Hồi 80
Gái ma giả dạng cầu đôi lứa
Sải thánh cao tài biết phải chăng
Khi ấy chúa tôi quan dân nước Tì Khưu theo đưa bốn thầy trò khỏi thành đã hai mươi dặm.
Tam Tạng từ biệt, cứ đi thẳng qua hướng tây, đi cho tới hết đông qua xuân, hết tháng hai chừng ít bữa, xảy thấy núi cao chập chồng, chim kêu thánh thót; Tam Tạng càng thêm nhớ nhà!
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Xin thầy đừng phiền nảo, vì lời xưa có rằng: Giục cầu sanh phú quý (Muốn đặng của đến già) Tu hạ tử công phu (Phải ra công gần chết)
Tam tạng nói:
- Câu ấy hay lắm, rất đổi muốn làm cho có của mà hưởng tới già đời, trước còn phải ra công siêng năng gầu chết thay, huống chi muốn thành Tiên Phật, mà còn tiếc xác phàm? Song chưa rõ đường đi Tây thiên còn bao nhiêu nữa?
Bát Giới thưa rằng:
- Phật Tổ tiếc ba tạng kinh, thấy thầy trò quyết lòng thỉnh kinh cho đặng, chắc Phật Tổ gạt mình chơi, chẳng vậy sao đi hoài không tới?
Sa Tăng nói:
- Anh nói trái quá! Miễn là bằng lòng theo đại ca mãi, lo gì không tới Lôi âm. Nhắm việc đời chẳng khó, tại lòng chúng chẳng bền .
Tam Tạng đi chờ tới trước, thấy có đám rừng tòng rậm rịt, liền kêu lớn nói rằng:
- Ngộ Không, chúng ta đi mới khỏi chốn gập ghình, lại gặp rừng rập rợp! Phải coi cho kỹ chớ khá bơ thờ .
Tôn Hành Giả nghe nói, liền xách thiết bảng đi trước dọn đường, hơn nữa ngày thầy trò ra chưa khỏi cụm rừng ấy!
Tam Tạng nói:
- Thuở nay đi nhiều rừng nhiều núi, mà không đặng phong cảnh như chốn nầy. Hoa nở thơm tho, bướm bay tở mở, cỏ lạ bông xinh, ai xem cũng đẹp. Vậy thì ta ngồi đây mà nghỉ chơn, hai là ngươi kiếm chổ hóa trai đỡ dạ, bởi hết cơm khô .
Tôn Hành Giả vâng lời thỉnh thầy xuống ngựa, ngồi dưới cội tùng.
Còn Tôn Hành Giả lấy bình bát, cân đẫu vân lên mây ngó xuống, thấy dưới rừng tòng hào quang chiếu lên sáng giới.
Hành Giả cất tiếng khen rằng:
- Tốt lắm, tốt lắm! Thầy ta cốt là Kim Thiền trưởng lão đầu thai bởi khi trước Kim Thiền trưởng lão tu đã mười đời nên nay có hào quang che phủ trên đầu. Còn Lão Tôn năm trăm ngang tàng nay theo sư phụ đi thỉnh kinh, chắc sau cũng thành chánh quả .
Xảy thấy cụm rừng phía bên nam xông lên một ngọn khói đen, chắc là yêu khí.
Còn Tam Tạng và Sa Tăng, Bát Giới, thầy thì đi tìm hoa ngoạn kiểng trò thì hái trái lót lòng, Tam Tạng nghe khóc vẳng vẳng, nghỉ thầm rằng:
- Trong rừng nầy không có nhà ai, chắc là có người đốn củi bị cọp hùm nên la khóc .
Nghỉ rồi men men theo tiếng khóc mà đi tìm, xảy thấy một nàng xinh tốt, bị chôn nữa thân mình dưới cội cây; còn từ dưới sắp lên bị bó vào đại thọ.
Tam Tạng bước lại hỏi rằng:
- Cô vì cớ nào mà bị trói bị chôn như vậy?
Nàng ấy vừa khóc vừa thưa rằng:
- Sư phụ ôi! Nhà thiếp ở tại nước đà, cách rừng nầy hai trăm dặm. Cha mẹ tôi thờ Phạt tại gia. Ðến tiết thanh minh nội nhà tôi đồng đi tảo mộ, xảy nghe tiếng mã la inh ỏi, lũ ăn cướp cầm gươm giáo túa ra, cha mẹ và thân quyết tôi đều hãi kinh chạy hết, tôi còn nhỏ chạy theo không kịp, bị lâu la bắt đặng, chủ trại muốn dùng làm phu nhơn, phó đảng cũng muốn chiếm đoạt, nhiều người tranh hành cự địch với nhau, sau chúng nó giãi hòa không ai chịu tư dụng, mới đem tôi trói tại cội cây, rồi đi mất hết. Nay đã năm ngày đêm, chắc là phải chết, không dè phước đức tổ phụ mới khiến gặp thầy. Xin sư phụ lấy lòng từ bi cứu mạng tôi khỏi lụy, sau dầu xuống chín suối, tôi cũng còn ơn nhớ ơn thầy .
Nói rồi khóc lớn!
Tam Tạng động lòng cũng khóc ròng, và kêu đồ đệ ôi! Mà tiếng kêu nghe bệu bạo lắm.
Khi ấy Sa Tăng, Bát Giới đương kiếm trái cây, xảy nghe thầy kêu tiếng tít kèn anh em liền chạy lại, ngó thấy thầy con mắt đỏ chạch lấy làm lạ hỏi rằng:
- Vì cớ nào mà thầy khóc, kêu chúng tôi sai khiến chuyện chi?
Tam Tạng chỉ góc cây mà nói rằng:
- Bát Giới, mở dây cứu nàng ấy làm phước .
Bát Giới không suy nghĩ chi hết, nghe biểu thì làm.
Còn Tôn Hành Giả ở trên mây ngó xuống, thấy hơi đen nghi ngút, che hết hào quang, liền nói rằng:
- Không xuống, không xong, khói đen che lấp hào quang, sợ yêu tinh làm hại sư phụ. Hóa trai là tiểu sự, cũng chẳng vội gì, chi bằng xuống gìn giử thầy cho khỏi khốn nạn .
Nghĩ rồi nhảy xuống thấy Bát Giới đương mở dây, Tôn Hành Giả bước lại xách tay Bát Giới, xô nhào một cái gần dập hàm.
Bát Giới lồm cồm chờ dậy, ôm mõ nói rằng:
- Thầy bảo tôi đi cứu người ta, sao anh xô tôi nhào hớt?
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Sư đệ đừng mở dây cho nó, nó là yêu quái làm mưu gạt chúng ta .
Tam Tạng nạt rằng:
- Con khỉ hay nói xàm, thiệt đứa con gái rõ ràng, sao gọi là yêu quái?
Hành Giả nói:
- Bởi thầy khôn rỏ việc nầy, chớ hồi trước tôi còn làm yêu, muốn ăn thịt người ta thì làm miếng nghề như vậy. Bởi thầy là con mắt phàm, coi sao thấu yêu tinh biến hóa?
Bát Giới rướng cổ cãi rằng:
- Bật Mã Ôn hay đặt chuyện lắm, xin sư phụ đừng nghe .
Tam Tạng nói:
- Thôi thôi, sư huynh ngươi thuở nay nói đâu có đó, mình hãy đi cho rảnh, không lo việc thiên hạ làm chi?
Tôn Hành Giả mừng rỡ nói rằng:
- Hay lắm, hay lắm, số thầy khỏi bị yêu ăn thịt, nên không cãi lời Lão Tôn! Xin lên ngựa ra khỏi rừng tòng, coi có nhà nào tôi sẽ hóa trai cho thầy đỡ đói .
Tam Tạng y lời lên ngựa bốn thầy trò cứ việc đi hoài.
Còn con quái ấy nghiến răng mà nói rằng:
- Mấy năm nay ta nghe đồn Tôn Ngộ Không thần thông lắm, nay ta mới thấy rõ ràng. Còn Tam Tạng là kẻ tu hồi thuở còn thơ, tinh thần sung túc, nên ta quyết làm mưu hiệp hòa cho bổ, không dè bị con khỉ phá đám như vầy, thiệt là uổng công quá, để mình kêu thử vài tiếng như thế nào?
Nghĩ rồi kêu lớn rằng:
- Thầy ôi, gặp kẻ mắc nạn mà chẳng cứu, gọi rằng cầu Phật thỉnh kinh chi?
Tam Tạng nghe rõ, dừng ngựa nói rằng:
- Vậy chớ ngươi chẳng nghe nàng ấy kêu đó hay sao? Cứu một mạng người, hơn cất bảy từng tháp, hễ cứu mạng người sống, cũng bằng đi thỉnh kinh .
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Thầy muốn làm lành, thì tôi không thuốc trị. Thầy muốn cứu người, tôi không lẽ cản. Nếu cản chắc thầy giận niệm chú nhức đầu, tôi chịu cũng không nổi. Chi bằng để thầy cứu, khỏi cực thân tôi, thà sau mất công mấy ngày cũng dễ chịu hơn nhức đầu một lát .
Tam Tạng nói:
- Con khỉ đừng nhiều chuyện, ta không cầu ngươi cứu đâu. Ngươi hãy ngồi đó cho khỏe, để Sa Tăng, Bát Giới đi cứu với ta .
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Mô Phật! Cái công đức nầy của thầy tôi, chớ tôi không chịu cứu! Thà để sau đi cứu thầy tôi .
Tam Tạng hứ một cái, rồi đi với Sa Tăng, Bát Giới trở lại cội dây, Bát Giới mở dây rồi, lấy cào cỏ cuốc đất móc nàng ấy lên.
Nàng ấy mừng rỡ đi theo ba thầy trò, Tôn Hành Giả ngó thấy cười ngất!
Tam Tạng mắc cỡ mắng rằng:
- Con khỉ cười chuyện chi đó?
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Tôi cười thầy: Thời lai phùng hảo hữu, Vận khứ ngộ giai nhơn.
Tam Tạng đáp rằng:
- Khéo nói xàm thì thôi! Ta là người tu hành, có chuyện chi mà gọi chữ thời lai vận khứ?
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Thầy đi tu hồi lúc còn thơ, cứ việc niệm kinh, không coi đều luật. Chớ thầy trò mình là Hòa Thượng mà dắt con gái lạ đi theo, nếu gặp người sanh sự họ bắt mà nạp cho quan, thì mắc tội gian dâm,không trông gì đi thỉnh kinh đặng. Dầu nay phước khỏi án gian dâm, cũng mắc tội dẫn con mắc vợ người ta, không lẽ chạy ngõ nào cho thoát đặng .
Tam Tạng nạt rằng:
- Ta làm phước lẽ nào mắc họa. Thôi thôi, bề nào ta cũng chịu hết, không can cớ với ngươi, miễn cứu đặng mạng người là có đức .
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Ấy là thầy làm hại nàng ấy, chớ phải là cứu mạng đâu?
Tam Tạng hỏi:
- Ta hại nàng ấy làm sao?
Tôn Hành Giả nói:
- Khi trước nàng ấy bị trói tại cội cây, có khi nhịn đói tới mười ngày mới chết, mà chết cũng toàn thây. Nay thầy dắt đi theo mới hại lắm: Vì thầy cởi ngựa, anh em tôi đi quá tên bay, nàng ấy nhỏ chơn chạy theo sao kịp, nếu bị hùm beo ăn thịt, thì chết chẳng toàn thây, tuy cừu mà té ra làm hại?
Tam tạng nói:
- Ngươi nói như vậy thì phải lắm! Bây giờ biết tính làm sao?
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Vậy thì thầy bồng nó lên cởi chung một con ngựa với thầy?
Tam Tạng nói:
- Lẽ nào dám ngồi chung với nàng ấy. Ta đi bộ cũng còn nổi, chi bằng Bát Giới dắt ngựa, đặng ta đi bộ cho nàng theo .
Tôn Hành Giả cười ngất nói rằng:
- Bát Giới có phước quá chừng, thầy bầu làm chức dắt ngựa!
Tam Tạng nói:
- Con khỉ hay nói liều! Há chẳng nghe lời ngạn ngữ rằng: Ngựa hay cho mấy, không ai coi nó cũng đi chậm, lẽ nào không ai dắt mà nó đi theo đặng hay sao? Hãy lo đi kiếm xóm, hoặc am chùa mà gởi cô nầy lại đó, hễ cứu thì cứu cho vẹn toàn .
Tôn Hành Giả nói phải.
Khi ấy Tam Tạng đi trước, Sa Tăng gánh đồ hành lý đi theo, Bát Giới dắt ngựa đi kế đó.
Còn Tôn Hành Giả đi sau hộ tống nàng kia. Cách ba mươi dặm đường, rời đã chiều tối. Ngó thấy có cảnh chùa, Tam Tạng nói:
- Thiệt may quá chừng, để xin vào chùa tá túc. Vậy thì các ngươi đứng ngoài ngõ, ta vào hỏi thữ coi thế nào. Nếu người ta chịu cho tá túc ta sẽ kêu các ngươi vào .
Nói rồi bước vào cửa, thấy chùa hư nhà hoang, vách rêu thèm lỡ, bước vào xô cửa, không thấy một người!
Có một cái đại đồng lòng phủi mốc cho cái chuông, rưng rưng nước mắt!
Xảy nghe chuông ngân một tiếng bon, Tam Tạng giựt mình té ngữa!
Ấy là sải hương hỏa ngó thấy người lạ, nên lén lấy cục gạch bể mà quăng cái chuông nên chuông ngân lớn tiếng!
TamTạng run và than rằng:
- Chuông ôi! Hay là lâu năm ngươi thành tinh đó?
Sải hương hỏa chạy ra đở Tam Tạng dậy, và nói rằng:
- Xin lão gia chờ dậy, không phải chuông thành tinh đâu, tại tôi đánh nó .
Tam Tạng thấy sải ấy đen thui diện mạo xấu xa lắm, nên ngỡ là yêu nên nói rằng:
- Ngươi là yêu quái đó chăng? Ta không phải người thường mà kéo níu. Ta là sải Ðại Ðường, có ba người đệ tử thân thông, sức mạng bắt rồng bặt cọp, nếu ngươi chọc tới chúng nó, thì tánh mạng không còn!
Sải hương hỏa quì xuống thưa rằng:
- Tôi là sải thắp nhang chùa nầy, chớ không phải yêu quái. Khi tôi mới thấy lão gia vào, thì hồ nghi là yêu quái giả dạng, nên lấy gạch bể quăng cái chuông cho có tiếng, thữ coi biến hóa hay chăng? Nay rõ lão gia là người tu hành, xin mời vào phương trượng .
Tam Tạng tỉnh hồn nói rằng:
- Thiếu chút nữa mà tôi chết giấc .
Nói rồi đi theo sải hương hỏa vào sau phương trượng, thấy chỗ ở nghiêm trang.
Tam Tạng lấy làm lạ hỏi rằng:
- Vì cớ nào trước chùa lôi thôi, mà sau nầy tề chỉnh?
Sải hương hỏa cười nói rằng:
- Lão gia ôi! Trong núi nầy có loài yêu rất dữ, nó hay đi ăn cướp người ta ban ngày đón chúng mà giựt đồ, tối lại vào chùa mà nghỉ, nó chiếm từ cái tự nầy, chúng tôi sợ nên không dám nói, túng phải bỏ chùa cho nó ở, đi phú quyến cất chùa khác mà tu hành .
Tam Tạng nghe nói, ngó lên chùa mới thấy năm chử vàng: Trần Hải Thiên Lâm Tự .
Xảy thấy thầy cả ra nghinh tiếp, thấy Tam Tặng sắc sảo, thầy cả vuốt ve niềm nỡ tỏ ý thương yêu, rước vào phương trượng đàm đạo, rồi hỏi thăm rằng:
- Thầy ở đâu đến đây?
Tam Tạng nói:
- Bần tăng ở nước Ðại Ðường vưng chỉ đi thỉnh kinh Tây Phương, đi đến lỡ đàng trời tối, xin vào chùa tá túc một đêm .
Thầy cả cười rằng:
- Mình là đệ tử Phật mà còn nói dối làm chi?
Tam Tạng nói:
- Tôi chẳng hề nói dối .
Thầy cả nói:
- Từ Ðông Ðộ đến đây, thiên sơn vạn thủy, núi nào cũng có quỷ , động nào cũng có yêu, tướng yếu đuối như thầy lẽ nào một mình đi đến đây cho đặng .
Tam Tạng nói:
- Thầy luận như vậy phải lắm, lẽ nào một mình tôi đi đặng đến đây, thiệt tôi có ba người học trò, gặp núi dọn đường mà đi, gặp sông cũng kiếm đò kêu rước, đuổi cọp hùm, đánh yêu quái, bảo hộ tôi mới đến chốn nầy .
Thầy cả hỏi:
- Còn đứng ngoài cửa núi .
Thầy cả nói:
- Ở đây yêu tinh hiều như kiến, hùm cọp rảo quá đông, rất dỗi ban ngày chúng tôi còn không dám đi xa, trời chưa đỏ đèn đà đóng cửa, chừng nầy còn ở ngoài ngõ là dễ lắm sao?
Nói rồi truyền tiêu băng ra mời ba người đệ tử.
Ðoạn sải nhỏ ra cữa ngõ, thấy Hành Giả thì thất kinh hồn vía té nhào, ngó ngoài thấy Bát Giới càng hết hồn, lăn tròn như gổ và bò và lết vào báo rằng:
- Lão gia ôi! Không xong, không xong! Ba người đệ tử Lão gia chắc bị yêu ăn hết, bây giờ có ba bốn con quỷ đứng ngoài cửa ngõ mà thôi! Hình dạng chúng nó ra thế nào?
Tiểu tăng nói:
- Ông Thiên Lôi đứng trước, mỏ giàn xay đứng giữa, và con quỷ mập nhăn nanh, lại có con tinh cái đứng sau hết!
Tam Tạng cười rằng:
- Ấy là ba người học trò của tôi, diện mạo dữ dằng như vậy! Còn đứa con gái ấy tôi cứu tại cụm rừng tòng .
Thầy cả nói:
- Gia gia ôi! Gia gia hiền hậu như vầy, sao kiếm học trò dữ tợn?
Tam Tạng nói:
- Tuy chúng nó không thanh lịch sự, song có phép có tài. Xin thỉnh chúng nó vào cho rồi, nếu để lâu thì cái thằng như Thiên Lôi nó phá cữa, bởi nó là đứa nghinh ngang, không phải người khuôn khép .
Khi ấy tiểu băng chạy ra ngõ, đứng xa kêu lớn rằng:
- Ðường lão gia sai thỉnh các ông .
Bốn ngươi nghe liền vào phương trượng.
Tám mươi sải đều ra mắt, rồi cơm chay mà đãi.
Hồi 81
Chùa Trấn Hải, Ngộ Không đánh quỷ
Rừng Hắc Tòng, TamTạng bị tinh
Giây phút dọn cơm rồi, bốn thầy trò ăn uống xong xả, nàng ấy ăn uống cũng gọi là. Kế tối thắp đèn, các sải hỏi thăm Tam Tạng về việc thỉnh kinh.
Còn mấy sải nằm cứ châm bẫm ngó nàng ấy mà quên buồn ngủ!
Tam Tạng nói với Thầy cả rằng:
- Mai tôi tính dời gót, không biết đường sá ra thể nào?
Thầy cả liền quì xuống, Tam Tạng hoảng hồn, kéo dậy mà nói rằng:
- Xin thầy chớ dậy, tôi hỏi thăm đường đi, sao thầy làm lễ?
Thầy cả nói:
- Ðường đi bằng phẳng, xin đừng lo lắng nhọc lòng, ngặt có một việc bây giờ gay go lắm: Mấy thầy ngủ trong liêu tôi rất tiện, ngặt cô nầy không biết ngủ chỗ nào?
Tam Tạng nói:
- Xin thầy đừng nghi chúng tôi có lòng tà vạy! Hồi sớm mai đi ngang qua rừng tòng, thấy cô nầy bị trói dưới cội cây nên cứu dắt theo đó. Tự ý thầy chọn chỗ nào cho cô ấy nghỉ đỡ cũng xong!
Thầy cả nói:
- Như vậy, xin đem cô ấy lên chùa, ngủ một mình thì tiện lắm .
Tam Tạng nói phải.
Thầy cả sai hai sải nhỏ, dắt nàng ấy lên chùa.
Còn các sải vào liêu ngủ hết.
Rạng ngày Tôn Hành Giả dậy trước, kêu Bát Giới, Sa Tăng chờ dậy, sửa soạn đồ hành lý và thắng ngựa xong rồi, Tôn Hành Giả thấy thầy ngủ mê quá, liền bước lại kêu thầy.
Tam Tạng mở con mắt ra, mà chờ dậy không nỗi.
Tôn Hành Giả hỏi:
- Vì cớ nào vậy?
Tam Tạng và rên và nói rằng:
- Không biết làm sao mà ta bịnh bất kỳ, đã mau mình, lại chóng mặt!
Bát Giới nghe nói, liền rờ mình thầy, thiệt nóng như hơi lửa, liền cười ngất nói rằng:
- Tôi chẳng phải làm thầy coi mạch, song rờ mình nhận chứng không sai, chắc là hồi hôm thấy của không vốn nên ăn nhiều, quá độ mới trúng thực như vậy!
Tam Tạng nói:
- Không phải trúng thực đâu, tại hồi khuya ta đi tiểu quên đội mão nên cảm sương . Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Bây giờ thầy đi nổi hay không?
Tam Tạng nói rằng:
- Rất đổi ngồi dậy còn không nổi thay, huống chi là cởi ngựa! Chắc là trể ngày giờ!
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Ðường đi Tây Phương không phải một ngày một bửa mà tới; thầy đả có bịnh, nghỉ ít bửa lại hại gì?
Bề nào có chúng tôi nuôi dưỡng .
Ðến bửa thứ ba, Tam Tạng rán ngồi dậy mà nói rằng:
- Ta đau hai bửa rày nên không hỏi thăm đặng , chẳng hay có ai đem cơm nước cho cô ấy hay không?
Tôn Hành Giả nói:
- Thầy lo dưỡng bịnh cho mạnh, hỏi thăm nó làm chi?
Tam Tạng nói:
- Ngươi đỡ ta chớ dậy, lấy bút mực ra đây .
Tôn Hành Giả nói:
- Ta viết thơ gói theo cái diệp thông quan, ngươi đem về cho Thiên tử .
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Chuyện ấy dể như chơi. Nếu việc chi thì tôi không dám khoe tài, chớ nghề đem thơ thì tôi thứ nhứt; nhảy vọt một cái về đền dưng cho Thiên tử, còn cân đẩu vân trả lời có khi ngòi viết thầy còn ướt. Song thầy đặt thơ làm sao, xin nói sơ cho tôi nghe thử .
Tam Tạng nói:
- Ý ta đặt nó tắt như vầy: Năm xưa tôi vưng chỉ đi thỉnh kinh, cũng quyết hết sức hết lòng cho nên việc, không dè mang bịnh gần miềng, nên nán đi không nỗi, tôi chắc phải bỏ xương nơi đất khách, xin vua sai người khác đi thỉnh kinh .
Tôn Hành Giả cười ngất thưa rằng:
- Thầy ôi, thầy tệ làm chi lắm vậy, hễ có đau một hai ngày thì trối chết! Sao thầy không nghỉ, quyền sanh tử tại nơi Lão Tôn, Diêm Vương nào dám sanh tâm? Phán quan nào dám giũ sổ? Quỷ sứ nào dám làm dữ? Vô thường nào dám bắt hồn? Nếu chọc giận tôi xách thiết bảng tới phá đền, chắc không nhà mà ở .
Tam Tạng nói:
- Thầy biết trong mình bịnh nặng lắm! Ngươi nói lớn lối làm chi .
Bát Giới nói:
- Sư huynh ôi! Nếu thầy bịnh ngặt, anh em ta lo lần việc tống chung .
Tôn Hành Giả nói:
- Ngươi cứ nói xàm mãi, ta đã cỏ rội rể của thầy: Kiếp trước thấy là đệ tử thứ nhì của Phật Tổ, hiệu là Kiêm Thiền trưởng lão, bởi làm biếng không nghe giảng kinh cứ ngồi ngủ gục, nên phải đọa như vầy .
Bát Giới nói:
- Anh ôi! Dầu thầy có ngủ gục, một tội ấy cũng chẳng bao nhiêu, đã đày xuống Ðông Ðộ mà phụng chỉ kinh, mắc hoạn nạn cũng đủ trừ tội ấy, sao còn hành bịnh hoạn ngặt nghèo như vầy .
Tôn Hành Giả nói:
- Thầy tội sanh đôi, bởi ngủ gục lại trật chân đạp nhằm hột gạo, nên phạt thêm bịnh trong ba ngày .
Bát Giới nghe nói kinh hải nói rằng:
- Nếu vậy tôi ăn xốc táp đổ cơm biết bao nhiêu, biết hành bịnh mấy năm cho hết?
Hành Giả nói:
- Phật ngài không chấp chúng sanh người đã thành rồi mà còn phạm tội thì mới phạt nặng. Ngày nay thầy còn bịnh chớ mai đã mạnh rồi .
Tam Tạng nói:
- Ta bữa nay khô cổ quá chừng, ngươi kiếm một chén nước mưa giải khát .
Tôn Hành Giả mừng rằng:
- Thầy muốn uống nước mưa, thì bịnh đã gần mạnh .
Nói rồi lấy bình bát xuống nhà trù, thấy các sải ngồi khóc với nhau, con mắt đỏ chạch.
Tôn Hành Giả nói:
- Mấy thầy nầy bụng dạ như con tép, chúng ta ở đỡ ít bữa, đến khi từ giã sẽ đền ơn, tiền cơm nước đều trả đủ; chuyện chi mà khóc với nhau là sợ thầy mỏ dài lớn bụng ăn cụt vốn?
Các sải nói:
- Lão gia ôi! Nột chùa tôi một trăm mười người giăng tay nuôi thầy mỗi người một ngày cũng đặng một tháng mười bữa lẽ nào tới nổi thiếu mà phải tính tiền cơm .
Tôn Hành Giả nói:
- Nếu không phiền hà sao lại than khóc?
Các sải nói:
- Không biết con yêu nào ở đâu đến chùa, cách hai đêm trước hai sải nhỏ lên chùa giộng chuông rồi, không thấy trở xuống. Bữa sau lên chùa kiếm chẳng đặng, ra sau vườn thấy những quần áo và hai đống xương, luôn như vậy ba đêm hết sáu mạng! Bởi thấy tôn sư bịnh nên không dám nói ra; sợ giựt mình mà thêm bịnh nữa, nên chúng tôi khóc lén mà thôi .
Tôn Hành Giả nghe nói giựt mình nổi giận nói rằng:
- Thôi đừng nói nữa, chắc nó là yêu quái ăn người, để ta bắt nó mà giết cho rảnh .
Các sải nói:
- Không linh sao phải yêu tinh, chắc nó biết đằng vân giá vũ, biến hóa vô cùng. Nếu lão gia trừ đặng nó mà cứu chúng tôi, thiệt công đức lớn lắm!
Tôn Hành Giả hỏi:
- Chẳng tiện làm sao?
Các sải thưa rằng:
- Chẳng dám giấu lão gia, tuy chúng tôi một trăm mười người, đều tu hành hồi nhỏ, cạo đầu và vần công cho nhau. Quen nghe niệm Phật thắp hương, chẳng biết bắt rồng đánh cọp, chẳng biết tà quái, cũng chẳng hiểu yêu tinh. Lão gia ôi! Nếu chọc yêu bộng ra; chắc là một trăm mười mạng chúng tôi, chắc nó ăn một bữa. Một là báo chúng tôi mắc đi đầu thai, hai là bỏ chùa nầy bặt tích. Chuyện bất tiện như vậy, không phải tầm thường! .
Tôn Hành Giả nghe nói nổi giận hét lớn rằng:
- Các Hòa Thượng nầy điên quá, biết sợ yêu quái mà không biết cội rễ Lão Tôn .
Các sải thưa rằng:
- Thiệt chúng tôi không biết .
Tôn Hành Giả nói:
- Ðể ta nói sơ lược cho các ngươi nghe. Ta xưng hùng tại núi Hoa Quả, lại làm lung đánh tiện Thiên cung, đói thì lấy thuốc Lão quân nuốt đôi ba hột, khát thời lấy rượu Ngọc đế uống sáu bảy chung; con mắt trợn tối trời tối đất, thiết bảng huơi mất xác mất hồn, chớ sá yêu to tinh nhỏ, kể gì cọp dữ rồng hung. Bị ta rượt một hồi trốn chui trốn nhũi, bị ta đập một gậy thành đất thành bùn. Dầu tướng trời cũng sợ Ngộ Không. Các sải ôi, để ta bắt yêu tinh cho chúng bây coi thữ, mới biết sức Lão Tôn nổi .
Các sải nghe nói nghỉ thầm rằng:
- Hòa Thượng nầy nói phách lắm, chắc cũng có tài năng .
Nghĩ rồi đồng dạ dạ liền tiếng.
Thầy cả nói rằng:
- Khoan đã, Tôn Sư còn bịnh, sự bắt yêu chẳng gấp gì. Nếu hai đằng tranh đấu với nhau, làm lụy cho Tôn Sư chẳng tiện .
Tôn Hành Giả nói:
- Phải phải. Ta đem nước mưa cho sư phụ, rồi trở lại bây giờ .
Nói rồi bưng bình bát nước mưa đến phương trượng đưa cho sư phụ.
Khi ấy Tam Tạng đương khát, thấy nước liền uống, đã hết khát lại khỏe mạnh.
Tôn Hành Giả thấy thầy chỏi hỏi, coi bộ bớt bịnh, liền thưa rằng:
- Thầy ráng ăn chút đỉnh cơm cháo đặng chăng?
Tam Tạng nói:
- Nước mưa nầy như thuốc linh đơn, bịnh ta đã giảm hết phân nữa! Ước sức ăn cơm cũng đặng chút đỉnh
Tôn Hành Giả mừng quýnh nói rằng:
- Thầy tôi đã mạnh nên muồn ăn cơm .
Nói rồi hối các sãi dọn cơm cho chóng các sải bưng mấy mâm cơm ra và một tô bột huỳnh tinh Tam Tạng ăn nữa tô bột huỳnh tinh.
Tôn Hành Giả với Sa Tăng chung một mâm.
Còn mấy mâm Bát Giới hưởng hết!
Người đầu bếp dọn dẹp rồi thắp đèn;các sải di tản.
Còn Tam Tạng hỏi Hành Giả rằng:
- Hôm nay chúng ta ở đây đã mấy ngày?
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Ba ngày chẳn. Thầy đã lành mạnh, mai sẽ lên đường; để nán đêm nay đặng tôi bắt yêu quái .
Tam Tạng hãi kinh hỏi rằng:
- Bắt yêu tinh ở đâu!
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Có con yêu tinh ở trong chùa nầy, để LãoTôn bắt giùm cho họ .
Tam Tạng nói:
- Ðồ đệ ôi! Ta chưa đặng thiệt mạng, sao ngươi lại muốn bắt yêu. Nếu nó có thần thông ngươi bắt không đặng nó. Chắc là làm hại tới ta .
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Giúp việc phải thời giúp, dung người đặng thời dung, dằn lòng đừng nóng nảy, sửa hết chớ tranh hùng .
Tôn Hành Giả thấy thầy cản liền thưa rằng:
- Thầy ôi! Tôi không dám nói giấu, con yêu ở trong chùa nó ăn thịt người ta .
Tam Tạng thất kinh hỏi rằng:
- Nó ăn ai đó?
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Thầy trò mình mới ở ba ngày, mà nó ăn hết tới sáu sải .
Tam Tạng nói:
- Rất đổi con chồn thấy con thỏ chết còn biết buồn thay, vì thương một loại với nó. Huống chi mình cúng thầy sải nghe yêu ăn thầy sải mà không thương. Thôi ta buông cho ngươi đi, song phải giử gìn mới đặng .
Tôn Hành Giả mừng rỡ nhảy ra khỏi phương trượng, đi thẳng lên chùa, dòm ra ngoài thấy trăng chưa mọc, trong chùa còn tối đen.
Tôn Hành Giả liền thắp đèn lưu ly, qua bên Tây đánh chuông, qua bên Ðông đánh trống, rồi dùn mình biến ra sãi nhỏ chừng mười ba tuổi, mặc áo nhựt bình, gỏ mỏ tụng kinh trước bàn Phật.
Ðến canh hai trăng mới mọc, trận gió thổi ào ào!
Gió qua rồi, nghe mùi xạ thơm tho, tiếng thổi khua rổn rảng.
Tôn Hành Giả nghiêng mình ngó ra, thấy một người con gái lịch sự bước vô.
Tôn Hành Giả cố ý, cứ việc tụng kinh hê hà.
Nàng ấy bước lại gần ôm ngang Hành Giả mà hỏi rằng:
- Tiểu hòa thượng tụng kinh gì đó?
Tôn Hành Giả nói:
- Kinh hàng ma kinh .
Nàng ấy nói:
- Ai nấy đều ngủ hết thầy còn tụng làm chi?
Tôn Hành Giả nói:
- Ðã vái rồi không tụng sao đặng?
Nàng ấy ôm riết Hành Giả và hôn và nói rằng:
- Thầy đi ra vườn sau với tôi!
Tôn Hành Giả làm bộ nghẻo đầu mà nói rằng:
- Thiệt cô không biết điều lắm! Lời xưa nói: Có đuyên ngàn đặm mới nên đôi, không nợ bên mình không kết bạn .
Nàng ấy nói:
- Sao tôi không biết điều! Sẳn đêm nay sao tỏ trăng rạng, thầy đi với tôi ra sân vườn mà chơi .
Tôn Hành Giả nghe nói nghỉ thầm rằng:
- Nói vậy sáu sải kia cũng bị mê sắc mà chết! Nay ăn quen nó đến dụ ta .
Liền nói xuôi rằng:
- Nàng ôi! Tôi là người tuổi tác còn nhỏ, nên tôi không biết chuyện chơi!
Nàng ấy nói:
- Thầy đi theo tôi, tôi sẽ bày biểu .
Tôn Hành Giả cười thầm nghỉ rằng:
- Thôi, mình đi theo nó, còn nó có bày biểu cách nào!
Hai người choàn tay ra tới sau vườn.
Nàng ấy ngéo chân Hành Giả vật nhào xuống đất mà kêu rằng:
- Anh ôi, anh ôi .
Và kêu và mơn trớn!
Tôn Hành Giả thấy nựng niệu, sợ để lâu nó ăn thịt mình. Nghĩ rồi chụp tay nó mà vật xuống.
Nàng ấy nói:
- Anh ôi, anh ôi! Anh vật tôi làm chi?
Tôn Hành Giả nghỉ rằng:
- Không thừa dịp nầy mà đánh nó mà đợi chừng nào chi bằng ra tay trước thì mạnh .
Nghĩ rồi hiện nguyên hình, hươi thiết bảng đập đại.
Còn nàng ấy lấy làm lạ, không dè sải nhỏ mà hung hăng! Chẳng ngờ coi kỷ lại là Tôn Hành Giả! Song nó cũng không chút gì sợ, bèn rút song kiếm ra chờ dậy đỡ liền.
Hai người đang đánh lốp bốp với nhau.
Xảy nghe gió thôi tứ bề mặt trăng hết sáng.
Hai người đành ẩu đã sau vườn.
Nàng ấy nhắm bề đánh không lại, liền tính kế chạy dài.
Tôn Hành Giả hét lớn rằng:
- Ðồ khốn chạy đi đâu, mau hàng đầu cho sớm .
Nàng ấy cứ việc chạy hoài, Tôn Hành Giả đuổi nột.
Nàng ấy cởi chiếc giày bên tả niệm chú hóa ra mình cầm song kiếm cự với Hành Giả. Còn hình thiệt nó hóa gió, bay vào phương trượng bắt Tam Tạng đem về núi Hảm Không, động Vô Ðể, truyền hộ hạ dọn tiệc đặng phòng hoa chúc.
Còn Tôn Hành Giả nổi nóng, đập nàng ấy một thiết bảng té xuống, hiện ra chiếc giày thêu!
Tôn Hành Giả biết mắc kế, lật đật về phương trượng thăm thầy, thấy không có ai tại đó, biết yêu đã bắt rồi.
Lại thấy Bát Giới đương đàm đạo với Sa Tăng.
Tôn Hành Giả đương cơn nóng giận, không biết phải quấy, giá thiết bảng nói rằng:
- Ta đập chúng bây chết hết
(Vì cớ nào Tôn Hành Giả giận hai người ấy, bởi không giữ thầy, lại giận khi trước Bát Giới, Sa Tăng cứu con yêu ấy!)
Bát Giới hoảng hồn không có ngỏ mà chạy.
Còn Sa Tăng thì người biết điều, nên xuống nước quỳ lạy mà thưa rằng:
- Anh ôi, tôi biết ý anh rồi, anh quyết đập hai đứa tôi cho chết, rồi đi thẳng về nhà, chớ không cứu sư phụ .
Tôn Hành Giả nói:
- Ta giết hai đứa bây, rồi sẽ đi cứu sư phụ .
Sa Tăng cười rằng:
- Anh ôi, anh nói cái gì lạ vậy? Chúng tôi cũng như một sợi tơ xe không nên chỉ, một bàn tay vô chẳng nên kêu. Anh ôi, nếu giết chúng tôi thì ai giử đồ và coi ngựa, cho anh cứu thầy? Xin nói theo Quản Trọng, Bảo Thúc chia vàng chớ bắt chước Tôn Tẫn, Bàng Quyên đua trí. Lời xưa có nói rằng: Bắt hùm cậy sức anh em, đánh giặc nhờ ơn phụ tử. Xin anh đừng giết chúng tôi, để sáng sẽ rán sức đồng lòng đi kiếm sư phụ với anh mới đặng .
Tôn Hành Giả tánh hay nóng nảy, nhưng cũng biết điều. Nên thấy Sa Tăng nói như vậy, liền hồi tâm mà nói rằng:
- Thôi hai đưa bây chờ dậy. Mai phải rán sức mà kiếm thầy .
Mấy anh em đêm ấy chẳng ngủ chút nào, ngồi với nhau cho tới sáng, sửa soạn đồ hành lý mà đi.
Thầy cả thấy vậy hỏi rằng:
- Lão gia bây giờ đi đâu?
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Nói ra cũng khó chịu, mà không lẽ làm thinh! Hôm qua ta khoe miệng với các ngươi, nói bắt giùm yêu quái! Té ra chưa đặng bắt yêu quái, mà không thấy thầy ta; nên phải lo đi kiếm .
Các sải sợ quá nói rằng:
- Lão gia vì sự chúng tôi mà lụy đến tôn sư, bây giờ biết ở đâu mà đi kiếm .
Tôn Hành Giả nói:
- Ta biết chổ rồi .
Các sải liền dọn cơm thiết đãi.
Bát Giới ăn no và nói rằng:
- Mấy thầy phải thế lắm! Ðể tôi đi kiếm sư phụ, rồi sẽ trở về đây mà chờ!
Tôn Hành Giả nói:
- Còn trở lại mà ăn một bữa chớ sao! Thôi, ngươi lên chùa coi con gái bữa hôm đó có còn hay kkông?
Các sải nói:
- Không có đâu! Nó ngủ có một đêm, rồi sáng ra đâu mất!
Tôn Hành Giả nghe nói biết ý mừng rỡ giả từ, hối Bát Giới, Sa Tăng, dắt ngựa gánh đồ, trở về ngõ củ.
Bát Giới nói:
- Anh đi sái rồi,Quản Trọng là người tài trí đời Liệt Quốc làm bạn với Bảo Thúc. Bảo Thúc giàu, Quản Trọng nghèo, hai người đi buôn với nhau, đến khi chia lời, Quản Trọng dành phần nhiều, để phần ít cho Bảo Thúc! Ai nấy đồng nói Quản Trọng là người tham, Bảo Thúc nói: Không phải đâu! Quản Trọng chẳng hề tham, tại nghèo nên phải chia phần nhiều, chi **ng mới đủ. Sau Quản Trọng hay lời ấy, thì khen rằng: Sanh ta là cha mẹ, biết ta Bảo Thúc. Sao trở về Ðông độ?
Tôn Hành Giả nói:
- Ngươi biết gì mà cãi. Ngày trước tại rừng tòng, có đứa con gái bị trói, Lão Tôn đã nhìn thấy loài yêu. Còn chúng bây đều nói là người tử tế, nên nó mới ăn hết sáu sải, rồi bắt thầy đi. Tại chúng bây cứu cái cô ấy, nó mới thỉnh thầy về rừng bây giờ ta phải trở về đường củ mà kiếm chớ sao .
Bát Giới, Sa Tăng mới khen phục, mau mau về ngỏ củ mà tìm, té ra kiếm cũng không đặng!
Tôn Hành Giả nổi nóng rút thiết bảng ra dùn mình biến ra ba đầu sáu cánh tay, cầm ba tay thiết bảng, đập bụi trong rừng.
Bát Giới ngó thấy nói rằng:
- Sa Tăng ôi! Sư huynh nổi nóng rồi! Kiếm chẳng đặng thầy, nên mắc phong đó!
Chẳng ngờ Hành Giả đập bụi một hồi, Sơn thần và Thổ Ðịa kinh hãi ra quì trước mặt thưa rằng:
- Chúng tôi và Thổ Ðịa Sơn Thần ra mắt Ðại Thánh .
Bát Giới nói:
- Hay thiệt là hay, đập bụi một hồi, Thổ Ðịa Sơn Thần đều ra mắt! Phải chi đập một hồi nữa thì Thái tuế cũng phải ra .
Tôn Hành Giả nói:
- Sơn thần Thổ Ðịa ở đây kết đảng với cường đạo nó lấy của thiên hạ, mua heo dê mà cúng tế ngươi. Lại còn hiệp lỏa với yêu tinh mà bắt thầy ta nữa. Giấu ở đâu thì phải khai ngay, nếu chối ắt là bị đánh .
Sơn thần hoảng kinh thưa rằng:
- Ðại Thánh trách lầm, oan chúng tôi lắm!Yêu tinh ấy không phải ở núi tôi, song ban đêm nó nổi gió bay ngang qua đây thì chúng tôi ngó thấy. Nguyên nó ở tại núi Hảm Không, động Vô Ðể, ngay hướng Nam cách đây hơn hai ngàn dặm; nó biến hóa tới mà bắt Tôn Sư .
Tôn Hành Giả nghe nói giựt mình thầm, truyền Thổ Ðịa Sơn Thần lui hết.
Rồi hiện hình thiệt nói với Sa Tăng, Bát Giới rằng:
- Sư phụ đi xa lắm .
Khi ấy ba anh em đằng vân qua phía Nam, con ngựa cũng bay theo nữa (bởi cốt nó là rồng).
Giây phút bay ngàn dặm tới hòn núi kia .
Tôn Hành Giả nói:
- Anh em mình đồng nhảy xuống chót núi, để một mình Bát Giới kiếm coi động Vô Ðể tại đâu, sẽ kiếm thế cứu thầy mới đặng .
Nói về Bát Giới vổ tay nhảy xuống trước, đi theo đường mòn ước đặng năm sáu dặm, xảy thấy hai đứa nữ quái đương khiêng nước, đầu nó đội mão cao một thước hai, Bát Giới xốc lại kêu lớn rằng:
- Yêu quái, yêu quá!
Hai con nữ quái nổi giận nói rằng:
- Hòa Thượng nầy vô lễ quá, mình là người lạ vô can, sao nó dám kêu rằng yêu quái. Vã lại nó đi tay không chẳng có binh khí chi mà sợ, hãy đập đòn gánh trên sọ nó cho nó biết chừng .
Bàn luận với nhau rồi lấy cây khiêng nước đập trên đầu Bát Giới lốp cốp.
Bát Giới mắc làm phách đi tay không, nên chẳng dám cự, túng phải mang đầu chạy lên núi.
Khi ấy Tôn Hành Giả đứng trên chót núi, đương ngó khắp nơi, thấy Bát Giới nhảy bổ lên núi nói rằng:
- Anh ôi, đi về cho rảnh! Yêu tinh dữ tợn quá chừng!
Tôn Hành Giả hỏi:
- Nó dữ làm sao?
Bát Giới nói:
- Có hai con nữ quái đi gánh nước, tôi mới kêu nó một tiếng mà chúng nó trở đòn đánh đập đầu tôi tới ba bốn cái !
Tôn Hành Giả hỏi:
- Ngươi nói làm sao?
Bát Giới nói:
- Tôi kêu bằng yêu quái .
Tôn Hành Giả cuời rằng:
- Nó đánh mấy cái không có bao nhiêu, đáng lẽ khỏ thêm ít cái nữa mới đáng .
Bát Giới nói:
- Cảm ơn anh rất nhiều! Cái đầu tôi đã có u có nần, anh còn muốn bảo đánh thêm nữa .
Tôn Hành Giả nói:
- Mềm mỏng muôn trùng cũng tới, nghinh ngang tấc bước khó đời. Mình là sải phương xa, nó là yêu có chủ, dầu ngươi có tám cánh tay đi nữa, cũng phải kêu tên nó một đôi lời! Chớ kêu nó bằng yêu quái, thì nó không khỏ óc làm sao? Bởi không biết chữ lễ nhạc vi tiên, mới bị khỏ như vậy!
Bát Giới nói:
- Thiệt tôi không biết ngay!
Tôn Hành Giả nói:
- Ngươi không biết lễ, ta chẳng nói làm chi, song ngươi ở núi tự hồi nhỏ, ăn thịt người không biết bao nhiêu, núi non rừng rú đều từng trải, ngươi có biết hai thứ cây nầy chăng?
Bát Giới hỏi:
- Hai thứ cây chi?
Tôn Hành Giả nói:
- Cây đằng với cây dương .
Bát Giới nói:
- Lạ gì hai cây ấy mà không biết? Cây đằng cứng hết sức, cây dương dẻo vô cùng .
Tôn Hành Giả nói:
- Phải, bởi tánh cây dương dẻo mềm, nên thợ mộc chạm trỗ lên cốt phật cốt thánh, rồi lại quang thếp bằng vàng, để thờ phượng hương đèn chẳng dứt. Còn cây đằng tánh cứng cỏi lắm, nên mấy lò dầu dùng nó mà làm bộng đóng đầu, lại bắt niền trên đầu cho chắc nữa, ngày nào cũng bị đóng trên đầu cộp cộp, cho nên tánh cứng cỏi thì bị chúng đập đầu .
Bát Giới nói:
- Phải chi anh cắt nghĩa lời hay cho tôi nghe trước, có đâu đến nổi u đầu!
Tôn Hành Giả nói:
- Thôi, ngươi xuống hỏi thăm nó cho rõ gốc ngọn ra thể nào?
Bát Giới nói:
- Nó đã biết mặt tôi rồi, kẽ nào hỏi thăm đặng. Hoặc là anh chê ít, nên gạt cho nó đánh thêm chăng?
Tôn Hành Giả nói:
- Ngươi giả hình khác mà đi thì vô sự .
Bát Giới nói:
- Phải, song chẳng biết hỏi cách làm sao là phải lễ, xin anh dạy giùm trước cho rành .
Tôn Hành Giả nói:
- Ngươi xá nó một cái, rồi nhắm chừng nó nhỏ hơn mình thì kêu bằng cô, nó lớn hơn mình một hai tuổi thì kêu bằng chị, nếu lớn quá thì kêu bằng bà, rồi hỏi thăm cho ra mối .
Bát Giới cười rằng:
- Nhìn bà con với yêu làm chi, mà hỏi nhiều chuyện quá .
Tôn Hành Giả nói:
- Không nhìn bà con, ấy là kêu tưng mà thám thính cho rõ nếu có thầy mình trong động thì sẽ ra tay, bằng không sẽ đi tìm động khác kẻo trễ .
Bát Giới nói phải. Liền dắt đinh ba vào lưng, dùn mình biến ra Hòa Thượng đen và mập, đi xăng xái lại chỗ giếng, liền bái cặp nữ quái mà nói rằng:
- Bần tăng kính chào hai bà .
Cặp nữ quái nói:
- Ông thầy nầy biết điều lắm?
Liền niềm nỡ hỏi rằng:
- Thầy ở đâu đến đây?
Bát Giới nói:
- Ở kia đến đây!
Cặp nữ quái hỏi :
- Rồi đi về đâu?
Bát Giới nói:
- Rồi đi về đó!
Cặp nữ quái nực cười thầm, hỏi rằng:
- Thầy tên họ chi?
Bát Giới nói:
- Tôi tên họ chi!
Cặp nữ quái nực cười nói rằng:
- Hòa Thượng nầy phải thế, song ít oi quá, cứ nói lôi thôi! Hỏi tiếng thứ gì cứ nói tiếng nấy! Bát Giới hỏi:
- Hai bà khiêng nước làm chi?
Cặp nữ quái nói:
- Thầy không rõ, nguyên phu nhân tôi mới đặng Ðường Tăng hồi hôm, đem về động thiết đãi, bà tôi chê nước trong động không sạch, nên sai chị em tôi đi khiêng nước giếng nầy, đặng dọn đám cưới cho tử tế, tính đêm nay nhập phòng .
Bát Giới nghe nói vừa dứt lời, liền chạy dông lên núi kêu lớn nói rằng:
- Sa hòa thượng, đem gói đồ ra đây đặng chia hai cho rảnh .
Sa Tăng hỏi:
- Chia đồ hành lý làm chi?
Bát Giới nói:
- Sư phụ đã thành phân với yêu tinh, anh em mình cũng như chia đồ về mà làm ăn, còn trông gì đi thỉnh kinh nữa .
Tôn Hành Giả nạt rằng:
- Ngươi nói xàm đã quen miệng! Sư phụ bị yêu bắt về động, ngồi trong ta cứu cũng mỏi mệt, lẽ nào thành thân với yêu mà ngươi tính như vậy?
Bát Giới nói:
- Không tính như vậy, bây giờ mới tính làm sao?
Tôn Hành Giả nói:
- Khó gì, chúng ta bắt mò theo hai đứa khiêng nước vào động, đồng ra tay bắt nó mà cứu thầy .
Bát Giới y lời ba anh em theo đặng vài mười dặm, ngó thấy hai con khiêng nước đâu mất!
Bát Giới kinh hãi nói rằng:
- Châu ôi! Thầy bị ma ban ngày nó bắt rồi .
Tôn Hành Giả hỏi:
- Sao ngươi biết?
Bát Giới nói:
- Hai đứa khiêng nước đi trước phải đến thế, ai dè nó biến mất, không phải ma ban ngày sao?
Tôn Hành Giả nói:
- Có khi nó chun vô động thì phải, để ta xem lại thử coi .
Nói rồi nhướng cặp mắt lửa tròng vàng ngó cùng không thấy hai con nữ quái, cũng không thấy động ở đâu, chỉ thấy có một tấm bia khắc sáu chữ rằng: "Hảm Không sơn, Vô Ðể động "
Tôn Hành Giả mừng rỡ nói rằng:
- Anh em ôi! động yêu tại nưới đó song không biết cửa động ở đâu .
Nói rồi kéo nhau đến đó, thấy có lót một tấm đá vuông vức gần mười dặm đường, chính giữa có lỗ bằng cái mái , ngó xuống tăm tăm mù mu.
Bát Giới nói:
- Anh ôi! Miệng động tại đó?
Tôn Hành Giả dòm xuống nói rằng:
- Lạ quá, lạ quá. Ta từ khi bảo hộ thầy đến nay chưa hề thấy động yêu nào như vậy.
Bát Giới, ngươi xuống thăm coi thử thể nào?
Bát Giới lắc đầu nói:
- Không dám không dám! Nếu tôi rớt xuống hang nầy, cầu ba năm mới tới đáy .
Tôn Hành nói:
- Lẽ nào sâu quá như vậy .
Bát Giới nói:
- Anh em lại kỹ mà coi .
Tôn Hành Giả dòm thấy tăm tăm phỏng ước sau hơn ba trăm dặm. Day lại nói với Bát Giới rằng:
- Thiệt sâu quá!
Bát Giới nói:
- Thôi trở về cho rảnh, cứu không đặng thầy đâu .
Tôn Hành Giả nói:
- Ðừng nói hơi làm biếng như vậy, lẽ nào sợ khó nhọc mà bỏ thầy. Thôi hai đứa bây giữ miệng hang, để Lão Tôn thám thính thử, nếu có thầy dưới hang nầy, thì ta đánh đuổi yêu tinh ra, hai đứa bây chận ngạch mà đập chết ta sẽ cứu thầy lên .
Hai người đồng dạ dạ.
Khi ấy Tôn Hành Giả co giò nhảy xuống hang, giây phút tới đáy, thấy sáng như thường, khiểng hoa tươi tốt.
Tôn Hành Giả khen rằng:
- Như vậy thiệt là cỏi quỷ , động báu trong đời, không nhường Thủy Liêm Ðộng .
Xảy thấy cái tòa nhà ba nóc, cữa ngỏ nghiêm trang, trước tòng rậm rịt, xung quanh nhà cửa rất đông.
Tôn Hành Giả nghĩ rằng:
- Chắc là chổ yêu ở, để mình biến hóa ra con lằn xanh, sẽ lén bay vào lầu ấy .
Thấy người con gái ngồi tại nhà mát xinh tốt bằng mười đứa bị trói, thiệt là nguyệt thẹn hoa nhường Tôn Hành Giả đậu xa xa coi thử.
Giây phút nghe nàng ấy nói rằng:
- Mấy đứa a hoàn dọn cơm chay lập tức, đặng ta ăn với Ðường Ca sẽ vầy duyên Tần Tấn .
Tôn Hành Giả cười thầm rằng:
- Ðể ta vào thăm ý sư phụ như thể nào .
Liền bay vào trong, thấy Tam Tạng làm thinh, châu mày ngồi trên niệm.
Tôn Hành Giả bay lên đậu trên đầu Tam Tạng mà kêu thầy, Tam Tạng biết tiếng, liền nói nhỏ rằng:
- Ðồ đệ ôi, rán cứu thầy vớ!
Tôn Hành Giả nói:
- Nó ăn thịt hay sao mà cứu, thiệt tình nó dọn tiệc động phòng nếu thầy ở với nó có con cái ra thì nối dòng Hòa Thượng, có can chi mà ưu phiền .
Tam Tạng nghiến răng nói:
- Ta từ bé tới lớn chẳng có lòng tà. Nếu bây giờ ta chịu với yêu tinh thề phải đọa luôn dưới địa ngục .
Tôn Hành Giả nói:
- Thầy đừng thề thốt làm chi, đã thiệt tình tôi dắt ra khỏi động .
Tam Tạng nói:
- Ðường vào động ta đã quên rồi !
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Chẳng phải là quên, dầu nhớ đi cũng không đặng, bởi khi vào động thì ở trên miệng hang chun xuống, còn bây giờ ở dưới nhảy lên, nếu may mà nhảy lên ngay miệng hang thì ra đặng, bằng rủi ro *****ng đầu nhắm đá cũng bể đầu, nếu nhảy không khỏi miệng hang té xuống cũng dập mặt!
Tam Tạng nói:
- Khó lòng như vậy biết tính làm sao?
Tôn Hành Giả nói:
- Không hệ gì đâu, yêu tinh đã dọn rượu mà đãi thầy, thầy phải dùng đỡ một chén.
Rồi rót một chén cho có bọt, đặng tôi hóa làm con bồ hoang bay vào trong bụng mà làm lung, phải trừ nó thì cứu thầy mới đặng .
Tam Tạng ừ ừ, rồi hối Hành Giả đi theo.
Tam Tạng không thèm lên tiếng, nó kêu một lần nữa .
Tam Tạng nói:
- Có tôi đây .
Nàng ấy vào đỡ Tam Tạng dắt ra bắt tay choàng vai, làm nhiều màu yêu dấu.
Tam Tạng thấy nó tỏ tình trăng gió ấp má kề vai, áo cà sa thấm dầu thơm, lòng càng chua xót.
Khi dắt Tam Tạng đến nhà mát, nàng ấy liền hỏi rằng:
- Tôi dọn tiệc rượu, xin mời thầy uống cho vui!
Tam Tạng nói:
- Bần tăng ăn chay từ thuở nhỏ .
Nàng ấy nói:
- Tôi biết thầy không ăn mặn, nên dọn tiệc chay, lại sai gánh nước trên giếng cao, cách chơn núi mấy thước, là có ý dùng nước sạch sẽ, nên không *****ng nước dưới nầy .
Nói rồi rót rượu đưa cho Tam Tạng và thưa rằng:
- Xin anh uống chén rượu nầy, rồi sẽ động phòng hoa chúc .
Tam Tạng mắc cỡ, rán bưng chén rượu mà bần dùng.
Xảy nghe tiếng Hành Giả nói bên tai rằng:
- Không hề gì đâu, nó là rượu nho, uống một chun cũng không lỗi .
Tam Tạng túng phải uống.
Rồi rót một chung rượu, nổi bọt vun.
Tôn Hành Giả đã hiện ra con bồ hong bay vào dưới bọt rượu.
Tam Tạng đưa rượu cho nàng ấy, nàng ấy bưng chén rượu để xuống bái Tam Tạng vài cái mà nói chuyện tạ ơn, rồi mới bưng chén rượu lên thì bọt đã tan hết, ngó thấy con bồ hong trong chung rượu, nó cũng không dè Hành Giả hóa ra, nó lấy móng tay út vớt con bồ hong mà rảy đi.
Khi ấy Tôn Hành Giả thấy việc không xong nhắm khó vô bụng nó, liền biến ra con ó già bay đại vô, cào đổ hết bàn tiệc chén dĩa bể hết trơn, rồi xớt Tam Tạng mà bay. Nàng ấy kinh hồn run lập cập, ôm Tam Tạng kéo lại nói rằng:
- Anh ôi! Con ó già ở đâu bay vào đó?
Tam Tạng nói:
- Bần tăng không biết .
Nàng ấy nói:
- Tôi hết lòng lo dọn tiệc chay mà động phòng hoa chúc. Không biết con ó mắc tôi ở đâu bay tới, đập bể hết đồ .
Các tiểu quái thưa rằng:
- Phu nhơn ôi! Những đồ chay đổ xuống đất rồi, chắc là không dùng đặng .
Nàng ấy nói:
- Ta biết rồi, chắc là ép Ðường Tăng động phòng, nên trời khiến con ó xuống phá đám. Thôi chúng bây lượm đồ bể bỏ đi, dọn tiệc mặn cho tử tế, ta chỉ trời làm chứng, chỉ đất làm mai, mà thành thân với Ðường Tăng kẻo trễ ngày tốt .
Nói rồi dắt Tam Tạng về phòng bên đông, đóng cửa lại như cũ.
Còn Tôn Hành Giả bay đến cửa động, hiện hình kêu mở cửa, Bát Giới, Sa Tăng đương chong đinh ba và hờm gậy tại miệng hang mà chờ yêu quái, nên nghe kêu liền dẹp đồ binh khí, Tôn Hành Giả liền nhảy lên.
Bát Giới hỏi thăm kỹ lưỡng, Tôn Hành Giả thuật chuyện lại, rồi dặn rằng:
- Thôi hai em gìn giữ cửa động cho kỹ càng, để ta đi chuyến nầy chắc cứu đặng sư phụ .
Dặn rồi hóa ra con lằn xanh bay xuống đậu trên cửa lầu mà nghe ngóng. Thấy nàng ấy đương thở hào hển, hối lũ nữ quái dọn tiệc mặn, đặng chỉ trời đất thề thốt mà thành thân với Ðường Tăng .
Tôn Hành Giả nghe nói cười thầm rằng:
- Con tinh cái không biết hổ thẹn, giữa ban ngày dám bắt sãi mà làm chồng, để Lão Tôn vào thăm sư phụ ra thể nào .
Nghĩ rồi bay qua phòng bên đông, thấy thầy đương ngồi khóc.
Tôn Hành Giả bay lên trên đầu Tam Tạng mà kêu bớ thầy.
Tam Tạng biết tiếng bèn đứng dậy trách rằng:
- Ngươi biến ra con ó mà đập đồ nó làm chi. Làm cho nó nổi nóng muốn thề thốt gọi là mà thành thân lấy đặng, bây giờ mới tính làm sao?
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Xin thầy đừng trách móc làm chi, tôi có phương cứu được .
Tam Tạng hỏi:
- Làm sao mà cứu ta?
Tôn Hành Giả nói:
- Khi tôi bay ra ngoài thấy phía sau có một vườn hoa. Vậy thời thầy gạt nó tới vườn hoa mà ngoạn kiểng, đi tới cây đào rồi đứng lại, đặng tôi nhảy lên nhánh đào, biến làm trái đào chín đỏ, thầy sẽ hái mà đưa cho nó, sao nó cũng hái trái khác mà đưa cho thầy. Sao thầy cũng nhượng trái đào chín đỏ cho nó, hễ nó đưa vào miệng, thì tôi vô bụng nó tức thời; sẽ bứt ruột gan nó, rồi đâm lủng bụng nó mà ra thì cứu thầy mới đặng .
- Tam Tạng nói:
- Ngươi có tài thì đánh với nó cũng đặng lại phải chun vào bụng nó làm chi?
Tôn Hành Giả thưa rằng:
- Thầy không biết cái động, nên nói như vậy cũng phải. Nếu dễ đi ra đi vào, thì đánh với nó mới đặng, bởi vì khó nổi ra vào, nên đấu lực không tiện, phải làm thế ấy mới xong .
Tam Tạng gật đầu nghe lời; thầy trò bàn luận xong xả, Tam Tạng vịn cây song mà kêu rằng:
- Bớ nàng, bớ nàng!
Nàng ấy nghe kêu mừng rỡ, chạy lại hỏi rằng:
- Anh kêu tôi có chuyện chi?
Tam Tạng nói:
- Nàng ôi! Bấy lâu ta đi Tây Phương đã mỏi mệt, nên bữa hôm tại chùa Trấn Hải, mang bịnh phương phong mới vừa khá khá. Kế nhờ nàng dắt ta đi dạo chỗ nào cho giải khuây .
Nàng ấy mừng rỡ nói rằng:
- Anh muốn giải muộn, thì theo tôi đi dạo vườn hoa .
Nói rồi sai tiểu yêu mở cửa vườn và quét đường đi cho sạch sẽ.
Nàng ấy mở cửa phòng, đỡ Tam Tạng ra.
Mấy con nữ quái đồng theo hầu hạ ra vườn.
Nàng ấy nói nhỏ với Tam Tạng rằng:
- Anh ôi! Dạo vườn này giải khuây cũng đặng .
Tam Tạng cũng dắt tay đi ngoạn kiểng, thấy nhiều bông tốt lạ lùng.
Qua khỏi nhà mát ngó thấy đám đào.
Tôn Hành Giả nhảy lên nhánh đào, dùn mình hóa ra trái đào chín đỏ.
Tam Tạng nói với nàng ấy rằng:
- Nàng ôi! Trong vườn hoa thơm, trên nhành trái chín, sao đào trái đỏ trái xanh, không đều một lượt?
Nàng ấy cười rằng:
- Nếu trời không âm dương thì mặt nhựt nguyệt không tỏ. Nếu đất không âm dương thì cỏ cây không mọc. Nếu người không âm dương thì không sanh con cái. Nên cây đào nầy có trái nào có hơi mặt nhựt chiều thường thì nó chín trước, nên sắc đỏ, còn những trái ít hứng nắng là còn non, nên sắc xanh. Ấy là âm khí dương làm ra như vậy .
Tam Tạng nói:
- Nhờ ơn nàng chỉ vẻ .
Nói rồi bước vói hái trái đào chín.
Còn nàng ấy hái trái đào xanh.
Tam Tạng hái và đưa trái đào ấy mà nói rằng:
- Hòa Thượng tử tế lắm, thiệt là kẻ có tình, chưa làm vợ chồng mà ân tình thế ấy .
Tam Tạng liền lấy trái đào xanh ăn phức, nàng ấy mừng rỡ mói cắn trái đào đỏ chưa kịp nhai, Tôn Hành Giả nóng nảy quá chừng, liền chun tuốt vào bụng.
Nàng ấy kinh hãi nói rằng:
- Thầy ôi! Trái đào chưa kịp nhai, sao nó chạy vô bụng .
Tam Tạng nói:
- Tại mình mốn ăn thử trái đầu mùa, và tại nó còn nhỏ nên chạy tuốt .
Khi ấy Tôn Hành Giả hiện nguyên hình trong bụng nó mà kêu lớn rằng:
- Thầy ôi, thầy đừng nói chuyện với nó. Tôi đã làm đặng việc rồi .
Tam Tạng nói:
- Ðồ đệ ôi, làm nhơn cho nó một chút .
Nàng ấy hỏi:
- Thầy nói chuyện với ai đó?
Tam Tang nói:
- Ta nói chuyện với đệ tử ta là Tôn Ngộ Không .
Nàng ấy hỏi:
- Tôn Ngộ Không ở đâu?
Tam Tạng nói:
- Ở trong bụng nàng, ấy là trái táo nàng ăn hồi nãy .
Nàng ấy kinh hãi nói:
- Thôi thôi ta chắc là phải chết! Tôn Hành Giả ôi, người làm trăm phương ngàn kế, quyết vô bụng ta làm chi?
Tôn Hành Giả nói:
- Cũng không làm chi lắm. Một là ăn gan ăn phổi, và ăn trái tim của ngươi, vì trái tim ngươi có ba sợi lông và bảy cái lỗ, hai cái móc hết ruột, để một cái bông không như cái mỏ mà thôi . Nàng ấy nghe nói thất sắc.
Tôn Hành Giả nhào lộn múa men, đánh quờn đánh võ, nhảy nhót một hồi, thiếu chút nữa mà lủng da bụng.
Nàng ấy đau quá ngã lăn chết giấc.
Tôn Hành Giả thấy nó làm thinh nằm ngay hết thở, tưởng đã chết rồi, nên không đánh đập nữa. Chẳng ngờ nó tỉnh lần bắt hơi thở đặng, liền kêu lớn rằng:
- Trẻ nhỏ đi đâu hết?
(Nguyên mấy con nữ quái ấy biết chuyện lắm, nên đưa hai người tới cửa vườn huê, rồi không theo nữa, có ý để hai người đàm đạo với nhau).
Ðến nay nghe tiếng kêu, nên các nữ quái đều chạy đến hỏi rằng:
- Phu nhơn làm sao mà rên dữ vậy. Hay là đau bụng quá nên thất sắc chăng?
Vưà nói vừa đỡ dậy.
Nàng ấy nói:
- Không phải đau bụng, thiệt là trong bụng có người ta. Thôi thôi, các ngươi khiêng Hòa Thượng nầy đưa ra khỏi động cho rảnh .
Các nữ quái áp lại muốn khiêng Tam Tạng.
Tôn Hành Giả ở trong bụng kêu lớn rằng:
- Không chịu ai khiêng, người phải cỏng thầy ta đưa lên khỏi cửa động, thì ta tha tội .
Nàng ấy sợ chết, phải cỏng Tam Tạng mà đi.
Các nữ quái chạy theo hỏi rằng:
- Phu nhơn trả lại hay sao?
Nàng ấy nói:
- Miễn là còn thân thì có chồng, còn da thì lông mọc, thà trả người lại, sau kiếm người khác, có khó gì .
Nói rồi nổi hào quang bay đến miệng hang, nghe tiếng nói giáo khua lảng cảng.
Tam Tạng hỏi:
- Ai làm giống gì đó?
Tôn Hành Giả nói:
- Chắc là Sa Tăng khứa bữu tượng. Bát Giới đập đinh ba. Thầy hãy kêu một tiếng kéo chúng nó ngở là yêu quái mà đánh lầm .
Tam Tạng liền kêu, Bát Giới nghe tiếng, liền nói với Sa Tăng rằng:
- Sư phụ lên đó .
Hai người dẹp đinh ba và bửu trượng, kế nàng ấy cỏng Tam Tạng lên, anh em thấy mặt thầy, xúm lại mừng quýnh.
Khi ấy Sa Tăng hỏi:
- Thầy đã ra khỏi cửa động, còn sư huynh ở đâu?
Tam Tạng chỉ nàng ấy nói rằng:
- Sư huynh ngươi ở trong bụng nàng ấy .
Bát Giới cười rằng:
- Nó đã ra khỏi cửa dộng, còn ở trong bụng làm chi, hãy đi ra cho rảnh .
Tôn Hành Giả bảo hã miệng ra.
Nàng ấy y lời hả miệng.
Tôn Hành Giả hóa hình nhỏ, bò lần lên tới cổ, nghỉ rằng:
- Nếu mình nhảy ra, e nó làm nhăn cắn đại .
Nghĩ rồi lấy thiết bảng hóa ra cái đinh chống hàm nó, rồi mới nhảy ra, thâu thiết bảng hiện nguyên hình, giá thiết bảng liền đập.
Nàng ấy rút song kiếm hổn chiến một hồi, rồi nhảy lên chót núi, Tôn Hành Giả nhảy theo đánh nữa.
Còn Bát Giới với Sa Tăng rằng:
- Ðại ca rối quá, phải chi khi nảy xoi lủng bụng mà ra, chẳng là xong chuyện .
Sa Tăng nói:
- Phải, song sư huynh ra công khó, xuống hang làm kế mới cứu đặng thầy, vậy thì bây giờ để thầy ngồi dậy, đặng chúng ta trợ chiến .
Bát Giới lắc đầu nói rằng:
- Ðừng, đừng! Nó thiệt thần thông, chúng ta đánh không lại .
Sa Tăng nói:
- Giúp sức, không khá nhiều cũng khá ít, lẽ nào sợ nó mà bỏ sư huynh?
Hai anh em đồng nhảy lên chót núi trợ chiến.
Nàng ấy đương đánh với Tôn Hành Giả mà không lại, xảy thấy Sa Tăng vác bữu tượng trợ chiến , Bát Giới vác đinh ba đập đùa, nên nàng ấy kinh hãi liền chạy, Tôn Hành Giả hối đuổi theo.
Nàng ấy liền cổi chiếc giày bên hữu hóa ra hình của mình, múa song kiếm trở lại cự chiến, còn hình thiệt hóa ra trận gió bay đến miện hang, thấy Tam Tạng ngồi một mình, sẳn dịp tính thỉnh thầy về động! Lại lấy đồ hành lý, và con ngựa cũng bắt luôn.
Còn ba anh em đánh với con yêu giả, Bát Giới đập nhằm nó một đinh ba nhào xuống, coi lại là chiếc giày!
Tôn Hành Giả kinh hãi nói rằng:
- Sao hai đứa bây không bảo hộ thầy, ai cần đi trợ chiến!
- Bát Giới ngó Sa Tăng mà nói rằng:
- Sao, tôi nói có linh không? Tôi bảo đừng trợ chiến, vì biết hầu vương tánh ở không chừng, mình đánh giùm mới trừ đặng yêu tinh, đã không tiếng trả ơn lại thêm trách móc!
Tôn Hành Giả nói:
- Ngươi tưởng chiếc giày đó là cốt tinh sao? Hồi trước nó cũng gạt ta như vậy rồi lén đi bắt thầy về động! Nay không biết nó bắt thầy về động hay chưa? Mau mau coi lại thử .
Nói rồi đồng hè về chỗ cũ thấy có một sợi dây cương đứt hai tại gốc cây chớ thầy và gói đồ con ngựa đều đâu mất!
Tôn Hành Giả khóc và nói rằng:
- Chắc thầy chưa hết tai nạn, nên khiến như vậy .
Bát Giới cười ngất!
Tôn Hành Giả mắng rằng:
- Bộ người muốn về xứ?
Bát Giới nói:
- Anh ôi! Không phải nói như vậy! Tôi chắc thầy bị con yêu ấy bắt về động rồi! Anh phải xuống hang một lần nữa .
Nói rồi nhảy xuống hang, tìm tới lầu thầy đóng cửa Tôn Hành Giả phá cửa xông vào, không thấy một người thấp thoáng!
Qua phòng bên Ðông không thấy Tam Tạng, coi lại đồ khí dụng không còn một món!
(Nguyên động ấy giáp vòng tới ba trăm dặm, ổ hang không biết bao nhiêu, chuyến trước bị Hành Giả tìm ra, nên chuyến nầy giấu ngỏ nào không biết).
Tôn Hành Giả tức mình, giậm chơn gầm hét!
Xảy nghe mùi hương ở phía sau bay tới, Tôn Hành Giả nghĩ rằng:
- Phía sau có mùi hương, chắc nó ở tại đó .
Nghĩ rồi bắt mò theo tới chỗ ấy, thấy có ba căn nhà trống, trên bàn thờ hai thần chủ, trước bàn để một lư hương.
Bài vị thứ nhứt đề chữ vàng như vầy:
Tôn phụ Lý Thiên Vương chi vị,
Bài thứ nhì đề chữ vàng như vầy:
Tôn huynh Na Tra tam thái tử chi vị.
Tôn Hành Giả mừng quá, không tìm thầy, cũng chẳng kiếm yêu, liền xách hai bài vị và lư hương, nhảy lên miệng hang cười ngất.
Sa Tăng, Bát Giới hỏi:
- Anh cứu thầy đặng hay sao nên vui vẻ như vậy?
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Chúng ta chẳng cứu làm chi, cứ đòi hai bài vị đó .
Nói rồi để hai bài vị mà bảo rằng:
- Chúng bây xem thì hiểu .
Sa Tăng coi rồi hỏi rằng:
- Ý làm sao đó?
Tôn Hành Giả nói:
- Ta xuống động, chúng nó trốn mất hết vào sau thấy có ba căn nhà, giữa bàn thờ hai bài vị và một lư hương, nên ta xách về làm tang đó. Chắc là con gái ông Lý Thiên Vương là em gái Na Tra thái tử, muốn ở phàm nên xuống giả yêu mà bắt thầy ta đó. Nếu không cứ gốc mà hỏi thì khó kiếm tìm. Vậy hai ngươi ở đây đặng Lão Tôn đi kiện Lý Thiên Vương mà đòi thầy lại .
Bát Giới nói:
- Anh viết ngự trạng chưa mà hăm đi kiện? Xin nói phỏng cho tôi nghe .
Tôn Hành Giả nói:
- Sẳn có lư hương bài vị làm tang, ta đặt ngự trạng rằng: Kiện về sự giả yêu mà bắt người. Nay Lý Thiên Vương thả con gái xuống cỏi trần giả yêu bắt thầy tôi về núi Hãm Không, động Vô Ðễ. Như vậy thì Na Tra cũng có tội nữa, vì không biết dạy em, có bài vị lư hương là đồ tang của chúng nó. Xin hộ sai cha con ông Lý Thiên Vương đi thâu nó mà trả thầy tôi lại đặng đi thỉnh kinh .
Bát Giới nói:
- Phải phải, như vậy thì đặng kiện mười phần, chẳng lo chi thất anh hãy viết ngự trạng cho mau .
Tôn Hành Giả viết ngự trạng rồi, liền xách lư hương và bài vị, nhắm cửa trời bay tới.
Bốn ông Thiên Vương thấy Tôn Hành Giả xông vào cửa Nam Thiên, liền đón hỏi rằng:
- Ðại Thánh đi đâu đó?
Tôn Hành Giả nói:
- Tôi đi cáo hai người .
Bốn ông ấy lấy làm lạ, giựt mình nghỉ thầm rằng:
- Không biết con quỷ nầy đi cáo hai người nào đó?
Nghĩ rồi, dẫn Tôn Hành Giả vào đền, Tôn Hành Giả để bài vị và lư hương xuống, quỳ lạy chúc tụng rồi dưng ngự trạng.
Thượng Ðế xem rồi phê hai chử:
- Thánh chỉ, truyền Thái Bạch Kim Tinh đi với Hành Giả đến cung Vân Lâu đòi Lý Thiên Vương kiến giá.
Khi ấy Thái Bạch Kim Tinh và Tôn Hành Giả đồng tới cung Vân Lâu, đồng tử ngó thấy vào báo rằng:
- Có Thái Bạch Kim Tinh đến .
Lý Thiên Vương bước ra nghinh tiếp, thấy Thái Bạch Kim Tinh tay cầm thánh chỉ; không biết việc chi.
Lý Thiên Vương đặt bàn hương án tiếp chỉ, ngó thấy Tôn Hành Giả đi theo.
Lý Thiên Vương hỏi Thái Bạch Kim Tinh rằng:
- Thánh chỉ truyền chi đó?
Thái Bạch Kim Tinh nói:
- Ðây là ngự trạng của Tôn Ðại Thánh đi cáo Thiên Vương .
Lý Thiên Vương nổi nóng hỏi rằng:
- Nó cáo chuyện chi đó?
Thái Bạch Kim Tinh nói:
- Cáo về sự giả yêu mà bắt người, Thiên Vương đọc thử thì rõ .
Lý Thiên Vương lạy rồi, giở ra xem thấy nổi giận, nạt lớn rằng:
- Con khỉ kiện không trúng việc, ấy là vu oan cho tôi .
Thái Bạch Kim Tinh nói:
- Thiên Vương đừng nóng giận, có lư hương và bài vị làm cớ, nói chắc con gái Thiên Vương, bây giờ bài vị và lư hương còn dưng trước điện .
Lý Thiên Vương nói:
- Tôi có ba đứa con trai: Thằng Kim Tra, nay theo phò Phật Tổ. Còn thằng kế đó là Mộc Tra làm đệ tử Quan Âm, còn thằng thứ ba là Na Tra còn ở nhà đó. Sau này tôi sanh một đứa con gái là Bửu Anh, năm nay mới bảy tuổi, việc đời biết chưa đủ điều, lẽ nào làm yêu tinh đi bắt Tam Tạng. Như không tin, tôi bảo bồng ra cho mà coi! Con khỉ nầy vô lễ sao giám cáo gian, đừng nói tôi làm chức Thiên Vương đặng quyền tiền trảm hậu tấu làm chi, dầu tôi ở đâu, nó cũng không phép kiện gian như vậy. Trong luật có nói: Cáo gian tội nặng bằng ba .
Nói rồi truyền quân bắt Hành Giả trói lại.
Khi ấy Tôn Hành Giả nghe nói, không sợ chút nào, liền cười ngất nói rằng:
- Bề nào tôi cũng thất trước mà đặng sau .
Nói rồi dứt lời, Lý Thiên Vương lấy đao khảo yêu liền chém Hành Giả.
Na Tra lấy gươm khảm yêu ra đỡ mà can rằng:
- Xin Phụ vương bớt giận!
Lý Thiên Vương kinh hãi, chạy lên lầu lấy tháp vàng cầm trên tay mà hỏi rằng:
- Con nói làm sao ?
(Ấy là Thiên Vương giựt mình sợ Na Tra làm nhăn theo lớp Phong thần, nên cầm tháp vàng thủ thế rồi mới dám hỏi!).
Khi ấy Na Tra quì xuống thưa rằng:
- Thiệt có em tôi ở trung giái .
Lý Thiên Vương nói:
- Ta sanh bốn anh em bây mà thôi, còn con gái mà trung giái?
Na Tra thưa:
- Phụ vương quên rồi! Con ấy thiệt là yêu tinh, ba trăm năm trước, nó ở lại Linh Sơn, ăn đèn sáp và uống dầu bàn Phật! Như Lai sai cha con bắt nó, đáng lẽ thì đập chết cho rồi. Phật Tổ có dặn trước rằng: Lòng lành thả cá dưới ao, đức lớn nuôi nai trên núi. Bởi có ấy nên cha con mình không nở giết nó, nó cảm ơn xin làm nghĩa nữ, kêu phụ vương bằng cha, kêu tôi bằng anh viết bài vị trường sanh mà thờ sống. Chẳng ngờ nay lại thành tinh bắt Tam Tạng, bị Tôn Hành Giả tìm tội lấy đặng bài vị làm tang, mới dám đi kiện đích danh như vậy. Ấy không phải em ruột, thiệt là em nuôi .
Lý Thiên Vương nghe nói mộc óc than rằng:
- Thiệt ta quên lửng! Chẳng hay nó tên họ chi?
Na Tra thưa rằng:
- Nó tới ba tên, không phải một, chánh gốc nó là: Kim Tỉ Bạch Mao Lão Thử Tinh. Trong lúc uống dầu bàn Phật, lại xưng là Bán Triệt Quan Âm, bây giờ ở dưới động, xưng là Ðịa Võng phu nhơn .
Lý Thiên Vương nghe nói nhớ trực lại, liền để bửu tháp xuống, bước lại mở trói cho Hành Giả .
Tôn Hành Giả trợn con mắt giộc nói rằng:
- Tôi không cho mở trói, để vậy đi kiến giá mới đặng kiện cho .
Lý Thiên Vương năn nỉ không đặng, túng phải cậy Thái Bạch Kim Tinh nói giùm .
Thái Bạch Kim Tinh nói:
- Lời xưa rằng: Muôn việc rộng dung thì đặng phước. Tại ông nóng nãy mà trói người! Há chẳng biết tánh vượn già là tổ thầy kiện, bây giờ cậy tôi nói làm sao? Cứ theo lời lịnh lang, thì nó là ân nữ, bề nào cũng có nghĩa cha con, chạy chối đâu cho khỏi!
Nói rồi lại rờ rẩm Hành Giả mà nói rằng:
- Ðại Thánh vị tình ta, để mở trói đặng đi kiến giá .
Tôn Hành Giả nói:
- Ông đừng có mở dây vô ích, LãoTôn lăn ít cái cũng tới đền Linh Tiêu .
Thái Bạch Kim Tinh cười rằng:
- Con khỉ nầy thiệt vô tình quá! Không nghĩ ơn trước nghĩa sau, chẳng màng việc năm xưa, nay nói giùm tiểu sự mà không vị!
Tôn Hành Giả nói:
- Năm xưa ông có ơn nghĩa chi với Lão Tôn, mà ngày nay lại kể .
Thái Bạch Kim Tinh nói:
- Ta không phạm tội chi nặng, bất quá là náo thiên cung một chút mà thôi! Song ông đã kể ơn, lẽ nào ta không vị mặt, biểu Thiên Vương đi lại mở dây .
Lý Thiên Vương mở trói rồi, mời Hành Giả ngồi lên mà chịu lỗi.
Tôn Hành Giả nói:
- Tôi nói trước thua sau thắng, thiệt rõ ràng chẳng sai. Thôi, đi chầu cho mau mau, nếu để trễ chắc thầy tôi phải khốn .
Lý Thiên Vương nói nhỏ với Thái Bạch Kim Tinh rằng:
- Con khỉ đột tánh ở không chừng, sợ bây giờ nó làm bộ bỏ qua, đến trước đền nó nói thêm nhiều chuyện, lại còn sợ nó nói thêm bớt cho con tinh ở dưới nữa cũng không biết chừng, nên tôi cũng dám đi kiến giá, nhờ ông nói giùm cho tôi .
Thái Bạch Kim Tinh cười rằng:
- Xin Ðại Thánh nhậm ngôn một phen nữa!
Tôn Hành Giả nói:
- Chuyện thúc kể tôi đã bỏ qua, chuyện với trái tôi cũng không nói, còn nói giùm chuyện gì . Thái Bạch Kim Tinh nói:
- Việc quan một bữa trể mười ngày, nếu vào đền thì Thiên Vươngchạy chối, không nhìn yêu quái là con, Ðại Thánh cứ chỉ bài vị làm chắc, thì hai đàng cãi la cả buổi chưa xong, sợ kéo cưa một hai bữa! Ðại Thánh cũng biết, trên trời một bữa, dưới thế một năm.Chẳng những con tinh thành thân với Ðường Tăng mà thôi, sợ sanh đặng một hòa thượng nhỏ nữa, phải là hư việc hay chăng? .
Khi ấy Tôn Hành Giả ngồi cúi đầu ngầm nghỉ rồi nói rằng:
- Như vậy cũng bất tiện, bây giờ mới tính làm sao? .
Thái Bạch Kim Tinh nói:
- Theo ý tôi, thời Thiên Vương điểm binh đi với Ðại Thánh xuống bắt yêu mà cứu thầy, để tôi về tâu lại .
Tôn Hành Giả nói:
- Tôi tâu rằng: Nguyên cáo trốn rồi, nên khỏi đòi bị cáo .
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Ta đã vì tình cho xuôi, lại nói ta trốn chui trốn nhủi; thôi thôi, bảo Lý Thiên Vương dàn binh cho sẳn mà đợi, đặng tôi đi với Kim Tinh về tâu lại cho rành .
Lý Thiên Vương nói:
- Sợ Ðại Thánh nói tôi nghịch chỉ nên không kiến giá, thì tôi nặng vô cùng .
Tôn Hành Giả nói:
- Ta là người đại trượng phu, một lời đã nói bốn ngựa theo không kịp. Lẽ nào mà kiếm chuyện hại người, thiệt coi Lão Tôn không đáng bực quân tử .
Lý Thiên Vương liền tạ ơn, rồi điểm binh tại cửa Nam Thiên mà đợi.
Còn Thái Bạch Kim Tinh và Tôn Hành Giả đồng kiến giá tâu rằng:
- Kim Tỉ Bạch Mao Lão Thử Tinh, làm bài vị lấy tiếng, nay Lý Thiên Vương hay tin ấy, đã điểm binh đi bắt, xin Hoàng Thượng xá tội cho Thiên Vương .
Thượng Ðế y tấu, Tôn Hành Giả trở ra cửa Nam Thiên, thấy Lý Thiên Vương và Na Tra đứng chờ đợi, cùng nhau đằng vân giá vó tới núi Hãm Không.
Khi ấy Sa Tăng, Bát Giới đồng nghinh tiếp, Lý Thiên Vương nói:
- Chẳng chịu vào hang cọp, sao bắt đặng con hùm! Ai dám đi trước?
Tôn Hành Giả nói:
- Lão Tôn chịu đi trước .
Na Tra nói:
- Tôi vưng chỉ bắt yêu, xin đi Tiên Phuông mới phải .
Bát Giới cũng làm phách nói lớn rằng:
- Ðể bảo Trư đi đánh trận đầu .
Lý Thiên Vương nói:
- Ðừng cãi lẩy làm chi, cứ y theo lịnh ta sai phát, Tôn Ðại Thánh và Tam Thái Tử đi Tiên Phuông, còn chúng ta thủ miệng hang mà chờ nó ấy là nội công ngoại kích, kẻ trong đuổi ra có người ngoài đón lại, hì nó không phương xuống đất, khó nổi lên trời .
Ai nấy đồng vâng lịnh, Tôn Hành Giả và Na Tra lãnh thiên binh nhảy xuống miện gang, kiếm khắp nơi không đặng.
Chẳng ngờ nàng ấy bắt Tam Tạng đem xuống nhà nhốt tại gốc Ðông Nam, nhà ấy phân nữa ló lên trên, phân nữa chôn dưới đất, ở trước cửa có trồng ít chậu bông, xung quanh cặm cờ đen lên khói nghi ngút nên không ngó thấy.
Vừa ưa nữ quái nghe thiên binh rầm rộ, ló cổ ra mà dòm bị thiên binh ngó thấy hô lên rằng:
- Nó trốn tại đây .
Tôn Hành Giả chạy lại, dòng thiết bảng sập nhà.
Thiên binh áp tới bắt hết bầy nữ quái trói lại.
Còn Tôn Hành Giả kiếm đặng thầy, lại lấy gói hành lý, dắt con ngựa long mã trở ra.
Khi ấy Ðịa Vỏng phu nhơn thấy mặt Na Tra liền quỳ lạy xin anh thứ tội.
Na Tra nói:
- Nay vưng chỉ đi bắt ngươi, không lẽ tha đặng, cha con ta vì một cây hương của ngươi, thiếu chút nữa mà mang tội nặng .
Nói truyền thiên binh trói lại, đồng bay lên khỏi miệng hang.
Còn Tôn Hành Giả vui cười, bảo thầy lạy tạ ơn Thiên Vương và Thái Tử.
Sa Tăng, Bát Giới muốn làm thịt con tinh, Lý Thiên Vương nói:
- Chẳng nên, chẳng nân phải giải nó về Thượng Ðế xử tội .
Nói rồi từ giả lên mây.
Còn Tam Tạng lên ngựa, thầy trò đồng đi luôn, không ghé chùa Tấn Hải.
Bốn thầy trò đi tới mùa hè, xảy thấy một bà già đắt đứa con nít dưới cột dương liễu kêu lớn rằng:
- Hòa Thượng đừng đi nữa, mau trở lại hướng Ðông, nếu qua hướng Tây thì bỏ mạng .
Tam Tạng thất sắc, nhảy xuống ngựa, bái mà hỏi rằng:
- Bà ôi, thường hay có nói rằng:
- Biển rộng mặc dầu cá lội, trời cao mặc sức chim bay. Sao bà nói phương Tây không đặng?
Bà ấy chỉ tay nói rằng:
- Cách năm sáu dọc đường là nước Diệt pháp. Vua nước Diệt Pháp thất đức lắm! Cách hai năm nay có hứa một lời nguyện, giết cho đủ số muôn Hòa Thượng mới thôi. Hai năm nay giết đã đặng chín ngàn chín trăm chín mươi sáu thầy sải vô danh vô danh. Vua Diệt pháp có truyền chỉ rằng: Ðợi kiếm cho đặng bốn sải vô danh sẽ giết cho đủ số. Nếu bốn thầy đi tới thành, thì đặng làm tống mạng bồ tát.
Tam Tạng nghe nói sợ quá, run lập cập nói rằng:
- Bần tăng, cám ơn bà nói giúp, song không biết có ngõ nào đi tránh khỏi, xin chỉ giùm cámơn .
Bà ấy cười rằng:
- Không có ngõ nào đi cho khỏi, trừ ra phải biết bay thì mời khỏi nước nầy .
Bát Giới rướn cổ nói rằng:
- Bà đừng dọa người, chúng tôi biết bay hết thảy .
Hồi 84
Quan Âm mách miệng cứu Ðường Tăng
Hành Giả cạo đầu vua Diệt Pháp
Còn Tôn Hành Giả trợn mắt lửa tròng vàng, coi thấy bà ấy là Quan Âm, còn thằng nhỏ là Thiên Tài đồng tử. Liền quỳ lạy bạch rằng:
- Ðệ tử không hay mà nghinh tiếp, xin Bồ Tát từ bi.
Bà ấy hiện nguyên hình là Quan Âm, người nhỏ hiện thiệt hình Thiện Tài đồng tử, đều bay lên nữa lừng.
Tam Tạng và Sa Tăng, Bát Giới hải kinh cứ cúi đầu lạy mãi.
Quan Âm và Thiện Tài bay về Nam Hải.
Khi ấy Tôn Hành Giả đỡ thầy dậy nói rằng:
- Bồ Tát đi mất rồi, thầy còn lạy ai đó?
Tam Tạng nói:
- Ngộ Không ôi! Bồ Tát đã mách bảo như vậy, chắc vua Diệt Pháp chẳng hèn, biết làm sao đi qua cho khỏi!
Tôn Hành Giả nói:
- Xin thầy đừng sợ, chúng ta thường gặp yêu tinh, còn hại không nổi, huống chi là người phàm tục mà sợ làm sao? Song chỗ nầy ngủ đỡ không đặng, nếu trời tối có ai đi tuần gặp Hòa Thượng thì bắt quách chẳng tha; chi bằng kiếm chổ vắng mà trú đỡ.
Tam Tạng y lời xuống ngựa, bỏ lộ băng vào chổ sầm uất, có hầm hố mà ẩn mình.
Tôn Hành Giả nói:
- Vậy thời Sa Tăng, Bát Giới bảo hộ thầy, đặng ta biến hóa vào nước ấy, coi có ngỏ nào đi đặng thì đêm nay đi lén cho xong.
Dặn lên mây ngó xuống, thấy khí tượng hiền lành, Tôn Hành Giả khen rằng:
- Nước nầy tử tế quá chừng, sao gọi là Diệt Pháp?
Giây phút trời tối, Tôn Hành Giả muốn đi thám thính song sợ chúng bắt, phải hóa ra con châu chấu bay vuốt tới chợ, xảy thấy tiệm kia treo một cổ *****g đèn lớn đèn lớn: An yết vảng lai thượng cổ . Dưới đề bốn chử: Tiệm Vương tiều nhị.
Tôn Hành Giả biết là tiệm cơm, bay vào ngó thấy tám chín người bận áo quần tử tế kẻ có khăn, kẻ không khăn, mấy anh ấy buồn ngủ liền lột khăn cởi áo để dựa bên gường nằm.
Tôn Hành Giả ngó thấy nghỉ thầm rằng:
- May lắm may lắm, chắc thầy qua khỏi nước nầy! Ðể đợi mấy cậu ấy ngủ, mình mượn đỡ áo khăn, giả người tục qua thành mới đặng .
Xảy thấy Vương tiểu nhị bước ra nói rằng:
- Các ông ôi! Nhà buôn bán kẻ ra người vô việc ăn ở kẻ phải người quấy những áo khăn và đồ hành lý, phải gửi gìn cho kỹ càng .
Mấy người bộ hành nghe nói, chờ dậy tạ rằng:
- Ông quân nói phải lắm, chúng tôi rất cảm ơn. Song đi đường mỏi mệt chắc là ngủ mê, e rủi ro khón khổ! Vậy xin ông quân cất giùm cái gói hành lý và khăn áo, mai sẽ đưa lại chúng tôi.
Tiểu nhị y lời đem khăn áo vào phòng máng trên giá.
Còn Tôn Hành Giả nóng nảy, bay theo đậu giữa chổ móc khăn, thấy tiểu nhị trở ra đóng cửa song, tắt đèn rồi đi nghỉ.
Còn vợ tiểu nhị đương dổ hai đứa con, chúng nó cứ khóc hoài không nín! Phần thì vợ Tiểu nhị mắc vá quần áo rách rất nhiều, nên thức khuya lắm, Tôn Hành Giả nghĩ rằng:
- Nếu chờ vợ nó ngủ mà lấy áo khăn, chắc cửa thành đã đóng. Chỉ bằng làm phức cho mau.
Nghĩ rồi bay lại chụp ngọn đèn tắt, liền hóa ra con chuột kêu vài tiếng rồi hiện hình lấy áo khăn chạy ra.
Vợ Tiểu nhị hoảng hồn hoảng vía, kêu chồng mà nói rằng:
- Không xong, không xong! Chuột thành tinh lấy đồ chạy đó?
Tôn Hành Giả nói:
- Vương Tiểu Nhị, người đừng nghe lời vợ, ta chẳng phải là chuột thành tinh; ngươi chánh trực không làm khuất lấp. Ta thiệt là Tề Thiên đại thánh, theo bảo hộ Ðường Tăng đi thỉnh kinh. Nay ta mượn khăn áo bận đi qua khỏi cái thành nầy, rồi trả lại y số.
Nói rồi đằng vân bay mất.
Còn Tiểu nhị tánh nóng nảy, nghe vợ kêu liền dậy, lấy áo mà bận, rủi lộn nhằm cái quần, phần thì tối thui nên không thấy, nó ngỡ là cái áo xỏ tay hoài mà bận không đặng: Cứ lục *****c trong buồng.
Khi ấy Tôn Hành Giả về chổ cũ.
Tam Tạng hỏi rằng:
- Ðồ đệ, qua nước Diệt Pháp đặng chăng?
Tôn Hành Giả để khăn áo xuống thưa rằng:
- Muốn qua nước Diệt Pháp thì đừng làm cách thầy chùa.
Bát Giới nói:
- Cái đó khó gì! Không cạo đầu nửa năm, thì thành người tế tục.
Tôn Hành Giả nói:
- Có đâu chầy ngày như vậy, phải làm kẻ thế bây giờ.
Tam Tạng hỏi:
- Làm sao bây giờ?
Tôn Hành Giả nói:
- Trong thành tôi đã xem rồi, tuy vua Diệt Pháp vô đạo mặc lòng, song trong nước có khí tượng hiền lành lắm. Tôi mới khăn áo trong quán, chúng ta ăn mặc theo kẽ tục vào quán mà ngủ, qua canh tư chờ dậy cơm nước, đợi canh năm mở cửa thành sẽ đi; dầu có ai gặp mà bắt, thì ta nói là khâm sai, tuy vua Diệt Pháp cũng không lẽ cản trở, bề nào cũng phải cho đi.
Tam Tạng cũng cực chẳng đã, phải thay áo khăn theo thế thường.
Sa Tăng nói:
- Phải.
Hành Giả, Sa Tăng, Bát Giới cũng thay đổi như vậy .
Tôn Hành Giả nói:
- Lúc nầy phải dẹp bốn chữ: Sư phụ đồ đệ, kêu đỡ bằng anh em, kêu thầy bằng Ðường đại ca, tôi bằng Tôn Nhị, kêu Bát Giới bằng Trư Tam, kêu Sa Tăng bằng Sa Tứ tuy vậy mặc lòng, để một mình tôi nói chuyện, còn ai nấy cứ ừ hử mà thôi! Ðể tôi nói: Bốn anh em đi buôn ngựa, đi một tốp mười người, bốn anh em mình vào trước mướn phố sau sáu người khác sẽ dắt ngựa tời ở chung, chờ bàn hết ngựa sẽ trả tiền phố mà đi. Nhờ có con ngựa nầy làm cớ.
Tam Tạng cũng y lời.
Tôn Hành Giả dắt ba thầy trò đi ngang qua tiệm tiễu nhị, nghe bộ hành cãi lẩy người mất áo, kẻ nói mất khăn.
Tôn Hành Giả làm thinh đi thẳng tới.
Thấy phố kia còn mở cửa, Tôn Hành Giả hỏi rằng:
- Ðây có căn phố nào rảnh không, tôi mướn một căn mà ở?
Có bà già ở trong phố bước ra hỏi rằng:
- Tôi có vài căn phố không, xin bước vào đây đàm đạo.
Nói rồi sai một tên bạn ra dắt ngựa vào phố, rồi hối thắp đèn.
Tôn Hành Giả nói:
- Bóng trăng chiếu vào chỗ ốc lậu sáng như ban ngày, đừng thắp đèn vô ích!
Tên bạn bưng đèn đến, Tôn Hành Giả thổi liền!
Kế con đói đem bốn chén nước trà thiết đãi, bà chủ phố bước vô Tôn Hành Giả đón vóc bà ấy chừng năm mươi tám tuổi.
Bà ấy đứng dựa hỏi thăm rằng:
- Chẳng hay các ông ở đâu mà đến, đi buôn bán vật chi?
Tôn Hành Giả nói:
- Chúng tôi ở phương bắc đến đây buôn ngựa?
Bà ấy hỏi rằng:
- Chẳng hay ông nào họ chi?
Tôn Hành Giả nói:
- Ông nầy là Ðường đại ca, tôi là Tôn Nhị, người nầy là Trư tam, người kia Sa tử.
Bà ấy cười rằng:
- Bốn ông khác họ mà ở chung, bọn tôi đông lắm đi tới mười anh em, bốn đứa tôi đến mướn phố, mai sáu người ấy đem bầy ngựa vào đây, đợi bán hết ngựa mới về xứ.
Bà ấy hỏi:
- Bầy ngựa hết thảy bao nhiêu?
Tôn Hành Giả nói:
- Và lớn và nhỏ một trăm mốt, cũng như con ngựa nầy song khác màu sắc.
Bà ấy cười rằng:
- Tôn vị quan nhơn thiệt may lắm mới khiến đến phố tôi, nếu nhà khác chắc không dám chịu, bởi phố tôi rộng rãi, tàu ngựa không thiếu gì, cỏ và lúa cũng nhiều lắm, dẫu một răm mốt con ngựa cũng có tàuNguyên phố cũng có danh, vì chồng tôi họ Triệu, nay đã khuất rồi, nên họ kêu phố tôi là phố Triệu quả phụ, tôi đãi khách đã có danh. Lời xưa nói: Hàng chia cao thấp ba phân giá, khách chẳng gần xa một bậc người.
Tôn Hành Giả hỏi:
- Ba bực ấy xin cắt nghĩa cho rành.
Bà ấy nói:
- Bực thượng đủ năm thứ trái cây đủ năm món đồ nấu, hai ông ngồi một tiệc có đứa con gái hầu rượu cà xang, mỗi vị chụi năm chỉ bạc, là có phần tiền phòng ngủ rồi.
Tôn Hành Giả nói:
- Như vậy cũng vừa lắm, xin cắt nghĩa bực chót ra thể nào.
Bà ấy nói:
- Bực chót rất hèn, tôi không dám nói.
Tôn Hành Giả:
- Có can chi mà ngại, xin cắt nghĩa cho chúng tôi rõ sẽ liệu sức mà dùng Bà ấy nói:
- Bực thứ ba thì cơm sẳn trong chảo, muốn dùng bao nhiêu thì xúc mà dùng, ngủ ở ngoài hiên sáng ngày trả tiền cơm bao nhiêu cũng đặng.
Bát Giới nói:
- Như vậy Lão Trư có phước lắm, xúc cơm ăn một bữa cho no rồi ngủ tại xó bếp cũng đặng.
Tôn Hành Giả nói:
- Chú nói cái gì lạ vậy? Cha chả, lại không đủ bạc mà dùng đồ bực thượng một bữa hay sao?
Bà ấy mừng rỡ bảo nấu trà ngon và làm thịt gà, thịt ngổng, dọn phụ thêm đồ uống rượu.
Tam Tạng nói nhỏ rằng:
- Bày đặt bực thượng nay họ bảo dọn đồ mặn mời ăn uống làm sao?
Tôn Hành Giả bước xuống lầu bảo rằng:
- Bữa nay chúng tôi ăn chay, đừng dọn đồ mặn. Vậy thì bây giờ dọn cơm chay cho tử tế, ta cũng trả tiền cho bực thường.
Bà ấy mừng rở bảo thôi việc sát sanh, lo dọn tiệc chay rất nên vén khéo.
Giây phút dọn cơm chay, bốn người ăn uống nữa bữa.
Xảy nghe tiếng khua lộp cộp.
Tôn Hành Giả hỏi chuyện chi rầm rầm?
Bà ấy nói:
- Trẻ nhỏ đem kiệu rước con ấy đến hầu rượu cho vui.
Tôn Hành Giả nói:
- Thôi thôi, bữa nay ăn chay, không lẽ làm như vậy và lại anh em chưa đủ mặt, để đem mai hội tề, sẽ thỉnh nàng ấy hầu rượu.
Bà ấy nói phải, truyền dẹp kiệu tức thì.
Khi ấy bốn thầy trò ăn uống rồi, chúng dọn dẹp xong xả, Tam Tạng hỏi nhỏ Hành Giả rằng:
- Bây giờ tình ngủ chỗ nào?
Tôn Hành Giả nói:
- Ngủ trên lầu cũng đặng.
Tam Tạng nói:
- Không tiện đâu, vì chúng ta mỏi mệt, nếu họ lên thấy lậu sự ra, chắc là bắt giải tôi đền phải khốn!
Tôn Hành Giả nói phải, liền bước ra dậm ván lầu đùng đùng.
Triệu quả phụ chạy lại hỏi rằng:
- Tôn quan nhơn nói chuyện chi?
Tôn Hành Giả hỏi:
- Bây giờ chúng tôi ngủ chỗ nào?
Triệu quả phụ nói:
- Ngủ trên lầu có cửa song mát mẻ lắm, vã lại không muỗi mòng .
Tôn Hành Giả nói:
- Ngủ không đặng đâu, bởi Trư tam quan có bịnh phát lảnh, Sa tứ quan lại sợ gió, Ðường đại ca muốn ngủ chộ cho thiệt tối đen, ý tôi cũng vậy.
Triệu quả phụ bước ra nha sau đứng than thở.
Con gái bà ấy bồng con lại an ủi rằng:
- Mẹ ôi! Tháng nầy tuy ế ẩm, song qua tháng mười sắp tới, việc sanh ý khá hơn, nghỉ nào mà than thở?
Triệu quả phụ nói:
- Không phải buồn việc sanh ý ế ẩm, hồi hôm đã có bốn người buôn ngựa mướn phố rồi, lại muốn ăn đồ nhứt, ngỡ là mình kiếm đặng tiền, ai dè nhằm bữa ăn chay, ngày mai ăn mặn, lạ chi không dọn đặng đồ hạng nhứt mà kiếm ít nhiều!
Triệu quả phụ nói:
- Lại còn một chuyện rất khó, bốn người ấy nó có bịnh, muốn ngủ chỗ nào cho kín đáo tối thui, nhắm lại chổ nào như vậy, chi bằng liều thí một bữa cơm không tiền bảo họ kiếm khách sạn mà ngủ!
Nàng ấy nói:
- Thưa mẹ, có chổ tối thui mà không gió nữa.
Triệu quả phụ hỏi:
- Chỗ nào?
Nàng ấy nói:
- Ông già hồi trước có đóng một cái tủ, bề cao ba thước, bề dài bảy thước, bề rộng bốn thước, dầu sáu bảy người nằm cũng đặng, đem bốn cậu mà liệm vào đó cho xong.
Triệu quả phụ cười rằng:
- Sợ họ không chụi ngộp, để hỏi thử coi thế nào như đặng thì xong lắm .
Khi ấy Triệu quả phụ bước lại trả lời rằng:
- Nhà tôi trống trơn, không chỗ nào chẳng gió, trừ ra có một cái tủ rộng và bịt bùng, xin mời vào đó mà ngủ?
Tôn Hành Giả nói:
- Xong lắm!
Triệu quả phụ sai gia tướng khiêng tủ ra, mở cửa rồi Bát Giới nhảy vô, Tôn Hành Giả dắt thầy vào, bảo Triệu quả phụ đóng cửa lại, và dắt buộc con ngựa dựa tủ cho chắc.
Triệu quả phụ y lời, khóa cửa tủ cứng ngắt.
Còn bốn thầy bị hầm hơi, mồ hôi như xối, liền cởi áo ra lấy khăn mà quạt đỡ!
Tới canh hai ai nấy đều ngủ hết!
Tôn Hành Giả nắm véo bắp đùi Bát Giới thức giấc nói bứ xứ rằng:
- Ðừng có khuấy mà, mệt quá chừng, để ngủ cho khỏe?
Tôn Hành Giả đặt chuyện nói mà rằng:
- Bạc vốn tính là năm ngàn lượng, hôm trước bán nửa ngựa đặng ba ngàn và bạc họ bán ngựa giao cho mình bốn ngàn nửa là bảy ngàn, còn bầy ngựa cọng lại đó bán cầm bỏ cũng đặng ba ngàn lượng nửa là một muôn, tính chạy vốn một lời một.
Bát Giới cứ ngủ khì, không thèm nghe tới.
Rủi lũ gánh nước nấu ăn đi ngang qua nghe đặng lời ấy, chúng nó thuở nay quen lớn với bợm, hay kêu mà chia tiền liền thuật tin cho ăn cướp hay, kéo tới hơn hai mươi đứa; báo hại Triệu phu kinh hồn mất vía, tấn thêm cữa kẻo ăn cướp vô.
Chẳng ngờ đảng ăn cướp không đáng quán, sẳn lòng đoạt của bộ hành, lên lầu thấy một cái tủ ngoài tủ buộc con ngựa kim, chúng nó khen rằng:
- Người buôn bán biết thế thần, nên cất bạc tiền vào tủ! Chi bằng khiêng hết về nhà chia.
Bàn luận rồi, đứa thì mở ngựa dắt đi, còn bao nhiều áp lại khiêng tủ.
Khi ấy Bát Giới tỉnh giấc hỏi nhỏ rằng:
- Ai khiêng tủ đó?
Tôn Hành Giả hỏi nhỏ rằng:
- Ðừng có làm ngầy, để nó khiêng cho tới Tây Phương, mình khỏi mất công đi bộ?
Còn lũ ăn cướp lại khiêng trở về động, đánh quân giữ cửa thành chạy tản, chúng nó khiêng tủ dắt ngựa ra cửa thành.
Nói về quan Binh bộ và quan Tổng binh nghe báo, liền cất binh mã đuổi theo.
Lũ ăn cướp thất kinh bỏ ngựa và tủ chạy hết!
Quan Tổng binh bắt không đặng ăn cướp, thấy con ngựa tốt quá, liền cởi lấy, truyền quân khiêng tủ về thành, viết giấy niêm phong tủ ấy lại; truyền quân canh giữ, đợi mai sáng sẽ tâu cho vua hay.
Còn Tam Tạng ở trong tủ trách nhỏ Tôn Hành Giả rằng:
- Con khỉ mắc phong hay sanh sự làm báo hại! Phải chi ở ngoài đi đổi điệp thông quan còn có chỗ cãi lẽ, nay làm sự gian dấu chắc là theo sải trước cho đủ số một muôn!
Tôn Hành Giả nói nhỏ rằng:
- Xin Thầy đừng than thở mà chúng hay! Bề nào mai tôi tâu với hôn quân thì vô sự; thầy hãy ngủ đi .
Ðến nửa canh ba, Tôn Hành Giả lấy thiết bảng hóa ra cái khoan vo, khoan lũng đáy tủ, lại biến làm con kiến cánh bò ra, rồi bay lên mây hiện nguyên hình nhổ một nắm lông hóa ra con buồn ngủ, hình như bồ hong gọi là Hạt thóa trùng, vì nó bay vô lổ mũi thì ngủ gục.
Tôn Hành Giả niệm chú thâu Thổ Ðịa đến bảo rằng:
- Ngươi đem các con buồn ngủ nầy bỏ vào lổ mũi của vua Diệt Pháp và nội cung bá quan cũng vậy.
Thổ Ðịa phụng mạng đi liền.
Tôn Hành Giả lại nhổ lông hóa ra một bầy Hành Giả nhỏ, cây thiết bảng hóa ra dao cạo huyên thiên! Truyền các Hành Giả vào thành, thấy ai nấy ngủ mê thì cạo đầu hết thảy.
Thương hại lục bộ và cung phi mỹ nữ tôi chúa cả triều đều trụi lủi!
Nội nửa giờ các Hành Giả nhỏ cạo đầu xong rồi đem dao về cho Tôn Hành Giả. Tôn Hành Giả dùn mình thâu lông lại, và thâu thiết bảng cất vào tai, rồi biến ra con kiến cánh bay xuống đáy tủ chun lên, hiện nguyên hình nằm ngủ.
Rạng ngày các cung nga mỷ nữ chờ dậy điểm trang, thì thấy không có tóc mà bới! Các thái giám cũng như thầy chùa. Hoàng Hậu thức dậy thấy cung nga trơn lu, rờ tới đầu của mình cũng láng lẩy! Nghỉ rằng:
- Hèn chi chúng nó khóc thầm, không rõ vì cớ nào có điềm dị sự!
Nghĩ rồi vào coi vua Diệt Pháp giống in Hòa Thượng chẳng sai!
Kế vua Diệt Pháp chờ dậy thấy Hoàng Hậu như vậy, ngỡ là mới quy y, liền phán hỏi rằng:
- Hoàng Hậu làm thế gì lạ vậy?
Hoàng Hậu tâu rằng:
- Chúa công cũng vậy, không phải một mình tôi.
Vua Diệt Pháp phán rằng:
- Biết rồi, biết rồi, tại trẩm hay giết thầy chùa, nên trời cho quả báo như vầy!
Ngó thấy cung nga và thái giám cũng vậy.
Vua Diệt Pháp phán rằng:
- Chuyện nầy nội trong cung biết, đừng cho kẻ ngoại thần hay, sợ bá quan đặt điều biếm nhé .
Còn bá quan thức dậy mới hay, ông nào cũng giựt mình hết thảy, thấy chuyện dị kỳ lật đật vào trào mà đãi tội.