Kỳ 17: Niá»m tin tuyệt đối giữa những ngưá»i đồng đội
(VietNamNet) - Lo lắng cho ngưá»i chị giao liên vất vả, sung sướng khi chuyển được tà i liệu an toà n, day dứt khi đồng đội vì mình phải hy sinh hạnh phúc... - những tâm trạng ấy cứ Ä‘an xen lẫn lá»™n trong cuá»™c sống hà ng ngà y cá»§a Hai Trung.
Ngưá»i ta nói là m tình báo phải sống dưới nhiá»u gương mặt, và gương mặt hạnh phúc nhất cá»§a Hai Trung là khi được sống mở lòng vá»›i niá»m tin tuyệt đối và o những ngưá»i đồng đội mà ông đã từng... không biết là ai.
“Chỉ có trẻ con má»›i không sợ chếtâ€
Tháng 11/1975, Trung tướng Trần Văn Quang (từng giữ các chức Cục trưởng Cục tác chiến, Phó Tổng tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bá»™ Quốc Phòng. Ông giữ chức chá»§ tịch Há»™i Cá»±u Chiến binh Việt Nam từ 1992 đến 2002) khi gặp 2T tại Sà i Gòn đã đặt câu há»i: "Trong suốt thá»i gian hoạt động cá»§a anh, cái gì và khi nà o là m anh thÃch thú nhất?â€. 2T trả lá»i: "Thưa Trung tướng, đó là má»—i khi tôi lấy được má»™t tà i liệu quan trá»ng, má»™t tin tức có giá trị cao nhất mà tôi đã mất công theo dõi lâu ngà y, đáp ứng đúng như cầu cá»§a cấp lãnh đạo. Tháºm chÃ, có khi mất ăn mất ngá»§ để lấy cho được tà i liệu. Và má»™t khi lấy được rồi tôi thấy sung sướng đến mức ăn thì thấy ngon nhưng ngá»§ không được, độ 1-2 hôm rồi má»›i trở lại sinh hoạt bình thưá»ng".
Äiệp viên luôn là đối tượng bị săn Ä‘uổi cá»§a má»i thế lá»±c an ninh, tình báo địch giăng ra, trùng trùng Ä‘iệp Ä‘iệp
Cái 1-2 hôm “má»›i trở lại bình thưá»ngâ€Ä‘ó là quãng thá»i gian cần thiết để tà i liệu được chuyển an toà n ra căn cứ, đến tay lãnh đạo và có phản hồi ngược lại vá»›i Ä‘iệp viên qua giao thông viên.
Trong bà i há»c đầu tiên vá»›i bác sÄ© Phạm Ngá»c Thạch, ông vẫn còn rất nhá»›, má»—i má»™t bản tin kịp thá»i ra tá»›i căn cứ sẽ tiết kiệm được xương máu cho cả đội quân. Vá»›i gần 500 bản tà i liệu máºt trong cả cuá»™c Ä‘á»i là m tình báo, ông đã cứu được biết bao đội quân không phải đổ máu, theo như cách mà Äại tá Anh hùng Ba Minh từng định nghÄ©a đầy đơn giản: "Góp sức Ãt mà đánh được địch nhiá»u".
Vì mức độ lợi hại như thế, Ä‘iệp viên luôn là đối tượng bị săn Ä‘uổi cá»§a má»i thế lá»±c an ninh, tình báo địch giăng ra, trùng trùng Ä‘iệp Ä‘iệp.
Nếu như cuá»™c chiến tranh Việt Nam là cuá»™c chiến bị động, há» buá»™c phải chống lại những kẻ xâm lược, thì những chiến sỹ tình báo lại luôn phải là những ngưá»i chá»§ động. Trong má»i hoà n cảnh, há» phải chá»§ động tấn công để lấy tà i liệu, tin tức, giữa mạng lưới đồ sá»™ cá»§a máºt vụ, an ninh Mỹ, an ninh Việt Nam Cá»™ng hoà .
"Äiệp viên là con ngưá»i và chẳng có ngưá»i nà o là không sợ chết, ngoại trừ trẻ con chưa ý thức được chết là gì. Nhưg vì má»™t lý tưởng cao cả, vì má»™t động cÆ¡ nà o đó thức đẩy ý thức con ngưá»i dám chất nháºn chết là vấn đỠkhác", Hai Trung lý giải sá»± chá»n lá»±a cá»§a bản thân rất rà nh mạch.
Không ai biết ai mà nên nghĩa nên tình
14 năm, ngưá»i giữ nhiệm vụ liên lạc giữa cÆ¡ cán Ä‘i sâu 2T vá»›i tổ chức là má»™t giao thông viên tuổi đã cao: Chị Nguyá»…n Thị Ba, ngưá»i thưá»ng được thân máºt gá»i tên là chị Ba già .
Dưới bình phong má»™t bà già bán hà ng mỹ ký ở chợ (từ 1961 - 1965), rồi kể cả sau nà y liên tục phải di chuyển sang nÆ¡i khác, bà Ba (2T vẫn quen gá»i là chị Mưá»i) cứ miệt mà i trong vai trò ngưá»i giao thông thầm lặng, là m tốt nhiệm vụ cá»§a mình dù trá»i mưa hay nắng, dù trong bất cứ thá»i Ä‘iểm khốc liệt nà o.
Há» sống thầm lặng, chiến đấu thầm lặng, và chấp nháºn hy sinh cÅ©ng rất thầm lặng, để cho những chiến công cá»§a ông được vinh danh đến ngà n Ä‘á»i - Ảnh: Tư liệu
Lúc đầu theo lịch, cứ ná»a tháng có má»™t chuyến giao hà ng, cho tá»›i thá»i kỳ cao Ä‘iểm má»—i tuần lên tá»›i ba chuyến, váºy mà "suốt thá»i gian dà i hÆ¡n 10 năm, chị Ba không thất hẹn lần nà o cả. Chỉ có Trung thất hẹn và i lần vì công tác đột xuất".
Thá»i đó, Hai Trung không biết cụ thể chị là ai, má»i việc Ä‘á»u do tổ chức chỉ huy. Mãi sau giải phóng, Hai Trung má»›i biết là chị Ba có 2 ngưá»i con, chồng ra Bắc táºp kết từ năm 1954, đứa con gái lá»›n đã gá»i và o cứ, còn đứa nhá» tên Thắng ở cùng vá»›i chị.
Hai mẹ con sống cô đơn trong ná»™i thà nh, chỉ để là m nhiệm vụ giao liên. Vì thế, lúc còn nhá», chị hay đưa con Ä‘i cùng trong những chuyến “nháºn hà ng†từ Hai Trung.
Nhưng đến khi 11-12 tuổi, Thắng đã đủ lá»›n để nhá»› được khuôn mặt Hai Trung. Má»™t lần, tình cá» thấy ông Ä‘i dá»c đưá»ng, cáºu bé vá» khoe ngay vá»›i mẹ. Giáºt mình, chị Ba đà nh đứt ruá»™t xa con, gá»i Thắng và o trong cứ để giữ an toà n tuyệt đối cho Ä‘iệp viên số 1 cá»§a lưới.
"Việc chị Ba gá»i Thắng và o vùng giải phóng, mẹ chấp nháºn xa con khiến Trung nhá»› mãi", Trần Văn Trung xúc động kể lại sau nà y.
Nhưng những Ä‘iá»u kỳ lạ vá» nghÄ©a tình đồng đội chưa dừng lại ở đấy. 14 năm chiến đấu cùng nhau, sẵn sà ng và o sinh ra tá» vì nhau, song những ngưá»i đồng đội ấy lại... không há» biết gì vá» nhau.
Hai Trung chỉ biết chị Ba hay Ä‘i cùng má»™t cáºu bé, không tên tuổi, không nÆ¡i cư trú. Hết. Còn chị Ba chỉ biết Hai Trung là ngưá»i chuyển tà i liệu, thi thoảng lỡ hẹn vá»›i chị Ba. Hết.
Không má»™t thông tin thừa. Không má»™t chút tò mò, không má»™t phút hồ nghi. Há» chỉ biết, đây là những con ngưá»i kiên trung, được Äảng tin cáºy giao nhiệm vụ. Và nghÄ©a vụ cá»§a những ngưá»i lÃnh - những ngưá»i con yêu nước là hoà n thà nh xuất sắc sứ mệnh cá»§a mình, không được phép gây má»™t chút hiểm nguy lên vai những ngưá»i đồng đội.
Cứ thế, hỠđã Ä‘i cùng nhau trên quãng đưá»ng chông gai đầy cạm bẫy cho tá»›i khi kết thúc cuá»™c chiến tranh dà i gian khổ.
Sau nà y, vì thương chị Ba nhiá»u tuổi phải Ä‘i lại vất vả, Hai Trung từng đánh liá»u hẹn gặp chị Ba ngay tại cổng trưá»ng lúc Hai Trung Ä‘i đón con. Hoặc có lần, vì xót cho chị phải cuốc bá»™ xa xôi nên Hai Trung tá»± mình đưa chị Ä‘i trong ná»™i thà nh trên chÃnh chiếc xe hÆ¡i cá»§a ông.
Những lần đó, Hai Trung Ä‘á»u hiểu mình Ä‘ang phạm phải nguyên tắc nghá» nghiệp: gặp chị Ba ở trưá»ng tức là để chị biết rằng Hai Trung có con Ä‘ang há»c ở đó, chở chị Ba bằng xe riêng tức là để chị Ba biết biển số xe, từ đó có thể lá»™ tung tÃch cá»§a mình...
Gần 20 năm trong nghá», nay đã chui sâu leo cao trong lòng địch, ông biết rõ mình không được phép mắc lá»—i, dù nhá» nhất. Song Hai Trung vẫn cứ là m, bởi ông tin ngưá»i đồng đội ấy, cÅ©ng như ông đã từng tin tưởng rằng anh Hai, anh Ba sẽ không bao giá» khai ra khi các anh bị bắt trong những năm tháng đầu chống Mỹ.
Niá»m tin ấy, ai có thể lý giải nổi? Các thế hệ sau có lẽ chỉ có thể diá»…n đạt má»™t cách vụng vá» rằng, trước những nguyên tắc tuyệt máºt, những ngưá»i đồng đội chỉ có thể yêu thương và sẵn sà ng chết vì nhau nhá» má»™t Là TƯỞNG VÀ NIỀM TIN TUYỆT Äá»I!
Äến cuối năm 1974, chị Ba được rút ra cứ vì đã đến tuổi nghỉ ngÆ¡i, chuẩn bị ra Bắc Ä‘oà n tụ gia đình. Nhưng khi Äảng đỠnghị, chị lại tá»± nguyện trở và o thà nh liên lạc vá»›i Hai Trung, bởi lúc nà y Ä‘ang là giai Ä‘oạn quyết định.
Chuyến chuyển hà ng cuối cùng giữa chị Ba già và "ngưá»i Việt trầm lặng" Trần Văn Trung là chuyến hà ng mang kế hoạch quân sá»± 1975 cá»§a chế độ cÅ© ra căn cứ. Hoà bình láºp lại, chị Nguyá»…n Thị Ba được Äảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lá»±c lượng vÅ© trang nhân dân vì những chiến công vô cùng thầm lặng đó.
Còn tiếp nữa những anh hùng biến... giỠrác thà nh sức mạnh thần kỳ
Xưa nay, Ä‘iệp viên luôn được xây dá»±ng như má»™t hình mẫu độc láºp, nhưng những di cảo còn lại cá»§a Ä‘iệp viên huyá»n thoại Phạm Xuân Ẩn thì lại khẳng định rằng "Ä‘iệp báo và giao thông là hai chân cá»§a má»™t thế đứng. Dù nhiệm vụ khác nhau nhưng y êu cầu vá» nghiệp vụ và phẩm chất cách mạng phải ngang tầm nhau. Khâu nà y ở lưới cá»§a Hai Trung chẳng những rất cân đối mà còn có giá trị tương há»—, chi viện lẫn nhau cả vá» tình cảm và ý chà cách mạng".
ChÃnh sá»± chia sẻ, đùm bá»c lẫn nhau trong cả tình cảm và ý chà cách mạng đó đã khiến Trần Văn Trung luôn cố gắng bằng má»i cách đảm bảo rằng má»—i chuyến liên lạc Ä‘á»u có má»™t tà i liệu hay bản tin có giá trị để giao liên mang vá».
"Má»—i chuyến liên lạc là má»™t ná»— lá»±c xương máu cá»§a chiến sỹ từ cụm tá»›i ven biên, vá» há»™p thÆ¡ vùng tạm chiếm tá»›i ná»™i đô", do váºy, vá»›i ông, "giao liên là khâu quan trá»ng nhất và khó khăn nhất trong lưới. Không tổ chức tốt thì chỉ huy không Ä‘iá»u khiển được Ä‘iệp viên và tin tức tà i liệu lấy được chỉ... bá» và o giá» rác nếu không chuyển vá» an toà n và kịp thá»i".
Ngoà i những con ngưá»i như chị Tám Thảo, chị Ba già ..., Hai Trung còn nháºn được sá»± tiếp sức từ hÆ¡n 40 con ngưá»i nữa. Trong số há», có những ngưá»i tháºm chà ông còn không bao giá» biết tên. Há» sống thầm lặng, chiến đấu thầm lặng, và chấp nháºn hy sinh cÅ©ng rất thầm lặng, để cho những chiến công cá»§a ông được vinh danh đến ngà n Ä‘á»i.
--- * ---
Cụm tình báo có bà số H63 vá»›i 45 chiến sỹ đã dệt nên má»™t huyá»n tÃch má»›i vá» tình yêu Tổ quốc, sá»± trung thà nh, lòng dÅ©ng cảm và mưu trà cá»§a những con ngưá»i thá»i đại Hồ Chà Minh.
Trong thá»i kỳ địch cà n quét, giăng bẫy dà y đặc như khoảng thá»i gian 1968 – 1969, những chiến sỹ ấy đã mở 3 mạch máu giao thông thông suốt, bám trụ ngay tại vùng đất nhuốm đầy lá»a máu và bom đạn Phú Hoà Äông để đêm đêm lên máy chuyển tin ra Hà Ná»™i.
27 ngưá»i trong cụm H63 đã hy sinh suốt 14 năm (1961 – 1975) để đảm bảo liên lạc cho gần 500 bản tà i liệu có giá trị chiến lược và chiến thuáºt cá»§a Hai Trung.
Những ngà y dữ dá»™i nhất Máºu Thân 1968, Cụm trưởng Cụm H63, ngưá»i đà n ông đặc biệt hóm hỉnh, gan dạ, mưu trà và có tà i bắn hai tay hay súng Tư Cang đã và o ná»™i đô Sà i Gòn, trá»±c tiếp sát cánh cùng Ä‘iệp viên số 1 cá»§a Cụm là Hai Trung, chuẩn bị cho cuá»™c Tổng tấn công Máºu Thân lịch sá».
Cùng nhau, hỠđã láºp nên những kỳ tÃch chiến công như huyá»n thoại trong cuá»™c chiến tranh giải phóng dân tá»™c và thống nhất đất nước, đẹp đến mức mà những ngưá»i chỉ huy ở cấp cao nhất từng ngợi ca: "Táºp thể xung quanh Ä‘iệp viên 2T là má»™t táºp thể trong sáng, anh hùng".
Kỳ 18: Bắt đầu từ "tình yêu bò cạp"
(VietNamNet) - Trong lưới tình báo huyá»n thoại H.63, Ä‘iệp viên Phạm Xuân Ẩn (Hai Trung) và Tám Thảo (Mỹ Nhung) dù hoạt động trong lòng địch nhưng chưa bao giá» cô độc. Äằng sau há» là cả má»™t "háºu phương" hoạt động thuần thục như má»™t cá»— máy. Và má»—i cá»— máy luôn cần có má»™t "máy trưởng" tà i ba.
"Máy trưởng" chỉ huy cá»— máy H.63 anh hùng được biết đến vá»›i tÃnh cách hóm hỉnh, gan dạ, mưu trà và có nhiá»u tà i vặt, nhất là biệt tà i bắn súng 2 tay như má»™t. Ông là ai?
Trong má»™t tà i liệu đánh giá vá» lưới H.63, cụm trưởng có má»™t vai trò quan trá»ng: kiểm tra, Ä‘iá»u nghiên tình trạng cá»§a toà n lưới má»™t cách cụ thể, tiếp xúc vá»›i Ä‘iệp viên để hướng dẫn, bồi dưỡng cho Ä‘iệp viên, nghe Ä‘iệp viên nói, để Ä‘iệp viên bá»›t cô độc và căng thẳng. Cấp chỉ huy lúc nà o cÅ©ng phải kiểm soát được Ä‘iệp viên trong má»i tình huống.
Những năm tháng ác liệt nhất trên chiến trưá»ng miá»n Nam, vá»›i vùng ven luôn bị vây ráp, trong thà nh bị kiểm tra gắt gao, trong má»—i lưới tình báo, cụm trưởng phải là ngưá»i "đứng mÅ©i chịu sà o". H.63, dưới sá»± chỉ đạo cá»§a ông, vượt qua nhiá»u khó khăn, nguy hiểm để bất cứ lúc nà o cÅ©ng có thể thông tuyến từ trong thà nh ra căn cứ và ngược lại. Cùng vá»›i má»™t táºp thể anh hùng, 32 năm sau, năm 2006, cụm trưởng H.63 nháºn danh hiệu cho riêng mình, từ Äảng và Nhà nước: Anh hùng Lá»±c lượng vÅ© trang.
Con đưá»ng từ cáºu bé nghèo đất Bà Rịa - VÅ©ng Tà u đến Cụm trưởng Cụm tình báo H.63 huyá»n thoại và Anh hùng LLVT cá»§a ông như thế nà o?
"Tình yêu bò cạp!"
Năm 1928, tại má»™t là ng quê xã Long Phước (Bà Rịa - VÅ©ng Tà u), Nguyá»…n Văn Tà u ra Ä‘á»i. Cáºu bé nghèo sau nà y trở thà nh chỉ huy cá»§a cụm tình báo huyá»n thoại có má»™t tuổi thÆ¡ đầy khà tiết cách mạng và tình yêu... trẻ con. Tháng 4/2007, khi nhắc lại chuyện xưa, cả hai vợ chồng ông Ä‘á»u vui đùa gá»i đó là tình yêu bá» cạp!
Cáºu bé nghèo sau nà y trở thà nh chỉ huy cá»§a cụm tình báo huyá»n thoại có má»™t tuổi thÆ¡ đầy khà tiết cách mạng và tình yêu... trẻ con.
Hồi nhá», gia đình nghèo khổ, Nguyá»…n Văn Tà u phải gánh hà ng rong Ä‘i bán trong xóm phụ mẹ. Gánh hà ng nhá» bán đủ thứ váºt dụng như dầu hôi, nước mắm, thuốc tây... Ngoà i gánh hà ng rong cùng mẹ, Tà u mua cả heo vá» là m thịt và gánh Ä‘i bán. Không có nghá» nà o cáºu bé nghèo nà y không là m, miá»…n là kiếm ra tiá»n, giúp mẹ. Nhưng anh vẫn ham há»c, tiếng Pháp nói giá»i nhất là ng.
Giặc Tây à o tá»›i là ng quê thanh bình. Chúng chiếm trưá»ng há»c. Ngôi trưá»ng nÆ¡i Tà u Ä‘ang há»c phải dá»i xuống Mỹ Tho. Tà u không theo được. Anh vá» nhà và và o đội thanh niên tiá»n phong. 17 tuổi, khát vá»ng là m cách mạng nung nấu trong đầu Tà u. Khi đó, phong trà o thanh niên tiá»n phong cá»§a mình, nhưng núp bóng Nháºt để tổ chức. Nháºt đã đảo chÃnh Pháp, chúng cho phép thà nh láºp các đội thanh niên tiá»n phong.
Tham gia hoạt động, nhưng Nguyá»…n Văn Tà u chưa biết gì vá» Äảng cá»™ng sản. Lý do đơn giản nhất anh và o đội tiá»n phong: Thấy vui thì nháºp! Niá»m vui cá»§a Tà u là đêm đêm anh được gá»i Ä‘i táºp đánh tráºn giả, táºp võ... Khà thế trai trẻ, có chút võ trong ngưá»i, đêm nà o Tà u cÅ©ng tham gia thi thố trên võ đà i là ng.
Tháng 8/1945, khi cả nước già nh chÃnh quyá»n, Tà u cÅ©ng cầm gáºy tầm vông chạy ra tỉnh cùng dân là ng. Thiếu niên Tà u nhá»› mãi hình ảnh lãnh tụ thanh niên tiá»n phong cưỡi ngá»±a chạy trước, dân là ng chạy theo sau. Anh chỉ nghe dân là ng nói Ä‘i đánh Tây, thế là cầm gáºy Ä‘i. Tà u suy nghÄ© tháºt giản đơn: Mình Ä‘ang góp sức Ä‘uổi Tây ra khá»i đất nước.
Tà u ham chÆ¡i. Mẹ anh quyết định cưới vợ cho con bá»›t lêu lổng. Giữa Nguyá»…n Văn Tà u và cô bé Trần Ngá»c Ảnh khi đó không há» có tình yêu. Tất cả do cha mẹ, ông bà hai bên sắp đặt. Năm 1946, cô bé Trần Ngá»c Ảnh nghe theo ông bà , sang "ở" nhà Tà u. Cô nghe má»i ngưá»i nói là m dâu rất cá»±c, nhưng không thể chống lá»i ông bà . Khi má»›i cưới, hai ngưá»i ở chung nhà , mang danh vợ chồng nhưng chẳng... quen nhau.
Hai vợ chồng trẻ con không ai thèm nói chuyện vá»›i ai. Có hôm, vợ Tà u bị con bò cạp cắn. Cô khóc rống lên. Má chồng chạy và o, thấy thế kêu lên: "Tà u Æ¡i Tà u! Con vợ mà y nó bị bò cạp cắn, mà y và o xem nà o!". Con bò cạp giúp 2 vợ chồng trẻ con có cái nắm tay đầu tiên. Từ hôm đó, hai ngưá»i má»›i nằm chung giưá»ng và nói chuyện vá»›i nhau. Nguyá»…n Văn Tà u má»›i 18 tuổi.
Má tâm sá»± tháºt, tìm vợ để Tà u khá»i Ä‘i đánh giặc. Bà thương con, muốn giữ chân con ở là ng. Gia đình chỉ có mình Tà u. Khi má sinh ra Tà u, ba anh bá» Ä‘i kiếm vợ khác.
Giặc Tây vá» là ng kiếm má»™t ngưá»i thông ngôn. Cả là ng chỉ má»—i Tà u biết tiếng Pháp. Trước, má»—i lần có Tây đến, quan là ng lại gá»i Tà u Ä‘i phiên dịch. Khi bá»n Pháp vá», chúng phà n nà n, tại sao cả là ng không ai biết tiếng Pháp, mình Nguyá»…n Văn Tà u biết mà không kêu và o là m việc?
Hồi đó, Tà u hay Ä‘i theo má»™t ngưá»i có tư tưởng yêu nước trong là ng là ông Nguyá»…n Văn ÄÆ°á»ng. Ông dạy anh hát những bà i cách mạng. Khi há»c trong trưá»ng, cÅ©ng nhiá»u ngưá»i nói vá»›i Tà u chuyện vá» cách mạng, vá» những tất yếu phải Ä‘uổi Tây ra khá»i đất nước. Những tình cảm vá»›i cách mạng, dù mÆ¡ hồ nhưng đã ngấm dần và o đầu chà ng thanh niên trẻ.
Tà u ghét là m việc cho Tây. Biết chuyện ngưá»i Tây Ä‘ang tuyển mình là m thông ngôn, anh ở luôn trong rừng, không vá» nhà nữa. Äó là năm 1947, chỉ má»™t năm sau khi có vợ. Tà u tranh thá»§ "để trong bụng vợ má»™t miếng" (từ cá»§a bà Trần Ngá»c Ảnh, vợ ông Nguyá»…n Văn Tà u) rồi Ä‘i tuốt luôn. Cả là ng biết Tà u hay là m thông ngôn cho Tây.
Nhưng cÅ©ng nhiá»u tin đồn anh theo Việt Minh và o rừng. Ngay sau khi chồng biá»n biệt trong rừng, Trần Ngá»c Ảnh cÅ©ng sinh con và lên Sà i Gòn há»c nghỠđánh máy kiếm sống.
Bà i há»c đầu tiêu
Nguyá»…n Văn Tà u có "máu tình báo" từ khi còn là má»™t thanh niên má»›i lá»›n. Từ năm 1947, chà ng trai nghèo Nguyá»…n Văn Tà u đã được ông Tư Túc dẫn dắt và o là m quân báo ở Long Äiá»n (Bà Rịa - VÅ©ng Tà u).
Những thỠthách đầu tiên không bao giỠdễ dà ng với Nguyễn Văn Tà u.
Thá»i kỳ nà y cÅ©ng đã manh nha ý thức cho Tà u vá» ngưá»i chiến sÄ© tình báo, nhất là hoạt động trong ná»™i thà nh, đối diện vá»›i vô và n hiểm nguy như thế nà o. Và lần "sai sót" đầu Ä‘á»i cá»§a chà ng trai trẻ Nguyá»…n Văn Tà u đã trở thà nh kinh nghiệm quý báu cho ngưá»i cụm trưởng H.63 Tư Cang sau nà y.
Nhá»› lại, khi ấy Tà u có bình phong là m công cho má»™t tiệm nước ngưá»i Hoa ở Phước Hải (Bà Rịa - VÅ©ng Tà u). Ông Tư Túc sai Tà u Ä‘i nắm tình hình đồn bốt giặc xung quanh rồi báo vá». Tà u là m nhiệm vụ được mấy tháng thì xảy ra sá»± cố. Má»™t hôm, lúc buổi trưa vắng vẻ, cô hà ng tà o phá»› bị mấy thằng Tây trêu chá»c. Thấy cảnh bất bình, "máu Từ Hải" trong ngưá»i nổi lên. Anh can thiệp. Dùng vốn tiếng Pháp cá»§a mình, Tà u nói và o mặt 2 thằng Tây: "Các anh là m gì đó, buông con ngưá»i ta ra!".
Tà u tá»± tin, vì hồi đó võ nghệ khá, lại nói tiếng Pháp trôi chảy. Lâu nay, tụi Pháp hà ng ngà y Ä‘i qua không biết gì vá» anh. Chúng nghÄ© đơn giản: Tà u chỉ là kẻ bưng bê thuê! Vì thế, chúng giáºt mình vì kẻ phục vụ nà y biết tiếng Pháp. Hai thằng Tây to cao lá»±c lưỡng buông cô hà ng tà o phá»› ra. Tà u được đà , ngồi phân tÃch cho tụi nó rằng, quân đội nước khác tá»›i đây, nếu là m váºy dân chúng đánh giá. Má»™t thằng ngồi nói chuyện vá»›i Tà u, còn thằng kia vẫn tiếp tục ra ve vãn cô tà o phá»› tá»™i nghiệp.
Tà u bảo thằng Ä‘ang nói chuyện kêu thằng kia và o. Nó không nghe, còn cưá»i khiêu khÃch. Anh đứng dáºy định ra tay, cô hà ng tà o phá»› sợ hãi núp sau lưng. Hai thằng Tây tức giáºn, lăm le súng và lá»±u đạn. Nhưng dân chúng đứng xem đông, chúng không là m gì được. Trước khi bá» Ä‘i, chúng gằn giá»ng: "Chiá»u nay chúng ta sẽ gặp lại!".
Bá»n Pháp vừa Ä‘i, Tà u nói vá»›i chá»§ tiệm không thể ở đó được nữa. Anh vô thẳng chiến khu Bà Rịa. Äến chiá»u, 2 tên Pháp dẫn má»™t tiểu đội đến. Chúng lôi chá»§ tiệm đánh để truy tìm ngưá»i phục vụ giá»i tiếng Pháp. Mấy ngà y sau, Ä‘i đâu, chúng cÅ©ng mang ảnh Tà u (lấy trong tiệm nước) ra dò há»i.
HÆ¡n 30 năm sau, khi đã trở thà nh cá»±u cụm trưởng cá»§a lưới tình báo H.63 huyá»n thoại, Äại tá Nguyá»…n Văn Tà u thừa nháºn: Äây là bà i há»c đầu Ä‘á»i cho nghá» tình báo cá»§a mình. Bởi vì, vá»›i nghá» tình báo, nhiá»u lúc không thể để cho má»i ngưá»i biết mình là ai, giá»i cái gì, phải thể hiện ra sao
Sau đợt va chạm vá»›i 2 thằng Tây, Nguyá»…n Văn Tà u hoạt động thêm má»™t thá»i gian trong Ban quân báo Bà Rịa- VÅ©ng Tà u rồi ra Bắc táºp kết và o năm 1954.
Äây là quãng thá»i gian chuẩn bị hình thà nh má»™t "tư cách chỉ huy" trong con ngưá»i Nguyá»…n Văn Tà u. Anh bắt đầu phát huy các tà i vặt sẵn có và há»c táºp những "ngón nghá»" cá»§a nghá» tình báo, mong má»™t ngà y được trở lại Sà i Gòn hoạt động. Nhưng, những thá» thách đầu tiên không bao giá» dá»… dà ng...
Kỳ 19:ThỠthách đầu tiên của xạ thủ "hai tay như một"
- Biệt tà i bắn súng "hai tay như má»™t" cá»§a chà ng trai miá»n Nam Nguyá»…n Văn Tà u thá»i ấy chỉ thua các xạ thá»§ quốc gia. Các "ngón nghá»" quan trá»ng cÅ©ng được Tà u tÃch luỹ dần trong những năm tháng táºp kết. Trước khi vượt dãy Trưá»ng SÆ¡n trở vá» Nam, bà i tốt nghiệp như má»™t nhiệm vụ và thá» thách thá»±c thụ đã được Nguyá»…n Văn Tà u vượt qua xuất sắc...
Xạ thủ kiêm nhà văn và viên đạn dà nh riêng
Thá»i gian nà y, Nguyá»…n Văn Tà u mang tên Trần Văn Quang và là m Trung đội trưởng trinh sát kiêm ChÃnh trị viên đại đội thông tin cá»§a Sư Ä‘oà n 338. Chuyện biệt tà i bắn súng hai tay như má»™t cá»§a cụm trưởng tình báo H.63 sau nà y cÅ©ng bắt đầu từ đây.
Vị chỉ huy tình báo bắn súng 2 tay như một.
Khi ở miá»n Bắc, trong tâm trà ngưá»i sÄ© quan miá»n Nam Trần Văn Quang đã phán Ä‘oán đến ngà y trở vá». Sẽ lại và o thà nh hoạt động, sẽ được hoạt động đúng như khát khao cá»§a anh, nhưng má»›i chỉ được thể hiện ngắn ngá»§i trong thá»i gian ở quân báo Bà Rịa. Quang bắt đầu táºp đủ thứ. Tất nhiên anh biết, những thứ anh há»c sẽ có lợi cho nghá» tình báo sau nà y.
Trung đội trưởng Quang có nhiá»u tà i vặt, lại ham há»c nên anh biết nhiá»u thứ. Táºn dụng xe cá»§a đơn vị, ngà y nghỉ Quang táºp lái. Äá»§ các loại địa hình, các tình huống. Lương hồi đó được 80 đồng, anh dà nh dụm gần 3 tháng để mua máy chụp hình. Có máy, anh lại lá» má» táºp rá»a phim, bá»c phim, in ảnh. Bất cứ lúc nà o có thá»i gian rá»—i, Quang lại dà nh cho việc táºp xe, chụp ảnh.
Nổi nhất trong những tà i cá»§a Trần Văn Quang là bắn súng bằng hai tay và có độ chÃnh xác cao.
Kỳ 20: Lắp ráp và khởi động "cỗ máy" H.63
- Äầu năm 1962, vượt Trưá»ng SÆ¡n, Trần Văn Quang từ miá»n Bắc trở vá» chiến khu R (Tây Ninh). Quang có tên hoạt động là Tư Cang và nháºn nhiệm vụ: Chỉ huy lưới tình báo A18 (tiá»n thân cá»§a lưới H.63 sau nà y). Äây là những năm tháng chiến trưá»ng miá»n Nam trong tình thế khó khăn. Lưới tình báo hà ng trăm ngưá»i, chỉ để phục vụ và bảo vệ các Ä‘iệp viên. Há» có an toà n và hiệu quả trong lòng địch?
"Máy trưởng" nháºn nhiệm vụ
H.63 là được và như má»™t "cá»— máy". "Máy trưởng" Tư Cang trở vá» từ miá»n Bắc, nhiệm vụ: khởi động và váºn hà nh trÆ¡n tru "cá»— máy" nà y.
Äầu năm 1962, Trần Văn Quang từ miá»n Bắc trở vá» chiến khu R, lấy tên hoạt động là Tư Cang và nháºn nhiệm vụ: Chỉ huy lưới tình báo A18 (tiá»n thân cá»§a lưới H.63 sau nà y).
Những năm 60, tình hình miá»n Nam gặp nhiá»u khó khăn vá»›i những đợt vây ráp gắt gao cá»§a địch. Việc di chuyển cán bá»™ tình báo từ miá»n Bắc và o Nam hoạt động cÅ©ng gặp trở ngại. ÄÆ°á»ng bá»™ bị ngăn, đưá»ng biển cà ng nguy hiểm hÆ¡n. Trung ương Cục miá»n Nam có sáng kiến thà nh láºp các cụm tình báo hoạt động xung quanh Sà i Gòn. Cụm tình báo sẽ khắc phục được liên lạc đưá»ng dà i giữa Cục tình báo và các Ä‘iệp viên há»at động trong lòng địch. Má»—i cụm phụ trách và phục vụ chỉ 1, 2 Ä‘iệp viên.
Äầu năm 1961, cụm tình báo quân sá»± A18 (tiá»n thân cá»§a cụm H.63) ra Ä‘á»i, đóng tại căn cứ Bá»i Lá»i (Tây Ninh). Tất cả để phục vụ Ä‘iệp viên nổi tiếng Hai Trung. Äằng sau những tin tức, tà i liệu chuyển vá» cá»§a Hai Trung, là cả hệ thống phục vụ, cả trong ná»™i đô và ngoà i căn cứ.
Thá»i kỳ đầu, H.63 là bá»™ pháºn địch tình cá»§a thà nh á»§y Sà i Gòn. Khi Hai Trung (Phạm Xuân Ẩn) từ Mỹ trở vá», hoạt động giữa Sà i Gòn vá»›i tư cách phóng viên báo nước ngòai, ông Mưá»i Nho (Xuân Mạnh, Nguyá»…n Nho Quý - cán bá»™ Cục Tình báo) là ngưá»i trá»±c tiếp chỉ đạo.
Năm 1962, ông Mưá»i Nho bị bệnh, không thể chỉ huy H.63. Cả mạng lưới vá»›i má»™t Ä‘iệp viên đã nằm sâu trong lòng địch như Hai Trung, cần má»™t chỉ huy giá»i và mưu trÃ. Tư Cang là ngưá»i được ông Ba Trần, Thá»§ trưởng Phòng tình báo miá»n lúc bấy giá» lá»±a chá»n. Tháng 5/1962, Tư Cang chÃnh thức được giao nhiệm vụ chỉ huy cụm H.63.
"Khởi động" H.63!
"Cá»— máy" đã có "máy trưởng", sẽ kết nối các "bá»™ pháºn" và hoạt động như thế nà o?
Äầu tiên là liên lạc. Trong má»™t lưới tình báo, khâu liên lạc là khâu khó khăn nhất, đặc biệt là liên lạc trong ná»™i đô. Tà i liệu, tin tức Ä‘iệp viên đưa ra, dù Ä‘iệp viên có giá»i đến đâu nhưng liên lạc kém cÅ©ng sẽ thất bại. Thất bại, đồng nghÄ©a vá»›i sinh mệnh cá»§a Ä‘iệp viên nguy nan. Liên lạc viên ná»™i đô cá»§a H.63 trá»±c tiếp nháºn tin từ Hai Trung phải là ngưá»i đảm bảo được nhiá»u yếu tố.
Äó là má»™t bình phong tốt, trà nhá»› cao, thuá»™c nhiá»u địa danh trên đưá»ng phố, địa bà n, thông thạo các phương tiện công cá»™ng, các nÆ¡i táºp trung đông ngưá»i như tiệm ăn, rạp hát, chợ... để dá»… thay đổi chá»— hẹn. Liên lạc viên ná»™i đô phải có óc quan sát sắc bén, biết nháºn diện tướng mạo con ngưá»i để phát hiện khi bị theo dõi, đủ tà i đánh lạc hướng.
Ai sẽ dấn thân và o nguy hiểm và đáp ứng được những Ä‘iá»u kiện khắt khe cá»§a nhiệm vụ kết nối nà y?
Nhiá»u giao thông được đưa và o thà nh giá»›i thiệu vá»›i Hai Trung. Nhưng ông không đồng ý má»™t ai. Hai Trung hoạt động trong thà nh, lưá»ng trước được những Ä‘iá»u xảy ra vá»›i má»™t giao thông viên ná»™i đô. Ngưá»i trẻ quá dá»… bị bá»n lÃnh chá»c ghẹo. Có ngưá»i là thanh niên, dá»… bị bắt lÃnh bất cứ lúc nà o.
Giao liên Nguyá»…n Thị Ba (quê Long An) được giá»›i thiệu vá»›i Hai Trung. Chị Ba (còn gá»i là chị Ba già ) đáp ứng được những yêu cầu mà điệp viên và tổ chức đặt ra. Chị Ba có tuổi, già u kinh nghiệm, thông thuá»™c địa bà n, chưa bị bắt lần nà o và có bình phong tốt. Hai Trung má»›i nghe tổ chức giá»›i thiệu, đã nháºn ngay.
Trong một tà i liệu tổng kết vỠgiao thông viên lưới H.63, vai trò của Nguyễn Thị Ba được đánh giá: một giao liên gan dạ, mưu trà bên cạnh điệp viên. Và những yếu tố khác: Chị Ba là đảng viên, chồng cũng là cách mạng lão thà nh. Xa chồng, xa con, chị một mình và o Sà i Gòn lấy bình phong bán đồ và ng giả, đồ chơi trẻ con để là m liên lạc cho Hai Trung.
Theo quy ước, chị Ba bán hà ng tại khu vá»±c Chợ CÅ© (chợ Bà Chiểu - TP.HCM bây giá») để nháºn tin tức và tà i liệu từ Hai Trung chuyển ra. Thông thưá»ng, và o sáng chá»§ nháºt hoặc giá» nghỉ, Hai Trung Ä‘i xe đến chợ, gá»i xe rồi dắt chó và o chợ. Như má»™t ngưá»i Ä‘i mua đồ cho chó, cho chim. Äến hà ng cá»§a giao liên, Hai Trung giả vá» tìm má»™t và i đồ và ng giả mua vá» cho trẻ con.
Khi có tÃn hiệu an toà n, thư được bá» và o hà ng cá»§a Nguyá»…n Thị Ba. Nháºn tà i liệu, tin tức, Nguyá»…n Thị Ba sẽ trá»±c tiếp chuyển cho giao liên đưa vá» căn cứ hoặc qua các liên lạc dá»± bị. Cứ váºy, gánh hà ng trang sức giả là bình phong vững chắc cho liên lạc Nguyá»…n Thị Ba trong cả quá trình đứng đằng sau hoạt động cá»§a Ä‘iệp viên Phạm Xuân Ẩn.
10 năm là m liên lạc cho Hai Trung, Nguyá»…n Thị Ba chưa bao giá» sai má»™t buổi hẹn nà o, chưa có má»™t sai sót nà o. Chỉ có Hai Trung là thất hẹn má»™t số Ãt lần vì báºn Ä‘i ra ngoà i thà nh phố không trở vá» kịp. Ông không thể thông báo trước, bởi vì bình phong bắt buá»™c Hai Trung phải Ä‘i xa thà nh phố đột xuất.
Bản năng cẩn trá»ng cá»§a ngưá»i giao liên há»at động trong ná»™i thà nh thưá»ng trá»±c trong con ngưá»i Nguyá»…n Thị Ba. Chị luôn rất cảnh giác trước khi gặp Hai Trung, cÅ©ng như khi trao nháºn tà i liệu, tin tức. Cụm trưởng Tư Cang kể lại, cÅ©ng vì quá cảnh giác, nhiá»u khi gặp nhau trong chợ, Hai Trung phải khuyên Nguyá»…n Thị Ba đừng quá nhìn xuôi ngó ngược trong lúc nói chuyện. Vì Ä‘iá»u nà y có thể gây chú ý cho bá»n an ninh VNCH, vốn đầy rẫy xung quanh.
Chị Ba già đã giữ đưá»ng liên lạc an toà n và hiệu quả suốt mưá»i mấy năm. Mãi đến 3/1975, chị Ba má»›i được đổi bằng ngưá»i khác. Sau nà y, thiếu tá Nguyá»…n Thị Ba được phong Anh hùng LLVT.
Khi còn sống, nhà tình báo huyá»n thoại Phạm Xuân Ẩn từng đúc kết vá» giao liên vá»›i các nhà báo đến há»i chuyện ông: "Äiệp viên giá»i mà không có giao liên giá»i đưa tà i liệu ra căn cứ thì chỉ có... ăn cám!".
Äiệp viên không cô độc
Hai Trung, Tám Thảo và Nguyá»…n Thị Ba hoạt động trong lòng địch nhưng chưa bao giá» cô độc. Bởi lẽ, từ năm 1966, cụm trưởng Tư Cang nháºn nhiệm vụ thưá»ng xuyên ra và o thà nh. Cụm trưởng và o vùng địch háºu hoạt động má»™t thá»i gian dà i và bất hợp pháp như Tư Cang được đánh giá là cấp chỉ huy không còn vị trà an toà n và công khai. Cụm trưởng cÅ©ng hoạt động máºt như má»™t Ä‘iệp viên.
Cụ thể, Tư Cang nháºn lệnh từ Phòng tình báo miá»n: Và o ná»™i thà nh kiểm tra, Ä‘iá»u nghiên tình trạng cá»§a toà n lưới má»™t cách cụ thể. Cụm trưởng tiếp xúc vá»›i Ä‘iệp viên, vá»›i giao thông ná»™i đô để hướng dẫn, bồi dưỡng và trá»±c tiếp chỉ đạo.
Việc ra và o thà nh như con thoi cá»§a Tư Cang còn có nhiệm vụ khác: lắng nghe Ä‘iệp viên, là m giảm sá»± cô đơn và căng thẳng từ Ä‘iệp viên. Tư Cang là cụm trưởng luôn kiểm soát được Ä‘iệp viên trong má»i tình huống.
Tuy nhiên, theo các tà i liệu đánh giá sau nà y, sá»± liên lạc trá»±c tiếp giữa tổ trưởng và điệp viên liên tục cÅ©ng sẽ có hại đến sá»± an tòan cá»§a Ä‘iệp viên. Nhưng tháºt tà i tình, chưa má»™t lần hoạt động cá»§a Ä‘iệp viên và các mÅ©i cá»§a H.63 bá»™c lá»™ sai sót.
Äiá»u nà y tháºt thú vị khi lúc đầu Hai trung không biết ai là tổ trưởng cá»§a mình. Trung chỉ biết có má»™t táºp thể chỉ huy mình. Trong thá»i gian hoạt động trong thà nh, từ 1966-1969, Tư Cang lấy tên là Khanh. Và trong thư từ báo cáo, Hai Trung gá»i Tư Cang là Robert. Bởi lẽ, đây là nguyên tắc để giữ bà máºt tung tÃch cấp chỉ đạo. Hai Trung luôn ý thức vá» nguyên tắc nà y.
Giữa Hai Trung và Tư Cang sau nà y đã trở thà nh 2 ngưá»i bạn thân, lúc những thông tin vá» 2 ngưá»i đã được công bố. Chiến công cá»§a Hai Trung thì nhiá»u, nhưng Äại tá Tư Cang nhá»› rất rõ khoảnh khắc má»™t buổi trưa năm 1967. Hai Trung lái xe Renault chở Tư Cang Ä‘i trên đưá»ng, cụm trưởng báo tin cho Ä‘iệp viên, táºp tà i liệu Hai Trung chuyển ra vừa qua rất có giá trị. Trung ương đã quyết định tặng thưởng cho Hai Trung má»™t huân chương chiến công hạng nhất.
Nghe thá»§ trưởng nói váºy, Hai Trung mừng và nhá»› Æ¡n cấp trên. Nhưng rồi lại trầm hẳn xuống, và nói tháºt từ đáy lòng: Ä‘á»i ngưá»i tình báo chẳng biết có cÆ¡ há»™i Ä‘eo huân chương không! Tư Cang không khá»i xót xa khi nghe cấp dưới nói váºy.
Sau chiến tranh, "bá»™ máy" H.63 đã 2 lần trở thà nh anh hùng. Trong những tà i liệu tổng kết được công bố, H.63 được đánh giá tinh cán, gá»n gà ng, nhịp nhà ng giữa Ä‘iệp báo và giao thông cả trong ná»™i đô và từ ná»™i đô ra khu căn cứ, có sá»± chỉ đạo liên tục từ cụm trưởng.
Và dÄ© nhiên, H.63 đã cống hiến cho cách mạng nhiá»u thông tin có hiệu lá»±c và giá trị.
Nhưng, trước khi và o thà nh hoạt động, vị chỉ huy bắn súng 2 tay như má»™t đã có những tháng ngà y "ăn cùng bom, ngá»§ cùng đạn" tại căn cứ Bến Äình. Tất cả để duy trì lưới và bảo vệ những tin tức, tà i liệu Ä‘iệp viên gá»i ra.
Trước khi ra Bắc táºp kết, Quang Ãt được tiếp xúc vá»›i súng đạn. Những năm ở miá»n Bắc, anh được đơn vị huấn luyện nhiá»u vá» khoa mục bắn súng. Chiá»u nà o trong đơn vị cÅ©ng có 10 phút ngắm súng bắt buá»™c. Ban đầu táºp bắn, anh bắn rất tệ. Không nản, Quang chuyên cần táºp. ÄÆ¡n vị đóng ở Xuân Mai (Hà Tây), cứ ngà y nghỉ mấy anh em thÃch súng lại rá»§ nhau và o núi táºp bắn.
Chẳng bao lâu, Quang trở thà nh xạ thá»§ cá»§a Sư Ä‘oà n 338. Äã thà nh xạ thá»§ khi bắn tay phải, Quang tiếp tục há»c bắn tay trái và cách ngắm bắn. Anh táºp bắn không nheo mắt ngắm, mà mở cả 2 mắt. Anh giải thÃch vá»›i cấp dưới: nếu bắn liên tục, nheo mắt sẽ rất mệt, tinh thần sẽ không vững.
Tay phải đã thà nh thục, anh táºp cả tay trái. Lý do bắn súng cả hai tay anh đưa ra rất đơn giản: Khi trở và o Nam hoạt động, rá»§i có bị địch bắn cụt má»™t tay thì vẫn còn bắn được bằng tay kia, không Ä‘á»i nà o chịu thua! Năm 1956, vá»›i cương vị Trung đội trưởng Äại đội thông tin, Trần Văn Quang được phân công trá»±c tiếp huấn luyện cho đại đội vá» môn bắn súng.
Bắn tay phải luôn đứng nhất, nhì sư Ä‘oà n, anh liên tục được cá» Ä‘i thi há»™i bắn quân khu Tả Ngạn, xạ thá»§ toà n quân. Ở những cuá»™c thi nà y, Trần Văn Quang chỉ thua 3 kiện tướng thá»i bấy giỠở miá»n Bắc. Anh toà n chiếm hạng tư. Nhưng khi Quang gạ bắn bằng tay trái, mấy kiện tướng Ä‘á»u từ chối. Biệt tà i bắn súng hai tay bách phát bách trúng cá»§a Trần Văn Quang đã nổi tiếng toà n quân.
Bắn súng giá»i 2 tay, nhưng rất Ãt khi sá» dụng biệt tà i nà y. HÆ¡n 30 năm sau, ngồi giữa Sà i Gòn, Äại tá Nguyá»…n Văn Tà u thổ lá»™: ngà y đó khi Ä‘i trong thà nh, ông không bao giá» mang theo súng. Bởi, nếu mang súng theo ngưá»i sẽ dá»… sinh tâm lý hoảng sợ, bá» chạy khi bất ngá» bị xét há»i hay nghi ngá». Trong số Ãt những lần mang theo súng (Tết Máºu Thân 1968), ông Ä‘á»u dà nh sẵn má»™t viên đạn rá»i trong túi áo. Viên đạn dà nh riêng cho bản thân chỉ có duy nhất má»™t cÆ¡ há»™i: sá» dụng khi và o bước đưá»ng cùng, để bảo đảm an toà n và bà máºt cho Ä‘iệp viên, cho cụm.
Trong thá»i gian táºp kết ngoà i Bắc, những tà i vặt cá»§a Trung đội trưởng Trần Văn Quang được phát huy tối Ä‘a. Những tà i vặt nà y Ä‘á»u chuẩn bị cho nghá» tình báo. Ngoà i lái xe, bắn súng hai tay, chụp ảnh, nói tiếng Pháp... Quang còn luyện khả năng viết văn.
Anh thấy các nhà văn Phùng Quán, Trần Dần viết nhiá»u bà i hay. Trong khi đó, thá»i gian mình hoạt động trong Nam trước khi Ä‘i táºp kết có quá nhiá»u chuyện hay, có thể viết được. Cứ đêm đêm, anh không bá» sót má»™t chương trình văn nghệ quân đội nà o trên radio. Quang lá» má» há»c cách viết cá»§a những ngưá»i Ä‘i trước. Rồi Quang viết tháºt. Bà i đầu tiên có tá»±a đỠ"Vượt sông Soà i Rạp". Câu chuyện kể vá» má»™t lần đơn vị cá»§a Quang từ căn cứ Rừng Sác vượt sông và o thà nh phố bị tà u địch bắn, anh em phải láºt xuồng để thoát chết và bảo vệ thông tin. Câu chuyện nà y đã luôn ám ảnh Trần Văn Quang.
Khi viết xong, Quang gá»i anh em trong đại đội lên. Anh bảo: "Bữa nay tao viết được bà i nà y, tụi bay nghe xem". Anh hăm hở Ä‘á»c. Äá»c được má»™t lát ngó xuống, thấy anh em vá» sạch, chỉ còn 2, 3 ngưá»i thân nhất... cố ngồi "chịu đựng"! Lần đầu không đạt, Quang sá»a lại, viết ngắn và cô Ä‘á»ng, súc tÃch hÆ¡n. Lại gá»i anh em đến nghe. Nể trung đội trưởng, anh em lại ngồi nghe nhưng vẫn vá»... rải rác. Không nản chÃ, anh lại sá»a thêm lần nữa, rút từ 4, 5 trang xuống còn 2 trang.
Anh em đại đội lại đến nghe. Quang Ä‘á»c xong, nhìn xuống thấy má»i ngưá»i vẫn... tráºt tá»± ngồi nghe. Lần nà y là những tiếng vá»— tay vang lên không ngá»›t. Sau đó, Quang gá»i bà i đó ra báo Thống Nhất tham dá»± cuá»™c thi những chuyện sâu sắc nhất thá»i kháng chiến. Tháºt bất ngá», tác phẩm cá»§a anh Ä‘oạt giải khuyến khÃch và được nhuáºn bút 7 đồng.
"Nhiệm vụ đầu tiên"- giả mà tháºt
Năm 1961, cán bá»™ miá»n Nam ra Bắc táºp kết rục rịch chuẩn bị vá» lại chiến trưá»ng. Tâm hồn Trần Văn Quang vui như gió lá»™ng. Sắp được vá» lại quê hương, được cầm súng chiến đấu, được gặp lại vợ con.
Nhưng Ä‘ang chuẩn bị tinh thần vá» lại Nam thì Quang nháºn được lệnh ở lại dá»± lá»›p đà o tạo thêm vá» sÄ© quan tình báo. Trong 6 tháng, anh được đà o tạo thuần thục vá» võ nghệ, lái xe, Ä‘á»c những cuốn sách vá» nghá» tình báo, xá» lý các tình huống.
Kết thúc khóa há»c, anh được chá»n là "há»c sinh giá»i". Nhưng bà i tốt nghiệp thá»±c sá»± như má»™t nhiệm vụ thá»±c tế đầu tiên cá»§a nghá» tình báo anh phải hoà n thà nh. 5 ngưá»i công an được và như "máºt thám" theo sát Quang. Anh nháºn chỉ thị phải hoà n thà nh việc đưa thư trong 3 tiếng đồng hồ. Phải vượt qua các "chướng ngại váºt" di động và cố định. Äến lúc trao thư, không còn sót cái Ä‘uôi nà o, không bị dà n "máºt thám" phát hiện ra.
Theo quy định, 2h chiá»u, Quang xuất hiện trước cá»™t cá» Ba Äình, nháºn thư, đúng 5h phải đưa thư vá» há»™p thư ở cầu Long Biên. Nếu quá 5h không có thư là thua, là không hoà n thà nh tốt nghiệp. Trước khi "cuá»™c chÆ¡i" bắt đầu, Quang đã âm thầm Ä‘i nghiên cứu địa bà n trước như Ä‘ang hoạt động tháºt sá»± trong lòng địch.
Hôm bắt đầu nháºn "nhiệm vụ", anh xuất hiện tại cá»™t cá» vá»›i những ám hiệu theo quy định để "máºt thám" nháºn ra mình. "Quân thù" biết anh, còn anh không biết ai theo dõi mình. "Cuá»™c chÆ¡i" bắt đầu lúc 2h chiá»u. Anh nháºn thư và leo lên xe đạp lòng vòng trong phố. Äang chạy, Quang giả vá» rÆ¡i 1 đồ váºt xuống đất và cúi xuống lấy, đồng thá»i ngoái lại quan sát "Ä‘uôi".
Anh phát hiện ra hai "thằng" theo mình. Thêm và i lần quan sát nữa, Quang nháºn diện trong đầu có đúng 5 "thằng" theo mình. Anh suy tÃnh sẽ cắt Ä‘uôi từng "thằng" má»™t. Nếu tá»›i 5h mà vẫn còn ngưá»i theo thì mình thua. Quan trá»ng nhất là phải phát hiện đúng đối tượng. Nếu không, ai cÅ©ng có thể bị xem là "máºt thám" hết. Quang đưa ra nhiá»u phương án cắt Ä‘uôi. Gá»i xe đạp, nhảy lên tà u Ä‘iện, rồi lại chuyển sang xe đạp...
Nút cuối cùng, khó nhất là nút Khâm Thiên vẫn có 2 "máºt thám" theo sát. Thá»i gian đến giá» trao thư không còn nhiá»u.
May hôm trước Ä‘i nghiên cứu địa bà n, anh đã là m quen vá»›i má»™t ngưá»i dân tại má»™t con ngõ trên phố Khâm Thiên. Anh giá»›i thiệu mình ngưá»i miá»n Nam, Ä‘ang Ä‘i kiếm việc là m. Cách là m quen tá»± nhiên đã giúp anh. Quang ghé và o nhà ngưá»i quen nà y, vẫn không biết cách gì để cắt Ä‘uôi 2 "máºt thám" cuối cùng. Có má»—i lối ra và o độc đạo trong ngõ, 2 "máºt thám" luôn ngồi trá»±c sẵn ở đó. Nhìn thấy trong nhà có bá»™ đồ công nhân, Trần Văn Quang mỉm cưá»i nghÄ© kế.
Anh bá» xe đạp ở lại, mượn bá»™ đồ công nhân và xuống bếp lấy nhá» nồi quét lên mặt cho nhem nhuốc. Lúc nà y, anh đã biến hóa thà nh má»™t ngưá»i dân lao động.
Mấy hôm trước đến chÆ¡i nhà ngưá»i quen nà y, Quang đã để ý thấy cứ bằng giá» nà y có má»™t xe than hay đẩy qua ngõ. Anh chỠđúng lúc xe than Ä‘i qua, giả vá» như thấy nặng quá, cÅ©ng là dân lao động vá»›i nhau, đẩy giúp má»™t tay. Khi xe than Ä‘i qua, vẫn thấy 2 "máºt thám" ngồi nhìn và o trong ngôi nhà ngưá»i quen. Ra khá»i ngõ, anh gá»i má»™t chiếc xÃch lô chạy đến Ä‘iểm đưa thư. Nhiệm vụ được hoà n thà nh má»™t cách xuất sắc.
Vá»›i Trần Văn Quang, ngà y vá» miá»n Nam không còn xa. Nhiệm vụ trước mắt cÅ©ng đã rất gần... Anh nháºn lệnh vượt Trưá»ng SÆ¡n, trở vá» căn cứ R trên rừng biên giá»›i Tây Ninh. Má»™t thá»i kỳ hoạt động cam go, nguy hiểm Ä‘ang chỠđợi. Tình hình chiến trưá»ng miá»n Nam những năm 60 ngà y cà ng căng thẳng. "Há»c sinh xuất sắc" cá»§a khóa tình báo ngắn hạn và đồng đội đã vượt qua má»i khó khăn, nguy hiểm để bảo vệ Ä‘iệp viên, xây dá»±ng lưới H.63 an toà n như thế nà o?
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y: