|
|
04-08-2008, 10:01 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
NGÓN TAY GUTEI
Câu truyện thiá»n số 5
NGÓN TAY GUTEI
"Thiá»n SÆ° Gutei hay giÆ¡ ngón tay trá» lên má»—i lần SÆ° giảng vá» thiá»n.
Má»™t thiá»n sinh trẻ khi thấy SÆ° giÆ¡ ngón tay trá» lên thì cÅ©ng bắt chÆ°á»›c giÆ¡ theo nhÆ° váºy; lâu dần thà nh thói quen. Má»™t hôm, SÆ° Gutei nghe nói đến chuyện nhÆ° váºy, đến ngay thiá»n sinh đó nhằm lúc thiá»n sinh nà y vừa Ä‘Æ°a ngón trá» lên. SÆ° liá»n nắm lấy ngón tay trỠđó chặt nghiến, vứt Ä‘i. Chà ng thiá»n sinh đó la hét vang trá»i, chạy trối chết. SÆ° quát lá»›n, "Äứng lại!" Chà ng thiá»n sinh đó đứng sững, quay đầu lại.. SÆ° giÆ¡ ngón tay trá» lên. Thiá»n sinh bất giác theo thói quen, cÅ©ng giÆ¡ ngón tay trá» của mình lên. NhÆ°ng đến khi nhìn xuống thì... Thiá»n sinh Ä‘ai. ngá»™, sụp xuống lá»… Thầy. "
Äó là má»™t câu truyện thiá»n tháºt lạ và bạn có thể hiểu sai, méo mó vỠý nghÄ©a câu truyện trên; vì cái khó hiểu nhất cuả cốt truyện là phong cách xá» trà độc đáo của báºc giác ngá»™.
Chúng ta thừơng có thói quen nháºn xét và đánh giá ngÆ°á»i khác hay má»™t sá»± váºt theo cảm quan của mình. NhÆ°ng báºc giác ngá»™ thì hoà n toà n khác hẳn. NgÆ°á»i đó đứng ở má»™t góc Ä‘á»™ khác chúng ta, những con ngÆ°á»i phà m tục. NÆ¡i nà o ngừơi đó có mặt, nÆ¡i nà o ngÆ°á»i đó đặt chân tá»›i, nÆ¡i đó hoà n toà n mất dấu những khái niệm Ta- NgÆ°á»i, Có-Không, Äựơc-Mất, HÆ¡n-Thua... Những thÆ°á»›c Ä‘o giá trị, những bảng luân lý đạo đức, những bình phẩm khen chê v.v... Ä‘á»u vắng bóng; bởi vì tất cả những thứ đó Ä‘á»u lồng cái " Tôi" ở bên trong. Má»™t cái "Tôi" được tô mà u và đánh bóng. NgÆ°á»i đạt đạo không mà ng những thứ phù phiếm đó, và cÅ©ng không để tâm mình dÃnh bụi. NgÆ°á»i đạt đạo sống thât Ä‘Æ¡n giản, không cầu mong, không trông đợi.. NgÆ°á»i đó không có nÆ¡i nà o để Ä‘i, không có má»™t mục Ä‘Ãch để đạt tá»›i. Còn má»™t nÆ¡i nà o để đến, còn má»™t mục tiêu nà o đó để đạt tá»›i thì tâm hà nh giả vẫn còn dÃnh mắc và tham cầu. NhÆ° khúc gá»— giữa dòng sông, ngÆ°á»i đạt đạo không tắp và o bá» bên nà y, không trôi vá» bá» bên kia; không có gì tốt cÅ©ng không có gì xấu đối vá»›i ngừơi đã giác ngá»™. NgÆ°á»i đó sống trá»n vẹn hồn nhiên, phóng khoáng trong cái Chân, Thiện, Mỹ của dòng sống--nhÆ°ng chúng ta, chúng ta không thể sống trá»n vẹn đựơc nhÆ° váºy. Táºt xấu của con ngÆ°á»i tầm thÆ°á»ng là luôn đánh giá sá»± váºt. Chúa khác vá»›i Quá»·, Thiện khác vá»›i Ãc, Trong Sạch khác vá»›i Tá»™i Lá»—i v.v. Luôn luôn có sẵn hai tráºn tuyến, hai bến bá» mà trong đó dòng sông Ä‘á»i Ä‘ang tuôn chảy..
Tôi có nghe một câu truyện ý nhị như sau:
"Ngà y kia, có má»™t ngừơi há»a sÄ© tà i ba danh tiếng gặp lại ngÆ°á»i bạn bác sÄ© và má»i ông ta dến phòng triển lãm tranh của mình để được bạn mình đánh giá má»™t tác phẩm vừa hoà n thà nh. NgÆ°á»i há»a sÄ© đó đã nghÄ© rằng tác phẩm nà y đúng tháºt là tuyệt tác, là đỉnh cao nghệ thuáºt há»™i hoa. của ông. Vì thế, vá»›i tà i trà của ông bạn bác sÄ©, chắc chắn ông sẽ đựơc nghe những lá»i khen thá»Æ¡ng Ä‘Ãch đáng, bổ Ãch.
Ông bạn bác sÄ© đó đến phòng triển lãm tranh, ngắm bức tranh, ngắm tá»›i, ngắm lui, ngắm xuôi, ngắm ngựợc, hết bên nà y tá»›i bên kia, gáºt gù, nhÃu mà y suy nghÄ©, rồi lại quan sát. MÆ°á»i phút trôi qua, mÆ°á»i lăm phút trôi qua,hai mÆ°Æ¡i phút. NgÆ°á»i há»a sÄ© hÆ¡i sốt ruá»™t, chần chá», và cuối cùng lên tiếng há»i: "Thế nà o bạn? Anh nghÄ© sao vá» tác phẩm nà y?"
Ông bạn bác sÄ© trả lá»i, giá»ng chắc nịch đắc ý:
"Tôi nghÄ© là ngÆ°á»i nà y đã mắc bịnh phổi cấp hai rồi đấy!"
Ông há»a sÄ©: ! ! !
Äấy, không riêng gì chúng ta đâu nhé, cả cái ông bác sÄ© há»c thức kia cÅ©ng mắc cái bịnh đánh giá sá»± váºt qua trung gian khái niệm giá trị.
Ông bác sÄ© là ngÆ°á»i sống trong phòng thá» nghiệm, bên cạnh những thuốc men và bịnh táºt. Trong đầu ông ta luôn luôn có sẵn những công thức hoá há»c, những căn bịnh phải tìm hiểu, những vi trùng, vi khuẩn, v.v. và v.v. Nhìn đâu đâu, ông ta cÅ©ng thấy vi trùng và bịnh táºt; và những vi trùng và bịnh táºt đó đã trở thà nh máu xÆ°Æ¡ng trong ông, môt ná»a con ngÆ°á»i của ông. Vì thế, khi nhìn bức tranh, ông bác sÄ© cÅ©ng phân tÃch, mổ xẻ, định bệnh. Ông ta đã bị méo mó nghá» nghiệp! Thiên nhiên trÆ°á»›c mắt ông vá»›i trá»i xanh, lá Ä‘á» hoa và ng, nhÆ°ng ông ta không còn khả năng thưởng thức cái Äẹp thiên nhiên đựơc nữa. Cái khiếu Thẩm Mỹ trong ông đã mất, nhÆ°á»ng chá»— cho má»™t đầu óc sÆ¡ cứng vì khái niệm phân biệt chia chẻ.
Äiá»u thứ hai khác biệt là ngÆ°á»i đạt đạo trá»±c chỉ chân tâm, chứ không mất thì giá» vá»›i những cái bên ngoà i. Còn chúng ta, chúng ta lại quan tâm đến cái vá» bên ngoà i. Äối vá»›i chúng ta, cái vá» bên ngoà i tháºt là giá trị. Chúng ta đã giết chết linh hồn mình và giữ gìn cái thân xác. NhÆ°ng ngÆ°á»i giác ngá»™ thì hy sinh thân xác và không thể đánh mất tâm linh. NgÆ°á»i đó sẵn sà ng chết Ä‘i cái thân tÆ°á»›ng giả hợp nà y, không má»™t chút luyến tiếc song ngÆ°á»i đó trân trá»ng chú tâm gìn giữ chánh niệm từng giây phút.
Äối vá»›i báºc giác ngá»™, thân tÆ°á»›ng nà y chỉ là má»™t phÆ°Æ¡ng tiện hà nh đạo.. Khi nà o cần phải xả ly, ngừơi đó sẵn sà ng từ bá». Ngay cả phải cắt bá» cái đầu Ä‘i để chứng đạo, ngÆ°á»i đó cÅ©ng sẵn sà ng cắt bá».
Krishna nói vá»›i Arjuna trong Phạm ThÆ° rằng: "Äừng quan tâm tá»›i những thân xác. Chúng ta sanh ra, rồi lại chết Ä‘i không biết bao nhiêu lần rồi. Cái chết không là gì cả; chẳng qua chỉ là má»™t sá»± thay đổi, cÅ©ng nhÆ° má»™t ngừơi nà o đó cởi bá»™ quần áo ra hay rá»i căn nhà cÅ© để mặc và o lá»›p áo má»›i hay và o căn nhà má»›i mà thôi. (nhÆ° các Tổ SÆ° đã nói: "Sanh nhÆ° đắp chăn đông, Tá» nhÆ° cởi áo hạ." (chú thÃch của ngÆ°á»i dịch).
Äừng quan tâm tá»›i cái thân tÆ°á»›ng giả tạm bên ngoà i. Hãy quay ngược và o bên trong ná»™i tâm; hãy chú tâm nhìn và o bên trong con ngÆ°á»i của ngÆ°Æ¡i. NhÆ°ng liệu Arjuna có hiểu đựơc ý tứ lá»i nói của Krishna không?
Thiá»n SÆ° Gutei còn hÆ¡n thế nữa.. Krishna còn nói chứ Gutei thì hà nh Ä‘á»™ng ngay, không nói.- và Arjuna, đệ tá» của Krishna cÅ©ng khác xa đệ tá» của Guteị.
Hãy nhá»› kỹ Ä‘iá»u nà y: ngÆ°á»i thầy chỉ có thể hà nh Ä‘á»™ng nháºm lẹ, chá»›p nhoáng khi nháºn xét kỹ đệ tá» mình đã đạt tá»›i má»™t trình Ä‘á»™ có thể lãnh há»™i đựơc sá»± huấn thị Ä‘á»™t xuất, và cÆ¡ duyên há»c há»i cÅ©ng đã chÃn muồi để có thể truyá»n dạy; ngÆ°á»i thầy phải ra tay hà nh Ä‘á»™ng ngay, xuất kỳ bất ý, không để cho cÆ¡ duyên may mắn đó vuá»™t mất Ä‘i; tát má»™t cái tháºt mạnh, đạp má»™t cú chết ngÆ°á»i, hay tháºm chà chặt nghiến Ä‘i ngón tay của đệ tá» nhÆ° Thiá»n SÆ° Gutei để giúp đệ tá» má»™t bÆ°á»›c cuối cùng nhảy vá»t và o chân không, giác ngá»™.
NhÆ°ng không phải ai cÅ©ng lãnh há»™i đựơc nhÆ° váºy đâu nghen. NgÆ°á»i thầy chỉ ra tay khi đệ tỠđã thuần thục; nếu không, ông ta phải dùng lá»i nói để dạy bảo. Hà nh Ä‘á»™ng chỉ phát xuất khi cả hai Ä‘á»u sẵn sà ng; không má»™t chút sÆ¡ hở, không đựơc vuá»™t mất, chá»›p nhoáng, cấp kỳ, đúng thá»i Ä‘iểm. Tâm niệm ngừơi thầy và tâm niệm ngÆ°á»i đệ tá» phải hợp nhất, thông tri nhau; nếu không, chỉ hoà i công vô Ãch. NgÆ°á»i thầy truyá»n trao hết tâm huyết cho trò, đệ tá» cÅ©ng gởi trá»n mạng sống và niá»m tin tuyệt đối lên thầy.. Nếu thầy bảo chết, đệ tá» sẵn sà ng chết ngay, không do dá»±. Nếu cả hai được nhÆ° thế thì má»›i có kết quả mỹ mãn tốt đẹp được. Ngà y xÆ°a, có rất nhiá»u ngÆ°á»i đã đạt đạo chứng ngá»™ vì há» có niá»m tin vững chắc và o sÆ° phụ của há». ChÃnh niá»m tin sắt đá và nghị lá»±c bá»n bỉ tham thiá»n công án đó đã giúp hỠđắc quả. Còn ngà y nay, con ngừơi sanh ra trong nghi kỵ, trưởng thà nh trong do dá»±, hiá»m khÃch nên khó lòng đặt chân tá»›i ngưỡng cá»a Chân Lý chứ đừng hòng nắm bắt được Chân Lý. Trong đạo thì thầy không tin trò, trò nghi ngá» thầy, huynh đệ hiá»m khÃch báng bổ nhau, các tông phái thì chống đối lẫn nhau, sát phạt lẫn nhau; còn ngoà i thế gian thì cha mẹ, chồng vợ, con cái, anh chị em xúc xiểm nhau, tà n hại nhau để tranh danh Ä‘oạt lợi. Nét Äẹp Nhân Bản đã biến mất. Cả má»™t thế giá»›i Ä‘iên đảo vì quyá»n lá»±c, danh lợi. Ngay từ ngà y đầu tiên chúng ta bú dòng sữa mẹ, chúng ta đã được nuôi dưỡng bằng tham vá»ng, nghi ngá», sân háºn và si mệ Bị ấp ủ, nuôi dưỡng và trưởng thà nh trong má»™t môi trÆ°á»ng nhÆ° váºy, thá» há»i là m sao chúng ta tránh khá»i được sá»± hoen ố tinh thần?
NhÆ°ng Ä‘Æ°á»ng hÆ°á»›ng tôn giáo thì trái ngựơc lại. Chúng ta phải tin tưởng tuyệt đối và cÅ©ng được ngÆ°á»i khác tin tưởng lại nhÆ° váºy. NgÆ°á»i đệ tá» của Gutei thuá»™c hạng ngÆ°á»i tin tưởng tuyệt đối nà y, vì thế anh ta đã giác ngá»™.
Nà o, bây giá» chúng ta bÆ°á»›c và o câu truyện khác thÆ°á»ng nà y.. Từng cá» chỉ, từng câu nói trong cốt truyện tháºt kỳ thú, đặc biệt.
"Thiá»n SÆ° Gutei hay giÆ¡ ngón tay trá» lên má»—i lần SÆ° giảng vá» thiá»n."
Các Thiá»n SÆ° không bao giá» là m má»™t chuyện gì vô Ãch, ngay cả khi chỉ giÆ¡ má»™t ngón tay lên. Từng cá» chỉ, từng lá»i nói của các Thiá»n SÆ° Ä‘á»u toát lên má»™t ý nghÄ©a nà o đó, má»™t giá trị nà o đó. Các Thiá»n SÆ° không bao giá» là m má»™t cá» chỉ hay nói má»™t lá»i nói vô bổ thừa thãi, phà thì giá» vô Ãch cả. Tại sao Thiá»n SÆ° Gutei giÆ¡ má»™t ngón tay lên má»—i lần SÆ° giảng vá» thiá»n hay có ai há»i vá» thiá»n? Tại sao? NhÆ°ng không phải lúc nà o SÆ° Gutei cÅ©ng là m nhÆ° váºy đâu; mà chỉ khi nà o SÆ° giảng vá» thiá»n hay có ai há»i vá» thiá»n thì SÆ° má»›i là m nhÆ° thế. Äó là tại vì SÆ° muốn chỉ bảo cho chúng ta nháºn thức "Vạn Pháp Qui Tâm" ( Má»™t là tất cả; tất cả là má»™t).
Má»i vấn Ä‘á» khÆ¡i mà o cÅ©ng vì chúng ta không thể là Má»™t, không phải là Má»™t. Má»i rắc rối xảy ra chỉ vì chúng ta còn chia chẻ phân biệt quá. Sá»± váºt nà o cÅ©ng bị chúng ta Ä‘em ra mổ xẻ cân Ä‘ong, Ä‘o lÆ°á»ng. Chúng ta là sá»± phân tán, không hà i hòa kết hợp.
Thiá»n SÆ° Gutei giảng vá» thiá»n; những lá»i nói chỉ là phụ, cái chÃnh là ngón taỵ Nếu ai nháºn thức được, kẻ đó bÆ°á»›c chân và o đạo; ai không nháºn thức ra thì dù có lá»… lạy sói trán Ä‘i nữa cÅ©ng cách xa chân lý vạn dặm.
CÅ©ng nhÆ° Äức Pháºt trên núi Linh Thứu giÆ¡ cà nh hoa sen lên cao và im lặng. Tất cả chúng há»™i Ä‘á»u ngÆ¡ ngác, duy có ngà i Ma Ha Ca Diếp mỉm cÆ°á»i thông ý. Äạo là vô ngôn - Không thể dùng ngôn ngữ để diá»…n tả đạo, để lý giải chân lý đựơc.
"Äạo khả đạo phi thừơng đạo; danh khả danh phi thừơng danh" ( Äạo mà còn diá»…n tả thà nh lá»i được thì không phải đạo, danh mà còn gá»i tên được thì không phải danh- Lão Tá» ). Nếu bạn nhìn thấu đựơc thì ngôn ngữ đạo Ä‘oạn, không cần đến lá»i nói nữa.. NhÆ°ng nếu bạn không có khả năng thẩm thấu đó thì dù có nói vạn lá»i cÅ©ng vô Ãch.
Có nhiá»u tôn giáo, đạo phái khác nhau; có nhiá»u pháp môn, nhiá»u cách thức hà nh đạo khác nhau nhÆ°ng phải tá»±u trung lại má»™t Ä‘iểm là : Vạn pháp quy vá» Má»™t, tức là quay vá» tìm lại cái Bản Tánh Chân Tháºt Thừơng Hằng, cái Bản Lai Diện Mục, cái Vô Sinh, cái Chân Không ThÆ°á»ng Hữu của chúng sanh thì đó má»›i chÃnh là Äạo.
Tụng kinh, lá»… bái, tu thiá»n, trì chú, niệm Pháºt, niệm Chúa, v.v... Ä‘á»u qui vá» nhất tâm thì má»›i mong chứng đạt được. Hà nh giả phải thá»±c nghiệm rằng ngÆ°á»i tu, pháp môn để tu, quả vị để chứng Ä‘á»u là giả danh, giả hợp; phải thấy vạn pháp giai không, do nhân duyên hợp thì má»›i rốt ráo ba la máºt, má»›i đáo bỉ ngạn, đạt tá»›i bá» bên kia giác ngá»™ đựơc.
à nghÄ©a Ä‘oạn văn trên rõ nét nhất trong bà i tán tụng Äức Pháºt mà ngÆ°á»i Pháºt tá» thÆ°á»ng lá»… bái:
"Năng lễ, sở lễ tánh không tịch,
Cảm ứng đạo giao nan tư nghì,
Ngã thỠđạo trà ng như đế châu,
Tháºp phÆ°Æ¡ng chÆ° Pháºt ảnh hiện trung,
Ngã thân ảnh hiện chÆ° Pháºt tiá»n,
Äầu diện tiếp túc quy mạng lá»…."
Tạm giải: "Con đây lá»… Pháºt, nhÆ°ng không thấy Pháºt là đối tượng Ä‘ang được lá»…, không thấy con là ngÆ°á»i Ä‘ang lá»…; cả hai Ä‘á»u vắng bóng cái Ngã." Khi đạt được cái Tánh Không vẳng lặng rốt ráo thì mối đạo vốn vô ngôn vô tÆ°á»›ng má»›i tá» hằng, má»›i giao lÆ°u cảm ứng. Lúc đó, trong ta có Pháºt, trong Pháºt có ta; không biên giá»›i, không hà ng rà o. NgÆ°á»i tu khi chứng nghiệm được "Ngã-Pháºt câu không; Hữu Vô giai vá»ng" thì nắm bắt được cái tinh túy, cái cốt tủy của suối nguồn Chân Tâm trung trinh thÆ°á»ng hằng.
" Có má»™t thiá»n sinh trẻ hay bắt chứơc SÆ° Gutei, giÆ¡ má»™t ngón tay lên... "
DÄ© nhiên, chà ng thiá»n sinh đó còn rất trẻ nên má»›i bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i khác. Có phải các trẻ con má»›i hay bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i lá»›n, phải không? Nếu ngÆ°á»i đã trưởng thà nh rồi thì đâu có còn bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i khác nữa? NhÆ°ng thá»±c ra, sá»± chÃn muồi của tâm thức không đặt trên số lượng tuổi tác. Có rất nhiá»u ngÆ°á»i đã lá»›n tuổi nhÆ°ng vẫn chẳng kinh nghiệm được gì. Nếu há» còn bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i khác thì mãi mãi há» vẫn là má»™t đứa bé thÆ¡, hiểu biết nông cạn, ngu ngÆ¡ khá» khạo đến tá»™i nghiệp.
Váºy "Trưởng thà nh" là gì? Bạn há»i tôi, tôi xin trả lá»i đó là "Sá»± Nháºn Thức biết rõ chÃnh mình; chứ không phải là má»™t kẻ bắt chÆ°á»›c. "Trưởng thà nh" có nghÄ©a là Ta phải là Ta, Ta chÃnh tháºt là Ta, má»™t con ngÆ°á»i trần trụi, không má»™t lá»›p sÆ¡n che phủ, không là cái bóng của kẻ khác. NgÆ°á»i bạn của ta có cái xe má»›i, ta cÅ©ng vá»™i và ng tìm cách mua má»™t cái xe khác; ông hà ng xóm xây nhà lại, ta cÅ©ng cố kiếm tiá»n xây nhà ta lại lá»›n hÆ¡n, bà kia có cái há»™t xoà n, ta cÅ©ng Ä‘eo kim cÆ°Æ¡ng vòng và ng v.v... có nghÄ©a là ai sao, ta váºy. Ta nhÆ° cái bông vụ xoay, xoay mãi, không dừng nghỉ.
Hãy sống tháºt vá»›i chÃnh mình. Hãy sống trung thá»±c vá»›i cảm nghÄ© của chÃnh ta, không nên che dấu, không nên dồn nén, không nên ức chế. Cái quà nhất của con ngÆ°á»i là bản tánh trung thá»±c và lòng can đảm. ChÃnh hai đức tÃnh đó sẽ giúp con ngÆ°á»i thăng hoa Ä‘á»i sống và chuyển đổi ngoại giá»›i.
Bạn có sẵn hạt giống Giác Ngá»™ trong bạn. Nếu bạn chuyên tâm tÆ°á»›i tẩm chăm bón nó, hạt giống đó sẽ đâm chồi nẩy lá»™c cao lá»›n thà nh cây, và bạn sẽ hưởng được quả vị thÆ¡m ngon. Váºy tại sao bạn không lo chăm bón hạt giống của chÃnh mình mà lại Ä‘i bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i khác, Ä‘i chăm bón hạt giống ngÆ°á»i khác? Äúng là thả mồi bắt bóng, phải không?
"Có chà ng thiá»n sinh trẻ thấy SÆ° Gutei giÆ¡ ngón tay trá» lên má»—i lần giảng vá» thiá»n, cÅ©ng bắt chÆ°á»›c giÆ¡ ngón tay trá» lên,... "
Chà ng thiá»n sinh kia thấy SÆ° Phụ mình nổi tiếng được má»i ngÆ°á»i kÃnh trá»ng, cÅ©ng muốn được nhÆ° váºy nên bắt chÆ°á»›c SÆ° Phụ để được tiếng thÆ¡m; nhÆ°ng chÃnh Äức Pháºt, Chúa Giê Su hay Krishna không há» dạy chúng sanh phải trở thà nh má»™t bản sao của Pháºt, của Chúa, mà phải trở thà nh chÃnh mình - Phải là chÃnh mình, không phải là hình bóng của ai khác, dù ngÆ°á»i đó là Pháºt, là Chúa hay là các vị thánh nhân gì gì Ä‘i nữa.
Tìm má»™t vị minh sÆ°, đến vá»›i vị minh sÆ° đó, hiểu những gì minh sÆ° dạy, uống cạn sá»± hiện hữu của minh sÆ°, ăn trá»n sá»± có mặt của minh sÆ° cà ng nhiá»u cà ng tốt, nhÆ°ng chá»› có bắt chÆ°á»›c ông ta, đừng là m kẻ bắt chÆ°á»›c, đừng là m Ä‘iá»u ngu xuẩn đó, vì tháºt nguy hiểm. Sá»± bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i khác không giúp ta được gì mà trái lại còn gây nguy hiểm cho ta nữa.
" SÆ° Gutei nghe chuyện, đến gặp thiá»n sinh đó nhằm lúc anh chà ng vừa giÆ¡ ngón trá» lên, SÆ° nắm lấy chặt nghiến vứt Ä‘i... "
Kinh khủng quá, tà n nhẫn quá, phải không? SÆ° Phụ gì mà ác Ä‘á»™c qúa váºy, nỡ cầm tay đệ tá» chặt cụt Ä‘i má»™t ngón? NhÆ°ng thá»±c ra, SÆ° Gutei là má»™t vị thầy đầy lòng bi mẫn.
Äấy, phÆ°Æ¡ng pháp giáo huấn đệ tá» trong thiá»n tông Ä‘á»™c đáo quái chiêu là ở chá»— đó. Không tà i nà o hiểu thấu được nếu chÃnh chúng ta không tu táºp, không tÆ° duy quán chiếu tá»± tâm. Phát xuất từ Tâm Äại Từ, Äại Bi, Äại TrÃ, những cú đấm, những cây gáºy hay những câu la hét của các thiá»n sÆ° Ä‘á»u là những phÆ°Æ¡ng tiện thiện xảo giúp ngÆ°á»i đệ tá» chóng khai ngá»™.
Thiá»n SÆ° Gutei đã sá» dụng Ä‘á»™c chiêu cuối cùng để đẩy ngÆ°á»i đệ tá» má»™t bÆ°á»›c nhảy vá»t và o vùng không gian bao la của tâm thức. NgÆ°á»i đệ tá» không kịp phản ứng, không kịp suy nghÄ© gì hết, chỉ má»™t tÃch tắc thôi, ngón tay đã rÆ¡i xuống đất... Cái Ä‘au thể xác đó tháºt tê tái Ä‘iếng hồn, cái Ä‘au tinh thần cÅ©ng to lá»›n không ngần và đột xuất thần kỳ, trong má»™t giây phút, hai ná»—i Ä‘au đó hòa tan và o nhau và chuyển hóa. NgÆ°á»i đệ tỠđã liá»…u đạo, chà ng ta đã trưởng thà nh, không còn là má»™t đứa bé con Ä‘i bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i khác nữa. Giây phút ngá»™ đạo đến chá»›p nhoáng, nháºm lẹ và cÅ©ng có thể không xảy ra dù trải qua nhiá»u Ä‘á»i nhiá»u kiếp.
Ngón tay chỉ là má»™t biểu tượng, má»™t và dụ Ä‘iển hình. Chà ng thiá»n sinh đó bị má»™t cú xốc bất ngá»; ngay lúc ý niệm chÆ°a thà nh hình thì chà ng ngá»™ đạo, tâm niêm được tịnh hóa. Khi chúng ta còn kịp suy nghÄ©, còn phản ứng thì lúc đó ý thức trong chúng ta vẫn còn năng lá»±c hoạt Ä‘á»™ng và chi phối, và dụ nhÆ° khi chúng ta nhìn má»™t đóa hoa là mắt tiếp xúc vá»›i cảnh trần, tức thì thức thứ 6 là à Thức xen và o phân biệt đây là hoa hồng chứ không phải là hoa cúc, hoa huệ, mà u Ä‘á» nà y đẹp hÆ¡n mà u và ng kia v.v... và thức thứ 7 là Mạt Na Thức chấp trÆ°á»›c dÃnh mắc liá»n: "hoa hồng nà y trong vÆ°á»n ta đẹp hÆ¡n hoa của ông bà hà ng xóm kia" hoặc chúng ta sẽ khởi niệm "hoa nà y đẹp qúa ta phải hái vá» cắm trong phòng ta" v.v. và v.v... nghÄ©a là má»™t khi sáu căn (mắt, tai, mÅ©i, lưỡi, thân, ý) tiếp xúc vá»›i sáu trần (sắc, thanh, hÆ°Æ¡ng, vị, xúc, pháp) là ý thức khởi lên phân biệt dÃnh mắc ngay và đưa đến tâm Ãi, Thủ, Hữu (yêu thÃch cái gì là muốn chiếm Ä‘oạt ngay để là m của riêng). Vì thế, SÆ° Gutei đã đánh ngay má»™t đòn chà mạng dù phải chặt đứt ngón tay của đệ tá» hay tháºm chà giết chết ngÆ°á»i đệ tá» mà giúp há» liá»…u đạo đựợc cÅ©ng còn giá trị gấp vạn lần sống cả má»™t Ä‘á»i mà ngu ngÆ¡, Æ°Æ¡ng Æ°Æ¡ng dở dở, sống không lợi Ãch cho Ä‘á»i, không đạt được gì cho mình thì kiếp sống đó tháºt dÆ° thừa vô vị.
NgÆ°á»i đệ tá» bị má»™t nhát dao chém tay đó của SÆ° Phụ trong lúc không kịp Ä‘á» phòng, không chuẩn bị, bất ngá» nhất, nên dòng ý thức ngÆ°ng hoạt Ä‘á»™ng- giữa cái cá»± ly mong manh ngắn ngủi đó, tâm thức chà ng thiá»n sinh nhÆ° má»™t tá» giấy trắng tinh, vô niệm - và chÃnh cái trạng thái vô niệm đó là Chân Tâm, là Äại Ngã. (chú thÃch thêm của ngÆ°á»i dịch: "Trong kinh Pháp Bảo Äà n , Tổ Huệ Năng đã dạy Thượng Tá»a Huệ Minh:
"Nà y Huệ Minh, chẳng nghÄ© việc là nh không nghÄ© Ä‘iá»u dữ, chÃnh trong thá»i gian đó, "Cái Ấy" tức là tá» thấy cái "Bổn Lai Diện Mục" của Thượng Tá»a Huệ Minh váºy."
"Cái Ấy", Äạo gia gá»i là "Huyá»n quan, huyá»n chi há»±u huyá»n, chúng diệu chi môn." Trong ấy có cái máºt diệu không nghÄ© không lo, phẳng lặng thÆ°á»ng hằng, chà thanh chà tịnh, chà hÆ° chà linh, tức là tánh tịch diệt vô vi, hÆ° tÃnh bất muá»™i váºy. Nho giáo gá»i là "Thối tà ng Æ° máºt, là ẩn vị. Trong ấy có cái yếu Ä‘iểm không thấy không nghe, tức là chá»— tâm tồn ý định, thị thÃnh yên Ä‘á»™ng qui chÆ¡n phục tá»…, là chá»— chà thà nh chà thiện váºy.
Pháºt giáo dùng danh từ "Cái Ấy" mà chỉ cho cái tánh Bổn Lai. Trong ấy có cái chÆ¡n thiệt không là nh không dữ, không hình không trạng, không tiếng không hÆ¡i, diệu diệu huyá»n huyá»n, bất sanh bất diệt, toà n trà toà n năng, chà chÆ¡n chà mỹ, chà thiện, vô thượng, chánh đẳng chánh giác."
"Chà ng thiá»n sinh chạy trối chết. SÆ° Gutei quát lá»›n: "Äứng lại!" Thiá»n sinh đứng sững, quay đầu lại SÆ° Gutei giÆ¡ ngó trá» lên, thiá»n sinh bất giác, theo thói quen cÅ©ng giÆ¡ ngón trá» lên, nhÆ°ng nhìn xuống thì... thiá»n sinh đại ngá»™, sụp xuống lá»… Thầy."
Chà ng thiá»n sinh Ä‘au Ä‘iếng, chạy trốn; nhÆ°ng giáºt bắn ngÆ°á»i vì tiếng quát lá»›n đầy uy mãnh của SÆ° Phụ "Äứng lại".
Khi chà ng ta bất thần dừng phắt lại, toà n thể sá»± chú tâm của hắn quay hẳn vỠâm thanh "Äứng lại". Ngón tay bị chặt đứt, máu vẫn chảy, cái Ä‘au vẫn còn đó, nhÆ°ng tiếng quát "Äứng lại" đã thu hút tất cả sá»± chú tâm của hắn nên hắn đã quên phứt Ä‘i ngón tay, máu và cái Ä‘au. Má»™t khi tâm phân biệt vắng bóng thì cái Ä‘au thể xác mất dấu. Ta cảm thấy Ä‘au vì ý thức khởi lên phân biệt. Cái Ä‘au hiện hữu không phải trong thể xác mà chÃnh do ý thức cấu tạo.
Nếu bạn bị Ä‘au, phải nằm trên giÆ°á»ng bịnh, bạn sẽ là m gì? Bạn sẽ tiếp tục nghÄ© vá» căn bịnh Ä‘ang hoà nh hà nh cÆ¡ thể mình. Bạn Ä‘ang nuôi dưỡng nó. Bạn chú tâm vá» nó, lo lắng, suy nghÄ© vá» nó. ChÃnh cái tâm trạng khắc khoải lo sợ đó đã nuôi lá»›n căn bịnh.
Tôi nghe nói nhÆ° thế nà y: "Có má»™t ngÆ°á»i bị bịnh tê liệt; ông ta đã không Ä‘i đứng được suốt 15 năm quạ Má»™t đêm kia, bá»—ng căn nhà ông bị bốc cháy dữ dá»™i, má»i ngÆ°á»i la cầu cứu om xòm, chạy à o ra cá»a. NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông đó trong lúc hãi hùng nhất, quên bẵng Ä‘i là mình bị tê liệt, theo bản năng, đứng phóc dáºy chạy bay ra cá»a. Ra đến ngoà i Ä‘Æ°á»ng, ngÆ°á»i nhà ông ta sau phút hãi hùng, hoà n hồn, chợt sững sá» "Ủa, sao ông chạy ra đây được váºy? Ông bị tê liệt mà ." Vừa nghe dến đây, ông ta té quị xuống đất.
Chuyện gì xảy ra váºy? Ngay trong lúc tai nạn xảy đến bất ngá», không kịp phản ứng, ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông đã quên hẳn Ä‘i cÆ¡n bịnh của mình nên toà n thân ông ta đã nghe theo lá»i sai khiến của tâm thức: "Äứng lên chạy ngay!" -và ông ta đã chạy được, nhÆ°ng khi ngÆ°á»i nhà nhắc lại căn bịnh thì ông ta lại chuyển dòng ý thức vá» cÆ¡ thể nên ông ta không còn sức chống đỡ nổi nữa.
CÅ©ng váºy, ngÆ°á»i đệ tá» cuả Gutei bị tiếng quát lá»›n "Äứng lại" của SÆ° Phụ, dừng phắt lại, dòng tâm niệm dừng lại, cái Ä‘au dừng lại, hÆ¡i thở dừng lại- ngay trong tÃch tắc đó, ngÆ°á»i đệ tỠđã thoát ra được sức chi phối của thể xác và tiếng quát lá»›n đó là má»™t phép lạ nhiệm mầu giúp ngÆ°á»i đệ tá» tỉnh thức. Äây là lần đầu tiên, ngÆ°á»i đệ tá» thấu triệt được tâm thức và thân tÆ°á»›ng giống nhÆ° căn nhà và ánh đèn sáng bên trong. Thân xác nà y giống nhÆ° căn nhà tối om, nếu không có ánh sáng ngá»n đèn thì ta không thấy được gì bên trong căn nhà ; cÅ©ng váºy, nếu không tịnh hóa được nguồn tâm thì mây mù vô minh vẫn còn che phủ bản tâm. Vì thế, ngừơi đệ tá» kia đã sụp xuống lá»… SÆ° Phụ: "Thầy đã cho con cÆ¡ há»™i nhìn thấu được tầng lá»›p sâu kÃn nhất của bản thân con; cái Bất Tá» VÄ©nh Hằng".
"Ngay lúc đó, ngÆ°á»i đệ tá» ngá»™ đạo... "
Giác Ngá»™ là gì? Äó là sá»± liá»…u tri không thân, không tâm, là sá»± rá»—ng rang tá»± tại không bị rà ng buá»™c, không bị ý thức chi phối.. Má»™t khi thẩm thấu Ä‘Æ°Æ¡c Ta là ai?, bạn đã giác ngá»™.
Thiá»n SÆ° Gutei đã chỠđợi cái giây phút tỉnh thức của ngÆ°á»i đệ tá» nà y nhiá»u năm rồi. CÅ©ng đã nhiá»u năm, ngÆ°á»i đệ tỠđã từng giÆ¡ ngón tay lên nhÆ° váºy. Thiá»n SÆ° đã đợi, đã đợi cÆ¡ duyên phải chÃn muồi, căn cÆ¡ đệ tá» phải thuần thục má»›i hạ thủ công phu chém má»™t nhát cuối cùng.
Giây đứt, thùng rÆ¡i. Không còn nÆ°á»›c trong thùng, không còn trăng trong nÆ°á»›c. Ảo ảnh tan biến, ngÆ°á»i đệ tá» ngÆ°á»›c nhìn và nh trăng thá»±c thụ trên trá»i, chà ng ta đã ngá»™ đạo.
Giác Ngá»™ chÃnh là ta biết được chÃnh ta, ta tìm lại được chÃnh ta!
|
04-08-2008, 10:01 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
SAO NGÆ¯Æ I KHÔNG VỀ NGỦ ÄI ?
Câu truyện thiá»n số 6
SAO NGÆ¯Æ I KHÔNG VỀ NGỦ ÄI ?
"Thiá»n sinh Tokusan, chiá»u chiá»u thÆ°á»ng vẫn đến nhà SÆ° Phụ là Thiá»n SÆ° Ryutan để vừa Ä‘Ã m đạo vừa nghe Thầy giảng dạy. Má»™t đêm đã khuya lắm rồi mà Tokusan vẫn còn nhiá»u Ä‘iá»u muốn há»i Thầy..
Thiá»n SÆ° Ryutan bảo:
"Äêm đã xuống lâu rồi, sao ngÆ°Æ¡i không vá» ngủ đỉ"
Tokusan cúi đầu chà o Thầy, vén mà n cá»a Ä‘i ra, nhìn bên ngoà i rồi quay lại nói:
"SÆ° Phụ, bên ngoà i trá»i tối Ä‘en nhÆ° má»±c. "
"Thì ngươi cầm cây nến nà y!"
Thiá»n SÆ° Ryutan cho Tokusan má»™t cây nến để thấy Ä‘Æ°á»ng; nhÆ°ng Tokusan vừa cầm lấy cây nến thì SÆ° Ryutan thổi phụt tắt ngá»n nến.
Ngay lúc ấy, Tokusan ngộ đạo."
Äiá»u thứ nhất chúng ta cần hiểu cho tháºt minh bạch là chúng ta không thể nà o nghiên cứu há»c há»i vá» Thiá»n. Äiá»u đó không thể nà o được. Bạn có thể thâm nháºp thiá»n, nhÆ°ng bạn không thể nghiên cứu thiá»n; vì thiá»n không phải là má»™t váºt thể, má»™t đối tượng để nghiên cứu tìm tòi. Thiá»n là "Ä‘Æ°á»ng lối sống, là phÆ°Æ¡ng pháp sống." Thiá»n là con Ä‘Æ°á»ng đạo. Thiá»n tùy thuá»™c và o cách sống của bạn.
Bạn không thể nắm bắt được cốt tủy Thiá»n Tông qua phÆ°Æ¡ng tiện kinh Ä‘iển, qua ngÆ°á»i khác. Không má»™t ai có thể dạy cho bạn, và thiá»n cÅ©ng không thể mang ra giảng dạy nhÆ° má»™t môn há»c được. Thiá»n không phải là kiến thức được truyá»n trao từ ngÆ°á»i nà y sang ngÆ°á»i kia. Thiá»n là cuá»™c sống, là dòng Ä‘á»i dang trôi chảy không ngừng. Bạn bÆ¡i trong dòng sông Ä‘á»i, bạn uống cạn từng giá»t nÆ°á»›c; hÃt thở từng hÆ°Æ¡ng vị mà dòng sông cuá»™c sống trao cho bạn; bạn mở rá»™ng cõi lòng ra đón nháºn cuá»™c sống, đón nháºn thiá»n - đó là những gì mà ngÆ°á»i đệ tá» nên là m vá»›i SÆ° Phụ.
Câu truyện trên kể rằng "Tokusan Ä‘ang há»c thiá»n". Ngay chÃnh chá»— đó là chá»— sai lầm của Tokusan cÅ©ng nhÆ° của má»i ngÆ°á»i chúng tạ CÅ©ng nhÆ° có và i đại há»c nêu bảng hiệu là "Äại Há»c Tôn Giáo". Không có má»™t đại há»c nà o có thể dạy đạo cho bạn được. Há» có thể nói., có thể giảng vá» tôn giáo, nhÆ°ng đó không phải là cốt lõi, là tinh túy, là hÆ°Æ¡ng thÆ¡m Tôn Giáo, không phải là Äạo. Có rất nhiá»u triết thuyết, có rất nhiá»u đạo thuyết, nhÆ°ng chung qui không phải là tôn giáo. Những giảng sÆ° có thể giúp bạn há»c Kinh Koran, Thánh Kinh, Kinh Vệ Äà ; há» có thể nói vá» Chúa, vá» Pháºt, vá» Krishna; bạn cÅ©ng có thể há»c há»i thu tháºp được rất nhiá»u Ä‘iá»u hay, má»›i mẻ, bổ Ãch; nhÆ°ng bạn sẽ không bao giá» nắm bắt được cái linh hồn của tôn giáo, bạn sẽ lạc mất Ä‘i cái cốt tủy của Äạo.
Tôi có nghe một câu truyện:
"Có má»™t tu sÄ© Thiên Chúa Giáo gởi má»™t bá»™ Kinh Thánh cho ngÆ°á»i bạn. Vị linh mục gói Kinh Thánh lại tháºt kỹ, tháºt đẹp. Ông ta Ä‘i ra bÆ°u Ä‘iện gởi quà , và nhân viên bÆ°u Ä‘iện há»i:
"Thưa Cha, có cái gì dễ vỡ trong nà y không ạ?"
Vị linh mục mỉm cÆ°á»i:
"Có, có MÆ°á»i Äiá»u Răn của Chúa!"
Tôn giáo tháºt tuyệt vá»i; tháºt mong manh dá»… vỡ. Không má»™t lá»›p vá» nà o có thể bao bá»c, bảo vệ được tôn giáo. Ngay lúc mà bạn chuyên chở nó Ä‘i, nó đã héo úa rồi. Äạo sống trong con ngÆ°á»i. Äạo sống trong Äức Pháºt, trong má»™t vị thiá»n sá»± Äức Pháºt hay vị thiá»n sÆ° đó không thể trao truyá»n đạo, trao truyá»n cuá»™c sống cho bạn, mà chÃnh bạn, bạn phải tá»± sống lấy, tá»± chiêm nghiệm lấy thiá»n. Má»—i chúng ta là má»™t thế giá»›i nhiệm mầu, không ai có thể sống há»™ ta cả được.
Äạo giống nhÆ° vầng thái dÆ°Æ¡ng ấm áp buổi sáng mùa xuân. Mặt trá»i không thể cho bông hoa sá»± sống, nhÆ°ng bông hoa có thể tá»± nó bung nở ra hÆ°á»›ng vỠánh sáng mặt trá»i và đón nháºn sức sống chan hòa đó. Nếu bông hoa khép kÃn, mặt trá»i là m sao soi rá»i xuống nó được? Mặt trá»i không Ä‘em ánh sáng tá»›i riêng má»™t nhà nà o, tá»›i riêng má»™t ngÆ°á»i nà o. Mặt trá»i chiếu soi lên vạn váºt đồng Ä‘á»u, không phân biệt- nhÆ°ng vá»›i Ä‘iá»u kiện là vạn váºt phải mở cá»a ra để đón nháºn.
Má»™t vị Pháºt đến vá»›i chúng ta nhÆ°ng chúng ta phải tá»± mở cá»a lòng ra để đón nháºn; nếu chúng ta khép kÃn cá»a lại thì sẽ chẳng có Ä‘iá»u nhiệm mầu nà o xảy ra cả. ChÃnh chúng ta phải tá»± chiêm nghiệm lấy cuá»™c sống.
Sá»± nghiên cứu há»c há»i là má»™t váºt sÆ¡ cứng, đã chết. Vì nghiên cứu thuá»™c vá» lý trÃ, không thuá»™c vá» trái tim. Dòng Ä‘á»i nhÆ° má»™t dòng sông, không má»™t sát na nà o ngÆ°ng trôi chảy, nô lệ cho lý trà đơn thuần ham cắt xén thì chỉ thấy được cái ngÆ°ng Ä‘á»ng, cái chết (Doãn quốc Sỹ). Hãy nhìn những nhà há»c giả kia, há» nhÆ° những con ngÆ°á»i máy biết cá» Ä‘á»™ng, nói năng, nhÆ°ng bạn hãy nhìn và o mắt há» - má»™t cặp mắt vô hồn. Những viện đại há»c đầy ắp các nhà trà thức, bác há»c, Ä‘a văn, song há» nhÆ° là những thi hà i chÆ°a được chôn cất. Há» không bao giá» sống thá»±c cả. Há» tá»± nhốt há» chung thân trong nhà tù khái niệm; vá»›i má»› kiến thức, vá»›i những con số, những mẫu tá»±, hỠđã tá»± tuyên án tá» hình.
"Tokusan há»c đạo vá»›i Thiá»n SÆ° Ryutan. Chiá»u chiá»u Tokusan đến nhà SÆ° Phụ há»c thiá»n; má»™t đêm kia, đã khuya lắm rồi mà Tokusan vẫn còn nhiá»u Ä‘iá»u muốn há»i Thầy... "
Äây chÃnh là sá»± sai lạc cuả Tokusan. BÆ°á»›c đầu tiên đã sai, thì các bÆ°á»›c sau Ä‘á»u sai hết. Hãy nhá»› kỹ là phải cẩn tháºn bÆ°á»›c đầu tiên cho vững chắc, cho tháºt chÃnh xác. Nếu bÆ°á»›c thứ nhất đúng, bạn chắc chắn sẽ đạt tá»›i Ä‘Ãch chuẩn xác. Thế cho nên, bạn đừng đến má»™t vị thầy để tìm tòi nghiên cứu đạo, mà hãy đến vá»›i trái tim, vá»›i cõi lòng rá»™ng mở nhÆ° đất trá»i; hãy dẹp hết những khái niệm, con đẻ của lý trà để đón nháºn luồng sinh khà tÆ°Æ¡i mát má»›i mẻ của suối thiá»n, hãy im lặng nhìn và quán chiếu. Äừng tìm cách giải thÃch thiá»n, tìm hiểu thiá»n qua lá»i nói, qua sách vở, kinh Ä‘iển, nguy hiểm lắm, tháºt sá»± nguy hiểm. Thiá»n là siêu lý, là siêu lá»™! Vá»›i má»i tiếng nói lý giải thiá»n, láºp tức thiá»n khép cánh lại nhÆ° lá hổ ngÆ°Æ¡i. Thiá»n khép cánh lại nhÆ° váºy để ôm lấy niá»m im lặng vô ngôn. Mà kỳ lạ thay, Vô Ngôn nhÆ°ng không tách rá»i thá»±c tại. ChÃnh vì vô ngôn mà cụ thể toà n diện. ChÃnh trong niá»m im lặng vô ngôn đó, những vang vá»ng, ý nghÄ©, nhá»±a sống của ngôn từ, của hà nh Ä‘á»™ng, của ý nghÄ©a cà ng trà n bỠđể xóa bá» má»i biên giá»›i mà tắm gá»™i, bao dung lấy hết thảy (Doãn quốc Sỹ trong Và o Thiá»n )... Äó là sá»± khác biệt giữa há»c thiá»n và tu thiá»n!
"Má»™t đêm, đã khuya lắm rồi mà Tokusan cứ vẫn còn há»i han SÆ° phụ đủ chuyện."
Thái Ä‘á»™ ngÆ°á»i Ä‘i há»c đạo, há»c thiá»n là nhÆ° váºy. Há» cố vÆ¡ vét, cố lượm mót cho tháºt nhiá»u kiến giải của ngÆ°á»i khác để lấp đầy khoảng trống của mình, rồi Ä‘i huênh hoang rao giảng lại những vụn vặt lượm mót đó để được má»i ngÆ°á»i kÃnh nể ca tụng; nhÆ°ng thá»±c ra, há» chỉ là những cái thùng rá»—ng kêu to mà thôi.
NgÆ°á»i Ä‘i tu thiá»n lại khác. NgÆ°á»i nà y chỉ có má»™t câu há»i dứt khoát, má»™t hÆ°á»›ng nhất định. NgÆ°á»i nà y Ä‘i thẳng và o vấn Ä‘á», Ä‘i thẳng và o trung tâm, không vòng vo tam quốc gì cả. Câu há»i Sanh TỠđó cÅ©ng không cần SÆ° Phụ trả lá»i bằng ngôn từ, mà chÃnh bản thân ngÆ°á»i tu thiá»n sẽ tá»± trả lá»i bằng kinh nghiệm thể chứng tâm linh. SÆ° Phụ chỉ là ngÆ°á»i hÆ°á»›ng dẫn, chỉ là trung gian giúp đệ tá» tá»± ngá»™.
"Tokusan há»i rất nhiá»u, nhÆ°ng SÆ° Ryutan không trả lá»i câu nà o cả. SÆ° chỉ nghe những câu há»i và nói: "Äêm đã xuống lâu rồi! Sao ngÆ°Æ¡i không vá» ngủ đỉ"
"Sao ngÆ°Æ¡i không vá» ngủ đỉ" Äó chÃnh là câu trả lá»i của SÆ° Ryutan.
Có hà ng vạn, hà ng triệu câu truyện thiá»n, nghe qua rất kỳ quặc. Bạn há»i A và thiá»n sÆ° trả lá»i B; chẳng ăn nháºp và o đâu hết. Chúng ta không biết Tokusan há»i gì. Chúng ta chỉ biết má»™t Ä‘iá»u là Thiá»n SÆ° Ryutan không trả lá»i các câu há»i đó. SÆ° chỉ nói: "Äêm đã xuống lâu rồi, sao ngÆ°Æ¡i không vá» ngủ đỉ" Thiá»n là thế đó!
Có má»™t giai thoại thiá»n khá lý thú:
"Có má»™t ngÆ°á»i khách tá»›i há»i Thiá»n SÆ° Nan-In vá» thiá»n. NhÆ°ng đáng lẽ đến để nghe thì ông khách cứ thao thao bất tuyệt, nói hoà i nói mãi.
Lát sau, SÆ° Nan-In má»i khách dùng trà . SÆ° rót trà và o chén của khách; chén đầy rồi mà SÆ° cứ tiếp tục rót mãi, rót mãi.. Trà đổ đầy ra bà n, chảy trà n xuống đất mà SÆ° cứ rót hoà i. Sau cùng ông khách không giữ được kiên nhẫn nữa, nói lá»›n:
"Kià , Thiá»n SÆ°, chén trà đầy lắm rồi, không rót được thêm nữa đâu!"
Thiá»n SÆ° ngÆ°ng rót trà :
"CÅ©ng váºy, nà y cÆ° sÄ©, cÆ° sÄ© cÅ©ng giống nhÆ° cái chén trà đó, đầy ắp những tÆ° kiến. Tôi còn biết hiến dâng gì vá» thiá»n nếu cÆ° sÄ© không cho tôi má»™t cái chén rá»™ng hÆ¡n."
Äó, vấn Ä‘á» là ở chá»— đó. Thá»±c là má»™t thái Ä‘á»™ ấu trÄ© khi chúng ta hăm hở tìm hiểu thiá»n, định nghÄ©a thiá»n qua lý lẽ, qua tÆ° kiến. Thiá»n không thể nà o lý giải được qua ngôn từ, và chúng ta không thể lãnh há»™i thiá»n nếu đầu óc chúng ta sÆ¡ cứng vì quan niệm và kiến thức. Chúng ta đã lấy cái hạn hữu để Ä‘ong cái vô hạn; chúng ta dã lấy cái thúng úp chụp lên bầu trá»i. Tháºt ấu trÄ©, tháºt ngu xuẩn!
Con ngÆ°á»i luôn chạy vá» phÃa trÆ°á»›c, rượt tìm tÆ°Æ¡ng lai mà lãng quên thá»±c tại. Câu nói cuả Thiá»n SÆ° Ryutan tháºt xác đáng, ý nhị và thâm thúy xiết bao! "Äêm đã xuống lâu rồi, sao ngÆ°Æ¡i không vá» ngủ đỉ" NgÆ°Æ¡i chÆ°a cảm thấy là đầy đủ thá»a mãn sao? NgÆ°Æ¡i không cảm thấy là đầu óc ngÆ°Æ¡i chuyên chở quá tải Æ°? Hãy buông bá» gánh nặng tÆ° kiến đó Ä‘i, hãy đặt để nó xuống thì ngÆ°Æ¡i má»›i hy vá»ng nhẹ bÆ°á»›c và o cá»a thiá»n. Äừng vác nó trên vai nữa. ChÃnh cái kiến thức đó, chÃnh lòng tham lam hiểu biết đó đã ngăn cháºn ngÆ°Æ¡i không cho ngÆ°Æ¡i thảnh thÆ¡i bÆ¡i lá»™i giữa lòng trùng dÆ°Æ¡ng xanh thẫm. Vá»›i đầu óc nặng ná» nhÆ° váºy, ngÆ°Æ¡i giống nhÆ° má»™t tên mù Ä‘i trong đêm tối Ä‘en kia. NhÆ°ng Tokusan không hiểu được ý Thầy; quả váºy, má»™t ngÆ°á»i có quá nhiá»u câu há»i thì đâu còn chá»— trống trong tâm để hiểu được câu trả lá»i.
Vá»›i lòng từ bi đại lượng, SÆ° Ryutan đã gợi ý giúp đệ tá» nhÆ°ng đệ tá» vẫn còn mù đặc. (Các nhà há»c giả cÅ©ng thÆ°á»ng mù đặc nhÆ° váºy).
Tokusan nghÄ© gì? Anh ta nghÄ© sao Thầy lại trả lá»i lãng nhách váºy? Äêm khuya thì có ăn nháºp gì đến câu há»i đạo của mình- nhÆ°ng anh ta vẫn đứng lên nhìn ra ngoà i nói:
"Dạ vâng, đêm tối đen như mực."
"Sao ngươi không vỠngủ đỉ"
"Dạ vâng, đêm tối quá, đến giỠcon phải vỠngủ rồi".
Các thiá»n sÆ° không bao giá» nói vá» những hiện tượng bên ngoà i, nhÆ°ng chúng ta thì luôn luôn chạy theo những cái bên ngoà i. Tokusan cÅ©ng váºy.
Cái mà SÆ° Ryutan muốn nói là : "Sao ngÆ°Æ¡i không thức tỉnh đỉ" Äối vá»›i ngÆ°á»i liá»…u đạo, "Ngủ" có nghiã là đến lúc ta phải thức tỉnh khá»i cÆ¡n má»™ng Ä‘i, vứt bá» má»› kiến thức rÆ¡m rác Ä‘i. Cái lý trà cháºt hẹp khô cứng đó là ngục tù, là cÆ¡n mê, là giấc ngủ Ä‘Æ°a ta và o vô minh, và o quên lãng.
"SÆ° Ryutan Ä‘Æ°a cho Tokusan má»™t cây nến để thấy Ä‘Æ°á»ng, nhÆ°ng Tokusan vừa cầm lấy cây nến thì SÆ° Ryutan thổi phụt tắt ngá»n nến.
Ngay lúc ấy Tokusan ngộ đạo."
Ngá»n đèn trong tâm chúng ta luôn luôn cháy. Ãnh sáng ná»™i tâm luôn có đó, nhÆ°ng chúng ta cứ mãi nhìn ra bên ngoà i, không há» có giây phút nà o quay ngược và o bên trong để quán chiếu. SÆ° Ryutan đã gợi ý cho Tokusan để có thể nháºn chân được lý thiá»n, nhÆ°ng Tokusan vẫn chÆ°a thấu đáo được nên SÆ° lại tạo thêm má»™t tình huống khác, má»™t tình huống lạ thÆ°á»ng: SÆ° cho Tokusan má»™t cây nến đã thắp sáng, có nghÄ©a là "NgÆ°Æ¡i không nhìn và o bên trong ná»™i tâm ngÆ°Æ¡i. NgÆ°Æ¡i sống trong bóng tối vô minh của tâm hồn ngÆ°Æ¡i, nó tối Ä‘en nhÆ° đêm tối ngoà i kia. Ta nói cái bên trong tâm, ngÆ°Æ¡i lại Ä‘i nhìn cái bên ngoà i. Thôi được, ta cho ngÆ°Æ¡i ngá»n nến soi sáng Ä‘Æ°á»ng ngÆ°Æ¡i Ä‘i nè." NhÆ°ng vừa lúc Tokusan cầm lấy cây nến, SÆ° Ryutan thổi phụt tắt ngá»n nến. Ãnh sáng phụt tắt, Tokusan ngá»™ đạo. Ngay cái tÃch tắc giữa sáng và tối đó, ngÆ°á»i đệ tá» trá»±c nháºn liá»n ngá»n đèn trong tâm (Pháºt tánh, chân tâm) ta vẫn thÆ°á»ng hằng sáng nhÆ°ng vì ta không chịu lau chùi bóng đèn nên bị bụi vô minh che lấp ánh sáng. Ngay lúc ánh sáng ngá»n nến phụt tắt, Tokusan hiểu ý SÆ° Phụ là "tá»± ngÆ°Æ¡i phải thắp lên ánh sáng trong tâm ngÆ°Æ¡i, tá»± ngÆ°Æ¡i phải Ä‘i, tá»± ngÆ°Æ¡i phải phá vỡ bóng tối vô minh. Không ai có thể giúp ngÆ°Æ¡i được. Ngay chÃnh chÆ° Pháºt cÅ©ng chỉ là ngÆ°á»i dẫn Ä‘Æ°á»ng mà thôi, tá»± ngÆ°Æ¡i phải bÆ°á»›c, tá»± ngÆ°Æ¡i phải Ä‘i, phải tá»± nghiệm, phải tá»± thể chứng."
Giai thoại nhà thiá»n có và dụ: "Khi má»™t ngÆ°á»i chÆ°a tu, thấy núi là núi là núi, sông là sông. Khi tu rồi lại thấy núi không phải là núi, sông không phải là sông. Khi đạt đạo rồi lại thấy núi là núi, sông là sông."
Rắc rối quá, lung tung quá, phải không?
NgÆ°á»i tu thiá»n, liá»…u đạo thiá»n, sống cÅ©ng nhÆ° má»™t ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng- đói ăn, khát uống, mệt ngủ khì. Bá» ngoà i hai hạng ngÆ°á»i nà y không có gì khác nhau cả. NhÆ°ng bên trong hoà n toà n sai biệt; đó là ná»™i tâm sai khác nhau. NgÆ°á»i liá»…u đạo sống trong cảnh Ä‘á»i thÆ°á»ng nhÆ°ng tâm đã xả ly, không dÃnh mắc sá»± váºt. NgÆ°á»i đó sống trong bùn nhÆ°ng không nhiá»…m mùi bùn, tâm thoát ly rá»—ng rang tá»± tại, phóng khoáng nhÆ° đất trá»i bao lạ NgÆ°á»i đó có thể là m bất cứ Ä‘iá»u gì cần phải là m nhÆ°ng không bị rà ng buá»™c- không bị rà ng buá»™c và cÅ©ng không cần phải tháo gỡ gì cả. Äâu có gì rà ng buá»™c mà cần phải tháo gỡ?
Có má»™t ngÆ°á»i đến há»i Pháºt:
"Bạch Äức Thế Tôn, con nghe nói giáo lý nhà Pháºt vô cùng tháºm thâm vi diệu, khó nghÄ© bà n, Thế Tôn có thể cho con biết vi diệu nhÆ° thế nà o không ạ?"
Pháºt trả lá»i:
"À, thì đói ăn khát uống, mệt ngủ khì."
"Úy, thế thì có khác gì ngÆ°á»i thÆ°á»ng đâu?"
"Có chứ, khác nhiá»u chứ! NgÆ°á»i thế tục khi ăn không biết mình Ä‘ang ăn, uống không biết mình Ä‘ang uống, ngủ trong mê man má»™ng mị; còn đệ tá» Pháºt; ăn biết Ä‘ang ăn, uống biết Ä‘ang uống, là m bất cứ việc gì Ä‘á»u nháºn thức rõ Ä‘ang là m gì. NgÆ°á»i đệ tá» Pháºt sống thức tỉnh trong từng sát na, Ä‘á» phòng vá»ng niệm khởi lên nhÆ° tên giữ cá»a thà nh; giá» phút nà o cÅ©ng cẩn tháºn canh phòng địch quân xâm nháºp. Thà nh trì dụ cho lục căn thanh tịnh, địch quân là lục trần, ngÆ°á»i giữ cá»a thà nh luôn phải thức tỉnh không cho giặc lục trần xâm nháºp quấy nhiá»…u lục căn. Äó, ngÆ°á»i tu khác ngÆ°á»i thÆ°á»ng là ở chá»— đó."
Dòng vô minh chấm dứt, cõi tâm rộng mở,
Cõi tâm rá»™ng mở, cá»a Niết Bà n rá»™ng mở,
Cá»a Niết Bà n rá»™ng mở, ta vá»›i Pháºt đồng nhau không khác.
|
04-08-2008, 10:02 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
ÔNG PHẬT MŨI ÄEN
Câu truyện thiá»n số 7
ÔNG PHẬT MŨI ÄEN
"Có má»™t Ni cô trên Ä‘Æ°á»ng tìm chân lý đã chắt chiu nhá» thợ đúc riêng cho Ni cô má»™t tượng Pháºt nhá» cỡ chừng gang tay bằng gá»— ngoà i thếp và ng. Tượng Pháºt đó rất đẹp và Ni cô rất trân quÃ; Ä‘i đâu cÅ©ng mang theo, và còn đốt hÆ°Æ¡ng cúng dÆ°á»ng cho Pháºt nữa.
Năm tháng trôi qua, Ni cô vẫn luôn mang vác tượng Pháºt trên vai Ä‘i khắp nÆ¡i. Má»™t ngà y kia, nghÄ© mình cÅ©ng lá»›n tuổi rồi, Ni cô dừng chân lại má»™t ngôi chùa nhá» miá»n quê; nhÆ°ng chùa nà y lại có rất nhiá»u tượng Pháºt lá»›n nhá». Má»—i vị Pháºt Ä‘á»u có bà n thá» riêng cả. Nhìn lại pho tượng Pháºt nhá» xÃu của mình, Ni cô thấy trong lòng ái ngại qúa. Ở nhá» chùa ngÆ°á»i ta nên khó láºp bà n thá» riêng cho Pháºt mình, Ni cô Ä‘Ã nh phải thá» ké bà n thá» váºy.
Từ hồi nà o đến giá», Ni cô thÆ°á»ng đốt hÆ°Æ¡ng trầm cúng dÆ°á»ng "Pháºt của mình", nay trong cảnh thá» chung nhÆ° váºy, Ni cô thấy trong lòng bất ổn; mấy ông Pháºt trụ xứ nhiá»u quá, ông nà o ông nấy to lá»›n, lá»— mÅ©i to nhÆ° qủa quÃt thế kia thì hÃt hết khói hÆ°Æ¡ng trầm, còn gì cho ông Pháºt của mình nữa . Thiệt thòi cho Pháºt mình quá!
Ngà y đêm suy nghÄ©, Ni cô nghÄ© ra má»™t kế thượng sách. Ni cô lấy giấy và ống nhá»±a nhá» quấn lại vá»›i nhau thà nh hình má»™t cái phá»…u (ống quặn) vừa đủ khói xông lên hun thẳng và o mÅ©i ông Pháºt mình. Hay qúa, thế là mấy ông Pháºt trụ xứ kia đừng hòng ngá»i ké nhá. Ni cô hoan há»· quá, trong lòng vui sÆ°á»›ng, ăn ngủ ngon là nh.
Trải qua mấy tuần lá»… đốt hÆ°Æ¡ng xông thẳng và o mÅ©i Pháºt, kết quả mấy pho tượng Pháºt trụ xứ chẳng có sao hết, duy tượng Pháºt của Ni cô, cái lá»— mÅ©i Ä‘en thui đầy muá»™i hÆ°Æ¡ng. Cái lá»— mÅ©i Ä‘en trên pho tÆ°Æ¡ng Pháºt bằng và ng cà ng là m cho pho tượng xấu xà hÆ¡n, kỳ cục hÆ¡n. "
á»i chao, là m Pháºt rồi mà còn khổ thế, huống chi là trần gian.
Khổ thay, khổ thay!
Vấn Ä‘á» then chốt nhất của ngÆ°á»i Ä‘i tìm chân lý giải thoát là phải phân biệt rõ rà ng ranh giá»›i giữa Yêu, Ghét, Tham Äắm và Rà ng Buá»™c. Cái ranh giá»›i đó hay bị lẫn lá»™n nháºp nhằng vá»›i nhau, nhÆ°ng thá»±c ra, chúng khác nhau đấy.
Sá»± rà ng buá»™c đắm trÆ°á»›c là má»™t tai há»a, má»™t nguy hiểm giết chết Tình Yêu. Không có má»™t váºt gì nguy hiểm hÆ¡n, Ä‘á»™c hại hÆ¡n lòng chiếm hữu dÃnh mắc.
Bạn phải cố gắng hiểu cho kỹ điểm nà y, rồi chúng ta đi và o cốt truyện.
Rất nhiá»u ngÆ°á»i đã lầm lẫn Tình Yêu và sá»± Chiếm Hữu. Chiếm Hữu không phải là mặt trái, không phải là má»™t phần của Tình Yêu gì cả. Nó là sá»± đối nghịch hoà n toà n.
Tình Yêu (viết hoa) không Ä‘Æ¡n thuần có ý nghÄ©a là tình yêu nam nữ, mà còn là tình yêu quê hÆ°Æ¡ng, tình yêu cha mẹ, tình yêu chúng sanh, v.v. Má»™t thứ tình yêu bao la không biên giá»›i, không phân biệt mà u da, chủng tá»™c, quốc gia gì cả. Sức mạnh Tình Yêu Äại Äồng nà y có công năng tiêu hủy cái tá»± ngã vị ká»· hẹp hòi của bạn để bạn hòa hợp mình và o vá»›i má»i ngÆ°á»i, vá»›i chúng sanh, vá»›i vÅ© trụ và sẽ giúp bạn thăng hoa nhân cách tá»›i mức tối thượng. HÆ¡n thế nữa, Tình Yêu Äại Äồng đó sẽ giúp bạn đối diện dá»… dà ng vá»›i cái chết, và từ đó, bạn cÅ©ng sẽ dá»… dà ng thá»±c táºp thiá»n định.
Tình Yêu sâu thẳm hÆ¡n cái Chết, Thiá»n Äịnh sâu thẳm hÆ¡n Tình Yêu. Trong thiá»n định, tá»± ngã của bạn phải vắng bóng; cái tá»± ngã của bạn phải chết Ä‘i. Khi bạn không dÃnh mắc bám vÃu má»™t cái gì, khi bạn hòan tòan thoát ly ra được cái ngục tù "Tá»± Ngã" thì bạn má»›i thể nháºp được và o Äại Äịnh.
Danh từ tiếng Anh "Ecstasy" rất dẹp và có ý nghÄ©a. "Ecstasy" có nghÄ©a là đứng bên ngoà i, đứng ngoà i lá». NhÆ°ng trong đạo Pháºt, "Äại Äịnh" mang ý nghÄ©a sâu xa hÆ¡n, hà m xúc hÆ¡n, triệt để hÆ¡n ý nghÄ©a xuất thần, nháºp định rất nhiá»u.
Thiá»n Pháºt giáo không Ä‘Æ¡n thuần là trạng thái xuất thần, Ä‘i và o những cảnh giá»›i lạc thú nhÆ° các cõi trá»i mà là nghệ thuáºt kiến chiếu và o thể tánh của chúng ta; nó chỉ con Ä‘Æ°á»ng từ triá»n phược đến giải thoát, nó Ä‘Æ°a chúng ta đến uyên nguyên của cuá»™c sống, uống ngụm nÆ°á»›c đầu nguồn, cởi bá» tất cả những sá»± rà ng buá»™c chấp mắc. Khi nháºp và o đại định, ta có thể khai phóng tất cả năng lá»±c ná»™i tại và tá»± nhiên tÃch táºp trong má»—i ngÆ°á»i chúng ta ( Thiá»n Luáºn của Dr. Suzuki). Nghệ thuáºt trong thiá»n chÃnh là nghệ thuáºt há»c cách Chết. Chết con ngÆ°á»i khốn nạn tầm thÆ°á»ng nà y để trở thà nh má»™t con ngÆ°á»i má»›i toà n thiện hÆ¡n. Do đó, Tình Yêu có nghiã là chết Ä‘i cái tá»± ngã nhá» hẹp Ãch ká»· để sống an lạc và chia xẻ hạnh phúc vá»›i má»i ngÆ°á»i, má»i loà i.. Nó khác xa tÃnh chất Ä‘á»™c hại của sá»± chiếm hữu rà ng buá»™c.
" Có má»™t Ni cô trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tìm chân lý đã dà nh dụm tiá»n nhá» tạc má»™t tượng Pháºt bằng gá»— thếp và ng. Tượng Pháºt đó rất đẹp và Ni cô Ä‘i đâu cÅ©ng mang theo kè kè... "
Từng chữ má»™t trong câu truyện nà y cần phải giải thÃch trá»n vẹn. "Má»™t Ni cô" Tại sao lại là má»™t ni cô mà không phải là má»™t ông thầy tăng? Có phải vì đầu óc và trái tim phụ nữ rất cháºt hẹp và thÃch chiếm hữu cho nên nhân váºt cốt truyện là má»™t ni cô?
Chúng ta khoan phê bình đánh giá vá»™i. Không phải chỉ riêng có phụ nữ má»›i có tánh Ãch ká»·, hẹp hòi, tham lam, đố kỵ, nhiá»u táºt xấu đó đâu, mà những ngừơi Ä‘Ã n ông cÅ©ng có những táºt xấu đó. NhÆ°ng trÆ°á»›c hết, chúng ta thá» phân tÃch "Tại sao ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Ãch ká»·, sở hữu nhiá»u hÆ¡n Ä‘Ã n ông?" — Bởi vì tánh Ãch ká»· sở hữu thoát thai từ sợ hãi.
Phụ nữ là má»™t linh váºt yếu Ä‘uối vá» thể chất. Vì sá»± yếu Ä‘uối thể chất đó, há» cần nÆ°Æ¡ng dá»±a; há» cần được bảo vệ. Từ những ngà y đầu của thá»i kỳ khai thiên láºp địa, phụ nữ đã phải nÆ°Æ¡ng dá»±a và o cánh Ä‘Ã n ông để được che chở và bảo vệ khá»i thú dữ để sinh tồn. Lâu dần, há» trở nên phụ thuá»™c và tá»± biến mình thà nh cái bóng sau lÆ°ng ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông. Và cà ng yếu Ä‘uối chừng nà o, há» cà ng sợ thêm chừng đó, cà ng sợ lại cà ng chiếm giữ rà ng buá»™c, sợ mất Ä‘i sá»± che chở, sợ mất Ä‘i sá»± bảo vệ, sợ mất Ä‘i sá»± nÆ°Æ¡ng dá»±a. Ngay cả khi há» Ä‘ang đựơc bảo vệ, há» cÅ©ng vẫn cảm thấy không hà i lòng thá»a mãn. Há» vẫn cảm thấy bất an, lo sợ sẽ mất Ä‘i cái an toà n, cái phao che chở đó, và từ đó, tánh chiếm hữu rà ng buá»™c tá»± lợi nẩy sanh, không muốn chia xẻ vá»›i ai cái há» Ä‘ang nắm giữ. Vì thế, trong câu truyện, hình ảnh ni cô, ngÆ°á»i phụ nữ, đã được lá»±a chá»n. Song, bạn cần phải nhá»› kỹ rằng không có sá»± khác biệt gì nếu bạn mang thân tÆ°á»›ng Ä‘Ã n ông mà Ãch ká»·, hẹp hòi, không rá»™ng lượng thì thể chất Ä‘Ã n ông nhÆ°ng tánh khà đà n bà đó. Äiá»u đó còn tệ hÆ¡n nữa, phải không? Còn phụ nữ nà o xả bỠđược tánh vị ká»· sở hữu thì hÆ¡n hẳn Ä‘Ã n ông rồi còn gì. NhÆ° váºy, sá»± khác biệt không phải đặt trên vấn Ä‘á» nam giá»›i hay nữ giá»›i mà đặt trên cÆ¡ bản phong cách hà nh xá».
Nghe rằng Mahavira đã nói "Phụ nữ không thể nà o giác ngá»™ được trừ phi ngÆ°á»i ấy trở thà nh Ä‘Ã n ông." Và má»i ngÆ°á»i tin theo nghÄ© rằng phụ nữ phải cố gắng là m tất cả những việc phÆ°á»›c đức để kiếp sau tái sanh lại là m phái nam. Thá»±c ra, ý nghÄ© đó quả là buồn cÆ°á»i và ngá» nghệch. Mahavira muốn nói là còn tÆ° tưởng Ãch ká»· chiếm hữu đó thì không thể nà o giác ngá»™ được chứ không phải nói còn cái thân tÆ°á»›ng Ä‘Ã n bà là không gÃac ngá»™ — vì còn sợ, còn chiếm hữu thì không Tình Yêu, không Thiá»n Äịnh được.
"Ni cô đó tạc má»™t pho tượng Pháºt bằng gá»— thếp và ng và đi đâu, Ni cô cÅ©ng mang theo."
Từ lúc tạc tượng Pháºt thếp và ng, Ni cô ngủ không an giấc vì lo sợ kẻ nà o đó sẽ Ä‘á»™t nháºp và o rinh mất pho tượng quà nà y Ä‘i. Äang Ä‘i trên Ä‘Æ°á»ng, nếu có ai chợt nhìn và o tay nãi trong có tượng Pháºt, Ni cô cÅ©ng giáºt thót ngÆ°á»i, cảm thấy bất an nghÄ© rằng biết đâu há» biết trong túi có tượng Pháºt thếp và ng và sẽ cÆ°á»›p Ä‘i mất. Pho tượng trở thà nh gánh nặng, trở thà nh hà ng rà o cản bÆ°á»›c tiến giải thoát của Ni cá»™ Tâm trà Ni cô xoay vần vá»›i lo sợ, bất an, và dÃnh mắc. Còn chá»— trống nà o đâu để an lạc giải thoát lá»t và o! Pho tượng đã trở thà nh tâm Ä‘iểm chiếm hữu, lo sợ và thá» phụng.
" Năm tháng trôi quạ Ni cô vẫn luôn mang tượng Pháºt Ä‘i khắp đó đây. Và má»™t ngà y kia, Ni cô dừng chân lại má»™t ngôi chùa là ng có rất nhiá»u tượng Pháºt.. ."
Thá»i gian trôi qua, không có dấu hiệu giác ngá»™ gì. Mang kè kè má»™t tượng Pháºt nhÆ° thế mà không thấy gì à ? không giác ngá»™ gì sao? Lạ tháºt.
Pháºt là Giác ngá»™, là Giải thoát, là Äại Ngã, là Chân Tâm, là Bản Thể; nhÆ°ng bạn không thể giác ngá»™ chân lý giải thoát đó nếu bạn vẫn vác nặng hà nh trang rà ng buá»™c, chấp trÆ°á»›c và vị ká»·. Dù bạn có mang vác trên vai bao nhiêu pho tượng Pháºt Ä‘i chăng nữa thì cÅ©ng dã trà ng xe cát biển đông mà thôi.
Bên Trung Hoa, Nháºt Bản, ngÆ°á»i ta đã xây dá»±ng rất nhiá»u đại tá»±, đại tháp để thá» Pháºt. Ở Trung Hoa, có má»™t ngôi cổ tá»± thá» 10,000 tượng Pháºt. Tuy nhiên, dù có hà ng 10,000 tượng Ä‘i chăng nữa cÅ©ng chẳng giúp Ãch được gì cho ta cả nếu ta không chịu tu táºp Ä‘á»an trừ Tham Sân Si, Ngã Mạn, Tà Kiến, v.v...
Tượng Pháºt chỉ là má»™t biểu trÆ°ng cho sá»± giác ngá»™ giải thoát; chiêm ngưỡng lá»… lạy tượng Pháºt để tá»± nhắc nhở vốn sẵn có Pháºt tánh. Pháºt tánh có ở trong anh, có ở trong tôi, có ở trong em, có ở trong ngÆ°á»i già u sang quyá»n quà cÅ©ng nhÆ° ở trong kẻ ăn mà y khốn khổ kia.
Tất cả chúng sanh Ä‘á»u có Pháºt tánh!
Tất cả chúng sanh Ä‘á»u thà nh Pháºt!
Tất cả chúng sanh Ä‘á»u bình đẳng!
Hãy tìm má»™t vị Pháºt sống. Hãy tìm vị Pháºt sống trong tạ Äừng rong ruá»—i tìm cầu bên bgoà i. Äừng trông chá» mong đợi sá»± cứu Ä‘á»™. Äừng dáºp đầu van lạy các ngẫu tượng cầu xin giải thoát. Vì thế, Ni cô nà y đã vác tượng Pháºt gá»— suốt nhiá»u năm mà chẳng thấu hiểu được gì. Cái tâm đắm chấp đã che má» giác tánh trong Ni cá»™ Quả váºy, có cái gì khổ theo cái nấy. NgÆ°á»i Ä‘á»i có gia đình, có cái nhà cái xe là lo lắng ôm giữ bảo vệ những thứ đó cả Ä‘á»i, sợ mai má»™t mất Ä‘i và lo nối dòng nối dõi để giao phó của cải. Tu sÄ© thì trụ trì má»™t ngôi chùa nà o hay thánh Ä‘Æ°á»ng nà o thì cÅ©ng dÃnh mắc và o tá»± viện đó không thoát ra nổi, cÅ©ng lo kiếm đệ tá» truyá»n trao lại. Cha truyá»n con nối; không muốn giao cho ai khác ngoà i con ruá»™t mình, đệ tá» ruá»™t mình. Cái chế Ä‘á»™ phong kiến tá»± ngà n xÆ°a đã bị chúng ta hủy bá» Ä‘i để xây dá»±ng chế Ä‘á»™ tá»± do dân chủ; nhÆ°ng đó chỉ là hình thức thay đổi còn ná»™i dung vẫn nhÆ° cÅ©. Cái Tiểu Ngã vẫn hoà n lại Tiểu Ngã đầy tham vá»ng Ãch ká»·, tÆ° lợi và rà ng buá»™c. Cái hay nhất của ngÆ°á»i tu sÄ© là rà y đây mai đó, Ä‘em chánh pháp giáo hóa chúng sanh. Chùa chiá»n, tá»± viện chỉ là trạm dừng chân qua đêm, đến sáng lại quảy gánh ra Ä‘i. Ngoà i ra, nếu phải trụ trì má»™t ngôi chùa hay tá»± viện nà o thì tu sÄ© đó phải hằng tá»± giác tỉnh là Vạn Pháp vốn Vô ThÆ°á»ng Vô Ngã — Không có cái gì trÆ°á»ng tồn bất biến cÅ©ng không có cái gì là của ta cả. Sá»± váºt đến đến Ä‘i Ä‘i, có có không không. NgÆ°á»i tu sÄ© phải luôn luôn có tâm niệm Xả Ly Phá Ngã đó thì má»›i ứng phó đạo trà ng, tùy duyên bất biến, bất biến tùy duyên được. Nếu không, há» sẽ sanh tâm đắm nhiá»…m, mắc kẹt và o chùa chiá»n, thánh Ä‘Æ°á»ng, tá»± viện, tÃn đồ, danh lợi thế gian.
" Ni cô đó thÆ°á»ng đốt hÆ°Æ¡ng trầm cúng dÆ°á»ng tượng Pháºt của mình . Vì không muốn khói xông lên bay và o các tượng Pháºt khác, Ni cô đã chế ra má»™t cái phá»…u nhỠđể khói chỉ bay thẳng và o mÅ©i tượng Pháºt của mình.
Thấy chÆ°a? Ná»™i chỉ có khói hÆ°Æ¡ng thôi mà ngÆ°á»i ta đã phân biệt Ãch ká»· rồi huống chi là những thứ quà giá hÆ¡n, to lá»›n hÆ¡n gấp bá»™i. Thế cho nên, chúng ta đã chứng kiến quá nhiá»u cảnh tranh già nh tÆ°Æ¡ng tà n lẫn nhau để chiếm Ä‘oạt hay ôm giữ. Ông tu sÄ© nà y nói xấu ông sÆ° kia, bà ni cô kia bêu riếu bà vãi ná», Ä‘á»n thá», chùa chiá»n, tá»± viện, v.v... Ä‘ua nhau má»c lên nhÆ° nấm, và cÅ©ng Ä‘ua nhau khuếch trÆ°Æ¡ng lên mÆ°u cầu đóng góp, dụ dẫn tÃn đồ... Tất cả chẳng qua phản ảnh tâm Tham Äắm, Chấp Ngã, Mê Danh của những con ngÆ°á»i chÆ°a liá»…u đạo. Ni cô trong truyện có phải chăng chÃnh là hình ảnh của chúng tả Chúng ta dã từng ra rả tụng kinh, sám hối, tá»a thiá»n... nhÆ°ng chúng ta nà o có thấu được chút hÆ°Æ¡ng thÆ¡m giáo lý của Pháºt, của Chúa, của Mahavirạ Chúng ta xây bao tượng Pháºt, tượng Chúa, Ä‘á»n thá», tháp tá»±, v.v. nhÆ°ng nà o chúng ta thá»±c hà nh được chút xÃu nà o lá»i các Thánh nhân dạy vá» giải thoát giác ngá»™? CÅ©ng nhÆ° Ni cô mang vác tượng Pháºt suốt nhiá»u năm mà vô minh vẫn hòan vô minh, rà ng buá»™c vẫn hòan dÃnh mắc.
Và chuyện gì đã xảy ra?
"Trải qua mấy tuần lá»… bị hun khói nhÆ° váºy, lá»— mÅ©i ông tượng Pháºt và ng bị Ä‘en thui đầy muá»™i hÆ°Æ¡ng. Cái lá»— mÅ©i Ä‘en trên pho tượng và ng cà ng là m cho pho tượng Pháºt xấu xà hÆ¡n, kỳ cục hÆ¡n."
Äiá»u đó Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên phải xẩy ra cho tất cả những ngÆ°á»i còn tâm đắm nhiá»…m vị ká»·. HÆ°Æ¡ng thÆ¡m không còn là hÆ°Æ¡ng thÆ¡m, chân lý không còn là chân lý nữa.
Hãy trở vá» nhìn lại các pho tượng Pháºt, tượng Chúa, tượng Krishnạ Ở tất cả lá»— mÅ©i của các pho tượng đó Ä‘á»u bị Ä‘en thui vì ám khói Ãch ká»· tÆ° lợi, chấp trÆ°á»›c vô minh của chúng tạ Lá»i cầu nguyện của chúng ta chỉ là lá»i cầu xin Ä‘Æ°á»c ban thêm ân huệ váºt chất. Ngay khi chúng ta mở miệng ra nói: "Nhà thá» của tôi, chùa của tôi, thầy của tôi, đệ tá» của tôi... Có danh từ "của tôi" là điện Ä‘Ã i, chùa chiá»n, tá»± viện gì gì Ä‘i nữa Ä‘á»u bị phá xáºp hoà n toà n.
TrÆ°á»›c đây, chÃnh tôi (tác giả) đã bị dẫn Ä‘á»™ ra tòa vì tôi dám xâm phạm má»™t nhà thá». Ngôi nhà thỠđó đã đóng cá»a, không hoạt Ä‘á»™ng Ãt nhất là 20 năm rồi. Những tÃn đồ đã dá»n Ä‘i nÆ¡i khác, không còn ở Ấn nữa. Nhà thá» nà y thuá»™c vá» giáo há»™i Thiên Chúa Giáo Anh và cÅ©ng không còn ngÆ°á»i Anh nà o ở phố thị nà y, không ai chăm sóc trông nom nhà thá» cả. Nhà thỠấy rất đẹp nhÆ°ng bị hoang phế.
Ngà y kia, có và i tÃn đồ đến gặp tôi và nói:
"Chúng tôi không thuá»™c giáo phái Anh, nhÆ°ng chúng tôi không có nhà thá» riêng. Váºy ông có thể giúp chúng tôi mở khóa và o lá»… Chúa không?"
Tôi đáp ngay:
"Äược thôi, có gì đâu."
Và những tÃn đồ đó và o nhà thá», quét dá»n, lau chùi bụi bặm bám Ä‘en lá»— mÅ©i của Chúa.
Tôi nói vá»›i há»:
"Không cần há»i ai là chủ nhà thá» nà y cả. NgÆ°á»i nà o thá» phụng Chúa vá»›i tất cả lòng thà nh không riêng tÆ° thì nhà thỠđó là của há»."
NhÆ°ng Ä‘á»™ hai, ba tháng sau thì tin tức bay tá»›i tai những ngÆ°á»i trÆ°á»›c kia bá» tiá»n ra mua nhà thá». Há» tìm luáºt sÆ° và kiện tôi ra toà vì dám xâm phạm nhà thá».
Công tố viên buộc tội:
— Tại sao ông dám mở khóa nhà thá»? Nhà thá» nà y thuá»™c vá» những nguyên cáo là những ngÆ°á»i bá» tiá»n ra muạ. Nó là tà i sản của há».
— Nhà thá» không phải là tà i sản của bất cứ riêng ai. Nhà thá» chỉ là má»™t phÆ°Æ¡ng tiện để má»i ngÆ°á»i có thể đến lá»… lạy Chúa.. Nhà thá» không phải là tà i sản của riêng ai cả.
— Äó là luáºt pháp. Khi ông xâm phạm và o tà i sản ngÆ°á»i khác, ông đã phạm tá»™i..
— Äược thôi, các ông có thể đóng cá»a nhà thá» lại.. Các ông có thể buá»™c tá»™i tôi; nhÆ°ng hãy nhá»› kỹ má»™t Ä‘iá»u là chÃnh các ông, những con ngÆ°á»i Ãch ká»· tham đắm kia, đã giết chết Tôn Giáo! ChÃnh các ông má»›i là kẻ có tá»™i!"
Hãy nhá»› kỹ lá»i Äức Äạt Lai Lạt Ma nói:
"Ngôi chùa của tôi chÃnh tại Tâm tôi!"
Chùa tại Tâm. Pháºt tại Tâm!
Äủ rồi!
|
04-08-2008, 10:03 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
NGƯỜI CHO PHẢI CÃM Æ N
Câu truyện thiá»n số 8
NGƯỜI CHO PHẢI CÃM Æ N
"Thiá»n SÆ° Seistsu kêu gá»i tÃn đồ đóng góp để xây má»™t thÃnh Ä‘Æ°á»ng má»›i rá»™ng lá»›n hÆ¡n vì số lượng ngÆ°á»i đến nghe pháp quá đông; giảng Ä‘Æ°á»ng hiện tại không đủ sức chứa.
Umezu, má»™t thÆ°Æ¡ng gia già u có, hiện diện tại buổi kêu gá»i ủng há»™ đó, cúng dÆ°á»ng 500 đồng tiá»n và ng. Ông ta mang tiá»n dến Ä‘Æ°a táºn tay Thiá»n SÆ° Seistsu và Thiá»n SÆ° nói: "Äược rồi, tôi nháºn. Äể đó Ä‘i!"
Umezu Ä‘Æ°a túi tiá»n và ng cho Thiá»n SÆ°, nhÆ°ng ông ta không được vui mấy vá»›i thái Ä‘á»™ dá»ng dÆ°ng của Thiá»n SÆ° Seistsụ Số tiá»n 500 đồng tiá»n và ng rất lá»›n, vì thá»i đó, ngÆ°á»i ta có thể sống cả năm trá»i chỉ vá»›i 3 đồng tiá»n và ng mà thôi; thế mà Thiá»n SÆ° lại chẳng nói má»™t câu cám Æ¡n nà o.
"Trong túi là 500 đồng tiá»n và ng đấy, SÆ° ạ!" Umezu nói.
"Ông đã nói vá»›i tôi rồi cÆ¡ mà !" Thiá»n SÆ° trả lá»i.
"Mặc dù tôi là má»™t thÆ°Æ¡ng gia già u có, 500 đồng tiá»n và ng cÅ©ng không phải là số nhỠđâu!"
"À, váºy là ông muốn tôi phải cám Æ¡n ông chứ gì?" Thiá»n SÆ° há»i.
"Ngà i phải như thế mới đúng chứ?"
" Tại sao? NgÆ°á»i cho cần phải cám Æ¡n ngÆ°á»i nháºn chứ? "
Có hai cách sống, hai con Ä‘Æ°á»ng phải Ä‘i: má»™t là sống đúng, Ä‘i đúng; hai là sống sai, Ä‘i sai. Sống đúng, Ä‘i đúng là chia xẻ, là cho, là ban tặng, là yêu thÆ°Æ¡ng. Sống sai, Ä‘i sai là thâu góp, là nắm giữ, là khuynh loát, là thống trị. Tình Yêu và Tiá»n Bạc là hai và dụ Ä‘iển hình nhất cho hai phÆ°Æ¡ng pháp sống và hà nh xá» của con ngÆ°á»i. Tình Yêu là con Ä‘Æ°á»ng đúng và Tiá»n Bạc là con Ä‘Æ°á»ng dẫn tá»›i háºu quả sai lầm đáng tiếc. Song buồn thay, hầu hết má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u thÃch Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng thứ hai, con Ä‘Æ°á»ng tiá»n bạc.
Tại sao Ä‘iá»u đáng tiếc đó lại xảy ra váºy? Tại sao má»i ngÆ°á»i lại sai lầm? Qui luáºt nà o, Ä‘á»™ng lá»±c nà o thúc đẩy con ngÆ°á»i đắm say tiá»n bạc; dù há» biết là sẽ có má»™t ngà y hỠÔm háºn.
Ta cần phải thâm nháºp tháºt sâu tháºt sát và o ná»™i tâm con ngÆ°á»i, phân tÃch mổ xẻ kỹ lưỡng tâm lý từng nhân váºt Ä‘iển hình trong câu truyện thiá»n số 8, những nhân váºt biểu trÆ°ng cho chúng tạ Nếu ta không hiểu được câu truyện nà y, thì ta không thể hiểu được Pháºt, hiểu Chúa, hiểu Mahavirạ Không, không bao giỠđược, vì những thánh nhân nà y Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng ThÆ°Æ¡ng Yêu, ta ngất ngưỡng say trên con Ä‘Æ°á»ng tiá»n tà i danh vá»ng. Hai con Ä‘Æ°á»ng song song, không bao giá» gặp nhau tại má»™t trung Ä‘iểm nà o cả. Phà m và Thánh không thể nà o, không bao giá» chạm mặt.
Äôi lúc, ngay khi ta cố gắng hiểu Mahavira, hiểu Chúa, hiểu Pháºt, ta cÅ©ng hiểu các đấng thánh nhân đó qua từ ngữ "Tiá»n bạc". Những tÃn đồ Kỳ Na Giáo tÃnh toán Mahavira đã rá»i bá» những gì, bao nhiêu. Cái danh từ "Bao nhiêu" má»›i quan trá»ng, má»›i là điểm chÃnh. Nếu Mahavira là con má»™t kẻ ăn mà y, bá»n ngÆ°á»i nà y sẽ không tôn sùng ông ta đâu. May mắn thay, Mahavira là má»™t thái tá», con má»™t vị Vuạ Vị Vua nà y trị vì má»™t vÆ°Æ¡ng quốc rá»™ng lá»›n, ngá»c ngà châu báu vô số —và Mahavira đã từ bá» ngai và ng Ä‘iện ngá»c, ra Ä‘i tìm chân lý. Bất thình lình, Mahavira trở nên quan trá»ng, nổi báºt lên giữa đám đông ngÆ°á»i ô hợp phà m tục. VÆ°Æ¡ng quốc, tiá»n bạc, ngá»c ngà , châu báu... bị từ bá», bị để lại sau lÆ°ng; chÃnh Ä‘iểm đó là m ngÆ°á»i ta quan tâm chú ý chứ không phải cái tÆ° chất cao quÃ, cái phẩm cách thuần lÆ°Æ¡ng tối thượng của Mahavira là m ngÆ°á»i ta coi trá»ng.
Qua những con số, ngÆ°á»i ta tôn sùng đánh giá má»™t ngÆ°á»i. Ba đấng giáo chủ của ba tôn giáo lá»›n ở Ấn: Pháºt giáo, Ấn Äá»™ giáo, Kỳ Na giáo Ä‘á»u xuất thân là thái tá», con Vua cả. Äó là Äức Pháºt, Krishna và Ramạ ChÃnh cái Ä‘iểm xuất thân quyá»n quà cao sang đó hấp dẫn ngÆ°á»i ta nhiá»u nhất, là m ngÆ°á»i ta sẵn sà ng quì lạy dÆ°á»›i chân. Buồn thay! Vì thế, tôi đã nói ngÆ°á»i mê tiá»n sẽ không thể nà o hiểu được ngÆ°á»i coi thÆ°á»ng váºt chất. Há» không bao giá» gặp nhau cả. Äó là lý do các báºc Thánh nhân rất cô Ä‘á»™c trên bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng giải thoát.
"Thiá»n SÆ° Seistsu kêu gá»i má»i ngÆ°á»i đóng góp xây má»™t thÃnh Ä‘Æ°á»ng rá»™ng lá»›n hÆ¡n để đủ sức chứa số lượng tÃn đồ đông đảo.
Umezu, má»™t thÆ°Æ¡ng gia già u có, ủng há»™ 500 đồng tiá»n và ng và tá» vẻ không hà i lòng thái Ä‘á»™ dá»ng dÆ°ng của Thiá»n SÆ°... "
Qua câu truyện, ta nháºn xét ngay Umezu là má»™t tên nhà già u keo kiệt bủn xỉn, coi trá»ng đồng tiá»n. NhÆ°ng sao hắn ta lại dám bá» ra 500 đồng tiá»n và ng? Hắn có mÆ°u cầu lợi lá»™c gì chăng?
Thói thÆ°á»ng, dân buôn bán là hạng ngÆ°á»i tÃnh toán so Ä‘o lá»i lá»— rất kỹ. Bất cứ việc gì, há» Ä‘á»u đặt lên bà n cân Ä‘ong đếm nặng nhẹ. Cái táºp khà tÃnh toán đó ăn sâu và o xÆ°Æ¡ng tủy há», khó lòng Ä‘oạn trừ, nên dù hÆ°á»›ng vá» tôn giáo, há» cÅ©ng Ä‘em sá»± linh thiêng tÃn ngưỡng lên bà n cân tÃnh toán.
Umezu là má»™t tên buôn bán; con số là mạng sống của ông tạ Nay Ä‘em ra 500 đồng tiá»n và ng, dÄ© nhiên, Umezu muốn má»™t sá»± trao đổi có lá»i. Có thể ông ta đã quá già và sắp chết, muốn dùng tiá»n để mua sá»± sung sÆ°á»›ng chốn thiên Ä‘Æ°á»ng. Năm trăm đồng tiá»n và ng kia có thể chỉ là má»™t phần triệu gia sản của ông ta, có thấm thÃa gì đâu sá»± mua bán nà y? Thiá»n SÆ° Seistsu đã được má»i ngÆ°á»i tôn trá»ng tán thán là má»™t báºc cao tăng khả kÃnh, chắc chắn lá»i cầu nguyện của SÆ° sẽ giúp lão ta lên thiên Ä‘Æ°á»ng, váºy bá» ra 500 đồng tiá»n và ng mua lấy sá»± bình an sung sÆ°á»›ng cảnh tiên vẫn còn quá rẻ. Umezu đã cân nhắc tÃnh toán lá»i lá»— rất kỹ nên má»›i dám bá» ra 500 đồng tiá»n và ng nhÆ° váºy. NhÆ°ng ông ta đã chÆ°ng há»ng khó chiu. vì Thiá»n SÆ° Seistsu thản nhiên trÆ°á»›c món tiá»n kếch sù kia.
"Äược rồi, để đó Ä‘i!"
Lá»i nói của Thiá»n SÆ° nhÆ° má»™t gáo nÆ°á»›c lạnh dá»™i tạt và o mặt lão thÆ°Æ¡ng gia. Umezu tưởng rằng Thiá»n SÆ° phải rối rÃt cám Æ¡n và tuyên bố vá»›i má»i ngÆ°á»i là lão đã ủng há»™ đến 500 đồng tiá»n và ng (nhÆ° má»i ngÆ°á»i đã từng là m khi có ai ủng há»™ má»™t số tiá»n lá»›n). Nà o ngỠđâu, SÆ° Seistsu chỉ dá»ng dÆ°ng thốt lên vá»n vẹn "Äược rồi, để đó Ä‘i" (có lẽ là SÆ° không biết váºt giá bên ngoà i nên cho là 500 đồng tiá»n và ng là không ra gì). Lão khó chịu ấm ức quá phải nhấn mạnh:
"Nà y SÆ°, trong túi là 500 đồng tiá»n và ng cÆ¡ đấy! NgÆ°á»i ta chỉ cần 3 đồng thôi là đủ sống cả năm rồi!"
Thiá»n SÆ° vẫn chẳng chịu hiểu cho:
"Thì ông đã nói với tôi rồi!"
"NhÆ°ng đến táºn 500 đồng tiá»n và ng!"
"À, hóa ra ông muốn tôi phải cám ơn ông chứ gì?"
"Chứ sao, Ãt nhất SÆ° cÅ©ng phải nhÆ° thế!"
"Tại sao? NgÆ°á»i cho cần phải cám Æ¡n ngÆ°á»i nháºn chứ?"
Lão Umezu là con ngÆ°á»i tiá»n bạc. Mạng sống lão là tiá»n bạc; hÆ¡i thở lão là tiá»n bạc. Những gì lão nghÄ© Ä‘á»u qua những con số và những dấu cá»™ng, trừ, nhân, chia. Tiá»n bạc cần thiệt, cÅ©ng quan yếu trong Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i; nhÆ°ng không phải là tất cả. Con ngÆ°á»i không phải sống chỉ vì tiá»n bạc, nhá» và o tiá»n bạc. Có những thứ mà tiá»n bạc không thể nà o mua được nhÆ° Hạnh Phúc, An Bình Tâm TrÃ, Phẩm Hạnh, Äạo Äức, Can Äảm, Trung Trá»±c, v.v. và v.v... Nếu cuá»™c Ä‘á»i chỉ có tiá»n bạc thì tốt hÆ¡n hết ta nên chết quách cho xong. Chúa Giê Su cÅ©ng từng nói: "Con ngÆ°á»i không thể sống chỉ có bánh mì mà thôi". Ngà i cÅ©ng hiểu rằng bánh mì (hay tiá»n bạc) là cần yếu; con ngÆ°á»i không thể sống thiếu bánh mì— song ở má»™t góc Ä‘á»™, tầng báºc cao hÆ¡n Ä‘á»i sống thÆ°á»ng nháºt thì bánh mì hay tiá»n bạc chỉ là rÆ¡m rác.
Tuy nhiên, đối vá»›i lão Umezu, đối vá»›i hạng ngÆ°á»i sống vì tiá»n thì quả là khó chịu, không hà i lòng nếu cho ra mà không nháºn lại gì dù má»™t lá»i cám Æ¡n nồng nhiệt. Bánh sáp Ä‘i thì bánh qui phải lại chứ! Khi ta cho ai má»™t váºt gì, giúp ai má»™t Ä‘iá»u gì, ban cho vá»›i má»™t Ä‘iá»u kiện thì ta luôn cảm thấy không hà i lòng thá»a mãn bởi vì Ä‘iá»u kiện ta đòi há»i ngÆ°á»i khác Ãt khi nà o được đáp lại đầy đủ nhÆ° ý. Trong tâm ta còn tham cầu, còn Ä‘iá»u kiện, còn mong chỠđòi há»i thì không bao giá» ta cảm thấy an lạc cả. Trong Sáu PhÆ°Æ¡ng Pháp ÄÆ°a NgÆ°á»i Äến Bá» An Lạc Rốt Ráo (Lục Äá»™ Ba La Máºt), những ngÆ°á»i con Pháºt Ä‘á»u rõ lá»i Pháºt dạy là Bố ThÃ, Trì Giá»›i, Nhẫn Nhục, Tinh Tấn, Thiá»n Äịnh, Trà Huệ, Ä‘á»u phải ba la máºt, nghÄ©a là rốt ráo vẳng lặng. NgÆ°á»i cho, ngÆ°á»i nháºn, váºt cho Ä‘á»u không (đẳng tam luân không tịch) thì má»›i rốt ráo vượt qua đến bá» bên kia giác ngá»™, giải thoát Ä‘au khổ rà ng buá»™c. Thế cho nên, chúng ta má»›i qui ngưỡng, tôn trá»ng, tán thán, tôn xÆ°ng Äức Pháºt là Äấng Äạo SÆ° của trá»i ngÆ°á»i; Mahavira là giáo chủ - vì tÃnh chất đạo hạnh cao quà tối thượng đó.
Äức Pháºt đã từ bá» hoà ng cung, phú quà vinh hoa cùng tình ái hạn hẹp, những cái mà hạng phà m tục thế nhân Ä‘ua nhau tranh già nh táºn hưởng đến bÆ°Æ¡u đầu sứt trán để Ä‘i tìm Hạnh Phúc An Lạc Tuyệt Äối VÄ©nh Hằng của ná»™i tâm. Mahavira cÅ©ng đã rá»i xa ngai và ng để dấn thân và o cát bụi, ngõ hầu tìm giải thoát thá»±c sá»±. Krishnamurti cÅ©ng đã bÆ°á»›c xuống ngôi vị giáo chủ má»™t tôn phái để khoác lên ngÆ°á»i chiếc áo "không nhà , không tôn phái, không địa vị". Là m sao những hạng phà m tục chúng ta đây hiểu được? Do đó, những báºc thánh, vÄ© nhân bÆ°á»›c thênh thang trên con Ä‘Æ°á»ng thÆ°Æ¡ng yêu; chúng ta ngất ngưỡng lần mò trên con Ä‘Æ°á»ng tăm tối của bạc tiá»n danh vá»ng. Cái hố thẳm đó các bạn đã Ä‘Ã o sâu lắm rồi; cái giếng đục đó các bạn đã Ä‘Ã o sâu lắm rồi; hãy trèo lên Ä‘i; dù khó nhá»c đến mấy hãy cố trèo lên Ä‘i, đừng tụt sâu xuống nữa, các bạn ạ! Hãy quẳng Ä‘i những túi bạc Ä‘eo trên ngÆ°á»i các bạn, hãy cho Ä‘i vá»›i tấm lòng rá»™ng mở; cà ng Ä‘eo nặng túi tham chừng nà o, các bạn cà ng khó trèo lên đó. Cho Ä‘i vô Ä‘iá»u kiện, cho Ä‘i không cần nháºn lại.
Hãy nhìn những hiểm há»a do váºt chất văn minh kỹ thuáºt mang tá»›i cho con ngÆ°á»i, cho sanh linh trên toà n địa cầu nà y.. Con ngÆ°á»i đã và đang chịu Ä‘á»±ng những háºu qủa khốc liệt gì do lòng tham Ä‘em lại? Chiến tranh, ô nhiá»…m môi sinh, bệnh táºt nan trị, bạo lá»±c tung hoà nh và còn thiên tai hạn hán v.v... Thảm trạng thế giá»›i đó xảy ra do lòng tham đắm của con ngÆ°á»i gây nên.
Hoa Kỳ là quốc gia đầu tiên phải xả bá» tiá»n bạc. Má»™t khi đã quá dÆ° thừa thì tóm thâu và o nữa, có Ãch lợi gì? TÃch lÅ©y cà ng nhiá»u, cà ng thêm tai há»a. Hoa Kỳ là nÆ°á»›c văn minh váºt chất tá»™t đỉnh nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng là má»™t quốc gia bị xáo trá»™n nhiá»u nhất. Nếu những nhà lãnh đạo Hoa Kỳ biết dừng lại, cho bá»›t Ä‘i và cám Æ¡n những ngÆ°á»i nháºn, thì chúng sanh an lạc biết chừng nà o?
Vị Thiá»n SÆ° nói: NgÆ°á»i cho nên cám Æ¡n!
Umezu nên cám Æ¡n Thiá»n SÆ° đã nháºn món quà . Chúng ta nên cám Æ¡n ngÆ°á»i khác khi chúng ta giúp há» Ä‘iá»u gì — vì có ngÆ°á»i nháºn thì ngÆ°á»i cho má»›i có cÆ¡ há»™i để cho, để là m việc phÆ°á»›c chứ. NgÆ°á»i cho nên cám Æ¡n, ngÆ°á»i nháºn cÅ©ng cám Æ¡n. Cả hai tÆ°Æ¡ng quan tÆ°Æ¡ng tức vá»›i nhau để cùng sinh tồn, cùng giải thoát. Các vị thiá»n sÆ° sống giữa cuá»™c Ä‘á»i, cÅ©ng cần má»™t chút váºt thá»±c qua ngà y nuôi tấm thân tứ đại, nhÆ°ng các thiá»n sÆ° vẫn thong dong tá»± tại vượt thoát ra ngoà i sức chi phối mãnh liệt của váºt chất. Tiá»n bạc chỉ là phÆ°Æ¡ng tiện trao đổi ở thế giá»›i Ä‘iên loạn nà y; đừng biến nó thà nh cứu cánh, đừng tá»± biến mình thà nh nô lệ. NgÆ°á»i giác ngá»™ khác vá»›i chúng tạ Há» cÅ©ng sống giữa Ä‘á»i nhÆ°ng khôn khéo xá» dụng những thủ thuáºt và uyển chuyển dùng những phÆ°Æ¡ng tiện đó để cảnh tỉnh dẫn dắt chúng ta leo lên miệng hố, đạp sóng tá»›i bá».
Ở Nháºt Bản, có má»™t dị nhân hay bị bắt và o tù vì tá»™i ăn cắp — hôm nay ông ta lấy má»™t món đồ nhá» nầy, ngà y mai ông ta lại ăn cắp má»™t váºt tầm thÆ°á»ng khác. Không có váºt gì đáng giá cả nhÆ°ng đó cÅ©ng là hà nh vi ăn cắp và vẫn phải bị ngồi tù. Ông ta và o tù ra tù đến cả 26 lần, và tá»™i nhân trong tù Ä‘á»u là đệ tá» của ông. Lần cuối cùng ông ra tù, ông đã 78 tuổi rồi, những đệ tá» của ông khuyên: "Thôi, Thầy đã già rồi, đừng là m nhÆ° thế nữa!" Ông đã trả lá»i: "Nếu ta không là m nữa thì ai sẽ và o tù để hóa Ä‘á»™ những tá»™i nhân kiả Ai sẽ giảng dạy, khuyên bảo chúng cải tà qui chánh? Nếu má»i ngÆ°á»i chỉ biết giải thoát sung sÆ°á»›ng má»™t mình mình thì ai sẽ là ngÆ°á»i và o địa ngục cứu khổ muôn loà i? Ai là ngÆ°á»i bẻ khóa xiá»ng xÃch giải thoát cho sanh linh? Äó là con Ä‘Æ°á»ng duy nhất ta phải là m, nếu không chúng sẽ không theo ta tu táºp sá»a đổi lá»—i lầm."
Äó là cách cho của báºc giác ngá»™, báºc đạt đạo —-ban cho chúng sanh sá»± giải thoát, ban cho chúng sanh trà tuệ.
Viết dến đây, tôi (ngÆ°á»i dịch) lại nhá»› đến đại nguyện của ngà i A Nan trong bà i tá»±a thần chú Lăng Nghiêm: "... ngÅ© trược ác thế thệ tiên nháºp, nhÆ° nhứt chúng sanh vị thà nh Pháºt, chung bất Æ° thá» thủ nê hoà n."
Ngà i A Nan đã láºp thệ nguyện vá»›i đại hùng tâm: "Ä‘á»i năm trược hắc ám con xin và o trÆ°á»›c, nếu có má»™t chúng sanh nà o chÆ°a thà nh Pháºt, con đây cÅ©ng sẽ không nháºp Niết Bà n vá»™i để an hưởng giải thoát má»™t mình... "
Äại thệ nguyện đó chỉ có báºc Bồ Tát má»›i là m nổi, còn chúng ta đây, giúp ai má»™t tà đã kể công, cho ai má»™t đồng đã mong ngÆ°á»i nháºn ghi Æ¡n tạc dạ, ủng há»™ cúng dÆ°á»ng thì muốn tên mình Ä‘Æ°a lên bảng và ng công đức. Cà ng là m cà ng bà nh trÆ°á»›ng bản ngã, cà ng là m cà ng chấp trÆ°á»›c chiếm hữu.
Cuá»™c Ä‘á»i dà y đặc những tham vá»ng ngông cuồng nhÆ° thế đó. Thế nhân mang nặng những hệ lụy nhÆ° thế đó. Vì thế, con ngÆ°á»i chỉ có má»™t cách nhìn và má»™t lối Ä‘i: Ä‘i xuống địa ngục!
Tôi và bạn có dại dá»™t gì Ä‘i xuống địa ngục không? Chắc chắn không, bạn nhỉ? Váºy, đừng ôm giữ nữa, hãy buông xả Ä‘i! Buông xả chÃnh là hÆ°Æ¡ng thiá»n tá»a ra. Buông xả chÃnh là trở vá» cá»™i nguồn, chân tâm, Pháºt tánh. Buông xả để thể nháºp chân nhÆ°, vạn sá»± nhẹ thênh, vẳng lặng, nhất thể (Doãn quốc Sỹ).
NgÆ°á»i cho cần phải cám Æ¡n.
NgÆ°á»i cho cần phải buông xả.
Äó là nếp sống chân tháºt quân bình của Thiá»n.
Xách nước qua đây,
Äai tre ải đứt,
Thùng vỡ đáy tung,
Nước à o ra hết,
Äâu còn đáy nÆ°á»›c trăng trong ,
HÆ° không còn lại tay không hững há».
Kìa, và nh trăng Chân Lý!
|
04-08-2008, 10:04 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
MỘT TRIẾT GIA HỎI PHẬT
Câu truyện thiá»n số 9
MỘT TRIẾT GIA HỎI PHẬT
Ngà y kia, có má»™t triết gia đến há»i Pháºt:
"Bạch Äức Thế Tôn, không nói, không phải là không nói, Ngà i có thể cho con biết sá»± tháºt không?"
Äức Pháºt im lặng.
Ông triết gia kia đảnh lá»… Pháºt và xÆ°ng tán rằng: "Vá»›i ánh sáng đại bi đại trà của Pháºt chiếu soi tâm con, con đã Ä‘oạn trừ được mê vá»ng và bÆ°á»›c và o chánh đạo."
Ông triết gia ra vá» rồi, ngà i A Nan bèn bạch Pháºt:
"Bạch Äức Thế Tôn, triết nhân kia đã đạt tá»›i những gì?"
Pháºt trả lá»i:
"Con chiến mã phi nhanh ngay cả dÆ°á»›i cái bóng của ngá»n roi da!"
Rất hiếm khi các nhà triết há»c đến há»i Pháºt. NhÆ°ng má»™t khi Ä‘iá»u đó xảy ra thì đúng là má»™t cuá»™c cách mạng, má»™t sá»± biến chuyển lá»›n trong là ng triết há»c.
Tại sao các triết gia đến gặp Pháºt lại có vẻ miá»…n cưỡng khó khăn quá nhÆ° váºy? Bởi vì triết há»c và tôn giáo là hai vấn đỠđối nghịch nhau, khác chiá»u hÆ°á»›ng.
Triết há»c đặt ná»n tảng trên cÆ¡ sở suy tÆ° nghiá»n ngẫm và Tôn giáo thì đặt trá»ng tâm niá»m tin và o chân lý.
NgÆ°á»i suy tÆ° luôn dá»… dà ng đặt nghi vấn vá» má»™t vấn Ä‘á» gì đó; nhÆ°ng không thể tin dá»… dà ng và o bất cứ cái gì. Song ngÆ°á»i tôn giáo, Ä‘iá»u tiên quyết cần có là niá»m tin vững chắc kiên cố, không nghi ngá». Triết gia sống bằng láºp luáºn; nhà tôn giáo sống vá»›i Tình ThÆ°Æ¡ng. Lô gÃch và Tình ThÆ°Æ¡ng là hai con Ä‘Æ°á»ng song song nhÆ° Ä‘Æ°á»ng rầy xe lá»a, không bao giá» gặp nhau tại má»™t trung Ä‘iểm nà o cả. Có thể hai con Ä‘Æ°á»ng đó rất gần nhau nhÆ°ng luôn luôn song song.
Bạn hãy đứng tại má»™t trạm Ä‘Æ°á»ng rầy xe lá»a, hãy nhìn những Ä‘Æ°á»ng rầy chạy thẳng tÃt đằng xa kia, bạn tưởng rằng dù con Ä‘Æ°á»ng có song song Ä‘i chăng nữa rồi cÅ©ng phải gặp nhau ở táºn cuối chân trá»i, phải không; nhÆ°ng không, đó chỉ là ảo giác của bạn. Hai con Ä‘Æ°á»ng song song không bao giá» gặp nhau. Äầu óc và trái tim không thể gặp nhau; lý trà và tình cảm, tri thức và trà tuệ, không thể nà o gặp nhau. Bạn có thể nhẩy má»™t bÆ°á»›c từ con Ä‘Æ°á»ng nà y nhẩy sang con Ä‘Æ°á»ng kia, từ đầu óc nhẩy và o trái tim, nhÆ°ng chỉ là má»™t cú nhẩy mà thôi, và chấm dứt, không có sá»± tiếp nối đâu.
Nếu bạn đặt nặng lý trà — nghÄ©a là bạn tin và o sá»± láºp luáºn, nghi ngá». Có rất nhiá»u triết gia vÄ© đại, há» suy tÆ° và suy tÆ°, há» chìm đắm trong suy tÆ°, rồi sáng tạo ra nhiá»u tình huống, hệ thống, phép lạ chữ nghÄ©a, thuáºt ngữ v.v... nhÆ°ng há» thá»±c không bao giá» sát nháºp hay tiến gần đến chân lý bằng những ngÆ°á»i ngây thÆ¡, không biết má»™t chút gì vá» triết há»c. Những ngÆ°á»i ngây thÆ¡ đó, có thể không há»c cao, không hiểu rá»™ng bằng các triết gia, nhÆ°ng Ãt nhất ra há» cÅ©ng chân tháºt nhìn nháºn há» dở há» kém nên tá»± ngã của há» vắng bóng, nhá» váºy hỠđến vá»›i má»i ngÆ°á»i dá»… dà ng hÆ¡n, lắng nghe ngÆ°á»i khác dá»… dà ng hÆ¡n, thâm nháºp chân lý dá»… dà ng hÆ¡n, gần gÅ©i Pháºt dá»… dà ng hÆ¡n. Còn những hạng triết gia, vì tưởng rằng cái gì ta cÅ©ng biết hÆ¡n ngÆ°á»i, ta tà i giá»i hÆ¡n ngÆ°á»i nên kiêu căng ngạo mạn, không cần tìm đến ngÆ°á»i khác để há»c há»i — song thá»±c ra, há» có hiểu biết gì đâu.
Tại sao đối vá»›i những nhà lô gÃch, Tình ThÆ°Æ¡ng đến vá»›i há» khó khăn nhÆ° váºy? — bởi vì Tình ThÆ°Æ¡ng cần má»™t hà nh Ä‘á»™ng can đảm, quyết Ä‘oán, không chần chừ, do dá»± hay nghi kỵ gì cả. Yêu là tin, là giao phó, ngay cả sanh mạng mình, là can đảm hà nh Ä‘á»™ng. Còn Lô gÃch là má»™t tên hèn nhát, nó không bao giá» dám đối diện vá»›i sá»± không hiểu biết. Nó luôn nói: "Tôi phải biết rõ trÆ°á»›c đã. Nếu lãnh vá»±c đó, việc đó, tôi biết rõ rà ng rồi, tôi má»›i hà nh Ä‘á»™ng."
Lô gÃch không bao giá» dám phiêu lÆ°u. Äối vá»›i ngÆ°á»i lô gÃch thì há» sẽ cho những con ngÆ°á»i sống vá»›i Tình Yêu kia là đám ngu xuẩn. "Anh Ä‘ang là m gì váºy? Anh đâm đầu Ä‘i tá»›i trÆ°á»›c mà không rõ là mình Ä‘ang Ä‘i đâu à ? Trá»i Æ¡i, sao ngu dại thế, rá»i bá» má»™t nÆ¡i chốn an toà n, lợi lá»™c để phiêu lÆ°u tá»›i má»™t nÆ¡i không nhất định, không rõ rà ng. Nà y, đừng nói vá»›i tôi là anh thÃch nhÆ° thế nhé. Anh bạn của tôi Æ¡i, đừng ngu dại đánh mất những gì mình Ä‘ang có để trở thà nh kẻ không nhà , không tà i sản. TrÆ°á»›c khi quyết định là m gì, hãy suy nghÄ© cho kỹ và biết chắc là mình sẽ được lợi lá»™c gì?"
Äó, ngÆ°á»i lô gÃch sẽ nói vá»›i bạn nhÆ° váºy. Phải biết chắc báºc thang kế tiếp rồi má»›i dám đặt chân lên — thá»±c ra nếu cứ lần dò nhÆ° váºy thì còn lâu lắm bạn má»›i đặt chân lên báºc thang kế tiếp.
Tôi (tác giả) có nghe nói lại nhÆ° thế nà y: Ngà y kia, Mulla NasruÄ‘in muốn há»c bÆ¡i. Ông ta đến gặp ngÆ°á»i huấn luyện viên dáºy bÆ¡i và ngÆ°á»i nà y nói: Hãy Ä‘i vá»›i tôi ra bá» sông táºp bÆ¡i. Không khó đâu, đừng sợ, bá»n trẻ con còn táºp được cÆ¡ mà !
NhÆ°ng tai hại thay, khi Mulla Ä‘i tá»›i gần bá» sông, ông ta trượt té má»™t cú Ä‘au Ä‘iếng vì bá» sông đầy bùn trÆ¡n trợt. Ngã má»™t cú Ä‘iếng hồn, Mulla hoảng kinh bá» chạy, không dám xuống sông nữa. Huấn luyện viên nói: Tại sao ông nhát quá váºy? Ông chạy Ä‘i đâu? Mulla nói: Thôi thôi, trÆ°á»›c hết ông dạy tôi cách bÆ¡i ra là m sao Ä‘i, rồi sau đó tôi sẽ xuống bÆ¡i. Nguy hiểm qúa! Nếu lỡ có chuyện gì xảy ra, ai là ngÆ°á»i chịu trách nhiệm đây? Thôi, để tôi há»c xong phÆ°Æ¡ng pháp bÆ¡i lá»™i đã rồi tôi sẽ xuống nÆ°á»›c!
Ngá»™ nghÄ©nh qúa, phải không? Là m sao bạn có thể há»c bÆ¡i được nếu bạn không chịu xuống nÆ°á»›c? Vì thế, Mulla chẳng bao giá» biết bÆ¡i cả.
Cái nguy hại của lô gÃch là thế đấy.. Lô gÃch hay láºp luáºn trở thà nh má»™t nấm mồ chôn sống tình cảm chân tháºt của con ngÆ°á»i. Nó không thể nà o Ä‘Æ°a ta đến Sá»± Tháºt, đến Chân Lý Giác Ngá»™ được. Nó giết chết sá»± hồn nhiên trong trắng của tâm hồn ta; nó tạo ra những nghi kỵ, do dá»±, lững lá». Còn Tình ThÆ°Æ¡ng trinh nguyên kia dẫn Ä‘Æ°á»ng ta đến Chân NhÆ° Pháºt Tánh. Con ngÆ°á»i của Tình ThÆ°ong quan tâm đến cái gì sẽ xảy ra cho ta, cho chủng tánh của ta, là m sao để hạt giống tình thÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng tâm hồn ta vá» tÆ°Æ¡ng lai rá»™ng mở, vá» phÃa ánh mặt trá»i rá»±c sáng; còn lô gÃch kéo ta vá» vÅ©ng lầy nghi kỵ, băn khoăn. Äó là vì sao các triết gia rất khó gặp Pháºt. Há» quay tìm quá khứ, truy cứu nguyên nhân; nhÆ°ng Pháºt dạy ta hãy an nhiên tỉnh thức trong từng phút giây hiện tại và hÆ°á»›ng bÆ°á»›c tá»›i tÆ°Æ¡ng lai. BÆ°á»›c chân của cả hai có thể giống nhau Ä‘á»u bÆ°á»›c tá»›i, nhÆ°ng hai hÆ°á»›ng khác nhau hoà n toà n. Do đó, khi có triết gia nà o đến thỉnh vấn Pháºt, đó là điá»u đáng ngạc nhiên, cần ghi nhá»›. Vì sao? Vì khi có triết gia nà o tìm tá»›i Pháºt có nghÄ©a là táºn cùng thâm tâm, ông ta đã cảm nháºn sá»± thất bại của triết há»c, sá»± thất bại của lô gÃch. Suốt cả má»™t Ä‘á»i, ông ta đã Ä‘i tìm, đã tranh luáºn, đã hăng say bảo vệ láºp luáºn của mình và tưởng rằng sẽ tìm ra chân lý qua những cuá»™c tranh luáºn bà n cãi đó; nhÆ°ng nay ông ta đã nháºn ra sá»± tháºt, ông ta đã thất vá»ng vì sá»± bất lá»±c của lô gÃch. Chỉ có ngÆ°á»i trong cuá»™c má»›i thấm thÃa cái mùi vị thất bại đắng cay, cái Ä‘au Ä‘á»›n táºn cùng của sá»± bất lá»±c thảm hại đó. Những ngÆ°á»i khác không tà i nà o hiểu nổi đâu. Từ trên cao rÆ¡i xuống thấp, cái tá»± ngã trong ngÆ°á»i triết gia bá»—ng tan biến đâu mất, và vị bác há»c tri thức kia nhÆ° đứa trẻ thÆ¡ chÆ°a biết gì, quì xuống dÆ°á»›i chân Äức Pháºt, xin Ä‘Æ°Æ¡c dạy bảo.
Có hai loại vô minh: má»™t loại là Äịnh tánh Vô Minh, có nghÄ©a là không hiểu biết gì, khó chuyển hóa; còn loại kia là Bất định tánh Vô Minh, có nghÄ©a là tá»± há»c há»i và giác ngá»™ hoặc là nhá» ngÆ°á»i khác khai ngá»™ cho và chuyển hóa vô minh thà nh trà tuệ.
Có má»™t triết gia đến há»i Pháºt...
Và o thá»i Äức Pháºt còn tại thế, có rất nhiá»u triết gia, nhiá»u đạo phái, nhiá»u há»c thuyết. ChÆ°a có má»™t thá»i kỳ nà o lại có qúa nhiá»u triết thuyết ra Ä‘á»i nhÆ° thá»i Äức Pháºt tại thế. Không phải chỉ ở Ấn mà còn trên toà n thế giá»›i. Ở Ấn, có Äức Pháºt, Mahavira, PrabuÄ‘ha Katyayan, Ajit Keshakambal (má»™t đại triết gia), Makkhali Goshal (má»™t nhà trà thức lá»—i lạc), Sanjay Vilethiputta và còn nhiá»u bác há»c nữa ở Bihar. ÄÆ°Æ¡ng thá»i tại Hy Lạp, có Heraclite, Socrates, Plato Aristotle, ba vÄ© nhân sáng tạo ra triết há»c Tây PhÆ°Æ¡ng. Cùng thá»i gian đó, bên Trung Hoa là Khổng Tá», Lão Tá», Trang Tá», Mạnh Tá». Hình nhÆ° đỉnh cao trà tuệ của lòai ngÆ°á»i tụ há»™i cả lại ở phÆ°Æ¡ng Äông.
Äúng ra chỉ có ba ná»n văn hóa lá»›n: má»™t là Trung Hoa, hai là Ấn và ba là Hy Lạp.
Ba ná»n văn hóa đó là chÃnh, ngoà i ra Ä‘á»u là sản phẩm của ba ná»n văn hóa tÆ° tưởng đó.
Xuất xứ của văn hóa Tây PhÆ°Æ¡ng bắt nguồn ở Athens, Hy Lạp. Toà n bá»™ văn minh Trung Hoa, má»™t ná»n văn minh hoà n toà n khác biệt, nổi lên từ tÆ° tưởng đối nghịch giữa Khổng Phu Tá» và Lão Tá»; và nét tinh hoa siêu tuyệt triết há»c và đạo há»c ở Ấn sản sanh ra do Äức Pháºt, Mahavira; và tất cả những bác há»c vÄ© nhân đó Ä‘á»u hiện hữu trong cùng má»™t giai Ä‘oạn lịch sá» nhất định.
Các sá» gia cho rằng Lịch sá» di chuyển theo vòng tròn bánh xe: có những thá»i kỳ kiến thức siêu việt táºn đỉnh cao, có lúc lại bị dìm xuống không ai mÆ¡ mà ng đến. Và dụ nhÆ° ở Ấn, trÆ°á»›c và đương thá»i Äức Pháºt tại thế, có hà ng ngà n, hà ng triệu ngÆ°á»i là triết gia, đạo sÄ©. TÆ° tưởng huyá»n bà siêu hình đạo há»c và đưá»ng lối láºp luáºn triết há»c giao lÆ°u nhau, bao trùm lên toà n xứ Ấn, tạo cho nó thêm vẻ trác tuyệt. Tuy nhiên, đỉnh cao trà tuệ đó gống nhÆ° Kim Tá»± Tháp, đáy thì rá»™ng bằng và chóp thì nhá»n. Có nghiã là dù có hà ng triệu triết gia, đạo sÄ© Ä‘i chăng nữa, ngÆ°á»i đạt đạo cÅ©ng chẳng có bao nhiêu. Thá»i đó, duy chỉ có Äức Pháºt là báºc Äại Giác Ngá»™ và ánh sáng giáo lý của Ngà i còn gieo rắc đến táºn hÆ¡n hai thiên niên ká»· và chắc chắn sẽ còn mãi mãi.
Sá»± giác ngá»™ đạt đạo của Äức Pháºt không ai sánh nổi. NgÆ°á»i Tây PhÆ°Æ¡ng nghÄ© rằng há» là ngÆ°á»i thông thái tuyệt đỉnh, và dụ nhÆ° Sigmund Freud láºp luáºn: "Tôi cho rằng nằm sâu dÆ°á»›i lá»›p tri thức là siêu thức và vô thức." NgÆ°á»i Tây PhÆ°Æ¡ng cho rằng đó là má»™t khám phá tuyệt diệu, má»™t cách mạng lá»›n trong ná»n tÆ° tưởng triết há»c Tây PhÆ°Æ¡ng. NhÆ°ng thá»±c ra, Äức Pháºt đã dạy: "Con ngÆ°á»i có 8 thức — đó là tiá»n ngÅ© thức (mắt, tai, mÅ©i, lưỡi, thân) đệ lục thức (thức thứ 6 là à thức), đệ thất thức (thức thứ 7 là Mạt Na), và đệ bát thức (Tà ng thức); mà sau đó, hai luáºn sÆ° đệ nhất là Ngà i Vô TrÆ°á»›c và Thế Thân đã sáng láºp ra hệ thống Duy Thức há»c vô cùng chặt chẽ và khoa há»c.
"Ngà y kia, có má»™t triết gia đến há»i Pháºt... "
Hãy nhá»› kỹ rằng Äức Pháºt chÃnh là ngÆ°á»i bác bá» lý luáºn trừu tượng, phủ nháºn siêu hình há»c. Ngà i cho rằng tất cả những câu há»i triết há»c Ä‘á»u vô nghÄ©a, Ä‘i tìm cái không tưởng. Bây giỠở phÆ°Æ¡ng Tây, Bertrand Russell, Wittgenstein là ngÆ°á»i phản kháng kịch liệt thuyết siêu hình, trừu tượng. Vì thế, nếu bạn há»i má»™t câu há»i vô nghÄ©a vô lý, má»™t câu há»i triết há»c, Bertrand Russell cÅ©ng sẽ trả lá»i phải không phải, có không có. Song Äức Pháºt thì không trả lá»i. Ngà i im lặng, vì câu há»i vốn đã vô nghÄ©a thì nếu trả lá»i lại cà ng phi lý vô nghÄ©a hÆ¡n. Cách tốt nhất là im lặng. CÅ©ng nhÆ° có ngÆ°á»i thắc mắc "Thế giá»›i nà y bắt nguồn từ đâu, ai sáng tạo ra; hay chết rồi linh hồn còn hay mất; trÆ°á»›c khi có thế giá»›i nà y, vÅ© trụ là gì ra sao v.v... và v.v... " Ä‘á»u là những câu há»i không lợi Ãch thiết thá»±c, Äức Pháºt không nhất thiết phải giải đáp. Ngà i Ä‘Æ¡n giản dạy rằng: "Có 4 chân lý chắc tháºt mà chúng sanh cần hiểu rõ: "đó là Sanh, Lão, Bịnh, Tá», chúng sanh chắc chắn phải trải qua 4 chu kỳ Sanh Lão Bịnh TỠđó và vạn váºt cÅ©ng phải trải qua 4 giai Ä‘oạn Thà nh Trụ Hoại Không." Ngoà i ra, còn có 8 cái khổ căn bản là "Sanh khổ, Lão khổ, Bịnh khổ, Tá» khổ, Cầu Bất Äắc khổ, Oán Tắng Há»™i khổ, Ãi Biệt Ly khổ, NgÅ© Ấm Xà Thịnh khổ... Äó, đó chÃnh là những Ä‘iá»u mà chúng sanh cần phải giải quyết, cần phải Ä‘oạn trừ để được hạnh phúc tháºt sá»±. Tại sao không lo trầm tÆ° mặc tưởng tu táºp quán chiếu vá» những Ä‘á» tà i nà y mà lại vẩn vÆ¡ Ä‘i tìm câu trả lá»i vá» những câu há»i trừu tượng siêu hình nhÆ° Thượng Äế có hay không có? Tạo Hóa là ai? v.v.
"Ngà y kia, có má»™t triết gia đến há»i Pháºt: "Không nói cÅ©ng không phải là không nói, xin Ngà i giảng cho con biết vá» Chân Lý?"
Ông ta há»i má»™t Ä‘iá»u không thể nà o là m được; nhÆ°ng vá»›i má»™t vị Pháºt, má»™t báºc đại giác ngá»™, không có Ä‘iá»u gì mà không thể là m được — và chỉ có Pháºt má»›i là m được cái không thể là m. Cái không thể sẽ biến thà nh có thể. Ở đây, tất cả qui luáºt bình thÆ°á»ng của thế gian Ä‘á»u bị bẻ gãy.
Câu há»i "Không nói cÅ©ng không phải là không nói" đã được nêu lên nhiá»u lần rồi, không phải đây là lần đầu. TrÆ°á»›c ông triết gia nà y cÅ©ng đã có hà ng ngà n triết gia há»c giả khác đến tham vấn Pháºt. Tuy nhiên, Äức Pháºt không nhất thiết chỉ có má»™t câu trả lá»i. Ngà i không có câu trả lá»i nhất định. Tùy theo căn cÆ¡ trình Ä‘á»™, tình huống, thá»i gian... mà Äức Pháºt tùy duyên uyển chuyển trả lá»i hay không.
XÆ°a kia, có ngÆ°á»i há»i Pháºt: "Không nói cÅ©ng không phải là không nói, Pháºt cho con biết gì vá» chân lý?" Äức Pháºt trả lá»i: "Nếu ông há»i tôi nhÆ°ng không nói cÅ©ng không phải là không nói, tôi sẽ trả lá»i cho ông. Nếu ông không là m được nhÆ° thế, ông còn đòi há»i mong cầu gì nữa? Váºy, hãy thá»±c hà nh Ä‘i! Hãy sẵn sà ng câu nói nhÆ°ng không phải là câu nói rồi hãy tá»›i đây!"
NhÆ°ng đối vá»›i ông triết gia nà y, Äức Pháºt không trả lá»i nhÆ° váºy; vì tÆ° chất ông triết gia nà y khác vá»›i ngÆ°á»i kia. CÅ©ng cùng má»™t câu há»i nhÆ°ng tÆ° chất hai ngÆ°á»i hoà n toà n khác nhau. NgÆ°á»i trÆ°á»›c há»i Pháºt và đặt nặng trên cÆ¡ sở ngôn từ chữ nghÄ©a chứ không mà ng đến chân lý; ngÆ°á»i đó còn mang nặng hà nh trang phân tÃch lý luáºn trên vai, chỉ muốn thá»a mãn tri thức cạn cợt bá» mặt của mình; còn ông triết gia nà y, câu há»i của ông chứa Ä‘á»±ng tổng thể con ngÆ°á»i ông và niá»m khao khát tìm chân lý giải thoát. Câu há»i Ä‘Æ°a ra cho có lệ, ông triết gia muốn Ä‘Ã o sâu và o cái tiá»m ẩn bên trong sức sống muôn loà i, chứ không cần định danh những chữ nghÄ©a chết cứng khô cằn kia.
Câu há»i "Không nói cÅ©ng không phải là không nói" là má»™t câu há»i vô cùng hà m xúc. "Không nói" thì quả là dá»… dà ng rồi, ta chỉ cần im lặng. NhÆ°ng "không phải là không nói" thì tháºt khó lòng. Im lặng cÅ©ng không phải là im lặng thì thế nà o đây?
Äó chÃnh là sá»± Im Lặng Tuyệt Äối của Äức Pháºt!
Có hai loại im lặng: "Khi ta im lặng không thốt lên má»™t âm thanh nà o cả, đó chÃnh là sá»± im lặng ká»m hãm, miá»…n cưỡng. Ta đè nén nó, không cho nó phát ra âm thanh nà o mà thôi. Miệng ta không mở ra, môi ta không mấp máy, cổ há»ng ta không phát ra âm thanh, lưỡi không báºt ra tiếng, nhÆ°ng sá»± thá»±c trong tâm ta, trong đầu óc ta, chữ nghÄ©a quay cuồng, âm thanh nhẩy múa. Ta chỉ ká»m hãm đè nén ngôn từ không cho nó phát ra tiếng. Äó là loại im lặng bá» mặt, loại sóng ngầm dÆ°á»›i mặt đại dÆ°Æ¡ng phẳng lặng.
Loại im lặng thứ hai là không có ngôn từ ngoà i và trong, không âm thanh, sững sá», chết đứng, bất Ä‘á»™ng, không lóe lên má»™t tia chá»›p nà o. Loại im lặng thứ hai nà y là loại im lặng phản ứng trong trÆ°á»ng hợp nguy hiểm chết ngÆ°á»i, bất ngá», vượt sức chiu. Ä‘á»±ng, thà nh ra không kịp phản ứng. Tất cả cÆ¡ quan đầu não trong má»™t tÃch tắc ngÆ°ng hoạt Ä‘á»™ng. NhÆ°ng đó cÅ©ng không phải là sá»± im lặng của Äức Pháºt. Sá»± im lặng của Äức Pháºt là loại thứ ba, hay nói đúng hÆ¡n là không thuá»™c loại nà o cả, siêu việt ra ngoà i sá»± xếp hạng tầm thÆ°á»ng của thế tục.
Im Lặng của Äức Pháºt là Vô Ngôn, bặt dứt khái niệm ngôn từ, xóa sạch dấu vết vá»ng tưởng, loạn niệm. Sá»± Im Lặng nà y không cần sá» dụng má»™t chút áp lá»±c nà o để ká»m hãm đè nén, cÅ©ng không bị sức ép mãnh liệt nà o từ ngoà i Ä‘Æ°a và o. Im Lặng là im lặng, Ä‘Æ¡n giản váºy thôi. Sá»± Im Lặng nà y là Trung Äạo; không ở cá»±c Ä‘oan nà y là nói, cÅ©ng không ở cá»±c Ä‘oan kia là không nói. Sá»± Im Lặng của Äức Pháºt ở giữa, không chống phá, không gượng ép bên nà o cả. Bình thản, thong dong, tá»± tại, an nhiên, đến đến Ä‘i Ä‘i. Äó là con Ä‘Æ°á»ng NhÆ° Lai, hạnh NhÆ° Lai, im lặng NhÆ° Lai.
Và dụ thêm thế nà y cho bạn dá»… hiểu, khi bạn tá»a thiá»n, bạn cần yên lặng — nhÆ°ng con bạn Ä‘ang nô đùa, cÆ°á»i khúc khÃch, xe hÆ¡i chạy ngoà i Ä‘Æ°á»ng, có ai đó bóp còi inh á»i v.v... Bạn cố im lặng táºp trung nhÆ°ng tiếng Ä‘á»™ng huyên náo đó vẫn lá»t và o tai khiến bạn bá»±c bá»™i khó chịu. Äó, sá»± im lặng bá» mặt luôn luôn gặp luồng đối kháng mãnh liệt trog tâm. Vì sao? Vì tá»± ngã của bạn vẫn có mặt 24 trên 24. Còn im lặng của Äức Pháºt là sá»± vắng bóng Tá»± Ngã. Tiếng trẻ con, tiếng Ä‘á»™ng cÆ¡, tiếng còi, tiếng nÆ°á»›c v.v... vẫn có đó nhÆ°ng không tác Ä‘á»™ng ảnh hưởng gì. Ta vẫn là ta, âm thanh là âm thanh.
"Nhạn độ hà n đà m,
Nhạn qúa, nhi đà m vô lưu ảnh,
Phong lai sơ trúc,
Phong khứ, nhi trúc bất lưu thinh."
(Bóng nhạn qua sông,
Nhạn bay đi, nước không giữ lại gì,
Gió thổi qua rừng trúc,
Gió vèo qua, trúc chẳng lưu lại chút âm thanh.)
Con chim én bay qua dòng sông, nó không cố tình phản chiếu bóng nó xuống mặt nÆ°á»›c; và dòng sông cÅ©ng không cố ý lÆ°u giữ lại bóng nó. Gió thổi qua rừng trúc, gió bay vèo qua, trúc chẳng cố tâm giữ lại chút gió thoảng nà o. Äấy, má»™t khi tá»± ngã vắng bóng, tất cả chỉ là "Không". Không trong Có, Có trong Không!
"Äức Pháºt im lặng — và ngÆ°á»i triết gia cúi đầu đảnh lá»… chân Pháºt, bạch rằng: "Bạch Äức Thế Tôn, vá»›i đại bi đại trà của Ngà i, con đã quét sạch vô minh và bÆ°á»›c và o chánh đạo."
Chuyện gì đã xảy ra váºy? Tại sao ông ta đảnh lá»… Pháºt?
Äức Pháºt im lặng. Triết gia cÅ©ng im lặng. Dòng tÆ° tưởng của cả hai Ä‘á»u bặt dứt. Tá»± ngã cả hai Ä‘á»u mất dấu. Pháºt ở trong triết giạ. Triết gia ở trong Pháºt. Cả hai hoà hợp nhau, tấu lên bản nhạc "Chân NhÆ°" bất tuyệt. Má»™t mà hai, hai mà má»™t. Má»™t là tất cả, tất cả là má»™t. Tiểu ngã hoà trong đại ngã. Äại ngã chan hoà lên vạn váºt. Ta là vÅ© trụ. VÅ© trụ là tạ Ngay lúc đó, phép lạ xảy ra, bà máºt của NhÆ° Lai khai mở. Thá»±c ra, cánh cá»a Chân Lý nhiệm mầu vẫn luôn mở rá»™ng cho ngÆ°á»i hữu duyên, giống nhÆ° cánh hoa kia khai nhụy lúc ná»a đêm. Không má»™t ai hay biết. Cánh cá»a, nụ hoa khai mở trong Im Lặng Tuyệt Äối. Nếu bạn đầy đủ kiên nhẫn chỠđợi, nụ hoa kia sẽ chia xẻ hÆ°Æ¡ng thÆ¡m Æ°á»›p xông lên bạn, má»i đón bạn. Äóa hồng Pháºt tánh nở trong bạn rồi đó!
Ông triết gia ra vá» rồi, ngà i A Nan bèn bạch Pháºt:
"Bạch Äức Thế Tôn, triết nhân kia đã đạt tá»›i những cảnh giá»›i nà o?"
Có đúng không, A Nan, thị giả của Pháºt, báºc Ä‘a văn đệ nhứt, lại không hiểu tại sao triết gia kia đãnh lá»… Pháºt và tán thán Ngà i, dù Pháºt không thốt lên lá»i nà o sao? A Nan không hiểu tháºt sao? Phải, ngà i A Nan không thể hiểu vì ông là ngÆ°á»i chạy theo chữ nghÄ©a ngôn từ. NhÆ° cái máy thâu băng, Pháºt nói ra lá»i nà o là ông Ä‘á»u thâu lại hết không sót má»™t chữ. Äức Pháºt nháºp diệt, A Nan trùng tuyên lại lá»i Pháºt dạy suốt 50 năm — hà ng ngà n trang lá bối được ghi chép, hà ng triệu triệu chữ được trùng tuyên lại không sÆ¡ sót. A Nan là ngÆ°á»i có công đức nhất trong công cuá»™c kết táºp lại tam tạng kinh Ä‘iển — nhÆ°ng A Nan vẫn thiếu sót má»™t cái gì. Äó là sá»± tu chứng, sá»± thể nháºp.
Suốt 25 năm hầu Pháºt, A Nan chỉ lo khai triển tri thức, chạy theo chữ nghÄ©a mà quên bẵng Ä‘i vun bồi hạt giống giác ngá»™. Thế cho nên A Nan đã bị ngà i Ma Ha Ca Diếp quở trách: "Phải thể hiện tu chứng rồi má»›i cho tham dá»± Äại Há»™i Kết Táºp Kinh Äiển." Thá»±c ra, đó chỉ là sá»± thị hiện, má»™t và dụ Ä‘iển hình cho ngÆ°á»i Ä‘á»i nay chúng ta, đừng nên mù quáng rong tìm chữ nghÄ©a, Ä‘uổi bắt tri thức; vì tri thức là đầu mối của nghi kỵ, phân biệt, do dá»± v.v. Pháºt đã dạy trong tám cái nạn khó gặp được Pháºt, Pháp, Tăng thì Tri thức là má»™t (bác văn tất nan thị đạo). Thông thái qúa khó gặp Pháºt, tri thức phân biệt đó là hà ng rà o ngăn trở con ngÆ°á»i tiến và o mảnh đất tâm linh, là váºt chắn cá»a chân lý, là cây song gà i khóa giải thoát. Cái há»c thức thế gian đó chỉ giá»›i hạn sức thăng hóa của tâm thần và giúp tá»± ngã của bạn thêm bà nh trÆ°á»›ng nguy hại. Tâm nguyện của Pháºt là giúp chúng sanh tá»± thể nghiệm, tá»± chứng, tá»± mình là tia đạo nhãn phóng và o thá»±c tại, thay vì bà n suông vá» phÆ°Æ¡ng pháp hoặc đùa vá»›i khái niệm. Pháºt ghét má»i trò triết lý ấy mà Ngà i gá»i là kiến chấp hoặc ngôn thuyết, vì chúng không Ä‘Æ°a chúng ta vỠđâu hết, mà cÅ©ng không Ä‘em đến kết quả thá»±c tiá»…n nà o cho sinh hoạt tâm linh ( Thiá»n Luáºn cuả Dr. Suzuki). Tuy nhiên, bạn cÅ©ng đừng hiểu lầm lá»i Pháºt nói rồi lại đâm ra lÆ°á»i biếng hoặc chấp không và buông bá» không tu há»c gì cả. Pháºt dạy là "đừng để bị dÃnh mắc, đừng để bị vÆ°á»›ng kẹt và o tri thức, trở thà nh nô lệ cho khái niệm ngôn từ, chứ không phải nói là buông bá» tất cả, chấp không có gì hết, không cần gì hết." Có Không, Không Có — Sắc tức thị Không, Không tức thị Sắc, đó má»›i đúng là chân tinh thần của ngÆ°á»i há»c Pháºt. (Ấy ấy, chá»› hiểu lầm nhé; đây là nói tá»›i hạng Ä‘a văn đạt thông nghÄ©a lý, còn hạng phà m tăng và chân tục nhÆ° chúng ta đây thì phải y theo căn bản, nÆ°Æ¡ng theo giáo lý mà tu táºp hà nh trì, giữ giá»›i, tri túc thiểu dục, sống đúng chánh pháp, phạm hạnh thanh cao trÆ°á»›c đã; chứ đừng lòe ngÆ°á»i bịp mình mà "Sắc tức thị Không, Không tức thị Sắc" rồi tha hồ lợi dụng thiên hạ. Bịnh nà y khó chữa lắm đó nghen!)
Tri thức phân biệt, triết há»c luáºn lý đã che má» A Nan, đã che má» chúng ta.
Tôi (tác giả) đã thấy rất nhiá»u ngÆ°á»i ghi chép khi tôi giảng. Tôi nói và há» ghi chép. Há» ngồi trÆ°á»›c mặt tôi nhÆ°ng tâm hồn há» ruá»—i rong theo má»› ngôn từ tôi nói. Há» hụt mất tôi rồi; khi há» ghi chép được Ä‘oạn nà y thì Ä‘oạn kia đã mất. Vá» nhà , há» Ä‘á»c lại và cố tìm hiểu ý nghÄ©a câu văn, ngôn ngữ — nhÆ°ng chỉ là má»™t má»› chữ lòng thòng há»—n Ä‘á»™n. CÅ©ng nhÆ° có nhiá»u ngÆ°á»i du lịch Hy Mã Lạp SÆ¡n; đến nÆ¡i, há» vá»™i và ng lấy máy quay phim, máy chụp hình ra quay chụp đủ kiểu, đủ cảnh, má»i nÆ¡i má»i góc... Núi Hy Mã Lạp SÆ¡n hùng vÄ© sừng sững ở đó, nhÆ°ng há» có thấy gì đâu, chỉ có máy ảnh thấy mà thôi. Rồi vá» nhà , há» lôi album ra và ngắm nghÃa trầm trồ. Cái Tháºt đã bị gạt bá» qua má»™t bên và thiên hạ ngắm nhìn bản sao của nó. Nếu chỉ ngắm Hy Mã Lạp SÆ¡n qua hình ảnh thì cần gì phải Ä‘i đến táºn nÆ¡i? Những nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp không giá»i hÆ¡n bạn à ? Những bức ảnh há» chụp không nhÆ° tháºt à ? Váºy bạn chỉ cần bá» ra và i đồng là có ngay bức ảnh Hy Mã Lạp SÆ¡n, tá»™i gì tốn bao nhiêu tiá»n Ä‘i đến táºn nÆ¡i để chụp hình? Bạn có thấy là bạn đã bá» quên cái Tháºt để chạy theo cái giả không?
Hãy lắng nghe những gì tôi nói. Äừng ghi chép. Äừng thâu băng. Không cần thiết đâu, và rồi cÅ©ng quăng Ä‘i những gì tôi nói. Nếu bạn hiểu thá»±c sá»± những gì tôi nói, thì không cần ghi chép, những lá»i nói của tôi nói cÅ©ng theo bạn nhÆ° mùi hÆ°Æ¡ng. Không cần nhá»›, không cần vác ngôn từ chữ nghÄ©a trên vai, nó đã là má»™t phần trong cÆ¡ thể bạn, nó là má»™t phần của con ngÆ°á»i bạn rồi!
Ông triết gia kia đến thỉnh vấn Pháºt vá»›i tâm trạng khát khao cầu tìm chân lý. Ông ta đã Ä‘eo gông cùm chữ nghÄ©a suốt bao năm và không phút giây nà o được Tá»± Do thá»±c sá»± cả. Cái danh tiếng là má»™t nhà bác há»c thông thái tá»± lâu đã giam hãm ông ta trong ngục tù khái niệm và ngôn thuyết, và giỠđây ông ta muốn tá»± do, muốn trở vá», muốn tìm lại chÃnh con ngÆ°á»i tháºt của mình.
Äức Pháºt im lặng, nhìn ông ta vá»›i đôi mắt trà n đầy từ bị Tình ThÆ°Æ¡ng cá»±c thuần của Ngà i chan hòa lên ông ta, chan hòa lên vạn váºt sanh linh. Triết nhân kia ngẩng đầu lên nhắm mắt táºn hưởng dòng suối Tình ThÆ°Æ¡ng ngá»t ngà o Ä‘ang thấm dần trên từng thá»› thịt là n da, và ông ta cÅ©ng im lặng. Ông ta đã thấm, đã hiểu, đã nháºn và đang cất bÆ°á»›c trở vá» chốn cÅ© xa xÆ°a, nÆ¡i thanh bình hạnh phúc.
NhÆ°ng A Nan (hay chúng ta) vẫn chẳng lãnh há»™i được gì. Tại sao Pháºt không nói lá»i gì mà ông triết gia kia lại ngá»™ đạo? Sá»± Im Lặng đó có tÃnh chất quyá»n năng gì, nhiệm mầu thế nà o khiến con ngÆ°á»i Ä‘a văn thông thái kia quay ngược bÆ°á»›c trở vá»? A Nan bèn bạch Pháºt — và câu trả lá»i của Pháºt má»›i thâm thúy hà m xúc là m sao!
"Con chiến mã phi nhanh ngay dÆ°á»›i bóng ngá»n roi da!"
Trên Ä‘á»i nà y có 3 loại ngá»±a: loại thứ nhất rất cứng đầu cứng cổ, trừ phi bạn phải đánh nó, thúc nó thì nó má»›i chiu. chạy, còn không thì cứ ù lì ra đó. Bạn quất nó má»™t roi, nó Ä‘i má»™t bÆ°á»›c, quất hai roi nó Ä‘i hai bÆ°á»›c, ngừng tay quất là ngừng bÆ°á»›c. Gặp nhằm loại ngá»±a nà y thì bạn rất phiá»n não, mệt nhá»c, tốn công sức dạy dá»— rất nhiá»u.
Loại ngá»±a thứ hai không cần phải quất nhÆ°ng phải Ä‘e dá»a nạt ná»™ thì má»›i chiu. cất bÆ°á»›c.
Còn loại thứ ba thì không cần phải dùng roi quất, cÅ©ng không cần phải nạt ná»™ Ä‘e dá»a gì cả, chỉ thấy bóng ngá»n roi thì nó đã cất vó phi nhanh rồi.
Bạn có hiểu ẩn dụ nà y không? Nếu chÆ°a thì bạn cố gắng suy nghÄ© và đá»c cho kỹ Ä‘i nhé!
Äức Pháºt không là m gì hết, không nói gì hết. Äức Pháºt chỉ im lặng từ hòa — và trong sá»± Im Lặng tá»™t cùng, bức mà n vô minh đã vén mở. Con chiến mã triết gia kia đã phi và o Tâm Cảnh. Triết nhân đã "trở vá» quê nhà và lặng lẽ nghỉ ngÆ¡i."
Trở vá» là trở vá» vá»›i trá»i đất, vá»›i muôn sinh, vá»›i nguồn sống vô táºn ở trong ta và ở ngòai ta, trở vỠđể nhÆ° má»i ngÆ°á»i "thấy núi là núi, thấy sông là sông"; để sống giản dị vá»›i đất trá»i bao la muôn thuở mà vì vô minh nên ta đã lầm Ä‘Æ°á»ng lạc lối, đã lãng quên bao tháng ngà y và sÆ° tá»± do tuyệt đối mà ta nhiệt thà nh tìm kiếm vẫn có đó tá»± bao giá». (chua thêm của ngÆ°á»i dịch: Thi hà o Tô Äông Pha, má»™t quan đại phu Ä‘á»i nhà Tống, diá»…n đạt ý nghÄ©a ấy bằng mấy vần thÆ¡ sau:
" Lô sÆ¡n yên tá»a Chiết giang triá»u
Vị đáo sanh bình háºn bất tiêu
Äáo đắc hoà n lai vô biệt sÆ°.
Lô sÆ¡n yên tá»a Chiết giang triá»u "
"Khói ngút non Lô sóng Chiết giang
Khi chÆ°a đến được háºn muôn ngà n
Äến rồi hóa vẫn không gì khác
Khói ngút non Lô sóng Chiết giang "
Ngà y kia có ông đạo há»i Thiá»n SÆ° Mục Châu, má»™t cao tăng ở háºu bán thế ká»· thứ 9:
"Suốt ngà y mặc áo ăn cÆ¡m, là m sao khá»i mặc áo ăn cÆ¡m?" SÆ° đáp: "Mặc áo, ăn cÆ¡m" Thầy kia trả lá»i không hiểu. SÆ° đáp: "Không hiểu thì mặc áo ăn cÆ¡m."
Thiá»n luôn luôn tiếp xá» vá»›i những cái cụ thể nhÆ° váºy, không thÃch suy luáºn mÆ¡ hồ. Chúng ta Ä‘á»u là hữu hạn hết, ta không thể nà o sống ngoà i không gian; bởi lẽ chúng ta sanh ra từ trái đất nên không thể đạt tá»›i cái vô hạn. Là m sao thoát ngoà i những giá»›i hạn của cuá»™c sống? Có lẽ đó là ý nghÄ© của ông đạo trong câu há»i đầu đối lại. SÆ° Mục Châu đáp: "Giải thoát phải tìm ngay trong cái hữu hạn; không đâu có cái vô hạn ngoà i những sá»± váºt hữu hạn của thế gian; ông Ä‘i tìm cái vô hạn nà o khác tức ông cắt đứt vá»›i thế gian tÆ°Æ¡ng đối nà y, nhÆ° thế khác nà o ông tá»± hủy ông. Ông không muốn có được sá»± giải thoát trả giá bằng cuá»™c sống thÆ°á»ng tục nà y. Váºy, thà là cứ bình thÆ°á»ng mà ăn và uống, và tìm giải thoát ngay trong cảnh bình thÆ°á»ng ấy.)
Từ Ä‘á»i thuở nà o, con ngÆ°á»i vốn là thanh tịnh, vốn là không, nên Pháºt dạy trở vỠđể mà nháºp cuá»™c.
Nháºp cuá»™c là nháºp và o cái tráºt tá»± tá»± nhiên, không thỉ không chung của trá»i đất.
Trong tráºt tá»± ấy, chúng sanh là má»™t pháp vô tâm nên vô sá»±. Viên sá»i bên Ä‘Æ°á»ng là má»™t pháp vô sá»± nên vô vị Muôn pháp Ä‘á»u vô vi mà bình đẳng nhau trong Pháp giá»›i vô ngại: nÆ°á»›c chảy, hoa trôi, trăng lên, gió mát. Muôn váºt Ä‘á»u vô ngại nên tá»± tại, không phải tá»± tại ở Niết Bà n, không phải tá»± tại trong phiá»n não mà tá»± tại trong Không. Trong trạng thái Không ấy, những danh từ phà m thánh, phải trái, tỉnh mê, Ä‘á»u mất nghÄ©a, tất cả Ä‘á»u là đại đồng, ứng hóa từ má»™t giác tánh, nên
Nhứt thiết không Niết Bà n
Không có Niết Bà n Pháºt
Không có Pháºt Niết Bà n.
TẤT CẢ là MỘT, MỘT là TẤT CẢ.
Trăng Lăng Già tá»a sáng trên đỉnh Linh Thứu SÆ¡n!
|
|
|
| |