Truyện ngắn châu Á

[quykiemtu]

Trận bóng đá
Tác giả: Gayetni
Truyện ngắn Miến Điện

Uyn đang cao hứng chờ đợi mở màn trận đấu bóng giữa đội nó và đội trường tiểu học Căng-đan. Nó đưa mắt nhìn khắp các cầu thủ trong đội và thấy thật thỏa mãn. Vốn là chân tiền đạo, Uyn biết rằng các cầu thủ trong đội rất tin tưởng vào khả năng của nó. Trong trận đấu với đội trường tiểu học của làng To-lay, bọn chúng đã thắng tỷ số 3-1. Đó hoàn toàn là thắng lợi của đội Uyn và chính Uyn đã sút hai quả vào gôn. Thêm nữa, trong trận đấu với đội Ca-in-bin, đội của Uyn đã thắng với tỷ số 2-0 trong đó một quả là do Uyn thực hiện. Giờ đây phương đông mây đen đang kéo đến. Trời sắp mưa to, vậy mà đội bóng kia vẫn chưa thấy tới. ở hai bên sân bãi những kẻ hâm mộ bóng đá đứng ngồi không yên. Họ là người ở các làng lân cận: nông dân, chủ ấp, những người chăn nuôi bò, học sinh ở các chùa chiền, dân buôn bán -một đám đông đủ loại. Cột gôn bằng cọc tre cao, dựng đứng ở hai đầu bãi. Giữa hai cọc có chăng lưới. Sân bãi là đất cát để cho các cầu thủ chạy được chắc chắn.
- A, họ đến rồi!
Trong đám đông có người kêu lên. Đội bạn và một số người đang thong thả đi ra từ phía cổng làng Căng-đan. Ông bầu của họ khi đã đứng ở sân bãi, quay sang hỏi Uyn:
- Nào các cậu sẵn sàng rồi chứ? Cậu có nghĩ rằng đội của cậu sẽ thắng chúng tớ không?
- Chúng cháu sẽ cố hết sức để thắng. - Uyn đáp. - Chúng cháu đã dày công luyện tập.
Lúc ấy đội bóng làng Căng-đan đã ra đến sân đúng giờ đã định. Đội của Uyn có mặt sớm hơn một chút. Trọng tài là một sinh viên cao đẳng ở thành phố gần đó. Khi anh đi ra giữa sân thì khán giả cũng bắt đầu la hét ầm ĩ. Hai đội bóng tiến ra giữa bãi. Hai đội trưởng ném đồng xu để trọng tài chứng kiến. Đội bóng làng Căng- đan chiếm nửa sân phía nam; đội của Uyn -nửa sân phía bắc. Trọng tài thổi còi cáo hiệu trận đấu bắt đầu. Tun đá bóng cho Uyn, Uyn rê bóng và chuyền cho Hơ-la. Đối phương chặn lại. Cả hai bên đều cố giành cho được quả bóng đang lăn qua lăn lại giữa sân. Một lần bóng chạm tay một người bên đội Uyn và bọn chúng phải chịu quả phạt pê-nan-tá. Chúng phải cố gắng hết sức mới tránh được bàn thua trông thấy. Thế rồi bóng vượt qua vạch trung tâm lao sang phía sân của đội làng Căng-đan. Hơ-la lách hết đối thủ này đến đối thủ khác và đưa bóng lên phía trước. Uyn lao vượt lên, đoán trước bóng sẽ chuyền cho nó. Hơ-la tránh được một hậu vệ nữa và làm động tác giả chuẩn bị sút. Nhưng bất ngờ nó tạt bóng cho Uyn và đối phương mất cảnh giác không đề phòng động tác bất ngờ ấy. Uyn bồi tiếp bằng một cú sút thật căng đưa bóng vào lưới. Thủ môn của đối phương lao bổ ra nhưng không kịp đón bóng.
- Vào rồi!
Khán giả reo lên. Hơ-la và Cô chạy lại ôm lấy Uyn. Còn Uyn thì sung sướng với cú sút của nó. Trận đấu tiếp tục. Mỗi khi bóng chạm đến chân của Uyn là khán giả lại gào lên.
- Hoan hô Uyn!
- Uyn cố lên!
Uyn nghe thấy những tiếng reo hò, cổ vũ ngay cả khi đang săn bóng ở khắp sân. Uyn thật sự thỏa mãn và nhất định sẽ cố gắng hơn nữa để mọi người thấy nó tài giỏi đến mức nào. Hiệp một kết thúc với tỷ số 1-0 nghiêng về đội của Uyn. Suốt trong năm phút nghỉ giải lao, Uyn cứ đi khệnh khạng khắp sân, càng ngày càng hãnh diện. Uyn nói với giáo viên trẻ, ông bầu của đội:
- Chắc chắn chúng em sẽ thắng thầy ạ.
- Và điều đó sẽ làm cho các em trở thành quán quân của vùng này đấy,- ông giáo đáp.
- Vì vậy các em cần phải cố gắng nữa lên. Trọng tài đi ra sân và thổi một hồi còi. Các cầu thủ đứng vào vị trí có thay đổi hai bên sân bãi. Và hiệp hai bắt đầu bằng một hồi còi khác. Bên đội của Uyn một quả bóng vọt lên trước dồn ép đối phương. Uyn không nghĩ gì khác ngoài việc phô trương mình là tài ba. Bởi vậy nó bắt đầu tập trung vào lối chơi cá nhân. Hễ bóng đến chân nó là nó không chuyền cho ai mà một mình rê thẳng vào gôn. Nó liên tục tìm cơ hội sút bóng. Trong khi đó đội bóng làng Căng-đan ghi được một bàn thắng. Điều này làm cho Uyn tức giận chạy lồng lên khắp sân. Có một lúc Uyn đã dẫn được bóng. Giá nó chuyền bóng cho Hơ-la và Hơ-la nhận được bóng thì sẽ là dịp tốt để làm bàn. Nhưng nó đã không chuyền bóng, nó đang rê bóng thì một đối thủ khác cướp được.
- Này Uyn,
- Hơ-la giận dữ gọi,
- Sao không tạt bóng cho tớ?
Nhưng Uyn không đáp. Nó chỉ nghĩ đến mỗi một việc là làm thế nào một mình sút được bóng vào gôn. Trận đấu càng trở nên ác liệt và đội bóng làng Căng-đan lại ghi thêm một bàn nữa. Mặt Uyn đỏ bừng. Nó cố sức chạy theo bóng. Nhưng mọi cố gắng của nó không đi đến đâu. Rồi sau lúc đó tiếng còi của trọng tài kết thúc trận đấu. Tỷ số 2-1 nghiêng về phía đội bóng làng Căng-đan. Đội bóng của Uyn bị thua. Trên đường về, Uyn đi bộ, đầu cúi xuống. Nó không còn tự hào là qUyn quân được nữa. Thủ môn đi bên cạnh nó nhiếc móc:
- Đó, chỉ vì cậu chơi đơn độc. Cậu có thấy chúng ta thua chỉ vì cậu không chuyền bóng không? Cậu chơi cho một mình cậu, vì cậu biết rằng mọi người cho cậu là giỏi nhất, có phải thế không?
Nghe những lời này Uyn bỗng nhận ra khuyết điểm của mình. Nó đã không biết đến khả năng của đồng đội mà nghĩ quá nhiều về bản thân. Nó đã quên rằng sức mạnh của tập thể đội lớn hơn bất cứ một cầu thủ nào. Nó kiêu hãnh về tài năng của nó mà quên mất mọi cái khác. Giờ đây nó nhận ra rằng mặc dầu khởi đầu đội nó có thắng, nhưng vẫn bị thua là vì nó. Nó tiếp tục nghĩ về mình: phải rồi rõ ràng là lỗi của mình. Chúng ta đã thua vì mình quá tự cao. Mình thật đáng trách vì đã làm cho đội mình bị thua. Giá mình cứ chơi như mọi khi thì chắc đội mình đã thắng rồi. Thậm chí cú sút ban đầu của mình cũng là nhờ Hơ-la chuyền cho. Mình là người duy nhất không biết tin tưởng vào người khác. Ngoài mình ra mọi người đều tin tưởng lẫn nhau và chơi với tinh thần đồng đội. Mình thật đáng xấu hổ. Càng nghĩ Uyn càng cảm thấy cay đắng. Nó không thể tự tha thứ. Nó nói với đồng đội đứng quanh nó:
- Đúng rồi các cậu ạ. Đó là lỗi của tớ. Tớ đáng trách vì đã làm cho chúng ta bị thua. Đó là vì tớ quá kiêu ngạo, tớ không biết tin vào tất cả các cậu. Tớ có lỗi. Như vậy là Uyn đã nhận lỗi của nó. Trên đường về nhà cùng các bạn, nó cảm thấy hối hận.

[quykiemtu]

Bờ biển

Tác giả: Tiểu Bình

Truyện ngắn Trung Quốc

Lẽi được về thăm bà, Hai Khóa rất lấy làm sung sướng! Từ dạo về thăm bà lần trước đến nay đã hơn năm năm. Bà em sống ở miền biển. Cửa sông đổ ra biển ở phía bắc làng. Khi nước thủy triều lên, nó như một vạt nước rộng mênh mông tưởng không thấy bờ. Nhưng khi nước thủy triều xuống thì hai bên bờ hiện lên hai dải cát vàng. Phía nam làng có những đụn cát phủ cỏ và đứng trên những đụn cát này em có thể thấy được mặt nước Hoàng Hải mênh mông. Hai Khóa thích nhìn đăm đăm ra biển; từng vạt nước xanh như ngọc xen lẫn những vệt sáng vàng đang nhảy múa. ở đó có cá, cua và tôm hùm. ở đó cũng có thể có cả cá to. Thầy giáo bảo rằng còn có một vài loài hải sản to hơn cả cái nhà, nhưng em chưa bao giờ thấy con cá nào to như vậy. Quả thật từ khi về đây đến giờ em chỉ trông thấy mỗi một con cá nhỏ. Em tự hỏi:
“Không biết cá đi đâu cả rồi?". Cùng sống với bà còn có gia đình cô chú em và con trai, con gái của họ là Hổ và Hoa! Hàng ngày Hai Khóa cùng chơi với Hổ ở bờ biển. Cát sạch và mịn. Các em mở phanh cúc áo nằm ngả mình trên cát phơi nắng. Hổ lớn hơn Hai Khóa một tuổi, nhưng thấp hơn, và từ ngày hai đứa cùng học lớp bốn, thì Hai Khóa không còn coi Hổ ra gì. Thực ra thì Hổ là chi đội trưởng thiếu niên, mà Hai Khóa thì chỉ vừa mới được kết nạp vào Đội hôm bế giảng năm học. Em cứ nghĩ chi đội trưởng của em thì phải là người có tài năng hơn hẳn Hổ kia. Mặt khác, Hai Khóa cũng phải thừa nhận rằng Hổ hiểu biết về biển nhiều hơn mình. Ví dụ: cậu ta biết khi nào nước thủy triều thay đổi, loại thủy triều nào mang theo cá, loại nào mang theo cua. Nhưng Hai Khóa không thể hiểu được tại sao Hổ lại cười em chỉ vì ít hiểu biết về biển. Một lần em nói:
- Bà ơi hôm nay cháu trông thấy những cánh buồm. Trắng như tuyết. Nhiều lắm. Ở ngoài khơi xa trông chúng chẳng động đậy tí nào.
- Không động đậy hả? - Hổ nói xen vào.
- Sao cậu biết là chúng không động đậy?
Đó là vì chúng ở xa, nên cậu không nhìn rõ đấy thôi. Lần khác nhặt được ở bờ biển mấy mảnh nho nhỏ, hình thoi xinh xắn như chiếc thuyền, Hai Khóa sung sướng khoe với Hổ. Hổ khịt mũi nói:
- Đó là cái mai mực, chúng tớ ném đi, còn cậu thì lại nhặt đem về.
Còn cái Hoa thì chạy về nói với bà:
- Bà ơi, anh Hai Khóa nhặt mai mực đem về nhà.
Tại sao cái con bé hay dựng chuyện ấy lại không thể giữ mồm được nhỉ? Hai Khóa thích ngồi xổm trên bãi biển phía sau những đụn cát nhìn những làn sóng lăn tăn cuộn tròn từ chân trời xa xăm đến vào lúc nước biển lên. Đến khi luồng nước ầm ào tung bọt tưởng như sắp nuốt chửng em đến nơi, em mới nhảy lùi trở lại. Thế rồi những làn sóng rút đi ngay khi vừa mới chạm vào chân em và nước muối lạnh bắn lên khắp mặt em. Rồi sau đó nước triều lại đuổi theo em và em lại phải nhảy xa hơn về phía sau. Cứ như vậy, em tưởng đâu có thể điều khiển được nước biển chạy thẳng đến chân những đụn cát. Nhưng khi em lên đụn cát, thì sóng biển lại không chạy theo em, mà từ từ, lặng lẽ rút xuống. Chán quá, Hai Khóa tưởng đâu lôi được sóng biển trườn lên những đụn cát kia! Hai Khóa thích nhất là đi câu cá với Hổ. Có lần không hỏi ông chú, hai đứa đem lưới ra cửa sông. Nước thủy triều lúc ấy đang dâng lên.
- Nhanh lên, Khóa!
Hổ dịu dàng gọi, tay chỉ xuống nước.
- Nhìn đàn cá kìa!
Hai Khóa chẳng nhìn thấy con cá nào. Nhưng từ giờ phút ấy cậu Hổ tưởng như lớn hẳn lên trước mắt em. Em tin vào từng lời nói của người em họ, làm ngay tắp lự bất cứ việc gì mà Hổ bảo. Và khi giật cần câu lên Hai Khóa đã trông thấy cá quẫy và giãy giụa. Hồi hộp và vui mừng, cậu la hét đến khản cổ. Lần ấy hai đứa kiếm được nửa thùng cá. Khóa nhìn những con cá mà không sao tin vào mắt mình nữa. Khi thủy triều xuống thì Hai Khóa và Hổ có thể đi bắt trai ở trên bãi cát bên cửa sông. Hổ tìm được những con trai to như nắm tay của Hai Khóa và có vỏ dày, vân đẹp. Những con trai này vùi sâu trong cát mà nước thủy triều thì cứ mài nhẵn bãi cát đến mức Hai Khóa không thể tìm thấy được một con, mặc dù em đã cố nhìn thật kỹ. Chốc chốc Hổ lại dùng đến cái cuốc của em, và rồi em cũng có đào được một con. Hổ giải thích rằng ở bên trên mỗi chỗ có trai ẩn đều có một lỗ nhỏ vì trai cần không khí. Hai Khóa cũng trông thấy những lỗ ấy suốt dọc bãi cát. Vậy mà khi em đào những lỗ ấy lên thì chỉ được những con trai nhỉnh hơn ngón tay cái. Em thất vọng. Thấy thế Hổ mới bảo em là phần lớn trai ở bãi cát đằng này bị bắt hết, nhưng ở bãi cát đầu đằng kia cửa sông vẫn còn vô khối. Nếu Hai Khóa muốn thì có thể tới đó bắt trai vào một ngày nào đó. Hai Khóa “được lời như cởi tấm lòng", em mơ ước được xách đầy một hộp trai về nhà. Để rồi đến ngày khai trường em sẽ bày năm, mười, hay thật nhiều vỏ trai lên mặt bàn học làm cho các bạn phát ghen lên. Chiếc vỏ trai có thể đựng bút viết bằng đá, phấn màu đỏ, xanh, v.v...
Các bạn học của em chắc hẳn sẽ xúm lại xem và em sẽ cho mỗi đứa một chiếc vỏ. Không, suy đi tính lại, em sẽ chỉ cho các bạn em, chứ không cho những ai mà em không thích. Nhưng trong khi em đang ngóng chờ được tới đầu cửa sông đằng kia, thì người em họ của em lại có vẻ như đã quên chuyện đó. Mà lòng tự trọng thì lại ngăn không cho em hỏi xin điều mà em thích thú. Một hôm Hai Khóa và Hổ đi từ bãi biển trở về đến nhà thì trời đã tối. Cô và bà đang vào bếp nấu canh, còn Hoa thì lẽo đẽo theo sau đòi xem họ nấu món gì. Vừa lúc bà quay lại chạm ngay phải người cô bé. Bà mắng:
- Cứ thế này thì còn hòng làm được việc gì. Hình như là bà mới mọc thêm một cái đuôi hay sao ấy. Cái Hoa túm mép áo bà, hỏi:
- Bà đang làm gì đấy? Bà cho cháu xem đi!
- Cháu ngoan nào, Hoa, - bà đang bê một chồng bát, nói. - Cháu đi ra chơi với anh Hai Khóa đi!
- Cháu không thích. - Cái Hoa trề môi nói.
“Ái chà mày không thích hử!” - Hai Khóa nghĩ.
- Tao không chơi với mày nữa, ngay cả khi mày xin tao".
Sau bữa cơm tối, bà và cô rửa bát đĩa, Hổ cho lợn ăn rồi quét sân. Hai Khóa sửa soạn đi ngủ. Em trải chiếu trên sân đập lúa ngay trước cửa nhà và nằm xuống. Bầu trời lóng lánh sao. Gió mát nhẹ có vị mặn chốc chốc từ biển thổi vào. Em không ngủ được, phần vì muỗi vo ve xung quanh, phần vì em quá trông đợi việc đi bắt những con trai mà Hổ đã nói tới. Lúc sau Hổ cũng cắp nách một chiếc chiếu và đi ra. Cậu ta trải chiếu xuống bên cạnh Hai Khóa và nằm xuống thì thầm:
“Ngày mai ta đi kiếm trai ở cửa sông đằng kia đi. Cậu có tham gia không? Hay là không dám?"
- Tất nhiên là tớ dám chứ, - Hai Khóa hét lên, ngồi phắt dậy.
- Tại sao tớ lại sợ nhỉ?
- Đừng có hét, - Hổ đập vào chân em nhắc, - chúng ta không được để cho cha biết đấy nhé.
Hai Khóa mở to mắt:
“Sao không được?" - Em hỏi thầm.
- "Sao không được" à? Trẻ con không được lên phía bắc cửa sông. ở đó khi nước triều lên nếu cậu không chạy thật nhanh, thì có khi bị chết đuối.
- Vậy thì chúng ta sẽ phải làm gì? Hai Khóa thấy hơi sờ sợ.
- Phải rồi, chúng ta sẽ chạy về ngay khi nước thủy triều bắt đầu lên.
Ông chú về đến cổng, chiếc áo cánh vắt vai và bảo Hổ đem thư đến công xã. Hai Khóa hồi hộp bắt đầu tưởng tượng mọi việc thật hấp dẫn trước khi thiu thiu ngủ. Tối hôm đó em đã nằm mơ. Em và Hổ đào được cả một giỏ đầy trai. Chiếc giỏ nặng đến mức hai đứa không sao mang nổi. Rồi trong khi các em còn đang loay hoay với giỏ trai, thì nước thủy triều lao về phía em như một bức tường đang chuyển động. Hai Khóa hét lên sợ hãi, trong khi đó thì Hổ bơi đi. Nước triều xô đến ngày càng gần và ngay khi em vừa xoay mình chạy về phía bãi cát thì một con sóng to đã chặn đường em.
Em bật dậy mồ hôi vã ra đầm đìa, tim đập loạn xạ. Mặt trời đỏ mọc lên phía trên hòn đảo ở ngoài biển và trên sân đập lúa vắng tanh. Hai Khóa đứng lên chạy vào nhà, nách cắp chiếc chiếu. Cô em đang bưng cơm ra bàn. Hổ đang cho lợn ăn ở sân sau, còn bà thì đang kể chuyện cho cái Hoa nghe. Ngay sau đó mọi người ngồi vào ăn sáng. Hai Khóa và cơm ngốn ngấu như trút vào họng. Bà nhìn em hoảng hốt đến nỗi đặt phịch cái bát xuống:
- Đừng và cơm như thế, Hai Khóa.
Bà mắng. Cái Hoa nghển cổ nhìn xem người anh họ nó làm gì, nhưng cậu bé đã ăn xong. Cậu bé lẻn ra cổng và đứng đó sốt ruột chờ Hổ. Sau cùng người em họ của cậu cũng đã xuất hiện. Hai đứa nháy mắt cho nhau và bắt đầu chạy ra phía biển.
- Hổ!
Bất ngờ chú em gọi giật theo.
- Con rủ anh con đi đâu vậy? Sân còn chưa quét đấy. Hổ đứng dừng lại như ô-tô giật phanh, tim Hai Khóa như rụng đi. Nhưng bà em đã cứu nguy.
- Cứ để cho lũ trẻ đi. Bà bảo chú.
- Chúng nó đã phải vất vả học tập cả năm rồi. Mặc chúng muốn làm gì thì làm, coi như thay đổi không khí. Đến “ma quỷ" cũng cần phải nghỉ ngơi nữa là. Thế là ông chú trở nên dễ dãi, ông chỉ dặn chúng:
- Được đấy, nhưng chúng mày phải nhớ là không được lội qua cửa sông đấy.
Hổ nói to lên đáp lại gì đó rồi cầm tay Hai Khóa chạy tiếp. Thủy triều đang xuống thấp. Bầu trời màu xanh thẫm, mặt trời chiếu lên cát vàng làm chói mắt. Những con dã tràng đang bận rộn đào hang. Chúng điểm lên bãi cát mịn những viên cát tròn như những hạt đậu và ném đi xa, xa mãi. Những viên cát bị ném sáng lên dưới ánh nắng tựa như những hạt ngọc trai và quay trong không khí giây lát trước khi rơi xuống đất. Làn gió ấm thổi tới mang theo hương vị của đại dương.
- Ồ, hỏng rồi! Hổ dừng lại.
- Chúng ta quên mất rổ và cuốc. Hai Khóa cũng đứng dừng lại. Hổ nhìn lại phía sau rồi nhìn trời:
- Không sao!
- Em nói và phẩy tay tỏ ý cho qua.
- Thôi, đi tiếp đi. Chúng ta phải móc trai bằng tay và đựng vào áo vậy.
Chúng chạy tiếp. Những viên cát tròn mịn lạo xạo dưới chân, cù êm ái vào gan bàn chân trần của chúng.
Chẳng bao lâu chúng chạy tới ngay rìa những tảng đá lởm chởm. Những tảng đá này không cao lắm, khi nước triều lên chúng trở thành những tảng đá ngầm nhô ngọn lên trên mặt nước.
“Chắc là ở đây đây"
Hai Khóa nghĩ. Nhìn lại đằng sau, em thấy ngôi nhà của bà đã khuất. ở phía trước, nơi cửa sông, một vạt nước trắng hẹp sáng mờ mờ, y như dạo trước em đứng ở bờ biển nhìn ra cũng thấy thế. Em hỏi:
- Chúng mình sắp đến chưa?
- Còn lâu. - Hổ đáp lại, thậm chí không ngẩng lên.
- Tất cả những ba dặm đường, mà chúng ta chỉ mới đi được một dặm.
- Sao! Ba dặm cơ à? Lẽ nào chúng ta ra thẳng biển?
Nhưng Hổ chạy tiếp không nói một lời. Và không muốn bị coi là người hèn, Hai Khóa cũng chạy theo. Sau khi đã qua bãi cát, chúng tới một vạt đất bùn. Bùn qUynh và trơn, ở đây có nhiều đá sắc và vỏ hà. Thỉnh thoảng chân Hai Khóa bị vỏ hà cứa vào và càng đi xa em càng cảm thấy khó khăn. Em nhón gót cẩn thận nhưng mỗi bước lại phải kéo chân lên. Vậy mà nhiều lúc em vẫn bị ngã, bộ quần áo trắng của em bám đầy bùn và lưng thì đau. ấy thế mà Hổ thì không ngã một lần. Cậu ta bước nhanh, đặt bàn chân xuống bùn và chốc chốc dừng lại chờ người anh họ. Trong khi hai anh em đi tới cửa sông thì mặt trời hầu như đã chiếu thẳng vào đầu chúng. Cửa sông như một sợi dây trắng chạy từ phía xa xa lại đủ sức kéo được một chiếc thuyền buồm to. Hổ lẳng lặng cởi quần áo cầm tay giơ lên cao quá đầu, từ từ lội xuống nước. Hai Khóa theo sát. Thủy triều đang xuống nhanh. Hai Khóa giữ thăng bằng một cách khó khăn và gần như muốn ngã. May sao nước không sâu, lội chỉ đến khoeo chân. Hổ giúp đỡ người anh họ một tay cho đến khi ra tít bờ đằng kia. Bây giờ các em đã ở trên một bãi cát vàng rộng lớn, kéo dài xa tít, vượt ra ngoài tầm mắt và không một bóng người. Hổ đặt áo xuống đất và bắt tay vào việc đắp hai ụ cát ở sát mép nước. Hai Khóa đang ngạc nhiên nhìn người em họ của em làm gì, thì Hổ đã đứng lên bảo:
- Tớ đi ra xa, đến chỗ có nhiều trai. Còn cậu phải ở lại đây canh chừng. Hễ khi nào thủy triều bắt đầu liếm vào các ụ cát thì gọi tớ ngay, và chúng ta sẽ bắt đầu về ngay.
Hai Khóa không thích việc sắp xếp này, nhưng em phải đồng ý. Còn Hổ thì cứ trần truồng như thế mà chạy đi. Hai Khóa nằm trên bãi cát nhìn chằm chằm vào các ụ cát. ánh mặt trời chiếu vào em và trong chốc lát một lớp muối mỏng che phủ toàn thân em. Thấy mình đơn độc, em ngồi dậy nhìn xung quanh. Hổ đang ở xa. ở đằng xa có mấy con chim hải âu lượn vòng là là trên mặt đại dương.
Ngay lập tức em cảm thấy hoàn toàn trống trải và bắt đầu sợ hãi. Không có ai ở gần cả. Em thậm chí không thấy được ngôi nhà. Em sẽ làm gì đây khi thủy triều bất ngờ lên? Em sợ hãi rùng mình, nhìn quanh hoảng hốt. Em bỗng nhớ đến cái tai nạn suýt xảy ra ở nhà hồi mùa hè năm ngoái. Hôm ấy là một ngày đẹp trời, em cùng với mấy bạn học đang tắm ở con sông rộng gần làng. Nước trong và không sâu lắm. Nhưng bất ngờ chúng nghe thấy tiếng kêu gào ở phía ngược dòng và có ai đó kêu cứu. Hai Khóa ngẩng đầu nhìn, em thấy sông dềnh lên. Một khối nước đùn cao chừng hai bộ đang ào ào xô về phía chúng. Sợ hãi, Hai Khóa bắt đầu vội vã lao vào bờ. Chú bé Pha tội nghiệp cũng gào lên hết sức.
- Kéo tớ với, Hai Khóa! Tớ không lên được.
Nhưng Hai Khóa cũng không chạy được, nên em không thể giúp được chú bé Pha. May sao có bác Phu-sân ở trên sân đập lúa gần đấy. Bác cầm chiếc cào rơm bằng gỗ chạy ra kéo chú bé Pha lên bờ. Trông chú tái nhợt... Nhưng dần dần Hai Khóa cũng thấy tĩnh trí lại. Biển hoàn toàn yên tĩnh, hơi gợn sóng. Những con hải âu đang bay lượn thâm thấp. Em nhìn đến những đụn cát thì thấy chúng vẫn ở nguyên chỗ cũ. Nước triều không lên mà cũng không xuống. Hai Khóa không nghĩ là em đã ở đó bao lâu và em bắt đầu buồn ngủ. Nhưng Hai Khóa không dám ngủ, em bắt đầu bới cát ở hai bên để tỉnh ngủ. Em cứ đào mãi, đào mãi cho đến khi chạm phải một vật gì cứng và nhẵn. Em nhổm nhìn lên thật nhanh: một con trai màu to tướng! Em há miệng theo bản năng gọi to Hổ, nhưng em nghĩ ra một cách tốt hơn. Em sẽ kiếm cả một đống trai, để đến khi Hổ quay trở về thì sẽ ngạc nhiên.
“A!" - em tự bảo, - "không phải chỉ có một mình Hổ kiếm được trai nữa".
Em đứng giạng hai chân cúi xuống đào tiếp. Thoáng chốc em đã bới được một con trai khác. Em mải mê đào không để ý gì đến xung quanh. Mồ hôi chảy xuống trán, móng tay sứt sẹo và các ngón tay bắt đầu rớm máu, nhưng em không cảm thấy đau gì cả. Em cố gắng nhớ từng con trai để khi nào về nhà sẽ kể cho mẹ và cho chị gái nghe con nào kiếm được đầu tiên, con nào thứ hai... Những con trai nằm ngoan ngoãn trên cát không tỏ ra muốn trốn đi hay động đậy. ấy thế nhưng Hai Khóa vẫn thấy không yên tâm. Em chuyển những con trai đi thật xa mép nước rồi xây một bức thành cát thật cao xung quanh, lấy áo cánh và quần dài che lên trên. Em đào miệt mài, xếp được nhiều “tù binh" vào trong thành. Lúc đầu em đào ở gần và vẫn để mắt đến chúng. Về sau tin chắc rằng chúng không trốn đi đâu được, em bắt đầu đào ở xa hơn và chỉ trở về ngó đến chúng khi phải “hộ tống" một “tù binh" mới. Sau đó em lại phát hiện ra rằng em đã bỏ phí mất khá nhiều thì giờ mang từng con trai một đến chỗ đó. Thế rồi em đem theo cái áo cánh, bỏ trai vào trong áo cho đến khi được mười con thì mới đem lại một thể. Thời gian thường hay lừa đảo chúng ta. Có lúc một giờ tưởng như dài hơn một ngày, có lúc một ngày lại tưởng như trôi nhanh trong phút chốc. Hai Khóa mải mê công việc, đã hoàn toàn quên không để ý đến thời gian.
Rồi khi em ngẩng đầu lên nhìn trời thì mặt trời đã ngả hẳn về phía tây. Em sực nhớ ngay đến hai ụ cát. Em chạy trở lại để tìm. Nhưng khi chạy đến sát bờ, em sững lại vì hoảng hốt. Không còn thấy một chút dấu vết ụ cát nữa: nước đã tràn đến đó và vẩn đục. Hai Khóa rất sợ hãi. Em chạy cuống cuồng, lấy áo, lấy quần, hét gọi Hổ, mặc dù không hề thấy dấu vết của Hổ. Mãi sau mới thấy Hổ xuất hiện ở phía bên trái em. Hai Khóa gào lên to chưa từng thấy và chạy về phía người em họ đang thỉnh thoảng ngoảnh lại nhìn qua vai về phía cửa sông. Biển thay đổi mới nhanh làm sao! Nước trườn lên bãi cát có tới hơn năm bộ trong chớp mắt. Bây giờ Hổ cũng đang chạy tới chỗ Hai Khóa, nhưng em cảm thấy nó chạy rất chậm! Ngay đứa trẻ ba tuổi có khi còn chạy nhanh hơn.
Khi Hổ chạy đến chỗ Hai Khóa thì thoáng cái đã hiểu hết tất cả mọi chuyện, nó im lặng trừng mắt giận dữ nhìn Hai Khóa. Lúc này nước thủy triều đã lên đến chỗ chúng. Luồng nước đã rộng gấp hai lần trước đây. Hai Khóa nhìn Hổ và òa khóc. Giây lát sau Hổ bảo:
- Thôi, không sao! Ta sẽ cố. Cậu bám sát tớ từng bước và tớ sẽ kéo cậu đi.
Hai Khóa nín khóc và lội theo Hổ. Ngay lập tức nước lên tới vai chúng. Hổ bắt đầu bơi, nhưng khi Hai Khóa túm lấy chân em thì cả hai bắt đầu chìm. Hổ liền túm lấy tay Hai Khóa và giúp em bơi vào bờ. Kinh hoảng đến mức không kêu nổi. Hai Khóa bám lấy người em họ, còn cậu này thì người cũng nhợt nhạt. Làn nước sủi bọt dâng lên nhanh, gần chạm đến chân thành “giam giữ tù binh" của Hai Khóa, Hổ nhìn thấy chiếc quần của người anh họ ở đó, liền nhặt lên, lấy dây lưng của mình buộc túm gấu quần lại rồi dúng vào trong nước, quay quay trong không khí rồi lại dúng vào nước thủy triều. Hai ống quần đầy không khí nổi lềnh bềnh. Túm chặt cạp chiếc quần ấy, Hổ kéo Hai Khóa về phía mình. Không nói một lời, Hổ kéo Hai Khóa lội trong nước và kẹp hai ống quần căng phồng xuống dưới nách.
- Nắm chặt vào. - Hổ bảo.
- Dù thế nào cũng không được buông ra.
Hổ dùng một tay để bơi, còn tay kia kéo Hai Khóa. Trong khi đó không khí trong cái phao đang xì ra từ từ. Một chuyến đi thật vất vả. Hổ bơi ì ạch. Chúng mới qua được nửa đoạn đường, mà những vạt nước cứ dồn vào mỗi lúc một nhanh, còn Hai Khóa thì cứ đuối dần. Nhưng Hổ dấn thêm một lần cuối, bơi chừng ba bốn sải nữa và chân đã chạm đáy. Mực nước bây giờ chỉ đến trên thắt lưng! Hai Khóa sướng phát khóc lên khi chân chạm bờ.
- Chờ một lát, - Hổ nói, - để tớ quay trở lại lấy các thứ của chúng ta.
Hổ lại xuống nước một lần nữa. Cậu ta quay lại ngay với hai chiếc áo, một của mình và một của Hai Khóa trong đựng đầy trai của hai đứa. Hai Khóa chạy một mạch về làng. Em quên cả đau chân và mệt mỏi. Cả hai chạy và chạy mãi. Thế rồi chúng vượt qua chỗ có những tảng đá mà giờ đây một nửa ngập trong nước. Hai Khóa nhìn ngoái lại qua vai thấy mặt nước biển trắng, rộng mênh mông đang dâng cuồn cuộn. Biển đang đuổi theo hai em. Hổ bảo với Hai Khóa rằng dòng ở nước đây chạy nhanh hơn ở phía nam nhà các em chừng hai, ba dặm trong một giờ. Mặc dù vậy, các em đã phải tìm cách chạy vượt trước sóng khiến cho Hai Khóa cảm thấy hết lo. Cuối cùng chúng đã về đến làng. Một cô gái gánh đôi thùng ra giếng cười chúng:
- Chúng mày chạy trần truồng như thế mà không biết xấu hổ à? Chạy về nhà nhanh lên. Bố thằng Hổ đi tìm mày ở khắp mọi nơi đấy.
Đến một gốc cây Hổ giúp Hai Khóa cởi dây buộc ống quần vắt nước và phơi lên cành cây. Sau khi loay hoay mặc quần áo xong, Hổ buồn rầu ngồi xuống bãi cỏ nghĩ cách nói với cha. Hai Khóa cũng không sung sướng gì hơn. Nhìn lên phía bắc, em thấy một dải nước rộng mênh mông. Bất giác em rùng mình nhìn Hổ. Hổ là một đứa bé tuyệt vời làm sao!
- Này, Hổ ơi, cậu có biết không? - Em thốt lên. - Tớ lúc nào cũng rất thích cậu. Tớ nói thật đấy. Chúng ta sẽ là những người bạn suốt đời của nhau nhé. Cậu thấy thế nào?
Hổ ngồi nguyên không đáp, mơ màng nhìn ra biển, cau mày, bó gối. Một lúc lâu sau em mới nói:
- Nếu cha tớ hỏi cậu là chúng ta trở về khi nào thì không được nói gì, hiểu chưa? Chỉ được nói chính tớ đã dẫn cậu ra đằng kia cửa sông, và cái đó không phải là ý cậu...
Hổ đứng lên cầm tay Hai Khóa, rồi hai đứa cùng nhau chạy về nhà.

[quykiemtu]

Cuộc săn tê giác

Tác giả: Moh Ambri

Truyênh ngắn Indonexia

Sáng hôm ấy tôi dậy muộn. Lúc đó đã hơn 8 giờ và trời bắt đầu nóng. Tôi rất đói, nhưng ngay cả khi tắm xong tôi cũng không thấy một dấu hiệu gì chứng tỏ có người sẽ cùng ăn điểm tâm. Tò mò, tôi ra vườn, đi vòng quanh nhà rồi nhìn vào cửa sổ nhà bếp. ở đó thậm chí không hề có mùi nấu nướng thức ăn. Ngạc nhiên không biết có chuyện gì đã xảy ra, tôi châm thuốc lá. Vừa lúc đó Mô-mô và Đát-giơ bước vào vườn. Trông thấy tôi, họ dừng lại và Mô-mô hỏi, vẻ ngạc nhiên:
- Sao anh lại hút thuốc? - ờ - tôi đáp, - bao giờ trước bữa ăn tôi chả hút thuốc lá.
- Nhưng hôm nay là ngày đầu tiên của lễ Ra-ma-dan cơ mà, - anh ta nói. Tôi giật mình nhận ra là anh ta đúng.
Tôi nói:
- Ồ sao mình lại có thể quên được nhỉ.
- Phải rồi, - Mô-mô nói, - anh quên thì cũng phải thôi.
- Nhưng quả thực là tôi không thích nhịn. Tôi rất đói. Và thêm nữa, đêm qua tôi quên đọc kinh Ra-ma-dan. Đát-giơ cắt ngang.
- Một khi anh không thích nhịn như anh vừa nói thì cũng đừng nói ồn lên thế.
- Thôi được, sự việc là suốt từ lúc ngủ dậy đến giờ tôi thèm ăn quá.
- Đúng rồi, - Đát-giơ nói, - thôi thì ta đi xem xem thức ăn thừa hôm qua có còn gì không? Ba chúng tôi đi vào cái bếp trống rỗng. Lục lọi khắp nơi. Đát-giơ tìm được một ít cơm nguội, nhưng có vẻ không được ngon. Thế rồi anh ta đi vào buồng chứa thức ăn. Giây lát sau anh ta quay ra nói:
- Chạn khóa rồi. Mô-mô hỏi:
- Ở quầy bán thức ăn quanh đây có gì không nhỉ?
- Vào cái ngày đầu tiên của lễ Ra-ma-dan này làm gì có quầy hàng nào mở cửa. - Đát-giơ nói.
- Nhưng chúng ta thử lục tìm trong kho xem sao.
Chúng tôi rời nhà bếp. Lúc đi qua văn phòng của đồn điền, chúng tôi thoáng nghe ông già Xu-an-ta đang nói. Mọi người khác đang cười. Chúng tôi rẽ vào phòng. Đát-giơ hỏi:
- Có chuyện gì vui vậy? Một người đáp:
- Bác Xu-an-ta đang kể chuyện phiêu lưu của bác, chuyện bác bị tê giác đuổi.
Chúng tôi nói rằng chúng tôi cũng muốn nghe và đề nghị kể lại từ đầu.
- Sẵn sàng, - bác Xu-an-ta đáp,
- tôi vừa mới kể đến phần hấp dẫn, nhưng thôi, để tôi kể lại từ đầu. Và đây là chuyện của ông:

*
* *

Chuyện này cách đây đã nhiều năm, từ khi tôi còn trẻ. Người ta đồn rằng có vài con tê giác sống ở cánh rừng gần đây. Thế là ông chủ tôi - tức là cha của cậu Đát-giơ - đã phái một người am hiểu rừng đi xem xét và đồng thời cử đi hai, hay ba thợ săn để tìm vết chân tê giác. Những người ấy trở về nói rằng không còn nghi ngờ gì nữa, ở quanh đầm lầy Tơ-gi-bi-rua có dấu chân thú sâu hơn nhiều so với dấu chân trâu. Ông chủ tôi bèn cử người đi cáo với các quan chức ở tỉnh và địa phương. Trong vòng ba ngày, ngài phó vương và các quan chức khác của địa phương đã tới tham gia săn tê giác. Ông chủ tôi tập hợp các trưởng thôn quanh vùng, cùng nhiều thợ săn, những người theo dõi vết thú, những người khuân vác thành một đoàn phục vụ các vị chức sắc. Ai nấy tụ họp lúc rạng đông và đi vào rừng. Các quan chức cưỡi ngựa, dân làng đi bộ theo sau mang giáo, mác, dao và mõ tre. Phu khuân vác mang thức ăn đựng trong túi xách, rổ làn bằng vỏ cây và dây rợ; mặt khác họ không có khí giới nào khác ngoài dao rựa. Việc săn tê giác hoàn toàn khác với việc săn các con thú khác. Người ta cần phải dựng trại ở trong rừng và mang thức ăn đủ trong ba, bốn ngày. Rồi lại phải mang những túi gạo, nồi để nấu cơm, không kể chỗ cơm đã nấu sẵn.
- Còn đạn dược thì thế nào? - Tôi hỏi.
- Không có gì cả. - ông già trả lời.
- Tất cả những gì tôi phải mang theo là súng đạn của ông chủ.
- Như vậy là bác không phải mang thức ăn à?
- Không. Việc ăn uống của những người hầu ông chủ thì do ông chủ định liệu.
Tuy vậy ông ta là một người hào phóng thường cho chúng tôi ăn uống no nê. Và ông già tiếp tục câu chuyện.

*
* *

Trời hãy còn sớm thì chúng tôi đã đến bìa rừng; bắt đầu nóng. Chúng tôi bắt tay vào việc dựng lều chắc chắn để ngủ qua đêm giữa nơi đồng không mông quạnh. Khi dân làng đến nơi thì họ được chia ra thành từng nhóm. Sau đó họ đi theo các hướng khác nhau, chỉ bớt đi một ít người dựng lều. Từng nhóm một do trưởng thôn điều khiển cùng với một quan chức có súng. Phó vương cùng các quan chức khác lên đường đến nơi mai phục. Đó là một bãi đất trống. ở đó đã có sẵn một cái nền, thực ra không phải như vậy mà là một cái chòi dựng trên nền đất, cột chòi bằng cây tươi. Các cành lá trên cây được phát đi để nhìn ra xung quanh cho rõ và các tay súng thì trèo vào trong chòi chờ đợi. Đây là một địa điểm mai phục rất thú vị. Chỉ cần tê giác xuất hiện ở một chỗ nào gần đó; thì chỉ một phát đạn chính xác cũng hạ được nó. Suốt ngày nghe tiếng mõ tre từ xa vang lại. Đó là những người lùa thú đang đi tìm tê giác. Có cảm giác như tiếng ồn không bao giờ dứt. Cái ngày đầu tiên ấy không có chuyện gì xảy ra cả. Sự việc như vậy lại lặp lại trong ngày hôm sau. Vòng vây của đám người lùa thú cùng với tiếng mõ của họ cứ hẹp dần. Một đêm nữa lại đến không mảy may dấu vết tê giác. Sáng sớm ngày thứ ba, dân của một đồn điền gần đấy cáo tin tê giác về làng họ vào đêm trước. Những người chuyên tìm dấu vết thú rừng được cử đi xem xét và trở về nói rằng thú rừng đã ra khỏi làng vào khu rừng gần chỗ mai phục của chúng tôi. Những người lùa thú bao vây một khoảnh rừng và những người tìm dấu vết thú tiếp tục công việc, xác định rằng các con thú chưa ra khỏi rừng.
Ai nấy đều tin chắc tê giác đang ở trong vòng vây. Các tay súng đã chọn nơi mai phục ấy được khen là giỏi. Ai nấy nóng lòng chờ đợi. Người ta nổi lửa ở phía nam và phía đông khu rừng. Trời có gió to, lửa bốc cao, đùn khói lên bầu trời. ở phía tây thì hò hét, gõ mõ ầm ĩ. Lửa lan nhanh, lưỡi lửa liếm ra khắp các hướng, gầm rít, ầm ào làm đen kịt bầu trời. Khi lửa từ phía đông gặp lửa từ phía nam, thì làn khói bốc lên còn cao hơn. Vòng tròn bao vây hẹp dần lại và chẳng mấy chốc tiếng rầm rít của lửa át cả tiếng hò hét và tiếng mõ. Thật là khiếp đảm. Ngồi trên cành cây mà tim tôi cứ đập thình thịch; tôi cố gắng giữ bình tĩnh. Tôi tụt xuống, nhập vào đám người đương la hét. Chúng tôi nghe thấy tiếng tê giác chạy ra khỏi rừng cháy. Đám người vừa chạy, vừa hò hét lao thẳng về phía bãi đất khô mọc đầy cỏ và cây nhỏ. Chỉ có một vài cây cao. Bất ngờ ở phía đông xuất hiện tê giác; trông chúng như những tảng đá lớn. Mọi người la hét:
“Tê giác! Tê giác!" Tiếng mõ gõ nghe ầm ĩ hơn. Những con tê giác đi về phía tây. Có tất cả ba con: con đực, con cái và con con. Khi thấy bị bao vây, lũ tê giác quay trở lại, tiến về phía đông, rồi dừng lại nơi bìa rừng. Chúng có vẻ sợ lửa, rồi bị khói làm ngạt thở, nên quay về phía tây và bị mọi người chặn lại. Cuối cùng bối rối, chúng đứng ngay giữa bãi đất khô. Không chắc chắn con tê giác lớn nhất đã là con đực. Nó rống lên, cái mõm há rộng. Trời ơi, tôi vẫn còn nhớ cái mõm của nó đỏ khủng khiếp và những cái răng dữ tợn. Các vị chức sắc quát mọi người thu hẹp vòng vây lại. Lửa và khói bốc lên thành một bức tường cao, đen. Cỏ cháy sém.
Những con tê giác đánh hơi thấy nguy hiểm, đã thực sự lo lắng. Chúng chỉ còn một con đường thoát là chạy về phía bắc. Nhưng lạ thay, chúng không muốn chạy về phía đó. Có lẽ chúng đánh hơi thấy sự hiện diện của chúng tôi. Có cảm giác là chúng đang nghĩ, đang chăm chú nhìn về chân trời phía tây nam. Lúc đó đã 5 giờ rưỡi chiều. Tiếng tù và và tiếng mõ tre vang lên. Những con tê giác tựa như đang mơ màng, bỗng giật mình, con tê giác đực rống lên, lao về phía tây. Mặc mọi người la hét ầm ĩ, con tê giác lao thẳng vào đám đông. Rồi nó rống lên gọi vợ và con nó. Cả ba con chạy thành hàng một, con con chạy giữa và chúng chạy thoát qua kẽ hở giữa đám người. Ai nấy hốt hoảng. Nhiều người bị ngã trong khi vội vàng chạy trốn. Tôi cũng bị rối trí. Tôi chạy và trèo lên một cây cao rồi bám chặt lấy cành cây, mắt nhắm tịt lại. Hình như những con tê giác đang ở phía dưới tôi, thở hổn hển. Tôi hoa mắt, tuột tay ngã và hình như ngã xuống lưng tê giác. Tôi đã ngã xuống lưng La-hi-am lúc ấy đang bò quanh gốc cây. Vừa rồi La-hi-am thở hổn hển chứ không phải tê giác. La-hi-am cong người lại, kêu rằng lưng anh ta bị đau. Những người khác cũng sợ hãi như tôi. La-hi- am không đứng lên được nữa. Tôi nghe nói có người thậm chí vãi đái ra quần. Thợ săn là người chạy nhanh nhất và là người đầu tiên trèo lên cây. Có một vị chức sắc ở tỉnh về, nghe đồn đó là một người dũng cảm. Nhưng khi trông thấy tê giác tiến lại gần, thì ông ta lại quẳng súng và trèo lên cây cao gần nhất. Có người kêu lên gọi với ông ta:
- Súng, thưa ngài súng! Và ông ta trả lời thế nào, các bạn có biết không?
- Có giỏi thì cầm súng và lấy mắt làm đạn! Tê giác đã biến mất và chúng tôi cũng không còn nghe thấy tiếng chân chúng nữa. Ai nấy tụt từ trên cây xuống và tụ tập lại. Mãi đến khi những con tê giác đã ở cách xa rồi, chúng tôi mới lấy lại được lòng dũng cảm và chuyện trò khoác lác với nhau. Rồi chúng tôi trở về trại. Vị phó vương cảm thấy thật ân hận, đáng lẽ thổi tù và kêu gọi mọi người đừng tiến đến gần những con tê giác quá, thì lại làm cho họ giật mình chạy mất. Nghĩ rằng Next không còn khả năng đuổi theo bầy tê giác nữa, ông ta cho giải tán. Khoảng 9 giờ tối chúng tôi ra về. Chúng tôi về đến nơi đúng lúc trống gọi ăn bữa cơm buổi bình minh đang điểm. Thật là rủi ro! Toàn gặp chuyện rắc rối, chúng tôi đi săn trở về tay không. Suốt dọc đường trở về, hễ lúc nào trông thấy vật gì đen đen đang lấp ló ở ven đường là tim tôi lại giật thót. Lúc nào cũng tưởng như có tê giác.

*
* *

- Có thể cái rủi ro của bác cũng là của Chúa, - tôi nói.
- Thế con tê giác đực nó to bằng ngần nào hả bác?
Ông già Xu-an-ta đáp:
- Ồ thưa các ngài nó to hơn con trâu. Nó dài khoảng mười bộ, có cái cổ mập mạp, cái đầu hói trụi và cái mõm rộng. Nó có chiếc sừng cong và rất đáng sợ các ngài ạ. Nhưng đó là còn chưa trông thấy răng nó đấy.
- Răng của nó thế nào? - Mô-mô hỏi.
- Tôi không biết. Tôi chưa trông thấy rõ, nhưng nếu tôi không quên, thì răng nó giống như răng lợn, nhưng to hơn nhiều, thật quả là khiếp đảm.
- Thế con tê giác con thì to bằng ngần nào ạ? - Tôi hỏi.
- Ồ con con ấy à, nó phải cỡ như con nghé. Tôi thật đến ngán những con tê giác ấy! Giá ông chủ mà còn muốn lấy tôi đi săn nữa, thì tôi sẽ không tham gia vào cuộc nhanh như lần trước đâu.

[quykiemtu]

Chuyện Hê-Li

Tác giả: Nader Ebrahimi

Truyện ngắn Iran

Sự việc xảy ra không phải cách đây một nghìn năm, cũng không phải một trăm năm; mới cách đây hai năm, hay cũng có thể là ngay năm ngoái. ở gần nhà tôi, ở ngay ngõ tôi có cô bé tên là Hê- li lên tám tuổi. Thực ra ở gần nhà tôi, ở ngõ tôi còn có nhiều cậu bé và cô bé nữa. Có cô bé Đa-ri thường thêu thùa và làm một chút việc nhà. Cô rửa bát đĩa, bưng nước trà, đôi khi rửa cốc tách, nhưng rửa các đĩa có dính mỡ thì không được sạch lắm. Một cô bé khác tên là Li-li. Cô hay hát. Cô thuộc nhiều bài hát dài. Mỗi khi có ai đó bảo cô hát là cô hát ngay một bài. Nhưng cô bé không bao giờ hát khi chỉ có một mình; cô cũng không hát khi anh trai đang học hay đang làm việc nhà. Một cô bé nữa tên là Mê-ri. Cô thích chơi hoa và cắm hoa vào lọ. Đôi khi nước ở trong lọ hoa tràn ra làm cô bị ướt, nhưng cô không bao giờ làm ướt người khác. Có một cậu bé nữa tên là Ta-ghi. Cậu dùng gỗ và đanh làm những căn nhà xinh xinh rồi tô màu cho chúng. Cậu chưa làm phiền ai và chưa bao giờ chơi những căn nhà xinh xinh ấy khi chưa làm xong việc nhà. Còn nhiều cô cậu khác nữa: nào Ma-vát và Ma-sít; nào Khô- xrâu và Giam-ôi; nào Ma-ri-am và Mi-tra; nào Hau-sang và Rê-da; nào Ma-ni-giéc và vân vân. Bọn chúng cùng sống ở gần nhà tôi và lúc nào cũng bận việc. Bây giờ cho phép tôi kể về Hê-li. Khắp vùng ai cũng gọi cô bé là “Hê-li chưa ngoan". Hình như trên đời này cô bé không làm việc gì khác ngoài việc quấy rầy mọi người: cô quấy rầy cha mẹ, anh chị không trừ một ai. Cô bé vừa đi học về là người ta đã nghe tiếng mẹ cô la hét:
- Hê-li, đừng động vào thức ăn! Hê-li đừng đi giày của mẹ! Hê-li đừng chòng ghẹo Hô-mô! Hê-li, đừng có làm trò hề! Hê-li đừng có đi vào phòng mà xỏ giày của Gô-li! Hê-li đừng nghịch cái đèn dầu hỏa! Hê-li đừng có hỗn!
Nhưng Hê-li không bao giờ biết nghe lời mẹ, hay một người nào khác. Cô không bao giờ làm một việc gì đúng lúc: giờ ngủ thì cô hát; giờ ăn cơm trưa thì cô chạy ra ngõ; ngồi trong lớp học thì mất trật tự; còn về mùa đông thì ném tuyết vào mọi người. Thỉnh thoảng cô chạy ra ngõ trêu chọc người bán hàng tạp hóa, người thợ mộc, hoặc người quét đường. Người quét đường vốn tốt bụng nên thường bị trêu chọc nhiều. Người bán vé xổ số trong ngõ thường rất bực tức với Hê-li. Thậm chí con chó Hốp-phi hiền lành ở ngõ nhà chúng tôi cũng thường phải thức suốt buổi chiều hè để đề phòng Hê-li, bởi vì hễ cô bé mà trông thấy nó đang ngủ là thế nào cũng làm đau nó. Như vậy là như tôi đang nói đấy, không một ai ở gần nhà tôi, ở trong ngõ tôi lại thích Hê-li. Người bán vé xổ số, người quét đường, người hàng thịt, người thợ mộc, cả những đứa trẻ con khác không một ai thích Hê-li, họ toàn phàn nàn về cô với mẹ cô. Một buổi tối có một ông già thông thái từ tỉnh xa đến thăm mẹ Hê-li. Bà mẹ cô bé kể cho ông già nghe chuyện Hê-li làm phiền mọi người, kể cả con chó và không một ai ưa cô. Ông già nghĩ một lúc rồi bảo:
- Chị ạ, tôi nghĩ rằng con gái chị nó không biết quý gia đình và cái nơi mà nó sống. Nếu nó biết thì nó đã chẳng bao giờ làm phiền lòng mọi người. Cái khó là ở chỗ nó không bao giờ buồn và khổ vì phải sống đơn độc. Vì vậy tôi nghĩ rằng chị cứ gửi nó đi xa nhà để nó sống ở đó một mình thật đơn độc. Mẹ Hê-li mỉm cười nói:
- Làm sao mà cháu có thể gửi Hê-li đi xa được? Cháu biết gửi Hê-li đến sống một mình ở đâu? Có chỗ nào mà người ta không nghe thấy tiếng la hét của nó? Chỗ nào? Chỗ nào?
Ông già nói:
- Thôi thì chị cứ gửi nó đến chỗ tôi, rồi thì chị sẽ thấy tôi sắp xếp mọi việc tốt đẹp như thế nào?
Mẹ Hê-li cười đáp:
- Nhưng cháu lại yêu nó lắm, làm sao cháu có thể sống xa nó được?
Lúc ấy Hê-li cũng đang ở trong phòng cố công cố sức lấy dây trói gô chân con mèo trắng. Nghe thấy ông già và mẹ chuyện trò, cô bé tái mặt thả cho con mèo chạy. Cô đi vào góc phòng rồi ngồi im thin thít. Rồi ông già đi ngủ. Hê-li liền chạy lại với mẹ. Cô ôm mẹ, tấm tức nói:
- Mẹ ơi, mẹ ơi, con không muốn phải sống một mình đâu. Mẹ đừng gửi con đi. Mẹ đừng gửi con đến nơi nào cả, nhất là nơi không có ai nghe thấy tiếng con nhé.
Mẹ Hê-li xúc động hôn con gái, vuốt mái tóc đen mượt của con, rồi cười bảo con:
- Này Hê-li, mẹ hứa sẽ không gửi con đi đâu, nếu con biết nghe lời mẹ: không vẩy nước vào mọi người, không lấy đá ném chó, không vẽ bậy lên tường, không la hét suốt ngày, không kêu gào, không mất trật tự ở trường, không ném tuyết vào mọi người. Và bây giờ thì con đi ngủ đi, vì sáng mai con phải dậy sớm đấy.
Hê-li đi ngủ, nhưng cô bé vẫn lo lắng nghĩ đến những điều ông già nói. Cô nghĩ:
“Ngộ nhỡ mẹ vẫn cứ gửi mình đi đến một nơi xa nào đó thì sao? Nhỡ mẹ vẫn cứ gửi mình đến với ông già thì sao? Ngộ nhỡ ông già biến mình thành con chim, con gà trống, con kiến, hay một cái cây trên luống hoa thì sao?". Hê-li nghĩ mãi và ngủ thiếp đi. Vừa nhắm mắt, cô bé đã nằm mơ.

*
* *

Hai mẹ con Hê-li đang đi dọc theo một con đường rộng giữa vườn hoa lớn xanh tươi, hoa nở. Cô bé hỏi mẹ:
- Mẹ ơi, đây là đâu? Mẹ cô bé đáp:
- Đây là vườn hoa của ông già.
Nhưng Hê-li không tin rằng mẹ có thể bỏ cô một mình giữa vườn hoa xanh tươi này. Cô cười nói:
- Tính con thế nào thì suốt đời vẫn cứ thế, không thay đổi. Nếu mẹ để con ở lại đây một mình, con sẽ quấy rầy ông già làm cho ông ấy chán ngán con mà gửi trả con về nhà.
Mẹ Hê-li im lặng dẫn con đến chỗ ông già. Ông già sống trong một lâu đài bằng đá cẩm thạch trắng ở giữa vườn. Mẹ cô bé chào ông già rồi ngồi xuống nói:
- Thưa ông, cháu gửi con bé nhà cháu ở lại đây với ông. Khi nào cháu nó ngoan ngoãn thì xin ông cho cháu về nhà.
Nói xong, mẹ cô bé đứng dậy chào ông già và ra về. Hê-li gào lên:
- Mẹ ơi, mẹ ơi, con không muốn ở lại đây với ông già đâu. Nhưng bà mẹ cô không trả lời. Bà đi qua vườn, rồi khuất sau đám cây lá và hoa. Ông già gọi Hê-li:
- Này bé con, lại đây. Vậy là cháu đã đến đây và sẽ ở lại đây. Nào bây giờ cháu muốn ở chỗ nào nào?
Hê-li cảm thấy rất buồn và cô đơn. Cô đáp:
- Đối với cháu thế nào cũng được. Tính cháu thế nào thì suốt đời vẫn cứ thế, không thay đổi.
Ông già cười bảo:
- Ông bảo cho cháu biết sẽ có cách làm cho cháu phải thay đổi tính nết. Ông sẽ biến cháu thành con gà con và cho cháu sống ở chuồng gà cùng với các loài có lông vũ khác. Cháu sẽ cùng sống với gà mái, gà trống và chim bồ câu, để xem xem cháu có quấy rầy được chúng không.
Hê-li đáp:
- Tính cháu thế nào thì suốt đời vẫn cứ thế, không thay đổi. Cháu sẽ mổ gà con và chim bồ câu; cháu sẽ mổ lòi mắt chúng.
Ông già chỉ nhìn cô bé, rồi ông ngẩng đầu lên gọi:
- Ớ gà mái, có nghe thấy tiếng ta không? Ớ gà trống, có nghe thấy tiếng ta không? Ớ chim câu, có nghe tiếng ta không? Đây là cô bé Hê-li. Ta để cô bé ở cùng với các cháu, rồi ta sẽ xem xem cô bé đối xử với các cháu thế nào.
Hê-li ngồi xuống cỏ và nói:
- Tính cháu thế nào thì suốt đời vẫn cứ thế, không thay đổi. Nhưng vừa nói xong thì cô bé biến ngay thành con gà chân ngắn. Thay cho mái tóc đen mượt mà, trên đầu cô bé có chiếc mào đen. Thay cho chiếc áo màu đỏ tươi, mình cô bây giờ khoác bộ lông đỏ. Ông già gọi một cậu bé đến bảo:
- Cháu đem con gà con chân ngắn, mào đen, lông đỏ này nhốt vào chuồng gia cầm.
Cậu bé tóm chân Hê-li đem bỏ vào cái chuồng bằng vàng, bạc.
Lũ gà con và chim câu ở trong chuồng nhìn Hê-li và không thích cô. Chúng lao tới mổ vào đầu cô. Thật là khủng khiếp. Cô bé bị đau đầu quá. Cô hét lên, khóc lóc thổn thức, hết đứng lại ngồi, cảm thấy những con gà trống khỏe hơn cô rất nhiều. Thế là cô chạy lại đầu đằng kia chuồng, cố tránh xa chúng. Cậu bé nọ đem thóc đến cho gà, chim ăn. Chúng túm tụm quanh máng ăn mổ thóc. Hê-li vừa mon men đến định mổ một hạt thì chúng đã lại xông vào đánh. Cô bé lại phải quay về đầu chuồng đằng kia ngồi chúi ở đó và thấy bụng đói cồn cào. Cô tự bảo:
- Quả là một thế giới kỳ quặc! Một thế giới khủng khiếp. Chả có một người nào đoái hoài đến mình. Không một người nào nghĩ rằng mình cũng cần phải ăn và uống. Mình chỉ có mỗi một mình ở đây.
Cô bé đến nói với lũ chim, gà vui lòng cho cô vài hạt thóc và một chút nước, nhưng chúng không đáp lời. Không một con gà mái, gà trống, không một con bồ câu nào thương cô. Không những thế, cứ mỗi khi Hê-li định mon men đến gần là chúng lại mổ vào đầu. Chúng mổ nhiều đến nỗi mào của Hê-li bị sứt. Cuối cùng, Hê- li đành im lặng, không đi loanh quanh, không mổ hạt, không xin ăn uống nữa. Cô đứng chúi đầu đằng kia chuồng gà, lẩm bẩm:
- Một thế giới thật kỳ quặc! Một thế giới thật khủng khiếp: không thức ăn, không nước uống!
Một hôm cô bé bỗng nhớ tới ông già và nói một mình:
- Ước gì ông già có mặt ở đây và hỏi xem mình có cảm tưởng gì? Mình sẽ nói ngay với ông già rằng tất cả mọi vật ở đây thật khủng khiếp. Mình sẽ nói rằng mình sẽ làm tất cả mọi việc, đi đến tất cả mọi nơi mà ông già muốn, chỉ cần ông già cho mình được tự do và được sung sướng trở lại.
Ngay lúc đó ông già xuất hiện trước mặt cô bé. Ông thò tay kéo Hê-li ra khỏi chuồng và hỏi:
- Cháu có cảm tưởng gì?
- Khủng khiếp! - Cô bé đáp. - Thật khủng khiếp ạ. Ông già nói:
- Ông chả bảo cháu đừng chành chọe với những con chim, con gà sao? Chỉ thoáng nhìn cũng biết là chúng đã mổ cháu đau lắm, đến nỗi sứt cả mào. Đây cháu soi gương xem.
Bất ngờ Hê-li đã trở lại hình dáng như cũ. Nhưng khuôn mặt cô xanh xao, cô bị mất một món tóc đen và gầy thật là gầy. Ông già giơ chiếc gương ra và bảo:
- Mái tóc đen mượt của cháu đâu rồi? Khuôn mặt xinh xắn của cháu đâu rồi? Bởi vậy cháu thấy đấy, con người ta khi phải sống xa nhà thì khổ sở biết chừng nào.
Hê-li soi gương và thấy rất buồn. Cô nói:
- Ông ạ, ông hãy cứu cháu thoát khỏi những con chim con gà này với. Ông cho cháu trở về nhà đi.
Ông già đáp:
- Chưa được, hãy còn sớm quá. Cháu vẫn chưa thực sự biết quý gia đình. Bởi vậy cháu hãy chọn thêm một nơi ở nữa. Trong cái vườn rộng lớn này có nhiều chỗ tốt lắm. Có nhiều hoa, nhiều vẹt và chim họa mi. Vẹt thì nói và chim họa mi thì hát.
Hê-li đáp:
- Cháu không thích vườn hoa, không thích vẹt và họa mi. Cháu chỉ muốn về nhà thôi.
Ông già bảo:
- Không được, ta sẽ cho cháu đến một chỗ nào đó trong vườn của ta, chừng nào cháu chưa biết quý gia đình thì cháu vẫn chưa được về nhà.
- Thôi được, - Hê-li nói, - ít ra thì ông cũng cho cháu ở nơi nào có bọn trẻ con ấy, để chúng chơi với cháu.
- Được, - ông già đáp, - một khi cháu đã muốn như thế. Nhưng cháu lại quấy rầy chúng thì sao?
Hê-li nói:
- Cháu hứa sẽ không làm thế. Nhưng cô bé lại tự bảo:
- Có thể mình không làm gì được lũ gà, chim, nhưng nhất định mình sẽ điều khiển được bọn trẻ. Mình sẽ làm cho bọn chúng ngán mình mà xin ông già trả mình về nhà.
Nhưng ông già đã biết điều cô bé suy nghĩ, nên bảo:
- Như vậy là cháu được phép đến với bọn trẻ con đấy, nhưng cháu không thể nói chuyện với chúng. Bọn trẻ có thể ngắm nhìn cháu, nhưng lại không nghe được tiếng cháu nói.
Thế rồi ông già nhắm mắt lại, nói:
“Xin hãy cho cô bé này biến thành một bức tranh chân dung cô bé in trong sách trẻ em có hình dáng giống hệt Hê-li".
- Không, không, - Hê-li kêu lên, - nhưng thậm chí ngay cả khi đang nói cô bé cũng nhỏ dần rồi bất ngờ cô thấy mình trở thành bức chân dung in trên quyển sách tranh. Tên quyển sách đó là “Chuyện Hê-li". Thế rồi ông già mang sách đến một cửa hiệu sách nhờ ông chủ hiệu bán hộ. Quyển sách “Chuyện Hê-li" có bức tranh chân dung Hê-li đã nằm rất lâu ở quầy hàng. Nó bị bụi bám và không ai biết rằng cô bé đã kêu gào nhiều biết chừng nào, cô chỉ là một bức tranh chân dung và không một ai nghe được tiếng cô. Cuối cùng, một hôm có một cậu bé cầm quyển sách lên xem và quyết định mua. Cậu bé đem sách về nhà khoe với trẻ con hàng xóm. Hê-li cố gọi chúng, nhưng chúng không nghe thấy tiếng cô. Một hôm cậu bé đang đọc sách thì dừng lại ngắm bức chân dung Hê-li. Cậu ta bảo:
- Cô bé này trông xanh xao quá. Mình biết mình phải làm gì rồi, mình phải tô màu cho nó mới được.
Thế là cậu ta lấy bút chì màu ra tô cho Hê-li. Những chiếc bút chì vót nhọn làm đau má cô bé. Cô đau đớn kêu lên, mong mỏi ông già xuất hiện, để cô sẽ nói với ông già là cô đã biết lỗi và hứa sẽ ngoan. Ngay lúc đó ông già xuất hiện. Ông lớn giọng nói:
- Hê-li, lại đây với ông, ông muốn nói chuyện với cháu. Cháu hãy bước ra khỏi quyển sách.
Bất ngờ Hê-li đã ra khỏi quyển sách và trở lại vườn. Ông già hỏi thăm cô bé đã sống ra sao và cô có thích đến với các trẻ khác không. Hê-li nhìn quanh vườn, nhìn lũ gà, chim và nhìn lên trời, rồi nói:
- Ông ạ, cháu biết nói với ông thế nào đây? Toàn thân cháu đau ê ẩm. Cháu đã bị tô màu vàng, xanh lơ, xanh lá cây, đỏ, trắng, đen, tím và hồng. Ông hãy rủ lòng thương cháu với. Cháu vẫn chưa đến lúc được về nhà hả ông?
Ông già bảo:
- Chưa đâu, Hê-li ạ. Việc trở về nhà đối với cháu vẫn còn quá sớm. Cháu vẫn chưa thực sự biết quý nhà cháu. Thôi thì bây giờ cháu muốn sống ở nơi nào? Vườn của ông vẫn còn nhiều chỗ tốt lắm. Vườn đầy những chim vẹt và họa mi. Và ông có một tòa lâu đài đẹp. Vậy cháu còn muốn gì hơn nữa?
Hê-li đáp:
- Ông ạ, ông cứ cho cháu về nhà, còn vườn của ông là để phần ông. Ông hãy giữ lấy những bông hoa, những con vẹt và họa mi quen thuộc của ông. Cháu không thích sống trong tòa lâu đài bằng đá trắng này. Ông ơi, ông hãy cho cháu trở về nhà đi.
Nhưng ông già lắc đầu và đáp:
- Không, không phải là về nhà; ông sẽ cho cháu đến ở một nơi nào đó mà cháu muốn.
Hê-li nói:
- Vậy thì ông cho cháu đến với bọn trẻ con khác, nhưng ông làm cho bọn chúng nghe thấy tiếng cháu.
Ông già bảo:
- Được, được, ông sẽ làm đúng như thế. Hê-li tự nhủ:
“Một khi bọn trẻ nghe được tiếng mình, thì mình sẽ hét thật to làm cho chúng phát chán mình mà xin ông già gửi mình về nhà".
Nhưng ông già đã biết ý nghĩ của cô bé, liền bảo:
- Được, ông sẽ làm cho bọn trẻ không những chỉ nghe được tiếng cháu, mà còn sẽ rất thích tiếng hét của cháu.
Thế rồi ông nói to:
- Này Hê-li, cháu sẽ trở thành một chiếc kẻng có âm thanh. Ngay sau câu nói đó, cô bé đã thấy mình biến thành một chiếc kẻng to. Thế là ông già đem ngay Hê-li tới một sân trường gần đó, treo lên dây xích dùng làm kẻng nhà trường. Giờ ra chơi đến, ông gác trường lấy một chiếc dùi to, gõ thật mạnh vào chiếc kẻng và Hê-li kêu lên:
“Keng-keng-keng! Keng-keng-keng!". Rồi lại tiếp:
“Keng-keng-keng! Keng-keng-keng!".
Nghe thấy tiếng kêu của Hê-li vang lên, bọn trẻ chạy ra khỏi các lớp học, ùa ra sân chơi. Chúng vỗ tay, cười đùa, chơi các trò chơi, nhảy nhót tung tăng vì được ra chơi không phải học hành gì cả. Thế là ngày nọ qua ngày kia tiếng kêu của Hê-li cứ vang lên
“Keng-keng-keng! Keng-keng-keng!". Hê-li đã thấy được bọn trẻ vui chơi, nghe thấy tiếng cười tiếng hét của chúng. Rồi giờ tan học đến, cô bé lại kêu lên “Keng-keng" cho bọn trẻ ra về, bỏ cô ở lại một mình. Tất cả bọn trẻ đều nghe rõ tiếng cô và thích âm thanh do cô phát ra. Nhưng cứ ngày này qua ngày khác cô bé vẫn bị treo nguyên ở một chỗ, không làm được gì cả. Một hôm, sau giờ tan học, Hê-li thấy buồn rầu vì phải sống cô đơn, cô nghĩ:
“Phải sống ở xa nhà thật là khổ sở. Chỉ cần mình được về nhà là mình sẽ trở thành một cô bé ngoan ngay".
Nhớ đến ông già, cô bé nghĩ bụng:
“Biết đâu ông già sẽ thương hại mình và tha cho mình. Biết đâu ông già sẽ lại hỏi mình xem muốn ở nơi nào nữa".
Thình lình cô nghe thấy tiếng ông già:
- Hê-li, lại đây. Hình như cháu đã nhận ra nơi cháu ở, ngõ nhà cháu và nhà cháu thật là đẹp và cháu đã biết quý nhà rồi.
Hê-li nhìn quanh. Cô thấy rằng cô đã có lại hình dáng cũ và đang đứng ở vườn với ông già. Cô chào ông già rất lễ độ và hỏi thăm sức khỏe của ông. Sau đó cô nói:
- Ông ơi, ông cho cháu trở về nhà đi. Sống xa nhà cháu thấy khổ lắm. Nếu ông cho cháu trở về, cháu hứa với ông là sẽ trở thành một cô bé ngoan.
Ông già nói:
- Được, ông nghĩ là bài học đã thấm rồi đấy. Cháu có vẻ không thích vườn hoa của ông, những con vẹt và họa mi của ông, thì sẽ để cho cháu về nhà. Nhưng đầu cháu thì toàn là gỉ sắt phủ lên mái tóc đen mượt mà. Và cháu thì xanh xao đi vì kêu nhiều quá, khuôn mặt xinh xắn của cháu đâu rồi? Cháu đợi ông một lát để ông lấy lại sức khỏe cho cháu, rồi cháu hãy trở về nhà.
Hê-li nhìn và thấy rằng mọi vật vẫn như trước đây, như thể cô mới bước chân vào khu vườn này. Và kìa, mẹ cô vừa bước ra khỏi đám hoa ở xa và chạy về phía cô. Hê-li chạy lại với mẹ. Hai mẹ con ôm nhau khóc lên vì vui sướng và mừng rỡ.

*
* *

Mẹ Hê-li lắc lắc người con và gọi:
- Hê-li, Hê-li, dậy đi! Sáng rồi, nắng đã lên rồi. Con ngủ đủ rồi đấy.
Hê-li nhìn ngơ ngác và hỏi:
- Mẹ ơi, con ở đâu đây? Mẹ cô đáp:
- Con đang nằm trên giường ở nhà. Con nghĩ rằng con còn có thể ở đâu nữa?
Hê-li thở dài nhẹ nhõm. Cô bé cười, nhảy ra khỏi giường. Cô rửa mặt, mặc quần áo chỉnh tề, ăn sáng và chạy đi học. Cô bé thậm chí quên cả ông già đang còn ngủ trong phòng khách. Và cô không bao giờ còn gặp ông già nữa. Ra đến đầu ngõ cô chào ông bán vé xổ số và nói:
- Ông bán cho cháu một vé nào. Ông bán vé xổ số cười hỏi:
- Hôm nay có điều gì làm cho cháu lễ độ vậy Hê-li? Hê-li đáp:
- Bởi vì cháu là một bé ngoan. Mà tính cháu thế nào thì suốt đời vẫn như thế, không đổi.

*
* *

Từ cái ngày Hê-li nằm mơ như vậy cách đây đã vài năm rồi thì phải? Cô bé đã lớn, cô càng chăm làm việc nhà nhiều hơn, lại càng ngoan hơn. Thỉnh thoảng khi tưới hoa cô có bị ướt, nhưng không bao giờ làm bắn nước vào người khác. Ôì, nhân chuyện này tôi quên khuấy đi không nói về con chó Hô-phi. Nó không bị khập khiễng nữa: bởi vì không có ai ném đá vào nó và nó có thể ngủ yên suốt các buổi chiều hè nóng nực.

[quykiemtu]

Rừng Ke-Niu

Tác giả: Kenji Miyazawa

Truyện ngắn Nhật Bản

Ke-niu vẫn thường đi dạo qua rừng hay dọc theo bờ ruộng mặc một bộ ki-mô-nô buộc bằng dây và nở nụ cười trên môi. Khi em nhìn đám cây xanh trong mưa, mắt em long lanh và thấy một con chim ưng bay mãi trên trời xanh, em nhảy lên một cách vui sướng vô tư và vỗ tay kể lại cho mọi người biết. Nhưng bọn trẻ con chế nhạo, nên em nghiêm mặt lại. Khi một luồng gió thổi đến và lá dẻ gai lấp lánh sáng làm mặt em không thể giữ được nụ cười sung sướng thì em bắt miệng phải mở to ra, thở sâu để giữ nụ cười của em trong khi em đứng nhìn chăm chăm lên các bụi cây. Có lúc, em cười lặng lẽ, mồm mở rộng, em lấy ngón tay xoa xoa má cứng như là bị ngứa. Nhìn từ xa, Ke-niu có vẻ như đang gãi mặt hay đang ngáp, nhưng nếu đến gần hơn, bạn sẽ nghe thấy em cười và nhìn thấy môi em rung rung. Chính vì thế mà bọn trẻ thường chế nhạo em. Nếu như mẹ em bảo thì ngay một lúc em có thể kéo được năm trăm gàu nước đầy. Em cũng có thể làm cỏ ngoài đồng trọn một ngày. Nhưng bố và mẹ em chẳng bao giờ bảo em làm như vậy cả. Đằng sau nhà Ke-niu có một khoảng đất trống để hoang to như một sân vận động loại vừa. Có một năm khi núi còn trắng tuyết và cỏ chưa mọc mầm ngoài ruộng, bỗng nhiên Ke-niu chạy đến chỗ những người thân của em đang trồng trọt ngoài ruộng và nói:
- Mẹ ơi, mua cho con bảy trăm cây tuyết tùng giống. Mẹ Ke- niu ngừng huơ lưỡi cuốc mới sáng loáng và nhìn Ke-niu chăm chăm.
- Vậy con định trồng bảy trăm cây tuyết tùng giống ấy ở đâu?
- Mẹ hỏi.
- Ở chỗ đất trống đằng sau nhà ạ. - Ke-niu, - anh của Ke-niu nói.
- Em sẽ không có cây tuyết tùng giống để trồng ở đó đâu. Đáng lẽ làm việc ấy, sao em không giúp cả nhà một chút trong công việc đồng áng?
Ke-niu ngúng nguẩy và nhìn xuống đất.
Nhưng ngay lúc đó bố Ke-niu đứng thẳng dậy lau mồ hôi mặt.
- Thôi, mua cho nó, - bố bảo.
- Trước đây có bao giờ nó đòi mua một thứ gì đâu. Mua cho
Mẹ Ke-niu mỉm cười như trút được gánh nặng. Lòng đầy vui sướng, Ke-niu chạy thẳng về nhà. Em lấy một cái cuốc sắt ở vựa lúa ra và hăng hái chạy ra bãi cỏ để đào hố trồng tuyết tùng. Anh của Ke-niu về sau, nhìn thấy em đào như vậy, nói:
- Ke-niu, khi trồng tuyết tùng thì em phải đào sâu hơn. Để đến mai, anh sẽ đi mua cây giống cho em.
Ke-niu để cuốc xuống không lấy gì làm vui vẻ. Ngày hôm sau bầu trời trong vắt, tuyết trên núi chiếu sáng trắng, chim sơn ca hót vui vẻ khi chúng bay lên mãi trời cao. Và Ke-niu cười toét như không thể ngăn được nỗi vui sướng, đào hố trồng tuyết tùng đúng như anh em bảo, bắt đầu từ phía bắc mảnh đất. Em đào thành hàng thẳng tắp và khoảng cách đều đặn. Anh em lần lượt trồng từng cây xuống mỗi hố. Vào lúc này, Hai-gi, chủ miếng ruộng ở phía bắc mảnh đất đi tới. Mồm ngậm tẩu, tay đút túi áo, vai ông ta so lại như lạnh lắm. Ông Hai-gi làm ít nhiều công việc đồng áng, nhưng trong thực tế thì kiếm ăn phần lớn bằng những phương tiện khác, không phải lúc nào cũng thú vị.
- Này, Ke-niu! - ông ta gọi. - Mày thực là ngốc mà đi trồng tuyết tùng ở một chỗ như thế này. Trước tiên cây sẽ che ánh nắng của ruộng nhà tao.
Ke-niu đỏ mặt lên và nhìn như muốn nói điều gì mà không nói được. Em chỉ đứng đó ngọ nguậy một cách lúng túng. Anh Ke- niu đương trồng gần đấy lên tiếng:
- Chào ông Hai-gi!
Anh đứng dậy trong khi ông Hai-gi lẩm bẩm bước đi. Không phải chỉ một mình ông Hai-gi chế nhạo Ke-niu trồng tuyết tùng ở bãi cỏ hoang mà mọi người cũng nói như vậy: tuyết tùng không thể trồng trọt được ở một chỗ như thế; bên dưới đó là đất sét cứng; đã ngu thì cứ ngu mãi. Và họ nói hoàn toàn đúng. Trong năm năm đầu, các cây xanh nhỏ bé lớn vươn thẳng lên trời, nhưng từ đó là mọc thành tán và cả hai năm thứ bảy và thứ tám chiều cao của chúng chỉ dừng lại ở khoảng chín bộ. Một buổi sáng lúc Ke-niu đang đứng trước rừng cây, một bác nông dân đến trêu chọc em:
- Này, Ke-niu, cậu không chuẩn bị tỉa các cành cây của cậu đi à?
- Tỉa ấy ạ? Bác bảo thế nghĩa là thế nào cơ?
- Tỉa tức là dùng cái rìu nhỏ phạt bớt các cành thấp đi.
- Rồi cháu sẽ tỉa.
Ke-niu chạy đi tìm một cái rìu nhỏ. Rồi em bắt đầu phạt các cành tuyết tùng thấp đi một cách không thương tiếc. Nhưng vì các cây chỉ cao có chín bộ nên em phải khom lưng xuống. Đến tối, các cây đều bị phạt trần trụi hết cành, chỉ còn lại độ ba hay bốn cành trên ngọn. Cỏ ở bên dưới phủ một lớp cành xanh thẫm và khu rừng nhỏ thì quang đãng và sáng sủa hẳn ra. Đột nhiên nó trở thành trống trải khiến Ke-niu choáng váng và cảm thấy có tội. Anh Ke-niu đi làm đồng về, trông thấy khu rừng như vậy chỉ biết mỉm cười. Rồi anh nói động viên Ke-niu đang đứng mặt tái mét:
- Lại đây em! Chúng ta sẽ thu các cành và dồn nó lại để đốt một đống lửa đẹp ở đây. Yên trí, rừng cây trông sẽ đẹp hơn bây giờ.
Cuối cùng thì điều này cũng làm Ke-niu dễ chịu hơn và em cùng với anh trai đi thu dọn cành đã bị em chặt ở dưới các cây. Cỏ dưới gốc ấy ngắn và sạch sẽ y như ở nơi người ta có thể thấy được hai vị ẩn sĩ ngồi đánh cờ. Nhưng ngày hôm sau, khi Ke-niu đang nhặt bỏ các hạt đậu bị sâu ăn ở trong kho vựa lúa, em nghe thấy tiếng kêu la sợ hãi từ rừng cây của em. Từ tất cả mọi hướng vang lại những tiếng nói ra lệnh, những tiếng nói bắt chước tù và, những tiếng giậm chân rồi bỗng nhiên một trận cười lớn nổ ra làm tất cả các con chim quanh đó vỗ cánh bay đi. Giật mình, Ke-niu ra xem có chuyện gì xảy ra. Và ở đó, em kinh ngạc thấy có năm chục đứa trẻ trên đường từ trường về nhà.
Chúng đi hàng một và bước đều giữa các hàng cây. Chúng đi ngả nào thì hàng cây cũng biến thành dãy phố. Và chính các cây trong bộ quần áo xanh trông như cũng hành quân thành hàng làm bọn trẻ càng thích thú hơn. Chúng diễu binh qua lại giữa các cây, mặt đỏ bừng, gọi nhau inh ỏi, như một bầy chim bách thiết. Chẳng mấy chốc các hàng cây đều được đặt tên: phố Tô-ki-ô. Phố Nga, phố Phương Tây... Ke-niu rất vui thích. Ngắm nhìn chúng từ đằng sau các cây, miệng em mở rộng và cười to. Từ đấy hàng ngày bọn trẻ tụ tập ở đó. Chỉ có hôm nào mưa chúng mới không đến. Những ngày này, Ke-niu đứng một mình ngoài rừng, ướt như chuột lội trong mưa rơi rào rào từ bầu trời trắng đục.
- Ke-niu lại đứng gác rừng đấy à?
Mọi người mỉm cười hỏi em khi họ mặc áo tơi đi qua. Trên những cây tuyết tùng có những quả nâu hình chóp và từ những lá kim của những cành xanh xinh đẹp, giọt mưa lạnh trong như pha lê rơi tí tách. Mồm há hốc, Ke-niu cười ha hả và em đứng mãi ở đó không chán, trong khi hơi nước bốc lên từ tấm thân nhỏ nhắn của em. Một buổi sáng sương mù, Ke-niu bỗng nhiên va chạm với ông Hai-gi ở chỗ mọi người đang thu cỏ lác để lợp nhà. Ông Hai-gi cẩn thận nhìn quanh với vẻ mặt khó chịu và dữ tợn, quát Ke-niu:
- Ke-niu! Chặt cây đi!
- Tại sao ạ?
- Vì chúng che hết ánh sáng của ruộng nhà tao.
Ke-niu nhìn xuống đất không nói gì. Nói cho cùng thì bóng các cây tuyết tùng không vươn dài quá sáu inh về phía ruộng nhà ông Hai-gi. Đúng hơn, rừng cây đã thực sự bảo vệ ruộng khỏi bị các cơn gió nam dữ dội.
- Chặt đi! Chặt đi! Mày không chặt hả?
- Không, cháu không chặt đâu.
Ke-niu ngửng đầu nói một cách sợ hãi.
Môi em mím chặt đau đến mức có thể chảy nước mắt ra được. Đây là lần duy nhất trong đời em thách thức người khác. Nhưng Hai-gi, cảm thấy bị một người dễ tính như Ke-niu chọc tức và hạ thấp mình thì nổi giận, và bất ngờ tát vào mặt Ke-niu. Ông ta tát em rất mạnh và rất nhiều. Ke-niu nín lặng chịu đòn, đưa một tay lên đỡ má, nhưng một lúc sau thì mọi vật trước mặt em tối sẫm lại và em loạng choạng. Lúc này ông Hai-gi mới cảm thấy không ổn, vội khoanh tay và biến vào sương mù. Mùa thu năm đó, Ke-niu chết vì bệnh chấy rận. Mười ngày trước đó, ông Hai-gi cũng ốm chết vì bệnh này. Chỉ có những đứa trẻ là hàng ngày vẫn đến tụ tập ở rừng cây như trước, chúng hoàn toàn vô tư với những chuyện xảy ra. Năm sau, đường xe lửa đã vươn tới làng và một nhà ga được xây cách nhà Ke-niu một dặm. Đây đó, các nhà máy đồ sứ và nhà máy tơ lớn mọc lên. Chẳng mấy chốc đồng ruộng như bị nhà cửa nuốt dần. Trước đó hầu hết mọi người đều nhận thấy làng đã thực sự biến thành một thành phố. Nhưng do một sự ngẫu nhiên nào đó, chỉ có rừng của Ke-niu là không bị động đến. Hơn nữa, các cây chỉ cao mười bộ, và trẻ con hàng ngày vẫn tụ tập ở đó.
Trường tiểu học xây ở ngay cạnh đó nên chúng dần dần cảm thấy rừng và bãi cỏ ở phía bắc rừng đã nối dài sân chơi của chúng. Bây giờ, bố của Ke-niu tóc đã bạc trắng. Mà tóc bạc cũng phải thôi, vì Ke-niu chết cũng đã gần hai mươi năm. Một hôm, có một nhà trí thức trẻ kia vốn người làng này và bây giờ đã là giáo sư một trường đại học ở Mỹ về thăm nhà lần đầu sau mười lăm năm xa cách. Ông ta ra sức nhìn cũng không tìm được dấu vết của bãi cỏ rừng xưa. Ngay cả dân thành phố cũng đều từ nơi khác đến. Rồi một hôm giáo sư được nhà trường mời đến nói chuyện về các nước khác tại hội trường. Tan buổi nói chuyện, giáo sư cùng thầy hiệu trưởng và các thầy cô khác đi ra sân chơi về hướng rừng của Ke- niu. Bỗng nhiên, giáo sư trẻ ngạc nhiên dừng lại và sửa đi sửa lại kính đeo như không tin vào điều mình nhìn thấy. Rồi ông nói, gần như với chính mình:
- Trời ơi, chỗ này hoàn toàn vẫn như trước kia. Ngay cả các cây bây giờ vẫn vậy. Có chăng thì chúng có vẻ nhỏ hơn một tí. Trẻ con vẫn chơi ở đây. Trời ơi, mình vẫn thấy mình như trước kia và các bạn mình đang chơi ở đây.
Thình lình ông mỉm cười như chợt nhớ lại mình đang ở đâu. Ông nói với thầy hiệu trưởng:
- Chỗ này bây giờ là một phần sân chơi của trường à?
- Không, đất của nhà bên kia đấy, nhưng họ để cho học sinh chơi tùy thích. Thực tế, thì nó cũng trở thành một cái sân chơi phụ của nhà trường, mặc dù nó không phải của chúng tôi.
- Thật là tuyệt vời, tôi đang tự hỏi sao lại có thể như thế?
- Từ khi ở đây bắt đầu xây dựng, mọi người đều khuyên họ bán đi. Nhưng một ông lão nói, đó là vật kỷ niệm duy nhất của Ke- niu nên bán đi thì ông rất khổ tâm.
- Đúng vậy, tôi nhớ ra rồi. Chúng tôi thường cho rằng Ke-niu muốn hơn người một chút. Anh ấy thường hay cười ha hả. Hàng ngày anh ấy thường đứng đây xem bọn trẻ con chúng tôi chơi. Người ta nói chính anh ấy đã trồng tất cả các cây này. Chà, chà biết ai là khôn, biết ai là dại? Chỉ có thể nói một điều: số phận tác động nhiều cách nhiều kiểu tuyệt vời. Nơi này sẽ mãi mãi là một công viên đẹp cho trẻ em chơi. Các bạn nghĩ thế nào nếu chúng ta gọi đây là “Rừng Ke-niu" và giữ tên nó mãi?
- Ồ, đó là một ý kiến tuyệt diệu. Trẻ em sẽ vui thích biết bao. Và việc đó đã được thực hiện. ở ngay giữa bãi cỏ phía trước rừng của trẻ em, người ta dựng một cái bia đá màu ô-liu với hàng chữ khắc “Rừng Ke-niu". Rất nhiều thư từ, tiền nong do các luật sư, sĩ quan quân đội và những nông dân nhỏ ở những nước bên kia biển - những người đã từng học ở đây gửi tới tấp về trường. Gia đình Ke-niu khóc vì sung sướng.
Ai có thể nói, bao nhiêu nghìn người đã được hạnh phúc thực sự nhờ những cây tuyết tùng với các cành xanh thẫm đẹp lộng lẫy, mùi thơm tươi mát, bóng mát mùa hè, bãi cỏ màu ánh trăng của rừng Ke-niu. Và khi trời mưa, từ trên cây các giọt to, lạnh và trong suốt như pha lê tí tách rơi xuống bãi cỏ. Và khi nắng lên, có thể hít thở không khí trong lành, y như người ta đã từng làm khi Ke-niu còn sống.