Đất tiền đất bạc_ Mario Puzo

Chương 11

Như một tướng soái lâm nguy, Lucia Santa ngoài việc phải nghiền ngẫm cảnh ngộ gia đình, công việc làm ăn của con cái, xét lại số lợi tức phải lo sắp đặt chiến thuật, chiến lược cũng như dò xét lòng dạ của bà con, bạn bè ai thân, ai thù. Giờ đây bệnh của Octavia ít nhất phải nằm nhà thương sáu tháng và nghỉ làm một năm chắc. Mất toi một năm lương.
Thằng Lorenzo thìmột tuần lễ đưa về $5 đều đều, đôi khi còn cho thêm vài đôla. Thằng Vincenzo sẽ phải sang lò bánh làm, một tuần thêm $5 nữa, dĩ nhiên tiền bánh mì khỏi mất. Thằng Gino thì vô dụng, Sal và Aileen còn quá nhỏ.
Nhưng vợ thằng Lorenzo vừa có bầu. Lại sắp thâm thủng ngân sách chắc! Cứ kể là nó không đem về đồng nào đi là vừa.
Mà thôi, nghĩ cách khác đi. Ba năm nữa Vincenzo mới xong trung học phổ thông. Nó có cần phải thi lấy bằng không nhỉ? À, thằng Gino cứng đầu quá, phải cho nó vào khuôn khổ, nó cũng phải làm một cái gì chứ? Lâu nay thả lỏng nó tệ quá đi!
Lúc bấy giờ Lucia Santa mới thấy nhà này thiếu Octavia là nguy quá. Đâu phải nó chỉ đi làm đưa tiền về nhà mà thôi? Đôn đốc buộc mấy đứa nhỏ phải học hành chăm chỉ là nó. Đưa em đi chữa răng, nhổ răng khỏi mất tiền cũng nó. Chính Octavia đã tính toán để dành tiền cách nào, có dư là tự tay đi gửi ngay vào trương mục tiết kiệm... có cần mua đồ ăn, may mặc cũng khỏi. Có nó là mụ có điểm tựa, có người nương tựa, có người đứng bên giúp đỡ những lúc xuống tinh thần... Thiếu nó là cái gì mụ cũng phải lo giải quyết một mình hết. Hệt như ngày bố nó vừa qua đời! Có điều bây giờ không đến nỗi chán chường thất vọng, lo bấn người như hồi đó, ít ra bây giờ mụ cũng đã già dặn, đầy kinh nghiệm khôn ngoan và chai lì hơn nhiều. Khỏi nông nổi điên rồ sinh thối chí hoảng, chịu nhiều đắng cay của cuộc đời quá rồi! Vấn đề bây giờ là phải tranh sống, làm sao cho sống được cái đã.
Đó là lý do Lucia Santa đành phải xin cứu trợ, đành phải ngửa tay nhờ tiền xã hội trợ cấp vậy. Xét ra chẳng còn cách nào khác, vậy mà mụ phải đắn đo suy tính lợi hại nữa. Nhiều vấn đề lắm.
Vấn đề lương tâm khỏi phải đặt ra. Cũng chẳng phải Lucia Santa không tin ở lòng tốt của nhà nước, dù mụ thấm nhuần nếp sống quê hương Ý Đại Lợi, có bao giờ dân và nhà nước tử tế được với nhau! Vấn đề xem vậy khó hơn nhiều.
Vì nếu lòng từ thiện là muối thì thằng nhà nghèo là vết thương. Xát muối vào xót xa lắm. Nhà nước có cứu trợ thằng nghèo thì đại khái cũng như ông nhà giàu nhả tiền ra cho quân bắt cóc vậy. Ngửa tay nhận đồng tiền cứu tế xã hội là nhục nhằn, là phải chịu đựng lời nặng tiếng nhẹ đủ thứ.
Ngay mấy nhà báo cũng được kết nạp để đánh những thằng nghèo mà lì lợm nhất định đòi cứu trợ... thay vì chịu đói, bỏ đói con cái! Làm như đi ăn xin nhà nước, sống đồng tiền xã hội bố thí sung sướng lắm vậy. Sự thật cũng có những thằng bám víu xã hội thật. Thiếu gì thằng chọc kim nhọn vào thịt, nhai miếng chai bể mà hả hê? Đó là một “gu” đặc biệt. Tuy nhiên nói chung thì đại đa số đã phải sống nhờ tiền cứu trợ hay bố thí là nhục nhã, là mất tư cách thảm hại lắm rồi.
Chính thằng Larry đứng ra thu xếp, mời ông điều tra viên tới nhà nó “điều tra gia cảnh” chứ ai? Nhưng lúc người nhà nước tới là nó cố tình lánh mặt... để tránh thương tổn tự ái nam nhi! Nó tự tách rời, nó muốn xác nhận là không liên hệ gì với cái gia đình đi xin tiền cứu tế này. Trong khi đó Lucia Santa lật đật chạy đi giấu biến mấy thùng dầu ô-liu thứ chiến, thứ nhập cảng từ Ý qua. Xin tiền cứu trợ nhà nước cử người tới điều tra gia cảnh xem có nghèo mạt thực không mà để hở mấy thứ nhà giàu này ra thì hư hết còn gì.
* * * * *
Mãi xế chiều ông điều tra viên mới tới. Ông ta xem trang trọng, cặp mắt đen tròn xoe đến tức cười. Hàng lông mày rộng đã vòng cung mà phía dưới quầng mắt lại thâm xì trông không khác mắt cú. Xem vậy mà ông ta rất lịch sự, gõ cửa cũng gõ đàng hoàng mà nhiệm vụ đó bắt buộc phải điều tra xông xáo cũng xin lỗi chủ nhân trước đã. Rồi mới đi vạch vòi từng khe hở, thấy cửa là mở banh ra nhìn... cứ như người đi mướn nhà sợ hố chứ chẳng phải người nhà nước đi điều tra gia cảnh!
Nói với bà chủ nhà, ông ta “dạ”, “thưa” đàng hoàng. Ngay cái tên La Fortezza cũng có chút hơi hướng quý phái! Nghe Lucia Santa kể lể gia cảnh ông điều tra viên gật gù chăm chú lắm. Chỗ nào thấy cần là ghi ngay vào sổ tay và tới khúc nào xem bộ thương tâm là thế nào cũng thở dài tội nghiệp. Ông ta nói tiếng Ý, dĩ nhiên thứ tiếng của người học cao song cũng hiểu chứ?
Bao nhiêu giấy tờ thủ tục được bày ra, bao nhiêu câu cật vấn. Lucia Santa một mực lắc đầu. Cái gì cũng không. Tiền gửi băng không, con gái không tiền, không sở hữu chủ một cái gì... nói chi tiền đóng bảo kê? Nữ trang vàng vòng lấy đâu ra? Cả nhà chỉ có độc một chiếc nhẫn cưới. Ông điều tra viên bảo cái đó không kể.
Cuộc điều tra tiến hành xuôi rót. Chừng kết thúc La Fortezza ngồi lặng một lúc rồi ngả người phía trước, hai bàn tay níu chặt cạnh bàn... Cặp mắt tròn xoe rõ ràng bất mãn. Và sau đó nói lời nào xem ra cũng nhẹ nhàng như búa bổ!
- Xin bà Corbo nghe tôi nói... Thực ra tôi lấy làm đau khổ hết sức nhưng vẫn có bổn phận nói để bà hay trước là hồ sơ của bà khó lòng được chấp thuận. Chẳng hạn như bà nói không tiền nhưng giấy tờ còn đó, ông nhà tử nạn thì ba đứa nhỏ hiển nhiên phải có một số tiền tử tuất khá khá. Chúng chưa đến tuổi thành niên thì tiền phải nằm trong trương mục mỗi năm mỗi sinh lời chứ ai rút ra được mà mất? Như vậy là còn tiền nói hết đâu được? Xét về nguyên tắc thì chỉ những gia đình nào không một xu dính túi mới được hưởng tiền cứu tế xã hội. Luật pháp là vậy rõ ràng quá! Nếu tôi mà cố tình lờ số tiền đó giùm bà để bà lãnh tiền cứu trợ thì chính tôi dám kẹt, thấy không?
Lucia nghe giọng nói thằng điều tra viên dễ ghét quá! Mắt nó nhìn trừng trừng. Vậy là bị nó qua mặt rồi. Xem mặt mũi nó sáng láng, ăn nói chững chạc và mới tí tuổi đầu... ai dè trước khi vào nhà này điều tra nó đã đi hỏi dò lối xóm chán chê. Nó biết hết còn làm bộ ngây thơ không biết gì để cho “bà chủ” sập bẫy!
Nội cái vụ đó Lucia Santa đã tức. Nó còn bảo không một xu dính túi mới được... nên mụ cay cú vặn ngược lại :
- Vậy hả? Nói vậy để tui liệng mớ tiền của tụi nhỏ đi nghe?
Ông điều tra viên cười ngất. Chỉ cười mà không có ý kiến gì nên Lucia Santa biết hắn muốn gì. Điệu này hồ sơ chưa chắc đã bị bác bỏ. Mụ bèn nhóng hỏi :
- Ông điều tra viên liệu có thể giúp đỡ mẹ con tôi phần nào chăng?
La Fortezza xem bộ lúng túng. Lúng túng như một con cú mắc nghẹn nuốt chưa trôi con chuột quá lớn vậy! Sau đó “sự giúp đỡ” được hắn chấp nhận bằng một màn ấp úng, quanh co khởi đầu bằng một triết lý vô cùng thiết thực “có bàn tay dơ nào mà tự rửa lấy được đâu”.
Đúng! Lucia Santa còn lạ gì ông điều tra viên quá trẻ, quá mới mặt có ló mòi tham những cũng vụng về, lúng túng? Hắn ta nhấn mạnh là cái vụ này kẹt quá, dính vô là mất việc như chơi. Vậy kẻ có của người có công. Cứ nửa tháng hắn sẽ mang tới tận nhà tấm séc $16 tiền cứu trợ... và bà chủ phải nhớ đền ơn $3 tiền mặt. Phải hiểu là đúng ra không thể nào được hưởng một xu của nhà nước vậy có ăn thì mỗi người một tí, ai cũng có phần có phải hơn không?
Cái đó khỏi hỏi, Lucia Santa gật đầu đồng ý và chấp nhận điều kiện cái rụp. Mụ còn tha thiết cảm ơn, không phải bằng lời nói suông mà cụ thể bằng đĩa bánh ngọt để mời ông điều tra viên dùng tạm dù ai chẳng biết mời một tách cà phê cũng đã là hiếu khách chán.
Chủ và khách có dịp tìm hiểu thông cảm qua tách cà phê. Ông điều tra viên thở than nhà cũng nghèo không khác nhà này, cha mẹ bóp bụng cho học luật nhưng tốt nghiệp ra đâu có việc làm. Đành phải nhận đỡ chân “điều tra viên cứu tế xã hội”, ăn lương chết đói của thị xã vậy! Lương ít thì lấy đâu ra tiền “đền ơn sinh thành”? Lắm lúc cũng cảm thấy đau khổ phải dính vào những vụ như thế này. nhưng chẳng biết làm sao hơn?
Những khó khăn đó Lucia Santa hiểu hết, ăn thua gì, mỗi người giúp nhau một chút. Không được quyền hưởng trợ cấp mà được thì phải biết điều, biết ơn chứ? Thế là sau một chầu tâm sự chủ khách thông cảm nhau quá xá.
Kể từ bữa đó cứ hai tuần một lần Fortezza lại mang một tấm séc “cứu trợ xã hội” đến. Dĩ nhiên mỗi lần đều phải có một chầu đãi đằng nồng hậu, dù đã thân tình như người nhà, xưng hô bác cháu.
Thấy mặt anh Fortezza là Gino lãnh ngay công tác xách tấm séc xuống tiệm đổi thanh toán sổ sách mua dăm bông. Bao giờ nó cũng xách về một gói cỡ trên 100g dăm bông thứ chiến nhất, thịt nạc đỏ hồng viền lớp mỡ trắng tươi, một ổ xăng uých mềm mại và một miếng pho mát vàng tươi. Anh Fortezza yếu bao tử đâu có ăn được mấy thứ thịt nguội Ý kể cả dăm bông ướp tiêu sọ cay xè và bánh mì Ý ròn và cứng nhai muốn gãy răng.
Những lần thù tiếp anh Fortezza là Gino phải đứng giương mắt nhìn. Một đĩa bầu dục sang trọng sắp lẫn lộn dăm bông và pho mát, cả một bình cà phê lớn. Hắn mang đủ thứ chuyện kinh nghiệm bản thân ra kể lể mà mẹ nó không hiểu sao khoái nghe thế. Sao hắn ngồi ăn lại ghếch chân lên ghế bên kia vậy kìa?
Thì ra chỉ ngày ngày leo thang gác đi công tác mà chân Fortezza mỏi nhừ sưng lên! Còn phải cãi nhau phát mệt với mấy ông bà người cùng xứ sở nhưng quá hạ cấp ưa chơi cái lối giấu biệt vụ con cái có việc làm để xin trợ cấp thất nghiệp. Không chịu đề nghị thuận cho họ là bị chửi lên đầu và còn bị liệt vào hạng Do Thái vì họ quan niệm giản dị rằng đã gọi là người Ý, cùng quê hương xứ sở có lẽ nào “bênh” nhà nước và “hại” bạn đồng hương!
Fortezza ưa than làm công tác điều tra viên này quả có uổng công cha mẹ nhịn đói nhịn khát nuôi cho ăn học, để dành từng xu kham khổ. Làm chỉ vừa đủ nuôi thân mà mệt nhọc đến gần tổn thọ được. Mụ Lucia Santa nghe nói cũng động lòng thương...
Cặp mắt tròn xoe của Fortezza buồn lạ. Nắng mưa, nóng lạnh phải đi làm đều... toàn chạy ngoài không! Khỏe mạnh thế nào được? Huống hồ 4 năm đại học đã ráng quá mức rồi. Hắn thú nhận rằng: “Bác biết không... cháu học hành có thông minh gì đâu? Ông bà, cha mẹ cho chí tổ tiên cháu gốc nông dân mù chữ cả ngàn năm có... Nay đến đời cháu không đến nỗi tay làm hàm nhai đã mãn nguyện quá rồi!”.
Bao giờ cũng vậy, thanh toán xong đĩa dăm bông pho mát là Fortezza đứng dậy sửa soạn ra về. Số ba đôla chia chác sẽ được Lucia Santa khôn khéo nhét tận tay, thật kín đáo và ép uổng làm như chỉ sợ ông điều tra viên từ chối. Fortezza sẽ ngần ngừ nửa nhận nửa không, rồi khẽ lắc đầu nhướng mắt than: “Ồ...” một tiếng trước khi cầm tiền, rõ ràng là đời sống khó khăn quá, tiền đến tay không lẽ liệng đi sao?
Fortezza và Lucia Santa hợp nhau lắm. Ông điều tra viên trẻ chịu bác Lucia Santa ở chỗ tiếp đãi nồng hậu, ăn uống thịnh soạn và chuyện trò thật là thân tình. Trái lại mụ Lucia Santa có ý thương cậu Fortezza tối ngày mặt mũi rầu rầu cũng may trẻ nhà này không đứa nào âu sầu buồn bã như vậy. Dù có phải chia chác mất chút ít tiền cũng nỡ lòng nào tiếc rẻ?
Ít tuần sau chính Fortezza xoay sở được cho nhà này thêm mỗi tháng $15 về tiền trợ cấp nhà cửa. Chẳng cần phải đợi hỏi bà chủ nhà cũng tự động nhét vào tận tay ân nhân $5 thay vì $3 như cũ. Xưa nay ân nghĩa là phải phân minh, chẳng ai chối cãi được!
Chính vì chỗ “ân nghĩa phân minh” đó mà ít lâu sau gia đình Lucia Santa lại có thêm $4 một tuần tiền trợ cấp. Cậu Fortezza dĩ nhiên cũng phải có thêm nhưng lần này không phải tiền mặt. Lập tức mụ Lucia sai con đi mua một gói đồ để hắn xách về nhà, trong đó thế nào cũng có nửa kí lô dăm bông hạng nhất và nguyên chai rượu hồi thứ đặc biệt nhà làm uống mau tiêu cơm nhất hạng. Ngoài ra cậu Fortezza còn được em Lorenzo đánh xe đưa về tận nhà ở đại lộ Arthur bên khu Broux. Gọi xe nhà cho hách chứ xe hơi của Larry chỉ là thứ cũ mèm gần phế thải, chỉ tốn công hì hục sửa máy tối ngày nếu không mắc đi làm!
Mỗi lần Larry lái xe cà tàng đưa Fortezza về là phải có thằng Gino đi theo. Xe nhảy tưng tưng, lách qua lách lại giữa cả rừng xe cộ. Xe ngựa, xe hàng, xe điện, xe hơi đủ thứ...
Ngồi băng sau nghe người lớn trò chuyện, Gino để ý thấy anh Larry luôn luôn lịch sự lễ phép... lâu lâu mới khều nhẹ ông luật sư điều tra viên một phát. Fortezza làm như không để ý đến những câu móc lò mà chỉ luôn miệng tả oán. Nào mấy người lãnh tiền xã hội chi quá ít... nào căn nhà đang ở tháng tháng phải trả góp chịu không nổi... nào cha mẹ già hết lộc nếu không gồng mình trả nợ góp thì chừng nào mới thanh toán cho xong món tiền cầm nhà?
Fortezza tả oán kỹ quá khiến Gino đâm thắc mắc. Chẳng hiểu sao cứ nhắc đến tiền, đến sự thiếu hụt tiền là y như rằng anh chàng điều tra viên xem bộ sợ sệt, hốt hoảng. Nó không hiểu tại sao giàu có như vậy mà Fortezza luôn miệng than khổ vì tiền? Không tiền mà học lên tới đại học? Không tiền mà tậu nhà lớn, hai gia đình ở cũng vừa? Không tiền mà cả nhà dám đi nghỉ mát đều đều?
Theo Gino thì hãy cứ được khổ vì tiền như vậy!
Dân xóm đại lộ 10 hùng hục làm việc cỡ bốn mươi năm nữa đã chắc được khổ như vậy chưa? Họ chỉ mong sao leo được tới địa vị của Fortezza... Vậy mà anh chàng này cứ rên rỉ đau khổ vì đồng tiền hơn cả mấy ông hàng xóm bần nông của nó!
Lúc tới nhà Fortezza hắn mở cửa xe bước xuống và cắp chặt gói đồ biếu dưới nách là anh Larry châm điếu thuốc nhìn Gino nháy mắt một cái. Dĩ nhiên nó cũng biết điệu nhắm mắt nháy lại một phát. Trên đường về cả hai anh em cùng hể hả. Ra điều đời này là vậy, đã biết rồi thì có gì đâu mà ngán? Phải thành công chứ?
Phải hì hục leo bốn cầu thang lên nhà mụ Lucia Santa, bác sĩ Barbato bực bội không để đâu cho hết. Đã thấy tụi nó nghèo, tha không nỡ đập nặng mà trời đất ơi... tụi nó lại để cho thằng khác ăn thì chịu sao nổi? Tại sao lại phải bày đặt đưa đi nhà thương tư, cho đi nằm bệnh viện Pháp kìa? Bộ dư tiền quá hả?
Bộ mấy đứa nghèo mạt rệp ngu ngốc này dám chê nhà thương nhà nước Bellevue? Phải nằm nhà thương tư, mất tiền để được săn sóc đàng hoàng, thuốc men tử tế? Đúng là bọn một xu không dính túi mà còn học đòi làm sang! Quân ăn mày không có nổi túp lều chui ra rúc vào, sống bám vào tiền cứu tế xã hội, có đứa con gái thì lao phổi còn nằm viện bài lao Raybrook... mà dám chơi sang lắm vậy đó?
Ông bác sĩ vừa ló ở đầu cầu thang là cánh cửa mở bật. Nãy giờ thằng Sal có nhiệm vụ canh cửa, nó thấy rồi mà? Bàn nhà bếp còn bày la liệt những đĩa thức ăn vừa ăn xong, tấm khăn bàn màu vàng còn dính đầy mảnh bánh vụn và trứng chiên. Hai thằng nhãi Gino và Vincenzo lo ngồi chồm chỗm đánh bài, đúng là quân đầu trộm đuôi cướp!
Có điều vừa thấy bóng ông bác sĩ là thằng lớn đứng bật dậy, mau mắn đưa ông bác sĩ vào nhà trong ngoan ngoãn nói “Thưa bác sĩ mẹ cháu đau”.
Trong căn phòng nhỏ tối mò bưng bít, bác sĩ Barbato thấy mụ Lucia Santa nằm sù sụ trên giường. Đầu giường có con bé Lena đứng để mẹ lấy khăn nhúng nước ở cái chậu kế bên chùi tay chùi mặt. Đột nhiên Barbato nhớ lại những tấm tranh tôn giáo cổ Ý Đại Lợi mà hắn có dịp chiêm ngưỡng. Cảnh trí hệt như thế này, cũng bà mẹ đau ốm săn sóc con thơ, cũng ánh sáng mờ nhạt... có điều nơi đây ánh sáng hắt ra từ bóng đèn điện vàng vọt, rọi những bóng lung linh trên vách tường màu sậm.
Cảnh trí đượm màu sắc tôn giáo, dù đầu óc Barbato không vướng vất chút tình cảm nào. Hắn muốn phân tích sự trùng hợp kỳ lạ đó và chợt nhớ ra đã từng đọc ở đâu là các bậc danh họa ngày xưa cũng từng nhờ những người quê mùa như thế này làm người mẫu để diễn tả tình mẫu tử, cho thấy đứa con trọn lòng tin mẹ như thế nào.
Bác sĩ Barbato nhích người đến chân giường, cất tiếng buồn bã: “Bà Corbo... mấy tháng rồi bà xui xẻo quá”. Có thể hiểu là một lời an ủi mà cũng có thể là một sự trách móc về vụ cho Octavia đi nằm nhà thương tư.
Điều đó làm gì Lucia không hiểu? Dù đang nằm bệnh mụ cũng giận run người, cặp mắt đã muốn quắc lên. Nhưng biết thân phận nghèo hèn và người ta bề nào cũng đường đường một ông bác sĩ nên mụ phải cố nhịn.
- À, ông bác sĩ! Tôi đau quá... nhức lưng nhức chân đi hết nổi. Không làm ăn gì được...
Bác sĩ Barbato “vậy hả”... rồi truyền lệnh :
- Để tôi xem cho... nhưng bảo con nhỏ đi ra ngoài chơi đi.
Con Lena xích lại gần mẹ, bàn tay nhỏ bé đưa lên sờ trán mẹ. Lucia Santa phải dỗ :
- Con à... đi xuống bếp xem? Có bát đĩa nào chưa rửa lo phụ giùm các anh đi con.
Barbato mỉm cười. Thấy nụ cười của ông bác sĩ, Lucia Santa lớn tiếng gọi vọng ra bằng tiếng mẹ đẻ :
- Gino, Vincenzo... hai thằng mất dạy đâu rồi? Bát đĩa rửa chưa hay chúng mày tính bày bừa ra đấy để khoe ông bác sĩ đấy? Không làm liền tao bẻ què giò cả hai đứa! Lena con ra xem chừng... Tụi nó làm biếng vô mách mẹ.
Được mẹ trao công tác giám thị, bé Lena chạy vụt đi liền. Ông bác sĩ bèn đi một vòng và ngồi xuống mép giường thong thả kéo tấm mền xuống để đặt ống nghe trên ngực, ngay chỗ cổ áo. Đúng lúc sắp sửa bảo mụ kéo áo xuống thì con nhỏ chạy vào giương mắt nhìn và mách mẹ :
- Hai anh Vincenzo, Gino rửa chén. Anh Sal đang lau bàn.
Thấy mặt ông bác sĩ cau có, mụ phải đuổi nó :
- Tốt lắm... Nhưng mẹ bảo con đi ra ngoài xem chừng tụi nó kia mà? Con ở ngoài đó và nói đừng đứa nào chạy vào... nếu mẹ không kêu nghe?
Lúc Lucia Santa đưa tay vuốt ve xoa đầu con nhỏ, nựng cho nó đi ra ngoài chơi thì bác sĩ Barbato đã để ý thấy chỗ cổ tay mụ sưng sưng. Vậy là biết chính bệnh gì rồi? Cho chắc ăn, mụ Lucia còn bị ông bác sĩ bắt nằm sấp kéo cao váy lên để quan sát kỹ khúc cuối xương sống. Quả nhiên mấy đốt xương cùn sưng hết. Có gì đâu mà lo, bác sĩ Barbato cười khà :
- Tưởng gì... bà bị chứng sưng khớp xương! Chỉ chữa cỡ một tháng là phải hết. Đúng hơn chỉ cần nghỉ ngơi phơi nắng, sưởi ấm. Xuống bãi biển Florida nghỉ cỡ một tháng là đủ dứt rồi.
Sau đó, Barbato lấy tay thử nắm bóp mạnh trên khắp người Lucia Santa xem những chỗ nào đau.
Lucia Santa quay người lại... để thấy ông bác sĩ nhìn chăm chú và nói nhấn từng câu :
- Bà nói đau nhức không đi được, không làm gì nổi... ngay trong nhà? Làm gì dữ vậy? Chứng sưng khớp xương này cần nghỉ ngơi thật nhưng đi lại phải đi được chứ? Tôi có thấy mấy chỗ sưng ở cổ chân, cổ tay, sống lưng và ở ống chân... nhưng không đến nỗi nằm liệt đâu!
Sau khi nhìn ông bác sĩ một lát, mụ Lucia nói: “Bác sĩ làm ơn đỡ tôi dậy chút”. Mụ nhanh nhảu vắt chân xuống thành giường nhờ Barbato đỡ một bên để cố gắng đứng dậy. Chừng vừa ngồi thẳng lưng lên thì mụ la “ối” và buông người để ông bác sĩ phải vội vàng chịu cả sức nặng rồi thong thả đặt cho nằm trở lại trên giường. Xem bộ mụ đau chối xương sống thật chứ chẳng phải vờ.
Barbato bèn kết luận :
- Vậy là bà bắt buộc phải nghỉ ngơi nằm một chỗ thật. Cũng chóng thôi, vì xem vậy chứ cứ ấm áp là hết đau liền. Rồi lại ra lò sưởi ngồi mấy hồi?
Thấy ông bác sĩ có ý an ủi, Lucia Santa chỉ cười mỉm cảm ơn.
* * * * *
Ở nhà bệnh nhân Lucia Santa ra, bác sĩ Barbato đi bách bộ trên đại lộ 10 một quãng để hứng gió và suy ngẫm về cuộc đời, về thân phận con người. Xem cuộc sống mà như gia đình này thì dễ sợ quá, khổ quá? Sống mà làm gì?
Có ông chồng khù khờ thì nằm nhà thương điên, đứa con gái xem ngực nở nang đồ sộ vậy mà lại lao nặng... ấy là chưa kể ông chồng trước đang làm thì bất đắc kỳ tử. Thằng con trai lớn đi mèo chó chán thì vớ phải con vợ còn con nít nghèo mạt rệp. Một mình mụ đàn bà nhà quê phải lo gánh vác một đàn con nhỏ thì khi không nhức xương nằm liệt!
Bác sĩ Barbato vừa đi vừa ngắm những dãy nhà ổ chuột. Khổ thật, nhà cửa ở chui rúc như thế kia thì sống làm quái gì không biết? Ngọn gió lạnh căm căm từ sông Hudson thổi tạt qua khu nhà ga xe lửa hất vào mặt càng làm ông bác sĩ khó chịu. Thấy tình cảnh cay đắng như thế đó... thân danh bác sĩ mà không thể làm gì giúp họ sao? Nó phơi bày ra trước mặt, làm như thách thức vậy. Khổ sở vậy là quá rồi. Phải làm một cái gì phải giúp đỡ họ phen này chứ?
Ý nghĩ hăng say đó làm Barbato nóng mặt. Rồi cả người cũng nóng ra vì máu chạy rần rật. Trời lạnh, gió rét là vậy mà hắn phải mở cổ áo, cởi bớt chiếc khăn len quấn cổ mà chính bà mẹ đã đan cho.
Chỉ vì muốn làm một cái gì cho họ đỡ khổ... mà suốt hai tháng trời, bác sĩ Barbato đã làm đúng thiên chức cứu nhân độ thế. Cứ hai ngày một lần hắn đến nhà Lucia Santa nghe bệnh, chích thuốc, lại chịu khó thoa nắn những chỗ sưng đau nhức đến hai mươi phút, vừa làm vừa gợi lại những kỷ niệm ngày xưa. Bệnh mụ xem bộ đỡ dần nhưng ngồi dậy vẫn chưa nổi.
Muốn mụ cố cho mau khỏi, Barbato phải nhắc tới Octavia, bảo nàng sắp ở viện bài lao về đến nơi mà về nhà thấy mụ đau liệt giường thì buồn quá. Sắp đến ngày đó hắn chích liên tiếp cho Lucia Santa mấy mũi vitamin và thuốc khỏe. Quả nhiên đêm trước bữa Octavia xuất viện, hắn thình lình bước vào nhà đã thấy mụ đang ngồi ủi một đống đồ ở dưới bàn nhà bếp. Mấy đứa con nít hớn hở ngồi vây quanh mẹ, đứa lăng xăng chờ mẹ sai chạy đi lấy nước, đứa gấp đồ phụ. Barbato hân hoan hỏi :
- Thế nào... ủi đồ được là chắc hết bệnh rồi, phải không nào? Tốt lắm...
Lucia Santa mỉm cười đáp lễ. Một nụ cười ẩn ý biết ơn... nhưng cùng lúc đó cũng muốn cãi lại rằng: “Cứ ủi đồ. Có bất cứ một việc gì phải làm... thì ốm gần chết cũng phải ngồi dậy như thường”.
Điều đó hẳn bác sĩ Barbato chẳng lạ. Lúc sửa soạn chích thêm một mũi thuốc nữa, Lucia Santa khẽ hỏi bằng tiếng mẹ đẻ :
- Bác sĩ... xin cho biết tôi thiếu bác sĩ bao nhiêu cả thảy?
Gặp lúc trước thế nào ông bác sĩ cũng nổi giận... nhưng bữa nay Barbato chỉ mỉm cười mà rằng :
- Tiền công ư? Bữa nào Octavia về nhà chồng bà nhớ cho tôi uống rượu là xong!
Câu trả lời của bác sĩ Barbato hàm ý mừng cho gia đình này “sau cơn mưa trời lại sáng”, cuộc đời còn đáng sống và chịu đựng đau khổ chán chê rồi cũng phải có ngày hạnh phúc. Nghĩa là rồi đây dòng đời sẽ trôi êm ả, chuyện gì rồi cũng phải xong. Octavia sẽ lành mạnh và đám con nít sẽ khôn lớn dần.

Xem tiếp chương 12

Chương 12

Suốt sáu tháng Octavia nằm viện bài lao, Lucia Santa không đi thăm được đến một lần. Đường sá xa xôi, công việc nhà bù đầu mà đi cái xe hơi cà khổ của Larry ngán quá. Mà đời nào mụ dám để bọn con nít ở nhà một mình!
Bữa Octavia xuất viện và Larry và Vincenzo ra ga đón chị, cả nhà nôn nao chờ. Mụ Lucia mặc bộ đồ đen sang nhất, bọn con nít diện quần áo mới như đi chơi chủ nhật. Dì Louche cũng chạy sang chơi, chạy lăng xăng trong bếp hết châm thêm nước sôi đến đánh sốt cà chua.
Gino đứng ở cửa sổ đằng trước canh. Nó chạy ào vào bếp la: “Họ về kìa... mẹ ơi!”.
Lucia Santa mừng rớt nước mắt vội lau cho khô. Dì Louche cuống quít nhúng mì vào nước sôi cho mau chín. Bọn con nít mở bật cửa phòng chạy ra đầu cầu thang bám chỗ tay vịn thò đầu xuống nhìn. Chúng lắng nghe từ bước chân lên thang.
Lúc Octavia bước chân về nhà đâu có nhận ra? Cứ tưởng đâu con nhỏ sẽ xanh mét, bệnh hoạn cái điệu người vừa ốm nặng dậy, cả nhà sẽ phải o bế, săn sóc. Chao ôi, nó lớn bổng hẳn lên, trông rõ ràng gái Mỹ! Nước da hết mai mái, hai má đỏ hồng hồng và mái tóc uốn từng lọn như Mỹ vậy. Octavia mặc váy ngắn áo thun. Có chiếc áo vét phủ ngoài và mang thắt lưng đàng hoàng.
Bằng ấy thứ chưa lạ! Lạ nhất là giọng nói, điệu bộ của Octavia. Chẳng ai nhận ra.
Nụ cười duyên dáng, đôi môi khẽ mím lại... Octavia reo lên sung sướng nhưng không quá trớn. Nàng ôm chầm lấy hai đứa bé nhất la “Tao nhớ tụi bây quá xá!”. Rồi chạy lại chỗ mẹ ôm hôn nhưng không hôn môi mà chỉ khẽ hôn lên má: “Về nhà mừng quá mẹ ơi!”.
Lát sau hai anh em Larry mới vác va ly bước vào, xem bộ lúng ta lúng túng. Octavia vuốt má Gino: “Thằng này mau lớn quá, xem đẹp trai ghê”. Nó vội rụt ra. Cả nhà cứ nhìn Octavia.
Chỉ có hai đứa nhỏ chịu chị Octavia. Thằng Sal và con Aileen cứ đeo bám theo, nhìn bằng mắt nghe bằng tai chưa đủ chúng còn lấy tay sờ mó cho đã và được chị ôm lấy vuốt tóc là sướng lắm. Octavia cứ luôn miệng: “Chao ôi, hai đứa này mau lớn quá!”.
Trong khi đó Lucia Santa không buồn để ý những thay đổi của Octavia mà chỉ buộc phải ngồi xuống nghỉ mệt đã. Leo bốn thang gác một lúc mệt lắm chứ?
Mụ Louche vừa bưng thức ăn vào dọn cơm vừa liếc nhìn Octavia: “À, tạ ơn trời cháu về mạnh giỏi? Thiếu cháu mẹ cháu mệt quá đi!”. Trước khi nàng kịp trả lời mụ đã lật đật quay trở lại lo cho xong mấy món ăn.
Bữa cơm trùng phùng của gia đình Lucia Santa cũng bằng ấy đứa con song tẻ nhạt lạ kỳ, có chuyện trò cũng nhạt nhẽo như có khách lạ vậy. Hai thằng Vincenzo, Gino không dám ngắt véo nhau đã đành mà hai đứa nhỏ Sal, Aileen cũng không ganh nhau miếng thịt to miếng thịt nhỏ!
Lúc Lousia bồng con lên gặp chị Octavia nó cũng tới hôn mừng nhưng cẩn thận đứng đằng sau lưng hôn khẽ ở vành tai. Ra điều hôn người lao dám lây bệnh như không! Nó ngồi bên cạnh chồng cố bồng con cho xa bà chị nên Octavia cũng biết ý chỉ ngồi một chỗ âu yếm hỏi đứa nhỏ chứ không sờ tới người nó. Trong khi đó Larry ăn ào ào cho chóng xong bữa, xin lỗi cả nhà vì còn phải đi làm ca chiều từ bốn giờ tới nửa khuya.
Vừa xong bữa cơm, Octavia dợm đứng dậy để thu dọn bát đĩa thì bị cả nhà ngăn lại. Ngay thằng Gino cũng vùng dậy, giằng mấy món đồ dơ lại, không cho chị rửa, còn mụ Lucia Santa thì hét lên: “Mày tính làm gì đó? Mày điên hả, muốn đau trở lại hả?”
Octavia đành ngồi chơi với hai đứa nhỏ ngắm đôi mắt chúng nhìn nàng vô cùng trìu mến.
Nàng cười nói vui vẻ lắm chứ nhưng bà mẹ cảm thấy nỗi buồn chất chứa bên trong. Nhìn nhà cửa đồ đạc bày la liệt và ngăn tủ cũng ngập ngụa, bừa bãi quần áo của mấy đứa nhỏ, Octavia không khỏi chán ngán. Từ chiều đến chập tối nàng ngồi một chỗ nhìn mẹ lần lượt hì hục một mình thanh toán biết bao nhiêu việc vặt: nào rửa chén đĩa, ủi đồ, chụm than đốt lò sưởi và thắp đèn măng xông, sửa soạn cho tụi nhỏ đi ngủ mới tạm xong.
Giờ này nếu còn ở viện bài lao thì Octavia đang làm gì nhỉ? Chao ôi, nhàn nhã sung sướng quá: Chập tối khoác tay con bạn đi dạo khắp vườn... rồi tới giờ vào phòng ăn đợi cơm, nói tào lao đủ thứ chuyện. Ăn cơm xong xuống phòng lo chơi bài đến khuya.
Tự nhiên nàng đâm nhớ những ngày trong viện: đời Octavia chưa bao giờ được chiều đãi, săn sóc thế này. Cái gì cũng có người lo cho hết, khỏi lo ngại, khỏi trách nhiệm. Bây giờ về nhà tự nhiên thấy lạc lõng thế nào ấy. Cứ mải ngồi suy nghĩ mông lung, Octavia đâu có nhận ra bà mẹ đi lại dọn dẹp trong nhà mà tay chân vô cùng ngượng ngập, dáng đi cứng nhắc.
Lúc hạ giường sửa soạn đi ngủ, hai đứa lớn thì thào nói chuyện. Thằng Gino ghé tai Vincenzo :
- Thấy không... từ hồi về đến giờ không nghe thấy chị Octavia chửi thề, văng tục lần nào ta?
- Tao chắc ở nhà thương họ cấm cái vụ đó nên lâu ngày chị ấy quên luôn chứ gì?
- Nếu vậy tốt quá. Con gái lớn mà ăn nói tục tĩu quá đi, thấy không?
Đêm về chỉ còn hai mẹ con ngồi dưới bếp, trước cái bàn tròn khăn vàng, mấy ly cà phê nằm đợi sẵn. Đồ ủi cũng nằm cả đống ở góc nhà. Không khí yên lặng như tờ nghe rõ tiếng hơi nước sôi phì phì, tiếng mấy đứa nhỏ ngủ ngáy khò khò ở phòng ngoài. Dưới ánh đèn mờ nhạt, Lucia Santa thong thả kể cho con nghe những biến cố trong nhà sáu tháng vừa qua.
Chao ôi nhà nhiều chuyện. Bọn con nít đâm cứng đầu hết, chẳng phải riêng thằng mất dạy Gino! Vợ chồng thằng Larry đáng lẽ phải tháng tháng gửi tiền giúp đỡ mẹ nhưng thực tế có được bao nhiêu đâu.
Rồi chính mụ cũng ốm đau, bết bát quá đâu dám viết thư cho Octavia hay, sợ lo nghĩ bệnh nặng thêm thì khổ cả!
Đó là một màn độc thoại dài dài. Mỗi lần Octavia ngắt lời: “Vậy mà sao mẹ không cho con hay ngay?” là một lần mụ Lucia than thở: “Tại tao muốn mi chóng khỏi”.
Lát sau dù bà mẹ không biểu lộ chút tình cảm nào, Octavia cũng lo trấn an :
- Thôi mẹ đừng lo... Tuần sau con lại đi làm chứ gì? Còn mấy đứa nhỏ thì cứ để đấy. Có con ở nhà tụi nó đâu dám lười học, bỏ bê công chuyện nhà?
Dường như Octavia thấy lên tinh thần, khỏe mạnh hẳn vì cảm thấy vai trò cần thiết của nàng trong gia đình này. Bao nhiêu ý nghĩ xa lạ lúc nãy biến mất hết. Dù sao đây cũng là nhà mình, là tổ ấm. Đợi lúc mẹ ủi đồ nàng vào trong phòng lấy ra cuốn sách vừa đọc vừa nói chuyện với mẹ cho vui. Octavia về nhà được một tuần mới có dịp gặp ông điều tra viên Fortezza. Dĩ nhiên nàng phải tươi tỉnh, duyên dáng, ăn nói cũng ráng dịu dàng, từ tốn chứ đâu dám... hét lên như thường lệ?
Bữa đó cỡ năm giờ chiều, Octavia thình lình ở phòng ngủ bước sang phòng khách thì bắt gặp ngay ông điều tra viên đang thản nhiên ngồi ruỗi dài, chân gác lên ghế nhâm nhi ly cà phê đớp xăng uých dăm bông. Đang thưởng thức mấy món ruột, ông Fortezza giật mình ngước nhìn khuôn mặt bầu bầu xinh xắn của cô con bà chủ nhà. Bèn vội vàng đứng dậy rất lịch sự để nghe Lucia Santa giới thiệu :
- Đây là Octavia... con gái lớn nhất của bác.
Fortezza vứt gấp cái vỏ Ý để vào đề thẳng băng, thân tình như Mỹ! Hắn nói ngay :
- À, Octavia! Tôi nghe nói về cô bây giờ mới được gặp. Ít lâu nay tôi lại thăm bác gái và đi lại thân tình...
Octavia gật đầu một cách lạnh nhạt, cặp mắt nhìn ông khách tuyệt nhiên không chút tình cảm. Lucia Santa e ngại nhất là mất lòng khách quý, bèn giả lơ nói :
- Con ra tiếp chuyện cậu Fortezza đi... Xem cả nhà tôi chỉ có con nhỏ này chịu học hơn cả. Đọc sách tối ngày...
- Thế ạ, Octavia ngồi uống cà phê đi. Tôi vẫn muốn có dịp nói chuyện với Octavia...
Đến ghét cái thằng cha này! Nếu không kịp dằn có lẽ Octavia đã buột miệng rủa một phát. Ai cho phép hắn gọi tên con gái của người ta... lại làm ra vẻ thân tình lắm vậy. Bực quá không biết làm gì hơn nàng bèn nhổ một phát... vào chiếc khăn tay. Có biết cũng chẳng làm gì được vì mới ở viện bài lao ra mà?
Cả mẹ nàng và Fortezza cùng nhìn Octavia đăm đăm xem bộ “như thông cảm hoàn cảnh” lắm. Nàng bèn cứ ngồi ỳ ra nghe hai người ngồi chuyện trò với nhau.
Theo ý Fortezza và... như trong những tiểu thuyết hắn đã có dịp đọc thì có ra gì thân phận một đứa con gái nhà nghèo? Được một cậu công tử ngon lành ở giai cấp trên chiếu cố nhìn xuống thì chỉ cần cười duyên một cái là em sẽ xiêu lòng cấp kỳ và ngả vào vòng tay vô điều kiện. Dĩ nhiên nàng si mê chẳng phải vì tiền... nhưng giai cấp trí thức không thừa đủ sao? Có điều Fortezza nhìn nhận là mình yếu hơn mấy thằng Mỹ ở chỗ vui vẻ, trẻ trung, nhộn nhạo mà các em rất chịu. Cũng như lấy đâu ra bạc triệu như thằng triệu phú Mỹ? Nhưng với người tử tế đàng hoàng thì tiền bạc có ra gì!
Vì đã có quan điểm gái nghèo như vậy, nên Fortezza có dịp trổ tài ăn nói, giở hết duyên dáng, linh động của miệng, của mắt... nhưng không nhận ra là Octavia càng ngày càng lạnh nhạt, hờ hững. Hai thằng Vincenzo, Gino vừa về nhà thấy nét mặt bà chị như nước đá bèn bảo nhau đứng quanh đó để xem sắp có chuyện lạ xảy ra.
Trong khi đó, Fortezza hào hứng chuyển sang chuyện văn chương, tiểu thuyết. “... A, văn sĩ thì kể nhất Zola! Viết về đời sống của dân nghèo như Zola thì tuyệt. Phải công nhận là đại văn hào người Pháp. Cô đọc Zola chưa?”.
Octavia chỉ vắn tắt: “Có chứ!”. Ông điều tra viên bèn bắt vào :
“Phải chi ngày giờ này và ở đây chúng ta có một Zola, để viết về những cảnh nghèo thì tuyệt tác! Những gia đình tháng tháng lãnh ít tiền còm trợ cấp xã hội đó? Phải biết là giễu! Bác nên nhớ là chuyện của Zola đọc bổ ích lắm, có thể nói là học hỏi được rất nhiều. Octavia biết không, đọc Zola là tìm hiểu chính mình và môi trường sống chung quanh mình...”
Octavia nín lặng gật đầu. Nàng thấy ngứa ngáy, muốn nhổ vào cặp mắt tròn xoe như mắt cú kia quá!
Cho đến lúc bấy giờ Fortezza và mẹ nàng cũng còn tưởng bở. Hắn giương cặp mắt lên và đưa đề nghị rất trang trọng :
- Nếu thích văn chương sách vở vậy thì bữa nào tôi mời Octavia đi xem kịch đi. Tôi mời Octavia tử tế, đàng hoàng... với tất cả lòng quý mến và trước mặt bác gái đây. Bác gái hiểu tôi nhiều, biết tôi là người như thế nào mà... phải không ạ?
Làm gì một bà mẹ tinh khôn như Lucia Santa không biết? Mụ tươi cười gật đầu liên tiếp: “Biết chứ! Tôi biết cậu người đàng hoàng, tử tế quá mà”. Trong đầu óc mụ Lucia Santa đã vẽ ra một nguyện vọng: “Ước gì con Octavia nhà mình có được thằng chồng luật sư như thế này thì đỡ khổ!”. Mụ là mẹ, là chủ gia đình nên vô cùng thực tế chứ đâu có mơ mộng viển vông như trong tiểu thuyết. Lucia Santa bèn bốc luôn: “Tôi còn biết cậu gia thế đàng hoàng, nhà hơi cổ một chút kìa”.
- Đúng vậy! Vậy là bác hiểu cháu quá rồi. Chẳng gì cũng chuyện trò bao nhiêu lần rồi. Vậy cháu mời Octavia lâu lâu đi xem kịch chơi đâu có sao phải vậy không ạ? Xem kịch khoái hơn xi nê nhiều lắm, Octavia! Huống hồ tôi công chức thị xã đi xem kịch là có quyền mua giấy giá rẻ rất nhiều...
Đi xem kịch thì Octavia đã đi bao nhiêu lần với bọn bạn gái chứ có xa lạ quái gì? Mà mua giấy giá rẻ thì mấy tiệm may cũng mua được, hà tất phải công chức thị xã?
Cũng nhờ đọc tiểu thuyết, nàng có xa lạ gì với những hoàn cảnh đau khổ của con gái nhà nghèo ngây thơ đâu có biết gì, bị những quân nhà giàu lợi dụng làm ô danh, những quân cậy có của thả ra mồi chài gái. Nàng cũng chẳng lạ gì ý định hắc ám của thằng cha điều tra viên hạng bét này, tưởng đâu gạ gẫm nàng quá dễ chắc. Octavia tức nổ đom đóm mắt, tức rung người bèn quắc mắt nạt thẳng cánh :
- Xem kịch đâu có sao hả? Tôi đâu thèm đi chơi với những quân bần tiện bẩn thỉu!
Đứng ở góc nhà, thằng Gino ghé tai Vincenzo: “Thấy không? Tao nói thế nào cũng có vụ nổ mà!”.
Tội nghiệp cho Lucia Santa hốt hoảng không biết ăn nói làm sao! Mụ như người tình cờ ngồi trên thùng thuốc súng mắt thấy ngòi dẫn hỏa đang xèo xèo cháy đến gần cuống cuồng tìm chỗ nhảy thoát thân vậy. Ông Fortezza ngồi chết trân, ngồi lặng người như vừa bị sét đánh. Toàn thân như bốc lửa, cặp mắt cú tròn xoe đỏ sọng hẳn.
Trên đời này còn gì dữ dằn bằng cơn bốc đồng của một đứa con gái Ý? Không ngờ Octavia làm dữ vậy! Nàng hét lớn, giọng lanh lảnh sang sảng... rõ ràng không xem ai ra gì :
- Anh nghe đây... anh là một thằng bần tiện, bẩn thỉu và ăn cắp. Anh nghiễm nhiên ăn chặn mỗi tháng tám đôla của mẹ tôi, anh cướp cơm chim của bốn đứa nhỏ và của một đứa bệnh hoạn là tôi đây này. Anh dư biết gia đình này bao nhiêu hoạn nạn đau khổ mà anh đâu có tha? Anh rút rỉa như thường và anh còn đủ can đảm để mời tôi đi xem kịch nữa hả? Có người nào khốn nạn, chó đẻ như vậy không? Anh mà đứng đắn đàng hoàng? Anh lầm rồi, con này đâu phải nhà quê để cho anh gạ gẫm rẻ tiền thế? Ít ra nó cũng học xong trung học, cũng từng đọc Zola và kịch thì xem quá nhiều rồi! Anh nên đi kiếm con nào, một con chết đói mới ở tàu bước lên mới tán tỉnh, gạ gẫm cái kiểu đó được. Còn tôi thì xin lỗi, tôi biết quá mà! Anh là một thằng điếm, một thằng bịp hạng bét!
Octavia giận sùi bọt mép, xài toàn những danh từ đáo để chua ngoa. Mụ Lucia Santa muốn bịt mồm nó cũng chẳng kịp nên cứ hét lên: “Octavia... Octavia, ta bảo im ngay!”.
Quay sang ông điều tra viên, mụ quát: “Fortezza... cậu đừng buồn. Con nhỏ khi không bị sảng rồi!”.
Lucia Santa không kịp giư lại thì Fortezza đã vọt thẳng một mạch khỏi nhà, không thèm quay cổ lại. Gói quà biếu thường lệ cũng để quên ở mặt bàn, khỏi xách theo. Mặt hắn hầm hầm giận dữ nhưng vẫn không dằn nổi sự mắc cỡ của một thằng móc túi bị bắt quả tang, hết đường chối cãi. Dĩ nhiên từ đó trở đi là hết thấy mặt hắn ở nhà này luôn!
Nhưng tai hại cho Lucia Santa là đúng hai tuần lễ sau ông điều tra viên cứu tế xã hội vẫn đến. Có điều một ông khác, một ông lạ mặt người Mỹ đứng tuổi. Ông ta đến để cho hay từ nay tiền cứu trợ của gia đình này cắt luôn dù vẫn xác nhận là số tiền tử tuất của mấy đứa trẻ không bị xem như “vốn liếng” của gia đình xét vì tòa chỉ có quyền cho phép trích ra trong trường hợp một đứa nhỏ phải cần đến... chứ mẹ chúng hay anh chị chúng dĩ nhiên không được phép đụng tới.
Dù ông điều tra viên Fortezza chạy mặt luôn, không dám trở lại tới một lần hai, thằng Gino, Vincenzo vẫn nhớ như in cơn thịnh nộ quá bất ngờ và ghê gớm của bà chị Octavia. Chúng nó thấy vậy cũng hết hồn, “chạy mặt” luôn... cho ăn kẹo cũng chẳng dám rước về một bà chị dữ dằn cỡ đó!
Sau vụ làm giặc với Fortezza thì cả nhà đâu còn xem Octavia như một đứa ốm dậy phải gượng nhẹ, nhường nhịn nữa? Nghiễm nhiên nàng lại trở về địa vị của Octavia ngày xưa, giúp mẹ cai quản gia dình chặt chẽ. Lại mạnh khỏe như cũ. Ngay Lucia Santa cũng chẳng thể buồn mãi cô con gái về vụ nổi giận bậy bạ nhưng mụ vẫn không hiểu nổi tại sao nó dám chửi tận mặt ông điều tra viên Fortezza tàn nhẫn như vậy. Muốn sống ai mà chẳng phải làm ăn.

Xem tiếp chương 13

Chương 13

Bữa nhận được lá thư của dưỡng trí viện Raveswood gửi tới, Octavia phải đợi con nít đi ngủ hết mới dám đọc cho mẹ nghe. Đại khái chỉ là một công văn thông báo vắn tắt cho hay người bệnh Frank Corbo sau một cuộc trắc nghiệm thần kinh có thể được gia đình lãnh về nếu bà vợ chịu ký giấy cam kết trông nom, săn sóc đúng mức.
Thư thì ngắn nh+ng kèm theo còn có một tờ khai để điền vào gửi trả lại nhà thương. Phải khai rõ tên tuổi mấy đứa con, mức lợi tức của toàn gia đình nói chung và của từng người nói riêng. Đọc xong công văn thì phải hiểu là người bệnh có thể được xuất viện nhưng về nhà vẫn còn phải là người bệnh phải nuôi như thường.
Vừa uống cà phê, Lucia Santa vừa bồn chồn ngỏ ý :
- Tao chắc chắn hắn chưa khỏi lắm. Điệu này người ta muốn cho về để thử thách xem sao đây...
Octavia nói ngay :
- Đâu phải, hắn có thể hết bệnh... song chưa đủ sức làm việc. Đại khái như một người bệnh thông thường còn phải chăm sóc vậy mà. Ít lâu sau may ra đi làm trở lại được. Nhưng con hỏi thực... mẹ có muốn cho ông ấy về đây không?
Tuy hỏi thẳng mẹ như vậy tự nhiên Octavia mắc cỡ nóng bừng mặt. Nàng bèn cúi xuống che giấu những tư tưởng không mấy lành mạnh, cao đẹp vừa chợt đến về ý muốn của bà mẹ. Kỳ cục thật! Thấy con làm bộ e thẹn, Lucia Santa đáp ngay boong :
- Ô hay, cái đó sao mi còn phải hỏi tao? Ít nhất hắn cũng là cha ba đứa nhỏ, cũng từng kiếm cơm mang về nhà này mười năm nay. Có là trâu, là ngựa thì làm lúc mạnh, lúc đau yếu già nua mình cũng còn phải chăm nom tử tế... huống hồ lại là con người! Hắn là chồng tao mà mi nhè hỏi “có muốn cho về đây không!”.
- Nếu vậy mẹ khỏi lo về phần con.
- Đồng ý, nhưng tao vẫn phải lo phần tao chứ? Lỡ hắn lên cơn bậy làm gì nguy hiểm đến bọn con nít thì sao? Mình đã chịu nhiều đau khổ. Vậy có phải chịu đựng thêm ít nhiều đau khổ nữa cũng phải cứ ráng, chứ bỏ hắn đâu được phải không? Có điều ráng không nổi, khó quá đấy!
Octavia lặng thinh. Hai mẹ con im lặng ngồi cả mấy tiếng đồng hồ liền. Nàng sẵn sàng lấy bút ra đợi mẹ sai viết thư trả lời Dưỡng trí viện.
Lucia Santa suy nghĩ dữ. Mụ hồi nhớ lại xã hội này thiếu gì những vụ án mạng xảy ra chỉ vì Dưỡng trí viện ra, người bệnh đâu còn nhớ vợ, nhớ con là ai và sẵn sàng chém giết như điên. Bây giờ để hắn về nhà ở lỡ ra con Octavia có chuyện đụng chạm bỏ nhà ra đi... hay lấy bừa một thằng chồng để có cớ đi cho rảnh nợ thì sao đây?
* * * * *
Trong óc Lucia Santa nổi bật hình ảnh một con thú dữ nhốt trong cũi sắt, đã nhốt là phải nhốt vô thời hạn. Để hắn về mà chứng cuồng trí chưa dứt thế nào chẳng có chuyện? Không thể liều lĩnh như vậy được. Thôi thì cứ để hắn y chỗ. Dù hắn là cha bọn nhỏ, là người chồng đầu gối tay ấp, người từng một lần gặp gỡ đã mang lại cho sự hứng thú đến bây giờ vẫn chưa quên... cũng không thể chấp nhận để hắn trở về. Đành phải vậy.
Mụ lắc đầu bảo con :
- Thôi, tao không ký. Cứ để hắn yên chỗ trong đó là hơn.
Octavia giật mình sững sờ. Nàng không thể ngờ mẹ quyết liệt vậy. Tự nhiên nàng hồi tưởng lại ngày xưa, cha nàng tử nạn tuy còn nhỏ xíu nàng đã đau đớn như thế nào. Cảm giác đau khổ năm đó chợt sống dậy y nguyên. Chết là hết, làm sống lại con người sao được nhưng giờ đây ông cha ghẻ có thể được trả về với gia đình, vợ con lành lặn lắm chứ? Nếu có thể “cứu sống” được hắn mà từ chối thì nàng mặt mũi nào nhìn thấy mấy đứa nhỏ Gino, Sal và bé Aileen? Nàng đâu thể bắt buộc chúng cũng mất cha?
Octavia thong thả khuyên mẹ :
- Mẹ à... cái vụ này thử hỏi mấy đứa nhỏ xem? Bề nào ông ấy cũng là cha chúng. Để xem chúng nghĩ sao... và sau đó rất có thể mẹ nhận cho ông ấy về chứ?
Lucia Santa đưa mắt nhìn con. Cặp mắt dò hỏi, cặp mắt giục giã nhưng ôi chao, nhìn sâu vào chúng Octavia vẫn thấy xao xuyến khó tả. Tự nhiên cặp mắt mẹ nàng có vẻ xa vắng lạc lõng như mất hồn. Bà mẹ dằn từng tiếng :
- Bọn con nít mà biết gì mà nói với chúng? Cứ để tụi nó riêng ra... vì đời chúng sau này còn nhiều cay đắng, còn kẹt, còn lo nhiều. Bây giờ tao cho mi hay là cha chúng không lãnh về nhà ở được!
- Sao mẹ cả quyết vậy? Sao mẹ không thử xem? Chứ để ông ấy biệt trong đó tụi nhỏ cũng nhớ chứ bộ?
Lucia Santa lắc đầu quầy quậy :
- Không, không phải vậy! Mày nghĩ vậy là sai. Mày muốn tao lãnh hắn về để ra bộ tử tế, tốt bụng chứ gì? Tốt lắm, dễ lắm! Chừng nào vì chính sự tử tế của mày mà mày kẹt lớn thì mày sẽ hối hận vì trót lỡ tử tế... nhưng mày sẽ kẹt gỡ không ra. Mày sẽ la trời chỉ vì tử tế mà kẹt! Chắc chắn vậy vì chính đời tao kẹt cũng đã quá nhiều cho mày hay có người nào tốt bụng với mình, mày cũng phải để ý coi chừng vì chưa chắc họ đã biết hậu quả lòng tốt của họ. Lúc này trông chờ sự tử tế của họ thì chính họ... họ sẽ cho mình rơi.
Mày biết không... hồi cha mày tử nạn, hàng xóm láng giềng đổ xô lại giúp. Họ tử tế quá làm tao phát khóc kia mà? Hỡi ơi trên đời có mấy ai tử tế mãi, tốt bụng mãi được... nhất là những đứa nghèo như mẹ con mình? Kể cả bà chị họ tao là dì mày nữa. Bà ấy đâu có nghèo?
Biểu diễn lòng tử tế trong thời gian nào thì được chứ? Đẹp lắm! Kéo dài ra thì không xong chỉ vì nó đi ngược lại căn bản của đời sống, của loài người. Chẳng hạn như lòng tử tế của mày muốn để cha chúng nó trở về cho vui cửa vui nhà. Được chứ! Nhưng mày đã tiên liệu được là chỉ ít lâu sau sẽ có biết bao nhiêu phiền phức, lộn xộn, cãi cọ, chửi bới? Bao nhiêu thứ đó sẽ làm mày điên đầu chứ? Chịu hết nổi mày sẽ tung hê hết, bỏ nhà ra đi bất cứ lúc nào, miễn là ra thoát. Lúc bấy giờ mày không đau khổ lắm đâu. Người đau khổ vì lòng tử tế của mày lại là tao! Biết vậy thì cứ để hắn y chỗ đi...
Vậy là mẹ nàng có quyết định rồi. Như vậy là Frank Corbo chẳng bao giờ có dịp “sống lại” trong nhà này.
Quyết định xong là hai mẹ con lo rửa chén bát, dọn dẹp. Một mình Octavia trở vào buồng nằm suy nghĩ mông lung. Ngày mai đây phải giải thích cho mấy đứa nhỏ như thế nào. Ít ra cũng cho chúng hiểu là mình không ghét bỏ cha chúng, mình không có lỗi đối với chúng.
Nàng suy nghĩ mãi không hiểu tại sao mẹ dám quyết định cứng rắn như vậy. Khó hiểu! Chợt nhớ còn để quên văn thư của Dưỡng trí viện trên bàn nhà bếp. Octavia cứ để nguyên quần áo ngủ mò xuống lấy. Quái, sao giờ này ai còn để đèn nhà bếp kia?
Ra bà mẹ còn ngồi ở bàn, trước mặt la liệt những túi, gói, hộp... để thong thả đổ vào hũ đường, chậu muối, thùng bột mì. Lá thư của Dưỡng trí viện cũng nằm sờ sờ con dấu nhà nước tổ bố màu đen, bên cạnh là phong bì có dấu hiệu nhà nước. Bà chăm chú nhìn từng chữ, từng hàng một, xem thư nói cái gì dù mù chữ hoàn toàn và ngước lên bảo Octavia :
- Mi để tao giữ lá thư này đi. Sáng mai hãy trả lời...
Trong khi đó ngoài nhà, thằng Gino đâu đã ngủ. Nằm cạnh thằng Sal đang ngáy khò khò nó lắng nghe không sót một tiếng những gì mẹ bàn với chị nhờ cánh cửa sổ ăn thông nhà bếp. Thấy mẹ quyết định vậy nó không dám giận mẹ, không tức tối. Chỉ thấy nhói đau một phát như người bệnh bao tử. Lát sau thấy đèn bếp tắt, bóng mẹ nó lò dò đi ngang rồi Gino thiếp ngủ lúc nào không biết.
Lucia Santa không sao ngủ được, mụ sờ soạng thấy con bé Aileen đang nằm sát vách. Vách lạnh lạnh nhưng da thịt nó mềm mại, ấm nóng. Chỉ cần sờ vào núm thịt da thân yêu đó là mụ như được truyền thêm sức. Cơ thể nhỏ nhoi đó là của mụ, mụ có bổn phận bảo vệ, nuôi nấng nó... cùng với mấy thằng anh nó. Vận mạng chúng hiển nhiên đang nằm trong tay mụ, tốt xấu hay dở cũng hoàn toàn do mụ... Chính vì chúng nó mà mụ phải quyết định cay nghiệt với chồng.
Hơn thế nữa Lucia Santa chưa quên nổi những lần chính mụ bị hắn thẳng tay đánh đập, mấy đứa con riêng bị hắn chửi mắng tàn nhẫn và mới đây nửa đêm hắn lên cơn la hét dữ dội chính mấy đứa con đẻ của hắn khiếp sợ tới cực độ mà hắn đâu có tha! Đầu óc hắn thế nào mà công việc bỏ bê... có hồi lại nhắm mắt chạy theo tôn giáo một cách ngu muội mới là kỳ cục!
Trách móc hắn như vậy đó nhưng chỉ cần một tiếng kêu lên thảng thốt là Lucia Santa sẵn sàng bỏ hết để thương hại cho tình cảnh hắn. “Frank, tại sao mình không biết tự lo lấy thân mình, suy nghĩ gì đâu cho ra nông nỗi?”. Tự nhiên mụ nhớ lại ngày nào mới quen biết, hắn đã tới nhà với những cảm tình tốt đẹp, hắn từng giúp đỡ đàng hoàng, nhất là hôm đưa tiền mụ không lấy, hắn đã cầm lấy toan xé bỏ, trông hắn đau khổ thật tình quá mà!
Nhưng rồi cũng đành, đành phải chấp nhận sự thực đau khổ là chỉ vì nghèo quá đỗi nên có muốn thử thương hại, thử cứu vớt một người mình từng yêu thương mụ cũng không dám. Khỏi thương hại ai, không thể thương hại ai nữa hết!
Một lần nữa, Lucia Santa lại đưa tay sờ soạng đứa con nít đang bình thản ngủ kế bên. Mụ khoanh tay nhìn ngược lên khoảng không đen ngòm, kiên nhẫn chờ đợi giấc ngủ. Vậy là mụ vừa thẳng tay chối bỏ, không cho Frank Corbo được phép sống lại thử để nhìn đám con hắn lớn lên, để chia sẻ cái giường này và một ngày kia được hân hạnh làm ông nội. Mụ khe khẽ rên lên bằng tiếng mẹ đẻ “Trời ơi... xin chứng giám cho lòng con” làm như rồi đây mụ cũng sẽ không được hưởng lòng thương hại mà chính mụ vừa từ chối với người bạn đầu gối tay ấp.
Đêm hôm sau, cơm nước xong, Octavia ra phòng khách kêu Gino và Sal tới bảo. Nàng nói thật ôn tồn, dịu dàng đặc biệt như cô giáo giảng bài làm gì chúng không hiểu? Thằng Gino biết ngay vụ nó nghe lóng khuya hôm trước quả có đúng.
Chừng Octavia giải thích tại sao không thể lãnh ông cha dượng về nhà được, tự nhiên Gino nhớ lại những lần được cha dẫn đi hớt tóc. Hai cha con ngồi đâu lưng lại nhau, cha bên dãy kia, con bên này nhưng nhìn trong gương là thấy hết, không sót một cử chỉ, một bộ dạng nào. Tha hồ mà ngắm qua mấy lần gương phản chiếu, khỏi có ngượng ngùng như những lần nhìn thẳng tận mặt... nhờ đó cha con có thể nhìn nhau thật lâu để cảm thấy cùng một huyết thống, chung một thứ tình thiêng liêng máu mủ.
Gino không sao quên nổi cảm giác thú vị khi ông thợ già ria mép bạc trắng vừa chuyện trò với cha nó bằng tiếng quê hương xứ sở vừa gạt những cụm tóc cho rớt trên chiếc khăn rằn ri, rồi bay nhẹ nhàng xuống nằm trên nền gạch bông trắng bóng. Nó khoan khoái nghe tiếng kéo lách tách, nhìn ngược, nhìn xuôi bốn bề toàn gương nên chỗ nào cũng thấy một chiếc quầy cao đá trắng bên trên bày lủ khủ những chai nước bông lớn nhỏ, màu xanh, màu vàng. Gino nhớ lại nhiều lúc nó thấy ngơ ngác cha nó nở nụ cười và muốn chọc cho nó cười luôn nhưng nó vẫn ngồi nghiêm trang, chững chạc. In hình chưa bao giờ và chẳng ở đâu cha nó cười lâu, cười tươi như vậy.
Khi chị Octavia giảng giải cho chúng nghe xong là cả hai thằng lại nhấp nhổm tính vọt xuống dưới đường chơi. Ở vào tuổi chúng thì lo nghĩ gì - cha tụi nó đau nằm nhà thương thì khỏi bệnh lại về, sớm muộn cũng vậy thôi! Octavia thử quan sát kỹ xem có đứa nào rầu rĩ không và còn lên tiếng hỏi: “Tụi bây có muốn cha về ngay bây giờ, liền tức thời không?”
Thằng Sal trả lời gần như mếu :
- Không đâu, chị ơi! Bố về em sợ quá, em chịu thôi!
Câu trả lời bất ngờ, phũ phàng làm Octavia và Gino giật mình. Xưa nay trong mấy đứa nhỏ chỉ có Sal là thương cha nhất mà!
Gino cảm thấy lúng túng khó chịu vì xưa nay mỗi lần nó làm biếng hay trốn việc, bướng bỉnh là y như rằng bị mẹ la “Sao mày giống thằng cha mày thế? Rồi lại đến như thằng cha mày mất thôi?”. Nếu thật vậy thì bao nhiêu chuyện rắc rối trong nhà này thủ phạm là cha nó và nó luôn chắc? Thôi cũng được đi, Gino chấp nhận. Cho nên nghe chị hỏi, nó trả lời “lí nhí” :
- Ở nhà thì mẹ muốn làm gì cũng OK hết! Em không biết... mà em khỏi cần.
Chúng nó chạy khuất là Octavia ra cửa sổ nhìn xuống. Hai đứa hối hả chạy ào ra đường. Chưa bao giờ nàng thấy buồn bã chán chường như thế này. Một nỗi buồn không rõ rệt mà chỉ vẩn vơ thôi. In hình nỗi khổ của ông cha ghẻ cũng là nỗi khổ chung của cả loài người. Trong đó có nàng, dĩ nhiên nàng cũng chẳng thoát nào. Chưa đến lúc đó thôi.

Xem tiếp chương 14

Chương 14

Đứa con thứ hai ra chào đời công việc làm ở Hỏa xa bớt đi đúng một nửa - tuần lễ đang làm việc sáu ngày chỉ còn ba - thì Larry mới bắt đầu thấm mệt vì sự sống khó khăn. Lúc bấy giờ nó mới hiểu con người thực của mình chẳng là cái gì cả!
Bữa chủ nhật đưa vợ con đi thăm người bạn, Larry bồng đứa nhỏ, vợ ẵm đứa lớn dắt dìu nhau ra góc đại lộ 10 và 34 đợi xe điện. Đứng bờ đường bên kia nhìn qua thằng Gino xem bộ ngơ ngẩn, thương hại cho ông anh lớn vợ con đùm đề. Buồn quá! Larry đưa tay vẫy em qua.
Gino hồi này lớn bộn. Nét mặt nó rám nắng, già dặn hẳn! Larry không khỏi xao xuyến. Mới ngày nào đây nó là thằng con nít, thấy anh cưỡi ngựa chạy ngang là phải chạy ra cửa sổ nhìn bằng được!
Larry mỉm cười ngao ngán bảo em :
- Chú mày thấy chưa? Vợ con vào là như thế này đây.
Dĩ nhiên là anh em nó nói chơi với nhau, có điều không bao giờ Gino quên cái cảnh “thê tróc tử phọc” của anh nó ngày hôm ấy. Nhất là bà chị dâu mặt sát tới xương trừng mắt nhìn dằn dỗi vặn hỏi chồng: “Thế này là thế nào? Chán lắm rồi hả?”
Không muốn có chuyện, Larry cười hề hề: “Nói giỡn chơi mà bồ!”. Nhưng Gino không giỡn chơi chút nào. Nó ngao ngán nhìn vợ chồng ông anh lớn như nhìn vào khoảng không! Tuy vậy bổn phận nó là phải ráng đứng với anh chị và với các cháu cho đến khi xe điện tới chứ! Nhìn thằng em, Larry nhớ lại hồi lớn bằng này đã phải đi kiếm việc làm rồi. Nó hỏi “Lên trung học mày học hành thế nào?” thì Gino chỉ đáp vắn tắt “Cũng đỡ đỡ vậy thôi”.
Gino đứng sững nhìn ông anh dìu vợ, dắt con lên xe điện. Xe chạy rồi nó còn bần thần đứng nhìn theo.
Ngồi trên xe điện, nghe tiếng bánh xe rít róng lướt trên đường sắt và xa dần khuôn mặt thằng em, dù sáng chủ nhật trời như mạ vàng mà rõ ràng Larry vẫn cảm thấy mất mát một cái gì và đời nó kể như tàn. Đúng thế! Và cũng do buổi gặp gỡ đó, ngồi trên xe suy nghĩ về thân phận con người mà Larry đâm ngao ngán. Sống thế này thì sống làm chi? Nó phải sống khác, phải bỏ cái công việc tù túng ở sở Hỏa xa, dù tà tà sống lâu lên lão làng chắc. Nó không ngần ngại bỏ luôn tám năm thâm niên công vụ!
Tuần sau tình cờ Larry sáng dậy xuống phố đi lại lò bánh mua ổ bánh mì ngọt về ăn sáng. Đêm qua nó đâu có đi làm? Công việc ở Hỏa xa hồi này bết bát quá mà?
Vừa thấy bóng Larry bước vào thằng Guido đã tươi cười chạy ra đón. Cha, hồi này Guido cũng để ria mép cho hách chắc? Lâu không gặp, hai đứa quấn lấy nhau trò chuyện. Guido ăn nói chững chạc ra phết. Nó bỏ học để ở nhà chăm nom lò bánh của ông già lâu rồi mà! Thảo nào nó ăn nói cứ như người lớn :
- Thế nào, Larry? Có công việc ngon lành lắm, mày có khoái làm không?
Larry cười cười cái điệu mọi lần “Làm chứ. Làm liền” nhưng thực ra nó nghĩ đến việc bỏ sở đi kiếm ăn cách khác, nghề khác đâu? Nào ngờ thằng Guido lại mau mắn :
- Làm hả? Làm thì vào đây!
Nó kéo Larry tuốt vào nhà trong. Larry đi theo và thấy bà Guido đang ngồi nhâm nhi ly rượu hồi, chuyện trò cùng một ông bạn xem bộ thân thiết lắm. Dĩ nhiên phải người đồng hương, nhưng thoạt nhìn biết ngay là tay đáo để chứ chẳng phải thứ ngất ngư vừa rời tàu đặt chân lên xứ sở này! Khách lạ cũng trạc tuổi chủ lò bánh, gốc Ý không thể lầm được nhưng ăn mặc lối Mỹ, đồ lớn, đứng đắn, chững chạc, cavát sậm màu đàng hoàng và ngay mái tóc cũng hớt tỉa sát rạt đặc biệt của Mỹ.
Miệng thằng Guido tía lia :
- Chú à, đây là thằng bồ bịch nhất của cháu xưa nay - thằng Larry cháu vẫn nói với chú đó. Còn đây là ông Di Lucca mà tao vẫn gọi là chú Pasqual vì chú tao và ông già thân tình còn hơn họ hàng, hai người chơi với nhau từ hồi còn chút xíu ở bên nhà mà?
Larry đỏ bừng khoái chí, không ngờ tên nó còn được bà con nhắc đến mà lại nhắc nhiều lần nữa! Ông khách này Guido kêu bằng chú... nhưng hiển nhiên không có bà con, chỉ vì chơi thân với gia đình từ lâu như nó vừa giới thiệu.
Larry bèn bật cười thật tươi, đưa tay kính cẩn bắt xua ông khách. Lão chủ lò bánh thân mật rót cho Larry một ly rượu hồi và bảo nó: “Ngồi xuống đi cháu. Làm một ly với tụi tao”. Nhưng Larry chỉ dạ dạ: “Ngồi thì cháu ngồi liền... nhưng rượu thì cháu đâu biết uống! Bác cho cháu xin ly cà phê đủ rồi!”.
Rõ ràng Larry thấy ánh mắt ông Di Lucca nhìn nó hài lòng ra mặt, ra điều “con trai thời buổi này mà không đụng tới rượu là quý lắm, hiếm lắm!” Làm như ông ta chỉ cần liếc sơ sơ là đánh giá được con người nó rồi và điệu này nó có hỏi con gái ông thì “ông bố vợ” Di Lucca cũng cứ chịu chắc.
Thằng Guido lẹ làng rót rượu đầy ly cho ông chú và quay sang phía bố nói một hơi :
- Bố à... có phải chú Pasqual nói với bố chú đang để ý tìm một người cộng sự, một thằng trẻ tuổi thật đàng hoàng phải không? Nếu chú tính tuyển lựa người thì còn ai ngon hơn thằng Larry, chú Pasqual? Biết bao nhiêu lần cháu từng thưa với chú mà? Thằng Larry được lắm, con chơi với nó quá lâu mà!
Hai người lớn nhìn Guido cái điệu trách yêu: “Làm gì mà hăng thế mày? Chuyện làm ăn phải từ từ... để thủng thẳng xem sao chứ nôn nóng như mày đâu được?”. Giữa lúc bố Guido đưa tay ra hiệu đừng nói nữa thì ông Di Lucca nhìn ông ta, hỏi bằng thổ ngữ quê hương :
- Thằng nhỏ này thế nào? Được không bạn?
Còn hỏi! Ông chủ lò cười khà: “Được mà thôi hả? Nó số một!”
Hai người lớn nhìn nhau mỉm cười. Guido cũng nhìn Larry cười khoái, nhưng bố nó và chú Pasqual vẫn khề khà tợp từng ngụm rượu hồi. Họ chẳng nói gì thêm, cứ đủng đỉnh đốt điếu xì gà Di Nobili ngồi kéo khói nhìn nhau. Tuy nhiên chẳng ai cần phải nói ra, thấy Di Lucca ngồi gật gù thế kia phải hiểu rằng ông ta chịu rồi.
Đó là một điều Larry xưa nay vẫn lấy làm hãnh diện. Nó biết là trời cho nó duyên ngầm, từ lời nói đến cử chỉ, điệu bộ... ai có dịp tiếp xúc với nó là chịu gấp. Đàn ông cũng như đàn bà! Larry dù biết mình có lợi khi chịnh phục lòng người như thế đó nhưng lại rất biết điều. Nó không nhăng nhít, vung vít mà rất lấy làm khiêm nhượng, như thầm cảm ơn cái duyên trời cho... nên ai đã có cảm tình với nó còn có cảm tình thêm nữa ngay từ buổi đầu gặp gỡ.
Giữa lúc đó, ông Di Lucca hỏi thằng Larry :
- Thế nào... cháu có muốn về làm với tôi không?
Một câu hỏi tầm thường mà mánh lới như vậy càng làm Larry “lên” thêm chắc! Nó cũng có thứ giác quan bén nhạy nhìn người là biết ai được ai không. Là những típ người đặc biệt như Di Lucca. Ông ta hỏi khơi khơi vậy mà có đầu óc thì phải hiểu là: “Mày thấy tao thế nào? Có đáng mặt đàn anh, cha chú... để mày tôn phục?”
Nếu xớn xác nhè đặt vấn đề hỏi ngược lại công việc gì, lương bao nhiêu, làm ở đâu, làm với những ai và nhất là có gì để bảo đảm chắc chắn không thì chắc chắn trăm phần trăm “đi chỗ khác chơi”! Chỉ cần một câu hỏi bậy là vứt bỏ hết.
Đời nào Larry ngu ngốc vậy? Cho dù có chưa biết việc gì để mà nhận, chưa dám nghĩ đến việc vứt bỏ tám năm “thâm niên công vụ” thì mặt mũi nó cũng cứ tươi tỉnh, hân hoan. Ít ra cũng có người nghĩ đến mình mà? Larry bèn nói như reo lên, hoàn toàn không giả trá :
- Được về làm với ông thì nhất!
Di Lucca vỗ tay đánh đét một phát. Mắt ông ta sáng quắc, nét mặt không giấu nổi sự vui mừng pha lẫn ngạc nhiên. Ông ta đưa tay như phân bua: “Tạ ơn trời... ngày giờ này bên nước này mà còn có một thằng trẻ tuổi không hổ danh gốc Ý mình!”.
Thấy chú Pasqual chịu Larry quá xá, thằng Guido khoan khoái cười ha hả: “Chú thấy không... cháu đã nói trước là thế nào chú cũng chịu quá mà!”. Bố Guido cũng cười sảng khoái. Chỉ một mình Larry mỉm cười khiêm nhượng...
Di Lucca bèn có cử chỉ đẹp ngay. Rất tự nhiên, ông ta móc túi lấy ba tờ $20 thân mật nhét vào tay Larry cười ha hả: “Nếu vậy hay lắm. Tao chịu những thằng ngon mà đàng hoàng. Đây chú mày lấy tiền xài đỡ. Cứ lấy đi kể như lĩnh lương một tuần trước vậy mà! Sáng mai đến văn phòng tao và mình bắt tay vào việc liền. Nhớ ăn mặc cho chững chạc, đồ lớn và cavát tử tế... nhưng kỵ nhất là xe xua lố lăng. Mình người làm ăn phải có bề ngoài thật Mỹ... và đúng mốt như tao đây này! Thấy chưa? Chú cầm lấy cái địa chỉ này...”
Di Lucca cho tay vào túi áo vét lấy ra một tấm danh thiếp nho nhỏ... rồi lại thản nhiên ngồi bật ngửa ra ghế tiếp tục kéo khói Di Nobili.
Larry cầm tiền, cầm danh thiếp. Ngạc nhiên quá nó còn biết nói gì hơn là ấp úng cảm ơn? $60 tiền lương một tuần là quá nhiều, lại lãnh trước nữa. Sơ sơ mới khởi sự đã gấp đôi lương bên Hỏa xa tính tuần lễ làm đủ cả sáu ngày.
Mọi người cùng vui cười hể hả, chuyện trò thân mật và giải khát thêm một chầu nữa. Đúng lúc có thể hỏi qua công chuyện làm ăn... Larry mới khôn khéo nhắc thử thì được Di Lucca giải thích rõ.
Công việc hàng ngày của Larry thật nhẹ nhàng, đại khái chỉ làm thâu ngân viên cho Nghiệp đoàn các chủ lò bánh. Nó ngày ngày lo đi thâu tiền nguyệt liễm nhưng chỉ phụ trách một khu thật hiền, xưa nay chưa hề có chuyện lộn xộn. Làm ăn đứng đắn ít lâu sẽ có chầu lên chức, lên lương... nghĩa là nhảy qua ngành khác ngon hơn nhiều.
Theo lời ông sếp mới thì đâu phải công nhân lò bánh mới phải vào nghiệp đoàn? Chủ nhân cũng có nghiệp đoàn chủ nhân, hàng tháng cũng phải đóng nguyệt liễm... và dĩ nhiên phải đóng góp nặng hơn người làm công chứ?
Làm chân đi thâu tiền dĩ nhiên Larry cũng phải có sổ sách, biên lai như cuộc chê các hãng bảo hiểm vậy. Và còn phải tôn trọng luật lệ của nghề, đại khái khôn ngoan lịch thiệp biết giao du tốt đẹp với mọi người, biết xài thì giờ rộng rãi, giờ làm ăn không được uống rượu và cấm tuyệt không được gạ gẫm mấy em bán hàng. Xem vậy muốn thâu được tiền thiên hạ đâu phải dễ, có lãnh lương ngon lành cũng đáng.
Lát sau Di Lucca làm cạn ly rượu hồi, đứng dậy bắt tay Larry dặn dò: “Nhớ đúng mười giờ sáng mai nghe!”. Với ông bạn già thì ông ta chỉ chào hỏi từ biệt đúng mức nhưng với Guido thì xử sự rõ ra vai cha chú. Sau khi tát yêu nó một cái, ông ta gấp một tấm giấy bạc nhét vào túi Guido kèm theo một khuyến cáo :
- Cố giúp ông già nghe mi! Ông già vui quá dễ, quen cái lối Mỹ rồi nhưng mi phải xem chừng tao! Tao mà nghe mi có chuyện lộn xộn là tao xuống liền và cho mi vào khuôn khổ lập tức, nhớ nghe mi?
Larry chịu quá. Rõ ràng vừa yêu thương, vừa đe dọa làm thằng Guido phải nói ngay: “Cháu mà, chú yên trí, đừng lo”.
Thế là hai chú cháu nó nắm tay nhau thật chặt. Guido khoan khoái đưa chú Pasqual ra tận cửa, vừa đi vừa cười ha hả. Larry còn nghe tiếng chú vọng vào: “Mi nhớ kiếm con vợ đàng hoàng để nó trông nom cửa hàng đỡ chớ!”.
Lúc đi trở vào, thằng Guido vui mừng thật tình. Nó nhảy cẫng lên chạy quanh bồ bịch: “Vậy mày ngon rồi, ngon chắc! Yên chí đi, hai năm nữa thế nào mày cũng tậu được nhà riêng bên Long Island. Làm ăn với chú Pasqual là vậy đó! Con nói đúng không bố?”.
Ông chủ lò bánh gật đầu xác nhận liền. Thong thả làm từng ngụm rượu hồi, bố thằng Guido không trả lời con mà bảo Larry :
- Lorenzo... cháu Lorenzo! Bác mừng cho cháu. Cháu là thằng được... cháu sẽ có dịp học hỏi với đời và trở thành người lớn, người đàng hoàng!
* * * * *
Đúng cuộc đời Larry hồi này sung sướng chán! Nó có quyền ngủ trễ, ăn cơm trưa ở nhà rồi làm một tua các lò bánh trong vùng trách nhiệm. Mấy ông chủ gốc Ý dĩ nhiên đối với nó rất điệu. Đã mau mắn đóng tiền còn mời cà phê, bánh ngọt hoài hoài. Mấy cha gốc Ba Lan mới đầu lạnh nhạt nhưng thấy nó chơi đẹp cũng dần dà biết điều hết, dù mời rượu mạnh là Larry từ chối gấp. Họ chịu nhất là những em bé ngồi uống cà phê trong tiệm thấy anh Larry tới là nói chuyện dứt không ra phải gạt ra để còn đi “làm ăn” mấy tiệm khác. Lâu lâu Larry còn dám vi phạm luật lệ trong nghề, thấy em Ba Lan nào xem được và dễ dàng còn dám tán tỉnh trực tiếp và mượn ngay phòng trong của ông chủ tiệm để làm chỗ hẹn hò kia mà? Hình như ông chủ còn khoái nữa, bằng không Larry đâu dám hẹn hò em y chỗ cũ?
Xét cho cùng mấy ông chủ gốc Ý có chịu chi dễ dàng cũng đâu có lạ? Họ quen nếp sống bên nhà quá rồi: Cái gì mà chẳng phải “lì xì”? Ông cha sở đọc giùm lá thư cũng phải xách tới biếu chục hột gà cho đúng lệ và có chút việc tới nhà làng hỏi thăm thầy thư ký là phải kèm theo chai rượu. Các ông chủ lò bánh gốc Ba Lan nếu có đóng góp chỉ vì chút cảm tình với thằng đi thâu tiền. Nếu có kẹt Larry chỉ kẹt vì mấy thằng cha gốc Đức.
Đâu phải họ không muốn chi mà thôi? In hình họ còn không thèm chi cho một thằng Ý ranh con kia? Cực chẳng đã đành phải xì tiền góp cho xong nên không mấy khi Larry được họ mời ly cà phê, miếng bánh ngọt. Thông thường thấy mặt nó là móc tiền ra, đại khái như trả tiền điện, tiền nước vậy. Một ly cà phê mời mọc Larry đâu có ham? Suốt ngày cà phê cũng phải ngấy... nhưng chính sự lạnh nhạt của họ làm Larry có cảm tưởng “găng tơ” đi ăn cướp rõ!
Có một gã cứng đầu nhất. Dĩ nhiên hắn gốc Đức và là người duy nhất không chịu “đóng nguyệt liễm Nghiệp đoàn”. Mà tiệm hắn lại đắt khách nhất, bánh gì cũng ngon hơn, trội hơn tất cả các đồng nghiệp nhiều... dù là ổ bánh mì, xăng uých ngọt hay bánh kem, bánh sinh nhật! Hàng của hắn bán quá chạy mà thâu ngân viên Larry chịu không thâu nổi một xu. Dĩ nhiên nó phải báo cáo lên sếp nhưng lần nào Di Lucca cũng gạt đi: “Chú mày sống hồi này đỡ khổ chứ? Thôi ráng đi... Còn nó để thủng thỉnh xem”.
Một hôm, Larry đi thâu tiền trễ. Tình cờ lại đi ngang tiệm Hooperman... Larry không muốn vào chút nào vì nó ghét mặt thằng chủ mập lùn đầu sói... Đã không đóng tiền còn ưa giỡn mặt, xem nó không hơn một thằng con nít! Cứ mỗi lần giáp mặt nó là thế nào Larry cũng phải bỏ tiền ra mua vài ổ bánh mì. Vừa tỏ vẻ nhã nhặn, biết điều vả lại xưa nay nó vẫn khoái mọi thứ bánh ở tiệm này. Để mua chuộc tí cảm tình của thằng chủ nữa thì có đi đâu mà thiệt.
Phải nhìn nhận chơi như Larry là quá đẹp. Ít lâu nay nó không muốn đòi quá găng,sợ sinh chuyện lôi thôi nên tốt hơn là cứ “thủng thẳng” xem sao rồi sẽ tính và trong khi chờ đợi đành hy sinh móc tiền túi ra đóng nguyệt liễm giùm Hooperman đều đều vậy. Kẹt cái lại thêm hai thằng chủ tiệm noi gương thằng cha lùn, thường lệ đóng đều nhưng bữa nay có tiền cũng không đóng. Tụi nó cười xỏ bảo Larry tuần sau hãy tới! Công việc đang ngon trớn mà Larry bỗng thấy nản quá, đã tính quay về làm Hỏa xa cho xong.
Tiệm Hooperman nằm gần góc đường, bên kia là bót Cảnh sát. Thằng chủ chắc ỷ tình hàng xóm láng giềng với mấy thầy chú nên mới dám găng với “Nghiệp đoàn” đây! Có gì la lên một tiếng là lính tới liền mà.
“Đến phiền vì cái thằng lùn cứng đầu này! Không lẽ chỉ vì một mình nó mà mình phải bò về sở cũ để mỗi tuần lãnh $15 thì khổ quá”, Larry nghĩ vậy. Hay là đợi lúc tiệm không có ai thử vào rỉ tai nó nếu không chịu chi thì đích thân Di Lucca sẽ tới viếng? Để xem phản ứng nó thế nào? Thuận lợi thì nồ đại vài tiếng, chừng không xong hãy hay. “Thôi đành một ăn hai thua” vậy... chứ “găng tơ” quái gì nó?
Nó mà bị xem là “găng tơ” ngày ngày đi dọa dẫm người bắt nạt tiền tháng thì tức cười quá! Bà chị Octavia biết chuyện chắc sẽ cười bò ra và bà mẹ dám nọc nó ra cho một chầu tackeril quá! Cũng tại thằng cha đầu bò ngang chướng mà ra hết.
Larry đi vòng vo có đến một giờ đồng hồ, qua lại mấy lần nhìn vào mới thấy tiệm Hooperman vắng khách. Nó bước vào gật đầu chào và em đứng bán hàng cũng gật đầu chào lại khiến Larry xăng xái đi vào phòng trong.
Phòng trong là lò bánh mì và mấy chiếc bàn la liệt những khay bánh. Có mặt Hooperman và cả hai gã vừa noi gương cứng đầu lúc nãy. Ba người đang ăn nhậu, giữa bàn bày một thùng lave bự.
Vừa thấy bọn họ, Larry đã “quê” chịu hết nổi và chúng lại còn cười ầm lên khoái trá nữa. Vậy khác nào chửi vào mặt thằng ranh con học đòi làm găng tơ, nhè người lớn bắt nạt thuế! Điệu này chẳng bao giờ lấy nổi của Hooperman một xu chắc vì dưới mắt chúng thì dù một vợ hai con, Larry vẫn cứ là một thằng con nít hỗn láo.
Đang cười sằng sặc, thằng lùn sói đầu chửi xỏ: “Tưởng ai hóa ra cậu thâu ngân của “Nghiệp đoàn”. Bữa nay cậu tính thâu bao nhiêu? Một chục, hai chục... hay năm chục đô la? Thiếu gì tiền đây... lại mà lấy nè!”. Nó cười hô hố quơ cả đống tiền liệng ra mặt bàn.
Quê quá và bị hạ nhục tệ hại quá... Larry muốn cười cầu tài một phát cũng không nhếch mép nổi. Nó đành ráng bình tĩnh nói :
- Xin lỗi, ông không phải đóng gì hết. Bữa nay tôi đến để thông báo cho ông Hooperman hay là... ông không còn tên trong “Nghiệp đoàn” nữa. Có vậy thôi.
Hai gã bạn đang cười bèn khựng lại nhưng riêng Hooperman nổi sùng, lồng lộn lên làm dữ :
- Nghiệp đoàn gì? Tao có bao giờ thèm biết đến cái Nghiệp đoàn khốn nạn của tụi bây... mà còn tên hay hết? Tụi bây nã tiền là không có mà một ly cà phê, một mẩu bánh tao cũng không thèm thí cho tụi bây.
Larry cố làm hòa và cho hắn biết :
- Tiền đóng Nghiệp đoàn chính tôi đã xuất ra đóng cho ông. Tôi không muốn một tiệm bánh làm bánh ngon thế này gặp những chuyện rắc rối.
Tiết lộ của Larry làm Hooperman hết say. Nhưng hắn nghiến răng chỉ tay tận mặt Larry chửi bới :
- Đúng là quân găng tơ! Mày nồ nạt, dọa dẫm tao không xong tính chơi trò tình cảm hả? Bỏ đi! Sao mày không lao động như tao đây này mà cứ chơi gác đòi cướp tiền, cướp cơm của tao nhỉ? Một thằng làm quần quật một ngày mười hai giờ, mười bốn giờ như tao mà phải nạp tiền cho quân cướp cạn? Cút ngay khỏi nhà tao, cút gấp... thằng ăn cướp trẻ ranh!
Thấy nó làm hung hãn quá, Larry không biết phản ứng cách nào. Đành quay mặt đi cắm đầu bước ra vậy. Ra ngoài cửa hàng vẫn còn ngạc nhiên quá nhưng nếu đi ngay thì hèn quá, sợ nó quá... nên để chứng minh là chẳng ngán gì nó, Larry dừng lại ở quầy hàng, bảo con nhỏ bán cho một ổ bánh mì, một chiếc bánh bơ pho mát. Con bán hàng lấy chiếc bánh bơ ra, đang cầm hũ đường rắc lên bánh theo lệ thông thường thì phòng trong có Hooperman hét ầm ầm rồi nó hùng hục chạy ra la lối: “Đồ ăn cướp... khỏi bán chác gì cho nó hết! Không bán”.
Hooperman giựt đại hũ đường nơi tay con nhỏ, điểm mặt Larry và chỉ tay ra cửa hét lớn: “Cút ngay! Tao bảo mày cút khỏi tiệm tao mà?”
Giận dữ run người, Larry còn nhìn nó châm bẩm thì bị Hooperman đưa tay xô ra. Dĩ nhiên hũ đường phải đổ hết cả vào cổ nó nên Larry thấy mất mặt quá. Nó lẹ làng đưa tay lên chỉ cốt gạt tay Hooperman ra và nắm cứng lấy theo phản ứng tự nhiên. Thế rồi một cú thôi sơn tay phải bay vào giữa mặt thằng mập. “Rầm” một phát, sức mấy Hooperman đứng nổi? Cái đầu sói bị một cú quá nặng bật tới bật lui... nếu không có cần cổ dám bay tuốt luốt luôn!
Nhìn lại bộ mặt Hooperman quả là cả một sự tàn phá ghê tởm. Cái mũi xẹp lép máu tuôn ồng ộc ra mặt quầy trộn lẫn với đường đỏ lòm. Cặp môi nát ngướu chẳng còn hình dạng gì ngoài một cục thịt bầy hầy máu. Bên trong thì nguyên hàm răng bên trái nằm sang một bên. Thấy máu mình đổ ra, Hooperman đâm say máu lạng quạng từ trong quầy đi ra như một thằng say rượu, nhưng vẫn cố chạy ra đằng trước để chặn cửa Larry, không cho thoát chạy. Miệng nó thều thào: “Cảnh sát... kêu cảnh sát”.
Con nhỏ bán hàng và hai ông bạn chạy luồn cửa sau. Một mình Hooperman giang tay chắn cửa trước... cặp mắt giương lên thấy ghê vì mặt mũi bầm giập đẫm máu. Nhìn trước nhìn sau Larry tính vọt đằng cửa sau thì bị Hooperman chạy theo nắm cứng... không dám làm gì, không dám đụng chạm nhưng cố níu cứng, nhất định không buông. Larry hất mạnh một cú là nó văng tuốt nhưng không lẽ lại xông vào đánh nữa?
Đánh không nỡ mà đằng nào cũng bị bắt đến nơi, dám tù tội mất mặt cả nhà nên Larry bỗng nổi sùng lên phóng ra một đá bể tan cửa kính quầy hàng trước. Mảnh kính vụn bay tứ tán và Larry liên tiếp đá văng bằng hết mấy giá bánh bày dài dài. Tiếc của như phát khùng, thằng Hooperman nhào tới liền, ôm hai chân Larry vật té lăn. Vì vậy lúc lính tới hai thằng còn mải ghì nhau, vật nhau lăn lông lốc trên nền nhà đầy những mảnh vụn và mảnh kính bể. Không đứa nào chịu buông hết!
Vào bót cảnh sát hai gã điều tra viên đồ sộ áp giải Larry vào phòng sau. Một gã vặn hỏi :
- Thế nào, đầu đuôi ra sao... chú nhỏ?
- Tôi đang hỏi mua bánh. Hắn gây sự, hắn hất đường vào mặt tôi. Nhân chứng là cô bán hàng...
- Rồi chú mày đập nó lăn ra chứ gì?
Larry lắc đầu. Đúng lúc đó có một cái đầu thẩm vấn viên thò vào cửa bảo: “Thằng mập vừa khai thằng nhỏ này đi thâu hụi chết cho Di Lucca đó nghe”.
Gã điều tra viên đang lo vụ Larry bèn đứng dậy bỏ phòng đi ra. Mấy phút sau, hắn trở vào châm điếu thuốc hút, bỏ dở hỏi cung. Gã chẳng buồn hỏi Larry thêm một câu nào nữa. Nhất định gã chờ một cái gì.
Chưa bao giờ khổ tâm đến vậy. Việc ra cò bót thế nào chẳng có báo đăng, thế nào lối xóm cũng biết? Rồi ra tòa, rồi lãnh án và ở tù thì... đẹp mặt cho cả nhà! Tất cả chỉ vì làm ăn với Di Lucca.
Gã thẩm vấn viên nhìn đồng hồ. Hắn tất tả đi ra và mấy phút sau lại trở về y chỗ. Nhưng lần này hắn kêu Larry, ngón tay trái chỉ trỏ phía cửa :
- Rồi, xong rồi. Vụ của chú có người lo rồi!
Larry ngây người. Nó đâu biết gì, cứ tưởng tai mình nghe lầm. Gã thầy chú lại phải nói :
- Kìa ra đi chớ! Sếp chú đang chờ ngoài đó...
Một vị thầy chú khác mở bật cửa cho Larry đi ra và người đầu tiên mà nó thấy là sếp Di Lucca đang đứng chờ ngoài bực thềm cửa bót. Sếp bắt tay một thầy chú cảm ơn và vỗ vai kéo Larry đi xuống đường. Có chiếc xe mui kín chờ sẵn. Hai thầy trò lên ngồi phía sau. Thằng tài xế tưởng ai hóa ra thằng bạn học cũ của Larry biệt mặt từ lâu nay.
Gặp lại nó, Larry đã ngạc nhiên. Sự ngạc nhiên thứ hai là tự nhiên... Di Lucca lại choàng vai nó âu yếm, dùng tiếng mẹ đẻ khen ngợi :
- Tuyệt... chú mày vừa chơi một cú tuyệt vời! Thằng khốn đó phải đập như thế đó nó mới ngán. Mặt mũi nó bây giờ méo xẹo, một bằng chứng hiển nhiên là chú mày chơi ngon. Nghe tụi nó báo cáo là nó từ chối không bán bánh cho chú mày... là chú mày cho nó nằm luôn phải không?
* * * * *
Xe Di Lucca đi dọc đại lộ 10 vào trung tâm thành phố. Larry nhìn qua khung cửa kính, nhìn vào khu nhà ga. Dường như trong con người nó thay đổi lớn, đang lột xác từng giây, từng phút để biến thành một con người mới. Một con người khác hẳn. Từ nay khỏi có vấn đề trở lại làm Hỏa xa, khỏi ngán chuyện cò bót. Pháp luật từ nay đối với nó chẳng có nghĩa lý gì, kể từ giây phút nó vào bót gặp mấy thầy chú và ra đụng đầu sếp Di Lucca “bắt xua” bồ bịch. Nó không phải có cảm giác có vào bót cũng không được sếp gỡ ra dễ dàng.
Larry không thể quên được vũng máu thằng Hooperman đổ ra, cảnh tượng nó đầy mặt máu mà vẫn liều lĩnh đứng chặn cửa và nhất là cặp mắt đổ lửa giữa đống thịt bầy hầỵ Ghê tởm quá.
Vì vậy nó phải nói thẳng với sếp :
- Ông Di Lucca... Tôi không thể làm công việc đi đánh đập người ta để trả tiền. Làm thâu ngân viên thì được chứ “găng tơ” tôi không dám đâu.
Di Lucca vỗ vai Larry hỏi lại :
- Ủa, ai bảo chú mày làm “găng tơ”? Tao làm “găng tơ” hồi nào? Tao làm ăn nuôi vợ, nuôi con và đàn cháu nội, cháu ngoại... chứ “găng tơ” mà làm Bố Già cho bao nhiêu đứa con cái bè bạn hả? Chú mày đã biết đời sống bên Ý nó tàn nhẫn thế nào chưa? Phải bới đất mà kiếm từng miếng xương như con chó vậy. Thế mà đã xong đâu? Đụng đến ai, nhờ một cái gì cũng phải lo lót!
Một ông địa chủ nghỉ hè về làng chơi là phải biết! Con gái cả làng phải tới quét dọn hầu hạ, cắm bông tươi đàng hoàng... để được ông chủ ban một nụ cười và cái danh dự được hôn tay người!
Chừng bỏ quê hương di cư sang Mỹ thì mọi sự thay đổi hết. Biến đổi như một phép lạ của Chúa vậy! Còn ở bên Ý thì nhất mấy ông chủ đất. Nói gì một mẩu bánh chỉ cần đến một trái ôliu, một củ cà rốt của ông chủ cũng cần phải bỏ xứ trốn sang Phi châu. Còn ở xứ sở dân chủ này thì lại khác. Ông chủ không thế lực ghê gớm nữa mà thằng nghèo còn có hy vọng mở mặt. Vậy phải có một cái giá nào phải trả chứ?
Chú mày xem bộ thương hại thằng chó chết chủ tiệm đó? Bỏ đi! Chú mày thấy thầy chú đối xử tử tế không? Một phần vì chú mày làm cho tao, dĩ nhiên. Nhưng thằng cha chủ tiệm đó thì bần tiện, khó thương quá. Cò bót ở ngay kế bên mà nó có chịu lâu lâu biếu ít bánh, mời uống cà phê làm thân đâu? Ngay thằng có nhiệm vụ đi tuần tiễu trong khu của nó mà vào uống cà phê vẫn cứ phải chi như thường. Một người cư xử như vậy có thể gọi là được không?
Di Lucca ngừng một hồi, xem bộ tởm thằng cha Đức đó hết chỗ nói. Ông ta lắc đầu :
- Thằng khốn đó tưởng đâu hiền, có cơ sở làm ăn đàng hoàng chăm chỉ và không đụng tới pháp luật là chẳng sợ chuyện gì xảy ra. Vậy nó mới khùng! Bây giờ chú mày nghe tao nói đây...
Hãy cứ lo mình trước đã. Chú mày chăm làm, đàng hoàng và kiêng pháp luật. Chú mày lao động quá xá chứ? Cứ xem cái cánh tay khổng lồ như đười ươi của chú mày là phải biết. Nhưng chú mày nghĩ lại xem, thời buổi này lấy đâu ra công việc? Có ai, có ông chủ nào tới nhét một phong bì lương vào tay chú mày để tưởng thưởng cho sự lương thiện đâu? Đồng ý là chú mày không phạm pháp thì chẳng ai dám tống chú mày vào tù thật... Nhưng có mài được cái lương thiện ra để nuôi vợ nuôi con cho khỏi đói được không?
Vậy những người như mình thì làm sao mà sống? Việc làm không có, không ai trả lương, không dám phạm pháp, không dám trộm cắp chỉ vì hai chữ lương thiện. Và hậu quả gần nhất là đói chắc. Đói cả vợ chồng và con cái!
Di Lucca nhìn vào mặt Larry, đợi nó cười... nhưng Larry vẫn nhìn chằm chặp, có ý đợi ông sếp nói nữa giảng giải thêm cho nghe nữa. Ông ta biết vậy nên nói thật trang trọng :
- Cái vụ đánh đập vừa rồi lâu lâu mới xảy ra một lần chứ đâu có phải xử đụng tay đụng chân hoài hoài? Vậy đủ rồi! Bây giờ chú mày còn muốn làm ăn với tao không nào? Mỗi tuần $100 và có đất khá hơn. Chịu chứ?
Larry đáp khẽ :
- Cảm ơn ông... Tôi thì thế nào cũng xong.
- Vậy thì tốt! Nhưng chú mày bỏ cái lối xuất tiền túi ra đóng cho chúng nữa nghe?
Di Lucca vừa nói vừa thân mật điểm mặt làm Larry cũng phải mỉm cười: “Sẽ không còn cái vụ đó!”.
Ở trên xe Di Lucca bước xuống, Larry muốn đi bộ dọc bờ thành xe lửa một lát để suy nghĩ chuyện đời. Nó cảm thấy ở đời khó lòng tử tế mà ép buộc mỗi người ta làm một cái gì theo ý mình muốn. Phải chơi dữ, phải đểu. In hình thấy nó dám ra tay hành hạ một người nào đó có kẻ còn thỏa mãn. Nếu không Di Lucca đã chẳng hân hoan sung sướng ra mặt sau khi hay tin nó đập bể mặt thằng Hooperman.
Nếu Di Lucca không sung sướng vì chuyện đó thì chưa chắc Larry đã có một công việc nuôi vợ, nuôi con... và còn thừa thì phụ giúp mẹ để nuôi bầy em nhỏ. Nếu đời là vậy thì Larry đành phải chấp nhận vậy, cũng như nó vững tin là chính nó đập bể mặt Hooperman thật nhưng chẳng phải vì tiền thì đâu có vấn đề nó từng phải xuất tiền túi đóng “nguyệt liễm” giùm thằng chủ tiệm người Đức khó thương đó?

Xem tiếp chương 15

Chương 15

Là chủ gia đình dĩ nhiên Lucia Santa phải lo tổ chức sao cho đứng vững được trước mọi phong ba bão táp của cuộc đời. Con trẻ lớn lên, bà con chết chóc là phải tốn tiền, ngoài bao nhiêu chuyện khác tính không nổi.
Năm năm trời sống gay go quá, nhưng rồi cũng qua mau. Tất cả chỉ còn là những kỷ niệm mờ nhạt của một đời người tranh sống.
Cũng thời gian đó, bà con xóm đại lộ số 10 mất mát đi nhiều chứ? Bằng cớ là đám đàn bà con gái đêm đêm tụ họp nói chuyện tầm phào đâu còn đủ mặt, cũng như bầy con nít nô đùa chạy nhảy ngoài đường nhưng tới mùa hè ấm áp đã giảm nhân số thấy rõ.
Biến cố lớn nhất là sở Hỏa xa Nữu Ước đã xây một cây cầu nổi băng ngang đại lộ số 10, xe lửa đâu còn chạy xen giữa đám dân đông đúc. Cho nên mấy cậu cao bồi mũ kết, đồng phục oai vệ đêm đêm xách cây đèn đỏ cưỡi ngựa mở đường đâu còn việc làm? Không phải thất nghiệp... mà đành phải chịu phế thải vĩnh viễn. Dĩ nhiên cây cầu sắt cũng cùng chung số phận... nghĩa là tháo gỡ làm sắt vụn.
Mấy năm sau cả một vùng ngoại ô phía tây còn bị giải tỏa luôn làm đám người di cư vùng xứ sở quen sống chen chúc nhau nay phải rã rời mỗi người một phương lập nghiệp. Thiếu gì người ông cha tổ tiên cùng làng, cùng xóm bao nhiêu đời liên tiếp mà vì đời sống, không thể sống sum họp chung nhau một chỗ?
Phải nói là Lucia Santa đã gồng mình gánh chịu để đưa gia đình vượt qua bao nhiêu nguy nan cũng trong khoảng thời gian năm năm đó. Hàng xóm người già yếu đi, con nít lớn lên lấy vợ, lại bao nhiêu người thất nghiệp... nhưng gia đình này vẫn vững, dù đám con cái trong nhà không thể không chịu ảnh hưởng xấu mà xã hội Mỹ đã tạo ra cho lớp trẻ lớn lên ở xứ sở này là sự vô trách nhiệm, lơ là bổn phận. Có điều mụ Lucia Santa đâu biết là sức người chẳng thể gánh chịu mãi mà phải yếu dần vì làm sao đi ngược lại vận mạng?
Mụ đã tạo được thế giới riêng, đích thân ngự trị. Mấy đứa nhỏ sáng dậy còn ngái ngủ từ giường ấm áp nhảy xuống là có sẵn mấy miếng bánh mì bơ, quần áo lành lặn để mặc đi học đã máng sẵn trên lưng ghế dựa, cạnh lò sưởi. Đi học về là thấy mẹ không ủi đồ thì may vá hoặc loay hoay nấu bếp! Mụ chỉ quanh quẩn ra vào nhà bếp, lúc ẩn, lúc hiện như một bà tiên giữa đám hơi nghi ngút. giữa mùi vị ấm áp của tỏi, của nước sốt cà chua và thịt hầm. Còn có chiếc radio kiểu cổ văng vẳng giọng ca mùi mẫn, ngọt ngào của Carlo Buti - một Bing Crosby của dân Ý - phải nói là thần tượng của mấy mụ sồn sồn mặt mỏng quẹt nhăn nhó ưa đội cái mũ cối trắng nhà quê đứng dán mũi nhìn mấy món pate, xúc xích ở tủ kính các tiệm chạp phô đại lộ số 10.
Với Lucia Santa thì đám con đi học, đi chơi về nhà là cửa mở sẵn sàng, trời giông, trời bão thì trên bàn ăn vẫn cứ có mấy đĩa đồ ăn nóng sốt. Cũng như đêm đêm con ngủ ngon giấc hết rồi mới đến lượt mẹ cố chợp mắt một giấc. Có bao giờ mụ nhắm mắt buông tay không lo cho đàn con?
Cứ như vậy, ngày tháng năm trôi qua, Lucia Santa sống vì các con, sống rập theo chúng. Có một hôm trời giá lạnh, mụ thui thủi ở nhà một mình. Có thằng Gino ở trường về là hai mẹ con hú hí trọn buổi chiều, chẳng cần nói gì nhiều.
Gino ngồi yên lặng nhìn mẹ hì hục ủi đồ, bên ngoài trời bắt đầu hoàng hôn. Sau đó nó hếch mũi đánh hơi rồi đi lật từng cái vung nồi để xem bữa nay cơm có món gì. Thấy đầy một nồi rau xào là Gino nhăn mặt chán ngán. Lại một nồi khoai tây luộc nữa! Nó úp sập vung nồi kì kèo: “Bữa nay ăn có thế này sao?” rồi quay qua chiếc radio vặn tuốt sang đài Mỹ.
Gino muốn phá chỉ vậy thôi. Mẹ nó vừa giơ tay dọa là nó biến. Vả lại nó cũng khoái nghe mấy vở tuồng Ý lắm chứ, nhất là những buổi phát thanh bi ca kịch cổ điển mẹ nó vặn nghe nãy giờ. Đối thoại vô cùng sống động, Gino đủ sức nghe kịp. Nó không giống lối ca kịch rẻ tiền của Mỹ chút nào.
Đại khái cái mục romance trên radio thì quanh quẩn lại cũng chỉ có đánh đấm đùng đùng, cũng mấy bậc cha mẹ hà khắc làm con cái đau khổ, cũng mấy ông chồng ghen hạ sát tình địch thẳng tay chứ không sắp đặt gì hết. Và nếu vợ có giết chồng thì tất nhiên phải bằng cách đầu độc và... đầu độc bằng một thứ gì đau đớn lắm, phải nghe tiếng kêu rên rùng rợn kìa! Bi ca kịch phải đau thương lâm ly vậy đó thính giả mới khoái.
Gino vác cuốn sách vừa mượn ở thư viện về đọc dưới nhà bếp. Phía bên kia bàn bà mẹ lo ủi đồ. Cả nhà rộng hẳn vì trơ trụi hai mẹ con, thằng Sal và bé Lena chạy chơi dưới đường, Vincenzo mắc đi làm. Mỗi người một bên bàn, mẹ ủi đồ con đọc sách cho đến khi trời sẫm tối thì Gino mới chịu buông cuốn sách ngước lên thấy mẹ đang đứng nhìn đăm đăm. Nhà bếp lúc bấy giờ rõ ràng có mùi tỏi phi mỡ và mùi khoai chiên thơm thơm. Mẹ nó đưa tay bật đèn.
Gino mỉm cười với mẹ rồi cúi xuống chăm chú đọc sách. Lúc bấy giờ mụ Lucia đã thanh toán xong đống đồ ủi, liếc nhìn con. Thằng này có mấy khi nó cười? Gino đã lớn bộn, cử chỉ chững chạc đàng hoàng chứ đâu có lí lắc như hồi trước? Nó có vẻ lì lợm, cứng đầu và lâu lâu cũng ngang ngang như bố nó vậy. Mụ mang đi cất xếp đồ vừa ủi rồi trở về nhà bếp, hí hoáy gọt khoai xắt thật mỏng và đặt chảo lên bếp.
Mỡ nổ tí tách trong chảo, những miếng khoai nhỏ đã vàng đều, Lucia Santa mới lấy hai chiếc hột gà đập lên trên. Đổ ra chiếc đĩa bàn còn nóng bỏng, mụ lẳng lặng mang tới đặt trước mũi thằng con.
Gino khoái chí la: “Ngon quá ta” nhưng mẹ nó phải hối thúc :
- Ngon thì ăn lẹ lẹ lên cho rồi! Để mấy đứa kia về chúng thấy là lại ế nguyên nồi rau xào ngon lành của tao mất.
Chẳng phải đợi mẹ hối thúc lần thứ hai, Gino hối hả mở hết tốc lực thanh toán đĩa khoai... rồi lo phụ với mẹ dọn bàn ăn cho cả nhà.
Mùa đông năm đó, gia đình Lucia Santa chịu một cái tang lớn, dù người qua đời chẳng phải bà con ruột. Mụ Louche âm thầm từ giã cõi đời làm mụ Lucia khóc hết nước mắt! Cha đẻ cũng chỉ vật vã xót thương đến thế là cùng vì đối với mụ phải công nhận là Louche vừa là đàn chị vừa là ân nhân những phen sóng gió nhất.
Tội nghiệp nhất là Louche đã “đi” giữa đêm đông lạnh, không một ai hay biết vì hai chục năm nay ngoài gia đình Lucia Santa mụ có chơi bời giao thiệp với ai? Mụ sống cu ky nên chết cũng chết trong cô độc... chết như con sâu, con bọ chết khô! Lớp da sần sùi đóng vẩy khô đét, hai cẳng chân cứng ngắc co quắp vào nhau và đến mấy đường gân máu cũng tím bầm lại. Bên cạnh giường người chết còn bếp lò dầu hôi bên trên còn đặt ấm nước.
Lucia Santa thương xót cho người bạn già xấu số, chết mà chẳng một đứa con cháu săn sóc, đưa tiễn ra tận huyệt. Mới ngày nào Lucia Santa còn nói ra miệng là thà sống một mình như vậy lại khỏe, chồng con làm chi cho khổ thân? Giờ đây thấy trước mặt cái chết cô độc, lạnh lẽo của Louche thì mụ bỗng tỉnh ngộ mà thấy rằng dù sao mình cũng còn có phước chán. Ít ra cũng còn để lại đàn con, cũng còn có chúng lo lắng cho đâu đến nỗi vùi nông một nấm như con sâu cái kiến.
Cũng vì cái chết của Louche mà gia đình này kết giao với một bà bạn mới: không có bà bạn già này dĩ nhiên Lucia Santa phải kiếm một bà bạn khác để “có chị có em chia sẻ vui buồn” chứ? Tình cờ đưa đẩy thế nào lại “cặp” với mụ Teresina Corcalitti và hai người chóng thân thiết đến dứt không ra.
Bà bạn “đồng minh” Teresina đâu phải tay vừa? Cả xóm nghe danh và ngán mụ quá xá! Mụ Teresina cao lớn và thuộc típ đàn bà lớn xương nên xem dễ nể, góa chồng hai mươi năm vẫn ở vậy nuôi con, tứ thời chỉ bận đồ đen. Dĩ nhiên bà góa Teresina chẳng hiền lành gì... vì dân bán hàng rong hay chủ tiệm cũng chạy mặt hết mà trả chậm tiền nhà chủ phố cũng chẳng dám ho he. Đến mấy ông điều tra viên ở sở Cứu tế xã hội cũng chẳng dám kiếm chuyện khó dễ! Giấy tờ hồ sơ cứ đưa mụ ký, chẳng hoạnh họe một câu.
Mụ Teresina tinh khôn ra mặt và quỷ quyệt cũng ra gì. Miệng lưỡi mụ có chịu thua ai về khoản độc địa... nhưng nếu cần giở khoa khéo léo, lịch sự thì cũng chẳng chịu thua rắn độc bao nhiêu!
Ai chẳng biết mụ có bốn thằng con, thằng nào cũng công ăn việc làm ngon lành! Nhưng trợ cấp thất nghiệp thì gia đình Corcalitti vẫn cứ lãnh đều, lãnh đủ! Mụ đáo để ở chỗ mua chục trái cây đếm đủ đầu rõ ràng nhưng sau khi trả tiền thế nào cũng hốt thêm một trái và ông chủ sạp thịt cũng ngán luôn bàn tay ưa “xin thêm” mấy chỗ mỡ màng hay những khúc đầu thừa đuôi thẹo. Mụ Teresina mua bán là chơi ác vậy đó, có nể nang ai?
Nhờ có bà bạn mới truyền thụ mánh lới mà Lucia Santa học được phương pháp “tiền bỏ ra ít mà mua hàng là phải... đồ nhiều, đồ tốt”.
Hột gà ra tiệm mua làm chi cho mắc? Phải biết căn để “ngoại giao” với chú em đi theo xe đi giao trứng, giao thịt gà từ nông trại đến thẳng mấy cửa tiệm, “nhảy dù” một mớ trứng - lâu lâu còn từng bọc thịt gà nữa - thì rõ ràng đã tươi ngon còn rẻ rề! Muốn mua ít quầy chuối (một thứ trái hiếm ở Nữu Ước vì phải nhập cảng từ mấy xứ nóng qua) hay một vài bộ đồ lớn ư? Cứ dặn mấy anh em dân phu dỡ hàng ngoài bến tàu là trước sau cũng có. Không hiểu sao trên tàu lại sẵn những bộ đồ lớn mới toanh, có điều có com-măng là họ xoay bằng được.
Nếu muốn mua hàng lụa, hàng len thứ đắt tiền thì tội gì phải đi đâu? Đã có những đấng mày râu rất lịch sự mang dạm bán tận nhà với giá rẻ mạt vì hàng toàn là “hàng không vốn” mà mỗi lần “nhảy dù” là phải nhảy nguyên một xe! Cứ kể ra mua bán với mấy tay này còn tử tế hơn đám con buôn gốc mấy tỉnh miền Bắc nước Ý sang lập tiệm ở đại lộ số 9, thấy tiền là nhâu nhâu như kên kên vậy!
Tuy nhiên đời là thế? Sống khác đi đâu được?
Cứ thế năm tháng qua dần. Năm năm trời chỉ như một thoáng.
Thời gian đi quá mau đi! Chỉ có chết là hết.
Chẳng hạn như cái chết của mụ chủ lò bánh. Một bữa ông chồng vào thấy vợ nằm chết thẳng cẳng từ hồi nào, dưới chân lỉnh kỉnh những hộp lớn, hộp nhỏ đầy chặt những bạc đồng và nét mặt người chết thì thư thả như đã gặp được Chúa trên nước Thiên Đàng vậy. Có điều vợ vừa chết là lão chủ lò bánh biến đổi hẳn.
Đang làm ăn như ngựa quần quật cả ngày, lão bỗng đổi tính suốt ngày chỉ lo dông dài đi chơi, bao nhiêu công việc phó mặc cho Guido lo hết.
Thằng Guido thì cứ gầy rạc đi vì lò bánh quá nóng trong khi ông bố chỉ chơi. Chưa chập tối đã đóng cửa, khỏi lo bán thêm càrem, xăng uých... mà chỉ rủ rê mấy gã bạn già tối ngày tụ họp cờ bạc đằng sau cửa tiệm hớt tóc. Đống tiền bạc, tiền đồng mụ vợ lo cất giữ bao nhiêu thì bây giờ lão vung phí bấy nhiêu, không thương tiếc. Nếu không cờ bạc thì đi rong chơi như một ông hoàng trên đại lộ số 10, miệng ngậm điếu xì gà Mỹ tổ bố.
Cũng nhờ rong ruổi chơi tối này mà lão là người đầu tiên trong xóm được thấy cậu ý trung nhân của Octavia, cô gái của Lucia Santa. Hai đứa cặp kè ở góc đường 31 chứ đâu xa. Lão khoái chí nhìn Octavia dắt chàng về giới thiệu với mẹ, mà bà mẹ lúc bấy giờ cũng làm bộ chẳng biết gì, vẫn ngồi khơi khơi trên ghế đẩu trước nhà để nói ba điều bốn chuyện với bà con lối xóm.
Vừa thấy mặt cậu rể tương lai là bà mẹ vợ giật mình rồi! Điệu này lại sắp có chuyện nữa...
Nó đi đâu mà kè kè ôm sách cả chồng vậy? Làm trông ra vẻ lắm, mớ tóc đen sù sụ bồng bềnh, đeo kính gọng đồi mồi mà dáng điệu nhàn nhã thế kia thì chán chết, nó cũng dân Do Thái. Lại là thứ Do Thái văn nhược, trói gà không chặt nữa!
Xem, cô con cưng của bà Angeluzzi Corbo nhũ danh Lucia Santa có học và thông minh nhất nhà khi không dám rước một thằng Do Thái về làm chồng? Nó vậy là chơi ngang... bộ dân Ý hết đàn ông con trai rồi sao? Mà tại sao Do Thái chứ? Hai bên hàng phố, dọc đại lộ số 10 bên trên và bên dưới bộ nó không tìm nổi một thằng đạo Công giáo, không Ý thì Ái Nhĩ Lan, Ba Lan đi. Nó cố tình làm vậy cũng như từng cố tình mặc bộ đồ thật đứng đắn, nghiêm trang để che bớt eo người?
Vậy mà bao nhiêu thành kiến chống đối bỗng bị dẹp cái rụp. Các bậc trên trước, ông cô bà cậu cũng phải hiểu cho rằng làm thân con gái chỉ có một thời thôi chứ? Năm nay Octavia đã hai mươi lăm rồi. Lẽ ra đã phải có tấm chồng từ lâu mà ngày giờ này còn vớ nổi một thằng chồng không đến nỗi ăn hại thì phải mừng cho nó chứ?
Có chồng là Octavia đỡ khổ. Chờ đợi mãi cũng phải biết mùi vị cuộc đời nó ra thế nào và ít ra cũng không đến nỗi kéo dài cuộc đời gái già sầu thảm. Nó đâu có đui què mẻ sứt mà phải chịu ế chồng, tàn tạ cuộc đời như một trái cây hư thối? Mà đừng quên một điểm then chốt vô cùng thực tế: Nếu kể đến tài kiếm tiền và tài làm giàu thì bảnh nhất phải là dân Do Thái. Chồng làm ra tiền thì sung sướng con vợ. Nó sẽ không thiếu thốn một cái gì và một đứa con có hiếu như Octavia có bao giờ nó để mẹ, để các em khổ sở mà lo?
Quan niệm chắc chắn như thế đó nên bà con lối xóm có lòng mừng cho Octavia, từ ông chủ lò bánh đến dì Teresina. Chỉ trừ mỗi anh chàng chủ tiệm hớt tóc, thấy “thằng cha trí thức ngông nghênh” đó chớp được con nhỏ là ghen tức đến ói máu!
Bà mẹ tương lai không lạc quan cho lắm. Đồng ý là nó xem cũng đẹp trai, người mảnh dẻ nho nhã và ăn nói dịu dàng như con gái. Đạo Do Thái thì cũng chẳng sao. Không phải vì Lucia Santa không có thành kiến chống Do Thái! Sự thực mụ cũng khó chống nhiều thứ quá, mụ chẳng tin được ai nên đại khái Do Thái thì cũng như Hồi giáo, Công giáo vậy thôi! Điều làm Lucia Santa không chịu là tại sao đi đâu và lúc nào nó cũng cứ kè kè cuốn sách dưới nách? Và lúc nào nó cũng đọc sách được mới lạ!
Dân nghèo như Lucia Santa phải biết lànhiều thành kiến kỳ quặc, rút tỉa từng kinh nghiệm sống mà rạ Họ quan niệm thật vô lý và cũng thật tức cười. Dĩ nhiên Lucia Santa cũng có sẵn một quan điểm riêng và thật lạ lùng là “những quân đọc sách chỉ được cái... bỏ đói gia đình”.
Thì tấm gương đọc sách của Octavia còn sờ sờ đó - đọc cho cố, đọc đến nửa đêm đi! Rồi ho lao đi nằm bệnh viện (về vụ này mụ chỉ mới nghĩ vậy chứ đâu dám nói). Cái thời giờ đọc sách đó phải chi để may đồ cho người ta thì bao nhiêu là tiền? Ngay xóm nhà cũng bao nhiêu là người sẵn sàng mướn nó may đồ cho con gái họ. Uổng biết bao nhiêu là tiền!
Bây giờ chứng bệnh đọc sách lại lây sang cả đến thằng Vincenzo, thằng Gino và trời đất ơi... cả thằng bé Sal nữa! Bây giờ chúng bảo nhau vào thư viện mượn sách, toàn thứ sách vô nghĩa. Còn sự làm cách nào sống khỏi cần. Cuộc sống rành rành ra đấy không học lại chúi mũi vào đống sách cho mụ mẫm cả đầu óc... để rồi ra đời chẳng làm được cái gì. Sao lại điên khùng thế nhỉ?
Vốn người nhà quê mù chữ, Lucia Santa tự cho thoát nạn sách. Không cần biết nó nói gì hay nhưng vẫn phải nhìn nhận sức mạnh của nó. Thực tế cuộc đời cho thấy nhiều kẻ sợ sống, không dám gánh vác trách nhiệm nên theo ý mụ đã nghèo mạt một thằng đàn ông không được phép lãng phí thời giờ, tiền bạc vào hai mục cờ bạc và rượu chè. Đàn bà khỏi được để thứ hạnh phúc giả tạo ru ngủ, làm mềm yếu đi... thì bọn con nít phải tranh đấu với đời nhiều, đâu thể cho phép chúng tự đầu độc bằng sách vở mơ mộng, hão huyền mà chúng cặm cụi đọc sáng đêm, hết chương này qua chương khác?
Phải chi nếu Lucia Santa biết chắc chắn ý nghĩ của mụ là đúng thì thấy mặt cậu rể tương lai Norman Bergeron là mụ đã xách cây tackeril rượt ra khỏi nhà. Sao đời này lại có thể có một thằng gàn dở đến độ nếu đời là phải tranh ăn thì nó nhất định không tranh ăn cùng đồng loại? Còn ra điều người tử tế, có bằng đại học mà cán bộ xã hội cũng không thèm làm. Vả lại nó muốn làm cũng không nổi kia mà? Không lẽ một ông đồ tể vừa thấy máu đã té lăn ra chết giấc? Hình như ông chú, ông bác gì của nó là ông chủ hãng may đồ lớn nên cho nó một chân thư ký quèn cốt đủ sống. Nhờ đó Norman mới gặp được Octavia chứ?
Như bất cứ một dứa nào không biết kiếm tiền, nó có một cái tật lớn. Norman Bergeron làm thi sĩ, trời đất. Không phải thơ Ăng-lê mà là thơ tiếng Do Thái mới gay. Gay go nhất là chính nó cũng không xa lạ gì văn chương Do Thái có mấy ai đọc, kiếm tiền sao nổi? Nhưng sở trường của nó đấy, trên đời này nó chỉ biết và chỉ tha thiết có mỗi một cái đó mà?
Tụi nó chưa lấy nhau nên sướng khổ ra sao chưa biết thật. Điều lạ lùng mà chính Octavia cũng không ngờ là làm như bà mẹ lại chịu. Thà một người Do Thái, chứ dân Ý thì vô tích sự.
Tuy nhiên quan điểm chọn dâu của Lucia Santa khác hẳn kén rể! Dâu con nhà này thì nhất định phải người Ý, con nhà đàng hoàng và ngay từ hồi còn ẵm ngửa phải được nhồi sọ kỹ về nghĩa vụ làm vợ. Nghĩa là “chồng chúa vợ tôi”, phải hầu hạ từ miếng ăn thức uống, trông nom nhà cửa con cái là cấm được kêu than. Chúng nó không thể lấy một con vợ không phải Ý vì gương thằng anh lớn Lorenzo còn đó. Từ ngày lấy con Lousia có phải đời nó đỡ khổ hẳn không nào?
Đời mụ còn lạ gì những ông chồng người Ý? Mụ đã khổ muốn chết thì đời nào bắt con gái cưng tái diễn cái thân phận nô lệ cho mấy thằng khốn hành hạ cái điệu cả đời bắt nó ru rú xó nhà, chỉ có đám cưới chồng cho đi mới được đi hoặc đi chơi chán không sao, vừa đặt chân về nhà cơm nước chưa xong là gầm lên quát tháo! Chồng con gì mà vợ bụng chửa vượt mặt vẫn phải làm như trâu như chó? Chồng ngồi phì phà kéo khói xì gà Di Nobili chơi dài người để mặc vợ vác cái bụng bầu leo lên lau chùi cọ rửa cửa sổ, cửa kính, sơ sẩy một chút dám rớt mấy tầng gác rụng xuống như không!
Một đứa con gái thông minh như Octavia đời nào chấp nhận nổi một người chồng Ý? Nó biết chứ? Nó kén một thằng chồng biết chiều vợ, chiều con. Nó đúng quá nên có muốn chửi nó cũng chẳng thể bới lông tìm vết nổi! Mãi sau này Lucia Santa mới kiếm ra được một câu phê phán sự kén chồng của cô gái lớn.
Số là một hôm ngồi nói chuyện tào lao như thường lệ, dĩ nhiên phải mang con gái ra chửi nên Lucia Santa điểm mặt từng đứa, đứa thì vô ơn bạc bẽo, đứa thì ngu như chó. Nhưng con Octavia có tội lỗi gì đâu? Mu.nghĩ mãi không ra nên sau cùng đành phải than thở trước mặt bà con cô bác :
- Mấy bà biết sao không? Đứa con gái lớn nhất của tôi, đứa thông minh nhất nhà... chừng kén chồng kén đúng ngay thằng chồng Do Thái. Một thằng Do Thái duy nhất không kiếm tiền, không thiết gì đâu đến đồng tiền thì có khổ thân tôi không chứ?
Xét đi xét lại thì đám cưới Octavia dù sao cũng là một cơ hội lớn để đánh dấu khoảng thời gian năm năm ăn nên làm ra của gia đình này. Vậy phải làm đám cưới đàng hoàng, phải dâng lễ ở Nhà Thờ chứ! Đối với một thằng đọc sách như Norman Bergeron thì lại dễ quá đi, muốn sao cũng xong. Nó chiều bằng đủ vì có gì để phản đối đâu? Nó đạo Do Thái nhưng lấy vợ Công giáo, con cái sau này theo đạo Công Giáo hết cũng chẳng sao. Gia dình này, phản đối chứ... nhưng Norman thản nhiên nói thây kệ, trục xuất cũng được mà xem nó từ giờ như một thằng chết rồi càng hay.
À, nếu vậy hay thật. Đối với Lucia Santa thì vậy càng dễ giải quyết, càng đỡ được nhiều thứ. Gia đình nó từ, thì gia dình này nhận. Mụ lại nhận thêm một thằng con vì Octavia và Norman sẽ thuộc về nhà này vĩnh viễn.

Xem tiếp chương 16