Một số hướng dẫn sơ lược cho người mới dịch

[hoanglong291]

Đọc cái này xong cũng hiểu ra nhiều cái thak

[Tiểu Long]

Bài này hoàn toàn mang quan điểm cá nhân, không đảm bảo tính chính xác, không đảm bảo đúng trong mắt người khác :JFBQ00170070306B:

Ngày đầu tiên mềnh bắt đầu tham gia dịch dọt là tầm 4 năm trước thì phải, không nhớ nữa, BHTT, 1 chương gần 20 ngày vật vã, một câu mất nửa tiếng, cái thời CV lởm đến mức đọc HV còn dễ chịu hơn, cái thời chưa biết dùng mấy thứ từ điển trên mạng, gặp nhiều từ lạ phải in hẳn file ra rồi hùng hục lao xuống nhân văn nhờ vả lạy lục con bạn học Anh bên ấy nhờ mấy đứa bên... Trung giải nghĩa

Ngay từ lần đầu tiên, cách dịch của mình nghĩ lại cũng thật... là lạ, không hỏi trưởng nhóm, không lên mạng tìm cách dịch căn bản mà thấy truyện của cha Huỳnh Dị, OK, Huỳnh Dị à? Lôi luôn 1 đống Tầm Tần Kí về xem người ta dịch ra sao, và cứ thế vừa đọc TTK vừa đọc file dịch của mình, vừa đọc vừa nghĩ "nếu đoạn này người ta dịch sẽ dịch sao nhẩy?". Cứ thế tà tà, 20 ngày cũng xong 1 đoạn (không phải 1 chương, đâu hồi đó nhận có 1/3 chương thì phải), nộp xong hồi hộp đợi nhận xét, và đợi ngày nó được đăng, cảm giác giống như lúc bé tí đợi mẹ đi chợ về, lục giỏ lấy quà, háo hức, nhưng kết cục là chương đó sau khi phân xong thì có pro xin bao thầu, mình không lên cập nhật, thế là phí công vô ích, hơi nản.

Nhảm quá, tự nhiên lải nhải, quay lại chính đề. Hèm, như mềnh đã nói, kinh nghiệm dịch của mềnh bắt đầu đi từ số 0 đến lúc bập bõm thành nửa văn nói 1/4 văn VP và 1/4 hơi giông giống văn viết như bây giờ thực ra chưa bao giờ đi qua công đoạn VP cả. Có lẽ mềnh cũng tự hào vì 4,5 năm đọc CV, đọc VP mòn mỏi mà gần như chưa bao giờ để nhiễm VP vào ngôn từ hằng ngày cũng như ngôn từ trong bản dịch, à, cũng hơi nói quá 1 tý, có bị nhiễm 1 ít nhưng chắc là giai đoạn nhẹ, còn chữa được.

Vậy tư duy lúc đọc file 5 cột của mềnh ra sao? Hãy lấy ví dụ 1 đoạn, đoạn đầu chương 1 Q1 của PTHK chẳng hạn, mềnh chỉ copy lại HV và VP:

Đây là VP: "Một trận thớt ngựa vội vả đích thanh âm ầm ầm vang lên, tấn như tật lôi bàn từ xa đến gần, thẳng truy Lưu Mã bình nguyên đích duy nhất thị trấn Lưu Mã Dịch mà đến. Móng ngựa đá lên khắp bầu trời bụi bặm, gió xoáy bàn quyển phi buổi sáng, lộ ra mấy người cường hãn đích kỵ sĩ, trong bọn họ có tinh Xích nửa người trên đích, cũng có mặc vào thuộc da hoặc đắp da thú đích, trên đầu đều mang đủ loại kiểu dáng dữ tợn đáng sợ đích chiến sĩ hộ khôi, trên lưng trường cung bao đựng tên, cắm đầy tên dài, chính là tung hoành thiên hạ đích Mông Cổ hãn binh."

Và đây là HV: "Nhất trận kiện mã cấp trì đích thanh âm oanh nhiên hưởng khởi, tấn như tật lôi bàn do viễn nhi cận, trực truy lưu mã bình nguyên đích duy nhất thị trấn lưu mã dịch nhi lai. Mã đề thích khởi mạn thiên trần thổ, toàn phong bàn quyển phi thượng bán thiên, lộ xuất liễu kỷ cá cường hãn đích kỵ sĩ, tha môn trung hữu tinh xích thượng bán thân đích, dã hữu xuyên thượng bì cách hoặc đáp trứ thú bì đích, đầu thượng đô đái trứ các thức các dạng tranh nanh khả phố đích chiến sĩ hộ khôi, bối thượng trường cung tiến đồng, sáp mãn trường tiến, chính thị túng hoành thiên hạ đích mông cổ hãn binh."

Kinh nghiệm cá nhân (hoàn toàn mang tính cá nhân), mềnh luôn dịch theo từng ô một, có căn cứ vào những ô dịch trước. Việc đầu tiên không phải là đọc VP rồi dịch, việc đầu tiên của mềnh luôn luôn là đối chiếu 2 cột HV và VP xem VP sai ở đâu, cái này cực kì quan trọng, nó đảm bảo tính chính xác của bản dịch, phân biệt giữa dịch nghiêm túc và dịch ẩu cho xong trách nhiệm, thật đấy. Ví dụ như ở đoạn trên, sau khi đọc VP và đối chiếu với HV, có thể cực kì dễ dàng nhận ra 1 chỗ VP bị sai "gió xoáy bàn quyển phi buổi sáng"=> "cát bụi bị cuốn tung lên đến nửa trời" đã bị VP hiểu thành... buổi sáng .

Sau khi tìm các chỗ sai, bắt đầu dò đến các từ HV không được dịch sang Việt ở cột VP, mềnh là dân nghiệp dư 100% nên chữ Tàu có biết cũng bập bõm không đủ mười ngón tay, buộc phải dùng các công cụ hỗ trợ, hoặc đi hỏi người biết như thời mông muội mới tập dịch. Bản thân do quá gà không biết dùng QT và cũng không tin vào nó lắm nên toàn xài LV 2005. Sau khi tra hết các từ chưa hiểu và cố gắng tìm nghĩa phù hợp với ý đoạn văn (vì 1 từ có rất nhiều nghĩa, phải tìm cho hợp thôi), vậy là ta đã hiểu sơ sơ đoạn cần dịch ý tác giả muốn viết gì. Ví dụ đoạn trên có thể hiểu tác giả muốn tả "một đội người ngựa phi từ xa tới gần, tiếng vó ầm ầm như sấm dậy, cuốn theo cát bụi mù mịt, chạy tới thị trấn duy nhất có tên Lưu Mã Dịch trên thảo nguyên Lưu Mã. Trong đám kị binh, có kẻ để mình trần lộ ra thân hình cường tráng, có kẻ khoác áo da thú hoặc đơn giản là cứ choàng luôn tấm da thú chưa may cắt gì, trên đầu chúng đội loại mũ kị sĩ dữ tợn đủ hình dáng, bao tên trên lưng chứa đầy tên nhọn, là kị binh hùng mạnh tung hoành thiên hạ của Mông Cổ".

Đó, đại loại như vậy, sau khi hình thành được ý tiếng Việt cơ bản trong đầu, bắt đầu cân nhắc sử dụng câu từ để tả lại ý đó cho xuôi xuôi và mượt mượt là ổn, dịch trên ý đó chứ hoàn toàn không nên dịch theo cột VP, nó sẽ phá hoại bản dịch nghiêm trọng chẳng khác gì H5N1 phá ngành chăn nuôi gia cầm cả. Sự phân biệt giữa 1 người dịch nghiêm túc và 1 người chỉ edit VP cho xong bản dịch không phải là anh bờ rồ đến mức nào, kinh nghiệm dịch của anh ra sao, môn Văn hồi phổ thông của anh được mấy phẩy, mà nó căn cứ trên thái độ đối xử của anh với file dịch trước mặt mình, coi nó là cái của khỉ gì, dịch cho xong trách nhiệm rồi trả theo đúng tiến độ, có bản dịch là tốt lắm rồi hay dịch để thoả mãn 1 phần nào đó trong con người mình, thoả mãn cái suy nghĩ "liệu mình có thể dịch tốt đến đâu?", thoả mãn cái suy nghĩ khi người khác đọc không ai dám tuyên bố "đây là 1 bản VP edit (thậm chí là edit ẩu!)". Tính cách của mình chưa bao giờ được đánh giá là nghiêm túc, thật sự, mình luôn tìm cách đùa cợt trước các vấn đề cuộc sống, vì mình thích sự nhẹ nhàng vui vẻ, và hết sức căm ghét các Mr. Nghiêm Trọng, chả thú vị quái gì, râu còn chưa mọc hết đã giở giọng cụ, bực mình. Nhưng khi làm việc, mình luôn đặt tính nghiêm túc lên hàng đầu, kể cả là 1 cái việc trời ơi đất hỡi đi chăng nữa, vì đó là sự tôn trọng với chính bản thân, công việc đó là công việc của mình, là 1 phần của mình, không làm nó ở mức độ tốt nhất có thể chẳng phải là đang tự đạp lên mặt mình sao?

CBN, xin lỗi các bác, chửi 1 câu cho nó sướng, làm việc trong cơ quan nhà nước lâu lắm rồi không được nói thoải mái suy nghĩ trong đầu, em biết trong đây rất nhiều bác bô lão hơn em nhiều, hầu hết là khác, xin lỗi lần nữa, có thể hầu hết các bác (nếu có rảnh rỗi đọc hết) nghĩ em đang dạy đời, và tuổi gì mà đi dạy người khác, không, em chỉ nói lên suy nghĩ của bản thân thôi, và như trên đã nói, hoàn toàn cá nhân, nó đơn giản chỉ là sự chia sẻ một số suy nghĩ, ý tưởng và cách làm, có thể đúng, có thể sai, có thể trẻ con, có thể ông cụ non, nhưng nó thực sự là những gì em đã và đang nghĩ, và thực sự là những gì em luôn làm theo, mỗi khi phải dịch 1 chương truyện. :yociexp100:

Nhiều bác sẽ nghĩ "làm như thế đến con mịa nó bao giờ mới dịch xong 1 chương? Lâu vãi cả Hà, dịch chơi chứ có phải dịch in sách đâu mà phải mệt thế? Rách việc!". Cũng đúng thật, hồi mới dịch nếu một ngày 2 tiếng, một chương chuẩn phải mất chừng 3 ngày mới xong, nhưng quen với lối suy nghĩ này, bây giờ em gần như đọc đến đâu dịch luôn được tới đó, nếu không phải do tốc độ gõ phím quá ẹ (dân KT không phải dân văn phòng, lại chẳng chát chít yahoo bao giờ nên nó thế) thì 1 chương chuẩn tầm 1 tiếng rưỡi là OK, nắn chỉnh nữa thì 2 tiếng là hòm hòm rồi, nếu dịch chỉ cần đúng, đọc xuôi xuôi là chấp nhận, không cần văn tốt (cái này là ngốn time nhất) thì 1 tiếng là xong, thật đấy, hoàn toàn không chém gió

Nguồn sưu tầm

[cậu út]

Lão Long quyết tâm đẩy mạnh HLH hay sao mà tâm huyết dâng trào khiếp thế- dù sao cũng cảm ơn lão

[ngôthanhduy]

Eo ơi, xem ra cũng khó ra phết! Cuối cùng thì vẫn phải luyện tập!
Ẹc ẹc.

[LãngKhách]

Hic hic dịch truyện khó thật, vừa phải hiểu HV, vừa phải hiểu VP, lại vừa phải so sánh 2 cái đó lại để xem đúng sai rồi mới được dịch khó...khó quá

Thôi mình cứ dịch thẳng từ tiếng Hoa ra cho nó lành