|
|
10-08-2008, 10:03 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Hai mÆ°Æ¡i
Tám lé đã trở vá».
Anh thợ húi đầu có cặp mắt hiếng hiếng nhÆ° bánh xe sang và nh, chủ chiếc lá»u ở ngã ba trÆ°á»›c cổng ủy ban, vì nợ hợp tác xã nhÆ° chúa chổm, phải lên vùng kinh tế má»›i của huyện để được xà xóa hÆ¡n tấn thóc vay lãi dai hÆ¡n hai năm, tối hôm qua đã trở vá».
Sau hơn năm tháng đi tha hương, anh chà ng khố rách áo ôm bỗng trở nên già u sụ.
Tất cả vợ chồng con cái Tám lé Ä‘á»u ăn váºn rất bảnh. Quần áo má»›i nhÆ° chÆ°a giặt lần nà o, Ä‘i lại cứ sá»™t soạt. Äể vợ con trú nhỠở nhà Äà o Văn Quà ng, vì vợ Tám vá»›i vợ Quà ng là anh em con chú con bác, rồi Tám Ä‘eo chiếc túi giả da, quần pho áo kẻ, chân Ä‘i dép nhá»±a trắng, mắt cứ nhìn xiên xiên nhÆ° thằng ba gai, Tám lên xóm Äầu Cầu Ä‘Ã ng hoà ng và o thẳng nhà chủ nhiệm Lê Văn Vinh. Nhà Vinh vừa dá»n cÆ¡m. Nhìn trên mâm cÆ¡m chỉ thấy rau luá»™c, cá kho; Tám cÆ°á»i, là m nhÆ° vốn xÆ°a nay là ngÆ°á»i bằng vai phải lứa vá»›i chủ nhiệm, chứ không phải là hạng ăn vay sống nhá».
- Nhà ông chủ nhiệm mà cũng ăn uống là ng nhà ng thế nà y thôi à ?
Cả nhà Vinh còn Ä‘ang trố mắt trÆ°á»›c bá»™ cánh má»›i toanh và cách ăn nói chá»ng lá»n của Tám. Biết là có chuyện rồi, nhÆ°ng chÆ°a kịp đối đáp, thì Tám đã tá»± kéo ghế ngồi, rồi mở máy nói má»™t thôi má»™t hồi. Tám nói rất hách là ngay ngà y mai Vinh phải giao trả ngay thổ cÆ° cho Tám. Äấy là đất hÆ°Æ¡ng há»a của cha ông Tám. Những ba sà o mà Vinh mua bắt bà có ba tạ thóc giữa ngà y đói là không được... Lần nà y Tám vá» sẽ lấy lại hết đất Ä‘ai ruá»™ng vÆ°á»n của mình để là m ăn chứ không lên vùng kinh tế má»›i nữa. Vinh phải trả ngay thổ cÆ°, và hợp tác phải trả ngay ruá»™ng cho Tám.
- Thế số thóc của hợp tác và của tôi cho anh vay đến hÆ¡n má»™t tấn thì sao? - Vinh há»i nhÆ° để nhắc nhở Tám.
Thì Tám liá»n mở đánh soạt cái túi giả da, và lôi ra má»™t bá»c tiá»n bằng cái gối đầu. Từng sấp, từng sấp, má»›i cứng đến cạo râu được! Tám nói tỉnh khô, đúng là miệng kẻ sang có gang có thép.
- Chá»— nà y là má»™t triệu, chỉ là cái móng tay của tôi thôi! NhÆ°ng cÅ©ng đủ thanh toán mấy khoản vặt! - Tám định giao ngay tiá»n, nhÆ°ng Vinh phải nói là để ngà y mai có mặt cả ban quản trị.
Trong lúc Tám Ä‘i, thì ở nhà vợ Tám Ä‘i mua gà , mua rượu. Cả vợ chồng Quà ng cÅ©ng tÃu tÃt là m cÆ¡m nhÆ° nhà có đám, và cái tin Tám lé Ä‘i lên Thần Sa Ä‘Ã o và ng trúng quả đã bay khắp là ng. Bây giá» Tám có má»™t cây hay mÆ°á»i cây? NgÆ°á»i ta nháo nhác há»i nhau. Mấy ngÆ°á»i ở gần chạy sang nhà Quà ng, thì thấy Tám đã ngồi giữa chiếu rượu, bên cạnh là Thó cùng cảnh áo ngắn vá»›i nhau, bây giá» Tám được lá»™c trá»i, gá»i Thó sang để chia vui. Từ sau cái vụ Ä‘i Ä‘Ã o bá»›i vá»›i ông Hà m, Thó rút ra kết luáºn xÆ°Æ¡ng máu rằng không nên rây vá»›i những ngÆ°á»i có máu mặt nhÆ°ng lắm mÆ°u mô, có phen mình bá» mạng nhÆ° bỡn, chả dại!
Tám vừa xé đùi gà , vừa uống từng ngụm rượu lớn vừa hát nghỠngà thế nà y :
- ÄÆ°á»ng ta ta cứ Ä‘i, nhà ta ta cứ xây, ruá»™ng ta ta cứ cà y, cà y cà y cà y...!
Tám kéo những ngÆ°á»i hà ng xóm và o chiếu, sai vợ mang rượu nữa ra, chặt thịt gà nữa ra! Rồi lá»›n tiếng tuyên bố bây giá» Tám đủ lÆ°ng vốn để là m ngÆ°á»i rồi! Là m ngÆ°á»i ở giữa cái là ng Giếng Chùa nà y rồi! Có tiá»n thì sống ở đâu cÅ©ng được nhÆ°ng suy Ä‘i tÃnh lại, Tám thấy phải vá» là ng để đòi lại đất Ä‘ai ruá»™ng vÆ°á»n đã bị mấy anh có của mua bắt bÃ, bắt chẹt. Bây giá» Tám phải là ngÆ°á»i có máu mặt ở ngay mảnh đất cha anh. Phải sánh ngang hà ng vá»›i những ngÆ°á»i xÆ°a nay vẫn nhìn Tám nhÆ° con sâu cái kiến, bây giỠđứng có láo nữa nhá! Tám lè nhè bảo giá nhÆ° ngà y xÆ°a thì Tám đã bá» tiá»n ra để mua cái cá»u phẩm, cái bá mà xÆ¡i đâu gà má lợn cho bõ Ä‘á»i cha Ä‘á»i ông chịu lép má»™t bá». Tám bảo sau mấy tháng Ä‘i tha phÆ°Æ¡ng cầu thá»±c, Tám đã thấm thÃa má»™t Ä‘iá»u là muốn được nể trá»ng ở là ng nà y thì phải mạnh tiá»n, mạnh cánh, còn nếu tay trắng móc Ä‘Ãt bảy ngà y không thối thì phải liá»u! XÆ°a nay mình nhÅ©n quá, há»ng! Bây giá» Tám tá»± thấy đã đủ tiá»n và cÅ©ng đủ liá»u! Những ngà y chui xuống hang sâu hun hùn nhÆ° chui xuống âm phủ để gùi từng bao đất ra đãi và ng, chÃnh hang ấy đã có ngÆ°á»i chết bẹp nhÆ° má»™t con gián vì sáºp hầm. Äến mức đám anh chị táo tợn cÅ©ng bá» di hết vì sợ, thì Tám bò và o. Mùi thối vẫn sặc sụa vì xác chết không kéo ra được. Lúc ấy Tám đã lấy mạng mình ra đánh cuá»™c vá»›i thần chết để già nh sá»± sống, và Tám đã sống! Tám sống được vì liá»u! Tám đã vá»› được cả má»™t thá»i nguyên chất và ng khuếch ở đấy. Thì bây giá» vá» là ng, ai muốn chÆ¡i kiểu gì, ai sÆ°á»›ng kiểu gì, Tám cÅ©ng chiá»u tất!
Tà n cuá»™c rượu, được xung quanh kÃch và o, Tám xăm xăm Ä‘i sang ná»n cÅ© của mình chỉ cách nhà Äà o Văn Quà ng có và i cái ao bèo. Chủ nhiệm Lê văn Vinh, con thứ cô thống Biệu, mua cái thổ nà y để má»™t hai năm nữa gây dá»±ng cho cáºu con trai cả Ä‘ang Ä‘i lao Ä‘á»™ng ở nÆ°á»›c ngoà i cùng vá»›i Dinh con ông Hà m. Vinh Ä‘ang trồng chuối trồng chè xung quanh, còn căn nhà tranh má»™t gian hai chái của Tám đã mục nát và đố hết vách Vinh vẫn để đấy.
Tám đến, kéo bó rông rấp ngoà i cổng, rồi Ä‘i thẳng và o căn nhà của mình đùng rúm ró nhÆ° thằng ăn mà y, Tám rút báºt lá»a ga, đánh xoè lên, châm và o mái rạ. Phút chốc căn nhà bốc cháy đùng đùng, nứa nổ nhÆ° súng bắn. Tưởng há»a hoạn, má»i ngÆ°á»i chạy bổ đến khi thấy Tám đứng giữa sân, mặt mÅ©i cÅ©ng Ä‘á» rá»±c nhÆ° lá»a. Tám vu tay gà o lên :
- Ta phải đốt căn nhà của ta! Äốt Ä‘i cái nghèo của ta! Äốt để nhìn cho rõ bụng dạ những ngÆ°á»i ăn trên ngồi chốc ở là ng nà y! Cháy nhà ra mặt chuá»™t! Nà o cháy lên? Ngà y mai ta sẽ là m lại tất cả! A ha! ÄÆ°á»ng ta ta cứ Ä‘i, nhà ta ta cứ xây, ruá»™ng ta ta cứ cà y! cà y cà y cà y!...
Äám trẻ con cÅ©ng hò reo xung quanh Tám nhÆ° phát cuồng. NgÆ°á»i ta thoáng thấy chủ nhiệm Lê Văn Vinh đứng từ xa nhìn và o, rồi lẳng lặng bá» vá». Vinh vừa quay ra thì gặp Ưởng. Vẫn tóc chá»m vai. Nhà Ưởng ở sát ngay bá» rà o bên kia. Ưởng hất hà m vá» phÃa Tám, nói nhá» vá»›i Vinh: Äể nó láo thế à ? Em sẽ giúp bác má»™t tay! Äứng ở góc vÆ°á»n bên kia, Thó nhìn thấy hai ngÆ°á»i đứng sát và o nhau; rồi má»—i ngÆ°á»i má»™t ngả, Thó lẳng lặng chuồn ngay. Äã bảo từ giá» tá»› đếch rây và o các ngÆ°á»i!
Khi mái rạ đổ sáºp xuống, cháy lụi, má»i ngÆ°á»i đã bá» vá» hết, Tám má»›i nghênh nghênh cái đầu nhÆ° vừa là m nên má»™t chiến công, kháºt khưỡng cái dáng cò hÆ°Æ¡ng quay vá» nhà Quà ng. Äang Ä‘i, chợt có tiếng gá»i nhá» bên lối rẽ, cạnh bụi dâm bụt :
- Anh Tám! Anh Tám!
Tám chÆ°a nháºn ra ai, vừa quay sang thì nhoáng má»™t cái, má»™t vuông vải Ä‘en đã chụp xuống đầu Tám! Má»™t cánh tay cứng nhÆ° sắt đã phẹt ngay cồ Tám. Hai tay Tám có hai bà n tay khác giữ chặt. Thế có nghÄ©a là có ba ngÆ°á»i đã quay chặt lấy Tám. Má»™t giá»ng kháo kháo cố hạ tháºt trầm khiến Tám không sao nhá»› được là giá»ng ai, ghé sát và o tai Tám :
- Nghe đây thằng khố rách áo ôm! Mà y cáºy bây giá» có và ng, có tiên định vỠđây giở thói du côn hả? Liệu hồn đấy con ạ! Ông thì cho cả nhà mà y bán thân bất toại! Phải nhá»› là dù có và ng dát đầy ngÆ°á»i, thì ở là ng nà y mà y chỉ là đồ cóc nhái! Câm mồm Ä‘i thì chúng ông cho sống!
Rồi cả ngÆ°á»i Tám được nhấc bổng lên, quăng đánh ùm xuống ao! Khi lồm cồm đứng được lên, sợ quá, Tám không dám quay lại chá»— cÅ© nữa, mà cứ lá»™i ồm ồm sang bá» bên kia, đâm đầu và o cả bụi dứa dại nhÆ° ngÆ°á»i mù, miệng la thất thanh nhÆ° bị hùm Ä‘uổi :
- á»i là ng nÆ°á»›c Æ¡i cứu tôi vá»›i! Cứu tôi vá»›i?
Khi má»i ngÆ°á»i huÆ¡ đèn Ä‘uốc chạy đến, thì thấy Tám Æ°á»›t đẫm bùn nÆ°á»›c, bèo ong bám từ chân lên đầu, và giá»ng thì hà o hển đứt quãng :
- Ma...! Ma... rút chân tôi!... Ma dìm tôi?
Xem tiếp Hai mươi mốt
|
10-08-2008, 10:07 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Hai mươi mốt
Giữa lúc cả má»™t góc là ng sôi Ä‘á»™ ngầm Ä© đến nhÆ° váºy, có cả đốt nhà và trùm áo ném nhau xuống ao, và ngÆ°á»i bị ném lại không dám khai, khiến cho xung quanh cứ tưởng là ma tháºt. Äến ná»—i vợ Tám và vợ chồng Äà o Văn Quà ng Ä‘á»u lo lắng bảo hay là má»i cô thống Biệu đến cúng giải cho, thì Tám cứ nằm co ro, đầu gối lên cái túi giả da Ä‘á»±ng tiá»n, nói cà u nhà u dấm dằn: Thôi thôi loại ma nà y khiếp lắm, cô thống Biểu không là cây Ä‘inh rỉ gì! Vợ Quà ng chu chéo lên: Chú đừng có nói nhảm, sà m báng những ngÆ°á»i là m thầy là toi đấy! Quà ng cÅ©ng thấy á»›n cả sống lÆ°ng. Suốt đêm anh chà ng khôn ranh nhÆ° con cò lá»a cứ cháºp chá»n giở thức giở ngủ, chỉ sợ ma đến đây tìm Tám lé có khi sá»› rá»› kéo nhầm chân mình thì bá» bố!
Hà ng xóm nhá»™n nhạo đến nhÆ° váºy, mà nhà ông Hà m vẫn lặng lẽ nhÆ° tá». Äúng là buồn nhÆ° nhà có tang! Má»i biến cố của là ng cứ nhÆ° là vô nghÄ©a đối vá»›i bố con ông. Bây giá» chỉ còn ba bố con. Sau khi cúng cÆ¡m hết ba ngà y cho bà Son, trưởng nam Trịnh Bá DÆ°Æ¡ng lại tất tả khăn gói vá» trên kia ngay, vi vợ DÆ°Æ¡ng đã đến tháng đến ngà y ở cữ. Nhà vắng nhÆ° chùa bà Äanh. Ban ngà y má»—i ngÆ°á»i má»™t việc, rồi cứ lùi lùi là m, lùi lùi ăn. Cả chủ nhà và chị Bé, tức ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà là m thuê nhÆ° chỉ còn dùng cái miệng và o việc ăn uống, chứ còn nói và cÆ°á»i thì cho qua! Diá»…n viên kịch câm còn gá»i bằng cụ! Buổi tối ăn cÆ¡m xong, Äà o lại sang nhà Minh tồ, chứ còn biết Ä‘i đâu? Mãi khuya khuya má»›i vá». Bây giá» Äà o Ä‘i chÆ¡i tối, ông Hà m cÅ©ng chẳng buồn giám sát nữa. Vừa mở cá»a bÆ°á»›c và o, cái Hoa đã từ trong buồng há»i ra, tỉnh nhÆ° sáo :
- Chị Äà o vá» Ã ?
Rồi nó choà ng ngay dáºy, tiếng đã nhÆ° muốn khóc òa ra :
- Chị Äà o, thầy... thầy Ä‘ang ở dÆ°á»›i nhà ngang ý!
Äà o vặn to ngá»n đèn, nhìn sang giÆ°á»ng ông Hà m thấy trống không. Thế là ná»—i uất ức cuồn cuá»™n nổi lên. Äà o mở toang cá»a, rồi xống xá»™c xuống nhà ngang đấm cá»a thình thình, giá»ng rất hách, đúng là ghen ông Hà m!
- Chị Bé, thầy tôi có trong ấy không?
Im lặng. Trong ấy tối mò mò!
- Chị Bé! Mở cá»a! Äịnh lôi thôi là không xong vá»›i tôi đâu nhá!
Vẫn im lặng nhÆ° má»™t tráºn địa chÆ°a được phép phát hoả! cho nên không xong thì cÅ©ng phải xong! Äà o đấm thêm mấy cái nữa và o cánh cá»a, miệng nói: Rồi khắc biết tay tôi! Rồi hằm hằm bá» lên nhà trên. Vốn không phải là ngÆ°á»i lu loa, nên cô Ä‘ang nghÄ© cách trừng phạt ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà là m thuê kia, chứ không thèm khóc lóc là m gì. Váºy Ä‘Ãch thá»±c là thầy cô: ông Hà m Ä‘ang cùng vá»›i đối phÆ°Æ¡ng cố thủ trong ấy. ChÃnh ông không mở cá»a chứ không phải ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà là m thuê kia.
Cái Hoa khóc nấc lên. Vừa khóc vừa gá»i: U Æ¡i! U Æ¡i!. Ông Hà m hiện ra ở cá»a vá»›i cái dáng Ä‘iệu ủ rÅ©. Tháºt Ãt khi ông có dáng Ä‘iệu nà y trÆ°á»›c con cái. Ông nói vá»›i giá»ng trầm và lạnh, rõ rà ng là cái chất quyá»n biến thÆ°á»ng ngà y đã bá»›t Ä‘i nhiá»u lắm :
- Chúng mà y là m gì ầm ầm lên thế? Tao xuống há»i vá» cái chuyện đồng nháºp hôm trÆ°á»›c chứ có gì! Xem có phải u mà y vá» tháºt không! Có phải u mà y muốn thế không! Thôi Ä‘i ngủ!
Chị em Äà o đứng sững ra. Vì chÆ°a bao giá» dám cãi bố mẹ, nên Äà o chÆ°a biết nói thế nà o, thì ông Hà m đã vặn nhá» ngá»n đèn để xuống chân bà n thá», rồi ông buông mà n. Trên tÆ°á»ng con thạch sùng chép lưỡi chanh chách, nhÆ° muốn nói rõ chán cho cái cảnh giấu đầu hở Ä‘uôi của ông chủ nhà vẫn được tiếng là quyá»n sinh quyá»n sát!
Sáng hôm sau, Äà o sang nhà Thủ kể lại sá»± việc đêm qua. Thế là bây giá» hai chú cháu liên minh vá»›i nhau để tìm cách ứng xá» vá»›i ông Hà m. Nghe xong Thủ tái mặt, dặn Äà o :
- Mà y phải ngáºm ngay miệng lại, cấm không được bép xép vá»›i ai. Không được bép xép vá»›i mẹ con bà Cả. Äể đấy chú xem thế nà o.
- NhÆ°ng phải Ä‘uổi ngay con mụ Bé khốn kiếp Ä‘i đã! - Äà o cáu đến run môi.
Thủ ngăn lại :
- Hãy khoan, không khéo nó là m ầm lên, rồi cứ ôm chặt lấy thầy mà y rồi rêu rao là thầy mà y gạ nó, ép nó thì há»ng hết! Nó mất gì mà không dám la là ng? Chả lẽ lúc ấy Ä‘i cãi lý vá»›i mấy đứa ăn mà y à ?
Äà o ngá»› ra. Thủ nói âm thầm nhÆ° kêu vá»›i chÃnh mình :
- Thế là há»ng rồi! Cái há» nhà nà y há»ng rồi!
Và Thủ thầm thì tá»± há»i: Có phải là ác giả ác báo đấy không? Thủ cà ng bợt bạt cả ngÆ°á»i, Äà o cÅ©ng hốt hoảng thấy ông chú mình bá»—ng run lên nhÆ° phải gió!
Xem tiếp Hai mươi hai
|
10-08-2008, 10:08 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Hai mÆ°Æ¡i hai
Buổi chiá»u, hết giá» là m việc ở văn phòng Äảng ủy, Thủ đạp xe vá» thằng nhà ông Hà m để xem bịnh tình thế nà o. Äi qua rặng hóp và o cổng, Thủ thoáng thấy bóng ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà là m thuê Ä‘ang tung từng bó rÆ¡m má»›i lên cây. Cao thế, mà chị cứ tung lên táºn đỉnh ngá»n cứ ngon Æ¡. Ão xắn tay quần xắn ống, là m thoăn thoắt xốc vác nhÆ° Ä‘Ã n ông. Thủ ngạc nhiên thấy chị ta đầy đặn, nở nang ra nhanh nhÆ° thổi, áo quần là nh lặn sạch sẽ, không còn dáng Ä‘iệu của ngÆ°á»i hà nh khất nữa. Thế là chết ông trưởng há» nà y rồi! Thủ dắt xe và o sân. Có tiếng nói ồn à o trong nhà .
- A bác Thủ đây rồi! May quá! - Bà Äồ Ngáºt Ä‘ang nói xoe xóe vá»›i ông Hà m quay ra nhìn Thủ, á»› lên mừng rỡ. Ngồi lố nhố phÃa trong còn đến bốn bà nữa. NgÆ°á»i nà o cÅ©ng nhấp nha nhấp nhổm.
- Báo cáo vá»›i bác Thủ là thế nà y ạ! - Bà Äồ Ngáºt nhả miệng bã trầu, quệt đôi môi tÃm Ä‘en, bắt đầu nói dóng dả, trÆ¡n tru nhÆ° róc mặt - HÆ¡n tháng trÆ°á»›c đói quá, nồi niêu nhẵn nhÆ° Ä‘Ãt bụt, em có đến giáºt nóng bác Hà m Ãt tiá»n, nhÆ°ng bác bảo tá»›i chiêm là phải trả bằng thóc vá»›i giá mÆ°á»i hai ngà n má»™t tạ má»›i cho vay. Váºy rằng là em phải bán lúa non đấy ạ? Buổi trÆ°a bác Hà m có nhắn cho may chị em đây là tối nay chúng em phải giả thóc để bác dùng, cho nên mấy chị em cùng phải bán lúa non kéo nhau đến đây có lá»i xin bác, thôi thì lá là nh đùm lá rách, má»™t miệng đói bằng cả gói khi no, bác đã thÆ°Æ¡ng chúng em thì hãy thÆ°Æ¡ng cho trót! Cho chúng em được gá»i lại bác bằng tiá»n! Vì giá cả bây giá» leo thang nhanh quá, nhanh nhÆ° mèo trèo cây cau? Nên chúng em cÅ©ng chả dám để bác thiệt Chúng xin trả bác thêm má»—i tạ tám ngà n, vị chi rằng là 12, thì bây giá» chúng em xin trả bác 20, chứ bắt chúng em trả thóc thì chúng em chết! Trông má»i mắt má»›i được mấy nồi thóc, lại mang trả nợ hết thì biết sống bằng gi? Ngay trả tiá»n thế nà y là chúng em cÅ©ng gay lắm! Tiện có bác Thủ là ngÆ°á»i chăm lo Ä‘á»i sống cho bà con cả xã ở đây chúng em xin thÆ°a thế đấy ạ.
Ông Hà m vẫn quần đùi áo lót ngồi má»™t mình má»™t Ä‘i-văng rÃt lạch xạch má»™t hÆ¡i Ä‘iếu bát, rồi nói gằn giá»ng trong khói thuốc :
- Thế là các bà thất hứa! Các bà lừa tôi! Các bà chỉ biết được việc mình.
Bà Äồ Ngáºt vẫn ngá»t lừ nhÆ° chè kho, đúng là má»™t trưởng Ä‘oà n ngoại giao có tà i :
- Thôi thì cái khó nó bó cái khôn! bác có trách chúng em, có chá»i chúng em, thì chúng em cùng sống tết chết giá»— mang Æ¡n bác! Bây giá» chị em chúng em xin chà o bác. Từ bây giỠđến lúc gà lên chuồng là chúng em xin chạy đủ tiá»n mang đến hầu bác! Xin chà o hai bác!
ChÆ°a dứt lá»i, cả bốn ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã nhon nhón bÆ°á»›c ra cá»a chạy nhÆ° trốn. Äến thế thì dù ông TrÆ°Æ¡ng Phi có sống lại cùng không câu nổi! Lát sau ông Hà m má»›i tủơ ra Ä‘au Ä‘á»›n :
- Thế là mấy con mẹ thối thây nà y giết ta rồi! Chả là sáng nay, ông hà ng phở và ông thợ sá»a đồng hồ trên phố huyện cho ngÆ°á»i vá» báo vá»›i ông Hà m là chiá»u tối nay há» sẽ xuống lấy số thóc mà ông Hà m đã hứa bán và đã cầm tiá»n của há» từ hồi tháng 3. Lúc ấy ông Hà m đã ngồi ở giữa là m chân ăn phết phẩy ông nháºn của những ngÆ°á»i trên phố theo định giá là 20 ngà n má»™t tạ thóc để mua lúa non ở đây là 12 ngà n má»™t tạ ông được lá»i 8 ngà n má»™t tạ. Ông Hà m đã nháºn tiá»n trÆ°á»›c năm tạ, hứa đến gặt chiêm sẽ trả thóc. Bây giá» mấy bà nhất định không trả thóc, mà chỉ trả lãi suất chút đỉnh. Thóc bây giá» là 50 ngà n má»™t tạ mà mấy bà chỉ trả 20, đúng cái giá ông bán cho mấy ngÆ°á»i trên phố. Chả nhẽ há» lại biết mánh của ông! Thế là chết đứt Ä‘uôi rồi! Bá»›i đâu ra năm tạ thóc bây giỠđể trả há»? Xúc ở nhà đi Æ°? Có mà tá»± cắt ruá»™t mình Ä‘i còn hÆ¡n!
- Thì em đã bảo bác ngay từ dạo ấy - Thủ nói rầu rầu - Lúc đói Ä‘i vay, nói thế nà o mà há» chả gáºt. NhÆ°ng lúc phải gánh thóc Ä‘i trả nó xót xa lắm! Lại chÆ¡i phải toà n những tay khôn lá»i, há» thừa biết nhà mình không thể đôi co to tiếng vá»›i hỠđược. Còn nếu báo cáo vá»›i ủy ban nhá» phân giải, thì chÃnh những ngÆ°á»i mua lúa non sẽ bị khiển trách! Sẽ bị quy là há»c cách cho vay lấy lãi nhÆ° địa chủ ngà y xÆ°a!
Ông Hà m ngồi lầm bầm. Cả hai anh em không ai nói thêm gì nữa, và tránh nhìn nhau. Ông Hà m biết Thủ đến không phải là đi chÆ¡i suông. Nhất định con Äà o đã rỉ róc vá»›i Thủ rồi. Từ hôm qua đến giá» lúc nà o mặt Äà o cÅ©ng hằm hằm, khiến nhà chị Bé thấy rét, Ä‘i lại men mén. Äến bữa, chị ngồi đầu nồi, xá»›i cÆ¡m xong má»i lá»… phép :
- Má»i ông xÆ¡i cÆ¡m. Má»i hai cô xÆ¡i cÆ¡m!
Ông Hà m khẽ á»m trong cố há»ng, còn Äà o vá»›i cái Hoa cứ lặng thinh. Tất cả cắm cúi ăn, cứ nhÆ° má»™t đám ngÆ°á»i dân ăn cÆ¡m quán! Rồi chị Bé tranh phần cất dá»n, rá»a bát, cẩn tháºn nhÆ° lau nhÆ° li. Äà o cà ng ức! Rõ rà ng chị ta chÆ¡i bà i lì đây! Buổi chiá»u gặp Thủ trên Ä‘Æ°á»ng lên xã, Äà o lại giục Thủ phải nhanh chóng sang nói chuyện vá»›i ông Hà m, chứ không thì cháu Ä‘iên lắm rồi, không thể chịu được nữa! Thủ hắng giá»ng, rồi vẫn cứ nhìn xeo xéo, nói nhá» :
- Bây giỠgặt hái xong rồi, vãn việc rồi, bác còn giữ nhà chị Bé ở đây là m gì!
Äã bảo mà ! Chú cháu nó bắt đầu dồn ông đây! Ông Hà m chép miệng, nói nhá», vẫn thủng thẳng :
- Lo gì không có việc! Bây giá» lại hóa ra là nhà neo ngÆ°á»i. Chả nhẽ tôi phải ra đồng à ?
Thủ ngÆ°á»›c lên lá»™ vẻ ngạc nhiên, và bụng thì đã thầm kêu: Thôi đúng là có chuyện ấy rồi? Ông nà y há»ng to rồi!
- Không ai bắt bác phải ra đồng. Anh em cả má»™t góc là ng, ngà y mùa ngà y vụ má»—i ngÆ°á»i xúm và o má»™t tay. Vì bá vừa khất núi, giá» cứ để má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà lạ trong nhà mang tiếng. Phải bảo chị ta Ä‘i, để giữ Ä‘iá»u là nh cho bác, giữ cho cả há» mạc.
Ông Hà m Ä‘ang sịt soạt uống nÆ°á»›c, bá»—ng dằn chén nÆ°á»›c xuống khay, giá»ng trầm nhÆ°ng nghiêm :
- Bây giá» thì chú hãy cứ giữ lấy cái danh của chú! Giữ lấy cái thân của chú. Không khéo phen nà y chú gay vá»›i bá»n chúng nó! Lâu nay tôi vẫn nghÄ© vây cánh chú mạnh, có nhiá»u ngÆ°á»i cắt máu ăn thá» vá»›i chú. NhÆ°ng đến vừa rồi thì chỉ thấy được thằng Cao. Nó được vì vốn là thằng ba trợn, nhÆ°ng chú đã thuần phục dắt mÅ©i được nó thế là khá! Còn bá»n khác xem ra Ä‘á»u là phÆ°á»ng giá áo túi cÆ¡m, già *** non há»™t! Mấy thằng, mấy đứa trong hỠđược chú cho và o Äảng thì chỉ thấy ăn chạy đến, xun xun xoe xoe, nhÆ°ng thấy việc khó là lỉnh! Còn những ngÆ°á»i ngoà i há» thì chỉ giá»i láºp lá» nÆ°á»›c đôi, gió đâu che đấy! Xem ra bây giá» cái máu hèn ở trong con ngÆ°á»i ta là phần nhiá»u! NgÆ°á»i tiết tháo chẳng còn bao nhiá»u!
Ông Hà m e hèn má»™t tiếng rất khinh khi, nhÆ° là muốn nhổ và o cả cái đám chúng sinh tầm thÆ°á»ng? Rồi giá»ng ông Ä‘anh lại :
- Còn tôi, mấy hôm nay, đêm nà o tôi cÅ©ng thấy bà ấy vá»! Bà ấy ghé sát và o mà n, nhìn và o táºn mặt tôi mà há»i: Váºy cuối cùng ông được những gì? Ngẫm ra xÆ°a nay tôi chỉ có mất chứ chÆ°a được gì cả! Mà tôi có phải thằng lÆ°á»i thằng vụng, thằng ngu thằng hèn đâu? ChÆ°a bao giá» là thằng hèn. Vì tôi ghét nhất giống hèn?
Giá»ng ông Hà m đã rung lên, rÃt lên. Thủ bối rối nhìn ông trưởng há» xÆ°a nay vốn cứng rắn nhÆ° thép, chÆ°a bao giá» chịu than thân trách pháºn, chÆ°a bao giá» chịu nháºn mình sai. Váºy mà bây giỠông Ä‘ang bị sốc! Thủ chợt nháºn thấy mái đầu húi cua của ông đã bạc hÆ¡n trÆ°á»›c rất nhiá»u, những nét góc cạnh trên khuôn mặt gân guốc cà ng nhô cao. Con ngá»±a đầu Ä‘Ã n đã già rồi! Má»™t tình thÆ°Æ¡ng bá»—ng dâng lên trong Thủ khiến anh quên mất cái Ä‘iá»u canh cánh Ä‘ang nói vá»›i ông Hà m. Thủ còn thấy mình Ãch ká»· vá»›i ông nữa.
Hai anh em cùng im lặng. Ngượng ngáºp, bối rối, cùng Ä‘Æ°a mắt lÆ¡ ngÆ¡ nhìn ra ngoà i sân gạch Ä‘ang sẫm lại khi vạt nắng cuối cùng đã rÆ¡i khá»i ngá»n tre. Bá»—ng có tiếng xe máy phà nh phà nh ngoà i.rặng hóp dÆ°á»›i cổng. Rồi má»™t chiếc, hai chiếc, ba chiếc, tất cả Ä‘á»u Ä‘á» rá»±c, cứ nhÆ° vừa từ trong đống lá»a chui ra! Ba xe cõng ngất ngưởng ba ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông: lao xịch và o, rồi phanh két trÆ°á»›c sân. Äằng sau xe là những bao bì và dây chằng, khà thế hăm hở đến chở cả núi cÅ©ng được!
Ông Hà m tái mặt, chÆ°a kịp đứng dáºy chà o thì ba bố con ông hà ng phở đã nhảy xuống, bÆ°á»›c và o sân. Äúng là nghá» nà o ăn nghỠấy! Ba bố con đầu nung núc béo tốt, mịn mà ng nhÆ° tứa cả ra ngoà i da! Ông hà ng phở chỉ trạc tuổi Thủ, bá» chiếc mÅ© vải trắng đã ngả mà u cháo lòng ra khá»i cái đầu mum múp, nhếch cÆ°á»i :
- Chà o bác Hà m! TrÆ°á»›c hết xin chia buồn vá»›i bác vá» việc rủi ro của bác gái. Dạ, lúc sáng em đã cho cháu nó xuống báo bác trÆ°á»›c. Bây giá» bác cho bố con em xin số thóc đã hợp đồng vá»›i bác - Ông quay sang phÃa Thủ nhã nhặn gần nhÆ° nịnh ná»t - Dạ. em há»i khi không phải, bác có phải là bác Thủ? Äã có lần bác vá»›i bác Thủ bác Bà và o dùng cÆ¡m ở quán nhà em.
Thủ cÆ°á»i gượng gạo: Vâng, vâng. Bởi anh thấy nguy cÆ¡ cho ông anh mình rồi! Ông Hà m rót nÆ°á»›c mà tay run run. Ông Ä‘Æ°a chén trà thÆ¡m mùi hoa sói cho ông hà ng phở, rồi quay ra gá»i hai anh con trai ăn váºn rất bảnh chá»e, không biết có phải hai chà ng đã biết nhà nà y có hoa khôi không? Hai chà ng vẫn đứng lá»› xá»› ngoà i hiên.
- Má»i hai cáºu và o xÆ¡i nÆ°á»›c.
Rồi ông Hà m quay sang ông hà ng phở với nét mặt rầu rĩ :
- Lúc sáng cáºu trên nhà có xuống báo, nhÆ°ng tôi chÆ°a tiện nói chuyện. Bác để thÆ° thÆ° cho hôm khác có được không?
Ông hà ng phở nhÆ°á»ng cặp mắt trô trố lên sá»ng sốt :
- Sao? Thóc đầy nình nịch ở trong bồ kia, bác định để là m gì?
Ông Hà m gãi gãi gáy, cà ng lúng túng nhÆ° anh há»c trò dết bị truy bà i :
- Nói tháºt vá»›i bác là thế nà y, tôi cầm tiá»n của bác và bác Lục thợ may trên ấy rồi Ä‘i đặt mua thóc ngay từ dạo lúa còn Ä‘ang chắc xanh, chứ có được tiêu đồng nà o đâu. Äã có năm nhà nháºn bán. Tiá»n hỠđã nháºn ngay từ bấy giá». NhÆ°ng vừa má»›i lúc nãy đây, hỠđến bảo không bán thóc nữa, mà lại trả tiá»n. Mà trả có hai mÆ°Æ¡i. Thế có giết ngÆ°á»i ta không! Bây giá» tôi Ä‘ang chết dở đây! ChÆ°a biết xoay sở thế nà o vá»›i số thóc đã hứa vá»›i hai bác. Hay là bác thông cảm nháºn cho bằng tiá»n?
Ông hà ng phở đã mất hẳn vẻ sởi lởi dá»… dãi, giá»ng tỉnh khô tỉnh lụi :
- Nháºn bằng tiá»n thì bác định trả anh em bao nhiá»u?
Ông Hà m cà ng khổ sở :
- Thôi thì hỠđã chÆ¡i bà i bấy nhÆ° thế, thì tôi vá»›i bác má»—i ngÆ°á»i Ä‘Ã nh chịu thiệt má»™t tý váºy! Chứ bây giá» bắt tôi phải có đủ số thóc thi gay quá.
Ông hà ng phở dồn sát sạt :
- Thì tiá»n cÅ©ng được, không ngán! NhÆ°ng tôi há»i cụ thể là bác định trả tôi bao nhiá»u? Thóc bây giá» cứ lấy giá chẵn là 50. Thóc đẹp còn hÆ¡n nữa đấy. NhÆ°ng thôi cứ 50 cho dá»…! Ông Lục bao nhiá»u tôi không biết, còn tôi là 3 tạ. Không có thóc thì bác cứ chồng đủ 150 ngà n ra đây!
Nhìn quanh một lượt, rồi ông hà ng phở đánh và o tim đen đối phương :
- Tôi biết bác mua lúa non ở đây chỉ có 12. Thế là má»—i tạ bác được lá»i 8 ngà n, sao bác lại bảo không được tiêu đồng nà o? Vì tôi ở trên phố, không quen được bà con, má»›i qua phải qua cái cầu là bác, thế mà bác lại Ä‘inh đánh tháo! Không ổn đâu! Quân tá» phải nhất ngôn!
Mặt mÅ©i ông Hà m Ä‘á» tÃa lia nhÆ° hÆ¡ lá»a. ChÆ°a biết nên xá» nhÅ©n hay hắt cả khay chén và o mặt lão hà ng phở, thì bá»—ng má»™t giá»ng phụ nữ hÆ¡i the thé vang lên ngoà i thá»m :
- Bác Hà m nói đúng đấy, bác mua thóc ạ! Vì mấy ngÆ°á»i nháºn bán thóc ở đây giá» hỠđánh tháo cả, nên bác Hà m má»›i phải nói khó vá»›i bác thế, chứ ai nỡ dối trá để mang tiếng. ý em rằng là thôi má»—i bác chịu thiệt má»™t tý, chÃn bá» là m mÆ°á»i để giữ cái tình Ä‘i lại.
Ông hà ng vÆ°Æ¡n cổ ra nhìn ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà cao, mình dây, da Ä‘á» sáºm, vẫn quần xắn móng lợn, rÆ¡m vÆ°Æ¡ng cả trên đầu, chị đứng nói gióng và o. Chị Bé? Phải, chÃnh chị, ngÆ°á»i Ä‘ang là m công là m mÆ°á»›n. NhÆ°ng giá» thì chị đã thông tá» hết má»i chuyện nhà ông Hà m rồi. Gảy rÆ¡m bên ngoà i, nhÆ°ng chị vẫn chăm chú lắng nghe cuá»™c Ä‘iá»u đình trong nhà . Äến lúc nay thì chị thấy mình phải nhảy và o cuá»™c.
- Bác Hà m đã có lá»i nhÆ° thế, thì bác mua thóc cÅ©ng không nỡ hẹp lượng? - Chị Bé lại tiếp - Em xin tham gia thế nà y, Bác Hà m đã nháºn tiá»n của bác theo giá má»—i tạ là 20, nhÆ°ng giá» không có thóc thì xin ná»™p bù cho bác là 30 ngà n má»™t tạ, coi nhÆ° bác cho vay lấy lãi. Thế là bác vẫn có lá»i còn bác Hà m do tin ngÆ°á»i nên Ä‘Ã nh chịu thiệt.
Trong lúc chị Bé nói, ông hà ng phở cứ dùng cái mÅ© trắng lau mồ hôi trên trán bóng nhảy, mông nhÆ° mông Ä‘Ã n bà cứ nhấp nhổm, nhúng nhÃnh. Ông nghÄ© chắc đây là em cô, em dì, vì vợ ông Hà m má»›i mất, nên nhà chị nà y đến đỡ đần bố con ông Hà m. NhÆ°ng ông vẫn quyết không nhân nhượng 30, giá má»m quá, không được! Äồng tiá»n liá»n khúc ruá»™t, trả rẻ thế bằng chá»c và o ruá»™t ông! Tiá»n ông bá» ra là phải má»™t vốn bốn lá»i. Tiá»n chứ có phải vá» hến đâu!
- Bây giá» thì các bác nói thế nà o, tôi biết thế! - Ông hà ng phở cá»± lại - Dù bác có bị ngÆ°á»i ta lừa, thì bây giá» cÅ©ng không được lừa lại tôi! Cứ phải đủ nhÆ° giao kèo!
Chị Bé cao giá»ng :
- Äà n ông Ä‘Ã n anh vá»›i nhau đã phải ngá»a tay xin thế cÅ©ng là cá»±c chẳng đã!
Ông hà ng phở thấy cứ cò cÆ°a vá»›i con mẹ trẻ khôn róc nà y thì mình đến đổ mất! Ông liá»n nghiêm giá»ng gắt lên :
- Chuyện Ä‘Ã n ông thì để Ä‘Ã n ông chúng tôi nói vá»›i nhau, xin chị đừng nói leo và o! - Rồi ông bá»—ng vá»— bá»™p và o tay ghế hét lên, nhÆ° bây giá» má»›i phát hiện - A thì ra là các ông các bà định dồn tôi, định quây tôi phải không? Äịnh kéo cả anh em há» hà ng đến để trấn tôi hả?
Ông nhảy xổ ra thá»m, chỉ tay và o mặt ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà em cô em dì hét lên :
- Äây là việc của tôi, là tiá»n là thóc của tôi vá»›i ông Hà m, nhà chị là ai mà cứ leo lẻo xấn xổ và o?
- Là ai thì mặc xác tôi? - Mắt chị Bé cÅ©ng long lên không vừa, nốt ruồi to trên má cÅ©ng nhÆ° muốn nhảy ra - NgÆ°á»i ta đã nói hết nÆ°á»›c hết cái mà ông vẫn cứ khăng khăng.
- Nói để ăn ngÆ°á»i, ăn quịt, ai chả nói được! Chị đừng có cái thóc cuốc giáºt và o lòng!
Tưởng ông bố và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà sắp nhảy và o giao đấu đến nÆ¡i, nên hai cáºu con trai cÅ©ng bÆ°á»›c ra. NhÆ°ng rõ tháºt khéo. chÃnh lúc ấy Äà o đạp xe lao và o sân. Cô lên phố vá», nên ăn mặc không kém gì các cô gái hà ng huyện. Quần ống chẽn, áo thun mà u nÆ°á»›c biển. Má»™t mảnh băng tang Ä‘Ãnh bên ngá»±c, mặt buồn nhÆ° liá»…u rủ, nhÆ°ng quả nhiên là đẹp. Còn hÆ¡n những tiếng đồn! Không son không phấn, mà vẫn ăn đứt các cô trên phố. Äà o xuống xe, ngây ra không hiểu nếp tẻ, còn hai chà ng trai cÅ©ng ngây ra trÆ°á»›c má»™t bông hoa đồng ná»™i!
Trong nà y ông Hà m cứ nhấp nhổm nhÆ° kiến đốt, miệng nhÆ° ngáºm thị. Còn Thủ thì cay đắng ngồi chết lặng. Ông hà ng phở đã bÆ°á»›c ra giữa sân, quay lại ném những tia nhìn nóng hổi và o ông Hà m :
- Ông không sòng phăng vá»›i tôi là không xong đâu! - Rồi quay sang chỉ tay và o mặt ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đang là m ông muốn phát Ä‘iên - Còn nhà chị là cái thá gì mà cứ chõ mồm và o? Há»—n!
Tưởng ông đã biết gốc gác của mình, nên nói kháy, nói giễu, cho nên chị Bé cũng nhảy thách lên mà rằng :
- Là cái gì thì mặc xác tôi! Cũng không khiến ông phải cho mũi và o!
- Cô B...é!... Ông Hà m bước ra, tiếng đã muốn gầm lên.
Láºp tức ngÆ°á»i em cô, em dì im thÃt, lui ngay và o chá»— cây rÆ¡m Ä‘ang đánh giở. Ba bố con ông hà ng phở nổ xe máy, phun khói xanh lè. Nhảy lên ngồi chá»…m chệ trên yên, ông hà ng phở quay lại vá»›i bá»™ mặt đằng Ä‘sừng, tuyên bố :
- Ngà y mai tôi vá»›i ông Lục lại xuống! Giả thóc hay tiá»n là tùy ông. Của tôi là 3 tạ thóc, còn giả tiá»n thì phải đủ 150 ngà n, cứ thế mà nôn ra, không boóng được của tôi đâu!
Ông Hà m gù gù cái lÆ°ng bÆ°á»›c và o, gieo ngÆ°á»i xuống Ä‘i-văng. Trông ông lại già đi thêm và i tuổi! Ông láºt báºt nạp thuốc, hút. Vừa nhả những bụm khói đấng ngắt, ông vừa nói khà n khà n nhÆ° há»i riêng mình :
- Chả nhẽ đã đến lúc giáºu đổ bìm leo rồi sao?
Thủ thân ngÆ°á»i nổi da gà . Anh nói nhá» :
- CÅ©ng phải cố mà thanh toán cho xong, không thì chúng nó sẽ là m ầm lên, sẽ xuyên tạc thêm ra. Mai em sẽ Ä‘Æ°a cho bác đủ số tiá»n để bác trả lão hà ng phở, còn bác lo mà trả lão thợ may.
Rồi Thủ quay ra cất giá»ng rất nghiêm, gá»i :
- Äà o dâu? Lên chú há»i đây.
Äà o Ä‘ang rá»a chân tay ngoà i giếng, vừa rụt rè bÆ°á»›c và o, Thủ há»i Ä‘á»™p ngay :
- Mấy hôm nay thằng Tùng nó có gặp cháu không? Hai đứa còn gặp nhau nữa không?
Äà o chợt tái mặt, nhÆ°ng rồi cô đã nhanh chóng trấn tÄ©nh lại ngay :
- Cháu gặp là m gì? Cái thứ ngÆ°á»i ấy thì cháu cần gì!
Thủ phà khói thuốc, nói trầm trầm :
- Thì chú cÅ©ng nhắc mà y thế. Vì nghe đám thanh niên nó kháo nhau là thằng Tùng nó vẫn hay kiếm cá»› tìm cách gặp mà y. Phải cảnh giác! Hôm qua thằng Cao nó bảo là buổi trÆ°a nó gặp lão Äịch ngồi uống rượu vá»›i ông Khừu trong quán phở bà cả Lợi ở trên đầu cầu kia. Tay Äịch vốn có phải là ngÆ°á»i ăn uống la cà đâu. Mà xÆ°a nay hắn có thân sÆ¡ gì ông Khừu. Phải Ä‘á» phòng cánh bên ấy nó Ä‘ang có âm mÆ°u gì! Việc tay Äịch má»i rượu ông Khừu chắc là có sá»± chỉ đạo của lão Phúc. Trong hai ngÆ°á»i em rể: Thì Äịch chịu Æ¡n bên nhà vợ hÆ¡n là TÃnh.
Thù ném Ä‘iệu thuốc còn quá ná»a, đảo mắt, rồi hạ giá»ng :
- Äã có ngÆ°á»i nói nhá» là có nhiá»u nghi vấn vá» cái chết của bá có bà n tay Ä‘un đẩy của cánh bên ấy! Äiá»u nà y hãy tháºn trá»ng. Anh em trong nhà phải dặn nhau để ý nghe ngóng xem có bằng chứng gì cụ thể, chứ không được phát ngôn hấp tấp.
Trong lúc ông Hà m còn Ä‘ang ngá»› ra nhÆ° vừa nghe má»™t tiếng sét, thì Thủ đã đứng dáºy bÆ°á»›c ra sân vá» thẳng.
Bóng chiá»u buông từ lúc nà o, nhuá»™m tÃm các rặng tre. Má»™t lúc lâu sau, khi cả Äà o cÅ©ng đã lui xông nhà dÆ°á»›i vá»›i tâm trạng bà ng hoà ng, ông Hà m má»›i lá» rẫm đứng dáºy, rồi còng còng cái lÆ°ng to bè bÆ°á»›c lá»ng khứng và o căn buồng đã tối má» má», nÆ¡i có chiếc giÆ°á»ng của bà Son. Ông không muốn ai Ä‘á»™ng đến mình, không muốn ai nhìn thấy mặt mình lúc nà y. Những sá»± việc áºp đến dồn dáºp đã là m xÆ°Æ¡ng cốt ông rão ra, đâu óc váng vất. Ông nằm váºt xuống giÆ°á»ng, nÆ¡i đã in dấu là Son bao năm trá»i. Má»™t mùi vị đầm Ä‘áºm say say, lại khó gá»i tên, nhÆ°ng đã quen thuá»™c vá»›i ông lắm, vẫn thoang thoảng đâu đây. Mặc dù theo lá»i bà Cả, Äà o đã giặt hết cả chăn chiếu mùng mà n, nhÆ°ng mùi vị của ngÆ°á»i chủ cÅ© vẫn lÆ°u giữ, vẫn lan tá»a từ khắp các đô đạc trong buồng. Ông nhắm nghiá»n hai mắt, nằm im lìm. Äầu óc mụ mị, thiêm thiếp. Các dây thần kinh nhÆ° được mở nút thả chùng tá»± do, khiến ngÆ°á»i ông nhẹ đần, nhẹ đần, rồi trôi dáºp đênh và o giấc ngủ mệt nhá»c. Có phải là giấc ngủ, hay là má»™t con sóng từ thá»i ông Ä‘i Ä‘i rừng chặt gá»— xuôi sông Công vỠđóng đô? Hay là má»™t cây Ä‘u tre ở đầu là ng thế nhỉ? Mà đang đẩy ông lên rất cao, vụt cái, lại thả ông xuống rất sâu. Rồi lá» má» nhÆ° có bóng ngÆ°á»i Ä‘ang đứng đằng sau má»™t bức mà nh, mở cặp mắt lom lom nhìn ông, cái nhìn ai oán, bong rát. Chợt bức mà nh bá»—ng tan ra, bay lả tả nhÆ° tro tà n hà ng mã được hóa và ng sau lá»… cúng, và bà Son hiện ra Æ°á»›t đẫm từ chân lên đầu. Bà cúi xuống, nÆ°á»›c rá» ròng ròng xuống cả ngÆ°á»i, cả mặt ông! Nét môi quả tim của bà run cái nhÆ° cảm lạnh mấp máy há»i :
Ông có biết là m sao tôi phải trầm mình không? Không phải tại ông hết cả đâu? Ông đừng lo nghÄ© quá mà đâm bệnh. Dù ngá»t bùi hay cay đắng thì cÅ©ng là đạo vợ chồng rồi còn chúng nó, bốn mặt con, đứa xa đứa gần, tôi vẫn phải có bổn pháºn vá»›i ông, vá»›i con.
Thế những ai đã bức mẹ nó? Có phải cánh nhà Phúc không? Chú Thủ cÅ©ng vừa bảo váºy. NhÆ°ng đứa nà o? Mẹ nó chỉ rõ ra để tôi gô cổ nó lại - Ông Hà m há mồm định há»i lại thế, nhÆ°ng không sao cất lá»i lên được. Bà Son nhÆ° biết ý, cúi thấp nữa xuống đón lá»i ông, thì má»™t luồng hÆ¡i lạnh toát dá»™i xuống, lạnh tá»›i mức nhÆ° cả khối thạch áp và o, khiến ông Hà m giáºt nảy mình, miệng ú á»› bét lên nhÆ° bị sặc nÆ°á»›c. Chân Ä‘áºp đánh rình xuống chiếu.
- Thầy! Cái gì thế hả thầy?
Äà o Ä‘ang gấp quần áo ở buồng trên nà y, nghe tiếng ú á»› và tiếng Ä‘áºp xuống giát giÆ°á»ng, nên hốt hoảng cầm đèn chạy sang, thì cô cà ng sợ lÃu lưỡi khi thấy ông Hà m nằm chân co chân Ä‘uổi, đôi tay thô tháp đặt trên ngá»±c, hai mắt mở trừng trừng ngây dại vô hồn. Ãnh lá»a nhÆ° giúp ông lấy lại khà sắc, xua tan cÆ¡n má»™ng mị. Ông Hà m ngồi báºt dáºy, xoa xoa mồ hôi lạnh rịn ra trên trán, và ông cảm thấy nhÆ° cả căn buồng vẫn thấm đầy khà lạnh. Ông nói giá»ng rè đặc, nhợt nhạt :
- Tối rồi à ? Thầy vừa gặp u mà y vá»!
- U con? - Äà o thấy sởn cả gáy, nhìn ông Hà m bá»—ng chá»n chợn nhÆ° ông vừa Ä‘i lạc ở chốn mê cung nà o vá». Ông Hà m đứng dáºy, nói nhá» :
- Äi múc cho thầy chén nÆ°á»›c.
Rồi ông gù gù Ä‘i ra ngoà i nhà , mặt âm thầm nhÆ° vẫn chìm đắm và o những ảo giác. Ông đánh diêm châm cây đèn con trên bà n thá», rồi kéo má»™t góc chiếc mà n gió. Trong góc ấy, ảnh bà Son đăm chiêu giữa khung kÃn nhá» viá»n băng Ä‘en, ông Hà m đốt ba nén hÆ°Æ¡ng, rót má»™t chén rượu. Äà o bÆ°ng chén nÆ°á»›c lã và o run run đạt bên cạnh, rồi nhìn ông há»i khẽ :
- Có cần gì nữa không thầy?
- Thôi đi xuống nhà , để thầy nói chuyện với u mà y!
Äà o lại và o buồng trong. DÆ°á»›i nhà bếp, chị Bé vừa nấu cÆ¡m, vừa tháºp thò nhìn lên bồn chồn. Chỉ có cái Hoa là không hay biết gì, Ä‘ang dá»™i nÆ°á»›c tắm à o à o ngoà i giếng.
Ông Hà m đứng sát và o bà n thá», nhìn đăm đăm hình bà Son má» tá» sau là n khói xám. Ông sịt soạt dá»n giá»ng, rồi nói rất nhá», gá»i rất nhá», chỉ vừa đủ cho chÃnh ông nghe. Có má»™t niá»m tin từ xa xÆ°a của những tÃn đồ đạo Pháºt, rằng khi khấn, khi gá»i hồn; ngÆ°á»i ở chốn dÆ°Æ¡ng gian chỉ cần nói thầm ra khá»i cá»a miệng, nhÆ°ng phải gá»i đúng tên, chỉ đúng chá»— ngÆ°á»i âm Ä‘ang trú ngụ, là láºp tức mạch thông tin giữa âm dÆ°Æ¡ng được nối liá»n. Và đưá»ng dây để truyá»n khẩu chÃnh là khói hÆ°Æ¡ng Ä‘ang tá»a mùi thÆ¡m huyá»n bà đấy! Khói hÆ°Æ¡ng sẽ đánh thức ngÆ°á»i Ä‘ang ở chốn âm sâu láºp tức vượt khá»i sá»± bịt bùng của ba thÆ°á»›c đất mà cưỡi mây vượt gió trở vá» nÆ¡i cÆ° gia của thân nhân Ä‘ang thì thầm nhắn gá»i!
- Bà Son, mẹ nó Æ¡i! - Ông Hà m rầm rì - Mẹ nó Ä‘ang ngá»± ở xứ đồng Cây Quéo vừa vá» báo má»™ng cho tôi phải không? Tôi chÆ°a kịp nghe mẹ nói gì! Sống khôn thác thiêng bá»›t giáºn là m là nh, mẹ nó phù há»™ cho tôi, cho các con được đại an. Mẹ nó cần dặn gì đêm nay hãy vá» báo cho tôi, nhà đang có nhiá»u chuyện khó khăn lắm!
Trong lúc cả nhà ông Hà m Ä‘ang trầm lắng, bảng lảng má»™t không khà rất thiá»n, thì ở nhà VÅ© Äình Phúc lại có cuá»™c há»p của chi bá»™ gia đình. Vẫn ba cái chân kiá»ng chủ chốt: ông Phúc và hai ông em rể là chồng bà Lá»™c, bà Tà i. Ông Phúc đã sai thằng cu Cân sang xóm Má»›i gá»i Tùng, nhÆ°ng Tùng Ä‘i há»p trên huyện Ä‘á»™i chÆ°a vá». Ngoà i Ban tham mÆ°u nà y, chi há» VÅ© Äình còn có ba đảng viên nữa Ä‘á»u do công lao ông Phúc gây dá»±ng từ ngà y ông còn là m chủ nhiệm. Äó là anh chà ng LÆ°Æ¡ng và cô Nụ, cô Bồng. Tất cả Ä‘á»u là cháu há» chi trên, gá»i ông Phúc bằng chú. NhÆ°ng bây giá» cái tổ tam tam ấy coi nhÆ° thối! LÆ°Æ¡ng thì vẫn được là m chân chạy váºt tÆ° cho hợp tác, cÅ©ng hay tắc lém thuốc sâu, phân đạm và đủ thứ linh tinh trong kho nhÆ° cóc Ä‘á»›p mồi, nên há»p hà nh cứ ngáºm há»™t thị im thÃt. Còn cô Nụ, cô Bông, ngà y xÆ°a má»™t cô là tổ trưởng tổ bèo dâu, má»™t cô phụ trách nhà giữ trẻ. cả hai ông Phúc Ä‘á»u Æ°u tiên cho ăn công Ä‘iểm loại 1, nên cÅ©ng hăng hái đáo để. NhÆ°ng giá» vừa không còn hai cái chân đó, lại vừa chồng con lấn bấn, hai nữ đồng chà đó đã thà nh hai mẹ gái sẽ mắn đẻ, lúc nà o cÅ©ng quân áo lôi thôi, vú mÆ°á»›p chảy dà i tá»›i bụng, ngồi há»p chi bá»™ mà cứ mắt gà mắt vịt, chỉ muốn chuồn vá» chăn lợn và cho con bú! Ba ngÆ°á»i nà y ông Phúc chỉ còn nhỠđược khi bá» phiếu. TrÆ°á»›c khi bầu bán ông rỉ tai hùn phiếu cho ai là há» phải y lá»i. NhÆ°ng đâu phải cuá»™c há»p nà o cÅ©ng bá» phiếu! Bây giỠông Ä‘ang cần má»™t sứ giả tháºt dẻo lưỡi để Ä‘i phân hóa lá»±c lượng đối phÆ°Æ¡ng. Phải đánh từ trong lòng đối phÆ°Æ¡ng đánh ra! Muốn bắt cái cây tuyệt sinh, thì phải thả con sâu và o đục từ trong ruá»™t!
- Các chú xem có các nà o gặp được bà Cả không? Phải là bà Cả, cô Cà nh, ngÆ°á»i cùng gốc cùng rá»… mà tố ra thì má»›i có sức nặng, chứ ông Khừu vừa là ngÆ°á»i ngoà i, lại vừa nát rượu, dá»±a và o đấy cÅ©ng chÆ°a chắc ăn - Ông Phúc há»i lại lần nữa và vạch phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng hà nh Ä‘á»™ng. NhÆ°ng cả hai ông em rể vẫn im lặng, sịt soạt chén nÆ°á»›c trong tay. Ông Phúc lại quay sang bà Dần Ä‘ang ngồi trên giÆ°á»ng vẫn lắng nghe chuyện của ba anh em. Giá»ng ông đã gắt :
- Bà đã thấy cái tÃnh thiển cáºn của bà là m há»ng việc lá»›n của ngÆ°á»i ta chÆ°a? Nghe nói chú cháu nhà Thủ nó đã xui tay Sá»u chủ tịch sẽ gá»i bà lên bắt phạt vá» tá»™i chá»i đổng?
Bà Dần chỉ còn biết ngồi thu lu im lặng nháºn lá»—i. Ông Phúc vẫn Ä‘ay nghiến bá»±c bõ :
- Äáng nhẽ lúc nà y là lúc tốt nhất để chia rẽ há» hà ng nhà nó, phân tâm nhà nó, để nó tá»± vặt lông nhau cho phÆ¡i ra những mặt dÆ¡i mặt chuá»™t giữa bà n dân thiên hạ. Tháºt là dịp may hiếm có, đến bá» tiá»n ra cÅ©ng không mua được! Thế mà cái mồm hoác toác của bà đã là m há»ng ráo cả. Äang bạn thì biến thà nh thù! Vì xÆ°a nay anh em nhà tôi có xÃch mÃch gì vá»›i mẹ con bà Cả đâu.
Thấy tham mÆ°u trưởng đã nổi cáu, ông TÃnh liá»n dà n hòa :
- Thôi mà bác Phúc, việc đã thế rồi, giá» ta phải tìm cách gá» dần dần. Theo em chú Äịch vẫn tiếp tục bám ông Khừu để khai thác. Nếu không có ông Khừu nói thì là m sao ta biết được cái đêm bà Son bá» Ä‘i, bà Cả nghe tiếng Ä‘á»™ng, rồi thấy nhÆ° có ngÆ°á»i rình ở ngoà i vÆ°á»n nhà bà ấy. Cứ tiếp tục khÆ¡i nữa và o để tìm thêm tang chứng! Phải kiên trì bóc từng lá»›p vá» rồi sẽ tá»›i lõi! Cùng vá»›i việc bám ông Khừu, ta phải nghÄ© xem có cách gì thêm nữa.
Cách gì ở đây là em ông Phúc Ä‘ang nghÄ© là m sao lôi kéo được mẹ con bà Cả, để bà Cả và cô Cà nh viết Ä‘Æ¡n hoặc đến gặp trưởng Ä‘oà n công tác cá»a huyện, gặp ủy ban xã Ä‘á» nghị xem xét vá» cái chết của bà Son có gì uẩn khúc vá»›i anh em ông Hà m không? Nếu mẹ con bà Cả lại có những chứng cá»› để truy cứu trách nhiệm thì tháºt tuyệt! Äây là thá»i cÆ¡ có má»™t không hai để hôm nà y và o há»c nghị quyết 04, anh em nhà VÅ© Äình sẽ là m trong sạch chú cháu Thủ Cao, Cao Thủ nhÆ° là m cá»! Chỉ có dịp nà y má»›i có thể đánh táºn gốc, trốc táºn rá»… vây cánh nhà Trịnh Bá ra khá»i má»i quyá»n lá»±c từ thôn lên tá»›i xã. Má»™t cuá»™c cách mạng thay đổi đến triệt để! Giá không có cái mồm gà mái quang quác của bà Dần, thì anh em ông Phúc đã nắm chắc phần thắng rồi!
- Äể ngà y mai em nói chuyện vá»›i thằng Tùng xem, nó vẫn có nhiá»u Ä‘iá»u kiện thuáºn lợi hÆ¡n các bác và em - Ông Äịch chồng bà Tà i, má»™t cán bá»™ tuyên huấn cá»±u trà o ở nông trÆ°á»ng bò sữa lên tiếng. Äịch cÅ©ng ngÆ°á»i gốc là ng nà y, nhÆ°ng nhà nghèo, há» hà ng chẳng có ai. Äịch là anh em xa vá»›i bà Dần. ChÃnh bà Dần dắt mối cho Äịch lấy Tà i. Ngà y ấy Tà i cÅ©ng là cô gái đẹp, cho nên Äịch lấy được Tà i là may lắm. Äúng nhÆ° Thủ đã nói vá»›i bố con ông Hà m lúc chiá»u, là trong hai ngÆ°á»i em rể, thì Äịch chịu Æ¡n vợ chồng ông Phúc hÆ¡n là TÃnh. Và cÅ©ng đúng là hôm qua Äịch đã kéo được ông Khừu chồng bà Cả và o quán bà Lợi béo khi hai ngÆ°á»i cùng Ä‘i chợ Äầu Cầu. NhÆ°ng má»›i khai vị được ba chén, câu chuyện bắt đầu Ä‘i và o chiá»u sâu, Ä‘ang có vấn Ä‘á» thì ông Khừu đâ rượu và o lá»i ra, cÆ°á»i nói ầm ầm, khiến Cao Ä‘ang chữa cái Babetta gần đấy liá»n chạy sang. Thế là há»ng bét. Cái thằng CIA cứ lảng vảng quanh quẩn bên cạnh thì còn chuyện trò được gì. NhÆ°ng dù sao thì ông Khừu cÅ©ng đã hé mở được chút bà máºt rất quan trá»ng để anh em ông Phúc tiếp tục lách lưỡi dao và o rồi! Äịch chi má»™t cút con hÆ°Æ¡u và đĩa cổ cánh đã không lá»—!
- Em sẽ nói cho thằng Tùng biết là không bao giá» tay Thủ nó dùng thằng Tùng. Thì cứ xem từ ngà y và o được Äảng ủy, nhÆ°ng tay Thủ nó cho ngồi chÆ¡i xÆ¡i nÆ°á»›c đấy chứ, có việc gì đâu! Thằng Tùng sẽ gặp vợ chồng cô Cà nh để nói chuyện. Äã mấy lần vợ chồng nhà ấy nhá» thằng Tùng hÆ°á»›ng dẫn cho việc đóng gạch, đốt gạch. Em thấy vợ chồng nhà Cà nh có vẻ nể thằng Tùng lắm. Trong việc nà y cái chÃnh lại là thằng Tùng. Nó phải có sá»± ham muốn láºt tay Thủ xuống, thì lòng má»›i quyết tâm hà nh Ä‘á»™ng! Thằng nà y xem ra còn há»i hợt, ná»a vá»i, nhìn ngÆ°á»i chÆ°a tinh!
Ông TÃnh khẽ gáºt gù. Ông Phúc Ä‘Æ°a cái nhìn tin cáºy và o Äịch, ngÆ°á»i chủ chốt trong việc soạn thảo những Ä‘Æ¡n từ văn bản để bắn vá»t cầu vồng gá»i lên huyện, lên tỉnh, từng là m Thủ nhiá»u phen cuống Ä‘i. Ông Phúc nói giá»ng dịu lại, nhÆ° cung cấp thêm cho TÃnh và Äịch vá» con ngÆ°á»i Trịnh Bá Thủ :
- Äúng là chú phải nâng cao nháºn thức cho thằng Tùng! Chứ không để mắc hợm vá»›i tay Thủ nhÆ° chÆ¡i. Tay Thủ ấy hắn là ngÆ°á»i biết là m chÃnh trị đấy? Tức rằng là má»i việc hắn cứ là m nhÆ° không? Yêu ai cÅ©ng không sà m sỡ, ghét ai cÅ©ng không hầm hè, cứ lặng lẽ là m để đạt tá»›i mục Ä‘Ãch. Cứ ngón cái ngà y hắn Ä‘i há»c dà i hạn ở tỉnh vá» là đủ biết. Vừa há»c xong má»™t khóa Ä‘Ã o tạo cán bá»™ cho cÆ¡ sở, thì đúng dịp xã đại há»™i đảng bá»™. Thế là hắn lao và o là m đủ má»i việc thượng và ng hạ cám. Từ việc trang trÃ, lên huyện má»i Ä‘á»™i chiếu bóng, rồi tiếp khách ở xa, giúp ông Äáng bà thÆ° viết báo cáo. Chá»— nà o ngÆ°á»i ta cÅ©ng gá»i anh Thủ, đồng chà Thú việc nà y lại phái đồng chà Thủ! Hắn có mặt ở khắp má»i nÆ¡i, kể cả việc nấu nÆ°á»›ng hắn cá»ng sắn tay nhảy và o chỉ đạo. Thế là ai cÅ©ng trầm trồ: Anh Thủ vừa Ä‘i há»c má»™t năm rưỡi ở trÆ°á»ng đảng tỉnh vỠđấy. Äến là giản dị, xông xáo và quần chúng quá thê! Hắn đã tá»± quảng cáo trÆ°á»›c khi bầu đấy mà ! Trong đại há»™i ấy, chỉ trừ hắn còn tất cả những ngÆ°á»i ở Giếng Chùa Ä‘á»u mất phiếu. Thế là hắn muốn nói hắn là bá»™ óc của cả Giếng Chùa chứ gì!
Giá»ng ông Phúc nghe đã rin rÃt gằn gằn. Ông muốn thú nháºn nốt rằng kỳ đại há»™i ấy ông đã trượt vá» chuối. Nhiá»u ý kiến phê bình ông hôm ấy, ông dám chắc là do Thủ xúi. Nhất là mấy anh có máu cÆ¡ há»™i, đánh hÆ¡i tà i lắm, biết chắc ông Phúc sẽ đổ, nên thà luôn, chẳng hÆ¡i đâu bảo vệ! XÆ°a nay ngÆ°á»i ta chỉ phù thịnh chứ ai phù suy. Rồi sau đó nhân sá»± thay đổi hà ng loạt. Thay từ nhân viên trên xã đến Ä‘á»™i trưởng sản xuất ở các là ng. Vai trò của Thủ ở khắp má»i ná»›i. Thủ bao sân tất. Khối anh ấm ức, nhÆ°ng lại cứ phải thi hà nh theo ý Thủ, vì cái thế của há» còn yếu. Anh em nhà VÅ© Äình thì cà ng ngà y cà ng thấy mình bị ép nhÆ° ép giò mà không biết quáºy bằng cách nà o. Cà ng ngẫm, Phúc cà ng thấy Thủ cà ng hiểm hÆ¡n Hà m nhiá»u. MÆ°u sâu, lại cá»™ng vá»›i Ä‘ang có quyá»n chức, nên Thủ cà ng dá»… dà ng thá»±c thi những ý đồ của mình má»™t cách sát sạt mà vẫn kÃn nhem, bởi Thủ có cái áo giáp nhân danh tổ chức, nhân danh Äảng ủy. Äể đối lại, anh em nhà VÅ© Äình chỉ còn má»—i má»™t sách là thỉnh thoảng lại phóng má»™t lá Ä‘Æ¡n tố cáo, nhÆ°ng chẳng khác bắn má»™t mÅ©i tên và o giữa trá»i đất, tháºt là tÃt mù bóng chim tăm cá, không còn biết kết quả ra sao!
- NhÆ°ng bây giá» thì nó cụt vòi rồi chứ? - Ông TÃnh lên tiếng. Là ngÆ°á»i cÅ©ng ham đấu đá, lại luôn ý thức vá» cái chức từng là quản đốc của mình, nên má»›i vá» có dăm tháng nay, nhÆ°ng nay đã có đến và i cuá»™c há»p đảng, TÃnh phát biểu ngược vá»›i Thủ, ý muốn nói Thủ chÆ°a đủ trình Ä‘á»™ và lịch lãm bằng mình được.
- Em thấy bây giá» hắn xoay xở là khó rồi đấy - TÃnh tiếp - Äảng viên ở là ng ở xã bây giá» có nhiá»u thà nh phần, nhiá»u đối tượng, mấy anh cán bá»™ xã không nắm được yết hầu của há» nhÆ° ngà y xÆ°a nữa, nên bây giá» không thể hống hách được.
- Thằng Thủ không hống hách, mà nó mị dân? - Ông Phúc giải thÃch - Nó có hét lác ai đâu mà cứ dim dỉm máºt ngá»t chết ruồi!
Có tháºt Thủ mị dân? Thủ máºt ngá»t chết ruồi nhÆ° ông Phúc nói? Thì hãy chá» xem! Có Ä‘iá»u chÃnh lúc nà y, khi Bá»™ tham mÆ°u của chi há» VÅ© Äình Ä‘ang bà n luáºn vá» Thủ, Ä‘ang mong chá» Tùng, thì có lạ lùng không? ChÃnh há», Thủ và Tùng Ä‘ang nâng chén chúc nhau ở tại nhà Thủ! Luyến dá»n mâm lên giÆ°á»ng ở nhà trên, rồi cÆ°á»i vui vẻ nói vá»›i Sá»u và Tùng :
- Má»i anh em, chú cháu Ä‘i xÆ¡i cÆ¡m, ăn muá»™n thế nà y chắc là đói lắm rồi?
Ba ngÆ°á»i vẫn Ä‘ang ngồi nói chuyện ở sa-lông. Thủ đứng dáºy treo cây đèn to lên cái móc trên trần cho ánh sáng tá»a cả trong nhà ngoà i sân, rồi mở các cá»a sổ cho mát. Sá»u quay sang bảo Luyến :
- Chị với các cháu lên cả trên nà y cho vui.
Thôi mẹ con tôi ở dÆ°á»›i nà y, đâu cÅ©ng thế. Các cháu nó quấy lắm. Anh em uống rượu Ä‘i - Luyến quay sang Tùng cÆ°á»i hồn háºu - Cáºu Tùng đừng là m khách nhá! Mấy anh em, chú cháu cùng là m việc vá»›i nhau, mà chả mấy khi thấy cáºu đến chÆ¡i.
Tùng cÆ°á»i gượng gạo không biết trả lá»i sao. Anh biết Luyến nói rất thá»±c lòng. XÆ°a nay Tùng vẫn nghÄ© mấy bà con dâu của há» nhà nà y: Bà Son, bà BÃch vợ ông Long và Luyến Ä‘á»u là những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà phúc háºu. Sao Äà o không giống các bà ấy nhỉ? Tùng hoà n toà n bất ngá» vá» bữa rượu nà y. Hôm qua bõ Vòi mang giấy má»i há»p của Ban chỉ huy quân sá»± huyện đến, ở góc lại có mấy chữ của Thủ dặn rằng khi Ä‘i há»p ở huyện vá», Tùng nhá»› rẽ và o nhà Thủ có chút việc, kẻo hôm sau Thủ báºn Ä‘i vắng. Lúc nãy vỠđến đây trá»i nhá nhem tối, Tùng đã thấy Thủ và Sá»u ngồi rì rầm bên bà n. DÆ°á»›i nhà , mẹ con Luyến Ä‘ang vặt lông vịt. Thấy Tùng, Thủ tá» ra mừng rỡ. Thủ rót nÆ°á»›c cho Tùng, rồi há»i vá» cuá»™c há»p chiá»u nay ở trên huyện. Tùng trả lá»i mạch lạc, đúng nhÆ° báo cáo vá»›i bà thÆ° đảng ủy, rồi đứng dáºy cÆ°á»i nói ra vẻ bá»— bã, nhÆ°ng vẫn rất đúng phép tắc trên dÆ°á»›i :
- Xin phép hai bác, em vỠạ!
Thủ kéo vai Tùng :
- Thong thả đã, hôm nay ở đây ăn cÆ¡m vá»›i mình. Có cả anh Sá»u đây, mấy khi anh em má»›i có dịp ngồi vá»›i nhau! Chắc ông vẫn nghÄ© là tôi sống khắt khe lắm hả? Rồi sẽ hiểu nhau dân dần Tùng à ! Tôi vá»›i ông Sá»u là m má»™t hai năm nữa, rồi thì bà n giao cho lá»›p trẻ các ông chứ cho ai! Váºy mà gần đây có nhiá»u những tin tức thất thiệt quá! Khiến đồng chà vá»›i nhau mà ngÆ°á»i ná» cứ ngá» vá»±c nhÆ° ngÆ°á»i kia! Ta phải có trách nhiệm phải xua Ä‘i những ám khÃ!
Sá»u cÅ©ng nói thêm và o, khiến Tùng không thể chối từ. Và đúng nhÆ° Luyến trách khéo, đây là lần đầu tiên Tùng chén chú chén anh ở nhà Thủ. Thịt vịt luá»™c và ng ngáºy, xếp đầy hai Ä‘Ä©a to. Thêm món canh măng. Chỉ có váºy, chứng tá» chủ nhà không cầu kỳ mà u mè, rất già u tÃnh thá»±c tiá»…n!
- Ä‚n uống tháºt lòng nhá! - Thủ rót rượu ra ba chén - Ai uống được đến đâu thì cứ uống, tá»u bất khả ép. Tôi thì có thói quen phải vừa ăn vừa uống. Nà o, lên Ä‘Å©a Ä‘i! Rồi vừa ăn, vừa chuyện.
Thủ tháºt xứng đáng là ông chủ, là ngÆ°á»i cầm lái, hÆ°á»›ng cả Sá»u và Tùng và o những Ä‘iá»u là m anh băn khoăn dằn vặt. Bữa rượu nhâm nhi, nâng lên đặt xuống lâu lắm; nhÆ°ng đến khi buông Ä‘Å©a vẫn không có ngÆ°á»i nà o say! Và Tùng thì rất nhá»› Thủ dặn rằng: Lúc nà y Ä‘ang có nhiá»u thông tin sai lạc, lòng ngÆ°á»i dá»… ly tán, các Äảng viên chúng ta phải tỉnh táo, phải nêu cao tinh thần Ä‘oà n kết, phải bảo vệ uy tÃn cho nhau. Thôi thì không bảo vệ được nhÆ° con ngÆ°Æ¡i của mắt mình nhÆ° lá»i hứa trÆ°á»›c khi và o Äảng, thì cÅ©ng cố gắng bảo vệ nhÆ° chân tay da thịt mình, nhân dân cả xã Ä‘ang nhìn và o mình?
Cho đến khuya khuya, Tùng má»›i ra vá». Tá»›i nhà đã thấy bà Sang và Mai em gái Tùng Ä‘i nằm. Thằng Tú dạo nà y Ä‘ang ôn thi hết lá»›p 12, nên cu cáºu Ä‘i há»c tổ suốt ngà y suốt đêm: Vừa đẩy cá»a và o nhà , bà Sang nam trong mà ng đã há»i ra :
- Anh vừa ăn cơm nhà ông Thủ đấy à ?
Tùng sá»ng sốt :
- Ai bảo mà U biết?
Bà Sang vẫn thủng thẳng :
- Ông Thủ đốt đèn sáng nhÆ° ban ngà y. Anh vá»›i ông Sá»u, ông Thủ ngồi xếp và ng giữa giÆ°á»ng ở trên nhà ai mà cả biết! U nói thì anh lại bảo U biết gì công việc của anh. CÆ¡ mà anh là m sao biết bụng dạ ngÆ°á»i là ng nà y! Äến tôi đấy sống gần hết Ä‘á»i mà vẫn chả hiểu được há» là ngÆ°á»i thế nà o? - Ngừng má»™t lát, bà Sang lại tiếp: Lúc tối cáºu Phúc cho thằng Cần xuống tìm anh đấy, giá» khuya thì mai phải lên xem cáºu ấy bảo gì..
Tùng bá»—ng thấy miệng đắng ngắt. Cái Mai nằm ở giÆ°á»ng bên kia bá»—ng phì cÆ°á»i, nói gióng sang :
- Anh Tùng ăn cÆ¡m nhà ông Thủ là phải rồi! Muốn ấy cháu ngÆ°á»i ta thì cÅ©ng phải năng Ä‘i lại cho thân tình chứ!
Tùng cà ng giáºt thót ngÆ°á»i liá»n gắt lên :
- Con ranh! Biết cái gì mà hóng hớt!
Thì con ranh cà ng cÆ°á»i lên khinh khÃch, tưởng nhÆ° nó sắp vùng dáºy mà múa may trÆ°á»›c mặt Tùng :
- Äừng tưởng em không biết nhá? Vải thÆ°a cứ muốn che mắt thánh! Gốc nhãn ở đồng Dốc Cạn cứ là nhẵn thÃn nhá! Chắc là tổ phụ lão trồng cây đã thuê anh Ä‘i canh giữ hả? Hà hÃ!
Tùng là u bà u lấp liếm :
- Äừng có nhà nhố! Ngủ Ä‘i!
NhÆ°ng trong bụng Tùng thì cà ng hoang mang. Con khỉ! Sao nó lại biết rõ thế nhỉ? Hay là nó vá»›i thằng An, ngÆ°á»i yêu của nó cÅ©ng dắt nhau ra thấm thúi ở gần đó mà mình không biết? á» nếu mình lấy được Äà o. Äà o vỠđây, ở liá»n vá»›i cái con bà cô nà y thì không biết sẽ ra sao! Giặc bên Ngô không sợ bằng bà cô bên chồng. Mai cùng tuổi vá»›i Äà o, và công bằng mà nói, nó chỉ hÆ¡i béo quá, con gái mà đi lại cứ ruỳnh ruỵch! NhÆ°ng mặt mÅ©i thì Mai không kém Äà o bao nhiêu. Còn tÃnh nết lại cà ng không chịu thua Äà o má»™t ly! Kẻ tám lạng ngÆ°á»i ná»a cân! Nó vá»›i thằng An ở trên xóm Äầu Cầu đã ăn há»i rồi. Nó cứ bắt nạt thằng An nhÆ° nhện bắt ruồi. Vá»›i lại là m gì còn chuyện Äà o bÆ°á»›c đến cái nhà nà y mà lo! Và ông Thủ nữa, ông ấy gá»i mình đến má»i cÆ¡m rượu nhÆ° khách quý, đèn thắp sáng choang, cá»a chÃnh cá»a phụ mở toang, ngÆ°á»i qua lại ngoà i Ä‘Æ°á»ng nhìn rõ mồn má»™t, là m thế để là m gì nhỉ? Chắc chắn không phải để quảng cáo ông cháu rể tÆ°Æ¡ng lai!
Xem tiếp Hai mươi ba
----------------- Bà i viết của đc ghép lại-----------------------
Hai mÆ°Æ¡i ba
- Là ng Giếng Chùa lại ồn ĩ lên hai sự kiện.
Thứ nhất là ông Quản NgÆ°, ngÆ°á»i vá»›i hai bà n tay trắng mà đã lần mò sang cả đất Tây từ ngà y còn bóng tối, ngÆ°á»i vừa rồi đóng cá»a ăn cháo cám, vì chả gì thì ông vẫn được tiếng là Tây há»c, nên dù có đói rã há»ng, ông cÅ©ng quyết không nháºn lòng trắc ẩn của ngÆ°á»i khác. NhÆ°ng từ hôm và o gặt đến giá», thì bố con ông Quản lại sênh sang lắm rồi. ChÆ°a tÃnh thóc gặt ruá»™ng nhà , chỉ riêng cái máy say sát của ông, từ hôm chữa xong, ngà y nà o cÅ©ng xình xịch xát gạo từ sáng tá»›i tối mịt. NgÆ°á»i cả mấy là ng quanh đây ngà y nà o cÅ©ng kìn kìn chở thóc đến sát. NgÆ°á»i thì trả tiá»n ngÆ°á»i trả gạo, riêng số trả công máy ấy, bố con ông Quản đã thừa cÆ¡m rượu cả ngà y. Nhà ba bố con toà n Ä‘Ã n ông, suốt ngà y cởi trầntrùng trục cả lúc ăn lúc ngủ, cứ nhÆ° phÆ°á»ng lục lâm thảo khấu. Bà Äồ Ngáºt ngà y ngà y đến mua cám nhà ông Quản vá» nuôi lợn nái. Má»™t buổi chiá»u ông Quản đẩy giúp bà Äồ xe cám, tiện thể ông đến bắt má»™t con lợn giống vá» nuôi. Bà Äồ ở góa có đến gần chục năm nay, có má»—i mụn con gái đã Ä‘i lấy chồng, bây giá» bà ở má»™t mình. Là ngÆ°á»i dá»… ăn, dá»… ngủ, từ hôm có thóc có rượu bà uống rượu cứ thun thút ngÆ°á»i hồi lại rất nhanh, nên dù đã ngoà i năm mÆ°Æ¡i, nhÆ°ng da dẻ còn tÆ°Æ¡i đáo để. Bà Äồ vứt năm rau khoai rá» lợn cho ông Quản xem. Má»™t tá lợn con đẹp nhÆ° vẽ nháy loi choi tranh nhau. Bà Äồ cúi gáºp lÆ°ng xách tai từng con má»™t, miệng nói liếng láu :
- Ông xem con lang nà y đẹp không? Hay con trắng? Hay con đen nà y, mõm có khà dà i nhưng béo hơn cả.
Bà Äồ không biết lúc ấy ông Quản chẳng còn thiết nhìn ngắm lợn liếp gì nữa. Mắt ông sáng rá»±c Ä‘Æ°a cái nhìn vuốt ve tấm lÆ°ng bà Äồ vá»›i hai lÆ°á»n thịt sao mà căng thế kia? Và nhất là cái mông bà Äồ sao còn tròn quá, cứ núng nÃnh sau lá»›p vải Ä‘en nhÆ° má»i má»c thúc giục ông Quản, rằng ông hãy mạnh dạn vá»›i tay ra? Cô Ngáºt đấy mà chứ ai mà lo! Cô Ngáºt Ä‘i lấy lẽ ông Äồ Bản hÆ¡n cô những hai chục tuổi. Từ ngà y ông Äồ Bản mất, cô Ngáºt cÅ©ng có Ä‘i hoa lá vá»›i hai anh có vợ, đến ná»—i vợ con há» phải om xòm cả lên. á»’, thế mà sao táºn hôm nay ông Quản má»›i để mắt đến trái hồng chÃn nục nà y nhỉ? Má»™t chục quả hồng nuốt lão sáu mÆ°Æ¡i. Cái cụ nói thế là nói ngược đấy! Các cụ là mình ăn sà nh chÆ¡i lắm chứ đứng tưởng! Ông Quản má»›i sÃt soát sáu mÆ°Æ¡i, răng còn chắc, gân còn săn cuồn cuá»™n lên đây má»™t chục quả hồng ông nuốt veo!
- Ông thÃch con nà o? - Bà Äồ vẫn khua khua tay trong chuồng lợn.
Và ông Quản đã vá»— đét và o mông bà , lưỡi ông lại đá ngược lên táºn mái ngói để cho miệng văng ra má»™t câu tiếng Tây bồi Ä‘á»™n lẫn tiếng ta :
- Con nà y mới grasse! Con nà y mới doong
Bà Äồ tròn xoe mắt, mặt Ä‘á» rá» nhÆ° say rượu nếp. Bà lại há»i đến là ngá»› ngẩn :
- Ông bảo cái gì?
Ông Quản vừa nhắc lại vừa dịch nghÄ©a, và bà n tay Ä‘á» á»ng của ông vẫn xoa xoa nắn nắn má»™t cách đầy biểu cảm và o mông bà . Äúng là ngÆ°á»i có Tây há»c cÅ©ng có hÆ¡n, miệng nói tay là m đến nhÆ° thế mà mặt ông cứ tỉnh bÆ¡!
- Grasse nà y! Doong nà y! Nghĩa là con nà y mới béo! Con nà y mới đẹp.
Thế rồi bà Äồ bá» Ä‘Ã n lợn mở cá»a cho ông Quản và o. Rồi bà đóng cá»a. Rồi bà lại mở cá»a. Lúc ấy trá»i đã nhá nhem tối. Ông Quản chẳng còn thiết lợn giống lợn má gì nữa. Ông ra vá», ngÆ°á»i nhÆ° Ä‘i trên mây trên gió, nhìn cái gì cÅ©ng thấy đáng yêu quá! Hôm sau ông tuyên bố vá»›i hai cáºu quý tá» là ông sẽ tục huyá»n vá»›i bà Äồ.
- Rồi chúng mà y có vợ có con, nhất vợ nhì giá»i lúc ấy tao dá»±a và o ai? Con nuôi cha không bằng bà nuôi ông!
Cáºu cÆ¡n cả đã ngoà i hai mÆ°Æ¡i, lúc đầu hằm hằm, nhÆ°ng rồi ông Quản bảo :
- Anh nhắm con nà o Ä‘i, rồi tôi cÆ°á»›i cho anh, vợ chồng anh sẽ sang cái thổ bà Äồ mà tung hoà nh ngang dá»c, thổ ấy những ba sà o. Giữa lúc đất cháºt ngÆ°á»i đồng nà y, má»™t đống và ng đấy chứ bỡn! NhÆ°ng nhá»› là không được hở ra vá»›i ai, không thì cái Ngà con bà ấy nó lại vá» là m om lên!
Ngẫm nghÄ©, cáºu cả thấy phải quá. Máu giáºn bay biến mất, bụng còn ngầm phục cụ bô tưởng là tà o phà o mà tÃnh toán khôn róc trần Ä‘á»i.
Bây giá» thì bà Äồ ngà y ngà y đến nhà ông Quản lấy cám chứ không phải là mua nữa. Tiá»n trả ông Hà m ngà y bán lúa non cÅ©ng là tiá»n ông Quản. Hai má bà Äồ cứ mâng mâng nhÆ° say trầu thuốc. Äám thanh niên đến sát thóc cứ nháy nhau hát Æ° ứ: Cuá»™c Ä‘á»i vẫn đẹp sao tình yêu vẫn đẹp sao!... Ông Quản mặc quần sóc, ngÆ°á»i để trần bóng nhẩy mồ hôi, chỉ tủm tỉm loe lóe ánh và ng. Mặt phá»›t ăng-lê. Äúng là cách ứng xá» của ngÆ°á»i kinh bang tế thế!
Nghe má»i ngÆ°á»i cÆ°á»i cợt tán nhảm chuyện ông Quản bà Äồ, cô thống Biệu lẩm bẩm: là ng nà y đã đến lúc cái vượng, cái nghịch hiện hết lên đây! từ giá» trở Ä‘i là ng nà y không còn lo đói, nhÆ°ng lại phải lo nhiá»u cái khác. Sá»± kiện thứ hai chÃnh là cô thống Biệu. Dân là ng thì thầm truyá»n tin nhau rằng cô thống Biệu đã giải phóng hết cái Ä‘iện thá» của cô rồi. Äiện thỠấy ngÆ°á»i ta đã tÃnh tá»›i 50 bát hÆ°Æ¡ng lá»›n nhá». Váºy mà bây giá» cả hai gian nhà trên xÆ°a nay vẫn xếp tầng tầng lá»›p lá»›p đèn nhang cá» phÆ°á»›n và những bát hÆ°Æ¡ng đủ loại, giá» bá»—ng sạch trÆ¡n, quang loáng. Cô Ä‘Æ°a Ä‘iện thá» Ä‘i đâu? ÄÆ°a Ä‘i lúc nà o mà không ai hay? Và chÃnh cô nữa, mấy hôm nay trông ngÆ°á»i cô lạ lắm, cứ lá» vá» thảng thốt nhÆ° ngÆ°á»i mất hồn mất vÃa. Mấy bà già đánh bạo há»i thì cô nói vá»›i giá»ng xa xôi nghe rá»n rợn rằng cô đã hoà n lại cho các Ngà i rồi, cô đà ăn lá»™c thánh là m việc thánh mấy chục năm nay, bây giá» chÃnh cô cÅ©ng sắp vá» chầu các ngà i rồi!.
Chỉ riêng có thằng Hữu con ông Hiển, cháu Ä‘Ãch tôn cô thống Biệu, má»™t gã trai choai choai 16 tuổi là biết rõ số bát hÆ°Æ¡ng kia ở đâu. Ấy là đêm hôm ná», ông nó tức cô thống là m lá»…, rồi giở tất cả bát hÆ°Æ¡ng xuống chất và o hai bao tải, rồi bảo nó buá»™c lên xe đạp theo ông nó thồ ra sông Công, tá»›i chá»— nÆ°á»›c chảy xiết nhất ông nó lấy ra chiếc bát hÆ°Æ¡ng to nhất, bằng chiếc ấm rá» tÃch, rồi cắm ba nén nhang, thắp lên; ông nó đứng cứng ngÆ°á»i sịt soạt khấn lầm rầm. Xong thằng Hữu đứng đằng sau Ä‘Æ°a từng chiếc bát hÆ°Æ¡ng. Ông nó đứng sát mép nÆ°á»›c, khom ngÆ°á»i lần lượt liệng từng chiếc xuống sông. Vá»›i cô thống, má»—i bát hÆ°Æ¡ng là má»™t vị thần được sinh ra từ đất. Bây giá» các vị sẽ tắm rá»a bụi trần, rồi dòng nÆ°á»›c mát Ä‘Æ°a rÆ°á»›c các vị quay trở vá» vá»›i đất, trở vá» nguồn của mình! Các vị vá» trÆ°á»›c rồi đệ tá» các vị - cô thống sẽ vá» sau! Cô đã linh cảm là các ngà i sắp gá»i cô vá» rồi!
Khi cô thống liệng gần hết cả hai bao tải bát hÆ°Æ¡ng, bá»—ng má»™t bóng ngÆ°á»i từ phÃa sau Ä‘i lại, đánh tiếng và ông cháu cô thống đã nháºn ra má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà . Chị ta quỳ xuống nói run rẩy :
- Thưa cô! Lạy cô! Con muốn cô ban lộc cho con. Con muốn nối gót cô!
- Nhà ngÆ°Æ¡i là ai? - Cô thống mở to cặp mắt bạc má» má» trong bóng tối ném cái nhìn gần nhÆ° hằn há»c và o ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà bá»—ng từ đâu dám đến quấy rầy công việc thiêng liêng của cô, giá» lại Ä‘ang quỳ lạy nhÆ° giã gạo thế nà y! Lạy cô, con là kẻ ăn mà y nhà pháºt, nhÆ°ng chÆ°a được lá»™c của Ngà i. Con Ä‘ang là m thuê ở nhà ông Hà m! Lúc nãy trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i là m vá», có bà già chỉ con ra đây ân xin cô. Dạ, nhân bảo nhÆ° thần bảo ạ! Láºy cô, cô cho con Ãt vốn nhà pháºt để con sống mà hầu hạ các Ngà i, hầu hạ cô! Äá»i con long Ä‘ong lắm cô Æ¡i!
Cô thống thở hắt ra: ngồi bệt xuống bá» cát, nhìn đăm đăm ra mặt sông tối thẫm, sóng nÆ°á»›c Ä‘ang vá»— lóc bóc. Gió sông thổi rà o rát, ve vuốt mấy sợi tóc lÆ¡ phÆ¡ của cô. Cô đã hiện nguyên hình là má»™t phù thủy già ! Lát sau cô ra hiệu cho thằng cháu Ä‘Ãch tôn vá» trÆ°á»›c, rồi cô quay sang nói rì rầm nhÆ° dặn dò ngÆ°á»i Ä‘Ã n là đang đứng lom khom tá»±a cái dấu há»i trÆ°á»›c mặt. Và điá»u kết cục thì thằng Hữu cÅ©ng không biết rằng ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã run nhÆ° dẽ, nói không nên lá»i, hai tay láºt báºt cởi chiếc khăn vuông mở ra bá»c chiếc bát hÆ°Æ¡ng to bằng chiếc ấm rá», chiếc bát hÆ°Æ¡ng cô thống định thả sau cùng. Thế là vị thần lá»›n nhất, vị thần cả lại quay vá» trần thế má»™t lần nữa!
NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà kÃnh cẩn ôm bá»c khăn và o lòng, lạy sống cô thống, rồi Ä‘i vùn vụt vá» là ng. Những bÆ°á»›c Ä‘i tá»± tin gần nhÆ° thách thức. NhÆ° má»™t tráng sÄ© lâu nay gặp bÆ°á»›c sa cÆ¡ vì không gÆ°Æ¡m không ngá»±a, bây giá» thanh kiếm báu đã lá»t và o tay. Chị Bé đã có vốn, đã có vÅ© khà để đối mặt vá»›i Ä‘á»i!
Xem tiếp Hai mươi bốn
Last edited by Memory; 10-08-2008 at 10:09 AM.
Lý do: Hệ thống tự ghép bà i chống spam
|
10-08-2008, 10:10 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Hai mươi bốn
Rồi những gì cần đến, đã đến.
Sau mÆ°á»i ngà y Ä‘á»™i công tác vá» huyện báo cáo, nghiên cứu những Ä‘Æ¡n từ khiếu nại từ Giếng Chùa gá»i lên, sáng nay Ä‘á»™i lại vỠđể chÃnh thức bÆ°á»›c và o triển khai nghị quyết 04. Buổi sáng, theo yêu cầu của các đảng viên, trưởng Ä‘oà n công tác Ä‘á»c những lá Ä‘Æ¡n tố cáo vá»›i những lá»i lẽ Ä‘anh thép luáºn vá» tá»™i tham ô tà i sản hợp tác của những ngÆ°á»i Ä‘Æ°Æ¡ng chức hiện nay. Má»™t bản thống kê dà y đặc nà o tiá»n, nà o thóc, nà o thuốc sâu phân đạm, gạch ngói gá»— lạt, xe bò xe cải tiến đã trở thà nh tà i sản riêng của những ai. Ban chủ nhiệm hợp nhất phá bao nhiá»u nhà kho của Giếng Chùa, là m mất tÃch bao nhiá»u gà lợn khi giải tán chuồng trại. Rồi nháºp nhèm biểu thuế giữa trung du và đồng bằng đến mấy năm nay mà không ai biết, số thóc chênh lệch ấy để đâu? Tiá»n gạo tham ô ở Ä‘á»™i thủy lợi 202 quy ra thóc là má»™t tấn rưỡi, Ä‘i đâu? Mấy sổ tiết kiệm lấy tiá»n công của xã là m thà nh sổ tiết kiệm cá nhân là có chỉ đạo, chứ không phải nhÆ° Äà o Văn Quà ng thanh minh hôm trÆ°á»›c. Rồi tiá»n thuế đò, thuế chợ hai năm nay thu vỠđể đâu?... Nhiá»u, nhiá»u quá nghe đến rối cả óc. Äá»™i trưởng Ä‘á»™i công tác Ä‘á»c xong, tất cá ngồi lặng im. Ông TÃnh hắng giá»ng, rồi không cần xin phép ai cứ nói thủng thẳng, từ lâu Thủ đã rất khó chịu vá»›i thái Ä‘á»™ trịch thượng ấy.
- Nhiá»u bê bối đến nhÆ° thế, nên Ä‘á»™i 1, Ä‘á»™i 2 ngÆ°á»i ta đòi tách khá»i hợp tác xã lá»›n để vá» hợp tác xã nhá» cÅ©ng là đúng thôi. Bất công nhÆ° thế ai chịu được! Lá»›n ăn miếng to, bé ăn miếng nhá», không từ cả thuốc sâu phân đạm, phà m ăn nhÆ° cá trê phi. Äến lượt các xã viên chỉ có ăn rÆ¡m ăn cá»! Vu, Ä‘á»™i trưởng Ä‘á»™i sản xuất con ông Vi, cÅ©ng có há» xa vá»›i chi há» Trịnh Bá, báºt ngay dáºy :
- Nếu so Ä‘o chi ly, ban chủ nhiệm trÆ°á»›c đây còn bằng năm bằng mÆ°á»i! Nói ngÆ°á»i khác hãysá» lên gáy mình!
Ông Phúc liá»n hoa tay, tiếp cái giá»ng cha chú của TÃnh :
- Tôi là chủ nhiệm cũ đây. Anh thấy tôi tham ô những gì? Kể ra xem. Nói bịa đặt thì liệu đấy!
Cao đứng lên. vẫnchiếc áo phông bó lấy ngÆ°á»i, Ä‘iệu bá»™ nhÆ° má»™t đấu váºt bÆ°á»›c lên sá»›i :
- Ai thế nà o rồi sẽ rõ. Äừng lên giá»ng vá»™i. Còn những việc không liên quan gì đến tham ô nhÆ°ng ảnh hưởng cÅ©ng xấu không kém.
Ông Phúc đã đứng hẳn lên, quay ông nhìn thằng và o Cao :
- Äá» nghị đồng chà nói cho rõ, đừng có máºp má» cái giá»ng kÃn kÃn hở hở ấy không ai sợ đâu. Cái thá»i cáºy có má»™t tà cấp chức để Ä‘i úm ngÆ°á»i ta đã qua rồi! Mà ngay cái chức phó ban công an của đồng chÃ, tôi báo cho mà biết, dịp nà y cÅ©ng phải xem xét lại?
Thế là anh chang trâu luộc cả con đã hoà n toà n phát cuồng. Cao gần như hét lên :
- Äồng chà bảo tôi nói cái giá»ng gì? Có phải giá»ng máºt thám nhÆ° ông đã nói vắng mặt tôi phải không? Tôi Ä‘á» nghị há»™i nghị phải xem xét lại tÆ° cách đảng viên của ông Phúc! Tôi cÅ©ng báo cho ông biết. Chiá»u mai vợ ông phải lên xã ná»™p tiá»n phạt vì tá»™i chá»i đổng!
Cùng lúc đến bốn ngÆ°á»i nhấp nhô đứng dáºy: Rồi cùng vung tay. Mặt mà y Ä‘á» nhÆ° tôm luá»™c, và cùng nói má»™t lúc. Những âm thanh dáºp và o nhau chói chát, nhÆ° Ä‘Ã i chÆ°a lá»c sóng, khiến không ai nghe được bốn diá»…n giả đấu tranh cho chân lý Ä‘ang nhả ngá»c phun châu những gì!
Trưởng Ä‘oà n công tác - từ giá» là trưởng Ä‘oà n công tác Ä‘iá»u hà nh cuá»™c há»p chứ không phải là ngÆ°á»i của sở tại nữa, đứng hẳn lên bục cao, giÆ¡ cả hai tay lên nhÆ° má»™t lá»i khấn cầu hòa bình! Nhìn anh Ä‘ang mấp máy, nhÆ°ng lại chÆ°a biết nói thế nà o thì cùng lúc trung tá Chỉnh và Thủ đứng lên. Thấy hai ngÆ°á»i ở hai thái cá»±c khác nhau. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘Æ°Æ¡ng chức, má»™t anh thứ dân, nhÆ°ng cả hai Ä‘á»u có vị trà đặc biệt trong chi bá»™, nên bốn diá»…n giả tá»± Ä‘á»™ng rút lui, rón rén ngồi xuống. Má»™t tiếng nói to từ phÃa cuối :
- Äể cho đồng chi Chỉnh nói trÆ°á»›c. Trung tá nói trÆ°á»›c!
Thủ nhÅ©n nhặn ngồi xuống, ra hiệu cho Chỉnh nói. Trung tá Chỉnh cao lá»ng khòng đứng dáºy, mặt Ä‘en Ä‘á» dãi dầu. Vẫn cách nói không mà u mè rà o đón, bởi đồng chà trung tá chỉ Ä‘á»™c má»™t bà i là thẳng băng cán tà u. Äã ra tráºn là chỉ biết có nổ súng! Cho nên lúc nà y Chỉnh cứ Ä‘Æ°á»ng hoà ng hạ má»™t nhát đại Ä‘ao và o giữa Ä‘á»™i hình của cả hai bên :
- Hai cuá»™c há»p trÆ°á»›c tôi báºn vá»›i cái lò gạch nên không Ä‘i được NhÆ°ng tôi nghe được dân ngÆ°á»i ta bà n tán những gì vá» những cuá»™c há»p đảng của chúng ta. Xấu hổ lắm các đồng chà ạ! Ta vẫn luôn tá»± xÆ°ng là tiá»n phong gÆ°Æ¡ng mẫu, là đảng viên Ä‘i trÆ°á»›c, là ng nÆ°á»›c theo sau. Là chà công vô tÆ°. NhÆ°ng sá»± thá»±c thế nà o? NgÆ°á»i có quen thì tÆ° túi chia chác nhau, Ä‘á»™ng há»p là động mâm. Biết bao vụ dân thắc mắc, sao chúng ta cứ lá» Ä‘i? Còn những đảng viên thÆ°á»ng thì đứng ngoà i dèm pha khÃch bác, bảo nhau dù không được gì thì cÅ©ng nói cho sÆ°á»›ng miệng: Cho nên dịp nà y tôi Ä‘á» nghị: Phải giải quyết hết những gì mỠám vá» kinh tế, ai có tá»™i phải chịu, ai vu cáo phải phạt. Rồi sau đó ta xem xét vấn Ä‘á» Ä‘oà n kết trong chi bá»™ từ trÆ°á»›c đến nay. Tại sao cứ lùng nhùng mãi? Tại sao cứ bằng mặt mà không bằng lòng?
Tất cả ngồi im như bị bấm huyệt. Chỉnh ngồi xuống. Thủ khoan thai đứng lên. Vẫn áo kẻ cộc tay, quần ka-ki mà u be. Với nét mặt đượm buồn. Thủ nói thong thả :
- ThÆ°a các đồng chÃ! Tôi đồng ý vá»›i đồng chà Chỉnh. Tôi không dám vÆ¡ Ä‘Å©a cả nắm: nhÆ°ng đúng là chi bá»™ ta có nhiá»u vấn Ä‘á» cần phải giải quyết. Mặc dầu váºy theo tôi, ta không nên lợi dụng má»™t nghị quyết lá»›n của Äảng vá»›i ý nghÄ©a cao quý là nâng cao chất lượng đảng viên để ta sát phạt, bá»›i móc nhau. Chúng ta không nên chấp vặt, chỉ vì không hợp tÃnh nết ngÆ°á»i nà y, không thÃch tác phong ngÆ°á»i kia mà nâng lên thà nh quan Ä‘iểm, rồi quy kết tá»™i cho nhau. Là m nhÆ° váºy chỉ thêm rối, thêm chia rẽ, và nhÆ° váºy là trái vá»›i tinh thần nghị quyết của Trung Æ°Æ¡ng! Chúng ta phải là m sao khi há»c táºp xong, công tá»™i rõ rà ng nhÆ°ng sá»± Ä‘oà n kết phải được nâng cao, uy tÃn của chúng ta đối vá»›i dân phải được nâng cao, có nhÆ° thế má»›i đúng phong cách của ngÆ°á»i cá»™ng sản!
Thủ ngồi xuống. Quả nhiên những lá»i hoa mỹ và thái Ä‘á»™ rất nhÅ©n của anh dã tÆ°á»›i mát được những cái đầu bốc lá»a. Nhiá»u ánh mắt liếc nhìn lúng túng. Thêm và i ngÆ°á»i trung dung phát biểu, nhÆ°ng không gây được sá»± chú ý gì. Cuá»™c há»p buổi sáng dừng ở đấy. Trưởng Ä‘oà n công tác tuyên bố buổi chiá»u sẽ Ä‘i và o những việc là m cụ thể và những ngÆ°á»i cụ thể. Má»i ngÆ°á»i ra vá», tránh nhìn nhau. Thủ ra trÆ°á»›c, Ä‘i chầm cháºm. Khi ông Phúc tá»›i gần, Thủ nói nhá» :
- Äồng chà đi sau tôi muốn nói chuyện má»™t tÃ.
Ông Phúc Ä‘i cháºm lại, khe nhìn Thủ dè chừng. Hai ông em rể chồng bà Lá»™c, bà Tà i Ä‘i vượt lên. Những ngÆ°á»i ra sau cÅ©ng Ä‘i vượt lên, nhÆ°ng những ánh mắt kÃn đáo liếc lại xem hai thủ lÄ©nh đại diện cho hai chi há» sắp trình diá»…n tiết mục gì!
- Äồng chà đừng để tâm tá»›i những lá»i thằng Cao nó nói - Thủ vừa Ä‘i chầm cháºm vừa nói nho nhá» - Dù nó chẳng còn trẻ má» gì, hÆ¡n cáºu Tùng bên ấy đến gần chục tuổi: nhÆ°ng lại không chững chạc được nhÆ° cáºu Tùng. Còn cái chuyện bá Dần, anh Sá»u có há»i tôi. Tôi đã bảo anh Sá»u là nên bá» qua chuyện Ä‘Ã n bà .Ä‘Ã n ông ta nhắc nhau là đủ. Còn đồng chÃ, chắc từ hôm tôi sang nói chuyện, gia Ä‘inh không thắc mắc vá»›i đồng chà nữa chứ?
Ông Phúc hoà n toà n bất ngỠvới cuộc ký tắt nà y, nên đâm lúng túng :
- Xong rồi! xong rồi!
Ra khá»i cổng, má»—i ngÆ°á»i phÃa, má»™t lối, ông Phúc hÆ¡i ngáºp ngừng :
- Äồng chà còn nói gì nữa không?
Thủ vẫn khiêm nhÆ°á»ng :
- Thôi tạm thế, đồng chà cứ yên tâm vỠtôi.
Rồi má»—i ngÆ°á»i rẽ má»™t Ä‘Æ°á»ng, cắm cúi Ä‘i không ngoái lại.
Ngà y buổi trÆ°a ở nhà ông Phúc. Ban thÆ°á»ng vụ của chi há» VÅ© Äình cấp tốc có cuá»™c há»p bất thÆ°á»ng để phân tÃch đánh giá tình hình Ä‘ang có nhiá»u chuyển biến tinh vi và phức tạp! ThÆ°á»ng vụ nháºn thấy: Hòa vá»›i khà thế chung của cả xã, cả vùng, thá»i tiết chinh trị của Giếng Chùa lại bắt đầu sôi sục! ThÆ°á»ng vụ nháºn định: Mặc dù có nhiá»u khó khăn, cuá»™c đấu trà trong nghị trÆ°á»ng còn nhiá»u trắc trở, đây là cuá»™c vá»n miếng rất tế nhị, phải tháºn trá»ng không được có má»™t lá»i nói há»›, nhÆ°ng rõ rà ng cán cân của xu thế có lợi ngà y má»™t nghiêng vá» ta! TrÆ°á»›c tình hình đó ThÆ°á»ng vụ quyết định : Phải triệt để phát huy thế lợi ta Ä‘ang có, suốt trong thá»i gian là m trong sạch nà y phải liên tục tiến công, tiến công và tiến công? Äây là thá»i cÆ¡ hiếm có! Vừa tiến công, đồng thá»i vừa lôi kéo, cảm hóa những phần tá» của phái thứ ba, tức số trung gian xÆ°a nay không ngả vá» bên nà o. Trong số đó phải đặc biệt chú ý trung tá Chỉnh, đừng để cho vị trung tá húc nà y Ä‘Æ¡n thÆ°Æ¡ng Ä‘á»™c mã, má»™t mình má»™t ngá»±a cứ phạt gÆ°Æ¡m lung tung trên chiến trÆ°á»ng.
- Vá»›i ông Chỉnh, Tùng phải lo! Vi sẵn có mối quan hệ máºt thiết từ trÆ°á»›c. Anh phải nói sao cho ông ấy hiểu bên mình là những ngÆ°á»i ngay thẳng, chÃnh trá»±c! - Ông Äịch chồng bà Tà i ngồi ngả trên ghế vừa nhổ râu tanh tách vừa quay sang Tùng nói á» Ã . Mặc dù Äịch chỉ là là cán bá»™ tuyên huấn oòng èng của má»™t nông trÆ°á»ng nhá», nhÆ°ng vì là nông trÆ°á»ng bò sữa nên Äịch cÅ©ng có được cái dáng bệ vệ bụng to trán hói, giá»ng nói á» Ã .
- NhÆ° hôm trÆ°á»›c dượng đã nói vá»›i anh - Ông Äịch tiếp - không bao giá» tay Thủ nó tin anh cả. Hắn còn giữ chiếc ghế bà thÆ° thì anh còn ngồi phÆ¡i xÆ¡i nÆ°á»›c, còn hữu danh vô thá»±c! Cho nên đây là dịp may, là thá»i cÆ¡ để ta là m cho má»i ngÆ°á»i nhìn rõ chân dung tay Thủ là ngÆ°á»i thế nà o, đồng thá»i để Tùng củng cố địa vị của mình ở ngay chi bá»™ nà y. Tại sao lúc nãy tay Thủ nó nhÅ©n nhÆ° con chi chi vá»›i bác Phúc? chÃnh là vì nó sợ chiá»u nay nhiá»u mÅ©i dùi chÄ©a và o nó! Phải tỉnh táo, chá»› có xúc Ä‘á»™ng vặt mà nể nả rồi thì đổ thóc giống ra mà ăn! Còn vá» phÃa bác Phúc, nếu bác có khuyết Ä‘iá»m dạo là m chủ nhiệm trÆ°á»›c đây, mà chắc là có thôi. Vì là m gì có ông chủ nhiệm nà o mà không chấm mút! Bác cứ nháºn chuyện cÅ© lo gì! Có nháºn thì má»›i cà ng có cá»› để truy cái đám Ä‘Æ°Æ¡ng chức bây giá»! Dịp nà y không cho nó phÆ¡i áo thì còn dịp nà o!
Cả mấy ngÆ°á»i cùng Ä‘á»› ra trÆ°á»›c lý lẽ của Äịch. Tháºt đáng mặt là nhà tÆ° tưởng! Sắc sảo đến táºn chân tÆ¡ kẽ tóc. Äịch tá»± thưởng cho mình bằng cách đủng đỉnh quay sang bắn má»™t mồi thuốc là o rõ kêu. Nhìn ba vị thÆ°á»ng vụ vừa bồn chồn vừa hăm hở, Tùng lau mồ hôi trán, nói rầu rầu :
- Nói tháºt vá»›i cáºu và hai dượng, cháu không có mong muốn là m gì ở đây. Cháu không phải là ngÆ°á»i ham là m chÃnh trị. Dạo nà y gặp nhiá»u chuyện buồn, cháu còn không biết nên ở nhà hay lại ra Ä‘i? Lúc nà o cÅ©ng nghe lình sinh thất chán lắm!
Lại đến lượt ba ông thÆ°á»ng vụ ngồi nghệch ra, ông TÃnh há»i bằng giá»ng rất trầm :
- Thế anh định đi đâu?
- Äi là m quyá»n cao chức trá»ng thì cháu chả dám, chứ Ä‘i để bá» sức lao Ä‘á»™ng để kiếm ăn thì cháu nghÄ© là không khó. Thủ trưởng cÅ© của cháu Ä‘ang là m ở ban tuyển ngÆ°á»i Ä‘i lao Ä‘á»™ng nÆ°á»›c ngoà i. Ông ấy bảo cháu muốn Ä‘i thì ông ấy giúp, không phải mất đến má»™t Ä‘iếu thuốc đút lót. Mấy hôm nay cháu nghÄ© hay là là m nốt cái trần nhà cho u cháu rồi Ä‘i má»™t chuyến cho biết đây biết đó.
Ông Phúc khẽ à má»™t trà ng nhá», nhÆ° muốn nói thì ra ông cháu nà y cÅ©ng không vừa. Lòng dạ cÅ©ng lao lung nhấp nhá»m lắm! Äây cÅ©ng chÆ°a phải là mảnh đất để hắn ăn Ä‘á»i ở kiếp!
Ông Dịch nhả hết bụm khói, rồi vẫn cái giá»ng à ới :
- Äi hay ở là việc lâu dà i NhÆ°ng trÆ°á»›c mắt anh phải tham gia và o cùng là m cho ra ngô ra khoai trong dịp nà y! Vá»›i mấy anh Ä‘Æ°Æ¡ng chức ở đây thì im lặng cÅ©ng không được, nhÆ°á»ng nhịn cÅ©ng không xong, thi cứ phải lóc tuá»™t ra! Hạ cánh nà y xuống! Rồi ai là m thì hãy bà n sau, nhÆ°ng trÆ°á»›c hết phải cho các hắn biết rằng Ä‘á»™ng và o ta là động và o lá»a!
Bà Dần bê má»™t sà ng mÃt đã cắt thà nh từng miếng và ng rÆ°á»i ừ nhà dÆ°á»›i Ä‘i lên.
- Anh em, cáºu cháu ăn mÃt đã.
Bà Dần đặt sà ng mÃt xuống bà n rồi nhìn cả mấy ngÆ°á»i nói riết róng :
- Tôi nói có hai chú vá»›i cháu Tùng nghe nhé. Ông Sá»u vá»›i nhà anh Cao mà gá»i tôi lên xã bắt phạt, thì cÅ©ng phải gá»i cô Cà nh con bà Cả lên, chứ không thi tôi không chịu!
Ông Phúc lừ lừ cặp mắt ba góc :
- Có im đi không, chuyện đà n bà chỉ lôi thôi!
Bà Dân đang hăng phải nguội ngay quay ra lụng phụng di xuống nhà dưới.
Trong lúc Ban thÆ°á»ng vụ của chi há» VÅ© Äình vừa ăn mÃt dai, vừa xem xét những diá»…n biến Ä‘á»i sống chÃnh trị ở Giếng Chùa đã bÆ°á»›c sang má»™t giai Ä‘oạn má»›i và nháºn định là cán cân có lợi Ä‘ang nghiêng vá» ta, thì Ä‘Æ°Æ¡ng kim bà thÆ° đảng ủy Trịnh Bá Thủ mặc dù bên ngoà i rất nhÅ©n nhặn vá»›i tất cả vì anh thấy chiến thuáºt là m má»m lòng của anh xÆ°a nay rất đắc đạo. Bên trong Thủ cÅ©ng rất bình tâm và cÅ©ng tá»± nháºn định là vá» cÆ¡ bản ta vẫn nắm đằng chuôi! Thuáºn lợi của ta vẫn là cÆ¡ bản, khó khăn chỉ là tạm thá»i! Thủ không cần nhóm há»p, bà n luáºn, mà thói quen của anh là chỉ thị. Ngay cả những cuá»™c há»p đảng ủy nói là bà n bạc. nhÆ°ng Thủ đã Ä‘á» xuất Ä‘iá»u gì thì không ai dám bác. Trong thâm tâm Thủ nghÄ© đó là những chỉ thị. Cho nên lúc nãy vá», Thủ chỉ thị cho Cao phải góp ý Quà ng để nhắc nhở Quà ng hãy giữ vững ý chÃ! Vá» mấy cái sổ tiết kiệm, trÆ°á»›c sau chỉ được nói má»™t lá»i. Còn bố con Vi - Vu và anh em Hảo - Hán phải hoà n chỉnh số liệu vá» gạch ngói mà ngà y ông Phúc là m chủ nhiệm đã nháºp nhèm công tÆ° giá trong giá ngoà i, phân phối vá»›i Ä‘iá»u hòa hà ng mấy vạn viên bất hợp lý. Bố con ông Vi - Vu ở lò ngói từ trÆ°á»›c tá»›i nay nên biết rõ. Còn chuyện tiá»n gạo ở Ä‘á»™i thủy lợi 202 nếu tay LÅ©ng còn cứng đầu thì phải thÃ! Mặc dù LÅ©ng có ủng há»™ cho xã và i trăm ngà n nói là quà thưởng cho chủ tịch và bà thÆ° đã chăm lo săn sóc cho Ä‘á»™i 202 rất táºn tình. NhÆ°ng sổ sách không có gì là m bằng? Còn riêng biểu thuế - đây đúng là quả Ä‘áºm, nguồn phúc lợi chÃnh của xã, thì Ä‘Ãch danh Thủ đã chuẩn bị sẵn lý lẽ để bắt bẻ tay đôi vá»›i Phúc, vì cái quả tù mù nà y đã gặt hái Ä‘á»u Ä‘á»u từ thá»i Phúc còn là m chủ nhiệm. Còn những chuyện phá nhà kho, chuồng trại, lợn gà thất thoát thì bắn mÅ©i tên sang Lê Văn Vinh, Ä‘Æ°Æ¡ng kim chủ nhiệm hiện nay để Vinh là m kiểm Ä‘iểm vá»›i chi bá»™ khu vá»±c 2.
Vá»›i sá»± tá»± tin thuáºn lợi của ta vẫn là cÆ¡ bản, khó khăn tạm thá»i. Thủ thong thả Ä‘i há»p tiếp, cùng lúc anh em ông Phúc xác định cán cân có lợi Ä‘ang nghiêng vá» ta, nên Ban thÆ°á»ng vụ của chi há» VÅ© Äình nện gót trên Ä‘Æ°á»ng là ng hăm hở lắm.
Chiá»u nay là quân ta đối mặt vá»›i quân mình. Ta vá»›i mình tuy má»™t mà hai!
Mở đầu là Xuân TÆ°Æ¡i tá»± kiểm Ä‘iểm trÆ°á»›c tiên, vá»›i ngÆ°á»i tà o lao, thông minh phát tiết ra ngoà i nà y, há»™i nghị dá»… nhất trÃ. Trung tá Chỉnh chỉ nhấn mạnh là trong công tác Xuân TÆ°Æ¡i phải giữ đúng nguyên tắc hÆ¡n, phải chÃn chắn và tháºn trá»ng trong giao tiếp, không nên nói tuỳ hứng. Xuân TÆ°Æ¡i lại há» há» xin nháºn tất! Äể tiếp tục chÆ°Æ¡ng trình, trưởng Ä‘oà n công tác mỉm cÆ°á»i nói vui, cố tạo không khà dá»… chịu, bởi anh đã thấy sợ dân Giếng Chùa. Các tÆ°á»›ng ở đây hay là m những cú bất ngá» lắm!
- Phần của đồng chà bà thÆ° nhỠđã xong, bây giỠđến phần của bà thÆ° to? Xin má»i đồng chà Trịnh Bá Thủ!
Trưởng Ä‘oà n đóng tác nhìn má»i ngÆ°á»i cÆ°á»i cÆ°á»i, nhÆ°ng phút chốc anh đã thay những khuôn mặt nghiêm nghị hẳn! Thá» ngồi đối diện ở phÃa bên kia. Lá»›p há»c của cô giáo Oanh đã nghỉ. nên những chiếc bà n há»c trò được dẹp và o má»™t góc. Ghế kê theo hình vuông. Ở giữa để trống. Cung cách ra dáng má»™t há»™i nghị bà n tròn! Thủ hắng giá»ng, nói Ä‘á»u Ä‘á»u :
- ThÆ°a các đồng chÃ! Vá» phần tôi mong các đồng chà đóng góp cho vá»›i chức trách là ngÆ°á»i là m công tác đảng, tôi chịu trách nhiệm vá» tình hìn chÃnh trị trong toà n xã. Váºy trÆ°á»›c những chÃnh sách, chủ trÆ°Æ¡ng của Äảng, tôi đã cùng đảng ủy tuyên truyá»n và váºn Ä‘á»™ng má»i ngÆ°á»i thá»±c hiện ra sao? Äúng sai thế nà o. Vá»›i đảng ủy tôi đã là m hết chức trách của má»™t bà thÆ° chÆ°a? Ở đây có đồng chà Tùng gần gụi sẽ cho ý kiến. Còn vá»›i chi bá»™ sở tại và là ng xóm láng giá»ng, tôi và gia đình đã chấp hà nh chÃnh sách của đảng ra sao? Cá nhân tôi vá»›i việc xây dá»±ng chi bá»™ ở đây thế nà o?
Má»i ngÆ°á»i dá»ng tai lên nghe, nhÆ°ng rồi ngÆ¡ ngác nhìn nhau Bởi vì Thủ cà ng nói, thì má»i vấn Ä‘á» cà ng trở nên Ä‘Æ¡n giản và tròn trịa vô cùng. Lại thêm cách nói của Thủ vừa tha thiết, vừa thà nh khẩn cầu thị, khiến ngÆ°á»i nghe thấy không nỡ bắt Thủ phải liên hệ và o những việc quá cụ thể vì nhÆ° váºy hình nhÆ° nó tầm thÆ°á»ng và nhá» nhen cố chấp thế nà o!
Thủ đã dừng được má»™t lúc, ông Äịch má»›i nhÆ° bừng tỉng. rồi nhanh chóng lấy lại cái thế cán cân có lợi Ä‘ang nghiêng vá» ta
-Äồng chà Thủ rất có tà i Ä‘Æ¡n giản má»i vấn đỠđến tối Ä‘a! NhÆ°ng đồng chà Thủ đã nhầm! Äây không phải là cuá»™c há»p kiểm Ä‘iểm sáu tháng hay má»™t năm, mà đây là xét cả má»™t quá trình lâu dà i. Tôi được biết đồng chà Thủ rất chuyên quyá»n, bao sân tất cả! Từ đảng ủy, ủy ban, đến hợp tác xã, việc gì không có ý kiến đồng chà Thủ thì không ai được triển khai. Äồng chà luôn luôn lấy danh nghÄ©a là Äảng lãnh đạo trá»±c tiếp và toà n diện nên đã là m quá chức trách của má»™t bà thÆ° rất nhiá»u. Vấn Ä‘á» ta phải xem xét cho rõ. Tôi được nghe ngay trong đảng ủy cÅ©ng hình thà nh phe phái. Ai cùng cánh vá»›i bà thÆ°, thì có lá»™c có bổng. Ai không được Æ°a thi chỉ là m những việc cung quăng. Äiá»u nà y hÆ° thá»±c thế nà o? Phải cho rõ. Tôi không nói mò đâu, mà có bằng chứng, nhÆ°ng tôi chÆ°a Ä‘Æ°a ra vá»™i vì còn những chuyện váºt chất nhÆ° nhiá»u ngÆ°á»i thắc mắc đồng chà Thủ liên quan đến mức nà o? Phải là m rõ. Và dụ nhÆ° mấy cái phiếu tiệt kiệm vừa rồi, không phải nhÆ° đồng chà Quà ng nói đâu, đảng đồng chà Quà ng có muốn là ng bia đỡ đạn để cứu chúa cÅ©ng không được. Rồi vụ biển thủ ở Ä‘á»™i thủy lợi 202.
Cứ thế, Äịch nhẩn nha nổ từng Ä‘iểm xạ má»™t cách đắn đót và khoái trá, khiến ông Phúc, ông TÃnh mặt mÅ©i cứ nở nang, rạng rỡ ra. Ông TÃnh má»›i chỉ giá»i bắn chim bắn cò, chứ và o nghị trÆ°á»ng vẫn chÆ°a hoạt, hay há»›. Äịch má»›i bách phát bách trúng. NhÆ°ng sao thế kia? Thủ vẫn ngồi rất nghiêm ngắn, mắt nhìn thẳng, Ä‘iá»m tÄ©nh nhÆ° những Ä‘iểm xạ của Äịch nhÆ° là những tiếng nổ thiếu đầu đạn, chẳng sầy đến da. Không ngán, Äịch vẫn dấn tá»›i chất vấn vá» vụ đất dai xã cấp cho mấy há»™ tách há»™ khẩu là m nhà , nhÆ°ng thiếu công bằng, nên thà nh chuyện xÃch mÃch cho đến táºn bây giá». Có ngÆ°á»i há»i, thì chủ tịch Sá»u giải thÃch đó là quyết định của Thủ. Váºy đúng sai thế nà o? Tại sao bà thÆ° lại quyết định công việc của chủ tịch là ngÆ°á»i đứng dầu chÃnh quyá»n? Khiến từ bấy đến nay ngÆ°á»i ta vẫn oán Sá»u là bù nhìn, là ông phá»—ng!
Äịch dừng lá»i và nói rằng hãy tạm há»i má»™t số Ä‘iá»u nhÆ° váºy để Thủ giải đáp, rồi sẽ há»i thêm! Nhà tuyên huấn của nông trÆ°á»ng bò sữa nhìn quanh, tá»± đắc vá» sá»± sắc sảo của mình, nhÆ° muốn nói vá»›i tất cả: Từ giá» trở Ä‘i, há»p hà nh đừng có ai giở bà i bịp ra vá»›i tôi! HÆ¡n hai mÆ°Æ¡i năm là m tuyên huấn, nắm ngá»n cá» lý luáºn đây! NhÆ°ng Thủ cÅ©ng không phải ngÆ°á»i dá»… nắn gân, anh mát mẻ đến lạnh băng :
- Vâng xin cám Æ¡n đồng chà Äịch! Má»i các đồng chi cứ phát biểu tiếp, rồi tôi giải đáp luôn má»™t thể.
Nhiá»u ánh mắt liếc chéo và o nhau bối rối. Tất cả lặng hẫng Ä‘i. Xuân TÆ°Æ¡i lại nhìn xung quanh tÆ°Æ¡i cÆ°á»i, muốn gây không khà dịu lại :
- Xin lá»—i đồng chà Tùng! Ở đây có đồng chi Tùng cùng là m việc gần gÅ©i vá»›i đồng chà Thủ váºy có lẽ xin đồng chà Tùng cho và i ý kiến sâu sắc!
Tùng gần nhÆ° giáºt nảy ngÆ°á»i trên ghế. Khác vá»›i lúc sáng, ngay từ đầu giá» của buổi há»p chiá»u, những ngÆ°á»i tinh ý Ä‘á»u thấy Tùng thẫn thá» và bồn chồn thế nà o. Tùng ngồi cạnh ông Chỉnh và hai ngÆ°á»i cứ thì thầm Ä‘iá»u gì. Ba vị thÆ°á»ng vụ của chi há» VÅ© Äình thì nghÄ©: Thằng cháu ngoại nà y còn dá»… bị xiêu lòng lắm. Dượng địch đã khai há»a dÅ©ng mãnh đến nhÆ° thế thì nó còn ngại gì? NhÆ°ng tất cả đã nhầm to! Cả Xuân TÆ°Æ¡i tưởng Tùng đã kéo không khà dịu lại cÅ©ng nhầm to! Äúng là Tùng bồn chồn từ lúc trở lại há»p đến giá» nhÆ°ng là bồn chồn thế nà y :
- ThÆ°a há»™i nghị, trÆ°á»›c sau tôi cÅ©ng phát biểu và sẽ nói nhiá»u vấn Ä‘á» chứ không phải chỉ riêng đồng chà Thủ - Tùng vừa thong thả đứng dáºy, vừa nói. Khuôn mặt vuông vức rám nắng cứ Ä‘á» dần lên - Có Ä‘iá»u tôi sẽ không là m cho nhiá»u ngÆ°á»i ở đây được hà i lòng! Tôi có má»™t số băn khoăn từ mấy hôm trÆ°á»›c, còn Ä‘ang nghÄ© đã nên nói chÆ°a, thì má»›i vừa lúc trÆ°á»›c khi và o há»p đây thôi. tôi và đồng chà Chỉnh có nháºn được lá thÆ° của má»™t quần chúng. ThÆ° nói rằng vì tin tôi và đồng chà Chỉnh, nên ngÆ°á»i đó Ä‘á» nghị chúng tôi Ä‘Æ°a ra má»™t số vấn Ä‘á» của các đảng viên chúng ta trong dịp há»p nà y, và há» sẽ theo dõi chỠđợi xem ta giải quyết thế nà o. Nếu ỉm Ä‘i thì há» sẽ có cách! Hôm nay chúng tôi chÆ°a nói vá»™i vì thấy cần là m việc trÆ°á»›c vá»›i các đồng chà có trách nhiệm và những ngÆ°á»i có liên quan. NhÆ°ng muốn lÆ°u ý rằng những chuyện rồi sâu kÃn, rất ghê gá»›m của các đảng viên chúng ta không lá»t qua con mắt quần chúng, há» biết tỉ mỉ lắm. Äã đến lúc chúng ta phải đánh bà i ngá»a tất cả, những Æ°u khuyết phải được công bố tất cả chứ không thể tù mù mãi được. Vừa qua vì nghe bà n tán nhiá»u nên tôi đã lần theo má»™t và i Ä‘Æ°á»ng dây để tìm hiểu những vụ việc mà dÆ° luáºn Ä‘ang xì xà o, nhÆ° những vụ vi phạm vá» kinh tế mà đây nhiá»u ngÆ°á»i đã nêu. Cà ng tìm hiểu, cà ng thất nhiá»u quá! Hầu nhÆ° tất cả những ngÆ°á»i được giao nắm kinh tế Ä‘á»u có Ä‘Ãnh! NhÆ°ng vì ăn chia không Ä‘á»u, nên má»›i thà nh mâu thuẫn, bây giá» má»›i vỡ chuyện. Tôi vẫn băn khoăn là có nên khÆ¡i lại chuyện cÅ© không? Vì nhiá»u lắm! Cà ng khÆ¡i cà ng rối! và tất nhiên những ngÆ°á»i bị chất vấn, bị kiểm tra sẽ phản bác lại, rồi sẽ nhùng nhằng, sẽ sa lầy và o những vụ việc mất hà ng tháng mà vẫn không kết luáºn được nhÆ° bên Phú Ngá»c vừa rồi. Cuối cùng mục Ä‘Ãch chÃnh của đợt há»c táºp là nâng cao chất lượng đảng viên và kiện toà n lại tổ chức cho vững mạnh thì không là m được. Má»›i nhìn qua thấy ai cÅ©ng hăng hái đấu tranh nhÆ°ng sá»± thá»±c lại cùng nhau né tránh, không Ä‘á»™ng đến những nguyên nhân cÆ¡ bản, cứ nhÆ° là má»™t cam kết ngầm phải chừa cái góc cấm ra, vì nếu khÆ¡i và o những Ä‘iêu chÃnh yếu thì cả hai sẽ cùng phải ra Ä‘i! Và có lẽ cách giải quyết nhẹ nhà ng nhất để giữ uy tÃn cho Äảng, để lòng tin giữa dân vá»›i Äảng không bị xói mòn là má»—i chúng ta hãy tháºt thà nh khẩn và tá»± nguyện. Thà nh khẩn vá»›i Æ°u khuyết của mình và tá»± nguyện xá» trà chÃnh mình. Thấy mình không còn xứng đáng thì hãy tá»± rá»i vị trÃ! Äó là má»™t biểu hiện cao của tÃnh Äảng! Nói nhÆ° thế không phải là tôi mong được thay thế đâu. Tôi biết là mình chÆ°a đủ tÃn nhiệm và trong hoà n cảnh nà y tôi cÅ©ng không là m được. Hãy để cho những ngÆ°á»i không có vÆ°á»›ng mắc gì trong quan hệ dây mÆ¡ là m má đứng ra lãnh trách nhiệm, cả trên đảng ủy và ở cÆ¡ sở nà y không thiếu những ngÆ°á»i có năng lá»±c. Sắp tá»›i có thêm má»™t và i quân nhân xuất ngÅ© là đảng viên đã được qua thá» thách, há» không chÆ°á»›ng báºn gì trong quan hệ gia đình há» mạc, chắc chắn trong công việc há» sẽ vô tÆ°, thẳng thắn và công khai. Má»™t trong những cái khó nhất của ngÆ°á»i là m cán bá»™ bây giá» là phải công khai. Ở đây chúng ta rất yếu vá» tÃnh công khai, vì thế bây giá» má»›i tÃch tụ lắm chuyện, khÆ¡i ra má»™t việc là động chạm cả dây chuyá»n, sẽ rối mù lên. NhÆ°ng muốn là ng xã tháºt sá»± có đổi má»›i thì ta phải cố gỡ ra thôi. Còn vá»›i đồng chà Thủ thì...
Tùng ngắc ngứ nhÆ° chÆ°a biết bắt đầu nhÆ° thế nà o. Äúng là chỉ trừ ông Chỉnh, còn tất cả Ä‘ang giÆ°Æ¡ng mắt lên kinh ngạc, im ro không cả Ä‘á»™ng cá»±a.
- Vá»›i đồng chà Thủ - Tùng lau mồ hôi trán, đôi môi cứ giáºt giáºt vì xúc Ä‘á»™ng - Tôi có thể bảo đảm rằng đồng chà Thủ không phải là ngÆ°á»i tham váºt chất, ăn uống đồng chà không ham, còn những vụ việc các đồng chà đã nêu, nếu có chỉ là do bị lôi kéo, phải hòa nháºp và o vá»›i những ngÆ°á»i cá»™ng sá»± của mình, cho nên mức Ä‘á»™ khuyết Ä‘iểm không lá»›n. NhÆ°ng vá»›i việc trong chi bá»™ có sá»± mất Ä‘oà n kết âm ỉ lâu dà i, cà ng ngà y cà ng loang rá»™ng ra ngoà i quần chúng, đến mức hiển nhiên tồn tại má»™t Ä‘iá»u là những ai ở đây muốn có má»™t chân dù nhá», từ Ä‘á»™i sản xuất trở lên, và ai muốn phấn đấu và o đảng thì nếu không có há» hà ng thân thÃch vá»›i những ngÆ°á»i Ä‘ang nắm quyá»n, thì cÅ©ng phải là ngÆ°á»i được thu nạp và o trong vây cánh má»›i có Ä‘iá»u kiện để phấn đấu! Còn nếu không mà muốn thà nh cán bá»™ đảng viên thì phải Ä‘i ra ngoà i! Cứ nhÆ° đảng ở đây có má»™t thứ Ä‘iá»u lệ riêng, má»™t quy định riêng.. Äến mức những đảng viên ở nÆ¡i khác chuyển vỠđây sinh sống, nếu muốn yên, muốn tốt thì phải khuất phục, nếu không sẽ đủ thứ chuyện rầy rà . NhÆ° trÆ°á»ng hợp khai trừ hai đảng viên vá» hÆ°u ở xóm Äầu Câu hồi năm ngoái là điển hình của sá»± thanh trừng phe cánh. Còn riêng chi bá»™ ta đến ba năm nay không kết nạp được ai và o đảng, trong lúc thanh niên ngà y má»™t đông. Là ngÆ°á»i là m công tác đảng lâu năm từ cÆ¡ sở mà lên, chả nhẽ đồng chà Thủ không chịu trách nhiệm gì?
Tùng lại ngắc ngứ, nhÆ° Ä‘ang tÃnh nên nói tiếp những gì, thì ông Chỉnh ngồi bên kéo Tùng xuống, rồi ông đứng lên. Äúng là lúc nà y chỉ còn vị trung tá húc là đủ sức xung tráºn, chứ kể cả bản lÄ©nh nhÆ° Thủ cÅ©ng đã run trong bụng.
- Những ý kiến của đồng chà Tùng cÅ©ng là những suy nghÄ© của tôi! - Ông Chỉnh nói thong thả chứ không băm bổ nhÆ° thói quen. Äồng chà trung tá Ä‘ang phân tán mục tiêu Ä‘ang hút há»a lá»±c, Ä‘ang chia lá»a vá»›i thượng sÄ© Tùng. Bởi ông biết chắc Tùng sẽ bị công kÃch ở cả hai phÃa. Äúng là đến lúc chúng ta phải dÅ©ng cảm công khai các đồng chà ạ! Phải dám nói thẳng căn bệnh của mình...
Ông Chỉnh chÆ°a nói dứt đâu. thì bóng có tiếng ầm ầm từ ngoà i cổng, rồi bà Äồ Ngáºt xồng xá»™c chạy và o cuá»™c há»p :
- Æ i các ông, các bà đảng viên Æ¡i! NgÆ°á»i ta đánh nhau ngoà i đồng kia kìa! NgÆ°á»i ta tranh đất, tranh ruá»™ng đánh nhau to ở Äồng Chùa kia kìa!
- Thế thì nghỉ đã! - Má»™t tiếng hô át cả lá»i ông Chỉnh. Rồi vẫn đúng thói quen tá»± do thoải mái, rùng rùng đến dăm ngÆ°á»i đứng tụt dáºy. Chủ tá»a chÆ°a kịp nói gì thì mấy ngÆ°á»i đó đã huÆ¡ tay lao la cá»a. Trong lúc nhốn nháo, ông Phúc, ông Äịch vẫn nháºn n đó là những Ä‘Ã n em của Thủ.
Không muốn thì cuá»™c há»p cÅ©ng dứt Ä‘oạn. Má»i ngÆ°á»i vá»™i vã chạy tắt ra phÃa cổng là ng. Ở đấy là cánh đồng Chùa. Äồng Chùa nằm ở cá»a ngõ phÃa nam của là ng. Äó là tiá»n sảnh, là bá»™ mặt kiêu hãnh của là ng. Äồng Chùa là má»™t cánh đồng phăng phiu chỉ rá»™ng hÆ¡n 20 mẫu Bắc Bá»™ vá»›i những thá»a, những ô ruá»™ng có từ thá»i sÆ¡ khai của vùng nà y. Äây là nÆ¡i thượng đẳng Ä‘iá»n duy nhất, là cÆ¡m giữa nồi, gái giữa là ng, là nÆ¡i ngà y xÆ°a các báºc kỳ hà o tranh già nh nhau đến chết để được là ngÆ°á»i chủ Ä‘iá»n có ruá»™ng ở Äồng Chùa. Ngoà i sá»± mầu mỡ của đất Ä‘ai, cà y cấy được hai vụ, cái chÃnh Äồng Chùa là niá»m tá»± hà o, là tiếng tăm của chủ nhân, là đầu gà má lợn của ngôi thứ. ChÃnh nÆ¡i đây năm xÆ°a chi há» Trịnh Bá đã phải nhượng lại cả mẫu ruá»™ng sâu cho chi há» VÅ© Äình khi tên Trịnh Bá liá»u đánh canh bạc cuối cùng mà cái chức lý trưởng vẫn tuá»™t khá»i tay. Phải nhượng lại ruá»™ng ở Äồng Chùa, dù có được giá gấp năm gấp mÆ°á»i nÆ¡i khác, nhÆ°ng nhÆ° thế là có nghÄ©a đã phải bán cả máu của mình để ăn! Chỉ đến khi có hợp tác xã, những chủ nhân của Äồng Chùa má»›i chịu nhả đất ra không má»™t lá»i cò kè, mặc dù ruá»™t gan quặn lại nhÆ° muối xát. Bây giá» Ä‘i và o khoán, giao đất cho từng há»™, thì nÆ¡i khó Ä‘iá»u hòa, khó chia bôi nhất lại vẫn Äồng Chùa.
Gai anh em Hảo - Hán và Vu con ông Vi đúng là những đảng viên tiá»n phong Ä‘i đâu. Bà Äồ má»›i hà o hển kể xong, hỠđã băng Ä‘i, lao vá»t qua ô cổng nhÆ° ụ súng, chạy phóng ra cánh đồng. Kia rồi! Cuá»™c chiến vì đất Ä‘ai giữa những anh em, xóm giá»ng vá»›i nhau Ä‘ang nổ tung giữa nắng quái Ä‘á» khé. Má»™t đám đông nhốn nháo ầm Ä©. Hai chục, hay ba chục? Cả Ä‘Ã n ông, Ä‘Ã n bà , Ä‘ang hò hét vung tay, vung nón giữa thá»a ruá»™ng vừa gạt xong, còn lô nhô những đụn rạ. Bá»—ng đám đông tóe rát ra khi má»™t tiếng chá»i tục gầm lên, rồi hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông cùng quần đùi áo cá»™c, vung gáºy lên Ä‘áºp chát và o nhau. Chát bốp! chát bốp? Chát choáng! Chát...
Tiếng gáºy tre già phang thẳng cánh nghe rợn thấu xÆ°Æ¡ng! Mấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà kêu la oai oái. Bá»—ng má»™t tiếng hét phÃa sau trùm lên tất cả, rồi má»™t bóng ngÆ°á»i cao lá»›n xách gáºy từ xa lao bổ lại. CÅ©ng quần đùi, áo cá»™c, còn thêm mái tóc chá»m vai. Má»i ngÆ°á»i kêu lên khi nháºn ra tay dao búa nhất nhì của là ng - Ưởng? Äúng, lại Ưởng! Ưởng gầm vang cái giá»ng ồm ồm của mình nghe đây hả hê thách thức :
- Bác Hà m lui ra
Phải? Má»™t trong hai ngÆ°á»i Ä‘ang giao đấu để chiếm mảnh ruá»™ng dÆ°á»›i chân chÃnh là ông Hà m. Và tháºt may cho ông, ông Ä‘ang phải chống đỡ vá»›i má»™t đối thủ trẻ, khá»e và nhanh hÆ¡n ông rất nhiá»u. Tiếng thét của Ưởng là m cả hai cùng sững ra. Ông Hà m vừa né ngÆ°á»i sang bên, thì Ưởng đã nhảy chồm tá»›i nhÆ° hổ thấy mồi. Mặt mÅ©i tÃa sẫm lên nhÆ° đồng hun.
- Thằng Hoạt hôm nay biết tay tao!
Vừa hét lên nhÆ° tuyên án, Ưởng vừa múa gáºy vù vù thị uy. Äầu cây gáºy cứ hoa lên nhoáng nhoáng nhÆ° chá»›p. Ưởng Ä‘ang mong có dịp thá»±c thi thấy miếng vừa há»c được! Thá»±c ra không phải Ưởng bảo vệ ông Hà m tá»›i mức xả thân đâu, mà chÃnh là Ưởng khoái đánh nhau! Há»… cứ được ục là chân tay Ưởng nhÆ° được nối dà i ra, toà n thân say sÆ°a bừng bừng nhÆ° kẻ nghiện được rượu, kẻ háo sắc được gái? Riêng vá»›i Hoạt thì Ưởng đã có ý chá» dịp. Hoạt có há» hà ng xa vá»›i chi há» VÅ© Äình, hÆ¡n Ưởng dăm tuổi, đôi bên đã và i lần va chạm. Giữa cái hôm bác cháu ông Hà m Ä‘i Ä‘Ã o bá»›i kia, khi Ưởng đã bị trói bằng chạc trâu, Hoạt còn dà đầu gáºy và o trán Ưởng. Ưởng đã rắp tâm sẽ chÆ¡i lại Hoạt từ hôm ấy.
Quả nhiên Hoạt thấy chá»n trÆ°á»›c sá»± hung hãn của con hổ non dám sẵn sà ng thà cả tÃnh mạng. Hoạt cÅ©ng đã là tay liá»u, nhÆ°ng liá»u để thắng: để được sống mà hưởng, chứ Hoạt không thÃch liá»u chết! Hoạt vừa lùi, vừa tìm cách chống đỡ, thì tháºt cÅ©ng phúc tổ cho Hoạt: anh em Hảo - Hán đã lao tá»›i. Äôi bên cÅ©ng có há» xa vá»›i nhau, anh em Hảo - Hán còn là cà nh trên. Hán xông lại nắm ngay lấy gáºy của Ưởng, nói giáºt giá»ng :
- Cáºu Ưởng, thôi ngay - Rồi Hán quay sang Hoạt, giá»ng rất hách - Còn anh, cÅ©ng liệu đấy!
Ưởng văng tay Hán ra rÃt lên :
- Phải táng bỠmẹ nó đi chứ!
NhÆ°ng Hán vẫn nắm cứng lấy cây gáºy của Ưởng, cây gáºy cÅ©ng nóng nhÆ° vùi và o lá»a? Hán quay sang nói nhá»: Thôi Ä‘i cáºu đứng có ngốc! Việc chủ yếu là để bác Hà m lấy lại ruá»™ng. Nếu nó còn láo thì sẽ choảng! Ưởng bá»—ng rá»i tay ra, ngÆ°á»i đầm đìa nhẫy nhược mồ hôi nhÆ° má»™t cây cá»™t mỡ, Hoạt đã nhanh chân chõm ngay lấy dịp may biến sá»›m rồi.
Bây giá» các đảng viên má»›i chạy tá»›i nÆ¡i. Thủ giáºn đến tái mặt trừng mắt nhìn Ưởng, nhìn ông Hà m mặt mÅ©i tối sầm sầm Ä‘ang lùi lùi lên bá». Bà mẹ của Hoạt đầu tóc xác xÆ¡, Ä‘i chui chúi sấn lại phÃa Thủ, nói the thé :
- Có ông Thủ mấy lại đủ mặt các ông tác bà đảng viên của là ng chứng giám đây. Cái thá»a đồng nà y ban chủ nhiệm đã cho tôi là m từ vụ chiêm, nói là ưu tiên gia đình liệt sÄ©. Thế mà bây giỠông Hà m lại bảo là đất hÆ°Æ¡ng há»a của nhà ông ấy, phải giả ông ấy. Ông Hà m bảo ruá»™ng nà y từ Ä‘á»i ông bà của há» Trịnh Bá dã đánh dấu bằng cá»™t đá ong chôn ở đâu bá», gia phả nhà ông ấy ghi nhÆ° thế. Tôi chả biết gia phả vá»›i đá ong đá ve gì suất! Bây giá» còn là m gì áo đất hÆ°Æ¡ng há»a. Ruá»™ng đất là của hợp tác, thì hợp tác giao cho ai phải thuá»™c vá» ngÆ°á»i ấy chứ. Nói nhÆ° ông Hà m thì chả hóa ra ai tách thá»a ruá»™ng nà o chỉ việc Ä‘i đánh dấu trá»™m và o đâu bá», bảo đấy là đất hÆ°Æ¡ng há»a của nhà mình à ?
Thủ đang lúng túng, thì bà mẹ của Ưởng cũng không phải tay vừa, sấn tới trước mặt mẹ Hoạt nói như xóc ốc :
- Vụ chiêm vừa rồi hợp tác má»›i là tạm giao, chÆ°a thuáºn. Bà không nhá»› ngà y ấy ngÆ°á»i ta đã thắc mắc ầm lên à ? Bây giá» phải lại cho đúng. Ruá»™ng từ thá»i cha mẹ ông bà nhà ngÆ°á»i ta phải đổ mồ hôi sôi nÆ°á»›c mắt má»›i có. Bây giá» hợp tác không bắt góp táºp trung nữa thì phải giả lại. Bà mẹ Hoạt cứ bám và o cái lý Æ°u tiên gia đình liệt sÄ©, nên cÅ©ng không chịu. Ruá»™ng nà y chÃnh là xÆ°Æ¡ng máu của Bát, em Hoạt đã hy sinh ở Ä‘Æ°á»ng 9 - Nam Là o.
- Bà không có con là liệt sĩ thì bà mới bảo phải chia lại!
Nghe váºy mẹ Ưởng nhảy thách ngay lên. A thì ra bà ta kháy thằng Ưởng nhà bà đi bá»™ Ä‘á»™i chÆ°a được má»™t năm thì bị loại ngÅ© đây.
- Bà đừng có cáºy suất Æ°u tiên liệt sÄ©! Nếu Æ°u tiên thì phải là bà Äiá»u, ông Diá»…m, cụ Má»™t Ä‘ang không có ai trông nom kia, con ngÆ°á»i ta cÅ©ng bá» xác ở biên giá»›i đấy, chÆ°a đến lượt bà ?
NhÆ°ng má»i ngÆ°á»i đã không cho hai bà đà nh hanh phá ngang câu chuyện. Những tiếng nhao nhao át Ä‘i :
- Äá» nghị xã và ban chủ nhiệm nhanh chóng giao đất giao ruá»™ng cho chúng tôi. Vụ chiêm vừa rồi má»›i là giao thá» chÆ°a hợp lý? bây giá» và o là m mùa rồi phải giao lại, không nhanh thì để ruá»™ng hoang à ?
- Phải giao cho công bằng, chứ vừa rồi bao nhiá»u ruá»™ng tốt là cán bá»™ vá»›i những ngÆ°á»i thân tÃn dấm dúi chia nhau, còn lại đầu trâu mõm bò đẩy cho dân là không được. Chúng tôi đã là m Ä‘Æ¡n xin tách khá»i hợp nhất để vá» hợp tác xã nhá», sao bây giá» vẫn ỉm Ä‘i? Hợp nhất má»›i chả hợp bét, là m ăn nát nhÆ° tÆ°Æ¡ng, bắt chúng tôi đánh Ä‘u và o để mà ăn mà y cả lÅ© à ?
Má»™t giá»ng Ä‘Ã n ông thủng thẳng nhÆ° má»™t lá»i kết luáºn :
- Không giao đất nhanh, không công bằng, còn choảng nhau to!
Xuân TÆ°Æ¡i lại vá»— tay bồm bá»™p và o nhau, cao giá»ng :
- Äá» nghị bà con giải tán. Chúng tôi sẽ báo cáo lên xã, lên huyện giải quyết nhanh chóng những yêu cầu của bà con. Những vấn Ä‘á» nà y chúng tôi không đủ quyá»n hạn giải quyết. Còn việc chia đất thì tôi được biết chỉ và i hôm nữa ban chủ nhiệm sẽ công bố.
Một tiếng đế theo nghe đã có mùi bông đùa. Xuân Tươi quả là một cái van xì hơi rất hữu hiệu :
- Bà con cÅ©ng không dám yêu cầu bác Xuân TÆ°Æ¡i giải quyết đâu, vì toà n những việc tẹp nhẹp cả, mà bác Xuân TÆ°Æ¡i thì chỉ quen lo cách mạng thế giá»›i thôi! Mấy hôm nay có vị tổng thống nà o bị ám sát trượt nữa không? Hôm trÆ°á»›c bác Xuân TÆ°Æ¡i còn há»i thầm tôi má»™t mẫu là bao nhiá»u sà o? Há»› há»›!
Thủ Ä‘i từng bÆ°á»›c ủ rÅ© vá» phÃa bụi hóp ở đầu bá», nÆ¡i ông Hà m và Ưởng Ä‘ang ngồi, nhÆ° vẫn chỠđể nhảy và o cuá»™c giao đấu má»›i. Lại cả chị Bé vừa chạy ai nữa. Vẫn quần xắn ống thấp ống cao, mặt chÃn rá». Hai con mắt rừng rá»±c nhÆ° lên cÆ¡n sốt. Chị vừa cầm nón quạt phe phẩy, vừa nhìn ông Hà m vá»›i ánh mắt trung thà nh tuyệt đối, nhÆ° sẵn sà ng xông và o những cuá»™c già nh giáºt nếu ông sai bảo. ChÃnh chị lúc nãy đã nháºn Ä‘i thay Äà o ra thá»a ruá»™ng vừa đụng Ä‘á»™ kia để phát bá» và khÆ¡i lại con mÆ°Æ¡ng cho nÆ°á»›c và o để mai cà y vỡ chuẩn bị là m mùa. Vừa phát được má»™t quãng bá» thì Hoạt đã ra sừng sá»™. Chị chạy vá» báo. Ông Hà m bá» trà ng đục, sáºp sểnh Ä‘i ra, nói ầm è :
- Tôi đã báo bà cụ nhà anh từ hôm trÆ°á»›c rồi, rằng là thá»a ruá»™ng nà y của ông bà tôi từ ngà y xÆ°a, văn tá»± nhà tôi có ghi vẫn còn kia. Ngà y là m chiêm nhà anh cà y cấy, tôi lên mạn ngược mua gá»— không biết. Lúc vá» tôi đã nói ngay vá»›i ban chủ nhiệm giao ruá»™ng thế là sai, anh Vinh đã hứa tá»›i mùa sẽ Ä‘iá»u chỉnh lại. Bây giá» ruá»™ng ai phải vá» nhà ấy.
Hoạt má»›i bốn mÆ°Æ¡i tuổi, nhÆ°ng trông đã già và cÅ© kỹ, vốn cÅ©ng là anh bặm trợn nghe mẹ nói là phải giữ thá»a ruá»™ng nà y bằng được, nên khăng khăng :
- Của nhà ông từ thuở tám hoánh nà o, bây giá» ai biết? Hợp tác xã bảo đây là ưu tiên Æ°u tiên cho u tôi có con liệt sÄ©. Ông thắc mắc thì Ä‘i gá»i ban chủ nhiệm ra đây.
Ông Hà m cũng quyết giữ cái lý của mình :
- Thì tôi đã bảo là ông Vinh chủ nhiệm đã hứa rồi. Ruá»™ng đất bây giá» phải trả vá» táºn gốc của nó. Anh không tin thì tôi sẽ cuốc cái góc ở chá»— đâu bá» kia cho anh xem. DÆ°á»›i ấy có má»™t cá»™t đá ong dà i ná»a mét chôn đứng, có đánh dấu riêng của há» nhà tôi.
Thấy Hoạt bán tÃn bán nghi, lại pha chút hoang mang. ông Hà m liá»n xăm xăm vác cuốc lại chá»— góc đầu bá», rồi bổ xuống hùng hục đầy tá»± tin. MÆ°Æ¡i phút sau quả nhiên má»™t cá»c đá ong sần sùi mà u da lÆ°Æ¡n hiện ra trÆ°á»›c sá»± sá»ng sốt của Hoạt và má»™t tốp gần chục ngÆ°á»i nghe thấy tiếng đã chạy đến. NhÆ°ng khi ông Hà m nhá» má»™t thanh niên nhảy xuống lay lay, rồi rút chiếc cá»™t đá hình trụ nhá» bằng gốc tre và dà i tá»›i đầu gối vứt lên bá», thì Hoạt bá»—ng sá»±c tỉnh nhÆ° mình vừa bị đánh bùa mê, và kẻ bá» bùa sắp công nhiên nẫng cả báu váºt trÆ°á»›c mắt mình. Hoạt liá»n lấy lại giá»ng sừng sá»™ :
- Không được, ông đừng có bịp bợm! Äừng có chÆ¡i cái trò cá»™t mốc ăn ngÆ°á»i ấy!
Thế là cuá»™c cãi lý, cãi vã bắt đầu. NgÆ°á»i Ä‘i là m xung quanh đổ đến. NgÆ°á»i bênh Hoạt, kẻ bảo vệ ông Hà m. Rất nhanh đám đông chia thà nh hai phái, ầm ầm nhÆ° chợ. Äến khi mẹ Ưởng, tức ngÆ°á»i chị hỠông Hà m và bà mẹ của Hoạt đã kịp thá»i ra chi viện, mổ tay choi choi và o mặt nhau, thì bà Äồ Ngáºt lúc ấy trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đến nhà ngÆ°á»i tình, tức ông Quản NgÆ° Tây há»c để là m cám, dừng lại đóng vai quan sát viên liá»n nảy ra sáng kiến hòa bình là lao đến nhà mẫu giáo, nÆ¡i cả là ng Ä‘ang thì thầm bà n tán là các ông ấy Ä‘ang cạo nhau nhÆ° cạo khoai để thông báo cho chi bá»™ má»™t tin rất.... cá»±c!
- Giữa lúc nà y mà bác là m nhÆ° thế là chỉ thêm rối việc, há»ng việc - Thủ nhìn lÆ°á»›t cả ba ngÆ°á»i, giá»ng khà n hẳn Ä‘i, mặt buồn rầu u uất. Chị Bé cúi đầu nhìn xeo xéo sang bên ông Hà m mặt vẫn tÃm sà m vì nắng. Cặp mất cá rói của ông lại vằn lên thách thức. Ông nói nhá», nhÆ°ng rà nh rẽ :
- Äây là việc của tôi, không Ä‘á»™ng gì tá»›i chú. Tôi đã nghe dân chúng Ä‘ang sui nhau phải nhanh chóng chia phần chiếm hết cánh đồng Chùa nà y, đến khi ban chủ nhiệm láºp xong phÆ°Æ¡ng án chia thì sá»± đã rồi. Ai có đất hÆ°Æ¡ng há»a ở đâu phải đánh dấu trÆ°á»›c, tức là phải phát bá» cuốc góc trÆ°á»›c, cháºm thì mất trắng mắt! Thá»a ruá»™ng nà y là cái túi, cái bao của cả Äồng chùa. Lá»™c cả đồng Ä‘á»u tụ hết và o đây. Gia phả nhà ta các cụ đã dặn dù thế nà o cung phải giữ bằng được. Ngà y xÆ°a có lúc túng quá, các cụ đã phải mang ruá»™ng ra gán nợ, nhÆ°ng qua vụ gặt có thóc liá»n chuá»™c lại ngay, mà cÅ©ng chỉ cần chuá»™c có cái mảnh ba sà o nà y thôi. Con mẹ thằng Hoạt nó cÅ©ng biết cái thế đất ấy. Hôm trÆ°á»›c tôi đã nói thẳng vá»›i ban chủ nhiệm là riêng thá»a ruá»™ng nà y, tôi còn sống thì đừng có ai Ä‘á»™ng và o. Bao nhiá»u năm hợp tác hợp tếch là m ăn phá gia chi tỠđã đủ lắm rồi! Ngay là m chiêm má»›i sểnh mắt má»™t tý mà mấy anh đã chia báºy, chÃnh dạo ấy chú vừa trúng bà thÆ°, nên đã khuyên tôi nán chịu. Giá» thì mặc tôi! Mang tiếng là nhà nông, nhÆ°ng chú đã biết gì chuyện đất cát! Vá»›i nhà nông đất là ngá»c Ä‘iá»n. Äất phải thuáºn, phải vượng, thì cái lá»™c cái thá» má»›i ban. Mẹ con thằng Lá»™c có má»c thêm tay thêm đầu cÅ©ng không nhảy được và o thá»a Ä‘á»™c Ä‘iá»n nà y.
Ưởng nhanh nhảu tiếp ngay :
- Mai cáºu cứ cho ngÆ°á»i ra cà y, cháu sẽ đứng kèm!
Ông Hà m Æ° hừm trong cổ định nói nữa, thì ngoà i kia lại có tiếng tranh cãi ầm ầm. Lại có hai chủ há»™ cùng quả quyết nháºn thá»a ruá»™ng nà y dứt khoát phải là ruá»™ng nhà tôi! Xuân TÆ°Æ¡i vẫy tay gá»i Thủ. Ông Hà m đứng dáºy lững thững bá» vá». Chị Bé vác cuốc men mén Ä‘i theo sau, lặng lẽ và cúc cung nhÆ° cái bóng của ông Hà m hắt lại. Mặc dù mấy hôm nay chị em Äà o có vẻ chá»n chá»n không ngấm nguýt chị nữa, bởi đêm đêm vá» khuya, Äà o cứ nghe thầy chị thầm thà o nhÆ° nói vá»›i ai dÆ°á»›i nhà ngang, rồi lại có mùi trầm hÆ°Æ¡ng thoang thoảng bay ra, đầy vẻ bà hiểm. NhÆ°ng ban ngà y chị vẫn rất nhÅ©n nhặn và phục tùng ông Hà m tháºt là vô Ä‘iá»u kiện. Chị cứ nhÆ° chiếc lạt má»m xoắn dần và o mấy bố con ông chủ nhà ghê gá»›m. Mặc! Ghê thì chị cÅ©ng có cách của kẻ ghê! Cách ấy là vừa trần tục, lại vừa phù thủy, nà o!
Trên Äồng Chùa vẫn nhấp nhô đây ngÆ°á»i. Chá»— túm năm, chá»— tụm bảy. Thá»a ruá»™ng phÃa cuối mÆ°Æ¡ng nÆ°á»›c ai đó lại Ä‘ang đốt ra, khói bốc um tùm. Ông Hà m nói đúng, ngÆ°á»i ta Ä‘ang âm thầm chuẩn bị má»™t kế hoạch lấn chiếm tháºt ráo riết. Tùng ở dÆ°á»›i đồng quay lên, bá»—ng trông thấy bà Sang trong tốp mấy bà đang nghe mẹ Hoạt kể lể, giá»ng đã khà n đặc. Tùng Ä‘i lại nói dấm dằn :
- U Ä‘i vá», ra đây là m gì. Chuyện không liên quan gì đến nhà mình.
Rồi Tùng quay lên chá»— ông Chỉnh Ä‘ang ngồi bên bụi hóp, nÆ¡i ông Hà m vừa lúc nãy giải thÃch cho Thủ tại sao phải giữ bằng được thá»a ruá»™ng hÆ°Æ¡ng hóa kia. Ông Chỉnh Ä‘Æ°a cho Tùng Ä‘iếu thuốc. Cả hai dùng im lặng nhả khói, lim dim nhìn ra Äồng Chùa trải dà i hun hút xuống táºn Soi Dâu giáp sông Công. Nắng nhạt nhòa đã phải sÆ°Æ¡ng chiá»u, Ä‘uối dần rồi tắt lịm dÆ°á»›i những chân rạ. Äúng là Äồng Chùa đẹp tháºt, phẳng phiu vuông vức nhÆ° má»™t cÆ¡ thể sá»±c dà i vai rá»™ng. Váºy mà cái cÆ¡ thể nà y đã nhiá»u phen ốm o đói rách. Và bây giá» ngÆ°á»i ta Ä‘ang dùng cả luáºt rừng để xâu xé già nh giáºt, nhÆ° già nh giáºt má»™t miếng mồi.
Ông Chỉnh quay sang Tùng, giá»ng bá»—ng trở nên xa xăm :
- Cái chÃnh sách nà y, cái khoán vá» từng há»™ ấy mà đúng đáy Tùng ạ. Vấn đỠđất Ä‘ai đối vá»›i nông dân bao giá» cÅ©ng là cÆ¡n sốt, ở đây là cÆ¡n sốt vỡ da để lá»›n!
Tùng há»i ngá» vá»±c :
- Äúng thì phải vui, chứ đánh nhau nhÆ° trâu Ä‘á»±c nhốt chung chuồng sao còn đúng?
Ông Chỉnh bỗng trở nên sôi nổi :
- Cái đúng là thÆ°á»ng phải trả giá Ä‘au Ä‘á»›n! Chứ cái vui trÆ°á»›c đây chỉ là vui bá» mặt, vui lấy lòng! Cái vui cha chung không ai khóc! Nhá»› ngà y tao được vá» há»c ở trÆ°á»ng quân chÃnh trên tỉnh kia, vì gần nên tối nà o cÅ©ng mò vá», thấy dân là ng cÆ° xao xác vá» những nghị quyết, những chỉ thị. Nà o là chỉ thị 100, nghị quyết 64, chỉ thị 28 vá» ruá»™ng đất. Nông dân mà nhiá»u chỉ thị hÆ¡n cả lÃnh. Nghe cứ rồi mù mù. Ao vÆ°á»n của dân phá Ä‘i. Rá»i là ng rá»i xóm để lấy mặt bằng tăng diện tÃch cho sản xuất của hợp tác. Thoạt nghe cÅ©ng thấy bùi tai. Cứ tưởng ra tay phen nà y thì đất cát phải nhả ra thóc gạo ê há». NhÆ°ng hóa ra đó là cái hăng máu vịt của anh thÃch mÆ¡ má»™ng và liá»u chà mạng. Cấm thèm nghe ai! Cho nên má»›i thà nh ra cứ sau má»™t đợt chỉ thị nhÆ° váºy thì xóm là ng lại xÆ¡ xác tham, mặt ngÆ°á»i cứ méo nhÆ° bị! Tao còn nhá»› cái hôm vừa ở bến đò lên, bụng Ä‘ang đói bá» mẹ, bất chợt gặp ông Äáng lúc ấy Ä‘ang là bà thÆ° đảng ủy, thế là ông ấy túm ngay lấy tuyên truyá»n mô hình cấp huyện. Má»—i huyện sẽ là má»™t pháo Ä‘Ã i vá» kinh tế và quân sá»±, nghe hách lắm. Không chừng phen nà y chúng ta lại là m má»™t Ä‘iểm tá»±a để bênh cả thế giá»›i lên không biết chừng! Rồi thì khối anh da Ä‘en da đỠở cùng trá»i cuối đất, cÅ©ng phải tiá»n lÆ°ng gạo bị đến đây để ta dạy cho cách xây dá»±ng mô hình cấp huyện! A phải, đúng hôm ấy ông Äáng vừa Ä‘i tham quan Quỳnh LÆ°u và Äịnh Công ở trong kia vá». May mà ta chÆ°a kịp triển khai là m theo hai cái mô hình ấy! Chứ không thì còn đói nữa? Dạo ấy dân đã chán ruá»™ng lắm rồi, há» dắt nhau Ä‘i Ä‘Ã o và ng, Ä‘i chặt gá»— trá»™m của lâm nghiệp để xuôi sông bán. Ngà y mùa mà lúa ở Äồng Chùa chó chạy hở Ä‘uôi. Vì anh nông dân đã chán đất thì còn lấy đâu ai thóc. Giống nhÆ° thằng lÃnh bất mãn, và o tráºn mà vứt súng thì còn là m được trò trống gì? NhÆ°ng từ vụ chiêm đến giá» ngÆ°á»i ta lại ham đất, quý đất, thế tức là cái anh khoán nà y đã hợp vá»›i lòng há». Những ngÆ°á»i Ä‘i lang thang đã mò và o hết rồi đấy. Äến lão Tám lé Ä‘Ã o được và ng cÅ©ng bổ vá» xin thanh toán nợ nần để chuá»™c lại đất. Vấn Ä‘á» bây giá» là ở ngÆ°á»i Ä‘iá»u hà nh. Các cha ở đây chÆ°a Ä‘iá»u hà nh tốt vì có nhiá»u rà ng buá»™c quá, nhÆ° con rết bị vÆ°á»›ng vÃu quá nhiá»u chân cẳng nên không bứt mình lên được.
- NhÆ°ng ngÆ°á»i ta không muốn cắt những rà ng buá»™c đâu chú à - Tùng nói đăm chiêu - Vừa rồi ở dÆ°á»›i đồng kia, ông cáºu, ông dượng bên nhà cháu nhìn cháu có vẻ bá»±c bõ lắm. Vừa nghe bác Xuân TÆ°Æ¡i nhắc sáng mai các đảng viên tiếp tục há»p, thế là cáºu Phúc nháy dượng TÃnh dượng Äịch vá» ngay. Äi qua chá»— cháu Ä‘ang đứng mà cả ba ông Ä‘á»u lá» Ä‘i!
- Äã run rồi hả? - Ông Chỉnh báºt cÆ°á»i khùng khục. CÆ°á»i mà nghe chua chát nhÆ° phải uống hà n the! - Thấy chÆ°a? Äá»™ng và o tim há» có phải đùa đâu. Anh em ruá»™t rà há» cÅ©ng cắt phéng! NhÆ°ng thôi đừng lo vẫn còn đến dăm ngÆ°á»i ủng há»™ ta vá»›i cáºu. lúc chạy ra đây ông Bằng, ông Hải: cô Xuân, cáºu Dụ bảo rằng ta nói thế là phải, đã đến lúc cần mạnh bạo rÅ© cái chăn chấy ráºn nà y ra! Äây là cuá»™c thi gan, cưỡi lÆ°ng hổ rồi đấy, đừng có nản nhảy xuống mà toi! Ông Thủ đến đấy!
Chỉnh nói nhá». Tùng ngá»ng lên. Theo bá» mÆ°Æ¡ng, Thủ Ä‘ang Ä‘i thong thả đến chá»— hai ngÆ°á»i. Vẫn dáng ngÆ°á»i dong dá»ng thanh thoát, gÆ°Æ¡ng mặt trái xoan Æ°a nhìn, nhÆ°ng bây giỠđượm buồn nên trông lạnh lạnh. Dẫu váºy Thủ vẫn lịch lãm hÆ¡n hẳn cái cách phản ứng mặt nặng mà y nhẹ của anh em ông Quà ng. Cả Chỉnh và Tùng bá»—ng trở nên ngượng nghịu chÆ°a biết nói gì, thì Thủ đã tÆ°Æ¡i ngay nét mặt, khẽ gáºt đầu, rồi ngồi xuống nói vừa thân tình vừa khiêm tốn quá thể :
- Bác Chỉnh vá»›i anh Tùng thấy chÆ°a? Má»›i chỉ có chia đất cháºm má»™t tà mà đã đủ thứ chuyện rầy rà . Anh Vinh và ban chủ nhiệm phân chia vừa không tỉ mỉ, lại không cÆ°Æ¡ng quyết, ai đến gặp riá»ng cÅ©ng Ä‘á»u hứa hẹn để cho đẹp lòng, thế là há»ng to. Còn những Ä‘iá»u hai đồng chà nói hôm nay - Thủ hạ giá»ng trầm trầm: - Tôi thấy đúng cả! Những nháºn xét vá» tôi, tôi cÅ©ng không phản đối! NhÆ°ng tôi chỉ xin các đồng chà hai Ä‘iá»u. Thứ nhất là giữa lúc trong đảng và ngoà i quần chúng Ä‘ang có nhiá»u thông tin sai lạc, lòng ngÆ°á»i bất an, thì chúng ta nên xá» trà vá»›i nhau thế nà o? Äã cần thay luôn cả bá»™ máy chÆ°a? Không khéo ta lại là m rối thêm, lợi bất cáºp hại! Bây giá» trình Ä‘á»™ đảng viên và quần chúng nâng cao lắm rồi không dá»… dà ng để cho ngÆ°á»i lãnh đạo là m sai đâu. Thứ hay là việc phát triển đảng ở đây. Äúng là cháºm và có nhiá»u thiếu sót. NhÆ°ng đổ chỉ cho tôi thi tháºt là oan quá! Vì các tổ đảng ngÆ°á»i ta không Ä‘Æ°a lên, thì tôi biết là m thế nà o? Chả nhẽ tôi ép há». Các đồng chà quen tác phong nói thẳng, nói hết của quân Ä‘á»™i, tôi rất quý. NhÆ°ng đặc Ä‘iểm ở nông thôn ta nó khác lắm. Là m đúng, là m phải, nhÆ°ng không được lòng há» thì cÅ©ng không tác dụng. Äồng chà Tùng phụ trách xã Ä‘á»™i, vì là việc chuyên ngà nh, nên hà ng ngà y Ãt va chạm. Rồi ở cÆ°Æ¡ng vị khác đồng chà sẽ thấy, phải giải quyết trăm thứ bà giằn. Ở nông thôn công việc không phân chia tách bạch được đâu. Nhiá»u lúc thấy để má»™t mình anh Sá»u giải quyết thì sẽ há»ng, thế là phải nhảy và o tham gia. Lúc khác thì chÃnh anh Sá»u Ä‘á» nghị tôi cùng xem xét. NhÆ°ng đến lúc há»p lại mang tiếng là bao sân. Rồi các đồng chà là m sẽ rõ, khổ lắm.
Thủ vẫn tiếp tục kể lể vá» ná»—i vất vả của ngÆ°á»i cán bá»™ nông thôn bằng giá»ng vừa nhÅ©n nhặn,vừa ngán ngẩm, vì cứ phải ôm rÆ¡m nhặm bụng khiến Chỉnh và Tùng bá»—ng thấy mình đã quá lá»i vá»›i Thủ trong cuá»™c há»p! Mặc dù Tùng đã biết Thủ có tà i cảm hoá, tà i xoay chuyển tình thế, đến chao chát nhÆ° bà Chung há»™i trưởng há»™i phụ nữ xã, cÅ©ng là đảng ủy viên, bên ngoà i cÅ©ng hay bất bình vá»›i Thủ, nhÆ°ng cứ và o há»p, nghe Thủ ngá»t nhạt phân tÃch vá»›i giá»ng vẫn vi, thế là bà Chung lại Ä‘uối lý, tịt ngòi. Tùng biết những ca cẩm của bà Chung là đúng, là Thủ cùng không chối! NhÆ°ng có Ä‘iá»u sau đó Thủ lẳng lặng phủi những ý kiến của đồng chà rất là quý hóa nhÆ° phủi bụi! Nên ngay từ lúc nãy khi nghe Thủ nói, Tùng đã thầm tá»± nhắc minh là hãy tỉnh táo, tỉnh táo! Lá thÆ° của ngÆ°á»i vô danh nà o đó đã ném qua cá»a sổ cho rÆ¡i đúng và o giÆ°á»ng của Tùng trÆ°a nay Ä‘ang hé mở cho Tùng và ông Chỉnh thấy những bá»™ mặt của Thủ tháºt hãi hùng quá! Có tháºt Thủ dám là m những việc nhÆ° thế không? Phải tháºn trá»ng xem xét. Và muốn cho rõ hÆ° thá»±c ra sao thì hãy đứng xa xa má»›i nhìn thấu đáo nhÆ°ng tròn méo lồi lõm, chứ đừng nháºp thẳng và o thì không khác gì nhÆ° ngồi dÆ°á»›i chân đèn, để biến thà nh cái chân đèn thì đố biết được cây đèn sáng tối thế nà o!
Bức thư nói cái chết của bà Son có liên quan đến Thủ!
Nghe hốt quá! Váºy sao Thủ vẫn giãi bà y chuyện công tác vá»›i giá»ng vô cùng thà nh tâm thế nà y? Tùng băn khoăn nhìn Thủ muốn xem cái tháºt cái giả nó chung đụng ra sao trên gÆ°Æ¡ng mát nhẹ nhõm có cái cằm nhòn nhá»n kia, nhÆ°ng Thủ Ä‘ang Ä‘iá»m tÄ©nh nhả khói thuốc, khiến mặt mÅ©i anh cứ cháºp chá»n trong cái khói lù mù ấy. Khi ba ngÆ°á»i đứng dáºy chia tay nhau thì sÆ°Æ¡ng chiá»u từ rặng bạch Ä‘Ã n giáp núi ông Bụt Ä‘ang bò loang ra nhÆ° khói nhạt bay phiêu diêu trên đồng Chùa. Loáng thoáng vẫn còn và i bóng ngÆ°á»i Ä‘ang Ä‘i lại ở mút xa tầm mắt, nhìn nhÆ° những cái chấm ẩn hiện trong hÆ¡i sÆ°Æ¡ng. Thủ nhìn Tùng nhÆ° muốn nói Ä‘iá»u gì, nhÆ°ng thấy ông Chỉnh vẫn lần chần đứng đó nên lại thôi.
Tùng vừa lên đến Ä‘Æ°á»ng, thì bá»—ng má»™t cô gái Ä‘áºm chắc, quần xanh áo hoa, mái tóc lại cặp sát và o đầu cho Ä‘uôi tóc vổng lên nhÆ° Ä‘uôi gà trống. Cô từ má»™t ngách nhá» rùm ròa những cây găng gai sắn vắn Ä‘i ra. Vừa thấy Tùng tức thì cô mở máy ngay :
- Anh Tùng đây rồi, em đã phục kÃch từ lúc nãy! Và o đây mà khai tá»™i! Anh còn ngÆ¡ ngÆ¡ cái gì? Äừng có vá» vịt! Cả là ng ngÆ°á»i ta nói ầm lên là hai ông lÃnh hết thá»i không gÆ°Æ¡m không súng, mà dám Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i cả là ng trên xóm dÆ°á»›i. Cứ chê em là tồ, nhÆ°ng chÃnh anh má»›i là tồ là ngố? Thế anh định sống má»™t mình ở đất nà y à ?
Vừa nói, cô gái vừa băm bổ kéo tay Tùng Ä‘i và o cái ngách nhá» um tùm những cây găng tua tủa gai nhá»n. Tùng chỉ còn biết cun cúc Ä‘i theo cô gái cÅ©ng đầy gai ngạnh nà y! Minh tồ? Äúng thế, cô chÃnh là Minh tồ! Chiến hữu của Äà o. CÅ©ng chiá»u cao nhÆ° Äà o. NhÆ°ng Minh béo tròn. Khắp ngÆ°á»i cô chá»— nà o cÅ©ng mây mẩy căng ứ sức lá»±c. Bởi thế cánh con trai mồm loa mép giải má»›i nói là Minh có bá»™ ngá»±c tấn công và bá»™ mông phòng ngá»±! Của nà y máy móc phụ tùng cứ là vÄ©nh cá»u!
Tùng giãy tay ra, mắt liếc xeo xéo và o gÆ°Æ¡ng mặt tròn và nh vạnh hồng căng của Minh thâm nghÄ©. hắn nà y còn nặng cân hÆ¡n con Mai nhà mình nhiá»u! Bao giá» gặp Minh Tùng cÅ©ng vui vẻ hồ hởi. Cặp mắt má»™t mà trong veo, cái miệng tÆ°Æ¡i, chÆ°a nói là cÆ°á»i hÆ¡ há»›! Nghe nói má»™t lần Ä‘i đại há»™i Ä‘oà n toà n xã, có anh con trai trên xóm Äầu Cầu, nhân lúc vắng, đã rụt rè Ä‘Æ°a cho Minh lá thÆ° và lại há»i rất ngá»› ngẩn thế nà y :
- Cô có phải là cô Minh không? Cho tôi gá»i lá thÆ°. Minh nhÆ°á»ng mắt lên nhìn gã con trai chỉ nhá» con bằng ná»a mình, mà lại lên giá»ng Ä‘Ã n anh gá»›m. Vá»›i lại dù khác là ng, nhÆ°ng còn lạ quái gì nhau mà anh chà ng nà y lại há»i lá»› vá»› thế nhỉ?.
- Không phải, tôi không phải là Minh!
Cô cÆ°á»i lắc đầu, khiến anh chà ng lần đầu tá» tình cuống vó lên. Mặt Ä‘á» câng, anh nói vá»™i vã, lại cà ng ngá»› ngẩn: Äúng lại còn! Cô đúng là Minh lại còn chói! Rồi anh dúi lá thÆ° và o tay cô và vùng chạy. Äấy là lá thÆ° tá» tình dà i đến bốn trang giấy. Minh được gá»i là con chim bé nhá». Trong thÆ° anh trÃch dăn rất nhiá»u thÆ° tình, công phu nhÆ° má»™t bà i văn bình giảng của há»c sinh cấp ba. Minh gá»i ca tốp con gái lại cùng Ä‘á»c há» cÆ°á»i rinh rÃch suốt buổi. Rồi các cô nhìn anh con trai kia nhấm nháy nhau, vừa ngâm nga những câu thÆ¡ tình trong thÆ°. Tháºt là má»™t cuá»™c thăm dò tai hại! NhÆ°ng Minh cÅ©ng phải hứng chịu má»™t háºu quả do mình gây ra, là đám con trai gá»i cô là Minh ruá»™t ngá»±a, Minh tồ từ đấy.
- Anh và o đây. Tháºt may thầy u em Ä‘i bán lợn chÆ°a vá». Anh ngồi xuống!
Minh đẩy vai Tùng và o nhà , giá»ng vẫn sồn sồn quyá»n biến. Tùng bá»—ng giáºt mình khi thấy má»™t lÆ°ng áo có những chấm hoa xanh thon ông Ä‘ang ngồi quay mặt và o trong. Minh mở các cá»a sổ cho sáng. Những đồ gá»— trong nhà đang ngả sẫm trong bóng chiá»u. CÅ©ng là gia đình phong lÆ°u. Äủ lệ bá»™ nhà ngói, sân gạch, tủ ly, giÆ°á»ng mô-đéc. Có Ä‘iá»u thầy u Minh chỉ là má»™t há» nhá» trong là ng, ở hiá»n gặp là nh mà có bát ăn bát để, chứ chÆ°a bao giá» nhà nà y có chức tÆ°á»›c, có tà chÃnh trị gì. NghÄ©a là từ Ä‘á»™i phó sản xuất đến chân đảng viên thÆ°á»ng cÅ©ng không. Minh liên tục ở trong ban chấp hà nh chi Ä‘oà n, là cảm tình đảng đã mấy năm nay, nhÆ°ng chỉ ở mục cảm tình chung chung thế thôi, chứ và o được đảng chắc còn tÆ°á»›t!
- Anh ngồi xuống - Minh nhắc - rồi cô ngồi xuống Ä‘i-văng cạnh Äà o, kéo Äà o quay lại. Äà o gạt tay Minh, vẫn quay mặt và o tÆ°á»ng, lặng thinh nhÆ° không có sá»± hiện diện của cái ngÆ°á»i ấy. Bây giá» ngÆ°á»i ấy vô nghÄ©a đối vá»›i ta!
- Anh có biết từ chiá»u đến giá» ngÆ°á»i ta nói dăng dăng cái gì không? - Minh bắt đầu há»i cung - NgÆ°á»i ta bảo hai anh lÃnh hết thá»i, Chỉnh - Tùng Ä‘ang liên kết vá»›i nhau để đảo chÃnh tất cả những ngÆ°á»i Ä‘ang nắm quyá»n ở đây! Bất kể anh em trên dÆ°á»›i, láºt hết? Vứt xuống sông xuống biển! Chỉ có ta đây má»›i Ä‘Ãch thị là đang viên, còn là gia công hết, dổm hết? Sao mà liá»u lÄ©nh thế anh tồ Æ¡i! Rồi xem anh láºt ngÆ°á»i ta, hay ngÆ°á»i ta láºt anh! Hai ngÆ°á»i thì bõ bèn gì. Không khéo chỉ đêm nay đêm mai là anh bị ném xuống ao xuống hồ? Anh có biết trÆ°á»›c ai ném ông Tám thợ cạo xuống ao không? Chẳng có ma mồ nà o hết, đấy là ma ngÆ°á»i, ma sống! Thôi việc nà y chỉ thông báo cho anh biết thế mà liệu. Äây là quần chúng chẳng dám tham gia và o công việc của Äảng! NhÆ°ng còn việc nà y thì tôi phải há»i tá»™i các ngÆ°á»i! Äà o, quay lại đây! Nghe đây. Tại sao các ngÆ°á»i yêu nhau mà giấu tôi? Trong lúc tôi không ná» hà các ngÆ°á»i chuyện gì. Nếu hôm qua cái Mai nó không há»i, không nói, thì tôi vẫn chÆ°a hay biết tý gì. Giá»i! Yêu nhau rồi bây giá» chán nhau mà con nà y không được biết gì hết! Các ngÆ°á»i coi thÆ°á»ng tôi khinh tôi! Sợ tôi bắc loa thông báo cho cả là ng à ? Hay sợ tôi phá? Hả, hả? Các ngÆ°á»i không tốt!
Minh bá»—ng ôm mặt khóc nấc lên. Äến nÆ°á»›c nà y thì cả Tùng và Äà o Ä‘á»u bất ngá», hoà n toà n không dá»± kiến! Äà o quay lại luống cuống ôm lấy vai Minh. Mặt cô vẫn lạnh băng, không ngó ngà ng gì đến Tùng.
- Thôi Minh. Tao xin mà y. Bây giá» còn có gì mà nói! - Giá»ng Äà o khô khốc. Từng lá»i của cô nhÆ° xát á»›t và o lòng Tùng. ChÃnh Äà o cÅ©ng vừa bị Minh Ä‘iệu đến đây để há»i tá»™i!
- NhÆ°ng tại sao mà y giấu tao? Mà y tưởng tao không giúp gì được mà y à ? - Minh vẫn ôm mặt nức nở đầy há»n giáºn.
Tùng gãi gáy, tá»± Ä‘á»™ng rót nÆ°á»›c uống, hắng giá»ng lấy Ä‘Ã , rồi nói tháºt cháºm để trấn tỉnh lòng dạ Ä‘ang rối lên bá»i bá»i. Tùng không ngá» các mÅ©i tên đã chÄ©a và o mình tua tủa!
- Anh nói vá»›i Minh Ä‘iá»u nà y nhá. Äừng nghÄ© anh coi thÆ°á»ng Minh. Anh thì còn dám coi thÆ°á»ng ai? NhÆ°ng đúng là anh chÆ°a hiểu Minh, thế thôi. Còn chuyện đấu tranh ở chi bá»™, anh vá»›i ông Chỉnh hoà n toà n không phải vì cá nhân. Anh đã nói ngay vá»›i má»i ngÆ°á»i là anh không có tham vá»ng thay thế, chiếm quyá»n ai. Công việc ở đây tốt nhất hãy giao cho những ngÆ°á»i không có quan hệ phức tạp vá» gia đình há» mạc, dám nói thẳng là chỉ mong địa phÆ°Æ¡ng ta rÅ© bá» hết những chuyện lình sình cá nhân để thá»±c sá»± có đổi má»›i. NhÆ°ng má»›i thế đã bị xuyên tạc rồi! Äã bị ngÆ°á»i ta tung dÆ° luáºn để cô láºp rồi! Anh biết dám nói thẳng ở đây là chá»c và o tổ ong. NhÆ°ng đến nÆ°á»›c nà y thì anh vá»›i ông Chỉnh sẽ không nhân nhượng đâu, quyết là m cho ra má»i nhẽ! Vẫn không phải là không có ngÆ°á»i ủng há»™. Lại có cả má»™t tổ công tác của huyện trá»±c tiếp chỉ đạo, không thể xuyên tạc được. Và rồi khi đã rõ trắng Ä‘en thì anh sẽ ra Ä‘i! Äể má»i ngÆ°á»i thấy là anh không mong kiếm chác gì ở đây hết!
- Thế anh Ä‘i đâu? - Lại đến lượt Minh sá»ng sốt.
Äà o thấy Minh đã hết nức nở, liá»n đứng dáºy định ra vá» Ä‘á» chứng tá» là ta vá»›i ngÆ°á»i ấy không còn chuyện gì để nói nữa. NhÆ°ng nghe Tùng nói váºy chÃnh Äà o cÅ©ng hÆ¡i sững ra.
- Äà o ngồi lại cho anh nói má»™t chút, rồi thì má»—i ngÆ°á»i má»™t nÆ¡i, không còn Ä‘iá»u kiện để là m phiá»n nhau nữa đâu! - Tùng nói tháºt Ä‘iá»m tÄ©nh và chủ Ä‘á»™ng.
Minh kéo Äà o ngồi xuống. Vẫn khuôn mặt bầu dục đẹp nhÆ° vẽ, da trắng hồng, đôi mắt trầm buồn. Bây giá» tất cả trở nên xa xôi vá»›i Tùng lắm rồi. Äến nÆ°á»›c nà y thì anh thấy là mình cần Ä‘i khá»i đây! Không phải là đi là m vÆ°Æ¡ng là m tÆ°á»›ng gì, mà đi lao Ä‘á»™ng thôi. Thủ trÆ°á»ng cÅ© của anh hiện Ä‘ang ở ban tuyển sinh ngÆ°á»i Ä‘i lao Ä‘á»™ng nÆ°á»›c ngoà ii. Ông ấy báo hiện giá» có đợt Ä‘i Tiệp, Ä‘i Äức, lần sau Ä‘i Liên xô Anh không cần kén chá»n, vì không phải Ä‘i để mong là m già u, có chi là m già u thì ở ngay đây cÅ©ng là m được. NhÆ° anh Giang trên Xóm Äầu Cầu cùng Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i vá»›i anh vỠđấy. Bá» cả sinh hoạt dang để quyết là m già u. Vì anh ấy háºn là mình lên biên giá»›i trá»±c chiến bốn năm để vợ con cứ phải chịu nhà rách vách xiêu. Năm vừal rồi chỉ qua má»™t năm trồng cà chua và su hà o bắp cải, mà anh ấy đủ tiá»n là m nhà mái bằng và mua xe cúp. Vì anh ấy đánh trúng chá»— yếu là dân vùng nà y chỉ quen thâm canh lúá, còn tất cả ra chợ. Nông dân mà phải thÆ°á»ng xuyên Ä‘i chợ mua rau. Vừa rồi nhà anh Giang trở thà nh má»™t cá»a hà ng cung cấp rau cho cà vùng nà y đông đến mấy ngà n ngÆ°á»i. Riêng anh lại nghÄ© khác, muốn góp phần thay đổi không khà ở là ng ở xã, nhÆ°ng lại bị hiểu lầm, bị bẻ cong Ä‘i. Cả đến Minh và Äà o cung cho là mình ham hố, là mÆ°u mô muốn đảo chÃnh! Vừa qua Äà o đã hiểu sai anh. Khoan, cho anh nói hết đã. NhÆ° cuá»™c há»p hôm trÆ°á»›c, thấy ông Phúc, ông Thủ cứ xoay nhau vá» chuyện Ä‘Æ¡n từ kiện cáo, anh đã ngá» có cái gì không minh bạch, cho nên tối ấy quyết định đến muốn gặp bá há»i cụ thể để hôm sau nói tuá»™t ra cho hai ông hết trò. NhÆ°ng Äà o đóng cổng không cho anh Ä‘Ã o! Nhiá»u ngÆ°á»i hiểu sai thế, thì còn ở đây là m gì!
- Thế tức là anh Ä‘i lao Ä‘á»™ng xuất khẩu? NhÆ° anh Dinh nhà Äà o, nhÆ° anh Quang con ông Dinh chứ gì? TrÆ°á»›c nữa là ông Quản NgÆ° xuất khẩu sang tá»›i cả Tây cả Pháp, cạp được mấy cái răng và ng giả rồi lại bò vỠđấy? Em nói tháºt, Äà o đừng giáºn tao, nhÆ° thế cÅ©ng là đi là m thuê là m mÆ°á»›n chứ báu gì! Còn anh thế là anh chạy trốn! Äấu tranh tránh đâu mà ? Tránh đến mức phải bá» là ng bá» nÆ°á»›c để thoát lấy thân! Thế mà em cứ tưởng anh gan lắm kia?
Äà o bá»—ng đúng báºt dáºy, mặt bá»—ng hÆ¡i tái Ä‘i, mắt chá»›p chá»›p. Äà o Ä‘ang nhá»› tá»›i lá»i chú Thủ hôm trÆ°á»›c, rằng cái chết của bà Son có sá»± Ä‘un đẩy của há» hà ng nhà VÅ© Äình. Nếu váºy thì không thể thiếu được vai trò của ngÆ°á»i ném đá dấu tay nà y? Äà o quay lại Minh cố dằn giá»ng :
- Thôi tao vỠMinh à - Rồi cô nhìn thẳng và o Tùng cặp mắt sáng đến chói chát - Chuyện đã qua, xin anh đừng nhắc lại! U tôi xấu số phải chết oan chết ức nhưng tôi không cho phép ai được xúc xiểm! Tôi căm ghét sự giả nhân giả nghĩa!
Những lá»i cuối cùng Äà o nhÆ° muốn thét lên. Còn Minh thì kêu to kinh hãi :
- Kìa Äà o mà y nói cái gì thế? Khoan đã, ở lại đã. Minh quay sang chá»›i vá»›i giÆ¡ tay định kéo Äà o lại, nhÆ°ng Äà o đã đùng đùng bÆ°á»›c ra hiên, vá»™i vã vá» thẳng. Äôi vai thon tròn Ä‘ang rung lên.
Còn lại hai ngÆ°á»i ngồi lặng im. Lúc sau Minh quay lại nói gần nhÆ° thầm thì :
- Anh định Ä‘i tháºt sao? Chả nhẽ ở đây không còn ai hiểu anh không còn ai xứng đáng để giữ anh ở lại?
- Thì anh vừa nói đấy. Sao Äà o lại căm thù anh đến thế nhỉ?
- Nó Ä‘ang có nhiá»u chuyện bức bối nên nghÄ© quẩn. Lúc nãy em cÅ©ng quá lá»i vá»›i nó.
Hình nhÆ° có ai Ä‘ang xúi bẩy Äà o Ä‘iá»u gì - Tùng lẩm bẩm vá»›i sá»± bứt rứt. Rồi thấy Minh đã đến đứng sát đằng sau anh, cảm được cả hÆ¡i thở của cô. Tùng quay lại và anh bá»—ng sững sá» trÆ°á»›c gÆ°Æ¡ng mặt Ä‘ang bừng sáng, cặp mắt má»™t mà ngÆ°á»›c lên Ä‘en tròn nhÆ° đôi hạt nhãn nhìn đắm Ä‘uối bảo dạn đến không còn biết xấu hổ là gì. Tất cả thần sắc Minh Ä‘ang hừng lên nhÆ° lá»a trÆ°á»›c mặt Tùng. Cô bá»—ng trở nên xinh đẹp và lôi cuốn lạ lùng. Có má»™t sợi dây bá»—ng run lên trong ngÆ°á»i Tùng. Cả hai chợt cùng ngỡ ngà ng và cùng hoảng hốt nhÆ° có má»™t cái gì sắp bắt ngòi, nổ tung Thì tháºt may, hay tháºt rủi? Bá»—ng có tiếng léo nhéo ngoà i cổng, rồi thằng em trai của Minh, cÅ©ng sắp tuổi thằng Tú nhà Tùng, lùa trâu vá», tay xách lá»ng thòng má»™t xâu cá trê còn Æ°á»›t rượt.
Tùng đứng dáºy. Minh vẫn nhìn đăm đắm nói nhÆ° hụt hÆ¡i :
- Anh vỠđi. Anh còn muốn gặp em nữa không?
Xem tiếp Hai mươi lăm
|
10-08-2008, 10:12 AM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Hai mươi lăm
Khi Äà o vừa Ä‘i nhÆ° chạy khá»i nhà Minh má»™t lúc, thì bá»—ng má»™t hồi thông báo tang phÃa cuối xóm vang lên. Những tiếng thùng thùng cá»™c cằn đâm xuyên và o bóng chiá»u Ä‘ang nhá hÆ¡i sÆ°Æ¡ng xanh má» ngang thân tre. Má»i hoạt Ä‘á»™ng tất báºt của ban ngà y vừa lòng lại, thì hồi trống thông báo vá» cái chết bá»—ng là m cho ngÆ°á»i ta sá»ng ra, rá»n rợn cả chân tóc. Những tiếng nháo nhác hói nhau :
- Ai lại ấy thế? Sao lại báo lúc trá»i Ä‘i ngủ nà y? Há»i chuyá»n nhau mãi má»›i vỡ lẽ, thì ra cô thống Biệu vừa Ä‘i được chừng ná»a tiếng. Má»i ngÆ°á»i lại cà ng chặc chặc đánh lưỡi thán phục khi nghe cái cách cô Ä‘i tháºt đúng là con thân cháu thánh. ChÃnh lúc ở ngoà i Äồng Chùa nổ ra cuá»™c tranh già nh đất cát đến mức đôi bên vác gáºy phang nhau chan chát nhÆ° trâu húc, thì cô thống lúc đó Ä‘ang nằm ở trong buồng ngang ngÆ°á»i đắp chiếu chăn Ä‘Æ¡n vì cô thấy khó ở từ lúc trÆ°a. Nghe thằng Hữu cháu Ä‘Ãch tôn phồng mồm trợn mắt kể lể vá» cuá»™c giao đấu cá»±c kỳ ở ngoà i đồng, cô lắc lắc mái đầu bá»—ng gáo nói rất tỉnh táo: Äấy, có đúng là ma sống nổi lên thì chẳng có bùa ngải nà o trị nổi, phải không nà o? Bùa ngải chỉ yểm được ma chết, chứ ma sống thì chịu! Rồi cô sai bà Thà nh là con dâu cả Ä‘i hái lá hÆ°Æ¡ng nhu và ngải cứu vá» nấu má»™t nồi nÆ°á»›c lá»›n để cô tắm rá»a, thay đồ, rồi cô gá»i ông Hiển tức anh ruá»™t chủ nhiệm Lê Văn Vinh, là trưởng nam và o dặn dò. Ông Hiển vá»™i vã giục con Ä‘i gá»i chú Vinh tá»›i Khi con cháu đã tá» tá»±u đông đủ quanh giÆ°á»ng, cô thống giÆ°Æ¡ng cặp mắt bạc má» nhìn khắp lượt tỠý mãn nguyện. Cặp môi má»ng ăn trầu cắn chỉ khẽ mấp máy, nhÆ°ng đã không ra tiếng. Cô giÆ¡ tay lên bắt chuồn chuồn, rồi bá»—ng chá»›i vá»›i hững hụt đổ xuống. Cô thoát tục, hiển thánh! NgÆ°á»i cao niên nhất cuối cùng của là ng chuyên sống bằng nghá» yểm tà trị quá»· có tá»›i non non má»™t thế ká»·, nhÆ°ng bây giá» phải tá»± nháºn là hết phép, là bất lá»±c trÆ°á»›c những con ma sống đã chÃnh thức vÄ©nh biệt Giếng Chùa! Chim chết để lông, ngÆ°á»i chết để tiếng, cô thống hỡi! dầu cho cô được mát mẻ nÆ¡i chÃn suối, và xin cô hãy rá»™ng lượng chÃn bá» là m mÆ°á»i đừng quên phù há»™ Ä‘á»™ trì cho bà coi dân là ng sinh sống ở cái thế đất có vượng nhÆ°ng nghịch nà y!
Mà nghịch tháºt Äà o vừa vỠđến nhà đã thấy ông Hà m, Thủ, Cao và kỳ lạ không? Cả chị Bé Ä‘ang ngồi quanh sa-lông giữa nhà vá»›i vẻ rất trang nghiêm. Tất cả nhÆ° Ä‘ang chá» Ä‘á»i Dà o. Thấy Äà o vá», Thủ ra hiệu bảo Äà o và o nhà . Äà o bá»—ng sợ sệt khi nhìn mặt ông chú không hiểu sao lại xanh tái nhÆ° Ä‘ang ốm. Thủ nói :
- Cái Äà o vá» sau chÆ°a biết chuyện, nghe chú nói lại đầy. Bên cánh nhà ông Phúc Ä‘ang bịa chuyện vu khống ta để muốn hạ nhục tất cả ai là đảng viên trong há» nhà ta và o ngay buổi há»p ngà y mai, ngà y kia. Mấy hôm nay cả há» nhà ấy hoạt Ä‘á»™ng ráo riết để láºt ta. Nó lợi dụng má»i sÆ¡ hở của anh em xa toà n bên ta để lôi kéo, kÃch Ä‘á»™ng, để chia rẽ ná»™i bá»™. Vì thế má»›i có chuyện vừa rồi lão Äịch má»i bác Khừu và o quán bà Lợi đãi rượu vá»›i cổ cánh gà . Rồi đám Ä‘Ã n bà nhà ấy lân la là m là nh vá»›i bà Cả, vá»›i vợ chồng cô Cà nh. Nó Ä‘ang rấp tâm khÆ¡i dáºy cái chết của bà Son và tìm má»i cách xúi bẩy ngÆ°á»i trong há» ta tố nhau để là m to chuyện lên. Quân nà y thâm hiểm mÆ°u mô lắm chứ không vừa! Thế thì ta cÅ©ng phải có cách để bắt nó câm há»ng lại! Lúc nà y má»—i ngÆ°á»i má»—i việc, cất nhắc chân tay lên!
Giá»ng Thủ đã rin rÃt lại, mặt anh cà ng tái Ä‘i, khóe miệng giáºt giáºt. Ấy là anh chÆ°a muốn nói hết những tin tức mà Cao vừa cung cấp vá» lá thÆ° của tên khốn kiếp nà o gá»i cho Tùng và ông Chỉnh kia. Lúc chiá»u Thủ định há»i Tùng vá» ná»™i dung lá thÆ° ấy. Bây giá» Cao cho biết, Thủ đã thấy cuống. Phải tìm má»i cách dáºp ngay! Dáºp ngay!
Thủ rót nÆ°á»›c uống, bà n tay khẽ run run. Mấy ngÆ°á»i Ä‘á»u cúi mặt xuống bối rối. Cả ông Hà m cÅ©ng ngồi thuá»—n ra, thất sắc Không biết ông Ä‘ang nghÄ© vá» cái chết của ngÆ°á»i vợ đẹp, hay Ä‘ang tÃnh mÆ°u tÃnh kế để phạt tình địch.
Thủ nhìn quanh một lượt phân công :
- Giá» cái Äà o nghe anh Cao nói má»™t số việc cần là m ngay tối nay. Hai đứa xuống dÆ°á»›i nhà nói chuyện để ở đây ta bà n việc khác.
Rồi Thủ quay sang chị Bé vẫn ngồi thu tay và o bá»c mặt cúi gằm, đôi bà n chân vừa to vừa dà y cứ di di trên ná»n gạch. Dạo nà y chị hoà n toà n tốt tÆ°Æ¡i trở lại. NgÆ°á»i xổ ra béo lẳn, da dẻ nhẵn nhụi, tóc búi lên gá»n gà ng. Äây là lần đầu tiên chị giáp mặt vá»›i Thủ, ngÆ°á»i mà chị biết Ä‘ang có quyá»n cao nhất xã nà y. Má»—i lần Thủ sang đây, má»›i nhìn cái dáng cao ráo của anh từ xa, chị đã vá»™i và ng lỉnh ngay. Thảng hoặc bắt buá»™c phải giáp mặt, thì chị nhìn cụp xuống, miệng là nhà chà o ông ạ!. Rồi vá»™i vã kiếm việc Ä‘i là m ngay. Lúc nãy thấy Thủ, Cao đến, chị liá»n ra vÆ°á»n tÆ°á»›i cây, chỉ lẳng lặng nhổ cá», té nÆ°á»›c sẽ sà ng ngay đầu hồi nhà , tai dá»ng lên nghe ba ngÆ°á»i bà n những biện pháp cứu nguy trÆ°á»›c má»™t tình thế khẩn cáp. Vốn sẵn là ngÆ°á»i khôn ngoan thÃnh nhạy, nên bây giá» chị đã biết được những nét lá»›n trong ná»™i tình nhà ông Hà m. Bởi thế mặc dù nghe há» nói chủng chẳng đứt nối, nhÆ°ng chị vẫn biết được há» Ä‘ang lo lắng cái gì, muốn là m cái gì, muốn là m cái gì. Cho nên thấy cả ba ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông cùng ngồi thừ ra, thì chị rá»a chân tay, rồi Ä‘i lại bồn chồn ngoà i sân má»™t lúc. Rồi chị tá»± khuyến khÃch mình cứ bạo lên! Cứ liệu lên! NhÆ° chị đã liá»u và đã thắng ông Hà m. Bây giá» thì cái cÆ¡ thể trÆ°á»ng túc cứ rừng rá»±c, cá»™ng vá»›i cái máu liá»u rừng rá»±c của chị đã buá»™c ông Hà m chắc lắm rồi. Theo lệ cứ cách má»™t hai đêm, vá» khuya khuya, há»… nghe tiếng lạch cạch mở chốt cá»a ngách của nhà ngang, là chị đã choà ng dáºy, ăn mặc phong phanh đại khái, ra đứng sẵn ngay ở bá»±c cá»a. Khi cái dáng to ngang của ông Hà m vừa lách và o, chị đã ôm choà ng lấy ông. Rồi vá»›i hai cánh tay săn chắc quen là m những việc thổ má»™c, chị bế xốc ông đặt và o long sà ng của chị nồng ấm mùi chăn gối. Chị vừa cá» bá»™ ngá»±c vá»›i hai quả dÆ°a căng má»ng và o tảng ngá»±c săn chắc của ông, vừa vuốt ve ông vừa run sẽ sẽ lẫn cả tiếng khóc rấm rức vì sung sÆ°á»›ng. Tay chị nhanh chóng trút bá» xống áo trên ngÆ°á»i ông, nâng ông lên, gỉtÃp đỡ ông là m pháºn sá»±. Ngược hẳn vá»›i khi chung đụng vá»›i bà Son, ở đây ông Hà m cứ nằm Æ°á»n ngÆ°á»i má»™t cách cao giá và tá» ra rất thÃch thú khi được chị nâng niu hÆ°á»›ng dẫn kiểu má»™t gã trai tÆ¡ lá»t và o tay ả nạ dòng. Bây giá» chị ngại nhất, sợ nhất không phải là cô Äà o sắc sảo nữa, bởi chị đã có chiếc lá chắn là ngÆ°á»i đẻ ra cô Äà o kia! NgÆ°á»i chị ngại nhất bây giá» là em ruá»™t ông Hà m, con ngÆ°á»i danh giá của há» nhà nà y.Thì đây là dịp may để ngÆ°á»i ta phải biết đến mình! Và chị đã rụt rè bÆ°á»›c lên thá»m, bối rối nhìn Thủ, khoanh tay nói cung kÃnh :
- Dạ thÆ°a ông, em muốn được giúp ông, muốn được giúp gia đình ông Hà m tai qua nạn khá»i ạ!
Thủ giáºt mình ngừng lên. Anh khẽ cau mà y. Quay sang ông Hà m, thấy ông trưởng há» bá»—ng Ä‘á» mặt lúng túng thì Thủ nhợt nhá»› ra tất cả. Anh dịu giá»ng nhÆ°ng mặt văn rất nghiêm :
- Chị và o đây.
Khi chị rón rén đi và o, vừa ngồi mớm xuống ghế, mắt vẫn nhìn xuống Thủ đã nói :
- Chị bảo chị giúp được chúng tôi? thế chị định là m thế nà o?
Chị Bé nói run rẩy :
- Dạ thÆ°a ông, em đã há»c được phép hú hồn gá»i vÃa của cô thống! Nếu muốn biết trắng Ä‘en, phải trái thế nà o, thì sang tháng cúng 50 ngà y bà nhà em sẽ gá»i hồn bà vá» cho các ông há»i chuyện! Những Ä‘iá»u mù má» khuất tất chỉ dấu được ngÆ°á»i sống, chứ không thể đánh lừa được ngÆ°á»i chết ạ! VìngÆ°á»i sống còn vÆ°á»›ng cái xác dà y quá, thế má»›i có câu ngÆ°á»i trần mắt thịt! Chứ ngÆ°á»i chết chi còn hồn thanh nhẹ, đã hệt má»i bao bá»c, nên lúc nà o cÅ©ng thông sáng nhÆ° đèn! NhÆ°ng trÆ°á»›c mắt vá»›i những ngÆ°á»i Ä‘ang gây phiá»n cho các ông, em cÅ©ng sẽ có cách để há» sẽ chùn tay!
Nghe tá»›i đấy, cả hai anh em ông Hà m, cả phó ban công an Ä‘á»u sống ngÆ°á»i. ChÆ°a ai kịp nói gì, còn Ä‘ang ngồi nghiêm trá»ng nhÆ° tượng, thì chÃnh lúc ấy Äà o vá». Câu chuyện tạm dừng. Cả bốn ngÆ°á»i ngầm đồng tình rằng không nên cho Äà o biết những Ä‘iá»u há» vừa bà n. Bây giá» Thủ lại há»i tiếp :
- Thế chị định là m thế nà o?
- Dạ thÆ°a ông ngà y mai là đám tang cô thống, đấy là cái rủi nhất gia đình cô thống. NhÆ°ng vá»›i hai ông bên nà y lại là cái may, cái được đấy ạ! Ngà y mai em xin phép hai ông cho em được đến viếng cô thống. Em sẽ ở đấy đến vãn đám. ChỠđến lúc gia đình đốt tuần hÆ°Æ¡ng cuối cùng Ä‘Æ°a tiá»…n cô, em cÅ©ng sẽ dâng má»™t thẻ hÆ°Æ¡ng tạ cô cho em ăn lá»™c thánh. ChÃnh lúc ấy là thá»i khắc cô đã hóa và o em. Có vÃa cô che chở, em sẽ nói và i câu phán truyá»n có lợi cho hai ông! Em biết mình nói lúc thÆ°á»ng thì chả ai thèm bá» và o tai, nhÆ°ng lá»i lúc ấy là lá»i thánh, thánh đã cản thì ngÆ°á»i ta không dám coi nhá»n đâu ạ!
Mắt Thủ đã chùng xuống, cái nhìn dịu lại. Äúng là cái may đã bất ngá» rui và o tay anh rồi! ở đây ngÆ°á»i ta vẫn trá»ng luáºt âm lắm. ChÃnh vì chẳng biết nó thế nà o nên ngÆ°á»i ta hãi. Thế thì tá»™i gì ta lại không nắm lấy thứ vÅ© khà vô hình ấy. NhÆ°ng tất nhiên ta không thể tin và o má»™t thứ, cứ phải âm dÆ°Æ¡ng kết hợp! Thủ nói giá»ng trầm trầm gần nhÆ° giãi bà y :
Nếu chị là m được nhÆ° váºy thì tôi có lá»i mừng cho chị. Từ hôm chị đến giúp gia đình bên nà y, tôi thấy chị là ngÆ°á»i tháo vát, biết là m ăn, biết xoay xở. Còn gia Ä‘inh chúng tôi Ä‘ang có má»™t số khó khăn nhÆ° chị đã biết, nếu chị đỡ được phần nà o thì đó là điá»u tốt cho chúng tôi, mà cÅ©ng là tốt cho chị.
Chị Bé bây giá» má»›i ngÆ°á»›c lên vá»›i bá»™ mặt rÆ°ng rÆ°ng đến sấp òa khóc. Bởi con ngÆ°á»i cao sang nhất của há» nhà nà y, ngÆ°á»i mà má»›i thấy bóng từ xa chị đã phải tránh mặt. Váºy mà bây giỠông ấy Ä‘ang khen chị, Ä‘ang nói vá»›i chị những Ä‘iá»u sâu kÃn trong gia đình há» mạc cho chị nghe. Mặc dù ông ấy không nói tuá»™t ra thì ngÆ°á»i khôn bao giá» chả ăn nói nữa chừng, nhÆ°ng nhÆ° thế chả phải là lá»i hứa đó sao? Rằng nếu chị san sẻ được cái gánh nặng nà y, rằng nếu chị xoay chuyá»n được tình thế, thì cánh cá»a để chị bÆ°á»›c và o là m thà nh viên của há» nhà nà y chắc chắn không phải chỉ là cánh cá»a tối lù mù mà đêm đêm ông Hà m vẫn lẻn và o nhÆ° má»™t kẻ trá»™m là kia! Lạy trá»i lạy pháºt! Cá»a phúc của ngÆ°á»i đã mở then trÆ°á»›c mắt con rồi! Lá»™c thánh sắp rÆ¡i và o áo con! Chị Bé nhìn Thủ nói nghẹn ngà o, sống mÅ©i của chị đã cay nhÆ° ăn hà nh sống :
- Dạ thÆ°a ông, mong hai ông cứ yên tâm, em sẽ cố gắng hết sức để giải cÆ¡n hạn cho hai ông. Ngà y mai khi đồng nháºp, lá»i của em chỉ ám những ngÆ°á»i ngoà i dòng há». Còn nhÆ°ng ngÆ°á»i trong há» thì chỠđến hôm nà o cúng 50 ngà y bà nhà . Hôm ấy em sẽ nhắc mẹ con bà Cả đừng để ai xui dại?
Hai anh em ông Hà m Ä‘á»u ngồi im lặng. Im lặng là má»™t cách đồng tình. Thủ đã đồng tình để cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà mà mấy hôm trÆ°á»›c anh vẫn gá»i là con mẹ ăn mà ydùng cái chết của bà Son để giải hạn cho mình! ở nÆ¡i chÃn suối bà Son có thiêng chăng tá! NgÆ°á»i Ä‘á»i vẫn nói NghÄ©a tá» là nghÄ©a táºn, nhÆ°ng nà o đã táºn! NgÆ°á»i sống kẻ chết còn nặng nợ lắm. Hạn là vì váºy nên bà Son cÅ©ng thể tất cho anh em ông Trình Bá phải mượn cái chết của bà và o việc âm trị dÆ°Æ¡ng cÅ©ng là cá»±c chẳng đã. Mà cá»±c tháºt, Ä‘Æ°á»ng Ä‘Æ°á»ng mang hùng khà cúng hổ thần, nhÆ°ng lần nà y hố lại núp sau bóng thá»? Äể cho đại an, nên hai anh em nhà Trịnh Bá phải núp sau hai cái bóng của Ä‘Ã n bà . Hai bóng nhÆ°ng là má»™t sống má»™t chết, má»™t ngÆ°á»i lá»™t ma! Mà ngay cái ngÆ°á»i Ä‘ang sống cung phải nói tiếng ma, mượn Ä‘anh ma, tức là má»™t ngÆ°á»i ná»a sống nữa chết, váºt và váºt vá». Ấy váºy mà anh em ông Hà m phải nhá» vả đấy!
- Trước mắt chị hãy lo việc cho ngà y mai, còn việc tháng sau rồi sẽ liệu - Thủ nhìn chị Bé nói khẽ khà ng.
Chị Bé lại thưa :
- Dạ, ông dạy phải ạ.
Giữa lúc ở trong nhà chị Bé hứa giúp anh em ông Hà m qua cơn hạn với khà sắc bừng bừng quả quyết, thì ở ngoà i đầu hồi nhà , khi nghe Cao nói :
- Chú Thủ và anh đã bà n rồi, tý nữa Äà o nhắn thằng Tùng ra cái chá»— mà hai ngÆ°á»i vẫn hẹn hò nhau để ngÆ°á»i nhà ta gặp nói chuyện. Thôi đừng thanh minh giải thÃch gì, chú Thủ và anh đã biết cả rồi! Äây là việc hệ trá»ng, việc chÃnh trị, chá»› không phải chuyện tình yêu vá»› vẩn. Cuá»™c nói chuyện nà y có cả Äà o ở đó. Rồi nếu hai ngÆ°á»i muốn yêu nhau, muốn lấy nhau cÅ©ng không sao, Chú Thủ sẽ dà n xếp vá»›i bác Hà m để bác không cản trở. NhÆ°ng muốn được nhÆ° thế thì thằng Tùng phải chấp nháºn má»™t số Ä‘iá»u kiện. Những Ä‘iá»u kiện nà y là có lợi cho cả hai bên. Thôi cứ thế nhá, đừng nói gì vá»›i bác Hà m vá»™i. Khi nhắn thằng Tùng cÅ©ng không được nói là có ngÆ°á»i của há» nhà ta đến gặp.
Vừa dứt lá»i, Cao quay và o nhà ngay. Mặt Äà o vừa Ä‘á» lá»±ng lên, môi lại tái mét Ä‘i. Rõ tá»™i con bé Hoa, vừa nấu cÆ¡m dÆ°á»›i bếp, vừa lấm lét nhìn lên cứ nhÆ° gà con thấy bóng quạ bóng diá»u. Ở đầu hồi nhà , chị Äà o của nó vẫn ngồi thừ ra trông đến dại cả ngÆ°á»i. Ấy là Äà o Ä‘ang hoảng lên khi nghÄ© Ä‘i nhắn Tùng thế nà o đấy! Mình vừa nói nhÆ° chan tÆ°Æ¡ng đổ mẻ và o anh ta!
Xem tiếp Hai mươi sáu
|
|
|
| |