Chuyện xứ Lang Biang là má»™t bá»™ truyện dà i gồm 4 phần (phát hà nh 28 táºp) của nhà văn viết cho thiếu nhi nổi tiếng Nguyá»…n Nháºt Ãnh, được xuất bản những táºp đầu tiên và o năm 2004 và kết thúc và o tháng 8 năm 2006. Câu chuyện kể vá» chuyến phiêu lÆ°u kỳ thú của hai nhân váºt chÃnh Nguyên và Kăply bị lạc và o xứ phù thủy Lang Biang và tình cá» trở thà nh hai "Chiến binh giữ Ä‘á»n" có nhiệm vụ tiêu diệt phe Hắc Ãm. Tuy được đặt và o bối cảnh là thế giá»›i phù thủy đầy huyá»n bà nhÆ°ng tên của các nhân váºt lại mang Ä‘áºm mà u sắc Tây Nguyên. Äược coi là Harry Potter của Việt Nam, bá»™ truyện ra Ä‘á»i đã nháºn được sá»± đón nháºn nồng nhiệt từ phÃa Ä‘á»™c giả
Các táºp truyện
Truyện được phát hà nh thà nh 28 táºp nhá» cỡ 10,5 x 17cm, được chia thà nh 4 táºp lá»›n:
* Táºp 1: Pho tượng của Baltalon (5 quyển)
* Táºp 2: Biến cố ở trÆ°á»ng Äămri (7 quyển)
* Táºp 3: Chủ nhân núi LÆ°ng Chừng (8 quyển)
* Táºp 4: Báu váºt ở lâu Ä‘Ã i K'Rahlan (8 quyển)
Ná»™i dung
Cảnh báo: Phần sau đây có thể cho bạn biết trước nội dung của tác phẩm.
Pho tượng của Baltalon
Nguyên và Kăply là hai đứa trẻ ở là ng Ke, bị bắt cóc và o xứ Lang Biang - thế giá»›i phù thủy. DÆ°á»›i lốt của K'Brăk và K'Brết, cả hai trở thà nh tiểu chủ nhân bất đắc dÄ© của lâu Ä‘Ã i K'Rahlan, kết bạn vá»›i Êmê, K'Tub, Suku và Păng Ting - những đứa trẻ cùng lứa. Là kẻ tá» thù của lâu Ä‘Ã i K'Rahlan, sứ giả thứ ba của trùm Hắc Ãm là Baltalon đã sai con chim cắt Boumboum gá»i đến K'Brăk (tức Nguyên) má»™t pho tượng tạc chÃnh hình K'Brăk. Theo thông lệ, bất cứ ai nháºn được pho tượng của chÃnh mình do Baltalon gá»i tá»›i, ngÆ°á»i đó coi nhÆ° đã lãnh án tá» hình. Äúng 30 ngà y sau khi gá»i Ä‘i pho tượng, Baltalon sẽ tìm đến nạn nhân để lấy mạng, vì váºy hắn được mệnh danh là "Sát thủ ngà y thứ 30". Không ngỠđến ngà y định mệnh đó, Baltalon lại tiêu tùng bởi má»™t nguyên nhân hoà n toà n bất ngá»: nhầm tay trái vá»›i tay phải. NhÆ°ng trùm Hắc Ãm không chỉ có má»™t tên sứ giả. Cùng lúc đó, Nguyên và Kăply phải đến há»c trÆ°á»ng Äà o tạo Tà i năng Äămri, ngôi trÆ°á»ng phù thủy lá»›n nhất của xứ Lang Biang, trong lốt K'Brăk và K'Brết. Từ đây má»i chuyện má»›i thá»±c sá»± bắt đầu vá»›i má»™t âm mÆ°u má»›i...
Biến cố ở trÆ°á»ng Äămri
Buriam, sứ giả thứ tÆ° của trùm Bastu, bị phát hiện chÃnh là vị giáo sÆ° khả ái Hailixiro và sau đó đã bị bắt. Suốt má»™t thá»i gian dà i hắn đã bắt cóc con trai của cô Kemli Trinh, giáo viên trÆ°á»ng Äămri, rồi dùng thuáºt Quá»· má»™ng để sai khiến cô là m việc cho hắn. Thầy N'Trang Long, hiệu trưởng, phải nhá» cặp ma nhoc song sinh Pôcô - Pôca má»›i bắt được Buriam. NhÆ°ng đứa con của cô Kemli Trinh lại bị Buriak dùng bùa Ngốc là m cho tÆ°ng tá»ng. Nguyên và Kăply được thầy N'Trang Long giao nhiệm đến núi LÆ°ng Chừng để hái táo và ng, má»™t việc xÆ°a nay chÆ°a ai từng là m được ngoại trừ Äại tiên ông Mackeno, ngÆ°á»i đứng đầu Tam Tiên.
Chủ nhân núi Lưng Chừng
Sau khi ăn quả táo và ng ở núi LÆ°ng Chừng, Nguyên và Kăply đã chÃnh thức trở thà nh "Chiến binh giữ Ä‘á»n" (CBGD) - trình Ä‘á»™ pháp thuáºt ngang ngá»a vá»›i các siêu phù thủy hạng nhất ở xứ Lang Biang. Cùng lúc đó, nhiá»u bà máºt Ä‘á»±oc vén mà n: trùm Bastu lâu nay chÃnh là Ka Ming, còn sứ giả Badd là do Thủ lÄ©nh phe Ãnh Sáng giả trang. Và giáo sÆ° nhóc tì Akô Nô chÃnh là phân ná»a (mặt tốt) của Chủ nhân núi LÆ°ng Chừng (CNNLC), còn ná»a kà (mặt xấu) là lão Ôkô Na Ä‘á»™c ác tác oai tác quái. Hiệu trưởng N'Trang Long đã tiết lá»™ cho bá»n trẻ biết nguyên nhân sau xa của bi kịch nà y chÃnh là do cuá»™c gặp gỡ giữa CNNLC và Äại phù thủy Păng Sur, má»™t nhân váºt trong Tam Tiên. Sứ mạng của CBGD vần chÆ°a tiến triển gì nhiá»u. Vợ chồng K'Rahlan và Ka Ming tạm thá»i chÆ°a lá»™ mặt để còn thá»±c hiện nhiệm vụ ngăn chặn sá»± quay lại của trùm Bastu.
Báu váºt ở lâu Ä‘Ã i K'Rahlan
Phần kết của series chuyện vá»›i rất nhiá»u nút thắt được mở ra. Trùm Bastu chÃnh là Pô Palay Tà n phế, tên trùm Hắc Ãm được cho rằng là đã chết cách đây 300 năm dÆ°á»›i tay của Äại tiên ông Mackeno (chÃnh là thầy N'Trang Long), anh trai của hắn. Ông K'Tul, má»™t nhân váºt bà hiểm, cha của K'Tub, lại là tay sai của Bastu. Bastu đã luyện được thần chú "Cá»±c lạc tiêu diêu", má»™t loại thần chú có sức mạnh vô địch. Báu váºt lâu Ä‘Ã i K'Rahlan, má»™t thứ bị các phe phái tranh nhau tìm kiếm vì cho rằng đó là câu Thần chú Kim CÆ°Æ¡ng số 7, tháºt ra chỉ là má»™t chiếc há»™p đặc ruá»™t được Tam Tiên dùng để đánh lừa Pô Palay. Uy lá»±c của câu thần chú "Cá»±c lạc tiêu diêu" mạnh đến ná»—i ngay cả Tam Tiên cÅ©ng không thể đối phó. ChÃnh lúc đó, Kăply vá»›i con chim thần há»™ mệnh Garuda đã đánh bại Bastu. kết thúc truyện, Kăply và Nguyên được Ä‘Æ°a vá» là ng Ke, không rõ có gặp lại bạn bè ở xứ Lang Biang nữa không.
Hết phần cho biết trước nội dung.
Các nhân váºt
Nhân váºt chÃnh
Nguyên: Nhân váºt chÃnh, đầu óc rất thông minh sáng suốt, ra dáng đại ca. Sống ở là ng Ke cùng Kắply. Sống dÆ°á»›i lốt của K'Brắc ở xứ Lang Biang.
Kăply: Thấp hÆ¡n Nguyên má»™t cái đầu, Nguyên và Kăply là bạn rất thân vá»›i nhau. ThÆ°á»ng bị Nguyên cho là đầu gạch, mến Mua ở xứ Lang Biang. Sống dÆ°á»›i lốt K'Brết ở xứ Lang Biang.
Thầy Râu Bạc: Thầy giáo ở là ng Ke. Thá»±c ra là pháp sÆ° K'SrêgÆ¡l, cha của K'Brêt, bị phe Hắc Ãm truy Ä‘uổi phải trốn vá» là ng Ke ở thế giá»›i thứ ba, ông cÅ©ng biến khá»i là ng cuối truyện cùng vá»›i K'Brăk và K'Brêt.
K'Brắc và K'Brết: Hai đứa nhá» nà y ở xứ Lang Biang. Pháp thuáºt giá»i giang. NgÆ°á»i đã bắt cóc Nguyên và Kắply đến má»™t nÆ¡i khác để thay thế mình. Hai nhân váºt nà y chỉ xuất hiện chút xÃu.
K'Tul: Ông pháp sÆ° có vẻ nghiêm nghị. Là ngÆ°á»i quản gia lâu Ä‘á»i nhất sống ở lâu Ä‘Ã i K'Rahlan. Kắply rất sợ ông nà y. Ông K'tul có vẻ quan tâm cho Nguyên và Kắply nhÆ°ng ổng lại chÃnh là tay sai của trùm Bastu.
K'Tub: Con trai của pháp sÆ° K'tul. Rất thÆ°Æ¡ng yêu hai anh K'Brắc và K'Brết. TÃnh tình dá»… thÆ°Æ¡ng, có má»™t ngÆ°á»i bạn thân là Suku.
Äam Pao và ChÆ¡ Leng: Hai đứa giúp việc nhà cho lâu Ä‘Ã i K'Rahlan. Lúc nà o cÅ©ng im ru bà rù. Hai đứa nhóc nà y lại chÃnh là mấy ông bà cụ là ng Ke bị Ka Ming phù phép thanh trẻ con.
Êmê: Là con gái rất dá»… thÆ°Æ¡ng. ThÃch K'Brắc.
Êmô: Mẹ của Emê.
Suku: Là cháu của Äại tiên ông Pi Năng Súp, bị ông nhốt và o thÆ° viện không cho Ä‘i há»c. Suku đã nhồi hà ng vạn cuốn sách và o đầu. Là má»™t ngÆ°á»i uyên bác. Bá»n trẻ lâu Ä‘Ã i K'rahlan hay gá»i nó là "Suku biết tuốt".
Păng Tin: Là con gái, có mốt ăn mặc kiểu ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng: tóc Ä‘en, quần jean trong khi những đứa trẻ ở Lang Biang Ä‘á»u là tóc xanh lá cây hay và ng, và áo dà i thụng. Có thân quen vá»›i Tam Phù Thuá»·. Lúc nà o cÅ©ng nghÄ© đến tiá»n.
Thầy Hailixiro: Là má»™t ông thầy béo tròn mÅ©m mÄ©m. Ông nà y tá» ra rất hiá»n từ và nhân nhượng, nhÆ°ng tháºt ra ông chÃnh là xứ giả của trùm Bastu - Buriam.
Buriăk: Là ngÆ°á»i đã gieo lá»i nguyá»n tan xác cho hai anh em K'Brắc và K'Brết. Sứ giả của trùm Bastu.
Baltalon: Sứ giả thứ ba của trùm Bastu, đã gởi pho tượng báo tỠđến cho K'Brắc kèm theo đó là những con số ghi thá»i gian nạn nhân còn sống. Vì má»™t chi tiết nhá» nên ông ta không thể giết chết K'Brắc và khi không giết Ä‘c nạn nhân, ổng đã bị chết dÆ°á»›i lá»i nguyá»n của chÃnh mình.
Haifai: Là hai ngÆ°á»i trong má»™t cÆ¡ thể. Hai vợ chồng Krazanh không hiểu sao lại bị nháºp chung nhÆ° váºy. Thỉnh thoảng hầy lại phát ra cái giá»ng eo éo - đó là giá»ng vợ của thầy - bà Kim.
Steng: Má»™t đứa mặt đầy mụn. Có ý muốn rất Ä‘á»™c địa là ước cho cả trÆ°á»ng Äămri chết hết Ä‘i. Hay bám nhằng nhẵng theo Nguyên và Kắply để buông ra những lá»i lẽ khó chịu. Cả trÆ°á»ng rất ghét tên nà y.
Tam:Bị má»i ngÆ°á»i gá»i là quái nhân Tam. Thầy Haifai và đa số há» sinh rất ghét đứa nà y Trong mấy táºp đầu, Tam bị lầm là quái nhân (thá»±c ra là Bolobala). ThÃch Bolobala.
Bolobala: Lúc đầu thÃch K'Brắc nhÆ°ng sau thÃch Tam. Tên ra sao thì ngÆ°á»i cÅ©ng y váºy.Ngoà i ta, cô là quái nhân có tà i nguyá»n rủa.
Mua: Là ngÆ°á»i mà Kăply rất thÃch. Có cái răng sún nhÆ°ng Kăply lại cho rằng nó rất dá»… thÆ°Æ¡ng.
Phe Hắc Ãm ngoà i má»™t số ngÆ°á»i đã liệt kê ở trên còn có: Trùm Bastu và 5 Sứ giả của hắn.
Nhân váºt phụ
Amara: Là ngÆ°á»i chuyên nịnh thầy Haifai và bà vợ ông.
Tác phẩm
Quá trình sáng tác
Äể viết bá»™ truyện nà y, Nguyá»…n Nháºt Ãnh đã gặp khá nhiá»u thách thức. Vá» sáng tạo, nhà văn đã phải váºn dụng và khai thác tối Ä‘a trà tưởng tượng để xây dá»±ng các tình tiết má»™t cách hợp lý. Các chi tiết cÅ©ng phải được sắp xếp theo má»™t bố cục chặt chẽ và lôgic. Nhà văn tâm sá»± ông đã phải mất ná»a năm tìm tà i liệu trên Internet và đá»c các loại sách liên quan nhÆ° Phù thủy và pháp sÆ°, Ma thuáºt và thuáºt phù thủy ở Philippines, Các huyá»n thoại phÆ°Æ¡ng Äông, Thần thoại Hy Lạp và La Mã, Má»™t số vấn Ä‘á» phát triển kinh tế xã há»™i buôn là ng các dân tá»™c Tây Nguyên, Há» và tên ngÆ°á»i Việt Nam, Các dân tá»™c Ãt ngÆ°á»i ở Việt Nam, Các ná»n văn minh cổ đại...[2] Tuy nhiên, thách thức lá»›n nhất đối tác giả đó chÃnh là sá»± đón nháºn của Ä‘á»™c giả nhá» tuổi vá»›i bá»™ truyện nà y. Ông mong muốn tác phẩm nà y Ä‘em lại sá»± thÃch thú cho Ä‘á»™c giả nhÆ° KÃnh vạn hoa.[3]
Äược biết, nhà văn đã từng sáng tác má»™t số truyện có tÃnh thần thoại nhÆ° các bá»™ truyện tranh Bim và những chuyện thần kỳ và Ba đứa trẻ và những chuyện rắc rối. Nháºn thấy có thể khai thác theo hÆ°á»›ng viết nà y để viết truyện cho trẻ em, ông ấp ủ dá»± định sáng tác má»™t tác phẩm thần thoại từ khá lâu nhÆ°ng vì lúc đó Ä‘ang viết dở bá»™ KÃnh Vạn Hoa nên đến năm 2004, Chuyện xứ Lang Biang má»›i ra mắt bạn Ä‘á»c.[2]
Theo diá»…n tiến của câu chuyện và dá»± định ban đầu của Nguyá»…n Nháºt Ãnh, Chuyện xứ Lang Biang đáng lẽ phải kéo dà i 6 táºp nhÆ°ng do mất nhiá»u thá»i gian viết (trung bình 1 năm má»™t táºp) nên ông quyết định rút ngắn thà nh 4 táºp.[4] Ngà y 23/10/2006, bá»™ truyện ra táºp cuối cùng (táºp 28 khổ nhá»), kết thúc cuá»™c phiêu lÆ°u của hai nhân váºt chÃnh Nguyên và Kăply.
Quan Ä‘iểm nghệ thuáºt
Nguyá»…n Nháºt Ãnh viết bá»™ truyện nà y vá»›i trong thá»i Ä‘iểm truyện dịch Ä‘ang rất phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là bá»™ truyện phù thủy nổi tiếng gây sốt toà n thế giá»›i Harry Potter. Trong má»™t buổi phá»ng vấn, ông tâm sá»±:
Tôi muốn Ä‘em lại nhiá»u tác phẩm cho trẻ em khi trà o lÆ°u truyện dịch ở ta Ä‘ang nở rá»™. NhÆ°ng trách nhiệm và tá»± ái của má»™t nhà văn ná»™i không cho phép mình chịu thua.[3]
Nguyá»…n Nháºt Ãnh không cho rằng đây là sá»± "chạy theo trà o lÆ°u" mà ông muốn thiếu nhi Việt Nam được Ä‘á»c những câu chuyện thần thoại do chÃnh các nhà văn Việt Nam viết. Vá»›i sá»± ra Ä‘á»i của tác phẩm nà y, Nguyá»…n Nháºt Ãnh hi vá»ng đây sẽ là bÆ°á»›c khởi đầu cho sá»± ra Ä‘á»i những tác phẩm má»›i vá»›i ná»™i dung và cách thể hiện phong phú, Ä‘a dạng và hấp dẫn.
Tác phẩm còn thu hút Ä‘á»™c giả bởi sá»± gần gÅ©i và thân thuá»™c Ä‘áºm bản chất văn hóa Việt. Tên các nhân váºt mang Ä‘áºm mà u sắc Tây Nguyên và đặc biệt là địa danh Lang Biang, mặc dù Lang Biang trong truyện là của má»™t thế giá»›i hoà n toà n khác. à định của tác giả là vừa muốn mang yếu tố khác lạ cho câu chuyện, đồng thá»i vẫn giữ được bản sắc truyá»n thống của Việt Nam.[2]
Khác vá»›i Harry Potter, cái ác và cái chết trong Chuyện xứ Lang Biang không được đẩy đến táºn cùng, đôi khi nhà văn dùng giá»ng văn hà i hÆ°á»›c để là m nó nhẹ nhà ng hÆ¡n. Theo ông, viết văn cho thiếu nhi thì không nên viết quá nặng ná» bởi "Trẻ em khác ngÆ°á»i lá»›n, tâm hồn má»ng manh, trong sáng nhÆ° cây non, nháºn thức chÆ°a chÃn, kinh nghiệm sống chÆ°a có, Ä‘em giông bão đến cho các em để là m gì?" Truyện còn mang tÃnh nhân bản sâu sắc ở việc Ä‘á» cao những giá trị cao đẹp của tình bạn, được thể hiện qua những khó khăn và thá» thách. Nhà văn chủ trÆ°Æ¡ng không xây dá»±ng hình tượng anh-hùng-cá-nhân nhÆ° hầu hết các truyện nÆ°á»›c ngoà i khác. Äây cÅ©ng chÃnh là má»™t trong những Ä‘iểm đặc trÆ°ng rõ nét của truyện Nguyá»…n Nháºt Ãnh.