|
|
09-09-2008, 07:28 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Phần 75
Trị táo bón bằng biện pháp không dùng thuốc
- Ä‚n nhiá»u chất sợi, chất xÆ¡, rau cải, trái cây, các loại thá»±c phẩm "tạo khối: khoai lang, rau câu, há»™t é...
- Uống nhiá»u nÆ°á»›c, đặc biệt nÆ°á»›c cam, nÆ°á»›c chanh.
- Táºp Ä‘i tiêu và o giá» giấc nhất định trong ngà y.
- Chống nếp sinh hoạt tÄ©nh tại bằng cách thÆ°á»ng xuyên váºn Ä‘á»™ng, táºp thể dục thể thao, đặc biệt táºp các cÆ¡ vùng bụng.
Lưu ý:
- Nên xem sá» dụng thuốc là bất đắc dÄ©; chỉ dùng thuốc trong thá»i gian ngắn, tối Ä‘a là 10 ngà y. Nếu thấy không khả quan nên Ä‘i khám bệnh.
- Nên chá»n loại thuốc tạo khối, loại trị táo bón thẩm thấu trÆ°á»›c, nếu không hiệu quả má»›i dùng đến thuốc trị táo bón kÃch thÃch (đã kể ở trên).
- Xem kỹ hÆ°á»›ng dẫn hoặc há»i dược sÄ© vá» thá»i gian tác dụng của thuốc (có thuốc cho tác dụng sau 2-3 giá», có thuốc phải uống chiá»u tối hôm trÆ°á»›c để sáng hôm sau xổ)...
Khi nà o cần thụt tháo và dùng thuốc nhuáºn trà ng?
Thụt tháo Ä‘Æ¡n giản có thể giúp cho hết táo bón. Có thể dùng nÆ°á»›c ấm hoặc cho thêm chút Ãt xà phòng và o. Tuy nhiên, thụt tháo hoặc dùng thuốc nhuáºn trà ng sẽ hết sức nguy hiểm đối vá»›i các trÆ°á»ng hợp:
- NgÆ°á»i bệnh Ä‘ang Ä‘au dạ dà y dữ dá»™i hoặc có bất kỳ dấu hiệu nà o của viêm ruá»™t thừa hoặc "Ä‘au bụng cấp tÃnh", ngay cả khi ngÆ°á»i đó đã nhiá»u ngà y không Ä‘i tiêu.
- NgÆ°á»i bị thÆ°Æ¡ng do đạn bắn hoặc có chấn thÆ°Æ¡ng khác ở ruá»™t.
- NgÆ°á»i yếu sức hoặc bị ốm.
- Trẻ bị sốt cao, nôn, tiêu chảy hoặc có dấu hiệu mất nước.
Vá»›i các loại thuốc tẩy và thuốc nhuáºn trà ng thÆ°á»ng dùng, cần chú ý:
- Dầu thầu dầu: Là loại thuốc tẩy gây kÃch thÃch, hại nhiá»u hÆ¡n lợi, không nên dùng.
- Maggnesium carbonate: Là thuốc tẩy muối. Chỉ dùng vá»›i liá»u thấp, coi nhÆ° là thuốc nhuáºn trà ng để trị táo bón. Không dùng thÆ°á»ng xuyên và không bao giá» dùng khi bị Ä‘au bụng.
- Dầu khoáng chất: Äôi khi có thể dùng chữa táo bón cho ngÆ°á»i bị bệnh trÄ©, nhÆ°ng dầu chỉ là m trÆ¡n chứ không là m má»m phân. TrÆ°á»›c khi Ä‘i ngủ, có thể dùng từ 3-6 muá»—ng cà phên dầu khoáng chất (không uống lúc ăn cÆ¡m vì dầu sẽ là m mất các vitamin trong thức ăn).
Thuốc nhuáºn trà ng cÅ©ng giống thuốc tẩy nhÆ°ng có tác dụng yếu hÆ¡n. Những loại thuốc vừa nêu trên khi dùng vá»›i liá»u nhá» thì nhuáºn trà ng, là m má»m phân, giúp Ä‘i tiêu dá»… hÆ¡n, còn dùng vá»›i liá»u lá»›n thì có tác dụng tẩy, gây tiêu lá»ng. TrÆ°á»ng hợp duy nhất phải dùng thuốc tẩy liá»u cao là khi uống phải chất Ä‘á»™c và cần phải rá»a ruá»™t ngay. Trong bất kỳ trÆ°á»ng hợp nà o thuốc tẩy Ä‘á»u có hại.
DS Nguyá»…n Hữu Äức
|
09-09-2008, 07:28 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Phần 76
Viêm đại trà ng mạn
Là tình trạng bệnh lý gây rối loạn chức năng của đại trà ng, diá»…n tiến kéo dà i. Biểu hiện thÆ°á»ng rất Ä‘a dạng. ThÆ°á»ng bệnh nhân có các triệu chứng sau đây:
- Äau bụng: Äau âm ỉ khắp bụng hoặc Ä‘au quặn từng cÆ¡n ở má»™t vùng nà o trên bụng. Trong cÆ¡n Ä‘au có thể bệnh nhân thấy má»™t khối gồ nổi lên ở bụng, chạy dá»c theo khung đại trà ng.
- Rối loạn vá» Ä‘i tiêu: Tiêu phân lá»ng, tiêu nhiá»u lần, phân có thể có nhiá»u Ä‘Ã m nhá»›t, có máu; sau khi ăn muốn Ä‘i tiêu ngay, là m bệnh nhân sợ ăn; ăn cái gì Ä‘i tiêu ra cái đó; táo bón thÆ°á»ng xuyên, hoặc bệnh diá»…n tiến thà nh từng đợt táo bón xen kẽ tiêu chảy rồi lại táo bón.
Nguyên nhân
- Nhiá»…m ký sinh trùng: Giun móc, giun Ä‘Å©a, giun kim, AmÃp...
- Nhiễm trùng: Lao ruột, lỵ, trực trùng, thương hà n...
- U bÆ°á»›u vùng đại trà ng: U là nh tÃnh đại trà ng, túi thừa đại trà ng, ung thÆ° đại trà ng.
- Thần kinh: Căng thẳng, lo âu kéo dà i.
Khi có triệu chứng trên, các bạn nên đến bác sÄ© chuyên khoa để được thăm khám và hÆ°á»›ng dẫn là m thêm má»™t số xét nghiệm: X quang, ná»™i soi, thá» phân... để tìm nguyên nhân thì má»›i có hÆ°á»›ng Ä‘iá»u trị thÃch hợp, chế Ä‘á»™ ăn uống, nghỉ ngÆ¡i tốt, bệnh má»›i mau khá»i.
BS Lê Thị Tuyết Phượng
Chứng nóng thượng vị
TrÆ°á»›c đây, nóng thượng vị được xem là triệu chứng không gây nguy hại và có nÆ¡i thÆ°á»ng giải quyết bằng các thuốc bán không kê Ä‘Æ¡n nhÆ° Tums, Rolaids. Hiện nay bệnh được quan tâm nhiá»u hÆ¡n. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy sá»± liên quan máºt thiết giữa chứng nóng thượng vị và bệnh ung thÆ° thá»±c quản. NgÆ°á»i thÆ°á»ng bị nóng thượng vị có nguy cÆ¡ phát triển bệnh ung thÆ° tuyến thá»±c quản nhiá»u hÆ¡n 7 lần, nguy cÆ¡ nà y cà ng tăng nếu các triệu chứng biểu hiện nghiêm trá»ng, thÆ°á»ng xuyên và kéo dà i hÆ¡n; có trÆ°á»ng hợp nguy cÆ¡ ung thÆ° thá»±c quản gấp 43 lần so vá»›i ngÆ°á»i không bị chứng nóng thượng vị.
NgÆ°á»i ta chÆ°a rõ bằng cách nà o mà chứng nóng thượng vị - má»™t triệu chứng của bệnh acid trà o ngược dạ dà y thá»±c quản (GERD) đã dẫn đến ung thÆ° thá»±c quản. Các nhà khoa há»c cho rằng trong má»™t thá»i gian dà i nếu cÆ¡ vòng thá»±c quản, cÆ¡ ngăn cách thá»±c quản - dạ dà y giãn ra má»™t cách không thÃch hợp hoặc mất trÆ°Æ¡ng lá»±c khiến cho các chất trong dạ dà y dâng lên hoặc trà o ngược lên thá»±c quản sẽ gây nên hiện tượng viêm mãn tÃnh và có thể gây nên những thay đổi không bình thÆ°á»ng ở những tế bà o bao phủ bên trong thá»±c quản.
Dù không phải tất cả những ngÆ°á»i bị chứng nóng thượng vị sẽ bị ung thÆ° thá»±c quản nhÆ°ng cÅ©ng cần lÆ°u tâm hÆ¡n đến chứng nà y. Nếu bị nóng thượng vị tối thiểu 1 lần trong tuần, nhất là khi có biểu hiện nghiêm trá»ng hoặc kéo dà i thì cần kịp thá»i đến khám bác sÄ©.
Bác sÄ© có thể cho là m ná»™i soi. Äây là cách duy nhất giúp cho bác sÄ© có thể biết sá»± tổn thÆ°Æ¡ng nếu có, ở mức Ä‘á»™ nà o. Nếu có những dấu hiệu thay đổi của tiá»n ung thÆ°, bác sÄ© sẽ yêu cầu tái ná»™i sau 1 năm và nếu cần thiết sẽ lấy mẫu sinh thiết kể xét nghiệm tìm tế bà o ung thÆ°.
Thay đổi lối sống và chế Ä‘á»™ ăn uống có thể giúp là m giảm 10% triệu chứng nóng thượng vị. NgÆ°á»i bệnh cần lÆ°u ý rằng cà phê, thá»±c phẩm có chất béo có thể là m tăng sá»± giãn của cÆ¡ vòng thá»±c quản và là m cho chứng nóng thượng vị dá»… xảy ra. Rượu, thá»±c phẩm có gia vị, bạc hà , cà chua và trái cây chua lại cà ng dá»… gây chứng nóng thượng vị vì thế nên tránh hoặc giá»›i hạn những thức ăn nà y. NgÆ°á»i bệnh cÅ©ng cần thay đổi lối sống để không còn bị béo phì; từ bá» thói quen hút thuốc lá và ăn vặt trÆ°á»›c khi ngủ vì có quá nhiá»u mỡ ở ổ bụng sẽ ép dạ dà y và là m thức ăn dá»… trà o ngược; còn hút thuốc lá sẽ là m cho các cÆ¡ thá»±c quản giãn.
Bác sÄ© cÅ©ng có thể Ä‘á» nghị thay đổi má»™t phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u trị vì chất ức chế calci hoặc thuốc trầm cảm có thể là m giãn cÆ¡ vòng thá»±c quản và thúc đẩy sá»± trà o ngược. Những thuốc bán không kê Ä‘Æ¡n nhÆ° Tagamet HB và Zantac 75 dùng chữa chứng nóng thượng vị nhÆ°ng thá»±c tế không chữa được chứng trà o ngược acid. Hiện nay, có má»™t loại thuốc má»›i không kê Ä‘Æ¡n là những chất ức chế bÆ¡m proton có thể giúp giảm sá»± sinh acid và chữa viêm thá»±c quản nhÆ°ng vá» khả năng phòng ung thÆ° thá»±c quản còn chÆ°a được thá» nghiệm.
BS Tô BÃch - Loan PhÆ°Æ¡ng
|
09-09-2008, 07:29 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Phần 77
Äau dạ dà y
Bệnh dạ dà y do ăn uống gây nên. Quá trình mắc bệnh tÆ°Æ¡ng đối dà i, thÆ°á»ng trải qua và i năm, phát triển dần từ nhẹ đến nặng. Bệnh có nhiá»u loại, nhÆ°ng thÆ°á»ng thấy là 3 loại: viêm dạ dà y mãn tÃnh, loét dạ dà y và rối loạn chức năng thần kinh dạ dà y.
- Bệnh viêm dạ dà y mãn tÃnh: Do khi ăn nhai không kỹ, ăn quá nóng, quá lạnh, quá nhiá»u á»›t, hoặc thÆ°á»ng xuyên hút thuốc lá, uống rượu, trà đặc... là m cho dạ dà y bị kÃch thÃch rồi dần dần bị bệnh. CÅ©ng có bệnh viêm dạ dà y cấp tÃnh, vi khuẩn hoạt Ä‘á»™ng trong dạ dà y, nếu kéo dà i, trị không tốt sẽ thà nh bệnh viêm dạ dà y mãn tÃnh. Mắc bệnh nà y sẽ cảm thấy bụng đầy, Ä‘au từng cÆ¡n, bụng nóng, khó chịu, ợ, không muốn ăn.
- Bệnh loét dạ dà y: Có liên quan vá»›i ăn uống, Ä‘á»i sống và tâm tÃnh ngÆ°á»i bệnh. NgÆ°á»i không vui có nhiá»u sầu muá»™n hoặc công tác quá căng thẳng, não không thể quản lý hoạt Ä‘á»™ng dạ dà y, ruá»™t, là m cho năng lá»±c tiêu hoá và chống đỡ của ruá»™t, dạ dà y yếu Ä‘i, khi gặp kÃch thÃch dạ dà y, chịu không nổi, dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng, sinh ra loét. Mắc bệnh loét dạ dà y thÆ°á»ng nóng ruá»™t, dạ dà y Ä‘au, ợ, nôn nÆ°á»›c chua. ở má»—i ngÆ°á»i do vị trà loét trong dạ dà y khác nhau nên tình hình Ä‘au cÅ©ng khác nhau. Nói chung vết loét ở trong bá»™ dạ dà y và môn vị. Sau khi ăn khoảng 1 giá», dạ dà y trống, dịch vị kÃch thÃch, chá»— loét má»›i bắt đầu Ä‘au. Nếu chá»— loét ở chá»— dạ dà y và ruá»™t non nối tiếp (tức hà nh tá trà ng) gá»i là loét hà nh tá trà ng, thÆ°á»ng sau khi ăn ba tác Ä‘á»™ng và o chá»— loét má»›i bắt đầu Ä‘au. Trong hai tình huống nà y, dạ dà y Ä‘au Ä‘á»u theo quy luáºt nhất định.
- Rối loạn chức năng thần kinh dạ dà y: Bản thân dạ dà y chẳng có bệnh gì, chủ yếu do tâm trạng không ổn định, ảnh hưởng tá»›i thần kinh, chi phối dạ dà y. Nếu kéo dà i có thể phát triển thà nh viêm dạ dà y mãn tÃnh hay loét dạ dà y. Triệu chứng bệnh nà y có lúc gần nhÆ° triệu chứng viêm hoặc loét dạ dà y.
Äể phòng chống bệnh dạ dà y, cần tránh những nguyên nhân gây bệnh. Dùng thuốc chỉ có tác dụng phụ trợ. Cuối cùng, ngÆ°á»i có bệnh dạ dà y nếu phát hiện đại tiện phân Ä‘en hoặc nôn ra nhiá»u máu bầm Ä‘en, có thể là vết loét, xuất huyết có lúc Ä‘au bụng dữ dá»™i, da bụng cứng - có thể vét loét dạ dà y bị thủng. Hai triệu chứng nà y Ä‘á»u rất nguy trá»ng phải đến ngay bệnh viện. Vá»›i ngÆ°á»i trên 40 tuổi, nếu gầy Ä‘i nhanh, lại chán ăn có thể bị u ác tÃnh, cần kiểm tra và trị liệu sá»›m.
BS Lý Kiên
Bệnh khớp kéo theo bệnh dạ dà y
Các tổn thÆ°Æ¡ng viêm loét dạ dà y, tá trà ng thÆ°á»ng gặp ở các bệnh nhân bị viêm khá»›p mãn tÃnh. Äây là biểu hiện của những biến chứng rất thÆ°á»ng gặp của việc Ä‘iá»u trị và là nguyên nhân chÃnh là m tăng số ngà y nằm viện, tăng tá»· lệ tá» vong của nhóm bệnh nà y. Äó là kết quả tất yếu của việc Ä‘iá»u trị các bệnh xÆ°Æ¡ng khá»›p chỉ nặng vá» chữa triệu chứng Ä‘Æ¡n thuần mà không quan tâm đến Ä‘iá»u trị táºn gốc của bệnh. Khi có các tổn thÆ°Æ¡ng dạ dà y, tá trà ng, việc Ä‘iá»u trị các bệnh xÆ°Æ¡ng khá»›p gặp nhiá»u khó khăn, ngÆ°á»i bệnh có nguy cÆ¡ bị các biến chứng nặng, có khi gây tá» vong.
Tại sao ngÆ°á»i bị bệnh vá» xÆ°Æ¡ng khá»›p mãn tÃnh lại hay bị Ä‘au dạ dà y?
Các bệnh vá» xÆ°Æ¡ng khá»›p mãn tÃnh thÆ°á»ng kéo dà i từ và i ba năm đến và i chục năm. Các thuốc giảm Ä‘au và chống viêm luôn là bạn đồng hà nh của ngÆ°á»i bệnh. Các thuốc nà y gồm các loại Corticosteroid và loại thuốc chống viêm không phải là Steroid (NSAIDS) đã và đang được dùng rất rá»™ng rãi để Ä‘iá»u trị các chứng sÆ°ng, nóng Ä‘á», Ä‘au của bệnh, nhÆ°ng chỉ là các thuốc Ä‘iá»u trị triệu chứng Ä‘Æ¡n thuần. Nhiá»u ngÆ°á»i (kể cả má»™t số thầy thuốc) đã rất sai lầm khi cho rằng đây là những thuốc đầu tay và duy nhất trong Ä‘iá»u trị các bệnh xÆ°Æ¡ng khá»›p. Các thuốc nói trên Ä‘á»u ảnh hưởng tá»›i dạ dà y, tá trà ng. Tá»· lệ, mức Ä‘á»™ ảnh hưởng phụ thuá»™c và o thá»i gian, liá»u dùng, cách phối hợp thuốc, thói quen sinh hoạt (uống rượu, hút thuốc lá...), tuổi tác và tình trạng sức khá»e của ngÆ°á»i bệnh.
CÆ¡ chế ảnh hưởng lên dạ dà y của thuốc chống viêm và giảm Ä‘au là cÆ¡ chế ức chế Prostaglandin. Prostaglandin là má»™t chất trung gian có tác dụng ức chế quá trình viêm, nhÆ°ng lại kÃch thÃch Mucin - má»™t yếu tố bảo vệ niêm mạc dạ dà y và tá trà ng. Khi Prostaglandin giúp ức chế các hiện tượng sÆ°ng, Ä‘au, xung huyết của bệnh khá»›p thì đồng thá»i là m mất dần yếu tố bảo vệ, gây viêm loét dạ dà y và tá trà ng. Thá»±c tế cho thấy, nhiá»u loại thuốc chống viêm và giảm Ä‘au khác đã được cải tiến hÆ¡n nhÆ°ng không có loại thuốc nà o thá»±c sá»± an toà n, không để lại háºu quả khác cho ngÆ°á»i bệnh.
Vì các thuốc chống viêm, giảm Ä‘au chỉ là thuốc chữa triệu chứng nên quá trình viêm chỉ được ức chế tạm thá»i. Nếu không có các biện pháp Ä‘iá»u trị khác hiệu quả hÆ¡n khắc phục nguyên nhân gây viêm, quá trình viêm sẽ tiếp diá»…n và nhanh chóng dẫn đến hiện tượng hủy hoại khá»›p. Lúc đó, thuốc chống viêm và giảm Ä‘au không còn tác dụng, mà ngÆ°á»i bệnh lại xuất hiện các biến chứng của thuốc ở dạ dà y và tá trà ng. Äiá»u đáng chú ý là 50% các tổn thÆ°Æ¡ng ở dạ dà y tá trà ng do thuốc kháng viêm và giảm Ä‘au gây nên lại không có triệu chứng lâm sà ng và thÆ°á»ng phát hiện được bằng phÆ°Æ¡ng pháp chụp X quang dạ dà y. Biện pháp hữu hiệu nhất là ná»™i soi bằng ống má»m.
Biện pháp ngăn chặn tổn thÆ°Æ¡ng dạ dà y ở ngÆ°á»i bị khá»›p mãn tÃnh
- Những ngÆ°á»i bị bệnh xÆ°Æ¡ng khá»›p kéo dà i và tái Ä‘i tái lại cần tá»›i các cÆ¡ sở chuyên khoa để được khám cà ng sá»›m cà ng tốt.
- Việc Ä‘iá»u trị phải toà n diện và cần được theo dõi sát, Ä‘iá»u trị triệu chứng kết hợp vá»›i Ä‘iá»u trị căn nguyên của bệnh.
- Trong quá trình Ä‘iá»u trị, ngÆ°á»i bệnh cần được kiểm tra kỹ hệ thống tiêu hoá. Nếu có tổn thÆ°Æ¡ng phải Ä‘iá»u trị tÃch cá»±c, kịp thá»i.
- NgÆ°á»i bệnh không được tá»± ý tiêm, uống thuốc giảm Ä‘au và chống viêm hoặc kéo dà i thá»i gian uống thuốc. Không dùng toa thuốc cÅ© má»—i khi Ä‘au tái phát. Các thuốc chống viêm và giảm Ä‘au phải dùng trong hoặc ngay sau bữa ăn để tránh tác dụng phụ của nó đối vá»›i dạ dà y, tá trà ng.
- Cần thông báo ngay cho bác sÄ© Ä‘iá»u trị khi có dấu hiệu: khó tiêu, chán ăn, ói má»a, nóng rát dạ dà y, chảy máu dạ dà y (ói ra máu)...
BS Lê Anh Thư (Bệnh viện Chợ Rẫy)
|
09-09-2008, 07:29 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Phần 78
Chảy máu Ä‘Æ°á»ng tiêu hoá
Chảy máu Ä‘Æ°á»ng tiêu hoá là má»™t bệnh lý cấp cứu, là biến chứng nguy hiểm của nhiá»u bệnh.
Biểu hiện của chảy máu tiêu hoá là bệnh nhân ói ra máu (máu đỠtươi, máu bầm) và đi cầu phân có máu.
Nguyên nhân
Nguyên nhân ở thá»±c quản: Giãn vỡ tÄ©nh mạch thá»±c quản (thÆ°á»ng gặp ở bệnh nhân xÆ¡ gan), thoát vị hoà nh; há»™i chứng Mallory Weiss: bệnh nhân sau khi ói má»a nhiá»u cuối cùng nôn ra máu, ná»™i soi thấy rách niêm mạc phần trên dạ dà y.
Nguyên nhân ở dạ dà y, tá trà ng: Viêm dạ dà y; loét dạ dà y; ung thư dạ dà y; túi thừa tá trà ng.
Nguyên nhân ở gan, máºt, tuỵ: XÆ¡ gan, sá»i máºt; ung thÆ° máºt; viêm tuỵ cấp.
Nguyên nhân ở ruá»™t: U đại trà ng và ung thÆ° đại trà ng; viêm ruá»™t xuất huyết; kiết lỵ, thÆ°Æ¡ng hà n; lao ruá»™t; lồng ruá»™t cấp tÃnh; trÄ©.
Nguyên nhân ở các cơ quan khác của cơ thể: Sốt xuất huyết, sốt rét; các bệnh lý vỠmáu do stress; do một và i thứ thuốc gây nên như thuốc kháng viêm Aspirine...
BS Lê Thị Tuyết Phượng
Bệnh giun móc
Nhiá»…m giun móc là bệnh lây truyá»n qua đất, khá phổ biến ở các nÆ°á»›c nhiệt Ä‘á»›i và cáºn nhiệt Ä‘á»›i. ở Việt Nam tá»· lệ nhiá»…m giun khá cao và dao Ä‘á»™ng tùy theo táºp quán canh tác, Ä‘iá»u kiện vệ sinh và thổ nhưỡng từng vùng.
Hai loại giun móc ký sinh và trưởng thà nh ở ngÆ°á»i là Ancylostoma duodenale và Necator americanus, Ä‘á»u có hình trứng, khá giống nhau cả vỠđặc Ä‘iểm dịch tá»…, bệnh há»c và sinh há»c. Giun móc sống ở tá trà ng, há»—ng trà ng. Con cái má»—i ngà y đẻ 5.000 - 20.000 trứng. Trứng theo phân ngÆ°á»i ra ngoà i, nở thà nh ấu trùng và phát triển ở đất. Sau 5 ngà y sẽ thà nh ấu trùng chỉ, chủ Ä‘á»™ng tìm đến ngÆ°á»i theo hÆ¡i nóng, chui qua da để và o cÆ¡ thể. Nhiá»…m N.americanus Ä‘á»u theo cách nà y, còn A.duodenale thì có thể nhiá»…m qua Ä‘Æ°á»ng miệng do ăn phải ấu trùng chỉ có trong nÆ°á»›c hoặc rau sống. Sau khi và o cÆ¡ thể, ấu trùng theo máu lên phổi, qua khÃ, phế quản lên hầu rối xuống dạ dà y, khi đến ruá»™t non sẽ thà nh giun trưởng thà nh. Từ khi ấu trùng xuyên qua da đến khi thà nh giun trưởng thà nh có thể đẻ trứng là 6-8 tuần.
Tình hình nhiá»…m giun của ngÆ°á»i Việt Nam
- Tỷ lệ nhiễm giun ở từng vùng rất khác nhau, cao nhất ở vùng ven biển (67-68%) rồi đến trung du (61-64%), vùng núi (51%), cao nguyên (47%) và đồng bằng (30-60%).
- CÆ°á»ng Ä‘á»™ nhiá»…m giun móc nhìn chung không cao. Các vùng được Ä‘iá»u tra trung bình má»™t ngÆ°á»i lá»›n có khoảng 112 con và trẻ em có khoảng 10 - 32 con; 50-71% nhiá»…m giun móc đồng thá»i vá»›i các loại giun khác, thÆ°á»ng là giun Ä‘Å©a và giun tóc.
- Tình trạng tái nhiễm thấp (4,4%, so với bệnh giun đũa là 68%).
- Tá»· lệ nhiá»…m tăng dần theo tuổi. Lứa tuổi dÆ°á»›i 16 chÆ°a có sá»± phân công lao Ä‘á»™ng rõ rệt tá»· lệ nhiá»…m không khác biệt giữa nam và nữ nhÆ°ng lứa tuổi trên 16, nữ thÆ°á»ng là m các công việc tiếp xúc nhiá»u vá»›i mầm bệnh nhÆ° chăm bón lúa và hoa mà u ở ruá»™ng, vÆ°á»n... nên tá»· lệ nhiá»…m cao hÆ¡n (78% so vá»›i 59%).
- Nghá» nghiệp có ảnh hưởng đến tá»· lệ nhiá»…m giun móc; trong cùng má»™t Ä‘iểm Ä‘iá»u tra, nông dân nhiá»…m nhiá»u hÆ¡n ngÆ° dân, ngÆ°á»i trồng rau nhiá»…m nhiá»u hÆ¡n ngÆ°á»i trồng lúa.
|
09-09-2008, 07:29 AM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Phần 79
Tác hại của giun móc
- Ấu trùng gây viêm da nới nó xuyên qua hoặc viêm phổi dị ứng khi qua phổi.
- Giun trưởng thà nh có thể gây kÃch thÃch hoặc tổn thÆ°Æ¡ng nhẹ thà nh ruá»™t do chất tiết của giun tiết ra hoặc do giun thúc và o thà nh ruá»™t. Ngoà i ra, có thể là m cho thà nh ruá»™t viêm, chảy máu, tạo thà nh những nốt sùi và sẹo, hạch mạch treo có thể bá»™i nhiá»…m vi khuẩn; nhiá»u cÆ¡ quan khác có thể bị ảnh hưởng nhÆ° gan bị thoái hoá mỡ, tủy và lách bị tổn thÆ°Æ¡ng, phổi bị phù hoặc viêm phế nang, tim to và nhẽo, nhiá»u chỉ số của máu nhÆ° lượng hồng cầu, bạch cầu, tốc Ä‘á»™ lắng máu tá»· lệ huyết cầu tố... bị thay đổi.
Triệu chứng
- Rối loạn tiêu hoá: Äau vùng thượng vị, Ä‘au tăng sau khi ăn kèm theo cảm giác cồn cà o, chán ăn, ợ, nôn, đầy và chÆ°á»›ng bụng. Có thể tiêu chảy, táo bón hoặc tiêu ra máu.
- Rối loạn tuần hoà n, thiếu máu: Da xanh, niêm mạch nhợt, khó thở, mạch nhanh, đánh trống ngá»±c, hay chóng mặt, ù tai; nặng hÆ¡n có thể chảy máu cam, rong kinh, vô kinh ở phụ nữ, tim to, phù ná».
- Rối loạn thần kinh: Giảm tÃnh cÆ°á»ng cÆ¡, giảm thị lá»±c, nhức đầu, dá»… quên, suy nhược; nặng hÆ¡n có thể giảm hoặc mất phản xạ, cÆ¡ thể bị tê liệt bất thÆ°á»ng. Trẻ em cháºm lá»›n, cháºm phát triển trà óc...
Nếu không can thiệp, các triệu chứng sẽ tăng dần, bệnh nhân gầy mòn, phù thũng, có thể chết vì kiệt sức hoặc các bệnh khác phối hợp.
Äiá»u trị
- Dùng liá»u duy nhất vá»›i hiệu quả cao. Những thuốc má»›i có nhiá»u tÃnh Æ°u việt hiện nay thuá»™c nhóm Benzimidazole và Pyrimidin. LÆ°u ý: nhóm Benzimidazole đôi khi gây hiện tượng giun di chuyển ngược lên miệng; phụ nữ có thai 3 tháng đầu không dùng Albendazole và Mebendazole (thuá»™c nhóm Benzimidazole vì thá» nghiệm trên chuá»™t thấy có gây dị thÆ°á»ng ở bà o thai); đôi khi thuốc có tác dụng phụ gây những triệu chứng thoảng qua nhÆ° chóng mặt, Ä‘au bụng...
- Dùng thuốc rẻ tiá»n, Ãt Ä‘á»™c, không chỉ có tác dụng vá»›i giun móc mà còn có tác dụng vá»›i các loại giun khác.
- Bồi phụ sắt trong 3 tháng và truyá»n máu khi cần thiết.
Phòng ngừa
- Äiá»u trị ngÆ°á»i bệnh để cắt đứt nguồn lây nhiá»…m.
- Vệ sinh môi trÆ°á»ng, chống phát tán mầm bệnh: Nhà phải có hố xÃ, không phóng uế bừa bãi, không dùng phân chÆ°a ủ kỹ để bón, không để chó, gà , heo tha phân gây ô nhiá»…m môi trÆ°á»ng.
- Giáo dục y tế nâng cao kiến thức vá» bệnh giun móc, nâng cao ý thức phòng bệnh, chống lây nhiá»…m và bảo vệ ngÆ°á»i chÆ°a mắc bệnh: không ăn rau sống chÆ°a rá»a kỹ và sạch, không uống nÆ°á»›c lã, rá»a sạch tay trÆ°á»›c khi ăn và sau khi Ä‘i vệ sinh, không Ä‘i chân không...
BS Phan Thị Kim (Viện Dinh dưỡng)
|
|
|
Từ khóa được google tìm thấy
|
ãâàðäèÿ, áèëüÿðä, àëòûí, êîìïüþòåð, êóðñû, erytromycin250mg, êðàñíîÿðñê, ïàëüòî, ïåòåðáóðãà, íàöèîíàëüíûé, îáðàçåö, ìèòñóáèñè, ìèöóáèñè, ìîíèòîð, mót rặn, òðàíññåêñóàëû, sÆ°c khoe con ngÆ°Æ¡i, thuốc difrarel e |
| |