Norma Park, 88 tuổi, bá tước vùng Monmouth và Ramsey Pickford, 72 tuổi, bá tước vùng Cartvale, đều là những gương mặt sáng giá của giới quý tộc Anh.
Nhìn hai vị nữ bá tước này hùng hồn phát biểu tại Nghị viện Anh, nơi có đến 2/3 nghị sĩ là quý tộc, tham dự các tiệc chiêu đãi của hoàng gia, di chuyển trên những chiếc xe Rolls Royce hay Aston Villa sang trọng, mấy ai nghĩ rằng cả hai từng là điệp viên quan trọng của Cơ quan Tình báo hải ngoại Anh (MI-6), là 2 trong số 3 nữ điệp viên được phong tước quý tộc, người kia là nữ bá tước Manningham-Buller (Elisabeth Lydia Manningham), nguyên chỉ huy Cơ quan Phản gián Anh (MI-5).
Bá tước Norma Park sinh năm 1920 tại thành phố Pretoria trong một gia đình địa chủ người Anh đến định cư tại Nam Phi vào đầu thế kỷ XX. Năm 11 tuổi, bà đã một thân một mình bỏ mất 10 ngày lênh đênh trên một tàu buôn quay về lại Anh để theo học tại Trường trung học Rosa Bassett ở thành phố Streatham.
Thông thạo nhiều thứ tiếng, trong đó có tiếng Nga, nên sau khi tốt nghiệp Đại học Oxford, bà được tuyển dụng làm việc trong ngành ngoại giao vào năm 1948. Năm 1950, bà được MI-6 tuyển dụng và sau khi được đào tạo thành điệp viên nằm vùng tại Trường tình báo Somerville, họ cử bà đến hoạt động tại thủ đô Moskva (Liên Xô), Leopoldville (Congo), Lusaka (Zambia), Ulan Bator (Mông Cổ) dưới lốt nhân viên sứ quán Anh.
Năm 1962, khi đang thi hành nhiệm vụ tại Congo, đường dây điệp báo của bà Norma bị phát hiện do một điệp viên nội gián là quan chức chính phủ Congo bị bắt giữ và cung khai. Bị giam giữ suốt nhiều tuần lễ và bị thẩm vấn liên tục nhưng bà Norma vẫn không hề khai báo về nhiệm vụ của mình.
Tuy vậy, bà vẫn bị buộc tội làm điệp viên và bị xử bắn. May thay, chỉ 36 tiếng đồng hồ trước khi bị hành hình, một toán đặc nhiệm thuộc Đơn vị đặc nhiệm Không quân Anh (SAS) đã tổ chức tấn công vào nơi giam giữ và giải cứu bà Norma đưa đến Nam Phi rồi từ đây quay về lại Anh.
Sau vụ việc này, bà Norma không chỉ được đích thân Nữ hoàng Elisabeth II khen thưởng mà còn được đề bạt vào làm việc tại Ban châu Á của MI-6. Đến năm 1974, sau 4 năm hoạt động tình báo tại Mông Cổ, bà Norma được điều động quay về lại Anh và được bổ nhiệm vào chức vụ Phó ban châu Á của MI-6.
Năm 1985, ở tuổi 65, bà thôi làm việc cho MI-6 sau 35 năm phục vụ đắc lực cho tổ chức tình báo này. Tuy nhiên, bà Norma vẫn được mời làm cố vấn cho Trường Tình báo Somerville của MI-6 cho đến năm 1989.
Để ghi nhận công lao của điệp viên Norma Park, vào năm 1990, đích thân Nữ hoàng Elisabeth đã trao tặng cho bà Huân chương Thánh George cao quý và đến năm 1992, bà được phong tước vị bá tước vùng Monmouth.
Bá tước Ramsey Pickford sinh năm 1936 tại thành phố Glasgow của Scotland trong một gia đình có truyền thống phục vụ trong quân đội Anh. Năm 1959, sau khi tốt nghiệp Học viện Nghiên cứu chính trị quốc tế ở thủ đô London, bà được nhận vào làm việc tại Bộ Ngoại giao Anh và năm 1960 được cử đến công tác tại Phái bộ Ngoại giao Anh tại thành phố Genève của Thụy Sĩ.
Năm 1962, bà được MI-6 tuyển dụng và sau 6 tháng huấn luyện tại Trường Tình báo Somerville, bà được cử đến hoạt động tại Thụy Điển và Phần Lan dưới lốt nhân viên sứ quán Anh tại thủ đô Stockholm của Thụy Điển.
Đến năm 1970, khi tình hình Trung Đông trở nên căng thẳng với các cuộc tranh chấp quân sự diễn ra âm ỉ giữa Israel và các quốc gia Arập kể từ năm 1967, bà Ramsey được MI-6 cử đến hoạt động tại thủ đô Beyrouth của Liban.
Tại đây, kể từ năm 1971 đến năm 1973, bà Ramsey đã thành lập một đường dây điệp báo quan trọng có mật danh “Đường dây Q”, tuyển dụng các điệp viên nội ứng không chỉ là người Liban, Syrie, Iraq, Jordanie mà còn có cả người Israel và Ai Cập để thu thập thông tin tình báo phục vụ cho chính sách giành lại ảnh hưởng của Anh tại khu vực Trung Đông.
Vào thời điểm cao trào, đường dây điệp báo của bà Ramsey sử dụng đến 150 điệp viên nội ứng và cộng tác viên dưới nhiều vai khác nhau như nhà buôn, nhà thám hiểm, sử gia... để thu thập các thông tin tình báo. Năm 1985, bà Ramsey được điều động về lại Anh và đến năm 1990, khi xảy ra Chiến tranh Vùng Vịnh, bà được bổ nhiệm làm chỉ huy Ban Trung Đông của MI-6.
Đầu năm 1991, bà nhận lệnh MI-6 đến Bahrain đặt trạm chỉ huy tiền phương của MI-6 để thiết lập các đường dây điệp báo tung vào hoạt động tại Iraq theo các mũi tấn công của liên quân.
Năm 1996, ở tuổi 60, bà Ramsey được bổ nhiệm vào Hội đồng Điều hành của MI-6 và đến năm 1997, khi Công đảng lên nắm quyền tại Anh, bà được bổ nhiệm làm thành viên Ủy ban An ninh và Tình báo của chính phủ mới của Thủ tướng Tony Blair. Đến năm 1999, bà được đích thân Nữ hoàng Elisabeth tặng thương Huân chương Thánh George và phong tước vị bá tước vùng Cartvale.
Điểm đặc biệt là cả hai nữ bá tước - điệp viên này đều không lập gia đình do đã cống hiến tuổi thanh xuân và gần như cả cuộc đời cho hoạt động tình báo của quốc gia.
Họ không chỉ là tấm gương để các điệp viên của MI-6 noi theo mà còn là những người rất am hiểu về hoạt động tình báo thời Chiến tranh lạnh mà các điệp viên, nhà báo, sinh viên, đạo diễn phim luôn tham vấn để phục vụ cho các hoạt động nghề nghiệp của mình
Hà Văn (theo MI-6 Archives)
Các chủ đề khác cùng chuyên mục này:
