Há»’I 31
Tà o Tháo ở ThÆ°Æ¡ng Äình, phá vỡ Bản SÆ¡;
Huyá»n Äức sang Kinh Châu, nÆ°Æ¡ng nhá» LÆ°u Biểu
Tà o Tháo thừa cÆ¡ Viên Thiệu thua, Ä‘em quân mã Ä‘uổi theo cùng Ä‘Æ°á»ng.
Viên Thiệu Ä‘á»™i khăn xéo, mặc áo Ä‘Æ¡n, dẫn hÆ¡n tám trăm quân kỵ mã chạy đến bá» phÃa bắc sông Lê DÆ°Æ¡ng, đại tÆ°á»›ng là Tưởng NghÄ©a Cừ ra trại đón rÆ°á»›c.
Thiệu kể chuyện đầu đuôi với Nghĩa Cừ.
NghÄ©a Cừ thu tháºp tà n quân lại. Quân sÄ© nghe tin Viên Thiệu ở đó, theo vỠđông nhÆ° kiến, quân thế lại mạnh, má»›i bà n mÆ°u vá» Ký Châu.
Khi Ä‘em quân Ä‘i dá»c Ä‘Æ°á»ng, đêm ngủ trong núi. Thiệu nằm trong trÆ°á»›ng, nghe văng vẳng có tiếng khóc, bèn lẻn ra nghe xem, Ä‘á»u là những tà n quân, há»p nhau lại, than khóc những ná»—i mất anh, chết em, xa há» hà ng, lìa bạn hữu. NgÆ°á»i nà o ngÆ°á»i ấy vá»— bụng than thở:
- Nếu chúa công nghe lá»i Äiá»n Phong, chúng ta đâu đến ná»—i nà y!
Thiệu nghe thấy, rất hối háºn, nói:
- Ta không nghe lá»i Äiá»n Phong, binh thua tÆ°á»›ng mất. Nay trở vá», còn mặt mÅ©i nà o trông thấy hắn nữa.
Hôm sau, cưỡi ngựa đang đi, Phùng Kỷ dẫn quân lại đón. Thiệu bảo Phùng Kỷ:
- Ta không nghe lá»i Äiá»n Phong đến ná»—i thua, bây giá» trở vá», trông thấy hắn tháºt xấu hổ.
Phùng Kỷ nhân thể nói dèm
- Äiá»n Phong ngồi trong ngục, nghe tin chúa công thua, vá»— tay cÆ°á»i to: "Ta nói có sai đâu!".
Viên Thiệu cả giáºn, mắng:
- Thằng hủ nho ấy lại dám nhạo báng ta, ta phải giết đi.
Nói rồi sai sứ cầm bảo kiếm Ä‘i trÆ°á»›c vá» Ký Châu và o ngục giết Äiá»n Phong.
Äiá»n Phong Ä‘ang ở trong ngục, má»™t hôm cai ngục lại và o thăm nói:
- Tôi xin và o mừng ông.
Phong há»i:
- Có việc gì đáng mừng?
Cai ngục lại nói:
- Viên tÆ°á»›ng quân thua to má»›i vá». Phen nà y ông sẽ được trá»ng dụng.
Phong cÆ°á»i nói:
- Ta sắp chết thì có!
Cai ngục lại há»i:
- Ai cũng mừng cho ông, ông lại bảo ông sắp chết là nghĩa thế nà o?
Phong nói:
- Viên tÆ°á»›ng quân trông ngoà i mặt thì khoan hòa nhÆ°ng trong bụng hay ghen ghét, không nghÄ© đến ngÆ°á»i trung thà nh; nếu được mà mừng, may ra còn tha ta, nay thua tất hổ thẹn, ta còn mong sống sao được?
Cai ngục còn chÆ°a tin, đã thấy sứ giả cầm gÆ°Æ¡m và o truyá»n lệnh Viên Thiệu Ä‘em Äiá»n Phong ra chém.
Cai ngục giáºt mình. Phong nói:
- Ta đã biết thế nà o cũng chết mà !
Bá»n cai ngục ai nấy Ä‘á»u khóc thÆ°Æ¡ng.
Äiá»n Phong nói:
- Là m thân đại trượng phu sống trong trá»i đất không biết kén chúa mà thá», tháºt là ngu dốt, ngà y nay chịu chết, còn thÆ°Æ¡ng tiếc là m chi!
Nói rồi tự vẫn ở trong ngục.
Äiá»n Phong có thÆ¡ rằng:
Lần trước thua quân mất Thu Thu,
Hôm nay trong ngục giết Äiá»n Phong.
Cá»™t rÆ°á»ng Hà Bắc Ä‘á»n long gẫy,
Viên Thiệu hòng sao khá»i bại vong!
Viên Thiệu vá» Ký Châu, ruá»™t gan bối rối, không trông coi được chÃnh sá»±.
Vợ là LÆ°u thị, khuyên Thiệu láºp con nối nghiệp.
Thiệu có ba con: Con trưởng là Viên Äà m, tá»± là Hiển Tá»±, giữ Thanh Châu; con thứ hai là Viên Hy, tá»± là Hiển Dịch, giữ Ụ Châu; con út là Viên Thượng, tá»± Hiển Phụ là con của vợ thứ LÆ°u thị, hình dong tuấn tú, Thiệu rất yêu, nên cho ở luôn bên cạnh mình.
Từ khi thua tráºn ở Quan Äá»™, LÆ°u thị khuyên Thiệu láºp Viên Thượng lên nối nghiệp.
Thiệu Ä‘em việc ấy bà n vá»›i bốn ngÆ°á»i là Thẩm Phối, Phùng Ká»·, Tân Bình, Quách Äồ. Thẩm, Phùng, hai ngÆ°á»i vốn theo Viên Thượng; Tân, Quách, hai ngÆ°á»i vốn theo Viên Äà m. Bốn ngÆ°á»i ai cÅ©ng có bụng vì chủ cả.
Thiệu nói:
- Nay lo ở ngoà i chÆ°a yên, việc trong nhà nên phải sá»›m liệu. Ta muốn láºp kế tá»±: Con trưởng là Äà m thì tÃnh hung bạo hay giết ngÆ°á»i; con thứ là Hy thì nhu nhược, khó là m nên được; duy có con thứ ba là Thượng có dáng anh hùng, lại biết trá»ng ngÆ°á»i hiá»n, quý kẻ sÄ©, ta muốn láºp Thượng, các ông nghÄ© thế nà o?
Quách Äồ nói:
- Trong bá»n công tá», Äà m là trưởng lại ở ngoà i, chúa công nếu bá» trưởng láºp thứ, đó là gây cái mầm biến loạn. Hiện nay, quân uy vừa nhụt, quân giặc lại đến áp ngoà i bá» cõi, há lại để trong nhà cha con anh em có việc tranh lẫn vá»›i nhau hay sao? Xin chúa công hãy lo kế đánh giặc, còn việc láºp tá»± vá» sau bà n cÅ©ng được.
Viên Thiệu còn trù trừ chÆ°a định, chợt có tin báo Viên Hy dẫn sáu vạn quân tá»± U Châu đến; Viên Äà m dẫn năm vạn quân tá»± Thanh Châu đến; con rể là Cao Cán cÅ©ng dẫn năm vạn quân tá»± Tinh Châu đến, cùng đến Ký Châu trợ chiến.
Thiệu mừng lắm, chỉnh lại quân mã đi đánh Tà o Tháo.
Bấy giỠTà o Tháo dẫn quân đắc thắng, đóng ở trên sông Hoà ng Hà . Dân địa phương đem cơm nước ra đón.
Tháo thấy có mấy cụ già , đầu râu tóc bạc, sai má»i và o ngồi trong trÆ°á»›ng rồi há»i:
- Các cụ năm nay bao nhiêu tuổi?
Mấy ông già thưa:
- Chúng tôi Ä‘á»u gần trăm tuổi cả.
Tháo nói:
- Quân ta quấy nhiễu là ng các cụ, ta rất không được an tâm.
Mấy ông già nói:
- Thá»i vua Hoà n Äế có ngôi sao và ng, má»c ở pháºn đất Sở đất Tống. Ở Liêu Äông có ngÆ°á»i tên là Ân Quỳ, tà i xem thiên văn, đêm nằm ở đây có nói chuyện vá»›i chúng tôi rằng: "Hoà ng tinh chiếu thẳng và o chá»— nà y. Năm mÆ°Æ¡i năm nữa sẽ có má»™t đấng chân nhân, dấy lên ở vùng LÆ°Æ¡ng Bái". Nay tÃnh ra, vừa đúng năm mÆ°Æ¡i năm. Vả Viên Thiệu thu thuế nặng quá, dân ai cÅ©ng oán. Thừa tÆ°á»›ng cất quân nhân nghÄ©a, cứu dân trừ kẻ có tá»™i, má»™t tráºn đánh ở Quan Äá»™, phá được năm trăm vạn quân của Viên Thiệu, chÃnh ứng và o lá»i của Ân Quỳ ngà y xÆ°a. Muôn dân có thể mong được thái bình từ đây.
Tháo cÆ°á»i, nói:
- Tôi đâu dám nháºn lá»i nói của các cụ.
Nói rồi, truyá»n lấy rượu, thịt, lụa, vải tặng các phụ lão; lại hiệu lệnh trong ba quân rằng:
- Ai dám và o là ng giết gà chó của dân, phải tá»™i cÅ©ng nhÆ° giết ngÆ°á»i.
Bởi thế, quân dân ai cũng phục. Tháo cũng mừng thầm. Chợt lại có quân báo:
- Viên Thiệu há»p quân bốn châu được hai ba mÆ°Æ¡i vạn, đến hạ trại ở ThÆ°Æ¡ng Äình.
Tháo đem quân tiến lên, đóng trại đâu đấy.
Hôm sau hai bên đối nhau dà n tráºn. Tháo dẫn các tÆ°á»›ng ra. Thiệu cÅ©ng Ä‘em ba con trai, má»™t chà ng rể và các văn võ ra trÆ°á»›c tráºn, Tháo nói:
- Bản Sơ nay đã kế cùng, sức hết, sao chẳng đầu hà ng, đợi đến gươm kỠcổ, hối sao cho kịp?
Thiệu giáºn lắm, ngoảnh lại há»i các tÆ°á»›ng:
- Ai dám ra đánh?
Viên Thượng muốn ra khoe tà i trÆ°á»›c mặt bố, liá»n múa đôi dao, tế ngá»±a ra tráºn, rong ruổi chạy Ä‘i chạy lại. Tháo trá» há»i các tÆ°á»›ng:
- NgÆ°á»i nà y là ngÆ°á»i nà o?
Có ngÆ°á»i biết, thÆ°a:
- Äó là Viên Thượng, con thứ ba của Viên Thiệu.
Nói chÆ°a dứt lá»i. Sá» Hoán là bá»™ tÆ°á»›ng của Từ Hoảng nhảy ra. Hai bên đánh nhau được ba hiệp. Thượng quay đầu ngá»±a chạy vá». Sá» Hoán Ä‘uổi theo. Viên Thượng dừng ngá»±a lại, giÆ°Æ¡ng cung đặt tên, quay mình bắn má»™t phát trúng giữa mắt trái Sá» Hoán, Hoán ngã ngá»±a chết.
Viên Thiệu thấy con đánh được, giÆ¡ roi vẫy má»™t cái, đại Ä‘á»™i quân mã kéo ồ ra. Hai bên đánh nhau má»™t tráºn to, rồi cùng khua chiêng thu quân vá» trại.
Tháo trở vỠbà n với các tướng chước phá Viên Thiệu.
Trình Dục dâng kế mai phục mÆ°á»i mặt, khuyên Tháo: Lui vá» bá» sông Hoà ng Hà phục mÆ°á»i Ä‘á»™i quân, nhá» cho Thiệu Ä‘uổi đến bá» sông, quân Tà o không có Ä‘Æ°á»ng lui nữa, tất phải cố chết mà đánh, thì phá được Viên Thiệu.
Tháo nghe kế ấy, tả hữu má»—i bên chia là m năm Ä‘á»™i. Tả có Ä‘á»™i nhất Hạ Hầu Äô, Ä‘á»™i nhì TrÆ°Æ¡ng Liêu, Ä‘á»™i ba Lý Äiển, Ä‘á»™i tÆ° Nhạc Tiến, Ä‘á»™i năm Hạ Hầu Uyên. Hữu có: Ä‘á»™i nhất Tà o Hồng, Ä‘á»™i nhì TrÆ°Æ¡ng Cáp, Ä‘á»™i ba Từ Hoảng, Ä‘á»™i tÆ° Vu Cấm, Ä‘á»™i năm Cao Lãm.
Trung quân thì Hứa ChỠlà m tiên phong.
Hôm sau, mÆ°á»i Ä‘á»™i Ä‘i trÆ°á»›c, mai phục đâu và o đấy. Ná»a đêm Tháo sai Hứa Chá» dẫn quân tiến lên, giả vá» cÆ°á»›p trại.
Năm trại binh mã của Viên Thiệu kéo ùa cả ra. Hứa Chá» rút chạy. Viên Thiệu dẫn quân Ä‘uổi theo, hò reo ầm Ä©. Vừa đến sáng rõ thì quân Thiệu Ä‘uổi đến bá» sông Hoà ng Hà , quân Tà o hết Ä‘Æ°á»ng lui, Tháo hô to:
- Hết Ä‘Æ°á»ng chạy rồi, anh em sao không liá»u chết đánh bừa Ä‘i!
Quân Tà o quay lại, hăng hái tiến đánh, Hứa ChỠtế ngựa đi trước, tay chém một lúc chết và i chục tướng Thiệu.
Quân Thiệu rối loạn, vá»™i vã quay vá». Quân Tà o Ä‘uổi theo.
Trong khi Ä‘ang chạy, bá»—ng nghe hồi trống nổi lên, bên tả Hạ Hầu Uyên, bên hữu Cao Lãm xông ra. Thiệu tụ táºp ba con trai và má»™t rể, liá»u chết mở Ä‘Æ°á»ng máu mà chạy. ChÆ°a được mÆ°á»i dặm, lại gặp Nhạc Tiến, Vu Cấm ở đâu trổ ra, bắn giết quân Thiệu, thây nằm đầy đồng máu chảy thà nh suối.
Chạy được và i dặm nữa, lại gặp Lý Äiển, Từ Hoảng đón đánh má»™t tráºn. Mấy bố con Viên Thiệu, hoang mang lo sợ, chạy vá» trại cÅ©, sai quân Ä‘i thổi cÆ¡m ăn.
Sắp sá»a ăn thì hai cánh quân của TrÆ°Æ¡ng Liêu và TrÆ°Æ¡ng Cáp lại xông áºp và o trại. Thiệu vá»™i nhảy lên ngá»±a, chạy đến Thượng Äình. NgÆ°á»i đói lả, ngá»±a mệt nhoà i. Thiệu Ä‘ang muốn đứng lại nghỉ thì đại quân Tà o Tháo Ä‘uổi kịp. Viên Thiệu liá»u mạng vùng té chạy. Äang chạy gặp Tà o Hồng, Hạ Hầu Äôn chắn ngang Ä‘Æ°á»ng Thiệu hô lá»›n:
- Nếu không cố chết mà đánh thì sẽ bị bắt thôi!
Mấy bố con xông xáo thoát khá»i vòng vây.
Viên Hy, Cao Cán Ä‘á»u bị thÆ°Æ¡ng. Binh mã thÆ°Æ¡ng vong gần hết. Thiệu ôm ba con khóc lóc má»™t hồi, bất giác ngất di ngã gục xuống đất. Má»i ngÆ°á»i xúm lại cứu chữa. Miệng thổ máu tÆ°Æ¡i ròng ròng. Thiệu than:
- Ta từng xông pha mấy mÆ°Æ¡i tráºn, không ngá» hôm nay suy đốn đến ná»—i nà y! Äó là trá»i giết ta! Các con ai hãy vá» châu nấy, thá» cùng vá»›i giặc Tà o quyết má»™t tráºn sống mái!
Rồi Thiệu sai Tần Bình, Quách Äồ Ä‘i theo Viên Äà m láºp tức vá» Thanh Châu phòng giữ sợ Tà o Tháo xâm phạm bá» cõi; sai Viên Hy vá» U Châu, Cao Cán vá» Tịnh Châu, ai nấy Ä‘á»u phải thu xếp quân mã, sẵn sà ng chuẩn bị.
Còn Thiệu thì Ä‘em bá»n Viên Thượng vá» Ký Châu dưỡng bệnh, giao cho Thượng cùng Thẩm Phối, Phùng Ká»· tạm trông nom việc quân.
Sau tráºn thắng lá»›n ở Thượng Äình, Tà o Tháo khao ba quân, rồi sai ngÆ°á»i sang thăm dò tình hình Ký Châu.
Quân do thám vá» báo: "Viên Thiệu ốm nằm liệt giÆ°á»ng; Viên Thượng, Thẩm Phối phòng thủ ráo riết. Còn Viên Äà m, Viên Hy, Cao Cán thì ngÆ°á»i nà o vá» châu ngÆ°á»i nấy cả rồi".
Các tÆ°á»›ng tá Ä‘á»u khuyên Tà o Tháo tiến đánh Ký Châu ngay.
Tháo nói:
- Ký Châu lÆ°Æ¡ng thá»±c rất nhiá»u. Thẩm Phối lại có mÆ°u trÃ, chÆ°a dá»… phá ngay được; hiện nay lúa má còn ở ngoà i đồng, sợ là m thiệt hại nghá» nông của dân, ta muốn đợi mùa mà ng xong hãy Ä‘em quân Ä‘i đánh cÅ©ng chÆ°a muá»™n.
Trong khi đang bà n, chợt có thư của Tuân Úc đến báo:
"LÆ°u Bị ở Nhữ Nam, được và i vạn quân của LÆ°u TÃch, Cung Äô, nghe thấy thừa tÆ°á»›ng Ä‘em quân đánh Hà Bắc, liá»n sai LÆ°u TÃch giữ Nhữ Nam, còn Bị tá»± dẫn quân đến Hứa XÆ°Æ¡ng thừa cÆ¡ định đánh úp. Xin thừa tÆ°á»›ng mau mau Ä‘em quân phòng ngá»±".
Tháo giáºt nẩy mình, sai Tà o Hồng đóng quân giữ bên sông, giả vá» phô trÆ°Æ¡ng thanh thế. Còn Tháo Ä‘em đại quân đến Nhữ Nam đón đánh LÆ°u Bị.
Lại nói, Huyá»n Äức cùng Quan, TrÆ°Æ¡ng, Triệu, định Ä‘em quân đánh úp Hứa Äô, Ä‘i gần tá»›i núi Tượng SÆ¡n thì vừa gặp quân Tà o Tháo kéo đến.
Huyá»n Äức liá»n cắm trại ở chân núi, chia quân là m ba Ä‘á»™i: Vân TrÆ°á»ng đóng ở góc đông nam, TrÆ°Æ¡ng Phi đóng ở góc tây nam, còn Huyá»n Äức cùng Triệu Vân láºp trại ở mặt chÃnh nam.
Quân Tà o Tháo đến, Huyá»n Äức đánh trống ra quân, Tháo dà n thà nh thế tráºn rồi gá»i Huyá»n Äức ra nói chuyện.
Huyá»n Äức cưỡi ngá»±a ra cá»a cá», Tháo giÆ¡ roi mắng rằng:
- Ta đãi ngÆ°á»i là m thượng khách, sao ngÆ°á»i nỡ trái nghÄ©a quên Æ¡n?
Huyá»n Äức đáp:
- NgÆ°Æ¡i giả danh tÆ°á»›ng nhà Hán, thá»±c là giặc nÆ°á»›c. Ta là tôn thân nhà Hán, vâng máºt chiếu của thiên tỠđến đây đánh phản tặc.
Nói rồi, ngồi trên ngá»±a giở tá» chiếu Vua từng viết trong cân Ä‘ai gá»i Äổng Thừa ra Ä‘á»c.
Tháo giáºn lắm, sai Hứa Chá» ra đánh.
Triệu Vân đứng sau Huyá»n Äức vác giáo cưỡi ngá»±a xông lên. Hai tÆ°á»›ng đánh nhau ba mÆ°Æ¡i hiệp chÆ°a phân thắng bại. Chợt nghe tiếng reo ầm Ä©, Quan VÅ© ở phÃa đông nam kéo lại, TrÆ°Æ¡ng Phi cÅ©ng từ phÃa tây nam xốc tá»›i. Ba mặt ùa và o đánh giết. Quân Tà o vừa ở xa đến còn mệt, không địch nổi, thua lá»›n rút chạy. Huyá»n Äức thắng tráºn vá» trại.
Hôm sau lại sai Triệu Vân ra khiêu chiến. Suốt má»™t tuần (mÆ°á»i hôm), quân Tà o nhất định không ra. Huyá»n Äức lại sai TrÆ°Æ¡ng Phi thách đánh, quân Tà o cÅ©ng là m thinh. Huyá»n Äức cà ng hoà i nghi, chợt có ngÆ°á»i báo:
- Cung Äô tải lÆ°Æ¡ng đến, bị quân Tà o bao vây.
Huyá»n Äức vá»™i sai TrÆ°Æ¡ng Phi ra cứu, thì lại có tin báo rằng:
- Hạ Hầu Äôn dẫn quân Ä‘i lẻn phÃa sau đến lấy Nhữ Nam.
Huyá»n Äức thất kinh nói:
- Nếu váºy, trÆ°á»›c mắt và sau lÆ°ng ta Ä‘á»u bị địch chặn cả, không có Ä‘Æ°á»ng vá» rồi.
Liá»n sai Vân TrÆ°á»ng đến cứu. Hai đạo quân Ä‘á»u kéo Ä‘i.
Äược và i ngà y có ngÆ°á»i tế ngá»±a vá» báo:
- Hạ Hầu Äôn đã đánh vỡ Nhữ Nam, LÆ°u TÃch phải bá» thà nh chạy, hiện nay Vân TrÆ°á»ng Ä‘ang bị vây.
Huyá»n Äức lo lắm, lại được tin cả TrÆ°Æ¡ng Phi Ä‘i cứu Cung Äô cÅ©ng bị bao vây, Huyá»n Äức muốn rút quân vá» nhÆ°ng lại lo quân Tà o Tháo Ä‘uổi theo. Äang lưỡng lá»±, thì có quân và o báo:
- Có Hứa ChỠđến thách đánh ở ngoà i trại.
Huyá»n Äức không dám ra. Äợi đến đêm, ra lệnh cho quân sÄ© ăn tháºt no, bá»™ binh Ä‘i trÆ°á»›c, kỵ binh Ä‘i sau trong trại vẫn cứ việc đánh trống cầm canh nhÆ° thÆ°á»ng.
Bá»n Huyá»n Äức Ä‘i Æ°á»›c được và i dặm, vừa qua núi đất, thấy đèn Ä‘uốc sáng rá»±c, ở trên đỉnh núi có tiếng hô lá»›n:
- Äừng để LÆ°u Bị chạy thoát. Thừa tÆ°á»›ng đợi ở đây đã lâu!
Huyá»n Äức hoảng sợ, tìm Ä‘Æ°á»ng chạy.
Triệu Vân nói:
- Chúa công đừng lo. Xin cứ theo tôi mà đi.
Triệu Vân vác giáo tế ngá»±a, chém giết mở Ä‘Æ°á»ng, Huyá»n Äức cầm song kiếm Ä‘i sau. Äang đánh thì Hứa Chá» Ä‘uổi tá»›i, đánh nhau kịch liệt vá»›i Triệu Vân. PhÃa sau Vu Cấm, Lý Äiển lại đến tiếp.
Huyá»n Äức thấy tình hình nguy cấp, cÆ°á»›p Ä‘Æ°á»ng mà chạy. Khi thấy tiếng hò reo đã xa, Huyá»n Äức má»›i lẻn Ä‘i và o Ä‘Æ°á»ng tắt trong núi, má»™t mình má»™t ngá»±a Ä‘i trốn.
Mãi đến sáng, ở phÃa cạnh sÆ°á»n có má»™t toán quân xông ra. Huyá»n Äức sợ quá, nhìn xem hóa ra LÆ°u TÃch dẫn hÆ¡n má»™t nghìn kỵ binh thua tráºn, há»™ tống vợ con Huyá»n Äức tá»›i. Tôn Cà n, Giản Ung, My PhÆ°Æ¡ng cÅ©ng đến cả. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u nói:
- Thanh thế quân Hạ Hầu Äôn lá»›n lắm. Chúng tôi phải bá» thà nh rút chạy. Quân Tà o Ä‘uổi theo, may có Vân TrÆ°á»ng cháºn lại, nên má»›i thoát nạn.
Huyá»n Äức há»i:
- Thế Vân TrÆ°á»ng nay ở đâu?
LÆ°u TÃch thÆ°a:
- Xin tướng quân hãy đi đã, sau sẽ liệu.
Äi được và i dặm, má»™t hồi trống nổ, phÃa trÆ°á»›c má»™t toán quân kéo đến. Viên tÆ°á»›ng Ä‘i đầu là TrÆ°Æ¡ng Cáp quát to:
- Lưu Bị xuống ngựa chịu hà ng, mau.
Huyá»n Äức Ä‘ang chá»±c lùi lại, thì thấy hà ng cỠđỠở phÃa núi chuyển Ä‘á»™ng rồi má»™t toán quân từ trong hang kéo ra, đại tÆ°á»›ng Cao Lãm Ä‘i trÆ°á»›c. Huyá»n Äức bị nghẽn cả hai phÃa, ngẩng mặt lên trá»i kêu to:
- Trá»i hỡi! Sao để ta cùng cá»±c thế nà y? Sá»± thể đã đến ná»—i nà y, chi bằng chết quách cho rảnh!
Nói xong, rút gÆ°Æ¡m định tá»± vẫn, LÆ°u TÃch vá»™i ngăn:
- Äể tôi xin liá»u chết, đánh mở Ä‘Æ°á»ng cứu ngà i.
Nói Ä‘oạn, liá»n ra địch vá»›i Cao Lãm. Äánh nhau chÆ°a được ba hiệp, bị Cao Lãm đâm chết.
Huyá»n Äức Ä‘ang lo, định xông ra đánh, chợt thấy háºu quân của Cao Lãm rối loạn, má»™t tÆ°á»›ng xông thẳng và o tráºn, phóng giáo trúng Cao Lãm chết lăn xuống ngá»±a.
Nhìn ra thì là Triệu Vân, Huyá»n Äức mừng quá. Vân quất ngá»±a, múa giáo, đánh tan Ä‘á»™i quân sau, rồi vá»t lên tiến quân đánh TrÆ°Æ¡ng Cáp. Äược ba mÆ°Æ¡i hiệp, Cáp quất ngá»±a chạy. Vân thừa thế xông lên đánh, nhÆ°ng bị quân Cáp giữ vững cá»a ải Ä‘Æ°á»ng hẹp không ra được. Vân Ä‘ang cố cÆ°á»›p lấy Ä‘Æ°á»ng thì thấy Quan Công, Quan Bình, Chu ThÆ°Æ¡ng dẫn ba trăm quân đến. Hai bên áºp và o đánh lui TrÆ°Æ¡ng Cáp, bá»n Huyá»n Äức ra khá»i được cá»a ải, tìm chá»— núi hiểm cắm trại.
Huyá»n Äức sai Vân TrÆ°á»ng Ä‘i tìm TrÆ°Æ¡ng Phi.
Số là TrÆ°Æ¡ng Phi Ä‘em quân Ä‘i cứu Cung Äô, nhÆ°ng chÆ°a tá»›i nÆ¡i thì Äô bị Hạ Hầu Uyên giết chết rồi. Phi cố sức đánh lui Hạ Hầu Uyên, Ä‘ang loay hoay Ä‘uổi theo, lại bị Nhạc Tiến Ä‘em quân bao vây.
Vân TrÆ°á»ng Ä‘i dá»c Ä‘Æ°á»ng gặp quân thua chạy vá», liá»n tìm lối theo đến, đánh lui Nhạc Tiến, rồi cùng TrÆ°Æ¡ng Phi vá» gặp Huyá»n Äức.
Giữa lúc ấy có ngÆ°á»i báo đại quân Tà o Tháo Ä‘uổi đến.
Huyá»n Äức sai ngay bá»n Tôn Cà n dẫn gia đình già trẻ Ä‘i trÆ°á»›c, còn mình cùng vá»›i Quan, TrÆ°Æ¡ng, Triệu Vân Ä‘i sau, vừa đánh vừa chạy.
Thấy Huyá»n Äức Ä‘i đã xa, Tháo thu quân vá», không Ä‘uổi nữa.
Huyá»n Äức cùng vá»›i ngót má»™t ngà n quân tan tác chạy trốn. Äi đến má»™t con sông, cho gá»i dân địa phÆ°Æ¡ng lại há»i, biết là sông Hán, Huyá»n Äức tạm đóng trại nghỉ.
Nhân dân ở đó biết là Huyá»n Äức, Ä‘em dê và rượu đến dâng, má»i ngÆ°á»i bèn cùng nhau quây quần uống rượu trên bãi cát. Huyá»n Äức than rằng:
- Các ngÆ°Æ¡i Ä‘á»u có tà i giúp vua cả, rủi theo lầm phải LÆ°u Bị nà y. Số Bị vất vả, là m liên lụy cả đến các ngÆ°Æ¡i. Cho đến nay Bị vẫn chÆ°a có mảnh đất cắm dùi, e rằng là m lỡ các ngÆ°Æ¡i. Các ngÆ°Æ¡i sao chẳng bá» Bị nà y, tìm chủ anh minh mà láºp lấy công danh?
Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u bÆ°ng mặt khóc.
Vân TrÆ°á»ng nói:
- Anh nói sai rồi! Cao Tổ ngà y xÆ°a tranh thiên hạ vá»›i Hạng VÅ©, bị VÅ© đánh cho thua luôn, sau chỉ thắng có má»™t tráºn ở núi Cá»u Lý mà gây nên cÆ¡ nghiệp bốn trăm năm. Äược thua là việc thÆ°á»ng của nhà cầm quân việc gì anh phải nản chÃ!
Tôn Cà n nói:
- Có lúc được cÅ©ng có lúc thua, không nên ngã lòng. Äây cách Kinh Châu không xa lắm. LÆ°u Cảnh Thăng ngồi trấn chÃn quáºn, binh mạnh lÆ°Æ¡ng nhiá»u, vả lại cÅ©ng là tôn thân nhà Hán, sao ngà i không sang đó nÆ°Æ¡ng tá»±a có hÆ¡n không?
Huyá»n Äức nói:
- Chỉ e hỠkhông dung!
Cà n nói:
- Tôi xin sang nói trước, khiến Cảnh Thăng phải ra biên giới đón chúa công.
Huyá»n Äức mừng rỡ, sai Tôn Cà n gấp rút đến Kinh Châu. Äến nÆ¡i, Cà n và o ra mắt LÆ°u Biểu, thi lá»… xong. Biểu nói:
- Ông Ä‘i theo Huyá»n Äức, tại sao lại đến đây?
CÃ n thÆ°a:
- LÆ°u sứ quân là anh hùng thiên hạ, tuy binh Ä‘Æ¡n tÆ°á»›ng Ãt, nhÆ°ng có chà muốn giúp xã tắc. LÆ°u TÃch, Cung Äô ở Nhữ Nam, vốn không thân thÃch gì, cÅ©ng Ä‘em cái chết để Ä‘á»n Æ¡n. Minh công đây vá»›i LÆ°u sứ quân cùng là dòng dõi nhà Hán; nay sứ quân vừa bị thua, muốn sang Giang Äông theo Tôn Quyá»n. Tôi can rằng: "Không nên bá» ngÆ°á»i thân mà đi nhá» ngÆ°á»i sÆ¡; LÆ°u tÆ°á»›ng quân ở Kinh Châu, kÃnh ngÆ°á»i hiá»n, trá»ng kẻ sÄ©, nhân tà i trong thiên hạ kéo đến nhÆ° nÆ°á»›c xuôi dòng, chảy vỠđằng đông, huống chi lại là ngÆ°á»i cùng há»". Vì thế sứ quân có sai tôi đến đây thÆ°a chuyện trÆ°á»›c, minh công dạy cho thế nà o?
Biểu mừng lắm, nói rằng:
- Huyá»n Äức là m em ta, ta vẫn Æ°á»›c ao được há»p mặt mà không được, nay muốn đến thăm, tháºt may mắn quá!
Sái Mạo dèm rằng:
- Không nên. LÆ°u Bị trÆ°á»›c theo Lã Bố, sau thá» Tà o Tháo, má»›i rồi lại Ä‘i theo vá»›i Viên Thiệu, ở vá»›i ai cÅ©ng không được thủy chung, thế đủ biết con ngÆ°á»i ấy thế nà o rồi. Nay nếu ta chứa hắn. Tà o Tháo tất Ä‘em quân đến đánh, gây nên chiến tranh vô Ãch. Chi bằng lấy đầu Tôn Cà n Ä‘em dâng Tà o Tháo. Tháo tất trá»ng đãi chúa công.
Tôn Cà n nghiêm sắc mặt nói:
- Cà n đây không phải là ngÆ°á»i sợ chết. LÆ°u sứ quân má»™t lòng trung vì nÆ°á»›c, lÅ© Lã Bố, Tà o Tháo, Viên Thiệu, đâu có sánh kịp. TrÆ°á»›c kia LÆ°u sứ quân bất đắc dÄ© phải theo chúng đấy thôi. Nay nghe LÆ°u tÆ°á»›ng quân đây là dòng dõi nhà Hán, tình nghÄ©a đồng tông, cho nên không quản Ä‘Æ°á»ng nghìn dặm đến theo. NgÆ°Æ¡i sao dám dèm pha để hại ngÆ°á»i hiá»n nhÆ° váºy?
LÆ°u Biểu nghe lá»i, mắng Sái Mạo rằng:
- à ta đã quyết, ngÆ°Æ¡i chá»› nhiá»u lá»i!
Sái Mạo hổ thẹn lui ra.
LÆ°u Biểu liá»n sai Tôn Cà n vá» báo trÆ°á»›c, má»™t mặt thân ra khá»i thà nh ba mÆ°Æ¡i dặm nghênh tiếp.
Huyá»n Äức ra mắt LÆ°u Biểu, giữ lá»… phép rất cẩn tháºn. Biểu cÅ©ng đối đãi rất háºu. Huyá»n Äức dẫn Quan, TrÆ°Æ¡ng và o yết kiến LÆ°u Biểu. Biểu cùng bá»n Huyá»n Äức và o Kinh Châu, sắp xếp nhà cá»a cho ở.
Lại nói Tà o Tháo dò biết Huyá»n Äức đã sang Kinh Châu theo LÆ°u Biểu, muốn Ä‘em quân đến đánh ngay. Trình Dục tâu rằng:
- ChÆ°a trừ xong Viên Thiệu đã vá»™i đánh Kinh, TÆ°Æ¡ng, ngá»™ Viên Thiệu từ mặt bắc kéo đến, thì được, thua chÆ°a biết ra sao. Chi bằng hãy Ä‘em quân vá» Hứa Äô nghỉ ngÆ¡i dưỡng sức, Ãt lâu sau đợi sang xuân ấm áp, sẽ khởi binh, trÆ°á»›c đánh Viên Thiệu, sau lấy Kinh, TÆ°Æ¡ng, vừa được lợi cả nam lẫn bắc; nhÆ° váºy chỉ má»™t chuyến là thu được cả và o tay mình.
Tháo nghe theo, truyá»n lệnh kéo quân vá» Hứa Äô.
Äến tháng giêng năm Kiến An thứ bảy (hai trăm lẻ ba công nguyên), Tháo lại bà n việc cất quân.
TrÆ°á»›c hết, sai Hạ Hầu Äôn, Mãn Sủng trấn thủ Nhữ Nam đối phó vá»›i LÆ°u Biểu; Tà o Nhân, Tuân Úc ở lại giữ Hứa Äô. Còn Tháo tá»± thống lÄ©nh đại quân ra đóng ở Quan Äô.
Äây nói Viên Thiệu bị bệnh thổ huyết từ năm ngoái, nay má»›i hÆ¡i bá»›t, đã bà n Ä‘em quân đánh Hứa Äô. Thẩm Phối can rằng:
- Năm ngoái thua ở Quan Äá»™, Thượng Äình, lòng quân đến nay vẫn chÆ°a phấn chấn lên được. Xin chúa công hãy cứ thà nh cao hà o sâu để dưỡng sức quân dân.
Giữa lúc bà n bạc, chợt có tin báo Tà o Tháo lại Ä‘em quân đến đóng ở Quan Äá»™ để đánh Ký Châu.
Thiệu nói:
- Nếu giặc đến chân thà nh, tướng đến biên giới mới tìm cách chống cự thì muộn mất rồi. Ta phải thống lĩnh đại quân ra nghênh địch mới được.
Viên Thượng can rằng:
- Cha chÆ°a được khá»e, không nên Ä‘i đánh xa. Con xin Ä‘em quân ra chống cá»±.
Thiệu đồng ý rồi sai ngÆ°á»i đến gá»i Viên Äà m ở Thanh Châu, Viên Hy ở U Châu, Cao Cán ở Tinh Châu vá». Bốn lá»™ quân hợp sức đánh Tà o Tháo.
Tháºt là :
Vừa tá»›i Nhữ Nam khua trống tráºn,
Lại sang Ký Bắc gióng chiêng quân.
Chưa biết phen nà y ai được ai thua, xem hồi sau sẽ rõ.
Hết hồi 31.
Há»’I 32
Cướp Ký Châu, Viên Thượng tranh hùng;
Khơi sông Chương, Hứa Du hiến kế
Viên Thượng từ khi chém được Sá» Hoán, cáºy mình khá»e mạnh, không đợi binh mã của bá»n Viên Äà m đến, tá»± dẫn và i vạn quân ra Lê DÆ°Æ¡ng, gặp ngay tiá»n quân của Tà o Tháo. TrÆ°Æ¡ng Liêu tế ngá»±a ra trÆ°á»›c. Viên Thượng vác giáo lại đánh, chÆ°a được ba hiệp, chống đỡ không nổi thua chạy.
TrÆ°Æ¡ng Liêu thừa kế đánh tráºn. Thượng liệu thế không địch nổi, tất cả kéo quân vá» Ký Châu.
Viên Thiệu nghe tin con bị thua, lo sợ quá, bệnh cÅ© tái phát, thổ ra hà ng cháºu máu, ngất Ä‘i ngã lăn xuống đất.
LÆ°u phu nhân vá»™i và ng ra cứu, vá»±c và o giÆ°á»ng nằm. Bệnh tình Thiệu má»—i ngà y má»™t nguy. LÆ°u thị cho gá»i ngay Thẩm Phối, Phùng Ká»· đến bên giÆ°á»ng Viên Thiệu để bà n công việc vá» sau.
Thiệu bấy giỠđã ú ớ, không nói được nữa, chỉ lấy tay chỉ trỠđược thôi.
LÆ°u thị há»i:
- Viên Thượng kế tự được không?
Thiệu gáºt đầu.
Thẩm Phối đến ngay bên giÆ°á»ng, viết má»™t tá» di chúc. Thiệu trở mình, kêu to má»™t tiếng, lại thổ ra hÆ¡n má»™t cháºu huyết rồi chết.
NgÆ°á»i sau có thÆ¡ than rằng:
Mấy Ä‘á»i công tÆ°á»›ng tiếng nhà dòng,
Chà khà tung hoà nh cũng đã ngông.
Tuấn kiệt ba ngà n nhiá»u cÅ©ng phÃ,
Hùng binh trăm vạn có như không.
Mình dê, da hổ là m chi nổi?
Lông phượng, gan gà việc khó xong.
Äến ná»—i Ä‘Ã n con gây vạ lẫn,
Thương thay, nỗi ấy rất đau lòng!
Viên Thiệu chết rồi, bá»n Thẩm Phối lo liệu ma chay.
LÆ°u thị bắt năm nà ng hầu yêu quý nhất của Thiệu Ä‘em giết Ä‘i. Lại sợ âm hồn những ngÆ°á»i ấy xuống chÃn suối còn Ä‘i lại được vá»›i Thiệu chăng. LÆ°u thị bèn sai gá»t tóc, đâm nát mặt mÅ©i, băm nát mình mẩy há». Ghen tuông đến thế là cùng!
Viên Thượng lại sợ sau nà y há» hà ng những ngÆ°á»i ấy báo thù, nên lại lùng bắt giết sạch.
Thẩm Phối, Phùng Ká»· láºp Viên Thượng là m đại tÆ° mã tÆ°á»›ng quân, lÄ©nh chức mục bốn châu: Ký, Thanh, U, Tinh, rồi cáo phó khắp nÆ¡i.
Khi ấy, Viên Äà m đã cất quân ra khá»i Thanh Châu, nghe tin bố chết, liá»n cùng vá»›i Quách Äồ, Tân Bình bà n bạc. Äồ nói:
- Chúa công không ở Ký Châu, Thẩm Phối và Phùng Ká»· tất láºp Hiển Phụ lên là m chủ, ta phải Ä‘i mau má»›i được.
Tân Bình nói:
- Thẩm, Phùng, hai ngÆ°á»i ắt đã chuẩn bị cách đối phó, nếu đến ngay sẽ bị tai há»a.
Viên Äà m nói:
- Váºy thì là m thế nà o?
Quách Äồ nói:
- Hãy đóng quân ở ngoà i thà nh, tôi xin và o trước thăm dò xem động tĩnh ra sao đã.
Äà m nghe lá»i, Quách Äồ và o Ký Châu, ra mắt Viên Thượng. Thi lá»… xong, Thượng há»i:
- Anh ta là m sao không đến?
Äồ thÆ°a:
- Bị đau, nằm ngoà i trại, không và o ra mắt được.
Thượng nói:
- Di chúc của cha ta để lại, láºp ta là m chủ. Ta phong anh ta là m xa kỵ tÆ°á»›ng quân. Nay quân Tà o đã tiến đến bá» cõi, xin anh là m tiá»n bá»™, ta Ä‘iá»u quân theo sau tiếp ứng.
Äồ nói:
- Trong quân không có ai bà n tÃnh mÆ°u kế, xin cho Thẩm, Phùng, hai ngÆ°á»i ra giúp việc.
Thượng nói:
- Ta cÅ©ng cần đến hai ngÆ°á»i ấy, sá»›m tối bà y mÆ°u tÃnh kế, cho Ä‘i sao được?
Äồ nói:
- Trong hai ngÆ°á»i đó, xin cho má»™t ngÆ°á»i Ä‘i thì thế nà o?
Thượng bất đắc dÄ©, sai hai ngÆ°á»i rút thăm, Phùng Ká»· rút trúng, Thượng liá»n hạ lệnh cho Phùng Ká»· mang ấn tÃn, Ä‘i theo Quách Äồ ra trại quân Viên Äà m.
Ká»· theo Äồ đến trại, thấy Viên Äà m không Ä‘au ốm gì, trong bụng áy náy. Khi Ká»· đệ trình ấn tÃn, Äà m nổi giáºn toan chém Phùng Ká»·. Quách Äồ nói nhá»:
- Nay quân Tà o đến sát bá» cõi, hãy nên khoản đãi và giữ Phùng Ká»· ở đây cho yên lòng Thượng. Äợi khi nà o phá được Tà o, bấy giá» sẽ vá» cÆ°á»›p Ký Châu cÅ©ng không muá»™n.
Äà m nghe lá»i, liá»n nhổ trại kéo quân đến Lê DÆ°Æ¡ng chống cá»± vá»›i quân Tà o. Äà m sai đại tÆ°á»›ng là Uông Chiêu ra tráºn. Tháo sai Từ Hoảng đón đánh. Äược và i hiệp, Từ Hoảng vung Ä‘ao chém Uông Chiêu chết lăn xuống ngá»±a. Quân Tà o thừa kế đánh bừa. Äà m thua to, thu quân kéo vá» Lê DÆ°Æ¡ng rồi sai ngÆ°á»i cầu cứu Viên Thượng.
Thượng bà n vá»›i Thẩm Phối chỉ phái năm nghìn ngÆ°á»i đến giúp.
Tà o Tháo biết quân cứu đã đến, sai Nhạc Tiến, Lý Äiển đón Ä‘Æ°á»ng giết sạch.
Äà m thấy Thượng chỉ cho năm nghìn quân Ä‘i cứu, lại bị chết cả, giáºn lắm, liá»n gá»i Phùng Ká»· ra trách mắng, Ká»· nói:
- Äể tôi viết thÆ° vá» nói vá»›i chúa công Ä‘em quân ra cứu.
Äà m bảo Ká»· viết thÆ° và sai ngay ngÆ°á»i Ä‘em tá»›i Ký Châu cho Viên Thượng.
Thượng và Thẩm Phối bà n với nhau. Phối nói:
- Quách Äồ lắm mÆ°u. Lần trÆ°á»›c Äà m bá» Ä‘i, không tranh già nh gì, vì có quân Tà o ở ngoà i cõi. Nay nếu Äà m phá được Tà o, tất lại vá» tranh Ký Châu, chi bằng không Ä‘i cứu để mượn sức Tà o Tháo trừ Ä‘i.
Thương nghe, không cho quân đi cứu viện.
Sứ giả chạy vá» báo lại. Äà m giáºn lắm, liá»n Ä‘em chém Phùng Ká»· và bà n ra hà ng Tà o Tháo.
Quân do thám vá» máºt báo vá»›i Viên Thượng. Thượng bà n vá»›i Thẩm Phối:
- Äể cho Äà m hà ng Tà o, hợp sức lại đánh thì Ký Châu nguy mất.
Thượng sai ngay Thẩm Phối và đại tÆ°á»›ng Tô Do ở lại giữ Ký Châu tá»± mình mang đại quân ra Lê DÆ°Æ¡ng cứu Viên Äà m.
Thượng há»i các tÆ°á»›ng tá, ai dám Ä‘i tiá»n bá»™. Hai anh em đại tÆ°á»›ng Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng xin Ä‘i. Thượng cho ngay ba vạn quân và cho là m tiên phong, đến Lê DÆ°Æ¡ng trÆ°á»›c.
Äà m nghe tin Thượng đến cứu, mừng lắm, không nghÄ© đến việc hà ng Tà o nữa. Äà m đóng quân trong thà nh, Thượng đóng ngoà i thà nh, là m thế á»· giốc.
Äược mấy hôm, Viên Hy và Cao Cán cÅ©ng kéo quân đến ngoà i thà nh, đóng đồn ba chá»—, ngà y nà o cÅ©ng Ä‘em binh ra cầm cá»± vá»›i Tháo.
Thượng thua luôn. Quân Tháo thắng liên tiếp.
Äến tháng hai năm Kiến An thứ tám, Tà o Tháo chia Ä‘Æ°á»ng ra đánh. Viên Thượng, Viên Hy, Viên Äà m, Cao Cán Ä‘á»u thua to, phải bá» cả Lê DÆ°Æ¡ng rút chạy.
Tháo dẫn quân đuổi đến Ký Châu.
Äà m và ThÆ°Æ¡ng và o thà nh giữ vững. Hy và Cán đóng trại cách thà nh ba mÆ°Æ¡i dặm để phô trÆ°Æ¡ng thanh thế.
Tháo đánh luôn mấy hôm không được. Quách Gia hiến kế:
- Viên Thiệu bá» con trưởng láºp con thứ. Mấy anh em nhà Viên hiện Ä‘ang tranh già nh nhau, kéo bè kéo cánh, đánh gấp thì chúng cứu nhau, trì hoãn thì chúng tranh nhau. Chi bằng rút quân vá» Kinh Châu, đánh LÆ°u Biểu, đợi khi nà o anh em há» Viên có biến, ta quay lại đánh, thì chỉ má»™t tráºn là xong việc.
Tháo nghe theo, sai Giả Hủ là m thái thú giữ Lê DÆ°Æ¡ng, Tà o Hồng Ä‘em binh giữ Quan Äô, Tà o Tháo dẫn đại quân tiến sang Kinh Châu.
Äà m và Thượng thấy quân Tà o Tháo rút lui, cùng nhau ăn mừng. Viên Hy và Cao Cán từ giã ra vá». Viên Äà m bà n vá»›i Quách Äồ, Tân Bình rằng:
- Ta là con trưởng lại không được nối nghiệp, Thượng là con mẹ kế, lại hưởng chức lá»›n, ta tháºt áy náy trong lòng.
Äồ nói:
- Chúa công nên Ä‘em quân ra đóng ngoà i thà nh giả vá» má»i Hiển Phụ và Thẩm Phối đến uống rượu rồi phục quân Ä‘ao phủ mà giết Ä‘i, việc lá»›n ắt xong.
Äà m theo kế ấy. Chợt có quân biệt giá Thà nh Châu là VÆ°Æ¡ng Tu vừa đến. Äà m Ä‘em việc ấy ra bà n, Tu nói:
- Anh em vá»›i nhau nhÆ° hai cánh. Nay Ä‘Æ°Æ¡ng định vá»›i ngÆ°á»i ngoà i, lại Ä‘em chặt tay phải Ä‘i, rồi nói mình nhất định thắng thì có được không? Anh em mà xa rá»i nhau không thân nhau thì trong thiên hạ còn ai là ngÆ°á»i thân thiết nữa. Ông bị ngÆ°á»i dèm pha ly gián cốt nhục để kiếm chút lợi, xin bịt tai lại, chá»› nên nghe.
Äà m nổi giáºn quát Ä‘uổi VÆ°Æ¡ng Tu ra, rồi sai ngÆ°á»i Ä‘i má»i Viên Thượng. Thượng lại bà n vá»›i Thẩm Phối. Phối nói:
- Äây là mÆ°u của Quách Äồ đây. Há»… chúa công Ä‘i tất có tai há»a, chi bằng thừa kế đánh luôn.
Viên Thượng nghe lá»i, nai nịt lên ngá»±a, dẫn năm vạn quân ra ngoà i thà nh.
Viên Äà m thấy Viên Thượng Ä‘em quân đến, biết mÆ°u đã bị lá»™, cÅ©ng mặc áo giáp cưỡi ngá»±a, đánh nhau vá»›i Thượng. Thượng mắng Äà m tháºm tệ. Äà m cÅ©ng mắng lại:
- Mà y bỠthuốc độc giết bố để tranh lấy tước vị, nay lại đến giết nốt anh nữa phải không?
Hai ngÆ°á»i giáp chiến. Viên Äà m thua to, Thượng xông pha tên đạn đánh tráºn. Äà m phải rút quân chạy vá» Bình Nguyên. Thượng cÅ©ng thu quân vá».
Äà m và Quách Äồ lại bà n tiến quân, sai Sầm BÃch là m tÆ°á»›ng kéo quân Ä‘i trÆ°á»›c. Thượng tá»± dẫn quân ra Ký Châu.
Hai bên đối diện, cỠmở trống giong.
BÃch ra tráºn quát mắng. Thượng muốn ra đánh, đại tÆ°á»›ng Lã Khoáng vá»— ngá»±a, múa Ä‘ao đánh lại Sầm BÃch. ChÆ°a được và i hiệp, Khoáng chém Sầm BÃch chết lăn xuống ngá»±a.
Quân Äà m lại thua, chạy vá» Bình Nguyên.
Thẩm Phối khuyên Thượng nên Ä‘em binh Ä‘uổi đến táºn nÆ¡i. Äà m không địch nổi, rút và o trong thà nh, giữ vững không ra.
Thượng bủa vây ba mặt.
Äà m bà n vá»›i Quách Äồ, Äồ nói:
- Nay trong thà nh Ãt lÆ°Æ¡ng, quân địch Ä‘ang hăng khó lòng giữ nổi. Theo ý tôi, nên sai ngÆ°á»i ra hà ng Tà o Tháo, để Tháo Ä‘em binh đánh Ký Châu, Thượng tất phải vá» cứu. TÆ°á»›ng quân bấy giỠđánh giáp lại, chắc bắt được Thượng. Nếu Tháo phá vỡ quân Thượng thì ta thu lấy quân hắn để cá»± vá»›i Tháo. Quân Tháo ở xa đến, không tiếp tế luôn được, tất phải rút vá». Ta vẫn giữ được Ký Bắc để tÃnh việc tiến thủ.
Äà m nghe theo, há»i rằng:
- Ai có thể đi theo sứ được?
Äồ nói:
- Có em Tân Bình là Tân Tá»·, tá»± là Tá Tri, hiện Ä‘Æ°Æ¡ng là m quan lệnh ở Bình Nguyên. NgÆ°á»i ấy nói năng khéo léo, nên sai Ä‘i.
Äà m láºp tức cho ngÆ°á»i Ä‘i má»i. Tá»· vui vẻ đến ngay. Äà m viết thÆ° giao cho Tá»·, rồi sai ba nghìn quân Ä‘Æ°a Ä‘i. Tá»· vá»™i vã mang thÆ° đến yết kiến Tà o Tháo.
Bấy giỠTà o Tháo đương đóng quân ở Tây Bình để đánh Lưu Biểu.
Biểu sai Huyá»n Äức dẫn quân Ä‘i trÆ°á»›c. ChÆ°a kịp giao chiếu thì Tân Tá»· Ä‘em thÆ° đến trại Tháo. Thi lá»… xong Tà o Tháo há»i đến có việc gì? Tá»· trình bà y ý kiến Viên Äà m và đệ trình thÆ°.
Tà o Tháo xem xong bà n với các tướng. Trình Dục nói:
- Viên Äà m bị Viên Thượng đánh gấp nên bất đắc dÄ© phải lại hà ng, không nên tin.
Lã Kiá»n, Mãn Sủng cÅ©ng nói:
- Thừa tÆ°á»›ng đã Ä‘em quân đến đây, lẽ nà o không đánh LÆ°u Biểu mà lại giúp Äà m.
Tuân Du nói:
- Ba ông nói chÆ°a được đúng lắm. Theo tôi, Ä‘ang lúc thiên hạ lắm việc, LÆ°u Biểu ngồi yên giữ miá»n Giang Hán, không dám bÆ°á»›c ra khá»i cõi, rõ là không có chà vùng vẫy bốn phÆ°Æ¡ng rồi. Còn nhÆ° há» Viên giữ đất bốn châu, quân mã và i mÆ°Æ¡i vạn. Giả sá» anh em hắn hòa thuáºn vá»›i nhau, cùng giữ cÆ¡ nghiệp của bố, tình hình thiên hạ sẽ chÆ°a biết ra sao. Chi bằng nhân dịp anh em hắn Ä‘Æ°Æ¡ng đánh lẫn nhau. Äà m thế cùng đến hà ng ta, trÆ°á»›c hết, ta Ä‘iá»u quân trừ Viên Thượng, sau có cÆ¡ há»™i giết nót Viên Äà m, việc lá»›n thiên hạ có thể định được. Dịp tốt nà y không nên bá» lỡ.
Tháo mừng lắm, má»i ngay Tân Tá»· và o uống rượu và há»i rằng:
- HỠViên xin hà ng, thực hay dối? Quân Viên Thượng ta đánh có chắc thắng được không?
Tân Tỷ thưa:
- Minh công chẳng cần phải há»i tháºt hay giả, chỉ nhìn tình hình cÅ©ng đủ biết. Há» Viên mấy năm nay thua luôn. Quân tÆ°á»›ng thì mệt nhá»c ở ngoà i; mÆ°u thần thì bị giết ở trong; anh em lại hiá»m khÃch lẫn nhau, đất nÆ°á»›c chia xẻ, lại thêm mất mùa, đói khát, thiên tai nhân há»a rất nhiá»u. NhÆ° thế dầu ngÆ°á»i khôn hay ngu cÅ©ng Ä‘á»u thấy rõ cái cÆ¡ tan vỡ rồi. Äó là dịp trá»i diệt há» Viên váºy. Nay xin minh công Ä‘em quân đánh Nghiệp Quáºn, Viên Thượng không vá» cứu thì mất sà o huyệt, bằng vá» cứu thì Viên Äà m Ä‘uổi đánh mặt sau, Ä‘em thế mạnh của minh công mà đánh quân đã má»i mệt có khác gì gió lốc quét lá và ng. Sao minh công chẳng tÃnh nÆ°á»›c ấy, mà lại Ä‘i đánh Kinh Châu? Kinh Châu là miá»n phong phú, nÆ°á»›c hòa dân thuáºn, chÆ°a dá»… lay Ä‘á»™ng được. Huống chi Hà Bắc bây giá», so vá»›i các nÆ¡i là chá»— đáng lo nhất. Minh công định được Hà Bắc tất dá»±ng được nghiệp bá. Xin minh công xét cho kỹ.
Tháo mừng lắm nói:
- Ta tiếc vì gặp Tân Tá Trị muộn quá!
Ngay hôm ấy, Tháo đốc quân vỠlấy Ký Châu.
Huyá»n Äức sợ Tà o Tháo có mÆ°u kế, không dám Ä‘uổi theo, rút quân vá» Kinh Châu.
Lại nói Viên Thượng được tin Tháo sang qua sông Hoà ng Hà , vá»™i và ng kéo quân vá» Nghiệp Quáºn và sai Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng Ä‘i chặn phÃa sau.
Viên Äà m thấy Viên Thượng rút quân, liá»n huy Ä‘á»™ng toà n bá»™ binh mã ở Bình Nguyên Ä‘uổi theo. Äi chÆ°a được và i chục dặm, bá»—ng tiếng pháo nổ vang, hai cánh quân xông lên, bên tả Lã Khoáng, bên hữu Lã TÆ°á»ng. Hai anh em chặn đánh Viên Äà m.
Äà m kìm ngá»±a, bảo hai tÆ°á»›ng rằng:
- Khi còn cha ta, ta chưa từng bạc đãi hai ông. Nay sao nỡ theo em ta mà ức hiếp ta?
Hai ngÆ°á»i nghe nói liá»n xuống ngá»±a hà ng Viên Äà m.
Äà m nói:
- Xin đừng hà ng ta, nên ra hà ng Tà o thừa tướng.
Hai tÆ°á»›ng theo Äà m vá» trại.
Äà m đợi quân Tà o Tháo đến, dẫn hai tÆ°á»›ng và o ra mắt Tà o Tháo. Tháo mừng lắm, hẹn gả con gái cho Viên Äà m và sai ngay Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng là m mối.
Äà m Ä‘á» nghị Tháo tiến đánh Ký Châu, Tháo nói:
- Hiện nay lÆ°Æ¡ng thảo không tiếp tế được, váºn tải rất khó khăn. Ta phải qua sông Hoà ng Hà , chắn nÆ°á»›c sông Kỳ cho chảy và o Bạch Câu để mở thông Ä‘Æ°á»ng váºn lÆ°Æ¡ng, rồi sẽ tiến binh.
Tháo bảo Äà m hãy ở Bình Nguyên, còn mình thì dẫn quân lui vỠđóng ở Lê DÆ°Æ¡ng, phong cho Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng là m liệt hầu, cho Ä‘i theo để sai khiến.
Quách Äồ bảo Viên Äà m:
- Tà o Tháo hẹn gả con gái cho ông, chÆ°a chắc đã tháºt đâu. Nay lại phong tÆ°á»›c cho Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng và đem Ä‘i theo trong quân, đó là có ý muốn lung lạc ngÆ°á»i Hà Bắc, sau nà y nhất định sẽ là m hại ta. Xin chúa công nên khắc ngay hai cái ấn tÆ°á»›ng quân, máºt sai ngÆ°á»i Ä‘Æ°a cho anh em há» Lã, sai là m ná»™i ứng; đợi khi Tà o Tháo phá được Viên Thượng, ta sẽ nhân dịp ra tay.
Äà m nghe theo, sai khắc ngay hai quả ấn, máºt sai ngÆ°á»i Ä‘em Ä‘i. Hai anh em há» Lã lÄ©nh ấn rồi, mang trình ngay Tà o Tháo. Tháo cÆ°á»i rá»™:
- Äà m máºt Ä‘Æ°a ấn đến định nhá» các ngÆ°Æ¡i là m ná»™i ứng, đợi khi ta phá được Viên Thượng, hắn sẽ phản ta. Các ngÆ°Æ¡i cứ nháºn lấy, ta đã có chủ trÆ°Æ¡ng rồi.
Từ đó, Tà o Tháo có ý muốn giết Viên Äà m.
Lại nói, Viên Thượng bà n với Thẩm Phối:
- Ngay quân Tà o váºn lÆ°Æ¡ng và o Bạch Câu, tất đến đánh Ký Châu, váºy nên là m thế nà o?
Phối nói:
- Nên Ä‘Æ°a hịch sai quan trưởng ở VÅ© An là Doãn Khải đóng đồn ở Mao Thà nh, giữ suốt Ä‘Æ°á»ng tải lÆ°Æ¡ng ở Thượng Äảng; sai ThÆ° Há»™c là con ThÆ° Thu giữ Hà m Äan để là m thanh thế, còn chúa công thì nên tiến binh sang Bình Nguyên đánh gấp Viên Äà m. Giết xong Äà m bấy giá» ta sẽ đánh Tháo.
Viên Thượng mừng lắm, để Thẩm Phối và Trần Lâm ở lại giữ Ký Châu; sai Mã Diên, TrÆ°Æ¡ng DÄ© là m tiá»n phong, liá»n đêm mang quân đánh Bình Nguyên.
Äược tin quân Thượng tá»›i nÆ¡i. Äà m cáo cấp vá»›i Tà o Tháo, Tháo nói:
- Phen nà y ta chắc được Ký Châu rồi!
Còn Ä‘ang bà n tÃnh thì Hứa Du từ Hứa XÆ°Æ¡ng tá»›i, nghe thấy Viên Thượng lại đánh Viên Äà m, liá»n và o nói vá»›i Tháo rằng:
- Thừa tướng ngồi giữ ở đây để đợi thiên lôi đánh chết hai anh em hỠViên hay sao?
Tháo cÆ°á»i nói:
- Ta đã định liệu cả rồi.
Liá»n sai Tà o Hồng mang quân Ä‘i trÆ°á»›c đánh Nghiệp Quáºn; Tháo tá»± dẫn má»™t toán quân đánh Doãn Khải.
Quân Tà o Tháo kéo đến, Khải Ä‘iá»u quân chống cá»±. Khải xông lên. Tháo gá»i: "Hứa Trá»ng Khang đâu?". Hứa Chá» nhạy vá»t ra, chỉ má»™t nhát dao chém chết Khải. Quân Khải vỡ chạy tán loạn. Tháo chiêu hà ng được hết, và cấp tốc Ä‘em quân lấy Hà m Äan.
Thư Hộc ra đón đánh. Trương Liêu ra ngựa giao chiến. Chưa được ba hiệp, Hộc thua chạy. Liêu đuổi theo. Khi hai ngựa gần nhau, Liêu giương cung bắn một phát, Hộc chết lăn xuống ngựa.
Tháo thúc quân đánh áºp và o, quân Há»™c chạy tan tác.
Rồi đó, Tháo kéo đại quân đến Ký Châu, Tà o Hồng đã đến chân thà nh. Tháo sai ba quân đắp ụ quanh thà nh, và đà o hầm dưới đất để đánh và o.
Thẩm Phối láºp kế giữ tháºt vững, pháp lệnh rất nghiêm.
TÆ°á»›ng giữ cá»a đông là Phùng Lá»…, vì say rượu bá» bê canh gác bị Phối mắng tháºm tệ. Phùng Lá»… tức, lẻn ra hà ng Tà o Tháo. Tháo há»i mẹo đánh thà nh, Lá»… nói:
- Chá»— cá»a Äá»™t Môn đất dà y có thể Ä‘Ã o Ä‘Æ°á»ng hầm để và o thà nh.
Tà o Tháo sai ngay Phùng Lá»… dẫn ba trăm tráng sÄ©, liá»n đêm hôm ấy Ä‘Ã o Ä‘Æ°á»ng hầm tiến và o.
Lại nói, từ khi Phùng Lá»… ra hà ng, Thẩm Phối đêm nà o cÅ©ng lên mặt thà nh, trông nom quân mã. Äêm hôm ấy, Phối đứng ở cá»a Äá»™t Môn, trên gác nhìn ra ngoà i không thấy có đèn Ä‘uốc gì cả. Phối nói:
- Chắc Phùng Lá»… dẫn quân Ä‘i Ä‘Æ°á»ng hầm và o rồi.
Nói Ä‘oạn, sai ngay tinh binh chuyển đá, lấp kÃn cá»a Ä‘Æ°á»ng hầm lại. Phùng Lá»… và ba trăm tráng sÄ© Ä‘á»u chết trong hầm.
Tháo bị thiệt nặng, Ä‘Ã nh bá», không dùng kế Ä‘Ã o hầm, rút ngay vỠđóng trên sông Viên Thủy, đợi Viên Thượng quay binh lại.
Viên Thượng Ä‘i đánh Bình Nguyên, bá»—ng nghe tin Tà o Tháo đã phá được Doãn Khải, ThÆ° Há»™c, quân Tà o lại vây Ký Châu riết lắm, liá»n kéo quân vá» cứu.
Bộ tướng là Mã Diên nói:
- Nếu Ä‘i theo Ä‘Æ°á»ng lá»›n, Tà o Tháo tất có mai phục. Nên Ä‘i theo Ä‘Æ°á»ng nhá» từ Tây SÆ¡n ra cá»a sông Phủ Thủy, lẻn đến cÆ°á»›p trại Tà o, chắc giải được vây.
Thượng nghe lá»i, tá»± lÄ©nh đại quân Ä‘i trÆ°á»›c, sai Mã Diên, TrÆ°Æ¡ng DÄ© Ä‘i háºu vệ.
Quân do thám vội vỠbáo. Tháo nói:
- Nếu chúng Ä‘i Ä‘Æ°á»ng lá»›n, ta nên tránh, nếu theo Ä‘Æ°á»ng nhá» Tây SÆ¡n thì chỉ má»™t tráºn là có thể bắt sống được Viên Thượng. Ta Ä‘oán Viên Thượng thế nà o cÅ©ng đốt lá»a là m hiệu cho trong thà nh ra tiếp ứng. Ta nên chia quân ra mà đánh.
Má»i việc xếp đặt đâu và o đấy cả.
Viên Thượng ra khá»i cá»a sông Phù Thủy, nhằm phÃa đông kéo đến DÆ°Æ¡ng Bình, đóng quân trong má»™t tòa đình, cách Ký Châu mÆ°á»i bảy dặm, má»™t mặt dá»±a và o sông Phù Thủy. Thượng sai quân sÄ© chứa củi khô cá» ráo, đến đêm đốt lá»a là m hiệu, rồi quan chủ bạ là Lý Phu giả là m đô đốc quân Tà o, Ä‘i thẳng đến chân thà nh gá»i to: "Mở cá»a ra!".
Thẩm Phối nháºn được tiếng Lý Phu, mở cá»a cho và o. Và o đến nÆ¡i, Phu nói:
- Viên Thượng đã dẫn quân ở đình DÆ°Æ¡ng Bình đợi tiếp ứng, nếu quân trong thà nh kéo ra, cÅ©ng đốt lá»a lên là m hiệu.
Phối liá»n sai chất rÆ¡m đốt lá»a để là m hiệu báo tin. Phu lại nói:
- Trong thà nh hết lÆ°Æ¡ng, phải huy Ä‘á»™ng những ngÆ°á»i già yếu, tà n binh và đà n bà ra hà ng. Quân Tà o không phòng bị, ta Ä‘em quân theo ra đánh ngay.
Phối nghe lá»i.
Hôm sau, trên thà nh kéo một lá cỠtrắng, trên viết mấy chữ to: "Trăm hỠở Ký Châu xin ra hà ng".
Tháo nói:
- Äây là trong thà nh hết lÆ°Æ¡ng, xua dân già yếu ra hà ng, thế nà o cÅ©ng có quân lÃnh ra theo.
Liá»n sai TrÆ°Æ¡ng Liêu, Từ Hoảng má»—i ngÆ°á»i dẫn ba nghìn quân phục ở hai bên cá»a. Tháo cưỡi ngá»±a, che lá»ng, đến táºn dÆ°á»›i thà nh.
Quả nhiên thấy cá»a thà nh mở toang, trăm há» già trẻ dắt dÃu nhau, tay cầm cá» trắng Ä‘i ra. Dân Ä‘i vừa hết thì quân lÃnh kéo ồ ra. Tháo sai ngÆ°á»i cầm lá cá» Ä‘á» vẫy má»™t cái, TrÆ°Æ¡ng Liêu, Từ Hoảng, hai bên áºp và o đánh giết. Quân trong thà nh lại phải quay và o, Tháo tế ngá»±a Ä‘uổi theo đến táºn cầu treo, trong thà nh tên ná» bắn ra nhÆ° mÆ°a, trúng ngay chá»m mÅ© Tà o Tháo, suýt nữa suốt đến đỉnh đầu, các tÆ°á»›ng vá»™i và ng cứu vá».
Tháo thay áo đổi ngá»±a rồi lại dẫn các tÆ°á»›ng đến đánh trại Viên Thượng. Thượng thân ra nghênh chiến. Lúc bấy giá», các đạo quân nhất tá» kéo đến, hai bên đánh nhau kịch liệt.
Thượng thua to, rút quân vỠđóng ở Tây SÆ¡n, rồi sai ngÆ°á»i Ä‘i thúc Mã Diên. TrÆ°Æ¡ng DÄ© Ä‘em quân đến. Không ngá» Tà o Tháo cho Lã Khoảng, Lã TÆ°á»ng Ä‘i chiêu an được hai tÆ°á»›ng rồi.
Tà o Tháo phong tÆ°á»›c cho Diên và DÄ©, ngay hôm ấy tiến binh đánh Tây SÆ¡n: TrÆ°á»›c hết sai hai anh em há» Lã và Diên, DÄ© Ä‘i chẹn Ä‘Æ°á»ng chuyển lÆ°Æ¡ng của Viên Thượng.
Thượng liệu kế không giữ nổi Tây SÆ¡n, liá»n đêm chạy ra Lam Khẩu.
Thượng láºp trại chÆ°a xong thì lá»a bốn mặt cháy ngùn ngụt, quân mai phục kéo ồ ra. NgÆ°á»i chÆ°a kịp mặc giáp, ngá»±a chÆ°a kịp thắng yên, quân Thượng đã tan vỡ, phải rút lui năm mÆ°Æ¡i dặm; thế cùng sức kiệt Thượng buá»™c phải sai thứ sá» Dá»± Châu là Am Quy đến trại Tà o xin hà ng.
Tháo giả vá» nháºn lá»i, nhÆ°ng lại sai TrÆ°Æ¡ng Liêu, Từ Hoảng ngay đêm hôm ấy đến cÆ°á»›p trại. Thượng phải bá» cả ấn tÃn, tiết viện và lÆ°Æ¡ng thá»±c trốn và o Trung SÆ¡n.
Tháo đem quân ngay vỠđánh Ký Châu, Hứa Du lại hiến kế rằng:
- Thừa tướng sao không khơi sông Chương Hà cho nước trà n và o thà nh?
Tháo nghe theo, trước hết sai quân xẻ một cái hà o ở ngoà i thà nh, chu vi bốn mươi dặm.
Thẩm Phối đứng trên thà nh, trông thấy quân Tháo Ä‘Ã o hà o ở ngoà i thà nh, nhÆ°ng Ä‘Ã o nông lắm, bèn cÆ°á»i thầm nói:
- Chúng mà y định khÆ¡i nÆ°á»›c sông ChÆ°Æ¡ng Hà là m ngáºp thà nh mà đà o nông thế kia thì ăn thua gì?
Rồi khinh thÆ°á»ng không phòng bị. Äêm hôm ấy, Tà o Tháo huy Ä‘á»™ng thêm mÆ°á»i vạn quân sÄ© ra sức Ä‘Ã o xúc, vừa đến sáng rõ, hà o sâu hai trượng, nÆ°á»›c trà n và o thà nh ngáºp đến và o thÆ°á»›c. Vả lại lÆ°Æ¡ng thá»±c trong thà nh cÅ©ng cạn, nên quân sÄ© Ä‘á»u chết đói.
Tân Tá»· ở ngoà i thà nh, lấy ngá»n giáo, bêu ấn tÃn và mÅ© áo của Viên Thượng lên, kêu gá»i những ngÆ°á»i trong thà nh ra hà ng.
Thẩm Phối nổi giáºn đùng đùng, bắt hết gia thuá»™c nhà Tân Tá»·, già trẻ hÆ¡n tám mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i, Ä‘em cả lên mặt thà nh chém rồi quăng đầu xuống.
Tân Tỷ kêu khóc thảm thiết.
Cháu Thẩm Phối là Thẩm Vinh, vốn thân thiết vá»›i Tân Tá»·, thấy gia thuá»™c Tân Tá»· bị hại giáºn lắm, liá»n máºt viết má»™t lá thÆ° xin dâng cá»a thà nh, buá»™c trên đầu tên bắn ra ngoà i thà nh.
Quân sĩ nhặt được đưa cho Tân Tỷ, Tỷ đem trình Tà o Tháo. Trước hết, Tháo hạ lệnh:
- Nếu và o được thà nh Ký Châu, không được giết hại gia đình há» Viên, quân dân xin hà ng, Ä‘á»u tha tá»™i chết.
Sáng hôm sau, Thẩm Vinh mở toang cá»a tây cho quân Tà o và o.
Tân Tỷ tế ngựa và o trước, quân tướng theo sau.
Thẩm Phối đứng ở trên lầu mé đông nam, thấy quân Tà o đã ùa và o, liá»n dẫn và i tên kỵ binh xuống liá»u chết chống cá»±, gặp ngay Từ Hoảng; Phối bị Từ Hoảng bắt sống, Ä‘iệu ra ngoà i thà nh; giữa Ä‘Æ°á»ng gặp Tân Tá»·. Tá»· nghiến răng, mắm miệng giÆ¡ roi Ä‘áºp và o đầu Phối nói:
- Thằng giặc sát nhân! Hôm nay mà y phải chết!
Phối mắng Tân Tỷ:
- Äồ phản tặc kia, mà y dẫn Tà o Tháo đánh phá Ký Châu, tao giáºn không băm vằm được mầy ra!
Từ Hoảng giải Phối đến trÆ°á»›c Tà o Tháo, Tháo há»i:
- NgÆ°Æ¡i có biết ai dâng cá»a thà nh cho ta không?
Phối nói không biết. Tháo nói:
- Ấy cháu ngươi là Thẩm Vinh đó!
Phối giáºn quá chỉ nói:
- Trẻ con mất dạy mới đến nỗi nà y!
Tháo nói:
- Hôm qua ta đến dÆ°á»›i thà nh, tên đâu mà bắn ra nhiá»u thế?
Phối nói:
- Hiá»m rằng còn Ãt, còn Ãt!
Tháo lại há»i:
- Ngươi trung với hỠViên như thế là đúng, nay chịu hà ng ta không?
Phối nói:
- Không hà ng! Không hà ng!
Tân Tỷ khóc lạy xuống đất thưa:
- Gia đình tôi hÆ¡n tám mÆ°Æ¡i ngÆ°á»i Ä‘á»u bị tay thằng nà y giết hại, xin thừa tÆ°á»›ng giết Ä‘i để rá»a thù nà y!
Phối nói:
- Tao sống là m tôi hỠViên, chết là m ma hỠViên, không như lũ chúng mà y là những thằng a dua, nịnh hót. Mau chém tao đi!
Tháo sai đem chém
Trước khi chết, Thẩm Phối nạt quân đao phủ rằng:
- Chúa ta ở phương bắc, không thể bắt tao trông vỠphương nam mà chết được!
Nói xong, ngồi quỳ vá» phÃa bắc, vÆ°Æ¡n cổ đón lưỡi dao.
Äá»i sau có thÆ¡ rằng:
Hà Bắc lắm danh sĩ,
Ai bằng Thẩm ChÃnh Nam?
Vua hèn, thân bị hại,
Lòng ngay, chết cũng cam.
Trung trực, nói vẫn thẳng.
Thanh liêm, dạ chẳng tham.
Chết còn ngoảnh vỠbắc,
Thẹn thay kẻ đầu hà ng!
Thẩm Phối chết rồi, Tháo thÆ°Æ¡ng là ngÆ°á»i trung nghÄ©a, sai Ä‘em táng ở phÃa bắc thà nh Ký Châu.
Các tÆ°á»›ng bấy giá» má»i Tháo và o thà nh. Sắp khởi hà nh, thấy bá»n Ä‘ao phủ Ä‘iệu má»™t ngÆ°á»i đến, Tháo nhìn xem ai, té ra là Trần Lâm.
Tháo há»i Lâm:
- Trước mà y là m bà i hịch cho Bản Sơ, kể tội tao ra cũng được, nhưng sao lại dám nói nhục đến cả ông cha tao?
Trần Lâm đáp:
- Mũi tên đặt trên dây cung, không thể không bắn đi được.
Tả hữu khuyên Tà o Tháo giết Ä‘i. Tháo tiếc là ngÆ°á»i có tà i, cho là m tòng sá»±.
Lại nói, con trưởng Tà o Tháo là Tà o Phi, tá»± là Tá» Hoà n, năm ấy mÆ°á»i tám tuổi. Lúc Phi ra Ä‘á»i, có má»™t đám mây xanh tÃa, tròn nhÆ° cái lá»ng, phủ trên mái nhà má»™t ngà y không tan. Có ngÆ°á»i trông thấy, máºt nói vá»›i Tháo rằng:
- Äó chÃnh là khà thiên tá», công tá» quý hết chá»— nói!
Lên tám tuổi, Phi đã giá»i văn, mau trà khôn, bác cổ thông kim, cưỡi ngá»±a bắn cung Ä‘á»u khá, múa kiếm cÅ©ng tà i.
Hồi Tháo phá Ký Châu, Phi theo cha trong quân; và o thà nh, Phi đem quân tùy tùng đến thẳng phủ Viên Thiệu, xuống ngựa tuốt gươm bước và o.
Một viên tướng ngăn lại, nói:
- Thừa tướng đã ra lệnh, không ai được và o phủ Viên Thiệu.
Phi quát mắng tÆ°á»›ng ấy phải lui, rồi xách gÆ°Æ¡m Ä‘i thẳng và o nhà sau. Và o đến nÆ¡i, thấy có hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ôm nhau khóc.
Phi xông lại định giết.
Tháºt là :
Khanh tÆ°á»›ng bốn Ä‘á»i thà nh giấc má»™ng,
Một nhà cốt nhục lại lâm nguy.
ChÆ°a biết tÃnh mệnh hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ấy ra thế nà o, xem hồi sau sẽ rõ.
Hết hồi 32.
Há»’I 33
Tà o Phi nhân loạn lấy Châu Thị;
Quách Gia dặn kế định Liêu Äông.
Lại nói, Tà o Phi thấy hai ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà kêu khóc, rút gÆ°Æ¡m toan chém, chợt thấy má»™t đám hồng quang chói lá»i trÆ°á»›c mắt, liá»n chống gÆ°Æ¡m há»i:
- Chúng bay là ngÆ°á»i nà o?
Má»™t ngÆ°á»i thÆ°a:
- Thiếp là Lưu thị, vợ Viên tướng quân.
Phi lại há»i:
- NgÆ°á»i con gái nà y là ai?
Lưu thị thưa:
- Nó là Chân thị, vợ con trai thứ của tôi là Viên Hy. Chồng nó ra trấn ở U Châu, nó không chịu đi xa, nên ở lại đây.
Phi kéo ngÆ°á»i con gái ấy lại gần, thấy đầu bù mặt nhá». Phi lấy vạt áo lau mặt, lá»™ rõ mà u da trắng nhÆ° ngá»c, mặt đẹp nhÆ° hoa, có vẻ nghiêng thà nh nghiêng nÆ°á»›c.
Phi liá»n nói vá»›i LÆ°u thị:
- Ta là con cả Tà o thừa tướng, xin bảo toà n gia đình nhà ngươi, nà ng cứ yên tâm đừng lo sợ.
Nói rồi, cầm gươm ngồi trên nhà canh giữ.
Tà o Tháo thống lÄ©nh binh tÆ°á»›ng kéo và o Ký Châu. Vừa đến cá»a thà nh, Hứa Du tế ngá»±a tá»›i gần, lấy roi trá» và o cá»a thà nh bảo Tháo:
- Không có ta, là m sao A Man và o được cá»a nà y!
Tháo cÆ°á»i ầm lên. Các tÆ°á»›ng ai cÅ©ng bất bình.
Tháo đển cá»a phủ Thiệu, há»i:
- Có ai đã và o đây không?
TÆ°á»›ng canh cá»a thÆ°a:
- Có thế tỠở trong ấy.
Tháo gá»i ra quở mắng. LÆ°u thị ra lạy mà kêu rằng:
- May nhá» có thế tá», nhà thiếp má»›i được an toà n. Thiếp xin dâng Chân thị để nâng khăn sá»a túi, hầu hạ thế tá».
Tháo sai gá»i ra, Chân thị sụp xuống lạy, Tháo xem mặt và nói:
- Thực xứng đáng là m dâu ta!
Liá»n bảo Tà o Phi nháºn Chân thị là m vợ.
Bình định xong Ký Châu, Tháo ra táºn má»™ Viên Thiệu tế viếng quỳ lạy khóc lóc rất bi thÆ°Æ¡ng, rồi ngoảnh lại bảo các tÆ°á»›ng rằng:
- Khi xÆ°a, ta vá»›i Bản SÆ¡ cùng khởi binh, Bản SÆ¡ há»i rằng: "Nếu việc không thà nh, thì nên tÃnh mặt nà o?". Ta má»›i há»i lại: "à túc hạ định là m sao?". Bản SÆ¡ đáp: "Ta đây, mặt nam giữ Hà Bắc, ngăn lấy Yên, Äại, mang cả quân lÃnh vùng sa mạc, hÆ°á»›ng vá» nam để tranh thiên hạ, liệu việc có xong không?". Ta đáp: "Ta dùng tà i trà trong thiên hạ, lấy đạo nghÄ©a để phòng ngá»±, là m thế nà o cÅ©ng được cả!". Lá»i ấy vẫn còn văng vẳng bên tai, nay Bản SÆ¡ đã mất, ta không thể không rÆ¡i nÆ°á»›c mắt.
Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u cảm Ä‘á»™ng.
Tháo sai lấy và ng lụa, lương gạo cấp cho Lưu thị, rồi hạ lệnh:
- Dân Hà Bắc gặp tai nạn chiến tranh, năm nay miễn cả sưu thuế.
Rồi dâng biểu vá» triá»u, Tháo tá»± lÄ©nh chức Ký Châu mục.
Má»™t hôm Hứa Chá» cưỡi ngá»±a và o cá»a đông vừa hay gặp Hứa Du. Du gá»i Chá» bảo rằng:
- Các ngÆ°Æ¡i không có ta, là m sao được Ä‘i và o cá»a nà y?
Chá» nổi giáºn mắng rằng:
- chúng ta và o sanh ra tá», xông pha tên đạn, cÆ°á»›p được thà nh trì, sao ngÆ°Æ¡i dám nói láo?
Du mắng:
- Các ngươi là đồ sát phu không dám đếm xỉa!
Chá» giáºn lắm, rút gÆ°Æ¡m chém Hứa Du, xách đầu và o trình Tà o Tháo:
- Nó vô lễ nên tôi giết đi!
Tháo nói:
- Tá» Viá»…n là bạn cÅ© của ta, cho nên nói đùa nhÆ° váºy, sao ngÆ°Æ¡i lại giết?
Tháo trách mắng Hứa Chá» tháºm tệ rồi sai an táng cho Hứa Du rất tá» tế.
Tháo lại sai ngÆ°á»i Ä‘i tìm há»i những hiá»n sÄ© ở Ký Châu. Dân nói:
- Ở đây có quan kỵ đô úy Thôi Diệm, tá»± là Quý Khuê ngÆ°á»i ở Äông VÅ© Thà nh, quáºn Thanh Hà . TrÆ°á»›c đã mấy lần bà y mÆ°u cho Viên Thiệu. Thiệu không dùng nên cáo ốm vỠở nhà .
Tháo láºp tức cho triệu Thôi Diệm, cá» là m biệt giá tòng sá»± trong châu. Tháo nhân há»i:
- Hôm qua xem sổ há»™ tịch châu nà y, tổng cá»™ng có ba mÆ°Æ¡i vạn dân, có thể gá»i là châu lá»›n.
Diệm thưa:
- Hiện nay thiên hạ chia xẻ, chÃn châu tan nát, hai anh em há» Viện tranh già nh nhau, dân Châu Ký phÆ¡i xÆ°Æ¡ng nhan nhản ở ngoà i đồng. Thừa tÆ°á»›ng chÆ°a kịp há»i thăm phong tục, cứu kẻ lầm than, đã vá»™i tÃnh ngay sổ há»™ khẩu, thì dân còn trông mong gì?
Tà o Tháo nghe nói thay đổi nét mặt và tạ lỗi, đãi Diệm là m thượng khách.
Bình định xong Ký Châu, Tháo sai ngÆ°á»i dò la tin tức Viên Äà m.
Lúc ấy, Äà m mang quân Ä‘i cÆ°á»›p bóc các vùng Cam Lăng, An Bình, Bá»™t Hải và Hà Giang, nghe tin Viên Thượng thua chạy và o Trung sÆ¡n, liá»n Ä‘em quân Ä‘uổi đánh. Thượng mất tinh thần, chạy sang U Châu vá»›i Hiên Vy. Bao nhiêu quân lÃnh Ä‘á»u hà ng Äà m. Äà m có ý muốn đánh lấy lại Ký Châu.
Tháo sai ngÆ°á»i gá»i Äà m, Äà m không đến. Tháo giáºn lắm, Ä‘Æ°a thÆ° cắt đứt lá»i hứa gả con gái khi trÆ°á»›c, rồi thống lÄ©nh đại quân kéo thẳng đến Bình Nguyên.
Äà m thấy Tháo dẫn đại quân đến, sang cầu cứu LÆ°u Biểu. Biểu má»i Huyá»n Äức đến bà n, Huyá»n Äức nói:
- Tà o Tháo đã phá được Ký Châu, uy thế Ä‘ang mạnh. Không bao lâu nữa, anh em há» Viên sẽ bị Tà o Tháo bắt hết, cứu cÅ©ng vô Ãch. Vả Tháo vẫn có ý chiếm cả Kinh, TÆ°Æ¡ng, ta phải dưỡng sức quân để phòng thủ không nên kinh Ä‘á»™ng.
Biểu nói:
- Thế thì từ chối là m sao?
Huyá»n Äức nói:
- Nên viết thÆ° cho hai anh em há» Viên, dùng lá»i lẽ khéo léo để từ chối.
Biểu nghe theo, láºp tức viết thÆ°, trÆ°á»›c hết gá»i cho Viên Äà m. Trong thÆ° đại ý nói:
"NgÆ°á»i quân tá» lánh nạn, không bao giỠđặt chân lên đất kẻ thù. TrÆ°á»›c đây, nghe tin ngà i quỳ gối hà ng Tà o, theo tôi, đó là quên cả thù của ông cha, bá» cả tình tay chân thân thiết và để lại cái nhục cho đồng minh. Nếu Ký Châu (chỉ Viên Thượng) không hòa thuáºn, ta cÅ©ng phải hết sức giúp đỡ. Äợi khi công việc xong rồi, hay dở thế nà o đã có thiên hạ bình nghị, hà chẳng cao nghÄ©a lắm ru!".
Lại gá»i cho Viên Thượng nói:
"Thanh Châu (chỉ Viên Äà m) tÃnh nóng nảy, không biết phải trái. Ngà i nên trừ Tà o Tháo trÆ°á»›c để rá»a háºn cho cha. Công việc hoà n thà nh rồi sẽ tÃnh đến những chuyện nhá», há chẳng hay lắm sao? Nếu không tỉnh ngá»™ thì chẳng khác gì hai con Hà n LÆ° và Äông Quách, tranh mồi nhau, rút cục chỉ ngÆ°á»i Ä‘i săn là được lợi".
Äà m được thÆ° của Biểu, biết Biểu có ý không cứu, lại tá»± liệu sức mình không địch nổi Tháo, liá»n bá» Bình Nguyên, chạy sang giữ Nam Bì.
Tháo đuổi theo đến Nam Bì.
Bấy giá» Ä‘ang mùa đông, tiết trá»i giá lạnh, nÆ°á»›c sông thà nh băng, thuyá»n lÆ°Æ¡ng không sao Ä‘i được. Tháo hạ lệnh bắt dân phu ra phá băng và kéo thuyá»n.
Dân nghe tin, bá» trốn sạch. Tháo giáºn lắm, định bắt Ä‘em chém. Trăm há» thấy thế phải đến trại đầu thú, Tháo nói:
- Nếu không giết chúng bay thì hiệu lệnh của ta không nghiêm, mà giết thì lòng ta không nỡ. Thôi chúng bay nên trốn cả và o trong núi đi, chớ để cho quân ta bắt được.
Trăm há» Ä‘á»u ứa nÆ°á»›c mắt mà đi.
Viên Äà m Ä‘em quân ra đánh nhau vá»›i quân Tà o. Hai bên dà n tráºn. Tháo cưỡi ngá»±a giÆ¡ roi trá» và o Äà m mắng rằng:
- Tao háºu đãi mà y nhÆ° thế, sao mà y dám thay lòng đổi dạ?
Äà m nói:
- Mà y xâm phạm bỠcõi tao, cướp thà nh trì của tao, quyến rũ vợ con tao, còn trách tao đổi dạ à ?
Tháo giáºn lắm, sai Từ Hoảng ra. Äà m gá»i Bà nh An tiếp chiến. ChÆ°a được và i hiệp, Hoảng chém An chết lăn xuống ngá»±a.
Quân Äà m thua chạy, rút và o Nam Bì. Tháo sai quân bao vây bốn mặt. Äà m hoảng sợ, sai ngay Tân Bình ra trại Tháo xin hà ng.
Tháo nói:
- Viên Äà m tráo trở, không thể tin được. Em ngÆ°Æ¡i là Tân Tá»· ta đã trá»ng dụng rồi, chi bằng ngÆ°Æ¡i cÅ©ng ở lại đây vá»›i ta.
Bình thưa:
- Thừa tÆ°á»›ng lầm rồi. Tôi nghe nói: Chúa sang trá»ng thì bầy tôi vẻ vang, chúa lo âu thì bầy tôi nhục nhã. Tôi thá» há» Viên đã lâu, nay sao nỡ bá»?
Tháo biết không lÆ°u được, cho vá», Bình vá» gặp Äà m nói:
- Tà o Tháo không cho hà ng.
Äà m mắng rằng:
- Em mà y hiện đương thỠTà o Tháo. Hay là mà y cũng muốn phản tao nốt hay sao?
Bình nghe nói, tức đầy ruột, uất lên, ngã gục xuống đất.
Äà m sai vá»±c dáºy, được má»™t lát thì chết. Äà m bấy giá» má»›i hối, Quách Äồ bảo Äà m rằng:
- Ngà y mai nên bắt cả trăm há» Ä‘i trÆ°á»›c, quân lÃnh theo sau, quyết má»™t tráºn sống mái vá»›i Tà o.
Äà m nghe lá»i, Ä‘ang đêm bắt toà n dân Nam Bì chuẩn bị gÆ°Æ¡m giáo chá» lệnh.
Sáng hôm sau, bốn cá»a thà nh mở toang, nhân dân Ä‘i trÆ°á»›c, quân Ä‘i sau, hò reo ầm Ä©, ùn ùn kéo ra, thẳng đến trại Tà o. Hai bên đánh nhau từ giá» thìn đến giá» ngá», chÆ°a phân thắng bại, ngÆ°á»i chết đầy đồng.
Tháo thấy chÆ°a già nh được toà n thắng, liá»n gò ngá»±a chạy lên núi khua trống. TÆ°á»›ng sÄ© thấy váºy, ai cÅ©ng gắng sức tiến lên.
Quân Äà m thua to. Nhân dân bị giết không biết bao nhiêu mà kể. Tà o Hồng tả xung hữu Ä‘á»™t, gặp ngay Viên Äà m, múa dao chém lia lịa. Viên Äà m bị Tà o Hồng giết chết tại tráºn.
Quách Äồ thấy tráºn thế rối loạn, vá»™i rút và o thà nh. Nhạc Tiến trông thấy, giÆ°Æ¡ng cung đặt tên bắn má»™t phát, Quách Äồ chết cả ngÆ°á»i lẫn ngá»±a.
Tháo Ä‘em quân và o Nam Bì, vá»— yên trăm há». Chợt có má»™t toán quân kéo đến, đó là Tiêu Súc và TrÆ°Æ¡ng Nam, hai bá»™ tÆ°á»›ng của Viên Hy.
Tháo tá»± dẫn quân nghênh chiến. Hai ngÆ°á»i trở giáo cởi giáp đầu hà ng.
Tháo Ä‘á»u phong cho tÆ°á»›c hầu.
Tiếp đó tên tÆ°á»›ng giặc ở núi Hắc SÆ¡n là TrÆ°Æ¡ng Yên, cÅ©ng dẫn mÆ°á»i vạn quân đến quy thuáºn, được phoang là m Bình bắc tÆ°á»›ng quân.
Tháo sai Ä‘em bêu đầu Viên Äà m và ra lệnh kẻ nà o cả gan đến khóc thì chém.
Äầu Äà m treo ngoà i cá»a bắc. Có má»™t ngÆ°á»i Ä‘á»™i mÅ© vải, mặc đồ tang đến khóc thê thảm. LÃnh canh bắt ná»™p Tà o Tháo, Tháo há»i ra là biệt giá VÆ°Æ¡ng Tu, vì can Viên Äà m bị Äà m Ä‘uổi vá». Nay được tin Äà m chết, vá»™i đến khóc viếng.
Tháo há»i:
- Ngươi không biết lệnh ta à ?
Tu thÆ°a:
- Biết chớ.
- Tháo há»i:
- Ngươi không sợ chết à ?
Tu thÆ°a:
- Tôi đã vâng mệnh ra giúp chúa, nay chúa chết mà không khóc tháºt là phi nghÄ©a. Sợ chết quên cả nghÄ©a thì còn đáng đứng trên thế gian sao! Nếu được chôn cất cho Äà m, dẫu chết tôi cÅ©ng không oán háºn gì.
Tháo nói:
- Äất Hà Bắc tháºt nhiá»u nghÄ©a sÄ©, tiếc rằng há» Viên không biết dùng ngÆ°á»i. Nếu biết dùng thì ta đâu dám nhòm ngó miá»n nà y!
Liá»n sai chôn cất Viên Ä‘Ã m, rồi đãi Tu là m thượng khách và cho là m TÆ° kim trung lang tÆ°á»›ng. Nhân tiện há»i Tu:
- Nay Viên Thượng đã theo Viên Hy, muốn đánh thì dùng mẹo gì?
Tu không trả lá»i.
Tháo nói:
- Tháºt là trung thần.
Tháo há»i Quách Gia, Gia nói:
- Nên sai Tiêu Súc và TrÆ°Æ¡ng Nam là bá»n hà ng tÆ°á»›ng của há» Viên Ä‘i đánh.
Tháo nghe lá»i, má»™t mặt sai ngay Tiêu Súc, TrÆ°Æ¡ng Nam, Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng, Mã Diên và TrÆ°Æ¡ng DÄ©, ai nấy dẫn binh mã của mình, chia là m ba Ä‘Æ°á»ng đánh U Châu. Má»™t mặt, sai Lý Äiển, Nhạc Tiến hợp vá»›i TrÆ°Æ¡ng Yên sang Tinh Châu đánh Cao Cán.
Nói vá» Viên Thượng, Viên Hy được tin quân Tà o kéo đến liệu địch không nổi liá»n bá» thà nh, chạy sang Liêu Tây, theo Ô Hoà n.
Thứ sá» U Châu là Ô Hoà n Súc, hợp các quan lại ở U Châu, uống máu ăn thá», bà n việc hÆ°á»›ng vá» Tà o Tháo và phản lại há» Viên. Ô Hoà n Súc nói trÆ°á»›c:
- Ta biết Tà o thừa tÆ°á»›ng là anh hùng trong thiên hạ Ä‘á»i nay. Nay qua đầu hà ng, ai không tuân lệnh sẽ bị chém đầu.
Má»i ngÆ°á»i lần lượt uống máu ăn thá». Äến lượt quan biệt giá Hà n Hà nh, Hà nh quẳng gÆ°Æ¡m xuống đất hô lá»›n:
- Ta chịu Æ¡n sâu của cha con há» Viên. Nay chủ bại vong, ta đã không có tà i cứu được, lại không có gan liá»u chết, đối vá»›i đạo nghÄ©a tháºt thiếu sót lá»›n! Nếu ngoảnh vá» phÃa bắc hà ng Tà o, ta nhất định không là m!
Ai nấy tái mặt. Ô Hoà n Súc nói:
- Phà m là m việc lá»›n, phải dụng nghÄ©a lá»›n. Việc thà nh hay bại không phải do má»™t ngÆ°á»i. Hà n Hà nh đã có chà nhÆ° thế, xin cứ tùy tiện.
Nói rồi đẩy Hà n Hà nh ra. Ô Hoà n Súc ra ngoà i thà nh đón ba lộ quân, đi thẳng đến hà ng Tháo.
Tháo mừng lắm, phong cho chức Trấn bắc tướng quân. Chợt, có thám mã vỠbáo.
- Nhạc Tiến, Lý Äiển và TrÆ°Æ¡ng Yên Ä‘i đánh Tinh Châu, Cao cán giữ ải Hồ Quan vững lắm, không sao phá được.
Tháo tá»± cất quân Ä‘i. Ba tÆ°á»›ng Ä‘á»u nói:
- Cán cầm cự, khó đánh lắm!
Tháo há»p các tÆ°á»›ng lại bà n. Tuân Du nói:
- Muốn phà được Cán, phải dùng kế trá hà ng.
Tháo gá»i Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng đến ghé và o tai nói nhá» mấy câu, Lã Khoáng dẫn và i chục tên lÃnh thẳng đến trÆ°á»›c ải, gá»i to lên rằng:
- Chúng tôi nguyên là tÆ°á»›ng cÅ© há» Viên, bất đắc dÄ© phải hà ng Tà o. Tà o Tháo là ngÆ°á»i quá»· quyệt, bạc đãi chúng tôi. Nay lại xin vá» giúp chủ cÅ©, mau mở cá»a ải cho tôi và o.
Cao Cán chÆ°a tin, chỉ bảo hai tÆ°á»›ng lên cá»a ải nói chuyện.
Hai tướng cởi giáp xuống ngựa đi và o, rồi bảo Cán:
- Quân Tà o mới đến. Nên nhân dịp lòng quân chưa yên, kéo ra cướp trại. Hai chúng tôi tình nguyện đi đầu.
Cán mừng lắm theo lá»i ấy. Äến đêm sai hai tÆ°á»›ng há» Lã Ä‘i trÆ°á»›c, còn Cao Cán dẫn hÆ¡n vạn quân kéo theo. Gần đến trại Tà o, bá»—ng có tiếng reo ầm Ä©, quân mai phục bốn phÃa xông ra. Cán biết là mắc mẹo, vá»™i quay vá» Hồ Quan thì Nhạc Tiến, Lý Äiển đã cÆ°á»›p được thà nh rồi.
Cao Cán cÆ°á»›p Ä‘Æ°á»ng chạy thoát, sang nhá» viện Hung nô.
Tháo lÄ©nh binh đóng giữ cá»a ải, rồi sai ngÆ°á»i Ä‘uổi Cao Cán. Cán đến địa pháºn của đất Hung nô thì gặp ngay vua Bắc Phiên Tả Hiá»n VÆ°Æ¡ng. Cán xuống ngá»±a quỳ lạy thÆ°a rằng:
- Tà o Tháo lấn cướp mất cả bỠcõi, nay lại muốn xâm phạm đất đai của ngà i. Xin ngà i cứu viện, góp sức cùng tôi đánh lấy lại, để giữ vững phương bắc.
Tả Hiá»n VÆ°Æ¡ng nói:
- Ta cùng Tà o Tháo không thù hằn gì nhau, lẽ đâu Tháo xâm phạm và o đất nước ta? Ngươi lại muốn cho ta kết oán với hỠTà o hay sao?
Nói rồi, mắng Ä‘uổi Cao Cán Ä‘i. Cán cùng Ä‘Æ°á»ng buá»™c phải sang theo LÆ°u Biểu. Äi đến Thượng Lá»™ thì bị Äô úy VÆ°Æ¡ng Viêm giết, Ä‘em đầu đến dâng Tà o Tháo. Tháo phong cho Viêm tÆ°á»›c hầu.
Bình định xong Tinh Châu, Tháo bà n định quay sang phÃa tây đánh Ô Hoà n. Bá»n Tà o Hồng nói:
- Viên Hy, Viên Thượng binh thua tÆ°á»›ng mất, sức hết thế cùng, đã trốn tránh sang miá»n sa mạc. Nay ta Ä‘em quân sang tấn phÃa tây, nếu LÆ°u Biểu, LÆ°u Bị thừa cÆ¡ đánh úp Hứa Äô, ta cứu ứng không kịp, tai há»a không phải nhá». Xin hãy kéo quân vá» là hÆ¡n cả.
Quách Gia nói:
- Các ông nói sai cả rồi; chúa công tuy uy danh lừng lẫy khắp thiên hạ, nhÆ°ng ngÆ°á»i ở nÆ¡i sa mạc, cáºy thế xa xôi hiểm trở, tất không phòng bị. Nhân chá»— sÆ¡ hở ta đánh cho tháºt mau lẹ thì chắc phá được. Vả lại Ô Hoà n mang Æ¡n Viên Thiệu, mà hai anh em Viên Hy, Viên Thượng nay hãy còn sống, thế nà o cÅ©ng phải trừ Ä‘i má»›i xong. Còn LÆ°u Biểu chỉ là hạng ngÆ°á»i ngồi nói chuyện suông thôi. Biểu tá»± biết không đủ tà i để đối phó vá»›i LÆ°u Bị. Dùng Bị và o việc to, thì sợ không khống chế nổi; còn dùng và o việc nhá», chắc bị không chịu là m. Dù ta có bá» nÆ°á»›c mà kéo quân Ä‘i đánh xa các ông cÅ©ng đừng lo.
Tháo nói:
- Lá»i Phụng Hiếu rất đúng.
Láºp tức huy Ä‘á»™ng ba quân và và i nghìn cá»— xe rầm rá»™ kéo Ä‘i.
Dá»c Ä‘Æ°á»ng cát và ng bay ngát, gió bão bốn bá», Ä‘Æ°á»ng sá gáºp gá»nh, ngÆ°á»i ngá»±a khó nhá»c.
Tháo có ý muốn quay trở vá», bèn há»i Quách Gia.
Lúc ấy, Gia không quen thủy thổ, ốm nằm trong xe. Tháo khóc nói:
- Vì ta muốn bình định miá»n sa mạc khiến ông phải Ä‘i xa vất vả, đến ná»—i mắc bệnh, ta yên tâm sao được?
Gia nói:
- Tôi Ä‘á»™i Æ¡n sâu của thừa tÆ°á»›ng, dù có chết cÅ©ng chÆ°a Ä‘á»n được muôn má»™t.
Tháo nói:
- Ta thấy vùng bắc hiểm trở, muốn rút quân vỠông thấy thế nà o?
Gia nói:
- Việc binh cốt mau lẹ. Nay Ä‘i đánh xa hà ng ngà n dặm, lÆ°Æ¡ng thá»±c, khà giá»›i nhiá»u, nhÆ°ng khó mang theo không bằng Ä‘em khinh binh rút Ä‘Æ°á»ng đến đánh bất ngá», nhÆ°ng phải có ngÆ°á»i thuá»™c Ä‘Æ°á»ng tắt Ä‘i hÆ°á»›ng dẫn má»›i được.
Tháo cho Quách Gia ở lại Dịch Châu dưỡng bệnh, rồi sai tìm ngÆ°á»i hÆ°á»›ng đạo. Có ngÆ°á»i giá»›i thiệu Äiá»n Trù là tÆ°á»›ng cÅ© của Viên Thiệu. Tháo gá»i lại há»i, Trù nói:
- ÄÆ°á»ng nà y, vá» mùa hạ và mùa thu có nÆ°á»›c, chá»— nông se ngá»±a không Ä‘i được, chá»— sâu lại không chở được thuyá»n bè, khó hà nh quân lắm. Chi bằng trở lại từ cá»a LÆ° Long vượt Bạch Äà n hiểm trở, qua vùng đất hoang đến sát Liá»…u Thà nh mà đánh úp, chỉ má»™t tráºn là bắt sống được Thác Äốn.
Tháo nghe theo, phong Äiá»n Trù là m Tỉnh Bắc tÆ°á»›ng quân, kiêm hÆ°á»›ng đạo Ä‘i trÆ°á»›c; trÆ°Æ¡ng Liêu Ä‘i thứ nhì; Tháo áp háºu, gấp rút tiến quân.
Äiá»n Trù dẫn TrÆ°Æ¡ng Liêu đến trÆ°á»›c núi Bạch Lang, vừa gặp Viên Thượng, Viên Hy cùng vá»›i Thác Äốn Ä‘em và i vạn quân kỵ kéo đến.
Liêu phi ngựa báo Tà o Tháo.
Tháo cưỡi ngá»±a lên cao đứng xem, thấy quân thác Äốn Ä‘i lá»™n xá»™n, không có hà ng ngÅ©. Tháo bảo TrÆ°Æ¡ng Liêu:
- Quân giặc không được tỠchỉnh, nên đánh ngay.
Nói rồi đưa cỠhiệu cho Liêu.
Liêu dẫn Hứa Chá», Vu Cấm, Từ Hoảng chia là m bốn Ä‘Æ°á»ng kéo xuống, cố sức xông và o đánh.
Quân Thác Äốn rối loạn, TrÆ°Æ¡ng liêu xá»™c ngá»±a chém chết Thác Äốn. Tà n quân Ä‘á»u xin hà ng.
Còn hai anh em há» Viên vá»™i dẫn và i nghìn quân kỵ mã chạy sang Liêu Äông.
Tháo thu quân và o Liá»…u Thà nh, phong Äiá»n Trù là m Liá»…u đình hầu, trấn thủ thà nh...
Trù hu hu khóc, nói rằng:
- Tôi đã là kẻ phụ nghÄ©a, mang Æ¡n ngà i cho sống là may lắm rồi, dám đâu bám LÆ° Long đổi lấy tÆ°á»›c lá»™c nữa! Dẫu chết cÅ©ng không dám nháºn.
Tháo cho là ngÆ°á»i có nghÄ©a, cá» Trù là m Nghị lang. Tháo phủ dụ dân thung nô, thu được má»™t vạn ngá»±a tốt, ngay hôm ấy rút quân vá».
Bấy giá», tiết trá»i lạnh và khô ráo, hai trăm dặm Ä‘Æ°á»ng không có lấy má»™t giá»t nÆ°á»›c. LÆ°Æ¡ng ăn cÅ©ng hết, phải giết ngá»±a cho quân ăn; phải Ä‘Ã o sâu xuống đất ba bốn mÆ°Æ¡i trượng má»›i lấy được nÆ°á»›c uống.
Tháo vỠđến Dịch Châu, thưởng cho những ngÆ°á»i khuyên can lúc trÆ°á»›c; nhân đó, bảo các tÆ°á»›ng rằng:
- Bữa trÆ°á»›c ta thừa cÆ¡ Ä‘i đánh xa, may mà thà nh công, cÅ©ng là trá»i giúp. NhÆ°ng chá»› nên thấy được mà bảo là việc nên là m. Các ngÆ°Æ¡i can ngăn là phải, nên ta khen thưởng. Từ rà y vá» sau, các ngÆ°Æ¡i đừng có ngại, có việc gì cứ thá»±c mà nói.
Tháo vỠđến Dịch Châu thì Quách Gia vừa chết được mấy hôm, linh cữu quà n tại công Ä‘Æ°á»ng. Tháo và o tế, khóc rằng:
- Quách Phụng Hiếu mất Ä‘i, đó là trá»i hại ta váºy!
Khóc rồi, ngoảnh lại bảo các quan rằng:
- Tuổi các ngÆ°Æ¡i cÅ©ng bằng trạc ta cả, duy có Phụng Hiếu còn trẻ hÆ¡n. Ta vẫn định ủy thác việc vá» sau, không ngở ná»a chừng chết yểu, khiến ta tan nát ruá»™t gan!
Lúc ấy bộ ba của Quách Gia đưa một phong thư ra trình, nói:
- Khi Quách Công gần mất, có viết thÆ° nà y để lại dặn rằng: "Nếu thừa tÆ°á»›ng theo đúng lá»i trong thÆ° nà y, thì việc Liêu Äông sẽ xong".
Tháo mở thÆ° ra xem, gáºt đầu khen phải.
Các tướng không hiểu ý thế nà o.
Hôm sau bá»n Hạ Hầu Äôn và o bẩm rằng:
- Thái thú Liêu Äông là Công Tôn Khang, lâu nay vẫn không chịu phục. Bây giá», Viên Hy, Viên Thượng lại sang ở đó, tất sinh tai há»a vá» sau. Chi bằng nhân lúc chúng chÆ°a hà nh Ä‘á»™ng, ta đến đánh ngay, nhất định lấy được Liêu Äông.
Tháo cÆ°á»i nói:
- Không dám phiá»n đến oai hùm của các ông. Và i hôm nữa, Công Tôn Khang sẽ Ä‘em đầu hai anh em há» Viên lại ná»™p.
Các tÆ°á»›ng tá Ä‘á»u không tin.
Nói vá» Viên Hy, Viên Thượng dẫn và i nghìn quân kỵ chạy sang Liêu Äông, Thái thú Liêu Äông Công Tôn Khang, vốn ngÆ°á»i ở TÆ°Æ¡ng Bình, là con Uy vÅ© tÆ°á»›ng quân Công Tôn Äá»™. Khi thấy hai anh em há» Viên đến hà ng, Khang liá»n há»p các tÆ°á»›ng lại bà n.
Công Tôn Cung nói:
- Khi Viên Thiệu còn sống, thÆ°á»ng có ý muốn thôn tÃnh Liêu Äông. Nay Viên Hy, Viên Thượng quân thua tÆ°á»›ng mất, không chá»— nÆ°Æ¡ng nhá», nên má»›i phải Ä‘em thân lại đây, có khác nà o chim cÆ°u cÆ°á»›p tổ chim thÆ°á»›c. Nếu ta dung nạp vá» sau tất nó phản. Chi bằng lừa nó và o thà nh, giết nó Ä‘i lấy đầu ná»™p Tà o công, chắc thế nà o ngà i cÅ©ng háºu.
Khang nói:
- Chỉ sợ Tà o Tháo Ä‘em binh lấy Liêu Äông, ta nên giữ hai anh em há» Viên ở đây giúp ta thì hÆ¡n.
Cung nói:
- Nên sai ngÆ°á»i Ä‘i do thám xem. Há»… thấy quân Tà o đến đánh, thì ta để hai anh em há» Viên lại. Bằng quân Tà o không đến thì ta giết Ä‘i Ä‘em đầu ra ná»™p.
Khang nghe theo, cho ngay ngÆ°á»i Ä‘i do thám.
Nói vá» Viên Hy, Viên Thượng đến Liêu Äông, hai anh em bà n kÃn vá»›i nhau rằng:
- Quân Liêu Äông được và i vạn, kể cÅ©ng đủ chống vá»›i Tà o Tháo. Nay ta hãy tạm đến nÆ°Æ¡ng nhá», sau nà y sẽ giết Công Tôn Khang rồi cÆ°á»›p lấy đất, bồi dưỡng lá»±c lượng chống cá»± Trung Nguyên má»›i có thể lấy lại Hà Bắc được.
Bà n định xong, hai ngÆ°á»i và o ra mắt Khang. Khang má»i nghỉ ở nhà khách, giả ốm không tiếp vá»™i.
Äược mấy hôm, quân do thám vá» báo:
- Tà o Tháo đóng quân ở Dịch Châu, không có ý gì hạ Liêu Äông cả.
Công Tôn Khang mừng lắm, sai ngay quân Ä‘ao phủ mai phục hai bên, rồi cho ngÆ°á»i má»i hai anh em há» Viên và o.
Chà o há»i xong xuôi, Khang má»i ngồi. Lúc nà y trá»i rét lắm. Thượng thấy giÆ°á»ng không có đệm, nói vá»›i Khang cho giải chiếu.
Khang trợn mắt, mắng:
- Hai cái đầu chúng bay sắp rụng, lo chi Ä‘Ãt không có chiếu ngồi!
Thượng sợ quá.
Khang hét lớn:
- Tả hữu đâu, hạ thủ ngay đi!
Bá»n Ä‘ao phủ xông ra chặt đầu hai ngÆ°á»i, đóng và o hòm mang đến Dịch Châu, yết kiến Tà o Tháo.
Khi ấy Tà o Tháo đóng quân ở Dịch Châu, Hạ Äầu Äôn và TrÆ°Æ¡ng Liêu và o bẩm rằng:
- Thừa tÆ°á»›ng không đánh Liêu Äông thì nên rút vá» Hứa Äô, sợ LÆ°u Biểu gây chuyện gì chăng?
Tháo nói:
- Äợi đầu lâu hai anh em há» Viên đã rồi sẽ rút.
Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u cÆ°á»i thầm. Chợt có ngÆ°á»i và o báo:
- Có Công Tôn Khang ở Liêu Äông sai ngÆ°á»i Ä‘Æ°a đầu lâu Viên Thượng, Viên Hy đến ná»™p.
Ai nấy kinh sợ. Sứ giả dâng thÆ° lên. Tháo cÆ°á»i ha hả mà rằng:
- Quả đúng nhÆ° lá»i dá»± Ä‘oán của Phụng Hiếu!
Liá»n trá»ng thưởng cho sứ và phong Công Tôn Khang là m TÆ°á»›ng binh hầu, Tả tÆ°á»›ng quân.
TÆ°á»›ng tá Ä‘á»u há»i:
- Äúng nhÆ° lá»i dá»± Ä‘oán của Phụng Hiếu là thế nà o?
Tháo liá»n Ä‘Æ°a bức thÆ° của Quách Gia ra. Äại ý trong thÆ° viết:
"Nay nghe Viên Hy và Viên Thượng sang Liêu Äông, minh công không nên cất quân ra đó. Công Tôn Khang vốn sợ há» Viên thôn tÃnh. Hai anh em Viên đến hà ng, Khang tất nghi ngá».
Nếu ta Ä‘em quân đến đánh, nhất định há» phải hợp sức chống cá»±, nôn nóng thì khó mà hạ được. Nếu ta hoãn lại, thì Công Tôn Khang và há» Viên sẽ giết lẫn nhau. Việc nà y thế tất phải xảy ra nhÆ° váºy".
Nghe xong, ai cÅ©ng há»›n hở khan giá»i.
Tháo dẫn bá»n quan lại ra đặt hÆ°Æ¡ng án tế trÆ°á»›c linh vị Quách Gia má»™t lần nữa.
Gia khi chết má»›i có ba mÆ°Æ¡i tám tuổi, theo Tà o Tháo Ä‘i đánh dẹp mÆ°á»i má»™t năm, láºp nhiá»u kỳ công. NgÆ°á»i sau có thÆ¡ khen rằng:
Trá»i sinh Quách Phụng Hiếu,
Hà o kiệt đã nức danh,
Ruá»™t chứa đầy kinh sá»,
Bụng xếp chặt giáp binh.
Láºp mÆ°u ngang Phạm Lãi,
Bầy mẹo tựa Trần Bình,
Äáng tiếc lại chết sá»›m,
Trung nguyên cột trụ nghiêng.
Tà o Tháo mang quân vá» Ký Châu, sai ngÆ°á»i Ä‘Æ°a linh cá»u Quách Gia vá» Hứa Äô trÆ°á»›c, là m lá»… an táng.
Bá»n Trình Dục Ä‘á» nghị:
- PhÆ°Æ¡ng bắc định xong, nay vá» Hứa Äô, nên đặt ngay kế hoạch lấy Giang Nam.
Tháo cÆ°á»i nói:
- Ta vẫn có chà lấy đã lâu. Các ngÆ°Æ¡i nói chÃnh hợp ý ta.
Äêm ấy ngủ trên lầu phÃa đông thà nh Ký Châu, Tháo tá»±a lan can, ngẩng mặt lên trá»i xem thiên văn, Tuân Du cÅ©ng đứng bên cạnh. Tháo trá» lên trá»i bảo rằng:
- PhÆ°Æ¡ng nam vÆ°Æ¡ng khà chói lá»i, vị tất đã đánh được.
Du nói:
- Oai thừa tÆ°á»›ng nhÆ° trá»i, đánh đâu chẳng nổi.
Äang mải xem, bá»—ng má»™t luồng kim quang từ mặt đất bay lên. Du nói:
- Dưới chổ đất ấy chắc có của báu.
Tháo xuống gác, sai ngÆ°á»i đến táºn nÆ¡i Ä‘Ã o.
Thế mới là :
Phương nam vừa ngắm thiên văn rõ,
Äất bắc ngỠđâu bảo khà sinh.
ChÆ°a biết Ä‘Ã o chổ ấy lên thấy váºt gì, xem hồi sau sẽ biết.
Há»’I 34
Sái phu nhân nấp nghe chuyện kÃn;
LÆ°u Hoà ng Thúc nhảy ngá»±a Äà n Khê.
Tà o Tháo sai ngÆ°á»i Ä‘Ã o được má»™t con chim sẽ bằng đồng, bèn há»i Tuân Du rằng:
- Äiá»m nà y là điá»m gì?
Du thÆ°a:
- Ngà y xÆ°a, mẹ vua Thuấn nằm mÆ¡ thấy con chim sẻ bằng ngá»c bay và o bụng, sau sinh ra vua Thuấn. Nay thừa tÆ°á»›ng được con sẻ bằng đồng cÅ©ng là điá»m hay.
Tháo mừng lắm, sai là m một cái đà i cao để kỷ niệm.
Ngay hôm ấy, bạt đất chặt cây, nung ngói đóng gạch, xây Ä‘Ã i "Äồng TÆ°á»›c" ở trên bá» ChÆ°Æ¡ng Hà , chừng má»™t năm má»›i xong.
Con thứ của Tà o Tháo là Tà o Thực bà n rằng:
- Muốn dá»±ng Ä‘Ã i cao hai tầng thì phải láºp ra ba tòa: Tòa giữa cao nhất, gá»i là "Äồng TÆ°á»›c"; tòa bên trái gá»i là "Ngá»c Long"; tòa bên phải gá»i là "Kim Phượng". Lại nên xây hai cái cầu vồng nối dà i hai bên vá»›i Ä‘á»n giữa cho đẹp mắt.
Tháo nói:
- à kiến con ta hay lắm. Nay mai, Ä‘á»n nà y là m xong sẽ là nÆ¡i di dưỡng tuổi già của ta!
Nguyên Tà o Tháo sinh được năm con, duy có Thá»±c là thông minh, linh lợi, giá»i nghá» văn chÆ°Æ¡ng. Tháo rất má»±c yêu mến, nên để Tà o Thá»±c và Tà o Phi ở lại Nghiệp Quáºn trông coi việc xây Ä‘á»n; lại sai TrÆ°Æ¡ng Yên giữ Bắc Trại. Tháo dẫn năm mÆ°oi sáu vạn quân, gồm cả số quân của Viên Thiệu, vá» Hứa Äô; phong tặng cho các công thần; lại dâng biểu xin truy tặng Quách Gia là m Trinh hầu và đem con trai Quách Gia tên là Dịch vá» nuôi ở trong phủ.
Tháo lại há»p các mÆ°u sÄ© bà n việc kéo quân xuống miá»n nam đánh LÆ°u Biểu, Tuân Úc nói:
- Äại quân Ä‘i đánh miá»n bắc má»›i vá», chÆ°a nên huy Ä‘á»™ng vá»™i. Xin hãy đợi ná»a năm, chuẩn bị đầy đủ lá»±c lượng, chỉ má»™t tráºn là dẹp xong LÆ°u Biểu và Tôn Quyá»n.
Tháo nghe lá»i, bèn chia quân ra các nÆ¡i đóng đồn, là m ruá»™ng, đợi khi dùng đến.
Lại nói Huyá»n Äức từ khi sang Kinh Châu, được LÆ°u Biểu đãi rất háºu. Má»™t hồi sau Ä‘Æ°Æ¡ng cùng nhau uống rượu, chợt có tin báo bá»n hà ng tÆ°á»›ng là TrÆ°Æ¡ng VÅ©, Trần Tôn ở Giang Hạ, âm mÆ°u cÆ°á»›p bóc nhân dân, bà n mÆ°u là m phản.
Biểu giáºt mình, nói rằng:
- Hai thằng giặc nà y là m phản sẽ gây tai há»a không nhá».
Huyá»n Äức thÆ°a:
- Äại huynh không phải lo, Bị xin Ä‘i đánh.
Biểu mừng lắm, láºp tức Ä‘iểm cho ba vạn quân. Huyá»n Äức lÄ©nh mệnh Ä‘i ngay. Không mấy bữa, đến Hạ Giang.
TrÆ°Æ¡ng VÅ©, Trần Tôn Ä‘em quân ra đón đánh. Huyá»n Äức cùng Quan VÅ©, Truong Phi, Triệu Vân cưỡi ngá»±a ra cá»a cá». Trông thấy ngá»±a của TrÆ°Æ¡ng VÅ© rất khá»e, Huyá»n Äức nói:
- Äây tất là ngá»±a thiên lý.
Nói chÆ°a dứt lá»i, Triệu Vân vác giáo xông thẳng và o tráºn địa. TrÆ°Æ¡ng VÅ© tế ngá»±a đón đánh, chÆ°a được ba hiệp, bị Triệu Vân đâm chết. Vân nắm ngay lấy dây cÆ°Æ¡ng dắt ngá»±a chạy vá».
Trần Tôn trông thấy, Ä‘uổi cÆ°á»›p lại. TrÆ°Æ¡ng Phi quát to má»™t tiếng, vác mâu ra đâm chết Trần Tôn. Quân địch tan vỡ, Huyá»n Äức chiêu dụ dÆ° đảng, bình định xong vùng Giang Hạ, rồi kéo quân vá».
LÆ° Biểu ra táºn ngoại thà nh đón tiếp, mở tiệc ăn mừng. Rượu đến ná»a chừng, Biểu nói:
- Hiá»n đệ tà i giá»i, Kinh Châu thá»±c được nhá» cáºy. NhÆ° còn lo Nam Việt bất thần đến cÆ°á»›p; Tôn Quyá»n và TrÆ°Æ¡ng Lá»— cÅ©ng phải Ä‘á» phòng.
Huyá»n Äức nói:
- Em có ba tÆ°á»›ng có thể ủy thác được: TrÆ°Æ¡ng Phi Ä‘i tuần Nam Việt, Vân TrÆ°á»ng giữ thà nh Cố TỠđể trấn TrÆ°Æ¡ng Lá»—; Triệu Vân giữ Tam Giang cá»± vá»›i Tôn Quyá»n, nhÆ° váºy còn lo gì nữa!
Biểu mừng, định nghe theo. Sái Mạo nói với chị là Sái phu nhân (vợ Lưu Biểu):
- LÆ°u Bị sai ba tÆ°á»›ng giữ phÃa ngoà i, còn hắn ở lại Kinh Châu, sau nà y sẽ gây tai há»a cho ta.
Äến đêm, Sái phu nhân nói vá»›i Biểu:
- Tôi thấy ở Kinh Châu lắm ngÆ°á»i Ä‘i lại vá»›i LÆ°u Bị, phải nên Ä‘á» phòng má»›i được. Nay để cho hắn ở trong thà nh cÅ©ng vô Ãch, sao bằng để cho hắn Ä‘i nÆ¡i khác.
Biểu nói:
- Huyá»n Äức là ngÆ°á»i nhân nghÄ©a đấy.
Sái phu nhân nói:
- Tôi chỉ sợ ngÆ°á»i ta chẳng được nhÆ° bụng ông nghÄ© thôi.
Biểu lặng yên nghÄ© ngợi không trả lá»i. Hôm sau, LÆ°u Biểu Ä‘i ra ngoà i thà nh, trông thấy con ngá»±a của Huyá»n Äức cưỡi tốt lắm, há»i ra, biết là ngá»±a của TrÆ°Æ¡ng VÅ©. Biểu tấm tắc khen mãi, Huyá»n Äức Ä‘em biếu ngay, Biểu mừng lắm, cưỡi vá».
Khoái Việt trông thấy, há»i. Biểu nói:
- Của Huyá»n Äức cho.
Việt nói:
- XÆ°a nay anh tôi là Khoái LÆ°Æ¡ng xem ngá»±a rất giá»i. Tôi cÅ©ng võ vẽ chút Ãt. Con ngá»±a nà y dÆ°á»›i mắt có "Chá»— trÅ©ng chứa nÆ°á»›c mắt", cạnh trán lại có Ä‘iểm trắng, gá»i là giống ngá»±a "Ä‘Ãch lÆ°", dùng nó thì hại chủ. TrÆ°Æ¡ng VÅ© cÅ©ng vì ngá»±a nà y mà chết, chúa công không nên cưỡi.
Biểu tin ngay. Hôm sau Biểu má»i Huyá»n Äức đến ăn tiệc, nhân nói rằng:
- Hôm qua hiá»n đệ cho con ngá»±a rất tốt, tôi xin cảm tạ; nhÆ°ng hiá»n đệ thỉnh thoảng phải Ä‘i chinh chiến, xin trao lại để hiá»n đệ dùng.
Huyá»n Äức đứng dáºy tạ lại. Biểu nói tiếp:
- Hiá»n đệ ở lâu đây, sợ sao lãng việc võ. Nay có huyện Tân Dã thuá»™c ấp TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng, đầy đủ lÆ°Æ¡ng thá»±c, hiá»n đệ nên dẫn quân mã bản bá»™ ra đấy đóng đồn. Hiá»n đệ thấy thế nà o?
Huyá»n Äức vâng theo, hôm sau và o từ biệt LÆ°u Biểu rồi dẫn quân bản bá»™ đến Tân Dã.
Vừa ra khá»i thà nh thấy má»™t ngÆ°á»i đứng đón, vái rạp xuống táºn đất, nói rằng:
- Con ngựa của ông, không nên cưỡi.
Huyá»n Äức nhìn ra là Y Tịch, mạc tân Kinh Châu tên tá»± là CÆ¡ Bá, quê ở SÆ¡n DÆ°Æ¡ng, Huyá»n Äức vá»™i xuống ngá»±a há»i, Tịch nói:
- Hôm trÆ°á»›c, tôi nghe thấy Khoái Việt nói vá»›i LÆ°u Kinh Châu rằng ngá»±a nà y là giống "Ä‘Ãch lÆ°", cưởi thì hại chủ, nên LÆ°u Kinh Châu. Ông còn cưỡi là m gì?
Huyá»n Äức nói:
- Xin thà nh tháºt cảm Æ¡n lòng tốt của ông. NhÆ°ng ngÆ°á»i ta sống chết có mệnh, con ngá»±a hại thế nà o được?
Tịch Phục là cao kiến, từ đấy thÆ°á»ng hay Ä‘i lại thăm há»i.
Huyá»n Äức từ khi đến Tân Dã, quân dân Ä‘á»u vui mừng. Việc chÃnh trị đổi má»›i hẳn.
Mùa xuân năm Kiến An thứ mÆ°á»i hai, Cam phu nhân sinh được LÆ°u Thiệc. Äêm hôm đó có má»™t con hạc trắng bay đến Ä‘áºu trên nóc nhà , kêu to hÆ¡n bốn mÆ°Æ¡i tiếng rồi bay vá» phÃa tây. Lúc trở dạ, mùi thÆ¡m tá»a khắp phòng. Cam phu nhân trÆ°á»›c khi có mang, thÆ°á»ng nằm chiêm bao thấy ngá»a mặt lên trá»i nuốt sao bắc đẩu nên đặt tên là A Äẩu.
Hồi ấy, Tà o Tháo Ä‘ang Ä‘em quân Ä‘i đánh phÆ°Æ¡ng bắc, Huyá»n Äức bèn đến Kinh Châu nói vá»›i LÆ°u Biểu:
- Nay Tà o Tháo Ä‘em hết quân đánh phÆ°Æ¡ng bắc, Hứa XÆ°Æ¡ng bá» ngá». Nhân dịp nà y, ta Ä‘em quân Kinh, TÆ°Æ¡ng đến đánh úp, nhất định sẽ thắng lợi.
Biểu nói:
- Ta ngồi giữ chÃn châu cÅ©ng đủ rồi, còn cần mÆ°u đồ chi nữa?
Huyá»n Äức ngồi lặng yên.
Biểu má»i và o nhà uống rượu. Rượu ngà ngà say, Biểu thở dà i má»™t tiếng, Huyá»n Äức há»i:
- Huynh trưởng có việc chi mà thở dà i?
Biểu nói:
- Ta có việc riêng khó nói ra lắm.
Huyá»n Äức Ä‘ang định há»i thêm, thì ngay lúc ấy Sái phu nhân nấp sau bình phong bÆ°á»›c ra, LÆ° Biểu không nói gì nữa. Má»™t lát tiệc tan, Huyá»n Äức lại vá» Tân Dã.
Äến mùa đông năm ấy, nghe tin Tà o Tháo tá»± Liá»…u Thà nh vá», Huyá»n Äức rất tiếc Biểu không nghe lá»i mình.
Má»™t hôm, Biểu sai sứ má»i Huyá»n Äức đến Kinh Châu há»p mặt. Huyá»n Äức theo sứ vá», LÆ°u Biểu tiếp đón và má»i và o nhà trong dá»± tiệc. Nhân bảo Huyá»n Äức rằng:
- Má»›i đây, nghe Tà o Tháo trở vá» Hứa Äô, uy thế ngà y cà ng mạnh, tất muốn thôn tÃnh Kinh, TÆ°Æ¡ng. Ta rất ăn năn trÆ°á»›c kia không nghe lá»i hiá»n đệ, bá» lỡ mất cÆ¡ há»™i tốt.
Huyá»n Äức nói:
- Thá»i buổi nà y, thiên hạ chia xẻ, chiến tranh nổ ra cà ng nhiá»u, cÆ¡ há»™i bao giá» hết được? Nếu biết ứng phó sau nà y thì cÅ©ng không đáng tiếc lắm.
Biểu nói:
- Lá»i hiá»n đệ tháºt chà lý!
Hai ngÆ°á»i cùng nhau chén tạc chén thù. Rượu say, LÆ°u Biểu tá»± nhiên ứa nÆ°á»›c mắt, Huyá»n Äức há»i vì cá»› gì. Biểu nói:
- Ta có việc tâm sá»±, trÆ°á»›c dây đã toan nói vá»›i hiá»n đệ, nhÆ°ng chÆ°a thuáºn tiện.
Huyá»n Äức nói:
- Huynh trưởng có việc gì khó giải quyết? Nếu cần đến dù chết em cũng không từ.
Biểu nói:
- Con trưởng tôi là Kỳ, do vợ trÆ°á»›c là Trần thị sinh ra. Nó hiá»n là nh nhÆ°ng nhu nhược lắm, xem chừng không coi nổi việc nÆ°á»›c. Con thứ tên là LÆ°u Tôn, vợ sau Sái thị sinh ra; thằng nà y tÆ° chất thông minh hÆ¡n. Tôi có ý muốn bá» trưởng láºp thứ, nhÆ°ng lại sợ trái vá»›i lá»… pháp; muốn láºp con trưởng thì lại sợ tôn tá»™c há» Sái Ä‘á»u nắm binh quyá»n, sau tất sinh loạn. Do đó ta lo nghÄ© mãi chÆ°a quyết.
Huyá»n Äức nói:
- XÆ°a nay, bá» con trưởng láºp con thứ vẫn là rÆ°á»›c lấy những chuyện rối ren. Nếu huynh trưởng lo há» Sái quyá»n to, thì nên dần dần tÆ°á»›c bá»›i Ä‘i, chứ không nên quá yêu mà láºp con thứ.
Biểu nÃn lặng.
Nguyên Sái phu nhân vẫn có ý nghi Huyá»n Äức. Há»… thấy Huyá»n Äức nói chuyện vá»›i chồng thì thế nà o cÅ©ng rình nghe cho kỳ được. Lúc ấy, chÃnh mụ nấp sau bình phong; nghe thấy Huyá»n Äức nói câu đó, mụ rất căm tức.
Huyá»n Äức biết mình lỡ lá»i, liá»n đứng dáºy Ä‘i tiểu. Nhân đó trông thấy thịt vế máºp ra, tá»± nhiên thÆ°Æ¡ng cảm ứa nÆ°á»›c mắt. Má»™t lát Huyá»n Äức lại trở và o, Biểu thấy Huyá»n Äức nét mặt rầu rầu, ngạc nhiên há»i là m sao. Huyá»n Äức thở dà i nói:
- Từ trÆ°á»›c đến nay, em không lúc nà o rá»i yên ngá»±a, bắp thịt chân thÆ°á»ng sắt lại; lâu nay không cưỡi ngá»±a, thịt lại đẫy ra; ngà y tháng trôi qua, già đến nÆ¡i rồi mà chÆ°a là m nên trò trống gì. Bởi thế nên em thÆ°Æ¡ng cảm mà khóc.
Biểu nói:
- Ta nghe trÆ°á»›c kia hiá»n đệ ở Hứa XÆ°Æ¡ng, cùng Tà o Tháo uống rượu nồng vá»›i mÆ¡ xanh mà bà n luáºn anh hùng. Hiá»n đêï kể hết tên danh sÄ© thá»i nay, nhÆ°ng Tháo không công nháºn má»™t ai, mà nói thẳng ngay rằng: "Thiên hạ anh hùng duy chỉ có sứ quân vá»›i Tháo". Xem đó, quyá»n thế lừng lẫy nhÆ° Tà o Tháo, còn chá»a dám nháºn là hÆ¡n hiá»n đệ; hiá»n đệ lo gì không dá»±ng nên nghiệp bá.
Huyá»n Äức Ä‘ang lúc tá»u hứng buá»™t miệng đáp rằng:
- Nếu em có cÆ¡ sở, thì chẳng cần đếm xỉa gì đến những bá»n tầm thÆ°á»ng trong thiên hạ cả.
Biểu nghe nói ngồi lặng yên.
Huyá»n Äức biết mình lỡ lá»i, mượn cá»› đứng dáºy, vá» khách xá nghỉ.
Äá»i sau có thÆ¡ khen rằng:
Tà o công tÃnh đốt kể từng ngÆ°á»i,
Thiên hạ anh hùng có Bị thôi,
Thịt vế máºp đầy từng cảm thán,
Chia ba thiên hạ tự đây rồi.
Lại nói LÆ°u Biểu nghe mấy lá»i của Huyá»n Äức miệng tuy không nói, lòng nhÆ° không vui, liá»n từ biệt Huyá»n Äức trở và o nhà trong.
Sái phu nhân nói:
- Má»›i rồi, thiếp ở sau bình phong, nghe thấy những lá»i LÆ°u Bị nói khinh ngÆ°á»i tháºm tệ, đủ biết hắn có ý nuốt Kinh Châu. Nếu không trừ trÆ°á»›c, ắt sinh háºu hoạn.
Biểu không nói, chỉ lắc đầu.
Sái thị triệu ngay Sái Mạo và o bà n việc ấy, Mạo nói:
- Chị để em ra ngoà i nhà khách giết hắn, rồi báo với chúa công sau.
Sái thị đồng ý. Mạo liá»n ra Ä‘iểm quân.
Lại nói, Huyá»n Äức ở trong nhà khách đốt đèn ngồi chÆ¡i. Äá»™ cuối canh ba, sắp sá»a Ä‘i ngủ, bá»—ng có má»™t ngÆ°á»i đẩy cá»a và o, trông ra là Y Tịch. Nguyên Tịch biết Sái Mạo định hại Huyá»n Äức, nên Ä‘ang đêm đến báo tin giục Huyá»n Äức cấp tốc lánh Ä‘i. Huyá»n Äức nói:
- Chưa từ biệt Cảnh Thăng, đi sao cho tiện.
Tịch nói:
- Ông mà đến từ biệt tất bị Sái Mạo nó hại.
Huyá»n Äức tạ Æ¡n Y Tịch rồi gá»i ngay tùy tùng nhất tá» lên ngá»±a, Ä‘ang đêm chạy vá» Tân Dã.
Khi Sái Mạo Ä‘em quân đến, thì Huyá»n Äức đã Ä‘i rồi. Mạo tức lắm, là m ngay má»™t bà i thÆ¡ viết ở trên tÆ°á»ng, rồi và o nói vá»›i Biểu:
- LÆ°u Bị có ý là m phản, nên Ä‘á» má»™t bà i thÆ¡ phản trên tÆ°á»ng, không từ biệt mà đi ngay.
Biểu không tin, thân ra táºn nhà khách, quả nhiên thấy bốn câu thÆ¡:
Khốn đốn lâu nay giữ pháºn hèn,
Ngồi buồn coi ngắm nước non quen,
Rồng đâu phải giống trong ao nhá»,
Cưỡi sấm lên trá»i cÅ©ng có phen!.
LÆ°u Biểu Ä‘á»c xong giáºn lắm, tuốt gÆ°Æ¡m ra, nói:
- Ta thá» giết chết bá»n bất nghÄ©a nà y!
Äi được và i bÆ°á»›c, lại sá»±c nghÄ© ra:
- Ta cùng ở vá»›i Huyá»n Äức má»™t thá»i gian dà i, không thấy hắn là m thÆ¡ bao giá». Äây tất là âm mÆ°u chia rẽ của kẻ nà o đây.
NghÄ© xong lại trở và o, lấy mÅ©i gÆ°Æ¡m cạo sạch bà i thÆ¡ ở tÆ°á»ng, vứt gÆ°Æ¡m rồi lên ngá»±a vá».
Sái Mạo trình rằng:
- Quân sĩ đã điểm sẵn, xin cho đến Tân Dã bắt Lưu Bị.
Biểu nói:
- Không nên vội và ng, để ta nghĩ kỹ đã.
Sái Mạo thấy Lưu Biểu dùng dằng không quyết, bèn lẻn và o bà n với Sái thị:
- Nên mở ngay đại hội các quan ở Tương Dương, rồi nhân dịp giết ngay Lưu Bị ở đây.
Hôm sau, Mạo và o bẩm Lưu Biểu:
- Mấy năm nay được mùa, nên há»p các quan ở TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng để tá» sá»± săn sóc của chúa công. Xin má»i chúa công đến dá»±.
Biểu nói:
- Ta mấy hôm nay có bệnh Ä‘au tức, không sao Ä‘i được. Nên má»i hai công tá» là m chủ để tiếp khách.
Mạo nói:
- Công tá» còn Ãt tuổi lắm, sợ không quen lá»… nghi.
Biểu nói:
- Thế thì sang Tân Dã má»i Huyá»n Äức đến.
Sái Mạo thấy Biểu trúng mẹo mình, láºp tức sai ngÆ°á»i Ä‘i má»i Huyá»n Äức đến TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng.
Huyá»n Äức từ khi chạy vá» Tân Dã, biết rằng mình lỡ lá»i rÆ°á»›c vạ, chÆ°a kịp nói chuyện vá»›i ai, thì chợt có sứ giả tá»›i má»i sang TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng.
Tôn Cà n nói:
- Hôm ná» thấy chúa công ở Kinh Châu vá» có dáng buồn. Tôn chắc bên ấy có xảy ra việc rủi ro gì. Nay tá»± dÆ°ng lại thấy má»i chúa công đến há»™i, phải nên tháºn trá»ng.
Lúc ấy, Huyá»n Äức má»›i kể lại chuyện trÆ°á»›c. Vân TrÆ°á»ng nói:
- Từ khi xảy ra chuyện lỡ lá»i đến nay, LÆ°u Kinh Châu không há» trách móc gì hết, những tiếng đồn ngoà i vá»™i tin sao được. Vả TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng cách đây không xa, nếu anh không đến há» sẽ sinh nghi.
Huyá»n Äức nói:
- Lá»i Vân TrÆ°á»ng đúng lắm.
Trương Phi nói:
- Tiệc chẳng ra tiệc, hội chẳng ra hội. Thà đừng đi.
Triệu Vân nói:
- Tôi xin đem ba trăm quân mã đi theo, có thể bảo vệ chúa công vô sự.
Huyá»n Äức nói:
- Thế cà ng hay lắm!
Rồi cùng Triệu vân ngay hôm ấy sang TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng! LÆ°u Kỳ, LÆ°u Tôn dẫn văn võ bách quan ra đón. Sái Mạo cÅ©ng ra khá»i thà nh đón rất là kÃnh cẩn. Huyá»n Äức thấy có cả hai công tá» nên không nghi ngá» gì nữa.
Hôm ấy Huyá»n Äức tạm nghỉ ở nhà khách, Triệu Vân dẫn ba trăm quân bảo vệ xung quanh. Vân mặc giáp Ä‘eo gÆ°Æ¡m, không rá»i Huyá»n Äức ná»a bÆ°á»›c.
LÆ°u Kỳ thÆ°a vá»›i Huyá»n Äức:
- Cha tôi bị bệnh Ä‘au tức, không thể Ä‘i lại được, nên sai má»i chú sang tiếp khách và phủ dụ các quan thú mục các nÆ¡i.
Huyá»n Äức nói:
- Lẽ ra tôi không dám đảm nhiệm, nhưng anh đã sai không dám từ chối.
Hôm sau, ngÆ°á»i và o báo các quan chức trong chÃn quáºn, bốn mÆ°Æ¡i hai châu, đã đến đông đủ.
Sái Mạo má»i Khoái Việt đến bà n:
- Huyá»n Äức là kẻ kiêu hùng Ä‘á»i nay, cho hắn ở lâu sau tất là m hại ta. Nên nhân hôm nay giết Ä‘i.
Việt nói:
- Sợ mất lòng dân.
Mạo nói:
- Ta đã vâng máºt lệnh của chúa công rồi.
Việt nói:
- Có phải như thế thì nên chuẩn bị trước.
Mạo nói:
- Cá»a đông, đại lá»™ Nghiá»…n SÆ¡n, cá»a nam, cá»a bắc đã có các em ta là Sái Hòa, Sái Trung và Sái Huân canh giữ. Chỉ còn cá»a tây không cần phải giữ, vì trÆ°á»›c mặt có suối Äà n Khê chắn ngang, dù chục vạn quân cÅ©ng khó vượt qua được.
Việt nói:
- Tôi thấy Triệu Vân không rá»i Huyá»n Äức phút nà o, sợ khó hạ thủ.
Mạo nói:
- Tôi sẽ huy động năm trăm quân mai phục sẵn trong thà nh.
Việt nói:
- Nên sai Văn SÃnh, VÆ°Æ¡ng Uy đặt má»™t tiệc riêng ngoà i sảnh chiêu đãi các võ tÆ°á»›ng, hãy má»i Triệu Vân ra trÆ°á»›c rồi má»›i hà nh Ä‘á»™ng được.
Mạo theo kế ấy.
Hôm đó, giết bò mổ ngá»±a, mở tiệc rất to. Huyá»n Äức cưỡi ngá»±a ÄÃch LÆ° đến chầu, sai đắt ngá»±a buá»™c trong vÆ°á»n sau; các quan lại đã đông đủ ở công Ä‘Æ°á»ng, Huyá»n Äức ngồi chủ trì giữa, hai công tá» ngồi hai bên, còn quan lại cứ ngồi theo thứ tá»±.
Triệu Vân Ä‘eo gÆ°Æ¡m đứng cạnh Huyá»n Äức, Văn SÃnh, VÆ°Æ¡ng Uy và o má»i Triệu Vân ra ngoà i dá»± tiệc, Vân từ chối. Huyá»n Äức bảo Vân, Vân miá»…n cưỡng vâng theo.
Sái Mạo ở ngoà i bố trà bao vây kÃn nhÆ° rà o sắt, rồi cho ba trăm quân lui vá» nhà khách, chỉ đợi tiệc đến ná»a chừng thì hạ thủ.
Rượu được ba tuần, Y Tịch đứng dáºy cầm chén đến trÆ°á»›c mặt Huyá»n Äức Ä‘Æ°a mắt nói sẽ:
- Xin ông thay áo!
Huyá»n Äức biết ý, láºp tức đứng dáºy ra nhà tiêu. Y Tịch má»i rượu xong, Ä‘i nhanh và o vÆ°á»n sau, rỉ tai Huyá»n Äức nói:
- Sái Mạo bà y kế hại ông. Ba mặt thà nh Ä‘á»u có quân mã canh giữ, chỉ còn cá»a tây bá» ngá», ông trốn ngay Ä‘i.
Huyá»n Äức sợ hãi, vá»™i cưỡi ngá»±a Ä‘Ãch lÆ°, mở cá»a vÆ°á»n dắt ra, nhảy phắt lên yên. Phi má»™t mạch vá» phÃa cá»a tây không kịp há»i đến bá»n tùy tùng.
LÃnh gác há»i. Huyá»n Äức không đáp, gia roi chạy miết. LÃnh gác chặn lại không được, vá»™i phi báo vá»›i Sái Mạo. Mạo láºp tức Ä‘em năm trăm quân Ä‘uổi theo.
Lại nói Huyá»n Äức ra khá»i cá»a tây, Ä‘i được và i dặm, trÆ°á»›c mặt có má»™t suối lá»›n chắn ngang. Suối Äà n Khê nà y rá»™ng Ä‘á»™ và i trượng, chảy ra TÆ°Æ¡ng Giang mạnh quá, sóng vá»— rất to. Huyá»n Äức đến sát bá», thấy không thể qua được, gò ngá»±a trở lại, nhìn vá» phÃa tây thà nh, bụi bốc mù mịt, quân Ä‘uổi theo sắp đến nÆ¡i. Huyá»n Äức nói: "Phen nà y chắc chết!", rồi quay ngá»±a lại bá» suối. Lúc ấy quân Ä‘uổi đã kéo đến nÆ¡i, Huyá»n Äức hoảng sợ, quất ngá»±a xuống suối. Äi được và i bÆ°á»›c, ngá»±a ngã quỵ hai chân trÆ°á»›c, Æ°á»›t hết cả áo bà o, Huyá»n Äức liá»n giÆ¡ roi hô lá»›n:
- ÄÃch LÆ°! ÄÃch LÆ°! Nay mi hại ta rồi!
Huyá»n Äức vừa dứt lá»i, con ngá»±a bá»—ng rún mình nhảy vá»t cao ba trượng sang bá» phÃa tây. Huyá»n Äức nhÆ° vừa bay bổng lên mây.
Vá» sau, Tô há»c sÄ© (tức Tô Äông Pha) có là m má»™t bà i cổ phong vịnh việc ấy. ThÆ¡ rằng:
Tuổi già vui cảnh xuân tà n,
Ngẫu nhiên lần tá»›i khe Äà n qua chÆ¡i.
Ngẩn ngơ dừng ngựa đứng coi,
Bông hoa trước mặt tả tơi cánh hồng,
Nhớ xưa vân Hán đã cùng,
Nà o hùm Ä‘ua sức, nà o rồng trá»i nanh,
Tương Dương mở tiệc linh đình,
Không may Huyá»n Äức thình lình gặp nguy!
Cá»a tây trốn nạn ra Ä‘i,
Sau lưng đã thấy quân truy đến gần.
Mông mênh mặt suối cách ngần,
Nước sâu thăm thẳm muôn phần khó thay.
Vó câu rẽ sóng như bay,
LÆ°ng trá»i gió cuốn má»™t roi vẫy vùng...
Tai nghe tiếng kỵ dè chừng,
Hai rồng cất cánh giữa dòng bay lên.
Rõ rà ng chân chúa Tây Xuyên,
NgÆ°á»i nà y ngá»±a ấy phỉ nguyá»n vua tôi.
Khe đà n cuốn nước ra khơi,
Chúa hiá»n ngá»±a tốt nay thá»i ở đâu?
Nhìn sông tuống phủ đốc sầu,
Bóng chiá»u bảng lảng phÆ¡i đầu núi không...
Tam phân một giấc mơ mà ng,
Chỉ còn vết tÃch ghi trong cõi Ä‘á»i.
Huyá»n Äức sang đến bá» bên kia, ngoảnh lại đã thấy Sái mạo dẫn quân đến nÆ¡i, gá»i to rằng:
- Sao sứ quân bỠtiệc mà đi thế?
Huyá»n Äức đáp:
- Ta cùng ngươi không thù không oán, sao muốn hại ta?
Mạo nói:
- Tôi đâu có mÆ°u ấy, sứ quân đừng tin lá»i ngÆ°á»i ta nói.
Huyá»n Äức thấy Mạo sá»a soạn cung tên, liá»n quất ngá»±a chạy vá» phÃa tây nam. Mạo bảo vá»›i tả hữu rằng:
- NgÆ°á»i ấy có thần nà o giúp váºy?
Mạo sắp sá»a trở vá» thà nh thì thấy Triệu Vân Ä‘em ba trăm quân từ trong cá»a tây ruá»—i tá»›i.
Thế là :
Long câu cứu chủ vừa qua suối,
Hổ tướng đem quân rắp báo thù.
Chưa biết Sái Mạo phen nà y sống chết thế nà o, xem hồi sau mới rõ.
Hếtt hồi 34.
Há»’I 35
Huyá»n Äức qua Nam ChÆ°Æ¡ng, gặp ngÆ°á»i ẩn dáºt;
Äan Phúc đến Tân Dã, tiếp chúa anh minh.
Lại nói Sái Mạo Ä‘ang định quay vá» thì Triệu Vân Ä‘em quân Ä‘uổi tá»›i. Nguyên Triệu Vân Ä‘ang ngồi uống rượu, bá»—ng nghe có tiếng ngÆ°á»i ngá»±a xôn xao, vá»™i chạy và o xem, không thấy Huyá»n Äức. Vân giáºt mình ra ngay nhà khách, được tin Sái Mạo dẫn năm trăm quân ra cá»a tây. Vân cấp tốc Ä‘em ba trăm quân cầm giáo cưỡi ngá»±a rượt theo, gặp ngay Sái Mạo. Vân há»i:
- Chúa ta đâu?
Mạo nói:
- Sứ quân bỠtiệc trốn, không biết đi dâu.
Triệu Vân là ngÆ°á»i cẩn tháºn, không hay hấp tấp, liá»n tế ngá»±a lên trÆ°á»›c, trông xa thấy má»™t cái suối rá»™ng không còn Ä‘Æ°á»ng nà o khác, liá»n quay ngá»±a lại, thét há»i Sái Mạo:
- NgÆ°Æ¡i má»i chúa ta đến dá»± tiệc, cá»› sao lại dẫn quân Ä‘uổi theo?
Mạo đáp:
- Quan chức chÃn quáºn, bốn mÆ°Æ¡i hai châu huyện Ä‘á»u há»p ở đây. Ta là thượng tÆ°á»›ng, sao lại không Ä‘i tuần tra bảo vệ?
Vân lại há»i:
- Ngươi bức chúa ta chạy đi đâu?
Mạo nói:
- Nghe nói sứ quân cưỡi ngá»±a chạy ra cá»a tây, tôi đến đây chẳng thấy đâu cả.
Vân còn hoà i nghi chưa biết thế nà o, lại đến bên suối đứng ngắm mãi, thấy bỠbên kia có vệt ướt, bụng bảo dạ:
- Chẳng lẽ cả ngÆ°á»i lẫn ngá»±a nhảy qua được suối nà y?
Liá»n sai ba trăm quân tản ra bốn phÃa tìm kiếm cÅ©ng chẳng thấy dấu tÃch gì. Khi Vân quay ngá»±a lại thì Sái Mạo đã và o thà nh rồi. Vân tóm bá»n lÃnh gác tra há»i chúng nói LÆ°u sứ quân tế ngá»±a ra cá»a tây. Vân định và o thà nh, nhÆ°ng sợ có mai phục, liá»n Ä‘em quân vá» Tân Dã.
Lại nói, từ lúc nhảy qua suối, Huyá»n Äức bà ng hoà ng nhÆ° ngÆ°á»i ngây dại, tá»± nhủ: "Suối rá»™ng thế mà nhảy qua được, há chẳng phải lòng trá»i?". Rồi cứ lần theo Ä‘Æ°á»ng Nam ChÆ°Æ¡ng ruổi ngá»±a Ä‘i. Lúc mặt trá»i sắp lặn, gặp má»™t chú bé chá»…m chệ ngồi trên lÆ°ng trâu, miệng thổi cây sáo, Ä‘Æ°Æ¡ng tiến lại. Huyá»n Äức than rằng:
- Chú bé kia tháºt sÆ°á»›ng hÆ¡n ta!
Rồi dừng ngá»±a lại đứng xem. Chú bé chăn trâu cÅ©ng há» trâu lại, hạ sáo xuống nhìn kỹ Huyá»n Äức má»™t hồi rồi há»i rằng:
- Có phải ngà i là LÆ°u Huyá»n Äức phá giặc Khăn và ng ngà y xÆ°a không?
Huyá»n Äức lấy là m lạ, há»i lại rằng:
- Cháu là trẻ nhỠthôn quê, sao cũng biết tên hỠta?
Chú bé thưa:
- TrÆ°á»›c cháu cÅ©ng không được biết. Nhân nhiá»u khi đứng hầu thầy tiếp khách, thấy nhiá»u ngÆ°á»i nói có ông LÆ°u Huyá»n Äức, mình dà i bảy thÆ°á»›c năm tấc, tay dà i quá đâu gối, mắt trông thấy được tai, là ngÆ°á»i anh hùng Ä‘á»i nay. Nay gặp ngà i đây, thấy hình dạng nhÆ° đúc, cháu chắc ngà i là ông Huyá»n Äức.
Huyá»n Äức há»i:
- Thầy cháu là ai?
Chú bé đáp:
- Thầy cháu là TÆ° Mã Huy, tá»± là Äức Tháo, ngÆ°á»i ở DÄ©nh Châu, đạo hiệu là Thủy KÃnh tiên sinh.
Huyá»n Äức há»i:
- Thầy cháu hay kết bạn với ai?
Cháu bé đáp:
- Thầy cháu thÆ°á»ng chÆ¡i vá»›i hai ngÆ°á»i ở TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng là Bà ng Äức Công và Bà ng Thống.
Huyá»n Äức há»i:
- Bà ng Äức Công và Bà ng Thống là ngÆ°á»i thế nà o?
Chú bé đáp:
- Là hai chú cháu. Bà ng Äức Công, tá»± SÆ¡n Dân, hÆ¡n thầy cháu mÆ°á»i tuổi; Bà ng Thống, tá»± là SÄ© Nguyên kém thầy cháu năm tuổi. Má»™t hôm thầy cháu Ä‘Æ°Æ¡ng hái dâu ở trên cây, gặp Bà ng Thống lại thăm, hai ngÆ°á»i ngồi chÆ¡i nói chuyện dÆ°á»›i gốc cây, cả ngà y không biết mệt. Thầy cháu yêu Bà ng Thống lắm, gá»i là anh em.
Huyá»n Äức há»i lại:
- Thầy cháu bây gá»i ở đâu?
Chú bé chỉ tay, đáp:
- Nhà ở trong rừng trước mặt kia kìa.
Huyá»n Äức nói:
- Ta chÃnh là LÆ°u Huyá»n Äức đây. Cháu Ä‘Æ°a ta và o yết kiến thầy cháu.
Chú bé dẫn Huyá»n Äức Ä‘i. Ước được hÆ¡n hai dặm đến đầu nhà , Huyá»n Äức xuống ngá»±a, bÆ°á»›c và o đến cá»a trong, nghe có tiếng Ä‘Ã n du dÆ°Æ¡ng. Huyá»n Äức bảo chú bé đừng báo vá»™i, đứng lắng tai nghe. Bá»—ng tiếng Ä‘Ã n im bặt, má»™t ngÆ°á»i bÆ°á»›c ra tÆ°Æ¡i cÆ°á»i nói:
- Tiếng Ä‘Ã n Ä‘Æ°Æ¡ng êm dịu, bá»—ng nẩy lên tiếng cao, tất có ngÆ°á»i anh hùng nghe trá»™m.
Chú bé trá» tay và nói vá»›i Huyá»n Äức:
- Äây là Thủy KÃnh tiên sinh, thầy cháu đấy!
Huyá»n Äức ngắm kỹ thấy ngÆ°á»i dáng tùng, vóc hạc, dáng Ä‘iệu tháºt là tiên cách vá»™i và ng bÆ°á»›c lên thi lá»…. Lúc ấy quần áo Huyá»n Äức vẫn còn Æ°á»›t. Thủy KÃnh nói:
- Ông hôm nay thoát được nạn to!
Huyá»n Äức rất lấy là m lạ.
Chú bé lại nói:
- ThÆ°a thầy, đây là LÆ°u Huyá»n Äức.
Thủy KÃnh má»i và o nhà , chủ khách cùng ngồi, Huyá»n Äức thấy trên giá chất đầy sách vở, ngoà i cá»a sổ um tùm không trúc, má»™t cái Ä‘Ã n để trên sáºp đá: Má»™t bầu thanh khà lâng lâng.
Thủy KÃnh há»i:
- Minh công ở đâu đến?
Huyá»n Äức đáp:
- Tôi ngẫu nhiên đi qua chỗ nà y, may gặp tiểu đồng chỉ dẫn, được và o hầu ngà i, lấy là m hân hạnh lắm.
Thủy KÃnh cÆ°á»i, nói:
- Ông không nên giấu, chÃnh ông chạy nạn đến đây.
Huyá»n Äức liá»n thuáºt lại đầu Ä‘uôi vụ TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng. Thủy KÃnh nói:
- Trông sắc mặt ngà i, tôi biết cả rồi.
Lại nói Huyá»n Äức rằng:
- Tôi nghe đại danh đã lâu, sao đến nay vẫn còn long đong?
Huyá»n Äức đáp:
- Số tôi vất vả, mới đến chỗ nà y.
Thủy KÃnh nói:
- Không phải thế. Vì bên cạnh còn thiếu nhân tà i đó thôi.
Huyá»n Äức nói:
- Bị tuy không có tà i, nhÆ°ng văn thì có Tôn Cà n, My Chúc, Giản Ung; võ thì có bá»n Quan VÅ©, TrÆ°Æ¡ng Phi, Triệu Vân, hết lòng phù tá, tôi cÅ©ng nhỠđược sá»± giúp đỡ của há» nhiá»u.
Thủy KÃnh nói:
- Quan, TrÆ°Æ¡ng, Triệu Ä‘á»u là những ngÆ°á»i có võ nghệ địch nổi muôn ngÆ°á»i cả, nhÆ°ng chỉ tiếc không có ngÆ°á»i biết sá» dụng những nhân tà i ấy. Còn nhÆ° bá»n Tôn Cà n, My Chúc là hạng bạch diện thÆ° sinh, không có tà i kinh luân tế thế gì.
Huyá»n Äức nói:
- Tôi thÆ°á»ng vẫn khiêm tốn để cầu ngÆ°á»i hiá»n trong các nÆ¡i rừng núi, nhÆ°ng chÆ°a gặp được ai thì là m thế nà o?
Thủy KÃnh đáp:
- Ông Khổng Tá» nói rằng: "Trong má»™t cái ấp chừng mÆ°á»i nóc nhà thể nà o cÅ©ng có ngÆ°á»i trung tÃn: Sao ông lại bảo là chẳng có ai?
Huyá»n Äức nói:
- Bị nà y ngu dốt không hiểu, xin ngà i chỉ bảo cho.
Thủy KÃnh nói:
- Ông có được nghe những câu ca dao của trẻ con ở các quáºn Kinh, TÆ°Æ¡ng không? Ca dao nói rằng:
Khoảng năm tám chÃn váºn lung lay,
Năm thứ mÆ°á»i ba sạch mảy may,
Hết thảy mệnh trá»i đã định trÆ°á»›c,
Rồng ẩn trong mùn cất cánh bay.
Ca dao ấy xuất hiện từ năm Kiến An thứ nhất. Äến năm thứ tám(hai trăm lẻ ba sau Thiên chúa), vợ trÆ°á»›c LÆ°u Biểu mất, gia đình sinh ra lục đục, thế là ứng và o câu đầu: "Váºn lung lay". Câu thứ hai: "Sạch mảy may", nghÄ©a là LÆ°u Cảnh Thăng sắp mất, văn vÅ© tan vỡ, má»—i ngÆ°á»i má»™t nÆ¡i, không còn gì cả. Hai câu sau: "Mệnh trá»i đã định trÆ°á»›c" và "Rồng cất cánh bay" là ứng và o tÆ°á»›ng quân đó.
Huyá»n Äức nghe nói giáºt mình, tạ rằng:
- Tôi đâu dám nháºn câu đó!
Thủy KÃnh nói:
- Nay những báºc kỳ tà i trong thiên hạ Ä‘á»u ở miá»n nà y. Ông nên đến tìm.
Huyá»n Äức vá»™i há»i:
- Kỳ tà i ở đâu?
Thủy KÃnh đáp:
- Phục Long, Phượng Sồ, chỉ cần má»™t trong hai ngÆ°á»i ấy cÅ©ng đủ bình định thiên hạ.
Huyá»n Äức há»i:
- Phục Long, Phượng Sồ là ngÆ°á»i thế nà o?
Thủy KÃnh vá»— tay, cÆ°á»i rá»™ nói:
- Äược! Äược!
Huyá»n Äức há»i thêm. Thủy KÃnh nói:
- Bây giỠtối rồi, xin tướng quân hãy tạm nghỉ chân ở đây, ngà y mai tôi sẽ nói chuyện.
Liá»n sai tiểu đồng là m cÆ¡m khoản đãi, dắt ngá»±a và o tà u. Huyá»n Äức ăn uống xong, và o nghỉ ở gian phòng bên cạnh; đêm mằn nghÄ© lá»i Thủy KÃnh, trằn trá»c mãi không ngủ được. Tá»›i khuya, bá»—ng có tiếng ngÆ°á»i gõ cá»a phòng giữa, Ä‘i và o, rồi nghe tiếng Thủy KÃnh há»i:
- Nguyên Trực từ đâu đến?
Huyá»n Äức trở dáºy nghe trá»™m, thấy tiếng ngÆ°á»i khách đáp:
- Lâu nay, tôi nghe nói LÆ°u Biểu là ngÆ°á»i yêu ngÆ°á»i thiện, ghét kẻ ác. Tôi đến yết kiến, té ra chỉ có hÆ° danh thôi; vì hắn tuy biết yêu ngÆ°á»i thiện mà không biết dùng, biết ghét kẻ ác mà không biết bá». Cho nên tôi để lại thÆ° từ biệt rồi đến đây.
Thủy KÃnh nói:
- Ông là ngưòi có tà i vÆ°Æ¡ng tá, nên chá»n ngÆ°á»i mà theo, sao lại khinh thân đến gặp LÆ°u Biểu là m gì? Vả anh hùng hà o kiệt ở ngay trÆ°á»›c mắt, chÃnh ông không biết đấy thôi.
NgÆ°á»i đó nói:
- Tiên sinh dạy phải lắm!
Huyá»n Äức nghe thấy thế, mừng lắm, nghÄ© thầm ngÆ°á»i nà y chắc là Phục Long, Phượng Sồ đây, chỉ muốn ra gặp ngay, nhÆ°ng lại e hấp tấp quá.
Äợi đến sáng, Huyá»n Äức và o há»i Thủy KÃnh:
- Äêm qua ai đến chÆ¡i đây?
Thủy KÃnh đáp:
- Bạn tôi đó.
Huyá»n Äức xin gặp. Thủy kÃnh nói:
- NgÆ°á»i ấy đã Ä‘i nÆ¡i khác tìm minh chủ rồi.
Huyá»n Äức há»i tên há» ngÆ°á»i ấy, Thủy KÃnh chỉ cÆ°á»i ồ lên, nói: "Äược! Äược!". Huyá»n Äức lại há»i đến Phục Long, Phượng Sồ, Thủy KÃnh cÅ©ng chỉ cÆ°á»i, nói "Äược! Äược!". Huyá»n Äức lại má»i Thủy KÃnh ra giúp cùng phò nhà Hán, Thủy KÃnh nói:
- Tôi là ngÆ°á»i ở rừng núi, xÆ°a nay chỉ chÆ¡i dông dà i không đáng cho Ä‘á»i dùng. Äã có ngÆ°á»i khác tà i gấp mÆ°á»i tôi đến giúp ông, ông nên Ä‘i tìm.
ÄÆ°Æ¡ng nói chuyện, thấy bên ngoà i có tiếng ngÆ°á»i ngá»±a xôn xao. Tiểu đồng và o báo có má»™t tÆ°á»›ng dẫn và i trăm quân đến nhà , Huyá»n Äức nghe nói rụng rá»i, vá»™i ra xem ai, thì là Triệu Vân. Huyá»n Äức mừng lắm. Vân xuống ngá»±a Ä‘i và o, nói:
- Äêm qua tôi vá» huyện không thấy chúa công, suốt đêm Ä‘i tìm. Hôm nay há»i thăm mãi má»›i đến được đây. Chúa công nên vá» ngay, sợ có ngÆ°á»i đến đánh huyện.
Huyá»n Äức từ biệt Thủy KÃnh, cùng Triệu Vân lên ngá»±a vá» Tân Dã.
Äi chÆ°a được và i dặm, thấy má»™t toán quân đã kéo đến, trông ra thì là Vân TrÆ°á»ng và Dá»±c Äức; gặp nhau ai cÅ©ng mừng rỡ.
Huyá»n Äức kể lại chuyện nhảy qua suối Äan Khê, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u kinh ngạc.
VỠđến huyện, Huyá»n Äức cùng bá»n Tôn Cà n bà n bạc. Cà n nói:
- Nên đưa thư nói việc ấy cho Cảnh Thăng biết.
Huyá»n Äức nghe lá»i sai ngay Tôn Cà n mang thÆ° sang Kinh Châu. LÆ°u Biểu gá»i và o há»i:
- Ta má»i Huyá»n Äức đến há»™i ở TÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng, cá»› sao Ä‘Æ°Æ¡ng giữa tiệc lại bá» trốn Ä‘i?
Cà n trình thÆ° lên và thuáºt lại đầu Ä‘uôi việc Sái Mạo láºp mÆ°u ám hại, Huyá»n Äức nhỠđược ngá»±a nhảy qua Äà n Khê má»›i chạy thoát.
Biểu giáºn lắm, cho đòi Sái Mạo đến mắng:
- Sao mi dám hại em ta?
Rồi thét lôi ra chém. Sái phu nhân ra van khóc xin tha, Biểu vẫn chÆ°a nguôi giáºn. Tôn Cà n thÆ°a:
- Nếu minh công giết Sái Mạo, tôi e LÆ°u Huyá»n Äức khó lòng ở được chốn nà y.
Biểu trách mắng Sái Mạo tháºm tệ, rồi má»›i tha tá»™i; lại sai con trưởng là LÆ°u Kỳ cùng Tôn Cà n sang Tân Dã xin lá»—i Huyá»n Äức.
Kỳ vâng lệnh đến Tân Dã, Huyá»n Äức tiếp đón, mở tiệc thết đãi. Rượu ngà say, Kỳ tá»± nhiên khóc; Huyá»n Äức há»i vì cá»› gì, Kỳ nói:
- Kế mẫu cháu là Sái thị thÆ°á»ng vẫn có ý muốn hại cháu, cháu không tìm được kế nà o để tránh vạ, xin thúc phụ dạy bảo cho.
Huyá»n Äức khuyên "Nên ở cho trá»n đạo hiếu, tất không lo gì".
Hôm sau, LÆ°u Kỳ khóc lóc từ biệt, Huyá»n Äức cưỡi ngá»±a ra táºn ngoà i thà nh, nhân tiện trá» và o con ngá»±a Ä‘ang cưỡi nói:
- Nếu không có con ngá»±a nà y, ta đã là ngÆ°á»i dÆ°á»›i suối rồi!
Kỳ nói:
- Äó không phải là sức ngá»±a, chÃnh là phúc lá»›n của thúc phụ.
Nói rồi, hai ngÆ°á»i chia tay, Kỳ rá» nÆ°á»›c mắt mà đi. Huyá»n Äức quay ngá»±a vá» thà nh, ngang qua chợ thấy má»™t ngÆ°á»i Ä‘á»™i khăn cát bá, mặc áo vải, thắt lÆ°ng thâm, Ä‘i già y Ä‘en, vừa Ä‘i vừa hát:
Thuở trá»i đất gặp cÆ¡n phản phúc,
Lá»a Viên LÆ°u Ä‘Æ°Æ¡ng lúc suy tà n,
Lâu Ä‘Ã i sắp sá»a láºt nghiêng,
Một cây há dễ chống nên được nà o?
Non sông có báºc anh hà o,
Muốn tìm minh chúa, chúa nà o biết ta?
Huyá»n Äức nghe xong, nghÄ© thầm rằng:
- Có lẽ Phục Long, Phượng Sồ đây chăng?
Liá»n xuống ngá»±a gặp mặt, má»i vá» huyện, há»i há» tên. NgÆ°á»i ấy đáp:
- Tôi là ngÆ°á»i Dinh Thượng, há» Äan, tên Phúc, lâu nay vẫn nghe nói sứ quân có ý thu nạp những kẻ hiá»n sÄ© muốn đến theo hầu; nhÆ°ng chÆ°a dám vá»™i và ng, nên Ä‘i rong chợ hát nghêu ngao để Ä‘á»™ng đến tai ngà i.
Huyá»n Äức mừng lắm, tiếp đãi và o báºc thượng khách.
Äan Phúc nói:
- Xin phép cho xem con ngựa ngà i cưỡi vừa rồi.
Huyá»n Äức sai dắt đến, Äan Phúc nói:
- Äây có phải là ngá»±a ÄÃch LÆ° không? Tuy là thiên lý mã nhÆ°ng hay bại chủ, không nên cưỡi.
Huyá»n Äức nói:
- Việc ấy đã xảy ra rồi!
Lại Ä‘em chuyện Äan Khê ra thuáºt cho Äan Phúc nghe.
Äan Phúc nói:
- Thế là cứu chủ chứ không phải hại chủ. Sau nà y thể nà o nó cÅ©ng hại má»™t chủ. Tôi có phép giải được cái táºt ấy.
Huyá»n Äức há»i phép gì, Äan Phúc Nói:
- Ông má»›i đến đây, chÆ°a dạy ta Ä‘iá»u gì chÃnh đạo, đã vá»™i khuyên ta ngay má»™t việc Ãch ká»· hại nhân. Bị đây không thể nà o theo được.
Äan Phúc cÆ°á»i, xin lá»—i:
- Lâu nay tôi vẫn nghe tiếng sứ quân là ngÆ°á»i nhân đức, nhÆ°ng chÆ°a dám tin, nên má»›i Ä‘em lá»i ấy ra thÆ°a.
Huyá»n Äức cÅ©ng bình tÄ©nh lại, đứng dáºy xin lá»—i:
- Bị đâu đã có nhân đức đối vá»›i má»i ngÆ°á»i, nay nhá» tiên sinh đến dạy bảo cho.
Äan Phúc nói:
- Tôi từ Dinh Thượng đến đây, nghe thấy ngÆ°á»i Tân Dã có câu hát rằng:
Tân dã mục,
Lưu Hoà ng Thúc,
Từ khi đến đây,
Dân được sung túc.
Thế má»›i biết nhân đức sứ quân lan truyá»n trong má»i ngÆ°á»i.
Huyá»n Äức cá» Äan Phúc là m quân sÆ°, để rèn luyện quân mã.
Lại nói, từ khi ở Ký Châu vá» Hức Äô, Tà o Tháo vẫn có ý muốn lấy Kinh Châu; Tháo sai Tà o Nhân, Lý Äiển cùng hà ng tÆ°á»›ng Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng lÄ©nh ba vạn quân đóng ở Phân Thà nh, để uy hiếp Kinh, TÆ°Æ¡ng và dò xét tình thế.
Má»™t bữa, Lã Khoáng và Lã TÆ°á»ng vá» bẩm vá»›i Tà o Nhân:
- Nay LÆ°u Bị đóng quân ở Tân Dã, chiêu binh mãi mã, tÃch lÅ©y lÆ°Æ¡ng thảo, chà hắn không nhỠđâu. Cần phải trừ ngay má»›i được. Hai chúng tôi, từ khi hà ng thừa tÆ°á»›ng, chÆ°a láºp được chút công nà o. Nay xin lÄ©nh năm nghìn tinh binh sang lấy đầu LÆ°u Bị vá» dâng.
Tà o Nhân giao ngay cho hai anh em năm nghìn tinh binh kéo sang đánh Tân Dã. Thám mã phi báo Huyá»n Äức, Huyá»n Äức má»i Äan phúc đến bà n. Phúc nói:
- Không nên để giặc và o đến cõi: Phải sai Quan Công dẫn má»™t đạo quân từ mé tả Ä‘i ra đánh Ä‘Æ°á»ng giữa quân giặc; TrÆ°Æ¡ng Phi Ä‘em quân từ mé hữu Ä‘i ra đánh Ä‘Æ°á»ng sau, còn chúa công Ä‘em Triệu Vân ra mặt trÆ°á»›c đón đánh; nhất định phá được quân Tà o.
Huyá»n Äức nghe theo, liá»n cho Quan, TrÆ°Æ¡ng Ä‘i trÆ°á»›c, còn mình cùng Äan Phúc, triệu vân dẫn hai nghìn quân mã ra cá»a ải đón đánh. Äi chÆ°a được và i dặm, đã thấy phÃa sau núi bụi bay mù mịt, Lã Khoáng, Lã TÆ°á»ng kéo quân đến. Hai bên dà n thà nh thế tráºn, LÆ°u Bị ra ngá»±a dÆ°á»›i cá»a cá», gá»i to rằng:
- Kẻ nà o dám xâm phạm và o đất ta?
Lã Khoáng ra ngựa đáp:
- Ta là đại tướng Lã Khoáng, vâng mệnh thừa tướng lại đây bắt sống mi.
Huyá»n Äức nổi giáºn, sai Triệu Vân ra. Hai bên vừa giao chiến và i hiệp. Triệu Vân đâm Lã Khoáng má»™t nhát chết ngay dÆ°á»›i ngá»±a. Huyá»n Äức thúc quân áºp và o đánh chém. Lã TÆ°á»ng địch không nổi, dẫn quân chạy; đến ná»a Ä‘Æ°á»ng, má»™t cánh quân xông ra Ä‘i đầu là đại tÆ°á»›ng Vân TrÆ°á»ng; đánh giết má»™t hồi, quân TÆ°á»ng chết mất ná»a, cÆ°á»›p Ä‘Æ°á»ng chạy thoát. Chạy chÆ°a được mÆ°á»i dặm, lại má»™t cánh quân nữa chặn lối, Ä‘i đầu là đại tÆ°á»›ng TrÆ°Æ¡ng Phi, chống xà mâu hét lá»›n:
- Có TrÆ°Æ¡ng Dá»±c Äức ở đây!
Phi nhảy đến đâm Lã TÆ°á»ng. TÆ°á»ng trở tay không kịp, bị TrÆ°Æ¡ng Phi đâm trúng chết ngay. Quân Tà o vỡ chạy tán loạn. Huyá»n Äức Ä‘em quân Ä‘uổi theo, bắt được quá ná»a, rồi thu quân vá» huyện, trá»ng đãi Äan Phúc, khao thưởng ba quân.
Bá»n bại quân vá» gặp Tà o Nhân báo tin hai há» Lã đã bị giết, quân sÄ© bị bắt rất nhiá»u. Tà o Nhân giáºt nẩy mình, bà n vá»›i Lý Äiển. Äiển nói:
- Hai tÆ°á»›ng chết vì khinh địch. Nay nên đóng quân lại, đừng Ä‘iá»u Ä‘á»™ng vá»™i, rồi vá» báo thừa tÆ°á»›ng Ä‘em đại quân Ä‘i đánh má»›i được.
Nhân nói:
- Không được. Nay hai tÆ°á»›ng bị chết, quân mã lại thiệt hại nặng, ta nhất định phải báo thù. Liệu cái đất Tân Dã nhá» nhÆ° lá»— mÅ©i nà y có cần phải phiá»n đến đại quân của thừa tÆ°á»›ng?
Äiển nói:
- LÆ°u Bị là báºc hà o kiệt, chá»› nên coi thÆ°á»ng.
Nhân nói:
- Sao ông nhát thế?
Äiển nói:
- Trong binh pháp có câu "Biết ngÆ°á»i biết mình, thì đánh trăm tráºn được cả trăm". Tôi không nhát đâu chỉ sợ đánh không nổi thôi.
Nhân nổi giáºn, nói:
- Ngươi hà i lòng sao? Ta quyết bắt sống Lưu Bị?
Lý Äiển nói:
- Nếu tướng quân đi, tôi xin ở lại giữ Phà n Thà nh.
Nhân nói:
- Nếu ngÆ°Æ¡i không Ä‘i thì tháºt là hai lòng rồi!
Äiển bất đắc dÄ© phải cùng Tà o Nhân Ä‘iểm hai vạn rưỡi quân mã qua sông đến Tân Dã.
Tháºt là :
Phó tÆ°á»›ng khinh thÆ°á»ng đã bá» xác,
TÆ°á»›ng quân rá»a háºn lại ra quân.
ChÆ°a biết phen nà y Tà o Nhân, Lý Äiển, được thua thế nà o, xem hồi sau sẽ rõ.
Hết hồi 35.