La Thông Tảo Bắc-Tô Chẩn

[Cánh gà nướng]

Hồi thứ sáu

Thái Tôn bị khổn Mộc Dương thành.
Xa Luân đại chiến Tần Thúc Bảo.

Nói qua Bắc Phiên, ngày nọ Xích Bích Bửu Khương Vương lâm trào, thừa tướng Đồ Phong, nguyên soái Tô Xa Luân và bá quan hầu hạ hai bên, Bửu Khương Vương mới nói rằng:
Nay bốn ải ngoài đều thất thủ, binh Đường độ rằng gần tới ải Huỳnh Long, tướng mạnh binh đông, trẫm e cho công chúa khó lòng mà kiên thủ Huỳnh Long Lãnh cho đặng. Nếu Huỳnh Long Lãnh mất rồi thì Mộc Dương đây cũng chẳng còn. Vậy nguyên soái hãy sớm đem binh ra mà giúp cùng công chúa.
Tô Xa Luân nói:
- Xin bệ hạ chớ lo, hễ tôi cử binh ra thì binh Đường sẽ lui về hết.
Nói dứt lời bỗng thấy quân vào báo rằng;
- Có công chúa đem binh về, còn đứng đầu ngõ.
Bửu Khương Vương nghe qua kinh hãi nói:
- Vì sao mà công chúa về đây?, Thế ải Huỳnh Long lại bị binh Đường đoạt nữa rồi sao chớ?
Đồ Phong bước ra tâu rằng:
- Chẳng biết công chúa về đây do duyên cớ chi, xin cho vào hỏi qua mới tường chân giả.
Bửu Khương Vương y lời, cho triệu công chúa vào. Đồ Lư công chúa vào trước điện bái yết tung hô chúc câu vạn tuế. Bửu Khương Vương mới phán hỏi rằng:
- Nay binh Đường đã đến, con có đánh đuổi nó đặng không mà trở về đây?
Đồ Lư tâu:
- Con chưa có hội chiến cùng Đường tướng.
Bửu Khương Vương ngạc nhiên hỏi;
- Con chưa hội chiến cùng tướng Đường sao lại bỏ về đây, phỏng như quân Đường thừa cơ đoạt phức Huỳnh Long Lãnh thì kinh đô này phải mất, biết liệu làm sao?
Đồ Lư tâu:
- Bởi phụ vương chưa rõ! Vả binh Đường đã rất đông lại đương cơn thế mạnh, nếu con ở giữ ải thì cũng khó chu toàn, nên con về đây dụng mưu mà bắt chúng nó.
Bửu Khương Vương hỏi:
- Chẳng hay con có diệu kế chi? Bày ra bắt đặng vua Đường chăng?
Đồ Lư tâu:
- Con có một kế không thành, để con giải ra mong nhờ phụ vương quyết đoán. Nguyên cách kinh đô ta đây độ bốn mươi dặm, nơi có hòn núi tên là Hạ Lam, đất ấy chu vi rộng rãi đồn binh rất tiện, xin phụ vương dời hết binh dân ra đó, rồi mới toát hết bốn cửa thành đừng cắm giáo cặm cờ, binh Đường trước vào ải Huỳnh Long đã dạn, sau tới đây chắc ăn quen xâm nhập hết vô, chừng ấy ta đem binh kéo lại phủ vây, hễ lâu ngày tuyệt lương thì phải chết, cần chi đánh đập cho mất công, song chẳng hay ý phụ vương thì liệu thế nào?
Tô Xa Luân nghe qua nói:
- Kế ấy rất hay, nhưng bên Đường thiếu chi kẻ mưu cao, nếu chúng nó biết kế không thành thì như hà thể liệu?
Đồ Lư nói:
- Điều ấy có khó chi, nếu chúng nó không vào thì đóng quân nơi phía Bắc, chừng ấy nguyên soái sẽ làm như vầy… như vầy… thì lo chi chẳng thành công.
Tô Xa Luân khen rằng:
- Hảo kì diệu! Công chúa quả là nữ Khổng Minh.
Bửu Khương Vương cũng mừng rỡ phán rằng:
- Kế ấy tuy hay nhưng phải tính gấp thời mới đặng.
Nói xong bèn truyền chỉ dạy quân, dân kíp dời đô ra núi Hạ Lam.
Lúc ấy quân dân khắp thành đặng lệnh chẳng dám trể nãi, bù nắp bù hở, khuân sơ đồ tế nhuyễn, rồi bỏ nhà cõng con dắt vợ ra đi. Bửu Khương Vương cũng dẫn bá quan đi theo một lượt cùng bá tánh. Còn Tô Xa Luân thì lo sắp đặt mai phục, đợi binh Đường mắc kế sẽ ra tay.
Nói qua khi binh Đường lấy đặng Huỳnh Long Lãnh rồi, ở đó nghỉ một đêm đoạn kéo tới Mộc Dương thành, đi trọn ba bữa mới gần tới nơi, bỗng thấy quân thám mã chạy về báo rằng:
- Thành Mộc Dương bỏ trống như Huỳnh Long nữa vậy!
Tần Thúc Bảo nghe báo như vậy, bèn hỏi Từ Mậu Công rằng:
- Ba thằng Phiên này nó làm nhiều điều lạ quá, xin quân sư hãy coi thử có kế chi chăng?
Từ Mậu Công nói:
- Ấy là không thành kế đó, chúng nó muốn gạt ta vào thành, đặng đem binh vây phủ mà tuyệt đường lương hướng của ta.
Trình Giảo Kim cười nói:
- Quân sư khéo nhiều chuyện thì thôi, kế mưu cái nỗi gì thứ ba cái thằng Phiên này á. Chẳng qua nó sợ mình mà trốn chui trốn nhủi, bữa hổm ở Huỳnh Long Lãnh nếu tôi không đốc vô, thì chắt là bữa nay vẫn ở đó giữ hầu cho nó, vậy bây giờ hãy đổi phức hiệu cờ, đặng lo ban sư về cho sớm.
Từ Mậu Công nạt rằng:
- Ngươi chớ nói nhiều lời, ta há đây chẳng biết hay sao? Ta cấm chẳng cho vào thành, hãy đóng trại ở ngoài mà nghỉ.
Tướng lĩnh vâng lệnh hạ trại an dinh, qua tới canh ba xảy thấy quân vào phi báo:
- Phía Nam có hai đạo binh áp đến, dùng tên lửa bắn đốt trại ta.
Thái Tôn nghe báo hoảnh kinh, lật đật dắt Từ Mậu Công và chúng tướng ra khỏi dinh xem. Ngó thấy mấy trại đều phát hỏa, binh gia xao xuyến nhốn nháo hẳn lên. Từ Mậu Công nói:
- Mình mắc kế nó rồi, hãy mau hộ giá tháo ra.
Chúng tướng nghe nói vâng lệnh, kẻ dọn đường người bảo giá nhưng thoát ra chẳng khỏi, bởi ba bề quân Tô La Xuân vây phủ rất dày, đèn đuốt sáng trời, tên bay rợp đất. Đường Thái Tôn thấy thế than dài:
- Quân sư ôi! Biết tính làm sao bây giờ?
Lúc bấy giờ Từ Mậu Công rối ruột, túng thế phải truyền vào đỡ trong thành mà tránh lúc mưa tên gió đạn. Quân sĩ nghe lệnh truyền rùn rùn kéo rốc vào, còn chư tướng thì lo bảo giá theo sau. Khi vào thành xong. Từ Mậu Công dạy bế cửa rút điếu kiều lên hết. Đêm ấy trong thành lộn xộn gần sáng mới yên. Thất trận này quân Đường tử thương rất nhiều, kể thôi không xiết.
Còn Tô Xa Luân thấy mình cả thắng, thì cười ngất khen rằng:
- Mưu công chúa rất cao! Nay chúa tôi nhà Đường đã trúng kế, như chim bị ná như cá vào lờ, chẳng nay mai gì cũng bị ta bắt hết.
Nói rồi truyền quân vây phủ bốn mặt thành. Rạng ngày Bửu Khương Vương, Đồ Phong và công chúa Đồ Lư dẫn về hai mươi muôn binh vây phủ thôi mịt mùng không kể xiết.
Trong Mộc Dương thành sáng hôm vua Thái Tôn ngự ra điện, hai bên bá quan văn võ chầu trực, xảy thấy quân sĩ vào báo rằng:
- Quân Phiên kéo đến vây phủ hết thành trì.
Từ Mậu Công than rằng:
- Cũng biết là mưu như vậy, phần vì đêm hôm tăm tối nên túng thế phải vào đỡ chốn đây, ngờ đâu chúng nó phủ vây tuyệt nẻo vận lương, ắt quân sĩ cả thành phải khốn.
Uất Trì Cung nói:
- Sao quân sư chẳng lên mặt thành mà xem thử thế binh của giặc?
Từ Mậu Công nói:
- Phải! Các tướng hãy theo ta.
Thái Tôn nói:
- Vậy trẫm cũng nên theo các khanh lên đó, xem thử binh thế của giặc nó thế nào.
Khi chúa tôi dắt nhau lên mặt thành, ngó xuống thấy binh Phiên đông nghịt, thì lắc đầu chắt lưỡi than rằng:
- Trận này chắt chết!!!
Tần Thúc Bảo nói:
- Chúng ta hãy xem kỹ trùng vây của nó xem sao, sự đông đảo chẳng nói làm chi, chỉ sợ cách lớp lang sắp đặt của nó, chắc phá ra không khỏi, còn ngồi trong thành thì e nỗi tuyệt lương.
Đường Thái Tôn nghe nói sụ mặt âu sầu. Các tướng cũng vô phương. Đứng nhìn xem qua lại một hồi, rồi kéo nhau trở xuống lầu, ngồi nhìn nhau rầu rĩ.
Cách ba ngày sau, lúc chùa tôi đang cùng nhau luận kế, bỗng thấy quân sĩ vào báo nói có tướng Phiên khiêu chiến. Vua Thái Tôn nghe qua biến sắc than rằng:
- Tần vương huynh a! Nay Phiên tướng phá thành, biết tính làm sao cho đặng?
Tần Thúc Bảo kiếm lời khuyên giải cho vua an lòng, rồi qua phía tây lên mặt thành xem, thấy tướng Phiên hình thù quái dị, mặt đen láng như sơn, cặp mắt tròn như lục lạc, đôi long mày như chổi, hàm râu cọp xà nùi, mặt bào đỏ nịt giáp vàng, cỡi ngựa ô cầm búa lớn, sau lưng dắt bốn cây cờ nhỏ, đề to mấy chữ: “Hồng Bào Đại Lực Sĩ Nguyên Soái Tô”. Đấy là Tô Xa Luân. Tô Xa Luân ở dưới lấy roi chỉ lên thành kêu lớn rằng:
- Bớ lũ trên thành, hãy nghe cho rõ, bởi nhà Đường ỷ mạnh cậy thế hiếp lân bang, ta chẳng đến Trung Nguyên bọn mi lại qua đây sanh sự. Nay ta đã lùa chúa tôi nhà mi vào chung một lưới, vậy chớ có trông thoát khỏi. Nếu muốn toàn sanh hãy mau đem Lý Thế Dân dâng nạp quy hàng, bằng không ta sẽ phá thành lập tức.
Tần Thúc Bảo nhìn kỹ Tô Xa Luân, rồi day qua nói với chư tướng rằng:
- Các ông hãy xem thằng tướng đó, thiệt hình dung quá quỷ sứ, thiên lôi.
Trình Giảo Kim nói:
- Nó là đệ tử của tôi đó, cho nên tay cũng xách búa đồng.
Chư tướng nghe qua cười rằng:
- Cái búa nó lớn bằng hai cái búa của ông, gả này thật quả tướng hùm, chớ có khinh khi mà mắc.
Tần Thúc Bảo nói:
- Nay nó khiêu chiến, vậy để tôi ra binh. Vì hôm xuất sư đến nay tôi chưa đánh trận nào, bây giờ quyết đua tài cho rõ cao thấp.
Các tướng nói:
- Nay nguyên soái ra quân, xin cho anh em chúng tôi theo giúp sức.
Tần Thúc Bảo nói:
- Theo làm chi cho bận bịu e khó nổi xông pha, như các tướng có lòng thì hãy ở nơi cửa thành là lược trận.
Tần Thúc Bảo nói xong liền nai nịt lên yên, truyền quân nổ súng hạ điếu kiều, giục ngựa hươi thương ra trận.
Bên kia Tô Xa Luân trông thấy, bèn nghênh búa hỏi rằng:
- Ngươi tên họ là chi? Hãy mau xưng ra mà chịu chết.
Tần Thúc Bảo nói:
- Ta là Tảo Bắc Đại Nguyên Soái Tần Thúc Bảo đây.
Tô Xa Luân nghe qua cười ngất nói:
- Nói vậy ngươi là Tần Thúc Bảo đó sao? Bấy lâu ta cứ ngỡ danh tướng của Đại Đường là mặt thần mình cọp chi, chớ như vầy cũng tầm thường, thôi để ta thưởng cho một búa.
Nói rồi chém tới, Tần Thúc Bảo cử giáo đỡ ra rồi nạt lại rằng:
- Khoan đã, cây giáo của bổn soái đây nó không hề giết tướng vô danh, ngươi hãy thông tên họ rồi mới đánh.
Tô Xa Luân nói:
- Ta là đại nguyên soái Tô Xa Luân đây.
Tần Thúc Bảo nghe rồi hươi thương đâm nhầu. Tô Xa Luân cử búa đỡ ra, rồi đó hai ngựa giao kề đánh vùi rất dữ, thương đâm búa đỡ, búa đánh thương đùa, một đàng là nguyên soái Đại Đường, một đàng là nguyên soái Bắc Phiên, đều trổ tài lấy tiếng.
Tần Thúc Bảo tuy là hổ tướng của Đường trào, nhưng vì sức già, ráng đánh đến bốn chục hiệp thì ngăn đỡ cây búa của Tô Xa Luân không nổi, bèn quay ngựa chạy tuốt vào thành. Tô Xa Luân cười ngất nói:
- Tài lực như vậy cũng xưng là danh tướng soái gia!
Nói rồi giục ngựa chạy đến bên thành khiêu chiến nữa, quân Đường mở cửa rước nguyên soái vào thành rồi liền bế quan kiên thủ chẳng dám ló mặt ra hó hé. Còn Tần Thúc Bảo vào thành ngồi buồn bực làm thinh. Chư tướng bàn luận với nhau rằng:
- Tô Xa Luân mười phần mạnh mẽ, nguyên soái trị nó không nổi biết tính làm sao bây giờ?
Uất Trì Bửu Lâm nói:
- Để tôi ra đánh liều với nó một phen, họa may có thắng đặng chăng?
Uất Trì Cung trợn mắt nạt rằng:
- Rất đổi là nguyên soái còn thắng nó không nổi thay, mi tài cán gì mà muốn ra nạp mạng.
Các tướng nói:
- Nó cứ khiêu chiến hoài, không lẽ chúng ta làm thinh mãi sao?
Tần Thúc Bảo nói:
- Thế yếu thì phải nhịn, nếu gan e thất thủ.
Nói rồi truyền quân treo miễn chiến bài, Tô Xa Luân thấy treo miễn chiến bài, thì hạ nhục một hồi, rồi thâu binh về trại.

[Cánh gà nướng]

Hồi thứ bảy

Trình Giảo Kim về Trường An cứu viện.
Tiểu anh hùng tranh ấn soái cầm binh.

Vua Thái Tôn lúc bây giờ mười phần buồn bực, Từ quân sư hết kế, chư tướng cũng cùng phương, cứ mỗi ngày ăn no rồi khoanh tay mà chịu, luôn luôn như vậy suốt ba tháng trường. Ngày kia vua Thái Tôn đang ngự bàn luận cùng chúng tướng, bỗng thấy quan giữ kho vào tâu rằng:
- Lương thực đã tận mòn, còn chừng tám chín ngày thì hết.
Vua Thái Tôn nghe qua mới than với Từ Mậu Công rằng:
- Nay lương thực gần hết rồi, quân sư tính mưu chi mà cứu lấy quân sĩ.
Từ Mậu Công lắc đầu nói:
- Tôi đã hết kế cùng phương, bây giờ không còn lo kế chi đặng nữa. Chỉ còn có đợi thời đến đâu hay đó mà thôi.
Trình Giảo Kim nói:
- Nếu vậy còn tám chín ngày nữa đây sẽ chết đói cả thành sao?
Thái Tôi cúi đầu âu sầu rầu rĩ.
Lụi hụi ít ngày sau, binh hết lương, ngựa hết cỏ, than van rên siết vang thành, Trình Giảo Kim nói với Từ Mậu Công rằng:
- Nay nước đã tới trôn rồi, quân sư luyện thuốc chống đói thì khỏi sợ điều chi, chớ tôi đây chắc là chết sớm.
Từ Mậu Công đang lúc rối ruột, nghe Giảo Kim nói cợt mình thì giận mà rằng:
- Cơ tuyệt diệt đến bên thành mà không lo, lại còn kiếm điều nói nhảm.
Giảo Kim xụ mặt làm thinh. Lúc bấy giờ cha con Uất Trì Cung muốn xuất binh mã mà vì đánh chẳng lại, phần quân sĩ rủn chí ngã lòng nên không dám. Còn Từ quân sư hết kế, chư tướng vô mưu, ngồi xúm chùm nhìn nhau mà chịu.
Lúc chúa tôi đang than thở, bỗng nghe một tiếng sấm nổ vang dường như lở núi sụp non, rung động cả thành trì, ai nấy đều kinh hồn mất vía. Kế thấy trên trời khói đen phủ xuống, phút chốc gió dậy ào ào, hóa ra một bầy phi thử ( con dơi ) bay bổng lên không. Thái Tôn lấy làm lạ mới hỏi Từ Mậu Công rằng:
- Điềm chi vậy? Lành hay dữ đó?
Từ Mậu Công đánh tay coi rồi tâu rằng:
- Phước bệ hạ còn lớn lắm! Bởi vì là chánh vị đế vương, nên trời sai phi thử đem lương đến giúp đó.
Chư tướng nghe nói không tin hỏi;
- Lương ở đâu chẳng thấy mà quân sư nói là cho lương?
Từ Mậu Công cười rằng;
- Vì năm trước Tây Ngụy Vương là Lý Mật ở chẳng phân minh, mê nàng Tiêu phi làm điều vô đạo, nên trời sai phi thử tha hết ba mươi muôn hộc lúa, đến ngày nay mà đem giúp cho bệ hạ đây.
Thái Tôn bèn hỏi:
- Lúa ấy bây giờ ở đâu?
Từ Mậu Công nói:
- Đào dưới thềm xuống ba thước đất, thì có lúa lương tại đó.
Vua Thái Tôn y lời, truyền quân đem cuốc xuổng ra đào; đào xuống ba thước đất quả thấy lúa lương vô số. Trình Giảo Kim chạy hốt lên coi, rồi nói:
- Rõ ràng lúa này đã lâu năm, thật phải của Lý Mật.
Từ Mậu Công truyền quân xúc lên hết gánh chứa vào kho, rồi nói:
- Bao nhiêu lương này bất quá dùng đỡ trong một tháng mà thôi, nếu không sớm tính kế giải vây, đơi khi ăn hết rồi ắt phải nguy khốn nữa.
Thái Tôn bèn hỏi:
- Vậy quân sư có kế chi chưa?
Từ Mậu Công nói:
- Xin bệ hạ viết chiếu sai người về nước viện binh thì xong.
Thái Tôn nói:
- Quân sư khéo giả bộ thì thôi! Rất đỗi cả thành hiệp nhau mà còn phá vây không nổi thay, huống hồ một người tài chi về Trường An cho đặng?
Từ Mậu Công nói:
- Nội đây chỉ có một người về xin binh cứu viện đặng!
Thái Tôn nghe qua mừng lắm, lât đật hỏi:
- Người đó là ai vậy?
Từ Mậu Công chỉ Giảo Kim mà nói rằng:
- Có một mình Lỗ quốc công Trình thiên tuế này đi đặng mà thôi.
Thái Tôn nghe qua thất kinh nói:
- Không đặng đâu! Nếu sai Trình vương huynh ra đó, thì chắc bị Tô Xa Luân nó nhai xương đa! Xin quân sư hãy sai tướng khác.
Từ Mậu Công tâu rằng:
- Tôi có đoán quẻ, khắc biết nội đây chỉ có mình Trình thiên tuế đi ắt xong mà thôi, chớ sai tướng nào khác cũng chẳng được hết.
Thái Tôn bèn day qua nói với Giảo Kim rằng:
- Từ quân sư đã tính như vậy, nhưng chẳng biết Trình vương huynh có vì trẫm mà ra sức chăng?
Trình Giảo Kim nghe hỏi mồ hôi nhỏ giọt, tái ngắt mặt mày, tay chân run lẩy bẩy, khúm núm bước ra quỳ xuống tâu rằng:
- Muôn tâu bệ hạ! Quân sư muốn hại tôi, nên mới kêu tướng vô danh ra kê đầu cho Tô Xa Luân nó giết, xin bệ hạ xa tội, thật tôi chẳng dám đi.
Vua Thái tôn bèn day qua nói với Từ Mậu Công rằng:
- Trẫm nhắm sức Trình Giảo Kim phá chẳng nổi trùng vây đâu, quân sư hãy tính lại coi, có khi lạc quả chăng?
Từ Mậu Công nói:
- Muôn tâu bệ hạ! Thiệt quẻ tôi coi chắc lắm, số mạng Trình thiên tuế còn trường thọ rất dài. Hôm nay ra đi dầu gặp bao nhiêu sự hung hãn cũng đều hóa lành hết. Vả cách đây ba năm về trước, khi chia binh ba đạo đánh ba nẻo, Trình thiên tuế một mình mà lấy đặng Sơn Đông, lại đem binh qua Triết Giang mà giúp chúng tôi nữa. Cứ theo chuyện đó thì Trình thiên tuế có dở chi đâu, xá gì một lũ Bắc Phiên mà phá ra không đặng.
Từ Mậu Công nói dứt lời, liếc mắt nháy Uất Trì Cung một cái, Uất Trì Cung hiểu ý bèn bước lại vỗ vai Giảo Kim mà nói rằng:
- Trình thiên tuế xưa nay cũng là một người anh hùng vang danh khắp xứ, lẽ nào đi sợ cái lũ Bắc Phiên này sao? Hễ là đấng anh hùng thì phải trung quân ái quốc, thị tử như quy, phải như quân sư sai tôi thì tôi vỗ ngực chịu đi liền, không hề thốt nửa lời phiền muộn!
Tần Thúc Bảo cũng đốc vô rằng:
- Quân sư thuở nay đoán quẻ thiệt tinh lắm, lẽ nào ngày nay lại nỡ đi hại anh em lẫn nhau sao? Vậy Trình thiên tuế hãy ráng sức một phen, kẻo người ta chê là hổ đầu xà vĩ đa!
Trình Giảo Kim lắc đầu, day lại nói với Từ Mậu Công rằng:
- Này ông quân sư! Từ khi tôi kết nghĩa kim bằng cùng ông đến bây giờ, nào có làm điều chi xích mích với ông đâu mà ông lại nỡ hại tôi, một hai ép uổng tôi nạp mình vào hang cọp. Còn chú lọ nồi chú đánh phách đó, sao quân sư không giỏi mà sai đi?
Từ Mậu Công nói:
- Vì Trình thiên tuế chưa rõ, nên mới phân bì như vậy, bởi Uất Trì tướng quân mà đi thì mười phần chắt chết, bao giờ tôi dám sai. Đi mấy cuộc hiểm nguy thì cần phải chọn người phước tướng, nếu thiên tuế viện đặng binh đến cứu, tôi sẽ tâu xin phong cho chức Tịnh Kiên.
Trình Giảo Kim hỏi:
- Cái chức Tịnh Kiên là chức gì đó vậy?
Từ Mậu Công nói:
- Chức ấy lớn ngang với vua, được phép ngồi chung, vào triều khỏi lạy, muốn chém ai thì chém, muốn làm điều chi thì làm, trên vua dưới mình hơn hết thảy bá quan.
Trình Giảo Kim nói:
- Chức ấy nhắm thế khó hưởng lắm! Như tôi sống chẳng nói chi, còn như nếu bị quân Phiên nó thỉnh rồi, thì quân sư có tâu phong cho cái chức chi chi đó, tôi cũng đâu có hưởng được đâu!
Từ Mậu Công nói:
- Nếu thiên tuế chịu đi, thì đối với triều đình có công rất lớn, sống sẽ làm Tịnh Kiên vương, còn chết thì phong làm Thổ Địa.
Trình Giảo Kim nghĩ thầm rằng:
- Thiệt mình kết nghĩa anh em cùng lão thầy sãi mũi trâu này rất ư là vô ích. Khi bình thường chẳng nói chi, hễ có hoạn nạn là nó ép mình làm đao làm thớt. Ối! Mà dầu không đi, ở đây ráng ít ngày cũng chết khô, làm ma đói ma thương, chi bằng liều mình ra đó, rủi có chết lại được phong thần làm Thổ Địa hưởng chè xôi no bụng.
Trình Giảo Kim nghĩ như vậy nên vuốt râu nói rằng:
- Thôi! Tôi thấy ông quân sư ổng ép lắm, vậy cũng ráng làm gan mà xông lướt một phen.
Thái Tôn mừng nói:
- Nếu Trình vương huynh ra sức trận này, trẫm thật đội ơn nghìn thuở.
Trình Giảo Kim nói:
- Tôi nghĩ lại tôi buồn cho cái số phận của tôi lắm! Từ khi mới kéo binh đi tảo Bắc, nguyên soái phong cho chức tiên phuông, lo đốn củi dọn truông, bắt cầu cực khổ, xin ra đánh trận thứ nhất nguyên soái khi dở để cho lão Uất Trì, qua đến trận thứ nhì, thứ ba, thứ tư cũng về tuốt nơi tay cha con Kính Đức, té ra tôi cực mà chẳng lập đặng công chi. Nay tới ông nguyên soái bại suy, quân sư lại ép tôi đi cho chúng giết. Nhưng tôi nào dó tiếc phần số tướng bất tài, song xin bệ hạ khi về đặng tới trào mà tôi chết rồi, thì chớ quên lời hứa.
Vua Thái Tôn nghe nói dứt lời, bèn viết chiếu và giao ấn nguyên nhung cho Giảo Kim.
Trình Giảo Kim nai nịt hẳn hòi, lãnh ấn và chiếu cột vào lưng với một gói cơm khô, rồi bước tới lạy vua, đoạn nói cùng Từ Mậu Công rằng:
- Quân sư hãy lên lầu xem coi, hễ thấy quân Bắc Phiên ngả ngang ngả dọc, ấy là nó bị đốn ngã bởi ngọn búa của tôi, còn như ngó thấy im lìm là tôi đã thất cơ, hãy mau phong Thổ Địa, kẻo oan tánh mạng của tôi nghe!
Từ Mậu Công nói:
- Tôi biết Lỗ Quốc Công là phước tướng, không hề chi đâu, hãy ráng sức một phen tôi quyết chẳng quên lời ước.
Trình Giảo Kim bèn day qua nói với chư tướng rằng:
- Thôi các ông ở lại mạnh giỏi mà phó tá bệ hạ, chớ tôi đi phen này chắc không trông gặp mặt nhau nữa rồi!
Chư tướng nghe Giảo Kim nói quá thương, đồng theo vỗ về kiếm lời an ủi. Rồi đó Trình Giảo Kim xách búa lên ngựa ra cửa Nam, Thái Tôn dắt chư tướng theo đưa, Từ Mậu Công dạy quân thông điếu kiều cho giảo Kim ra, rồi truyền kéo lên đóng chặt lại.
Còn Giảo Kim khi vừa ra khỏi, xem thấy binh Phiên đông đúc, lòng đã thất kinh, ngó lại thấy bế cửa thành, càng thêm hoảng hốt. Rùn mình khiếp sợ chẳng dám bước đi, nhớ tới Mậu Công, thì giận mắng lia mắng lịa. Bên kia tiểu Phiên đang canh, bỗng thấy một tướng đứng dưới thành mặt mày hơ hải, nói láp dáp om sòm. Bèn bàn tính với nhau rằng”
- Chắc thằng đó nó đi viện binh, vậy đừng để cho nỏ sẩy qua mà có tội.
Nói rồi hè nhau rút tên bắn vãi như mưa. Trình Giảo Kim hoảng hồn, chẳng biết tìm ngõ nào mà trốn tránh, túng thế phải hươi búa nạt lớn lên rằng:
- Đừng bắn nữa! Bộ tụi bây chưa biết cái búa của lão Trình sao? Ta đây quyết phá trùng vây đặng về trào cứu viện, nhượng đường cho qua thì sống, bằng ngăn đón ta bửa nát đầu.
Giảo Kim nói rồi hươi búa xông lên chém nhầu, chẳng kể đông tây, không phân nam bắc, quân Phiên chống cự không nổi té ngửa té nghiêng, bể óc dập đầu kéo nhau bỏ chạy, Giảo Kim thừa thế đánh riết khỏi vòng binh thứ nhất, qua đến vòng thứ nhì kế gặp tướng Phiên, đánh Giảo Kim mệt thôi thở dốc.
Lúc ấy quân Phiên đi báo với tô Xa Luân, Tô Xa Luân nghe báo hét vang, xách búa khai sơn đón Giảo Kim mà đánh. Trình Giảo Kim đang bị tướng Phiên đánh mệt thở khò khè, kế thấy Tô Xa Luân hươi búa đồng chém tới, Trình Giảo Kim hoảng hồn mất vía, trật yên quăng búa té nhào. Xảy đâu gió dậy đùng đùng thổi Giảo Kim bay mất. Tô Xa Luân ngạc nhiên hỏi các tướng rằng:
- Có ai bắt đặng nó chăng?
Các tướng đáp:
- Chúng tôi vừa thấy nó nhào xuống đó thì áp lại liền, nhưng không biết vì cớ nào mà người ngựa đều bay đâu mất hết.
Tô Xa Luân nói:
- Thôi thôi! Ta biết rồi! Nó có phép địa hành, nên độn thổ trốn đi. Nhưng nó đi đây chắc ra ải Bạch Lang, vậy Thiết Bối ra đó mà đón, đừng cho nó về nước cứu viện binh qua.
Thiết Bối vâng lệnh kéo quân đi liền.
Nói qua Giảo Kim té nhào xuống ngựa, thì có một vị đạo nhân hóa phép cứu ra khỏi vòng binh, đem thẳng tuốt về ải Nhạn Môn. Lúc ấy Trình Giảo Kim còn tinh thần mê mẫn, tai nghe văng vẳng có tiếng gọi rằng:
- Lỗ quốc công! Hãy tỉnh dậy tỉnh dậy!
Trình Giảo Kim mở mắt ra chẳng thấy dinh Phiên, coi lại là chốn đồng không trống trãi, còn mình thì nằm dưới cội cây, phía sau có một vị đạo nhân đứng mỉm cười tay cầm phất chủ. Giảo Kim ngẫm nghĩ thất kinh, lồm cồm ngồi dậy hỏi:
- Diêm Vương sai ông đến bắt hồn tôi hay dắt đi làm Thổ Địa đây?
Đạo nhân thấy hỏi cười rằng:
- Không phải Diêm Vương nào đâu! Ta là người cứu thiên tuế ra khỏi vòng binh Phiên đây.
Giảo Kim hỏi:
- Ông dùng phép chi mà cứu tôi vậy? Và còn thành kia là thành nào đó?
Đạo nhân cười nói:
- Phép chi cứu đặng thì thôi, hãy mau về Trường An chọn người cứu giá, thành trì đó là ải Nhạn Môn.
Giảo Kim nghe nói mừng quá, đứng dậy ngó mông mình một hồi rồi nói:
- Quả phải! Quả phải! Rõ ràng đất của nhà Đường đây! Còn tiên ông tên chi, ở núi nào, xin cho tôi biết với, hòng có nhớ mà cám ơn.
Đạo nhân nói:
- Tôi là Tạ Ánh Đăng đây!
Trình Giảo Kim mừng quýnh nói:
- Cơ khổ! Vậy mà tôi quên lửng chớ! Năm trước khi không làm gì mà sao chú trốn mất, làm cho tôi kiếm tìm hết sức chẳng ra, nhớ nhau đôi lụy nhỏ sa, tràn đượm đầy đà quá suối, nào ngờ nay đây gặp gỡ. Ủa bấy lâu chú ở nơi nào, sao chẳng về hưởng chung phú quý vinh hoa? Lạ này! Hàm râu không bạc, da mặt không nhăn, còn xuân mơn mởn nữa chứ! Ờ ờ! Còn khi lúc nãy tôi nhào xuống ngựa, chú làm cách nào mà cứu ra khỏi đây? Xin phân giải đầu đuôi cho biết!
Tạ Ánh Đăng nói:
- Lúc trước khi đến Giang Đô, đi nửa đường gặp chú tôi, người đem về núi độ tu tiên, nay đã thành chánh quả. Hôm nay thấy anh bị nạn, nên vâng lời thầy đến cứu ra đây.
Trình Giảo Kim nói:
- Chú nay đã thành tiên hèn chi coi phong lưu quá, xin cho tôi đi theo tu với!
Tạ Ánh Đăng nói:
- Không đặng đâu! Tôi không phần phú quý, nên theo tiên mà lánh trần, còn anh số vinh hoa, vậy nên phải ráng trung cang mà giúp nước, vả nay Đường chúa thọ khổn nguy nan, sai anh về viện binh, nếu anh bỏ đi tu thì lấy ai bảo giá?
Trình Giảo Kim nói:
- Việc ấy không hề chi đâu! Vì khi tôi đi Từ quân sư có nói, hễ sống thì phong làm chức Tịnh Kiên Vương, còn chết thì đặng làm ông Thổ Địa. Nếu nay tôi trốn biệt, thì ắt họ tưởng chết, Đã không thèm bắt tội, mà lại phong cho là Thổ Địa nữa có sao.
Tạ Ánh Đăng nói:
- Anh muốn đi tu tiên thì phải ăn chay trường ba năm, tôi thành mới đặng.
Trình Giảo Kim nghe qua lắc đầu le lưỡi nói:
- Ăn gì quá lẽ, chịu nhịn khát sao xong, vậy còn giảm độ sáu tháng đặng không, xin nói qua cho biết?
Tạ Ánh Đăng nói:
- Giặc Phiên đuổi tới kia kìa, hãy lo đánh rồi sẽ tính.
Giảo Kim nghe nói lật đật ngó lại phía sau, đằng này Tạ Ánh Đăng hóa giông bay mất. Trình Giảo Kim xem chẳng thấy binh Phiên, ngoáy đầu lại Tạ Ánh Đăng đâu mất. Bèn nói:
- Lạ đời! Không dè tiên mà cũng nói láo quá tay.
Nói rồi đứng suy nghĩ khoái chí bật cười khan:
- Thôi! Ta đố cái chức Tịnh Kiên Vương chạy đâu cho khỏi.
Dứt lời, cởi giáp, mặc áo rộng tử tế vào, cất chiếu chỉ và ấn soái trong ống tay, thót lên ngựa xông thẳng vào ải.
Nói qua khi chúa tôi nhà Đường đứng trên Mộc Dương thành, thấy Giảo Kim xông vào binh Phiên mà vòng binh không động đậy, thì chắc lưỡi than rằng:
- Quân sư ôi! Trình Giảo Kim đã già lại dở, mà chúng ta cố ép sai đi, nay dinh Phiên im lặng như vầy, thì chắc tính mạng của người hung đa kiết thiểu.
Từ Mậu Công nói:
- Chư tướng chớ lo sầu, không hề chi đâu. Trình tướng quân đã được thần tiên cứu khỏi, hiện thời đi tới ải Nhạn Môn rồi.
Vua Thái Tôn nói:
- Từ đây ra đó suốt năm ải có dư, làm sao mà đi mau quá vậy?
Từ Mậu Công nói:
- Phép thần tiên kì diệu lắm, chở Trình tướng quân đi theo gió theo mây, bây giờ lại qua khỏi Nhạn Môn quan rồi, chừng trên mười ngày đây thành Trường An sẽ đến.
Thái Tôn mừng lắm nói:
- Nếu Trình vương huynh thong dong về nước, chắc không bao lâu sẽ có cứu binh.
Rồi đó chúa tôi dắt nhau xuống thành, ngày đêm lo kiên thủ an lòng chờ đợi.
Đây nói khi Trình Giảo Kim đi qua khỏi Nhạn Môn quan, giục ngựa đi suốt ngày suốt đêm, gặp cảnh đẹp không xem, thấy chuyện vui không ngó, cứ dầm sương dãi nắng, lội suối qua đèo, sáng tối chuyền nhau cả mười ngày thì thành Trường An đã tới. Khi đến chợ Trường An, Giảo Kim xem thấy trước mặt có một người, đầu đội bao đảnh xanh, mình mặc áo đỏ, chân mày rô, cặp mắt lớn, nước da ngăm ngăm, răng hô vóc cọp, tuổi chừng mười tám mười bảy. Bộ đi ngả tới ngả lui, giây lát vấp chân té nhào, rồi lồm cồm trở dậy ngó quanh quất mắng rằng:
- Giống gì đón đường ta, té một cái đau quá!
Nói rồi nhìn sang bên đường, thấy có hòn đá lớn chừng sáu thước bề dài, hai thước bề ngang, ba thước bề cao, bèn nói rằng:
- Tại mầy đón đường ta, vậy để ta vác mầy về lót đường đi cho biết sức.
Giảo Kim nghe nói nghĩ thầm rằng:
- Thằng nào nói phách quá, cục đá nặng ước ngàn cân, dẫu mình đây cũng xê không nổi, bộ nó điên hay sao mà tính lếu như vậy kia!
Trình Giảo Kim nghỉ rồi dừng ngựa đứng xem. Xảy thấy người ấy xăn áo, bước lại dựng hòn đá dậy đi coi bộ không mệt chút nào. Khi người ấy đi tới, thấy Giảo Kim ngồi trên ngựa ngó mình vùng hét lên rằng:
- Lão già nào dám cả gan vậy? Sao thấy công tử mà không xuống làm lễ hử?
Trình Giảo Kim nghe nói nghĩ tức cười:
- Không biết thằng này con nhà ai mà du côn quá, nhè Lỗ quốc công mà nạt nộ xưng hô.
Nghĩ xong bèn hỏi:
- Mi là con cái nhà ai mà xấc xược quá vậy? Thấy quan lớn đã không chào hỏi, lại buông lời vô phép hỗn hào, ta nói cho mà biết, láng cháng ở đây ta cầm tù hết cả lũ.
Người ấy nghe qua giận nói:
- Mi là đồ ăn cướp ở đâu mà dám dối xưng là quan lớn, cha ta đang làm quan theo phò vua dẹp Bắc, lẽ nào mi lại chẳng biết sao? Thôi để ta liệng hòn đá này, nếu mi có tài thì bắt, còn dở mượn tiếng chết cho rồi đời.
Người đó nói dứt lời, liền nâng hòn đá lên nhắm Giảo Kim liệng nhầu. Con ngựa Giảo Kim nhảy trớ lên, làm Giảo Kim ngã té lăn cù. Giảo Kim lồm cồm trở dậy nạt rằng:
- Mầy xưng là con quan sao gặp Lỗ quốc công mà không biết hử?
Người ấy dụi con mắt nhìn lại, thấy quả Giảo Kim, bèn lật đật quỳ xuống thưa rằng:
- Cháu lỡ lầm lỗi một phen, xin bá phụ rộng lòng thứ tội.
Trình Giảo Kim hỏi:
- Cha cháu là ai? Hiện đang làm chức chi đó?
Người ấy nói:
- Thân phụ cháu là Đoàn Chí Viễn, làm chứ Định quốc công, đang theo phò vua dẹp Bắc, còn cháu đây là Đoàn Lâm.
Trình Giảo Kim nói:
- Nói vậy cháu là con trai của Định quốc công sao? Thôi, cháu còn thơ ngây bác không chấp nhất, hãy mau trở dậy cho bác biểu nào, cháu đi uống rượu ở đâu mà say sưa quá đỗi vậy? Từ rày về sau chớ có nhậu nhẹt sa đề như thế nữa, mà làm mất thể diện nhà quan hết.
Đoàn Lâm nói:
- Thưa! Bữa nay cháu uống rượu tại dinh bác, vì tình anh em nên quá chén lỡ say. Còn bác cũng đi cùng cha cháu dẹp Bắc, bộ đã ban sư sao bác về đây?
Trình Giảo Kim nói:
- Ối thôi! Cháu hỏi đến việc đó làm chi, phải được ban sư thì phước lắm!
Đoàn Lâm hỏi:
- Vậy chứ công việc thế sao đó bác?
Trình Giảo Kim nói:
- Công việc đang cơn bối rối, chúa tôi cùng nhập Mộc Dương thành bị chúng vây, nên phải về đây viện tướng. Vậy cháu hãy mau về sửa soạn thương giáp, đặng sáng ngày có hội tỉ võ nơi giáo trường, mà lãnh ấn soái đem binh cứu giá.
Đoàn Lâm hỏi:
- Thánh thượng và các vị bá phụ khác bị vây, còn cha cháu thế nào hả bác?
Trình Giảo Kim nói:
- Ông già cháu cũng bị chúng lùa vào rọ, nhưng may mạnh giỏi bình yên.
Đoàn Lâm nghe qua cả mừng, liền từ tạ Giảo Kim lật đật tuốt về đặng báo tin cho anh em biết.
Đoàn Lâm từ giã đi rồi, Trình Giảo Kim bèn lên ngựa thẳng tới đền vua, quan huỳnh môn lật đật nghênh tiếp, hỏi:
- Có khi Thánh thượng đã ban sư, nên thiên tuế mới về có phải?
Trình Giảo Kim trả lời:
- Thôi thôi đừng hỏi, công việc như lửa cháy mày, hãy mau kích cổ đăng văn, đặng thỉnh Điện hạ ra đây xem chiếu chỉ.
Quan huỳnh môn nghe nói có chiếu chỉ, liền dang tay nổi trống gióng chuông, giây lát bá quan tề tựu đông đúc.
Nói qua lúc ấy Điện hạ Lý trị đang ở trong cung, bỗng nghe tiếng chuông trống đánh vang, liền sử sang ra ngự điện, đoạn cho mời Lỗ quốc công vào. Trình Giảo Kim vào điện quỳ lại tâu rằng:
- Tôi là Trình Giảo Kim, chúc cho Điện hạ sống lâu muôn tuổi.
Lý Trị nói:
- Xin lão vương bá đứng dậy, chẳng hay phụ vương tôi dẹp Bắc thế nào? Mà nay vương bá về đây, lại còn thêm chiếu chỉ dạy việc chi nữa đó?
Trình Giảo Kim tâu rằng:
- Khi Thánh thượng ra binh, thâu một hơn liền hơn năm ải, sau đến kinh đô Phiên quốc, mắc kế không thành bị vây hãm tại Mộc Dương, nguyên soái xuất trận mấy lần đại bại, hiện giờ lương thực đã mòn, nên một mình tôi giải phá trùng vây về chọn tướng tài cứu viện. Xin Điện hạ hãy xem tường chiếu chỉ thì rõ trước sau.
Lý Trị quỳ xuống lãnh chỉ, xem xong nói rằng:
- Nay phụ vương sai vương bá về chọn tướng anh hùng, lãnh ấn nhị lộ nguyên nhung đem binh cứu viện, vả chuyện này gấp lắm, vậy chúng ta ngày mai hãy đến giáo trường, hội anh tài tuyển lựa.
Bá quan và Giảo Kim đồng vâng lệnh, rồi đó Điện hạ bãi triều di giá vào cung.
Trình Giảo Kim ra khỏi trào, bèn thẳng đến thăm cùng các phủ, tới đâu cũng thuật rõ việc chúa tôi bị vây, và bảo chúng tiểu anh hùng sáng ngày tựu lại giáo trường tranh ấn soái.
Lúc Trình Giảo Kim đến La phủ, thì có La An, La Phi, La Đức, La Xuân ra nghinh tiếp, quỳ lạy thưa rằng:
- Chẳng hay thiên tuế đi tảo Bắc xong rồi sao, mà đặng ban sư hồi trào?
Trình Giảo Kim nói:
- Ờ, ta mới về đây! Vậy chớ Đậu phu nhân có nhà không? Thôi các ngươi hãy mau vào bẩm lại, nói ta xin ra mắt nhé!
La An vâng lệnh, trở dậy tuốt vô nhà trong, Đậu phu nhân đang rồi trong dinh, xảy thấy La An bước vào, quỳ xuống thưa rằng:
- Nay có Trình lão thiên tuế đi tảo Bắc mới về, nên phải vào bẩm lại bà hay.
Đậu phu nhân dạy La An mời vào, La An vâng lệnh, trở ra thưa rằng:
Bà tôi cho mời thiên tuế vào.
Giảo Kim theo La An vào ra mắt Đậu phu nhân. Đậu phu nhân nói:
- Xin mời anh ngồi.
Giảo Kim hỏi:
- Thím nó ở nhà mạnh giỏi?
Đậu phu nhân nói:
- Nhờ ơn trời, nên tôi cũng đặng sức khoẻ, chẳng hay anh đi tảo Bắc thắng phụ thế nào?
Giảo Kim nói:
- Nhờ ơn đức của Thánh thượng, nên phá mấy ải đầu dễ như chẻ tre.
Đậu phu nhân hỏi:
- Anh về trước có dạy chuyện chi chăng?
Giảo Kin nói:
- Cũng có chuyện nên tôi mới về đây, vì hôm nay bệ hạ bị vây khổn tại Mộc Dương thành, còn chư tướng kẻ thì lưng mỏi gối chùn, người thì tuổi cao đầu bạc, không có ai mà dám giải vây hết thảy. Túng thế quá, tôi phải bạo gan, ráng sức phá trùng vây về đây, đặng chọn chúng tiểu anh hùng, ban ấn nhị lộ nguyên nhung, đem binh đến đó giải vây cho bệ hạ mà hưởng lộc trào đình.
Đậu phu nhân nghe nói thất kinh hỏi:
- Vậy các con nhà vương tướng đầu đi cứu giá hết hay sao?
Trình Giảo Kim nói:
- Phải!
Đậu phu nhân nghe qua, khóc lóc với Trình Giảo Kim rằng:
- Hễ con dòng cháu giống, ấy là rường cột nước nhà, phải lo phò vua dựng nước, trước đền ơn ngọn rau tấc tất, sau nữa đặng mão vàng đai ngọc cho vinh danh tổ phụ. Nhưng tôi nghĩ lại, chồng tôi lúc trước cũng tận trung báo quốc, dẹp giặc phá thành, gan sắt chẳng mòn, lòng son không lợt. Song bởi lầm mưu Tô tặc, nên mới bỏ mạng chốn sa tràng. Việc ấy dầu tôi khônh nhắc đến cũng biết dư, thiệt oan nọ bất minh, thù kia chưa trả, mà cửu trùng không xét, lại phong cừu nhân đến bậc quốc công, nỡ phụ tôi trung, đem lòng yêu đứa nịnh. Nay còn có một mình La Thông, tuổi thơ ngây, tài nghệ lại chẳng đặng bao nhiêu, việc chinh chiến cũng chưa từng trải, nếu tôi để nó ra lãnh binh cứu giá thì làm sao đương cự cho lại tướng Phiên. Rất đổi anh hùng hào kiệt còn bị vây thay, huống chi là nó. Nếu dương di làm lối, thì họ La e tuyệt giống nòi, không người nối dòng lo bề hương lửa, thêm thù nhà chưa trả đặng.
Đậu phu nhân nói đến đó, thì mủi lòng, nước mắt chảy như mưa. Giảo Kim thấy vậy cũng khóc ngất một hồi, rồi nói:
- Thím nó phân vậy cũng phải, bây giờ biết tính làm sao?
Đậu phu nhân nói:
- Xin anh thương tình cha nó, mà tâu giúp như vầy: Vì cha nó lòng với triều đình, nên phải tử trận, duy sanh đặng một chút giống nòi là La Thông, tuổi còn thơ ngây, sức trói gà không chặt, đâu dám bì với tướng hổ, nên đi cứu giá chẳng đặng, mong nhờ ơn vua tha tội.
Trình Giảo Kim nói:
- Lời thím nó phân rất phải, thôi để tôi tâu như vậy, chắc thiên tử bỏ qua.
Giảo Kim lại hỏi Đậu phu nhân rằng:
- Còn cháu nó đi đâu vắng mà chẳng thấy vào đây ra mắt?
Đậu phu nhân nghe hỏi, than dài một tiếng nói rằng:
- Anh hỏi đến thằng khốn nạn ấy làm chi, kể từ ngày mấy vị vương huynh hộ giá tảo Bắc đi rồi, thì mấy nhà công tử kéo phe lập đảng với nhau xưng là Tô đảng, Tần đảng chi đó, ngày nào cũng tới diễn võ trường, dựng cờ vác giáo, múa đao hươi thương xách kích đánh đập rầm rầm với nhau như giặc, đánh vùi đến chiều tối thì về ăn cơm, sáng ngày thì đi đánh nữa.
Trình Giảo Kim hỏi:
- Tô đảng là ai? Còn Tần đảng là ai?
Đậu phu nhân nói:
- Tô đảng là hai đứa con của Tô tặc, hai cứ con của Đằng hiền sư và Thạch hiền sư; còn Tần đảng là con của Tần nguyên soái, con của anh, thằng chết bằm ở nhà này và hai anh em nhà họ Đoàn, hai phe đó cứ đánh với nhau hoài, chẳng có ngày nào mà ngớt.
Giảo Kim nghe rồi đắc chí cười nói:
- Để tôi làm cho Tần đảng mạnh như hùm, còn Tô đảng yếu như nai, tuy không trả đặng thù to, nhưng cũng trả được thù vặt.
Đậu phu nhân nghe Giảo Kim nói thì than rằng:
- Ở nhà tôi rầy nó không đặng, nếu nay anh nói như vậy, nó được lợi mà hung hăng hơn trước nữa, xin anh đừng cho nó hay mà sanh sự.
Trình Giảo Kim nói:
- Lời thím nó nói phải lắm, vậy tôi xin kiếu mới xong, kẻo cháu nó về nó gặp mà khó lòng.
Đậu phu nhân nói:
- Xin anh khoan đi đã, cho tôi dặn lời này, làm thế nào anh cũng ráng rổi tấu giùm, cho nó khỏi đi bảo giá, thiệt ơn ấy chẳng nhỏ.
Trình Giảo Kim nói:
- Tôi đã hiểu rồi! Thím nó hải dặn dò làm chi cho nhọc, tôi cũng hay lo mưu kiếm cớ, báo thù cho La hiền đệ thì mới đã nư giận, song kiếm chưa ra, thôi tôi xin kiếu.
Trình Giảo Kim nói dứt lời liền từ giã Đậu phu nhân quay gót trở ra, khi đến nơi nhà khách kêu La An và mấy người trong phủ dặn rằng:
- Nếu công tử có về, chúng bây đừng nói có ta đến nghe chưa?
La An và chúng nhân thưa rằng:
- Chuyện ấy chúng tôi cũng rõ biết, xin thiên tuế chớ lo.
Rồi Trình Giảo Kim lên ngựa ra về, trời cũng gần tối, đi theo đường lộ cách La phủ xa xa, thấy một tốp quân gai vác cờ hồng, trên đề “Tần đảng”. Theo sau là một vị anh hùng đầu đội mão bạc, mặt tợ trăng rằm, mình mang giáp trắng, cỡi ngựa bạch long mã, tay cầm trường thương. Giảo Kim ngó thấy chắc lưỡi thầm rằng:
- Không xong rồi! Chắc La Thông về đó, vậy ta phải kiếm đường đi tẻ, kẻo gặp mặt nó khó lòng
Giảo Kim than dứt lời, bèn giục ngựa xuống đồng, đi dọc theo bờ con trở về phủ.
Đây nói qua quân lính bên dinh Lỗ quốc công, lúc hoàng hôn thấy Trình lão thiên tuế về tới cửa, lật đật vào báo cho Bùi phu nhân hay, Bùi phu nhân nghe báo ra cửa nghênh tiếp và thưa rằng:
- Tướng quân đã ban sư hay có chuyện chi đó phải trở về?
Trình Giảo Kim nói:
- Nay ta vâng lệnh bệ hạ, về đây viện binh cứu giá.
Giảo Kim nói rồi đi thẳng vào dinh, Bùi phu nhân hỏi:
- Chẳng hay bệ hạ đi tảo Bắc thế nào, mà phải viện binh cứu giá vậy tướng công?
Trình Giảo Kim nói:
- Phu nhân khéo hỏi thì thôi, vì bệ hạ bị vây khổn tại Mộc Dương thành, nên mới sai ta về viện binh cứu giá.
Bùi phu nhân nghe rồi liền truyền bày tiệc giải lao. Hai vợ chồng ngồi lại ăn uống chén thù chén tạc, chuyện vãn cùng nhau. Giảo Kim hỏi Bùi phu nhân rằng:
- Thằng nhỏ đi đâu vắng mà chẳng thấy vào ra mắt lão phu vậy phu nhân?
Bùi phu nhân nói:
- Ông còn hỏi nó làm chi! Nó là đứa hung hoang đảng tử, ngày nào cũng như ngày nấy, ăn no rồi lo tụ tam tụ ngũ với nhau bày trò hành hung cùng bày ra Tần đảng, Tô đảng lăn xăng, đánh lộn tới tối mò mới về phủ, ở nhà tôi rầy la nó có đặng đâu!
Trình Giảo Kim cười nói:
- Hễ con nhà tướng thì phải vậy chớ sao? Chớ cứ lo ăn no ngủ kĩ thì có ra gì đâu!
Lúc hai vợ chồng chuyện vãn, xảy nghe quân lính bẩm rằng:
- Công tử đã về!!!
Quân lính vừa bẩm dứt lời, Trình Thiết Ngưu đã về tới phủ, chẳng thèm hỏi Trình thiên tuế, bỏ đi ra nhà sau ăn cơm. Trình Giảo Kim thấy con không chào mắc cỡ mắng rằng:
- Bộ mày quáng manh hay sao? Ta ngồi đây mà mầy không thấy?
Trình Thiết Ngưu day lại hỏi:
- Lão già chưa chết sao mà còn ngồi đó?
Trình Giảo Kim giận lắm nạt rằng:
- Đồ súc sanh! Thiệt to gan dám buông lời lỗ mãng? Vậy chớ ta dạy mày mấy đường búa, mầy ở nhà có tập dợt gì không?
Trình Thiết Ngưu nói:
- Khi cha đi rồi, tôi ở nhà có ngày nào mà không tập võ, tôi múa búa thì thần kinh quỷ khiếp, chớ đâu phải tầm thường, nếu cha chẳng tin, ra thử sức với tôi thì biết.
Trình Giảo Kim nạt rằng:
- Đồ chết bầm! Ta đã răn dạy mày nhiều phen, bảo đừng giống tánh ta ngang tàng lỗ mãng, sao mày không chịu bỏ vậy? Mày nói mày tập búa thuần tục rồi, thì hãy múa thử ta coi?
Trình Thiết Ngưu nói:
- Phải lắm! Phải lắm!
Trình Thiết Ngưu nói vừa dứt lời, bèn xách búa ra hươi múa, chém tả chặt hữu, đỡ trước ngăn sau, múa riết một hồi chỉ thấy đường búa sáng ngời, chớ không thấy dạng người, dẫu mưa sa không thấu, tên qua không lọt, xem đường búa rất hay, như công bay phụng lộn. Trình Giảo Kim lòng mừng phơi phới, khen rằng:
- Con đi đường búa ấy cha đẹp dạ hết sức!
Trình Thiết Ngưu nói:
- Tuy đường búa hay như vậy nhưng bữa nay rủi quá!
Trình Giảo Kim hỏi:
- Chuyện chi mà rủi?
Trình Thiết Ngưu nói:
- Bữa nay tôi bị thằng Tô Lân ra miếng “Sư Tử”, anh La Thông biểu tôi phá, tôi bèn dùng thế “Hạng Vương Cử Đỉnh” xốc tới đành đùa, nó xô tôi một cái té nhào, may không trặc cổ mà chết!
Trình Giảo Kim nói:
- Thứ đồ hư nà! Mày làm ta phải mất danh tiếng, miếng “Sư Tử” có gì khó mà không phá đặng. Ai biểu mày dùng thế “ Hạng Vương Cử Đỉnh” làm chi, thiệt nó xô mày té bể đầu cũng đáng, mày phải ra miếng “ Hắc Hổ Du Linh” lủi vào đánh chỗ nhược nó, nó phải chết tức thì.
Trình Thiết Ngưu nói:
- Thây kệ nó, để ngày mai tôi giết phức nó cho rồi!
Trình Giảo Kim nạt rằng:
- Đừng có nói xàm! Đêm nay phải tập dợt cho thiệt tinh thông, đợi sáng ngày đến diễn võ trường mà đoạt ấn nhị lộ nguyên nhung, mà đi giải vây cứu chúa, giết giặc lập công.
Trình Thiết Ngưu nghe rồi mừng lắm nói rằng:
- Vậy ngày mai đến đó cha giao ấn soái cho tôi nha!
Trình Giảo Kim nói:
- Chuyện ấy ta không dám chắc, hễ ai giỏi hơn cứ theo lẽ công bằng mà chọn tài thứ nhất, thôi mày hãy đi ăn ăn cơm đi.
Trình Thiết Ngưu nghe cha nói bắt đầu nổi đóa, bỏ đi tuốt ra nhà sau.
Khi La Thông về đến phủ, xuống ngựa vào trong thưa với mẹ rằng:
- Lúc con ở diễn võ trường đấu võ thì có nghe tin Thiên tử bị vây khổn ngoài cõi Bắc, nơi thành Mộc Dương, nên sai Trình bá phụ về viện binh, mấy nhà công tử phải đi cứu giá hết thảy, nay con về thưa cho mẹ rõ, đến ngày mai này con phải ra tài để đoạt ấn soái.
Đậu phu nhân nạt rằng:
- Đừng có nói bậy mà chết đi giờ! Chuyện nào mà mẹ không hay biết trước, con lại biết hơn mẹ sao? Kẻ từ khi bệ hạ ngự giá phạt Bắc đến nay, thường có tin lành về phủ, trận nào cũng đắc thắng, đoạt thành phiên thế tợ chẻ tre, lấy năm ải không biết mệt, sao con dám nói bệ hạ bị vây ở Mộc Dương Thành?
La Thông thưa rằng:
- Chuyện này chắc lắm mà, chứ không phải tiếng đồn dối đâu, vì anh Tần Hoài Ngọc nói lại rất rõ ràng, có Trịnh bá phụ đến dinh mình nữa, và qua ngày mai thì tuyển chọn nhị lộ nguyên nhung, đặng đem binh cứu giá. Lời anh Tần Hoài Ngọc nói con mới tin, chứ đâu phải tiếng người đồn huyễn.
Đậu phu nhân nói:
- Như vậy thì thiệt rồi, người ta tuổi lớn và có cha bị vây, nên phải ráng hết sức sức cho tròn ngay vẹn thảo. Còn phận con, tuổi còn thơ ngây, tài lực tầm thường, thêm cha không có, vả lại giặc Phiên mười phần hung dữ, bởi cớ ấy nên bệ hạ chê con còn nhỏ nên không đòi. nếu đòi sao Trịnh bá phụ không nói cho mẹ hay?
La Thông thưa rằng:
- Tuy con tuổi nhỏ mặc lòng, song cây thương con đều hơn hết thảy, có nhà công tử nào mà chẳng kiên tài con. Sư đi cứu giá thì có cha con anh Tần Hoài Ngọc, còn việc đường xá thì có Trình bá phụ trông nom, không can chi mẹ sợ, để con ra đó lập công với người.
La Thông thưa rồi bèn lui vào hậu dinh. Đậu phu nhân rơi lụy dầm dề, kêu a hoàn bảo đi đòi La An lập tức, a hoàn vâng lệnh đi liền.
Khi Đậu phu nhân đang ngồi khóc một mình, xảy thấy La An vào thưa rằng:
- Chẳng hay bà đòi tôi có việc chi?
Đậu phu nhân nói:
- Này La An, ngươi cũng rõ biết, Cha chồng và chồng ta vì nước mà bỏ mình, duy còn một chút giống nòi là La công tử đó! Chẳng dè hôm nay Thiên tử bị Bắc Phiên vây phủ tại Mộc Dương thành, nên sai Trình thiên tuế về đòi con chúng quan đặng đi cứu giá. Ta nghĩ con ta còn thơ dại, làm sao mà giải vây cho nổi, hồi nãy ta đã cậy Trình thiên tuế tâu giùm, thì việc ấy cũng xong rồi, ngặt bị Tần Hoài Ngọc thày lay, tỏ hết lại cho La Thông hay. Nên nó vào nằng nặc quyết đòi đi cứu giá mà thôi, ta mới đòi ngươi vào đặng lo mưu tính kế mà ngăn cản nó lại.
La An ngẫm nghĩ một hồi rồi thưa rằng:
- Dễ lắm! Dễ lắm! Tôi đã tính được một kế, và khuya nay thì chúng công tử đều đến diễn võ trường mà đoạt ấn soái nhị lộ nguyên nhung, thì bây giờ phải làm ám phòng kế, cầm công tử mới xong.
Đậu phu nhân hỏi:
- Kế ám phòng phải làm sao?
La An thưa rằng:
- Kế ấy phải làm như vầy… như vầy… thì có lo gì mà cầm công tử không đặng.
Đậu phu nhân nghe rồi mừng rỡ chẳng cùng, liền dạy sắp a hoàn làm y theo.
Khi La Thông ăn cơm tối rồi, đi kiếm La An mà dặn rằng:
- Khuya nay ngươi phải thắng ngựa cho tử tế và bày thương giản cho sẵn sàng, chờ qua canh năm, đặng ta đến diễn võ trường tỉ võ nghe!
La An làm bộ dạ dạ xin vâng.
Nói qua mấy nhà công tử canh ba thức dậy, lo cơm nước xong xuôi, rồi canh năm đồng đến diễn võ trường chờ lệnh thi tài. Còn quan giám khảo là Thái tử Lý Trị, cũng dậy sớm trước canh năm, bên tả có thừa tướng Ngụy Trưng, bên phải có Lỗ quốc công Trình Giảo Kim, ngự giá đến diễn võ trường. Giám khảo ngồi trên, hai bên ngồi hai quan. Ở giữa bàn án để một trương lụa điều, một cặp huỳnh huê và ấn nhị lộ nguyên nhung. Giây phút, chúng công tử đều đến ra mắt. Giám khảo phán rằng:
Chư vị vương huynh ơi! Nay vua cha lâm nạn, bị khốn tại Mộc Dương thành, nên sai Lỗ quốc công về chọn một vị nhị lộ nguyên nhung đặng đem binh giải vây cứu giá, nếu có vị nào võ nghệ siêu quần hãy đến đây lãnh ấn.
Giám khảo vừa phán dứt lời, thời có một vị công tử, múa búa giục ngựa xông ra nói lớn rằng:
- Cái búa của tôi hơn hết thảy, xin ban ấn soái cho tôi.
Vị công tử ấy vừa nói dứt lời, xảy nghe một vị công tử khác, hét lớn lên rằng:
Trình huynh không đặng giành chức ấy đâu!
Trình Giảo Kim coi kỉ lại là Đằng Long, thì nói lớn rằng:
- Chúng bây chớ nên gây gổ, hãy đấu thử với nhau cho biết tài.
Giảo Kim nói rồi lấy mắt nháy Trình Thiết Ngưu, Trình Thiết Ngưu hiểu ý, nói rằng:
- Đằng Long! Ngươi không giỏi chi, khá nhường ấn soái cho ta.
Đằng Long nói:
- Huynh có môn nói phách hoài, hãy giục ngựa đến đây đánh thử cho rõ tài cao thấp.
Trình Thiết Ngưu nói:
- Nay vâng lệnh bệ hạ tỉ võ, nếu ai dở thì chết, chớ không thường mạng đa!
Đằng Long nói:
- Phải!
Nói rồi xách cặp roi nhắm đầu Trình Thiết Ngưu đả xuống, Trình Thiết Ngưu hươi búa đỡ vẹt cặp roi ra, thuận tay chém lại một búa. Hai người đánh hơn sáu hiệp, Đằng Long mệt tháo mồ hôi, cứ lo ngăn đỡ mà thôi, mặt mày tái mét! Trình Giảo Kim mừng lắm nói với Ngụy Trưng rằng:
- Mấy đường búa của tôi dạy nó đó anh.
Ngụy Trưng nói:
- Thiệt nghề búa cao cường, trên đời một dưới thế không hai.
Lúc ấy Đằng Long lính quính hoảng kinh la lớn:
- Tôi xin chịu thua, không dám giành ấn soái nữa.
Trình Thiết Ngưu quày ngựa trở lại thưa rằng:
- Xin ban ấn soái cho tôi.
Tô Phụng xem thấy liền kêu lớn rằng:
- Trình Thiết Ngưu đừng khoe tài, có ta đến đoạt ấn soái đây!
Trình Giảo Kim biết Tô Phụng là con trai út của Tô Định Phương thì ghét lắm, bảo Thiết Ngưu ráng giết phức cho rồi. Trình Thiết Ngưu gật đầu giục ngựa lướt tới nạt rằng:
Tô Phụng, võ nghệ mi còn dở lắm, để ta làm nguyên soái rồi theo ta vác cờ cho xong.
Tô Phụng nói:
- Chẳng cần nói chi nhiều lời, hãy thử tài mới biết.
Tô Phụng nói dứt lời liền hươi giáo đâm đùa, Trình Thiết Ngưu đưa búa đỡ ngăn. Hai người đánh đặng tám hiệp, Tô Phụng trổ tài đâm lia lịa, Trình Thiết Ngưu đỡ đà không kịp, có hở tay đâu mà chém lại. Trình Giảo Kim thấy con muốn chạy, liền nói cho đỡ xấu rằng:
- Coi cái thằng, nó cầm cây búa gì lạ quá!
Ngụy trưng nói:
- Thiên tuế dạy làm sao thì nó đánh như vậy, thì trách con trẻ cái nỗi gì.
Trình Giảo Kim mắc cỡ ngồi làm thinh. Khi ấy Trình Thiết Ngưu sợ chết bèn thối lui nói:
- Ta không tranh ấn soái với mi nữa, để cho mi làm nguyên soái đó.
Tô Phụng bước tới thưa rằng:
- Xin bá phụ ban ấn soái cho tôi.
Trình Giảo Kim còn do dự chưa đưa, xảy nghe tiếng người hét lớn rằng:
- Tô Phụng! Tài lực mi bao nhiêu mà đặng làm nguyên soái? Phải nhường chức ấy cho ta!
Tô Phụng day lại, thấy Đoàn Lâm là con trai Đoàn Chí Viễn thì nói rằng:
- Tuổi ngươi chưa đặng bao nhiêu, mà cây giáo cũng không hay, vậy muốn tranh ấn soái cái nỗi gì?
Đoàn Lâm nói:
- Chẳng cần cãi lẫy làm chi vô ích, hãy nếm mũi giáo của ta cho biết mùi.
Đoàn Lâm dứt lời thì thúc ngựa vượt lên hươi giáo đâm nhầu, Tô Phụng đưa giáo ra đỡ, đánh chừng năm hiệp thì sức Tô Phụng đã giảm rất nhiều, còn Đoàn Lâm quyết đoạt ấn soái nên ráng sức bình sinh đánh vùi một hồi, làm cho Tô Phụng gần nhào xuống ngựa. Trình Giảo Kim vỗ tay khen rằng:
Người mạnh còn người mạnh hơn nữa, khi nãy ỷ tài giỏi ăn hiếp gió con ta, bây giờ bị Đoàn Lâm ăn hiếp lại đáng đời. Vì ta biết Đoàn Lâm là viên tướng dữ, sức mạnh vác nổi hòn đá ngàn cân.
Tô Phụng nhắm thế đánh không lại Đoàn Lâm, sợ để sa cơ uổng mạng, nên la lớn rằng:
- Ta xin nhượng ấn soái lại cho ngươi đó.
Tô Phụng nói rồi, chạy qua đứng nép một bên.

[Cánh gà nướng]

Hồi thứ tám

Phu nhân tỏ nỗi oan tình.
La Thông đoạt quyền nguyên soái.

Nói về Tô Lân thấy Tô Phụng chịu thua thì nổi giận múa đao giục ngựa lướt tới nạt rằng:
- Đoàn Lâm! tuổi ngươi còn nhỏ lắm, phải nhượng ấn soái lại cho anh!
Đoàn Lâm nói:
- Cũng nhiều tay anh hùng tuổi nhỏ, sao ngươi dám khi dể ta?
Đoàn Lâm nói dứt lời thì hươi giáo đâm tới, Tô Lân đưa đao ra đỡ, hai người đánh chừng mười hiệp, Đoàn Lâm bị Tô Lân chém một đao, trúng chân mày lả thịt, Đoàn Lâm la lớn rằng:
- Tiểu cẩu đầu cắn đau quá.
Tô Lân nói:
- Vả việc chiến trường biết đâu mà tránh, tôi xin chịu lỗi, phiền người đứng lại một bên.
Đoàn Lâm lật đật bước xuống ngựa, đứng theo mấy người mới vừa bại trận. Tô Lân bước tới thưa rằng:
- Xin bá phụ giao ấn soái cho tôi.
Tô Lân mới vừa nói dứt lời, xảy nghe một người la lớn rằng:
- Tô Lân chớ nên vô lễ, cái ấn ấy là của anh đấy!
Tô Lân day lại thấy Tần Hoài Ngọc thì cười ha hả bảo rằng:
- Cây giáo của nhà ngươi tầm thường, mà muốn làm nguyên soái sao đặng?
Tần Hoài Ngọc nói:
- Chớ khá nhiều lời, hãy thử tài mới biết ai cao thấp.
Hoài Ngọc nói rồi hươi giáo đâm liền, Tô Lân đưa đao đỡ khỏi, rồi chém lại một cái, thiệt là: Cờ gặp xứng tay mới biết ai tài giỏi. Hai người đánh đùa đến chín hiệp chưa phân định hơn thua.
Đây nhắc qua La Thông ngủ đến nửa đêm tình giấc thức dậy, thấy trời còn khuya nên nằm ngủ ráng, tới sáng thức dậy một lần nữa, cũng thấy trời tối như khi nãy, thì tưởng trời chưa sáng nên nằm ngủ nữa. Rồi một lát thức một lát ngủ, làm tới năm ba bận, mà coi trời vẫn còn tối hoài, lúc ấy La Thông lấy làm lạ than rằng:
- Đêm nay sao dài dữ vậy ta! Lại ngoài dinh cũng chưa nghe ai thức dậy, có khi trời còn khuya lắm chứ gì?
La Thông nghĩ rồi nằm xuống ngủ nữa, xảy nghe thấy tiếng trống văng vẳng bên tai, lại nghe người đi ngoài đường nói với nhau rằng:
- Hãy đi chầm chậm! Đợi tôi theo coi tỉ võ với!
La Thông nghe rõ ràng, lật đật trỗi dậy thì nghe tiếng trống dữ dội hơn nữa, quả thiệt lúc đang thí võ, trong lòng hoảng kinh, nói thầm rằng:
- Chuyện gì mà tỉ thí lúc nửa đâm như thế kìa? Nếu mình chậm chân thì chúng nó cướp nguyền nguyên soái
La Thông nghĩ rồi liền bước xuống sửa soạn y giáp, mửa cửa rửa mặt. Chẳng ngờ cửa ấy đã bị La An khóa lại chặt cứng, La Thông tức mình lắm xô tróc cửa chạy ra xem thấy mặt trời gần đứng bóng, thì nổi nóng nói rằng:
- Để khi ta về thì sẽ hay tội chết của bây.
La Thông nói dứt lời thì xách thương lên ngựa, để đầu trần nhắm diễn võ trường thúc ngựa rủi dông. La An trông thấy lật đật vào bẩm cho Đậu phu nhân hay, Đậu phu nhân nghe nói than rằng:
Bởi họ La chẳng may nên sanh con khó dạy, bộ nó muốn giặc Phiên giết chết sao mà. Thôi ta cũng đánh liều tới đâu hay đó!
Khi La Thông đến giáo trường thì thấy Tần Hoài Ngọc đánh Tô Lân chạy tuốt, vừa bước tới đặng lĩnh ấn nguyên soái, bèn cất tiếng kêu lớn rằng:
- Tần huynh hãy ngường chức ấy lại cho tôi đa.
Trình Giảo Kim thấy La Thông thì nói thầm rằng:
- Không xong! Thằng cẩu đầu nó đã hay rồi.
Còn Tần Hoài Ngọc nghe La Thông kêu thì day lại cười rằng:
- Anh lớn làm nguyên soái mới phải, chớ em nhỏ làm gì cho xong?
La Thông nói:
- Tôi tuy nhỏ mà tài hơn anh, anh phải nhường cho tôi mới được.
Tần Hoài Ngọc nói:
- Đừng có khoe tài, hãy thử sức với nhau đã, nếu ngươi thắng cây giáo của ta thì ta nhường ấn soái.
La Thông nói:
- Lời anh phân hữu lý.
Nói rồi cầm thương đâm liền, Tần Hoài Ngọc đỡ hất mũi thương ra, rồi thích lại một giáo. Hai người đánh vùi đến bốn năm hiệp, Tần Hoài Ngọc biết sứ mình yếu hơn nên la lớn rằng:
- Ta xin nhường cho ngươi đó!
La Thông hỏi:
- Nếu trong huynh đệ còn người nào chẳng phục, hãy ra đây thử tài. Bằng không thì tôi lãnh ấn soái.
La Thông hỏi đến ba bốn lần, nhưng chẳng thấy ai ra, liền bước tới bàn ấn thưa rằng:
- Xin bá phụ ban ấn cho tôi.
Giảo Kim nói:
- Mi không sửa snag áo mão, để đầu cổ chôm bôm, mà lãnh ấn nỗi gì? Phải ăn mặc nghiêm trang, thì đeo ấn vào coi mơớ được chứ!
Trình Giảo Kim nói dứt lời liền sai gia tướng về lấy áo mão đem đến. La Thông thay đổi xong rồi, lấy lụa điều nai nịt, còn cặp lông vàng thì giắt trên mão. Kế đến Trình Giảo Kim trao ấn. Điện hạ Lý Trị sai dâng ba chung ngự tửu phán rằng:
- Nay ngự đệ lãnh binh cứu giá, chừng ban sư sẽ thăng thưởng công lao.
La Thông tiếp uống rồi lạy tạ ơn. Trình Giảo Kim nói:
- Vả việc cứu binh như cứu hỏa, xin Điện hạ mau truyền chỉ, qua ngày mai chúng công tử phải tề tựu nơi giáo trường đủ mặt, đặng kéo binh ra đó giải vây.
Lý Điện hạ khen phải, liền ban chỉ tức thì. Việc xong rồi, Lý Trị trở về cung, các quan chức lui ai lui về dinh nấy.
La Thông đặng ban ấn soái thì lòng mừng phơi phới, giục ngựa chạy riết về dinh, vào thưa với mẹ rằng:
- Con đã lãnh chứ nhị lộ nguyên soái rồi, ngày mai này dẫn binh cứu giá.
Đậu phu nhân giận lắm mắng rằng:
- Mầy là đồ súc sanh bất hiếu, hôm qua ta đã dạy mầy hết lời, vậy mà mầy chẳng chịu nghe theo, lại khoe sức anh hùng cướp ấn soái làm chi? Vả tướng Bắc Phiên mười phần dữ tợn, chớ không phải như mấy công tử ở đây, mà mầy chắc hơn nó đặng! Vậy chớ ông cha mầy hồi trước, chết về nghiệp gì mầy có biết không?
La Thông thưa rằng:
- Thiệt con chưa rõ, xin mẹ thuật lại cho con nghe!
Đậu phu nhân nói:
- Ông cha mầy hồi trước cũng là hào kiệt anh hùng, nhưng vì quốc vận triều đình mà thảy sa trường bỏ mạng.
La Thông nghe qua khóc hỏi rằng:
- Thưa mẹ! Chẳng hay ai giết ông cha tôi?
Đậu phu nhân nói:
- Phải chi con không cứu giá thì mẹ cũng nói rõ cho con nghe, ngặt vì nay con đương kiêm tước soái trong mình, e nóng lòng họa hổ bất thành mà vong mạng.
La Thông nói:
- Oán cả chân không đạp đất, thù riêng không đội trời chung, xin mẹ tự thuật cho con nghe, đặng mà lo đền bồi cho tròn bổn phận.
Đậu phu nhân nói:
- Nếu con có lòng muốn báo cừu cho tổ phụ, th2i không cần hỏi mẹ làm chi.
La Thông vội vã hỏi:
- Vậy chớ mẹ bảo con hỏi ai bây giờ?
Đậu phu nhân nói:
- Ngày mai con hưng binh tảo Bắc, hãy hỏi Lỗ quốc công thì tường chân tóc kẽ răng.
La Thông mừng nói:
- Vậy ngày mai con hỏi Trình bá phụ, nếu không lấy đặng thủ cấp cừu nhân, thì nguyện chẳng đứng trong trời đất.
Đậu phu nhân nói:
- Lòng con hiếu thảo như vầy thì mẹ rất khá khen, nhưng khi thi thố điều chi, hãy khá tiểu tâm cẩn thận.
La Thông cuối đầu vâng lệnh, lui trở về phòng.
Đêm đó La Thông nằm thao thức mãi, lăn qua trở lại, bức rức không an. Trời vừa rạng đông, La Thông liền thẳng đến giáo trường, các công tử tựu hầu đủ mặt. La Thông đầu đội ngân khôi, mình mang bạch giáp, lên ngồi trên trướng khiển tướng điều binh. Phong Trình Thiết Ngưu lãnh ba ngàn nhân mã là tiền bộ tiên phuông, anh em Tô Lân, Tô Phụng lo phần vận lương, còn mình thống quản đại binh đông ba mươi muôn. Khi tế cờ xong rồi, các vị công tử bảo hộ nguyên soái vào Lỗ quốc công nổ súng phát cờ, độ binh ra khỏi Trường An, nhắm Bắc Phiên Bạch Lang quan trực chỉ.
Khi đạo binh kéo ra Hà Bắc gần đến U Châu, thì trời đã hoàng hôn, nguyên soái bèn hạ lệnh dừng binh an dinh hạ trại. Giây lát quân sĩ dọn cơm lên, La Thông ngồi ăn uống với Giảo Kim, bỗng sực nhớ tới việc cựu thù, bèn hỏi Giảo Kim rằng:
- Thưa bá phụ! Cháu là hậu sanh, nên không rõ ông cha cháu trước thác vì sự gì? Mà lúc cháu lãnh ấn nhị lộ nguyên nhung, thì mẹ cháu khóc nói với cháu rằng: Ông cha cháu đều vì triều đình mà tử trận. Khi ấy cháu theo hỏi đặng lo việc báo cừu, mẹ cháu không chịu tỏ ra, dặn biểu ngày sau hỏi bác. Hôm nay nhân canh khuya vắng vẻ, xin bác phân rõ cho cháu tường, hầu oán trả ơn đền cho tròn chữ hiếu.
Trình Giảo Kim nghe hỏi rơi lệ đáp rằng:
- Cháu thiệt có hiếu lắm! Nên mới lo việc báo oán trả thù. Xưa ông cha cháu, mà nhất là cha cháu chết một cách rất thảm sầu, nói ra càng đau lòng chi xiết!
La Thông nghe qua mười phần nóng nảy, hỏi:
- Chẳng hay ai giết cha tôi đó, xin bác nói cho tôi biết mau.
Trình Giảo Kim nghe La Thông hỏi phăng, nghĩ lại chuyện xưa động lòng khóc lớn, hồi lâu mới ráng yểm lụy mà rằng:
- Xin cháu đừng phiền não làm chi. Vả đêm nay chưa tiện nói ra, đễ khi cứu giá xong rồi, bác sẽ thuật lại tường tận cho cháu biết!
La Thông hỏi:
- Vì cớ nào bây giờ chưa tiện nói ra?
Trình Giảo Kim nói:
- Cháu mới ra làm soái, cần phải để tâm trí cho thảnh thơi, nếu va đến sự buồn rầu, thì e hành binh bất lợi.
La Thông nói:
- Nếu vậy cháu xin nghe theo lời bác, nhưng khi cứ giá xong rồi, xin bác hãy thuật lại rõ cháu nghe.
La Thông nói dứt lời, từ giã về trướng soái. Ngày thứ truềyn binh nhổ trại tiền quân, hồi lâu ải Nhạn Môn mới tới.
Đây nói qua La phủ, có một vị nhị công tử tên La Nhơn tuổi vừa lên chín, môi son ám phấn, mắt phụng mày tằm, thường dùng cặp song chùy đánh muôn người sức mạnh. Nguyên La Nhơn này vốn là con của người bộ hạ La Thành là La An, Đậu phu nhân thấy dễ thương, nên nhận làm con nuôi, cưng yêu như con ruột. La Nhơn bình sanh dễ ăn dễ dạy, nhưng ngặt một điều không nết không na, phần võ nghệ cao cường nên các công tử chẳng ai đánh lại, thường ra đường chọc chúng la trời, dân sự đều chạy mặt đến kêu oan, mắng vốn Đậu phu nyân dài dài, Đậu phu nhân giận lắm bắt xiềng tại thư phòng, chẳng cho ra ngoài e sợ sanh sự. vả La Nhơn mạnh lắm, những thứ xiềng xích như vậy muốn chừng nào ra lại chẳng xong, nhưng chàng là người chí hiếu, rất sợ oai lệnh của Đậu phu nhân, nên túng thế như vậy mà chịu hơn trót tháng.

[Cánh gà nướng]

Hồi thứ chín

Ra Trường An, La Nhơn tìm anh.
Núi Ma Bàn, Thiết Ngưu bại trận.

Ngày kia a hoàn bưng cơm vào cho La Nhơn ăn, La Nhơn cười hỏi:
- Chẳng biết vì soa mà mấy rày anh ta không vào đây thăm viếng?
A hoàn thưa:
- Thế nhị công tử chẳng hay chuyện chi sao?
La Nhơn hỏi:
- Chuyện chi đó?
A hoàn nói:
- Bệ hạ đi bình Phiên bị vây tại Mộc Dương Thành, sai Trình thiên tuế về viện binh, chọn nguyên soái qua giải vây cứu giá, các công tử tựu ngay diễn võ trường tỉ võ. Đại công tử đã đoạt được ấn soái, đẽ đem binh đi rồi, làm sao mà vào đây viếng thăm cho được!
La Nhơn vội vã hỏi:
- Anh ta đi được mấy hôm rồi?
A hoàn nói:
- Mới hôm nay nữa là được ba ngày rồi.
La Nhơn nói:
- Việc như vầy mà chúng bây không cho ta hay trước, đặng ta theo đánh Phiên kiếm ít cái thủ cấp về lập công chơi.
La Nhơn nói dứt lời, liền bẻ xiềng tháo khóa, chụp cặp song chùy cong lưng nhảy khỏi phòng chạy tuốt.
A hoàn thất kinh kêu lớn lên rằng:
- Nhị công tử! Nhị công tử! Phải trở lại cho mau, không thôi bà đánh chết bây giờ!
La Nhơn không thèm nói lại, cứ việc co giò chạy hoài. A hoàn hoảng hồn, lật đật chạy vào báo cho Đậu phu nhân hay. Đậu phu nhân nghe qua mắng rằng:
- Ai biểu bây nói cho nó hay, bây giờ đây biết làm sao mà tính?
Phu nhân dứt lời, liền kêu ba người tớ tâm phúc là La Xuân, La Đức, La Phi sai đi theo tìm lại.
Còn La Nhơn khi ra khỏi phòng, chạy riết môt hồi cách Trường An thật xa, đến cai ngả ba, không biết La Thông đi ngả nào mà theo, đứng ngó nhìn ngơ ngác. Lúc ấy bọn bộ hành biết mặt, mới xúm lại hỏi rằng:
- Nhị công tử đi đâu vậy?
La Nhơn nói:
- Ta đi đánh Bắc Phiên, chúng bây có phải là Bắc Phiên không? Đặng ta cho ít chùy lấy thủ cấp.
Bọn bộ hành hoảng kinh la:
- Đừng đánh! Đừng đánh! Chúng tôi là người một nước chớ không phải Bắc Phiên đâu!
La Nhơn hỏi:
- Vậy Bắc Phiên ở chốn nào, hãy chỉ cho ta đi bắt nó.
Bộ hành nói:
- Bắc Phiên xa lắm, cậu còn nhỏ tuổi đi sao thấu đến nơi?
Lúc La Nhơn đang nói chuyện với đám bộ hành, thì ba người gia tướng theo kịp, kêu lớn mà rằng:
- Cậu bẻ xiềng đi đâu? Bà nhà la quở vang đầy! Hãy trở lại cho mau, kẻo bà đánh chết!
La Nhơn hỏi:
- Còn chúng bây? Bây giờ muốn sống hay muốn sống hay muốn chết?
Ba người gia tướng nói:
- Bộ thế cậu muốn làm dữ sao? Ba biểu đi kêu cậu về, cớ gì lại hỏi kì như vậy?
La Nhơn nói:
- Nếu chúng ngươi muốn chết thì ta trở lại liền, còn bằng muốn toàn thây, thì phải dẫn ta theo anh ta cứu giá!
Ba người nghe nói mới nghĩ thầm rằng:
- Cậu nhỏ này hung lắm, nếu cãi lời e đánh bất tử thiệt thân, chi bằng kiếm điều nói gạt thì hay hơn.
Nghĩ rồi bèn dỗ ngọt rằng:
- Nếu cậu muốn theo anh cứu giá thì phải vào thưa cho bà hay, hầu xin chút ít bạc tiền, làm lộ phí mà đi mới đặng chứ.
La Nhơn nói:
- Vậy thời ta ở đây mà đợi, các ngươi về thưa thế cho ta, rồi ra hiệp nhau đi luôn thể.
Ba người gia tướng hỏi:
- Tại sao công tử không về?
La Nhơn nói:
- Nếu ta về ắt mẹ ta chẳng cho đi
Té ra ba người lớn tính kiếm điều gạt La Nhơn, nào ngờ gạt chẳng xong, lại bị La Nhơn làm bí lối. Túng thế phải trở về thưa lại.
Đậu phu nhân nghe qua giận lắm, nói:
- Thằng súc sinh nó thật ngang ngược! Thôi, trói thây nó! La An đem tiền bạc, ra dắt nó đi tầm bậy ít ngày, rồi nói kiếm chẳng được La Thông dẫn nó quay trở lại.
La An vâng lệnh lãnh bạc đi liền.
- Còn La Nhơn, khi ba người gia tướng đi rồi, thì ngồi day mặt về Trường An ngó chừng trông đợi. Lúc bốn người đi đến, La Nhơn mừng rỡ hỏi rằng:
- Các người về thưa với mẹ ta đặng chăng?
La An nói:
- Ba người ấy về thưa mà không đặng, nhờ có tôi năn nỉ bà mới cấp cho tiền bạc đi đường đây.
La Nhơn khoái chi nói:
- Vậy thì phải mau mau đi tìm anh ta, chớ nên trễ nãy.
Bốn người gia tướng nói:
- Nếu tìm không được thì phải trở về nghe!
La Nhơn nói:
- Nay mẹ ta đã cho phép rồi, thì phải cố công đi tìm cho được. Nếu trong sáu ngày mà các ngươi dắt ta kiếm không được, thì ta đập chết hết cho mà coi.
Mấy người nghe nói thất kinh, túng thế phải dẫn thiệt tình nhắm Bắc Phiên chỉ dặm.
Nói về tiên phuông Trình Thiết Ngưu lãnh ba ngàn nhân mã đi hồi lâu khỏi ải Nhạn Môn, ngang qua núi Ma Bàn, xảy nghe tiếng mả la inh ỏi. Trình Thiết Ngưu kêu quân dặn rằng:
- Có tiếng mả la chắc có bọn thảo khấu, vậy chúng bây hãy giữ gìn cho lắm, kẻo nó làm hỗn mà trở tay không kịp đa!
Trình Thiết Ngưu vừa nói dứt lời, bỗng thấy vài ngàn lâu la trên núi kéo xuống, đi đầu là một tên chánh đảng, tuổi nhỏ mà bộ tướng dữ dằn, đầu đội mão sắt, mình mặc áo đỏ, cỡi ngựa ô truy, tay xách cặp búa đồng xốc tới nói lớn rằng:
- Thằng nào đó! Thằng nào đó!
Muốn qua khỏi núi
Trước phải nạp tiền
Kháng cự đánh liền
Vua quan chẳng sợ
Trình Thiết Ngưu nghe nói cười ha hả nói rằng:
- Đồ ăn cướp quá ngang, dám đón binh vua mà đòi tiền mãi lộ.
Thiết Ngưu nói rồi liền giục ngựa lướt tới, hươi búa hô lớn rằng:
- Bọn bây là loài cẩu đầu, mà muốn ăn tim sư tử gan hùm sao? Nay binh trời đi ngang qua đây, lại dám đón đường thâu thuế?
Tên chánh đảng nói:
- Ta chẳng biết binh trời tướng đất nào hết, nếu muốn qua khỏi đây thì phải nạp tiền mãi lộ, bằng không dâng thủ cấp rồi ta sẽ cho qua.
Trình Thiết Ngưu nổi giận nạt rằng:
- Cẩu đầu chớ vô lễ, hãy đầu hàng cho mau, đi theo ông mà tảo Bắc, bằng nói nửa tiếng không, ông cho một búa bể đầu.
Tên chánh đảng nghe rồi nổi giận hươi búa xốc tới chém đùa, Trình Thiết Ngưu đỡ khỏi rồi chém trả lại, hai người đánh vùi với nhau dưới chân núi Ma Bàn, sức lực cầm đồng, bất phân thắng bại. ( Nguyên tên chánh đảng ấy họ Du tên Dũ Đức, có tài bắn ná dưới chân tài lắm, hễ gặp tướng nào mạnh bạo thời dùng chân kéo ná bắn lên). Lúc ấy Du Dũ Đức đánh cùng Trình Thiết Ngưu đặng hai chục hiệp, Trình Thiết Ngưu không dè có máy dưới chân, nên bị Du Dũ Đức bắn xẹt vào mặt một mũi tên, trúng vào má thủng tới lỗ tai, máu tuôn lai láng. Trình Thiết Ngưu la lên một tiếng rồi giục ngựa chạy dài. Du Dũ Đức cười lớn rằng:
Thưởng một mũi tên chưa đủ trừ tiền mãi lộ, ta quyết ở đây thâu đặng tiền mầy.
Du Dũ Đức nói dứt lời liền giục ngựa đến bóng cây mà đứng đợi. Còn Trình Thiết Ngưu bị tên đau quá, bỏ hết binh gia chạy nhào, chạy hơn năm mươi dặm mới gặp đội binh sau. La Thông thấy Trình Thiết Ngưu trở về thì làm lạ, vừa muốn hỏi Trình Giảo Kim, kế thấy Trình Thiết Ngưu chạy vào bẩm rằng:
Khi tôi đi ngang qua núi Ma Bàn, thì có ăn cướp chặn đường đòi tiền mãi lộ, tôi nổi giận đánh với nó, bị nó bắn một mũi tên, thiếu chút nữa phải bỏ mạng, may chạy khỏi về đây, xin nguyên soái tha tội!
Trình Giảo Kim mắng rằng:
- Đồ hư nà! Thứ ăn cướp như vậy mà thua, còn tính đi đánh giặc Phiên nỗi gì?
La Thông nói:
- Bởi chánh đảng tài cao nên mới dám đón binh trời mà đòi tiền mãi lộ, nay gặp tướng tài nếu bỏ qua uổng lắm, để tôi đến bắt nó làm kẻ tùy tùng.
Trình Thiết Ngưu nói:
- Thằng đó có tài kẹp ná dưới chân bắn hay lắm, nếu nguyên soái ra trận thì phải đề phòng.
La Thông gật đầu. Kế Trình Giảo Kim nói:
- Cháu hãy để cho bác đánh cho, vì chúng nó hễ thấy mặt bác thì phải đầu hàng.
La Thông thưa:
- Cháu ở không làm chi, mà để cho bác phải nhọc lòng nhọc sức.
Trình Giảo Kim nói:
- Nếu bác ra đó thì chặc có lợi mười phần! Bởi cháu chưa rõ, vì bác lúc nhỏ nghèo chuyên làm nghề ấy, thiệt tổ ăn cướp đây, hễ chúng nó thấy mặt thì xuống ngựa phục liền.
La Thông tức cười rồi truyền lệnh phân binh kéo tới.
Lúc ấy Du Dũ Đức trông thấy, bèn dẫn ba trăm lâu la áp tới nạt rằng:
- Phải nạp tiền mãi lộ thì ta mới cho qua, nếu không tiền thì hãy mau dâng đầu nguyên soái.
La Thông nghe qua cả giận, thúc ngựa tới nạt rằng:
- Cường khấu! Bộ mi muốn chết hay sao? Mà dám cả gan đón đường binh bổn soái.
Du Dũ Đức nói:
- Ta không phải quyết đón đầu binh mà đập làm chi, chỉ vì trên núi thiếu ăn, nên xuống xin một ngàn muôn hộc lương để trừ tiền mãi lộ.
La Thông nói:
- Nếu mầy chết đói thì theo bổn soái ăn cơm, bằng nghịch mạng cứng đầu, ta cho lãnh một thương đổ ruột.
Du Dũ Đức nổi giận nói:
- Mầy là thằng con nít, sao dám phách lối với ta, hãy ráng giữ mình mà lãnh thử chơi một búa.
Du Dũ Đức hươi búa đánh liền, La thông cử thương đỡ ra, làm con ngựa của Dũ Đức thối lui mười mấy bước. Du Dũ Đức hoảng kinh la lớn rằng:
- Khoan đã! Khoan đã!
La Thông dừng tay cầm thương bên trái phòng sẵn vì biết Dũ Đức tính bắn mình. Kế nghe Dũ Đức la lớn một tiếng rằng:
- Coi mũi tên ta đó!
La Thông biết trước nên chẳng giật mình, hợm tay mặt lên chờ tên tới bắt liền, còn tay trái thì hươi thương đâm mắt ngựa. Con ngựa Dũ Đức bị đâm đau quỵ xuống, ném Du Dũ Đức té nhào, binh Đường áp tới nắm đầu trói quách lại. Lâu la thấy Dũ Đức bị bắt vùng la lên rằng:
- Nhị đại vương bị bắt rồi, hãy mau về báo cho Thái đại vương biết.
Nói rồi kéo nhau chạy tuốt về núi Ma Bàn.
La Thông nghe lâu la nói vậy bèn đứng đó chờ, giây phút thấy trên núi bay ngựa xuống một người. Đầu đội bao đãnh, mặt xanh mày đỏ, mắt tròn răng hô, tay múa sóc vo vo, nhắm ngay chỗ La Thông chạy lại. La Thông lấy roi chỉ, hỏi lớn rằng:
- Ta đem binh cứu giá, sao ngươi dám cản đường?
Người ấy nói:
- Ta sai tướng đi mượn lương, ngươi không cho thì thôi, sao lại dám cả gan bắt em ta hử! Mau mau mở dây thả trả lại không thôi ta đánh chết bây giờ!
La Thông cười nói:
- Mầy là quân rừng rú không hiểu sự đời, há chẳng nghe danh môn giáo họ La phò Đường triều định quốc sao?
Người ấy nghe qua nghiến răng nói:
- Nói vậy mầy là bộ hạ của Thế Dân, con của La Thành à?
La Thông cười nói:
- Phải! Ta là con của La Thành đây! Nhà ngươi đã biết soái gia, sao không cải tá quy chánh xuống ngựa đầu hàng?
Người ấy cười ha hả nói:
- Hảo tặc chưởng! Ta cùng ngươi có thù chẳng đội trời chung, nếu chẳng giết ngươi thì đứng làm người rất uổng.
La Thông ngạc nhiên nói:
- Ta là công gia tử đệ, thuở nay chưa hề xuất trận chiến chinh, nào có giết hại ai mà ngươi gọi là thù?
Người ấy nói:
- Ngươi chưa rõ sao? Ta là Đơn Thiên Thường, con của Đơn Hùng Tín. Nguyên ngày xưa cha ta cùng cha ngươi kết nguyền đệ huynh thiết nghĩa, sau cha ta làm phò mã tại Lạc Dương, bảo tấu cho cha ngươi làm chức Nhất Tự Tịnh Kiên vương và hết lòng hậu đãi. Mà cha ngươi vong ân bội nghĩa bỏ qua đầu Đường, rồi dẫn dụ Đường Vương sang công phá Lạc Dương hại ch ta chết nên cái hờn ấy chẳng quên được. Nay ta gặp ngươi đây, quyết bắt mổ lấy gan mà tế cha ta cho hả giận.
La Thông nghe qua cười rằng:
- Nói vậy Đơn ca ca đây mà em không biết, nhưng anh trách điều ấy sai rồi!
Đơn Thiên Thường cả giận nói:
- Phải lắm chớ! Nay cha ta chết rồi thì cha ngươi vô tội chớ sao! Ta cũng từng biết thế thường trong việc chiến chinh, thì ai bênh chúa nấy. Còn nay ta cùng ngươi là anh em mà gặp nhau đây, đáng lẽ phải muôn vàn hân hạnh, nhưng cha ngươi lập ác tâm phản hại bạn, luận tội ấy rất nặng nề, thù mi không đứng chung trời, ngươi phân thế nghe sao cho đặng?
Thiên Thường dứt lời, múa sóc đánh ngay đầu La Thông, La Thông cử giáo lên đỡ, rồi nói rằng:
Xin ca ca đừng nóng nảy, hãy xuống ngựa vào ra mắt Trình bá phụ, đặng đồng qua Bắc Phiên cứu giá là hơn.
Đơn Thiên Thường nói:
- Gặp thù chẳng trả, uổng đấng anh hùng! Ngươi cứ nói nhiều lời vô ích!
Nói rồi lại múa sóc đánh tới nữa, La Thông né khỏi rồi đâm lại một thương, Đơn Thiên Thường đỡ chẳng nổi, trật yên té nhào xuống ngựa. La Thông truyền quân bắt dẫn tốt về dinh, hiểu dụ rằng:
- Bây giờ xin anh hãy quy hàng, kẻo uổng oan tánh mạng.
Lúc ấy Đơn Thiên Thương nghĩ:
- Nay mình bị bắt, nếu không thuận ắt tánh mạnh chẳng còn, chi bằng chịu đỡ rồi sau sẽ tính.
Chủ ý Thiên Thường đã định, giả ý nói rằng:
- Nguyên soái đã có lòng tưởng đến, tôi xin quy thuận đi dẹp Bắc lập công.
La Thông nói:
- Tôi sợ nghe anh ngoài miệng nói như vầy, mà trong lòng chẳng thiệt chăng?
Thiên Thường nói:
- Tôi là người hào kiệt, một lời nói ra bốn ngựa khó theo, nếu tôi ở một mặt hai lòng, thì đi đánh bắc Phiên đây, xin chết nơi tay kẻ giặc.
La Thông thấy Thiên Thường thề độc cũng tin, mới cở trói đứng dậy và vào ra mắt Giảo Kim.
Đến nơi Thiên Thường bước tới làm lễ. Trình Giảo Kim nói:
- Hiền điệt! Khi trước cha cháu cùng bác đây là anh em kết nghĩa, ngày nay bác thấy cháu không lớn lại võ nghệ cao cường, thiệt bác mừng hết sức.
Thiên Thường cúi đầu lạy tạ, rồi lui lại chào hỏi anh em. Kế có tiếng kêu hỏi rằng:
- Đơn đại ca, anh đã đầu nguyên soái rồi, sao chẳng cứu em với?
Thiên Thường ngó lại thấy đó là Du Dũ Đức, bèn bước tới nói với la Thông rằng:
- Người này là anh em bạn của tôi, xin nguyên soái rộng dung, thâu cho làm bộ hạ.
La Thông y lời, truyền quân mở trói cho Du Dũ Đức, đoạn dạy quân thiết tiệc đãi đằng, cùng nhau ăn uống trò chuyện đến khuya rồi đi ngủ.
Rạng ngày, La Thông ngủ dậy nghĩ thầm rằng:
- Ta coi thế hai người này không phải thiệt đầu hàng, e có giờ phản phúc, nếu để ở gần ắt khó về sau, chi bằng kiếm kế đẩy ra xa cho yên mọi việc.
La Thông nghĩ rồi liền ban lệnh tiễn cho Đơn Thiên Thường làm tiên phuông, dạy đoái lãnh ba ngàn quân đi trước đến ải Bạch Lang chờ đó. Thiên Thường lãnh lệnh tiễn và binh mã xong, ra dắt Du Dũ Đức, dẫn quân rầm rộ tiến về Bạch Lang quan hạ trại.

[Cánh gà nướng]

Hồi thứ mười

Bạch Lang quan Ngân Nha trổ tài.
Thiết toán bài cả thắng Đường tướng.

Khi đóng trại xong rồi, Du Dũ Đức nói với Đơn Thiên Thường rằng:
- Bây giờ hãy còn sớm, vậy để tôi đi khiêu chiến thử coi.
Đơn Thiên Thường cản rằng:
- Tướng Bắc Phiên nhiều kẻ đại tài, ta chớ có nên háo thắng.
Du Dũ Đức nói:
- Tôi có nghề bắn ná dưới chân hay lắm, không hề gì đâu mà anh lo.
Du Dũ Đức dứt lời liền hươi búa lên ngựa, xông ra trước ải kêu lớn lên rằng:
- Bớ quân sĩ trên thành, hãy báo với chủ tướng ngươi ra đây mà hội chiến với ta.
Quân Phiên nghe nói lật đật chạy vào phi báo tức thời.
Nguyên tướng giữ ải Bạch Lang này tên là Thiết Bối Ngân Nha, mình cao một trượng, lưng lớn mười vây, đầu lớn mắt to, khi ra trận thường dùng cây thiết toán bài, sức mạnh muôn người không địch. ( Cây thiết toán bài này bề dài sáu thước, bề ngang ba thước, bề gác hai thước, nặng một ngàn năm trăm cân ). Lúc ấy Thiết Bối Ngân Nha đang ngồi trong dinh bàn luận việc quân với chúng tướng, xảy thấy quân sĩ chạy vào báo rằng:
Đường binh đã kéo đến, có tướng khoe tài khiêu chiến trước ải quan.
Thiết Bối Ngân Nha nghe cười ha hả nói:
- Nó đà tới số nên mới đến đây.
Nói rồi truyền quân khiêng toán bài ra, xách thót lên ngựa phát pháo khai thành xuất trận.
Ngoài thành Du Dũ Đức đang đợi, bỗng nghe trong thành pháo nổ, kế xông ra một tướng dị kỳ, tay cầm khối sắt quá to, bèn nạt rằng:
- Thằng mọi Phiên! Hãy xưng tên mà chịu chết!
Thiết Bối Ngân Nha cười nói:
- Mi muốn biết tên ta sao? Ta là bộ hạ củ Tô Xa Luân nguyên soái, Bạch Lang quan tổng binh Thiết Bối Ngân Nha đây.
Du Dũ Đức nói:
- Ta không biết Tô Xa, Thiết Bối gì hết! Mau dâng thành thì toàn mạng, nếu nghịch mạng cặp búa này bửa óc.
Thiết Bối Ngân Nha dựng mày nạt rằng:
- Thằng chết bầm vô lễ! Hãy thông tên đi đặng ta cho lãnh một bài biết sức.
Du Dũ Đức nói:
- Đường trào La nguyên soái giá hạ, tiên phuông Du Dũ Đức đây.
Thiết Bối Ngân Nha cười nói:
- Tội nghiệp! Ai biểu đặt tên là Du Dũ Đức làm chi, hôm nay phải tuyệt mạng.
Dũ Đức nghe qua cả giận, liền múa cặp búa xông tới chém nhầu, Thiết Bối Ngân Nha đưa toán bài ra đỡ, nghe cái rảng cặp búa con văng đâu mất! Du Dũ Đức hoảng king toan quay đầu ngựa chạy, kế bị Ngân Nha tiếp cho một toán bài nữa nát đầu.
Đơn Thiên Thường ở sau trận thấy vậy khóc lớn lên rằng:
- Em ta chết rồi! Ta quyết trả thù cho đặng.
Nói rồi hươi sóc giục ngựa tới toan đánh, Thiết Bối Ngân Nha đưa bài lên nạt rằng:
- Mầy muốn chết thì hãy xưng tên cái đã!
Đơn Thiên Thường nói:
- Ta là Đơn Thiên Thường, tướng tiên phuông của La nguyên soái đây.
Thiên Thường nói dứt lời liền cử sóc nhắm đầu Ngân Nha đâm tới, Ngân Nha cầm toán bài đánh lên, Thiên Thường vuột tay sóc bay đâu mất, Ngân Nha cười ngất cho thêm một bài nữa, Thiên Thường nhào xuống ngựa dẹp thây. Binh Đường thấy hai tướng tiên phuông đã tử trận thì hoảng hồn, đua nhau kéo chạy thối về báo tin cho nguyên soái.
Lúc ấy La Thông đang kéo binh tới, xảy gặp bại binh lai báo rằng:
- Đơn tiên phuông và Du Dũ Đức ra trận, bị Phiên tướng đập chết hết rồi.
La Thông nghe nói giật mình la:
- Cha chả! Phiên tướng mạnh dữ đến thế sao? Tội nghiệp Đơn ca tuổi nhỏ mà thác oan, hại tông mộn tuyệt diệt.
La Thông than dứt lời liền hối quân kéo rút đến gần ải nổi súng an dinh. Lúc ấy trời đã xế chiều, La Thông truyền quân canh nghiêm ngặt đặng nghỉ ngơi một đêm sau đó xuất trận.
Ngày thứ, trời vừa rựng sáng, La Thông thăng trướng, chư tướng hầu hạ hai bên, La Thông hỏi:
- Hôm nay có tướng nào dám đi khiêu chiến?
Trình Thiết Ngưu bước ra nói:
- Tôi xin lãnh mạnh cho.
La Thông nói:
- Trình huynh có đi phải cẩn thận đề phòng.
Trình Thiết Ngưu nói:
- Xin nguyên soái chớ lo!
Dứt lời hươi búa lên ngựa, dẫn binh xông tới bên thành khiêu chiến.
Tiểu Phiên ngó thấy lật đật vào phi báo tức thì. Thiết Bối Ngân Nha nghe báo mỉm cười, vội vã xách toán bài lên ngựa khai thành xuất trận. Trình Thiết Ngưu xem thấy Ngân Nha cầm toán bài mà nghĩ thầm rằng:
Trong mười tám món binh khí, món nào mình cũng từng biết hết, mà thằng này nó cầm cái gì lạ như vầy kìa! Bộ thế bên này hay dùng những thứ như vầy chăng?
Thiết Ngưu nghĩ rồi liền nạt rằng:
- Phiên tướng biết tài ngọn búa ta chăng? Hãy mau dâng ải quy hàng, không thôi bỏ mạng.
Thiết Bối Ngân Nha cười nói:
- Chớ nói rộn nhiều lời, hãy xưng tên nghe thử.
Trình Thiết Ngưu nói:
- Mi muốn biết tên ta phải ngồi cho vững, kẻo vừa nghe giật mình té bể óc đi giờ. Ta là con của Lỗ quốc công Trình thiên tuế, tên là Trình Thiết Ngưu đây. Ta vâng lệnh La nguyên soái, ra thỉnh thủ cấp ngươi về nạp.
Thiết Ngưu nói dứt lời liền hươi búa chém tới. Ngân Nha đỡ cho một bài, Thiết Ngưu gần nhào xuống ngựa, rồi tiếp thêm một bài, Trình Thiết Ngưu ráng đỡ xé tuốt hổ khẩu tay, thất kinh la hoảng rằng:
- Thằng cẩu Phiên mạnh thiệt.
Vừa nói vừa giục ngựa chạy dài. Ngân Nha cười ngất chẳng thèm rượt theo, đứng đó lấy roi chỉ qua dinh Đường nói lớn rằng:
- Có ai thiệt tài sao không ra trận, lại sai tướng dở làm chi!
Còn Trình Thiết Ngưu chạy dài đến dinh, bẩm với nguyên soái rằng:
- Thằng tướng Phiên mạnh quá, tôi đánh không lại, xin nguyên soái rộng dung.
La Thông giận lắm quở rằng:
- Mới xuất trận đầu mà để cho đại bại, thật quá tệ muôn phần, hãy lui ra cho rảnh.
La Thông dứt lời bèn hỏi chúng tướng rằng:
- Còn ai dám ra trận nữa chăng?
Tần Hoài Ngọc bước tới thưa:
- Xin nguyên soái cho tôi đi thử.
La Thông nói:
- Tần huynh đi thời chắc thắng, nhưng phải ráng giữ gìn.
Tần Hoài Ngọc đắc lệnh, đề thương lên ngựa xông ra.
Tần Hoài Ngọc đến nơi, Ngân Nha xem thấy nạt rằng:
- Đường tướng tên chi, hãy mau xưng ra, đừng có chạy nữa.
Tần Hoài Ngọc nói:
- Ta là Tần Hoài Ngọc, con của Hộ quốc công Tần Thúc Bảo.
Thiết Bối Ngân Nha cười rằng:
- Vậy mầy là con Tần Thúc Bảo đây sao?
Tần Hoài Ngọc Nạt rằng:
- Ngươi đã biết danh ta, sao chưa trói mình chịu chết!
Nói rồi đâm một giáo, Ngân Nha đưa toán bài ra đỡ, làm cho ngựa Hoài Ngọc lui trên mười bước, đánh đặng bảy tám hiệp, Hoài Ngọc liệu thế cự không lại bèn giục ngựa chạy tuốt về.
Trong trại, La Thông đang ngồi chời tin, xảy thấy Hoài Ngọc mệt thở hào hển về thưa rằng:
- Thiệt quả tướng Bắc Phiên này mạnh lắm, tôi đánh chẳng lại, xin nguyên soái rộng dung.
La Thông lắc đầu nói:
- Thắng bại là lẽ thường, anh hãy lui ra an nghỉ. Nhưng ai địa đầu mà phá không nổi thì làm sao đi thấu Mộc Dương thành. Thế này bổn soái phải xuất trận mới xong.
La Thông dứt lời liền nai nịt đề thương lên ngựa, dẫn chúng tướng kéo binh mã ra dinh. Thiết Bối Ngân Nha thấy bên Đường kéo ra một đạo binh rất đông, đi đầu là một viên tiểu tướng, bèn giục ngựa tới nạt rằng:
- Thằng nhỏ tên họ là chi? Mau thông cho ta biết!
La Thông nói:
- Bổn soái là La Thông, con của Việt quốc công La Thành đây.
Thiết Bối Ngân Nha nghe nói thất kinh nghĩ thầm:
- Thằng này con La Thành, chắc nó giống cha tài lắm chẳng chơi.
Nghĩ rồi liền nói:
- Họ La mi có giỏi thì giỏi bên Trung Nguyên, chứ qua đây ắt bị Thiết Bối nhai xương.
La Thông căm giận nạt rằng:
- Chớ có nhiều lời, hãy coi cây giáo bổn soái đây.
Nói xong đâm qua một giáo, Thiết Bối Ngân Nha đỡ khỏi đập lại một bài, rồi đó hai tướng đánh vùi với nhau trên năm chục hiệp không phân thắng bại. La Thông càng đánh càng khoẻ, còn Ngân Nha mệt thở pho pho, bèn cử bài đỡ thương dừng lại hét rằng:
- La Thông mạnh thiệt!
La Thông nói:
- Mi sợ ta rồi sao?
Ngân Nha giận nói:
- Dễ sợ minh không! Chớ có khoe tài, ta quyết lấy đầu cho đặng.
Nói rồi đánh nữa, đánh thôi mùi mẫn trót sáu mươi hiệp cầm đồng. La Thông mới nghĩ thầm rằng:
- Ta trá bại mà giết nó mới xong.
Nghĩ rồi bèn đâm bậy một thương quày ngựa bỏ chạy. Thiết Bối biết La Thông trá bại nên chẳng rượt theo, đứng đó cười lớn rằng:
- La Thông! Ngươi có tài thì trở lại đánh với ta, chớ lập kế đâm lén người như thế dở lắm.
La Thông nhắm gạt chẳng được, bèn trở lại đánh nhầu một trận nữa tới đỏ đèn mà vẫn cầm đồng, rồi đó hai bên đều thâu binh về hết.
La Thông về đến dinh, các tướng ra nghinh tiếp. La Thông than rằng:
- Thằng Phiên này giỏi lại khôn, ta không biết làm sao mà lấy thành cho đặng?
Trình Giảo Kim than rằng:
- Nay phá không nổi ải Bạch Lang, thì làm sao đi tợi Mộc Dương thành mà cứu giá cho được?
La Thông nói:
- Xin bác chớ đem lòng phiền não! Để mai cháu quyết một trường huyết chiến cùng nó ắt xong.
Nói rồi truyền binh dọn cơm ăn, và cắt binh tướng cảnh giới.
Ngày thứ, trời vưa rựng sáng, La Thông dẫn binh đến trước ải khiêu chiến. Quân Phiên vào phi báo, Ngân Nha xách bài ra ẩu đả với La Thông, đánh tới tối mà cũng cầm đồng, ai về dinh nấy. Qua bữa sau, hai tướng cùng hội chiến với nhau nữa, mà cũng chẳng ai hơn, đánh trọn ba ngày bất phân thắng bại.
Đến ngày thứ tư, bữa sáng ấy La Thông thăng trướng, lúc bấy giờ Trình Giảo Kim còn ngủ sau dinh. La Thông đang ngồi bỗng nhiên xây xẩm bần thần, bèn cúi đầu trên án ngủ phức đi. Hai bên chư tướng thấy vậy, định cho nguyên soái vì xuất chiến ba ngày mỏi mệt, đêm ngủ chưa đã nên gia thêm, nên chẳng dám kêu, cứ đứng chung quanh hầu hạ.
Còn La Thông trong lúc mơ màng, chợt thấy ngoài cửa bước vào hai người, một người đội mão rồng mặc áo gấm, râu ba chòm vắn, da sậm mặt xéo mày dày, con mắt bên tả có nổi lên một gân máu đỏ, còn một người nữa đầu đội kim khôi, mình mang giáp huyết, mặt trắng môi son, mày tằm mắt phụng, châu thân khô đầy những máu như thể bị thương. Hai người ấy bước tới trước mặt La Thông khóc và nói rằng:
- Mầy là đồ bất hiếu! Không lo báo oán cho ông cha, lại chẳng vâng lời mẹ dạy! Giỏi lắm sao mà làm nguyên soái? Tài chi mà dám đánh Bắc Phiên?
La Thông nghe mắng thất kinh bèn hỏi:
- Chẳng hay nhị vị là ai má quở tôi chuyện ấy?
Người có râu nói:
- Ta là La Nghệ, ông nội của mầy, còn người này là La Thành, vốn cha mầy đó. Ta cùng cha mầy trung nghĩa, mà chịu thác oan, cả mấy năm nay ngậm hờn nơi chín suối, bây giờ về mách bảo, cho mầy báo oán trả cừu.
La Thông nghe qua vùng khóc lên mà rằng:
- Bây giờ con mới biết mặt ông, cha thật nỗi mừng này chi xiết. Xin cha ông nói tên cừu nhân cho con rõ, đặng con lo báo thù trả oán.
La Nghệ nói:
- Cháu có lòng chí hiếu, thật đáng khen, còn sự tích này cháu muốn tường, thì hỏi Lỗ quốc công sẽ rõ.
La Thông cúi đầu vâng dạ, kế La Thành bước lại nói rằng:
- Con có lòng cứu chúa, mà phá chẳng nổi ải Bạch Lang, vậy để cha cho con vật này, giết Thiết Bối Ngân Nha dễ lắm.
La Thông hỏi:
- Chẳng hay cha cho con vật chi đó?
La Thành nói:
- Con đừng hỏi làm chi! Để cha đút nó trong tay áo con đây, xem qua thì rõ.
Dứt lời bèn đút vậy ấy vào tay áo La Thông, rồi xô La Thông ra một cái rồi nói rằng:
- Thôi! Con hãy trở dậy, cha đi đây…
La Thông giật mình tỉnh dậy, mồ hôi ướt đầy mình, xem chung quanh thấy chư tướng hầu hạ đủ đầy, còn ông, cha đi đâu mất. La Thông liền truyền quân sĩ ra dinh sau mời Lỗ quốc công.
Giây lát Trình Giảo Kim bước ra, hỏi La Thông rằng:
- Cháu cho mời bác ra có việc chi chăng?
La Thông nói:
- Xin bác tạm ngồi, cho cháu hỏi thăm một chuyện.
Giảo Kim ngồi xuống hỏi:
- Cháu muốn hỏi chuyện gì? Hãy nói đi!
La Thông nức nở thưa rằng:
- Cháu mới nằm một điềm chiêm bao lạ lắm! Thấy ông cha cháu về mách bảo, biểu phải báo thù. Cháu hỏi ai là cừu nhân, thì ông cháu dạy biểu hỏi thăm bác. Nên cháu mời bác ra đây, xin bác thuật rõ cho cháu tường.
Trình Giảo Kim nghe qua thất kinh nói:
- Thúc phụ và hiền đệ thật hiển linh, mới hiện hồn về ban ngày mà mách bảo. Nhưng ngặt một điều là ải này lấy chưa đặng nên bác chẳng dám nói ra, xin cháu hãy an lòng, đợi khi đến Mộc Dương thành, rồi bác sẽ tự thuật đầu đuôi cho cháu rõ.
La Thông chẳng bằng lòng, bèn làm bộ sợ hãi nói:
- Bác ôi! Không xong đâu! Ông tôi có hăm rằng: Nếu bác không chịu nói ra, ông tôi sẽ bắt hồn bác xuống Diêm đình hầu kiện.
Trình Giảo Kim thất kinh xanh mặt bèn lật đật vái rằng:
- Xin chú, em đừng bắt, để tôi thuật cho cháu nó nghe.
La Thông thấy vậy mừng lắm mà rằng:
- Xin bác làm ơn nói cho chính chắn.
Trình Giảo Kim nói:
- Việc này chẳng nhắc đến thì thôi, chớ nhắc ra muôn vàn bi thảm!
Nói xong kêu gia tướng dạy rằng:
- Chúng bây hãy ra đằng sau trại, lại phòng ta dỡ gương lấy gói tên me đem ra đây.
Gia tướng vâng lời, vào lấy đem ra lập tức.
Trình Giảo Kim thấy gói tên me, liền khóc và nói với La Thông rằng:
- Cháu ôi! Cháu hãy mở gói ấy mà coi, rồi bác sẽ nói cho cháu biết.
La Thông y lời mở gói ra thấy những tên me, chẳng rõ chi bèn hỏi:
- Tên này có quan hệ chi, xin bác cắt nghĩa cho cháu tường với!
Giảo Kim nói:
- Đây là vật hại cha cháu đó! Nguyên khi trước ông cháu bị một mũi tên vào con mắt bỏ mình, rồi sau cha cháu bị bó tên me này mà chết.
La Thông hỏi:
- Chẳng hay ai bắn ông, cha tôi, và bây giờ nó ở tại đâu?
Trình Giảo Kim nói:
- Thằng bắn ông, cha cháu đó là Ngân quốc công Tô Định Phương, bây giờ nó đang bảo giá tại Mộc Dương thành.
La Thông hỏi:
- Nó là đồng liêu phò một chúa, sao cớ gì lại giết cha tôi?
Trình Giảo Kim nói:
- Nguyên thuở trước đời nhà Tùy, vì vua Dượng đế lỗi đạo, nên các nơi làm phản xưng vương. Lúc ấy Tô Định Phương phò Hạ Minh Vương Đậu Kiến Đức, đem binh qua đánh Hà Bắc là chỗ ông nội cháu trấn giữ, ông nội cháu đem binh ra cự địch, bị Tô Định Phương bắn trúng nhằm con mắt tả, về đến dinh nhổ mũi tên ra liền chết, đến sau ông già cháu cũng lầm mưu nó, sa ngựa tại Ứ Nê Hà, bị nó trên bờ bắn nát mình mà chết. Thương hại cha cháu bị bắn cả thảy một trăm bảy cái tên me, bác đem thây về chôn, nhổ ra thấy cái lưng lủng như mặt rỗ.
La Thông nghe dứt đỏ mặt hét lớn rằng:
- Tôi nguyện phân thây Tô Định phương trăm mảnh, mà báo cừu cho tổ phụ. Nghĩ lại họ La ba đời trung nghĩa công lao đối với nước nhà rất nhiều, thế mà vua chẳng thương phận thác oan mà báo cừu, lại phong cho cừu nhân làm quan cực phẩm, nếu tôi chẳng móc gan Tô tặc, thì thề chẳng đứng làm người.
La Thông đang lúc thịnh nộ, xảy thấy quân sĩ vào báo rằng:
- Có quan vận lương là Tô Lân, Tô Phụng chở lương về đến.
La Thông nghe đến cả giận nạt rằng:
- Hãy trói quách Tô Lân, Tô Phụng đem nạp cho mau.
Quân sĩ vâng lệnh bắt trói dẫn vào. Tô Lân, Tô Phụng quỳ thưa:
- Bẩm nguyên soái! Hai anh em tôi mới vận lương về đến, chưa hề phẹm tội chi, sao nguyên soái muốn hành hình oan như vậy?
La Thông nghe hỏi biết mình có lỗi, nhưng chẳng lẽ đem sự báo thù mà giết, bèn truyền lệnh rằng:
- Tô Lân hãy đem lệnh tiễn ra đánh ải Bạch Lang, phải cho thắng, chứ thua về thì ta cứ theo quân pháp mà trị tội.
Nói rồi truyền quân mở trói, anh em họ Tô lãnh lệnh tiễn lui ra.
Ra ngoài rồi Tô Phụng hỏi Tô Lân rằng:
- Chẳng biết nguyên soái vì việc chi mà giận muốn giết chúng ta, nay lại sai anh phải ra lấy ải Bạch Lang, nếu thua về bị tội, vả tướng Phiên này tài lắm, chắc phen này anh chết rồi!
Tô Lân khóc nói:
- Em không thấy ý La Thông sao?
Tô Phụng nói:
- Em thiệt không biết, chẳng hay vì duyên cớ chi vậy?
Tô Lân nói:
- Khi anh em ta về mới đến dinh, La Thông chẳng thèm hỏi coi lương nhiều, thiếu đủ, lại truyền lệnh trói hết dẫn vào. Lúc ấy anh thấy La Thông nước mắt chưa ráo, chắc nó nhớ đến cừu xưa, muốn giết anh em ta trả oán, nhưng chẳng tìm ra cớ, nên mới làm ngặt sai anh phải phá ải, vả bây giờ La Thông đang cầm quyền cả trong tay, chắc tánh mạng anh đây phải khốn.
Tô Phụng nói:
- Anh cứ an lòng đi đánh, dầu chẳng may bại trận em sẽ tâu rổi cho anh.
Tô Lân nói:
- Anh chắc La Thông quyết báo cừu, nếu thua về dầu em rổi tâu thế nào cũng không đặng. Thôi bây giờ em hãy theo lược trận, anh ra đánh thử một phen, sống thác bề nào tới đâu hay đó.
Tô Phụng khen phải, rồi đó anh em lên ngựa hươi binh khí thẳng đến bên thành.
Khi anh em họ Tô đi rồi, La Thông mới nói với Trình Giảo Kim rằng:
- Lúc ấy thân phụ tôi có bảo tôi rằng: Nếu con muốn phá đặng ải Bạch Lang, thì cha cho con một vật, nói rồi đút vật ấy trong tay áo tôi, nhưng chẳng biết chân giả thế nào, này giờ tôi chưa coi đến.
Trình Giảo Kim nói:
- Vậy cháu hãy thử xem lại coi thế nào!
La Thông vâng lời, thò trong tay áo lấy ra đặng một mảnh giấy, trên đó có vẽ một cái cung tròn vo và một mũi tên. La Thông không hiểu cớ chi mới hỏi Giảo Kim. Giảo Kim nói:
- Cái này rất lạ! Bác đoán không ra, nhưng hồn trung lương muốn giúp triều đình mà cho vật này, thì nó chẳng phải là đồ vô dụng, để bác suy nghiệm thử coi.
Trình Giảo Kim suy nghĩ một hồi, rồi gật đầu lia lịa nói rằng:
- Phải rồi! Phải rồi! Cái này là nguyệt nhi nổ, của cha cháu hay dùng năm xưa.
La Thông hỏi:
- Nguyệt nhi nổ là cái chi vậy?
Trình Giảo Kim nói:
- Nguyệt nhi nổ là cái ná nhỏ bằng trang mặt trăng, nếu ra trận đánh không thắng, thì lấy nguyệt nhi nổ bắn thình lình, ắt giặc kia phải chết, ông già cháu ngày xưa thường dùng nó mà giết lắm tướng tài, hôm nay mới vẽ họa đồ cho cháu đây, vậy hãy tập bắn cho hay, đặng ra đó bắn thằng Phiên tướng.
La Thông nói:
- Tôi thuở nay chưa hiểu cách dùng, thì làm sao mà luyện tập tinh thông cho đặng?
Giảo Kim nói:
- Việc ấy cháu khỏi phải nhọc lòng! Vì lúc trước cha cháu có chỉ cách dùng cho bác, bác biết hết nhưng chẳng tập nên không rành, vậy cháu hãy biểu quân nó làm, rồi bác sẽ chỉ cho.
La Thông cả mừng liền trao họa đồ cho quân đi liệu.
Nói qua anh em nhà họ Tô đến trước ải khiêu chiến, bị Thiết Bối Ngân Nha đánh thôi đại bại, túng thế phải về trại thưa với La Thông rằng:
- Bẩm nguyên soái! Thiết Bối Ngân Nha quả quá tài cao, chúng tôi đánh chẳng lại về đây, xin nguyên soái rộng tình thứ tội.
La Thông trợn mắt nạt rằng:
- Tô Lân! Binh mới đến ải đầu, ngươi không rán cho thắng trận lại sợ chết trở về, tướng bất tài như thế còn để làm chi.
La Thông nói dứt lời, truyền quân sĩ đem ra chém mà bêu thủ cấp. Quân sĩ nghe lệnh rút gươm thộp cổ Tô Lân dẫn đi. Tô Phụng điếng hồn, lệt đật quỳ lạy thưa rằng:
- Việc binh gia thắng bại là lẽ thường, xin nguyên soái dung anh tôi lần thứ nhất.
La Thông nghe nói nạt luôn rằng:
- Thế thường công thưởng tội trừng, sao mi dám cả gan chống trả cùng ta? Quân sĩ! Mau dẫn Tô Phụng ra đánh bốn chục côn đền tội.
Quân sĩ đắc lệnh, kéo Tô Phụng ra ngoài, đánh bốn chục côn bò la bò lết!
Tô Phụng bị đánh rồi, ngó lên thấy quân sĩ đã chém đầu Tô Lân thì khóc ròng, rồi ráng lần mò về trại. Về đến nơi, Tô Phụng nghĩ thầm:
- Ngày nay La Thông nó quyết báo tiền cừu, đã giết chết anh mình, nếu mình cũng ở đây chắc cũng có ngày bị nữa!
Tô Phụng tính thế không xong, bèn gom góp hành lý, chờ đến canh ba lẻn ra trốn đi mất.
Ngày thứ La Thông thăng trướng, xảy thấy quân sĩ ở trại Tô Phụng vào báo rằng:
- Đêm hồi hôm này Tô Phụng gói quần áo, chẳng biết có việc chi mà bỏ đi đâu mất.
La Thông nói:
- Chắc là nó trốn rồi! Ối! Mà ba đời thằng tướng dở, đi đâu thì đi cho khuất mắt, không cần tìm kiếm làm chi.
La Thông vừa nói dứt lời, kết bọn quân làm cung đem dâng nguyệt nhi nổ, La Thông cầm trao cho Giảo Kim và hỏi rằng:
- Chúng nó làm như vầy có đúng với cái cung mà thân phụ cháu thường hay dùng thuở trứơc chăng?
Giảo Kim xem hồi lâu rồi nói:
- Đúng lắm! Thiệt là đúng lắm! Vậy cháu hãy ra sau trại, đặng bác chỉ dạy cho.
La Thông vâng lời ra dinh sau luyện tập, luyện trong ba ngày đã tinh thông, hô đâu bắn trúng đó.
La Thông thấy mình tập đã rành thì mừng lắm! Qua sáng ngày thứ tư, La Thông dậy sớm nai nịt hẳn hòi, cất cung nhỏ trong mình, rồi dẫn binh tướng đề thương đến bên thành. Quân Phiên vào báo cho Thiết Bối Ngân Nha, Thiết Bối Ngân Nha nghe báo cười rằng:
Bộ bên nó hết tướng tài rồi, nên bữa nay mới đến đây đặng chịu chết đó.
Nói rồi truyền quân thắng ngựa, xách toán bài thót lên phát pháo khai thành.
La Thông ở ngoài thấy Thiết Bối Ngân Nha xông ra thì hét lớn lên rằng:
- Phiên tặc! Hôm nay ta quyết lấy thủ cấp mi đây!
Dứt lời liền múa giáo đâm tới, Thiết Bối Ngân Nha cử bài ra đỡ, rồi đánh đến ba mươi hiệp, La Thông trá bại, quày ngựa thối lui, Thiết Bối Ngân Nha gò ngựa lại cười lớn rằng:
- La Thông! Chớ chơi miếng cũ, ta có dại gì mà đuổi theo đâu.
La Thông làm thinh, lấy nguyệt nhi nổ vái rằng:
- Hồn cha có linh, xin phù hộ cho con bắn nhằm tướng ấy.
La Thông quay ngựa lần tới, đưa nguyệt nhi nổ nhắm ngay cổ Ngân Nha, Thiết Bối Ngân Nha chẳng hiểu cớ chi, cứ trơ mắt nhìn La Thông trân trối, bỗng mũi tên xẹt tới bắn trúng yết hầu, Ngân Nha té nhào xuống đất, La Thông thúc ngựa tới thưởng cho một giáo đi đời, rồi cùng các tướng xua binh vào đoạt ải, quân tiểu Phiên mất chủ, kéo nhau chạy tuốt về Kim Linh Xuyên.