19-03-2008, 08:50 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Má»™t ngÆ°á»i A-ráºp và đà n kiến
Trong phòng giam nà y có haingÆ°á»i rất trầm lặng, không bao giá» nói chuyện vá»›i ai. Lúc nà o cÅ©ng dÃnh chặt và o nhau, há» chỉ nói chuyện riêng vá»›i nhau, và nói nhỠđến ná»—i không ai có thể nghe thấy gì được.
Má»™t hôm, được Sierra Ä‘em cho má»™t bao thuốc lá Mỹ, tôi cho má»™t trong hai ngÆ°á»i má»™t Ä‘iếu. Hắn cảm Æ¡n tôi rồi nói:
- Francois Sierra là bạn anh phải không?
- Phải, đó là ngÆ°á»i bạn tốt nhất của tôi.
- Có lẽ má»™t ngà y kia, nếu má»i sá»± há»ng hết, chúng tôi sẽ nhá» anh ấy chuyển gia tà i của chúng tôi cho anh.
- Gia tà i gì thế?
- Tôi và bạn tôi đã quyết định là nếu bị đưa lên máy chém, chúng tôi sẽ chuyển plan của chúng tôi cho anh để anh dùng nó mà vượt ngục lần nữa.
- Hai anh nghĩ là sẽ bị xỠtỠà ?
- Äiá»u đó gần nhÆ° chắc chắn, chúng tôi rất Ãt khả năng thoát khá»i.
- Nếu việc xá» tá» các anh đã chắc đến nhÆ° váºy, sao há» lại để các anh trong phòng giam chung nà y?
Tôi nghĩ là hỠsợ chúng tôi tự tỠnếu được giam xà -lim riêng.
- à phải, có thể như thế. Thế các anh đã là m gì mà bị xỠt�
- Chúng tôi đã cho má»™t Ä‘Ã n kiến ăn thịt má»™t thằng A-ráºp Việc nà y tôi nói ra là vì há» có bằng chứng không thể chối cãi được. Chúng tôi đã bị bắt quả tang.
- Việc xảy ra ở đâu?
- ở Cây số 42, ở trại tỠthần cạnh vịnh Sparouine.
Bạn anh ta đã đến cạnh chúng tôi, đó là má»™t ngÆ°á»i Toulouse. Tôi cho anh ta má»™t Ä‘iếu thuốc lá Mỹ. Anh ta ngồi xuống bên cạnh bạn, trÆ°á»›c mặt tôi.
- Chúng tôi chÆ°a bao giá» há»i ý kiến ai cả, - ngÆ°á»i má»›i đến nói, - nhÆ°ng tôi rất muốn biết anh nghÄ© vá» chúng tôi nhÆ° thế nà o.
- Anh bảo là m sao tôi có thể nói được, trong khi tôi chÆ°a biết gì hết, vá» vấn Ä‘á» các anh đúng hay sai khi cho kiến ăn má»™t con ngÆ°á»i Ä‘ang sống, dù là má»™t ngÆ°á»i “giữ chìa khóa†A-ráºp? Muốn có ý kiến, tôi phải biết hết sá»± việc từ A đến Z.
- Äể tôi kể cho anh nghe, -- ngÆ°á»i Toulouse nói.
Trại Cây số 42, Saint-Laurent bốn mÆ°Æ¡i hai cây số, là má»™t trại lâm nghiệp. ở đấy tù khổ sai phải đẵn má»—i ngà y má»™t mét khối gá»— cứng. Äến chiá»u anh phải đứng cạnh chá»— gá»— anh đã đẵn và xếp gá»n lại. Bá»n giám thị, có bá»n giữ chìa khóa ngÆ°á»i A-ráºp Ä‘i theo, và o táºn nÆ¡i ở trong rừng để kiểm tra xem anh đã đạt chỉ tiêu chÆ°a. Nếu được coi là đạt, má»—i khối gá»— được đánh dấu bằng sÆ¡n Ä‘á», sÆ¡n xanh hay và ng, tùy từng ngà y. Há» chấp nháºn nếu má»—i thanh gá»— Ä‘á»u là gá»— cứng. Äể là m việc tốt hÆ¡n, hai ngÆ°á»i láºp thà nh má»™t kÃp. Nhiá»u khi chúng tôi không thể đạt chỉ tiêu được. Những lúc ấy tối vá» há» nhốt chúng tôi và o xà -lim không cho ăn, và sáng hôm sau, vẫn phải nhịn đói, chúng tôi lại bị Ä‘Æ°a Ä‘i là m việc: ngà y hôm ấy, ngoà i chỉ tiêu bình thÆ°á»ng ra còn phải là m thêm để bù cho gá»— thiếu hôm qua. Cá» cái đà ấy thì chẳng bao lâu mà chết vì kiệt sức.
“Vá»›i cái tình trạng nà y, chúng tôi má»—i ngà y má»™t yếu Ä‘i và cà ng Ãt khả năng là m đủ chỉ tiêu. Thêm và o đấy, ngÆ°á»i ta cắt cho chúng tôi má»™t tên gác riêng không phải là giám thị, mà là má»™t thằng A-ráºp. Hắn Ä‘i vá»›i chúng tôi ra công trÆ°á»ng, tìm chá»— ngồi tháºt thoải mái, cái roi cặc bò đặt giữa háng, mồm không ngá»›t chá»i mắng chúng tôi. Khi ăn, hắn nhai chóp chép tháºt to để cho chúng tôi thèm. Nói tóm lại là má»™t sá»± hà nh hạ liên tục. Chúng tôi có hai cái plan má»—i cái Ä‘á»±ng ba ngà n frances, để dùng khi vượt ngục. Má»™t hôm chúng tôi quyết định mua gã A-ráºp. Bấy giá» tình thế cà ng tệ hÆ¡n. CÅ©ng may là từ trÆ°á»›c tá»›i nay hắn vẫn tưởng hai chúng tôi chỉ có má»™t plan. PhÆ°Æ¡ng sách của hắn rất giản dị: chẳng hạn Ä‘Æ°a cho hắn năm mÆ°Æ¡i francs thì hắn cho chúng tôi đến các khối gá»— đã được duyệt hôm trÆ°á»›c, lấy trá»™m những thanh gá»— không dÃnh sÆ¡n để thêm và o khối gá»— của ngà y hôm ấy. Cứ nhÆ° thế, lần thì năm mÆ°Æ¡i francs, lần thì má»™t trăm, hắn đã bòn được của chúng tôi gần hai ngà n francs.
“Thấy chúng tôi đã bắt đầu đạt được chỉ tiêu, há» rút thằng A-ráºp vá». NghÄ© rằng hắn sẽ không tố giác chúng tôi vì đã bòn được của chúng tôi má»™t số tiá»n lá»›n nhÆ° váºy, chúng tôi tiếp tục lấy cắp gá»— ở các khối đã duyệt để thêm và o khối gá»— chỉ tiêu hà ng ngà y nhÆ° khi còn thằng A-ráºp. Má»™t hôm hắn ngấm ngầm theo dõi chúng tôi từng bÆ°á»›c, để xem chúng tôi có lấy cắp gá»— không. Rồi hắn bá»—ng lá»™ mặt ra: “à ! à . Vẫn lấy cắp gá»— mà không chịu trả tiá»n cho tao? Nếu mà y không Ä‘Æ°a tao năm trăm francs, tao sẽ tố giácâ€.
NghÄ© rằng hắn chỉ dá»a thế thôi, chúng tôi từ chối.
Hôm sau hắn lại trở lại:
- Trả tiá»n Ä‘i không thì tối nay mà y và o xà -lim.
Chúng tôi lại từ chối. Äến chiá»u hắn trở lại có mấy tên lÃnh Ä‘i theo. Tháºt kinh khủng, Papillon ạ! Sau khi lá»™t trần truồng chúng tôi ra, há» dẫn tôi đến những khối gá»— mà chúng tôi đã lấy bá»›t, rồi bắt chúng tôi chạy vá» tháo tung các khối má»›i xếp được rồi lại chạy ra xếp gá»— và o những khối bị lấy bá»›t, còn chúng nó thì chạy theo sát gót chúng tôi, tên A-ráºp luôn tay quất roi cặc bò và o ngÆ°á»i chúng tôi. Cuá»™c “corrida†nà y kéo dà i hai ngà y, chẳng ăn uống gì hết. Má»—i lần chúng tôi ngã xuống, tên A-ráºp lại đá và o ngÆ°á»i hay dùng roi cặc bò quất chúng tôi túi bụi. Cuối cùng chúng tôi nằm ì ra đất, vì không còn sức đâu mà gượng dáºy được nữa. Anh có biết nó là m thế nà o để bắt chúng đứng dáºy không? Nó đã lấy má»™t cái tổ ong lá»a, má»™t loại ong vò vẽ hoang ở trong khu rừng nà y. Nó chặt cái cà nh có má»™t bầy ong là m tổ và chà cái cà nh ấy lên ngÆ°á»i chúng tôi. Äau đến phát Ä‘iên lên được, không những chúng tôi đứng dáºy mà còn chạy nhÆ° Ä‘iên. Anh thừa biết ong vò vẽ đốt Ä‘au nhÆ° thế nà o. Thế mà má»—i chúng tôi bị đến năm sáu chục con đốt, anh cứ tưởng tượng xem. Ong lá»a đốt Ä‘au nhức ghê gá»›m, còn hÆ¡n cả ong vò vẽ.
Há» giam xà -lim, bắt chúng tôi ăn bánh mì chấm nÆ°á»›c lã mÆ°á»i ngà y liá»n, không chữa chạy gì hết. Chúng tôi đã bôi nÆ°á»›c đái lên các vết đốt, nhÆ°ng vẫn bá»ng rát suốt ba ngà y liên tục. Tôi mù mất con mắt trái vì nó đến má»™t chục con ong lá»a bâu và o đấy. Khi há» cho chúng tôi trở vá» trại, các phạm nhân khác quyết định giúp chúng tôi. Má»—i ngÆ°á»i chia cho chúng tôi má»™t thanh gá»— cứng có kÃch thÆ°á»›c thống nhất. Gá»™p lại cÅ©ng được má»™t khối, thà nh thá» cả hai chúng tôi chỉ còn phải cắt má»™t khối nữa thôi. Trong tình trạng của chúng tôi lúc bấy giá», cắt được má»™t khối cÅ©ng hết sức vất vả. NhÆ°ng chúng tôi đã cắt được. Dần dà , chúng tôi cÅ©ng đã lấy lại sức. Chúng tôi đã cắt rất nhiá»u. Rồi cÅ©ng do sá»± tình cá» mà chúng tôi nảy ra cái ý trả thù tên A-ráºp bằng má»™t Ä‘Ã n kiến. Trong khi Ä‘i tìm gá»— cứng, chúng tôi phát hiện má»™t cái tổ kiến ăn thịt rất lá»›n trong má»™t bụi ráºm, Ä‘ang ăn thịt má»™t con hoẵng to bằng con dê.
Thằng A-ráºp vẫn Ä‘i tuần để kiểm tra công việc chặt gá»—. Má»™t hôm chúng tôi dùng cán rìu đánh và o đầu cho hắn ngất Ä‘i, rồi kéo lê hắn đến cạnh cái tổ kiến. Chúng tôi lá»™t trần hắn ra và để hắn nằm thà nh hình cung quanh má»™t góc cây, chân tay trói chặt và o gốc cây bằng những sợi thừng lá»›n dùng để buá»™c gá»—.
Chúng tôi dùng rìu cá»a đứt mấy chá»— trên ngÆ°á»i hắn. Chúng tôi lại nhét cá» và o đầy mồm hắn để hắn không thể kêu được, rồi lấy khăn buá»™c chặt ra ngoà i. Xong đâu đấy chúng tôi đứng đợi. Äà n kiến chỉ bắt đầu tấn công khi chúng tôi thá»c má»™t cái gáºy và o tổ kiến và lay mạnh cho kiến rÆ¡i xuống ngÆ°á»i tên A-ráºp.
Sá»± việc chẳng kéo dà i được bao lâu. Má»™t ná»a giá» sau hà ng ngà n kiến đã bâu lên tên A-ráºp. Anh bao giá» trông thấy loà i kiến ăn thịt chÆ°a?
- ChÆ°a, chÆ°a bao giá». Tôi có thấy loại kiến Ä‘en rất lá»›n.
- Loà i kiến nà y thì nhá» li ti mà mà u Ä‘á» nhÆ° máu. Chúng giáºt những mảnh thịt nhá» xÃu và tha vá» tổ. Nếu chúng tôi đã bị Ä‘au vì ong đốt, anh thứ tưởng tượng hắn đã phải Ä‘au Ä‘á»›n nhÆ° thế nà o khi bị hà ng ngà n con kiến nhÆ° thế rứt thịt từng tà má»™t trong khi còn sống.
CÆ¡n hấp hối của hắn đã kéo dà i trá»n hai ngà y và má»™t buổi sáng. Sau hai mÆ°Æ¡i bốn tiếng đồng hồ, hắn không còn mắt nữa.
Tôi thừa nháºn rằng hai đứa chúng tôi đã tà n nhẫn trong cách trả thù, nhÆ°ng phải thấy rõ bản thân hắn đã tà n bạo đối vá»›i chúng tôi đến mức nà o. Chúng tôi không chết cÅ©ng là chuyện thần kỳ. DÄ© nhiên ngÆ°á»i ta Ä‘i tìm tên A-ráºp khắp nÆ¡i, và bá»n giữ chìa khóa A-ráºp khác, cÅ©ng nhÆ° bá»n lÃnh gác, Ä‘á»u nghi ngá» rằng chúng tôi không phải không liên quan gì đến việc hắn mất tÃch.
Trong má»™t bụi ráºm khác, má»—i ngà y chúng tôi Ä‘Ã o má»™t Ãt để có má»™t cái lá»— dùng để chôn xác hắn. Há» vẫn chÆ°a biết gì vá» tên A-ráºp, thì má»™t hôm có tên lÃnh gác trông thấy chúng tôi Ä‘ang Ä‘Ã o lá»—. Äến hôm sau, khi Ä‘i là m hắn Ä‘i theo chúng tôi để xem thá» chúng tôi là m gì. ChÃnh vì thế mà chúng tôi bị lá»™.
Sáng hôm ấy, khi đến nÆ¡i là m việc, chúng tôi cởi dây trói thằng A-ráºp vẫn còn đầy kiến nhÆ°ng gần nhÆ° chỉ còn xÆ°Æ¡ng, và trong khi chúng tôi Ä‘ang lôi nó vá» phÃa cái hố (chúng tôi không khiêng nó được vì sợ bị kiến đốt đến trá»ng thÆ°Æ¡ng), chúng tôi bị ba tên A-ráºp giữa chìa khóa và hai tên giám thị bắt gặp. HỠđã nấp kÃn đợi má»™t cách kiên nhẫn cho đến khi chúng tôi chôn nó.
Thế đấy! Chúng tôi má»™t má»±c khai rằng đã giết hắn chết rồi má»›i cho kiến ăn. Lá»i buá»™c tá»™i căn cứ và o biên bản của bác sÄ© pháp y nói rằng không thấy có má»™t vết thÆ°Æ¡ng nà o chết ngÆ°á»i trên mình hắn: ngÆ°á»i ta khẳng định rằng chúng tôi đã cho kiến ăn hắn trong khi hắn còn sống.
NgÆ°á»i lÃnh canh được phân là m trạng sÆ° cho chúng tôi theo táºp quán xỠán ở đây có nói vá»›i chúng tôi rằng nếu câu chuyện của chúng tôi được chấp nháºn thì.chúng tôi có thể thoát chết. Nếu không, có thể nắm chắc án tá» hình. Nói tháºt, chúng tôi rất Ãt hy vá»ng. ChÃnh vì thế mà tôi và bạn tôi đã chá»n anh là m ngÆ°á»i thừa hưởng gia tà i mà không nói cho anh biết. Ta hãy hy vá»ng rằng tôi sẽ không thừa hưởng gia tà i của các anh, tôi thà nh tâm cầu mong nhÆ° váºy.
Chúng tôi châm thuốc hút, và tôi thấy hỠnhìn tôi có ý chỠđợi tôi nói rõ ý kiến của mình.
- Tôi biết hai anh Ä‘ang đợi tôi nói rõ cách phán xét của tôi vá» trÆ°á»ng hợp của hai anh, vá»›i tÆ° cách má»™t con ngÆ°á»i, nhÆ° hai anh đã yêu cầu trÆ°á»›c khi kể chuyện. Xin há»i má»™t câu cuối cùng - Ä‘iá»u nà y sẽ không có ảnh đối vá»›i kết luáºn của tôi: số đông trong phòng nà y nghÄ© thế nà o, và tại sao hai anh không nói chuyện vá»›i ai cả?
- Số đông nghĩ rằng chúng tôi phải giết hắn, nhưng không nên để kiến ăn sống hắn. Còn sở dĩ chúng tôi im lặng không nói chuyện với ai là vì trước đây có một cơ hội vượt ngục bằng cách nổi loạn, thế mà hỠkhông chịu là m.
- Bây giá» tôi xin nói ý kiến của tôi. Các anh trả lại gấp trăm những gì mà hắn đã là m cho các anh là đúng: cái vụ tổ ong lá»a không thể nà o tha thứ được. Nếu các anh lên máy chém, đến phút cuối cùng các anh hãy nghÄ© tháºt táºp trung vá» má»™t Ä‘iá»u duy nhất: Há» sắp chặt đầu tôi, việc nà y sẽ kéo dà i ba mÆ°Æ¡i giây kể từ khi trói tay, đẩy và o cái cùm cố cho đến khi lưỡi dao sáºp xuống. Còn hắn đã hấp hối trong sáu mÆ°Æ¡i tiếng đồng hồ. Tôi là ngÆ°á»i thắng cuá»™câ€. Vá» phần có liên quan đến những ngÆ°á»i trong phòng nà y, tôi không biết các anh có đúng không, vì hồi ấy các anh tin rằng má»™t cuá»™c nổi loạn và o hôm ấy có thể Ä‘Æ°a đến cuá»™c vượt ngục chung, còn những ngÆ°á»i khác thì có thể không nghÄ© nhÆ° váºy. Mặt khác, trong má»™t cuá»™c nổi loạn bao giá» ngÆ°á»i ta cÅ©ng có thể bị đặt và o tình thế phải giết ngÆ°á»i má»™t cách bất đắc dÄ©. Thế nhÆ°ng trong tất cả những ngÆ°á»i ở đây chỉ có hai anh và anh em Graville là có nguy cÆ¡ bị xá» tá». Các bạn ạ, má»—i tình thế cá biệt Ä‘á»u Ä‘Æ°a đến những phản ứng khác nhau, nhất định là nhÆ° thế.
Thá»a mãn vá»›i buổi nói chuyện, hai con ngÆ°á»i đáng thÆ°Æ¡ng ấy lui vá» chá»— và lại bắt đầu sống trong sá»± im lặng mà há» vừa phá vỡ trong chốc lát để nói chuyện vá»›i tôi.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 08:50 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Cuá»™c vượt ngục của những kẻ ăn thịt ngÆ°á»i
“Nó chén mất cái chân gá»— rồi!†“Má»™t ra-gu dùi gá»—, má»™t!â€.
Hoặc bắt chÆ°á»›c giá»ng Ä‘Ã n bà : má»™t suất bÃt-tết Ä‘Ã n ông rán kỹ không bá» hạt tiêu nhé!â€.
Giữa đêm khuya thỉnh thoảng lại nghe la lên má»™t câu nhÆ° váºy hoặc cả ba câu liá»n.
Clousiot và tôi cứ băn khoăn không hiểu tại sao lại có những câu nói ném ra má»™t cách bâng quÆ¡ nhÆ° váºy trong đêm khuya.
Cho đến chiá»u nay tôi má»›i biết căn nguyên câu chuyện. NgÆ°á»i kể cho tôi nghe là má»™t nhân váºt của câu chuyện tên là Marius de la Ciotat, chuyên gia vá» két sắt. Khi đã biết rằng tôi có quen vá»›i bố anh ta, ông Titin, anh ta không ngần ngại nói chuyện vá»›i tôi. Sau khi kể cho anh ta nghe má»™t phần trong chuyến vượt ngục của tôi, tôi há»i: “Còn anh?†- há»i lại nhÆ° váºy là điá»u rất tá»± nhiên.
- ồ, tôi thì đã tham gia và o má»™t chuyện rất xấu xa. Tôi e rằng chỉ vì má»™t cuá»™c vượt ngục mà lÄ©nh năm năm cấm cố. Nó được mệnh danh là “cuá»™c vượt ngục của những kẻ ăn thịt ngÆ°á»iâ€. Những câu “Nó chén rồi†hay là “má»™t ra-gu, v.v...†và thỉnh thoảng anh có nghe thấy là nói vá» hai anh em Graville.
“Chúng tôi có sáu ngÆ°á»i trốn từ Cây số 42. Trong bá»n có cả Dédé và Jean Graville, anh ba mÆ°Æ¡i lăm tuổi, em ba mÆ°Æ¡i, vốn là ngÆ°á»i Lyon, má»™t ngÆ°á»i Naples ở Marseille và tôi, ngÆ°á»i ở La Ciotat, rồi thì má»™t anh chà ng ở Angers có má»™t chân gá»— và má»™t cáºu thanh niên hai mÆ°Æ¡i ba tuổi, được hắn dùng là m vợ. Khi ra khá»i sông Maroni thì ổn cả, nhÆ°ng ra đến biển chúng tôi không sao Ä‘iá»u khiển được thuyá»n, và chỉ trong mấy tiếng đồng hồ đã bị giạt và o bá» biển Guyane thuá»™c Hà Lan.
“Thuyá»n bị đắm, mất sạch không vá»›t vát được chút gì lÆ°Æ¡ng thá»±c cÅ©ng nhÆ° đồ đạc. May mà hãy còn giữ dược những áo quần Ä‘ang mặc trên ngÆ°á»i. NÆ¡i chúng tôi bị giạt và o không có bãi cát, biển và o thắng trong rừng ráºm. Chá»— nà y những cây bị gẫy gốc hay bị biển bứng lên cả rá»… Ä‘an chi chÃt và o nhau.
“Äi suốt má»™t ngà y má»›i đến chá»— khô ráo. Chúng tôi chia ra là m ba nhóm, nhóm thứ nhất là hai anh em Graville, tôi vá»›i Guesepi Ä‘i vá»›i nhau, còn gã chân gá»— Ä‘i vá»›i thằng bạn nhá». Má»—i nhóm Ä‘i vá» má»™t phÃa, nhÆ°ng mÆ°á»i hai ngà y sau nhóm Graville và nhóm chúng tôi lại gặp nhau gần đúng ở chá»— đã chia tay nhau. Xung quanh toà n là bùn lầy, tìm mãi không có má»™t lối nà o qua được. Không cần phải tả cho anh thấy mặt mÅ©i chúng tôi lúc bấy giá» ra sao. Suốt mÆ°á»i ba ngà y chúng tôi không ăn gì ngoà i mấy mẩu rá»… cây hay mầm cây. Äói và mệt lả, hoà n toà n kiệt sức, chúng tôi quyết định là Marius và tôi sẽ thu hết tà n lá»±c trở ra bá» biển, buá»™c má»™t chiếc áo sÆ¡ mi lên má»™t ngá»n cây, cà ng cao cà ng tốt, để ra đầu thú vá»›i chiếc tà u tuần tra bá» biển đầu tiên của Hà Lan thế nà o cÅ©ng sẽ Ä‘i qua đấy. Hai anh em Graville sẽ ở lại nghỉ và i giá» rồi Ä‘i tìm vết tÃch của hai ngÆ°á»i kia.
Tìm chắc cÅ©ng dá»… vì ngay từ đầu chúng tôi đã thá»a thuáºn là sẽ bẻ cà nh cây đánh dấu những chá»— vừa Ä‘i qua.
Thế rồi mấy giỠsau, hai anh em thấy gã chân gỗ trở lại một mình.
- Còn thằng bé đâu?
- Tớ để nó ngồi lại cách đây rất xa, vì nó không đi được nữa.
- Cáºu bá» nó lại nhÆ° váºy tháºt là quá tệ.
- ChÃnh nó muốn quay lại.
Äến đấy Dédé nháºn thấy cái chân duy nhất còn lại của hắn Ä‘i má»™t chiếc già y của cáºu bé.
- Cáºu lại còn bắt nó cởi già y ra cho cáºu Ä‘i nữa. à ! Khá tháºt. Mà cáºu có vẻ khá»e khoắn lắm chứ không phải nhÆ° chúng mình. Rõ rà ng là cáºu vừa được ăn.
- Äúng, tá»› tìm được má»™t con khỉ lá»›n bị què.
- Thế thì may cho cáºu. - Äến đây Dédé đứng dáºy, con dao lăm lăm trong tay, vì anh ta eảm thấy mình đã hiểu ra được má»™t Ä‘iá»u gì khi nhìn thấy cái túi dết của gã kia căng phồng lên.
- Mở túi dết ra. Cái gì ở trong ấy?
Hắn mở túi dết ra thì thấy có một súc thịt.
- Cái gì đấy?
- Miếng thịt khỉ ấy mà !
- Äồ khốn kiếp, mà y đã giết thằng bé để ăn thịt!
- Không phải đâu Dédé, tá»› thá» nhÆ° váºy. Cáºu ấy mệt quá chết rồi, tá»› có ăn má»™t Ãt. Cáºu tha cho tá»›.
Hắn chÆ°a nói hết câu thì con dao đã đâm sâu và o bụng hắn. Lục soát trong ngÆ°á»i hắn, Dédé tìm thấy má»™t cái túi da có Ä‘á»±ng diêm và tấm bìa quẹt.
Hai ngÆ°á»i giáºn Ä‘iên lên khi thấy cái túi Ä‘á»±ng diêm ấy vì nhÆ° thế là khi chia tay nhau gã kia không chịu chia Ä‘á»u số diêm cho các nhóm khác. Thêm và o đấy lại đói nữa, thế là hỠđốt lứa và bắt đầu nÆ°á»›ng thịt gã chân gá»— ăn.
Guesepi đến trong khi hai ngÆ°á»i Ä‘ang chén. Há» má»i anh ta. Guesepi từ chối. ở bá» biển anh ta đã ăn mấy con cua và mấy con cá sống. Anh ta bên đứng nhìn từ bên ngoà i cái cảnh hai anh em Graville nÆ°á»›ng miếng thịt trên than hồng, dùng cả cái chân gá»— để Ä‘un bếp. NhÆ° váºy là trong hai ngà y liá»n Guesepi đã trông thấy hai anh em Graville ăn thịt gã kia; anh ta lại còn trông thấy rõ những bá»™ pháºn hỠđã ăn: cái bắp chân, cái đùi, bá»™ mông.
Còn tôi, - Marius nói tiếp, - tôi Ä‘ang đứng chỠở bá» biển. Guesepi ra tìm tôi. Chúng tôi bắt cua và cá nhá» bỠđầy má»™t cái mÅ© và đem vá» bếp anh em Graville để nÆ°á»›ng. Tôi không trông thấy xác thằng chân gá»—, chắc hỠđã lôi Ä‘i chá»— khác. NhÆ°ng tôi có trông thấy mấy miếng thịt còn để ở má»™t bên đống lá»a, trên lá»›p tro.
Ba hôm sau, một chiếc tà u tuần tra bỠbiển cho chúng tôi lên và giao chúng tôi lại cho trại tù Saint Laurent - Du-Maroni.
“Guesepi đã không chịu giữ mồm giữ miệng. Tất cả những ngÆ°á»i ở trong phòng nà y Ä‘á»u biết sá»± việc đã xảy ra, ngay cả bá»n gác cÅ©ng biết. Tôi kể cho anh nghe vì ai cÅ©ng biết hết rồi; anh em Graville là ngÆ°á»i xấu tÃnh, cho nên mấy ngÆ°á»i khác má»›i ném ra những câu mà anh đã từng nghe giữa đêm khuya.
Chúng tôi bị chÃnh thức lên án vá» tá»™i vượt ngục kèm theo tôi ăn thịt ngÆ°á»i. Cái gay là ở chá»— để tá»± bà o chừa tôi phái tố cáo anh em Graville, mà điá»u đó thì không thể được. Cả bá»n, trong đó có cả Guesepi, Ä‘á»u phủ nháºn việc nà y trong các buổi há»i cung. Chúng tôi Ä‘á»u nói là hai ngÆ°á»i kia đã mất tÃch trong rừng. Tình cảnh của tôi là nhÆ° thế đấy, Papillon ạâ€.
- Tôi chia buồn vá»›i cáºu, vì quả thá»±c cáºu chỉ có thể tá»± bà o chữa bằng cách tố cáo ngÆ°á»i khác.
Má»™t tháng sau, Guesepi bị giết bằng má»™t nhát dao đâm và o giữa tim trong lúc Ä‘ang đêm. Tháºm chà ngÆ°á»i ta cÅ©ng chẳng cần tá»± há»i xem ai đã giết hắn.
Äó là sá»± tháºt trong câu chuyện những ngÆ°á»i vượt ngục đã ăn thịt má»™t ngÆ°á»i trong bá»n bằng cách nÆ°á»›ng hắn trên ngá»n lá»a đốt hằng cái chân gá»— của hắn, và trÆ°á»›c đó bản thân ngÆ°á»i nà y đã ăn thịt thằng bạn nhá» cùng Ä‘i vá»›i hắn.
Äêm ấy tôi nằm ở má»™t chá»— khác trên sạp gá»—: ngÆ°á»i trÆ°á»›c đó nằm ở đây đã bị chuyển Ä‘i nÆ¡i khác. Tôi lại xin má»i ngÆ°á»i xê ra má»™t quãng, thế là Clousiot có chá»— nằm cạnh tôi.
Từ chá»— tôi nằm, dù chân trái bị cùm và o thanh sắt dà i, ngồi dáºy tôi vẫn thấy được những ai Ä‘ang diá»…n ra ở ngoà i sân.
Sá»± giám sát nghiêm ngặt đến mức các đợt Ä‘i tuần hầu nhÆ° kế tiếp nhau không hở phút nà o, và bất cứ lúc nà o cÅ©ng có những Ä‘á»™i tuần tra Ä‘i đến từ phÃa ngược lại vá»›i Ä‘á»™i trÆ°á»›c.
Bây giá» chân tôi đã Ä‘i được rất khá»e, và chà có khi nà o trá»i mÆ°a tôi má»›i thấy Ä‘au nhức. Váºy là tôi đã đủ sức để tiến hà nh má»™t cuá»™c vượt ngục khác, nhÆ°ng bằng cách nà o? Phòng nà y không có cá»a sổ, chỉ có má»™t dãy song sắt rất lá»›n ghép liá»n thà nh má»™t bức rà o chạy hết chiá»u ngang và lên đến táºn mái. Vị trà của nó cho phép gió đông bắc thổi và o phòng lồng lá»™ng. Tuy đã quan sát suốt cả tuần, tôi vẫn chÆ°a tìm được má»™t chá»— nà o sÆ¡ hở trong cách giám sát của bá»n canh ngục. Lần đầu tiên, tôi hầu nhÆ° đã phải chịu rằng há» sẽ có thể Ä‘Æ°a tôi và o nhà giam cấm cố ở đảo Saint-Joseph.
Nghe nói là nhà giam nà y rất khủng khiếp. NgÆ°á»i ta gá»i nó là cái nhà giam “ăn thịt ngÆ°á»iâ€. Thêm má»™t tà i liệu nữa: nó tồn tại đã tám mÆ°Æ¡i năm nay mà chÆ°a há» có má»™t ngÆ°á»i nà o trốn ra ngoà i được.
DÄ© nhiên má»™t khi hầu nhÆ° đã chấp nháºn mình thua cuá»™c nhÆ° váºy, tôi phải nhìn vá» tÆ°Æ¡ng lai. Tôi đã hai mÆ°Æ¡i tám tuổi, mà viên đại úy dá»± thẩm đòi giam tôi năm năm cấm cố. Rút ngắn thá»i hạn nà y là việc hết sức khó khăn. Váºy thì khi ra khá»i nhà giam cấm cố tôi sẽ được ba mÆ°Æ¡i ba tuổi.
Tôi còn có nhiá»u tiá»n trong plan. Váºy nếu tôi không vượt ngục được - Ä‘iá»u nà y gần nhÆ° chắc chắn nếu cứ theo những Ä‘iá»u tôi được biết - Ãt nhất tôi cÅ©ng phải là m thế nà o để giữ được sức khá»e cho tốt. Năm năm trong cảnh hoà n toà n cô Ä‘á»™c khó lòng có thể chịu Ä‘á»±ng nổi mà không phát Ä‘iên. Cho nên tôi dá»± tÃnh sẽ luyện táºp ngay từ ngà y đầu bị cấm cố cho bá»™ óc của tôi hoạt Ä‘á»™ng tháºt ngăn nắp theo má»™t phÆ°Æ¡ng trình được ấn định chÃnh xác và đa dạng. Phải cố tránh đến mức tối Ä‘a những lối mÆ¡ tưởng “xây lâu Ä‘Ã i ở Tây Ban Nhaâ€*(*thà nh ngữ Pháp có nghÄ©a là mÆ¡ Æ°á»›c những chuyện hão huyên) và nhất là tránh mÆ¡ Æ°á»›c những cách trả thù. Váºy ngay từ bây giá» tôi đã chuẩn bị vượt qua sá»± trừng phạt khủng khiếp Ä‘ang chá» tôi và ra khá»i nhà giam cấm cố vá»›i tÆ° thế của ngÆ°á»i chiến thắng. Phải, chúng nó sẽ chẳng được xÆ¡ múi gì. Tôi sẽ ra khá»i nhà giam cấm cố vá»›i má»™t thể lá»±c tốt, hoà n toà n là m chủ những năng lá»±c thể chất và tinh thần của mình.
Xác láºp được những dá»± định nà y và điá»m tÄ©nh chấp nháºn những gì Ä‘ang đợi tôi là má»™t Ä‘iá»u là m cho tôi thêm vừng và ng. Ngá»n gió biển lùa và o phòng mÆ¡n trá»›n tôi trÆ°á»›c khi thổi đến những ngÆ°á»i khác và thá»±c sá»± là m cho tôi thêm sảng khoái.
Clousiot biết rõ khi nà o tôi không muốn nói chuyện. Cho nên anh ta không quấy rầy những phút yên lặng của tôi, và chỉ hút nhiá»u thuốc lá. Nhìn thấy mấy ngôi sao ở trên trá»i, tôi nói vá»›i anh:
- Nằm ở chá»— cáºu có thấy sao không?
- Có anh ta nói, ngÆ°á»i hÆ¡i nghiêng vá» phÃa trÆ°á»›c.
- Tôi thấy đừng nhìn sao thì hÆ¡n vì nó là m cho tôi nhá»› những ngôi sao trong chuyến vượt ngục vừa qua quá. Cáºu đừng buồn, chúng ta sẽ thấy lại hằng ngà y trong má»™t chuyến vượt ngục khác.
- Bao gi� Năm năm nữa à ?
- Clousiot ạ, cái năm mà chúng ta vừa được sống qua, tất cả những chuyện ly kỳ đã xảy ra đến vá»›i chúng ta, những con ngÆ°á»i mà chúng ta đã quen được biết chẳng lẽ lại không đáng giá năm năm cấm cố hay sao? Cáºu thÃch ở Quần đảo ngay từ đầu hÆ¡n là đã dá»± cuá»™c vượt ngục ấy sao? Vì mấy năm cấm cố Ä‘ang đợi chúng ta chắc chắn là những năm Ä‘á»a Ä‘Ã y, cáºu tiếc là đã có mặt trong cuá»™c vượt ngục ấy sao? Cáºu hãy trả lá»i thà nh tháºt Ä‘i, cáºu có tiếc không?
- Papi ạ, cáºu quên mất má»™t Ä‘iá»u: tôi không hỠđược sống bảy cái tháng thần tiá»n của cáºu ở là ng Anh-Ä‘iêng. Giá tôi đã cùng đến đấy vá»›i cáºu, tôi cÅ©ng sẽ nghÄ© nhÆ° cáºu, nhÆ°ng đằng nà y trá»n thá»i gian ấy tôi lại phải ngồi tù.
- Xin lá»—i cáºu, tôi quên mất, tôi nói báºy.
- Không, cáºu không nói báºy: dù sao tôi cÅ©ng rất hà i lòng vá» chuyến vượt ngục của chúng ta, vì chÃnh tôi cÅ©ng đã được sống những giá» phút không thể nà o quên được. Chỉ có Ä‘iá»u tôi cÅ©ng hÆ¡i lo sợ trÆ°á»›c những gì Ä‘ang chá» tôi ở cái nhà giam “ăn thịt ngÆ°á»iâ€. Năm năm cắm cố là má»™t cái gì hầu nhÆ° không thể qua nổi.
Tôi liá»n nói vá»›i Clousiot biết những Ä‘iá»u tôi đã quyết định là m, và tôi cảm thấy anh ta có má»™t phản ứng rất tÃch cá»±c. Thấy bạn lấy lại được sức mạnh tinh thần, tôi rất mừng. Còn mÆ°á»i lăm ngà y nữa chúng tôi phải ra tòa. Theo những lá»i dồn đại viên thiếu tá sẽ đến đây chủ tá»a há»™i đồng trừng giá»›i có tiếng là ngÆ°á»i nghiêm khắc, nhÆ°ng hình nhÆ° lại là ngÆ°á»i rất trung trá»±c. Ông ta không dá»… gì tin và o những lá»i xúc xiểm của Ban quản trị nhà tù. Váºy nên coi đó là má»™t tin mừng thì hÆ¡n.
Clousiot và tôi (vì Maturette ngay khi trở vá» trại đã bị nhốt và o xà -lim riêng) Ä‘á»u không chịu nháºn má»™t viên giám thị là m trạng sÆ° bà o chữa. Cả hai quyết định rằng tôi sẽ nói thay cho cả ba chúng tôi và sẽ bà o chữa cho cả nhóm.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 08:50 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Cuá»™c xét xá»
Sáng hôm ấy, râu cạo nhẵn, tóc há»›t gá»n ghẽ, mình mặc má»™t bá»™ đồ phạm nhân có sá»c Ä‘á», chân Ä‘i già y, chúng tôi đứng trong sân đợi đến giỠđược Ä‘Æ°a ra tòa.
Chân Clousiot đã được tháo băng bá»™t từ hai tuần trÆ°á»›c. Anh ta Ä‘i bình thÆ°á»ng, không bị kháºp khiá»…ng.
Há»™i đồng trừng giá»›i bắt đầu há»p từ ngà y thứ hai.
Sáng hôm nay là ngà y thứ bảy, váºy trÆ°á»›c chúng tôi đã có năm ngà y xét xá» các vụ khác: việc xét xá» hai ngÆ°á»i cho kiến ăn tên A-ráºp đã choán hết má»™t ngà y. Cả hai Ä‘á»u bị xá» tá», và từ đấy tôi không gặp lại há» nữa. Hai anh em Graville chỉ bỉ bốn năm cấm cố (vì thiếu bằng chứng vá» hà nh Ä‘á»™ng ăn thịt ngÆ°á»i). Việc xét xá» hai ngÆ°á»i đã kéo dà i hÆ¡n ná»a ngà y. Trong phần còn lại, các phạm nhân can tá»™i giết ngÆ°á»i bị xá» năm hay bốn năm cấm cố.
Nhìn chung đối vá»›i mÆ°á»i bốn phạm nhân bị Ä‘Æ°a ra xá», những hình phạt được ứng dụng Ä‘á»u có phần nghiêm khắc nhÆ°ng cÅ©ng Ä‘á»u chấp nháºn được, không có trÆ°á»ng hợp nà o quá đáng....
Buổi xỠbắt đầu lúc bảy giỠba mươi phút. Chúng tôi đang đứng trong phòng xỠthì một viên thiếu tá mặc quân phục kỵ binh lạc đà bước và o, có một viên đại úy bộ binh già và một viên trung úy đi theo phụ tá.
ở bên phải tòa má»™t viên giám thị Ä‘eo lon đại úy là m ngÆ°á»i đại diện cho Ban quản trị, tức cho phÃa buá»™c tá»™i.
Hôm nay Hội đồng xét vụ Charrière. Clousiot, Maturette.
Chúng tôi đứng cách tòa khoảng bốn mét. Tôi có đủ thì giá» nhìn kỹ mái đầu dãi nắng gió sa mạc của viên thiếu tá bốn mÆ°Æ¡i, bốn nhăm tuổi ấy, vá»›i đôi thái dÆ°Æ¡ng ngả mà u bạch kim. Má»™t đôi mà y rất ráºm trên má»™t đôi mắt Ä‘en và sáng quen nhìn thẳng và o mắt má»i ngÆ°á»i. Äó là má»™t quân nhân thá»±c thụ. Cái nhìn của ông ta không có gì tà n ác. Ông nhìn kỹ và o mắt chúng tôi, nhÆ° thể cân nhắc, đánh giá chúng tôi trong và i giây.
Mắt tôi gắn chặt và o cái nhìn của ông một lát, rồi tôi cố tình cụp mắt xuống.
Viên đại úy đại diên cho Ban quản trị lên án chúng tôi má»™t cách gay gắt quá mức, và chÃnh Ä‘iá»u đó sẽ là m cho ông ta thua cuá»™c. Ông ta gá»i hà nh Ä‘á»™ng đánh và o đầu mấy tên giám thị để vô hiệu hóa chúng trong chốc lát là má»™t “cuá»™c mÆ°u sátâ€. Vá» phần tên giữ chìa khóa A-ráºp, ông ta khẳng định rằng chúng tôi đánh hắn tá»›i tấp nhÆ° váºy mà hắn không chết chẳng qua là do má»™t sá»± may mắn thần kỳ. Ông ta lại phạm má»™t sai lầm nữa khi nói rằng chúng tôi là những tên khổ sai đã Ä‘em ná»—i ô nhục của nÆ°á»›c Pháp Ä‘i bêu riếu táºn những nÆ¡i xa xôi nhất kể từ khi trại khổ sai được thà nh láºp cho đến nay: “Äến táºn Colombia. Những con ngÆ°á»i nà y, kÃnh thÆ°a quan chánh án, đã vượt qua hai ngà n năm trăm cây số để là m cái việc đó. Trinidad, Curacao, tất cả các quốc gia đó chắc chắn là đã phải nghe những lá»i vu khống hèn hạ nhất vá» chế Ä‘á»™ trừng giá»›i của nÆ°á»›c Pháp.
“Tôi yêu cầu Tòa xá» hai tá»™i tách biệt vá»›i tổng số tám năm cấm cố: năm năm vì tá»™i mÆ°u sát, và ba năm vì tá»™i vượt ngục. Äó là vá» phần Charrière và Clousiot.
Còn vá» phần Maturette thì tôi chỉ yêu cầu giam ba năm vá» tá»™i vượt ngục, vì qua cuá»™c Ä‘iá»u tra có thể thấy rõ tên nà y không tham dá»± và o cuá»™c mÆ°u sát.
Quan Chánh án:
- Tòa muốn được nghe kể hết sức vắn tắt vá» hà nh trình vượt biển nà yâ€.
Tôi kể lại chuyến vượt biển đến Trinidad, bá» qua phần trên sông Maroni. Tôi mô tả gia đình Bowen vá»›i những hà nh Ä‘á»™ng đầy tình nhân ái của há». Tôi dẫn lại lá»i viên chỉ huy cảnh sát ở Trinidad: “Chúng tôi không có bổn pháºn phán xét hệ thống tÆ° pháp của nÆ°á»›c Pháp, nhÆ°ng chúng tôi không thể tán thà nh việc há» Ä‘Ã y các phạm nhân của há» sang Guyane, và chÃnh vì thế mà chúng tôi giúp các anhâ€; Curacao, Äức Cha Irénée de Bruyne, câu chuyện cái túi tiá»n florins, rồi xứ Co-lom-bia, tại sao chúng tôi đến đấy. Và i câu vắn tắt vá» mấy tháng tôi ở vá»›i ngÆ°á»i Anh-Ä‘iêng. Ông thiếu tá im lặng nghe tôi kể, không lần nà o ngắt lá»i. Ông chỉ há»i thêm và i chi tiết vá» sinh hoạt của tôi trong bá»™ lạc Anh-Ä‘iêng, má»™t giai Ä‘oạn đã là m cho ông ta hết sức thÃch thú. Rồi đến các nhà tù Colombia, đặc biệt là cái chuồng giam ngầm của nhà tù Santa Marta.
- Cám Æ¡n, những Ä‘iá»u anh vừa kể đã giúp Tòa sáng tá» thêm và đồng thá»i đã khiến cho Tòa rất quan tâm. Ta sẽ nghỉ mÆ°á»i lăm phút. Tôi không trông thấy các trạng sÆ° bà o chữa cho các anh ở đâu cả, váºy hỠở đâu?
- Chúng tôi không có trạng sÆ° bà o chữa. Tôi xin Tòa chấp nháºn cho tôi được bà o chữa cho các bạn tôi và cho bản thân tôi.
- Anh có thể là m việc đó, quy chế thừa nháºn quyá»n tá»± bà o chữa của anh.
- Cám ơn.
MÆ°á»i lăm phút sau phiên tòa lại tiếp tục.
Quan Chánh án:
- Charrière, tòa cho phép anh trình bà y phần bà o chữa cho các bạn anh và cho bản thân anh. Tuy nhiên chúng tôi báo trÆ°á»›c để anh biết rằng Tòa sẽ tÆ°á»›c quyá»n phát biểu của anh nếu anh tá» ra thiếu tôn trá»ng vị đại diện của Ban quản trị. Anh hoà n toà n có quyá»n tá»± bà o chữa má»™t cách tá»± do, nhÆ°ng vá»›i những lá»i lẽ đứng đắn. Tòa nhÆ°á»ng lá»i cho anh.
- Tôi xin Tòa dứt khoát gạt bá» lá»i tố cáo chúng tôi mÆ°u sát. Äây là má»™t Ä‘iá»u không thể tin được, và tôi xin chứng minh Ä‘iá»u đó: năm ngoái tôi hai mÆ°Æ¡i bảy tuổi, còn Clousiot thì ba mÆ°Æ¡i. Chúng tôi Ä‘á»u Ä‘ang tuổi sung sức, lại má»›i ở Pháp sang. Chúng tôi cao má»™t mét bảy mÆ°Æ¡i tÆ° và má»™t mét bảy mÆ°Æ¡i lăm. Chúng tôi đã dùng hai cái chân giÆ°á»ng bằng sắt để đánh ngÆ°á»i A-ráºp giữ chìa khóa và mấy ngÆ°á»i giám thị. Trong cả bốn ngÆ°á»i ấy không có ai bị thÆ°Æ¡ng tÃch gì đáng kể. váºy hỠđã bị đánh má»™t cách rất tháºn trá»ng vì chúng tôi nhằm là m cho há» choáng Ä‘i mà không là m cho há» bị thÆ°Æ¡ng, và chúng tôi đà đạt dược mục Ä‘Ãch ấy. Viên giám thị buá»™c tá»™i chúng tôi đã quên nói, hoặc không biết, rằng hai cái chân giÆ°á»ng Ä‘á»u quấn giẻ rất kỹ để đừng là m ai bị thÆ°Æ¡ng. Quý Tòa gồm toà n những quân nhân chuyên nghiệp, nên biết rất rõ những tác hại mà má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông khá»e mạnh có thể gây ra khi đánh và o đầu má»™t ngÆ°á»i khác, dù chỉ bằng má lưỡi lê. Thế thì xin Tòa hình dung vá»›i má»™t cái chân giÆ°á»ng bằng sắt má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nhÆ° chúng tôi có thể là m gì. Tôi xin lÆ°u ý Tòa rằng trong bón ngÆ°á»i bị tấn công không có ai phải và o bệnh viện.
Tôi nghÄ© rằng khi má»™t ngÆ°á»i tù chung thân vượt ngục, tá»™i của ngÆ°á»i ấy không nghiêm trá»ng bằng tá»™i của má»™t ngÆ°á»i bị xá» tù ngắn hạn hÆ¡n mà vượt ngục. ở tuổi chúng tôi ngÆ°á»i ta khó lòng có thể Ä‘Ã nh tâm chấp nháºn rằng mình sẽ không bao giỠđược sống lại nữa. Tôi xin Tòa khoan dung vá»›i cả ba chúng tôi.
Viên thiếu tá nói thì thầm mấy câu vá»›i hai ngÆ°á»i phụ tá, rồi ông dùng cái búa của Chánh án gõ lên bà n gấây.
- Bị cáo nhân, hãy đứng dáºy
Cả ba chúng tôi đứng lên, thẳng Ä‘Æ¡ nhÆ° ba cái cá»c, đợi lá»i tuyên án.
Quan Chánh án:
- Tòa gạt bá» hoà n toà n lá»i buá»™c tá»™i mÆ°u sát; vá» khoản nà y tòa không cần tuyên án, dù là tuyên án tha bổng.
Vá» tá»™i vượt ngục, các anh được Tòa thừa nháºn là có tá»™i ở mức thứ hai. Vì tá»™i nà y Tòa xá» các hai năm cấm cố.
Chúng tôi cùng nói má»™t lượt: “Cám Æ¡n thiếu táâ€.
Tôi nói thêm: “Xin cám Æ¡n Tòaâ€.
Trong phòng xỠán, những tên cảnh sát đến dá»± phiên Tòa cứ ngẩn ngÆ°á»i ra.
Khi chúng tôi trở vá» phòng giam, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u hà i lòng vá» tin nà y, không ai ganh tỵ. Ngược lại. Ngay cả những ngÆ°á»i bị xá» nặng cÅ©ng thà nh tháºt mừng cho sá»± may mắn của chúng tôi.
Francois Sierra đến ôm hôn tôi. Anh ta mừng đến phát điên lên được.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 08:51 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
6. Quần đảo Salut
Äến quần đảo
Mai là ngà y chúng tôi phải lên tà u ra Quần đảo Salut. Mặc dầu tôi đã Ä‘em hết sức bình sinh ra cưỡng lại số pháºn, thế mà giỠđây chỉ còn mấy tiếng nữa tôi sẽ bị Ä‘Æ°a đến nÆ¡i giam hãm suốt Ä‘á»i. TrÆ°á»›c hết tôi phải qua hai năm cấm cố ở đảo Saint-Joseph. Tôi hy vá»ng sẽ là m cho cái biệt hiệu mà tù khổ sai đã đặt cho nó: đảo “ăn thịt ngÆ°á»iâ€, không còn đúng nữa.
Tôi sẽ thua cuá»™c, nhÆ°ng không há» có tâm trạng của má»™t kẻ bại tráºn.
Tôi phải lấy là m mừng là chỉ phải giam hai năm trong cái nhà tù của má»™t trại tù nà y. NhÆ° tôi đã tá»± hứa, tôi sẽ không để tình trạng hoà n toà n cô Ä‘á»™c Ä‘Æ°a tôi đến chá»— mất trÃ. Tôi đã có phÆ°Æ¡ng thuốc chống lại nguy cÆ¡ dó. Tôi phải thấy trÆ°á»›c là tôi sẽ được tá»± do, là nh mạnh nhÆ° má»™t tù nhân khổ sai bình thÆ°á»ng trên quần đảo. Khi ra khá»i nhà cấm cố, tôi sẽ được ba mÆ°Æ¡i tuổi.
ở Quần đảo, những vụ vượt ngục hết sức hiếm hoi, tôi biết Ä‘iá»u đó. NhÆ°ng dù có thể đếm trên đầu ngón tay, vẫn có những ngÆ°á»i đã vượt ngục. Thế thì tôi, tôi cÅ©ng sẽ vượt ngục đó là điá»u chắc chắn. Hai năm nữa tôi sẽ trốn khá»i Quần đảo, tôi nhắc Ä‘i nhắc lại nhÆ° váºy vá»›i Clousiot Ä‘ang ngồi cạnh tôi.
- BÆ°Æ¡m bÆ°á»›m, anh bạn già của tôi, quả tháºt khó lòng có thể là m cho anh nản chÃ, và tôi tháºt thèm muốn niá»m tin mà anh mang trong lòng, niá»m tin là chắc chắn má»™t ngà y kia anh sẽ được tá»± do. Äã suốt má»™t năm ròng anh không ngừng vượt ngục, và chÆ°a có lần nà o anh từ bỠý định. Vừa má»›i thất bại vụ nà y anh đã chuẩn bị má»™t vụ khác. Tôi lấy là m lạ rằng ở đây anh không thá» là m gì cả.
- ở đây chỉ có má»™t cách thôi, bạn ạ: tổ chức má»™t cuá»™c nổi loạn. NhÆ°ng để là m việc đó tôi không có đủ thì giá» nắm vững trong tay tất cả những con ngÆ°á»i khó Ä‘iá»u khiển nà y. Tôi đã suýt gây nên má»™t cuá»™c nổi loạn, nhÆ°ng tôi đã thấy sợ bị nó nuốt chứng. Bốn mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i bị giam ở đây Ä‘á»u là tù khổ sai lâu năm. Con Ä‘Æ°á»ng của sá»± thối nát đã cuốn hút há», há» phản ứng khác chúng ta. Dẫn chứng: “ăn thịt ngÆ°á»i, hai anh chà ng giết ngÆ°á»i bằng kiến, lại còn cái ngÆ°á»i đã bá» thuốc Ä‘á»™c và o xoong xúp nữa: để giết má»™t ngÆ°á»i, hắn đã không do dá»± đầu Ä‘á»™c luôn bao ngÆ°á»i khác chÆ°a há» là m gì phÆ°Æ¡ng hại đến hắn.
- NhÆ°ng ở quần đảo vẫn sẽ là kiểu ngÆ°á»i đó.
- Äúng nhÆ°ng tôi không sẽ vượt ngục ra khá»i Quần đảo mà không cần đến ai hết. Tôi sẽ ra Ä‘i má»™t mình, hay quá lắm, là vá»›i má»™t ngÆ°á»i bạn. Tại sao cáºu lại cÆ°á»i mỉm hở Clousiot?
- Tôi cÆ°á»i là vì không bao giá» cáºu chịu bá» cuá»™c. Ngá»n lá»a dang thiêu đốt ruá»™t gan cáºu, sá»± nóng lòng được vá» Paris chìa sổ nợ ra cho ba ông bạn kia, cổ vÅ© cáºu mạnh mẽ đến ná»—i cáºu không thể thừa nháºn rằng những Ä‘iá»u mà cáºu mong muốn thiết tha đến thế lại có thể không được thá»±c hiện.
- Thôi chà o Clousiot, hẹn đến mai. Phải, chúng mình sẽ trông thấy cái Quần đảo Salut chết tiệt ấy. Äiá»u đầu tiên cần phải há»i là tại sao những hòn đảo giết ngÆ°á»i ấy lại được gá»i là Quần đảo Salut (Quần đảo Cứu vãn)?
Rồi quay lưng lại với Clousiot, tôi nghiêng đầu một chút cho mặt tôi đón lấy gió biển ban đêm.
Sáng hôm sau, từ rất sá»›m chúng tôi đã được Ä‘Æ°a lên tà u để ra Quần đảo. Có cả thảy hai mÆ°Æ¡i sáu ngÆ°á»i trên má»™t chiếc tà u thủy trá»ng tải bốn trăm tấn gá»i là chiếc Tanon, má»™t chiếc tà u chuyên chạy ven biển Ä‘i Ä‘i lại lại nhÆ° con thoi giữa Cayenne, Quần đảo Saint-Laurent và khứ hồi. Cứ hai ngÆ°á»i má»™t bị ghép và o nhau bằng sợi xÃch chân và má»™t đôi khóa tay. ở phÃa trÆ°á»›c là hai nhóm tám ngÆ°á»i, má»—i nhóm được bốn tên lÃnh canh cầm súng trÆ°á»ng giám sát. Má»™t nhóm mÆ°á»i ngÆ°á»i ở phÃa sau vá»›i sáu tên lÃnh canh và hai viên chỉ huy Ä‘á»™i áp giải. Tất cả đám ngÆ°á»i ấy Ä‘á»u đứng trên boong của chiếc tà u cÅ© nát chỉ chá»±c đắm bất cứ khi nà o biển Ä‘á»™ng.
Vì đã quyết định sẽ không suy nghÄ© trong khi Ä‘i Ä‘Æ°á»ng, tôi muốn bà y trò giải trà má»™t chút. Chỉ để là m cho tên giám thị đứng gần tôi nhất bá»±c mình (hắn có má»™t bá»™ mặt Ä‘Æ°a đám), tôi nói vá»›i hắn rõ to:
- Vá»›i những thứ xuyến xÃch mà các anh bắt chúng tôi mang, chúng tôi sẽ không có cách gì trốn thoát nếu chiếc tà u mục nát nà y chìm; Ä‘iá»u nà y rất có thể xảy ra khi biển Ä‘á»™ng.
Äang ngái ngủ, tên gác phản ứng đúng nhÆ° tôi đã dá»± tÃnh.
- Chúng mà y có chết Ä‘uối hết ông cÅ©ng đếch cần. Äã có lệnh xÃch chúng mà y lại, chỉ có thể thôi. Trách nhiệm thuá»™c vá» những ngÆ°á»i ra lệnh ấy. Còn chúng tao thì có thể nà o cÅ©ng không quan hệ gì.
- Xét cho cùng ông nói có lý lắm, thÆ°a ông giám thị, vì có bị xÃch hay không bị xÃch thì khi cái quan tà i nà y vỡ dá»c Ä‘Æ°á»ng, tất cả chúng ta Ä‘á»u chìm xuống đáy biển nhÆ° nhau.
- ồ! - Tên gác đần độn kia nói, - tà u nà y đi biển đã lâu lắm rồi mà chưa bao giỠlà m sao cả.
- Äúng quá, nhÆ°ng chÃnh vì nó Ä‘i biển đã quá lâu cho nên đến bây giá» nó đã đến mức sẵn sà ng chìm bất cứ lúc nà o.
Tôi đã đạt được ý muốn: lay chuyển cái không khà im lặng ở xung quanh Ä‘ang là m cho tôi bứt rứt. Láºp tức Ä‘á» tà i của tôi được tù nhân và giám thị cùng hưởng ứng.
- Äúng, chiếc tà u nà y đã á»p ẹp đến mức Ä‘á»™ nguy hiểm, mà ngÆ°á»i ta lại xÃch chúng tôi. Không có xÃch thì dù sao cÅ©ng chút hy vá»ng.
- ồ! CÅ©ng thế cả thôi. Bá»n tao mặc quân phục Ä‘i ủng Ä‘eo súng thế nà y, cÅ©ng chẳng nhẹ hÆ¡n.
- Súng thì không kể, vì há»… tà u đắm có thể bá» ngay ra, - má»™t ngÆ°á»i khác nói.
Thấy câu nói ăn khách, tôi cho ra câu thứ hai:
- Xuồng cấp cứu đâu cả rồi nhỉ? Tôi chỉ thấy má»™t chiếc rất nhá». Quá lắm cÅ©ng chỉ được tám ngÆ°á»i, vừa đủ cho ông thuyá»n trưởng và đội thủy thủ. Còn những ngÆ°á»i khác thì Ä‘i tong!
Thế là nổ ra má»™t phản ứng hà ng loạt, ở má»™t cung báºc rất cao.
- Äúng đấy chẳng có xuồng xiếc gì cả, mà cái tà u nà y thì á»p ẹp đến ná»—i ngÆ°á»i ta phải vô trách nhiệm má»™t cách không thể nà o chấp nháºn được má»›i bắt những ngÆ°á»i có vợ có con phải bất chấp hiểm nghèo để Ä‘i áp giải cái lÅ© khốn kiếp nà y.
Vì tôi ở trong nhóm tù đứng ở phÃa sau, hai ngÆ°á»i chỉ huy Ä‘á»™i áp giải Ä‘á»u đứng gần tôi. Má»™t trong hai ngÆ°á»i nhìn tôi rồi nói:
- Anh là Bươm bướm ở Colombia mới vỠphải không?
- Vâng.
- Tôi thấy Ä‘iá»u đó không có gì lạ: anh có vẻ thông thạo vá» nghá» hà ng hải lắm nhỉ.
Tôi trả lá»i má»™t cách hợm hÄ©nh:
- Vâng, cái đó thì tôi thạo.
Câu nói của tôi gây được má»™t không khà rá»n rợn.
Vừa lúc ấy viên thuyá»n trÆ°á»ng từ trên lầu chỉ huy bÆ°á»›c xuống, vì bây giá» chúng tôi vừa ra khá»i cá»a sông Maroni, và đó là chá»— nguy hiểm nhất cho nên ông ta phải thân hà nh cầm bánh lái. Bây giỠông ta đã trao nó cho má»™t ngÆ°á»i khác. Váºy thì ông thuyá»n trưởng, da Ä‘en láy nhÆ° ngÆ°á»i Tombouctau, khổ ngÆ°á»i thấp và máºp, mặt còn khá trẻ, cất tiếng há»i xem những tay đã cưỡi mấy mảnh ván nhá» xÃu giong buồm đến táºn Colombia ở đâu.
- Äây tay nà y, và tay kia nữa đứng bên cạnh, - viên chỉ huy Ä‘á»™i áp giải nó.
- Ai là thuyá»n trưởng? - ông thuyá»n trưởng lùn nói.
- Thưa ông, tôi ạ.
- Thế thì, vá»›i tÆ° cách thủy thủ, tôi có lá»i ngợi khen anh bạn. Anh chẳng phải là ngÆ°á»i tầm thÆ°á»ng. Tôi có cái nà y! - Ông ta thá»c tay và o túi áo rồi nói tiếp - Anh hãy nháºn lấy gói thuốc lá xanh và má»› lá quấn thuốc nà y. Anh hút để chúc sức khá»e cho tôi Ä‘i.
- Cám Æ¡n ông thuyá»n trưởng. NhÆ°ng vá» phần tôi, tôi cÅ©ng phải ngợi khen ông đã có đủ can đảm Ä‘i biển trên cái quan tà i nà y, hình nhÆ° má»—i tuần má»™t hai lần thì phải.
Ông ta cÆ°á»i ha hả, là m cho những kẻ tôi Ä‘ang muốn trêu thấy tức đến táºn cổ. Ông ta nói:
- Chà ! Anh nói đúng quá! Cái tà u khổ nà y đáng lẽ phải được Ä‘Æ°a và o nghÄ©a địa từ lâu, nhÆ°ng bên công ty há» nhất định đợi cho nó chìm để lÄ©nh tiá»n bảo hiểm.
Tôi liá»n kết thúc bằng má»™t câu xá» xiên:
- Cũng may mà ông và đội thủy thủ còn có được một cái xuồng cáp cứu.
- Phải, cÅ©ng còn may - ông thuyá»n trÆ°á»ng nói má»™t cách thiếu suy nghÄ© trÆ°á»›c khi mất hút trong cầu thang.
Cái Ä‘á» tà i tranh luáºn mà tôi đã cố ý nêu ra đã là m cho tôi được khuây khá»a trong hÆ¡n bốn tiếng đồng hồ. Ai nấy Ä‘á»u có ý kiến riêng để nói ra, và đến má»™t lúc nà o đó, tôi chẳng hiểu bằng cách nà o, cuá»™c bà n cãi đã lan ra đến táºn mÅ©i tà u.
Và o khoảng mÆ°á»i giá» sáng, biển không Ä‘á»™ng mấy, nhÆ°ng gió không thuáºn lợi cho chuyến Ä‘i. Tà u chúng tôi Ä‘i vá» hÆ°á»›ng đông bắc, nghÄ©a là ngược chiá»u vá»›i sóng và gió, cho nên tất nhiên nó phải tròng trà nh cả theo chiá»u ngang lẫn theo chiá»u dá»c hÆ¡n mức trung bình. Nhiá»u tù nhân và giám thị bị say sóng. CÅ©ng may mà ngÆ°á»i bị xÃch liá»n và o tôi chịu sóng giá»i, vì không có gì khó chịu hÆ¡n là có má»™t ngÆ°á»i nôn á»e ngay bên cạnh mình. Anh nà y là má»™t gã du côn Paris thứ thiệt. Anh ta bị Ä‘Ã y đến Quần đảo năm 1927. Váºy là đã được bảy năm. Anh ta còn tÆ°Æ¡ng đối trẻ, chỉ ba mÆ°Æ¡i tám tuổi.
- NgÆ°á»i ta gá»i tôi là Titi la Belote, vì tôi phải nói cho cáºu biết rằng bà i belote là môn sở trÆ°á»ng của tôi. Vả lại ở Quần đảo tôi sống bằng nghỠđánh bà i nà y. Belote suốt đêm, má»—i Ä‘iểm ăn hai francs, Nếu đánh có “loan báo†thì có thể ăn thua rất lá»›n. Nếu anh thắng bằng má»™t con bồi hai xu thì ngÆ°á»i thua phải trả cho anh bốn trăm francs và má»™t Ãt tiá»n lẻ cho các Ä‘iểm khác nữa.
- NhÆ°ng ở Quần đảo sao lắm tiá»n thế?
- Sao mà chả lắm hở anh bạn BÆ°Æ¡m bÆ°á»›m. ở quần đảo đầy những plans nhét tiá»n cháºt nÃch. Có ngÆ°á»i thì đến nÆ¡i đã có sẵn, có ngÆ°á»i thì nháºn được tiá»n qua bá»n giám thị vá»›i Ä‘iá»u kiện chia cho chúng năm mÆ°Æ¡i phần trăm. Rõ rà ng anh còn má»›i toanh, có vẻ nhÆ° chÆ°a biết gì cả phải không?
- Äúng, tôi chẳng biết chút gì vá» Quần đảo. Tôi chỉ biết là ở đấy khó vượt ngục lắm.
- Vượt ngục ấy à ? - Titi nói. - Thôi đừng nói nữa cho mệt. Tôi ở Quần đảo đã bảy năm, có xảy ra hai vụ vượt ngục, vá»›i kết quả là ba ngÆ°á»i chết và hai ngÆ°á»i bị bắt. ChÆ°a ai thà nh công cả. Vì váºy chẳng mấy ai dám cầu may.
- Vừa rồi anh lên đất liá»n để là m gì?
- Vừa rồi tôi đi chiếu điện xem thỠcó bị loét dạ dà y hay phổi gì không.
- Thế mà anh không cố trốn khá»i bệnh viện à ?
- Khéo nói nhỉ! ChÃnh anh đã là m há»ng hết đấy. Papillon ạ. Thế mà vừa rồi tôi lại có cái may mắn rÆ¡i đúng và o căn phòng trÆ°á»›c kia, anh đã trốn Ä‘i. Anh cÅ©ng thừa hiểu há» giám sát kỹ nhÆ° thế nà o! Cứ má»—i lần ra gần cá»a sổ để thở má»™t chút là há» bắt lùi lại ngà y. Khi há»i tại sao thì há» trả lá»i: “Äể phòng trÆ°á»ng hợp anh nảy ra cái ý là m nhÆ° Papillonâ€.
- Titi nà y, cái tay cao lớn ngồi bên cạnh viên chỉ huy đội áp giải là ai thế? Một tay chỉ điểm à ?
- Anh Ä‘iên rồi sao? Gã nà y ai cÅ©ng phải quý trá»ng. Cáºu ta vốn là dân trÆ°á»ng giả, nhÆ°ng lại biết xá» sá»± đúng nhÆ° má»™t tay giang hồ: không Ä‘i lại vá»›i bá»n gác, không tìm cách chiếm vị trà ưu đãi, biết giữ tÆ° cách má»™t ngÆ°á»i tù khổ sai. Có khả năng mách bạn má»™t lá»i khuyên tốt, nói chung là má»™t ngÆ°á»i bạn tốt, rất biết giữ khoảng cách vá»›i bá»n cảnh sát. Ngay cả ông linh mục và ông bác sÄ© cÅ©ng không sá» dụng được cáºu ta. Con ngÆ°á»i gốc gác thì trưởng giả nhÆ°ng tÆ° cách thì giang hồ chân chÃnh nà y là con cháu của Louis XV. Thế đấy anh bạn ạ, đó là má»™t bá tÆ°á»›c, má»™t bá tÆ°á»›c chÃnh cống, dược gá»i là bá tÆ°á»›c Jean de Bérac. Tuy váºy, khi cáºu ta má»›i đến, ai nấy Ä‘á»u xa lánh, và phải má»™t thá»i gian rất dà i cáºu ta má»›i chinh phục được sá»± kÃnh nể của má»i ngÆ°á»i, vì cái tá»™i khiến cho cáºu ta bị Ä‘Ã y khổ sai là má»™t trò rất tởm.
- Cáºu ta đã là m gì thế
- ấy, cáºu ta đã đứng trên cầu ném thằng con trai ruá»™t xuống sông, và khi thấy thằng bé rÆ¡i xuống chá»— quá cạn, cáºu ta đã đủ gan góc xuống bế nó đến ở má»™t chá»— sâu hÆ¡n.
- Sao! Như thế là gần như giết thằng con hai lần còn gì?
- Theo má»™t ngÆ°á»i bạn của tôi vốn là m kế toán và đã Ä‘á»c hồ sÆ¡ của cáºu ta thì cáºu ta đã bị giá»›i quý tá»™c khủng bố. Và mẹ cáºu ta đã ném ngÆ°á»i mẹ của con mình ra Ä‘Æ°á»ng nhÆ° má»™t con chó. Cô ấy là má»™t nữ tỳ trẻ tuổi trong lâu Ä‘Ã i nhà há». Theo bạn tôi thì cáºu nà y chịu sá»± chế ngá»± của má»™t bà mẹ kiêu ngạo, câu nệ đã hạ nhục con trai đến cùng cá»±c, đã là m cho cáºu ta thấy rằng mình là má»™t bá tÆ°á»›c mà đi lại vá»›i má»™t con đầy tá»› là ô nhục cho cả giòng há», đến ná»—i cáºu ta hoang mang quá nói vá»›i mẹ thằng bé là mình Ä‘Æ°a nó ra cho trại Tế bần nuôi rồi Ä‘i ném nó xuống sông: lúc ấy cáºu gần nhÆ° mất trÃ, cÅ©ng chẳng biết mình là m gì nữa.
- Cáºu ta bị xá» bao nhiêu?
- MÆ°á»i năm thôi. Papillon ạ, cáºu cÅ©ng thừa biết cáºu ta không phải là má»™t tay nhÆ° chúng mình. Chắc là bà bá tÆ°á»›c phu nhân, ngÆ°á»i bảo vệ danh dá»± của gióng giõi de Berac, đã là m cho bá»n quan tòa hiểu rằng giết con của Ä‘Ã y tá»› không phải là má»™t tá»™i quá nặng khi tá»™i nhân là má»™t bá tÆ°á»›c muốn cứu vãn thanh danh của gia đình.
- Kết luáºn?
- Kết luáºn của tôi, má»™t thằng du đãng Paris hèn má»n, là nhÆ° sau: vá» căn bản, bá tÆ°á»›c Jean de Bérac nà y là má»™t anh chà ng quý tá»™c nông thôn đã được giáo dục nhÆ° thế nà o để Ä‘i đến chá»— quan niệm rằng trên Ä‘á»i nà y chỉ có “dòng máu xanh†(huyết thống quý tá»™c) là có giá trị, còn má»i thứ khác Ä‘á»u vô nghÄ©a lý và không có chút gì đáng cho ngÆ°á»i ta để tâm đến. Những ngÆ°á»i không phải là quý tá»™c thì không hẳn là hạng nông nô, nhÆ°ng dù sao cÅ©ng là những con ngÆ°á»i không cần đếm xỉa đến. Mẹ cáºu ta là má»™t quái váºt của sá»± Ãch ká»· và sá»± hợm hÄ©nh, đã nhà o nặn và khủng bố cáºu ta đến mức là m cho cáºu ta trở thà nh má»™t kiểu ngÆ°á»i quý tá»™c nhÆ° thế. ChÃnh cuá»™c sống ở trại khổ sai đã là m cho vị chúa đất ấy, xÆ°a kia vẫn tin rằng mình có đặc quyá»n thưởng thức trÆ°á»›c tất cả những ngÆ°á»i con gái trên lãnh địa của mình trong đêm đầu tiên há» Ä‘i lấy chồng, nay đã trở thà nh má»™t ngÆ°á»i tôn quý tháºt sá»±, theo cái nghÄ©a đúng của từ nà y. Nói ra nghe cÅ©ng ngược Ä‘á»i, nhÆ°ng phải đến bây giá» cáºu ta má»›i thá»±c sá»± là má»™t ngÆ°á»i quý phái, là má»™t bá tÆ°á»›c.
Quần đảo Salut chỉ còn mất giá» nữa sẽ không còn là má»™t cái gì xa lạ đối vá»›i tôi nhÆ° trÆ°á»›c nữa. Tôi biết rằng trốn khá»i quần đảo là rất khó. NhÆ°ng không phải là không thể được. Vừa khoái trá hÃt mạnh gió biển khÆ¡i và o lồng ngá»±c, tôi vừa nghÄ©: đến bao giá» thì là n gió ngược nà y sẽ biến thà nh má»™t là n gió xuôi trong má»™t chuyến vượt ngụcâ€?
Chúng tôi đã đến. Quần đảo kia rồi? Ba cái đảo ấy là m thà nh má»™t hình tam giác. Äảo Royale và đảo Saint-Joseph là m thà nh cái đáy. Äảo quá»· là đỉnh. Mặt trá»i, lúc bấy giỠđã xế bóng, chiếu và o các đảo những tia sáng rá»±c rỡ mà chỉ có ở vùng nhiệt Ä‘á»›i má»›i có thể chói chang nhÆ° váºy. Cho nên chúng tôi có thể tha hồ ngắm nghÃa từng đảo đến những chi tiết nhá» nhất. TrÆ°á»›c hết là đảo Royale vá»›i má»™t dải đất cong phẳng lì bao quanh má»™t ngá»n đồi tròn cao hÆ¡n hai trăm mét. Äỉnh đồi bằng phẳng. Nhìn toà n cục, nó rất giống má»™t cái mÅ© Mexico đặt trên mặt biển, cái chóp đã bị cắt mất, đâu đâu cÅ©ng có những rặng dừa rất cao và rất xanh tốt. Những nếp nhà nho nhá» lợp ngói Ä‘á» là m cho hòn đảo nà y có má»™t sức hấp dẫn lạ thÆ°á»ng, và ai không biết rõ trên đảo có gì chắc sẽ mÆ¡ Æ°á»›c được sống trên đảo suốt Ä‘á»i. Trên đỉnh đồi bằng phẳng có đặt má»™t ngá»n hải đăng được thắp vỠđêm để khi sóng to gió lá»›n tà u bè khá»i đâm và o các tảng đá ở xung quanh. Bây giá» tà u đã đến gần hÆ¡n, tôi có thể trông rõ năm tòa nhà lá»›n và dà i.
Nhá» có Titi tôi được biết rằng trÆ°á»›c hết đó là hai phòng giam rá»™ng mênh mông chứa đến bốn trăm phạm nhân. Rồi đến khu trấn áp vá»›i những căn buồng giam, xà -lim và chuồng sắt, có má»™t bức tÆ°á»ng cao vây quanh. Tòa nhà thứ tÆ° là bệnh viện của tù khổ sai và tòa nhà thứ năm là bệnh viện của những ngÆ°á»i canh gác trại tù. Và rải rác khắp nÆ¡i trên các sÆ°á»n dốc là những ngôi nhà nhá», mái lợp ngói Ä‘á», của các cảnh sát viên. Xa chúng tôi hÆ¡n, nhÆ°ng rất gần vá»›i mÅ©i nhá»n cuối đảo Royale là đảo Saint-Joseph, Ãt dừa hÆ¡n, Ãt cà nh lá um tùm hÆ¡n, và trên đỉnh cao nguyên là má»™t cái nhà trệt rá»™ng mênh mông mà từ ngoà i biển nhìn và o trông rất rõ. Tôi hiểu ngay: đó là nhà tù cấm cố và Titi la Belote cÅ©ng xác nháºn Ä‘iá»u đó. Anh ta chỉ cho tôi xem, ở phÃa dÆ°á»›i, những tòa nhà của trại tù, nÆ¡i giam các phạm nhân bị án bình thÆ°á»ng. Các tòa nhà nà y rất gần biển. Các tháp canh nổi lên rất rõ trên ná»n trá»i, vá»›i những ổ súng của nó. Rồi lại đến những nếp nhà xinh xắn Ä‘á»m dáng, tÆ°á»ng quét vôi trắng, mái ngói Ä‘á». Vì chiếc tà u Ä‘i và o ngỠđảo Royale từ phÃa nam cho nên bây giá» chúng tôi không trông thấy đảo Quá»·, đảo nhá» nhất trong cả Quần đảo. TrÆ°á»›c đây tôi đã có dịp nhìn thoáng qua đảo nà y từ xa: đó là má»™t tảng đá khổng lồ má»c đầy dừa, không có công trình xây dá»±ng gì lá»›n. Và i nếp nhà ven bá» biển, sÆ¡n và ng, mái Ä‘en mồ hóng. Vá» sau tôi sẽ được biết rằng đó là nhà ở của những ngÆ°á»i bị Ä‘Ã y vì chÃnh trị.
Tà u chúng tôi Ä‘ang Ä‘i và o bến cảng của đảo Royale, được che kÃn sóng bằng má»™t cái Ä‘áºp dà i là m bằng những khối đá lá»›n. Công trình nà y chắc đã phải tốn nhiá»u sinh mạng của phạm nhân má»›i xây được.
Sau ba tiếng còi, chiếc Tanon bá» neo cách bến khoảng hai trăm năm mÆ°Æ¡i mét. Bến nà y xây rất chắc bằng xi-măng và bằng đá tảng, chiếm má»™t quãng dà i và cao hÆ¡n ba mét. Lùi và o phÃa trong những tòa nhà sÆ¡n trắng chạy dà i song song vá»›i bến. Tôi Ä‘á»c thấy những dòng chữ sÆ¡n Ä‘en trên ná»n trắng: “Trạm gác†- “Sở Dịch vụ thuyá»n bè†- “Xưởng bánh mì†- “Ban Quản trị cảngâ€.
Có thể trông thấy mấy ngÆ°á»i tù khổ sai Ä‘ang đứng nhìn chiếc tà u. Há» không mặc đồ sá»c, mà đá»u mặc quần dà i thÆ°á»ng và má»™t thứ blouson trắng. Titi la Belote nói vá»›i tôi rằng ở Quần đảo những ngÆ°á»i có tiá»n thì thuê thợ may “may Ä‘o†áo quần bằng những cái bao bá»™t đã tẩy sạch chữ: há» có được những bá»™ áo quần mặc rất thoải mái và trông có phần diện nữa là khác. Hầu nhÆ° không má»™t ngÆ°á»i nà o mặc đồng phục tù khổ sai.
Một chiếc xuồng đến gần chiếc Tanon.
Má»™t viên giám thị ngồi sau lái; hai tên cầm súng trÆ°á»ng ngồi hai bên mạn; ở phÃa sau là sáu ngÆ°á»i tù khổ sai, mình trần, quần trắng, đứng chèo bằng những mái chèo rất lá»›n. Chỉ má»™t lát là ra đến tà u.
Chiếc xuồng của há» kéo theo sau má»™t chiếc thuyá»n lá»›n kiểu xuồng cấp cứu của tà u thủy. Cuá»™c chuyển từ lên bá» bắt đầu. TrÆ°á»›c hết mấy viên chỉ huy Ä‘á»™i áp giải xuống thuyá»n và ra ngồi ở phÃa sau. Rồi hai viên giám thị cầm súng trÆ°á»ng Ä‘i ra phÃa trÆ°á»›c. Chân được tháo xiá»ng, nhÆ°ng tay vẫn bị khóa, chúng tôi xuồng thuyá»n từng hai ngÆ°á»i má»™t; mÆ°á»i ngÆ°á»i trong nhóm tôi, rồi đến tám ngÆ°á»i trong nhóm đứng ở phÃa trÆ°á»›c tà u. Mấy ngÆ°á»i chèo thuyá»n bắt đầu cho thuyá»n tách khá»i chiếc tà u. Há» còn chở ra má»™t chuyến nữa để Ä‘Æ°a số tù còn lại và o bá».
Chúng tôi lên bến, xếp hà ng trÆ°á»›c tòa nhà “Ban Quản trị cảng†và đứng đợi. Trong chúng tôi không có ai có hà nh lý gì. Chẳng đếm xỉa gì đến bá»n cảnh sát, các phạm nhân tại chá»— bô bô nói chuyện vá»›i chúng tôi từ má»™t khoảng cách năm sáu mét - đủ để đừng bị bá»n cảnh sát tấn công. Nhiá»u phạm nhân cùng vượt Äại tây dÆ°Æ¡ng trên má»™t chuyến tà u vá»›i tôi thân ái chà o tôi. Cesari và Essari, hai tên cÆ°á»›p đảo Corse mà tôi đã là m quen ở Saint-Martin, cho tôi biết hiện nay há» chèo xuồng cho sở dịch vụ ở cảng. Vừa lúc ấy tôi trông thấy Chapar, bị Ä‘Ã y trong vụ Chứng khoán ở Marseille, mà tôi có quen khi anh ta còn được tá»± do ở Pháp. Không há» e ấp trÆ°á»›c mặt bá»n lÃnh canh, anh ta nói vá»›i tôi:
- Äừng buồn Papillon ạ! Cáºu cứ tin ở bạn bè, ở nhà giam cấm cố cáºu sẽ không thiếu thứ gì hết. Cáºu bị bao nhiêu?
- Hai năm.
- Äược cÅ©ng chóng qua thôi, rồi cáºu sẽ ra đây vá»›i chúng tá»›, và sẽ thấy rằng ở đây cÅ©ng khá.
- Cám ơn Chapar. Còn Dega ở đâu?
Bác ta là m kế toán ở trên kia. Bác chÆ°a ra đây thì lạ tháºt. Không gặp được cáºu bác ta sẽ tiếc lắm. Vừa lúc đó Galgani đến. Anh ta xăm xăm Ä‘i vá» phÃa tôi, tên lÃnh ác toan cản, nhÆ°ng anh ta cứ đến, nói: “Chẳng lẽ ra ôm hôn anh ruá»™t tôi mà anh cÅ©ng cản à ? Tháºt quá quắt. Rồi anh ta ôm hôn tôi, nói: “Cứ tin và o tôiâ€. Äoạn anh ta lùi ra.
-Anh bây giỠlà m gì?
- ÄÆ°a thÆ°, giao liên.
- Có ổn không?
- Tôi được yên thân lắm.
Những ngÆ°á»i tù còn lại đã được Ä‘Æ°a hết lên bá» và cho nháºp bá»n vá»›i chúng tôi. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u cởi khóa tay. Titi la Belote, de Bérac và mấy ngÆ°á»i không quen tách ra khá»i nhóm. Má»™t viên giám thị nói vá»›i há»: “Nà o, lên Ä‘Æ°á»ng vá» trạiâ€. Mấy ngÆ°á»i nà y có mang theo bị Ä‘á»±ng đồ của trại. Há» vác bị lên vai và đi theo má»™t con Ä‘Æ°á»ng dốc dẫn lên phÃa trên đảo. Viên chỉ huy Quần đảo đến vá»›i sáu viên giám thị. Äiểm danh. Viên chỉ huy nháºn đủ số tù. Äá»™i áp giải chúng tôi lui ra.
- Kế toán đâu? - Viên chỉ huy há»i.
- Thưa sếp hắn đây.
Tôi thấy Dega đến, mặc má»™t bá»™ đồ trắng tÆ°Æ¡m tất, áo vét có nhiá»u khuy, cùng Ä‘i vá»›i má»™t viên giám thị; má»—i ngÆ°á»i cắp má»™t cuốn sách lá»›n. Cả hai gá»i từng ngÆ°á»i má»™t ra khá»i hà ng, theo cách phân loại má»›i: anh tù cấm cố Jean Má»—, số tù X, sẽ có số tù cấm cố là Z.â€
- Bao nhiêu?
- X năm.
Khi đến lượt tôi, Dega ôm hôn tôi mấy lần liá»n.
Viên chỉ huy lại gần.
- Anh nà y là Papillon à ?
Thưa ông chỉ huy vâng, - Dega nói
- Mong anh giữ sức khá»e ở nhà tù cấm cố. Hai năm cÅ©ng chóng qua thôi.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 08:52 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Nhà giam cầm cố
Má»™t chiếc xuồng đã được chuẩn bị sẵn sà ng. Trong số mÆ°á»i chÃn tù nhân cấm cố sẽ có mÆ°á»i ngÆ°á»i di chuyển trÆ°á»›c. Tôi được gá»i tên để lên xuồng. Dega thản nhiên nói: “Không, anh nà y Ä‘i chuyến sauâ€.
Từ khi đến đây tôi đã phải sá»ng sốt khi nghe cách ăn nói của các tù nhân. Rõ rà ng là há» không đếm xỉa đến ká»· luáºt và có vẻ nhÆ° chẳng coi bá»n cảnh sát ra gì hết. Tôi nói chuyện vá»›i Dega lúc bấy giỠđã đến đứng gần tôi. Bác ta đã biết hết chuyện vượt ngục của tôi cÅ©ng nhÆ° những chuyện khác có liên quan đến tôi. Có những ngÆ°á»i đã tiếp xúc vá»›i tôi ở Saint-Laurent có đến Quần đảo và kể lại cho bác biết hết. Bác ta không há» tỠý thÆ°Æ¡ng xót tôi. Bác ta tế nhị hÆ¡n nhiá»u. Chỉ má»™t câu thôi nói tá»± đáy lòng: “Cáºu rất xứng đáng thà nh công. Thôi để lần sau?†Tháºm chà bác ta cÅ©ng không nói “Can đảm lên “. Bác thừa biết rằng cái đó thì tôi có thừa.
- Tôi là m kế toán trưởng ở đây và có quan hệ rất tốt vá»›i ông chỉ huy. ở nhà giam cấm cố cáºu cố gắng có hạnh kiểm tốt. Tôi sẽ gá»i cáºu Ãt thuốc lá và thức ăn. Cáºu sẽ không thiếu thứ gì đâu. Papillon, Ä‘i thôi! - Äã đến lượt tôi.
- Xin chà o tất cả. Cám Æ¡n những lá»i lẽ chân tình của các bạn.
Tôi xuống thuyá»n. Hai mÆ°Æ¡i phút sau, thuyá»n cặp bến ở Saint-Joseph. Tôi có đủ thì giá» nháºn thấy trên thuyá»n chỉ có ba viên giám thị có súng, trong khi có đến sáu ngÆ°á»i tù chèo thuyá»n và mÆ°á»i ngÆ°á»i tù cấm cố Phối hợp để chiếm lÄ©nh cái thuyá»n nà y chỉ là má»™t trò đùa.
ở Saint-Joseph, má»™t ủy ban tiếp đón ra nháºn chúng tôi. Có hai viên chỉ huy tá»± giá»›i thiệu: viên chỉ huy trại trừng giá»›i của đảo và viên chỉ huy của Nhà giam cấm cố. Chúng tôi được dẫn bá»™ Ä‘i lên con Ä‘Æ°á»ng dốc đến nhà giam. Trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i không thấy má»™t ngÆ°á»i tù nà o.
Khi Ä‘i và o cá»a sắt lá»›n ở bên trên có mấy chữ Nhà giam cấm cố trừng giá»›i, ngÆ°á»i ta có thể hiểu ngay tầm quan trá»ng của cái phÆ°Æ¡ng tiện trấn áp nà y. Bên trong tấm cá»a và bốn bức tÆ°á»ng cao ở xung quanh, trÆ°á»›c hết có má»™t dãy nhà nhá» có Ä‘á»: “Ban giám đốc - Quản trịâ€, rồi ba dãy nhà khác Ä‘á» A, B, C. Chúng tôi được Ä‘Æ°a và o dãy nhà của ban giám đốc. Má»™t gian phòng lạnh lẽo. Khi mÆ°á»i chÃn ngÆ°á»i đã được xếp thà nh hai hà ng trong phòng, viên chỉ huy Nhà giam cấm cố nói vá»›i chúng tôi:
- Các phạm nhân cấm cố, các anh biết rằng nhà nà y là má»™t nhà trừng giá»›i dà nh cho những phạm nhân đã bị Ä‘Ã y khổ sai mà lại còn có những hà nh Ä‘á»™ng phạm pháp. ở đây ngÆ°á»i ta không tìm cách cải huấn các anh. Chúng tôi biết rằng việc đó vô Ãch. ở đây ngÆ°á»i ta chỉ tìm cách trấn áp các anh. Chỉ có má»™t ná»™i quy duy nhất: câm mồm. Im lặng tuyệt đối, “gá»i Ä‘iện†là việc rất nguy hiểm, nếu bị bắt gặp sẽ bị phạt rất nặng. Nếu không ốm nặng, chá»› đăng ký xin Ä‘i khám. Vì nếu khám không thấy có bệnh nặng, các anh sẽ bị phạt rất nghiêm. Äó là tất cả những gì tôi cần nói vá»›i các anh. à quên, ở đây nghiêm cấm hút thuốc. Giám thị, hãy lục soát kỹ các phạm nhân, rồi Ä‘Æ°a từng ngÆ°á»i vá» xà -lim. Charrière, Clousiot và Maturette không được ở cùng má»™t nhà . Ông Santori, ông phải thân hà nh trông coi việc nà y.
MÆ°á»i phút sau tôi bị nhốt và o căn xà -lim dà nh cho tôi căn số 234 của dãy nhà A.Clousiot bị giam ở dãy nhà B và Maturette ở dãy nhà C. Chúng tôi Ä‘Æ°a mắt từ biệt nhau. Khi bÆ°á»›c và o đây, tất cả chúng tôi Ä‘á»u hiểu ngay rằng nếu muốn sống sót mà ra khá»i thì nhất nhất phải tuân theo cái ná»™i quy vô nhân đạo nà y. Tôi từ giã hai ngÆ°á»i bạn Ä‘Æ°á»ng của tôi trong chuyến vượt ngục dà i ngà y, hai ngÆ°á»i bạn hà o hùng và dÅ©ng cảm đã tá» rõ phẩm chất mình trong khi Ä‘i vá»›i tôi và không há» bao giá» kêu ca hay hối tiếc những gì hỠđã cùng là m bên cạnh tôi. Tim tôi se lại, vì sau mÆ°á»i bốn tháng váºt lá»™n vai ká» vai để dà nh lại tá»± do, chúng tôi đã vÄ©nh viá»…n gắn bó vá»›i nhau bằng má»™t tình bạn không bá» bến.
Tôi xem xét căn buồng giam mà hỠđã lùa tôi và o. Không bao giá» tôi có thể dá»± Ä‘oán hoặc tÆ°á»ng tượng rằng má»™t nÆ°á»›c nhÆ° nÆ°á»›c Pháp của tôi, vốn là ngÆ°á»i mẹ của tá»± do trên trái đất nà y, là đất nÆ°á»›c đã sinh ra Nhân quyá»n và Dân quyá»n, lại có thể dá»±ng lên, dù là ở Guyane thuá»™c Pháp, trên má»™t hòn đảo chÆ¡i vÆ¡i giữa Äại tây dÆ°Æ¡ng, rá»™ng vừa bằng cái mùi-soa bá» túi, má»™t trại giam có tÃnh chất trấn áp man rợ nhÆ° cái nhà giam trừng giá»›i ở Saint-Joseph. Cái bạn hãy tÆ°Æ¡ng tượng má»™t trăm năm mÆ°Æ¡i căn xà -lim kế cáºn nhau, giáp lÆ°ng nhau, bốn bức tÆ°á»ng rất dà y chỉ có má»™t cánh cá»a sắt nhá» vá»›i cái lá»— ghi-sê của nó. ở phÃa trên má»—i ghi-sê Ä‘á»u có dòng chữ Ä‘á»: “Cấm mở cá»a nà y nếu không có lệnh trênâ€. ở bên trái căn buồng là má»™t tấm ván là m giÆ°á»ng nằm vá»›i má»™t cái gối bằng gá»—, cÅ©ng được thiết bị nhÆ° ở Beaulieu: tấm ván có thể láºt lên móc sát và o tÆ°á»ng; má»™t tấm chăn; má»™t khối xi-măng xây ở góc trong dùng là m ghế; má»™t cái chổi nhá»; má»™t cái ca nhà binh, má»™t cái thìa bằng gá»—, má»™t tấm sắt má»ng dá»±ng đứng che má»™t cái bô bằng kim loại buá»™c và o tấm sắt kia bằng má»™t sợi xÃch (từ phÃa ngoà i có thể kéo nó ra để đổ, và từ phÃa trong có thể lôi nó và o để dùng). Buồng cao ba mét, trần là má»™t dãy song sắt rất lá»›n, má»—i chấn song to bằng má»™t thanh Ä‘Æ°á»ng ray xe Ä‘iện, bắt chéo nhau rất dà y để không thể có má»™t váºt gì hÆ¡i to hÆ¡n có thể lá»t qua. Rồi, cao hÆ¡n nữa, là mái của tòa nhà , cách mặt đất khoảng bảy mét. PhÃa trên bức tÆ°á»ng ngăn cách các xà lim quay lÆ°ng và o nhau là má»™t con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tuần rá»™ng khoảng má»™t mét, có tay vịn bằng sắt, nhìn thẳng xuống các buồng giam. Hai viên giám thị thÆ°á»ng xuyên Ä‘i từ đầu Ä‘Æ°á»ng cho đến giữa Ä‘Æ°á»ng: ở đây há» gặp nhau và quay trở lại. Tất cả gây thà nh má»™t ấn tượng rùng rợn. ánh sáng ban ngà y chiếu và o con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tuần đủ sáng. NhÆ°ng ở các buồng giam, dù Ä‘ang giữa ban ngà y, thì tối má» má» không nhìn thấy rõ những váºt xung quanh. Tôi bắt đầu Ä‘i Ä‘i lại lại ngay, trong khi chỠđợi há» huýt còi bay ra má»™t hiệu lệnh gì đó không biết để cho phép tù nhân hạ tám ván xuống mà nằm.
Äể khá»i gây tiếng Ä‘á»™ng, tù nhân và lÃnh gác Ä‘á»u Ä‘i già y vải. Tôi nghÄ© ngay: “ở đây, tại buồng giam 234, Charriere biệt hiệu BÆ°Æ¡m bÆ°á»›m, sẽ có gắng sống mà không phát Ä‘iên trong thá»i hạn hai năm, tức bảy trăm ba mÆ°Æ¡i ngà y. Hắn có bổn pháºn cải chÃnh cái biệt hiệu “ăn thịt ngÆ°á»i†của nhà giám cấm cố nà y. Má»™t, hai, ba, bốn, năm quay đằng sau. Má»™t hai, ba, bốn, năm, quay đằng sau. Tên lÃnh gác vừa Ä‘i qua trên nóc tÆ°á»ng trÆ°á»›c mặt tôi. Tôi không nghe thấy tiếng chân hắn đến, tôi chỉ trông thấy hắn. Tách. Äèn báºt lên, nhÆ°ng rất cao, treo mãi táºn mái trên, cách mặt đất hÆ¡n sáu mét. Lối Ä‘i tuần được chiếu sáng, các buồng giam vẫn chìm trong bóng tối. Tôi Ä‘i Ä‘i lại lại, cái quả lắc lại Ä‘ung Ä‘Æ°a. Hãy ngủ yên, hỡi mấy miếng phó-mát của há»™i đồng bồi thẩm đã xá» tôi, các ngÆ°á»i hãy ngủ yên, vì tôi tin rằng nếu hồi ấy các ngÆ°á»i biết các ngÆ°á»i sẽ Ä‘Æ°a tôi đến chá»— nà o, các ngÆ°á»i sẽ thấy ghê tởm và sẽ không chịu là m những kẻ đồng lõa vá»›i việc thi hà nh má»™t hình phạt nhÆ° váºy.
Khó lòng thoát khá»i tình trạng Ä‘i lang thang của trà tưởng tượng. Hầu nhÆ° không thể nà o thoát được. Tôi nghÄ© nên hÆ°á»›ng nó vá» những Ä‘á» tà i không đến ná»—i buồn nản quá thì hÆ¡n là cố xua Ä‘uổi hắn nó Ä‘i. Quả nhiên, hiệu lệnh cho phép hạ ván nằm xuống là má»™t tiếng còi. Tôi nghe thấy má»™t giá»ng thô lá»— nói:
- Những ngÆ°á»i má»›i đến nên biết rằng kể từ bây giá», nếu muốn, thì có thể hạ ván xuống để nằm.
Tôi chỉ ghi nhá»› hai chữ “nếu muốnâ€. Cho nên tôi tiếp tục Ä‘i Ä‘i lại lại, giá» phút nà y quá nghiêm trá»ng để có thể ngủ. Tôi cần phải táºp cho mình quen vá»›i cái chuồng hở phÃa trên nà y.
Má»™t, hai, ba, bốn, năm... tôi đã nắm vững được ngay cái tiết tấu của quả lắc; đầu cúi xuống, hai tay chắp sau lÆ°ng khoảng cách từ bÆ°á»›c Ä‘i phải tháºt Ä‘á»u và tháºt chÃnh xác, nhÆ° má»™t quả lắc Ä‘Æ°a qua Ä‘Æ°a lại, tôi Ä‘i Ä‘i lại lại và cùng táºn nhÆ° má»™t kẻ má»™ng du. BÆ°á»›c hết năm bÆ°á»›c, tôi không cần trông thấy bức tÆ°á»ng, áo tôi chỉ chạm nhẹ và o nó khi quay lại cứ thế mãi không há» mệt má»i trong cuá»™c Ä‘ua marathon không có Ä‘Ãch mà cÅ©ng không cÆ¡ thá»i hạn chấm dứt.
Phải, tháºt đấy Papi ạ, cái nhà giam “ăn thịt ngÆ°á»i†không phải là trò đùa. Và khi bóng tên lÃnh gác hắt xuống tÆ°á»ng, nó gây má»™t hiệu quả tháºt dá»… sợ. Nếu ngẩng đầu lên mà nhìn thì còn nản hÆ¡n nữa: ngÆ°á»i ta có cảm giác mình là má»™t con báo bị nhốt dÆ°á»›i hố, còn ở phÃa trên là ngÆ°á»i Ä‘i săn vừa bắt được báo Ä‘ang nhìn xuống để quan sát nó. Cái ấn tượng tháºt là hãi hùng, và tôi phải mất đến mấy tháng trá»i má»›i quen được.
Má»—i năm là ba trăm sáu mÆ°Æ¡i lăm ngà y; hai năm là bảy trăm ba mÆ°Æ¡i ngà y, nếu không có năm nhuáºn. Tôi mỉm cÆ°á»i vì cái ý nà y. Anh ạ, dù có là bảy trăm ba mÆ°Æ¡i mốt thì cÅ©ng thế thôi. Tại sao lại cÅ©ng thế thôi? Không, không phải cÅ©ng thế thôi đâu. Thêm má»™t ngà y là thêm hai mÆ°Æ¡i bốn giỠđồng hồ. Mà hai mÆ°Æ¡i bốn giỠđòng hồ cÅ©ng lâu lắm. Bảy trăm ba mÆ°Æ¡i lần hai mÆ°Æ¡i bốn giá» lại còn lâu hÆ¡n nhiá»u. Tổng cá»™ng lại thì thà nh bao nhiêu giá» nhỉ? Liệu tôi có đủ sức tÃnh nhẩm ra con số đó không? Là m thế nà o tÃnh nhẩm được, chịu thôi. Sao lại chịu? TÃnh được chứ. Xem nà o. Má»™t trăm ngà y là hai ngà n bốn trăm giá». Nhân cho bảy rất dá»… trÆ°á»›c hết ta có mÆ°á»i sáu ngà n tám trăm giá». Rồi ta nhân ba mÆ°Æ¡i ngà y còn lại cho hai mÆ°Æ¡i bốn thà nh bảy trăm hai mÆ°Æ¡i giá». Tổng cá»™ng: má»™t vạn sáu ngà n tám trăm cá»™ng vá»›i bảy trăm hai mÆ°Æ¡i, vị chi là má»™t vạn bảy ngà n năm trăm hai mÆ°Æ¡i giá», nếu tôi không nhầm chá»— nà o. ThÆ°a ngà i Papillon thân mến, ngà i có cả thảy má»™t vạn bảy ngà n năm trăm hai mÆ°Æ¡i giỠđể mà giết trong cái chuồng được thiết kế riêng cho thú dữ nà y, vá»›i bốn bức tÆ°á»ng nhẵn nhụi của nó. Váºy chứ tôi sẽ ở đây bao nhiêu phút nhỉ? Cái đó chẳng có chút gì thú vị, giá» thì còn được chứ phút thì nghÄ©a lý gì? Ta không nên cÆ°á»ng Ä‘iệu quá. Tại sao lại không tÃnh cả giây nữa nhỉ? Äiá»u đó quan trá»ng là phải có cái gì lấp đầy những ngà y, những giá», những phút ấy trong khi tôi sống má»™t mình, tá»± mình đối diện vá»›i mình! Ai bị giam ở buồng bên phải nhỉ? ai ở buồng bên trái? ai ở buồng phÃa sau? Ba con ngÆ°á»i đó, nếu trong các buồng giam ấy có ngÆ°á»i, chắc cÅ©ng phải tá»± há»i: ai vừa và o buồng 234?
Có má»™t tiếng Ä‘á»™ng má»m của má»™t váºt gì vừa rÆ¡i xuống ở sau lÆ°ng tôi, trên ná»n xà ~lim. Cái gì thế nhỉ? Phải chăng ngÆ°á»i tù kế cáºn đã khéo tay vứt cho tôi má»™t váºt gì qua hai lần chấn song? Tôi cố nhìn cho ra xem đó là váºt gì. Chỉ thấy má» má» má»™t cái gì nho nhá», dà i dà i. Tôi đã sắp cầm nó lên, thì cái váºt mà trong bóng tối má» má» tôi Ä‘oán ra được nhiá»u hÆ¡n là trông thấy nó, tá»± dÆ°ng cá» Ä‘á»™ng và chạy nhanh vá» phÃa tÆ°á»ng. Khi nó nhúc nhÃch, tôi bất giác giáºt mình lùi lại. Äến chân tÆ°á»ng, nó bắt đầu leo lên má»™t quãng rồi tuá»™t xuống đất. Bức tÆ°á»ng nhẵn nhụi đến ná»—i váºt kia không thể bám đủ chặt để leo lên. Tôi để cho nó thá» leo lên tÆ°á»ng ba lần, rồi đến lần thứ tÆ°, khi nó rÆ¡i xuống, tôi giẫm mạnh chân lên. DÆ°á»›i lá»›p già y vải tôi thấy má»m má»m. Cái gì thế nhỉ? Tôi quỳ xuống để nhìn cho tháºt sát, và cuối cùng tôi đã nhìn ra được: đó là má»™t con rết khổng lồ, dà i hÆ¡n hai mÆ°Æ¡i phân, thân rá»™ng bằng hai ngón tay cái Tôi thấy tởm lợm đến ná»—i không dám nhặt nó lên để bá» và o bô. Tôi dùng chân đẩy nó và o gầm ván. Äến mai hãy xem cho sáng. Vá» sau tôi sẽ còn đủ thì giá» trông thấy nhiá»u rết nữa; nó rÆ¡i từ cái mái nhà rá»™ng ở trên kia. Tôi sẽ phải há»c cách để cho nó bò trên thân thể để trần của tôi, không bắt, cÅ©ng không Ä‘á»™ng đến nó nếu tôi Ä‘ang nằm. Tôi cÅ©ng sẽ có dịp biết rõ rằng những khi nó Ä‘ang bò trên ngÆ°á»i, chỉ má»™t sai lầm nhá» vá» chiến thuáºt thôi cÅ©ng bắt ngÆ°á»i ta phải trả giá bằng những cÆ¡n Ä‘au Ä‘á»›n dừ dá»™i đến thế nà o. Má»™t mÅ©i đốt của con váºt kinh tởm nà y đủ là m cho anh sốt nặng trong hÆ¡n mÆ°á»i hai tiếng đồng hồ và là m cho Ä‘au nhức khủng khiếp trong gần sáu tiếng đồng hồ.
Dù sao chăng nữa nó vẫn có thể được dùng nhÆ° má»™t phÆ°Æ¡ng tiện giải trÃ, má»™t lối thoát cho những ý nghÄ© của tôi. Vá» sau má»—i khi có má»™t con rết rÆ¡i xuống trong khi tôi Ä‘ang thức, tôi thÆ°á»ng lấy cái chổi con trêu chá»c nó, váºt lên váºt xuống tháºt lâu, hoặc bà y trò chÆ¡i vá»›i nó bằng cách để cho nó chạy Ä‘i nấp và má»™t lát sau tôi tìm cách phát hiện ra nó.
Má»™t, hai, ba, bốn, năm... Xung quanh im lặng hoà n toà n. ở đây không ai ngáy thì phải? Không ai ho hay sao? Trá»i nóng ná»±c đến ngạt thở. Thế mà bây giá» Ä‘ang là ban đêm! Còn ban ngà y thì phải nóng đến thế nà o nữa? Số tôi là phải sống vá»›i rết hay sao ấy. Khi nÆ°á»›c thủy triá»u lên ngáºp cái buồng giam ở Santa Marta, rết và o từng má»›, nó nhá» hÆ¡n nhÆ°ng cÅ©ng là cùng má»™t dòng há» vá»›i lÅ© rết ở đây. ở Santa Marta quả tình ngà y nà o cÅ©ng bị ngáºp lụt, nhÆ°ng ngÆ°á»i ta được nói, được hét, được nghe tiếng hát hoặc tiếng hú và nghe những câu nói lảm nhảm của những ngÆ°á»i Ä‘iên tạm thá»i hay vÄ©nh viá»…n. Chẳng phải nhÆ° thế nà y. Nếu được chá»n tôi sẽ chá»n Santa Marta. Chà , anh nói thế là phi lô-gÃch mất rồi, Papi ạ. ở đấy, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u nhất trà nói rằng thá»i hạn tối Ä‘a mà má»™t con ngÆ°á»i có thể chịu Ä‘á»±ng được là sáu tháng. Thế mà ở đây có nhiá»u ngÆ°á»i phải giam đến bốn năm năm hoặc hÆ¡n nữa. NgÆ°á»i ta bắt há» phải chịu Ä‘á»±ng nhÆ°. Váºy là là má»™t chuyện; còn há» có chịu Ä‘á»±ng được không lại là chuyện khác. Có bao nhiêu ngÆ°á»i tá»± tá». Tôi cÅ©ng chẳng biết ngÆ°á»i ta là m cách gì để tá»± tá» nữa. à cÅ©ng có cách. Chẳng dá»… gì đâu, nhÆ°ng ngÆ°á»i ta có thể tá»± tá» bằng cách thắt cổ chẳng hạn. NgÆ°á»i ta xé quần ra là m má»™t sợi dây. Buá»™c cái chổi con và o má»™t đầu dây rồi leo lên tấm ván, ngÆ°á»i ta có thể ném sợi dây qua chấn song. Nếu buá»™c dây sát và o bức tÆ°á»ng có lối Ä‘i tuần ở phÃa trên, chắc tên lÃnh gác sẽ không trông thấy sợi dây. Äúng và o lúc hắn vừa Ä‘i qua, anh cứ việc nhảy ra khá»i tấm ván và lủng lẳng trên không. Khi tên lÃnh gác quay lại thì anh đã Ä‘i rồi. Vả chăng chắc hắn cÅ©ng chẳng vá»™i và ng gì mà chạy nhanh xuống mở buồng giam cho anh. Mở cá»a buồng Æ°. Hắn không thể mở được. Trên cánh cá»a đã có Ä‘á»: “Cấm mở cá»a nà y nếu không có lệnh trênâ€. Váºy thì anh đừng sợ gì hết, ngÆ°á»i nà o muốn tá»± tá» sẽ có đủ thá»i gian cần thiết trÆ°á»›c khi có ngÆ°á»i mở cá»a và o buồng giam theo “lệnh trênâ€.
Tôi tả lại tất cả những Ä‘iá»u trên đây, có lẽ không lấy gì là m sinh Ä‘á»™ng và lý thú đối vá»›i những ngÆ°á»i thÃch nghe chuyện hà nh Ä‘á»™ng và đánh nhau. Những ngÆ°á»i nà y có thể bá» qua mấy trang nếu thấy chán. Tuy nhiên, những ấn tượng đầu tiên, những ý nghÄ© đầu tiên nà y ồ ạt đến vá»›i tôi khi tôi tiếp xúc lần đầu vá»›i cái buồng giam má»›i, những phản ứng đầu tiên nà y khi tôi bị Ä‘Æ°a xuống nhà mồ, tôi nghÄ© rằng tôi phải miêu tả nó má»™t cách tháºt trung thà nh.
Tôi Ä‘i Ä‘i lại lại nhÆ° thế nà y đã lâu lắm rồi. Tôi nghe có tiếng thầm thì trong đêm khuya: hỠđổi gác. Tên lÃnh gác phiên trÆ°á»›c là má»™t gã cao lá»›n và khẳng khiu tên đến thay phiên thì lùn và máºp. Hắn vừa Ä‘i vừa kéo lê đôi già y vải. Khi hắn đến cách tôi chỉ còn hai buồng giam, tôi có thể nghe thấy tiếng già y vải hắn sá»™t soạt và đến khi hắn Ä‘i qua hai buồng giam má»›i không nghe thấy gì nữa. Hắn không im lặng má»™t trăm phần trăm nhÆ° thằng bạn đồng ngÅ© của hắn. Tôi tiếp tục Ä‘i Ä‘i lại lại Bây giá» chắc đã khuya lắm rồi. Không biết mấy giá» rồi nhỉ? Äến mai tôi sẽ không thiếu phÆ°Æ¡ng tiện để Ä‘o thá»i gian. Má»—i ngà y cái ghi-sê phải mở bốn lần: nhỠđó tôi sẽ đại khái biết được giá» giấc. Còn ban đêm thì nhá» biết giá» phiên gác đầu tiên và biết thá»i hạn của má»—i phiên, tôi sẽ có thể sống vá»›i má»™t cách Ä‘o lÆ°á»ng thá»i gian xác định: phiên thứ nhất, phiên thứ hai, phiên thứ ba...
Má»™t, hai, ba, bốn, năm... NhÆ° má»™t cái máy, tôi lại bắt đầu cuá»™c Ä‘i dạo vô táºn, và nhá» trợ lá»±c của sá»± mệt má»i, tôi cất cánh má»™t cách dá»… dà ng để trở vá» lục lá»i trong dÄ© vãng Chắc chắn lá do sá»± tÆ°Æ¡ng phản vá»›i bóng tối trong xà -lim, tôi bay ra giữa nắng ngồi trên bãi biển của bá»™ lạc tôi. Chiếc thuyá»n mà Lali dùng để Ä‘i vá»›t ngá»c trai Ä‘ang Ä‘ung Ä‘Æ°a cách tôi hai trăm mét trên mặt biển tuyệt vá»i mà u xanh ngá»c thạch. Hai chân tôi di di trên cát. Zoraima Ä‘em lại cho tôi má»™t con cá lá»›n nÆ°á»›ng trên than hồng, gói kỹ trong má»™t tà u lá chuối cho khá»i nguá»™i. Tôi ăn bằng mấy ngón tay, dÄ© nhiên, còn Zoraima thì ngồi xếp bằng trÆ°á»›c mặt tôi nhìn tôi ăn. Cô ta rất vui mừng khi thấy những mảng thịt to tách ra khá»i con cá má»™t cách dá»… dà ng và đá»c thấy trên gÆ°Æ¡ng mặt tôi vẻ khoái trá trong khi ăn cái món ngon là nh mà cô đã dá»n cho tôi.
Tôi không còn bị nhốt nữa. Tôi không há» biết đến Nhà giam cấm cố, Saint-Joseph, Quần đảo gì nữa. Tôi lăn lóc trên cát, vục hai tay và o lá»›p cát cho sạch, lá»›p cát là m bằng những mảnh vụn san hô mịn đến ná»—i tôi có cảm giác nhÆ° vục tay và o bá»™t. Rồi tôi lá»™i xuống biển để súc miệng bằng thứ nÆ°á»›c trong vắt và mặn chát ấy. Tôi lấy hai tay múc nÆ°á»›c phả lên mặt. Trong khi rá»a cổ tôi nháºn ra rằng tóc tôi đã dà i lắm. Khi nà o Lali vá» tôi sẽ bảo nà ng cạo cổ cho tôi. Tôi qua đêm vá»›i bá»™ lạc của tôi. Tôi mở cái khố của Zoraima, và trên cát, giữa nắng, dÆ°á»›i là n gió biển, tôi chiếm hữu nà ng. Nà ng khẽ cất những tiếng rên si mê nhÆ° nà ng vẫn là m những khi nà ng thấy khoái lạc. Có lẽ gió Ä‘Æ°a đến táºn tai Lali khúc nhạc yêu Ä‘Æ°Æ¡ng nà y. Dù sao thì Lali không phải không nhìn thấy chúng tôi và thấy cái tÆ° thế của chúng tôi chá»— nà ng có xa xôi gì đâu mà không thấy rõ chúng tôi Ä‘ang là m tình. Äúng thế, hẳn là nà ng đã trông thấy, vì chiếc thuyá»n Ä‘ang Ä‘i vá» phÃa bá», nà ng tÆ°Æ¡i cÆ°á»i bÆ°á»›c xuống đất. Trên quãng Ä‘Æ°á»ng vá» nà ng đã tháo các bÃm tóc ra và lấy mÆ°á»i ngón tay thon và dà i chải mái tóc Æ°á»›t Ä‘ang bắt đầu khô dần trong là n gió và trong ánh nắng của cái ngà y tuyệt đẹp nà y. Tôi Ä‘i vá» phÃa nà ng. Nà ng lấy tay phải quà ng lÆ°ng tôi và đẩy tôi Ä‘i trên bãi cát vá» phÃa nếp nhà tranh của chúng tôi. Suốt dá»c Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, nà ng không ngá»›t bà y tá» cho tôi hiểu: “Cả em nữa, cả em nữaâ€. VỠđến nhà , nà ng xô tôi xuống má»™t chiếc võng len đã gấp lại trải xuống đất là m đệm, và trong nà ng, tôi quên rằng thế giá»›i tồn tại. Zoraima rất thông minh, nà ng chỉ vá» khi Æ°á»›c chừng chúng tôi đã xong. Nà ng và o nhà khi chúng tôi hãy còn nằm trần truồng trên đệm, thá»a mãn no nê vì ái ân. Nà ng đến ngồi vá»›i chúng tôi, lấy lòng bà n tay vả vả lên hai má của chị, miệng nhắc Ä‘i nhắc lại mấy tiếng gì chắc chắn phải có nghÄ©a đại khái là “đồ tham ănâ€. Rồi vá»›i má»™t cá» chỉ trinh bạch và đầy tình trìu mến, nà ng sứa lại cái khố của tôi và cái của Lali cho ngay ngắn. Suốt đêm hôm ấy tôi đã sống ở Guajira. Tôi tuyệt nhiên không ngủ má»™t chút nà o. Tháºm chà tôi cÅ©ng không nằm xuống để nhắm mắt lại mà hồi tưởng những cảnh đã sống qua. Ngay trong khi Ä‘i Ä‘i lại lại không ngừng trong má»™t trạng thái gần nhÆ° thôi miên, không cần phải váºn dụng ý chà má»™t chút nà o, tôi đã vượt qua không gian và thá»i gian để trở vá» sống lại cái ngà y đẹp tuyệt vá»i đã qua cách đây gần sáu tháng.
Äèn đã tắt, và có thể thấy rõ ngà y má»›i Ä‘ang trà n và o bóng tranh tối tranh sáng của căn xà -lim, xua tan thứ sÆ°Æ¡ng mù lá»nh bá»nh Ä‘ang bao bá»c má»i váºt xung quanh tôi. Má»™t tiếng còi huýt lên. Tôi nghe tiếng những tấm ván nằm chạm và o tÆ°á»ng, và cả tiếng cái móc của ngÆ°á»i ở buồng bên phải chạm và o cái vòng sắt gắn và o tÆ°á»ng. NgÆ°á»i ở buồng bên ho, và tôi nghe có tiếng má»™t Ãt nÆ°á»›c giá»™i xuống ná»n nhà . Sao, ở đây cÅ©ng được rứa mặt nữa à ?
- ThÆ°a ông giám thị, ở đây rá»a mặt thế nà o ạ?
- Phạm nhân, vì anh không biết cho nên tôi tha cho anh lần nà y. Không được nói gì vá»›i lÃnh gác: nếu vi phạm Ä‘iá»u lệnh nà y sẽ bị phạt nặng. Muốn rá»a mặt, đứng ngay chá»— bô má»™t tay cầm hÅ© nÆ°á»›c, tay kia hứng mà rá»a. Anh chÆ°a giở chăn ra phải không?
- ChÆ°a.
- Trong chăn có một cái khăn mặt.
Äến thế thì tháºt! Không được phép nói vá»›i lÃnh gác vì bất cứ lý do gì? Thế nếu mắc phải chứng gì Ä‘au quá thì sao? Nếu sắp chết đến nÆ¡i: má»™t cÆ¡n Ä‘au tim, Ä‘au ruá»™t thừa, má»™t cÆ¡n suyá»…n quá mạnh, thì sao? Chẳng lẽ ở đây cấm cả việc kêu cứu khi lâm và o má»™t tình cảnh nguy hiểm chết ngÆ°á»i? Vô nhân đạo đến thế là cùng? NhÆ°ng không, nhÆ° thế là bình thÆ°á»ng. Nếu không, tù nhân có thể quấy phá, là m ầm Ä© lên má»™t cách quá dá»… dà ng khi thần kinh không chịu nổi nữa. Dù chỉ để nghe tiếng ngÆ°á»i, dù chỉ để ngÆ°á»i ta nói vá»›i mình má»™t câu, dù câu đó chỉ là : “Chết thì chết Ä‘i, nhÆ°ng phải câm mồm lại!â€. CÅ©ng sẽ có và i chục ngÆ°á»i trong số hai trăm năm mÆ°Æ¡i tù nhân bị giam ở đây, má»—i ngà y và i chục lần, bà y chuyện gây ra bất cứ cuá»™c cãi vã nà o để cho thoát bá»›t sức hÆ¡i ép trong óc há» nhÆ° qua má»™t cái xúp-páp!
NgÆ°á»i đã có cái ý xây những chuồng cá»p nà y không thể là má»™t bác sÄ© tâm bệnh há»c được: má»™t ngÆ°á»i thầy thuốc không Ä‘á»i nà o lại tá»± hạ mình là m má»™t việc nhÆ¡ nhuốc đến nhÆ° váºy. Ná»™i quy của nhà giam nà y cÅ©ng không phải do má»™t bác sÄ© thảo ra. NhÆ°ng hai con ngÆ°á»i đã cùng nhau tạo nên cái nhà tù nà y, ngÆ°á»i kiến trúc sÆ° cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i viên chức đã dá»± tÃnh má»™t cách chi li những chi tiết của nhà tù, há» quả tháºt là hai con quái váºt đáng ghê tởm, hai nhà tâm lý há»c tồi bại và độc ác trà n đầy má»™t lòng căm thù xa Ä‘Ãch đối vá»›i các phạm nhân.
Từ những căn buồng giam của khám trung tâm ở Beaulieu, ở Canen tuy sâu nhÆ° váºy, hai tầng hầm phÃa dÆ°á»›i mặt đất, vẫn còn có thể vá»ng ra ngoà i, đến tai công chúng, những tiếng vang xa xăm của những cá»±c hình mà các phạm nhân phải chịu Ä‘á»±ng. Chứng cá»› là hồi ấy, khi ngÆ°á»i ta tháo khóa tay cho tôi tôi đã thấy rõ rà ng vẻ sợ hãi trên mặt bá»n lÃnh gác: chắc chắn là há» sợ bị phiá»n hà , bị trừng trị. NhÆ°ng ở đây, trong nhà giam cấm cố nà y, nÆ¡i mà chỉ có bá»n viên chức trong ban quản trị má»›i và o được, há» rất yên tâm há» không bao giá» có thể bị phiá»n hà gì hết.
Clac, clac, clac, clac, - ngÆ°á»i ta mở tất cả các ghi-sê. Tôi đến cạnh ghi-sê của tôi, đánh liá»u dòm ra ngoà i, rồi tôi thò đầu ra má»™t chút, và sau đó thò hết cả cái đầu ra ngoà i hà nh lang. Bên phải cÅ©ng nhÆ° bên trái tôi Ä‘á»u trông thấy cả má»™t dãy đầu thò ra. Tôi hiểu ngay rà ng há»… ghi-sê được mở thì má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u láºp tức thò đầu ra ngoà i. NgÆ°á»i bên phải nhìn tôi mà mắt tuyệt nhiên không biểu hiện má»™t cảm nghÄ© gì. Chắc đã đỠđẫn Ä‘i vì thói thủ dâm. Hắn xanh xao phá» phạc, mặt phì ra, gÆ°Æ¡ng mặt đần Ä‘á»™n, u mê. NgÆ°á»i bên trái há»i tôi rất nhanh: “Bao nhiêu?â€
- Hai năm.
- Tớ bốn. Mới được một. Tên gì?
- Papillon.
- Tá»›, Georges, Jojo l’ Auvergnat. Cáºu bị ở đâu?
- Paris, còn cáºu?
NgÆ°á»i kia chÆ°a kịp trả lá»i: suất cà -phê và ổ bánh mì tròn đã được Ä‘Æ°a đến cách đấy hai buồng. Hắn thụt đầu và o. Tôi cÅ©ng là m nhÆ° thế. Tôi giÆ¡ cái ca ra. Há» rót cà -phê và o rồi Ä‘Æ°a má»™t ổ bánh mì tròn. Vì tôi Ä‘Æ°a tay ra đón ổ bánh mì hÆ¡i cháºm, khi cá»a ghi-sê sụp xuống thì ổ bánh mì của tôi lăn xuống đất. Không đầy mÆ°á»i lăm phút sau im lặng đã trở lại. Chắc má»—i hà nh lang phải có má»™t tốp Ä‘i phát bữa sáng, chứ không thì không thể nhanh nhÆ° váºy. Äến giữa trÆ°a có món xúp bá» má»™t miếng thịt hầm. Buổi chiá»u, má»™t Ä‘Ä©a Ä‘áºu ván xà o. Cái thá»±c Ä‘Æ¡n ấy trong suốt hai năm chỉ thay đổi trong bữa ăn chiá»u: Ä‘áºu ván, Ä‘áºu đổ, Ä‘áºu chiên, Ä‘áºu Ä‘Å©a, Ä‘áºu trắng và cÆ¡m xà o. Bữa trÆ°a thì lúc nà o cÅ©ng chỉ có thế.
Cứ mÆ°á»i lăm ngà y má»™t lần, chúng tôi thò đầu ra ngoà i ghi-sê, và má»™t ngÆ°á»i tù khổ sai dùng má»™t cái tông-Ä‘Æ¡ răng dà y của thợ cắt tóc để cắt râu cho chúng tôi
Tôi ở đây đã được ba ngà y. Có má»™t Ä‘iá»u là m cho tôi báºn tâm. ở đảo Royale, các bạn tôi có nói là sẽ gá»i thuốc lá và thức ăn cho tôi. Tôi chÆ°a nháºn được thứ gì, vả lại tôi cÅ©ng băn khoăn không hiểu nổi há» lâm thế nà o để có thể thá»±c hiện dược má»™t việc thần kỳ nhÆ° váºy.
Cho nên tôi không lấy là m lạ khi không thấy có gì gá»i đến. Hút thuốc lá chắc phải rất nguy hiểm, và dù sao đó cÅ©ng là thứ xa xỉ. Ä‚n thì hẳn là chuyện sống còn, vì xoong xúp trong bữa ăn trÆ°a chỉ là má»™t Ãt nÆ°á»›c nóng lá»u bá»u và i nhúm rau xanh và má»™t miếng thịt hầm chỉ Ä‘á»™ má»™t trăm gam. Buổi chiá»u chỉ có má»™t Ä‘Ä©a Ä‘á»±ng nÆ°á»›c xà o sá»n sệt, lÆ°a thÆ°a mấy hạt Ä‘áºu hay mấy thứ rau quả khô Nói tháºt, tôi không nghi ngá» ban quản trị cho tù ăn kém bằng nghi ngá» bá»n tù nhân chuyên việc nấu ăn hay phân phát thức ăn. Tôi nảy ra cái ý nà y trong bữa chiá»u, khi má»™t ngÆ°á»i tù quê ở Marseille bắt đầu và o Ä‘Æ°a thức ăn. Cái muôi của anh ta vục xuống táºn đáy thùng, cho nên trong suất của tôi Ä‘áºu bao giá» cÅ©ng nhiá»u hÆ¡n nÆ°á»›c. Nếu những ngÆ°á»i khác Ä‘Æ°a bữa ăn chiá»u thì ngược lại há» chỉ há»›t phÃa trên sau khi ngoáy ngoáy cái muôi má»™t chút. Do đó nhiá»u nÆ°á»›c mà Ãt Ä‘áºu. Tình trạng thiếu dinh dưỡng nà y cá»±c kỳ nguy hiểm. Muốn có đủ sức mạnh tinh thần để giữ vững ý chÃ, cần phải có Ãt nhiá»u sức mạnh thể chất.
Lúc nà y ngÆ°á»i ta Ä‘ang quét ngoà i hà nh lang. Tôi có cảm giác là ngÆ°á»i ta quét ở trÆ°á»›c buồng giam của tôi hÆ¡i lâu quá. Tiếng chổi quẹt mãi và o cánh cÆ°a buồng tôi má»™t cách không bình thÆ°á»ng. Tôi nhìn kỹ thì thấy má»™t mẩu giấy trắng thò ra ở phÃa dÆ°á»›i cánh cá»a. Tôi hiểu ngay rằng ngÆ°á»i ta đã tuồn má»™t cái gì dÆ°á»›i cánh cá»a nhÆ°ng không thể tuồn và o sâu hÆ¡n được. NgÆ°á»i ta đợi cho tôi rút mẩu giấy và o rồi má»›i quét sang chá»— khác. Tôi mở mẩu giấy ra. Có mấy dòng chữ viết bằng má»±c dạ quang. Tôi đợi cho tên lÃnh gác Ä‘i quá rồi Ä‘á»c vá»™i: “Papi, kể từ mai trong bô của anh má»—i ngà y sẽ có năm Ä‘iếu thuốc lá và má»™t quả dừa. Khi ăn dừa phải nhai tháºt kỹ thì má»›i bổ. Nhá»› nuốt cả bã. Hút thuốc và o buổi sáng khi hỠđổ bô. Không bao giỠđược hút sau bữa cà -phê sáng, phải hút trong bữa ăn trÆ°a ngay sau khi ăn, và buổi chiá»u cÅ©ng váºy. Kèm theo đây có má»™t mẩu ruá»™t bút chì. Má»—i khi cần dùng thứ gì, cứ viết và o mẩu giấy kèm theo đây, khi ngÆ°á»i quét hà nh lang quệt chổi và o cánh cá»a, hãy dùng ngón tay cà o và o cá»a. Nếu ngÆ°á»i kia cÅ©ng cà o lại thì tuồn mẩu giấy ra. Äừng bao giá» tuồn mẩu giấy trÆ°á»›c khi hắn cà o lại để trả lá»i anh. Hãy để mẩu giấy và o tai để khá»i rút plan ra, còn mẩu ruá»™t bút chì thì có thể để bất cứ chá»— nà o ở chân tÆ°á»ng. Can đảm lên. Các bạn hôn anh. Ignace, Louisâ€.
NgÆ°á»i gá»i cho tôi bức thông Ä‘iệp nà y là Galgani và Dega. Tôi thấy nghẹn ngà o ở cổ và má»™t hÆ¡i ấm trà n đầy trong ngá»±c; có được những ngÆ°á»i bạn trung thà nh, táºn tụy nhÆ° váºy tháºt là ấm áp. Và bÆ°á»›c Ä‘i của tôi: má»™t, hai, ba, bốn, năm, đằng sau quay, cà ng thêm vững và ng và nhanh nhẹn, vá»›i má»™t má»m tin lá»›n hÆ¡n và o tÆ°Æ¡ng lai, má»™t niá»m tin tưởng chắc chắn rằng mình sẽ còn sống cho đến khi ra khá»i cái phần má»™ nà y. Và tôi vừa Ä‘i vừa nghÄ©: trong hai con ngÆ°á»i ấy có bao nhiêu là tình cảm cao thượng, có biết bao nhiêu ý chà muốn là m Ä‘iá»u tốt. Chắc chắn là hỠđã tá»± đặt mình và o má»™t tình thế rất nguy hiểm: má»™t ngÆ°á»i có thể mất chân kế toán, ngÆ°á»i kia mất chân liên lạc. Việc há» Ä‘ang là m để giúp tôi tháºt là vÄ© đại, chÆ°a kể là há» phải tốn biết bao nhiêu tiá»n má»›i là m được nhÆ° thế. HỠđã phải mua biết bao nhiêu ngÆ°á»i để vá»›i tay đến táºn buồng giam của tôi trên cái đảo Royale “ăn thịt ngÆ°á»iâ€.
Bạn Ä‘á»c cần hiểu rõ rằng má»™t quả dừa khô chứa rất nhiá»u dầu trong cái cùi dòn và trắng của nó chỉ cần nạo sáu quả dừa ngâm và o nÆ°á»›c nóng thì má»™t ngà y sau trên mặt nÆ°á»›c có thể vá»›t được má»™t lÃt dầu. Thứ dầu nà y là má»™t chất béo mà vá»›i chế Ä‘á»™ ăn của chúng tôi ngÆ°á»i ta rất cần, nó chứa nhiá»u thứ sinh tố. Má»—i ngà y má»™t cái cùi dừa là gần đủ bảo đảm cho sức khá»e. Ãt nhất ngÆ°á»i ta cÅ©ng không thể lâm và o tình trạng mất nÆ°á»›c, cÅ©ng không thể chết vì suy dinh dưỡng. Äã hai tháng ròng tôi nháºn được tiếp tế vá» thức ăn và thuốc hút mà không xảy ra chuyện gì cả. Má»—i lần hút thuốc tôi Ä‘á»u Ä‘á» phòng cẩn tháºn nhÆ° ngÆ°á»i Sioux: tôi nuốt khói và o tháºt sâu rồi nhả ra từ từ, vừa nhả vừa xòe bà n tay phải ra nhÆ° cái quạt để xua cho khói tan Ä‘i.
Hôm qua vừa xảy ra má»™t chuyện hÆ¡i lạ. Tôi không biết là tôi đã hà nh Ä‘á»™ng đúng hay sai. Má»™t tên lÃnh gác Ä‘i trên Ä‘Æ°á»ng tuần tra đã chống tay và o thanh vịn nhìn xuống buồng giam tôi. Hắn châm má»™t Ä‘iếu thuốc, hút và i hÆ¡i rồi để nó rÆ¡i xuống buồng giam tôi. Sau đó hắn lại Ä‘i tuần. Tôi đợi cho hắn trở lại rồi lấy chân chà lên Ä‘iếu thuốc, sao cho hắn có thể trông thấy rõ. BÆ°á»›c hắn Ä‘i hÆ¡i ngÆ°ng lại má»™t chút, nhÆ°ng không lâu: khi đã thấy rõ cá» chỉ vừa rồi của tôi, hắn lại Ä‘i ngay. Có phải hắn thÆ°Æ¡ng hại tôi, hay thấy xấu hổ cho cái ban quán trị của hắn? Hay đây chỉ là má»™t cái bẫy? Tôi không biết cho nên rất băn khoăn.
Khi ngÆ°á»i ta khổ, ngÆ°á»i ta trở nên hết sức nhạy cảm.
Nếu tên giám thị vừa rồi đã có ý muốn là m má»™t ngÆ°á»i tốt bụng dù cái ý ấy chỉ được má»™t và i giây, tôi cÅ©ng rất lấy là m tiếc vì đã là m hắn phiá»n lòng vá»›i cái cá» chỉ khinh miệt của tôi.
Tôi ở đây thế là đã hÆ¡n hai tháng. Cái nhà giam cấm cố nà y là nhà giam duy nhất mà theo tôi trong đó không có gì có thể há»c được. Vì không thể có má»™t cách dà n xếp nà o hết. Tôi đã luyện táºp được rất kỹ cái khả năng phân thân. Tôi có má»™t chiến thuáºt có hiệu quả chắc chắn. Äể Ä‘i lang thang giữa các vì sao vá»›i má»™t cảm giác hiện thá»±c tháºt cao, để dá»… dà ng thấy hiện ra những thá»i Ä‘oạn khác nhau trong dÄ© vãng của cuá»™c Ä‘á»i giang hồ phiêu bạt của tôi hay của thá»i thÆ¡ ấu, hoặc giả để xây những tòa lâu Ä‘Ã i ở Tây Ban Nha hiện rõ y nhÆ° tháºt, lúc đầu tôi đã phải tốn rất nhiá»u sức. Tôi phải Ä‘i Ä‘i lại lại không ngá»›t mấy giỠđồng hồ liá»n, không ngồi xuống, không dừng lại, vừa Ä‘i vừa nghÄ© bình thÆ°á»ng vá» bất cứ vấn Ä‘á» gì. Rồi đến khi tháºt mệt má»i tôi má»›i nằm lên tấm ván, gối đầu lên má»™t nữa tấm chăn, còn ná»a kia thì đắp lên mặt. Bấy giá» là n không khà đã thÆ°a thá»›t của phòng giam Ä‘i và o miệng tôi và mÅ©i tôi má»™t cách khó khăn vì bị tấm chăn lá»c má»™t lần nữa. Äiá»u đó nhằm gây ra trong phổi tôi má»™t tình trạng gần nhÆ° ngạt thở khiến đầu tôi thấy nhức và nóng.
Trong trạng thái thiếu không khà và ngá»™t ngạt vì nóng bức, tôi Ä‘á»™t ngá»™t thấy mình bay bổng lên. Ôi? Những cuá»™c phi hà nh của linh hồn ấy đã Ä‘em lại cho tôi bao nhiêu là cảm giác khôn tả. Tôi đã có được những đêm ân ái mà cảm giác còn mạnh hÆ¡n cả khi tôi được tá»± do, say sÆ°a hÆ¡n, có sức chấn Ä‘á»™ng hÆ¡n những cảm giác tháºt của những đêm ân ái mà tôi đã thá»±c sá»± trải qua. Phải, cái khả năng du hà nh trong không gian ấy cho phép tôi ngồi bên cạnh mẹ tôi, ngÆ°á»i đã chết cách đây mÆ°á»i bảy năm. Tôi mân mê tà áo của ngÆ°á»i, và ngÆ°á»i vuốt ve những móc tóc quăn của tôi mà ngÆ°á»i bắt để rất dà i hồi tôi má»›i năm tuổi, là m nhÆ° thể tôi là con gái. Tôi vuốt ve mấy ngón tay thon và dà i, da mịn nhÆ° tÆ¡. NgÆ°á»i cùng cÆ°á»i vá»›i tôi khi thấy nảy ra cái ý muốn gan góc được lao xuống sông nhÆ° tôi đã thấy những cáºu con trai lá»›n tuổi hÆ¡n là m, và o má»™t ngà y hai mẹ con Ä‘i dạo vá»›i nhau. Những chi tiết nhá» nhặt nhất trong cách chái tóc của ngÆ°á»i, niá»m thÆ°Æ¡ng mến có sức tá»a hà o quang của đôi mắt sáng lóng lánh của ngÆ°á»i, những lá»i lẽ dịu dà ng khó quên của ngÆ°á»i: “Riri bé bá»ng của mẹ, con hãy ngoan, tháºt ngoan nhé, để mẹ con thÆ°Æ¡ng con tháºt nhiá»u. Ãt nữa rồi con cÅ©ng sẽ nhảy được xuống nÆ°á»›c từ rất cao, rất cao. Còn bây giá» thì con còn bé quá, cục và ng của mẹ ạ Ngà y ấy sẽ đến rất nhanh, quá nhanh nữa là khác, cái ngà y mà con sẽ thà nh má»™t chà ng trai to khá»eâ€.
Và mẹ tôi dắt tay tôi Ä‘i dá»c bá» sông vá» nhà Tôi thá»±c sá»± Ä‘ang sống trong ngôi nhà của thá»i thÆ¡ ấu của tôi. Thá»±c sá»± đến ná»—i tôi Ä‘Æ°a hai tay bịt mắt mẹ tôi để ngÆ°á»i không Ä‘á»c được nốt nhạc nhÆ°ng vẫn tiếp tục chÆ¡i piano cho tôi nghe. Tôi Ä‘ang ở nhà tháºt chứ không phải tưởng tượng. Tôi Ä‘ang ở nhà vá»›i mẹ, tôi leo lên má»™t chiếc ghế tá»±a đặt ở phÃa sau chiếc ghế quay mẹ tôi Ä‘ang ngồi, và tôi Ä‘Æ°a hai bà n tay nhá» bé lên bÃt mắt mẹ tôi tháºt mạnh, để cho đôi mắt to và hiá»n của ngÆ°á»i đừng trông thấy gì. Mấy ngón tay thon nhẹ của ngÆ°á»i vẫn tiếp tục lÆ°á»›t trên các phÃm Ä‘Ã n đánh cho tôi nghe bà i Nà ng quả phụ vui tÆ°Æ¡i cho đến hết.
Dù là tên công tố viên vô nhân đạo, hay là những tên cảnh sát mà sá»± lÆ°Æ¡ng thiện đáng cho ngÆ°á»i ta ngá» vá»±c, hay là Polein, tên khốn kiếp đã chịu mặc cả để mua lấy tá»± do bằng má»™t lá»i khai gian dối, hay là mÆ°á»i hai miếng phó-mát đã ngu xuẩn theo Ä‘uôi bản cáo trạng và cách thuyết minh sá»± việc của bên nguyên, hay là những tên lÃnh gác ở nhà giam cấm cố, những cá»™ng tác viên xứng đáng của cái ngục “ăn thịt ngÆ°á»iâ€, không có ai, tuyệt đối không có ai, và cÅ©ng không có cái gì, kể cả những bức tÆ°á»ng dà y và cái khoảng cách xa xôi của hòn đảo mất hút giữa Äại tây dÆ°Æ¡ng nà y, tuyệt nhiên không có má»™t cái gì thuá»™c phạm trù tinh thần hay váºt chất có thể ngăn cản nổi những cuá»™c du hà nh nhuá»™m mà u hồng tuyệt vá»i của hạnh phúc khi tôi cất cánh bay bổng lên các vì sao.
Tôi đã sai lầm: khi tÃnh thá»i gian phải má»™t mình đối diện vá»›i bản thân, tôi chỉ nói đến thá»i gian bằng Ä‘Æ¡n vị giá».
Äó là má»™t sai lầm. Có những lúc phải Ä‘o thá»i gian bằng Ä‘Æ¡n vị phút. Chằng hạn, sau buổi phân phát cà -phê và bánh mì là giỠđổ bô - sau đó khoảng má»™t tiếng đồng hồ. Khi ngÆ°á»i ta trả cái bô sạch tôi sẽ nháºn được quả dừa, năm Ä‘iếu thuốc lá và đôi khi cả má»™t mảnh giấy viết chữ lân tinh. Những lúc ấy - không phải bao giá» cÅ©ng thế, nhÆ°ng rất nhiá»u khi nhÆ° thế - tôi đếm từng phút má»™t. Là m nhÆ° thế cÅ©ng khá dá»… dà ng vì tôi Ä‘iá»u chỉnh thân thể tôi thà nh má»™t quả lắc, cứ năm bÆ°á»›c, lúc quay trở lại, tôi nhẩm đếm: má»™t. Äếm đến mÆ°á»i hai thì được má»™t phút. Có Ä‘iá»u là xin các bạn chá»› tưởng rằng tôi lo lắng muốn biết rồi mình có được ăn cái cùi dừa, vốn chÃnh là sá»± sống của tôi, có được hưởng cái thú vô biên là đang ở trong cái hầm má»™ nà y mà lại được hút thuốc mÆ°á»i lần trong hai mÆ°Æ¡i bốn tiếng đồng hồ (vì má»—i Ä‘iếu thuốc lá tôi hút là m hai lần) hay không.
Không phải thế; và o giá» nháºn cà phê, và tuy không có lý do gì đặc biệt, tôi cÅ©ng sợ rằng có má»™t việc gì đã xảy ra vá»›i những ngÆ°á»i Ä‘ang hy sinh sá»± yên tÄ©nh của mình để giúp tôi má»™t cách hà o phóng nhÆ° váºy. Cho nên tôi chỠđợi, và đến khi trông thấy quả dừa tôi má»›i thở phà o yên tâm. Quả dừa có đó, nhÆ° thế có nghÄ©a là há» vân yên ổn.
Chầm cháºm, rất cháºm, những giá», những ngà y, những tuần, những tháng trôi qua. Rồi đến má»™t lúc nà o đó, tỉnh lại thấy mình đã ở đây được gần má»™t năm.
Äúng mÆ°á»i má»™t tháng và hai mÆ°Æ¡i ngà y tôi chÆ°a được nói chuyện vá»›i ai hÆ¡n bôn mÆ°Æ¡i giây, mà cÅ©ng chỉ nói nhát gừng, và nói thầm thì, chứ không thà nh tiếng. Tuy váºy có má»™t hôm tôi cÅ©ng đã dá»± má»™t cuá»™c đối thoại to tiếng. Hôm ấy tôi bị cảm và ho nhiá»u. NghÄ© rằng nhÆ° váºy cÅ©ng đủ để xin Ä‘i khám, tôi liá»n báo cáo ốm. Bác sÄ© đã đến. TrÆ°á»›c sá»± kinh ngạc của tôi, cái ghi-sê mở ra. Trong cái khung hẹp ấy thấy hiện ra má»™t cái đầu
- Anh là m sao? Anh đau gì? Phế quản à ? Quay lưng lại. Ho đi.
Kìa, sao lạ thế nhỉ. NgÆ°á»i ta đùa chăng? Thế nhÆ°ng đó lại là sá»± tháºt má»™t trăm phần trăm. Má»™t ông thầy thuốc xứ thuá»™c địa đã đến chẩn bệnh qua má»™t cái ghi-sê, bảo tôi quay lÆ°ng lại đứng cách cánh cá»a má»™t mét, và ghé tai và o lá»— để nghe phổi tôi. Rồi ông ta lại nói: “Thò tay ra. Tôi toan là m theo nhÆ° cái máy, thì do má»™t thứ tá»± trá»ng nà o đấy, tôi nói vá»›i cái ông thầy thuốc quái dị nà y: “Cám Æ¡n bác sÄ©, phiá»n bác sÄ© quá nhỉ. Thôi không cần. Chẳng Ãch gì đâu. Ãt nhất tôi cÅ©ng có đủ bản lÄ©nh để tá» ra cho hắn hiểu rằng tôi không tưởng lầm là cái kiểu chẩn bệnh của hắn có chút gì nghiêm chỉnh.
- Tùy anh, - hắn đã có đủ vô liêm sỉ để trả lá»i nhÆ° váºy. Rồi bá» Ä‘i. CÅ©ng may, vì chỉ chút nữa tôi đã nổ tung ra vì phẫn ná»™..
Má»™t, hai, ba, bốn, năm, đằng sau quay. Má»™t, hai, ba, bốn, năm, đằng sau quay. Tôi Ä‘i Ä‘i lại lại, Ä‘i Ä‘i lại lại mãi, không má»i mệt, không dừng lại, và hôm nay tôi Ä‘i Ä‘i lại lại má»™t cách giáºn dữ, hai chân tôi căng thẳng chứ không buông lÆ¡i má»™t cách thÆ° thái nhÆ° thÆ°á»ng lệ. DÆ°á»ng nhÆ° sau sá»± việc vừa xảy ra, tôi cần phải xéo nát má»™t cái gì. Chân tôi thì có thể giẫm lên cái gì?
DÆ°á»›i chân tôi chỉ có xi-măng. Không, tôi giẫm lên rất nhiá»u thứ trong khi Ä‘i nhÆ° váºy. Tôi giẫm lên sá»± hèn hạ của tên bác sÄ© đã cam tâm chịu chiá»u theo ý Ban Quản trị để là m những việc tởm lợm nhÆ° váºy. Tôi giẫm lên thái Ä‘á»™ dá»ng dÆ°ng của má»™t tầng lá»›p ngÆ°á»i trÆ°á»›c sá»± Ä‘au khổ của má»™t tầng lá»›p ngÆ°á»i khác. Tôi giẫm lên sá»± ngu dốt của dân tá»™c Pháp không há» quan tâm, không há» tò mò muốn biết những đồng bà o của há» cứ hai năm lại được lùa lên tà u nhÆ° những bầy gia súc qua Saint- Martin-de-Ré là để Ä‘i đến đâu và được đối xá» nhÆ° thế nà o. Tôi giẫm lên các phóng viên của các báo chà cánh tả, sau khi viết những bà i báo chua ngoa vá» má»™t con ngÆ°á»i đã phạm tá»™i nà o đấy thì chỉ mấy tháng sau là đã không còn nhá»› rằng trên Ä‘á»i có má»™t ngÆ°á»i nhÆ° thế. Tôi giẫm lên bá»n linh mục công giáo đã nghe các phạm nhân xÆ°ng tá»™i, biết rất rõ những gì Ä‘ang diá»…n ra ở trại khổ sai của Pháp mà vẫn im hÆ¡i lặng tiếng. Tôi giẫm lên má»™t hệ thống xỠán biến việc cân nhắc công bằng thà nh má»™t cuá»™c đấu khẩu giữa kẻ buá»™c bá»™i và kẻ bà o chữa.
Tôi giẫm lên tổ chức Liên minh Nhân quyá»n và Dân quyá»n không há» lên tiếng để nói: Hãy chặn đứng cái máy chém khô của các ngÆ°á»i lại, hãy hủy diệt cái tâm lý xa-Ä‘Ãch táºp thể Ä‘ang hoà nh hà nh trong giá»›i viên chức Hà nh chÃnh. Tôi giẫm lên cái tình trạng tệ mạt là không có má»™t tổ chức hay hiệp há»™i nà o chất vấn những kẻ có trách nhiệm vá» hệ thống xỠán nà y để há»i há» xem tại sao và là m thế nà o mà trại khổ sai cứ hai năm lại chết mất tám mÆ°Æ¡i phần trăm dân số của nó. Tôi giẫm lên những tá» giấy báo tá» của tổ chức y tế nhà nÆ°á»›c: tá»± tá», suy dinh dưỡng, suy nhược toà n thân, hoại huyết, ho lao, Ä‘iên loạn, dở hÆ¡i. Tôi còn biết tôi Ä‘ang giẫm lên những gì nữa? NhÆ°ng dù sao, sau sá»± việc đã xảy ra, tôi không còn Ä‘i bình thÆ°á»ng nữa, cứ má»—i bÆ°á»›c tôi lại xéo nát má»™t cái gì.
Má»™t, hai, ba, bốn, năm,... và những giá» phút chảy qua chầm cháºm là m cho cuá»™c nổi loạn thầm lặng của tôi lắng dần vì mệt má»i. Còn mÆ°á»i ngà y nữa tôi sẽ qua được má»™t ná»a thá»i hạn cấm cố. Äây quả là má»™t ká»· niệm rất đáng ăn mừng, vì nếu không kể cái bệnh cảm khá nặng kia, sức khá»e tôi vẫn tốt. Tôi vẫn không Ä‘iên, mà cÅ©ng chÆ°a bÆ°á»›c và o quá trình trở thà nh Ä‘iên. Tôi tin chắc, tháºm chà chắc má»™t trăm phần trăm là sẽ ra khá»i chốn nà y khá»e mạnh vá» thể chất và tinh thần khi cái năm Ä‘ang sấp bắt đầu sẽ hết.
Tôi sực tỉnh vì ngoà i kia có tiếng nói rì rầm.
- Hắn đã chết khô từ bao giỠấy. Durand ạ. Sao, ban nãy anh không nháºn thấy à ?
- ThÆ°a sếp tôi không biết ạ. Vì hắn treo cổ trong góc tÆ°á»ng phÃa lối Ä‘i tuần cho nên tôi Ä‘i qua nhiá»u lần mà không trông thấy.
- Cái đó không quan trá»ng, nhÆ°ng phải thú nháºn rằng anh không trông thấy hắn là phi lô-gÃc.
NgÆ°á»i bị giam ở buồng bên trái đã tá»± tá».
Äó là điá»u mà tôi đã hiểu ra, hỠđến khiêng hắn Ä‘i. Cánh cá»a khép lại. Ná»™i quy đã được tuân thủ má»™t cách nghiêm chỉnh vì cánh cá»a ấy đã được mở ra và đóng lại trÆ°á»›c mắt má»™t “cấp trên†là viên giám đốc của nhà giam cấm cố mà tôi đã nháºn ra giá»ng nói. Äó là ngÆ°á»i thứ năm đã chết trong các buồng giam ở quanh tôi trong vòng mÆ°á»i tuần.
Ngà y ká»· niệm má»™t năm cấm cố đã đến. Trong cái bô tôi thấy có má»™t há»™p sữa đặc Nestlé. Äó là má»™t cá» chỉ Ä‘iên rồ của các bạn tôi. HỠđã tìm mua há»™p sữa nà y vá»›i má»™t giá đắt không thể tưởng tượng nổi và đã liá»u lÄ©nh gá»i nó cho tôi. Dù sao tôi cÅ©ng đã có được má»™t ngà y đắc thắng trÆ°á»›c sá»± tà n nhẫn của số pháºn. Cho nên tôi tá»± hứa là không bay Ä‘i đâu cả. Tôi Ä‘ang ở nhà giam cấm cố. Má»™t năm đã qua từ khi tôi đến đây, thế mà tôi vẫn tá»± cảm thấy đủ sức để lên Ä‘Æ°á»ng vượt ngục ngà y mai nếu có cÆ¡ há»™i. Bản tổng kết nhÆ° váºy là tÃch cá»±c, và tôi tá»± hà o vá» nó.
Thông qua ngÆ°á»i quét hà nh lang buổi trÆ°a, tôi nháºn được mấy chữ của các bạn (đó là má»™t việc khác thÆ°á»ng): “Can đảm lên. Chỉ còn má»™t năm nứa thôi. chúng tôi biết cáºu vẫn khá»e. Chúng tôi cÅ©ng bình thÆ°á»ng, yên ổn. Chúng tôi hôn cáºu. Louis, Ignace. Nếu tiện, cáºu gá»i cho chúng tôi mấy chữ, Ä‘Æ°a ngay cho ngÆ°á»i đã trao cáºu mảnh giấy nà yâ€.
Trên mảnh giấy trắng gá»i kèm theo bức thÆ° tôi viết: “Cám Æ¡n vá» tất cả. Tôi khá»e mạnh, và nhá» các cáºu tôi hy vá»ng vẫn sẽ nhÆ° thế nà y sau má»™t năm. Có thể cho tôi biết tin Clousiot, Maturette không?†Quả nhiên má»™t lúc sau ngÆ°á»i quét hà nh lang trở lại, cà o và o cá»a tôi. Tá»™i vá»™i và ng nhét mảnh giấy dÆ°á»›i cá»a, nó biến ngay. Suốt ngà y hôm ấy và má»™t phần đêm ấy, tôi ở lại trên mặt đất, trong cái trạng thái mà tôi đã mấy lần tá»± hứa là sẽ giữ. Má»™t năm nữa tôi sẽ được Ä‘Æ°a vá» má»™t trong hai đảo. Royale hay Saint-Joseph? Tôi sẽ nói chuyện, hút thuốc đến đã Ä‘á»i thì thôi, và láºp tức sẽ chuẩn bị vượt ngục.
Hôm sau tôi bÆ°á»›c và o ngà y thứ nhất trong số ba trăm sáu mÆ°Æ¡i lăm ngà y còn lại, lòng vững tin và o số pháºn của mình. Tám tháng tiếp theo, má»i sá»± đã trôi qua đúng nhÆ° tôi dá»± kiến. NhÆ°ng đến tháng thứ chÃn thì tình hình trở nên nghiêm trá»ng. Sáng hôm ấy, đến giỠđể bô, ngÆ°á»i Ä‘Æ°a dừa bị bắt quả tang và o lúc đẩy cái bô và o buồng tôi, trong đó đã để sẵn quả dừa và năm Ä‘iếu thuốc lá.
Việc vừa xảy ra nghiêm trá»ng đến ná»—i trong mấy phút đồng hồ hỠđã quên mất quy chế im lặng tuyệt đối. Tiếng ngÆ°á»i ta đấm đá ngÆ°á»i tù khốn khổ kia nghe rất rõ. Sau đó là tiếng rên khò khè của má»™t ngÆ°á»i đã bị đánh má»™t dòn chà mạng. Cái ghi-sê của tôi mở ra và má»™t cái mặt lÃnh gác Ä‘á» bừng quát và o buồng: “Còn mà y nữa, hãy đợi đấy!â€
- Tao sẵn sà ng đợi mà y, thằng chó đẻ! - Tôi trả lá»i thần kinh căng thắng đến tá»™t Ä‘á»™ vì đã phải ngồi im nghe chúng nó đánh dáºp ngÆ°á»i tù khốn khổ kia.
Việc ấy đã xảy ra lúc bảy giá». Äến mÆ°á»i má»™t giá», má»™t phái Ä‘oà n do viên phó chỉ huy nhà giam cấm cố đứng đầu đến buồng tôi. NgÆ°á»i ta mở cánh cá»a đã đóng lại sau lÆ°ng tôi cách đây hai mÆ°Æ¡i tháng và từ đó chÆ°a bao giỠđược mở ra. Tôi Ä‘ang đứng ở cuối buồng giam, tay cầm cái ca, giữ thế thủ, quyết tâm đánh trả đến cung, vì hai lẽ: thứ nhất là để cho bá»n lÃnh gác khi đánh tôi sẽ được trừng trị Ä‘Ãch đáng, thứ hai là đế chúng nó đánh tôi chết tháºt nhanh. NhÆ°ng mãi chẳng thấy chúng là m gì cả, viên phó chỉ huy nói:
- Phạm nhân, bước ra.
- Nếu các anh bảo tôi ra để đánh tôi thì hãy coi chừng: tôi sẽ đánh lại Mà tôi chẳng dại gì ra để bị đánh từ bốn phÃa. Tôi cứ đứng đây, há»… đứa nà o Ä‘á»™ng và o tôi tôi sẽ cho Ä‘i Ä‘á»i ngay.
- Charrière, ngÆ°á»i ta sẽ không đánh anh đâu.
- Ai bảo đảm Ä‘iá»u đó?
- Tôi, phó chỉ huy nhà giam.
- Anh có danh dự không mà bảo đảm?
- Anh đừng thóa mạ tôi, vô Ãch. Tôi lấy danh dá»± hứa vá»›i anh rằng anh sẽ không bị đánh. Nà o ra Ä‘i!
Tôi vẫn cầm cái ca trong tay.
- Anh có thể giữ cái ca, anh không phải dùng đến nó đâu.
- Äược
Tôi bÆ°á»›c ra, và đi giữa sáu tên giám thị cùng Ä‘i vá»›i viên phó chỉ huy, vượt qua suốt chiá»u dà i của hà nh lang. Ra đến sân, tôi thấy chóng mặt và chói mắt dữ dá»™i, phải nhắm nghiá»n lại. Cuối cùng tôi trông thấy cái nhà nhá» nÆ¡i hỠđã đón chúng tôi. ở đấy có khoảng mÆ°á»i hai tên giám thị. Không xô đẩy, há» Ä‘Æ°a tôi và o phòng “quản trịâ€. Giữa ná»n nhà bê bết máu, má»™t ngÆ°á»i tù Ä‘ang nằm rên rỉ. Khi thấy cái đồng hồ treo trên tÆ°á»ng chỉ má»™t giá», tôi nghÄ©: “Tá»™i nghiệp, chúng nó tra tấn anh ta bốn tiếng đồng hồ rồiâ€. Viêm giám đốc Ä‘ang ngồi sau bà n giấy, viên phó giám đốc ngồi xuống cạnh hắn ta.
- Charrière, anh nháºn thức ăn và thuốc lá bao lâu rồi?
- Anh kia đã nói cho các ông biết rồi còn gì.
- Tôi há»i anh ấy.
- Tôi thì bị bệnh mất trà nhớ, hôm qua có chuyện gì tôi không thể biết được.
- Anh giễu chúng tôi đấy à ?
- Không, việc nà y mà ngÆ°á»i ta không ghi và o hồ sÆ¡ của tôi thì lạ tháºt. Tôi bị mất trà nhá»› vì má»™t đòn đánh và o đầu.
Viên giám đốc nghe câu trả lá»i của tôi ngạc nhiên quá quay ra há»i:
- Gá»i diện há»i Royale xem thá» trong hồ sÆ¡ có ghi gì vá» việc nà y không?
Trong khi ngÆ°á»i ta gá»i Ä‘iện thoại, hắn nói tiếp:
- Anh có nhớ mình tên là Charrière chứ?
- Cái đó thì có. - Äoạn tôi nói tiếp tháºt nhanh để là m cho há» ngỡ ngà ng hÆ¡n nữa, nói nhÆ° má»™t cái máy:
Tôi tên là Charrière, tôi sinh năm 1906 ở tỉnh Ardèehe, bị xỠán chung thân ở Paris, quáºn Seine. Ông ta trợn mắt tròn xoe nhÆ° hai hòn bi, và tôi cảm thấy mình đã là m cho viên giám đốc lung lay thá»±c sá»±.
- Sáng nay anh vẫn được phát cà -phê và bánh mì đấy chứ?
- Vâng.
- Tối hôm qua ngÆ°á»i cho anh ăn món Ä‘áºu gì?
- Tôi không biết.
- Thế thì theo anh, anh không còn chút trà nhớ gì sao?
- Những việc xảy ra thì hoà n toà n không nhớ chút gì. Mặt thì tôi nhớ. Chẳng hạn như tôi nhớ rằng ông có tiếp tôi một lần. Và o lúc nà o thì tôi không biết.
Thế anh không biết anh còn phải bị giam bao lâu nữa sao?
- Chung thân mà ? Hình như đến khi chết.
- Không! Hạn giam cấm cố ấy.
- Tôi mà bị giam cấm cố à ? Vì tội gì?
- Æ thế thì tháºt quá sức! Mẹ kiếp! Anh đừng là m cho tôi nổi khùng lên. Anh dám nói rằng anh không nhá»› đã bị xá» hai năm vì tá»™i vượt ngục sao? Gá»›m tháºt!
Äến đây, tôi hạ nốt đòn cuối cùng cho hắn gục hẳn:
- Tôi mà lại vượt ngục à ? ThÆ°a ông chỉ huy, tôi là ngÆ°á»i nghiêm chỉnh và có trách nhiệm. Xin ông cứ Ä‘i vá»›i tôi vá» buồng giam, ông sẽ rõ là tôi có vượt ngục hay không.
Vừa lúc ấy một tên cảnh sát nói với viên chỉ huy:
- ThÆ°a xếp, có Ä‘iện của Royale gá»i.
Viên giám đốc đến cầm máy lên: “Không ghi gì cả à ? Lạ tháºt, hắn bảo là hắn bị mất trà nhá»›... Nguyên nhân à ? Bị đánh và o đầu... hiểu rồi, hắn giả vá». Ai mà biết... Vâng, xin lá»—i thiếu tá, tôi sẽ kiểm tra lại. Chà o thiếu tá... Vâng, tôi sẽ báo cáo lại để thiếu tá rõâ€.
- Äồ kép hát, xem cái đầu nà o. ừ, mà phải. Có má»™t vết thÆ°Æ¡ng khá dà i. Thế anh là m cách nà o mà nhá»› được rằng anh bị mất trà nhá»› từ khi bị đánh cú nà y, hả? Nói Ä‘i xem nà o?
- Tôi không há» giải thÃch, tôi chỉ ghi nháºn rằng tôi nhá»› là đã bị đánh, nhá»› rằng tên tôi là Charriène.
Tôi còn nhá»› nhiá»u thứ khác nữa ấy chứ.
- Rốt cuộc anh muốn nói gì hay là m gì?
- Vấn đỠđó thì chúng ta Ä‘ang bà n đây thôi. Ông há»i tôi là ngÆ°á»i ta gá»i thức ăn và thuốc hút cho tôi từ bao giá». Váºy tôi xin trả lá»i dứt khoát: tôi không biết; chắc đây là lần đầu, nhÆ°ng cÅ©ng có thể là lần thứ má»™t ngà n. Bị bệnh mất trà nhá»›, tôi không thể trả lá»i rõ hÆ¡n được. Xin hết, các ông muốn là m gì tôi thì là m.
- Äiá»u mà tôi muốn cÅ©ng Ä‘Æ¡n giản thôi. Anh đã ăn quá tiêu chuẩn lâu rồi, thế thì bây giá» phải để cho anh gầy Ä‘i má»™t chút. Bá» bữa ăn chiá»u cho đến hết thá»i hạn giam cấm cố.
Ngay hôm ấy, tôi nháºn được má»™t mảnh giấy lúc há» Ä‘i quét hà nh lang lần thứ hai. Tiếc thay tôi không được vì nó không được viết bằng má»±c lân tinh. Äến khuya, tôi châm má»™t chiếu thuốc lá còn lại từ hôm qua đã thoát khá»i cuá»™c khám xét vì nó được giấu rất kỹ trong tấm ván nằm. RÃt mạnh Ä‘iếu thuốc cho đốm lá»a sáng lên, tôi dần dần Ä‘á»c được: “NgÆ°á»i đổ bô đã giữ vững. Anh ta khai đây là lần thứ hai anh Ä‘Æ°a thức ăn và o cho cáºu, má»™t cách hoà n toà n tá»± nguyện. Lại khai là đã là m nhÆ° thế vì trÆ°á»›c kia có quen cáºu ở Pháp. Sẽ không có ai bị liên lụy ở Royale. Can đảm lênâ€. Váºy là tôi bị tÆ°á»›c mất món lá»a, thuốc lá và tin tức của bạn bè ở Royale. HÆ¡n nữa hỠđã cúp mất bữa ăn chiá»u của tôi. Tôi đã quen vá»›i tình trạng không phải chịu đói và vá»›i mÆ°á»i lần hút thuốc lá mà trÆ°á»›c đây tôi vẫn dùng để lấp thá»i gian trong ngà y và má»™t phần đêm. Không phải tôi chỉ nghÄ© đến mình, tôi nghÄ© đến ngÆ°á»i tù đáng thÆ°Æ¡ng bị chúng nó đánh Ä‘áºp tà n nhẫn vì tôi mong rằng anh ta sẽ không bị phạt quá nặng.
Má»™t, hai, ba, bốn, năm đằng sau quay... Má»™t hai, ba, bốn, năm đằng sau quay. Mà y sẽ không dá»… gì chịu được cái chế Ä‘á»™ ăn đói nà y đâu, Papi ạ, và bây giá» mà y sẽ ăn Ãt nhÆ° váºy thì có lẽ phải thay đổi chiến thuáºt chăng? Chẳng hạn nằm đến mức tối Ä‘a để khá»i tiêu hao năng lượng. Cà ng Ãt cứ Ä‘á»™ng thì đốt cà ng Ãt ca-lo-ri. Những lúc không nằm thì cố ngồi trong nhiá»u giá».
Bây giá» tôi phải táºp sinh hoạt theo má»™t kiểu khác. Bốn tháng là má»™t trăm hai mÆ°Æ¡i ngà y. Cứ cái chế Ä‘á»™ ăn nà y thì bao lâu tôi sẽ bắt đầu thiếu máu? Ãt nhất là hai tháng. Váºy trÆ°á»›c mắt tôi có hai tháng quyết định. Khi tôi đã quá yếu thì các bệnh táºt sẽ có được má»™t mảnh đất tuyệt vá»i để hoà nh hà nh. Tôi quyết định là sẽ nằm từ sáu giá» chiá»u đến sáu giá» sáng. Tôi sẽ Ä‘i Ä‘i lại lại từ khi Ä‘Æ°a cà -phê cho đến khi thu bô, nghÄ©a là khoảng hai giá». Äến giữa trÆ°a, sau bữa xúp, lại Ä‘i khoảng hai giá» nữa. Cả thảy là bốn giá» Ä‘i Ä‘i lại lại. Thá»i gian còn lại thì ngồi hay nằm.
Không mệt thì sẽ khó bay Ä‘i lang thang. NhÆ°ng tôi vẫn sẽ cố bay thá».
Hôm nay, sau má»™t hồi lâu suy nghÄ© đến các bạn và đến ngÆ°á»i tù khốn khổ đã bị hà nh hạ tà n nhẫn vì tôi tôi bắt đầu táºp dượt cho quen vá»›i cái ká»· luáºt má»›i nà y. Kết quả khá tốt, tuy tôi thấy thá»i gian trôi cháºm hÆ¡n, và đôi chân tôi không là m việc mấy giá» liá»n cứ thấy buồn buồn nhÆ° chứa đầy kiến.
Cái chế Ä‘á»™ nà y đã thi hà nh được mÆ°á»i ngà y. Bây giá» tôi đói thÆ°á»ng xuyên. Tôi đã bắt đầu lâm và o tình trạng má»i mệt kéo dà i. Tôi thấy thèm dừa quá, và cÅ©ng thèm thuốc lá nữa. Tôi Ä‘i nằm rất sá»›m và chỉ má»™t lát sau, không lâu lắm, tôi đã vượt ra khá»i buồng giam trong tưởng tượng. Hôm qua, tôi ở Paris, dang ngồi uống sâm banh ở quán Au Rát Mort vá»›i mấy thằng bạn, trong đó có Antonio de Londres, quê quán ở Baléares, nhÆ°ng nói tiếp Pháp nhÆ° má»™t ngÆ°á»i Paris và nói tiếng Anh nhÆ° má»™t tay roastbeef chÃnh cống của xứ Anh-cát-lợi. Hôm sau ở quán Au Marronnier trên đại lá»™ Clichy, cáºu ta giết má»™t ngÆ°á»i bạn bằng năm phát súng lục. Trong giá»›i giang hồ những sá»± đổi thay từ tình bạn sang căm thù diá»…n ra rất nhanh. Phải, hôm qua tôi ở Paris, khiêu vÅ© trong tiếng Ä‘Ã n accordéon ở tiệm Petit Jardin, đại lá»™ Saint-Quen, khách đến nhảy toà n ngÆ°á»i Corse và ngÆ°á»i Marseille. Tất cả các bạn tôi lần lượt hiện ra trong chuyến du hà nh tưởng tượng nà y má»™t cách rõ rệt và chÃnh xác đến ná»—i tôi không má»™t giây nà o nghi ngá» sá»± có mặt của há» cÅ©ng nhÆ° sá»± có mặt của tôi ở những nÆ¡i mà tôi đã sống qua những đêm diá»…m phúc ấy. NhÆ° váºy, (tôi) không Ä‘i nhiá»u, vá»›i chế Ä‘á»™ ăn rất có hẹp nà y tôi vẫn đạt được má»™t kết quả tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng nhÆ° cái kết quả đạt được bằng cách là m cho thân thể má»i mệt. Những hình ảnh của quá khứ lôi tôi ra khá»i buồng giam má»™t cách mạnh mẽ đến ná»—i tôi thá»±c sá»± được sống nhiá»u giá» tá»± do hÆ¡n là những giá» cấm cố. Chỉ còn má»™t tháng nữa.
Äã ba tháng rồi tôi chỉ ăn má»™t ổ bánh mì tròn và má»™t soong xúp nóng không có chất bá»™t và o bữa trÆ°a vá»›i miếng thịt hầm của nó. Tình trạng đói thÆ°á»ng xuyên đã Ä‘Æ°a tôi đến chá»— vừa nháºn xong soong xúp tôi đã vá»™i và ng nhìn kỹ miếng thịt xem thá» có phải nó chỉ là má»™t miếng da nhÆ° đã từng xảy ra khá nhiá»u lần không.
Tôi đã gầy Ä‘i nhiá»u, và bây giá» tôi đã nháºn thức được tầm quan trá»ng của trái dừa mà tôi đã may mắn nháºn được trong hai mÆ°Æ¡i tháng liá»n đối vá»›i việc duy trì sức khá»e và trạng thái cân bằng trong tình cảnh bị gạt ra ngoà i cuá»™c sống.
Sáng nay, sau khi uống suất cà -phê, tôi thấy bứt rứt khác thÆ°á»ng. Tôi đã tá»± buông thả đến mức ăn má»™t lúc hết ná»a ổ bánh mì, Ä‘iếu mà tôi không bao giá» là m. Má»i khi tôi cắt nó ra là m bốn miếng gần bằng nhau dể ăn là m bốn lần, và o lúc sáu giá» sáng, và o giữa trÆ°a, và o sáu giá» chiá»u, và miếng cuối cùng và o ban đêm. “Sao lại là m nhÆ° váºyâ€. Tôi tá»± mắng nhiếc má»™t mình. “Sắp kết thúc rồi mà mà y lại tá»± cho phép sa ngã má»™t cách nghiêm trá»ng nhÆ° thế - “Tôi đói, và tá»± cảm thấy không còn sức mạnh - “Sao mà y lắm tham vá»ng thế. Là m sao mà y lại có thể mạnh được trong khi ăn nhÆ° váºy? Äiá»u quan trá»ng là mà y yếu, đúng váºy, nhÆ°ng mà y không Ä‘au ốm: và điểm nà y mà y là kẻ chiến thắng. Xét má»™t cách lô~gÃch, nếu mà y không quá rủi ro, cái nhà giam “ăn thịt ngÆ°á»i†nà y rốt cục sẽ thua mà y trong cuá»™c tá»· thÃ
Sau hai giá» Ä‘i Ä‘i lại lại, tôi ngồi trên cái khối xi- măng dùng là m ghế. Còn ba mÆ°Æ¡i ngà y nữa, tức bảy trăm hai mÆ°Æ¡i giá», cánh cá»a kia sẽ mở ra và ngÆ°á»i ta sẽ nói vá»›i tôi: “Phạm nhân Charriere, ra Ä‘i. Anh đã mãn hạn hai năm cấm cốâ€. Và tôi sẽ nói gì? Tôi sẽ nói: “Vâng, cuối cùng tôi cÅ©ng đã kết thúc được hai năm Ä‘Ã y Ä‘á»a nà yâ€. ồ, không được, sao lại nói thế! Nếu đó là viên giám đốc mà mà y đã chÆ¡i xá» vụ “mất trà nhớ†mà y phải tiếp tục chÆ¡i cái trò đó, tỉnh bÆ¡ nhÆ° không. Mà y sẽ nói: “Sao, tôi được ân xá rồi à ? Tôi được vá» Pháp à ? án chung thân của tôi đã mãn hạn à ?†Chẳng qua để côi bá»™ mặt của hắn và cho hắn thấy rằng cái chế Ä‘á»™ ăn đói mà hắn dùng để trừng phạt mà y là má»™t hà nh Ä‘á»™ng bất công.
- “Trá»i Æ¡i, mà y là m sao thế? Bất công hay không, tên giám đốc kia đếch cần. Äối vá»›i má»™t tâm địa nhÆ° váºy thì phạt oan hay không có gì quan trá»ng đâu? Chẳng lẽ mà y nghÄ© rằng hắn ân háºn vì đã trừng phạt mà y má»™t cách bất công sao? Từ nay trở Ä‘i tao cấm mà y không được coi má»™t tên cai ngục nhÆ° má»™t con ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng. Không có má»™t con ngÆ°á»i nà o đáng được gá»i là ngÆ°á»i lại có thể là m cái nghá» nà y. Trên Ä‘á»i, cái gì ngÆ°á»i ta cÅ©ng có thể quen Ä‘i, tháºm chà suốt Ä‘á»i quen vá»›i cái sá»± nghiệp của má»™t thằng khốn nạn. May ra chỉ khi nà o gần ká» miệng lá»— thì ná»—i sợ hãi trÆ°á»›c Thượng đế má»›i có thể là m cho hắn ân háºn và sám hối, nếu hắn có má»™t tôn giáo. Không phải thá»±c sá»± hối háºn vá» những hà nh vi bỉ ổi mà hắn đã là m, chẳng qua vì sợ sá»± phán xá» của Thượng đế, trong đó bản thân hắn là kẻ bị xá» tá»™i. NhÆ° váºy, khi ra khá»i nhà lao cấm cố, có được Ä‘Æ°a vỠđảo nà o chăng nữa, ngay từ đầu mà y chá»› có chút nà o thá»a hiệp vá»›i giống ngÆ°á»i nà y: Mà y vá»›i chúng nó đối láºp hoà n toà n vá»›i nhau, và ở giữa có má»™t Ä‘Æ°á»ng phân giá»›i rất rạch ròi. Má»™t bên là sá»± hèn hạ, là quyá»n thế câu nệ không hồn, là bệnh xa-Ä‘Ãch bẩm sinh, có tÃnh chất bản năng, máy móc trong những phản ứng của nó; và bên kia là tôi và những ngÆ°á»i cùng cảnh ngá»™, chắc chắn là phạm những tá»™i nặng, nhÆ°ng đã được sá»± Ä‘au khổ tạo cho những phẩm chất vô giá; tình thÆ°Æ¡ng xót lòng nhân háºu, sá»± tôn quý, lòng dÅ©ng cảm.
Hoà n toà n thà nh tháºt mà nói, tôi thà là m tên tù khổ sai còn hÆ¡n là m má»™t tên cai ngục.
Chỉ còn hai mÆ°Æ¡i ngà y nữa. Tôi cảm thấy trong ngÆ°á»i yếu lắm rồi. Tôi có nháºn thấy ổ bánh mì của tôi bao giá» cÅ©ng thuá»™c loại nhá». Ai là kẻ có thể tá»± hạ mình đến mức chá»n bánh mì nhá» cho tôi? Từ mấy ngà y rồi trong soong xúp của tôi chỉ có nÆ°á»›c nóng, và suất thịt bao giá» cÅ©ng là má»™t cái xÆ°Æ¡ng có Ãt thịt dÃnh quanh, nếu không phải là má»™t miếng da. Tôi sợ mình lăn ra ốm. Má»—i lo sợ nà y cứ ám ảnh tôi. Tôi yếu đến ná»—i trong khi thức tôi chẳng cần cố gắng má»™t chút nà o cÅ©ng có thể mÆ¡ tưởng bất cứ Ä‘iá»u gì. Tình trạng mệt má»i rã rá»i kèm theo má»™t tâm trạng chán nản trầm trá»ng là m cho tôi rất lo ngại. Tôi tìm mãi cách phản ứng, nhÆ°ng phải khó khăn lắm má»›i qua được hai mÆ°Æ¡i bốn tiếng đồng hồ má»—i ngà y. Có tiếng cà o ngoà i cá»a. Tôi hối hả rút mảnh giấy. Nó viết bằng bút dạ quang. Äó là má»™t bức thÆ° của Dega và Galgani. “Cáºu viết cho chúng mình mấy chữ Ä‘i. Rất lo ngại vá» tình trạng sức khá»e của cáºu. Còn mÆ°á»i chÃn ngà y nữa, can đảm lên. Louis, lgnaceâ€. Kèm theo có má»™t mẩu giấy và má»™t khúc ruá»™t bút chì Ä‘en. Tôi viết: “Tôi còn chịu được, tuy rất yếu. Cám Æ¡n. Papiâ€.
Khi nghe tiếng chổi cà o cá»a lần nữa, tôi luồn mẫu giấy ra. Bức thÆ° nhá», không kèm Ä‘iếu thuốc lá và quả dừa, đối vá»›i tôi vẫn là má»™t cái gì hÆ¡n tất cả các thứ đó. Sá»± thể hiện nà y của má»™t tình bạn chung thủy tuyệt vá»i đã cho tôi sức khÃch lệ mà tôi Ä‘ang cần. ở bên ngoà i, các bạn biết tôi ra sao và nếu tôi lâm bệnh, thế nà o các bạn tôi cÅ©ng sẽ tìm cách thúc dục bác sÄ© chăm sóc tôi tứ tế Các bạn tôi nói đúng: chỉ còn mÆ°á»i chÃn ngà y nữa tôi sẽ đến Ä‘Ãch trong cuá»™c chạy Ä‘ua gian khổ vá»›i cái chết và vá»›i sá»± Ä‘iên rồ. Tôi sẽ không lâm bệnh.
Phần tôi là phải là m tháºt Ãt Ä‘á»™ng tác để chỉ tiêu hao những ca-lo-ri không thể không dùng đến. Tôi sẽ bá» bá»›t hai giá» Ä‘i Ä‘i lại lại buổi sáng và hai giá» buổi chiá»u. Äó là cách duy nhất để giữ vững. Cho nên suốt đêm, trong mÆ°á»i hai tiếng đồng hồ tôi nằm và mÆ°á»i hai tiếng còn lại, tôi ngồi yên trên cái ghế xi-măng. Thỉnh thoảng tôi đứng dáºy, duá»—i tay ra co tay và o mấy lần, rồi lại ngồi xuống.
Chỉ còn mÆ°á»i ngà y nữa.
Tôi Ä‘ang dạo chÆ¡i ở Trinidad, những cây Ä‘Ã n cò má»™t dây của ngÆ°á»i Java Ä‘ang ru tôi vá»›i những giai Ä‘iệu ai oán thì má»™t tiếng gá»›m ghiếc, nghe không còn ra tiếng ngÆ°Æ¡i nữa, lôi thôi vá» cõi thá»±c. Tiếng hét nà y từ má»™t buồng giam ở sát phÃa sau buồng tôi hay gần nhÆ° thế, rất gần, tôi lắng tai nghe:
- Thằng khốn kiếp, mà y xuống đây Ä‘i, xuống cái hố nà y. Mà y đứng trên ấy giám sát tao mãi mà không chán à ? Mà y không thấy là mà y bị thiệt mất má»™t ná»a cảnh vì dÆ°á»›i nà y tối quá à ?
- Anh im Ä‘i, nếu không sẽ bị phạt nặng đấy? - Tên lÃnh gác nói.
- à à ? Mà y nói nghe thối bá» mẹ, đồ mặt l...? Mà y bảo còn có cách gì phạt nặng hÆ¡n là sá»± im lặng nà y? Mà y muốn phạt bao nhiêu cứ phạt, nếu thÃch thì cứ đánh Ä‘áºp tao Ä‘i, tên Ä‘ao phủ ghê tởm kia, nhÆ°ng mà y sẽ không bao giá» tìm được má»™t cái gì có thể so sánh vá»›i sá»± im lặng mà mà y bắt tao phải giữ. Không, không, không? Tao không chịu thế nà y nữa đâu, tao không chịu im lặng nữa đâu, tao không thể im lặng mãi được nữa? Lẽ ra từ ba năm trÆ°á»›c tao phải nói và o mặt mà y: đồ khốn nạn? Äồ *** đái? Thế mà tao đã ngu dại đến ná»—i đợi ba mÆ°Æ¡i sáu tháng rồi má»›i chá»i và o mặt mà y, chỉ vì sợ trừng phạt? Tao nhổ và o mặt mà y và cả bá»n chúng mà y, đồ cai ngục thối nát?
Má»™t lát sau có tiếng cá»a mở và tôi nghe thấy:
- Không, không phải thế! Mặc trái và o cho nó, nhÆ° thể hiệu quả hÆ¡n nhiá»u?
NgÆ°á»i tù đáng thÆ°Æ¡ng gà o lên:
- Mà y muốn mặc áo cùm cho tao cách nà o thì cứ mặc Ä‘i, đồ sâu bá»! Mặc ngược cÅ©ng được, riết tháºt chặt và o cho tao chết ngạt Ä‘i, kỠđầu gối và o mà rút dây cho chặt. Äằng nà o thi tao cÅ©ng cứ nói rằng mẹ mà y chỉ là má»™t con lợn cái, còn mà y chỉ có thể là má»™t đống ***?
Chắc chúng nó đã ghét giẻ và o mồm ngÆ°á»i tù vì tôi không còn nghe thấy gì nữa. Cánh cá»a đã đóng lại.
Cảnh vừa qua chắc đã là m cho tên lÃnh gác trẻ tuổi Ä‘ang Ä‘i lại lại phÃa trên xúc Ä‘á»™ng vì mấy phút sau hắn đứng lại trÆ°á»›c buồng giam tôi và nói: “Chắc anh ta phát Ä‘iên rồiâ€
- Anh nghÄ© thế à ? Những Ä‘iá»u anh ta nói ra Ä‘á»u phải cả đấy chứ. Tên lÃnh gác sá»ng sốt má»™t lúc rồi bá» Ä‘i sau khi ném má»™t câu: “Thế à , thế thì anh cÅ©ng sẽ theo gót hắn thôi?â€.
Việc vừa xảy ra dã tách tôi khá»i những ngÆ°á»i tốt bụng, những tiếng Ä‘Ã n cò, những đôi vú ấn Äá»™, cái cảng Port of Spain, và lôi tôi vá» cái thá»±c tế đáng buồn của nhà giam cấm cố.
Còn mÆ°á»i ngà y nữa, tức hai trăm bốn mÆ°Æ¡i giá», phải chịu Ä‘á»±ng.
Cái chiến thuáºt không cá» Ä‘á»™ng đã Ä‘em lại kết quả.
Nếu đó không phải là do những giá» cuối ngà y trôi qua má»™t cách êm Ä‘á»m, hay là nhá» mẩu giấy của các bạn tôi. Tôi có thiên hÆ°á»›ng nghÄ© rằng sở dÄ© mình tá»± cảm thấy mạnh mẽ hÆ¡n là nhá» má»™t sá»± so sánh đã đến vá»›i tôi nhÆ° má»™t Ä‘iá»u hiển nhiên: tôi chỉ còn cách giá» ra khá»i nhà giam có hai trăm bốn mÆ°Æ¡i tiếng đồng hồ, tôi yếu nhÆ°ng óc tôi vẫn nguyên vẹn, năng lá»±c của tôi chỉ cần thêm má»™t Ãt sức nữa là có thể là m việc trở lại má»™t cách hoà n hảo. Trong khi đó thì sau lÆ°ng tôi, chỉ cách hai mét, sau bức tÆ°á»ng nà y, má»™t ngÆ°á»i tù khốn khổ Ä‘ang bÆ°á»›c và o giai Ä‘oạn thứ nhất của sá»± Ä‘iên rồ, có lẽ là bÆ°á»›c và o bằng má»™t ngưỡng cá»a không nên vượt qua: ngưỡng cá»a của bạo lá»±c. NgÆ°á»i ấy sẽ không sống lâu nữa, vì sá»± nổi loạn của anh ta khiến cho bá»n cai ngục cÆ¡ há»™i sừ dụng những biện pháp đã nghiên cứu rất kỹ để giết anh ta má»™t cách tháºt khoa há»c. Tôi tá»± trách mình là đã cảm thấy mình mạnh hÆ¡n chỉ vì ngÆ°á»i kia bại tráºn. Tôi tá»± há»i, không biết mình có phải là má»™t trong những kẻ Ãch ká»· mà và o những ngà y mùa đông, chân Ä‘i già y ấm, tay Ä‘i găng, mình khoác tấm áo lông dà y, Ä‘ang nhìn những đám ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng Ä‘ang Ä‘i là m ăn mặc phong phanh, ngÆ°á»i rét cóng, hai tay tÃm lại vì gió rét, Ä‘ang há»›t hải chạy cho kịp chuyến xe buýt hay chuyến mé tro đầu tiên, cà ng nhìn há» cà ng thấy mình ấm áp và thÆ°á»ng thức cái cảm giác ấy má»™t cách trá»n vẹn hÆ¡n bao giá» hết.
Trên Ä‘á»i nà y, nhiá»u khi má»i sá»± chỉ là do so sánh mà có. Äúng thế, ngÆ°á»i ta có thể nghÄ©: tôi bị mÆ°á»i năm nhÆ°ng Papillon thì bị chung thân. Äúng thế, tôi bị chung thân, nhÆ°ng tôi má»›i hai mÆ°Æ¡i tám tuổi, còn anh kia chỉ bị mÆ°á»i lăm năm, nhÆ°ng tuổi anh đã năm mÆ°Æ¡i rồi. Dù sao cuối cùng tôi cÅ©ng đã gần đến Ä‘Ãch, và tôi hy vá»ng rằng chỉ trong vòng sáu tháng là cùng tôi sẽ lại sung sức vá» má»i phÆ°Æ¡ng diện - thể chất, tinh thần, ý chà - để thá»±c hiện má»™t cuá»™c vượt ngục ngoạn mục.
NgÆ°á»i ta đã phải nói nhiá»u vá» chuyến vượt ngục đầu tiên, chuyến thứ hai sẽ được khắc lại trên những phiến đá xây tÆ°á»ng của tại khổ sai. Tôi không chút nghi ngá».
Tôi sẽ ra Ä‘i trÆ°á»›c sáu tháng: đó là điá»u hoà n toà n chắc chắn.
Äây là đêm cuối cùng của tôi ở nhà giam cấm cố. Cách đây má»™t vạn bảy ngà n năm trăm tám giá» tôi đã bÆ°á»›c và o buồng giam 234. HỠđã mở cá»a ra má»™t lần để giải tôi ra trÆ°á»›c mặt viên giám đốc cho hắn xá» tá»™i.
Ngoà i ngÆ°á»i tù ở buồng bên má»—i ngà y thÆ°á»ng trao đổi vá»›i tôi mấy tiếng nhát gừng, ngÆ°á»i ta đã nói chuyện vá»›i tôi bốn lần. Má»™t lần để nói rằng khi có tiếng còi huýt có thể hạ ván xuống: đó là ngà y thứ nhất. Má»™t lần là các ông bác sÄ© nói: “Quay lÆ°ng lại ho Ä‘iâ€. Má»™t buổi nói chuyện dà i hÆ¡n và sôi nổi hÆ¡n vá»›i viêm giám đốc. Và hôm trÆ°á»›c là bốn câu trao đổi vá»›i tên lÃnh gác bị ngÆ°á»i tù phát Ä‘iên là m cho xúc Ä‘á»™ng. Giải khuây nhÆ° váºy tháºt không lấy là m gì phong phú! Tôi chìm và o má»™t giấc ngủ yên là nh, trong ý nghÄ© không có gì khác hÆ¡n là : ngà y mai ngÆ°á»i ta sẽ mở hẳn cánh cá»a nà y. Ngà y mai tôi sẽ được nhìn thấy ánh mặt trá»i, và nếu há» Ä‘Æ°a tôi sang Royale tôi sẽ được hÃt thở không khà của biển khÆ¡i. Ngà y mai tôi sẽ được tá»± do. Tôi báºt cÆ°á»i. Tá»± do là thế nà o? Ngà y mai mà y bắt đầu chÃnh thức hưởng cái án khổ sai chung thân. Thế mà mà y gá»i là tá»± do Æ°? Tôi biết, tôi biết chứ, nhÆ°ng cuá»™c sống ở bên ngoà i không thể nà o so sánh vá»›i cuá»™c sống mà tôi vừa phải chịu Ä‘á»±ng. Tôi sẽ gặp Clousiot và Maturette nhÆ° thế nà o đây.
Äến sáu giá», há» Ä‘Æ°a cà -phê và bánh mì cho tôi. Tôi chỉ muốn nói: Kìa, hôm nay tôi được ra kia mà .
“Anh nhầm rồiâ€. NhÆ°ng tôi chợt nhá»› ra rằng mình là ngÆ°á»i “mất trà nhá»›â€, và biết đâu nếu tôi nói nhÆ° váºy thì khác nà o thừa nháºn là đã giỡn mặt viên giám dốc, và hắn rất có thể phạt tôi ba mÆ°Æ¡i ngà y xà -lim nữa?
Vì dù có thể nà o, theo pháp luáºt tôi phải ra khá»i nhà giam cấm cố trừng giá»›i Saint-Joseph đúng và o ngà y hôm nay, 26 tháng sáu 1936. Bốn tháng nữa tôi tròn ba mÆ°Æ¡i tuổi.
Tám giá». Tôi đã ăn hết cả ổ bánh mì. Ra ngoà i tôi sẽ có thứ khác để ăn ngay. HỠđến mở cá»a. TrÆ°á»›c mặt tôi là viên phó giám đốc và hai tên giám thị.
- Charrière, anh đã mãn hạn, hôm nay là ngà y 26 tháng sáu 1936. Anh đi theo chúng tôi.
Tôi ra ngoà i. Ra đến táºn sân thì mặt trá»i đã đủ sáng để là m tôi lóa mắt. Tôi có cảm giác nhÆ° muốn xỉu.
Hai chân tôi má»m nhÅ©n ra, và những chấm Ä‘en quay cuồng trÆ°á»›c mắt tôi. Thế mà tôi má»›i vừa Ä‘i được chừng năm mÆ°Æ¡i mét trong đó có ba mÆ°Æ¡i mét Ä‘i dÆ°á»›i nắng.
Äến trÆ°á»›c gian nhà “Ban quản trị†tôi trông thấy Maturette và Clousiot. Maturette đúng là má»™t bá»™ xÆ°Æ¡ng, hai má hóp và o, đôi mắt sâu hoắm. Clousiot thì nằm trên cáng. Anh ta xanh xao và đã phảng phất mùi ngÆ°á»i chết. Tôi nghÄ©: “Hai bạn của tôi trông chẳng đẹp chút nà o. Không biết mình có nhÆ° váºy không?†Tôi nóng lòng muốn được nhìn thấy mình trong gÆ°Æ¡ng. Tôi nói vá»›i hai bạn:
- Thế nà o, ổn không?
Há» không trả lá»i. Tôi nhắc lại:
- ổn không?
- ổn - Maturette nói rất khẽ.
Tôi muốn nói vá»›i cáºu ta rằng bây giỠđã hết hạn cấm cố, chúng tôi có quyá»n nói chuyện. Tôi cúi xuống hôn lên má Clousiot. Anh nhìn tôi vá»›i đôi mắt sáng long lanh và mỉm cÆ°á»i:
- Vĩnh biệt Papillon, - anh nói.
- Không, sao lại nói thế?
- Tôi đến rồi, thế là hết.
Mấy ngà y sau, Clousiot sẽ chết ở bệnh viện đảo Royale. Anh được ba mươi hai tuổi, bị xỠhai mươi năm khổ sai vì một vụ ăn cắp xe đạp mà anh không phải là thủ phạm. Nhưng lúc ấy viên giám đốc đã đến:
- Cho há» và o. Maturette và Clousiot, các anh đã có hạnh kiểm tốt. Cho nên tôi Ä‘á» và o phiếu của các anh là “Hạnh kiểm tốtâ€. Còn anh, Charriere, anh đã phạm má»™t lá»—i nặng, tôi phải Ä‘á»: hạnh kiểm xấu.
- Xin lỗi ông, tôi phạm lỗi gì ạ?
- Thế anh không nhớ vụ thuốc lá và dừa bị bắt quả tang à ?
- Cây dừa ở đâu?
- Kìa, bốn tháng nay anh hưởng chế độ gì?
- VỠphương diện nà o chứ? ăn uống à ? Từ khi tôi và o đây hôm nà o chẳng thế!
- Chà ! Thế thì tháºt quá quắt! Chiá»u qua anh ăn gì?
- NhÆ° má»i khi, cho gì tôi ăn nấy. Tôi Ä‘i đâu mà biết? Tôi không nhá»›, nhÆ°ng tôi biết đại khái là đáºu hay cÆ¡m xà o, hay má»™t thứ rau gì đấy.
- Thế anh có ăn bữa chiá»u à ?
- Trá»i đất! ông tưởng tôi đổ Ä‘i sao?
- Không thế nà y thì không được, tôi xin bá» cuá»™c. Thôi, tôi rút lui “Hạnh kiểm xấuâ€. Là m lại phiếu ra tù Ä‘i ông X... Tôi ghi cho anh “Hạnh kiểm tốtâ€, được chÆ°a?
- Như thế là công bằng thôi. Tôi có là m gì đâu mà chẳng hạnh kiểm tốt?
Và đó là câu cuối cùng trÆ°á»›c khi chúng tôi ra khá»i văn phòng.
Cổng lá»›n của nhà giam cấm cố mở ra cho chúng tôi Ä‘i qua. Chỉ có má»™t tên giám thị Ä‘i theo áp giải, chúng tôi thong thả bÆ°á»›c xuống con Ä‘Æ°á»ng dẫn ra trại. PhÃa dÆ°á»›i là mặt biá»n lấp lánh những ánh bạc và bá»t sóng. Äảo Royale ở phÃa trÆ°á»›c mặt, phủ đầy cây cối xanh rá»n và mái ngói đó. Äảo Quá»·, khắc khổ và hoang dại. Tôi xin phép tên giám thị ngồi xuống mấy phút. Hắn bằng lòng. Chúng tôi ngồi xuống cạnh Clousiot, tôi bên phải, Maturette bên trái. Chúng tôi cầm lấy tay anh từ lúc nà o cÅ©ng không biết nữa. Sá»± tiếp xúc nà y gieo và o lòng chúng tôi má»™t ná»—i xúc Ä‘á»™ng lạ kỳ. Không nói má»™t lá»i, chúng tôi ôm hôn nhau. Viên giám thị nói.
- Thôi các cáºu. Phải xuống thôi.
Và chúng tôi từ từ, rất cháºm rãi, Ä‘i xuống trại. Hai đứa chúng tôi cùng và o trại má»™t lúc, hai bà n tay vẫn nắm lấy nhau, phÃa sau là hai ngÆ°á»i khiêng cáng bạn chúng tôi Ä‘ang hấp hối.
Tà i sản của tarta12a