12-09-2008, 07:33 AM
Bất Diệt Ma Tôn
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
Vấn Ä‘á» của Ã
à là đầu dây mối nhợ của phiá»n não, là anh cả trong Ba Mình. Chúng ta sống hạnh phúc hay khổ Ä‘au Ä‘á»u từ à mà ra. à luôn hoạt Ä‘á»™ng không ngừng (trừ khi ta ngủ mê), nó suy nghÄ© cái nà y, tưởng nhá»› cái kia, suy tÆ°, phán xét, lo lắng, v.v... Nhiá»u lúc ta muốn nó nghỉ má»™t chút cho ta khá»e, nhÆ°ng nó vẫn tiếp tục là m việc. à thức là m việc rất siêng năng, đến ná»—i nó có thể là m cho ta phát khùng hay Ä‘iên lên được, phải uống thuốc an thần, thuốc ngủ hoặc lấy súng bắn và o đầu thì nó má»›i yên.
Vá»ng tưởng
Trên văn tá»±, vá»ng có nghÄ©a là sai, tưởng là những ý tưởng hay nháºn thức. Vá»ng tưởng có nghÄ©a là ý nghÄ© sai lầm. Ban đêm Ä‘i má»™t mình trên Ä‘Æ°á»ng vắng, ánh trăng lá» má» chiếu xuống má»™t lùm cây, nhìn và o đó ta tưởng là ma rồi hoảng hồn ù té chạy. Bóng cây mà tưởng là ma.
"Trong ngôn ngữ thông dụng hà ng ngà y, chữ tưởng thÆ°á»ng được hiểu là tưởng lầm. Tôi tưởng hôm nay trá»i đẹp, hóa ra trá»i xấu. Tôi tưởng anh đến hôm qua, ai dè hôm nay anh má»›i đến. Tôi tưởng sá»± váºt nhÆ° thế nà y, nhÆ°ng thá»±c tế sá»± váºt lại nhÆ° thế khác. Cứ thế "tưởng" được dùng theo nghÄ©a hiểu lầm, tưởng lầm. NhÆ° váºy vô tình nó cho thấy sá»± nháºn thức (tưởng) của ta thÆ°á»ng là má»™t sá»± nháºn thức sai lầm". Sá»± váºt vô thÆ°á»ng mà ta tưởng là thÆ°á»ng, sá»± váºt vô ngã mà ta cho là có ngã.
Trong giá»›i thiá»n môn, má»—i khi Ä‘ang ngồi thiá»n ý nghÄ© khởi lên loạn xạ kéo ta Ä‘i thì Ä‘a số gá»i đó là vá»ng tưởng, nhÆ°ng đối vá»›i tôi cái đó không phải vá»ng tưởng mà là tạp niệm tức sá»± nhá»› nghÄ© lung tung bất định.
Trong tiếng Pháp chữ tưởng được dịch là "croire", tiếng Anh là "believe", vá»ng tưởng được dịch là "fausse croyance" hoặc "wrong belief". Danh từ vá»ng tưởng mà tôi Ä‘á» cáºp ở đây và trong suốt táºp sách nà y có nghÄ©a là sá»± tin tưởng sai lầm chứ không phải ý nghÄ©a vá»ng tưởng của Thiá»n Tông. Vá»ng tưởng ở đây bao gồm cả thà nh kiến (préjugé), quan niệm (concept), táºp quán (coutume), phóng chiếu (projection), v.v...
Nếu để ý quan sát dòng tÆ° tưởng hay suy nghÄ© của mình ta sẽ thấy nó khởi lên và trôi chảy theo má»™t chiá»u hÆ°á»›ng khá nhất định. Nói cách khác, cái thói quen suy nghÄ© và nháºn thức của ta bị ảnh hưởng bởi những cái tưởng của ta. Sống ở Ä‘á»i ai nấy Ä‘á»u có tưởng, không tin tưởng cái nà y thì tin tưởng cái kia. NgÆ°á»i tin Pháºt, ngÆ°á»i tin Chúa, ngÆ°á»i tin Allah, ngay đến những ngÆ°á»i vô thần không theo đạo tưởng mình không có lòng tin nhÆ°ng tháºt ra hỠđã tin và o cái tưởng vô thần của há», tin và o mãnh lá»±c đồng tiá»n, hoặc tin và o chủ nghÄ©a nà y chế Ä‘á»™ ná», v.v...
Trên chân lý tuyệt đối, tất cả những cái tưởng của chúng ta phần nhiá»u sai lầm vì chúng ta chÆ°a giác ngá»™, chÆ°a thấy được bản tánh và pháp tánh, nhÆ°ng trên phÆ°Æ¡ng diện tÆ°Æ¡ng đối những cái tưởng của ta đôi khi có cái Ä‘em lại hạnh phúc và cÅ©ng có cái Ä‘em lại khổ Ä‘au. Cái tưởng Ä‘em lại khổ Ä‘au tôi gá»i là vá»ng tưởng (fausse croyance, wrong belief).
Thá»i xa xÆ°a tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u tin tưởng mặt đất bằng phẳng và mặt trá»i má»c lên lặn xuống từ lòng đất. Sau đó ngÆ°á»i ta nháºn ra mặt đất không phải thẳng mà là tròn và mặt trá»i bay vòng quanh trái đất. Mãi đến thế ká»· thứ 15, Copernic chứng minh là trái đất quay xung quanh mặt trá»i nhÆ°ng lúc đó trái vá»›i sá»± tin (tưởng) của quần chúng nên ông bắt buá»™c phải từ bá» sá»± khám phá của mình nếu không sẽ bị Ä‘Æ°a lên dà n há»a thiêu.
Bà con của vá»ng tưởng gồm có: tưởng tượng, mÆ¡ tưởng, má»™ng tưởng và ảo tưởng. Tưởng tượng (imagination) là nghÄ© tưởng và hình dung ra những chuyện chÆ°a có hoặc không có. Thông thÆ°á»ng những ý tưởng tượng nà y không kéo dà i nên chỉ thoáng chốc là ta sá»±c tỉnh, biết mình tưởng tượng. MÆ¡ tưởng và má»™ng tưởng có vẻ giống nhau, nhÆ°ng mÆ¡ nhẹ hÆ¡n má»™ng, tiếng Anh mÆ¡ tưởng là daydream tức là giấc mÆ¡ ban ngà y. Thà dụ tôi thèm chức tÆ°á»›c quyá»n hà nh nên tôi mÆ¡ tưởng ngà y nà o đó tôi sẽ là m tổng thống, sẽ có ngÆ°á»i hầu kẻ hạ và tôi sẽ ra lệnh nà y ná», v.v... Nếu ý tưởng nà y chỉ thoáng khởi lên rồi biến mất thì đó là tưởng tượng, nhÆ°ng nếu nó trở Ä‘i trở lại hoà i thì gá»i là mÆ¡ tưởng. Nếu mÆ¡ nhÆ° váºy hoà i đến ná»—i tôi bắt đầu tưởng mình là tổng thống tháºt, Ä‘i đâu cÅ©ng ra oai, hách xì xằng, sai khiến kẻ khác, bắt há» phải hầu mình. Äây là tôi đã Ä‘i và o má»™ng tưởng, sống trong má»™ng mà không hay, cứ tưởng là tháºt. Bát Nhã Tâm Kinh có nói Bồ Tát khi dùng trà huệ Bát Nhã quán chiếu thâm sâu thì sẽ xa lìa Ä‘iên đảo má»™ng tưởng, đạt đến Niết Bà n. NhÆ° thế thì biết má»™ng tưởng rất quan trá»ng và là má»™t vấn Ä‘á» lá»›n cần giải quyết. Ảo tưởng (illusion) là những ý tưởng sai lầm không đúng vá»›i sá»± tháºt, nó giống nhÆ° trò ảo thuáºt khởi lên trong tâm mà ta không biết cứ tưởng là tháºt.
Quan niệm
Quan niệm (hay khái niệm) là những ý nghÄ©, suy tÆ°, cảm giác, nháºn xét mà ta đóng lại thà nh khung cứng ngắc.
Ở Việt Nam ngÆ°á»i ta quan niệm lúc con còn nhá» thì cha mẹ nuôi, đến khi cha mẹ già yếu thì con phải nuôi lại (Trẻ cáºy cha, già cáºy con). NhÆ°ng ở Pháp ngÆ°á»i ta lại nghÄ© khác, cha mẹ nuôi con đến 18 tuổi hoặc đến khi con há»c ra trÆ°á»ng là hết bổn pháºn. Khi cha mẹ già yếu, con cái không bắt buá»™c phải nuôi lại. HÆ¡n thế nữa, cha mẹ nên Ä‘i và o nhà dưỡng lão để khá»i là m phiá»n con cái.
Ở Phi châu, có má»™t bá»™ lạc ná», khi cha mẹ già yếu, há» bắt hai ông bà phải leo lên má»™t cái cây cao, con cháu ở dÆ°á»›i Ä‘ua nhau rung cây tháºt mạnh cho hai ông bà té xuống chết. Nếu rung xong mà ông bà không té thì con cháu Ä‘em vá» nuôi tiếp. Há» quan niệm (nghÄ©) rằng xứ nghèo không đủ ăn, ngÆ°á»i nà o già quá không đủ sức ôm cây thì nên chết cho rồi, khá»i sống là m khổ con cháu.
Ở Tây phÆ°Æ¡ng ngà y nay, vợ chồng má»›i cÆ°á»›i nhau và i tháng mà không Æ°ng ý thì ra toà ly dị, đó là việc bình thÆ°á»ng, tá»± nhiên, không có gì trái luân thÆ°á»ng đạo lý.
Theo truyá»n thống phong tục à Äông, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà phải trung thà nh vá»›i chồng, ngay cả sau khi chồng đã chết. Má»™t phụ nữ tiết hạnh là ngÆ°á»i ở giá thá» chồng nuôi con. Vì quan niệm nhÆ° váºy nên cô không bao giá» dám nghÄ© đến việc tái giá hay yêu Ä‘Æ°Æ¡ng má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông khác.
Thà nh kiến
Là ngÆ°á»i Việt Nam nên tôi có má»™t lối suy tÆ° riêng của ngÆ°á»i Việt Nam. Tôi suy tÆ° nhÆ° váºy vì tôi quan niệm nhÆ° váºy. Vì quan niệm nhÆ° váºy nên tôi má»›i có má»™t cái nhìn (thà nh kiến) nhÆ° váºy. Chữ thà nh kiến rất hay và có ý nghÄ©a. Thà nh kiến theo nghÄ©a Ä‘en là cái thấy đã thà nh hình trÆ°á»›c khi nhìn thấy sá»± việc.
Thà dụ: Tôi quan niệm rằng tất cả những ngÆ°á»i Ä‘i buôn Ä‘á»u là gian láºn. Vì quan niệm nhÆ° thế nên trong má»™t bữa tiệc, bạn bè tôi giá»›i thiệu ông A và cho biết ông là má»™t nhà thÆ°Æ¡ng gia nổi tiếng. Vừa má»›i nghe nhÆ° thế là tôi có thà nh kiến ngay vá»›i ông A, mặc dù ông chÆ°a là m gì hại tôi nhÆ°ng trong đầu tôi đã thấy ông A là ngÆ°á»i gian láºn, lÆ°u manh, xảo quyệt và tôi cảm thấy ghét ông ta ngay láºp tức.
Ở Việt Nam trÆ°á»›c kia, khi đất nÆ°á»›c má»›i bị chia đôi, dân chúng ở ngoà i Bắc có thà nh kiến là những ngÆ°á»i già u có, Ä‘iá»n chủ Ä‘á»u là ngÆ°á»i ác, bóc lá»™t dân nghèo, nên há» có phong trà o kết tá»™i và đấu tố ngÆ°á»i già u.
Má»™t khi đã có thà nh kiến rồi thì ta không tiếp xúc được vá»›i thá»±c tại nữa. Ta đã Ä‘eo và o má»™t cặp mắt kÃnh mà u để nhìn sá»± váºt nên cái thấy của ta bị méo mó. Thà nh kiến là má»™t loại vá»ng tưởng rất nguy hiểm, thÆ°á»ng gây nghi ngá» và chia rẽ.
Táºp quán
Táºp quán là những thói quen đúc kết từ truyá»n thống văn hóa, giáo dục, xã há»™i.
Ở à Äông, chịu ảnh hưởng Nho Giáo, ngÆ°á»i ta quan niệm là "nam nữ thá» thá» bất thân". Nam nữ chÆ°a quen nhau thì không được có những cá» chỉ thân máºt nhÆ° nắm tay, sá» vai, ôm ấp, mỉm cÆ°á»i, v.v... Khi gặp nhau chà o há»i chỉ đứng xa vẫy tay hoặc cúi đầu là đủ. Sau khi tị nạn qua Pháp, và o trÆ°á»ng Trung Há»c, má»—i ngà y gặp bạn bè chà o há»i, có và i cô bạn đầm ôm hôn lên má là m tôi sững sá», vừa mắc cở vừa hồi há»™p, tim Ä‘áºp liên hồi. Vá» nhà , tôi cứ tưởng là chắc mấy cô ấy để ý thÃch mình nên má»›i ôm hôn nhÆ° váºy. Cái táºp quán à Äông của tôi đã khiến cho tôi tưởng bở, tưởng mấy cô đầm kia thÃch mình, nhÆ°ng tháºt ra há» chả thÃch gì tôi tà nà o, táºp quán của há» là nhÆ° thế ! Gặp bạn trai thì bắt tay, gặp bạn gái thì hôn trên má (faire la bise). Bắt tay hay hôn má chỉ là xã giao, không có má»™t chút tình ý gì bên trong hết ! Vì không hiểu phong tục táºp quán của mình và của ngÆ°á»i nên tôi đã ngá»™ nháºn. Do đó táºp quán cÅ©ng thÆ°á»ng Ä‘Æ°a đến ngá»™ nháºn, và ngá»™ nháºn tức là vá»ng tưởng.
Phóng chiếu
"Trong Ä‘á»i sống hà ng ngà y, có những ý nghÄ©, tình cảm mà ta không nháºn ra chúng là của riêng ta, phát xuất từ ta và ta phóng chiếu chúng và o sá»± váºt và ngÆ°á»i khác, rồi tưởng hay Ä‘inh ninh sá»± váºt và ngÆ°á»i khác là nhÆ° thế. Danh từ bình dân là "suy bụng ta ra bụng ngÆ°á»i"."NgÆ°á»i buồn cảnh có vui đâu bao giá»", cảnh váºt tá»± nó đâu có vui buồn, vì trong tâm ta buồn rồi ta phóng chiếu cái buồn của mình lên cảnh váºt nên thấy (tưởng) cảnh váºt buồn. Nhiá»u lúc còn đổ tại cảnh buồn nên là m ta buồn." Trong sá»± liên hệ tình cảm, chúng ta thÆ°á»ng xuyên phóng chiếu mà không biết.
Tà i sản của phongvan
Chữ ký của phongvan [CENTER][B][SIZE=6][COLOR=blue]Má»™t lần lầm lỡ nghìn thu háºn.[/COLOR][/SIZE][/B][/CENTER]
[CENTER][B][SIZE=6][COLOR=#0000ff]Má»™t phút sa cÆ¡ trá»n kiếp sầu.[/COLOR][/SIZE][/B] [/CENTER]
[spoiler][CENTER][B][COLOR=red][SIZE=7]Chúa đảng Lưu Manh[/SIZE][/COLOR][/B][/CENTER]
[CENTER][COLOR=blue][B][URL]http://www.4vn.eu/forum/forumdisplay.php?f=349[/URL][/B][/COLOR] [/CENTER]
[CENTER][COLOR=blue]Là m trai thiết nghÄ© phải dê, không dê ngÆ°á»i nói "bê đê" khó xà i. TÃnh dê phát triển dà i dà i, Nhát dê phải chịu những ngà y cô Ä‘Æ¡n. Lỡ dê con gái giáºn há»n, "Anh nà y dê quá... vô duyên hổng thèm". Dê phải giữ vững tinh thần, Trở thà nh dê chúa cuối cùng có đôi. Con trai dê phải dê rồi, Dê không sà m sỡ cho Ä‘á»i thêm tÆ°Æ¡i. Hãy dê mặc kệ ai cÆ°á»i, Cứ dê cố gắng thì trá»i sẽ thÆ°Æ¡ng. Chẳng dê con gái sẽ buồn, Dê theo nghệ thuáºt thẳng Ä‘Æ°á»ng mà đi hey wa' hey wa'!![/COLOR][/CENTER]
[/spoiler]
12-09-2008, 07:34 AM
Bất Diệt Ma Tôn
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
Thực tại không phải như ta tưởng
Có má»™t ông vua ná» muốn biết ngÆ°á»i mù nhìn sá»± váºt ra là m sao. Vua bèn cho gá»i năm anh mù đến, cho mấy anh sá» và o má»™t con voi rồi tả cho vua nghe.
Anh sỠtrúng cái vòi thì nói con voi giống như vòi nước. Anh sỠtrúng tai voi thì nói con voi giống như cái quat. Anh sỠtrúng bụng voi thì nói con voi giống như cái trống. Anh sỠtrúng chân voi thì nói con voi giống như cột nhà . Anh sỠtrúng đuôi voi thì nói con voi giống như cái chổi.
Năm anh mù tả con voi theo kiểu của mình, không ai giống ai, ngÆ°á»i nà o cÅ©ng cho mình đúng rồi cãi nhau um xùm là m vua vừa buồn cÆ°á»i vừa thÆ°Æ¡ng hại. Buồn cÆ°á»i vì anh nà o cÅ©ng cho mình biết được con voi, thÆ°Æ¡ng hại vì các anh mù mà không biết mình mù, chỉ sá» thấy má»™t phần nhá» mà tưởng là mình đã thấy toà n thân con voi.
Äức Pháºt thuyết pháp trong suốt 45 năm, để lại biết bao nhiêu kinh Ä‘iển. Chúng ta má»—i ngÆ°á»i chỉ há»c và nghiên cứu và i bá»™ hoặc và i chục bá»™ kinh rồi tưởng mình biết hết đạo Pháºt. Khi nghe quý thầy giảng đạo, tôi thấy đạo Pháºt của thầy A không giống đạo Pháºt của thầy B, đạo Pháºt của thầy B không giống đạo Pháºt của thầy C, và v.v...
Chẳng cần nói đến đạo Pháºt của quý thầy khác nhau, hãy chỉ nói vỠđạo Pháºt của thầy A. Hai vợ chồng tôi cùng Ä‘i nghe thầy giảng 2 tiếng đồng hồ. Vá» nhà há»i lại thì má»—i ngÆ°á»i đã nghe và hiểu khác nhau rồi. Tôi thÃch Thiá»n nên trong suốt buổi giảng, tôi chỉ nghe thấy những gì có liên quan đến Thiá»n thôi. Vợ tôi thÃch Tịnh Äá»™, những gì thầy nói có liên quan đến Tịnh Äá»™ thì nà ng thâu nháºn ngay, còn những chi tiết khác thì không nhá»› gì hết !
Thầy nói pháp suốt 2 tiếng đồng hồ, nhÆ°ng những gì tôi nghe được gom lại không quá 15 phút. Những gì thầy nói trong 1 giá» 45 phút kia đã rÆ¡i Ä‘i đâu mất hết. NhÆ°ng vá» nói chuyện vá»›i vợ thì tôi cứ Ä‘inh ninh rằng mình đã nghe hết những gì thầy nói trong 2 tiếng đồng hồ. Trá»› trêu thay, vợ tôi cÅ©ng tưởng y nhÆ° tôi nên không biết ai đã nghe đúng. Tháºt ra má»—i ngÆ°á»i chỉ nghe và thâu nháºn những gì mình thÃch nghe mà thôi.
Trong má»™t khu rừng ná», các loà i thú Ä‘ang chung sống bình yên. Má»™t hôm bá»—ng nhiên có tiếng sấm nổ vang rá»n trên bầu trá»i báo hiệu giông bão sắp đến. Có má»™t chú thá» Ä‘ang say sÆ°a giấc ngủ bị giáºt mình tỉnh dáºy. Ná»a tỉnh, ná»a mê, thá» hoảng hồn co chân bá» chạy. Trên Ä‘Æ°á»ng chú gặp hai anh nai và ng Ä‘ang đứng ngÆ¡ ngác, thấy thá» hoảng hốt, hai anh nai há»i duyên cá»›. Thá» vừa chạy vừa la: "Trá»i sụp ! Trá»i sụp ! Chạy mau". Hai anh nai vốn nhẹ dạ, nghe nói váºy liá»n cắm đầu chạy theo. Ba con chạy má»™t quãng gặp ba con ngá»±a vằn Ä‘ang gặm cá». Thấy thá» và nai phóng chạy hoảng hốt, ngá»±a há»i tại sao thì cả ba con cùng đáp: "Trá»i sụp ! Trá»i sụp ! Chạy mau". Thế là ba con ngá»±a vằn hoảng sợ chạy theo thá» và nai. Dần dần các con thú khác cÅ©ng hùa và o chạy theo. Nhóm thú chạy nhÆ° thế cà ng ngà y cà ng đông khiến các con thú khác dù không biết ất giáp gì cÅ©ng vá»™i và ng tin là trá»i sụp rồi kéo nhau chạy trối chết.
TÆ°Æ¡ng tá»±a nhÆ° váºy, khi nghe ai nói má»™t tin gì đó, chúng ta liá»n tin rồi Ä‘em rao truyá»n tiếp, nhiá»u khi còn thêm mắm thêm muối cho câu chuyện thêm lâm ly rùng rợn và nhất là thÃch nghe những tin đồn xấu vá» ngÆ°á»i khác.
Vì thế đức Pháºt đã nói: Chá»› có tin bất cứ Ä‘iá»u gì vì nghe đồn hay nói lại. (Xem phần trÆ°á»›c, Kinh Kalama).
Câu chuyện sau đây vá» "Ba cái lá»c" của nhà hiá»n triết Hy Lạp Socrate cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»±a nhÆ° váºy.
Má»™t hôm có má»™t ngÆ°á»i đến gặp Socrate và nói :
- Nầy Socrate, tôi phải kể cho anh nghe bạn của anh đã có những hà nh vi gì !
- Khoan đã ! Nhà hiá»n triết cản lại. Äiá»u mà anh muốn nói vá»›i tôi đã được sà ng qua ba cái lá»c chÆ°a ?
- Ba cái lá»c là cái gì ? NgÆ°á»i kia ngạc nhiên há»i.
- Äúng ! Ba cái lá»c. Chúng ta hãy kiểm lại xem Ä‘iá»u anh muốn kể cho tôi có lá»t qua ba cái lá»c nà y không.
- Cái lá»c thứ nhất là sá»± tháºt. Anh đã kiểm lại Ä‘iá»u anh muốn kể có đúng là sá»± tháºt không ?
- Æ ! Cái nầy tôi không chắc, vì tôi chỉ nghe kể lại thôi.
- NhÆ° váºy thì không lá»t qua được cái lá»c thứ nhất rồi ! NhÆ°ng thôi, anh nghe đây, cái lá»c thứ hai là tốt là nh. Anh đã kiểm lại Ä‘iá»u anh muốn kể, mặc dù không hoà n toà n đúng sá»± tháºt nhÆ°ng Ãt nhất nó có tốt là nh không ?
- Æ ! Æ ! Äiá»u nà y không có gì hay ho tốt là nh cả mà ngược lại ...
- Hừ ! Váºy coi thá» nó có lá»t qua được cái lá»c cuối nà y hay không ? Äiá»u anh muốn kể cho tôi có Ä‘em lại lợi Ãch gì không ?
- Lợi Ãch hả ? Chắc không quá .... !!!!
- Thôi đủ rồi ! Socrate mỉm cÆ°á»i. Äiá»u mà anh muốn kể cho tôi nghe vừa không đúng sá»± tháºt, vừa không tốt là nh và không Ä‘em lại lợi Ãch gì. Váºy thì tôi không muốn nghe và khuyên anh hãy nên quên nó Ä‘i là tốt nhất !
Äi dạo vÆ°á»n hoa, tôi thấy má»™t bông hồng to, Ä‘á» thắm tuyệt đẹp. Vá» nhà gặp bạn, tôi muốn chia xẻ cho bạn niá»m vui của tôi và tả lại cái bông hồng để bạn cùng thưởng thức vẻ đẹp của nó. Là m nhÆ° thế tôi nghÄ© rằng bạn sẽ biết và cảm nháºn được bông hồng. NhÆ°ng cái bông hồng mà tôi Ä‘ang kể cho bạn không phải là bông hồng mà tôi đã thấy lúc nãy nữa. Nói cách khác là tôi Ä‘ang trao cho bạn má»™t má»› danh từ vá» bông hồng chứ không phải là bông hồng (tá»± thân).
Chúng ta thÆ°á»ng lầm lẫn giữa ý tưởng và thá»±c tại, cÅ©ng nhÆ° lẫn lá»™n danh từ và sá»± váºt.
Có má»™t lần Ä‘i xem triển lãm tranh hình, tôi thấy có má»™t tấm hình lá»›n, trên đó chụp má»™t trái táo và ở dÆ°á»›i Ä‘á» má»™t câu nhÆ° sau : "Äây không phải là má»™t trái táo". Tôi rất ngạc nhiên, không hiểu tác giả bức tranh muốn nói gì. Túng thế tôi quay lại há»i và i ngÆ°á»i quan khách xung quanh, may thay có ngÆ°á»i hiểu ý nghÄ©a nói cho tôi biết đây không phải má»™t trái táo mà chỉ là hình của má»™t trái táo. Nghe xong vỡ lẽ, tôi chắp tay thầm phục tác giả bức tranh đã vô tình dạy cho tôi má»™t bà i há»c, bà i há»c ghi nháºn sá»± váºt đúng nhÆ° tháºt. Hình ảnh trái táo không phải là trái táo. NhỠđó tôi ngá»™ ra:
Danh từ trái táo không phải là trái táo.
à tưởng vỠtrái táo cũng không phải là trái táo.
CÅ©ng thế, bản đồ Paris không phải là thà nh phố Paris. Những danh từ, ý tưởng và bản đồ giúp cho ta có má»™t khái niệm vá» thá»±c tại và sá»± váºt, nhÆ°ng khi có trong tay thì ta lại xoay ra xem chúng là thá»±c tại rồi quên Ä‘i thá»±c tại. Thá»±c tại luôn luôn biến đổi từng sát na, trong khi đó danh từ, ý tưởng và bản đồ thì cứng ngắc không thay đổi. Cho dù ngà y nay vá»›i máy chụp hình tối tân, bạn Ä‘em ra chụp cảnh Paris thì cái hình kia cÅ©ng chỉ là má»™t hình ảnh của thà nh phố Paris được chụp và o ngà y 18 tháng 5 năm 1999. Và nếu bạn trở lại Paris má»™t tháng sau hay má»™t năm sau để chụp lại thì cảnh Paris đã thay đổi rồi.
Tà i sản của phongvan
12-09-2008, 07:34 AM
Bất Diệt Ma Tôn
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
Thực tại rơi rớt
Bình thÆ°á»ng Ä‘a số chúng ta Ä‘á»u cho mình biết được thá»±c tại (réalité), cái gì tôi thấy, biết, nghe, hiểu Ä‘á»u là sá»± tháºt (vérité). Vì thế nên má»›i có ngã kiến (tức là cái thấy của tôi) và kiến thủ (khÆ° khÆ° cho cái thấy của tôi là đúng). NhÆ°ng thá»±c ra chúng ta chỉ nắm bắt được những mảnh vụn của thá»±c tại xuyên qua nhiá»u cái lá»c (filtre) hay lăng kÃnh.
Thá»±c tại là sá»± việc hay cảnh váºt bên ngoà i (trần cảnh). Nó không đúng sai, phải trái, thiện ác, đẹp xấu, to nhá» v.v... Nó là nó, danh từ đạo Pháºt gá»i là nhÆ° thị. Trong Bát Nhã Tâm Kinh nói là bất sinh, bất diệt, bất cấu, bất tịnh, bất tăng, bất giảm ...
Äứng trÆ°á»›c thá»±c tại (trần cảnh), ta thâu nháºn nó qua những giác quan của mình là lục căn: mắt, tai, mÅ©i, lưỡi, thân, ý. Nếu các giác quan của ta không được chÃnh xác nhÆ° mắt lé cáºn thị, tai Ä‘iếc, mÅ©i nghẹt, lưỡi khô, thân bệnh, ý Ä‘ang tán loạn, vui buồn v.v... thì thá»±c tại bị méo mó Ä‘i má»™t phần. Do đây tri giác trở thà nh má»™t cái lá»c (filtre) hay lăng kÃnh (miroir) thứ nhất. Và thá»±c tại ban đầu trở thà nh thá»±c tại số 1.
Kế tiếp thá»±c tại số 1 lại được nhìn ngắm qua cái lá»c thứ 2 là gia tà i văn hóa, xã há»™i mà ta đã sinh ra và lá»›n lên. Nếu là ngÆ°á»i Việt Nam thì ta sẽ thấy sá»± việc đó nhÆ° thế nà y, và nếu là ngÆ°á»i Mỹ hay Pháp thì ta sẽ thấy sá»± việc nhÆ° thế khác, nói theo Duy Thức Há»c là ta chịu ảnh hưởng của cá»™ng nghiệp. Từ đó thá»±c tại số 1 lại bị biến thái và trở thà nh thá»±c tại số 2.
Kế tiếp, cÅ©ng cùng là ngÆ°á»i Việt Nam nhÆ°ng tôi có những kinh nghiệm riêng tÆ°, không giống nhÆ° những ngÆ°á»i Việt Nam khác. Tôi có má»™t Ä‘á»i sống khác, tình cảm khác, ngÆ°á»i yêu khác, công việc khác, v.v... tóm lại là má»™t biệt nghiệp khác. Do đó cái thá»±c tại số 2 kia sẽ được nhìn qua cái lá»c thứ 3 là kinh nghiệm bản thân và trở thà nh má»™t thá»±c tại số 3.
Cuối cùng khi à của tôi muốn nháºn thức thá»±c tại thì nó chỉ thấy được cái thá»±c tại số 3 chứ không còn thấy được cái thá»±c tại ban đầu nữa. Sau khi nháºn thức được cái thá»±c tại số 3 nà y, à thức của tôi má»›i đóng khung (lá»c thứ 4) nó qua hình ảnh, ngôn ngữ, khái niệm và cho đó là thá»±c tại thứ thiệt. Cái thá»±c tại sau cùng mà à nháºn thức được chỉ còn là má»™t bóng dáng, má»™t mảnh vụn của thá»±c tại, hay là má»™t thá»±c tại rÆ¡i rá»›t, méo mó vì đã trải qua nhiá»u cái lá»c.
Tuy váºy Ä‘a số chúng ta cứ tưởng là mình nắm bắt được thá»±c tại, cho là mình biết đúng, thấy đúng sá»± tháºt và từ đó muốn bao nhiêu ngÆ°á»i khác phải tin và nghe theo ý kiến của ta.
Jean Rostand, trong quyển "Ce que je crois", có nói : "Kẻ ngu thì tưởng là mình biết, ngÆ°á»i trà thì biết là mình tưởng" (les téméraires croient qu ils savent, les sages savent qu ils croient).
Tà i sản của phongvan
12-09-2008, 07:35 AM
Bất Diệt Ma Tôn
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
Là m sao biết vá»ng tưởng, vá»ng tình ?
Tiến trình phiá»n não phát xuất từ ba anh Ã, Tình, Thân (Ba Mình) hoặc nói cách khác là do vá»ng tưởng, vá»ng tình và vá»ng nghiệp sinh ra. Hai cặp ba nà y liên quan rất máºt thiết. Vì à vô minh nên khởi vá»ng tưởng, vá»ng tưởng nếu không được hóa giải thì sinh ra vá»ng tình, vá»ng tình nếu không được hóa giải thì Ä‘Æ°a đến tạo nghiệp khổ Ä‘au.
NhÆ°ng là m sao biết mình có vá»ng tưởng ? Là m sao ngÆ°ng được vá»ng tưởng ? Phải chăng má»—i khi có ý nghÄ© khởi lên Ä‘á»u là vá»ng tưởng ? Theo Thiá»n tông, há»… khởi ý niệm là vá»ng, dù đó là niệm xấu hay tốt. NhÆ°ng ở đây chúng ta không nói chuyện Thiá»n mà nói chuyện Ä‘á»i sống hà ng ngà y, vì chúng ta không thể ngồi thiá»n nháºp định suốt ngà y, không nói năng hay tiếp xúc vá»›i trần cảnh. Ngà y nà o còn sống ngà y đó chúng ta còn phải suy tÆ°, nghÄ© tưởng vì phải Ä‘i là m kiếm ăn nuôi gia đình. Chỉ khi nà o đắc quả A La Hán nháºp Diệt-thá»-tưởng-định thì lúc đó má»›i không còn má»™t chút ý tưởng. HÆ¡n nữa chúng ta được cấu tạo bởi năm uẩn, trong đó có thá», tưởng, hà nh, và thức nên suốt ngà y chúng ta cảm thá», tÆ° duy, suy nghÄ©, nhá»› tưởng lung tung, đó là chuyện Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên.
Trên phÆ°Æ¡ng diện tÆ°Æ¡ng đối hà ng ngà y, chúng ta không thể không có Tưởng, không tưởng cái nà y thì tưởng cái kia. Tưởng rồi tin và o cái tưởng của mình gá»i là tin tưởng (croyance, belief). Những cái tưởng đúng hoặc gần vá»›i thá»±c tại, vá»›i chân lý thì được gá»i là chánh kiến, đạo đức hay minh triết vì nó Ä‘em lại an vui hạnh phúc, còn những cái tưởng méo mó sai lầm không đúng thá»±c tại, tin và o đó sẽ Ä‘Æ°a đến buồn phiá»n khổ Ä‘au thì gá»i là vá»ng tưởng (fausse croyance). Ngay cả những cái ta cho là sá»± tháºt hay chân lý rồi khÆ° khÆ° bám chặt và o đó thì nó cÅ©ng trở thà nh má»™t loại vá»ng tưởng.
Má»—i khi khởi tâm so sánh má»™t chiá»u, phê bình cái nà y đúng, cái kia sai, hoặc lên án ngÆ°á»i nà y tốt, ngÆ°á»i kia xấu, đó là đang rÆ¡i và o vá»ng tưởng (xem lại phần vá»ng tưởng).
Vá»ng tưởng phân biệt, so sánh, phê phán, lên án, chỉ trÃch phải trái, tốt xấu.
Là m sao biết mình có vá»ng tình ? Äó là khi trong lòng có sá»± Æ°a ghét đối vá»›i cảnh váºt, hoặc yêu ngÆ°á»i nà y ghét ngÆ°á»i kia.
Vá»ng tình trong lòng Æ°a ghét, thÆ°Æ¡ng giáºn, lo buồn...
Khi tâm thấy ngÆ°á»i nà y đúng, ngÆ°á»i kia sai thì ta sẽ Æ°a ngÆ°á»i (đúng) nà y và ghét ngÆ°á»i (sai) kia. Tiếp theo ta muốn gần gÅ©i thân cáºn (thủ) ngÆ°á»i đúng và xa lánh ghét bá» (xả) ngÆ°á»i sai.
Vá»ng nghiệp thủ xả, bám vÃu, xua Ä‘uổi.
Tóm lại má»—i khi trong lòng có sá»± Æ°a ghét đối vá»›i ngÆ°á»i hay váºt là biết mình đã có vá»ng tưởng rồi. Vì có vá»ng tưởng nên má»›i sinh ra vá»ng tình (Æ°a ghét).
Tà i sản của phongvan
12-09-2008, 07:35 AM
Bất Diệt Ma Tôn
Tham gia: Apr 2008
Äến từ: bình dÆ°Æ¡ng
Bà i gởi: 2,242
Thá»i gian online: 2 tuần 0 ngà y 3 giá»
Thanks: 1
Thanked 31 Times in 14 Posts
Cảnh giá»›i à Äồ
Trong Duy Thức Há»c có danh từ chánh báo và y báo, cả hai Ä‘á»u là nghiệp quả hay quả báo. Chánh báo là thân mạng con ngÆ°á»i, còn y báo là môi trÆ°á»ng ta sống trong đó. Tùy nghiệp nhân đã tạo mà ta có thể được chánh báo và y báo tốt nhÆ° sinh ra thân thể khá»e mạnh, đẹp đẽ và sống trong má»™t quốc gia già u sang. Hoặc chánh báo tốt mà y báo xấu nhÆ° thân thể khá»e mạnh, đẹp đẽ nhÆ°ng sống ở má»™t nÆ¡i nghèo hèn khốn khổ. Hoặc chánh báo xấu mà y báo tốt nhÆ° thân thể xấu xÃ, bệnh hoạn nhÆ°ng lại được sống trong má»™t gia đình già u sang. Hoặc cả chánh báo và y báo Ä‘á»u xấu nhÆ° sinh ra thân thể xấu xÃ, bệnh hoạn và phải sống trong má»™t xứ nghèo khổ.
Chúng ta có thể sống trong cùng má»™t y báo, cùng má»™t môi trÆ°á»ng, gia đình, xã há»™i, quốc gia nhÆ°ng trong thâm tâm má»—i ngÆ°á»i lại có riêng má»™t cảnh giá»›i khác. Vì má»—i chúng ta Ä‘á»u có những vá»ng tưởng, quan niệm, thà nh kiến, táºp quán, và kinh nghiệm tình cảm cá nhân, tất cả những cái đó cá»™ng lại tạo ra má»™t thế giá»›i riêng biệt trong tâm ý mà tôi gá»i là "cảnh giá»›i à Äồ". à đồ là bản đồ của tâm Ã. Thế giá»›i tâm ý được đóng khung thà nh má»™t bản đồ gồm có những con Ä‘Æ°á»ng quen thuá»™c mà à của ta hay Ä‘i trong đó, vá»›i những quy tắc mà tình cảm và hà nh Ä‘á»™ng của ta thÆ°á»ng tuân theo.
Tâm của ta là má»™t há»a sÄ© khéo, luôn vẽ vá»i ra đủ loại tranh ảnh, có cái đúng vá»›i thá»±c tại, có cái méo mó và có cái hoà n toà n tưởng tượng không thá»±c. Cái đúng vá»›i thá»±c tại, Duy Thức Há»c gá»i là tánh cảnh, cái hÆ¡i méo mó gá»i là Äá»›i chất cảnh, và cái hoà n toà n tưởng tượng được gá»i Äá»™c ảnh cảnh. Äá»›i chất cảnh và Äá»™c ảnh cảnh Ä‘á»u là thế giá»›i tá»± biến của má»—i cá nhân.
Thà dụ: Hôm lá»… Pháºt Äản tôi Ä‘i dá»± lá»… Khánh Thà nh chùa má»›i và cùng lúc được nghe thầy trụ trì giảng vỠý nghÄ©a công đức xây chùa cúng Pháºt. Cảnh chùa và buổi giảng có thá»±c, đó là Tánh cảnh. NhÆ°ng vỠđến nhà tôi chỉ còn nhá»› mái chùa cong cong, vá»›i tượng Quan Thế Âm Bồ Tát lá»™ thiên đứng trên đầu con rồng Ä‘ang phun nÆ°á»›c, đây là những mảnh vụn của thá»±c tại mà tôi mang vỠđược, gá»i là Äá»›i chất cảnh. Sau đó tôi nghÄ© thầm (tưởng tượng) mai mốt má»—i cuối tuần sẽ đến chùa lá»… Pháºt, là m công quả và há»c đạo vá»›i thầy, cái nà y gá»i là Äá»™c ảnh cảnh, tức cảnh hiện ra má»™t mình trong tâm ý tôi, vì việc nà y chÆ°a xảy ra và có thể sẽ không bao giá» xảy ra.
Nếu so sánh vá»›i Duy Thức thì cảnh giá»›i à Äồ có thể tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i Äá»›i chất cảnh và Äá»™c ảnh cảnh. NhÆ°ng cảnh giá»›i à Äồ ở đây còn bao gồm nhiá»u thứ khác nhÆ° đã nói ở trên. Phần đông chúng ta tưởng mình cùng nói chung má»™t thứ tiếng, cùng thấy má»™t cảnh, cùng chung má»™t lý tưởng, cùng theo má»™t đạo Pháºt, v.v... nhÆ°ng cảnh giá»›i à Äồ cho thấy thá»±c tế không phải nhÆ° váºy chút nà o.
Má»™t thà dụ khác: Tôi và bạn cùng theo đạo Pháºt, nhÆ°ng khi nói đến chữ Pháºt tôi tưởng ngay đến Pháºt ThÃch Ca trong khi đó bạn lại nghÄ© đến Pháºt A Di Äà . Khi nói đến giải thoát thì tôi nghÄ© đến Niết Bà n, còn bạn lại nghÄ© đến Cá»±c Lạc. Khi nhắc đến má»™t ngôi chùa đẹp thì trong tâm tôi hiện ra chùa Má»™t Cá»™t ở Hà Ná»™i, còn trong đầu bạn hiện ra chùa VÄ©nh Nghiêm ở Sà i Gòn. Chúng ta cùng nói đến Pháºt, giải thoát và chùa nhÆ°ng cả ba hoà n toà n khác nhau vì đức Pháºt trong cảnh giá»›i à Äồ của tôi không phải là đức Pháºt trong cảnh giá»›i à Äồ của bạn. Trong bản đồ (tâm ý) của bạn cÅ©ng có đầy đủ những thứ giống nhÆ° của tôi (Pháºt, chùa, giải thoát) nhÆ°ng khác má»™t Ä‘iá»u là nó do chÃnh bạn vẽ nên hai cái bản đồ không thể giống y nhÆ° nhau được.
Biết được má»—i chúng ta Ä‘á»u có má»™t cảnh giá»›i à Äồ riêng là điá»u quan trá»ng trong việc giao tiếp và truyá»n thông. Nhá» hiểu được nhÆ° thế ta sẽ không Ä‘á»™c tà i muốn má»i ngÆ°á»i phải tuân theo ý của mình, không buồn bá»±c khi thấy ngÆ°á»i khác không hiểu mình, không vá»™i nghe theo những tin đồn.
Tà i sản của phongvan