Kỷ niệm 53 năm ngà y giải phóng thủ đô (10/10/1954 - 10/10/1954):
Trung Ä‘oà n 57, sÆ° Ä‘oà n 304 - ÄÆ¡n vị đầu tiên tiếp quản Hà Ná»™i
11:20, 08/10/2007
--------------------------------------------------------------------------------
Tháºt chÆ°a công bằng, và o dịp ká»· niệm Giải phóng Thủ đô chỉ nhắc tá»›i các trung Ä‘oà n thuá»™c SÆ° Ä‘oà n 308 và o tiếp quản, vá»›i cá» hoa và nhân dân Hà Ná»™i hân hoan chà o đón. Còn Ä‘Æ¡n vị và o trÆ°á»›c đại quân, tiếp nháºn sá»± bà n giao của quân Ä‘á»™i Pháp thì lại Ãt khi được nhắc tá»›i. ÄÆ¡n vị đó chÃnh là Trung Ä‘oà n 57, SÆ° Ä‘oà n 304.
Ngoà i các cán bá»™ thuá»™c Ủy ban Äình chiến Trung Æ°Æ¡ng do đồng chà Äặng TÃnh, Cục trưởng Cục Tác chiến, Bá»™ Tổng tham mÆ°u cùng má»™t số cán bá»™ và o trÆ°á»›c hợp đồng quy chế tiếp quản vá»›i quân Ä‘á»™i Pháp; phải kể tá»›i Trung Ä‘oà n 57, SÆ° Ä‘oà n 304 Ä‘Æ¡n vị đầu tiên và o tiếp nháºn sá»± bà n giao của quân Ä‘á»™i Pháp và liên hệ vá»›i cÆ¡ sở ná»™i thà nh ngà y mồng 9/10/1954, để hôm sau đại quân tiến và o Hà Ná»™i an toà n, trang nghiêm.
Tiá»n thân của Trung Ä‘oà n 57 là Äá»™i tá»± vệ Ä‘á», Cách mạng thà nh công, trở thà nh Chi Ä‘á»™i Äá»™i Cung, rồi phát triển thà nh Trung Ä‘oà n. ÄÆ¡n vị chốt giữ Hồng Cúm, xây dá»±ng tráºn địa cánh cung cắt rá»i Phân khu Hồng Cúm vá»›i Phân khu Trung tâm. Trung Ä‘oà n còn hoà n thà nh xuất sắc nhiệm vụ ngăn chặn không cho quân Pháp ở Äiện Biên Phủ rút chạy sang Là o.
Chiến dịch Äiện Biên Phủ thắng lợi. Trung Ä‘oà n rút vá» hoạt Ä‘á»™ng ở hai tỉnh Hà Äông, SÆ¡n Tây. Những tráºn đánh của Trung Ä‘oà n đã giải phóng phần lá»›n đất Ä‘ai, nhân dân thuá»™c hai tỉnh nà y.
Lệnh ngừng bắn ban hà nh lúc 0 giá» ngà y 22/7/1954, dÆ°á»›i sá»± chỉ huy của Trung Ä‘oà n trưởng Nguyá»…n Cáºn, Trung Ä‘oà n được lệnh vá» chốt ở khu vá»±c Chúc SÆ¡n (Hà Äông), là m má»i công tác chuẩn bị; tăng cÆ°á»ng cho SÆ° Ä‘oà n 308 tiếp quản Hà Ná»™i.
TrÆ°á»›c đó, Ä‘Æ¡n vị đã cá» má»™t số cán bá»™ cùng Ủy ban Äình chiến Trung Æ°Æ¡ng thống nhất quy chế tiếp nháºn sá»± bà n giao cụ thể từng cứ Ä‘iểm, từng đồn, bốt, từng khu kinh tế, khu công nghiệp, bến cảng, sân bay... quân Pháp chiếm đóng.
Quy chế cụ thể nhÆ° sau: Trong ngà y 9/10/1954, theo giá» hẹn, má»—i cứ Ä‘iểm của quân Pháp Ä‘á»u có mặt sÄ© quan chỉ huy đứng đón. SÄ© quan ta ký giấy tiếp nháºn bà n giao. Chiến sÄ© ta cÅ©ng tiếp nháºn bà n giao, nháºn vị trà đóng quân và thay thế đứng gác. LÃnh Pháp bồng súng chà o và rút theo sÄ© quan của há».
Sáng ngà y 9/10/1954, Tiểu Ä‘oà n 346, do đồng chà Hoà ng Bình, Tiểu Ä‘oà n trưởng theo hai Ä‘Æ°á»ng từ Hà Äông và o tiếp quản Sân bay Bạch Mai, Äồn VÄ©nh Tuy. Quân Pháp cho viên quan tÆ°, má»™t viên quan ba và má»™t đại Ä‘á»™i bá»™ binh Ä‘i xe Jeep và xe váºn tải, đón quân ta ở ga xe Ä‘iện Cầu Má»›i (Nhà máy CÆ¡ khà Trung quy mô).
Lúc nà y, địch còn đóng ở Ngã TÆ° Sở, kiểm soát Ä‘Æ°á»ng Tà u Bay (Ä‘Æ°á»ng TrÆ°á»ng Chinh), không cho dân hé cá»a xem bá»™ Ä‘á»™i ta và cho xe bá»c thép gà o rú dá»c Ä‘Æ°á»ng.
Cả hai bên ta và Pháp và o nhà để máy bay thuá»™c Sân bay Bạch Mai là m biên bản bà n giao. Khá đông các nhà báo nÆ°á»›c ngoà i tá»›i dá»±. Há» chú ý chụp ảnh sÄ© quan, chiến sÄ© ta. Tại đây, ta tiếp quản 21 vá»ng gác, cứ Ä‘iểm địch. Sáng hôm sau mồng 10/10, Tiểu Ä‘oà n 346 lại cá» má»™t trung Ä‘á»™i sang tiếp quản Bệnh viện Bạch Mai.
CÅ©ng sáng ngà y 9/10, Tiểu Ä‘oà n 418, Trung Ä‘oà n 57 do Tiểu Ä‘oà n trưởng Nguyá»…n Cầm chỉ huy tiếp quản khu vá»±c Bưởi. Tiểu Ä‘oà n tiếp quản TrÆ°á»ng Bưởi (TrÆ°á»ng Chu Văn An), Quần Ngá»±a, Nhà máy da Thụy Khuê, sau đó há»™i tụ ở các là ng TrÃch Sà i, Äông Hồ, Äông Xá. Tá»›i nÆ¡i nà o, bá»™ Ä‘á»™i cÅ©ng được nhân dân trìu mến đón tiếp và hoan nghênh.
Sáng 10/10/1954, Tiểu Ä‘oà n 265 của Trung Ä‘oà n 57 do ChÃnh trị viên Lâm Phúc chỉ huy tiếp nháºn sá»± bà n giao của quân Pháp ở đồn Cầu Giấy. TrÆ°á»›c cổng đồn Cầu Giấy có 4 lÃnh da Ä‘en khoác súng tiểu liên đứng gác, 2 chiếc xe tăng trong sân quay nòng pháo ra phÃa cổng, rú máy.
Nguyá»…n Hiá»n (khi đó là Trưởng tiểu ban Tuyên huấn Trung Ä‘oà n) được phái xuống là m phiên dịch cho Lâm Phúc cùng 2 chiến sÄ©, khoác 2 khẩu tiểu liên, tiến thẳng và o đồn. Lâm Phúc cầm 2 bông hoa cắm và o nòng súng của 2 tên lÃnh da Ä‘en. Anh nói: “Chiến tranh đã kết thúc, mừng các bạn sắp được Ä‘oà n tụ cùng gia đìnhâ€.
Hai tên lÃnh lúng búng câu gì đó, rồi chúc nòng súng xuống đất.
Má»™t viên đại úy Pháp cùng má»™t tiểu Ä‘á»™i lÃnh bồng súng ra cổng đón. Viên đại úy giÆ¡ tay lên mÅ© chà o và tá»± giá»›i thiệu là đồn trưởng. Äồng chà Lâm Phúc được giá»›i thiệu là quan tÆ° tá»›i nháºn sá»± bà n giao của quân Pháp. Lâm Phúc nghiêm nét mặt, há»i:
- Tại sao đón khách, các anh lại cho xe tăng gà o rú?
- Thưa đó là thủ tục nghi lễ của quân đội Pháp khi đón khách.
Cuá»™c bà n giao diá»…n ra trong khoảng 10 phút. Khi quân Pháp lên xe rút Ä‘i, cả rừng hoa, rừng cá» Ä‘á» sao và ng xuất hiện. Cá» hoa trên tay ngÆ°á»i, trên nóc nhà , trên ban công, cá»a sổ...
Mấy giỠsau, các đơn vị bộ binh cơ giới của Sư đoà n 308 rầm rầm tiến và o tiếp quản thủ đô Hà Nội.
- Nháºn bà n giao của quân Ä‘á»™i Pháp ở Cầu Giấy xong, Tiểu Ä‘oà n 265 để má»™t bá»™ pháºn ở lại, rồi hà nh quân tiếp qua Kim Mã, Ngá»c Khánh. Má»™t đại Ä‘á»™i đóng ở gò Äống Äa, má»™t đại Ä‘á»™i đóng ở Nhà Äấu Xảo (Cung Văn hóa Hữu Nghị) và ga Hà Ná»™i.
NhÆ° váºy, ngà y mồng 9 và cả sáng sá»›m ngà y 10/10 trÆ°á»›c khi đại quân tiến và o Thủ đô, Trung Ä‘oà n 57, SÆ° Ä‘oà n 304, đã hoà n thà nh xuất sắc nhiệm vụ tiếp nháºn sá»± bà n giao của quân Ä‘á»™i Pháp, ở vòng cung phÃa bắc, phÃa tây và tây nam Hà Ná»™i
Trần Kỳ
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y: