19-03-2008, 09:31 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Quých-quých
Chưa đến ba giỠsau, chúng tôi đã đến trước một cái ao đầy bùn. Trên mặt lớp bùn là những cây hoa sen và những tà u lá xanh và to. Chúng tôi đi theo mép bùn.
- Cẩn tháºn đừng có trượt chân đấy, nếu bị ngã xuống là không mong lên được đâu, - Văn Huê vừa thấy tôi Ä‘i loạng choạng đã cảnh cáo tôi.
- Anh cứ Ä‘i Ä‘i, tôi theo anh, và tôi sẽ cẩn tháºn hÆ¡n.
TrÆ°á»›c mặt tôi là má»™t hòn đảo nhá», cách xa chừng má»™t trăm năm mÆ°Æ¡i mét. Từ giữa cái đảo tà hon ấy, khói hốc lên. Chắc đấy là chá»— đốt than. Tôi nháºn thấy có má»™t con cá sấu nằm trong bùn, chỉ có cặp mắt ló ra. Không biết con cá sấu nà y ăn gì để sống trong đống bùn nà y.
Sau khi Ä‘i bá»™ hÆ¡n má»™t kilômét dá»c bá» ao có bùn nà y. Văn Huê dừng lại và cất tiếng hát má»™t bà i hát Tà u. Má»™t bóng ngÆ°á»i hiện ra bên kia đảo. Äó là má»™t ngÆ°á»i nhá» nhắn, chỉ váºn má»™t cái quần cụt. Hai ngÆ°á»i nói chuyện vá»›i nhau rất lâu, tôi bắt đầu thấy sốt ruá»™t thì vừa may há» cÅ©ng ngừng nói.
- Äi lối nà y - Văn Huê bảo tôi.
Tôi đi theo anh, chúng tôi lại lộn ra.
- Má»i việc tốt cả. Äây là bạn Quých-Quých, Quých-Quých Ä‘i săn cÅ©ng sắp vá» rồi, ta phải đợi ở đây.
Chúng tôi ngồi xuống. ChÆ°a đầy má»™t giá» sau, Quých-Quých vá». Äó là má»™t ngÆ°á»i nhá» và gầy, da và ng, răng nhuá»™m gần nhÆ° Ä‘en bóng, có cặp mắt thông minh và thẳng thắn.
- Anh là bạn của Chang em tôi?
- Phải.
- Tốt lắm. Anh vỠđược rồi đấy, Văn Huê ạ.
- Cảm ơn anh, - Văn Huê nói.
- Anh cầm con gà gô nà y vỠđi.
- Tôi không lấy đâu, cảm ơn anh. - Anh bắt tay tôi rồi quay đi.
Quých-Quých kéo tôi đi theo con heo cứ chạy trước anh. Anh theo sát nó từng bước.
- Anh hãy chú ý đấy Papillon. Xảy chân, bÆ°á»›c lỡ má»™t bÆ°á»›c là anh bị sa lầy ngay. TrÆ°á»ng hợp bị nạn, không ai có thể cứu được vì không phải má»™t mà cả hai cÅ©ng tiêu luôn. ÄÆ°á»ng Ä‘i lại thay đổi luôn vì bùn cứ xê dịch hoà i, nhÆ°ng con heo vẫn tìm được lối Ä‘i. Có má»™t lần, tôi phải chá» hai ngà y má»›i Ä‘i qua được.
Quả váºy, con heo đánh hÆ¡i và nhanh chóng vượt qua quãng bùn. Anh ngÆ°á»i Tà u nói vá»›i nó bằng tiếng mẹ đẻ. Tôi di theo ngỡ ngà ng vì thấy con váºt nhô bé nà y nghe lá»i anh nhÆ° má»™t con chó. Con heo đã Ä‘i qua được bên kia mà không lần nà o lún sâu quá và i phân. Anh bạn má»›i của tôi cÅ©ng mau chân theo nó và nói: Anh bÆ°á»›c theo bÆ°á»›c chân tôi nhé. Phải Ä‘i rất nhanh vì những vết chân heo bị lấp rất chóng. Chúng tôi qua ao bùn không khó lắm. Không lúc nà o bùn ngáºp quá bắp chân tôi, mà có ngáºp đến bắp chân thì cÅ©ng chà ở Ä‘oạn cuối thôi.
Con heo Ä‘i hai khúc quà nh dà i, là m chúng tôi buá»™c lòng phải Ä‘i trên lá»›p đất chắc ấy má»™t quãng dà i hÆ¡n hai trăm mét. Mồ hôi tôi chảy dòng dòng khắp ngÆ°á»i. Nói là tôi sợ tháºt chÆ°a đủ. Phải nói là kinh hoà ng má»›i đúng.
Äi quãng Ä‘Æ°á»ng đầu tiên, tôi tá»± há»i không biết số mạng tôi có phải chết nhÆ° Sylvain không. Tôi nhÆ° lại trông thấy anh bạn khốn khổ ấy trong giai Ä‘oạn cuối cùng, và tuy rất tỉnh táo tôi nháºn rõ ngÆ°á»i anh nhÆ°ng mặt lại hao hao giống tôi. Cảm giác của tôi khi tôi Ä‘i qua Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng đó tháºt là ghê sợ. Tôi không dá»… quên ngay.
- ÄÆ°a tay cho tôi - Và Quých-Quých, anh chà ng bé nhá» chỉ có xÆ°Æ¡ng và da, đã giúp tôi leo lên bá».
- Anh bạn Æ¡i, bá»n Ä‘i săn ngÆ°á»i không tá»›i đây lùng chúng ta đâu nhỉ.
- ồ anh yên tâm vỠchuyện nà y.
Chúng tôi Ä‘i sâu và o đáo: Má»™t mùi thán khà xá»™c và o há»ng tôi. Tôi ho. Äấy là mùi khói của hai cái lò đốt than Ä‘ang bốc cháy ở đây tôi không còn sợ muá»—i. Má»™t cái lán nhá», lợp lá, vách cÅ©ng bằng lá kết lại vá»›i nhau, đứng trÆ°á»›c gió, chung quanh mù mịt khói. Có má»™t cá»a và o, và đứng trÆ°á»›c cứa là cái ông già ngÆ°á»i Äông-dÆ°Æ¡ng bé nhá» mà tôi đã trông thấy trÆ°á»›c khi gặp Quých-Quých.
- Chà o me-xừ.
- Nói tiếng Pháp với anh ấy, đừng dùng tiếng địa phương, anh ta là bạn của em tôi đấy.
Ông già ngÆ°á»i Tà u, bé quắt má»™t mẩu, nhìn tôi từ đầu đến chân. Hà i lòng vá» cuá»™c quan sát của mình, ông chìa tay ra cho tôi, miệng mỉm cÆ°á»i móm mém. Và o Ä‘i ngồi xuống đây.
Cái bếp duy nhất nà y trông rất sạch sẽ. Trên bếp là má»™t cái nồi to không biết Ä‘un nấu gì. Chỉ có má»™t cái giÆ°á»ng bằng cà nh cây Ä‘an vá»›i nhau, cao cách mặt đất Ãt nhất là má»™t mét.
- Ông giúp tôi là m thế nà o cho anh ấy có chỗ ngủ đêm nay đi.
- Äược rồi,.
ChÆ°a đầy nữa giá» sau, chá»— nằm của tôi đã xong. Hai ngÆ°á»i Tà u dá»n thức ăn ra và chúng tôi ăn má»™t món xúp tuyệt ngon, rồi cÆ¡m trắng vá»›i thịt nấu hà nh. Ông bạn Quých-Quých là ngÆ°á»i Ä‘i bán than củi. Ông ta không ở lại đảo, vì váºy tối đến, chỉ còn lại Quých-Quých và tôi.
- Phải, tôi đã lấy trá»™m cả bầy vịt của trại trưởng, vì váºy tôi phải vượt ngục.
Chúng tôi ngồi đối diện vá»›i nhau ngá»n lá»a nhá» chốc chốc lại bốc lên soi sáng mặt chúng tôi. Mặt Quých-Quých không và ng hắn. Do phÆ¡i nắng, mà u và ng tá»± nhiên đã chuyến thà nh mà u đồng Ä‘á». Mắt anh xếch, Ä‘en nhánh, khi anh nói vá»›i ai là mắt anh nhìn thẳng và o mắt ngÆ°á»i ấy. Anh hút những Ä‘iếu xì- gà dà i mà anh dùng lá thuốc Ä‘en cuốn lấy. Tôi vẫn cuốn thuốc lá bằng tấm giấy bản mà anh cắt cho tôi.
- Tôi phải trốn vì trại trưởng, chủ Ä‘Ã n vịt, muốn giết chết tôi, chuyện ấy cách đây đã ba tháng. Khổ má»™t cái là tôi thua bạc, không chỉ mất hết tiá»n bán vịt mà mất cả tiá»n bán than của hai lò than nà y.
- Anh chơi ở đâu?
- ChÆ¡i trong rừng. Äêm nà o cÅ©ng đánh vá»›i mấy anh Tà u ở trại Inini và mấy anh tù mãn hạn từ bên Thác sang.
- Anh đã quyết định vượt biển chưa?
- Tôi chỉ mong có thế. Khi tôi bán được than củi, tôi tÃnh mua má»™t chiếc ghe, tìm má»™t ngÆ°á»i biết lái chịu Ä‘i vá»›i tôi. NhÆ°ng trong ba tuần nữa, ta bán than rồi là có thể mua má»™t chiếc ghe và đi Ä‘Æ°á»ng biển, vì anh biết lái mà .
- Tôi có tiá»n đây, anh Quých-Quých ạ, không cần phải chá» bán được than má»›i mua thuyá»n.
- Thế thì hay. Có má»™t chiến thuyá»n tốt lắm, má»™t ngà n năm trăm francs, của má»™t ngÆ°á»i da Ä‘en là m nghá» bổ củi bán.
- Anh đã coi chưa?
- Rồi.
- Nhưng tôi cũng muốn xem.
- Mai, tôi sẽ Ä‘i gặp Sô-cô-la, tôi vẫn gá»i hắn nhÆ° váºy Papillon ạ, anh kể cho tôi nghe chuyện vượt ngục của anh Ä‘i. Tôi tưởng không thể nà o vượt ngục từ đảo Quá»· Ä‘i được. Sao Chang không Ä‘i cùng anh?
Tôi kể với anh chuyện vượt ngục, con sóng Lisette, cái chết của Silvain.
- Tôi hiểu tại sao Chang không muốn Ä‘i vá»›i anh. Tháºt là quá mạo hiểm. Số anh Ä‘á» lắm đấy, cho nên anh má»›i sống sót mà tá»›i đây được. Tôi mừng cho anh lắm.
Quých-Quých và tôi trò chuyện vá»›i nhau đã ba giá».
Chúng tôi ngủ sá»›m vì anh muốn Ä‘i tìm Sô-cô-la ngay lúc hừng đông. Sau khi đặt và o bếp má»™t cà nh cây to để nó cháy suốt đêm, chúng tôi ngủ. Khói là m tôi ho và tắc cả mÅ©i, nhÆ°ng có Ä‘iá»u lợi là không có lấy má»™t con muá»—i.
Nằm trên giÆ°á»ng, đắp chăn ấm, tôi nhắm nghiá»n mắt. Tôi không sao ngủ được. Tôi bị căng thẳng quá. Äúng là chuyến vượt ngục diá»…n ra tháºt tốt đẹp. Nếu tà u tốt chỉ tám ngà y nÆ°a là tôi sẽ ra khÆ¡i. Quých-Quých nhá» và gầy, nhÆ°ng anh có sức mạnh phi thÆ°á»ng, và sức chịu Ä‘á»±ng của anh có thể vượt qua được má»i thứ thách. Chắc chắn là anh trung thá»±c và đà ng hoà ng đối vá»›i bạn, nhÆ°ng có thể anh cÅ©ng rất tà n nhẫn vá»›i kẻ thù. Khó mà nháºn xét được Ä‘iá»u gì trên mặt má»™t ngÆ°á»i á đông, nó chẳng bá»™c lá»™ chút gì hết. Tuy váºy, mắt anh đã nói thay anh.
Tôi ngủ thiếp Ä‘i và mÆ¡ thấy biển khÆ¡i trà n đầy ánh nắng, tà u của tôi tÆ°ng bừng vượt sóng trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tá»›i tá»± do.
Anh uổng cà -phê hay trà ?
- Thế anh uống gì?
- Tôi uống trà .
- Váºy cho tôi trà .
Trá»i vừa ló sáng, lá»a vẫn cháy từ đêm qua, nÆ°á»›c reo trong xoong. Má»™t con gà vui mừng cất tiếng gáy. Chung quanh chúng tôi không có tiếng chim kêu, chắc chắn khói đã là m chúng bạt Ä‘i mất. Con heo Ä‘en nằm trên giÆ°á»ng vá»›i Quých-Quých. Con heo chắc là m biếng lắm, vì đến giá» nó vẫn còn ngủ. Những miếng bánh tráng là m bằng bá»™t gạo Ä‘ang được nÆ°á»›ng trên than hồng. Sau khi pha trà đưá»ng, anh bạn tôi cắt bánh là m đôi, phết mỡ rồi Ä‘Æ°a cho tôi. Chúng tôi ăn má»™t bữa thịnh soạn. Tôi ăn ba chiếc bánh tráng đã được nÆ°á»›ng kỹ.
- Tôi Ä‘i đây, anh theo tôi ra nhé. Nếu có ai kêu hay huýt sáo, đừng trả lá»i. Anh không phải lo, không ai đến đây được. NhÆ°ng nếu anh ra chá»— mép bùn, anh có thể bị chết đấy.
Con heo đã dáºy theo tiếng gá»i của chủ. Nó ăn, uống rồi ra ngoà i, chủ nó Ä‘i theo nó. Nó đến thẳng nÆ¡i có bùn. Nó Ä‘i xuống cách Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng chúng tôi tá»›i đây hôm qua hÆ¡i xa hÆ¡n má»™t chút. Äi được và i chục mét, nó quay lại: nó không Æ°ng lối nà y. Sau khi dò thứ ba lần, nó má»›i vượt qua chá»— bùn. Quých-Quých theo ngay nó, không e ngại, và đã tá»›i được chá»— đất rắn. Mãi táºn chiá»u, Quých-Quých má»›i vá». Tôi ăn má»™t mình món súp anh đã đặt trên đống lá»a. Sau khi nhặt được tám quả trứng trong chuồng gà , tôi lấy mỡ là m má»™t Ä‘Ä©a ba quả trứng ốp-lết. Gió đã đổi chiá»u và khói ở hai lò bên lán đã bay vá» hÆ°á»›ng khác. Buổi chiá»u trá»i mÆ°a, tôi nằm trên giÆ°á»ng gá»— của tôi, tôi không bị thán khà là m cho khó chịu.
Buổi sá»›m, tôi dạo má»™t vòng quanh đảo. Khoảng giữa đảo có má»™t khu đất trống khá rá»™ng, cây đổ và củi bổ tại đó chứng tá» là Quých-Quých lấy gá»— ở đấy để đốt thà nh than. Tôi còn thấy má»™t cái hố có đất sét trắng, chắc anh moi lên để phết và o gá»— là m cho nó cháy không thà nh ngá»n. LÅ© gà kiếm ăn ở khu đất trống. Má»™t con chuá»™t kếch xù chạy vụt dÆ°á»›i chân tôi, và cách đấy và i thÆ°á»›c, tôi thấy má»™t con rắn dà i gần hai mét đã chết.
Chắc hẳn con chuột đã cắn chết con rắn.
Suốt ngà y hôm ấy, ở một mình trên đảo, tôi khám phá hết cái nỠđến cái kia. Và dụ, tôi gặp một gia đình những con ăn kiến. Một mẹ và ba con. Một tổ kiến to đang sôi sục quanh chỗ chúng. Hơn một tá khỉ rất nhỠnhảy từ cà nh nỠsang cà nh kia trên khoảng đất trống.
- Tôi không gặp Sô-cô-la, cÅ©ng không thấy chiếc thuyá»n. Chắc anh vá» là ng ở vùng Thác mua thá»±c phẩm. Anh ăn đủ chÆ°a?
- Rồi.
- Anh còn muốn ăn nữa không?
- Không.
Tôi mang vá» cho anh hai gói thuốc Ä‘en, loại sợi to của lÃnh: vì chỉ có thứ nà y.
- Cảm Æ¡n anh, thứ nà y được rồi. Khi Sôcôla Ä‘i vắng, thÆ°á»ng anh ta ở lại là ng mấy ngà y?
- Hai ba ngà y, nhưng mai tôi lại đi, ngà y nà o tôi cũng đi, vì tôi không biết anh ta đi lúc nà o.
Hôm sau trá»i mÆ°a tầm tã. NhÆ°ng Quých-Quých vẫn trần truồng Ä‘á»™i mÆ°a ra Ä‘i. Anh bá»c quần áo trong má»™t tấm vải sÆ¡n cắp dÆ°á»›i nách. Tôi không tiá»…n chân anh. “Anh đừng Ä‘i là m gì cho Æ°á»›tâ€. Anh nói vá»›i tôi thế. MÆ°a đã tạnh. Nhìn mặt trá»i, tôi biết là đã mÆ°á»i má»™t giá». Lò than thứ hai bị nÆ°á»›c mÆ°a là m sáºp. Tôi tá»›i gần để Æ°á»›c lượng tai há»a nà y. MÆ°a xối xà cÅ©ng không là m tắt hết củi. Vẫn còn khói từ trong cái đống dị hình đó bốc lên. Bá»—ng tôi dụi mắt rồi nhìn lần nữa vì những thứ tôi trông thấy tháºt bất ngá»: trong lò than có năm chiếc già y. Trông rõ ngay là má»—i chiếc già y Ä‘á»u đặt thắng đứng trên gót, Ä‘á»u được sá» và o má»™t cái chân còn nguyên từ bà n chân lên đến bắp. NhÆ° váºy là có ba ngÆ°á»i bị thiêu trong lò. Không cần phải mô tả phản ứng đầu tiên của tôi: khám phá ra chuyện nà y tôi thấy là nh lạnh á» sống lÆ°ng. Tôi cúi xuống lấy chân bá»›i chút tà n than cháy dở, thì thấy bà n chân thứ sáu.
Quých-Quých cÅ©ng ghê tháºt, anh đã biến những ngÆ°á»i anh giết hà ng loạt thà nh tro bụi. Tôi bị xúc Ä‘á»™ng đến ná»—i phải rá»i khá»i lò than ngay ra táºn khu bãi trống đế có chút ánh nắng. Tôi cần phải được sưởi nóng. Äúng, trong không khà ngá»™t ngạt nà y, tôi bá»—ng thấy lạnh và cần phải có má»™t chút mặt trá»i nhiệt Ä‘á»›i. Äá»c đến đây, chắc Ä‘á»™c giả cho là chuyện vô lý: đáng lẽ sau khi khám phá ra việc nà y, tôi phải toát mồ hôi má»›i phải. Thế mà không, tôi thấy lạnh cóng ngÆ°á»i, vá» tinh thần và thể chất. Rất lâu, đến má»™t tiếng đồng hồ sau, mồ hôi má»›i bắt đầu chảy trên trán tôi vì cà ng nghÄ©, tôi cà ng thấy rằng, tôi đã nói vá»›i anh ta là tôi có rất nhiá»u tiá»n dấu ở trong plan thế mà đến bây giá» tôi vẫn còn sống thì tháºt là má»™t Ä‘iá»u kỳ diệu. Phải chăng anh ta để dà nh tôi cho má»™t cái lò đốt than thứ ba?
Tôi nhá»› là Chang em của anh đã nói vá»›i tôi là anh bị kết án vá» tá»™i ăn cÆ°á»›p và giết ngÆ°á»i trên má»™t chiếc thuyá»n buồm. Khi há» tấn công má»™t chiếc tà u để cÆ°á»›p của, há» giết cả gia đình, tất nhiên là vin và o những lý do chÃnh trị. Váºy thì đây là những ngÆ°á»i đã quen giết ngÆ°á»i hà ng loạt. Thế mà tôi lại bị cầm giữ ở đây. Tôi ở trong má»™t hoà n cảnh tháºt gay go. Thứ Ä‘iểm lại tình hình xem sao. Nếu tôi giết Quých-Quých trên đảo nà y rồi cho xác anh và o lò than, không ai hay biết được. NhÆ°ng con heo lại không chịu nghe tôi con heo được rèn luyện nà y cÅ©ng không hiểu tiếng Pháp. Váºy là không có cách nà o ra khá»i đảo. Nếu tôi ép buá»™c được anh Tà u nà y nghe theo tôi, thì sau khi bắt anh Ä‘Æ°a tôi ra khá»i đảo, tôi sẽ giết anh trên đất liá»n. Nếu tôi ném anh xuống bùn, anh sẽ biến mất, nhÆ°ng chắc anh phải có lý do gì đế thiêu những ngÆ°á»i nà y mà không ném xác há» xuống bùn, là m thế dá»… hÆ¡n nhiá»u. Bá»n cai tù, tôi đếch sợ, nhÆ°ng nếu các bạn Tà u của anh khám phá ra là tôi đã giết anh, há» sẽ thà nh kẻ Ä‘i săn ngÆ°á»i. Há» lại thông thạo địa thế ở đây. NhÆ° váºy, bị há» Ä‘uổi theo chẳng phải là chuyện hay há»›m gì.
Quých-Quých chỉ có khẩu súng trÆ°á»ng má»™t nòng, nạp đạn từ phÃa đầu nòng. Anh không chịu rá»i nó, kể cá lúc nấu ăn, lúc ngủ và ngay cả khi Ä‘i ngoà i anh cÅ©ng mang súng theo. Tôi có con dao lúc nà o cÅ©ng mở sẵn nhÆ°ng tôi còn phải ngủ. Thế mà anh lại là ngÆ°á»i tôi chá»n để cùng vượt ngục đấy, tháºt oái oăm. Cả ngà y hôm ấy tôi không ăn. Và khi tôi nghe tiếng anh hát, tôi cÅ©ng chÆ°a quyết định là m gì. Quých-Quých đã trở vá». Nấp sau các cà nh cây tôi thấy anh Ä‘i tá»›i. Anh mang má»™t cái bá»c đặt thăng bằng trên đầu và khi anh đến bên tôi, tôi má»›i ló ra. Anh tÆ°Æ¡i cÆ°á»i Ä‘Æ°a tôi gói đồ bá»c trong cái bao bá»™t mì, leo lên rồi Ä‘i vá»™i và o nhà . Tôi Ä‘i theo anh.
- Tin mừng, Papillon ạ, Sô-cô- la đã vá» rồi, thuyá»n vẫn còn. Anh ta nói là tà u có thể chở được hÆ¡n năm trăm kÃ-lô mà vẫn nổi. Thứ anh Ä‘ang cần là những bao bá»™t mì để ghép lại thà nh buồm chÃnh và má»™t buồm mui. Äây là bá»c hà ng đầu tiên. NhÆ°ng thứ còn lại mai ta sẽ lấy vá» nốt, vì anh sẽ Ä‘i xem thuyá»n vá»›i tôi.
Quých-Quých vừa đi vừa nói, không quay mặt lại.
Chúng tôi nối gót nhau Ä‘i. TrÆ°á»›c tiên là con heo, rồi đến anh ta, còn tôi Ä‘i sau cùng. Tôi khoáng nghÄ© rất nhanh là anh không có vẻ gì có ý định cho tôi và o lò than, vì ngà y mai anh sẽ Ä‘Æ°a tôi Ä‘i xem thuyá»n, và anh đã bắt đầu tiêu pha để chuẩn bị cho cuá»™c vượt ngục: anh còn mua cả những bao bá»™t mì.
- Má»™t cái lò bị sáºp đổ kìa. Chắc tại trá»i mÆ°a.
- MÆ°a nhiá»u quá nên cÅ©ng chẳng có gì là lạ.
Anh cũng không ra thăm lò, cứ đi thẳng vỠlán. Tôi không biết nói gì, cũng không biết nên là m gì. Coi như không trông thấy gì cũng không xong. chẳng lẽ suốt ngà y tôi lại không mò đến gần lò ở cách lán có hai mươi lăm mét, nghĩ cũng kỳ.
- Anh để tắt lá»a đấy à ?
- Phải, tôi chẳng đỠý đến nữa.
- Anh đã ăn chưa?
- Chưa, tôi không đói.
- Anh bệnh à ?
- Không.
- Thế tại sao anh không ăn súp đi?
- Quých-Quých, anh ngồi xuống dây, tôi có chuyện muốn nói với anh.
- Äể tôi châm lá»a đã.
- Äừng. Tôi muốn nói chuyện vá»›i anh ngay, trong lúc trá»i còn sáng.
- Có Ä‘iá»u gì váºy?
- Có Ä‘iá»u ]à lò sáºp đã để lá»™ ba cái xác ngÆ°á»i bị anh thiêu trong đó. Anh bà y giải thÃch cho tôi nghe việc nà y.
- à ! Thảo nà o tôi thấy mặt anh là lạ.
Không lộ vẻ xúc động chút nà o, anh nhìn thẳng tôi nói:
- Sau khi nhìn thấy nhÆ° váºy, anh không yên tâm phải không? Tôi hiểu, chuyện dÄ© nhiên thôi. CÅ©ng may cho tôi là anh chÆ°a đâm và o lÆ°ng tôi. Anh Pappillon, ba thằng cha ấy là ba thằng Ä‘i săn ngÆ°á»i. Và tuần qua, mÆ°á»i hôm thì đúng hÆ¡n, tôi bán má»™t má»› củi cho Sô-cô-la. Ông ngÆ°á»i Tà u mà anh đã thấy, giúp tôi Ä‘Æ°a các bao than ra khá»i đảo. Chuyện nà y rắc rối lắm: chúng tôi dùng thừng dà i hÆ¡n hai trăm mét kéo những bao than cho trượt trên bùn. Äại khái là nhÆ° váºy. Từ đây đến má»™t con lạch nhá», thuyá»n của Sô-cô-la Ä‘áºu ở đấy. Chúng tôi đã để lại rất nhiá»u dấu vết, mấy cái bao rách đã để rÆ¡i và i cục than. Thế là bắt đầu xuất hiện kẻ săn ngÆ°á»i đầu tiên. Nghe thú kêu, tôi biết là trong rừng có ngÆ°á»i. Tôi thấy được thằng cha ná», nó lại không trông thấy tôi. Tôi lén Ä‘i qua phÃa bên kia đáo, vòng sau lÆ°ng nó đánh bất ngá», chẳng có gì khó. Nó bị giết chết mà không há» biết ai giết mình. Tôi để ý nháºn thấy các xác chết nắm xuống bùn sau và i ngà y lại nổi lên, cho nên tôi mang nó vỠđây, cho và o lò.
- Còn hai ngÆ°á»i kia là thế nà o?
Chuyện xáy ra ba ngà y trÆ°á»›c khi anh đến đây. Äêm ấy tối Ä‘en nhÆ° má»±c và hoà n toà n im ắng, Ä‘iá»u nà y Ãt khi thấy ở rừng lắm. Hai thằng nà y ở bá» ao từ cháºp tối. Má»™t đứa há»… bị khói bay tá»›i là lên cÆ¡n ho. Do có những tiếng ho mà tôi biết là có chúng ở đấy. TrÆ°á»›c khi trá»i sáng, tôi đánh liá»u Ä‘i qua phÃa trÆ°á»›c mặt, chá»— bùn mà tôi đã nhá»› là có tiếng ho. Muốn cho nhanh, nhÆ° tôi đã nói vá»›i anh, tôi đã cắt cổ tên săn ngÆ°á»i đầu tiên. Nó không kêu được má»™t tiếng. Còn thằng sau nó, có má»™t khẩu súng săn, nó chỉ lo nhìn vá» phÃa trên đảo xem có chuyện gì xảy ra, nên đã để tôi trông thấy. Tôi cho nó má»™t phát súng, và thấy nó chÆ°a chết hẳn, tôi lại bồi thêm cho nó má»™t nhát dao và o tim. Äấy là ba thằng mà anh đã trông thấy trong lò than đấy Papillon ạ Má»™t thằng A-ráºp và hai thằng Pháp. Vác chúng lên vai mà đi qua đống bùn không phải dá»…. Chúng nặng lắm, cho nên tôi phải Ä‘i là m hai chuyến. Rồi tôi cÅ©ng cho nó và o lò được.
- Chuyện xảy ra đúng nhÆ° váºy chứ?
- Äúng thế, Papillon, tôi thá» vá»›i anh ấy.
- Tại sao anh không cho chúng xuống bùn?
- Tôi đã nói rồi, bùn đẩy xác chết lên. Thỉnh thoảng có con nai bị rá»›t xuống đấy, chỉ má»™t tuần sau, nó lại nổi lên. Hôi thối lắm, mãi đến khi ká»n ká»n đến ăn má»›i hết mùi. Phải lâu lắm, tiếng ká»n ká»n kêu và bay lượn là m cho ngÆ°á»i ta tò mò tìm đến. Papillon Æ¡i, tôi thá» vá»›i anh là đi vá»›i tôi anh không phải sợ gì. Äây để anh yên tâm, anh cầm lấy khẩu súng nà y, nếu anh muốn. Tôi muốn nháºn khẩu súng đến chết, nhÆ°ng tôi đã nén được và tôi cố hết sức nói tháºt tá»± nhiên:
- Tôi không cầm đâu anh Quých-Quých, tôi đến đây vì tôi cảm thấy được bảo đảm, nhÆ° đến vá»›i má»™t ngÆ°á»i bạn. Ngà y mai anh phải thiêu tiếp mấy tên săn ngÆ°á»i ấy cho hết dấu vết Ä‘i. Dù tôi không có mặt ở đây tôi cÅ©ng không muốn bị buá»™c tá»™i là đã giết ba ngÆ°á»i.
- Äược, mai tôi sẽ thiêu nữa. NhÆ°ng anh yên trÃ. không ai đặt chân được lên đảo nà y. Không thể có ai dám qua đây nếu không muốn bị sa lầy. Thế vá»›i má»™t chiếc xuồng bằng cao su có qua được không?
- Tôi không nghĩ đến việc đó.
Nếu ai dẫn bá»n hiến binh đến đây, và chúng muốn và o và o, anh cứ tin là vá»›i má»™t cái bè, chúng có thể và o được. Vì váºy nên phải Ä‘i cà ng sá»›m cà ng tốt.
- Äồng ý. Ngà y mai, sẽ nhóm lò lại, nó cÅ©ng chÆ°a tắt hẳn, chỉ cần là m hai ống thông hÆ¡i nữa.
- Thôi chà o anh Quých-Quých.
- Chúc anh ngủ ngon, Papillon. Tôi nhắc lại là anh cứ ngủ cho kỹ, anh có thể tin tôi.
Nằm kéo chăn lên táºn cằm, tôi thấy ấm áp khoan khoái Tôi châm thuốc hút. MÆ°á»i phút sau, Quých-Quých đã ngáy, con heo nằm cạnh anh cÅ©ng thở phì phò. Lá»a không bốc lên nhÆ°ng than ở thân cây còn hồng và khi có cÆ¡n gió lùa và o lán, nó tạo ta má»™t cảm giác thanh bình, êm ả. Tôi táºn hưởng tiện nghi nà y và tôi đã ngủ vá»›i những ý nghÄ© sau đây trong đầu? Ngà y mai, tôi sẽ thức dáºy và giữa Quých-Quých vá»›i tôi má»i việc Ä‘á»u êm đẹp; nếu không chú ba tà u nà y quá là má»™t nghệ sÄ© đã che dấu những ý định của mình và kể chuyện tà o lao còn giá»i hÆ¡n ca Sacha Guitry* (*Sacha Guitry: diá»…n viên kịch nói và điện ảnh rất nổi tiếng của Pháp còn là tác giả của nhiá»u kịch bản sân khấu và phim (1885 –1957) - ND) và nếu thế tôi sẽ không thấy ánh mặt trá»i, vì tôi đã biết quá nhiá»u vá» anh, anh sẽ ngại.
Chuyên viên giết ngÆ°á»i hà ng loạt đánh thức tôi dáºy, tay cầm má»™t ca cà -phê, và nhÆ° không có chuyện gì xảy ra, anh chà o tôi vá»›i má»™t nụ cÆ°á»i vô cùng cởi mở. Ngà y đã rạng.
- Nà y, anh uống cà phê, ăn bánh tráng đi, đã cho mỡ rồi đấy.
Ä‚n uống xong, tôi ra ngoà i, rá»a ráy ở má»™t thùng ton-nô lúc nà o cÅ©ng đầy nÆ°á»›c.
- Anh giúp tôi nhé, Papillon?
- ừ! - tôi nói mà không há»i xem anh ta cần giúp việc gì
Chúng tôi kéo chân mấy cái xác chết đã bị thiêu dở dang. Tôi để ý thấy mà không nói ra, là cả ba cái xác Ä‘á»u bị mổ bụng, anh chà ng tà u dá»… thÆ°Æ¡ng nà y chắc đã tìm xem há» có dấu tiá»n trong ruá»™t không. Có đúng há» là những kẻ săn ngÆ°á»i không. Biết đâu lại chỉ là những ngÆ°á»i săn bÆ°á»›m và săn thú? Anh ta giết hỠđể tá»± vệ hay để lấy của? Thôi, không nghÄ© thêm vá» chuyện nà y nữa! Mấy cái xác chết đã được Ä‘Æ°a và o trong hố lò có củi và đất sét đắp lên trên. Hai ống thông hÆ¡i đã được mở ra và lò đã bốc cháy vá»›i hai nhiệm vụ: là m ra than củi và thiêu cho ba cái xác thà nh tro.
- Äi nà o, Papillon.
Con heo con tìm ra lối đi trong nháy mắt. Chúng tôi nối đuôi nhau đi qua quãng bùn. Lúc sắp dấn bước đưa chân, tôi lo đến chết khiếp. Chuyện Sylvain bị sa lầy rồi chết đã để lại trong tôi một ấn tượng sâu sắc đến nỗi tôi không thỠnà o đi trên bùn một cách thanh thản được. Cuối cùng, toát mồ hôi hột, tôi cũng phải lao theo Quých-Quých. Chân tôi đặt từng bước lên vết chân anh, không có cách gì khác: anh qua được thì tôi cũng phải qua được chứ.
Sau hai giá» Ä‘i bá»™, chúng tôi Ä‘i đến được nÆ¡i Sô-cô-la lấy gá»—. Trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i chúng tôi không gặp ai và cÅ©ng không phải lẩn trốn lần nà o.
- Chà o me-xừ.
- Chà o ông Quých-Quých.
- Anh có khá»e không?
- Khá»e lắm.
- Anh cho bạn tôi xem thuyá»n.
Cái thuyá»n rất khá»e, đó là má»™t loại sà lúp chở hà ng, nặng ná» nhÆ°ng bá»n chắc. Tôi lấy dao sỉa và o má»i chá»—, dao không bao giá» ngáºp sâu quá ná»a phân. Sà n tà u cÅ©ng còn nguyên. Tà u nà y được đóng bằng má»™t thứ gá»— đã được chá»n kỹ lưỡng.
- Anh bân bao nhiêu?
- Hai ngà n năm trăm francs.
- Tôi trả anh hai ngà n.
Ngã giá thế là xong.
Tà u nà y không có ky. Tôi trả thêm cho anh năm trăm francs nữa, anh phải là m thêm cho tôi một cái ky, một bánh lái và một cột buồm. Cái ky và bánh lái phải bằng gỗ tốt, cột buồm, cao ba mét, bằng gỗ nhẹ và dẻo. Bao giỠxong?
- Tám ngà y nữa. Äây là hai tá» giấy bạc má»™t ngà n và má»™t tá» năm trăm. Tôi xé đôi, Ä‘Æ°a anh má»™t ná»a, ná»a kia sẽ Ä‘Æ°a anh khi tôi nháºn tà u. Anh giữ má»™t nữa nhé. Bằng lòng không?
- Äồng ý. - Tôi cần má»™t Ãt thuốc tÃm, má»™t ton-nô nÆ°á»›c ngá»t, Ãt thuốc lá và diêm, thức ăn đủ cho bốn ngÆ°á»i trong má»™t tháng: bá»™t mì dầu, cà -phê và đưá»ng, những thứ nà y tôi trả tiá»n riêng. Anh giao tất cả trên sông ở Kourou nhé.
- Me xừ Æ¡i, tôi không thể theo ông ra đến cá»a sông được
- Tôi có bảo anh theo đâu. Tôi bảo là anh giao tà u cho tôi trên sông chứ không phải ở cái vũng nà y.
- Các túi bột mì, một cuộn dây thừng, kim khâu và chỉ buồm đấy.
Quých-Quých và tôi lại quay vá» nÆ¡i ẩn náu. Chúng tôi vá» trÆ°á»›c khi trá»i tối, không gặp chuyện phiá»n phức gì. Trên Ä‘Æ°á»ng vá», con heo mệt nên anh vác nó lên vai. Hôm nay, tôi Ä‘ang khâu buồm má»™t mình, bá»—ng nghe có tiếng kêu. Tôi nấp và o rừng gần quãng có bùn và trông sang bá» bên kia. Quých-Quých tranh cãi khoa chân múa tay vá»›i ngÆ°á»i trà thức Tà u. Tôi Ä‘oán là anh ta muốn sang đảo mà Quých-Quých không cho sang. Tay ngÆ°á»i nà o cÅ©ng cầm má»™t con dao phạt. NgÆ°á»i cụt tay có vẻ nóng hÆ¡n. Mong sao anh ta đừng giết Quých-Quých. Tôi quyết đỉnh lá»™ diện. Tôi huýt sáo. Hai ngÆ°á»i quay vá» phÃa tôi.
- Có việc gì thế, anh Quých-Quých?.
- Tôi muốn nói chuyện vá»›i anh, anh Papillon ạ! - NgÆ°á»i kia nói. - Anh Quých-Quých không cho tôi sang bên ấy.
Sau mÆ°á»i phút tranh cãi bằng tiếng của há», cả hai đã theo con heo sang bên nà y đảo. Ngồi trong lán, khỉ má»—i ngÆ°á»i tay đã cầm má»™t ca nÆ°á»›c trà , tôi chá» nghe há» nói.
- Chuyện nhÆ° thế nà y - Quých-Quých nói. - Anh ta muốn vượt ngục bằng được vá»›i chúng ta. Tôi nói cho anh ấy hiểu là tôi không có quyá»n gì trong chuyện nà y, anh là ngÆ°á»i trả tiá»n và chỉ huy tất cả. Anh ấy không tin tôi.
- Anh Papillon ơi, - anh kia nói, - Quých-Quých phải để cho tôi cùng di mới được.
- Tại sao?
- Hai năm trÆ°á»›c, chÃnh anh ấy đã chặt cụt tay tôi trong khi đánh bạc. Anh ấy bắt tôi thá» là sẽ không giết anh ấy. Tôi đã thá», nháºn lá»i vá»›i Ä‘iá»u kiện là anh ta phải nuôi tôi suốt Ä‘á»i. Ãt ra cÅ©ng phải nuôi tôi khi tôi đòi há»i. Nếu anh bá» Ä‘i suốt Ä‘á»i, tôi sẽ không còn nhìn thấy anh ấy cho nên má»™t là anh ấy để anh Ä‘i má»™t mình, hai là anh ấy phải để tôi Ä‘i theo.
- Lại còn chuyện thế nữa, cả Ä‘á»i bây giá» tôi má»›i gặp chuyện nà y là má»™t dấy, được, tôi bằng lòng để anh Ä‘i theo. Tà u cÅ©ng tốt và rá»™ng, có thể Ä‘i thêm nữa nếu ta muốn. Anh Quých-Quých bằng lòng, thì tôi để anh Ä‘i theo.
- Cảm ơn anh, - anh cụt tay nói.
- Anh thấy thế nà o, anh Quých-Quých?
- Äồng ý, nếu anh muốn.
- Có má»™t Ä‘iá»u quan trá»ng. Anh có thể ra khá»i trại mà không bị coi là mất tÃch và bị truy nã vá» tá»™i vượt ngục, và anh có thể có mặt ở ngoà i sông trÆ°á»›c khi trá»i tối không?
- Không có gì nhiá»u đâu. Tôi có thể ra khá»i trại từ ba giá» và chÆ°a tá»›i hai giá» sau, tôi đã đến bá» sông rồi.
- Anh Quých-Quých ơi, ban đêm anh có thể tìm chỗ để chúng ta cho bạn anh lên tà u mà không mất thì giỠkhông?
- Có chứ, chắc chắn là có.
- Một tuần nữa, anh đến đây để biết ngà y khởi hà nh nhé.
Anh cụt tay sau khi bắt tay tôi, vui vẻ quay Ä‘i. Tôi trông thấy cả hai ngÆ°á»i chia tay nhau ở bá» bên kia. TrÆ°á»›c khi từ giã, hỠđã bắt tay nhau. Má»i việc êm đẹp cả.
Khi Quých-Quých trở vỠlán tôi nói luôn:
Anh ta giao kéo vá»›i đối thủ của anh lạ nhỉ, nháºn nuôi anh ta suốt Ä‘á»i, chuyện lạ thÆ°á»ng lắm đấy. Tại sao anh lại chặt tay anh ta?
- Chơi bạc rồi đánh nhau:
- Thà anh giết chết anh ta còn hơn.
- Không được, vì anh ấy là ngÆ°á»i bạn rất tốt. Khi ra tòa án binh, anh ta đã táºn tình bênh vá»±c tôi; nói là chÃnh anh ta đánh tôi trÆ°á»›c, còn tôi chỉ tá»± vệ thôi. Tôi đã tá»± nguyện cam kết, tôi phải giữ đúng lá»i hứa. Chỉ có má»™t Ä‘iá»u tôi không dám cho anh biết vì anh chi tiá»n cho cả chuyến vượt ngục.
- Thôi xong rồi, anh Quých-Quých Æ¡i, chúng ta không cần nói đến chuyện nà y nữa. Nhá» trá»i, khi nà o được tá»± do anh muốn là m gì tùy anh.
Tôi sẽ giữ lá»i hứa. Nếu có ngà y anh được tá»± do, anh tÃnh sẽ là m gì? Mở tiệm ăn. Tôi là bếp giá»i, còn anh ấy chuyên vỠ“hủ tiếuâ€.
Việc nà y là m tôi vui hẳn. Câu chuyện buồn cÆ°á»i là m tôi cứ chá»c Quých-Quých hoà i.
Sô-cô-la đã giữ lá»i hứa: năm ngà y sau, tất cả đã sẵn sà ng. Chúng tôi Ä‘i xem tà u và o má»™t ngà y mÆ°a tầm tã. Không có gì có thể chê trách cả. Cá»™t buồm, bánh lái và ky Ä‘á»u hoà n hảo. ở má»™t khúc quanh trên sông, chiếc tà u cùng thùng ton-nô nÆ°á»›c và thức ăn đã đợi chúng tôi. Chỉ còn báo tin cho anh cụt thôi: Sô-cô-la nháºn Ä‘i đến trại để gá»i anh kia, và sẽ Ä‘Æ°a thẳng anh kia đến nÆ¡i giấu tà u để chúng tôi khá»i phải tá»›i bá» sông đón anh.
Cá»a sông Kourou có hai cây đèn pha để xác định vị trÃ. Trá»i mÆ°a tà u có thể vượt qua được chá»— đó nếu di ở giữa sông và dÄ© nhiên là không kéo buồm lên. Sô-cô-la đã cho chúng tôi má»™t há»™p sÆ¡n Ä‘en và má»™t cây bút vẽ. Chúng tôi sẽ sÆ¡n lên buồm má»™t chữ K lá»›n và số 21, K.21 là số đăng ký má»™t tà u đánh cá thỉnh thoảng có Ä‘i đánh cá đêm. TrÆ°á»ng hợp ra đến biển, chúng tôi kéo buồm lên mà bị phát hiện, ngÆ°á»i ta sẽ tưởng đấy là chiếc tà u đánh cá kia.
Chúng tôi quyết định tối mai, hồi mÆ°á»i chÃn giá», má»™t giá» sau khi trá»i sáºp tối, sẽ khởi hà nh. Quých-Quých tin chắc sẽ tìm được Ä‘Æ°á»ng Ä‘i và bảo đảm Ä‘Æ°a tôi đến thẳng nÆ¡i giấu tà u. Chúng tôi rá»i đảo hồi năm giỠđể tranh thủ Ä‘i má»™t tiếng trong lúc trá»i còn sáng. Tôi trở vá» lán rất vui vẻ. Quých-Quých vai vác con heo nói chuyện huyên thiên vá»›i tôi mà không quay lại, vì tôi Ä‘i sau lÆ°ng anh ta.
- Cuối cùng, tôi cÅ©ng ra khá»i trại giam. Nhá» có anh và chú Chang của tôi mà tôi được tá»± do. Sẽ có ngà y, khi ngÆ°á»i Pháp cút khá»i Äông DÆ°Æ¡ng, tôi được trở vá» nÆ°á»›c.
Tóm lại, anh tin tôi, và thấy tôi Æ°ng cái tà u, anh vui khÆ° khÆ°á»›u Tôi ngủ đêm cuối cùng ở đảo, tôi hy vá»ng cÅ©ng là đêm cuối cùng trên đất Guyane. Nếu tôi ra tá»›i sông và tá»›i biển, chắc chắn là tá»± do rồi. Nguy cÆ¡ lá»›n nhất là bị đắm tà u, vì từ khi có chiến tranh, không có nÆ°á»›c nà o trả tù vượt ngục. Vá» Ä‘iểm nà y, chiến tranh đã có lợi cho chúng tôi. Nếu chúng tôi thất bại, chúng tôi sẽ bị tá» hình, đúng là thế, nhÆ°ng còn phải bắt được chúng tôi đã. Tôi nghÄ© đến Sylvain. Äáng lẽ anh phải ở đây, ngay cạnh tôi, cùng vá»›i tôi, nếu anh không phạm phải Ä‘iá»u khinh xuất kia. Tôi đã thảo bức Ä‘iện trong khi ngủ: “Gá»i ông tổng biện lý Pradel - Cuối cùng tôi đã dứt khoát thắng được con Ä‘Æ°á»ng của sá»± thối rữa mà ông ném tôi và o. Tôi đã mất chÃn nămâ€.
Mặt trá»i đã lên cao khi Quých-Quých đánh thức tôi dáºy. Lại uống trà , ăn bánh trắng. Chung quanh đầy những há»™p là há»™p, tôi còn thấy hai cái lồng bằng mây.
- Lồng để là m gì váºy?
- Tôi nhốt gà để ăn dá»c Ä‘Æ°á»ng.
- Anh có điên không anh Quých-Quých? Ai lại đem gà đi theo. Trong một hà nh trình như thế nà y?
- Tôi muốn đem đi.
Anh có bệnh không đấy? Nếu nÆ°á»›c xuống, táºn sáng chúng ta má»›i ra khá»i cá»a sông, lỡ lúc ấy, gà sống gà mái gáy ầm lên trên sông, anh thấy có nguy hiểm không?
- Tôi không vất gà lại đâu.
- Anh luá»™c gà đi rồi bá» và o mỡ hay dầu. Thế má»›i để được lâu và chúng ta sẽ ăn trong ba ngà y đầu. Cuối cùng Quých-Quých cÅ©ng phải chịu, anh Ä‘i bắt gà , những tiếng kêu của bốn con gà đầu tiên anh tóm được đã là m những con khác bá» chạy hết, anh không bắt thêm được con nà o, chúng trốn cả và o rừng. Äấy cÅ©ng là điá»u bà máºt của loà i váºt, không biết tại sao cÅ©ng cảm thấy trÆ°á»›c mối nguy cÆ¡. Theo sau con heo, chúng tôi vượt qua đống bùn, vai vác nặng nhÆ° lừa. Anh van nà i tôi để anh mang con heo Ä‘i theo.
- Trá»i đất Æ¡i? Liệu nó có kêu không?
- Tôi bảo đảm với anh là không. Tôi bắt nó im là nó phải im. Chúng tôi hai ba lần bị một con hổ cứ lượn quanh rình chúng tôi. Lúc đó nó cũng không kêu, mà nó sợ chết khiếp, lông cứ dựng đứng lên.
Tin và o thiện ý của Quých-Quých, tôi bằng lòng để anh Ä‘em còn heo thân yêu của anh theo, chúng tôi đến chá»— dấu tà u thì trá»i đã tối mịt. Sô-cô-la và anh cụt đã có mặt ở đấy rồi. Có hai cây đèn pin để tôi kiểm tra tất cả má»i váºt dụng. Không thiếu thứ gì: vòng lồng dây buồm, buồm mÅ©i đã được có mặt ở đấy rồi. Có hai cây đèn pin để tôi kiểm tra tất cả má»i váºt dụng. Không thiếu thứ gì: vòng lồng dây buồm, buồm mÅ©i đã được buá»™c sẵn sà ng, có thể kéo lên ngay được. Quých-Quých kéo thá» hai ba lần nhÆ° tôi đã chỉ cho anh là m. Anh hiểu ngay công việc tôi nhá» anh. Tôi trả tiá»n anh da Ä‘en đã tá» ra rất đứng đắn. Anh tháºt thà mang cả keo dán và ná»a mảnh giấy bạc để nhá» tôi dán lại giúp. Anh không lúc nà o sợ tôi lấy mất những tá» giấy bạc ná». Ai không có những ý nghÄ© xấu vá» ngÆ°á»i khác, bản chất há» thÆ°á»ng là tất và thắng thắn. Sô-cô-la là má»™t ngÆ°á»i trung thá»±c và lÆ°Æ¡ng thiện. Sau khi đã thấy tù khổ sai bị đối xá» ra sao, anh không há» hối háºn là đã giúp ba ngÆ°á»i tù thoát khá»i cái địa ngục kia.
- Từ biệt Sô-cô-la nhé. Chúc anh cùng gia đình gặp nhiá»u may mắn.
- Cảm Æ¡n ông nhiá»u.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 09:31 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
11. Từ giã nơi ngục tù
Chuyến vượt ngục của “dân tầuâ€
Tôi xuống tà u sau cùng và nhá» Sô-cô-la đẩy, chiếc tà u tiến vá» phÃa sông. Không có giầm, chỉ có hai mái chèo tốt, má»™t do Quých chèo phÃa trÆ°á»›c, má»™t tôi chèo phÃa sau. ChÆ°a tá»›i hai giá» sau, chúng tôi ra đến sông.
MÆ°a đã hÆ¡n má»™t giá». Tôi lấy má»™t bao bá»™t mì để che mÆ°a. Quých-Quých và anh cụt cÅ©ng là m nhÆ° váºy, nÆ°á»›c sông chảy siết và xoáy nhiá»u. Nhá» nÆ°á»›c rút, ba giá» sau, chúng tôi đã Ä‘i ngang hai cây đèn pha. Tôi biết là đã gần ra đến biển vì hai cây đèn pha nà y ở má»m ngoà i cá»a sông. Chúng tôi kéo buồm chÃnh và buồm mÅ©i, chúng tôi đã Ä‘i qua Kourou mà không gặp trở ngại gì Gió thổi phÃa bên trái mạnh đến ná»—i tôi buá»™c phải buông buồm cho gió trượt Ä‘i. Tà u chúng tôi lao mạnh ra biển nhÆ° má»™t mÅ©i tên, chúng tôi lá»t qua cá»a lạch và rá»i khá»i bá» rất nhanh. TrÆ°á»›c mặt chúng tôi, cây đèn pha của đảo Royale đã chỉ Ä‘Æ°á»ng cho chúng tôi. MÆ°á»i ba ngà y trÆ°á»›c tôi còn ở phÃa sau cây đèn ấy, ở Äảo Quá»·. Chuyến ra khÆ¡i và o lúc ban đêm, việc mau chóng rá»i khá»i Äất liá»n không được hai bạn Tà u của tôi ăn mừng nổ trá»i. Những tay con trá»i nà y không quen lối bá»™c lá»™ tình cảm nhÆ° chúng ta.
Ra đến biển rồi, Quých-Quých chỉ bình thản nói:
- Chúng ta đã đi ra được, rất tốt.
Anh cụt nói thêm:
- Phải, chúng ta đã ra đến biển mà không gặp một khó khăn nà o.
- Tôi khát quá, anh Quých-Quých, cho tôi xin má»™t Ãt rượu.
Sau khi Ä‘Æ°a tôi uống, cả hai cÅ©ng uống má»™t chầu rượu rhum. Tôi Ä‘i không có la bà n, nhÆ°ng trong chuyến vượt ngục đầu tiên, tôi đã há»c cách định hÆ°á»›ng căn cứ và o mặt trá»i, trăng, sao và gió. Và tôi không ngần ngại lao ra biển khÆ¡i, cá»™t buồm hÆ°á»›ng vá» sao Hôm. Tà u rất tốt nó vượt sóng má»™t cách dịu dà ng và hầu nhÆ° không bị tròng trà nh. Gió thổi rất dừ, buổi sá»›m chúng tôi đã ở rất xa bá» và các đảo Salut. Nếu không phải là là m liá»u, tôi đã hÆ°á»›ng cho tà u chạy xÃch gần đảo Quá»· để từ ngoà i khÆ¡i, vừa thoải mái ngắm vừa vượt qua nó.
Ròng rã sáu ngà y, biển luôn có sóng lừng nhÆ°ng không mÆ°a và không có giông bão. Gió rất mạnh đã đẩy chúng tôi Ä‘i rất nhanh vá» hÆ°á»›ng tây. Quých-Quých và Vân Huê là những bạn Ä‘Æ°á»ng tuyệt vá»i. Cả hai không lúc nà o phà n nà n vá» trá»i xấu, vá» nắng, vỠđêm lạnh. Chỉ có Ä‘iá»u là không anh nà o muốn cầm lái và coi tà u lấy và i giỠđể tôi được ngủ. Hà ng ngà y há» nấu bếp đến ba bốn lần. Có bao nhiêu gà chúng tôi đã ăn hết trÆ¡n. Hôm qua, tôi nói đùa vá»›i Quých-Quých.
- Bây giỠchúng ta ăn con heo chứ?
Anh ta đau khổ thực sự.
- Con váºt nà y là bạn tôi và trÆ°á»›c khi ăn thịt nó phải giết tôi đã.
Các bạn tôi cÅ©ng săn sóc đến tôi. Há» không hút thuốc để tôi muốn hút bao nhiêu thì hút. Lúc nà o cÅ©ng có trà nóng. Há» là m tất cả mà không cần phải bảo. Chúng tôi ra Ä‘i đã được bảy ngà y. Tôi không chịu Ä‘á»±ng nổi nữa. Nắng gay gắt đến ná»—i cả hai anh bạn Tà u của tôi cÅ©ng bị luá»™c chÃn nhÆ° tôm. Tôi phải ngủ. Tôi buá»™c lái lại và chỉ căng má»™t chút buồm. Tà u cứ Ä‘i theo hÆ°á»›ng gió thổi. Tôi ngủ say nhÆ° chết gần ba giá». Tôi giáºt mình tỉnh dáºy do bị xô mạnh. Khi rá»a mặt tôi ngạc nhiên và vui vẻ thấy là trong lúc tôi ngủ anh bạn Quých đã cạo râu cho tôi mà tôi không biết. Mặt tôi cÅ©ng được anh bôi dầu.
Từ chiá»u qua tôi lái qua hÆ°á»›ng Tây Nam vì tôi cảm thấy Ä‘i quá xa vá» hÆ°á»›ng Bắc. Tà u nặng nên có cái lợi là nó không dá»… bị trệch hÆ°á»›ng. Do đó, tôi thấy nó Ä‘i quá vá» hÆ°á»›ng Bắe tháºt ra có lẽ là không đúng. Kìa, có chiếc khinh khà cầu! Äây là lần đầu tiên trên Ä‘á»i, tôi được trông thấy nó. Nó không có vẻ Ä‘ang bay vá» phÃa chúng tôi, và nó ở quá xa, khó Æ°á»›c lượng được kÃch thÆ°á»›c của nó.
ánh nắng phản chiếu trên lá»›p nhôm là m nó ánh lên mà u bạch kim và chói đến ná»—i mắt không nhìn thẳng và o đấy được. Nó bá»—ng đổi hÆ°á»›ng, hình nhÆ° bay vá» phÃa chúng tôi. Quả váºy, nó to dần rất mau, và chỉ hai mÆ°Æ¡i phút sau, nó đã ở trên dầu chúng tôi. Quých và anh cụt vô cùng ngạc nhiên khi thấy chiếc khinh khà cầu, cứ nói huyên thuyên vá»›i nhau bằng tiếng Tà u.
- Các anh nói bằng tiếng Pháp để tôi nghe mấy chứ.
- Khà cầu của Anh - Quých nói.
- Không, đấy không phải là khà cầu tròn mà là má»™t chiếc dirigeable: loại khà cầu nà y có thể Ä‘iá»u khiển nhÆ° máy bay.
Chiếc khà cầu rất to, bây giá» chúng tôi đã thấy được rát rõ vì nó hạ thấp và lượn trên đầu chúng tôi thà nh những vòng nhá». Có những lá cá» nhỠđược Ä‘Æ°a ra phát tÃn hiệu. Chúng tôi không hiểu gì nên không trả lá»i. Khà cầu vẫn ra hiệu và đến gần chúng tôi hÆ¡n, chúng tôi thấy được cả ngÆ°á»i trong khoang tà u. Rồi nó bay vá» phÃa đất liá»n. Má»™t giá» sau má»™t chiếc phi cÆ¡ bay tá»›i và lượn nhiá»u lần trên đầu chúng tôi. Bá»—ng nhiên biển nổi sóng dữ hÆ¡n, gió cÅ©ng mạnh hÆ¡n. Chân trá»i bóng phÃa Ä‘á»u quang và không thể có mÆ°a.
Trông kia, anh cụt nói.
- ở đâu?
- Äằng kia, hÆ°á»›ng nà y, có thể là đất liá»n ở phÃa ấy. Äiểm Ä‘en kia, là má»™t chiếc tà u.
- Sao anh biết?
- Tôi Ä‘oán váºy, tôi còn cho đấy là má»™t tà u khu trục.
- Vì sao?
- Vì nó không có khói.
Äúng váºy, má»™t giá» sau chúng tôi thấy rõ má»™t chiếc tà u chiến mà u xám, có vẻ đến thẳng tà u chúng tôi. Nó lá»›n dần: chắc nó phải Ä‘i nhanh ghê gá»›m, mÅ©i tà u hÆ°á»›ng vá» chúng tôi, tôi sợ nó Ä‘i sát chúng tôi quá, sẽ rất nguy hiểm vì biển Ä‘á»™ng và vệt sóng của nó ngược vá»›i sóng biển có thể là m tà u chúng tôi bị đắm.
Äó là má»™t tà u phóng ngÆ° lôi loại nhá», khi nó lượn quanh ná»a vòng phÆ¡i cả vá» ngang thân tà u chúng tôi Ä‘á»c được tên tà u là Tarpon. Chiếc tà u nặng, treo cá» Anh phấp phá»›i ở mÅ©i tà u, đã lượn vòng và từ phÃa sau chầm cháºm đến gần chúng tôi. Nó tháºn trá»ng Ä‘i sóng đôi, cùng tốc Ä‘á»™ vá»›i tà u chúng tôi. Má»™t phần lá»›n thủy thủ Ä‘oà n ở trên boong mặc quần áo mà u xanh của Hải quân Anh. Từ Ä‘Ã i chỉ huy, má»™t sÄ© quan mặc đồ trắng nói qua chiếc loa.
- Stop You - Stop.
- Quých, hạ buồm xuống ngay.
Hai phút sau buồm chÃnh, buồm foc và buồm mÅ©i đã được hạ xuống. Không có buồm, tà u gần nhÆ° dừng hẳn lại, chỉ có sóng xô tà u quay ngang. Tôi thấy không thể để lâu nhÆ° váºy, vì sẽ nguy hiểm lắm. Má»™t chiếc tà u mà không có xung lượng riêng của mình do Ä‘á»™ng cÆ¡ hay do gió, không thể giữ được đúng hÆ°á»›ng. ÄÆ°a hai tay lên miệng là m loa, tôi kêu to:
- Các ông có ngÆ°á»i nói được tiếng Pháp không hả thuyá»n trưởng
Một sĩ quan khác cầm lấy chiếc loa trên tay viên sĩ quan trước.
- Có tôi nói được tiếng Pháp.
- Các ông muốn gì?
- Lên tà u của các anh.
- Không được, nguy hiểm lắm, tôi không muốn các ông đâm há»ng tà u của tôi.
- Chúng tôi là tà u chiến đi kiểm tra biển, các anh phải tuân lệnh.
- Tôi không cần biết, vì chúng tôi không đi đánh nhau.
- Các anh không phải là những ngÆ°á»i sống sót của cái tà u bị bắn chìm?
- Không chúng tôi là những tù vượt ngục từ một trại giam tù khổ sai của Pháp.
Trại giam tù khổ sai là cái gì, trại khổ sai nghĩa là gì?
- Nhà tù, tù nhân, tiếng Anh là Convict Hard labour.
- à , tôi hiểu rồi. ở Cayenne hả?
- Phải, ở Cayenne.
- Các anh đi đâu?
- Sang Honduras thuá»™c Anh.
Không được, các anh phải theo hÆ°á»›ng Tây Nam và đi vá» thà nh phố George. Äây là lệnh, các anh phải theo.
- Äược? Tôi bảo Quých kéo buồm lên và chúng tôi Ä‘i vá» hÆ°á»›ng mà chiếc tà u phóng ngÆ° lôi đã chỉ cho chúng tôi
Chúng tôi nghe có tiếng Ä‘á»™ng cÆ¡ ở phÃa sau. Äấy là má»™t chiếc xuồng máy được tách khá»i tà u chiến. Nó Ä‘uổi kịp chúng tôi ngay. Má»™t thủy thủ, súng Ä‘eo chéo qua vai, đứng ở mÅ©i xuồng. Nó đến từ phÃa bên phải và đi sát ká» bên chúng tôi mà không dừng lại, cÅ©ng không bắt chúng tôi dừng lại. NgÆ°á»i thủy thủ nhảy phóc sang tà u chúng tôi. Chiếc xuồng tiếp tục Ä‘i trở vá» vá»›i chiếc tà u chiến.
- Good afternoon! - ngÆ°á»i thủy thủ nói.
Anh ta Ä‘i vá» phÃa tôi, ngồi xuống cạnh tôi rồi đặt tay lên cần lái và hÆ°á»›ng tà u vá» phÃa Nam, chếch nhiá»u hÆ¡n so vá»›i hÆ°á»›ng tôi Ä‘i. Tôi để cho anh ta lái, và quan sát cách là m của anh. Anh lái rất giá»i, không có gì phải nghi ngá». Tuy thế, tôi vẫn ngồi tại chá»— của tôi. Biết thế nà o được.
- Thuốc lá?
Anh lấy ra ba bao thuốc lá Anh và đưa cho chúng tôi má»—i ngÆ°á»i má»™t bao.
- Trá»i Æ¡i! - Quých nói, há» vừa Ä‘Æ°a thuốc lá cho anh nà y đúng lúc anh xuống xuồng, vì chắc anh ta không phải lúc nà o cÅ©ng mang ba bao thuốc lá trong ngÆ°á»i.
Tôi cÆ°á»i vá» lá»i nháºn xét của Quých, rồi tôi lại chú ý đến ngÆ°á»i thủy thủ Anh: anh ta biết lái tà u giá»i hÆ¡n tôi. Tôi có đủ thì giỠđể suy nghÄ©. Lần nà y, việc vượt ngục đã thà nh công hoà n toà n, tôi đã là má»™t ngÆ°á»i tá»± do, tháºt sá»± tá»± do. Cổ tôi nóng ran, tôi cảm thấy nÆ°á»›c mắt trà o ra. Tháºt váºy, tôi đã dứt khoát được tá»± do vì từ khi có chiến tranh, không nÆ°á»›c nà o trả tù vượt ngục vá» nÆ¡i cÅ©.
TrÆ°á»›c khi chiến tranh chấm dứt, tôi có đủ thì giỠđể được đánh giá tốt và bất cứ nÆ°á»›c nà o mà tôi định cÆ° cÅ©ng sẽ hiểu rõ tôi. Äiá»u bất lợi duy nhất là , do chiến tranh, có lẽ tôi không được lá»±a chá»n nÆ°á»›c tôi muốn ở lại. CÅ©ng không sao, ở bất cứ nÆ¡i nà o tôi sống, tôi cÅ©ng sẽ mau chóng là m sao để được dân và các nhà cầm quyá»n ở đấy quý mến và tin cáºy, cách sống của tôi sẽ không ai chê trách và o đâu được. HÆ¡n thế, cách sống ấy phải là gÆ°Æ¡ng mẫu nữa.
Cảm giác an toà n là cuối cùng tôi đã chiến thắng được con Ä‘Æ°á»ng thối rữa là m tôi không còn nghÄ© đến việc gì khác Papillon, thế là cuối cùng, mà y đã được cuá»™c Sau chÃn năm, mà y đã toà n thắng. Cảm Æ¡n Chúa lòng là nh, có thể ngÆ°á»i đã là m nhÆ° váºy trừ trÆ°á»›c, nhÆ°ng con Ä‘Æ°á»ng ngÆ°á»i vạch ra rất bà ẩn, con không oán trách ngÆ°á»i vì nhá» ngÆ°á»i giúp đỡ, con vẫn còn trẻ, còn là nh mạnh và tá»± do.
ChÃnh lúc Ä‘ang nghÄ© tá»›i con Ä‘Æ°á»ng mà tôi đã vượt qua trong chÃn năm bị tù Ä‘Ã y khổ sai cá»™ng vá»›i hai năm tù ở Pháp tổng cá»™ng là mÆ°á»i má»™t năm là lúc tôi đã trông theo tay ngÆ°á»i thủy thủ Ä‘ang chỉ và nói vá»›i tôi:
- Äất liá»n kia kìa.
Hồi mÆ°á»i sáu giá», sau khi Ä‘i ngang má»™t ngá»n đèn biển đã tắt, chúng tôi và o má»™t con sông lá»›n. Sông Demerara. Chiếc xuồng lại xuất hiện, ngÆ°á»i lÃnh thủy tảa tay lái cho tôi và ra phÃa trÆ°á»›c. Anh ta bắt má»™t cuá»™n thừng to được ném tá»›i và buá»™c và o ghế băng phÃa trÆ°á»›c. ChÃnh tay anh đã hạ buồm và chèo xuồng nhẹ nhà ng kéo chúng tôi khoảng hai mÆ°Æ¡i kilômét ngược giòng con sông nÆ°á»›c và ng và ng nà y, theo sau Ä‘á»™ hai trăm mét là chiếc tà u phóng ngÆ° lôi. Sau má»™t khúc quanh, má»™t thà nh phố lá»›n hiện ra, ngÆ°á»i lÃnh thủy Anh reo to: “Äến thà nh phố George rồiâ€.
Äúng là chúng tôi đã đến thủ đô của nÆ°á»›c Guyane thuá»™c Anh, do chiếc xuồng kéo. Có rất nhiá»u tà u chở hà ng, thuyá»n máy và tà u chiến. Có nhiá»u đại bác đặt trong các tà u chiến cÅ©ng nhÆ° trên đất liá»n.
Chiến tranh là nhÆ° thế. Chiến tranh nổ ra đã hai năm rồi mà tôi không hay biết gì. Thà nh phố George, thủ đô của Guyane thuá»™c Anh, cảng quan trá»ng trên sông Demerara, ở trong tình trạng có chiến tranh má»™t trăm phần trăm. Cái cảnh má»™t thà nh phố được vÅ© trang là m tôi thấy buồn cÆ°á»i. Chúng tôi vừa ghé sát má»™t cầu tà u quân sá»± thì chiếc tà u phóng ngÆ° lôi Ä‘i theo chúng tôi cÅ©ng từ từ ghé tá»›i và cặp bến. Quých vá»›i con heo, Huê vá»›i cái bá»c nhá» trong tay và tôi tay không, chúng tôi lên bến. Không có má»™t ngÆ°á»i dân nà o trên cầu tà u dà nh cho Hải quân nà y. Chỉ có lÃnh thủy và quân nhân. Má»™t viên sÄ© quan Ä‘i tá»›i. Tôi nháºn ra ông ta. Ông là ngÆ°á»i nói tiếng Pháp vá»›i tôi từ trên tà u phóng ngÆ° lôi ông ta tá» tế chìa tay cho tôi và nói vá»›i tôi:
- Anh có khá»e không?
- ThÆ°a thuyá»n trưởng khá»e
- Tốt. Dù sao anh cÅ©ng phải qua y tế để chÃch ngừa và i mÅ©i. Cả hai bạn của anh nữa.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 09:32 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
12. Georgetown
Buổi chiá»u, sau khi được chÃch nhiá»u thứ thuốc vắc- xin khác nhau, chúng tôi được chuyển sang đồn cảnh sát của thà nh phố, má»™t thứ trụ sở lá»›n có hà ng trăm cảnh binh tấp náºp ra và o không ngá»›t. Giám đốc cảnh sát của thà nh phố George, ngÆ°á»i cầm quyá»n tối cao, chịu trách nhiệm vá» sá»± an toà n của hải cảng quan trá»ng nà y, tiếp ngay chúng tôi tại phòng là m việc của ông. Quanh ông là các sÄ© quan Anh mặc đồ ka-ki, quần cá»™c, bÃt tất trắng, trông chừng chạc không chê và o đâu được. Ông đại tá ra hiệu cho chúng tôi ngồi xuống trÆ°á»›c mặt ông. Bằng tiếng Pháp chÃnh cống, ông há»i chúng tôi:
- Lúc ngÆ°á»i ta bắt gặp các anh trên biển, các anh từ đâu tá»›i?
- Từ trại tù khổ sai ở Guyane thuộc Pháp.
- Các anh cho tôi biết những Ä‘iểm chÃnh xác mà từ đó các anh vượt ngục Ä‘i.
Tôi ở đảo Quá»·. Các anh nà y ở má»™t trại giam ở đất liá»n, má»™t ná»a là tù chÃnh trị, tại Inini, gần Kourou trên đất Guyane thuá»™c Pháp.
- Anh bị kết án thế nà o?
- Tù chung thân. Lý do: giết ngÆ°á»i.
- Còn bác ngÆ°á»i Tà u?
- CÅ©ng giết ngÆ°á»i.
- án ra sao?
- Chung thân.
NghỠnghiệp?
- Thợ điện.
- Còn các anh kia?
- Nấu bếp.
- Các anh theo Degaulle hay Pétain?
- Chúng tôi không biết gì. Chúng tôi chỉ là những tù nhân muốn tìm cách sống lương thiện trong tự do.
- Chúng tôi sẽ để các anh ở má»™t xà -lim dược mở cá»a suốt ngà y đêm. Chúng tôi sẽ trả tá»± do cho các anh sau khi xét lá»i các anh đã khai. Nếu các anh nói tháºt, các anh không phải sợ. Các anh phải hiểu là chúng tôi Ä‘ang có chiến tranh, nên chúng tôi buá»™c lòng phải tháºn trá»ng hÆ¡n thá»i bình nhiá»u.
Tám ngà y sau, chúng tôi đã mau chóng được trả tá»± do. Chúng tôi lợi dụng tám ngà y ở lại Äồn cảnh sát ấy để trang bị quần áo tÆ°Æ¡m tất. ChÃn giá» sáng mai anh Tà u và tôi đã ăn mặc chỉnh tá» ra Ä‘Æ°á»ng vá»›i giấy văn cÆ°á»›c có dán ảnh.
Các nhà trong cái thà nh phố 250.000 dân nà y hầu hết là bằng gá»—, kiến trúc kiểu Anh: tầng trệt bằng xi- măng, phần còn lại bằng gá»—. ÄÆ°á»ng xá và đại lá»™ cháºt nÃch những ngÆ°á»i thuá»™c đủ các chúng tá»™c: da trắng, da Ä‘en, ấn Äá»™, có các phu phen, thủy thủ Anh, Mỹ, hoặc ngÆ°á»i phÆ°Æ¡ng Bắc. Chúng tôi hÆ¡i say sÆ°a thấy mình được ở giữa đám đông sặc sỡ nà y. Má»™t niá»m vui mãnh liệt trà n ngáºp lòng chúng tôi, mạnh mẽ đến ná»—i nó lá»™ rõ trên mặt chúng tôi, kể cả hai anh ngÆ°á»i Tà u, là m nhiá»u khách bá»™ hà nh nhìn chúng tôi và mỉm cÆ°á»i vui vẻ.
- Chúng tôi Ä‘i đâu bây giá»? - Quých há»i. Tôi biết sÆ¡ sÆ¡ địa chỉ và i ngÆ°á»i. Má»™t cảnh sát da Ä‘en đã cho tôi địa chỉ của hai ngÆ°á»i Pháp ở Ä‘Æ°á»ng Penitence Rivers.
Há»i thăm kỹ thì đấy là má»™t khu đặc biệt chỉ có ngÆ°á»i ấn Äá»™ cÆ° ngụ. Tôi đến gặp má»™t cảnh sát viên ăn mặc đồ trắng, trông chừng chạc, tôi Ä‘Æ°a địa chỉ cho anh ta coi. TrÆ°á»›c khi trả lá»i, anh há»i giấy tá» của chúng tôi Tôi hãnh Ä‘iện lấy ra Ä‘Æ°a cho anh. “Rất tốt, cám Æ¡nâ€, và anh ta sốt sắng Ä‘Æ°a chúng tôi đến má»™t chiếc tà u Ä‘iện và nói gì vá»›i ngÆ°á»i lái. Chúng tôi Ä‘i ra ngoà i thà nh phố và hai mÆ°Æ¡i phút sau, ngÆ°á»i lái tà u bảo chúng tôi xuống. Chắc là đến nÆ¡i rồi. Chúng tôi há»i Ä‘Æ°á»ng. “Anh là ngÆ°á»i Pháp hả?†Má»™t thanh niên ra hiệu cho chúng tôi Ä‘i theo anh ta. Anh ta Ä‘Æ°a chúng tôi đến thẳng má»™t căn nhà thấp. Tôi vừa tá»›i nÆ¡i thì thấy có ba ngÆ°á»i Ä‘i ra, Ä‘iệu bá»™ niá»m nở:
- Sao lại thế nà y, Papi, anh ở đây à ?
- Vô lý, ngÆ°á»i già nhất, tóc bạc trắng nói. - Và o Ä‘i! Äây là nhà tôi. Hai ngÆ°á»i Tà u nà y Ä‘i vá»›i anh đấy?
- Phải.
- Và o Ä‘i, má»i các anh và o cả.
NgÆ°á»i tù già nà y tên là Guitto Auguste, còn gá»i là Le Guittou, dân Marseille chÃnh cống. ChÃn năm trÆ°á»›c, năm 1933, anh lên tà u La Martinière cùng má»™t chuyến vá»›i tôi. Sau má»™t chuyến vượt ngục thất bại, anh được tha tá»™i chÃnh và đã bá» trốn Ä‘i, cách đây ba năm, theo nhÆ° lá»i anh nói. Hai ngÆ°á»i kia, má»™t là Louis Nhá», ngÆ°á»i ở Ardes, má»™t ngÆ°á»i dân Toulouse tên là Julot. Cả hai cùng trốn Ä‘i sau khi mãn hạn tù, đáng lẽ há» phải ở lại Guyane thuá»™c Pháp má»™t thá»i gian tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i thá»i gian há» bị giam, mÆ°á»i năm và mÆ°á»i lăm năm (gá»i là thá»i gian quản thúc).
Căn nhà có bốn gian: hai phòng, má»™t căn bếp, kiêm phòng ăn và má»™t xưởng nhá». HỠđóng già y bằng balata, má»™t thứ cao-su thiên nhiên kiếm ở trong rừng, cứ bá» và o nÆ°á»›c nóng là có thể nhà o nặn thà nh đồ dùng rất dá»… dà ng. Nhược Ä‘iểm của nó là đỠlâu ngoà i nắng thì bị chảy, vì đó là thứ cao su chÆ°a được lÆ°u hóa. NgÆ°á»i ta khắc phục khuyết Ä‘iểm đó bằng cách cho những lá»›p vải xen kẽ vá»›i các lá»›p balata.
Chúng tôi được tiếp đón nồng háºu, vá»›i tấm lòng cao thượng của má»™t ngÆ°á»i đã từng Ä‘au khổ, Guittou đã thu xếp cho ba chúng tôi má»™t văn phòng và để chúng tôi ở nhà anh không há» do dá»± chút nà o. Chỉ có má»™t vấn Ä‘á» là con heo của Quých-Quých, nhÆ°ng Quých bảo đảm là nó không là m dÆ¡ nhà và chắc chắn là nó biết ra ngoà i má»™t mình để Ä‘i đái.
Guittou nói: “Äược, rồi sẽ tÃnh sau, bây giá» anh em cho nó ở vá»›i anhâ€.
Tạm thá»i chứng tôi lấy ba tấm chăn cÅ© của lÃnh trải ra đất là m giÆ°á»ng nằm.
Sáu ngÆ°á»i chúng tôi ngồi trÆ°á»›c cá»a, hút và i Ä‘iếu thuốc, tôi kể cho Guittou nghe những chuyện gian truân của tôi trong chÃn năm qua. Hai ngÆ°á»i bạn của anh và anh hết sức chăm chú lắng nghe và nhÆ° cùng sống lại những biến cố đó và há» cÅ©ng qua những kinh nghiệm thá»±c tế của bản thân để cảm thông được. Có hai ngÆ°á»i biết Sylvain, đã than vãn vá» cái chết của anh ta. TrÆ°á»›c mặt chúng tôi, rất nhiá»u ngÆ°á»i thuá»™c đủ các chủng loại Ä‘i qua Ä‘i lại. Thỉnh thoảng có ngÆ°á»i và o mua má»™t đôi dép hay má»™t cây chổi, vì Guittou và các bạn anh còn là m cả chổi để kiếm sống. Qua há» tôi biết là trong số tù khổ sai và đi Ä‘Ã y có chừng ba chục ngÆ°á»i vượt ngục đã đến ở thà nh phố George. Ban đêm, há» gặp nhau tại má»™t quán rượu ở trung tâm thà nh phố để uống rượu rhum hay bia. Julot nói vá»›i tôi là tất cả Ä‘á»u là m việc để sinh sống và đa số có thái dá»™ tốt.
Trong khi chúng tôi ngồi hóng mát ở cá»a có má»™t ngÆ°á»i Tà u Ä‘i qua, Quých liá»n gá»i anh ta lại. Rồi không nói gì vá»›i tôi, anh và anh cụt Ä‘i theo ngÆ°á»i ná». Chắc há» không Ä‘i xa vì con heo cÅ©ng theo sau. Hai giá» sau, ba gác nhá». Anh vênh vang nhÆ° Artaban, ghìm con lừa dừng lại và nói vá»›i nó bằng tiếng Tà u. Con lừa có vẻ hiểu được thứ tiếng nà y. Trong xe, có ba cái giÆ°á»ng sắt, ba tấm nệm, gối và ba chiếc va-li. Anh Ä‘Æ°a cho tôi má»™t chiếc va li đầy trong có áo sÆ¡-mi, quần đùi, áo lót cùng hai đôi già y, v.v.:..
- Anh kiếm ra những thứ nà y ở đâu váºy, Quých?
Các bạn đồng hương của tôi cho tôi đấy. Ngà y mai chúng ta đến thăm hỠnhé?
- Äồng ý. Chúng tôi tưởng Quých lại dắt con lừa và chiếc ba gác Ä‘i, nhÆ°ng không. Anh tháo lừa ra, buá»™c nó ở trong sân.
- Há» tặng tôi cả con lừa và chiếc xe nà y. Há» nói, vá»›i những thứ ấy, tôi có thể kiếm sống dá»… dà ng. Sáng mai, má»™t ngÆ°á»i cùng quê vá»›i tôi sẽ đến đây chỉ cho tôi.
Dân tà u, là m gì cÅ©ng mau tháºt.
Guittou bằng lòng cho chiếc xe và con lừa được ở tạm trong sân. Ngà y tự do đầu tiên của chúng tôi trôi qua tốt đẹp. Buổi tối,sáu chúng tôi ngồi quanh bà n là m việc, ăn ngon là nh món xúp rau, do Julot nấu, và một đĩa mì ống.
- Lần lượt, má»—i ngÆ°á»i thay phiên nhau dá»n nhà và rá»a bát chén- Guittou nói:
Bữa ăn chung nà y tượng trÆ°ng cho má»™t táºp thể nhỠđầy nhiệt tình. Cảm giác biết mình được giúp đỡ trong bÆ°á»›c đầu của cuá»™c Ä‘á»i tá»± do là m chúng tôi vững lòng. Quých, anh cụt và tôi thấy sung sÆ°á»›ng tháºt sá»± và hoà n toà n. Chúng tôi có má»™t mái nhà , má»™t cái giÆ°á»ng, những ngÆ°á»i bạn hà o phóng, tuy nghèo nhÆ°ng cÅ©ng có tinh thần cao thượng đã giúp đỡ chúng tôi. Còn cần đòi há»i gì hÆ¡n nữa?
- Äêm nay, cáºu có muốn là m gì không. Papillon?
- Guittou há»i tôi. - Cáºu muốn đến quán rượu ở trung tâm, nÆ¡i các tay tù vượt ngục Ä‘á»u tá»›i không?
- Tôi thÃch ở nhà đêm nay hÆ¡n. Anh muốn Ä‘i thì cứ Ä‘i Mặc tôi.
- Äược tôi sẽ Ä‘i vì tôi cần gặp má»™t ngÆ°á»i.
Tôi sẽ ở lại với Quých và anh cụt.
Louis nhá» và Guittou ăn mặc chỉnh tá», thắt và vạt và đi vá» phÃa trung tâm. Chỉ có Julot ở lại để là m nốt và i đôi già y cho xong. Các bạn tôi và tôi Ä‘i má»™t vòng quanh các Ä‘Æ°á»ng phố lân cáºn cho biết. Tất cả dân ở đây Ä‘á»u là ngÆ°á»i ấn Äá»™. Rất Ãt ngÆ°á»i da Ä‘en, hầu nhÆ° không có dân da trắng, rải rác có và i tiệm ăn Tà u.
Penitence Rivers, tên khu phố nà y, là má»™t góc nÆ°á»›c ấn Äá»™ hay xứ Nam DÆ°Æ¡ng. Các thiếu phụ và thiếu nữ Ä‘á»u rất đẹp, và các ông cụ Ä‘á»u mặc áo dà i trắng. Nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘i chân đất. Khu phố nghèo nhÆ°ng má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u ăn mặc sạch sẽ. ÄÆ°á»ng phố thiếu đèn, những quán ăn, uống, Ä‘á»u đông nghẹt ngÆ°á»i, đâu đâu cÅ©ng nghe thấy âm nhạc ấn Äá»™.
Má»™t ngÆ°á»i da Ä‘en bồ hóng mặc đồ trắng, thắt và vạt chặn tôi lại:
- Ông là ngÆ°á»i Pháp phải không, thÆ°a ông?
- Phải.
- Äược gặp ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng, tôi mừng lắm. Má»i ông muốn má»™t ly vá»›i tôi.
- CÅ©ng được, nhÆ°ng tôi còn hai ngÆ°á»i bạn.
- Không sao, hỠcó nói được tiếng Pháp không?
- Äược
Cả bốn chúng tôi và o ngồi má»™t bà n kê bên lá» Ä‘Æ°á»ng, trÆ°á»›c má»™t quán rượu. Anh chà ng Martinique nà y nói má»™t thứ tiếng Pháp còn chá»n lá»c hÆ¡n chúng tôi. Anh bảo chúng tôi phải Ä‘á» phòng bá»n da Ä‘en Anh, vì theo anh, há» Ä‘á»u nói dối. “Chúng nó không nhÆ° ngÆ°á»i Pháp chúng ta đâu, chúng ta chỉ nói má»™t lá»i, bá»n chúng không nhÆ° váºyâ€.
Tôi cÆ°á»i thầm vì thấy anh chà ng Ä‘a Ä‘en Tombouctou nà y tá»± xÆ°ng là ngÆ°á»i Pháp chúng ta, song tôi lại thá»±c sá»± lúng túng. Äúng me xừ nà y là má»™t ngÆ°á»i Pháp, chÃnh cống hÆ¡n tôi, tôi nghÄ© váºy, vì anh ta nháºn quốc tịch mình má»™t cách đầy nhiệt tình và tin tưởng. Anh ta có thể chết vì nÆ°á»›c Pháp, còn tôi thì không. Do đó anh ta Pháp hÆ¡n tôi. Cho nên tôi cÅ©ng phụ há»a theo anh.
- Äược gặp đồng hÆ°Æ¡ng và nói tiếng mẹ đẻ tôi rất thÃch vì tôi nói tiếng Anh tồi lắm.
- Còn tôi, tôi nói được, tôi nói tiếng Anh thạo và đúng văn phạm nữa. Anh cần gì, tôi sẵn sà ng giúp anh. Anh ở thà nh phố George nà y đã lâu chưa?
Mới được tám ngà y, không hơn.
- Anh ở đâu đến?
- ở Guyane thuộc Pháp.
Không thể thế được, anh là dân vượt ngục hay là ngÆ°á»i coi tù chạy theo De Gaulle?
- Tôi vượt ngục
- Còn các bạn anh?
- CÅ©ng váºy.
- Henri ơi, tôi không muốn biết quá khứ của anh, bây giỠlà lúc phải giúp đỡ nước Pháp để chuộc tội. Tôi theo De Gaulle và tôi đang chỠtà u để sang Anh đây.
Ngà y mai anh lại tìm tôi ở Câu lạc bá»™ Martiner nhé. Äịa chỉ đây. Tôi rất sung sÆ°á»›ng nếu anh cùng tham gia vá»›i chúng tôi. Anh tên là gì?
- Homère.
- Me-xừ Homère Æ¡i, tôi không thể quyết định ngay được. Tôi phải tìm hiểu tình hình gia đình tôi và suy xét kỹ trÆ°á»›c khi quyết định má»™t việc quan trá»ng nhÆ° váºy ông Homère Æ¡i, nÆ°á»›c Pháp đã là m tôi Ä‘au khổ và đối xá» vá»›i tôi vô nhân đạo lắm.
Anh chà ng Martinique đã cố thuyết phục tôi vá»›i tất cả nhiệt tình sôi nổi vô hạn Ä‘á»™ của trái tim anh. Nghe những lý lẽ của con ngÆ°á»i nà y Ä‘i bảo vệ nÆ°á»›c Pháp đã bị tà n phá của chúng tÆ¡i, tháºt vô cùng cảm Ä‘á»™ng.
Chúng tôi vá» nhà rất muá»™n và khi Ä‘i nằm, tôi nghÄ© lại rất cả những gì ngÆ°á»i dân Pháp lá»›n đó đã nó vá»›i tôi tôi phải suy nghÄ© đứng đắn vá» Ä‘á» nghị của anh ta. Nói cho cùng thì bá»n cảnh sát, bá»n quan tòa, chÃnh quyá»n nhà tù đâu phải là nÆ°á»›c Pháp. Tôi cảm thấy mình vẫn còn rất yêu nÆ°á»›c Pháp. Thế mà lại có bá»n Äức trên đất Pháp. Trá»i Æ¡i, những ngÆ°á»i thân của tôi Ä‘au khổ biết bao nhiêu, và đối vá»›i tất cả những ngÆ°á»i dân Pháp, tháºt là nhục nhã biết chừng nà o.
Khi tôi tỉnh dáºy, con lừa, chiếc xe ba gác, con heo, Quých và anh cụt đã biến đâu mất.
- Cáºu ngủ ngon chứ? - Guittou và các bạn anh há»i.
- Ngủ say lắm, cảm ơn.
- Cáºu muốn uống cà phê sữa hay trà ? Cà phê vá»›i bánh mì phết bÆ¡.
- Cảm ơn!
Tôi vừa ăn vừa xem hỠlà m việc.
Julot chuẩn bị balata dần dần theo nhu cầu cần thiết, anh ta bá» thêm những tảng balata rắn chắn và o nÆ°á»›c nóng và nhà o lẫn vá»›i cái khối đã má»m.
Louls nhỠchuẩn bị sẵn những mảnh vải, còn Guittou hoà n tất chiếc già y..
- Các anh là m được nhiá»u không?
- Không. Bá»n mình là m đủ kiếm hai mÆ°Æ¡i đô-la má»™t ngà y. Trả tiá»n nhà và ăn năm đô-la. Còn lại cho má»—i đứa năm đô-la là m tiá»n túi, may mặc và tiá»n há»›t tóc
- Các cáºu bán hết à ?
- Không, thỉnh thoảng, má»™t đứa trong bá»n mình phải Ä‘i bán già y và chổi ở các Ä‘Æ°á»ng phố: Äi bán dạo nhÆ° váºy, dÆ°á»›i nắng, gay lắm.
Nếu cần, tá»› cÅ©ng muốn cùng là m vá»›i các cáºu ở đây tá»› không thÃch là kẻ ăn bám. Tá»› cÅ©ng phải góp phần và o bữa ăn chứ.
- Tốt thôi, Papi.
Suốt ngà y, tôi Ä‘i dạo ở khu phố ngÆ°á»i ấn của thà nh phố George. Tôi trông thấy má»™t bảng quảng cáo chiếu bóng và thấy thèm xem má»™t phim mà u, có tiếng nói, lần đầu tiên trong Ä‘á»i. Chiá»u nay tôi sẽ bảo Guittou dẫn tôi Ä‘i coi. Tôi Ä‘i trên Ä‘Æ°á»ng Penitence Rivers suốt cả ngà y. Thái Ä‘á»™ lịch thiệp của những ngÆ°á»i dân ở đó là m tôi mến há» vô cùng. Há» có hai đức tÃnh: há» rất sạch và rất lá»… Ä‘á»™. Cái ngà y thÆ¡ thẩn má»™t mình tại Ä‘Æ°á»ng phố ở khu nà y của thà nh phố George đối vá»›i tôi còn lá»›n lao hÆ¡n nhiá»u so vá»›i ngà y tôi đến Trinidad chÃn năm trÆ°á»›c.
ở Trinidad, giữa những cảm giác kỳ diệu do được Ä‘i lẫn trong đám đông, tôi luôn luôn tá»± nhủ: má»™t ngà y nà o, trong hai tuần lá»… nữa là nhiá»u nhất, tôi lại phải ra Ä‘i trên biển. NÆ°á»›c nà o sẽ vui lòng nháºn tôi? Có quốc gia nà o cho tôi cÆ° trú không? TÆ°Æ¡ng lai sẽ ra sao? ở đây khác hẳn. Tôi được hoà n toà n tá»± do, và nếu tôi muốn, tôi có thể sang Anh, tham gia các lá»±c lượng tá»± do nÆ°á»›c Pháp. Tôi phải là m gì? Nếu tôi quyết định Ä‘i theo De Gaulle, ngÆ°á»i ta có thể nói là tôi chẳng biết Ä‘i đâu nên phải đâm đầu và o đấy? Giữa những ngÆ°á»i là nh mạnh, biết đâu há» sẽ chỉ coi tôi nhÆ° má»™t tên tù khổ sai chẳng ẩn náu được và o đâu, nên phải đến vá»›i há»? NgÆ°á»i ta đồn là nÆ°á»›c Pháp bị chia ra là m hãi, má»™t bên theo Pétain và bên kia theo De Gaullê. Sao má»™t thống chế pháp lại không biết đâu là danh dá»± và quyá»n lợi của nÆ°á»›c Pháp nhỉ? Nếu tôi tham gia các lá»±c lượng tá»± do sau nà y, tôi có phải bắn và o những ngÆ°á»i Pháp không? ở đây tháºt là khó, rất khó tạo cho mình má»™t chá»— đứng tạm chấp nháºn được. Guittou, Julot và Louis nhá» không phải là những thằng đần, mà há» vẫn là m việc để kiếm năm đô-la má»™t ngà y. TrÆ°á»›c hết, tôi phải táºp sống tá»± do đã. Từ năm 1931 - bây giá» là 1942 - tôi là tù nhân. Tôi không thể giải quyết được những ẩn số trong ngà y tá»± do đầu tiên. Tôi không còn biết có những vấn Ä‘á» gì được đặt ra cho má»™t ngÆ°á»i muốn tạo cho mình má»™t chá»— đứng trong cuá»™c sống. Tôi chÆ°a bao giá» là m việc bằng tay của mình. Tôi chỉ là má»™t anh thợ Ä‘iện quèn. Tôi chỉ tá»± hứa vá»›i mình má»™t Ä‘iá»u duy nhất: sống sao cho sạch sẽ, Ãt ra cÅ©ng sạch sẽ nhất trong khuôn khổ đạo đức của riêng mình.
Tôi vỠđến nhà thì đã mÆ°á»i bốn giá».
- Thế nà o Papi, lần đầu tiên hÃt không khà tá»± do khoái chứ? Cáºu Ä‘i chÆ¡i vui hả?
Hay lắm, Guittou Æ¡i, tôi cứ quanh di quẩn lại mãi trên các Ä‘Æ°á»ng phố ở vùng ngoại ô lá»›n nà y.
- Anh có gặp bá»n Tà u không?
Không.
HỠở ngoà i sân. Các bạn anh rất tháo vát. HỠđã kiếm bốn mÆ°Æ¡i đô-la và há» nhất định bắt tôi phải nháºn hai mÆ°Æ¡i đô. Tất nhiên, tôi không chịu. Anh ra mà xem.
Quých Ä‘ang thái má»™t cây bắp cải cho con heo của anh ăn. Anh cụt Ä‘ang kỳ cá» con lừa. Nó cứ đứng yên, có vẻ thÃch cho lắm.
- Thế nà o Papillon?
- Tốt, còn các anh ra sao?
- Chúng tôi thÃch lắm, chúng tôi đã kiếm được bốn mÆ°Æ¡i đô-la.
- Các anh là m gì?
- Chúng tôi Ä‘i từ ba giá» sáng vá» vùng quê vá»›i má»™t ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng để anh ta chỉ dẫn cho. Anh ta mang theo hai trăm đô-la. Vá»›i số tiá»n ấy, chúng tôi mua cà chua, rau sà -lách, cà tÃm, nghÄ©a là các loại lau tÆ°Æ¡i và xanh. Và i con gà , trứng và sữa dê. Chúng tôi mang ra chợ ở gần bến tà u và thoạt tiên chúng tôi bán cho ngÆ°á»i ở đây bán lẻ Ãt má»™t, sau bán cho thủy thủ Mỹ. Há» bầng lòng vá» giá cả và há» bảo tôi là ngà y mai, tôi không phải và o chợ nữa, tôi cứ đợi ở cổng trÆ°á»›c bến. Há» sẽ mua tất cả cho. Tiá»n đây. Anh là ngÆ°á»i chỉ huy, anh cầm lấy tiá»n.
- Quých, anh biết là tôi cÅ©ng có tiá»n, tôikhông cần đến món tiá»n nà y.
- Anh cứ giữ lấy. Nếu không, chúng tôi không là m việc nữa.
- Các anh hãy nghe tôi. NgÆ°á»i Pháp có năm đô-la là sống được rồi. Chúng ta má»—i ngÆ°á»i cÅ©ng lấy năm đô-la để riêng cho mình, năm đô-la góp tiá»n ăn. Còn lại ta cất Ä‘i để trả nợ cho đồng hÆ°Æ¡ng các anh số hai trăm đô-la mà há» cho anh mượn.
- Äồng ý.
- Ngà y mai, tôi muốn đi với các anh.
Không, anh cứ ngủ. Nếu anh muốn, bảy giỠsáng anh tìm chúng tôi trước cổng bến tà u.
- Äược
Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u vui vẻ. TrÆ°á»›c tiên, chúng tôi thấy đã kiếm sống được, không còn là gánh nặng cho các bạn. Sau Guittou và hai anh kia, há» tuy tốt tháºt, nhÆ°ng há» cÅ©ng phải lo không biết bao nhiêu lâu nữa chúng tôi má»›i có thể tá»± Ä‘i kiếm sống được.
Äể ăn mừng việc là m phi thÆ°á»ng nà y của bạn anh, Papillon Æ¡i, chúng ta phải uống hai lÃt rượu. Julot Ä‘i má»™t lát thì vá», mang theo rượu mÃa trắng và đồ nhắm: Má»™t giá» sau, chúng tôi uống rượu nhÆ° ở Marsille. Rượu và o lá»i ra, và những tiếng cÆ°á»i vui Ä‘á»i vang lên ròn rã hÆ¡n thÆ°á»ng lệ. Những ngÆ°á»i ân hà ng xóm nghe nói ở bên nhà ngÆ°á»i Pháp có tiệc cÅ©ng sang chÆ¡i tá»± nhiên, có ba ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông và hai cô gái. Há» mang những xiên thịt gà và thịt dê được tẩm rất nhiá»u tiêu á»›t. Hai cô gái đẹp lạ thÆ°á»ng, cả hai mặc toà n trắng, Ä‘i chân đất, cổ chân trắng Ä‘eo vòng bạc. Guittou nói vá»›i tôi:
- Cẩn tháºn, con gái trinh nguyên cả đấy. Anh đừng vì thấy hỠđể ngá»±c trần dÆ°á»›i tấm voan má»ng trong mà ăn nói sà m sỡ vá»›i há». Äối vá»›i há» thế là tá»± nhiên. Tôi thì không sao, tôi già rồi. Hồi má»›i tá»›i đây, Julot và Louis nhỠđã thá» bá»m sÆ¡m chút đỉnh, cả hai đã lãnh đủ. Các cô nà y không chịu sang đây từ lâu rồi. Hai cô gái ấn Äá»™ nà y đẹp tuyệt trần. Vết xăm giữa trán là m cho cả hai có má»™t vẻ gì kỳ ảo. Hai cô nói chuyện tá» tế vá»›i tôi, và vá»›i vốn liếng tiếng Anh Ãt á»i của mình, tôi cÅ©ng hiểu rằng hai cô hoan nghênh việc tôi đến thà nh phố George nà y.
Äêm nay, Guittou và tôi đã Ä‘i và o trung tâm thà nh phố. Äến đấy tưởng nhÆ° Ä‘i và o má»™t ná»n văn minh khác, hoà n toà n xa lạ vá»›i nÆ¡i chúng tôi sống. Thà nh phố đông nghẹt ngÆ°á»i. Da trắng, da Ä‘en, ngÆ°á»i ấn Äá»™, Trung Hoa, quân nhân và lÃnh thuá»· mặc quân phục cùng má»™t số thủy thủ các thÆ°Æ¡ng thuyá»n. Rất nhiá»u quán rượu, tiệm ăn, tiệm giải khát và há»™p đêm vá»›i ánh đèn gay gắt là m Ä‘Æ°á»ng phố sáng nhÆ° ban ngà y.
Sau buổi xem phim (lần đầu tiên trên Ä‘á»i tôi được biết phim mà u, loại có cả tiếng nói nữa), còn Ä‘ang ngây ngất vá»›i cái mùi Ä‘á»i má»›i được hÆ°á»ng đó, tôi Ä‘i theo Guittou và o má»™t quán rượu rất lá»›n. HÆ¡n hai mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i pháp chiếm má»™t góc phòng. Há» uống “Cu ba tá»± do†(rượu cồn pha Coca cola).
Tất cả những ngÆ°á»i nà y Ä‘á»u là tù vượt ngục, dân anh chị cả. Có ngÆ°á»i đã mãn hạn, được thả rồi nhÆ°ng còn bị “quản thúc†tại chá»—. Äói khổ không có việc là m; lại bị dân chÃnh quốc và cả dân địa phÆ°Æ¡ng Guyan khinh rẻ, hỠđã tìm đến má»™t xứ sở mà há» cho là sẽ sống khá hÆ¡n. NhÆ°ng ở đây há» vẫn rất cá»±c, há» kể lại váºy.
- Tôi và o rừng chặt củi cho John Fernandaz lấy hai đô la rưỡi má»™t ngà y - Tháng nà o tôi cÅ©ng vá» thà nh phố George chÆ¡i tám ngà y. Tôi tuyệt vá»ng rồi.
- Còn anh?
- Tôi sÆ°u tầm bÆ°á»›m. Tôi và o rừng săn bÆ°á»›m và khi có được má»™t lô kha khá những con bÆ°á»›m các loại, tôi xếp chúng và o má»™t cái há»™p kÃnh tồi Ä‘em bán cả bá»™ sÆ°u táºp
Có ngÆ°á»i Ä‘i bốc dỡ hà ng ở bến cảng. Ai cÅ©ng là m việc không chỉ vừa đủ ăn. “Cá»±c đấy nhÆ°ng được tá»± do, há» nói thế. Tá»± do quý lắmâ€.
Tối nay, có má»™t ngÆ°á»i tù biệt xứ tên là FaussarÄ‘ đến thăm chúng tôi. Anh má»i tất cả cùng uống. Anh là m trên má»™t chiếc tà u CanaÄ‘a chở bốc-xÃt (bị trúng ngÆ° lôi ở cá»a sông Demerara). Anh sống sót và được trợ cấp đắm tà u. Thủy thủ Ä‘oà n chết gần hết. Anh may mắn lên được xuồng cấp cứu. Anh kể lại rằng chiếc tà u ngầm Äức đã nổi lên mặt nÆ°á»›c và nói chuyện vá»›i những ngÆ°á»i còn sống sót sau khi tà u đắm. Chúng há»i có bao nhiêu tâu còn Ä‘áºu ở bến chỠđược xếp bốc-xÃt và sắp rá»i cảng. Tất cả Ä‘á»u trả lá»i là không biết, thằng cha há»i há» liá»n cÆ°á»i và nói: “Hôm qua, tôi còn xem chiếu bóng ở rạp nây rạp ná» trong thà nh phố George. Các anh coi đây tôi còn giữ được ná»a tám vé và o cá»a đây nà yâ€: Rồi chỉ và o áo vét ngoà i, hắn lại nói: “Bá»™ quần áo nà y cÅ©ng mua ở thà nh phố George đấyâ€. Có những ngÆ°á»i hoà i nghi kêu là chuyện bịa nhÆ°ng Faussard nhất định bảo là đúng nhÆ° váºy tháºt. Chiếc tà u ngầm còn báo trÆ°á»›c cho những ngÆ°á»i đắm tà u biết là tà u nà o sẽ đến vá»›t há». Vá» sau đúng chiếc tà u ấy đã đến đón há» tháºt. Ai cÅ©ng nói chuyện mình.Tôi và Guittou ngồi cạnh má»™t ông già dân Pa ri, ở Khu Chợ. Ông ta nói tên ông là Louis NhỠở Ä‘Æ°á»ng Lombards.
- Anh bạn Papillon Æ¡i, tôi nghÄ© ra má»™t mẹo để chẳng là m gì mà vẫn sống được. Há»… trên báo ở mục “hy sinh vì vua†hay “vì nữ hoà ng†(tôi cÅ©ng chẳng rõ nữa), có tên má»™t ngÆ°á»i Pháp, là tôi tìm đến má»™t cá»a hà ng bán má»™ chà bằng đá, thuê chụp má»™t tấm hình có tôi đứng bên má»™t tấm bia có sÆ¡n tên tà u, ngà y tà u đắm và tên ngÆ°á»i Pháp ná». Sau đó tôi đến các biệt tá»± sang trá»ng của ngÆ°á»i Anh, tôi nói là há» phải góp tiá»n xây má»™ cho ngÆ°á»i Pháp kia đã hy sinh cho nÆ°á»›c Anh để lÆ°u lại là m ká»· niệm tại nghÄ©a trang. Cho đến tuần vừa qua, có má»™t thằng ngốc ngÆ°á»i Bretagne được đăng là chết trong má»™t vụ đắm tà u vì trúng ngÆ° lôi, lại sống nhăn răn ra mà trở vá». Thằng cha ấy Ä‘i thăm mấy bà , đúng là những ngÆ°á»i tôi đã quyên năm đô-la để xây má»™ cho hắn. Thằng cha Ä‘i đâu cÅ©ng réo lên là nó còn sống sá» sá» ra đấy, còn tôi thì chẳng là m tấm bia nà o cả. Phải kiếm cách khác để sống thôi, vì vá»›i tuổi tôi tôi không là m gì nổi rồi.
Rượu và o ai cÅ©ng lá»›n tiếng kể đủ các chuyện bất ngá» nhất, tưởng ở đây chỉ có chúng tôi biết tiếng Pháp. Má»™t ngÆ°á»i kể :
- Tôi là m búp bê và tay ghi-đông xe đạp bằng balata. Chẳng may mấy con bé để quên búp bê ở ngoà i vÆ°á»n dÆ°á»›i nắng, thế là búp bê chảy ra, hay rúm ró lại. Anh tưởng tượng khi tôi quên khuấy là mình đã bán ở Ä‘Æ°á»ng phố nà o, thì chuyện rùm beng đến đâu không. Äã má»™t tháng nay, ban ngà y tôi không dám Ä‘i đâu đến ná»a cái thà nh phố George nà y. Xe đạp cÅ©ng váºy, thằng nà o Ä‘i xe ngoà i nắng, khi lấy xe là tay bị dÃnh chặt và o tay lái là m bằng balata mua của tôi.
Má»™t ngÆ°á»i khác kể:
- Còn tôi, tôi là m roi ngá»±a, có gắn đầu Ä‘Ã n bà da Ä‘en, cÅ©ng bằng balata. Vá»›i thủy thủ Anh, tôi nói tôi đã thoát chết ở tráºn Mers-el-Kebir*(*Mers-el-Kebir là má»™t thà nh phố cảng của Algérie còn là thuá»™c địa Pháp hồi đại chiến thế giá»›i lần thứ hai. Lúc Pétan đầu hà ng Äức, có má»™t hạm Ä‘á»™i Pháp bá» neo ở quân cảng Mers-el-Kebir đã không chấp nháºn cả hai Ä‘á» nghị của hạm cuá»™i Anh ở Äịạ Trung Hải: hoặc chiến đấu chống phát xÃt Äức, hoặc phải để hải quân Anh tÆ°á»›c khà giá»›i để khá»i rÆ¡i và o tay bá»n Äức. Các tà u Pháp không chịu, hải quân Anh đã nổ súng ngà y 3.7.1940 đánh chìm các tà u Pháp ở đó là m chết 1297 thủy thủ Pháp - ND) nên há» phải mua cho tôi vì nếu tôi sống sót được, Ä‘iá»u ấy không phải là lá»—i của há». MÆ°á»i ngÆ°á»i thi có đến tám ngÆ°á»i đã mua.
Tôi khoái những kẻ đầu trá»™m Ä‘uôi cÆ°á»›p hiện đại, nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng thấy rằng kiếm được miếng ăn quả là gian nan.
Có ngÆ°á»i mở máy thu thanh ở quầy rượu: De Gaulle Ä‘ang Ä‘á»c lá»i kêu gá»i. Tất cả Ä‘á»u nghe tiếng nói của Pháp Ä‘ang từ London hiệu triệu ngÆ°á»i Pháp sống tại các thuá»™c địa và đất hải ngoại. Lá»i kêu gá»i của De Gaulle thống thiết là m má»i ngÆ°á»i im phăng phắc lắng nghe.
Bá»—ng, má»™t tay anh chị đã quá chén đứng phắt dáºy nói:
- Mẹ kiếp. Nói nghe được lắm, các bạn Æ¡i. Thế là tá»± nhiên, tá»› há»c được tiếng Anh, tá»› hiểu hết tất cả những gì cái lão Churchill đó nói.
Má»i ngÆ°á»i cÆ°á»i phá lên, chẳng ai thiết vạch ra cho tay ấy biết hắn lầm cả.
Äúng là trÆ°á»›c tiên tôi phải tìm cách kiếm sống, và qua những ngÆ°á»i khác, tôi thấy việc đó không dá»… chút nà o. Tôi không lo mấy. Từ năm 1930 đến 1940, tôi đã hoà n toà n không còn trách nhiệm vá»›i mình và cÅ©ng không phải cho lấy lòng ai. Má»™t con ngÆ°á»i bị giam cầm lâu nhÆ° váºy, không phải lo việc ăn uống, lo chá»— ở, lo chuyện may mặc, má»™t con ngÆ°á»i đã bị kẻ khác Ä‘iá»u khiển, xoay tá»›i xoay lui, không được tá»± ý là m bất cứ việc gì phải tuân theo nhÆ° máy đủ các mệnh lệnh linh tinh nhất mà không được suy nghÄ© gì. Con ngÆ°á»i nhÆ° váºy chỉ trong và i tuần bá»—ng rÆ¡i tõm và o má»™t thà nh phố lá»›n, rồi phải táºp lại cách Ä‘i trên hè phố mà không xô đẩy ai, qua Ä‘Æ°á»ng mà không bị xe cán, thấy ngÆ°á»i khác hầu hạ việc ăn uống của mình, nghe theo lệnh của mình, con ngÆ°á»i ấy phải táºp lại cách sống. Chẳng hạn, ngÆ°á»i ấy có những phản ứng bất ngá». Giữa những dân anh chị nà y, ngÆ°á»i thì được phóng thÃch, kẻ bị Ä‘i Ä‘Ã y đã vượt ngục, nói tiếng Pháp thỉnh thoảng lại pha và i tiếng Anh hay tiếng Bây Ban Nha, tôi dá»ng tai nghe chuyện há» kể. Bá»—ng nhiên, trong cái quán rượu Anh nà y tôi muốn Ä‘i tiểu. Váºy mà , tháºt không sao tưởng tượng nổi, chỉ thoáng qua thôi, tôi định tìm giám thị để xin phép Ä‘i. Chỉ thoáng qua rất nhanh, nhÆ°ng nháºn ra Ä‘iá»u đó, tôi thấy ná»±c cÆ°á»i, Papillon Æ¡i, bây giá» mi không phải xin phép ai khi muốn Ä‘i tiểu hay là m bất cứ việc gì.
ở rạp chiếu bóng cÅ©ng váºy, khi cô nhân viên tìm chá»— cho chúng tôi ngồi, tôi thoáng có ý muốn nói vá»›i cô ta: “Xin cô cứ để mặc tôi, tôi chỉ là má»™t tên tù không đáng phải báºn tâm đâuâ€, Ä‘i ngoà i Ä‘Æ°á»ng, từ rạp chiếu bống đến quán rượu, tôi cứ ngoái nhìn phÃa sau: Guittou vốn biết thói quen đó đã bảo tôi
- Sao cao cáºu cứ quay nhìn lại phÃa sau luôn thế? Cáºu xem lÃnh có Ä‘i theo cáºu không chứ gì? ở đây không có lÃnh Ä‘i theo cáºu đâu, Papi. Cáºu đã để chúng ở lại trại giam rồi.
Theo lối nói hình tượng của dân tù, thì phải trút bá» bá»™ cánh của dân tù Ä‘i. Còn hÆ¡n thế nữa, vì quần áo tù khổ sai chỉ má»›i là má»™t váºt tượng trÆ°ng. Không phải chỉ lá»™t bá»™ cánh là xong, phải rứt ra khá»i tâm hồn và trà óc cái dấu tù được khắc bằng lá»a ô nhục.
Má»™t Ä‘á»™i tuần tra Anh toà n lÃnh da Ä‘en, ăn mặc chừng chạc và o quán rượu. Há» Ä‘i từng bà n, há»i thẻ căn cÆ°á»›c. Äến góc chúng tôi ngồi, Ä‘á»™i trưởng nhìn kỹ mặt má»i ngÆ°á»i. Có má»™t khuôn mặt ngÆ°á»i đó chÆ°a biết, đấy là tôi.
- Xin ông cho xem căn cước.
Tôi đưa giấy cho anh ta. Anh liếc nhìn qua rồi đưa trả tôi ngay, và nói:
- Xin lỗi, tôi chưa được biết ông, thà nh phố George rất vui mừng được đón tiếp ông.
Rồi anh đi ra.
Khi anh ta đã ra hẳn, Paul Savoie nói:
- Bá»n cảnh sát ở đây hay tuyệt, những ngÆ°á»i nÆ°á»›c ngoà i được há» tin cáºy là tù vượt ngục trăm phần trăm. Là m sao chứng minh cho nhà cầm quyá»n Anh biết được cáºu là tù vượt ngục, thế là cáºu được tá»± do ngay tức khắc đấy.
Mãi khuya má»›i trở vá» nhà . Má»›i bảy giá» sáng, tôi đã có mặt ở cổng cảng. Ná»a giá» sau Quých và anh cụt đã chở đến má»™t xe ba gác đầy rau tÆ°Æ¡i vừa hái lúc sáng sá»›m, lại có cả trứng và và i con gà . Chỉ có hai ngÆ°á»i thôi. Tôi há»i ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng đã chỉ dẫn há» cách là m ăn đâu rồi. Quých đáp:
- Hôm qua, anh ta đã chỉ cho tôi, thế là đủ. Bây giỠchẳng cần ai dạy bảo nữa.
- Anh đi kiếm những thứ nà y ở xa lắm hả?
- Phải Ä‘i mắt hÆ¡n hai tiếng rưỡi. Bá»n tôi Ä‘i từ ba giá» sáng, bây giá» má»›i tá»›i đây.
Quých kiếm ngay được trà nóng và bánh tráng, anh nhÆ° ngÆ°á»i đã ở đây hai mÆ°Æ¡i năm rồi. Chúng tôi ngồi bên lá» Ä‘Æ°á»ng, cạnh xe ba gác, ăn uống và chá» khách tá»›i mua.
- Bá»n Mỹ hôm qua đã mua, liệu hôm nay có đến không?
- Tôi hy vá»ng há» sẽ tá»›i, nếu há» không tá»›i, ta bán cho ngÆ°á»i khác.
- Còn giá cả thì sao? Anh tÃnh thế nà o?
- Tôi không nói vá»›i há»: Cái nà y giá bây nhiêu. Tôi há»i há»: anh trả bao nhiêu?
- Nhưng anh có biết tiếng Anh đâu?
- Äúng, nhÆ°ng tôi biết dùng tay chỉ trá», dá»… lắm. Anh nói được tiếng Anh đủ để mua bán, anh là m trÆ°á»›c Ä‘i, - Quých nói vá»›i tôi.
- Äược nhÆ°ng tôi muốn xem anh là m má»™t mình đã.
Không bao lâu, má»™t chiếc xe jeep lá»›n được gá»i là com-măng-ca tá»›i. Má»™t lái xe, má»™t hạ sÄ© quan và hai lÃnh thủy ở trên xe Ä‘i xuống, viên hạ sÄ© leo lên xe ba gác, xem tất cả các thứ hà ng hóa, rau xà lách, cà tÃm, v.v. sau khi kiểm tra kỹ các món kia, y nắn mấy con gà .
- Tất cả bao nhiêtu?
Thế là hai bên bắt đấu mà cả:
Tên lÃnh thấy nói giá»ng mÅ©i. Tôi chẳng hiểu y nói gì. Quých búng búng nói ná»a tiếng Tà u nữa tiếng Tây..
Thấy hai bên không ai hiểu được ai, tôi kéo Quých ra một bên.
- Anh mua tất cả hết bao nhiêu?
Anh ta móc túi thấy còn mÆ°á»i bảy đô la
- Một trăm tám mươi ba đô-la, - Quých nói với tôi
- HỠtrả bao nhiêu?
- Hình nhÆ° là hai trăm mÆ°á»i đô-la, tôi thấy chÆ°a đủ
Tôi tiến vê phÃa viên hạ sÄ©, y há»i tôi có nói được tiếng Anh không. Tôi nói là được chút Ãt.
- Ông nói chấm cháºm nhé, - tôi nói vá»›i y.
- Äược.
- Các ông trả báo nhiá»u? Hai trăm mÆ°á»i đô la không được đâu. Phải hai trăm bốn mÆ°Æ¡i.
Y không chịu.
Y giả bá»™ bá» Ä‘i, quay lại, rồi lại bá» Ä‘i rồi ngồi lên xe jeep, nhÆ°ng tôi cảm thấy y Ä‘ang đóng kịch. Äứng lúc y xuống xe lần nữa thì hai cô bạn ấn hà ng xóm vá»›i tôi, vẫn che ná»a mặt, Ä‘i tá»›i. Chắc các cô đã quan sát cảnh buôn bán của chúng tôi, vì các cô là m nhÆ° không biết chúng tôi. Má»™t cô leo lên xe ba gác, xem xét số hà ng rồi há»i chúng tôi.
- Tất cả bao nhiêu?
- Tất cả hai trăm bốn mươi đô la, tôi đáp.
Cô ta nói: “Äược rồiâ€.
NhÆ°ng tên lÃnh Mỹ đã lấy hai trăm bốn mÆ°Æ¡i đô-la ra Ä‘Æ°a cho Quých và nói vá»›i các cô gái ấn rằng y đã mua những thứ đó rồi. Các cô bạn láng giá»ng của tôi cÅ©ng không chịu Ä‘i mà đứng xem bá»n Mỹ bốc hà ng trên xe ba gác chất lên com-măng ca. Phút cuối cùng, má»™t tên lÃnh thủy vá»› luôn cả con heo, tưởng nó cÅ©ng thuá»™c má»› hà ng đã được thá»a thuáºn bán. Tất nhiên, Quých không chịu để há» bắt heo Ä‘i. Thế là bắt đầu má»™t cuá»™c cãi cá» trong đó chúng tôi không là m sao giải thÃch nổi cho há» hiểu rằng con heo không ở trong lô hà ng Ä‘em bán.
Tôi cố là m cho các cô gái ấn hiểu nhÆ° váºy, nhÆ°ng khó quá ChÃnh các cô cÅ©ng không hiểu gì. Bá»n lÃnh thủy Mỹ thì không chịu rá»i heo ra, Quých không chịu trả lại tiá»n, có lẽ xảy ra đánh lá»™n mất. Anh cụt đã rút má»™t thanh gá»— xe ba gác ra, thì má»™t xe jeep quân sá»± Ä‘i ngang. Viên hạ sÄ© thổi còi. Bá»n Quân cảnh đến gần. Tôi bảo Quých hãy trả lại tiá»n nhÆ°ng anh nhất định không chịu. Bá»n lÃnh thủy đã giữ con heo cÅ©ng nhất định không trả heo. Quých đứng chắn trÆ°á»›c xe dÃp, không để cho xe Ä‘i. Má»™t nhóm khá đông những ngÆ°á»i hiếu kỳ vây quanh cái cảnh huyên náo nà y. Bá»n quân cảnh Mỹ bênh bá»n lÃnh thủy, vả lại, há» cÅ©ng chẳng hiểu chúng tôi nói gì. Há» tưởng là chúng tôi định đánh lừa các thủy thủ.
Tôi chÆ°a biết xoay xở ra sao thì sá»±c nhá»› có ghi số Ä‘iện thoại Câu lạc bá»™ Thủy thủ cùng tên anh chà ng ngÆ°á»i Martinique. Tôi Ä‘Æ°a cho viên sÄ© quan quân cảnh và nói: “Gá»i phiên dịchâ€. Y Ä‘Æ°a tôi đến má»™t cái máy Ä‘iện thoại. Tôi gá»i mà may là m sao, tóm được anh bạn theo phái De Gaulle của tôi. Tôi nhá» anh giải thÃch cho viên sÄ© quan quân cảnh hiểu rằng đấy là con heo đã được thuần hóa, nó nhÆ° con chó của Quých, rằng chúng tôi đã quên không nói trÆ°á»›c vá»›i các thủy thủ là nó không thuá»™c và o lô hà ng Ä‘em bán. Sau tôi Ä‘Æ°a ống nghe cho viên sÄ© quan quân cảnh. Chỉ ba phút sau là y hiểu cả. Tá»± tay y cầm con heo Ä‘Æ°a trả Quých, là m anh ta sung sÆ°á»›ng quá, ôm nó và o lòng và vá»™i Ä‘Æ°a nó lên xe ba gác ngay. Sá»± việc đã chấm dứt vui vẻ, và tốp lÃnh Mỹ cÆ°á»i nhÆ° nắc nẻ. Ai Ä‘i Ä‘Æ°á»ng ngÆ°á»i nấy, và thế là xong.
Buổi tối ở nhà , chúng tôi cảm Æ¡n các cô bạn ấn Äá»™. Mấy cô cÅ©ng cÆ°á»i rất dữ vá» chuyện nà y.
Chúng tôi ở Georgetown đã được ba tháng. Hôm nay, chúng tôi vỠở phần nhà của các bạn ấn Äá»™ nhượng cho chúng tôi. Hai phòng sáng sủa rá»™ng rãi, má»™t phòng ăn, má»™t bếp nấu ăn nhá» Ä‘un than và má»™t cái sân rá»™ng mênh mông, trong góc có mái tôn để gia súc trú. Chiếc xe ba gác và con lừa cÅ©ng có chá»— chu đáo. Tôi được ngủ má»™t mình má»™t giÆ°á»ng to có nệm ấm. Hai anh bạn Tà u ở phòng bên, má»—i ngÆ°á»i má»™t giÆ°á»ng riêng. Chúng tôi còn má»™t cái bà n và sáu ghế tá»±a cùng bốn ghế đẩu. Trong bếp có đủ dụng cụ nấu nÆ°á»›ng. Sau khi cám Æ¡n Guittou và các bạn vá» nhà chúng tôi, nhÆ° lá»i Quých nói. TrÆ°á»›c cá»a sổ phòng ăn nhìn ra Ä‘Æ°á»ng chá»…m chệ chiếc ghế phô-tÆ¡i quà tặng của các cô bạn ấn.Trên bà n ăn, trong bình thủy tinh, có cắm hoa tÆ°Æ¡i do Quých mang vá».
Cảm giác có căn nhà riêng đầu tiên của mình, xoà ng xĩnh nhưng sạch sẽ căn nhà sáng sủa tinh tươm, kết quả đầu tiên của ba thằng cùng kiến ăn chung, là m tôi tin tưởng và o bán thân và và o tương lai.
Mai là chủ nháºt, không có chợ, váºy là chúng tôi được tá»± do cả ngà y. Ba chúng tôi quyết định nấu má»™t bữa má»i Guittou và các bạn anh, má»i cả các cô bạn ấn Äá»™ vá»›i mấy ngÆ°á»i anh, em của há». Khách danh dá»± là bác ba Tà u đã giúp Quých và anh cụt, đã tặng hai ngÆ°á»i chiếc xe ba gác vá»›i con lừa, lại còn cho chúng tôi mượn hai trăm đô-la để khởi đầu chuyện buôn bán của chúng tôi. Bác ta sẽ thấy trên Ä‘Ä©a đặt trÆ°á»›c mặt bác, má»™t cái phong bì trong có hai trăm đô la, và má»™t tấm giấy của cả ba chúng tôi cảm Æ¡n bác, viết bằng chữ Hán.
Sau con heo mà anh yêu dấu, Quých dà nh tất cả tình bạn của anh cho tôi. Anh luôn luôn chăm chút tôi từng ly từng tÃ. Trong ba ngÆ°á»i chúng tôi, tôi là ngÆ°á»i ăn mặc tÆ°Æ¡m tất nhất, và đi đâu anh cÅ©ng thÆ°á»ng mang vá» cho tôi má»™t cái áo sÆ¡ mi, má»™t chiếc cà vạt hay má»™t cái quần dà i. Anh mua những thứ dó bằng tiá»n riêng của anh. Má»—i ngà y cả ba chúng tôi kiếm được từ hai mÆ°Æ¡i lăm đến ba mÆ°Æ¡i đô la cÅ©ng chẳng là bao, nhÆ°ng chúng tôi hà i lòng vì thấy đã mau chóng tá»± kiếm sống được. Không phải lúc nà o tôi cÅ©ng Ä‘i mua hà ng vá»›i hai anh, tuy tôi Ä‘i thì mua được rẻ hÆ¡n. Bây giá» tôi chuyên bán hà ng, nhiá»u lÃnh thủy Mỹ và Anh được cá» lên bỠđể mua hà ng cho tà u của mình, đã quen biết tôi. Chúng tôi nói chuyện giá cả vá»›i nhau rất tá» tế, không nóng nẩy. Có má»™t gã cao lá»›n phụ trách bếp ăn của sÄ© quan Mỹ, má»™t thằng Mỹ gốc ý, chỉ nói vá»›i tôi bằng tiếng ý. Nó sung sÆ°á»›ng ra mặt khi thấy tôi trả lá»i bằng tiếng mẹ đẻ của nó và chỉ mặc cả cho vui. Cuối cùng, nó mua vá»›i giá tôi đòi từ khi bắt đầu gặp nhau.
Chừng tám giá» rưỡi đến chÃn giá» sáng, chúng tôi đã vá» nhà . Cả ba chúng tôi ăn má»™t bữa nhẹ rồi anh cụt và Quých Ä‘i nằm, còn tôi sang tìm Guttou, hay các cô láng giá»ng sang chÆ¡i bên tôi. Việc nhà chẳng có mấy, chỉ quét nhà , giặt đồ, là m giÆ°á»ng, dá»n dẹp nhà cho sạch sẽ, hai chị em hà ng ngà y là m việc đó cho chúng tôi rất chu đáo mà chẳng lấy bao nhiêu, có hai đô la má»—i ngà y. Tôi đã biết đầy dủ thế nà o là tá»± Ä‘o, không còn phải kinh hoà ng lo nghÄ© đến tÆ°Æ¡ng lai nữa.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 09:32 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Gia đình Ấn Äá»™ của tôi
PhÆ°Æ¡ng tiện Ä‘i lại được dùng nhiá»u nhất trong thà nh phố nà y là xe đạp. Tôi cÅ©ng mua má»™t chiếc để Ä‘i đây Ä‘i đó cho thuáºn tiện. Vì thà nh phố và vùng lân cáºn ở nÆ¡i đất bằng phẳng, nên có thể Ä‘i những Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng dà i mà không cần mất nhiá»u sức. Xe đạp có hai cái đèo hà ng rất khá»e, má»™t ở đằng trÆ°á»›c, má»™t ở đằng sau. Cho nên, cÅ©ng nhÆ° nhiá»u ngÆ°á»i địa phÆ°Æ¡ng, tôi có thể chở hai ngÆ°á»i má»™t cách dá»… dà ng.
Ãt nhất hai lần má»™t tuần, chúng tôi thÆ°á»ng dạo chÆ¡i má»™t hai tiếng đồng hồ vá»›i các cô bạn ấn Äá»™. Các cô sÆ°á»›ng mê tÆ¡i và tôi bắt đầu nháºn thấy má»™t trong hai cô, cô trẻ, Ä‘ang yêu tôi.
Tôi chÆ°a gặp ông bố cô bao giá», hôm qua ông đã sang tôi. Ông ở không xa nhà tôi mấy, nhÆ°ng ông không bao giỠđến thăm chúng tôi, và tôi chỉ biết các anh em trai của cô. Ông ta là má»™t cụ già cao lá»›n có bá»™ râu rất dà i, trắng nhÆ° cÆ°á»›c. Tóc ông cụ cÅ©ng bạc trắng để lá»™ má»™t vầng trán thông minh và cao quý. Ông chỉ nói tiếng ấn, con gái ông dịch lại. Ông má»i tôi đến nhà ông, ông bảo con gái ông, mà tôi gá»i là nà ng công chúa nhá», nói vá»›i tôi rằng Ä‘i xe đạp không xa lắm. Tôi hứa sẽ đến thăm ông má»™t ngà y gần đây.
Sau khi ăn và i chiếc bánh ga tô và uống trà , ông ra vá», nhÆ°ng tôi đã kịp nháºn xét là ông để ý đến từng chi tiết nhá» trong nhà . Nà ng công chúa nhá» sung sÆ°á»›ng thấy ông bố hà i lòng vá» cuá»™c viếng thăm nà ng và vá» chúng tôi.-
Tôi ba mÆ°Æ¡i sáu tuổi, và sức khá»e tôi rất tốt, tôi cảm thấy mình còn trẻ, và cÅ©ng được cái may là tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u coi tôi là còn trẻ, tất cả các bạn tôi Ä‘á»u nói là trông tôi chÆ°a tá»›i ba mÆ°Æ¡i.
Thế mà cô nà y má»›i mÆ°á»i chÃn, cô lại có cái vẻ đẹp thanh thản của nòi giống cô cùng cách suy nghÄ© cá»±c Ä‘oan tin và o số mệnh. Äối vá»›i tôi, được cô gái lá»™ng lẫy nà y yêu là món quà quý báu của trá»i cho.
Khi chúng tôi Ä‘i chÆ¡i cả ba, bao giá» cô cÅ©ng leo lên giá đèo hà ng phÃa trÆ°á»›c, cô biết rất rõ là cô cứ ngồi rất thẳng ngÆ°á»i trên xe, tôi cố dấn lên bà n đạp, hÆ¡i cúi đầu vá» trÆ°á»›c là mặt tôi ká» sát mặt cô. Nếu cô ngã đầu vá» phÃa sau, tôi sẽ được hưởng trá»n vẹn quang cảnh đôi vú xinh đẹp để trần dÆ°á»›i tấm voan má»ng mà nếu vén lên chắc còn đẹp gấp bá»™i. Äôi mắt Ä‘en của cô rá»±c cháy má»—i lần xảy ra những sá»± va chạm nhá» nà y và đôi môi Ä‘á» thăm trên ná»n da mà u lá trà , hé mở vẻ thèm khát muốn được hôn. Hà m răng trắng bóng rất đẹp tô Ä‘iểm thêm cho cái miệng tuyệt vá»i..
Tối nay, chỉ có hai đứa chúng tôi Ä‘i xem chiếu bóng, hình nhÆ° cô chị nhức đầu, má»™t cÆ¡n nhức đầu mà tôi cho là giả tạo, cốt để hai đứa tôi được Ä‘i riêng vá»›i nhau. Cô ta mặc áo ngoà i bằng mousseline trắng, dà i đến táºn gót chân trần, má»—i khi bÆ°á»›c lại để lá»™ ba chiếc vòng bạc. Cô Ä‘i dép có quai và ng lồng và o ngón chân cái là m chân cô duyên dáng thêm. ở lá»— mÅ©i phải, cô gắn má»™t hạt kim cÆ°Æ¡ng mà u và ng rất nhá». Tấm voan mousseline che đầu ngắn và nhẹ nhà ng rủ xuống quá bá» vai má»™t chút, má»™t dải ru băng và ng giữ tấm voan Ä‘Ãnh trên đầu. Từ giữa trán, trên dải băng đó, rủ xuống ba sợi chỉ gắn những viên đá đủ mà u. Kiểu trang Ä‘iểm là m nổi báºt cái chấm xanh thẫm trên trán những khi cô lúc lắc cái đầu. Cả gia đình ấn lẫn gia đình tôi, trong đó có cả Quých và anh cụt, Ä‘á»u mặt mà y tÆ°Æ¡i tỉnh nhìn hai chúng tôi Ä‘i ra, sung sÆ°á»›ng thấy gÆ°Æ¡ng mặt chúng tôi trà n trá» hạnh phúc. Hình nhÆ° ai nấy Ä‘á»u biết chắc chúng tôi xem chiếu bóng vá» là đã Ä‘Ãnh hôn vá»›i nhau rồi. Nà ng ngồi yên vị trên nệm ghế đèo hà ng rồi, tôi má»›i cho xe lăn bánh vá» phÃa trung tâm thà nh phố.
Trong khi tôi thả chiếc xe chạy má»™t quãng dà i, trên con Ä‘Æ°á»ng rá»™ng dÆ°á»›i ánh đèn lá» má», cô gái đẹp lá»™ng lẫy nà y đã đặt lên môi tôi má»™t cái hôn nhẹ nhà ng. Cá» chỉ chủ Ä‘á»™ng nà y bất ngỠđến ná»—i tôi suýt ngã xe.
Ngồi tÃt phÃa sau trong phòng chiếu bóng, tay nắm tay, tôi nói vá»›i nà ng bằng mấy ngón tay và nà ng cÅ©ng đáp lá»i tôi bằng ngôn ngữ của ngón tay. Cuá»™c tâm tình đầu tiên của chúng tôi trong khi xem phim - mà chúng tôi cÅ©ng chẳng biết là phim gì nữa - là má»™t cuá»™c nói chuyện thầm lặng. Mấy ngón tay móng dà i được chải chuốt và tô son hát lên má»™t khúc tình ca say đấm, nói cho tôi rò mối tình đằm thắm của nà ng còn minh xác hÆ¡n cả ngôn ngữ. Nà ng ngả đầu và o vai tôi để tôi có thể hôn khuôn mặt thanh khiết của nà ng.
Mối tình e ấp, qua nhiá»u thá»i gian má»›i nảy nở, nhanh chóng biến thà nh má»™t niá»m say đắm trá»n vẹn. TrÆ°á»›c khi nà ng thuá»™c vá» tôi, tôi đã nói cho nà ng biết là tôi không thể cÆ°á»›i nà ng được, vì tôi đã có vợ ở Pháp. Äiá»u đó cÅ©ng chẳng là m nà ng phiá»n lòng mấy. Má»™t đêm, nà ng đã ở lại vá»›i tôi. Nà ng nói vá»›i tôi rằng nà ng muốn tôi vá» sống vá»›i nà ng tại nhà bố nà ng, nhÆ° váºy tiện cho các anh em trai của nà ng, và cho và i gia đình nhà ngÆ°á»i ấn láng giá»ng. Tôi nháºn lá»i và dá»n vá» nhà bố nà ng. Ông cụ vẫn sống má»™t mình, có má»™t cô cháu há» xa hầu hạ ông và dá»n dẹp nhà cá»a. NÆ¡i nà y cách nhà Quých không xa bao nhiêu, chỉ chừng năm trăm mét. Cho nên hai bạn tôi tối nà o cÅ©ng sang chÆ¡i vá»›i chúng tôi hÆ¡n má»™t giá». Há» cÅ©ng thÆ°á»ng sang chÆ¡i vá»›i chúng tôi.
Chúng tôi vẫn tiếp tục buôn bán rau cỠở bến tà u. Tôi ra Ä‘i từ sáu giá» rưỡi và gần nhÆ° lúc nà o nà ng cÅ©ng Ä‘eo theo tôi. Má»™t bình thủy lá»›n Ä‘á»±ng trà , má»™t bình mứt và má»™t ổ bánh mì nÆ°á»›ng, tất cả ở trong má»™t túi xách to đã đợi sẵn Quých và anh cụt để chúng tôi cùng uống trà vá»›i nhau. Nà ng tá»± tay là m các thức ăn sáng và tuân thủ tuyệt đối nghi thức: bốn ngÆ°á»i phải cùng ăn bữa đầu tiên trong ngà y. Trong túi xách của nà ng, có đủ má»i thứ cần thiết: má»™t tấm chiếu nhá» viá»n đăng ten, mà nà ng trịnh trá»ng đặt xuống vỉa hè sau khi đã dùng chổi quét sạch chá»— đó, bốn bá»™ tách nhá» có cả Ä‘Ä©a. Ngồi ở lá» Ä‘Æ°á»ng, chúng tôi ăn Ä‘iểm tâm, rất nghiêm túc. Ngồi lá» Ä‘Æ°á»ng mà uống trà nhÆ° ở nhà kể cÅ©ng buồn cÆ°á»i, nhÆ°ng cả nà ng và Quých Ä‘á»u coi thế là tá»± nhiên. Há» chẳng cần để ý đến những ngÆ°á»i Ä‘i qua và thấy là m nhÆ° váºy là bình thÆ°á»ng. Tôi không muốn cản nà ng. Nà ng thÃch hầu hạ chúng tôi luôn tay phết mứt lên bánh tôi mà không Æ°ng là nà ng rất buồn.
Thứ bảy vừa qua, có má»™t việc xảy ra đã cho tôi biết được má»™t Ä‘iá»u bà máºt. Chúng tôi ăn ở vá»›i nhau đã được hai tháng, và nà ng thỉnh thoảng lại cho tôi má»™t Ãt và ng. CÅ©ng chỉ là những mảnh tÆ° trang gãy, vỡ, má»™t ná»a cái nhẫn và ng, má»™t chiếc bông tai, má»™t Ä‘oạn dây chuyá»n, má»™t phần tÆ° hay má»™t ná»a chiếc huân chÆ°Æ¡ng hoặc má»™t đồng tiá»n. Tuy nà ng bảo tôi cứ bán Ä‘i, nhÆ°ng tôi không cần đến, cứ cho tất cả và o má»™t cái há»™p. Tôi có gần bốn trăm gam và ng. Khi tôi há»i nà ng và ng ở đâu ra, thì nà ng kéo tay tôi, hôn tôi rồi cÆ°á»i nhÆ°ng không chịu nói gì.
Hôm thứ bảy ấy, và o lúc mÆ°á»i giá» sáng, nà ng bảo tôi lấy xe chở bố Ä‘i, tôi cÅ©ng không biết Ä‘i đâu. Nà ng nói :
- Ba em sẽ chỉ Ä‘Æ°á»ng cho anh. Em phải ở nhà để ủi đồ.
Tôi tò mò nghÄ© là ông già chắc Ä‘i thăm ai ở xa, và vui vẻ nháºn lá»i.
Ông lão ngồi lên giá đèo hà ng phÃa trÆ°á»›c và không nói gì, vì ông ta chỉ nói được tiếng ấn. Tôi Ä‘i theo hÆ°á»›ng ông ta chỉ. ÄÆ°á»ng xa, tôi đạp đã gần má»™t giá». Chúng tôi đến má»™t khu phố già u có bên bá» biển. Nhà toà n là biệt thá»± đẹp. Ông “bố vợ†vừa ra hiệu, tôi dừng lại ngay và tôi để ý quan sát. Ông lão lấy trong túi áo ngoà i ra má»™t viên đá tròn và trắng rồi quỳ trên báºc thá»m thứ nhất của nhà đầu tiên. Ông lão vừa lăn hòn đá trên báºc thá»m vừa hát. Và i phút trôi qua. Má»™t phụ nữ mặc quần áo ấn từ trong biệt thá»± Ä‘i ra, lại gần ông già và lẳng lặng Ä‘Æ°a cho ông má»™t váºt gì đấy. Ông cứ Ä‘i từ nhà ná» sang nhà kia, diá»…n lại cảnh ấy cho đến mÆ°á»i sáu giá». Cứ thế kéo dà i mà tôi vẫn không hiểu gì. Äến biệt thá»± cuối cùng má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông váºn toà n đồ trắng ra gặp ông. NgÆ°á»i nà y bảo ông đứng dáºy, quà ng lấy tay ông rồi dẫn ông và o nhà . Ông cụ ở đó hÆ¡n mÆ°á»i lăm phút rồi má»›i ra, vẫn có ông kia Ä‘i kèm. TrÆ°á»›c khi chia tay nhau, ông nà y còn hôn trán ông già , đúng hÆ¡n là hôn mái tóc bạc của ông.
Chúng tôi Ä‘i vá», tôi cố sức đạp để vá» cho mau vì đã hÆ¡n bốn rưỡi chiá»u.
CÅ©ng may, chúng tôi vỠđến nhà trÆ°á»›c khi trá»i tối. Indara cô gái ấn xinh đẹp của tôi, dẫn bố và o trÆ°á»›c rồi nhảy lên ôm cổ tôi hôn hÃt và kéo tôi và o vá»›i gÆ°Æ¡ng sen để tôi tắm. Quần áo sạch sẽ chá» sẵn, sau khi tắm rá»a, cạo mặt, thay quần áo, tôi má»›i ngồi và o bà n ăn. Nà ng tá»± tay dá»n cho tôi ăn nhÆ° thÆ°á»ng lệ. Tôi muốn há»i nà ng nhÆ°ng nà ng cứ xăng xở Ä‘i lại là m ra vẻ báºn rá»™n để lẩn tránh, kéo dà i tháºt lâu lúc phải trả lá»i các câu há»i của tôi. Tôi nóng lòng muốn biết sá»± việc. NhÆ°ng tôi cÅ©ng biết là không bao giá» nên ép ngÆ°á»i ân hay ngÆ°á»i Tà u nói. Cần phải tôn trá»ng má»™t thá»i gian nhất định. Lúc đó tá»± há» sẽ nói vì há» Ä‘oán biết rằng anh Ä‘ang chá» nghe má»™t Ä‘iá»u tâm sá»± của há»: nếu anh xứng đáng, thì há» sẽ nói. Äối vá»›i Indara cÅ©ng đúng nhÆ° váºy. Sau khi cùng ngủ chung vá»›i nhau, nà ng má»›i áp cái má còn nóng hổi và o hõm vai tôi và nói mà không nhìn tôi:
- Mình Ä‘i, mình có biết rằng khi ba di kiếm và ng, ba không là m gì xấu không, trái lại kia đấy. Ba gá»i các thần linh đến phù há»™ căn nhà mà ba đã lăn hòn đá. Äó là má»™t phong tục rất cổ xÆ°a của nÆ°á»›c Nam DÆ°Æ¡ng chúng em.
Nà ng công chúa của tôi kể cho tôi nghe nhÆ° váºy. NhÆ°ng má»™t hôm má»™t cô bạn của nà ng nói chuyện vá»›i tôi ở chợ. Buổi sá»›m ấy, cả nà ng lẫn các chú Tà u chÆ°a ai tá»›i. Và câu chuyện cô gái xinh đẹp Nam DÆ°Æ¡ng nói cho tôi nghe lại khác:
- Sao anh lại phải Ä‘i là m, má»™t khi anh đã sống vá»›i con gái ông phù thủy? Chị ấy bắt anh dáºy sá»›m, cả khi trá»i mÆ°a, mà không thấy xấu hổ à ? Vá»›i số và ng mà ba chị ấy kiếm ra, anh chẳng cần là m gì cÅ©ng sống được. Chị ấy không yêu anh, đáng lẽ chị không nên để anh dáºy sá»›m nhÆ° thế má»›i phải.
- Thế bố cô ấy là m gì? Cô nói cho tôi biết đi, vì tôi chẳng hiểu gì cả.
- Ông bố chị ấy là phù thủy Nam DÆ°Æ¡ng. Ông có thể gá»i thần là m cho anh hay gia đình anh chết nếu ông muốn. Chỉ má»™t cách thoát khá»i bùa phép mà ông yểm cho anh bằng hòn đá ma là đưa cho ông kha khá và ng, ông sẽ lăn hòn đá ngược vá»›i chiá»u ông đã lăn để gá»i thần chết đến. Bấy giá», ông sẽ gỡ hết các bùa yểm ngược lại còn là m anh và những ngÆ°á»i trong nhà được khá»e mạnh, sống lâu.
- Indara để cho tôi không phải nhÆ° váºy.
Tôi tá»± nhủ sẽ đối chiếu xem trong hai ngÆ°á»i, ngÆ°á»i nà o nói đúng. Và i ngà y sau, tôi đứng cùng vá»›i ông “bố vợ†có bá»™ râu bạc dà i bên bá» má»™t con suối chảy ngang qua Ä‘Æ°á»ng Penitence Rivers rồi đổ và o sông Demerara. Nét mặt các ngÆ° dân ấn là m tôi hiểu rõ hết. Má»—i ngÆ°á»i biếu ông má»™t con cá rồi vá»™i vã tránh cho xa bá». Tôi đã hiểu. Chẳng cần phải há»i ai nữa.
Ông bố vợ phù thủy chẳng dÃnh dáng gì đến tôi. Ông chỉ nói tiếng ấn Äá»™ vá»›i tôi và cho tôi hiểu. Tôi không bao giá» biết ông định nói gì. Thế cÅ©ng có mặt hay. Cứ coi nhÆ° là đã đồng ý vá»›i nhau. Dù sao ông cÅ©ng kiếm được má»™t việc cho tôi là m, tôi xăm trán tất cả các cô bé gái từ mÆ°á»i ba đến mÆ°á»i lăm tuổi. Thỉnh thoảng, ông lại vạch ngá»±c các cô bé gái đó ra cho tôi xăm lá hay hoa mà u lá xanh ve, hồng, lÆ¡ để đầu nhÅ© hoa nhô lên nhÆ° nhụy má»™t bông hoa. Vì xăm rất Ä‘au, cho nên chỉ có những cô gái can đảm má»›i bảo tôi xăm đầu nhÅ© hoa bằng mà u hoà ng yến. Có má»™t và i cô (số nà y Ãt lắm) lại xăm đầu vú mà u và ng.
TrÆ°á»›c cá»a nhà , ông già treo má»™t tấm biển quảng cáo bằng chữ ấn, viết những gì đại loại là : “Nghệ sÄ© - xăm ngÆ°á»i – giá phải chăng - công việc bảo đảmâ€. Là m việc nà y được trả háºu, và tôi hai có hai cái khoái: ngắm bá»™ ngá»±c đẹp của gái Nam DÆ°Æ¡ng và kiếm ra tiá»n. Quých biết ở gần bến tà u có má»™t quán ăn Ä‘ang muốn bán anh hãnh diện báo tin đó cho tôi và đỠnghị chúng tôi cùng mua. Giá phải chăng, có tám trăm đô-la. Bán và ng của ông phù thủy cá»™ng vá»›i tiá»n tiết kiệm được của chúng tôi, đủ mua được cái quán ăn đó. Tôi đã đến xem. Nó ở má»™t con Ä‘Æ°á»ng nhá» nhÆ°ng rất gần bến lúc nà o cÅ©ng lúc nhúc những ngÆ°á»i là ngÆ°á»i. Má»™t gian phòng vuông vức khá to, lát gạch Ä‘en trắng, má»—i bên để được tám bà n, ở giữa có thể kê má»™t cái bà n tròn to bà y những món ăn khai vị và trái cây. Căn bếp rá»™ng rãi khang trang. Có hai lò Ä‘un và hai lò nấu rất to.
Tà i sản của tarta12a
19-03-2008, 09:32 PM
Cái Thế Ma Nhân
Tham gia: Feb 2008
Bà i gởi: 1,035
Thá»i gian online: 35 phút 40 giây
Thanks: 0
Thanked 35 Times in 18 Posts
Quán ăn và bướm
Chúng tôi đã thu xếp xong việc nà y, Indara bán hết chỗ và ng chúng tôi có được. Ông bố già ngạc nhiên thấy tôi không đụng đến những mẩu và ng vụn mà ông cho con gái để hai chúng tôi cùng dùng. Ông nói:
- Tôi cho anh chị để anh chị xà i. Của hai anh chị đấy, anh chị sá» dụng thế nà o tùy ý, không phải há»i tôi, anh chị cứ việc là m.
Kể ra ông “bố vợ phù thủy†của tôi cÅ©ng không đến ná»—i nà o. Cô nà ng của tôi là loại đặc biệt rồi, vừa là nhân tình, vừa là vợ, vừa là bạn. Không có chuyện cãi cá» vì tôi nói gì nà ng cÅ©ng “vângâ€. Nà ng chỉ hÆ¡i khó chịu chút xÃu khi tôi xăm vú cho các bạn đồng hÆ°Æ¡ng của nà ng.
Thế là tôi đã trở thà nh chủ tiệm ăn “Thắng Lợiâ€, nằm trên Ä‘Æ°á»ng Water Street đúng ngay giữa bến cảng Georgetown. Quých nấu bếp, anh thÃch váºy đó, đó là nghá» của anh. Anh cụt Ä‘i chợ và nấu “mì hoà nh thánh†má»™t thứ mì Tà u. Món đó là m nhÆ° sau: lấy tinh bá»™t mì, trá»™n vá»›i lòng trắng trứng rồi nhà o cho nhuyá»…n. Äống bá»™t được nhà o khô rất lâu, rất kỹ, nhà o bá»™t rất nặng, đến ná»—i anh cụt phải nhảy lên trên đống bá»™t, đùi tá»±a và o má»™t cây gáºy nhẵn bóng gắn chặt ở giữa bà n. Má»™t đùi gác lên trên cái gáºy, cánh tay Ä‘á»™c nhất nắm chắc lấy cái gáºy đó, anh nhảy má»™t chân quanh bà n để nhà o bá»™t. Là m nhÆ° váºy có được má»™t thứ bá»™t hồ nhẹ rất ngon. Sau cùng, cho thêm chút bÆ¡ và o, vị của nó tuyệt vá»i.
Quán nà y, chủ trÆ°á»›c bị vỡ nợ, đã nhanh chóng nổi tiếng. Indara có má»™t cô gái ấn trẻ và rất xinh tên là Daya phụ giúp, đã phục vụ đông đảo khách hà ng cứ xô đến tiệm chúng tôi để nếm món ăn Tà u. Tất cả dân tù vượt ngục Ä‘á»u tìm đến. Ai có tiá»n thì trả, ai không có thì má»i ăn không. Quých nói “Cho ngÆ°á»i đói ăn sẽ gặp váºn mayâ€.
Chỉ có má»™t Ä‘iá»u phiá»n phức: hai cô phục vụ (trong đó có Indara) lại quá hấp dẫn. Cả hai Ä‘á»u phô bà y đôi vú trần dÆ°á»›i là n áo voan má»ng. áo của hai cô lại xẻ bên hông từ đùi đến gót chân. Những khi cá» Ä‘á»™ng, hai cô để lá»™ hết chiá»u dà i của đôi chân, lên đến táºn đùi.
LÃnh thủy Mỹ, Anh, Thụy Äiển, Canada và Na Uy có ngà y đến ăn hai lần để được ngắm cảnh ấy. Các bạn tôi gá»i tiệm ăn của tôi là tiệm ăn của những kẻ nhòm gái. Tôi là đại diện chủ. Äối vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i tôi là “ông chủâ€. Không có quầy thu tiá»n, ngÆ°á»i chạy bà n Ä‘Æ°a tiá»n cho tôi, nháºn tiá»n xong tôi bá» túi, khi cần tôi lấy tiá»n lẻ ra thối lại.
Tiệm ăn mở cá»a từ tám giá» tối đến năm sáu giá» sáng hôm sau. Không cần phải kể ai cÅ©ng biết rằng và o khoảng ba giỠđêm, tất cả bá»n ** Ä‘iếm trong khu đã kiếm khá tiá»n trong đêm đầu kéo kép hay khách của chúng đến tiệm chúng tôi ăn món gà cà -ry hay rau xà lách vá»›i mầm Ä‘áºu. Khách có uống bia nữa, nhất là bia Anh, rượu rhum mÃa của địa phÆ°Æ¡ng rất ngon, soda hay cô-ca cô-la. Vì quán là điểm hẹn của dân Pháp vượt ngục, tôi đã trở thà nh ngÆ°á»i giúp nÆ¡i ẩn náu, là cố vấn, là ngÆ°á»i phân xá», là bạn tâm sá»± của tất cả dân tù Ä‘Ã y ở đây
NhÆ°ng tình trạng đó cÅ©ng là m tôi nhiá»u lần gặp chuyện rắc rối. Má»™t ngÆ°á»i chuyên sÆ°u táºp bÆ°á»›m đã cắt nghÄ©a cho tôi nghe cách săn bÆ°á»›m trong rừng. TrÆ°á»›c hết anh ta cắt hình má»™t con bÆ°á»›m trong má»™t miếng bìa cứng rồi dán và o đấy đôi cánh má»™t con bÆ°á»›m thuá»™c cái giống mà anh định săn. Tấm bìa được gắn và o đầu má»™t cây gáºy dà i má»™t mét. Khi săn bÆ°á»›m tay anh cầm gáºy và cá» Ä‘á»™ng là m sao cho bÆ°á»›m giả có vẻ nhÆ° Ä‘ang bay lượn. Anh phải săn ở những khoảng trống, có ánh nắng trong rừng. Anh phải biết giá» nở trứng của từng loại bÆ°á»›m. Có những loà i chỉ sống được bốn mÆ°Æ¡i tám giá». Và má»—i khi ánh nắng chiếu và o chá»— quang đãng, những con bÆ°á»›m má»›i nở lao và o vùng ánh sáng đó, để tìm bÆ°á»›m cái cho tháºt nhanh. Khi chúng thấy con bÆ°á»›m mồi, từ rất xa, chúng áºp đến. Nếu con bÆ°á»›m mồi là bÆ°á»›m Ä‘á»±c, thì bÆ°á»›m Ä‘á»±c sẽ lao đến để đánh. Thế là anh cứ việc dùng cái vợt nhá» cầm ở tay trái để bắt bÆ°á»›m.
Cái lÆ°á»›i vợt có má»™t chá»— thắt có là m ngÆ°á»i săn bÆ°á»›m có thể cứ tiếp tục bắt thêm bÆ°á»›m mà không sợ những con đã lá»t lÆ°á»›i bay Ä‘i mất.
Nếu con mồi là m bằng cánh của bướm cái, thì cái con đực cũng tìm đến để ấp con cái và kết quả vẫn là một.
BÆ°á»›m đẹp nhất là loại bÆ°á»›m hay bay đêm nhÆ°ng vì chúng thÆ°á»ng va phải các váºt chÆ°á»›ng ngại cho nên rất khó bắt được con nà o còn đôi cánh nguyên vẹn. Hầu hết cánh của loại bÆ°á»›m nà y Ä‘á»u bị sứt nham nhở. Äối vá»›i loại bÆ°á»›m đêm, phải lên táºn gần ngá»n má»™t cây cao, rồi giăng má»™t tấm vải trắng to lồng trong khung, đằng sau để má»™t cây đèn đất tháºt sáng. Những con bÆ°á»›m đêm to, sải cánh, dà i từ mÆ°á»i lăm đến hai mÆ°Æ¡i centimét, bay dÃnh và o tấm vải trắng. Thế là chỉ cần đè lên ngá»±c nó tháºt nhanh cho nó chết ngạt. Phải là m sao nó không dấy dụa, nếu không cánh của nó sẽ bị hÆ° hại và kém giá trị.
Tôi có má»™t cái tủ kÃnh nhá» trong đó có những bá»™ sÆ°u táºp bÆ°á»›m, ruồi, rắn nhá» và dÆ¡i hút máu. Hà ng tôi có không đủ bán cho khách cho nên giá rất cao. Má»™t ngÆ°á»i Mỹ chỉ cho tôi thấy má»™t con bÆ°á»›m phÃa sau cánh mà u xanh biếc có ánh thép, phÃa trên thì mà u lÆ¡ nhạt. NgÆ°á»i đó bằng lòng trả tôi năm trăm đô-la nếu tôi có được má»™t con bÆ°á»›m thuá»™c loại nà y mà lại là lưỡng tÃnh. Tôi kể lại vá»›i ngÆ°á»i săn bÆ°á»›m, anh ta nói có má»™t lần, anh đã có trong tay má»™t con nà y, rất đẹp, được ngÆ°á»i ta trả năm mÆ°Æ¡i đô-la, sau nhá» má»™t ngÆ°á»i sÆ°u táºp đứng đắn khác anh ta má»›i biết là má»™t mẫu bÆ°á»›m nhÆ° váºy trị giá đến hai ngà n đô-la.
- Thằng Mẽo ấy muốn xỠanh đấy, anh Papillon ạ. Nó coi anh là đồ ngốc. Cứ cho là món hà ng hiếm đó chỉ đáng giá một ngà n năm trăm đô-la, thì có cũng lợi dụng được sự ngớ ngẩn của anh mà lãi to.
- Cáºu nói đúng, đấy là má»™t thằng xá» lá. Hay ta chÆ¡i lại nó má»™t vố!
- Là m thế nà o?
- Chẳng hạn như gắn và o thân một con bướm cái đôi cánh một con bướm đực hoặc ngược lại. Cái khó là là m sao gắn mà không ai nhìn ra được.
Sau nhiá»u lần là m thá» thất bại, chúng tôi đã gắn được rất khéo, hai cánh má»™t con Ä‘á»±c và o thân má»™t con cái đẹp tuyệt trần, chúng tôi đút những đầu cánh nhá»n và o má»™t Ä‘Æ°á»ng rạch nhá» xÃu rồi gắn lại bằng nhá»±a balata. Nó dÃnh rất chặt, có thể cầm đôi cánh dán nhá»±a mà nhấc cả con bÆ°á»›m lên. Dù có tinh mấy cÅ©ng không sao nháºn ra được: Chúng tôi lồng kÃnh con bÆ°á»›m nà y cùng nhiá»u bÆ°á»›m khác trong má»™t bá»™ sÆ°u táºp thông thÆ°á»ng giá hai mÆ°Æ¡i đô la, là m nhÆ° tôi không quan tâm đến nó. Chúng tôi tÃnh không tráºt chút nà o. Chà ng Mỹ vừa để ý thấy đã trÆ¡ tráo cầm hai mÆ°Æ¡i đô la trong tay để mua bá»™ sÆ°u táºp đó của tôi. Tôi trả lá»i y là tôi đã nháºn bán rồi, má»™t ngÆ°á»i Thụy Äiển đã mua cả há»™p, và món nà y là của ngÆ°á»i ấy.
Trong hai ngà y, gã ngÆ°á»i Mỹ cầm cái há»™p lên tay đến mÆ°á»i lần. Sau không chịu nổi, y nói vá»›i tôi:
- Tôi mua con bướm ở giữa hai mươi đô la, còn anh giữ lại tất cả.
- Con bÆ°á»›m ấy có gì khác thÆ°á»ng váºy? - Và tôi chăm chú xem xét rất kỹ. Rồi tôi reo lên - NhÆ°ng mà nà y, đây là bÆ°á»›m lưỡng tÃnh mà .
- Ông nói gì váºy? ừ, đúng tháºt, trÆ°á»›c tôi chÆ°a dám chắc, ngÆ°á»i Mỹ nói. Trông qua kÃnh, không rõ lắm. Ông cho phép nhé? Y xem xét kỹ cÆ¡n bÆ°á»›m, rất tỉ mỉ, rồi nói: “Ông bán bao nhiêu?â€
- Có lần chẳng phải ông đã nói với tôi rằng thứ mẫu hiếm nà y đáng giá năm trăm đô la sao?
- Tôi đã nhắc Ä‘i nhắc lại vá»›i nhiá»u ngÆ°á»i săn bÆ°á»›m rằng tôi không muốn lợi dụng sá»± không hiểu biết của ngÆ°á»i đã bắt được con bÆ°á»›m nà y.
- Nếu váºy thì giá là năm trăm đô hay là thôi.
- Tôi mua, ông cứ giữ nó cho tôi. Äây, tôi mang theo có sáu mÆ°Æ¡i đô la, tôi đặt trÆ°á»›c coi nhÆ° việc mua bán thế là xong. Ông cho tôi má»™t tấm giấy biên nháºn, mai tôi sẽ Ä‘em nốt tiá»n lại, ông nhá»› lấy con bÆ°á»›m nà y ra khá»i há»™p nhé.
- Äược rồi, tôi sẽ để riêng nó ra chá»— khác. Biên nháºn của ông đây.
Äúng giá» mở cá»a tiệm, chà ng trai giòng giống Lincoln* (*Lincoln Abraham là tên tổng thống thứ 16 của Mỹ) đã có mặt. Y lại xem xét con bÆ°á»›m lần nà y vá»›i má»™t cái kÃnh lúp, tôi sợ hết hồn khi y xem mặt sau con bÆ°á»›m. Thá»a mãn rồi, y trả tiá»n, đặt con bÆ°á»›m và o má»™t cái há»™p y mang theo, đòi tôi là m cho y má»™t giấy biên nháºn khác rồi ra Ä‘i.
Hai tháng sau tôi bị cảnh sát bắt. Äến Sở cảnh sát cảnh sát trưởng giải thÃch bằng tiếng Pháp cho tôi hay là tôi bị bắt vì có má»™t ngÆ°á»i Mỹ tố cáo tôi đã lÆ°á»ng gạt ông ta.
- VỠchuyện một con bướm mà ông gắn cánh, - cảnh sát trưởng nói. - Do việc là m gian trá đó nên ông mới bán được năm trăm đô-la.
Hai giá» sau, Quých và Indara đã đến sở vá»›i má»™t luáºt sÆ° nói tiếng Pháp rất thạo. Tôi nói vá»›i luáºt sÆ° là tôi không biết gì vá» bÆ°á»›m cả, tôi không phải là ngÆ°á»i chuyên săn bÆ°á»›m, cÅ©ng không sÆ°u táºp bÆ°á»›m. Tôi bán những há»™p sÆ°u táºp bÆ°á»›m là bán giúp những ngÆ°á»i săn bÆ°á»›m vốn là khách hà ng của cái tiệm ăn của tôi, rồi chÃnh ngÆ°á»i Mỹ kia đòi mua và đặt giá trÆ°á»›c là năm trăm đô-la, chứ không phải tôi nà i bán cho ông ta, và nếu đấy Ä‘Ãch thá»±c là má»™t con bÆ°á»›m thuá»™c loại nhÆ° ông ta nói thì chÃnh ông ta má»›i là ngÆ°á»i Ä‘i lừa, vì ông đã có được má»™t váºt trị giá hai ngà n đô-la.
Hai ngà y sau, tôi ra trÆ°á»›c tòa. Luáºt sÆ° của tôi kiêm cả việc phiên dịch cho tôi. Tôi nhắc lại luáºn cứ của tôi.
Má»™t Ä‘iá»u lợi cho luáºt sÆ° của tôi là ông có má»™t cuốn Catalogue có kê giá bÆ°á»›m các loại. Má»™t con bÆ°á»›m nhÆ° thế được định giá trong sách là trên má»™t ngà n năm trăm đô-la. Gã ngÆ°á»i Mỹ kia phải chịu tiá»n phà tổn của phiên tòa. Thêm và o đó y phải trả tiá»n thù lao cho luáºt sÆ° của tôi cá»™ng hai trăm đô-la nữa.
Dân anh chị và dân ấn táºp trung lại để ăn mừng tôi được thả vá», bằng má»™t chầu rượu cất lấy. Toà n bá»™ gia đình Indara Ä‘á»u đến tòa án xem xá». Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u tá»± hà o vì trong gia đình - sau khi tôi được xá» trắng án - có má»™t siêu nhân. Bởi há» không bị bịp, há» biết thừa là chÃnh tôi đã gắn cánh con bÆ°á»›m.
Cuối cùng chúng tôi phải bán tiệm ăn Ä‘i, việc ấy tất nhiên sẽ phải tá»›i. Indara và Daya quá đẹp, và cái kiểu thoát y đó, lúc nà o cÅ©ng chỉ bắt đầu hé ra rồi không Ä‘i xa hÆ¡n, lại cà ng là m cho các thủy thủ đầy máu nóng phát Ä‘iên lên, còn hÆ¡n cả khi được thấy má»™t cảnh trần truồng tháºt sá»±. Các cô nháºn thấy là cà ng để ná»a kÃn nữa hở gần mÅ©i các thủy thủ bao nhiêu, thì cà ng được tiá»n puốc-boa nhiá»u bấy nhiêu, cứ nhoà i ngÆ°á»i trên bà n ăn là các cô không bao giá» tÃnh đúng được tổng số tiá»n, hay thối đủ được tiá»n lẻ. Sau thá»i gian trÆ°ng bà y bá»™ ngá»±c là m chà ng lÃnh thủy mê mẩn hoa cả mắt, các cô má»›i đứng thẳng lên há»i: “Còn tiá»n puốc-boa nữa?â€: “à , chết suýt quênâ€, tá»™i nghiệp cho mấy anh chà ng ấy. Há» rất hà o phóng, những gã dại gái ấy, lá»a tình được nhen lên nhÆ°ng không bao giỠđược thá»a mãn, không còn biết trá»i đất gì nữa.
Má»™t hôm xảy ra má»™t việc mà tôi đã lÆ°á»ng từ trÆ°á»›c. Má»™t thằng cha cao to tóc hung, mặt đầy tà n nhang nhìn bá»™ đùi hở hang chÆ°a thá»a, vừa thoáng thấy bóng chiếc quần lót hắn đã Ä‘Æ°a tay ra và những ngón tay thô bạo của hắn kẹp chặt cô bé Nam DÆ°Æ¡ng của tôi nhÆ° trong cái ê-tô. Tay Ä‘ang cầm má»™t bình nÆ°á»›c bằng thủy tinh, cô bé phang cả bình và o đầu nó. Bị đánh nhÆ° váºy nó giáºt mạnh cái quần lót rồi gục xuống, tôi vá»™i chạy đến để nâng nó dáºy trong khi các bạn nó lại tưởng tôi đến đánh nó, nên chÆ°a kịp là m gì, tôi đã bị má»™t quả đấm trá»i giáng đúng giữa mắt. Không biết thằng cha lÃnh thủy kiêm bốc-xÆ¡ ấy tháºt sá»± bênh bạn hay chỉ muốn chÆ¡i má»™t vố tháºt đã Ä‘á»i cho chồng ngÆ°á»i đẹp ấn phải chịu trách nhiệm nà y! Có trá»i biết được! Dù sao tôi cÅ©ng nháºn được má»™t cú đấm thẳng và o mắt. Quá tin và o thắng lợi, nó đã đứng thủ thế trÆ°á»›c mặt tôi và quá:
“Äánh nà o, đánh Ä‘i, mà yâ€. Tôi đá phốc và o hạ bá»™ nó, tiếp theo là má»™t cái húc nhãn hiệu Papillon, nó đã nằm thẳng cẳng.
Tráºn đánh nhau trở thà nh má»™t cuá»™c loạn đả. Anh cụt từ trong bếp xông ra cứu tôi, anh cầm cái gáºy là m mì hoà nh thánh vụt tứ tung. Quých cầm má»™t cái phuốc- sét dà i có hai chạc đâm lia lịa và o đám đông. Má»™t tên lÆ°u manh dân Paris chuyên dá»± các buổi khiêu vÅ© theo nhạc trÆ°á»ng Lappe đã vá» hÆ°u dùng má»™t ghế tá»±a là m vÅ© khÃ. Indara có lẽ bị bó tay vì mất xi-lÃp nên chẳng tham gia và o cuá»™c chiến.
Kết cục là năm gã ngÆ°á»i Mỹ bị thÆ°Æ¡ng nặng ở đầu, hai gã khách bị những vết đâm có hai lá»— do phuốc-sét của Quých gây ra ở nhiá»u chá»— trên thân thể, máu đổ tùm lum. Má»™t viên cảnh sát da Ä‘en ngÆ°á»i Brazzaville chặn ở cá»a không cho ai ra. Tháºt là may, vì vừa lúc ấy má»™t chiếc xe jeep của Quân cảnh tá»›i. Chân Ä‘i ghệt trắng dùi cui giÆ¡ cao, hỠđịnh dùng võ lá»±c à o và o tiệm ăn, và trông thấy các thủy thủ của há» máu me bê bết nhÆ° váºy chắc chắn là há» sẽ trả thù. NhÆ°ng ngÆ°á»i cảnh sát da Ä‘en đã đẩy toán quân cảnh lui, tay cầm gáºy chắn cá»a và nói : “Äã có cảnh sát Hoà ng Gia đâyâ€.
Và khi cảnh sát Anh tá»›i, chúng tôi má»›i phải lên xe chở tá»™i phạm để vá» sở cảnh sát, chỉ má»™t mình tôi mắt bị đánh sÆ°ng húp hÃp, còn không ai trong bá»n tôi bị thÆ°Æ¡ng, nên không ai tin được là chúng tôi đánh nhau để tá»± vệ má»™t cách chÃnh đáng.
Sáu ngà y sau, trong phiên xá» quan tòa chấp nháºn luáºn Ä‘iểm của chúng tôi, và cho chúng tôi được tá»± do trừ Quých bị ba tháng tù vì đánh ngÆ°á»i có thÆ°Æ¡ng tÃch. CÅ©ng khó bà o chữa nổi vô số những vết thÆ°Æ¡ng hai lá»— mà Quých đã ban phát rất rá»™ng rãi cho các đối thủ của anh ta.
Sau đó, trong ná»a tháng trá»i có đến sáu vụ ẩu đả, chúng tôi cảm thấy không thể nà o kéo dà i được nữa. Bá»n lÃnh thuá»· nhất định không chịu coi chuyện nà y nhÆ° đã kết thúc, những khách má»›i lại cứ tiếp tục đến, là m sao phân biệt được ai là bạn của kẻ thù của chúng tôi, ai không phải?
Váºy là chúng tôi đã bán tiệm ăn, vá»›i giá rẻ hÆ¡n lúc mua. Quả tình tai tiếng đến nhÆ° vừa rồi thì khách mua cÅ©ng chẳng được bao nhiêu.
- Anh cụt ơi, ta là m gì bây gi�
- Trong khi chỠQuých được thả, ta cứ nghỉ ngơi đã. Cũng không thể lấy lại chiếc xe ba gác với con lừa được vì ta đã bán các thứ đó cùng các mối mua hà ng rồi. Tốt nhất là không là m gì, cứ nghỉ, sau sẽ hay.
Quých đã được vá». Anh kể lại rằng hỠđối xá» vá»›i anh cÅ©ng tá» tế. Có má»™t Ä‘iá»u phiá»n là anh ta phải ở cạnh hai tù nhân bị án tá» hình. Và ngÆ°á»i Anh lại có cái thói dở là : há» báo cho tôi nhân biết bốn mÆ°Æ¡i lăm ngà y trÆ°á»›c khi thi hà nh án là há» sẽ bị treo cổ ngà y nà o, giá» nà o và Nữ Hoà ng đã bác Ä‘Æ¡n xin ân xá của há». Thế là cứ má»—i sáng, Quých kể hai ngÆ°á»i tá» từ cứ réo lên vá»›i nhau: “Lại qua Ä‘i má»™t ngà y nữa rồi, Johnny Æ¡i, chỉ còn từng nà y ngà y nữa thôiâ€. Và ngÆ°á»i tứ tù kia không ngá»›t chá»i tòng phạm của y suốt cả buổi sáng. Ngoà i chuyện đó ra, Quých được yên ổn và được trá»ng nể.
Tà i sản của tarta12a