|
|
08-09-2008, 11:10 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Ngà i thị trưởng và o tráºn hay là chiếc mÅ© không mất tiá»n
Cứ và o đầu mùa hè, nhÆ° thÆ°á»ng lệ, MatxcÆ¡va lại chìm lắng. ÄÆ°á»ng phố vắng teo. Giá»ng các phát thanh viên truyá»n hình vang lên buồn bã nhÆ° thông lệ. Duma Ä‘i nghỉ hè.
Nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘Æ°a con trẻ ra chÆ¡i vùng ngoại ô, còn bản thân há» chủ yếu nghỉ ngÆ¡i ở biệt thá»±, cố táºn hưởng những ngà y đầy nắng mặt trá»i hiếm hoi nà y. Giá»›i thượng lÆ°u chÃnh trị cÅ©ng bắt đầu má»™t cuá»™c sống âm thầm lặng lẽ, quanh khu vÆ°á»n nÆ¡i biệt thá»±, toan nhanh nhanh chóng chóng thoát khá»i cái ngá»™t ngạt của thà nh phố.
Äây hoà n toà n má»›i chỉ là bầu không khà tâm lý. Mà bầu không khà tâm lý thông thÆ°á»ng lại nói lên rất nhiá»u Ä‘iá»u trong xã há»™i.
Mùa hè năm 1999 bát đầu không phải là ngoại lệ của quy luáºt nà y. Ta dá»… dà ng nháºn thấy là dân chúng đã mệt má»i vá»›i chÃnh trị đến nhÆ°á»ng nà o. Cuá»™c khủng hoảng triá»n miên suốt từ tháng 9 tá»›i tháng 5 hầu nhÆ° vắt kiệt sức má»i tầng lá»›p xã há»™i. Chẳng còn hÆ¡i sức đâu mà chống Primakov, chẳng còn ủng há»™ phong trà o cá»™ng sản, và tháºm chà cÅ©ng chẳng buồn bà n tán vá» vấn Ä‘á» Thủ tÆ°á»›ng má»›i.
Dù sao ai cÅ©ng thấy bằng lòng vá»›i tân Thủ tÆ°á»›ng. Nếu nhÆ° bá» qua những mâu thuẫn ná»™i bá»™ trong ChÃnh phủ mà dân chúng không quan tâm đến lắm thì Stepasin quả là đang “nổi nhÆ° cồn†trÆ°á»›c ống kÃnh truyá»n hình. Anh ta Ä‘i nhiá»u, tiếp xúc vá»›i các thống đốc, tÃch cá»±c, nhiệt tình thá»±c thi nhiệm vụ của ChÃnh phủ. Anh ta cÅ©ng gây được ấn tượng mạnh vá»›i những ngÆ°á»i đứng đầu các nÆ°á»›c phÆ°Æ¡ng Tây. NhÆ°ng Ä‘iá»u cốt yếu nhất là bằng sá»± lạc quan mang hÆ¡i hÆ°á»›ng ngây thÆ¡ của mình, anh ta tạo má»™t ấn tượng mà khi nghÄ© sâu hÆ¡n thì ngÆ°á»i ta thấy buồn - đó là ấn tượng tạm thá»i, lấp chá»— trống.
Äông đảo quần chúng nhanh chóng tiếp nháºn sá»± năng nổ nà y và ... trong những khoảnh khắc nà o đó tạm lãng quên Ä‘i tình hình chÃnh trị hiện thá»i.
Tuy nhiên, các lá»±c lượng chủ yếu lại hầu nhÆ° không có ý định Ä‘i nghỉ hè. Những thà nh viên tham gia tiến trình chÃnh trị sẵn sà ng cho cuá»™c chiến có tÃnh quyết định. Chẳng bao lâu sau, cuá»™c chiến đó đã bắt đầu.
Sau khi bị phế truất mà dÆ° luáºn quần chúng còn thá»±c sá»± chÆ°a thấu hiểu hết nguyên nhân, uy tÃn của Evgeni Primakov ngà y cà ng lên cao - từ 20% ủng há»™ trong tháng 5 đã lên tá»›i 30% trong tháng 7. Các nhà phân tÃch Ä‘á»u nhất trà cho là vá»›i vị trà chắc chắn nhÆ° thế cá»±u Thủ tÆ°á»›ng sẽ Ä‘Ã ng hoà ng bÆ°á»›c và o cuá»™c bầu cá» Duma, Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên sẽ vá»›i tÆ° cách thủ lÄ©nh má»™t phong trà o má»›i. Rồi sau đó nhÆ° má»™t ngÆ°á»i chiến thắng, ông ta sẽ bÆ°á»›c tiếp đến cuá»™c bầu cá» Tổng thống.
Phong trà o do Primakov kêu gá»i đã rất nhanh chóng được táºp hợp. Lãnh tụ chÃnh thức và không chÃnh thức của phong trà o đó là Yuri Mikhailovich Luzkov. Phong trà o đó được gá»i là “Tổ quốc†và ngà i Thị trưởng MatxcÆ¡va đã phải dồn hết trà lá»±c của mình và o phong trà o nà y. Luzkov đôn đáo khắp nÆ¡i trong nÆ°á»›c, trá»±c tiếp trò chuyện vá»›i lãnh đạo các khu vá»±c. Các thống đốc từng quá lo lắng trÆ°á»›c sá»± vắng bóng lâu nay của Thủ tÆ°á»›ng, của chÃnh quyá»n Trung Æ°Æ¡ng và trÆ°á»›c sá»± trống vắng nảy sinh sau khi Primakov bị cách chức, đã nhanh chóng táºp hợp dÆ°á»›i ngá»n cá» của Thị trưởng MatxcÆ¡va. Má»™t tỉnh, hai tỉnh, ba tỉnh, chục tỉnh, hai chục tỉnh Ä‘á»u hồ hởi chà o đón phong trà o “Tổ quốc†má»›i. Chủ nghÄ©a trung dung là hệ tÆ° tưởng chÃnh của phong trà o. Cái loa tuyên truyá»n chÃnh trị tÆ° tưởng chÃnh là “kênh 3†hay là hãng “Truyá»n hình Trung Æ°Æ¡ng má»›i†cÅ©ng do Luzkov tà i trợ.
Hoá ra lại là các nhà trung dung. Váºy có Ä‘iá»u gì xấu xa đâu nhỉ? Trong bối cảnh các lá»±c lượng dân chủ ngà y cà ng bị tan rã, liên tiếp chà o thua những ngÆ°á»i cá»™ng sản trong các cuá»™c bầu cá» Quốc há»™i thì dÄ© nhiên chẳng còn gì hÆ¡n là nên chà o mừng đảng phái nà y, hệ tÆ° tưởng nà y. NhÆ°ng...
Tôi hiểu và luôn tiếp thu sá»± phê bình của đối thủ chÃnh trị, đặc biệt và o giai Ä‘oạn chay Ä‘ua tranh cá». Äó hầu nhÆ° là má»™t thá»±c tiá»…n chÃnh trị bắt buá»™c đối vá»›i má»™t xã há»™i văn minh.
NhÆ°ng khi không chỉ còn là chỉ trÃch, mà là sá»± tạo dá»±ng hình ảnh kẻ thù chung của nhân dân má»™t cách có ý thức thì thôi, xin lá»—i nhé. Äó sẽ không còn là cuá»™c đấu tranh váºn Ä‘á»™ng bầu cá» bình thÆ°á»ng nữa, mà là sá»± tuyên truyá»n thá»i Xô-viết. ChÃnh các biện pháp đấu tranh vá»›i đối thủ chÃnh trị thá»i Xô-viết đã được các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin đại chúng thân MatxcÆ¡va lá»±a chá»n.
Chế Ä‘á»™ Yeltsin đã bán Tổ quốc cho tÆ° bản nÆ°á»›c ngoà i. ChÃnh ông ta có tá»™i để hà ng tỉ đô la hà ng năm bị tuồn ra nÆ°á»›c ngoà i. ChÃnh ông ta tạo dá»±ng ra hệ thống tham nhÅ©ng. ChÃnh ông ta tiến hà nh cuá»™c “diệt chủng dân tá»™c Ngaâ€, mắc tá»™i lá»—i là m giảm tỉ lệ sinh sản, gây ra thảm cảnh cho ná»n khoa há»c, giáo dục, y tế và văn hoá đất nÆ°á»›c. Xung quanh Tổng thống là táºp hợp gia đình mafia, đúng là má»™t băng đảng tá»™i phạm.
Äó là ná»™i dung các chÆ°Æ¡ng trình chÃnh trị hà ng ngà y của kênh 3 Ä‘Ã i truyá»n hình. Cách cóp nhặt khá» khạo các ý tưởng được phát lên không trung, thấm dần và o nháºn thức con ngÆ°á»i theo nhiá»u cách khác nhau: những bức tranh đả kÃch, những vụ tố cáo cụ thể gây “chấn Ä‘á»™ng dÆ° luáºn†- nÆ¡i nà y biển thủ cả nhà máy, nÆ¡i kia xâu xé cả má»™t ngà nh dầu má». Äá» tà i số má»™t dÄ© nhiên là mối quan hệ giữa Kremli và Boris Berezovski, má»™t con “ác quỷ†chÃnh trị của nÆ°á»›c Nga thá»i hiện đại, núp sau bóng Boris Yeltsin. ÄÆ°Æ¡ng nhiên ngÆ°á»i ta buá»™c tá»™i rằng chÃnh tôi đã gây ra khủng hoảng tà i chÃnh (gần nhÆ° là cuá»™c khủng hoảng thế giá»›i), và rằng cÅ©ng chút nữa thôi là tôi đã vùi dáºp Tổng công tố Skuratov “trung thá»±câ€.
Tôi cố hiểu: chẳng lẽ tất cả những kẻ nà o có ý đồ gieo rắc má»i chuyện đó Ä‘á»u nghÄ© rằng chÃnh cái công việc vụng vá», ngu xuẩn ấy lại có thể mang lại cho há» thắng lợi bầu cá» và nhân dân tin sao được?
Suốt bao ngà y tôi cố phân tÃch xem cái gì đã xảy ra trong quan hệ giữa tôi và Yuri Mikhailovicll Luzkov? Bởi lẽ chúng tôi đã có thá»i từng là bạn bè. Tôi từng rất tôn trá»ng (và hiện nay vẫn tiếp tục kÃnh trá»ng) hoạt Ä‘á»™ng xây dá»±ng thà nh phố của ông ta, kÃnh nể tinh thần là m việc không mệt má»i và tÃnh cÆ°Æ¡ng nghị của ông ta. Ngà i thị trưởng luôn luôn ủng há»™ Ä‘Æ°á»ng lối chÃnh trị cải cách, tá»± do kinh doanh, bởi chÃnh Ä‘Æ°á»ng lối nà y đã tạo cho ông ta Ä‘iá»u kiện biến MatxcÆ¡va thà nh má»™t thà nh phố đẹp và hiện đại, vá»›i những Ä‘Æ°á»ng phố sạch sẽ, sáng loáng, vá»›i kết cấu hạ tầng hiện đại. Má»™t thà nh phố ai cÅ©ng cảm thấy sống thá»±c sá»± thoải mái dá»… chịu.
NhÆ°ng sau buổi lá»… ká»· niệm 850 năm MatxcÆ¡va tÆ°ng bừng vá»›i quy mô chÆ°a từng thấy, rõ rà ng đầu óc ngà i thị trưởng hoà n toà n quay cuồng. Ông ta ngà y cà ng thá»c mÅ©i và o các công việc chÃnh trị chung của nÆ°á»›c Nga, trong khi lại không muốn hiểu câu ngạn ngữ “vÆ¡ bèo vạt tépâ€.
Mà “bèo và tép†thì lại chẳng nhá» bé chút nà o. MatxcÆ¡va thá»±c sá»± thu được cho ngân sách địa phÆ°Æ¡ng má»™t số lượng tiá»n lá»›n từ các ngân hà ng và o công ty mà há» buá»™c phải trả cho chÃnh MatxcÆ¡va chứ không phải cho Nhà nÆ°á»›c. Và chÃnh số tiá»n đó đủ để tổ chức ngà y lá»… rá»±c rỡ tÆ°ng bừng, để tạo nên những công trình kiến trúc lạ thÆ°á»ng, để phục vụ cho tham vá»ng chÃnh trị. Äồng thá»i Thị trưởng MatxcÆ¡va giáºn dữ phủ nháºn tất cả: cả hiện tượng thu thuế “ thiên biến vạn hoá†xấu xa, cả sá»± lá»™ng quyá»n của các quan chức, cả sá»± bất lá»±c của bá»™ máy cảnh sát thủ đô. Không chỉ phủ nháºn, mà ông ta còn Ä‘Æ°a ra toà kiện các phóng viên sau má»—i bà i báo phê bình của há». Lẽ dÄ© nhiên Luzkov chỉ yêu thÃch số phóng viên đấu tranh chống lại tôi. Toà án đã khôn khéo xét xá» cho Luzkov thắng kiện, có lẽ là do “ưu thế nổi trá»™iâ€. Bởi lẽ các quan chức toà án ở MatxcÆ¡va cÅ©ng hưởng lÆ°Æ¡ng từ ChÃnh phủ MatxcÆ¡va và vì thế phải phụ thuá»™c và o ngà i Thị trưởng.
Những chuyện nà y trÆ°á»›c kia hầu nhÆ° tôi không nháºn ra... Ä‘Æ¡n giản là xuất phát từ tình yêu thà nh phố của chúng ta, vì rằng cuá»™c cải cách kinh tế ở MatxcÆ¡va đối vá»›i tôi quan trá»ng hÆ¡n những sai lầm lẻ tẻ của chÃnh quyá»n và thói gà n dở chÃnh trị của vị Thị trưởng nhẫn nại.
Thế nhÆ°ng và o thá»i Ä‘iểm khủng hoảng mùa thu năm 1998, sau gần nhÆ° má»™t năm không tiếp xúc (lần cuối cùng chúng tôi đứng cạnh nhau là trong lá»… ká»· niệm 850 MatxcÆ¡va năm 1997), tôi buá»™c phải chú ý đến những thay đổi trong nhân cách của Luzkov, hay là chú ý đến những tÃnh cách của ông ta mà trÆ°á»›c đó Ä‘Æ¡n giản là tôi không nháºn ra. Tôi không thể gá»i đó là là má»™t sá»± tráo trở trắng trợn được. HÆ¡n nữa là trong những tình huống gay cấn liên quan đến cá nhân ông ta. Yuri Mikhailovich đã há»c được cách có được má»™t phong cách lạ thÆ°á»ng: bên ngoà i là tÃnh nguyên tắc và cởi mở, nhÆ°ng bên trong là thái Ä‘á»™ cứng rắn và tÃnh toán hết sức lạnh lùng.
Váºy là sá»± việc xảy ra và o thá»i kỳ khủng hoảng mùa thu năm 1998, khi Yuri Mikhailovich công khai hứa hẹn trên truyá»n hình là không là m phiá»n ChernomÆ°rdin khi Duma xem xét ông ta, nhÆ°ng rồi ông ta đâu có giữ lá»i.
Ông ta ranh mãnh là m ra vẻ “không biết gì†vá» vụ Skuratov và là m má»i cách có thể được để phong toả việc cách chức viên Tổng công tố.
Cuối cùng, ông ta phải công khai tuyên chiến với Tổng thống.
Má»™t chiến dịch thanh tra tà i chÃnh của tôi và gia đình tôi và o mùa hè bùng lên, có hà ng loạt các bà i báo được trả công được đăng trên báo chà trong nÆ°á»›c cÅ©ng nhÆ° quốc tế, tháºm chà còn được đăng trên cả tá» báo từng nhiá»u năm được gá»i là “nguồn thông tin†dà nh cho KGB. Thế rồi Luzkov liá»n láºp tức Ä‘Æ°a ra lá»i phát biểu chÃnh thức trong đó yêu cầu (đúng là nhÆ° váºy?) phải chứng minh được là tôi ngoại phạm. Ông ta tuyên bố sẽ không tin và o bất cứ Ä‘iá»u gì nếu không Ä‘Æ°a ra được những chứng cứ. Tôi còn nhá»› là chuyện nà y đã là m tôi kinh ngạc đến chừng nà o. Váºy thế nà o là chứng cứ ngoại phạm? Tháºt là xấc xược hết chá»— nói?
Tôi đã quen vá»›i việc bị xúc phạm từ phÃa báo chÃ, từ các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin rối nhÆ° canh hẹ của Duma. NhÆ°ng chÆ°a bao giá» tôi thấy có nhà chÃnh trị tầm cỡ Liên bang nà o lại xúc phạm nhân quyá»n của tôi má»™t cách thô bạo và trắng trợn đến thế.
Vá»›i tôi má»i chuyện trở nên rõ rà ng: Luzkov không thể không biết chuyện ngÆ°á»i ta đặt Ä‘iá»u cho tôi, viết những chuyện bịa đặt vá» tôi mà không có gì để chứng minh và khẳng định được. Song dÆ°á»ng nhÆ° sá»± quá khÃch của má»™t chÃnh trị gia đã buá»™c ông ta không tÃnh tá»›i Ä‘iá»u nà y.
Lẽ ra tất cả má»i chuyện nà y có thể trở thà nh trò ná»±c cÆ°á»i. NhÆ°ng phải là ở bối cảnh khác kia. Vá» tÃnh cách, Yuri Mikhailovich hoà n toà n không phải má»™t chÃnh trị gia. Má»i bà i phát biểu “dị thÆ°á»ng†của ông ta - lúc thì vá» chuyện bảo vệ các nhà kinh doanh Nga, lúc là vấn Ä‘á» Sevastopol, khi Ä‘á»™ng chạm đến chuyện xem xét kết quả quá trình tÆ° nhân hoá - chỉ là m cho những con ngÆ°á»i nghiêm túc thêm nghi ngá», hoang mang. Dân MatxcÆ¡va dÄ© nhiên đánh giá cao Luzkov, bá» qua cho ông ta má»i yếu kém chÃnh trị nhÆ°ng lại do những nguyên nhân hết sức xa vá»i vá»i chÃnh trị. CÅ©ng nhÆ° tất cả má»i ngÆ°á»i dân bình thÆ°á»ng ở nÆ¡i khác, dân MatxcÆ¡va mến ông ta Ä‘Æ¡n giản chỉ vì hỠđược quan tâm.
Và ngà i Thị trưởng hoà n toà n có thể tiếp tục là m công việc yêu thÃch của mình, báºn rá»™n vá»›i thà nh phố của mình, và tôi cÅ©ng vui vẻ ủng há»™ ông ta. Có thể cÅ©ng sẽ phê phán, nhÆ°ng dù sao cÅ©ng vẫn sẽ ủng há»™. NhÆ°ng vá»›i Luzkov thì MatxcÆ¡va vẫn còn là quá Ãt. Ông ta còn muốn nhiá»u hÆ¡n nữa kia.
Mùa hè năm 1999, Primakov và Luzkov bắt tay vá»›i nhau. Thông thÆ°á»ng, Primakov vẫn kÃn đáo, tháºn trá»ng. Luzkov tuy khẽ khà ng nhÆ°ng vẫn cố tÃnh toán các phÆ°Æ¡ng án: ai trong há» có thể trở thà nh Tổng thống khi việc sắp xếp ổn định, ai sẽ trở thà nh Tổng thống hoặc thủ lÄ©nh má»™t đảng phái lá»›n nhất... Xin nói là Luzkov hoà n toà n chẳng có ý định sẽ nhÆ°á»ng Ä‘Æ°á»ng cho vị cá»±u Thủ tÆ°á»›ng. Trái lại, tÃnh toán của ngà i Thị trưởng là : vá»›i uy tÃn lá»›n của mình, Primakov được coi là “nặng ký†sẽ mở Ä‘Æ°á»ng cho đảng “Thống nhất†tiến và o Duma, còn Luzkov sẽ táºp hợp quanh mình tuyệt đại Ä‘a số đại biểu và sẽ trở thà nh Thủ tÆ°á»›ng, rồi sau đó nghiá»…m nhiên sẽ trở thà nh Tổng thống năm 2000.
Trong bầu cá» Quốc há»™i, liên danh nà y có thể sẽ nháºn được cán cân nghiêng hẳn vá» phÃa mình (hÆ¡n nữa Primakov biết cách thoả thuáºn không đến ná»—i khá» khạo vá»›i những ngÆ°á»i cá»™ng sản), cho nên cuá»™c bầu cá» Tổng thống tiếp theo sẽ chẳng còn ý nghÄ©a gì nữa.
Nếu nhÆ° những dá»± Ä‘oán của tôi là đúng thì trong cuá»™c bầu cá» Duma liên danh Äá» - Hồng (tức là Cá»™ng sản và “Tổ quốcâ€) sẽ chiếm Ä‘a số tuyệt đối số phiếu và ngay láºp tức không những chiếm Æ°u thế chÃnh trị rá»™ng lá»›n mà còn hoà n toà n có khả năng hợp pháp vá»›i hai phần ba số phiếu để thay đổi Hiến pháp! Có khi còn bãi bá» cả thế chế Tổng thống trong nÆ°á»›c cÅ©ng nên.
Có nghĩa là với hỠcuộc bầu cỠTổng thống đơn giản là không còn cần thiết nữa...
Trong bất kỳ trÆ°á»ng hợp nà o há» cÅ©ng có cái Ä‘Ã , có được con bà i (trong tay há» sẽ là số pháºn của ChÃnh phủ và bất cứ bá»™ luáºt nà o, Luáºt hình sá»±, dân sá»±, thuế), váºy thì đấu tranh vá»›i há» trong tÆ°Æ¡ng lai sẽ hoà n toà n trở thà nh vô nghÄ©a.
Nói cách khác là má»i chuyện cần phải được giải quyết không phải và o mùa hè năm 2000, mà phải là mùa hè năm 1999. Trêu thá»±c tế chỉ còn lại thá»i gian khoảng hai, ba tháng nữa thôi.
Suốt tháng 7, tôi đã và i lần nói chuyện vá»›i Sergei Stepasin vá» tình hình nà y. Tôi há»i: theo anh ta thì vì lý do gì thống đốc các tỉnh lại liên kết vá»›i Luzkov vốn trÆ°á»›c kia không được há» Æ°a chuá»™ng giống nhÆ° chuyện tỉnh lẻ muôn thuở chẳng yêu quý gì thủ đô?
- Má»i Ä‘iá»u đã quá rõ rà ng, Sergei Vadimovich ạ. Cần phải thiết láºp má»™t trung tâm chÃnh quyá»n vững chắc, táºp hợp quanh mình giá»›i thượng lÆ°u chÃnh trị trong nÆ°á»›c. Hãy kiên quyết và chủ Ä‘á»™ng nắm lấy há».
Trong chừng má»±c nà o đó tôi hiểu là cuá»™c nói chuyện của chúng tôi chẳng thu được kết quả. Stepasin khăng khăng nhấn mạnh rằng anh ta là thà nh viên của Ä‘á»™i ngÅ© Tổng thống, tin tưởng và trung thà nh, rồi hứng khởi kể vá» các kế hoạch của mình. NhÆ°ng khi câu chuyện vừa chuyển sang vấn Ä‘á» chÃnh trị chủ chốt thì anh ta láºp tức hạ giá»ng.
- Tá»›i mùa thu má»i việc sẽ ổn, thÆ°a Boris Nicolaevich, tôi xin hứa vá»›i Ngà i.
Váºy thì cái gì sẽ ổn đây?
Tôi hiểu rõ là má»™t thá»i Ä‘iểm má»›i của cuá»™c đáu tranh chÃnh trị gay gắt nhất tất yếu Ä‘ang tá»›i gần. Tráºn giao tranh cuối cùng và o sá»± lá»±a chá»n chÃnh trị của đất nÆ°á»›c. Stepasin có khả năng tạm thá»i thoả hiệp vá»›i ai đó, nhÆ°ng lại không có khả năng trở thà nh má»™t thủ lÄ©nh chÃnh trị, má»™t chiến sÄ©, kẻ thù tÆ° tưởng của Luzkov và Primakov trong cuá»™c bầu củ Duma. Trong khi đó cần phải xây dá»±ng má»™t đảng chÃnh trị má»›i. Và tôi đã chuẩn bị sẵn sà ng cho chuyện nà y.
Thế nhÆ°ng còn Ä‘iá»u gì mà tôi hoà n toà n chÆ°a chuẩn bị - thì đó là chuẩn bị đối phó vá»›i cú đánh háºu từ phÃa những con ngÆ°á»i đồng tÆ° tưởng.
Cú đấm đã nhanh chóng được thá»±c hiện. Từ kênh truyá»n hình NTV thuá»™c loại thông minh trà thức. Trong chÆ°Æ¡ng trình “Itogi†bình luáºn viên Evgeni Kisilev Ä‘Æ°a ra “SÆ¡ đồ gia đình Tổng thốngâ€. Trên mà n hình, bức ảnh nà y là m tôi nhá»› đến những tấm ảnh dán trên tÆ°á»ng “Cảnh sát truy nã†mà ta thÆ°á»ng thấy khắp nÆ¡i. Những tấm ảnh nà y hồi còn ở Sverdlov tôi vẫn thÆ°á»ng thấy: trong nhà máy, ở các bến xe, bên cạnh rạp chiếu bóng. Trong đó là chân dung của những kẻ say rượu, trá»™m cắp giết ngÆ°á»i, hiếp dâm.
GiỠđây “Cảnh sát†núp dÆ°á»›i bá»™ mặt của Äà i truyá»n hình NTV “truy nã†cái gá»i là Gia đình của tôi gồm con gái tôi, Volosin và Yumasev...
NgÆ°á»i ta buá»™c tá»™i tất cả, kể cả tôi, thôi thì má»i thứ có thể: nà o là tà i khoản trong các Ngân hà ng Thuỵ SÄ©, nà o là biệt thá»± và lâu Ä‘Ã i ở Italia và Pháp, nà o là hối lá»™, tham nhÅ©ng...
ChÆ°Æ¡ng trình truyá»n hình của NTV là m tôi hÆ¡i choáng váng. Là n sóng mị dân chán ngắt được truyá»n trên kênh 3, trên báo chà của Toà thị chÃnh, xét vá» nhiá»u khÃa cạnh, cÅ©ng chẳng hại gì là m, tuy nhiên cÅ©ng gây khó chịu: từ đây tung ra giá»ng Ä‘iệu tuyên truyá»n thô bạo, vá»™i vã và hấp tấp. Tất nhiên ở đây có những thợ là nh nghá» trong công việc nà y. Sá»± giả dối khôn khéo núp đằng sau “những chi tiết hiện thá»±câ€. Äây là má»™t sá»± khiêu khÃch và xúc phạm trắng trợn.
Tuy nhiên khi đó, và o mùa hè năm 1999, tôi lại không quan tâm nhiá»u đến diá»…n biến của toà n bá»™ chuyện bịa đặt nà y, mà là đến những chuyện hoà n toà n khác. Nói chung là m sao mà Malashenko và Gusinski là những ngÆ°á»i vốn trong quen biết tÆ°Æ¡ng đối gần gÅ©i vá»›i Tania, hiểu tÃnh cách cô, lại có thể tuôn ra trên truyá»n hình hà ng trà ng những lá»i lẽ bẩn thỉu đến thế. Hẳn há» là những ngÆ°á»i biết hÆ¡n ai hết rằng đó là chuyện bịa đặt.
Giữa hè, Valentin Yumasev, ngÆ°á»i có biệt tà i tìm lối thoát ra khá»i xung Ä‘á»™t, đã tá»›i gặp Gusinski và Malashenko. TrÆ°á»›c câu há»i thẳng thắn: “Có chuyện gì xảy ra váºy?â€, câu trả lá»i nháºn được cÅ©ng chẳng kém phần: “Hãy cho Volosin nghỉ Ä‘iâ€. NgÆ°á»i ta yêu cầu loại bá» Volosin bởi anh ta có ý định bảo vệ cho hệ thống, trong đó kẻ nắm giữ hãng truyá»n thông “Media-most†Gusinski đã vay tÃn dụng của Nhà nÆ°á»›c nhÆ°ng lại không trả, nhùng nhằng suốt năm nà y qua năm khác. Còn Volosin đòi há»i số tÃn dụng vay từ Ngân hà ng Kinh tế đối ngoại phải được Gusinski hoà n trả. Vì lẽ đó mà anh ta phải chịu má»™t cú đấm trả miếng.
- Thế nhưng Boris Nicolaevich có liên quan gì ở đây? Cả Tania nữa chứ? Cô có liên quan gì đến vụ việc nà y? Các vị hiểu quá rõ là chẳng có tà i khoản nà o, lâu đà i nà o hết. Các vị cố tình dựng chuyện. - Lúc đó Yumasev phản ứng lại.
- Cứ loại bỠVolosin đi, rồi thì áp lực sẽ chấm dứt.
Valentin Yumashev cố gắng giải thÃch rằng sá»± vu cáo và “bóp méo†sá»± tháºt má»™t cách thô bạo sẽ chẳng bao giá» mang lại Ãch gì. Chỉ có bá»n găng-xtÆ¡ má»›i hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° váºy thôi và cÅ©ng chỉ ở trong các tiểu thuyết găng-xtÆ¡ mà thôi. Song những kẻ đối thoại vá»›i anh ta hoà n toà n nhÆ° Ä‘iếc trÆ°á»›c lý lẽ nà y, và há» cÅ©ng Ä‘iếc trÆ°á»›c cả má»i láºp luáºn khác nữa.
Valentin sau khi khó khăn lắm má»›i tìm đủ từ ngữ đã truyá»n đạt lại cho tôi ná»™i dung cuá»™c nói chuyện vá»›i Gusinski và cấp phó của hắn. Má»™t ná»—i khó hiểu và đau Ä‘á»›n trá»—i dáºy trong tôi còn nhiá»u hÆ¡n so vá»›i lúc tôi xem chÆ°Æ¡ng trình truyá»n hình ấy. Äến khi nà o cuá»™c chiến bịa đạt, vu khống thông tin nà y má»›i chấm dứt đây?
Chúng còn có thể cả gan đến thế nà o nữa đây?
Trong khi đó tôi lại thấy chẳng có gì phải ngạc nhiên cả. NgÆ°á»i ta lúc nà o chẳng xúc phạm tôi, và o những thá»i Ä‘iểm khác nhau, vá»›i những nguyên cá»› khác nhau. DÆ°á»›i thá»i Gorbachov - vì bất đồng chÃnh kiến, trong các năm 1991-1993 - do áp dụng các biện pháp không bình thÆ°á»ng, do “liệu pháp sốcâ€, sau năm 1996 - vì bệnh táºt của tôi. NgÆ°á»i ta quăng quáºt tôi bằng tất cả những gì có trong tay. Äó là những gì mà tôi luôn luôn buá»™c phải sống chung. Ngay cả giỠđây cÅ©ng Ä‘ang phải dằn lòng chịu Ä‘á»±ng.
Sá»± tháºt bao giá» cÅ©ng chỉ có má»™t. Sá»± tháºt còn lại, dối trá sá»›m hay muá»™n cÅ©ng sẽ biến mất. Sau bầu cá» ngÆ°á»i ta sẽ là m gì nữa đây khi biết rõ rằng tôi và gia đình chẳng có gì cả: không biệt thá»±, không lâu Ä‘Ã i, chẳng có má» kim cÆ°Æ¡ng cÅ©ng nhÆ° khu khai thác và ng, chẳng có những tà i khoản hà ng triệu đô la ở nÆ°á»›c ngoà i nà o hết? NgÆ°á»i ta sẽ lại vẫn bịa đặt, bóp méo chứ?
GiỠđây chẳng nên báºn tâm vá» chuyện đó. Äiá»u cốt yếu là thắng lợi trong cuá»™c bầu cá» Quốc há»™i. Thắng lợi trong việc ăn miếng trả miếng lấy sức ép đáp lại sức ép chÃnh trị, lấy chiến dịch thông tin không kém phần cứng rắn của mình trả lá»i cho cuá»™c chiến tranh thông tin của há». GiỠđây là lúc cần phải tỉnh táo. Cho đến tháng 12, trÆ°á»›c khi diá»…n ra bầu cá» chỉ còn lại quá Ãt thá»i gian...
Có Ä‘iá»u đến giá» má»›i là thá»i Ä‘iểm tháºn rõ nhất những nguyên nhân đối đầu chÃnh trị mà không có phái cá»™ng sản tham gia khi đó.
Nói chung, đối vá»›i dân chúng Nga, chuyện nà y là bất bình thÆ°á»ng, không quen. Tháºm chà còn có nhiá»u ngÆ°á»i cảm thấy bối rối. Nếu nhÆ° diá»…n ra cuá»™c đấu đá giữa hai đảng hay hai nhóm có xu hÆ°á»›ng cải cách, tiến tá»›i kinh tế thị trÆ°á»ng thì có nghÄ©a là kết cục những ngÆ°á»i cá»™ng sản sẽ thắng. Khi đó có nhiá»u ngÆ°á»i đã từng nghÄ© váºy.
Thế nhÆ°ng chÃnh ở đây lại xảy ra nghịch lý của tình hình chÃnh trị: nếu không thắng được quá khứ Ä‘á»™c tà i thì cần phải chống lại đảng “Tổ quốc†của Luzkov.
Vấn Ä‘á» là và o thá»i Ä‘iểm đó có hai khái niệm nÆ°á»›c Nga má»›i Ä‘ang lấn át nhau, có hai lá»±c lượng nhìn nháºn con Ä‘Æ°á»ng nà y theo cách khác nhau.
Mô hình chủ nghÄ©a tÆ° bản của Luzkov không chấp nháºn tá»± do ngôn luáºn, tá»± do tÆ° tưởng, tá»± do cạnh tranh chÃnh trị. Äây là mô hình của má»™t chủ nghÄ©a tÆ° bản đẳng cấp, quan lại và quan liêu cứng nhắc “vì ngÆ°á»i của mìnhâ€.
Má»™t mô hình khác mà giá»›i doanh nghiệp Nga và đội ngÅ© của Tổng thống Ä‘ang hÆ°á»›ng tá»›i - đó là mô hình thị trÆ°á»ng dân chủ không có sá»± cưỡng ép của quan chức và Nhà nÆ°á»›c.
Äất nÆ°á»›c ta Ä‘ang đứng trÆ°á»›c sá»± lá»±a chá»n nhÆ° váºy đó, nhÆ°ng có thể vẫn chÆ°a nháºn thức được ra Ä‘iá»u nà y.
Tháºt váºy, sÆ¡ đồ dối kháng chÃnh trị Ä‘ang thay đổi, nhÆ°ng dù sao cÅ©ng vẫn còn lại những quy luáºt chung. Trong số những quy luáºt của mùa hè năm 1999 ấy tôi muốn nêu ra hai quy luáºt. Thứ nhất - việc xúc phạm Tổng thống là má»™t loại virus thông tin thá»±c sá»± mạnh nhất huá»· hoại xã há»™i. Không má»™t xã há»™i nà o ngà y nay có thể tránh được loại virus đó, hiện được gá»i là “các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin đại chúng Ä‘iện tá»â€ chỉ luôn gây ra ná»—i sợ hãi nà o đó hoặc săn Ä‘uổi “kẻ thù†thông tin. Sức mạnh của các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin đại chúng thá»i nay là nhÆ° thế đó, có thể mạnh hÆ¡n cả bá»™ máy Nhà nÆ°á»›c. Bất cứ má»™t viên công tố “độc láºp†cuồng tÃn, nháºn hối lá»™ hoặc khát khao trả thù chÃnh trị nà o, bất cứ má»™t cá nhân nà o, má»™t táºp Ä‘oà n tà i chÃnh nà o Ä‘á»u cá» thể có được loại virus “quả bóng Ä‘en†nà y, miá»…n là há» có tiá»n. Trong khi những “quả bóng Ä‘en†nà y lại có ảnh hưởng rất lá»›n đối vá»›i ná»n chÃnh trị. NhÆ° chúng ta thấy, ở phÆ°Æ¡ng Tây loại virus nà y Ãt hÆ¡n ở nÆ°á»›c ta. Tránh được khá»i loại virus nà y, phân biệt “đơn đặt hà ng†chÃnh trị vá»›i dÆ° luáºn xã há»™i thông thÆ°á»ng là má»™t công việc rất khó. Giá»›i phóng viên khẳng định rằng không thể tránh được.
Äúng váºy, ngÆ°á»i bÆ°á»›c và o là m chÃnh trị có nghÄ©a vụ phải biết rằng luáºt chÆ¡i là nhÆ° váºy và anh ta cần phải chuẩn bị tinh thần để đón chá» là n sóng các chuyện bịa đặt. Song dù sao tôi cÅ©ng rất muốn là cuá»™c chÆ¡i sẽ trung thá»±c.
|
08-09-2008, 11:12 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Chuyện hoà n toà n riêng tư
Tôi đặt tên cho chÆ°Æ¡ng nà y, rồi trầm tÆ° suy nghÄ©. Äiá»u riêng tÆ° trong Ä‘á»i tôi là gì nhỉ? Liệu Tổng thống có những chuyện riêng tÆ° không? Liệu có má»™t góc tâm hồn nà o dà nh cho bản thân trong cuá»™c sống của ông ta không? Câu há»i tháºt phức tạp.
Tôi muốn kể vá» má»™t chi tiết nhÆ°ng tháºt khó gá»i đó hoà n toà n là chuyện riêng tÆ°. Cồ lẽ ngÆ°á»i ngoà i sẽ có cảm giác đây chỉ là má»™t phần công việc của tôi. Song đối vá»›i tôi lại là chuyện riêng tÆ° sâu sắc. Tôi cảm nháºn rõ Ä‘iá»u đó biết nhÆ°á»ng nà o.
Ngà y 17 tháng 7 năm 1998, trước khi xảy ra khủng hoảng một tháng, tôi bay đi S. Peterburg tham gia và o buổi lễ mai táng hà i cốt của gia tộc Sa hoà ng.
Nói chung số pháºn các cuá»™c mai táng những thà nh viên gia đình Sa hoà ng nà y đầy kịch tÃnh và tÆ°Æ¡ng đối bi thÆ°Æ¡ng.
Khoảng má»™t năm trÆ°á»›c lá»… ká»· niệm 80 năm cuá»™c xá» bắn nổi tiếng ghê rợn (xin nhắc lại là Sa hoà ng Nicolai Äệ Nhị, Hoà ng háºu Alexandra Fedorovna, tất cả con cái và há» hà ng thân thiết của hỠđã bị bắn chết trong Ä‘Æ°á»ng hầm của cái gá»i là Nhà Ipachev tại Ecaterinburg), theo sáng kiến của Boris Nemtsov đã thà nh láºp ra má»™t Uá»· ban Quốc gia chÃnh thức thẩm định những hà i cốt tìm thấy ở má»™t vùng ngoại ô thà nh phố Ural, trong má»™t chiếc giếng của khu má» bá» hoang.
Xác định nguyên mẫu của các hà i cốt chỉ trong thá»i gian và i năm tất nhiên là má»™t việc là m khó. Các nhà khoa há»c hình sá»± của ta đã áp dụng tất cả má»i công nghệ kỹ thuáºt má»›i nhất, kể cả phân tÃch các phân tá» ADN. Hà ng chục thà nghiệm được tiến hà nh. Nhiá»u mẫu xét nghiệm được gá»i tá»›i phòng thà nghiệm đặc biệt ở London để phân tÃch quang phổ.
Ngà y 30 tháng Giêng, Uá»· ban nà y đã Ä‘Æ°a ra lá»i kết luáºn cuối cùng: những hà i cốt nà y đúng là hà i cốt của gia đình Sa hoà ng. Xung quanh vụ mai táng nà y bùng nổ ra nhiá»u cuá»™c tranh cãi lá»›n và rất khó hiểu đối vá»›i tôi.
TrÆ°á»›c hết, tham gia và o vụ nà y có rất nhiá»u các vị lãnh đạo khu vá»±c: Tỉnh trưởng tỉnh Ural Eduard Rossel và Thị trưởng MatxcÆ¡va Yuri Luzkov. Cả hai Ä‘á»u khăng khăng rằng việc mai táng gia đình Nga hoà ng phải được tiến hà nh ở địa phÆ°Æ¡ng của há», hoặc tại Ekaterenburg, nÆ¡i diá»…n ra tấn thảm kịch, hoặc tại MatxcÆ¡va, trong Nhà thá» Chúa cứu thế, biểu tượng của sá»± phục sinh nÆ°á»›c Nga má»›i. Vá»›i tôi, má»i chuyện rất rõ rà ng: hầm má»™ gia tá»™c Romanov nằm tại Peterburg, trong pháo Ä‘Ã i Petropavlov, nhà thá» giảng Ä‘Ã n Thánh Piotr và Pavel. Ở đây không thể có hai quan Ä‘iểm: mồ mả ông cha cần phải mang tÃnh chất thiêng liêng đối vá»›i bất cứ gia đình nà o.
Quan Ä‘iểm của các đẳng cấp trong Nhà thá» chÃnh thống giáo Nga nhÆ° đổ thêm dầu và o lá»a. Há» tiếp tục khăng khăng nghi ngỠđó là những hà i cốt tháºt của Hoà ng gia. Há» không chấp nháºn phÆ°Æ¡ng pháp phân tÃch ADN.
NhÆ°ng chắc hẳn vấn Ä‘á» không phải là quá thiên vá» Nhà thá». Äây là chuyện của toà n dân. NÆ°á»›c Nga cần phải có nghÄ©a vụ trÆ°á»›c Nga hoà ng Nicolai Äệ Nhị, Alexandra Fedorovna, những ngÆ°á»i con bất hạnh của há». Ký ức và lÆ°Æ¡ng tâm của chúng ta đòi há»i Ä‘iá»u đó. Äây còn là vấn Ä‘á» mang uy tÃn quốc tế của nÆ°á»›c Nga. Và vá»›i quan Ä‘iểm hoà n toà n con ngÆ°á»i thì rồi đến lúc nà o đó tất cả chúng ta cuối cùng cÅ©ng cần phải yên nghỉ bên cạnh tổ tiên mình. Äiá»u nà y còn có thể tiếp tục mãi mãi...
Ngà y 7 tháng 5, Luzkov can thiệp và o công việc, Ä‘á»™t ngá»™t thay đổi thái Ä‘á»™ và ủng há»™ Giáo chủ Alexi. Äức Giáo chủ Ä‘á» nghị mai táng hà i cốt trong khu má»™ tạm thá»i cho đến trÆ°á»›c khi có quyết định tối thượng. Ông lại còn yêu cầu khi cầu nguyện không được nêu tên những ngÆ°á»i đã chết.
Ngà y 12 tháng 5, tôi gặp Giáo chủ Alexi, cố hiểu xem láºp trÆ°á»ng của ông là thế nà o. Giáo chủ vẫn khăng khăng giữ quan Ä‘iểm của mình.
Sau nà y tôi má»›i biết là còn tồn tại cả những hà i cốt khác do quân Bạch vệ mang Ä‘i khá»i đất nÆ°á»›c ngay sau ná»™i chiến. Lúc đó có thể há» cÅ©ng chôn cất nhÆ° những hà i cốt của gia đình Nga hoà ng. Còn Nhà thá» cho đến giá» vẫn không thể quyết định cho mình vấn Ä‘á» phức tạp nà y vì lẽ trong quan hệ của Nhà thá» chÃnh thống giáo Nga và nÆ°á»›c ngoà i có quá nhiá»u vấn Ä‘á» gai góc.
Không tìm hiểu cặn kẽ má»i chi tiết, Giáo chủ từ chối tham gia và o lá»… mai táng, cứ khăng khăng là việc phân tÃch ADN còn quá má»›i mẻ, những nghiên cứu khoa há»c còn chÆ°a được tán thà nh trên thế giá»›i thì còn lâu má»›i được má»i nÆ¡i công nháºn là quy luáºt
Trong khi đó việc chuẩn bị tới lễ mai táng vẫn được diễn ra khẩn trương.
Là m gì bây giá»? Má»™t vấn Ä‘á» không bình thÆ°á»ng đối vá»›i má»™t ngÆ°á»i đứng đầu Nhà nÆ°á»›c. Song dù sao vẫn có Ä‘iá»u gì đó mách bảo tôi: tôi không cần phải Ä‘i sâu và o những chuyện “bếp núc†của Nhà thá». Báo chà hà ng ngà y nhắc Ä‘i nhắc lại: việc mai táng vẫn còn Ä‘ang là vấn Ä‘á» nghi vấn, tình hình còn Ä‘ang gây rất nhiá»u tranh cãi, má»i chuyện Ä‘á»u phụ thuá»™c và o việc Tổng thống sẽ quyết định thế nà o, ông ta có Ä‘i S. Peterburg hay không.
Äi hay không Ä‘i đây?
Äối vá»›i vấn Ä‘á» mai táng hà i cốt Sa hoà ng, hoà ng háºu, con cái và gia tá»™c của há» tôi có thái Ä‘á»™ không chỉ của má»™t Tổng thống. Còn có má»™t yếu tố rất riêng tÆ° ở đây.
HÆ¡n hai mÆ°Æ¡i năm trÆ°á»›c đây khi tôi còn là Bà thÆ° thứ nhất Tỉnh uá»· Sverdlovsk, tôi nháºn được má»™t quyết định của Bá»™ ChÃnh trị vá» việc phá bá» Nhà Ipachev. Quyết định nà y được Ä‘Æ°a ra là do chÃnh quyá»n lo sợ sẽ có số lượng lá»›n những ngÆ°á»i dân lÆ°u vong, bất đồng chÃnh kiến, phóng viên nÆ°á»›c ngoà i sẽ đổ xô đến Sverdlovsk nhân ká»· niệm tám mÆ°Æ¡i năm ngà y Nicolai Äệ Nhị lên ngôi Sa hoà ng. Còn chÃnh quyá»n Xô-viết đã quyết định can thiệp bằng biện pháp cố hữu vốn dÄ© của mình.
GiỠđây theo yêu cầu của tôi, các nhân viên lÆ°u trữ đã tìm ra tà i liệu nà y. Nếu các bạn Ä‘á»c văn bản nà y thì tháºm chà sẽ không thể nà o tin được rằng toà n bá»™ đất nÆ°á»›c nà y má»›i chỉ cách đây không lâu lại bị chìm đắm trong phong cách và tinh thần nà y.
BAN CHẤP HÀNH TRUNG Æ¯Æ NG ÄẢNG CỘNG SẢN LIÊN XÔ
(MẬT)
VỠviệc phá bỠbiệt thự Ipachev ở thà nh phố Sverdlovsk
Các lá»±c lượng chống Xô-viết ở phÆ°Æ¡ng Tây liên tục tiến hà nh những chiến dịch tuyên truyá»n khác nhau xung quanh Hoà ng tá»™c Romanov, đồng thá»i không Ãt lần nhắc tá»›i ngôi biệt thá»± cÅ© của nhà lái buôn Ipachev ở thà nh phố Sverdlovsk.
Ngôi biệt thự Ipachev vẫn tiếp tục tồn tại ở trung tâm thà nh phố. Trong đó là trung tâm đà o tạo của phòng văn hoá tỉnh. Ngôi nhà không hỠcó giá trị vỠkiến trúc cũng như các giá trị khác, chỉ có số lượng không đáng kể nhân dân và khách du lịch chú ý đến ngôi nhà nà y.
Thá»i gian gần đây các chuyên gia nÆ°á»›c ngoà i bắt đầu tá»›i thăm Sverdlovsk. Trong tÆ°Æ¡ng lai số lượng ngÆ°á»i nÆ°á»›c ngoà i tá»›i đây sẽ có thể tăng lên đáng kể và ngôi biệt thá»± Ipachev sẽ là mục tiêu đáng chú ý của há».
Vì váºy việc giao cho Tỉnh uá»· Sverdlovsk giải quyết vấn Ä‘á» phá bá» ngôi nhà trong quy hoạch tái thiết thà nh phố hợp lý.
Chủ tịch Uỷ ban An ninh Quốc gia trực thuộc Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô
Yuri ANDROPOV
Ngà y 26 tháng 7 năm 1975
Còn tiếp đó má»i việc diá»…n ra nhÆ° kế hoạch:
Theo công văn số 2004-A ngà y 26 tháng 7 năm 1975 của KGB trá»±c thuá»™c Há»™i đồng Bá»™ trưởng Liên Xô, Bá»™ chÃnh trị Uá»· ban Trung Æ°Æ¡ng Äảng cá»™ng sản Liên Xô ra quyết định ngà y 4 tháng 8 năm 1975 “Vá» việc phá bá» ngôi biệt thá»± Ipachev tại Thà nh phố Sverdlovsk trong quy hoạch tái thiết thà nh phốâ€.
GiỠđây khi Ä‘á»c những dòng chữ khô khốc nà y, ta không còn tin và o mắt mình nữa. Cá»±c kỳ vô liêm sỉ, tháºm chà không có bất kỳ lá»i giải thÃch nà o hết. Những công thức thô bạo: “Trong quy hoạch tái thiết thà nh phốâ€. “Không có giá trị kiến trúc và các giá trị khácâ€...
NhÆ°ng đây lại là cảm xúc và vấn Ä‘á» của tôi trong thá»i nay. Chứ còn lúc đó, và o giữa những năm 70 ấy, tôi tiếp nháºn quyết định nà y tÆ°Æ¡ng đối bình thản. ÄÆ¡n giản trên cÆ°Æ¡ng vị má»™t ngÆ°á»i chủ thà nh phố. Tá»i không muốn nổ ra những cuá»™c cãi vã không cần thiết. HÆ¡n nữa can thiệp và o chuyện nà y thì tôi không thể - quyết định của cÆ¡ quan tối cao Nhà nÆ°á»›c, má»™t quyết định chÃnh thức, được soạn thảo và ký đúng theo quy định. Không thi hà nh Nghị quyết của Bá»™ ChÃnh trị sao? Tôi, vá»›i tÆ° cách là Bà thÆ° thứ nhất Tỉnh uá»·, tháºm chà chỉ tưởng tượng ra Ä‘iá»u nà y thôi cÅ©ng không dám. Thế nếu nhÆ° cứ chống lại thì sao - chắc chắn tôi sẽ bị thất nghiệp. Chứ chẳng cần phải nói đến những gì còn lại. Thế rồi để tân Bà thÆ° thứ nhất Tỉnh uá»· sẽ tá»›i chá»— cần giải phóng mặt bằng và sẽ thá»±c hiện mệnh lệnh.
NhÆ°ng từ đó đến giá», hoá ra “cái dằm†nà y vẫn ở lại. Bất cứ sá»± hồi tưởng nà o vá» cuá»™c xá» bắn Ä‘á»u khÆ¡i lại vết thÆ°Æ¡ng lòng. Tôi cảm nháºn cuá»™c mai táng Hoà ng tá»™c không chỉ vá»›i tÆ° cách thá»±c hiện nghÄ©a vụ công dân, chÃnh trị, mà còn là má»™t nghÄ©a vụ riêng của ký ức.
Ngay trÆ°á»›c lúc Ä‘i, tôi gá»i Ä‘iện cho Viện sÄ© Dmitri Sergeevich Likhachov. Äây là má»™t nhân váºt tầm cỡ trong ngà nh văn hoá của ta, vị thế của ông đối vá»›i tôi rất quan trá»ng. Lá»i nói của ông tháºt giản dị: “Boris Nicolaevich, Ngà i cần phải có mặt ở S. Peterburgâ€.
MÆ°á»i má»™t giá» mÆ°á»i lăm phút ngà y 17 tháng 7 máy bay hạ cánh xuống sân bay Pulkovo. Thống đốc Yakovlev ngồi và o trong xe vá»›i tôi. Chúng tôi cùng Ä‘i.
Trá»i tÆ°Æ¡ng đối oi ả, nhÆ°ng má»i ngÆ°á»i chen vai hÃch cánh đứng dÆ°á»›i cái nắng mặt trá»i suốt dá»c hai bên Ä‘Æ°á»ng Kronvers, bao quanh pháo Ä‘Ã i và cả khu vá»±c cổng phÃa đông từ Quảng trÆ°á»ng Troitski, đứng cháºt chá»— cả trên cầu Troitski bắc qua sông Neva. Giao thông qua khu vá»±c nà y bị cấm.
Tôi xuất hiện trong Nhà thỠđúng và o lúc tiếng chuông pháo đà i Petropavlov điểm giữa trưa.
Quyết định Ä‘á»™t ngá»™t đến Peterburg của tôi là điá»u hoà n toà n bất ngỠđối vá»›i toà n bá»™ chÃnh giá»›i ở MatxcÆ¡va, là m há» vô cùng sá»ng sốt. HÆ¡n nữa, tại đây trong lá»… cầu hồn, tôi bắt gặp nhiá»u khuôn mặt quen thuá»™c: Yavlinski, Nemtsov, Lebed...
Trong nhà thá» Thánh Piotr và Pavel, tôi gặp má»™t thà nh viên Hoà ng gia Anh là Hoà ng tá» Michael Kentski - cháu của Äại nam tÆ°á»›c Vladimir Alexandrovich, chú của Sa hoà ng Nicolai Äệ Nhị...
Vâng, má»i sá»± đúng nhÆ° váºy đấy! Còn có bao nhiêu con ngÆ°á»i tại đây có khuôn mặt thuá»™c dòng tá»™c Romanov? NÆ¡i đây (lần đầu tiên sau bao nhiêu năm) đã táºp hợp được các thà nh viên dòng dõi hoà ng gia. Cả thảy là năm mÆ°Æ¡i hai ngÆ°á»i.
Lebed, khi đó vừa má»›i thắng cá» chức Tỉnh trưởng, đã đứng ngay và o giữa những ngÆ°á»i thuá»™c dòng há» Romanov. Tôi chợt nghÄ©: tháºm chà tại đây, trong Nhà thá» nà y, trong thá»i Ä‘iểm thế nà y, ngÆ°á»i ta vẫn tiếp tục là m chÃnh trị.
Bà i diễn văn đã ở trước mặt tôi. Tôi chỉ dẫn ra đây một đoạn ngắn tôi đã phát biểu trong ngà y 17 tháng 7:
- Suốt nhiá»u năm dà i chúng ta đã im lặng trÆ°á»›c tá»™i ác dã man nà y, song cần phải nói lên sá»± tháºt: cuá»™c Ä‘Ã n áp ở Ekaterenburg là má»™t trong trong những trang đáng xấu hổ nhất trong lịch sỠđất nÆ°á»›c chúng ta. Trả vá» cho đất mẹ hà i cốt của những con ngÆ°á»i vô tá»™i bị giết hại, chúng ta muốn chuá»™c lại tá»™i lá»—i của cha ông chúng ta. Những ai đã thá»±c hiện hà nh Ä‘á»™ng tá»™i ác nà y và những ai bao biện cho hà nh Ä‘á»™ng đó suốt mấy chục năm qua chÃnh là những kẻ có tá»™i. Tôi xin cúi đầu trÆ°á»›c tất cả các nạn nhân của vụ giết ngÆ°á»i vô lÆ°Æ¡ng tâm đó. Bất cứ ý đồ muốn thay đổi cuá»™c sống bằng con Ä‘Æ°á»ng bạo lá»±c nà o Ä‘á»u sẽ không tránh khá»i bị thất bại.
Trong Nhà thá» lúc đó rá»±c rỡ ánh sáng mạt trá»i.
Nhấp nhoáng những bá»™ áo choà ng trắng của các mục sÆ°. NgÆ°á»i ta không nêu tên tuổi những con ngÆ°á»i xấu số. NhÆ°ng tên há» Ä‘á»u được tất cả má»i ngÆ°á»i ở đây biết đến. Những cái tên nà y Ä‘á»ng lại trong tâm hồn của chúng ta.
Tôi đứng cạnh Likhachov suốt thá»i gian buổi lá»…, châm nến từ cây nến của ông. Cạnh tôi là Naina.
Nghi lá»… Ä‘au buồn nà y diá»…n ra ngắn ngủi. NÆ¡i đây là cuá»™c mai táng mang tÃnh chất gia đình, chứ không phải mang tÃnh quốc gia.
Háºu duệ của dòng tá»™c Romanov ném những hòn đất xuống khu má»™. Tiếng đất rÆ¡i khô khốc, những tia nắng mặt trá»i, đám đông má»i ngÆ°á»i - tất cả tạo nên má»™t ấn tượng nặng ná», sâu sắc và mạnh mẽ, là m tan nát tâm hồn. Tôi nán lại má»™t chút ở lối và o có mái che. Những đám mây trắng lÆ¡ lừng trên bầu trá»i, bầu không khà đặc biệt rất đặc thù của Peterburg, và tôi có cảm giác là sá»± nhất trà và hoà giải thá»±c sá»± má»™t lúc nà o đó sẽ đến vá»›i chúng ta.
Äáng tiếc, chúng ta thá»±c sá»± bị mất Ä‘i sá»± cảm nháºn tÃnh trá»n vẹn và liên tục của lịch sỠđất nÆ°á»›c ta. Và ta mong muốn cảm nháºn đó nhanh chóng được hồi phục lại trong ta.
Toà n thể nÆ°á»›c Nga theo dõi qua truyá»n hình nghi lá»… mai táng trá»ng thể nà y.
Äối vá»›i tôi lá»… mai táng tại Peterburg không chỉ là sá»± kiện chung mà còn là cả chuyện riêng nữa. Sá»± kiện đó đã được truyá»n Ä‘i khắp đất nÆ°á»›c.
Äiá»u gì tôi muốn kể lại, nhá»› ra và chỉ để dà nh riêng cho bản thân? Có lẽ đây không phải chuyện Ä‘Æ¡n giản. Tôi đã quen vá»›i cuá»™c đấu tranh chÃnh trị đến mức đã há»c cách giấu Ä‘i cái riêng tÆ°, mang tÃnh gia đình mà lại không được bảo vệ của mình. Má»™t cái gì đó tiá»m ẩn sâu thẳm bên trong. GiỠđây đã đến lúc cởi mở tất cả... Có cảm tưởng là hoà n toà n không dá»… khi kể vá» những thứ giản Ä‘Æ¡n nhất, tình ngÆ°á»i nhất.
Má»—i má»™t ngÆ°á»i Ä‘á»u có ngôi nhà của mình. Äó là khoảng không gian riêng tÆ° nhất, nÆ¡i ta chỉ dà nh riêng cho bản thân mình và ngÆ°á»i thân của mình. Äã lâu lắm rồi dÆ°á»ng nhÆ° tôi không có ngôi nhà đó. Chúng tôi hầu nhÆ° Ä‘á»u sống trong những ngôi biệt thá»± của Nhà nÆ°á»›c (bây giá» là ở Gorki-9), vá»›i những đồ ná»™i thất và khung cảnh Ä‘á»u của công hết. Bắt đầu từ năm 1985 cảnh vệ lúc nà o cÅ©ng sát nách bên tôi. Từ năm 1991 - kè kè bên cạnh là hai sÄ© quan giữ chiếc va ly hạt nhân. Dù Ä‘i săn, Ä‘i câu cá, trong bệnh viện, hay lúc dạo chÆ¡i, nói tóm lại là ở tất cả má»i nÆ¡i, má»i lúc, há» luôn luôn ở chiếc thuyá»n bên cạnh, hoặc chiếc lá»u bên cạnh, chiếc xe bên cạnh hay căn phòng bên cạnh.
Nhà thì lúc nà o cÅ©ng đầy ngÆ°á»i: cảnh vệ, bác sÄ©, nhân viên phục vụ và vân vân - không thể trốn, chạy Ä‘i đâu được. Tháºm chà cánh cá»a và o phòng vệ sinh cÅ©ng không bao giỠđược đóng.
Khoá cá»a để tắm chăng? Äôi khi cÅ©ng muốn lắm chứ...
Tình trạng căng thẳng luôn thÆ°á»ng trá»±c, không thể được xả hÆ¡i. Thế nhÆ°ng rồi tôi cÅ©ng dần dần quen vá»›i chuyện nà y.
Phải, đó là thói quen. Nhưng đâu chỉ có thế.
Dần dà ngôi nhà trở nên đầy hÆ¡n: con rể, rồi cháu ngoại. GiỠđây tháºm chà có cả chắt ngoại nữa. Và gia đình lá»›n của chúng tôi có những truyá»n thống thiêng liêng bất thà nh văn.
Chẳng hạn nhÆ° và o các ngà y sinh nháºt. Má»—i ngÆ°á»i trong ngà y sinh của mình Ä‘á»u rõ là việc thức giấc hôm đó sẽ rất sá»›m và trang trá»ng. Tôi đánh thức tất cả và o sáu giá» sáng, không loại trừ má»™t ai. Chúng tôi cùng táºp há»p lại, tá»›i phòng và chúc mừng ngÆ°á»i hôm đó sinh nháºt, còn trên mặt bà n đã có hoa tÆ°Æ¡i và quà tặng. Hồi đầu các chà ng rể cà u nhà u, phản đối ầm ầm: là m gì mà phải thức dáºy và o lúc sá»›m đến thế. Rồi sau há» cÅ©ng quen Ä‘i.
Ở biệt thá»± nà o Tania cÅ©ng Ä‘á»u chịu khó trồng cá». Rõ rà ng nó muốn trang trà cho ngôi nhà của Nhà nÆ°á»›c mà chúng tôi ở. Nói chung Tania là má»™tìng cá»±c kỳ có chà hÆ°á»›ng. Giống nhÆ° tôi váºy.
Nếu đã quyết việc gì thì phải đạt bằng được. Äể có thể Ä‘i tá»›i “trang trạiâ€, của chúng tôi, Tania mua ngay xe ô tô - má»™t chiếc Niva có thùng xe dùng trong công việc đồng áng khi cần thiết.
Vá»›i chiếc Niva nà y đã xảy ra má»™t giai thoại vui. Tania thi lấy bằng lái xe, và nó rÆ¡i và o má»™t vị giảm khảo hết sức khó tÃnh. Có lần trong buổi há»c anh ta thá» sá» tay và o mông cô bé, và bị phản đối, anh ta chuyển sang sách khác và bắt đầu huyên thuyên nói xấu tôi. Tania lắng nghe, nghe mãi rồi cuối cùng không kìm được nữa:
- Thôi chấm dứt trò nói lảm nhảm ấy Ä‘i. Má»i chuyện không phải nhÆ° thế.
- Ở đâu ra mà cô biết được? - Giáo viên hÆ°á»›ng dẫn vá»™i há»i.
- Bởi vì đó là ba tôi - Tania trả lá»i.
Chiếc xe phanh kÃt lại. Mặt giáo viên hÆ°á»›ng dẫn tái mét Ä‘i và há»i:
- Cô đùa đấy chứ?
- Tôi chẳng đùa gì hết.
Thế là bắt đầu má»™t chặng lái xe lặng lẽ và có và n hoá hÆ¡n. Thế là bằng uy tÃn của mình tôi đã bảo vệ được con gái trÆ°á»›c hiện tượng “quấy rối tình dục†nhÆ° ở Mỹ hiện tại ngÆ°á»i ta Ä‘ang Ä‘á» cáºp tá»›i.
Tania lại bị chÃnh cái việc trồng cỠấy là m báºn tâm. Cá» cần phải trồng theo đúng hÆ°á»›ng dẫn. Nó bắt tất cả những Ä‘Ã n ông trẻ trong nhà phải cuốc, xá»›i... Má»™t lần, khi nó vắng nhà , tôi quyết định ngồi uống trà trên thảm cá» xanh má»›i trồng. Chúng tôi kê bà n, ghế và mang ấm samôva ra. Rồi bá»—ng nhiên tất cả bà n ghế sụt sâu xuống đất đến ná»a mét. Hoá ra đất quên chÆ°a đầm! Vừa đúng lúc Tania vá». Nó cÆ°á»i rÅ© ra khi thấy tôi nằm lăn trên cá», chổng hết cả chân lên trá»i.
Có lần tôi gặng há»i:
- Con trồng cỠđể là m gì? Chúng ta dù sao cÅ©ng sẽ Ä‘i khá»i nÆ¡i nà y.
Tania đáp:
- Thì sao hả ba? Hãy cứ để chúng lớn lên.
... Hãy cứ để chúng má»c.
CÅ©ng giống nhÆ° thảm cá» của Tania, còn vá»›i tôi lại có má»™t niá»m Ä‘am mê bất táºn khác - đó là ô tô. Có thá»i hồi thanh niên tôi đã lái xe tải. Còn sau đó đã không là m nghá» bẻ vô lăng. Xe cá»™ đối vá»›i tôi là chá»— là m việc. Trong xe có lắp đặt kênh thông tin đặc biệt, thÆ°á»ng xuyên vang lên tiếng chuông Ä‘iện thoại. Äôi khi là điện gá»i từ Tổng thống các nÆ°á»›c, từ Thủ tÆ°á»›ng, ThÆ° ký Há»™i đồng an ninh, các Bá»™ trưởng. CÅ©ng có khi tôi gá»i cho ai đó. Vì thế mà vá»›i tôi chiếc xe là phòng là m việc có bánh.
NhÆ°ng khi kết thúc tuyến Ä‘Æ°á»ng quen thuá»™c từ Kremli vá» tá»›i biệt thá»± và chiếc xe con của Tổng thống chầm cháºm tiến tá»›i gần nhà thì lÅ© cháu tôi chạy ra nhÆ° vồ lấy xe. TrÆ°á»›c kia là Mashca, Borka, còn nay là Gleb và bé Vanca.
- Ông ơi, đưa chúng cháu đi chơi!
Thế là chúng tôi lại ngồi trên xe cùng nhau và đi má»™t vòng tròn trên con Ä‘Æ°á»ng nhá» quanh nhà . Chiếc xe chống đạn mà u Ä‘en tháºn trá»ng Ä‘i qua những luống hoa tá» thanh hÆ°Æ¡ng và tầm xuân. Những giây phút đó tôi thấy vô cùng thÆ° thái.
... Khi đã chuyển vỠlà m việc ở Matxcơva và bị thất sủng, tôi quyết định mua cho mình một chiếc xe đầu tiên - chiếc Matxcơvich mà u trắng bạc. Hồi đó tôi còn là m việc ở Bộ Xây dựng. Tôi quyết định từ nay sẽ tự lái xe đi là m. Và đây là buổi lái đầu tiên.
Bên phải tôi là cáºu cảnh vệ, đằng sau là gia đình. Phố Gorki cháºt nÃch những ngÆ°á»i. Tôi liên tục xoay ngÆ°á»i để xem tình hình đằng sau xe tôi. Qua gÆ°Æ¡ng chiếu háºu tôi không nhìn rõ chuyện gì xảy ra sau xe. Tania bảo tôi: “Ba Æ¡i, ba hãy nhìn phÃa trÆ°á»›c Ä‘i? Con lạy ba đấy†Tôi Ä‘ang Ä‘i vá»›i tốc Ä‘á»™ tÆ°Æ¡ng đối hăng. Cáºu cảnh vệ mặt tái mét không rá»i tay khá»i phanh tay để còn có thể giáºt ra được nếu không còn Ä‘Æ°á»ng thoát hiểm nà o khác. Lạy Chúa, chúng tôi đến nÆ¡i mà không xảy ra sá»± cố nà o!
Từ đó Naina kiên quyết không cho tôi ngồi sau tay lái nữa.
- Boria, anh có đầy lái xe đấy thôi - con rể nà y, con gái nà y, cháu ngoại nà y. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u vui vẻ Ä‘Æ°a anh Ä‘i bất cứ đâu anh muốn.
Thế mà má»›i đây thôi tôi đã tá»± lái chiếc xe con của Tổng thống trên những con Ä‘Æ°á»ng nhá» trong khu biệt thá»± đấy. Giá» thì tôi đã vá» hÆ°u, tôi có thể là m tất cả. Song niá»m Ä‘am mê lái xe dù sao cÅ©ng được bù lại - đó là lái ô tô Ä‘iện. HÆ¡n thế nữa tôi cứ lái bạt mạng. Tôi đặc biệt thÃch lao từ dốc xuống rồi đâm thẳng và o cây. Và o thá»i Ä‘iểm cuối cùng tôi bẻ quặt lái. Tôi thÆ° giãn bằng cách nhÆ° váºy. Cách đây không lâu tôi phải “găm†lại trò chÆ¡i nà y, có nghÄ©a là cáºu cảnh vệ tháp tùng tôi trong chuyến Ä‘i đầy mạo hiểm nà y đã không giữ được ngÆ°á»i khi tôi quặt mạnh xe và đã bị văng ra ngoà i. Tôi buá»™c phải xin lá»—i anh ta...
Tôi quyết định truyá»n lại tình yêu tay lái mà không thá»±c hiện được nà y của mình cho cô cháu gái. Khi Katia tròn mÆ°á»i tám tuổi tôi đã tặng cô bé má»™t chiếc ô tô. Äó là trÆ°á»ng hợp quà tặng của tôi có cảm giác không được “trúng†lắm. Cả hai cô con gái Lena và Tania Ä‘á»u cà u nhà u vá»›i tôi:
- Ba, ba là m váºy là m gì, đây là món quà quá đắt. HÆ¡n nữa Katia là m gì có bằng lái, không thể Ä‘i xe được.
Nhưng tôi cứ giữ ý kiến mình. Dù sao cháu gái cũng đến tuổi trưởng thà nh rồi. Tôi tặng cháu chiếc xe mà u đỠrất đẹp - chiếc Scoda.
Hai năm trá»i chiếc xe đứng bên lá» Ä‘Æ°á»ng, Katia không há» má»™t lần ngồi sau tay lái. NhÆ°ng giá» thì Sura, chồng của Katia đã bắt đầu lái rồi, đã có bằng lái. Váºy là cho dù phải qua hai năm thì món quà tặng của tôi vẫn trở nên có Ãch.
Tôi cho là các con gái coi tôi là ngÆ°á»i cha nghiêm khắc trong thá»i thÆ¡ ấu của chúng. Nếu bá»n chúng mang sổ liên lạc tá»›i thì lúc nà o tôi cÅ©ng há»i Ä‘á»™c má»™t câu: “Toà n Ä‘iểm năm chứ?â€. Nếu không phải toà n năm, tôi sẽ không cầm sổ.
Lena và Tania rất khác nhau. Lena lúc nà o cÅ©ng là trụ cá»™t của má»™t nhóm lá»›n há»c sinh. Trong các ngà y nghỉ chúng thÆ°á»ng tổ chức các cuá»™c Ä‘i chÆ¡i dã ngoại trong các khu rừng vùng Ural của chúng tôi. Naina luôn lo lắng, nhÆ°ng chỉ vô Ãch bởi lẽ bạn bè của Lena rất tuyệt. Äến tán bây giá» Lena vẫn thÆ°á»ng gặp gỡ và thÆ° từ vá»›i bạn bè thá»i đó. Trong chuyện nà y cô bé giống tôi và Naina. (Chúng tôi cÅ©ng không bao giỠđể mất các mối quan hệ từ thá»i xÆ°a). Lena cÅ©ng và o há»c trÆ°á»ng Äại há»c Bách khoa Ural giống nhÆ° cha mẹ, cÅ©ng và o khoa xây dá»±ng. Äó là vì chúng tôi có cùng chung tâm hồn, hoà n toà n giống nhau. Lena há»c giá»i, thÃch Ä‘á»c sách, tham gia há»c thêm ở trÆ°á»ng nhạc. Cô bé có bản tÃnh theo kiểu cổ Ä‘iển, nhất quán. Äó cÅ©ng là tÃnh cách của tôi.
Còn Tania là má»™t ngÆ°á»i già u trà tưởng tượng. Hồi đầu rất thÃch trở thà nh thuyá»n trưởng lái tà u biển Ä‘Æ°á»ng dà i: tham gia câu lạc bá»™ thuyá»n buồm, nghiên cứu kỹ lưỡng các biển tÃn hiệu giao thông. Tania ham thÃch bóng rổ, chÆ¡i nghiêm túc trong Ä‘á»™i tuyển “Locomotiv†vùng Ural. Sau đó có thể nói là cô bé tá»± bá» nhà ra Ä‘i, lên MatxcÆ¡va há»c. Gia đình tôi chẳng có ai há» hà ng thân thuá»™c nà o ở MatxcÆ¡va ngoà i má»™t cô bạn há»c cùng lá»›p chúng tôi. Cô bé phải sống má»™t mình trong ký túc xá. Naina kịch liệt phản đối chuyến Ä‘i nà y của Tania. NhÆ°ng tôi bảo: “Má»™t khi con đã quyết thì cứ để cho nó Ä‘i...â€.
Tôi có cảm tưởng chúng tôi hoà n toà n là má»™t gia đình gia trưởng kiểu Ural. Trong nhà có má»™t đẳng cấp cao nhất được quy định - đó là ông. Có má»™t ngÆ°á»i mà ý kiến được tôn trá»ng.
Và nếu có má»™t thứ báºc nhÆ° váºy thì tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u trở nên dá»… dà ng và thuáºn lợi giải quyết các vấn Ä‘á» của mình, thÆ°á»ng là những chuyện nảy sinh giữa cha mẹ và con cái. Có vấn Ä‘á» gì Æ° - cứ Ä‘i gặp ông là xong hết. Song ai ai cÅ©ng hiểu là nên tá»± mình giải quyết thì hÆ¡n, chỉ nên há»i ý ông khi nà o cần thiết lắm mà thôi.
Chẳng hạn Tania và Borka có chuyện cãi cá». Borka thẳng thừng bảo mẹ: thế con đến há»i ông thì ông sẽ giải quyết chứ? Tania nghÄ© ngợi đôi chút rồi đáp: ừ thì con cứ Ä‘i há»i ông Ä‘i. Lúc nà o cu cáºu cÅ©ng kịp đến trÆ°á»›c vá»›i tôi, cùng thoả thuáºn quan Ä‘iểm. Và Borka chÆ°a bao giỠ“phản thùng†má»™t khi chúng tôi đã thoả thuáºn. Lá»i tôi nói vá»›i cu cáºu - đó là luáºt.
Katia và Boria là những đứa cháu lớn của tôi. Chúng sinh cách nhau một năm. Katia là con gái của Lena vừa tròn hai mươi tuổi, hiện đang nghỉ đẻ nuôi con.
Boria Ä‘ang du há»c nÆ°á»›c ngoà i. Nó cÅ©ng há» Yeltsin. chỉ có Ä‘iá»u là Yeltsin cháu. Nó là má»™t thanh niên có cá tÃnh, đôi khi không Ä‘Æ¡n giản, nhÆ°ng có thể chÃnh Ä‘Ã n ông phải chăng cần có cá tÃnh đó? Tania rất phân vân khi quyết định cho con trai du há»c nÆ°á»›c ngoà i. Tania suy Ä‘i tÃnh lại xem lá»±a chá»n trÆ°á»ng nà o thì tốt.
Tiêu chuẩn chÃnh là trÆ°á»ng phải có ká»· luáºt nghiêm khắc và khối lượng há»c dầy đủ. Cuối cùng Tania chá»n trÆ°á»ng Winchester cho con trai theo há»c.
Khi Tania kể lại cho tôi nghe vá» các Ä‘iá»u kiện sống ở đó, lúc đầu tôi tháºm chà không tin. ÄÆ°Æ¡ng nhiên là Borka phải ở trong ký túc xá, má»™t phòng có sáu há»c sinh. Ngủ ở giÆ°á»ng hai cánh, váºy là khi leo lên giÆ°á»ng thì chân chạm ngay và o ngÆ°á»i bên cạnh. Khi há»c thì chỉ có bà n và máy tÃnh, ngoà i ra không có thứ gì thừa. Äồ đạc để trong tủ. Thêm và o đó là phải dáºy sá»›m để còn kịp sá»a soạn: già y phải bóng, áo sÆ¡mi phải trắng, là phẳng phiu.
Váºy mà đã ba năm rồi.
CÅ©ng chẳng sáng suốt gì cho cáºu bé Ä‘i du há»c, trong khi vá»›i cuá»™c sống nhÆ° thế má»i mối quan hệ thân thiết của cáºu bé là ở đây, ở thà nh phố MatxcÆ¡va tiện nghi và ấm cúng nà y. GiỠđây cháu thÆ°á»ng xuyên viết thÆ° vá» cho chúng tôi qua Internet vá»›i những câu chúc mừng rất nhá»™n.
Tiện thể xin nói chuyện viết thÆ° gắn vá»›i má»™t chi tiết rất buồn cÆ°á»i.
Có lần trong cuộc điện đà m với Tony Blair, tôi bỗng buột miệng:
- Tony nà y, anh có biết là cháu tôi Ä‘ang há»c ở Anh không, nó ở đó cảm thấy hÆ¡i cô Ä‘Æ¡n đấy, hay là anh viết cho nó mấy dòng được không?
Chúng tôi không để đâu hết ngạc nhiên khi Borka gá»i Ä‘iện vá» kể rằng có chuyện lạ lùng xảy ra trong trÆ°á»ng cáºu bé: có má»™t bức thÆ° trang trá»ng viết trên giấy có quốc huy của Thủ tÆ°á»›ng Anh gá»i tá»›i trÆ°á»ng, trong đó ngà i Thủ tÆ°á»›ng chúc cháu tôi há»c giá»i và tháºm chà còn... má»i đến nhà chÆ¡i. Song Borka giá»i tiếng Anh đến mức phân tÃch được rõ ngá»n ngà nh và sắc thái từ vá»±ng Anh ngữ nên hiểu ngay là lá»i má»i nà y hoà n toà n mang tÃnh xã giao và không vá»™i và ng gá»i tắc xi đến phố Dawning.
Còn cô cháu gái nhá» nhất là Masha năm nay cÅ©ng mÆ°á»á»‰ bảy tuổi rồi. Cha mẹ nó là Lena và Valera chắc hẳn chẳng bao giá» cho con bé má»™t mình ra nÆ°á»›c ngoà i, không thể vá»›i bất cứ lý do gì. Masha là má»™t cô gái duyên dáng, rất xinh, hÆ¡n nữa lại có tâm hồn thÆ¡ ca (và o những dịp sinh nháºt tôi, cháu hay tặng tôi những bà i thÆ¡ của mình sáng tác), là m sao có thể chối từ những thi phẩm nhÆ° thế
Má»—i khi Lena và Valera Ä‘i nghỉ ở nÆ°á»›c ngoà i và i tuần, Masha thÆ°á»ng đến ở vá»›i chúng tôi tại khu nhà Gorki-9. Bá»—ng má»™t buổi chiá»u cháu chạy vá»™i đến chá»— tôi nà i nỉ: “Ông Æ¡i, cháu xin ông hãy nói vá»›i mẹ cho cháu Ä‘i vÅ© trÆ°á»ng Ä‘i ông!†Hoá ra, tháºm chà từ nÆ°á»›c ngoà i, mẹ vẫn luôn nghiêm ngặt Ä‘iá»u hà nh Masha ở nhà .
Tôi nói vá»›i cháu cố ra giá»ng nghiêm nghị: “Masha, cháu có thể Ä‘i nhảy được đó. Ông chịu trách nhiệm cho!â€
Hoặc là có trÆ°á»ng hợp khác vá»›i Katia.
Khi cô bé và o há»c Khoa sá» TrÆ°á»ng Äại há»c Tổng hợp Lomonosov và má»›i chỉ há»c được và i tuần thì giữa chúng tôi và cô bé cần phải “là m rõ quan hệâ€. Cô bé chạy đến bên tôi, mắt rÆ¡m rá»›m: “Ông Æ¡i, ông ra lệnh để bảo vệ đừng Ä‘i theo cháu nữa!â€. Trong khi tôi còn là m Tổng thống, má»i thà nh viên trong gia đình phải được bảo vệ. Äó là truyá»n thống lâu Ä‘á»i không thà nh văn của Kremli, từng tồn tại nhiá»u tháºp ká»· nay rồi. NhÆ°ng rồi Katia định phá bá» cái truyá»n thống đó. “Ông có hiểu không, đó là chuyện rất... ná»±c cÆ°á»i. Cháu vừa ra khá»i phòng há»c thì há», khốn khổ thay, đã đứng đó rồi. Xin ông, cháu xin ông đấy!†Có lẽ Tania quá Æ°Æ¡ng bÆ°á»›ng và không khéo léo trÆ°á»›c bạn bè cùng khoá. Vì thế buá»™c phải quyết định. Tháºm chà tôi còn nhá»› là đã phải viết giấy cho Giám đốc CÆ¡ quan cảnh vệ. TrÆ°á»›c trách nhiệm của tôi ngÆ°á»i ta đã thôi không cho cảnh vệ Ä‘i theo cô bé nữa. Còn cô bé hẳn tá»± hà o lắm, lại còn vênh mÅ©i lên cho mà xem.
Tôi rất muốn bảo vệ các con cháu mình khá»i sá»± chú ý thÆ°á»ng xuyên, quấy nhiá»…u của đám phóng viên. Sau năm 1996 xuất hiện má»™t là n sóng các bà i báo bôi nhá», bịa đặt vá» há» trên các tá» báo lá cải.
Nà o là chuyện tình bốc lá»a giữa Tania và Chubais, rằng Katia trên thá»±c tế không thi Ä‘á»— đại há»c, mà và o há»c là do có “ôâ€, rằng Boria ở London Ä‘ang yêu má»™t cô ngÆ°á»i mẫu Nga nà o đó, còn Masha đã trở thà nh ngÆ°á»i mẫu, bá» nhà đi quảng cáo lúc thì cho hãng Guchsi, lúc thì cho Versache. Toà n những chuyện nhảm nhÃ.
Thôi thì cÅ©ng được nếu há» bất công vá»›i những ngÆ°á»i lá»›n nhÆ° Tania, Lena, và các chà ng rể Valeri và Liosa - há» là những ngÆ°á»i đã được tôi luyện qua tháng năm và chẳng còn lạ lùng bất cứ Ä‘iá»u gì. NhÆ°ng khi ngÆ°á»i ta bịa đặt chuyện ra vá»›i các cháu tôi, xúc phạm chúng thì tôi khó khăn má»›i kìm lòng được. Bá»n trẻ đã phải chịu Ä‘á»±ng tháºt nặng ná».
Tôi còn nhá»› sau khi bà i báo ná» viết vá» chuyện tình của Boria ở London được tung ra, chút nữa thì cô bạn thân của nó ở MatxcÆ¡va tÃnh chuyện bá» nó. Dá»… hiểu là bá»n trẻ cảm nháºn những chuyện nhÆ° thế sâu sắc đến mức nà o.
Các con gái tôi từng phải rÆ¡i rất nhiá»u nÆ°á»›c mắt, tổn hại nhiá»u phần kinh và sức khoẻ chỉ vì những bà i báo lăng nhăng đó. Hẳn khó giải thÃch được cho trái tim ngÆ°á»i mẹ rằng đây là cây thánh giá mà tất cả má»i ngÆ°á»i nổi tiếng Ä‘á»u phải mang theo mình, cần phải chịu Ä‘á»±ng và bá» ngoà i tai má»i chuyện Ä‘i. Còn tôi cÅ©ng hết sức mong muốn sao cho cái bóng tên tuổi của tôi vá» lâu vá» dà i không còn ảnh hưởng đến các con, các cháu tôi Hy vá»ng dần dà là n sóng châm chÃch nà y rồi cÅ©ng sẽ hết chá»— đứng.
Hẳn sẽ có nhiá»u ngÆ°á»i quan tâm xem siêu thu nháºp của tôi là những gì? Nói cách khác là liệu tôi có là ngÆ°á»i già u có không? Nói thá»±c tôi cÅ©ng chẳng biết nữa... Còn thá» xem lấy mức nà o mà phán xét chứ. Hãy thá» liệt kê xem tôi có gì và không có gì.
Tôi sống trong biệt thự của Nhà nước.
Sở hữu (cùng vá»›i vợ) bất Ä‘á»™ng sản, cụ thể là má»™t biệt thá»± ở quáºn OdintsovÆ¡, MatxcÆ¡va, diện tÃch sá» dụng - 452 mét vuông, diện tÃch mặt bằng - 4 ha.
Tôi có một ô tô nhãn hiệu BMV, mua năm 1995.
Có một căn hộ ở phố Mùa thu, Matxcơva.
Có một số tủ lạnh ở biệt thự và một tủ lạnh tại căn hộ.
Có và i chiếc TV.
Có đồ gỗ (đi văng, bà n ghế, tủ và một số đồ khác)
Có một số quần áo.
Một số đồ trang sức của vợ, con.
Vợt chơi tennis.
Chiếc cân bà n.
Súng săn.
Sách Ä‘á»c.
Một trung tâm ca nhạc.
Máy ghi âm.
GiỠnói đến những thứ tôi hoà n toà n không có:
Chứng từ tà i chÃnh, cổ phiếu - không có.
Bất động sản ở nước ngoà i (vila, biệt thự, lâu đà i, cung điện, trang trại) - không có.
Tà i khoản tại các ngân hà ng nước ngoà i - không.
Äá quý - không.
Má» và ng, già n khoan dà u má», má» kim cÆ°Æ¡ng, đất Ä‘ai ở nÆ°á»›c ngoà i - không.
Thuyá»n buồm, máy bay, trá»±c thăng và v.v... - không.
Vợ tôi các con gái Lena và Tania không mở tà i khoản ở Ngân hà ng Thuỵ Sĩ, Anh hay bất cứ ngân hà ng nước ngoà i nà o. HỠkhông có lâu đà i, vila, đất đai ở nước ngoà i, không nắm cổ phiếu của các công ty, nhà máy, hầm mỠnước ngoà i. Không có và chưa bao giỠcó.
Váºy thì tôi có bao nhiêu tiá»n đây? Cần phải nói chÃnh xác, đến từng cô-pếch. Äể là m việc nà y cần phải xem lại tá» hoá Ä‘Æ¡n cuối cùng ghi thu nháºp của tôi. Trong tà i khoản thuá»™c Ngân hà ng tiết kiệm Nga (bằng ngoại tệ và bằng tiá»n rúp) tÃnh đến ngà y 1 tháng giêng năm 1999 của tôi có 8.486 ngà n rúp. Năm 1998 thu nháºp của tôi là 183.8S7 rúp.
Vâng, tôi không nghèo. Sách của tôi được in ra và vẫn tiếp tục được phát hà nh khắp thế giá»›i. Tiá»n của Tổng thống Nga cần phải nằm trong ngân hà ng Nga. Äiá»u nà y tất nhiên là phải nhÆ° thế...
Tôi cÅ©ng nhÆ° các thà nh viên gia đình chÆ°a bao giá» nháºn bất cứ nguồn thu nháºp nà o từ việc tÆ° nhân hoá, từ bất cứ hợp đồng nà o đó liên quan đến cÆ°Æ¡ng vị hay ảnh hưởng của tôi. Mói nguồn thu nháºp tuyệt đối công khai và trong sạch. Còn việc tôi có thể cùng toà n thể gia đình Ä‘i tá»›i bất cứ nÆ¡i nà o trên thế giá»›i nghỉ ngÆ¡i hay du lịch, theo tôi, là chuyện tôi đáng được hưởng.
Còn má»™t Ä‘iá»u cần bổ sung thêm: những thông tin nà y được lấy từ tá» khai gá»i Bá»™ thuế và thu nháºp ngà y 31 tháng 3 năm 1999. Äây là tá» khai cuối cùng tôi khai vá»›i tÆ° cách là Tổng thống Nga.
Hy vá»ng, Ä‘á» tà i nà y nói thế là tÆ°Æ¡ng đối Ä‘u rồi đấy chứ nhỉ? Năm má»›i đến bao giá» tôi cÅ©ng đóng đúng má»™t vai - tôi là ông già Tuyết. Chúng tôi bao giá» cÅ©ng táºp há»p đầy đủ gia đình: tôi, Naina, Lena và chồng Valeri, Tania và chồng Liosa, ba cháu tôi là con của Lena: Katia 20 tuổi, Masa 17 tuổi và bé Vanca má»›i 2 tuổi; 2 cháu con của Tania - Boris 19 tuổi và bé Gleb 4 tuổi. Tất cả là 5 cháu và 1 chắt, Sanechka, con trai của Katia.
Năm má»›i nà y là lần lần đầu tiên Katia cùng chồng tá»›i chá»— chúng tôi. Cháu rể là Sura. Tôi chăm chú ngắm nhìn cáºu ta má»™t lần nữa: đúng là má»™t chà ng thanh niên xuất sắc. Katia há»c tại Khoa sá» TrÆ°á»ng Lomonosov, còn Sura cÅ©ng há»c trÆ°á»ng đó nhÆ°ng là khoa tâm lý. Chúng quen nhau hình nhÆ° từ hồi phổ thông. Nghe nói không có gì lãng mạn lắm.
Katia sinh con cách đây không lâu. Thế là tôi đã trở thà nh cụ ông, còn Naina thà nh cụ bà .
Tiện thể xin nói là tÃnh Ä‘á»™c láºp của Katia không phải chỉ thể hiện ở việc láºp gia đình sá»›m. Trong nhà chúng tôi cô bé nói chung luôn là má»™t cô gái tá»± do, mang tÃnh cách của tôi.
Rất tiếc là hôm đám cÆ°á»›i Katia tôi không dá»± được vì lúc đó Ä‘ang phải nằm viện do bị sÆ°ng phổi. Katia và Sura tá»± đến vá»›i tôi tôi chúc mừng chúng hạnh phúc. Nghe nói là đám cÆ°á»›i của chúng được tổ chức hoà n toà n khác thÆ°á»ng: má»™t đám cÆ°á»›i vui vẻ, không nghi lá»… sang trá»ng. Mẹ của Sura là giáo viên tiếng Nga và văn há»c ở trÆ°á»ng bá»n trẻ cùng há»c ngà y trÆ°á»›c. Bà chứng kiến toà n bá»™ cuá»™c tình của bá»n trẻ. Không phải bất cứ ngÆ°á»i mẹ nà o cÅ©ng có được bao ná»—i chịu Ä‘á»±ng và thấu hiểu đến thế - bởi lẽ bá»n chúng còn quá trẻ.
Trong lá»… cÆ°á»›i có má»™t chi tiết thú vị. Cháu Boria tá»›i hÆ¡i muá»™n và nói chung không rõ ngá»n ngà nh má»i chuyện bởi cáºu vừa bay từ Anh vá» và lao tá»›i đám cÆ°á»›i luôn. Khi nhìn thấy Sura mà cáºu thấy quen quen trong đám bạn của Katia ngà y trÆ°á»›c, Boria ngạc nhiên há»i: “Nà y Sura, anh là m gì ở đây thế?â€. Sura trả lá»i thế nà y: “Là m gì à ? Là m chú rể chứ còn là m gì nữa!â€
Äôi khi cÅ©ng có chuyện “trục trặc†vá»›i việc tặng quà cho ngÆ°á»i thân. Khoảng năm 1980 gì đó tôi có tặng cho Tania má»™t món quà rất hà o nhoáng - đó là đôi già y và bá»™ bà n trượt tuyết ná»™i. Hồi đó chúng tôi còn thiếu thốn, chứ tôi biết là Tania mÆ¡ Æ°á»›c má»™t bá»™ trượt tuyết của ngoại “xịnâ€. Tôi mua cho Tania bá»™ trượt tuyết hiệu “Elanâ€, tên nhà máy sản xuất cÅ©ng là thế.
Tania mang theo món quà nà y Ä‘i nghỉ đông ở Dombai. Äến lúc nà y má»›i biết rằng quà thì tôi có tặng đấy, thế nhÆ°ng cả già y và cả bá»™ bà n trượt to gần bằng cỡ của tôi. Bà n trượt quá dà i, còn già y cÅ©ng quá to, chân Tania nhÆ° bÆ¡i trong đó. Nói chung má»—i lần trượt từ núi xuống là má»—i lần cô bé phải chịu bao Ä‘au Ä‘á»›n. Song vì thế mà sau nà y khi cô bé tá»± mua cho mình bá»™ trượt vừa cỡ của mình thì không phải là cô bé trượt nữa, mà thá»±c sá»± là bay trên tuyết.
Nhìn chung ngà y tháng sinh nháºt của má»i ngÆ°á»i trong gia đình dÄ© nhiên tôi không có đầu óc nà o để nhá»›. Naina thÆ°á»ng xuyên nhắc tôi. Chúng tôi thÆ°á»ng thoả thuáºn cả gia đình vá» các món quà tặng, vì thế mà thá»i gian gần đây hầu nhÆ° không còn “trục trặc†nà o nữa.
Äôi khi giữa buổi tiệc gia đình, giữa không khà vui vẻ đầy tiếng ồn à o cÆ°á»i nói bá»—ng Ä‘á»™t nhiên xuất hiện sá»± im lặng. Lúc đó má»™t trong số con gái tôi tá»›i gần há»i: “Ba Æ¡i, ba Ä‘ang ở đây đấy chứ?†Äiá»u đó có nghÄ©a là tôi bá»—ng quên Ä‘i không khà nÆ¡i đây và trở nên trầm ngâm. Tôi cảm thấy rất bất tiện vì sá»± trầm ngâm Ä‘á»™t ngá»™t nà y trÆ°á»›c má»i ngÆ°á»i thân trong nhà , tôi cố gắng kiểm soát bản thân nhÆ°ng thÆ°á»ng chẳng mang lại kết quả. Có vẻ nhÆ° khi tôi Ä‘ang đắm mình trong cuá»™c sống gia đình, táºn hưởng những giây phút yên ả, hạnh phúc nà y thì bá»—ng nhiên nhÆ° từ nÆ¡i xa thẳm vá»ng lại, từ trong tiá»m thức lại trá»—i lên ý nghÄ© Ä‘iá»u gì vừa xảy ra hôm qua hoặc chuyện gì sẽ đến và o ngà y mai. Má»™t nhà chÃnh trị Ä‘ang thanh thản nghỉ ngÆ¡i ngà y chủ nháºt, thả bá»™ cùng gia đình trên con Ä‘Æ°á»ng nhá» trong khuôn viên nhà mình lại vẫn có thể bị nhiá»u chuyện là m cho phải báºn tâm - đó là những gì mà anh không thể sá»a chữa lại được và những gì ngà y mai Ä‘ang chỠđợi quyết định của anh. Äó là những gì cần phải thá»±c hiện ngay hôm nay hoặc sau má»™t tháng nữa. Äó là những gì Ä‘ang chỠđợi đất nÆ°á»›c sau má»™t quyết định chÃnh trị tiếp theo. Và tôi lại đứng Ä‘á» tại chá»—, lặng Ä‘i, chìm và o trong chÃnh mình.
NhÆ° tôi đã nói Lena là con gái đầu của tôi, tốt nghiệp TrÆ°á»ng Äại há»c Bách khoa Ural. CÅ©ng giống nhÆ° tôi và Naina, nó chá»n nghá» xây dá»±ng. NhÆ°ng khi chuyển lên sống tại MatxcÆ¡va và do Ä‘iá»u kiện gia đình, nó buá»™c phải bá» việc để dà nh hết thá»i gian và sức lá»±c cho gia đình, nhà cá»a.
Nói thá»±c, tôi cÅ©ng thấy băn khoăn Ãt nhiá»u vá» chuyện nà y. Cả Lena cÅ©ng trăn trở nhiá»u lắm. Nó có nhiá»u khả năng tuyệt vá»i. Hồi còn há»c phổ thông và đại há»c, Lena há»c giá»i, chuyện há»c hà nh vá»›i cô bé dá»… nhÆ° trở bà n tay. Rồi sau đó thì... nuôi con nhá» Katia, rồi Masa, chăm nom nhà cá»a, sinh hoạt. Nó thấy hứng thú vá»›i khÃa cạnh cuá»™c sống nà y.
Lena Ä‘an rất giá»i. Nó có đôi “tay và ngâ€, hoà n toà n chỉ Ä‘an bằng tay chứ không công nháºn bất cứ loại máy dệt nà o. Nó có thể vừa Ä‘á»c, xem ti vi, nói chuyện và vừa... Ä‘an. Tôi thấy là chỉ cần má»™t ngà y thôi là nó có thể Ä‘an được bất cứ thứ gì. Ão len dà i tay, ngắn tay, khăn quà ng tôi Ä‘ang mặc không chỉ là những bá»™ quần áo má»m mại ấm áp. Vá»›i tôi đó còn là cái gì đó lá»›n hÆ¡n, nhÆ° thể là ... bánh nÆ°á»›ng của Naina hay thÆ¡ ca của Masa. Äó là những tấm bùa há»™ mệnh trong cuá»™c Ä‘á»i tôi. Chúng che chở tôi khá»i ná»—i lo lắng và sợ hãi.
Lena là má»™t ngÆ°á»i rất thÃch sá»± ngăn nắp, hà i hoà và yêu cái đẹp Hiện tại nó chăm lo cho khu vÆ°á»n (tuy rằng hồi đầu có vẻ không thÃch công việc vÆ°á»n tược) và khu vÆ°á»n nà y Ä‘ang thá»±c sá»± trở thà nh “mảnh đất vùng núi Alpơ†ngay tại MatxcÆ¡va lạ thÆ°á»ng vá»›i Ä‘a dạng các loà i hoa, các hòn đá vá»›i hình dạng lạ mắt. Lena cÅ©ng không bá» qua bất cứ cuá»™c triển lãm lá»›n nà o, khâm phục các há»a sÄ© theo trÆ°á»ng phái ấn tượng, quan tâm đến kiến trúc cổ và các tượng Ä‘Ã i lịch sá». Nói chung trong gia đình chúng tôi Lena luôn là đại diện cho cái đẹp.
Khi tôi bắt đầu chiến dịch tranh cá» năm 1996, Lena cÅ©ng tham gia và o chÃnh trị má»™t cách thá»±c sá»±. Nó giúp tổ chức cho Naina những chuyến Ä‘i vòng quanh đất nÆ°á»›c, chuẩn bị các phát biểu và sá»a giúp Naina các bà i trả lá»i phá»ng vấn của bà , tóm lại là cÅ©ng nằm trong ban tham mÆ°u váºn Ä‘á»™ng bầu cá». Và nó không bao giá» than phiá»n cÅ©ng nhÆ° không có ý lảng tránh công việc nà y.
Lạy Chúa, sá»± xuất hiện của Vanca trên Ä‘á»i nà y không biết đã gắn vá»›i bao nhiêu ná»—i lo lắng, bồn chồn, tháºm chà là hãi hùng nữa!
Tôi và Naina đã từng lo lắng đến nhÆ°á»ng nà o! Lena đã gần 40 tuổi khi quyết định sinh lần thứ ba. Tôi cho đó là má»™t hà nh Ä‘á»™ng dÅ©ng cảm.
NhÆ°ng có thể nói Lena quyết định hà nh Ä‘á»™ng mạo hiểm nà y ngay từ khi kết hôn vá»›i chà ng trai cÆ¡ trưởng hà ng không dân dụng Valeri Okulov. Má»—i ngà y là má»™t cuá»™c tiá»…n Ä‘Æ°a. Và i giá» có mặt tại nhà , rồi lại tiếp tục lượn bay trên trá»i. Lena bắt đầu nghiên cứu các loại mô hình máy bay, há»c thuá»™c má»i thuá»™c tÃnh kỹ thuáºt của chúng, bắt đầu phân biệt được từng loại máy bay qua âm thanh của chúng. Tất cả chúng tôi hiểu lý do vì sao Lena lo lắng cho ngÆ°á»i chồng khi bay khắp bầu trá»i đất nÆ°á»›c, rồi sau nà y bay khắp thế giá»›i.
HÆ¡n thế, Valeri còn ham thÃch má»™t loại hình thể thao có má»™t không hai - bÆ¡i thuyá»n trên những con sông nằm trong vùng núi, hÆ¡n nữa lại ở những con sông vá»›i Ä‘á»™ dốc cao. ChỠđợi anh trong cuá»™c Ä‘ua nà y cÅ©ng không phải chuyện Ä‘Æ¡n giản. Có lần Lena và Valeri Ä‘i bá»™ suốt vùng Kamchatca và bÆ¡i thuyá»n hầu nhÆ° suốt vùng Karelia. Tuy nhiên trong những chuyến Ä‘i thể thao khó khăn, Valeri thÆ°á»ng Ä‘i vá»›i bạn bè mà không để Lena theo cùng.
Có lần chiếc thuyá»n của Valeri bị láºt nhà o, bạn bè anh tìm kiếm anh suốt cả má»™t ngà y trá»i mà không thấy. Trong khi đó anh vẫn cố bÆ¡i, và may mắn thay, anh vẫn còn sống sót được. Khó có thể tưởng tượng được là Lena đã phải chịu Ä‘á»±ng, lo lắng đến thế nà o nữa.
Lena dà nh hết tâm trà cho gia đình, nhà cá»a, con cái và những ngÆ°á»i thân của mình. Trong lÄ©nh vá»±c nà y nó không há» tÃnh toán gì hết. Mối quan tâm, sá»± cần cù của Lena không thể Ä‘o đếm được. Vá»›i nó, Ä‘iá»u quan trá»ng là sống bằng ngôi nhà của mình, bằng khu vÆ°á»n do chÃnh tay mình tạo nên. Äặc biệt giỠđây, khi Vanca và Sanechka (cháu tôi) ra Ä‘á»i, tôi cảm nháºn rõ là Lena Ä‘ang gánh vác trên vai mình toà n bá»™ gia đình, nuôi dưỡng và giáo dục con cái. Äây là má»™t công việc vô cùng to lá»›n đối vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ. Lena đặt tất cả tâm hồn của ngÆ°á»i kỹ sÆ° xây dá»±ng và o công việc nà y. DÆ°á»ng nhÆ° đến giá» tôi má»›i nháºn thức được đầy đủ công việc nặng nhá»c nà y của Lena khi hai cô gái Katia và Masa trưởng thà nh, và tôi bá»—ng chứng kiến táºn mắt biết bao nhiêu tình yêu và sá»± ấm áp Lena đã dà nh cho chúng. Lena là m bất cứ việc gì cÅ©ng tháºt lý tưởng, đạt tiêu chuẩn má»™t trăm phần trăm. Äó là má»™t con ngÆ°á»i tuyệt vá»i. Không bao giá» bá» dở việc gì, không bao giá» buông quăng bá» vãi. Tháºm chà đôi khi tôi phải kinh ngạc. Có lần tôi thấy Lena Ä‘á»c thÆ¡ Puskin cho bé Vanca lúc đó má»›i được ná»a năm.
- Lena, con là m gì đấy, là m sao cháu hiểu được những gì con Ä‘á»c?
- Không phải đâu ba Æ¡i - nó cá»± lại, - con muốn cháu được nghe âm hưởng thá»±c sá»± của lá»i nói.
Váºy mà cáºu bé chỉ ngủ trong giai Ä‘iệu của những bản nhạc cổ Ä‘iển mà thôi.
Valeri Okulov, chồng Lena, là Giám đốc Hãng hà ng không Aeroflot lá»›n nhất nÆ°á»›c Nga. Còn là m vợ má»™t nhân váºt lãnh đạo lá»›n nhÆ° váºy cÅ©ng tháºt khó khăn.
Khi Valeri được Ä‘á» xuất và o cÆ°Æ¡ng vị nà y, anh tá»›i chá»— tôi há»i ý kiến. Anh há»i xem tôi có can thiệp và o chuyện nà y không, có tạo ra tình thế khó xá» cho anh không. Tôi nói má»i chuyện nhÆ° thế cần phải tá»± quyết định. Tôi chẳng vì lý do gì mà lại muốn cản trở Ä‘Æ°á»ng công danh sá»± nghiệp của anh.
CÅ©ng cần phải đánh giá đúng Valeri - anh không bao giá» mang chuyện công việc của mình vá» bà n tán ở nhà . Anh chỉ thỉnh thoảng trả lá»i và i câu há»i của tôi kiểu công việc thế nà o, có triển vá»ng gì không, ngoà i ra không có gì hÆ¡n. Tôi biết Æ¡n anh vá» sá»± tế nhị và hiểu biết của anh. Ở anh thể hiện má»™t tÃnh cách Ä‘Ã n ông thá»±c sá»±.
Trong gia đình chúng tôi Ä‘Ã n ông thì là m việc, phụ nữ thì giáo dục con cháu. Vá»›i Naina, vai trò ngÆ°á»i bà , rồi sau là ngÆ°á»i cụ là má»™t vai trò hết sức tá»± nhiên. Bà sẵn sà ng dà nh cho công việc nà y bao nhiêu thá»i gian cần thiết cÅ©ng được. Và nhÆ° Lena và Tania thÆ°á»ng phải cố gắng khuyên bà bá» bá»›t công việc gia đình lại và thuyết phục bà đừng phải dốc sức chuẩn bị thức ăn cho bá»n nhá» bằng món xúc xÃch tá»± là m.
- Mẹ Æ¡i, - các cô gái cằn nhằn - khi nà o có khách thì mẹ có đứng bếp ba tiếng liá»n chúng con cÅ©ng chẳng dám nói gì. Thế nhÆ°ng những ngà y thÆ°á»ng thế nà y mẹ cÅ©ng phải giữ sức chứ! Bá»n trẻ ăn thế nà o cÅ©ng được, đối vá»›i chúng thì món ăn mẹ là m hay không phải tay mẹ có gì khác đâu cÆ¡ chứ, thịt hay xúc xÃch cÅ©ng thế mà thôi.
NhÆ°ng bà lại cho là món xúc xÃch của mình ngon hÆ¡n nhiá»u so vá»›i loại đầu bếp thÆ°á»ng chế biến.
Hẳn là không thể thuyết phục bà hãy in Ãt chuẩn bị bữa ăn thôi. Những chiếc ga-tô Naina tá»± tay là m có lẽ Ä‘á»u là m cho ai ai trong số khách khứa của gia đình tôi nếm thừ cÅ©ng phải nhá»›. Trong đó có cái gì đó xúc Ä‘á»™ng - dÆ°á»ng nhÆ° Naina cố gắng bảo vệ hay che chở cho tất cả chúng tôi bằng món thết đãi chÃnh tá»± tay mình là m ra tại nhà mình.
Nói chung, chuyện nà y còn có thể giải thÃch theo má»™t cách khác nữa - đó là Naina rất thÃch công việc bếp núc. Ngoà i ra, chúng tôi quá ngán vì suốt hÆ¡n chục năm trá»i chỉ ăn Ä‘á»™c má»™t số thứ thức ăn và chỉ ăn những gì đầu bếp nấu theo thá»±c Ä‘Æ¡n “đúng đắn†của Cục 9 cÅ©.
Trong biệt thự của chúng tôi có một công trình rất kỳ diệu - đó là chiếc bếp lò Nga có mái che. Thỉnh thoảng chúng tôi đón năm mới tại đó. Naina nướng món bánh tráng. Rồi chúng tôi ăn bánh, uống sâm-panh ngay cạnh bếp, bà n ghế phủ đầy tuyết, cả bánh trái cũng thế.
Món cá hun khói, thịt nÆ°á»›ng và bánh tráng ăn ngoà i trá»i là những món tôi “nghiện†từ lâu. Tôi đặc biệt thÃch món cá hun khói vùng Zavidovo, nấu theo thá»±c Ä‘Æ¡n đặc biệt của cánh thợ săn là nh nghá». Món nà y phải nấu trong má»™t chiếc nồi to vá»›i khoảng chục loại cá cùng nhau, sau đó bá» và o những quả cà chua to, cuối cùng trÆ°á»›c khi bắc ra, phải nhúng nhanh thanh củi lá»›n Ä‘ang cháy dở và o nồi cá để ngá»i thấy mùi khói bốc lên kèm theo mùi vị đặc trÆ°ng của mỡ cá.
Và o mùa hè trên những hòn đảo nhá» nằm giữa các hồ lá»›n nhá» vùng Zavidovo ngÆ°á»i ta chất đầy những đống rÆ¡m. Äôi khi tôi tìm tá»›i nÆ¡i nó, quên hết má»i sá»± trên Ä‘á»i, vùi đầu và o đống rÆ¡m thiếp Ä‘i.
Và thế là tan biến hết má»i căng thẳng.
Nói chung săn bắn và đánh cá có thú vui riêng của nó. Tôi bắt đầu Ä‘i săn từ thá»i còn ở Sverdlovsk, và say mê cÅ©ng từ thá»i đó. Chúng tôi có má»™t thiết bị đặc biệt gồm hai cái bếp để mùa đông có thể sưởi ấm ngay trong rừng. Tôi thÆ°á»ng săn nai. Thông thÆ°á»ng thợ săn Ä‘i theo hà ng ngang, đứng theo “số†quy định. Nếu con nai chạy và o “số†nà o thì ngÆ°á»i đó may mắn và có quyá»n bắn. CÅ©ng ở đó tôi đã há»c cả cách săn gà rừng.
NhÆ°ng rồi kể từ khi chuyển vá» MatxcÆ¡va, ngáºp mình và o các Ä‘am mê chÃnh trị, thì thú săn bắn dÆ°á»ng nhÆ° bị lãng quên. Có má»™t môn thể thao má»›i là m vÆ¡i Ä‘i căng thẳng tâm lý - đó là tennis.
Hồi năm 1991, lần đầu tiên tôi cùng con rể Liosa là chồng của Tania tá»›i Zavidovo. Liosa cÅ©ng là má»™t tay thợ săn hăng ra phết. Äến lúc đó tôi má»›i nhìn thấy má»™t địa Ä‘iểm tuyệt vá»i, đầy ấn tượng nhÆ° Zavidovo. Những chú hÆ°Æ¡u non: lợn nòi và tất cả thú váºt ở đây Ä‘á»u được nuôi để phục vụ kinh doanh săn bắn. Rồi hồ, đầm lầy. Có thể săn vịt trá»i, bắn ngá»—ng, gà tây Ä‘á»u tuyệt. Mùa xuân khi những chú gà rừng hót vang bà i ca cầu hôn thì cần phải và o rừng chỠđến lúc bình minh lên, lá»±a chá»— để sao cho khi những tia nắng đầu tiên vừa bừng sáng là thấy chú ta mở mắt há má» hót ngay bên cạnh bạn rồi. Cho đến khi chú ta gá»i mái, rồi cuối cùng no nê trÆ°á»›c tình yêu và thôi không còn nghe thấy toà n thế giá»›i ngoà i tình cảm gà rừng của mình, thì lúc ấy bạn chỉ còn có việc bÆ°á»›c nhẹ và i bÆ°á»›c và trong ánh sáng lá» má» trÆ°á»›c bình minh sẽ nháºn ngay ra bóng hình những chú gà rừng nhÆ° thế.
Äó là cuá»™c Ä‘i săn cá»±c kỳ hiếm hoi, huyá»n bà và đầy xúc cảm.
Äi săn vịt trá»i và o lúc tinh mÆ¡ lại là cuá»™c Ä‘i săn sống Ä‘á»™ng nhất. Äánh Ä‘á»™ng cho chúng bay lên, rồi ngồi trên thuyá»n mà cố ngắm trúng từng con, hạ gục nhanh chỉ bằng má»™t phát bắn. Äây tháºt sá»± là má»™t bá»™ môn thể thao, sôi Ä‘á»™ng đến mức tháºm chà đôi khi trở vá» nhà má»›i nháºn ra vết bầm tÃm Ä‘en to bằng lòng bà n tay trên vai, oằn nặng bởi chiếc bao Ä‘á»±ng đầy vịt.
Trong Ä‘á»i mình tôi được tặng rất nhiá»u súng săn, là m tôi có được hẳn bá»™ sÆ°u táºp súng. Song tháºt ngược Ä‘á»i là chẳng có khẩu nà o tôi cảm thấy thuáºn tiện và thÃch thú nhÆ° khẩu cạc bin “Cheski-zbroev†(cánh thợ săn thÆ°á»ng gá»i là “chezetâ€) của tôi loại nòng 30-0,6. Tôi dùng nó Ä‘i săn đã 20 năm. Tôi quen vá»›i khẩu súng nà y đến mức đã bắn không biết bao nhiêu rồi và tháºm chà khi nòng bị nứt, tôi lại Ä‘á» nghị buá»™c lại bằng dây và tiếp tục dùng. Cuối cùng tôi đặt là m má»™t khẩu súng má»›i theo mẫu chiếc “chezetâ€. NgÆ°á»i ta mang tá»›i cho tôi khẩu súng má»›i - không được, tôi không thấy được cảm giác ấy. Thế là thôi, tôi lại dùng khẩu súng cÅ©. Äúng là thói quen cÅ©ng tháºt lạ kỳ.
Săn bắn luôn là công việc mang tÃnh táºp thể. NhÆ°ng tôi lại không thÃch tụ táºp đông cánh Ä‘Ã n ông là m gì. Tôi thÆ°á»ng Ä‘i săn cùng Naina, hoặc là vá»›i thợ săn là nh nghá», rất Ãt khi cùng đám bạn bè của Liosa hoặc khách khứa khác. Trong những cuá»™c Ä‘i săn nà y, sá»± biệt láºp đối vá»›i tôi là má»™t Ä‘iá»u gì đó quan trá»ng. NhÆ° là sá»± Ä‘á»n bù bằng những khoảnh khắc tÄ©nh lặng cho những giây phút sôi Ä‘á»™ng triá»n miên.
Tôi cần có những thá»i khắc cho chÃnh mình.
Äi săn, thấy tinh thần tháºt khoẻ khoắn, sảng khoái, đặc biệt lạ thÆ°á»ng. Không bao giá» tôi quên được cảnh má»™t vị khách nÆ°á»›c ngoà i khi bÆ¡i thuyá»n cùng tôi quanh hồ chỉ chăm chắm nhìn và o chiếc va-li Ä‘en đặt dÆ°á»›i lòng thuyá»n. Ông ta nghÄ© đó là chiếc va li hạt nhân nên cứ cố ngồi né sát mép thuyá»n, cà ng xa chiếc va-li cà ng tốt. Tôi cứ mặc kệ ông ta vá»›i ý nghÄ© hãi hùng của mình. Mãi khi ghé và o má»™t hòn đảo, má»i ngÆ°á»i má»›i mở va-li và lôi ra từ đó hai chai rượu và dÆ°a chuá»™t muối, vị khách má»›i báºt cÆ°á»i sặc sụa mãi không thôi. Còn chiếc va-li hạt nhân thì cÅ©ng “bÆ¡i†trên chiếc thuyá»n bên cạnh, trong sá»± canh giữ của các sÄ© quan.
Hồi trÆ°á»›c, cÅ©ng nhÆ° Ä‘a số má»i ngÆ°á»i, tôi không coi việc uống chúc nhau ngà y lá»… hết ly rượu nà y đến ly rượu khác là chuyện nhiệt huyết. Thế mà không biết đã có biết bao Ä‘iá»u qua tiếng lại, thêu dệt, bất hoà chÃnh trị lan truyá»n trong xã há»™i, đầy rẫy trên các trang báo vá» chuyện nà y. Cho đến giá» tháºm chà vẫn thấy tháºt khó tin...
Phong cách cuá»™c sống Nga vá» mặt truyá»n thống quy định rất khắt khe: không uống chúc mừng ngà y sinh nháºt là không thể được, không uống chúc mừng đám cÆ°á»›i - không được, không uống cùng bạn bè đồng nghiệp - cÅ©ng không được. Tôi không thÃch cái “nghÄ©a vụ†nà y, không chịu được những ngÆ°á»i say rượu, song... trong thá»i Ä‘iểm nà o đó cảm thấy là chất men thá»±c sá»± là má»™t phÆ°Æ¡ng tiện để nhanh chóng gạt bá» stress.
Nói đến chuyện nà y, tôi lại nhá»› đến câu chuyện xảy ra năm 1994. Lúc đó, trong chuyến thăm Berlin, tất cả các hãng truyá»n hình thế giá»›i Ä‘á»u phát Ä‘i hình ảnh ông Yeltsin say kháºt khưỡng Ä‘ang chỉ huy Ä‘oà n quân nhạc.
Äó là những ngà y tháng nặng nỠđối vá»›i tôi. Nếu nhìn bá» ngoà i, có thể thấy hà nh vi nà y là hoang dã, lố bịch. NhÆ°ng chỉ có tôi má»›i biết được Ä‘iá»u mà ngay cả các trợ lý của tôi, các phóng viên cÅ©ng nhÆ° tất cả những ai buá»™c tá»™i tôi mạnh mẽ nhất cÅ©ng không thể hiểu nổi. Trạng thái stress tôi phải chịu từ cuối năm 1993, trong thá»i gian cuá»™c chÃnh biến và sau đó là quá khủng khiếp đến ná»—i cho đến giá» tôi vẫn chÆ°a hiểu là m sao cÆ¡ thể tôi lại chịu Ä‘á»±ng được nhÆ° thế. Căng thẳng và mệt má»i buá»™c phải tìm kiếm lối thoát. Ở đó, tại nÆ¡i Berlin ấy, khi toà n châu Âu Ä‘ang ká»· niệm cuá»™c rút quân của những Ä‘Æ¡n vị quân Ä‘á»™i cuối cùng của ta, tôi bá»—ng cảm thấy không thể kìm nén được. Trách nhiệm đè nặng lên đôi vai, cả bầu không khà chỠđợi bÆ°á»›c Ä‘i lịch sá» nà y cÅ©ng dồn ép lên tôi. Bất ngá» vá»›i cả bản thân, tôi không thể kìm mình được. Tôi đổ sụp xuống...
Tôi cảm thấy thế nà o bây giá» khi ngÆ°á»i ta chiếu lại những cảnh được các phóng viên ghi lại dấu ấn, trong đó tôi Ä‘ang chỉ huy dà n nhạc ấy? Không phải là xấu hổ, không phải xấu xa, không phải ná»—i tức giáºn, mà ở đây là má»™t tình cảm khó tả khác nà o đó. Tôi nhÆ° cảm nháºn được bằng da bằng thịt cái trạng thái lo lắng, căng thẳng, sức nặng vô táºn cứ đè nén tôi, ép chặt tôi xuống đất. Tôi nhá»› là sức nặng đó đã tan biến Ä‘i sau má»™t và i ly rượu. Và khi đó, trong trạng thái lâng lâng nhẹ nhà ng, có thể tha hồ mà chỉ huy dà n nhạc.
Sau chuyện đó nhóm trợ lý Tổng thống gá»i tôi má»™t bức thÆ° nói rằng bằng hà nh vi của mình, bằng sá»± thôi thúc không kìm nén được của mình tôi đã là m hại bản thân, gây hại cho toà n bá»™ công việc chung của chúng ta.
Tôi đã không xin lá»—i những ngÆ°á»i trợ lý của mình. Chắc gì có ai trong số há» có thể giúp được tôi. Khoảng cách giữa chúng tôi quá lá»›n. Tôi thả bá»™ trên bãi biển Sochi và thầm nghÄ©: cần phải tiếp tục sống. Cần phải khôi phục sức lá»±c. Dần dà tôi đã trở lại được chÃnh mình.
Từ đó trở Ä‘i tất cả những gì là m trạng thái bình thÆ°á»ng của tôi thay đổi nhÆ° mất ngủ, cảm lạnh, mệt má»i thông thÆ°á»ng thì má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u cho rằng đó là do ảnh hưởng của rượu. Tôi biết vá» những câu chuyện cá»a miệng kiểu ấy, nhÆ°ng tôi cho phản ứng lại tức là tá»± hạ thấp hÆ¡n phẩm chất của tôi.
Váºy phải là m gì đây? Chứng minh cho má»i ngÆ°á»i biết rằng đó là do bệnh tim và huyết áp gây ảnh hưởng tá»›i lá»i nói và cá» chỉ, thÆ°á»ng xuyên gây ra chứng stress và mất ngủ hay là chứng minh rằng không nên nhầm lẫn các loại thuốc buá»™c tôi phải dùng vá»›i há»™i chứng say rượu Æ°? Hay là tá»± đấm và o ngá»±c mình?
Tất cả những Ä‘iá»u đó Ä‘á»u thấp hèn và kinh tởm. Thế rồi má»™t lúc nà o đó tôi đã hiểu ra là dù tôi có giải thÃch vá» chuyện nà y thế nà o Ä‘i chăng nữa thì cÅ©ng chẳng có ai tin và ngÆ°á»i ta còn coi đó là má»™t sá»± yếu Ä‘uối,
Tôi hiểu ra má»™t Ä‘iá»u mấu chốt: chÃnh thân hình tôi, ý chà bÆ°á»›ng bỉnh của tôi, tÃnh cách tôi tá»± chúng đã tạo ra sá»± hằn thù ghen ghét, vu khống. Nếu nhÆ° không phải vì rượu thì ngÆ°á»i ta cÅ©ng sẽ lấy cái gì đó khác để Ä‘Æ°a đẩy câu chuyện vá» tôi. Nếu há» tìm thấy Ä‘iểm gì khác có thể là m tổn thÆ°Æ¡ng thì nhất định thể nà o cÅ©ng táºp trung “đánh†tôi và o đó cho mà xem.
Chẳng lẽ phớt lỠnhững chuyện đó đi lại không tốt sao?
Thế là tôi thực sự bỠngoà i tai những chuyện nà y.
Sau đó là đến năm 1995 nặng ná» nhất. Tôi bị nhồi máu cÆ¡ tim. Sau phẫu thuáºt bác sÄ© chỉ định: tối Ä‘a tôi chỉ có thể cho phép mình uống là má»™t cốc rượu. Từ đó trở Ä‘i tôi không bao giá» vi phạm Ä‘iá»u cấm kỵ nà y.
Tôi và Naina váºy là đã cùng nhau chung sống được hÆ¡n 40 năm rồi. ChÆ°a bao giá» chúng tôi xa nhau. ChÆ°a bao giá» chúng tôi Ä‘i nghỉ cách biệt. ChÆ°a bao giá» chúng tôi chia cuá»™c Ä‘á»i mình ra là m hai cả...
Tôi còn nhá»› rõ Naina khi là má»™t cô sinh viên trẻ má»›i 18 tuổi Tôi nhá»› là khi Naina là m tại Viện dá»± án xây dá»±ng lá»›n nhất Sverdlovsk, cô đã không chỉ kịp là m quen vá»›i các cô gái khác và chuẩn bị bữa ăn tuyệt ngon mà còn thức tá»›i ná»a đêm để là quần áo cho tôi. Khi mà chà ng trai ấy còn chÆ°a trở thà nh lý tưởng. Lúc đó tôi là Bà thÆ° thứ nhất. Thứ nhất cÆ¡ mà , nên cần phải ăn mặc cho Ä‘Ã ng hoà ng.
Naina hiến dâng cho tôi biết bao sức lá»±c cÅ©ng nhÆ° tinh thần, đến mức tôi chẳng còn đủ từ để giãi bà y được. Thiếu bà có lẽ tôi đã chẳng bao giá» vượt qua được bấy nhiêu cÆ¡n sóng gió chÃnh trị. Tôi đã chẳng thể trụ vững, ngay cả và o năm 1987 ấy, cÅ©ng nhÆ° năm 1991 hay là sau đó nữa. Và cho đến nay khi bà đã trở thà nh má»™t ngÆ°á»i bà hạnh phúc, có thể bình thản chăm lo cho các cháu thì bà lại vẫn còn phải dà nh biết bao sức lá»±c cho tôi.
Naina là má»™t ngÆ°á»i cá»±c kỳ chân thà nh và chất phác. Bà trăn trở, lo lắng cho những tấn kịch trÆ°á»ng của chúng tôi theo cách riêng của mình. Không Ãt lần bà khuyên tôi:
- Boris nà y, hay là anh cứ nói chuyện với Luzkov có được không? Có thế anh ta mới hiểu được chứ!
Tôi cÆ°á»i và hứa: ừ, dÄ© nhiên rồi anh sẽ gặp gỡ nói chuyện vá»›i anh ta. Giá nhÆ° có những ngÆ°á»i nhÆ° Naina là m chÃnh trị thì có lẽ chúng ta cÅ©ng đã có má»™t ná»n chÃnh trị khác rồi.
Tiện đây cÅ©ng muốn nói thêm là có mặt chi tiết rất thú vị, tháºm chà là buồn cÆ°á»i đối vá»›i Luzkov. Suốt thá»i gian dà i Yuri Mikhailovich sống cạnh gia đình tôi và thÆ°á»ng xuyên gá»i cho chúng tôi sữa vắt từ con bò của gia đình mình (nhÆ° ông ta nói váºy) nuôi ở trang trại. Rồi sau đó ông ta thôi không gá»i nữa. Lúc đó đúng và o mùa hè 1998 khi ông ta sáng láºp ra đảng của mình. Má»™t sá»± trùng hợp ngẫu nhiên chăng? Ông ta cố ý đánh tiếng là rất tiếc con bò nhà ông ta bị ốm.
Cho đến giá» Naina vẫn chÆ°a hết ngạc nhiên trÆ°á»›c việc con bò á»m nặng thế, và lại còn ốm lâu đến thế nữa chứ.
Má»™t Ä‘iá»u thú vị là Naina nháºn được rất nhiá»u thÆ° (thÆ° gá»i đến chúng tôi hoặc qua bÆ°u cục ở phố Mùa thu, hoặc qua BÆ°u Ä‘iện trung tâm) và đây là những lá thÆ° hoà n toà n khác vá»›i số thÆ° gá»i cho tôi trên cÆ°Æ¡ng vị Tổng thống. Rất khác?
Má»™t mặt có thể dá»… dà ng giải thÃch Ä‘iá»u nà y: trong bÆ°u Ä‘iện của ngÆ°á»i đứng đầu Nhà nÆ°á»›c là hà ng ngà n Ä‘Æ¡n từ, khiếu nại, yêu cầu, dá»± án tái thiết đất nÆ°á»›c, dá»± án sáng chế, nói tóm lại, chẳng còn gì mà ngÆ°á»i dân không viết và không gá»i tá»›i.
Thế nhÆ°ng bÆ°u Ä‘iện của vợ tôi lại thuá»™c chủng loại khác - đó là những lá thÆ° riêng, ấm áp, trung thá»±c, cảm thông hiểu biết. Má»i ngÆ°á»i cảm nháºn được tÃnh cách của bà , sá»± Ä‘oan chÃnh sâu sắc của bà . Trong bÆ°u Ä‘iện nà y hầu nhÆ° không có khiếu nại, không có chỉ trÃch. Khi tôi tuyên bố cho toà n đất nÆ°á»›c vá» cuá»™c phẫu thuáºt của mình thì Naina bắt đầu nháºn được rất nhiá»u thÆ° vá»›i những lá»i khuyên chữa bệnh từ những ngÆ°á»i đã trải qua nhồi máu cÆ¡ tim - cách chữa thế nà o, uống thuốc gì. Nhân đây tôi cÅ©ng muốn nói vá»›i những ai đã gá»i thÆ° từ cho Naina Iosifovna rằng: xin chân thà nh cảm Æ¡n các bạn.
Tôi ngạc nhiên trÆ°á»›c những lá thÆ° bởi sá»± nhân háºu của chúng còn bởi lẽ tác giả của chúng là những con ngÆ°á»i hoà n toà n có quyá»n oán trách cuá»™c Ä‘á»i: cầm bút viết cho Naina là những con ngÆ°á»i khốn quẫn, cô Ä‘Æ¡n hoặc Ä‘au ốm. Có lần có má»™t bức thÆ° gá»i đến là m Naina kết sức kinh ngạc. Kinh ngạc bởi giá»ng nói chân thà nh đầy tình cảm con ngÆ°á»i và khiêm tốn. NgÆ°á»i viết là má»™t phụ nữa từ Peterburg, mẹ của má»™t cô gái tà n táºt.
Khi biết tôi có mang theo cả Tania Ä‘i công tác tá»›i Peterburg, Naina đã Ä‘á» nghị tôi mang tá»›i cho chị phụ nữ đó má»™t món quà : chiếc ti vi và chiếc đầu video. Khi ở Peterburg Tania gá»i Ä‘iện suốt ngà y đến ngôi nhà hỠở nhÆ°ng không thấy ai trả lá»i, thế rồi Tania quyết định lần tá»›i địa chỉ và sẽ nhá» hà ng xóm chuyển lại món quà cho há».
NhÆ°ng kìa, cánh cá»a chợt mở... Cô gái ra mở cá»a mà hồi lâu không hiểu nổi có chuyện gì xảy ra, tháºm chà không tin và o mắt mình rằng có ngÆ°á»i mang tá»›i cho cô quà của Naina Iosifovna. Tiếc là mẹ cô gái lúc đó Ä‘i là m. NhÆ° Tania kể lại thì há» sống rất cháºt váºt. Quả thá»±c há» không có tivi để xem.
Sau đó Ãt lâu Naina nháºn được má»™t bức thÆ° từ Peterburg, nghÄ©a là quà tặng đã đến đúng địa chỉ. NgÆ°á»i mẹ viết thÆ° trả lá»i còn cô gái hầu nhÆ° không thể Ä‘i ra khá»i nhà đã có được Ä‘iá»u kiện để tiếp xúc vá»›i thế giá»›i.
Khi Naina tới thăm nhà trẻ hay bệnh viện dà nh cho trẻ em, hoặc đi thăm một nữ nghệ sĩ bà ái mộ bị ốm thì không bao giỠbà kể lại chuyện đó bất cứ cho ai.
Bà thực sự coi việc là m từ thiện là công việc riêng của mình.
Má»™t mặt, đó hoà n toà n là má»™t quan Ä‘iểm đúng đắn. Tôi có lẽ sẽ cÅ©ng hà nh Ä‘á»™ng dúng nhÆ° thế. NhÆ°ng mặt khác... Naina rất quan tâm đến trẻ em, những đứa trẻ bị mắc phải những căn bệnh hiểm nghèo gây tổn hại đến việc hình thà nh nhân cách ngay từ thuở nhá». Theo tôi, nếu mà cả nÆ°á»›c biết được chuyện nà y thì những ngÆ°á»i khác cÅ©ng sẽ hà nh Ä‘á»™ng theo gÆ°Æ¡ng của Naina.
Váºy mà bà bao giá» cÅ©ng lảng tránh không muốn xuất hiện trÆ°á»›c nhân dân.
Má»i ngÆ°á»i chỉ cảm nháºn được những nét tÃnh cách của bà - khiêm tốn, tế nhị, tình ngÆ°á»i - qua má»™t số rất Ãt các buổi trả lá»i phá»ng vấn truyá»n hình, và qua những lần xuất hiện hãn hữu trÆ°á»›c công chúng khi bà đi cùng vá»›i tôi.
Má»i ngÆ°á»i cảm nháºn được và hÆ°á»›ng tá»›i phÃa bà . Tôi lúc nà o cÅ©ng cảm nháºn thấy sá»± tiếp xúc của bà vá»›i má»™t nhóm nhá» văn nghệ sÄ© nhÆ° Galina Vonchek, Sophia Pilavskai, Marina Ladynina, Maria Mironova, Vera Vasilieva và má»™t số ngÆ°á»i khác là điá»u tháºt hiếm có. Giữa há» Ä‘Æ¡n giản là tình bạn, không có bóng dáng của sá»± Ä‘iệu Ä‘Ã và quảng cáo nà o hết. Không, dù sao chăng nữa Tổng thống cÅ©ng vẫn có Ä‘iá»u riêng tÆ°. Äó là những ngÆ°á»i thân thiết. Äó là truyá»n thống gia đình thiêng liêng. Äó là niá»m vui trong sáng qua tiếp xúc vá»›i con cái, cháu chắt.
Äó là gia đình thá»±c sá»± của tôi, chứ không phải cái gia đình ngÆ°á»i Ä‘á»i nghÄ© ra hay tivi nói đến.
Äôi lúc, khi ngắm nhìn mấy đứa trẻ, Gleb và Vanca, nô đùa bên cạnh ngÆ°á»i lá»›n chúng tôi, tôi thÆ°á»ng cố hình dung ra tÆ°Æ¡ng lai của chúng, số pháºn của chúng - chúng sẽ có má»™t nÆ°á»›c Nga hoà n toà n khác, má»™t thế giá»›i hoà n toà n khác, má»™t thiên niên ká»· khác. NhÆ°ng chỉ có Ä‘iá»u quan trá»ng nÆ°á»›c Nga ấy sẽ thế nà o? Liệu chúng có tá»± hà o rằng đã được sinh ra trên đất nÆ°á»›c chúng ta, trong thà nh phố chúng ta, ngôi nhà chúng ta hay không? Tôi tin là chúng sẽ tá»± hà o. Và không thể nà o khác được.
|
08-09-2008, 11:13 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Yeltsin mất trÃ
Thứ tÆ°, ngà y 4 tháng 8, buổi sáng tôi gặp Volosin. Tôi muốn thảo luáºn vá»›i Alexandr Stalevich xem nên quyết định vấn Ä‘á» Thủ tÆ°á»›ng má»›i và o lúc nà o. Tháng 9, tháng 10 hay lúc nà y - tháng 8.
Mùa thu, hoà n toà n có thể tìm được những lý do khách quan để cách chức Thủ tÆ°á»›ng và ChÃnh phủ. Những lý do Ä‘á»u dá»… hiểu đối vá»›i má»i ngÆ°á»i. NhÆ°ng có cần phải chá» cho đến lúc tình huống tá»± nó chÃn muồi? Nguyên nhân Æ°, vá» thá»±c chất chỉ có má»™t: Stepasin không thể là má»™t thủ lÄ©nh chÃnh trị tại các cuá»™c bầu cá» Quốc há»™i và Tổng thống.
Äúng, lúc nà y việc bãi nhiệm xem ra hoà n toà n phi lô gÃch: NhÆ°ng có cần gì phải tìm những nguyên nhân hợp lô gÃch: hầu nhÆ° Stepasin không đảm bảo thắng lợi cả trong bầu cá» Quốc há»™i lẫn bầu cá» Tổng thống. Cần nêu rõ nguyên nhân Ä‘Ãch thá»±c của việc bãi nhiệm sắp tá»›i.
Putin! Putin - Äó là ngÆ°á»i tôi gá»i gắm những hy vá»ng chủ yếu, đó là ngÆ°á»i tôi tin tưởng và có thể tin cáºy trao gá»i cả đất nÆ°á»›c nà y.
Tháng 8 là tháng cao Ä‘iểm nghỉ hè. Việc bổ nhiệm Putin sẽ là tiếng sét giữa trá»i quang. Tất cả sẽ nóng bá»ng lên trong khoảnh khắc. NhÆ°ng ta sẽ có và i tuần giảm sốc khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang lo nghỉ ngÆ¡i, muốn quên Ä‘i chuyện chÃnh trị, nghỉ hè xong vá» tinh thần minh mẫn, sảng khoái hÆ¡n.
Putin cÅ©ng có thá»i gian lấy Ä‘Ã .
Tôi cho gá»i thÆ° ký, báo rằng ngà y mai có hai cuá»™c gặp. Gặp ai thì tôi báo sau. Yêu cầu Volosin chuẩn bị tà i liệu
Ngà y 5 tháng 8, sáng sớm, tôi gặp Putin.
Tôi nói rõ thá»±c trạng tình hình. Cuá»™c đấu tranh sẽ quyết liệt. TrÆ°á»›c tiên là cuá»™c váºn Ä‘á»™ng tranh cá». ChÆ°a hết. Kiểm soát được tình hình trong nÆ°á»›c sẽ không Ä‘Æ¡n giản trên tất cả các lÄ©nh vá»±c. Tình hình Bắc Kapcaz rất đáng lo ngại. Có khả năng xảy ra khiêu khÃch chÃnh trị ở MatxcÆ¡va ở mức Ä‘á»™ nà o đó. Khó mà biết được ChÃnh phủ vá»›i thà nh phần hiện tại có khả năng kiá»m chế được lạm phát không. Việc Thủ tÆ°á»›ng má»›i xoay xở ra sao trong thá»i gian không phải và i tháng mà là và i tuần trÆ°á»›c mắt gần nhÆ° sẽ quyết định tất cả. Cả tÆ°Æ¡ng lai đất nÆ°á»›c...
- Vladimir Vladimirovich nà y, tôi đã quyết định trao chức Thủ tướng cho anh.
Putin nhìn tôi chà m chú và im lặng.
- ChÆ°a hết - Tôi nói tiếp, - anh hãy hình dung vì sao tôi đã phải sa thải ngÆ°á»i tiá»n nhiệm của anh. Tôi biết Stepasin là bạn vá»›i anh, cùng ở St. Peterburg vá»›i anh, nhÆ°ng lúc nà y cần nghÄ© đến vấn Ä‘á» khác. TÆ° thế, láºp trÆ°á»ng của anh phải hết sức đúng má»±c, kiá»m chế nhÆ°ng phải cứng rắn. Chỉ có nhÆ° váºy anh má»›i già nh được uy tÃn trong xã há»™i và thắng lợi trong cuá»™c bầu cá» nghị viện.
- Chúng ta sẽ dá»±a và o ai trong bầu cá»? - Putin há»i.
- Tôi không biết - Tôi tháºt lòng trả lá»i - Chúng ta sẽ xây dá»±ng má»™t đảng má»›i. Tôi biết anh cần má»™t chá»— dá»±a vững chắc trong viện Duma vì tôi đã từng khổ sở vá»›i nghị viện hÆ¡n bất cứ ngÆ°á»i nà o trong lịch sá». NhÆ°ng Ä‘iá»u quan trá»ng nhất là tiá»m năng chÃnh trị của bản thân anh và hình ảnh của anh sẽ được xã há»™i chấp tháºn. Äừng cố xây dá»±ng hình ảnh của mình gượng ép, gỉả tạo. NhÆ°ng không bao giỠđược phép quên vấn Ä‘á» nà y.
Putin trầm ngâm suy nghĩ.
- Tôi không thÃch váºn Ä‘á»™ng tranh cá» - Anh ta thú nháºn - Hoà n toà n không thÃch. Tôi không hiểu biết gì vá» tranh cá» và không thÃch tranh cá».
- Anh cÅ©ng chẳng phải báºn tâm. Äiá»u cÆ¡ bản là ý chÃ, bản lÄ©nh tá»± tin và các hà nh Ä‘á»™ng của anh. Tất cả phụ thuá»™c và o đấy. Uy tÃn chÃnh trị hoặc tá»± nó sẽ đến hoặc không đến. Thế anh đã sẵn sà ng chÆ°a?
- Tôi sẽ là m việc ở nÆ¡i mà Ngà i bố trà - Putin trả lá»i ngắn gá»n theo tác phong quân sá»±.
- Thế nếu ở chức vụ cao nhất thì sao?
Putin ngáºp ngừng. DÆ°á»ng nhÆ° anh ta lần đầu tiên nháºn ra thá»±c chất vấn Ä‘á».
- Tôi không biết, thưa Boris Nicolaevich. Tôi nghĩ rằng tôi chưa sán sà ng với công việc đó.
- Cứ suy nghĩ đi. Tôi tin ở anh.
Má»™t sá»± im ắng căng thẳng bao trùm cả căn phòng. Tôi nghe rõ từng âm thanh nhá» nhất. Äặc biệt là tiếng kim đồng hồ chạy tÃch tắc.
Putin có đôi mắt rất hay, tá»±a nhÆ° chúng nói nhiá»u hÆ¡n những lá»i nói của anh ta.
Nhân đây, tôi cÅ©ng nói luôn Putin đã xuất hiện nhÆ° thế nà o trên con Ä‘Æ°á»ng tôi Ä‘i tìm ứng cá» viên.
Có má»™t khái niệm mà tôi rất ghét: “tiếp cáºn vá»›i VÆ°Æ¡ng chủâ€. Tháºt khó chịu khi mình bị coi “VÆ°Æ¡ng chủâ€. NhÆ°ng khái niệm nà y phản ánh, mặc dù hết sức vô liêm sỉ, má»™t vấn Ä‘á» hiện thá»±c của bất kỳ má»™t chÃnh quyá»n nà o. Nguyên thủ quốc gia có quan hệ thÆ°á»ng xuyên và cởi mở vá»›i các phóng viên báo chÃ, vá»›i giá»›i trà thức sáng tạo, giá»›i doanh nhân, vá»›i những đại biểu của các tầng lá»›p và nhóm xã há»™i khác nhau và cuối cùng là vá»›i các trợ lý của mình. Các quan hệ đó thể hiện năng lá»±c hoạt Ä‘á»™ng và tÃnh dân chủ của bá»™ máy. Không phải lúc nà o má»™t bá»™ máy hoạt Ä‘á»™ng Ä‘á»u tốt là bá»™ máy dân chủ. Ngược lại là đằng khác. Cần phải biết cảm nháºn tÃnh phức tạp và tinh tế của nó. Trong thá»i kỳ Sergei Philatov là m Chánh Văn phòng Tổng thống còn Victor Iliusin là m trợ lý thứ nhất của tôi (sau nà y hai chức vụ trên kết hợp là m má»™t) các cuá»™c gặp vá»›i Baturin, Livsits, Satarov, Pikhoia, Krasnov, đôi khi hai tháng má»™t lần. ChÃnh Iliusin có sáng kiến tổ chức các cuá»™c gặp nà y. Äôi khi gián Ä‘oạn khá lâu. CÆ¡ quan an ninh cảnh giác ngăn chặn má»i sá»± “tiếp cáºn vá»›i VÆ°Æ¡ng chủâ€. Korzakov ghen tị vá»›i “bá»n trà thức thối thaâ€. Cứ nhÆ° thế kéo dà i đến đầu chiến dịch váºn Ä‘á»™ng tranh cá» Tổng thống năm 1996.
Sau đó đến nhiệm kỳ Tổng thống lần thứ hai của tôi. Nà o Chubais, nà o Yumasev, nà o Volosin đã biến các cuá»™c gặp của tôi vá»›i các Phó Chánh Văn phòng Tổng thống thà nh thứ lá»… nghi truyá»n thống, má»™t sá»± kiện bắt buá»™c má»—i tuần. Ngồi nghe các bạn trẻ má»—i tuần má»™t lần báo cáo vá»›i tôi vá» những công việc của há», tôi không thể không nháºn thấy những thay đổi là lùng. Há» có biết chăng, ngà y trÆ°á»›c để có mặt ở căn phòng nà y ngÆ°á»i ta phải trải qua các cuá»™c tranh già nh nhÆ° thế nà o. Nhá» có sá»± tÆ°Æ¡ng phản của hệ thống má»›i nà y, cuối cùng tôi cÅ©ng nháºn ra bá»™ máy trÆ°á»›c đây của tôi, cái gá»i là “nhóm cáºn thần†đã quan niệm tiếp xúc vá»›i Tổng thống phải theo những khuôn khổ nà o của chế Ä‘á»™ Xô-viết.
Tôi đã để ý đến Putin khi anh ta lãnh đạo Tổng cục Thanh tra của Văn phòng Tổng thống, sau đó trở thà nh phó thứ nhất của Yumasev - Chánh Văn phòng Tổng thống, phụ trách “công tác các khu vá»±câ€. Putin má»›i xuất hiện ở Kremli từ tháng ba năm 1997. Äôi khi Putin thay thế Yumasev giải quyết công việc. Khi đó tôi gặp anh ta nhiá»u hÆ¡n. Những báo cáo của Putin là chuẩn má»±c của sá»± rõ rà ng. Anh ta cố gắng không “xun xoe†nhÆ° những anh phó khác của Yumasev, nghÄ©a là trình bà y các quan Ä‘iểm, cách nhìn nháºn của mình đối vá»›i thế giá»›i và nÆ°á»›c Nga, cố ý loại bá» má»i yếu tố có liên quan đến cá nhân trong các cuá»™c tiếp xúc. NhÆ°ng chÃnh vì váºy tôi cà ng muốn trao đổi vá»›i anh ta! Tôi ngạc nhiên vì các phản ứng cá»±c kỳ nhanh nhạy của Putin. Lắm lúc tôi Ä‘Æ°a ra những câu há»i tháºm chà hết sức giản Ä‘Æ¡n mà buá»™c ngÆ°á»i đối thoại phải Ä‘á» mặt ra và vắt óc tìm câu, chá»n từ trả lá»i. Putin trả lá»i bÄ©nh tÄ©nh, tá»± tin đến mức ta có cảm giác hình nhÆ° chà ng trai trẻ nà y, theo thÆ°á»›c Ä‘o của tôi là ngÆ°á»i đã hoà n toà n thÃch ứng vá»›i má»i việc trên Ä‘á»i, hÆ¡n nữa anh ta trả lá»i má»i câu há»i Ä‘á»u rõ rà ng, chÃnh xác.
Ban đầu Ä‘iá»u nà y tháºm chà là m tôi phải dè chừng, nhÆ°ng sau tôi đã hiểu cá tÃnh anh ta là nhÆ° thế.
Mùa hè năm 1998, chúng ta buá»™c phải đối phó vá»›i cuá»™c “chiến tranh Ä‘Æ°á»ng ray†thá»±c sá»± bất ngá». Những ngÆ°á»i thợ má» bãi công chiếm lÄ©nh và chặn các tuyến Ä‘Æ°á»ng sắt chÃnh ngà n cách Siberi và miá»n Nam Nga vá»›i Trung Æ°Æ¡ng. Äây thá»±c là má»™t tình huống có tÃnh chất thảm hoạ, má»—i má»™t ngà y nhÆ° thế gây thiệt hại nhiá»u triệu rúp cho những con ngÆ°á»i Ãt được bảo đảm nhất là các đối tượng vá» hÆ°u và hưởng lÆ°Æ¡ng từ ngân sách, nhÆ°ng Ä‘iá»u chủ yếu là nó tạo ra nguy cÆ¡ thá»±c sá»± cho há»—n loạn chÃnh trị. Tôi gặp Nicolai Kovalev, lúc đó là Giám đốc CÆ¡ quan an ninh Liên bang FSB. Ông ta gần nhÆ° hoảng loạn, qua câu chuyện tôi hiểu rằng tình hình nà y đối vá»›i ông ta má»›i quá và ông ta không biết phải là m gì. Tôi có thể hiểu Kovalev - dÆ°á»ng nhÆ° CÆ¡ quan an ninh không chịu trách nhiệm giải quyết biểu tình, nhÆ°ng dẫu sao thì nguy cÆ¡ mất an ninh đất nÆ°á»›c là rõ rà ng Ä‘ang từng ngà y từng giá». Äấu tranh chÃnh trị là má»™t việc, còn cắt đứt các huyết mạch giao thông lại là má»™t chuyện khác. Kovalev, má»™t cán bá»™ phản gián chuyên nghiệp, là ngÆ°á»i tinh thông nghiệp vụ, trong lòng luôn chứa chất mối ác cảm đối vá»›i giá»›i kinh doanh. Tá»± mình không Ä‘iá»u chỉnh được, không Æ°a những ngÆ°á»i già u có và cÆ¡ quan của ông ta đã chuyển hÆ°á»›ng công tác sang phát hiện, buá»™c tá»™i các ngân hà ng thÆ°Æ¡ng mại và má»™t số nhà doanh nghiệp. Tôi chÆ°a quên cái vụ năm 1996, các Ä‘iá»u tra viên FSB tÃch cá»±c phá “vụ án Sobchac†nhÆ° thế nà o. Tất cả Ä‘á»u thuá»™c má»™t Ä‘Æ°á»ng lối chÃnh trị thống nhất.
Mùa hè năm 1998 đó tôi đã suy tÃnh: lấy ai thay và o chữ Kovalev? Câu trả lá»i bá»—ng xuất hiện: Putin!
TrÆ°á»›c hết, anh ta đã nhiá»u năm là m nghá» nà y. Thứ hai, anh ta từng qua trÆ°á»ng há»c lá»›n vá» Ä‘iá»u hà nh, lãnh đạo. Song Ä‘iá»u quan trá»ng là cà ng biết anh ta lâu hÆ¡n, tôi cà ng tin chắc rằng trong con ngÆ°á»i nà y có sá»± gắn bó sâu sắc vá»›i dân chủ, cải cách thị trÆ°á»ng kết hợp vá»›i chủ nghÄ©a yêu nÆ°á»›c kiên định.
Putin được thông báo vá» việc bổ nhiệm chÃnh và o lúc anh ta được nháºn sắc lệnh của Tổng thống. Sá»± việc là nhÆ° thế.
Tôi đi nghỉ ở Shuiscaia Trupa. Thủ tướng Kirienko đáp máy bay tới, mang theo dự thảo sắc lệnh bổ nhiệm Putin. Tôi ký ngay không do dự. Ngà y 25 tháng 7 năm 1998, Putin được bổ nhiệm là m Giám đốc Cơ quan an ninh Liên bang.
Sau kỳ nghỉ vá» tôi và Putin đã nói chuyện khá lâu. Tôi gợi ý anh ta trở lại quân ngÅ© và nháºn quân hà m cấp tÆ°á»›ng.
- Cần gì phải thế ạ - Bất ngá» Putin trả lá»i - Tôi đã giải ngÅ© từ 20 tháng 8 năm 1991. Tôi nay là công chức dân sá»±. Äiá»u quan trá»ng là má»™t bá»™ sức mạnh phải do má»™t ngÆ°á»i dân sá»± lãnh đạo Nếu Ngà i cho phép, tôi xin được giữ cấp hà m đại tá quân dá»± bị.
Chúng tôi bà n bạc khá lâu vỠvấn đỠcán bộ của FSB.
Tình hình cÆ¡ quan hiện rất phức tạp. Nhiá»u sÄ© quan chuyên nghiệp giá»i đã chuyển sang các tổ chức tÆ° nhân, nhiá»u ngÆ°á»i khác sắp bị sa thải, chuyển sang ngạch dá»± bị. Cần phải khôi phục uy tÃn của má»™t cÆ¡ quan đặc biệt đã bị tổn thÆ°Æ¡ng tan nát trong xã há»™i sau năm 1991. Cần giữ gìn các truyá»n thống và những ngÆ°á»i chuyên nghiệp, đồng thá»i là m cho công việc của há» bá»›t bị chÃnh trị hoá Ä‘i.
Putin đã bắt đầu tổ chức lại FSB rất thông minh. Anh ta đối xá» có tình có lý vá»›i Kovalev, không ngăn cản cá»±u Giám đốc giải quyết các vấn Ä‘á» gì đó vá» sinh hoạt. Tuy là chi tiết nhÆ°ng trong lÄ©nh vá»±c quân sá»± rất quan trá»ng. Anh ta láºp ra má»™t bảng biên chế má»›i. Há»™i đồng lãnh đạo má»›i bao gồm Giám đốc, các Phó giám đốc FSB và Giám đốc CÆ¡ quan phản gián của thủ đô MatxcÆ¡va và Cục Phản gián Leningrad. Mặc dù vá» sau cÅ©ng phải thay đổi nhân sá»± nhiá»u nhÆ°ng việc tổ chức lại diá»…n ra êm thấm, tôi có thể nói là ngon là nh. Thá»i gian đã chứng mình cÆ¡ cấu FSB của Putin tá» ra hoà n toà n sung sức và có hiệu quả.
Putin nháºn nhiệm vụ và o má»™t thá»i Ä‘iểm rất phức tạp.
Không phải thá»i Ä‘iểm Ä‘Æ¡n thuần, mà là thùng thuốc nổ. Putin đã ra má»™t tuyên bố rất cứng rắn và o mùa thu vá» vấn Ä‘á» chủ nghÄ©a quá khÃch chÃnh trị, khi thấy là n sóng bà i Do Thái do tÆ°á»›ng Macasov khÆ¡i mà o Ä‘ang chá»±c trà o ra Ä‘Æ°á»ng phố. Tôi cho rằng cái nhìn sắc lạnh và tÃnh chÃnh xác nhà binh trong cách diá»…n đạt của Putin đã chặn đứng nhiá»u kẻ định giở trò lÆ°u manh và khiêu khÃch. Putin tÃnh không để yên bất kỳ má»™t ổ nhóm cá»±c Ä‘oan nà o ở MatxcÆ¡va. Tất cả bá»n nà y bắt đầu la lối trên báo chà rằng thá»i đại “Nhà nÆ°á»›c cảnh sát†đang trở lại.
NhÆ°ng Ä‘iá»u chủ yếu nhất là Putin đã kiên định láºp trÆ°á»ng chÃnh trị cứng rắn. Tôi đã viết vá» Ä‘iá»u nà y ở phần trên. Các va chạm thÆ°á»ng xuyên vá»›i Thủ tÆ°á»›ng (Stepasin) luôn muốn thâu tóm FSB và o vòng ảnh hưởng của mình không là m cho Putin bối rối. Putin không để bị lợi dụng trong các trò chÆ¡i chÃnh trị. Trong lÄ©nh vá»±c nà y quy tắc đạo đức của anh ta cứng rắn đến mức tôi tháºm chà ngạc nhiên. Trong những gian mÆ°u, quá»· kế của quyá»n lá»±c lúc bấy giá», má»™t ngÆ°á»i dà y dạn kinh nghiệm hÆ¡n nhiá»u cÅ©ng có lúc nhầm lẫn, nhÆ°ng Vladimir Vladimirovich luôn luôn có má»™t tiêu chuẩn rõ rà ng duy nhất, tÃnh đạo đức của hà nh Ä‘á»™ng nà y hay hà nh Ä‘á»™ng khác. Sá»± nghiêm túc của ngÆ°á»i nà y hay ngÆ°á»i khác. Putin luôn sẵn sà ng từ bá» chức vụ cao nhất của mình chứ không chịu là m Ä‘iá»u gì trái ngược vá»›i quan niệm của anh ta vá» danh dá»±.
Putin không vá»™i vã lao đầu và o ná»n chÃnh trị lá»›n. NhÆ°ng anh ta cảm nháºn nguy hiểm rất nhạy bén và tinh nhanh hÆ¡n những ngÆ°á»i khác và thÆ°á»ng cảnh báo cho tôi vá» các mối nguy hiểm.
Khi tôi biết Putin đã cho Sobchac ra nÆ°á»›c ngoà i, trong tôi có má»™t phản ứng tháºt phức tạp. Putin không chỉ mạo hiểm sá»± nghiệp của cá nhân anh ta. Mặt khác, hà nh Ä‘á»™ng nà y đòi há»i má»™t sá»± kÃnh trá»ng sâu sắc rất tình ngÆ°á»i.
Khi hiểu rằng cần sa thải Primakov, tôi cứ suy nghÄ© triá»n miên và day dứt: ai sẽ ủng há»™ tôi? Ai thá»±c sá»± sẽ đứng ra bảo vệ tôi?
Ngà y 5 tháng 8. Tôi cho gá»i Stepasin và Volosin và o phòng là m việc. Stepasin láºp tức Ä‘á» mặt và lo lắng.
- Sergei Vadimovich, hôm nay tôi quyết định bãi nhiệm anh. Tôi sẽ giá»›i thiệu Vladimir Vladimirovich để Duma xem xét phê duyệt là m Thủ tÆ°á»›ng. Tạm thá»i Ä‘á» nghị anh chứng thá»±c sắc lệnh bổ nhiệm Putin là m Phó thủ tÆ°á»›ng thứ nhất.
- ThÆ°a Boris Nicolaevich, - Stepasin khó khăn lắm má»›i nói thà nh lá»i: - Quyết định nà y... quá sá»›m. Tôi cho rằng đây là má»™t sai lầm.
- Sergei Vadimovich, nhưng Tổng thống đã quyết định rồi! - Volosin nhắc.
- Thưa Boris Nicolaevich, rất mong Ngà i cho tôi được thưa chuyện riêng.
Tôi gáºt đầu và chúng tôi ở lại nói chuyện riêng.
Stepasin bắt đầu nói... Nói khá lâu. Chủ Ä‘á» chỉ có má»™t: “Tôi luôn sát cảnh cùng Ngà i và không bao giá» phản bá»™i Ngà iâ€. Sergei Vadimovich gợi lại các sá»± kiện năm 1991 và năm 1998, các sá»± kiện ở Budenovsk và ở Krasnoarmeisk. Anh ta hứa sẽ sá»a chữa má»i lá»—i lầm của mình, sẽ láºp tức bắt tay và o xây dá»±ng má»™t đảng má»›i.
Tuy hiểu tất cả sá»± vô nghÄ©a của cuá»™c nói chuyện nà y, song tôi không thể ngắt lá»i Stepasin. Tất cả Ä‘á»u đúng: anh ta trung thà nh, chân thá»±c, không khi nà o phản bá»™i. Không có nguyên nhân nà o để bị sa thải. Trừ má»™t, mà là nguyên nhân quan trá»ng nhất: anh ta không phải con ngÆ°á»i đó, cuá»™c đấu tranh hôm nay cần má»™t con ngÆ°á»i khác cÆ¡! NhÆ°ng là m sao giải thÃch cho anh ta được?
Äến đây tôi cảm thấy hết kiên nhẫn.
- Thôi được, anh Ä‘i Ä‘i, tôi sẽ suy nghÄ© - Tôi cố lấy giá»ng ôn tồn nói.
Stepasin bÆ°á»›c ra. Äến của anh ta thầm thì vá»›i Volosin:
- Các anh nói vá»›i tôi cái gì ở đây váºy? Các anh sao thế, Ä‘iên rồi à và o lúc nà y sao?
Thần thái, khà sắc lúc nà y tháºt dá»… sợ.
Tôi gá»i Volosin và gằn giá»ng:
- Là m gì mà lỠmỠthế? Mang sắc lệnh lại đây! Anh chẳng đã biết quyết định của tôi sao!
Volosin mang sắc lệnh và o lấy chữ ký.
- Tự anh hãy nói cho Stepasin biết anh ta đã bị sa thải. Tôi sẽ không gặp anh ta nữa! - Tôi nói.
Volosin chỉ nói thêm:
- Thưa Boris Nicolaevich, nếu cần Ngà i có thể suy nghĩ đến thứ hai. Ngà i hiểu rõ hơn tôi rằng chỉ Tổng thống mới có thể nói với Thủ tướng vỠviệc sa thải, cách chức anh ta.
Volosin có lý. Tôi quyết định sẽ gặp lại Stepasin và o sáng thứ hai.
CÅ©ng trong ngà y hôm ấy Chubais Ä‘iện thoại cho tôi. Anh ta nà i nỉ xin gặp tôi. Tôi hiểu ngay chuyện gì rồi. Nó chỉ có thể thúc đẩy thêm quyết định mặc dù Chubais muốn ngăn cản tôi. Tôi ấn định thá»i gian gặp Chubais và o chÃn giá» mÆ°á»i lăm phút, còn trÆ°á»›c đó 8 giá» gặp Stepasin.
Có Ä‘iá»u Ãt lâu sau tôi má»›i biết Chubais đã mở cuá»™c tấn công nhÆ° thế nà o và o Văn phòng Tổng thống và trÆ°á»›c hết là tấn công Putin.
Chubais rõ rà ng vẫn nghĩ rằng tôi có một quyết định sai lầm, từ đó sẽ đưa tất cả chúng ta đến thảm hoạ.
TrÆ°á»›c tiên Chubais đã đến gặp Putin. Chubais cảnh báo Putin những đòn khủng khiếp nhÆ° thế nà o sắp đổ lên đầu anh ta trong má»™t ná»n chÃnh trị. Luáºn cứ chÃnh là Putin chÆ°a từng trải, chÆ°a hiểu chÃnh trị là thế nà o. Tốt nhất là tá»± Putin hãy từ chối còn hÆ¡n là sau nà y dÆ°á»›i áp lá»±c của hoà n cảnh sẽ buá»™c phải rút lui.
Putin khảng khái:
- Xin lá»—i, đây là quyết định của Tổng thống. Tôi có bổn pháºn phải thi hà nh. Ở và o cÆ°Æ¡ng vị tôi, chắc chắn anh sẽ phải xá» sá»± nhÆ° váºy.
Khi đó Chubais quyết định tác Ä‘á»™ng thông qua bá»™ máy Văn phòng Tổng thống. Chủ nháºt, trong khi xuất hiện khoảng thá»i gian trống Ä‘á»™t ngá»™t (không phải vô cá»› mà tôi rất ghét các khoảng thá»i gian chết khi phải ra những quyết định quan trá»ng) Chubais Ä‘á» nghị há»p má»™t nhóm gồm Volosin, Yumasev và Tania.
Chubais Ä‘Æ°a ra lý lẽ: sau khi sa thải Primakov, xã há»™i còn chÆ°a yên nay lại đến lượt vô cá»› cách chức Stepasin sẽ bị hiểu nhÆ° dấu hiệu của sá»± tan rã hoà n toà n của Kremli. NhÆ° sá»± hấp hối chÃnh trị. Tất cả sẽ cho rằng Tổng thống hoà n toà n mất trà rồi. Äó sẽ là má»™t tÃn hiệu phát lệnh tấn công từ má»i phÃa: Duma, Viện Liên bang. Khi đó há» chỉ còn việc tung ra dá»± trữ cuối cùng là tổ chức “các cuá»™c đấu tranh của quần chúng lao Ä‘á»™ngâ€.
- Hãy nhá»› lại “cuá»™c chiến tranh Ä‘Æ°á»ng ray†- Chubais nói - Äấy má»›i là “bÆ°á»›c khởi đầuâ€. Còn Luzkov Ä‘iên khùng cÅ©ng có thể kéo hà ng chục ngÆ°á»i đến Quảng trÆ°á»ng Äá» lắm chứ? Chả lẽ các vị không nháºn thấy sao? Äược, tôi đồng ý, Putin tốt hÆ¡n và sá»± lá»±a chá»n của Tổng thống là đúng. NhÆ°ng dẫu sao Yelsin cÅ©ng không có lý do gì cả vá» mặt chÃnh trị và đạo đức để sa thải Stepasin và đỠcá» Putin.
Äến lúc đó Volosin Ä‘á»™t ngá»™t Ä‘á» xuất má»™t phÆ°Æ¡ng án hoà n toà n bất ngá»:
- Nếu bây giá» giữ Stepasin lại, Văn phòng Tổng thống chỉ có mình anh lãnh đạo nổi thôi, Anatoli Borisovich ạ. Tôi không nghi ngá» vá» phẩm chất con ngÆ°á»i của Sergei Vadimovich. NhÆ°ng nếu anh tin và o thắng lợi của Stepasin, anh hãy trở lại là m đầu tà u cho cả Ä‘á»™i hình, chúng tôi sẽ ủng há»™ anh.
Äá» nghị nà y chắc hẳn phải là m cho Chubais bị sốc hoà n toà n. Anh ta là m việc ở táºp Ä‘oà n năng lượng Ä‘á»™c quyá»n hà ng đầu và chủ chốt của Nhà nÆ°á»›c. Cái địa vị của anh ta, đứng ngoà i cuá»™c nhÆ°ng Ä‘iá»u khiển tình hình chÃnh trị là m anh ta hà i lòng. Anh ta đâu có muốn trở lại Văn phòng Tổng thống. NhÆ°ng không còn lối thoát nà o khác.
Chubais nói anh ta sẵn sà ng.
Sau nà y Volosin mới kể cho tôi nghe câu chuyện trên.
Tôi luôn tin tưởng sá»± nhạy cảm chÃnh trị của Anatoli Borisovich. Trong những thá»i Ä‘iểm khó khăn nhất, anh ta đã hÆ¡n má»™t lần thuyết phục được tôi là anh ta có lý. Tuy nhiên, và o lúc đó, nói tháºt, Chubais cÅ©ng chẳng còn chút cÆ¡ há»™i nà o thay đổi quyết định của tôi. Rằng tôi vô cùng mạo hiểm khi đặt cược và o vị Thủ tÆ°á»›ng “đặc biệtâ€, Ä‘iá»u đó quá rõ. NhÆ°ng khác vá»›i Chubais, ngÆ°á»i đã nháºn định sai tình hình hoà n toà n theo lô gÃch, tôi linh cảm được khả năng và sức mạnh của Putin, triển vá»ng của hà nh Ä‘á»™ng nà y. Còn nữa, đó là bầu không khà chÃnh trị đã xuất hiện trong xã há»™i.
Xã há»™i đã sẵn sà ng chấp nháºn má»™t khuôn mặt má»›i, má»™t nhân váºt đủ cứng rắn và nghị lá»±c. Mặc dù tổ chức chÃnh trị có sá»± lủng củng và đổ vỡ hoà n toà n, má»i ngÆ°á»i vẫn cần phải tin và o Putin. Äúng đây quả là má»™t sá»± mạo hiểm rất lá»›n. Má»™t hà nh Ä‘á»™ng không há» có bất kỳ má»™t cÆ¡ sở chắc chắn nà o. Tuy nhiên, qua chừng ấy năm tôi đã gây dá»±ng được má»™t tình thế mà không ai có thể vượt ra ngoà i khuôn khổ Hiến pháp. Tiá»m năng chÃnh trị chÃnh là đây, mặc dù cuá»™c khủng hoảng ChÃnh phủ kéo dà i, sẽ không má»™t ai có ý định vác gáºy đánh Tổng thống và Thủ tÆ°á»›ng má»›i. HÆ¡n nữa, Thủ tÆ°á»›ng má»›i lại là Putin, má»›i đây còn là Giám đốc CÆ¡ quan an ninh Liên bang.
Tôi nghĩ tự Chubais cũng thấy được quyết tâm của tôi.
Tám giỠsáng diễn ra cuộc gặp của tôi với Putin, Acsenenko, Stepasin và Volosin.
Chúng tôi chà o há»i Stepasin, nhÆ°ng ngoà i tôi, anh ta không bắt tay ai cả. Tôi nói ngay:
- Sergei Vadimovich, tôi đã ký sắc lệnh bổ nhiệm Putin là m Phó thủ tướng thứ nhất và sắc lệnh vỠviệc cách chức anh.
Stepasin cau có:
- Tôi không chứng nháºn sắc lệnh nà y.
Acsenenko can thiệp:
- Thôi ngay, Sergei Vadimovich?
Putin ngăn Acsenenko:
- Nicolai Emelianovich, không nên như thế.
- Thôi được - Stepasin nói - Tôi ký. Chỉ vì tôi kÃnh trá»ng Ngà i thôi, thÆ°a Boris Nicolaevich.
ChÃn giá» sáng tôi phát biểu trên vô tuyến truyá»n hình:
- Hôm nay, tôi đã quyết định giải tản, ChÃnh phủ của Sergei Vadimovich Stepasin. Theo Hiến pháp, tôi Ä‘á» nghị Duma Quốc gia thông qua Ä‘á» nghị của tôi cá» Vladimir Vladimirovich Putin là m Thủ tÆ°á»›ng. Tôi tin rằng trên cÆ°Æ¡ng vị đó Putin sẽ mang lại lợi Ãch to lá»›n cho đất nÆ°á»›c, các công dân Nga sẽ có cÆ¡ há»™i đánh giá những phẩm chất của Putin vá» công việc cÅ©ng nhÆ° nhân cách. Tôi tin tưởng ở anh ta. NhÆ°ng tôi muốn tất cả những ai và o tháng 7 năm 2000 đến các khu vá»±c bầu cá» và thá»±c hiện quyá»n lá»±a chá»n của mình cÅ©ng sẽ Ä‘á»u tin tưởng Putin nhÆ° tôi.
Tôi biết rõ Vladimir Vladimirovich, tôi đã theo dõi từ lâu và chú ý từ khi anh ta là m Phó thị trưởng thứ nhất St. Peterburg. Mấy năm gần đây chúng tôi đã là m việc sát cánh bên nhau. Lãnh đạo ChÃnh phủ, đó là má»™t gánh nặng và thá» thách nghiêm túc. Putin sẽ đảm Ä‘Æ°Æ¡ng được, tôi tin nhÆ° váºy: và dân Nga chúng ta sẽ ủng há»™ anh ta.
|
08-09-2008, 11:15 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Cuộc chiến tranh Chesnia lần thứ hai
Ngà y 8 tháng 9 năm 1999 trong buổi trả lá»i phá»ng vấn của các nhà báo, Vladimir Putin tuyên bố:
- NÆ°á»›c Nga Ä‘ang tá»± vệ: chúng tôi đã bị tấn công. Vì thế chúng ta phải rÅ© bá» má»i ám ảnh, trong đó có cả ám ảnh mình có lá»—i.
Äã bao nhiêu sá»± kiện xảy ra từ ngà y ngÆ°á»i ta nghe thấy tuyên bố đó. Nhiá»u thay đổi đã xảy ra ở Chesnia và xung quanh Chesnia. NhÆ°ng ná»—i ám ảnh mình có lá»—i vẫn còn. Còn cả sá»± hiểu nhầm. Tháºm chà ngay ở nÆ°á»›c Nga. NhÆ°ng phÆ°Æ¡ng Tây gieo rắc cái cảm giác chúng ta có lá»—i. Tôi muốn Ä‘á» cáºp Ä‘á» tà i nà y, muốn bà y tá» quan Ä‘iểm của mình vá» vấn Ä‘á» nhức nhối nà y. Tình hình ở Chesnia đã đến bá» vá»±c thảm hoạ nhÆ° thế nà o, tất cả chúng ta Ä‘á»u đã rõ. Ngà y 5 tháng 8 ở Groznyi, ngay trên khoang máy bay (chỉ và i phút nữa sẽ cất cánh vá» MatxcÆ¡va), tÆ°á»›ng Spigun, chức vụ tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng Thứ trưởng Bá»™ Ná»™i vụ, đã bị bắt giữ má»™t cách trắng trợn và ngạo ngược. Aslan Maskhadov, ngÆ°á»i cho đến thá»i Ä‘iểm đó vẫn cam kết chỉ đạo các cÆ¡ quan bảo vệ pháp luáºt của mình hợp tác vá»›i nÆ°á»›c Nga trong việc giải thoát con tin, đã mất hết má»i khả năng kiểm soát tình hình và mất hết má»i quyá»n lá»±c ở NÆ°á»›c Cá»™ng hoà Chesnia. Chúng tôi hiểu rằng tình hình có thể phát triển đến má»™t giai Ä‘oạn má»›i khủng khiếp đối đầu công khai.
Việc bổ nhiệm Vladimir Putin là m Quyá»n Thủ tÆ°á»›ng diá»…n ra trong bối cảnh các chiến bình Chesnia xâm lấn Dagestan. Hà nh Ä‘á»™ng đó bắt đầu đúng hai ngà y sau khi tôi ký sắc lệnh bổ nhiệm Putin. Sau nà y Putin thú nháºn vá»›i tôi rằng và o thá»i Ä‘iểm đó anh ta chẳng nghÄ© gì đến con Ä‘Æ°á»ng công danh chÃnh trị của mình cÅ©ng nhÆ° tranh cá» Tổng thống sắp tá»›i. Vị Thủ tÆ°á»›ng má»›i quyết định táºn dụng hai hoặc ba tháng có thể được để giải quyết má»™t nhiệm vụ duy nhất là cứu vãn sá»± tồn tại của Liên bang, cứu nÆ°á»›c Nga.
Sá»± yếu kém của bá»™ máy Nhà nÆ°á»›c, các cÆ¡ quan đặc biệt và quân Ä‘á»™i do sá»± tan vỡ của Liên Xô Ä‘e doạ chuyển những di căn thứ cấp sang cÆ¡ chế má»›i - nÆ°á»›c Nga má»›i. Putin là má»™t trong những ngÆ°á»i đầu tiên cảm nháºn được mối hiểm hoạ nà y.
Anh ta hiểu rằng tình hình ở Chesnia Ä‘ang Ä‘e doạ sẽ lây lan rất nhanh ra toà n khu vá»±c Bắc Kapcaz, rồi sau đó theo Ä‘Ã phát triển nà y của các sá»± kiện, những phần tá» ly khai Hồi giáo được sá»± giúp đỡ từ bên ngoà i có thể bắt đầu quá trình tách các vùng lãnh thổ khác khá»i nÆ°á»›c Nga.
Vụ nổ lá»›n nhÆ° váºy của chủ nghÄ©a ly khai từ bên trong Ä‘e doạ dẫn đến chia tách nÆ°á»›c Nga thà nh những phần nhá», đến cuá»™c xung Ä‘á»™t tôn giáo, sắc tá»™c trên toà n lãnh thổ và thảm hoạ nhân đạo quy mô lá»›n hÆ¡n nhiá»u so vá»›i những gì đã xảy ra ở Nam TÆ°. Kịch bản nà y tháºt dá»… nháºn diện. Muôn lần khó hÆ¡n là tìm được lòng dÅ©ng cảm và ý chà không cho phép tình hình phát triển theo hÆ°á»›ng đó.
Putin đến gặp tôi vá»›i Ä‘á» nghị trao cho anh ta toà n quyá»n vá» việc chỉ huy chiến dịch quân sá»± và phối hợp hà nh Ä‘á»™ng của tất cả các cÆ¡ cấu sức mạnh. Tôi ủng há»™ anh ta không chút do dá»±. Thá»±c tế ngay trÆ°á»›c mắt tôi chỉ có mấy tuần anh ta đã đảo lá»™n hoà n toà n lá» lối là m việc của các bá»™ sức mạnh. Hà ng ngà y anh ta triệu táºp lãnh đạo các cÆ¡ quan nà y vá» phòng là m việc của mình, ngà y lại ngà y đôn đốc, thúc giục các bá»™ sức mạnh phối hợp má»i nguồn lá»±c và o má»™t quả đấm duy nhất.
Có Ä‘iá»u và o thá»i Ä‘iểm nà y tôi đã cố ý và hÆ°á»›ng cho xã há»™i quen dần vá»›i suy nghÄ© là Putin - đó là vị Tổng thống tÆ°Æ¡ng lai. Các bình luáºn viên báo chà xôn xao vì khó hiểu, lo lắng, nghi ngá»: Tổng thống tin tưởng Putin hoà n toà n, má»™t Ä‘iá»u chÆ°a há» xảy ra vá»›i bất kỳ ai. Hà ng tuần, ngà y thứ 7, Putin há»p vá»›i các Bá»™ trưởng sức mạnh bà n vá» tình hình Chesnia. Rồi chủ trì há»p Há»™i đồng an ninh mở rá»™ng. Äại diện cho quyá»n lợi của nÆ°á»›c Nga tại Há»™i nghị thượng đỉnh ở Oslo. Trao các phần thưởng, tiếp các đại sứ nÆ°á»›c ngoà i, ngà y cà ng Ä‘Æ°a ra nhiá»u hÆ¡n những tuyên bố chÃnh trị chÃnh thức. Äối vá»›i tôi, Ä‘iá»u hết sức quan trá»ng là má»i ngÆ°á»i quen dần vá»›i Putin. NgÆ°á»i ta bắt đầu chấp nháºn anh ta nhÆ° ngÆ°á»i đứng đầu Nhà nÆ°á»›c. Tôi tin má»i việc Ä‘ang Ä‘i đúng hÆ°á»›ng của mình. Tôi có cảm giác mình đúng, đã có hà nh Ä‘á»™ng chÃnh xác.
Tình hình ở Dagestan dần dần bình ổn trở lại và chúng ta đã kiểm soát được.
Thế rồi bá»—ng xảy ra những vụ nổ Buinaksk, sau đó ở MatxcÆ¡va. Nổ toà nhà ở nhiá»u tầng trên phố Gurianova, má»™t tuần sau nổ ở má»™t toà nhà trên đại lá»™ Kashirsk. Tiếp theo là vụ nổ má»™t toà nhà ở thà nh phố nhá» tỉnh Volgodonsk. Từ đống đổ nát Ä‘á»™i cứu há»™ tìm được và i ngÆ°á»i còn sống sót, những xác ngÆ°á»i đã chết. Truyá»n hình thÆ°á»ng xuyên phát Ä‘i khắp đất nÆ°á»›c những phóng sá»± hãi hùng.
Ná»—i sợ hãi tháºt sá»± bao trùm cả nÆ°á»›c. Nhiá»u ngÆ°á»i không thể ngủ yên, đêm đêm thÆ°á»ng trá»±c ở các lối ra và o của chÃnh nhà mình, trong cÆ¡n hốt hoảng nhiá»u ngÆ°á»i chuyển ra ở tạm tại các khu nhà nghỉ ngoại ô, chạy vá» nông thôn, vá» quê vá»›i há» hà ng hoặc ngÆ°á»i quen, tháºm chà sang nÆ°á»›c khác thuá»™c SNG.
Bá»n khủng bố đã tÃnh toán chÃnh xác. Má»™t lần và o năm 1995 ở Budenovsk chúng đã áp dụng chiến thuáºt nà y. Chỉ có Ä‘iá»u lần nà y âm mÆ°u quá»· quái của chúng còn khủng khiếp hÆ¡n, chúng định bắt không chỉ má»™t bệnh viện khu vá»±c nhÆ° ở Budenovsk mà là cả má»™t đất nÆ°á»›c là m con tin. Chúng hy vá»ng Nhà nÆ°á»›c sẽ phải đầu hà ng do quá mệt má»i vì sợ hãi, chỠđợi và kinh hoà ng rồi bá» mặc cho bá»n cÆ°á»›p chiếm Dagestan mà không dám là m gì chúng.
May thay Ä‘iá»u đó đã không xảy ra.
Có má»™t ngÆ°á»i chặn đứng được ná»—i sợ hãi nà y. NgÆ°á»i đó là Putin.
Tuyên bố Ä‘anh thép của Putin “LÅ© kẻ cÆ°á»›p sẽ bị phát hiện và tiêu diệt cho dù chúng ở bất cứ nÆ¡i nà o†được củng cố bằng việc mở chiến dịch quân sá»± trên lãnh thổ Chesnia là sá»± kiện chÃnh trị của mùa thu năm 1999. NgÆ°á»i ta chê trách Putin ăn nói sá»— sà ng, gay gắt và dùng cả tiếng lóng. Liệu má»™t vị Thủ tÆ°á»›ng của má»™t đất nÆ°á»›c vÄ© đại có thể sá» dụng những cụm từ không thể chấp nháºn được trong bất cứ hoà n cảnh nà o nhÆ° “đái ra quầnâ€? NhÆ°ng chÃnh vì trong khoảnh khắc đó Putin hoà n toà n không nghÄ© đến uy danh của mình, không hy vá»ng con Ä‘Æ°á»ng công danh chÃnh trị của anh ta sẽ còn tiếp tục sau các sá»± kiện ở Chesnia nên anh ta đã tìm được giá»ng Ä‘iệu thÃch hợp duy nhất và những từ ngữ chÃnh xác. Những gì anh ta nói không phải là mối căm thù, mà là sá»± khinh bỉ đối vá»›i chúng. à tứ chÃnh trong các phát biểu của Putin không phải là sá»± lo lắng hay sợ hãi mà là sá»± tá»± tin sắt đá và o sức mạnh của mình, má»™t ngÆ°á»i bảo vệ chân chÃnh, má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông.
ChÃnh những tuyên bố không mang văn phong ngoại giao nà y đã mang lại cho Putin sá»± nổi tiếng trong thá»i gian ngắn, anh ta đã trở nên rất được Æ°a chuá»™ng ở Nga. Tôi thá»±c lòng tin tưởng rằng nguyên nhâu là m anh ta được kÃnh nể là do anh ta đã biết đánh thức dáºy trong tâm can má»i ngÆ°á»i hy vá»ng, niá»m tin, mang đến má»™t cảm giác bình yên, được bảo vệ. Putin không chÆ¡i chữ, mà anh ta chân thà nh, mạnh dạn định hÆ°á»›ng và o các sá»± kiện, đúng vá»›i mong má»i của hà ng triệu ngÆ°á»i Nga đối vá»›i anh ta.
Putin vá»›i danh nghÄ©a Nhà nÆ°á»›c đảm bảo cho má»i ngÆ°á»i sá»± an toà n cá nhân. Má»i ngÆ°á»i tin rằng Putin có thể bảo vệ há». Äó chÃnh là nguyên nhân chÃnh là m cho uy tÃn của anh ta tăng rất nhanh.
NÆ°á»›c Nga bị tê liệt do các cuá»™c khủng hoảng ChÃnh phủ đã lâu chÆ°a có được biểu hiện tÆ° tưởng tÃch cá»±c nhÆ° váºy. Việc má»™t nhân váºt trẻ trung má»›i bÆ°á»›c và o ná»n chÃnh trị quốc gia đã xây dá»±ng được hệ tÆ° tưởng nhÆ° thế đã gây cho má»i ngÆ°á»i má»™t ấn tượng rất mạnh.
Putin đã giải phóng nÆ°á»›c Nga khá»i ná»—i sợ hãi. Còn nÆ°á»›c Nga trả công anh ta vá»›i lòng biết Æ¡n sâu sắc.
NhÆ°ng không được quên những háºu quả nặng ná» của chiến tranh. Äúng, đến nay đã có rất nhiá»u bằng chứng chứng minh rằng trong cuá»™c chiến tranh Chesnia lần thứ hai nhiá»u ngÆ°á»i dân vô tá»™i đã bị thiệt mạng. Nhiá»u ngÆ°á»i mất nhà cá»a, tà i sản, nhiá»u ngÆ°á»i Chesnia bị chết, bị tổn hại sức khoẻ. NhÆ°ng phải chăng quân Ä‘á»™i Nga phải chịu trách nhiệm vá» ná»—i bất hạnh nà y? Ai có thể hình dung được tình cảnh quân Ä‘á»™i Nga phải ẩn nấp trong các ngôi nhà của những ngÆ°á»i dân lÆ°Æ¡ng thiện nổ súng và o má»™t đối phÆ°Æ¡ng có vÅ© trang mang cả vợ con và ngÆ°á»i già của mình ra đặt dÆ°á»›i là n đạn? Tôi cho rằng không ai có thể hình dung được.
Sẽ hoà n toà n khác nếu nhìn cuá»™c chiến từ xa. Ở nÆ°á»›c Nga chúng ta gần nhÆ° má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u hiểu những ngÆ°á»i lÃnh Nga chiến đấu vì lẽ gì và tại sao há» chiến đấu. Trong khi đó hình ảnh được các hãng truyá»n hình trên thế giá»›i truyá»n Ä‘i suốt cả ngà y lẫn đêm trong nhiá»u tháng đã là m cho dÆ° luáºn quốc tế thấy rằng đâu nhÆ° ở Nga Ä‘ang diá»…n ra cuá»™c chiến tranh xâm lược chống lại dân thÆ°á»ng, chống lại má»™t dân tá»™c. Tôi nhắc lại những gì tôi đã tiếng nói nhiá»u lần và những gì các đại diện của nÆ°á»›c Nga đã giải thÃch hà ng ngà n lần cho các đối tác của chúng ta ở phÆ°Æ¡ng Tây: nÆ°á»›c Nga chiến đấu chống lại kẻ xâm lược chống lại những băng nhóm khủng bố được thà nh láºp trên lãnh thổ Chesnia, trong đó có nhiá»u lÃnh đánh thuê từ thế giá»›i Aráºp, từ Afganistan và tháºm chà cả từ Äông Nam Ã. Äấy là má»™t Ä‘á»™i quân được trang bị tốt (vá»›i kỹ thuáºt vÅ© khà hiện đại nhất) và được huấn luyện tốt bao gồm những phần tá» cá»±c Ä‘oan, kẻ cÆ°á»›p và sát nhân, vá» cÆ¡ bản chẳng dÃnh dáng gì, chẳng có mối liên hệ gì chung vá»›i đạo Hồi Ä‘Ãch thá»±c.
TrÆ°á»›c mắt tôi là danh sách những chiến sÄ© chống bá»n khủng bố trên lãnh thổ Chesnia và Dagestan được Ä‘á» nghị tặng thưởng.
Trung sÄ© Nikishin Dmitri Nicolaevich, quân báo. Trong tráºn chiến đấu ác liệt ở bìa là ng Tasut ở Dagestan, chỉ huy Ä‘Æ¡n vị bị thÆ°Æ¡ng. Không quản nguy hiểm đến tÃnh mạng, trung sÄ© đã Ä‘Æ°a được ngÆ°á»i chỉ huy vá» nÆ¡i an toà n. Trung sÄ© Nikishin được tặng danh hiệu Anh hùng nÆ°á»›c Nga.
Trung tá Sterzantov Alexandr Linovich, chỉ huy phân Ä‘á»™i trinh sát chiếm lÄ©nh được cao Ä‘iểm khống chế trên má»™t ngá»n núi ở Chaban, Dagestan. Toán quân Chesnia được súng cối, súng phóng lá»±u yểm trợ đã tấn công Ä‘Æ¡n vị của Sterzantov. Tráºn chiến đấu kéo dà i bốn tiếng đồng hồ. Bốn mÆ°Æ¡i mốt chiến sÄ© bị thÆ°Æ¡ng, ba hy sinh. Alexandr Linovich đã tổ chức Ä‘Æ°a toà n Ä‘á»™i ra khá»i vòng vây, Ä‘Æ°a thi thể các quân nhân và đưa các thÆ°Æ¡ng binh sÆ¡ tán an toà n. Gá»i pháo dá»™i và o đúng chá»— mình.
Khoá Ä‘uôi Ä‘Æ¡n vị Ä‘ang rút, trung tá liên tục nhả đạn cho đến khi ngÆ°á»i lÃnh cuối cùng rút an toà n. Anh ta là ngÆ°á»i cuối cùng rá»i tráºn địa và nhá» phép mà u nà o đó còn sống sót. Äược tặng danh hiệu Anh hùng nÆ°á»›c Nga.
Tiểu Ä‘oà n trưởng công binh, thiếu tá Kriukov Oleg Vasilievich. Ngà y 5 tháng 9 năm 1999 trong khu gia binh cạnh quân y viện ngÆ°á»i ta phát hiện má»™t xe tải có chứa chất nổ. Má»™t tấn rưỡi thuốc nổ. Thiếu tá Kriukov trá»±c tiếp kiểm tra kỹ thuáºt, phát hiện trong xe má»™t đồng hồ hẹn giá» và mÆ°á»i lăm phút trÆ°á»›c giá» phát nổ đã kịp vô hiệu hoá nó. Äược tặng danh hiệu Anh hùng nÆ°á»›c Nga.
Tôi Ä‘Ãch thân trao tặng phần thưởng cho những con ngÆ°á»i nà y tại Äiện Kremli. Cáºu trung sÄ© trẻ măng, hồi há»™p quá không nói được nên lá»i. Tôi bắt tay cáºu ta, nhìn và o đôi mắt thấy trong đó có bao giá»t lệ. Thế mà chÃnh đôi mắt nà y từng đã nhìn biết bao cái chết.
Những trÆ°á»ng hợp nhÆ° thế có hà ng trăm, hà ng nghìn trên đất Chesnia và Dagestan. Những chiến công nà y là từ cuá»™c đấu tranh chống khủng bố chứ quyết không phải là trong cuá»™c chiến tranh chống má»™t dân tá»™c. Tôi cho rằng đã đến lúc toà n thế giá»›i phải hiểu Ä‘iá»u nà y.
DÆ° luáºn quốc tế từng muốn nÆ°á»›c Nga bị đóng Ä‘inh và o cây cá»™t nhục nhã vì “tá»™i ác chiến tranh†không biết và không muốn biết thá»±c chất đâu là nguyên nhân chÃnh gây ra cái chết cho dân là nh. Chúng ta không bao giá» tiến hà nh các vụ xá» bắn hà ng loạt dân thÆ°á»ng ở Chesnia. Ở đó không há» có thanh lá»c sắc tá»™c không có má»™t trại táºp trung nà o. Nguyên nhân chÃnh của những tráºn mÆ°a bom và tên lá»a gây Ä‘au khổ cho dân thÆ°á»ng đó chÃnh là cuá»™c chiến tranh do bá»n khủng bố gây ra chống nhân dân Nga. Nguyên nhân chÃnh là do bá»n khủng bố núp sau lÆ°ng dân là nh.
Thách thức đối vá»›i chúng ta ở Chesnia, đó là thách thức có tÃnh chất lịch sá», có quy mô toà n cầu.
Khi nghe nói đến “tá»™i ác chiến tranh†của quân Ä‘á»™i Nga, tôi những muốn đặt câu há»i: có thể gá»i là “tá»™i ác chiến tranh†được chăng khi bá»n phiến quân bán nô lệ và nháºn tiá»n từ việc bắt cóc con tin là m nguồn sống chÃnh của chúng?
Ở Chesnia có hÆ¡n hai ngà n con tin - nô lệ. Số lượng nà y tăng liên tục không phải chỉ do tăng số lượng quân nhân Nga bị bắt là m tù binh (mặc dù có những kẻ rất muốn giải thÃch sá»± việc theo cách nà y). NgÆ°á»i nÆ°á»›c ngoà i cÅ©ng bị bắt là m con tin: và dụ, hai ngÆ°á»i Anh trong má»™t Ä‘oà n cứu trợ nhân đạo, má»™t Ä‘Ã n ông và má»™t phụ nữ, bị hà nh hạ, hãm hiếp suốt mấy tháng trá»i cho đến khi bá»n phiến quân nháºn được tiá»n chuá»™c. Ngay cả các đại diện của công ty Ä‘iện thoại Anh quốc đến lắp đặt hệ thống liên lạc vệ tinh cho Maskhadov và các tÆ° lệnh chiến trÆ°á»ng của Chesnia cÅ©ng bị chÃnh quân lÃnh Chesnia nhằm bắt để đòi tiá»n chuá»™c. Những bá»n cÆ°á»›p khác đã bắt cóc mấy ngÆ°á»i Anh nà y, sau đó Ä‘em chặt đầu há». Cả thế giá»›i được thấy những tấm ảnh hãi hùng, nhÆ°ng không phải cả thế giá»›i Ä‘á»u hiểu thá»±c chất của sá»± việc.
Bá»n chúng bắt mang vá» Chesnia cả những đứa trẻ ẵm ngá»a (má»™t con tin chÆ°a được đầy má»™t năm tuổi), các cô gái trẻ, những nông dân Azerbaizan, các thÆ°Æ¡ng gia Siberi và MatxcÆ¡va, cả những công nhân bình thÆ°á»ng. Các con tin bị hà nh hạ, tra tấn, cưỡng hiếp.
Các băng nhóm cÆ°á»›p từ Ingusetia, Dagestan và Nga đã đến Chesnia tham gia buôn bán nô lệ. Cái Ä‘iá»u hãi hùng khủng khiếp mà loà i ngÆ°á»i không nghÄ© tá»›i thì ở đây trở thà nh chuyện thÆ°á»ng ngà y.
Em bé Adisharon ngÆ°á»i Israel bị bắt cóc ngay giữa trung tâm MatxcÆ¡va và o những ngà y ở thủ đô xảy ra các vụ nổ bom. Những kẻ bắt cóc, trong số nà y có mấy tên ngÆ°á»i Chesnia và mấy tên ngÆ°á»i Nga, đã mang bé vá» giấu ở Penza rồi đòi tiá»n chuá»™c. Chúng hà nh hạ, chặt từng ngón tay của bé. Mà em có tá»™i tình gì? Dẫu sao cuối cùng thì em bé Israel cÅ©ng được cứu thoát nhÆ°ng còn bao nhiêu con tin khác thì không thể.
Äấy chÃnh nó là thách thức đặt ra cho nÆ°á»›c Nga. Không chỉ cho nÆ°á»›c Nga mà cho toà n nhân loại. Chà Ãt cÅ©ng là đối vá»›i cả châu Âu. Rồi đừng để má»™t ai bị đánh lừa bởi lá cá» xanh đạo Hồi của bá»n khủng bố, bởi những trÃch Ä‘oạn của kinh Coran và bá»™ đồ trắng của “giáo huấn Wahabiteâ€.
Chúng chẳng có giáo huấn nà o, cá» hiệu nà o và không có quyá»n trÃch kinh thánh. Chúng là lÅ© ác ôn man rợ. Ná»n văn minh ở Chesnia bị kéo lùi trở lại tôi thiểu và i trăm năm. Tháºm chà ở những vùng sâu, vùng xa của nÆ°á»›c Nga, con ngÆ°á»i vẫn nÆ¡m ná»›p sợ bị bắt cóc, sá»± Ä‘iên rồ của chế Ä‘á»™ nô lệ ở Chesnia đã Ä‘i và o tiá»m thức đông đảo dân chúng nhÆ° má»™t mối Ä‘e doạ thá»±c tế.
NhÆ°ng đó má»›i chỉ là má»™t mặt của tấm thảm kịch Chesnia, Ä‘iá»u là m cho má»—i ngÆ°á»i dân nÆ°á»›c Nga hà ng ngà y phải lo lắng.
Äiá»u là m cho tôi lo lắng là bá»™ pháºn cấu thà nh mang tÃnh địa chÃnh trị của chủ nghÄ©a ly khai kẻ cÆ°á»›p. ChÃnh cái thá»±c thể má»›i nà y Ä‘ang Ä‘e doạ phá vỡ nÆ°á»›c Nga từ bên trong.
Tôi dừng lại trên má»™t khÃa cạnh khác của vấn Ä‘á» nhức nhối vá» cuá»™c chiến tranh Chesnia là những tổn thất vá» sinh mạng.
Ngay từ đầu Putin đã cảnh báo rằng sẽ có những tổn thất trong binh lÃnh Nga. NhÆ°ng đó là điá»u cần thiết để thá»±c hiện đến cùng chiến dịch quân sá»±, để đạt má»™t kết quả hợp lô gÃch và để khá»i có nhÅ©ng thiệt hại sau nà y còn khủng khiếp hÆ¡n.
Cái ý nghÄ© giản Ä‘Æ¡n nà y, vốn quen thuá»™c vá»›i bất kỳ má»™t quốc gia, má»™t dân tá»™c nà o phải đối đầu vá»›i nạn khủng bố hà ng loạt (trong đó có Pháp, Anh, Israel lần đầu tiên được diá»…n đạt rõ rà ng và mạch lạc sau mấy năm trá»i phải chung sống vá»›i bá»n cÆ°á»›p núp sau tấm bình phong chủ quyá»n Nhà nÆ°á»›c của Chesnia. Cho tá»›i nay khắp các địa phÆ°Æ¡ng lá»›n, nhá» của nÆ°á»›c Nga, má»i ngÆ°á»i vẫn khóc thÆ°Æ¡ng những ngÆ°á»i đã bá» mình vì Tổ quốc. Những hy sinh nà y tất nhiên là gánh nặng trách nhiệm cả chÃnh trị và đạo lý của chÃnh quyá»n.
NhÆ°ng những con số buồn Ä‘au vá» thiệt hại của chúng ta cÅ©ng có má»™t tác Ä‘á»™ng khác. Cà ng ngà y trong con mắt của má»i ngÆ°á»i, hình tượng ngÆ°á»i lÃnh Nga bảo vệ an ninh và tráºt tá»± của đất nÆ°á»›c ngà y cà ng trở nên trong sáng, sạch sẽ hÆ¡n, trở thà nh biểu tượng mạnh mẽ Ä‘oà n kết và thống nhất quốc gia.
Äất nÆ°á»›c không thể quên và phản bá»™i những con ngÆ°á»i nà y.
Má»—i cuá»™c chiến tranh Ä‘á»u có kẻ thù. Äiá»u đó là đúng. Cái đó nằm trong bản chất con ngÆ°á»i. Rốt cuá»™c, tôi cÅ©ng là má»™t ngÆ°á»i chống chiến tranh. Putin cÅ©ng phản đối chiến tranh.
Chiến dịch quân sá»± là cần thiết không chỉ để giữ gìn toà n vẹn nÆ°á»›c Nga, để bảo vệ các công dân của chúng ta, để thể hiện ý chà chÃnh trị và sức mạnh quốc gia. Nó còn cần trÆ°á»›c hết để láºp lại má»™t ná»n hoà bình thá»±c sá»± bá»n vững và cuá»™c sống bình thÆ°á»ng ở NÆ°á»›c Cá»™ng hoà Chesnia.
Tôi biết rằng nhiá»u ngÆ°á»i coi đó là má»™t “sá»± tuyên truyá»n của Ngaâ€. NhÆ°ng hãy xem những con số cụ thể, những số pháºn cụ thể.
NÆ°á»›c Nga Ä‘ang khôi phục lại ở Chesnia tất cả những gì có thể khôi phục và xây dá»±ng má»›i. Bốn mÆ°Æ¡i bệnh viện, mÆ°á»i má»™t phòng khám Ä‘a khoa, hai trạm tiếp máu, hai quân y viện, má»™t nhà há»™ sinh. Ở nhiá»u vùng Ä‘ang có những trạm cấp cứu hoạt Ä‘á»™ng. Sắp tá»›i trẻ em Chesnia lại được cắp sách đến trÆ°á»ng, Ä‘iá»u mà đã lâu các em bị tÆ°á»›c mất. Äiện và hÆ¡i đốt Ä‘ang được dẫn vá» Chesnia. Ở đây sẽ xây dá»±ng hệ thống kênh dẫn, tÆ°á»›i tiêu nÆ°á»›c và đưá»ng ống nÆ°á»›c sinh hoạt, nÆ°á»›c sạch. Nhân dân không lo mắc bệnh kiết lỵ, thÆ°Æ¡ng hà n.
Ở mỗi vùng được giải phóng của Chesnia đang lắp đặt một trạm liên lạc vệ tinh và một trạm hên lạc điện thoại hữu tuyến. Các tuyến xe khách bắt đầu hoạt động trở lại.
Tôi biết trên báo chà phÆ°Æ¡ng Tây ngÆ°á»i ta cứ cÆ°á»ng Ä‘iệu những tin đồn rằng Groznyi sẽ hoà n toà n bị phá huá»·, bị xoá khá»i mặt đất. Äiá»u đó không đúng. Mặc dù còn vô và n khó khăn, thủ phủ Groznyi lại trở thà nh má»™t thà nh phố đông dân và sẽ được xây dá»±ng lại.
Những ngÆ°á»i tị nạn biết rõ tất cả những Ä‘iá»u nà y. Nhiá»u ngÆ°á»i đã trở vá» Groznyi và má»—i ngà y lại có thêm nhiá»u ngÆ°á»i trở vá» Chesnia. NÆ°á»›c Nga gá»i đến đây nhiá»u bác sÄ©, giáo viên và công nhân xây dá»±ng. ÄÆ°á»ng sắt, nhà thá» và các thánh Ä‘Æ°á»ng Hồi giáo Ä‘ang được xây dá»±ng lại.
Nữ bác sÄ© Liubov Dorosenko hà ng ngà y khám bệnh và điá»u trị cho hÆ¡n má»™t trăm ngÆ°á»i dân Groznyi, nhá» cô ta mà hÆ¡n má»™t ngà n rưỡi ngÆ°á»i đã được chẩn bệnh chÃnh xác và được gá»i Ä‘i Ä‘iá»u trị. Nữ bác sÄ© Irina Nazarova, má»™t chuyên gia hồi sức cấp cứu, không dÆ°á»›i má»™t lần cho máu cứu sống dân thÆ°á»ng Chesnia. Những con ngÆ°á»i nhÆ° thế Ä‘ang giúp Chesnia có hà ng trăm, hà ng ngà n.
Äứng trÆ°á»›c há» ta chỉ cồ thể nghiêng mình kÃnh phục. Chiến công của hỠđâu có thấy được trên cái ná»n chung của chiến sá»±. NhÆ°ng lại chÃnh hỠđã là m được Ä‘iá»u chÃnh yếu nhất, chÃnh những thợ xây dá»±ng, kỹ sÆ°, bác sÄ© nà y đã là m cho ngÆ°á»i dân Chesnia hiểu và tin rằng cùng vá»›i nÆ°á»›c Nga, hoà bình Ä‘ang trở lại, công ăn việc là m Ä‘ang trở lại, y tế, văn hoá xây dá»±ng Ä‘ang trở lại.
Trong cuá»™c tranh luáºn vá» Chesnia, tôi lắng nghe má»i láºp luáºn, ngoại trừ sá»± lừa dối công khai.
Váºy mà hiện nay, đáng tiếc là ở nÆ°á»›c Nga chúng ta cÅ©ng nhÆ° trên thế giá»›i có những ngÆ°á»i nói chuyện vá»›i chúng ta bằng cái giá»ng ngược Ä‘á»i. Té ra theo há» thì không phải bá»n khủng bố Chesnia tấn công nÆ°á»›c Nga mà là quân Ä‘á»™i Nga tấn công “nÆ°á»›c Chesnia tá»± doâ€. Hoá ra không phải những tên khủng bố nà y phá sáºp những ngôi nhà ở MatxcÆ¡va mà là các cÆ¡ quan đặc biệt của Nga để tạo cá»› Ä‘Æ°a quân và o xâm lược Chesnia. Tôi có thể hiểu và tha thứ được nếu giả thuyết đó do bá»n ly khai Chesnia dá»±ng lên để phục vụ các mục Ä‘Ãch của chiến tranh thông tin và do chúng chi tiá»n để tán phát, truyá»n bá. Äáng tiếc, không phải thế.
Theo quan Ä‘iểm của tôi, lúc nà y mà còn gieo rắc và o nháºn thức của má»i ngÆ°á»i cái luáºn Ä‘iệu lăng mạ vô liêm sỉ ấy thì thá»±c là má»™t tá»™i ác có tÃnh chuyên nghiệp và vô đạo đức.
HÆ¡n nữa bây giá» nhiá»u Ä‘iá»u đã sáng tá» hÆ¡n. Kết quả Ä‘iá»u tra đã tìm thấy các váºt chứng: ngòi nổ và thuốc nổ tìm được tại các căn cứ của phiến quân ở Chesnia tÆ°Æ¡ng tá»± ngòi nổ và chất nổ đã được sá» dụng trong các vụ nổ ở MatxcÆ¡va. Äã xác định được há» tên nhÆ°ng tên tá»™i phạm được huấn luyện tại các căn cứ của bá»n khủng bố ở Chesnia. Äã bắt giữ được những tên đồng bá»n há»— trợ trá»±c tiếp cho chúng. Tôi tin rằng phiên toà xét xá» chúng sẽ sá»›m được bắt đầu.
NhÆ°ng trò lừa bịp bóp méo sá»± tháºt vẫn tiếp tục. Có ai đó Ä‘ang thu được lợi trong việc lừa dối dÆ° luáºn vá» lý do việc phát Ä‘á»™ng “chiến tranh Chesnia lần thứ haiâ€.
Các nhà phân tÃch chÃnh trị của phe đối láºp lúc ấy Ä‘á» cáºp đến má»™t chủ Ä‘á» khác: cuá»™c chiến tranh ở Chesnia là vốn liếng chÃnh trị của Putin.
Trong bối cảnh cuá»™c chiến tranh Chesnia uy tÃn của Putin không phải là má»™t “đơn thuốc†chÃnh trị có thể tiên liệu trÆ°á»›c được HÆ¡n nữa, Putin đã hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° má»™t con thiêu thân chÃnh trị khi Ä‘Æ°a toà n bá»™ vốn liếng chÃnh trị của mình và o cuá»™c chiến tranh nà y, không để ý đến bản thân mình. Những ai ngà y nay quả quyết Ä‘iá»u ngược lại Ä‘á»u là dối trá.
Putin không bao giá» muốn là m Tổng thống, không cố vÆ°Æ¡n đến đỉnh cao quyá»n lá»±c mà ngược lại đã do dá»± khá lâu trÆ°á»›c khi chấp thuáºn lá»i Ä‘á» nghị của tôi.
Quả là thế giá»›i của chúng ta chÆ°a được bảo đảm an toà n khá»i má»i sá»± khiêu khÃch, Ä‘e doạ có thể áºp tá»›i từ bất cứ nÆ¡i nà o. Vấn Ä‘á» chủ yếu là con ngÆ°á»i ứng xá» nhÆ° thế nà o. Há» là m gì chống lại các mối Ä‘e doạ, trÆ°á»›c má»i nguy cÆ¡.
Cho đến giá» trÆ°á»›c mắt tôi vẫn cứ hiển hiện những thi thể tan nát mà ngÆ°á»i ta phải nhặt nhạnh từng mảnh từ dÆ°á»›i đất ẩm Æ°á»›t mùa thu MatxcÆ¡va.
Hình ảnh nà y tôi không bao giỠquên được.
|
08-09-2008, 11:15 PM
|
Bất Diệt Ma Tôn
|
|
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
|
|
Hội nghị thượng đỉnh cuối cùng
TrÆ°á»›c khi kể vá» cuá»™c gặp cuối cùng của tôi vá»›i lãnh đạo các cÆ°á»ng quốc lá»›n hùng mạnh nhất thế giá»›i, tôi muốn có và i lá»i vỠ“chiến tranh lạnh†má»›i kết thúc nhÆ° thế nà o. Ngà y 20 tháng 6 năm 1999 ở Cologne, Cá»™ng hoà Liên bang Äức đã diá»…n ra cuá»™c gặp cấp cao G-8 được chỠđợi từ lâu, trong đó Nga đã trở lại tham gia.
Chiến tranh ở Nam Tư vừa kết thúc. Tình hình đặc biệt căng thẳng.
Tôi ở lại nÆ°á»›c Äức vẻn vẹn bảy tiếng đồng hồ. Chuyến Ä‘i nà y vá» thá»±c chất cần chỉ để nói có má»™t câu: “Sau tráºn chiến chúng ta cần hoà giảiâ€.
Có thể nói, tất cả các báo, các kênh truyá»n hình toà n thế giá»›i không ngoại trừ nÆ°á»›c nà o đã nhắc lại lá»i tôi.
Äây là sá»± thay đổi triệt để láºp trÆ°á»ng của MatxcÆ¡va trong quan hệ quốc tế. Má»›i đây không lâu các nhà ngoại giao của ta do các sá»± kiện ở Nam TÆ° đã có những quyết định rất cứng rắn, tá»±a hồ chuẩn bị dÆ° luáºn cả ở Nga và nÆ°á»›c ngoà i cho sá»± đối đầu lâu dà i và căng thẳng.
Cần khẩn trương trở lại diễn đà n ngoại giao quốc tế, khẩn cấp áp dụng một biện pháp nà o đó.
Tại Cologne chúng ta đã đi bước trước quan hệ với phương Tây sau cuộc khủng hoảng Nam Tư.
Tony Blair trong buổi hợp báo vỠkết quả Hội nghị đã nói:
- Giữa chúng ta có những phÆ°Æ¡ng thức khác nhau vá» giải quyết vấn Ä‘á» Kosovo. NhÆ°ng khi chúng ta lại ngồi cùng nhau là tốt. Nguyện vá»ng là m cho các nÆ°á»›c ở Ban-căng thoát khá»i các cuá»™c xung Ä‘á»™t sắc tá»™c Ä‘oà n kết chúng ta.
NÆ°á»›c Nga khẳng định vị thế má»™t đối tác chÃnh trị bình đẳng mà thiếu Nga thì việc giải quyết các cuá»™c xung Ä‘á»™t trên thế giá»›i và giải quyết các vấn Ä‘á» quan trá»ng Ä‘á»u trở nên vô nghÄ©a. Äặc biệt là các vấn Ä‘á» của châu Âu. Trong tuyên bố của mình, nguyên thủ các nÆ°á»›c Ä‘á»u cố gắng nhấn mạnh rằng câu lạc bá»™ nà y gồm không phải bảy mà là tám thà nh viên bình đẳng.
Nguyên nhân của ná»—i vui mừng chân tháºt nà y có thể giải thÃch tháºt Ä‘Æ¡n giản: nÆ°á»›c Nga tạo cho NATO khả năng rút khá»i cuá»™c xung Ä‘á»™t trong danh dá»± và sau đó nÆ°á»›c Nga lại kiên quyết phản đối phục hồi “chiến tranh lạnhâ€. Cuá»™c khủng hoảng nghiêm trá»ng nhất sau hai mÆ°Æ¡i năm trong quan hệ giữa phÆ°Æ¡ng Tây và nÆ°á»›c Nga (ngÆ°á»i ta tháºm chà so sánh nó vá»›i cuá»™c khủng hoảng tên lá»a Vịnh Caribe) đã được giải quyết là m má»i ngÆ°á»i thở phà o nhẹ nhõm. ChÃnh là ở Há»™i nghị Cologne ngÆ°á»i ta nghe thấy tiếng thở phà o nà y.
Rá»i Há»™i nghị ở Äức vá», cùng vá»›i cảm giác nhẹ nhõm và cảm giác hoà n thà nh nghÄ©a vụ tôi lại lo lắng. Äối đầu thì dá»…, rút khá»i tình trạng đối đầu má»›i khó. Trên thế giá»›i trong suốt thá»i gian xảy ra cuá»™c khủng hoảng Nam TÆ° đã tÃch tụ quá nhiá»u suy nghÄ© tiêu cá»±c đối vá»›i láºp trÆ°á»ng tá»± chủ và độc láºp của nÆ°á»›c Nga. Sá»›m hay muá»™n gì ngÆ°á»i ta cÅ©ng cho chúng ta biết.
Khi bắt đầu chiến dịch ở Chesnia tôi liá»n hiểu ngay: đây má»›i là “thá»i Ä‘iểm Ä‘Ãch thá»±c†cho quan hệ của chúng ta vá»›i phÆ°Æ¡ng Tây. Từ bây giá» ngÆ°á»i ta má»›i ép chúng ta thá»±c sá»± đây. Vừa từ Há»™i nghị quốc tế Oslo trở vá», nÆ¡i Ä‘á» tà i Chesnia được Ä‘Æ°a ra bà n rất sôi nổi, Putin kể cho tôi nghe má»™t chuyện tháºt khôi hà i. Khi chia tay, Clinton bảo Putin:
- Hẹn gặp lại ở Stambul, Vladimir!
- Không, tôi sẽ không gặp ông ở Stambul, - Putin lÆ°u ý. - Boris Nicolaevich sẽ sang đóâ€.
- Trá»i đất, còn thế nữa cÆ¡ à ! - Clinton hai tay giÆ¡ lên đầu.
Putin kể cho tôi nghe chuyện đó rồi cÆ°á»i và nhìn tôi vá»›i ánh mắt thăm dò. Äúng, tại Stambul chúng ta sẽ có những giá» phút căng thẳng. Liệu tôi đã sẵn sà ng cả vá» tinh thần và thể lá»±c chÆ°a nhỉ?
Trong má»i trÆ°á»ng hợp thì Putin cÅ©ng cứ chuẩn bị. NhÆ°ng cả hai chúng tôi Ä‘á»u hiểu: chỉ có tôi Ä‘i má»›i được. Bill Chnton rất không muốn gặp tôi ở Stambul. Các nÆ°á»›c phÆ°Æ¡ng Tây đã chuẩn bị các tuyên bố cá»±c kỳ cứng rắn, gay gắt vá» Chesnia. Má»i ngÆ°á»i quá hiểu Ä‘iá»u nà y. Vá» thá»±c chất, sắp bắt đầu má»™t giai Ä‘oạn má»›i cô láºp nÆ°á»›c Nga. Phải phá tan, phải ngăn cản mÆ°u đồ nà y bằng bất cứ giá nà o.
Tôi dần dần chuẩn bị cho Há»™i nghị Stambul, luôn luôn nghÄ© vá» nó. Tôi hình dung phòng há»p, các khuôn mặt, không khà Há»™i nghị. Tất cả Ä‘á»u quen thuá»™c cho nên cÅ©ng dá»… hình dung. Má»™t trong những yếu tố quan trá»ng nhất là chuẩn bị phát biểu. Công việc tiếp tục mãi đến phút cuối cùng. Lấy chuyến Ä‘i Stambul là m và dụ tôi giá»›i thiệu vá»›i bạn Ä‘á»c là chuẩn bị diá»…n văn cho Tổng thống trong các chuyến Ä‘i phải nhÆ° thế nà o. Tôi biết bà i phát biểu tại Há»™i nghị nà y sẽ phải khô khan, cứng rắn tá»›i mức tối Ä‘a. NhÆ°ng yêu cầu tổng quát là má»™t vấn Ä‘á», từ ngữ cụ thể lại là chuyện khác. Tôi thÆ°á»ng không câu nệ và o văn bản và không bị giá»›i hạn bởi những gì viết ra trên giấy. Lần nà y cÅ©ng váºy.
Bản dá»± thảo lần thứ nhất tôi sá»a be bét và thêm và o đó những lá»i lẽ diá»…n đạt cứng rắn, kiên quyết nhất. Bản dá»± thảo đã chÃnh lý lá»i lẽ vẫn trau truốt, mượt mà . Các cố vấn đối ngoại sợ đối đầu căng thẳng vá»›i các đối tác phÆ°Æ¡ng Tây. Äá»c qua bản thảo nà y, giữa đêm tôi gá»i Ä‘iện cho Volosin: “Thế nà o Alexandr Stalevich, các anh nhạo báng tôi đấy à ?†Tôi doạ Ä‘uổi việc hết. Tuy nhiên, cÅ©ng thầm nghÄ©: các trợ lý cÅ©ng có lẽ phải của há». Không nên vung roi vá»™i. Giá»ng Ä‘iệu phải sắc lạnh, kiên quyết, nhÆ°ng không Ä‘e doạ. Äó phải là láºp trÆ°á»ng khôn ngoan, hợp lý, lạnh lùng, không có chá»— cho cảm xúc uá»· mị.
Láºp trÆ°á»ng của chúng ta vá» Chesnia tháºt là đơn giản. Chúng ta cứu thế giá»›i khá»i tai hoạ của chủ nghÄ©a khủng bố quốc tế. Chúng ta cứu nÆ°á»›c Nga khá»i mối Ä‘e doạ sụp đổ và tan vỡ. Ba ngà y trÆ°á»›c chuyến bay tôi nói vá»›i Putin:
- Vladimir Vladimirovich, tôi sẽ đi.
Trên máy bay tôi tiếp tục sá»a bà i phát biểu.
Tôi biết có nhiá»u Ä‘iá»u phụ thuá»™c và o bà i phát biểu nà y nhÆ°ng không phải là tất cả. Kinh nghiệm tiếp xúc vá»›i Clinton cho thấy ông ta là ngÆ°á»i cởi mở, sôi nổi. NhÆ°ng khi cần có thể lạnh lùng, khô khan. Nói chung bầu không khà tiếp xúc có ảnh hưởng rất lá»›n đến Clinton.
Má»™t lần nữa tôi thêm và o bà i phát biểu câu văn viết tay “không má»™t ai có quyá»n phê phán chúng tôi vá» vấn Ä‘á» Chesniaâ€.
Tôi giao văn bản cho Igor Ivanov và trợ lý vá» pháp lý Sergei Prikhodko để hoà n chỉnh lại. Má»™t lúc sau há» quay lại, cùng nhau thuyết phục tôi rằng nói nhÆ° thế không được. Tôi nháºn lại văn bản, Ä‘á»c lại má»™t lần nữa: “Các anh Ä‘i Ä‘i. Tôi sẽ suy nghÄ©â€. Sáng hôm sau tôi Ä‘á»c lại lần nữa và câu trên vẫn giữ nguyên. Äà nh phải Ä‘á»c bà i phát biểu có thêm câu bổ sung viết tay. Clinton đã linh cảm thấy tôi sẽ kiên quyết ngay từ những giây đầu tiên. Ông ta và o phòng “không đúng cá»a†theo quy định của lá»… tân mà đi dá»c phòng lá»›n dà i cả má»™t trăm mét, bắt tay chà o há»i tất cả má»i ngÆ°á»i, nở nụ cÆ°á»i, cố ý cho má»i ngÆ°á»i thấy ai là ông chủ trong phòng há»p nà y. Tôi trá» tay và o đồng hồ bảo ông ta: “Anh đến muá»™n đấy nhé, Bill!†ông ta cÆ°á»i, thế là dịu bá»›t.
Gần nhÆ° bằng xúc giác cÅ©ng cảm thấy cả căn phòng rá»™ng lá»›n tá»±a hồ bị phủ đầy những mảnh vỡ của sá»± nghi ngá», không tin cáºy, không hiểu nhau. Tôi bắt đầu Ä‘á»c diá»…n văn, nhấn mạnh tối Ä‘a và o từng chữ má»™t. Tôi hiểu rằng, từng câu chữ Ä‘á»u trúng Ä‘Ãch.
Những khuôn mặt ngÆ°á»i sống Ä‘ang nhìn tôi, má»™t số thì lên án, kết tá»™i, những ngÆ°á»i khác thì thể hiện sá»± ủng há»™ hoà n toà n của mình. Chirac và Shroeder ngồi nghe vá»›i bá»™ mặt nặng trÄ©u. Äòn tấn công nà y rõ rà ng là há» không ngá» tá»›i.
Cả Äức và Pháp Ä‘á»u theo Ä‘uổi láºp trÆ°á»ng cứng rắn hÆ¡n cả trong vấn Ä‘á» Chesnia. Tôi hiểu cả hai vị nà y buá»™c phải bÆ¡i theo luồng lạch của dÆ° luáºn xã há»™i trong nÆ°á»›c mình. Sau há»™i nghị, Chirac đến chá»— tôi nói rằng rất muốn nói chuyện tay ba: tôi, ông ta và Shroeder, dẫu trong ná»a tiếng. Äây là cÆ¡ há»™i cuối cùng của há» nhằm dạt được nhượng bá»™ nà o đó của nÆ°á»›c Nga. “Không - Tôi trả lá»i dứt khoát - Chúng ta còn thá»i gianâ€.
Nghị quyết chung của cuá»™c gặp ở Stambul không bá» qua vấn Ä‘á» Chesnia, nhÆ°ng Ä‘iá»u cÆ¡ bản là trong tuyên bố không có sá»± phê phán gay gắt láºp trÆ°á»ng của chúng ta và hà nh Ä‘á»™ng của chúng ta ở Chesnia, nhÆ° dá»± định từ trÆ°á»›c. Chirac lúc ký tá» ra gượng gạo. Tôi từ chối luôn cả cuá»™c gặp năm phút vá»›i ông ta.
Tôi cho rằng chưa phải lúc. Cứ để ông ta suy nghĩ vỠthái độ của mình.
Äó thá»±c là má»™t thắng lợi.
Má»™t thắng lợi quốc tế quan trá»ng của nÆ°á»›c Nga.
Từ Stambul bay vá» trong lòng tôi xốn xang má»™t cảm giác nÆ°á»›c đôi. Má»™t mặt, niá»m hân hoan lá»›n lao do đã hoà n thà nh má»™t công việc. Do tá»± tôi là m. Mặt khác, có cái gì đó trống trải, má»™t ná»—i buồn. Cuá»™c gặp cấp cao nà y chắc là cuá»™c gặp cuối cùng. Äã kết thúc rồi tháºp ká»· của tôi, tháºp ká»· Yeltsin trong ná»n chÃnh trị quốc tế.
Trong tháºp ká»· nà y các quan hệ đối ngoại của đất nÆ°á»›c đã hoà n toà n tin cáºy, chặt chẽ, được củng cố bằng các quan hệ cá nhân.
Tôi đã Ä‘Æ°a và o ná»n ngoại giao má»™t thuáºt ngữ má»›i: thế giá»›i Ä‘a cá»±c. Các quan hệ vá»›i Nháºt Bản, Ấn Äá»™, Hà n Quốc, vá»›i các quốc gia châu à khác được nâng lên má»™t tầm cao má»›i. Äặc biệt tôi sung sÆ°á»›ng vì đã xây dá»±ng được quan hệ vá»›i các bạn Trung Hoa của chúng ta ở mức tin cáºy rất cao.
Mặt khác, sá»± kiện của năm cuối cùng, năm 1999 ở Nam TÆ° và Kapcaz đã đẩy quan hệ giữa Nga vá»›i phÆ°Æ¡ng Tây sang má»™t hưởng mà chúng ta không mong muốn. Äáng tiếc đó là thá»±c tế, biết là m sao được.
Dẫu sao các quan hệ của chúng ta (vá»›i phÆ°Æ¡ng Tây) những năm qua cÅ©ng đã trở nên khác hẳn vá» nguyên tắc. Chúng ta không định ganh Ä‘ua vá» Æ°u thế quân sá»±. Chúng ta sẽ không duy trì lá»±c lượng lá»›n quân Ä‘á»™i bên ngoà i lãnh thổ của nÆ°á»›c Nga. Không xây dá»±ng ná»n ngoại giao của mình dá»±a trên sức mạnh.
NÆ°á»›c Nga dần trở thà nh má»™t bá»™ pháºn của châu Âu thống nhất. Má»i lÄ©nh vá»±c Ä‘á»u nói lên Ä‘iá»u nà y: chÃnh trị, kinh tế, cuá»™c sống thÆ°á»ng nháºt của má»i ngÆ°á»i. Chúng ta ngà y nay đã là má»™t bá»™ pháºn cấu thà nh của thị trÆ°á»ng chung châu Âu, ngôi nhà chung châu Âu. Chúng ta lệ thuá»™c và o bầu không khà của nó, sống trong đó. Tất cả hoà n toà n khác so vá»›i mÆ°á»i năm trÆ°á»›c đây.
NhÆ°ng quá trình nà y cÅ©ng có những mặt tiêu cá»±c rất nghiêm trá»ng. Chúng có ở nÆ°á»›c Nga chúng ta, có ở Hoa Kỳ, có ở châu Âu. Chiến lược Bắc Äại Tây DÆ°Æ¡ng của NATO nghÄ©a là biến khối nà y thà nh công cụ gây sức ép chÃnh trị không đếm xỉa gì đến lợi Ãch dân tá»™c của nÆ°á»›c Nga.
Giải quyết vấn Ä‘á» nà y có thể theo các cách khác nhau. Có thể liên kết vá»›i NATO, gia nháºp khối nà y, tham gia và o ná»n an ninh châu Âu vá»›i tÆ° cách má»™t đối tác bình đẳng. NhÆ°ng NATO đâu có chỠđợi chúng ta. Trong thá»i gian trÆ°á»›c mắt con Ä‘Æ°á»ng nà y không có mấy khả năng trở thà nh hiện thá»±c. Con Ä‘Æ°á»ng thứ hai là xây dá»±ng hệ thống phòng thủ má»›i hùng mạnh. Äã thá»±c hiện trong phạm vi biên giá»›i nÆ°á»›c ta. Trong tÆ°Æ¡ng lai là các căn cứ quân sá»± của các nÆ°á»›c SNG mà ta sẽ phải thuê. NhÆ°ng có má»™t vấn Ä‘á» nghiêm túc là láºp trÆ°á»ng và thái Ä‘á»™ của các nÆ°á»›c Cá»™ng hoà Xô-viết cÅ©. NgÆ°á»i ta Ä‘ang cố tách các nÆ°á»›c nà y ra khá»i nÆ°á»›c Nga và ảnh hưởng của Nga bằng bất cứ giá nà o, kể cả vá»›i sá»± trợ giúp của các quan hệ đặc biệt vá»›i các nÆ°á»›c NATO. HÆ¡n nữa hà ng triệu công dân các nÆ°á»›c nà y Ä‘ang sống và là m việc ở nÆ°á»›c Nga. Kinh tế của các nÆ°á»›c láng giá»ng dá»±a và o nguồn dinh dưỡng cố định của Nga là thị trÆ°á»ng hà ng hoá, năng lượng, nhiên liệu, những Æ°u đãi vá» thuế và thuế quan. Má»™t thái Ä‘á»™ hai mặt nhÆ° váºy trong quan hệ vá»›i chúng ta là không chấp nháºn được.
Có thể, hai phương án trên sẽ không loại trừ lẫn nhau.
NhÆ°ng tìm kiếm con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đúng của mình chỉ có thể bằng đối thoại chÃnh trị thÆ°á»ng xuyên chứ không thể bằng cô láºp. Cô láºp là thứ không được để xảy ra trong bất cứ trÆ°á»ng hợp nà o. Tôi rút trong túi áo ngá»±c tá» giấy ghi bà i diá»…n văn giá» chẳng còn cần thiết nữa. Máy bay hạ Ä‘á»™ cao, hÆ°á»›ng vá» sân bay Vnukovo. Thế là hết.
Hết rồi. Quả có hơi buồn.
NhÆ°ng tôi tin rằng Putin không đánh mất váºt định hÆ°á»›ng chủ yếu của nÆ°á»›c Nga: tÃnh Ä‘á»™c nhất vô nhị của vai trò má»™t nÆ°á»›c lá»›n trên thế giá»›i và cùng vá»›i nó là sá»± hoà nháºp hoà n toà n vá»›i cá»™ng đồng quốc tế.
Có Chúa chứng giám, tôi không khi nà o để mất váºt định hÆ°á»›ng nà y.
|
|
|
Từ khóa được google tìm thấy
|
co quan tinh bao fapsi, dinh nghia ascar, êîíêóðñû, êîìñîìîëåö, êðåäèòû, íîãòåé, ïîòòåð, ïðèêîëüíûå, ïðîìñâÿçüáàíê, öèôðîãðàä, õðåíîâûé |
| |