Trần Thị Thu Thủy tên tháºt Trần Thị Thá», trú tại thôn Tám, Trảng Tranh, Tỉnh Thừa Thiên. Thuở thiếu thá»i, trà tuệ thì thÆ°á»ng thôi, tuy thế, tÃnh Thủy tháºt thà , thủ thỉ thù thì, thá»n thà thá»n thẻn, tháºt thÆ°Æ¡ng! Tá»›i tuổi trăng tròn, Thủy tròn trặn, tÆ°Æ¡i tắn, trắng trẻo, tay tròn trÄ©nh, tóc thÆ¡m thÆ¡m, tháºt tuyệt!
Thủy tuyệt trần, tôi tả thì thô thiển. Thôi thì tà m tạm thế.
Trai tráng trong thôn Tám, từ trai tÆ¡ tá»›i tuổi tứ tuần, từ tuổi tứ tuần tá»›i tuổi thất tháºp, thoạt trông thấy Thủy, tất thảy tấm tắc trầm trồ:
“Trá»i! Trắng tá»±a tuyết!â€
“Thon thả thế!â€
“Tóc tháºt thÆ°á»›t tha!â€
“Trác tuyệt! Trác tuyệt!â€
Trai tÆ¡ thổn thức, tứ tuần tÆ¡ tưởng, thất tháºp thẫn thá». Thấy Thủy thấp thoáng, tất thảy táo tác, tháºp thà tháºp thò, tháºt tá»™i. Tứ tuần thách trai tÆ¡: tán thắng Thủy thì thua tam trâu. Thất tháºp thách tứ tuần: tán thắng Thủy thì thua tám thúng tiá»n. Thách thì thách thế thôi, thua Thủy tất tần táºt. Thủy tá»±a thần tiên, trai tráng trong thôn thì thô thiển, tiá»n tà i trắng trÆ¡n, thân thế thấp tè, thế thì tán tá»›i trăm tuổi!
Tiếng tăm Thủy truyá»n trong toà n tỉnh.ThÆ° từ tá»›i tấp tá»›i tay Thủy. ThÆ° thì thủ thỉ tâm tình. ThÆ° thì tranh thủ trình thêm thân thế, tiá»n tà i. ThÆ° thì than thở tức tưởi. ThÆ° thì thêm thÆ¡, thêm tranh, trang trà tháºt trang trá»ng... Trong tám tháng trên tám trăm thÆ°, tháºt thế!
Trai tráng trong tỉnh tìm tá»›i tán tỉnh Thủy tá»›i trăm thằng. Tám thằng thân tôi: Thằng Thịnh, thằng Tâm, thằng Thông, thằng Thìn, thằng Thỉ, thằng Trung, thằng Tuy, thằng Tuấn tán tỉnh tà i thế, tà ta tà tởn tá»›i tán Thủy, tốn tiá»n trăm tiá»n triệu, tiêu tiá»n tá»›i trắng tay, thua tiếp tục thua. Tám thằng thất thểu tìm tá»›i tôi than thở:
“Thôi! Tiá»n thế, tà i thế, táºp tá»…nh tá»›i tán Thủy thêm thiệt thòi.â€
Tôi thÃch Thủy, tuy thế tôi tỉnh táo tá»± thấy: trà tuệ tôi tầm thÆ°á»ng, tiá»n tà i thiếu thốn, thân thế tiếng thì to, thá»±c tình thanh thế tổ tiên thôi, thân thế tôi thấp tẹt. Tôi trù tÃnh: thÆ° từ tán tỉnh, tráºt! Tiá»n tà i: tráºt! Thân thế: tráºt. Tổ tiên ta từng truyá»n tụng: tham thì thâm. ThÆ° từ, thân thế, tiá»n tà i... tráºt tráºt tráºt! Thua thua thua! Thủy thÃch tinh tế, trung thá»±c, tháºt thà , thế thôi. Tôi tÃnh toán tháºt tình tiết: từ thị trấn Tân Tiến táºn tụy tá»›i thôn Tám tìm Thủy tâm tình, từ từ, từ từ, tránh trắng trợn, tránh thô thiển, thỉnh thoảng thêm tà tranh, thêm tà thÆ¡ tặng Thủy, trá»i thÆ°Æ¡ng trá»i trợ thủ thì tất thà nh.
Trá»i thÆ°Æ¡ng tôi tháºt. Tá»›i thôn Tám, thấy Thủy trÆ¡ trá»i, thui thủi trên thá»m, tôi thÃch thú thấy tôi tÃnh toán trúng.
Tôi trấn tÄ©nh, từ từ tiến tá»›i táºn thá»m, thì thầm:
“Thủy! Tôi tên TrÃ, Trần Trá»ng TrÃ, thầy thuốc Tây...â€
“Trần Trá»ng TrÃ!â€, Thủy trầm trồ, “Thầy thuốc trị tim, trị tháºn, trị toà n thân thể, tiếng tăm truyá»n tám tỉnh!Trá»i, trẻ thế! Trẻ thế!†Thủy tấm ta tấm tắc.
Tôi trùng tên thầy TrÃ, thầy thuốc thiên tà i trên tỉnh. Thủy tưởng thế, tháºt trúng tủ, trá»i toà n thÆ°Æ¡ng tôi!
Thấy tình thế tháºt thuáºn tiện, tôi tiếp tục thủ thỉ:
“Thủy, tôi trốn thầy, trốn thủ trưởng, trốn tránh tất thảy, từ thị trấn Tân Tiến tá»›i tìm Thủy!â€
Thủy trao tôi tách trà , thẹn thùng:
“Thủy tháºt tầm thÆ°á»ng, tìm Thủy tháºt trá»› trêu...â€
Tôi tÃu tÃt:
“Thủy! Thủy! Thủy tránh tá»± ti. Thủy tháºt tuyệt trần, tiếng thÆ¡m truyá»n từ tỉnh Thanh tá»›i tỉnh Thừa Thiên, tháºt thế!â€
“Thầy Trà tưởng thế thôi...â€, tiếng Thủy trong trẻo, thánh thót.
Tôi thủng thẳng tán tỉnh, thầm thầm thì thì, tu từ tháºt tốt, thỉnh thoảng thêm tà thán từ. Thấy Thủy thinh thÃch, tôi tấn tá»›i, thả từng tiếng tháºt tha thiết:
“Tháng tÆ°, tôi trông thấy Thủy tha thÆ°á»›t trong thị trấn. Tôi thảng thốt: Trá»i, tiên từ trên trá»i tá»›i thị trấn! Từ tháng tÆ° tá»›i tháng tám, tối tối tôi thao thức, trằn trá»c. Tâm thần tôi trục trặc, thân thể tiá»u tụy. Tưởng tượng thấy Thủy trẻ trung, tÆ°Æ¡i tắn, tôi thổn thức: Thiếu thủ trưởng thì thảnh thÆ¡i, thiếu trá»i thì tổn thá», thiếu Thủy thì tắc thở! Thủy! Trái tim tôi trà n trá» tình thÆ°Æ¡ng Thủy. Tôi tìm tá»›i Thủy trao trá»n trái tim tháºt thà , trái tim trong trắng, trái tim thân thÆ°Æ¡ng, trái tim trẻ trung, trái tim trung thá»±c... Tôi thá», tôi trao trá»n!â€
Thấy tôi thá» thốt tháºt tha thiết, tháºt táºn tình, Thủy thấy thÆ°Æ¡ng thÆ°Æ¡ng, thẹn thò túm tóc thá»n thẻn:
“Thôi thôi, Trà thôi thá» thốt...â€
Thủy tin tôi, tháºt tuyệt! Thế thì tôi toà n trúng tủ, tháºt tuyệt! Tôi từ thủ thỉ tâm tình tiến tá»›i thá» thốt trầm trá»ng, toà n từ to tát:
“Thủy tin tôi, thÆ°Æ¡ng tôi thì tôi thôi thá» thốt. Thủy thiếu tin tưởng thì tôi tiếp tục thá». Tôi thÆ°Æ¡ng Thủy, tha thiết trao trá»n tình tôi tá»›i Thủy. Thủy tuyệt tình tôi thì tôi tá»± tá». Tôi theo Thủy tá»›i trăm tuổi, tôi tuyệt tình Thủy thì tôi tắc tá»!â€
“TrÃ!â€, Thủy thổn thức, “Thủy tin TrÃ, thÆ°Æ¡ng TrÃ...â€
Tôi trúng to, trúng to!
Trăng tròn tháng tám thấp thoáng trong tre, trá»i thu tÆ°Æ¡i tốt, tiếng thu thánh thót. Tôi tấn tá»›i tìm tay Thủy. Tay Thủy trong tay tôi.
“Thủy... Trà thÆ°Æ¡ng Thủy, thÆ°Æ¡ng tá»›i táºn tim...â€, tôi thì thầm, từ từ thÆ¡m tay Thủy.
Thủy thẽ thá»t từng tiếng, từng tiếng tháºt thÆ°Æ¡ng:
“TÃnh Thủy tháºt thà , thÆ°Æ¡ng thì thÆ°Æ¡ng tháºt. Trà tâm tình thế, Thủy tin. Tất thảy tình thÆ°Æ¡ng, Thủy trao trá»n. Thủy tin: tình ta thắm thiết!â€
Tới tháng thứ tám, tôi trâng tráo tuyệt tình Thủy. Tôi trốn tránh Thủy. Thủy tất tả tìm tôi từ tháng tám tới tháng tư, từ tỉnh Thừa Thiên tới tỉnh Thanh thì thấy tôi. Thủy túm tay tôi tấm tức:
“TrÃ! Thủy tìm TrÃ...â€
“Tìm tôi? Tôi tiá»n thì thiếu, tà i thì thấp. Tìm tôi tháºt trá»› trêu.â€
“TrÃ!â€, Thủy tức tưởi thét to.
Tôi thong thả từng tiếng:
“Tình ta thế thôi. ThÆ°Æ¡ng tôi, Thủy tất thiệt thòi.â€
“TrÃ!’’, Thủy thút thÃt, “Thủy trúng thai...’’
“Trúng thai?’’, Tôi trÆ¡ tráo tủm tỉm. “Thông tin tháºt trÆ¡ trẽn!’’
“Trá»i, thằng tráo trở! Tháºt tởm!†Thủy tức tối thét.
Thủy tát tôi tá»›i tấp, thụi tôi tứ tung, toà n thân tôi thâm tÃm. Tóc tai Thủy tÆ¡i tả, tay túm tóc tôi, tay thụi trúng tháºn tôi.
“Thôi!â€, Tôi trợn tròng, thét. “Tôi thế thôi, Thủy trách tôi thì trách! Tránh!†Tôi tức tốc thúc Thủy tránh tôi.
Tránh thoát Thủy, tôi túc tắc tá»›i tám tÆ° - Tô Tịch tìm Thanh TrÃ