24-03-2008, 12:34 AM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
ChÆ°Æ¡ng - 21 -
Trong phòng tiếp tân không còn ai, ngoà i công tÆ°á»›c Vaxili và công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Katerina. Hai ngÆ°á»i Ä‘ang ngồi dÆ°á»›i bức chân dung của nữ hoà ng Ekaterina nói chuyện sôi nổi. Vừa trông thấy Piotr vá»›i bà Anna Mikhailovna, há» im bặt.
Piotr thấy hình như tay công tước tiểu thư thu một cái gì ấy. Cô ta nói thầm:
- Tôi không thể nhìn mặt bà ấy được.
- Katis đã sai dá»n trà trong phong khách nhá» - công tÆ°á»›c Vaxili nói vá»›i bà Anna Mikhailovna. - Khổ thân quá, bà và o trong đấy mà dùng cái gì cho lại sức, không thì quỵ mất đấy!
Vá»›i Piotr thì công tÆ°á»›c không nói gì, chỉ nắm chặt lấy cánh tay chà ng, ở phÃa dÆ°á»›i khuá»·u tay má»™t chút, ra vẻ ái ngại. Piotr cùng vá»›i bà Anna Mikhailovna Ä‘i và o má»™t gian phòng khách nhá». Äó là má»™t căn phòng nhá» hình tròn ở giữa đặt má»™t chiếc bà n trên có bà y bá»™ đồ trà và mấy thức ăn nguá»™i. Xung quanh bà n, tất cả các tân khách đến nhà bá tÆ°á»›c Bezukhov đêm nay Ä‘á»u quây quần ăn lấy sức.
- Sau má»™t đêm mất ngủ không có gì là m ngÆ°á»i ta lại sức bằng cách uống má»™t tách nÆ°á»›c chè Nga tuyệt diệu nà y - bác sÄ© Lorrain nói, vẻ hoạt bát nhÆ°ng dè dặt, miệng nhấp ngụm nÆ°á»›c trà pha trong chiếc chén tà u má»ng manh, không có quai.
Piotr nhá»› rõ gian phòng khách nhá» hình tròn nà y vá»›i những chiếc gÆ°Æ¡ng và những chiếc bà n con bà y biện trong phòng. Trong những buổi vÅ© há»™i ở nhà bá tÆ°á»›c, Piotr không biết khiêu vÅ© nên thÃch ngồi trong gian phòng nà y ngám các bà các cô mặc áo dà i khiêu vÅ©, vá»›i những hạt kim cÆ°Æ¡ng và ngá»c trai lấp lánh trên cổ và trên vai để trần, Ä‘i vượt qua phòng, ngắm mình trong những tấm gÆ°Æ¡ng rá»±c sáng ánh đèn phản chiếu lại bóng há» thà nh ba hình. Bây giá» cÅ©ng gian phòng ấy chỉ thắp có hai cây nến sáng má» má», và giữa đêm khuya trên chiếc bà n nhá» lá»™n xá»™n má»™t bá»™ đồ trà và mấy Ä‘Ä©a thức ăn, xung quanh có những ngÆ°á»i có dung mạo khác nhau, chẳng có vẻ gì là há»™i hè, Ä‘ang thì thầm to nhá»; môi cá» Ä‘á»™ng, má»—i lá»i nói của há» Ä‘á»u tá» ra không có ai lãng quên cái sá»± việc hiện Ä‘ang diá»…n ra và sắp diá»…n ra trong phòng ngủ. Piotr không ăn, tuy chà ng rất muốn ăn.
Chà ng Ä‘Æ°a mắt nhìn ngÆ°á»i hÆ°á»›ng dẫn mình có ý dò há»i và thấy bà ta rón rén trở ra phòng tiếp tân, nÆ¡i công tÆ°á»›c Vaxili ngồi lại má»™t mình vá»›i nữ công tÆ°á»›c Katerina. Piotr nghÄ© bụng chắc phái nhÆ° thế má»›i được; bèn chần chừ má»™t lát rồi ra theo. Bà Anna Mikhailovna đứng bên nữ công tÆ°á»›c và cả hai không ai nghe ai cùng tranh nhau nói má»™t lúc, giá»ng thì thầm có vẻ xúc Ä‘á»™ng mạnh.
- Xin công tÆ°á»›c phu nhân tha lá»—i tôi tá»± biết cái gì cần và cái gì không cần - công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Katerina nói, hình nhÆ° cô ta vẫn ở trong tâm trạng xúc Ä‘á»™ng nhÆ° lúc đóng sáºp cá»a phòng riêng lại.
Anna Mikhailovna đứng chặn lối Ä‘i và phong ngủ, không để cho công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Ä‘i. Bà nói giá»ng dịu dà ng mà quả quyết:
- NhÆ°ng thÆ°a công tÆ°á»›c tiểu thÆ°, trong khi bác ấy Ä‘ang cần nghỉ ngÆ¡i nhÆ° thế nà y, e rằng nhÆ° váºy sẽ là m bác phiá»n lòng, tá»™i nghiệp. Trong những giá» phút nhÆ° thế nà y lại Ä‘i nói chuyện thế tục, khi linh hồn bác đã sẵn sà ng…
Công tÆ°á»›c Vaxili ngồi trên ghế bà nh vá»›i cái dáng Ä‘iệu quen thuá»™c của ông, má»™t chân ghếch cao lên chân kia. Thá»› thịt trên má công tÆ°á»›c giáºt giáºt rất mạnh và trá»… xuống, trông phÃa dÆ°á»›i mặt bạnh ra; nhÆ°ng ông vẫn có vẻ nhÆ° không chú ý lắm tá»›i câu chuyện của hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà .
- Kìa bà Anna Mikhailovna, bà cứ để Kalis và o đi! Bà cũng biết bá tước quý mến tiểu thư như thế nà o.
Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° quay vá» phÃa công tÆ°á»›c Vaxili và chỉ và o chiếc cặp da ghép mà cô Ä‘ang cầm trong tay, nói:
- Tôi cũng không biết trong tỠgiấy nà y có những gì nữa kia.
- Tôi chỉ biết rà ng tá» di chúc tháºt hiện Ä‘ang ở trong phòng giấy của bác ấy, còn đây chỉ là má»™t tá» giấy bị bá» quên…
Công tước tiểu thư định đi vòng qua bà Anna Mikhailovna, nhưng bà ta lại nhảy ra ngăn lại.
- Tôi biết lắm, công tÆ°á»›c tiểu thÆ° ạ, - bà Anna Mikhailovna nói, tay nắm lấy chiếc cặp, và nắm chặt đến ná»—i có thể thấy rõ rằng bà ta không dá»… gì buông nó ra đâu - Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° ạ, tiểu thÆ° là ngÆ°á»i tốt bụng, đáng mến, tôi xin tiểu thÆ°, tôi van tiểu thÆ° hãy thÆ°Æ¡ng lấy bác ấy. Tôi xin cắn cá» ngáºm và nh mà van tiểu thÆ° nhÆ° váºy.
Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° lặng thinh. Chỉ còn nghe thấy tiếng hai ngưởi giằng co chiếc cặp da. Có thể thấy rõ lãng nếu công tÆ°á»›c tiểu thÆ° nói ra những lá»i lẽ của cô ta cÅ©ng chẳng có gì hay ho đối vá»›i bà Anna Mikhailovna cả. Bà Anna Mikhailovna giữ chiếc cặp rất chặt, nhÆ°ng tuy thế giá»ng của bà vẫn giữ được cái âm thanh trầm trầm và dịu ngá»t nhÆ° cÅ©.
- Piotr, anh lại đây má»™t tÃ. Tôi nghÄ© rằng trong há»™i đồng gia đình mà có anh ấy cÅ©ng chẳng thừa: có phải không, thÆ°a công tÆ°á»›c?
- Tại sao bác lại ngồi im thế hả bác? - công tÆ°á»›c tiểu thÆ° bá»—ng thét to lên, đến ná»—i trong phòng bên kia khách khứa Ä‘á»u nghe thấy và có ý hoảng sợ. - Sao bác lại ngồi im, trong khi có kẻ không biết từ đâu đến dám tá»± xen và o công việc của ngÆ°á»i ta và gây chuyện ngay ở ngưỡng cá»a phòng má»™t ngÆ°á»i Ä‘ang hấp hối? Äồ xảo quyệt! - Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° hằn há»c rÃt lên và lấy hết sức lá»±c giằng lấy chiếc cặp da, nhÆ°ng bà Anna Mikhailovna bÆ°á»›c tá»›i mấy bÆ°á»›c để khá»i tuá»™t và chuyển tay giữ lấy.
- Ô, - công tÆ°á»›c Vaxili nói, giá»ng trách móc và ngạc nhiên - là m gì lố lăng thế kia? Hai bà buông chiếc cặp ra nà o! Tôi xin hai bà !
Công tước tiểu thư buông ra.
- Cả bà nữa!
Bà Anna Mikhailovna không nghe.
- Bà buông ra cái nà o. Tôi xin lÄ©nh lấy má»i phần trách nhiệm.
- Tôi sẽ và o há»i bá tÆ°á»›c. Tôi… thôi nhÆ° thế đủ rồi bà ạ.
NhÆ°ng thÆ°a công tÆ°á»›c - Bà Anna Mikhailovna nói, - sau má»™t buổi lá»… thiêng liêng nhÆ° váºy công tÆ°á»›c cÅ©ng nên để cho bác ấy được yên tÄ©nh má»™t chút chứ. Äây nà y, anh Piotr, anh nghÄ© thế nà o hãy nói ra, - bà quay vá» phÃa Piotr bấy giá» vừa lại gần, ngạc nhiên trÆ°á»›c vẻ mặt dữ tợn, mất hết vẻ lịch sá»± của công tÆ°á»›c tiểu thÆ° và cái mặt giáºt giáºt lên từng đợt của công tÆ°á»›c Vaxili.
- Xin bà nhá»› cho rằng bà sẽ chịu trách nhiệm vá» tất cả những háºu quả có thể xảy ra. - công tÆ°á»›c Vaxili nói, giá»ng nghiêm nghị - bà không biết mình Ä‘ang là m gì.
- Cái con mụ đê hèn nà y! - Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° thét lên, rồi Ä‘á»™t nhiên chồm lên ngÆ°á»i lên ngÆ°á»i bà Anna Mikhailovna và giáºt chiếc cặp da lại.
Công tước Vaxili cúi đầu và dang hai tay ra.
Vừa lúc ấy cánh cá»a, cái cánh cá»a khủng khiếp mà Piotr đã nhìn rất lâu và vừa lúc nãy mở ra rất khẽ, bá»—ng mở toang ra đánh sầm và o tÆ°á»ng má»™t cái và cô công tÆ°á»›c tiểu thÆ° thứ hai chạy vụt ra, chắp tay trên ngá»±c thốt lên, giá»ng tuyệt vá»ng:
- Các ngÆ°á»i là m sao thế? Bác ấy Ä‘ang tắt nghỉ, thế mà các ngÆ°á»i để tôi ngồi má»™t mình?
Nữ công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Katerina thả rÆ¡i chiếc cặp da. Anna Mikhailovna cúi xuống lấy rất nhanh chá»™p lấy váºt quý chạy và o phòng ngủ. Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Katerina công tÆ°á»›c Vaxili và nhÆ° sá»±c tỉnh, liá»n chạy và o theo. Mấy phút sau công tÆ°á»›c tiểu thÆ° từ phòng ngủ bÆ°á»›c ra trÆ°á»›c tiên, gÆ°Æ¡ng mặt tái xanh và khô đét, răng cắn lấy môi dÆ°á»›i. Khi trông thấy Piotr, sắc mặt của cô ta lá»™ má»™t vẻ hằn há»c không kìm giữ nổi. Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° nói:
- Äấy bây giá» các ngÆ°á»i tha hồ mà ăn mừng, các ngÆ°á»i chỉ chá» có thế mà thôi!
Cô ta oà lên khóc nức nở, lấy khăn tay che mặt và bá» chạy ra khá»i phòng.
Ra sau công tÆ°á»›c tiểu thÆ° là công tÆ°á»›c Vaxili. Ông lảo đảo bÆ°á»›c tá»›i chiếc Ä‘i-văng Piotr Ä‘ang ngồi gieo phịch ngÆ°á»i xuống, cánh tay Ä‘Æ°a lên che mặt Piotr nháºn thấy ông ta xanh nhợt Ä‘i, hà m dÆ°á»›i của ông rung rung nhÆ° trong cÆ¡n sốt rét. Công tÆ°á»›c nắm lấy khuá»·u tay Piotr nói, giá»ng nghe thà nh tháºt và yếu á»›t; Piotr chÆ°a bao giá» nháºn thấy công tÆ°á»›c có má»™t giá»ng nói nhÆ° váºá»µ:
- Trá»i, Piotr ạ. Chúng ta có tôi biết chừng nà o, chúng ta dối trá biết chừng nà o, và nhÆ° thế để là m gì? Tôi đã hÆ¡n năm mÆ°Æ¡i tuổi đầu rồi… Rồi thì tôi cÅ©ng… Tất cả má»i sá»± Ä‘á»u kết thúc băng cái chết, tất cả, chết tháºt là khủng khiếp - Nói đến đây công tÆ°á»›c khóc lên rÆ°ng rức.
Bà Anna Mikhailovna ra sau cùng. Bà ta rón rén bÆ°á»›c chầm cháºm lại gần Piotr.
- Piotr! - Bà nói.
Piotr nhìn bà có ý dò há»i. Bà Anna Mikhailovna hôn lên trán Piotr, nÆ°á»›c mắt Æ°á»›t chảy cả mặt chà ng. Bà im lặng má»™t lúc rồi nói:
- Cụ không còn nữa rồi!
Piotr nhìn bà Anna Mikhailovna qua đôi kÃnh trắng.
- Thôi ta sẽ Ä‘Æ°a anh vá» phòng. Anh cô khóc Ä‘i má»™t chút. Không có gì có thể là m ngÆ°á»i ta khuây khoả cho bằng nÆ°á»›c mắt.
Bà dẫn Piotr và o gian phòng khách tối má» má», và Piotr lấy là m mừng rằng ở dây không ai trông thấy mặt mình. Anna Mikhailovna bá» Ä‘i má»™t lúc, và khi bà trở lại bà thấy chà ng dang ngối đầu lên cánh tay ngủ rất say.
Sáng hôm sau Anna Mikhailovna bảo Piotr.
- Tháºt thế anh ạ, đây là má»™t tổn thất lá»›n cho tất cả chúng ta, chứ chẳng phải mình anh. Anh thì Thượng đế sẽ phù há»™ cho, anh còn trẻ thế mà nay đã nắm giữ cả má»™t gia tà i vô táºn, tôi mong thế. Tá» di chúc chÆ°a được mở ra. Tôi biết rõ anh, nên tin chắc rằng Ä‘iá»u đó sẽ không là m anh loá mắt, nhÆ°ng ngÆ°á»i ta mà đã và o hoà n cảnh ấy tất phải có nhiá»u bổn pháºn, và phải cho xứng là ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông?
Piotr im lặng.
- Có lẽ sau nà y tôi sẽ nói rõ cho anh rằng nếu không có tôi ở đây, thì cÆ¡ sá»± không biết sẽ ra sao. Anh có biết không, má»›i hôm kia đây cáºu tôi vừa hứa vá»›i tôi là sẽ không quên thằng Boris. NhÆ°ng cáºu tôi không kịp trối trăng gì. Tôi hy vá»ng rằng anh sẽ là m tròn ý nghyện của cha anh!
Piotr không hiểu gì cả, chỉ im lặng nhìn công tÆ°á»›c phu nhân Anna Mikhailovna, mặt Ä‘á» á»ng có vẻ e thẹn. Nói chuyện vá»›i Piotr xong, bà Anna Mikhailovna lên xe đến nhà bá tÆ°á»›c Roxtov ngủ lại.
Äến sáng bà thức dáºy, kể cho vợ chồng nhà Roxtov tất cả những ngÆ°á»i quen biết nghe những chi tiết vá» phút lâm chung của bá tÆ°á»›c Bezukhov. Bà ta nói rằng bá tÆ°á»›c đã từ trần đúng nhÆ° chÃnh bà ta muốn sau nà y mình sẽ từ trần, rằng phút lâm chung của bá tÆ°á»›c rất cảm Ä‘á»™ng, tháºm chà còn có giá trị giáo dục; còn cuá»™c gặp gỡ cuối cùng của hai cha con bá tÆ°á»›c thì cảm Ä‘á»™ng đến ná»—i hồi tưởng lại bà không thể nà o cầm được nÆ°á»›c mắt; rằng bà không biết trong hai cha con ai là ngÆ°á»i tá» ra cao thượng hÆ¡n trong những giây phút kinh hoà ng đó: ngÆ°á»i cha thì đến phút cuối cùng vẫn nhá»› má»i việc và má»i ngÆ°á»i và đã nói vá»›i con những lá»i hết sức cảm Ä‘á»™ng, còn ngÆ°á»i con thì ai nhìn cÅ©ng phải mủi lòng, anh ta Ä‘au khổ đến ná»—i có thể chết Ä‘i được, ấy thế mà vẫn cố gắng dấu ná»—i buồn để cho cha mình nhắm mắt được êm thấm. "Nhìn cảnh ấy tháºt là thÆ°Æ¡ng tâm, nhÆ°ng cÅ©ng tháºt bổ Ãch. Äược trông thấy những ngÆ°á»i nhÆ° bá tÆ°á»›c và ngÆ°á»i con trai rất xứng đáng của ông tháºt thấy tâm mình nhÆ° cao cả hÆ¡n lên". Bà Anna Mikhailovna nói. Vá» những hà nh Ä‘á»™ng công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Katerina và công tÆ°á»›c Vaxili thì bà cÅ©ng có kể lại và tỠý không hà i lòng, nhÆ°ng khi kể bà nói thầm rất khẽ và dặn má»i ngÆ°á»i giữ tháºt kÃn.
Tà i sản của tarta12a
Last edited by khungcodangcap; 22-10-2008 at 10:59 AM .
24-03-2008, 12:35 AM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
ChÆ°Æ¡ng - 22 -
Ở LÆ°xye GorÆ°, Ä‘iá»n trang của công tÆ°á»›c Nikolai Andreyevich Bolkonxki, cả nhà đang ngà y ngà y chỠđợi ngÆ°á»i con trai của chủ nhân là công tÆ°á»›c Andrey và phu nhân; nhÆ°ng sá»± chỠđợi đó không hỠđảo lá»™n tráºt tá»± nghiêm ngặt trong sinh hoạt của gia đình công tÆ°á»›c. Từ ngà y bị trÃch biếm vá» Ä‘iá»n trang, dÆ°á»›i chiá»u Pavel đệ nhất, không được tham gia chÃnh sá»±, nguyên soái tổng tÆ° lệnh công tÆ°á»›c Nikolai Andreyevich mà giá»›i thượng lÆ°u thÆ°á»ng gá»i đùa là quốc vÆ°Æ¡ng nÆ°á»›c Phổ, vẫn sống ở Ä‘iá»n trang LÆ°xye GôrÆ° nà y cùng cô con gái là công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria và ngÆ°á»i tỳ nữ của nà ng là cô Burien(1). DÆ°á»›i triá»u hoà ng đế má»›i, tuy đã được phép trở lại hai kinh đô(2) công tÆ°á»›c vẫn cứ ở lỳ nông thôn, không há» di đâu cả, và thÆ°á»ng nói rằng có ai cần gặp công tÆ°á»›c thì cứ việc Ä‘i má»™t trăm năm mÆ°Æ¡i dặm(3) từ Moskva đến LÆ°xye GôrÆ° mà gặp, chứ riêng công tÆ°á»›c thì không cần gì mà cÅ©ng không cần đến ai. Công tÆ°á»›c thưòng nói rằng táºt xấu của con ngÆ°á»i thÆ°á»ng do hai nguyên nhân là ngồi không và mê tÃn, và ở Ä‘á»i chỉ có hai đức tÃnh mà thôi, là hoạt Ä‘á»™ng và trà tuệ. Công tÆ°á»›c thân hà nh đảm nháºn việc giáo dục con cái, để phát triển ở nà ng hai dức tÃnh chủ yếu nà y, công tÆ°á»›c vừa dạy nà ng đại số và hình há»c cho đến tuổi hai mÆ°Æ¡i, lại bố trà thá»i gian sao cho nà ng lúc nà o cÅ©ng có việc là m liên tiếp.
ChÃnh bản thân công tÆ°á»›c lúc nà o cÅ©ng là m việc, hoặc viết táºp hồi ức của Ä‘á»i mình, hoặc giải những bà i toán cao cấp, hoặc tiện những chiếc há»™p Ä‘á»±ng thuốc lá, hoặc là m vÆ°á»n và trông nom những công trình xây dá»±ng lúc nà o cÅ©ng có trong Ä‘iá»n trang. Cho rằng tráºt tá»± là điá»u kiện cần nhất cho má»i hoạt Ä‘á»™ng, công tÆ°á»›c sắp đặt tráºt tá»± trong sinh hoạt của mình cá»±c kỳ chÃnh xác. Bữa ăn của công tÆ°á»›c bao giá» cÅ©ng đúng giá» giấc, không phải chỉ đúng từng giá» mà còn đúng từng phút, bất di bất dịch. Äối vá»›i ngÆ°á»i nhà , từ con gái đến tôi tá»›, công tÆ°á»›c Ä‘á»u rất nghiêm khắc và lúc nà o cÅ©ng khó tÃnh, cho nên không hỠác mà vẫn là m cho ngÆ°á»i ta phải kÃnh nể và e sợ hÆ¡n kẻ ác nhất thiên hạ. Tuy công tÆ°á»›c đã vá» hÆ°u và không còn ảnh hưởng gì đến công việc quốc gia, nhÆ°ng má»—i má»™t quan tỉnh trưởng má»›i đổi đến địa phÆ°Æ¡ng nà y Ä‘á»u tá»± xem có bổn pháºn phải đến trình diện công tÆ°á»›c và khi đến Ä‘á»u phải đến phòng tiếp tân chỠđợi giá» công tÆ°á»›c ra tiếp khách đã quy định sẵn, chẳng khác gì viên kiến trúc sÆ° trong nhà , ngÆ°á»i là m vÆ°á»n hay công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria. Và khi đã và o phòng ấy, má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u thấy tôn kÃnh và sợ sệt hÆ¡n nữa khi cánh cá»a cao và dà y của phòng là m việc lại xịch mở và cái dáng mảnh khảnh của ông cụ hiện ra vá»›i bá»™ tóc giả(4) rắc phấn vá»›i đôi bà n tay khẳng khiu và và đôi lông mà y ráºm bạc trắng mà những khi cau lại thì che má» bá»›t ánh sáng long lanh của đôi mắt sáng, trẻ và thông minh.
Buổi sáng hôm hai vợ chồng trẻ đến, theo thÆ°á»ng lệ, công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria vẻ lo sợ bÆ°á»›c và o phòng tiếp tân, đúng giá» chà o buổi sáng, vừa là m dấu thánh giá vừa Ä‘á»c nhẩm má»™t bà i kinh. Ngà y nà o nà ng cÅ©ng và o đây và cứ má»—i lần và o nà ng lại Ä‘á»c kinh, cầu cho cuá»™c gặp mặt hà ng ngà y diá»…n ra êm thấm.
NgÆ°á»i lão bá»™c tóc rắc phấn nãy giá» ngồi trong phòng tiếp tân. lẳng lặng đứng dáºy và nói thì thầm: "Xin má»i tiểu thÆ° và o".
Sau cánh cá»a vẳng ra tiếng quay Ä‘á»u của má»™t chiếc bà n tiện. Nữ Công tÆ°á»›c rụt rè đẩy cánh cá»a mở ra từ từ và dừng lại trên ngưỡng cá»a. Công tÆ°á»›c Ä‘ang là m việc ở bà n tiện, ngoái nhìn vá» phÃa sau má»™t cái rồi lại tiếp tục là m.
Phòng là m việc rá»™ng thênh thang đầy những đồ đạc, rõ rà ng là được dùng đến thÆ°á»ng xuyên. Cái bà n lá»›n bà y la liệt những sách và đồ án, những tủ kÃnh cao Ä‘á»±ng sách, chìa khoá đút ở ổ khoá, cái bà n nghiêng để đứng mà viết, trên mặt bà n còn má»™t cuốn vở để mở, cái bà n tiện vá»›i những dụng cụ đặt ở xung quanh và những miếng vá» bà o rải rác, má»i thứ Ä‘á»u chứng tá» má»™t hoạt Ä‘á»™ng không ngừng, vá» nhiá»u mặt và có thứ tá»±, ngăn nắp. Äá»™ng tác của cái chân nhá» Ä‘i ủng tartar thêu ngân tuyến, sức ấn mạnh của bà n tay khô và gân guốc tá» ra công tÆ°á»›c còn giữ được sức khoẻ bá»n bỉ và giá»i chịu Ä‘á»±ng của má»™t ông già quắc thÆ°á»›c. Sau khi đạp dấn thêm và i vòng bánh xe, công tÆ°á»›c nhấc chân ra khá»i bà n đạp, lau con dao tiện, ném nó và o má»™t cái túi da móc ở bà n tiện rồi Ä‘i đến cạnh bà n, gá»i con gái lại.
Công tÆ°á»›c không bao giá» là m dấu thánh cầu phÆ°á»›c cho con cái, chỉ Ä‘Æ°a cái má lởm chởm râu ria sáng hôm nay chÆ°a cạo, cho con hôn, rồi Ä‘Æ°a mắt nhìn con má»™t cách nghiêm nghị nhÆ°ng đồng thá»i có vẻ ân cần âu yếm, và chỉ nói:
- Äây bà i ngà y mai, - vừa nói vừa mở nhanh trang vở và lấy móng tay đánh dấu từ Ä‘oạn nà y đến Ä‘oạn kia.
Công tước tiểu thư cúi nhìn trang vở trên bà n.
Bỗng công tước nói:
- Khoan đã, con có cái thư đây - vừa nói vừa rút từ một cái túi treo trên bà n ra một chiếc phong bì, nét chữ đà n bà và ném lên bà n.
Nhìn thấy phong thÆ°, mặt công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Ä‘á» á»ng lên từng đám. Nà ng vá»™i và ng cầm lấy và cúi xuống xem.
- Cô Eloyza (5) à ? - công tÆ°á»›c há»i, miệng mỉm má»™t nụ cÆ°á»i lạnh lùng để lá»™ hai hà m răng mà u và ng ngà nhÆ°ng còn chắc.
- Vâng ạ, của Juyly - tiểu thÆ° Maria rụt rè liếc nhìn phong thÆ° và mỉm cÆ°á»i bẽn lẽn.
- Cha cho phép con nháºn hai bức thÆ° nữa. - công tÆ°á»›c lại nói, giá»ng nghiêm nghị - nhÆ°ng đến cái thứ ba thì cha Ä‘á»c đấy. Cha ngại rằng thÆ° chỉ viết những chuyện nhảm nhÃ. Cha sẽ Ä‘á»c cái thứ ba đấy.
- ThÆ°a cha, cha cứ Ä‘á»c cái nà y cÅ©ng được ạ - nữ công tÆ°á»›c vừa nói vừa Ä‘Æ°a thÆ° cho cha, mặt cà ng Ä‘á» bừng.
Công tÆ°á»›c gạt bức thÆ° ra, và chỉ thốt lên mấy tiếng ngắn gá»n:
- Cái thứ ba, đã bảo là cái thứ ba kia, - rồi chống khuá»·u tay xuống bà n, kéo vá» phÃa mình cuốn vở đầy những hình vẽ hình há»c.
- Nà y tiểu thÆ° nhìn đây, hai hình tam giác nà y đồng dạng: góc a b c… - Ông già bắt đầu giảng bà i, đầu cúi xuống cuốn vở, gần sát mặt con và má»™t tay vòng ra sau lÆ°ng ghế bà nh của công tÆ°á»›c tiểu thÆ° là m cho nà ng cảm thấy bị bao trùm tứ phÃa giữa mùi thuốc lá và cái mùi găn gắt của ngÆ°á»i già mà nà ng đã quen từ lâu.
Tiểu thÆ° Maria khiếp sợ nhìn đôi mắt cha sáng long lạnh ngay bên cạnh; mặt nà ng lại Ä‘á» lên từng đám, rõ rà ng là nà ng chẳng hiểu gì nà ng sợ quá, và cà ng sợ lại cà ng không hiểu nổi những lá»i giảng của cha, dù giảng rõ đến đâu. Không biết đây là lá»—i ông giáo hay lá»—i ngÆ°á»i há»c trò, nhÆ°ng cái cảnh ấy ngà y nà o cÅ©ng lại diá»…n ra: mắt tiểu thÆ° cứ hoa lên, nà ng chẳng nhìn mà cÅ©ng chẳng nghe gì hết, nà ng chỉ cảm thấy ngay sát mặt mình cái mặt khô khan của ngùá»i cha nghiêm khắc, chỉ nghe hÆ¡i thở và ngá»i thay cái mùi của cha và chỉ mong sao ra khá»i cái buồng nà y cho nhanh để vá» buồng mình và tha hồ suy nghÄ© vá» bà i toán. Ông đã sốt ruá»™t, dịch lui dịch tá»›i, chiếc ghế bà nh kêu ầm ầm, cố dằn lòng cho khá»i nổi nóng và ná»—i lần không nhịn được lại buông ra má»™t tiếng rủa, có khi ném cả cuốn vở Ä‘i.
Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° trả lá»i sai.
- Nà o, sao mà ngu thế! - công tÆ°á»›c kêu lên, tay ẩy cuốn vở, và quay mặt Ä‘i rất nhanh. NhÆ°ng ông lại láºp tức đứng phắt dáºy, Ä‘i và i bÆ°á»›c, rổi lấy tay chạm khẽ lên tóc con và lại ngồi xuống.
Công tước kéo ghế lại gần và giảng bà i tiếp.
Khi công tÆ°á»›c tiểu thÆ° cầm lấy vở vá»›i những bà i toán má»›i ra, gấp lại và sá»a soạn Ä‘i ra thì công tÆ°á»›c nói:
- Thế chẳng được đâu, con ạ, chẳng được đâu. Toán há»c quan trá»ng lắm con ạ. Ta không muốn con giống các bà phu nhân ngu ngốc thá»i nay. Con kiên nhẫn rồi thế nà o cÅ©ng thÃch há»c. - Công tÆ°á»›c vuốt má con rồi nói thêm - Rồi cái ngu sẽ ra khá»i đầu con.
Nà ng đã toan Ä‘i ra, nhÆ°ng công tÆ°á»›c ra hiệu bảo đứng lại và lấy trên bà n má»™t cuốn sách má»›i chÆ°a Ä‘á»c.
- Nà y, còn cái "chìa khoá của cõi bà máºt" gì đấy mà chà ng Eloyza của cô vừa gá»i đến. Sách tôn giáo. Ta không can thiệp và o tÃn ngưỡng của ai hết… ta chỉ láºt xem qua. Cầm lấy. Thôi Ä‘i Ä‘i!
Công tÆ°á»›c vá»— nhẹ vai con rồi thân hà nh ra đóng cá»a phòng.
Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria trở vá» phòng riêng vá»›i cái vẻ buồn rầu và hoảng sợ không mấy khi rá»i khá»i nà ng và cà ng là m cho bá»™ mặt ốm yếu và không hấp dẫn của nà ng thêm tẻ Ä‘i; nà ng ngồi và o bà n viết để la liệt những sách, những vở và những bÆ°á»›c chân dung thu nhá». Cha nà ng ngăn nắp bao nhiêu thì nà ng lại lá»™n xá»™n bấy nhiêu. Nà ng để cuốn vở hình há»c xuống và sết ruá»™t bóc phong thÆ°.
Äó là thÆ° của ngÆ°á»i bạn ấu thá»i thân nhất của nà ng, và chÃnh nà ng Juyly Karaghina đã có mặt ở ngà y lá»… của gia đình Roxtov.
Juyly viết:
Bạn hiá»n yêu quý,
Sá»± vắng mặt tháºt là khủng khiếp và đáng sợ. Tôi đã hoà i công tá»± nhủ rằng má»™t ná»a cuá»™c Ä‘á»i tôi và hạnh phúc của tôi là ở bạn, và tuy xa cách nhau, lòng chúng la vẫn gắn bó khăng khÃt vá»›i nhau bằng những mối dây không có gì cởi bỠđược. Ấy thế mà lòng tôi vẫn nổi dáºy phản kháng số pháºn và dù quanh tôi có bao nhiêu cuá»™c chÆ¡i và trò tiêu khiển, tôi cÅ©ng không thể nà o thắng được má»™t ná»—i buồn u uủan ở táºn đáy lòng từ khi chúng ta xa nhau. Tại sao chúng ta không được cùng nhau Ä‘oà n tụ nhÆ° trong mùa hè vừa qua, trong căn phòng lá»›n của bạn, trén chiếc trÆ°á»ng ká»· xanh, chiếc trÆ°á»ng ká»· dà nh riêng cho những lá»i tâm sá»±? Tại sao tôi lại không có thể, nhÆ° cách đây má»›i ba tháng, tìm lấy những sức mạnh tinh thẩn má»›i trong cái nhìn dịu dà ng trầm tÄ©nh mà sâu sắc là m sao của bạn, cái nhìn của tôi hằng yêu quý, mà tôi tưởng nhÆ° nhìn thấy trÆ°á»›c mắt khi viết thÆ° nà y.
Äá»c đến đây tiểu thÆ° Maria thở dà i và liếc nhìn sang tấm gÆ°Æ¡ng áo bên tay phải nà ng. Mặt gÆ°Æ¡ng phản chiếu lại cho nà ng hình ảnh tấm thân yếu duối xấu xà và bá»™ mặt gầy gò của nà ng. Äôi mắt, lúc nà o cÅ©ng buồn, bây giá» ngãm nhìn mình ở trong gÆ°Æ¡ng lại còn lá»™ vẻ thất vá»ng khác thÆ°á»ng. Nà ng liá»n quay mặt Ä‘i và đá»c nốt, vừa Ä‘á»c vừa nghÄ©: "Chị ấy nịnh mình". NhÆ°ng Juyly không nịnh bạn: quả tháºt đôi mắt của công tÆ°á»›c tiểu thÆ° to, sâu và sáng (từ đôi mắt ấy thỉnh thoảng lại toả ra từng luồng má»™t) đẹp đến ná»—i nhiá»u khi nó là m cho khuôn mặt vô vị có sức quyến rÅ© hÆ¡n là khuôn mặt đẹp. NhÆ°ng nữ công tÆ°á»›c không bao giá» thấy vẻ đẹp ấy của đôi mắt mình, vì vẻ ấy chỉ hiện ra những khi nà ng không nghÄ© đến mình. CÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i há»… nà ng nhìn và o gÆ°Æ¡ng và gÆ°Æ¡ng mặt nà ng lại có má»™t vẻ gò bó thiếu tá»± nhiên trông xấu hẳn Ä‘i. Nà ng Ä‘á»c nốt bức thÆ°.
Khắp Moskva chỉ toà n nói chuyện chiến tranh. Má»™t trong hai anh tôi đã gặp ở nÆ°á»›c ngoà i, má»™t anh Ä‘ang theo quân quân cáºn vệ lên Ä‘Æ°á»ng ra biên giá»›i. Äức hoà ng thượng kÃnh mến của chúng ta đã từ giã Petersburg và theo nhiá»u ngÆ°á»i nói thì ngÆ°á»i định Ä‘em tấm thân và ng ngá»c ra xông pha nÆ¡i mÅ©i lên hòn đạn. Cầu Thượng đế cho con quái váºt Corse bị tiêu diệt do bà n tay của thiên thần mà Äấng tối cao đã rủ lòng từ bi ban cho chúng ta là m chúa tể. Không nói đến hai anh tôi, cuá»™c chiến tranh nà y đã là m cho tôi mất má»™t mối quan hệ thân thiết nhất đối vá»›i lòng tôi. Tôi muốn nói đến cáºu: Nikolai Roxtov là ngÆ°á»i đã vì lòng nhiệt thà nh bồng bá»™t mà không thể chịu nổi cảnh ngồi không và đã bá» trÆ°á»ng Äại há»c để tòng quân. Ấy Mari thân mến ạ, xin thú tháºt vá»›i bạn rằng, tuy tuổi cáºu ta rất trẻ, nhÆ°ng cáºu ta ra Ä‘i nhÆ° váºy cÅ©ng là má»™t ná»—i buồn vô hạn cho tôi. Chà ng thanh niên ấy mà tôi đã nói chuyện vá»›i bạn trong dịp hè từa qua, tâm hồn tháºt cao thượng, tháºt là trẻ trung, trong sáng, trong thế ká»· chúng ta Ä‘ang sống đây tháºt khó mà gặp má»™t ngÆ°á»i nhÆ° thế giữa những ông lão hai mÆ°Æ¡i tuổi của chúng ta. Nhất là chà ng thẳng thắn và có tình hết sức. Chà ng trong trắng là nên thÆ¡ đến ná»—i mối quan hệ của tôi vá»›i chà ng, tuy ngắn ngủi, cÅ©ng là má»™t trong những niá»m vui sÆ°á»›ng dịu dà ng nhất cho quả tim đáng thÆ°Æ¡ng của tôi chÆ°a chi đã phải trải qua biết bao Ä‘au khổ. Rồi tôi sẽ kể cho bạn nghe phút từ biệt giữa chúng tôi, những Ä‘iá»u chúng tôi đã nói vá»›i nhau. Tất cả những việc ấy hãy còn quá má»›i mẻ. á»’! Bạn thân mến, bạn tháºt sung sÆ°á»›ng vì bạn không phải biết đến những niá»m vui ấy và những ná»—i khổ xót xa ấy. Bạn sung sÆ°á»›ng vì những ná»—i khổ thÆ°á»ng vẫn mãnh liệt hÆ¡n những niá»m vui! Tôi thừa biết rằng bá tÆ°á»›c Nikolai trẻ quá nên đối vá»›i tôi chà ng không bao giá» có thể là gì khác hÆ¡n là má»™t ngÆ°á»i bạn, nhÆ°ng cái tình bạn dịu dà ng ấy, những quan hệ tháºt là nên thÆ¡, tháºt là trong trắng ấy quả là má»™t nhu cầu của lòng tôi. NhÆ°ng thôi đừng nói chuyện ấy nữa. Cái tin quan trá»ng nhất mấy hôm nay mà khắp Moskva Ä‘á»u bà n tán là tin bá tÆ°á»›c Bezukhov chết và cái gia tà i của bá tÆ°á»›c để lại. Bạn hãy tưởng tượng là bà công tÆ°á»›c tiểu thÆ° chỉ được má»™t phần rất nhá» thôi, công tÆ°á»›c Bazil(6) thì chẳng được chút gì còn chÃnh ông Piotr thì lại được hưởng tất cả, đã thế lại còn được công nháºn là con trai chÃnh thức và vì váºy được láºp tÆ°á»›c của cha và trở thà nh bá tÆ°á»›c Bezukhov chủ nhân của má»™t trong những gia tà i lá»›n nhất nÆ°á»›c Nga.
NgÆ°á»i ta còn kể lại công tÆ°á»›c Bazil đã đóng góp má»™t vai trò rất xấu xa trong tất cả câu chuyện ấy và ông ta đã phải tiu nghỉu mà trở vá» Petersburg.
Tôi xin thú tháºt là tôi chẳng hiểu gì vá» tất cả những chuyện chúc thÆ° và gia tà i ấy cả, tôi chỉ biết rằng từ cái ngà y anh chà ng thanh niên mà tất cả chúng ta Ä‘á»u hiểu chỉ biết vá»›i cái tên là ông Piotr cá»™c lốc ấy nay trở thà nh bá tÆ°á»›c Bezukhov chủ nhân của má»™t trong những tà i sản lá»›n nhất nÆ°á»›c Nga, thì tôi rất buồn cÆ°á»i nháºn thấy những sá»± thay đổi trong lá»i ăn tiếng nói, trong cách đối xá» của những bà mẹ có nhiá»u con gái đến tuổi gả chồng và cả các tiểu thÆ° nữa đối vá»›i cái anh chà ng ấy mà xin nói thêm là xÆ°a nay tôi vẫn cho là má»™t ngÆ°á»i khá» khạo. CÅ©ng nhÆ° từ hai năm nay, ngÆ°á»i ta vẫn gán đùa cho tôi những vị hôn phu mà thÆ°á»ng chÃnh tôi không há» biết đến, ngà y nay thá»i sá»± hôn nhân ở Moskva đã gá»i tôi là bá tÆ°á»›c phu nhân Bezukhov. NhÆ°ng bạn cÅ©ng thấy rằng tôi không há» có ý muốn trở thà nh các bà phu nhân ấy má»™t chút nà o cả. Nhân việc gả bán, bạn có biết là má»›i gán đây thôi "bà dì nói chung" là Anna Mikhailovna có nói riêng vá»›i tôi má»™t việc tối máºt là việc dá»± định hôn nhân cho bạn. NgÆ°á»i ấy chÃnh là con trai công tÆ°á»›c Bazil, chà ng Anatol không hÆ¡n không kém. NgÆ°á»i ta muốn ổn định cuá»™c sống cho chà ng ta bằng cách kiếm cho chà ng má»™t ngÆ°á»i vợ già u có, quyá»n quý, và ngÆ°á»i được bố mẹ chà ng chá»n chÃnh là bạn. Tôi không biết bạn sẽ có thái Ä‘á»™ nhÆ° thế nà o đối vá»›i việc nà y, nhÆ°ng tôi tá»± thấy có bổn pháºn báo trÆ°á»›c cho bạn biết. NgÆ°á»i ta bảo chà ng rất đẹp trai nhÆ°ng hạnh kiểm kém lắm; tôi chỉ biết vá» chà ng có thế thôi!
"NhÆ°ng nói chuyện phiếm nhÆ° thế đã nhiá»u quá rồi. Tôi đã viết hết đến tá» giấy thứ hai rồi và bà cụ tôi dang cho gá»i di ăn bữa chiá»u ở nhà gia đình Apraksin. Bạn hãy Ä‘á»c cuốn sách thần bà mà tôi gá»i cho bạn, ở đây ngÆ°á»i ta Ä‘ang tranh nhau dá»c dữ lắm. Mặc dù trong ấy có những Ä‘iá»u khó hiểu thấu đối vá»›i trà thông minh hèn kém của loà i ngÆ°á»i, đó cÅ©ng là má»™t cuốn sách tuyệt; Ä‘á»c nó linh hồn ta sẽ được yên tÄ©nh và thanh cao. Chà o bạn. Bạn cho tôi gá»i lá»i kÃnh chà o lệnh nghiêm và thăm sức khoẻ cô Burien? Hôn bạn thân tiết nhÆ° lòng tôi hằng yêu bạn.
Juyly
T.B - Bạn cho biết tin tức lệnh huynh và bà vợ xinh xắn dễ thương của ông ta".
***
Nữ công tÆ°á»›c suy nghÄ©, rồi mỉm cÆ°á»i, đôi mắt long lanh là m khuôn mặt sáng lên và khác hẳn Ä‘i. Bá»—ng nà ng đứng dáºy, nặng ná» bÆ°á»›c tá»›i bà n viết. Nà ng lấy giấy ra, bắt đầu viết lia lịa.
Và đây là bức thÆ° trả lá»i.
"Bạn hiá»n yêu quý,
ThÆ° của bạn ngà y 13 là m cho tôi thi sÆ°á»›ng vô cùng, Juyly nên thÆ¡ của tôi Æ¡i, thế ra bạn vẫn yêu tôi đấy Æ°? Sá»± xa cách mà bạn nguyá»n rủa nhiá»u thế, vẫn không hỠảnh hưởng gì tá»›i bạn Æ°? Bạn phà n nà n vá» ná»—i xa cách - tôi biết nói là m sao; má»™t thân má»™t mình, thiếu hết những ngÆ°á»i thân thiết, không biết tôi có dám phà n nà n hay không? Ôi! Nếu chúng tôi không có tôn giáo để an ủi, thì cuá»™c Ä‘á»i nà y sẽ buồn biết mấy. Tại sao khi bạn kể cho tôi nghe lòng yêu mến của bạn đối vá»›i chà ng thanh niên ấy bạn lại cho là tôi sẽ nhìn bạn vá»›i đôi mắt nghiêm khắc? Vá» phÆ°Æ¡ng diện ấy, tôi chỉ nghiêm khắc vá»›i bản thân tôi mà thôi. Tôi hiểu những tình cảm ấy ở ngÆ°á»i khác và nếu tôi không thể tán thà nh vì tôi chÆ°a há» biết đến những tình cảm ấy, thì tôi cÅ©ng không há» lên án nó bao giá» cả. Tôi chỉ nghÄ© rằng lòng thÆ°Æ¡ng yêu của CÆ¡ đốc giáo, lòng thÆ°Æ¡ng yêu đồng loại lòng thÆ°Æ¡ng yêu cả kẻ thù còn quý hÆ¡n, dịu dà ng hÆ¡n, tốt đẹp hÆ¡n những tình cảm mà đôi mắt đẹp của má»™t chà ng thanh niên có thể thức tỉnh trong má»™t thiếu nữ mÆ¡ má»™ng và có tình nhÆ° bạn.
Tin bá tÆ°á»›c Bezukhov mất, chúng tôi nháºn được trÆ°á»›c thÆ° bạn, tin ấy là m cho cha tôi rất xúc Ä‘á»™ng. Cha tôi bảo bá tÆ°á»›c ngÆ°á»i đại diện gần cuối cùng của thế ká»· vÄ© đại trÆ°á»›c và bây giá» là đến lượi cha tôi, nhÆ°ng cha tôi sẽ cố hết sức là m cho lượt mình đến tháºt cháºm. Cầu thượng đế giữ cho chúng tôi khá»i phải cái tai hoạ ghê gá»›m ấy.
Còn ý kiến của bạn lá» Piotr thì tôi không tán thà nh, vì tôi biết Piotr từ thuở bé. Tôi nghÄ© rằng anh ta bao giá» cÅ©ng rất tốt bụng vì đó là đức tÃnh mà tôi quý nhất ở những ngÆ°á»i khác. Còn vá» gia tà i của anh ta và vá» vai trò của công tÆ°á»›c Bazil trong việc ấy thì thạt cÅ©ng đáng buồn cho cả hai ngÆ°á»i. Ôi! Bạn thân mến ạ. Chúa cứu thế thiêng lirng của chúng ta đã nói má»™t cách ghê gá»›m: tôi phà n nà n cho công tÆ°á»›c Bazil, nhÆ°ng tôi chỉ tiếc cho Piotr hÆ¡n nữa. Trẻ tuổi nhÆ° váºy mà mang lấy gánh nặng của bấy nhiêu tà i sản, anh ta sẽ phải chịu biết bao nhiêu là cám dá»—! Nếu có ai há»i tôi mong muốn cái gì hÆ¡n hết trên Ä‘á»i thì xin thÆ°a là tôi chỉ muốn nghèo hÆ¡n ngÆ°á»i hà nh khất nghèo nhất.
"Bạn thân mến ạ, xin cám Æ¡n bạn nghìn lần vá» việc bạn đã gá»i cho chôn sách mà ở chá»— bạn ngÆ°á»i ta Ä‘ang tranh nhau Ä‘á»c và bà n tán dữ dá»™i. NhÆ°ng vì bạn bảo rằng giữa nhiá»u Ä‘iá»u rất hay, còn có những Ä‘iá»u mà sức nháºn định hèn kém của ngÆ°á»i Ä‘á»i không thể hiểu được thì còn thu được kết quả gì, và nhÆ° váºy chỉ mất công vô Ãch. Tôi không bao giá» hiểu được má»™t số ngÆ°á»i cứ say mê những sách thần bà để là m cho lý trà của mình rối nhÆ° má»› bòng bong; những sách ấy chỉ là m cho óc há» nảy ra những mối hoà i nghi, trà tưởng tượng của há» bị kÃch thÃch quá Ä‘á»™ và tÃnh tình há» trở nên quá khÃch, hoà n toà n trái vá»›i tÃnh giản dị CÆ¡ đốc. Chúng ta cần nên Ä‘á»c sách Sứ đồ và Sách phúc âm. Không nên tìm hiểu những Ä‘iá»u bà ẩn trong những sách ấy, vì chúng ta chỉ là những kẻ lá»™i lá»—i khốn khổ, là m sao chúng ta dám có tham vá»ng thâm nháºp cà o những bà ẩn ghê gá»›m và thiêng liêng của Thượng đê trong khi chúng ta còn mang cái hình hà i xác thịt nó dá»±ng nên giữa Äấng VÄ©nh cá»u vá»›i chúng ta má»™t bức mà n không nhòm qua được váºy? Chúng ta chỉ nên há»c những nguyên lý cao cả mà Chúa Cứu thế thiêng hêng của chúng ta đã truyá»n lại để dạy cho chúng ta cách xá» sá»± trên thế gian nà y; Chúng ta phải cố theo đúng lá»i dạy của NgÆ°á»i và phải tá»± nhủ rằng cà ng Ãt Ä‘Æ°a trà thệ hèn kém của loà i ngÆ°á»i bay bổng lên cao, chúng ta cà ng là m cho Thượng đế hà i lòng, vì Thượng đế không thừa nháºn bất cứ hiểu biết nà o không phải do ngÆ°á»i Ä‘Æ°a đến cho ta: ta cà ng Ãt Ä‘i sâu và o những Ä‘iá»u mà NgÆ°á»i đã có lòng không muốn cho ta hiểu biết thì NgÆ°á»i cà ng sá»›m cho ta nhìn thấy những hiểu biết ấy do linh trà thần thánh của NgÆ°á»i.
"Cha tôi không nói năng gì vá»›i tôi vá» ngÆ°á»i cầu hôn, nhÆ°ng cho tôi biết là có nháºn được má»™t bức thÆ° của công tÆ°á»›c đến thăm. Còn vá» việc dá»± định hôn nhân cho tôi thì xin nói vá»›i bạn yêu quý rằng tôi nghÄ© hôn nhân là má»™t thể chế thiêng liêng mà ta phải thân theo. Nếu có lúc nà o Äấng Tối cao rà ng buá»™c cho tôi những bổn pháºn là m vợ là m mẹ, thì dù có nặng ná», cá»±c khổ đến đâu tôi cÅ©ng sẽ cố hết sức má»™t lòng trung thà nh là m tròn các bổn pháºn ấy, không băn khoăn suy tÃnh gì vá» những tình cảm của mình đối vá»›i ngÆ°á»i mang Thượng đế sẽ ban cho mình là m chồng.
Tôi có nháºn được má»™t bÆ°c thÆ° của anh tôi báo tin sẽ cùng vợ vá» LÆ°xye GôrÆ°. NhÆ°ng đó chỉ là má»™t niá»m vui ngắn ngủi vì anh tôi sẽ từ giã chúng tôi để tham gia tráºn chiến tranh khốn khổ mà chúng ta Ä‘ang bị tôi cuốn và o, vì lẽ gì và bằng cách nà o thì chỉ có Thượng đế má»›i biết được mà thôi. Không phải chỉ có chá»— bạn là nÆ¡i trung tâm sá»± vụ và giao thế ngÆ°á»i ta má»›i má»›i nói toà n chuyện chiến tranh, mà ở đây, giữa những ná»—i khó nhá»c của Ä‘á»i sống thôn đã và cảnh tÄ©nh mịch của thiên nhiên, nhÆ° ngÆ°á»i thà nh thị vẫn thÆ°á»ng hình dung chốn thôn quê, những tin đồn vá» chiến tranh cÅ©ng lan tá»›i và gây má»™t ấn tượng rất nặng ná». Cha tôi suốt ngà y chỉ nói đến tiến quân và lui quân là những việc mà tôi không hiểu gì hết; và ngà y hôm kia theo thÆ°á»ng lệ Ä‘i dạo trên con Ä‘Æ°á»ng là ng, tôi được chứng kiến má»™t cảnh não lòng… Phải thấy tình cảnh những bà mẹ, những ngÆ°á»i vợ, những đứa con của ngÆ°á»i ra Ä‘i, phải nghe tiếng khóc nức nở của kẻ ở cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘i! Tá»±a hồ nhân loại đã quên hết phép tắc của Äấng Cứu thế thiêng liêng, đã thuyết giáo cho má»i ngÆ°á»i phải có lòng thÆ°Æ¡ng, phải biết tha thứ những Ä‘iá»u xúc phạm là nhân loại chỉ còn cho giá trị lá»›n lá»›n lao nhất của mình là ở trong cái thuáºt chém giết lẫn nhau.
Chà o bạn hiá»n yêu quý. Cầu xin Äấng Cứu thế thiêng liêng và Äức Mẹ chà Thánh của NgÆ°á»i đặt bạn dÆ°á»›i sá»± che chở thiêng liêng và mạnh mẽ của mình.
"Mary!"
***
- À, tiểu thÆ° gá»i thÆ° đấy à , tôi cÅ©ng vừa gá»i thÆ° vá» cho ngÆ°á»i mẹ đáng thÆ°Æ¡ng của tôi. - Cô Burien tÆ°Æ¡i cÆ°á»i nói liến thoắng, giá»ng kim thanh thanh uốn lưỡi nghe rất dá»… chịu. Trong bầu không khà trầm lặng, buồn rầu, ủ rÅ© bao quanh tiểu thÆ° Maria, cô ta mang đến má»™t thế giá»›i khác hẳn, vui vẻ, phù phiếm và tá»± mãn.
Cô ta lại hạ thấp giá»ng nói tiếp:
- Tiểu thÆ° ạ, tôi phải báo trÆ°á»›c để tiểu thÆ° biết là công tÆ°á»›c vừa má»›i to tiếng vá»›i Misel Ivanov, cô ta uốn lưỡi đặc biệt khi nóì hai chữ to tiếng và lấy là m thÃch thú thưởng thức tiếng nói của mình. - Công tÆ°á»›c Ä‘ang bá»±c mình, gắt tợn. Phải dè chừng đấy tiểu thÆ° ạ?
Công tước tiểu thư Maria đáp:
- Ở tôi đã yêu cầu cô đừng bao giá» báo trÆ°á»›c cho tôi vá» thái Ä‘á»™ của cha tôi cả. Tôi không há» dám tá»± tiện xét Ä‘oán gì vá» cha tôi và tôi không muốn những ngÆ°á»i khác xét Ä‘oán vá» cha tôi.
Tiểu thÆ° liếc nhìn đồng hồ treo và thấy đã quá giá» táºp dánh dÆ°Æ¡ng cầm mất năm phút; vẻ hoảng hốt, nà ng Ä‘i và o phòng khách.
Theo đúng thá»i gian biểu đã định, từ giữa trÆ°a đến hai giá» chiá»u lão công tÆ°á»›c nghỉ, còn nà ng thì đánh dÆ°Æ¡ng cầm.
Chú thÃch:
(1) M.elle Bourienne. Một thiếu nữ được nuôi trong các gia đình quý tộc đỠlà m bạn với các tiểu thư.
(2) Petersburg và Moskva.
(3) Trong danh sách nà y chúng tôi có từ "dặm" để chỉ dặm Nga (vetxta) bằng 1,060 km: đối vá»›i các Ä‘Æ¡n vị Ä‘o khoảng cách khác thÆ°á»ng dịch là dặm (mille, lieu v.v…) Chúng tôi sẽ ghi rõ là dặm Anh, hải lý v.v…
(4) Ở thế ká»· 18 những ngÆ°á»i thượng lÆ°u mang má»™t bá»™ tóc giả ngắn chỉ xuống đến cổ, phÃa sau gáy có má»™t cái bÃm ngắn thắt nÆ¡. Bá»™ tóc giả đó mà u nhạt và rắc phấn rất dà y. Ở thế ká»· 19 không có mấy ai dùng nữa.
(5) Héleise. à công tÆ°á»›c châm biếm nhắc đến nhân váºt lãng mạn của Rousseau trong tiểu thuyết "Nà ng Eloyza má»›i".
(6) Basile (tên Pháp) tức là Vaxili.
Tà i sản của tarta12a
Last edited by khungcodangcap; 22-10-2008 at 11:07 AM .
24-03-2008, 12:36 AM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
ChÆ°Æ¡ng - 23 -
NgÆ°á»i hầu buồng tóc bạc Ä‘ang ngồi ngủ gáºt, tai lắng nghe tiếng ngáy của công tÆ°á»›c ở trong phòng là m việc rá»™ng thênh thang. Từ má»™t căn phòng ở mãi phÃa bên kia nhà , qua mấy là n cá»a đóng, vẳng đến những Ä‘oạn khó đánh của má»™t bản sonata(1) của Dusek(2) táºp Ä‘i táºp lại đến hai mÆ°Æ¡i lần.
Äúng lúc ấy, má»™t chiếc xe hòm song mã và má»™t chiếc Britxka Ä‘á»— trÆ°á»›c thá»m; công tÆ°á»›c Andrey từ trên xe hòm bÆ°á»›c xuống, đỡ ngÆ°á»i vợ xinh xắn bÆ°á»›c ra và nhÆ°á»ng cho nà ng bÆ°á»›c lên trÆ°á»›c.
NgÆ°á»i lão bá»™c Tikhôn, đầu Ä‘á»™i tóc giả, ló đầu qua cá»a phòng đợi khe khẽ báo tin rằng công tÆ°á»›c Ä‘ang nghỉ trÆ°a, rồi vá»™i và ng đóng cá»a lại. Tikhôn biết rằng con trai công tÆ°á»›c đến hay bất cứ việc gì xảy ra, dù là việc phi thÆ°á»ng đến đâu, cÅ©ng không thể sai lệch thá»i gian biểu hà ng ngà y. Hẳn công tÆ°á»›c Andrey cÅ©ng biết nhÆ° váºy, chà ng nhìn đồng hồ nhÆ° để kiểm nghiệm xem những thói quen của cha có thay đổi gì từ khi chà ng vắng mặt không, và khi đã thấy rằng những thói quen ấy vẫn nhÆ° cÅ©, chà ng quay lại bảo vợ:
- Hai mÆ°Æ¡i phút nữa cha má»›i dáºy. Ta và o phòng Maria Ä‘i.
Công tước phu nhân nhỠnhắn dạo nà y có đẫy ra, nhưng khi nà ng nói đôi mắt và cái môi ngắn có lông tơ vẫn cong lên vui vẻ và duyên dáng.
- á»’ tháºt là má»™t cung Ä‘iện. Thôi nhanh Ä‘i, nhanh Ä‘i. - Nà ng vừa nói vá»›i chồng vừa nhìn sang quanh nhà , vẻ nhÆ° Ä‘ang khen vị chủ nhân của má»™t buổi vÅ© há»™i. Nhìn quanh nà ng, nà ng mỉm cÆ°á»i vá»›i Tikhôn, vá»›i chồng, vá»›i ngÆ°á»i hầu Ä‘ang dẫn há» và o.
- Maria Ä‘ang táºp Ä‘Ã n phải không? Äi khẽ chứ, là m cho cô ấy ngạc nhiên má»›i được!
Công tÆ°á»›c Andrey Ä‘i theo nà ng, vẻ lá»… Ä‘á»™ và buồn buồn. Äi qua mặt ngÆ°á»i lão bá»™c, chà ng Ä‘Æ°a tay cho ông lão hôn và nói:
- Lão rà y già đi đấy, Tikhôn ạ.
TrÆ°á»›c khi hai ngÆ°á»i đến căn phòng có tiếng dÆ°Æ¡ng cầm vẳng ra thì má»™t cô gái ngÆ°á»i Pháp xinh xắn tóc bạch kim đã từ má»™t cái cá»a ngang nhanh nhẹn bÆ°á»›c ra. Cô Burien tá»±a hồ phát Ä‘iên lên vì vui sÆ°á»›ng. Cô ta nói:
- A! đã vỠđây rồi. Công tước tiểu thư vẽ sung sướng biết chừng nà o! Tôi phải và o báo với tiểu thư mới được!
Công tước phu nhân ôm hôn cô Burien và ngăn lại:
- Äừng, đừng, xin cô… Cô là Burien. Tôi đã biết cô vì tình bạn của cô em chồng tôi đối vá»›i cô. Äừng báo, cô ấy không biết chúng tôi đến đâu.
Há» lại gần cánh cá»a phòng khách, nÆ¡i vẫn vẳng ra cái Ä‘oạn nhạc đánh Ä‘i đánh lại mãi. Công tÆ°á»›c Andrey dừng lại, cau mà y nhÆ° Ä‘ang chỠđợi má»™t Ä‘iá»u gì khó chịu.
Công tÆ°á»›c phu nhân bÆ°á»›c và o. Tiếng nhạc ngừng bặt giữa chừng; ngÆ°á»i ta nghe má»™t tiếng kêu, những bÆ°á»›c chân nặng ná» của tiểu thÆ° Maria và tiếng hôn hÃt. Khi công tÆ°á»›c Andrey và o thì hai ngÆ°á»i Ä‘ang ôm nhau hôn lấy hôn để bạ chá»— nà o thì hôn ngay và o chá»— ấy tuy hai ngÆ°á»i má»›i chỉ gặp nhau có má»™t lần ngắn ngủi hôm lá»… cÆ°á»›i của chà ng. Cô Burien thì đứng bên cạnh, hai tay ép lên ngá»±c và mỉm cÆ°á»i hể hả: rõ rà ng lúc bấy giá» cô ta sẵn sà ng khóc ngay hay cÆ°á»i ngay cÅ©ng được. Công tÆ°á»›c Andrey nhún vai và cau mà y, nhÆ° ngÆ°á»i sà nh nhạc nghe phải má»™t tiếng Ä‘Ã n sai cung báºc. Hai ngÆ°á»i buông nhau ra, rồi nhÆ° sợ không còn có thì giá» nữa, lại nắm lấy tay nhau Ä‘Æ°a lên môi hôn, giằng tay lại, rồi ôm lấy nhau và hôn hÃt, và tháºt là công tÆ°á»›c không thể ngá» tà nà o, cả hai oà lên khóc rồi lại ôm nhau hôn nữa. Cô Burien cÅ©ng khóc theo. Công tÆ°á»›c Andrey thấy ngượng quá; nhÆ°ng hai ngÆ°á»i thì khóc rất tá»± nhiên, hình nhÆ° há» không thể tưởng tượng cuá»™c gặp gỡ nà y có thể diá»…n ra cách nà o khác. Bá»—ng cả hai Ä‘á»u nói và đá»u báºt lên tiếng cÆ°á»i.
- A! Chị… A! Maria… Äêm qua em nằm mê thấy… Cô không biết chúng tôi đến hôm nay chứ? Ô! Maria, nom cô gầy Ä‘i… Còn chị thì đẫy ra…
Cô Burien chêm và o:
- Tôi nháºn ra công tÆ°á»›c phu nhân ngay.
Nữ công tước Maria nói:
- Thế mà em không hỠngỠđấy! Ồ Andrey, lúc nãy em chưa trông thấy anh.
Công tÆ°á»›c Andrey hôn em; và cầm tay em, công tÆ°á»›c bảo rằng nà ng cÅ©ng vẫn hay khóc nhÆ° xÆ°a. Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria quay vá» phÃa anh và qua hà ng mi, đôi mắt to sáng bây giá» rất đẹp của nà ng nhìn lên mặt anh, cái nhìn âu yếm, ấm áp và dịu dà ng.
Công tÆ°á»›c phu nhân nói không ngá»›t miệng. Cái môi trên hÆ¡i ngắn, phÆ¡n phá»›t lông tÆ¡ chốc chốc lại hạ xuống, chạm rất đúng và o chá»— cái môi dÆ°á»›i Ä‘á» thắm nhÆ° son, rồi lại cong lên trong khi má»™t nụ cÆ°á»i rạng rỡ ánh lên từ hà ng răng trắng bóng và từ đôi mắt long lanh. Nà ng kể lại việc không may mắn xảy ra cho hai vợ chồng ở núi Xpatxkaya suýt nguy hiểm đến cái thai của nà ng, rồi ngay sau đó nà ng bảo là nà ng để lại tất cả áo xống ở Peterburg và đến đây không biết lấy gì mà mặc nữa, nà o là Andrey đã thay đổi hẳn, nà o là Kitty Ozytxova đã lấy má»™t ông lão, ngÆ°á»i ta đã chá»n cho tiểu thÆ° Maria má»™t vị hôn phu tháºt sá»±, nhÆ°ng việc đó sau nà y sẽ nói chuyện. Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria vẫn lẳng lặng nhìn anh, đôi mắt đẹp đẽ chứa chan âu yếm và buồn rầu. Rõ rà ng là ý nghÄ© của nà ng đã quay sang má»™t hÆ°á»›ng khác, không liên quan gì đến những chuyện mà chị dâu nà ng Ä‘ang kể. Giữa lúc công tÆ°á»›c phu nhân Ä‘ang kể lại buổi dạ há»™i vừa qua ở Peterburg thì nà ng quay sang phÃa anh thở dà i rồi há»i:
- Anh quyết ra tráºn tháºt đấy à , anh Andrey?
Liza cũng thở dà i:
- Ừ, mai đã đi.
Anh ấy bá» tôi ở đây; có trá»i biết tại sao, trong khi anh ấy có thể được thăng chức…
Nữ công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria không để nà ng nói hết và cứ theo dòng tÆ° tưởng riêng của mình âu yếm nhìn và o cái bụng chị dâu há»i:
- Chắc đấy chứ?
Công tước phu nhân biến sắc đi. Nà ng thở dà i nói:
- Vâng, chắc chứ? Ôi tháºt đáng sợ
Cái môi xinh xắn của Liza hạ xuống. Nà ng ghé sát mặt và o mặt cô em chồng rồi bỗng dưng khóc oà lên. Công tước Andrey cau mà y nói:
- Liza cần nghỉ ngơi. Phải không mình? Em đưa chị sang phòng em, để anh sang chà o cha. Không biết cha thế nà o, vẵn như trước chứ?
- Vâng vẫn thế, còn anh thì không biết anh sẽ thấy thế nà o? - Maria vui vẻ đáp.
- Vẫn theo giá» giấc nhÆ° trÆ°á»›c? Vẫn Ä‘i dạo trong vÆ°á»n chứ? Vẫn cái bà n tiện chứ? Công tÆ°á»›c Andrey há»i, khẽ nhếch miệng cÆ°á»i tá» ra rằng dù thÆ°Æ¡ng yêu và kÃnh trá»ng cha, chà ng cÅ©ng biết rõ nhược Ä‘iểm của cha.
- Vẫn giá» giấc ấy, và vẫn cái bà n tiện, rồi những bà i toán và những bà i hình há»c dạy cho em - nữ công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria trả lá»i vui vẻ là m nhÆ° những bà i hình há»c là má»™t trong những tiêu khiển lý thú nhất của Ä‘á»i nà ng.
Khi cái thá»i hạn hai mÆ°Æ¡i phút cần thiết cho má»—i buổi thức giấc lão công tÆ°á»›c đã qua. Tikhôn má»i công tÆ°á»›c Andrey đến gặp ông. Nhân con trai vá», lão công tÆ°á»›c bá» má»™t cái lệ thÆ°á»ng ngà y và cho chà ng và o ngay buồng riêng trong khi Ä‘ang thay áo để ra ăn bữa chiá»u. Công tÆ°á»›c ăn mặc theo lối cổ: áo kaftan dà i, tóc rãc phấn. Và khi công tÆ°á»›c Andrey bÆ°á»›c và o phòng rá»a mặt thì ông lão Ä‘ang khoác chiếc áo choà ng lông ngồi trong má»™t chiếc ghế bà nh da dê rá»™ng, Ä‘Æ°a đầu cho Tikhôn chải. Andrey và o đây không phải vá»›i vẻ mặt lầm lì và điệu bá»™ kiểu cách nhÆ° ở trong các phòng khách, mà vá»›i vẻ mặt lầm lì và điệu bá»™ kiểu cách nhÆ° ở trong các phòng khách, mà vá»›i vẻ mặt linh hoạt nhÆ° khi nói chuyện vá»›i Piotr.
- A! Chà ng chiến sĩ? Anh muốn đi đánh Buônapáctê đấy à ?
Ông nói, Ä‘oạn lắc nhẹ mái tóc rắc phấn; bây giá» Tikhôn Ä‘ang tết bÃm cho ông, nhÆ°ng đầu còn tá»± do ngần nà o là ông lắc ngần ấy, và nói:
- Nà y là lo đối phó vá»›i hắn, kẻo hắn biến chúng ta thà nh thần dân của hắn hết cả bây giá». Nà o, chà o anh. - Rồi công tÆ°á»›c chìa má cho con hôn.
Lão công tÆ°á»›c Ä‘ang lúc thÆ° thái sau giấc ngủ trÆ°a và trÆ°á»›c bữa ăn chiá»u (ông thÆ°á»ng nói là giấc ngủ sau bữa ăn chiá»u quý nhÆ° bạc còn giấc ngủ trÆ°á»›c bữa cÆ¡m chiá»u thì quý nhÆ° và ng). Ông vui vẻ liếc nhìn con trai dÆ°á»›i hai hà ng lông mà y dáºm nhô ra. Công tÆ°á»›c Andrey đến hôn cha ở chá»— đã chỉ. Chà ng không hưởng ứng Ä‘á» tà i nói chuyện mà cha chà ng vẫn thÃch là nhạo báng các quân nhân thá»i nay và nhất là Buônapáctê.
- Vâng, thÆ°a cha con vỠđây, cả nhà con Ä‘ang có mang cÅ©ng cùng vá». Sức khoẻ của cha thế nà o? - Công tÆ°á»›c Andrey vừa nói vừa theo dõi từng nét mặt của cha trong má»™t cái nhìn cung kÃnh.
- Chỉ có bá»n ngốc vá»›i bá»n trác táng má»›i hay ốm Ä‘au. Còn ta thì anh vẫn biết: ta sống Ä‘iá»u Ä‘á»™, là m việc từ sáng đến chìá»u nên ta vẫn mạnh.
- Äá»™i Æ¡n chúa! - Andrey mỉm cÆ°á»i nói.
- Chúa chẳng liên quan gì đến đấy cả - Rồi công tÆ°á»›c lại quay vá» câu chuyện Æ°a thÃch - Thế nà o kể cho ta nghe Ä‘i, ngÆ°á»i Äức há» dạy cho các anh đánh nhau vá»›i Buônnapactc nhÆ° thế nà o, theo cái khoa há»c má»›i của các anh mà ngÆ°á»i ta gá»i là khoa chiến lược.
Công tÆ°á»›c Andrey mỉm cÆ°á»i.
- Cha cho con thở đã chứ. Con má»›i vỠđã xếp đặt đồ đạc gì đâu? - Chà ng vừa nói vừa mỉm cÆ°á»i tá» rằng những nhược Ä‘iểm của ông cụ không là m cho chà ng bá»›t thÆ°Æ¡ng yêu và kÃnh trá»ng cha.
Ông lão vẫy cái bÃm tóc xem tết có chắc không và nắm lấy cánh tay con trai nói lá»›n:
- Báºy nà o, báºy nà o, phòng của vợ anh đã dá»n xong, sẵn sà ng cả; Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria sẽ Ä‘Æ°a vợ anh đến, chỉ cho chị ấy và sẽ kể hết chuyện nà y đến chuyện ná», chẳng bao giá» xong được. Mặc há», chuyện Ä‘Ã n bà . Ta cÅ©ng bằng lòng là vợ anh vỠđây vá»›i ta. Ngồi xuống đây, kể cho ta nghe Ä‘i. Äạo quân của Mikhelxon, ta hiểu, và đạo quân của Tolstoy nữa… đổ bá»™ cùng má»™t lúc… Còn đạo quân phÃa nam sẽ là m gì? NÆ°á»›c Phổ, trung láºp… ta biết. Còn nÆ°á»›c Ão?(3) - Vừa nói công tÆ°á»›c vừa đứng dáºy, Ä‘i Ä‘i lại lại trong phòng. Tikhôn phải lẽo đẽo theo sau Ä‘Æ°a áo cho công tÆ°á»›c mặc. - Còn nÆ°á»›c Thuỵ Äiển nữa? Thế cho quân tiến qua xứ Pomerani bằng cách nà o?
Thấy cha thúc giục má»™t cách thiết tha tháºt sá»±, công tÆ°á»›c Andrey trình bà y kế hoạch dá»± định của chiến dịch, má»›i đầu thì miá»…n cưỡng, nhÆ°ng cà ng nói cà ng hăng, và giữa chừng câu chuyện vô tình theo thói quen Ä‘ang nói tiếng Nga lại chuyển sang tiếng Pháp. Chà ng kể rằng má»™t đạo quân chÃn vạn ngÆ°á»i sẽ uy hiếp nÆ°á»›c Phổ buá»™c nó phải bá» thái Ä‘á»™ trung láºp và tôi cuốn nó và o chiến tranh, rằng má»™t bá»™ pháºn của đạo quân ấy phải tiến đến Strazund, há»p vá»›i quân Thuỵ Äiển, rằng hai mÆ°Æ¡i vạn quân Ão há»p vá»›i mÆ°á»i vạn quân Nga sẽ mở mặt tráºn ở à và dá»c sông Ranh, rằng năm vạn quân Nga và năm vạn quân Anh sẽ đổ bá»™ ở Naple và tất cả là năm mÆ°Æ¡i vạn quân sẽ tấn công quân Pháp khắp các mặt. Lão công tÆ°á»›c không tá» ra chú ý má»™t chút nà o trong khi con trình bà y, tá»±a hồ không nghe gì hết, vừa Ä‘i Ä‘i lại lại vừa tiếp tục mặc áo và ngắt lá»i con ba lần má»™t cách bất ngá». Lần thứ nhất thì kêu lên:
- Cái trắng, cái trắng kia!
NhÆ° thế nghÄ©a là Tikhôn không Ä‘Æ°a cho công tÆ°á»›c đúng cái áo gi lê mà công tÆ°á»›c muốn. Lần thứ hai công tÆ°á»›c dừng lại để há»i:
- Nà y, sắp đẻ đấy chứ? - rồi lắc đầu với vẻ trách móc, công tước nói thêm - Không tốt! Kể tiếp đi, kể tiểp đi.
Lần thứ ba, khi công tÆ°á»›c Andrey kể gần xong, lão công tÆ°á»›c cất tiếng hát vá»›i cái giá»ng ông già , sai cả Ä‘iệu "Malbruk ra Ä‘i đánh tráºn. Có trá»i biết khi nà o trở vá»".(4)
Andrey chỉ mỉm cÆ°á»i, chà ng nói tiếp:
- Con không nói là con tán thà nh kế hoạch nà y, con chỉ kể lại cha nghe nó như thế nà o. Chắc Napoléon cũng không có kế hoạch, không thua kém gì kế hoạch nà y đâu.
- Tháºt đấy mà , anh chẳng cho ta biết thêm Ä‘iá»u gì má»›i cả. - Vẻ trầm ngâm, lão công tÆ°á»›c nói má»™t mình rất nhanh - "Có trá»i má»›i biết khi nà o trở vá»". Thôi, Ä‘i ăn Ä‘i.
Chú thÃch:
(1) Tấu khúc soạn cho nhạc cụ gồm ba hay bốn đoạn (sonata)
(2) Johan Vaixlievats Dusek nhà chÆ¡i dÆ°Æ¡ng cầm và soạn nhạc ngÆ°á»i Tiệp(1761-1821)
(3) Äây là ám chỉ kế hoạch của Vinixngerot nhà m tấn công và o Pháp từ cả ba mặt: quân Anh, Nga, Ão tấn công và o mặt trung và liên quân Nga - Anh tấn công mặt nam.
(4) Malbrough s en va en guere. Dieu sait quand reviendra. (Dân ca Pháp có tÃnh hà i hÆ°á»›c).
Tà i sản của tarta12a
Last edited by khungcodangcap; 22-10-2008 at 11:09 AM .
24-03-2008, 12:39 AM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
ChÆ°Æ¡ng - 24 -
Äến giỠđã quy định, công tÆ°á»›c, tóc rắc phấn và râu cạo nhẵn, bÆ°á»›c và o buồng ăn; ở đó đã có nà ng dâu, cô con gái, cô Burien và ngÆ°á»i kiến trúc sÆ° chá» sẵn. NgÆ°á»i nà y hoà n cảnh xã há»™i thấp kém lẽ ra không thể mong được cái hân hạnh ấy, nhÆ°ng do má»™t ý muốn kỳ quặc của công tÆ°á»›c, đã được phép ăn cùng má»™t bà n vá»›i gia đình.
Trong sinh hoạt công tÆ°á»›c thÆ°á»ng để ý nghiêm khắc đến sá»± phân biệt đẳng cấp và không mấy khi để ngồi cùng ăn vá»›i mình dù là những quan lại cao cấp trong tỉnh, nhÆ°ng đối vá»›i kiến trúc sÆ° Mikhail Ivanovich - là ngÆ°á»i mà nếu có xỉ mÅ©i cÅ©ng chỉ dám xỉ trá»™m và o má»™t chiếc mùi soa bằng vải kẻ ô vuông, - thì công tÆ°á»›c lại chứng minh má»™t cách bất ngá» rằng má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u bình đẳng và đã nhiá»u lần công tÆ°á»›c cắt nghÄ©a cho con cái hiểu rằng Mikhail Ivanovich không há» kém hai bố con ông vá» mặt nà o hết.
Trong khi ăn, công tÆ°á»›c lại hay nói chuyện vá»›i con ngÆ°á»i lầm lì, rụt rè ấy hÆ¡n cả. Trong gian phòng ăn, cÅ©ng cao ngất nhÆ° tất cả các phòng khác trong nhà , gia nhân, ngÆ°á»i hầu túc trá»±c, má»—i ngÆ°á»i đứng sau má»™t chiếc ghế tá»±a, Ä‘ang chá» công tÆ°á»›c Ä‘i ra; ngÆ°á»i chủ thiện(1), khăn vắt trên cánh tay, soát lại bà n ăn, ra hiệu cho mấy ngÆ°á»i hầu vẻ mặt lo ngại luôn luôn liếc nhìn từ cái đồng hồ treo đến cái cá»a mà công tÆ°á»›c sẽ bÆ°á»›c và o. Công tÆ°á»›c Andrey nhìn má»™t cái nhìn khung to tÆ°á»›ng mạ và ng ở giữa là bảng gia hệ của dòng dõi Bolkonxki, mà chà ng má»›i trông thấy lần thứ nhất. Äối diện vá»›i cái bảng ấy là má»™t cái khung khác cÅ©ng to tÆ°á»›ng, ở giữa là bức chân dung nét vẽ vụng vá» (rõ rà ng là tác phẩm của má»™t tay thợ vẽ ở địa phÆ°Æ¡ng) của má»™t công tÆ°á»›c đã trị vì đầu Ä‘á»™i mÅ© miện, được coi là cháu của Rurik và là ngÆ°á»i sáng láºp ra dòng há» thế gia Bolkonxki. Công tÆ°á»›c Andrey nhìn bảng gia hệ và lắc đầu, mỉm cÆ°á»i nhÆ° khi ngÆ°á»i ta nhìn thấy má»™t bức chân dung giống ngÆ°á»i mẫu đến mức buồn cÆ°á»i. Chà ng bảo công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria Ä‘ang bÆ°á»›c lại gần chà ng:
- Äúng là cung cách của ông cụ!
Tiểu thÆ° Maria ngạc nhiên Ä‘Æ°a mắt nhìn anh. Nà ng không hiểu tại sao anh nà ng lại cÆ°á»i. Tất cả những gì cha nà ng đã là m Ä‘á»u nảy sinh trong lòng nà ng má»™t lòng sùng kÃnh sâu xa, không ai được phép phê phán.
Công tước Andrey lại nói tiếp:
- NgÆ°á»i nà o cÅ©ng có má»™t nhược Ä‘iểm riêng. Thông minh tuyệt vá»i nhÆ° cha mà lại có thể lẩn thẩn nhÆ° thế nà y!
Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria không thể hiểu sao anh mình lại dám táo bạo nhÆ° váºy, nà ng đã toan cãi lại thì vừa nghe tiếng chân mà má»i ngÆ°á»i Ä‘ang chỠđợi từ phÃa phòng là m việc vảng lại: công tÆ°á»›c bÆ°á»›c và o, dáng Ä‘i vá»™i và ng, vui vẻ nhÆ° thÆ°á»ng lệ, tá»±a hồ công tÆ°á»›c cố ý Ä‘i đứng, cá» Ä‘á»™ng nhanh nhẹn nhÆ° váºy cho nó trái ngược cái tráºt tá»± nghiêm máºt trong nhà . Äúng lúc ấy, chiếc đồng hồ treo lá»›n đánh hai tiếng, và có tiếng chuông nhá» nhẹ thanh thanh của má»™t chiếc khác hoạ lại trong phòng khách nhÆ° má»™t tiếng vang. Công tÆ°á»›c dùng lại, dÆ°á»›i hai hà ng lông mà y ráºm, đôi mắt linh hoạt, sáng và nghiêm, nhìn khắp má»i ngÆ°á»i má»™t lượt rồi dừng lại trên nà ng dâu. Bây giá» nà ng có cái cảm giác của những kẻ triá»u thần đứng trÆ°á»›c Sa hoà ng, cái cảm giác sợ hãi và sùng kÃnh ông già nà y vẫn gây nên trong lòng tất cả những ngÆ°á»i thân cáºn. Công tÆ°á»›c vuốt tóc con dâu rồi vụng vá» lấy tay vá»— nhẹ và o gáy nà ng.
- Cha rất mừng, cha rất mừng - Công tước nói đoạn lại nhìn nà ng một lần nữa, nhìn thẳng và o mặt rồi bỗng đến ngồi và o bà n ăn và nói - Ngồi xuống, ngồi xuống.
Ông Mikhail Ivanovich ngồi xuống.
Công tÆ°á»›c ra hiệu cho con dâu ngồi xuống cạnh mình. Má»™t ngÆ°á»i hầu Ä‘Æ°a cho nà ng má»™t cái ghế. Công tÆ°á»›c nhìn thấy tấm thân tròn trÄ©nh của con dâu, kêu lên:
- Hô, hô! Vội quá, không tốt!
Công tÆ°á»›c cÆ°á»i, tiếng cÆ°á»i khô khan, lạnh lùng, khó chịu nhÆ° ông vẫn thÆ°á»ng cÆ°á»i, chỉ cÆ°á»i bằng miệng, không cÆ°á»i bằng mắt.
Công tước nói tiếp:
- Phải Ä‘i bá»™. Ä‘i bá»™ tháºt nhiá»u, tháºt nhiá»u.
Công tÆ°á»›c phu nhân nhá» nhắn không nghe thấy, hoặc giả không muốn nghe thấy những lá»i nói của bố chồng. Nà ng là m thinh và lá»™ vẻ bối rối. Công tÆ°á»›c há»i thăm ông cụ thân sinh của nà ng, nà ng mỉm cÆ°á»i và bắt đầu nói. Công tÆ°á»›c há»i thăm nà ng vá» những ngÆ°á»i quen biết chung. Phu nhân cà ng trở nên linh hoạt rồi bắt đầu kể chuyện, chuyển đến công tÆ°á»›c lá»i những ngÆ°á»i quen nhắn chà o và thuáºt lại cả những chuyện kháo vặt ở chốn đô thị. Má»—i lúc má»™t thêm vui nà ng nói:
- Tội nghiệp công tước phu nhân Apraksin, chồng vừa mất, bà ta khóc ráo hết nước mắt.
Nà ng cà ng vui vẻ, linh hoạt lên bao nhiêu thì công tÆ°á»›c nhìn nà ng lại cà ng nghiêm nghị bấy nhiêu và bá»—ng nhiên nhÆ° đã nghiên cứu đủ tÃnh nết của nà ng và đã có má»™t ý niệm khá rõ vá» nà ng, công tÆ°á»›c quay sang nói vá»›i Mikhail Ivanovich:
- Nà y, Mikhail Ivanovich, nguy đến nÆ¡i cho anh chà ng Buônapáctê rồi đấy. Theo nhÆ° công tÆ°á»›c Andrey kể lại - lệ thÆ°á»ng nói đến con trai bao giá» công tÆ°á»›c cÅ©ng vẫn dùng ngôi thứ ba, - thì ngÆ°á»i ta đã táºp trung không biết bao nhiêu là lá»±c lượng để đánh lại hắn. Mà tôi và anh thì cứ tưởng hắn là tay xoà ng.
Mikhail Ivanovich, tuy không há» biết hai cha con công tÆ°á»›c nói chuyện vá»›i nhau vá» Buônapáctê từ lúc nà o, nhÆ°ng hiểu rằng ngÆ°á»i ta Ä‘ang cần đến mình để gợi má»™t câu chuyện thÃch thú, liá»n nhìn công tÆ°á»›c Andrey ra vẻ ngạc nhiên, không hiểu là câu chuyện sẽ Ä‘i tá»›i đâu.
Lão công tước trỠviên kiến trúc sư bảo con trai:
- Äây là má»™t nhà chiến thuáºt đại tà i!
Rồi câu chuyện lại chuyển sang chiến tranh, sang Buônapáctê, sang các tÆ°á»›ng lÄ©nh và chÃnh sách Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i. Hình nhÆ° công tÆ°á»›c không những tin chắc rằng tất cả những ngÆ°á»i hiện Ä‘ang cầm quân, Ä‘ang trị nÆ°á»›c Ä‘á»u là nhãi ranh không biết đến những Ä‘iá»u sÆ¡ đẳng của thuáºt quân sá»± và chÃnh trị, rằng Buônapáctê là má»™t anh ngÆ°á»i Pháp bé nhá», tầm thÆ°á»ng, sở dÄ© thà nh công chỉ vì không có má»™t Poyomkin, má»™t Xuvorov là m đối thủ, mà còn tin chắc rằng ở châu Âu hiện không có má»™t khó khăn chÃnh trị nà o cả, cÅ©ng chẳng há» có chiến tranh mà chỉ có má»™t thứ trò há» múa rối trong đó những nhân váºt Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i là m ra vẻ đóng má»™t vai trò thá»±c sá»±. TrÆ°á»›c những lá»i chế giá»…u của ông đối vá»›i các nhân váºt má»›i, công tÆ°á»›c Andrey chỉ cÆ°á»i, và cà ng khÃch cho cha nói để mà nghe, vá»›i má»™t ná»—i vui thÃch rõ rệt. Chà ng nói:
- Cái gì Ä‘á»á»‰ trÆ°á»›c bao giá» cÅ©ng tốt đẹp, nhÆ°ng chẳng phải chÃnh ông Xuvorov ấy đã mắc mÆ°u Moro không sao gỡ ra được là gì?
- Ai bảo anh thế? Ai bảo - Công tÆ°á»›c quát lên và quẳng luôn cái Ä‘Ä©a Ä‘ang ăn mà Tikhôn vá»™i nhanh tay bắt lấy. - Xuvorov! Xuvorov à !… Nà y, công tÆ°á»›c Andrey nghÄ© cho kỹ đã hãy nói. Trên Ä‘á»i chỉ có hai ngÆ°á»i: Fridrich và Xuvorov mà thôi!… Moro lẽ ra đã bị bắt là m tù binh rồi; nhÆ°ng Xuvorov còn có cả má»™t gánh nặng là cái viện ngá»± tiá»n quân sá»±(2) tham nghị của nÆ°á»›c Ão trên vai. Äến quỉ sứ cÅ©ng phải bị vÆ°á»›ng. Các anh có ở trong cuá»™c rồi thì má»›i rõ cái bá»n trong viện ngá»± tiá»n quân sá»± tham nghị ấy. Xuvorov còn chịu không thể là m ãn gì vá»›i hỠđược, thế thì không biết Mikhail Kutuzov sẽ là m ăn thế nà o? Không! Anh ạ, vá»›i hạng tÆ°á»›ng tá của các anh, chẳng là m gì được Buônapáctê đâu; Các anh cần đến ngÆ°á»i Pháp kia, để cho há» từ bá» ngÆ°á»i nÆ°á»›c há» và đánh lẫn nhau. NgÆ°á»i ta đã phái ngÆ°á»i Äức là Palen Moro đến New York ở Mỹ tìm anh chà ng Pháp. - Công tÆ°á»›c muốn nói đến việc năm ấy ngÆ°á»i ta Ä‘á» nghị Moro sang giúp Nga - Tuyệt!… Thế các tÆ°á»›ng Potyomkin Xuvorov, Orlov Ä‘á»u là ngÆ°á»i Äức cả đấy hẳn? Không, con ạ, hoặc là các anh đã hoá Ä‘iên rồ cả rồi, hoặc là chÃnh ta đã trở nên lẩm cẩm. Cầu Chúa giúp cho các anh, rồi chúng ta sẽ biết. Äối vá»›i há», Buônapáctê mà cÅ©ng thà nh ra má»™t danh tÆ°á»›ng! Hừm!
- Con không há» nói là các kế hoạch ấy Ä‘á»u hay cả, con chỉ không hiểu nổi tại sao cha lại có thể coi khinh Buônapáctê đến thế. Cha muốn cÆ°á»i thì tuỳ ý chứ dù sao Buônapáctê cÅ©ng thà nh ra má»™t danh tÆ°á»›ng! Hừm!…
- Ông Mikhail Ivanovich? - Công tÆ°á»›c gá»i giáºt ông kiến trúc sÆ° Ä‘ang báºn ăn món thịt quay và hy vá»ng rằng mình đã được bá» quên trong câu chuyện. - Có phải là ta vẫn bảo anh rằng Buônapáctê là má»™t nhà chiến thuáºt lá»›n không? Bây giá» anh ta cÅ©ng nói thế đấy nhé.
- ThÆ°a cụ lá»›n, chÃnh thế đấy ạ.
Công tÆ°á»›c lại cất tiếng cÆ°á»i lạnh lùng quen thuá»™c.
- Buônapáctê đẻ và o giá» tốt. Hắn ta có quân lÃnh giá»i. TrÆ°á»›c tiên là hắn ta đánh Äức mà xÆ°a nay chỉ có bá»n lÆ°á»i biếng má»›i không thắng nổi quân Äức. Kể từ khi khai thiên láºp địa ai cÅ©ng thắng quân Äức hết. Còn quân Äức thì chÆ°a thắng ai lấy được má»™t tráºn. Chúng chỉ thắng lẫn nhau mà thôi. Danh vá»ng Napoleon có được là nhỠđánh được những quân Äức ấy đấy.
Rồi lão công tÆ°á»›c phân tÃch tất cả những sai lầm mà theo ý công tÆ°á»›c, Buônapáctê đã phạm phải trong tất cả các chiến dịch và cả trong chÃnh sá»±. NgÆ°á»i con trai không há» cãi lại, nhÆ°ng có thể thấy rõ là dù có viện bao nhiêu lý lẽ cÅ©ng khó lòng có thể là m cho chà ng thay đổi ý kiến, mà lão công tÆ°á»›c thì cÅ©ng váºy. Công tÆ°á»›c Andrey im lặng nghe, không há» phản đối, và cÅ©ng phải buá»™c lòng tá»± há»i là m sao má»™t ông lão đã bao nhiêu năm không há» ra khá»i chốn nông thôn, lại có thể am hiểu tÆ°á»ng táºn và biện luáºn tỉ mỉ và tinh vi nhÆ° váºy vá» tình hình quân sá»± và chÃnh trị ở châu âụ trong mấy năm gần đây. Lão công tÆ°á»›c kết luáºn:
- Anh tưởng già cả nhÆ° ta thì không hiểu rõ thá»i cuá»™c hay sao? Ta quan tâm đến thá»i cuá»™c lắm chứ. Äêm ta có ngủ được đâu. Váºy thì vị thiên tà i quân sá»± của anh tà ì giá»i ở chá»— nà o, anh chứng minh ta xem.
NgÆ°á»i con trai đáp:
- Nói ra thì dà i lắm!
- Thế thì đi mà theo cái lão Buônapáctê của anh đi. - Rồi công tước nói to lên bằng một thứ tiếng Pháp rất hay - Cô Burien ạ, đây lại thêm một kẻ sùng bái vị hoà ng đế mất dạy của cô đấy!
- Thưa công tước, công tước cũng biết con không thuộc phái Buônapáctê
"Có trá»i má»›i biết khi nà o trở vá»â€¦ " - Công tÆ°á»›c khẽ hát, lạc cả Ä‘iệu rồi lại cÆ°á»i má»™t cách lạc Ä‘iệu hÆ¡n nữa và đứng dáºy.
Công tÆ°á»›c phu nhân nhá» nhắn suốt thá»i gian tranh luáºn và suốt bữa ăn vẫn im thin thÃt, hết nhìn công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria lại nhìn bá»™ chồng vẻ sợ hãi. Khi má»i ngÆ°á»i đứng dáºy, nà ng khoác tay em chồng kéo sang phòng bên và nói:
- Cha tháºt là má»™t ngÆ°á»i thông tuệ, có lẽ vì thế mà tôi sợ quá!
- Ồ, cha tốt lắm chị ạ! - Công tước tiểu thư Maria đáp.
Chú thÃch:
(1) NgÆ°á»i gia nô chuyên trông nom việc bếp nÆ°á»›c tiệc tùng trong các nhà quý tá»™c
(2) CÆ¡ quan quân sá»± cao nhất của Ão: Nguyên văn chữ nà y - Hofskiregsrat - bị lão công tÆ°á»›c nói trại ra thà nh Hofskriegswurtschnapsrat: nghiã là "Viện ngá»± tiá»n quân sá»± rượu chè xúc xÃch tham nghị".
Tà i sản của tarta12a
Last edited by khungcodangcap; 22-10-2008 at 11:12 AM .
24-03-2008, 12:41 AM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
ChÆ°Æ¡ng - 25 -
Chiá»u hôm sau công tÆ°á»›c Andrey lên Ä‘Æ°á»ng. Sau bữa ăn, cÅ©ng nhÆ° thÆ°á»ng lệ, không mảy may thay đổi tráºt tá»± thá»i gian biểu, lão công tÆ°á»›c trở vá» phòng riêng. Công tÆ°á»›c phu nhân nhá» nhắn ở buồng em chồng. Công tÆ°á»›c Andrey mặc áo Ä‘uôi én Ä‘i Ä‘Æ°á»ng không có tua vai Ä‘ang soạn hà nh lý cùng ngÆ°á»i hầu buồng trong văn phòng dà nh riêng cho mình. Sau khi tá»± mình kiểm tra lại xe cá»™ và cách xếp đặt các va li, chà ng cho thắng ngá»±a. Trong phòng chỉ còn lại những đồ dùng mà chà ng thÆ°á»ng mang luôn theo mình: má»™t chiếc tráp nhá», má»™t cái há»™p lá»›n Ä‘á»±ng bá»™ đồ ăn bằng bạc, hai khẩu súng tay Thổ NhÄ© Kỳ và má»™t thanh kiếm của chà ng mang từ Otsakov(1) vá» là m quà cho chà ng. Tất cả các hà nh lý nà y Ä‘á»u được công tÆ°á»›c xết đặt rất thứ tá»±, tất cả Ä‘á»u sạch sẽ, má»›i tinh: áo phủ băng nỉ và buá»™c dải cẩn tháºn.
Trong phút ra Ä‘i và thay đổi cuá»™c Ä‘á»i, những ai có thể suy nghÄ© vá» hà nh Ä‘á»™ng của mình Ä‘á»u thÆ°á»ng có những ý nghÄ© nghiêm trang;
Äó là lúc ngÆ°á»i ta kiểm định lại quá khứ và vạch những kế hoạch cho tÆ°Æ¡ng lai. Vẻ mặt của công tÆ°á»›c Andrey vừa Æ°u tÆ° vừa dịu dà ng. Hai tay chắp sau lÆ°ng, chà ng Ä‘i Ä‘i lại lại rất nhanh từ góc phòng nà y sang góc phòng kia, mắt đăm dăm nhìn phÃa trÆ°á»›c, đầu gáºt gù có vẻ tÆ° lá»±. Không biết chà ng lo vì phải ra tráºn hay chà ng buồn vì phải xa vợ - có thể là cả hai. NhÆ°ng dù sao thì có lẽ chà ng cÅ©ng không muốn ngÆ°á»i ta trông thấy mình Ä‘ang ở trong tâm trạng ấy nên khi nghe tiếng chân Ä‘i ở phòng bên, chà ng vá»™i buông tay ra, dừng lại cạnh bà n, là m nhÆ° Ä‘ang báºn buá»™c lại tấm vải phủ cái tráp con, vá»›i vẻ mặt lạnh lùng, khó hiểu nhÆ° má»i khi. Äó là những bÆ°á»›c Ä‘i nặng ná» của công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria.
Nà ng vừa thở vừa nói (rõ rà ng nà ng vừa chạy đến đây):
- Em nghe nói anh đã cho thắng ngá»±a, nhÆ°ng em còn muốn nói chuyện riêng thêm vá»›i anh má»™t chút. Không biết chúng ta còn phải xa nhau bao nhiêu lâu nữa? Em Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»™t và o đây anh không bá»±c mình chứ? Anh đã thay đổi nhiá»u, anh Andrey ạ. - Nà ng nói tiếp, tá»±a hồ nhÆ° để giải thÃch câu há»i của mình.
Nà ng mỉm cÆ°á»i khi gá»i anh là "AnÄ‘rusa". Hẳn là nà ng lấy là m lạ rằng ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông khôi ngô và nghiêm nghị kia lại chÃnh là cáºu AnÄ‘rusa gầy gò và tinh nghịch, bạn thuở bé của nà ng.
Chà ng chỉ đáp lại câu há»i của em bằng má»™t nụ cÆ°á»i và há»i lại:
- Liza đâu?
- Chị mệt quá đã ngủ thiếp Ä‘i trên Ä‘i-văng bên buồng em. À, anh Andrey ạ! Anh có má»™t ngÆ°á»i vợ tháºt là quý? Hệt nhÆ° má»™t cô bé, má»™t cô bé tháºt ngoan, tháºt vui. Em thÃch chị ấy quá.
Công tÆ°á»›c Andrey là m thinh, nhÆ°ng công tÆ°á»›c tiểu thÆ° nháºn thấy trên nét mặt chà ng vẻ mỉa mai và khinh khỉnh.
- Phải biết lá»™ng lượng đối vá»›i những nhược Ä‘iểm nhá» nhất của ngÆ°á»i khác, anh ạ, ai mà chẳng có Ãt nhiá»u nhược Ä‘iểm. Anh Andrey ạ? Anh chá»› quên rằng chị ấy được giáo dục và lá»›n lên trong giá»›i xã giao. Vả lại, tình cảm của chị ấy lúc nà y không lấy gì là m vui vẻ. Ta phải đặt mình và o cảnh ngá»™ của ngÆ°á»i khác. Hiểu thấu hết là tha thứ được hết! Tá»™i nghiệp. Anh hãy nghÄ© xem chị ấy vừa qua sống nhÆ° thế nà o mà nay đã phải xa chồng, má»™t mình ở chốn thôn quê, nhất là lại bụng mang dạ chá»a. Khổ lắm anh ạ.
Công tÆ°á»›c Andrey mỉm cÆ°á»i nhìn em nhÆ° ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng mỉm cÆ°á»i khi nghe những ngÆ°á»i mà mình tá»± cho là đã hiểu rất rõ. Chà ng nói:
- Em ở thôn quê đấy thôi, nhưng em có thấy lối sống nà y đáng sợ gì đâu.
- Em là khác. Nói đến em là m gì. Em không thÃch và không thể thÃch cách sống nà o khác vì em có biết cách sống nà o khác đâu. NhÆ°ng anh hãy nghe em mà xem, anh Andrey ạ, đối vá»›i má»™t thiếu phụ trẻ trung sống ở thôn quê, trong những năm tÆ°Æ¡i đẹp nhất của Ä‘á»i mình, sống lẻ loi, cô Ä‘á»™c, vì cha thì lúc nà o cÅ©ng báºn, còn em… anh còn lạ gì em… anh biết là em chẳng có tà i ứng phó gì để khuây khoả má»™t ngÆ°á»i đã từng sống trong xã há»™i lịch sá»±. Chỉ có cô Burien…
Công tÆ°á»›c Andrey ngắt lá»i:
- Cái cô Burien của em, anh chả ưa tà nà o.
- Sao thế? Cô ta là má»™t thiếu nữ rất ngoan, rất tốt và nhất là đáng thÆ°Æ¡ng. Cô má»™t thân má»™t mình, không có ai thân thÃch cả. Nói tháºt ra không những em không cần gì cô ta mà cô ta lại còn là m cho em thêm vÆ°á»›ng nữa. XÆ°a nay em vẫn thÃch sống má»™t mình hÆ¡n bao giá» hết. Em chỉ thÃch sống má»™t mình… Cha rất thÆ°Æ¡ng cô ấy. Cô ấy và Mikhail Ivanovich là hai ngÆ°á»i mà cha lúc nà o cÅ©ng đối đãi tá» tế và nhân háºu, vì cả hai Ä‘á»u chịu Æ¡n cha; cÅ©ng nhÆ° lá»i Stem nói: "Ta thÆ°Æ¡ng yêu ngÆ°á»i khác vì há» chịu Æ¡n ta nhiá»u hÆ¡n là ta chịu Æ¡n há»". Cô ấy mồ côi, không nhà không cá»a, và cha đã Ä‘em cô ấy vá» nuôi. Cô ta rất tốt. Cha thÃch lối Ä‘á»c sách của cô ấy; tối nà o cô ấy cÅ©ng Ä‘á»c cho cha nghe. Cô ấy Ä‘á»c rất hay.
Công tÆ°á»›c Andrey há»i Ä‘á»™t ngá»™t:
- Nà y, anh há»i tháºt Maria, anh chắc em nhiá»u khi cÅ©ng phải khổ sở vì tÃnh tình của cha phải không?
Câu há»i thoạt đầu là m cho nà ng ngạc nhiên, rồi kế đến nà ng lại sợ hãi. Nà ng há»i:
- Em ấy à ? Em ấy à ?… Em mà khổ sở à ?
- XÆ°a nay tÃnh cha bao giá» cÅ©ng nghiêm khắc và anh thấy Ä‘á»™ nà y tÃnh cha lại cà ng khó chịu. - Rõ rà ng công tÆ°á»›c Andrey có ý nói đến cha vá»›i má»™t giá»ng khinh nhá»n nhÆ° váºy cốt để là m cho em gái lúng túng hay để thá» lòng em.
Công tước tiểu thư thì cứ theo dòng tư tưởng của riêng mình hơn là theo dõi câu chuyện, nà ng nói:
- Anh là ngÆ°á»i tốt vá» má»i mặt, anh Andrey ạ, nhÆ°ng tÆ° tưởng anh có phần kiêu ngạo, và đó là má»™t tá»™i lá»—i lá»›n. Có lẽ nà o con cái lại phê phán cả cha mẹ đẻ ra mình? Mà nếu có thể nhÆ° thế được nữa thì đối vá»›i má»™t ngÆ°á»i cha, anh bảo không tôn kÃnh sao được? Còn em thì rất bằng lòng, rất sung sÆ°á»›ng được ở vá»›i cha! Em chỉ muốn rằng má»i ngÆ°á»i cÅ©ng Ä‘á»u sung sÆ°á»›ng nhÆ° em.
Công tước lắc đầu ngỠvực.
- Chỉ có má»™t Ä‘iá»u, em nói thá»±c vá»›i anh, anh Andrey ạ, má»™t Ä‘iá»u là m em phiá»n lòng là cách suy nghÄ© của cha vá» tôn giáo. Em không hiểu sao má»™t ngÆ°á»i thông minh, uyên bác nhÆ° thế lại có thể không thấy những Ä‘iá»u rõ rà ng nhÆ° ban ngà y, và có thể lầm lẫn đến thế. Äó là điá»u là m em khổ. NhÆ°ng vá» mặt ấy em cÅ©ng nháºn thấy Ä‘á»™ nà y cha đã khá hÆ¡n trÆ°á»›c. Ãt lâu nay, những lá»i chế giá»…u của cha đã bá»›t cay Ä‘á»™c, cha đã tiếp má»™t tu sÄ© và nói chuyện vá»›i ông ta rất lâu.
- Thôi cô ạ anh chỉ e rằng ông tu sÄ© và cả cô nữa Ä‘á»u chỉ hao hÆ¡i tốn sức mà thôi. - Công tÆ°á»›c Andrey nói giá»ng giá»…u cợt nhÆ°ng âu yếm.
- Anh ạ, em chỉ cầu Chúa và mong rằng Chúa nghe lá»i em. - Sau má»™t phút im lặng, nà ng lại rụt rè nói - Anh Andrey, em có má»™t lá»i thỉnh cầu mong anh thuáºn cho.
- Gì thế hở em?
- Anh hãy hứa vá»›i em là anh sẽ không từ chối. Việc nà y không là m cho anh phải tốn công sức gì và cÅ©ng không có gì không xứng đáng vá»›i anh cả. Anh chỉ là m em yên tâm mà thôi. Anh hứa Ä‘i, anh AnÄ‘rusa. - Nà ng vừa nói vừa thò tay và o cái túi con nắm lấy má»™t váºt gì, nhÆ°ng chÆ°a dám Ä‘Æ°a ra, tá»±a hồ váºt nà ng nà ng nắm chÃnh là mục Ä‘Ãch của Ä‘iá»u nà ng cầu khẩn, nhÆ°ng chÆ°a được lá»i hứa của anh thì nà ng không thể rút ra được.
Nà ng nhìn anh với đôi mắt rụt rè, van lơn.
- Dù việc ấy có là m anh cho phải khó nhá»c nhiá»u… - Công tÆ°á»›c Andrey đáp lại, dÆ°á»ng nhÆ° Ä‘oán biết là việc gì rồi.
- Anh muốn nghÄ© gì tuỳ anh! Em biết anh chẳng khác gì cha. Anh nghÄ© gì tuỳ anh nhÆ°ng xin anh hãy vì em mà nháºn lá»i. Anh nháºn lá»i Ä‘i, em van anh! Ông ná»™i ta trong tráºn nà o cÅ©ng Ä‘eo nó cả… - Nà ng nói nhÆ°ng vẫn không rút tay ra khá»i cái túi, - Váºy anh có hứa vá»›i em không?
- Hứa chứ, nhưng mà cái gì thế?
- Andrey, em sẽ cầu phước cho anh với bức tượng thánh nà y, anh hứa với em là sẽ không bao giỠbỠnó ra đi cả. Anh hứa đi nà o!
- Vâng, nếu nó không nặng hà ng chục cân và không kéo cổ anh xệ xuống… Äể cho em, vui lòng… - Công tÆ°á»›c Andrey nói Ä‘oạn lại xệ xuống… Äể cho em, vui lòng… - Công tÆ°á»›c Andrey nói Ä‘oạn lại hối háºn ngay vì thấy câu đùa là m cho gÆ°Æ¡ng mặt em gái lá»™ vẻ phiá»n muá»™n. Chà ng lại nói tiếp - anh rất sung sÆ°á»›ng, tháºt rất sung sÆ°á»›ng em ạ!
- Dù anh không muốn NgÆ°á»i cÅ©ng sẽ cứu vá»›t anh, sẽ ban phÆ°á»›c là nh cho anh và đem anh vá» vá»›i NgÆ°á»i, vì chỉ NgÆ°á»i má»›i có chân lý và yên tÄ©nh. - Nà ng nói giá»ng run run vì cảm Ä‘á»™ng, hai tay trịnh trá»ng cầm má»™t chiếc tượng thánh cÅ© bằng bạc có khảm hình Chúa Cứu thế mặt đã rỉ Ä‘en, hình bầu dục và đeo và má»™t sợi dây chuyá»n nhá» cÅ©ng bằng bạc chạm rất tinh vi. Nà ng là m dấu thánh giá, hôn chiếc ảnh thánh rồi trao cho công tÆ°á»›c Andrey.
- Andrey, em xin anh, anh hãy đeo nó vì em…
Äôi mắt nà ng to, ánh ra những tia sáng rụt rè và nhân háºu. Äôi mắt rá»i sáng cả bá»™ mặt ốm yếu, gầy gò và là m cho nó đẹp hẳn lên.
Andrey muốn cầm lấy bức tượng, nhưng nà ng ngăn lại. Chà ng hiểu ý đưa tay là m dấu thánh giá và hôn bức tượng. Vẻ mặt chà ng vừa dịu dà ng (vì, chà ng cảm động) vừa giễu cợt.
- Cảm ơn anh!
Nà ng hôn lên trán anh rồi ngồi xuống Ä‘i-văng. Cả hai Ä‘á»u im lặng.
- Anh Andrey ạ, em xin nhắc anh là nên nhân từ và độ lượng, nhÆ° tÃnh anh từ trÆ°á»›c đến nay. Không nên xét Ä‘oán Liz nghiêm khắc quá. Chị ấy ngoan thế kia, tốt bụng thế kia, mà hiện nay tình cảnh chị ấy rất khổ.
- Maria, anh nhá»› rằng anh có thể nói vá»›i em là anh trách cứ vợ anh Ä‘iá»u gì hay không băng lòng vá» vợ anh đâu? Tại sao em lại bảo nhÆ° thế?
Mặt công tước tiểu thư Maria đỠlên từng đám, và nà ng là m thinh, tưởng chừng như cảm thấy mình có tôi.
- Anh chẳng há» nói gì vá»›i em cả, nhÆ°ng ngÆ°á»i ta đã nói vá»›i em rồi. Việc ấy là m cho anh rất buồn.
Những đám Ä‘á» lại hiện lên trên trán, trên cổ và trên má nà ng Ä‘áºm mà u hÆ¡n trÆ°á»›c. Maria muốn nói nhÆ°ng không thốt ra được tiếng nà o. Andrey đã Ä‘oán đúng: bữa ăn chiá»u, công tÆ°á»›c phu nhân đã khóc và nói rằng nà ng linh cảm thấy kỳ ở cữ sẽ khó khăn nên rất sợ; nà ng than thân trách pháºn, phà n nà n vá» cả chồng lẫn bố chồng.
Ăn xong nà ng ngủ thiếp đi. Công tước Andrey thấy thương hại em gái.
- Masa ạ, em nên biết rõ má»™t Ä‘iá»u là hiện anh không có gì phải trách vợ anh cả, anh chÆ°a bao giá» trách móc vợ anh và sau nà y anh cÅ©ng không bao giá» trách móc, còn vá» phần anh thì anh cÅ©ng sẽ không phải tá»± trách mình má»™t Ä‘iá»u gì vá» cách đối xá» vá»›i vợ, và sau nà y mãi mãi cÅ©ng sẽ nhÆ° váºy, trong bất cứ trÆ°á»ng hợp nà o. NhÆ°ng nếu em muốn biết sá»± tháºt… em muốn biết là anh có được hạnh phúc không? Không. Vợ anh có được hạnh phúc không? Không. Tại sao? Anh cÅ©ng chẳng biết…
Nói Ä‘oạn chà ng đứng dáºy, lại gần em gái và cúi xuống hôn lên trán em. Äôi mắt chà ng sáng lên má»™t cách khác thÆ°á»ng, thông minh và hiá»n háºu, nhÆ°ng chà ng không nhìn Maria mà nhìn qua đầu nà ng, và bóng tối của khung cá»a để ngá».
- Thôi ta lại đằng ấy Ä‘i. Hay là em đến má»™t mình, đánh thức chị dáºy, anh sẽ đến sau. - Rồi chà ng gá»i ngÆ°á»i hầu buồng - Petruska! - Và o đây mang tất cả những cái nà y Ä‘i. Cái nà y để trên ghế xe, cái kia để bên phải.
Công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria đứng lên và đi ra phÃa cá»a. Nà ng dừng lại nói:
- Andrey, nếu anh có lòng tin thì có lẽ anh nên cầu Chúa ban cho anh cái tình yêu mà anh không có được là có thể Chúa sẽ chuẩn theo lá»i cầu nguyện của anh…
- Phải, có lẽ đúng thế! Äi Ä‘i Masa, anh sẽ đến ngay.
Äi đến phòng em, công tÆ°á»›c Andrey gặp cô Burien trong dãy hà nh lang nối liá»n hai dãy nhà dá»c của toà dinh thá»±. Cô Burien cÆ°á»i rất có duyên, và trong ngà y hôm ấy, lần nà y là lần thứ ba cô đã tình cá» xuất hiện trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i của chà ng, ở những chá»— vắng vẻ, lúc nà o cÅ©ng nở má»™t nụ cÆ°á»i phấn khởi và ngây thÆ¡.
- A! Tôi tưởng công tước đang ở phòng riêng? - Cô vừa nói vừa đỠmặt và cúi nhìn xuống đất, không hiểu tại sao.
Công tÆ°á»›c Andrey nghiêm sắc mặt nhìn cô. GÆ°Æ¡ng mặt chà ng bá»—ng tá» vẻ tức giáºn. Chà ng không nói gì, cÅ©ng không nhìn thẳng và o mặt cô mà chỉ nhìn cái trán và cái đầu tóc cô má»™t cách khinh bỉ là m cho cô gái Pháp Ä‘á» mặt bá» Ä‘i không nói thêm được má»™t lá»i.
Khi chà ng đến gần phòng em gái thì vợ chà ng đã dáºy, và qua cánh cá»a mở chà ng nghe tiếng nói nhá» nhẹ và vui tÆ°Æ¡i của nà ng Ä‘ang liến thoắng chuyện trò, tưởng chừng nhÆ° sau má»™t thá»i gian dà i, phải nhịn đói, nà ng muốn gỡ lại thá»i gian đã mất.
- Ấy cô hãy tưởng tượng, bà cụ bá tước phu nhân Zubov(2) đần đội tóc giả uốn xoắn miệng đầy răng giả như muốn thách thức cả năm tháng, không chịu già … Ha ha, ha, Maria ơi!
Lần nà y đã là lần thứ năm công tÆ°á»›c Andrey nghe vợ nói đúng câu ấy cÅ©ng vá»›i lối cÆ°á»i ấy, vá»›i má»™t ngÆ°á»i khác. Chà ng lặng lẽ Ä‘i và o Công tÆ°á»›c phu nhân hồng hà o và hÆ¡i đẫy - ngồi trong má»™t chiếc ghế bà nh, tay Ä‘an, miệng nói không ngá»›t, kể má»™t trà ng những chuyện cÅ© ở Peterburg và lặp lại cả những câu đã nói nhiá»u lần rồi.
Công tÆ°á»›c Andrey đến cạnh vuốt tóc vợ và há»i nà ng đã hết mệt chÆ°a. Nà ng trả lá»i. Rồi lại tiếp tục câu chuyện.
Má»™t chiếc xe mui trần thắng sáu ngá»±a Ä‘ang chá» trÆ°á»›c thá»m.
Äêm mùa thu tối nhÆ° má»±c. Cả đến cà ng xe ngÆ°á»i xà Ãch cÅ©ng chẳng trông thấy đâu. Trên thá»m, ngÆ°á»i nhà xách đèn lồng Ä‘i lại tÃu tÃt.
Tất cả cá»a sổ lá»›n của toà nhà đồ sá»™ Ä‘á»u thắp đèn sáng trÆ°ng. Gia nhân tôi tá»› tấp náºp trong phòng áo, để tiá»…n công tÆ°á»›c lên Ä‘Æ°á»ng; những kẻ thân thuá»™c Ä‘á»u tá» tá»±u trong phòng lá»›n: Mikhail Ivanovich, cô Burien, công tÆ°á»›c tiểu thÆ° Maria và công tÆ°á»›c phu nhân nhá» nhắn. Công tÆ°á»›c Andrey được gá»i và o phòng là m việc vì lão công tÆ°á»›c muốn cha con từ biệt nhau riêng không có ai chứng kiến, những ngÆ°á»i khác Ä‘á»u phải chỠở ngoà i.
Khi công tÆ°á»›c Andrey bÆ°á»›c và o phòng là m việc thì lão công tÆ°á»›c vá»›i cái kÃnh kiểu cổ to tÆ°á»›ng không gá»ng kẹp trên sống mÅ©i, Ä‘ang ngồi viết ở bà n giấy, mình mặc áo Ä‘Ã i ngủ mà u trắng. Chỉ khi nà o tiếp con trai công tÆ°á»›c má»›i mặc chiếc áo nà y. Công tÆ°á»›c quay lại, há»i:
- Anh đi ấy à ? - Rồi lại tiếp tục viết.
- Con và o chà o cha.
Công tước chìa má ra cho con, nói:
- Thế thì hôn cha đi, cảm ơn, cảm ơn!
- Tại sao cha lại cảm ơn con?
- Tại anh không để lần chần, anh không bám lấy váy Ä‘Ã n bà . Nhiệm vụ trÆ°á»›c đã. Tốt, tốt. Anh có Ä‘iá»u gì dặn lại thì nói Ä‘i. Ta có thể vừa nghe vừa viết. - Công tÆ°á»›c vừa nói vừa viết, viết nhanh đến ná»—i ngòi bút kêu lên xèn xẹt, bắn má»±c bẩn cả giấy.
- Con muốn nói vá» việc vợ con. Tháºt con lấy là m ngượng là đã Ä‘em vợ con vỠđây là m phiá»n cha.
- Anh tán cái gì đấy? Muốn gì thì cứ nói đi nà o.
- Khi nà o vợ con ở cữ, xin cha cho gá»i má»™t bác sÄ© sản khoa ở Moskva vá», cho có mặt.
Lão công tÆ°á»›c dừng bút, và vẻ nhÆ° không hiểu con nói gì. Ông nhìn chà ng chòng chá»c vá»›i đôi mắt nghiêm khắc.
Công tước Andrey lúng túng nói tiếp.
- Con cÅ©ng biết Ä‘iá»u kiện tá»± nhiên mà không thuáºn thì chẳng ai có thể cứu giúp gì được. Con cÅ©ng công nháºn rằng trong má»™t triệu trÆ°á»ng hợp, má»›i có má»™t lần tai nạn, nhÆ°ng vợ con, và cả con nữa, đã trót lo nghÄ© vẩn vÆ¡ nhÆ° váºy. Nghe thiên hạ há» nói thế nà y thế ná», vợ con sinh ra má»™ng mị rồi đâm hoảng sợ.
Lão công tước vừa viết nốt vừa hừm… hừm… một mình rồi nói:
- Äược, ta sẽ là m nhÆ° thế.
Ông ký má»™t chữ to tÆ°á»›ng rồi Ä‘á»™t nhiên quay vá» phÃa con trai và phá lên cÆ°á»i:
- Thế nà o, không tốt, h�
- Cha bảo cái gì không tốt ạ?
- Vợ anh ấy! - Lão công tÆ°á»›c nói vắn tắt, gỉá»ng nhÆ° bao hà m nhiá»u ý nghÄ©a.
- Con chẳng hiểu sao cả - công tước Andrey nói.
- Chẳng biết là m thế nà o được, anh ạ, Ä‘Ã n bà đá»u thế cả, anh chẳng trốn thoát được đâu. Anh đừng ngại, ta không nói lại vá»›i ai đâu; nhÆ°ng chÃnh anh cÅ©ng biết đấy.
Ông cầm lấy tay con trong bà n tay bé nhá» xÆ°Æ¡ng xẩu của mình, giáºt giáºt mấy cái, nhìn thẳng và o mặt con, đôi mắt linh lợi nhÆ° thấu suốt trong lòng ngÆ°á»i ta, rồi lại cÆ°á»i, tiếng cÆ°á»i lạnh lùng thÆ°á»ng lệ.
Chà ng thở dà i, nhÆ° thú nháºn rằng cha đã Ä‘oán biết hết lòng mình. Ông lão tiếp tục gấp lá thÆ°, bá» và o phong bì, gắn xi lại; tay cầm lấy cái ấn, phong thÆ° và thá»i xi, xong rồi lại ném xuống, Ä‘á»™ng tác nhanh nhẹn nhÆ° má»i ngà y. Vừa gắn phong bì công tÆ°á»›c vừa nói nhát gừng:
- Là m thế nà o được? Chị ta đẹp! Cha sẽ liệu má»i thứ cần thiết. Cứ yên tâm.
Andrey im lặng, thấy cha hiểu rõ mình, chà ng thấy vừa dá»… chịu vừa khó chịu. Ông lão đứng dáºy Ä‘Æ°a phong thÆ° cho con và lại nói:
- Nà y, dừng lo ngại gì vỠvợ cả, cái gì có thể là m được, ta sẽ là m cho cả. Bây giỠthì nghe đây, đưa bức thư nà y cho Mikhail Ivanovich (3). Cha viết cho ông ta là nên dùng con và o những chỗ ứng đáng và không nên giữ mãi con là m sĩ quan phụ tá: đó là một công việc bần tiện! Nói với ông ta là cha vẫn nhớ và rất mến ông ta. Rồi biên thư cho cha biết ông ta đã biết con như thế nà o. Nếu ông ta tốt thì hãy ở lại với ông ta. Con trai Nikolai Andreyevich Bolkonxki không đi hầu hạ ai để được chiếu cố hết. Bây giỠthì lại đây!
Công tÆ°á»›c nói rất nhanh đến ná»—i không có tiếng nà o ông nói hết được má»™t ná»a, nhÆ°ng Andrey nghe đã quen. Ông ta dắt con trai đến bên bà n giấy, mở cái nắp, rút ngăn kéo lấy ra má»™t cuốn vở dà y đặc, nét chữ to, dà i và ép sÃt và o nhau.
- Cha chắc là sẽ chết trÆ°á»›c con. Con nên biết đây là những Ä‘iá»u cha ghi lại, sau khi chết phải gá»i lên hoà ng thượng. Còn đây, má»™t ngân phiếu của Äịa ốc ngân hà ng và má»™t bức thÆ°: đó là giải thưởng cho ai viết lịch sá» của Xuvorov, con chuyển cho Viện Hà n lâm. Và đây là ghi chép của cha: cha chết rồi thì lấy mà đá»c, nó có thể bổ Ãch cho con.
Andrey không nói vá»›i cha rằng ông còn sống lâu. Chà ng biết là không cần nói nhÆ° váºy, chà ng trả lá»i.
- Con sẽ là m tất cả má»i việc cha dặn.
- Và bây giá» thì chà o con! - Công tÆ°á»›c Ä‘Æ°a tay cho con hôn rồi ôm lấy con và bảo - Con phải nhá»› má»™t Ä‘iá»u, công tÆ°á»›c Andrey con mà tá» tráºn thì ngÆ°á»i cha của con sẽ rất Ä‘au lòng… - công tÆ°á»›c bá»—ng là m thinh rồi Ä‘á»™t nhiên nói tiếp nhÆ° thét lên, tiếng lanh lảnh - nhÆ°ng nếu cha được tin con không xứng đáng là con trai Nikolai Bolkonxki thì cha… xấu hổ lắm?
- Äáng lẽ cha không cần dặn dò con Ä‘iá»u đó - Công tÆ°á»›c Andrey mỉm cÆ°á»i đáp.
Ông lão lặng thinh.
- Con lại xin cha má»™t Ä‘iá»u nà y nữa. - Công tÆ°á»›c Andrey nói tiếp - Nếu con chết tráºn mà vợ con đẻ con trai thì xin cha giữ lấy cháu mà nuôi nhÆ° con đã thÆ°a vá»›i cha hôm qua, để cho nó được lá»›n lên bên cạnh cha… Con xin cha nhÆ° thế.
- Chứ đừng để nó cho vợ anh nuôi phá»ng? - Lão công tÆ°á»›c nói Ä‘oạn cÆ°á»i lên mấy tiếng.
Hai bố con lại yên lặng đứng trÆ°á»›c mặt nhau. Äôi mắt linh hoạt của ông lão nhìn sâu và o mắt con. Ở phần dÆ°á»›i mặt ông nhÆ° có má»™t cái gì khẽ rung lên. Bá»—ng nhiên, lão công tÆ°á»›c quát:
- Từ biệt nhau thế là được rồi… Äi Ä‘i! Äi… - Công tÆ°á»›c vừa mở cá»a vừa quát tÆ°á»›ng lên, giá»ng cáu kỉnh.
Trông thấy công tÆ°á»›c Andrey bÆ°á»›c ra và thoáng thấy bóng lão công tÆ°á»›c mặc áo ngủ trắng dà i, đầu không Ä‘á»™i tóc giả, mắt Ä‘eo đôi kÃnh kiểu cổ to tÆ°á»›ng, Ä‘ang quát tháo má»™t cách giáºn giữ, tiểu thÆ° Maria và công tÆ°á»›c phu nhân hốt hoảng há»i:
- Cái gì thế? Cái gì thế?)
Công tước Andrey thở dà i không đáp. Rồi chà ng bảo vợ:
- NÃ o.
Và trong tiếng "Nà o" ấy có má»™t giá»ng mỉa mai lạnh lùng, tá»±a hồ muốn nói: "Bây giá» muốn là m bá»™ là m lịch gì thì là m Ä‘i cho xong".
- Anh Andre, đã đi rồi đấy à ! - Công tước phu nhân kêu lên, kinh hãi nhìn chồng, mặt tái nhợt.
Andrey ôm lấy vợ. Nà ng kêu lên một tiếng rồi ngã ngất đi trên vai chồng.
Chà ng tháºn trá»ng gỡ ra, nhìn kỹ mặt nà ng rồi nhẹ nhà ng đặt nà ng xuống chiếc ghế bà nh.
Chà ng nói nhỠvới em gái:
- Maria ở lại nhé!
Hai anh em hôn nhau tay nắm lấy tay, rồi chà ng bÆ°á»›c nhanh ra khá»i phòng.
Công tÆ°á»›c phu nhân nằm trên ghế bà nh. Cô Burien xoa hai thái dÆ°Æ¡ng cho nà ng. Maria đỡ chị dâu, đôi mắt đẹp đẫm lệ vẫn cứ nhìn mãì phÃa cánh cá»a mà công tÆ°á»›c Andrey vừa Ä‘i ra, tay là m mãi dấu thánh giá vá»›i theo. Từ phòng là m việc vẳng ra những tiếng liên tiếp nghe nhÆ° những phát súng, cho biết lão công tÆ°á»›c Ä‘ang xỉ mÅ©i má»™t cách cáu kỉnh. Công tÆ°á»›c Andrey vừa Ä‘i khá»i thì cánh cá»a phòng là m việc vụt mở ra và bóng dáng nghiêm nghị của ông lão mặc áo ngủ trắng xuất hiện trong khung cá»a.
- Äi rồi à ? Thế thì tốt! - Công tÆ°á»›c vừa nói vừa Ä‘Æ°a mắt cáu kỉnh nhìn phu nhân nhá» nhắn Ä‘ang nằm bất tỉnh, lắc đầu có ý khiển trách, rồi đóng cá»a đánh sầm má»™t cái.
Chú thÃch:
(1) Thà nh phố Thổ Nhĩ Kỳ bị Xuvorov đánh lấy năm 1788.
(2) Trong chữ Zubov có chữ "Zub" là răng
(3) Tên của Kutuzov
Tà i sản của tarta12a
Last edited by khungcodangcap; 22-10-2008 at 11:15 AM .