|
|
25-09-2008, 02:12 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P5 - 2
6.
Hoá ra nà ng đã vá». Mazmoaden báo tin đó cho bác sÄ© và nói thêm rằng, cô Lara trở vá» rất mệt, chỉ ăn tối má»™t cách vá»™i vã qua loa, sau đó vá» buồng ngay và dặn đừng cho ai quấy rầy cô. NhÆ°ng bà Flori lại khuyên:
- Ông cứ gõ cá»a Ä‘i, chắc cô ấy chÆ°a ngủ đâu.
Zhivago há»i má»™t câu khiến bà Flori vô cùng kinh ngạc:
- Thế đi lối nà o đến phòng cô ấy hở bà ?
Thì ra Lara ở cuối hà nh lang tầng trên, cạnh các gian phòng để đồ đạc của bà nữ bá tÆ°á»›c đã được khoá lại. Zhivago chÆ°a lên chá»— đó bao giá».
Trong lúc ấy trá»i tối rất nhanh. ÄÆ°á»ng phố trở nên cháºt chá»™i hÆ¡n. Nhà cá»a, hà ng rà o xÃch lại sát nhau thà nh từng cụm trong bóng tối. Từ cuối sân, bị ánh đèn lôi cuốn, cây cối nhÆ° xáp lại gần cá»a sổ. Má»™t đêm nóng bức ngá»™t ngạt. Äá»™ng là m má»™t cá» chỉ gì lại toát mồ hôi. Những vệt sáng đèn dầu hoả hắt xuống sân cứ chảy dá»c các thân cây nhÆ° má»™t luồng hÆ¡i nÆ°á»›c bẩn thỉu.
Tá»›i báºc thang trên cùng, Zhivago dừng lại. Chà ng nghÄ© rằng đến quấy rầy má»™t phụ nữ mệt má»i sau má»™t cuá»™c hà nh trình, cho dù chỉ gõ cá»a không thôi, cÅ©ng là điá»u bất tiện và thiếu lịch sá»±. Nên để câu chuyện đến mai thì hÆ¡n. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng đãng trà lúc thay đổi quyết định, vì thế chà ng đã vô tình Ä‘i theo hà nh lang đến táºn đầu đằng kia. Ở đó có cá»a sổ trông xuống sân nhà bên cạnh. Chà ng thò đầu ra cá»a sổ.
Äêm tối chứa đầy những âm thanh nhá» nhẹ và huyá»n bÃ. Bên cạnh, trong hà ng lang, có tiếng nÆ°á»›c ở lavabô nhá» giá»t tà tách, Ä‘á»u Ä‘á»u. Có tiếng thì thầm bên ngoà i cá»a sổ. Äâu đây, phÃa vÆ°á»n rau, ngÆ°á»i ta đổ nÆ°á»›c từ thùng nà y sang thùng khác để tÆ°á»›i rau, tiếng dây xÃch kéo nÆ°á»›c ở giếng kêu lạch xạch.
Tất cả các Ä‘oá hoa trên thế gian Ä‘á»u toả hÆ°Æ¡ng cùng má»™t lúc, tá»±a hồ trái đất suốt ngà y nằm bất tỉnh, nhá» các là n hÆ°Æ¡ng đó nay đã hồi lại. Từ khu vÆ°á»n lâu hà ng thế ká»· của bà bá tÆ°á»›c ngổn ngang những cà nh cây gãy chắn hết lối Ä‘i, má»™t mùi thÆ¡m dìu dịu dâng lên ngang ngá»n cây, lan rá»™ng ra nhÆ° bức tÆ°á»ng má»™t toà nhà lởn, bụi báºm nhÆ° túp lá»u, mùi thÆ¡m của má»™t cây doạn già đang ra hoa. PhÃa tay phải, bên kia hà ng rà o nghe có những tiếng gá»i ngoà i phố. Má»™t anh lÃnh vá» phép Ä‘ang là m huyên náo, má»™t cánh cá»a đóng sáºp, và i câu hát dứt Ä‘oạn của má»™t bà i ca nà o đó vá»— cánh bay lên.
Äằng sau những tổ quạ ngoà i vÆ°á»n cây chợt ló ra mặt trăng mà u tÃa gần nhÆ° Ä‘en, to lá»›n lạ thÆ°á»ng. Thoạt đầu nó giống cái khu máy xay chạy hÆ¡i nÆ°á»›c, xây bằng gạch, ở Zybusino. Rồi nó ngả sang mà u và ng nhÆ° cái tháp nÆ°á»›c ở nhà ga Biriuchi.
Bên dÆ°á»›i cá»a sổ, trong sân má»™t mùi thÆ¡m nhÆ° mùi trà ướp hoa, của cá» má»›i cắt hoà lẫn mùi dạ lan hÆ°Æ¡ng. Ở đó ngÆ°á»i ta vừa dắt vá» má»™t con bò cái mua ở má»™t là ng xa. NgÆ°á»i ta đã bắt nó Ä‘i suốt ngà y, bây giá» nó mệt, nó nhá»› Ä‘Ã n và không chịu ăn má»› cá» do bà chủ má»›i giÆ¡ cho nó: nó chÆ°a quen chủ.
- Nà y, nà y, đừng có giở trò đá háºu nghe, bà sẽ cho mà y biết tay, cứ húc và o bà xem nà o, con quá»· cái!
Bà chủ nói nhá», nhẹ nhà ng dá»— dà nh con bò, nhÆ°ng nó giáºn dá»—i quay đầu né tránh hoặc nghển cổ rống lên má»™t cách thảm thÆ°Æ¡ng. PhÃa sau các kho lúa Ä‘en sì của thị trấn Meliuzev, những ngôi sao lấp lánh Ä‘ang giăng tá»›i con bò những sợi dây thông cảm vô hình, tá»±a hồ chúng từ các chuồng bò ở thế giá»›i khác tá» lòng thÆ°Æ¡ng nhá»› con bò dÆ°á»›i nà y.
Xung quanh, vạn váºt Ä‘á»u nảy chồi, má»c lên, ngoi lên trên lá»›p men huyá»n dịu của sá»± tồn tại. Sá»± thán phục cuá»™c sống, niá»m vui sống, nhÆ° má»™t là n gió nhẹ, cứ trà n Ä‘i nhÆ° má»™t là n sóng bát ngát, trà n Ä‘i má»i phÃa, qua thà nh phố và mặt đất, qua các bức tÆ°á»ng và hà ng rà o, lÆ°á»›t qua các thân cây và thân ngÆ°á»i, đến đâu cÅ©ng là m má»i váºt run lên đến đấy. Äể tránh sức tác Ä‘á»™ng của là n sóng đó, bác sÄ© Zhivago bèn Ä‘i ra quảng trÆ°á»ng xem ngÆ°á»i ta nói những gì trong cuá»™c mÃt tinh.
7.
Trăng đã lên cao. Muôn váºt chìm trong thứ ánh sáng đặc nhÆ° sÆ¡n trắng chảy trà n.
Cạnh thá»m những công thá»± bằng đá quanh quảng trÆ°á»ng, các chiếc cá»™t hắt xuống đất những cái bóng rá»™ng nhÆ° các tấm thảm Ä‘en.
Cuá»™c mÃt tinh diá»…n ra bên phÃa đối diện của quảng trÆ°á»ng. Nếu muốn, lắng tai nghe cÅ©ng có thể phân biệt những Ä‘iá»u ngÆ°á»i ta Ä‘ang nói ở đó. NhÆ°ng cảnh váºt huy hoà ng đã thu hút toà n bá»™ tâm trà của bác sÄ© Zhivago. Chà ng ngồi ghé xuống chiếc ghế dà i trÆ°á»›c cá»a trụ sở Ä‘á»™i cứu hoả, không để ý đến tiếng nói vang lên phÃa bên kia, chà ng bắt đầu Ä‘Æ°a mắt nhìn quanh.
Từ hai bên hông có các con hẻm sau đổ ra quảng trÆ°á»ng. Cuối hẻm lô nhô những ngôi nhà nhá» cÅ© kỹ, xiêu vẹo. Các con hẻm lầy lá»™i y nhÆ° ở các là ng quê. Từ đám bùn nhô lên những hà ng giáºu thÆ°a và dà i, Ä‘an bằng các cà nh liá»…u, trông nhÆ° những chiếc đăng hoặc lÆ°á»›i đánh tôm để chìm.
Trong các ngôi nhà nhá», các mặt kÃnh cá»a sổ để ngá» Ä‘ang nhấp nhánh dÆ°á»›i trăng. Những cây ngô ngá»n mà u hung Æ°Æ¡n Æ°á»›t bắp và bông lấp lánh nhÆ° phết má»™t lá»›p dầu, từ ngoà i vÆ°á»n chõ và o táºn trong nhà . Äằng sau các hà ng giáºu xiêu vẹo, lác đác có những cây miên quì gà y gò, nhợt nhạt nhô lên, trông xa nhÆ° những cô thôn nữ mặc áo cá»™c, không chịu được nóng bức trong nhà phải chạy ra ngoà i hóng mát.
Äêm trăng sáng nà y kỳ lạ nhÆ° lòng từ thiện hoặc nhÆ° món quà hên tri. Äá»™t nhiên, giữa cảnh yên tÄ©nh trong sáng và lấp lánh của chuyện cổ tÃch ấy, chợt nổi lên Ä‘á»u Ä‘á»u, nhịp nhà ng từng tiếng má»™t, các âm thanh của má»™t giá»ng nói quen quen nhÆ° vừa má»›i nghe và i phút trÆ°á»›c đây. Giá»ng nói du dÆ°Æ¡ng, hăng hái và toát ra được sức thuyết phục. Bác sÄ© Zhivago lắng tai và nháºn ra đó là tiếng vị uá»· viên quân sá»± GhinsÆ¡. Anh ta Ä‘ang diá»…n thuyết trên quảng trÆ°á»ng.
Chắc hẳn nhà cầm quyá»n đã yêu cầu anh ta dùng uy tÃn ủng há»™ há». Bằng má»™t giá»ng dầy tình cảm, anh ta trách ngÆ°á»i dân Meliuzev thiếu ý thức tổ chức ká»· luáºt và dá»… dà ng sa và o ảnh hưởng xấu xa của bá»n bolsevich, mà theo anh ta, chÃnh là những kẻ phải chịu trách nhiệm vá» sá»± kiện xảy ra ở Zybusino.
CÅ©ng má»™t luáºn Ä‘iệu nhÆ° trÆ°á»›c đây ở phòng là m việc của ông quáºn, anh nhắc nhở má»i ngÆ°á»i nhá»› đến kẻ thù tà n bạo và hùng mạnh, và rằng giá» phút thá» thách của Tổ quốc đã Ä‘iểm.
Từ giữa bà i diá»…n thuyết, ngÆ°á»i ta bắt đầu ngắt lá»i anh ta. Những lá»i yêu cầu đừng ngắt lá»i diá»…n giả xen lẫn vá»›i các tiếng hét phản đối. Rồi tiếng phản đối nổi lên nhiá»u hÆ¡n, mạnh hÆ¡n. Má»™t vị cùng Ä‘i vá»›i GhinsÆ¡ bèn đứng ra là m chủ tịch buổi mÃt tinh, yêu cầu dân chúng giữ tráºt tá»±, không được tá»± ý phát biểu tại chá»—. Má»™t số ngÆ°á»i yêu cầu nhÆ°á»ng lá»i cho má»™t nữ công dân Ä‘ang đứng lẫn trong đám đông, má»™t số khác thì suyt suỵt và đỠnghị diá»…n giả cứ tiếp tục nói.
Má»™t phụ nữ rẽ đám đông tiến vá» phÃa chiếc hòm gá»— úp sấp dùng là m diá»…n Ä‘Ã n. Bà không định trèo lên đó, nhÆ°ng sau bao cố gắng má»›i len tá»›i nÆ¡i, bà cÅ©ng trèo lên dứng ở rìa. NgÆ°á»i ta biết bà . Tất cả Ä‘á»u biết bà . Tất cả Ä‘á»u yên lặng. NgÆ°á»i phụ nữ được má»i ngÆ°á»i chú ý đó là Ustina.
- ThÆ°a đồng chà uá»· viên, đồng chà nói đến Zybusino, sau đó đồng chà bảo phải có mắt, à , phải mở mắt ra. Äừng để ngÆ°á»i ta lừa dối, ngoà i cái đó, thì nhÆ° tôi vừa nghe, đồng chà chỉ nhai Ä‘i nhai lại hết bolsevich lại đến melsevich, bolsevich, melsevich… đồng chà không biết gì thêm hả? Còn chuyện thôi đừng đánh nhau, hãy sống thân ái vá»›i nhau, cái đó là luáºt Chúa, chứ đâu phải luáºt melsevich; và đem nhà máy, công xưởng giao cho ngÆ°á»i nghèo không phải là bolsevich, mà là lòng thÆ°Æ¡ng của con ngÆ°á»i. Vá» phần anh chà ng câm Ä‘iếc, ngÆ°á»i ta đã sỉ vả chúng tôi trÆ°á»›c đồng chà chán ra rồi. Äồng chà thù hằn vá»›i anh ta, tôi cam Ä‘oan thế! Cái gì đã khiến đồng chà khó chịu vá»›i anh ta nà o? À, có phải vì anh ta lâu ngà y bị câm, bá»—ng chốc không xin phép đồng chà đã dám nói hả? Chuyện ấy có gì lạ đâu. Còn khối chuyện lạ hÆ¡n kia! Chuyện con lừa cái chẳng hạn, ai cÅ©ng biết, nó bảo vá»›i Valam rằng: "Valam, Valam, tôi thà nh thá»±c xin ông đừng đến đấy ông sẽ phải ân háºn!". Äúng, dÄ© nhiên lão ta không nghe, lão ta cứ Ä‘i. CÅ©ng đại loại nhe thái Ä‘á»™ đồng chà đối vá»›i anh câm Ä‘iếc. Lão ta nghÄ©, sao lại Ä‘i nghe nó, má»™t con lừa? Má»™t con váºt. Lão ta khinh nó. Thế rồi sau lão ta hối háºn tháºt! Chắc đồng chà đã biết câu chuyện kết thúc ra sao rồi.
- Kết thúc ra sao? - đám đông tò mò há»i.
- Thôi đủ rồi, bà Ustina cà u nhà u. - Biết nhiá»u chóng già đấy Không, thế không ổn. Phải kể sau đó ra sao nữa chứ, - vẫn giá»ng lúc nãy Ä‘á» nghị.
- Ra sao vá»›i chả ra giăng. Cứ bám ngÆ°á»i ta nhÆ° đỉa đói! Thế rồi Valam hoá thà nh cá»™t muối.
Mấy tiếng kêu to vang lên:
- Mụ già chỉ tán dóc! Äó là chuyện ông Lốt. Bà vợ ông Lốt.
Má»i ngÆ°á»i cÆ°á»i rá»™. Vị chủ tịch kêu gá»i tất cả giữ tráºt tá»±.
Bác sÄ© Zhivago đứng dáºy, vá» Ä‘i ngủ.
8.
Tối hôm sau chà ng gặp Lara. Chà ng gặp nà ng ở phòng soạn đồ. Trước mặt nà ng để một đống quần áo cuộn tròn.
Nà ng đang ủi.
Phòng soạn đồ là má»™t trong các phòng ở tầng trên cùng và trông xuống vÆ°á»n cây. Äây là nÆ¡i đặt các ấm samova, dá»n và o bát Ä‘Ä©a các món ăn từ dÆ°á»›i nhà bếp chuyển lên bằng má»™t cái cần trục quay tay, chuyển bát Ä‘Ä©a bẩn xuống để rá»a. CÅ©ng tại đây ngÆ°á»i ta cất các thứ sổ sách thống kê váºt dụng của bệnh viện, tiến hà nh kiểm kê bát Ä‘Ä©a, quần áo. Những lúc rá»—i rãi, ngÆ°á»i ta đến đó ngồi nghỉ và đây cÅ©ng là chá»— hẹn hò gặp gỡ.
Các cá»a sổ Ä‘á»u mở. Mùi hoa Ä‘oạn bay và o phòng, rồi mùi đăng đắng của các cà nh cây già giống nhÆ° trong các công viên cÅ© và mùi thán khà hÆ¡i nồng nồng của hai chiếc bà n ủi mà Lara Ä‘ang lần lượt sá» dụng, má»—i lúc để trên lò má»™t chiếc cho nóng.
- Tối hôm qua sao ông không gõ cá»a phòng tôi? Mazmoaden Flori có kể vá»›i tôi. Mà ông là m thế cÅ©ng phải. Lúc ấy tôi đã Ä‘i nằm, không thể má»i ông và o được. À quên, chà o ông. Ấy, xin ông cẩn tháºn kẻo bẩn quần áo. Chá»— nà o cÅ©ng vÆ°Æ¡ng vãi bụi than!
- Hình như cô ủi đồ cho cả bệnh viện.
- Không, phần lá»›n là quần áo của tôi. Ông thì lúc nà o cÅ©ng trêu tôi, bảo tôi sẽ chẳng bao bao giá» rá»i bá» chốn nà y. Bây giá» thì tôi Ä‘i tháºt. Äấy ông xem, tôi Ä‘ang sá»a soạn, thu xếp các thứ. Há»… xong là cuốn gói ngay. Tôi Ä‘i Ural, còn ông vá» Moskva. Sau nà y, nếu ngÆ°á»i ta có há»i bác sÄ© Zhivago: "Ông có nghe nói đến cái xó Meliuzev hay không?", chắc ông sẽ trả lá»i: "Không thì phải" -"Còn cái cô Lara là ai nhỉ?" - "Tôi không há» biết cô ta".
- Äược cứ cho là nhÆ° váºy Ä‘i. Còn việc xuống các xã của cô thế nà o? Ở nông thôn có dá»… chịu không?
- Nói vắn tắt và i lá»i sao được? Ủa, mấy cái bà n ủi nà y chóng nguá»™i quá! NhỠông Ä‘Æ°a cho tôi cái nóng, nếu không phiá»n ông. Kia kìa, ở trên lò. Và ông là m Æ¡n đặt chiếc nà y và o chá»— đó giùm. Phải rồi. Cám Æ¡n ông. Nông thôn thì cÅ©ng tuy chá»—. Tất cả Ä‘á»u phụ thuá»™c và o dân là ng. Có là ng, dân chăm chỉ là m ăn. Ở đó cÅ©ng tà m tạm. Có nÆ¡i chỉ toà n những ngÆ°á»i nghiện rượu. Ở đấy, đất bá» hoang trông đến sợ.
- Cô chỉ bịa. Những ngÆ°á»i nghiện rượu nà o kia? Cô hiểu tình hình nông thôn gá»›m. Äất bá» hoang chẳng qua vì không còn ai, Ä‘Ã n ông Ä‘i lÃnh cả rồi. Äược rồi. Thế các Há»™i đồng tá»± quản cách mạng mởi thà nh láºp thì sao?
- Vá» những ngÆ°á»i nghiện rượu, ông lầm đấy, tôi có bằng chứng. Còn Há»™i đồng tá»± quản ấy à ? Còn phải khổ vá»›i há» nhiá»u lắm. Các huấn lệnh không áp dụng được. Ở các xã không tìm đâu ra ngÆ°á»i là m việc. Dân quên lúc nà y chỉ quan tâm đến vấn Ä‘á» ruá»™ng đất. Tôi có ghé qua trại Razdonoi. Äẹp lắm? Ông nên đến thăm trại đó. Mùa xuân vừa rồi, trại bị đốt phá, kho lúa bị thiêu, cây ăn quả cháy xém, má»™t phần mặt tiá»n bị ám Ä‘en muá»™i than. Tôi có tìm cách đến Zybusino, nhÆ°ng không được. NhÆ°ng đâu đâu ngÆ°á»i ta cÅ©ng quả quyết là chuyện anh chà ng câm Ä‘iếc biết nói chẳng phải chuyện bịa. NgÆ°á»i ta tả diện mạo hẳn hoi. NgÆ°á»i ta bảo hắn còn trẻ, có há»c thức.
- Hôm qua bà Ustina đã tốn công tốn sức bênh vực anh ta.
- Vừa vỠđến đây, tôi đã thấy má»™t đống việc từ Razdonoi vừa Ä‘Æ°a đến. Äã bao lần tôi bảo ngÆ°á»i ta đừng Ä‘á»™ng chạm tá»›i bất cứ cái gì ở đó. Việc ở đấy còn chÆ°a đủ báºn hay sao. Sáng nay vừa có lÃnh Ä‘em thÆ° ông quáºn đòi mượn bằng được bá»™ đồ trà bằng bạc và bá»™ ly rượu bằng pha lê của bà bá tÆ°á»›c. Chỉ mượn má»™t tối, rồi sẽ trả lại. Ai chẳng biết há» trả lại nhÆ° thế nà o! Khéo không được má»™t ná»a. Há» bảo có tiệc tùng chiêu đãi má»™t nhân váºt má»›i đến.
- À tôi biết rồi! Äó là ông uá»· viên má»›i của mặt tráºn. Tôi tình cỠđã gặp anh ta. Anh ta Ä‘ang định giải quyết vấn đỠđám binh sÄ© Ä‘Ã o ngÅ©, bao vây và tÆ°á»›c khà giá»›i há». Tay uá»· viên còn trẻ ngÆ°á»i non dạ, chÆ°a biết là m việc. Nhà cầm quyá»n ở đây Ä‘á» nghị sá» dụng kỵ binh, nhÆ°ng anh ta muốn khuất phục há» bằng nÆ°á»›c mắt. Anh ta bảo dân là trẻ con, vân vân, cho nên tất cả chỉ là trò trẻ con. Trung uý Galiulin có thể ngăn, bảo đừng có đánh thức con mãnh thú Ä‘ang ngủ, hãy để việc đó cho chúng tôi. NhÆ°ng can sao nổi má»™t kẻ đã có chủ định sẵn. Cô nghe đây Cô hãy nghỉ tay và nghe tôi nói Ä‘iá»u nà y. Chỉ nay mai ở đây sẽ xảy ta má»™t cuá»™c há»—n loạn ngoà i sức tưởng tượng. Chúng ta cÅ©ng không có cách gì ngăn lại. Tôi rất mong thấy cô rá»i bo chốn nà y, trÆ°á»›c khi chuyện đó áºp tá»›i.
- Sẽ chẳng có gì xẩy ra cả. Ông chỉ phóng đại thôi. Mà tôi cÅ©ng sắp Ä‘i rồi. Song không thể muốn má»™t cái là bá» Ä‘i. Phải bà n giao giấy tá» kê khai tà i sản, nếu không há» tưởng mình ăn cắp cái nà y cái ná». Và rồi cÅ©ng chÆ°a biết bà n giao cho ai? Äó là cả má»™t vấn Ä‘á». Tôi đã khổ sở vá»›i các thứ sổ sách ấy… và phần thưởng chỉ toà n là sá»± trách móc. Tôi đã chuyển của cải của bà Giabrinscaia và o sổ tà i khoản của bệnh viện, vì ý nghÄ©a của sắc lệnh là nhÆ° váºy Thế mà bây giá» ngÆ°á»i ta lại bảo đấy chỉ là thủ Ä‘oạn bảo vệ tà i sản cho bà bá tÆ°á»›c. Tháºt là tồi tệ!
- Thôi cô cứ mặc xác những chiếc thảm vá»›i các thứ bát Ä‘Ä©a ấy Ä‘i. Thây kệ chúng! HÆ¡i đâu mà báºn tâm! Chán quá, tối hôm qua tôi lại không được gặp cô. Tôi có nguồn cảm hứng rất tuyệt. Giá gặp cô hôm qua, tôi đã cắt nghÄ©a cho cô nghe toà n bá»™ cÆ¡ há»c thiên thể, đã giả đáp má»i câu há»i oái oăm. Không, tôi nói tháºt đấy, tôi đã muốn kể vá»›i cô nhiá»u chuyện. Chuyện vợ tôi, con trai tôi, cuá»™c Ä‘á»i tôi. Trá»i Æ¡i, chẳng lẽ má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông không thể nói chuyện vá»›i má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà cùng tuổi để khá»i bị dị nghị là có dụng ý ngấm ngầm, hay sao? Hừ, ngấm vá»›i chả ngầm, mặc xác chúng!
- Ấy chết, xin cô cứ ủi Ä‘i, cứ ủi Ä‘i, đừng để ý đến tôi, cứ mặc tôi nói. Tôi còn nói dà i. Cô nghÄ© mà xem, thá»i gian nà y má»›i lạ lùng là m sao! Và cô vá»›i tôi Ä‘ang sống trong đó. Bao nhiêu Ä‘á»i má»›i xảy ra má»™t lần những chuyện chÆ°a từng thấy nà y. Cô nghÄ© xem: cả nÆ°á»›c Nga đã mất nóc, chúng ta cùng vá»›i toà n thể nhân dân Ä‘ang sống ngoà i trá»i, phóng khoáng. Chẳng còn ai kiểm soát chúng ta. Tá»± do! Tá»± do thá»±c sá»±, chứ không phải thứ tá»± do trong những lá»i nói suông, trong những đòi há»i quyá»n lợi, mà ná»n tá»± do từ trên trá»i rÆ¡i xuống quá cả sá»± mong đợi. Cái tá»± do vì tình cá», vì ngá»™ nháºn mà có. Hết thảy má»i ngÆ°á»i bây giá» má»›i hùng vÄ© và lúng túng biết mấy! Cô có nháºn thấy thế không? DÆ°á»ng nhÆ° ai cÅ©ng cảm thấy mình bị đè bẹp bởi chÃnh mình, bởi cái sức mạnh phi thÆ°á»ng vừa được khám phá của mình. NhÆ°ng xin cô cứ ủi Ä‘i. Cô không có ý kiến gì à ? Cô không ngán chứ? Äể tôi Ä‘Æ°a cô chiếc bà n ủi kia. Hôm qua, tôi có quan sát cuá»™c mÃt tinh ban đêm. Má»™t cảnh tượng kỳ lạ. NÆ°á»›c Nga, ngÆ°á»i mẹ thân yêu của chúng ta, đã thức tỉnh lòng dạ, bồn chồn, cứ Ä‘i Ä‘i lại lại, cứ nói mãi không biết chán. Và không phải chỉ có loà i ngÆ°á»i lên tiếng. Những ngôi sao và cây cối cÅ©ng hợp nhau bà n bạc, các Ä‘oá hoa đêm cÅ©ng triết lý và các toà nhà bằng đá cÅ©ng há»p mÃt tinh. Cứ nhÆ° trong Phúc âm phải không cô? NhÆ° thá»i các Sứ đồ. Cô còn nhá»› câu nói của Thánh Phao-lồ chứ: "Hãy nói tiếng lạ hãy nói tiên tri! Hãy cầu nguyện được Æ¡n thông dịch".
- Vá» phần các ngôi sao và cây cối há»p mÃt tinh, tôi hiểu. Tôi hiểu ý ông muốn nói gì. Tôi cÅ©ng từng có cảm giác nhÆ° váºy.
- Chiến tranh đã là m xong má»™t ná»a công việc. Ná»a còn lại cách mạng cÅ©ng đã hoà n tất. Chiến tranh là sá»± gián Ä‘oạn cuá»™c sống má»™t cách giả tạo, tá»±a hồ có thể là m cho sá»± tồn tại lùi lại (tháºt vô nghÄ©a!). Cách mạng đã bùng ra ngoà i ý muốn, nhÆ° má»™t tiếng thở dà i bị kìm giữ từ lâu. Má»—i ngÆ°á»i đã sống lại, đã hồi sinh, tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u biến đổi, đảo lá»™n. Có thể nói rằng má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u trải qua hai cuá»™c cách mạng, má»™t của riêng mình, má»™t của tất cả má»i ngÆ°á»i. Tôi có cảm tưởng, chủ nghÄ©a xã há»™i là má»™t biển lá»›n, biển Ä‘á»™c đáo. Biển Ä‘á»i sống, phải, cái Ä‘á»i sống mà ngÆ°á»i ta được thấy trên các bức hoạ, cái Ä‘á»i sống đã được thiên tà i hoá, được là m già u bằng sức sáng tạo. NhÆ°ng hiện nay ngÆ°á»i ta đã quyết định nếm trải nó không phải trong sách vở, mà trong bản thân mình, không phải theo kiểu trừu tượng, mà trong thá»±c tế.
Giá»ng nói của Zhivago bất ngá» run lên, biểu lá»™ mối cảm xúc vừa phát khởi. Lara ngừng tay ủi đồ, nhìn chà ng má»™t cách nghiêm trang và bỡ ngỡ. Zhivago lúng túng, quên cả Ä‘iá»u mình vừa nói. Chà ng ngáºp ngừng má»™t lát rồi nói tiếp, nói trà n cung mây, nghÄ© sao nói váºy.
- Lúc nà y ta tha thiết muốn được sống má»™t cách trung thá»±c và có tác dụng! Äược dá»± phần và o niá»m hứng khởi của toà n dân! Thế mà giữa niá»m vui sÆ°á»›ng trà n ngáºp nÆ¡i hết thảy má»i ngÆ°á»i đó, tôi lại bắt gặp ánh mắt buồn rầu khó hiểu của cô bắt gặp cái nhìn phiêu diêu táºn đâu đâu, có lẽ ở má»™t chốn xa xăm nà o đó. Còn gì mà tôi không sẵn lòng hy sinh, để nó đừng buồn nhÆ° thế nữa, để nét mặt cô lá»™ rõ sá»± hà i lòng vá» số pháºn và để cô khá»i cần đến bất cứ cái gì của bất cứ ai? Äể má»™t ngÆ°á»i thân yêu của cô, má»™t ngÆ°á»i bạn hay chồng cô (tốt hÆ¡n hết nếu đó là má»™t quân nhân) sẽ nắm lấy cánh tay tôi mà bảo tôi đừng báºn tâm đến số pháºn cô, đừng săn sóc cô nữa. Tôi sẽ giằng tay ra, gạt hắn Ä‘i và … Chết chá»a, tôi đã không giữ lá»i. Mong cô tha lá»—i cho.
Giá»ng nói của Zhivago má»™t lần nữa lại biểu lá»™ cảm xúc của chà ng. Chà ng phẩy tay bá»±c bá»™i, cảm thấy mất hẳn tá»± nhiên, bèn đứng dáºy Ä‘i ra phÃa cá»a sổ. Chà ng quay lÆ°ng và o phÃa trong, chống khuá»·u tay lên bá» cá»a sổ, tá»±a cằm lên bà n tay và đưa mắt nhìn sâu và o bóng tối ngoà i vÆ°á»n cây má»™t cách lÆ¡ đãng, nhìn mà chẳng thấy gì.
Lara Ä‘i vòng chiếc bà n ủi đò kê từ chá»— bà n viết đến mép cá»a sổ bên kia, nà ng dừng lại sau lÆ°ng bác sÄ©, cách và i bÆ°á»›c ở giữa phòng.
- Ôi từ trÆ°á»›c đến giá» tôi vẫn sợ chuyện nà y, - nà ng nói khẽ nhÆ° nói riêng vá»›i mình. - Tháºt là má»™t sá»± nhầm lẫn tai hại! Thôi, ông Zhivago, không nên thế. Chết chá»a, xem nà y, lá»—i tại ông đấy! - Nà ng kêu lên và chạy lại bên bà n ủi đồ: má»™t chiếc sÆ¡-mi để quên dÆ°á»›i bà n ủi Ä‘ang bốc khói khét lẹt. - ông Zhivago, xin ông thông minh má»™t chút, hãy sang chá»— bà Flori uống má»™t ly nÆ°á»›c, Ä‘i Ä‘i ông bạn thân mến, rồi trở lại đây, nhÆ° má»™t ngÆ°á»i tôi đã quen thấy và muốn thấy. Ông Zhivago, ông nghe đấy chứ? Tôi biết ông có đủ can đảm để là m việc đó. Ông hãy là m Ä‘i, tôi xin ông.
Từ hôm ấy, giữa hỠkhông xảy ra chuyện nà o tương tự.
Má»™t tuần sau, Lara lên Ä‘Æ°á»ng.
9.
Sau đó Ãt lâu, Zhivago cÅ©ng sá»a soạn lên Ä‘Æ°á»ng. Äêm hôm trÆ°á»›c ngà y ra Ä‘i, ở Meliuzev có cÆ¡n giông lá»›n.
Tiếng gió rÃt mạnh hoà vá»›i tráºn mÆ°a rà o lúc thì rÆ¡i đồm Ä‘á»™p xiên xiên xuống mái ngói, lúc thì bị luồng gió ngông cuồng dổi hÆ°á»›ng thổi bạt theo dá»c phố nhÆ° các dợt sóng dồn Ä‘uổi nhau.
Tiếng sấm nổ dồn nối liá»n nhau thà nh tiếng gầm Ä‘á»u Ä‘á»u. DÆ°á»›i ánh sáng những tia chá»›p nhằng nhịt và o nhau, ngÆ°á»i ta thấy Ä‘Æ°á»ng phố sâu hun hút chạy vỠđằng xa và cây cối cÅ©ng uốn mình ngả theo vá» phÃa đó.
Quá ná»a đêm, bà Flori giáºt mình thức dáºy vì nghe có tiếng gõ dồn dáºp ở cá»a chÃnh. Äang nằm trên giÆ°á»ng, bà hoảng hồn nhá»m dáºy lắng nghe. Tiếng gõ vẫn tiếp tục.
Không còn ai trong cái bệnh viện nà y để ra mở cá»a hay sao, bà nghÄ©, mà lại đến lượt má»™t mụ già bất hạnh nhÆ° bà phải là m thay, chỉ vì trá»i đã sinh ra bà là ngÆ°á»i tá» tế và đã phú cho bà cái tinh thần trách nhiệm?
Nếu gia đình Giabrinscaia là tầng lá»›p già u sang, quà phái, thì đã Ä‘Ã nh. Äằng nà y bệnh viện là sở hữu của há», của dân kia mà . NgÆ°á»i ta đã ném nó và o tay những kẻ nhÆ° thế nà y Æ°? Chẳng hạn, thá» há»i cái ban y tế đã chui và o cái xó nà o rồi? Tất cả Ä‘á»u chạy trốn, chẳng còn ban giám đốc, chẳng còn y tá, bác sÄ© gì ráo! Mà trong nhà vẫn còn thÆ°Æ¡ng binh đấy, hai anh cụt chân nằm ở phòng mổ tầng trên, trÆ°á»›c kia là phòng khách, rồi ở dÆ°á»›i nhà , cạnh phòng giặt, hà ng chục ngÆ°á»i mắc bệnh hoại thÆ°. Cái mụ quá»· sứ Ustina lại Ä‘i thăm ai chẳng biết nữa. Cái con mẹ ngu ngốc ấy cÅ©ng thừa biết là trá»i sắp có giông. Không, tháºt là xúi quẩy Bây giá» thị mụ ta có cá»› để ngủ lang ở nhà ngÆ°á»i khác.
NhÆ°ng thôi, Æ¡n Chúa, yên rồi, không nghe tiếng gõ cá»a nữa rồi. Chắc há» không thấy ai ra mở cá»a, dà nh bá» Ä‘i, Ä‘Ã nh chịu váºy. NhÆ°ng kể cÅ©ng rồ tháºt, giữa lúc sấm chá»›p mÆ°a bão thế nà y. Hay mụ Ustina? Không, con mẹ đó có chìa khoá riêng.
Trá»i Æ¡i, kinh quá, lại gõ cá»a nữa kìa?
Tháºt chẳng còn ra cái thể thống gì. Äã Ä‘Ã nh không thể đòi há»i lão Zhivago. Ngà y mai lão ta cuốn gói rồi, và tâm trà lão ta hẳn đã ở Moskva hay ở trên tà u. NhÆ°ng còn thằng cha Galiulin… Nghe tiếng gõ ầm ầm nhÆ° thế mà ngủ được, hay là hắn biết mà cứ nằm ỳ trên giÆ°á»ng? Chắc hắn ta nghÄ©, thây kệ, mặc mụ già đáng thÆ°Æ¡ng, yếu Ä‘uối, không ai che chở, phải ra mở cá»a cho thứ ngÆ°á»i nà o có trá»i biết, Ä‘ang lúc đêm hôm ghê sợ nhÆ° thế nà y, ở cái đất nÆ°á»›c khủng khiếp nhÆ° thế nà y.
- Galiulin! - Chợt bà Flori tỉnh ngủ hẳn. - Sao còn nhắc đến Galiulin? Không, chỉ tại mình còn ngái ngủ nên má»›i nghÄ© đến chuyện phi lý nhÆ° thế. Là m gì còn Galiulin, hắn đã chuồn rồi còn đâu. Chẳng phải chÃnh mình cùng vá»›i bác sÄ© Zhivago đã che dấu hắn, cho hắn mặc giả thÆ°á»ng dân, chỉ Ä‘Æ°á»ng cho hắn biết phải qua là ng nà o, theo con Ä‘Æ°á»ng nà o mà trốn, khi xảy ra cuá»™c giết ngÆ°á»i kinh khủng ở ga Biriuchi đó thôi? Uá»· viên GhinsÆ¡ bị giết, còn Galiulin bị Ä‘uổi bắt suốt từ Biriuchi đến Meliuzev, há» bắn theo hắn, lùng sục tìm hắn khắp thị trấn Galiulin! Giá hôm ấy không có Ä‘Æ¡n vị cÆ¡ giá»›i đến thì thị trấn đã tan hoang rồi. May có má»™t tiểu Ä‘oà n thiết giáp tình cá» chạy qua, há» bênh vá»±c dân chúng, bắt tụi vô lại phải chùn tay!
Giông bão đã ngá»›t và xa dần. Tiếng sấm cÅ©ng thÆ°a, dịu và xa hÆ¡n. MÆ°a có lúc ngá»›t hẳn, nhÆ°ng nÆ°á»›c vẫn tà tách nhá» giá»t Ä‘á»u Ä‘á»u xuống các cà nh lá và ống máng. Những ánh chá»›p lặng lẽ hắt và o buồng và nán lại hÆ¡i lâu trên ngÆ°á»i bà Flori nhÆ° muốn tìm kiếm váºt gì.
Äá»™t nhiên, tiếng gõ cá»a đã tắt từ lâu lại vang lên ở ngoà i cá»a. Có ai đó cần được giúp đỡ, nên cứ gõ má»™t cách dai dẳng và tuyệt vá»ng nhÆ° thế. Gió lại nổi lên. MÆ°a lại đổ xuống nhÆ° trút.
- Tôi ra đây! - Bà Flori kêu to vá»›i kẻ vô danh, và bà thấy sợ cả tiếng nói của bà . Má»™t ức Ä‘oán bất ngá» lóe lên trong óc bà . Bà tụt xuống khá»i giÆ°á»ng, xá» giầy, choà ng vá»™i cái áo dà i và chạy Ä‘i đánh thức bác sÄ© Zhivago. NhÆ°ng bác sÄ© cÅ©ng đã nghe thấy tiếng gõ cá»a và đang cầm nến Ä‘i xuống phÃa bà .
Zhivago cũng ước đoán như bà .
- Ông Zhivago! Ông Zhivago! NgÆ°á»i ta gõ cá»a trÆ°á»›c. Tôi sợ má»™t mình không dám mở. - Bà Flori nói to vá»›i bác sÄ© bằng tiếng Pháp, sau đó tiếp bằng tiếng Nga: "Rôi ôn xêm, chá là cô Lara hai trun ý Galin đấy". (Rồi ông xem, chắc là cô Lara hay trung uý Galiulin đấy).
Bác sÄ© Zhivago cÅ©ng thức dáºy vì tiếng gõ cá»a và chà ng nghÄ© là má»™t ngÆ°á»i nà o trong nhà , hoặc là Galiulin gặp ngăn trở, ngÆ°á»i quay vỠđây, nÆ¡i ngÆ°á»i ta có thể cho anh ta ẩn náu hoặc là Lara gặp khó khăn gì đó phải trở lại.
Ở tiá»n sảnh, bác sÄ© trao cây nến cho bà Flori và tá»± tay vặn khoá, mở then cá»a. Má»™t luồng gió mạnh thổi báºt cánh cá»a ra, tắt cây nến, hắt những vốc nÆ°á»›c lạnh toát và o ngÆ°á»i há».
- Ai đấy? Có ai không?
Cả bác sÄ© lẫn bà Flori cùng há»i to trong bóng tối. NhÆ°ng chẳng ai trả lá»i. Bá»—ng há» lại nghe thấy tiếng gõ nhÆ° trÆ°á»›c, ở chá»— khác, phÃa cá»a háºu, và hình nhÆ° ở má»™t cá»a sổ trông ra vÆ°á»n cây.
- Chắc là tại gió, - Zhivago nói. - NhÆ°ng để yên lòng, bà thá» Ä‘i ra cá»a sau xem cho nó chắc, còn tôi sẽ đợi ở đây, không có lại tốn công vô Ãch, nếu quả thá»±c có ngÆ°á»i gõ cá»a.
Bà Flori Ä‘i vá» phÃa cuối nhà , còn bác sÄ© ra đứng dÆ°á»›i mái hiên. Mắt chà ng lúc nà y đã quen vá»›i bóng tối và đã nháºn ra những dấu hiệu đầu tiên của buổi rạng đông.
Trên trá»i mây Ä‘en chạy nhÆ° Ä‘iên nhÆ° bị Ä‘uổi bắt. Nhiá»u đám mây bay thấp là là sát những ngá»n cây cÅ©ng Ä‘ang nghiêng tất cả vá» má»™t phÃa, tưởng chừng ngÆ°á»i ta Ä‘ang dùng chúng nhÆ° những cây chổi cong cong để quét trá»i. NÆ°á»›c mÆ°a Ä‘áºp và o tÆ°á»ng gá»— của ngôi nhà , là m cho nó mặt gá»— mà u xám chuyển thà nh mà u Ä‘en.
- Thế nà o bà ? - bác sÄ© há»i bà Flori Ä‘ang bÆ°á»›c lại.
- Ông Ä‘oán đúng. Chẳng có ai cả. - Rồi bà kể rằng bà đã Ä‘i má»™t vòng khắp nhà . Ở phòng soạn đồ, mặt kÃnh má»™t cá»a sổ bị đầu cà nh cây Ä‘oạn Ä‘áºp vỡ và đưới sà n đầy những vÅ©ng nÆ°á»›c. - Buồng cÅ© của cô Lara cÅ©ng thế, nÆ°á»›c lênh láng đúng là má»™t biển nÆ°á»›c, má»™t đại dÆ°Æ¡ng.
- Ô đây có má»™t cánh cá»a sổ bị báºt chốt nên cứ Ä‘áºp hoà i và o khung cá»a, bà thấy chÆ°a? Tất cả là tại nó!
Hai ngÆ°á»i còn đứng nói chuyện má»™t chút rồi má»›i đóng cá»a, ai vá» buồng nấy để ngủ tiếp. Cả hai Ä‘á»u tiếc vì bị báo Ä‘á»™ng giả. Há» cứ ngỡ là lúc mở cá»a ra, sẽ được thấy má»™t phụ nữ, mà hỠđã quá quen, bÆ°á»›c và o, Æ°á»›t sÅ©ng và rét run cầm cáºp, rồi trong lúc nà ng rÅ© áo, há» tranh nhau há»i thăm, sau đó chắc là nà ng sẽ Ä‘i thay đồ, rồi đến ngồi hÆ¡ khô bên cái bếp lò vẫn còn nóng từ hôm qua và nà ng sẽ kể cho há» nghe bao câu chuyện rủi ro, nà ng sẽ sá»a tóc, nà ng sẽ cÆ°á»i.
Há» Ä‘inh ninh nhÆ° thế đến ná»—i lúc đóng cá»a và o rồi, dấu vết Ä‘iá»u há» tin vẫn còn đứng lại ở góc phố ngoà i kia nhÆ° má»™t hình chìm, má»™t hình ảnh ngÆ°á»i thiếu phụ mà há» vẫn tưởng mình còn nhìn thấy lá» mỠở góc phố.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:43 AM.
|
25-09-2008, 02:12 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P5 - 3
10.
NgÆ°á»i ta cho rằng Kolia Florenko, Ä‘iện báo viên ở ga Biriuchi phải chịu trách nhiệm gián tiếp vá» cuá»™c nổi loạn của binh lÃnh ở nhà ga.
Kolia là con má»™t bác thợ sá»a đồng hồ nổi tiếng ở Meliuzev. Dân thị trấn biết cáºu ta từ lúc má»›i lá»t lòng. Hồi nhá», cáºu ở nhà má»™t ngÆ°á»i đầy tá»› trại Razdonoi và thÆ°á»ng chÆ¡i đùa vá»›i hai cô con gái của bà bá tÆ°á»›c dÆ°á»›i sá»± coi sóc của Mazmoaden Flori. Bà Flori biết Kolia rất rõ. Dạo đó, Kolia cÅ©ng đã hiểu võ vẽ má»™t Ãt tiếng Pháp.
Ở Meliuzev ngÆ°á»i ta quen thấy Kolia tứ thá»i mặc bá»™ quần áo phong phanh, đầu để trẩn, chân Ä‘i đôi giầy vải đế gai, ngồi chá»…m chệ trên chiếc xe đạp chẳng thèm cầm tay lái, ngÆ°á»i ưỡn ra phÃa sau, hai tay khoanh trÆ°á»›c ngá»±c; cáºu bé cứ thế đạp xe khắp các phố mắt ngÆ°á»›c nhìn các cá»™t Ä‘iện và đưá»ng dây Ä‘iện thoại xem có há»ng chá»— nà o chăng.
Má»™t nhánh Ä‘iện thoại của sở hoả xa nối má»™t số nhà trong thị trấn vá»›i nhà ga. Việc Ä‘iá»u khiển hệ thống đó ở trong tay Kolia, trong phòng thiết bị của nhà ga. Công việc của Kolia ngáºp đầu ngáºp cổ, đủ thứ Ä‘iện tÃn trong ngà nh Ä‘Æ°á»ng sắt, rồi Ä‘iện thoại, và đôi lúc ông sếp ga Povarikhin Ä‘i đâu vắng má»™t lát, Kolia lại kiêm cả việc báo hiệu và chắn Ä‘Æ°á»ng, vì các máy móc Ä‘iá»u khiển đặt trong phòng thiết bị.
Do buá»™c phải theo dõi hoạt Ä‘á»™ng của mấy loại máy cùng má»™t lúc, nên Kolia có má»™t lối nói đặc biệt, khó hiểu, ngắt quãng, nhiá»u ẩn ngữ, và Kolia thÆ°á»ng sá» dụng lối nói ấy khi không muốn trả lá»i hoặc không thiết tiếp chuyện ai. NgÆ°á»i ta kể rằng Kolia đã lạm dụng cái lối nói ấy hôm xẩy ra cuá»™c nổi loạn. Bằng sá»± cố ý đánh bà i lá», Kolia đã là m cho thiện chà của Galiulin, ngÆ°á»i cất công gá»i Ä‘iện thoại từ thị trấn, bị mất hết hiệu quả. Và Kolia có lẽ đã vô tình là m cho những việc diá»…n ra sau đó Ä‘i đến kết cục tai hại.
Galiulin yêu cầu được nói chuyện Ä‘iện thoại vá»›i ông uá»· viên quân vụ Ä‘ang ở đâu đó trong khu vá»±c ga hoặc xung quanh đấy, để báo cho ông uá»· viên biết rằng anh sẽ đến và cùng Ä‘i và o rừng, Ä‘á» nghị ông uá»· viên đợi anh và đừng là m Ä‘iá»u gì khi anh chÆ°a tá»›i nÆ¡i. Kolia từ chối, không chịu gá»i ông GhinsÆ¡, viện cá»› Ä‘Æ°á»ng dây Ä‘ang báºn, phải truyá»n tÃn hiệu cho má»™t chuyến tà u Ä‘ang chạy đến Biriuchi; trong khi đó cáºu ta lại tìm đủ má»i cách ngăn giữ chÃnh chuyến tà u đó ở má»™t Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng tránh gần đó: chuyến tà u nà y chở Ä‘Æ¡n vị kỵ binh được Ä‘iá»u đến Biriuchi. Dầu váºy, chuyến tà u vẫn cứ tá»›i, và Kolia không thể giấu ná»—i bá»±c tức.
Äầu tà u cháºm chạp bò dÆ°á»›i mái ga và đỗ lại ngay trÆ°á»›c chiếc cá»a sổ lá»›n của phòng thiết bị. Kolia vén hẳn tấm rèm nặng ná» bằng dạ mà u xanh Ä‘áºm, chung quanh có thêu những chữ đầu của tên tuyến Ä‘Æ°á»ng nà y. Trên bệ cá»a sổ xây bằng đá có má»™t bình nÆ°á»›c lá»›n và má»™t chiếc ly thuá»· tinh dà y, mặt thuá»· tinh thô thô, đặt trong má»™t cái khay to. Kolia rót nÆ°á»›c ra ly, uống mấy ngụm rồi nhìn qua cá»a sổ.
Bác lái tà u thò đầu ra, thấy Kolia thì gáºt đầu thân máºt.
- Hừ, đồ khốn nạn, quân phá hoại! - Kolia nghÄ© thầm, lòng đầy căm tức, cáºu lè lưỡi và giÆ¡ nắm đấm doạ bác lái tà u. Bác ta không những hiểu rõ trò câm của Kolia, mà còn biết nhún vai và ngoảnh đầu vá» phÃa các toa đằng sai, ngụ ý: "Biết là m sao được? Cáºu cứ thá» xem, sức mạnh ở trong tay chúng nó". Vẫn dùng Ä‘iệu bá»™, Kolia trả lá»i: "Mặc, đồ khốn kiếp, đồ tồi".
NgÆ°á»i ta bắt đầu Ä‘Æ°a ngá»±a ở các toa xe xuống ga. Chúng giằng lại không chịu Ä‘i. Tiếp sau những tiếng vó Ä‘áºp khô khốc trên cầu ván gá»— là những tiếng móng sắt gõ vang trên ná»n đá sân ga. NgÆ°á»i ta dắt ngá»±a qua mấy dãy Ä‘Æ°á»ng ray. Bầy ngá»±a cứ luôn luôn muốn chồm lên.
Ở cuối dãy các Ä‘Æ°á»ng ray ấy, có hai chuá»—i toa xe đã bị thải Ä‘á»— trên những thanh ray han gỉ, cá» má»c đầy, che cả tà vẹt.
Những tấm gá»— hÆ° nát, bị mÆ°a gió là m long lở cả sÆ¡n, bị mối má»t, ẩm thấp gáºm nhấm, đã trả lại cho các toa xe đó mối liên lạc há» hà ng của chúng vá»›i khu rừng xanh má»c ở phÃa bên kia hai chuá»—i toa xe, vá»›i thứ nấm lá»— ăn loang lổ trên thân cây bạch dÆ°Æ¡ng, vá»›i những đám mây đè nặng phÃa trên khu rừng.
Dẫn ngá»±a tá»›i bìa rừng, nghe lệnh, các kỵ binh nhảy lên yên và phi và o rừng. Há» bao vây quân phiến loạn thuá»™c trung Ä‘oà n 212. Ở trong rừng, các kỵ sÄ© trông bao giá» cÅ©ng có vẻ cao lá»›n và oai vệ hÆ¡n là ở chá»— bãi đất trống. Há» gây được ấn tượng đối vá»›i quân phiến loạn, dù bá»n nà y cÅ©ng có súng ống để trong hầm. Cánh kỵ binh tuốt gÆ°Æ¡m ra.
Ở giữa vòng kỵ binh, Ghinsơ nhẩy lên một đống củi xếp chặt và diễn thuyết cho đám quân bị bao vây.
Má»™t lần nữa, theo thói quen, GhinsÆ¡ lại nói đến nghÄ©a vụ quân nhân, đến ý nghÄ©a của Tổ quốc và nhiá»u vấn Ä‘á» cao siêu khác ở đây các tÆ° tưởng đó không được hưởng ứng. Äám ngÆ°á»i đông quá, và há» từng chịu đủ thứ trong mấy năm chiến tranh, hỠđã trở nên thô lá»— và mệt má»i. Những lá»i lẽ của GhinsÆ¡, hỠđã nghe chán tai từ lâu. Bốn tháng trá»i phiêu bạt đã là m há» hÆ° há»ng. Há» là những ngÆ°á»i bình dân, há» không Æ°a cái tên lạ tai của diá»…n giả và giá»ng nói vùng Bantich của anh ta.
GhinsÆ¡ cảm thấy mình nói dà i dòng văn tá»± và tá»± trách mình, nhÆ°ng anh ta tưởng nói nhÆ° váºy sẽ là m cho thÃnh giả dá»… hiểu hÆ¡n; hỠđã chẳng biết Æ¡n thì chá»›, lại còn tá» ra lãnh đạm, bá»±c bá»™i, chán ngán. Vá»›i cảm giác khó chịu má»—i lúc má»™t tăng, anh quyết định dùng những lá»i lẽ cứng rắn, Ä‘e doạ mà anh ta vẫn để dà nh sẵn. Chẳng nghe thấy tiếng há» bắt đầu xì xà o, anh ta nhắc há» nhá»› rằng các toà án quân sá»± cách mạng đã được thà nh láºp và đang hoạt Ä‘á»™ng, anh ta yêu cầu há» ná»™p khà giá»›i và tố cáo những tên cầm đầu, nếu không sẽ bị án tá» hình. Nếu há» không là m nhÆ° váºy, GhinsÆ¡ nói, há» sẽ chứng tá» há» là những tên phản quốc đê hèn, má»™t bá»n đạo tặc vô ý thức, những tên vô lại kiêu căng.
Từ lâu, đám ngÆ°á»i kia đã không quen nghe cái giá»ng nhÆ° váºy . Tiếng gầm từ mấy trăm con ngÆ°á»i nổi lên. Má»™t số ngÆ°á»i nói giá»ng trầm trầm, chÆ°a có vẻ tức giáºn: "Nói thế đủ rồi. Thôi được rồi đấy". NhÆ°ng cÅ©ng có những tiếng thét khản Ä‘i vì giáºn dữ. NgÆ°á»i ta lắng nghe những tiếng ấy.
- Các đồng chà đã nghe thấy nó ăn nói vá»›i chúng ta thế nà o rồi chứ? Cái lối hách dịch Ä‘á»i xÆ°a! Cái lối lên mặt sÄ© quan chỉ huy! à , hoá ra chúng tao là bá»n phản quốc hả? Thế còn mà y, mà y là gì hả, thÆ°a quý ngà i? NhÆ°ng mất thì giá» vá»›i nó là m gì? Các đồng chà thấy chÆ°a, nó là má»™t tên Äức, má»™t tên gián Ä‘iệp. Ê, quý ông, yêu cầu cho xem giấy tá», ngà i quý tá»™c?
- Còn các bạn đi dẹp loạn, các bạn đứng há hốc mồm ra đấy à ?
- Äây trói chúng tôi Ä‘i, ăn thịt chúng tôi Ä‘i!
NhÆ°ng đám kỵ binh dần dần cÅ©ng thấy bá»±c bá»™i vá»›i bà i diá»…n thuyết vụng vá» của GhinsÆ¡. Há» nói nhá» vá»›i nhau: "Hắn bảo tất cả Ä‘á»u là bá»n vô lại, là đồ chó lợn. Sao mà lên mặt ông chủ quá thế". Lúc đầu má»™t và i ngÆ°á»i, rồi dần dần cà ng có thêm nhiá»u ngÆ°á»i tra gÆ°Æ¡m và o vá». Há» lần lượt xuống ngá»±a, và khi đã đủ đông, há» liá»n tiến lá»™n xá»™n và o giữa khoảng rừng thÆ°a chá»— táºp trung các binh sÄ© của trung Ä‘oà n 212. Tất cả đứng lẫn lá»™n và o nhau và bắt tay nhau thân máºt.
Các sĩ quan kỵ binh lo ngại bảo Ghinsơ.
- Ông phải liệu mà lẩn Ä‘i cho kÃn đáo. Xe ô tô của ông Ä‘áºu ở nhà ga. Äể chúng tôi sai ngÆ°á»i ra gá»i. Ông biến ngay Ä‘i.
GhinsÆ¡ là m theo lá»i há», nhÆ°ng vì anh ta cảm thấy lủi Ä‘i nhÆ° thế là không xứng đáng, nên anh ta Ä‘i vá» phÃa nhà ga mà chẳng cẩn tháºn giữ gìn, cứ gần nhÆ° công khai. Anh ta bÆ°á»›c Ä‘i mà bụng lo ngay ngáy, nhÆ°ng vì kiêu hãnh, anh ta cố là m ra vẻ bình tÄ©nh, thong thả.
Äã tá»›i gần nhà ga. Ở bìa rừng, lúc đã trông thấy đưởng tà u anh ta mởi ngoảnh lại lần thứ nhất. Có má»™t tốp lÃnh ôm súng Ä‘i theo. "Chúng muốn gì?" - GhinsÆ¡ nghÄ© thầm và bÆ°á»›c nhanh hÆ¡n.
Những kẻ bám theo GhinsÆ¡ cÅ©ng rảo bÆ°á»›c, khoảng cách giữa đôi bên không thay đổi. TrÆ°á»›c mặt GhinsÆ¡ là hai dãy toa xe hÆ° nát. Anh ta bèn vòng ra sau những toa xe ấy rồi bắt đầu chạy. Chuyến tà u chở Ä‘Æ¡n vị kỵ binh đến lúc trÆ°á»›c đã được Ä‘Æ°a và o bãi Ä‘á»— tà u. Quãng Ä‘Æ°á»ng sắt khi ấy để trống. GhinsÆ¡ chạy ngang qua.
Sẵn Ä‘Ã chạy, anh ta nhảy lên sân ga. Lúc đó, những kẻ Ä‘uổi theo GhinsÆ¡ cÅ©ng chạy từ phÃa sau các toa xe hÆ° nát kia.
Povarikhin và Kolia kêu to Ä‘iá»u gì đó vá»›i GhinsÆ¡ và là m hiệu bảo anh ta và o nhà ga, nÆ¡i há» có thể cứu anh ta.
NhÆ°ng lại chÃnh cái tinh thần Ä‘anh dá»±, thứ tinh thần hy sinh theo kiểu dân thà nh thị, đã được rèn luyện qua bao thế hệ, song không thể áp dụng ở chá»— nà y, đã cắt mất Ä‘Æ°á»ng sống của GhinsÆ¡. Bằng má»™t ná»— lá»±c phi thÆ°á»ng của ý chÃ, anh ta cố nén những tiếng Ä‘áºp dồn dáºp của trái tim và nghÄ© thầm: "Mình phảà nói to vá»›i há»: anh em hãy tỉnh ngá»™, Ä‘á»i nà o tôi lại là má»™t tên gián Ä‘iệp? Phải nói và i lá»i nà o đó cho há» khá»i mê muá»™i, và i lá»i thân ái để ngăn há» lại".
Mấy tháng vừa qua, cảm giác chiến công, tiếng gá»i thống thiết của tâm hồn ở anh ta đã vô tình gắn liá»n vá»›i các bục sân khấu các diá»…n Ä‘Ã n và các chiếc ghế, nÆ¡i ngÆ°á»i ta có thể đứng lên mà tưôn ra những lá»i kêu gá»i, những lá»i lẽ thiêu đốt tâm can . Gần và o cá»a ga, dÆ°á»›i cái chuông có má»™t thùng nÆ°á»›c lá»›n dùng để cứu hoả, được Ä‘áºy nắp kỹ cà ng. GhinsÆ¡ nhảy lên nắp thùng và từ chá»— ấy tuôn ra những lá»i lẽ rá»i rạc, thống thiết ngoà i sức tưởng tượng, vá»›i tốp lÃnh đã Ä‘uổi tá»›i gần. Thái Ä‘á»™ táo bạo Ä‘iên rồ đó, cách cá»a ga Ä‘ang để mở có và i bÆ°á»›c, nÆ¡i GhinsÆ¡ cán lẫn và o má»™t cách dá»… dà ng, đã khiến tốp lÃnh sững sỠđứng lại. Há» hạ mÅ©i súng xuống.
NhÆ°ng GhinsÆ¡ đứng lệch ra mép thùng là m cho cái nắp bị láºt. Má»™t chân anh ta tụt xuống nÆ°á»›c, còn má»™t chân vÆ°á»›ng trên miệng, thà nh thá» anh ta ngồi cưỡi trên mép thùng.
Sá»± vụng vỠđó khiến tốp lÃnh thÃch chà cÆ°á»i rá»™ lên, tên đứng gần nhất bèn bắn má»™t phát trúng cổ GhinsÆ¡. Anh ta ngã váºt xuống chết liá»n, mấy tên khác còn xông đến dùng lưỡi lê đâm xỉa và o cái thây.
11.
Bà Flori gá»i Ä‘iện thoại cho Kolia, yêu cầu xếp cho bác sÄ© má»™t chá»— tá» tế trên tà u, nếu không bà sẽ Ä‘Æ°a ra ánh sáng những chuyện chẳng hay ho gì của cáºu ta.
Vừa trả lá»i bà Flori, Kolia vừa, theo thói quen, nói Ä‘iện thoại vá»›i ngÆ°á»i khác, và căn cứ và o các má»™t số tháºp phân đầy rẫy trong lá»i lẽ của anh ta, thì anh ta cÅ©ng Ä‘ang đánh Ä‘iện tÃn bằng mã số đến má»™t địa Ä‘iểm thứ ba.
- Pskov(1) Komosev (2) có nghe thấy không? Tụi phiến loạn nà o? Bà n tay nà o? Bà Flori, bà nói gì váºy? Bịa đặt, Ä‘oán mò. Thôi, bà bỠống nghe xuống Ä‘i, đừng quấy rầy tôi. Pskov, nghe rõ chứ, Pskov, Komosev. Ba mÆ°Æ¡i sáu, phẩy, không, không, mÆ°á»i lăm: ôi, chó má tháºt, cái băng bị đứt rồi. Hả? Hả? Hả? Chẳng nghe thấy quái gì cả. À, bà Flori, lại bà đấy à ? Tôi nói rõ rà ng vá»›i bà rồi, không thể được, tôi chịu. Bà há»i ông Povarikhin ấy. Bịa đặt. Äoán mò. Ba mÆ°Æ¡i sáu… Trá»i đất… Bà ơi mămden, để tôi yên nà o, đừng có quấy rầy.
Bằng thứ tiếng Nga giả cầy, bà Flori bảo Kolia đại loại thế nà y:
- Cáºu đừng có mà đánh trống lảng. Äoán mò mò mẫm cái gì Cốp cốp vá»›i chả kếch kếch. Tối thì vạch rõ cái chân tÆ°á»›ng của cáºu ra. Ngà y mai cáºu phải lo chá»— ngồi cho bác sÄ© trên tà u, thì rồi tôi sẽ không nhắc đến những đứa sát nhân, những thằng Judas phản bá»™i nữa.
Chú thÃch:
(1) Tên má»™t thà nh phố ở phÃa Bắc nÆ°á»›c Nga, gần Petecbua.
(2) Không rõ định nghĩa.
12.
Trá»i nặng trÄ©u khi Zhivago ra Ä‘i. CÅ©ng nhÆ° hôm kia, lại sắp có giông.
Những ngôi nhà nhá» vách đất và bầy ngá»—ng, ở cái xóm ga vÆ°Æ¡ng vãi vô số hạt hÆ°á»›ng dưởng đã nhằn, Ä‘ang trắng lên sợ hãi dÆ°á»›i cái nhìn bất Ä‘á»™ng của bầu trá»i Ä‘en sắp có giông.
Hai bên hông nhà ga có má»™t cái bãi rá»™ng. CỠở đấy bị giẫm nát gÃ. NgÆ°á»i ta tá»± táºp đông nhÆ° kiến, kÃn cả bãi: đã bao tuần lá»… há» chá» tà u Ä‘i các nÆ¡i.
Có những cụ già mặc áo vải thô mà u xám, dÆ°á»›i ánh nắng gắt cứ Ä‘i từ tốp nà y sang tốp khác nghe các lá»i đồn đại, nghe tin tức Những cáºu bé khoảng mÆ°á»i bốn tuổi, lầm lì, chống khuá»·u tay nằm nghiêng, cầm má»™t cà nh cây đã vặt trụi lá nhÆ° thể các cáºu Ä‘ang chăn gia súc. Những đứa em trai, em gái của chúng, áo tốc ra, để hở cả đôi mông Ä‘á» hồng. Những bà mẹ ôm con, ngồi duá»—i thẳng chân dÆ°á»›i đất, đứa con cứ nép mình giữa các nếp áo mà u nâu, bằng vải thô, bị kéo lệch cả vạt.
- Khi súng bắt đầu nổ, bá»n há» chạy tan tác nhÆ° má»™t Ä‘Ã n cừu Không thÃch súng đạn mà lại? - Ông xếp ga Povarinkhi khó chịu kể vá»›i bác sÄ© Zhivago trong khi hai ngÆ°á»i len lá»i theo Ä‘Æ°á»ng chữ chi giữa những hà ng ngÆ°á»i nằm ngổn ngang trÆ°á»›c các cá»a ra và o và trên ná»n nhà ga. Loáng má»™t cái, bá»n hỠđã chuồn sạch. NgÆ°á»i ta lại được trông thấy mẫu đất kia mừng Æ¡i là mừng! Chẳng là suốt bốn tháng nay nó đã bị giẫm nát bởi đám ngÆ°á»i kia, khiến ai nấy quên khuấy nó Ä‘i. Äấy, anh ta nằm chết ở chá»— nà y nà y. Tháºt kỳ lạ, trong chiến tranh tôi đã gặp biết bao cảnh ghê sợ, tưởng phải quen Ä‘i rồi. Thế mà trÆ°á»›c cảnh ấy, trông thảm thÆ°Æ¡ng quá? Cái chÃnh là hết sức vô nghÄ©a lý! Vì lẽ gì cÆ¡ chứ? Nà o anh ta đã là m Ä‘iá»u gì xấu vá»›i chúng? Không biết chúng nó có còn là giống ngÆ°á»i nữa không? Nghe đâu anh ta là con cÆ°ng trong gia đình. Bây giá» thì ông quẹo phải. Äúng rồi, má»i ông Ä‘i đằng nà y, và o phòng là m việc của tôi. Tôi khuyên ông chá»› Ä‘i chuyến tà u nà y, rồi ông bị chen bẹp ruá»™t mất thôi. Tôi sẽ xếp chá»— cho ông trên má»™t chuyến tà u khác tà u địa phÆ°Æ¡ng. Chúng tôi Ä‘ang thu xếp chuyến tà u đó, cÅ©ng sắp chạy rồi. NhÆ°ng xin ông chá»› hở ra vá»›i ai má»™t câu nà o cả, khi ông chÆ°a bÆ°á»›c lên đó. Kẻo trÆ°á»›c khi tà u chạy, há» sẽ chẻ xác ông ra nếu ông không biết giữ mồm giữ miệng. Äêm nay đến Sukhinichi, ông phải đổi tà u.
13.
Khi chuyến tà u không được báo trÆ°á»›c ấy đã nối xong toa và đang chạy giáºt lùi từ xưởng Ä‘á»-pô và o ga, tất cả đám đông phủ kÃn bãi cá» láºp tức kéo ùa vá» phÃa Ä‘oà n tà u Ä‘ang thong thả Ä‘i giáºt lùi kia. NhÆ° những hạt Ä‘áºu, há» lăn xuống bá» dốc, rồi leo lên Ä‘Æ°á»ng sắt. Há» xô đẩy nhau, ngÆ°á»i thì trèo lên chá»— đệm giữa hai toa và các báºc lên xuống, kẻ thì leo qua các cá»a sổ, có ngÆ°á»i leo lên cả nóc tà u. Trong chá»›p mắt, tà u chÆ°a Ä‘á»— đã cháºt nÃch và lúc nó tá»›i sân ga, thì từ trên xuống dưởi đã có từng chùm ngÆ°á»i bám xung quanh.
Bác sÄ© Zhivago leo lên được má»™t đầu toa đã là sá»± lạ, lại còn và o được trong hà nh lang toa chẳng hiểu bằng cách nà o. Và chà ng ngồi trên bá»c hà nh lý của mình ở hà nh lang mãi đến táºn ga Sukhinichi.
Những đám mây giông đã tan từ lâu. Những cánh đồng trà n ngáºp ánh nắng nhÆ° thiêu nhÆ° đốt, vá»›i tiếng dế, tiếng muá»—m kêu không biết má»i, át cả tiếng tà u chạy.
Hà nh khách đứng ở chá»— cá»a sổ, che lấp ánh sáng của những ngÆ°á»i khác những cái bóng của há», dÃnh liá»n hai, ba cái là m má»™t, ngả dà i trên các ghế ngồi và các vách ngăn, ở trong toa không đủ chá»—, lại còn chui qua cá»a sổ phÃa đối diện và cùng nhảy cà tÆ°ng vá»›i bóng cả Ä‘oà n tà u Ä‘ang chạy in trên ná»n Ä‘Æ°á»ng phÃa bên kia. Chá»— nà o cÅ©ng nghe tiếng ồn à o, hát há»ng, chá»i bá»›i, chÆ¡i bà i ầm Ä© ở má»—i ga, tiếng ồn à o bên trong lại phụ thêm tiếng huyên náo của dân chúng bên ngoà i Ä‘ang vây quanh Ä‘oà n tà u. Những tiếng om sòm là m váng cả tai nhÆ° má»™t cÆ¡n bão biển. Và cÅ©ng nhÆ° ở ngoà i biển, giữa lúc Ä‘oà n tà u Ä‘ang Ä‘áºu, Ä‘á»™t nhiên có lúc yên lặng khó giải thÃch. Lúc ấy, nghe rõ tiếng chân vá»™i vã trên sân ga, suốt dá»c Ä‘oà n tà u, tiếng chân chạy rình rịch và tiếng cãi nhau chá»— toa hà nh lý, tiếng chà o từ biệt của những ngÆ°á»i Ä‘Æ°a tiá»…n đứng đằng xa, cả tiếng gà cục cục và tiếng cây cối rì rà o trong vÆ°á»ng cây ven ga.
Lúc đó, nhÆ° má»™t bức Ä‘iện, ngÆ°á»i ta trao cho giữa cuá»™c hà nh trình hoặc nhÆ° má»™t lá»i chà o từ Meliuzev gá»i đến, có má»™t mùi thÆ¡m quen thuá»™c nhÆ° dà nh riêng cho bác sÄ© Zhivago, đã lá»t qua cá»a sổ và o trong toa. Mùi hÆ°Æ¡ng kiêu hãnh và kÃn đáo, phảng phất từ đáu đó trên cao Ä‘Æ°a xuống, không giống mùi hoa ngoà i đồng hay trong vưởn.
Vì quá cháºt chá»™i, bác sÄ© Zhivago không thể len ra chá»— cá»a sổ NhÆ°ng chẳng cần nhìn, chà ng cÅ©ng hình dung được những cây toả ra mùi hÆ°Æ¡ng đó. Chắc chúng phải má»c sát đâu đây và đang xoã xuống mái toa những cà nh lá um từm, phủ lá»›p bụi dà y nhÆ° đêm tối trên những cánh lá lốm đốm các chùm hoa hình sao nhấp nhánh.
Suốt dá»c Ä‘Æ°á»ng cứ tiếp tục nhÆ° thế. Chá»— nà o cÅ©ng tiếng ngÆ°á»i lao xao, chá»— nà o cÅ©ng những cây Ä‘oạn Ä‘ang ra hoa.
Mùi hÆ°Æ¡ng toả ra khắp chốn ấy nhÆ° muốn vượt trÆ°á»›c Ä‘oà n tà u chạy lên miá»n Bắc, nhÆ° má»™t tin mừng bay qua các nhà ga, các trạm gác, các nÆ¡i tà u Ä‘á»—; và đến chá»— nà o hà nh khách cÅ©ng bắt gặp nó lan đến, có thá»±c.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:44 AM.
|
25-09-2008, 02:15 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P5 - 4
14.
Äêm ấy ở Sukhinichi, má»™t bác phu khuân vác cÆ° xá» theo lối xÆ°a rất tá» tế, đã dẫn bác sÄ© Zhivago Ä‘i qua những tuyến Ä‘Æ°á»ng ray tối mò lên cá»a sau má»™t toa hạng nhì của chuyến tà u vừa đến, má»™t chuyến tà u không được thông báo trên bảng giá» tà u.
Bác phu khuân vác vừa dùng chìa khoá mở cá»a toa và ném bá»c đồ của bác sÄ© Zhivago lên đầu toa, đã phải giằng co má»™t hồi vá»›i tay nhân viên kiểm soát. Ông nà y nhất định bắt cả hai ngÆ°á»i phải xuống ngay, sau nhá» bác sÄ© nói khéo, ông ta má»›i bá» Ä‘i và biến mất hút nhÆ° có phép Ä‘á»™n thổ.
Chuyến tà u bà ẩn ấy có má»™t mục Ä‘Ãch đặc biệt, chạy nhanh và đỗ rất Ãt thá»i gian, hình nhÆ° có má»™t Ä‘Æ¡n vị bảo vệ. Trong toa có thể Ä‘i lại thoải mái.
Ngăn bác sÄ© Zhivago bÆ°á»›c và o có má»™t cây nến đã cháy hết má»™t ná»a, cắm trên chiếc bà n con. Ngá»n lá»a nến cháºp chá»n theo luồng gió lá»t và o qua chiếc cá»a kÃnh đã hạ thấp. Cây nến là của ngÆ°á»i hà nh khách duy nhất trong ngăn. Äấy là má»™t thanh niên tóc và ng, cứ nhìn chân tay anh ta dà i lòng thòng và cá» Ä‘á»™ng quá Æ° dá»… dà ng và ở các khá»›p, y nhÆ° các bá»™ pháºn đã ná»›i ốc của má»™t đồ váºt có thể tháo lắp, cÅ©ng có thể Ä‘oán anh ta chắc phải rất cao. Anh ta Ä‘ang ngồi ưỡn ngÆ°á»i thoải mái trên Ä‘i-văng gần cá»a sổ. Thấy Zhivago và o, anh ta lịch sá»± nhổm dáºy, đổi lại tÆ° thế ngồi cho ngay ngắn hÆ¡n.
DÆ°á»›i gầm Ä‘i-văng có má»™t váºt gì trông nhÆ° đống giẻ lau. Äá»™t nhiên đống giẻ lau ấy cá»±a quáºy và má»™t con chó săn tai cụp bò ra, là m nhá»™n cả lên. Nó đánh hÆ¡i và nhìn Zhivago, Ä‘oạn sục sạo các xó duá»—i chân duá»—i cẳng uyển chuyển chẳng kém chủ nó bắt chéo chân và o rồi lại duá»—i ra. Lát sau, nghe lệnh chủ, con chó vẫy Ä‘uôi chui xuống nằm ở gầm Ä‘i-văng đúng nhÆ° lúc nãy, nhÆ° má»™t đống giẻ lau.
Bây giỠZhivago mới nhìn thấy khẩu súng hai nòng để trong bao súng, cái túi đạn bằng da và một cái túi săn nhét đầy chim, treo trên móc áo ở trong ngăn toa.
Chà ng thanh niên đó là một tay thợ săn.
Äặc tÃnh của anh ta là nói luôn mồm. Vởi má»™t nụ cÆ°á»i dá»… thÆ°Æ¡ng anh ta vá»™i bắt chuyện vá»›i bác sÄ© Vừa nói chuyện, anh ta vừa nhìn chòng chá»c, đúng là nhìn chòng chá»c, và o miệng Zhivago.
Giá»ng nói của anh ta nghe the thé, những lúc lên cao cứ nhÆ° tiếng kim khà va chạm và o nhau. Lại còn má»™t Ä‘iá»u lạ: xem chừng anh ta rõ rà ng là ngÆ°á»i Nga, nhÆ°ng lại phát má»™t nguyên âm, cụ thể là âm "Æ°" rất kỳ dị, giá»ng nghe lÆ°á»›t nhÆ° âm "u" của tiếng Pháp hay âm "i" của tiếng Äức. HÆ¡n nữa, âm "Æ°" Ä‘á»c sai ấy, anh ta phát ra hết sức vất vả, phải dụng tâm Ä‘á»c mạnh hÆ¡n các âm khác, nhÆ° phải hét lên má»™t chút.
Vừa mở đầu câu chuyện, anh ta đã giáng cho bác sĩ một câu nà y:
- Suyết ngà y hôm qua, tôi đã bắn đuộc bao nhuy là chim quy-ốc (Suốt ngà y hôm qua, tôi đã bắn được bao nhiêu là chim quốc).
Thỉnh thoảng, lúc nà o anh ta để ý đến giá»ng nói hÆ¡n, anh ta thắng được cái táºt phát âm sai của mình, nhÆ°ng lúc quên lại Ä‘á»c nhÆ° cÅ©.
"Cái nà y là bệnh quá»· gì nhỉ? - Zhivago nghÄ© thầm. - Chắc chắn là mình đã Ä‘á»c thấy ở đâu vá» hiện tượng nà y. Má»™t bác sÄ© nhÆ° mình phải biết, váºy mà lại quên biến Ä‘i mất. Má»™t thứ bệnh não, sinh ra táºt Ä‘á»c sai. NhÆ°ng cái lối nói léo xéo nà y nghe tháºt tức cÆ°á»i không thể nà o giữ nghiêm trang được. Chịu không sao trò chuyện nổi. Tốt hÆ¡n hết là trèo lên trên kia mà ngủ".
Zhivago đã là m nhÆ° váºy. Khi chà ng Ä‘ang sá»a soạn nằm ở giÆ°á»ng trên, anh thanh niên há»i có cần tắt nến Ä‘i không, sợ ánh sáng là m phiá»n bác sÄ© chăng. Zhivago nháºn lá»i Ä‘á» nghị vá»›i lòng biết Æ¡n. NgÆ°á»i bạn Ä‘Æ°á»ng tắt nến. Tối om. Cá»a kÃnh vẫn còn để mở ná»a chừng.
- Anh có bằng lòng hạ hẳn cá»a sổ xuống không? - Zhivago há»i. - Anh không sợ kẻ trá»™m à ?
Anh kia không trả lá»i. Zhivago nhắc lại tháºt to câu vừa há»i, anh ta vẫn im lặng.
Zhivago bèn báºt diêm xem ngÆ°á»i bạn Ä‘Æ°á»ng có là m sao không. Chẳng lẽ má»›i thoáng má»™t cái anh ta đã kịp ra bên ngoà i? Hay là anh ta ngủ rồi? Lại cà ng khó tin hÆ¡n nữa.
NhÆ°ng không. Anh kia vẫn ở nguyên chá»— cÅ©, hai mắt mở thao láo, miệng mỉm cÆ°á»i nhìn bác sÄ© Ä‘ang ngồi giÆ°á»ng trên, thòng hai chân xuống.
Que diêm đã tắt, Zhivago báºt thêm que nữa, và dÆ°á»›i ánh sáng của nó, chà ng nhắc lại lần thứ ba câu há»i của mình, vì muốn ngÆ°á»i kia trả lá»i cho dứt khoát.
- Tuỳ ông, - anh ta trả lá»i ngay, - tôi chả có gì mà sợ mất trá»™m. Vả lại, có lẽ không nên đóng hẳn. Sẽ khó thở.
"Thú vị chÆ°a! Zhivago nghÄ© thầm. - Má»™t ngÆ°á»i tháºt kỳ dị! Hẳn anh ta có thói quen chỉ nói chuyện lúc có ánh sáng. Và vừa rồi anh ta nói rất đúng giá»ng, chẳng sai âm nà o cả! Tháºt quá»· cÅ©ng không hiểu nổi!".
15.
Bác sÄ© Zhivago cảm thấy mệt lá» vì những chuyện xảy ra tuần trÆ°á»›c, vì những xúc cảm trÆ°á»›c ngà y ra Ä‘i, vì đã phải sá»a soạn cho cuá»™c hà nh trình và đã phải ngồi suốt từ sáng ở hà ng lang trên chuyến tà u trÆ°á»›c. Chà ng tưởng rằng có chá»— nằm tá» tế là sẽ ngủ được ngay. NhÆ°ng cái mệt quá Ä‘á»™ đã là m cho chà ng mất ngủ. Mãi đến gần sáng má»›i thiếp Ä‘i được.
Bao nhiêu tÆ° tưởng chen chúc trong tâm trà của chà ng, suốt mấy tiếng đồng hồ ròng rã ấy là cả má»™t má»› lá»™n xá»™n, song, nhÆ° ngÆ°á»i ta nói, vẫn có thể sắp xếp thà nh hai vòng tròn, hoặc hai má»› dây lúc cuốn và o, lúc lại bung ra.
Vòng thứ nhất là các ý nghÄ© của chà ng vá» Tonia, vá» ngôi nhà và vá» cuá»™c sống hoà thuáºn trÆ°á»›c kia, trong đó má»i sá»±, cho đến từng chi hết nhá» nhất, Ä‘á»u toát ra chất thÆ¡, Ä‘á»u thấm đượm tấm tình tha thiết và sá»± trong sáng. Bác sÄ© lo sợ cho cuá»™c sống đó, mong nó được hoà n toà n nguyên vẹn, và nằm trên chuyến tà u tốc hà nh đêm nay, chà ng nóng lòng trở lại vá»›i nó sau hÆ¡n hai năm xa cách.
Lòng trung thà nh và sá»± thánh phục của chà ng đối vá»›i cách mạng cÅ©ng nằm trong cái vòng thứ nhất nà y. Äó là má»™t cuá»™c cách mạng theo ý nghÄ©a mà các tầng lá»›p trung lÆ°u chấp nháºn, và theo nhÆ° quan niệm của đám thanh niên há»c sinh năm 1905, là tầng lá»›p vốn ngưỡng má»™ nhà thÆ¡ Blok.
Nằm trong cái vòng thân quen nà y còn có cả những dấu hiệu của cái má»›i, những lá»i hứa hẹn và những Ä‘iá»m báo từng xuất hiện ở chân trá»i dạo trÆ°á»›c chiến tranh, giữa khoảng 1912 và 1914, trong lÄ©nh vá»±c tÆ° tưởng, nghệ thuáºt và váºn mệnh của nÆ°á»›c Nga, trong váºn mệnh của toà n thể dân tá»™c Nga và trong số pháºn riêng của chà ng, của Zhivago.
Sau chiến tranh, chà ng mong tìm vá» và là m sống lại bầu không khà tinh thần đó, cÅ©ng thiết tha nhÆ° ngÆ°á»i ta muốn trở vá» mái nhà xÆ°a sau bao năm xa cách.
Äối tượng suy nghÄ© của vòng thứ hai cÅ©ng là cái má»›i, nhÆ°ng là cái má»›i khác trÆ°á»›c, hoà n toà n khác! Äây không phải là cái má»›i của chà ng, vốn quen thuá»™c vá»›i chà ng, hoặc được chuẩn bị bởi cái cÅ©, mà là cái má»›i ngẫu nhiên, không thể xoá bá», do thá»±c tại định trÆ°á»›c và đột ngá»™t nhÆ° má»™t cÆ¡n chấn Ä‘á»™ng.
Cái má»›i ấy là chiến tranh, vá»›i máu lá»a và những ná»—i kinh hoà ng, cảnh bÆ¡ vÆ¡ và sá»± man rợ của nó. Äó là những thá» thách của chiến tranh và lối sống khôn ngoan mà nó dạy cho ngÆ°á»i ta biết. Cái má»›i ấy là những thà nh phố và thị trấn hẻo lánh mà chiến tranh Ä‘Æ°a đẩy chà ng tá»›i và những con ngÆ°á»i mà nó buá»™c chà ng phải tiếp xúc. Cái má»›i ấy là cuá»™c cách mạng, không phải thứ cách mạng được lý tưởng hoá bởi tầng lá»›p trà thức đại há»c trÆ°á»›c năm 1905, mà là cuá»™c cách mạng hiện thá»i, nảy sinh từ chiến tranh, đẫm máu, má»™t cuá»™c cách mạng của binh lÃnh, bất chấp má»i sá»±, do những ngÆ°á»i am hiểu tình thế nà y, những ngÆ°á»i bolsevich, lãnh đạo.
Cái má»›i ấy là nữ y tá Lara Antipova, bị chiến tranh ném Ä‘i có trá»i biết tá»›i những nÆ¡i đâu, vá»›i má»™t cuá»™c Ä‘á»i hoà n toà n bà ẩn đối vá»›i chà ng: nà ng không trách móc bất cứ ai Ä‘iá»u gì, sá»± nÃn lặng của nà ng gần nhÆ° má»™t tiếng kêu than, nà ng Ãt nói đến mức huyá»n bà và nà ng mạnh mẽ biết mấy nhá» sá»± trầm lặng ấy.
Cái má»›i ấy là những cố gắng chân thà nh và táºn sức của Zhivago để khá»i yêu nà ng, cÅ©ng hệt nhÆ° suốt Ä‘á»i chà ng từng cố gắng yêu thÆ°Æ¡ng hết thảy má»i ngÆ°á»i, chứ không riêng gia đình và những ngÆ°á»i thân thuá»™c.
Äoà n tà u phóng hết tốc lá»±c. Gió thổi lồng lá»™ng ngược chiá»u tà u chạy, lá»t qua khe cá»a sổ để hở, tạt bụi và o mặt và là m bay bay mái tóc chà ng. Ở các ga tà u Ä‘á»— ban đêm, cảnh tượng lại diá»…n ra y hệt lúc ban ngà y: đám đông ồn à o sôi sục và những cây Ä‘oạn xà o xạc. Thỉnh thoảng từ trong bóng đêm thăm thẳm có những chiếc xe ngá»±a chạy tá»›i ga. Tiếng ngÆ°á»i nói và tiếng bánh xe lá»c cá»c hoà lẫn vá»›i tiếng là o xà o của cây lá.
Những phút ấy tưởng nhÆ° có thể thấu hiểu Ä‘iá»u gì đã buá»™c các bóng đêm kia rì rầm chụm đầu và o nhau và thì thầm vá»›i nhau những gì bằng cách khẽ lay Ä‘á»™ng những chiếc lá nặng trru ngái ngủ, trông nhÆ° những cái lưỡi dÃnh bết, dÆ¡n dá»›t. Äó cÅ©ng chÃnh là điá»u Zhivago ngẫm nghÄ© trong lúc nằm trăn trở ở ngăn giÆ°á»ng trên, ấy là cái tin nói rằng nÆ°á»›c Nga Ä‘ang dâng lên những đợt sóng ngà y má»™t lan rá»™ng, rằng cuá»™c cách mạng Ä‘ang bùng nổ vá»›i giá» phút khó khăn, kinh khủng của nó, chắc chắn nó sẽ Ä‘i tá»›i kết cục vÄ© đại.
16.
Hôm sau, bác sÄ© Zhivago thức dáºy thì đã quá mÆ°á»i má»™t giá». "Hầu tÆ°á»›c, hầu tÆ°á»›c" - ngÆ°á»i bạn Ä‘Æ°á»ng thấp giá»ng vá»— vá» con chó Ä‘ang gầm gừ của anh ta. Zhivago ngạc nhiên thấy vẫn chỉ có chà ng vá»›i tay thợ săn trong ngăn tà u, suốt dá»c Ä‘Æ°á»ng không có thêm ai cả. Tà u qua những nhà ga chà ng đã nghe tên từ thuở nhá» Sau khi rá»i tỉnh Kaluga, tà u Ä‘ang tiến sâu và o tỉnh Moskva (1).
Sau khi đã ra ngoà i rá»a mặt, cạo râu cẩn tháºn vá»›i đủ tiện nghi nhÆ° hồi trÆ°á»›c chiến tranh, Zhivago quay và o ngăn tà u của mình để dùng bữa Ä‘iểm tâm theo lá»i má»i của ngÆ°á»i bạn Ä‘Æ°á»ng kỳ dị. Lúc nà y chà ng má»›i có thá»i gian để quan sát anh ta kỹ hÆ¡n.
Äiá»u nổi báºt ở con ngÆ°á»i nà y là nói luôn miệng và cấm chịu ngồi yên. Anh ta thÃch nói, và điá»u quan trá»ng đối vá»›i chà ng ta không phải sá»± giao tiếp và trao đổi tÆ° tưởng, mà là chÃnh cái hoạt Ä‘á»™ng nói năng, sá»± phát âm các tiếng và từng âm thanh. Trong lúc trò chuyện, anh ta cứ nhún nhẩy trên ghế nhÆ° trên lò so, cÆ°á»i ha hả má»™t cách vô cá»›, xoa xoa tay má»™t cách thÃch thú, và khi cả những trò đó cÅ©ng chÆ°a đủ diá»…n tả ná»—i vui thÃch của mình, anh ta còn vá»— đùi Ä‘en đét và cÆ°á»i đến chảy nÆ°á»›c mắt.
Câu chuyện lại tái diá»…n vá»›i tất cả những Ä‘iá»u kỳ cục nhÆ° đêm trÆ°á»›c. Lá»i lẽ của tay thợ săn chẳng có mạch lạc gì hết. Khi thì không khảo mà xÆ°ng, anh ta thổ lá»™ chuyện riêng tÆ°, khi thì lại buông lÆ¡i, chẳng buồn trả lá»i những câu há»i vô thưởng vô phạt.
Anh ta tuôn ra cả má»™t má»› những Ä‘iá»u hết sức kỳ khôi và rá»i rạc vá» chÃnh bản thân anh ta. Hiển nhiên là anh ta gây được ấn tượng bằng các quan Ä‘iểm cá»±c doan của mình và bằng việc phủ định tất cả những gì má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u thừa nháºn.
Hết thảy những Ä‘iá»u đó gợi nhá»› má»™t cái gì quen thuá»™c từ lâu Quan Ä‘iểm cấp tiến kiểu đó được Ä‘á» xÆ°á»›ng bởi những ngÆ°á»i theo chủ nghÄ©a hÆ° vô thế ká»· trÆ°á»›c, và Ãt lâu sau bởi má»™t và i nhân váºt của Dostoievsky, rồi ngay gần đây, bởi những kẻ kế tục trá»±c tiếp của há» tức là toà n bá»™ tầng lá»›p trà thức tỉnh lẻ của nÆ°á»›c Nga, gồm những ngÆ°á»i thÆ°á»ng Ä‘i trÆ°á»›c hai thủ đô(2), nhá» há» vẫn giữ được ở nÆ¡i hẻo lánh cái tÃnh cẩn tháºn đến nÆ¡i đến chốn, trong khi ở thủ đô nó bị coi là cổ hủ và lá»—i thá»i.
NgÆ°á»i trẻ tuổi kể rằng cáºu anh ta là má»™t nhà cách mạng nổi tiếng, còn cha mẹ anh ta, thì trái lại, là những ngÆ°á»i cổ hủ và ngoan cố hết bá» cứu vãn, má»™t thứ đầu bò đầu bÆ°á»›u chÃnh hiệu, theo cách nói của anh ta. Gia đình anh ta có má»™t trại ấp ra trò ở má»™t vùng nằm sát mặt tráºn. Anh ta đã lá»›n lên ở đó.
Cha mẹ anh ta suốt Ä‘á»i đối nghịch vá»›i ông cáºu, nhÆ°ng ngÆ°á»i cáºu không để bụng thù oán, và bây giá» cÅ©ng nhỠảnh hưởng của ông mà gia đình thoát khá»i nhiá»u vụ rắc rối.
Anh chà ng bẻm mép nói rằng vá» phÆ°Æ¡ng diện đức tin, anh ta giống ông cáºu, là má»™t tay cá»±c Ä‘oan - quá khÃch trong má»i vấn Ä‘á» liên quan đến cuá»™c sống, chÃnh trị và nghệ thuáºt.
Lại toát ra cái giá»ng Ä‘iệu của Petenka Veckhovenski (3) không phải vá»›i nghÄ©a khuynh tả, mà vá»›i nghÄ©a hủ bại và sáo rá»—ng.
"Chắc anh ta lại sắp thuyết minh vá» chủ nghÄ©a vị lai đây", - Zhivago nghÄ© thầm, - và quả váºy, chuyện bÆ°á»›c sang Ä‘á» tà i các nhà vị lai. Còn bây giá» anh chà ng sắp nói vá» thể thao, - Zhivago tiếp tục Ä‘á»± Ä‘oán, - vá» Ä‘ua ngá»±a, hoặc vá» trượt băng nghệ thuáºt, khúc côn cầu hay vỠđánh váºt theo lối Pháp.
NhÆ°ng câu chuyện lại lái sang vấn Ä‘á» săn bắn. NgÆ°á»i trẻ tuổi nói anh ta thÆ°á»ng vá» quê săn bắn và khoe mình là má»™t tay thiện xạ, và và thá» không bị miá»…n quân dịch vì thể lá»±c không bị miá»…n quân dịch vì thể lá»±c có bệnh táºt, thì hẳn là anh ta đã trở thà nh má»™t xạ thủ cừ khôi ngoà i mặt tráºn.
TrÆ°á»›c cái nhìn dò há»i của Zhivago, anh ta kêu lên:
- Sao, chẳng lẽ ông không thấy gì sao? Tôi cứ ngỡ ông đã Ä‘oán biết tôi có khuyết táºt gì rồi cÆ¡ đấy.
Äoạn anh ta rút trong túi ra hai miếng bìa cứng và chìa cho Zhivago. Má»™t là tấm danh thiếp. Anh ta có cái há» tên đúp là Maxim Aristakhovich Klinsov - Pogarevsyk, hay vắn tắt là Pogarevsyk, nhÆ° anh ta vẫn Ä‘á» nghị ngÆ°á»i ta gá»i nhÆ° thế để tá» lòng tôn kÃnh ông cáºu cÅ©ng mang cái hỠđó.
Trên miếng bìa kia là má»™t bản kẻ ô, má»—i ô vẽ hình hai bà n tay vá»›i các tÆ° thế và các kiểu dang ngón tay hết sức khác nhau. Äấy là bản mẫu tá»± bá» túi của những ngÆ°á»i câm Ä‘iếc. Bá»—ng chốc má»i sá»± trở nên sáng tá».
Pogarevsyk hoá ra là má»™t há»c viên có năng khiếu lạ lùng của trÆ°á»ng GactÆ¡man hay trÆ°á»ng Ostrogadski, nghÄ©a là má»™t ngÆ°á»i câm Ä‘iếc đạt đến kết quả khó tưởng tượng trong việc há»c nói không phải nhá» tai nghe, mà bằng cách nhìn các cá» Ä‘á»™ng bắp thịt ở cổ của thầy dạy, và qua đó hiểu được lá»i nói của ngÆ°á»i tiếp chuyện.
Nhá»› lại quê quán của chà ng thanh niên và những nÆ¡i anh ta đến săn, Zhivago há»i:
- Xin lá»—i anh, tôi há»i thế nà y hÆ¡i khiếm nhã, trả lá»i hay không tuy ý anh, nhÆ°ng anh có quan hệ gì vá»›i nÆ°á»›c Cá»™ng hoà Zybusino và việc thà nh láºp nó hay không?
- NhÆ°ng sao ông lại biết… Xin lá»—i… Thế ra ông cÅ©ng biết Blazheyko à ?… Có, tôi có quan hệ, dÄ© nhiên rồi, - Pogarevsyk lại huyên thuyên má»™t cách vui vẻ, vừa cÆ°á»i ha hả vừa lả lá»›n nghiêng ngÆ°á»i hết sang bên phải lại sang bên trái và vá»— đùi nhÆ° Ä‘iên. Má»™t lần nữa, anh ta lại tuôn ra hà ng loạt chuyện kỳ dị.
Pogarevsyk nói rằng Blazheyko chỉ là đối tượng sai khiến của anh ta, còn Zybusino hay bất cứ địa Ä‘iểm nà o khác cÅ©ng chỉ là má»™t trong những nÆ¡i váºn dụng các ý tưởng của anh ta.
Triết lý của Pogarevsyk má»™t ná»a bao gồm các luáºn Ä‘iểm vô chÃnh phủ, má»™t ná»a Ä‘Ãch danh là những chuyện phịa vá» săn. Bằng giá»ng thản nhiên của má»™t vị thánh tiên tri, Pogarevsyk dá»± Ä‘oán sắp xảy ra những cuá»™c xáo Ä‘á»™ng chết ngÆ°á»i. Zhivago trong thâm tâm cÅ©ng đồng ý rằng rất có thể các xáo Ä‘á»™ng ấy là không thể đảo ngược, nhÆ°ng chà ng thấy cÆ¡n giáºn sôi lên trÆ°á»›c cái giá»ng thản nhiên; quả quyết của gã nhãi ranh kia khi hắn tuôn ra hà ng trà ng những lá»i tiên Ä‘oán.
- Hượm đã, - hượm đã, - Zhivago dè dặt phản đối. - Tất cả những chuyện ấy là thế, có thể sẽ thế. NhÆ°ng theo tôi, chá»n lúc nà y, giữa tình trạng há»—n loạn và suy sụp, trÆ°á»›c sá»± tấn công của kẻ thù, là m thá»i Ä‘iểm cho những cuá»™c thà nghiệm kiểu đó thì tháºt là nguy hiểm. Nên để cho đất nÆ°á»›c hồi tỉnh lại và nghỉ xả hÆ¡i má»™t chút sau cuá»™c biến Ä‘á»™ng lởn, rồi hãy lao và o cuá»™c biến Ä‘á»™ng khác. Cần chỠđến lúc tình hình tạm yên ổn và tráºt tá»±, dù chỉ là tÆ°Æ¡ng đối.
- Ngây thÆ¡ quá, - Pogarevsyk nói. - Cái mà ông gá»i là sá»± suy sụp chỉ là hiện tượng bình thưởng, y hệt thứ tráºt tá»± yên ổn mà ông ca ngợi và ưa chuá»™ng kia. Những sá»± phá hoại ấy là má»™t bá»™ pháºn sÆ¡ bá»™ và hợp quy luáºt của má»™t kếhoạch xây dá»±ng lá»›n lao hÆ¡n. Xã há»™i suy sụp chÆ°a đến mức đầy đủ. Phải để nó sụp đổ hoà n toà n, sau đó má»™t chÃnh quyá»n cách mạng thá»±c thụ sẽ táºp hợp nó lại, từng phần má»™t, trên những ná»n tảng khác hẳn.
Zhivago hết chịu nổi. Chà ng bỠra hà nh lang.
Con tà u chạy má»—i lúc má»™t nhanh Ä‘ang vượt qua vùng ngoại vi Moskva. Chốc chốc, các cánh rừng bạch dÆ°Æ¡ng có những ngôi nhà ngoại ô ken sát nhau, lại chạy tá»›i gần cá» sổ tà u rồi vút qua. Những sân ga lá»™ thiên, nhá» hẹp vá»›i khá đông ngÆ°á»i dân Moskva ra ngoại ô nghỉ mát, bay qua và lùi nhanh vá» phÃa sau, lẫn trong đám bụi do Ä‘oà n tà u cuốn lên và tá»±a hồ quay tròn nhÆ° trên bà n quay ngá»±a gá»— ở công viên. Äầu tà u kéo hết hồi còi nà y đến hồi còi khác vang Ä‘i rất xa và tiếng gá»i từ rừng dá»™i lại nghe nấc nghẹn, âm ấm nhÆ° tiếng loa.
Äá»™t nhiên, lần đầu tiên trong suốt những ngà y qua, Zhivago chợt hiểu rất rõ chà ng Ä‘ang ở đâu, Ä‘iá»u gì Ä‘ang xảy ra vá»›i chà ng và cái gì Ä‘ang đợi chà ng trong má»™t, hai giá» nữa.
Ba năm, vá»›i bao biến đổi, bao Ä‘iá»u không hay biết, bao cuá»™c chuyển dịch, chiến tranh, cách mạng, những cÆ¡n chấn đóng, những cuá»™c bắn giết, những cảnh chết chóc, những chiếc cầu bị nổ tung, những sá»± tà n phá, những đám cháy - tất cả những thứ đó bá»—ng hoá thà nh má»™t khối trống rá»—ng, mất hết ná»™i dung. Sá»± kiện thá»±c thụ đầu tiên sau thá»i kỳ gián Ä‘oạn lâu dà i, đó là chà ng Ä‘ang ở trên con tà u chạy nhanh đến chóng mặt, hÆ°á»›ng gần đến ngôi nhà vẫn còn nguyên vẹn trên thế gian nà y, ngôi nhà mà má»—i hòn đá nhá» trong đó Ä‘á»u thân thiết đối vá»›i chà ng. Äấy, cuá»™c sống là ở đó, xúc cảm là ở đó, mục tiêu săn Ä‘uổi của những kẻ tìm chuyện phiêu lÆ°u là ở đó, cái mà nghệ thuáºt muốn nói tá»›i cÅ©ng là ở đó: trở vá» vá»›i những ngÆ°á»i thân, trở vá» vá»›i chÃnh mình, hồi phục sá»± tồn tại.
Các cánh rừng đã lùi lại phÃa sau. Con tà u bứt khá»i các tán lá ráºm rạp và lao ra khoảng không gian phóng khoáng. Từ má»™t lÅ©ng sâu, má»™t triá»n đồi thoai thoải nhô lên, trải Ä‘Ã i vá» phÃa xa thà nh má»™t cái gò rá»™ng. Những luống khoai tây chạy dá»c, mà u xanh thẫm, phủ kÃn mặt đồi. Trên đỉnh đồi, cuối cánh đồng khoai tây, có những khung kÃnh tháo từ nhà ươm cây Ä‘ang xếp dÆ°á»›i đất. Äối diện vá»›i quả đồi, phÃa bên kia phần Ä‘uôi tà u má»™t đám mây tÃm thẫm, cá»±c lá»›n, che kÃn ná»a bầu trá»i Và i vệt nắng xuyên qua đám mây ấy nhÆ° các cây tăm của má»™t bánh xe Ä‘ang lăn, và trên Ä‘Æ°á»ng lăn, khi chạm và o các khung kÃnh kia, nó là m loáng lên chói mắt.
Äá»™t nhiên đám mây đổ xuống những hạt mÆ°a lá»›n, xiên xiên, lóng lánh ánh nắng, má»™t tráºn mÆ°a mùa hè. Các hạt mÆ°a rÆ¡i rà o rà o, hối hả đúng theo nhịp gõ ầm ầm của các bánh xe, của các tấm đệm đầu toa, theo Ä‘á»Ã n tà u Ä‘ang lao nhanh, tá»±a hồ các hạt mÆ°a kia cố Ä‘uổi kịp con tà u hoặc sợ bị rá»›t lại phÃa Zhivago chÆ°a kịp để ý thì đã thấy từ sau quả đồi nhô ra nhà thá» Chúa Cứu Thế, rồi má»™t phút sau là những vòm tròn, những mái nhà và ống khói của cả thà nh phố.
- Moskva! - Chà ng vừa thốt lên vừa quay và o trong ngăn tà u. - Sá»a soạn Ä‘i là vừa.
Pogarevsyk báºt dáºy, lục trong túi săn, chá»n lôi ra má»™t con vịt to nhất - Xin ông cầm lấy, - anh ta nói, - chút quà ká»· niệm. Tôi đã được ở suốt má»™t ngà y vá»›i má»™t ngÆ°á»i bạn Ä‘Æ°á»ng vô cùng dá»… chịu.
Zhivago từ chối thế nà o cũng không được.
- Thôi được - chà ng buá»™c phải nháºn, - tôi xin Ä‘em món quà của anh vá» tặng vợ tôi.
- Tặng vợ! Tặng vợ! Quà tặng vợ! - Pogarevsyk vui sÆ°á»›ng nhắc Ä‘i nhắc lại hệt nhÆ° anh ta má»›i nghe hai tiếng đó lần đầu, rồi bắt đầu khoa chân múa tay cÆ°á»i ngả ngá»›n đến ná»—i con "Hầu tÆ°á»›c" cÅ©ng phải nhảy ra góp vui.
Tà u Ä‘i và o sân ga. Trong toa trở nên tối om nhÆ° Ä‘ang đêm, anh chà ng câm Ä‘iếc trao cho bác sÄ© Zhivago con vịt trá»i được bá»c bằng má»™t mảnh bÃch chÆ°Æ¡ng chÃnh trị nà o đó.
Chú thÃch:
(1) Ở Nga, tỉnh là đơn vị hà nh chÃnh lá»›n hÆ¡n thà nh phố, và dụ tỉnh Moskva gồm có thà nh phố Moskva và các Ä‘Æ¡n vị hà nh chÃnh nhá» hÆ¡n khác.
(2) Ngụ ý Petersburg và Moskva.
(3) Nhân váºt trong tiểu thuyết "Bầy quỉ" của Dostoievsky.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:44 AM.
|
25-09-2008, 02:16 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P6 - 1
1.
Dá»c Ä‘Æ°á»ng, do phải ngồi bó gối trong ngăn tà u cháºt hẹp, Zhivago tưởng đâu chỉ có Ä‘oà n tà u chuyển Ä‘á»™ng, còn thá»i gian ngừng lại, và cứ ngỡ bây giá» má»›i là bữa trÆ°a.
NhÆ°ng trá»i đã vá» chiá»u, khi chiếc xe ngá»±a chở bác sÄ© và hà nh lý của chà ng vất vả len từng bÆ°á»›c ra khá»i đám ngÆ°á»i đông nhÆ° kiến tụ táºp ở khu chợ Smolensk.
Sau nà y, khi nhá»› lại ngà y hôm đó, Zhivago có cảm tưởng - chà ng không rõ đó là ấn tượng đầu tiên hay nó đã lẫn lá»™n vá»›i kinh nghiệm của những năm sau, - rằng hình nhÆ° ngÆ°á»i ta tá»± táºp để há»p cái chợ dạo ấy chỉ vì thói quen, chứ chẳng có chút lý do gì hết, bởi vì các sạp hà ng Ä‘á»u rá»—ng tuếch, các mái che Ä‘á»u bị hạ xuống, ngÆ°á»i ta cÅ©ng chẳng buồn khoá lại, và trên khu chợ bẩn thỉu, ngáºp ngụa rác rưởi từ lâu ngà y không được quét dá»n kia thì có gì để mua bán đâu.
Và chà ng có cảm tưởng rằng, cÅ©ng từ thá»i buổi đó, chà ng đã thấy những ông bà già cả ăn mặc lịch sá»±, gà y còm, đứng nép mình trên vỉa hè nhÆ° thầm trách kẻ qua ngÆ°á»i lại, lẳng lặng chìa ra bán những thứ chẳng ai buồn mua và cÅ©ng chẳng ai cần đến, nhÆ° hoa giả; đụng cụ nấu nÆ°á»›c để pha cà phê đốt bằng cồn, hình tròn, có nắp thuá»· tinh và còi hÆ¡i; bá»™ áo dạ há»™i may bằng sa Ä‘en, trang phục của nhân viên xem xét Bá»™ đã bị giải thể.
Phần đông những ngÆ°á»i khác thì bán các đồ hữu dụng hÆ¡n: những mẩu bánh mì Ä‘en, vừa má»™t suất ăn, bị khô cứng rất nhanh; những mẩu Ä‘Æ°á»ng đã chảy nÆ°á»›c, trông bẩn bẩn, những bịch thuốc sợi makhorka và được cắt giấy bá»c ở chÃnh giữa bịch. Và khắp chợ diá»…n ra cảnh mua Ä‘i bán lại những món đồ tầm tầm, mà cứ má»—i lần sang tay lại lên giá.
Chiếc xe ngá»±a quẹo và o má»™t trong những phố nhá» nằm bên khu chợ. Mặt trá»i Ä‘ang lặn, rá»i nắng và o lÆ°ng há». TrÆ°á»›c mặt há», má»™t con ngá»±a Ä‘ang kéo má»™t chiếc xe không, chiếc xe cứ nẩy lên nẩy xuống ầm ầm, là m bốc lên từng cá»™t bụi Ä‘á» rá»±c nhÆ° đồng trong ánh chiá»u tà .
Cuối cùng, há» cÅ©ng vượt được chiếc xe chạy cản trÆ°á»›c mặt. Há» bắt đầu phóng xe nhanh hÆ¡n. Bác sÄ© kinh ngạc thấy ừng đống báo cÅ© và áp phÃch, bị xé từ trên tÆ°á»ng nhà và hà ng rà o, nằm ngổn ngang trên vỉa hè và mặt Ä‘Æ°á»ng. Gió thổi chúng giạt vá» phÃa nà y, vó ngá»±a, bánh xe và bÆ°á»›c chân ngÆ°á»i lại đẩy chúng sang nẻo khác. Chẳng mấy chốc, sau và i ngã tÆ°, ở góc phố đã hiện ra ngôi nhà thân yêu. Chiếc xe ngá»±a Ä‘á»— lại.
Bác sÄ© Zhivago cảm thấy nghẹn ngà o, tim dáºp rá»™n lên, khi chà ng xuống xe, bÆ°á»›c tá»›i cá»a chÃnh và giáºt chuông. Không thấy ai ra mở cá»a. Chà ng giáºt chuông lần nữa. Vẫn chẳng có tác dụng gì. Vá»›i cảm giác lo lắng tăng dần, chà ng bèn giáºt chuông liên hồi vá»›i quãng cách nho nhá». Mãi đến hồi thứ tÆ° chà ng má»›i nghe thấy bên trong có tiếng báºt móc cá»a, tiếng gỡ dây xÃch, rồi khi cánh cá»a mở ra má»™t ná»a, chà ng thấy Tonia Ä‘ang đứng choán hết cả khoảng trống, má»™t tay còn Ä‘ang giữ cánh cá»a. Vì quá kinh ngạc, giây lát đầu tiên cả hai đứng sững, tháºm chà không nghe thấy mình đã kêu lên. Song cái cá»a mở má»™t ná»a trong tay Tonia đã giống vòng tay giang rá»™ng nhÆ° ná»i gá»i, khiến há» hết cả sững sá» mà ôm chầm lấy nhau nhÆ° những ngÆ°á»i Ä‘iên. Phút sau, hai vợ chồng cùng nói má»™t lượt, ngÆ°á»i ná» ngắt lá»i ngÆ°á»i kia:
- TrÆ°á»›c hết, cả nhà mạnh giá»i cả chứ em?
- Vâng, vâng, anh cứ yên tâm. Bình an cả. Em đã viết cho anh lá thứ ngá»› ngẩn. Em xin lá»—i. NhÆ°ng chuyện đó để sau hãy nói. Sao anh không đánh Ä‘iện? Cứ để đấy, bác Macken sẽ mang hà nh lý và o nhà cho anh. À, em hiểu rồi, lúc nãy giáºt chuông, không thấy chị Egorovna ra mở cá»a, anh lo sợ chứ gì? Chị Egorovna Ä‘i vá» quê.
- Em có phần gầy Ä‘i. NhÆ°ng trông thon thả và trẻ hẳn ra. Äể anh trả tiá»n thuê xe đã.
- Chị Egorovna vá» quê lấy bá»™t. Những ngÆ°á»i giúp việc khác thì cho thôi cả rồi. Bây giá» chỉ có má»™t ngÆ°á»i má»›i là cô bé Niusa lo trông nom bé Xasa thôi, anh chÆ°a biết cô ta đâu. Ở nhà đã báo tin cho má»i ngÆ°á»i biết là anh sắp vá», ai cÅ©ng nóng lòng chỠđợi. Misa Gordon nà y, Nica Dudorov nà y, tất cả má»i ngÆ°á»i.
- Còn Xasa, con vẫn khá»e chứ?
- Æ n Chúa, con vẫn bình thÆ°á»ng. Nó vừa ngủ dáºy. Giá anh không đầy bụi tà u thì chúng mình có thể và o chá»— nó ngay.
- Ba có nhà không?
- Æ hay, thế chÆ°a ai viết thÆ° cho anh biết hay sao? Từ sáng đến khuya ba ở ngoà i trụ sở há»™i đồng quáºn. Ba là m chủ tịch. Vâng, anh có tưởng tượng được không? Anh đã trả tiá»n bác đánh xe rồi phải không? Bác Macken, bác Macken Æ¡i!
Hai vợ chồng đứng giữa vỉa hè, vá»›i má»™t cái giá» và má»™t chiếc va-li, chắn cả lối Ä‘i. Khách qua Ä‘Æ°á»ng vòng tránh há», tò mò nhìn há» từ đầu đến chân và cứ ngó mãi chiếc xe ngá»±a Ä‘ang Ä‘i xa, cùng cái cánh cá»a chÃnh mở rá»™ng nhÆ° chá» xem còn chuyện gì sắp xảy ra.
Trong khi đó, Macken, mặc chiếc áo gilê bên ngoà i chiếc sÆ¡ mi vải sita, tay cầm chiếc mÅ© cátkét của ngÆ°á»i lao công, từ cổng chạy ra chá»— ông bà chủ trẻ tuổi reo to:
- Trá»i Æ¡i! Ông Yuri đây Æ°? Äúng rồi! Äúng là con chim Æ°ng yêu quý đây rồi! Ông Zhivago - Ãnh sáng của chúng tôi, Ông vẫn chÆ°a quên đám đầy tá»› vẫn luôn luôn cầu nguyện cho ông, ông đã trở vá» tổ cÅ©! Còn các ông bà cần gì? Nà o, còn đứng đấy à ? Xin má»i quý ông bà đi Ä‘i cho. CỠđứng trố mắt ra mà ngó mãi!
- Chà o bác Macken, chúng ta hôn nhau đi chứ. Bác đội mũ và o đi, cái nhà bác thộn nà y! Thế nà o, có gì mới không, có gì hay không bác? Bác gái và mấy cô con gái của bác thế nà o?
- Thế nà o ấy à , thì vẫn thế thôi. Vẫn ăn no chóng lá»›n. Äa tạ ông. Còn có cái gì má»›i không ạ? Ấy trong khi ông Ä‘i là m tráng sÄ© ở phÆ°Æ¡ng xa, thì bá»n tôi ở đây cÅ©ng chẳng khoanh tay ngồi ngáp dà i đâu ạ? Chúng tôi cÅ©ng đã bà y ra đủ trò, là m rối tung cả má»i thứ, đến ná»—i ma quá»· cÅ©ng chẳng biết đằng nà o mà lần. Tháºt là khốn khổ! Phố xá không ai quét, mái nhà không ai sá»a, nhà cá»a chẳng ai chăm, bụng thì cứ trống nhÆ° mùa chay, tha hồ mà sạch ruá»™t, tuy chẳng phải đóng thuếná»™p sÆ°u cho ai.
- Bác Macken cứ liệu, tôi thì tôi sẽ kể tá»™i bác cho nhà tôi nghe. Anh Yuri yêu quý, cái bác nà y lúc nà o cÅ©ng thế. Em không chịu nổi cái giá»ng ngá»› ngẩn của bác ta. Và chắc chắn bác ta còn cố ý là m ra nhÆ° váºy để mừng anh, tưởng anh thÃch lắm không bằng. Thá»±c tình thì bác ta cÅ©ng không đến ná»—i dần Ä‘á»™n. Thôi, thôi bác Æ¡i, đừng thanh minh thanh miếc gì nữa. Bác là đần Ä‘á»™n lắm. Äã đến lúc bác nên khôn ngoan hÆ¡n má»™t chút. Bác thừa hiểu bác Ä‘ang sống không phải ở má»™t gia đình buôn bán.
Khi Macken mang hà nh lý và o nhà và đóng cá»a chÃnh lại rồi, bác ta còn nói tiếp, giợng thì thầm bà máºt:
- Bà Tonia Ä‘ang giáºn, ông thấy đấy. Bà nhà lúc nà o cÅ©ng váºy Bà cứ luôn miệng bảo tôi: Macken, nà y Macken, bác đần Ä‘á»™n lắm, đần Ä‘á»™n hết chá»— nói. Bà ấy bảo, bây giá» không cứ gì trẻ con, mà cả đến con mốp(1), con bolonca(2) có lẽ cÅ©ng đã bắt đầu hiểu ra. Cố nhiên rồi, ai dám cãi, nhÆ°ng ông Yuri Æ¡i, ông tin tôi hay không thì tuỳ, nhiá»u vị có há»c đã được thấy cuốn sách sấm truyá»n của Há»™i Tam Äiểm, cái cuốn sách đã nằm má»™t trăm bốn mÆ°Æ¡i năm dÆ°á»›i má»™t tảng đá ấy mà ; và bây giá» tôi trá»™m nghÄ© rằng ngưòi ta đã bán rẻ chúng ta, ông hiểu không, đúng là hỠđã bán rẻ chúng ta không lấy má»™t xu, không lấy ná»a xu hay má»™t dúm thuốc sợi. Äấy ông xem, bà nhà lại chẳng cho tôi nói nốt, ông thấy đó, bà đang xua tay kia kìa.
- Không xua tay mà yên được à . Thôi, được rồi. Bác hãy đặt đồ xuống sà n, xong, cám Æ¡n bác. Bác Ä‘i được rồi đấy, bác Maken. Nếu cần gì, nhà tôi sẽ gá»i bác.
Chú thÃch:
(1) Loại chó cảnh đầu tròn, mõm ngắn.
(2) Loại chó cảnh mình nhá», lông dà i.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:45 AM.
|
25-09-2008, 02:17 PM
|
|
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
|
|
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
|
|
P6 - 2
2.
- Cuối cùng thì cÅ©ng thoát được lão ta. Ờ, anh cứ tin lão ta Ä‘i, anh cứ việc mà tin. Má»™t tay ba hoa hạng nhất đấy. TrÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i khác thì luôn giả bá»™ ngây ngô, khù khá», nhÆ°ng trong bụng lại thủ sẵn lưỡi dao. Có Ä‘iá»u là lão ta chÆ°a quyết định đâm và o ai đấy thôi, cái quân giả nghèo giả khổ.
- Cái đó thì em tưởng tượng đấy! Anh thì cho rằng bác ra say rượu nên là m trò há», chứ đâu có tâm địa gì khác.
- Thế anh thá» nói xem, có bao giá» bác ta không say không nà o? Mà thôi, thây kệ bác ta. Em chỉ lo bé Xasa lại ngủ mất rồi. Giá không sợ cái bệnh chấy ráºn hay lây trên tà u xe… Anh không mang giáºn vỠđây chứ?
- Anh nghÄ© là không. Chuyến tà u anh Ä‘i đầy đủ tiện nghi, nhÆ° hồi trÆ°á»›c chiến tranh. NhÆ°ng để anh Ä‘i rá»a mặt mÅ©i, chân tay qua loa má»™t chút, rồi sẽ tắm gá»™i sau. Nà y, em Ä‘i đâu thế? Sao không Ä‘i qua phòng khách? Bây giá» dùng cầu thang khác à ?
- Ôi em Ä‘oảng quá, chẳng kể cho anh biết. Ba và em đã nghÄ© Ä‘i nghÄ© lại, cuối cùng nhÆ°á»ng má»™t phần dÆ°á»›i nhà cho Há»c viện Nông nghiệp. Nếu không, mùa đông chả lấy đâu ra củi sưởi ấm cả nhà được. Vả lại, cả tầng trên cùng cÅ©ng quá rá»™ng, ba và em đã má»i há» sá» dụng luôn, nhÆ°ng hiện thá»i há» chÆ°a nháºn. Ở tầng trệt há» bố trà các phòng là m việc, các phòng mẫu cây, các bá»™ sÆ°u táºp hạt giống. Miá»…n là hỠđừng nuôi chuá»™t. Gì thì gì cÅ©ng là thức ăn béo bở của lÅ© chuá»™t. NhÆ°ng hiện tại thì há» giữ gìn các phòng sạch sẽ tÆ°Æ¡m tất lắm. Bây giá» ngÆ°á»i ta kêu là "diện tÃch nhà ở". Äây, đây, Ä‘i lối kia cÆ¡. Sao anh cháºm hiểu thế? Phải vòng ra cầu thang sau kia. Anh hiểu chÆ°a? Nà o, Ä‘i theo em, em chỉ lối cho.
- Ta nhÆ°á»ng lại các phòng nhÆ° váºy là rất hay. Quân y viện nÆ¡i anh là m việc cÅ©ng được bố trà ở má»™t biệt thá»± của quý tá»™c Những dãy phòng dà i dằng dặc, những chá»— sà n gá»— còn tốt nguyên. Ban đêm các cây cá» trồng trong cháºu cứ xòe lá trên đầu giÆ°á»ng nhÆ° những bóng ma. ThÆ°Æ¡ng binh vốn đã trải qua tráºn mạc còn sợ và cứ la thét trong giấc ngủ. DÄ© nhiên, số anh em ấy không hoà n toà n bình thÆ°á»ng, há» Ä‘á»u bị chấn thÆ°Æ¡ng. Äà nh phải khiêng các cháºu cá» ra chá»— khác. Anh muốn nói rằng trong cuá»™c sống của những gia đình khá giả, có má»™t cái gì đó không là nh mạnh. Bao nhiêu là cái thừa. Trong nhà thì thừa đồ đạc, thừa phòng ở; trong tình cảm thì thừa sá»± tế nhị, thừa nhiá»u cách diá»…n tả vòng vo. Nhà mình thu hẹp nhÆ° váºy là rất tốt NhÆ°ng thế vẫn chÆ°a đủ. Nên nhÆ°á»ng thêm nữa…
- Trong giá» của anh có con gì thò đầu ra thế kia? A, cái má» chim, đầu con vịt. Ôi đẹp quá! Má»™t chú vịt trá»i! Ở đâu ra thế anh? Em không tin và o mắt mình nữa! Thá»i buổi nà y, nó quý nhÆ° và ng đấy anh ạ!
- Có ngÆ°á»i tặng anh ở trên tà u. Chuyện dà i lắm, để sau anh kể em nghe. Em nà y, ta có nên cởi ra và cho vịt xuống bếp hay không?
- Vâng, dÄ© nhiên. Äể em bảo Niusa là m lông và mổ ra. NgÆ°á»i ta dá»± Ä‘oán mùa đông nà y sẽ có đủ thứ má»i chuyện đáng sợ, sẽ đói rét.
- Ừ ở đâu cÅ©ng thấy nói nhÆ° váºy. Vừa rồi, lúc đứng lên trên tà u nhìn qua cá»a sổ, anh đã nghÄ© má»™t số Ä‘iá»u. Cái gì có thể cao đẹp hÆ¡n sá»± bình yên trong gia đình và công việc? Những thứ còn lại không thuá»™c quyá»n lá»±c của chúng ta. Chắc quả thá»±c nhiá»u ngÆ°á»i sẽ gặp bất hạnh. Má»™t số vị tưởng có thể Ä‘i lánh nạn ở miá»n Nam, ở Kavkaz, há» còn tìm cách lánh Ä‘i xa hÆ¡n nữa. Äó không phải là lối ứng xá» của anh. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông đã trưởng thà nh phải cắn răn chia sẻ váºn mệnh của Tổ quốc mình. Äối vá»›i anh, Ä‘iá»u đó rất hiển nhiên. Còn ba và em thì khác. Anh chỉ mong sao ba và em tránh được tai hoạ, để ba và em tá»›i má»™t nÆ¡i nà o đáng tin cáºy hÆ¡n, sang Phần Lan chẳng hạn. NhÆ°ng nếu chúng mình cứ đứng hà ng ná»a giỠở má»—i báºc thang thế nà y, thì sẽ chẳng bao giá» lên tá»›i lầu.
- Hượm đã. Anh nghe tin má»›i nà y nhé. Tin nóng hổi! Thế mà từ nãy em cứ quên khuấy Ä‘i mất. Cáºu Nicolai Nicolaevich đã vá»
- Ai kia?
- Cha Nicolai ấy mà .
- Tonia! Không thể có chuyện đó! Cáºu vá» bằng cách nà o?
- Thế nà y nhé. Từ Thuỵ SÄ©, vòng lên London. Rồi qua Phần Lan mà vá».
- Tonia! Em không đùa đấy chứ? Nhà mình đã có ai trông thấy cáºu chÆ°a? Cáºu Ä‘ang ở đâu? Liệu có thể tìm gặp cáºu ngay bây giỠđược không?
- Gì mà anh sốt ruá»™t thế! Cáºu Ä‘ang ở chÆ¡i nhà ai đó tại ngoại ô. Cáºu hứa ngà y kia sẽ trở lại. Cáºu thay đổi nhiá»u lắm. Anh sẽ thất vá»ng. Trên Ä‘Æ°á»ng vá», cáºu bị vÆ°á»›ng ở Petersburg, bị bolsevich hoá rồi. Ba tranh luáºn vá»›i cáºu đến khản cả tiếng. NhÆ°ng quả thá»±c là tại sao chúng mình cứ má»—i bÆ°á»›c má»—i dừng thế nà y? Ta Ä‘i thôi. Váºy là anh cÅ©ng nghe nói sắp tá»›i chẳng có gì tốt đẹp, toà n những khó khăn nguy hiểm, toà n những ẩn số phải không?
- ChÃnh anh cÅ©ng nghÄ© thế. NhÆ°ng đã sao. Chúng ta sẽ phấn đấu. Äâu phải nhất thiết tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u chết. Äể xem, ngÆ°á»i ta sao, mình váºy…
- NgÆ°á»i ta bảo sẽ không có củi, Ä‘iện, nÆ°á»›c cÅ©ng không. Sẽ bãi bá» cả tiá»n tệ. Việc tiếp tế sẽ chấm dứt. Kìa, chúng mình lại đứng lại rồi. Ta Ä‘i lên chứ anh. À nà y anh, ngÆ°á»i ta khen loại bếp lò nhá» dẹt, bằng sắt, Ä‘ang bán ở má»™t xưởng nằm trên Ä‘Æ°á»ng Arbat, dùng tốt lắm. Có thể đốt giấy báo nấu ăn. NgÆ°á»i ta có cho em địa chỉ đây. Phải mua ngay má»™t cái kẻo hết.
- Äúng. Ta sẽ mua, ý kiến của em rất hay. NhÆ°ng cáºu Nicolai, cáºu Nicolai! Lạ tháºt? Anh không thể hiểu!
- Em tÃnh thế nà y anh ạ. Ta sẽ dá»n má»™t góc nà o đó ở tầng trên cùng cho vợ chồng mình, cho ba, cho bé Xasa và Niusa, Ä‘á»™ hai, ba phòng chẳng hạn, ăn thông vá»›i nhau, cái đó đã hẳn, ở má»™t đầu gác. Toà n bá»™ phần còn lại của ngôi nhà , ta nhÆ°á»ng hết, coi nhÆ° tách biệt hẳn vá»›i ta, thuá»™c vá» Ä‘Æ°á»ng phố. Cái bếp lò sắp mua sẽ đặt ở phòng giữa, bắt ống khói ra chá»— cá»a sổ thông gió; phòng ấy sẽ là chá»— giặt gỉũ, nấu nÆ°á»›ng, ăn uống, tiếp khách, tất cả Ä‘Æ°a và o đấy hết, để đỡ tốn củi sưởi. Không chừng, Chúa sẽ cho ta qua được mùa đông cÅ©ng nên.
- Chứ sao? Tất nhiên, ta sẽ qua được. Không nghi ngá» gì hết. Dá»± tÃnh em vừa nói rất hay. Em cừ tháºt. Bây giá» anh định thế nà y, em biết không? Ta sẽ ăn mừng kế hoạch của em. Ta sẽ quay con vịt anh mang vá» và má»i cáºu Nicolai tá»›i ăn mừng nhà má»›i.
- Tuyệt diệu. Khoản rượu, em sẽ nhá» Misa mang đến. Anh ấy kiếm được ở má»™t phòng thà nghiệm nà o đấy. Còn bây giá» anh xem nà y. Äây là căn phòng em vừa nói. Em chá»n nó đấy. Äược không anh? Anh hãy đặt vali xuống sà n rồi mang cái giá» lên Ä‘i. Ngoà i cáºu Nicolai và anh Misa, cÅ©ng có thể má»i thêm anh Nica Dudorov và bà Sura Sledinghe. Anh không phản đối chứ? Anh còn nhá»› phòng rá»a mặt của bà ta ở chá»— nà o không? Ở đó có thuốc tẩy trùng, anh nên phun má»™t chút và o ngÆ°á»i. Còn em và o chá»— bé Xasa bảo Niusa xuống nhà aưởi, lúc nà o sá»a soạn cho con xong, em sẽ gá»i anh.
3.
Vá» Moskva, Ä‘iá»u má»›i me nhất đối vá»›i Zhivago là đứa con trai. Bé Xasa vừa ra Ä‘á»i thì chà ng bị Ä‘á»™ng viên và o quân Ä‘á»™i Chẳng biết gì vá» nó?
Má»™t hôm, trÆ°á»›c khi rá»i Moskva, lúc đã ở trong quân Ä‘á»™i, chà ng tá»›i bệnh viện phụ sản thăm Tonia. Chà ng đến và o giá» Ä‘ang cho trẻ bú nên không được phép và o.
Chà ng Ä‘Ã nh ngồi ở phòng đợi. Lúc ấy, ở cuối hà nh lang đằng xa, phÃa bên kia phòng sanh là nÆ¡i các sản phụ nằm thà nh dãy dà i, đồng loạt vang lên tiếng khóc của mÆ°Æ¡i mÆ°á»i lăm trẻ sÆ¡ sinh. Äể các cháu khá»i bị cảm lạnh, các nữ khán há»™ ẵm vá»™i tá»›i trao cho các bà mẹ, má»—i cô cặp hai cháu được bá»c kÃn nhÆ° các gói hà ng.
- Oa, oa, - bầy trẻ sÆ¡ sinh khóc cùng má»™t giá»ng, gần nhÆ° hoà n toà n vô ý thức, tá»±a hồ bổn pháºn của chúng là phải khóc, và chỉ có má»™t tiếng khóc tách biệt hẳn khá»i dà n hợp ca ấy. Äứa nhá» cÅ©ng kêu "oa, oa", và cÅ©ng chẳng có vẻ gì Ä‘au khổ, nhÆ°ng hình nhÆ° không phải vì bổn pháºn, mà nghe chừng thiếu thân thiện, bÆ°á»›ng bỉnh và cố ý trầm xuống rên rỉ.
Bấy giá» Zhivago đã quyết định đặt tên con là Xasa, tức Alexandr, để tá» lòng kÃnh mến nhạc phụ. Không hiểu tại sao chà ng lại nghÄ© rằng tiếng khóc kia chÃnh là của con mình, bởi vì đấy là tiếng khóc có khuôn mặt, má»™t tiếng khóc chứa Ä‘á»±ng tÃnh nết và số pháºn sau nà y của đứa trẻ, má»™t tiếng khóc có mà u sắc biểu cảm riêng, bao hà m cái tên của đứa bé - Xasa, Alexandr.
Chà ng không lầm. Sau nà y má»›i biết đúng là tiếng khóc của bé Xasa. Äó là điá»u đầu tiên chà ng biết vỠđứa con.
Sau nà y, nhá» các tấm ảnh kèm trong các lá thÆ° của gia đình gá»i ra cho chà ng ở ngoà i mặt tráºn, chà ng được biết thêm vá» nó. Trên ảnh là má»™t cáºu bé mÅ©m mÄ©m, kháu khỉnh, vui tÆ°Æ¡i, đầu to môi hồng, hai chân giang ra trên tấm chăn trải bên dÆ°á»›i, còn hai tay thì giá» lên nhÆ° má»™t kiểu nhảy ngồi. Lúc đó bé Xasa lên má»™t, Ä‘ang táºp Ä‘i, bây giá» nó đã hÆ¡n hai tuổi và bắt đầu nói bi bô.
Zhivago nhấc chiếc va li ở dÆ°á»›i sà n đặt lên chiếc bà n lá»›n trải rủ cạnh cá»a sổ và mở Ä‘ai da. Phòng nà y hồi trÆ°á»›c dùng là m gì nhỉ? Chà ng chÆ°a nháºn ra nó. Chắc Tonia đã thay đổi đồ đạc hoặc dán loại giấy bồi tÆ°á»ng có hoạ tiết trang trà khác.
Bác sÄ© mở vali để lấy bá»™ đồ cạo râu. Vầng trăng tròn và sáng má» nhô lên giữa các dãy cá»™t nhá» của tháp chuông nhà thá» cao cao đứng phÃa đối diện vá»›i cá»a sổ. Khi ánh trăng chiếu và o các thứ để trong vali, nhÆ° mấy bá»™ quần áo để lá»™n xá»™n lẫn vá»›i sách vở, xà bông, khăn mặt, bà n cạo râu, thì căn phòng sáng lên theo má»™t kiểu khang khác nên bác sÄ© đã nháºn ra nó.
Äây là phòng chứa đồ của bà Anna Ivanovna. Hồi sinh thá»i bà nhét và o đây các thứ bà n ghế gãy và dụng cụ văn phòng vô dụng. Má»™t thứ kho để lÆ°u trữ gia đình của bà , đồng thá»i là nÆ¡i để các rÆ°Æ¡ng Ä‘á»±ng quần áo rét vá» mùa hè. Hồi ấy, các phòng thÆ°á»ng chất đầy đồ đạc, cao đến trần nhà và thÆ°á»ng thÆ°á»ng không mấy ai được và o đây. NhÆ°ng và o dịp lá»… lá»›n những ngà y trẻ con tá»›i đông, khi chúng được phép đùa nghịch thoải mái ở khắp tầng lầu nà y, thì phòng đó cÅ©ng được mở khoá và lÅ© trẻ và o đây chÆ¡i trò ăn cÆ°á»›p, trốn dÆ°á»›i các gầm bà n, đốt nút chai để lấy than vẽ râu và đeo mặt nạ trá hình. Bác sÄ© đứng má»™t hồi lâu, nhá»› lại tất cả những chuyện đó, rồi xuống dÆ°á»›i nhà mang cái giá» xách còn để ở dÆ°á»›i ấy lên.
Ở nhà dÆ°á»›i, Niusa, má»™t thiếu nữ bẽn lẽn, nhút nhát, Ä‘ang ngồi xổm trÆ°á»›c bếp Ä‘iện vặt lông vịt trên má»™t tá» báo trải bên dÆ°á»›i. Thấy bác sÄ© xách cái giá» nặng, cô nhanh nhẹn đứng dáºy, mặt Ä‘á» bừng nhÆ° gấc, tay phủi vá»™i các sợi lông vịt dÃnh và o tạp-dá», và sau khi lá»… phép chà o ông chủ, cô xin được xách giá» giúp bác sÄ©. NhÆ°ng bác sÄ© cảm Æ¡n, nói là mình tá»± xách lấy được.
Vừa bÆ°á»›c và o cái phòng chứa đồ cÅ© của bà Anna Ivanovna, chà ng đã nghe thấy tiếng vợ gá»i ở phòng thứ hai hay thứ ba bên cạnh:
- Anh Yuri ơi, và o được rồi!
Chà ng sang chỗ bé Xasa.
Phòng trẻ con bây giỠđược bố trà ở phòng há»c ngà y trÆ°á»›c của chà ng và Tonia. Äứa bé nằm trong chiếc giÆ°á»ng nôi hoá ra hoà n toà n không giống cáºu bé xinh xắn bụ bẫm trong các tấm ảnh, nhÆ°ng được cái nó giống bà Maria Nicolaevna quá cố thân mẫu của Yuri Zhivago, nhÆ° đúc, nhÆ° má»™t bản sao kỳ lạ, nó giống bà ná»™i còn hÆ¡n cả má»i bức ảnh bà mà ngÆ°á»i ta còn giữ được.
- Ba đấy, ba của con đấy, con giÆ¡ tay chà o ba Ä‘i, bé ngoan nà o. - Tonia vừa giục con, vừa hạ cái mùng quây quanh chiếc giÆ°á»ng nôi để Zhivago có thể dá»… dà ng hôn con và bồng nó lên.
Xasa để cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông lạ mặt, râu ria tua tủa lại gần, nhÆ°ng có lẽ nó sợ và ghét ông ta, nên khi ông ta cúi sát nó, nó nhá»m ngay dáºy, má»™t tay túm áo mẹ, tay kia vung lên giáºn dữ tát bốp và o mặt cha nó. Hoảng hết vì sá»± táo bạo của mình, nó gục đầu và o ngá»±c mẹ, giấu mặt và o áo mẹ mà khóc oà lên nức nở, khóc cay đắng và dai dẳng nhÆ° má»i đứa trẻ con.
- HÆ° quá, hÆ° quá, - Tonia mắng con. - Không được thế, Xasa. Ba sẽ nghÄ© Xasa là đứa bé hÆ° há»—n, Xasa là đứa bé xấu nết. Thôi, con hôn ba Ä‘i, cho mẹ xem có giá»i không nà o, hôn ba Ä‘i. Äừng khóc nữa, nÃn Ä‘i con, sao lại ngốc thế con?
- Thôi em cứ để mặc con, Tonia, - bác sÄ© bảo vợ. - Äừng bắt tá»™i nó và cÅ©ng đừng bá»±c mình là m gì. Anh biết em Ä‘ang nghÄ© vá»›i vẩn thế nà o. Em lại cho là điá»m gở phải không. Tháºt lẩn thẩn. Äiá»u nà y rất tá»± nhiên thôi. Thằng bé đã thấy anh bao giỠđâu. Mai nó sẽ quen vá»›i anh, muốn bứt ra cÅ©ng chẳng được cho mà xem.
NhÆ°ng chÃnh bác sÄ© lại bá» ra ngoà i nhÆ° bị dá»™i gáo nÆ°á»›c lạnh vá»›i cảm giác đây là má»™t Ä‘iá»m gở.
Last edited by quykiemtu; 19-11-2008 at 08:45 AM.
|
|
|
| |