|
|
09-09-2008, 08:35 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
X.30 phá lÆ°á»›i_ Äặng Thanh
ChÆ°Æ¡ng 1
Phan Thúc Äịnh
Ngô Äình Diệm xem rất kỹ chiếc và mà Lansdale [1] và Fishiel đã trao cho. Lansdale nói :
- Tất nhiên chúng tôi đã xem rồi. Bây giá» xin má»i ông xem, sau đó, ông hoà n lại cho chúng tôi. Và i ngà y nữa Sở Cảnh sát Nữu Ước sẽ Ä‘iện cho chủ nhân nó, báo tin đã tìm được và trả lại cho chủ nhân của nó.
Chiếc và bằng loại da cừu má»m đắt tiá»n, sản xuất ở Pháp. Trong và có má»™t số đôla, má»™t số phÆ¡răng Pháp, mấy cái danh thiếp in kiểu chữ nhã mà đẹp :
PHAN THÚC ÄỊNH
Tiến sÄ© luáºt
Diệm lẩm bẩm :
- À, ra anh chà ng đã Ä‘á»— tiến sÄ© luáºt.
Má»™t cái há»™ chiếu của Äịnh được cấp từ Pháp cho phép nháºp cảnh nÆ°á»›c Mỹ. Má»™t cái ảnh Äịnh đứng dÆ°á»›i chân tháp Eiffel. Tất cả những thứ ấy, Diệm không chú ý tá»›i, chỉ xem qua. NhÆ°ng có hai váºt, Diệm cứ bâng khuâng ngắm nghÃa, cầm mãi trên tay. Má»™t là bức bÆ°u ảnh in hình Äức bà Maria mà u sắc, Ä‘á» in rõ tại nhà in riêng của Vatican. Äức Bà bồng đức Chúa Hà i Äồng trên tay, mặt phúc háºu, đẹp dịu dà ng, cặp mắt hÆ¡i buồn đầy vẻ thÆ°Æ¡ng yêu, chung quanh ngÆ°á»i tá»a hà o quang. Nét vẽ trau chuốt, sinh Ä‘á»™ng đến ná»—i ngÆ°á»i ta nhá»› những bức há»a của Leonard de Vinci. Äây không phải là bức bÆ°u ảnh thÆ°á»ng. Vừa nhìn thấy, Diệm biết ngay đây là của Äức Cha anh, Ngô Äình Thục. NgÆ°á»i cầm bức ảnh ấy - chỉ anh em Diệm má»›i hiểu riêng vá»›i nhau thôi - là ngÆ°á»i đã được Ngô Äình Thục thẩm tra rồi và tin cẩn được. Ngô Äình Diệm là ngÆ°á»i rất tin ở CIA, nhÆ°ng lại tin anh em ruá»™t mình hÆ¡n cả CIA. Diệm biết anh mình là Ngô Äình Thục có cả má»™t mà ng lÆ°á»›i tai mắt tay chân riêng rá»™ng lá»›n mà nhiá»u lần Phòng Nhì của Pháp ở Việt Nam đã phải nhá» vả. Äức chúa Giê-su dạy các tông đồ rằng: “Äược cả và thiên hạ là m gì nếu mà mất nÆ°á»›c thiên Ä‘Ã ng?â€. Ở Giám mục Ngô Äình Thục thì “nÆ°á»›c thiên Ä‘Ã ng†không trá»ng bằng “nÆ°á»›c hạ giá»›i†nên ngÆ°á»i “tinh thạo†việc Ä‘á»i lắm. NgÆ°á»i đã giao cho Äịnh cầm bức bÆ°u ảnh Äức bà Maria nà y.
Váºt thứ hai là má»™t cái thẻ ngà . Khi Ä‘Æ°a và cho Diêm, cả Lansdale và Fishiel cÅ©ng không hiểu váºt đó là gì. Diệm phải giải thÃch cho hai tên Mỹ hiểu: Äây là cái thẻ của Nam Triá»u ban cho các quan lại, trên ghi chức tÆ°á»›c phẩm ngạch để treo ở ngá»±c bên trái ngoà i chiếc áo dà i. Lansdale gáºt gù :
- À... như trong quân đội Mỹ khâu vải ghi tên và cấp bực của mình ở ngực đây. Có cái khác là chúng tôi đeo ngực bên phải.
Chiếc thẻ ngà có mấy hà ng chữ nhá». Chiếc thẻ ngà của ngÆ°á»i đồng liêu Phan Thúc Ngân đã quá cố đây. Phan Thúc Äịnh vẫn giữ những di váºt ká»· niệm má»™t thá»i là m quan của bố. Anh ta tháºt là má»™t ngÆ°á»i con chà hiếu. Những ngÆ°á»i nhÆ° thế nà y là m sao quên được mối thù của Cá»™ng sản đối vá»›i gia đình mình? Những ngÆ°á»i nhÆ° thế nà y sẽ là những ngÆ°á»i rất đắc lá»±c cho ta đây. Bức bÆ°u ảnh của Äức Cha anh Ngô Äình Thục và cái thẻ ngà của bố mà anh ta còn trân trá»ng nhÆ° má»™t báu váºt nà y đủ cho ta hiểu con ngÆ°á»i ấy nhÆ° thế nà o rồi. Các ông CIA nhiá»u khi cÅ©ng khá cẩn tháºn. NgÆ°á»i Mỹ là m thế nà o lại có thể hiểu được ngÆ°á»i Việt Nam bằng ngÆ°á»i Việt Nam, bằng ta.
Cái thẻ ngà bâng khuâng trên bà n tay dà y thô và ngắn ngủn của Diệm. Ở giữa cái nÆ°á»›c Mỹ xa xôi toà n những con ngÆ°á»i chỉ biết có thá»±c tại, cái váºt lạc loà i nà y tá»± dÆ°ng đến cà ng là m hắn xót xa nhá»› tá»›i dÄ© vãng bạc và ng. Nhìn cái thẻ ngà , hắn nhÆ° nhìn thấy cả quá khứ sống lại. Cái váºt thân thuá»™c và nhiá»u ká»· niệm... Chỉ riêng việc Phan Thúc Äịnh trân trá»ng giữ gìn cái thẻ ngà nà y đủ là m cho Diệm Æ°u ái Äịnh hÆ¡n lên.
* * * * *
Có tiếng chuông reo khe khẽ ở đầu buồng. Tiếng chuông ấy nối thẳng từ phòng thÆ°á»ng trá»±c của trÆ°á»ng và o, báo hiệu có ngÆ°á»i đến há»i Diệm, Diệm xếp tất cả các váºt và o chiếc và nhÆ° cÅ©, mở khóa tủ áo của mình cất chiếc và đi. TrÆ°á»ng đại há»c Michigan dà nh riêng cho Diệm hai buồng rá»™ng. Má»™t buồng ngủ có kê giÆ°á»ng, tủ gÆ°Æ¡ng Ä‘á»±ng quần áo. Má»™t buồng là m việc và tiếp khách, có kê tủ sách, má»™t bà n giấy, má»™t bá»™ ghế bà nh và bà n uống nÆ°á»›c.
Diệm và o ngồi ở sau bà n giấy chỠđợi. Trên bà n giấy, má»™t quyển “Mein Kampf†của Hitler mở rá»™ng. Diệm Ä‘ang Ä‘á»c dở quyển đó. ThÆ°á»ng thÆ°á»ng Diệm có hai cách tiếp khách, má»™t là đối vá»›i khách ngÆ°á»i Mỹ thì Diệm thÆ°á»ng ngồi ở ghế bà nh nói chuyện tá»± nhiên. Hai là đối vá»›i khách ngÆ°á»i Việt Nam - dù Diệm hầu nhÆ° không có khách ngÆ°á»i Việt, ngoà i mấy gã mà CIA Ä‘Æ°a sang há»c nhÆ° Trần Kim Tuyến, Phạm Xuân Phòng... - Diệm bao giá» cÅ©ng bố trà cách ngồi của mình sao cho có uy thế của bá» trên, nói năng sao cho Ä‘Æ°á»ng bệ, khẩu khÃ, hách dịch.
Năm phút sau có tiếng gõ cá»a. Diệm đáp :
- Cứ và o!
Má»™t nhân viên nhà trÆ°á»ng mở rá»™ng cá»a, cúi chà o và đưa tay má»i má»™t thanh niên ngÆ°á»i Việt dong dá»ng cao, nhanh nhẹn trong bá»™ quần áo xám nhạt sang trá»ng, bÆ°á»›c và o. NgÆ°á»i thanh niên cúi đầu chà o Diệm :
- Bẩm cụ lá»›n, con kÃnh chà o cụ lá»›n. Chẳng biết cụ lá»›n còn nhá»› con không?
Gã nhân viên nhà trÆ°á»ng đã im lặng bÆ°á»›c ra, sau khi khép cá»a buồng lại.
Diệm không trả lá»i ngÆ°á»i thanh niên ngay, giữ thái Ä‘á»™ im lặng, vá» nheo mắt nhìn anh chăm chú. NgÆ°á»i thanh niên vẫn lịch sá»±, mỉm cÆ°á»i nhìn thẳng và o mặt Diệm, lá»… Ä‘á»™ :
- KÃnh thÆ°a cụ lá»›n, con là Phan Thúc Äịnh. Thầy con là Phan Thúc Ngân, năm 1945 đã cùng cụ lá»›n Ä‘i Tân-gia-ba. Năm 1946, con đã có dịp gặp cụ lá»›n...
Diệm lúc ấy mới như chợt nhớ ra.
- A! Anh là Äịnh, con cụ Ngân. Bảy, tám năm qua rồi, anh có hÆ¡i khác đôi chút và diện quá là m tôi không nháºn ra được ngay.
Diệm đưa tay chỉ chiếc ghế trước bà n giấy :
- Anh ngồi xuống đây. Nà o, ta nói chuyện!
NgÆ°á»i thanh niên cảm Æ¡n và ngồi xuống ghế.
- Tôi vẫn... vẫn nhớ cụ Tuần Ngân. - Diệm nói - tội nghiệp cụ, chẳng may...
Câu nói của Diệm nhÆ° khÆ¡i dáºy ná»—i Ä‘au thÆ°Æ¡ng sâu kÃn trong tim Phan Thúc Äịnh.
Anh cúi xuống, buồn bã, báºm môi lại. Diệm vẫn nhìn và o mặt anh soi mói :
- Bá»n Cá»™ng sản đã giết thầy anh, đã là m gia đình anh tan nát.
Phan Thúc Äịnh vẫn cúi gục đầu xuống. Mắt anh chá»›p mau. Môi anh vẫn mÃm chặt. Anh rút vá»™i khăn tay cháºm mắt. lm lặng nặng ná». Diệm vẫn chăm chú nhìn từng nét thay đổi trên mặt anh.
Mấy giây sau, Äịnh ngá»ng lên, mắt anh Ä‘á» hoe và anh nói nhÆ° nói qua hà m răng nghiến chặt :
- Con không bao giỠquên mối thù đó. Con ghi và o xương tủy.
Nét mặt Diệm vui hẳn lên. Hắn đổi giá»ng :
- Cháu nghÄ© thế là phải. Cháu tháºt là ngÆ°á»i con có hiếu. Thầy cháu cÅ©ng là má»™t ngÆ°á»i tá» vì đạo. Bổn pháºn của những ngÆ°á»i sống là phải trả thù cho thầy cháu. Không phải chỉ mình cháu đâu, còn nhiá»u ngÆ°á»i nữa cÅ©ng muốn trả thù. Bác cÅ©ng sẽ là m tất cả má»i việc để trả thù cho thầy cháu. Chắc cháu biết rằng lúc sinh thá»i thầy cháu và bác đã kết giao thân thiết. Thầy cháu đã gởi gắm cháu cho bác.
Giá»ng nói của Äịnh vẫn chÆ°a hết xúc Ä‘á»™ng :
- Vãng, thầy con có kể cho con nghe những ngà y theo hầu cụ lá»›n bôn ba nÆ¡i hải ngoại. Thấy cụ lá»›n, con lại nhá»› đến thầy con. Con chỉ mong nối được chà thầy con, được Ä‘i theo cụ lá»›n, nghe lá»i cụ lá»›n chỉ bảo.
Diệm gáºt đầu :
- Bác cÅ©ng thấy có trách nhiệm vá»›i cháu. NhÆ°ng bác muốn há»i cháu: sao cháu biết bác ở đây mà tìm đến được?
- Con vẫn nhá»› thầy con dặn phải nÆ°Æ¡ng tá»±a cụ lá»›n. Con vẫn cố tìm cụ lá»›n. Äầu năm nay, sau khi tốt nghiệp ở Pháp, con vá» Huế, gặp được cha Cras [2]. Nhắc đến cụ lá»›n Cha Cras giá»›i thiệu con và o thăm Äức Cha Thục ở VÄ©nh Long. Tháºt là may mắn cho con được gặp Äức Cha Thục. Äức Cha cho con biết cụ lá»›n Ä‘ang ở Mỹ. Lúc ấy, NgÆ°á»i nói NgÆ°á»i Ä‘ang mắc báºn. hẹn con ná»a tháng sau đến. NgÆ°á»i má»›i có thá»i gian nói chuyện được nhiá»u (Diệm hÆ¡i mỉm cÆ°á»i). Y hẹn, con đến, NgÆ°á»i chỉ cho con sang bên nà y gặp đức Giáo chủ Spellman ở tu viện Mary Knoll. NgÆ°á»i có viết cho con hai bức thÆ°, má»™t bức NgÆ°á»i bảo trình đức giáo chủ, má»™t bức NgÆ°á»i bảo phải chuyển đến táºn tay cụ lá»›n nếu được gặp cụ lá»›n...
Äịnh móc trong túi má»™t phong bì dán kÃn, lá»… phép Ä‘Æ°a cho Diệm. Diệm cầm chiếc phong bì không mở ra xem ngay. Äịnh ngáºp ngừng :
- ... Còn Ä‘iá»u nà y con không dám giấu cụ lá»›n...
Diệm vẫn chăm chú nghe Äịnh :
- Sao? Cháu cứ nói, đừng e ngại gì cả...
- Con tháºt có lá»—i vá»›i cụ lá»›n. Ngoà i bức thÆ° nà y ra, Äức Cha Thục còn gởi cho con chuyển đến cụ lá»›n má»™t bức ảnh Äức bà Maria để lấy phÆ°á»›c là nh. Bức ảnh ấy con để trong vÃ, chẳng may cách đây và i hôm Ä‘i dạo phố bị kẻ cắp móc mất. Con không ngỠở Mỹ nà y cÅ©ng nhiá»u kẻ cắp thế... May mà lá thÆ° nà y con để trong cặp, không mang theo trong ngÆ°á»i hôm đó.
- Cháu bị mất cắp và ư? Có mất nhiá»u thứ không?
Äịnh xót xa :
- Trong và con có há»™ chiếu, tiá»n. Há»™ chiếu con xin lại được. Tiá»n con không tiếc. Con chỉ ân háºn để mất chiếc ảnh đức Bà của Äức Cha Thục ban phÆ°á»›c là nh cho cụ lá»›n và má»™t ká»· váºt của thầy con, con vẫn mang theo mình hà ng chục năm nay.
- Cháu đã trình Sở Cảnh sát chưa?
- Con đã Ä‘i báo vá»›i sở Cảnh sát Nữu Ước rồi. NgÆ°á»i ta hứa sẽ tìm há»™ con, nhÆ°ng con không tin sẽ tìm thấy, vì qua báo chÃ, con thấy hằng ngà y ở thà nh phố Nữu Ước xảy ra hà ng nghìn vụ phạm pháp: giết ngÆ°á»i, ăn cắp xe hÆ¡i, cÆ°á»›p của có vÅ© khà cÅ©ng hà ng trăm vụ mà nhiá»u vụ không thể tìm ra được thủ phạm thì việc mất chiếc và nhá» bé của con, há» quan tâm gì đến.
- Cháu không được nói vá» Hoa Kỳ nhÆ° váºy! Cháu má»›i ở Pháp sang, chÆ°a hiểu Hoa Kỳ đấy thôi. Báo chà hay là m to chuyện giáºt gân để gợi tò mò của Ä‘á»™c giả. Äây là đất nÆ°á»›c của tá»± do. Cháu hãy tin ở cảnh sát Hoa Kỳ. Há» nhiá»u và được Ä‘Ã o tạo cẩn tháºn lắm. Há» hứa tìm há»™ cháu thì biết đâu há» chẳng tìm ra cho cháu.
Diệm vẫn soi mói nhìn Äịnh nói tiếp :
- À... thế sau cái dạo bác gặp cháu năm 1946, rồi cháu là m những gì? Cháu kể chuyện cho bác nghe với.
Äịnh thản nhiên :
- Hồi năm 1946, sau khi gặp cụ lá»›n ở Hà Ná»™i, Ä‘Æ°a cụ lá»›n và o thà nh rồi, con vẫn liên lạc vá»›i ngÆ°á»i Pháp và ông Nhu. Ãt lâu sau, ngÆ°á»i Pháp cho biết cụ lá»›n đã qua Hồng Kông và sẽ Ä‘i Pháp, nhá» Pháp Ä‘Æ°a thêm viện binh sang đánh Việt Minh, con muốn Ä‘i theo cụ lá»›n quá mà không được. Ông Nhu cá» con trở lại Huế mang theo bức thÆ° của ông gởi đức Khâm mạng Drapier [3], triệu táºp má»™t há»™i nghị thà nh láºp liên Ä‘oà n công giáo chống Cá»™ng dÆ°á»›i sá»± bảo trợ của ngÆ°á»i Pháp. Con phải gian khổ lắm má»›i gặp được đức Khâm mạng và trình bức thÆ° lên ngà i. Con được dá»± cuá»™c há»p bà máºt đó tại Phú Cam. Äức Khâm mạng Drapier sÆ¡ hở thế nà o để lá»t má»™t nữ công an Việt Minh và o trong đám đại biểu há»p kÃn. Thế là toà n bá»™ tổ chức và mÆ°u đồ của đức Khâm mạng vá»›i ông Nhu bị bại lá»™. Nhiá»u ngÆ°á»i của ta bị bắt ngay chÆ°a kịp hà nh Ä‘á»™ng gì cả. Con sợ quá, chạy trốn và o khu Pháp kiá»u, nÆ°Æ¡ng nhá» tÆ°á»›ng Lebris [4] lúc bấy giá» có mặt ở Huế. TÆ°á»›ng Lebris cho máy bay Ä‘Æ°a con và o Sà i Gòn. Thấy con còn trẻ, có há»c Ãt nhiá»u, con má»™t gia đình đã từng có công vá»›i chÃnh phủ Bảo há»™ trÆ°á»›c đây, tÆ°á»›ng Lebris giúp đỡ con tiếp tục há»c táºp, để thâu nháºn ná»n văn hóa tốt đẹp của nÆ°á»›c Pháp. Năm 1947, con Ä‘á»— tú tà i ở Sà i Gòn. Sau đó, con được há»c bổng sang Pháp há»c. Năm vừa qua, con tốt nghiệp luáºt khoa tiến sÄ©. Mấy trÆ°á»ng đại há»c ở Pháp má»i con giảng dạy nhÆ°ng nghÄ© đến thù nhà chÆ°a trả, váºn mệnh đất nÆ°á»›c Ä‘ang nghiêng ngá»a, con không thể an tâm ở nÆ°á»›c ngoà i được. Äầu năm nay con vá» nÆ°á»›c thăm nhà và nhÆ° đã thÆ°a vá»›i cụ lá»›n, con may mắn được gặp cha Cras...
Cái nhìn của Diệm dịu xuống. Hắn có vẻ vui lòng :
- Cháu lặn lá»™i tìm bác nhÆ° váºy, hẳn có ý định?
Giá»ng Äịnh tha thiết :
- Thầy con xÆ°a kia đã theo hầu cụ lá»›n. Con còn trẻ tuổi, mang nặng thù nhà , nhÆ°ng không biết phải là m gì. Con tháºt bÆ¡ vÆ¡ nhÆ° ngÆ°á»i đứng giữa ngã ba Ä‘Æ°á»ng, nếu không gặp được cụ lá»›n. Con quyết tâm nối chà thầy con, má»™t lòng má»™t dạ trung thà nh vá»›i cụ lá»›n. Con chỉ mong gặp được cụ lá»›n, xin cụ lá»›n chỉ cho con, con phải là m gì. Con xin là m bất cứ việc gì cụ lá»›n sai khiến. Từ bao năm nay, con vẫn tâm niệm rằng chỉ có Ä‘i theo cụ lá»›n, con má»›i có thể trả được mối thù nhà .
- Cháu nghÄ© thế là phải lắm. Bác rất sung sÆ°á»›ng được gặp lại cháu. Bác cháu ta có rất nhiá»u việc phải là m, rất nhiá»u việc phải là m.
Hắn đứng dáºy, giÆ¡ má»™t nắm tay vá» phÃa xa, Ä‘e dá»a :
- Bác còn sống đây thì bá»n Việt Minh đừng hòng yên ổn vá»›i bác. Bác sẽ láºp lại tôn ti tráºt tá»±. Bác sẽ trở vá» nÆ°á»›c, sẽ xá» bắn tất cả những đứa nà o đã giết thầy cháu, sẽ xá» bắn tất cả những đứa nà o chống đối. NgÆ°á»i Mỹ sẽ giúp chúng ta. Chúng ta sẽ không thiếu súng đạn, tiá»n bạc. Chúng ta sẽ bắn hà ng loạt.
Hắn chỉ tay vá» phÃa quyển sách của Hitler nhÆ° để dẫn chứng :
- Bất Ä‘á»™c bất anh hùng. Muốn là m được việc lá»›n thì phải biết tà n nhẫn, phải có bà n tay sắt. Cháu phải nhá»› lấy Ä‘iá»u đó.
Äịnh im lặng nghe Ngô Äình Diệm nói vá»›i thái Ä‘á»™ thà nh khẩn. Ngô Äình Diệm trở vá» bà n ngồi, vẫy tay cho Äịnh kéo ghế nhÃch lại phÃa hắn, nói :
- Bắt đầu từ hôm nay cháu là ngÆ°á»i của Bác. Cháu có định ở lại nÆ°á»›c Mỹ lâu không?
- Bẩm cụ lớn, con không có ý định ở lại đây lâu. Thù cha chưa trả, con không thể nà o an tâm ở lại đất nước phồn hoa nà y được.
Diệm gáºt gù :
- Äúng. Cháu nên trở vá» Việt Nam ngay. Cháu muốn trả thù cho thầy cháu, muốn tuổi trẻ của cháu sá»›m thà nh đạt hưởng vinh hoa phú quý, cháu hãy nghe lá»i bác, là m tất cả những việc gì bác trao cho cháu.
Äịnh ngoan ngoãn :
- Con xin tuân theo lá»i dạy của cụ lá»›n.
Diệm nói thong thả :
- Cháu hãy trở vá» Việt Nam. Chúng ta muốn là m việc lá»›n thì phải có lá»±c lượng. Äằng sau chúng ta đã có ngÆ°á»i Mỹ rồi, nhÆ°ng ngÆ°á»i Mỹ không muốn xuất đầu lá»™ diện. NgÆ°á»i Mỹ chỉ muốn Ä‘Æ°a cố vấn và vÅ© khà sang giúp chúng ta thôi, chúng ta phải là m lấy. Việc của chúng ta tháºt là nặng ná». Chúng ta vừa phải chống lại bá»n Cá»™ng sản, vừa phải gạt bá» những ngÆ°á»i Pháp Ä‘i. Cho nên ngay từ bây giá» chúng ta phải có nhiá»u ngÆ°á»i của chúng ta ở trong nÆ°á»›c, ở cả vùng ngÆ°á»i Pháp lẫn vùng Việt Minh kiểm soát. Từ cuối năm 1951, bác có phái Lê Máºu Thà nh. (Phan Thúc Äịnh cau mà y, cố nhá»› lại má»™t Ä‘iá»u gì. Cái tên Lê Máºu Thà nh anh đã nghe thấy ở đâu má»™t lần rồi), giáo sÆ° nổi tiếng ở Huế, vá» theo Cá»™ng sản, và o chiến khu Việt Minh ở miá»n Trung Trung phần, để láºp “nhóm kháng chiến quốc gia†nằm phục sẵn ở đó, đợi thá»i cÆ¡, là m đảo chÃnh. Không hiểu anh ta đã gây được lá»±c lượng của ta ở trong đó chÆ°a mà từ hai năm nay, bác chÆ°a nháºn được liên lạc gì của anh ta. Tin tức báo vá», chÆ°a chÃnh xác cho lắm, cho biết anh ta vẫn còn sống và hình nhÆ° đã lá»t và o là m việc ở má»™t cÆ¡ quan của Việt Minh. Bác giao cho cháu việc thứ nhứt là tìm má»i cách liên lạc được vá»›i anh ta, xem anh ta đã mở rá»™ng được mà ng lÆ°á»›i đến đâu rồi, đã sẵn sà ng hoạt Ä‘á»™ng chÆ°a.
Thấy Ngô Äình Diệm ngÆ°ng lại, Äịnh há»i :
- ThÆ°a cụ lá»›n, con xin há»i má»™t Ä‘iá»u: Lê Máºu Thà nh có đáng tin cáºy không? Vì con sợ khoảng thá»i gian hai năm không có liên lạc ấy, lòng con ngÆ°á»i có thể có những đổi thay, ai mà đoán trÆ°á»›c được.
Diêm xua cái bà n tay ngắn ngủn :
- Cháu Ä‘a nghi nhÆ° thế là tốt nhÆ°ng bác tin ở Lê Máºu Thà nh. CÅ©ng nhÆ° bác tin ở cháu đây. Äấy cháu xem, bác có cần phải mở thÆ° của Äức Cha VÄ©nh Long ra đâu, mà bác vẫn tin cháu. Vì giáo sÆ° Lê Máºu Thà nh cÅ©ng có mối thù không Ä‘á»™i trá»i chung vá»›i bá»n Việt Minh nhÆ° cháu. Bố Lê Máºu Thà nh là cụ Hà n Dục trÆ°á»›c đây là má»™t đại Ä‘iá»n chủ có hà ng nghìn mẫu ruá»™ng đất, dinh cÆ¡ đồ sá»™ thế mà mất hết. Lê Máºu Thà nh lại là ngÆ°á»i có mang má»™t lý tưởng quốc gia sâu sắc, anh ta là má»™t ngÆ°á»i đáng tin cáºy của chúng ta.
- Nếu tìm được Lê Máºu Thà nh thì con là m thế nà o để anh ta biết con là ngÆ°á»i của cụ lá»›n phái vá»?
Diệm mỉm cÆ°á»i :
- Bác sẽ viết thÆ° riêng trả lá»i Äức Cha VÄ©nh Long. Cháu vá» yết kiến Äức Cha, NgÆ°á»i sẽ dặn dò cháu máºt khẩu để liên lạc vá»›i Lê Máºu Thà nh. Việc thứ hai là cháu nhân danh má»™t nhà trà thức quốc gia, tiếp xúc vá»›i các tổ chức công khai, các giáo phái trong vùng ngÆ°á»i Pháp kiểm soát thăm dò thái Ä‘á»™ của há» ra sao để bác dá»… xá» sá»± vá»›i há» sau nà y. Cháu tìm hết cách lôi kéo má»™t số ngÆ°á»i trong bá»n há» vá» vá»›i chúng ta.
Mấy đảng phái công khai nhÆ° Việt Nam quốc dân đảng, Äại Việt quốc gia liên minh Ä‘ang múa máy, thì chắc cÅ©ng dá»… nói chuyện vá»›i bá»n chúng thôi, vì bá»n chúng gió chiá»u nà o che chiá»u ấy, ai mạnh thì chúng theo. Còn các giáo phái thì bác hÆ¡i e ngại vì Äức Cha VÄ©nh Long có cho biết ngÆ°á»i Pháp nắm há» khá chặt. Công việc nà y cháu sẽ gặp khó khăn đấy, nhÆ°ng Äức Cha cÅ©ng sẽ giúp cháu được nhiá»u.
Diệm ngÆ°ng lại nhìn Phan Thúc Äịnh có ý chỠđợi. Äịnh cúi đầu :
- Con xin Ä‘em hết sức con ra là m việc, để Ä‘á»n Æ¡n sá»± tÃn nhiệm của cụ lá»›n, xứng đáng vá»›i sá»± ủy thác của cụ lá»›n.
Ngô Äình Diệm xoa hai tay và o nhau :
- Việc của chúng ta tháºt nặng ná». Cùng má»™t lúc vừa phải có ngÆ°á»i của chúng ta ở vùng Việt Minh, vừa phải có ngÆ°á»i của chúng ta ở vùng Pháp kiểm soát. Cần bao nhiêu tiá»n, ngÆ°á»i Mỹ sẽ giúp chúng ta. NhÆ°ng kẻ thù của chúng ta là bá»n Việt Minh Cá»™ng sản. Dù sao, chúng ta cÅ©ng phải thừa nháºn là chúng có lý tưởng và lý tưởng ấy đã thu hút được nhiá»u ngÆ°á»i. Äể đối chá»i vá»›i Việt Minh cho có kết quả, chúng ta phải có má»™t lý tưởng có sức thu hút má»i ngÆ°á»i theo chúng ta. Bác Ä‘ang giao cho chú Nhu, vá»›i sá»± giúp đỡ của các giáo sÆ° Mỹ ở trÆ°á»ng nà y, xây dá»±ng má»™t há»c thuyết, má»™t lý tưởng , má»™t ná»n triết há»c riêng khả dÄ© có thể chống lại được Cá»™ng sản. Má»™t há»c thuyết là m ngÆ°á»i ta mê tÃn tuân theo, tuân theo nhÆ° tuân theo má»™t đạo giáo...
Ngô Äình Diệm cÆ°á»i thá»a mãn là m những thá»› thịt vốn bì bì trên mặt hắn nở ra :
- Việc thà nh công, bác vá» nÆ°á»›c, cháu sẽ là ngÆ°á»i thân cáºn của bác, cháu có công lá»›n, tuổi trẻ của cháu sẽ muôn và n vinh quang sung sÆ°á»›ng.
Phan Thúc Äịnh kÃnh cẩn ngồi nghe những lá»i vừa là m nhiệm vụ vừa là bà i há»c, vừa là lá»i hứa hẹn Ä‘á»™ng viên của Diệm.
- Cháu ở đây ăn cơm với bác. - Diệm lại nói.
- ThÆ°a cụ lá»›n, con xin phép cụ lá»›n cho con vá» khách sạn thu xếp. Con nóng lòng muốn vá» nÆ°á»›c. Con gặp cụ lá»›n ở đây, được cụ lá»›n chỉ bảo cho tham gia và o việc lá»›n là con mãn nguyện rồi. Con không muốn để thá»i gian trôi phÃ...
- Äược, bác cÅ©ng không giữ cháu. Bác cÅ©ng rất nóng ruá»™t. Váºy ngà y mai cháu lại đây, bác viết thÆ° cho cháu vá» trình vá»›i Äức Cha VÄ©nh Long. Ở nÆ°á»›c Mỹ nà y, cháu cần tiá»n tiêu, cứ bảo bác. Còn vá» nÆ°á»›c, nếu cháu cần bao nhiêu, cháu cứ xin Äức Cha VÄ©nh Long.
Phan Thúc Äịnh đứng lên lá»… phép :
- Con xin phép cụ lá»›n. Con kÃnh chà o cụ lá»›n.
Diệm vẫn ngồi yên sau bà n giấy, chìa bà n tay ngắn ra. Phan Thúc Äịnh đỡ lấy, hÆ¡i cúi đầu.
Cánh cá»a khép lại sau lÆ°ng Phan Thúc Äịnh chÆ°a được bao lâu thì lại có tiếng gõ cá»a. Diệm dõng dạc :
- Cứ và o.
Cánh cá»a mở rá»™ng, Fishiel và Lansdale hiện ra. Thái Ä‘á»™ Diệm thay đổi. Hắn niá»m nở đứng dáºy đón hai tên Mỹ.
- Gút-mo-ninh! [5]
Fishiel há»i ngay :
- Phan Thúc Äịnh vừa ở đây ra?
- Vâng.
Hai tên Mỹ ngồi xuống ghế bà nh, vắt chéo chân, rút thuốc lá ra hút. Lansdale há»i :
- Ông thấy anh ta thế nà o?
- Chúng ta dùng được. Chắc chắc là Äức Cha anh tôi cÅ©ng đã thẩm tra vá» anh ta rồi, đây có cả thÆ° của anh tôi.
Lúc ấy, Diệm má»›i xé phong bì bức thÆ° của Ngô Äình Thục, vừa Ä‘á»c vừa dịch lại cho hai tên Mỹ nghe.
“Chú Diệm,
Nhân dịp anh Phan Thúc Äịnh sang Mỹ, tôi viết thÆ° nà y nhá» anh mang cho chú.
(Diệm giải thÃch: Khi anh tôi nhá» ai cầm thÆ° tay mang sang cho tôi nhÆ° thế nà y, tức là đã ngầm giá»›i thiệu ngÆ°á»i đó vá»›i tôi là tôi có thể sá» dụng được).
Anh Äịnh là con trai cụ tuần Phan Thúc Ngân, bạn đồng liêu của chú chắc chú còn nhá»›. Anh đến tôi từ lâu nhÆ°ng tôi báºn việc, nên bây giá» má»›i giá»›i thiệu anh sang gặp chú được. (à anh tôi muốn nói: Anh tôi đã để thá»i gian Ä‘iá»u tra vá» Äịnh rồi). Anh Äịnh là má»™t thanh niên có nhiệt huyết, muốn phụng sá»± đạo cả. Chú hãy nói con Ä‘Æ°á»ng tuân theo ý Chúa để anh Äịnh rõ. (à anh tôi muốn nói: Có thể giao nhiệm vu cho Äịnh hoạt Ä‘á»™ng được).
Tiện đây, tôi báo tin gia đình ta để chú rõ: Gia đình ta má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u mạnh khá»e, các cháu má»—i ngà y má»™t thêm đông. Riêng “bên ngoại†vẫn gặp nhiá»u khó khăn. tôi chẳng được tin gì cả. (à anh tôi muốn nói: Tổ chức của chúng ta ở trong vùng ngÆ°á»i Pháp kiểm soát tốt, có thêm nhiá»u ngÆ°á»i tham gia. Còn riêng vùng Việt Minh kiểm soát nhÆ° thế nà y là không thể là m ăn gì được).
Chúc chú mạnh khá»e,
Chúa sẽ ban phước là nh cho chúng ta.
Ngô Äình Thụcâ€.
Hai tên Mỹ nghe Diệm vừa Ä‘á»c thÆ°, vừa giải thÃch những ý ngầm trong thÆ°, dáng trầm ngâm. Khi Diệm Ä‘á»c xong, Fishiel nói :
- á»’, chá»— nà o chúng ta cÅ©ng và o được, chỉ riêng vùng Việt Minh kiểm soát vẫn là má»™t vùng rất bà máºt đối vá»›i chúng ta.
NhÆ° để chứng minh thêm lá»i của Fishiel, Lansdale ngáºm ngùi :
- Nghiên cứu các báo cáo từ Việt Nam gởi vá», tôi cÅ©ng lấy là m lạ. Äầu năm 1950, cÆ¡ quan tình báo của ta có giao cho phòng Nhì Pháp má»™t nhân viên tên là Hồ Minh và o chiến khu Việt Minh ở Thừa Thiên để tổ chức “Chiến khu quốc gia†nhÆ°ng bị bại lá»™ [6]. Ông Diệm phái Lê Máºu Thà nh và o vùng chiến khu Việt Minh ở miá»n Trung Trung phần từ năm 1951 đến nay cÅ©ng không là m ăn được gì. Những tổ chức Äại Việt quốc gia liên minh, Việt Nam quốc dân Äảng ở mấy tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Äịnh và Phú Yên sẵn sà ng theo ta thì cÅ©ng nhÆ° rắn nằm tịt trong hang, không dám thò đầu ra. PhÃa Bắc Việt Nam, những nhóm “Liên hiệp quốc gia†“Liên tôn chống Cá»™ng†ở ba tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà TÄ©nh Ä‘á»u tan rã cả. Cả má»™t nhóm ngÆ°á»i của Phòng Nhì Pháp giá»›i thiệu vá»›i ta định Ä‘Æ°a và o Thanh Hóa láºp “Chiến khu quốc gia†cÅ©ng bị Việt Minh lừa cho bắt gá»n [7]. Những Ä‘iệp viên được huấn luyện rất công phu của Phòng Nhì Pháp nhÆ° Hải ÄÆ°á»ng, Trà Mi, Nguyá»…n PhÆ°á»›c... được phái ra vùng Khu 4 của Việt Minh đến nay vẫn chÆ°a có tin tức gì [8]. NgÆ°á»i Pháp đã mất và o đây bao nhiêu của, bao nhiêu ngÆ°á»i... Thế là thế nà o? Chúng ta phải tìm hiểu cho ra. Vì khi ông Diệm vá» nÆ°á»›c thì không phải thông qua Phòng Nhì của Pháp nữa, mà chÃnh chúng ta phải đấu trá»±c diện vá»›i tình báo Việt Minh.
Fishiel quả quyết :
- Không. Nhất định chúng ta phải hÆ¡n bá»n Phòng Nhì Pháp. Vá»›i những kỹ thuáºt tiên tiến, vá»›i đôla, vá»›i những phÆ°Æ¡ng tiện đầy đủ, vá»›i những ngÆ°á»i được chúng ta Ä‘Ã o tạo kỹ lưỡng, vá»›i má»™t kế hoạch hà nh Ä‘á»™ng tỉ mỉ, chu đáo, nhất định chúng ta phải hÆ¡n ngÆ°á»i Pháp.
Ngô Äình Diệm gáºt đầu :
- Tôi cũng đồng ý với giáo sư.
Lansdale há»i Diệm :
- Thế ông đã giao nhiệm vụ hoạt Ä‘á»™ng cho Äịnh?
- Tôi đã giao cho anh ta má»™t và i việc rồi. Tất nhiên má»›i chỉ là những việc thá» thách bÆ°á»›c đầu. Anh ta không thể nắm được Ä‘iá»u gì quan trá»ng của chúng ta cả.
Diệm quay vá» mở tủ, lấy chiếc và của Phan Thúc Äịnh. Hắn kéo ở và ra chiếc ảnh Äức bà Maria :
- Mặc dù anh tôi cÅ©ng đã gởi cho tôi váºt nà y.
Hắn cất chiếc ảnh và o chiếc vÃ, trả lại cho Lansdale :
- Phan Thúc Äịnh đã nói cho tôi rõ việc “mất cắp†chiếc và nà y. NgÆ°á»i của chúng ta là m rất giá»i. Äịnh không biết mất và o lúc nà o khi dạo chÆ¡i trên phố. Anh ta nói tất cả những gì có trong và không giấu má»™t thứ gì. Bây giá», tôi xin trả lại đại tá.
Lansdale cầm lấy chiếc và :
- Chiá»u nay, tôi sẽ cho Sở Cảnh sát Nữu Ước gá»i Ä‘iện báo cho anh ta biết đã tìm ra chiếc và và má»i anh ta đến nháºn.
- Äại tá trả Äịnh tất cả những thứ có trong và nà y? - Diệm há»i.
Lansdale mỉm cÆ°á»i :
- Trả lại tất cả, trừ đô la trong vÃ, để cho nó hợp lý.
Và hắn há»i Ngô Äình Diệm :
- Bao giá» anh ta vá» nÆ°á»›c?
- Anh ta định ngà y mai. - Diệm đáp.
Lansdale nói :
- Trong giai Ä‘oạn nà y, chúng ta phải cá» má»™t ngÆ°á»i bà máºt giám sát những hoạt Ä‘á»™ng của anh ta. Nguyên tắc của chúng ta là nhÆ° thế.
- Cá» ai? - Diệm há»i.
Lansdale suy nghĩ một lát rồi thong thả nói :
- Theo ý tôi, không nên cá» ngÆ°á»i ở Việt Nam theo dõi Äịnh, bởi vì hầu hết những ngÆ°á»i của ta ở Việt Nam trÆ°á»›c đây, bá»n SEDCE [9] và bá»n Phòng Nhì Pháp Ä‘á»u biết. Nếu Äịnh là ngÆ°á»i của SEDCE thì anh ta biết ngay. Tôi muốn cho má»™t ngÆ°á»i của ta mà tình báo Pháp và Äịnh chÆ°a há» biết vá» là m việc đó. Tôi Ä‘á» nghị cho Phạm Xuân Phòng bà máºt vá» Việt Nam vừa là m những việc ta định giao cho Phòng, vừa theo dõi Phan Thúc Äịnh.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Edward Lansdale, đại tá, chỉ huy tình báo Mỹ (CIA) ở Việt Nam.
[2] Père Cras, một linh mục Pháp thuộc dòng Rédemptorist hoạt động tình báo cho SEDCE (cơ quan gián điệp và phản gián Pháp) ở Huế, trong những năm trước và sau thế giới đại chiến thứ hai.
[3] Drapier, Khâm mạng tòa thánh Huế.
[4] Lebris, tướng Pháp chỉ huy lực lượng Pháp đóng tại Huế sau ngà y hiệp định sơ bộ được ký kết, năm 1945.
[5] Good morning (tiếng Anh): Chà o buổi sáng.
[6] Vụ nà y đã bị Công an Thừa Thiên khám phá, hồi ấy Äà i tiếng nói Việt Nam đã vạch trần âm mÆ°u và thủ Ä‘oạn của địch trÆ°á»›c dÆ° luáºn thế giá»›i.
[7] Vụ nà y xảy ra ở Thanh Hóa, bị công an bắt gá»n và o năm 1950.
[8] Xem truyện phản gián “Cất vó†- NXB Quân Ä‘á»™i Nhân dân (1967), NXB Thuáºn Hóa (tái bản - 1987), cùng má»™t tác giả.
[9] SEDCE: Service d’étude et documentation de contre-espionnage (Sở Nghiên cứu và Tư liệu phản gián)..
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:47 PM.
|
09-09-2008, 08:37 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 2
Vân Anh
Sân bay Tân SÆ¡n Nhất - má»™t sân bay lá»›n ở ngoại thà nh Sà i Gòn - đầy máy bay quân sá»± và máy bay dân dụng. Những Ä‘Æ°á»ng băng rá»™ng thênh thang. Có những Ä‘Æ°á»ng băng bê tông nhẵn lì. Có những Ä‘Æ°á»ng băng rải lÆ°á»›i thép. Äây là đầu não của con Ä‘Æ°á»ng hà ng không tá»a Ä‘i khắp Äông DÆ°Æ¡ng, Ä‘i châu Âu, châu Ã, châu Mỹ...
Cách 5 phút lại có má»™t chiếc máy bay hoặc cất cánh, hoặc hạ cánh. Những ngÆ°á»i lÃnh không quân, thợ máy, lÃnh thông tin, quần áo ka ki, mÅ© calô xanh nÆ°á»›c biển hoặc mÅ© lưỡi trai Ä‘en bá»c vải trắng, những cô chiêu đãi viên hà ng không váy hẹp mà u xanh nÆ°á»›c biển, sÆ¡mi trắng, mÅ© calô xanh Ä‘i lại tấp náºp.
Phan Thúc Äịnh, vẫn chiếc cặp du lịch trên tay, vẫn bá»™ quần áo đúng thá»i trang, bÆ°á»›c và o phòng khách của sân bay. Phòng khách nhÆ° lắp toà n bằng kÃnh, ngÆ°á»i đông ồn à o. Chá»— nà y và i ba viên sÄ© quan ngÆ°á»i Pháp Ä‘ang đứng nói chuyện gẫu. Chá»— kia, mấy hà nh khách Ä‘ang quây quanh quầy giải khát uống nÆ°á»›c, ăn bánh ngá»t. Có hà nh khách tay chắp sau lÆ°ng Ä‘i bÆ°á»›c má»™t quanh phòng, vẻ chỠđợi. Có hà nh khách ngồi thản nhiên trên ghế, mở báo xem, phì phèo Ä‘iếu thuốc lá trên môi. Theo thói quen, bao giá» Phan Thúc Äịnh cÅ©ng quan sát khắp gian phòng, đặc biệt chú ý đến những ngÆ°á»i hà nh khách ngồi có vẻ ung dung xem báo.
Trong những ngÆ°á»i cầm tá» báo che lấp mặt hoặc Ä‘ang chăm chú xem sách kia, có ngÆ°á»i nà o cần phải Ä‘á» phòng không? Kinh nghiệm cho biết những ngÆ°á»i ấy má»›i là những ngÆ°á»i anh phải quan tâm đến. Hình nhÆ° không có gì đặc biệt cả. Anh đến sát giá». Có tiếng loa má»i những hà nh khách Ä‘i Huế ra máy bay. Má»i ngÆ°á»i theo cô chiêu đãi viên thân hình dong dá»ng, xinh xắn, luôn luôn có nụ cÆ°á»i duyên dáng trên cặp môi tô son mà u phá»›t tÃm, ra máy bay. Chiếc thang máy bay đã để sẵn ở cá»a má»™t chiếc máy bay Constellation bốn Ä‘á»™ng cÆ¡ của hãng “Pháp Quốc Hà ng Khôngâ€. Cô chiêu đãi viên dừng bÆ°á»›c, đứng sững cạnh thang, giÆ¡ tay nghiêng đầu rất kiểu cách, nói bằng tiếng Pháp :
- Xin má»i quý vị lên máy bay.
Hà nh khách lần lượt bước lên thang, lần lượt và o chỗ ngồi của mình.
Phan Thúc Äịnh bÆ°á»›c và o khoang máy bay, Ä‘Æ°a mắt nhìn má»™t lượt các hà nh khách. Nhanh nhÆ° chá»›p, anh thu và o đôi mắt sắc sảo của mình những đặc Ä‘iểm biểu lá»™ trên nét mặt đám hà nh khách cùng Ä‘i. Mấy sÄ© quan và hạ sÄ© quan Pháp ngÆ°á»i thì ngồi trầm tÆ°, ngÆ°á»i thì nói chuyện nhá» vá»›i nhau. Mấy ông ngÆ°á»i Việt cỡ trung niên mà Phan Thúc Äịnh chia là m hai loại: ngÆ°á»i nà o láu táu, mặt lá»™ vẻ sốt ruá»™t chắc là nhà buôn Ä‘i giao dịch; ngÆ°á»i nà o có quần áo phẳng phiu, đầu mượt bóng, nét mặt đăm chiêu thì chắc là công chức cao cấp của chÃnh phủ Bảo Äại hoặc là má»™t thứ “chÃnh khách†chÆ°a kiếm chác được gì, Ä‘i Huế để váºn Ä‘á»™ng má»™t ghế ngồi nà o đó có thể hốt bạc được. Má»™t bà già - hay nói đúng hÆ¡n má»™t “mệ†Huế - búi tóc bằng trâm ngà , cổ Ä‘eo “kiá»ng†và ng, lên máy bay vẫn cầm há»™p trầu trên tay. Cuối khoang máy bay có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông khoảng gần năm mÆ°Æ¡i tuổi, chải chuốt, Ä‘eo kÃnh mát gá»ng to, ngồi bên cạnh má»™t cô gái mÆ°á»i sáu, mÆ°á»i bảy tuổi.
NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ãt nói, chỉ gáºt đầu hoặc lắc đầu trả lá»i rất hà tiện lá»i, trong khi cô gái hay nhà nhảnh há»i chuyện. Cô gái tóc buông xõa kiểu tóc các nữ sinh trung há»c, mặc má»™t chiếc áo dà i trắng Ä‘iểm hoa nhá» và thÆ°a mà u xanh. Trán rá»™ng, lông mà y thanh, đôi mắt Ä‘en láy thông minh, mÅ©i dá»c dừa, đôi môi gá»n nhá». Cô gái nói chuyện đôi lúc pha má»™t câu tiếng Pháp. Qua câu chuyện loáng thoáng, Phan Thúc Äịnh biết đấy là hai bố con.
Anh ngồi xuống ghế, ghế bên cạnh anh vẫn còn trống. Anh tá»± há»i trong đám hà nh khách nà y ai là ngÆ°á»i của CIA? Ai là ngÆ°á»i của SEDCE? Ai là ngÆ°á»i của Việt Minh? Có ai theo dõi mình không? Lại còn có thể có những gián Ä‘iệp của các nÆ°á»›c khác nữa. Bởi vì, từ sau cuá»™c chiến tranh Nga - Nháºt và từ đầu thế ká»· 20 nà y, tất cả các nÆ°á»›c trên thế giá»›i Ä‘á»u thấy rõ vai trò đặc biệt quan trá»ng của công tác tình báo. Nó có thể góp má»™t phần quyết định và o cuá»™c chiến thắng hoặc chiến bại của má»—i bên. TrÆ°á»›c cuá»™c chiến tranh Nga - Nháºt 1905, hà ng nghìn gián Ä‘iệp Nháºt Bản đóng vai thợ già y, thợ cắt tóc đã lá»t và o đất Nga là m cho tất cả những cuá»™c váºn chuyển, kế hoạch tác chiến của quân Ä‘á»™i Nga Hoà ng bị Bá»™ Tổng Tham mÆ°u quân Ä‘á»™i Nháºt Bản nắm vững. Rồi trong hai cuá»™c chiến tranh thế giá»›i thứ nhứt và thứ hai, diá»…n ra bao nhiêu cuá»™c đấu trà giữa các cÆ¡ quan tình báo Gestapo của Äức, Hắc Long của Nháºt vá»›i Phòng Nhì của Pháp, lntelligence Service của Anh, Ghê-pi-iu của Nga... Riêng ở Äông DÆ°Æ¡ng nà y, trÆ°á»›c khi Nháºt đổ bá»™ và o, đã có hà ng trăm, hà ng nghìn gián Ä‘iệp Nháºt đóng vai bán kem, bán sâm cao-ly, nhà buôn, du há»c sinh, sang sục sạo khắp nÆ¡i. Trong cuá»™c chiến tranh Việt - Pháp năm 1949, vụ tình báo Việt Minh lấy được bản báo cáo của tÆ°á»›ng RÆ¡-ve chẳng là m chấn Ä‘á»™ng thế giá»›i đấy Æ°? Äã là m cho kế hoạch hà nh quân của Pháp bị thất bại ngay từ bÆ°á»›c đầu, là m cho chánh phủ Pháp suýt bị đổ và nhiá»u nhân viên chỉ huy SEDCE phải bị cách chức. Những nÆ¡i nóng bá»ng trên thế giá»›i Ä‘á»u là nÆ¡i thu hút, táºp trung những gián Ä‘iệp quốc tế. Việt Nam Ä‘ang là má»™t trong những nÆ¡i nóng bá»ng nhất của thế giá»›i. Pháp Ä‘ang muốn chèo chống giữ cho con thuyá»n tả tÆ¡i của mình trÆ°á»›c cÆ¡n bão táp tấn công của Việt Minh. Mỹ Ä‘ang muốn thay chân Pháp. Nháºt Ä‘ang muốn đục nÆ°á»›c béo cò. Tưởng Ä‘ang muốn nắm số Hoa kiá»u đông đảo ở đây. Anh muốn dò la để giữ vững ảnh hưởng của mình ở Mã Lai, Tân Gia Ba, Miến Äiện...
Việc anh vá» nÆ°á»›c vá»›i nhiệm vụ của Ngô Äình Diệm giao cho ấy, liệu có cÆ¡ quan tình báo nà o biết mà theo dõi? Anh cứ phải Ä‘á» phòng. Má»™t Ä‘iá»u là m anh phải suy nghÄ© nữa là là m thế nà o liên lạc được vá»›i Lê Máºu Thà nh? Là m thế nà o biết được hoạt Ä‘á»™ng và thái Ä‘á»™ của Lê Máºu Thà nh?
Từ Mỹ vá» Paris vá» Sà i Gòn, Äịnh hy vá»ng lần gặp Giám mục Ngô Äình Thục nà y, Ngô Äình Thục sẽ giúp đỡ anh dá»… dà ng trong việc hoà n tất nhiệm vụ của Ngô Äình Diệm giao cho. NhÆ°ng khi đến VÄ©nh Long, gặp Ngô Äình Thục, Äịnh thấy tá»± mình phải xoay xở lấy là chÃnh.
- Từ mùa thu năm 1951 đến nay - Ngô Äình Thục nói - Tôi chÆ°a nháºn được báo cáo của Lê Máºu Thà nh, nhÆ°ng nguồn tin riêng cho tôi biết Lê Máºu Thà nh vẫn còn sống và đang ở má»™t cÆ¡ quan của Việt Minh. Còn lòng trung thà nh của anh ta đối vá»›i cụ Thượng (chỉ Ngô Äình Diệm) thế nà o thì chÆ°a có bằng chứng gì bảo đảm. Cụ Thượng ở xa không rõ đấy thôi chứ chÆ°a nối được trạm liên lạc nà o giữa Lê Máºu Thà nh vá»›i chúng tôi. Có thể anh ta phải phục xuống tạm thá»i cắt đứt má»i mối liên lạc để giữ mình, cÅ©ng có thể anh ta không còn là ngÆ°á»i của chúng ta nữa.
Phan Thúc Äịnh không biết những lá»i của Ngô Äình Thục là thá»±c hay giả. Vì trong ngôi nhà uy nghi của Tòa giám mục VÄ©nh Long, Ngô Äình Thục đã Ä‘iá»u khiển nhiá»u việc bà máºt, ngoà i việc lên bục giảng đạo, ngồi buồng kÃn rá»a tá»™i, hắn đã từng phản bá»™i ngÆ°á»i ta và bị ngÆ°á»i ta phản bá»™i nhiá»u lần cho nên hắn rất già dặn công việc tiếp xúc vá»›i má»i ngÆ°á»i.
Ngô Äình Thục hạ giá»ng nói tiếp :
- Cụ Thượng đã giao trách nhiệm cho anh, thì anh nên cố gắng là m cho xong. Anh nên tìm má»i cách liên lạc được vá»›i Lê Máºu Thà nh. Nếu anh là m thế nà o gặp được Thà nh thì cà ng tốt, nói cho Thà nh rõ những Ä‘iá»u cụ Thượng đã dặn.
- NhÆ°ng thÆ°a Äức Cha, là m thế nà o con có thể bắt liên lạc được vá»›i Thà nh? Cha có cách nà o giúp con được không?
Ngô Äình Thục nheo mắt cÆ°á»i tinh quái, bá»™ mặt hắn khác hẳn lúc hắn giảng đạo :
- Cái đó tùy thuá»™c và o trà thông minh và tà i tháo vát của anh. Tôi chỉ giúp được anh máºt khẩu để liên lạc vá»›i Thà nh mà thôi.
Ngô Äình Thục mở khóa chiếc tủ lim lá»›n Ä‘Ã ng sau hắn. Phan Thúc Äịnh liếc nhanh và o trong tủ, thấy tủ chia là m nhiá»u ngăn nhỠđánh số nhÆ° tủ Ä‘á»±ng hồ sÆ¡. Ngô Äình Thục tìm má»™t ngăn, lấy ra má»™t phong bì dán kÃn Ä‘Æ°a cho Äịnh, rồi lặng lẽ đứng dáºy, bắt tay Äịnh.
BÆ°á»›c chân ra khá»i Tòa giám mục VÄ©nh Long, Phan Thúc Äịnh băn khoăn: “Có phải anh em há» Ngô thá» mình chăng?â€. Nếu gặp được Lê Máºu Thà nh, anh em há» Ngô sẽ đặt câu há»i: là m thế nà o mà má»™t ngÆ°á»i nhÆ° mình, vừa ở Pháp vá», con má»™t kẻ tá» thù của Việt Minh, lại có thể gặp được Lê Máºu Thà nh ở vùng chiến khu Việt Minh má»™t cách dá»… dà ng? Còn nếu Äịnh không gặp, không liên lạc được vá»›i Lê Máºu Thà nh thì nhiệm vụ của Diệm giao cho sẽ không hoà n thà nh. Má»›i chỉ có má»™t việc bình thÆ°á»ng, bÆ°á»›c đầu đã không hoà n thà nh được thì vá» sau ra sao?
Phan Thúc Äịnh tá»± nhủ: “Mình phải tìm cho ra đáp số của con toán rắc rối đó... giải quyết thế nà o bây giá»? Lê Máºu Thà nh... Lê Máºu Thà nh... cái tên mình đã nghe thấy má»™t lần rồi...â€.
Phan Thúc Äịnh ngã ngÆ°á»i trên ghế suy nghÄ© miên man. Bá» ngoà i trông anh có vẻ lÆ¡ đãng, thản nhiên nhÆ°ng tháºt ra tất cả những việc gì xảy ra quanh anh, trong khoang máy bay, vẫn không lá»t khá»i mắt anh. Ở anh đã thà nh hình cái nếp: trong bất cứ má»™t môi trÆ°á»ng xa lạ nà o, bao giá» anh cÅ©ng chỉ để má»™t ná»a tâm trà suy nghÄ©, còn má»™t ná»a tâm trà thì theo dõi quan sát chung quanh.
Có một cô gái bước lên máy bay, đến ngồi ghế bỠtrống bên anh. Anh quay lại... vừa ngạc nhiên, vừa mừng rỡ :
- Ô... Vân Anh!
Cô gái cÅ©ng nháºn ra anh, ngạc nhiên không kém anh :
- Anh Äịnh. Ôi, tháºt là má»™t sá»± may mắn kỳ diệu!
Vá»›i mái tóc uốn chải công phu, cắt cao, để lá»™ chiếc cổ trắng ngần, vá»›i cặp mắt hÆ¡i buồn ẩn sau hà ng mi dà i vuốt thuốc, vá»›i đôi môi tô son cầu kỳ, thỉnh thoảng hÆ¡i nhếch lên má»™t cách kênh kiệu, và chiếc áo dà i mà u xanh nÆ°á»›c biển có thêu nổi má»™t bông hồng trắng trên ngá»±c trái, Vân Anh hiện ra trÆ°á»›c mắt Phan Thúc Äịnh vẫn diá»…m lệ, vẫn quyến rÅ©, vẫn lá»™ng lẫy nhÆ° hai năm trÆ°á»›c...
... Hai năm trÆ°á»›c, trong má»™t **** chiá»u bÆ°á»›c và o mùa đông, trá»i Paris đầy hoa tuyết đầu mùa. Hoa tuyết bay nhÆ° bông nõn ai tung ra khắp bầu trá»i. Chà ng sinh viên xóm Latinh nghèo Phan Thúc Äịnh Ä‘ang chuẩn bị luáºn án tiến sÄ© luáºt khoa đã gặp cô gái đồng bà o Vân Anh ở má»™t thÆ° viện. Xa quê hÆ°Æ¡ng, ngÆ°á»i cùng nÆ°á»›c gặp nhau, hai ngÆ°á»i là m quen vá»›i nhau má»™t cách dá»… dà ng và mau chóng trở thà nh đôi bạn. Những buổi gặp nhau ở thÆ° viện, những buổi sóng đôi Ä‘Æ°a nhau vá» má»™t quãng Ä‘Æ°á»ng, những buổi rủ nhau và o má»™t quán cà phê ấm cúng ngồi tâm sá»±, Vân Anh đã kể cho Phan Thúc Äịnh nghe vá» cuá»™c Ä‘á»i riêng của mình.
Vân Anh là con má»™t viên án sát ở má»™t tỉnh lẻ miá»n Nam Trung Bá»™ tên là Cao Xuân Thá». Vì có nợ máu vá»›i nhân dân nên hồi Cách mạng tháng Tám 1945, ThỠđã bị Tòa án Nhân dân xá» tá» hình. Vân Anh phải vỠở vá»›i chú ruá»™t là Cao Xuân Äăng, trÆ°á»›c cách mạng vốn là tham tá Tòa sứ của Pháp, lúc đó chuyển sang là m công chức cho chánh quyá»n cách mạng. Lúc thá»±c dân Pháp trở lại xâm lược Việt Nam năm 1946, Cao Xuân Äăng ở lại Huế, nhảy ra là m tay sai cho Pháp và được thá»±c dân Pháp cho là m tỉnh trưởng ở má»™t tỉnh Trung phần. Äăng nuôi Vân Anh ăn há»c và cho sang Pháp há»c ở trÆ°á»ng đại há»c Sorbonne.
Má»™t buổi đẹp trá»i, Phan Thức Äịnh và Vân Anh sánh vai nhau Ä‘i dá»c bá» sông Seine. Há» Ä‘i qua những quán sách cÅ© có những ông chủ quán để râu thủy thủ, ngồi lim dim nhÆ° ngủ giữa đống sách dà y má»ng vỠđủ các mặt: khoa há»c, văn há»c, lịch sá»... Há» Ä‘i qua những ngÆ°á»i Pháp Ä‘á»™i mÅ© nồi, ngáºm ống tẩu ngồi câu bên bá» sông có những con chó ngoan ngoãn nằm bên cạnh.
- Chú em chiá»u em lắm, không để em thiếu thốn gì cả - Vân Anh nói - nhÆ°ng em vẫn hay buồn. Cái buồn ấy, các bạn em bảo, hiện lên đôi mắt em. NgÆ°á»i Pháp vẫn thÆ°á»ng bảo đấy là cá»a sổ của tâm hồn. Có lẽ đúng. Bởi vì dù sao em cÅ©ng là má»™t cô gái mồ côi. Bố em đã chết bất đắc kỳ tá»...
- Em có oán háºn gì những ngÆ°á»i đã giết bố em không?
- Oán háºn thì em có thể là m gì được nữa. Lịch sỠđã chuyển qua trang khác rồi... Vả lại, em chỉ là má»™t ngÆ°á»i phụ nữ yếu Ä‘uối cô Ä‘Æ¡n.
- Em thiếu tình cảm gia đình nhưng em có thể có những tình cảm đẹp đẽ khác động viên em, an ủi em. Chẳng hạn... tình bạn... tình yêu.
Vân Anh giÆ°Æ¡ng cặp mắt có hà ng mi dà i và cong, nhìn thăm thẳm và o mắt Phan Thúc Äịnh, hình nhÆ° muốn ngăn không để Äịnh nói rồi tiếp tục :
- Em không muốn giấu anh là m gì, em có ngÆ°á»i yêu rồi.
Hai ngÆ°á»i im lặng. Cái sắc da trên tay Vân Anh buông thõng, Ä‘ung Ä‘Æ°a theo nhịp bÆ°á»›c chân cháºm rãi của há». Lại mấy cá»a hà ng sách cÅ©... Lại mấy ngÆ°á»i ngồi câu... Có thêm và i anh há»a sÄ© dá»±ng giá khung Ä‘ang nheo mắt bôi mà u trên vải... Má»™t lát sau, Vân Anh thở dà i :
- NgÆ°á»i yêu em ở xa lắm.
- Ở Việt Nam.
- Vâng. Còn xa hơn nữa, vì... ở bên kia chiến tuyến.
Lại một phút im lặng.
- Xin lá»—i. Em không nói nên anh không dám há»i, em đã nói thì cho phép anh há»i nhé: em có thể cho anh biết ngÆ°á»i ấy là ai được không? - Phan Thúc Äịnh há»i.
- Äối vá»›i anh thì được chứ. Anh Lê Máºu Thà nh, giáo sÆ° trÆ°á»ng trung há»c Khải Äịnh - Huế.
- Em vừa nói, ngÆ°á»i ấy ở bên kia chiến tuyến?
- Vâng. Mùa hè năm ngoái, lúc em vừa Ä‘á»— xong tú tà i phần thứ hai, cÅ©ng chÃnh là lúc chúng em xa nhau.
Giá»ng nói của Vân Anh nhá» xuống trầm trầm xúc Ä‘á»™ng :
- Chúng em yêu nhau tha thiết, nhÆ°ng anh Thà nh lại yêu lý tưởng của anh ấy hÆ¡n cả ngÆ°á»i yêu. Anh ấy tá»± nhiên bá» thà nh phố Huế lên chiến khu Việt Minh. Anh ấy để lại cho em má»™t bức thÆ° vá»n vẹn có mấy dòng. Em còn nhá»› thuá»™c lòng bức thÆ° đó: “Anh ra Ä‘i vì tiếng gá»i của Tổ quốc, vì nhiệm vụ thiêng liêng đối vá»›i đất nÆ°á»›c. Anh biết rằng em không thể Ä‘i theo anh được nhÆ°ng anh vẫn hy vá»ng má»™t ngà y nà o đó, chúng ta sẽ gặp nhau ở chiến khuâ€. Sau đó, em không được tin gì của anh ấy nữa, rồi chú em nhất định bắt em sang đây du há»c.
Em viết thÆ° cho mấy ngÆ°á»i bạn cÅ© của anh Thà nh, ghi rõ địa chỉ của em bên nà y, mong má»i nháºn được má»™t lá thÆ° hoặc má»™t tin tức nà o đó của anh Thà nh cÅ©ng được nhÆ°ng suốt từ đó đến nay, vẫn đằng đẵng tuyệt vô âm tÃn. Linh cảm em sợ má»™t sá»± tan vỡ vì anh biết đấy, em không bao giá» Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng của anh Thà nh được. Em vá»›i anh Thà nh ở hai tráºn tuyến khác nhau. Anh Thà nh đã theo Việt Minh còn em và Việt Minh có má»™t mối thù không Ä‘á»™i trá»i chung. Chao ôi, khoảng cách vá» không gian không sợ bằng khoảng cách vá» tÆ° tưởng.
- Trước đó, em có thấy anh Thà nh nói chuyện gì với em vỠkháng chiến không?
Äôi lông mà y kẻ chì của Vân Anh hÆ¡i cau nhÆ° cố nhá»› lại chuyện cÅ© :
- Anh Thà nh là má»™t ngÆ°á»i rất kÃn đáo. Khi nói chuyện vá» văn há»c, nghệ thuáºt, anh ấy tá» ra hiểu biết nhiá»u và nói sôi nổi. NhÆ°ng đối vá»›i các vấn Ä‘á» chÃnh trị, thá»i cuá»™c thì anh ấy thÆ°á»ng không phát biểu gì.
- Xin lá»—i em nhé, em đừng trách anh là quá tò mò, cho anh há»i thêm má»™t Ä‘iá»u: Em vẫn còn yêu anh Thà nh?
- Tình cảm của em đối vá»›i anh Thà nh vẫn nguyên vẹn. Tình yêu của ngÆ°á»i phụ nữ không phải dá»… thay đổi. Sá»± đổi thay trong tình yêu là má»™t Ä‘iá»u không đẹp đẽ. Huống chi, từ trÆ°á»›c đến sau, anh Thà nh đối vá»›i em vẫn rất tốt. Giữa hai chúng em, yêu nhau mấy năm trá»i, vẫn giữ nguyên được lòng tôn trá»ng nhau. Chỉ trừ việc anh Thà nh bá» Ä‘i má»™t cách Ä‘á»™t ngá»™t, bất ngá»... Em vẫn mong gặp anh Thà nh, vẫn chỠđợi anh ấy.
Dòng sông Seine lững lá» trôi. Thỉnh thoảng má»™t chiếc ca nô chở khách lÆ°á»›t sóng để lại má»™t vệt trắng dà i ngầu bá»t.
Sau buổi ấy, Phan Thúc Äịnh không gặp lại Vân Anh nữa. Có ngÆ°á»i nói Vân Anh bá» há»c, qua Luân Äôn, thủ đô sÆ°Æ¡ng mù ảm đạm. Hình ảnh diá»…m lệ của Vân Anh vá»›i đôi mắt buồn sau hà ng lông mi dà i và cong, hình ảnh những ngà y ngồi bên cốc cà phê thÆ¡m phức ở khu xóm Latinh, hình ảnh những ngà y đón nhau ở thÆ° viện vá», Ä‘i dÆ°á»›i những cây sên mùa đông trụi hết lá, hình ảnh má»™t cuá»™c dạo chÆ¡i bên bá» sông Seine váng vất má»™t tiếng còi canh... lùi dần và o dÄ© vãng.
Hai năm qua rồi...
Phan Thúc Äịnh nắm lấy bà n tay má»m mại của Vân Anh mà nhÆ° thấy dÄ© vãng sống lại.
Câu chuyện cÅ© hiện ra, đồng thá»i cái tên Lê Máºu Thà nh nổi báºt lên rõ rệt trong óc Phan Thúc Äịnh: “À, Lê Máºu Thà nh đây rồi. Thế mà mình cứ cố nhá»› mãi. Äáp số của bà i toán đố anh em há» Ngô ra cho mình ở đây rồiâ€.
Chiếc máy bay đóng cá»a, từ từ cất cánh. Sau khi chạy má»™t quãng dà i trên Ä‘Æ°á»ng băng, nó nhấc mình lên, rá»i khá»i mặt đất. Những căn nhà , lùm cây, những con Ä‘Æ°á»ng tấp náºp ngÆ°á»i và xe cá»™ lùi xa, bé dần lại. Rồi đến những cánh đồng, những dòng sông... Rồi nhìn thấy mà u nÆ°á»›c biển xanh ngắt... Rồi mây trắng bồng bá»nh trôi bên ngoà i khung cá»a, trôi dÆ°á»›i thân máy bay...
Trong lúc Phan Thúc Äịnh và Vân Anh vui mừng gặp lại nhau, há» không ngá» tất cả thái Ä‘á»™, cá» chỉ của há» Ä‘á»u được thu gá»n, đầy đủ và o cặp mắt của ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông chải chuốt Ä‘eo kÃnh mát ngồi cạnh cô con gái. Cô nữ sinh vẫn hồn nhiên, không hay biết gì, vẫn rÃu rÃt trò chuyện.
- Con không thÃch Sà i Gòn bằng Huế, ba ạ. - Cô gái nói - Bởi vì Huế có gia đình ta, sao ba cứ bắt con ở Sà i Gòn, Ãt cho con vá» thăm Huế?
NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ä‘eo kÃnh mát trả lá»i :
- Tố Loan ạ, lúc nà y việc há»c táºp của con là trên hết. Con cần để thá»i gian và o há»c táºp.
- Nhưng con nhớ biệt thự của nhà ta, nhớ dòng sông Hương lắm.
NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông im lặng, trầm tÆ° nhÆ° Ä‘ang mải suy nghÄ© là m cô gái không dám há»i thêm nữa. Sau cặp kÃnh mát hÆ°á»›ng thẳng vá» phÃa trÆ°á»›c mặt, cặp mắt ngÆ°á»i ấy vẫn thỉnh thoảng nhanh chóng liếc nhìn vá» phÃa Phan Thúc Äịnh và Vân Anh.
- Không ngá» lại gặp Vân Anh ở đây. - Phan Thúc Äịnh nói.
- Em cÅ©ng váºy. Äúng là quả đất tròn tháºt.
- Sau buổi em nói chuyện vá»›i anh ở bên sông Seine, em Ä‘i đâu mà anh không nháºn được tin tức gì của em cả?
- Hồi ấy, em mê những bi kịch của Sếch-spia lắm... Em nảy ra ý định muốn Ä‘i sâu và o ngôn ngữ Anh. Äược chú đồng ý, em qua Anh và xin và o há»c trÆ°á»ng đại há»c Cambridge [1]. Mải há»c nên cÅ©ng không viết thÆ° từ cho ai cả, anh tha lá»—i cho. Còn anh, đã bảo vệ xong luáºn án rồi chứ?
- Cảm ơn em, xong rồi.
- Xin có lá»i chúc mừng anh.
Má»™t cô chiêu đãi viên ngÆ°á»i Pháp dong dá»ng, duyên dáng bÆ°ng khay kẹo, bánh ngá»t và nÆ°á»›c hoa quả đến má»i hà nh khách. Cặp dÆ°á»›i khay bánh kẹo cô ta cầm má»™t bản quảng cáo các Ä‘Æ°á»ng bay của hãng “Pháp Quốc Hà ng Không†in mà u sắc sặc sỡ. Äến chá»— Phan Thúc Äịnh, Äịnh nhặt mấy chiếc kẹo sôcôla sữa, rồi lịch sá»± há»i cô chiêu đãi viên :
- Xin lỗi, cô có thể cho tôi xin tỠquảng cáo nà y được không?
Cô chiêu đãi viên nhìn Äịnh, mỉm cÆ°á»i, Ä‘Æ°a tá» quảng cáo cho Äịnh :
- Rất vui lòng biếu ông...
Mắt ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ä‘eo kÃnh mát nhìn quanh tá» quảng cáo. Tá» quảng cáo gấp nếp lại thà nh nhiá»u trang nhá», ở trang đầu tiên có in hình huy hiệu hãng “Pháp Quốc Hà ng Không†ná»a mình má»™t con ngá»±a trắng có cánh bay lên và ảnh cổng khải hoà n môn của thủ đô nÆ°á»›c Pháp.
Phan Thúc Äịnh há»i thêm cô chiêu đãi viên :
- Ở Huế, tôi muốn đặt trÆ°á»›c vé máy bay thì gá»i Ä‘iện theo số bao nhiêu?
Cô chiêu đãi viên vẫn duyên dáng :
- Thưa ông số điện thoại 377. Lúc nà o chúng tôi cũng mong được hầu ông.
- Cảm ơn cô.
Cô chiêu đãi viên Ä‘i sang hà ng ghế khác. Phan Thúc Äịnh cất tá» quảng cáo và o trong túi áo nói vá»›i Vân Anh :
- Anh thÃch có những ká»· niệm nho nhá» trong má»—i chuyến Ä‘i. Em vá» nhà ai ở Huế? - Äịnh há»i.
- Chú em hiện nay là m việc ở Huế. Em vỠnhà chú em. Chú đã hẹn ra đón em ở sân bay.
- Em vỠthăm nhà thôi chứ? Có dự định là m gì nữa không?
Vân Anh nói nho nhá» nhÆ° má»™t hÆ¡i gió thoảng bên tai Äịnh :
- Em định tìm gặp cho được anh Lê Máºu Thà nh.
Phan Thúc Äịnh nhìn và o mắt Vân Anh. Anh thấy đôi mắt đượm buồn ấy sâu nhÆ° biển thẳm.
Óc anh nảy ra má»™t ý nghÄ© rất nhanh khi nghe Vân Anh nhắc đến tên Lê Máºu Thà nh. Sá»± gặp gỡ tình cá» vá»›i ngÆ°á»i con gái nà y biết đâu chẳng giúp anh giải được con toán hắc búa do anh em há» Ngô ra cho anh. Gặp Lê Máºu Thà nh bây giá» thì không nên, nhÆ°ng vẫn phải bắt được liên lạc vá»›i Lê Máºu Thà nh cho Ngô Äình Diệm. Hay nhất là qua má»™t ngÆ°á»i khác để có thể chắp được Ä‘Æ°á»ng dây vá»›i Lê Máºu Thà nh. Có thể qua Vân Anh.
Phan Thúc Äịnh cÅ©ng nói nhá» :
- Em là m thế nà o tìm gặp được anh ấy?
Giá»ng Vân Anh có vẻ bà máºt :
- Em sẽ nói chuyện với anh sau.
Những khu rừng mà u xanh bát ngát, con Ä‘Æ°á»ng số 1 nhÆ° má»™t sợi chỉ, rồi lại đến là ng mạc ruá»™ng nÆ°Æ¡ng nhá» xÃu hiện ra dÆ°á»›i thân máy bay.
Máy bay hạ cánh xuống sân bay Phú Bà i. Hà nh khách lục tục bÆ°á»›c xuống. NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ä‘eo kÃnh mát dần dà bÆ°á»›c xuống sau Phan Thúc Äịnh và Vân Anh.
Ở phòng khách đã có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông cao to, mặt bèn bẹt, đầu vuốt mượt, y phục sang trá»ng và diêm dúa má»™t cách quá đáng, bÆ°á»›c ra đón Vân Anh. Vân Anh chà o :
- Chú ạ! Chú báºn thế mà cÅ©ng ra đón cháu.
Rồi cô quay sang giá»›i thiệu vá»›i Phan Thúc Äịnh :
- Äây là chú em, em đã nói chuyện vá»›i anh. Xin giá»›i thiệu vá»›i chú đây là anh Phan Thúc Äịnh, tiến sÄ© luáºt khoa, bạn của con từ hồi ở bên Pháp.
- Hân hạnh!
- Hân hạnh!
Cao Xuân Äăng há»i Äịnh :
- Có ai đi đón anh không?
- Thưa ông, không ạ.
- Anh vá» phố nà o? Tôi có xe, xin má»i anh vá» cùng má»™t thể.
- Cảm Æ¡n ông, tôi ở khách sạn. Tôi có má»™t số việc mua bán ở ngoà i phố nữa. Xin ông cho phép và i hôm nữa tôi được đến thăm ông và Vân Anh. Xin má»i ông và Vân Anh cứ vá» trÆ°á»›c.
Cao Xuân Äăng không má»i thêm câu nà o nữa, mở và rút ra má»™t cái danh thiếp ghi địa chỉ mình, chìa tay ra bắt tay Äịnh :
- Äây là địa chỉ của tôi, lúc nà o rảnh, má»i anh đến chÆ¡i.
Vân Anh cũng chìa bà n tay nuột nà , móng bôi thuốc đỠchót ra :
- Thế nà o anh cũng lại thăm em nhé! Tạm biệt!
Hai chú cháu bÆ°á»›c (tá»›i chiếc) Xitrôen 15 mà u Ä‘en. Cao Xuân Äăng cầm lái, mở máy. Bên trong cá»a xe, Vân Anh còn thò bà n tay trắng muốt ra vẫy Äịnh.
Äịnh cÅ©ng vẫy tắc xi vá» khách sạn Thuáºn Hóa
NgÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ä‘eo kÃnh mát, lúc ấy má»›i cùng con gái bÆ°á»›c ra Ä‘Æ°á»ng. Miệng gã lẩm bẩm má»™t con số :
- 377.
Trên cái cặp du lịch gã xách, có một cái thiếp nhỠghi tên: Phạm Xuân Phòng.
* * * * *
Ba ngà y sau, Phan Thúc Äịnh theo địa chỉ trên tấm danh thiếp tìm đến nhà Cao Xuân Äăng thăm Vân Anh.
Cao Xuân Äãng đì vắng. Vân Anh tiếp Äịnh ở phòng khách. Trong phòng bà y toà n đồ đạc cổ kÃnh: xa lông kiểu Trung Quốc bằng gá»— lim mặt đá vân, má»™t chiếc tủ chạm trổ rồng phượng cầu kỳ, những bức tứ bình vẽ Ä‘iển tÃch vá»›i đầy chữ Hán.
Sau những chuyện xã giao bình thÆ°á»ng, Phan Thúc Äịnh dẫn dần câu chuyện và o vấn đỠý định của Vân Anh Ä‘i gặp Lê Máºu Thà nh. Vân Anh nhìn Äịnh nhÆ° dò há»i nhÆ°ng cÅ©ng thong thả nói :
- Cách đây ba tháng em ở Luân Äôn vá» Sà i Gòn. Em gặp má»™t ngÆ°á»i bạn trai trÆ°á»›c cùng há»c ở Huế cho em biết chắc chắn là giáo sÆ° Lê Máºu Thà nh hiện Ä‘ang ở chiến khu Việt Minh trong tỉnh Thừa Thiên - NgÆ°á»i bạn đó cÅ©ng đã bá» há»c ra Ä‘i theo Việt Minh. Hắn có gặp giáo sÆ° Lê Máºu Thà nh ở ngoà i đó. Hắn không thể lầm được, vì trÆ°á»›c hắn đã nghe anh Thà nh giảng. Ãt lâu sau, hắn không chịu được gian khổ nên lại trốn vỠđầu hà ng nhà đương cuá»™c Pháp. Äược biết tin anh Thà nh, em nảy ra ý định quyết Ä‘i tìm anh ấy. Em biết nhiá»u phụ nữ trong nà y có chồng ngoà i kia vẫn ra thăm chồng được...
Phan Thúc Äịnh nhìn sá»± trang Ä‘iểm lúc nà o cÅ©ng cầu kỳ chải chuốt của Vân Anh, há»i :
- Em là m thế nà o để ra được ngoà i ấy?
- Hoặc là em sẽ Ä‘i theo má»™t bà nà o đó ra thăm chồng ở ngoà i ấy, hoặc là em đến má»™t ngÆ°á»i cáºu có con Ä‘i theo Việt Minh, em sẽ nhá» cáºu ấy bắn tin là em muốn bá» vùng quốc gia lên chiến khu.
Chắc Việt Minh sẽ không từ chối má»™t ngÆ°á»i trà thức muốn theo há». Hoặc là em sẽ viết Ä‘Æ¡n hẳn hoi xin phép Việt Minh ra gặp anh Lê Máºu Thà nh.
- Em là m nhÆ° viết Ä‘Æ¡n gá»i Việt Minh dá»… lắm.
- Em được biết hiện ở Huế đây, có má»™t trạm liên lạc của Việt Minh, gá»i là “Trạm 14 Ná»™i thà nhâ€.
- Em giá»i tháºt. Em vừa ở nÆ°á»›c ngoà i vỠđược mấy tháng sao đã biết được trạm liên lạc của Việt Minh?
Vân Anh ngÆ°á»›c nhìn Phan Thúc Äịnh, môi trên Ä‘á» chót hÆ¡i nhếch lên :
- Anh tò mò quá nhỉ.
Phan Thúc Äịnh cảm thấy ở Vân Anh có má»™t Ä‘iá»u gì bà ẩn mà anh chÆ°a rõ “Tại sao cô ta lại biết được? Cô ta tìm gặp Lê Máºu Thà nh có phải do tiếng gá»i của tình yêu không? Chắc không phải chỉ có thế. Còn có cái gì nữa chứ?â€. NhÆ°ng bắt ngÆ°á»i thiếu nữ nà y nói rõ sá»± tháºt không phải là chuyện dá»…. Phan Thúc Äịnh Ä‘Ã nh phải dùng má»™t đòn táo bạo hÆ¡n :
- Vân Anh ạ, có má»™t Ä‘iá»u trÆ°á»›c đây anh chÆ°a nói cho em rõ là anh có quen anh Thà nh từ xÆ°a. Nếu Vân Anh gặp anh Thà nh, thì nói há»™ anh rằng: NgÆ°á»i bạn cÅ© của Thà nh nhà ở bên núi Ngá»± Bình có lá»i há»i thăm và muốn biết anh Thà nh đã là m xong sá»± nghiệp lá»›n chÆ°a?
Vân Anh mỉm cÆ°á»i :
- Vâng, em sẽ nhắc đúng nhÆ° lá»i anh dặn: “NgÆ°á»i bạn cÅ© của Thà nh nhà ở bên núi Ngá»± Bình có lá»i há»i thăm...â€.
- Vân Anh cố nói vá»›i anh Thà nh viết thÆ° cho ngÆ°á»i bạn ở bên núi Ngá»± nhé.
- Viết nói gì?
- Äiá»u ấy tùy anh Thà nh thôi.
Nụ cÆ°á»i trên môi Vân Anh trở nên bà máºt :
- Hay là giữa anh và anh Thà nh có âm mưu gì?
Rồi Vân Anh nhún vai :
- Phải. Biết đâu đấy. Äá»i bây giá» chá»— nà o chẳng có âm mÆ°u và âm mÆ°u, bà máºt và bà máºt.
Phan Thúc Äịnh cÆ°á»i to :
- Em bắt ná»n giá»i tháºt.
Vân Anh khẽ Ä‘áºp tay và o Phan Thúc Äịnh, giá»ng đổi khác :
- Ông Tiến sÄ© Luáºt Æ¡i, ông hãy nói tháºt vá»›i tôi Ä‘i: có phải ngÆ°á»i ta đã giao cho ông nhiệm vụ bắt mối liên lạc vá»›i Lê Máºu Thà nh đó không? Nếu không, tại sao lại có máºt khẩu “núi Ngá»± Bìnhâ€?... NhÆ°ng thôi, đó là công việc của các anh. Còn tôi, tôi chỉ cần gặp anh Thà nh là đủ rồi. Và , anh yên chÃ, tôi hứa khi gặp anh Thà nh, tôi sẽ nói lại lá»i anh dặn...
- Thế... cô là ai?
- Em là em... là Vân Anh!
------------------------------------------------------------------------
[1] Cambridge: Má»™t trÆ°á»ng đại há»c nổi tiếng của Anh.
Xem tiếp chương 3
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:48 PM.
|
09-09-2008, 08:37 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 3
Gặp lại ngÆ°á»i xÆ°a...
Äồng chà VÅ© Long - trưởng ban công tác đặc biệt Trị Thiên - đặt táºp hồ sÆ¡ trên tay xuống, há»i đồng chà Trần Mai - Ä‘á»™i trưởng má»™t Ä‘á»™i công tác ná»™i thà nh của thà nh phố Huế - ngồi trÆ°á»›c mặt mình :
- Äồng chà vừa nói trong Ä‘Æ¡n xin phép và o chiến khu của Cao thị Vân Anh ghi là xin và o thăm ai?
- Báo cáo anh, cô ta xin và o thăm Lê Máºu Thà nh và nói là chồng chÆ°a cÆ°á»›i.
- Äồng chà cho tôi biết rõ hÆ¡n vá» Vân Anh.
Trần Mai mở chiếc sắc-cốt đặt bên mình, lấy ra quyển sổ tay, anh tìm má»™t trang có ghi vá» Ä‘iá»u VÅ© Long há»i, nói :
- NhÆ° anh đã biết sÆ¡ qua đấy: Vân Anh, năm nay hai mÆ°Æ¡i nhăm tuổi, con án sát Cao Xuân Thá». Thá» bá» ngoà i là má»™t quan lại của triá»u đình bù nhìn Huế, hắn còn là má»™t chỉ Ä‘iểm riêng của tên khâm sứ cáo già Pháp GÆ¡-ráp-phÆ¡i. Hắn đã cà i má»™t số tay chân xuống táºn các xã, thôn để dò la những hoạt Ä‘á»™ng của nhân dân. Hắn đã xá» rất nặng những ngÆ°á»i đấu tranh cho Ä‘á»™c láºp tá»± do. Ngay cả những viên quan lại của Nam triá»u, ngÆ°á»i nà o liêm khiết, dá»… dãi vá»›i nhân dân cÅ©ng bị hắn báo cáo ngầm cho Pháp biết. Hắn đã nháºn nhiá»u ân huệ vá» tiá»n nong, ruá»™ng đất của thá»±c dân Pháp ban thưởng cho công lao đó. Thá»±c dân Pháp Ä‘ang dá»± định thăng hắn lên tổng đốc thì cách mạng tháng Tám bùng nổ. Hắn đã chống đối lại cách mạng, hô lÃnh bắn và o Ä‘oà n nhân dân biểu tình thị uy cÆ°á»›p chÃnh quyá»n.
TrÆ°á»›c khà thế của nhân dân, bá»n lÃnh không theo lệnh hắn đã tan chạy hết. Hắn bị bắt và bị tòa án nhân dân kết án tá» hình. Vợ hắn Ä‘em Vân Anh vỠở vá»›i ngÆ°á»i em ruá»™t của hắn là tham tá Cao Xuân Äăng. Ãt lâu sau, vợ hắn cÅ©ng chết, Vân Anh ở vá»›i Cao Xuân Äăng. Äăng ra là m tay sai cho Pháp, khi Pháp quay trở lại. Do công lao của tên anh ruá»™t trÆ°á»›c đây, do thái Ä‘á»™ trung thà nh vá»›i đế quốc, Äăng được bá»n thá»±c dân cho là m tỉnh trưởng. Hắn Ä‘ang có âm mÆ°u muốn leo nữa, thÆ°á»ng thì thá»t Ä‘i lại nhà riêng tên Nguyá»…n Äệ, Äổng lý văn phòng của Bảo Äại, định là m má»™t ghế bá»™ trưởng, thứ trưởng gì đó của chÃnh phủ bù nhìn. Hắn nuôi Vân Anh cÅ©ng có dụng ý riêng. Hắn muốn dá»±a và o công lao đối vá»›i thá»±c dân và cái chết của tên ThỠđể được tÃn nhiệm vá»›i Pháp. Tuy mang tiếng là nuôi Vân Anh nhÆ°ng thá»±c ra tất cả tiá»n ăn há»c của Vân Anh hồi ở Huế cÅ©ng nhÆ° há»c bổng sang Pháp du há»c của Vân Anh Ä‘á»u do Pháp trợ cấp hết.
Hình nhÆ° chÃnh Vân Anh cÅ©ng không biết Ä‘iá»u đó, bởi má»i việc Ä‘Æ¡n từ xin xá», kể công vá»›i thá»±c dân Pháp Ä‘á»u do tên Äăng là m, má»i giấy tá» chứng nháºn cÅ© của tên Thá», Äăng còn giữ được cả. Riêng vá» Vân Anh thì hồi còn Ä‘i há»c ở Huế thÆ°á»ng Ãt nói, hay buồn, hay tránh những cuá»™c tụ há»p đông đảo của há»c sinh, thanh niên. Trong thá»i kỳ nà y, Vân Anh gặp Lê Máºu Thà nh và yêu Thà nh, sau đó Lê Máºu Thà nh ra vùng ta thì Vân Anh cÅ©ng sang Pháp. Theo sá»± Ä‘iá»u tra của ta thì thá»i kỳ Vân Anh ở Pháp, chủ yếu là cô ả Ä‘i há»c chứ chÆ°a có hoạt Ä‘á»™ng gì cho bá»n đế quốc cả. Lúc sang há»c ở Cambridge thì có hiện tượng hay và o phòng thông tin Mỹ mượn sách báo. Mùa hè năm nay trÆ°á»›c khi vá» nÆ°á»›c, cô ả có sang Mỹ má»™t tháng dÆ°á»›i danh nghÄ©a ở trong Ä‘oà n Ä‘i du lịch tìm hiểu nÆ°á»›c Mỹ, do phòng thông tin Mỹ ở Anh tổ chức.
Việc sang Mỹ nà y Vân Anh không cho ai biết cả. Vá» nÆ°á»›c cô ta có đến phòng thông tin Mỹ ở Sà i Gòn và i lần. Theo phán Ä‘oán của tôi thì có thể là Vân Anh đã bị bá»n tình báo nÆ°á»›c ngoà i mua chuá»™c trong thá»i kỳ ở Anh. Việc cô ta đến phòng thông tin Mỹ ở Sà i Gòn chắc không phải chỉ là để mượn sách Ä‘á»c báo, mà có thể là để nháºn chỉ thị gì của bá»n địch. Bởi vì rất nhiá»u tên gián Ä‘iệp của Mỹ không bao giỠđến tiếp xúc trá»±c tiếp vá»›i Tòa đại sứ Mỹ mà chỉ qua bá»n Ä‘á»™i lốt nhân viên phòng thông tin.
Äồng chà VÅ© Long lắng nghe Trần Mai nói rất chăm chú. Mái tóc sá»›m hoa râm, trên khuôn mặt hãy còn trẻ của anh, hÆ¡i nghiêng nghiêng. Äôi lúc lông mà y anh hÆ¡i cau lại nhÆ° phân tÃch những sá»± việc Trần Mai kể, anh cầm bút ghi má»™t và i chữ và o giấy. Khi Trần Mai nói xong, anh mỉm cÆ°á»i :
- Không phải có thể nữa đâu mà chÃnh Vân Anh đã là ngÆ°á»i của tình báo nÆ°á»›c ngoà i rồi đấy.
Tà i liệu của Ä‘á»ng chà thu tháºp được và sá»± phán Ä‘oán của đồng chà vá» Vân Anh rất phù hợp vá»›i những Ä‘iá»u đồng chà X.30 báo cáo vá». Việc Vân Anh xin ra vùng ta nhỠđồng chà X.30, chúng ta cÅ©ng đã được biết trÆ°á»›c. NhÆ°ng cô ta ra đây mục Ä‘Ãch gì là chúng ta chÆ°a rõ. Việc xin phép ra nà y cÅ©ng là cách cô ta đánh má»™t ván bà i cao tay vá»›i ta đây. Vân Anh xin phép công khai chứ không lẻn ra bà máºt vì biết rằng vá»›i sá»± kiểm soát chặt chẽ của ta, cô Ä‘i bà máºt thì ta cÅ©ng biết và có thể ta sẽ vin và o cá»› đó mà giữ cô ta lại, gây thêm nhiá»u rắc rối cho cô ta. Còn má»™t Ä‘iá»u nữa, nếu Vân Anh lẻn ra bà máºt tiếp xúc vá»›i Lê Máºu Thà nh thì sẽ gây thêm cho ta mối nghi ngá» lá»›n đối vá»›i Thà nh - nếu chúng ta chÆ°a hiểu biết gì vá» Thà nh. Cô ta xin phép công khai nhÆ° thế nà y để dá»… đánh lạc hÆ°á»›ng chúng ta, là m chúng ta tin rằng má»™t khi Ä‘i Ä‘Ã ng hoà ng nhÆ° thế là không có ẩn ý gì nhÆ° trăm nghìn ngÆ°á»i khác vẫn ra thăm ngÆ°á»i thân ngoà i vùng ta. Nếu chúng ta không cho phép Vân Anh ra, Vân Anh vin và o cá»› đó nói rằng chúng ta ngăn cản sá»± Ä‘i lại, chia cắt tình cảm gia đình, buông “bức mà n sắt†- nhÆ° bá»n địch vẫn thÆ°á»ng rêu rao má»™t cách khả ố. Vả lại, nhÆ° thế chẳng khác gì báo cho địch rằng ta đã biết cô ta là ai rồi và là m cho Lê Máºu Thà nh thấy Ä‘á»™ng.
Trần Mai nhìn ngÆ°á»i thủ trưởng của mình và nháºn xét thấy gần đây tóc VÅ© Long lại thêm nhiá»u sợi bạc nữa. Anh nghÄ© thầm: “Là m gì mà không sá»›m bạc đầu. NgÅ© Tá» TÆ° chỉ má»™t đêm suy nghÄ©, tóc đã trắng xóa hết, huống chi đằng nà y phải đối phó vá»›i những kẻ địch vô cùng nham hiểm Ä‘á»™c ác, nhiá»u mÆ°u sâu kế hiểm, len lá»i cà i và o khắp nÆ¡i. Là m sao phân biệt được ngÆ°á»i ngay vá»›i kẻ gian?
NgÆ°á»i ngay thì phải bênh vá»±c, bảo vệ. Kẻ gian thì phải trừng trị, nhÆ°ng không phải đối phó vá»›i kẻ gian nà o cÅ©ng giống vá»›i kẻ gian nà o. NgÆ°á»i là m công tác đặc biệt nà y phải hà ng ngà y hà ng giá» luôn suy nghÄ©, nháºn xét, phán Ä‘oán, phân tÃch, tổng hợp Ä‘á» ra biện pháp, kế hoạch... Mình đến năm bốn mÆ°Æ¡i tuổi cÅ©ng bạc đầu sá»›m mấtâ€. Anh lại có thêm má»™t nháºn xét nữa vá» thủ trưởng của mình: “Má»—i lúc VÅ© Long suy nghÄ© thì nét mặt anh tháºt nghiêm nghị, già hẳn Ä‘i, nhÆ°ng khi anh cÆ°á»i lại thấy anh nhÆ° trẻ hắn lại, niá»m lạc quan, yêu Ä‘á»i ánh lên trong cặp mắt Ä‘en thông minh, vá»›i hà m răng trắng bóng của anhâ€. Trần Mai tá»± nhủ: “Công tác nà y là m ngÆ°á»i ta già trÆ°á»›c tuổi nhÆ°ng mình lúc nà o cÅ©ng phải giữ được lạc quan nhÆ° anh ấy. Äiá»u ấy tháºt là khó, tuy váºy đấy cÅ©ng má»›i chỉ là má»™t nét của con ngÆ°á»i cách mạngâ€.
Thấy VÅ© Long trở lại vấn Ä‘á» Lê Máºu Thà nh, Trần Mai há»i :
- Anh đã xác minh được vấn Ä‘á» Lê Máºu Thà nh chÆ°a?
- Vấn Ä‘á» Lê Máºu Thà nh đã rõ rồi. Lê Máºu Thà nh tên tháºt là Lê Hùng. Bố hắn là Lê Dục, thÆ°á»ng gá»i là Hà n Dục, có đồn Ä‘iá»n trồng cà phê ở Kon-tum và có nhiá»u ruá»™ng đất ở Quảng Ngãi. Lê Máºu Thà nh là con thứ hai của Hà n Dục. Và o đảng Äại Việt Quốc xã khi Nháºt sang, sau khi Nháºt đầu hà ng, hắn cùng đồng bá»n tìm cách lẩn trốn. Hùng đổi tên là Lê Máºu Thà nh, giấu kÃn quá khứ, Ä‘i dạy há»c ở trÆ°á»ng Khải Äịnh. Hắn nổi tiếng nói chuyện hay, nên đã lôi kéo được má»™t số thanh niên há»c sinh. Năm 1951, hắn bắt liên lạc vá»›i ta, bá» dạy há»c, từ giã bạn bè ra vùng giải phóng xin tham gia kháng chiến.
Chúng ta đã đón tiếp hắn niá»m nở, theo nguyện vá»ng muốn tham gia công tác của hắn, xếp hắn công tác ở cÆ¡ quan giáo dục. Hai năm nay, ở co quan hắn là m việc rất tÃch cá»±c, chứng tá» có nhiá»u khả năng, hay Ä‘i lại thăm há»i săn sóc anh em, được anh em trong cÆ¡ quan tÃn nhiệm. NhÆ°ng nghiên cứu lý lịch tá»± khai của hắn, ta thấy hắn giấu cái quá khứ tham gia Äảng Äại Việt mà hắn tưởng ta không biết. Äồng thá»i bảo vệ cÆ¡ quan cho biết hắn thÆ°á»ng xuyên lân la tiếp xúc vá»›i nhiá»u ngÆ°á»i trong đó có má»™t số phần tá» có nghi vấn vá» thái Ä‘á»™ chÃnh trị. Những Ä‘iá»u ấy là m chúng ta phải nghiên cứu. Má»™t thá»i gian chúng ta chÆ°a kết luáºn được gì vá» Lê Máºu Thà nh vì thấy hắn hoà n toà n không liên hệ gì vá»›i tay chân của bá»n Phòng Nhì Pháp cả, trong khi hầu hết bá»n Äại Việt khác Ä‘á»u chuyển sang là m tay sai cho Pháp. Gần đây theo bản báo cáo của đồng chà X.30, thì ra hắn là ngÆ°á»i của Ngô Äình Diệm cà i và o hà ng ngÅ© ta...
Sở dÄ© ta vẫn để Lê Máºu Thà nh ở đây vì muốn theo dõi thêm hoạt Ä‘á»™ng của hắn, để có những chứng cứ cụ thể mà hắn không chối cãi được và xem đồng bá»n của hắn nhÆ° thế nà o? Ta phải phán Ä‘oán xem mục Ä‘Ãch của Vân Anh gặp hắn để là m gì? Có phải là vì tình yêu hay đây chỉ là mối dây liên lạc đầu tiên giữa bá»n gián Ä‘iệp.
Hai ngÆ°á»i cùng im lặng. Từ bên ngoà i má»™t tiếng chim hót lảnh lót bay và o.
Trần Mai há»i :
- Bên ủy ban há»i chúng ta có cho phép Vân Anh và o thăm Lê Máºu Thà nh không? Chúng ta sẽ trả lá»i ủy ban nhÆ° thế nà o?
Giá»ng VÅ© Long cÆ°Æ¡ng quyết :
- Chúng ta sẽ cho phép Vân Anh và o gặp Lê Máºu Thà nh. Chúng ta là m cho chúng tưởng rằng chúng ta không nghi ngá» gì cả. Quyết định nhÆ° thế nà y: Tôi sẽ báo cho ủy ban biết ý kiến của chúng ta, Ä‘á» nghị ủy ban cứ cho phép Vân Anh và o chiến khu thăm Thà nh. Còn đồng chà trá»±c tiếp đến cÆ¡ quan Lê Máºu Thà nh Ä‘ang công tác, hoà n toà n giữ bà máºt chuyện Vân Anh và o thăm Thà nh, Ä‘á» nghị cÆ¡ quan chuyển ngay bá»™ pháºn của Thà nh là m việc ra má»™t chá»— khác tháºt xa nÆ¡i cÆ¡ quan Ä‘ang đóng, lấy cá»› vì lý do an ninh. Sau khi chuyển xong Ä‘á»™ má»™t tuần lá»… thì ta cho Vân Anh và o. Äồng chà sẽ đến chá»— Thà nh vừa đến đóng vai... (VÅ© Long nói nhá» và o tai Trần Mai). Äồng chà đỠnghị vá»›i cÆ¡ quan giáo dục đón tiếp Vân Anh tháºt tốt. Sau đó, kế hoạch cụ thể sẽ nhÆ° thế nà y.
* * * * *
Vừa bÆ°á»›c chân ra khá»i dãy lán táºp thể, Vân Anh kêu lên ngạc nhiên, nhÆ° phát hiện ra má»™t Ä‘iá»u kỳ lạ :
- Trá»i Æ¡i, trăng đẹp quá!
Cô đứng sững lại, Lê Máºu Thà nh cÅ©ng đứng lại.
Trăng đẹp tháºt. Trăng mÆ°á»i sáu vừa má»›i lên, tròn và nh vạnh. Trá»i xanh ngắt, rá»™ng mênh mông, những vì sao má» Ä‘i nhấp nháy lảng ra xa.
Ãnh trăng phủ má»™t mà u sáng xanh huyá»n ảo lên cảnh váºt nhÆ° trong mÆ¡. Bóng tối nấp vÆ°Æ¡ng vất trong các lùm cây cà ng là m tăng thêm ná»a má»™ng, ná»a thá»±c. Má»—i lúc gió thổi qua các lùm cây, những chiếc lá xao Ä‘á»™ng run rẩy, ánh trăng ùa và o vá»n nhau vá»›i bóng tối, rồi sau đó trăng lại bát ngát, bao la.
Vân Anh nói :
- Bao nhiêu năm rồi sống ở thà nh phố, nhất là các thà nh phố châu Âu toà n ánh đèn nê-ông, em chưa bao giỠđược nhìn cảnh trăng sáng đẹp như thế nà y. Anh có thấy đẹp không?
Lê Máºu Thà nh đáp :
- Äối vá»›i anh có lẽ quen rồi, anh không thấy nó đẹp nhÆ° em. Anh chỉ thấy ở chiến khu nà y đêm nà o không có trăng khổ lắm, Ä‘i lại phải mò mẫm. Những đêm có trăng, sinh hoạt được thuáºn lợi hÆ¡n nhiá»u.
Hai ngÆ°á»i qua má»™t khoảng đất trống, Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng dẫn ra ngoà i cánh đồng mênh mang ánh trăng. Trăng vÆ°Æ¡ng lên mái tóc, vai áo há». Trăng vÆ°Æ¡ng lên má»—i bÆ°á»›c chân của há».
Vân Anh đã viết Ä‘Æ¡n gá»i Ủy ban Hà nh chÃnh Kháng chiến tỉnh Thừa Thiên xin và o vùng giải phóng thăm Lê Máºu Thà nh. Hà ng ngà y có nhiá»u ngÆ°á»i ở quê ngoại Vân Anh thuá»™c xã Nguyên Thủy lên Huế bán thá»±c phẩm. Vân Anh nhá» bà dì ở xã lên chuyển há»™ lá Ä‘Æ¡n ấy thông qua Ủy ban Hà nh chÃnh Kháng chiến HÆ°Æ¡ng Thủy đến Ủy ban Hà nh chÃnh Kháng chiến tỉnh.
Khi nháºn được giấy phép do Ủy ban Hà nh chÃnh Kháng chiến tỉnh Thừa Thiên cấp, cÅ©ng là do bà dì Ä‘Æ°a lại, Vân Anh liá»n thay đổi quần áo, mặc má»™t chiếc áo tÃm sẫm, má»™t chiếc quần Ä‘en, tóc cặp sát mái đầu nhÆ° hầu hết những phụ nữ lao Ä‘á»™ng ở ná»™i ngoại thà nh phố Huế, theo bà dì vá» là ng. Ở lại nhà bà dì má»™t buổi chiá»u, đợi lúc gà và o chuồng, cô má»›i lên Ä‘Æ°á»ng theo má»™t ngÆ°á»i du kÃch đến đón.
ÄÆ°á»ng Ä‘i lên xuống gáºp ghá»nh, khúc khuá»·u. Trá»i tối. Trong Ä‘á»i Vân Anh chÆ°a bao giá» cô vất vả khó nhá»c nhÆ° thế. NghÄ© đến việc sắp được gặp Lê Máºu Thà nh, Vân Anh cố theo kịp ngÆ°á»i du kÃch dẫn Ä‘Æ°á»ng. NgÆ°á»i nà y thoăn thoắt bÆ°á»›c Ä‘á»u, thỉnh thoảng đứng lại chá» cô. Vấp mấy cái suýt ngã, Vân Anh không dám báºt lên tiếng xuýt xoa. Má»™t trà ng đạn liên thanh nghe nhÆ° từ ven ná»™i thà nh Huế vá»ng lại. Ãnh pháo sáng run rẩy trên đồn xa xa.
Thỉnh thoảng Ä‘i gần má»™t là ng nà o đó, hai ngÆ°á»i gặp má»™t ngÆ°á»i du kÃch nhÆ° từ trong bóng tối tách ra chặn lại há»i giấy, rồi ngÆ°á»i du kÃch đó biến mất và o trong bóng tối. Má»™t Ä‘oà n hÆ¡n chục ngÆ°á»i, có mang súng và lá»±u đạn lặng lẽ nhÆ° những cái bóng Ä‘i ngược vá» phÃa Vân Anh và ngÆ°á»i du kÃch dẫn Ä‘Æ°á»ng. Không có má»™t tiếng chó sủa. Má»™t ná»—i lo sợ bâng quÆ¡, má»™t sá»± hồi há»™p trÆ°á»›c những Ä‘iá»u má»›i lạ choáng ngáºp tâm hồn Vân Anh.
Và o khoảng hÆ¡n ba giá» sáng, Vân Anh đến chiến khu DÆ°Æ¡ng Hòa [1]. Cô gặp các đồng chà công an ở trạm tiá»n tiêu. Sá»± tò mò kÃch thÃch Vân Anh cao Ä‘á»™. Äây là những ngÆ°á»i kháng chiến! Äây là những ngÆ°á»i Cá»™ng sản.
Äây là những ngÆ°á»i xuất quá»· nháºp thần đã là m tan rã sá»± thống trị của ngÆ°á»i Pháp trên đất nà y. Äây là những ngÆ°á»i mà báo chà sách vở Pháp và nÆ°á»›c ngoà i, tùy theo quan Ä‘iểm của ngÆ°á»i viết, má»—i ngÆ°á»i nói má»™t cách khác nhau. Äây là những ngÆ°á»i mà cô coi là kẻ thù... Vân Anh chăm chú quan sát những ngÆ°á»i kháng chiến đầu tiên mà cô gặp. Há» Ä‘á»u mặc quần áo may bằng thứ vải sita [2]. NgÆ°á»i nà o cÅ©ng sạm nắng gió nhÆ°ng há» luôn tÆ°Æ¡i cÆ°á»i. Cô hÆ¡i ngỡ ngà ng ngạc nhiên. Các đồng chà công an Ä‘Æ°a cô và o nghỉ tại nhà tiếp khách và báo tin cho Lê Máºu Thà nh biết. Khoảng 9 giá» sáng, Lê Máºu Thà nh ra đón Vân Anh.
Há» gặp nhau trong phòng tiếp khách của trạm công an. Nói là phòng tiếp khách cho đúng nghÄ©a thôi chứ tháºt ra là má»™t cái phòng nhá» dá»±ng bằng tre, lợp lá. Trên vách có treo má»™t bức ảnh Hồ chủ tịch. Äồ đạc giản dị nhÆ°ng sạch sẽ. Má»™t bá»™ bà n ghế gá»— má»™c trên có ấm chén và phÃch nÆ°á»›c.
Vừa trông thấy Vân Anh, Lê Máºu Thà nh rất kinh ngạc kêu lên :
- Trá»i Æ¡i, em!
Vân Anh cũng nghẹn ngà o :
- Anh!
Cô ngắm Thà nh từ đầu đến chân. Cô thấy Thà nh gầy và đen Ä‘i nhiá»u so vá»›i hồi ở Huế nhÆ°ng rắn rá»i, nhanh nhẹn hÆ¡n trong bá»™ quần áo nâu sẫm, Ä‘i dép lốp nhÆ° tất cả các bá»™ Ä‘á»™i kháng chiến khác.
Lê Máºu Thà nh đón Vân Anh vá» nÆ¡i cÆ¡ quan mình đóng.
Những ngÆ°á»i trong cÆ¡ quan Thà nh đón Vân Anh vá»›i thái Ä‘á»™ nồng nhiệt. Má»i ngÆ°á»i trong cÆ¡ quan quý Vân Anh nhÆ° ngÆ°á»i nhà của há» ra thăm há» chứ không phải coi Vân Anh chỉ ra thăm riêng Thà nh. Há» nhất định bắt Thà nh phải nghỉ công tác ngà y hôm đó để tiếp Vân Anh. Há» thu xếp chá»— nghỉ ngÆ¡i cho cô. Ai cÅ©ng lÆ°u cô ở lại chÆ¡i mấy ngà y. Tất cả những Ä‘iá»u phá»ng Ä‘oán của Vân Anh trÆ°á»›c khi ra đây và những tÃnh toán đối phó của Vân Anh Ä‘á»u bị láºt nhà o. Vân Anh rÆ¡i hết từ ngạc nhiên nà y đến ngạc nhiên khác. Vân Anh trở nên bị Ä‘á»™ng, lúng túng. Vân Anh lúng túng nhiá»u khi má»i ngÆ°á»i, rất tá»± nhiên, há»i thăm tình hình sức khá»e gia đình Vân Anh. Vân Anh đã phải nói dối và má»™t Ä‘iá»u ngạc nhiên đối vá»›i Vân Anh nữa là trÆ°á»›c đây cô cứ tưởng cán bá»™ Việt Minh Ä‘á»u là những ngÆ°á»i vô há»c thì bây giá» Vân Anh thấy ngược lại. Há» Ä‘á»u là những ngÆ°á»i biết khá sâu vá» má»i vấn Ä‘á». Trong đám ngÆ°á»i ấy, Lê Máºu Thà nh “của mình†không phải là ngÆ°á»i trà thức nổi báºt nhÆ° cô vẫn hình dung. Tất nhiên cô vẫn không lúc nà o quên đây là những kẻ thù của cô, nhÆ°ng Vân Anh cảm thấy lo sợ, má»™t ná»—i lo sợ cô Ä‘Æ¡n của bất cứ ai đứng trÆ°á»›c má»™t kẻ thù vững và ng, mạnh mẽ hÆ¡n mình tưởng.
Bữa cÆ¡m chiếu hôm đó, vì cô là khách nên mâm cÆ¡m của cô có thêm má»™t bát canh cá. Ä‚n cÆ¡m xong. sau khi quây quần bên ấm nÆ°á»›c chè, nói chuyện vui, má»i ngÆ°á»i kiếu từ vá» nÆ¡i mình là m việc, để Lê Máºu Thà nh và Vân Anh tá»± do nói chuyện. Hai ngÆ°á»i rá»i khá»i lán Ä‘i chÆ¡i giữa lúc trăng Ä‘ang lên.
Suốt ngà y, vì má»›i gặp nhau, vì hoà n cảnh khách quan không tiện, vì phải tiếp các cán bá»™ trong cÆ¡ quan đến há»i thăm, hai ngÆ°á»i giữ ý chÆ°a nói chuyện nhiá»u vá»›i nhau, tuy vẫn thấy có những Ä‘iá»u muốn nói vá»›i nhau ngay.
Bây giá» chỉ còn có trăng vá»›i há».
Há» bÆ°á»›c trong ánh trăng nhÆ° trong má»™t là n sÆ°Æ¡ng má». Lán cÆ¡ quan đã lùi xa vá» phÃa sau. Sá»± tÄ©nh mịch cà ng là m tăng thêm vẻ huyá»n ảo.
Lê Máºu Thà nh có vẻ trầm ngâm trong khi Vân Anh không nén nổi sá»± hồi há»™p. Có ngÆ°á»i thiếu nữ nà o Ä‘i bên cạnh ngÆ°á»i yêu trong má»™t đêm trăng mà không hồi há»™p.
- Chắc anh không ngỠem ra gặp anh phải không?
Vân Anh há»i.
Thà nh gáºt đầu :
- Anh cứ tưởng em vẫn còn ở bên Pháp. Anh không ngá» em đã vá» nÆ°á»›c rồi, trong khi anh đã ở má»™t tráºn tuyến khác.
- Anh ạ. Khi tình yêu đã lên tiếng gá»i thì ngÆ°á»i ta có thể Ä‘i đến chân trá»i góc biển tìm nhau.
- Cảm ơn em. Anh sẽ xứng đáng với tình yêu của em.
- Suốt thá»i gian em ở nÆ°á»›c ngoà i, em nhá»› anh vô cùng. Em chỉ giáºn anh khi bá» ra đây, anh không nói gì cho em biết trÆ°á»›c, tháºm chà không cho em được gặp má»™t lần cuối cùng.
- Em hiểu cho anh, lúc ấy anh Ä‘i vá»™i quá. Có liên lạc anh phải lên Ä‘Æ°á»ng ngay. Vả lại, việc anh Ä‘i theo kháng chiến, sợ em không đồng ý... Anh xin lá»—i em.
Vân Anh im lặng. Cô Ä‘i sát và o Lê Máºu Thà nh. Trăng đã lên cao hÆ¡n.
- Bây giá» thì em quên rồi. - Vân Anh nói. - Em quên hết những gì đã qua rồi. Bây giá», em chỉ biết em Ä‘ang ở bên anh. Khoảng cách vá» không gian và thá»i gian giữa hai chúng ta không còn nữa. Em vẫn yêu anh. Em muốn chung sống vá»›i anh. Cho nên vừa ở nÆ°á»›c ngoà i vá», em Ä‘i tìm anh ngay.
- Anh cÅ©ng rất yêu em. Nếu không được chung sống vá»›i em thì cuá»™c Ä‘á»i anh sẽ không bao giá» biết thế nà o là hạnh phúc cả. NhÆ°ng em biết đấy, anh Ä‘ang là ngÆ°á»i kháng chiến mà em thì chắc không thể ra ngoà i nà y ở vá»›i anh được...
Vân Anh lắc đầu :
- Anh nói đúng. Em ra ngoà i nà y ở thế nà o được. Má»i cái ở đây Ä‘á»u không hợp vá»›i em. Từ cách sống đến nếp suy nghÄ©, những ngÆ°á»i ở đây khác xa em. Chẳng lẽ em quên mối thù của gia đình em hay sao? Anh Thà nh, anh hãy vá» Huế cùng em. Chúng ta yêu nhau, chúng ta đừng nên để tuổi trẻ chúng ta qua Ä‘i. Anh hãy vá» cùng em. Ở đây gian khổ lắm, anh gầy Ä‘i nhiá»u quá. Anh hãy vá» cùng em. Chúng ta sẽ xây dá»±ng gia đình. Chú em có thể bảo đảm cho anh, nếu anh muốn Ä‘i là m. Chắc chắn anh sẽ có má»™t cÆ°Æ¡ng vị xứng đáng vá»›i tà i năng của anh. Nếu anh không muốn ở trong nÆ°á»›c, chúng ta Ä‘i ra nÆ°á»›c ngoà i, chúng ta sẽ sống trá»n Ä‘á»i hạnh phúc.
Lê Máºu Thà nh hÆ¡i cúi đầu xuống :
- Em xui anh vỠthà nh theo Pháp ư. Không. Anh không thể trở vỠđược. Trước sau Pháp sẽ thua. Anh rất yêu em nhưng anh không thể vì yêu em mà phản bội lý tưởng của anh. Nếu em yêu anh, em hãy cố gắng đợi anh cho đến khi nà o anh là m xong sự nghiệp lớn. Ngà y ấy, không còn bao lâu nữa. Ngà y ấy chúng ta chung sống với nhau mới hoà n toà n hạnh phúc.
Vân Anh chá»›p chá»›p mắt. Cô khẽ thở dà i. Câu nói của Lê Máºu Thà nh là m cô nảy ra má»™t ý định má»›i. Cô ngÆ°á»›c mắt nhìn Thà nh há»i :
- Anh có quen Phan Phúc Äịnh không?
Lê Máºu Thà nh ngạc nhiên nhìn và o mắt Vân Anh thăm dò. Hắn chỉ thấy đôi mắt cô Ä‘á»ng ánh trăng long lanh. Hắn há»i lại :
- NhÆ°ng tại sao tá»± nhiên em lại há»i anh nhÆ° thế?
- Em chợt nhớ ra.
- Em nhá»› ra cái gì? - Lê Máºu Thà nh căn vặn.
- Em chợt nhá»› ra khi anh nói đến “là m xong sá»± nghiệp lá»›nâ€. NhÆ°ng anh hãy trả lá»i em Ä‘i: Anh có quen Phan Thúc Äịnh không đã.
Lê Máºu Thà nh cau mà y, cố suy nghÄ© :
- Em há»i để là m gì đã?
Vân Anh vừa nói vừa nhìn Thà nh :
- TrÆ°á»›c khi ra đây, em có gặp Phan Thúc Äịnh. Äịnh nói có quen anh và nhắn em nói há»™ vá»›i anh rằng: “NgÆ°á»i bạn cÅ© của Thà nh nhà ở bên núi Ngá»± Bình có lá»i há»i thăm và muốn biết anh Thà nh đã là m xong sá»± nghiệp lá»›n chÆ°a?â€.
Nét mặt Lê Máºu Thà nh hiện rõ nét vui vẻ :
- À, à ... Phan Thúc Äịnh là bạn rất thân vá»›i anh. Thế bây giá» anh ấy ra sao? Là m gì rồi?
- Anh ấy vừa tốt nghiệp luáºt khoa tiến sÄ© và cÅ©ng má»›i vá» nÆ°á»›c. Hiện nay anh ấy chÆ°a nháºn được chức vụ gì của chÃnh phủ Bảo Äại. Anh ấy nói còn tiếp tục Ä‘i nghiên cứu thêm luáºt pháp ở má»™t số nÆ°á»›c...
- Em vá» nói vá»›i anh Phan Thúc Äịnh há»™ anh là anh cảm Æ¡n anh ấy hãy còn nhá»› đến anh. Em nói há»™: “Anh không bao giá» từ bá» sá»± nghiệp anh Ä‘ang theo Ä‘uổi cả. Sá»± nghiệp lá»›n nằm trong tay những ngÆ°á»i quyết tâm. Sá»± nghiệp lá»›n của anh sắp hoà n thà nh rồiâ€. Anh sẽ Ä‘i theo kháng chiến đến cùng.
Thà nh ngừng lại má»™t lúc, thấy Vân Anh không tá» thái Ä‘á»™ cÅ©ng nhÆ° không há»i gì, hắn thong thả nói tiếp :
- Anh rất cảm Ä‘á»™ng thấy Phan Thúc Äịnh há»i thăm anh.
-------------------------------------------------------------------------
[1] Má»™t chiến khu nổi tiếng nằm vá» phÃa tây Thừa Thiên có chợ và hà ng quán.
[2] Má»™t loại vải ná»™i hóa phổ biến trong vùng giải phóng Bình Trị Thiên và Liên khu V thá»i chống Pháp.
Xem tiếp chương 4
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:52 PM.
|
09-09-2008, 08:39 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 4
Câu chuyện tình của ngÆ°á»i cán bá»™
Lê Máºu Thà nh cầm má»™t gói giấy nhá» bÆ°á»›c và o phòng là m việc của đồng chà Nguyá»…n Phong - thủ trưởng cÆ¡ quan - Ä‘ang lúi húi ghi chép trên quyển vở. Nghe tiếng gõ cá»a, đồng chà Nguyá»…n Phong đứng lên. Thấy Thà nh, anh đứng dáºy, niá»m nở :
- Má»i anh và o chÆ¡i. Chị Vân Anh vá» rồi phải không anh. Má»i anh ngồi.
Lê Máºu Thà nh gáºt đầu :
- Vâng, cô ấy Ä‘i đêm hôm qua. Vì khuya không dám là m phiá»n anh nên cô ấy nhá» tôi sáng nay chuyển đến anh lá»i cảm Æ¡n anh và các anh, các chị trong cÆ¡ quan đã đón tiếp cô ấy niá»m nở trong mấy ngà y vừa qua.
Vẫn giá»ng cởi mở, Nguyá»…n Phong nói :
- Có gì đâu mà phải cảm Æ¡n. Chiá»u hôm qua chị ấy cÅ©ng có đến đây gặp tôi gởi lá»i chà o trÆ°á»›c. Tôi có nói chuyện vá»›i chị ấy và nhá» chị ấy chuyển há»™ lá»i chúc sức khá»e của chúng tôi đến gia đình chị ấy. Tôi cÅ©ng xin lá»—i chị ấy vì hoà n cảnh kháng chiến còn Ä‘ang gian khổ, khó khăn, chúng tôi lại báºn quá, nên việc đón tiếp chị ấy thế nà o cÅ©ng có Ä‘iá»u sÆ¡ xuất.
Lê Máºu Thà nh dè dặt :
- Cô ấy có nói chuyện gì với anh không?
- Chị ấy nói vá»›i tôi là rất sung sÆ°á»›ng được gặp anh, thấy anh mạnh khá»e. Hồi ở nÆ°á»›c ngoà i, chị ấy thú thá»±c không tưởng tượng nổi cuá»™c sống kháng chiến của chúng ta vẫn ung dung, lạc quan nhÆ° thế nà y. Nhiá»u Ä‘iá»u là m chị ngạc nhiên. Chị ấy nói: rất tá»± hà o vì anh đã Ä‘i theo kháng chiến.
Thà nh hÆ¡i nhếch miệng cÆ°á»i :
- Vâng, cô ấy cÅ©ng nói vá»›i tôi nhÆ° váºy.
Hắn đặt cái gói nhỠtrên góc bà n giấy của Nguyễn Phong, móc túi lấy ra một bao thuốc lá Philips, đưa cho anh :
- Äây là quà cô ấy mang ra.
Nguyễn Phong không cầm bao thuốc nói :
- Cảm Æ¡n anh, tôi có nghiện đâu. Thỉnh thoảng, vui anh em thì tôi hút má»™t Ä‘iếu thôi. Anh giữ mà hút. Hôm trÆ°á»›c chị Vân Anh cÅ©ng mang cho tôi mấy bao, tôi chia Ä‘á»u cho anh em cả.
- Tôi hãy còn anh ạ. Äây là phần riêng của tôi để dà nh biếu anh.
Nguyễn Phong đỡ lấy bao thuốc, nhẹ nhà ng bóc một đầu bao, rút ra một điếu.
- Tôi xin anh má»™t Ä‘iếu váºy. Dứt khoát tôi không nháºn đâu. Không hút để nó mốc thì phà đi.
Anh trao lại bao thuốc cho Thà nh. Không biết là m thế nà o hÆ¡n, Thà nh Ä‘Ã nh phải nháºn lấy nó. Hắn mở bá»c giấy trên bà n :
- Tôi thấy có bổn pháºn phải báo cáo vá»›i anh: Vân Anh đã mang ra là m quà cho tôi má»™t số thứ. Ngoà i thuốc lá, Ä‘Æ°á»ng sữa ra, cô ấy tặng tôi má»™t chiếc đồng hồ Movado, má»™t đôi bút máy Parker 51, má»™t cái báºt lá»a Flammarion. Tôi từ chối nhÆ°ng cô ấy không nghe. Tôi không muốn giấu cÆ¡ quan Ä‘iá»u gì và xin mang ná»™p lại toà n bá»™ những váºt ấy cho cÆ¡ quan. Anh nháºn há»™.
Nguyá»…n Phong chăm chú nghe. Cặp mắt anh thá» Æ¡ nhìn chiếc đồng hồ Ä‘eo tay, há»™p bút máy, chiếc báºt lá»a sáng óng ánh trên tá» giấy Lê Máºu Thà nh vừa giở ra. Anh mỉm cÆ°á»i bảo Thà nh.
- Không. Những váºt nà y là của Vân Anh tặng anh, là thuá»™c quyá»n sở hữu của riêng anh, anh cứ việc giữ lấy mà dùng. Anh báo cáo lại chúng tôi biết thế nà y là tốt rồi.
Lê Máºu Thà nh cÅ©ng cÆ°á»i :
- Tôi vẫn thấy phải báo cáo đầy đủ với anh. Vì những đồ ăn, thức uống không sao, nhưng những đồ dùng loại nà y tôi không dám giữ, sợ một và i anh em nà o đó trong cơ quan không hiểu rõ lại thắc mắc.
Nguyễn Phong gạt đi :
- Không. Anh không phải lo gì Ä‘iá»u ấy. Anh cứ giữ mà dùng. Anh em ở đây Ä‘á»u hiểu anh cả.
- Vâng. tôi cũng biết anh em trong cơ quan của ta phần lớn là trà thức - Thà nh đưa đà theo câu nói của Nguyễn Phong.
Có tiếng lao xao ở ngoà i hè nhà , ai há»i và ai trả lá»i má»™t câu gì đó rồi má»™t ngÆ°á»i ngoà i ba mÆ°Æ¡i tuổi, tầm thÆ°á»›c, da ngăm Ä‘en, mất sáng và tÆ°Æ¡i, mặc bá»™ quần áo nâu, Ä‘eo sắc-cốt hiện ra trÆ°á»›c khung cá»a là m việc của Nguyá»…n Phong. Thà nh gói mấy đồ váºt của Vân Anh tặng và o tá» giấy, định đứng dáºy. Nguyá»…n Phong giữ hắn lại :
- Anh cứ ngồi chÆ¡i. Äây là Lê Quang, cán bá»™ ủy ban vá» kiểm tra tình hình và bà n phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng phát triển các ngà nh trong khu vá»±c chúng ta.
Lê Quang bÆ°á»›c và o vá»›i nụ cÆ°á»i cởi mở trên khuôn mặt nắng gió :
- Xin lỗi, các anh có nói chuyện gì riêng không?
Nguyễn Phong nắm chặt tay Lê Quang rồi giơ tay giới thiệu Thà nh :
- Chúng tôi nói chuyện xong rồi. Má»i anh và o. Xin giá»›i thiệu vá»›i anh: giáo sÆ° Lê Máºu Thà nh, má»™t trà thức nổi tiếng ở Huế trÆ°á»›c đây.
Lê Quang niá»m nở bắt tay Thà nh :
- Tôi nghe tiếng anh đã lâu, hôm nay má»›i được gặp mặt. Tôi cÅ©ng là ngÆ°á»i sinh trưởng ở Huế.
- Tôi cÅ©ng rất sung sÆ°á»›ng được quen biết anh. - Lê Máºu Thà nh đáp.
Nguyễn Phong nói đùa :
- Hai anh ở cùng má»™t thà nh phố, lại cùng há» Lê cả, có khi có há» hà ng vá»›i nhau mà không biết đấy. Anh Quang sẽ ở lại công tác trong cÆ¡ quan ta và i ngà y. Hay là trong thá»i gian ở đây, anh Quang ở cùng phòng vá»›i anh Thà nh cho vui. Äồng chà Äông, ngÆ°á»i ở cùng phòng vá»›i anh Thà nh, Ä‘i công tác hÆ¡n tuần nay chÆ°a vá».
Quang gáºt đầu :
- Nếu thế thì còn gì bằng nữa. Tôi có bạn để nói chuyện rồi. Tôi nhớ những kỷ niệm vỠHuế lắm.
Tối hôm đó, cÆ¡ quan tổ chức nói chuyện thá»i sá»±. Má»i ngÆ°á»i trong cÆ¡ quan Ä‘á»u táºp trung ở há»™i trÆ°á»ng. Lê Quang không tham dá»± buổi nói chuyện đó, ở nhà là m việc.
ChÃn giá» rưỡi, buổi nói chuyện kết thúc. Lê Máºu Thà nh vỠđến phòng mình vẫn thấy Quang má»™t mình, má»™t ngá»n đèn, hà húi Ä‘á»c và ghi chép. Liếc nhanh mặt trên đầu mấy tà i liệu đánh máy Lê Quang đặt trÆ°á»›c mắt, Thà nh thấy rõ có dấu chữ nháºt đóng Ä‘á» chói hai từ “Tối máºtâ€. Là m nhÆ° không đến ý đến, Thà nh há»i :
- Anh chưa đi nghỉ?
Quang vừa trả lá»i Thà nh, vừa xếp những giấy tá» cẩn tháºn cho và o sắc-cốt :
- ChÆ°a anh ạ, tôi thÆ°á»ng quen là m việc khuya.
- Anh cứ là m việc tự nhiên.
Quang treo sắc-cốt lên một chiếc đinh ở trên đầu.
- Thôi, anh ạ. Hôm nay Ä‘i nhiá»u tôi hÆ¡i mệt. Tôi có mang theo Ãt chè ngon, pha má»™t ấm, vừa uống, vừa đợi anh đây.
Thà nh hưởng ứng :
- Tôi cÅ©ng có Ãt thuốc lá ngon đặc biệt. Má»i tối, không có sinh hoạt, há»c hà nh gì, anh em cÅ©ng thÆ°á»ng quây quần nhau quanh ấm chè nói chuyện.
Thà nh đặt lên bà n bao thuốc lá Philips. Quang ngạc nhiên :
- À, thuốc lá đặc biệt tháºt. Ở đâu ra thế nà y?
- Của ngÆ°á»i yêu cho - Thà nh đáp.
Quang cầm phÃch đổ thêm nÆ°á»›c sôi và o ấm chè. Anh tráng hai cái chén con :
- Chắc chị ấy ở trong ná»™i thà nh gá»i ra.
- Không, cô ấy vừa mới ra thăm tôi.
Quang rót nước chè ra chén :
- Xin mừng anh. Chị ấy lại vỠngay rồi à ?
- Vâng, cô ấy vừa mới đi đêm qua.
Quang nâng một chén nước đưa cho Thà nh :
- Anh uống thá» xem chè nà y có ngon không? Tôi thÃch uống chè từ hồi ông thân sinh ra tôi còn sống, hay bắt tôi đứng hầu chè. Uống chè ngon và được Ä‘á»c thÆ¡ hay là sở thÃch duy nhất của cụ...
Câu chuyện của hai ngÆ°á»i trở vá» những phong tục, táºp quán cổ của Huế, những món quà đặc biệt của chợ Äông Ba, những buổi chiá»u mùa hè hóng mát trên cầu Trà ng Tiá»n, những tiếng hò buồn bã mênh mông chạy dà i trên dòng sông HÆ°Æ¡ng, những bức tÆ°á»ng thà nh cổ rêu phong đứng trầm tÆ° chứng kiến sá»± diệt vong của triá»u đại phong kiến cuối cùng, những con Ä‘Æ°á»ng lấp loáng nắng, rì rà o tiếng gió thở than trên vòm cây thông của các lăng tẩm vua Nguyá»…n, những buổi tan há»c Ä‘Æ°á»ng phố chao đảo bởi những cái nón bà i thÆ¡ và sáng rá»±c mà u tÃm áo dà i của các cô nữ sinh trung há»c.
Lê Máºu Thà nh rất thÃch giá»ng nói vá» Huế say sÆ°a chứng tá» má»™t tình cảm yêu mến đặc biệt đối vá»›i thà nh phố mình sinh ấy của Lê Quang. Cà ng nói chuyện, Thà nh cà ng thÃch Quang vì thấy Quang có má»™t tâm hồn văn há»c, má»™t trà thức vá» lịch sá» khá sâu sắc mà Thà nh có thể nói chuyện tÆ°Æ¡ng đắc cả đêm không biết chán.
Câu chuyện dẫn dần đến tình cảm riêng tÆ°, Thà nh há»i vá» gia đình Lê Quang và được biết Quang chÆ°a láºp gia đình riêng. TrÆ°á»›c khi Ä‘i theo kháng chiến, anh có yêu má»™t cô gái thuá»™c dòng tôn thất. Hai ngÆ°á»i quen nhau từ hồi cùng há»c trÆ°á»ng Quốc há»c. Kháng chiến bùng nổ, má»—i ngÆ°á»i Ä‘i theo má»™t con Ä‘Æ°á»ng.
- Cô ta là Công Tằng Tôn Nữ - Quang nói - tâm hồn rất lãng mạn, khi trÆ°á»›c yêu nhau, chúng tôi tưởng không bao giá» có thể xa nhau được và chỉ cần sống vá»›i tình yêu thôi. Cách mạng tháng Tám thà nh công, mở ra trÆ°á»›c mặt tôi má»™t chân trá»i má»›i. Tôi thấy có cái còn cao đẹp hÆ¡n, tôn quý hÆ¡n tình yêu rất nhiá»u. Äó là Tổ quốc, là dân tá»™c.
Äang tuổi thanh niên, nhiệt tình hăng hái, tôi lao và o những hoạt Ä‘á»™ng xã há»™i. Tất nhiên chúng tôi Ãt có thá»i gian Ä‘i chÆ¡i, gặp gỡ nhau hÆ¡n trÆ°á»›c. Äiá»u ấy, là m cô ta không bằng lòng. NhÆ°ng là m thế nà o được? Cách mạng vừa thà nh công, công việc bá» bá»™n sôi nổi, việc gì cÅ©ng cần thiết, việc gì cÅ©ng quan trá»ng, việc gì cÅ©ng đòi há»i phải là m ngay, ai có thể ngồi im được. Muốn gần nhau luôn, chỉ có má»™t cách là cô ta cÅ©ng phải lao và o công tác nhÆ° tôi. Tôi đã nghÄ© đến Ä‘iá»u đó. Anh bảo còn gì gần gÅ©i đẹp đẽ bằng Ä‘i hoạt Ä‘á»™ng cÅ©ng có nhau, Ä‘i há»p hà nh cÅ©ng có nhau. NhÆ°ng tôi không thể nà o Ä‘Æ°a cô ta ra khá»i được cái nhà đầy đồ đồng, tủ chè, sáºp gụ khảm xà cừ vá»›i những táºp quán phong kiến nặng ná», vá»›i ông bố và bà mẹ luôn luôn tá»± hà o vá» dòng giống tôn thất của mình, để tham gia những hoạt Ä‘á»™ng xã há»™i được. Những lúc gặp nhau, tôi sôi nổi kể lại những hoạt Ä‘á»™ng của tôi và lứa bạn trẻ cùng tuổi cho cô ta nghe thì cảm thấy những Ä‘iá»u ấy không hấp dẫn đối vá»›i cô ta. Dần dân, tôi phát hiện rằng: nếu Cách mạng tháng Tám mở ra cho tôi má»™t cuá»™c sống má»›i say sÆ°a, tá»± hà o, đầy ý nghÄ©a thì đối vá»›i gia đình cô ta, vá»›i bản thân cô ta nhÆ° có cái gì mất mát, sứt mẻ. Trong khi tôi sôi nổi thì cô ta dè dặt. Trong khi tôi muốn hát tháºt to ca ngợi Ä‘á»™c láºp tá»± do thì cô ta im lặng nghe ngóng. Äến ngà y toà n quốc kháng chiến thì tôi lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i theo kháng chiến, còn gia đình cô ta ở lại thà nh. Con Ä‘Æ°á»ng đến đây chia là m hai. Gần đây, tôi được tin cô ta lấy má»™t viên sÄ© quan ngá»± lâm quân của Bảo Äại và đã có hai con...
Lê Máºu Thà nh im lặng nghe. Thấy Lê Quang ngừng lại, hắn há»i :
- Anh có buồn không?
Má»™t nụ cÆ°á»i thoáng qua trên đôi môi Lê Quang :
- Cái gì tan vỡ mà chẳng buồn, huống chi là chuyện tình yêu. NhÆ°ng tôi cÅ©ng rút ra được má»™t kết luáºn cho bản thân tôi, xin lá»—i anh hÆ¡i có vẻ triết lý má»™t chút, là ngÆ°á»i ta chỉ có thể thá»±c yêu nhau, thá»±c sống vá»›i nhau có hạnh phúc được khi mà thế giá»›i quan, nhân sinh quan hợp nhau. TÆ° tưởng đã không hợp nhau thì trÆ°á»›c sau cÅ©ng sẽ tan vỡ.
Câu chuyện riêng của Quang hình nhÆ° tác Ä‘á»™ng mạnh đến Lê Máºu Thà nh. Hắn trầm ngâm suy nghÄ© rồi thong thả nói :
- Cái kết luáºn của anh đúng đấy. Tôi cÅ©ng ở trÆ°á»ng hợp tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° anh. Bây giá» chÆ°a tan vỡ, nhÆ°ng sợ sau nà y cÅ©ng tan vỡ mất.
Hắn cháºm rãi kể cho Quang nghe câu chuyện tình duyên giữa hắn vá»›i Vân Anh. Chuyện những ngà y yêu nhau thÆ¡ má»™ng ở Huế. Chuyện Thà nh cÆ°Æ¡ng quyết gạt bá» tình riêng, gạt bá» cuá»™c Ä‘á»i danh vá»ng, xe hÆ¡i, nhà lầu Ä‘i theo kháng chiến. Chuyện Vân Anh được chú cho sang Pháp há»c và má»›i đây tốt nghiệp, trở vỠđã ra chiến khu tìm Thà nh.
- Cô ấy vẫn đẹp nhÆ° xÆ°a, vẫn yêu tôi nhÆ° xÆ°a - Thà nh nói - Phải có má»™t tình yêu chung thủy lắm, cô ấy má»›i vượt được tất cả cám dá»— của cuá»™c sống phồn hoa ở nÆ°á»›c ngoà i, má»›i vượt bao nhiêu khó khăn ra đây tìm gặp tôi. NhÆ°ng giá cô ấy ra đây để Ä‘i theo kháng chiến cùng vá»›i tôi thì đáng quý biết bao nhiêu. Tôi sẽ yêu cô ấy hÆ¡n biết bao nhiêu lần. Äằng nà y, không thế. Tôi thú thá»±c riêng vá»›i anh Ä‘iá»u nà y: cô ấy lại rủ tôi bá» kháng chiến vá» ná»™i thà nh sống vá»›i cô ấy.
Cô ấy nói đến tháng trăng máºt ở Ni-xÆ¡, nói đến má»™t căn biệt thá»± xinh xắn bên bá» sông HÆ°Æ¡ng, má»™t chiếc xe hÆ¡i du lịch kiểu má»›i cho hai vợ chồng, nói đến cái bục giảng dạy ở má»™t trÆ°á»ng đại há»c nà o đó vá»›i số lÆ°Æ¡ng hÆ¡n chục ngà n đồng. Những cái ấy tôi biết cả rồi và tôi đã bá» tất cả để Ä‘i theo kháng chiến vì tôi nghÄ© nhÆ° má»™t nhà thÆ¡ đã nói: “Ôi, nhà lầu vợ đẹp là m chi? Khi dạ vẫn ngáºm sầu hồn đất nÆ°á»›câ€. Những cái ấy không thể là m xóa mỠđược lý tưởng tôi đã theo. TrÆ°á»›c đây, ở Huế, đã sống giữa cảnh nhà cao, cá»a rá»™ng đầy đủ tiện nghi nhÆ° thế, tôi có thấy sung sÆ°á»›ng hạnh phúc đâu khi quanh tôi bá»n cÆ°á»›p nÆ°á»›c ngang nhiên già y xéo tổ quốc tôi, đồng bà o tôi Ä‘ang vùng dáºy đấu tranh. Cô ấy mang cho tôi nhiá»u quà , đồng hồ, bút máy... NhÆ°ng tôi dá»ng dÆ°ng vì tôi đã bá» những thứ quý gấp hà ng vạn lần mấy cái đồ lặt vặt đó để Ä‘i theo kháng chiến. Chẳng lẽ bây giá» tôi lại Ä‘i tham mấy thứ đó, coi chúng hÆ¡n nhân phẩm, danh dá»± của tôi? Tôi có nói nhiá»u vá»›i Vân Anh. Cô ấy không dám nói gì vá» việc tôi đã bá» tất cả để Ä‘i theo kháng chiến nhÆ°ng vẫn khăng khăng là cô ấy không chịu được khổ; không thể theo tôi ra ngoà i nà y sống được; lấy nhau, cô ấy muốn cuá»™c sống của hai ngÆ°á»i phải đầy đủ vá» váºt chất, sống đầy đủ tiện nghi và cuá»™c sống ấy chỉ có thể có ở trong ná»™i thà nh. Cô ấy nói vá»›i tôi: “Chúng ta xa nhau lâu rồi. Tuổi trẻ của ngÆ°á»i ta rất chóng qua. Em chỉ muốn từ nay vá» sau, chúng ta sống hoà n toà n bên nhau, bao nhiêu thá»i gian chúng ta Ä‘á»u để dà nh cho nhau. Chúng ta phải được hưởng sung sÆ°á»›ng trong tuổi trẻ. Bao nhiêu ngÆ°á»i ở ná»™i thà nh nhÆ°ng tâm hồn vẫn hÆ°á»›ng vá» kháng chiến thì sao? Anh không muốn nhìn thấy bá»n Pháp đốt phá đất nÆ°á»›c thì chúng ta Ä‘i ra nÆ°á»›c ngoà i sống...â€.
Lê Máºu Thà nh ngả ngÆ°á»i trên giÆ°á»ng, bá» lá»ng câu chuyện, kéo má»™t hÆ¡i thuốc lá dà i, mắt đăm đăm nhìn lên mái nhà . Quang há»i :
- Anh trả lá»i chị Vân Anh sao?
Thà nh ném mẩu thuốc lá còn khá dà i ra cá»a, đáp :
- Tôi trả lá»i cô ấy: nhÆ° thế là ngụy biện. Äã và o thà nh là theo địch rồi. Äi nÆ°á»›c ngoà i lúc nà y là trốn đấu tranh, trốn trách nhiệm đối vá»›i đất nÆ°á»›c. Tôi không thể sống nhÆ° thế được. Cuối cùng, cô ấy giáºn dá»—i trở vá».
Thà nh nói xong im lặng, mắt nhìn bâng quơ lên mái nhà . Quang cũng im lặng như thông cảm với sự đấu tranh dữ dội, sự dằn vặt ghê gớm đang diễn ra trong tâm tư Thà nh. Tiếng con mối chặc lưỡi trên xà nhà nghe rõ mồm một. Lát sau, Thà nh thở dà i :
- ChÆ°a ai trong hai chúng tôi, nói đến sá»± tan vỡ, mà tôi cảm thấy sá»± tan vỡ đã bắt đầu. NgÆ°á»i ở má»™t phÆ°Æ¡ng, ngÆ°á»i ở má»™t phÃa, má»—i ngÆ°á»i Ä‘i theo má»™t con Ä‘Æ°á»ng, rồi má»—i ngÆ°á»i sẽ có má»™t cuá»™c sống khác nhau. NhÆ°ng tôi không thể nghe theo cô ấy được. Tôi không thể phản bá»™i lại lý tưởng của tôi, không thể phản bá»™i lại Tổ quốc để mong sống má»™t cuá»™c sống sung sÆ°á»›ng cá nhân.
Chung quanh vắng lặng, không có má»™t tiếng Ä‘á»™ng. Trá»i đã vá» khuya. Lê Quang bảo Thà nh :
- Tôi chắc anh sẽ buồn má»™t thá»i gian nhÆ°ng tôi tin rằng cÅ©ng nhÆ° tôi, anh sẽ tìm thấy niá»m an ủi lá»›n trong công tác, trong táºp thể. Tuy váºy, chuyện riêng tÆ° của anh cÅ©ng có Ä‘iá»u khác tôi.
Cô Công Tằng Tôn Nữ của tôi thì đi lấy chồng, có con chắc quên hết chuyện cũ rồi; còn chị Vân Anh thì vẫn yêu anh, vẫn chỠđợi anh. Nếu chị ấy tìm ra gặp anh lần nữa, anh thỠcố gắng thuyết phục xem... Khuya rồi, chúng ta tắt đèn đi nằm nhé.
Thà nh như chợt nhớ ra :
- Vâng, xin lá»—i anh, tôi quên mất hôm nay anh Ä‘i nhiá»u đã mệt rồi.
- Có gì đâu. Tôi cÅ©ng thÃch được nói chuyện vá»›i anh. Anh có tin tôi thì anh má»›i kể cho tôi nghe chứ. Mong sao được vá» công tác đây luôn để nói chuyện vá»›i anh.
Thà nh ngồi dáºy buông mà n chiếc giÆ°á»ng cá nhân của mình. Quang cÅ©ng tắt đèn, lên giÆ°á»ng mình buông mà n.
Ãnh trăng cuối tuần bị mây che là m cho nhợt nhạt hắt qua song cá»a sổ tre và o má»™t thứ ánh sáng má» mỠảo ảo. Äêm cà ng vá» khuya, sá»± im lặng cà ng mênh mông bao la, có lẽ đã quá hai giá» sáng. Tiếng thở của Lê Quang Ä‘á»u Ä‘á»u chứng tá» anh đã ngủ say. Có tiếng Ä‘á»™ng khẽ bên giÆ°á»ng Lê Máºu Thà nh. Tiếng thở của Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u, Lê Máºu Thà nh ngồi dáºy. Tiếng thở của Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u. Lê Máºu Thà nh vén mà n, đặt chân xuống đất. Tiếng thở của Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u. Lê Máºu Thà nh rón rén đứng dáºy. Tiếng thở của Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u, nhÆ°ng từ trong mà n, mắt Quang hÆ¡i hé ra nhìn nhÆ° dán chặt và o cái bóng má» má» của Lê Máºu Thà nh và chiếc sắc-cốt treo đầu giÆ°á»ng. Lê Máºu Thà nh xá» chân và o dép, rón rén... mở cá»a Ä‘i ra ngoà i. Tiếng thở của Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u. Mấy phút sau, Thà nh từ bên ngoà i và o. Tiếng cá»a tre nhè nhẹ cót két. Tiếng chiếc then ngang lạch cạch cÅ©ng nhè nhẹ. Mắt Quang hết sức táºp trung theo dõi cái bóng má» má» của Lê Máºu Thà nh. NhÆ°ng cái bóng ấy rón rén Ä‘i vá» phÃa giÆ°á»ng mình, chui và o trong mà n, nằm xuống. Tiếng thở của Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u nhÆ° ngủ say. Äêm hoà n toà n yên tÄ©nh.
* * * * *
NgÆ°á»i thanh niên tên Lê Quang Ä‘ang ngồi trÆ°á»›c mặt VÅ© Long. VÅ© Long mỉm cÆ°á»i :
- Äồng chà Trần Mai, tiếp tục cho biết ý kiến Ä‘i chứ?
Trần Mai (vì chÃnh ngÆ°á»i ấy là Trần Mai) Ä‘Æ°a mấy bản báo cáo cho VÅ© Long :
- Äây là những báo cáo của cÆ¡ quan Lê Máºu Thà nh. Äồng chà bảo vệ cÆ¡ quan không phát hiện thấy ở hắn Ä‘iá»u gì khả nghi. Äồng chà Nguyá»…n Phong, thủ trưởng cÆ¡ quan nháºn xét vá» tinh thần, thái Ä‘á»™ công tác của hắn tốt. Anh em trong cÆ¡ quan Ä‘á»u có cảm tình vá»›i hắn. Việc Vân Anh ra thăm, hắn có báo cáo đầy đủ vá»›i cÆ¡ quan. Vân Anh mang ra tặng đồ váºt gì, hắn Ä‘á»u báo cáo lại vá»›i đồng chà Nguyá»…n Phong và định ná»™p cho cÆ¡ quan giữ tất. Qua tiếp xúc trá»±c tiếp, hắn tá» ra phần nà o là con ngÆ°á»i đứng đắn, có nhiá»u tình cảm, không tò mò gì vá» ná»™i dung công việc của tôi, vá» những “tà i liệu máºt†tôi Ä‘á»c. Tháºm chÃ, việc Vân Anh rủ rê hắn vá» thà nh, việc ấy nói ra hoà n toà n không có lợi cho ngÆ°á»i yêu của hắn, hắn cÅ©ng không giấu giếm.
Vũ Long cau mà y, suy nghĩ. Anh gõ nhẹ cái bút chì trên mấy tỠgiấy báo cáo :
- Những vấn Ä‘á» mà đồng chà vừa báo cáo đó chúng ta phải phân tÃch suy nghÄ© thêm. NhÆ°ng, tôi cần nhắc lại để đồng chà lÆ°u ý vá»›i má»™t ngÆ°á»i nhÆ° Lê Máºu Thà nh, má»™t ngÆ°á»i đã tôn sùng Ngô Äình Diệm và đã có má»™t quá trình nhÆ° hắn, thì không cho phép chúng ta suy nghÄ© má»™t cách Ä‘Æ¡n giản vá» hắn.
Sáng mai, đồng chà sẽ đến đây, chúng ta sẽ tiếp tục bà n thêm vấn đỠnà y.
Xem tiếp chương 5
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:55 PM.
|
09-09-2008, 08:40 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
ChÆ°Æ¡ng 5
Số điện thoại 377
Phan Thúc Äịnh Ä‘i dá»c từ khách sạn vá» phÃa cầu Trà ng Tiá»n. Buổi sáng, gió sông HÆ°Æ¡ng nhè nhẹ thổi mát rượi.
Sông HÆ°Æ¡ng chia Huế ra là m hai khu rõ rệt. Bên kia là khu cung Ä‘iện cÅ© của bá»n vua chúa phong kiến vá»›i những bức tÆ°á»ng cao, những mái nhà cong có rồng chầu, phượng múa, những gác vá»ng lâu cổ kÃnh. Äi và o khu thà nh cÅ©, ngÆ°á»i ta có cảm tưởng sống lùi lại hà ng thế ká»·, thÆ¡ đấy, và ng son của dÄ© vãng đấy, nhÆ°ng má»›i nặng ná», tù túng là m sao. Những tòa cung Ä‘iện, những bức tÆ°á»ng thà nh rêu phong nhÆ° đè trÄ©u mảnh đất xuống
Bên nà y sông là những công trình hiện đại, những cÆ¡ quan của bá»n Pháp xây dá»±ng nhÆ° khách sạn, nhà bÆ°u Ä‘iện, nhà băng, sở lục lá»™, tòa sứ, viện dân biểu, và các trÆ°á»ng há»c nhÆ° trÆ°á»ng Äồng Khánh, trÆ°á»ng Khải Äịnh [1], trÆ°á»ng kỹ nghệ... Nổi báºt là má»™t số đồn bót, trại lÃnh má»›i.
Cầu Trà ng Tiá»n nối liá»n hai khu vá»›i nhau. Phan Thúc Äịnh nhìn những ngÆ°á»i qua cầu: ngÆ°á»i Ä‘i là m, ngÆ°á»i Ä‘i chợ, các em thiếu niên Ä‘i há»c. Phong cách chung của ngÆ°á»i Huế là ung dung, từ các bà mệ Ä‘iếu thuốc lá phì phà o trên môi cắp rổ Ä‘i chợ, đến các cô nữ sinh mặc áo dà i mà u tÃm Huế cắp cặp đến trÆ°á»ng, không má»™t ai lá»™ vẻ gì vá»™i vã. Phan Thúc Äịnh hÃt má»™t hÆ¡i dà i không khà trong sạch, dịu ngá»t buổi sáng và o lồng ngá»±c, bồi hồi nhìn hình ảnh cái thà nh phố quen thuá»™c đã gắn bó vá»›i anh bao nhiêu ká»· niệm từ thá»i thÆ¡ ấu, quen sống vá»›i cái không khà vá»™i vã, tấp náºp, khẩn trÆ°Æ¡ng, náo Ä‘á»™ng những âm thanh của các thà nh phố châu Âu, châu Mỹ nên lúc má»›i trở vá», anh hÆ¡i ngỡ ngà ng vá»›i cái không khà hÆ¡i trầm lặng của Huế - mặc dầu thuở nhá», anh đã sống ở đây - cái ngỡ ngà ng ấy anh không có khi vỠđến Sà i Gòn. Sà i Gòn là má»™t thà nh phố gần vá»›i những thà nh phố châu Âu. CÅ©ng không khà vá»™i vã, khẩn trÆ°Æ¡ng. CÅ©ng những tiếng Ä‘á»™ng ầm ì cả ngà y, cả đêm. CÅ©ng những xe tắc xi Ä‘i lại nhÆ° những con thoi. CÅ©ng những ngôi nhà nhiá»u tầng. CÅ©ng những ánh đèn nê-ông và nhạc nhảy Ä‘iên dại ở các khu ăn chÆ¡i. Tất nhiên có vẻ lá»™n xá»™n hÆ¡n, nhiá»u nét lam lÅ© hÆ¡n.
Cái không khà hÆ¡i trầm lặng - vá»›i con ngÆ°á»i, vá»›i tiếng nói nhẹ, dáng Ä‘i khoan thai đến cảnh sinh hoạt cùng mang nhiá»u nét cÅ© của dân tá»™c - anh chỉ tìm thấy ở Huế. Cái ngỡ ngà ng của anh mất Ä‘i nhanh chóng. Chỉ mấy ngà y sau, anh cảm thấy tất cả tình cảm thân thuá»™c, sâu sắc đối vá»›i Huế trong con ngÆ°á»i anh trá»—i dáºy.
Và không khà trầm lặng của Huế đã Ä‘em lại cho anh những phút nghỉ ngÆ¡i đáng quý sau những ngà y giá» sống căng thẳng ở các thà nh phố xa lạ, xa lạ cả ngÆ°á»i, xa lạ cả cảnh.
Äến cầu Trà ng Tiá»n, anh ngừng lại. Anh ngắm trìu mến chiếc cầu sắt bắc qua dòng sông HÆ°Æ¡ng êm Ä‘á»m. Chiếc cầu là hình ảnh của Huế trong lòng bất cứ ngÆ°á»i Huế nà o phải xa nÆ¡i sinh trưởng của mình nhÆ° hình ảnh Tháp Rùa trong lòng ngÆ°á»i Hà Ná»™i, nhÆ° hình ảnh chợ Bến Thà nh trong lòng ngÆ°á»i Sà i Gòn. Bao nhiêu chiếc cầu đẹp đẽ, to lá»›n khác anh đã nhìn thấy trên quãng Ä‘Æ°á»ng phiêu lÆ°u của anh vẫn không xóa mỠđược hình ảnh chiếc cầu nà y, không để lại trong tâm hồn anh má»™t ấn tượng không thể phai má», má»™t niá»m nhá»› nhung da diết nhÆ° chiếc cầu nà y. Vì chiếc cầu nà y là chiếc cầu quê hÆ°Æ¡ng.
Hai bên bá» sông HÆ°Æ¡ng lác đác có những con đò nằm ngủ muá»™n, sau má»™t đêm sa Ä‘á»a. Những con đò biến thà nh những há»™p đêm nổi má»—i khi bóng tối phủ trên mặt sông và trở thà nh trÆ¡ trẽn, lạc lõng, ngượng ngáºp má»—i khi mặt trá»i lên. Äó là ná»—i xót xa cho những con ngÆ°á»i của thà nh phố Huế. Mấy cô nữ sinh trung há»c cắp cặp Ä‘i há»c qua trÆ°á»›c mặt Phan Thúc Äịnh. Những chiếc nón bà i thÆ¡, những tà áo dà i, những dáng Ä‘i thÆ°á»›t tha nhÆ° Ä‘em lại cho cảnh Huế buổi sáng má»™t sức sống tÆ°Æ¡i mát. Sức sống hiện trên những đôi mắt thông minh, những nụ cÆ°á»i hà m răng trắng bóng của các cô. Qua câu chuyện rÃu rÃt, thoáng nghe được, Phan Thúc Äịnh thấy các cô Ä‘ang nói vá» những tá» truyá»n Ä‘Æ¡n kháng chiến mà bà n tay bà máºt nà o đã dán trên các Ä‘Æ°á»ng phố đêm qua. Các cô nói đến Ä‘iá»u đó vá»›i má»™t giá»ng vừa khâm phục, vừa say sÆ°a. Phan Thúc Äịnh mỉm cÆ°á»i. Bên trong cái vẻ trầm lặng bá» ngoà i của Huế, còn có má»™t cuá»™c sống khác - má»™t cuá»™c sống sôi sục nhÆ° bên trong má»™t núi lá»a chÆ°a có dịp phụt tung ra ngoà i. Cái mạch ruá»™t núi lá»a ấy nhÆ° Ä‘ang chạy khắp vùng ngÆ°á»i Pháp còn chiếm đóng. Cho đến những ngà y đầu năm 1954 nà y, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u cảm thấy những đồn bót của ngÆ°á»i Pháp đã rung rinh trên cái núi lá»a khổng lồ đó.
Tiếng Ä‘á»™ng cÆ¡ rầm rầm là m Phan Thúc Äịnh quay lại. Má»™t Ä‘oà n xe nhà binh Pháp chạy vá» phÃa An Cá»±u. Mở đầu là mấy xe thiết giáp chÄ©a lăm lăm trá»ng liên ra phÃa trÆ°á»›c, xÃch sắt nặng ná» nghiến xuống Ä‘Æ°á»ng nhá»±a để lại những vết nhÆ° dao băm. Theo sau là hÆ¡n hai chục chiếc xe váºn tải GMC, xe nà o cÅ©ng đầy bá»n lÃnh Pháp Ä‘á»™i mÅ© sắt, quần áo dã chiến, trang bị đến táºn răng, mắt nhÆ° mắt những con thú dại. Cuối cùng là mấy chiếc háp-trắc lừ lừ vÆ°Æ¡n nòng pháo ra phÃa trÆ°á»›c, ngất nghểu chiếc cầu thông tin dà i ngoằng, bụi cuốn mù mịt. Má»™t cuá»™c hà nh quân Ä‘i tiếp viện đâu đây? Chúng định Ä‘i bịt miệng núi lá»a? Nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng dừng lại nhìn bá»n chúng. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u im lặng. Má»™t sá»± im lặng đầy ý nghÄ©a.
Bất giác, Phan Thúc Äịnh nhá»› đến thá»i kỳ bá»n thá»±c dân Pháp má»›i trở lại năm 1946 mà anh đã được chứng kiến. Lúc ấy, cÅ©ng trên những chiếc xe nhà binh nà y còn nguyên mà u sÆ¡n má»›i vừa ở nhà máy sản xuất của Mỹ ra, bá»n lÃnh Pháp má»›i vênh vang, đắc chà là m sao. Chúng ngồi trên xe Ä‘i duyệt binh và chúng tưởng tất cả đất nÆ°á»›c nà y ở trong tay chúng. Tám năm qua, bao nhiêu những chiếc xe ấy đã biến thà nh thép rỉ, những chiếc còn lại bạc mà u, lấm lem, ì ạch. Bao nhiêu tên lÃnh ngồi trên xe vênh vang lúc đó đã biến thà nh xÆ°Æ¡ng mục, cá» má»c xanh mồ. Những tên còn lại ngồi trên xe kia bÆ¡ phá», hốc hác. Những chiếc xe chở chúng Ä‘i tiếp viện nhÆ° chở chúng xuống địa ngục.
Bây giỠđến lượt ngÆ°á»i Mỹ...
Phan Thúc Äịnh Ä‘i thẳng đến nhà bÆ°u Ä‘iện. Anh trả tiá»n rồi và o buồng thuê Ä‘iện thoại (ở khách sạn anh trú cÅ©ng có Ä‘iện thoại nhÆ°ng anh không muốn dùng). Khi có má»™t mình ở trong buồng Ä‘iện thoại, anh gá»i số 377. Anh há»i bằng tiếng Pháp :
- A lô. Có phải bà n giấy hãng “Pháp Quốc Hà ng Không†không?
Tiếng má»™t ngÆ°á»i phụ nữ Pháp ở bên kia đầu dây :
- Vâng, tôi nghe đây.
- Xin vui lòng cho tôi gặp ông phụ trách chi nhánh của hãng.
- Ông đợi một chút nhé.
Im lặng. Phan Thúc Äịnh cầm ống nghe chá». Hai phút sau, trong ống nghe có tiếng Ä‘á»™ng. Tiếng má»™t ngÆ°á»i Pháp há»i :
- Alô, ai đấy?
- Có phải ông Rơ-nê đấy không?
- Vâng, tôi đây.
- Chà o ông. Tôi là Phan Thúc Äịnh đây.
- A... chà o ông.
- Tôi xin báo để cho ông biết tôi chÆ°a sá» dụng được chiếc vé khứ hồi vá» Sà i Gòn. Tôi có việc cần phải ở lại Huế mấy ngà y nữa. Khi nà o xong việc, tôi sẽ gá»i dây nói báo ông chuẩn bị chá»— cho vá» Pháp ngay nhé!
- Vâng, có thế thôi ư? Ông có căn dặn gì thêm không?
- Vâng, có thế thôi. Xin cảm ơn ông và chà o ông.
- Xin chà o ông và chúc ông may mắn.
Phan Thúc Äịnh rá»i nhà bÆ°u Ä‘iện. Anh quan sát má»™t lượt những ngÆ°á»i xung quanh rồi lững thững Ä‘i qua nhà thá» Sainte Marie, xuôi xuống phÃa cầu An Cá»±u, đến má»™t biệt thá»± hai tầng, có hà ng rà o sắt sÆ¡n Ä‘á» lại có tôn che kÃn chung quanh, anh bấm chuông. Má»™t ngÆ°á»i đầy tá»› gái mở cá»a. Lúc ấy, anh má»›i nhìn thấy Cao Xuân Äăng Ä‘ang đứng thá»c tay và o hai túi quần trên sân sá»i nói chuyện vá»›i má»™t gã mặc quân phục rất thẳng nếp, vai Ä‘eo hai gạch và ng. Hai gã nhìn ra. Phan Thúc Äịnh gáºt đầu chà o, rồi há»i ngÆ°á»i đầy tá»› :
- Cho tôi há»i cô Vân Anh có nhà không?
NgÆ°á»i đầy tá»› chÆ°a kịp trả lá»i thì Cao Xuân Äăng đã nói vá»ng ra :
- Chà o anh Äịnh. Có phải anh há»i cháu Vân Anh không? Cháu Ä‘i vắng, chÆ°a vá». Má»i anh và o chÆ¡i đã.
Phan Thúc Äịnh bÆ°á»›c và o. Chiếc cổng sắt khép lại. Cao Xuân Äăng chìa tay bắt tay anh và giá»›i thiệu :
- Äây là trung úy Thiệu, má»™t ngÆ°á»i bạn của tôi. Äây là anh Phan Thúc Äịnh, bạn của cháu Vân Anh, tiến sÄ© luáºt ở Pháp vá».
Äịnh và gã trung úy bắt tay nhau. Äó là má»™t gã ngoà i ba mÆ°Æ¡i tuổi, mặt nhá» và nhẵn nhụi, tóc Ä‘en mượt ép và o hai bên sá», mắt bé có vẻ gian xảo, thâm hiểm. Cao Xuân Äăng giÆ¡ tay :
- Xin má»i hai anh và o trong nhà chÆ¡i.
Phan Thúc Äịnh há»i :
- Tôi có là m phiá»n gì hai ông không?
- Không. Chúng tôi Ä‘ang nói chuyện thá»i thế. Không có chuyện gì riêng tÆ° đâu.
Vẫn cái phòng khách bà y toà n đồ đạc cổ kÃnh mà Phan Thúc Äịnh đã nói chuyện vá»›i Vân Anh ở đây má»™t lần. Cao Xuân Äăng bảo ngÆ°á»i đầy tá»› gái pha trà . Ba ngÆ°á»i ngồi xuống ghế xa lông gá»— lát có phủ đệm bông. Trên bà n là bá»™ đồ trà , Ä‘Ä©a mứt sen và há»™p thuốc lá “555â€.
Tên trung úy nhón ngay hột mứt sen bỠvà o miệng :
- Anh Äăng có biết “maitre†[2] Phúc SÆ¡n không? NgÆ°á»i xem tÆ°á»›ng và bói bà i tây nổi tiếng từ hai mÆ°Æ¡i năm nay ấy mà . Hôm trÆ°á»›c ghé qua Sà i Gòn, vợ chồng tôi có nhá» lão coi tÆ°á»›ng giùm.
- Hắn bảo anh sao?
- Chà chà , thằng cha nói giá»i tháºt.
Hắn giÆ¡ chiếc bà n tay trắng trẻo ra trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i :
- Hắn coi chỉ tay kết hợp vá»›i tÆ°á»›ng mặt, tÃnh tôi năm trăm đồng. Vợ tôi mất năm trăm đồng nữa là má»™t ngà n. Mất má»™t ngà n cÅ©ng đáng. Hắn nói rất đúng. Hắn bảo xÆ°a nay số tôi rất an nhà n, có quý nhân phù trợ. Äúng váºy. Anh xem bao nhiêu lần chúng nó định đẩy tôi ra tráºn mà tôi cứ ngồi Ä‘Ã ng hoà ng chá»— tốt nhất trong cái đệ nhị quân khu nà y thôi. Các vị tÆ°á»›ng Pháp Ä‘á»u quý hóa, yêu mến tôi. TrÆ°á»›c đây, tÆ°á»›ng Salan định giúp tôi và o quốc tịch Pháp. “Ma-phăm†[3] cứ xui tôi nháºn lá»i. Tôi nghÄ© kể ra nháºp quốc tịch Pháp cÅ©ng có nhiá»u cái lợi, trÆ°á»›c hết là ngÆ°á»i Pháp sẽ tÃn nhiệm hÆ¡n nhÆ°ng sau nghÄ© mình còn là sÄ© quan trong quân Ä‘á»™i quốc gia thì chÆ°a nên và o vá»™i. Mình phải khôn khéo, tÃnh sâu hÆ¡n Ä‘Ã n bà má»™t chút chứ.
Cao Xuân Äăng má»i trà . Tên trung úy vẫn say sÆ°a ngắm bà n tay của mình và nói vá» mình :
- Phúc SÆ¡n nói vá» tÆ°Æ¡ng lai của tôi mà tôi giáºt mình. Má»›i đầu, hắn tưởng hắn lầm không dám nói ra ngay. Vá» sau, hắn cứ chặc chặc lưỡi, dùng thÆ°á»›c Ä‘o Ä‘i tÃnh lại trên bà n tay của tôi, gặng mãi hắn má»›i nói số tôi vá» sau nà y già u sang không biết thể nà o mà kể hết, uy danh lừng lẫy. Không hiểu có nên tin hắn không nhÆ°ng vá» quá khứ hắn nói nhÆ° thế rất là đúng. Vợ tôi cÅ©ng rất phục hắn. Sau khi co tÆ°á»›ng cho vợ tôi rồi, hắn khẳng định lá»i tiên Ä‘oán của hắn vá» háºu váºn tôi là đúng, vì số báo trÆ°á»›c vá» háºu váºn vợ tôi cÅ©ng rất phù hợp vá»›i tôi, hắn còn khoe vá»›i tôi là trÆ°á»›c đây hắn đã từng coi tÆ°á»›ng cho cả Quốc trưởng Bảo Äại, cả toà n quyá»n Brê-vi-ê và được háºu thưởng rất nhiá»u.
Tên trung úy có vẻ không thÃch uống trà , chỉ nhón mứt sen ăn, cÅ©ng nhÆ° có vẻ không thÃch nói chuyện gì khác, chỉ thÃch nói vá» mình :
- Hắn có nói nhá» vá»›i tôi má»™t Ä‘iá»u mà tôi suy nghÄ© mãi. Hắn bảo lần nà y thì quý nhân phù trợ tôi không phải từ phÆ°Æ¡ng tây mà từ má»™t phÆ°Æ¡ng trá»i xa hÆ¡n nữa đến. Khi gặp quý nhân thì phải biết lợi dụng ngay kẻo dịp may nhiá»u khi chỉ đến vá»›i ngÆ°á»i ta má»™t lần thôi. Hắn có xin tôi ngà y sinh tháng đẻ để lấy má»™t lá số tá» vi thì rõ rà ng hÆ¡n và hẹn lần sau nếu tôi đến má»™t mình, hắn có thể nói nhiá»u Ä‘iá»u chi tiết hÆ¡n. Mất vá»›i hắn ngà n rưỡi đồng má»™t lá số tá» vi nữa, biết rõ quý nhân từ phÆ°Æ¡ng trá»i xa đến là ai?
Cao Xuân Äăng Ä‘Æ°a đẩy :
- Có Ä‘iá»u chắc chắn là : Vá»›i cái tà i của anh, tôi tin rằng anh sẽ còn được thăng cấp nhiá»u.
Tên trung úy cÆ°á»i tá»± mãn :
- Thá»i thế nà y, ngÆ°á»i Pháp Ä‘ang cần đến bá»n mình. Anh xem đấy, khối thằng cha vô há»c chỉ là lÃnh khố Ä‘á», cai Ä‘á»™i khố xanh nhÆ° mình bây giỠđã lên cấp tá, cấp tÆ°á»›ng ầm ầm. Tháºt đúng là “thá»i thế tạo anh hùngâ€.
Cao Xuân Äăng rót thêm trà và o chén của Phan Thúc Äịnh :
- NhÆ°ng thá»i thế gần đây tôi lo lắm. Mấy mÅ©i tấn công của tÆ°á»›ng Na-va và o vùng địch đã không... thà nh công. Bá»n lÃnh Ä‘Ã o ngÅ© nhiá»u lắm phải không?
Tên trung úy nhún vai :
- Ô, bao giá» chúng tôi chẳng đánh xong rồi lại rút. Những địa Ä‘iểm nà o không có lợi vá» chiến lược thì giữ là m gì. Còn bá»n lÃnh Ä‘Ã o ngÅ© bao nhiêu thì bắt bá»n khác thay và o. Chỉ cà ng già u cho bá»n OD [4] thôi.
À, hôm ná» có má»™t phái Ä‘oà n quân sá»± Hoa Kỳ đến thăm bá»™ tham mÆ°u đệ nhị quân khu chúng tôi, có lá»™ vẻ ngạc nhiên há»i chúng tôi tại sao Ä‘i toà n xe “dÃp†cÅ©, vì há» giúp cho ngÆ°á»i Pháp toà n xe má»›i cả. Chúng tôi trả lá»i không biết... Mấy ngà y hôm sau thấy ngÆ°á»i Pháp cho thêm năm xe “dÃp†má»›i nguyên.
Thấy câu chuyện nhÆ° hết chá»— để khoe vá» cái tôi rồi, tên trung úy đứng dáºy vuốt cái đầu mượt, cầm lấy cái mÅ© bình thiên có gắn huy hiệu hai con rồng châu và o má»™t miếng ba vạch, đứng dáºy :
- Thôi, xin phép, tôi phải vá» xem việc giải quyết cho mấy đứa cháu và o há»c trÆ°á»ng Äalat xong chÆ°a.
Hắn chìa tay bắt tay Cao Xuân Äăng và Phan Thúc Äịnh.
- Ô-rơ-voa [5].
Cao Xuân Äãng tiá»…n hắn ra đến cá»a. Lúc quay và o, Äăng nói nhÆ° thanh minh vá»›i Phan Thúc Äịnh :
- Trung úy Nguyá»…n văn Thiệu nà y là ngÆ°á»i nhiá»u thủ Ä‘oạn thâm hiểm lắm. Tuy giao thiệp tôi cÅ©ng chỉ quan hệ có mức Ä‘á»™ thôi. Anh nghe nói chuyện thì biết tÃnh nết anh ta đấy. Bá»n sÄ© quan quốc gia Ä‘á»u nhÆ° thế cả.
Rồi Cao Xuân Äăng nói sang chuyện khác :
- Tôi sốt ruá»™t vá» cháu Vân Anh quá. Cháu bảo Ä‘i chÆ¡i vá»›i mấy ngÆ°á»i bạn gái ở Äà Nẵng, hẹn hôm nay vá» mà chÆ°a thấy vá». Nếu mai chÆ°a thấy cháu vá», tôi phải đánh Ä‘iện và o anh bạn quen ở Äà Nẵng nhá» anh ta há»i há»™ xem.
Phan Thúc Äịnh lịch sá»± :
- Chắc Vân Anh vui bạn chÆ°a kịp vá». Ông cứ an tâm, vùng Äà Nẵng cÅ©ng an ninh.
Cao Xuân Äăng lắc đầu :
- Anh má»›i vá» nÆ°á»›c chÆ°a hiểu biết tình hình đấy. Có vùng nà o là an ninh tuyệt đối đâu. Ban ngà y là quốc gia, ban đêm là Việt Minh rồi. Ngay giữa những vùng ngÆ°á»i Pháp coi là an ninh tuyệt đối, Việt Minh vẫn hoạt Ä‘á»™ng nhiá»u lúc công khai. Nguy hiểm cho chúng ta là dân lại che chở, giúp đỡ há».
Hắn Ä‘Æ°a thuốc lá má»i Phan Thúc Äịnh, há»i :
- Rất nhiá»u ngÆ°á»i tÃnh đến chuyện rút ra nÆ°á»›c ngoà i. Theo ý anh, tôi có nên sang Pháp không? Anh ở bên ấy vá», anh thấy tình hình bên ấy nhÆ° thể nà o? Có thể sống yên ổn và là m ăn được không?
Phan Thúc Äịnh châm Ä‘iếu thuốc lá. đáp :
- ThÆ°a ông, suốt thá»i gian ở Pháp tôi báºn há»c nên không chú ý gì đến chÃnh trị cả.
Cao Xuân Äăng nói nhÆ° nói vá»›i chÃnh mình :
- Bá»n há» có tiá»n, có quyá»n nên dá»… hÆ¡n mình anh ạ. Ông Nguyá»…n Äệ, Äổng lý văn phòng của quốc trưởng, đã góp cổ phần vá»›i hãng dệt Äoóc-mÆ¡i, lại có cổ phần ở hãng dầu xăng. Ông Phan văn Giáo, thủ hiến Trung Phần nà y thì mua rất nhiá»u cổ phần của hãng rượu Martini, lại khối tiá»n gởi nhà băng Pháp. Ai cÅ©ng vÆ¡ cho tháºt nhanh để chuẩn bị Ä‘Æ°á»ng rút cả rồi. Tôi thì má»›i là m việc được Ãt lâu, phải thù tạc chạy chá»t nhiá»u, dà nh dụm mãi má»›i mua được cái biệt thá»± nà y và cái xe hÆ¡i. Bây giá» chẳng lẽ lại bá» Ä‘i. Sang bên ấy, mình là ngÆ°á»i tay trắng thì sống ra là m sao? Thá»±c khó nghÄ© quá.
Hắn ghé cái mặt bè bè phì ná»™n và o sát Phan Thúc Äịnh đến ná»—i cả mùi sáp bóng hắn bôi đầu cÅ©ng bay và o mÅ©i anh, há»i :
- Nghe cháu Vân Anh nói anh cÅ©ng qua Mỹ má»™t thá»i gian phải không?
Phan Thúc Äịnh nhìn thẳng và o mắt hắn :
- Vâng. Tôi có sang đó trong một chuyến du lịch.
Giá»ng hắn nhá» xuống :
- Tôi há»i thá»±c anh nhé: anh có gặp cụ Ngô không?
Phan Thúc Äịnh tá» vẻ ngạc nhiên :
- Xin lỗi ông, cụ nà o ạ?
- Cụ Thượng Ngô Äình Diệm ấy mà . Nghe nói cụ ấy Ä‘ang ở Mỹ và ngÆ°á»i Mỹ chuẩn bị Ä‘Æ°a cụ ấy vá» nÆ°á»›c.Ông sang Mỹ mà không biết gì Æ°?
Phan Thúc Äịnh lắc đầu :
- Không. Tôi không được biết gì cả. Vì Ä‘i du lịch nên tôi chỉ thăm phong cảnh mấy thà nh phố lá»›n. Vả lại, nhÆ° tôi đã nói vá»›i ông, tôi mải há»c nên chẳng còn tâm trạng nà o để ý đến chÃnh trị cả.
Cao Xuân Äăng thất vá»ng nhìn vá» phÃa chiếc lá» cổ để góc phòng :
- Rất tiếc anh không biết mà tìm gặp cụ Ngô xem ý kiến cụ ấy ra sao. Tôi cảm thấy thá»i thế sắp đổi thay. Anh bảo anh không biết gì đến chÃnh trị, ấy là lúc Ä‘i há»c. Chứ bây giỠđã há»c xong rồi, ra là m việc thì muốn hay không, anh cÅ©ng phải để ý đến. Vì nó liên quan ngay đến chá»— đứng của anh, chức vị của anh, nguồn sống của anh, đồng tiá»n anh kiếm được. Tôi nhiá»u tuổi hÆ¡n anh, tôi khuyên anh thá»±c: Sống phải biết theo thá»i thế anh ạ. Cây gá»— cứng thÆ°á»ng hay gãy. Cây má»m gió chiá»u nà o, uốn theo chiá»u ấy thì chẳng bao giá» gãy cả.
- Xin cảm ơn ông...
- Dạo nà y ở Huế nhiá»u ngÆ°á»i nhắc đến cụ Ngô. Có ngÆ°á»i đã bà máºt đến thăm cáºu Cẩn rồi. Thiên hạ lắm anh bợm tháºt.
- Thưa ông, hỠnhắc đến cụ Ngô như thế nà o?
Cao Xuân Äăng quay lại nhìn Phan Thúc Äịnh :
- Sao anh vừa nói anh không quan tâm gì đến chÃnh trị?
Phan Thúc Äịnh thản nhiên :
- Ông chẳng vừa nói: tôi sắp ra là m việc, cần phải hiểu biết thá»i thế là gl. Tôi nghe lá»i khuyên của ông muốn há»i để biết đôi chút thôi; hÆ°á»›ng sau nà y của tôi là mở phòng luáºt sÆ° hoặc Ä‘i dạy há»c chứ không muốn là m má»™t công chức.
Cao Xuân Äăng cÆ°á»i :
- Tất nhiên hỠsẵn sà ng theo cụ Ngô nếu cụ Ngô vẫn giữ nguyên được cho hỠnhững cái gì hỠcó được trong mấy năm nay.
Uống cạn chén trà , Phan Thúc Äịnh đứng dáºy cáo từ :
- Xin phép ông, tôi vá». Hôm khác, mong lại đến hầu chuyện ông. Nếu Vân Anh có vá», ông là m Æ¡n nói há»™ tôi đến thăm và Vân Anh gá»i Ä‘iện báo cho tôi biết. Tôi ở khách sạn Thuáºn Hóa, số Ä‘iện thoại 1203...
Cao Xuân Äăng tiá»…n Phan Thúc Äịnh ra đến cổng sắt, chìa tay ra :
- Tôi sẽ nói lại vá»›i cháu. Lúc nà o rảnh rá»—i, má»i anh lại chÆ¡i. Tôi cÅ©ng Ä‘ang mong cháu.
Phan Thúc Äịnh lững thững Ä‘i vá» phÃa khách sạn mình ở.
Anh nghÄ© miên man: bá»n nà y đã cảm thấy sá»± thất bại của Pháp, Ä‘ang Ä‘i tìm quan thầy má»›i. NhÆ°ng từ đâu đã tung ra những tin đồn vá» Ngô Äình Diệm? Tại sao những tin đồn ấy loan ra nhanh váºy! Việc vá» của Ngô Äình Diệm đã được chuẩn bị nhÆ° thế nà o?
Anh không biết rằng trong má»™t khoang thuyá»n Ä‘áºu bên bá» sông An Cá»±u, có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ä‘eo kÃnh Ä‘en nhìn theo anh. Anh Ä‘i được má»™t quãng, ngÆ°á»i ấy cÅ©ng rá»i thuyá»n, lên bá». Trên thuyá»n chỉ còn má»™t gã Hoa kiá»u thản nhiên bắc bếp nấu cÆ¡m...
Huế vẫn trầm lặng, vẫn thơ, vẫn mộng...
* * * * *
Khi nháºn được Ä‘iện thoại của Vân Anh báo tin, Phan Thúc Äịnh lại đến ngay nhà Cao Xuân Äăng.
Vân Anh đã đợi anh ở phòng tiếp khách. Cô mặc quần áo lụa trắng. NgÆ°á»i trau chuốt nhÆ° vừa tắm gá»™i xong, nhÆ°ng cặp mắt có quầng và dáng Ä‘iệu mệt má»i chứng tá» cô đã mất ngủ vì suy nghÄ©. Cô chìa bà n tay má»m mại cho anh :
- Chắc anh mong em lắm.
Phan Thúc Äịnh đỡ lấy bà n tay đã được tô mà u lại từng cái móng rất cầu kỳ :
- Ở Huế nà y chỉ có em là ngÆ°á»i quen biết cÅ© nên em Ä‘i vắng cÅ©ng nhá»›. Em Ä‘i vá» có khá»e không?
Vân Anh uể oải :
- Không được khá»e, anh ạ. Có nhiá»u cái ngoà i sức chịu Ä‘á»±ng của em.
- Sao váºy?
- Ä‚n uống kham khổ, Ä‘i bá»™ nhiá»u, luôn luôn lo lắng, suy nghÄ©, anh bảo em khá»e là m sao được.
- Em kể chuyện vùng Việt Minh cho anh nghe với. Anh không hình dung được ở ngoà i đó hỠsống ra sao.
Vân Anh đưa tay hất tóc xòa xuống một bên mắt, lắc đầu :
- Em chẳng còn lòng dạ nà o kể chuyện cho anh nghe bây giá». Tâm trà em Ä‘ang rối loạn...
Phan Thúc Äịnh nhìn Vân Anh dò há»i :
- Chắc vì chuyện Lê Máºu Thà nh? Em có gặp Thà nh không?
Vân Anh thở dà i :
- Anh ấy bây giỠđổi khác. Việt Minh đã nhuá»™m Ä‘á» anh ấy rồi. Em thấy anh ấy gầy và đen Ä‘i nhiá»u quá! Anh ấy khăng khăng không chịu vá». Tình yêu của em không lay chuyển được quyết tâm của anh ấy. Giữa em và anh Thà nh đã có má»™t hố sâu ngăn cách. Em và anh Thà nh đã Ä‘i theo hai con Ä‘Æ°á»ng khác nhau rồi. Thế là không hà n gắn nổi. Thế là tan vỡ. Anh khuyên em nên là m gì bây giá»?
Phan Thúc Äịnh an ủi :
- Em hãy cố gắng chỠđợi.
Äám mây buồn cố hữu lại che rợp hà ng mi dà i và đẹp của Vân Anh :
- Khi ngÆ°á»i ta đã khác nhau vá» lý tưởng , ngÆ°á»i ta là m gì còn hi vá»ng gần nhau trong cuá»™c sống?
Một lát sau, cô ta chợt nhớ ra :
- Xin lá»—i anh, em mải nói chuyện riêng của em nên quên mất chuyện của anh. Em có chuyển lá»i há»i thăm của anh đến anh Thà nh. Anh ấy cảm Æ¡n anh và nhá» em nói há»™ vá»›i anh là anh ấy không bao giá» từ bá» sá»± nghiệp anh ấy Ä‘ang theo Ä‘uổi cả. Anh ấy nói thêm: “Sá»± nghiệp lá»›n nằm trong tay những ngÆ°á»i quyết tâm và sá»± nghiệp lá»›n của anh ấy sắp hoà n thà nh rồiâ€.
Äầu óc Phan Thúc Äịnh ghi nhá»› rất nhanh những lá»i Vân Anh nói, anh mỉm cÆ°á»i :
- Anh Thà nh thá»±c là má»™t ngÆ°á»i kiên định. Chắc xong sá»± nghiệp rồi anh ấy sẽ tìm em.
- Nhưng anh quên rằng sự nghiệp của anh ấy không có chỗ dung em.
* * * * *
Chiá»u hôm ấy, Phan Thúc Äịnh sang bên kia cầu, và o mấy hiệu tạp hóa mua và i thứ lặt vặt, rồi đến má»™t hiệu sách nằm giữa phố Trần HÆ°ng Äạo. Lúc đó, hiệu sách không có khách. Chủ tiệm là má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông trung niên, tóc lốm đốm bạc, Ä‘eo kÃnh trắng, Ä‘ang ngồi mải mê Ä‘á»c sách. Phan Thúc Äịnh đứng nhìn má»™t lượt những kệ sách, rồi há»i :
- Ngoà i những sách bà y đây, ông còn những tiểu thuyết cũ bán không?
NgÆ°á»i chủ hiệu đặt quyển sách Ä‘ang Ä‘á»c xuống, há»i lại Phan Thúc Äịnh :
- Ông cần mua những loại tiểu thuyết nà o?
Phan Thúc Äịnh đáp :
- Tôi muốn mua những tiểu thuyết lịch sá» xuất bản thá»i kỳ 1930 đến 1945.
NgÆ°á»i chủ quán sách niá»m nở :
- Chúng tôi còn có tiểu thuyết tâm lý xã hội từ 1945 đến nay thôi. Nếu ông cần, chúng tôi sẵn sà ng để lại.
Hai ngÆ°á»i nhìn nhau cÆ°á»i. Phan Thúc Äịnh chỉ mấy quyển sách bà y trên giá, nhá» ngÆ°á»i chủ gói há»™. Lúc móc tiá»n ở và trả, anh kẹp ở giữa hai tá» giấy bạc má»™t tá» giấy má»ng anh đã viết sẵn rồi chà o ngÆ°á»i chủ, quay ra.
NgÆ°á»i chủ hiệu sách im lặng, nhìn theo anh.
Sau đó, Phan Thúc Äịnh trở vá» bÆ°u Ä‘iện gá»i số Ä‘iện thoại 377.
- A lô, cho tôi gặp ông Rơ-nê.
Lúc RÆ¡-nê ra cầm máy, Phan Thúc Äịnh nói :
- A lô, ông RÆ¡-nê đấy phải không? Chà o ông. Tôi là Phan Thúc Äịnh đây. Xin báo ông biết, công việc của tôi ở Huế xong rồi. Ngà y mai ông giữ cho tôi má»™t chá»— Ä‘i Sà i Gòn và má»™t chá»— Ä‘i Pháp trong chuyến bay sắp tá»›i của hãng nhé. Xin cảm Æ¡n ông...
----------------------------------------------------------------------
[1] Nay là trÆ°á»ng Quốc há»c.
[2] Maitre: ngÆ°á»i coi tay, coi bói.
[3] Ma femme: nhà tôi.
[4] OD: chữ tắt tiếng Pháp Officier de détail: sÄ© quan háºu cần
[5] Chà o tạm biệt.
Xem tiếp chương 6
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:56 PM.
|
|
|
| |