|
|
10-10-2011, 01:59 AM
|
|
Trùm Chôm Chỉa 4vn Äệ Nhất Soái Nhân
|
|
Tham gia: Mar 2010
Äến từ: Australia
Bà i gởi: 1,895
Thá»i gian online: 3 tuần 1 ngà y 7 giá»
Thanks: 891
Thanked 35,188 Times in 1,058 Posts
|
|
Con Nhà Già u
Tác giả: Hồ Biểu Chánh
Hồi 11:
Nguồn: Google
Thiệt cô Ba Ngá»c có gia thế của cô, không lẽ cô ở hoà i vá»›i em được. Cô vá» rồi, Thượng Tứ hết sức buồn bá»±c. Ban ngà y ở nhà chỉ có thằng Ngá»™ vá»›i con Mang, đứa lo ngoà i vÆ°á»n, đứa lo coi dÆ°á»›i bếp. Ban đêm thì có ông Ba Nở vá»›i HÆ°Æ¡ng há»™ Huy, là hai ngÆ°á»i tá Ä‘iá»n ở gần, lại ngủ giùm, mà ngÆ°á»i thì già cả, ngÆ°á»i thì thiệt thà , không biết chuyện gì mà nói cho cáºu giải khuây được.
Má»™t buổi sá»›m mai, Thượng Tứ, tÃnh để ăn cÆ¡m rồi Ä‘en hai ngà n đồng bạc mà trả phứt cho Chà -và , vì cáºu muốn quên hết các việc cÅ© nên tuy bạc vay chÆ°a tá»›i ngà y trả, song cáºu nhứt định trả đặng rảnh rang trong trà mà lo bá» cÆ° xá» khác. Cáºu rá»a mặt chải đầu rồi, cáºu bÆ°á»›c ra trÆ°á»›c thá»m đứng ngó ngoà i lá»™. Cáºu vừa ngó thì thấy có má»™t ngÆ°á»i con gái chừng 17, 18 tuổi, ở ngoà i xăm xăm Ä‘i vô sân, mình mặc áo vải Ä‘en dà i còn má»›i, quần lãnh nhụt nhụt, chÆ¡n không mang già y guốc, đầu không Ä‘á»™i khăn, má»™t tay bÆ°ng rổ, má»™t tay đánh đòn xa, nÆ°á»›c da trắng trong, gÆ°Æ¡ng mặt sáng rỡ. NgÆ°á»i con gái ấy vô tá»›i sân, cúi đầu chà o cáºu rồi bÆ°ng rổ Ä‘i dá»c theo vách tÆ°á»ng thẳng vô nhà sau. Cáºu không biết ngÆ°á»i ấy là ai, đứng ngó theo, thì lại có má»™t cái xe kéo ở ngoà i lá»™ quẹo vô sân nữa. Cáºu day lại thấy thầy thông Hà ng thì cáºu chÆ°ng há»ng.
Thầy thông Hà ng bÆ°á»›c xuống xe liá»n há»i rằng:
- Nghe nói bác gái mất rồi phải hôn?
- Phải. Sao thầy hay?
- Toa thiệt tệ quá! Anh em mà toa có việc nhÆ° váºy, toa không cho má»a hay. Hồi hôm má»a lên thăm ông giáo, ổng nói có thầy Ban lên trả bạc lại trả luôn giùm cho toa nữa; thầy Ban nói bác mất nên ổng má»›i hay. Má»a nghe nhÆ° váºy, nên sẵn bữa nay chúa nhá»±t, má»a chạy xuống thăm toa.
Vì Thượng Tứ nhá»› lá»i bà n của chị hôm ná», nên cáºu gặp thầy thông cáºu không vui, song cáºu cÅ©ng giữ lá»…, má»i thầy vô nhà . Thầy thông vừa ngồi thì há»i rằng:
- Bác mất bây giá» toa ở nhà có má»™t mình. Toa tÃnh rÆ°á»›c ma đầm vá» bên nây hay là là m sao?
- Tôi tÃnh rÆ°á»›c vợ tôi vá» bên nây, mà ông gia tôi còn dục dặc chÆ°a chịu cho.
- Té ra bây giỠtoa ở nhà có một mình? Chắc toa buồn lắm há?
- Thì buồn chớ sao.
- Sao toa không lên chợ chơi?
- Còn vui sướng gì nữa mà đi chơi?
- Buồn phải đi chơi cho khuây lãng chớ.
- Tôi ngán tình Ä‘á»i lắm; tôi hết muốn Ä‘i chÆ¡i nữa. Äi ra thì bị ngÆ°á»i ta gạt gẫm, chá»› Ä‘i có Ãch gì.
Thầy thông Hà ng nghe Thượng Tứ trả lá»i câu đó thì thầy cúi mặt xuống, song thầy là má»™t tay lanh lợi, má»™t câu nói nhÆ° váºy chÆ°a dá»… là m cho thầy phải hổ thẹn đến Ä‘á»—i để bại lá»™ cái tánh tình thầy ra được, bởi váºy thầy vừa cúi xuống thì thầy liá»n ngÆ°á»›c lên mà nói rằng:
- á»i! Con Hẩu là đứa khốn nạn, nó có đáng gì mà toa phải thất chÃ. Toa lên trển chÆ¡i, má»a sẽ ráng là m cho toa hết buồn.
- Tôi cÅ©ng có tÃnh ăn cÆ¡m rồi đây tôi sẽ lên chợ đặng trả bạc cho Chà -và .
- Bạc chưa tới ngà y mà trả cái gì?
- Thây kệ, trả phứt cho rồi.
- Trá»i Æ¡i, má»a có lấy trong đó hết 300. Toa trả thình lình quá, má»a đâu có tiá»n mà đưa cho toa.
- Sau rồi thầy sẽ trả lại cho tôi.
- Nếu váºy thì được… Nè, mà nếu toa Ä‘i chợ, thì để má»a thả xe kéo rồi lát nữa má»a Ä‘i xe hÆ¡i vá»›i toa.
- Äược, thầy cho xe kéo vá» Ä‘i, ở ăn cÆ¡m chÆ¡i rồi tôi Ä‘i vá»›i.
Thầy thông ra trả tiá»n xe. Thượng Tứ bÆ°á»›c vô trong nhà mà dặn con Mang nấu cÆ¡m, cáºu thấy ngÆ°á»i con gái hồi nãy còn ngồi chÆ¡i dÆ°á»›i nhà bếp. Cáºu muốn há»i coi ngÆ°á»i ấy ở đâu, đến có việc gì, ngặc vì thầy thông kêu há»i om sòm ở phÃa trÆ°á»›c, cáºu đứng lâu không được, nên cáºu phải lui ra.
Ann cÆ¡m rồi, Thượng Tứ thay đổi áo quần, mở tủ sắt lấy bạc bá» túi rồi Ä‘em xe ra Ä‘i vá»›i thầy thông Hà ng lên chợ Mỹ Tho. Xe ngừng trÆ°á»›c cá»a tiệm Chà -và cho vay rồi hai ngÆ°á»i Ä‘i vô.
Tà o kê(#1) tưởng thầy thông Hà ng dắt Thượng Tứ tá»›i vay bạc nữa, nên há»i khách vô lá»… rằng: “Äi đâu? Lại là m cái gì?†Thầy thông Hà ng bất bình, nên dùng lá»i thô bỉ mà đáp rằng:
- Thằng Chà nầy vô phép quá! Tao lại trả bạc cho mà y chớ là m cái gì.
- Trả bạc cái gì?
- Trả bạc chớ trả cái gì.
- Bạc của anh nầy vay hả? Chưa tới ngà y mà .
- ChÆ°a tá»›i mà ngÆ°á»i ta trả. Mầy má»i lắm không ai thèm vay của mầy nữa đâu.
- Má»i cái gì? Anh nầy há»—n quá mà .
- Váºy chá»› mầy ăn nói có phép lắm hay sao?
- Máºp-lê cái nầy không thuá»™c tiếng Annam mà .
- Không thuá»™c tiếng Annam, sao biết lấy tiá»n của Annam.
Thượng Tứ móc bốp phÆ¡i lấy ra 20 tấm giấy xăng, vừa biểu Tà o kê Ä‘Æ°a giấy nợ và bằng khoán lại, Tà o kê thấy cáºu vay đã chịu tiá»n lá»i trÆ°á»›c má»™t năm mà má»›i và i tháng cáºu trả vốn, thì biết cáºu là ngÆ°á»i tá» tế, nên không trả, muốn để hoà i đặng lấy tiá»n lá»i. Anh ta nói dối rằng tà i phú Ä‘i khá»i, không biết giấy để đâu, phải chá» tà i phú vá» rồi sẽ lại.
Thượng Tứ muốn dứt việc cụ cho rồi; tuy hồi vay cáºu lấy có má»™t ngà n sáu, lại cho thầy thông Hà ng hết 300, cáºu còn có má»™t ngà n ba, mà bây giá» cáºu phải trả 2 ngà n, song cáºu cÅ©ng không phiá»n. Äến chừng cáºu thấy Chà -và muốn là m khó cáºu, thì cáºu nổi giáºn, bởi váºy cáºu trợn mắt mà nói rằng: “Thằng Chà chó nầy nhiá»u chuyện nà ! ÄÆ°a giấy đây cho mau. Mầy muốn tao kêu Cò lại nắm đầu mầy hôn? Chuyện gì tao trả bạc mà mầy không chịu?â€.
Tánh của bá»n Chà Xã-tri không giống tánh tình của các dân tá»™c khác. Há»… chúng nó cho ai vay mà thấy ngÆ°á»i ấy trả không nổi, thì chúng nà khinh bỉ nhiếc mắng đến nÆ°á»›c. Còn nó liệu ngÆ°á»i nà o nó lá»™t da được, thì dầu mắng chưởi nó Ä‘i nữa nó cÅ©ng không giáºn. Thượng Tứ nói há»—n nhÆ° váºy, mà Tà o-kê cÆ°á»i và đáp rằng: “Thôi mà anh, Chưởi máºp lê là m chi. Máºp lê biểu anh để bạc đó mà xà i, chá»› phải máºp-lê đòi hay sao mà anh chưởiâ€.
Thượng Tứ không chịu, cứ biểu phải Ä‘Æ°a giấy ra đặng cáºu trả bạc. Thầy thông Hà ng lại tiếp mà buá»™c phải trả và phải tÃnh tiá»n lá»i trong mấy tháng lấy bạc mà thôi. Tà o-kê không bằng lòng nói nếu muốn trả bây giá» thì cÅ©ng phải trả tiá»n lá»i trá»n năm, bằng không thì để tá»›i hạn kỳ rồi sẽ trả. Hai Ä‘Ã ng cãi lẽ vá»›i nhau rất lâu, thầy thông hăm kiện, Tà o-kê không sợ, má»™t ngÆ°á»i má»™t tiếng trá»—i giá»ng om sòm, con nÃt ở chợ tưởng gây lá»™n, nên xúm nhau đứng ngoà i cá»a mà coi đông nức. Thượng Tứ bá»±c mình, quyết trả phứt cho rồi, nên Ä‘Æ°a hai ngà n đồng bạc, không thèm bá»›t đồng nà o hết, Tà o-kê nghÄ© cho trả nhÆ° vầy thì có lá»i, nếu dục dặc nữa cÅ©ng không Ãch gì nên đếm bạc bá» và o tủ rồi lấy giấy nợ vá»›i tá» tÆ°Æ¡ng phân mà trả lại cho Thượng Tứ.
Chừng ra xe, thầy thông Hà ng cứ theo má»i Thượng Tứ lại nhà chÆ¡i. Thượng Tứ hết muốn gần gÅ©i vá»›i ngÆ°á»i đã là m cho mình tốn hao hết mấy ngà n, nhÆ°ng vì tánh cáºu không được cứng cá»i, cáºu sợ từ ngang thì mÃch lòng, nên cá»±c chẳng đã cáºu phải Ä‘i.
Xe vừa ngừng trÆ°á»›c cá»a, cô thông ra chà o há»i lăng xăng, cô há»i thăm bà Kế hiá»n Ä‘au bịnh gì, mất bữa nà o, sao đã lâu không thấy cáºu TÆ° lên chÆ¡i. Thượng Tứ trả lá»i lÆ¡ là , coi không được mặn mòi nhÆ° hồi trÆ°á»›c. Cáºu bÆ°á»›c vô nhà thì thấy có má»™t cô chừng 19, 20 tuổi, mặc áo tÃm, quần trắng, cổ Ä‘eo má»™t sợi dây chuyá»n nhá», tay trái Ä‘eo má»™t chiếc huyá»n, nÆ°á»›c da trắng, gÆ°Æ¡ng mặt tròn, cô Ä‘Æ°Æ¡ng ngồi trên ván mà giỡn chÆ¡i vá»›i hai đứa con của thầy thông. Cô thấy cáºu Thượng Tứ thì láºt Ä‘áºt đứng dáºy cúi đầu chà o. Cô thông há»i rằng: “Con Ba, mầy biết cáºu TÆ° đây hay không? Cáºu TÆ° Mỹ Há»™i là cáºu đâyâ€. Cô lại day ra mà nói vá»›i vá»›i Thượng Tứ rằng: “Con Ba đây là em tôi, nó ở trong VÄ©nh TÆ°á»ngâ€.
Cô Ba liá»n cúi đầu mà chà o nữa, miệng lại cÆ°á»i chúm chÃm, thiệt là hữu duyên, nhÆ°ng vì cáºu TÆ° Ä‘Æ°Æ¡ng chán ngán tình Ä‘á»i, mà lại lo lắng gia đạo, nên cáºu không để ý đến. Cô Ba Ä‘i rót má»™t tách nÆ°á»›c Ä‘em lại để trÆ°á»›c mặt cáºu TÆ° mà má»i cáºu uống. Thượng Tứ gặt đầu tạ Æ¡n, mà coi bá»™ không vui. Thầy thông Hà ng thấy váºy bèn nói rằng: “Con Ba đây nó ca tuyệt diệu Ä‘a toa. Nó có thinh mà có sắc nữa; mấy bầu gánh cải lÆ°Æ¡ng há» mê nó quá, cứ theo năn nỉ vá»›i dì Hai má»a, xin để cho nó theo hát giúp, ngÆ°á»i thì chịu 500, ngÆ°á»i thì chịu má»™t ngà n, mà dì Hai má»a (chá»— nầy thiếu trong bản in lần tái bản) biểu nó thỠ“vá»ng cổ†cho toa nghe. Mây con ca mà toa khen, nhÆ° con Tám Bá»™n, con TÆ° Chợ CÅ©, sánh vá»›i nó 10 phần không có má»™tâ€.
Thượng Tứ lắc đầu đáp rằng: “Chuyện nhà tôi còn lá»™n xá»™n quá, tôi có vui gì mà ca xÆ°á»›ng, thầyâ€. Thầy thông tưởng Thượng Tứ không đẹp cô Ba VÄ©nh TÆ°á»ng, nên thầy không dám nói vô nữa. Thượng Tứ ngồi chÆ¡i má»™t chút rồi từ mà vá», nói nhà không có ai, nên không thể ở chÆ¡i lâu được.
Xe chạy rồi, thầy thông ngó cô Ba VÄ©nh TÆ°á»ng và cÆ°á»i và nói rằng: “Mầy ngồi trÆ¡ trÆ¡, không thèm nói giống gì hết, khá» quá mà â€.
Cô Ba cÆ°á»i mà đáp rằng:
- Ai mà biết nói giống gì.
- Thì há»i thăm chuyện nầy chuyện kia, nói giống gì cÅ©ng được; mầy cứ ngồi lặng thinh, cáºu buồn quá nên cáºu vá».
- Không có quen thì ai biết chuyện gì mà há»i.
Cô Thông chen vô mà nói rằng: “Không phải. Mình gấp quá sao được. Bà già cáºu má»›i mất nên cáºu còn buồn. Thủng thẳng để Ãt bữa đây rồi coi mà . Tôi đã coi tÆ°á»›ng rồi. Cái mặt đó là mặt mê gái, chạy đâu cho khá»iâ€.
Thầy thông cÆ°á»i mà nói rằng:
- Bà già cáºu chắc là để tiá»n lại cho cáºu nhiá»u lắm. Cáºu mượn anh cáºu Ä‘i trả bạc cho ông Giáo Chuá»™t rồi, mà hồi nãy cáºu lại cÅ©ng trả hai ngà n đồng bạc cho Chà rồi nữa.
- Bạc Chà má»›i há»i mà trả giống gì?
- Mà cáºu trả trÆ°á»›c.
- Còn 300 đồng bạc của mình, cáºu có đòi mình hay không?
- Tôi có nói vá»›i cáºu để sau rồi tôi sẽ trả cho cáºu. Nói đó nghÄ©a là huá», biết hôn?
Cô Thông cÆ°á»i.
Thượng Tứ lên xe mà vá», mà cáºu cÅ©ng tức cÆ°á»i, cáºu cÆ°á»i thầy thông Hà ng đã gạt cáºu má»™t lần rồi, bây giá» cÅ©ng tÃnh dùng mỹ nhÆ¡n kế mà móc túi cáºu nữa. Cáºu dặn lòng đừng có nghe lá»i cám dá»— mà xiêu theo, cáºu quyết chà không thèm để bÆ°á»›c và o Ä‘Æ°á»ng quấy nữa.
Hồi trÆ°á»›c cáºu ham chÆ¡i bá»i, hay vụt chạt bao nhiêu, bây giá» cáºu cà ng sợ hÆ° nhà , lo giữ pháºn bấy nhiêu. Cáºu đổi tánh được đây, má»™t là nhá» vợ chồng thầy thông Hà ng, hai là nhá» có mẹ chết, hai việc ấy Ä‘á»u là m cho cáºu ăn năn hết thảy.
Cáºu vá» nhà cứ Ä‘i ra Ä‘i vô mà suy nghÄ© việc Ä‘á»i. Cáºu thấy con Mang chế nÆ°á»›c trà đem lên rót cúng thì cáºu há»i rằng:
- Hồi sớm mơi tao thấy có con nà o bưng rổ đi vô nhà bếp nói chuyện với mầy đó, Mang?
- ThÆ°a, con Quế, là con của HÆ°Æ¡ng há»™ Huy, cáºu không biết hay sao?
- Váºy hay sao? HÆ°Æ¡ng há»™ Huy có con gái tá»›i bây lá»›n, tao có hay đâu.
- ThÆ°a, cáºu mắc Ä‘i há»c hoà i, nên cáºu không thấy.
- Nó lại chi đó?
- ThÆ°a, HÆ°Æ¡ng há»™ sai nó Ä‘em cho má»™t con cá lóc. Hồi sá»›i mÆ¡i cáºu mắc có khách nên không dám nói.
- Phải mầy nói thì tao cho nó Ãt cắc bạc. NgÆ°á»i ta nghèo, ngÆ°á»i ta bắt được con cá lá»›n, ngÆ°á»i ta không dám ăn để Ä‘em cho mình, nếu mình không trả tiá»n lại cho ngÆ°á»i ta, té ra mình lÆ°á»ng của nhà nghèo.
- HÆ°Æ¡ng há»™ là tá Ä‘iá»n của cáºu mà .
- Tá Ä‘iá»n của tao thì tao được phép lÆ°á»ng hay sao? Äừng có nói báºy.
- Tá Ä‘iá»n của cáºu há»… có món ngon váºt lạ tá»± nhiên phải Ä‘em kiến cáºu. Cái đó là lẽ thÆ°á»ng thuở nay. Hồi còn bà cÅ©ng váºy, bà có trả tiá»n bao giá».
- Tao không chịu váºy.
Tối lại, HÆ°Æ¡ng há»™ Huy vá»›i ông Ba Nở cÅ©ng đến ngủ giữ nhà giùm. Thượng Tứ bèn há»i HÆ°Æ¡ng há»™ Huy rằng:
- Chú là m giống gì có cá lóc mà hồi sớm mơi chú sai đem cho tôi?
- ThÆ°a, hồi hôm thằng con tôi nó Ä‘i cháºn đăng(#2), nó bắt được má»™t con cá trá»™ng quá, nên ở nhà tôi biểu Ä‘em kiến cáºu.
- Con cá đó đáng bao nhiêu tiá»n?
- Thưa, trên chợ hỠbán chừng ba bốn cắc.
- Äể tôi trả tiá»n cho chú.
- ThÆ°a không. Tôi kiến cáºu, chá»› bán chác gì mà trả tiá»n.
- Con chú Ä‘i đăng đêm hôm lạnh lẽo, bắt được con cá mừng húm, lẽ nà o tôi già nh tôi ăn mà tôi không Ä‘á»n cái công cho ngÆ°á»i bắt.
- Thiệt tôi không dám lấy tiá»n. Nếu cáºu trả tiá»n thì cáºu không thÆ°Æ¡ng tôi. Thuở nay tôi nhỠông bà để ruá»™ng cho tôi là m má»›i có cÆ¡m mà ăn. Chẳng may ông bà mất rồi, bây giá» cáºu cÅ©ng váºy, pháºn tôi là kẻ bá» dÆ°á»›i, xin cáºu thÆ°Æ¡ng.
- Ruá»™ng chú là m thuở nay thì tôi để cho chú là m, có chi đâu mà không thÆ°Æ¡ng. Tôi trả tiá»n con cá, là trả tiá»n công cho ngÆ°á»i con chú lá»™i lặn mà bắt đêm hôm cá»±c khổ đó chá»›.
- Xin cáºu thÆ°Æ¡ng. Tôi mang Æ¡n cáºu nhiá»u quá. Tôi kiến cáºu có má»™t con cá mà nghÄ©a gì.
- Có Æ¡n gì mà mang. Tôi cho chú mÆ°á»›n ruá»™ng thì chú phải Ä‘ong lúa mÆ°á»›n cho tôi, chá»› phải tôi cho chú là m mà chú khá»i Ä‘ong lúa mÆ°á»›n hay sao?
- ThÆ°a cáºu, ai cÅ©ng váºy, là m ruá»™ng thì phải Ä‘ong lúa cho chủ Ä‘iá»n chá»› sao.
- Hễ đong lúa thì có ơn gì?
- Cáºu nói kỳ quá! Thuở nay có ai nói nhÆ° váºy đâu.
- Chú là m ruộng của tôi bao nhiêu?
- Thưa, tôi là m 3 dây. Hồi trước ông để cho tôi có 2 dây. Năm kia, thằng Hoà n cưới vợ rồi, tôi mới năn nỉ với ông, nên ông để thêm một dây nữa cho nó là m.
- Chú đong lúa ruộng bao nhiêu?
- Ba dây của tôi đó 2 thiên bảy.
- Má»—i năm chú gặt Ä‘áºp rồi được chừng bao nhiêu lúa mà chú Ä‘ong hai thiên bảy?
- Năm nà o trúng lung thì được bốn thiên rưỡi. Năm thÆ°á»ng thÆ°á»ng thì được 4 thiên; có năm thất thì vừa đủ Ä‘ong lúa ruá»™ng, có khi hụt nữa.
- Té ra chú là m cực khổ cả năm, rồi đong lúa ruộng hết, có lợi gì đâu?
- Má»—i năm té được má»™t thiên, hoặc năm bảy chục giá đủ ăn váºy thôi.
- Là m ruá»™ng ai cÅ©ng váºy hết thảy hay sao?
- Ai cÅ©ng váºy.
Thượng Tứ ngồi suy nghÄ© má»™t hồi rồi nói rằng: “Nếu váºy thì ngÆ°á»i là m ruá»™ng khổ quá! Là m cả năm mà té được có má»™t thiên lúa. CÆ¡m gạo, áo quần, trầu thuốc, cÅ©ng trong đó thì còn giống gìâ€.
Ông Ba Nở đáp rằng: Ở xứ mình hẹp đất nên lúa ruá»™ng cao quá. Cùng chẳng đã, ở ruá»™ng thì phải là m ruá»™ng, chá»› có lá»i lóm gì, cáºu. Cáºu coi đó mà coi, thuở nay có ai là m ruá»™ng mÆ°á»›n mà được là m già u bao giá». Äủ ăn nhÆ° chú HÆ°Æ¡ng há»™ đây là mayâ€.
Thượng Tứ nghe nói nhÆ° váºy thì châu mà y, ngồi lặng thinh. Chẳng hiểu cáºu nghÄ© nghị thế nà o, mà cách má»™t hồi rồi cáºu dặn HÆ°Æ¡ng hà o Huy ngà y mai dắt giùm cáºu Ä‘i coi hết thảy mấy cái nhà ở trong đất cáºu.
Mặt trá»i má»›i má»c, chim trong vÆ°á»n Ä‘Æ°Æ¡ng kêu lảnh lót, cá» dá»±a bá» chÆ°a ráo mù sÆ°Æ¡ng thì Thượng Tứ đã biểu HÆ°Æ¡ng há»™ Huy dắt Ä‘i dạo xóm. Cáºu ra lá»™ rồi quẹo qua tay mặt, Ä‘i má»™t khúc hết ranh vÆ°á»n của cáºu thì tá»›i má»™t cái nhà lá nhá». Cáºu há»i nhà ai, thì HÆ°Æ¡ng há»™ Huy nói nhà nầy là nhà của tên Kim. Cáºu bÆ°á»›c vô sân thấy má»™t bên có má»™t đống tà u dừa khô chặt từ Ä‘oạn vắn vắn bá» phÆ¡i đó đặng là m củi mà chụm; má»™t bên có má»™t cái già n là m để cho bầu leo, bầu đã có trái lòng thòng bằng bắp cẳng. Má»™t bà già mặt mà y nhăn nhÃu, quần áo lang thang, Ä‘Æ°Æ¡ng lum khum dá»±a bên hè mà hái rau; ba con vịt lông trắng nõn, má» và ng khè, kêu nhau Ä‘i lại vÅ©ng, Ä‘áºp cánh nghe bạch bạch.
HÆ°Æ¡ng há»™ Huy kêu bà già mà há»i rằng: “Thằng Kim đâu, bà Hai? Có cáºu TÆ° lại đâyâ€. Bà già ngÆ°á»›c lên, thấy cáºu TÆ° thì chà o há»i, rồi kêu con om sòm. Thằng Kim, chừng 30 tuổi, cao lá»›n váºm vỡ, trên ở trần bà y ngá»±c Ä‘en thi, dÆ°á»›i báºn quần vắn chà đầu gối, ở nhà sau lÆ¡n tÆ¡n bÆ°á»›c ra. Anh ta thấy chủ đất thì liá»n lá»™t cái khăn bịt trùm trên đầu xuống mà xá. Thượng Tứ há»i bà già hái rau là m chi, thì bà cÆ°á»i mà đáp rằng:
- Hái và i nắm mà luộc đặng lát nữa chấm mắm.
- Chớ chấm giống gì nữa không được hay sao mà phải chấm mắm?
- Nghèo mà có giống gì đâu cáºu. An rau cá» mắm muối váºy thôi.
- Ä‚n váºy mà ngon hay không?
- CÅ©ng ngon chá»›.
Thượng Tứ day qua há»i thằng Kim là m nghá» gì. Thì nó nói là m mÆ°á»›n, còn vợ nó mua bầu, mÆ°á»›p, hà nh rau, má»—i bữa gánh ra chợ mà bán. Thượng Tứ bÆ°á»›c lại cá»a dòm vô nhà thì thấy nhà xịch xạt, trống trÆ°á»›c trống sau, phÃa trÆ°á»›c có má»™t bá»™ ván dầu nhá», má»™t cái chõng tre, má»™t cái cối giã gạo, vá»›i cái quần nhụt nhụt, nhét lÆ°ng và o vách lá mà phÆ¡i, hai ống xổ lòng thòng. Cáºu chỉ cái quần và cÆ°á»i và nói vá»›i thằng Kim rằng: “Anh thấy nhà ngÆ°á»i ta treo mà n thêu anh bắt chÆ°á»›c, nên anh cÅ©ng treo mà n thêu đó phải hôn?†Thằng Kim láºt Ä‘áºt chạy vô lấy cái quần xấp ôm trên tay và nói rằng: “Hôm qua giặt rồi lỡ tối phÆ¡i không khô, nên bà già tôi má»›i phÆ¡i đó, sợ để ngoà i sân há» lấyâ€.
Thượng Tứ cÆ°á»i rồi bá» ra Ä‘i. Tá»›i má»™t cái nhà nữa là nhà của Bảy Thiện. Vợ chồng Bảy Thiện Ä‘i khá»i bá» bầy con ở nhà , đứa lá»›n hÆ¡n hết chừng 14, 15 tuổi thì giữ năm sáu đứa nhá», đứa ở trần, đứa ở truồng, mặt mà y có lÆ°Æ¡m, bụng coi binh rỉnh. Sắp nhá» thấy ThÆ°Æ¡ng Tứ, đứa lá»›n biết nên bÆ°á»›c ra mà xá, đứa nhá» sợ nên bá» chạy vô nhà . Thượng Tứ day lại nói vá»›i HÆ°Æ¡ng há»™ Huy rằng: “Có con sao không săn sóc, để chúng nó ở trần ở truồng coi dÆ¡ dáy quáâ€. HÆ°Æ¡ng há»™ Huy đáp rằng: “Vợ chồng thằng Bảy Thiện nghèo mà con lại đông. Nó là m trối chết, mà có khi còn không đủ cÆ¡m cho sắp con nó ăn, có đâu sắm áo quần cho tá» tế đượcâ€.
Nghèo đến ná»—i không thể sắm quần áo đủ cho con báºn! Thượng Tứ nghe nói Ä‘iá»u ấy thì cáºu châu mà y.
Äi má»™t khúc nữa thì tá»›i má»™t cái bá» nhá». HÆ°Æ¡ng há»™ Huy nói: “Bá» nầy vô nhà tôiâ€. Thượng Tứ gặt đầu rồi quẹo vô bỠấy. Chừng bÆ°á»›c tá»›i cái cá»a ngõ gà i bằng tre thì HÆ°Æ¡ng há»™ Huy chen Ä‘i trÆ°á»›c mà mở cá»a và nói rằng: “TrÆ°a rồi mà sao bầy trẻ chÆ°a mở cá»a thả trâu Ä‘i ăn váºy kìaâ€.
BÆ°á»›c vô sân, Thượng Tứ thấy má»™t cái nhà lá ba căn thấp thấp mà sạch sẽ, phÃa bên tả lại có má»™t cái nhà ngang để nấu ăn, Ä‘á»±ng lúa, phÃa bên hữu có má»™t cái chuồng nhốt hai con trâu lá»›n sừng cong vòng vá»›i má»™t con nghé sừng chÆ°a lú. Dá»±a bên chuồng trâu có má»™t đống rÆ¡m quến(#3) bầy gà xúm bÆ°Æ¡i kiếm lúa đổ.
HÆ°Æ¡ng há»™ Huy má»i khách vô nhà và kêu vợ kêu con om sòm biểu trải chiếu, biểu nấu nÆ°á»›c. ThÃm HÆ°Æ¡ng há»™ ra chà o cáºu TÆ°. Thằng Hoà n, là con trai lá»›n của HÆ°Æ¡ng há»™, ở trong buồng ôm ra má»™t chiếc chiếu trắng, nó lá»™t khăn xá cáºu rồi trải chiếu trên bá»™ ván gõ cÅ© lót căn giữa. ThÆ°Æ¡ng Tứ ngó quang quất, thấy nhà cÅ©ng chẳng có đồ đạc chi lắm, chÃnh giữa dá»n má»™t bà n thá», trong treo tượng 4 tấm, chữ Ä‘en giấy Ä‘á», trên bà n để má»™t tấm bình phong vá»›i má»™t cặp chÆ°n đèn bằng cây và ng và ng. Vách buồng thì dá»±ng bằng lá chằm, cá»a thì là m khuôn cây rồi cặp bằng lá xé. Thượng Tứ há»i HÆ°Æ¡ng há»™ rằng:
- Chú được mấy đứa con?
- Tôi có 4 đứa. Thằng Hoà n đây là lá»›n, tôi cÆ°á»›i vợ cho nó rồi. Kế con Quế, nó bÆ°ng cá lên cho cáºu hôm qua đó. Còn hai đứa nhá» nữa thì trai hết, má»™t đứa 14 tuổi, má»™t đứa 12 tuổi.
- Chú có cho 2 đứa nhá» Ä‘i há»c hay không?
- Tôi cÅ©ng muốn cho con Ä‘i há»c quá, ngặc vì nhà nghèo, bây giá» biết là m sao.Thằng trá»™ng thì nó mắc Ä‘i coi trâu; còn thằng nhá» thì nhá» quá, phần thì nhà trÆ°á»ng xa, nó không dám Ä‘i má»™t mình.
- Chú nói tôi má»›i nhá»›. Thằng Hoà n cháºn đăng bắt cá đây phải hôn? Äể tôi cho nó tiá»n.
Cáºu Thượng Tứ và nói và móc bóp phÆ¡i lấy ra má»™t đồng bạc mà đưa cho thằng Hoà n. Vợ chồng HÆ°Æ¡ng há»™ năn nỉ xin cáºu đừng cho tiá»n. Thằng Hoà n cÅ©ng từ chối không dám lấy bạc. Thượng Tứ rầy biểu phải lấy vì cáºu không chịu lÆ°á»ng của nhà nghèo. Cáºu bỠđồng bạc trên ghế rồi đứng dáºy bÆ°á»›c ra cá»a và biểu HÆ°Æ¡ng há»™ Ä‘i giùm vá»›i cáºu nữa. Ra tá»›i sân, cáºu thấy con Quế, đầu bịt trùm khăn, áo vắt ngang lÆ°ng quần, Ä‘Æ°Æ¡ng bÆ°ng thúng lúa đổ trên chiếc đệm mà phÆ¡i. Cáºu chỉ nó mà nói rằng: “Phải con em nầy bÆ°ng cá lên hồi sá»›m mÆ¡i hôm qua hay không?â€. HÆ°Æ¡ng há»™ gặt đầu chịu phải. Con Quế đứng xa không nghe Thượng Tứ nói chuyện gì, song nó thấy chỉ nó mà nói thì nó mắc cỡ, nên cúi mặt mà lại cÆ°á»i múm mÃm.
Thượng Tứ Ä‘i quan sát chÆ¡i tá»›i 10 giá», trá»i nổi nắng cáºu má»›i trở vá» và biểu HÆ°Æ¡ng há»™ theo lên nhà ăn cÆ¡m vá»›i cáºu.
Tuy Thượng Tứ sanh trưởng nÆ¡i chốn nầy, nhÆ°ng mà hồi nhá» bị mẹ cÆ°ng không cho ra khá»i nhà , chừng khôn lá»›n thì mắc Ä‘i há»c, lúc bãi trÆ°á»ng vá» nhà mẹ cÅ©ng không cho tá»›i nhà tá Ä‘iá»n tá thổ mà chÆ¡i, bởi váºy cáºu không biết nhà ai, không quen vá»›i ai, cáºu chỉ thấy nhà cáºu cao lá»›n sung sÆ°á»›ng, chá»› cáºu không dè nhà của ngÆ°á»i ta lúm túm nghèo khổ. Hôm nay cáºu Ä‘i vòng trong xóm, cáºu thấy quang cảnh khó khăn của con nhà nghèo, già cả mà còn lụm cụm Ä‘i là m, con nÃt mà phải trần truồng không quần áo, ngÆ°á»i trải nắng dầm mÆ°a mà không đủ cÆ¡m nuôi vợ con, kẻ chai tay nám mặt mà không dám than phiá»n mệt nhá»c. Cáºu thấy nhÆ° váºy cáºu lấy là m Ä‘au lòng, nên chừng ngồi ăn cÆ¡m vá»›i HÆ°Æ¡ng há»™, cáºu thở ra mà nói rằng: “Tôi nghÄ© lại thiệt tôi dại quá. Tôi Ä‘i chÆ¡i báºy bạ mấy tháng tốn bốn năm ngà n đồng bạc. Chá»› chi tôi để số tiá»n ấy tôi phát cho má»—i ngÆ°á»i nghèo trong xóm, má»—i ngÆ°á»i năm bảy chục hoặc má»™t trăm, thì há» mừng biết là chừng nà oâ€.
HÆ°ong hôộ Ä‘á»›p rằng: “Thuở nay có ai mà là m được nhÆ° cáºu nói đó bao giá». Chẳng cần gì phải cho, miá»…n là cho mượn đừng ăn lá»i thì há» cÅ©ng mang Æ¡n quá rồiâ€.
Thượng Tứ chống Ä‘Å©a, ngồi ngó sững ngoà i sân, trà cáºu lá»™n xôn, lòng cáºu bức rức, nên cáºu ăn cÆ¡m không biết ngon.
Chú thÃch: (1-) hay thầu kê, tiếng Hoa giá»ng Triá»u Châu: ngÆ°á»i chủ, nhÆ° chủ tiệm, chủ ổ Ä‘iếm … (2-) dụng cụ Ä‘an bằng tre cắm ngang dòng nÆ°á»›c để bắt cá (3-) rù quến, thu hút
|
10-10-2011, 02:01 AM
|
|
Trùm Chôm Chỉa 4vn Äệ Nhất Soái Nhân
|
|
Tham gia: Mar 2010
Äến từ: Australia
Bà i gởi: 1,895
Thá»i gian online: 3 tuần 1 ngà y 7 giá»
Thanks: 891
Thanked 35,188 Times in 1,058 Posts
|
|
Con Nhà Già u
Tác giả: Hồ Biểu Chánh
Hồi 12:
Nguồn: Google
Láºt Ä‘áºt tá»›i cúng thà thất thứ nhì cho bà Kế hiá»n. Cô Ba Ngá»c lên trÆ°á»›c má»™t bữa, cô bà y rÆ°á»›c thầy chùa, cô lãnh Ä‘i chợ, cô biểu má»i là ng xóm, cô lo sắp đạt hết thảy cho em. Thượng Tứ cầm bánh xe(#1) Ä‘i qua Ông Văn mà rÆ°á»›c vợ, vì vợ có nghén năm sáu tháng rồi, cáºu không muốn Ä‘i xe ngá»±a.
Vợ chồng ông Há»™i đồng bằng lòng để cho con theo chồng vá» lo cúng tuần cho mẹ chồng. NhÆ°ng mà khi cô Ba Mạnh ra Ä‘i thì ông Há»™i đồng kêu mà dặn rằng: “Há»… cúng tuần cho chị xong rồi con phải vá», chá»› đừng có ở miết ở bển Ä‘a, nghe hônâ€.
Thượng Tứ đã quyết cãi sá»a thói cÅ©, không thèm chÆ¡i bá»i xà i phá nữa để tá» tế vá»›i vợ mà lo láºp thân. Mà ông Há»™i đồng không hiểu ý của rể, ông cố chấp lá»i giao kết lúc bình thÆ°á»ng, ông không dung chế cho ngÆ°á»i trong khi nguy biến, ông muốn được phần ông, ông không kể phần rể, ông là m nhÆ° váºy chẳng khác nà o rể toan bÆ°á»›c chÆ°n và o Ä‘Æ°á»ng phải, mà ông giăng tay ngăn cản, buá»™c nó phải Ä‘i trong Ä‘Æ°á»ng quấy hoà i.
Thượng Tứ nghe cha vợ dặn vợ phải vá» thì cáºu lấy là m buồn, song buồn thì để bụng chá»› cáºu không dám thổ lá»™ ra nhÆ° ngà y trÆ°á»›c nữa.
RÆ°á»›c vợ vá» nhà rồi, tối lại thừa lúc ngÆ°á»i trong nhà ngủ im lìm, Thượng Tứ ở trong buồng vặn đèn lên cho tá» và nói vá»›i vợ rằng: “Hồi trÆ°á»›c tôi khá» dại lắm. Tôi ham chÆ¡i bá»i xà i phÃ, tôi hủy bạc mình, tôi là m buồn thầy má bên nhà , mà tôi lại là m sầu não cho má bên nây nữa. Bây giá» tôi nghÄ© lại, thiệt tôi ăn năn biết chừng nà o. Äã biết tôi chÆ¡i bá»i mấy tháng tốn hao hết mấy ngà n đồng bạc; song tôi ăn năn đây là ăn năn sá»± lá»—i đạo là m chồng, là m rể, là m con, chá»› không phải tại tốn hao đó mà tôi ăn năn, bởi vì nhá» có tốn hao đó tôi má»›i biết khôn, tôi má»›i thoát ra khá»i con Ä‘Æ°á»ng quấy được. Tôi đã ăn năn cái lá»—i cÅ© rồi, tôi đã có lạy thầy má mà xin dung thứ. Chẳng hiểu vì cá»› nà o thầy cứ ghét tôi hoà i, nói thế nà o thầy cÅ©ng không chịu cho mình vỠở bên nây. Mình nghÄ© đó mà coi, nhà cá»a vÆ°á»n đất của tôi nhÆ° vầy, nếu tôi vá» bển mà ở, thì công cuá»™c bên nây bá» cho ai? Còn nếu tôi ở bên nây, thì vợ chồng cách bứt nhau đã khó lòng, mà trong nhà không có Ä‘Ã n bà thì lấy ai coi sóc. Tôi buồn quá. Nếu mình thÆ°Æ¡ng tôi, mình không phiá»n tôi nữa, thì mình phải tÃnh thế nà o đặng vá» bên nây ở mà xem sóc việc nhà giùm cho tôi. Äã biết đạo là m con thì tùng quyá»n cha mẹ, nhÆ°ng mà gái có chồng cÅ©ng có đạo vợ chồng. Việc ở bên nây hay là ở bển, quyá»n quyết định tại nÆ¡i mình. Nếu mình muốn vá» bên nây thì cha mẹ cản sao đượcâ€.
Cô Ba Mạng nghe chồng nói nhÆ° váºy thì cô ứa nÆ°á»›c mắt mà đáp rằng: “Nhà cá»a nhÆ° vầy mình bá» Ä‘i vá» bển mà ở sao được. Tôi cÅ©ng biết lắm chá»›. Pháºn tôi thì tôi ở đâu cÅ©ng được hết. Theo lẽ thì tôi phải vỠở bên nây đặng lo trông nhà trông cá»a, chá»› nhà mà không có Ä‘Ã n bà thì hÆ° hao chịu sao cho nổi. Ngặt vì tánh ý thầy khó lắm. Thầy nói nhÆ° rá»±a chém xuống đất. Việc gì cÅ©ng váºy, thầy nhứt định má»™t lần mà thôi, ai cãi cÅ©ng không được. Thầy nói bởi vì thầy không có con trai nên hồi gả tôi, thầy có giao bắt rể, bây giá» dầu thế nà o thầy cÅ©ng không chịu cho tôi vỠở bên nây. Thầy nói nhÆ° váºy, tôi biết là m sao. Mà tôi nghÄ©, nếu tôi vá» bên nây thiệt cÅ©ng khó cho thầy má lắm, bởi vì trong nhà có má»™t mình tôi, nếu tôi Ä‘i rồi là m saoâ€.
Thượng Tứ nghe vợ nói nhÆ° váºy, cáºu ngồi buồn hiu. Cáºu ngó trân ngá»n đèn má»™t hồi rồi cáºu nói rằng:
- Tôi biết mình còn phiá»n tôi lắm, mình chÆ°a hết giáºn tôi đâu.
- Không, tôi có phiá»n giáºn chi đâu.
- Mình nói nhÆ° váºy đó đủ chỉ rõ là mình không thiệt tình. Cách tôi ở vá»›i mình hồi năm ngoái đó, là m sao mà mình không phiá»n được. Mà mình phiá»n đáng lắm, tôi có dám trách mình đâu, nên mình sợ mà phải giấu.
- Thiệt a, chẳng phải bây giá» mà thôi, năm ngoái lúc mình đánh chưởi Ä‘uổi xô tôi đó, tôi cÅ©ng không giáºn mình nữa. Tôi tủi pháºn riêng cho tôi vô duyên thiểu phÆ°á»›c mà thôi.
- Nếu mình không giáºn tôi, mà sao bây giá» tôi ăn năn rồi, tôi nhứt định lo sắp việc nhà không thèm chÆ¡i bá»i nữa, mà mình cÅ©ng không muốn vỠở bên nây vá»›i tôi?
- Tôi muốn sao được. Tại thầy má, chớ phải tại tôi đâu. Thầy má không cho, tôi đâu dám cãi.
- Nếu váºy thì tình vợ chồng không có nghÄ©a gì hết!
- Váºy chá»› đạo cha con tôi trái được hay sao?
- Xin mình nói dứt một lần. Vì thầy má không cho, nên mình không dám trái ý cha mẹ mà theo chồng phải hôn?
Câu há»i thiệt là rõ rà ng, mà vì sá»± rõ rà ng ấy là m cho cô Ba Mạnh bối rối, nên cô không dám trả lá»i vá»™i. Cô ngồi ngẫm nghÄ© má»™t chút, rồi cô cúi mặt mà đáp rằng: “Xin mình nghÄ© lại mà thÆ°Æ¡ng giùm pháºn tôi. Không phải tôi không muốn theo mình vá» bên nây. Tại thầy không bằng lòng, tôi biết là m sao. Pháºn tôi thiệt là khổ quá. Thầy biểu tôi ở bển, mình muốn tôi vá» bên nây; tôi ở giữa, tôi không biết liệu là m sao cho vừa ý hai bên hết được. Mà thôi, mình đừng có buồn. Tuy thầy không chịu cho tôi vá» bên nây, song thầy có hứa cho tôi vá»›i mình qua lại. Äược nhÆ° váºy thì cÅ©ng chẳng hại chi lắm. Tuy tôi ở bển, song lâu lâu tôi cÅ©ng chạy qua thăm bên nây, chá»› phải thầy má cấm tuyệt không cho tá»›i lui hay sao mà ngạiâ€.
Thượng Tứ thở dà i đáp rằng:
- Vợ chồng mà phải phân rẽ má»—i ngÆ°á»i ở má»™t nÆ¡i, lâu lâu má»›i đợc hiệp nhau má»™t và i ngà y, chẳng khác nà o má»™t ngÆ°á»i khách, thì có bà n tÃnh vá»›i nhau được việc gì được. Tôi muốn có mình ở bên nây đặng hiệp vá»›i tôi mà là m - Mình tÃnh là m việc gỉ?
- Tôi tá» thiệt vá»›i mình, từ hồi nhá» cho tá»›i chừng cÆ°á»›i vợ, tôi ăn no rồi tÃnh chÆ¡i cho vui, tôi muốn có tiá»n nhiá»u mà xà i chá»› không kể tá»›i ai, tôi không thèm để ý và o việc gì hết. Từ hôm má mất tá»›i nay, tôi chán ngán việc Ä‘á»i, tôi không thèm chÆ¡i bá»i nữa. Tôi ở nhà tôi nói chuyện vá»›i mấy ngÆ°á»i tá Ä‘iá»n, rồi tôi Ä‘i dạo xóm tôi thấy bỠăn ở của mấy ngÆ°á»i ở trong đất nữa, thì tôi xốn xang trong lòng, tôi thÆ°Æ¡ng xót pháºn con nhà nghèo quá. NgÆ°á»i già u ở không ăn chÆ¡i sung sÆ°á»›ng, mà lúa thóc bạc tiá»n có thêm hoà i, không biết là m giống gì cho hết. Còn ngÆ°á»i nghèo là từ đầu năm chà cuối, chai tay nám mặt, mà ăn ở cá»±c khổ, áo quần lang thang, già cả lụm cụm cÅ©ng chÆ°a được nghỉ ngÆ¡i, con nÃt lá»›n lên thì không thể Ä‘i há»c. Tôi thấy nhÆ° váºy tôi khó chịu quá. Tôi muốn tÃnh từ rà y sắp lên tôi không thâu tiá»n thổ cÆ° của mấy ngÆ°á»i ở trong đất nữa. Còn mấy ngÆ°á»i mÆ°á»›n ruá»™ng thì mùa tá»›i đây tôi biểu há» Ä‘ong phân ná»a lúa ruá»™ng mà thôi, còn phân ná»a thì tôi cho hỠđặng há» khá má»™t chút, chá»› để há» nghèo quá tôi nghiệp. Tôi tÃnh nhÆ° váºy đó, mình nghÄ© thá» coi được hay không?
Cô Ba Mạnh tánh tình hiá»n háºu, thuở nay cô ở vá»›i tá Ä‘iá»n tá thổ thiệt là tá» tế, cô chẳng há» khinh khi ai, chẳng há» hiếp đáp ai, chẳng há» khổ khắc ai; nhÆ°ng mà con nhà già u, chỉ lo là m ra tiá»n chá»› không Æ°a là m thất lợi, tuy cô không chịu Ä‘á»™c ác, song cô cÅ©ng không biết cứu giúp, bởi váºy cô nghe chồng nói bá» tiá»n đất, bá»›t lúa ruá»™ng, thì cô chÆ°ng há»ng, nhÆ°á»›ng mắt ngó chồng mà đáp rằng:
- Mình tÃnh nhÆ° váºy sao được? Ở trong đất thì phải đóng tiá»n đất, ai có đất mà cho thiên hạ ở không bao giá»? Còn cho mÆ°á»›n ruá»™ng, há»… ngÆ°á»i ta cho sao thì mình cho váºy, mình không tăng lúa ruá»™ng là may, chá»› sao lại bá»›t?
- NgÆ°á»i ta là m sao tá»± ý há», mình bắt chÆ°á»›c há» là m chi. Tôi thấy ngÆ°á»i ở trong xóm há» nghèo cá»±c tôi thÆ°Æ¡ng quá.
- NhÆ° ai nghèo thì mình cho hỠđôi ba đồng bạc, hoặc năm mÆ°á»i giạ lúa mà thôi chá»›.
- Cứu giúp nhÆ° váºy cÅ©ng được; nhÆ°ng mà cho đôi ba đồng bạc hoặc năm mÆ°á»i giạ lúa, bất quá đỡ vá»›t há» trong Ãt ngà y mà thôi, chá»› là m sao cho há» bá»›t nghèo được.
- Trá»i Æ¡i, ai là m sao cho há» hết nghèo cho được! Há» phải là m ăn thì há» má»›i hết nghèo chá»›.
- Ở xứ mình, há»… nghèo thì có thế nà o mà hết nghèo được. Mình nghÄ© đó mà coi, là m ruá»™ng tá»›i mùa gặt Ä‘áºp được chừng 500 giạ lúa, phải Ä‘ong lúa ruá»™ng hÆ¡n ba trăm giạ, phải trả lúa trâu, lúa cấy, lúa gặt, lúa Ä‘áºp, lúa đất mạ, rồi còn giống gì đâu mà ăn?
- Tại há» nghèo thì há» phải chịu, chá»› biết là m sao. Mà mình thÆ°Æ¡ng tá Ä‘iá»n tá thổ của mình mình là m nhÆ° váºy, mình chắc há» hết nghèo hay không? Tôi sợ mình tá» tế quá, rồi há» dá»… ngÆ°Æ¡i, há» không là m ăn, cà ng hại hÆ¡n nữa. Huống chi không phải ná»™i tá Ä‘iá»n của mình đây nghèo mà thôi. Thiên hạ nghèo xứ nầy qua xứ kia, mình là m sao mà là m cho hết thảy Ä‘á»u hết nghèo được?
- Mình thấy ngÆ°á»i ta nghèo khổ trÆ°á»›c mắt mình đây, mình chịu không được, thì mình giúp cho há», chá»› lo cho hết thảy thiên hạ sao được? Nếu mình nói “thiên ha nghèo khổ nghèo lắm, tôi không có sức mà giúp hết thảy được, nên tôi không thèm cứu giúp ai hếtâ€, thì té ra có má»™t ngÆ°á»i nà o được nhá» mình đâu? Không phải váºy, ở Ä‘á»i há»… mình có thế là m phải được chút nà o thì mình là m chút nấy, chá»› không nên nói: “Tôi không là m phải nhiá»u được, bởi váºy tôi không là m phải Ãtâ€.
- Mình là m theo mình tÃnh đó, tôi sợ trong và i năm, há» không hết nghèo, mà mình phải nghèo theo há».
- Dầu nghèo tôi cÅ©ng vui. Mà có sao đâu mà nghèo? Tiá»n đất thâu má»—i năm chừng má»™t trăm, bá» số đó cÅ©ng không hại gì bao nhiêu. Còn lúa ruá»™ng của tôi gần bảy ngà n giạ, nếu tôi cho tá Ä‘iá»n phân ná»a thì tôi cÅ©ng còn phân ná»a là ba ngà n rưỡi giạ xà i không hết. Huống chi bây giá» tôi nhứt định không thèm chÆ¡i bá»i nữa, ná»™i huê lợi miếng vÆ°á»n cÅ©ng đủ ăn xà i trong nhà , có chuyện gì mà phải tá»›i nghèo?
- Không được. Mình bà y chuyện trái Ä‘á»i quá, tuy tôi không dám cản mình, song tôi không dám dá»± và o.
- Tôi muốn trong việc gì cÅ©ng váºy, phải đồng vợ đồng chồng má»›i vui.
- Không. Mình là m sao thì là m, tôi không biết tới.
Thượng Tứ thấy vợ không hiệp ý thì cáºu ngồi buồn hiu, hết muốn nói chuyện nữa, không thể bà n tÃnh việc gì được.
Chú thÃch: (1-) lái xe
|
10-10-2011, 02:03 AM
|
|
Trùm Chôm Chỉa 4vn Äệ Nhất Soái Nhân
|
|
Tham gia: Mar 2010
Äến từ: Australia
Bà i gởi: 1,895
Thá»i gian online: 3 tuần 1 ngà y 7 giá»
Thanks: 891
Thanked 35,188 Times in 1,058 Posts
|
|
Con Nhà Già u
Tác giả: Hồ Biểu Chánh
Hồi 13:
Nguồn: Google
Äi chÆ¡i bá»i thì ai nấy không vui lòng, nói Ä‘i chÆ¡i phải hÆ° nhà hại thân. Muốn hòa hiệp vá»›i vợ, thì vợ không bằng lòng, nói không dám cãi lịnh cha mẹ. TÃnh ở phải vá»›i ngÆ°á»i nghèo khổ, thì vợ lại không chịu dá»±, nói là m nhÆ° váºy là trái Ä‘á»i. Là m ngÆ°á»i có tiá»n sẵn mà không được xà i đồng tiá»n, có vợ sẵn mà không được ở vá»›i vợ, muốn là m phải cÅ©ng không được là m, thế thì cái thân khốn nạn nầy trá»i sanh ra để giữ tiá»n bạc, phải chịu quạnh hiu, phải chìu phong tục cho đến mãn Ä‘á»i mãn kiếp hay sao?
Äám cúng tuần xong rồi, cô Ba Mạnh trở vá» cha mẹ, cô Ba Ngá»c cÅ©ng trở vá» nhà chồng. Thượng Tứ ở má»™t mình, cáºu buồn bá»±c chịu không nổi. Tuy má»—i ngà y hoặc cáºu xuống nhà thầy Ban biện, hoặc thầy Ban biện lên nhà cáºu mà nói chuyện chÆ¡i, song thầy Ban biện là ngÆ°á»i là m quan, thầy chẳng nói chuyện chi khác hÆ¡n là thúc thuế, Ä‘i tuần, xét sổ công nho, bắt giải trá»™m cÆ°á»›p, là những chuyện không thÃch hiệp vá»›i trà ý của cáºu, bởi váºy không giải buồn bá»±c cho cáºu được. Chá»› chi cáºu tuổi lá»›n, ngÆ¡ tai danh lợi, Æ°a thú thanh nhà n, trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i ai dại khôn cá»±c sÆ°á»›ng mặc ai, cáºu ẩn thân trong tòa nhà ngói, cáºu an pháºn vá»›i thá»›t vÆ°á»n dừa nầy, thì không đến ná»—i gá»i mình là vô phÆ°á»›c. Ngặt vì cáºu còn Ä‘Æ°Æ¡ng buổi thanh niên, tánh cÆ°á»ng, huyết nhiệt, trà còn hăng hái, tình còn dồi dà o, mà biểu cáºu má»—i ngà y nằm co trong nhà mà chá» hai bữa cÆ¡m, má»—i đêm phải chong đèn trong buồng mà ngồi nghe dế gáy, thì có thế nà o cáºu chịu cho kham. Thói nhà già u là nhÆ° váºy hay sao? Thú vợ chồng là vầy hay sao?
Thượng Tứ luôn buồn lòng trách pháºn, bá»—ng tiếp được má»™t bức thÆ¡ của thầy Huỳnh văn Khả, là anh em bạn há»c ngà y trÆ°á»›c, gởi cho hay rằng thầy được cấp bằng là m ký lục tại Tòa bố Gia Ãịnh mấy tháng rồi, mà má»i cáºu ngà y mùng 10 lên chung vui vá»›i thầy, vì ngà y ấy là ngà y thầy cÆ°á»›i vợ. Ấy là má»™t dịp tốt cho Thượng Tứ Ä‘i thăm má»™t ngÆ°á»i bạn thiết và giải buồn chút đỉnh nữa, bởi váºy Ä‘á»c thÆ¡ rồi thì cáºu liá»n nhứt định cáºu sẽ Ä‘i.
Äến ngà y mùng chÃn, cáºu căn dặn thằng Ngá»™ vá»›i con Mang ở nhà coi nhà , và cáºu mượn HÆ°Æ¡ng há»™ Huy vá»›i ông Ba Nở tối ngủ giùm, ngà y xem xét, rồi cáºu sắp áo quần và o hoa ly lên xe mà đi Gia Äịnh. Vì trong thÆ¡ thầy Ký Khả không có nói nhà thầy ở chá»— nà o, bởi váºy lên tá»›i Gia Äịnh, Thượng Tứ phải ghé Tòa bố mà há»i thăm. Bếp hầu thấy cáºu báºn y phục tá» tế, Ä‘i xe hÆ¡i rá»™t rạt, nên láºt Ä‘áºt chỉ nhà thầy Ký Khả ở dãy phố ngó qua lăng Ông, căn thứ ba.
Thượng Tứ vô nhà , thầy Ký Khả hết sức mừng rỡ. Cha mẹ bà con thầy Ký ở Gò Công đã lên đủ rồi, mà cuá»™c đám cÆ°á»›i cÅ©ng đã sắp đặt sẵn sà ng rồi hết. Thượng Tứ há»i thăm thầy Ký coi cÆ°á»›i con ai ở đâu, thầy Ký đáp rằng: “Tôi cÆ°á»›i con gái ông Phán HÆ°Æ¡ng ở trong Xóm gà . Ông gia tôi biết tôi nghèo, nên không đòi váºt gì hết. Tôi cÅ©ng không nhóm há». Chiá»u nay 3 giá», Ä‘Ã ng trai vô là m lá»… rồi ở luôn trá»ng, đến tối ông gia tôi đãi tiệc. Tôi ở phố cháºt hẹp quá rÆ°á»›c dâu không tiện, nên tôi ở luôn bên vợ 3 bữa, rồi vợ chồng má»›i dắt nhau vá» ngoà i nầyâ€.
Thầy Ký Khả nói tá»± nhiên mà Thượng Tứ ngồi ngÆ¡ ngẩn, vì thuở nay cáºu trầm trồ cô Thái Thị Thiên Kim, lúc mẹ tÃnh Ä‘i nói vợ cho cáºu, thì cáºu có đòi cÆ°á»›i cô ná», cáºu không dè ngà y nay anh em bạn của cáºu lại được cái hạnh phÆ°á»›c là m chồng ngÆ°á»i cáºu đã má»› Æ°á»›c. Cáºu thÆ°Æ¡ng thấy Ký Khả lắm, bởi váºy cáºu má»›i nghe tin thì cáºu ngÆ¡ ngẩn, nhÆ°ng mà cáºu nghÄ© lại, anh em của cáºu được cái hạnh phÆ°á»›c ấy còn tốt hÆ¡n là ngÆ°á»i khác được, nên cáºu cÆ°á»i mà nói rằng: “Toa có phÆ°á»›c lắm. Má»a mừng cho toa vì má»a nghe nói con gái của ông Phán HÆ°Æ¡ng thiệt là đứng đán. Äá»i nầy cÆ°á»›i vợ chẳng cần lá»±a con nhà già u, miá»…n là được ngÆ°á»i đồng tâm hiệp ý thì quà hÆ¡n. Má»a có Ä‘i trÆ°á»›c cái Ä‘Æ°á»ng đó rồi má»a thạo hÆ¡n toa, nên má»a nói đây không phải là nói dóc đâuâ€.
Thầy Ký Khả là ngÆ°á»i chÆ¡n chất thiệt thà , nghe Thượng Tứ nói mấy lá»i ấy mà không hiểu cáºu uất vá» việc vợ chồng, thầy lại nói rằng:
- Tôi má»›i lên là m việc trên nầy mấy tháng nay, tôi không biết con vợ tôi. Anh cÅ©ng hiểu pháºn tôi nghèo, tôi không đèo bồng chá»— già u có sang trá»ng. Ông gia tôi ổng thấy tôi ổng thÆ°Æ¡ng, nên ổng kêu ổng gả. Còn anh có vợ chá»— nà o rồi hay chÆ°a?
- Má»a cÆ°á»›i vợ hồi năm ngoái láºn mà . Thôi há»c vá» Ãt tháng thì má»a cÆ°á»›i.
- Sao anh không cho tôi hay? Anh cưới vợ ở đâu?
- Cưới bên chợ Ông Văn, cũng ở trong hạt Mỹ Tho. Mà cưới rồi cũng như chưa, bởi vì nhà ai nấy ở.
- Ủa! Sao váºy?
- Ông gia má»a buá»™c má»a phải vá» bển mà ở. Bà già má»a mất rồi, má»a biết bá» nhà cho ai mà vá» bển được. á»”ng nhứt định không cho vợ má»a vá» bên nây, bởi váºy má»a ở có má»™t mình, buồn quá.
- Bác gái cũng mất rồi nữa sao?
- Phải, mất hơn một tháng nay.
Hai anh em nói chuyện má»›i tá»›i đó, kế ông thân của thầy Ký xen vô má»i Thượng Tứ Ä‘i há» giùm qua Ä‘Ã n gái, bởi vì bà con ở xa lên không được nên há» Ä‘Ã ng trai coi thÆ°a thá»›t lắm. Thượng Tứ lên đây đã sẵn lòng ở chung vui vá»›i thầy Ký cho đến cùng, mà nghe thầy Ký cÆ°á»›i con ông Phán HÆ°Æ¡ng, thì cáºu lại cà ng muốn ở Ä‘i há» hÆ¡n nữa, bởi váºy nghe má»i thì cáºu chịu lá»i liá»n.
Äến ba giá» chiá»u, Thượng Tứ má»i chà ng rể và ông sui bà sui lên xe của cáºu mà đi qua Ä‘Ã ng gái; còn sáu bảy ngÆ°á»i Ä‘i há» thì lên hai xe lô-ca-xông đã mÆ°á»›n sẵn cho Ä‘Ã n ông má»™t cái, Ä‘Ã n bà má»™t cái.
Qua tá»›i Ä‘Ã ng gái, Thượng Tứ ngồi chim bỉm, không muốn nói chuyện vá»›i ai hết, chỉ trông nà ng dâu ra là m lá»… đặng coi năm nay dung nhan có khác hÆ¡n năm trÆ°á»›c hay không. Cách chẳng bao lâu nà ng dâu báºn áo rá»™ng xanh trong buồng bÆ°á»›c ra hiệp vá»›i chà ng rể mà là m lá»… ông bà rồi chà o há» và ra mắt bà con bên chồng.
Thượng Tứ ngồi nhìn gương mặt rỡ như hoa vừa mới nở, tướng đi đứng yểu điệu mà có vẻ nghiêm trang, sánh với cô Hai hẩu thì nhan sắc cô Thiên Kim có phần hơn, mà lại có nét ôn hòa từ thiện nữa.
Là m lá»… xong rồi, nà ng dâu cởi áo rá»™ng và mặc má»™t má»› áo chẹt Ä‘i đãi khách. Cô sai trai dá»n chế nÆ°á»›c, cô má»i há» Ä‘Ã n bà ăn trầu, cô đứng nói chuyện vá»›i chồng, cô Ä‘i coi chặt nÆ°á»›c đá, cá» chỉ nà o cÅ©ng tá»± nhiên, câu nói nà o cÅ©ng thanh nhã. Có lẽ thầy Ký Khả được vợ vừa thông thạo, vừa xinh đẹp thì thầy phỉ tình đắc ý, nên thầy Ä‘i vô Ä‘i ra miệng chúm chÃm cÆ°á»i hoà i, mà má»™t lát lại nói chuyện nhá» nhá» vá»›i vợ không ai nghe rá» nói chuyện gì, duy thấy chồng nói mà ngó vợ rất hữu tình, vợ gặt đầu mà cÆ°á»i rất hữu duyên.
Thượng Tứ liếc thấy anh em bạn của cáºu say sÆ°a vá»›i hạnh phÆ°á»›c, thì cáºu mừng thầm trong lòng mừng cho bạn có vợ được vui thú vá»›i chồng, mà cÅ©ng mừng cho ai có chồng khá»i tủi thầm duyên pháºn. Tuy mừng thì mừng, nhÆ°ng mà cáºu thấy đám cÆ°á»›i nầy, rồi cáºu nhá»› đám cÆ°á»›i của cáºu hồi năm ngoái, thì cáºu khó chịu nhiá»u Ãt trong lòng. Thầy Ký Khả là con nhà nghèo mà vợ thầy cÅ©ng con nhà nghèo, sao bữa cÆ°á»›i, vợ chồng lại hân hoan nhÆ° vầy? Còn mình là con nhà già u mà vợ mình cÅ©ng là con nhà già u, sao ngà y mình cÆ°á»›i vợ mình không vui, mà coi bá»™ mình cÅ©ng không vui chút nà o hết? Rõ rà ng lá»i ngÆ°á»i ta nói “vợ chồng vui là bởi tâm đầu ý hiệp, chá»› không phải tại ruá»™ng rá»™ng bạc nhiá»u†là lá»i nói trúng lắm mà .
Tiệc đám cÆ°á»›i mãn rồi, Thượng Tứ từ thầy Ký Khả mà vá». Thầy Ký Khả Ä‘Æ°a cáºu ra xe; lúc bắt tay từ biệt nhau, cáºu nói vá»›i bạn má»™t lần nữa rằng: “Toa cÆ°á»›i vợ nhÆ° vầy má»a mừng cho toa lắm. NhÆ° vầy là hạnh phÆ°á»›c, chá»› không phải kiếm chá»— già u có sang trá»ng má»›i gá»i là hạnh phÆ°á»›c được đâuâ€.
Khi ra Ä‘i, Thượng Tứ tÃnh lên mừng bạn rồi ra Sà i Gòn ở chÆ¡i Ãt bữa, mà chừng trở ra Sà i Gòn cáºu không muốn ở, nên tuy trá»i đã tối rồi, song cáºu chạy thẳng vá» nhà .
Hồi ở nhà trÆ°á»ng má»›i ra, Thượng Tứ liến xáo nóng nảy bao nhiêu, bây giá» cáºu thấy thế cuá»™c, cáºu hiểu nhÆ¡n tình, nên cáºu trầm tÄ©nh ôn hòa cÅ©ng bấy nhiêu. Chuyện gì đáng nói cáºu má»›i nói, chuyện gì đáng cÆ°á»i cáºu má»›i cÆ°á»i. Từ ngà y cáºu Ä‘i đám cÆ°á»›i trên Gia Äịnh rồi, thì cáºu lại cà ng Ãt nói hÆ¡n nữa. Ở trong nhà nhiá»u khi đến hai ba giỠđồng hồ mà cáºu không nghe cáºu nói má»™t tiếng chi vá»›i con Mang hoặc thằng Ngá»™. Má»—i bữa cáºu cứ nằm trên võng mà coi sách hoặc coi nhá»±t trình. Sá»›m má»›i cáºu thÆ°á»ng Ä‘i dạo má»™t vòng trong vÆ°á»n. Buổi chiá»u thì cáºu Ä‘i vòng trong xóm, gặp con nÃt cáºu thÆ°á»ng cho xu hoặc bạc cắc, thấy ngÆ°á»i lá»›n cáºu hay há»i thăm công cuá»™c là m ăn. Vì cá» chỉ cáºu đổi khác xÆ°a, nên ngà y trÆ°á»›c không ai được nói chuyện vá»›i cáºu, mà bây giá» từ già chà trẻ ai cÅ©ng thân cáºu, ai cÅ©ng kÃnh yêu cáºu hết thảy.
Cáºu hết mong rÆ°á»›c vợ vá» nữa được, nên cáºu lo sắp đạt việc nhà . Cáºu giao con Mang quản suất dÆ°á»›i nhà sau, coi cÆ¡m nÆ°á»›c, coi gạo củi, giữ dầu hôi nÆ°á»›c mắm, lo Ä‘i chợ mua ăn. Cáºu giao cho thằng Ngá»™ xem xét cây trái trong vÆ°á»n, coi mÆ°á»›n là m cá» vét mÆ°Æ¡ng, coi bán dừa cau chuối mÃt. Cáºu lại nói vá»›i HÆ°Æ¡ng há»™ Huy cho thằng con út, 12 tuổi, tên thằng Lạc, ở vá»›i cáºu đặng cáºu sai vặt nhÆ° quét nhà , lau ghế, chế nÆ°á»›c, đốt đèn, cáºu hứa má»—i tháng cáºu sẽ thưởng công cho nó ba đồng bạc.
Ngà y 12 tháng 5 tá»›i ngà y là m tuần bá nhá»±t cho bà Kế hiá»n Lý Thị Nho. Cô Ba Mạnh gần ngà y khai hoa, cô á»™t ệch quá, nên cô qua không đặng. Thượng Tứ cáºy chị ruá»™t vá»›i chị dâu lo lắng giùm cuá»™c cúng quảy.
Äêm và o đám, thầy chùa ngồi tụng kinh Kim cang Bác nhã trÆ°á»›c bà n thá», HÆ°Æ¡ng chức trong xóm ngồi uống nÆ°á»›c nói chuyện phÃa ngoà i cá»a. Thượng Tứ cúng rồi bÆ°á»›c vô nhà trong thấy hai vợ chồng thầy Ban biện vá»›i cô Ba Ngá»c Ä‘Æ°Æ¡ng ngồi trên bá»™ ván, cáºu bèn ngồi lại đó mà chÆ¡i.
Cô Ban biện ngó thấy Thượng Tứ thì cô nói rằng: “Con TÆ° nằm chá»— nằm nÆ¡i rồi thế nà o cÅ©ng phải rÆ°á»›c nó vá» bên nây, chá»› ở bển luôn hay sao? Vợ chồng mà ở má»™t ngÆ°á»i má»™t nÆ¡i váºy sao đượcâ€.
Thầy Ban biện đáp rằng: “Bác Há»™i đồng kỳ quá. Nói hết sức mà bác cÅ©ng không chịu, ai biết là m sao bây giá»â€.
Thượng Tứ châu mà y nói rằng: “Tại ông gia tôi mà cÅ©ng tại vợ tôi nữa. Nếu nó biết đạo vợ chồng, gái có chồng Ä‘i theo chồng, thì ai là m sao mà cản nó được. Tôi biết nó không có thÆ°Æ¡ng tôi. Nó cứ nói tại hồi trÆ°á»›c có lá»i giao, bây giỠông gia tôi không cho nó vá» bên nây, nên nó là con, nó không dám cãi. Anh chị cÅ©ng hiểu, hồi trÆ°á»›c má tôi giao kết, thì có dè cuá»™c lỡ dở nhÆ° vầy đâu. Bây giá» rủi má tôi mất, nhà cá»a minh mông, ai cÅ©ng biết tôi không thế nà o bá» Ä‘i đâu được, mà nó là m ngặt không chịu vá» bên nây, tức thị là nó không thÆ°Æ¡ng tôi chá»› gì. Thôi, tôi không cần nữa. Nó muốn ở bển nó ở. Tôi ở má»™t mình tôi cÅ©ng được. Váºy chá»› mấy tháng nay không có nó đó, tôi lại chết chóc gìâ€.
Cô Ba Ngá»c cÆ°á»i mà nói rằng:
- Em giáºn em nói lẫy nhÆ° váºy, chá»› chị biết con TÆ° nó thÆ°Æ¡ng em lắm. Ngặt vì má»™t bên thì chồng, má»™t bên thì cha, có lẽ nà o nó bá» bụng cha mà theo ý chồng. Em nói em cÅ©ng phải xét lại cho nó chá»›.
- Váºy mà chị còn binh nó nữa!
- Không phải chị binh. Nói phải quấy cho em nghe chá»› binh giống gì. Em để đó em coi, không lẽ bác Há»™i đồng lá»™t da mà sống Ä‘á»i. Äể chừng bác trăm tuổi già rồi coi con TÆ° nó vá» bên nây hay không mà .
Cô Ban biện nghe nói nhÆ° váºy bèn há»›t mà đáp rằng:
- Dữ hôn! Vợ chồng còn nhá» mà cách bức nhau, nói nhÆ° cô váºy thì đợi biết mấy mÆ°Æ¡i năm nữa má»›i sum hiệp.
- Äây đó mà xa xắc gì! Qua lại vá»›i nhau cÅ©ng được mà . Mấy tháng nay không có cá»n, mà thằng TÆ° nó sắp đặt trong nhà coi cÅ©ng xong quá.
- Coi chá»› nhà không có Ä‘Ã n bà , không ai xem xét trong ngoà i, nghÄ© cÅ©ng khó lắm chá»›. Phần chú TÆ° nó còn nhá», chú ở má»™t mình chú cÅ©ng buồn.
Thượng Tứ bèn nói rằng: “Chị Hai nói phải. Tôi buồn thiệt, mà dầu vợ tôi vá» bên nây Ä‘i nữa, sợ tôi cÅ©ng không hết buồn được, bởi vì vợ chồng tôi không giống ý nhau. Thà là nó ở bển, tôi ở bên nây má»™t mình tôi muốn là m việc gì tá»± ý tôiâ€.
Cô Ban biện cÆ°á»i mà nói rằng: “Bá»™ chú nầy muốn cÆ°á»›i vợ bé hay sao, nên chú nói nhÆ° váºy?†Thượng Tứ chÆ°ng há»ng, cáºu ngó ngay chị dâu mà há»i rằng: “Vợ bé đâu mà cÆ°á»›i? Không, tôi không có tÃnh việc đó đâu. CÆ°á»›i vợ bé là m chi? Má»™t vợ đó đủ mà là m cho tôi ngán rồi, cÆ°á»›i thêm nữa chịu sao nổi. Cái Ä‘á»i của tôi hÆ° rồi, bây giá» tôi không còn biết cái gì là vui nữa hết. Các sá»± mÆ¡ Æ°á»›c của tôi mấy năm trÆ°á»›c đã tiêu tan, đã rá»i rã hết rồi. Bây giá» sở thÃch của tôi là sá»›m má»›i dạo vÆ°á»n, buổi chiá»u dạo xóm, tối nằm coi sách mà thôiâ€.
Thầy Ban biện cÆ°á»i mà nói rằng: “Em còn nhá» tuổi mà em nói chuyện nghe nhÆ° ông già . Phải, mấy tháng nay qua thấy em không chÆ¡i bá»i nữa thì qua cÅ©ng mừng. NhÆ°ng mà ở Ä‘á»i cái gì cÅ©ng vừa vừa váºy thôi, thái quá không nên, mà bất cáºp cÅ©ng không tốt. Em cÅ©ng phải Ä‘i chÆ¡i chút đỉnh mà giải khuây, miá»…n là mình đừng có chÆ¡i mấy việc hÆ° thì thôi chá»›â€.
Thượng Tứ ngồi ngẫm nghÄ© má»™t hồi rồi nói rằng: “Ở Ä‘á»i nầy có việc nà o là việc hÆ°, còn việc nà o là việc nên. Có nhiá»u ngÆ°á»i nhÆ¡ nhuốc mà thiên hạ áp xÆ°ng tụng, còn nhiá»u kẻ thanh cao mà thiên hạ lại khinh khi. Có nhiá»u việc mình cho là phải, mà há» cho là báºy, thế thì dầu là m việc gì, dầu chÆ¡i cách nà o, há»… thÃch chà thì thôi, cần gì phải dò miệng thiên hạ. NhÆ° hôm trÆ°á»›c tôi tÃnh chuyện giúp đỡ nhà nghèo mà vợ tôi nó nói là m nhÆ° váºy là trái Ä‘á»i. Anh nghÄ© đó mà coi, giúp nhà nghèo mà gá»i là trái Ä‘á»i, thì còn giống gì nữa mà nóiâ€.
Hai vợ chồng thầy Ban biện vá»›i cô Ba Ngá»c không rõ việc của Thượng Tứ đã tÃnh, mà cÅ©ng không hiểu ý Thượng Tứ chán Ä‘á»i, nên nghe em nói nhÆ° váºy thì cÆ°á»i vá»›i nhau rồi bá» nói qua chuyện khác.
Có đám là m tuần, bà con chòm xóm tụ lại đông, thì Thượng Tứ giải khuây được chút đỉnh. Chừng mãn đám rồi, ai vá» nhà nấy thì cáºu lại buồn hiu.
Má»™t buổi chiá»u, vừa lúc mặt trá»i chen lặn, cáºu Ä‘i xóm vá», còn đứng ngoải cá»a ngõ mà ngó mông. Mấy đám mạ ở giữa lá»™ đã gần đúng lứa rồi, nên phÆ¡i mà u xanh lè, lại gió thổi đùa ngá»n coi nhÆ° sóng giợn. Xa xa, thấy có má»™t ngÆ°á»i đầu Ä‘á»™i nón lá, vai vác cái cà y, lùa cặp trâu Ä‘i trong ruá»™ng, ngÆ°á»i vác nặng Ä‘i cáng náng, trâu lá»™i nÆ°á»›c văng túa sua.
NgÆ°á»i buồn mà thấy cảnh không vui thì trong lòng cà ng thêm buồn, bởi váºy Thượng Tứ đứng tiu hiu, dạ ngáºm ngùi, trà viá»…n vá»ng. Cáºu nhá»› chuyện nầy qua chuyện ná», rồi nhá»› hôm trÆ°á»›c chị dâu nói cáºu muốn có vợ bé, thì cáºu mỉm cÆ°á»i. CÆ°á»›i vợ bé là m gì? Mình đã dại quá, hồi cÆ°á»›i vợ mình không kén chá»n, chá»› chi hồi đó mình lá»±a ngÆ°á»i nhÆ° con ông Phán HÆ°Æ¡ng hay là con ông Giáo Chuá»™t mà cÆ°á»›i, thì bây giá» có đâu mà buồn nhÆ° vầy.
Thiệt, từ khi vợ chồng phân rẽ, Thượng Tứ chẳng há» có tÃnh kiếm vợ bé bao giá», mà bây giá» cáºu cÅ©ng không có tÃnh tá»›i việc đó. Lúc cáºu mê mẩn cô Hai Hẩu thì cáºu có tÃnh để vợ rồi sẽ cÆ°á»›i cô. Ấy là cáºu Ä‘Æ°Æ¡ng giáºn vợ, nên cáºu muốn đổi vợ, chá»› không phải muốn hai vợ. Bây giá» vợ cáºu đã gần ngà y khai hoa, mà cáºu lại biết cái lá»—i trÆ°á»›c là lá»—i của cáºu, bởi váºy cáºu không dám tÃnh bá» vợ nữa, thế thì cÆ°á»›i vợ bé sao được. Mà tuy là cáºu không tÃnh cÆ°á»›i vợ bé, song câu chuyện vợ bé đã chạm và o trà cáºu rồi. Nếu lúc nầy mà có ngÆ°á»i nhÆ° cô Thiên Kim hoặc cô Hai Hẩu vẩn vÆ¡ trÆ°á»›c mắt cáºu, thì cÅ©ng chÆ°a ắt cáºu giữ vẹn lòng son cùng vợ lá»›n cáºu được.
Cáºu đứng nghÄ© quanh nghÄ© quất rồi cáºu vừa xây lÆ°ng sắp Ä‘i vô nhà , thì nghe có tiếng xe hÆ¡i ở trên phÃa Mỹ Tho chạy xuống. Cáºu đứng nán lại mà ngó coi xe của ai. Cách chẳng bao lâu, cái xe hÆ¡i gần tá»›i thì tốp máy chạy cháºm cháºm rồi ngừng ngay cá»a ngõ.
Thượng Tứ dòm lại, té ra thầy thông Hà ng ngồi trÆ°á»›c vá»›i sá»›p-phÆ¡, còn phÃa sau thì cô thông ngồi vá»›i hai cô nữa.
Thầy thông Hà ng mở cá»a xe nhảy xuống và há»i Thượng Tứ rằng: “Ê! Toa là m gì đứng đó?†Thượng Tứ bÆ°á»›c lại Ä‘Æ°a tay mà bắt tay thầy thông, và cúi đầu chà o mấy cô rồi há»i rằng: “Thầy Ä‘i đâu đây?†Thầy thông Hà ng hân hoan đáp rằng:
- Chiá»u trá»i tốt quá, nên mÆ°á»›n xe chạy báºy má»™t vòng hứng gió chÆ¡i. Toa là m giống gì xÆ°a rà y không thấy lên chÆ¡i váºy?
- Tôi mắc chuyện nhà .
Cô thông ngồi trên xe vá»t miệng há»i rằng:
- Bá»™ cáºu giáºn vợ chồng tôi hay sao, cáºu TÆ°? Chá»› sao mấy tháng nay cáºu không thèm tá»›i nhà tôi nữa?
- ThÆ°a, có chuyện chi đâu mà giáºn. Tại tôi báºn việc nhà chá»›.
- Thôi, chối là m chi. Tôi biết mà . Con Hai Hẩu nó phụ tình cáºu, nó bá» Ä‘i lấy chồng; cáºu phiá»n nó rồi cáºu phiá»n luôn tá»›i vợ chồng tôi chá»› gì.
- Bây giá» tôi không phiá»n cô Hai Hẩu mà tôi cÅ©ng không phiá»n ai hết. Tại tôi chá»› có phải tại ai đâu mà tôi phiá»n.
- Có mợ Tư ở nhà hay không?
- Thưa không, vợ tôi ở bên Ông Văn chớ đâu có ở bên nây.
- Rủi dữ hôn! Phải có mợ ở bên nây, tôi ghé thăm má»™t lần chÆ¡i cho biết. Thuở nay chá»› tôi chÆ°a biết nhà cáºu. Tôi ghé chÆ¡i được hôn?
- ThÆ°a, được chá»›. Tôi má»i thầy Thông vá»›i mấy cô ghé chÆ¡i.
- Mà cáºu sẵn lòng tiếp rÆ°á»›c hay không? Chá»› ghé mà cáºu không vui thì ghé là m chi.
- Tôi sẵn lòng lắm chớ.
Có má»™t cô nhá» hÆ¡n hết, ngồi giữa, mặc áo xanh dÆ°Æ¡ng, choà ng khăn sạt(#1) mà u trắng, cô cÆ°á»i và há»i rằng: “Chúng tôi ghé thì cáºu phải đãi trái cây, hoặc máºn, hoặc ổi, hoặc cam, hoặc giống gì đó má»›i được. Cáºu vui lòng mà đãi chị em tôi hay không?†Thượng Tứ cÅ©ng cÆ°á»i lại mà đáp rằng: “Váºt quà thì thiệt tôi ở nhà quê nên tôi không có, chá»› trái cây thì vÆ°á»n tôi có đủ thứ, mấy cô muốn dùng thứ nà o tôi cÅ©ng có sẵn mà đãi luônâ€.
Thầy thông Hà ng bèn nói rằng: “Mấy ngÆ°á»i muốn ăn dừa khô thì vô đây leo lên bẻ mà ăn. VÆ°á»n cáºu TÆ° thứ đó nhiá»u lắm. Ghe chở hoà i mà cÅ©ng không hếtâ€.
Mấy cô nghe nói giểu nhÆ° váºy thì cÆ°á»i ngất rồi mở cá»a leo xuống xe. Cô thông Hà ng há»i Thượng Tứ có biết hai cô kia hay không. Thượng Tứ ngó hai cô thì nhá»› mạy mạy có gặp cô lá»›n báºn áo trắng má»™t lần, còn cô nhá» báºn áo xanh thì thiệt là không biết. Cô thông bèn nói rằng: “Con lá»›n đây là con Ba, con của dì tôi ở trong VÄ©nh TÆ°á»ng. Cáºu có gặp nó má»™t lần ở trên nhà tôi, cáºu quên hay sao?†Thượng Tứ gặt đầu, tỠý cáºu nhá»›. Cô thông bèn chỉ cô mặc áo xanh mà nói luôn rằng: “Còn con nhỠđây là con TÆ°, con ông cả trên Xoà i Há»™t, nó thi Ä‘áºu bằng cấp sÆ¡ há»c, có là m cô giáo và i năm, bây giá» nó xin nghỉ đặng Ä‘i kiếm chồngâ€.
Cô TÆ° mắc cở vá»— vai cô thông má»™t cái bẹp mà nói: “Chị quỉ nầy, khéo nói kỳ cụcâ€, rồi cô kéo tay cô Ba Ä‘i vô cá»a ngõ. Thượng Tứ ngó theo miệng chúm chÃm cÆ°á»i và má»i khách Ä‘i vô.
Dá»c theo Ä‘Æ°á»ng Ä‘i vô sân, hai bên trồng máºn xen lá»™n vá»›i cam, lại có mấy cây Ä‘u đủ đứng bên sau lá bủa sum sê, trái Ä‘eo dà y cháºt. Vì không nhằm mùa, nên máºn má»›i trổ bông, cam chÆ°a có trái. Cô TÆ° thấy Ä‘u đủ còn thấp mà trái sai, lại có trái chÃn Ä‘á» rồi mà chÆ°a ai hái, thì cô chạy riết lại, hai tay rá» rẩm, há»i cáºu TÆ° hái được hay không. Thượng Tứ bÆ°á»›c lại lá»±a trái chÃn hÆ¡n hết mà hái rồi trao cho cô TÆ°, miệng mỉm cÆ°á»i. Cô Ä‘Æ°a tay lấy trái Ä‘u đủ, mắt liếc, miệng cÆ°á»i rất hữu tình. Cô vừa cầm trái Ä‘u đủ thì cô liá»n để xuống đất rồi Ä‘Æ°a hai tay ngay mặt Thượng Tứ mà nói chún chÃm rằng: “Cáºu là m mủ Ä‘u đủ vấy tay tôi đây, cáºu phải chùi cho tôiâ€. Thượng Tứ móc túi lấy khăn mu soa ra mà chùi tay cho cô TÆ°. Thầy thông Hà ng vá»›i hai cô kia Ä‘Æ°Æ¡ng trầm trồ mấy cây máºn, thầy day lại ngó thấy Thượng Tứ Ä‘Æ°Æ¡ng chùi tay cho cô TÆ° thì la lá»›n lên rằng: “Ê! Là m cái gì má»›i gặp nhau mà đã nắm tay nắm chÆ°n nhau đó? Không có đặng vô phép nhÆ° váºy Ä‘a!†Thượng Tứ mắc cở, nên bá» khăn vô túi mà đi. Cô TÆ° lượm trái Ä‘u đủ cầm Ä‘i theo và cÆ°á»i và nói rằng: “Thầy đó hay la quá! Cáºu TÆ° chùi tay cho ta mà â€.
Chủ khách kéo nhau vô nhà . Lúc ấy trá»i đã chạng vạng tối. Thượng Tứ má»i khách ngồi, kêu thằng Ngá»™ đốt đèn, biểu thằng Lạc bÆ°ng nÆ°á»›c lăng xăng. Cô TÆ° quen tánh vô ngại, tá»›i nhà lạ mà cô không ké né chi hết, cô mượn má»™t cái dao rồi xẻ trái Ä‘u đủ má»i ngÆ°á»i nầy ngÆ°á»i kia ăn, còn má»i luôn chủ nhà nữa. Không ai chịu ăn hết, cô giáºn cô ngồi ăn má»™t mình và nói rằng: “Äu đủ của cáºu TÆ° hái mà há» chê chá»›. Thôi, tôi ăn má»™t mình, vì cáºu TÆ° thÆ°Æ¡ng nên cáºu cho tôi, tôi dại gì mà chia cho ngÆ°á»i khácâ€. Cô Ba thiệt thà , nên cô nghe mấy lá»i lả lÆ¡i nhÆ° váºy thì cô lấy khăn che miệng mà cÆ°á»i.
Cô TÆ° ăn Ãt miếng rồi cô đòi rá»a tay. Lúc ấy thằng Ngá»™ vá»›i thằng Lạc Ä‘á»u không có tại đó. Cô thông Hà ng bèn nói rằng: “Con là m rá»™n quá! Muốn rá»a tay thì Ä‘i ra Ä‘Ã ng sau mà rá»a, chá»› nÆ°á»›c đây đâu cóâ€. Cô TÆ° ngó Thượng Tứ và cÆ°á»i và há»i rằng: “Äi ngã nà o cáºu TÆ°? Cáºu dắt giùm tôi Ä‘i má»™t chút chá»›. Nhà lạ ai biết Ä‘Æ°á»ng đâu mà rá»â€.
Thượng Tứ đứng dáºy Ä‘i trÆ°á»›c dắt Ä‘Æ°á»ng cho cô TÆ° Ä‘i theo. Cô vừa Ä‘i vừa cÆ°á»i và nói: “Ta Ä‘i rá»a tay mà mấy ngÆ°á»i cÆ°á»i giống gì váºy không biếtâ€. Thượng Tứ thấy khách xầm xì thì cáºu ái ngại, nên cáºu chỉ chá»— cho cô TÆ° rá»a tay rồi thì cáºu láºt Ä‘áºt bá» Ä‘i ra trÆ°á»›c liá»n. Cách má»™t hồi, cô TÆ° Ä‘i ra; lúc cô tá»›i cá»a song môn thì cô dừng lại cúi đầu chà o khách và nói rằng: “Tôi chà o thầy thông, cô thông. Ủa! Có cô Ba đây nữa mà . Thầy cô xÆ°a rà y mạnh giá»i há, mấy cháu chÆ¡i? Thầy cô dùng cÆ¡m chiá»u rồi chÆ°a? Äể tôi biểu bầy trẻ nấu cÆ¡m ăn nghe?†Ai nấy nghe tiếng pha lá»ng mà có duyên thì cÆ°á»i rá»™. Cô thông Hà ng thừa dịp ấy cô cÅ©ng pha lá»ng mà đáp lại rằng: “Mợ TÆ° cÅ©ng mạnh giá»i há? Ờ, vợ chồng tôi chiá»u Ä‘i chÆ¡i, chÆ°a ăn cÆ¡m. NhÆ° mợ có hảo tâm, thì biểu trẻ là m vịt là m gà nấu cÆ¡m cho ăn cÅ©ng tốtâ€. Cô TÆ° day vô trong kêu om sòm mà nói rằng: “Bầy trẻ, có đứa nà o đó coi bắt má»™t con vịt cho thiệt máºp là m thịt dá»n cÆ¡m ăn nghe không bây, cho mau, tối rồi khách đói bụng Ä‘aâ€.
Lúc ấy HÆ°Æ¡ng há»™ Huy vá»›i ông Ba Nở Ä‘i lại ngủ giùm, hai ngÆ°á»i bÆ°á»›c vô tá»›i cá»a, thấy khách chá»™n rá»™n, mà lại nghe biểu dá»n cÆ¡m om sòm thì chÆ°ng há»ng nên đứng khá»±ng lại đó.
Thượng Tứ nghe cô TÆ° vá»›i cô Thông nói chÆ¡i nhÆ° váºy, nếu là m lÆ¡ thì mất lịch sá»±, bở váºy cáºu kêu HÆ°Æ¡ng há»™ mà nói rằng: “Chú HÆ°Æ¡ng, chú biểu con Mang coi gà vịt gì đó bắt là m thịt dá»n cÆ¡m ăn chÆ¡i. Chú mượn đứa nà o đó phụ là m giùm vá»›i nó cho mauâ€.
Cô TÆ° cÆ°á»i ngất mà nói rằng: “Mấy ngÆ°á»i thấy hôn? Tôi nói há»… tá»›i nhà tôi thì ăn gà ăn vịt mà â€.
Cô Ba nói rằng:
- Mầy nói báºy bạ mợ TÆ° mợ hay rồi mợ nổi ghen lên đây mà chết chá»›.
- Äâu có. Mợ TÆ° có ghen hay không cáºu TÆ°?
Thượng Tứ gặt đầu nói rằng: “Ở nhà tôi ghen lắm; bởi nó ghen nên tôi không dám Ä‘i đâu hết đó, không thấy hay saoâ€.
Cô TÆ° le lưỡi rồi ngồi im, là m tỉnh mà nói rằng: “Thôi, tôi không dám nói chÆ¡i nữa. Nói báºy rủi mợ TÆ° rình đâu ngoà i hè, mợ TÆ° vô mợ rượt chạy không kịpâ€. Tuy cô má»›i nói cô không dám nói chÆ¡i nữa, song cô ngó quanh quất rồi cô lại há»i Thượng Tứ rằng:
- Cáºu là ngÆ°á»i tân há»c, mà nhà cáºu ở sao dá»n theo xÆ°a quá váºy, cáºu TÆ°? Ta mua ghế sa lông, ta mua bà n rá»a mặt, ta sắm giÆ°á»ng đồng Ä‘á», ta sắm ghế xÃch Ä‘u, cá»a cái ta treo mà n tụi cÆ°á»m, cá»a sổ ta treo mà n ren hà ng, ta dá»n chá»— vợ chồng ngồi nói chuyện, ta sắm phòng trÆ°a nằm Ä‘á»c nhá»±t trình. Tôi mà ở được nhà nhÆ° vầy, tôi dá»n dẹp coi đúng lắm.
- Tôi cÅ©ng biết mua sắm dá»n dẹp theo cô nói đó lắm chá»›. NhÆ°ng vì có hai lẽ là m cho tôi không muốn lo đến sá»± sung sÆ°á»›ng tấm thân: má»™t là vợ tôi không có ở chung vá»›i tôi, tôi phải qua lại bên Ông Văn, nên không cần phải dá»n dẹp nhà cá»a là m chi; hai là tôi nghÄ© có nhiá»u ngÆ°á»i nghèo khổ, ăn không đủ cÆ¡m, ngủ không có chá»—, mình ăn ở cho thái quá mà chi.
- Té ra mợ TÆ° không có ở chung vá»›i cáºu hay sao?
- Không.
Cô thông Hà ng chen vô mà nói rằng: “Bá»™ khi con TÆ° nó muốn ở đây vá»›i cáºu TÆ° hay sao, nên nó há»i rút tá»›i. Con nầy quá rồi! Hồi nãy nó nói nếu nó ở nhà cáºu TÆ° thì nó dá»n đúng lắm. Bây giá» nó há»i tá»›i gia đạo cáºu TÆ° nữa. Thế con nầy nó muốn là m bé cáºu TÆ° mà . Ủa! Mà phải Ä‘a. Hai ngÆ°á»i cÅ©ng thứ tÆ° hết, trá»i khéo khiến cÅ©ng kỳ chá»›â€.
Thượng Tứ cÆ°á»i và day mặt chá»— khác. Còn cô TÆ° thì đáp vá»›i cô Thông rằng: “Chị nói báºy bạ mất duyên tôi còn gì. Con gái má»›i lá»›n lên mà là m bé cái gì. Chị nói xui xẻo quá!â€.
Trong lúc chá» cÆ¡m thì mấy cô khách cứ nói pha lá»ng nhÆ° váºy hoà i; cô thông Hà ng cứ kiếm lá»i mà cá»™t cô TÆ° hết sức rồi cá»™t cô Ba cho Thượng Tứ. Tuy Thượng Tứ cÅ©ng có lá»i qua tiếng lại vá»›i mấy cô, nhÆ°ng mà xét cho kỹ thì những lá»i cáºu đối đáp, lá»i nà o cÅ©ng ăn trợt, không có câu nà o hữu tình hoặc có ý gắn vô chi hết.
Cô thông Hà ng trá»ng tuổi, mà cô lại lịch duyệt vá» khoa ái tình, cô dòm thấy cá» chỉ của Thượng Tứ nhÆ° váºy thì cô thấy là m lạ, chẳng hiểu vì cá»› nà o Thượng Tứ là ngÆ°á»i ham chÆ¡i bá»i, có sá»± nghiệp, không hòa vá»›i vợ, tiu hiu má»™t mình, mà thấy gái đẹp cáºu không Ä‘á»™ng tình, coi bá»™ bÆ¡ lÆ¡ bảng lảng.
CÆ¡m dá»n xong rồi, Thượng Tứ má»i khách Ä‘i ăn. Cô Ba vá»›i cô TÆ° lãnh sắp chá»— ngồi, hai cô bắt ThÆ°Æ¡ng Tứ ngồi giữa, hai cô ká»m hai bên, còn phÃa bên kia thì chừa cho hai vợ chồng thầy thông Hà ng ngồi. Thượng Tứ liếc coi thì cô TÆ° ngồi bên tay mặt liến xáo, cô Ba ngồi bên tay trái nghiêm chỉnh, mà má»—i cô thiệt cÅ©ng có cái vẻ đẹp riêng. Tuy váºy mà cáºu không có lá»™ má»™t nét chi cho ngÆ°á»i ta hiểu ý cáºu quyến luyến cô nà o, cáºu cứ giữ lá»…, cáºu nói chuyện vá»›i hai cô, cÅ©ng nhÆ° cáºu nói chuyện vá»›i cô thông hoặc thầy thông váºy.
Bữa cÆ¡m gần mãn thì HÆ°Æ¡ng há»™ Huy bÆ°á»›c và o thÆ°a vá»›i Thượng Tứ rằng có thầy Ban biện lên lại có má»™t ngÆ°á»i trai ăn mặc tá» tế Ä‘i theo nữa. Thượng Tứ ngó ra thì quả thiệt thấy anh ruá»™t là thầy Ban biện Chà vá»›i ngÆ°á»i anh em bạn rể của cáºu là chú Thôn Châu bÆ°á»›c vô, thầy Ban thì mặc đồ mát, còn chú Thôn thì khăn Ä‘en áo dà i.
Hai ngÆ°á»i má»›i tá»›i ngó thấy cuá»™c tiệc nhÆ° váºy thì chÆ°ng há»ng. Thượng Tứ đứng dáºy chà o và há»i rằng: “Hai anh ăn cÆ¡m rồi chÆ°a? Anh Hai qua bên nây hồi nà o? Qua có chuyện chi mà khuya dữ váºy?â€.
Chú Thôn Châu đáp rằng: “Bữa nay hai vợ chồng tôi qua thăm thầy má. Hồi tối tôi sá»a soạn vá», kế dì Ba âm á»· chuyển bụng, nên má biểu tôi chạy xe luôn qua bên nây mà cho dượng hayâ€.
Mấy lá»i huỡn đãi ấy gieo giữa cái tiệc vui chẳng khác nà o nhÆ° cục đá liện giữa bầy vịt Ä‘Æ°Æ¡ng lá»™i tắm giỡn nhau dÆ°á»›i ao. Thượng Tứ ngẩn ngÆ¡ buông Ä‘Å©a, sắc mặt coi mất vẻ tá»± nhiên. Thầy thông Hà ng vá»›i mấy cô thấy chủ nhà hữu sá»±, không còn lòng nà o mà vui nữa được, nên và riết cho hết chém cÆ¡m rồi đứng dáºy.
Thượng Tứ trình diện vợ chồng thầy thông vá»›i hai anh và má»i hai anh ngồi. Cáºu Ä‘i uống nÆ°á»›c rồi chạy vô buồng mở tủ thay quần đổi áo lăng xăng. Cáºu biểu anh rể cho xe ngá»±a vá» trÆ°á»›c rồi Ä‘i xe hÆ¡i vá»›i cáºu. Cáºu kêu HÆ°Æ¡ng há»™ Huy dặn coi nhà . Cáºu xin lá»—i vợ chồng thầy thông Hà ng và hai cô khách vì cáºu có việc nên phải qua chợ Ông Văn.
Thầy thông Hà ng nói rằng: “Toa có việc thì cứ sá»a soạn riết cho rồi mà đi. Tụi má»a Ä‘i chÆ¡i mà hại gì, chừng nà o toa Ä‘i thì má»a vá»â€.
Mấy cô đã mất thú mà lại có sắc xẻn lẻn, hồi nãy liến xáo, bây giỠêm ru. Lại thêm thầy Ban với chú Thôn theo ngó hoà i, nên mấy cô khó chịu hết sức.
Thượng Tứ sá»a soạn xong rồi má»›i từ biệt khách và biểu Thôn Châu ra xe hÆ¡i mà đi.
Thầy Ban biện dặn HÆ°Æ¡ng há»™ Huy coi biểu trẻ ở đóng cá»a, rồi thay mặt cho Thượng Tứ mà đưa thầy thông Hà ng vá»›i mấy cô lên xe. Chừng xe chạy rồi, thầy thông cÆ°á»i ngất mà nói rằng: “Xui xẻo quá! Äẻ nghiệp gì mà nhè bữa nay nó đẻ không biết! Là m mình tốn mấy đồng bạc xe, ăn được có má»™t bữa thịt vịt, mà ăn chÆ°a no nữa chá»›â€.
Cô TÆ° nói rằng: “Thầy nói vợ chồng cáºu TÆ° bá» nhau rồi, bá» giống gì mà cáºu nghe nói vợ chuyển bụng cáºu lÃnh quýnh, coi bá»™ cáºu lo quá mà kêu là bá». Không được đâu. Vợ chồng ngÆ°á»i ta còn thÆ°Æ¡ng nhau, thầy rù quến báºy bạ, phá gia cang ngÆ°á»i ta, thầy có tá»™i chết Ä‘aâ€.
Thầy thông cÆ°á»i mà đáp rằng: “Con nầy nó nói Ä‘iên quá. Thuở nay là m mai dong là là m phÆ°á»›c chá»› sao mà có tá»™i. Ngà y sau tao chết, bây đóng trang mà thá» tao má»›i phảiâ€.
Chú thÃch: (1-) (tiếng Pháp écharpe): khăn quà ng vai hay băng choà ng vai của quan chức lá»›n nhÆ° băng choà ng của vua chúa.
|
10-10-2011, 02:04 AM
|
|
Trùm Chôm Chỉa 4vn Äệ Nhất Soái Nhân
|
|
Tham gia: Mar 2010
Äến từ: Australia
Bà i gởi: 1,895
Thá»i gian online: 3 tuần 1 ngà y 7 giá»
Thanks: 891
Thanked 35,188 Times in 1,058 Posts
|
|
Con Nhà Già u
Tác giả: Hồ Biểu Chánh
Hồi 14:
Nguồn: Google
Thượng Tứ qua tá»›i Ông Văn thì vợ đã sanh rồi, sanh được má»™t đứa con trai rất ngá»™ nghÄ©nh. Cáºu chạy vô phòng mà thăm vợ rá» con; cáºu há»i thăm lăng xăng, coi bá»™ cáºu thiệt là vui, mà mợ trả lá»i dịu ngá»t, trong ý mợ cÅ©ng không há»n giáºn.
Con gái lá»›n của ông Há»™i đồng là cô Hai Khá»e, vợ của Thôn Châu, đã có sanh hai lần rồi, nhÆ°ng mà cả hai đứa Ä‘á»u là con gái. Nay cô Ba Mạnh sanh con trai thì hai vợ chồng ông Há»™i đồng mừng rỡ, đến ná»—i ông quên cái lá»—i cÅ© của rể nhá», ông không vị chút tình rể lá»›n, ông đứng nhìn cháu ngoại trai mà nói rằng:
“Con Khá»e không nên thân, nó đẻ thứ con gái hoà i. Coi con Mạnh nó giá»i hôn ? Nó má»›i đẻ má»™t lần, mà được con trai liá»n. Thằng nhá» nầy tao coi tÆ°á»›ng nó được lắm. Äể tao nuôi nó lá»›n rồi láºp tá»± cho nóâ€.
Thượng Tứ đã có ý tÃnh đợi vợ sinh sản cứng cát rồi cáºu sẽ nói vá»›i cha mẹ vợ má»™t lần nữa mà rÆ°á»›c vợ vá». Nay cáºu nghe cha vợ tÃnh bắt luôn con của cáºu nữa thì cáºu ngẩn ngÆ¡, tuy cáºu không dám cãi, song cáºu phiá»n trong lòng.
Còn cô Hai Khá»e thấy cha trá»ng con của em hÆ¡n là con của mình thì cô cÅ©ng há»n, nên cô day mặt chá»— khác mà nói rằng: “Con nÃt má»›i đẻ, biết nó là m sao mà thầy dám nói nó được. Äược giống gì ?â€.
Ông Há»™i đồng cÆ°á»i gằn mà đáp rằng: “Mầy giá»i đâu mầy sanh má»™t đứa con trai nhÆ° con Mạnh cho tao coi thá» coiâ€.
Cô Hai Khá»e liá»n xây lÆ°ng bá» Ä‘i ra, cô không thèm nói chi nữa hết. Äến khuya, hai vợ chồng cô lên xe mà vá» Bình Cách.
Qua ngà y sau có hai vợ chồng thầy Ban biện Chà qua thăm. Thượng Tứ đặt tên con là Trần Thượng Thá», má»i Chánh lục bá»™ lại láºp khai sanh, vợ chồng coi rất thuáºn hòa, mà cha con coi cÅ©ng hiệp ý. Cáºu ở luôn ba bữa, rồi nói vá»›i vợ rằng cáºu bá» nhà lâu quá không tiện, nên cáºu tÃnh vá» rồi má»—i bữa cáºu chạy qua thăm. Cô Ba Mạnh là ngÆ°á»i kỹ lưỡng vá» việc nhà , cô nghe chồng nói nhÆ° váºy thì cho là nói phải, nên cô cÅ©ng khuyên chồng vá» mà xem xét việc nhà .
Thượng Tứ sá»a soạn vá» thì có chị là cô Ba Ngá»c qua thăm. Cáºu phải ở nán lại hÆ¡n má»™t giỠđồng hồ cho chị thăm chÆ¡i rồi cáºu má»i chị lên xe hÆ¡i vá» vá»›i cáºu. Xe qua tá»›i Chợ Gạo, cô Ba Ngá»c không cho Ä‘Æ°a vá» nhà , cô biểu chạy luôn lên Mỹ Há»™i đặng cô thăm thầy Ban biện.
Vá» tá»›i thầy Ban biện thì đồng hồ vừa đúng 3 giá» chiá»u. Thượng Tứ cÅ©ng ghé lại đó mà chÆ¡i vá»›i chị má»™t lát.
Thầy Ban biện thấy có đủ hai em thì thầy mừng, nên hai em vừa má»›i ngồi thì thầy nói rằng: “Hổm nay qua có ý trông thằng TÆ° vỠđặng qua nói chuyện. Bữa nay nó vá» mà lại có con Ba nữa, thiệt là may quáâ€.
Cô Ba Ngá»c nghe nói có chuyện thì cô muốn biết cho mau, nên há»i rằng:
- Anh muốn nói chuyện gì đó ?
- Chuyện của thằng Tư đây.
- Chuyện thằng Tư là chuyện gì chớ ?
- Thủng thẳng váºy mà . Hôm trÆ°á»›c con TÆ° chuyển bụng. Bác Há»™i đồng biết xá» phải, nên bác sai anh em bạn rể nó, là Thôn Châu, chạy qua kêu nó. Thôn Châu qua ghé đây trÆ°á»›c. Qua nghe tin láºt Ä‘áºt dắt Thôn Châu lên trển đặng hối nó Ä‘i cho mau. Con Ba, em biết qua vá»›i Thôn Châu đến đó thấy giống gì hay không ? BÆ°á»›c vô nhà thì thấy thằng TÆ° Ä‘Æ°Æ¡ng đãi tiệc, nó ngồi giữa, hai bên ká»m hai cô nho nhá», mặt dồi phấn, môi thoa son, còn phÃa bên kia thì hai vợ chồng thầy thông Hà ng, mấy cô ăn uống giởn trững om sòm. Chá»› chi qua gặp má»™t mình qua thì không hại gì, ngặt có Thôn Châu sá» sỠđó nên qua sượng trân, không biết nói sao được hết.
Cô Ba Ngá»c nghe rõ chuyện rồi thì cô ngó Thượng Tứ mà nói rằng: “Trá»i Æ¡i, em chÆ¡i nhÆ° váºy em không sợ mang tiếng hay sao, TÆ° ? Em có vợ chá»› phải tay không chÆ°n rồi hay sao mà em là m lá»™ng nhÆ° váºy ? Chú Thôn Châu chú gặp đây đố khá»i chú há»c Ä‘i há»c lại thấu tai con TÆ° rồi sanh rầy cho mà coi. Qua nhá»› hôm trÆ°á»›c em thuáºt chuyện thầy thông Hà ng là m mai là m mối cho em thì qua đã có nói thẩy là ngÆ°á»i không tốt, sao em còn gần thẩy là m chi nữa ? Qua dám chắc, em nghe lá»i vợ chồng thẩy, em chÆ¡i bá»i nhÆ° váºy đó thì gia đạo em phải hÆ° hếtâ€.
Lúc thầy Ban biện thuáºt chuyện thì Thượng Tứ ngồi cÆ°á»i, mà đến chừng cô Ba Ngá»c khuyên dứt, thì cáºu cÅ©ng không cãi. Cáºu đợi anh chị nói hết rồi cáºu má»›i trả lá»i rằng: “Phải, chuyện anh Hai thuáºt đó thiệt có y nhÆ° váºy chá»› anh Hai không có thêm bá»›t chút nà o hết. Mà chị Ba nghe rồi chị Ba rầy em, thì cÅ©ng đáng lắm. NhÆ°ng mà em xin tá» cho anh chị biết rằng cái việc đó bá» ngoà i coi thì em quấy lắm, song bá» trong xét lại em không có lá»—i gì. Khi má mất rồi, em nhá» chị Ba vạch giùm con mắt cho em, nên em thấy tánh tình của vợ chồng thầy thông Hà ng. Mấy tháng nay em sợ thẩy lắm, em tránh xa, em không dám tá»›i nhà thẩy. Hôm tháng hai, thẩy có xuống nhà thăm em má»™t lần. Em nhÆ¡n dịp lên chợ mà trả bạc cho Chà và , em Ä‘Æ°a thẩy vá». Thẩy má»i quá, nên em ghé nhà thẩy. Em ghé lần đó là lần chót. Vợ chồng thẩy cho má»™t cô ra bẹo em, tưởng em nhÆ° hồi trÆ°á»›c, tè ra em hiểu ý rồi, em không thèm ngó ngà ng tá»›i, coi bá»™ vợ chồng thẩy mắc cở. XÆ°a rà y em tưởng thẩy bá» em rồi, nà o dè thẩy còn muốn cạo đầu em nữa, thẩy chÆ°a chịu thôi, nên hôm đó vợ chồng thẩy là m bá»™ mÆ°á»›n xe hÆ¡i Ä‘i hứng gió chiá»u, lại có dắt theo hai cô nữa. Thẩy thấy em đứng ngoà i cá»a ngõ, thẩy ngừng xe lại, mà em chắc dầu không có em đứng đó thẩy cÅ©ng ghé. Thẩy mừng rỡ, tỠý muốn vô nhà thăm em. Mình là ngÆ°á»i biết Ä‘iá»u, lẽ nà o mình cản không cho ngÆ°á»i ta vô nhà . Em má»i vợ chồng thẩy vô, tá»± nhiên hai cô kia phải vô theo. Vô nhà rồi, há» mÆ°u sá»± túc gáy đòi ăn cÆ¡m. Anh chị nghÄ© lại mà coi, khách ngÆ°á»i ta đòi nhÆ° váºy, lẽ nà o mình là chủ nhà , mình nói hết gạo hay sao ? Em phải ép bụng biểu là m vịt là m gà dá»n mà đãi há» má»™t bữa.
Chuyện thiệt nhÆ° váºy đó chá»› có gì đâu. Phải, ngÆ°á»i ngoà i dòm vô thì cÅ©ng tưởng em dắt mèo chuá»™t vá» nhà ăn uống vui chÆ¡i, mà kỳ thiệt thì không phải nhÆ° váºy. Em không để ý đến mấy cô đó má»™t chút nà o hết. Mấy cổ pha lá»ng, thì em cÅ©ng phải pha lá»ng lại, đặng mấy cổ khá»i khi em là đứa ngu váºy thôi. Em hiểu tÆ° cách, thái Ä‘á»™ của mấy cô đó hết. Hạng ngÆ°á»i nhÆ° váºy em biết chán rồi, em gần là m chi. Huống chi lá»a ái tình của em đã tắt rồi, có phải mấy cô nhÆ° váºy đó mà nhúm lại được hay sao, nên chị sợ em mê sa mà hÆ° gia đạoâ€.
Cô Ba Ngá»c là má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà được hưởng thú đầm ấm trong đạo cang thÆ°á»ng, còn Ban biện là má»™t Ä‘Ã n ông chÆ¡n chất, từ nhá» chà lá»›n thầy chÆ°a lá»™i và o biển tình lần nà o, hai ngÆ°á»i không rõ tâm sá»± của em, thấy em đã có vợ rồi mà còn gần gÅ©i vá»›i Ä‘Ã n bà khác thì Ä‘á» quyết là em lá»—i niá»m phu phụ, bởi váºy em nói giá»ng nghe rất thà nh thiệt, nhÆ°ng mà hai ngÆ°á»i không tin má»™t chút nà o hết. Cô Ba Ngá»c đợi Thượng Tứ nói dứt lá»i rồi cô cÆ°á»i mà đáp rằng:
- Em nói nghe thiệt xuôi rót. Ai Ä‘á»i Ä‘Ã n ông con trai chÆ¡i bá»i vá»›i Ä‘Ã n bà con gái mà nói rằng không có ý gì chá»›. Nói nhÆ° váºy ai mà tin cho được.
- Em cÅ©ng biết khó cho chị tin lắm, mà dầu vợ em hay là ngÆ°á»i nà o khác há» nghe em nói há» cÅ©ng không tin được. Há» không tin là vì há» không biết chuyện em, há» không thấu lòng em. Em nói thiệt vá»›i chị, thuở nay có hai cô gây mối ái tình cho em mà thôi, mà ái tình ấy bây giá» hết hy vá»ng, vì hai cô đã có chồng rồi hết, lại má»™t cô là vợ của má»™t ngÆ°á»i bạn thiết của em. Tại nhÆ° váºy nên hồi nãy em nói lá»a ái tình của em đã tắt rồi, em coi Ä‘Ã n bà con gái khác không có nghÄ©a gì hết.
- Em nói kỳ quá ! Váºy chá»› vợ em đó, em không có tình gì vá»›i nó hay sao ?
- Thiệt không có tình gì hết, có cái nghÄ©a vợ chồng mà thôi. Cái nghÄ©a ấy gây ra là bởi cha mẹ cầm trầu cau cÆ°á»›i nó cho em, nó kêu má em bằng má, nó chịu tang chế cho má em, nó đẻ con cho em. Nhá» mấy Ä‘iá»u ấy nên gây được chút đỉnh nghÄ©a đó, chá»› nếu không có nhÆ° váºy thì em không biết vợ chồng em ra là m sao.
- Em nói khó nghe lắm. Vợ chồng sao lại không có tình.
- Em không hiểu vợ chồng ngÆ°á»i ta có tình vá»›i nhau hay không, chá»› vợ chồng em khó nói có tình được lắm.
- Em đừng có nói nhÆ° váºy. Em có vợ nhÆ° con TÆ° đáng gá»i là có phÆ°á»›c Ä‘a em. Tuy nó còn nhá» mà việc nhà giá»i giắn, ăn nói nhá» nhoi, tánh nết hiá»n là nh, cá» chỉ đằm thắm, vợ nhÆ° váºy chá»› đợi sao nữa em má»›i thÆ°Æ¡ng nó. Vợ chồng ở vá»›i nhau có con rồi, em đừng có xao lãng không nên.
- Không. Em có xao lãng chi đâu. Tại chị nói, nên em cắt nghÄ©a cho chị nghe mà thôi chá»›. Tuy em nói vợ chồng em không có tình vá»›i nhau, song em có tÃnh việc phân rẽ bao giỠđâu mà chị sợ. Mấy tháng nay chị không thấy em hay sao ? Vợ chồng em mà ở má»—i đứa má»™t nÆ¡i là tại ai, chá»› nà o có phải tại em. Anh Hai có thấy táºn mặt, em năn nỉ hết sức, mà ông gia em ổng không Ä‘á»™ng lòng, còn vợ em nó cÅ©ng không dám trái ý cha mẹ, tại nhÆ° váºy nên vợ chồng lôi thôi, chá»› có phải em bá» vợ em đâu.
Thầy Ban biện thấy cáºu chỉ thầy mà phán chứng nên thầy nói rằng: “Thiệt, bác Há»™i đồng là m cha mẹ, bác có gắt gao má»™t chút. Bác không biết xét cho con rể. Thằng TÆ° nhà cá»a ruá»™ng đất chà m nhà m mà bác cứ buá»™c nó phải vá» bển mà ở. Vá» là m sao được ? Bác cố chấp quá nhÆ° váºy tá»± nhiên vợ chồng nó phải xa nhau. Thiệt, việc vợ chồng thằng TÆ° mà ngà y sau có lôi thôi là tại bác Há»™i đồng, chá»› không phải tại nóâ€.
Thượng Tứ thá» dà i mà nói rằng: “CÅ©ng tại con vợ của em nữa. Nếu nó biết nghÄ© đến pháºn em, nó vá» bên nây mà giúp đỡ việc nhà cho em, thì ai cản nó được. Mà thôi, tại hồi Ä‘i nói vợ má em giao kết lỡ rồi, bây giá» em không phép trách ai hếtâ€.
Anh em nói chuyện vá»›i nhau cho đến chiá»u mà thầy Ban biện vá»›i cô Ba Ngá»c cÅ©ng không hiểu tại sao Thượng Tứ nói vợ chồng không có tình vá»›i nhau, còn Thượng Tứ cÅ©ng không biết nói thế nà o cho anh chị hiểu được. Thượng Tứ ăn cÆ¡m chiá»u rồi má»›i vá» trên nhà , còn cô Ba Ngá»c thì ở lại đó mà ngủ đặng sáng cô Ä‘i lên Mỹ Tho mua đồ rồi cô sẽ vá» Chợ Gạo.
Từ ấy vá» sau, má»—i bữa Thượng Tứ Ä‘á»u có chạy xe qua thăm vợ con, khi ở giây lát, khi ở chÆ¡i đến tối má»›i vá». Cáºu qua nhÆ° váºy cho đến ăn đầy tháng cho con rồi cáºu má»›i huỡn huỡn năm ba bữa qua thăm má»™t lần. Cáºu tÃnh thầm trong trà để đợi 3 tháng cho vợ con thiệt cứng cát rồi cáºu sẽ xin rÆ°á»›c hết vợ con vá» Mỹ Há»™i.
Thượng Tứ tÃnh đợi tá»›i 3 tháng lâu quá, bởi vì có ngÆ°á»i khác tÃnh là m cho vợ cáºu phải vá» nhà cáºu mau hÆ¡n kìa.
Số là hôm bữa cô Ba Mạnh đẻ, ông Há»™i đồng mừng rỡ, ông hủy bạc cô Hai Khá»e, rồi ông tỠý muốn nuôi thằng nhỠđặng ngà y sau ông láºp tá»± cho nó. Cô Hai Khá»e lá»™ sắc bất bình liá»n hồi đó, mà chừng lên xe Ä‘i vá» Bình Cách, cô cằn nhằn vá»›i chồng rằng: “Tôi không dè con Mạnh khốn nạn nhÆ° váºy. Nó ở trong nhà má»™t mình, nó theo òn á»· là m cho thầy má yêu nó đặng Ä‘oạt hết gia tà i mà ăn má»™t mình. Mình thấy chÆ°a ? ChÆ°a gì mà thầy đã tÃnh nuôi con của nó đặng ngà y sau láºp tá»±. Vì thầy cÆ°ng nó nên coi bá»™ thầy thÆ°Æ¡ng con của nó hÆ¡n là con của mìnhâ€.
Thôn Châu đáp rằng:
- Dì Ba là con út, tá»± nhiên thầy má cÆ°ng chá»› sao. Váºy chá»› mình không nghe ngÆ°á»i ta nói già u út ăn, khó út chịu hay sao ?
- Con nà o cũng con, chớ sao đứa thì thương, còn đứa thì ghét.
- Mình không hiểu. Tại dì Ba có chồng, mà chồng thì không thương dỉ cho lắm, nên thầy má phải thương bù, biết hôn ?
- À ! Nói tá»›i chuyện đó nghe còn khốn nạn hÆ¡n nữa. Mấy năm trÆ°á»›c nó ao Æ°á»›c lắm, ham lấy chồng há»c trò nhà trÆ°á»ng, báºn đồ Tây coi gá»n gà ng, nói tiếng Tây nghe lốp bốp, nó chê là ng xã là quê mùa. Nó gặp ông há»c trò đánh chưởi nó nhÆ° váºy đó cho sáng con mắt nó ra. Äáng kiếp lắm !
- Dượng Ba há»c hà nh tà i năng tá»›i bá»±c nà o tôi không biết, mà tôi thấy cách dưởng chÆ¡i bá»i tôi chạy ngay.
- ChÆ¡i bá»i xà i phá dữ lắm mà . Con Mạnh cầm chìa khóa, tiá»n bạc thiếu gì. Dại gì mà không xà i.
- Dưởng chÆ¡i thả cá»a không sợ mang tiếng mang tăm gì hết. Mình biết hôm tôi qua kêu dưởng tôi gặp việc gì hôn ?
- Gặp giống gì ?
- Gặp dưởng Ä‘Æ°Æ¡ng vui chÆ¡i vá»›i mèo(#1). Dưởng rÆ°á»›c ba bốn con vá» nhà , con nà o con nấy bóng ngá»i. Tôi bÆ°á»›c vô thì thấy dưởng Ä‘Æ°Æ¡ng ăn uống say sÆ°a ngả ngá»›n vá»›i mấy con đó, coi thiệt ghê quá !
- Äồ nhÆ° váºy đó mà thầy thÆ°Æ¡ng nó lắm, má»›i đẻ con Ä‘á» lói mà thầy khen tÆ°á»›ng tốt, thầy tÃnh nuôi đặng nữa láºp tá»± cho nó cúng quảy nối giòng. Hứ ! NghÄ© mà tức cÆ°á»i.
- Mình nói chi cho sanh rầy. Thầy là m sao thầy là m. Tại phần số mình không có con trai thì mình phải chịu ẹp, chớ nói giống gì được.
- Con trai là m chi, mà con gái lại sao ? Con trai của con Mạnh đó ngà y sau nó cÅ©ng nhÆ° thằng cha nó, xà i tiá»n phá của chá»› nên thân gì. Không được. Tôi phải là m sao, chá»› tôi không chịu để gia tà i của cha mẹ tôi cho quân đó ăn hết đâu.
Thôn Châu nghe vợ nói mấy lá»i châm hẩm nhÆ° váºy thì thá»a ý nên tuy không dám xúi vợ, song cÅ©ng không chịu can. Thái Ä‘á»™ của chú Thôn nầy là thái Ä‘á»™ của thiên hạ xÆ°a nay, trá»ng lợi hÆ¡n nghÄ©a, coi tiá»n tà i hÆ¡n danh dá»±, có chi trái Ä‘á»i đâu mà sợ ngÆ°á»i ta dị nghị.
Cô Hai Khá»e vá» nhà lo liệu hoà i, không biết là m thế nà o mà đuổi mẹ con cô Ba Mạnh ra cho xa cái tủ sắt của cha mẹ. Cô muốn trở qua là m rầy, lại sợ ná»—i cha mẹ binh con út mà ghét thêm con lá»›n nữa. Cô tÃnh không ra kế, nên buồn hiu ăn ngủ không được.
Thôn Châu là ngÆ°á»i quỉ quyệt; anh ta nghÄ© hái trái cấy phải đợi chÃn muồi rồi má»›i nên hái, bởi váºy anh ta để cho vợ buồn rầu mấy bữa, chừng coi hiệp thá»i rồi anh ta má»›i cÆ°á»i mà nói rằng: “Chuyện nhá» má»n quá mà buồn giống gì. Tưởng là là m việc chi kìa, chá»› nếu muốn cho dì Ba nó không ở trong nhà thầy má nữa thì có khó gì lắm. Mình Ä‘em chuyện dượng Ba dắt mèo chó vá» nhà , y nhÆ° lá»i tôi nói vá»›i mình hôm trÆ°á»›c đó, mình thuáºt lại chi dì Ba nghe; dỉ nổi ghen lên, bồng con Ä‘i vá» bên Mỹ Há»™i mà ở liá»n chá»› gìâ€.
Cô Hai đắc kế rồi, cô hết buồn rầu nữa; cô tÃnh đợi và i tháng cho cô Ba Mạnh cứng cát rồi cô sẽ qua châm chÃch y nhÆ° chÆ°á»›c của chồng cô bà y.
Cô Ba Mạnh đẻ đã được hai tháng rưỡi rồi. Thượng Tứ qua thăm, bồng con, ná»±ng nịu, cáºu má»›i vá» Mỹ Há»™i hồi trÆ°a, thì chiá»u lại có cô Hao Khá»e ở Bình Cách qua liá»n.
Cô Hai Khá»e bÆ°á»›c bÆ°á»›c vô nhà chà o há»i cha mẹ rồi cô Ä‘i thẳng vô buồng mà kiếm mẹ con cô Ba Mạnh. Lúc ấy cô Ba Mạnh Ä‘Æ°Æ¡ng bồng con cho bú. Cô thấy chị vá» thì cô mừng rỡ há»i thăm lăng xăng. Cô Hai Khá»e xá»›t bồng thằng nhá» mà hun và nói rằng: “Mẹ kiếp nó, hổm nay lâu vá», nay thấy nó trá»ng cảy(#2). Cha nó có qua hôn ?†Cô Ba Mạnh đáp rằng:
- Qua hoà i. Bữa nay cũng có qua, mới vỠhồi trưa đây.
- Em tÃnh bữa nà o em vá» bển ?
- Cha nó tÃnh đợi đầy 3 tháng rồi sẽ rÆ°á»›c.
- Ờ, vá» bển mà ở chá»›. Vợ chồng có con rồi, ở má»™t ngÆ°á»i má»™t nÆ¡i sao được.
- Chắc thầy má cho vỠở chÆ¡i Ãt bữa, chá»› Ä‘Æ°Æ¡ng(#3) cho ở luôn bển Ä‘a.
- Cho hay là không lại hại gì. Em ở luôn bển rồi thầy má giết em hay sao ?
- Dá»… được đâu! Hồi trÆ°á»›c kia còn không cho thay, bây giá» có thằng nhá» nầy, thầy cÆ°ng nhÆ° trứng má»ng, cầu vá» chÆ¡i và i bữa mà sợ thầy không cho Ä‘i, lá»±a là tá»›i ở luôn bển.
Cô Hai Khá»e nghe nói nhÆ° váºy thì cô không vui. Cô trả thằng nhá» cho cô Ba Mạnh, cô móc túi lấy gói trầu ra mà ăn và nói rằng: “Thầy má là m nhÆ° váºy sao phải. Ai có con lại không thÆ°Æ¡ng, nhÆ°ng mà thÆ°Æ¡ng rồi là m cho con phân rẽ vợ chồng hay sao. Không có được. Äã biết là m con thì phải nghe lá»i cha mẹ, mà nghe lá»i theo chuyện chá»› nếu em nghe nhÆ° vầy thì hại cho em lắm Ä‘a, nói cho em biết. Qua đã thấy mòi rồi, nên qua má»›i nói giùm cho em đóâ€.
Cô Ba Mạnh châu mà y há»i rằng: “Sao mà hại ? Chị thấy mòi gì ở đâu ?â€. Cô và há»i và ngó chị trân trân. Cô Hai Khá»e ngồi nhai trầu nhóc nhách, cô ngó sững ra ngoà i cá»a sổ, rồi cô thở ra mà đáp rằng:
- Nói ra thì em buồn, chá»› nói mà Ãch gì.
- Chị có việc gì cứ nói thiệt cho em nghe mà . Có chi đâu mà buồn.
- Vì tình chị em, nên chị nói riêng cho em biết. Em ở bên nầy hoà i, em để thẳng ở bển có má»™t mình, chị sợ nó hÆ°. Nó chÆ¡i bá»i tá»± do quá.
- Phải, ở nhà em hồi trÆ°á»›c chÆ¡i bá»i lắm. Từ ngà y má em ở bển mất thì thá» thốt hứa chắc không chÆ¡i bá»i nữa, để lo là m ăn.
- Thá» má»› mốc xì ! Äà n ông con trai há» thá» mà nghÄ©a gì ! Em tin lá»i thỠđó, em mất chồng Ä‘a, nói cho em biết.
- Từ hôm em đẻ đến nay qua bên nây ngà y một, em coi không có ý gì mà .
- Nó là m bá»™, em tin mà lầm ! Em biết bữa em chuyển bụng, anh Hai em qua kêu nó, anh Hai em gặp giống gì hay không ? Quá lắm, nó Ä‘Æ°Æ¡ng ăn uống vui chÆ¡i vá»›i ba bốn con mèo, con nà o con nấy cÅ©ng lịch sá»± hết thảy. Qua há»i lại thì xÆ°a rà y nó chÆ¡i thả cá»a mà , mèo chó dáºp dá»u, ăn dần nằm dá» trong nhà , bây giá» bác gái mất rồi, nó còn kiếng nể ai nữa. Nó lấy đứa nà o nó cÅ©ng sắm đồ năm bảy trăm, mà năm ba đứa nhÆ° váºy, chá»› phải má»™t đứa hay sao. Em ở riết bên nây chừng má»™t năm nữa chắc thẳng nó bán ruá»™ng đất hết. Vây em phải liệu coi, chá»› nếu em nghe lá»i thầy má em ở hoà i bên nây thì hại cho em lắm. Qua lại nghe nói trong đám mèo chó tá»›i lui đó, nó yêu có má»™t con hÆ¡n hết. Con ấy ở Mỹ Tho. Nó Ä‘Æ°Æ¡ng tÃnh là m hôn thú bá»±c nhì đặng Ä‘em con đó vỠở trong nhà . Ta nói thứ Ä‘Ã n ông há»… há» xa vợ thì há» nhÆ° váºy đó, bởi váºy lần nà o qua vá» thăm nhà , qua có chịu ở lâu đâu.
Cô Ba ngồi nghe chị nói, mặt cô buồn hiu, song gượng cÆ°á»i mà đáp rằng:
- á»i ! Là m giống gì có sức thì là m. Tôi lo nuôi con tôi mà thôi; tôi không cần.
- Con nầy Ä‘iên sao chá»› ! Giống gì mà không cần ? Có chồng mà nói chuyện gì nghe lôi thôi váºy ?
- Váºy chá»› há» không cần mình, dại gì mà cần há».
- Có cái gì đâu nên phải cần hay là không cần. Äá»i nầy thiên ha yêu quỉ lắm. Mình có chồng thì phải giữ chồng, chá»› há»… để hở thì há» giá»±t. Bây giá» em có con rồi, em phải lo gia đạo em chá»›, để cho thẳng có vợ bé vợ má»n ngá»™ lắm hay sao ?
- Em cầu cho há» có vợ bé kia. Có nhÆ° váºy em khá»i tÃnh việc vá» bển nữa.
- Em nói nghe kỳ quá. Thẳng có ruá»™ng đất nhiá»u, có nhà cá»a tá» tế, chá»› phải nghèo hèn gì hay sao. Em là m chủ cái sá»± nghiệp nhÆ° váºy thì sung sÆ°á»›ng quá, dại gì Ä‘i giáºn lẩy mà để cho thứ đồ tầm báºy nó hưởng.
- Chị tưởng em mà ng ruá»™ng đất nhà cá»a đó lắm hay sao ? Con ngÆ°á»i ta ở Ä‘á»i phải cùng không chá»› thứ đồ đó mà quà gì. Em không có ham đâu.
- Phải, em á»· cha mẹ già u, bá» nà o em cÅ©ng có thiếu gì tiá»n bạc mà lo, chị hiểu mà .
- Chị đừng có nói nhÆ° váºy. Không phải tại nhÆ° váºy đâu.
- Váºy chá»› tại giống gì mà em cứ Ä‘eo ở nhà hoà i, em không chịu vá» bên chồng ?
- Từ hồi trÆ°á»›c tá»›i bây giá», thầy má không cho em vá» bển. Mà từ nầy vá» sau dầu thầy má Ä‘uổi vá» bển, em cÅ©ng không chịu Ä‘i nữa.
Cô Hai Khá»e đứng dáºy bá» Ä‘i ra, cô và đi và nói rằng: “Thôi, ở đây đặng mà ăn cho nhiá»uâ€.
Cô thấy chÆ°á»›c của chồng bà y đã không thắng mà lại là m cho cô Ba Mạnh giáºn, không thèm vá» nhà chồng nữa, thì cô bối rối không biết liệu lẽ nà o. Cô buồn xo, đến chiá»u ăn cÆ¡m cô ăn cÅ©ng không được. Tuy váºy mà tánh tình ghen gổ của cô nó là m cho cô bứt rứt, không thế bá» qua chuyện nầy được, nên tối lại cô thá» thẻ nói vá»›i ông Há»™i đồng, cô Ä‘em sá»± Thượng Tứ dắt mèo chó vá» nhà , và tÃnh cÆ°á»›i vợ bé mà thuáºt lại cho cha nghe. Cô thêu dệt nhiá»u chuyện, tÃnh là m cho cha sợ con rể rã rá»i, nên lúc tóm lại cô nói rằng: “Thầy phải biểu con Mạnh vá» bển nó ở, chá»› nếu cầm nó ở bên nây hoà i, đố khá»i vợ chồng nó xa nhauâ€. Chẳng dè ông Há»™i đồng cÅ©ng nhÆ° cô Ba Mạnh, ông nghe nói Thượng Tứ chÆ¡i bá»i thì ông nổi giáºn trợn mắt nói rằng: “Tao đã nhứt định không cho con Mạng vỠở bển. Tưởng là thằng chồng nó tá» tế thì tao còn cho qua lại, nếu nó sanh sá»± thì tao bặt luôn, có cần gì. Nó muốn cÆ°á»›i vợ khác thì cÆ°á»›i. Con tao thì tao bắt lại. Cháu tao thì tao nuôi. Ai là m sao được. Nó có giá»i thì lên Tòa mà kiện. Tao Ä‘i hầu, tao sẽ kể chuyện của nó cho quan Tòa biếtâ€.
Cô Hai Khá»e nghe váºy thì cô cà ng thêm giáºn, song cô không biết nói sao được, nên sáng bữa sau cô bá» Ä‘i vá» Bình Cách.
Từ ấy vá» sau, Thượng Tứ qua, cô Ba Mạnh đã không vui nhÆ° trÆ°á»›c nữa, mà cô lại có ý lánh mặt, giáºn không chịu nói chuyện vá»›i chồng. Thượng Tứ dòm thấy cá» chỉ của vợ nhÆ° váºy thì cáºu lấy là m kỳ, song cáºu không nói ra, đợi đủ ba tháng cáºu sẽ xin rÆ°á»›c vá» bển coi vợ nói thế nà o.
Cô Ba Mạnh đẻ đã giáp ba tháng rồi, cô thì mạnh mẽ, còn con của cô thì cứng cá»i lắm. Má»™t buổi sá»›m má»›i, cá»a ngõ vừa má»›i mở, gà trong chuồng vừa má»›i thả ra thì thấy xe hÆ¡i của Thượng Tứ qua. Thượng Tứ bÆ°á»›c vô, thấy cha mẹ vợ Ä‘Æ°Æ¡ng ngồi trên ván mà uống nÆ°á»›c trà , còn vợ thì Ä‘Æ°Æ¡ng ngồi má»™t bên, con nằm lòi chòi gần đó. Cáºu bÆ°á»›c lại nắm cÆ°á»m chÆ°n của con mà ná»±ng; vợ liá»n bá» Ä‘i xuống nhà dÆ°á»›i, coi bá»™ nhÆ° không vui mà thấy chồng đụng đến con mình.
Thượng Tứ lấy là m buồn nhÆ°ng cáºu mỉm cÆ°á»i rồi bÆ°á»›c lại đứng trÆ°á»›c mặt cha mẹ vợ mà thÆ°a rằng: “ThÆ°a thầy má, vợ con nay đã cứng cát rồi. Váºy con xin thầy má cho phép con rÆ°á»›c vá» bển mà ở đặng phụ coi trong coi ngoà i vá»›i con, chá»› con ở má»™t mình khó quáâ€.
Ông Hội đồng châu mà y đáp rằng:
- Mầy mà cần gì vợ con. Rước vợ đặng mầy đánh chưởi nó chớ rước là m giống gì.
- ThÆ°a thầy, con đâu có dám váºy nữa.
- Mầy mà không dám !
- ThÆ°a thầy, hồi trÆ°á»›c con khá» dại nên con không biết trá»ng vợ, mà lại là m lá»—i vá»›i thầy má nữa. Từ ngà y má con mất rồi thì con ăn năn lắm. Con lo là m ăn, lo sá»a tánh nết, không dám chÆ¡i bá»i nghinh ngang nhÆ° hồi trÆ°á»›c nữa. Vợ con nó cÅ©ng biết chuyện ấy chá»› chẳng không.
- Trá»i Æ¡i ! Mầy mà lo là m ăn ? Mầy mà không chÆ¡i bá»i nữa ? Mầy khinh khi tao quá, nên mầy má»›i nói nhÆ° váºy. Phải, mầy không Ä‘i chÆ¡i nữa. Nhà cá»a có sẵn, bây giá» mầy là m chủ, Ä‘i đâu là m chi cho mất công, rÆ°á»›c mèo vá» nhà chÆ¡i không tiện hÆ¡n hay sao ?
- ThÆ°a thầy, con đâu có là m nhÆ° váºy.
- CÅ©ng còn chối ! Váºy chá»› bữa vợ mầy chuyển bụng, tại sao anh Hai mầy qua kêu mầy, không phải nó gặp mầy ăn uống vui chÆ¡i vá»›i ba bốn con mèo trong nhà hay sao ?
- ThÆ°a thầy, chuyện con ăn uống thì có. NhÆ°ng mà mấy ngÆ°á»i ấy là khách quen đến thăm con, chá»› có phải mèo chó gì đâu.
- Ờ, khách quen ! Thôi, nói bấy nhiêu đó đủ hiểu rồi. Còn mầy cưới vợ bé rồi, mầy còn rước con tao chi nữa ?
- Thưa thầy, con có vợ bé hồi nà o đâu ?
- Ờ, cÅ©ng chối há ! Tao nói cho mầy biết, tao không muốn mầy bÆ°á»›c chÆ°n tá»›i nhà nầy nữa. Äừng có mong rÆ°á»›c vợ con mất công. Tao không cho đâu. Mầy có giáºn tao, mầy kiện tá»›i đâu mầy kiện Ä‘i. Tao sẵn lòng Ä‘i hầu.
Thượng Tứ chÆ°ng há»ng, đứng ngó cha vợ trân trân, không nói được má»™t tiếng chi nữa hết. Thằng nhá» nằm chòi rồi khóc hoé lên. Cô Ba Mạnh ở phÃa nhà sau chạy lên bồng con. Thượng Tứ thấy vợ thì day qua há»i rằng: “Bữa nay tôi qua thÆ°a vá»›i thầy má mà rÆ°á»›c mình. Thầy đã không cho rÆ°á»›c, mà lại cấm không cho tôi tá»›i nhà nầy nữa. TrÆ°á»›c khi tôi vá», tôi muốn biết coi bụng mình ra thể nà o. Váºy mình muốn vá» bển mà ở hay không, xin mình nói má»™t tiếng trÆ°á»›c mặt thầy má đây cho tôi biết, đặng cho tôi vá»â€.
Cô Ba Mạnh bồng con, day mặt vô cây cá»™t và khóc và nói rằng: “Tôi vá»›i mình không thế ở Ä‘á»i vá»›i nhau được. Thôi, mình có tÃnh cÆ°á»›i vợ khác thì cÆ°á»›i Ä‘i đặng vui chÆ¡i cho sung sÆ°á»›ng. Không còn vợ chồng gì nữa đâu mà lui tá»›iâ€. Cô nói dứt lá»i liá»n bồng con Ä‘i vô buồng, nÆ°á»›c mắt nÆ°á»›c mÅ©i chà m ngoà m. Thượng Tứ đứng ngó theo, cáºu cÅ©ng ứa nÆ°á»›c mắt.
Theo hồi trÆ°á»›c thì chắc Thượng Tứ không thế không nói mÃch lòng cha mẹ vợ được. Bây giá» cáºu đã thấy việc Ä‘á»i chút đỉnh, cáºu đã sá»a tánh được bá»™n rồi, bởi váºy cha vợ nói nhÆ° váºy, rồi vợ lại nói nhÆ° váºy nữa, mà cáºu không nổi nóng, cáºu lấy khăn lau nÆ°á»›c mắt và chẫm rãi nói vá»›i ông Há»™i đồng rằng: “Bây giá» con má»›i thấy rõ vợ chồng cÆ°á»›i nhau vì tiá»n bạc ruá»™ng đất, vì Ä‘Æ°Æ¡ng môn đối há»™, chá»› không vì nghÄ©a tình, thì không có tình nghÄ©a mà ở Ä‘á»i vá»›i nhau được. NhÆ°ng mà theo pháºn của con đây, con lại còn thấy vợ chồng con xa nhau cÅ©ng có tại cha mẹ hết má»™t phần trong đó nữa. Con nói nhÆ° váºy, không phải là con dám trách cha mẹ. Có lẽ tại trá»i khiến nhÆ° váºy cÅ©ng không biết chừng. Thôi, số con là m rể của thầy má được có má»™t năm mà thôi, thì con cÅ©ng cam lòng, chá»› con không dám phiá»n trách chi hết. Váºy con xin gởi vợ con của con cho thầy má nuôi giùm. Chúc thầy má bên nây mạnh giá»iâ€.
Thượng Tứ nói dứt lá»i rồi xá cha mẹ vợ mà bÆ°á»›c ra.
Bà Há»™i đồng lấy khăn lau nÆ°á»›c mắt, chừng bà nghe tiếng xe chạy ra cá»a ngõ, bà má»›i nói rằng: “Ông nó nóng quá ! Việc con rể để thủng thẳng ta coi Ä‘i coi lại. Má»›i nghe con Khá»e nói đó, thì ông bứt liá»n. Ông là m nhÆ° váºy, tôi sợ ngà y sau ông ăn năn chá»›. Tôi coi ý con Khá»e nó ganh, nó không muốn cho con Mạnh ở trong nhà nầy, nó sợ con Mạnh chuyên hết của Ä‘i, nhứt là từ hôm ông nói để ông nuôi thằng nhá» của con Mạnh đặng ngà y sau ông láºp tá»±, thì con Khá»e nó ghét lắm. Không biết chừng nó bà y chuyện đặng vợ chồng con Mạnh xà o xáo chÆ¡i. Sao ông vá»™i tin lắm váºy ? Vợ chồng nó có con rồi, ông dá»… rứt ra được hay sao ? Ông là m lếu quáâ€.
Ông Hội đồng ngồi gãi đầu ngó ra ngoà i sân, ông không nói chi hết, mặt ông có sắc lo.
Chú thÃch: (1-) bạn gái, bồ, nhân tình (2-) to lá»›n (3-) không bao giá»
|
10-10-2011, 02:05 AM
|
|
Trùm Chôm Chỉa 4vn Äệ Nhất Soái Nhân
|
|
Tham gia: Mar 2010
Äến từ: Australia
Bà i gởi: 1,895
Thá»i gian online: 3 tuần 1 ngà y 7 giá»
Thanks: 891
Thanked 35,188 Times in 1,058 Posts
|
|
Con Nhà Già u
Tác giả: Hồ Biểu Chánh
Hồi 15:
Nguồn: Google
NghÄ© đến nhÆ¡n tình mà tức cÆ°á»i. CÆ°á»›i vợ cho con thì mong kiếm chá»— Ãt con mà nhiá»u ruá»™ng. Gả con lấy chồng thì tÃnh là m sao cho chà ng rể khá»i ăn của mình. CÆ°á»›i hay là gả, bên nà o cÅ©ng suy xét cái lợi mà thôi, chá»› không dá» dẫm coi đôi trẻ có giống tánh tình, có hiệp ý tứ, có xứng tÆ° cách, có đồng kiến thức hay không. Vì váºy nên thấy nhiá»u cặp vợ chồng ăn ở vá»›i nhau chÆ°a bao lâu thì đã rá»i rã, mà dầu có vì lợi mà phải ráng thuáºn hòa vá»›i nhau Ä‘i nữa thì trá»n Ä‘á»i cÅ©ng không có má»™t giá» nà o là giá» vui vẻ.
Thượng Tứ cÆ°á»›i cô Ba Mạnh hÆ¡n má»™t năm rồi, mà vợ chồng chÆ°a được hưởng hạnh phÆ°á»›c má»™t giây phút nà o hết là tại nhÆ° váºy đó. Äã biết vợ chồng Thượng Tứ phân rẽ là tại Ông Há»™i đồng Thưởng cÆ°ng con, không chịu rá»i con, nên má»›i gây há»a. NhÆ°ng mà cái quấy của ông đó là cái quấy mình thấy trÆ°á»›c mắt, còn nhiá»u cái quấy khác ngấm ngầm mình không thấy, song những cái quấy ấy nó ẩn ở trong mà giúp cuá»™c phân ly. Thá» nghÄ© mà coi, nếu vợ chồng Thượng Tứ hiệp ý đồng tâm sâu tình nặng nghÄ©a, thì cha mẹ dầu có nghiêm khắc cho mấy Ä‘i nữa, cÅ©ng khó mà là m cho rã rá»i được.
Thượng Tứ hồi nãy nghe vợ nói mấy lá»i Ä‘oạn nghÄ©a thì cáºu tức giáºn nên cáºu ứa nÆ°á»›c mắt. Mà chừng lên xe Ä‘i vá», cáºu nghÄ© lại thái Ä‘á»™ của cha vợ và cái tình của vợ đối vá»›i cáºu, thì cáºu bắt tức cÆ°á»i, cáºu không giáºn, mà cÅ©ng không buồn nữa. Cáºu vá» ngang nhà thầy Ban biện ChÃ, cáºu ghé mà thuáºt chuyện của cáºu cho anh nghe, rồi cáºu nói tóm rằng: “Tôi biết rồi, tại tôi dại, tôi Æ°ng con nhà già u nên bây giá» việc vợ chồng của tôi má»›i vỡ lỡ nhÆ° váºy đó. Nếu tôi cÆ°á»›i chá»— thấp hÆ¡n tôi, thì cha mẹ đâu có khi, vợ đâu có bạc. Mà thôi, thà là nói dứt nhÆ° váºy má»™t lần cho khá»i nhá»c lòng tôi nữa. Tôi cám Æ¡n vợ tôi lắm, nhá» mấy lá»i vô tình vô nghÄ©a của nó mà nãy giá» trong trà tôi nhẹ nhà ng không biết chừng nà oâ€.
Thầy Ban biện thở ra mà nói rằng:
- Em ở đủ lễ nghĩa, tại bác Hội đồng gắt quá, bây giỠqua biết là m sao. Sao hồi nãy em không là m gắt bác lại, sao em không đòi bắt con ?
- Không được. Theo luáºt, vợ chồng xa nhau mà con còn nhá», thì phải để cho mẹ nó nuôi đến 12 tuổi rồi cha má»›i được phép bắt. Và nhÆ° mẹ nó có là m Ä‘iá»u tồi bại, không xứng đáng là m mẹ, thì mình má»›i bắt được. Mà muốn bắt thì phải kiện đến Tòa, có án Tòa cho rồi má»›i được bắt. Thôi, để cho mẹ nó nuôi cÅ©ng được, còn Ä‘á» lấm lói tôi bắt vá» bên nây rồi ai nuôi nó.
- Nhà cá»a minh mông mà vợ con thì lôi thôi, khó cho em quá.
- Không hại chi đâu. Anh đừng lo. Gặp cảnh nà o tôi theo cảnh nấy, có sao đâu mà sợ.
- Em kiếm vợ khác vỠở hay sao ?
- Không. CÆ°á»›i vợ nữa là m gì, đặng cho nó là m cá»±c lòng tôi nữa hay sao ? Bây giá» cÆ°á»›i ai ? CÆ°á»›i con nhà già u thì nó trá»ng bạc tiá»n, chá»› không có tình nghÄ©a chi hết. CÆ°á»›i con nhà nghèo, thì sợ nó vì bạc tiá»n mà ưng chá»› không chắc nó thÆ°Æ¡ng mình. Còn cÆ°á»›i ngÆ°á»i thạo Ä‘á»i, thì hỠđẩy Ä‘Æ°a môi miếng, chá»› há» cÅ©ng không có tình nghÄ©a gì. Huống chi tôi đã nói vá»›i anh rằng bếp lá»a tình của tôi đã tắt rồi, tôi không thÆ°Æ¡ng ai, không muốn ai nữa, thì có thế nà o mà tÃnh việc vợ chồng cho được. Nếu có ngÆ°á»i nhÆ° con ông Giáo Chuá»™t trên Mỹ Tho, hay là nhÆ° con ông Phán HÆ°Æ¡ng trên Gia Äịnh thì hoặc may… Mà ngÆ°á»i nhÆ° váºy dá»… gì kiếm được !
Thượng Tứ từ anh ra vá», việc vợ con xà o xáo nhÆ° váºy, mà coi bá»™ cáºu không buồn cho lắm.
Lúc ấy và o cuối tháng tám, lúa ngoà i đồng đám nà o cấy sá»›m thì đã đứng cái(#1) rồi, đám nà o cấy muá»™n thì còn Ä‘Æ°Æ¡ng nở bụi. Kẻ nông phu không có công việc là m, nên vác cần câu ra ruá»™ng câu rê(#2), đầu Ä‘á»™i nón lá, vai mang giá» tre, dầm mÆ°a phÆ¡i nắng tối ngà y, mà bắt cá đổi gạo vợ con ăn không đủ bữa. Äà n bà thì vo quần, bÆ°ng thúng, lá»™i Ä‘i nhổ năn, hoặc hái rau chóc, đặng sáng Ä‘em lên chá»› bán năm bảy đồng xu; trẻ nhá» thì ráng bá»™i vô vÆ°á»n cắt cá» Ä‘em vá» cho trâu ăn, vì lúa cấy giáp đồng, thả trâu không được. NgÆ°á»i nà o có trồng bầu mÆ°á»›p chút đỉnh thì cắt Ä‘em Ä‘i bán, ngÆ°á»i nà o có nuôi vịt gà Ãt con thì cÅ©ng không thể để dà nh.
Con nhà nghèo đến tháng nầy thì nhà nà o cÅ©ng khốn đốn. Mà năm nay lúa lên giá tá»›i 1Ä‘80 má»™t giạ, bởi váºy con nhà nghèo cà ng khốn đốn nhiá»u hÆ¡n các năm khác, có nhiá»u ngÆ°á»i là m hết sức mà không đủ gạo vợ con ăn cho no.
Thượng Tứ không cần dùng tiá»n, mà hôm tháng giêng cáºu nghe lá»i thầy Ban biện, cáºu bán lúa hết bá»™n, chỉ còn để trong lẫm chừng và i ngà n giạ mà thôi, cáºu nói để dà nh chÆ¡i, chừng nà o giá được 2 đồng má»™t giạ rồi cáºu sẽ bán.
Bữa nay cáºu Ä‘i bên vợ vá», rồi cáºu Ä‘i coi lúa, cáºu Ä‘i dạo vÆ°á»n, cá» chỉ nhÆ° ngà y thÆ°á»ng, không có đổi má»™t chút nà o hết. Tuy HÆ°Æ¡ng há»™ Huy vá»›i ông Ba Nở đã thôi ngủ giữ giùm nhà cho cáºu lâu rồi, song chiá»u bữa ấy HÆ°Æ¡ng há»™ cÅ©ng lên chÆ¡i. Chú bÆ°á»›c vô nhà , vừa thấy cáºu thì nói rằng:
- Nghe nói hồi sá»›m mÆ¡i cáºu Ä‘i rÆ°á»›c mợ TÆ° vá»›i em nhá», nên má»›i Ä‘i thăm ruá»™ng vá», tôi láºt Ä‘áºt chạy lên, trÆ°á»›c thăm mợ TÆ°, sau coi em nhỠđược bao lá»›n.
- Ủa ! Sao váºy ? Chừng nà o mợ TÆ° má»›i vá» bên nây ?
- Không vỠnữa. Ông gia tôi không cho vợ con tôi vỠbên nây, mà ổng lại cấm tuyệt, không cho tôi qua bển nữa.
- Cái gì kỳ váºy ? Mợ TÆ° cÅ©ng bằng lòng nhÆ° váºy hay sao ?
- Vợ tôi bằng lòng lắm. Nó lại biểu tôi cÆ°á»›i vợ khác nữa chá»›. Chú biết tại sao váºy không ?
- Thưa không.
- Tại vợ chồng tôi cÆ°á»›i nhau mà không có tình vá»›i nhau, nên má»›i có chuyện nhÆ° váºy. Cha mẹ vợ tôi cứ bắt tá»™i tôi chÆ¡i bá»i quá mà rứt tôi ra. Vợ tôi không thÆ°Æ¡ng tôi, nên nó nghe lá»i cha mẹ mà nạng luôn tôi nữa.
- XÆ°a rà y tôi ở ngà y ở đêm trong nhà , tôi có thấy cáºu chÆ¡i bá»i gì đâu.
- NgÆ°á»i ta nói tôi dắt mèo vá» nhà , tôi cÆ°á»›i vợ bé rồi nữa chá»›.
- Äâu có.
- Thôi, không hại gì. Há» nói sao cÅ©ng được. Há» cho tôi là đứa chÆ¡i bá»i xà i phá, để tôi chÆ¡i bá»i xà i phá cho há» coi. Sáng mai chú kêu giùm hết thảy tá Ä‘iá»n tá thổ của tôi tá»±u lại đây cho tôi nói chuyện má»™t chút.
- Cáºu muốn chừng nà o há» tá»±u ?
- Chiá»u mai.
- Thưa, được.
Chiá»u bữa sau, lối 4 giá», tá Ä‘iá»n tá thổ tá»±u đủ, ngÆ°á»i nà o Ä‘i khá»i thì có hoặc cha, hoặc mẹ, hoặc vợ, hoặc con Ä‘i thế. Thượng Tứ thấy phần nhiá»u tay chai mặt nám, quần áo tả tÆ¡i, ngÆ°á»i đứng có róm ngoà i cá»a dÆ°á»ng nhÆ° hổ pháºn nghèo hèn, kẻ đứng lá»n lẻn dá»±a cá»™t bá»™ coi có sắc lo sợ.
Thượng Tứ há»i từng ngÆ°á»i coi ai còn lúa mà ăn hay không. Có HÆ°Æ¡ng há»™ Huy vá»›i hai ngÆ°á»i tá Ä‘iá»n nữa nói má»—i ngÆ°á»i còn được ba chục giạ. Còn bao nhiêu thì nói trong nhà không còn lúa thóc chi hết. Thượng Tứ châu mà y, há»i mấy ngÆ°á»i hết lúa rằng: “Mấy ngÆ°á»i hết lúa rồi là m sao mà ăn ?†Thằng Kim xẻn lẻn thÆ°a rằng:
- ThÆ°a cáºu, há»… hết lúa rồi thì quÆ¡ tạm đầu nầy đầu kia mà ăn đỡ, chá» tá»›i mùa sẽ hay, chá»› biết là m sao.
- Ai nấy Ä‘á»u hết lúa, thì có ai còn đâu mà vay ?
- ThÆ°a, anh em tôi hết, chá»› có nhiá»u ngÆ°á»i há» còn.
- HỠcho mượn hay cho vay ?
- ThÆ°a, há» giúp trong lúc ngặt nầy thì tá»›i mùa gặt phải trả lúa lá»i cho há».
- HỠăn lá»i bao nhiêu ?
- ThÆ°a, nhÆ° há»i 10 giạ thì tá»›i ngà y phải trả 14 hoặc 15 giạ.
- Vay nhÆ° váºy thì mắc quá.
- ThÆ°a, mắc rẻ gì cÅ©ng phải chịu, chá»› nếu chê mắc rồi có lúa đâu mà ăn. Há»i nhÆ° váºy mà phải năn nỉ hết sức má»›i được, chá»› phải dá»… hay sao.
Thượng Tứ lắc đầu nói rằng: “Tôi còn lúa và i ngà n giạ. Äể tôi cho bà con mượn mà ăn, đừng có Ä‘i vay há»i ngÆ°á»i ta là m chi. NgÆ°á»i nà o cần dùng mấy giạ nói cho tôi biên, rồi sáng mai lên đây tôi biểu bầy trẻ(#3) nó Ä‘ong cho. Mượn bao nhiêu thì đến ngà y trả bấy nhiêu, tôi không ăn lá»i. Luôn dịp nầy, tôi nói cho bà con hay rằng từ rà y sắp lên tôi không thâu tiá»n thổ trạch của mấy nhà trong đất tôi nữa. Äã biết xÆ°a nay bà con má»—i năm phải đóng tiá»n ấy má»—i nhà đôi ba đồng. Tôi thấy bà con nghèo lắm, nên tôi cho tiá»n ấy để may áo cho con báºn, tôi không thâu nữa. Còn mấy ngÆ°á»i là m ruá»™ng của tôi, tôi hứa từ rà y sắp lên tôi bá»›t số lúa ruá»™ng cho má»™t phần mÆ°á»i, nghÄ©a là số lúa tá má»—i trăm giạ tôi bá»›t cho 10 giạ. Tôi bây giá» có má»™t mình, ăn xà i không hết bao nhiêu, nên tôi giúp cho bà con chút đỉnh đặng bá»›t nghèoâ€.
Ai nấy nghe nói Ä‘á»u chÆ°ng há»ng, trong lòng kÃnh phục lắm, song quê mùa nên không biết nói tiếng chi mà tạ Æ¡n. HÆ°Æ¡ng há»™ Huy quen nhiá»u nên bÆ°á»›c lại gần nói rằng: “Cáºu TÆ° nhá» tuổi, mà cáºu có lòng thÆ°Æ¡ng con nhà nghèo nhÆ° vầy, thì tôi chắc ông Trá»i sẽ cho cáºu già u có nhiá»u hÆ¡n nữa. Bây giá» cáºu giúp cho anh em chúng tôi má»™t phần, ngà y sau ông Trá»i sẽ giúp lại cho cáºu mÆ°á»i phầnâ€.
Thượng Tứ cÆ°á»i rồi bá» Ä‘i lấy giấy viết mà biên sổ mấy ngÆ°á»i xin mượn lúa. NgÆ°á»i há»i 10 giạ, ngÆ°á»i mượn 20 giạ, biên hết rồi cá»™ng lại thì hết thảy mượn có 600 giạ mà thôi. Thượng Tứ cáºy HÆ°Æ¡ng há»™ Huy sáng bữa sau lên coi Ä‘ong lúa giùm cho tá Ä‘iá»n tá thổ Ä‘em vá» mà ăn. Cáºu lại dặn hết thảy ai có cần dùng tiá»n bạc, hoặc 5 đồng, hoặc 10 đồng thì đến há»i cáºu, cáºu sẽ cho mượn, vì cáºu định để sẵn 500 đồng bạc đặng giúp cho bà con lối xóm trong cÆ¡n túng thiếu.
Tá Ä‘iá»n tá thổ ra vá», ai cÅ©ng mừng rỡ, ai cÅ©ng khen cáºu TÆ° Thượng Tứ già u có mà nhÆ¡n, lúa cao giá mà không bán, lại để cho con nhà nghèo mượn mà ăn, thuở nay có nhà già u nà o là m được nhÆ° váºy.
Thiên hạ đồn rùm, thấu tá»›i tay thầy Ban biện ChÃ. Thầy lên há»i em rằng: “Em là m cái gì váºy ? Em Ä‘iên hay sao ? Em cho tá Ä‘iá»n tá thổ mượn lúa, thì phải bắt há» là m giấy, phải tÃnh số lá»i nhÆ° ngÆ°á»i ta, chá»› nên nói miệng tà y rồi là m sao mà đòi được ? Em là m lếu quá. Mà cho mượn tiá»n, mượn lúa chẳng nói là m chi, sao khi không chẳng ai xin xá» gì hết, mà em lại sụt lúa ruá»™ng ? Em là m nhÆ° váºy qua sợ em phải mạtâ€.
Thượng Tứ châu mà y đáp rằng: “Sao mà mạt ? Tôi ở phải vá»›i ngÆ°á»i ta, có lý nà o ngÆ°á»i ta lại giá»±t tôi. Mà dầu bạc tiá»n lúa thóc tôi cho mượn đó há» không trả Ä‘i nữa, lại hết bao nhiêu sao, bất quá chừng má»™t ngà n đồng bạc chá»› bao nhiêu. Còn tôi sụt lúa ruá»™ng cÅ©ng không hại gì. Số lúa ruá»™ng 7 ngà n giạ, tôi cho há» má»™t phần mÆ°á»i, thì bất quá má»—i năm bá»›t số huê lợi của tôi 700 giạ chá»› bao nhiêu. Có phải tôi Ä‘iên đâu, thiên hạ không biết thÆ°Æ¡ng con nhà nghèo, há» Ä‘iên chá»›. Anh nghÄ© lại mà coi, tôi có vợ con cÅ©ng nhÆ° không có, tôi khổ khắc ngÆ°á»i ta đặng chất chứa tiá»n bạc để dà nh cho nhiá»u mà là m việc gì ? Tôi giúp đỡ cho con nhà nghèo không tốt hÆ¡n là đi xà i báºy xà i bạ hay sao ? Anh tốn 5 ngà n đồng bạc mà là m Ban biện đó có Ãch gì ? Còn năm ngoái tôi Ä‘i chÆ¡i mấy tháng cÅ©ng tốn bốn năm ngà n đó có Ãch lắm sao ? Tôi ham chÆ¡i, ngÆ°á»i ta cÅ©ng chê tôi là m báºy. Tôi xà i phá, ngÆ°á»i ta cÅ©ng chê tôi là m báºy. Bây giá» tôi không Ä‘i chÆ¡i nữa, tôi không xà i phá nữa, tôi giúp đỡ con nhà nghèo, anh cÅ©ng chê tôi là m báºy nữa, thế thì tôi biết ăn ở cách nà o má»›i được khen là m phải ? Thôi, quấy hay phải tôi tôi không cần, miá»…n là vui lòng tôi thì thôi. Xin anh đừng lo, tôi chÆ°a mạt đâu. Mà và dầu tôi vì con nhà nghèo mà phải mạt Ä‘i nữa, thì có lẽ há» cÅ©ng nuôi tôi lại được, không sao đâu mà sợâ€.
Thầy Ban biện trá» môi nói rằng: “Qua thấy em là m trái Ä‘á»i, qua nói cho em nghe. Em đã lá»›n rồi, em nghe hay không nghe tá»± ý em, qua cản việc của em là m sao đượcâ€.
Thượng Tứ đáp rằng: “Phải, em là m trái Ä‘á»i thiệt. Mà em coi Ä‘á»i nầy cách ăn ở của thiên hạ trái mắt em lắm, nên em không thèm là m theo ai hết. Cái phải của há» là cái trái của em, thì tá»± nhiên cái phải của em là cái trái của há», có lạ gì đâuâ€.
Thầy Ban biện không phục lý thuyết của em, song thầy cÅ©ng không có lá»i chi mà cãi được nên thầy từ mà vá».
Cách Ãt ngà y, con Mang hay tin má nó Ä‘au, nên nó xin phép Thượng Tứ vá» Ãt bữa đặng săn sóc má nó. Äã biết con Mang vá» thì không ai lo cÆ¡m nÆ°á»›c cho Thượng Tứ, nhÆ°ng mà cáºu nghÄ© mẹ nó Ä‘au, không lẽ cáºu cầm nó ở lại được, bởi váºy cáºu cho nó vá» rồi cáºu mượn con Quế, là con gái HÆ°Æ¡ng há»™ Huy, lên ở Ä‘i chợ nấu cÆ¡m giùm.
Tuy con Quế là con nhà nghèo, áo quần lam lÅ©, không biết Ä‘iểm trang, chỉ Ä‘eo có má»™t đôi búp mù u đồng mà thôi, chá»› không có nữ trang chi khác, song mặt mà y sáng rỡ, Ä‘i đứng dịu dà ng, miệng cÆ°á»i hữu duyên, mắt ngó hữu đức. Äã váºy mà nó là con gái má»›i lá»›n lên, trong lòng chất chứa mối cảm tình, trong trà tưởng tượng Ä‘iá»u viá»…n vá»ng, nên cái lòng vá»›i cái trà ấy hiệp lại mà là m lá»™ ra nÆ¡i mặt nó má»™t cái vẻ thiên nhiên đẹp đẽ phi thÆ°á»ng, cái vẻ ấy hay là m cho mê mẩn lá» Ä‘á» cho bá»n tu mi nam tá».
Bữa ná», Thượng Tứ nghỉ trÆ°a má»™t lát rồi cáºu thức dáºy leo lên võng nằm Ä‘Æ°a tòn ten. TrÆ°á»›c sân trá»i nắng chang chang nhÆ° đốt lá»a, ngoà i vÆ°á»n cây cá» im lìm nhÆ° ngủ trÆ°a, duy có con cu xanh đứng gáy trên ngá»n tre, vá»›i con thằn lằn chắt lưỡi trong kẹt cá»a. Thằng Ngá»™ thì mắc là m cá» sau vÆ°á»n. Thằng Lạc thì lén chạy vá» thăm nhà . Con Quế Ä‘Æ°Æ¡ng ngồi chÆ¡i dÆ°á»›i nhà bếp, nó thấy Thượng Tứ thức dáºy, bèn láºt Ä‘áºt lấy bình trà mà chế nÆ°á»›c cho cáºu uống.
Thượng Tứ thấy con ná» lên xuống qua lại gần cái võng cáºu nằm, cáºu má»›i liếc mắt ngó nó.
Cáºu coi kỹ lưỡng, cáºu má»›i thấy dung nhan của nó. Cáºu nghÄ© thầm, nếu con nhá» nầy mà sanh trong nhà già u có sang trá»ng, thì nhan sắc đó, tuổi tác nầy, chắc ngÆ°á»i ta già nh giá»±t mà cÆ°á»›i đã lâu rồi; vì nó là con nhà nghèo nên má»›i chịu thiệt thòi, không ai thèm ngó tá»›i. Tình Ä‘á»i thiệt là khốn nạn ! Có tiá»n dầu ngu xuẩn, dầu xấu xa, ngÆ°á»i ta cÅ©ng yêu chuá»™ng; không tiá»n dầu khôn ngoan, dầu đẹp đẽ, ngÆ°á»i ta cÅ©ng không mà ng !
Cáºu Ä‘Æ°Æ¡ng buồn vá» thế tình, bá»—ng con Quế ở dÆ°á»›i nhà bếp bÆ°á»›c lên nữa. Chừng nó Ä‘i gần tá»›i chá»— cáºu nằm, cáºu bèn kêu mà há»i rằng: “Quế, năm nay em được mấy tuổi ?â€.
Con Quế giá»±t mình nên đứng xá»±ng lại ngó cáºu, rồi đáp nhá» nhá» rằng:
- Thưa, năm nay em 18 tuổi.
- Sao em chưa lấy chồng ?
Con gái tá»›i tuổi lấy chồng, há»… nghe ai há»i tá»›i việc ấy thì thÆ°á»ng hay mắc cở. Con Quế nghe Thượng Tứ há»i nhÆ° váºy, nó không Ä‘á» mặt tÃa tai nhÆ° gái khác, mà nó lại lá»™ sắc buồn thảm, cúi mặt xuống đất, đứng lặng thinh má»™t chút rồi má»›i đáp rằng: “ThÆ°a, cha mẹ em cÅ©ng định gả em rồiâ€.
Thượng Tứ ngồi dáºy, ngó ngay nó mà há»i rằng:
- Cha mẹ em đã định gả rồi, mà sao em nói vá»›i qua coi bá»™ em buồn dữ váºy ?
- Thưa, em có buồn chi đâu.
- Em giấu qua là m chi. Qua dòm sắc mặt, qua nghe tiếng nói, thì qua đã biết bụng em rồi, em chối sao được ? Tại sao há»i tá»›i lấy chồng mà em lại buồn ? Em không Æ°a chá»— đó mà cha mẹ em gả ép phải hôn ?
- ThÆ°a, không phải. Chồng đã Ä‘i há»i em từ hồi năm ngoái.
- Dữ hôn ! Nói từ năm ngoái đến nay mà sao chưa cưới ?
- ThÆ°a, chÆ°a cÆ°á»›i.
- Váºy chá»› đợi chừng nà o nữa ?
- Em không biết.
- Em ưng chỗ đó hay không ?
- Thưa, cha mẹ em định lẽ nà o cũng được, em đâu dám cãi.
- Gả cho ai ở đâu ?
- Thưa, gả cho con bà Tám Hưng ở trên xóm trên.
- Tên thằng gì ?
- Thưa, tên Sang.
- Tại sao cha mẹ chịu gả, em cÅ©ng không cãi, mà để lâu nhÆ° váºy, không cÆ°á»›i phứt cho rồi ?
- ThÆ°a, hồi Ä‘i nói thì má em đòi má»™t đôi và ng. Bên chồng cÅ©ng chịu, tÃnh tháng ba năm nay cÆ°á»›i. Chẳng dè bÆ°á»›c qua tháng giêng bà già chồng em Ä‘au má»™t tráºn dữ qua, chạy thuốc tốn hao hết tiá»n. Chồng em sắm đôi và ng không nổi, nên ông mai xin vá»›i cha mẹ em định lại để thủng thẳng rồi sẽ tÃnh.
- Té ra tại đôi và ng đó mà cÆ°á»›i không được ! Váºy mà em thÆ°Æ¡ng thằng Sang hay không ?
Con Quế cÆ°á»i mà không trả lá»i, lại coi bá»™ nó mắc cở.
Thượng Tứ hiểu ý nó rồi, nên cáºu không há»i nữa. Cáºu cho nó xuống nhà bếp, rồi cáºu nằm gát tay lên trán mà suy nghÄ©. Äồng tiá»n khốn nạn lắm thay ! Vì nó mà nhiá»u khi vợ chồng hết thÆ°Æ¡ng nhau ! Vì nó mà nhiá»u khi vợ chồng thÆ°Æ¡ng nhau song sum hiệp không được ! Vì nó mà nhiá»u khi ngÆ°á»i tốt phải trở ra xấu ! Vì nó mà nhiá»u khi việc nên lại hóa ra hÆ° ! Con Quế tuy chồng chÆ°a cÆ°á»›i, song coi bá»™ nó cÅ©ng thÆ°Æ¡ng chồng rồi. Tại chồng không tiá»n mà cÆ°á»›i nổi, nên nó bứt rứt trong lòng đến ná»—i lá»™ sắc buồn ra ngoà i mặt. Nếu thằng Sang để hoà i, không cÆ°á»›i được, lòng ngÆ°á»i dá»i đổi không chừng, rủi có chá»— nà o khác có tiá»n hỠđến nói, vợ chồng HÆ°Æ¡ng há»™ Huy hồi chá»— trÆ°á»›c mà gả chá»— sau, thì cái tình của con Quế má»›i trở ra là m sao ? Lấy chồng mà không thÆ°Æ¡ng chồng ! Có đôi bạn mà lại tÆ° tưởng đến ngÆ°á»i khác ! Cái kiếp con ngÆ°á»i dÆ°á»ng ấy. Cái cuá»™c gia đình nhÆ° vầy, thì vui sÆ°á»›ng chá»— nà o ? Huống chi con Quế là gái xuân xanh, lại là con nhà nghèo nữa, thiếu gì cÆ¡ há»™i là m cho nó dá»… ô danh xủ tiết. Nếu nó gặp má»™t cÆ¡ há»™i nhÆ° váºy thì tá»™i cho nó biết chừng nà o !
Thượng Tứ nằm suy nghÄ© má»™t hồi rồi cáºu Ä‘i rá»a mặt, thay đồ, lên xe Ä‘i chợ Mỹ Tho. Cáºu ghé tiệm bán đồ nữ trang cáºu lá»±a mua má»™t đôi và ng má»™t lượng chạm thiệt khéo. Cáºu bá» túi Ä‘em vá», không nói cho trong nhà đứa nà o biết hết.
Äến tối, con Quế dá»n dẹp dÆ°á»›i nhà bếp xong rồi nó vá», cáºu má»›i sai thằng Ngá»™ lên nhà bà Tám HÆ°Æ¡ng mà kêu thằng Sang xuống cho cáºu biểu.
Thằng Sang nghe kêu, không biết có chuyện gì nên láºt Ä‘áºt xuống liá»n. Cáºu há»i thăm thì thiệt quả nó Ä‘i nói con gái HÆ°Æ¡ng há»™ Huy, định hôm tháng ba rồi nó cÆ°á»›i, nhÆ°ng vì bởi bà già nó Ä‘au thình lình, nó chạy thuốc hết tiá»n hết lúa, nó không thế lo đám cÆ°á»›i nổi, nên phải cáºy mai nói đình lại, đợi chừng nà o nó là m có tiá»n rồi sẽ hay. Cáºu há»i là m đám cÆ°á»›i phải tốn bao nhiêu. Nó nói bà già vợ nó đòi má»™t đôi và ng, bởi váºy phải có má»™t trăm rưỡi đồng bâc má»›i dám là m đám cÆ°á»›i.
Thượng Tứ liá»n Ä‘i mở tủ lấy đôi và ng vá»›i má»™t trăm đồng bạc mà đưa cho thằng Sang và nói rằng: “Äây, tôi cho chú mượn và ng bạc đây mà cÆ°á»›i vợ. Chừng nà o chú là m ăn khá rồi chú trả lại cho tôiâ€.
Thằng Sang chÆ°ng há»ng, đứng ngó Thượng Tứ mà không dám lấy và ng bạc và cÅ©ng không biết nói chi hết, Thượng Tứ cÆ°á»i và biểu rằng:
- Chú cứ việc lấy đi. Chú chưa muốn cưới vợ hay sao, nên tôi cho mượn mà chú lại dục dặc?
- ThÆ°a cáºu, tôi muốn lắm chá»› … Ngặt vì cáºu là m phÆ°á»›c giúp và ng bạc cho tôi đây, biết chừng nà o tôi trả lại cho nổi.
- Chừng nà o cũng được. Nếu chú trả không nổi thì thôi, cũng không sao.
- Cha chả, cáºu thÆ°Æ¡ng tôi nhÆ° vầy thì tôi cám Æ¡n cáºu quá !
Thượng Tứ cÆ°á»i. Thằng Sang xin gởi và ng bạc lại đó, đặng nó vá» thÆ°a lại cho mẹ nó hay, rồi xuống nói vá»›i bên vợ nó chá»n ngà y, chừng nà o cần dùng thì nó sẽ lấy.
Chú thÃch: (1-) hết nở, hết đâm chồi.
(2-) cách câu cá lóc ở nơi không có chướng ngại.
(3-) ngÆ°á»i giúp việc
|
|
|
| |