Harem hiểu theo từ điển chính thống có nguồn gốc Ả rập, chỉ nơi ở riêng của những người vợ, con gái, họ hang (nữ), hầu gái… trong một căn nhà mà đàn ông lạ không được “bén mảng” đến. Đối với ngôn ngữ phương Tây, Harem mang nghĩa là một gia đình có nhiều vợ, hiện đại hơn là “những người phụ nữ theo đuổi một người đàn ông”. Trong tiếng Trung Quốc ( hougoung ) cũng là để chỉ nơi ở trong hoàng cung của những người phụ nữ có quan hệ với vua.
Những M-A Harem thường có tính chất hài hước được dựng lên với một nhân vật nam được vây quanh bởi nhiều nhân vật nữ. Số lượng Anime Harem thường nhiều hơn Manga, vì Anime có thể chuyển trực tiếp từ các dạng game “hẹn hò” hoặc thậm chí là những Hentai-Game không dành cho trẻ em dưới 18 tuổi…
Nói chung trong các Series Harem có yếu tố lặp đi lặp lại rất nhiều
+) Đối với nhân vật nam: Ngoài nam chính ra thì trong Harem chả có nhân vật nam nào đáng kể theo kiểu thế giới không đàn ông . Mà có nhân vật nam phụ thì thường là phản diện. Nhân vật nam chính thì (luôn luôn) tốt bụng, hiền lành, thất bại trong cuộc sống, bình thường đến mức ngoài đời chẳng ma nào thém ngó đến… Và có một hoàn cảnh gia đình đại loại như là:
1/ Ba **** mất
2/ Dọn ra ở riêng
3/ Vô vàn lý do bất khả kháng nào đó để anh ta có thể gần gũi với (những) nhân vật nữ chính
Cuối cùng thì với tình cách hoặc ngoại hình của mình, anh ta sẽ là đầu mối cho mọi tình huống trớ trêu ( gây cười ) của series.
+) Đối với nhân vật nữ: Nói chung là có nhiều thể loại phù hợp với khán giả và độc giả thưởng thức. Không nhất thiết nhân vật nữ nào cũng phải có tình cảm với nam chính; họ có thể chỉ là bạn, em gái, cô giáo… Nhưng theo nhận định của tôi thì đa số những A-M sặc mùi Harem thì ít nhất phải có 3 nàng dành 1 chàng. Thống kê các nhân nữ:
- Nữ chính: mối quan hệ với nam chính nói chung là thăng hoa nhất dù có “bảy nổi ba chìm” đến đâu chăng nữa. Khác với các Shoujo điển hình, kết quả vẫn rất mập mờ, không có kết quả rõ ràng để nam chính còn “lăng nhăng” các cô khác dù trong thâm chỉ thích một cô ( trong Love Hina, nữ chính Naru Narusegawa ). Với các Anime dựa theo Game thì nhân vật nữ chính sẽ do … nhà sản xuất chọn lựa.
- Tuýp các em theo kiểu vợ hiền dâu thảo: Duyên dáng, nữ tính, hết lòng vì người khác thường cũng là nữ chính.
- Tuýp các em nửa chính nửa tà: Tinh ranh, dùng mọi cách lấy lòng nam chính, hoặc quen với nam chính từ trước bi giờ là đối thủ của nữ chính.
- Tuýp công chúa: dễ thương, hoặc khó chiều, phiền phức, hoặc quá .. hiền, nói nhẹ đi khẽ, mau nước mắt… ( sến )
- Tuýp cá tính mạnh: thẳng thắn, bạo lực, ồn ào, vui tính có khi thô lỗ, bừa bãi… đối lập hẳn với Tuýp hiền thục đoan trang.
- Tuýp khó chơi ( hủi ): “đáng sợ”, khó hoà đồng, nghiêm túc quá, hoặc là mọt sách, ít nói ( mà đã nói là gây sốc )
- Tuýp em gái: có thể là em gái thực sự của nam chính, bé nhất trong các cô, tôn thờ anh trai mình và luôn miệng “oniichan=Big Brother=Anh hai =Anh cả”
- Tuýp người máy, dị nhân: không gia đình, không quá khứ, hoặc học hỏi để tiến hoá, hoặc để phục vụ con người…
- Tuýp bác học: thông minh, học giỏi, pro về máy móc. Có thể biến thái thành dạng điên cuồng về khoa học hay một sở trường nhất định..
- Tuýp phụ nữ trưởng thành: đối tượng nam chính trong Harem thường là nam sinh trung học, những người nhận ra phụ nữ trưởng thành rõ ràng quyến rũ hơn mấy em nhỏ hơn hoặc bằng tuổi kia. Do vậy nên nhân vật này sẽ rất Cute và Cool nhất nhất trong toàn bộ Series.
Các A-M Harem thường là hài hước mang tính cường điệu. Mà nam chính không kiểu gì chẳng ở cùng nhiều nữ, không chung nhà thì cũng trường học, công ty để tạo đà cho vô số màn hài hước ( cười được hay không tuỳ thuộc vào tác giả và khán giả ). Chủ yếu là những tình huống liên quan đến giới tính như kiều: nam chính lỡ té ngã vào nữ rồi phát hiện cả hai đang trong tư thế … la hán đẩy xe bò. Hoặc bị hiểu làm vì những hành động “sàm sỡ” không cố ý. Hay váy tình cờ bị một cơn gió “nhè nhẹ” thổi tốc váy lên. Tóm lại tất cả cảnh này chẳng giúp gì cho cốt truyện mà nó chỉ nhằm phục vụ cho người xem. Và nếu phân tích sâu vào cốt truyện, chiều sâu nhân vật, ý nghĩa nhân văn… vân vân thì nó chỉ xứng đáng với điểm 5 trở xuống. Yếu tố bất ngờ ở tình trạng bất động, xa xôi, vì chỉ qua vài màn đầu là có thể đoán được nội dung cuối cùng nàng nào sẽ thăng hoa. Yếu tố sâu sắc xứng đáng được một phẩy vì truyện chỉ tập trung quanh những mối quan hệ tình cảm lãnh mạn và đề cao tính hài hước. Yếu tố sáng tạo có lẽ không thể cao hơn mặt đất với những Anime lặp đi lặp lại. Tất cả những bộ Harem tồn tại chẳng thể nào nỗ lực tiến bộ và luôn hài lòng với “những chàng trai thất thế”. Khán giả - độc giả từ lâu đã bỏ hy vọng tìm kiếm vùng đất mới của Harem và đành chấp nhận với những gì mình có.
Thế nhưng Series harem vẫn bán chạy, WHY ?
- Khán/độc giả là nam:
+ Xem các em có nhiều loại để chấm phẩy, chấm than... Thiết kế nhân vật rất Cute + những cảnh Cool nói trên nên xem cũng thích.
+ Xem nhân vật chính xoay sở thế nào với các nàng. Và điều đặc biệt là nam chính được xây dựng có nhiều tính cách khiến người xem dễ đồng cảm, và tưởng tượng anh ta đại diện cho mình - kẻ thất bại trong cuộc sống, tình cảm…
- Khán/độc giả là nữ:
+ Xem để học những trò mới lạ của các nàng trong Harem.
+ Xem những màn lãng mạn.
+ Và trên hết, đơn giản là xem cho vui.
Một số Series Harem tiêu biểu:
Nổi tiếng ở Việt Nam: Ranma ½. Một Harem cao cấp khi có nhiều vòng Harem cùng một lúc: 4 nhân vật nữ thích Ranma nam, 3 nhân vật nam thích Akane…); Urusei Yatsura, tên bên nước ta là Lum-cô bé ngoài vũ trụ; Ah my goddess, Negima …
- Ai yori Aoshi: Kaoru Hanabishi, sinh viên đại học ở trọ một mình, tình cờ gặp Aoi Sakuraba, người bạn thời thơ ấu và cũng là vị hôn thê của mình. Aoi lên Tokyo tìm cậu để xúc tiến chuyện cưới xin, và cuối cùng đã ở lại nhà trọ của Kaoru. Trong nhà trọ còn một số khách trọ nữ khác luôn phá rồi mốt quan hệ ( mờ ám ) của 2 người. Màu sắc và âm nhạc đều rất khá. Chỉ có mấy nhân vật phụ là hơi phiền và có nhiều fanservice hơn mức cần thiết.
- Love Hina: Keitaro Urashima quyết tâm thi vào đại học vì một lời hứa cách đây 15 năm với một cô bé mà cậu không còn nhớ tên. Thi trượt 2 lần, cậu bị cha **** đuổi khỏi nhà và đến sống với bà tại nhà trọ Hinata do bà quản lý. Nhà trọ thì toàn nữ, và bỗng dưng Keitaro phải quản lý nó…Đây cũng là một trong những M-A nỏi tiếng nhất của thể loại Harem. Hài hước, dễ thương, cốt truyện cũng hợp lý, diễn viên *****g tiếng xuất sắc, nhạc hay, phải tội là câu giờ nhiều, nhân vật phụ nhàm chán.
- Tenchi Muyo!: Masaki Tenchi lén vào hang cấm gần ngôi đền thờ của dòng họ, giải niêm phong cho Ryoko, một hải tặc vũ trụ. Rồi bỗng dưng 4 cô gái ngoài hành tinh cũng xuất hiện ở nhà cậu. Tenchi vừa khám phá thêm được bí mật của dòng họ vừa phải đương đầu với 5 cô gái (có vẻ) thích cậu. Trong đó có một công chúa ngoài hành tinh, một thám tử thiên hà, một thiên tài bác học. Được đánh giá là bộ kinh điển nhất trong thể loại này, cùng với chất lượng hình ảnh và âm thanh tuyệt vời (so với khoảng năm 92-95 thôi). Điểm yếu là một số chi tiết nhàm và một cái kết không hợp lý (đối với bộ OAV)
Kết thúc trong M-A Harem
Kết thúc mở - Lựa chọn cao của độc giả
- Loại này không giải quyết tường tận quyết định cuối cùng của nhân vật nam chính, đó là nhân vật nữ nào sẽ được khoanh tròn chấm điểm. Chính những kết thúc như kiều nam chính không đưa ra quyết định cuối cùng lại góp phần làm cho Harem có kết thúc mở phong phú hơn. Đối với người đọc thì kết thúc mở có thể giúp họ thoả mãn trí tưởng tượng phong phú của mình. Kết thúc truyện, quan hệ giữa nhân vật nam chính và các nhân vật nữ lại càng mật thiết hơn, cơ hội sẽ là ngang nhau. Dù nam chính có tình cảm nhỉnh hơn về nàng nào thì điều đó cũng khó để nam chính quyết định sẽ chọn ai. Vì thế người đọc có thể tha hồ mà tưởng bở và nhân vật nữ được chọn sẽ là người mà họ thích nhất hoặc họ sẽ vơ tuốt ... Kết thúc chỉ là một sự sang trang, người đọc sẽ viết nốt trang còn lại. Còn đối với tác giả thì sẽ tránh được số phận của bộ truyện và họ nhường quyết định này cho độc giả. Đôi khi vì thế mà truyện gây đuợc ấn tượng với người đọc vì nó bắt người đọc phải suy nghĩ nhiều cho cái kết thúc. Điển hình có thể là manga Mai-HIME hội tụ đủ những tính chất của một Harem mở, Tate Yuuichi chẳng biết chọn ai, xem M-A thì đúng là Yuuichi thích Mai hơn thật, nhưng cậu cũng rất có cảm tình với Kuga Natsuki, cũng có thể là chọn Kuga Natsuki lắm chứ. Open Sesame cũng vậy, với nội dung hiện nay thì manga này rất có thể là có kết thúc không biết được gì vì bây giờ chính Yamoto cũng đang phân vân giữa hai phương án, người bạn thời thơ ấu Aoi hay cô bạn cùng lớp xinh đẹp Maki. Xem ra tiến triển cũng khá phức tạp và thú vị, nhưng cứ theo tình hình này thì chất Harem có kết thúc mở trong Open Sesame là hoàn toàn có thể.
Kết thúc có hậu - Số một
Hiện nay thì loại kết thúc này được sử dụng nhiều nhất trong Harem. Đối với loại kết thúc này nhân vật nam chọn ai sẽ được ấn định ngay từ đầu, những nhân vật nữ còn lại chỉ góp phần làm cho cốt truyện them sôi động mang đậm màu sắc tuổi trẻ xì-tin. Với kết thúc có hậu của Harem phải nói đến Ken Akamatsu-một bậc thầy khó có đối thủ trong Harem. Với hai tác phẩm kinh điển là Love Hina và Mahou Sensei Negima, ông đã bảo vệ thành công vị trí dẫn đầu về thể loại truyện Harem có kết thúc có hậu. Hai bộ truyện trên nổi tiếng và được chào đón trên khắp thế giới, gần như là biểu tượng cho Manga Harem nói chung và Harem có kết thúc có hậu nói riêng đang trong thời kỳ phát triển cực thịnh ở Nhật.
Khác với phong cách hiện đại thì Ai Yori Aoshi mang phong cách cổ điển hơn. Tình cảm của Kaoru và Aoi đã được khẳng định ngay từ chương đầu tiên, những nhân vật còn lại chỉ là những miếng ghép hoàn chỉnh cho tình bạn và tình yêu trong Ai Yori Aoshi.
Kết thúc buồn - còn sống mãi
Loại kết thúc này thì ít xuất hiên trong dòng Harem, mà nếu có xuất hiện thì cũng hài hoà với cái vui vẻ cuối cùng. Đây là kết thúc mà tình cảm của nhân vật nam với các nhân vật nữ thật sự ngang nhau. Kết thúc thường gây hụt hẫng và bất ngờ cho người đọc. Ichigo 100% là bằng chứng xác thực nhất. Sự xa cách của Toujou đối với Junpei, sự khước từ của Junpei đối với Satsuki, đã bao nhiêu nước mắt đổ ra ? Để rồi vào một buổi sang thu tuyết rơi dày trên sân cỏ, Toujou Aya đã mãi rời khỏi Manaka Junpei, nhường lại tất cả cho Nishino Tsukasa; tất cả kỷ niệm đẹp về một thời yêu nhau nay chỉ còn là quá khứ. Sự tiếc nuối bao trùm cả đoạn, những người thực sự yêu thích Ichigo 100% mấy ai có thể cầm nổi nước mắt …
Đối với Manga Harem, kết thúc có một vai trò đặc biệt quan trọng, nó ảnh hưởng đến toàn bộ manga cũng như sự sống của nó về sau, trừ những Harem quá kinh điển như của Akamatsu Sensei. Nếu có một kết thúc hay, ấn trưởng, phù hợp với người đọc thì nó sẽ còn tồn tại lâu dài trong trí nhớ người xem. Nhiều bước nâng cấp hiện đại hoá, Harem đã vượt qua cái ngưỡng chỉ dành cho con trai và đang từng bước chinh phục đông đảo người đọc trong mọi giới, mọi lứa tuổi, và mọi miền đất nước…