Hoa Tulip đen - Alexandre Dumas

[tarta12a]

Chương 6




Như ta đã thấy, Gryphus không đồng ý với con gái tỏ ra ân cần với cậu con đỡ đầu của Cor-neille de Witt.
Hàng ngày, hắn vào buồng giam của Van Baerle ba lần, hy vọng bắt được anh phạm lỗi, nhưng anh khôn ngoan không viết thư, gửi thư từ ngày anh có bên cạnh cô nhận thư cần mẫn.
Thật vậy, Rosa đã hứa hàng ngày sẽ đến nói chuyện với anh và ngay tối đầu tiên, cô đã giữ lời hứa.
Hôm sau, cũng như hôm trước, cô hết sức thận trọng bước lên cầu thang. Cô bắt đầu đưa qua lưới thép ba củ mầm hoa vẫn luôn luôn được bọc kỹ trong giấy.
Nhưng điều làm Rosa hết sức ngạc nhiên là Van Baerle dùng đầu ngón tay đẩy bàn tay trắng muốt của cô ra..Chàng trai đã suy nghĩ.
- Em nghe đây, chúng ta liều lắm đấy! - Anh nói. - Chúng ta quá mạo hiểm để cả gia tài của chúng ta vào một gói. Em nghĩ xem, công việc của chúng ta là có được một bông hoa tuylíp đen. Đây, tôi tính bằng cách nào ta sẽ đi được đến đích đó.
- Em nghe đây.
- Em có thấy trong pháo đài này một mảnh vườn nhỏ hay nếu không, một góc sân, một vạt mái hiên cũng được?
- Có một cái vườn rất đẹp. - Rosa trả lời.
- Em có thể mang đến cho tôi một ít đất ở mảnh vườn đó không? Em lấy một ít ở chỗ bóng râm, một ít ở chỗ có nắng để tôi xem chúng tốt xấu thế nào.
- ông yên tâm, em sẽ làm được.
- Đất tôi chọn nếu cần sẽ thay đổi nó đi một chút cho thích hợp, ta chia làm ba phần cho ba mầm, em lấy một phần để ươm một mầm giống.
Nó sẽ ra hoa nếu em làm đúng những điều tôi chỉ dẫn.
- Em không lơ là chút nào.
- Em đưa cho tôi một mầm tôi trồng ngay trong buồng này. Tôi ít hy vọng ở mầm này, tôi thú thực như vậy, tôi coi nó như đã bị hy sinh vì sự ích kỷ của tôi. Còn mầm thứ ba em giữ lấy, đề phòng trường hợp cả hai mầm trên thất bại. Bằng cách đó, em Rosa thân mến, không thể chúng ta không kiếm được một trăm nghìn florins của hồi môn cho em.
- Em hiểu rồi, ngày mai em sẽ mang đất đến đây, ông chia phần cho em và cho ông.
- ồ chúng ta không vội gì, mầm hoa của chúng ta không được trồng trước đây một tháng trọn. Như vậy chúng ta còn đủ chán thì giờ, có điều muốn trồng mầm giống của phần em, em phải theo những chỉ dẫn của tôi một cách thật đầy đủ.
- Em xin hứa.
- Được, cám ơn em Rosa! Em sẽ là tất cả nguồn vui của tôi.
Vì Baerle đưa môi đến gần lưới sắt cũng nồng nàn như hôm qua vả lại cũng đã đến giờ Rosa phải ra về, cô liền hất đầu ra sau nhưng nhẹ nhàng đưa bàn tay vào gần lưới sắt.
Van Baerle hôn thắm thiết lên đầu các ngón tay Rosa. Có phải vì trong bàn tay cô gái có ba mầm giống quý giá của anh hay vì bàn tay ấy là của Rosa, vì Rosa?
Dù thế nào đi nữa, từ lúc đó trở đi, đời sống của người tù trở nên yên ổn và tràn đầy niềm vui.
Rosa đưa cho anh một trong ba củ mầm giống..Mỗi buổi tối, cô mang đến cho anh một nắm đất lấy ở góc vườn mà anh cho là thích hợp nhất.
Một cái hũ lớn có quai, anh khéo ghè thành một cái chậu lý tưởng, anh đổ nước đến nửa. Rồi vào đầu tháng tư, anh đặt vào đó mầm giống thứ nhất.
Không có ngày nào Rosa không đến nói chuyện với anh.
Hoa tuylíp luôn là nội dung câu chuyện, nhưng dù cho hay đến mấy người ta không thể nói mãi một chuyện hoa tuylíp được.
Họ nói chuyện khác với nhau và người trồng hoa tuylíp xưa ngạc nhiên biết mấy khi thấy họ nói chuyện với nhau về rất nhiều vấn đề.
Điều làm anh lo lắng không kém gì các mầm hoa là Rosa hoàn toàn phụ thuộc vào người cha của cô.
Một sáng nào đó con người ấy có thể thấy ở chỗ này buồn, không khí không tốt, cây bách xà chẳng tươi liền có ý bỏ lại pháo đài và mang con gái đi, thế là Cornélius và Rosa một lần nữa sẽ phải xa nhau.
- Thế thì cần gì phải có chim câu đưa thư nữa, - Cornélius nói với cô gái. - Bởi vì Rosa ạ, em không biết đọc thư tôi viết cho em cũng như em không thể viết thư trả lời tôi.
Rosa trong lòng rất sợ phải xa Cornélius cũng như Cornélius sợ xa Rosa, cô liền trả lời:
- Thế thì ông hãy dạy em viết, em đọc đi, bằng cách ấy ông và em chẳng bao giờ xa nhau trừ khi tự ý.
- ồ! Thế thì chúng ta vĩnh viễn có nhau! -Cornélius kêu lên.
Rosa mỉm cười và khe khẽ nhún vai.
- ông sẽ ở mãi nhà lao ư? - Rosa hỏi. - Hoàng thân không trả lại tự do cho ông sao? Một khi được tự do và đã giàu, ông có còn đoái hoài đến con bé Rosa, đứa con gái viên cai ngục gần như là tên đao phủ này nữa không?
Cornélius định phản đối, nhưng cô gái ngăn lại.
- Khi nào chúng ta bắt đầu học?
- Ngay bây giờ.
- Thôi, ngày mai.
- Tại sao ngày mai?
- Vì hôm nay đến giờ rồi, em phải về.
- Về rồi kia à, nhưng chúng ta sẽ học sách nào nhỉ?
- ồ! Em có một quyển. - Rosa nói. - Em hy vọng nó giúp được chúng ta.
- Vậy mai nhé?
- Vâng, ngày mai..Ngày hôm sau, Rosa trở lại với quyển Kinh Thánh của Corneille de Witt.
Ghisê là cánh cửa duy nhất cho phép họ tiếp cận được với nhau lại quá cao. Cô gái phải kiễng chân, nghẹo cổ, giơ sách lên phía ánh sáng của chiếc đèn mà Cornélius có sáng kiến lấy mùi soa buộc vào một khung thép. Từ đó, Rosa có thể nhìn rõ được các chữ và vần mà Cornélius, dùng một cọng rơm và chọc qua mắt lưới, chỉ cho Rosa nhận mặt chữ và đánh vần.
Trí óc của cô gái mở mang rất nhanh nhờ vào sự dạy bảo thông minh của Cornélius. Trở về nhà, cô tự lấy sách ra ôn một mình.
Một tối nọ cô đến chậm hơn mọi lần nửa tiếng.
- ôi! ông đừng mắng em! - Cô gái nói. - Lỗi không phải tại em. Gần đây, bố em mới tiếp một người trước kia ở La Haye vẫn thường đến nhà em để xin bố em cho vào thăm nhà tù Buytenhof.
- Em không biết gì thêm về người đó ư? -Cornélius ngạc nhiên hỏi.
- Không, em không biết! - Cô gái trả lời.
- ồ! - Cornélius nói. - Có lẽ là một tên do thám nào đó thuộc loại người ta vẫn gửi đến các pháo đài để giám sát tù nhân đồng thời giám sát cả cai ngục nữa.
- Em không tin, - Rosa mỉm cười nói. - nếu kẻ đó đến dò xét ai thì không phải là dò xét cha em.
- Vậy dò xét ai?
- Em chẳng hạn.
- Dò xét em.
- ở La Haye người ấy đã nhiều lần đến Buyten-hof, đúng vào thời kỳ ông bị giam. Khi em ra ngoài, hắn không để ý đến, bây giờ em ở đây, hắn lại xuất hiện.
- Trông hắn có trẻ, có đẹp trai không?
Van Baerle nhìn thẳng vào mắt Rosa, lo lắng chờ cô trả lời.
- Trẻ ư? Đẹp ư? - Rosa vừa nói to vừa lớn tiếng cười. - Trông mặt hắn gớm khiếp, lưng thì gù, tuổi thì xấp xỉ năm mươi. Hắn không dám nhìn thẳng vào mặt em, không dám nói to.
- Tên hắn là gì?
- Jacob Gisels.
- Dù sao hắn yêu em, Rosa ạ, điều đó có thể lắm, vì nhìn em tức là yêu em, em không yêu hắn chứ?
- ồ, không, lẽ đương nhiên rồi. à nhân tiện em hỏi ông, mầm hoa của ông ra sao rồi? - Rosa, em đoán xem tôi vui sướng đến nhường nào; sáng nay tôi thấy mầm lá đầu tiên nhú lên, bằng mũi kim Rosa ạ, tim tôi muốn vỡ ra vì vui sướng đấy.
- Còn em, bao giờ đến lượt em phải trồng?
- Đến ngày nào thích hợp, tôi sẽ nói với em, nhưng em không được để lộ bí mật cho bất cứ ai nhé.
- Xin ông đừng lo. Bây giờ đến lúc em phải về đây.
- Về rồi kia à?
- Phải về thôi ạ.
- Em đến thì rất muộn, về lại rất sớm!
- Bố em có thể lo lắng khi thấy em chưa về; kẻ si tình kia có thể nghi ngờ mình có tình địch.
Cô bỗng dỏng tai nghe, vẻ lo lắng.
- Chuyện gì thế? - Van Baerle hỏi.
- Hình như có tiếng động, như tiếng chân lên cầu thang.
Rosa đi xuống. Đúng vậy, người ta nghe thấy tiếng cánh cửa khép vội trước khi người con gái bước hết khoảng mười bậc thang đầu tiên.
Cornélius hết sức chú ý đến sự việc này, nhưng với anh, đó mới chỉ là một sự khởi đầu.
Một buổi sáng nọ, Cornélius mải ngắm mầm cây đã như một lá nhỏ, trong xanh như một bóng đèn tí hon nên không nghe thấy tiếng chân của Gryphus bước lên thang gác - hôm ấy trời lại gió to - cửa bỗng bật mở, Cornélius bị bắt quả tang, cái hũ ươm cây vẫn còn đang đặt trên đầu gối.
Gryphus nhảy xổ đến còn nhanh hơn con chim cắt lao xuống quắp mồi.
- Anh có gì đấy? - Hắn kêu to lên. - A! Tôi tóm được anh rồi nhá.
Nói đoạn, hắn sục tay vào chỗ đất.
- Để củ tuylíp đấy cho tôi! - Van Baerle kêu lên.
Gryphus thọc sâu vào đất, moi lên củ tuylíp đen, vứt lên sàn đá rồi lấy chân giẫm nát.
Van Baerle nhìn củ giống chỉ còn là một nhúm cùi lầy nhầy bê bết đất và cảm thấy vẻ vui thích tàn bạo ở tên cai ngục, anh thốt lên một tiếng kêu tuyệt vọng.
ý định giết tên ôn vật kia đi lóe lên trong đầu người trồng hoa tuylíp. Hai tay nắm chiếc hũ còn.nặng nguyên số đất không dùng đến nữa, anh nâng lên khỏi đầu. Thiếu chút nữa, anh đập tan nó trên cái đầu hói của tên cai ngục.
Một tiếng kêu làm anh ngừng tay, đó là tiếng kêu của Rosa đứng sau tấm lưới sắt ở cửa ghisê.
Cornélius buông tay, chiếc hũ vỡ thành muôn ngàn mảnh.
- Tên chết tiệt! Tên chết tiệt! - Trong sự tuyệt vọng cao độ, Cornélius kêu lên. Ngón tay run run, anh ra gảy gảy từng miếng cùi nhỏ sót lại của củ mầm giống, bao hy vọng của anh chứa đựng trong đó đã tiêu tan.
- Ngày mai, ta sẽ trồng củ khác, thưa ông Cornélius quý mến. - Rosa nói nhỏ với anh.
Đến tối, người con gái trở lại.
Câu đầu tiên cô nói là từ nay trở đi cha cô không cấm anh trồng hoa nữa.
- Chuyện xảy ra thế nào mà lại thế? - Người tù hỏi.
- Chả là vào bữa ăn tối, người bạn của cha em hỏi, ông kể lại chuyện xảy ra vì cây tuylíp, nói đúng hơn vì củ mầm hoa, ông kể ông đã giẫm nát nó hùng hổ đến thế nào.
Cornélius thở dài như một tiếng rên rỉ.
- Giá mà lúc ấy ông thấy ông Jacob nhỉ! - Rosa nói tiếp. - Thực ra khó có ai cư xử một cách tồi tệ như vậy đối với cha em. Nhưng về phía ông ta, hình như có điều gì bị thất vọng thực sự, ông luôn mồm kêu: "Xéo nát, củ mầm bị xéo nát. ôi! Trời ơi! Trời ơi, bị xéo nát." Rồi quay về phía em ông hỏi: "Nhưng đó không phải là củ duy nhất hắn có phải không? Thường là hắn có ba củ đấy.
- Ba củ! - Cornélius kêu lên. - Hắn nói rằng tôi có ba củ?
- Chính câu hỏi đó cũng làm em sửng sốt.
- Rosa... - Cornélius tái mặt nói.
- Cái gì kia ạ?
- Không phải là hắn yêu em đâu.
- Vậy là ai kia ạ?
- Hắn theo sát dấu vết củ mầm giống của tôi, chính củ hoa tuylíp mới là cái hắn say mê.
- A! Điều đó có thể thế lắm. - Rosa nói to.
- Em có muốn biết chắc không?
- Bằng cách nào?
- Ngày mai em hãy vào vườn; em làm thế nào cho hắn biết việc đó, làm cho hắn đi theo, em vờ làm như vùi củ giống thực sự, rồi em quay về, nhưng sau đó em nhìn qua cửa sổ, em sẽ thấy điều gì xảy ra..- Vâng! Nhưng sau đó ta làm gì?
- Sau đó, chúng ta hành động.
- A! - Rosa nhún vai nói. - ông chỉ biết yêu hoa của ông thôi, ông Cornélius ạ.
Người tù thở dài nói:
- Thực ra từ khi cha em xéo nát củ hoa giống của tôi, hình như một phần cuộc sống của tôi đã bị tê liệt. Ngày mai chúng ta sẽ quyết định về củ hoa giống chia cho em; em sẽ trồng theo sự chỉ dẫn của tôi. Còn củ thứ ba, - Cornélius hít mạnh một hơi. - Còn củ thứ ba, em cất vào tủ! Em hãy giữ lấy nó như kẻ hà tiện giữ đồng tiền vàng đầu tiên hay cuối cùng của hắn, như người mẹ giữ lấy đứa con, như kẻ bị thương giữ lấy giọt máu cuối cùng trong huyết quản của mình; em hãy giữ lấy nó đến cùng, em Rosa.
Càng nói càng hăng, anh nói tiếp:
- Ngay cả trường hợp em cảm thấy em bị theo dõi, công việc em làm bị rình mò thì em Rosa, em hãy hy sinh ngay bản thân anh đi, anh, người chỉ còn có mình em trên đời, hy sinh anh đi, đừng đến thăm nom anh nữa.
Rosa cảm thấy lòng mình thắt lại. Cô òa lên khóc:
- Em biết, em biết anh chỉ yêu hoa tuylíp thôi nên trong tim anh không còn chỗ cho một tình yêu khác.
Nói rồi cô vụt chạy biến đi.
Sau khi cô gái biến đi, đêm hôm ấy Van Baerle qua một trong những đêm khổ sở nhất trong đời.
Còn Rosa tự nhốt mình trong phòng không thể hiểu nổi Cornélius mơ cái gì và nghĩ đến ai.
Bởi vậy, trong cái đêm ghê gớm ấy, cô nhất quyết từ nay trở đi không lai vãng đến chốn ấy nữa.
Nhưng cô biết Cornélius rất muốn biết tin tức về mầm hoa tuylíp của cô, nên cô quyết chí tập đọc và tập viết một mình, may thay cô học tập có nhiều tiến bộ nên không nhất thiết phải có thầy dạy.
Cornélius khi tỉnh dậy thấy mình yêu Rosa hơn bao giờ hết.
Tuy nhiên, một nỗi lo lắng mơ hồ theo đuổi anh suốt ngày, anh sợ đêm nay Rosa lại không đến.
Vì thế tối đến, tim anh đập rất mạnh. Bảy giờ, tám giờ, rồi chín giờ. Anh để tay lên ngực để nén trái tim đang đập rộn ràng, anh lắng tai nghe..Đêm ấy không có tiếng động nào đến phá sự tĩnh lặng ở dãy hành lang; đồng hồ chỉ chín giờ rưỡi, rồi mười giờ.
Rosa thường tạm biệt anh vào giờ ấy. Giờ đã quá rồi mà Rosa vẫn chưa đến. Như vậy những linh cảm của anh không phải là sai.
- ồ! Mình thật đáng kiếp! - Anh tự nhủ. - Cô ấy không đến, cô ấy có lý; vào địa vị mình, mình cũng làm như vậy.
Nói thế thì nói, Cornélius vẫn lắng tai nghe, vẫn chờ, vẫn đợi và vẫn hy vọng. Anh lắng nghe, vẫn chờ cho đến nửa đêm, nhưng qua giờ phút đó, anh hết hy vọng, anh để nguyên quần áo vật mình xuống giường.
Ngày hôm sau trôi đi thật dài và buồn tẻ. Tối đến, người tù lại hy vọng trở lại, nhưng cũng như đêm qua, giờ phút lặng lẽ trôi đi và Rosa thì không đến.
Ngày thứ ba, sự tuyệt vọng của Cornélius trở thành nỗi u buồn trầm lặng. Sự vắng thiếu Rosa đè nặng lên tâm trí anh, khiến có lúc anh định chạy hỏi Gryphus tin tức cô gái, nhưng hỏi thế nào cho hắn không nghi ngờ được? Bên cạnh nỗi đau đó còn có một mối lo sợ khác: thời điểm trồng củ giống đã đến. Nếu Rosa để qua mất thời điểm đó thì thế nào? Bên cạnh nỗi đau không được gặp cô gái còn có nỗi đau thấy củ giống thối hỏng do trồng quá chậm hay do cả quên không trồng nó nữa thì sao?
Khi xét hai nỗi đau ấy gộp lại thì biết người ta sẽ mất ăn mất ngủ đến thế nào. Đó là việc xảy ra vào ngày thứ tư.
Đến tối, Gryphus bưng bữa ăn trưa và bữa ăn tối của Cornélius đi; anh chỉ nhấm nháp một miếng gọi là.
Ngày hôm sau anh không động tới món gì và nằm cả ngày không dậy.
Khi xem xét xong lần cuối và đi xuống cầu thang Gryphus lẩm bẩm:
- Thôi được, tốt, chắc là mình sắp được thoát nợ rồi đây. Hắn không ăn, không uống, không ngồi dậy nữa, thế thì được.
Rosa thẫn thờ như sắp chết. Cô nghĩ, anh ấy lo lắng cho cây hoa tuylíp đây.
Cô ngồi dậy, lo lắng nặng trĩu trong lòng, cô vào buồng lấy giấy mực tập viết chữ suốt đêm.
Hôm sau, Cornélius thấy có tờ giấy đút dưới khe cửa. Anh chạy đến lấy, mở ra và đọc, thấy một.nét chữ khó nhận ra là của Rosa vì trong bảy ngày qua cô tiến bộ rất nhiều:
"Xin ông yên tâm, cây hoa của ông rất khỏe khoắn" Ra thế, Rosa không ốm. Cô chỉ bị tổn thương lòng tự ái.
Anh biết cô gái đang chờ trả lời. Nhưng cô chỉ nhận được trả lời vào ban đêm. Do vậy anh viết trên một mảnh giấy như mảnh giấy anh nhận được:
- Tôi ốm không phải vì lo lắng cho cây hoa, tôi ốm vì buồn không được gặp em.
Tối đến anh đẩy miếng giấy ra ngoài khe cửa và nghe ngóng.
Anh không nghe thấy tiếng bước chân cũng không thấy tiếng sột soạt của vải áo.
Anh chỉ nghe thấy một tiếng nói nhẹ nhàng như hơi thở, êm ái như một cái vuốt ve, qua cửa ghisê:
- Mai nhé!
Ngày mai là ngày thứ tám. Tám ngày, Cornélius và Rosa không gặp nhau.

[tarta12a]

Chương 7




Hôm sau, thật vậy, vào đúng giờ thường lệ, Cornélius thấy có tiếng gại gại ở cửa ghisê.
Rosa cầm đèn đứng đợi, cô phải giật mình khi thấy người tù xanh xao đến thế.
- Thưa ông Cornélius, ông ốm phải không?
- Vâng, thưa cô, tôi ốm.
- Cha em nói là ông đau không dậy được; em vội viết thư cho ông để ông yên tâm về cây hoa tuylíp, vì số phận nó thế nào là việc ông quan tâm đến nhất.
Rosa nói mấy câu ấy một cách lạnh nhạt khiến Cornélius chột dạ.
Anh nói nho nhỏ:
- ôi, em hãy còn giận, hãy còn giận tôi ư Rosa?
Trời ơi! Anh không nói với em rằng anh chỉ nghĩ đến em, anh chỉ thương nhớ em thôi ư?
Rosa mỉm cười buồn bã:.- Hoa của ông vừa qua một cơn hiểm nghèo làm sao.
Cornélius giật mình và thế là anh rơi vào tròng.
- Một cơn nguy hiểm, trời ơi, nguy hiểm thế nào?
Rosa nhìn anh tỏ vẻ thương hại:
- Vâng, ông đã đoán đúng, cái kẻ rình mò, cái kẻ si tình, cái lão Jacob ấy đến không phải vì em, lão đến vì hoa tuylíp.
- ôi! - Cornélius tái mặt kêu lên.
Sự việc này không qua được mắt cô gái, một nụ cười buồn bã hiện lên chốc lát trên đôi môi nàng.
- Con người ấy làm ông hoảng hốt vào cái ngày em đến thăm ông lần cuối vừa rồi, và ông nói với em...
Anh nói to:
- Rosa, một lần nữa anh xin lỗi em. Anh thật là có lỗi đã nói với em cái đêm hôm đó. Bây giờ em có tha thứ cho anh không?
- Hôm sau, - Rosa nói tiếp. - em bẫy Jacob như điều ông với em đã thỏa thuận.
- Sau thế nào? - Cornélius hỏi.
- Em đi xuống vườn, đúng như điều ông đoán, hắn vừa đi vừa lẩn để theo em. Đến luống ươm em ngồi xuống vờ như trồng củ rồi em núp sau cánh cửa để theo dõi hắn.
- Tên khốn nạn làm gì? - Cornélius thở gấp hỏi.
- Hắn đứng nghe ngóng một lúc có lẽ để biết chắc là em không quay lại nữa; hắn nhẹ nhàng bước khỏi chỗ nấp, đi loanh quanh mãi rồi mới đến luống ươm; đến trước chỗ đất mới xới, hắn dừng lại làm ra vẻ thản nhiên như không, nhìn ngó xung quanh, chú ý từng xó vườn, từng cửa sổ các nhà bên cạnh tới khi tưởng chỉ còn mình hắn, hắn mới cúi xuống, thọc tay vào đống đất mềm, bốc lấy một nắm để trong lòng bàn tay, nhẹ nhàng gảy gảy xem có mầm củ trong đó không, hắn làm đi làm lại ba lần, mỗi lần một vội vàng và cẩn trọng hơn, sau cùng hắn hiểu hắn đã bị mắc lừa. Hắn vội lấy cào, san bằng chỗ đất, tiu nghỉu quay về với dáng đi của một người vô tội đi dạo về.
- Tên khốn kiếp, ta đoán ra ngay mà. - Cornélius lẩm bẩm. - Còn củ giống, em đã làm gì, Rosa? Bây giờ trồng hơi muộn rồi đấy. - Cornélius nói.
- Em đã trồng sáu ngày nay rồi..- Thế nào? - Cornélius kêu lên. - ở đâu? Trên chỗ đất nào? Có đủ nắng hay không? Liệu nó có bị tên Jacob lấy cắp mất không?
- Không, nó không thể bị lấy cắp trừ khi lão phá cửa vào buồng em.
- Thế thì được rồi, anh lo quá.
- Em trồng trong cái hũ to bằng cái hũ trước ông trồng. Đất trồng gồm ba phần là đất thường, lấy ở chỗ tốt nhất trong vườn, một phần là đất thô.
vì em nghe ông giải thích và cả lão bỉ ổi Jacob, như ông gọi lão thế, cho biết hoa tuylíp tốt nhất phải trồng ở thứ đất nào nên em biết mọi cách như người làm vườn chính cống ở Harlem ấy!
- Bây giờ đến chỗ để, chỗ phơi. Em đặt nó ở chỗ nào, Rosa?
- Lúc này, suốt ngày em để nó ra ánh nắng.
Nhưng đến khi nó nhú lên khỏi mặt đất, em sẽ đặt nó ở cửa sổ hướng đông từ tám giờ sáng đến mười một giờ trưa và ở cửa sổ hướng tây từ ba giờ chiều đến năm giờ.
- Đúng rồi! - Cornélius thốt lên. - Em là một người làm vườn tuyệt vời. Nhưng anh nghĩ rồi, trồng hoa tuylíp làm mất thì giờ của em nhiều lắm đấy.
- Đúng vậy! - Rosa đáp. - Nhưng không sao, hoa tuylíp của anh là con gái của em. Khi em là mẹ nó, em không còn là tình địch của nó nữa, em biết thế mà.
- Rosa, em không thích là anh cũng yêu hoa sao?
- Không phải là không thích, có điều là em buồn khi thấy anh yêu hoa hơn anh yêu em.
- Rosa! - Cornélius kêu lên. - Em Rosa, em hãy bửa đôi củ tuylíp đen ấy đi, em hãy cắt bỏ hy vọng anh đặt trong hoa đó đi, em hãy vứt bông hoa đáng ghen tị của các loài hoa khác ấy đi, nhưng xin em đừng bỏ anh để anh không còn được trông thấy hình bóng của em, để anh được cảm nhận cái ấm áp, dịu hiền trong giọng nói của em, xin em đừng lơi mắt nhìn anh để anh khỏi mất ánh sáng soi đường. Rosa ơi, anh yêu em, anh chỉ yêu mỗi mình em.
- Yêu sau hoa tuylíp đen, anh nhỉ. - Cô gái thở dài nói. Đôi bàn tay mềm mại của cô lần này chịu để yên trên lưới sắt cho Cornélius hôn.
- Không phải thế, yêu em trước tất cả mọi thứ...
- Có cần em phải tin anh?
- Có, như em tin Thượng đế.
- Yêu em, anh không bị gì ràng buộc chứ?.- Không, rất ít em ạ, nhưng yêu anh, em bị ràng buộc nhiều lắm đấy.
- Em bị ràng buộc bởi cái gì cơ? - Nàng hỏi.
- Trước tiên em không được lấy chồng.
- Anh quên việc anh buộc em làm rồi sao?
- Việc gì nào?
- Việc anh viết chúc thư trên sách kinh thánh của ông Corneille de Witt, anh quên rồi sao? Em thì không quên đâu! Nay em biết đọc rồi, ngày nào em chẳng đọc nó, đúng hơn, ngày đọc hai lần kia.
Trong chúc thư, anh buộc em phải yêu và lấy một chàng trai trẻ đẹp tuổi từ hai mươi sáu đến hai mươi tám đấy thôi.
- à! Rosa, anh viết chúc thư khi anh tưởng chắc chắn anh phải chết, nhưng may quá nhờ trời anh còn sống.
- Vậy là em không phải đi tìm chàng trai trẻ hai mươi sáu, hai mươi tám tuổi ấy nữa nên em đến thăm anh.
- Rosa, em Rosa, em cứ đến, cứ đến.
- Với một điều kiện.
- Anh chấp nhận ngay.
- Trong ba ngày chúng ta sẽ không nói chuyện hoa tuylíp đen nữa.
- Không bao giờ nói nữa, nếu em yêu cầu.
- ồ không, không nên đòi hỏi cái không thể được. - Người con gái nói.
Rồi làm như không để ý, nàng áp má mình rất gần tấm lưới thép nên Cornélius có thể đặt nụ hôn lên đấy.
Đêm đó rất tốt lành, ngày hôm sau còn tốt lành hơn.
Khoảng chín giờ, Rosa đến; nhưng không mang theo đèn. Rosa không cần đèn nữa, Rosa biết đọc rồi. Với lại ánh đèn có thể làm lộ Rosa. Cô cảm thấy cô bị Jacob theo dõi ghê quá. Sau cùng ánh đèn sẽ làm ai thấy má nàng đỏ khi nàng e thẹn.
Đêm ấy, hai người bạn trẻ nói với nhau những chuyện gì nhỉ?
Đủ mọi thứ chuyện trừ hoa tuylíp.
Đến mười giờ như thường lệ họ tạm biệt nhau.
Cornélius sung sướng, chẳng khác gì một người hết lòng chăm hoa tuylíp sung sướng khi vào một lúc nào đó có ai nói chuyện hoa tuylíp với mình.
Hôm sau, Rosa đến đúng giờ như ngày hôm trước. Còn Cornélius thì can đảm chịu nhận hình phạt, không vội nói đến chuyện hoa. Rosa lại hiểu rất rõ khi yêu cầu mặt này căng thì mặt kia phải nới lỏng. Cô để yên bàn tay, để yên cho ai ấy hôn lên làn tóc qua lưới thép khung cửa ghisê..Cô bé cảm thấy khổ sở. Tất cả các trò chơi đó nguy hiểm cách khác với cô hơn là nói chuyện hoa tuylíp. Cô nhận ra điều đó khi trở về nhà, tim cô đập mạnh, má nóng ran.
Bỗng nhiên cô nói:
- Nó mọc rồi!
- Cái gì mọc? - Cornélius hỏi, không dám tin Rosa giảm bớt hình phạt.
- Hoa tuylíp ấy. - Rosa nói.
- Thế nào, em cho phép nói về nó rồi ư? -Cornélius hỏi.
- Vâng! - Rosa trả lời dịu dàng như người mẹ âu yếm nói với đứa con.
- Rosa, em hãy chăm sóc cẩn thận, em sẽ thấy nó chóng lớn biết chừng nào.
- Anh còn phải nói thế với em. - Rosa nói. -Em chỉ nghĩ đến nó thôi.
- Chỉ nghĩ đến nó thôi hả Rosa? Em cẩn thận nhé, đến lượt anh phải ghen đây này.
- Anh phải biết rằng nghĩ đến nó là nghĩ đến anh. Không lúc nào em rời mắt khỏi nó.
- Em nói có lý, đó là của hồi môn của em, em biết đấy.
- Vâng, nhờ nó em sẽ cưới được người chồng trẻ hai mươi sáu hay hai mươi tám tuổi mà em yêu.
- Anh xin em, sao em ác thế.
Đêm hôm ấy, Cornélius là người hạnh phúc nhất đời. Rosa để cho anh nắm tay đến thích thì thôi, còn anh thì nói chuyện tuylíp thoải mái đến cùng.
Từ đó trở đi, tình yêu giữa hai người và sự phát triển của hoa đều tiến bộ vượt bậc. Lúc này thì lá chồi, lúc khác thì hoa chúm chím.
Hai ngày sau, Rosa báo tin hoa hé nở.
- Hé nở! - Cornélius kêu lên. - ôi! Bông hoa mong đợi của tôi đã hé nở! Người ta đã có thể phân biệt được màu sắc.
Anh bỗng im, thở hổn hển.
- Vâng. - Rosa đáp. - Người ta có thể phân biệt được một tia màu khác mảnh mai như sợi tóc.
- Màu của nó thế nào? - Cornélius lo lắng hỏi.
- Rất sẫm.
- Màu nâu ư?
- Sẫm hơn màu nâu.
- Sẫm hơn màu nâu, sẫm hơn màu nâu! Sẫm như gỗ mun, sẫm như....- Sẫm như thứ mực em viết thư cho anh.
Cornélius sung sướng như điên kêu lên:
- Rosa, hoa tuylíp của anh sắp nở, hoa tuylíp của anh sắp nở màu đen! Rosa, tạo hóa sinh ra em hoàn hảo nhất trên trái đất này!
- Vẫn là sau hoa tuylíp.
- Em im đi, em ác quá. Thương anh em hãy đừng nói thế. Rosa, em hãy nói lại anh nghe có phải chậm nhất hai hay ba ngày nữa hoa sẽ nở, phải không em?
- Vâng, mai hay ngày kia hoa sẽ nở.
- Thế mà anh không được trông thấy nó. -Cornélius kêu lên tiếc rẻ.
- Nếu anh muốn em sẽ ngắt đến cho anh.
- Không! Không! Khi hoa nở em để ngay vào chỗ bóng mát, đồng thời em báo ngay cho ông Chủ tịch Hội làm vườn ở Harlem biết là hoa tuylíp đen đã nở. Anh tin điều này là rất kỳ diệu nên ông chủ tịch chắc chắn sẽ đích thân đến xem hoa tuylíp ấy.
Hôm sau, Rosa cảm thấy lòng nhẹ nhõm, cô đến thăm anh vào giờ thường lệ.
- Thế nào em? - Anh hỏi.
- Mọi việc rất tốt đẹp. Đêm nay nhất định hoa tuylíp của anh sẽ nở!
- Thành màu đen chứ?
- Toàn đen như hạt huyền, không có pha một chấm màu nào khác.
- Rosa, em nói làm anh sung sướng quá.
Một nụ cười rộng lượng pha lẫn một chút trào phúng thoáng hiện trên khuôn mặt người con gái, còn Cornélius bỗng trở nên nghiêm trang.
- Nếu hoa nở đêm nay, em phải viết thư ngay, nhất là phải nghĩ ngay ai sẽ là người mang thư đi Harlem.
- Em nghĩ đến chuyện đó rồi anh ạ. Khi em bảo, người đưa thư sẵn sàng đi ngay.
- Ai thế em? Liệu có phải là người chắc chắn không?
- Chắc hoàn toàn, em đảm bảo. Một người mê em, dân chở thuyền ở LÂwestein, rất nhanh nhẹn, quãng hai mươi nhăm hay hai mươi sáu tuổi ấy mà.
- Rõ khỉ!
- Anh yên tâm! - Rosa cười nói. - Vả lại anh ta chưa đến tuổi anh quy định trong chúc thư kia mà!.- Rosa, anh dặn này, chớ cho ai xem trước khi ông chủ tịch đến và làm biên bản xác nhận nhé.
Một florin người ta còn ăn cắp huống hồ đây là một trăm nghìn florins? Em nhớ nhé! Khi hoa nở phải báo ngay ông chủ tịch.
Rosa thở dài nhưng không phải thở dài cay đắng mà thở dài như người phụ nữ bắt đầu hiểu những sự yếu đuối của con người.
- Em trở về xem hoa đây, anh Van Baerle ạ; nếu nó nở em báo tin anh ngay.
- Rosa, anh không biết ví em với sự kỳ diệu nào của trời hay của đất đây?
- Anh hãy ví em với bông hoa tuylíp đen của anh, được thế em đã lấy làm mãn nguyện lắm rồi.
Chúng ta tạm biệt nhau nhé, anh Cornélius.
- Nói thế này hơn! Tạm biệt anh yêu quý! -Cornélius nói.
- Tạm biệt anh yêu quý! - Cô gái nhắc lại.
Cornélius thấy mình đã có phần được an ủi.
- Nói: anh rất yêu quý của em.
- Khiếp, anh yêu...
- Rất yêu, anh van em đấy, rất yêu, rất yêu phải không em?
- Vâng, rất yêu, rất yêu! - Người con gái sung sướng nói.
- Anh chỉ còn thiếu một thứ thôi.
- Thứ gì hả anh?
- Cái má, cái má tươi mát của em. Anh yêu cầu em đấy, hãy ghé má lại gần anh, chớ làm như vô tình, đi em!
Thế đấy, mơ ước đã hiện thành sự thực trong tiếng thở dài sung sướng: đôi môi của người tù đã chạm vào đôi môi người con gái.
Nàng vội chạy đi ngay vì thẹn thùng.
Cornélius sung sướng đến ngạt thở. Anh mở cửa sổ ngắm nhìn lên khoảng trời xanh thẫm trong đêm và ánh trăng bạc loang loáng trên dòng sông.
Gần hết đêm anh ngồi bên song sắt cửa sổ nhà tù.
- Rosa ở đằng kia, - anh nói. - có lẽ lúc này đang nâng cuống hoa lên, có lẽ ngay lúc này đây, người và hoa, hai tình yêu của ta, đang vuốt ve trò chuyện với nhau trong sự khoan dung bao la của Thượng đế và của Trời.
Mấy phút sau, như để cụ thể hóa giấc mơ của anh, Cornélius nghe có tiếng chân người nhẹ bước trên cầu thang..Cornélius nhảy một bước từ cửa sổ đến ghisê, lần này nữa đôi môi của anh gặp đôi môi mấp máy của Rosa, cô nói với anh trong nụ hôn:
- Hoa nở rồi, nó màu đen, đây này, anh.
Một tay Rosa giơ cao chiếc đèn ló nhỏ lên cửa ghisê, một tay nàng giơ bông hoa kỳ diệu. Cornélius kêu to một tiếng, tưởng như ngất lịm. Anh lẩm bẩm:
- Trời ơi! Trời đã bù đắp cho con vô tội phải chịu tù đày bằng cách cho nở hai bông hoa xinh đẹp này ngay trước cửa nhà tù của con.
- Anh thơm hoa đi. - Rosa nói. - Như lúc nãy em đã thơm hoa.
Cornélius nín thở đặt nhẹ môi hôn lên đầu một cánh hoa.
Bông hoa đẹp, rất đẹp, lộng lẫy, tráng lệ, tuyệt vời, cuống dài hơn mười tám phân; nó vươn lên giữa bốn chiếc lá xanh tươi láng bóng, thẳng và nhọn như bốn mũi mác, cánh hoa một màu đen tuyền, rất đen, sánh với hạt huyền.
- Rosa này, - Cornélius hổn hển nói. - ta không được để chậm một phút, phải viết thư ngay đi thôi.
- Em đã viết rồi, anh yêu quý của em ạ. Khi hoa đang nở, em viết ngay, em không muốn để phí một phút nào.
Cornélius cầm lấy bức thư đọc.
"Kính gửi ngài chủ tịch, Bông hoa tuylíp đen có lẽ đã nở trong mười phút nữa. Khi hoa nở, tôi sẽ cử ngay người đến chỗ ngài, yêu cầu ngài đích thân đến pháo đài LÂwestein chứng kiến. Tôi là con gái ông Gryphus cai ngục ở pháo đài này. Vì tôi bị ngăn cấm, cũng chẳng kém mấy tù nhân bị giam cầm của cha tôi, nên tôi không tự tay mang hoa đến chỗ ngài được.
Tôi đường đột viết thư này yêu cầu ngài đích thân đến lấy hoa về.
ý nguyện của tôi là nó được đặt tên: Rosa Baer-laensis.
Thưa ngài, nó vừa nở xong: nó hoàn toàn một màu đen.
Mong ngài đến cho.
Nữ đày tớ hèn mọn của ngài Rosa Gryphus - Đúng rồi, đúng rồi. Thư này viết thật tuyệt.
Anh không thể viết hay như thế được, vừa giản dị vừa lịch sự.
- ông chủ tịch tên là gì nhỉ?
- Đưa thư anh đề địa chỉ cho. Ai cũng biết tên ông ấy. Đó là ông Van Systens, thị trưởng thành phố Harlem... Đưa anh thư, đưa anh....Tay run run, Cornélius viết lên phong bì:
Kính gửi ngài Van Systens, thị trưởng và chủ tịch Hội làm vườn thành phố Harlem.
- Rosa, bây giờ em hãy chạy đi, chạy đi mau lên! - Cornélius nói. - Chúng ta hãy chịu ơn Chúa từ trước đến giờ vẫn chăn dắt chúng ta rất chu đáo.

[tarta12a]

Chương 8




Thật vậy, đôi bạn trẻ khốn khổ cần có sự che chở của Chúa hơn bao giờ hết. Chưa bao giờ họ thấy tuyệt vọng bằng lúc này, khi họ tưởng sắp được hạnh phúc đến nơi.
Nếu Rosa giả vờ trồng củ ở vườn để thử Jacob và đã thấy rõ bụng dạ xấu xa của hắn thì tên khốn nạn này lại rón rén đi theo cô gái vào hành lang nhà tù và nghe trộm được hết cuộc chuyện trò của đôi trai gái.
Jacob không ai khác chính là Isaac Boxtel, biết rõ ràng là Rosa trồng hoa tuylíp đen trong buồng của cô và ngày lại ngày hắn trông thấy sự tiến triển của bông hoa. Hắn thuê ngay một căn buồng trước mặt pháo đài và hắn lại dùng chiếc kính viễn vọng xưa theo dõi cây tuylíp mọc ra sao khi Rosa đặt nó ra nắng trên bờ cửa sổ.
Boxtel nhận thấy cô gái được Van Baerle hướng dẫn chăm sóc cây một cách hoàn hảo; hắn quyết.định chờ hoa nở hắn mới chiếm lấy bằng cách đánh cắp.
Đánh cắp là quyết định cuối cùng của hắn.
Nhưng muốn ăn cắp phải chờ Rosa ra khỏi buồng.
Bởi vậy, Boxtel vui sướng thực sự khi thấy đôi trai gái có những cuộc gặp gỡ thường lệ vào các buổi tối.
Hắn thừa cơ lúc Rosa vắng mặt đến nghiên cứu cửa ra vào ở buồng cô.
Cửa đóng chặt đấy, khóa hai vòng quay nhưng bằng một cái khóa đơn giản và Rosa giữ chìa.
Boxtel có ý định ăn cắp chìa khóa của Rosa; nhưng việc thò tay vào túi cô gái mà moi chìa khóa đã là một chuyện khó, còn chuyện khó khác là Rosa thấy mất chìa khóa sẽ đi đánh chìa khóa khác; cô sẽ không rời khỏi buồng khi khóa chưa được thay chìa: như vậy có phải là Boxtel sẽ uổng công không?
Tốt hơn hết là dùng cách khác.
Boxtel thu thập hết các chìa khóa hắn có thể tìm kiếm được; trong khi Rosa và Cornélius trò chuyện vui vẻ với nhau ở cửa ghisê, hắn đem tất cả chìa khóa đến thử.
Có hai chìa lọt được vào ổ khóa, một trong hai chìa xoay được một vòng, tắc ở vòng thứ hai.
Việc làm tiếp theo với chiếc chìa này dễ thôi.
Boxtel bôi một lớp sáp mỏng lên chiếc chìa và đem thử lại.
Đến khi chiếc chìa gặp chỗ tắc, điểm nghẽn để lại dấu vết trên sáp.
Boxtel chỉ việc lấy một chiếc giũa mỏng như một lưỡi dao giũa theo vết dấu để lại.
Hai ngày sau, Boxtel làm xong chiếc chìa khóa một cách hoàn hảo.
Mở cửa buồng Rosa một cách dễ dàng, không kêu, không phải nặng tay; Boxtel đứng ở trong phòng, một mình với bông hoa tuylíp.
Hành động phạm pháp đầu tiên của Boxtel là trèo qua tường nhà Rosa vào vườn bới tìm củ giống; lần thứ hai là trèo qua cửa sổ vào buồng sấy của Cornélius; lần này là mở cửa buồng Rosa bằng một chìa khóa giả.
Các bạn thấy đấy, sự thèm muốn đã đẩy Boxtel dấn sâu vào con đường tội lỗi.
Boxtel một mình với bông hoa tuylíp.
Nếu là một kẻ trộm bình thường hắn sẽ thủ ngay chậu hoa đem đi..Nhưng Boxtel không phải là tên trộm bình thường nên hắn còn suy nghĩ.
Lấy chiếc đèn ló ra soi, hắn thấy bông hoa chưa nở hết nên chưa chắc chắn nó đã là màu đen tuyền mặc dầu bề ngoài là thế.
Hắn suy nghĩ thấy rằng nếu hoa không phải là màu đen, hoặc có một vết màu nào khác lẫn vào thì việc hắn ăn trộm là công toi. Lúc ấy tin đồn về vụ trộm sẽ truyền đi, người ta sẽ căn cứ vào những gì xảy ra ở khu vườn để nghi ngờ ai là kẻ trộm, người ta sẽ điều tra, rồi mặc dầu hắn giấu kỹ lưỡng cây hoa, người ta vẫn có thể mò ra được.
Hắn suy nghĩ rằng dù hắn giấu kỹ cây hoa khiến người ta không tìm thấy thì khi chuyển nó đi vẫn có thể xảy ra những chuyện chẳng lành.
Bởi hắn đã có trong tay chìa khóa buồng Rosa nên có thể tùy ý ra vào lúc nào cũng được, nên sau cùng hắn thấy điều tốt nhất là hãy chờ đến độ hoa nở, lấy trộm trước một giờ hay sau một giờ nó nở; rồi tức tốc đến Harlem, ở đấy nếu có kẻ nào khiếu kiện hắn đã có hoa ngay trình tòa.
Vậy cô hay cậu nào sau này có khiếu nại sẽ bị Boxtel khép tội ăn cắp.
Đó là cả một kế hoạch được xếp đặt chu đáo và xứng đáng với đức tài của kẻ lập ra nó.
Vậy là tối nào cũng vậy, trong lúc đôi bạn trẻ chuyện trò vui vẻ trước cửa ghisê nhà tù, thì Boxtel lẻn vào buồng cô gái để theo dõi hoa tuylíp.
Vào cái đêm kể trên, Boxtel sắp sửa vào buồng của Rosa như mọi đêm khác. Nhưng như chúng ta thấy, hai bạn trẻ mới trao đổi với nhau vài câu, Cornélius đã giục Rosa về để trông cây tuylíp.
Khi thấy Rosa sau mười phút đi đã quay về, Boxtel biết ngay là hoa tuylíp đã nở hay sắp sửa nở.
Chính vào đêm đó hắn sẽ đi nước cờ quyết định. Boxtel đến chơi nhà Gryphus với món quà gấp đôi thường lệ.
Nghĩa là mang theo hai chai rượu bách xù ở hai bên túi.
Gryphus say thì Boxtel sẽ làm chủ ngôi nhà hay gần như thế.
Đến mười một giờ, Gryphus say mềm chẳng biết trời đất là gì. Đến hai giờ sáng, Boxtel thấy Rosa ra khỏi nhà, tay xách vật gì xem dáng thận trọng lắm. Vật đó không còn nghi ngờ gì nữa, là hoa tuylíp đen sắp nở.
Nàng sẽ làm gì với cây hoa ấy?
Nàng có mang hoa đi ngay Harlem lúc này không?
Một cô gái không thể dám liều mình đi đêm xa như vậy.
Hay nàng chỉ mang hoa đến cho Cornélius xem không thôi? Có thể như thế.
Hắn bỏ giày và bước trên các đầu ngón chân đi theo Rosa.
Hắn thấy cô gái tiến đến gần cửa ghisê.
Hắn nghe thấy cô khẽ gọi Cornélius.
Nhờ ánh sáng cây đèn ló của Rosa, hắn nom thấy bông hoa tuylíp nở, đen như đêm tối.
Hắn nghe thấy Cornélius và Rosa bàn bạc cử người đi Harlem báo tin.
Hắn thấy đôi trai gái hôn nhau và tiếng Cornélius giục Rosa về. Rosa tắt cây đèn ló và rón rén trở về buồng.
Hắn trông thấy Rosa bước vào buồng.
Rồi năm phút sau, cô đi ra, đóng cửa cẩn thận và khóa hai vòng xoay.
Tại sao Rosa phải đóng cửa cẩn thận, ấy là vì đằng sau cánh cửa, cô giữ kín bông hoa tuylíp đen.
Boxtel nấp ở bậc nghỉ cầu thang gác trên nhà, hắn nhìn thấy hết hành động vừa rồi của Rosa ở tầng dưới; hắn bắt đầu theo bậc thang nhà hắn xuống nhà thì Rosa cũng bước trên bậc thang nhà cô xuống sân.
Thành thử khi Rosa bước nhẹ nhàng xuống bậc thang cuối cùng cũng là lúc Boxtel lẹ làng chạm tay vào xoay khóa buồng của Rosa.
Trong tay hắn, nhất định như ai cũng hiểu, có chiếc chìa khóa giả mở dễ dàng chẳng kém gì chìa khóa thật của Rosa.
Bởi thế ở đầu chương này chúng tôi mới viết là đôi bạn trẻ khốn khổ kia cần có sự che chở trực tiếp của Đức Chúa Trời.
Đôi bạn trẻ tạm biệt nhau mới gần nửa tiếng và những tia nắng ban mai đầu tiên mới rọi vào buồng giam thì Cornélius giật mình nghe thấy những bước chân lên cầu thang. Gần như cùng một lúc bộ mặt tái mét và hốc hác của Rosa hiện lên ở cửa ghisê.
- Anh Cornélius, cây hoa tuylíp... - Cô hổn hển kêu lên..- Làm sao? - Cornélius lo lắng hỏi.
- Em biết nói làm sao bây giờ? Nó bị đánh cắp mất rồi.
- Mất cắp! - Cornélius bàng hoàng nhắc lại. -Thế là thế nào? Em nói rõ xem nào.
- ôi! Lỗi không phải tại em anh ạ.
Khổ thân Rosa! Cô không dám xưng hô vói Cornélius: "Anh yêu quý của em" nữa.
- Em không trông nó chứ gì? - Cornélius than thở.
- Đúng, có một lúc thôi, khi em đi gọi người báo tin cách xa có vài bước, trên bờ sông Wahal.
- Và lúc đó em để quên chìa khóa ở cửa, khổ chưa!
- Không, thế mới lạ chứ! Rõ ràng em khóa chặt cửa, chìa khóa em còn giữ đây. Khi trở về, cửa vẫn còn khóa nguyên nhưng cây tuylíp thì biến mất.
Nhất định tên ăn trộm phải có chìa khóa giả.
Cô thổn thức, những cái nấc chẹn lấy họng cô.
Cornélius đứng yên như mất hồn, nghe mà không hiểu, chỉ biết lẩm bẩm:
- Trộm! Trộm! Trộm! Thế là hết.
- ôi! Anh Cornélius, xin anh tha tội! Xin anh tha tội cho em. - Rosa kêu lên. - Em chết mất.
Cornélius nắm lấy tay cô bóp thật mạnh:
- Rosa! - Anh nói to. - Ta bị ăn cắp, đúng thế, nhưng có thể lấy lại được. Chúng ta biết kẻ ăn trộm là ai. Đó là tên bất lương Jacob. Này Rosa, ta phải cho người đuổi theo hắn, phải đuổi kịp hắn.
- Làm thế nào được hả anh?
- Rosa, em hãy mở cánh cửa này ra cho anh; em cứ mở ra xem anh có đuổi bắt được nó không; xem anh có phát hiện ra nó được không, xem anh có buộc nó phải khai ra tội ác của nó không!
- Trời ơi! Xin anh nói khẽ chứ!
Tức điên đến cực độ, Cornélius hét to:
- Nếu em không mở, anh sẽ đẩy đổ các chắn song này, anh sẽ phá, anh sẽ giết hết những gì anh gặp trên đường đi.
Người tù bất hạnh, sức lực được tăng lên gấp mười lần do tức giận, ra sức lay cánh cửa ầm ầm bằng đôi bàn tay cứng như thép.
Van Baerle thét lên:
- Tao sẽ giết mày, hỡi tên lưu manh Gryphus; tao sẽ giết chết mày như mày đã giết chết cây hoa tuylíp đen quý giá của tao..Con người khổ sở kia bắt đầu hóa điên.
Rosa run rẩy:
- Vâng, em xin mở cửa, nhưng trước tiên anh phải bình tĩnh lại đã, anh Cornélius!
Cô không nói tiếp được vì một tiếng thét bên cạnh cắt ngang câu nói của cô.
- Chết chưa! cha em! - Rosa kêu lên.
Van Baerle gầm lên:
- A! Gryphus, tên gian ác, mày đây rồi à?
Giữa những tiếng ầm ĩ ấy, lão già Gryphus lên gác không ai nghe thấy.
Hắn tóm chặt lấy cổ tay cô gái:
- à! Mày lấy chùm chìa khóa của tao! - Hắn tức điên lên nói. - A! Cái thằng mưu phản đáng treo cổ là thằng Cornélius của mày đây! A! Mày thông đồng với các tù nhân Nhà nước. Được. - Hắn chuyển từ giọng tức giận bừng bừng sang giọng trào phúng lạnh lùng. - A! ông bạn trồng hoa tuylíp ngây thơ, a! Nhà thông thái hiền lành, a! Ngài sẽ giết tôi kia đấy! Tốt lắm! Chỉ cần thế thôi! Lại còn đồng lõa với con gái tôi nữa! Sáng nay ngài thống đốc tỉnh sẽ biết hết chuyện; ngày mai, Hoàng thân Altesse sẽ biết tin. Cút xuống, đứa con gái mất giống này. Còn ngài thông thái, xin chào tạm biệt ngài, xin ngài yên tâm, chào ngài!
Rosa vừa sợ, vừa tuyệt vọng làm hiệu gửi người bạn trai một chiếc hôn; rồi như vừa nảy ra một ý kiến, nàng chạy xuống cầu thang nói:
- Chưa phải đã là mất tất cả, anh hãy tin ở em, anh Cornélius ạ.
Người cha hét lên đuổi theo nàng.
Còn người trồng hoa tuylíp trẻ, anh nới lỏng dần dần các ngón tay nắm các chấn song hãy còn giật giật vì tức giận; đầu anh nặng trĩu, mắt anh trợn trừng trong hốc mắt trũng; anh nặng nề ngã vật xuống sàn nhà, miệng lẩm bẩm:
- Mất cắp, bị mất cắp!
Trong khi đó, Boxtel ra khỏi lâu đài bằng lối cửa do chính tay Rosa mở lúc nãy, Boxtel với cây tuylíp đen bọc trong áo măng tô rộng, nhảy vội vào một chiếc xe nhỏ chờ sẵn ở Gorcum; hắn biến mất, không báo một câu cho ông bạn cố tri Gryphus về cuộc ra đi vội vã này.
Hắn cho xe chạy từ từ, không ai lại cho xe chạy nhanh với một cây tuylíp đen quý giá trên tay mà không sợ nguy hại gì cho nó.
Boxtel sợ rằng đến Harlem không được nhanh nên đã cho đặt làm trước ở Delft một chiếc hộp xung quanh đệm rêu tươi mát; cây hoa đặt trong.đó được tựa tứ phía vào các nắm rêu êm ái, lại có lỗ thông hơi ở phía trên nên không sợ bị hư hại ngay cả khi xe ngựa phi nước đại.
Sáng hôm sau hắn tới Harlem, bơ phờ nhưng thắng lợi, hắn thay đổi chậu để xóa hết vết tích đất cũ; hắn đập tan chiếc chậu sành, vứt mảnh xuống một dòng sông; hắn viết thư cho ông chủ tịch Hội làm vườn báo cho ông biết hắn đã đến Harlem với một cây hoa tuylíp hoàn toàn đen; hắn yên trí nghỉ ngơi trong một nhà hàng sang trọng với cây hoa nguyên vẹn của hắn.

[tarta12a]

Chương 9




Khi tạm biệt Cornélius, Rosa thề sẽ tìm trả lại anh cây hoa vừa bị Jacob đánh cắp hoặc không được sẽ không bao giờ gặp lại anh nữa.
Cô gói một ít quần áo cần thiết đem theo, lấy ra ba trăm florins tiết kiệm, lục tìm trong đống quần áo viền đăng ten mềm mại của mình củ mầm giống thứ ba cất trong đó, đem giấu vào yếm ngực cẩn thận, khóa kỹ hai vòng khóa cửa để người ta phát hiện chậm việc cô bỏ trốn, mọi việc chuẩn bị xong, cô xuống cầu thang. Ra khỏi nhà tù, cô đến nhà một người cho thuê ngựa hỏi thuê một xe ngựa nhỏ.
Cô hy vọng đuổi kịp người đưa thư và nếu gặp được chàng trai tử tế và tốt bụng ấy, cô sẽ đi cùng, anh sẽ vừa là người dẫn đường cho cô, vừa là người cô có thể dựa dẫm được..Thật vậy, đi chưa đầy một dặm, cô đã trông thấy anh từ xa đang rảo bước trên một con đường chạy dọc theo bờ sông.
Cô cho ngựa chạy nước kiệu và đuổi kịp anh.
Hai người đi từ năm giờ sáng, đã vượt qua tám dặm đường mà người cha vẫn chưa hề biết rằng con gái mình đã rời khỏi pháo đài.
Trong khi ông bố còn tưởng Rosa run sợ hay nằm dỗi trong buồng, thì cô gái đã đi thêm được một đoạn đường. Và khi Gryphus bắt đầu lo lắng về sự vắng mặt của cô con gái, Rosa đã tới được Rotterdam cùng với người bạn đường.
Buổi tối, cô nghỉ lại ở Delft và hôm sau cô tới Harlem sau Boxtel bốn tiếng.
Cô hỏi thăm ngay đến nhà ông chủ tịch làm vườn tức ngài Van Systens.
Cô xưng danh xin gặp, nhưng tên cô dù rằng rất kêu, ông chủ tịch vẫn không biết cô là ai, ông từ chối không cho cô gặp.
Rosa không nản chí. Cô nói:
- Xin các ông báo giùm với ông chủ tịch tôi đến vì chuyện cây hoa tuylíp đen.
Nhờ những từ đó, cô vào được tận phòng làm việc của ông chủ tịch; ông chủ tịch thật là phong nhã, tiếp đón cô rất lịch sự. ông nói to:
- Thưa cô, cô nói đến đây vì chuyện cây hoa tuylíp đen, có phải thế chăng?
- Thưa vâng, cháu đến ít ra là để thưa với ông về chuyện đó. - Rosa trả lời.
- Cây mọc khỏe khoắn chứ cô? - Van Systens mỉm cười hỏi với một nét mặt kính trọng dễ thương.
- Thưa ông, cháu không biết nói thế nào. -Rosa trả lời.
- Thế nào? Có chuyện gì không hay xảy ra?
- Thưa ông, có đấy ạ. Chuyện không xảy ra đối với hoa, nhưng đối với cháu đấy ạ. Họ đã ăn cắp hoa của cháu.
- Thế nào, cháu gái, cháu nói khó hiểu quá.
Có lẽ cháu muốn nói người ta đã đánh cắp cây hoa của ông chủ cháu là ông Boxtel phải không?
- Thưa ông, không ạ. Cháu không biết ông Box-tel; đây là lần đầu tiên cháu nghe thấy nói.
- à ra thế! Lúc nãy tôi tưởng cháu là người giúp việc cho ông ta. Cháu không quen ông Boxtel và cháu cũng có một cây hoa tuylíp đen hay sao?
- Còn có một cây khác nữa, thưa ông? - Rosa ngạc nhiên hỏi.
- Của ông Boxtel, đúng thế.
- Nó thế nào ạ?.- Đen tuyền, không một màu nào khác, không pha một vết nhỏ tí nào.
- Và ông có nó ở đây, nó được gửi ở đây phải không?
- Không, nhưng nó sẽ được trưng bày ở đây cho hội đồng chấm thi xem trước khi trao giải thưởng.
Rosa kêu lên:
- Thưa ông, cái ông Boxtel ấy tự xưng là chủ sở hữu cây hoa tuylíp đen...
- Đúng như vậy.
- Thưa ông, đó có phải là một người gầy còm?
- Đúng.
- Hói đầu.
- Đúng.
- Có một con mắt ngơ ngác?
- Tôi cho là như thế.
- Vẻ mặt lo lắng, lưng còng, chân khèo, có phải không ạ?
- Đúng như vậy, cháu tả chân dung ông Boxtel đúng từng nét một.
- Thưa ông, đó là hoa của cháu, đó là tài sản của cháu, cây hoa bị đánh cắp. Thưa ông cháu đến đây khiếu nại về việc ấy.
- ồ! ồ! - ông Van Systens nhìn chằm chằm Rosa nói. - Thế nào! Cô đến đây để kiện ông Boxtel về việc cây tuylíp bị mất cắp? Hay đấy! Cô bạo mồm thật. Cô hãy tìm gặp ông Boxtel ở khách sạn Thiên Nga trắng, cô dàn xếp với ông ấy.
- Trời ơi! Thưa ông! Thưa ông! - Rosa rên rỉ.
- Có điều, con ạ, - ông Van Systens nói tiếp.
- con hãy còn trẻ, ta coi con chưa đến nỗi hoàn toàn hư hỏng đâu, con hãy nghe đây lời khuyên của ta: Con hãy thận trọng trong việc này vì chúng ta có tòa án và có nhà tù ở Harlem, hơn nữa chúng ta rất dễ nổi giận với ai động chạm đến danh giá hoa tuylíp của chúng ta. Thôi đi đi, ông Isaac Boxtel nghỉ ở khách sạn Thiên Nga trắng đấy.
Nửa mừng nửa sợ khi đã tìm ra manh mối cây hoa, Rosa cuống cuồng đi đến khách sạn Thiên Nga trắng, theo sau phò tá cô vẫn là anh đưa thư khỏe mạnh tỉnh Frise, mình anh có thể nuốt tươi mười gã Boxtel.
Nhưng khi tới Grote-Markt, Rosa bỗng nhiên đứng lại, một ý nghĩ vừa thoáng qua.
- Trời ơi! - Cô thầm thì nói. - Mình đã phạm phải một sai lầm lớn. Mình đã báo động cho họ biết, họ sẽ nghi ngờ. Mình chỉ là một cô gái, họ.là đàn ông liên kết chống lại mình, thế là mình chỉ có thua, chết mất.
Một lúc sau điềm tĩnh lại cô nghĩ:
- Nếu mình đến chỗ ở của Boxtel và giả dụ là mình không quen biết hắn, nếu Boxtel đó không phải là tên Jacob nhà mình, mà lại là một người chơi hoa khác cũng tìm ra được loại hoa tuylíp đen...
Mặt khác, nếu mình nhận ra tên Boxtel là tên giả Jacob thì chuyện gì sẽ xảy ra? ôi! Xin Đức Mẹ Đồng trinh hãy phù hộ cho con! Đây là số phận của con, là số phận của người tù lúc này đang chết dần vì sầu muộn trong nhà tù, xin đức Mẹ Đồng trinh hãy phù hộ độ trì cho chúng con.
Khi đó có tiếng ầm ầm ở đầu đằng kia phố Grote-Markt. Thiên hạ chạy đến, các cửa nhà mở tung, Rosa, một thân một mình, không nghe thấy gì, không trông thấy gì trong sự chuyển động đó của đám đông.
Cô thầm thì:
- Mình phải quay lại chỗ ông chủ tịch thôi.
Rosa khó khăn lắm mới lọt được vào chỗ ông chủ tịch, lúc này vẫn như lúc trước, ông cảm thấy rất hồi hộp khi nghe cái từ đầy ma thuật: hoa tuylíp đen.
Khi nhìn thấy cô gái, ông nghĩ ngay là một con bé điên, tệ hơn nữa, ông nổi nóng định tống khứ cô ra.
Cô chắp tay lại nói với một giọng rất thành thật làm mủi lòng mọi người nghe:
- Thưa ông, vì Chúa, ông đừng xua đuổi cháu; xin ông hãy nghe cháu giãi bày; nếu ông không làm cho người ta phải công nhận quyền lợi của cháu thì ít ra ông hãy nghe cháu nói để một ngày kia, đứng trước mặt Chúa, ông không phải hối hận vì đã tòng phạm với một việc làm xấu xa.
Ông Van Systens sốt ruột; đó là lần thứ hai ông bị quấy rầy trong lúc đang soạn thảo một diễn văn yêu cầu văn phong phải lưu loát, đàng hoàng xứng danh một ông thị trưởng thành phố kiêm chủ tịch Hội làm vườn Harlem.
- Tôi còn phải viết báo cáo chứ! - ông nói to.
- Báo cáo về hoa tuylíp đen! Các người có biết không?
Rosa nói tiếp vững tâm về tính trung thực và sự vô tội của mình:
- Thưa ông, nếu ông không nghe cháu nói thì báo cáo của ông chỉ dựa trên những sự kiện gian ác hoặc dối trá thôi. Cháu van ông, xin ông cho dẫn ông Boxtel tới đây, xem ông ấy có phải là ông.Jacob đóng giả không. Xin thề trước Chúa, cháu sẽ công nhận quyền sở hữu khám phá ra hoa tuylíp đen là của ông ấy, nếu như hoa tuylíp đen đó không phải là của cháu.
- Hay đấy nhỉ! Đưa việc ra trước hay đấy nhỉ!
- ông nói thế nghĩa là thế nào ạ?
- Tôi hỏi chị nhé, còn chứng tỏ được điều gì nữa khi chị đã thừa nhận hết hai điều trên là của chị rồi?
- Thưa ông, ông là một người chính trực. -Rosa nói. - Nếu ông trao giải cho một người vì một công trình không phải là của người đó, tồi tệ hơn, vì một công trình đi ăn cắp được thì...
Giọng nói của Rosa hình như đã làm rung động trái tim ông Van Systens; ông sắp sửa trả lời cô gái một cách dịu dàng hơn bỗng nghe ở ngoài đường có tiếng động.
Những tiếng hoan hô ầm ĩ làm rung chuyển cả căn nhà.
- Chuyện gì thế? - ông thị trưởng kêu lên. -Chuyện gì thế? Thế có được chăng hay tôi nghe nhầm?
Ông chạy về phía phòng đợi để mặc Rosa ở phòng làm việc của ông.
Vừa tới bậc cửa, ông kêu lên một tiếng ngạc nhiên khi thấy một cảnh tượng ít thấy bày ra trước mặt: cầu thang lên gác nhà ông đông cứng những người.
Đám đông kéo nhau đi theo một người trai trẻ ăn mặc giản dị đang lên cầu thang một cách chậm rãi trông thật quý phái.
Hai sĩ quan đi sau, một thuộc binh chủng hải quân, một thuộc kỵ binh.
Van Systens bảo gia nhân dẹp chỗ rồi ông ra cúi chào người mới đến. ông nói:
- Xin kính chào Hoàng thân! Hoàng thân quá bộ đến thăm!
- ông Van Systens thân mến. - Guillaume d’Orange nói một cách thanh thản, sự thanh thản ở ông là thay cho nụ cười. - ở Leyde tôi nghe nói thành phố Harlem có hoa tuylíp đen; sau khi hỏi lại cho chắc chắn, mặc dầu vẫn còn chưa tin, tôi đến hỏi ông chủ tịch Hội làm vườn Harlem xem thế nào.
- ôi! Thưa Hoàng thân, - Van Systens hể hả nói. - quý hóa quá, sung sướng quá, thật vinh dự lớn cho Hội làm vườn chúng tôi được Hoàng thân để mắt tới..- ông có hoa để ở đây không? - ông Hoàng cắt ngang câu nói của Van Systens, có lẽ ông lấy làm tiếc mình đã nói quá nhiều.
- Dạ, bẩm không, nó không có ở đây.
- Nó ở đâu?
- Dạ! ở nhà chủ nó ạ.
- Chủ nó ở đâu?
- Dạ! ở khách sạn Thiên Nga trắng ạ. Tôi xin cho người đi gọi ạ. Trong khi chờ đợi, xin Hoàng thân sang phòng khách tạm nghỉ; biết Hoàng thân ở đây, thế nào người đó cũng phải mang hoa đến ngay để Hoàng thân thưởng thức ạ.
- Được rồi, gọi anh ta đến.
- Bẩm vâng ạ, thưa Hoàng thân, có điều là...
- Có gì cơ?
- Dạ, bẩm không có gì quan trọng cả ạ.
- Không có gì là không quan trọng, ông Van Systens ạ.
- Dạ, có vấn đề là chủ nó đến kiện đòi lại quyền sở hữu ạ. Đúng là nó có giá một trăm nghìn florins.
- Thế là một trọng tội rồi còn gì, đúng không ông Van Systens?
- Đúng thế đấy ạ.
- ông có bằng chứng gì về sự lừa đảo đó không?
- Bẩm không, kẻ thủ phạm, dạ, tôi muốn nói là cô gái đến kiện hãy còn ngồi đây kia, dạ, ở buồng bên cạnh đó ạ.
- ở buồng bên cạnh? ông nghĩ thế nào về chuyện đó, ông Van Systens?
- Lúc nãy tôi chuẩn bị xét hỏi cô ta thì Hoàng thân đến.
- Hãy nghe cô ta khai, ông Van Systens ạ, hãy nghe cô ta; tôi là viên quan đứng đầu đất nước, tôi sẽ nghe và phân xử nghiêm minh.
- Hoàng thân là vua Salomon phục sinh! -Van Systens vừa nói vừa cúi người xuống và chỉ lối đi cho Hoàng thân.
Hoàng thân định đi trước nhưng nghĩ thế nào đứng lại nói:
- ông đi trước đi và đừng gọi tôi là Hoàng thân nữa.
Họ vào phòng làm việc.
Rosa vẫn đứng nguyên một chỗ, trán tì vào kính cửa sổ và mắt nhìn xuống vườn:
- A! A! Một cô gái tỉnh Frisonne. - ông Hoàng nói khi nhìn thấy cái mũ vàng và bộ váy đỏ của Rosa.
Thấy động, cô gái quay đầu lại và chỉ kịp nhìn ông Hoàng ra ngồi ở góc tối nhất trong buồng.
Van Systens cũng ngồi xuống, sung sướng và hãnh diện về vai trò quan trọng của mình:
- Cháu gái kia! - ông nói. - Cháu hứa là nói đúng sự thực về cây hoa tuylíp, có đúng không nào?
- Thưa ông, đúng.
- Vậy cháu hãy nói trước mặt ông đây; ông cũng là một thành viên của Hội làm vườn.
- Thưa ông, - Rosa nói, - cháu không biết nói gì hơn ngoài những điều cháu đã nói với ông rồi - Nói hết cho chúng tôi.
- Cháu nói lại lời yêu cầu cháu đề đạt với ông.
- Yêu cầu gì?
- Yêu cầu cho ông Boxtel đến đây với cây hoa tuylíp; nếu cháu thấy không đúng là của cháu, cháu sẽ nói thẳng ra; nhưng nếu cháu nhận đúng là của cháu, cháu sẽ đòi lại, dù có phải đi đến Hoàng thân stathouder cháu cũng đi.
Van Systens đưa mắt nhìn ông Hoàng. Khi nghe Rosa thốt ra những tiếng đầu tiên, ông Hoàng đang thử cố nhớ xem có một kỷ niệm gì vì hình như đây không phải lần đầu tiên ông nghe giọng nói êm ái như thế.
Một viên sĩ quan được phái đi tìm Boxtel còn ông Van Systens tiếp tục xét hỏi:
- Cô dựa vào đâu để nói rằng cô là chủ nhân của bông hoa đó? - ông nói.
- Đơn giản là tự tay cháu ươm và trồng ở trong buồng của cháu.
- Trong buồng của chị, buồng của chị ở đâu?
- ở LÂwestein ạ.
- Chị ở LÂwestein?
- Vâng, cháu là con gái ông cai ngục ở pháo đài.
Ông Hoàng cựa quậy như muốn nói:
- A! Thôi đúng rồi, mình nhớ ra rồi.
Rồi một mặt làm ra đang đọc báo, một mặt ông nhìn Rosa chăm chú hơn trước.
- Và chị thích hoa? - ông Van Systens hỏi tiếp.
- Thưa ông, vâng ạ.
- Chị là một nhà bác học về hoa à?
Rosa lưỡng lự một chút rồi bằng một giọng như xuất phát tự đáy lòng, cô nói:
- Thưa các ông, cháu nói ở đây có phải là nói với các ngài có chữ tín, chữ nghĩa không ạ?
Giọng cô rất thật nên Van Systens và ông Hoàng đều gật đầu cùng một lúc công nhận..- Vậy cháu xin nói: không, không phải cháu là một nhà bác học nghiên cứu về hoa, không phải đâu ạ, cháu chỉ là con người bình thường, là một cô gái quê tỉnh Frise trước đây ba tháng còn chưa biết đọc, biết viết. Không, không phải cháu là người tìm tòi, sáng tạo ra hoa tuylíp đen.
- Thế ai tìm ra nó?
- Đó là một người tù khốn khổ ở LÂwestein.
- Một người tù ở LÂwestein. - ông Hoàng nhắc lại.
Nghe giọng nói ấy, lần này đến lượt Rosa thảng thốt.
Ông Hoàng nói tiếp:
- Là một người tù Nhà nước vì ở LÂwestein chỉ giam những tù nhân Nhà nước.
Ông tiếp tục đọc hay đúng hơn, giả vờ đọc báo.
Rosa run bắn người vì sợ, lẩm bẩm nói:
- Vâng, vâng, một người tù Nhà nước tìm ra nó.
Van Systens tái mặt khi nghe thấy một lời thú nhận như vậy trước một nhân chứng vĩ đại nhường kia.
- Theo lời chị nói, hình như chị lợi dụng chị là con gái ông cai ngục và chị liên hệ với tên tù để trồng hoa, có đúng không?
Rosa đầm đìa nước mắt:
- Thưa ông, vâng ạ. Cháu buộc lòng phải thú thực hàng ngày cháu vẫn gặp anh ấy.
- Khốn nạn! - ông Van Systens nói to.
Ông Hoàng ngửng đầu nhìn Rosa đang sợ hãi và mặt ông chủ tịch tái xanh.
Bằng một giọng rõ ràng và nhấn mạnh, ông nói:
- Điều vừa rồi không liên quan đến các thành viên Hội trồng vườn. Nói tiếp đi, cô gái, nói tiếp đi.
Ông Van Systens mạnh dạn nhìn ông thành viên mới của Hội làm vườn và cám ơn ông, nhân danh các bông hoa tuylíp.
Được lời khích lệ của người lạ mặt, Rosa kể lại tất cả những gì đã diễn ra trong ba tháng nay, tất cả những gì cô đã làm, tất cả những gì cô phải chịu đựng. Cô kể những việc làm tàn ác của Gryphus, giày xéo lên mầm củ thứ nhất, về nỗi đau thương của người tù trồng hoa, những chăm sóc thận trọng cho mầm củ thứ hai được nảy mầm và trổ hoa, sự kiên nhẫn của người tù, những lo lắng của anh khi hai người xa nhau; việc anh nhịn ăn.cho chết vì không được tin tức về cây hoa của anh; sự vui mừng khi họ tái hợp sau cùng là sự tuyệt vọng của cả hai người khi bị mất chậu hoa chỉ sau một tiếng đồng hồ hoa nở.
Tất cả những điều đó được nói lên rất thành thực, đúng sự thật, nhưng ông Hoàng vẫn thản nhiên như không, ít ra là bề ngoài, nhưng trái lại có tác động đến ông Van Systens.
- Cô mới quen biết người tù đó chứ? - ông Hoàng hỏi.
Rosa mở to mắt nhìn người lạ mặt nhưng người này thụt vào bóng tối như muốn tránh cái nhìn của cô.
- Thưa ông, sao ông hỏi thế? - Rosa hỏi.
- Bởi ông cai ngục cùng cô con gái mới đến ở LÂwestein có bốn tháng...
- Thưa ông, đúng như vậy.
- ít ra là cô không yêu cầu thuyên chuyển cho cha cô để đi theo một người tù nào đó được chở từ La Haye về LÂwestein...
- ông! - Rosa đỏ mặt kêu lên.
- Cô nói tiếp đi.
- Thú thực cháu có quen người tù đó ở La Haye.
- Diễm phúc thay cho anh ấy! - ông Guillaume mỉm cười nói.
Lúc đó, viên sĩ quan được cử đi gọi Boxtel bước vào báo cáo Hoàng thân là Boxtel đã đến cùng với chậu hoa.
Báo cáo vừa dứt thì Boxtel bước vào phòng khách của ông Van Systens.
Ông Hoàng được báo liền đi vào phòng khách, ngắm nhìn một lúc, không nói năng gì lại trở ra ngồi vào chỗ cũ trong bóng tối trên chiếc ghế bành chính lúc nãy ông đã ngồi.
Trống ngực đánh thình thịch, mặt tái mét, tinh thần đầy khiếp sợ, cô gái chờ đến lượt mình được gọi vào nhận mặt hoa. Đúng lúc ấy cô nghe thấy tiếng nói của Boxtel.
- Chính nó rồi! - Cô kêu lên.
Ông Hoàng ra hiệu cho cô hãy đứng nhìn vào phòng khách qua cánh cửa hé mở.
- Chính hoa của cháu! - Rosa kêu lên. - Hoa của cháu, cháu nhận đúng hoa của cháu.
Cô òa lên khóc.
Ông Hoàng đứng dậy, đi ra cửa rồi đứng một lúc ở chỗ sáng..Rosa để mắt nhìn kỹ. Hơn lúc nào hết cô tin chắc không phải lần đầu tiên cô gặp người xa lạ này.
- ông Boxtel, ông vào đây. - ông Hoàng nói.
Boxtel vội vàng chạy tới, đứng trước mặt Guil-laume d’Orange.
- Lạy Hoàng thân! - Hắn vừa nói vừa lùi.
- Hoàng thân! - Rosa choáng váng nhắc lại.
Nghe tiếng thốt kinh ngạc ở bên tai, Boxtel quay sang thì thấy Rosa.
Hắn giật mình.
Ông Hoàng lẩm bẩm:
- Hắn lúng túng rồi.
Boxtel trấn tĩnh lại được.
- ông Boxtel này, - Guillaume hỏi. - hình như ông tìm ra được bí mật của hoa tuylíp đen đấy nhỉ?
- Thưa Hoàng thân, vâng. - Boxtel trả lời, giọng xem ra hơi lo lắng.
Sự lúng túng có thể là do hắn nhận ra người đứng trước mặt là Guillaume.
Ông Hoàng nói tiếp:
- ờ! Nhưng đây là cô gái cũng nhận mình tìm ra bí mật ấy.
Boxtel nhún vai và mỉm cười khinh bỉ.
Guillaume theo dõi tất cả các cử chỉ của hắn một cách tò mò và quan tâm rõ rệt.
- Như vậy là ông không biết người con gái này phải không?
- Bẩm Hoàng thân, không.
- Còn cô, cô có biết ông Boxtel không?
- Bẩm không, nhưng cháu biết ông Jacob.
- Cô muốn nói gì?
- Cháu muốn nói là ở LÂwestein ông Isaac Boxtel gọi là ông Jacob.
- ông Boxtel, ông trả lời thế nào?
- Bẩm Hoàng thân, cô ấy nói sai.
- ông chối chưa bao giờ ở LÂwestein phải không?
Boxtel ngập ngừng. ông Hoàng xói mắt nhìn hắn khiến hắn không dám nói bậy.
- Con không phủ nhận con đã ở LÂwestein nhưng con không ăn cắp hoa tuylíp.
- Chính ông là đồ ăn cắp! - Rosa tức giận kêu to.
- Tôi không ăn cắp.
- ông nghe đây, ông có không nhận đã theo tôi vào vườn hôm tôi giả vờ ươm củ giống không?
Ông có không nhận đêm hôm ấy ông nhảy vào vườn đến chỗ ông tưởng sẽ tìm thấy củ giống tôi trồng.không? ông có không nhận ông lấy tay bới đất tìm kiếm nó không? ông nói đi, ông nói đi, ông có phủ nhận tất cả những điều đó không?
Boxtel cho là không nên trả lời thẳng vào những câu hỏi đó. Hắn nói:
- Bẩm Hoàng thân, hai mươi năm nay con theo nghề trồng hoa tuylíp ở Dordrecht. Trong nghệ thuật trồng hoa, con đã được một chút danh tiếng.
Cô gái này biết con đã tìm ra giống tuylíp đen liền cùng với anh bạn tù nào đó ở pháo đài LÂwestein...
Tên tù đó, bẩm Hoàng thân, là một tên tội phạm Nhà nước, một lần bị xử án tử hình.
- Tên hắn là gì?
Rosa hai tay ôm đầu tuyệt vọng.
- Hắn tên là Cornélius Van Baerle. - Boxtel đáp. - Hắn là con đỡ đầu của tên khốn kiếp Cor-neille de Witt đấy ạ, bẩm Hoàng thân.
Ông Hoàng giật mình. Con mắt bình thản của ông bỗng nảy lửa, một tử khí lạnh lẽo lan tỏa trên mặt ông.
- Nói tiếp đi! - ông Hoàng nói với Boxtel.
- Con không còn gì nói nữa, Hoàng thân biết rõ cả rồi. Có điều lúc này con không muốn nói là để cô này không phải hổ thẹn vì sự vô ơn của cô.
Con đến LÂwestein là có công việc; ở đấy con quen ông già Gryphus, con yêu con gái ông ta và con xin hỏi cô ấy làm vợ; con nghèo, không có nhiều tiền nhưng con đã dại dột kể với cô gái hy vọng sắp kiếm được món tiền lớn một trăm nghìn florins; muốn chứng minh điều đó, con cho cô ta xem cây hoa tuylíp đen của con. Người tù, bạn trai của cô ấy ở Dordrecht đã từng giả vờ làm người trồng hoa tuylíp để che đậy những âm mưu làm phản của hắn thì ở LÂwestein anh ta cùng cô gái này đã âm mưu làm hại con.
Hoàng thân quay sang Rosa nói:
- Cô làm thế là không tốt và người bạn trai của cô sẽ bị trừng trị vì đã khuyên cô làm điều bậy bạ. Suýt nữa cô phạm một tội ác, tôi không trừng phạt cô nhưng tôi nghiêm trị tên thủ phạm chính, hắn sẽ gánh phạt cho cô. Một người trong cái dòng họ ấy có thể âm mưu này khác, ngay cả phản bội...
nhưng không được ăn cắp.
- †n cắp ư! - Rosa kêu lên. - ôi! Thưa Hoàng thân, anh ấy sẽ phẫn uất đến chết khi nghe từ ấy.
Nếu có chuyện ăn cắp thì con xin thề với Hoàng thân chính là anh này.
- Bằng chứng đâu? - Boxtel lạnh lùng nói.
- Được, nhờ ơn Chúa, tôi sẽ chứng minh cho anh thấy.
Rồi quay sang Boxtel, cô gái trực tiếp hỏi:.- Hoa tuylíp kia thật là của anh?
- Phải.
- Anh có bao nhiêu củ giống?
Boxtel ngập ngừng một chút, sau anh hiểu cô gái sẽ không hỏi vậy nếu chỉ có hai củ giống.
- Ba củ. - Boxtel trả lời.
- Chúng nó bây giờ thế nào? - Rosa hỏi.
- Thế nào ấy ư?... Thì một củ hỏng, một củ cho ra hoa màu đen...
- Còn củ thứ ba?
- Củ thứ ba ở nhà tôi. - Boxtel lúng túng trả lời.
- Anh nói bậy rồi! - Rosa kêu lên. - Cô lần ở trong yếm ra củ thứ ba và nói tiếp: - Củ thứ ba đây, cùng bọc trong một tờ giấy với hai củ trước.
Khi anh Cornélius Van Baerle sắp lên đoạn đầu đài, anh đưa cả gói cho con, con đưa trình Hoàng thân xét ạ.
Rosa mở tờ giấy bọc ra đưa củ giống thứ ba cho Hoàng thân. ông cầm lấy ngắm nghía.
- Thưa Hoàng thân, cô gái này không thể cũng ăn cắp nó như cây hoa của con hay sao? - Boxtel lắp bắp nói. Hắn lo lắng khi thấy Hoàng thân chăm chú xem xét củ giống, nhất là khi thấy Rosa chăm chú đọc mấy dòng ghi trên tờ giấy bọc cô còn cầm trong tay.
Mắt cô gái bỗng sáng rực lên. Cô nói:
- Kính thưa Hoàng thân, xin Hoàng thân đọc, xin Hoàng thân đọc ạ!
Guillaume mới đọc lướt, sắc mặt đã đượm một nỗi đau và thương xót vô hạn. Tờ giấy mà Rosa đưa cho ông là trang sách thánh của Corneille de Witt xé ra viết và nhờ Craeke mang đến Dordrecht cho Van Baerle yêu cầu anh đốt ngay tập thư quan hệ với Louvois.
Chúng ta hãy nhớ lại lá thư đó có mấy dòng chữ sau đây:
"Con thân yêu, Con hãy đốt gói bọc cha gửi. Con đốt ngay không mở, không xem để nó luôn luôn là điều không biết đối với con. Những bí mật của nó đủ giết người cất giữ nó. Con hãy đốt đi và như vậy là con cứu cha Corneille và bác Jean của con đấy.
Vĩnh biệt con.
Con hãy thương cha.
Corneille de Witt 22-8-1672"Tờ giấy đó chứng tỏ Van Baerle vừa là người vô tội, vừa là người có của khi nói về ba củ hoa giống kia. Rosa và ông stathouder cũng nhìn nhau vẻ hiểu biết.
Ông Hoàng gạt một giọt mồ hôi lạnh ngắt vừa chảy từ trán ông xuống má. Mặt ông và ý nghĩ của ông đắm sâu nhìn vào cái vực thăm thẳm, cái vực không đáy ấy gọi là sự hối hận và hổ thẹn đối với quá khứ.
Một lúc sau ông mệt nhọc ngẩng đầu lên. ông nói:
- Thôi đi, ông Boxtel, công lý đã được phân giải.
Quay sang ông chủ tịch, ông nói tiếp:
- ông Van Systens thân mến, ông giữ cô gái và bông hoa ở lại đây. Xin chào đồng bào.
Mọi người cúi đầu chào kính cẩn; ông Hoàng đi ra khỏi phòng khách, những tiếng hoan hô của đám đông vang dậy khua động không gian.

[tarta12a]

Chương 10




Trong khi những sự việc trên diễn ra thì Van Baerle ở LÂwestein phải khốn khổ chịu đựng hình phạt của Gryphus, tên cai ngục đã biến thành đao phủ.
Không nhận được một tin tức nào của Rosa hay của Jacob, hắn tin chắc rằng mọi tai họa đổ xuống nhà hắn là do quỷ sứ gây nên mà Van Baerle là tên học trò của nó đứng ra thực hiện ở trên trần này.
Kết quả của sự suy nghĩ đó là vào một buổi sáng nọ, ngày thứ ba Rosa và Jacob biệt tăm, hắn xăm xăm bước vào buồng giam tức giận hơn lúc nào hết.
Tiến lại gần người tù trẻ tuổi, hắn nói:
- Mày có biết tao đã giết hơn năm chục con gà trống chân đen bằng con dao này rồi không?
Tao sẽ giết mày, đồ quỷ sứ ạ, tao sẽ giết mày như tao đã giết chúng, chờ đấy, mày hãy chờ đấy..Cornélius mắng lại:
- Đồ vô lại, mày định giết tao thật ư?
- Tao muốn phanh ngực mày ra xem mày giấu con tao ở chỗ nào?
Trong cơn hoảng loạn, Gryphus sấn sổ vào đâm Cornélius, anh chỉ còn kịp nhảy ra sau chiếc bàn tránh cái đâm đầu tiên.
Gryphus vừa chửi vừa giơ dao dọa nạt.
Cornélius không để mất thời cơ, tóm được cổ tay cầm dao của hắn, bẻ quặt lại sau, Gryphus ngã nhào xuống đất. Chàng trai giận ngay chân mình lên người hắn.
Gryphus tỏ vẻ còn muốn chống cự, Cornélius tức thì ra tay.
Anh nện tên cai ngục vô hồi kỳ trận, hắn buộc phải xin tha, tiếng kêu dữ dội của hắn làm náo động cả nhà giam. Hai người chuyên giữ chìa khóa các buồng giam, một viên thanh tra và bốn lính gác cùng một lúc xuất hiện ở ngưỡng cửa.
Nhìn thấy tất những người làm chứng đó, Cornélius biết mình đã thất bại. Thật vậy, tất cả những cái bề ngoài chống lại anh.
Biên bản được lập ngay tại chỗ, ghi rõ tất cả những đòn đánh đập ông cai tù, hắn ta yêu cầu các từ dùng trong biên bản phải thật mạnh mẽ, cay độc.
Trong lúc lập biên bản, bốn người lính gác khóa giữ Cornélius tỏ lòng nhân hậu bảo cho anh biết kỷ luật ở LÂwestein.
Họ kể cho anh biết kỷ luật này đã được áp dụng như thế nào vào năm 1668, nghĩa là năm năm trước đây đối với một người tù tên là Mathias đã có hành động chống đối còn nhẹ hơn nhiều so với hành động vừa rồi của Cornélius. Chuyện kể chưa xong đã nghe có tiếng chân đi lên cầu thang.
Những người lính gác đứng tránh ra cho một viên sĩ quan đi.
Người này bước vào phòng giam của Cornélius trong lúc viên thơ lại ở LÂwestein còn đang lập biên bản.
- Có phải đây là buồng giam số 11 không? -Viên sĩ quan hỏi.
- Báo cáo đại úy, đúng buồng số 11! - Một hạ sĩ quan trả lời.
- Có phải là buồng giam phạm nhân Cornélius Van Baerle không?
- Thưa ông, tôi là Cornélius Van Baerle đây ạ!
- Cornélius mặc dầu can đảm vẫn tái mặt, đáp.
Lần này viên sĩ quan hỏi trực tiếp người tù:
- Anh là Cornélius Van Baerle?
- Thưa vâng..- Vậy theo tôi.
- ạ! ạ! - Cornélius kêu lên, tim thắt lại vì lo sợ trước cái chết đang đến.
Tuy nhiên anh vẫn ngẩng cao đầu đi theo viên sĩ quan, anh hỏi:
- Xin ông cho biết, ông dẫn tôi đi đâu?
Viên sĩ quan chỉ cho anh thấy chiếc xe bốn ngựa kéo, gợi anh nhớ tới chiếc xe như vậy, trong một tình huống tương tự anh thấy ở Buytenhof.
- Lên xe! - Viên sĩ quan nói gọn lỏn.
Rosa chưa nhận được một tin tức nào của ông stathouder trước cái đêm cô được gặp ông.
Vào buổi tối, một sĩ quan thừa lệnh Hoàng thân đến nhà ông Van Systens, mời Rosa lên tòa thị chính.
Cô được dẫn vào một phòng họp rộng lớn, nơi Hoàng thân đang ngồi viết.
Ông ngồi một mình, một con chó săn to lớn, giống chó tỉnh Frise, nằm dưới chân ông.
Mắt không nhìn lên, ông nói:
- Cô lại đây.
Rosa đi vài bước tới bàn.
- Con chào Hoàng thân. - Cô dừng bước nói.
- Chào cháu, cháu ngồi xuống. - ông nói.
Trong khi đó, con chó nhỏm dậy, tiến lại trước Rosa, nhìn cô rồi vẫy đuôi xoắn xít.
Guillaume nói với con chó:
- Mày biết rõ là người nhà mà. Mày nhận ra mà.
Rồi ông quay về phía Rosa, nhìn cô chăm chú như dò hỏi, mắt đượm buồn:
- Cha cháu ở LÂwestein phải không?
- Bẩm vâng.
- Cháu không yêu cha cháu sao?
- Vâng, hay ít ra, thưa Hoàng thân, cháu không yêu cha cháu như bổn phận người con phải làm đối với người cha.
- Con không yêu cha là không tốt, nhưng cháu không giấu giếm Hoàng thân là điều hay.
Hoàng thân cúi đầu nhìn xuống.
- Vì lý do gì cháu không yêu cha cháu?
- Cha cháu độc ác lắm.
- Độc ác như thế nào?
- ông hay ngược đãi tù nhân.
- Cháu không trách ông ngược đãi đặc biệt một người nào hay sao?
- Đặc biệt là anh Van Baerle.
- Là người đồng lõa với cháu?
Rosa lùi lại một bước..- Là người cháu yêu, thưa Hoàng thân. - Cô tự hào đáp.
- Nhưng yêu một người mà số phận phải sống và chết trong tù thì ích gì cho cháu?
- Kính thưa Hoàng thân, nếu anh ấy phải sống và chết trong tù thì cháu vẫn yêu và sẽ giúp anh ấy sống được và chết được trong tù.
- Như vậy là cháu đồng ý lấy một người tù?
- Được lấy anh ấy, cháu vô cùng tự hào và sung sướng nhất, nhưng...
Rosa mỉm cười, xoắn tay.
- Cháu hy vọng ở ta. - Hoàng thân nói.
- Vâng ạ, thưa Hoàng thân.
- Hừ!
Hoàng thân gắn xi bức thư mới viết và gọi một sĩ quan đến.
- ông Van Deken, ông hãy mang lệnh này đến LÂwestein; ông sẽ biết lệnh nào tôi ra cho ông tỉnh trưởng, lệnh nào thuộc phần ông, ông thi hành ngay.
Người sĩ quan cúi chào; một lúc sau người ta nghe thấy tiếng vó ngựa âm vang dưới mái nhà.
- Này cháu gái, - Hoàng thân nói tiếp. - chủ nhật là ngày hội hoa tuylíp, mà chủ nhật là ngày kia đấy. Cháu hãy ăn mặc đẹp vào. Ta cho cháu năm trăm florins để sắm sửa vì ta muốn đêm đó phải là đêm hội lớn của cháu.
- Thưa Hoàng thân, ông muốn cháu ăn mặc đẹp như thế nào? - Rosa đỏ mặt nói lí nhí.
- Cháu hãy mặc áo cô dâu kiểu các cô gái Frise, trông cháu sẽ rất xinh. - Guillaume nói.
Vào cái giờ phút trang trọng, vang dậy những tiếng hoan hô vị hoàng tử, có một chiếc xe chạy bên lề rừng; xe chạy chậm vì vướng trẻ con theo người lớn hoan hỉ dồn cả ra đường. Chiếc xe đó, bụi bám đầy, như đã mệt nhọc vì đường xa, là xe chở Van Baerle.
Đám đông dân chúng, tiếng động cùng những cái lộng lẫy huy hoàng óng ánh như có một tia chớp lọt vào chiếc xe làm lóe mắt người tù.
Mặc dầu người sĩ quan áp tải ít hào hứng trả lời, Baerle vẫn thử hỏi xem vì sao có nhiều tiếng ồn ào mà anh phải coi, hay có thể coi như hoàn toàn xa lạ đối với anh.
- Cái gì thế, thưa ông đại tá? - Anh hỏi.
- à, đó là ngày hội. - ông đại tá trả lời.
- à! Ngày hội. - Cornélius nói bằng một giọng dửng dưng nghe đến thảm của một người mà từ lâu không một thứ vui nào trên đời này còn thuộc về mình nữa..Một lúc yên lặng và trong khi chiếc xe tiếp tục chạy, anh hỏi:
- Thưa ông, có phải là ngày chợ hoa ở Harlem không ạ, vì tôi thấy có rất nhiều hoa.
- Đúng, là ngày chợ hoa ở Harlem.
- ôi! Hương mới thơm làm sao. ôi! Những màu sắc mới đẹp làm sao! - Anh thốt kêu lên.
- Này bác đánh xe, hãy dừng cái đã, cho ông này xem một tí. - Viên sĩ quan nói giọng thương tình nhẹ nhàng thường chỉ thấy ở những con nhà lính.
- ôi! Cám ơn ông! - Van Baerle buồn rầu đáp.
- Nhưng thôi xin ông thứ cho thú vui đó. Vì cái vui của người khác là nỗi buồn của tôi, mong ông hiểu cho.
- Được, bác đánh xe, tiếp tục đi thôi. Tôi bảo dừng xe vì thấy anh có vẻ yêu hoa, nhất là đối với thứ hoa hôm nay người ta mở hội tôn vinh.
- Hoa nào đó, thưa ông?
- Hoa tuylíp.
- Hoa tuylíp! - Van Baerle reo lên. - Hôm nay là ngày hội hoa tuylíp, thưa ông?
- Đúng thế, nhưng anh không thích thì thôi ta đi.
Cornélius ngăn ông lại, một ý nghĩ thoáng qua đầu anh.
- Thưa ông, có phải hôm nay người ta trao giải thưởng. - Anh hỏi, giọng run run.
- Phải, giải thưởng trao cho bông hoa tuylíp màu đen. - Người sĩ quan đáp.
Má Cornélius nóng bừng, sống lưng anh ớn lạnh, mồ hôi vã trên trán.
Nhưng nghĩ rằng thiếu anh và hoa tuylíp anh sáng tạo, hội chợ hoa sẽ phải hẫng do không có người và hoa để tôn vinh, anh than thở:
- Chao ôi! Tất cả bà con đi dự hội hoa kia không mấy gặp may vì họ sẽ thấy hội hoa không được trang trọng như họ được mời đến, hay ít ra họ sẽ thấy nó còn có phần chưa hoàn hảo.
- Anh nói thế là thế nào?
Cornélius ngả người ra sau thành xe nói:
- Tôi muốn nói trừ một người tôi biết, chưa có ai tìm ra được hoa tuylíp màu đen.
Viên sĩ quan trả lời:
- Thế thì người anh biết, đã tìm thấy rồi đấy, vì tất cả bà con thành phố Harlem đến đây lúc này là để xem bông hoa có màu đen mà chưa ai tìm thấy.
- Hoa tuylíp đen! - Van Baerle thò đầu ra ngoài cửa xe kêu lên. - Nó ở đâu? Nó ở đâu?
- Kia, trên giá cao kia, anh thấy không?
- Tôi thấy..- Thôi, thế thôi, ta đi thôi.
- Thưa ông, xin ông gia ơn, ông đừng cho xe đi vội, ông cho tôi nhìn thêm chút nữa! Thế nào, bông hoa tôi nhìn thấy kia là bông hoa tuylíp đen, đen tuyền... Được sao? ôi! Thưa ông, ông đã thấy nó chưa? Nó hẳn phải có màu khác pha lẫn, nó không hoàn toàn đen, có lẽ nó bị nhuộm đen đấy thôi! ôi! Nếu tôi có đấy, tôi sẽ phân biệt được rõ ràng; thưa ông, ông hãy cho phép tôi xuống, cho tôi đến gần, tôi xin ông, tôi van ông.
- Anh điên hay sao đấy, tôi cho phép được ư?
- Tôi xin lạy ông!
- Anh quên anh bị tù à?
- Đúng, tôi là một người tù nhưng tôi cũng là người biết trọng danh dự. Tôi xin thề với ông, tôi không chạy trốn. Tôi không tìm cách chạy trốn đâu. Xin ông cho phép tôi lại gần nhìn hoa!
- Thế tôi không phải thi hành lệnh à?
Một lần nữa người sĩ quan định ra lệnh cho người đánh xe cho ngựa chạy.
Cornélius van xin ông lần nữa.
- ôi! Xin ông hãy yên tâm, xin ông hãy rộng lượng, cả cuộc đời tôi lúc này dựa vào lòng trắc ẩn của ông. Trời ơi! Thưa ông, cuộc đời của tôi chắc hẳn không còn dài nữa. ôi! ông không biết tôi đau khổ vì đâu; ông không biết điều gì vật lộn trong đầu tôi, trong trái tim tôi đâu; vì sau rốt, - Cornélius nói tiếp một cách tuyệt vọng, - bông hoa tuylíp của tôi có phải là bông hoa Rosa bị đánh cắp đấy không?
Xin ông hiểu cho rằng đó là một bông hoa hoàn hảo, nó là một kiệt tác vừa của nghệ thuật vừa của tạo hóa; khi nghĩ rằng nó bị mất, tôi bị mất nó vĩnh viễn, tôi phát điên lên. Tôi phải xuống, thưa ông, tôi phải xuống, tôi phải được nhìn nó, thấy nó tận mắt, sau đó ông có giết tôi, tôi xin vui lòng, nhưng tôi phải nhìn nó, tôi phải trông thấy nó.
- Anh có im ngay không, thụt ngay đầu vào trong đi, đoàn cận vệ của Hoàng thân stathouder ngang qua xe ta đây này; nếu Hoàng thân thấy có gì khả nghi là thôi đừng nói gì nữa, anh và tôi đi đứt.
Van Baerle lo thay cho ông sĩ quan hơn là lo cho bản thân mình, liền thụt vào trong nhưng không ngồi yên được nửa phút; hai chục kỵ mã đầu tiên vừa vượt khỏi xe anh, anh đã thò đầu ra cửa xe, vừa giơ tay ra hiệu, vừa van xin stathouder lúc xe ông đi tới. Guillaume bình thản và giản dị, như thường lệ đến quảng trường để làm nhiệm vụ của người đứng đầu quốc gia. ông cầm trong tay một ống cuộn giấy vê-lanh trắng, nó trở thành cái gậy chỉ huy của ông trong đêm hội lớn này..Nhìn thấy có người khua tay, cầu xin và có lẽ cũng nhìn thấy người sĩ quan đi theo áp tải, ông Hoàng stathouder lệnh cho xe dừng lại.
Ngay lúc đó, có tiếng ngựa hí hãm đứng ngay sau xe chở Baerle.
- Cái gì thế? - ông Hoàng hỏi viên sĩ quan được lệnh của stathouder vội nhảy xuống xe chạy đến kính cẩn báo cáo:
- Bẩm Hoàng thân, đó là người tù Nhà nước, tôi đến tìm ở LÂwestein và dẫn về đây theo lệnh của Hoàng thân.
- Hắn muốn gì?
- Hắn xin cho được dừng chân một lúc ở đây.
Van Baerle chắp tay nói vọng ra:
- Con xin được xem hoa tuylíp đen; một khi con được thấy nó rồi, một khi con đã được biết điều con cần biết, thì dầu phải chết con cũng xin chết, nhưng trước khi chết con sẽ ca ngợi Hoàng thân đã giúp cho công trình của con được thành đạt và quang vinh.
Thật là một cảnh tượng kỳ lạ: hai người, mỗi người đứng ở cửa xe của mình, chung quanh là lính gác, một người đầy quyền lực, một người khốn khổ; một người sắp lên ngôi vua, một người tưởng mình sắp lên đoạn đầu đài.
Guillaume lạnh lùng nhìn người trai trẻ và đã nghe thấy lời thỉnh cầu thiết tha của anh ta.
Ông hỏi người sĩ quan:
- Có phải đây là tên tù nổi loạn định giết người cai ngục ở LÂwestein không?
Cornélius cúi đầu thở dài, nét mặt dịu dàng và chân thật của anh cùng một lúc ửng đỏ rồi tái mét.
Những lời nói của Hoàng thân - cái tế nhị của một bộ óc do đã được một thông tin nào đó bí hiểm mà không một người nào khác có được mách bảo, đã biết tội ác của anh - những lời nói của Hoàng thân đã báo trước cho anh biết không những một hình phạt chắc chắn mà còn là sự từ chối thẳng thừng.
Anh không tìm cách đấu tranh, anh không tìm cách tự bảo vệ; anh chỉ làm cho Hoàng thân thấy được một cảnh tuyệt vọng đau lòng, rất dễ hiểu và cảm động.
- Cho tù nhân xuống! - Ngài stathouder nói. -Cho hắn ít ra một lần được xem hoa tuylíp đen rất đáng xem của hắn.
- ôi! - Cornélius kêu lên, gần như ngất xỉu vì vui mừng và anh lảo đảo đứng trên bậc lên xuống của xe. - ôi! Thế kia ạ, thưa Hoàng thân..Anh trượt chân, không có người sĩ quan đỡ có lẽ anh đã quỳ, đầu rạp xuống đất để cám ơn vị Hoàng tử.
Truyền lệnh xong, ông Hoàng tiếp tục cuộc hành trình giữa những tiếng hoan hô dậy trời của quần chúng.
Một lúc sau, ông bước lên bục cao.
Súng thần công nổ ở phía chân trời.