Con hủi - Helena Mniszek

[quykiemtu]

Chương 11

Bữa trưa ảm đạm đang trôi qua .

Khuôn mặt đỏ bừng và những quầng đen dưới mắt chứng tỏ Xtefchia vừa mới khóc .


Luxia ngó về phía bà mẹ, im lặng một cách bướng bỉnh . Cụ Machây lo lắng không yên . Valđemar đầy đe doạ . Riêng phu nhân Iđalia ít cứng nhắc hơn thường lệ là vẫn trò chuyện với Prônnhixki về một điều gì đó có vẻ vui vẻ , nhưng chẳng khiến được một ai - không ngoại trừ chính bà - cảm thấy vui lên .

Eđmun làm ra vẻ vui , hắn cố kể chuyện gây cười , nhưng khi nhận thấy không khí chung , hắn cũng ngồi im như thủ phạm bị tóm cổ . Ngay cả gia nhân phục dịch cũng cảm nhận được tâm trạng u ám của chủ, viên chánh bộc phục vụ không phát ra một tiếng động nhỏ , đi lại như thể nhón từng bước chân , còn người hầu bàn trẻ tuổi chỉ dám hé cửa khi bưng liễn thức ăn vào .

Mọi người đều thở phào nhẹ nhõm khi rời khỏi bàn ăn .Phu nhân Elzonôvxka và Luxia đi đến Sale . Xtefchia không bao giờ tới đó , nàng cảm thấy bá tước phu nhân Chvilexka không thích nàng .

Valđemar cưỡi ngựa đi xem xét điền trang , cũng ra đi cùng với hai mẹ con phu nhân . Lâu đài Xuôđkôvxe trở lại yên tĩnh . Những chú chim bồ câu gù gù trên mái nhà lợp tôn, tiếng những con cu gáy đôi hồi vọng các từ các vườn hoa , những con công đang dạo chơi trên thảm cỏ cất lên những tiếng kêu lảnh lói đặc thù .

Đang giam mình trong buồng riêng , Xtefchia đột nhiên nghe thấy những tiếng gõ cửa khe khẽ .

- Mời vào .

Viên chánh bộc Janxenty bước vào .
- Cụ mời tiểu thư tới gian đình tạ trồng hoa hồng , nếu tiểu thư không lấy thế làm phiền .

Xtefchia chợt thấy một cảm giác dễ chiu.
- Nhờ ông báo giùm với cụ ông , tôi sẽ đến ngay .

Cô khoan khoái nghĩ đến việc sẽ được trò chuyện với cụ ông trong một buổi chiều ngán ngẩm này .

Cụ Machây ngồi trên chiếc ghế dài ở nhà đình tạ , chân phủ một tấm da hổ . Cụ trầm ngâm và u ẩn . Nhưng khi trông thấy Xtefchia , mặt cụ rạng hẳn ra. Chỉ cho nàng chiếc ghế bên cạnh , cụ nói với nụ cười hiền lành :

- Ngồi xuống đây , cháu của ông . Xin lỗi đã gọi cháu như thế . Có thể cháu không thích ? ... Ông là một lão già đáng ngán - phải không nào ?

Cụ Machây xưng hô với mọi người đều bằng tên (*) , với Xtefchia bao giờ cụ cũng xưng hô như thế .

- Kìa, sao ông lại dạy thế , cháu rất thích được nghe , - cô gái đáp , ngồi xuống ghế .

Cụ già ngước đôi mắt phai màu lên nhìn đăm đăm vào những chiếc lá hồng đan cài thành một tấm lưới trên nền trời thanh thiên .

Những kí ức nào đó từ những năm xa xưa chợt tràn về trong lòng , khiến đôi mắt già chợt sinh động hẳn lên và thoáng bóng mây buồn . Cụ ngồi yên giây lâu , như thể đang phiêu du về một khoảng thời gian nào khác , rồi cụ lên tiếng , giọng bình tĩnh , thỉnh thoảng lại đứt đoạn :

- Thế gian chẳng hề thay đổi gì cả . Lúc nào trẻ trung và tràn đầy sức sống ...Chỉ con người sống trên thế gian là héo tàn, biến thành tro bụi , thay vào chỗ của họ là những người mới , trẻ trung , để rồi với thời gian cũng sẽ hoá thành bụi đất. Và cháu biết không , điều lạ lùng là chính chúng ta đây, những người già nua tuổi tác đã mệt mỏi với cuộc đời , chỉ muốn được yên nghỉ - không hề kêu ca gì về thế gian này cả . Chính những người trẻ tuổi kêu ca. Một triệu chứng xấu !... không rõ đó là ảnh hưởng của chứng nóng ruột chung , là sự sùng mội lý trí cao hơn , hay ngược lại , đó là sự teo tóp dần đi của não bộ ?

Thanh niên khinh thường tất cả những gì đang vây quanh chúng, chỉ hướng tới một thứ gì đó siêu phàm. Nhưng có lẽ chính là ảnh hưởng của năng lực phân tích . Có nghĩa tiến bộ . Chúng ta đã không hiểu biết cái đó đến mức khiến cho cuộc đời trở thành đáng chán . Chúng ta từng có đức tin sống động , còn bây giờ ngay cả đức tin cũng phôi pha. Bây giờ có nhiều nhà triết học phân tích sự tồn tại của Chúa , có nhiều kẻ vô thần hơn những người có đức tin sâu sắc. Đó là chuyện dở hơi ! Đó chính là mảnh đất làm nảy nở ngần kia niềm bất hạnh của thế nhân .
Cụ Machây im lặng trầm ngâm đưa mắt nhìn thẳng phía trước mặt, tìm trong ký ức những tháng năm tuổi trẻ đầy nhiệt huyết , lòng tin , thật khác xa thói đời khinh bạc ngày nay . Ngắm nhìn cụ , Xtefchia đoán thầm những ý nghĩ của cụ và nàng tò mò hỏi không biết cuộc đời của cụ ra sao ?...

Cụ lại cất tiếng nói tiếp :

- Thế giới đã thay đổi biết bao . Chúng ta không còn là loài người mong muội ăn lông ở lỗ nữa . Con người đã lớn vượt cao lên hơn hẳn so với thời cổ xưa , buộc phải cảnh giác hơn so với chung quanh ! Bất cứ cái gì cũng có thể khiến họ nghi ngờ , họ không thấy thoả mãn với bản chất của sự việc , họ muốn tìm ra nguyên tử - họ đã tìm và thất vọng . Họ muốn sống cuộc đời vĩnh hằng trường sinh bất tử , nhưng thế giới lại dựa trên sự sinh và diệt . Đoá hoa nào rồi cũng phải héo tàn , biết làm sao ! - miễn là khi sống hoa khiến cho một giây phút của đời ta được thêm phần tươi đẹp - song con người bây giờ lại không chịu thoả mãn với điều đó , họ muốn phân tích , muốn lý giải ngay chính niềm hạnh phúc kia . Nhưng cũng như đoá hoa kia , nếu bị phanh nhỏ ra thành muôn mảnh , sẽ chỉ là một búi rác mà thôi . Khi hiểu ra điều đó, thất vọng , họ muốn ghép lại hoa như cũ , nhưng kết quả thảm thương thay , và thường họ đành vứt hoa đi ... Với mọi chuyện trên đời cũng thế .

Cụ già thở dài não ruột , lắc lắc đầu .

- Cũng thế thôi , ngay cả với tôn giáo thời nay . Nach Canossa geneh wir nich ! Cả một dòng nước kinh hoàng chứa đầy sự kiện đắp bồi lên , nhưng thật chết người ! ...

Cụ Machây im lặng , đầu cúi gục xuống ngực . Cô gái ngồi trầm ngâm . Lát sau , cô ngước mắt nhìn cụ . và cất tiếng hỏi giọng pha chút oán trách :

- Sao ông nói những điều buồn vậy và sao ông mô tả thế hệ trẻ trong cái khung xấu xí nhường kia ?

- không phải xấu đâu cháu ạ , mà là mới mẻ .
- Thế nó phải tràn trề hi vọng chứ !
- Nếu chúng không bị méo mó đi ...
- Nhưng tại sao ?... Vì Cái gì ? Vả lại chắc không thể là tất cả - Xtefchia hỏi càng hăng .

Cụ Machây mỉm cười nhân hậu nhìn nàng .

- Những đoá hoa tươi tốt như cháu không nhiều , cháu ạ, không có nhiều những linh hồn trong sáng như cháu . Ông cũng đã gặp một linh hồn như thế , nhưng đã lâu lắm rồi ...Có thể những gì ông nói khiến cháu không vui . Nhưng ngay cả cháu nữa . cháu cũng không tránh khỏi những nỗi đắng cay của đời , cái bòng tối của bệnh dịch chung kia... cái bệnh dịch phân tích ấy , cũng ám ảnh cả cháu . Cháu cứ đem cái toàn thể ra phân tích ở từng chi tiết và cháu đau khổ thấy mình thất vọng . Mà đó đâu phải là một đoá hoa , phải không ? ...Chỉ là một cái cuộng , một cái cuộng rỗng đơn sơ ...với chút ít rác rưởi nữa. Với hoa thì có thể tách bạch được từng thứ . Nhưng đáng buồn hơn là khi sự phân tích đến không đúng thời . GIá số phận giúp mọi sự bao giờ cũng đến đúng lúc , chắc hẳn trên trái đất này sẽ ít bất hạnh hơn .

- Ông nói đến chuyện gì đấy ạ ? - Xtefchia thì thào , run lên vì hoảng sợ .

Cụ già bị hỏi nhìn nàng vẻ thăm dò .
- " Nó không thành thật hay ngu ngốc nhỉ ? " - cụ thầm nghĩ.
- Cháu ạ , ông nhắc lại , rất có thể ông nói cháu những chuyện này thật không cần thiết . Ông thấy là cháu không hiểu ý ông .
- Ồ không , cháu hiểu chứ , nhưng ....
- Có điều gì sao ?
- Cháu sợ ... không biết ông có hiểu cháu không .

Nụ cười nở trên môi cụ già .

- Xin lỗi ông - cô gái khẽ thốt lên , không muốn làm cụ phật ý .

- không sao , cháu ạ , nhưng cháu phải giải thích cho ông rõ nhé . Cháu thấy đấy , ông già rồi , nhưng mắt ông vẫn còn tinh và ông vẫn nhạy cảm lắm. Nhất là đối với những người ông yêu mến , bao giờ ông cũng cảm nhận được từnh nỗi bất hạnh hay niềm vui sướng của họ . Ông thấy ở cháu đang diễn ra một sự thay đổi lớn ...chắc cháu cũng đoán được . Ông thấy cháu bị chuyện đó dày vò , thậm chí nó ảnh hưởng có hại cho sức khoẻ của cháu . Cháu cũng thất vọng trong khi phân tích . Cháu nhận ra rằng người ấy không xứng với ý nghĩ của cháu , đó không phải kim cương mà chỉ là một hòn sỏi tầm thường được tô vẽ , có đúng thế không ?

- Vâng ạ, thưa ông - nàng xúc động đáp - nhưng nguyên do của điều đó không phải không phải là sự phân tích của bản thân cháu , mà là của hoàn cảnh . Hồi ấy cháu đưa tay cầm lấy , tin chắc rằng đó là kim cương .

- Hồi nào ?- cụ già hỏi , cao giọng .
- Hồi cháu phải lòng người ấy . Đó là một cơn điên cuồng của tuổi ấu thơ .
- Bây giờ nó đã qua đi ?
- Bây giờ đối với cháu người đó chỉ là dửng dưng .
- Cháu có nói thật với ông không đấy , cháu ta ?
Giọng cụ Machây thể hiện nỗi nghi ngờ .
- Với thân phụ cháu , cháu cũng không thể thành thật hơn .


(*) Theo phong tục Châu Âu, xưng hô bằng tên là thân mật . Những người lạ xưng hô nhau bằng họ .


Cụ cầm tay cô gái, kéo lại gần , và khi nàng kính cẩn ngả đầu vào vai cụ, cụ hôn nhẹ lên mái tóc nàng . Trân trọng hàm ơn biểu hiện nhân hậu ấy , Xtefchia nồng nàn hôn tay cụ . Bây giờ cụ mới vui vẻ kêu ca :

- Nào, đã thấy chưa ! Cô bé này lại khiến một lão già như ta phải lầm , ta cứ ngỡ cái thời xưa mà cháu nói ấy vẫn còn đến tận bây giờ , ông tưởng cháu hiểu người đó hơn và buồn phiền khi thấy hình mẫu lý tưởng phôi pha , tầm thường . Trong khi cháu lại lạnh lùng với người đó . Nhưng tại sao cháu lại thay đổi , lại lo lắng , suýt nữa ông định nói là nom cháu như đang e sợ điều gì vậy .

Bị hỏi dồn một cách thẳng thắn như thế , nàng ngần ngừ, không biết có nên nói về Luxia không . Muốn giúp nàng, cụ già lại nói tiếp :

- Nhất là mấy ngày gần đây, cháu không bình thường . Còn hôm nay thì cháu khóc . Luxia cũng có vẻ thế nào ấy .... Điều đó khiến ông suy nghĩ . Thế cháu không biết nguyên do sao ? Cứ nói thật ông nghe nào .

Xtefchia quyết định nói thật tất cả .
- Vâng, cháu biết chắc điều gì đang khiến Luxia tuyệt vọng . Cháu được nghe chính Luxia nói ra, em nó đã thú thật với cháu ...Nhẽ ra , cháu không nên lộ chuyện này ...

- Với ông thì cháu có thể và cần phải nói thật . Luxia vẫn còn trẻ con , cần phải hiểu rõ nó nghĩ gì , nhất là điều gì đang dày vò nó . Nào ?

- Luxia đang chịu ảnh hưởng của Prônnhixki .

Nói thẳng là nó đang phải lòng gã - cụ Machây chữa lại - ông cũng đoán thế . không tốt , nó còn quá trẻ ... và đối tượng lại quá tầm thường ... Ông nói thế có làm cháu phiền lòng không ? - cụ hỏi khi thấy vẻ nhợt nhạt của Xtefchia .

- Cháu phiền lòng vì lo cho Luxia thôi. Em nó lại gặp điều cháu đã từng gặp phải .

Cụ Machây ngẫm nghĩ hồi lâu .

- Phải , ông cũng hiểu điều đó qua Luxia , khi nó đến gặp ông hôm nay . Tội nghiệp con bé ! Thế hệ bây giờ là thế , lệch lạc ngay từ bé , mười sáu tuổi đầu đã thấy đời đầy cay đắng . Hình như Luxia cũng đoán được nhiều điều . Vẻ dằn vặt của nó quá lộ rõ điều đó . Còn gã kia, cháu không biết điều gì sao ? Hắn theo đuổi con bé quá rõ . Nhưng cháu làm sao thế ?....

Xtefchia nhìn xuống . Một nỗi khó chịu hiện rõ trên mặt nàng , không qua khỏi con mắt cụ Machây.
- Cháu có biết gì không ? - cụ hỏi dồn lần nữa .
- HÌnh như có ạ .
- Vậy, ý định của gã đối với Luxia .
- không có gì khác so với những ý định từng nuôi đối với cháu trước kia .
- Dĩ nhiên rồi ! - cụ già thốt lên, phẩy tay .- Hắn chỉ mơ đến của hồi môn thôi .

Cụ cúi đầu , mắt nhắm nghiền . Trong bộ óc già nua của cụ cố tìm cách che chở cho đứa cháu gái khỏi bị phí hoài mất những tình cảm thanh xuân đầu tiên .

- Cháu xin kể ông nghe câu chuyện giữa cháu và Prônnhixki, Xtefchia nóng nảy thốt lên . - Để ông tự phân tích . Có thể cháu hiểu sai cũng nên .

Cụ Machây ngẩng đầu lên .

- Cháu đã nói chuyện với gã về điều ấy sao ?
- Cũng tình cờ thôi ạ !

Nàng thuật lại toàn bộ câu chuyện với Prônnhixki cho đến khi đại công tử đến . Trong lúc kể , mặt nàng lúc tái lúc đỏ , mắt nhìn lúc nhoà lệ , lúc lại loé lên những tia phẫn nộ . Cụ Machây chăm chú lắng nghe .

" Nó mới giống người ấy làm sao ... - đôi lần cụ thì thầm tự nhủ ". Khi nàng kể hết , cụ nói thành tiếng :

- Cháu hiểu đúng đắn đấy, cháu của ông . Vô tình mà hắn đã để lộ rõ ý định. Nhưng câu chuyện giữa cháu và hắn kết thúc ra sao ? Chắc hắn phải nói thêm điều gì nữa ngoài những điều cháu vừa kể lại. Đúng thế không ?
- Ông ấy đâu phải người tế nhị - nàng đáp qua loa .
- Ông cũng đoán được . Chắc hắn trước khi bước ra đã nói với cháu điều gì đó rất khó chịu , khi trông thấy Valđemar qua cửa sổ . Đúng không ?

Sự im lặng đầy hàm ý của cô gái là lời khẳng định cho ý nghĩ của cụ Machây .

- Đồ láo xược ! - cụ lẩm bẩm vẻ phẩn nộ .

Có tiếng sỏi lạo sạo trong vườn . Valđemar , mặc quần áo đi ngựa , bước vào nhà hóng mát . Hơi ngạc nhiên khi trông thấy ông nội cùng ngồi xuống với Xtefchia , chàng bỏ mũ , vui vẻ kêu lên :

- Hony soit qui mal y pense !

Sau khi nói đôi lời với đại công tử đang vui vẻ , Xtefchia từ biệt hai ông cháu , trở về phòng riêng . Nàng muốn được bình tâm trở lại . Cụ Machây ngồi lại nhà hóng mát cùng với Valđemar .

[quykiemtu]

Chương 12

Cụ cầm tay cô gái, kéo lại gần , và khi nàng kính cẩn ngả đầu vào vai cụ, cụ hôn nhẹ lên mái tóc nàng . Trân trọng hàm ơn biểu hiện nhân hậu ấy , Xtefchia nồng nàn hôn tay cụ . Bây giờ cụ mới vui vẻ kêu ca :

- Nào, đã thấy chưa ! Cô bé này lại khiến một lão già như ta phải lầm , ta cứ ngỡ cái thời xưa mà cháu nói ấy vẫn còn đến tận bây giờ , ông tưởng cháu hiểu người đó hơn và buồn phiền khi thấy hình mẫu lý tưởng phôi pha , tầm thường . Trong khi cháu lại lạnh lùng với người đó . Nhưng tại sao cháu lại thay đổi , lại lo lắng , suýt nữa ông định nói là nom cháu như đang e sợ điều gì vậy .

Bị hỏi dồn một cách thẳng thắn như thế , nàng ngần ngừ, không biết có nên nói về Luxia không . Muốn giúp nàng, cụ già lại nói tiếp :

- Nhất là mấy ngày gần đây, cháu không bình thường . Còn hôm nay thì cháu khóc . Luxia cũng có vẻ thế nào ấy .... Điều đó khiến ông suy nghĩ . Thế cháu không biết nguyên do sao ? Cứ nói thật ông nghe nào .

Xtefchia quyết định nói thật tất cả .
- Vâng, cháu biết chắc điều gì đang khiến Luxia tuyệt vọng . Cháu được nghe chính Luxia nói ra, em nó đã thú thật với cháu ...Nhẽ ra , cháu không nên lộ chuyện này ...

- Với ông thì cháu có thể và cần phải nói thật . Luxia vẫn còn trẻ con , cần phải hiểu rõ nó nghĩ gì , nhất là điều gì đang dày vò nó . Nào ?

- Luxia đang chịu ảnh hưởng của Prônnhixki .

Nói thẳng là nó đang phải lòng gã - cụ Machây chữa lại - ông cũng đoán thế . không tốt , nó còn quá trẻ ... và đối tượng lại quá tầm thường ... Ông nói thế có làm cháu phiền lòng không ? - cụ hỏi khi thấy vẻ nhợt nhạt của Xtefchia .

- Cháu phiền lòng vì lo cho Luxia thôi. Em nó lại gặp điều cháu đã từng gặp phải .

Cụ Machây ngẫm nghĩ hồi lâu .

- Phải , ông cũng hiểu điều đó qua Luxia , khi nó đến gặp ông hôm nay . Tội nghiệp con bé ! Thế hệ bây giờ là thế , lệch lạc ngay từ bé , mười sáu tuổi đầu đã thấy đời đầy cay đắng . Hình như Luxia cũng đoán được nhiều điều . Vẻ dằn vặt của nó quá lộ rõ điều đó . Còn gã kia, cháu không biết điều gì sao ? Hắn theo đuổi con bé quá rõ . Nhưng cháu làm sao thế ?....

Xtefchia nhìn xuống . Một nỗi khó chịu hiện rõ trên mặt nàng , không qua khỏi con mắt cụ Machây.
- Cháu có biết gì không ? - cụ hỏi dồn lần nữa .
- HÌnh như có ạ .
- Vậy, ý định của gã đối với Luxia .
- không có gì khác so với những ý định từng nuôi đối với cháu trước kia .
- Dĩ nhiên rồi ! - cụ già thốt lên, phẩy tay .- Hắn chỉ mơ đến của hồi môn thôi .

Cụ cúi đầu , mắt nhắm nghiền . Trong bộ óc già nua của cụ cố tìm cách che chở cho đứa cháu gái khỏi bị phí hoài mất những tình cảm thanh xuân đầu tiên .

- Cháu xin kể ông nghe câu chuyện giữa cháu và Prônnhixki, Xtefchia nóng nảy thốt lên . - Để ông tự phân tích . Có thể cháu hiểu sai cũng nên .

Cụ Machây ngẩng đầu lên .

- Cháu đã nói chuyện với gã về điều ấy sao ?
- Cũng tình cờ thôi ạ !

Nàng thuật lại toàn bộ câu chuyện với Prônnhixki cho đến khi đại công tử đến . Trong lúc kể , mặt nàng lúc tái lúc đỏ , mắt nhìn lúc nhoà lệ , lúc lại loé lên những tia phẫn nộ . Cụ Machây chăm chú lắng nghe .

" Nó mới giống người ấy làm sao ... - đôi lần cụ thì thầm tự nhủ ". Khi nàng kể hết , cụ nói thành tiếng :

- Cháu hiểu đúng đắn đấy, cháu của ông . Vô tình mà hắn đã để lộ rõ ý định. Nhưng câu chuyện giữa cháu và hắn kết thúc ra sao ? Chắc hắn phải nói thêm điều gì nữa ngoài những điều cháu vừa kể lại. Đúng thế không ?
- Ông ấy đâu phải người tế nhị - nàng đáp qua loa .
- Ông cũng đoán được . Chắc hắn trước khi bước ra đã nói với cháu điều gì đó rất khó chịu , khi trông thấy Valđemar qua cửa sổ . Đúng không ?

Sự im lặng đầy hàm ý của cô gái là lời khẳng định cho ý nghĩ của cụ Machây .

- Đồ láo xược ! - cụ lẩm bẩm vẻ phẩn nộ .

Có tiếng sỏi lạo sạo trong vườn . Valđemar , mặc quần áo đi ngựa , bước vào nhà hóng mát . Hơi ngạc nhiên khi trông thấy ông nội cùng ngồi xuống với Xtefchia , chàng bỏ mũ , vui vẻ kêu lên :

- Hony soit qui mal y pense !

Sau khi nói đôi lời với đại công tử đang vui vẻ , Xtefchia từ biệt hai ông cháu , trở về phòng riêng . Nàng muốn được bình tâm trở lại . Cụ Machây ngồi lại nhà hóng mát cùng với Valđemar .


- Không được tế nhị lắm . Giá như hắn là người làm công , lấy tiền , anh có thể trả lương cả năm cho hắn là xong, chứ thế này ....

- Cháu sẽ đề nghị hắn chuyển sang bên Guenbôvitre , nhưng sẽ nói theo cách để tự ý hắn hiểu cháu muốn gì .

- Thế nếu hắn đồng ý ?
- Chuyện đó thì không lo ! Vả lại cháu thấy không có cách nào khác để khỏi ảnh hưởng đến nàng ... đến Xtefchia ...

Cụ Machây kín đáo nhìn cháu . " Nó gọi con bé mới lạ chứ ! " - cụ thầm nghĩ .

Đặt chân vào lâu đài , Valđemar ra lệnh đánh xe đến , rồi chàng bước xuống phòng khách tầng trệt , cạnh phòng Xtefchia . Bóng chiều buông nhanh , phòng khách chìm trong những màu sắc xam xám của hoàng hôn , đôi chỗ ánh lên màu khung mạ vàng và những chiếc đèn chùm pha lê . Đại công tử nhìn đồng hồ và rung chuông . Một người hầu phòng trẻ chạy vào .

- Bảo Jaxenty vào đây gặp tôi - Valđemar nói .
- Châm đèn và buông rèm cửa ! - chàng ra lệnh ngắn gọn cho viên chưởng bộc .

Jaxenty thực hiện lệnh xong định đi .

- Khoan hẵng ! - công tử bảo - Đến buồng tiểu thư Xtefchia thưa rằng tôi muốn chào tạm biệt tiểu thư .

Lão Jaxenty bước ra .

Đại công tử đi đi lại lại trong phòng khách . Lát sau Xtefchia bước vào . Mặt nàng đỏ bừng .

Valđemar vội bước lại bên nàng .
- Tôi muốn được chào tạm biệt tiểu thư . Tôi phải đi ngay bây giờ .
- Sao lại thế ạ ? Ông không chờ xong bữa tối đã sao ?
- không , thưa cô , tôi vội về bên nhà .
- Ông vừa được tin đi không lành ư ?
- Sao tiểu thư lại hỏi thế ?
- Bởi tôi thấy ông đang có vẻ nóng nảy .
- À ra thế ! Tiểu thư cũng nhận thấy điều đó ? Thậm chí tôi đang rất đỗi bực mình , nhưng không phải vì tin tức từ bên Guenbôvitre . Tôi vừa nói chuyện với ông tôi, cụ đã kể hết cho tôi nghe tất cả ...

Một làn sương che mắt cô gái . Vẻ khổ tâm biểu lộ rất rõ trên khuôn mặt nàng . Một phút bao trùm nỗi im lặng đầy khó xử .

- Thế là ông không ở lại ? vậy thì xin tạm biệt ông - Xtefchia nói, chìa tay ra .

Valđemar cầm lấy tay cô gái trong lòng bàn tay mình , không chịu rời ra , chàng nói diu dàng một cách lạ lùng :

- Xin tiểu thư đừng lo . Tôi đã đoán trước khá nhiều điều , bây giờ thì tôi đã rõ hết mọi chuyện và tôi sẽ hết sức có gắng để tiểu thư không phải chịu dày vò nữa ...

- Cảm ơn ông . Tôi chỉ lo cho em Luxia .
- Đáng lo nhất là tiểu thư kia . Luxia còn bé , rồi sẽ qua , không có hậu quả gì nghiêm trọng . Xin tiểu thư đừng quá bi quan . Tôi sẽ hết sức cố gắng để ở Xuôđkôvxe này có lại sự thoải mái như xưa .

Những lời ấy khiến Xtefchia hoảng sợ .
- Nhưng tôi không muốn vì tôi mà lại có chuyện hiểu lầm ... Tôi không muốn ông ấy ... Tôi không muốn gây hại cho ai cả ...

Xtefchia rất đỗi bối rối , bởi Valđemar vẫn không chịu buông tay nàng . Nàng định rút tay ra nhưng cahngf càng nắm chặt hơn .

- Xin cô cứ tin tưởng ở tôi - chàng đáp vẻ cương quyết - Tôi sẽ hành động theo cách tế nhị nhất . Nhưng việc ông ấy ra đi sẽ khiến cho mọi người vui vẻ , kể cả Luxia đang lầm lạc , không kể bản thân tôi .

Chàng vui vẻ nhìn thẳng vào mắt nàng và nói :

- Đến lúc phải đi rồi ! Xin tiểu thư chớ buồn phiền về bất cứ điều gì , tôi xin tiểu thư đấy !

Chàng cúi chào rồi bước ra .

" Nàng thật cao thượng và thật tuyệt vời ! " - ra đến hành lang càng thì thầm khẽ nói .

Xtefchia trở về phòng riêng . Nàng cầm quyển sách đang nằm trên bàn con mở ra định đọc nhưng đầu óc cứ để đâu đâu , không thể hiểu nổi chữ nào . Tai nàng vẫn vang vang giọng trầm trầm của Valđemar , tay nàng vẫn còn hơi ấm tay chàng . Nàng ngồi yên , sợ làm động đến sự yên tĩnh ngọt ngào ấy .

Có tiếng máy ô tô nổ ròn , tiếng người nói ở trước nhà rồi lại yên lặng .
- Ông ấy đi rồi - Xtefchia khẽ thì thầm - Nhưng hai người thật khác nhau một trời một vực - hắn ta và ông ấy !

[quykiemtu]

Chương 13

Prônnhixki bước vào tàu ngựa , mặt đầy vẻ thắng thế . Hắn vừa gặp Luxia từ nhà kính trở về, đã trông thấy cô gái đỏ mặt và chỉ qua vài lời ngắn ngủi của cô hắn cũng đoán chắc được tình cảm bên trong . Hắn đã tranh thủ nắm tay cô và buông đôi lời tình cảm.

" Mình đi đúng hướng rồi đấy , hắn lẩm bẩm lặp đi lặp lại - Con bé rõ ràng là đã phải lòng mình "

Hắn vuốt ria mép với vẻ mặt một người đang tự hài lòng và vững tin vào tương lai.

- Bênêđykt ! Thắng ngựa cho tôi !
- Ngựa hạt dẻ hay ngựa khoang ạ ? - Bênêđykt hỏi lại .
- Thắng bộ tứ ngựa ô giống Ả Rập vào cổ xe vàng kiểu Mỹ .

Người xà ích tròn mắt ngó hắn .

Bộ ngựa ô Ả Rập ạ ?!

Gã Klet từ chỗ tắm cho ngựa bước sang .

- Ông định đi đâu ? - gã hỏi Eđmun bằng tiếng Đức

- Lên thành phố . Tôi phải đến kho vật tư nông nghiệp hỏi về chiếc máy giặt ..

- Máy giặt chữa rồi . Ông không việc gì phải đi nữa .
- Chính đại công tử giao việc đó cho tôi mà .
- Có thể thế , nhưng lâu rồi . Bây giờ chỉ cần phái xe đi chở về .
- Tôi nhất định phải đi - Prônnhixki khăng khăng .
- Hà, thì ông cứ việc đi , nhưng tôi khuyên ông không nên dùng bộ ngựa ô .
- Nhưng tại sao chứ ?
- Thế thôi ... tôi khuyên ông đừng nên lấy bộ ấy .... Đường xa lắm ...
- Đến Sale còn xa hơn , mà bao giờ nam tước phu nhân chẳng dùng bộ ấy để đi .

Klet đưa mắt nhìn hắn đầy ngụ ý .

- Khác nhiều chứ ! - gã nói cụt lủn .
- Tôi chẳng thấy gì khác cả ! - Prônnhixki to tiếng .

Hắn hiểu điều Klet định nói , nhưng quyết không lùi .

- Sao mày chưa thắng ngựa ? - hắn quát Bênêđykt .
- Này ông, chỗ bạn bè tôi khuyên ông không nên dùng bốn con ngựa ấy . - Klet bảo - Đấy là những con ngựa yêu của công tử . Nếu chúng gặp chuyện gì không lành thì phiền đấy . Phỉ phui ! Xin ông hãy đi bằng bộ tứ hạt dẻ , êm lắm . Hay ông cứ lấy bộ khoang cũng được . Hình như hôm nay nam tước phu nhân định đến Obrôny . Nếu bà ra lệnh thắng bộ ngựa ô thì tôi biết làm thế nào ?

- Thì cứ việc thắng bộ khoang cho bà ấy - Prônnhixki phát bẳn , thốt lên .

Hắn lại ngoảnh sang Bênêđykt :

- Thắng ngựa mau ! Mày hiểu chứ !

Chàng xà ích nhún vai , bỏ đi thực hiện mệnh lệnh , mồm lẩm bẩm cầu những chuyện chẳng lành cho gã thực tập sinh . Klet phẩy tay .

" Rắn đấy ! Quỷ tha ma bắt hắn đi ! " - gã tự nhủ .

Vài phút sau Eđmun đã chễm chệ trên cỗ xe ngựa kiểu Mỹ kéo cương bộ tứ mã . Rồi không đợi cho người giám mã ngồi lên , mỉm một nụ cười
châm chọc y vung roi chào tạm biệt Klet , thúc lũ ngựa phi ngay một nước kiệu gấp , biến mất khỏi khúc quanh của con đường . Viên quản gia và xà ích nhìn nhau .

- Mong sao đừng xảy ra chuyện gì không lành - Klet lẩm bẩm .

CÒn Bênêđykt vừa nói vừa dang hai tay :

- Nếu ông thực tập sinh có làm hỏng ngựa thì tôi không chịu trách nhiệm trước đại công tử đâu đấy nhé . Khi ông quản gia cho phép thì tôi đâu có lỗi gì ?
- Ông Prônnhixki biết cách điều khiển ngựa chứ , Bênêđykt nói gì lạ thế ! - Klet đáp, nhưng chính gã cũng đâm lo .

Việc vắng mặt Prônnhixki trong bữa trưa khiến phu nhân Iđalia ngạc nhiên và Luxia buồn . Cô gái không hiểu tại sao hôm nay hắn lại đi ra phố , sau cuộc gặp tay đôi ngọt ngào là thế . Nỗi buồn của cô càng tăng thêm khi phu nhân tuyên bố là ăn trưa xong hai mẹ con sẽ đến trang Obrôny thăm công tước phu nhân Pođhrexka . Khi chỉ còn lại Luxia , cô bé quàng tay qua cổ nàng, thì thào với vẻ đỏng đảnh :

- Em muốn ở nhà quá cơ ! Chẳng muốn đi chút nào !...
- Trước kia em thích đến Obrôny lắm kia mà - Xtefchia mỉm cười .
- Ôi ! Trước kia ! ....khác chứ .

Trong mắt cô gái ánh lên niềm mộng mơ , hoàn toàn không thích hợp với thân hình thơ trẻ chút nào , như hương hoa hồng ngọt ngào chẳng hợp với một đoá lưu ly .

Sau khi trang điểm xong phu nhân Iđalia ra lệnh thắng ngựa vào cỗ xe kiểu Ianđo mui lật . Vài phút sau ông lão Jaxenty gõ cửa phòng phu nhân .

- Thưa phu nhân , xà ích báo rằng chỉ có thể đi bằng bộ tứ mã khoang hoặc hạt dẻ thôi ạ .
- Nhưng ta bảo thắng bộ ngựa ô kia mà - phu nhân Iđalia dằn giọng đáp .
- Xà ích bảo không có ngựa ô nữa ạ .
- Thế chúng đi đằng nào .?
- Ngài thực tập sinh lấy đi vào thành phố .

Phu nhân Iđalia quay ngoắt người trên ghế về phía ông Jaxenty nheo mắt chăm chú nhìn ông lão .

- Ông Prônnhixki ...đi bộ tứ mã huyền ...vào phố ?
- Thưa , xà ích báo như thế ạ .
- Quản gia biết rõ từ sáng sớm là hôm nay ta đi kia mà . Sao ông ta lại cho phép dùng bộ tứ mã đó .
- Ông thực tập sinh có nói là phu nhân đi bằng bộ ngựa khoang cũng được .
- không thể như thế được ! - nam tước phu nhân bực bội hét lên - Bảo Bênêđykt vào gặp ta .

Lão Jaxenty bước ra . Phu nhân Iđalia đứng lên , tức giận dứt dứt đôi găng tay .

- Thật là bê bối ! - bà lẩm bẩm - Ta bảo thắng ngựa mà gia nhân lại dám trả lời là không có . Hắn ta lộng hành quá thể rồi . Tại Valđy nuông hắn quá đấy mà . Thật là một chuyện kỳ quặc ! Voilà qui''''il est ridicule (*) !

Nỗi bực bội của bà mỗi lúc một tăng thêm .

Trong khi đó trước buồng ngựa mọi người đang tụ tập . Lão Jaxenty , Bênêđykt và mấy người trông ngựa , vẻ mặt lo lắng . Họ đi tìm viên quản gia , nhưng Klet đã bỏ ra đồng . không còn cách nào khác , đành phải vào thôi .

Khi Bênêđykt cùng lão Jaxenty bước vào khoảng sân trong, gã xà ích chợt sững người kinh hoàng . Một người hầu đang dắt con ngựa ô mà ông chủ trang Guenbôvitre thường cưỡi đi vòng qua thảm cỏ . Đại công tử vừa đến ....

- Chà ! - Bênêđykt thốt lên - Công tử bao giờ cũng đến bất ngờ , nhưng hôm nay thì quả ngài đến vừa đúng lúc .

Valđemar gặp bà cô đang rất tức giận . Cố nén lắm bà mới chào hỏi chàng .

- Có chuyện gì xảy ra thế ạ ? - chàng ngạc nhiên hỏi .
- Tôi thấy là người được anh đỡ đầu có quyền hơn tôi ở cái nhà này rồi đấy ! A ! Tôi không ngờ lại thế !

Valđemar bình thản nghe , đi đi lại lại trong phòng . Khi bà nói xong , anh mới bật cười .

- Người cháu đỡ đầu ! Cô buồn cười thật ! không biết từ trước đến nay ai đỡ đầu anh ta nhiều hơn . Chắc chắn không phải là cháu .
- Bây giờ mà anh vẫn còn cười được . Chuyện đó không làm anh động lòng chứ nào !
- Ngược lại cháu hết sức tán thưởng việc này.
- Voyons ! Thật là lich thiệp !
- Kìa cô ! Cô và ông ta đã giúp cháu một việc rất lớn : cô thì hôm nay muốn đi , còn ông kia thì lại đi đúng vào hôm nay .

- Tôi không hiểu ý anh !
- Cô ạ, không nghi ngờ gì nữa , ông ta đã có được một ít quyền hành , nhưng đó chính là lỗi của cô chứ không phải của cháu .
- Tôi nhắc lại : tôi không hiểu ý của anh - phu nhân Iđalia nhún vai ngắt lời chàng .
- Cô có nhận thấy chuyện ông ta xoắn xở chung quanh Luxia chứ ? Có hay không nào ?
- Anh lạc đề rồi .
- Cháu đang nhập đề đấy . Xin cô hãy trả lời cho cháu đã .
- Ừ thì ông ta hay đi với Luxia . Nhưng chuyện đó thì có sao ?
- Cô thấy mà vẫn cho phép .

Phu nhân Iđalia bật dậy khỏi ghế .
- Kìa ! Cứ cho là chúng nó ve vãn nhau , tôi chẳng thấy điều gì xấu cả . Chuyện đó thì có hại gì ?
- Cháu lại nghĩ rằng đối với Luxia chuyện tình tự ấy là không nên - Valđemar lạnh lùng đáp .
- Ngược lại thì có . Luxia đã mười sáu tuổi , cứ để nó thử cho quen. Đối với con gái vào tuổi nó , thậm chí lại còn cần thiết nữa .
- Thế có cần thiết không nếu nó phải lòng người ta ?...
- Thì cũng được ! Thậm chí nó có thể yêu Prônnhixki .

Valđemar nhìn cô .

- Chữ " thậm chí " và nói chung " cả Prônnhixki " nghĩa là thế nào ạ ?
- Tôi nghĩ chắc anh thừa hiểu .
- Rất tiếc , cháu không hiểu .

Phu nhân Iđalia bùng ra :

- Giá như Prônnhixki là người thuộc giới chúng ta nhưng không đủ môn đăng hộ đối , tôi sẽ nhìn việc này khác đi , chứ còn thế này ...
- Còn thế này thì chúng có thể tự do yêu nhau phải không ? Hay chúng cũng có thể tự do lấy nhau nữa ? - chàng mỉa mai hỏi .
- Anh laị chọc tức tôi rồi đấy !

(*) Thật là nực cười !


- Cháu chỉ hỏi thôi . Thế ra anh ta thì được quyền ve vãn , còn Luxia thì được quyền yêu . Cô cho phép thế, anh ta hiểu thế . Vậy thì xin cô chớ bực mình làm gì ! Đó là nguyên do cốt lõi của việc anh ta lấy ngựa đi hôm nay . Lòng đầy phấn chấn, anh ta dùng bộ tứ mã gồm những con ô, và quyết định là cô sẽ đi bằng bộ khoang , bởi anh ta cho rằng nhạc mẫu tương lai sẵn lòng nhường nhịn cho anh ta trong những chuyện nhỏ nhặt như vậy .

- Valđy ! Anh nói gì thế ?
- không có gì khác hơn , toàn sự thật .
- Nhưng mà... Có phải là ? ... phu nhân Iđalia sững sờ nhưng vẫn phân vân .
- Vâng, vâng, đúng thế ! - đoán được ý cô, Valđemar thốt lên , trong khi phu nhân đột nhiên tái mặt .
- Hắn dám tơ tưởng đến Luxia thật ư ?
- Ồ ! Sao lại không ? Anh ta rất dũng cảm .
- không thể được ! .... Không . không ! Đó quả thật là đỉnh cao của sự táo tợn ! - phu nhân phẫn nộ thốt lên .
- Thưa cô ! Hắn đã có người che chở , cần gì hơn nữa ? Hắn có thể cứ can đảm mà tuyên bố : veni vidi vici ( Latinh: Ta đến , ta thấy , ta thắng - câu nói nổi tiếng của J. Xezar ) - Valđemar diễu cợt .

Bà cô nhìn chàng .

- Valđy , sao anh biết ? - bà nghi ngại hỏi .
- Thông qua ông , ông là nhà nghiên cứu giỏi hơn cô nhiều . Vả lại chính cháu cũng thấy được khối chuyện.

Phu nhân Elzônôvxka cựa quậy không yên trên chiếc ghế . Valđemar đi đi lại lại trong phòng . Những ý nghĩ quay lộn trong óc chàng . Chàng nghĩ đến việc dù Prônnhixki có là một người khác hẳn và thật sự yêu Luxia , người ta cũng không gả cô em họ chàng cho hắn , bởi hắn thuộc về giai cấp xã hội " thấp hơn ".

" Thật là một thứ quan hệ man rợ ! " - chàng thầm tự nhủ - Vậy nghĩa là tiểu thư Elzônôvxka không thể trở thành vợ Prônnhixki chỉ vì hắn không mang họ quý tộc . Thật là kỳ quái ! ...Mà chính ta cũng hỗ trợ chuyện ấy một phần . Thì cứ cho là vì nhiều nguyên đo đi . không một lý lẽ nào bênh vực cho Prônnhixki là một con người khác thì Xtefchia dã không có mặt tại Xuôđkôvxe ... Mà đây cũng là một môi trường khác ... Thật đáng nguyền rủa ! "

Nam tước phu nhân chợt tỉnh cơn bàng hoàng .

- Valđy , nói cho cô biết , sao lúc nãy anh bảo là cô và cái gã Prônnhixki ấy đã giúp anh một việc lớn ? - bà hỏi .

Valđemar đưa tay gạt trán như muốn xua đi những ý nghĩ dày vò .

- Cháu đang chờ cơ hội để có thể tự giải thoát khỏi y .
- A ! Tôi hiểu ! Và anh đã tìm được . Vậy thì hay lắm !
- Có lẽ cô không nghĩ rằng lý do chính là chuyến đi chơi hôm nay của y .
- Chứ còn gì nữa ?
- Sao lại còn gì ? Chẳng lẽ cô muốn y tiếp tục ở lại đây ?
- Với những điều cô vừa được biết thì lạy Chúa che chở ! Nhưng anh đâu thể thẳng thừng đuổi hắn ra cửa .

- Cháu sẽ làm cho y hiểu theo cách tế nhị nhất rằng sự có mặt của y ở đây là thừa.

Lão Jaxenty bước vào báo là Bênêđykt đang chờ lệnh . Phu nhân Iđalia nói với Valđemar bằng tiếng Pháp :

- Cô bảo hắn vào đây để giải thích việc hắn làm . Nhưng bây giờ thì cô giáo hắn cho anh giải quyết .

- Hắn có lỗi gì đâu , việc quản gia phải chịu trách nhiệm . Cháu đề nghị cô cứ việc đi , để chuyện ngựa lại đấy đã . Cháu phải biết ơn chuyện này , nhưng không có lý do gì để mà làm căng thẳng cả . Vậy cô đi chứ ạ ?

Ko đợi bà trả lời chàng quay lại bảo lão Jaxenty :

- Bảo Bênêđykt thắng bộ ngựa hạt dẻ .

Khi người chưởng bộc đã ra , Valđemar hỏi :

- Chỉ mình em Luxia đi với cô thôi ạ ?
- Ruđexka cùng đi với chúng tôi .

Nét giận run run trên môi Valđemar .

- Hay lắm . Có điều cô nên gọi cô giáo bằng cách khác ít vẻ hành chính hơn .

Nam tước phu nhân ném cho chàng một ánh nhìn trách móc . Bà định đáp lại điều gì , nhưng Valđemar nhanh nhẹn cúi chào , nói tiếp :

- Xin cô hãy chuẩn bị sẵn sàng . Đã đến giờ đi rồi .

Chàng bước ra , bực tức lẩm bẩm :

- Cô lại muốn đãi ta xơi món đẳng cấp đấy !

[quykiemtu]

Chương 14

Mặt hồ xanh long lanh chuyển sang sắc tản bạch , thắp sáng hằng hà sa số những đốm sáng , tuôn chảy những dải nhiều màu rực rỡ . Thỉnh thoảng một màu thanh thiên tối hoặc một cầu vồng xanh lam lại trùm phủ , hồ lại nằm yên bất động , không sản sinh ra trăm sắc ngàn màu, chỉ phản chiếu những rẻo mây tơi tả . Những đường dích dắc lan trên mặt sóng, trông như hàng ngàn đốm lửa bừng lên , loé sáng , để lai đằng sau hàng ngàn đốm lửa bừng lên , loé sáng , để lại đằng sau những dải bọt . Từ một phía bờ , gương nước long lanh cũng như nhuộm thẫm lại bởi đường viền đều đặn của hàng cây tươi tốt trong khuôn viên . Những tán liễu khổng lồ , những rặng tống quá sủ thanh tao , những cây trăn , cây thích , những làn tóc buông lơi rung rinh của bạch dương xoã dài xuống mặt nước trong như pha lê nằm ngay sát gốc . Trên ven bờ những đám lau mọng nước và những khóm cây xoè hoa . Những chiếc cuộng dài màu sẫm của thảm thực vật hồ ao , đôi chỗ chợt cao vọt lên trên những khúc cây cúng xác . Những dải bọt trắng xoá run rẩy dưới chân cây lau sậy , đó là nước đập mạnh vào đám rễ chằng chịt của chúng phát ra những tiếng oàm oạp , những tiếng lách cách dường như khô khan và trào bọt như giận dữ .

Trên vệt nước giữa hồ cũng thấp thoáng một bóng trắng , giống hình một rẻo mây sà xuống nước vì bị hấp dẫn bởi con sóng nhấp nhoáng lửa .... Rồi bóng thứ hai , thứ ba,... cả đàn sà xuống những sắc vàng đang trôi nổi để rồi lại bay lên không , mang theo trên sắc trắng tinh khiết của mình vài tia lửa sáng . Đó không phải là những rẻo mây - mà là đàn hải âu , lông óng mượt , cất tiếng kêu lảnh lói . Sung sướng vì tiết trời ấm áp và tràn ngập nắng vầng dương , chúng cất lên khúc tụng ca hân hoan , dìm những bộ lông trắng toát vào làn nước đang lấp lánh sắc cầu vồng . Sát mặt nước xập xoà những cánh chuồn chuồn thanh mảnh , thường được gọi là chuồn chuồn tiểu thư , và những đám mây muỗi ồn ào chao lượn trong màu xanh trong vắt của không khí .

Những hơi gió mát lành chao động lá cây , gợi lên tiếng rì rào , cuộc trò chuyện bí ẩn của thiên nhiên . Chỉ đôi khi vút lên tiếng kêu lảnh lói của con hải âu , ồm ộp vài tiếng ễnh ương hay tiếng cá quẩy mạnh , để lại trên mặt hồ những vòng tròn lan rộng . Còn nói chung trên mặt hồ là tĩnh mịch , trong lúc khuôn viên chao chát muô giọng chim . Tiếng những con sẻ lanh loét quét , tiếng vàng oanh ngân dài , tiếng chim hét huýt vang, tiếng cu gù ấm áp. Bên dưới , trên các cành cây , từng đàn từng lũ , cả một cộng đồng chim sẻ , những gã binh nhì của đội quân chim - đang cãi cọ ầm ĩ .

Valđemar Mikhôrôvxki dừng chân ở chỗ đường ngoặt ngay sát bờ hồ . Đột ngột , qua tán lá xanh , bừng lên một tia mặt trời nóng ấm , nhay nhót quanh chàng , rung rinh trong đôi đồng tử màu thép xám và đọng thành một giọt lóng lánh hồng ngọc trên viên ngọc của chiếc kim chàng cài cavát , khiến Valđemar ngước nhìn lên .

" Thật là một tia nắng đặc biệt ! Nó châm ta như kim . Giá ta mê tín nhỉ ... Ôi ! Thật là vớ vẩn !..."

Chàng bước tiếp , ngạc nhiên khi nhận ra mình không tài nào tập trung suy nghĩ , những ý nghĩ cứ đứt đoạn nhường chỗ cho những câu hỏi nối nhau hiện ra .

" Tại sao ta đâm ra nhạy cảm thế ? Triệu chứng này là thế nào vậy ? Có tia sáng nào chợt tọi vào lòng ta , như tia nắng mặt trời chiếu vào người ta khi nãy ... Tia sáng ! Phải chăng nàng là tia sáng ấy ? Là tia nắng mặt trời , liệu nàng có nồng ấm thế chăng ? "

Chàng mỉm cười chua chát .

" Có thể , nhưng đã nguội lạnh mất rồi , bị kiệt sức vì chót sưởi ấm cho kẻ khác . "

Trong trí chàng thoáng qua hình ảnh Xtefchia và Prônnhixki . Chàng nhún vai , bật cười nói to thành tiếng :

" Mình thật là đại ngốc ! Tia sáng nào ? Trong khi đang có vầng dương thì hẵng biết sưởi nắng đã . Mơ mộng vô mục đích ấy làm gì ?

Chàng ngó ra mặt hồ .

" Cứ như những con hải âu kia - chàng nghĩ - chúng bay lượn tắm trong ánh nắng , mang trên đôi cánh hằng hà sa số cầu vồng . Chúng mới thông minh làm sao ! ... không bỏ qua tia sáng nào , chúng lấy của mỗi tia một chút cầu vồng , không thương tiếc - đó chính là nghệ thuật tận dụng ở đời . Để quan sát mọi thứ , để nghiên cứu các chi tiết - chỉ tổ uổng phí thời giờ chẳng được ích lợi gì , không thu kết quả gì, bởi đối tượng quá tầm thường tình, không khiến ai quan tâm cả .

- " Đó là chân lý hay nghịch lý ? - chàng ngẫm nghĩ - Ta muốn đó là chân lý . Ta có thể cho phép . "

Bên kia hồ, trên con đường được viền bởi bức tường ngũ cốc , chàng trông thấy những chiếc đầu và cổ ngựa đang lao nhanh , cùng phần bên trên của chiếc xe tứ mã kiểu Mỹ vàng . Trong xe có hai hình người , nổi bật trên nền ruộng lúa mì vàng rực . Valđemar nhìn hồi lâu , rồi bật cười .

- Ồ ! Ánh sáng đang đi kia kìa ! - chàng vui vẻ thốt lên và quay vào lâu đài .

Mọi người lặng lẽ dùng bữa tối , cụ Machây có vẻ khó chịu , Valđemar lạnh lùng , Prônnhixki lo lắng .

Eđmun không ngờ phải gặp đại công tử . Hắn luống cuống bội phần khi nghe nói phu nhân và các tiểu thư đã đi . Thường thường , khi có mặt phu nhân Elzônôvxka và Luxia hắn cảm thấy thoải mái hơn . Bước chân vào phòng ăn , hắn đã nhận thấy vẻ cúng nhắc của hai ông cháu , và quyết định làm bộ vui vẻ . Hắn hào hứng kể lại việc đã có mặt ở kho vật tư nông nghiệp . Hắn dí dỏm phê phán công ty và những người mà hắn đã gặp tại đó . Nhưng khi thấy câu chuyện không hề gây ấn tượng gì đến cả hai ông cháu nhà Mikhôrôvxki , hắn bắt đầu quay sang trò chuyện chủ yếu với ông Kxavery . Hắn hạ giọng hỏi ông lão :

- Hôm nay bà và các cô không về ư ?
- Có là không - ông Kxavery đáp - Họ tới Obrôny thường bao giờ cũng ngủ tại đấy.
- Đáng tiếc .

- Sao ông lại than phiền ? Ông có chuyện riêng tư gì với bà và các cô đâu kia chứ ?
- Có đấy , mà lại rất khẩn .
- Hay thật . Tôi rất muốn biết là việc gì - Ông Kxavery nói , nhìn gã thực tập sinh vẻ hóm hỉnh .

Eđmun thoáng cảm nhận được chút diễu cợt trong giọng ông lão , hắn nghĩ bụng :
" Hôm nay lão có chuyện gì thế không biết ? "

- Kìa ông , thế chuyện gì vậy ? - Ông Kxavery nhắc lại câu hỏi . Đã chén khá nhiều , ông lão đang lúc phấn chấn . Prônnhixki lắc đầu .
- Ồ , chuyện ấy tôi không thể ngỏ với bất kỳ ai .
- Thế kia ! Hô , hô ! Vậy chí ít tôi có thể hỏi xem ông quan tâm đến ai trong số các bà và cô đó chứ ?
- Tôi có chuyện riêng với một người - hắn đáp với nụ cười đầy ẩn ý .
- không hiểu tôi có tò mò quá không nếu tôi muốn kể cho nàng nghe nỗi nhớ nhung của mình và muốn ngắm sắc hồng của đôi môi người ấy .

Valđemar vô tình nghe rõ tất cả . Phẫn nộ , chàng những muốn đứng phắt lên tống cổ Prônnhixki ra khỏi cửa . Nhưng chàng cố nén lòng , có thể là do tác dụng của ánh mắt van vỉ của cụ Machây .

- Ông có vẻ tin chắc vào sắc hồng ấy quá nhỉ ! - ông lão Kxavery nhận xét . - Thế nếu ông không thể làm dậy lên màu hồng ấy thì sao ?

- Ông không tin à ? Các tiểu thư bao giờ cũng háo lời ngọt ngào và mặt ửng hồng khi nghe gọi . Nhất là Xtefchia thì chúa hay đỏ mặt . Tôi biết cô ấy quá rõ đi chứ ...

Nói đến đây , Edmun nhận thấy là mình đã hơi đi quá xa liền nín bặt . Nhưng đại công tử không kìm chế lâu hơn được nữa . Bóp vụn điếu xì gà trong tay rải lên mặt bàn , chàng đột ngột đứng phắt lên , xin lỗi cụ Machây rồi bước ngay ra khỏi phòng ăn .

Cụ Machây chúc hai người còn lại ngủ ngon , nói vài câu gì nữa với họ rồi cũng ra nốt . Bị chạm nọc , Prônnhixki mất vui , còn ông lão gia khách thì nghĩ bụng khi chìa tay cho hắn : " Này anh chàng kỵ sĩ trẻ trai , chàng có phóng nhanh quá không đấy ? "

Valđemar lồng lộn đi đi lại lại trong phòng làm việc cố làm cho lòng nguôi giận . Một tiếng đồng hồ sau chàng sai ông lão Jaxenty mời Eđmun . Đại công tử ngồi bên bàn làm việc , vẻ mặt bình thản và dửng dưng , khiến gã thực tập sinh lấy lại vẻ thoải mái khi không nhận thấy sự không hài lòng trên mặt chàng .

- Có việc gì thế ạ ? - Hắn vừa hỏi vừa mềm mại bước đến bên bàn .

Valđemar trỏ cho hắn chiếc ghế .
- Mời ông ngồi . Tôi muốn nói chuyện với ông .

Gã trai bối rối , im lặng ngồi xuống .

- Thực ra , tôi muốn bày tỏ với ông một dự định mà tôi đã có từ một lúc nào đó , dự định có liên quan đến ông - Valđemar nói .

- Đến tôi ?
- Phải . Tôi định đề nghị ông chuyển hẳn sang bên Guenbôvitre . Tôi chắc với ông chuyện đó không có gì phiền , thậm chí phạm vi hoạt động bên ấy còn có phần rộng hơn ... - Chàng nói bằng giọng tự nhiên và lịch sự nhưng với vẻ lạnh nhạt giá băng .

Prônnhixki tưởng như sét vừa giáng trúng đầu . Hắn đề phòng mọi chuyện , trừ việc chuyển sang Guenbôvitre . Hắn không biết nên nghĩ thế nào về việc ấy . Hắn chỉ lắp bắp thốt ra :

- Thưa ... thưa đại công tử , tại sao ... lại đột ngột thế ? ... Tôi ... tôi chưa chuẩn bị .
- Chuyện vặt ấy mà , chỉ vài dặm đường , đâu phải di chuyển xa .

Eđmun còn định chống đỡ .

- Hay ngài không hài lòng vì công việc đồng áng của tôi ở Xuôđkôvxe ? - Hắn hỏi với ý hạ mình , điều ấy khiến Valđemar càng không ưa .
- Công việc đồng áng ư ? không . Có điều nói chung ông sang ben Guenbôvitre hợp hơn .
- Hợp hơn ạ ? ... Tại sao ? Về phương diện nào ạ ?.... Mikhôrôvxki mất hết kiên nhẫn .
- Ồ , thưa ông , về nhiều phương diện khác nhau - chàng thốt lên , vẩy tàn thuốc vào gạt tàn .

Prônnhixki hiểu ngay . Người ta không muốn hắn ở đây . Nhưng nguyên nhân chính là gì ? Hắn nhất thiết muốn biết . Sau một thoáng im lặng , hắn lại lên tiếng :

- Thưa công tử , nếu chuyến đi hôm nay khiến ngài không hài lòng , tôi hết sức xin ngài thứ lỗi . Quả thực , tôi đã phạm sai lầm .

Valđemar ngẩng đầu .

- Tôi có chê trách gì đâu mà ông phải xin lỗi ? - Chàng hỏi . - Ông đã hành động không đúng , nhưng đó chỉ là việc vặt .
- Tôi không được biết trước rằng nam tước phu nhân hôm nay định đi - Prônnhixki biện bạch .

Đại công tử bĩu môi khó chịu . Chàng không thích thói quanh co .

- À ,chuyện đó thì ông biết rõ , bởi thậm chí ông còn ra lệnh dành bộ tứ mã khoang cho cô tôi kia mà . Nhưng tôi xin nhắc lại, đó chỉ là chuyện vặt . Cái chính là ông không
thích hợp với môi trường tại Xuôđkôvxe . Ông hiểu chứ ?... Ông không thích hợp với những quy định cần thiết , quá coi thường chúng , điều đó không thuận với một chuẩn mực theo quan niệm chúng tôi .


Tận lúc này mắt Eđmun mới chợt sáng ra . Người ta đã nhận ra những dự tính của hắn và tống cổ hắn đi nơi khác . Việc đề nghị hẳn chuyển sang Guenbôvitre chỉ là cách thức nhẹ nhàng chỉ cho hắn đường rút lui . Kế hoạch của hắn đã bị bàn tay đại công tử cương quyết gách chéo . Prônnhixki thấy buồn , hắn bị thua hoàn toàn , không phương chống đỡ . Hắn nhìn đại công tử . Vừa hút thuốc , Valđemar vừa nhìn chăm chú vào lọ mực bằng cẩm thạch , vẻ mặt như muốn bảo : " Sao ngươi còn chưa bước đi ? Ta nói xong rồi đấy ! "

Eđmun cảm thấy nên đi , nhưng hắn còn ngập ngừng chưa rõ đây là việc mời hắn nghỉ hẳn , hay chỉ là đổi chỗ . Vẻ ngập ngừng ấy làm Valđemar cáu . Chàng bực mình đứng lên , chìa tay cho hắn , nói cụt lủn :

- Thế thôi , chúc ông ngon giấc .

Gã thực tập sinh bật dậy , trả lời với vẻ tự nhiên cố nặn :

- Tôi xin cố gắng làm hài lòng đại công tử .
- Cảm ơn . Như vậy sẽ có lợi cho cả hai phía hơn .

Hai người cúi chào nhau . Prônnhixki bước ra , đầu ngẩng cao , nhưng ra đến cửa hắn lại cúi đầu buồn bã .

- Mẹ kiếp ! Mình bị tống cổ rồi - Hắn cáu tiết lẩm bẩm , - tống cổ khỏi chỗ làm tư , không phải cách chức như chính quyền . Nhưng cách thức của ông ta mới tế nhị làm sao , theo kiêur quý tộc đại gia ! Thật là quý phái ! - hắn thốt ra với vẻ mỉa mai độc địa .

Ra đến tiền phòng , một gia nhân định khoác áo choàng cho hắn , Eđmun cáu kỉnh gạt ra .

- Cút cha mày đi !
- Ô hô ! - người gia nhân thốt lên khi khép cửa lại sau lưng hắn .

Valđemar bước vào phòng ngủ của cụ Machây . Cụ đang nằm trên giường đọc báo . Thấy cháu , cụ đẩy chiếc đèn sang một bên .

- Sao mãi cháu không tới ?
- Cháu vừa nói chuyện với Prônnhixki . Xong rồi - Valđemar nói, ngồi xuống cạnh giường .
- Cháu không nhận ra hắn nữa a` ?
- Về căn bản là thế . Cháu đề nghị hắn chuyển sang Guenbôvitre .
- Hắn đồng ý ?
- Đó là điều hắn không muốn , nhưng hắn hiểu người ta muốn gì ở hắn .
- Hãy nói thật ông nghe : có phải đó là do câu chuyện bên bàn ăn tối nay không ?
- Chuyện đó chỉ đẩy nhanh sự việc mà thôi .
- Thế nguyên do chính là từ đâu ?
- Ông còn hỏi thế ư ? Cháu không thể nào chịu nổi những chuyện tiếu lâm của hắn, nhất là ...

Chàng đứng dậy , đi đi lại lại trong phòng .

Cụ Machây im lặng . Ánh đèn soi nghiêng rọi sáng mái tóc bạc như cước và những nếp nhăn hằn sâu trên vầng trán, trên mặt , mắt cụ hơi nheo lại , đôi môi đã héo tàn đọng lại nỗi đớn đau . Cụ ngồi lặng rất lâu chìm sâu vào nỗi trầm tư , đôi vai còng xuống như đang bị đè trĩu bởi một gánh nặng quá mức .

Chiếc bóng già nua của cụ nổi rõ trên nền thảm , những ký ức từ quá khứ , đầy dằn vặt , trút xuống hình dáng ấy , dưới sức nặng của chúng , mái đầu cụ cúi gục mỗi lúc một thấp hơn . Đột nhiên , cụ ngẩng vầng trán nhăn nheo , nhìn cháu trai , dằn giọng hỏi :

- Valđemar này, hãy nói thật với ông ! Chủ yếu là vì cô gái ấy phải không ?

Từ một góc sâu trong căn phòng tối cất lên một giọng trầm , mượt mà cố nén lại :

- Vâng !
- Lạy Chúa , xin Người đừng chối từ lòng thương ! - đôi môi run rẩy của cụ già khẽ thì thào .

Cụ đưa tay lên bưng lấy mặt , cầu nguyện khe khẽ , nhắc đi nhắc lại với nỗi kinh hoàng :

- Vì tội lỗi của con xin Người chớ trừng phạt cháu nó , lạy Chúa , lạy Chúa ! Hãy tha thứ cho con ... Xin Người đừng báo thù !

[quykiemtu]

Chương 15

Chiếc xe ngựa màu đỏ rời đường cái rẽ xuống một đường nhỏ hai bên trồng dương . Bộ tứ mã màu huyền phi nước kiệu đại , phô những chi tiết bằng đồng của dây thắng lấp lánh trong ánh mặt trời , nhạc ngựa loong coong khua , lũ ngựa hất đầu thở những tiếng rừ rừ . Buổi rạng đông tươi mát , tràn ngập những hơi gió lành và đẫm sương sau trận mưa đêm .

......

Mọi người đều trò chuyện , bác tước tiểu thư với nam tước , tiểu thư Rita Trestka , Luxia cùng Vilus hát những bài dân ca vùng Kracốp , rồi phá lên cười vui vẻ . Trên ghế đánh xe, Valđemar bảo Xtefchia :

- Tiểu thư có trông thấy hai chiếc cột trắng ở bên đường kia không ? Đó là cột biên . Chúng ta đang đi trên đất của điền trang Guenbôvitre rồi đó . Chưa bao giờ tôi cảm thấy đầy diễm phúc có được vùng đất này, cảm giác đó chính là vì tiểu thư đấy .

- Vì tôi ? Tại sao kia chứ ? - Xtefchia kinh ngạc hỏi .

Valđemar mỉm cười .

- À, dẫu chỉ là vì tôi có thể chỉ cho tiểu thư thấy những nội cỏ đầy hoa của mình , dẫu chỉ là vì tôi đang đánh xe đưa tiểu thư về nhà mình . Chỉ nguyên những điều đó thôi chẳng nhẽ không đủ cho người ta vui sướng rồi sao ?

Nàng nhìn thẳng vào mắt chàng .

- Điều ông vừa nói chẳng hợp chút nào với ông - nàng nói nghiêm trang .

Chàng nhìn nàng thú vị .

- Vậy nó hợp với ai ? - chàng hỏi .
-Có thể là với ông Seliga chẳng hạn , vả lại... tôi cũng không rõ nữa .
-Xin tiểu thư hãy làm ơn giải thích cho tôi .
- Để làm gì , khi mà chính ông hiểu rất rõ .
- Xin thú thực với tiểu thư , tôi không thật hiểu .
- không hợp với ông , bởi điều đó sáo rỗng quá .
-Ồ !...
-Vả lại ông không thành thực khi nói thế .
-Lạy Chúa lòng lành , thật là tệ hại ! Tại sao tôi lại không thành thực kia chứ ? Anh chàng Vilus tha hồ ví tiểu thư nào với pha lê , nào với sắc thanh thiên , nào với màu vàng óng , còn tôi lại không có quyền nói lên những điều tôi cảm thụ hay sao ? Tại sao Vilus được phép ?
- Bởi đó là Vilus ! - Xtefchia vui vẻ nật cười , môi chúm lại nom thật xinh .
- Còn tôi là Valđy ...
- Còn ông lại là đại công tử Valđemar Mikhôrôvxki .

Chàng bực mình .

-Đại công tử thừa kế trang Guenbôvitre , chủ nhân trang Xuôđkôvxe , Grabonô, Biauô- Trekax và nhiều điền trang khác cùng các ấp phụ thuộc , xin tiểu thư cứ thêm vào cho đủ - chàng nhại theo nàng, giọng cáu kỉnh .

- Vâng , đại công tử , đại quí tộc , đại trang chủ - Xtefchia nhắc theo, giọng vui vẻ .

Valđemar nhún vai . Rồi chàng bắt đầu nói chậm rãi , mắt không nhìn Xtefchia :

- TIểu thư khiêu khích tôi quá lắm ! Nhưng tôi hiểu , tôi xin nói với tiểu thư điều này . Tiểu thư tin thì tốt , không tin - cũng đành chịu , tôi sẽ nói thành thật . Tất cả các danh hiệu và phẩm hàm mà tiểu thư vưa nêu kia - tôi đều có . Song bởi những danh hiệu và phẩm hàm đó chỉ quanh quẩn trong một bầu không khí chật chội ngạt thở , nên thường khi tôi thấy thiếu khí trời . Bao giờ tôi cũng thích những cánh đồng mênh mông , tôi muốn lao ra với chúng , phá vỡ những chiếc khung đẳng cấp được dùng để vây bọc chúng tôi từ thuở thiếu thời . Chúng tôi là những kể chuộng lạ , chúng tôi yêu hoa trà mi , chúng tôi trang trì bằng hoa huệ . mà không hề biết rằng trên đồng ruộng chúng tôi vẫn thường nở rộ những đoá hoa xa cúc lam rất đẹp . Chúng tôi biết loài hoa ấy tồn tại đâu đó , nhưng nó bị cách biệt rất xa bởi một tín hiệu : bàn chân quí tộc đại gia của chúng tôi không bao giờ chịu nhọc công tìm kiếm loài hoa ấy , vì một lẽ đơn giản là chúng không làm chúng tôi quan tâm . Đôi khi số mệnh khiến cho một đoá xa cúc lam lạc vào nhà ấm của chúng tôi , và khi ấy chúng tôi chợt nhận ra bao cảm giác : kinh ngạc , tò mò , một mùi hương thân thuộc , đánh thức trong chúng tôi giọt máu của quê hương bản quán đã bị dày xéo thảm thương vì những thứ của ngoại bang. Chúng tôi chợt cảm thấy mình là con cháu của đất nước này , và kẻ luôn thấy hào hứng yêu chuộng những cánh đồng mênh mông chợt cảm nhận một niềm khao khát . Đối với kẻ đó , những cánh đồng của tổ quốc trở thành quý báu xiết bao .

Chàng im lặng giây lâu rồi nói tiếp :

- Đối với bản thân tôi, tiểu thư chính là cánh hoa xa cúc lam đó . Ở trong môi trường chúng tôi, tiểu thư cũng như đại diện điển hình của đất nước quê hương . Bởi mặc dù chúng tôi có thể đòi cái quyền đại diện kia một cách bình đẳng và không kém phần hợp lý , song chúng tôi đã quá " quốc tế hoá " để có thể đảm đương cái trọng trách lớn lao kia . Tiểu thư chính là biểu tượng cho những cánh đồng vàng óng của chúng ta . Vilus nói đúng khi ví tiểu thư với tự nhiên , anh ấy nhận ra điều đó cũng nhanh như tôi . Với tôi , thoạt tiên tiểu thư gây cho tôi ấn tượng một bông hoa mọc trên những cánh đồng phì nhiêu . Đồng thời tiểu thư còn là loài hoa trinh nữ .

Chàng ngẩng đầu nhìn Xtefchia .

- Tôi đã nói một cách cởi mở những gì tôi nghĩ về tiểu thư . Và xin nhắc lại : tôi cảm thấy xiết bao hạn phúc khi được sở hữu những vùng đất như thế này trên đất nước chúng ta , hạnh phúc không phải là đất đai này là thứ sinh lợi cho túi tiền của tôi, mà vì tôi cảm thấy mình là con của đất , và đất đai với tôi thân thiết biết bao . Tôi yêu đất từ ngày thơ ấu , tôi chăm chút cho đất , nhưng tình cảm ấy đến bây giờ mới vụt lớn lên nhò có tiểu thư . Vì thế , tôi vô cùng biết ơn tiểu thư .


Chàng chân thành đưa tay cho nàng và xiết chặt . Có lúc chàng những định nâng tay nàng lên môi hôn nhưng rồi cố kìm lại . Mặt Xtefchia biểu lộ niềm xúc động , môi nàng run run . Nàng ngước mắt lên nhìn chàng và cũng gặp đôi dồng tử màu xám rừng rực ngọn lửa , chan chứa niềm tự hào thanh cao tuyệt vời mà sao êm dịu đến lạ lùng trong ánh nhìn đang vây bọc lấy nàng .

-Chẳng lẽ bây giờ tiểu thư cũng vẫn bảo là tôi không thành thực ? - chàng khẽ hỏi .
- Ồ không ! Bây giờ ông nói khác hẳn , đất đai của ông có thể tự hào về một người con như ông . Ông thật xứng đáng là một người con thuộc họ Mikhôrôvxki - nàng sôi nổi đáp .

Chàng cười mỉa mai .

- Xin khoan hẵng khen ngợi tôi , rất có thể tôi không xứng với lời khen ngợi . Bởi lẽ người ta không tin vào tình yêu mà tôi dành cho đất nước . Dòng họ chúng tôi có mang cái họ Đờ Mikhôrôvxki quá lâu nên tôi không thể trở thành Mikhôrôvxki ngay được , không có đệm thêm một chữ nước ngoài . Ai dám tin rằng niềm tin đang sống trong lòng tôi quả thực bám sâu rễ trong tâm hồn , chứ không phải bò trườn trên bề mặt vì những động cơ ít phần xã hội nhiều hơn cá nhân ?

- Xin ông chớ đem sự phân tích làm hỏng mất ấn tượng , đó là hệ thống tồi tệ nhất - Xtefchia ngắt lời chàng- Chỉ cần ông tin chắc là đủ , chỉ cần ông cảm nhận điều ấy một cách vẹn toàn . Chỉ riêng điều đó cũng là quá nhiều đối với ngài Mikhôrôvxki .

Cả hai cùng bật cười .

- Tiểu thư nói phải , ta không nên coi mình xấu hơn thực chất , và ta hãy biết sướng vui với những giờ phút như lúc này .

Chàng ghé sát đầu nàng vừa mỉm cười vừa hỏi :

- Tiểu thư cũng vui sướng chứ ?

Mắt Xtefchia bừng lên vui tươi .
- Tôi vui lắm - nàng đáp .
- và tiểu thư thích ngồi trên chiếc ghế đánh xe này ?
- Rất tuyệt !
- Nghĩa là sau những lời của anh chàng Vilus tôi cũng không đến nỗi là một lão già đáng ngán ? Đúng không ?
- Sao lại thế ?
- Là đại quý tộc, là ông lớn , là dòng dõi đại gia - chàng nói với vẻ khiêu khích đùa .
- Những danh hiệu ấy thì bao giờ ông chả mang .
- Hay lắm , hay lắm ! Tôi chỉ không muốn mang chúng lúc này . Vào giây phút này tôi chỉ là chàng Mikhôrôvxki , tôi yêu hoa xa cúc lam và đang đưa một cánh hoa quý giá ấy đến với những cánh đồng ruộng của mình . Điều đó khiến tôi sung sướng . Sao tiểu thư lại sầm mặt thế ?- chàng hỏi đột ngột , chăm chú nhìn nàng .

- Tôi ư ? ... Đâu có - nàng đáp lạnh lùng .
- Tiểu thư giống như loài hoa xấu hổ , chỉ khẽ chạm vào là cụp hết lá cành . Tôi biết tiểu thư nghĩ gì rồi : Tiểu thư nghĩ rằng tôi là một đại quý tộc , chỉ vì một thoáng bốc đồng mà từ bỏ áo tía của đại quý tộc để khoác áo lam của hoa xa cúc . Và vì tôi đã gọi tiểu thư bằng loài hoa ấy nên tiểu thư không hài lòng . Có đúng thế không ?

- Giả sử nếu tôi có là xa cúc lam , thì chắc chắn cùng không phải là thứ hoa để người ta đem trang điểm .
- Đặc biệt cho nhà quý tộc đại gia . Đúng không ?
- không cho ai cả !

......

Họ đến chiếc cầu đá bắc ngang qua dòng sông chảy xiết . Bên kia cầu , trên đồi cao , giữa những lùm cây xanh tươi nổi bật lên những bức tường thành vững chãi của toà lâu đài , với những vọng lâu và tháp canh nhấp nhô . Trên ngọn tháp chính xây theo phong cách cổ xưa phấp phới một ngọn cờ mang gia huy giòng họ Mikhôrôvxki ...

Valđemar cho xe lăn bánh chậm rãi . Cảm thấy điền sản của chàng bỗng trào dâng cả niềm tự hào lẫn ưu tư . Chàng tự nhủ :
" Nhưng những thứ này đem lại gì cho ta kia chứ ? "

Và đột nhiên , chàng cảm thấy buồn man mác ...Lần đầu tiên , chàng nhận ra rằng giữa chốn xa hoa trang trọng này , trong toà dinh thự tuyệt với này, chàng vẫn vò vỏ một mình một bóng . Rồi chàng chợt mỉm cười :

" Chí ít lúc này ta không cô đơn" - Chàng kín đáo liếc Xtefchia .

Nàng ngồi lặng , như đang bị đè bẹp bởi vẻ uy nghi của những hàng thông cổ thụ đang rủ bóng xuống đầu nàng . Mặt nàng hơi nhợt nhạt , lòng nàng chợt lạnh đi , một nỗi lo lắng vẩn vơ trào lên trong tâm linh.

" Ta làm gì nơi đây ? ... Bên cạnh vị đại quý tộc kia ... Ta lạc lối rồi ... Một cánh xa cúc lam lạc vào nhà ấm ... "

Và cũng như Valđemar lúc nãy , đến lượt nàng chợt nghĩ rằng giữa chốn xa hoa sang trọng này, trong toà dinh thự tuyệt vời này , nàng hoàn toàn cô đơn , cô đơn quá ! Nàng chợt rùng mình . Valđemar nhận thấy thế . Chàng xúc động nói :

- Tôi rất sung sướng đã đưa tiểu thư - biểu tượng của những cánh đồng và thảo nguyện - đến với tổ ấm này , không phải đến với đẳng cấp và những định kiến , không phải tới chốn bồng lai tiên cảnh , mà đến với tổ tiên dòng họ Mikhôrôvxki , nơi cánh hoa xa cúc lam sẽ cảm thấy tự do và vui vẻ .

Giọng chàng âm vang bao chân thành nồng hậu . Xtefchia nhìn vào mắt chàng , lòng đầy biết ơn ....