cùng tiền trong túi tớ bay sạch vào túi tên sóc cò cua tôm cá. Chúng tớ hết tiền rã đám. Còn mỗi mình gã đàn ông đánh. Hắn lại được.
Năm nào tớ cũng thua cò cua tôm cá. Cho tới năm 15 tuổi tớ mới biết gã đàn ông khuyến khích tớ đánh bạc là một tên cò mồi. Một tên cò mồi là một tên cờ bạc gạo, đểu cáng hết chỗ nói. Vậy mà thủa ấu thơ mình đâu biết. Mình nghe nó xui dại, nướng ráo tiền bạc cho nó và công ty của nó. Tự khi biết cò mồi, tớ thề không đánh bạc nữa.
Nhưng lớn lên tớ lại đi đánh bạc. Và tớ đã gặp các cậu. Chúng ta đánh bạc lớn hơn và chiếu bạc, dĩ nhiên cũng khác hơn. Tớ tự hỏi tại sao trong mạch máu của mỗi thằng tuổi trẻ đều có ít nhiều vốn “cách mạng”? Giá không có chút vốn liếng, chiếu bạc dù quyến rũ gấp mấy chắc chắn chúng mình chẳng muốn ngó tới. Như thế cũng xong. Khổ nỗi máu “đỏ đen” thôi thúc ít mà cò mồi hối thúc nhiều. Thành thử chúng mình nóng tai, chen chân vào chiếu bạc. Chúng mình đã thi nhau dốc hết tâm hồn của tuổi trẻ, dốc hết nhiệt huyết của tuổi trẻ, dốc hết lòng tự ái, sự ham mê, dốc hết vốn liếng theo những tên cò mồi cách mạng.
Và chúng ta đã nhẵn túi. Không lẽ, thua bạc đời mà lại gào thét như những thằng điên ngoài đường phố? Thua bạc đời sầu đau đến độ không muốn nói. Khẩu Walther mà tên cò mồi Hiển, người lãnh tụ già đáng kính mến của chúng ta tặng tớ hãy còn đây.
Lúc gặp hắn ngồi trên xe Huê Kỳ của tớ, của Thái, của chúng ta, tớ muốn bắn vỡ đầu nó ra. Nhưng tớ tạm tha chết cho nó. Tớ nghĩ rằng bắn một tên cò mồi cách mạng bẩn cả đạn. Tớ muốn giết nó bằng cách khoét đôi mắt nó, cắt cái lưỡi nó cơ. Các cậu biết tớ thua hết vốn liếng tuổi trẻ, tớ thù lãnh tụ Hiển tới mức nào.
Bây giờ mới biết thếm lãnh tụ cách mạng Hiển giống hệt những tên cò mồi cò cua tôm cá hồi thơ ấu.
Cũng dụ dỗ, cũng khuyến khích... Nhưng lãnh tụ Hiển nhiều thủ đoạn hơn những tên cò mồi cắc ké. Bởi thế hắn là cò mồi cách mạng. Chúng ta đi làm lịch sử với những tên cò mồi. Chúng nó lập sòng, lập công ty để bóc lột những ý nghĩ đẹp đẽ của tuổi trẻ, của chúng ta đối với dân tộc, tổ quốc. Thay vì cò cua tôm cá, bọn cò mồi cách mạng vẽ hoa vẽ bướm lên những cửa Lịch sử, Ái quốc, Cách mạng, Chính trị. Chúng ta đánh cả bốn cửa. Và mới chỉ đánh có mấy tháng, mắt đã mờ, tâm hồn đã rã rượi.
Ngồi mà nghĩ lại những lời của lãnh tụ Hiển mới thấy phát tởm. Lý tưởng cách mạng, tiền đồ dân tộc, tương lai xứ sở, hạnh phúc nhân dân, độc lập, tự do, dân chủ, hạnh phúc, bình đẳng vân vân... chỉ là những danh từ bịp bợm. Lãnh tụ Hiển đã dùng danh từ thơm tho này “sùy” chúng ta chẳng khác gì những tên thợ săn ném đá vào bụi rậm “sùy” đàn chó của bọn họ. Chúng ta giống những con chó. Chúng ta lao đầu vào những bụi rậm hiểm nghèo để bắt “tiền đồ dân tộc, hạnh phúc nhân dân”, không cần biết trong bụi rậm có những con rắn độc chờ đợi phì nọc độc vào mắt mũi chúng ta. Chúng ta hăm hăm hở hở, chỉ cốt vồ con mồi đem dâng lãnh tụ. Chúng ta khờ khạo, vụng về quá. Đến nỗi bọn lãnh tụ “sùy” như “sùy” chó.
Thân mến Định, Sơn.
Tớ chắc các cậu còn ghi lời thề chống ông Ngô Đình Diệm, chống cộng sản, chống Mỹ đến hơi thở cuối cùng. Các cậu hãy còn tin tưởng rằng chỉ có học thuyết do ông Trần nào đó - có thể là Trần Phiệu theo trí tưởng tượng của lãnh tụ Hiển - mới áp đảo được học thuyết cộng sản. Các cậu còn suy tôn lãnh tụ Hiển, coi ông ta như một bậc thầy dẫn dắt môn đệ vào lịch sử. Các cậu tin tưởng rằng các cậu sẽ trở về trong sự hoan hô cuồng nhiệt của đồng bào. Những vòng hoa quàng đầy lên cổ các cậu. Những ánh mắt thiết tha, thương mến đăm đăm theo dõi bước chân các cậu đi. Rồi các cậu chọn một bộ, mỗi cậu trở thành một ngài Bộ trưởng. Có kẻ ngông cuồng còn muốn bắt chước lời tuyên bố của Hồ Chí Minh, gác danh lợi trở về câu cá.
Ồ, trước đây hai tuần tớ cũng còn tin tưởng như vậy. Hố tự ái của tuổi trẻ sâu thăm thẳm. Chỉ có con đường chúng mình theo đuổi mới lấp đầy được. Thái mơ ước phá được cái cổng sắt, tiêu diệt bầy chó dữ và đập cái chuông gắn trên bức tường nhà người yêu để Thái dễ dàng tới thăm người yêu. Thái mơ ước cách mạng thành công để Thái đủ sức đạp nát bức tường thành kiến cao, dầy ngăn trở tình yêu của loài người. Cách mạng không thành công, không bao giờ thành công. Thái chết. Thái chết cũng không bao giờ biết mình chết dại dột, chết không được hưởng một giọt nước mắt của người thân thích, chết khốn nạn như một cái xác vô thừa nhận. Chẳng biết nấm mồ của Thái ở đâu? Cỏ đã mọc xanh chưa?
Nhưng, thân mến Định, Sơn.
Tớ nghĩ Thái sung sướng hơn chúng ta. Thái không biết lãnh tụ Hiển là một thứ cò mồi hèn hạ. Thái không biết tin người yêu của Thái đã đi lấy chồng. Chỉ có chúng mình, ba đứa còn sống sót mới biết rõ bộ mặt thật của những lãnh tụ cách mạng. Chúng ta là những kẻ thua bạc nhưng còn tí tiền còm về xe. Riêng tớ, tớ biết thua vì tớ bị bịp. Các cậu đang đặt nhiều dấu hỏi lắm đây. Hãy chịu khó “xuống núi” bơi xuồng ra bến đò Lăng Gù mua báo mà đọc.
Các cậu sẽ thấy mặt mũi lãnh tụ Hiển của chúng ta. Tên ông ta không phải là lãnh tụ Hiển mà là Hoàng văn Hạnh! Bây giờ Hoàng Văn Hạnh đã trở thành tôi tớ trung thành của ông Ngô Đình Diệm, một ông Tổng giám đốc, chứ không còn là lãnh tụ Hiển của đảng “cách mạng dân tộc”, người đã, vào một đêm mù mịt, trên căn nhà sàn ở Ban Mê Thuột, thề không đợi trời chung với anh em họ Ngô. Ông Tổng giám đốc Hoàng Văn Hạnh lúc này đi xe Huê Kỳ của riêng ông. Tiền này do bọn cậu Sơn đóng góp bằng cách vượt biên giới buôn thuốc phiện lậu. Tiền này do bọn tớ tống tiền, cướp giật... Tiền này do Định cướp cạn. Chín anh em chúng ta đã chết thảm thương để có tiền cho lãnh tụ mua xe Huê Kỳ, mua vi la. Và rồi lãnh tụ đã bán anh em chúng mình để sống cho hợp pháp.
Thân mến Định, Sơn.
Bất chợt tớ nhớ lại một câu chuyện cổ tích ma quái mà hồi nhỏ, bà tớ đã kể cho tớ nghe. Chuyện một con yêu tinh giả hình thành một cô gái rất đẹp, rất duyên dáng, rất đôn hậu để chài một cậu học trò. Cậu học trò mê gái đẹp đến nỗi bỏ cả học hành thi cử, bỏ cả tương lai sự nghiệp đi theo giai nhân. Rồi cậu đắm say trong tình ái. Con yêu tinh giả hình rút dần tủy trong xương của cậu, máu trong tim cạu. Nhưng cậu học trò chẳng hay gì. Cậu vẫn mê vợ. Đến nỗi thân thể cậu rã rời, thảm não...
Ngày kia, vô tình cậu học trò khám phá ra người vợ đẹp mà cậu ôm ấp bấy lâu, chỉ là con yêu tinh. Cậu run sợ, tìm cách trốn. Con yêu tinh đâu chịu để cậu học trò trốn. Nó hiện nguyên hình, nhe răng nanh nhọn hoắt, thè cái lưỡi đầy máu ra xỉ vả cậu học trò. Nó bảo cậu là đồ phản bội. Nó phải giết cậu cho mất tích, để cậu sống, cậu tố cáo nó thì nó hết đất làm ăn. Và nó đã ăn thịt cậu học trò hiếu sắc.
Thân mến Định, Sơn.
Chúng ta là cậu học trò trong cổ tích tớ vừa kể. Chúng ta mê cách mạng, mê tạo một sự nghiệp phi thường. Chúng ta gặp bọn lãnh tụ giả hình. Chúng nó đã hút hết tủy máu của tuổi trẻ của chúng ta. Lãnh tụ Hiển còn ghê gớm hơn cả yêu tinh. Ông ta mới sợ “hết đất làm ăn” một khi công an thộp cổ tớ, đã lùa tớ về miền Tây để nhờ Huỳnh văn Xiển kết liễu cuộc đời tớ. Thủ đoạn của người lãnh tụ già của đảng “cách mạng dân tộc” cao siêu quá! Rất may tớ chưa chết, chúng ta chưa chết. Còn có hôm nay được mở mắt thật rộng mà nhìn thẳng vào trái tim đen của bọn lãnh tụ giả hình.
Thân mến Định, Sơn.
Anh em chúng ta chỉ có mười đứa. Thái và tớ kết nạp được thêm một trăm anh em khác. Hơn một trăm thanh niên theo đuổi một lý tưởng và đã cùng gặp một yêu tinh, một lãnh tụ giả hình, một cái đảng nghe êm tai và một lý thuyết gia, một triết gia Trần... Phiệu! Tớ tự hỏi không biết cái thời hậu chiến này, đất nước Việt Nam đau khổ của chúng ta có bao nhiêu lãnh tụ giả hình cỡ lãnh tụ Hiển? Chắc phải nhiều lắm, bọn họ chạy lông nhông ngoài cuộc đời mà khéo hóa trang nên chúng ta đâu nhận diện được, tất nhiên chúng ta lầm, nhắm mắt theo họ. Tớ cũng tự hỏi không biết ở cái thời hậu chiến này tại sao thanh niên bằng tuổi chúng mình hay lừa gạt thế? Một thế hệ tuổi trẻ chưa kịp vươn lên đã bị những con sâu đục thối tâm hồn. Không riêng gì chúng ta bất hạnh mà tớ tin rằng cả cái thế hệ này đều bị bọn lãnh tụ giả hình đầy đọa, lột, xí gạt, bỏ rơi...
Thân mến Định, Sơn.
Các cậu có biết tại sao lãnh tụ Hiển của chúng ta đeo kính đen vào bất cứ lúc nào không? Bây giờ tớ mới hiểu các cậu ạ! Ông ta muốn giấu đôi mắt gian xảo của ông ta. Bây giờ mới hiểu con cò mồi cách mạng thì đã muộn rồi.
Tớ không hy vọng gì làm lại cuộc đời... cách mạng nữa. Cả cuộc đời tớ, tớ cũng hết hy vọng. Tớ sẽ làm gì cho tớ, cho gia đình tớ? Bệnh lao ngày nào đó sẽ hủy diệt thể xác tớ. Trị bịnh lao thì phải bình tĩnh kiên nhẫn. Lúc này đây, tớ bình tĩnh sao nổi. Tớ tưởng cánh tay tớ mà phóng ra một trái đấm, có kẻ phải thiệt mạng. Tớ thù hận bọn lãnh tụ giả hình, thù hận cách mạng, thù hận chính trị, thù hận đàn anh của thế hệ chúng ta! Ôi! Lớp đàn anh quý hóa, họ đã hững hờ nhìn chúng ta đi, họ đã cố tình giả vờ không biết chuyện gì. Rồi họ ngồi ở trong tháp ngà dĩ vãng, vọng lời ra chê trách chúng ta. Chúng ta không có quyền hỏi han gì họ. Họ muốn chúng ta tôn họ lên bậc thần tượng. Chúng ta chỉ được phép khen họ, suy tôn họ, mà chằng có quyền chê trách họ. Vô phúc chúng ta đụng tới họ thì như những ông bình vôi già nua đặc sịt chất tự ái, họ nhảy chồm lên ăn thua đủ với chúng ta. Đàn anh của chúng ta đấy. Hèn chi chúng ta chả bị bọn cò mồi cách mạng lột nhẵn trụi.
Thân mến Định, Sơn.
Đàn anh của chúng ta, nếu tớ không nhầm, đã có lần bằng tuổi chúng ta, họ cũng đam mê một lý tưởng như chúng ta đã đam mê, họ cũng đem xương máu của họ ra phục vụ lý tưởng, phục vụ dân tộc như chúng ta. Rồi thì kẻ gục ngã trên bãi chiến trường, miệng vẫn nở nụ cười đẹp hơn cả thiên thần. Vì tin rằng mình chết cho sự trường tồn của đất nước, của dân tộc. Kẻ thì một đêm nào đó bị bịt mặt dẫn vào khu rừng hoang bị nhát búa bổ trúng đầu hay bị lưỡi dao đâm trúng tim, chết khốn nạn, chết tủi nhục mà không biết tại sao mình đáng chết hèn hạ thế. Kẻ thì vượt ngục tù bỏ hàng ngũ bởi đã nhận ra kẻ thù nguy hiểm hơn cả kẻ thù lại là kẻ đang chiến đấu bên mình. Đàn anh ghê tởm kẻ phản bội, ghê tởm nhưng cứ khư khư cái quá khứ “kháng chiến” và muốn chúng mình phải xưng tụng.
Đàn anh chúng ta đấy! Nhiều kẻ còn tầm thường hơn, bằng lòng cuộc sống nhung lụa, bán đứng cái quá khứ “kháng chiến” cho kẻ thù để lên xe xuống ngựa. Nhiều kẻ ngồi sỉ vả vu vơ. Nhiều kẻ trở nên bọn hủ nho, tiềm lực, muốn “đau mắt” hết cả quãng đời còn lại của mình. Nhiều kẻ lắc đầu nhìn đàn em “lạc đường vào lịch sử”. Rất ít, có thể nói còn vỏn vẹn một người biết “đem tâm tình viết lịch sử” để chúng ta coi. Nhưng thứ “tâm tình” đó đối với cả một thế hệ tuổi trẻ thấm tháp vào đâu? Chúng ta chỉ có một người biết “tâm tình” và thích “tâm tình”. Người đó tha thiết chúng ta lắm, song người đó cũng chỉ biết thương hại chúng ta thôi. Trên mình mẩy một chiến sĩ già, những vết thương chưa lành còn đau nhức, người chiến sĩ già không thể gượng gạo chiến đấu với những con cọp non được. Hoặc người chiến sĩ già vừa thua trận ngại ngần chẳng dám ngỏ thẳng lời với chúng ta hay làm cố vấn cho chúng ta, mà chỉ “tâm tình”.
Thân mến Định, Sơn.
Giá trước khi lên rừng theo lãnh tụ Hiển tớ đã biết bức thư này thì chắc chắn tớ không muốn đi làm lịch sử nữa. Tớ bằng lòng sống như mọi người khác để khỏi gặp lũ cò mồi cách mạng. Cách ngôn dạy chúng ta “thất bại là mẹ thành công”. Trong trường hợp chúng ta, thất bại thì thể xác rã rời, tâm hồn đã điên dại, thành công có lẽ ở kiếp sau. Chúng ta cũng chẳng “thành nhân” được. Vì bao nhiêu nhân của chúng ta chưa kịp mọc mầm lãnh tụ Hiển đã nhổ hết lên bán cho ông Ngô Đình Diệm rồi. Chó má thật! Ngồi mà nghĩ tớ mới thấy chúng mình dễ bị xí gạt quá. Ôi cái miếng mồi bài đế quốc Mỹ, phản thực dân Pháp, diệt cộng sản, chống Ngô Đình Diệm nó mới thơm tho làm sao!
Cò mồi cách mạng ví chúng ta như Quang Trung! Tâm hồn mỗi thằng chúng ta khi trở về lịch sử thì chỉ mơ ước được làm tên lính dưới cờ Quang Trung thôi. Thế nhưng cò mồi cách mạng thiết tha trao sứ mạng lịch sử cho chúng ta, chúng ta “tưởng bở” vồ vập lấy. Cảm động là đằng khác. Rồi chúng ta luôn nghĩ rằng mình sắp làm Quang Trung của thời đại mới. Chúng ta chống Mỹ, chống Nga, chống Tàu, chống Tây, chống Hồ Chí Minh, chống Ngô Đình Diệm? Cơn hăng máu lắng lại, tớ mới kịp thấy chúng ta khờ khạo quá. Chắc tên cò mồi Hiển và công ty của hắn vừa cười vừa chửi chúng ta mục mả.
Thân mến Định, Sơn.
Đàn anh chúng ta đấy! Chúng ta gặp đàn anh Luyến, Hiển, Bình. Đành anh dẫn dắt chúng ta vào lịch sử... cò cua tôm cá và rủ rê để “thịt” hết chúng ta. Dĩ nhiên, chúng ta phải khôn ra. Không khôn ra thì làm gì có hôm nay, tớ được trở về với mẹ già em dại ngồi dưới mái nhà của tớ để viết bức thư này cho các cậu. Mỗi sự khôn ra đều phải trả bằng một giá rất đắt. Sự khôn ra của chúng ta, vì là sự khôn chính trị nên giá càng đắt. Không thể so sánh được. Bạn bè chúng ta đã chết, tâm hồn chúng ta đã chai đá, sự khôn ra của chúng ta đắt giá như thế. Tớ nghĩ giá bây giờ lại có một thứ lãnh tụ hách hơn lãnh tụ Hiển đến “mồi” tớ bằng những mồi “cách mạng, thế hệ, lịch sử, tương lai, tiền đồ xứ sở, hạnh phúc nhân dân...”, chắc chắn tớ có quyền phỉ nhổ vào mặt hắn mà không sợ mình phỉ nhổ nhầm một lãnh tụ anh minh của dân tộc, một chiến sĩ cả đời tận tụy cho non sông, tổ quốc.
Tớ muốn giết lãnh tụ Hiển. Nhưng chưa biết giết cách nào để lãnh tụ kính mến của đảng “cách mạng dân tộc” vừa ý? Hình phạt nào mới xứng đáng cho một tên lừa gạt tuổi trẻ, cho những tên làm ung thối một thế hệ mới vươn lên để tìm chỗ đứng cho dân tộc dưới ánh mặt trời? Mà chỉ giết một tên cò mồi cách mạng Hiển thì cũng như giết một tên chó ghẻ. Những người bằng tuổi mình đâu có hay mình đã trừ khử một tên phản bội đàn em. Nên tớ tạm tha hắn.
Thân mến Định, Sơn.
Hiện thời, bệnh tình của tớ khá nguy. Mai mốt tớ xin vào nhà thương lao. Ở đấy, tớ cố gắng viết một truyện dài hoặc vài cái truyện ngắn lên án bọn lãnh tụ cách mạng. Tớ hy vọng những anh em bằng tuổi tớ, bằng tuổi chúng ta đọc truyện của tớ để khỏi theo lũ cò mồi “khởi sự việc phi thường bằng những việc phi pháp” rồi hoặc chết khốn nạn ở xó rừng hoang, hoặc kéo dài cuộc đời trong ngục thất hoặc phiêu bạt sống kiếp giặc cỏ, hoặc vào nhà thương lao. Viết xong truyện, tớ sẽ giết lãnh tụ Hiển. Tớ sẽ ra tòa và khai hết lý do tại sao tớ giết tên cò mồi cách mạng ấy. Tớ có thể bị xử tử, bị khổ sai chung thân. Nhưng cần gì.
Cách mạng tớ cũng chẳng cần, cần gì cuộc sống hận thù. Bản án của tớ, tớ tin rằng, sẽ vạch mặt bọn lãnh tụ giả hình. Chúng sẽ không đầy đọa Tuổi Trẻ được nữa.
Thân mến Định, Sơn.
Người đời sẽ trách chúng mình nhiều tham vọng, trách chúng mình đi con đường tắt của sự nghiệp.
Chúng ta nhiều tham vọng thật nhưng chúng ta chẳng biết con đường tắt là con đường nào. Hay là con đường tắt là con đường đi làm chính trị? Nhiều tham vọng, tuổi trẻ ai chả nhiều tham vọng? Trách chúng mình là trách sai. Còn nếu con đường tắt là con đường chính trị thì con đường ấy quả nhiên bẩn thỉu vô cùng. Chúng ta không biết con đường ấy bẩn thỉu nên mới nhào vô. Nay đã biết, chân mình lấm bùn nhơ rồi còn gì nữa.
Chúng ta khờ khạo, ngu ngơ, chỉ ham cái đẹp và không để ý đến cái xấu. Chúng ta tình nguyện đi làm tôi tớ cho bọn lãnh tụ mà cứ tưởng mình vì dân vì nước. Bây giờ, ngồi nghĩ lại, mới thấy chúng ta dại hết chỗ nói. Làm chính trị hay làm cách mạng thì phải làm hách. Phải làm lãnh tụ cấp bự thì hãy nên làm chính trị. Còn không ham mồi chính trị mà nhào vô đảng phái thì chỉ “hân hạnh” được đi rắc truyền đơn, đi buôn thuốc phiện lậu, đi tống tiền “gây quỹ đảng”! Gây quỹ đảng nghe ra thì cảm động lắm. Nhưng nếu biết rằng gây quỹ để nuôi lãnh tụ, để nuôi cha mẹ vợ con, đầy tớ và chó mèo của lãnh tụ thì còn “cảm động” hơn. Cảm động đến ứa nước mắt. Thí dụ trường hợp anh em mình. Sơn, Khải, Bách, Huấn, Mạo, Thịnh, Nhân đi buôn thuốc phiện lậu. Định đi làm giặc cỏ. Tớ và Thái đi tống tiền, đi rắc truyền đơn. Kéo theo cả trăm anh em khác, trong đó có Danh, Chấn, Thảo và người yêu của tớ, đi làm cán bộ lương ngàn rưởi để bớt một phần ba đóng góp vào “tương lai dân tộc”.
Xương máu, mồ hôi, nước mắt của chúng ta, bọn lãnh tụ hưởng thụ. Lão Hiển sắm xe Huê Kỳ, ở vi la.
Lão Bình đâu chịu thua lão Hiển. Hai tên cò mồi chia nhau công lao của chúng ta. Nếu quả thực chúng nó có “chính nghĩa”, các cậu cứ tin tớ đi, khi cách mạng của chúng nó thành công, chúng mình vẫn chỉ là con tép riu. Bấy giờ không rắc truyền đơn đả đảo nữa, chúng ta lại rắc truyền đơn hoan hô. Và vác ống đu đủ thổi phồng sự nghiệp đấu tranh anh dũng của lãnh tụ! Chúng ta đừng hòng chức tước mà chúng phong cho chúng ta hồi còn trong bóng tối. Đừng hòng. Lãnh tụ, thằng nào cũng giống thằng nào, nghĩa là chúng nó khốn nạn hết, dù chúng nó có chính nghĩa hay không chính nghĩa.
Tuổi trẻ, đáng lẽ chỉ nên học hành cho kiến thức dồi dào. Rồi, đợi khi tuổi chín chắn, muốn làm chính trị hãy làm. Đằng này, kiến thức chúng mình còn nông nổi, tuổi đời chưa quá ba mươi, chúng mình đã vội nhào vào con đường chính trị đầy rắn độc, hèn chi chúng mình chẳng thất vọng. Nghĩ cho cùng, làm chính trị mà không làm lãnh tụ thì chúng ta chỉ làm những con vật hy sinh cho bọn lãnh tụ. Chúng ta không khác gì con đường rầy, chịu đựng mọi sự tủi nhục để bọn lãnh tụ nghiến lên và đi tới đích của chúng. Chúng ta không khác gì chiếc thang để cho bọn lãnh tụ leo lên đỉnh danh vọng và hất chiếc thang đổ xuống. Nói đúng hơn, giờ phút này, chúng ta là những trái cam đã bị vắt hết nước. Tép riu đi làm chính trị, nếu may mắn không bị vắt hết khả năng thì suốt cuộc đời chính trị, từ trẻ đến già cũng vẫn chỉ là những thằng chạy cờ cho bọn lãnh tụ.
Thân mến Định, Sơn.
Chúng ta không còn thì giờ để làm lại cuộc đời nữa. Tớ biết khi đọc xong lá thư này, các cậu buồn.
Nếu các cậu không muốn rời Huỳnh văn Xiển thì xin làm ơn đưa chú Chấn về Sài Gòn hộ tớ. Tớ có món tiền nhỏ, đủ để chú ấy học hành không phải đi vào sự nghiệp bằng con đường tắt. Đối với tớ, thế là hết.
Vĩnh biệt cuộc đời làm chính trị, cách mạng. Vĩnh biệt bọn lãnh tụ giả hình. Không còn nghi ngờ gì nữa, tất cả hoài vọng của tuổi trẻ chúng mình đã biến thành Ảo Vọng. Chúng ta thua bạc hết cả rồi. Còn vốn liếng đâu mà gỡ gạc hở Định ơi, Sơn ơi!

Gia Định, ngày 29-6-64
Duyên Anh

HẾT