Mùa xuân năm 1944, khi viếng Tây An ( Trường An) ở miền Tây Bắc Trung Hoa, một anh bạn thích khảo cổ nhất định rũ tôi đi thăm ngôi cổ mộ của thân phụ Võ Hậu. Anh đề cập đến những kiệt tác bằng đồng hình ngựa và hình các thú vật khác tại khu vực cổ mộ do chính anh khám phá ra.
Khu vực này cách xa thành phố hàng năm sáu chục cây số và không nằm trên lộ trình thông thường của du khách , nên thực tế không ai biết tới. Sự hăng hái của bạn tôi làm tôi vui lây, và chúng tôi khởi hành bằng xe hơi .
Những cánh đồng phía Tây Bắc Tây An chạy dài xa tắp , lô nhô những lăng tẩm của các vị vua đời trước (kể từ đời nhà Chu) cao hàng mấy chục thước đã đổ nát theo thời gian và người dân địa phương cũng hoàn toàn quên lãng.
Trước mắt chúng tôi chỉ còn những gò đất vàng trơ trụi nằm rải rác đó đây , hoặc quây quần lại trên một vũng đất rộng làm cho khung cảnh càng trở nên thê lương, bát ngát...
Tôi không nhớ rõ con đường đã đưa chúng tôi tới khu vườn của ngôi cổ mộ, nhưng tính ra phải đi mất khoảng hai tiếng đồng hồ.
Khi tới khu mộ đài hình chữ nhật dài khoảng hai trăm thước, rộng khoảng một trăm thước , và trông thấy những tượng thú bằng đồng, tôi thực sự kinh ngạc. Trước kia, Võ Hậu với dụng tâm lập ra một triều đại riêng, đã biến phụ thân bà thành "Hoàng đế" dù ông ta đã chết. Bà được gọi là Võ Hậu vì đã từng làm Hoàng Hậu, và nếu lúc đó bà mãn nguyện với danh vị này thì đã chẳng có gì để nói.
Ở trên thềm, những còn ngựa bằng đồng còn nguyên vẹn và lớn như ngựa thật, dưới ánh nắng trông láng bóng và óng ánh sắc vàng chen lẫn màu xanh của rêu phong . Vì không chuyên môn nên cả tôi lẫn bạn tôi đều không hiểu rõ ý nghĩa của nhưng bức tượng, nhưng vẽ đồ sộ và những nét tinh xảo của những bức tượng ấy đủ cho người ta thán phục. Sự xa hoa lảng phí chính là đặc điểm của kinh đô Trường An thuở trước.
Đây là dịp duy nhất tôi được biết tới vị Nữ Hoàng kỳ lạ đã thống trị Trung Quốc vào hậu bán thế kỷ thứ bảy.
Mười năm trước đây , tôi bắt đầu góp nhặt tài liệu về tiểu sử và các việc làm của người đàn bà phi thường này, nhân vật độc nhất vô nhị trong lịch sử cổ kim . Bản thảo đầu tiên hoàn tất vào năm 1956. Sự vô luân cũng như óc thông minh tột chúng của bà đã làm tôi say mê . Trong suốt mười năm, tôi có dịp nghiền ngẫm và kiểm điểm lại những hành động của bà, những hành động có lúc làm tôi phải rùng mình , có lúc lại làm tôi thích thú. Tôi không thể tìm thấy một người đàn bà thứ hai nào tương tự trong lịch sử Tây Phương .
Trước khi vào truyện, tôi mượn lời của một vương tước tên là Lập kể lại câu chuyện theo quan điểm của ông . Ông chính là cháu nội của vua Đường Cao Tôn; nhưng có lẽ không phải cháu ruột của Võ Hậu. Dù sao ông cũng lớn lên giữa triều nội và biết rõ mọi việc trong cung cấm. Ông có một đám thê thiếp đông đảo và có chừng sáu mươi người con . Theo lịch sử, các con ông đều tầm thường.
Vì các giai thoại về Võ Hậu có vẻ thiếu thực tế và khó tin, tưởng cũng nên nhấn mạnh ở đây rằng tất cả các nhân vật cũng như nhưng diễn biến của câu chuyện, kể cả các mẫu đối thoại, đều đi sát với lịch sử đời Đường. Các dữ kiện đều căn cứ vào hai bộ "Đường Thư" chính thức viết về triều đại nhà Đường. Một bộ viết vào thế kỷ thứ X và một bộ viết vào thế kỷ thứ XI .
Bộ thứ nhất có nhiều giá trị về mặt khảo cứu hơn . Trong khi bộ thứ hai là bản tu chỉnh của bộ thứ nhất, văn từ gọn gàng và thanh nhã hơn .
Cả hai bộ đều có một đặc điểm : Phần lớn công trình biên soạn (150 tập trong số 200 tập của bộ củ, và 150 tập trong số 225 tập của bộ mới) đều là sự góp nhặt kỷ lưỡng về thân thế của các nhân vật thời đó với đầy đũ những nét bi thảm , những biến cố bất ngờ và cả những lời đối thoại. Để có thể tạo nên một bức hoạ với đầy đũ chi tiết rõ ràng về nữ nhân vật kỳ lạ của truyện này, thiết tưởng chỉ có thể dựa vào thân thế các nhân vật, các bản phổ hệ của các đời vua, và các đoạn đặc biệt nói về lễ nghi, âm nhạc, phục sức , các bộ lạc ngoại chủng , về địa dư, thiên văn và thuật số.
Dĩ nhiên chúng ta sẽ không để ý tới các giai thoại về mối tình của bà với nhà sư mất trí, hay việc bà hạ chỉ ra lệnh cho loài hoa phải nở về mùa đông, vì các giai thoại này đều có trong các tiểu thuyết phổ thông, không căn cứ vững chắc trên sử liệu. Trái lại, chuyện bà sủng ái hai gã đẹp trai họ Trương, bắt họ dồi phấn thoa son như con gái, rồi cho ở chung trong khuê phòng, là chuyện có ghi trong lịch sử và là nguyên nhân đưa các giấc mộng của bà đến chổ tan vỡ.
Người ta biết kể thế nào về bà nội của mình, nhất là khi bà lại là một người dâm loạn ? Trong đám người thuộc Hoàng tộc, kể cả đương kim Hoàng Đế , tức vua Minh Hoàng (Huyền Tôn) , có một sự giao ước là tuy chúng tôi được tha hồ nói về các người cháu họ Võ của Võ Hậu, nhưng riêng đối với Võ Hậu thì không ai được nói lời gì bất kính . Chúng tôi ngừng nói ngay mỗi khi có ai vô tình nhắc đến tên bà , vì dù sao bà cũng là bà nội của chúng tôi . Tôi không đủ tư cách để góp phần vào câu chuyện và không kể những người khác. Riêng tôi , tôi vẫn nghi ngờ không biết bà có phải là bà nội tôi thật không . Tôi thường có xu hướng tin rằng cha tôi là con của một bà Công tước (chị của Võ Hậu) chứ không phải con ruột của Võ Hậu . Tôi sẽ giải thích điểm này sau .
Tôi, người đang kể chuyện , là Vương tước đất Tần. Tôi đã quyết định viết nên tập truyện kỳ này để kể về một người đàn bà đã tạo ra lịch sử và suýt chút nữa đã thành công trong việc xoá bỏ hẳn triều đại nhà Đường . Bà nội tôi, nếu quả đúng như vậy , là một người đàn bà quỷ quyệt , tham lam và tàn bạo nhất trần gian. Để thoả lòng khát vọng và đạt tới một cuộc sống huy hoàng, bà đã không dừng bước trước bất cứ việc gì, kể cả việc giết người.
Khi còn nhỏ tôi và vua Minh Hoàng thường run sợ muốn đứng tim mỗi khi nghe thấy tiếng bà ở phòng bên . Thật khó mà mô tả một người đàn bà như vậy : nhân từ và hoà ái khi bà muốn , rồi bất thình lình bà tung ra những vuốt nhọn để vồ , để xé , để nghiền nát con mồi , chỉ vì muốn thoả mãn ác tính , hay vì muốn thưởng thức quyền uy tối thượng của mình.
Có một điều lạ là hầu như bà luôn luôn tỏ ra trầm tỉnh và đường hoàng . Trước mặt quần thần , bà có đầy đủ phong cách của một bá hoàng với vẽ đường bệ chững chạc. Nhưng mỗi khi bà mím môi, nheo mắt lại nhìn một cách khinh khỉnh thì hãy coi chừng.
Bà luôn luôn chiếm phần phải và đừng có ai cãi lại bà. Tôi cảm thấy thương ông nội tôi (vua Cao Tôn) vì người đã chịu đựng nhiều đau khổ khi lấy phải người đàn bà lang độc đó.
Tôi không được quyền hình dung Võ Hậu một cách sơ sài như : khó chịu, nhỏ mọn , hống hách.
Vì nếu chỉ có thế thì bà đã chúng lấy gì làm nguy hiểm .
Sự nghiệp và thành tích của bà thật vĩ đại . Ý muốn trị vì thiên hạ của bà thật phi thường. Những đòn phép chính trị của bà thật tuyệt diệu. Những hành vi dâm đảng đượm màu tôn giáo của bà cũng không thiếu vẽ mỹ quan . Bà thành công trong những tham vọng của bà , đó là vì bà đủ bản lãnh để đối phó dễ dàng với bá quan văn võ.
Chúng ta không tán thành sự tàn ác và các thâm mưu của bà, nhưng chúng ta phải nghiêng mình thán phục tài năng chính trị và sự thông minh tuyệt vời của bà. Vậy thì sự soán ngôi của bà không phải là hèn mạt , vì khi một sư nữ hất cẳng được một bà Hoàng hậu, hoặc khi một người tì thiếp tầm thường của vua cha (đã chết) đi lấy vua con để được lên ngôi Hoàng hậu với sự công nhận của quần chúng thì cũng khó mà liệt vào hạng hèn mạt được.
Bà luôn luôn hành động đúng, không bao giờ lầm lẫn trong việc lựa chọn phương tiện để đạt tới mục đích. Đôi khi bà còn đóng vai trò của một nhà luân lý. Bằng cớ bà đã viết ra cuốn Bổn Phận Trong Nhà Của Người Phụ Nữ và cuốn Cuộc Đời Của Những Người Đàn Bà Gương Mẫu.
Bã luôn luôn phục vụ quốc gia và giúp đở người chồng nhút nhát trong việc trị dân, phát giác những kẻ phản loạn và chận đứng mọi âm mưu nỗi dậy. Bà là tượng trưng của luật pháp của trật tự . Ngay những chuyện dâm ô, trơ trẽn của bà với gã mãi võ dạo , cũng được tô điểm bởi màu sắc tôn giáo.
Là một người đàn bà độc đoán, tàn ác , lại pha thêm chút tính trẻ con, bà đã nghĩ ra một hướng đi mới cho mình để trỡ thành người đàn bà nhiều uy quyền nhất và độc đáo nhất trong lịch sử.
Khôn ngoan và có thiên tài về chính trị, bà sắp đặt đường đi nước bước, định rõ ai sẽ là nạn nhân của mình và bà chờ đợi.
Chúng ta phải nhấn mạnh rằng bà đã nắm được thuộc hạ, trong vòng một năm sau khi lập ra triều đại nhà Chu, bà giết tất cả những người không dùng được. Còn những người có tài bị bà đày đi xa ngày trước đều được bà triệu về lo việc triều chính. Bà đã đủ khả năng giữ yên bờ cõi trong mười lăm năm .
Trong thời kỳ này không còn ai dám mưu đồ phản loạn. Vào cuối triều đại của bà, luật pháp và công lý lại càng mang bộ mặt trang nghiêm, cổ kính. Nhưng khôi hài thay, chính trong giai đoạn mà các triều thần đều thẳng thắn, cương trực này, mầm mống sụp đổ đã phát sinh .
Người ta phải viết thế nào về bà nội mình khi bà là một người dâm loạn một kẻ sát nhân ? Câu hỏi này được nêu lên khi tôi và một người em họ làm Công Tước dùng cơm với nhau sau một buổi đi săn .
Tôi đã kể cho y nghe là tôi đang bắt đầu viết tập truyện ký này. Cha y và cha tôi đều là Hoàng tử và đều bị giết. Tôi và y may mắn thoát khỏi bàn tay đẩm máu của bã nội tôi . Y là một người tốt, đã giúp đỡ nhiều kẻ khác trong hoàng tộc cùng chung số phận mồ côi như chúng tôi . Một số lớn Vương công hiện thời đã từng chịu ơn y rất nhiều . Chính bản thân y đã trải qua cảnh côi cút, lo sợ , đói khát, không nơi nương tựa. Khi còn nhỏ y đã phải lang thang khắp thâm sơn cùng cốc nơi đảo Hải Nam tận miền biển Trung Hoa .
Y đã nếm cảm giác của một đứa con có cha là một tên tội phạm. Một vết nhơ cho tên tuổi y . Mẹ và chín anh em y bị giết trong cùng một ngày. Y và hai đứa em út đã phải tha phương cầu thực để lánh nạn. Y và tôi thường ngồi bên chung rượu đàm luận về người đã gây ra tất cả những thảm cảnh , ấy là bà nội của chúng tôi . Y thường tự hào về cha y, càng như tôi từng tự hào về cha tôi . Cả hai người cha bất hạnh đều là nho sĩ . Chỉ khác nhau một điều là cha y bị người ta treo cổ, còn cha tôi tự treo cổ vì bắt buộc.
Nhưng dù sao chúng tôi vẫn say mê trong những cuộc đàm luận như vậy, như những thuỷ thủ say mê kể chuyện mình thoát hiểm nơi biển cả .
Y nói với tôi :
- Bằng mọi cách đại huynh phải viết lại câu chuyện này . Viết vì ông nội và cha chúng ta . Võ Hậu là một mụ điếm muốn giết hết họ Lý chúng ta . Như đại huynh đã biết , mụ không hề sinh ra cha tôi . Cha tôi là con của Triệu phi . Cha tôi vẫn thường kể cho tôi nghe về tấn thảm kịch rùng rợn mà Võ Hậu đã gây ra cho thân mẫu người và Vương Hậu . Tôi không nhớ là đã nhìn thấy mặt Võ Hậu lần nào chưa, nhưng đại huynh lớn lên trong cung bên cạnh tiên đế (vua Duệ Tôn) và các con cháu ngài , trong đó có cả đương kim Thánh Hoàng, chắc đại huynh phải biết nhiều chuyện bí ẩn nơi cung cấm .
Tôi đáp :
- Hiền đệ nói đúng . Tôi đã bị nhốt trong cung với chú tôi là vua Duệ Tôn cùng các con của người. Tôi không trông thấy thế giới bên ngoài trong suốt mười tám năm trường (từ năm 680 đến 698) kể từ năm tôi mới lên mười . Trong suốt thời gian đó tôi đã chứng kiến rất nhiều.
- Hình dáng bà ra sao ?
- Tôi bị nhốt trong cung từ thời ông nội chúng ta (vua Cao Tôn) còn tại thế. Hồi đó ông nội đã suy yếu nhiều , luôn luôn phải nằm và quấn vải quanh đầu vì mắc chứng nhức đầu. Bà nội thì đã mấp mé lục tuần nhưng hãy còn khương kiện lắm . Chính sự khang kiện nãy đã làm cho nhà vua suy nhược. Bà có trán vuông , hàm lớn và lông mi rất đen . Tôi mường tượng là hồi trẻ bà đẹp lắm . Tôi không biết bà đã uống thứ thuốc bổ gì . Chắc nhà sư mất trí, người yêu của bà. Đã cho bà những thứ thuốc bí mật . Dù sao đời bà thực sự bắt đầu vào tuổi sáu mươi, khi ông nội mất , và bà bước vào cuộc sống dâm loạn. Trước đó bà cũng có nhiều nhân tình, phần lớn là những tay tà đạo được gọi vào cung hàng đêm nhưng không như giai đoạn này...Đáng sợ nhất là khi bà giận dữ , mắt bà trở nên xanh biếc.
- Tôi thấy Công chúa Thái Bình đôi khi cũng vậy.
- Công chúa rất giống mẹ. Hai người hầu như rập khuôn về tính tình, quan điểm sắc dục , tài nặng và vẻ mặt . Ta có thể nhìn Công chúa mà tưởng tượng ra con người của bà nội khi còn trẻ . Hồi trước Công chúa rất thanh tú, tới năm ba mươi tuổi thân hình mới hơi đẩy đà và có dáng đi giống bà nội. Công chúa hơn tôi năm tuổi. Vào tuổi mười bảy, mười tám, Công chúa rất hung hãn , thường ăn mặc như con trai...
Thế rồi Công Chúa lấy chồng, nhưng có chồng hay không cũng thế thôi . Một thị nữ kể cho Công chúa nghe về sự dẻo dai của một tên mãi võ. Thế là hắn được vào gặp Công chúa ngay . Chính Công chúa đã giới thiệu hắn lại cho mẹ và bà mẹ đã cùng hắn, chung gối (lúc này vua Cao Tôn đã mất). Công chúa lấy họ cha chồng mà đặt cho hắn và bảo hắn giả làm cha nuôi của chồng để có lý do lui tới thân mật. Thật ra tên hắn là Phong nhưng thường được gọi là "Bé Cưng" . Thật là khôi hài. Người hắn lừng lửng như một khúc cây và ngôn từ của hắn thì thực là thô bỉ, thứ ngôn từ của những kẻ mãi võ. Hắn có đôi tay cuồn cuộn bắp thịt, một chiếc cổ rất manh và đôi vai rộng. Trước khi hắn gọt đầu làm hoà thượng trụ trì đền Bạch Mã, tóc hắn rất đen, rậm và cứng . Tính tình cũng như điệu bộ hắn có vẽ nghênh ngang phách lối. Hồi đó hắn được tự do ra vào khu vực của các bà với tư cách một quốc sư đại diện tôn giáo. Người ta không biết nói làm sao khi trông thấy hắn vênh vang trong bộ áo tụ hành màu tía, nhảy lên lưng ngựa từ chuồng ngựa của nhà vua và tiếp lấy dây cương do mấy người cháu của Võ Hậu dâng lên .
- Tại sao họ lại gọi hắn là "Bé Cưng" ?
- Điều đó dễ hiểu . Họ gọi như vậy cho có vẻ âu yếm vì hai mẹ con Võ Hậu rất cưng cái vật "bé nhỏ quý giá" kia . Chính vật đó là nhản hiệu của hắn, chìa khoá giúp hắn ra vào khuê phòng của các bà.
Khi gọt đầu làm sư hắn có pháp hiệu là Hoài Nghĩa.
- Tại sao công chúa lại sai người giết hắn ?
- Đó là mãi về sau, khi Võ Hậu có người tình mới , một thầy thuốc họ Trầm , thì hắn phát khùng vì ghen tức , rồi bệnh điên của hắn càng ngày càng trầm trọng . Hắn phỏng hoả đốt thiền viện của hắn . Võ Hậu tìm cách che đậy cho hắn nhưng hắn tỏ ra hỗn xược không thể tha thứ được. Dạo đó việc tư thông giữa hai người được đồn đại khắp các đường phố. Vì trong khi đem Hà Tường Hiển ra hành thích , đi được nữa đường ông vùng bõ chạy và rêu rao khắp phố về hành vi của Võ Hậu. ông nói cho sướng miệng trước khi chết. Công chúng say sưa lặng nghe và những chuyện nhớp nhúa của Võ Hậu và Công chúa không còn gì là bí mật nữa .
Sau vụ nầy các tử tội đều bị bịt miệng khi đem ra pháp trường , nhưng dù sao cũng đã muộn. Ở những nơi quyền quí, cao sang, người ta còn có thể bưng bít hay bịt miệng nhau về những chuyện bỉ ổi ; chứ còn đã lộ ra nơi công chúng, miệng tiếng thế gian có trời giữ.
Khi cảm thấy không thể tha thứ cho nhà sư điên kia nữa, Võ Hậu và Công chúa đặt kế lừa hắn đến vườn thượng uyển rồi cho một đám thị nữ khoẻ mạnh xông vào bắt trói và xiết cổ cho chết .
Sau đó Võ Hậu tuyển được anh em họ Trương rất xinh trai .
Lúc này bà đã ngoài bảy mươi . Bà mọc thêm một chiếc răng khôn , và nhiều người lại đồn bà mọc thêm lông mày phụ , nhưng chính mắt tôi không trông thấy.
Bà thật là một người kỳ dị . Cuộc đời mới của bà bắt đầu vào tuổi sáu mươi . Phải, và tiếp tục cho đến năm tám mươi, khi mà thuốc kích thích cũng như cơ thể đều trở nên vô dụng .
- Tôi nghe nhiều người kể là bà tư thông với tên mãi võ từ khi bà còn tu tại chùa Hưng Long ?
- Không phải vậy đâu. Đó chỉ là lời đồn nhảm . Khi Công chúa tìm ra hắn thì hắn mới vào khoảng ngoài ba mươi và Công chúa lúc ấy mười tám . Thời kỳ Võ Hậu tu ở chùa Hưng Long thì có lẻ hắn vừa mới ra đời .
- Như vậy đại huynh lại càng cần phải viết . Đại huynh biết tất cả những chuyện mà người khác không biết. Hoàng Thượng có biết đại huynh đang viết sách không ?
- Không . Tôi chưa nói cho Hoàng Thượng hay . Hoàng Thượng sẽ không cản được tôi vì tôi không khác gì môt người anh của ngài . Nhưng dù sao , Hoàng thượng cũng phải ngăn vì ngài là Hoàng Đế , cần tỏ lòng tôn kính đối với tiền nhân, dù lòng tôn kính đó chỉ là tưởng tượng. Chính thân mẫu ngài, Hoàng hậu của vua Duệ Tôn , đã bị Võ Hậu ám sát. Khi ngài lên ngôi, ngài muốn cãi táng mẹ theo đúng nghi lễ. Nhưng ngài đã không tìm thấy di hài mẹ , thậm chí ngài không biết mẹ mình có được chôn theo hay không ? Ngài chỉ biết tự nhiên bà mất tích . Ngài đành phải làm lễ an táng không có hài cốt chỉ có một bộ quần áo của bà bõ trong áo quan. Nếu ngài biết chuyện viết sách của tôi , tôi sẽ tâu rằng tôi chỉ kể chuyện tranh chấp giữa họ Lý và họ võ mà thôi. Vã lại chính ngài là người đã "đảo chính" và giết hết giòng họ Võ . Chính ngài đã ép Công chúa phải tự sát .
Nhiều người thường so sánh Võ Hậu với Lữ Hậu , vợ của Hán Cao Tổ . Hai người cùng dâm đảng như nhau . Trong lịch sử còn ghi rõ "Lữ Hậu" thường tìm những đàn ông có dương vật vĩ đại về ân ái . Nhưng đó chỉ là chuyện riêng tư , không liên quan đến chính trị . Trường hợp của Võ Hậu cũng chỉ có tính cách tâm lý, nhưng tình cờ nó lại biến thành một vụ lem nhem có tính cách chính trị . Có lẻ bà cũng đã cố đặt chuyện tình cảm của bà trong vòng riêng tư , nhưng chẳng may bà phóng túng quá lố, bà thêu dệt giai thoại cho bà là hiện thân của "Phật Cười" hiện xuống để phục vụ "vật vĩ đại" của một nhà sư .
Kết quả, chuyện tình của bà thành một sự pha trộn giữa xác thịt và tôn giáo. vừa thối tha lại vừa đẹp đẻ.
Chúng ta không nên đi quá xa về đề tài đàn bà và chính trị, nhưng phải công nhận rằng khi đàn bà nắm quyền , bản tính tham lam của họ đáng sợ và tai hại hơn đàn ông . Cứ lấy ví dụ trong ba đời vua vừa qua. Ái hậu của vua Thái Tôn, như mọi người đều biết, đã giúp đỡ vua rất nhiều. Bà chính là nguồn năng lực của vua Bà thật vĩ đại vì bà diệu hiền và biết thương người. Bà thường ở bên vua mỗi khi vua giận dữ hay bất công đối với quần thần . Bà thường khuyên vua đừng bao giò quên những bề tôi tận trung với chúa. Nhưng người đàn bà sẽ không còn diệu hiền , biết thương người khi họ có quyền.
Như trường hợp Võ Hậu dưới thời Cao Tôn, Vi Hậu giết chồng là Trung Tôn , con trai thứ ba của Võ Hậu, và các Công chúa con của võ Hậu đã lạm quyền thưởng phạt quần thần làm triều đình đảo lộn. Trong lịch sử không có triều đại nào lại đầy dẩy những vụ dâm loạn, ngoại tình, như dưới thời Trung Tôn và Duệ Tôn. Chắc hẳn Võ Hâu đã làm gương xấu cho con cháu.
Võ Hậu là một ví dụ hiển nhiên , và hơi cực đoan, về uy quyền của đàn bà. Bà không thua bất cứ bậc đế vương khanh tướng nào , về mặt trí tuệ , về cách dùng người, về đường lối linh động , và về sự bĩnh tĩnh . Tự bà đặt cho mình một lối đi đến tột đỉnh vinh quang .
Nhưng dù sao, ở một vài phương diện nào đó bà vẫn là một người đàn bà. Bà đã trả thù Vương Hậu một cách nhỏ mọn, vô nhân đạo, không khác loài cầm thú. Sự đố kỵ của bà đối với người đồng phái cũng đáng cho ta chú ý : Bà đã giết tất cả bốn người con dâu . Bà chuộng những tay phù thuỷ, đạo nhân , sư sải . Vì sự đòi hỏi của tình hình chính trị , bà đã đem hàng trăm vương tôn công tử, ra tàn sát. Sự vô nhân của bà phản ảnh bản tính độc ác của phái nữ , một hiện tượng mà đàn ông chúng ta thường suy ngẫm mà không hiểu nỗi. Việc bà cho người tạc một hình Phật cao hàng trăm thước , khiến tôi liên tưởng tới một em bé giàu óc tưởng tượng , đứng chơi búp bê . Vẫn biết trong mỗi người đàn bà đều có một chút trẻ con, nhưng nếu tính trẻ con đó kéo dài trong suốt tuổi già, trửng giỡn với hết nhà sư điên lại tới anh em họ Trương, với bao nhiêu giai thoại nhảm nhí , bịa ra để hí lộng quỉ thần, thì quả thực chúng ta phải lắc đầu .
"Âm" và "Dương" phải bỗ khuyết cho nhau . Nếu một cái thịnh quá , một cúi suy quá , cuộc sống không thể tiến triễn tốt đẹp.
Gà mái không nên gáy , đàn bà không thể làm công việc của đàn ông .
Tôi đã khuyên các Hoàng tử như vậy.
Đàn bà sinh ra để tìm chúng ta . Chúng ta thoả mản họ và ngược lại. Đó là luật của tạo hoá. Nói cách khác, nếu chúng ta là cá thì họ là người đi câu . Họ dùng đũ các thứ mồi để nhử chúng ta . Họ ước muốn một chỗ đứng trên trường đời , và sống một cuộc sống ấm no, an lạc. Để đạt mục đích, phương tiện duy nhất của họ là đàn ông .
Một vị thái tử sắp lên ngôi cần phải nhớ rằng có thể yêu đàn bà nhưng đừng để họ chen vào việc triều chính.
Sau hai mươi ba năm trị vì , vua Thái Tôn nằm hấp hối trên giường bệnh tại một nơi ẩn dật trong cảnh sắc u nhàn của miền đồi núi với cây cỏ tốt tươi . Ấy là nơi nghĩ ngơi của vua vào mùa hè , chỉ cách kinh đô có một khoảng thung lủng nên thơ và một dòng suối trong veo chảy róc rách từ trên đỉnh đồi xuống tận khu ngoại thành phía Nam . Dãy đồi chạy dài mãi và lẫn vào rặng Thái Bạch ở đằng xa . Nơi Vua nghĩ là một vùng đồi núi cao khoảng năm trăm thước , so với thành phố phía dưới , hoàn toàn vắng vẽ và biệt lập với thế giới bên ngoài .
Cung điện nơi Vua nghĩ rất đơn sơ, mộc mạc như những ngôi nhà nghỉ mát thường được cất lên với những vật liệu bằng gỗ lấy từ một toà điện cổ khác. Thích đơn sơ là bản tính của nhà vua . Là người đã dựng ra nhà Đường. Nhà vua không bao giờ thích những lầu đài tráng lệ, nguy nga .
Khi thắng được vua nhà Tuỳ, ông sửa sang lại cung điện cũ để ở. Ông biết rằng muôn dân rất nghèo, đã chịu lầm than trong bao nhiêu năm chinh chiến. Xây cung điện mới sẽ tốn phí rất nhiều của cải và sức lao động của dân . Ông chỉ xây một ngọn tháp ở trong cung để tưởng niệm hai mươi bốn vị hiệp sĩ đã cùng ông chiến đấu gian khổ để khôi phục giang sơn và mang lại hoà bình cho bờ cõi.
Ông mắc bệnh lỵ kinh niên, đã chửa trị nhiều nhưng chỉ giảm sút chứ chưa bao giờ dứt hẳn .
Càng ngày ông càng hốc hác, tiều tuỵ . Khi được năm mươi hai tuổi , ông cảm thấy mình kiệt lực , không còn sống được bao lâu nữa. Trước kia ông từng là một kiện tướng có tinh thần đồng đội rất cao, một nhà lãnh đạo thiên tài nỗi tiếng về lòng nhân và tính tình bình dị tự nhiên . Ông thường thẳng thắn phê bình thuộc hạ cũng như nghe thuộc hạ phê bình chính ông . Bên cạnh ông là những hiền thần có nghĩa khí và biết trọng danh dự. Họ đều hết lòng kính mến ông . Bản thân ông đã xông tên đụt pháo, cầm đầu chiến dịch đánh Cao Ly (Đại Hàn).
Với một số tướng tài, ông đã phá tan liên bang Thổ Nhỉ Kỳ ở phía Bắc và mở rộng bờ cõi về phía Tây tới tận biên giới Turkestan gần biển Caspienne. Các tướng khác của ông đã tấn công phía Bắc Ấn Độ , và buộc xứ Nepal phải triều cống.
Ông có dáng bộ tự nhiên, không kiểu cách, và phía sau bộ ria cứng như thép có thể treo một cây cung lên đó mà không rớt . Người ta tìm thấy nơi ông một tấm lòng thương người vô bờ bến. Chính lòng thương người đó đã đem lại sức mạnh cho nhà Đường. Ông rất được lòng dân và nhờ đó mà về sau nhà Đường suýt mất lại có cơ khôi phục được .
Triệu quốc công Trương Tôn Vô Kỵ luôn luôn ở bên cạnh Vua khi Vua hấp hối.
Vô Kỵ không những là em ruột của bà Hoàng hậu nhân từ đã qua đời, mà còn là vị hiệp sĩ số một trong đám hai mươi bốn vị được thờ tại bảo tháp trong cung . Thực ra ông luôn luôn ở bên cạnh Vua trong suốt ba mươi năm liền, từ hồi còn đi chinh chiến. Ông vừa là chiến lược gia vừa là cố vấn thân tín nhất của Vua .
Vua nói với ông :
- Ta có vài điều quan trọng muốn bàn với khanh .
Các thị vệ hiểu ý lui ra ngoài hết.
- Ta biết không còn sống được bao lâu nữa. Ta vẫn thường ấp ủ mấy điều...
- Tâu Chúa Công hôm nay thánh thể bất an nhưng rồi mai mốt...
- Không đâu, ta biết lắm. Ta sắp chết. Khi ta chết rồi , phải chôn ta cùng với ái hậu của ta . Điều ta muốn hơn hết là khanh hãy tạc tượng tám con chiến mã của ta bằng đá và đặt chúng ở lối vào lăng. Chắc khanh đã biết chúng tên gọi .
Vô Kỵ thoáng thấy vẽ tươi cười trên mặt Vua.
- Hạ thần sẽ tuân hành thánh ý.
- Đôi khi ta cảm thấy chúng thương ta và hiểu ta hơn những người xung quanh .
Trong những ngày sắp tới Hoàng nhi (Cao Tôn) sẽ cần đến khanh rất nhiều. Nó là một người nhân từ, chỉ phải cái hơi yếu đuối, bị tình cảm chi phối và còn trẻ quá. Ta lấy làm hài lòng là vợ nó cũng thuộc dòng Tôn thất rất nết na, khiêm hoà và đoan chính. Ta không cần người đàn bà thông minh, sắc xảo . Một ông vua đã có quá nhiều chuyện bên ngoài để đối phó, trong nhà cần phải cho yên lành. Ta chết đi mà lòng vẫn chẳng yên Hoàng nhi còn trẻ quá, khanh hãy ráng lo cho nó . Khanh hãy lại gần đây .
Vô Kỵ tiến lại ngồi bên giường Vua .
Vua thì thầm :
- Lý Thuần Phong đã nhắc nhở ta mà trước kia ta không tin . Trong hai tháng ở đây, ta đã để ý mọi chuyện. Võ Mị Nương làm ta lo quá. Thị đã hầu hạ ta rất tận tâm, luôn luôn tỏ ra lanh lợi , mau mắn và đàng hoàng. Nhưng sau lưng ta đang có nhiều chuyện xảy ra .Gần đây ta bắt gặp ánh mắt khác lạ của Hoàng nhi với thị . Lời Lý Thuần Phong không phải là vô cớ . Khanh còn nhớ con ngựa chứng bờm nâu không ? Không ai có thể cởi nó được . Vậy mà tối hôm nọ Mị Nương nói với ta thị có cách cởi được . Ta hỏi cách nào , thị trả lời : Bệ hạ hãy cho thiếp một cây roi sắt , một cái búa và một con dao nhọn . Nếu thiếp dùng roi đánh nó không được , thiếp sẽ dùng búa đập nó , nếu cũng không được , thiếp sẽ thọc dao vào cổ nó .
Ta không hiểu thị nói thế là đùa hay thật , nhưng một người đàn bà trẻ tuổi có thể thốt ra những câu nói như vậy thì thật đáng sợ . Đó đâu phải là cách làm thuần ngựa . Vậy mà khi thị nói, vẻ mặt thị vẫn thản nhiên như việc đó có thể làm dễ dàng.
Vô Kỵ hỏi một cách thận trọng :
- Tâu Chúa Công, giữa hai người có tình ý gì với nhau không ?
- Rất có thể.
Muốn đưa thị ra khỏi hoàng cung thì dễ lắm, chỉ việc đuổi nàng về quê mà không cần nói lý do, hay gửi thị vào chùa thì không lo gì nữa.
Theo lệ, các cung phi, thị nữ đã hầu hạ vua không được thành thân với bất cứ người đàn ông nào khác. Nhưng đây không phải là luật . Nhiều người đã đi lấy chồng sau khi vua chết, trừ trường hợp có lời thề như một số người đã làm.
Sau một phút đắn đo, vua Thái Tôn nói :
- Ta không đành tâm giết Mị Nương như Lý Thuần Phong đã khuyên. Y là người biết rõ huyền cơ của tạo hoá nhưng không hiểu rõ tình cảm trong lòng người. Hãy gọi Mị Nương vào đây để ta thử lòng thị xem sao .
Trong khi chờ người đi gọi Mị Nương , Thái Tôn hỏi :
- Lý Tịch đã đi trấn nhậm miền Tây Bắc chưa ?
- Tâu Chúa Công, y đi từ mấy hôm trước , ngay khi được chiếu chỉ.
- Tốt lắm. Chắc y thắc mắc tại sao ta lại phải y đi . Y đã tuân lệnh không cần biết lý do, điều đó làm ta hài lòng .
Hồi đó, Võ Hậu còn là một thị nữ trong cung , được xếp vào loại tài nhân. Nàng có phận sự hầu vua trong lúc thay quần áo và tắm rửa.
Theo triều nghi các công nương trong nội cung của vua gồm có một Hoàng hậu , bốn cung phi, chín cung tần , bốn mỹ nhân và năm tài nhân . Ngoài ra còn có hai mươi bảy mỹ nhân và tài nhân nữa nhưng không được vào nội cung . Tất cả các công nương này đều được phép nhận ân huệ của vua, một danh từ để chỉ việc chung chăn gối với vua . Mỗi khi có con họ đều được ghi chép vào gia phả hoàng tộc cẩn thận.
Võ Mị Nương lúc đó được hăm bốn tuổi và đã vào cung được mười năm . Cha nàng đã từng theo Thái Tôn đi chinh chiến, và khi Vua ghé thăm nhà nàng ở Kinh Châu, Vua đã đặc ân tuyển nàng vào cung . Số nàng kể cũng hẩm hiu vì sau mười năm trời trong cung nàng vẫn không ngoi lên khỏi bậc thấp nhất trong đám công nương .
Vào cuối tháng năm, khí trời oi ả nhưng nhờ ở trên núi cao nên cũng được mát mẻ. Sáng nay sau khi phục thị Vua, Mị Nương lui về phòng mình . Cửa phòng nàng trông qua khu vườn của Thái tử ở phía Đông .
Bên kia khu vườn có tường bao bọc là nơi ở của Thái tử. Nàng biết rõ từng gốc cây ngọn cỏ , ngõ ngách ra vào của khu vực này, vì nàng đã tìm cách làm quen với Vương phi, vợ của Thái tử. Nàng ngồi đây giữa khung cảnh tráng lệ nơi cung cấm , tự cảm thấy mình cũng có quyền thế như ai . Trong phòng, nàng cũng có những thị tì riêng để sai bảo. Nàng đã quá quen thuộc với các nghi thức , tập tục trong cung cấm và nàng dễ tìm thấy sự thoải mái trong cuộc sống hàng ngày.
Nàng ngồi suy nghĩ về cặp vợ chồng khờ khạo : Thái tử và Vương phi . Nàng cảm thấy họ cao quý, đa tình , hay giận dỗi nhưng cũng dễ nguội . Thái tử thì chỉ thích các môn thể thao hoặc ngồi ngắm các bà mỗi khi không phải học .
Mấy ngày gần đây một mối hy vọng nãy nở trong lòng nàng. Nàng đã mạo hiểm đưa mắt hay mỉm cười với Thái tử , và nàng còn tìm cách đụng chạm vào người Thái tử nữa. Thế rồi Thái tử đến với nàng. Thật là dễ dàng và Vương phi không mảy may nghi ngờ .
Nhưng nàng vẫn rầu rĩ, Vua sắp băng hà và nàng sẽ ra sao ? Nàng đang miên man suy nghĩ thì đứa thị nữ vào báo cho nàng biết là có lệnh Vua gọi vào hầu.
Nàng vội vã chạy xuống bếp cắt một miếng hành rồi bóp cho nước hành bắn vào mắt đến khi hết mở mắt nồi mới thôi . Sau đó nàng chạy tới gương soi, thay mắt đã ướt đẫm và sưng lên, nàng mới chải lại tóc rồi đi gặp vua.
Khi bước vào phòng nàng không ngững đầu lên nhưng cũng nhận ra sự hiện diện của Vô Kỵ .
- Bệ Hạ cho gọi thần thiếp ?
Thấy nàng vào, hai người ngừng câu chuyện.
Vô Kỵ đứng dậy.
- Hãy bước lại gần trẫm.
Giọng Vua có vẻ mệt mỏi và yếu ớt, nhưng ánh mắt Vua vẫn phảng phất vẻ uy mãnh mà hàng ngày mọi người đều khiếp phục. Mị Nương bước tới.
Vua nắm lấy tay nàng có vẻ quan thiết lắm :
- Ái khanh đã khóc ?
- Thật vậy sao Bệ Hạ ?
Nàng trả lời, đầu vẫn cúi.
Như chợt nhở ra điều gì . Vua buông tay nàng ra :
- Giờ đây ái khanh có cảm thấy khoẻ hơn chăng ? Ái khanh có muốn trẫm làm điều gì không ?
Vua nhìn vào mặt nàng rỗi chậm rãi nói tiếp :
- Mị Nương, khanh đã phục thị trẫm chu đáo trong suốt mấy năm . Giờ đây số trẫm sắp dứt. Sau khi trẫm chết, khanh định làm gì ? Khanh có muốn về quê không ?
Mị Nương linh cảm có điều không ổn.
Nàng nhận ra Vô Kỵ đang chăm chú nhìn nàng. Y biết hết rồi chăng ? Nàng không qua mặt được hai người . Nàng trả lời thật mau :
- Muôn tâu Bệ Hạ, bấy lâu Bệ Hạ đã ra ân cho thần thiếp được kề cận sớm hôm . Giờ đây Bệ Hạ an bài sao thiếp xin chịu, chỉ xin Bệ Hạ một điều là đừng bắt thần thiếp phải về quê. Nếu Bệ Hạ cho phép, thần thiếp xin được chết theo để có thể tiếp tục phục thị Bệ Hạ. Thần thiếp không muốn sống nữa .
- Ái khanh không được làm như vậy. Ta rất ghét cách hy sinh đó.
Mị Nương cố kìm chế xúc động và nói một cách nũng nịu :
- Một khi thiếp đã đem thân gởi nới họ Lý, thì thiếp đã thành một người đàn bà họ Lý, không gì có thể làm thay đổi được điều đó Vậy thì thiếp có thể làm gì hơn là hy sinh ?
Trong phòng chợt yên lặng. Cả Vua lẫn Mị Nương đều đưa mắt về phía Vô Kỵ, ông bèn nói :
- Tâm nguyện của công nương rất đáng ngợi , nhưng công nương nên tiếp tục sống, nên đi tu để có thể cầu nguyện cho linh hồn Chúa Công .
Mọi việc đã rõ ràng. Mị Nương đã hiểu hết mọi sự.
Nàng tự nhủ :
- Thì ra là như vậy.
- Thiếp xin đội ơn Bệ Hạ. Nếu Bệ Hạ muốn vậy, thiếp xin cắt tóc đi tu và sống chuỗi ngày còn lại để cầu nguyện cho Bệ Hạ.
- Trẫm chắc rằng ái khanh sẽ được thảnh thơi tại chùa Hưng Long . Mấy nương tử kia có lẽ cũng muốn được theo ái khanh , vậy ái khanh nên tới đó mà ở.
Mị Nương lui ra, Vua nhìn theo thở dài, nhưng cảm thảy nhẹ nhõm.
Thế là bớt được một mối lo . Như ta đoán trước, nàng đóng kịch rất khéo , khanh có nghĩ như vậy không ?
- Tâu Chúa Công, quả là nàng đóng kịch rất khéo.
- Ta nghĩ rằng ta đã làm một việc hợp lý . Hoàng nhi là một đứa con ngoan, biết vâng lời, nhưng lại không đủ cương nghị để gánh vác giang sơn . Theo lời khuyên của khanh, ta đã bỏ hai đứa lớn để lập y làm Đông cung Thái tử. Vậy khanh có bổn phận phải dẫn dắt và che chở cho y . Hãy cho gọi Chữ Toại Lương đến đây . Ta muốn phó thác Thái tử cho hai khanh .
- Hạ thần sẽ cho gọi ngay . Chắc trưa nay Toại Lương sẽ tới.
Vô Kỵ bước ra cửa, truyền lệnh cho thị vệ xong lại quay trở vào bên Vua .
- Trong khi chờ đợi, khanh kêu Hoàng nhi vào đây cho ta . Ta có vài điều muốn nói với hắn.
- Tâu Chúa Công , chắc Chúa Công đã mệt, Chúa Công nên nghỉ ngơi đôi chút .
- Không sao đâu . Ta muốn nói chuyện với hắn ngay để khỏi bận tâm . Khanh hãy để cho ta nói khi ta còn có thể nói được.
Thái tử bước vào. Thái tử là một thanh niên hai mươi mốt tuổi, tính tình vui vẻ , không thông minh lắm và cũng như vua Cha, ít khi được dồi dào sức lực.
Việc chọn lựa người kế nghiệp đã làm Vua bận tâm không ít. Thái Tôn có tất cả mười bốn người con trai . Trong số đó có ba người do Hoàng hậu sinh ra được dự tuyển làm thái tử. Mới đầu người con lớn nhất là Kiên , được chọn làm thái tử, nhưng về sau Kiên có nhiều hành vi phóng túng, khả ố nên vua muốn chọn người con thứ nhì tên là Thái. Thái là mẫu người lý tưởng để làm thái tử , cả về mặt tính tình lẫn tài năng . Trông Thái rất giống vua cha . Tuy chưa phế người con trưởng nhưng Vua thường đem Thái về Đông cung để huấn luyện . Ai cũng cho rằng không bao lâu nữa Thái sẽ chiếm ngôi vị của anh , nên giữa hai anh em sinh ra xung đột. Kiên nghe lời dèm pha , mưu toan giết Thái nhưng không thành. Vua Thái Tôn hết sức giận dữ và thất vọng. Trước mặt mọi người, Vua cầm gươm doạ sẽ tự tử nếu cảnh đó còn tái diễn.
Về sau, theo lời khuyên của Vô Kỵ và một vài người khác . Vua chọn Cao Tôn làm Thái tử. Mọi người đều đồng ý rằng nếu một trong hai người kia mà lên ngôi thì người còn lại sẽ bị giết. Để tránh thảm cảnh, Vua đã hạ chiếu chỉ phong Cao Tôn làm Thái tử. Trong chiếu chỉ, vua nhấn mạnh rằng nếu bất cứ ai còn dị nghị điều gì sẽ bị bêu đầu . Đó là chuyện sáu bảy năm về trước .
Cao Tôn bước vội vào phòng, vẻ mặt lo lắng như thường lệ. Sau khi chào vua cha và chào cậu, Cao Tôn đứng thật nghiêm trang để nghe lời cha dạy.
- Hoàng nhi con của cha . Cha cho gọi con vào đây vì cha biết cha không qua khỏi được lần này. Bấy lâu nay cha đã chăm lo cho dân và đem lại cho họ một cuộc sống thanh bình. Bây giờ đến lượt con phải gánh vác xã tắc. Con đừng lo sợ, cậu con đây và nhiều người khác sẽ giúp đỡ con . Nếu con biết nhún mình, con sẽ có cơ hội học hỏi được rất nhiều. Chính cha đây có vài lời muốn khuyên con . Con có muốn nghe không ?
- Thưa phụ vương, việc tuy khó nhưng con rất muốn học.
- Tốt lắm. Cha có mấy lời vắn tắt nhưng con phải luôn luôn ghi nhớ, nhất là khi con gặp khó khăn, một ông vua thuờng hay mù quáng làm theo ý riêng của mình , điều khó khăn nhất là phải biết nghe lời can gián của các trung thần. Mẹ của con đã dạy cha điều đó. Điều quan trọng là con phải nghe lời của cậu con, người đã cùng cha tạo dựng nên sự nghiệp ngày nay . Điều thứ nhì, con phải nhớ rằng quyền hành là một thứ đáng sợ, con phải biết đối xử nhân từ với muôn dân . Ngôi vua chỉ là một trách nhiệm , một sự phó thác của Thượng đế.
Chắc con còn nhớ triều đại trước, vì vua Tuỳ không được lòng dân mà phải mất ngôi. Mẹ con đã dặn cha đừng xây lăng cho người lớn quá, vì người không muốn dân nghèo phải lầm than thêm nữa. Cũng vì lời khuyên đó , mà chính cha đây cũng hạn chế việc xây thêm đền đài, cung điện. Mẹ con đã thông cảm được nỗi đau khổ của muôn dân trong mấy chục năm khói lửa, con đừng bao giờ quên tấm lòng cao cả của mẹ. Con không còn phải dựng nhiều chiến luỹ, chính lòng dân là chiến luỹ kiên cố nhất của con . Ngày xưa, chính cũng nhờ sức mạnh của lòng người mà đạo quân của cha trở nên vô địch . Chìa khoá trong việc trị vì là ở chổ đó, chắc con đã hiểu .
- Con xin đội ơn phụ vương đã phán dạy.
- Còn một việc nữa, Lý Tịch là một tướng tài nhưng bướng bỉnh, ngoan cố, và thật thà quá. Trước kia y thường vì cha mà xông pha giữa chốn lửa đạn. Gần đây cha cố ý cử y đi trấn nhậm ngoài biên ải để thử lỏng y . Nếu y tỏ vẻ bất mãn chắc cha đã cho người giết chết y rồi. Khi con lên ngôi , con có thể yên trí triệu hồi y về.
Lúc đó chắc y sẽ coi con không khác gì cha thuở trước.
- Thì ra phụ vương có ý đó. Vậy mà mọi người đều thắc mắc không biết họ Lý đã phạm lỗi gì. Trong số các tướng soái nơi trận mạc thuở trước, nhiều người đã chết, hiện thời Lý Tích là người có thế lực lớn nhất.
- Một điều nữa cha muốn nói với con là vấn đề đàn bà . Con và Vương thị vui vẻ chớ ?
- Tâu Phụ vương, chúng con rất hạnh phúc.
- Vậy tốt lắm. Còn Triệu thị thì sao ?
- Nàng rất khả ái. Nàng mới sinh một trai, như phụ vương đã biết.
- Khi làm vua, con có quyền năm thê bảy thiếp, có quyền hưởng thụ. Vương thị là người hiền đức, chắc nó cũng thông cảm cho con về vấn đề này . À , Vương thị và Mị Nương chơi thân với nhau lắm phải không ?
Giọng Vua bỗng trở nên nghiêm khắc.
Vua ngừng nói để chờ phản ứng của con .
Thái tử có vẻ ngượng ngập khi nghe nhắc tới Mị Nương, ấp úng trả lời :
- Dạ, họ chơi thân với nhau , thân với nhau lắm. Mị Nương rất tốt , luôn luôn sốt sắng .
Vua ngắt lời :
- Mị Nương vừa tình nguyện đi tu sau khi ta chết.
Thái tử nhìn vua không hiểu vua đã biết chuyện chưa .
Vua lại tiếp :
- Chuyện đó không có gì quan trọng. Ta chỉ muốn báo cho con biết vậy thôi.
Sau khi Cao Tôn lui ra, Thái Tôn nói với Vô Kỵ :
- Chúng ta đã nhận xét đúng. Mị Nương phải đi tu .
Chiều hôm đó Toại Lương từ kinh đô ra tới nơi , được dẫn vào gặp Vua ngay . Ông là một lão thần nỗi tiếng thẳng thắn, được Vua coi như anh em kết nghĩa.
Cao Tôn và Vương phi cũng được vời vào , vì đây là một dịp đặc biệt : Vô Kỵ và Toại Lương sẽ nhận lời uỷ thác của Vua .
Vua biết rằng chỉ có hai người là có thể tin cậy được .
Vô Kỵ , Toại Lương và hai vợ chồng Thái tử đều quây quần quanh Vua để chờ nghe Vua phán.
Vua Thái Tôn cầm tay Toại Lương nói :
- Hai khanh đã tận trung với ta trong nhiều năm, giờ đây ta có việc phải gửi gấm hai khanh . Hoàng nhi là một đứa con ngoan hiền của ta, vợ nó do chính ta lựa chọn, ta gửi hai vợ chồng nó lại cho hai khanh . Hai khanh hãy ráng che chở và hướng dẫn chúng làm sao cho rạng rỡ cơ nghiệp. Ta cho phép hai khanh được trọn quyền hành động .
Nói đến đây, nhà vua quay lại bảo Thái tử và con dâu quỳ một chân xuống trước mặt hai vị Đại thần để nhìn nhận chức phận mới của họ.
- Các con sẽ không phải lo lắng điều gì một khi Toại Lương và Vô Kỵ còn ở bên cạnh.
Sau đó Vua bảo Toại Lương chép lời di chiếu , rồi dặn thêm :
- Vô Kỵ là cánh tay mặt của ta từ khi còn đi chinh chiến, đã dày công hãn mã giúp ta lên ngôi báu. Khanh phải hứa với ta là khanh sẽ không để cho y bị lôi cuốn vào vòng thị phi hay bị hại vì lý do chính trị . Nếu khanh không làm được như vậy thì phụ lòng ta đó.
Toại Lương nghiêm trang hứa.
Vua cảm thấy yên lòng, Vua có biết đâu về sau Toại Lương đã không làm tròn được lời hứa chỉ vì thua trí một người đàn bà.
Tin này được giữ kín cho tới khi các biện pháp an toàn được thi hành triệt để. Cao Tôn được hộ giá về triều.
Bốn ngự ngự lâm quân được đặt ở dọc đường để chờ đưa linh cửu về kinh đô . Ba ngày sau, linh cửu mới được đem về đặt tại điện Thái Ất.
Mọi việc đều êm xuôi .
Ngày mồng một tháng sáu, Vua Cao Tôn làm lễ đăng quang .
Mãi tới tháng tám thi hài vua Thái Tôn mới được an táng .
Mấy ngày sau khi vua Thái Tôn mất, hơn mười công nương đã từng hầu hạ Vua được đưa tới chùa Hưng Long để làm lễ xuống tóc.
Nàng Võ Mị Nương cũng ở trong số này .
Suốt mấy đêm làm lễ cầu siêu cho Thái Tôn .
Mị Nương được cử hầu hạ Cao Tôn .
Căn phòng đặt linh cửu Thái Tôn chỉ lờ mờ trong ánh sáng bạch lạp, mùi hương trầm toả ra xức nức .
Thế là hai người có nhiều dịp tâm sự riêng với nhau .
Cao Tôn phải túc trực bên quan tài, còn Mị Nương lâu lâu vào dâng trà , hay thay Vua thức canh những khi Vua mệt.
Trong thời gian này, quả thực Mị Nương giúp đỡ Vua và Hoàng hậu rất nhiều.
Người ta nhận thấy rằng khi mọi người khóc thì nàng là người khóc thảm thiết hơn hết .
Vua Cao Tôn đã lợi dụng những lúc chỉ có riêng hai người trong phòng để nói chuyện với Mị Nương .
Vua nói :
- Thế là nàng sắp lìa bỏ ta .
Mị Nương đau đớn trả lời :
- Thiếp đâu có muốn xa Bệ Hạ, nhưng biết làm sao bây giờ ? Bệ Hạ và thiếp sẽ phải mỗi người một ngã. Thiếp chẳng hy vọng gì còn có cơ hội đặt chân vào nơi thâm cung nữa, nhưng lòng thiếp vẫn để trong cung muôn đời không thay đổi .
Nàng không muốn lìa ta thật chứ ?
- Bệ Hạ không tin sao ? Thiếp vẫn ước ao tình thế không éo le như thế này để thiếp có thể hầu hạ bên Bệ Hạ. Nhưng đó chỉ là ước mơ hão huyền. Thiếp chỉ còn biết mong sao Bệ Hạ đừng quên thiếp là
thiếp toại nguyện lắm rồi .
- Quên nàng ư ? Điều đó không thể có đâu .
- Thiếp biết Bệ Hạ không đành tâm .
Thỉnh thoảng xin Bệ Hạ ghé lại để thiếp được thấy long nhan Bệ Hạ nhé. Còn về phần thiếp, đời thiếp như thế kể như đã hết .
- Nàng đừng nói vậy, nàng còn trẻ lắm .
- Đã vào đến đây thì trẻ hay không cũng thế thôi .
- Tình cảnh nàng tuyệt vọng như vậy sao ?
- Chẳng lẽ thiếp nói sai ?
Cao Tôn yên lặng.
Mị Nương nhìn Vua trong giây lát rồi nói :
- Dù Bệ Hạ là đấng Thiên Tử. Bệ Hạ cũng không thể làm gì hơn !
- Thật vậy sao ? Sao ta lại không làm được ?
- Bệ hạ đừng làm những chuyện điên rồ. Thiếp chỉ xin Bệ Hạ hãy tưởng nhớ đến mà tới thăm . Thiếp muốn được gặp lại Bệ Hạ.
- Được, trẫm hứa.
Đó là lần cuối cùng hai người gặp riêng nhau .
Mấy ngày kế tiếp Cao Tôn bận rộn lo việc ma chay .
Xung quanh Vua lúc nào cũng đầy những triều thần và nội thị .
Mị Nương đã bắt đầu tỏ ra là một người nhiều thủ đoạn. Nếu là người đàn bà khác bị Vua gửi vào chùa thì chỉ biết than trời trách đất, rồi an phận tu hành. Nhưng Mị Nương đã hành động. Chính điểm khác người đó đã đưa nàng tới chổ thao túng thiên hạ sau này. Nàng biết nếu muốn thành công, nàng phải có một người giúp đở đắc lực và phải duy trì liên lạc với nội cung . Vì vậy trước khi rời cung, nàng thu góp đồ đạc , rồi đem những món trang sức quý giá phân phát cho đám thị tì . Riêng Lan Anh, người tì nữ riêng của nàng. Nàng đã tặng một chiếc nhẫn hồng ngọc rất lớn, một chiếc áo lông chồn và ba rương đầy lụa là gấm vóc đặc biệt . Nàng còn đem tặng Vương phi một chiếc nhẫn ngọc bích thật lớn và sáng khác thường.
Nàng nói với Vương phi :
- Xin tặng Phu nhân chiếc nhẫn này để tỏ lòng kính mến của tôi đối với Phu nhân và để đánh dấu nhưng ngày tôi được sống vui vẻ bên Phu nhân .
- Công nương đừng làm thế. Hãy giữ lấy mà dùng .
- Đồ trang sức đối với tôi đâu còn giá trị gì nữa. Phu nhân đã đối với tôi rất tử tế, xin Phu nhân hãy nhận để nhớ tới lòng thành của tôi.
- Công nương tặng Triệu Phi vật gì ?
- Tôi không tặng gì hết. Tôi chỉ mến có mình Phu nhân.
- Chúng ta không gặp lại nữa sao ?
- Nếu muốn, thì Phu nhân ghé lại chùa Hưng Long . Tôi không thể về cung thăm phu nhân được, nhưng Phu nhân có thể tới đó gặp tôi . Tôi rất mong được Phu nhân tới viếng.
Đưa tay chỉ tì nữ Lan Anh, nàng tiếp :
- Lan Anh la đứa tớ tận tâm nhất của tôi . Xin Phu nhân thâu dụng nó. Nó rất trung thành, có thể tin cậy được. Nếu Phu nhân cần một người tâm phúc thì nó rất xứng đáng.
Trong những ngày kế tiếp, Lan Anh thường tới chùa gặp Mị Nương để chuyển lời thăm hỏi và quà biếu của Vương phi, nhưng mục đích chính là để báo cáo với nàng những tin tức trong cung.
Qua sự trung gian của Lan Anh . Mị Nương theo dỏi mọi biến chuyển trong cung. Nàng biết Vương phi hiện đã là Hoàng hậu và đang gặp rắc rối : Hoàng hậu không có con trai . Theo lời khuyên của các lão thần, Hoàng hậu đem Lý Trung, con của một cung tần về nuôi và lập làm Thái tử.
Trong khi đó vua Cao Tôn tối ngày miệt mài bên Tây cung với Triệu phi . Vua đã mê đắm người đàn bà lẳng lơ nhưng khôn ngoan và khéo léo này . Nàng rất tinh ranh, hoạt bát và biết chiều chuộng. Nàng dám làm những việc mà một người đàn bà nết na, đàng hoàng không dám làm hoặc nghĩ tới. Hoàng hậu quả không phải là đối thủ của nàng. Mỗi khi hai người nói chuyện với nhau là một lần Hoàng hậu bị nàng dần cho nghẹt họng .
Thế là vua Cao Tôn bắt đầu nghe hai người than phiền về nhau . Vua được nếm mùi sống với hai người đàn bà ganh ghét, hằn học nhau ; luôn luôn vua phải tìm cách dàn xếp cho ổn thoả.
Qua cử chỉ của Cao Tôn, Vương hậu thấy rõ Vua càng ngày càng
lạnh nhạt với mình .
Tới ngày giỗ Thái Tôn, một buổi lễ được tổ chức long trọng tại chùa Hưng Long .
Vương hậu mời Vua đi dự lễ. Vua rất hân hoan nhận lời.
Hai người mang tì nữ Lan Anh theo , và trong suốt quãng đường từ cung ra tới chùa , hai người không nói với nhau một lời nào.
Cuộc thăm viếng của Vua được thông báo trước nên các ni cô trong chùa đều xôn xao . Họ mặc đồng phục màu nâu thâm và
xếp hàng tại đại điện để chờ đón đoàn người trong hoàng gia . Bộ quần áo tu hành vẫn không dấu được vẻ trẻ đẹp của một số ni cô .
Cao Tôn biết mặt nhiều người từ hồi họ còn ở trong cung . Khi họ quỳ xuống để tiếp đón.
Vua truyền tất cả đứng dậy và cho phép họ ngồi.
Lan Anh chạy tới hàn huyên cùng với Mị Nương . Sau đó là Hoàng hậu rồi tới Vua cũng bước lại hỏi thăm nàng.
Mị Nương chào họ mà nước mắt tuôn rơi .
Trong khi Vua và Hoàng hậu đi một vòng để thăm hỏi vị nữ ni trụ trì và các người quen .
Lan Anh kéo Mị Nương ra ngoài rồi kể cho nàng nghe những dự tính của Vương hậu. Bà đang tìm cách đưa Mị Nương trở về cung , là muốn dùng một con rắn độc để trị một con rắn độc, mượn tay Mị Nương để trừ khử Triệu phi. Mị Nương sẽ ăn đứt Triệu phi . Cao Tôn không hay biết gì về mưu toan này.
Sau lễ dâng hương và cầu siêu, Vua và Hoàng hậu được mời vãng cảnh chùa. Rồi một tiệc chay được dọn ra để mời Vua . Đặc biệt là khi dự tiệc, Mị Nương được phép ngồi cùng bàn vời Vua và Hoàng hậu.
Trong khi ăn uống , Hoàng hậu hoạt bát khác hẳn ngày thường . Bà luôn luôn đưa đẩy câu chuyện để bàn tiệc được vui vẻ.
Trái lại , Mị Nương giữ vẻ tư lự và rất ít nói. Sau khi được Lan Anh cho biết tin, nàng mãi mê suy tính , tâm hồn như để đâu đâu . Nàng chỉ dâng bánh cho vua có một lần, ánh mắt hai người thoáng gặp nhau .
Trước khi trở về cung, Hoàng hậu nói thầm với Mị Nương hãy chờ một vài ngày sẽ có tin vui .
Trong khi ngồi trên xe, Hoàng hậu nói với Vua :
- Mị Nương buồn lắm , thiếp muốn tìm cách giúp nàng. Vả lại thiếp cũng cần có nàng để bầu bạn. Thiếp định mang nàng về cung .
Vua có vẻ nghi ngờ :
- Thái hậu muốn vậy thật sao ?
- Dĩ nhiên thiếp muốn thật.
- Vậy dễ lắm. Chỉ việc phái một chiếc xe đón nàng, nói là cần có nàng để lo việc tế tự trong cung .
Cao Tôn không dấu được nỗi vui mừng .
Đây chính là điều Vua hằng nóng lòng mong đợi . Vua không ngờ chính Hoàng hậu lại làm cho điều mơ ước này thành sự thật một cách dễ dàng như vậy. Mị Nương lại sẽ về cung để sớm hôm kề cận bên Vua .
- Ý kiến của ái hậu thật tuyệt diệu .
- Ngày mai trẫm sẽ cho người đón nàng về .
Vua cảm thấy một cái gì bất ngờ thích thú sắp xảy đến cho mình . Ngày mai sao mà lâu thế !
- Bệ Hạ mừng lắm nhỉ ?
- Phải, trẫm mừng lắm. Ái hậu sẽ không ghen chứ ?
- Thiếp sẽ không ghen đâu, bệ hạ đừng lo .
Tối hôm đó, Vương hậu nói với Vua :
- Chắc Bệ Hạ cho rằng thiếp ghen với Triệu phi ? Thực ra thiếp không ghen . Thiếp không phải là người hẹp lượng. Là vua, Bệ Hạ được quyền có nhiều quý phi . Nhưng thiếp muốn trong nhà phải hoà thuận, yên vui . Thiếp muốn mang Mị Nương về để phục thị Bệ Hạ. Nàng rất kính trọng và trung thành với thiếp. Nàng và thiếp sẽ hoà thuận để cùng nhau săn sóc Bệ Hạ. Thiếp hết chịu nổi vẻ hỗn xược và khiêu khích của Triệu phi .
Hai ngày sau, Mị Nương được lén đưa vào cung bằng chiếc xe của Hoàng hậu.
Việc này được giữ rất bí mật, nhất là đối với Triệu Phi .
Nhưng rồi chẳng bao lâu nàng mang bầu, và đến khi chiếc áo tu hành rộng thùng thình của nàng không còn che được mắt các thị nữ , thì câu chuyện đổ bể.
Thực ra Triệu phi đã sớm biết chuyện này. Từ khi thấy Vua có vẻ đổi tính, thích ngự bên Chánh cung và ít lui tới với mình . Triệu phi đã buộc Vua phải nói. Và Vua đã thú thật hết với nàng.
Nàng không thể ngờ một người hay ghen tức và xấu mồm như Hoàng hậu lại phóng tâm sắp đặt như vậy. Chuyện này chắc chắn sẽ đồn đại ra ngoài, và mọi người sẽ coi đó là một vụ loạn luân .
Thấy được say mê, Mị Nương lại càng quyết tâm đem hết mánh khoé và vẻ quyến rũ trời cho để du hoặc ông vua trẻ tuổi lãng mạn. Nàng chỉ hơn Vua ba tuổi, nhưng lảo luyện gấp mấy lần. Nàng biết cách làm cho Vua hoàn toàn sung sướng. Nàng rất rành về khoa ân ái. Nàng đã học được những kinh nghiệm yêu đương của các công nương khác trong chùa Hưng Long . Họ đều là những người đi tu vì bắt buộc. Họ từng là những tay lão luyện trong nếp sống truy hoan, đã trải qua những cuộc ái ân điên đảo.
Mị Nương đã được ghi nhận là rất dẻo dai và táo bạo trong việc phòng the . Vì vua trẻ tuổi và thiếu thực tế kia làm sao mà thoát khỏi tay nàng. Vua đã mê mệt nàng, quên hết những người khác, quên cả Triệu phi , đúng như Vương hậu đã dự đoán.
Võ Mị Nương sắp đặt chương trình hành động để đạt đến mục tiêu .
Con đường đưa nàng tới uy quyền đã bắt đầu rộng mở.
Võ Mị Nương nóng lòng muốn được mọi người biết mình là ái nương của Vua, vì quả thật Vua rất sủng ái nàng . Nàng không có gì làm Vua phải xấu hổ. Chẳng cần phải bưng bít dắu diếm nữa. Đứa con nàng sinh ra nàng muốn nó phải là Hoàng tử.
Nàng đã để tóc mọc lại nhưng vì chưa đủ dài nên nàng thường mang tóc giả và cho người chải chuốt thật đẹp. Nàng thích trông thấy mình lộng lẫy với mái tóc bồng chải đúng kiểu . Triệu phi đã biết hết. Nàng không cần giữ gìn gì nữa. Vả lại đã được Vua yêu thì nàng còn sợ gì ai .
Thế rồi một chuyện bất ngờ xảy ra . Mấy ngày sau khi nàng trút bỏ bộ áo tu hành. Một bữa tiệc đặc biệt được tổ chức để Mị Nương ra mắt các công nương . Bữa tiệc rất náo nhiệt và mọi người đều vui vẻ. Triệu phi cũng tới dự, nàng mang theo đứa con trai ba tuổi của nàng. Đứa bé tay cầm thỏi kẹo dài, lân la đến bên Mị Nương chơi . Không biết vô tình hay cố ý, nó cầm thỏi kẹo quơ mấy lần vào mái tóc của Mị Nương .
Triệu phi vội chạy lại mắng con , giằng lấy thỏi kẹo và một lần nữa, không biết vô tình hay cố ý để thỏi kẹo chạm vào mái tóc Mị Nương làm mớ tóc giả rớt ra .
Mị Nương đỏ mặt vì xấu hỗ.
Triệu phi vội nói :
- Chết chửa, xin lỗi Công nương .
Triệu phi quay ra bảo một thị tì bế đứa nhỏ đi chổ khác.
Mấy thị tì khác xúm vào sửa lại mái tóc của Mị Nương .
Chính Triệu phi cũng làm bộ sờ mó, nắn nót mái tóc rồi nói thầm vào tai nàng :
- Đẹp lắm rồi ! Dù Thái Tôn có mặt ở đây cũng phải tấm tắc khen ngơi .
Trò châm chọc chỉ có vậy nhưng cũng đủ làm Mị Nương sượng sùng. Nàng không nói gì nhưng tự nhủ thầm là một ngày kia Triệu phi sẽ phải trả một giá rất đắt cho chuyện xảy ra hôm nay .
Trương Tôn Vô Kỵ không hề hay biết việc Vua lén đem Mị Nương về cung . Ông mải lo việc triều chính và đã bị Mị Nương qua mặt . Ông không ngờ từ hồi còn ở chùa, Mị Nương vẫn theo dõi diễn biến trong triều qua sự trung gian của tì nữ Lan Anh . Đến khi Cao Tôn báo cho ông biết nàng đã có mang và muốn lập nàng làm Quý phi, ông mời bật ngửa .
Chức Quý phi là ngôi vị cao nhất, chỉ thua có Chánh cung Hoàng hậu ấy là một vấn đề hết sức quan trọng đối với Chính Sự Đường - Hội đồng Tư Vần Tối Cao - vì nó có liên quan đến triều nghi .
Nếu hội đồng thuận theo lời Vua tức là chính thức thừa nhận một trường hợp loạn luân .
Mị Nương là thiếp của vua cha . Lễ nghi không cho phép làm như vậy . Tất cả các lão thần đều phản đối vì cho rằng vụ này phạm luân lý, đi ngược lại tập tục cổ truyền.
Các triều đại thường sụp đổ vì vua ham mê sắc dục. Hơn nữa bốn ngôi cung phi đều đó có người . Không thể và không muốn phá lề luật của triều đình vì một người đàn bà, nhất là khi người đàn bà đó đã từng phục thị Tiên đế.
Vô Kỵ tâu cho Vua hay quyết định của quần thần.
Sau đó, Mị Nương chỉ được phong làm Chiêu nghi, tức là người đứng đầu trong chín nàng cung tần.
Đây chưa phải là ngôi vị mà Mị Nương mơ tưởng, nhưng lại là ngôi vị nàng không thể đạt tới dưới triều vua Thái Tôn. Nàng được dời về cung riêng. Tuy không ở chung với Vương hậu nữa nhưng ngoài mặt nàng vẫn là một đồng minh của bà. Đối với Hoàng hậu, nàng luôn luôn tỏ vẻ kính trọng và quí mến. Nàng đã vượt qua nhưng chướng ngại lớn nhất trên bước tiến của nàng : Bộ áo tu hành và tội vô luân . Còn những trở ngại khác không thành vấn đề.
Chỉ ít lâu sau, Mị Nương đã chiếm được ưu thế trong cung.
Các thị nữ đều biết nàng.
Nhờ đó nàng dễ dàng theo dõi các biến chuyển bên Chánh cung . Hoàng hậu và bên Triệu phi .
Trái lại, Hoàng hậu lại lơ là việc đó.
Thân mẫu của Hoàng hậu là người phách lối đối với nô tì .
Mị Nương lợi dụng điểm này để khai thác bọn họ.
Mỗi khi được vua ban tặng thứ gì, nàng thường đem chia cho các thị nữ , nhất là những đứa không ưa Hoàng hậu và bà mẹ phách lối . Nàng luôn luôn tỏ cho chúng biết nếu trung thành với nàng. chúng sẽ còn được tưởng thưởng nhiều hơn nữa.
Kết quả là nàng đã nắm được các thị nữ trong cung .
Chúng sốt sắng đưa tin và sẵn sàng thi hành mọi mệnh lệnh.
Nếu nàng không điều khiển nỗi đám người trong phạm vi nhỏ hẹp của cung điện , thì sau này làm sao nàng có thể điều khiển được cả một quốc gia !
Đến ngày khai hoa, Mị Nương sanh được một gái . Nàng rất thất vọng. Triệu phi có một con trai, điều này nàng không thể quên được . Còn Thái tử Lý Trung chỉ là con nuôi của Vương hậu, nàng không coi vào đâu , nhưng với điều kiện là nàng phải có con trai .
Bây giờ nàng biết làm sao đây ?
Mổi lần nghĩ đến điều này, nàng lại trải qua một trận bão lòng. Thượng đế đã thương nàng sao không thương cho trọn !
Một bữa kia, khi đứa bé mới sinh được khoảng mười ngày thì Hoàng hậu qua thăm .
Vì không có con nên Hoàng hậu rất thích trẻ con .
Được tin Hoàng hậu tới, Mị Nương nghĩ ra một mưu độc, nàng lập tức lánh mặt.
Hoàng hậu bế đứa nhỏ nựng nịu một hồi rồi đặt trả vào nôi . Sau đó Hoàng hậu trở về chánh cung .
Mị Nương liền chạy về phòng bóp chết con , rồi phủ xác đứa nhỏ bằng một tấm chăn bông. Nàng biết sắp đến giờ bãi trào và Vua sẽ vào thăm con .
Khi Vua bước vào, nàng chào hỏi , rồi bảo nữ tì thân tín Lan Anh :
- Hãy đem con ta ra đây cho Hoàng Thượng bồng. Nhớ quấn chăn cho kỹ kẻo bị gió .
Lan Anh bế đứa nhỏ ra trao cho nàng .
Nàng rụng rời khi thấy đứa nhỏ mắt nhằm nghiền và đã tắt thở từ hồi nào. Nàng kinh hoảng và lặng người đi một lúc.
- Sao thế này ? Sáng ngày nó cử động như thường mà !
Mị Nương vật vã than khóc một hồi, rồi gạt nước mắt hỏi đứa nữ tì :
- Lúc nãy khi ta ra ngoài, có ai vào đây không ?
- Thưa Công nương, chỉ có Hoàng hậu tới nựng nịu công chúa một lát rồi lại đặt vào nôi và ra về ngay .
Bất giác Vua và Mị Nương đưa mắt nhìn nhau . Thật khó mà tin là có người tàn ác như vậy !
Dĩ nhiên Hoàng hậu không nhận chuyện đó , nhưng tình ngay lý gian : Bà là người sau cùng bế đứa nhỏ, bà làm sao chối cãi được ? Chung qui cũng chỉ vì bà không được lòng mấy đứa thị nữ .
Cao Tôn vốn đã ít cảm tình với Hoàng hậu nay lại càng ghét bà. Vua cho rằng bà đang ganh với Mị Nương cũng như bà từng ganh với Triệu phi, nhưng một bà Hoàng hậu, một bậc mẫu nghi thiên hạ. Không có quyền hành động như vậy.
Thế là Mị Nương, người đàn bà đau khổ vì có con bị giết kia lại càng được Vua sủng ái hơn .
Vua an ủi nàng :
- Trẫm muốn phế bỏ người đàn bà độc ác đó đi . Thị không còn xứng đáng làm Hoàng hậu nữa.
Mị Nương ra vẻ cao thượng :
- Bệ Hạ để ý làm gì , việc đã qua rồi , thôi Bệ Hạ bỏ qua luôn đi .
Mị Nương càng ngày càng được Vua yêu quí .
Năm sau nàng may mắn sinh được một trai đặt tên là Hoằng, rồi năm sau nữa lại sinh thêm một trai đặt tên là Hiền. Điều mà nàng hằng mong mỏi đã đến với nàng .
Nàng là một người may mắn , nhưng nàng vẫn chưa đạt được ngôi vị mà nàng thường ấp ủ : ngôi Chánh Cung Hoàng Hậu . Nàng biết rằng với ngôi vị đó, nàng có thể cùng Vua điều khiển việc triều chính .
Cao Tôn dần dần hiểu thế nào là sống với ba bà cùng một lúc , suốt ngày phải nghe những lời họ than phiền về nhau .
Nhưng người gần Vua nhất vẫn là Mị Nương .
Khi Vua mệt mỏi, Mị Nương thường săn sóc , khi Vua bối rối , Mị Nương thường khuyên lơn, còn những khi Vua tức giận hay buồn bực, nàng hết lòng xoa dịu và tìm cách làm ông vui . Nàng thực tâm muốn trở thành người bạn đồng hành , nguồn an ủi và người dẫn đường của Vua .
Sau năm sau khi Cao Tôn lên ngôi , chuyện tranh chấp trong cung càng trở nên trầm trọng. Vương hậu bị bắt quả tang dùng tà thuật trù ếm Vua . Người ta đào được dưới gầm giường của bà một hình nhân bẵng gỗ có một cây đinh nhọn cắm nơi tim, trên người hình nhân có khắc đầy đủ tên họ và tử vi của Cao Tôn .
Được mật báo tin này, Vua bèn đích thân mở cuộc điều tra .
Người đi báo tin cho Vua dĩ nhiên không phải Mị Nương .
Trước mặt Vua, Hoàng hậu uất nghẹn không thốt nên lời . Bà biết nói gì để chứng minh bà vô tội ? Bà chỉ còn có cách quì xuống xin Vua soi xét. Bà trù ếm Vua thì được ích gì ? Bà đoán biết ai đã cho người chôn hình nhân dưới gầm giường bà, nhưng chứng cớ đâu . Bà chợt hiểu rằng bà đã trừ được một con rắn độc, nhưng lại bị một con bò cạp độc hơn cắn đến chết. Đàn bà thật đáng sợ !
Câu chuyện được đồn đại đến tai quần thần. Mọi người đều xúc động. Họ tự hỏi có thật Vương hậu ếm Vua, hay đó chỉ là một âm mưu ?
Nếu bà ếm người nào khác , như Mị Nương chẳng hạn, thì còn có lý. Vương hậu có muốn trù ếm chắc cũng phải nhờ một mụ phủ thuỷ. Vậy mụ phủ thuỷ đó là ai ?
Chỉ cần vặn hỏi đám thị nữ thì sẽ biết Vương hậu có tội hay không ?
Lại có người thắc mắc không biết phen này Vương hậu có bị truất ngôi không ? Nếu có thì ai sẽ lên thay ? Võ Mị Nương chăng ?
Trong vòng ba năm , mị Nương đã sinh được hai trai và một gái (đã chết). Dĩ nhiên nàng có nhiều hy vọng nhất !
Triều thần bàn cãi sôi nổi việc Vương hậu mưu sát Vua , có đầy đủ chứng cớ. Vậy bà sẽ bị truất ngôi ?
Toại Lương và Vô Kỵ là người có trách nhiệm trực tiếp trông nom Vua và Hoàng hậu , như Thái Tôn đã gửi gấm trước khi băng hà. Hai người linh cảm sẽ có điều không hay xảy đến. Vụ mưu sát này thật vô lý về mọi phương diện. Nhưng phải làm sao ?
Mị Nương cũng cảm thấy tình thế khó khăn nhưng không nản chí.
Lúc ấy, sử quan Hứa Kỉnh Tôn nhận thấy nếu về hùa với Mị Nương thì đây là một cơ hội tốt để hắn tiến thân . Tự tin ở miệng lưỡi của mình, lại là một sử gia chuyên nghiệp , hắn quyết định sẽ hành động .
Người đời bảo hắn thuộc loại sử gia vô ý thức, thường vo tròn bóp méo sự thật, thiếu lương tâm của người viết sử chân chính.
Thỉnh thoảng các quan lại có thể bỏ tiền ra mua chuộc hắn , để được nếu tên trong lịch sử, hay để sửa đổi nhưng lời khen chê . Hắn là người tham lam , sẳn sàng thừa nước đục thả câu . Thấy triều đình rối ren hắn chụp ngay lấy cơ hội để vận động cho Mị Nương lên ngôi Hoàng hậu .
Hắn nói với các triều thần :
- Một nông phu còn có thể lấy thêm vợ khi được mùa. Tại sao Hoàng đế lại không thể lấy người đàn bà mà mình thích ?
Sợ đến tai Vua . Vô Kỵ bèn cấm hắn nhắc lại câu này.
Hầu hết các đại thần đoán biết sự thật trong bốn bức tường cung điện, nhưng họ đều ngoảnh mặt làm ngơ .
Toại Lương và Vô Kỵ là những người mang mối lo nhiều nhứt. Từ ngày Thái Tôn chết đi và để di chiếu lại . Hai ông vẫn hằng quan tâm đến việc triều chính .
Mỗi ngày hai ông đều cho gọi mười vị quần thần vào triều để nhắc nhở tình hình đất nước , cùng các vấn đề phải giải quyết.
Giờ đây hai ông phải đương đầu với một vấn đề cực kỳ nan giải . Muốn truất ngôi Hoàng hậu cần phải có những lý do vững chắc. Hơn nữa Hoàng hậu lại do chính Thái Tôn chọn cho Cao Tôn . Và trước khi chết Thái Tôn còn uỷ thác cho hai ông săn sóc, thì làm sao hai ông có thể để cho Vua lấy một người đàn bà đã hầu hạ Tiên đế. Như thế là loạn luân, làm mất uy tín của Hoàng tộc. Vì lời hứa với Thái Tôn và vì lợi ích cho xã tắc. Hai ông nhất định sẽ phản đối .
Mị Nương biết rằng trong đám quần thần, Vô Kỵ là tay khó chơi nhất vì ông là người đứng đầu trong Tam Công, lại là Nguyên soái nắm hết binh quyền, và cũng chính là cậu ruột của Vua . Nàng phải tìm cách kéo ông về cùng phe . Nếu thành công mọi chuyện khác kể như xong .
Nàng xin Vua đưa nàng đến tận dinh của Vô Kỵ để thăm.
Vua đến nhà quan là một vinh dự đặc biệt, nhưng Vô Ky rất thắc mắc về mục đích của cuộc viếng thăm này. Đến khi ông thấy có cả Mị Nương đi theo thì ông không còn nghi ngờ gì nữa.
Mị Nương ân cần hỏi ông :
- Mợ đâu rồi , thưa cậu ?
Vẻ ân cần của nàng chứng tỏ đây là một cuộc thăm viếng có tính cách gia đình.
Vô Kỵ mời hai người vào trong dinh .
Cao Tôn và Mị Nương đều tỏ vẻ tự nhiên, thân mật, nhất là Mị Nương luôn luôn vồn vả cởi mở.
Hai bên chuyện trò rất lâu, nhưng đều tránh đề cập đến vấn đề chính .
Khi thấy trời tối, Vô Kỵ mời hai người ở lại dùng cơm .
Hai người tỏ vẻ ngạc nhiên khi nhận ra trời đã tối , mãi vui câu chuyện, quên cả thời gian .
Bữa tiệc được dọn ra, Mị Nương đề nghị :
- Xin phép Bệ Hạ để tất cả mọi người trong nhà cùng ra ăn . Toàn là người nhà, thì giữ lễ làm chi .
Bốn Người con trai của Vô Kỵ cũng có mặt trong bữa ăn . Trong bốn người, chỉ có người anh cả trên hai mươi tuổi hiện làm chức Thủ thư trong triều . Ba người kia chưa có danh phận gì.
Vô Kỵ là một người dạy con rất nghiêm .
Nơi triều Thái Tôn , chính ông đã phản đối việc cha truyền con nối .
Biết ba người con thứ của Vô Kỵ chưa có chức tước .
Cao Tôn bèn phong cả ba làm Đại phu .
Vô Kỵ sửng sốt không dám nhận.
Mị Nương vội nói :
- Cậu đừng từ chối , cậu là người đã xả thân vì xã tắc nhiều hơn ai hết. Đây chỉ là một sự đền bù, một quyền lợi mà cậu phải được hưởng.
Không có cách gì từ chối, Vô Kỵ đành phải bảo các con ra lạy tạ ơn.
Không khí trong bàn tiệc bỗng trở nên cởi mở , thân thiết hơn .
Nhân cơ hội, Vua thu hết can đảm nhắc đến vụ bị Hoàng hậu trù ếm, hơn nữa bà lại không có con trai thì nên truất ngôi đi .
Mị Nương ngồi yên lặng theo dõi tình hình.
Vô Kỵ chỉ ậm ừ, tránh trả lời thẳng vào vấn đề. Ông không nhận lời mà cũng không từ chối . Ông nghĩ, một vấn đề quan trọng như vậy không thể quyết định hấp tấp được .
Cao Tôn thấy Vô Kỵ có vẻ không tán thành nên hơi ngượng.
Thế là bữa tiệc đang thân mật lại hoá ra nhạt nhẽo vô vị .
Vua và Mị Nương ra về.
Ngày hôm sau Mị Nương nhân danh Vua gửi tặng Vô Kỵ mười xe vàng bạc lụa là.
Chính thân mẫu của Mị Nương mang tới tư dinh của Vô Kỵ để tỏ lòng kính mến.
Vô Kỵ biết rõ hậu ý của hành động này.
Tối hôm trước con ông được phong tước, ngày hôm sau chính ông được tặng vàng bạc . Võ Mị Nương có thể mua chuộc được ông sao ?
Ông chỉ chọn vài cây lụa tượng trưng còn bao nhiêu ông gửi trả lại .
